Szkolne Klimaty nr 2/2013

SUWALSKI OŚRODEK DOSKONALENIA NAUCZYCIELI W SUWAŁKACH KWARTALNIK Nr 1/2013 (22)

MAJ 2013

ISSN 1897-6425

EGZEMPLARZ BEZPŁATNY

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

Szkolne Klimaty WYDAWCA Suwalski Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Suwałkach ul. Kamedulska 3 16-400 Suwałki tel. 87 563 17 08 tel/fax 87 566 36 46 www.sodn.suwalki.pl

Redaktor naczelny Bożena Makarewicz Jafiszow

Zespół redakcyjny Grażyna Serafin Ewa Sidorek Janina Steczkowska Zbigniew De Mezer Projekt okładki PIXART w Suwałkach

Skład i łamanie Centrum Kształcenia Praktycznego w Suwałkach

Druk Centrum Kształcenia Praktycznego w Suwałkach ul. Wylotowa 30 lel/fax 87 567 57 81

Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania tekstów orzz zmian tytułów. Tekstów niezamówionych nie zwraca się. Za treść reklam i ogłoszeń redakcja nie ponosi odpowiedzialnosci.

2

Spis treści Wywiad z dyrektorem SODN ......................................... 3 Grażyna Serafin Integracja w suwalskich szkołach i przedszkolach ....... 4 Barbara Olszewska Szkoła Podstawowa nr 10 w Suwałkach ........................ 4 Szkoła Podstawowa nr 11 w Suwałkach......................... 5 Barbara Olszewska Przedszkole nr 8 w Suwałkach........................................ 5 Urszula Rutkowska Czy na naukę jest już za późno? ..................................... 8 Ewa Sidorek Edukacja ustawiczna – problem czy wyzwanie?.......... 9 Janina Steczkowska A może OK? ...................................................................... 9 Marzanna Kapuścińska Ocenianie i sukces ucznia .............................................. 11 Janina Steczkowska Na żółto i na zielono ....................................................... 14 Grażyna Serafin Nowy Patron „czwórki”................................................. 15 Iwona Smykowska Patroni roku 2013........................................................... 16 Joanna Stabińska Rola i miejsce rodziców w szkole .................................. 17 Grażyna Serafin Ewa Kozłowska Mój szkolny kolega z Afryki ......................................... 18 Bożena Pojawa Język obcy – komputer – psychologia – gra ................ 19 Marcin Hościłowicz Siecioholizm ................................................................... 20 Maria Lebiediew-Betiuk „Kałamarz 2013” rozstrzygnięty! .............................. 21 Grażyna Serafin Wpływ ruchu na rozwój społeczny dzieci .................... 22 Leszek Dąbrowski XX – lecie „Beciaków” ................................................... 24 Grażyna Serafin Suwalskie „Spotkania z Parlamentem Europejskim” 26 Jan Bielecki Wieści z suwalskiego Ratusza ....................................... 27 Zbidniew R. De Mezer

„Szkolne Klimaty” - 1/2013 (22)

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

Wywiad z dyrektorem SODN Z p. Bożeną Makarewicz – Jafiszow, dyrektorem Suwalskiego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli w Suwałkach rozmawiała Grażyna Serafin - Co Pani, jako dyj rektor sar modzielnie m funkcjonuf jącego Suj walskiego Ośrodka DoskonaleD nia n Nauczycieli chciac łaby zmieł nić, n udoskonalić? n - Suwalski s Ośrodek DoskonaleD nia n Nauczycieli nie jest c placówką całkiem nową, a tyln ko reorgak nizowaną. Już od 10 lat świadczy usługi edukacyjne dla nauczycieli. Faktem jest, że od września 2012 roku funkcjonuje jako samodzielna placówka, zatrudniająca 4 nauczycieli konsultantów i 17 doradców metodycznych, pracujących na niepełnych etatach. Co chciałabym zmienić?

Mam dużo nowych pomysłów, planów i marzeń, które od września realizuję w zespole nauczycieli konsultantów i doradców metodycznych Ośrodka. Oczywiście, ten rok jest dla mnie czasem obserwacji, ewaluacji, planowania i wdrażania zmian. Przede wszystkim skupiam się na działaniach integrujących i doskonalących naszą zespołową pracę. Żeby osiągnąć sukces, musimy być dynamicznym zespołem, dobrze rozumiejącym potrzeby naszej placówki, a także wiedzieć, w jakim celu i kierunku wspólnie zmierzamy. Powinniśmy być o krok „w przyszłość” z wiedzą, informacją, z zaangażowaniem. Staramy się poszerzać ofertę szkoleń i konferencji, prowadzimy kursy, m.in. z terapii pedagogicznej i zarządzania oświatą. Lada moment ruszy kurs z oligofrenopedagogiki. Wszystkich form nie da się wymienić, ale mogę stwierdzić, że coraz więcej uczestników jest zainteresowanych ciekawymi formami warsztatów. Od września funkcjonuje strona internetowa, mamy swój fanpage na facebooku, jesteśmy w trakcie tworzenia platformy moodle. A przed nami jeszcze mnóstwo pracy! I zapału!

- Jak Pani kierując tym Ośrodkiem ocenia wprowadzane reformy w oświacie?

– Jako organizatora działań placówki mającej wesprzeć nauczycieli, wyposażyć ich w wiedzę, umiejętności i kompetencje potrzebne do pracy, zgodnie z wprowadzanymi poprzez reformę uregulowaniami. Szczególnie inte-

„Szkolne Klimaty” - 1/2013 (22)

resują mnie nowe rozwiązania, jakie wprowadziły zmiany do rozporządzenia w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli. Jak je oceniam? Wydają się być pozytywne i sprzyjające rozwojowi szkół i kadry pedagogicznej. Myślę, że kompleksowe wspomaganie szkół, badanie i diagnoza faktycznych potrzeb każdej szkoły w zakresie doskonalenia nauczycieli przełoży się na jakość pracy szkół i pomoże w rozwiązaniu problemów dydaktyczno – wychowawczych, z którymi borykają się szkoły. Wydaje się dobrym rozwiązaniem całościowe spojrzenie na szkołę, skierowane na radę pedagogiczną, a nie, jak dotychczas, głównie na poszczególne grupy nauczycieli. Bo przecież każda szkoła jest inna, ma innych uczniów, rodziców, nauczycieli, funkcjonuje w odmiennych środowiskach.

Wszystkie wprowadzane zmiany mają to do siebie, że dają się ocenić dopiero z perspektywy czasu, zwłaszcza w szkołach, które ciągle tym zmianom poddawano lub im podlegają. Trudne do określenia są efekty wdrażanych zmian. Często założenia reform są w teorii dobre, ale nie zawsze dają się wprowadzić zgodnie z założeniami, ponieważ blokują je sprawy finansowe, kadrowe, organizacyjne i inne czynniki. Trudno odnieść się do wszystkich proponowanych rozwiązań. Zmiany wprowadzane są od kilku lat. Wiele z nich, w moim przekonaniu, można ocenić pozytywnie. Do negatywów można zaliczyć to, że niektóre rozwiązania po wprowadzeniu i krótkotrwałym istnieniu są wycofywane, nie zawsze z merytorycznych powodów.

- Jak ocenia Pani zaangażowanie suwalskich nauczycieli w podejmowaniu wyzwań stojących przed oświatą?

- Z perspektywy lat przepracowanych w oświacie w różnych placówkach, myślę, że jest taka zauważalna, powiem „ponadczasowa” reguła – wielu nauczycieli ciągle podejmuje wyzwania i ciągle im się „coś chce” robić. Spotykam nauczycieli, którzy z zaangażowaniem i „błyskiem w oku” przystępują do konkursów, olimpiad, nie liczą czasu i wysiłku, żeby zachęcić uczniów do działania, którzy, szukają nowych rozwiązań, pochylają się nad problemami swoich uczniów, podejmują doskonalenie i czują ciągły niedosyt wiedzy, a przede wszystkim są refleksyjni w stosunku do swoich działań, wyciągają wnioski, zastanawiają się nad zmianami, są otwarci na ciekawe metody i formy. Ale są też malkontenci, no bo zawsze są…

- Na co mogą liczyć suwalscy nauczyciele i pedagodzy ze strony placówki, którą Pani kieruje?

Chciałabym, żeby nauczyciele znajdowali w Ośrodku wsparcie, partnerstwo w wymianie doświadczeń, - mogli dzielić się swoimi sukcesami i wspierać w pokonywaniu niepowodzeń. Chciałabym, żeby oferta szkoleń była dla nich interesująca, tak, by mogli wzbogacać swój nauczycielski „warsztat”, żeby nawet jeśli sama szkoła jest „przedwczorajsza”, można było tam spotkać „dzisiejszych” nauczycieli, którzy pomogą „dzisiejszym uczniom rozwiązać problemy jutra”.

- Dziękuję za rozmowę i życzę satysfakcji w kierowaniu SODN-em.

3

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

Integracja w suwalskich szkołach i przedszkolach Integracja wyraża się w takim wzajemnym stosunku pełno- i niepełnosprawnych, w którym respektowane są te same prawa (...) i w których stwarzane są dla obu grup identyczne warunki maksymalnego, wszechstronnego rozwoju. Integracja pozwala więc osobie niepełnosprawnej być sobą wśród innych. Integracja w takim znaczeniu może mieć zastosowanie do wszystkich sfer życia jednostki niepełnosprawnej - życia rodzinnego, kształcenia ogólnego i zawodowego, pracy, czasu wolnego, aktywności społecznej i politycznej itp.” (A. Hulek).

System integracyjny kształcenia i wychowania polega na włączeniu dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością fizyczną bądź intelektualną do szkół masowych, integracyjnych lub i innych placówek oświatowych, umożliwiając im – w miarę możliwości – wzrastanie w grupie zdrowych rówieśników.

Integracja społeczna osób niepełnosprawnych jest korzystna dla pozostałej części społeczeństwa: – uczy w naturalny sposób tolerancji, wrażliwości, otwartości, wyrozumiałości, serdeczności; – uczy wzajemnej akceptacji, – uczy właściwych kontaktów międzyludzkich, – uczy radości z dawania, – uczy właściwego kontrolowania zachowania wobec i ludzi i otaczającego świata, – uczy mądrze sobie pomagać, wyklucza postawę typowo roszczeniową, – uczy rozumieć innych, – powoduje zanik niezdrowej rywalizacji na rzecz wspólnego współdziałania; – uczy empatii.

Osoby niepełnosprawne pomimo swych ograniczeń i dysfunkcji mogą wyróżniać się w niektórych dziedzinach nauki, sztuki, wybitnymi zdolnościami. Dużą rolę odgrywają pedagodzy specjalni, którzy mogą przyczynić się do ujawnienia talentów i ich rozwoju. Ogromny wpływ na funkcjonowanie uczniów mają zajęcia rewalidacyjne i inne zajęcia specjalistyczne, którymi powinny być objęte dzieci od najmłodszych lat.

Barbara Olszewska

Szkoła Podstawowa nr 10 w Suwałkach Integracja jest szansą dla wszystkich dzieci. Stajemy się społeczeństwem bardziej otwartym i tolerancyjnym wobec osób niepełnosprawnych. Zmienia się podejście do ich potrzeb i problemów. Każde dziecko bez względu na jego umiejętności, możliwości czy dysfunkcje, jest podmiotem, który w nowoczesnym systemie edukacji zasługuje na to, aby stworzyć mu jak najlepsze możliwości rozwoju.

4

Dlatego w 1996 roku w Szkole Podstawowej nr 10 w Suwałkach powstała pierwsza klasa integracyjna.

Uczniowie przyjmowani są na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego wydanego przez poradnie psychologiczno – pedagogiczne. W klasach integracyjnych uczy się do 20 uczniów, w tym do 5 uczniów niepełnosprawnych.

i i są wspierane i j li li f d Dzieci przez specjalistów oligofrenopedagogiki, gimnastyki korekcyjnej i socjoterapii, logopeda, psycholog i pedagog. Szkoła oferuje profesjonalną opiekę nad uczniami w ramach zajęć świetlicowych w godzinach 7.30 – 16.00. Stołówka szkolna zapewnia możliwość korzystania z obiadów.

Nadrzędnym celem naszej pracy jest przygotowanie uczniów do samodzielnego życia w środowisku, na miarę ich możliwości. Realizujemy ten cel poprzez integrację ze środowiskiem, kształtowanie umiejętności samoobsługi i komunikacji z otoczeniem, korzystanie z osiągnięć techniki, dbanie o rozwój kulturalny.

Prowadzimy zajęcia w terenie współpracując z wieloma instytucjami i placówkami oświatowymi z regionu.

Uczniowie uczestniczą w lekcjach przyrodniczych, historycznych, bibliotecznych, muzealnych, muzycznych, warsztatach plastycznych , teatralnych. Dzieci z klas integracyjnych biorą udział w różnych kołach zainteresowań, w zajęciach sportowych (koszykówka, tenis stołowy, basen, piłka nożna), wyjeżdżają co roku na „zielone lekcje” i wycieczki krajowe i zagraniczne.

