BLAUW Uitgawe 1 | 2018
Inhoud
24 DUO’S IN DF
62 DF SE NUWE ONDERWYSERS
8 MOET–HÊ MODES VIR ELKE -2-
58 SPIEËLTJIE, SPIEËLTJIE AAN DIE WAND
54 RESEPTE
34 L’ARTISTE 100 SOOS ‘N VIS OP DROË GROND 50 HULDEBLYK AAN ROMMELMAN
E KLEREKAS
D…
18 GRIMEERKUNS UIT ‘N PROFESSIONELE KWAS
46 VERSKUILDE AGENDAS 52 INTERNETSAMESWERINGS 60 OORBRUGGINGSJAAR 89 CRIBS 76 BINNE DIE BREIN VAN ‘N GRAAD AGT 98 TEGNOLOGIE : YAY OF NAY 104 LENTE SONETTE
Juffrou Du Plessis onthou
-4-
Die
middernagkersie brand dapper en
gooi sy dansende flikkerbeelde teen die
“Fiela se kind”: God vergewe
ons baie, maar God vergewe ons
muur. Ek trek die laaste antwoordskrif
nie die kwaad wat ons ´n kind
nader. Net vir oulaas ’n opmerking skryf.
aandoen nie maak ‘n inherente
Ek dink aan die woorde van PJ Schoe-
deel van my opvoedingstaak uit.
man: “Herinneringe is die brandhout vir Vir my is dit belangrik dat elke kind ‘n die eensame vure wat vir elkeen van kans gegun word om sy beste te lewer. ons op die ver paaie voorlê.”
Die ontwikkeling van elke kind se indi-
As ek aan my 37 jaar by die Hoërskool viduele potensiaal om hom gereed te DF Malan dink, is daar soveel kosbare kry vir die (soms wrede) lewe daar buite stukkies brandhout wat ek op my bly ’n eerste prioriteit. vuurtjie kan plaas. Die vraag is nou net: Ek het groot bewondering vir almal wat Watter stukkies brandhout laat ek vir die bo hulle omstandighede kan uitstyg en DF-vuur agter? aan die wêreld kan bewys dat hulle indiSal ek onthou word as iemand wat ’n vidue is wat dinge vermag het en ideale sterk gevoel vir individualiteit het? Ie- verwesenlik het. mand wat nie maklik konformeer nie en Wat beteken DF vir my? Hier het ek ’n eksentrieke streep het (kyk my geleer om jou ALLES vir jou skool te hare!)? Dit is van uiterste belang dat ’n gee. Ek kon my talente op verskeie gemens oop moet wees vir oortuiging en biede uitleef. Ek geniet dit om leerders nie met tonnelvisie deur die lewe moet te help om hulle talente te ontgin. Pregaan nie. stasie is nie alles nie. As ’n mens in die Ononderhandelbaar is lojaliteit, opregt- proses kon opvoed en ander gelukkig heid, respek, eerlikheid en self- maak, dan het jy in jou doel geslaag. dissipline. Die banale arrogansie en Een van my ideale was nog altyd om ’n swak selfdissipline van leerders wat te ware opvoeder te wees. Ek wou méér blasé geword het, irriteer my grensloos.
Een mens moet nooit ’n ander se menswaardigheid geringag nie. Fiela Komoetie se woorde in
as net ’n onderwyser wees, iemand wat die kind as volwaardige mens kon help vorm. Indien ek daarin geslaag het, is ek baie gelukkig.
Hier kon ek onder andere my geweldi- Wie hiér met sekerte wil ingryp, ge passie vir my vak, Afrikaans, lééf hy is ’n god of hy’s verskriklik en ook met humor (en ’n tikkie sarlasterlik.” kasme op sy tyd) en die nodige liefde Ons moet te alle tye onthou wie ons is en begrip aan my leerders oordra. en deur wie se toedoen ons op aarde
My boodskap aan DF: Dit is belangrik
is. Ons is almal menslik en het net ’n
dat leerders nie sal probeer om klein
beperkte vermoë. Daarom moet ons
grootmensies te wees nie. Jou kinder-
nie vir ons dinge toe-eien wat ons nie
jare kan jy nooit terugkry nie. Vir die
toekom nie. Bly in wese altyd ’n mens
res van jou lewe moet jy ’n volwassene wees in ’n wêreld wat elke dag al hoe meer eise stel en groter verantwoordelikheid eis. Aan elke Dee -Effer laat ek die volgende gedagte:
met menslikheid; moet nooit kras in jou oordeel wees nie; plaas jou eers in die ander man se posisie voor jy oordeel …
Waardeer dissipline en kweek jou eie
Onlosmaaklik deel van my lewe is
selfdissipline. Jy sal dalk eers later die
die lief en leed van almal met wie
waarde daarvan besef. Deur foute te
ek in aanraking gekom het. Wéét
maak, leer ’n mens. Daarom is DF nie
dat ek julle almal soos ’n kosbare
net ’n skool nie, maar ’n leerskool vir die toekoms.
kleinood in my hart koester en deel
My lewensleuse kom uit N.P. van Wyk
van my menswees gemaak het.
Louw se Germanicus:
Mag ek ’n verskil in julle lewens
“In alles mensliks lê onsekerheid:
gemaak het.
Dood, waansin en geboorte en nuwe krag.
-6-
Die
middernagkersie
is
amper
uit-
gebrand. Dis tyd. Ek doof die vlammetjie. Ek slaan die besoekersboek van die lewe oop. Met ’n ferm hand skryf ek: DF, ek was hier!
Met baie liefde, Juffrou Sandy
Moet-hê modes vir elke klerekas Stilis & Skrywer MARZANNE HAGGARD Grimering KARLA JORDAAN / INNES OOSTHUIZEN ANIKA DE DOES Model
Fotografie JACO WAGENER / ALEXIA VAN WYK
Zané Wegner
-8-
That’s a Wrap. @thatsawrap.kp
K
ristin Pienaar het in 2015
Wat is jou raad vir mense wat
woonlik neutrale klere wat dalk
aan DF gematrikuleer en
soos jy self items wil maak?
iewers ’n blompatroon bevat.
het haar eie reeks genaamd “That’s a Wrap” begin.
Wat
uniek aan hierdie rompies en broeke is, is die feit dat een grootte almal sal pas. Ons modelle dra hier slegs ’n paar rompies uit Kristin se reeks. Hierdie rompies is perfek vir enige sosiale geleentheid - of dit nou formeel of informeel is.
Om jou eie klere te maak, is altyd daardie ding wat almal wil doen, maar nooit tyd voor het nie. Mode en goed maak is iets waarin ek belangstel, so ek sal sê stap een vakansie oor na jou buurtannie of ouma en leer. Begin by iets waarvan jy self gaan hou en wil dra as dit klaar is en koop dubbel die hoeveelheid lap
Hoe het jy begin om onder meer
sodat jy kan oefen en daarna jou
die rompies te maak?
eerste eie kledingstuk kan dra.
Ek wou graag leer naaldwerk doen om vir myself klere te maak. Ek het gesien dat wrap
skirts baie in die mode is en dat dit nie té moeilik sal wees om te leer maak en genoeg te maak om
hak en ’n hemp van ’n interessante materiaal of tekstuur. Dra dit met ’n serp wat jy kan afhaal vir tussen-seisoen weer. ’n Denimbaadjie kom ook handig te pas op ’n koeler dag en pas by elke patroon.
maar dit maak dit die moeite
rompies en R400 vir ’n broek.
werd as jy dit regkry. Dit is ’n
Hierdie rompe en broeke is per-
vaardigheid wat elkeen die res
fek vir elke seisoen en geleen-
van sy lewe kan gebruik.
theid. Indien jy belangstel om so
dit was iets wat ek oor die
dra? Wat pas vir jou mooi by die
Desembervakansie
rompies?
bang vir die naaimasjien nie.
kelhoogte stewels of iets met ’n
rompies,
moes aantrek, wat sou jy daarby
werk doen en nou is ek nie meer
om formeel aan te trek met en-
geduld om so iets aan te pak,
ekstra geldjie altyd welkom en
My ma het my toe leer naald-
styl te laat werk nie. Dit is maklik
Pryse beloop R250 vir die kort
Indien jy een van die rompies
doen.
speel en die romp volgens jou
Ek moet waarsku: Dit vat nogal
te verkoop nie. As student is ’n
kon
Maar, moenie bang wees om te
R300
vir
vir alle liggaamsvorms, maar ek verkies om ’n noupassende hemp daarby te dra. Ek dra ook ge-
lang
’n waardevolle item te bekom, kan jy Kristin e-pos by thatsawrap2000@gmail.com of stuur ’n privaatboodskap op Instagram op @thatsawrap.kp .
Die rompe en broeke is vleiend
die
Model Melandri Launspach
- 10 -
Model Imke Engelbrecht
Model Imke Engelbrecht
- 12 -
Infamous @infamous.laradebruijn
O
ns volgende item is oulike
soon voor my gestaar met ’n pen
Hierdie hempies werk by enige
hempies
in my hand en toe ek afkyk, het
uitrusting en is gepas vir byna
kontoertekeninge daarop, wat
ek
blinde
enige geleentheid. Dit kan inge-
die linkerborsgedeelte versier.
kontoerskets van haar agterkop
steek word, is rekbaar genoeg
Hierdie hempies is ontwerp en
geteken. En, dit is basies waar
om te kan knoop en kan formeel
vervaardig deur Lara de Bruijn
dit begin het. Ek het vir myself ’n
of informeel gedra word. Jy kan
wat ook in 2015 hier gematriku-
T-hemp gemaak met een van my
jou bestelling via Lara se Insta-
leer het. Lara is ’n bekende in
blinde kontoergesigsketse op en
gram (@laradebruijn) plaas, deur
juffrou Dorfling se kunsklas en
toe iemand vra waar hulle ook so
Infamous se Instagram ’n per-
deur na die ontwerpe op die
een kan kry, toe kry ek die idee.
soonlike
met
blinde
hempies te kyk, is dit duidelik hoekom. Vir die modelle was dit
onbewustelik
’n
Hoe het Infamous tot stand gekom?
interessant om te besef op hoeveel
veelsydige
maniere
die
hempies gedra kan word en was dit ook lekker om rond te speel met die formele en informele dra daarvan. Of jy nou uitgaan met vriende of vir jou ouma gaan kui-
(met
behulp
van
dekontoertegniek)
die en
blinnaam
effens te verwring. So het die naam Infamous ontstaan.
of
deur
’n
vir
Lara
by Lara de Bruijn”. Die prys van hempies beloop R220 elk. Vir meisies is dit ’n een -grootte-pas-almal lossnit rondenek-hempie, maar met variasie in lengte afhangende van jou
jou kas sal jy nie hoef te wonder
ook kledingstukke wil maak en
wat jy vandag kan dra nie.
verkoop?
Hoe het jy begin om die hempies
Maak seker jou idee is heeltemal
te maak? Wat was jou inspirasie?
uniek en oorspronklik en dat dit
luister nie en eerder na die per-
(@infamous.laradebruijn),
te teken, maar hulle voorkoms
Wat is jou raad aan diegene wat
klas gesit, afgeskakel en nie ge-
stuur
boodskap te stuur by “Infamous Ek het besluit om bekende mense
er, met so ’n Infamous-hempie in
Ek het toevallig een dol dag in die
boodskap
iets is wat jy sélf in jou kas sal wil hê - op dié manier sal ander mense kan sien dat jy vertroue in jou produk het.
smaak. Vir seuns maak Lara gebruik van ’n meer standaard soort hemp.
Model Marizanne van Wyk
- 14 -
Model Kiara Smit
Model Bea Liebenberg
- 16 -
GRIMEERKUNS UIT ’N PROFESSIONELE KWAS Karla Nortier
- 18 -
Karla Christine Beauty @karlachristinebeauty
Grimering is ’n aspek van ons moderne
gekyk vir inspirasie. Karla sê dat dít die
samelewing waarmee die meeste van ons
punt in haar lewe was waar sy haar liefde
een of ander tyd te doen sal kry. Of jy net
vir grimering ontdek het.
nou en dan ’n bietjie lipstiffie aansit en of
In Matriek het Karla haar eie klein onder-
jy gereeld ’n ten volle gegrimeerde
neming begin en al het sy nie enigsins self
voorkoms het, is daar heel moontlik ’n
haar besigheid adverteer nie, het haar be-
paar dinge waaroor jy onseker is. Ons ge-
sigheid verbasend vinnig gegroei soos die
sels met grimeerkunstenaar en oud Dee-
woord versprei het.
Effer Karla Jordaan oor algemene grimeertegnieke wat enige grimeerstyl sal opkikker.
Na Matriek het sy Uitvoerende Kunste studeer.
Intussen
het
Karla
klein
grimeerkursusse geneem. Sy het ook
Oor Karla:
spesiale geleentheidsgrimering en ver-
’n Belangstelling in grimering is verbasend
hooggrimering begin doen waar die
genoeg nie iets wat Karla van kleins af
geleentheid hom voor gedoen het.
reeds ontwikkel het nie. Haar passie daar-
Tans werk Karla voltyds by Mac in Canal
voor het eers ontwikkel toe sy in graad 11
Walk. Sy geniet haar gate uit en stel haar-
haar eie grimering vir die Somerbal wou
self beskikbaar vir enige Somerbal,
doen. Sy het egter nie veel van grimering
Matriekafskeid of ander spesiale ge-
geweet nie en het na Youtube-video’s
leentheid.
Wenke vir elke grimeervoorkoms Onthou om primer aan te
jou grimeerroetine.
’n
wend. ’n Goeie basis vir jou
Begin lig met oogskadu.
voorkoms.
onderlaag is baie belangrik,
Sit ’n ligte kleur oor jou hele
Maak jou wenkbroue een
dus is dit noodsaaklik om
ooglid as ’n basis. Neem
of twee skakerings don-
primer aan te wend voor jy
dan jou donkerder kleure vir
kerder as jou haarkleur.
jou onderlaag aansmeer. Dit
mooi
en
afgeronde
die binneste en buitenste
Indien jy jou wenkbroue wil
sorg vir ’n gladde en ewe-
hoeke van jou oog. Meng
opvul (’n goeie idee as jy ’n
redige
die
(blend) die donker kleure na
vol gesig grimering doen of
onderlaag om egalig oor die
binne sodat dit geleidelik
nie baie vol wenkbroue het
vel versprei te word. Smeer
van kleur verander. Sit ’n
nie), is dit belangrik om nie
dieselfde hoeveelheid primer
selfs donkerder kleur heel in
té donker te gaan nie. Ver-
aan
hoeveelheid
die hoeke van die oog. In-
my swart aangesien dit baie
onderlaag wat jy sou aan-
dien jy nie oog-omlyner wil
blatant is. ’n Donkerbruin-
smeer.
gebruik nie, is dit altyd ‘n
kleur is altyd ’n goeie opsie.
ooggrimering
goeie opsie om met die-
Highlighting
skep
voor jy jou onderlaag aan-
selfde donker kleur wat jy op
gesonde
afgeronde
wend. Hierdie is belangrik
jou boonste lid gebruik het
effek. Sit highlighter op die
as jy baie donker oogskadu
met ’n dun kwassie op jou
hoë punte van die gesig en
gaan gebruik. Die fallout
waterlyn te gaan. Hierdie
blend dit in.
