Boelaerbuurtblad 05

het Boelaer buurtblad

nr

5

een krant van en voor de extra-murosbewoners rond het Te Boelaerpark 3-maandelijks • wordt gratis bedeeld in 16.000 extra-muros brievenbussen • december 2015

Aan bladeren en kastanjes was in ieder geval geen gebrek in onzen ‘hof’. En de kinderen van de Vlinderboom (alias de Parkschool) en andere scholen in de buurt vonden het niet erg om na school nog wat langer in het park te kunnen spelen na het einde van de lessen. Ook voor de ouders was het eerste trimester van dit schooljaar iets meer parkgebonden dan normaal. Dat was duidelijk te zien aan het groot aantal verjaardagfeestjes en buitenspelletjes en een volle speeltuin op talrijke zonnige oktober- en novemberdagen.

Het Te Boelaerpark en de scholen in of rond het park hebben altijd een speciale band gehad. Het is een verlengde van de speelplaats geworden en de ideale plek om na het geploeter op de schoolbanken nog even wat energie kwijt te kunnen voor het avondeten. Ook de ouders, meeouders of grootouders krijgen een band met het park door de nabijheid van de school van hun (klein) kinderen en blijven na het afzetten of ophalen vaak hangen in het park voor een praatje, een momentje van rust of een paar rondjes op het loopparcour. Zelfs voor het schoolleven begint hebben we de indruk dat de mama’s en papa’s hun kleinere spruiten al voorbereiden op het parkleven.

Vroeg beginnen

Een zonnige nazomerdag in september. De picknicktafel in de speeltuin is beladen met cadeautjes, cava en fruitsap. Alle ingrediënten voor een geslaagde babyborrel.

Stefaan en Catherine vieren de geboorte van hun jongste spruit, Stella. De Parkreporter van dienst krijgt spontaan een glaasje aangeboden. Grote broer Oscar (2) en zijn neefjes leven zich intussen uit in de speeltuin. Vroeger was Park Spoor Noord ‘den hof van nonkel Stefaan’, maar sinds enkele maanden wonen ze in onze buurt. Het Te Boelaerpark is gezelliger, meer een ‘echt’ park met ‘echte bomen en zo’ en als er ook een waterspeeltuin komt zal het helemaal af zijn.

De band met het park wordt binnenkort nog sterker want, als het weer lente wordt, komt grote broer Oscar hier naar de Parkschool. We heffen nog een laatste keer het glas op de geboorte van Stella en fietsen weer verder.

Een eindje verderop word ik, net als de andere fietsers, enthousiast begroet door Kobejoren (4). Tijd voor een volgend verhaal.

De losjes verspreide houtblokken vormen een ide-

ale plek voor een picknick in de herfstzon. Precies goed voor Kobejoren, want zo zit hij in zijn rolstoel op gelijke hoogte met mama Inge. Broertje Wiebren (2,5) vindt het leuk om samen met papa Luk op de blokken te klimmen en naar de vogels te luisteren.

Wiebren en Kobejoren zitten sàmen op de kleuterschool ‘het Hinkelpad’ in ‘de groenen hoek’.

Luk en Inge hebben met ‘Ouders voor inclusie’ een hartverwarmende videofilm opgenomen over samen spelen en leren met àlle kinderen. Enkele scènes werden hier in het park opgenomen met figuranten uit de buurt.

Benieuwd naar het resultaat? Neem zeker een kijkje op YouTube via ’#sayyes Tima’.

Hoedjes van papier

Op een zonnige weekdag in oktober fietsen we door het park en loopt een klasje schoolkinderen voor ons op het pad, netjes in de rij. Het is de vierde klas van de stedelijke basisschool 'Hoedjes van Papier', een nieuwe school aan de rand van het park. Enkele tellen later zwermt de bende uiteen in de richting van het struikgewas, op zoek naar kastanjes, bladeren en ander herfstmateriaal.

Ons fototoestel lokt nieuwsgierige vragen, werkt u voor de krant? Kunnen wij ook in de krant komen?

Voor we het weten staat de hele klas voor de lens. Dat is weer een nieuwtje om op school te vertellen. Juf Nathalie wil weten waar ze wilde kastanjes kunnen rapen.

Aan de zomerbar misschien? Ja hoor, die kennen ze, ook in de zomervakantie vinden de juffen de weg naar ons park.

Het begint buiten nu toch stilletjes naar winter te ruiken en we mogen mee genieten van Pablo (4) zijn coole nieuwe winterjas. Eindelijk kan hij pronken ermee, al ‘is het bovenste knoopje nog wat moeilijk open en dicht te maken’. De temperaturen zijn gekelderd en we kijken nu vooral uit naar het eerste sneeuwtapijt in het park. Laat Koning Winter er maar een blitzkrieg van maken. En dat dan de lente weer snel komt en even lang, zonnig en vol blije gezichten mag zijn als de voorbije herfst.

De parkreporters

2

Buur2tjes

Editoriaal Winter in het land, en hoewel er veel mensen zijn die zweren bij “warm, warmer, warmst graag”, doet het volgens mij de natuur deugd om even in de koelkast te gaan.

Evenwicht, rust, kalmte, natuurlijkheid. En af & toe een frisse neus halen in het park, zoals de eekhoorns doen.

We zetten onze pluimstaarten dit nummer niet toevallig een klein beetje in de kijker: ze hebben namelijk een heuse eigen brug gekregen!

Ook CC Deurne willen we bedanken voor de steun die ze ons buurtblad willen geven door middel van hun advertentie. Op deze manier brengen we de districten op het 'drielandenpunt' dat het park ook is weer een beetje dichter bij elkaar.

Ook hebben we er een nieuwe rubriek bij: we geven de scholengemeenschappen van onze Boelaerbuurt ruimte om een bijdrage te leveren. Die scholen vormen misschien wel het echte kloppende hart van extra-muros, dus we geven erg graag een platform aan die scholen. We beginnen met de Vlinderboom, en nemen volgende keer Sint-Franciscus erbij.

Veel leesplezier, en een erg fijn en voorspoedig 2016 gewenst!

Koen Huybreghts, hoofdredactie

Kerstmarkt op de Karel De Preterlei Er is een nieuw initiatief naast het park: op de Karel De Preterlei voor Café Wilson gaat dit jaar een kerstmarkt door.

Een mooi initiatief van de Wilson.

Het gaat door op 19 en 20 december. We hopen met z’n allen op mooi weer: hetzij lekker zacht, hetzij sneeuw! Niets zo gezellig als krakende sneeuw onder de laarzen, rond een vuurkorf en met een lekker drankje erbij! __________________________________

CADEAUDAGEN Oxfam Wereldwinkel Deurne Op Zaterdag 12 december en Zondag 13 december 2015 doorlopend van 10 uur tot 18 uur zetten we eerlijke handel in de verf.

Maak kennis met een ruim aanbod geschenkartikelen voor de eindejaarsfeesten zoals diverse lekkernijen (ook groot wijnassortiment), mooie hebbedingetjes en originele weggevertjes.

Kom een tasje koffie of thee, een glaasje wijn of fruitsap drinken,of een hapje eten en steun ons derdewereldproject.

Gratis inkom.

Hartelijk welkom! in Zaal Drakenhof Boekenberglei 213, Deurne-Zuid __________________________________

40 JAAR OXFAM WERELDWINKEL DEURNE Met “Gelukkig zijn” door FAST

FORWARD Kijk, zo mooi kunnen cijfertjes zijn!

1x8+1=9 12 x 8 + 1 = 98 123 x 8 + 1 = 987 1234 x 8 + 1 = 9876 12345 x 8 + 1 = 98765 123456 x 8 + 1 = 987654 1234567 x 8 + 1 = 9876543 12345678 x 8 + 1 = 98765432 123456789 x 8 + 1 = 987654321

In deze voorstelling neemt een groep mensen van verschillende leeftijden ons mee op zoek naar het geluk.

Deze groep anderstaligen met een andere culturele achtergrond zingen bekende Nederlandstalige liederen.

Gratis drankje achteraf om 40 jaar OWW Deurne te vieren.

Donderdag 4/02/2016 om 20u in CC Deurne, Frans Messingstraat 36 te 2100 Deurne Info en kaarten aan 10 euro bij CC Deurne tel03/3608550 OWW Deurne 03/3660891 Vosstraat 7 te 2140 Borgerhout

Loop 5 km na 12 weken | Start to Run Sporten is gezond! Maar waarom doen we het dan niet allemaal? Sommigen rapen wel eens al hun moed bijeen en trekken het bos in om met lopen te starten, maar zonder aangepast trainingsschema en tips van ervaren lopers is het moeilijk volhouden. Bovendien geven velen al snel op als het donker en wat kouder wordt.

Dé oplossing is je inschrijven voor de nieuwe Start to Run cursus in Borgerhout! Trainen op vaste dagen en in groep motiveren je om te blijven volhouden. Het is de ideale manier om je conditie op te bouwen of de conditie die je ooit had weer terug te winnen. Ook de begeleiding van een atletiektrainer die u geleidelijk aan leert opbouwen a.d.h.v. een schema is een belangrijke factor. Deze Start to Run is een organisatie van AC Brabo.

Na 12 weken loop je zonder problemen 5 kilometer aan een stuk. De ideale voorbereiding voor de Reuzenloop op zondag 8 mei 2016, een sfeervolle stratenloop in Borgerhout gekoppeld aan het Terlopleinfeest.

Vertrek aan de Boelaer Zomerbar, Te Boelaarpark, Borgerhout Inschrijven: www.borgerhout.be of bij de eerste les Kostprijs: 25 euro (verzekering inbegrepen) Vanaf maandag 15 februari 2016 Telkens op maan-, woens- en vrijdag om 20.15 uur (12 weken) __________________________________

Vier 40 jaar Oxfam Wereldwinkel Deurne met een FAMILIEQUIZ Op Zaterdag 5 maart 2016 om 20u. in Zaal Drakenhof, Boekenberglei 213, 2100 Deurne We maken er een gevarieerde quiz van, niet het werk voor doorgewinterde quizploegen, maar voor elk wat wils!

Er zijn drankjes en hapjes aan democratische prijzen en bovendien leuke prijzen te winnen, met een onvoorwaardelijk gewaardeerde financiële steun voor OWW Deurne.

Overtuigd?

Vorm dan een ploeg van 4 tot 6 personen en verzin een originele ploegnaam.

Het inschrijvingsgeld bedraagt 25 euro per ploeg.

Inschrijven en info kan bij: Jan Holvoet 0470 933 336 of jan.holvoet@skynet.be OWW Deurne- Vosstraat 7, 2140 Borgerhout, 03/366 08 91 of deurne@oww.be

Hoofdredactie & v.u. uitgever: Boelaer Buurtvzw, Koen Huybreghts, Karel Van den Oeverstraat 26, 2140. Alles uit deze uitgave mag overgenomen worden, mits uitdrukkelijke toestemming van de uitgever. Deze uitgave wordt verdeeld in ± 14000 brievenbussen rond het park. Ze is ook online gepubliceerd Issuu.com (/Boelaerbuurt).

Redactie: Birte Witteveen, Bob Deams, Dominique Piedfort, Marianne Dubaere, Vicky Verbist, Geert Janssens, Wilfried Defillet, Jens Verwaerde, Giuliana Chirinos Saavedra Alle contact: rechtstreeks met een redacteur als u die kent, of boelaerbuurtvzw@gmail.com Ook via onze facebookpagina: FB/BoelaerBuurtvzw ++++++++++ We willen expliciet onze adverteerders en de Districten Borgerhout, Deurne en Berchem bedanken, zonder wie dit initiatief onmogelijk zou zijn.++++++++++ Ook onze oprechte excuzes gevragd voor eventuelae tikfauten, te late verschijningsdata, etc: we zijn gewoon vrijwilligers die erg hun best doen.

1 juni 1858

Geschiedenis

3

Heemkundig nieuws door Geert Janssens

De eerste juni 1858. In het domein 'Te Boelaer' was het op groot feest. Het was de eerstesteenlegging van het paviljoentje en dit gebeurde door de zeer jeugdige Louise Cogels.

Wie was deze Louise?

Voluit heette deze kleine meid Ludovica Adelais Josepha Maria Jonkvrouw Cogels. Ze werd geboren op 29/1/1853 in de Lange Gasthuisstraat als dochter van Jonkheer Joannes Cogels en Barones Josephine Osy. Haar vader was senator en gemeenteraadslid.