Organizujemy od wielu lat imprezy, których celem nadrzędnym jest propagowanie idei integracji w środowisku lokalnym, np. Przegląd Małych Form Teatralnych, Turniej Rodzin i Festiwal Kolęd i Pastorałek.

Pracujemy w oparciu o indywidualne programy edukacyjno - terapeutyczne (IPET), stosujemy metody aktywne i wykorzystujemy nowoczesne pomoce dydaktyczne.

Rozwijamy uzdolnienia i talenty uczniów, poprzez zajęcia dodatkowe oraz udział w licznych konkursach, imprezach i wystawach w szkole i poza nią. Zapewniamy dzieciom pomoc psychologiczną i terapeutyczną. Aktywnie współ-

„Szkolne Klimaty” - 1/2013 (22)

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

pracujemy z rodzicami. Dbamy o rozwój i podnoszenie kwalifikacji kadry pedagogicznej.

Funkcjonowanie klas integracyjnych uczy zgodnego współżycia dzieci zdrowych i niepełnosprawnych w grupie rówieśniczej, pomagania sobie w razie potrzeby, przezwyciężania trudności (bo przecież wszyscy je napotykamy), sprzyja kształtowaniu prawidłowych relacji między dziećmi i nauczycielami. Uczniowie klas integracyjnych od wielu lat osiągają wysokie wyniki na sprawdzianach zewnętrznych.

Wieloletnie doświadczenie w pracy w klasach integracyjnych potwierdza, że dają one możliwość rozwoju wszystkim dzieciom. Obecnie jest to najbardziej przyjazna forma kształcenia.

Nauczyciele klas integracyjnych Zespołu Szkół nr 10 w Suwałkach

Szkoła Podstawowa nr 11 w Suwałkach

ciach teatralnych przez okres edukacji wczesnoszkolnej.

Nauczycielki klas integracyjnych I-III organizują co roku międzyszkolny konkurs plastyczny dla uczniów specjalnej troski w Suwałkach (współpraca ze SP 10 i SOSW).

Od tego roku szkolnego uczniowie klas I-III nawiązali współpracę ze szkołą włoską z miasta Bergamo koło Mediolanu(60 dzieci). Nauczycielki klas integracyjnych I-III organizują coroczne potyczki świąteczne (bożonarodzeniowe lub wielkanocne) dla wszystkich klas nauczania początkowego. Klasy IV-VI współpracują z Specjalnym Ośrodkiem Szkolno Wychowawczym w Suwałkach oraz Szkołą Podstawową nr 10 w Suwałkach. Uczniowie i ich nauczyciele współpracowali również ze Stowarzyszeniem na rzecz Osób Upośledzonych Umysłowo w Brodzie i Stowarzyszeniem Psychologów i Pedagogów ZAMIAST w Suwałkach. Uczniowie klas integracyjnych uczestniczyli w zielonych szkołach w ośrodkach terapii zajęciowej Maniówce.

Ponadto Szkoła Podstawowa nr 11 jest organizatorem Suwalskiej Spartakiady Integracyjnej, w której uczestniczą uczniowie niepełnosprawni z suwalskich szkół z oddziałami integracyjnymi (nr 10 i 11), Specjalnego Ośrodka Szkolno Wychowawczego oraz zaprzyjaźnionych szkół podstawowych z oddziałami integracyjnymi w Augustowie (nr 2 i 3).

W listopadzie roku 2012 odbyła się już dziesiąta spartakiada. W imprezie bierze udział duża część społeczności szkolnej. Uczniowie pełnosprawni asystują zawodnikom podczas zawodów sportowych. Ponadto zabezpieczają sprzęt sportowy, oprawę artystyczną i oficjalną na zasadach olimpijskich oraz pomoc w organizacji spartakiady.

W związku z tym, Szkoła Podstawowa nr 3 w Augustowie od dziesięciu lat zaprasza nauczycieli na konferencje dotyczące pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych.

Barbara Olszewska

Powstała w 1998 roku, wraz z Oddziałami Integracyjnymi. Pierwsze klasy integracyjne rozpoczęły edukację na poziomie klas młodszych (I – III).

Do klasy pierwszej integracyjnej został dokonany nabór równocześnie z pozostałymi uczniami klas pierwszych.

Klasa druga integracyjna przeszła ze Szkoły Podstawowej nr 10 w Suwałkach, której część obwodu przejęła szkoła nr 1. Do dzisiaj placówka kontynuuje nauczanie integracyjne na każdym poziomie nauczania. Obecnie w SP 11 uczy się 678 uczniów w klasach 0 – 6 w funkcjonujących 29 oddziałach (integracyjnych).

Do szkoły uczęszczają uczniowie z niepełnosprawnością intelektualną, niepełnosprawni fizycznie, osoby niedosłyszące i niedowidzące W roku szkolnym 2012/2013 w szkole podstawowej uczą się 24 osoby niepełnosprawne (z upośledzeniem w stopniu lekkim, z niedosłuchem, z niedowidzeniem, z autyzmem i Zespołem Aspergera, z nadpobudliwością oraz z niepełnosprawnością fizyczną-trzy osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich).

Każdy uczeń objęty jest zajęciami rewalidacyjnymi (1-2 godz. tygodniowo). Ponadto uczniowie z wadą wymowy objęci są zajęciami logopedycznymi. Uczniowie niepełnosprawni klasy III integracyjnej uczestniczą w zaję-

„Szkolne Klimaty” - 1/2013 (22)

Przedszkole nr 8 Przedszkole nr 8 z Oddziałami Integracyjnymi w Suwałkach funkcjonuje od 1988 roku. Założeniem przyświecającym nam w codziennej pracy jest wspomaganie indywidualnego rozwoju naszych wychowanków we wszystkich

5

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

sferach osobowości, uczenie samodzielności oraz rozwijanie ogólnoludzkich wartości takich jak akceptacja i tolerancja odmienności każdego członka społeczności przedszkolnej.

Od 17 lat obejmujemy opieką dzieci niepełnosprawne z różnymi problemami rozwojowymi: Zapewniamy warunki sprzyjające realizacji własnej drogi rozwoju dziecka w wykorzystaniem indywidualnych predyspozycji dziecka.

Stosujemy szereg metod aktywizujących i nowoczesnych pomocy dydaktycznych.

Dajemy dzieciom poczucie bezpieczeństwa, akceptacji swojej osoby i równowagi emocjonalnej, poprzez odpowiednio dobrane metody, formy pracy ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb dzieci wymagających wsparcia w rozwoju. Ściśle współpracujemy z rodzicami uwzględniając ich potrzeby i oczekiwania.

Organizujemy grupy edukacyjne wspierające dla rodziców i opiekunów dzieci niepełnosprawnych.

Wyrównujemy szanse edukacyjne.

Wspieramy w rozwoju zdolności i zainteresowania poprzez codzienne zajęcia oraz udział w licznych konkursach, wystawach i imprezach w przedszkolu i poza nim.

Dbamy o prawidłową adaptację dziecka w przedszkolu.

Poszukujemy efektywnych sposobów komunikacji z rodziną.

Dbamy o rozwój kadry pedagogicznej, jesteśmy otwarci na nowości w zakresie edukacji.

W pracy terapeutycznej wykorzystujemy metody: – Metodę Dobrego Startu Bon Depart – pedagogiki – projektu, – Weroniki Sherborne i wiele innych Na potrzeby małego dziecka zagrożonego niepełnosprawnością w przedszkolu prowadzone jest wczesne wspomaganie rozwoju dziecka zwane również wczesną rewalidacją. Są to wielospecjalistyczne, kompleksowe i intensywne działania mające na celu stymulowanie funkcji odpowiedzialnych za rozwój psychomotoryczny i komunikację małego dziecka niepełnosprawnego lub zagrożonego niepełnosprawnością, od chwili jej wykrycia do czasu podjęcia przez dziecko nauki w szkole, także –

6

pomoc i wsparcie udzielane rodzicom i rodzinie w nabywaniu przez nich umiejętności postępowania z dzieckiem w zakresie określonym przez indywidualny program wczesnego wspomagania. Zespół wczesnego wspomagania to osoby mające przygotowanie do pracy z małymi dziećmi o zaburzonym rozwoju psychoruchowym; to pedagodzy specjalni posiadający kwalifikacje odpowiednie do rodzaju niepełnosprawności dziecka, psycholodzy, logopedzi, rehabilitanci i inni specjaliści w zależności od potrzeb dziecka i jego rodziny.

Przedszkole realizuje koncepcję pracy opartej na inteligencji wielorakiej Howarda Gardnera, której celem jest rozwijanie inteligencji wielorakich naszych wychowanków.

Bierzemy udział w różnego rodzaju projektach i programach, które mają na celu m.in poszerzanie zainteresowań dzieci. Realizujemy programy własne autorstwa nauczycielek przedszkola: – wychowawczy, – profilaktyczny, – „Nasze Przedszkole”- program edukacji przedszkolnej wspomagający rozwój aktywności dzieci, – edukacji europejskiej dla dzieci 6-letnich „Mali Europejczycy”, – czytelniczy „Mały czytelnik”, – działań adaptacyjnych dzieci w Przedszkolu nr 8 z Oddziałami Integracyjnymi „W ósemce dzieci nie płaczą”, – program zajęć teatralnych dla dzieci 5, 6-letnich Przedszkola nr 8 z Oddziałami Integracyjnymi, – Sześciolatki i matematyka, – program edukacji ekologicznej „Mali przyrodnicy”.

– Wspierania Rozwoju Mowy dla Dzieci z Opóźnionym Rozwojem Mowy.

– „Bezpieczny Przedszkolak”.

– program zajęć logopedycznych – profilaktyka, diagnoza i terapia logopedyczna.

– „Teatr Małego Przedszkolaka” – program kółka teatralnego dla dzieci w wieku przedszkolnym.

– „Komputer w przedszkolu” – program zajęć rozwijających zainteresowania dzieci w wieku przedszkolnym obsługą komputera.

– program koła matematycznego z wykorzystaniem elementów metody Edyty Gruszczyk-Kolczyńskiej w rozwijaniu logicznego myślenia i kształtowaniu pojęć ma-

„Szkolne Klimaty” - 1/2013 (22)

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

tematycznych u dzieci w wieku przedszkolnym.

– program koła plastycznego ,,Mały artysta”.

– program edukacji regionalnej dla dzieci przedszkolnych „Suwałki – moje miasto”.

– Innowacja organizacyjna „Czytające przedszkolaki” w zakresie rozwijania zainteresowań czytelniczych w grupie dzieci 5 i 6-letnich.

– Program zajęć logopedycznych - profilaktyka, diagnoza i terapia logopedyczna.

Przedszkole utrzymuje kontakty ze środowiskiem lokalnym i aktywnie uczestniczy w wielu uroczystościach. Nasze przedszkolaki corocznie biorą udział w różnorodnych imprezach kulturalno – oświatowych, konkursach, olimpiadach i przeglądach organizowanych na terenie naszego miasta jak i kraju. Udział w tych imprezach daje możliwość zaprezentowania swoich umiejętności muzycznych, tanecznych, plastycznych, recytatorskich, aktorskich i sportowych. Istotne są także konkursy odbywające się w naszej placówce, które przyczyniają się do integracji wszystkich grup przedszkolnych. Uczestnictwo w tych aktywnościach daje motywacje do działania, podnosi samoocenę dziecka oraz wzmacnia wiarę we własne siły.

Dzieci niepełnosprawne odnoszą sukcesy równie często jak ich rówieśnicy – wychowankowie z dysfunkcjami wzroku wykazują uzdolnienia muzyczne, mają dobry słuch i poczucie rytmu. Biorą udział w wielu festiwalach, konkursach, przeglądach piosenek. Dzieci autystyczne posiadają tzw. „zdolności wysepkowe” - matematyczne, plastyczne, techniczne. Ich sukcesy – również ogólnopolskie są dokumentowane w naszej galerii, kronice i na stronie internetowej naszego przedszkola. Nasi podopieczni zdobywają liczne nagrody i wyróżnienia, które dostarczają nam wszystkim powodów do dumy i radości.

Dużym osiągnięciem naszego przedszkola jest zdobycie tytułu Szkół Odkrywców Talentów. Jest to ogromne wyróżnienie świadczące o tym, że przedszkole przyczynia się do odkrywania, rozwijania, wspierania i promocji uzdol-

nień dzieci.

Pracownicy przedszkola to wysoko wykwalifikowana, kompetentna, zaangażowana i odpowiedzialna kadra pedagogiczna wspomagana przez personel pomocniczy.

W systematyczny i ciągły sposób rozwija własną aktywność zawodową. Nauczyciele posiadają przygotowanie

„Szkolne Klimaty” - 1/2013 (22)

pedagogiczne do pracy z dziećmi niepełnosprawnymi.