(vlokkies oogskadu wat afval
help ook om die oog meer te
terwyl jy jou grimering doen)
definieer. Maak ook seker
van donker oogskadu is baie
dat jy met kleure wat skake-
opvallend en sal aan die
rings van mekaar is werk vir
onderlaag vassit. Deur jou
die natuurlikste of gladste
oogskadu aan te wend voor
uitkoms.
jy jou onderlaag aansit, sal
Sit onderlaag aan tot in
dit baie makliker wees om
herhaaldelik. Dit sal alles die
jou haarlyn. Dit lyk baie
die fallout net af te borsel.
moeite werd wees wanneer
vreemd as jou gesig een
Wend ’n lagie primer oor jou
jy uiteindelik jou eie styl vind
kleur is en die deel van jou
ooglede aan en dan jou
en dan sal niemand jou kan
haarlyn wat wys, ’n ander.
keuse
oogskadu.
keer nie!
Maak seker om altyd jou
Maskara kan steeds gelos
onderlaag tot in die voorste
Doen
oppervlak
as
die
jou
van
vir
word tot aan die einde van
Moenie
en
opgee
nie!
’n
Dit
neem baie oefening en probeerslae om die grimeerstyl
wat jou pas te kry. Probeer verskillende make, probeer verskillende style en probeer
deel van jou haarlyn te sit vir
- 20 -
Model Kiara Smit
“Edgy look” Hierdie gimeerstyl is perfek vir ’n aand uit. Baie donker kleure word hier gebruik om ’n dramatiese en uitdagende
indruk te skep.
1. Vir hierdie styl is dit die beste om te 3. Gebruik ’n kontoerstokkie en blend begin by die oogskadu voor die onder- die donker dele in om die gesig definisie laag aangewend word. Gebruik enige te gee. Highlight ook en blend uit. donker oogskadu om die dramatiese 4. Indien nodig, kam jou wenkbroue en effek te verhoog. ’n Donker oogpotlood vul dit in met ’n donkerder kleur. Norkan ook gebruik word vir die oogomlyn- male wenkbroue mag dalk nie pas by ing. Sit ’n ligte oogskadu met ’n glans- die volle en donker grimering wat geerige ondertoon bo-oor die oogskadu vir bruik is nie. afronding. 5. Sit ’n donker maskara op die boonste 2. Sit nou primer en dan onderlaag aan. en onderste wimpers. Gebruik ’n vleeskleurige poeier om die onderlaag te laat sit en ’n afgeronde effek te skep.
6. Gebruik ’n baie donker lipstiffie (matte is dalk ‘n goeie opsie) om die dramatiese effek finaal af te rond.
- 22 -
1. “Strobe Cream” is baie belangrik vir hierdie styl. Dit gee glans aan die vel
“Dewy look”
en moet soos gesigroom eers tussen
Hierdie grimeerstyl is meer
die hande gevryf word en dan aan die
alledaags en maak staat op ’n
gesig gesmeer word sodat dit beter sit. 2. Wend ’n baie ligte lagie onderlaag aan (aangesien die styl meer natuurlik is, moet die natuurlike vel se sproete
ensovoorts steeds gesien kan word). Dit is nie nodig vir primer nie omdat die “Strobe Cream” reeds as ’n basis dien en primer die vel net nog meer sal wegsteek. Moet ook nie poeier bo-oor die onderlaag sit nie. 3. Highlighting dra by tot die glanserige voorkoms, maar contouring is onnodig. 4. Slegs een kleur oogskadu word hier vereis. Iets subtiel of meer natuurlik is ideaal, maar ’n bietjie helderder is ook reg om kleur te gee. Dieselfde kleur kan as oogomlyner gebruik word (met behulp van ’n dunner kwas) 5. Gebruik maskara, nie té donker of swaar nie, om die voorkoms sag te hou. 6. Kam net die wenkbroue of vul dit baie ligweg in. 7. Voltooi die styl met ’n glanserige, vleeskleurige lipstiffie.
meer natuurlike voorkoms. Dit is tog steeds baie stylvol en laat jou kraakvars lyk.
Jani Knoetze & Zandria Spangenberg|Foto’s deur Bea Liebenberg “Hoe voel dit om deel van ’n tweeling te wees?”
DFM DUO’s
Graad 10:
Graad 8:
Kaylen Beck
Dit is seker een van die algemeenste vrae wat aan tweelinge gevra word. Ek, wat self een van ’n tweeling is, dink ek kan hierdie namens die tweelinge van die wêreld antwoord.
Henry Bothwell
Kyle Beck
Tommie Bothwell
Graad 11:
Luhan Theart
Chané Bothma
Zitte Theart
Chanté Bothma
Graad 9:
Frederick Lubbe
“Dit het sy hoogte- en laagtepunte. Ek het ’n pasellavriend wat altyd vir my sal opstaan en my sal uitdaag, maar aan die ander kant het ek nog nooit my eie verjaarsdag gehad nie.” Tweelinge vorm ’n band met mekaar. Hulle kan soos dag en nag verskil en gereeld baklei, maar niemand kan ontken dat ’n tweeling se broer of suster van kleins af sy beste vriend(-in) is nie. DF Malan het 13 tweelinge. Ses-en-twintig leerders loop elke dag deur DF se gange en baie min van hulle mede-leerders weet dat hulle ’n tweede helfte het.
Lily-Anne Grunewald Izabel Lubbe Enya Grunewald
Zandria Spangenberg
Mia Nell
Renier Spangenberg
Zack Nell
Mieke Jansen van Rensburg
Mieke Potgieter
Pierré Potgieter
Suné Jansen van Rensburg Graad 12: Bernard Oosthuizen Azelle Oosthuizen Adriaan Smit Stefan Smit Ulrich van Tonder
Ruben van Tonder
- 24 -
Statisties is die kans vir ’n vrou om ’n tweeling
Volgens
die Departement van Gesondheid en Menslike Dienste aan die Universiteit van Stellenbosch word nie-identiese en identiese tweelinge op verskillende maniere gevorm:
Identiese
tweelinge word gevorm deur een spermsel wat een eiersel bevrug het. Die bevrugte sel verdeel dan in twee aparte embrio’s.
Nie-identiese
tweelinge word gevorm deur twee spermselle wat twee verskillende eierselle bevrug en afsonderlik in twee embrio’s ontwikkel.
Nie-identiese
tweelinge sal altyd hulle eie plasentas hê, maar in die geval van ’n identiese tweeling, kan hulle óf ’n plasenta deel óf ’n aparte plasenta hê. Indien die embrio bevrug word, maar eers na ’n paar dae skei, sal die tweeling ’n plasenta deel. As die eiersel direk na die bevrugting in twee deel, sal elke kind sy eie plasenta hê.
Volgens
The Huffington Post sal ongeveer 40%
van alle tweelinge hulle eie taal ontwerp gedurende hulle kinderjare, as ’n wyse van kommunikasie. Hierdie manier van kommunikeer word kriptofasia genoem.
te kry vyf keer minder indien sy ’n vegetariese dieët volg, teenoor ’n vrou met ’n normale dieët. Volgens
’n studie deur die wetenskaplikes S.P. Springer en A. Searleman is ongeveer 14,25% van tweelinge linkshandig, maar slegs in 4% van hierdie gevalle, sal albei linkshandig wees en in 21% van hierdie gevalle sal die een linkshandig en die ander regshandig wees. Dít terwyl slegs 8,5% kinders wat nie deel van ’n tweeling is nie, linkshandig is.
Volgens
’n artikel deur BBC News sal tweelinge wat in hulle kinderjare altyd saam is en dieselfde aangetrek word, angstig en depressief raak indien daar ’n verandering aangebring word. Die rede hiervoor is dat daar ’n idee geskep word dat hierdie tweeling een persoon is en wanneer hulle broer/suster weggeneem word, verloor hulle ’n gedeelte van hulself. Deur tweelinge verskillend aan te trek, word individualiteit aangemoedig en elke kind ontwikkel sy eie persoonlikheid.
STATISTIEK Volgens die nuutste studie in 2013 deur BabyCenter, is daar ongeveer drie tweelinge uit elke 100 geboortes. Die moontlikheid vir iemand om ’n tweeling te kry is dus 3%.
DF Malan het 13 tweelinge. Daar is sewe meisieseun-tweelinge, drie meisiestweelinge en drie seunstweelinge. Daar is 1 115 leerders in DF Malan waarvan 26 leerders deel van ’n tweeling is. DF Malan se tweelinge beslaan 2,3% van die leerders.
Lily en Enya: Die pragtige jong dames wat spieëlbeelde van mekaar is, maar tog ook wêrelde verskil. Lily: Ons is nie identies nie. My gesig is ronder, ek het ’n moesie op my ken en ek het net vier kneukels op my linkerhand. Enya: Ek dra soms my hare hoër. Die grootste verskil tussen Lily en Enya is definitief nie hulle voorkoms nie. Enya beskryf haarself as meer aggresief en Lily is meer vreedsaam. So vir wie is julle ouers dan liewer? Enya: Definitief Lily, want ek is té aggressief. - 26 -
Soos alle sibbe, raak hulle soms ook kwaad vir mekaar, veral wanneer hulle mekaar se klere en selfs onderklere steel, maar tog sal die twee vir enigiemand ’n ding of twee in 30 Seconds kan wys. Lily: Ons verstaan mekaar en dink dieselfde. Dié tweeling lyk eenders en die een dink ook soos die ander. Die groot vraag is nou: Het hulle al ooit rolle omgeruil? Lily: Ons is nou in dieselfde klas, maar ons was nie in die laerskool nie. Ons het altyd vir die Engels-meneer gewag en dan het ek en Enya klasse geruil. Enya: Ons sal dan twaalfuur vra om badkamer toe te gaan, dan kry ons mekaar in die gang en ruil weer terug. Niemand het agtergekom nie. “As julle so eenders is, is julle nie bang dat julle omgeruil is toe julle babas was nie?” Enya: Nee, ek het ’n moesie op my been, so my ouers het geweet dit is ek. Lily en Enya is in dieselfde netbal- en tennisspan, in dieselfde klas en het dieselfde vriende. Wanneer ’n mens na so ’n tweeling kyk is dit natuurlik om te wonder of hulle nie dalk kompeterend is nie. Enya: Ons kompeteer nie met mekaar nie. Lily: Maar ander mense doen dit wel. Hulle vergelyk ons met mekaar. Enya: Dan sal iemand na my toe kom en sê: “Lily het een punt meer gekry. Hoe laat dit jou voel?” Lily en Enya vertel ook dat hulle al in ’n paar vreemde situasies beland het weens die feit dat hulle ’n tweeling is. Hulle het een vakansie Kirstenbosch besoek, toe ’n groep Chinese na hulle gekom het en gevra het of hulle foto’s saam met hulle kan neem.
DIE
VAN TONDERS
Die Van Tonder-broers in Matriek is bekend in die Hoërskool DF Malan. Eerstespanrugbyspelers, lede van die Seniorraad, Agemiddeldes en aantreklik is sinoniem met Ruben en Ulrich van Tonder. Hierdie is jou kans om die Van Tonder-enigma aan die hand van ’n vinnige vraag-en-antwoordsessie te begin ontrafel.
Wie is die beter tweeling?
Wat is die vreemdste vraag wat iemand julle al gevra het?
Vir watter een is julle ouers liewer?
Ruben en Ulrich voel albei dat hulle die beter tweeling is. Wie is eerste gebore? Dit is die vraag waarop daar nog die vinnigste geantwoord word: “Ruben.”
Die broers is nie seker nie, maar stem beslis saam dat hulle ouers liewer vir hulle as hulle suster is.
“Of ons twee telepatie met mekaar het.” Deel julle onderklere? Of ander klere? Die broers beaam laggend dat álles gedeel word.
Is julle identies? “Ja.”
Steel julle mekaar se klere? Raak julle dan kwaad? “Ja – en ons raak veral kwaad as skoene sonder toestemming geleen word!” - 28 -
Het julle al ooit name omgeruil en ge“Die manier waarop ons praat, is glad nie maak of julle die ander een is? Hulle het net een keer vantevore, toe dieselfde nie.” hulle in die laerskool was. Die onderwysers het dit nie agtergekom nie, maar Waar is julle die meeste dieselfde? die ander leerders in die klasse het dit gou weggegee. Die twee deel omtrent al hulle belangstellings. Waar verskil julle die meeste?
Slaap julle in dieselfde kamer? Wat wil julle eendag gaan studeer? Albei wil Ingenieurswese gaan studeer. Ruben wil Bedryfsingenieurswese en Ulrich Siviele Ingenieurswese studeer. Kompeteer julle met mekaar? Oor wat?
Nee – en vir almal wat wonder – ook nie in ’n stapelbed nie. Indien hulle egter ’n stapelbed sou gehad het, sou Ruben bo slaap. Wie is stouter? Hulle is albei báie soet…
“Ja, oor alles!” Wie vat langer om reg te maak? Kry julle dieselfde presente met verjaarsdae en Kersfees? Hulle het dikwels in die laerskool dieselfde presente ontvang. Een keer het hulle dieselfde rugsak gekry (die een was darem blou en die ander een groen). Stel julle belang in dieselfde soort meisies? Oor die algemeen, ja, aangesien hulle dieselfde grootgemaak is. Sê julle soms dieselfde goed op dieselfde tyd? Hulle antwoord gelyktydig: “Ja”!” Het julle mekaar se gedagtes probeer lees toe julle jonger was? Ja. Hulle het ook ’n tweelingtaal gehad.
Ulrich.
Doen julle dieselfde aktiwiteite of is Ruben luister kliphard na Ed Sheeran julle program dieselfde? en sy lugverkoeling raas as Ulrich wil Albei speel (eerstespan-) rugby. Ruben slaap. Daarom gaan Ulrich soms na gee ekstra klas, maar Ulrich het nie Ruben se kamer toe, sit dit af en loop tyd daarvoor nie (Ruben stem nie saam uit. Dan los Ulrich Ruben se deur op ’n nie). Albei doen musiek buitemuurs. Alskrefie oop net om Ruben terug te ir- bei kan kitaar speel en Ruben kan ook klavier speel. Hulle is ook nie dom nie: riteer. Hulle het A-gemiddelde wat die eerste kwartaal met slegs een persent verskil Wat is die vreemdste scenario waarin het (Ulrich s’n was hoër). julle al was omdat julle tweelinge is? Wat irriteer julle van mekaar?
In die laerskool het onderwysers dikwels met die verkeerde tweeling geraas. Toe hulle in 2013 in graad 7 in Laerskool Welgemoed was, was daar sewe pare tweelinge in hulle graad. Daar is selfs ’n koerantartikel oor die sewe tweelinge gedoen.
Wie gaan eerste trou? Ruben. Wie gaan die oulikste kinders he? Hulle vermoed hulle kinders gaan dieselfde lyk.
Indien daar ’n zombie-uitbraak is, wie sal eerste doodgaan? Wie is fikser? Hulle dink hulle sal nogals lank aan die Hulle stry vir ’n rukkie daaroor, maar lewe kan bly en seker doodgaan as erken uiteindelik dat Ulrich is. Soort van. hulle mekaar doodmaak. Hulle ken me- Dalk nog besig om daaroor te debatteer. kaar se swakpunte - Ruben weet byvoorbeeld Ulrich s’n is sy lae rug. Hoe ken ’n mens julle uitmekaar? (Dis moeilik as jy nie weet presies hoe lyk die een teenoor die ander nie.) RuAlbei is in Gryffindor. ben was altyd vetter. Ruben dra ’n horlosie. Ulrich het ’n grys stukkie hare. Hulle Engels-onderwyser, mev. Botes, ken Het julle allergieë? Is dit die- hulle ongelooflik goed uitmekaar – sy selfde? kan dit met net hulle stemme doen. Nee. Ruben was altyd allergies vir skulpvis, maar dit het een dag uit die bloute verdwyn. Is julle nie bang julle is omgeruil as babas nie? Dan is Ruben eintlik Ulrich en Ulrich eintlik Ruben... Wat is julle Harry Potter-huise?