Door het overlijden van zijn schoonvader Baron Osy verkreeg hij via zijn vrouw aanzienlijke gronden, bouwgronden in de wijk Zurenborg en het domein 'Te Boelaer'. Over de families die ooit het domein hebben beheerd willen we in de volgende artikels terugkomen.

Terug naar onze Louise. Zij huwde in Antwerpen in

muren treffen we vensters met kleine ruitjes, soms in kleurglas.

1880 met Ernestus Maria Josephus Jonkheer Bosschaert de Bouwel. Het paar kreeg 5 kinderen. Hij overleed in Blankenberge totaal onverwacht in 1900.

Zij vlucht door de oorlog naar Nederland en zal op 18/6/1917 te Haarlem overlijden.

Vele bevatten boven een cirkelvormige waaier, die er net uitziet als de toen in het modebeeld gebruikte waaiers (eventails). Weer andere bevatten dichtklappende houten luiken, die getralied zijn.

Biedermeiertijd Dit prieel is nog een uitloper van de Biedermeiertijd die in Duitsland en andere landen zijn invloed had in de kunst. Deze kunststroming was een reactie op de pompeuze Empirestijl. Kenmerken zijn vooral de huiselijkheid, natuurelementen en rondingen. In de meubels zijn vooral de ronde tafels en sofa’s gekend. In de schilderkunst de huiselijke taferelen en romantische landschappen.

Door de jaren heen had het Cogelspaviljoen verschillende functies zoals boswachtershuisje, kaarthuisje voor de bejaarden en scoutslokaal.

In 2009 trok de Stad en het district geld uit om dit terug mooi te restaureren. Dit gebeurde met succes.

Steeds werd er goed voor gezorgd en dit tot enkele hardnekkige, storende elementen het besmeurden, vernielden en dergelijke.

In Duitsland en elders in Europa treffen we zulke gebouwtjes veel aan in kasteeldomeinen.

De parkgebouwtjes, waar tijdens de zomermaanden de jeugd naartoe kwam om onder de hoede van de gouvernante te spelen, terwijl zij een handwerkje wist af te maken. Het was haar taak om de kinderen van de kasteelbewoners nuttig bezig te houden of ze te onderwijzen, soms ook in natuurkunde.

De meeste van deze gebouwtjes zijn veelal aan de basis zes- of achtkantig. Hun koepelvormig dak, loopt in dezelfde verdeling, naar boven puntig uit, net als het dak van de kerken. Boven is er soms een kleine peervormige versiering aan het torentje, getopt met een windwijzer als windvanger en donderroede. Er is een deuropening en in de overige

Ons Cogelspaviljoen is het oudste gebouwtje die we in Borgerhout extra-muros kennen.

Laat ons er zorg voor dragen. In die geest zal de Heemkundige Kring een dossier inleveren ter bescherming van het paviljoen.

Bronnen: Heemkundig Handboekje 1971 jaargang 19 blz 29/31, 2006 jaargang 54 nr 1 blz 8/12, Jaargang 57 nr. 4 2009 Wie meer informatie wil over de Heemkundige Kring Borgerhout kan terecht op facebook: Heemkundige Kring Borgerhout of www.gitschotel.be of bij janssens.geert1@hotmail.com

oplossing: de heren Matthijs en De Preter.

We hebben een erg mooie buurt, dat moet je ons Extra-murossers niet vertellen!

Het is een volgens mij unieke mix van residentieel en gewoon, van slaapwijk tot actieve sportbuurt.

Oud en jong - en misschien een Belgisch gemiddelde nieuwe en oude Belgen.

U zal het misschien al gemerkt hebben, maar in dit buurtblad proberen we een beetje systematisch en dus thematisch alles wat leeft in onze buurt op te zoeken en weer te geven.

Zo zijn we vanaf de start op zoek gegaan naar de verhalen van mensen, en met name de oudste bewoners. Omdat een mens een verhaal is, zijn eigen verhaal. En dan kom je terecht in het Gitschotelhof, waar vele mensen bij elkaar zitten, tenmidden van hun verhalen uit het verleden. En daarom gaan we elke keer naar het rustoord, waar we iemand met plezier bezig horen over anecdotes, gebeurtenissen, den oorlog, het park, de Reuskens van Borgerhout kortom hun levensverhaal.

Wat hebben we nog in de buurt? Sport! Er zijn enkele clubs die staat mogen maken op een mooi palmares, zoals de Squirrels, de Gembo (ontstaan uit jeugdhuis Sorm), ... Die clubs werken op een prima manier met de jeugd, ze geven hen trots en structuur. We missen tegenwoordig wel iets wat je dé Borgerhoutse sport zou kunnen noemen: korfbal. Het fijne van hun vertrek weten we er nog niet van maar daar gaan we in de volgende nummer op

terugkomen.

Er is nog een bijzonder aanwezige en verbindende factor in onze buurt. Iets wat zo algemeen aanwezig is dat het vanzelfsprekend lijkt: de scholen! De Vlinderboom en Sint-Franciscus - het zijn begrippen, van alle activiteiten in de buurt hebben zij wellicht het meeste impact. Daarom gaat ons buurtblad vanaf nu ook de scholen een plekje in de krant geven.

Wat er echter wel mist in onze buurt: een cultuurhuis. Geen cinéma, geen theater, geen concertzaal, geen enkele ruimte waar op geregelde tijdstippen artistieke opvoeringen zijn. Wie schetst onze verbazing dat er een echt slam-poetry festivalletje in het park doorging! En wel in het scoutslokaal naast het Arthurgebouw.

Slam poetry? vraagt u zich misschien af...

Wel, ik was erg onder de indruk van wat we te zien kregen. Erg jonge mensen die sonder enige schroom een meestal erg lang gedicht uit het hoofd in een micro werpen. Met passie, maar netzogoed beheersing:

grote stukken tekst worden gedebiteerd alsof ze ter plekke uitgevonden worden. Er zit rijm in, maar nooit opvallend. Niet toevallig overlappen slammers met sommige hiphop-muziek. Bij de poetry-avond in het scoutslokaal was er een jonge kerel die op muziek 'slamde'. En voorwaar: in het Frans! Want ook daar nemen slam-poëten alle mogelijk vrijheid: zie zien taal duidelijk als een fantastische grote doos lego, waar je alles wat mogelijk is mee kan bouwen. En zo zie je dat elk z'n eigen stijl naar boven komt drijven: er is erg confronterends bij, erg intiems, soms grappig, soms pakkend...

Wat het altijd is: intens.

Wat mij betreft zien we hier tegelijk het verderzetten van een eeuwenoude traditie: gewoon een mens die vertelt. Vertellingen in een bepaald stramien, met een onbevangen vrijheid, gepeperd met hiphop en straatpoëzie.

Voor iedereen die van taal houdt: gaat dat zien, een volgende keer dat er ge-slamd wordt in onze buurt!

KH

4

I N T E R V I E W

| tekst: Koen Huybreghts |

het babbeltje

gesprek met Pieter Breughel De Oude We doen ons dagelijks wandelingetje in het park. Een lege aanblik, zo anders dan tijdens afgelopen zomer waar zowaar het fontein’zwembad’ hele dagen vol zat met kinderen die afkoeling moesten zoeken. Nu wipt er hoogstens een dolgelukkige eekhoorn van boom tot boom over zijn touw-autostrade hoog in de lucht.

Maar... wat zien we daar? Een wel erg kleurrijk figuur komt ons toegewandeld. Hij heeft iets van een noteerboekje vast en een stuk oldskool houtskool. Als mijn ogen me niet bedriegen: het is waarempel Pieter Breughel (510) De Oude!

BBB: "Beste meneer Breughel - wat een eer u in’t park te mogen ontmoeten. Long Time No See, zoals ze tegenwoordig zeggen, maar ik u even vragen wat u hier komt doen?"

Pieter Breughel Den Oude (en enige echte): “Welgemeenden groet, meneer …euh, ik ken u voorzeker niet, maar geen noodt, ‘k zien dat gij zonder kwade bedoelingen uw vragen stelt, dus doet gij maar, mijn jongen.”

BBB: "Wel, sinds u 510 jaar oud bent, vroeg ik me - zonder u op uw tenen te willen trappen - af wat u hier doet!? Ik bedoel, we zien niet alle dagen een kloeke en krasse knaap van 510 op zijn dooie gemak rondlopen in ons park…"

PBDO: “Ben ik nog zo jong? Amai, nu doet gij mij twijfelen, ik dacht dat ik al veel ouder was! Maar goed, ik verstaan dat er niet zoveel mensen van mijnen leeftijd hier ronddwalen. Tenminste: ik zien alleen maar snotneuzen tot 99 jaar ofzo... Maar, zo te zien aan uwen verschoten snuit: dat wilt gij zeker niet weten? De reden van mijn zijn hier is eigenlijk geheim, dus ik ga u iets anders op uw mouw spelden. (plechtig:) Ik ben hier namelijk om een landschap te zoeken voor mijn volgend conterfeitsel: “Het Leeven Van De Groote Kinderen”. Het wordt een prachtig werk vol van volkse deugnieterij, plezant kattenkwaad en plezierig gestuntel door alle levendigen in ons landeken. Ik zie spelende kinderen in de bomen klimmen, belleken trek doen, met hoepels en marrebollen den helen dag zich amuseren! Het wordt waarlijk mijn schoonste schildering ooit!”

“Mijn tekeningeskes tonen alle zotternijen, alle goei en slechte kanten van ons menskens”

BBB: "Komt ge daarom in ons park kijken? Maar ik zie wel niet zoveel kinderen die dingen doen die u beschrijft?”

weet ge: laat dat jonk volkske maar doen, ze hebben altijd al hunnen weg gevonden, en altijd zei men dat ze verkeerdelijk bezig waren. Aristoteles die kloeg al steen en been dat de jeugd verdorven was, en dat is 3000 jaar geleden! Daarbij; zijt gij dan ni jonk geweest, jongen? Ge had mij eens moeten tegenkomen in mijnen jongen tijd… “ BBB: "Ja, dat kunnen we zien op uw schilderijen, maar het dient

gezegd: erg streng zijn onze winters niet meer, meneer. Maar goed: ge moet eens terugkomen wanneer het goed weer is, meneer Breughel, u zal zien dat het hier erg druk en gezellig is."

PBDO: “Ik wil het gerust geloven, jongeman. Al ga ik waarschijnlijk deze zomer weereens ne keer naar Rome. Het tochtje per ezel over de Alpen is iets waar ik zoveel inspiratie uithaal, en verkeerd lopen kan al niet, want alle wegen leiden naar de oude stad. En toch: het zotste volk dat vindt ge hier. Levensgenieters! Geeft ons een goeie kroes bier, een bord rijstpap, en we zijn vertrokken. ‘t Is daarom dat ik zo graag ventekes teken en schilder: ze tonen alle zotternijen, alle goei en slechte kanten van ons menskens. De grote boel die allemaal op en met elkaar leeft: schoner is er toch niet?"

BBB: "Het doet deugd om dat nog eens van iemand te horen

meneer Breughel! Bestaat er eigenlijk een levenslustiger persoon dan u? Volgens mij kunnen we vandaag nog altijd veel lessen trekken uit uw manier van denken."

PBDO: “Och mijne jongen vriend, dat is vriendelijk van uwentwege. Maar ook in ‘mijnen jongen tijd’ was er veel slechtigheid op de wereld, de mensen deden elkander den duvel aan, maar het bleven wel mensen. Van alle kleuren en gezindten, maar uiteindelijk zijn we allemaal zoenen en dachters van zonden en dochters. En met al dienen kommer en kwel heb ik altijd voor ogen gehouden: het leven heeft zoveel schoons te bieden, dat ge er moet van profiteren. ‘t Is ne cadeau, dat ge wakker word en met verwonderde ogen de wereld om u heen kunt aanschouwen.

En dat, mijne jonge vriend, is precies wat ik nu ga doen!”

PBDO: “Neen, jongen, en dat valt me lelijk tegen! Ge zijt toch wel zeker dat ik in het Te Boelaerpark ben terechtgekomen? Want aan de klokken te horen heb ik toch wel degelijk ne zondag uitgekozen, dus waar zijn al die ravotters naartoe? Ik zie geen kinderen, geen ezels, lammen noch lammeren, geen blinden die niets vinden, geen doven die loven, niets van dat alles?”

advertentie

BBB: "Helaas, meneer Breughel, ik vrees dat iedereen binnen zit momenteel, aan de iPad en zo. Ze kijken urenlang naar The Voice en K3 en Minecraft ...”