W przedszkolu pracują specjaliści: – psycholog, – pedagodzy specjalni, – surdopedagog, – oligofrenopedagodzy, – logopeda, glottodydaktyk, – terapeuta integracji sensorycznej, – pedagodzy terapii pedagogicznej, – pedagodzy wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, – pedagog specjalny z zakresu rewalidacji, – pedagog specjalny w zakresie pedagogiki niepełnosprawnych intelektualnie, – pedagog specjalny w zakresie usprawniania dzieci ze sprzężonymi niepełnosprawnościami.

Budynek przedszkolny otoczony jest ogrodem, na któ-

rym znajduje pełniący zarazem rolę jd j się i plac l zabaw, b ł i l rekrek acyjno - dydaktyczną. Placówka jest przystosowana pod potrzeb dzieci zdrowych i niepełnosprawnych, bez barier architektonicznych.

Placówka posiada: – gabinety terapii wyposażone w specjalistyczne pomoce i programy multimedialne pozwalające na optymalną pracę z dzieckiem, – salę doświadczania świata, wyposażoną w bardzo nowoczesny sprzęt, urządzenia i programy do stymulacji rozwoju dzieci oraz do specjalistycznej diagnozy i terapii różnych dysfunkcji i mikrodeficytów, – salę terapeutyczną, wyposażoną w sprzęt rehabilitacyjny, korekcyjny, suchy basen, – pracownię logopedyczną wyposażoną w nowoczesne programy do diagnozy i ćwiczeń logopedycznych, – pracownie: plastyczną, matematyczną, komputerową, – bibliotekę, – przedszkole dysponuje wysokiej klasy sprzętem do rehabilitacji takim jak: magiel, beczka, interaktywna kolumna wodna, huśtawka terapeutyczna, masażer, trenery równowagi, sprzęt do muzykoterapii, aromaterapii, wałki rehabilitacje, – ścieżka fakturowa, – tor świetlno - dźwiękowy z tablicą kurantów, – imitator deszczu.

Urszula Rutkowska i nauczyciele przedszkola

7

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

Czy na naukę jest już za późno? „Jesteśmy tym, co w swoim życiu powtarzamy. Doskonałość nie jest jednorazowym aktem, lecz nawykiem.”

Arystoteles Wszyscy znamy ludzi, i to w różnym wieku, którzy twierdzą, że wiele spraw już ich nie dotyczy, czują się w życiu zamknięci. Z pewnością maja wrażenie niespełnienia lub wypaleni tym, co robili dotąd, chcieliby zacząć robić coś nowego, według nich bardziej znaczącego, coś co dałoby im więcej spełnienia i satysfakcji. Ludzie ci są przekonani, iż mając trzydzieści, czterdzieści, pięćdziesiąt czy sześćdziesiąt lat wszelkie szanse rozwoju mają już za sobą, że to nie pora, aby zwrócić życie w nowym kierunku.

Istnieją liczne dowody na to, że człowiek nie ma żadnych ograniczeń w dążeniu do zmiany do rozwoju. Zresztą jak okazuje się, już starożytny myśliciel Platon twierdził, że celem wszelkiego wychowania powinno być kształtowanie człowieka, obejmujące kształcenie duszy, serca (uczucia), umysłu i ciała, a więc nie tylko doskonalenie etyczne, chociaż bez niego kształcenie wszystkich innych aspektów osobowości zatraca swoją właściwą wartość.

Jako prekursor wychowania dorosłych mówił o przygotowaniu ich do pełnienia ról obywatelskich, polegających na umiejętności sprawowania władzy. Na uwagę zasługuje właśnie to, że w ujęciu Platona człowiek przygotowany do rządzenia społeczeństwem i państwem, musi mieć dwie podstawowe, ukształtowane przez wychowanie cnoty: posłuszeństwo i umiejętność rozkazywania, rządzenia.

Ukształtowanie właśnie tych dwóch umiejętności zalicza filozof do naczelnych zadań wychowania dorosłych. Podkreśla jednak, że kształtowanie tych cech u ludzi dokonuje się już wcześniej, w okresie dzieciństwa i młodości. Wychowanie młodzieży i dorosłych ma zatem doprowadzić do umiejętności akceptacji takiego modelu życia, które jest aprobowane przez prawa i ludzi najbardziej doświadczonych i najstarszych.

Jak jest dziś? Wielu z nas słyszało, że pięćdziesiątka to nowa trzydziestka, a siedemdziesiątka to nowa czterdziestka… Jednak pojawiają się pewne zmiany, które należy potraktować bardziej poważnie: średnia długość życia wzrosła w naszych czasach, wzrosła ponad dwukrotnie w ciągu ostatnich stu lat i rośnie nadal w przyspieszonym tempie.

W mniejszym lub większym stopniu, oczywiście zależy to od rozwoju państwa, poprawia się jakość opieki zdrowotnej dla ludzi starszych. Obecnie dużo mówi się o „drugim średnim wieku”. To, co kiedyś uważaliśmy za wiek średni, czyli czas między trzydziestym piątym a pięćdziesiątym rokiem życia, oznaczało gwałtowny spadek energii, atrakcyjności, emeryturę i z pewnością szybką śmierć.

Obecnie kres pierwszego wieku średniego wyznacza szereg punktów odniesienia, np. określony poziom osiągnięć

8

w pracy, dzieci wyjeżdżające na studia, redukcja wydatków na artykuły długotrwałego użytku. Co w związku z tym? Otóż za tym wszystkim idzie drugi okres, w którym zdrowi, aktywni, spełnieni ludzie mogą zacząć osiągać kolejny zestaw celów. Bez wątpienia jest to inspirujące, bo dano nam współczesnym kolejny „średni wiek”, a wraz z tym nowe szanse, by zrobić coś więcej z naszym życiem.

Oczywiście, sama nie wierzę, że przede mną główna rola taneczna w „Jeziorze Łabędzim” czy też podium po Justynie Kowalczyk, bo nigdy do takich zadań nie przygotowywałam się, te marzenia mogę mieć rzeczywiście za sobą.

Jednak jako osoba dorosła wiem, że dobrze postawiony cel powinien być SMARTny, czyli skonkretyzowany, mierzalny, atrakcyjny, realny i określony w czasie, więc takie należy wyznaczać przed sobą zadania i z wielką satysfakcją je realizować. Najważniejszym zadaniem współczesnej edukacji staje się umożliwienie ludzkości kierowania własnym rozwojem. Z pewnością słyszeliśmy o uczeniu się przez całe życie, a powszechna wizja kreowania społeczeństwa opartego na wiedzy sprawiła, że zmienił się stosunek do kształcenia.

Najnowsze badania potwierdzają, że od lat dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia w polskim społeczeństwie ciągle wzrastają aspiracje edukacyjne. Dlaczego właśnie od tego czasu? Jest to ściśle związane z przemianami społecznymi, politycznymi, jakie zachodzą w naszym kraju. Koniec komunistycznych rządów, wyrównywanie szans społecznych między mężczyzną a kobietą to kilka z najważniejszych czynników, które spowodowały wzrost ambicji, determinacji w dążeniu do samorozwoju i podnoszeniu bądź pozyskiwaniu nowych kwalifikacji. Jak podają statystyki w latach 1988-2002 odsetek kobiet z wyższym wykształceniem wzrósł wyraźniej z 5,9% do 11,9%, a więc dwukrotnie niż mężczyzn- z 7,2 proc. do 10,7 proc.

To kobiety częściej deklarują, że mają ukończone studia, a jeszcze dwadzieścia lat temu było odwrotnie. Można mnożyć dane statystyczne, które transparentnie pokazują, że czas na doskonalenia siebie jest dobry zawsze, że wzrastają możliwości, tylko wszystko zależy od naszych motywacji i potrzeb. Walt Disney twierdził: ”Jeśli możesz o czymś marzyć, możesz to osiągnąć”. Jestem przekonana, że każdemu z nas zdarzyło się wielokrotnie o czymś marzyć, snuć wizje przyszłości. Tylko od nas samych będzie zależało, czy skończymy na etapie idei niezrealizowanej, a może nawet przepłaconej frustracją, czy też przełożymy to na cele, zadania, a potem po prostu to zrealizujemy. Doskonale wiedział o tym właśnie amerykański reżyser i producent filmowy, który osiągnął sukces dzięki temu, że potrafił być równocześnie marzycielem, krytykiem i realistą.

Swoje rozważania podsumuję słowami Alberta Einsteina, który twierdził :”Ważne jest, by nigdy nie przestać pytać. Ciekawość nie istnieje bez przyczyny. Wystarczy więc, jeśli spróbujemy zrozumieć choć trochę tej tajemnicy każdego dnia. Nigdy nie trać świętej ciekawości. Kto nie potrafi pytać, nie potrafi żyć”.

Ewa Sidorek

„Szkolne Klimaty” - 1/2013 (22)

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

Edukacja ustawiczna – problem czy wyzwanie?

Nie ukrywam, że trochę mnie rozdrażniły ton i swoista stylistyka artykułu B. Wolfigiel, „Specyfika nauczania osób dorosłych” – artykułu, który znalazłam w zasobach Internetu przypadkiem na stronie www.entuzja.pl .

Skąd to rozdrażnienie? Mam chyba dość orzekania w kategoriach zbioru „apriorycznych” definicji o jakimś stanie rzeczy w polskiej oświacie. W dodatku są to stwierdzenia o prastarym charakterze akademickim – uporządkowane, posegregowane, przez to niestrawne.

W dodatku pozbawione zacięcia dyskursu, przekłamujące polską rzeczywistość w obszarze andragogiki i jej współczesnych wyzwań.

Potrzeba edukacji ustawicznej staje się wyzwaniem czasów. Zmienia się świat – globalizacja, kompetencje kluczowe, gospodarka oparta na wiedzy, organizacje uczące się, teoria chaosu, która za sprawą adaptowanej metamorfozy rozkwitającej przeszła do pedagogiki i zarządzania oświatą. Cytując za autorką „Obecnie kluczową umiejętnością dorosłego człowieka jest zdolność do odnalezienia się w nowej sytuacji, chaosie informacyjnym i ciągłych zmianach.” – uśmiecham się z niedowierzaniem i nutką gorzkiego sceptycyzmu. „Jeśli człowiek pragnie istnieć cywilizacyjnie…” A cóż to znaczy – cywilizacyjne istnienie? Wiedza sieje niepokój poznawczy. Czy nie jest tak, że im więcej wiem, tym więcej mam wątpliwości wobec mechanizmów rządzących współczesnym światem ? Wiedza nie zawsze ułatwia odnalezienie się w nowej sytuacji, choć… ułatwić może.

Nie musi. A to już różnica. Krótko mówiąc wyrażam sprzeciw, bo nie mogę się pogodzić z powszechnie stosowanymi uproszczeniami pedagogicznymi, które zaczynają funkcjonować jak frazes i przestają mieć jakiekolwiek znaczenie.

Uczę się, bo mam taką wewnętrzną potrzebę – chcę wiedzieć, poznawać i kształtować swoje wyobrażenie świata.

Także po to, by odnaleźć w nim swoje miejsce bądź go ciągle poszukiwać i … nigdy nie znaleźć. Ludzie dorośli, tak jak dzieci, kierują się różnymi motywacjami i podejmują różne decyzje, dotyczące sposobu zdobywania wiedzy i jej jakości. Czy musi być to koniecznie dokonywane, jak chce autorka – „ z pożytkiem dla ogółu”? A czy zawsze pożytek ogółu jest pożytkiem jednostki?

Moim zdaniem celem edukacji ustawicznej winno stać się przede wszystkim rozbudzenie tej wewnętrznej potrzeby, motywacji do uczenia się, a nie byle jakie przyuczanie do pełnienia kolejnych ról w społeczeństwie. Popatrzmy na tzw. mobilność przeciętnego polskiego nauczyciela.

Z czego wynika? I jak jest realizowana? Czy zdobywanie kolejnych dyplomów nadających kolejne kwalifikacje nie

„Szkolne Klimaty” - 1/2013 (22)

bywa często właśnie przyuczaniem byle jakim i czy nie jest równie często prowadzone przez byle jakie uczelnie, byle jak kontrolowane przez państwo w zakresie jakości świadczonej usługi edukacyjnej? Również i tak ( bo nie zawsze) wygląda określona przez prof. Schratz’a mobilność znacznej części polskich (europejskich) nauczycieli.

Czy w Polsce nie dzieje się tak przypadkiem i na wielu innych płaszczyznach? Co z tego, że kształcimy dorosłych w tylu dziedzinach, skoro to poziom tego wykształcenia deprecjonuje się? Deontologia? Może tylko jej istotna część, zwana rzetelnością i odpowiedzialnością? Wykształcenie w Polsce… Wymuszone zmianami, ale nie kreuje zmian, albo kreuje ich zbyt mało. Często po prostu wynika wyłącznie z koniunktury, a nie z potrzeby.

Zaproponowany w artykule model szkoleniowca – poprawnie chłodnego, profesjonalnego metodycznie – również budzi mój sprzeciw. Bywałam na różnych szkoleniach – nie lubię chłodnych profesjonalistów… Jakby zapomniano o empatii i wartościach umysłu. No właśnie, czy „szkoleniowiec” nie powinien być po prostu mądry?