Nee. Hulle ma het die een se hare kort geknip tot hulle die twee uitmekaar kon ken.
- 30 -
OOSTHUIZENS
Dié tweeling verskil soos dag en nag, soos oos en wes. Bernard, die lang aantreklike seun met pikswart hare en sy suster, Azelle, die kort, beeldskone, blonde meisie.
Wat is julle Harry Potter-huise?
“Ons sê dat sy van die maan af kom, omdat sy glad nie soos die res van die gesin lyk nie.” Ten spyte hiervan hou Bernard en Azelle daarvan om ’n tweeling te wees en sou dit nie anders verkies nie. “Sy het nog nooit vir my ’n rede gegee om nie ’n tweeling te wil wees nie.”
Bernard: Azelle
Soos elke ander broer en suster is daar tog ’n paar dinge van mekaar wat hulle wens hulle kan verander.
Wie gaan eerste trou?
Azelle: Gryffindor Bernard: Ravenclaw Wie neem langer om reg te maak in die oggend?
Watter grootte skoen dra julle? Azelle: 5 of 6 Bernard: 10
Bernard: Azelle, want ek gaan langer studeer.
“Wat irriteer julle van mekaar?” Azelle: Wanneer ek iets probeer verduidelik en hy stop my net. Bernard: Wanneer sy vir ewig iets probeer verduidelik, maar ek weet presies wat sy sê en dan gaan sy net aan. Om ’n tweeling broer of suster te hê, kan soms ’n tweeling in ’n vreemde posisie plaas. Azelle: Mense dink dat ons ’n paartjie is, soos wanneer ons saam gaan fliek dink mense ons lyk baie oulik saam.
Tog kom hierdie twee sibbe baie goed oor die weg. Hulle is hoegenaamd nie kompeterend nie en het dieselfde mening oor die meeste goed, behalwe wie eerste in ’n zombie apocalypse sal sterf: Azelle: Bernard, want ek weet alles daarvan omdat ek baie fiksieboeke lees. Bernard: Nee, Azelle. Ek weet hoe om ’n geweer te hanteer en ek kan kos maak. Azelle: Nee, jy vra dan altyd vir ons om vir jou kos te maak.
- 32 -
Beroemde tweelinge:
Vin Diesel en sy nie-identiese broer, Paul Vincent.
Ashton Kutcher en sy nie-identiese broer, Michael Kutcher.
Scarlett Johansson en haar tweelingbroer, Hunter Johansson.
Roger Federer se tweelinge: ‘n Identiese meisiestweeling, Myla Rose en Charlene Riva en seunstweeling, Leo en Lennart.
Karlien van Jaarsveld se tweeling seuns, Daniël en Eliah.
Aktrise Angelique Gerber en rugby speler Jaques Potgieter se tweeling dog-
ters, Annabelle en Olivia.
Dylan en Cole Sprouse akteurs van “The Suite Life of Zack en Cody”
Mary-Kate en Ashley Olsen
Gru en Dru van “Despicable Me”
Joel en Benji Madden van “Good Charlotte”
Andrew en Brian Chaplin van “Locnville”
Fred en George Weasley van die “Harry Potter”-reeks
L’artiste Marzanne Haggard
Hier in DF het ons baie begaafde leerders, of dit nou op die sportveld of in die klaskamer is. In ’n skool wat uitblink in byna alles wat ons aanpak, is dit glad nie verbasend dat ons begaafde kunsleerders ook pragtige werke produseer nie. Ek het ’n paar kunsleerders gevra om een van hulle werke met ons te deel en vir die lesers ’n kort verduideliking te gee, sodat ons die idees agter die meesterstukke kan verstaan. Hier volg ’n kykie na wat in die kunsklas aangaan:
- 34 -
Hierdie werk handel oor die tema “groen” wat in hierdie geval op die natuur dui. “Die ‘Numbers’-toepassing op my foon is ook groen en daarom die rede vir my verwantskap tussen groen en Wiskunde. Die kunswerk handel oor die simboliese waarde dat Wiskunde die boublokke van die natuur is.” Hierdie konsep staan bekend as die Golden Ratio en alle aspekte van die taak is ’n Wiskundige element. Die houtblokkies wat tussen die panele rondskuif dui op die interaktiewe aspekte van die taak en versterk die idee dat Wiskunde as boublok nie in een vorm vasgevang kan word nie. - Stefan Smit
“Die tema van die kwartaal was ‘boks’ en uit die honderde betekenisse wat dit kon hê, het ek besluit om te werk met wat die samelewing in ‘boksies’ plaas, soos geslagte en dit wat van ’n geslag verwag word.” Daar is sekere eienskappe waaraan ’n geslag moet voldoen met rolle en waardes wat vir die geslag as aanvaarbaar beskou word. Tradisioneel moet ’n man sterk en hard optree en ’n vrou moet sag en vroulik wees- dit is hoe die samelewing ons in boksies druk. In die kunswerk word dít wat vir mans en vrouens as normaal gesien word, bymekaar gegooi en gemeng. “Hier beeld ek my pa uit met grimering aan. Ek het spesifiek ’n man gekies wat jy nie juis met sulke dinge sal vereenselwig nie. Alles lyk onvanpas, omdat dit nie normaal is vir ons nie, en daarom maak dit ons ongemaklik.” -Janeke Erasmus
- 36 -
Hierdie is ’n surrealistiese werk. “Dit was ’n
baie interessante werkswyse om aan te pak en het my nog maniere geleer om kuns te skep en uit ons wêreld te ontsnap na die onbewuste wat ons nie elke dag raaksien nie.” Dit wys net dat dit nie saak maak hoeveel keer ’n mens kuns skep nie, daar sal altyd spontane en ongelooflike werk daaruit kom. (Let
op
na
die
messe
versteek in die ligtoring!) - Diaan Huysamen
- 38 -
- 40 -
Hierdie werk beeld ’n gesin uit waar die man (die figuur op die toilet) verslaaf is aan mag en glo dat hy volle beheer het oor sy gesin, hulle verhoudings met mekaar en oor wat agter toe deure aangaan. Die realiteit is egter dat hy nie die band tussen die ma en kind (twee figure in die bad) kan verbreek of beheer nie. “Dit is ’n surrealistiese werk waar die ma en kind se koppe items is wat verband hou met mekaar, terwyl die man uit iets bestaan wat geen doel vir die ander figure dien nie.” Die agtergrond skep ook ’n optiese illusie wat die onbekende van die toekoms voorstel. - Lara-Mari Pienaar
“Die tema van die kwartaal was ‘groen’, toe koppel ek groen met vrugbaarheid en vroulikheid.
Ek
het daarna die konsep gekoppel aan hoe vrouens gesien word as vuil, onrein en die verleidende geslag.” Die kunswerk handel ook oor hoe vrouens en meisies seksueel geteiken word en as voorwerpe
of
gesien word. - Madré Meyer
- 42 -
besittings
“Ouma Elmie” “Elke Sondag gaan ons na my ouma toe. Sy is 87 jaar oud, maar sit nie vir ’n oomblik stil nie. Van kleins af kyk ek al hoe sy die kleurvolle koekblikkies van die rak afhaal en vir ons almal die lekkerste tee maak. My ouma het die grootste hart en haar liefde vir almal om haar inspireer my baie! Deur die kunswerk wil ek vir almal
wat
daarna
kyk
dieselfde
ervaring van my ouma gee waarvoor ek so lief is.” - Anneke Human
- 44 -
VERSKUILDE AGENDAS
Breek weg van die norm - Frances Bruwer Die week is verby en dit is uiteindelik weer tyd vir ’n welverdiende naweek. Nog ’n naweek met dieselfde planne op jou agenda: ’n Tygervallei-kuier, ’n Waterfront-uitstappie, ’n kuier by dieselfde mens se huis. Uitgekuierde planne en beursies wat al eeue gelede leeg geloop het. Of… jy kan wegbreek van die norm (maar, ook nie te ver nie) en daardie avontuurlustige kant van jou prikkel. Vind jou vriende eerder volgende keer in die strate en ontdek, soos in die verlede, interessante plekkies (wat jou nie ’n hoop geld kos nie) te voet, want vintage is mos in.
Die eerste dagavontuur begin nie té ver van die skool af nie. Ontmoet jou vriende in Durbanville se Wellingtonstraat. Dit mag dalk vreemd klink, maar dit is nie so vervelig soos wat dit voorkom nie. Dié omgewing het tonne lekker plekkies wat versteek is en dit is inderwaarheid ’n skatkis wat wag om ontdek te word.
- 46 -
01
02
Xpresso Café: (R10-koffiewinkel)
Rust-en-Vrede (nie die wynplaas nie):
My gunstelling koffie-en-peusel-winkel is die eerste plek waar jy ’n draai móét maak! Hulle bied ’n groot verskeidenheid heerlike drankies en eetgoed.
Het jy ’n verskuilde kunstenaar in jou wat in spanning wag om na vore te kom? Of, het jy dalk juis nie ’n enkele kunstige haar op jou kop nie? Wel, in Wellingtonstraat, oorkant Checkers, is ’n onbekende skat wat die kunstenaar in jou sal wakker maak.
Verskeie soorte hot chocolates, brownies, muffins, pretzels, iced coffees en nog meer - té veel om op te noem - kan daar gekoop word. ELKE LIEWE DING OP SPYSKAART IS SLEGS R10!
DIE
Met ’n moderne, cozy vibe en takke in Durbanville, Cape Gate en Canal Walk, verdien hulle definitief die titel as Suid Afrika se goedkoopste koffiewinkel.
Rust-en-Vrede is oorspronklik in die 1840’s gebou as ’n tronk. Die eerste stadsraadkomiteevergaderings is in 1901 ook daar gehou – vanwaar Durbanville sy ontstaan gehad het. In 1978 het die restorasie van die gebou begin en dit is uiteindelik in 1981 oorgedra aan die Durbanville Kultuurvereniging om dit as ’n kuns- en kultuursentrum uit te bou. Jare later word die tuin en huise op die erf steeds vir die kunste gebruik. Die kurator van die galery is sowaar ook ’n oud-Dee-Effer! Dit huisves tans verskeie kunsstudios, galerye, ’n kleimuseum, asook ’n koffiewinkel, YOCO Eatery. Nie net word ander kunstenaars se vaardighede en werke uitgestal nie, maar jy kan selfs aansluit by een van hulle vele kunsklasse om jou eie talente te ontwikkel.
Verskuilde agendas| 39
The Geek Emporium:
Weggesteek agter trappe, langs die Capitec Bank, is ’n trio wat iets vir ieder en elk het. In dieselfde gebou is drie moet-sien “winkels” om te verken. Costume Wonderland As jy ooit weer ’n kostuum vir een of ander geleentheid nodig het, is dít die plek om te gaan
soek!
Hulle bied
’n
groot
ver-
skeidenheid kostuums, bybenodighede en dekor vir alle groottes en temas.
Off the shelf (book exchange)
03
In hierdie klein, snoesige boekwinkeltjie is daar boeke van stokoud tot splinternuut te vind. Alhoewel daar tonne boeke op die mark is, is daar soveel boeke wat dalk nie op die rakke verskyn of gesien word nie en daarom is die beginsel om boeke te ruil vir my briljant. Die winkeltjie laat mens toe om vragte boeke uit verskillende era’s en genres te kan lees en dan net later weer in te ruil vir ’n ander boek. So kan jy iemand anders ook die geleentheid gee om die boek te lees.
05
Durbanville Games:
04
Ontbloot die gamer in jou. In hierdie speelarea en winkel is daar alles van jou algemene tafelspeletjies soos Monopoly, tot jou “living card games”
soos
Dungeons
and
Dragons,
Pokemon en Munchkins. Of stel jy dalk eerder
belang in rolspelspeletjies soos The Ground Forces (Star Wars) of Ticket To Ride? Dan is hierdie jou ideale uithangplek wat spotgoedkoop vir ure se vermaak sal sorg. (As jy geen idee het waarvan ek praat nie, stel ek voor jy gaan maak steeds ‘n draai.)
- 48 -
’n Paar eerbare vermeldings (wat jy self in Durbanville kan gaan besoek): The Street Kitchen Die Boer Teater Rocco Mamas Beads for Africa
06 Indien jy wel die dag lus kry om Waterfront se kant toe te gaan, moet jy beslis die volgende plekke opspoor, in plaas daarvan om weer dieselfde plekke te besoek: As jy in die Waterfront rondloop en jy raak honger, of lus om te peusel, maak
’n draai by die FOOD MARKET. Dit het ’n groot verskeidenheid internasionale kossoorte en drankies om van te kies. Maak beslis ook ’n draai by Vovo Telo, die klein bakkery reg langs die groot wiel. ’n Mens eet altyd baie lekker aan hulle heerlike gebak. Ander interessante plekke in die stad
07
sluit in: Banks Burgers (Loopstraat) Charly’s Bakery (Canterburystraat) Truth Café (Buitenkantstraat) Dapper Coffee Co (Breëstraat) Ek daag jou avontuurlustige sy uit om vir ’n slag van die norm weg te breek en jou alledaagse agendas met hierdie verskuilde agendas te vervang.
Huldeblyk aan rommelman -Adriaan van Wyngaard
As Dee-Effer is daar slegs drie dinge in die lewe waarop jy kan staatmaak. Kafeteriainflasie, leë slaptjips-houers wat op die pawiljoen lê en die dood. - 50 -
DF se rommel-dilemma is een van die min dinge wat die groot slagting van Januarie 2017 oorleef het en ons ly swaar onder die gevolge daarvan. Ons is lank gelede van ons vurkievoorreg ontneem en ek is een van die baie mense wat swaar aan die nagevolge daarvan ly. Ek bring my eie staalvurk skool toe, net vir ingeval.
Nie een van my lokvalle het sukses behaal nie. Nie die muisvalletjies met lekkergoedpapiertjies nie. Nie die foto’s van dolfyne wat tussen plastiek swem wat hom motiveer om my te kontak dat ons kan praat oor sy probleem nie. Nie toe ek hom oor die interkom laat roep het om die sak rommel wat sy ma vir hom afgelaai het, te kom haal nie.
Uiteindelik het ek besluit tot hiertoe en nie verder nie. Ek het onderneem om DF se rommel-dilemma te takel. My plan van aksie is soos volg: Vind uit wie strooi so rommel en laat hulle National Geographic videogrepe kyk van pikkewyne wat verstik aan plastiek totdat hulle blou is. Die persoon sal dan so skuldig voel dat hy nooit weer sal rommel strooi nie.
Na al my mislukte pogings sit ek toe moedeloos op die pawiljoen tydens pouse en probeer dink aan wat ek nog kan doen. Toe gebeur dit voor my eie oë en die seedier-legkaart vorm uiteindelik ʼn geheel. Die aap is uit die mou gelaat. Een van my vriende het sy leë joghurtbakkie langs hom neergesit om weg te gooi sodra die klok lui. Met dié slag het hy haastig opgespring en begin hardloop om betyds by skeinat te wees, sodat hy nie 5 strafpunte teen sy naam kry nie. Die joghurtbakkie het daar bly staan, verlore en vergeet.