PBDO: “Oei, ‘t is dus echt zo erg als dat ze mij reeds gezegd hebben? ‘t Mag dan wel wat friskes zijn, maar in mijnen jongen tijd speelden we van smorges vroeg tot savonds laat zelfs op de dichtgevrozen vijvers! Nu

En plots noemden de kleine jongentjes mij Fixke.

Coach Birte Birte Witteveen coach - psycholoog

www.coachbirte.be coachbirte@gmail.com - 0486 88 82 65 Boekenberglei 191, 2100 Antwerpen

5

De school is de wereld

begin jaren 80, ergens in Frankrijk, ergens in een auto.

Rond die tijd was MV niet meer de enige Afrikaan in het dorp geweest. Ik herinner me zwarte studenten die in woonwijken leurden met boeken. Ik geloof dat ze na een kwartier het gezelschap kregen van een combi. Het zou ook kunnen dat de brandweer werd opgeroepen om een buurvrouw te redden die uit schrik in een rode beuk was geklommen, al ben ik daar niet helemaal zeker van, van die rode beuk.

D. zorgde dan weer voor minder problemen.” Een Vietnamese bootvluchteling”, roddelden ze bij de beenhouwer. “Een Koreaans adoptiekind”, zei men bij de kapper. Ik heb het nooit geweten. Ik was gewoon blij dat hij niet de enige Chinees was in het dorp. “Hey gele, mag ik nog wat mayonaise?”, klonk het ooit in zijn restaurant. Een klant voor wie boer zijn een hard bestaan vormde, vermoedde ik.

Voorbij zijn de dwaze dagen, gevuld met het delven naar turf en het hoeden van loslopende geiten. Jonge helden worden beetje bij beetje wakker, schudden de laatste resten uitgebaggerde klei van zich af en begeven zich richting echte wereld (derde berk, dan naar links).

Zo begon ik ooit een sollicitatiebrief. Leek mij beter dan te mijmeren over het tuinpad van mijn vader waar ik de hoge bomen kon zien staan. Was ooit al gedaan, dacht ik. Ook wilde ik het, Louis Neefs-gewijs, liever niet hebben over jaren van uitbundigheid en waar die dan wel waren gebleven?

Omdat mijn dorp in de Kempen eerder simpel dan uitbundig was. Jongens gingen er naar een jongensschool, meisjes naar een meisjesschool. Op de jongensschool gaven meesters les. Op de meisjesschool kwam je vooral juffrouwen tegen. Juffrouw Wijnen bijvoorbeeld, niet juf Jeanine. Zo ging het ook op de jongensschool. Wie meester Kenis aansprak met meester Staf mocht tijdens de speeltijd de tafel van 9 in schoonschrift schrijven tot de bel alweer ging. Dat kon erger. Ik denk even aan meester M. Een goed man van een ander tijdperk. Gaf aan mijn vader nog les niet zolang nadat de Duitsers de brug weer over waren. Ik heb van meester M. meer slaag gekregen dan van mijn vader. Was ook in 1978 in het dorp heel normaal.

Ben ik niet hard voor mijn dorp? Misschien wel. Want tegelijk is er die onvoorwaardelijke liefde voor eenzame huizen op een purperen hei. En toch.

Aan het banale bovenstaande denk ik vaak als ik met mijn kinderen het Boelaerpark binnenkom, op weg naar school.

Ik hoor dan Russisch of Roemeens, zie Belgen of Berbers, kijk naar lange gewaden en korte rokken, een stoet die elke dag bijzonder is. Ik denk dat ik daar nog altijd rijker van word.

Hoewel, soms word ik weer het kind van dat dorp. Toen mijn dochter Gloria me zei dat er een tweeling in haar klas zat. “Een meisje en een jongen, ze heten Firdaus en Abdelmouchit”, vertelde ze. “Ah, en van waar komen ze?”, vroeg ik. “Van Antwerpen natuurlijk, papa!” was haar antwoord.

Natuurlijk. Ze kon het niet beter gezegd hebben.

Minder normaal was adoptiekind MV. De enige Afrikaan in het dorp.

Werd in het jeugdhuis wel eens gejend door leden van het VNJ. Zat naast ons vaak op de voetbaltribune. Tikte regelmatig op onze schouder als de scheidsrechter ons weer niet aanstond: vuile zwarte! vuile zwarte! vuile zwarte!... “Jongens, stop er nu eens mee”, zei MV dan. Een blik vol schaamte werd dan opengetrokken. Schaamte werd rouw toen hij overleed, ergens

| Dominique Piedfort |

advertentie

Het is de bedoeling dat de Boelaarbuurkrant elke editie een aantal praktische weetjes over vastgoed in de kijker plaatst. Daarvoor doen we een beroep op Home SWEET HOME, de FIETSENDE MAKELAAR

TIPS van HOME SWEET HOME : vastgoedmakelaar uit uw buurt

Goed nieuws voor renoveerders…

Hoe vraag je een renovatiepremie aan?

Rudi Heip van Home Sweet Home vertelt : "Regelmatig hebben we panden waar een renovatie aan te doen is. Wij trachten altijd de mensen zo volledig mogelijk te informeren en met hun mee te denken over hun toekomstige thuis. Up to date blijven en de mensen op weg zetten om hun droomhuis te kunnen kopen, verbouwen, bewonen.

Op 1 december verandert de regelgeving over de renovatiepremie en komen er nieuwe spelregels. Ook al waren er andere plannen in de regering, de renovatiepremie blijft bestaan.

Iedereen kan vanaf 1 december de aanvraagformulieren aanvragen op http:// www.wonenvlaanderen.be Als je al met de werken bezig was voor 1 december 2014 en een overeenkomst met een aannemer had voordien, dan kun je genieten van een overgangsmaatregel tot 1 februari 2016. Daarop blijven de oude voorwaarden gelden. De premie is maximum 10.000 euro en dat blijft zo. De overheid betaalt maximum 20% van de factuurbedragen terug of 30% voor mensen met een laag inkomen. Voorwaarde is wel dat u geen andere woning bezit tot 3 jaar voor de aanvraagdatum. Het geldt dus niet voor verhuurders (behalve als er

verhuurd wordt aan een sociaal verhuurkantoor), wel voor de eigen woning.

Die 10.000 euro kan je niet in één keer aanvragen, maar in 2 keer. Wil je het volledige bedrag, dan moet je 2 maal een aanvraag doen van 5000 euro. En tussen die 2 aanvragen moet er minimum één jaar liggen en maximum 2 jaar. Hehe..

De aanvragen zijn ook onderverdeeld in categorien : - Structurele elementen : fundering, muren, e.d.

- Dak en goten, afvoer, isolatie - Buitenschrijnwerk: ramen en deuren - Technische of elektrische installaties en sanitair, centrale verwarming Per categorie kan je dan een premie van 2500 euro aanvragen.

Het kan dus beter zijn om de werken in te spreiden om aan het volledige bedrag van terugbetaalbaarheid te komen. Facturen mogen niet ouder zijn dan 2 jaar; de woning moet ouder zijn dan 25 jaar."

Je kan ook gewoon op HOME SWEET HOME binnenlopen, we helpen u graag op weg. Ook om uw woning te kopen of te verkopen, kan u gewoon binnenspringen. We zijn iedere voormiddag open van 10 tot 14 u, behalve op maandag.

Contactinfo: deurne @home-sweet-home.be of Rudi Heip 0477/747236, Boekenberglei 114, 2100 Deurne

6

Rubriek Zorg

Ne mens is een verhaal door BirteWitteven

Cecilia Janssens, van sinjoren en Borgerhoutse reuzekes…

In het Gitschotelhof ontmoeten we weer een fijne dame met wie we even op pad mogen door 86 jaar levensverhaal. Cecilia Janssens verblijft hier intussen een goed jaar. Ze is geboren en getogen in '’t stad' en verhuisde pas in 1961 naar Borgerhout. Toch weet ze ons nog enkele dingen te vertellen over de buurt die we nog niet wisten…

nie moesten de kinderen in Carolus Boromeus doen. “Misschien omdat die dichterbij was…” “En de processie passeerde altijd bij ons.” De mensen uit de straat gingen voor dat evenement telkens overschotten papier halen bij de drukkerij. Daarvan knipten ze snippers en strooiden die op straat, vóór de processie. “Da was oek een iel werk zenne. En ge mocht da niet te vroeg uitstrooien he, want dan kon da nog wegwaaien voor de processie er was.”

De twee jongste kinderen van Cecilia werden in Merksem geboren, maar de drie oudsten zijn ook sinjoren. Dat wil dus zeggen dat Walter, haar man, ook “van ’t stad” moet zijn...? Inderdaad.

Zijn ouders hadden een stoffenwinkel aan het Vleminckxveld. Moeder deed de winkel en vader de boekhouding.

Cecilia’s ouders vroegen op een dag wat de vader van hun toekomstige schoonzoon eigenlijk deed? Cecilia doet haar antwoord van toen na. Ze trekt haar schouders op en zegt “Die zit voor de venster.” Ze lacht. Walters vader was tijdens de eerste wereldoorlog “gepakt van de gas” en bleek niet erg mobiel meer. Vandaar ook de taakverdeling in de winkel. Het pand bestaat vandaag nog, er is een taverne gevestigd. De kinderen gaan er wel eens een koffie drinken om herinneringen op te halen aan hun grootouders en een winkel vol met perfecte verstopplaatsen. Zo is de vloer van de toiletten bijvoorbeeld nog dezelfde als toen zij er woonde!

Reuzekes

Sinjoren Cecilia is een echte Sinjoor: zowel haar (voor)ouders als zijzelf zijn geboren in Antwerpen, binnen ‘de Spaanse Vesting’. Wanneer vader Janssens de drogisterij -die zíjn vader in 1857 nog had gesticht- op het Falcon plein overneemt, verhuist het gezin vanuit de Hobokenstraat daarheen. “We woonden schuins over de Schippersstraat. De rosse buurt. Kende da?”

Cecilia maakt in haar verhaal een mooie overgang van de rosse buurt naar hun parochiekerk. “In ’68 brak er brand uit in de Sint-Pauluskerk. De hoertjes hebben de schilderijen nog mee naar buiten helpen dragen. Ze zeggen dat dat niet waar is, maar ik heb er nog foto’s van thuis!” “En wiste dat den brandweer niet binnenkon? De poort was te smal...”

De Sint-Pauluskerk was weliswaar de parochiekerk van de familie Janssens, maar de eerste commu-

De reuzekesstoet stond jaarlijks op het programma in de kindertijd van Cecilia. Ze had een nichtje dat lang boven hen had gewoond op het Falconplein, maar verhuisd was naar de Mertensstraat in Borgerhout. Zij scheelde 12 jaar met haar broer en had dus meer aan het gezelschap van Cecilia, die dan ook geregeld op bezoek kwam. “Ik heb toen ook nog oep de Vesten geschetst.” In die bedding is later de ring rond Antwerpen gelegd, “den E3”.

Cecilia is fan gebleven van de reuzekes, getuige een foto ervan op haar kast. De foto is afgelopen jaar genomen in de cafetaria van het Gitschotelhof.

Cecilia zit te glunderen tussen de reuzendragers en de reuzekes. “Wete na wa ze hier gedaan hadden?

Allemaal tafels buiten voor het gebouw. Er waren drankjes te krijgen en zelfs frieten. Ze hadden er een echt feest van gemaakt.” Je ziet haar nog nagenieten wanneer ze het vertelt.

De scouts, daar vind je werk en een partner…

Na de oorlog krijgt Cecilia een longontsteking en is lang ziek. Ze kan daardoor geen voltijds schoolprogramma volgen. “Ik ben dan maar gaan leren hoeden maken. Dat was maar een halve dag les.”

Na haar studies gaat ze aan de slag in het bedrijf van een scoutsvriend van haar vader: het Vlaams Economisch Verbond of VEV. “Dat was in den Boerentoren.

Ik moest het geld voor de loonzakjes gaan halen, beneden bij de Kredietbank.” Het VEV was op de 9de verdieping en tot 250.000 Belgische frank mocht één persoon alleen het geld halen, “in een kazakske, gewoon in de lift”. Terug boven moest het geld dan verdeeld worden per firma. Bij elke transfer diende er afgetekend worden voor ontvangst van x aantal biljetten. Cecilia herinnert zich dat wanneer de firma De Beukelaar klant werd het telkens alle hens aan dek was. Zij hadden meer dan 200.000 mensen in dienst en iedereen van 'den bureau' moest dan mee geld tellen en verdelen over de loonzakjes. “Zelfs dieje van den RSZ, dieje van dit, dieje van dat…”

Cecilia had ook Walter leren kennen bij de scouts.