Skoro ma czegoś nauczyć…lub uczyć uczenia się… Nie doceniamy roli wiedzy, intelektu, erudycji, przeceniając walory „zręcznościowe”, techniczne. Czyż nie jest złem uczenie innych bez „odwagi bycia mądrym”? Samo doświadczenie wynikające z dojrzałości zawodowej to w dzisiejszym świecie za mało, by móc go zmieniać na chwałę przyszłości i rozwoju.

Może więc warto poczytać tego typu artykuły, tchnące nudą i jakąś taką zaszłością, by uświadamiać sobie nieustannie, jak ogromną wartość ma nasza wiedza i czasem gorzka refleksja z niej płynąca?

Janina Steczkowska

A może OK? „Od czasu, gdy zaczęłam pracować w szkole, poszukiwałam sposobów efektywnego nauczania. Martwiło mnie to, że moich uczniów często nie interesuje wiedza, którą chcę im przekazać, że nie są zadowoleni z tego, co szkoła im oferuje. Próbowałam to zmienić. (...) Gdy poznałam ocenianie kształtujące, zdałam sobie sprawę, że jest ono właśnie tym, czego poszukiwałam. Pierwsze próby były dla mnie bardzo trudne. Miałam wiele chwil zwątpienia.

Jednak efekty (po roku pracy w gimnazjum) okazały się nadspodziewanie dobre. Moi uczniowie docenili to, że chcę im pomagać i współpracować z nimi.”

Danuta Sterna „matka polskiego OK”

Może to właśnie OK, czyli ocenianie kształtujące okaże się skutecznym sposobem na zwiększenie motywacji naszych uczniów do nauki, co w efekcie zaowocuje podniesieniem poziomu ich osiągnięć edukacyjnych.

Ocenianie kształtujące jest w wielu krajach uważane za jeden z najbardziej obiecujących kierunków reformowania oświaty. Liczne badania i raporty dowodzą skuteczności

9

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

tego sposobu oceniania w poprawie wyników nauczania.

Upowszechnianiem oceniania kształtującego w polskich szkołach zajmuje się Centrum Edukacji Obywatelskiej, które od 2003 roku organizuje liczne stacjonarne szkolenia rad pedagogicznych i proponuje nauczycielom kursy internetowe. W marcu tego roku ruszyła XI edycja programu Ocenianie Kształtujące w Szkole Uczącej, do którego przystąpiła jedna z suwalskich szkół – ZS nr 6 w Suwałkach im Karola Brzostowskiego.

OK w pigułce „Ocenianie kształtujące to częste, interaktywne ocenianie postępów ucznia i uzyskanego przez niego zrozumienia materiału, tak by móc określić, jak uczeń ma się dalej uczyć i jak najlepiej go nauczać.”

Raport Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) Stosowana przez nas ocena sumująca pojawia się po zakończeniu określonego etapu nauczania, która podsumowuje pracę ucznia, czyli określa, na ile opanował on dane zagadnienia. Zaś podstawą oceny kształtującej jest towarzyszenie procesowi uczenia się i wspomaganie tego procesu. Służy temu informacja zwrotna uwzględniająca to, co uczeń zrobił dobrze, jak też to, co powinien uzupełnić lub poprawić. Ocenianie kształtujące nie likwiduje ocen – stopni, jedynie ogranicza częstotliwość ich wystawiania.

Ocenianie kształtujące składa się z kilku kluczowych elementów, które wiążą się ze sobą, tworząc jednolitą strategię nauczania. Oto one: 1. Cele lekcji (formułowane w języku zrozumiałym dla ucznia).

2. Kryteria oceniania, inaczej nacobezu (nacobezu to dokładne wytyczne dla ucznia; wskazówki, czego uczeń musi się nauczyć).

3. Informacja zwrotna (skuteczna informacja zwrotna, którą nauczyciel daje uczniowi. Ma ona na celu poinformowanie ucznia, gdzie w swojej nauce jest w obecnej chwili, gdzie powinien być i w jaki sposób może pokonać lukę między stanem obecnym a pożądanym).

4. Współpraca z rodzicami (podstawą współpracy są dwa elementy oceniania kształtującego: nacobezu, czyli kryteria sukcesu, które wyraźnie określają, co uczeń powinien umieć oraz informacja zwrotna).

5. Ocenianie kształtujące a sumujące (ocenianie kształtujące uwzględnia dwie rozłączne formy oceniania: ocenianie przy pomocy informacji zwrotnej - w czasie procesu uczenia się oraz ocenianie sumujące (np. przy pomocy stopni) w podsumowaniu procesu uczenia się).

6. Pytania kluczowe (pytania, których zadaniem jest zainteresowanie uczniów tematem lekcji i zachęcenie ich do pracy, przede wszystkim uczniów pozbawionych motywacji, którzy nie biorą udziału w zajęciach).

7. Techniki zadawania pytań (zachęta do stawiania pytań i życzliwość wobec nieudanych prób uczniów, wprowadzenie zasady niepodnoszenia rąk, rozmowy w parach).

8. Ocena koleżeńska i samoocena uczniowska (Ocena koleżeńska i samoocena nie mają nic wspólnego z oceną

10

sumującą – służą one doskonaleniu informacji zwrotnej. Nauczyciel nie zawsze musi jej udzielać, właściwie przygotowani uczniowie mogą go w tym wyręczyć).

Próby OK na lekcji geografii i przyrody W styczniu 2013r. w Zespole Szkół nr 10 w Suwałkach odbyły się warsztaty „Ocenianie kształtujące na lekcjach przedmiotów przyrodniczych.” Uczestnicy warsztatów mieli możliwość zapoznania się z ideą i elementami OK oraz obejrzenia dwóch lekcji otwartych, w przebiegu których uwzględnione zostały wybrane elementy oceniania kształtującego. Pierwszą z lekcji „Loty ptaków” - przeprowadziłam w V klasie szkoły podstawowej, drugą „Dlaczego Ziemia się trzęsie?” w I klasie gimnazjum. Lekcje uwzględniały takie elementy OK, jak cele lekcji sformułowane w języku ucznia, kryteria oceniania, pytanie kluczowe, samoocenę oraz informację zwrotną w postaci oceny koleżeńskiej.

Fragmenty scenariusza lekcji przyrody w kl. V Loty ptaków zawierającej elementy oceniania kształtującego.

Uczniowie zostają zapoznani z celami lekcji oraz nacobezu. Zapisują nacobezu do zeszytów.

Ocena koleżeńska (IZ): Wpisz znak + gdy odpowiedź jest prawidłowa lub znak – gdy jest błędna.

Potrafisz .......................................................................... ............................................................................................ ............................................................................................ ............................................................................................ ............................................................................................

Musisz popracować nad:................................................ ........................................................................................... ............................................................................................ ............................................................................................

Cele lekcji w języku ucznia: – poznam cechy budowy ptaka, umożliwiające jego aktywny lot, – poznam gatunki ptaków odlatujących z Polski na okres zimy. „Nacobezu:” – wskazujesz 4 elementy w budowie zewnętrznej ptaka, umożliwiające jego aktywny lot, – wymieniasz cechy szkieletu ptaka, ułatwiające lot, – wymieniasz kilka gatunków ptaków odlatujących z Polski na okres zimy.

Faza główna lekcji rozpoczyna się od postawienia pytania kluczowego i metodą „burzy mózgów” generowania hipotez, a następnie wspólnego ustalenia najbardziej wiarygodnych hipotez. Uczniowie pracują w grupach nad ustaleniem odpowiedzi na pytanie kluczowe. Po przedstawieniu wyników prac grupy, następuje weryfikacja hipotez.

Pytanie kluczowe: – Dlaczego ptaki latają?

Uczniowie w podsumowującej fazie lekcji samodzielnie wypełniają kartę pracy. Następnie wymieniają się kartami z kolegą i dokonują oceny koleżeńskiej.

„Szkolne Klimaty” - 1/2013 (22)

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

Karta pracy Zagadnienie kontrolne

1.

Ptaki mają kończyny tylne przekształcone w skrzydła, dzięki którym mogą unosić się w powietrzu.

2.

Ptaki mają kończyny przednie przekształcone w skrzydła, dzięki którym mogą unosić się w powietrzu.

3.

Długie i sztywne pióra na skrzydłach i ogonie pozwalają unosić się w powietrzu.

4.

Krótkie i sztywne pióra na skrzydłach i ogonie pozwalają unosić się w powietrzu.

5.

Lekkość głowy pozbawionej zębów, pozwala na niezbędne w czasie lotu zlokalizowanie środka ciężkości ciała w odpowiednim punkcie czaszki.

6.

Brak zębów przyczyniła się do zmniejszenia rozmiarów czaszki, a więc i ciężaru co, pozwoliło na niezbędne w czasie lotu zlokalizowanie środka ciężkości ciała w odpowiednim punkcie tułowia.

7.

Zwarty i lekki szkielet zbudowany z licznych kości, wypełnionych powietrzem, przystosowany jest do wymogów lotu.

8.

Zwarty i ciężki szkielet zbudowany z licznych kości, wypełnionych powietrzem, przystosowany jest do wymogów lotu.

9.

Ptaki podczas lotu wykorzystują wznoszące prądy ciepłego powietrza.

10.

Ptaki cięższe posiadają mniejszą powierzchnię skrzydeł

Symbol P lub F

Ocena + lub -

Mam nadzieję, iż ten artykuł zachęci Państwa do głębszego poznania zasad OK, a może nawet do podjęcia prób wprowadzenia OK na grunt szkolny. Ocenianie kształtujące wymaga dużych nakładów pracy i bywa czasochłonne, ale może warto podjąć się tego wyzwania, szczególnie tam, gdzie nauczyciel nie jest zadowolony z efektów swojej pracy. Może warto drobnymi krokami zacząć od stosowania wybranych elementów OK, np. od napisania celów lekcji, kryteriów oceniania (nacobezu) czy też napisania informacji zwrotnej.

„Szkolne Klimaty” - 1/2013 (22)

Nauczycieli, zainteresowanych tematyką, zachęcam do odwiedzenia strony CEO http://www.ceo.org.pl/ok, gdzie zamieszczone są informacje dotyczące OK oraz artykuły i pomysły, jak zaplanować lekcję OK. Marzanna Kapuścińska Na podstawie informacji z CEO.

Ocenianie i sukces ucznia Doświadczenie sukcesu, osiągnięć to podstawa budowania pozytywnego obrazu swojej osoby, akceptowania siebie, tworzenia podstawy dla poczucia własnej wartości.

Stanowi pozytywne wzmocnienie podejmowanych działań, daje nadzieję i mobilizuje, motywuje do kolejnych wyzwań. Przynosi uczucie spełnienia, zadowolenia, a czasami wręcz szczęścia. Wpływa na dalsze funkcjonowanie społeczne oraz poznawcze w szkole i w późniejszym życiu.

Różne są jednak miary osiągnięć dla dziecka i dorosłego. Relatywność sukcesu szczególnie widoczna jest w szkole – inna bywa dla ucznia, inna dla nauczyciela.

Różne są też klasyfikacje czynników warunkujących osiągnięcia szkolne uczniów. Np. Jan Konopnicki wyróżnia czynniki intelektualne, emocjonalne, społeczne i szkolne, a wśród tych ostatnich czynniki dydaktyczne i organizacyjne.Cz. Kupisiewicz - czynniki ekonomiczno-społeczne, biologiczno-psychologiczne oraz pedagogiczne.

W naukach pedagogicznych dużo uwagi poświęca się także czynnikom środowiskowym, szkolnym, indywidualnym, endogennym i egzogennym, podkreślając przy tym, że wysoki poziom intelektualny czy uzdolnień specjalnych nie gwarantuje wysokich wyników uczniów w nauce. Ważniejszym wyznacznikiem osiągnięć jest inteligencja emocjonalna. Szczególnie mocno podkreśla się rolę kształtowania podstawowych kompetencji emocjonalnych i społecznych uczniów: samoświadomości, motywacji, empatii i umiejętności społecznych. Ważne jest również budowanie u uczniów otwartości na doświadczenie - umiejętności poszukiwania i pozytywnego wartościowania doświadczeń życiowych, tolerancji na nowość i rozbudzanie ciekawości poznawczej.

W budowaniu sukcesu edukacyjnego uczniów akcentuje się dużą rolę rodziny, wskazując, że osiągnięcia szkolne zależą od wiedzy pedagogicznej i psychologicznej rodziców, świadomości realizowanych przez nich zadań i pełnionych ról wychowawczych oraz współpracy rodziny ze szkołą. Nie należy także zapominać o wpływie na postawę uczniów ich środowiska rówieśniczego. Charakterystyka wzajemnych relacji młodych ludzi najczęściej staje się wypadkową wartości i postaw wyniesionych z domu rodzinnego oraz stylu prowadzenia klasy, w dużej mierze zależącego od osobowości nauczyciela. Na osiągnięcia uczniów niemały wpływ mają przecież kompetencje specjalistyczne, dydaktyczne i psychologiczne nauczycieli: ich wykształcenie, doświadczenie zawodowe, style i metody nauczania, stosunek do uczniów i prowadzonych zajęć.

