Wprowadzenie

Nowe PokoLeNie

Kinga anna gajda

Światło jest z nami. Od zawsze. Gdybyśmy tylko mieli odwagę je dostrzec. Gdybyśmy tylko mieli odwagę nim być.

Amanda Gorman, amerykańska poetka i aktywistka

wprowadzenie

Jak słusznie podkreśla Michał Łuczewski, w młodych pokoleniach

zwykle upatrujemy szansę na odnowę […], to młodzież ma być naszą przyszłością. Zwłaszcza w kryzysie widzimy w niej grupę, która pokaże drogę wyjścia1 .

Współczesne młode pokolenie, które ma być gwarantem zmian generacyjnych, kulturowych i światopoglądowych, najczęściej opisuje się jako pragmatyczne2, niebojące się wyrażać własnej opinii, mające wysokie aspiracje dotyczące edukacji i pracy zawodowej. To tak zwane pokolenie „Z”, określane również jako pokolenie „C” (od słów: connected, communicating, content-centric, computerized, community-oriented, always clicking), czy eGeneration, Gen Tech, Gen Wii, Net Gen, Digital Natives, Gen Next, Post Gen3 .

Pokolenie to charakteryzuje się pewnością siebie i poczuciem własnej wartości. Tworzą je osoby otwarte, które nierzadko sprzeciwiają się dyskryminacji i akceptują różnorodność, gdyż same składają się na bardzo zróżnicowaną grupę. Interesują się

1 M. łuczewski, Przeszłość i przyszłość młodego pokolenia, [w:] idem (red.), Portret młodego pokolenia, Gdańsk: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, 2009, s. 5. 2 Należy podkreślić, że opis pokolenia nigdy nie jest wolny od generalizacji. 3 za: A. Żarczyńska-Dobiesz, B. Chomątowska, Pokolenie „z” na rynku pracy – wyzwania dla zarządzania zasobami ludzkimi, „Prace Naukowe Uniwersytetu ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 350, 2014.

problemami społecznymi i często angażują się w ich rozwiązanie. Przede wszystkim zaś jest to generacja określana jako emancypacyjna. Szczególnie widoczna jest jej emancypacja informacyjna4 .

Jest to również pokolenie, które nie zna świata bez komputera, telefonu, internetu czy mediów społecznościowych. Innymi słowy, nie wyobraża sobie życia bez nowych technologii. Jak zauważają sami przedstawiciele i przedstawicielki tej generacji w rozmowach przeprowadzonych w czasie pracy nad tym rozdziałem, to dzięki właśnie tym technologiom ich rówieśnicy i rówieśnice potrafią wyrazić swoje opinie, zwrócić uwagę na dany problem, wypunktować słabe i mocne strony współczesnej polityki. Uważają, że o zagadnieniach, które są kontrowersyjne lub sytuują się na pograniczu tabu, łatwiej im dyskutować w mediach społecznościowych. Wiedzą, że w ten sposób dotrą do większego grona odbiorców oraz wezmą udział w procesie kształtowania poglądów i przekonań swoich rówieśników.

Na różnych platformach internetowych łatwiej jest im odnaleźć osoby, które podzielają ich ogląd rzeczywistości i chcą wspólnie zmieniać świat. To media współkształtują ich aktywizm.

Pokolenie dzisiejszej młodzieży – zauważa Marcin Sińczuch – choć paradoksalnie odczuwa brak pokoleniowej więzi i deklaruje kłopoty tożsamościowe, to jednocześnie czuje się w olbrzymiej większości świetnie przystosowane do dorosłego życia5 .

Równocześnie jest to pokolenie, które – jak wykazują badania – wyraża

niepokój o możliwość znalezienia zatrudnienia po ukończeniu studiów, szczególnie zgodnego z ich kwalifikacjami. Obawiają się, że będą musieli wyjechać w poszukiwaniu pracy za granicę. […] Obawiają się również, że przyszli pracodawcy w relacjach z nimi będą posługiwać się krzywdzącymi stereotypami na temat młodych pokoleń, że w ich oczach zawsze będą „młodymi, niedoświadczonymi, z wygórowanymi oczekiwaniami”, bez względu na ich prawdziwe umiejętności oraz wiedzę6 .

Od pracodawców wymagają szacunku i stworzenia im możliwości rozwoju oraz sprawiedliwego wynagrodzenia.

To odmienne podejście i specyficzne oczekiwania wobec rynku pracy reprezentowane przez pokolenie „C” jest bardzo interesujące w kontekście badań przeprowadzonych na użytek niniejszego rozdziału. Z rozmów z młodymi ludźmi i obserwacji ich zachowań widać wyraźnie, że są to osoby, dla których zasada równego traktowania kobiet i mężczyzn, prawa człowieka, tolerancja – są czymś oczywistym, co nierzadko wpływa na ich decyzje osobiste oraz zawodowe. Należy jednak pamiętać, że wciąż istniejące w polskiej przestrzeni publicznej silne stereotypy dotyczące płci również kształtowały to młode pokolenie. Stąd tak istotne było dla nas zbadanie

4 za: M. Sińczuch, Strategie młodego pokolenia, [w:] Portret młodego pokolenia, op.cit. 5 Ibidem, s. 26. 6 A. Żarczyńska-Dobiesz, B. Chomątowska, op.cit., s. 409–410.