Ze trouwden en Cecilia moest stoppen met werken.

“Wanneer ge als vrouw trouwde, vloogde buiten.”

Zo was dat toen in de meeste bedrijven en ook bij het Katholieke VEV was het niet anders. “Ge kon dan gaan doppen, maar wie ging er nu doppen?”

Janssens&Janssens Het koppel Janssens-Janssens (toeval wilde dat ook Walter de achternaam Janssens draagt) bleef bij de ouders van Cecilia inwonen. Het koppel kreeg vijf

Cecilia: "Ge mist mekaar altijd wel een beetje natuurlijk, maar ge moet niet verder willen gaan dan ge kunt he." kinderen: eerst drie meisjes, dan twee jongens. “Ik ging er altijd mee wandelen, tot aan het loodswezen. Ik zei dan: ‘tot aan den blauwe steen en niet verder he.’ Ik versta dat niet, dat de mensen van nu dat niet meer aan hun kinderen te zeggen hebben.”

Cecilia en Walter verhuisen in 1961van het Falconplein naar de Frans Devriendtstraat in Borgerhout. In die straat stonden toen zes nieuwe huizen en de gezinnen die er woonden hadden samen 46 kinderen!

“Al goed dat er daarachter nog een wei was voor de kinderen om in te spelen…” De Frans Devriendtstraat was toen nog een doodlopende straat.

Intussen is één van Cecilia’s dochters binnengekomen. Samen weten ze ons nog wel wat te vertellen over het park. In Borgerhout gingen de kinderen naar de parkschool. Er waren 14 kleuterklassen in de school in de buurt, maar die waren allemaal vol. In het oude kasteel in het park werd een extra klasje ingericht. Daar werd nog verwarmd met Leuvense stoven. Ze herinneren zich ook nog de brede ronde trappen. “Daar is ons Bea nog afgevallen, weet ge nog? Ze moest dan naar het Erasmus Gasthuis. Het oud Erasmus, aan de Engelse Lei. Het nieuwe Erasmus hebben we nog weten bouwen.” Op een dag kwam het plafond in het oude kasteel naar beneden, gelukkig tijdens de speeltijd... Het klasje werd later ondergebracht in het prefabgebouwtje van de groendienst. “Nen tijd later kwamen we in het park en het Kasteel was weg. In 8 dagen was het afgebroken.” Verder herinneren ze zich de Septemberfeesten

in het park en ook dat er een autobeurs werd gehouden. Als grote scoutsfans noemen ze uiteraard ook de taptoe die er eens gehouden werd. “Maar doorgaans was er in het park niet zoveel te doen.

Er was wel een wip-club. Waar nu het kaartershuizeke is, daar stond een staande wip.” Dat wisten wij niet…

NIEUWS VAN DE ROMA

Op reis ging het gezin nauwelijks. “Het verste dat we ooit gingen was Hengelhoef, in zo’n klein huizeke. Dat was vooral omdat ik dan eens niet moest koken,” lacht Cecilia. “De scouts was vooral onze grote attractie. Iedereen ging naar zijn groep.” Het gezin gaat wel regelmatig naar het buitenhuis van de ouders van Walter.

“We hadden een VW-buske, want in een andere auto konden we niet met allemaal in...” De vrouw des huizes leert ook rijden, want Walter staat in ploegen bij Gevaert en kan daardoor niet altijd mee in het weekend.

Telefoon!

Het belsignaal van een gsm brengt ons terug naar het heden. Het blijkt Walter te zijn, die thuis iets niet kan vinden. “Mijne man is nog thuis, met hulp. Die wil nog niet naar een rusthuis komen.”

Cecilia moest een goed jaar geleden noodgedwongen naar hier komen. Ze lijdt aan osteoporose en heeft soms spontane botbreuken.

Ze zakte op een dag in elkaar, rug en ribben gebroken. “Ze hebben me dan naar het gasthuis gedaan, later naar een revalidatiecentrum, maar ik kreeg nog enkele spontane breuken. Van daaruit kwam ik dan naar hier om verder te genezen en te revalideren.”

Ze is niet meer thuis geweest. Op onze vraag hoe ze zich daarbij voelde, antwoord Cecilia nuchter: “Ja luistert, ik had geen keuze, he vriend.” Ze heeft een lange revalidatie achter de rug en kan terug een beetje “uit de voeten”, maar ze kan niet terug naar huis “want we kunnen niet meer voor elkaar zorgen.” Op onze vraag of ze elkaar dan niet missen horen we weer de nuchtere kant van Cecilia: “Ge mist mekaar altijd wel een beetje natuurlijk, maar ge moet niet verder willen gaan dan ge kunt he.” De kinderen zorgen er wel voor dat het koppel elkaar nog regelmatig kan zien, bijvoorbeeld door Walter mee te brengen wanneer ze op bezoek komen als hij zich goed genoeg voelt daarvoor. Op zondag gaat iedereen samen ontbijten. “In onze Renault Kangoo kunnen de 2 rolstoelen in en dan zorgen de kinderen dat we telkens op een andere plaats iets kunnen gaan eten.”

Cecilia heeft een korset nodig aan haar rug en een brace aan haar been, maar toch gaat ze ook regelmatig mee op uitstap met het Gitschotelhof. En binnen is er ook altijd wel iets te doen: Wii, sjoelen, turnen,… “Ik doe zoveel mogelijk mee. Wat ik kan…” Met haar dochter gaat ze wel eens op wandel naar het park. “De Wilson” zorgt dan voor een plek om te rusten en iets om te drinken. “Het is wel spijtig dat er ín het park zo niks is.” Dat vinden wij ook en we zouden deze straffe madam daar dan graag tegenkomen om nog verder “een klapke” te kunnen doen!

GOE GEGEVEN! FEESTELIJKE RUIL-EN WEGGEEFBEURS ZATERDAG 12 DEC: 13U30 TEM 18U | gratis inkom | inschrijven als standhouder kan op beurs@deroma.be –

Een paar jaar geleden organiseerden we in De Roma een weggeefbeurs rond de kerstdagen. We blazen dit oude initiatief nieuw leven in met een nieuw concept! Op zaterdag 12 december, dertien dagen voor kerstmis, nodigen we nog steeds iedereen uit die spullen te veel heeft (vb. lp’s, cd’s, flessen wijn, mixers, kleren, … ) om een gratis standje te bemannen op onze ruil-en weggeefbeurs. Elke bezoeker (inkom is gratis) krijgt drie bonnen waarmee hij/zij iets kan krijgen aan de weggeefstands. Ook de standhouders zelf krijgen drie ‘meeneem-bonnen’ én zes drankbonnen bovenop voor de moeite.

Daarnaast geven we bezoekers ook de kans om zaken te ruilen, zoals boeken, cd’s en plantenzaden.

Op foyer+1 organiseert Natalie Schrauwen/Les Odettes de workshop ‘Maak je eigen kerstcadeau. In een uurtje tijd geeft ze mee hoe je je eigen massageolie, scrub of kluszeep maakt. Inschrijvingen voor de workshop kan via onze website www.deroma.be.

We zetten ook enkele initiatieven extra in de spotlight, zoals bijvoorbeeld Al Ikram die zeer binnenkort haar intrek neemt in de oude pastorij op het Laar en waarmee we op Kerstavond opnieuw een kerstmaaltijd voor mensen in armoede organiseren. We zamelen die dag voedsel (pasta, bloem, rijst, suiker, olie, tomatensaus, volle melk) en hygiënische producten (shampoo, zeep) in. Ook het Ecokot en VAK-atelier (uit de Appelstraat) zullen de dag zelf aanwezig zijn om hun werking en intrek in de centers van Borgerhout (onder de spoorwegberm aan de Engelselei) voor te stellen en te tonen hoe ze onder andere het hout van het oude balkon hebben gerecupereerd.

Kortom: we maken op deze dag van De Roma een extra warm huis, waar iedereen welkom is die te veel of te weinig heeft. We zorgen voor allerlei lekkers zoals soep, taart, pannenkoeken, warme chocomelk (gratis voor kinderen), glühwein en gratis kerststal. Chams voorziet heerlijk lekkere hapjes en Sudisobe verwent je met Surinaamse smaken. De nodige animatie en een streepje (kerst)muziek zullen uiteraard niet ontbreken.

Tot dan!

LET OP: sinds 9/9/15 zijn we verhuisd naar een nieuw kantoor. Noteer aub het nieuwe adres en onze nieuwe telefoonnummers!

Ruth Vanreusel | communicatie en promotie | T: +32 (0) 3 600 16 52 | www.deroma.be (alle info en online tickets) De Roma kantoor | Turnhoutsebaan 329, 2140 Borgerhout | T: +32 (0) 3 600 16 70 | F: +32 (0) 3 600 16 80 De Roma ticketbalie | Turnhoutsebaan 329, 2140 Borgerhout | T: +32 (0) 3 600 16 60 De Roma zaal | Turnhoutsebaan 286, 2140 Borgerhout

TURNHOUTSEBAAN 286 2140 BORGERHOUT INFO & TICKETS: WWW.DEROMA.BE + 03 600 16 60 + FNAC

MA • TURNHOUTSEBAAN 286, 2140 BORGERHOUT • HET VOLLEDIG PROGRAMMA & TICKETS: WWW.DEROMA.BE + 03 600 16 60

houdt het warm!

RADIO hartverwarmend!

ZIJ STELLEN HUN NIEUW ALBUM VOOR:

HATHAM UNTY LINE

Blue Flamingo Bluegrass van de bovenste plank uit North Carolina!

nov15.indd 2

8 DEC GLENN CLAES: BACK WHERE MY WORLD BEGAN

JAZZ

13 DEC WAAR IS KEN?: DWAALTUIN 3 DEC HET ZESDE METAAL: NIETS DOEN IS GEEN OPTIE

10

IMAGINE NO LENNON DEC

met Jean Bosco Safari, Luckas vander Taelen en Dr. Kloot Per W.

11 DEC JORIS ROELOFS TRIO & JASPER BLOM QUARTET FEAT. BERT JORIS 17 DEC PHILIP CATHERINE & STRINGS 22 JAN TORD GUSTAVSEN FEAT. SIMIN TANDER

MODERN BART VAN LOO & EDDY ET LES VEDETTES 27 DEC CHANSON. UNE BELLE HISTOIRE.

18

HELMUT LOTTI 30 met DEC

DEC FAITH, RADIO MUZAKHOPE & LOVE

27 JAN MULATU ASTATKE 31 JAN DJANGOFOLLLIES DJANGO MEETS DUKE Roma_Stdd_26nov15.indd 1

26/11/15 10:13

25/11/15 11:48

blijf verwonderd

Binnen bij de Boelaerbuur

door Sarah Van Landuyt

Rubriek Baksteen 9

Er zijn tal van mooie gevels in onze straten, maar hoe zou het eruit zien achter die façades? Wie woont er zoal in onze buurt?

En vooral, hoe wonen zij? Wij gingen buurten bij Gunter, Heleen en hun kinderen Gloria, Zeppo en Rosie in hun verrassend ruime woning in de Bouwhandelstraat.

Hoe zijn jullie hier in de buurt terecht gekomen?

Gunter: we huurden een 1-slaapkamer appartement op het Zuid. Maar toen Heleen zwanger was, moesten we wel op zoek gaan naar een groter huis. Ons budget was beperkt, maar een tuin stond bovenaan ons verlanglijstje!

Heleen: We zochten in een brede regio in en rond Antwerpen. Gunter is afkomstig van Wommelgem en zag het wel zitten om daar terug te gaan wonen. Maar dat zag ik dan weer wat minder zitten. We kenden de buurt al wel en uiteraard spraken de parken ons aan, maar we zochten ook evengoed in Mortsel of Den Dam of andere plaatsen. Eigenlijk zijn we hier eerder toevallig terecht gekomen.

Waar hou je het meest/minst van?

Heleen: Het zou voor ons moeilijk aarden zijn in een buurt met weinig groen. Het Boelaer -en Boekenbergpark vlakbij zijn handig meegenomen. Het is ook overal kortbij. Hier, in deze extra muros wijk, heb je meer ruimte en het leven kan hier ook echt stil vallen.

In de stad is dat niet. En met de komst van kinderen zoek je wat meer rust op.