11

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

X Suwalskie Spotkania Edukacyjne - fotorelacja

4 marca w Parku Naukowo - Technologicznym w Suwałkach zorganizowaliśmy X Suwalskie Spotkania Edukacyjne. Tegoroczna impreza skierowana była głównie do uczniów gimnazjów, stojących

12

przed wyborem szkoły ponadgimnazjalnej.

Gimnazjaliści mogli odwiedzić stoiska przygotowane przez szkoły ponadgimnazjalne, poznać ich ofertę i dopytać o interesujące tematy i szczegóły.

Młodzież z suwalskich gimnazjów miała zapewniony dowóz na Spotkania specjalnie zorganizowanymi kursami autobusów z PGKiM. Zainteresowanie było bardzo duże – poza miejskimi gimnazjalistami spotkania od-

„Szkolne Klimaty” - 1/2013 (22)

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

X Suwalskie Spotkania Edukacyjne - fotorelacja

wiedzili również gimnazjaliści z kilku sąsiednich gmin. Nikt nie został bez pomocy i wsparcia. Tegoroczne Spotkania uroczyście otworzył Prezydent Miasta Suwałk, który objął Honorowy Patronat nad imprezą.

W trakcie spotkań podsumowano dwa towarzyszące Spotkaniom konkursy - Kałamarz 2013 - Konkurs na Najciekawsze Pismo Klasowe i Szkolne, a także Konkurs na ciekawą prezentację stoiska. Nagrody na

„Szkolne Klimaty” - 1/2013 (22)

konkursy ufundował Prezydent Miasta. Ponadto w gimnazjach odbywały się spotkania informacyjne dla rodziców gimnazjalistów, a także „drzwi otwarte” w każdej szkole ponadgimnazjalnej.

13

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

Równie istotne są: planowanie pracy, realizowanie zajęć, metody sprawdzania osiągnięć, sposoby informowania o osiągnięciach i trudnościach w nauce, umiejętność oceny własnych działań edukacyjnych.

Tym właśnie kompetencjom nauczycieli poświęca się w ostatnim czasie szczególnie dużo uwagi. Przygotowywanie uczniów do egzaminów zewnętrznych, umiejętność analizy postępów i osiągnięć edukacyjnych uczniów , wykorzystywanie w szkolnej pragmatyce wniosków z tych badań, udzielanie konstruktywnej informacji zwrotnej uczniom i ich rodzicom to priorytety działania współczesnej szkoły.

Tym samym ocenianie zaczyna się rozumieć jako proces komunikacji odbywający się między zainteresowanymi nim stronami szkolnej społeczności. Składa się na niego m.in.: pozytywne nastawienie do uczniów, umiejętność unikania zakłóceń w komunikowaniu się i motywowania uczniów do pracy, dostrzegania czynionych przez nich postępów, a także umiejętność kontrolowania stresu towarzyszącemu ocenianiu.

Ocenianie staje się tym samym bodaj najtrudniejszym elementem procesu kształcenia. Przyjęto założenie, że nie może być ono systemem represji, wykazującym braki ucznia. Pragmatyka szkolna wykazuje, że mamy skłonność do przeszacowania znaczenia braków i niedoceniania osiągnięć, mimo iż w praktyce społecznej to nie braki decydują o jakości działania. Przekłada się to na szkolne ocenianie. Braki jest łatwiej zauważyć niż zalety, są więc bardziej uwzględniane w ocenie ucznia.

Funkcją oceniania nie powinno być także osądzanie , wyrokowanie oraz służenie rankingom, konkurencji lub segregacji. Tymczasem wystarczy przypomnieć np. ogłaszane przez media rankingi szkół po ogłoszonych wynikach egzaminów zewnętrznych…

A jak ocenę postrzegają uczniowie? Określa ona stopień ich bezpieczeństwa w szkole. Wyższa (oczekiwana, pozytywna) gwarantuje poczucie bezpieczeństwa, niższa - stanowi ostrzeżenie i uruchamia mechanizmy obronne.

Ocena lokuje ucznia w określonym miejscu w hierarchii klasy, więc daje większe lub mniejsze poczucie sukcesu.

Bywa również odbierana jako nagroda za wysiłek bądź kara za niesprostanie oczekiwaniom nauczyciela. Ocenianie nie powinno stanowić sytuacji stresogennej dla ucznia i nauczyciela. Na przykład odpowiedzi ustne spowodować mogą strach nie tylko przed udzieleniem błędnej odpowiedzi czy złą oceną, ale również przed reakcją nauczyciela i kolegów, którzy swoje oceny mogą przedstawić w przykry sposób: poniżyć, wyśmiać, zlekceważyć. Takie zachowania są bardziej bolesne niż zła ocena.

Podstawową rolą oceniania staje się obecnie monitorowanie rozwoju ucznia, rozumiane jako mierzenie/określanie postępów ucznia w stosunku do standardów osiągnięć, rozpoznawanie indywidualnych uzdolnień, predyspozycji oraz trudności. Ocenianie ma wzbudzić motywację ucznia do pracy, uczyć systematyczności oraz organizacji uczenia się. Zadaniem nauczyciela powinno być zatem stworzenie przyjaznego klimatu uczenia się, niwelowanie lęku , stresu i poczucia niskiej wartości ucznia. Proces oceniania wi-

14

nien stwarzać sytuacje, w których uczeń może demonstrować swoją wiedzę i umiejętności w procesie komunikacji między nim a nauczycielem.

Ocenianie jest informacją zwrotną, której udzielamy uczniowi, ale ma również znaczenie dla nas. Informacja ta może wspierać ucznia w lub zaniżać jego poczucie wartości. To komunikat, na który uczeń reaguje emocjonalnie. Może być mu przydatny tylko pod warunkiem, ze będzie go rozumiał, chciał go przyjąć i wykorzystać. Dobrze sformułowana informacja zwrotna powinna zawierać następujące elementy: wyszczególnienie i docenienie dobrych stron pracy ucznia, odnotowanie tego, co wymaga poprawienia lub dodatkowej pracy. wskazówki, w jaki sposób uczeń powinien poprawić pracę oraz w jakim kierunku ma pracować dalej. Taka właśnie formuła informacji zwrotnej stanowi , obok celów lekcji sformułowanych w języku zrozumiałym dla ucznia, kryteriów i pytań kluczowych, paradygmat oceniania kształtującego.

Reasumując. Ocenianie w szkole rodzi wiele problemów i ma wpływ na najważniejsze sfery życia człowieka.

To ważny element procesu kształcenia, bo stymuluje rozwój ucznia. Tradycja oceniania w polskiej szkole nie jest wolna od błędów i stereotypów w postrzeganiu roli oceny w procesie motywowania młodego człowieka do nauki.

Ocenianie wiąże się z komunikacją i powiązane jest silnie z kulturą i „samowiedzą” szkoły w tym obszarze. Warto pamiętać o negatywnym wpływie na wzajemne relacje nauczyciela, ucznia i rodzica tzw. barier komunikacyjnych.

Ocena to sytuacja trudna. Rodzi dysonans poznawczy – stres lub mobilizację sił. Może wywołać obronną reakcję organizmu (ucieczkę, strach), lub reakcję atakującą (euforia, atak, nadmierna aktywność). Ocenianiu towarzyszą różne rodzaje procesów emocjonalnych, m.in.: biegunowość/ skrajność uczuć ( + - ), propulsja – zbliżamy się do źródła uczuć przyjemnych, repulsja – oddalamy się od bodźców negatywnych.

Ocenianie człowieka już od najmłodszych lat wpływa na jego poczucie własnej wartości – ocena jest najważniejszym, a zarazem najbardziej emocjonującym elementem w procesie dydaktyczno-wychowawczym…i w naszym życiu.

Dlatego też ocenę zaczyna się postrzegać jako proces komunikacji między nauczycielem a uczniem, podkreślając znaczenie informacji zwrotnej, która pod pewnymi warunkami może stanowić dla ucznia komunikat wspierający.

Janina Steczkowska

Na żółto i na zielono Już sam tytuł warsztatów plastycznych miał zachęcać do zmiany kolorystyki w klasowym otoczeniu i złamanie monotonii bieli (skąd inąd pięknej), która nas ogarnęła tego roku. Nawiązywał do zbliżających się Świąt Wielkanocnych, które miały tchnąć radością, życiem i… zielenią. Do poprowadzenia warsztatów zaangażowałam p. Małgorzatę Jurgielewicz, osobę sprawdzoną, tryskającą pomysłami, a na co dzień pracującą w Zespole Szkół nr 8 w Suwał-

„Szkolne Klimaty” - 1/2013 (22)

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

kach. Panie, które uczestniczyły w bożonarodzeniowych warsztatach, wiedziały czego się spodziewać, a ja byłam pewna, że i tym razem p. Małgosia czymś zaskoczy. Temat z pozoru łatwy, ale jak większość tych „prostych”, bywa trudny. Bo czym można zaskoczyć nauczycielki z wieloletnim stażem? Czego jeszcze nie robiły z klasowymi dziećmi? Malowanie i ozdabianie jajek na wiele sposobów już było, palemki, koguciki też i wiele, wiele innych. A jednak można! Prowadząca starannie przygotowała się do warsztatów, wykorzystała „nowinki” materiałowe i zaproponowała wręcz cuda. Był baranek wielkanocny ze styropianu i cekinów (polecam cekiny!), kurka techniką orgiami z kolorowymi piórkami i przestrzenna kartka świąteczna, i coś na patyczku do ozdoby świątecznego stołu, i koszyczek..

Panie tak wciągnęła praca przy tworzeniu wielkanocnych ozdób, że nie zważały na późną porę i zmęczenie po całym dniu pracy. Niby nic nowego, a jednak zachwyciły osoby, które tak licznie przyszły na warsztaty. Ba! Wiele pań musiało pokonać dziesiątki kilometrów, by wziąć udział w warsztatach, ale wyszły zachwycone.

I ten zachwyt i ocena uczestniczek, że warto było, bo natychmiast wykorzystają pomysły w swojej pracy, jest dla organizatorów, czyli SODN-u, najcenniejszy.

Na tym nam bardzo zależy, by pobudzić nauczycieli do działania, zmobilizować do działania, poszukiwania i korzystania z naszych propozycji.

A że było warto, wystarczy obejrzeć zdjęcia z „żółto – zielonych” warsztatów.

Grażyna Serafin

Nowy Patron „Czwórki” Od czasu, gdy Szkoła Podstawowa nr 4 znalazła swoją siedzibę w obecnych murach w swej historii nosiła dwie nazwy: najpierw Pomnika Tysiąclecia, później - Janka Krasickiego. Historyczne przemiany sprawiły, że od 1993 r. nasza szkoła nie posiadała imienia. W związku z tym w minionym roku szkolnym nasza społeczność podjęła działania zmierzające do nadania placówce imienia.

Kluczowym zadaniem stało się wyszukanie kandydatów, których postaci mogłyby patronować szkole. Wiedzieliśmy, że powinna to być osoba, której życie, działalność, poglądy będą zgodne z głównymi celami wychowaw-

„Szkolne Klimaty” - 1/2013 (22)

czymi przyjętymi przez szkołę i tożsame z misją szkoły.

Założyliśmy, że powinien to być ktoś bliski uczniom, ich rodzinom oraz nauczycielom. Ktoś, z kim uczniowie mogliby się utożsamiać, związany z Suwałkami i naszym środowiskiem lokalnym. Ktoś, kto byłby autorytetem, kogo postępowanie mogłoby stać się źródłem wzorców wychowawczych, wyznaczających kierunek działań szkoły.

Dzień 12 lutego 2013 roku zapisze się w historii naszej szkoły jako jeden z najważniejszych. Właśnie tego dnia nastąpiło oficjalne nadanie szkole imienia ks. Kazimierza Aleksandra Hamerszmita. Ten dzień był dla naszej społeczności szkolnej wyjątkowy, dlatego też cieszyliśmy się niezmiernie, że mogliśmy go przeżyć w obecności naszych wyjątkowych gości, którzy zaszczycili nas swoją obecnością. Byli wśród nich: biskup ełcki Romuald Kamiński, członkowie rodziny księdza Hamerszmita, parlamentarzyści województwa podlaskiego, posłowie na sejm Rzeczpospolitej Polskiej - Bożena Kamińska i Jarosław Zieliński, Prezydent Miasta Suwałk - Czesław Renkiewicz wraz z zastępcą Markiem Buczyńskim, Przewodniczący Rady Miejskiej w Suwałkach - Andrzej Paweł Chuchnowski wraz z Radnymi Rady Miejskiej, przedstawiciele władz samorządu województwa podlaskiego, członek Sejmiku Województwa Podlaskiego pan Cezary Cieślukowski, Podlaski Kurator Oświaty - Jerzy Kiszkiel, księża, prałaci oraz proboszczowie tutejszych parafii, goście honorowi, przedstawiciele służb mundurowych: policji, wojska i straży pożarnej, przedstawiciele związków zawodowych działających w oświacie, dyrektorzy szkół, przedszkoli oraz instytucji i placówek kulturalno-oświatowych, nauczyciele emerytowani naszej szkoły, którzy swoim trudem i poświęceniem rysowali wizerunek i historię tej szkoły, rodzice naszych uczniów, przedstawiciele mediów regionalnych i lokalnych. Cieszyliśmy się z obecności wszystkich osób darzących naszą szkołę sympatią oraz wspomagających jej działania w różnych formach.