Ongelukkig het dinge nie so glad verloop nie en geen videogrepe van pikkewyne is gekyk nie. Ek het vasgeval in die eerste stap van my plan. Niemand wou erken dat dit hulle rommel is nie. Maak nie saak wie ek gevra het nie. Die boodskap was universeel. “Dit is iemand anders, dit is Dit was nie ʼn geïsoleerde geval nie. Byna nie ek nie. Ek gooi altyd my goed weg!” elke dag het ek gesien hoe dit met iemand gebeur. Mense los per ongeluk Nadat niemand binne DF eienaarskap hulle goed op die pawiljoen of ʼn papiertjie van die leë lekkerpapiertjie erken het nie, waai uit hul kosblik terwyl hulle dit haastig het ek die enigste ander denkbare in hul sakke in stop. afleiding gemaak. Een of ander javel sluip elke dag by DF in om ons skoolgronde Ons moet besef Rommelman is nie ʼn vol rommel te strooi. Die onbekende, ge- enkele Dee-Effer nie. Ons almal saam heimsinnige persoon doop ek toe as die gee vir Rommelman sy identiteit. Daar is Rommelman. Die Rommelman? Ja, die ʼn bietjie van hom binne ons almal. NieRommelman. mand los hul rommel aspris op die pawiljoen nie (hopelik). Dit is ons verantEk probeer toe vasstel waar die Rommel- woordelikheid om mekaar te help om teen man die skool binnedring, maar ek het Rommelman te veg. Die realiteit is: as jy geen sukses behaal nie. Ek kon nêrens nie aktief besig is om Rommelman teen bewyse kry van Rommelman en sy leë te staan nie, is jy effektief aan sy kant. joghurtbakkies wat van buite af na binne kom nie. Aanvaar my uitdaging, mede-Dee-Effers. Kom ons werk saam om Rommelman te Ek besef toe dat die Rommelman nie van oorwin en dan kan ons uiteindelik weer buite af inkom nie, maar klaar binne is. ons slaptjips met vurkies eet. Iemand binne DF is Rommelman…
Internetsameswerings: Cicada 3301 - Karen Vergeest
- 52 -
Almal het al probeer, maar nie eens die
Waar kom die “Sonbesie-raaisel” se naam
skelmste kuberkraker of die slimste
vandaan?
kriptograaf kon die antwoord vind nie.
Cicada (“sonbesie”) klink miskien nie so in-
Cicada 3301: Die moderne raaisel wat die
timiderend in Afrikaans nie, maar dis definitief ’n
internet gebreek het.
gepaste naam in Engels. ’n Sonbesie is ’n insek wat deel vorm van die Hemiptera-familie en
Wat is Cicada 3301?
amper soos ’n mot lyk. Die eerste leidraad is ver-
Op 4 Januarie 2012 het die eerste elektroniese boodskap
op
4chan.com,
Reddit.com
en
Twitter.com verskyn. Dié vreemde boodskap was ’n uitnodiging aan alle raaiselliefhebbers regoor die wêreld om hulle vermoëns te toets. So het die resies begin en sedert 2012 verskyn daar elke jaar
steek in ’n prentjie van ’n sonbesie. “3301” verwys na die priemgetal waarmee alle boodskappe van “Cicada 3301” eindig. Aangesien daar min kennis oor die raaisel bestaan, verwys die meeste mense daarna as die Cicada 3301raaisel.
op 4 Januarie ’n nuwe leidraad.
Is die raaisel al ooit opgelos? Wie is Cicada 3301? Diegene met ’n kat se kans om die antwoord te Wie is die meesterbrein van een van die grootste
raaisels van die laaste dekade? Die kort antwoord: Niemand weet nie. Die langer antwoord sluit in: onwettige aktiwiteite, slinkse planne en geheime organisasies. Optimiste spekuleer dat Cicada 3301 ’n werwingsmeganisme vir die CIA is. Pessimiste stel voor dat die geheimenis die werk van ’n
vind, moet oor ’n wye reeks vaardighede,
insluitende
kriptografie,
datasekuriteit
en
Steganografische (as jy ook nie weet wat dit beteken nie, moenie bekommerd wees nie - jy is nie alleen nie!) beskik. Nietemin, sekere hoogsintelligente individue het al baie naby daaraan gekom om die raaisel op te los.
duistere kubermisdaadorganisasie is. En, realiste dink dat die hele storie sommer net ’n groot grap
Wat lê aan die einde van die skattejag?
is.
Indien een of ander genie die antwoord gevind
Maar, voordat ons die wilde samesweringsteorieë
het, weet die res van die wêreld niks daarvan af
afskryf, moet ons is ag neem dat die organisasie
nie. Dalk is die briljante man/vrou nou deel van
oor internasionale grense strek. Fisiese leidrade is
die CIA of Illuminati. Miskien word hy/sy
al in verskillende lande gevind en internasionale
aangehou deur ’n gevaarlike misdaadsindikaat.
telefoonnommers is dikwels deel van die spel.
Die enigste manier om uit te vind is om self die raaisel op te los...
Koffie Muffins - Liandi Conradie & Rochelle Combrink
Metode: 1. Verhit die oond tot 180˚ C.
2. Berei die muffinpannetjies voor deur dit te Spray & Cook. 3. Sif die meel en sout in ‘n mengbak saam. 4. Voeg die koffie en suiker by die droë bestanddele. 5. Klits die eier, melk en olie in ‘n maatbeker. 6. Roer die vloeistofmengsel by die droë bestanddele net tot gemeng. 7. Skep in die muffinpannetjie tot twee-derdes vol. 8. Bak teen 180˚ C vir ongeveer 15 minute.
foto: Alexia Van Wyk - 54 -
60 ml Olie
B E
1 ml Sout
S
60 ml Melk
T A
10 ml Kitskoffie
N D
250 ml Bruismeel
D
E L E
1 Eier 100 ml Suiker
foto: Jaco Wagener
Koffie- en Karamelyskastert Metode: 1. Klits die room tot styf en roer kondensmelk by. 2. Breek die sjokolade in ’n glasbak en gooi twee eetlepels van die aangemaakte koffie by. 3.Smelt dit in die mikrogolfoond. (Roer gereeld en wees versigtig om dit nie te brand nie.) 4.Pak een laag tennisbeskuitjies uit in ’n vierkantige bak. 5. Gooi van die aangemaakte swart koffie oor die koekies. 6. Gooi ’n derde van jou roomkondensmelk-mengsel bo-oor.
7. Herhaal stap 4, 5 en 6 vir ongeveer 3 lae. 8. Gooi gesmelte sjokolade oor. Neem ’n vurk en trek patrone deur die sjokolade vir afwerking. 9. Plaas in yskas om te stol tot styf.
- 56 -
B
1 x pakkie tennisbeskuitjies 1 x blikkie karamelkondensmelk
1 x koppie aangemaakte koffie ( 2 teelepels koffie ) 250 ml room 100 g donker sjokolade
E S T A
N D D
E L E - Liandi Conradie & Rochelle Combrink foto: Alexia Van Wyk
SpieĂŤltjie, spieĂŤltjie aan die wand... Ydelheid: die eerste stap tot die mens se ondergang
- Julia Roelofse foto: Jaco Wagener - 58 -
Nou mag jy dalk wonder: Wat is ydelheid eintlik?
Ek kan hierdie stelling bewys.
Ydelheid word gesien as ’n oormatige trots in jou
Ek en juffrou Botes het besluit om ’n klein eksperi-
voorkoms, eienskappe, vermoëns en prestasies. Jy
ment op die leerders en onderwysers van die skool te
kan nou argumenteer: Dit is tog belangrik om trots te
doen. Sy het vir ’n hele skoolweek (dit is nou ’n volle
wees op dit wat jy doen? Maar, liewe leser, die pro-
vyf dae) dieselfde klere gedra. Alles dieselfde. Die-
bleem waarmee ons te kampe het, is nie trots nie, dit
selfde hemp, broek, skoene en selfs horlosie – en raai
is die oormaat daarvan.
wat… Niemand het agtergekom nie! Niemand nie!
Trots. Een van die sewe dodelike sondes. Sommiges
Hoekom sal ons omgee wat mense van ons dink as
sê selfs dit is die grootste van dié sondes, aangesien
ons eintlik weet dat mense nie veel oor ons dink nie?
daar ’n mate van lelike trots in almal van ons is. Ja, jy
Wel, hulle gee nie eintlik oor ons uiterlikes om nie.
het reg gelees:
Ek en jy is skuldig aan ’n oormaat trots andersins bekend as ydelheid. Glo jy my nie? Gaan kyk in jou klerekas. Doen dit - staan op en gaan kyk in jou klerekas. Sien jy al daardie hemde? Al die broeke? Miskien is
daar rompe? Kyk na al jou verskillende skoene. Kyk gou na al die klere in jou kas en vra jouself die volgende vraag: Hoeveel hiervan dra ek nou eintlik? En, nog beter: Hoeveel hiervan dra ek op ’n gereelde basis?
Liewe leser, die grootste probleem met hierdie hele storie is eintlik die slegte impak wat ons ydelheid op die omgewing het. Ha! Jy het nooit gedink jou oormatige trots kan die omgewing vernietig nie, maar dit doen dit wel! Die multibiljoen rand mode- en klereindustrie is een van die grootste industrieë in die wêreld, maar die vervaardiging van klere is ook een van die grootste faktore wat tot aardverwarming bydra, omdat die koolstofvoetspoor wat nagelaat word, só groot is.
Ydelheid vernietig egter nie net ons omgewing nie, dit beperk ook ons kreatiewe denke.
Ek moet self my kop in skaamte hang as ek hierdie
Die geniale ingenieur, Elon Musk, en entrepreneur,
vrae antwoord. Ons lewe in ’n samelewing waar alles
Steve Jobs, het albei al gesê dat hulle dieselfde pak
altyd "nuut en opwindend" moet wees. Wanneer ons
vir ’n hele week sal dra sodat hulle nie hulle breinkrag
’n "civvie"-dag het, moet ons ’n halfuur vroeër
in die oggend moet vermors nie. Jy mag dalk dink dat
opstaan net sodat ons kan besluit op klere om te dra.
hulle mal is, maar ek dink hulle is briljant!
Natuurlik kan ons nie dra wat ons die vorige keer
Liewe leser, dit is so duidelik soos daglig! Ydelheid
gedra het nie (dit is sommer ’n verleentheid om net
vernietig ons omgewing en dit steel ons kreatiwiteit.
daaraan te dink…!) en dus moet Mamma nou ’n hele
Dit is die eerste stap tot die mens se ondergang!
nuwe uitrusting vir ons gaan aanskaf.
Trek daardie jean van jou môre weer aan. En sommer
Moenie maak asof jy nie skuldig is nie – ek sien jou…
daardie hemp ook. Selfs daardie skoene.
’n Bekende televisiesielkundige het die volgende
Niemand sal ’n duit omgee nie. Inteendeel, niemand
gesê: "Jy sou minder omgee oor wat mense van jou
sal eens agterkom nie.
dink as jy geweet het hoe min hulle aan jou dink."
Moet ek ’n oorbruggingsjaar neem? CHANTÉ VAN DER WALT
Die gevreesde vraag wat by Matriekleerders spook,
opsie. Ek beveel aan dat jy op Parent24
die vraag wat elke Matriekleerder se maag laat
(www.parent24.com) die artikel Which gap year
draai: “So, wat gaan jý volgende jaar doen?’’
option is right for my child? gaan lees indien jy nie seker is wat om tydens jou oorbruggingsjaar te
Die pad ná hoërskool verloop heel waarskynlik so:
doen nie.
Gaan na ’n goeie universiteit en studeer iets waarvan jy dink jy sal hou, want ’n duisend rand se
Om ’n oorbruggingsjaar te vat, kan geweldig voor-
aanlegtoets sê dat jy daarvan sal hou.
delig wees vir jou persoonlike groei, maak nie saak wat jy doen nie. Hier is vier redes waarom ’n oor-
Die realiteit is dat baie mense jare later agterkom
bruggingsjaar ’n goeie opsie is.
dat hulle nie eintlik hou van wat hulle doen nie en dat ’n duisend rand se aanlegtoets nie ’n betroubare fortuin-verteller is nie.
Jy sal beter op universiteit presteer ’n Algemene wanopvatting oor ’n oorbruggingsjaar is dat mense wat dit doen, baie lui raak gedurende
Indien jy hierdie toekoms vrees, is ’n oorbrug-
dié jaar en hulle sukkel om weer in die leerfase
gingsjaar
te kom. Universiteite neem egter nie hierdie
dalk
iets
wat
jy
kan
oorweeg.
Oorbruggingsjaar is die gewilde term vir studente
verskynsel waar nie. Baie universiteite rapporteer
wat tyd neem om te reis of werk tussen hulle
dat mense wat ’n oorbruggingsjaar neem, baie en-
hoërskool- en universiteitsjare.
toesiasties is om te begin studeer. Baie Amerikaanse
universiteite ’n
rapporteer hoër
GPA
dat
oorbrug-
Volgens ’n studie deur CIEE, het Harvard Universi-
gingsjaarnemers
(gemiddelde
teit ’n 33%-styging getoon in die hoeveelheid
graadpunt) het en hulle meer aan die kampusakti-
eerstejaars wat ’n oorbruggingsjaar geneem het.
witeite deelneem.
Selfs beroemdes soos JK Rowling, prins William,
prins Harry en Malia Obama het ook hierdie pad na skool gevolg. Voordat jy besluit om te kies om ’n oorbruggingsjaar te neem, moet jy duidelik weet waarom jy een neem. Jy moet weet wat jou doelwit is wanneer jy die oorbruggingsjaar neem en seker maak dat jy tyd sal neem om hierdie doelwitte te bereik. As jou doel is om ’n blaaskans na skool te vat of om jou passie te vind, is ’n oorbruggingsjaar ’n goeie
Top universiteite soos Harvard moedig selfs leerders aan om ’n oorbruggingsjaar te vat. Dit is die rede waarom studente weer maklik by universitiete inskakel. Hulle weet waarvoor hulle werklik ’n passie het, want hulle het dit in hulle oorbruggingsjaar gevind. Indien jy onseker is oor wat jy vir die res van jou lewe wil doen, is ’n oorbrug-
gingsjaar ’n baie goeie opsie vir jou.
- 60 -
U
Kom ons gebruik die volgende scenario: Jy is besig
Jy sal lewenslange vriende maak
om te au pair in Nederland en jy kom agter dat jy ’n
Hoe fantasties is dit nie om te dink dat jy vriende het
liefde vir kinders het. Jy besluit dan om jou graad in
in ander dele van die wêreld nie? ’n Oorbrug-
die grondslagfaseonderwys te doen.
gingsjaar gaan jou die kans gee om vriende te maak met mense wat jy nie eers gedink het jy vriende mee
Dit is hoe ’n oorbruggingsjaar ’n invloed op jou
sal maak nie. Jy sal vriende maak met mense wat
besluitneming kan hê. Jy word die geleentheid
saam met jou fantastiese herinneringe deel, home-
gegun om in ’n wêreld buite Bellville te kom en die
sick is saam met jou en wat nuwe plekke saam met
wêreld en al sy moontlikhede te ondersoek. Boonop
jou ontdek.
sal jy baie geld spaar, want jy sal nie in jou tweede
jaar ontdek dat jy nie regtig B.Rek. wil studeer nie,
Jou CV sal beter lyk
want jy wil eintlik onderwys studeer.