Gunter: We zijn met ons gat in de boter gevallen qua buurtleven. Er is veel sociaal engagement en er is van alles te doen met veel gelijkgestemden die naar hetzelfde op zoek zijn. Dat is tof!

Minpuntjes?

Gunter: Het geruis van de Ring is soms echt vervelend, zeker wanneer de wind verkeerd staat. Het valt me ook op dat we de laatste tijd meer geluidsoverlast van de luchthaven hebben dan vroeger!

Heleen: Het zou leuk zijn moesten er op de Gitschotellei toffe buurtwinkels zijn. Het aanbod hieraan is vrij pover. Ook fijne cafeetjes vind je hier niet, daarvoor moet je naar Zurenborg of verder de stad in.

Hoe hebben jullie dit huis aangetroffen?

Gunter: Het huis was helemaal ingepakt in houten planchetten, verschrikkelijk! Maar de prijs, de buurt en vooral de grote tuin deed ons niet langer twijfelen.

Heleen: Het huis was totaal niet charmant. Maar we zagen wel dat we er iets van konden maken. We hebben dan ook alles gestript en zijn opnieuw beginnen opbouwen. Enkel de plafonds hebben nog hun originele moulures, dat is het enige wat is overgebleven.

Gelukkig is Gunter een handige harry en heeft hij heel veel zelf kunnen doen!

Gunter: We hebben het huis in de zomer van 2007 gekocht en in november van datzelfde jaar moest het bewoonbaar zijn, want dan zou Heleen bevallen.

Heleen: Het moest niet alleen bewoonbaar zijn, sterker zelfs, het moest ook stofvrij en babyproof zijn! Een hele uitdaging.

Gunter: Dus met familie en vrienden hebben we die maanden alles gegeven, een race tegen de tijd.

Welke ingrepen hebben jullie gedaan om het naar jullie smaak in te richten?

Gunter: Eigenlijk loopt deze verbouwing over drie fases. Tijdens fase 1 hebben we de basis gelegd: muren uitgebroken, elektriciteit en alle leidingen aangelegd en het gelijkvloers met keuken en de badkamer boven opnieuw geĂŻnstalleerd. Eigenlijk hebben we het toen enkel gemoderniseerd maar door het tijdsgebrek was het zeker nog niet af.

Heleen: En dan komen er kinderen, de jaren vliegen voorbij en de gehele verbouwing legt dan even stil.

Maar met de uitbreiding van ons gezin werd het al gauw te krap beneden en hebben we de leefruimte opnieuw aangepakt. Het gehele gelijkvloers is open getrokken. We hebben een stuk bijgebouwd tot nieuwe leefkeuken, grenzend aan de tuin. Het grote raam achteraan doet buiten met binnen versmelten.

Dat was fase 2.

Gunter: Ook de ramen en de voordeur hebben we dan vernieuwd. Die waren voorheen champagnekleur. Dan passen de huidige zwarte ramen en voordeur toch heel wat beter bij de rode baksteen van onze gevel.

Hoelang was de weg naar jullie droomhuis en is deze nu volledig afgelegd?

Gunter: We zijn 8 jaar geleden begonnen en volgend jaar start fase 3: een extra verdieping. Met de komst van ons derde kindje, wordt het met de huidige 2 kamers wel wat te krap. Bedoeling is dat we 2 extra kamers en een badkamer bijbouwen op een extra verdiep.

Heleen: Het was ofwel op zoek gaan naar een groter huis ofwel dit huis verder uitbreiden. We zijn ook werkelijk actief op zoek gegaan naar een andere woning, maar we hebben niets gevonden binnen het budget, met een grote tuin en met 4 slaapkamers. We wilden dan ook niet uit deze buurt. Dat deed ons beslissen om dan toch te gaan voor het extra verdiep.

Wat is jullie favoriete plek in huis en waarom?

Gunter: Ik hou het meest van de tuin! Ik ben een zomermens, heb groene vingers en hou ervan om in de tuin bezig te zijn!

Heleen: de leefkeuken met zicht op de tuin is voor mij het kloppend hart van ons huis. Ik kan er koken, terwijl de kinderen spelen en Gunter in de tuin werkt, zonder contact te verliezen!

Zijn jullie tevreden met het resultaat?

H&G: Ja, best wel! En als fase 3 gepasseerd is, geen we hier zeker niet meer weg!

10

Districtsnieuws vers van de pers

Krijgt uw project een subsidie van het district?

Organiseert u een project voor jongeren, senioren, een cultuurproject of een buurtfeest? Belangrijk is dat het project plaatsvindt in Borgerhout.

U kan een toelage aanvragen als individu of met uw vereniging. Dat kan elk jaar op verschillende momenten. Projecten vanaf 1 maart moeten ten laatste op 1 januari aangevraagd worden. Sommige projecten krijgen extra ondersteuning. 0rganiseert u iets op Spoor Oost, voor senioren in het publiek domein, voor het verkleinen van de digitale kloof voor senioren, rond armoedebestrijding of huistaakbegeleiding? Of als sportclub die initiaties geeft in scholen? Meer info over de projecttoelagen en het reglement vindt u op www.borgerhout.be.

Wil u hulp bij het invullen van uw aanvraag of wil u meer informatie over de mogelijkheden van de projecttoelagen? Maak dan een afspraak met het district voor 15 december.

Projecttoelage aanvraag voor 1/1/2016 tel. 03 338 17 77 www.borgerhout.be

Word lid van een adviesraad Borgerhout heeft een jeugdraad, sportraad, seniorenraad, cultuurraad en wijkraad. Iedereen kan lid worden van de algemene vergadering van deze raden. Meer info over de adviesraden vindt u op de website van het district.

IJskasteel Voor stoere ijsprinsessen en lieve ijsprinsen tot 12 jaar. Luister naar warme verhalen en maak ijzige sieraden. Knutsel mee aan een grote sneeuwman. Ga op zoek naar de geheime code die een heerlijke koek kan opleveren. Voor de kleinsten is er ook een peuterhoek. De activiteiten zijn vrij toegankelijk, (groot)ouders blijven verantwoordelijk voor hun (klein) kind, terwijl ze genieten van een lekkere thee of koffie.

Districtshuis, Moorkensplein 1 gratis di 22/12 13 tot 17 uur

Beweeg Mee 55+ en Sport Mee 18+:

Voorjaar 2016 Beweeg Mee stelt in het voorjaar 2016 weer een aantrekkelijk sportaanbod voor, op maat van de 55-plusser. Altijd fijn om wat extra beweging te nemen tijdens de gure wintermaanden. In Borgerhout kan u met Beweeg Mee deelnemen aan lessen aquagym, conditie, turnen of tai chi. In de dienstencentra is er biljart, linedance, sjoelen, zwemmen, tai chi en wandelen. En Sport Mee biedt 18-plussers intensievere sporten aan zoals bodymix en start to swim, maar ook tai chi.

Inschrijvingen www.antwerpen.be/sportmee en www.antwerpen.be/beweegmee U vindt hier ook informatie over andere districten.

www.borgerhout.be tel. 03 338 17 77

Nieuwjaarsdrink voor alle Borgerhoutenaren

Verbouwing districtshuis Het districtshuis wordt verbouwd vanaf 1 december. De administratieve diensten van het districtshuis (secretariaat, cultuur-, sport-, jeugd- en seniorendienst) en het districtscollege verhuizen naar het administratief centrum voor de duur van de verbouwingswerken.

Administratief centrum Moorkensplein 19 vanaf 1/12 tot 2017 www.borgerhout.be

Kerst in BoHo op zondag 13 december Kom voor de ‘unieke’ BoHo kerstsfeer, om een muntthee - glühwein jenevertje te drinken of een lekkere grillworst te verorberen rond één van de vuurkorven. Er is een sfeervolle kerstmarkt rond de kerstboom.

Een 35-tal stands met leuke kerstspulletjes, lekkere gluhwein, muntthee, wereldse hapjes, ...

Zes buurtverenigingen stellen hun projecten voor.

Zet samen met uw buren 2016 feestelijk in op het nieuwe Vinçotteplein, met muziek, animatie en een gratis traktatie. Het wordt een gezellige drink met feeërieke lichtslingers, stemmige achtergrondmuziek, een wonderlijke bellenblaasmachine en een warme sfeer. Vraag een plaatje aan bij de huis-dj of knutsel met recyclagemateriaal. Het district biedt u een origineel soepbuffet aan, en als leuke extra is er een publieke ruilbeurs.

Breng iets mee waar u vanaf wil en ruil het in voor iets anders. Ideaal om ongewenste cadeaus van tijdens de feestdagen te ruilen.

Nieuwjaarsdrink Vinçotteplein www.borgerhout.be tel. 03 338 17 77 gratis za 23/1 van 15 tot 19 uur

Speltrappers, gratis spelen in de krokusvakantie

Breng iets mee voor de BoHo2140 geeftent ten voordele van Al Ikram.

Straatmuziek door Funky Street Band, Swinging Christmasgirls en DJ Sacha... ambiance verzekerd.

Er is een heus KinderKerstdorp met animatie samen met de Kras jongeren, en de kerstman deelt gratis pakjes uit van 15.30 tot 17 uur.

Kortom: een Kerstmarkt van en voor vrienden!

Afscheid van het districtshuisKerstmarkt BOHO Tijdens de kerstmarkt nemen we ook afscheid van het districtshuis met gratis rondleidingen en gratis fotoshoot.

Moorkensplein gratis zo 13/12 van 14 tot 19 uur

Van 8 tot en met 12 februari, van 13 tot 16 uur op het Laar en in het Te Boelaarpark De Speltrappers zijn een bende leuke animatoren die tijdens de schoolvakanties met een bakfiets (en een hoofd) vol spelmateriaal naar Borgerhoutse pleinen fietsen. Tijdens de krokusvakantie kunnen kinderen tussen 4 en 12 jaar terecht op het Laar en in het Te Boelaarpark. Inschrijven is niet nodig, je kan gewoon komen meespelen wanneer je zin hebt. Je kan de Speltrappers steeds herkennen aan hun T-shirt van Jeugddienst Borgerhout.

Speltrappers Te Boelaarpark en Laar Ma 8 tot en met vr 12/2, van 13 tot 16 uur

11

Amazigh Festival

Extra-nieuws van de Borgerhoutse basketbaltrots Gembo

Kruis alvast 5 en 6 maart aan in je agenda voor het Amazigh Festival in De Roma.

Het festival zet het rijke cultureel erfgoed van de Amazighen (Berbers) in de kijker. Naast het hoofdprogramma met optredens, is er ook een uitgebreid randprogramma met workshops, lezingen, vertelsessies en film.

Binnenkort volgt meer informatie via www.deroma.be.

Drie kunstwerken over Borgerhoutse migratiegeschiedenis In het weekend van het Amazighfestival worden drie kunstwerken gepresenteerd die symbool staan voor 50 jaar Borgerhoutse migratie. Dit project is een uitloper van Van Overal: 50 jaar migratie, met dit keer een sterke focus op 50 jaar Marokkaanse migratie. Via 3 kunstwerken op evenveel, betekenisvolle locaties binnen die migratiegolf willen we als district dit belangrijke stuk Borgerhoutse geschiedenis in de kijker zetten.

Gembo in zee met acht buurtscholen!

Onze basketbalclub zal vanaf dit seizoen gaan samenwerken met maar liefst acht lagere scholen uit de buurt van Luisbekelaar. We hebben namelijk het plan opgevat om duizenden meisjes en jongens in en rond Borgerhout op een leuke en kwalitatieve manier kennis te laten maken met basketbal. Concreet zullen we aan elke school basketbalpalen en/of basketballen schenken met daarbij ook een lessenbundel met basketoefeningen waarmee de sportleerkracht aan de slag kan. Daarnaast zullen we in de scholen aan de kinderen van het eerste leerjaar initiatielessen basket geven. Verder wordt het nu ook mogelijk, aangezien het materiaal daarvoor aanwezig is, om bijvoorbeeld extra activiteiten rond basketbal te organiseren. Dit zou bijvoorbeeld kunnen na school of tijdens de middagpauze. Onze bedoeling is in eerste plaats om de jongens en meisjes op een aangename manier aan het sporten te krijgen tijdens de schooluren. Verder hopen we ook onze favoriete sport te promoten bij hen zodat die nog meer zal gaan leven in en rond onze buurt. We hopen dat deze jongens en meisjes de smaak voor sport (en basket in het bijzonder) te pakken krijgen.