Nie zabrakło uczniów Szkoły Podstawowej nr 4, ponieważ to głównie z myślą o nich zrodziła się koncepcja tej uroczystości.

Uroczystość nadania imienia szkole rozpoczęła się Mszą Świętą w kościele św. Apostołów Piotra i Pawła w Suwałkach o godzinie 11.30. Mszę celebrował ks. biskup Romuald Kamiński – biskup pomocniczy diecezji

15

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

ełckiej wraz z zaproszonymi i zaprzyjaźnionymi z naszą szkołą księżmi. Pani dyrektor Jolanta Nowakowska reprezentując całe grono pedagogiczne i wszystkich pracowników szkoły złożyła na ręce księdza biskupa podziękowanie za przyjęcie zaproszenia, Eucharystię i modlitwę w intencji dzieci i pracowników szkoły.

Punktem kulminacyjnym był moment poświęcenia sztandaru. Poprosił o to w imieniu całej społeczności szkolnej Przewodniczący Rady Rodziców – p. Zbigniew De–Mezer.

Po zakończonej Eucharystii w uroczystym pochodzie, przy wtórze dźwięków werbla i bębna przemaszerowaliśmy z kościoła św. Apostołów Piotra i Pawła do hali Ośrodka Sportu i Rekreacji, gdzie odbyła się dalsza część ceremonii.

Przewodniczący Rady Miasta Andrzej Paweł Chuchnowski odczytał Uchwałę Rady Miasta Suwałk o nadaniu imienia Szkole Podstawowej nr 4 w Suwałkach, po czym wprowadzono sztandar szkoły. Po odczytaniu aktu pani dyrektor Jolanta Nowakowska w imieniu społeczności szkolnej podziękowała Radzie Rodziców i darczyńcom za ufundowanie sztandaru szkole. Wtedy nadszedł moment uroczystego wbicia symbolicznych gwoździ honorowych i pamiątkowych w drzewce sztandaru.

W kolejnej części uroczystości przedstawiciele Rady Rodziców wręczyli sztandar dyrektorowi Szkoły Podstawowej nr 4 imienia księdza Kazimierza Aleksandra Hamerszmita – pani Jolancie Nowakowskiej, a następnie zo-

stał on przekazany Szkolnemu Pocztowi Sztandarowemu.

W końcowej części uroczystości obejrzeliśmy piękny montaż słowno-muzyczny w wykonaniu naszych uczniów, po czym udaliśmy się do budynku naszej szkoły na uroczyste odsłonięcie i poświęcenie tablicy pamiątkowej z imieniem nowego, czcigodnego patrona.

Nadanie imienia ks. Kazimierza Aleksandra Hamerszmita naszej szkole było świętem, które pozostanie w pamięci na długo. Teraz nadszedł czas, by udowodnić, że jesteśmy godni nosić imię naszego patrona.

Iwona Smykowska

Patroni roku 2013 Uchwałą Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 7 grudnia 2012 r. ustanowiono rok 2013 Rokiem Witolda Lutosławskiego, Juliana Tuwima i Jana Czochralskiego. Każdy z wymienionych niewątpliwie zasłużył na to wyjątkowe wyróżnienie. Ale pewnie niektórzy z nas zastanawiają się – dlaczego właśnie Oni? I dlaczego w tym roku?

Witold Lutosławski to polski kompozytor współczesny i dyrygent. Rok 2013 to setna rocznica jego urodzin.

Jan Czochralski chemik, metaloznawca, wynalazca powszechnie stosowanej do dzisiaj metody otrzymywania monokryształów krzemu, a w bieżącym roku przypada 60 rocznica jego śmierci. Trzecim patronem bieżącego roku został Julian Tuwim. W roku 2013 przypada sześćdziesiąta rocznica jego śmierci – zmarł 27 grudnia 1953 roku.

W tym tez roku minie sto lat od jego poetyckiego debiutu – publikacji wiersza “Prośba” w “Kurierze Warszawskim”.

Oczywiście, każda z wymienionych postaci bez wątpienia zasłużyła na to wyróżnienie i warto uczniom przybliżyć sylwetki wszystkich patronów roku 2013. Zdaję sobie jednak sprawę, że to Julian Tuwim będzie najczęstszym gościem w naszych szkołach.

Jak mówić młodym ludziom o autorze „Lokomotywy”?

Wszystko zależy od wieku naszych uczniów. Najmłodsi znają tego twórcę – nie tylko jako autora przywołanego wcześniej tekstu , bo przecież Julian Tuwim to również twórca takich wierszy jak: „Rzepka”, „Okulary” czy „Ptasie radio”. Uczniowie starszych klas szkoły podstawowej i gimnazjum też mogą spotkać się z twórczością Juliana

16

„Szkolne Klimaty” - 1/2013 (22)

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

Tuwima. Warto jednak pamiętać, że jest on również autorem wielu tekstów piosenek. I to one mogą być interesującym materiałem do pracy na zajęciach edukacyjnych.

Jego utwory wykonywane były między innymi przez: Ewę Demarczyk, Justynę Steczkowską, Michała Bajora, Hankę Ordonównę. Również zespoły muzyczne, reprezentujące różne gatunki, sięgały po teksty Juliana Tuwima. Do nich należą : Piersi, Strachy na Lachy.

Niezwykle wdzięcznym materiałem do pracy są złote myśli autora, które, bez wątpienia, pozwalają scharakteryzować Juliana Tuwima jako świetnego obserwatora rzeczywistości, który swoje komentarze doprawia szczyptą ironii.

To, w jaki sposób przybliżymy naszym uczniom sylwetkę twórcy, zależy od naszej inwencji. Ale pamiętajmy, że warto do współpracy zaprosić nauczycieli różnych przedmiotów (np. nauczycieli języków obcych, bo przecież Julian Tuwim to również tłumacz literatury rosyjskiej, francuskiej, niemieckiej), których pomysły wzbogacą realizowane przedsięwzięcie. Jestem przekonana , że w placówkach będą odbywać się interesujące inicjatywy, które warto będzie zaprezentować szerszej grupie odbiorców.

Zapraszam do dzielenia się swoimi pomysłami.

Joanna Stabińska

Rola i miejsce rodziców w szkole O tym, że rola rodziców procesie edukacji jest nie do przecenienia, nikogo przekonywać nie trzeba. To w domu rodzinnym rozpoczyna się proces edukacji, bo rodzice wpajają dziecku wartości, rozbudzają uczucia i kształtują jego wyobraźnię. Szkoła jest kontynuacją tego procesy, pogłębia treści wyniesione z domu. Dlatego szkoła i nauczyciele powinni być dla siebie sojusznikami.

Czego rodzice oczekują od szkoły? Przede wszystkim poczucia bezpieczeństwa ich pociech, wszechstronnego rozwoju dziecka i wysokiego poziomu edukacji. Chcą, by szkoła, do której posyłają własne dziecko, potrafiła dostosować wymagania do jego możliwości, dostarczyła rzetelnej informacji o dziecku. Świadomi rodzice chcą być zapoznani z planem pracy szkoły, by byli informowani o jej ofertach programowych, wydarzeniach z życia klasy i szkoły. Chcą, by ich dziecko uczyło się w dobrze wyposażonej, zaopatrzonej w nowoczesny sprzęt placówce oświatowej.

To samo pytanie można zadać drugiej stronie: czego nauczyciele oczekują od rodziców? Podczas spotkań nauczyciele suwalskich szkół wypowiedzieli się, że życzą sobie przede wszystkim zainteresowania rodziców własnym dzieckiem, jego postępami, częstszej i szerszej komunikacji. Ważna jest także, ich zdaniem, akceptacja i pełne zaufanie do nauczyciela jako dydaktyka i wychowawcy. Do tej całej listy „życzeń” można dodać coś bardzo ważnego: wspólnego ponoszenia odpowiedzialności za dziecko.

Nauczyciele i rodzice pragną dobrej szkoły. „Dobra szkoła” to znaczy jaka? To taka, która jest otwarta na ro-

„Szkolne Klimaty” - 1/2013 (22)

dziców i na współpracę z nimi, szanuje prawa człowieka i dziecka. Pod pojęciem „dobra szkoła” kryje się też spójny system wartości obu tych „instytucji”, właściwy klimat na rzecz współdziałania dziecka, wzajemne zaufanie i poczucie misji oraz czytelne działania wszystkich uczestników życia szkoły.

Jeśli więc i rodzice i nauczyciele ponoszą odpowiedzialność za edukację dzieci, to należy zadbać o to, by ta współpraca była konstruktywna. I to jest wielkie zadanie dla nauczycieli, choć każdy z nich realizuje go na swój sposób. Należy jeszcze bardziej włączyć, „wciągnąć” rodziców w tworzenie i realizowanie projektów szkolnych, uczynić ich partnerami we wszelkich działaniach na rzecz klasy i szkoły. Aby zintensyfikować własne działania, może warto zastanowić się nad przyczynami trudności rodziców w kontaktach ze szkołą. Mogą to być negatywne doświadczenia rodziców z własnego dzieciństwa bądź z innymi pedagogami. Niektórzy rodzice mogą traktować nauczycieli jako „konkurenta”, inni boją się wyrażać własne zdanie na forum publicznym, czują, że ich pomysły nie będą się liczyły. Być może przekazywane przez nauczyciela informacje nie są podane w „odpowiedni” sposób, a może oferta współpracy z rodzicami ogranicza się li tylko do zebrań.

Oto kilka niezawodnych zasad obowiązujących w kontaktach z rodzicami.

1. Szkoła jest miejscem rozmów nauczyciela z rodzica mi.

2. Miejscem spotkania powinna być sala lekcyjna, pokój nauczycielski, nigdy korytarz szkolny.

3. Nauczyciel powinien być do dyspozycji rodziców raz w tygodniu w wyznaczonej godzinie.

4. Zadbać o poziom kontaktów i współpracy z rodzicami.

Każdy nauczyciel/wychowawca na pewno chce, by rodzice chętniej nawiązywali współpracę. Może warto wykorzysta kilka recept na dobrą współpracę. Należy budować poczucie ważności rodzica w szkole. Do nauczyciela należy pierwszy ruch w kierunku współpracy. Nauczyciel musi odrzucić uprzedzenia i być gotowym na kontakt z każdym rodzicem. Koniecznie stworzyć przyjazną atmosferę, być otwartym na nowe propozycje, przyznać rodzicom takich praw, jakie sami chcielibyśmy mieć. Można kierować się czterema sprawdzonymi zasadami: zasadą pozytywnej motywacji, partnerstwa, jedności oddziaływań i systematycznej współpracy.

Podczas jesiennych wizyt w szkołach nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej zaproponowali swoje pomysły na dobrą współpracę z rodzicami. Oto one: – tworzyć w szkołach Klub Świadomego Rodzica, – Europejska Karta Rodzica – zapoznanie rodziców, – zapraszać na uroczystości klasowe i szkolne, – pokazywać ciekawe inicjatywy i zachęcać swoją postawą, życzliwością do pomocy w realizacji, – organizować spotkanie integracyjne dzieci/rodzice – angażować rodziców w realizację programów i projektów edukacyjno – wychowawczych, – zorganizować „rodzinny” (wychowawca, uczniowie – i ich rodzice) kulig, – zorganizować Festyn „Święto pieczonego ziemniaka”, – pomóc w organizacji Dzień Rodziny – prezentowanie

17

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

życia szkoły, imprezy, spotkania, wycieczki, – zaangażować rodziców w organizację klasowej wigilii z rodzicami, pieczenie pierników na święta Bożego Narodzenia w grupach pod opieką rodziców i wychowawcy, – spotkania z rodzicami w nowej konwencji np. zaangażowanie rodziców, zajęcia integracyjne, – organizowanie spotkań dla rodziców ze specjalistami np. pedagog, psycholog itp.

– konkursy dla rodziców, – budowanie pozytywnego obrazu dziecka w klasie np. gazetka klasowa, – międzyklasowe zawody sportowe dla rodziców i dzieci, – organizowanie spotkań integracyjnych z udziałem rodziców np. biwaki, ogniska, – angażowanie rodziców w realizacje programów i projektów edukacyjno – wychowawczych, – prezentowanie życia szkoły poprzez stronę www i inne media.

Niektóre z nich są znane, ale też warto je przypomnieć.

Każda z nich na pewno przyda się nie tylko młodemu nauczycielowi. Warto dzielić się pomysłami, bo efektywna współpraca szkoły i rodziców to gwarancja sukcesu dziecka.

Grażyna Serafin Ewa Kozłowska

Mój szkolny kolega z Afryki Jan Paweł II podczas swojej apostolskiej wizyty w Ełku w dniu 8 czerwca 1999 roku podczas homilii wezwał chrześcijan do troski o najbiedniejszych z biednych. Słowa papieża: „Nie zatwardzajcie serc, gdy słyszycie krzyk biednych” stały się inspiracją do podejmowania wielu konkretnych działań będących odpowiedzią na to wołanie.