Indien jy oorsee gaan vir jou oorbruggingsjaar, sal
UNIVERSITEIT
jy leer hoe om met mense van verskillende agtergronde te werk. Jy sal dus in jou werk reeds oor daardie vaardigheid beskik.
Navorsing toon aan dat mense wat ’n oorbruggingsjaar geneem het, meer self-onderhoudend is en makliker is om mee te werk . Chandré Schell, ’n voormalige Dee-Effer wat in 2016 gematrikuleer het, het besluit om in Amerika te gaan au pair. Sy het die volgende te sê oor haar oorbruggingsjaarondervinding: “Ek is glad nie spyt dat ek ’n oorbruggingsjaar gevat het nie. Dit was die beste ervaring wat ek kon kry en ek het soveel meer wêreldwys geraak, terwyl ek ook dinge geleer het wat geen boek vir my kon leer nie.’’ Al onderneem jy ’n oorbruggingsjaar om jouself te vind of om net ’n breek te vat na jou skoolloopbaan, sal ’n oorbruggingsjaar jou ervaring bied en lesse leer en die mooi van die wêreld laat sien. Onthou: Doen iets vandag wat die toekomstige jy sal trots maak.
HALLO, MENEER
DE BEER Karla Nortier Ontmoet meneer Daniel de Beer, die Geografie-onderwyser van Randfontein met ’n liefde vir kleurvolle kouse, honde en ’n vleisie op die kole. Meneer de Beer is egter nie net lief vir tjoppies en diere nie, as mens dieper delf, is dit lekker om die man agter die snor te leer ken.
Dit of dat? Soet of sout Winter of som er Koffie of tee Flieks of reek se Lees of skryf Fiksie of nie-fiksie
Foto: Ben Wiese
- 62 -
Buiten ’n passie vir die natuur, is hierdie besittings. Elke gesteente het sy eie onderwyser ook passievol oor skoolgee. kompartement - meneer De Beer hou As kind wou hy altyd in ’n mediese van organiseer. rigting gaan, maar met die jare het sy beroepskeuse gou verander na Om in sy goeie boekies te kom is onderwys. Hy het onderwys aan die komplimente rakende sy snor ’n Potchefstroom-kampus van die Noordveilige opsie. Wes Universiteit studeer. Wat hy die meeste geniet van skoolgee, is die feit dat hy kinders kan help om hulle doelwitte te bereik. Hy vind vreugde daarin om te sien hoe kinders presteer en hulself trots maak. Aangesien meneer De Beer se voorletters “D.F.” is, vertel hy dat hy nie anders kon as om aansoek te doen vir dié pos nie.
As jy vir hom kos gee is jou kanse om bo-aan die lys te kom veel hoёr. Hy waardeer veral enige jelly sweets. Soos voorheen genoem is braaivleis ook ’n wenner, maar moet liewer nie enige vis aanbied nie.
Meneer De Beer se gunsteling kleur is groen – om ’n redelike unieke rede: Hy sê dat groen ’n mooi kleur is wat neig na In sy vrye tyd is meneer De Beer lief die natuur en die skoonheid daarvan daarvoor om aanlynspeletjies soos terwyl al die ander kleure net lelik is. PubG te speel. Hy kyk ook graag flieks en Hacksaw Ridge is ’n gunsteling. ’n Liefde vir diere kom deurgaans Musiek speel ook ’n groot rol in sy lewe. gedurende die onderhoud na vore. Hy Sangers wat uitstaan is Robbie noem dat hierdie beslis deel vorm van Wessels, Theuns Jordaan, Three Doors sy liefde vir die natuur. Hy het drie Down en My Chemical Romance. Hy sê honde van sy eie, naamlik Tjippie, Tinkie dat hy ’n ongelooflike wye musieksmaak en Elvis. het en luister na ’n groot verskeidenheid elke dag. Tans is die liedjie wat hy die gereeldste speel Friday Night deur ’n Laaste vraag oor meneer De Beer se guilty pleasure: Al dink hy die storielyn is Vigiland. vrot, kan hy nie ophou om die bekende televisiereeks Grey’s Anatomy te kyk Moet net nie verwag om hierdie Meneer nie. Sy gunsteling karakter is Webber en met ’n leesboek te sien as hy ’n aftydjie al het hy al probeer om op te hou Grey’s het nie. Lees is nie een van sy kyk, bly hy ’n aanhanger. gunsteling stokperdjies nie. Hy vind lees as baie moeite, en hoekom sal iemand in hulle vrye tyd moeite wil doen? Ons wens meneer De Beer baie sterkte toe met ’n hopelik lang loopbaan by DF. Mag die volgende paar jaar vol Toe die vraag opduik oor ’n kosbare braaivleis, jelly sweets en kleurvolle item in sy klas, was meneer De Beer kouse wees. vinnig om sy versameling gesteentes te noem. Hierdie uitstalling van verskillende interessante gesteentes is op ’n lessenaar in sy klas en is duidelik een van die meneer se kosbaarste
Mnr. Lundie -Ila Alberts Opvallende bloedrooi skoene. Potblou das. Altyd netjies, effens eksentriek. Die “nuwe meneer”. “Nee, nie die een met die snor nie, die ander een!” hoor ek ’n graadaggie in my gedagtes. Ek het gaan ondersoek instel. Betyds buite sy klas gaan staan. Effens skrikkerig, ’n oorblyfsel van die Wiskundetoets van vroeër.
Sy pa was ’n onderwyser, sy vrou gee klas by ’n universiteit. Hy wou regtig nie onderwys swot nie, juis oor hy daarmee groot geword het. “Maar, toe wou ek en my vrou graag gaan toer en ons het begin werk soek. Ek het toe aansoek gedoen vir ’n pos en dit gekry, maar nie gedink ek sal dit langer as ’n jaar doen nie.” ’n Jaar het ses jaar geword. Die res is geskiedenis. Wat maak hom seker dat dié beroep by hom pas? Hy het al ’n ander werk gedoen (eintlik B.Com geswot), maar nie gevoel hy maak ’n verskil aan die samelewing nie. Eers was hy ’n assistentbestuurder by ’n herwinningsmaatskappy. “Toe ek in my eerste jaar in Korea head over heels vir onderwys geval het, toe doen ek ’n Meesters in Teaching English as a Second Language. Daarna het ek...” Hy aarsel. “Probeer maar net sê dat ek gekwalifiseerd is, ek probeer nie brag nie. Ek is tans besig met my PGCE. Dis ’n onderwyskwalifikasie.” Foto: Ben Wiese
Ons het in Wassebad ontmoet. “Welkom, kom sit gerus.”
Hy speel met sy pen. Hy is wel verbaas oor hoe tuis hy hier voel. Dit het nie so lank geneem om in te skakel as wat hy gedink het dit sou nie; hy is al deel van die familie.
Eers net ’n paar algemene vrae gevra, die waters getoets: “Juffrou Carstens het vir my hierdie enorme Waar was Meneer voor DF? beker gegee.” Die koppie is reusagtig, met wit en swart zebrastrepe. Dit pronk op sy tafel. Hy het ses jaar in Suid-Korea klas gegee. Universiteitsvlak. “Dis die gaafste ding wat iemand in DF al vir Wonderlike ervaring. DF is sy eerste Suid-Afrikaanse skool. my gedoen het. Die personeelkamer s’n is net Wat het hy verwag? “Baie, in terme van akademie. Die groot genoeg om jou tande vuil te maak.” skool het ’n goeie naam. Ek sou sê daar is voldoen aan my verwagtinge.” Beslis te klein vir ’n teeliefhebber. Hy het dit Foto: Ben
seker in Asië aangeleer, val dit my by.
- 64 -
Ek vra wat die snaaksste antwoord is wat hy al in ’n antwoordstel gekry het. Nee, hy gaan nie antwoord oor DF-antwoorde nie, iemand sal verneder word. “’n Koreaanse leerder kon eendag nie die woord vir ’n umbilical cord onthou nie, ’n geboortestring?” Hy sukkel om die Afrikaanse woord te vind. “Naelstring, ja. Toe, met sy letterlike interpretasie daarvan, noem hy dit ’n ‘baby food rope’. Ons het albei verstaan wat hy bedoel het.” Dit neem ’n wyle voordat hy my antwoord oor sy gunsteling deel van klasgee. Hy leun terug in sy stoel, sy gesig ernstig.
“Wanneer ek tot die besef kom dat ek my leerders se vertroue gewen het.” Hy lag toe ek hom vra wat na sy mening die grootste probleem met die Suid-Afrikaanse onderwysstelsel is. “Is jou foon se battery gecharge?” Ja, Meneer. “Dan moet ek maar mooi dink oor wat ek wil sê.” Moenie worry nie, die WKOD gaan nie die artikel lees nie. Hy lag weer. Nee, dis nie uitkomsgebaseerde onderwys nie. Daarvan hou hy. “Ek sou sê die probleem is die gebrek aan ambagskole. Daar is nie genoeg daarvan nie en mense kyk neer daarop, kinders dink hulle moet almal ‘white collar jobs’ doen. Dis nie goed nie, veral nie vir ’n ontwikkelende land nie.” As Meneer een ding uit Meneer se klas uit sou kon red, wat sou dit wees? “My stamp.” Hy tel so ’n klein datumstempel op. Die soort wat jou graad 1-juffrou gebruik het. Ek verlang meteens terug na die dae van plakkers. “Ek het ’n vreemde connection met die stamp.” Passies? Bier brou. Reis. Die Ooste. Gunstelinge? Vak: Engels, natuurlik. Best of You deur Foo Fighters. Doctor Who (tot en met die laaste seisoen, hy het ophou kyk in die middel - the dissapointment is real), Miranda Heart, Black Books (hy hoop nie van die kinders Google dit nie). The Old Man and the Sea, deur Hemmingway. Die strand tussen Bettiesbaai en Hangklip.
Hy vat aan sy hare. Speel weer met sy rooi Bic-pen. ’n Regte onnie. Sosiale media is nie regtig sy pêl nie. “Ek was so vier maande laas op my Facebook page, ek kan nie meer my Instagram se password onthou nie, gaan nie eens probeer nie. Volgens my LinkedIn werk ek probably nog by ’n ander plek.” ’n Plek wat Meneer wil besoek? “Ek wil graag die Aurora lights vanuit Swede sien.” Laaste ding op sy search history? Redelik vervelig. Dis: ‘Store Directory of the Paddock Shopping Centre’. ’n YouTube -video oor FANBOYS (Huistaalleerders: Dis coordinating conjunctions). Die laaste fliek wat hy gekyk het was saam met sy vrou. Spirited Away, ’n gunsteling Japannese animasie. Hy is ’n bietjie verslaaf. Enige superpower? “Wel, ek dink ek sou in totale wanhoop verval het as ek mense se gedagtes kon lees. Ek sou eerder wou swem sonder om asem te haal. Ek sukkel om te snorkel, maar ek wil graag die vissies sien...” Hy sit terug. “Ek wil nou nie te polities raak nie, maar ek sou vir Donald Trump sê sy haarstyl is sy grootste probleem.” Vir Cyril sou hy hom ’n gewone vraag wou vra en oor sy beeste gesels. As hy een ding vir alle Dee-Effers kon sê, wat sou dit wees? Dis doodstil in kamer 14. Jy kan ’n paar seuns buite hoor handjietennis speel. “Ek gaan nou baie corny en cliché klink en ’n liriek aanhaal van Bittereinder... ‘In the dark it is really hard to miss the lighter ones’”. Ons onderhoud het tot ’n einde gekom. Ek sê dankie, glimlag en stap uit na my vriende onder die bome by die UK-gebou. “Julle, daai nuwe meneer is nogal interessant.” “Die een met die snor?” “Nee, die een met die skoene.”
JUF. TOMLINSON - Frances Bruwer Watter vak het Juffrou op skool die meeste verpes en hoekom? Ek was jonk en naïef en het met sterre in my graad 9-ogies Skeinat (oftewel Natuurwetenskap) as vak gekies, maar het as ’n senior besef dat dié kliniese wêreld van kragte en toertjies met allerlei stowwe, nie regtig my belangstelling prikkel nie. Met elke
As Juffrou van die teenoorgestelde geslag was, wat sou jou naam wees? Leonard – sonder enige spesifieke rede! Is Juffrou goed met aksente?
Ek kan probeer voorgee dat ek is, maar my Matrieks weet: Ek kan skaars Engels met die regte aksent praat!
toetsvoorbereiding was ek soos ’n beer met ’n seer poot wat maar net die pyn en lyding moes verduur.
Wie is Juffrou se celebrity crush?
Terwyl
Ek het as tiener altyd ’n sagte plekkie vir Nicholas Cage gehad. Nou is ek getroud, so ek sien nie meer ander mans raak nie…
my
arme
ouers
mý
moes
verduur.
Wat is die vreemdste ding wat ’n leerder al ooit vir Juffrou gesê of gedoen het?
Een van die lekkerste dinge van skoolgee is al die interessante
en
snaakse
dinge
wat
leerders
kwytraak. Dit was byvoorbeeld interessant toe 'n graad 10-leerder vir my sê: "Ma'am, you look like death!" Hy het my seker probeer beïndruk met sy gebruik van beeldspraak om te beskryf hoe moeg ek lyk! Ek het ook al heerlik verfrissende ervaringe gehad soos ’n sprinkaan wat in my potloodsakkie weggesteek is. Ek het dit ontdek nadat die klas bly vra het dat juis ék vir hulle ’n potlood of pen moes leen. Waarvan hou Juffrou om in jou vrye tyd te doen? Vrye tyd is nie regtig deel van ’n jong ouer se woordeskat nie, maar wanneer ek kans kry, geniet ek dit om kreatief te wees. Ek skryf soms, maar geniet dit ook om my man mal te maak met al my binneshuisversiering-idees. Ek geniet dit ook om in die natuur te gaan stap of te draf.
Foto: Ben Wiese
- 66 -
As Juffrou ’n superpower kon hê, wat sou dit wees? Ek het my lewe lank nog ’n fassinasie gehad met die vermoë om te vlieg. Maar, ek sal ook nie die kans laat verbygaan om opstelle binne ’n ommesientjie te kan merk nie! Watter troeteldier wil Juffou graag hê? Beslis ’n kat. Ek is een van die grootste katliefhebbers op aarde. Ek smeek al lank by my man, maar ons pluis nog uit hoe die babakat-hond-dinamika sal werk. ’n Halwe eier is beter as ’n leë dop, maar ’n halwe kat is nie beter as geen kat nie... Aan watter sport neem Juffrou graag deel? Ek hou van netbal, maar netbal hou nie so baie van my nie. Ek is al uit ’n span geskop (deur my vriende) omdat ek te swak was. Draf is ontspannend en terapeuties. Tel dit as ’n sport?