Tot slot hopen we eveneens dat door dit project Gembo nog meer naambekendheid krijgt en dat meer kinderen uit de buurt hun weg naar onze club zullen vinden. Zeker voor de meisjeswerking is dit project een belangrijk promotiemiddel. De scholen die we praktisch, materieel en theoretisch willen ondersteunen zijn: - De Vlinderboom (Borgerhout) - Franciscusschool (Borgerhout) - De Horizon (Borgerhout) - De Hoedjes van Papier (Deurne) - De Linde (Deurne) - De Octopus (Deurne) - Het Hinkelpad (Berchem) - De Brug (Antwerpen) Hen willen we danken, alsook Nike en de Koning Boudewijnstichting: zonder hen zou dit project nooit mogelijk zijn geweest. Tevens bedanken we ook onze leverancier Janssens Sport. We zijn trots op deze samenwerking en hopen om samen in de toekomst nog mooie zaken te kunnen verwezenlijken!

Een verslag van de wijkraad Extra-Muros Er is geregeld een wijkraad extra-muros. Daar worden in een ontspannen sfeerheel wat gerieven en bedenkingen geformuleerd en besproken. Er is steeds de wijkcoördinator Robby aanwezig, en bijna altijd een schepen van het District. In onze ogen is dit een unieke manier om het contact tussen overheid en burger te leggen. Het Boelaerbuurtblad nodigt iedereen van harte uit om bij de wijkraden aanwezig te zijn. Vergeet dus niet te komen naar DC De Vrijgewijde op 3 maart 2016, om 20u.

Hieronder vindt u een verslag van de vorige wijkraad.

Signalen uit de wijk De geluidsmuur in Borgerhout is zeer verouderd. De bewoners van de tuinwijk vinden dat het dringend tijd is om deze na 30 jaar te vernieuwen. De geluidsmuur is niet vernieuwd door Vlaanderen wegens decibelwaarden die de 80 decibels niet overschrijden.

Meer hierover in het punt geluidskaarten dat Kathleen Degroeve komt uitleggen.

• Het koopstromenonderzoek zal plaats vinden in november en december op de Gitschotellei, de resultaten verwachten we tegen maart, april 2016.

• De Fontein Boelaerpark: de wijkraad heeft het gevoel dat in het stedelijk proces de inspraak niet gerespecteerd is geweest. Er is geen communicatie of terugkoppeling geweest waardoor het voorgestelde ontwerp niet aan de verwachtingen voldeed. Er wordt nu een nieuw ontwerp opgemaakt hopelijk voldoet dit meer aan de verwachtingen van de indieners van het wijkbudget.

• Het Cogelspavioen staat te verloederen maar de heemkundige kring van Borgerhout heeft een aanvraag ingediend om het gebouw te laten opnemen als beschermd patrimonium. Het is trouwens ook het oudste gebouw van Borgerhout extra muros.

Waterprobleem in de straten van Borgerhout extra muros en op de bruggen.

Enerzijds is er het probleem van het onderlopen van de straten en kelders als de pompen van de ring niet opspringen. De wijkraad is vragende partij om de verantwoordelijke hiervan uit te nodigen maar het is niet zo evident wie zijn bevoegdheid dit is. AWW, Vlaams gewest? De zoektocht gaat verder. De trottoirs op de bruggen staan bij regenweer blank. Er is geen afwatering op de bruggen wat grote plasvormingen met zich mee brengt.

AWV (het vlaams gewest) is bevoegd maar hun dossiers lopen traag, gemelde mankementen worden dikwijls pas jaren later verholpen.

In de tuinwijk zorgen de sierappelbomen voor heel wat opstuwing van de voetpaden. Het probleem is gekend maar we raden toch aan om gevaarlijk situaties door te geven via een meldingskaart.

Het kruispunt aan einde van Collegelaan/weestandlaan/ Wouter haecklaan is zeer onoverzichtelijk en gevaarlijk. De dienst mobiliteit is bezig met het bekijken van enkele ingrepen hiervoor.

Panelen luchtkwaliteit LOGO is een organisatie die vooral werken rond preventie en gezondheid: Kathleen Degroeve werkt aan het thema gezondheid en milieu binnen Logo (Lokaal gezondheidsoverleg) Antwerpen.

Luchthaven De bezorgdheid over de luchthaven van Deurne is doorgegeven aan het Agentschap Zorg en Gezondheid. Bij overlast kunnen mensen best de Milieuinspectie op de hoogte brengen. Hun contactgegevens zijn: Graaf de Ferrarisgebouw, Koning Albert II-laan 20, bus 8, 1000 Brussel. Tel.: (02) 553 81 83 e-mail: milieu-inspectie@lne.vlaanderen.be

Voorbereiding gezamenlijke wijkraad De wijkraad extramuros was voorstander om in de wijkraad toch een gezamenlijk interessante spreker of oefening te maken maar de wijkraad intramuros wil er meer een informeel uitwisselmoment van maken.

Dus bedoeling dat er op korte tijd een voorstelling wordt gegeven van de besproken problemen, cases, verwezenlijkingen, struikelblokken uit 2015 door de voorzitters van beide wijkraden. Kort besproken dat men dit via een mail rond laat gaan om aanvullingen en bemerkingen voortestellen.

Nadenken over thema’s wijkraad 2016 - Wijkraad in de kijker in Boelaerblad - Omgaan met diversiteit - Luchthaven Veiligheid (fietsveiligheid) opmaken knelpuntenanalyse - Cogelspaviljoen, wat met de toekomst van dit mooie gebouw en wat kan er een invulling voor worden - Beheersplan Boelaerpark Mededelingen district - Gezamenlijke wijkraad 21 januari 2016 - Nieuwjaarsdrink district op het Vincotteplein op zaterdag 23 januari 2016 Datum volgende wijkraad 3 maart 2016

12

Cultuurbuur

De CultuurBuur Sterrenborgstraat 6: Edward Léonard

door Bob Daems

In deze rubriek gaan we op zoek naar ‘cultuurmensen’ die in de omgeving van het Te Boelaerpark hebben gewoond of er op een of andere manier een band mee hadden.

In 1922 liet architectuurcriticus, natuuractivist avant la lettre en cultuurmens pur sang Edward Léonard (Antwerpen 1890 – 1981) en zijn echtgenote Fanny Dirickx een huis bouwen aan de Sterrenborgstraat 6 in Borgerhout. De woning is een vroeg ontwerp van architect Eduard Van Steenbergen.

Van Edward Léonard bestaat er al een degelijke en bondige levensbeschrijving. Ze is van de hand van Jan Gerits en verscheen in De Autotoerist van 6 juli 1981, het ledenblad van VTB-VAB. Aanleiding van het artikel was het overlijden van Léonard op 8 maart van dat jaar. Dat het in memoriam precies in dit magazine verscheen heeft een reden. Léonard was namelijk een van de stichtende leden van de in 1922 opgerichte Vlaamse Toeristenbond. Vanaf 1940 werd de werking verdergezet onder de naam VTB-VAB, na een samengaan met zusterorganisatie Vlaamse Automobilistenbond. In het eerste nummer van De Toerist, ‘Orgaan van den Vlaamschen Toeristenbond’, is een verslag opgenomen van de voorzittersverkiezing op 23 april 1922, waar Léonard “onder luide toejuichingen” werd verkozen tot eerste voorzitter van de nieuwe vereniging.

Samen met zijn echtgenote behoorde Edward Leonard ook tot de eerste leden van de Vereniging voor Natuur- en Stedenschoon, die in 1910 werd opgericht en die ijverde voor het behoud van natuurgebieden en historische gebouwen in en rond Antwerpen. Van 1911 tot 1921 was Léonard bovendien secretaris van de Vlaamse Kring van Mortsel, een pluralistische vereniging die samenkomsten en lezingen organiseerde rond cultuur en wetenschap. Erevoorzitter, promotor en geldschieter van de Vlaamse Kring was Lieven Gevaert. De goede contacten met Gevaert resulteerden in 1915 in een job bij Gevaert, eerst als bediende en van 1930 tot 1955 als “hoofd der afdeling Propaganda”. Het is in deze functie dat hij onder meer verantwoordelijk was voor de presentatie van de firma Gevaert op de Wereldtentoonstelling van New York in 1939. Daarnaast was Léonard als (hoofd) redacteur betrokken bij verschillende architectuurtijdschriften, zoals Bouwkunst & Wederopbouw en De Bouwgids. Regelmatig verschenen er ook bijdragen over architectuur van zijn hand in het dagblad De Standaard.

Precies een eeuw geleden, in november 1915, schreef Edward Léonard onder de titel ‘Gebouw, omgeving en tijd’ (verschenen in: Voor ’s lands wederopbouw) een artikel waarin hij zijn visie op de toenmalige architectuur samenvatte.

Aanleiding was een wandeling “in de omstreken van de alomgekende en vermaarde buitenherberg Gietschotel”. Deze herberg uit de 17de eeuw, die kort voor de tweede wereldoorlog werd gesloopt, stond aan de rand van het Te Boelaerpark, op het huidige kruispunt van de Gitschotellei en de Karel De Preterlei. Léonard beschrijft hoe de oude herberg in 1915 nog een geliefkoosde wandelbestemming is voor de Antwerpse burgerij die er op zondag “een smakelijke koffie met kramiek of boterhammen met hesp komt eten.” De herberg staat op dat moment in een nog voornamelijk landelijke omgeving.

Café Gitschotel op het kruispunt van de Gitschotellei en de Karel de Preterlei omstreeks 1900.

Foto: G. Halleux, Berchem

Edward Léonard wordt beschouwd als een van de pleitbezorgers van het moderne wonen in Vlaanderen tijdens de eerste helft van de vorige eeuw. Op basis van zijn artikel over café Gitschotel mag dat enigszins verbazen. Daarin prijst Léonard de eeuwenoude herberg als een voorbeeld van degelijke, streekgebonden en vooral “ongezochten” architectuur. Daartegenover plaatst hij de woningen die kort daarvoor werden opgetrokken aan de overzijde van de straat, waarbij volgens hem helemaal geen rekening werd gehouden met de historische context en de aanwezigheid van het park. “Het lijkt ernaar alsof de groote meerderheid der bouwmeesters met eene onbegrijpelijke onverschilligheid bouwen, volgens eenzelfde schema dat overal dienst doet: in de stad, in het dorp, aan de groote baan, in de smalle straat, op een plein, voor een park en zoo meer”.

Het is in deze opmerking dat Léonards opvattingen over architectuur vervat zitten.

Het nam niet weg dat Léonard een kleine tien jaar na dit artikel op wandelafstand van café Gitschotel een moderne woning liet bouwen naar een ontwerp van Eduard Van Steenbergen.

Léonard en Van Steenbergen hadden elkaar leren kennen tijdens hun architectuurstudie aan de Antwerpse Academie, die Léonard echter vroegtijdig moest beëindigen ten gevolge van een oogziekte. De twee zouden levenslang bevriend blijven. Terzijde: Edward Léonard was ook een van de initiatiefnemers van de Unitaswijk, het eerste grote bouwproject van zijn voormalige studiegenoot en vriend. Voor de woning van Léonard in de Sterrenborgstraat maakte Van Steenbergen een reeks ambitieuze voorontwerpen. De uiteindelijke woning is meer bescheiden van opzet, met een eenvoudiger grondplan dan aanvankelijk voorzien. Van

Enerzijds was hij een groot voorstander van vernieuwende architectuur en bouwmethodes, wat moest resulteren in comfort, hygiëne en woonplezier voor alle lagen in de maatschappij, maar anderzijds maakte hij een strikt onderscheid tussen De oorspronkelijke gevel van Sterrenborgstraat 6. Foto: Architectuurarchief Provincie Antwerpen architectuur voor de stad en op het platteland. Een zekere soberheid en strakheid Steenbergen tekende voor de woning ook glasdiende in acht genomen bij het nieuwe bouin-looddecoraties, meubilering en verschillende wen, maar op het platteland hoorden volgens interieurelementen, zoals de schouwen en Léonard nu eenmaal bakstenen woningen met lampenkappen. In de loop der jaren werden er puntdaken. Of zoals hij het zelf samenvatte talrijke verbouwingen uitgevoerd, waardoor de in ‘Bouwen in het Dorp en op het Land’, een woning – vooral dan aan de binnenzijde – sterk publicatie uit 1928: “Oude siervorm zet wel aan van uitzicht is veranderd. kant, maar een plat dak past niet op ’t land”. Of nog: “’t Huis zij van buiten als van binnen, geen Jos Léonard (1892 – 1957), de jongere broer steedsche vorm op ’t land verzinnen”. van Edward, stond in voor de abstracte compo-

Meer over Edward Léonard: De Caigny Sofie, Bouwen aan een nieuwe thuis.