Wśród ś ód wielu i l możliwości li ś i pomocy potrzebującym b j uczniowie Szkoły Podstawowej nr 10 z Oddziałami Integracyjnymi im. Olimpijczyków Polskich i Gimnazjum nr 7 w Suwałkach wybrali i realizują od wielu lat projekty: „Adopcja serca” i „Adopcja na odległość”.

W 1994 roku całym światem wstrząsnęła wiadomość o okrutnej masakrze ludności cywilnej w Rwandzie.

W wyniku plemiennych konfliktów zginęło ponad dwa miliony ludzi (wcześniej kraj liczył 7 milionów mieszkań-

18

ców). Wojna pozostawiła po sobie nie tylko mogiły i straty materialne. Okaleczyła przede wszystkim serce i duszę człowieka. Wśród najbardziej pokrzywdzonych i cierpiących znalazły się dzieci. Wiele z nich straciło rodziców, szacuje się, że jest ich ok. 300 – 400 tysięcy. Chcąc pomóc tym najmłodszym księża pallotyni w Rwandzie poprzez Pallotyński Sekretariat Misyjny oraz Ruch Solidarności z Ubogimi Trzeciego Świata „Maitri” prowadzą program „Adopcja serca”. Nie jest on jednorazową akcją, wyróżnia go działanie długofalowe, wymagające systematycznej pracy, odpowiedzialności i wytrwałości.

Nasza szkoła rozpoczęła udział w programie „Adopcja serca” w grudniu 1999 roku stając się dla osieroconego dziecka z afrykańskiej Rwandy adopcyjną rodziną, jedyną jaką miał. „Adopcja serca” to solidarność ponad granicami politycznymi, kulturowymi i rasowymi. To przyjęcie małego Afrykańczyka do polskiej rodziny, pomimo że pozostaje on nadal w swojej ojczyźnie.

Nasz pierwszy szkolny kolega z Afryki miał na imię Piotr.

NGARUKIYINTWARI PIERRE CELESTIN urodził się w 1985 roku. Mieszkał w Ruhengeri. Jego rodzice zginęli w wojnie. Gdy przyjęliśmy chłopca do naszej szkolnej rodziny uczęszczał do V klasy szkoły podstawowej. Był jednym z 60 tysięcy dzieci najbardziej poszkodowanych; bez rodziny (ani bliższej, ani dalszej), domu i środków do życia. Dzięki naszej pomocy do ukończenia pełnoletności otrzymywał wykształcenie w zakresie szkoły podstawowej oraz bardzo skromne dzienne utrzymanie. 15 dolarów miesięcznie systematycznie posyłane do Rwandy to tylko część pomocy chłopcu. Równie ważne dla niego były nasze listy, zdjęcia, drobne upominki i zapewnienia, że gdzieś daleko jest ktoś, kto troszczy się o niego, dzieli z nim samotność, przynosi nadzieję i miłość.

Ojcowie misjonarze dziękując za pomoc podkreślali, jak bardzo odmienił się los Pierr`a i innych adoptowanych afrykańskich dzieci. Dzięki rodzinom takim jak nasza zostały uratowane od głodowej śmierci i życia w samotności: „Nie chodzi tu tylko o pomoc materialną, która niewątpliwie jest znaczna i ważna dla naszych dzieci. Ale mam na myśli pomoc obecności, zainteresowania. Przedziwny jest los sierocy. Często wydaje się, że potrzebują pomocy materialnej: żywności, ubrania, lekarstw, domu, a w rzeczywistości chodzo o coś więcej. Chlebem codziennym tych dzieci jest osamotnienie i łzy. Właśnie Adopcja serca jest dla tych dzieci iskierką nadziei dającą sens życiu, bo właśnie jest ktoś, choć daleko i nie znany, ale JEST i PAMIĘTA: modli się i troszczy.”(z listu ks. Zbigniewa Pawłowskiego SAC) Według statystyk połowa mieszkańców Afryki nie umie czytać. 26% dzieci w ogóle nie rozpoczyna nauki, a wśród ponad 70% tych, które mają do niej dostęp, tylko połowa kończy szkołę podstawową. W wielu krajach afrykańskie dzieci muszą ciężko pracować. Nie mają czasu ani warunków do tego, aby się uczyć.

W odpowiedzi na rosnące potrzeby związane z edukacją dzieci w Afryce nasza szkoła we współpracy z Salezjańskim Ośrodkiem Misyjnym rozpoczęła dwa lata temu nowy projekt - „Adopcja na odległość”. Celem Projektu

„Szkolne Klimaty” - 1/2013 (22)

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

jest pomoc dzieciom i młodzieży do 24 roku życia, pragnącym podjąć lub kontynuować edukację w szkołach: podstawowych, gimnazjalnych, średnich, zawodowych Projekt umożliwia dzieciom i młodzieży (których nie stać na opłacenie nauki) dostęp do edukacji poprzez długoterminową pomoc materialną.

Pomoc finansowa (w wysokości 480 zł na jeden rok) przekazywana szkołom do Afryki przeznaczana jest na: – opłacenie czesnego uczniom, których rodzin nie stać na opłaty, – pokrycie kosztów utrzymania uczniów w internacie, gdy jest taka konieczność, – dożywianie dzieci w szkole, – zakup pomocy dydaktycznych, naukowych i sportowych.

Obecnie programem objęci są młodzi ludzie z 20 krajów świata, z 4 kontynentów. Za pośrednictwem misjonarzy salezjańskich programem „Adopcja na odległość” objętych jest około 10.600 dzieci.

Uczniowski, Szkolne Koło Caritas oraz gimnazjaliści realizujący projekty edukacyjne. Do najciekawszych form wsparcia należą dyskoteki charytatywne, fantoliady, grupy kolędnicze.

Udział dzieci w takich projektach jest szczególnie wartościowy. Pozwala rozwijać w nich postawę bezinteresownej miłości, solidarności z najuboższymi, współczucia wobec tragedii wojny, głodu i osamotnienia oraz odpowiedzialności za innych. Uczniowie zbierając pieniądze, pisząc listy budują cywilizację miłości bez granic i barier.

Więcej o projektach można dowiedzieć się na stronach: – Salezjańskiego Ośrodka Misyjnego http://www.misje. salezjanie.pl/.

– Pallotyńskiego Sekretariatu Misyjnego http://www.sekretariat-misyjny.pl/ – misji Sióstr Boromeuszek w Zambii http://www.adopcjaserca.pl/ „Dzieci są wiosną. Są one wiosną rodziny i społeczeństwa, nadzieją, która ciągle kwitnie, projektem, który ustawicznie na nowo się wdraża, przyszłością, która bez przerwy się otwiera”(z homilii Jana Pawła II wygłoszonej na zakończenie Jubileuszu Rodzin) Bożena Pojawa

Język obcy – komputer – psychologia – gra

Wśród nich są nasi nowi szkolni przyjaciele z dalekiej Malwi: Maria, Emily i Teresa. Podopieczne uczą się i mieszkają w stolicy kraju Lilongwe. Kontakt listowny z nimi szkoła utrzymuje przez misjonarzy, którzy odpowiadają za poszczególne grupy dzieci i młodzieży. Misjonarze osobiście opłacają koszty nauki oraz troszczą się o zaspokojenie podstawowych potrzeb podopiecznych, takich jak: dożywianie, ubranie, książki, przybory szkolne.

W zbiórkę pieniędzy zaangażowany jest Samorząd

„Szkolne Klimaty” - 1/2013 (22)

Osoby, które poszukują nowatorskich rozwiązań w dziedzinie nauczania języka obcego z zastosowaniem technologii informacyjnej i komunikacyjnej oraz elementów neuropsychologii, mogą znaleźć inspirację w proponowanym rozwiązaniu przedstawianym przez dr Agatę Hofman w artykule „Interdyscyplinarne nauczanie z zastosowaniem narzędzi technologii informacyjnej. Edukacyjne gry i programy on-line w nauczaniu języka obcego osób dorosłych – elementy neuropsychologii” opublikowanym w piśmie Homo Ludens.

Artykuł dr Hofman, pracownika Zakładu Kształcenia Nauczycieli Języków Obcych, Uniwersytetu Gdańskiego, przedstawia autorską koncepcję interdyscyplinarnego nauczania języka angielskiego jako obcego (przy użyciu narzędzi technologii informacyjnej), wprowadzając edukacyjne gry i programy online. Proces ten jest tu głównie rozumiany jako umiejętność włączenia komputerów, edukacyjnych multimediów i hypermediów, z możliwością przesyłania danych na skrzynkę mailową ucznia. Jest on oparty na nauczaniu i uczeniu się angielskiego jako języka obcego z wprowadzaniem elementów neuropsychologii do nauczania osób dorosłych.

W artykule autorka świadomie korzysta z założeń neuropsychologii i akwizycji języka. Odnosi się również do istoty uczenia się przez całe życie. Dr Hofman zwraca uwagę na istotę wykorzystania Internetu w niemal każdej dziedzinie nauki m.in. neurobiologii, fizyce, jak również w nauczaniu języka. W materiale pani Hofman można znaleźć wiele danych na temat rozwoju Internetu, a także liczne przykłady wykorzystania zasobów sieci w rozwój

19

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

nauki. Autorka szczegółowo opisuje założenia rewolucyjnej metody nauczania, podając istotę wprowadzenia elementów neuropsychologii w proces dydaktyczny. Autorka powołuje się na wyniki badań S.Greenfielda i C.Koch, dotyczących podniesienia efektywności uczenia się poprzez wprowadzenie rozważań dotyczących umysłu, świadomości, czy subiektywizmu postrzegania. W artykule przedstawiono liczne przykłady stosowania gier i programów multimedialnych w nauczaniu języka angielskiego przy równoczesnym wprowadzaniu elementów neuropsychologii. Autorka opisuje cały proces nauczania języka obcego dorosłych z wykorzystaniem technologii informacyjnej i komunikacyjnej, podając przykłady lekcji oraz elementy programu nauczania wypracowanej przez niej metody.

Zaprezentowany został przykład pracy domowej, gdzie połączone zostały materiały wizualne oraz gry i zabawy.

Autorka dość wnikliwie analizuje wyniki badań pracy tą metodą z dorosłymi. Przedstawia wypracowaną na podstawie badań skalę drugorzędnych cech ucznia, które wpływały na poziom akwizycji języka obcego w stosunku do zależności poziomu wiedzy ogólnej i wiedzy w dziedzinie neuropsychologii, poziomu autonomii w procesie akwizycji języka obcego, oraz otwartości i więzi z prowadzącą.

Wydaje się, że autorka wprowadza czytelnika w dość skomplikowana metodę nauczania, nakłaniając jednak do korzystania z przytaczanych materiałów pomocniczych, które zachęcają do wnikliwej analizy. Istota wykorzystania kognitywizmu oraz neuropsychologii w połączeniu z użyciem technologii informacyjnej i komunikacyjnej w nauczaniu przedstawiona wydaje się uzasadniona. Przykład pracy domowej wydaje się przejrzysty, wymaga jednak dużej motywacji ucznia do jej wykonania. Artykuł zachęca do głębszej i bardziej wnikliwej analizy tej metody, która zawiera istotny element w epoce cyfrowej - wykorzystanie technologii informacyjnej i komunikacyjnej. Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że proponowane rozwiązanie metodyczne skierowane jest głównie do osób dość silnie zmotywowanych do nauki języka obcego.

Ponadto, jak sama autorka stwierdza, ta koncepcja może mieć zastosowanie przy nauczaniu indywidualnym.

Marcin Hościłowicz

Siecioholizm W ostatnim czasie odnotowuje się wzrost uzależnień wśród dzieci i młodzieży od alkoholu, narkotyków, a także i mediów (tzw. siecioholizm). Jak wiadomo, wszelkie uzależnienia to utrata kontroli. Dlatego najczęściej, jako pierwsi problem zauważają rodzice. Co sprawia, że dzieci wolą komputer, TV od realnego świata? Jak temu zapobiegać?

W dzisiejszych czasach rośnie pokolenie „ epoki obrazkowej”, które woli oglądać i słuchać, niż sięgnąć po ciekawą książkę. Nie można powiedzieć, że oglądanie TV czy serfowanie w Internecie jest zgoła czymś złym.

Dzięki tym mediom możemy poszerzać i rozwijać swoją wiedzę, zobaczyć ciekawe miejsca bez ponoszenia wysokich kosztów, jakie niesie wycieczka, mieć stały dostęp do informacji, aktualności, a także rozrywki. Warto pamiętać,

20

że nadużywanie lub niewłaściwe korzystanie z mediów może prowadzić do uzależnienia. Siecioholizm, tak jak i alkoholizm czy narkomania, jest procesem powolnym, a nawet niezauważalnym. Wszystko zaczyna się niewinnie. Uzależnienie od gier komputerowych porównuje się do innych uzależnień ze względu na istnienie wielu podobieństw. Gry komputerowe określa się czasem w literaturze jako elektroniczne LSD. Internet i komputer stają się ucieczką przed problemami i sposobem na poprawę kiepskiego samopoczucia, ucieczką od lęków, poczucia bezradności, bezsensu, poczucia winy. W świecie wirtualnym wszystko wydaje się proste. Świat wirtualny może dawać poczucie bezpieczeństwa. W końcu można żyć tak, jak się chce.