Wat sou ’n goeie temalied vir Juffrou se lewe wees? Dit moet definitief "Ek lewe" van Annelie van Rooyen wees... Dit is heilsaam, vrolik en Afrikaans – net soos ek! Juffrou is ’n nuwe toevoeging tot ’n krytboksie. Watter kleur sal dit wees en hoekom? ’n Nuwe toevoeging sal beslis silwer moet wees. As ek die vermoë het, sal ek graag vir enigiets ’n silwer randjie wil gee – hetsy dit ’n donker wolk of iets anders is. Juffrou ontvang ’n olifant as geskenk en mag dit nie weggee of verkoop nie. Wat sal Juffrou met die olifant doen? Ek sou eerstens moeite gedoen het om die olifant gelukkig te hou. Dit sal baie riskant wees om ’n kwaai olifant in die agterplaas te hê. Ek glo ’n gelukkige olifant sal ook ’n reuse
voedselbegroting beteken, so ek sou hom soms uitverhuur aan byvoorbeeld sirkusse om dié uitgawes te dek. Ek sou ook lekker planne beraam oor wat ek vir die "goeie" vriend sou gee as geskenk om my dankbaarheid te betoon! Wie is die coolste mens(e) wat Juffrou ken? Ek vermoed ’n paar Dee-Effers dink die coolste mense wat ek ken is Die Skynmaagde, maar ek sal ongelukkig jok as ek sê dat dit die geval is. Die coolste mensie wat ek ken is my sestien maande-oue dogtertjie. Wat is Juffrou se ideale vakansie? ’n Vakansie sonder enige skoolwerk wat in my nek blaas! Ek is ook baie lief vir die see. As Juffrou se baas jou vra om te spring, sal Juffrou vra hoe hoog? Of sou Juffrou vra hoekom hy of sy wil hê jy moet spring? Ek glo dat ’n mens bereid moet wees om onderhewig te wees aan gesagstrukture, so ek sal beslis spring met alledaagse take wat van my verwag word. As dit iets groter is, sal ek wel spring as ek verstaan hoekom dit nodig is. Ek glo wel ’n werksopset moet ook ’n “springkasteel” wees. Iets omtrent die omgewing moet jou inspireer om jou beste te wil gee. So, vir DF sal ek beslis hoog wil spring! Welkom in DF! Ons sien uit om nog tonne avonture te deel en herinneringe in Juffrou se hart te los.
Juf. Koegelenberg - Julia Roelofse
Foto: Ben Wiese
- 68 -
Aangesien Juffrou ʼn Afrikaansonderwyseres is, wie is Juffrou se gunsteling skrywer of digter? My gunsteling skrywer is André P. Brink en my gunsteling digter is Breyten Breytenbach. Gunsteling boek? Beslis Die Ambassadeur deur André P. Brink. Na watter soort musiek luister Juffrou? Ironies genoeg: Geen Afrikaanse musiek nie (veral Afrikaanse liefdesliedjies). Ek hou van rustige Indie musiek en The Cranberries!
Wat is Juffrou se gunsteling kos? Ek is ongelukkig allergies vir suiwel, maar ek hou daarvan om vis en tjips te bestel wanneer ek gaan uiteet. Gunsteling kleur? Blou. Wat is die vreemdste ding in Juffrou se handsak?
Watter TV-reeks kyk Juffrou op die oomblik? Castle en Lethal Weapon. Celebrity crush? Theo James. Aah, hy is so aantreklik! Beskryf jouself in drie woorde. Vreemd, gelukkig en baie eerlik. As Juffrou ’n superkrag kon hê wat sou dit wees? Ek sou wou vlieg, want dan kan ek al die lande in die wêreld besoek. As Juffrou ’n fiktiewe karakter kon ontmoet wie sou dit wees? Tris van die Divergent-reeks. Sy is só interessant en braaf. Iets wat Juffrou graag wil doen voor jy doodgaan? Ek wil nog my doktorsgraad doen. Dit vat net só lank!
Ek het ’n survival kit wat ek altyd saam met my dra. Die vreemdste ding daarin is heel waarskynlik my watte. Ek weet nie hoekom ek watte het nie.
As Juffrou nie ’n onderwyseres was nie, wat sou jy wees? Ek sou aan die mediakant van ’n onderneming werk.
Watter film laat Juffrou lag?
Laastens: Hou Juffrou meer daarvan om vrae te vra of vrae te antwoord? Beslis om vrae te vra! Dis baie makliker!
Ten things I hate about you Watter film laat Juffrou huil? Me before you
Wat is die beste raad wat Juffrou al ontvang het?
Watter ander tale wil Juffrou leer? Ek het Duits, Xhosa en Nederlands op universiteit geneem. Ek wil egter nog vlot Nederlands kan praat. Die taal is so mooi op die oor. Droomvakansieplek? Ek wil graag na ’n klein eiland toe gaan vir ’n seevakansie of Switserland wanneer dit sneeu. Het Juffrou ’n geheime stokperdjie? Paddle ski! As Juffrou se lewe ’n film was, wat sou die titel wees?
Wat doen sy?
“Alles vat tyd. Wees geduldig.”
Juffrou “Gossie�Gossmann -Zandria Spangenberg
Interessante feite: Harry Potter of Star Wars? Harry Potter. Stormers of Bulls? Stormers. Hokkie of rugby? Rugby. Watter superheld is Juffrou? Wonderwoman. Vreemdste ding in Juffrou se yskas? Naellak. Wat is Juffrou se geheimsinnige plesiertjies? Sjokolade.
Foto: Ben Wiese
- 70 -
Juffrou Gossmann het in haar kinderjare daarvan gedroom om ’n ruimtevaarder te word. Sy vertel sy het ook met groot oë na die helderkleurige Telletubbies gekyk. Sy het haar laerskooldae in Monte Vista afgesluit as ’n hokkiebokkie. Waarom dan netbal? “My laerskoolonderwyser het my in graad 7 gedwing om netbal te speel.” Juffrou Gossmann het by die Hoërskool Stellenberg gematrikuleer en wou ’n prokureur word, maar het daarteen besluit en eerder ’n graad in Sportwetenskap verwerf met Geografie as ekstra vak. Sy het daarna ’n baie suksesvolle netbalspeler geword, waar sy in ’n verdedigende posisie speel.
word waar sy vasgekeer sal wees, sal sy ’n boot saamneem sodat sy kan terugkeer huis toe. Haar motivering om terug te keer sal natuurlik wees: koffie en Oros. Volgens juffrou Gossmann kan sy nie sonder hierdie twee items en oefening in ’n dag klaarkom nie. Daar is dalk ook ’n moontlikheid dat sy wel nie sal terugkeer huis toe nie, maar eerder na die Griekse eilande sal gaan! As sy enige plek in die wêreld kon besoek, sou dít haar keuse wees. Daar is ’n paar goed wat nie algemene kennis is nie as dit kom by juffrou Gossmann: * Sy hou glad nie van die geluid van mense wat eet nie en het ’n baie groot vrees vir slange.
Die netbalmeisies is baie opgewonde oor die nuwe entoesiasme en energie wat juffrou Gossmann na elke baan en elke wedstryd bring.
* Haar gunsteling film is The Notebook en haar gunsteling item in haar kantoor is die pienk Eiffel-toring wat meneer Mells vir haar gegee het.
DF Malan is baie dankbaar vir die keuses wat juffrou Gossmann ten opsigte van haar beroep gemaak het, want sonder dit sou sy moontlik nie in die gange van DF Malan geloop het nie en LO-periodes en netbal-oefeninge sal net té vervelig wees.
* Wanneer sy in ’n restaurant sit sal sy negentig persent van die tyd ’n slaai bestel en as sy een bonatuurlike krag kan kies dan sal sy wil kan teleporteer.
Juffrou Gossmann kon natuurlik enige ander skool kies, maar volgens haar het die kultuur en die eenheid tussen die leerders by DF Malan haar bloed blou verkleur. Sy het self die belangrikste DF besluit onder die knie: Wat is juffrou se gunsteling kos by die kafeteria? “Definitief die chicken strips!” Juffrou Gossmann gee al ’n paar maande by DF klas en volgens haar is die positiewe invloed wat sy op leerders kan hê, die beste ding van onderwyseres wees. ’n Hoërskoolonderwyser werk egter die hele dag met kinderagtige, hormonale en heelwat lui leerders en dit kan soms frustrerend raak. Die slegste deel van onderwyseres wees is die LO-briefies wat sy kry wanneer leerders nie kan deelneem aan prakties nie. Juffrou Gossmann is nie net ’n juffrou en ’n afrigter nie, maar sy is ook ’n besonderse wyse mens. Indien sy na ’n eiland gestuur
Indien sy ’n beroemde geliefde moet kies sal sy sonder twyfel Chris Hemsworth kies. Haar gunsteling dier is ’n rooikat en haar rede vir albei hierdie antwoorde is omdat hulle báie mooi is. Juffrou Gossmann se inspirasie is:
“Great things never come from comfort zones.” Ek dink die Dee-Effers sal baie van Juffrou leer en Juffrou is ’n ware aanwins vir ons skool. Baie welkom by die Blou-familie, juffrou Gossmann!
Juffrou Kotzé
-Chanté van der Walt
Foto: Ben Wiese
- 72 -
Waarom
het
Juffrou
besluit
om
’n
Het Juffrou raad vir mense wat Skeinat wil
onderwyser te word en spesifiek Fisiese
neem of wat dit tans neem?
Wetenskap te gee?
Jy moet dit verstáán, nie soos ’n papegaai
Alhoewel Skeinat soms moeilik is, het ek
leer nie. Oefening, oefening, oefening!
besluit om Skeinat te gee, want dit is ’n teoretiese vak, dis ’n lekker vak om te gee en dit is ’n praktiese vak. Die vak maak deure vir
Beskryf Juffrou se onderrigstyl.
jou oop. Onderwys was nog nooit in my
Mmm, dit is moeilik om te verduidelik, want ek
agterkop nie, ek het Tandheelkunde vir ’n jaar
het drie graad 10-klasse , maar oor die
studeer en toe maak my pa die voorstel dat ek
algemeen fokus ek maar daarop om ’n
Onderwys moet oorweeg, want ek was baie
grondslag te lê, na aanleiding van die manier
goed daarin om werk te verduidelik. Ek het my
hoe vraestelle gemerk word, asook die
B.Sc. voltooi en toe Onderwys. Onderwys
voorbereiding vir graad 11- en graad 12-werk.
kombineer my liefde vir Skeinat en mense. Dit
My belangrikste mikpunt is dat die leerders
is die kern van onderwys, dit is nóóit vervelig
die vak moet geniet vir die toepassing
nie!
daarvan in die wêreld daar buite!
Wat is die slegste klas wat Juffrou al gegee het?
Vier woorde om Juffrou te beskryf?
Ek het eenkeer vir my Matriekklas klein balletjies
gegee
Snelvuurvrae:
wat
kan
bons,
vir
’n
lesdemonstrasie. Die Matrieks het heeltyd die balletjies gehop en glad nie na my geluister nie! Daardie periode het ek gevoel asof ek uit
Vriendelik (“té vriendelik’’), positief , hou van uitdagings , liefdevol Indien die skool afbrand, wat is die eerste ding wat Juffrou sal gryp? My dagboek!
die klas gaan bons! Ek was daardie dag ’n
Honde of katte?
bietjie té entoesiasties gewees om daardie les
Katte
te gee… Oor watter eienskappe moet ’n goeie onderwyser beskik? Jy moet konsekwent wees. As jy nie ’n passie vir onderwys het nie, gaan jy ’n bietjie sukkel. As jy die twee kombineer, sál jy ’n goeie onderwyser wees. Hoe ervaar Juffrou DF tot dusver? Ek voel tuis by my skool! Ek voel trots om deel te kan wees van DF. Ek het aan DF Malan gematrikuleer en my bloed is al vir 20 jaar blou!
TV of boeke? Tans TV, ek het nie baie tyd vir lees nie, want ek het ’n baba .
Wat is erger: skottelgoed of wasgoed? Skottelgoed! Gunsteling liedjie? Something like this van die Chainsmokers (ft. Coldplay) Hamburger of pizza? Pizza
Juf. Roux
-Liandi Conradie
Foto: Ben
- 74 -
Sommige het al van haar gehoor. Party het by
om in die natuur te gaan stap.
haar klas en dan is daar van julle wat hierdie
Juffrou Roux wil haar klaskamer in ‘n
naam vir ‘n eerste keer hoor. Me. Roux, die
positiewe
nuwe onderwyseres in die ontwerpklas by die
leerders sal inspireer tot groter dinge eerder
Hoërskool DF Malan.
as om die alledaagse lewe te lei.
Me. Roux het aan die begin van die jaar by
Die Franse, romantiese komedie, Amélie is
ons skool aangesluit omdat sy dink DF is ‘n
die film wat sy oor en oor sal kyk sonder om
skool van uitnemendheid. Toe sy die vakante
moeg te raak daarvoor.
pos sien, kon sy nie die geleentheid laat verbygaan nie. Sy het haar BA en MA in
werksomgewing
omskep
wat
Soos die meeste mense het juffrou
Roux ook ‘n geheime talent...
Visuele Kunste gedoen. Sy is in Beaufort-Wes gebore en op die
Glo dit of nie, maar hierdie juffrou is die
ouderdom van vyf het haar gesin Wellington
nutsvrou wat alles regmaak in die huis.
toe getrek. Sy is die tweede jongste van vier
Koffie of tee? As sy tussen hierdie twee moet
kinders; sy het twee susters en ‘n broer.
kies sal dit sonder twyfel tee wees. Haar
Hermanus en Kleinmond is die twee plekke
gunstelling seisoen is herfs, want dan verjaar
waar sy sedertdien die graagste vakansie hou.
sy. Sy hou ook van die kleure wat daarmee gepaard gaan en die deurmekaar weer.
Wie sou kon raai dat ‘n ontwerpjuffrou se gunsteling vak op
Juffrou se gunsteling band is Christine & The
skool Wiskunde was?
Queens en sy is gek oor Indie-musiek.
Kuns was natuurlik ook ‘n gunsteling en daarom het sy dit gekies as studierigting na
Downton Abby en New Girl is ook van haar gunstelling reekse.
skool. Volgens Juffrou Roux is die vak
Die aanhaling waarvolgens Juffrou Roux leef
definitief uniek en die vak dwing jou om op jou
is dié van Stephen Covey:
voete te dink. Juffrou Roux se gunsteling kunstenaar is Pablo
Picasso,
want
hy het
‘n
“Seek first to understand, then
unieke
benadering tot kuns. As ‘n mens vir haar vra wat haar gunsteling voorwerp op haar tafel is, sê sy met ‘n glimlag dat dit haar hout potloodblikkie en haar outydse skerpmaker is. Juffrou Roux het ‘n passie vir kunswerke, interieur en weef. In haar vrye tyd werk sy aan haar eie kunswerke en lees graag fiksieboeke.
Sy hou van kosmaak en is mal daaroor
to be understood.”
MIA UYS | FOTO’S DEUR MARIZANNE VAN WYK
Hoe voel die graadagts werklik oor R8-“chips”, die seniors en Wassebad? Dit is ’n koue, rustige dag by die Hoërskool DF Malan. Behalwe as jy ’n graadagt in die vierkant is: Meisies staan en skinder in groepies, seuns en meisies speel ’n mengsel van netbalrugby, ’n komiese meme laat ’n groep seuns huil van die lag, terwyl hulle hul toebroodjies eet wat Mamma versigtig vir hulle ingepak het.
- 76 -
Welkom by die lewe van ’n DF Malan– graadagt Alhoewel alle Dee-Effers eens in graad 8 was, verskil die nuwe generasie graadagts se ervarings baie van dié van hulle voorgangers. Dink terug aan jou graad 8-oriëntasie. Heel waarskynlik sal dit gemengde gevoelens oproep. Die meederheid van die graadagts kan hierby aanklank vind. Alhoewel daar baie is wat meen dat alles lekker was, stem die meeste saam dat die stap op Melkbosstrand en die spookhuis die beste was.