Wooncultuur in Vlaanderen tijdens het interbellum, Universitaire Pers Leuven, Leuven, 2010.

13

De Laet Peter e.a., Kunstenaarswoningen uit het interbellum, Gemeentebestuur Schilde, Schilde, 2011.

De Toerist. Orgaan van den Vlaamschen Toeristenbond, eerste jaargang, Uitgeverij Libertas, Brussel, 1922.

Een van de vroege ontwerpen voor Sterrenborgstraat 6.

Foto: Architectuurarchief Provincie Antwerpen

Gerits Jan, ‘Portret van Edward Léonard (1890-1981) eerste voorzitter van de V.T.B.’, in: De Autotoerist, 6 juli 1981.

Janssens Willem, Lieven Gevaert. Momenten uit zijn leven, Mens & Cultuur Uitgevers, Gent, 1994.

(Giuliana Chirinos Saavedra)

HERFSTGEDACHTEN

sities die op de binnendeuren aan de Sterrenborgstraat werden geschilderd. De twee broers hadden een nauwe band en Edward heeft de artistieke carrière van zijn jongere broer altijd ondersteund. Zo waren Jos en Edward beiden betrokken bij de Kring Moderne Kunst, in 1918 opgericht door kunstenaar en theoreticus Jozef Peeters, en was Edward een van de stichtende leden van NOVY, een samenwerkende vennootschap tussen kunstenaars Paul Joostens, Jos Léonard en de broers Floris en Oscar Jespers. Via zijn broer kreeg Jos Léonard ook verschillende opdrachten voor publiciteitswerk bij de firma Gevaert. Tenslotte is Edward Léonard ook belangrijk geweest voor de artistieke nalatenschap van zijn jongere broer. Na diens overlijden schonk hij een aanzienlijke collectie tekeningen en prenten aan het Prentenkabinet van Museum PlantinMoretus en schreef hij een uitgebreide (maar niet gepubliceerde) biografie van zijn broer die wordt bewaard in het Letterenhuis.

Léonard Edward, Voor ’s lands wederopbouw. Korte opstellen over bouwkunst, Maatschappij voor goede & goedkope lectuur, Amsterdam, (1915-1920).

Léonard Edward, Bouwen in het Dorp en op het Land, De Sikkel, Antwerpen, 1928.

Vandewalle Erik en Vandeweyer Luc, ‘Edward Léonard’, in: Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging, Lannoo, Tielt, 1998.

Van Haute Katrien, Jos Léonard en de ontstaansgeschiedenis van het grafisch ontwerp in België (1918-1936), onuitgegeven proefschrift, K.U. Leuven, Leuven, 2009.

Van Loo Anne (ed.), Repertorium van de Architectuur in België van 1830 tot heden, Mercatorfonds, Gent, 2003.

Archief en publicaties van Edward en Jos Léonard zijn te consulteren in het Museum Plantin-Moretus/Prentenkabinet, het Letterenhuis, Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience en in het Architectuurarchief van de provincie Antwerpen.

Met dank aan het Architectuurarchief Provincie Antwerpen (APA) en het Letterenhuis Antwerpen voor gebruik van de afbeeldingen.

- De oorspronkelijke gevel van Sterrenborgstraat 6. Foto: Architectuurarchief Provincie Antwerpen - Publiciteitsfoto Gevaert Film, voor 1945.

CultuurBuur-tips: bob.daems@telenet.be

- Ontwerp door Vansteenbergen voor een hanglamp in de woning van Edward Léonard. Foto: Architectuurarchief Provincie Antwerpen

Altijd een excuus

Roodharig vriendje

Langs het park fiets ik graag met of zonder kids om naar de bakker te gaan of naar de nabije supermarkt

Waar ben je?

Ik ben hopeloos op zoek naar jou ‘k Heb mijn stoutste schoenen aangetrokken, mijn rugzak snel met water en wat brood volgeladen en ik ben vertrokken.

Op een tapijt van bladeren peddel ik graag om een groentepakket van de markt te halen of een fairtrade chocoladereep te smullen Ik verplaats me langs bomen met de velo om geld te cashen en kinderboeken of een knuffel aan te schaffen Koersen langs het park doe ik graag op weg naar mijn werk of met de dochter naar de school Langs het park En ‘s avonds nog eens… Graag.

Door ruwe paden Gele, groene en rode landschappen wandel ik op zoek, maar...

Niets te zien, niets te vinden

(Giuliana Chirinos Saavedra)

Edward Léonard vooraan, samen met Emmanuel de Bom, Nora Aulit, Emma Léonard en bouwmeester de Mol, omstreeks 1920. Foto: Letterenhuis Antwerpen

Léonard Edward, Land & Dorp. Aantekeningen en wenken ter overweging bij het bouwen en heropbouwen op het land, Land- en Tuinbouwcomiteit der Provincie Antwerpen en boekhandel ‘t Kersouwken, Antwerpen, 1916.

Waar ben je nu klein wezen?

Je grote zwarte ogen die ik anders tegenkom zijn nu eventjes verdwenen in deze oasis van rust.

De wind waait hard En alom regenen er blaadjes Opeens kom je tevoorschijn Ik heb jou nu zeker gespot, daar hoog op een loofboom.

advertentie

MEIBOOM VASTGOED IS UW LOKALE VASTGOEDMAKELAAR GRATIS SCHATTING & ADVIES • 03 321 58 00 • WWW.MEIBOOMVASTGOED.BE

WONING IN DE KIJKER TE KOOP – BORGERHOUT JOOS ROBIJNSLEI 42 STATIGE, DEELS TE RENOVEREN, HALF VRIJSTAANDE HERENWONING (5 SLK) MET GROTE TUIN, ZEER RUSTIG GELEGEN OP TOPLOCATIE NAAST HET TE BOELAERPARK. EPC 338 KWH/M² € 499.000

DANKZIJ ONS ZIET U DE BOMEN ÉN HET BOS! Meiboom Vastgoed bvba • Lodewijk van Berckenlaan 167 • 2140 Antwerpen-Borgerhout • Tel 03 321 58 00 • info@meiboomvastgoed.be • www.meiboomvastgoed.be

14

In ons krantje schenken we graag alle aandacht aan instituten uit onze buurt. We hebben nu eenmaal erg weinig cultuur extra-muros, iets waar we in de volgende nummers uitgebreid op in zullen gaan. Het eerste nummer besteedden we al aandacht aan de oudste mensen uit onze buurt: de bewoners van het zorgcentrum Gitschotelhof. Vanaf toen geven we hen het woord in elk nummer. Daarna zijn we begonnen met sport: de fantastische Squirrels passeerden al en ook de al even indrukwekkende Gembo-basketters gaan we hun eigen ruimte geven. Vanaf dit nummer 5 komt er ook een ander soort instituut der Boelaerbuurt bij: de scholen. Volgende keer schuift Sint Franciscus bij aan, en hieronder geven we de Vlinderboom het woord. Voor de paar mensen die het nog niet weten: de Vlinderboom verenigt nu de drie vroegere scholen uit het park: kleuterschool het Klavertje, de Arthurschool en de Parkschool. In de vroegere lagere scholen liepen de leerlingen van het eerste tem het zesde. Nu zitten de laagste 3 jaren in het Arthur-gebouw, en

Elk jaar één project, één doel: Samen leven in diversiteit Onze school werkt al jaren rond wereldburgerschapseducatie. In het kader van het twinningproject hebben wij reeds heel wat jaren ervaring met het implementeren van mondiale vorming in onze school. Dus wat we deden en willen doen is een actieve bijdrage voor een rechtvaardige wereld en willen we verderzetten zowel in onze school als in onze partnerschool in Marokko.

Wij vertrekken vanuit het kind. Onze kinderen komen uit allerlei landen van de wereld. Zo brengen zij de wereld binnen in de klas en in onze school. Sterker nog, wij gaan actief met hun skills en vaardigheden aan de slag en zien hun culturele inbreng als een meerwaarde en verrijking in onze school en in het samenleven.

Diversiteit als verrijking In een grootstedelijke context als Antwerpen kan je er niet naast kijken. We leven, lopen school en werken meer en meer in een superdiverse omgeving.

Deze diverse maatschappij weerspiegelt zich ook in onze school. Uit elk werelddeel hebben we wel een leerling wiens roots daar liggen. Deze diversiteit grijpen wij aan als een verrijking en proberen onze kinderen deze rijkdom mee te geven. Wat is er mooier dat de wereld in je school te hebben?

Rubriek Natuur

Diversiteit als deel van het pedagogisch project School is niet enkel de plek waar leerlingen leren lezen, schrijven en rekenen. Het pedagogisch verantwoord omgaan met maatschappelijke veranderingen hoort daar ook bij. De superdiverse samenleving noopt ons om hiervoor een plek te voorzien op school. Wereldnieuws, zoals de bv. de vluchtelingenproblematiek of de aanslagen in Parijs worden steeds verwerkt en geduid in de klassen.

Vaak zijn het de kinderen die het zelf binnenbrengen.

Wij houden rekening met wat kinderen opvangen en voelen en spelen daarop in met respect en wederzijdse erkenning.

Ontstaan internationaliseringsproject In 2012 gingen een aantal leerkrachten van onze school naar Marokko. Gewoon op reis. Een onderonsje.

Een mini-teambuilding. We kozen ervoor om in een dorpje te vertoeven. Tussen de mensen. Zoals het een echte leerkracht betaamd, gingen we uiteraard wat schooltjes bezoeken. Sommige leerkrachten begonnen te fantaseren: “Dit moeten we toch ook in onze school introduceren? Veel van onze leerlingen komen uit

Buur Natuur

Eekhoorns en eikels Met wat geluk én geduld kan je in het Boelaarpark één van de ongeveer 8 eekhoorns zien die er leven. Dat “geluk” kan wat groter zijn in de winterperiode, want dan zitten de mannetjes volop achter elkaar én achter de wijfjes omdat ze zich, zoals elk zichzelf respecterend wezen, willen voortplanten. De hormonen roepen en ook de eekhoorn durft dan al eens minder oplettend zijn.

Eikels vind je zowel op sommige zitbankjes als onder en nabij eiken. De eerste groep interesseert de eekhoorn niet, de eikels onder eiken des te meer. Als hij d’r eentje vindt in de herfst, zal een eekhoorn hem proberen onder de grond te moffelen, in de hoop hem in de komende maanden terug boven te kunnen halen. ’n Voorraadje dus.

Omdat geen enkele eekhoorn alle eikels onthoudt, die hij had verstopt, schiet er altijd wel hier en daar eentje uit. Eekhoorns zijn dus, net zoals Vlaamse gaaien belangrijke verspreiders van zaden. Hun

deze streek!” Een ijverige collega, juf Chantal, vond een waardevol project van het Vlaams Ministerie van Onderwijs: het twinningproject. Dit project ondersteunt een scholenband tussen een Vlaamse school en een Marokkaanse school. De Vlinderboom heeft gekozen voor een Marokkaans dorpsschooltje te Laatamna in de provincie Oriental niet ver van de stad Berkane. Het was de bedoeling om door middel van kunst, cultuur en natuur de ander te leren kennen.

2012-2013: Toneel Directeur Ingrid wordt uitgenodigd door voormalig minister Pascal Smet om mee op werkbezoek te gaan naar Marokko. Hierdoor heeft directeur Ingrid veel contacten kunnen leggen.

Expressie is een dankbare vorm om elkaar te leren kennen. Uit het boek “Zohra en de Gazellen” van Zohra en Yurek Onzia kozen we een prachtig Marokkaans verhaal. De samenwerking bestond er uit om hier in België een Marokkaans sprookje uit te beelden. Ons partnerschooltje ‘Zawia Si Bachir’ verwerkte dat schooljaar het sprookje van ‘De wolf en de zeven geitjes’.

‘Het Gouden Meisje’ werd verteld en enkele Marok-

door Jens Verwaerde

vergetelachtigheid hielp beuken, eiken en heel wat andere soorten.

Jonge eiken en beuken in een park; dat ligt wat moeilijker. De parkbodem wordt immers nogal verstoord en jonge bomen krijgen amper kansen om te groeien. Bovendien schieten die jonge snaken en staken enkel goed op als ze wat licht krijgen. Onder een bladerdak van beuken schieten jonge boompjes dus niet goed op wegens té weing licht.