Een leerder sê om snaakse goed te doen, soos om Wrecking Ball voor die hele skool te sing, is vernederend, maar terselfdertyd ook ’n genotvolle ervaring. ’n Ander leerder sê: “Om as ’n graad die oriëntasie saam te beleef, bring hulle nader aan mekaar en is ’n goeie geleentheid om ander mense te ontmoet en te leer ken.”
Deon* (wat verkies om anoniem te bly) voeg ook by dat die oriëntasie ’n uitstekende ysbreker is wanneer jy met nuwe mense sosialiseer. Die speletjies wat die SR saam met hulle gespeel het, naamlik The Floor is Blood en ook die byname wat hulle gegee is, was vir hulle ook hoogtepunte.
Vir baie graadagts was die oriëntasie nie Baie het ook skaam gekry toe die res van net maanskyn en rose nie. Hulle het dit die skool vir hulle gelag het. ’n Ander gehaat “om op gegil te word” en “jel in leerder meen dat die spookhuis haar “só hulle hare te hê”. Om heeltyd af te kyk het bang” gemaak het, dat sy vrees “om saans hulle ook met nekkrampe gelos en ’n paar deur die skoolgebou na kooroefening toe graadagts kon nie verstaan “hoekom hulle te loop”. die gras moes kielie nie”.
Om op te som het Deon gesê “dit is skrikwekkend op daardie oomblik, maar as jy terugdink, is dit eintlik baie snaaks”.
- 78 -
Die meeste wil graag goed in hulle akad- Toe hulle gevra is watter seniors vir emie, sport en kultuur presteer, byvoor- hulle bo die res uitstaan, is baie name beeld: Om ’n gemiddeld bo 80%- 90% te genoem. Tienie Brink, omdat hy vir die handhaaf, op die Top 20 te verskyn of een graad 8-seun rugbyraad gegee het. die A-span vir krieket, netbal of rugby te ’n Klomp het Bryan Breda gesê, spe-
haal. Baie wil ook graag teen die einde sifiek vir die een leerder omdat “hy uit van Matriek erekleure ontvang. Aan die ander kant, watter vrese het die graadagts tot dusver ontwikkel? Algemene vrese is die gevreesde mnr. Visser, boelies, om sonder vriende te wees en die Matrieks. Dit blyk dat die seniors ’n groot invloed uitoefen oor hoe die nuwe graadagts DF Malan ervaar. Ongeveer 68% van die graadagts meen die seniors, spesifiek die Matrieks, het ’n vriendelike en behulpsame houding teenoor hulle.
sy eie uit vir my iets by die kafeteria gekoop het”. Luceel Beukes, Liza Hugo en Suné van Dyk is ook genoem, omdat hulle vriendelik is en altyd help waar hulle kan. Justin Beck, sowel as Ulrich en Ruben van Tonder, is rolmodelle vir baie graadagts omdat hulle “goeie sportmanne” is en altyd bereid is om te help. Melandri
Launspach
“selfvertroue likheid”
en
is
pragtige
uitgesonder,
vir
haar
persoon-
terwyl
Anke
Wagener, Femke Swanepoel, Stefan Smit en Charisa Geyer vir hul “toewy-
ding” aan hulle akademie (en ander akti- skillende kulturele kampe, soos die witeite waarby hulle betrokke is) vereer koorkamp, het ook die graadagts nader is. Louhdy Preston is ook vir sy aan die seniors gebring. “lewenslus” en sy respek teenoor ander Voorbeelde van seniors wat vir baie mense uitgesonder en Bea Liebenberg graad 8’s uitgestaan het, is Gina-May omdat “sy altyd haar beste lewer en nie Venter, Shae Barnes en Frances Bruwer. omgee wat ander mense van haar dink Ander seniors wat ook genoem is: Morné nie”.
Gaven, Anya Human, Carla Loubser, Anja
Die graadagts is mal oor ons hoofleiers, Hougaard, Christelle Leeuw en Liandi Le Roux van der Merwe en Huber Coet- Conradie. Die vernaamste redes waarom zee, aangesien hulle vriendelik en “altyd die juniors van die seniors hou, is omdat daar vir ’n mens” is en oor goeie lei- hulle “ons wys waar ons klasse is en vir erskapvaardighede beskik. Een graad 8- ons inligting gee rakende skoolaanleerder kyk op na Le Roux omdat hy “jou geleenthede” . soos ’n vriend behandel” en “hy dink nie hy is beter as die ander nie”. Die ver-
- 80 -
Tog het 26.48% gesê die seniors is neerhalend en ongeskik en dat daar slegs enkele
aangename leerders is. “Hulle gee ons vuil kyke”, “pootjie ons” en “praat sleg van ons in ons gesigte” is van die redes wat dié graadagts aangevoer het. Deon stem hiermee saam: “Die seniors maak altyd ’n groot bohaai as jy voor hulle in ’n gang wil draai, selfs al is dit per ongeluk. Ek verstaan die feit dat die seniors moet voorkeur kry, aangesien hulle al langer in die skool is, maar baie van hulle beskou ons as minderwaardig teenoor hulle.”
Vanjaar se Matrieks het die “Buddy”-sisteem, waar elke Matriek twee graadagts kry om gedurende die jaar te help, weer geïmplementeer. Die graadagts het ook hulle menings hieroor gelug. ’n Yslike 68.72% het gesê die sisteem blyk doeltreffend te wees. Maar die meeste het uitgewys dat die sisteem slegs werk as die Matriekleerder moeite doen. Baie leerders het gesê dat hulle “buddy” “hulle nie in die gange groet nie”, nie vir hulle “omgee” nie en agter hulle rûe skinder. Een leerder het ook gesê dat hy self moet reël dat sy “buddy” pouses saam met hom hou. Ander graadagts sê ook dat hulle nie gemaklik voel om met hulle “buddy” te gesels nie. Die skokkendste aspek is dat 5.60% nie eens
van die sisteem weet nie en nog nooit
Baie leerders meen ook ’n groot voor-
hulle “buddy” ontmoet het nie. Deon
deel van die sisteem is dat dit die
voeg ook by dat dit nie altyd nood-
graadagts help om aan te pas, en ge-
wendig die “buddy” se skuld is nie, maar
maklik en veilig by die skool te voel,
die graad 8-leerder wat nie van die
aangesien “daar altyd iemand is wat na
geleentheid gebruik maak nie.
hulle omsien”. Een leerder voel “baie Matrieks wil werklik hê jy moet ’n
Tog voel die meederheid van die
graadagts dat hulle “buddies” hulle met skool- en persoonlike probleme help, vir hulle inligting rakende
sukses van jou lewe maak”. Met verwysing na onder andere die “buddy”-sisteem, is niemand verbaas dat 94.28% van die
die skool en hoe dit werk
graadagts dink dat DF
verskaf en die daaglikse
Malan genoeg moeite
skoolroetine net vergemaklik.
Volgens
doen om die graadagts
een
by die skool te inte-
leerder gee dit vir die
greer nie. Die “onder-
graadagts kans om die
steuningbalkies” is ’n
Matrieks “beter te leer
voorbeeld
ken” en hulle sosiale
ook absoluut mal oor hulle “buddies”,
onder andere Gina-May Venter, “wat altyd saam met my pouses hou en werklik vir my omgee en my ondersteun”, Cara du Toit, Lara Visagie (“sy is ’n wonderlike buddy en ek wil eendag soos sy wees”) en Jamie van den Berg (“altyd en-
baie
leerders genoem het.
netwerk na die res van die skool uit te brei. ’n Paar leerders is
wat
Dit werk so: Om een balkie te kry, moet jy een skoolgebeurtenis ondersteun en só ondersteun totdat jy drie balkies het. Eers wanneer jy daardie drie balkies het, mag jy enige ander balkie, byvoorbeeld ’n netbalbalkie dra. Deon het weer nie ’n positiewe mening hier-oor nie:
toesiasties”).
- 82 -
“Alhoewel dit slaag om ondersteuning te
te pas. Dit is te danke aan DF Malan se
motiveer, voel baie leerders dat die skool-
goeie integrering van die graadagts.
gees op hulle afgedwing word. Die gees is dus nie vrywillig en spontaan soos wat dit
Nie net ander leerders het ’n invloed op
veronderstel is om te wees nie.”
die graadagts nie. Die onderwysers speel ook ’n groot rol in hulle lewe. Dit blyk dat
Een leerder het ook opgelet dat die ekstra die graadagts van onderwysers hou wat
klasse, wat deur die seniors aangebied vriendelik en snaaks is, raad gee en met word, “briljant” is en sy punte “drasties” wie “jy maklik kan praat en ’n verhouding verbeter het.
kan bou”: Juffrou Warnich omdat sy “die beste Wiskunde” gee en mnr. Pilkington,
Mnr. Conradie en die sportafdeling kan want hy is “meer realisties as ander ook gerus voel dat 51.80% van die onderwysers”. Juf. Mostert se sarkasme en graadagts aan ’n skoolsport deelneem, ter- eetlus maak baie graadagts mal oor haar wyl slegs 7.63% aan geen aktiwiteit en juf. Buys, juf. Du Plessis (voorheen deelneem nie. Een leerder wat “aan geen Kotzenberg) en juf. Weisse is ook van hulle sport deelneem nie”, vrees dat daar iets gunstelinge. met hom sal gebeur om dié rede. Nog ’n bewys is dat vir slegs 17,24% van die Vir die meeste graadagts het juf. Du Plessis leerders die aanpassing in die hoërskool al klaar diep binne-in hulle harte gekruip. moeiliker is as wat hulle verwag het en net Een leerder het ook gesê sy hou daarvan 17.76% sukkel om by hulle graadgroep in om klem te lê daarop dat “akademie ons
“Snaaks en cool” is hoe baie graadagts mnr.
verspreid genoeg is nie.
De Wet en mnr. De Beer beskryf. Volgens hulle sê mnr. De Beer ook baie
Behalwe die onderwysers se snaakse
“Do you forstand?”
sêgoed en gewoontes, is daar ook ander
Hulle het ook baie te sê oor juf. Botes - dat sy gedurig met haar hare speel en dat sy snaakse kommentare lewer. Een onderwyser hou daarvan om te sê: “Ek gaan ’n kaktus kraam”. Juf. Terblanche praat ook in die derde persoon en mnr. Visagie sê gedurig “joe-hoo” en “my geliefdes”. Mnr. Rossouw
sê
ook
in
elke
liewe
sin
“ongelooflik”, volgens een graad 8-leerder. Juf. de Villiers hou ook daarvan om “Ek sal in jou oog spoeg, jou luis!” te sê en juf. Warnich noem hulle “skattedrolletjies” en sê “jy maak ‘canned fruit’ as jy die Wiskunde verkeerd doen”. Hulle kan ook nie begryp wat mnr. Visser se probleem met “was” is nie wat net al hoe meer klem daarop lê dat mnr. Visser se invloed nog nie wyd
aspekte wat ons dalk as die “norm” aanvaar, wat die jongste lede in ons DF-familie as vreemd of problematies beskou. Een van die aspekte is ’n kontroversiële reël wat
tans onder hulle debatteer word: Dat die graadagts verbied word om gedurende pouses op die pawiljoen of veld te sit. Vir die meederheid van die graadagts (77.80%) is die reël regverdig. Hulle voel dat, aangesien hulle die jongste is, die ouer grade voorkeur bo hulle moet geniet, dat
dit die graad 8’s teen teistering deur die ouer grade beskerm en dat daar nie genoeg plek op die veld en pawiljoene vir hulle is nie. Deon meen ook dat dit die graadagts “’n kans gee om mekaar te leer ken” as hulle geïsoleer van die ander grade word.
- 84 -
Die graadagts wat teen die reël gekant is
(22.20%), voel “die vierkant is té klein” vir almal, dat hulle ook graag “rugby op die veld wil speel” en dat “dit hulle verhoed om vriende in die ander grade te maak en saam met hulle pouse te hou”. Daar is ook baie ander aspekte wat die nuwelinge as vreemd of negatief beskou. Die skooldag se periodes is “té lank en volg snaakse tye” en daar is “té veel trappe om te klim”. Die kommunikasie tussen die skool en die leerders is ook baie swak en toetsdae vind nie net op Maandae en Donderdae plaas nie. Die kafeteria, die swaar voeteverkeer in die gange tydens klaswisseling en die feit dat ons twee keer per week saal het, is vir hulle onverstaanbaar. Hulle
onder al die leerders sal bevorder”. Alhoewel daar negatiewe kommentaar is, is daar ook baie leerders wat sê hulle hou van alles in DF Malan en dat “dit ’n voorreg is om in só ’n goeie skool soos DF” te wees.
verstaan ook nie werklik waar die naam “Wassebad” vandaan kom nie en hoekom daar
Wat is die belangrikste gebeurtenis wat
nooit civvie-drag is nie. Baie leerders het ook
jaarliks in elke Dee-Effer se skooljaar
kommentaar oor die leerders in DF Malan
plaasvind? MTBS. Die MTBS-koors het ook
gelewer: Hulle is skynheilig, windgat en dink
vanjaar se graadagts aangesteek. Die
hulle is beter as almal - spesifiek die gewilde
meeste graadagts sien dit as ’n goeie
groep.
geleentheid om ’n mens se skool te ondersteun, dat dit ’n opwindende en jolige at-
Een graad 8-leerder stel ook voor dat daar vir graadagts
meer
projekte
en
geleenthede
beskikbaar moet wees wat spesifiek op die graadagts gerig is, soos byvoorbeeld ’n sokkie. ’n Ander leerder dink DF Malan moet meer tradisies in plek hê aangesien “dit skooltrots
mosfeer het, dit hou DF Malan se naam hoog, bou skoolgees en laat die skool as ’n eenheid saamstaan. Deon het ook gesê dit is ’n kans “om teen ander skole te kompeteer en te wys dat DF Malan die beste is”.
Of dit nou memes, YouTube of Instagram is, so-
siale media speel ’n groot rol in vandag se graadagts se lewens. Die meerderheid voel dat sosiale media “hulle lewe is” en tydens pouses en registerperiodes sal jy ’n algemene tendens onder van die graadagts opmerk wat vir mense op WhatsApp boodskappe stuur of na snaakse video’s op die Internet kyk. Volgens hulle is
hulle
gunsteling sosiale mediasterre Francis
Stoffberg, Eberhardt Khorf, Lele Pons, The Paul Brothers en Juli Vercuiel. PewDiePie en Cardi B het ook ’n verskyning gemaak. Twee derdes van die graadgroep volg DF Malan ook op sosiale media en het ’n positiewe gevoel oor DF se Bemarkingsbulletin. Sportsterre, skinderbekke, slimkoppe. Dit maak nie saak in watter kategorie jy val nie - die Hoërskool DF Malan sal niks sonder sy jongste familielede, die graadagts, wees nie.
- 86 -
- 88 -
- 90 -
- 92 -
- 94 -
- 96 -
TEGNOLOGIE: YAY of NAY -Ben Wiese en Karen Vergeest
Die internet is ’n gróót plek en sodra jy dit begin verken vir unieke tegnologiese items, raak hierdie feit al hoe duideliker… Hier volg ’n lys van tech wat cool is en tech wat nie so cool is nie (dink in die rigting van stofsuierskoene…):
YAY
NA Samsung
GHG90
Series
49
Curved Gaming display:
Met ’n ultrabreë skerm van 124 sentimeter, OLED-tegnologie, HDR en ’n verfrissingsfrekwensie van 140 Hz, is hierdie enige gamer se droom. Solank jy bereid is om R23 000 op te dok! POWERRAY G ew o n e h o m m elt u i e i s in drukwekkend en ook talle tegnologie -entoesiaste se droom. Gewone hommeltuie kan egter nie tot 30 meter onder die water duik nie, 4K -video na jou foon toe stream en met sonar visse opspoor van tot 40 meter ver nie. Al wat jy nodig het vir jou volgende visvanguitstappie is dus ’n bietjie aas en ’n vyftigduisend rand se miniduikboot. Geniet!
- 98 -
YAY
YAY
LG Smart InstaView fridge As mens dink aan ’n yskas, dink jy gewoonlik aan ’n vervelige stuk kombuisapparaat met ondenkbare skatte binne-in. LG wil hierdie stereotipe verbreek en daar is geen beter manier om so iets te laat geskied as om ’n 73 cm raakskerm op die voorkant van jou nuutste yskasmodel te plaas nie. Die pret stop egter nie daar nie, want as jy twee keer aan die raakskerm klop, word dit deurskynend en kan jy die binnekant van die yskas sien sonder om koue lug uit te laat. Die yskas het ook ’n ingeboude ‘Amazon Echo’ sodat jy vir dit kan sê om jou inkopielyste te voltooi. Dit kos net so R157 000 indien jy gewonder het…
NAY
AY
Griffin Technology Connected Toaster
Hushme
Ons almal ken daardie een persoon wat altyd op sy foon praat. Gelukkig kan jy nou vir hom ’n Hushme-toestel koop. Dit vou om ’n mens se mond en dien as ’n klankdemper. Dit bevat ook ’n mikrofoon en ’n ingeboude stemveranderaar wat jou in staat sal stel om jou vriende as Darth Vader te bel tweeuur in die oggend. Nie dat enigiemand seker al ooit ’n begeerte gehad het om dit te doen nie…? Die Hushme kos R2 531.
Hierdie broodrooster werk met Bluetooth. Dit het selfs ’n toepassing (app) waarmee jy die temperatuur van die broodrooster kan stel, want blykbaar is dit té veel moeite om die skakel te draai. Ongelukkig is die broodrooster onlangs uit die mark gehaal, maar dit het R1 730 gekos.
NAY
Denso Vaccuum Shoes Het jy al ooit gewens dat jou skoene die werk van ’n stofsuier kon verrig? Ja? Wel, nou is daar ’n stylvolle produk nét vir jou. Die skoene het nie eens batterye nodig nie en werk slegs met kinetiese energie verkry deur jou voetstappe. Dit is nogsteeds in die konsepfase, maar sodra dit uitkom, sal die massas daarheen stroom. Of nie...?
Soos ’n vis op droeë grond: Duitsland, Zambië en België Ila Alberts Wat is die twee vreemdste dinge wat jy gesien het of wat met jou gebeur het?
ILA: Ek het iemand iets wat soos dwelms gelyk het helderoordag op die plein sien verkoop. Verder het ek ook ’n Chinese dame sien oorskakel tussen Mandaryns en Duits in so ’n klein Chinese winkel waar die Duitse kinders ingevoerde lekkers koop. Dit was regtig onverwags. BRONWYN:
Dit is só skoon, maar
daar is geen dromme nie! En, wat nóg vreemder is, is dat hulle aan die regterkant van die pad ry. Ek is nou nog nie daaraan gewoond nie. CHARISA: Ons het in ’n village gebly vir ’n rukkie - saam met kinders van die skool. Daar maak die mense
Reis. Die enigste ding wat jy kan koop wat jou ryker maak. Dié wat die vreemde ondersoek, laat ’n stukkie van hulle hart in die vreemde agter. Om die waarheid te sê, daar is talle geleerdes wat glo dat jy slegs ’n volronde mens is as jy die aardbol platgetrap het. Gelukkig bied DF jaarliks uitruil -programme, maar hoe vergelyk hierdie drie uiteenlopende bestemmings met mekaar? Ek het my eie ondervindinge van die Duitsland 2017-uitruil met dié van Charisa Geyer (Zambië 2017) en Bronwyn Loxton (België 2018) vergelyk. - 100 -
vir jou kos en dan laat hulle jou binne in die huis eet, terwyl hulle buite om die vuur eet as ’n teken van respek. Ons het nie verstaan wat dit beteken nie. Iets anders wat baie vreemd was: Ons het die een oggend wat ons daar gebly het met die hoenders gespeel en toe later die dag sê die tannie vir ons ons moet ‘n hoender gaan vang. Toe slag sy die hoender en ons het dit ontveer en later die aand geëet. Dit was effens ontstellend...
Noem twee nuwe kossoorte wat jy probeer het? Wat het jy daarvan gedink? ILA: Ek het Ahle Wurst probeer- dis maar net glorified mense
salami, in
maar
Hessen
die (die
soos vetkoek, maar nie heeltemal nie. Hulle praat wel met ’n sterk aksent, so dit was “fritas” en raap was “rehp”, so ek het eers later besef wat hulle bedoel het.
Duitse provinsie) is baie
Noem twee persoonlike hoogtepunte:
trots daarop.
ILA: Ek het in ’n woud vol
Ek het ook WhatsApp sneeu gaan stap by die -gegeurde roomys in ’n winkelsentrum geëet.
Hercules-monument oor
die
dorpie
wat
Kassel
uitkyk. Dit was soos uit ’n sprokie. Oral net spierwit
Dit het my en my vriende
sneeu en die silhoeëtte
ongeveer vyftien minute
van boomstamme. Verder
geneem om uit te werk dat
het ek dit ook ongelooflik
dit vaagweg na Cream So-
baie geniet om alleen van
da smaak (’n geur wat nie
die openbare vervoer ge-
in Duitsland bestaan nie)!
bruik te maak om op my
BRONWYN:
Een aand
het ek en my gasgesin witloof geëet. Ek kan nie ver-
eie geskenke in die middedorp te gaan koop. Ek het so vry gevoel!
duidelik hoe dit lyk nie,
BRONWYN:
Ek is ver-
maar dit proe verskriklik
baas
almal
sleg. Gelukkig word dit
vriendelikheid.
met ham en kaas gemaak,
amazing. En, hierdie mag
so dit word nie op sy eie
dalk vreemd klink, maar
geëet nie.
wat vir my nog ’n hoog-
CHARISA:
Eerstens,
raap. Hulle maak dit baie snaaks. Ons het aanvanklik gedink dit is spinasie. Dit was regtig baie sleg. Iets ander is fritters, wat baie lekker is. Dit is amper
deur
Dit
se was
tepunt was, is die feit dat die motors dadelik vir jou stop by ’n voetoorgang.
huis en selfoon en ook om Afrikaans te praat. Wie het jy ontmoet wat jy graag weer wil sien? ILA: Buiten my Duitser... My gasma, sy is regtig ’n engel. Al kon ons mekaar gereeld nie verstaan nie (sy praat nét Duits), het ek regtig geheg CHARISA: Om weg van die
mekaar nie in winkels nie en
lewe te lewe. Dit was só ver-
dis absoluut taboe om oor ’n
wyderd van alles, maar tog het
vreemde hond of kind in die
alles aangegaan. Dit was lek-
straat te koer. So, jy is dan net
ker om gekonfronteer te word
eenvoudig vréémd.
met alles wat daar gebeur en
BRONWYN:
in ’n ander wêreld te wees.
raas. Dit is so stil en mense
Ons het ook ná die uitreik na
praat nie so hard nie. My Bel-
Lake
Kashiba
bietjie
van
die
Die baie ge-
en
giese vriendin het eenkeer vir
basis
af
my gesê dat sy die Suid-
Wat het jy van Suid-Afrika gemis? ILA: Die son. Regtig. Ek is een van die eerste mense wat gedink het die weer gaan my geensins pla nie (die winter in die Kaap is my gunsteling sei-
BRONWYN: My Belg. Sy is regtig interessant, ek kan dit nie eens verduidelik nie. Maar sy is vrek amazing ook.
gegaan
weggekom.
geraak aan haar.
Afrikaners kon hoor aankom in die skoolgang nog voordat sy ons gesien het.
CHARISA: Ndina Nqolala. Sy is ’n vrou wat ek ontmoet het toe ons ver gestap het om goedere te gaan koop. Ons
het met haar gesels en sy is interessant. Dan ook Elsha Nieuwoudt. Sy is een van die sendelinge se kinders en sy
CHARISA: Om doodeerlik te
het ’n baie cool lewensver-
wees: Ek het Suid-Afrika op
haal.
daardie
oomblik
glad
nie
gemis nie. Maar, het tog verlang na die gerief van jou eie
soen) en die koue het weliswaar nie, maar hier by dag 14 het ek net een oggend opgestaan en na die son verlang. Dit is asof ’n miswolk ook oor jou gemoed kom lê. Verder het ek ook vriendelike mense gemis – Duitsers groet
- 102 -
Wat was ’n onaangename
Noem iets wat jy ander Dee-
daar werklik is nie - ek het in
ervaring vir jou of waarvan
Effers sou aanraai om in te
elke klas waarin ek was min-
het jy nie gehou van die kul-
pak?
stens 15 - 20% van die klas
tuur nie?
ILA: Pak koel hemde in vir
as immigrante of kinders van
ILA: Wel, kom ons sê net
die winter - frokkies is heel-
immigrante getel en dit sluit
dat ek ’n uur en ’n half by ’n
temal
Poolse en Russiese immi-
kerk gehelp het en niemand
hulle oral verhitting het - van
grante uit.
het my eens gegroet nie.
die skool tot hulle trems. ’n
BRONWYN:
Verder was dit effens vervelig
Dik jas bo-oor is meer as vol-
Voordat ek gegaan het, het ek
om vir twee uur in ’n Wiskun-
doende vir buite in die koue.
al gedink die land is perfek.
deklas te sit waar jy minder as
Verder,
En, dit is nog altyd wat ek
niks verstaan nie.
skoene wat sneeu kan weer-
dink.
BRONWYN:
staan.
CHARISA: Ek het gedink
Die heen-en-
onnodig
aangesien
behoorlike
stap-
weer fietsry elke dag.
BRONWYN:
klere,
dat die mense, aangesien
CHARISA: Ek het die ergste
asseblief! Jy gaan fisies dood
hulle nie so tegnologies ge-
maagpyn van my lewe gekry,
van die koue. En, dan ook
vorderd is nie, nie finansieel
want ek was nie gewoond aan
Fizzers vir die Belge (hulle
ingesteld is nie, maar eerder
so ’n styselryke dieet nie. Ons
ken dit glad nie).
meer selfstandig is. Die men-
het
CHARISA:
konstant
baie
stysel
Wárm
Ek weet nie...
Baie
rompe!
se is egter ook finansieel in-
gestel, die ouers werk, die
geëet. ’n Ander ding wat ek
Vroue mag glad nie broeke
nie geniet het nie, is om weg
dra nie, dit is verskriklik disre-
kinders werk, almal werk om
te gaan van die basis af. Jy
spekvol en hulle shun jou dan
genoeg te produseer om te
raak baie geheg aan die men-
van die gemeenskap. Defini-
gaan verkoop. Verder het ek
se daar en ek wou nie huis
tief ook ’n notaboek - jy het
ook nie gedink hulle gevare is
toe gegaan het nie. Verder
nodig om soms net te re-
so erg nie, meer natuur-
het ons ook 27 uur in ’n vol,
flekteer. Dan ook ’n warm
georiënteerd. Hulle het baie
openbare bus gery.
baadjie vir die aande en ’n
drankprobleme met die mans
oop
van die gemeenskappe en
Die land, opgesom in twee woorde? ILA: Beeldskoon. Naïef. BRONWYN: Besonders mooi. CHARISA: Hierdie is té moeilik!
kop
-
jy
gaan
met
vreemde dinge gekonfronteer
hulle het ook witchcraft. Daar is regte hekse en die mense
word.
is regtig bang vir hulle. Watter
wanpersepsies het
jy van die land gehad? ILA:
Dat
Duitse
Ten slotte: “Travel is fatal to prejudice, bigotry, and narrow
kinders
-mindedness, and many peo-
meer gemotiveerd is om hard
ple need it sorely on these
te werk - dit is glad nie die
accounts.”
geval nie. Ek het ook nie besef hoe baie immigrante
So, DF, waarheen volgende?
LENTE Sonette deur Marcel Krynauw
- 104 -
1. Dikwels in my laaste dae wink 'N soet verlange uit my jeug en dink Ek weer aan alpesneeu en kersiesbloed Wat ons in teder lente kom besoek. Deur skadutroë en oor berge heen Bloei die lentelandskap onder seën En orals waar die oog durf wandel Sien mens die vrome blommehandel. Ag, as die mensehart tog net kon wees Suiwer soos die bloeisels wat aan takke Hang of skuilend onder blommedakke... Maar versoeking bly n bose gees Wat, nes winter, al die bome stroop, Tot naaktheid; o Vernietiger van hoop!
2. Een nag, beg'lei deur sterreoë En 'n sekelmaan, bewoë Deur die dade en hoedanighede Van mense in korrupte stede, Staan ek eens alleen en dans Met niks b'halwe wind en sterreglans Deur die mensverlate weë In 'n stomme en verleë Lentenag. - alleen, soos elke mens, Onderdaan aan sy vergulde wens Van samehorigheid en vreugde In 'n liefdelose leegte Waarin hy gebonde is. Maar eensaamheid is vergewis
- 106 -
3. Die maanlig vleg sy yle kwaste Deur die maagd se helder hare; Sper haar vreesbevange oënslaste, Vrese uit vergange jare, Agter sielenstralies veilig vas. Haar slanke lyf, gehul in aandlig Is geanker op die klippiesboog Van n gotiese perdebrug En in haar gesig en in haar oog Weerkaats die rivier wat spoel en was. O liefde, is jy hier gebore soos n engel Wat met sy iriswit die sterlig kan verstrengel Tot n reënboogbrug die wêreld oor; En die hart van n ellendeling betoor. 4. Die dans van my, die lentekind, Met my arms om die aand en wind Kom skielik tot niet, en ek staar Na die boogbrug waar ek haar gewaar Skiet jou pyl, oh hemelskut Geweek in in liefdeserums; wit Soos engelg'wade is die towerblom Waarvoor Cupid soek en hom In die goddelike tuine heeljaar oes. Wit soos die kersiebloeiselreën Wat op my en om my heen Die wêreld skoon en eerlik maak Die tower wat my verleë laat.
redaksie UITLEG
SKRYWERS
HOOF: Jaco Wagener
HOOF: Julia Roelofse
Liandi Conradie
Rochelle Combrink
Suné Williams
Liandi Conradie
Chucky Komotie
Adriaan van Wyngaard
Michelle Labuschagne
Chanté van der Walt Zandria Spangenberg Jani Knoetze
FOTOGRAWE
Karla Nortier
HOOF: Jaco Wagener
Marizanne van Wyk
Bea Liebenberg
Frances Bruwer
Marizanne van Wyk
Karen Vergeest
Alexia van Wyk
Ben Wiese
Ben Wiese
Mia Uys Ila Alberts Marzanne Haggard
ADMINISTRASIE Me. Marisa van der Merwe Me. Emarié Buys Me. Nadine Botes
- 108 -