“Mating chases” noemen gedragsbiologen het achter elkaar hollen van mannetjes en wijfjes. Van tak tot tak springen ze en dan letten ze niet al te goed op. Je kan ze met het geluk, waarvan ik hiervoor sprak, dan zien.

Eekhoorns houden geen winterslaap.

Ze moeten het zien te redden met de eikels, nootjes en ander materiaal dat ze hebben verborgen in de herfstperiode.

Een eekhoorn, die naam waardig, propt zijn wintervoorraad op verschillende plaatsen in het bos. Kuiltje graven, eikel erin en dan maar proberen te onthouden waar die allemaal lagen. Maar ze zoeken ook naar de nog resterende nootjes, eikels en andere vruchten die nog aan takken hangen.

DE VLINDERBOOM

Beuk Als je zo in de herfst door het park wandelt, vol bladeren, met een stormwind af en toe, heb je je het misschien ook al afgevraagd: “wat staan die beuken hier eigenlijk te doen?” en “Waarom zijn de blaadjes in de herfst bruin of geel en vallen ze af?”. “Om de winter door te komen” zou een antwoord kunnen zijn, maar in een artikel als het deze verwacht je een meer zinvolle uitleg. Welaan dan.

Een boom draagt in de zomer volop blaadjes. Dat wist je zelf ook al. Neem nu beuken en eiken, die je in het park legio vindt. Deze door velen gewaardeerde bomen gebruiken in de zomer hun blaadjes om zonlicht op te vangen, te mengen met CO2 uit de lucht en water

uit de bodem. In het blad maken ze er suikers (en nog wat stoffen) mee, waarvan ze leven. “Sap” noemen wij dat goedje dat door de aders van een boom stroomt.

De stof waarmee ze suikers maken is cholorophyl. ’t Is die stof die de boombladeren hun groene kleur geeft.

Dit geldt overigens ook voor het gras en zelfs voor de slablaadjes die je, gezond als je eet, op je bord hebt liggen.

Zolang de dagen lang genoeg zijn, draait dat boeltje naar behoren en worden er vrolijk suikers geproduceerd door het chlorophyl in de bladeren van bomen, struiken, grassen en andere gewassen. Als de herfst aanbreekt, korten de dagen en wordt het kouder.

De loofbomen vinden het bij ons welletjes en beginnen zich te concentreren op het aanleggen van reserves in de wortels. Ze trekken het kostbare chlorophyl terug uit de bladeren en sturen het mee met de sapstroom naar de wortels. Daar slaan ze hun reserves op, zodat ze in de komende lente klaar staan om heel het boeltje weer omhoog te pompen en daarmee nieuwe blaadjes te maken.

Wat na het wegzuigen van het chlorophyl overblijft in het blad zijn stoffen die geel tot rood zijn gekleurd. Dáárom zijn de afvallende bladeren van bomen gelig of bruinig tot rood. ’t Is maar dat ge ’t weet als je nog eens over een blad wandelt of erover uitglijdt.

Meer weten over de natuur of zelf mee helpen?

Je kan contact opnemen met Natuurpunt Schijnvallei voor meer informatie over de natuur op www. schijnvallei.be, via jens.verwaerde@gmail.com of via 03 354 55 06 (ons secretariaat).

de 4de, 5de en 6de-klassers in de vroegere parkschool.

In het volgende nummer gaan we uitgebreid in op het rijke verleden van de scho(o)l(en). We hebben dan een uitgebreid gesprek met de vorige en de huidige directeur.

Vanaf nu geven we dus het woord aan de mensen van de Vlinderboom - veel leesplezier!

15

BUURTREUS

DE VLINDERBOOM kaanse woorden werden doorheen het schooljaar ingeoefend en verwerkt in het toneelstuk. Khalti, Ghoul, meghzel zijn een paar van die woorden die twinkeloogjes bezorgden aan de kinderen die deze woorden kennen vanuit hun thuistaal. Maar ook de kinderen die Nederlands als thuistaal hebben genoten ervan om nieuwe woordjes in een andere taal te leren kennen. Het resultaat van maanden werk werd zowel in De Vlinderboom als in ons partnerschooltje Zawia Si Bachir een wervelende theatervoorstelling. Een streling voor het oog en oor. Dat dit het zelfvertrouwen, de zelfzekerheid en persoonlijke ontwikkeling ten goede komt van alle kinderen staat buiten kijf. De voldoening na dit theaterstuk bracht ons naar het tweede twinningjaar.

Voor een impressie: https://www.youtube.com/watch?v=gUzoyeAK41U

2013-2014: Beeldende kunst Dat schooljaar stond in het teken van beeldende kunst. We maakten in onze school Marokkaanse kunst (Hand van Fatima, Couscous, zandtekening, tagine boetseren, Hennaschilderij, …). In Zawia Si Bachir werkten we met Pollock, Kandinsky, Miro, een plaatselijke kunstenaar Driss Rahaoui, Damien, …. Dit kunstig jaar werd in een zeer fijne samenwerkingssfeer afgesloten en bracht ons naar het volgend idee: we zingen en dansen de wereld rond!

2014-2015: Muziek, zang en dans De leerlingen uit beide landen maakten kennis met wereldmuziek en wereldcultuur, verruimden hun wereldbeeld en ontwikkelden zich nog verder tot wereldburgers. En dit allemaal op muzisch vlak. Dit resulteerde in een wervelende show in de Roma dat op DVD werd vastgelegd. Alle kinderen konden hun talenten tonen. Wij zijn daar als school zo trots op.

De leerlingen van ons partnerschooltje Zawia Si Bachir hebben de verschillende streken en culturen in Marokko zelf verkend. Zij hebben dit ook muzisch verwerkt in een optreden. Het feit dat deze kinderen nooit een optreden hebben gegeven in hun schooltje, maakte van dit moment een ontroerende gebeurtenis waar alle geledingen in het partnerschooltje hier ten volle van genoten.

Doorheen het hele werkproces stond verdraagzaamheid en respect tegenover andere culturen centraal.

2015-2016: De smaak van diversiteit Ons jaarproject kreeg de naam ‘de smaak van de diversiteit’. Diversiteit kan omvat worden in de breedste betekenis van het woord. Zowel figuurlijk als letterlijk kan deze smaak geïnterpreteerd worden. Figuurlijk willen we alle kinderen in de school laten kennismaken met diversiteit in al zijn vormen, geuren en kleuren. Anderzijds gebruiken we letterlijk voeding om de aandacht van de leerlingen,

ouders en buurt te vestigen op duurzame acties die als doel hebben de aarde leefbaar te houden: het ecologisch aspect, eerlijk bewerken, eten bereiden, eerlijke handel, geuren en kleuren ... De smaak van diversiteit overbrugt monocultuureel denken ... Dit alles draagt bij tot wereldburgerschap.

Voor dit project betrekken we alle klassen in onze (lagere) school. Op de website vindt u ook in het archief van de school de reeds gerealiseerde projecten in het kader van wereldburgerschap.

Het is een interessant leerproject voor beide partijen.

In een sfeer van gelijkwaardig gesprekspartnerschap leren we van elkaar. Dit gelijkwaardigheidsbeginsel proberen we ook te projecteren op onze leerlingen.

Wereldburgerschap, dé sleutel tot een fijne, verdraagzame en vredevolle samenleving.

Wil u ook zo’n scholenband? Wij verwijzen u graag naar de website van scholenbanden.be

De Vlinderboom is een ‘eerlijke school’ Het eerste semester werken we met het derde en het zesde leerjaar rond ‘Fairtrade’ op school. We vinden het als schoolteam belangrijk dat de leerlingen kennis maken met eerlijke handel en fairtradeproducten.

Daarom doen we hierrond met onze leerlingen enkele acties.

In oktober brachten de leerlingen van het zesde leerjaar een bezoek aan de Oxfam wereldwinkel. Hier kregen ze van een medewerker uitleg en speelden ze een spel. Ze mochten ook proeven van enkele fairtradeproducten en kregen de kans om vragen te stellen. Het derde leerjaar kreeg in de klas verschillende lesjes over fairtrade.

We verzamelen met de hele school de fairtradelogo’s.

Zo kunnen we in januari met deze logo’s producten aankopen om een (h)eerlijk gerecht te maken voor de hele school. Het derde en het zesde leerjaar werken hiervoor samen.

De leerlingen van het zesde leerjaar maakten in november een fairtradespel voor andere klassen op school. Elke klas van het zesde leerjaar kreeg een ander leerjaar toegewezen. Ze maken een monopoly, ganzenbord of zoektocht… zodat de andere leerlingen van de school op een interactieve manier kunnen ontdekken wat fairtrade is. Zo leren de leerlingen van elkaar en maken we samen school.

Hieronder vind je een getuigenis van een leerling uit het zesde leerjaar: Fairtrade is heel belangrijk voor de boeren in het zuiden. Deze boeren krijgen een eerlijke prijs voor hun producten. Met dat geld kunnen ze niet alleen overleven, maar ook betere wegen aanleggen, vervoersmiddelen kopen of voor de veiligheid zorgen. Ze bouwen hiermee bijvoorbeeld muren rond scholen

of omheiningen rond hun plantages, zodat dieren of anderen niet zomaar alles kunnen meepakken.

Als de boeren geen fairtrade handel hebben, gaat het meeste geld naar de fabrieken en niet naar de boeren zelf. Wij vinden dus fairtrade heel belangrijk en daarom sparen wij met de school fairtradelogo’s.

Wij maken ook een fairtradespel. We krgen te horen dat we een spel moesten maken voor het derde leerjaar. Mijn groepje maakte een fairtrademonopoly. In de plaats van straten te kopen, moeten de spelers fairtradeplantages kopen en betere wegen en vervoer. Wie weet is de volgende monopoly die uitgegeven wordt wel die van ons.

Michiel Janssen (6B)

CULTUURCENTRUM BERCHEM KALENDER | DEC | JAN | FEB 4 DEC

‘NUFF SAID | MET O.A. ROLAND VAN CAMPENHOUT

5 DEC

MADAM FORTUNA | DE KLANK VAN DE STAD

19 & 20 DEC 20 & 21 DEC 22 & 23 DEC 19 - 23 DEC 5 JAN

BERCHEM SCHITTERT | AANSTEKEN VAN DE LICHTJES KERST IN CCBE

12 DEC

D E KO LO NI E MT ONZEN HELD 4+ 14 FEBRUARI CCBE

PANTALONE | HEMELSBLAUW 1+ PANTALONE | KARUSSELL 2+ SPROOKJES ENZO | SNEEUW! 1+ PANTALONE | FANTASIESTAD 3+

CINEMA CORSO | THE THEORY OF EVERYTHING

10 JAN

LAÏS | MIDWINTER TALES [KERKTOUR]

15 JAN

FRANK MERCELIS | LAAT HET GEBEUREN [PREMIÈRE]

19 JAN

GUNTHER NEEFS & 4BAND | NIEUWJAARSCONCERT

24 JAN

CO UN OEUF IS UN OEUF | SCHOMMELSTOEL 4+

30 JAN

MERDAN TAPLAK | DUBBELBLOED

2 FEB

CINEMA CORSO | STILL ALICE

5 FEB

‘NUFF SAID | MET O.A. JOHAN PETIT, BRZZVLL & GUESTS

6 FEB

FONQ | ORCHESTRE INTERNATIONAL DU VETEX

14 FEB

DE KOLONIE MT | ONZEN HELD 4+

19 FEB

GUIDO BELCANTO | CAVALIER SEUL

20 FEB

PAULIN CORNELISSE | MAAR ONDERTUSSEN

FRA NK M E RC E LI S L A AT H E T G E B E U R E N 15 JANUARI CCBE [PREMIÈRE]

“Laat Het Gebeuren is van begin tot einde een boeiende plaat, een heilzaam alternatief tegen al te stroperig Vlaams lied” - Rootstime

Info & tickets: ccBe, Driekoningenstraat 126, Berchem

www.ccbe.be

03 286 88 20

Deurne Wintert van 1 tot 13 december 2015 Info & tickets www.ccdeurne.be & 03 360 85 50

DAAN/WARRE BORGMANS/SKATE CONTEST DE NACHT VAN SINTERKLAAS/LAÏS/BIRDMAN/ MALIBRAN QUARTET WINTERFEEST MET GRATIS SCHAATSEN & SKIËN/ VUURSHOW/KERSTMARKT CHARLES DUCAL/LOS SPEEDY BOBS/POP UP CONCERTEN EN VEEL VEEL MEER