W Polsce pierwsze gry komputerowe pojawiły się dopiero na przełomie lat 80. i 90., jednak z roku na rok stają się coraz bardziej powszechną formą spędzania czasu przez dzieci i młodzież. W Polsce pierwsze gry komputerowe pojawiły się dopiero na przełomie lat 80. Co decyduje o atrakcyjności gier komputerowych dla dzieci i młodzieży? Pozwalają na aktywne uczestniczenie w wirtualnym świecie, dają możliwość decydowania o przebiegu akcji i wpływania na losy bohaterów. Podczas zabawy grą komputerową zbędna staje się obecność drugiego człowieka, towarzysza zabawy, ponieważ zastępuje go komputer.

Zjawisko gier komputerowych budzi obecnie niezwykle silne, spolaryzowane emocje. Z jednej strony gry komputerowe są odbierane jako nowoczesna i bardzo atrakcyjna zabawa, pozwalająca przeżyć wiele fascynujących przygód w wirtualnym świecie.

Z drugiej strony ta „nowoczesna forma zabawy” często przeraża ogromnym ładunkiem przemocy i wyrafinowanego okrucieństwa, budząc niepokój rodziców wychowawców, psychologów i pedagogów co do negatywnego wpływu tych treści na rozwój dziecka.

Rodzice często kupują dziecku grę niedostosowaną do jego wieku – bo dziecko o nią prosi, bądź gra jest po prostu popularna. Gry komputerowe potrafią zafascynować nie tylko dziecko, ale i dorosłego, powodując, że gracz traci poczucie rzeczywistości i poczucie czasu.

Psychologowie alarmują, że oddziaływanie przemocy w grach jest o wiele silniejsze niż wpływ przemocy oglądanej w telewizji. Programy multimedialne (nade wszystko większość gier) kształtują agresję u dzieci i młodzieży poprzez ukazywanie w nadmiarze scen przemocy. Szczególne silny wpływ ma aktywne uczestnictwo w grze komputerowej. Gracz nie tylko ogląda przemoc, ale przede wszystkim sam jej dokonuje na ekranie komputera. Początkowe silne pobudzenie emocjonalne na skutek wielokrotnego oglądania takich scen prowadzi do zobojętnienia i braku reakcji na przedstawiane obrazy. Skutkuje to utratą wrażliwości na tego rodzaju działania także w życiu codziennym.

Bardzo silny mechanizm występujący w grach to kojarzenie zachowań agresywnych z nagrodą. Przemoc stosowana w grach pozwala na osiąganie sukcesów daje poczucie mocy i zwycięstwa. Agresywne zachowania są kojarzone z nagrodą i przyjemnością. Mechanizmy te są niezwykle silne, ponieważ działają w sposób spójny i wzajemnie się wzmacniają.

„Szkolne Klimaty” - 1/2013 (22)

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

Korzystanie z gier komputerowych ma, oczywiście, także dobre strony. W literaturze podkreśla się edukacyjne i terapeutyczne walory gier komputerowych, związane ze specyfiką używania komputera, która wymaga znacznej sprawności koordynacji wzrokowo-ruchowej, procesów myślowych, decyzyjnych i refleksu. Psychologowie (Csikszentimihaly i Kubey) w swoich badaniach ukazują, że na 10 dorosłych - 5 jest uzależnionych od mediów, a wśród nastolatków na 10 aż 7 osób na świecie. Jak wypadają Polacy? Otóż średnio statystyczna osoba spędza przed telewizorem 4 godziny dziennie. Około 10% jest uzależnionych i korzysta z tego środka przekazu od 8 i więcej godzin dziennie, a 70% widzów jest na granicy uzależnienia.

Coraz częściej słyszy się o tym, że ktoś nie potrafi zasnąć bez włączonego TV. Można śmiało stwierdzić, iż wszelkie media są złodziejem naszego czasu. Obniżają naszą aktywność - zaczynamy prowadzić siedzący tryb życia.

Hamują naszą twórczą inwencję, gdyż wszystko mamy gotowe podane na tacy, cóż nam więcej trzeba.

Zagrożenia dla zdrowia fizycznego Wielogodzinne spędzanie czasu przy komputerze wpływa niekorzystnie na rozwój fizyczny dziecka. Gry komputerowe wypierają prozdrowotne formy spędzania czasu – uprawianie sportu, spacery i zabawy na świeżym powietrzu. Lekarze różnych specjalności sygnalizują, iż gry komputerowe mogą być przyczyną: trwałego pogorszenia wzroku, dolegliwości reumatologicznych wywołanych wielokrotnym naciskaniem przycisku joysticka, odrętwienia palców i dłoni, odcisków, bólu ścięgien, nadmiernego pobudzenia objawiającego się podwyższonym ciśnieniem krwi, drżenia rąk, zaniku mięśni pasa biodrowego i kręgosłupa, wad postawy, skrzywienia kręgosłupa, początków osteoporozy, uszkodzenia centralnego układu nerwowego, ataków padaczki fotogennej.

Najczęstsze objawy uzależnienia od gier komputerowych: – granie w gry komputerowe staje się najważniejszą aktywnością w życiu dziecka, – dziecko coraz więcej czasu spędza przy grach komputerowych, rezygnuje z dotychczasowych aktywności (spotkania z rodziną i rówieśnikami, nauka), – objawy abstynencyjne – zaprzestanie grania w gry komputerowe powoduje pojawienie się nieprzyjemnego samopoczucia, rozdrażnienia, a nawet niekontrolowanej agresji, – konflikt – z powodu zaangażowania w gry komputerowe dziecko wchodzi w konflikt ze swoim najbliższym otoczeniem, najczęściej z rodzicami, – drastyczne zmiany nastroju – przeżywanie albo dobrego nastroju i samopoczucia, albo też poczucie odrętwienia, niemocy, – nawrót – po okresie samokontroli, a nawet zupełnego zaprzestania zabawy grami komputerowymi.

Bardzo istotnym zagrożeniem, jakie powoduje nadmierne poświęcanie czasu mediom jest osłabienie więzi społecznych. Bliskość jest wtedy, gdy rodzina rozmawia ze sobą, wspólnie spędzają czas (np. podczas wycieczek pieszych do lasu, posiłków). Maleje wówczas, gdy poświęcamy czas na media, następuje oderwanie się od rzeczywistości. Np. grając w grę fantastyczną dziecko spędza wiele

„Szkolne Klimaty” - 1/2013 (22)

godzin w wirtualnym świecie, jego bohater jest inny niż on sam. Taka sytuacja może wpłynąć na wystąpienie zaburzeń tożsamości, pogrążenia się w fikcji, zerwania więzi ze światem realnym.

Jak chronić dzieci przed szkodliwym wpływem gier komputerowych?

Rodzice powinni wiedzieć, w jakie gry grają ich dzieci i powinni ustalić zasady, z jakich gier dzieci mogą korzystać, a które z gier są dla nich niedozwolone i dlaczego.

Sam zakaz nie wystarczy - trzeba rozmawiać z dziećmi o oddziaływaniu gier zawierających przemoc na ich psychikę. Należy również zaproponować dzieciom gry edukacyjne, logiczne, programy do nauki języków obcych itp.

Dziecko powinno korzystać z gier tylko wówczas, gdy rodzice są w domu. Opiekunowie bezwzględnie powinni ograniczyć czas spędzany przez dziecko przy komputerze do 1-2 godzin, robiąc częste przerwy. Należy konsekwentnie stosować zasadę: najpierw obowiązki, potem komputer, pokazywać inne formy spędzania wolnego czasu.

Należy mieć świadomość, że w Polsce nie obowiązują żadne przepisy zabraniające rozpowszechniania scen brutalnych. Polskie prawo nie wymaga też zamieszczania na pudełkach z grami żadnych ostrzeżeń. Dlatego przeciętnemu rodzicowi trudno zorientować się, które gry są szczególnie niebezpieczne dla rozwoju dziecka. Pozostaje więc uczyć dzieci rozsądnego i krytycznego korzystania z gier komputerowych, uświadamiać zagrożenia płynące z niektórych gier oraz w sposób przemyślany organizować dziecku zabawę z komputerem.

Maria Lebiediew-Betiuk

„Kałamarz 2013” rozstrzygnięty!

Międzyszkolny Konkurs na Najciekawsze Pismo Klasowe i Szkolne „KAŁAMARZ” już na trwałe wpisał się w suwalski pejzaż szkolnych wydarzeń. Celem jego jest zachęcanie dzieci i młodzieży do literackiej twórczości.

Organizatorzy, Suwalski Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, podjął się wyzwania pokazywania tej twórczości na szerszym polu. Stąd pomysł na Konkurs, a była to już jedenasta jego edycja. Trochę faktów dla przypomnienia.

Konkurs miał swój początek w Szkole Podstawowej nr 7, potem, powędrował do „dwójki”, aż na trwałe zagościł w SODN-ie (dawniej CDNiKU). Niemal każdego roku nasz Ośrodek oferował warsztaty dziennikarskie dla wszystkich, którzy chcieli zgłębiać sztukę dziennikarską.

Nie da się ukryć, że jeszcze kilka lat temu na Konkurs wpływało kilkadziesiąt pism klasowych i szkolnych. Dzisiaj liczba wydawanych pism znacznie się zmniejszyła, ale Organizatorzy cieszą się, że są jeszcze wśród nauczycieli, opiekunów pism, tacy, którzy nie poddają się i pomagają tworzyć.

Komisja Konkursowa jako pierwsze i najważniejsze kryterium podczas oceny nadesłanych prac konkursowych wzięła pod uwagę zawartość informacyjną pisma i twórczość własną uczniów. W tym roku dostrzegła większą

21

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

dbałość o szatę graficzną pism, większą samodzielność uczniów i niemalże brak przedruków. Jury zauważyło i docenia wyższy poziom wszystkich pism biorących udział w Konkursie, ale z przykrością odnotowuje spadek ilości redagowanych i wydawanych pism klasowych i szkolnych. Komisja szczerze podziwia opiekunów pism za wytrwałość i ogrom pracy wkładanej w tworzenie pisma i dopingowanie dzieci i młodzieży i zachęca do dalszego tworzenia.

Pora na wyniki. Laureatami „KAŁAMARZA 2013” zostali: – „DIAMENCIK” - pismo klasy IIIc ze SP nr 9 w Suwałkach; opiekun: p. Jolanta Ejsmont, – „SZÓSTKA” ze SP nr 6; opiekun: p. Jolanta Walicka, – „CDN..” z ZS nr 4 w Suwałkach; opiekun : pp. Lucyna Kossa-Chrulska, Danuta Mikucka, – „DRUGI RULEZ ” z ZS nr 2 ; opiekun: p. Grzegorz Kalejta.

Wyróżnienia przyznano następującym pismom: – „GMK” z Gimnazjum im. M. Konopnickiej w Suwałkach za słowny i fotograficzny dokument życia szkoły oraz twórczość uczniów; opiekun: p. Grzegorz Kalejta – „FENIKS” z ZS nr 3 za estetykę pisma i relacje z życia szkoły; opiekun: pp. Krystyna Babin, Wioletta Tylenda – Twardowska.

Rozdanie nagród, które ufundował Urząd Miejski SODN, nastąpiło tradycyjnie podczas XI Spotkań Edukacyjnych (4 marca 2013r.). Jury gratulowało laureatom, wyróżnionym i zachęciło redaktorów pism do udziału w Konkursie w roku przyszłym oraz serdecznie podziękowało opiekunom za zaangażowanie w pracy nad rozwijaniem twórczej aktywności dzieci i młodzieży.

Grażyna Serafin

Wpływ ruchu na rozwój społeczny dzieci Ruch jest w stanie zastąpić prawie każdy lek, ale wszystkie leki razem wzięte nie zastąpią ruchu.

Wojciech Oczko, lekarz (1537-1599) Nie zawsze zdajemy sobie sprawę z tego, jak ważną rolę w rozwoju każdego człowieka odgrywa ruch. Nie jest przesadne stwierdzenie, że bez ruchu nie byłoby istnienia.

Ruch towarzyszy nam każdego dnia od narodzin aż do śmierci.

Prawie sto lat temu po raz pierwszy pojawiło się w literaturze psychologicznej pojęcie psychomotoryka (psyche — „dusza” z języka greckiego, movere — „poruszać” z języka łacińskiego) i pogląd, że rozwój jednej z tych sfer może pozytywnie wpłynąć na rozwój drugiej z nich.

Zdaniem Rudolfa Labana (twórcy nowoczesnej kinetografii oraz gimnastyki twórczej, ekspresyjnej), „dzieci rodzą się z potencjalną zdolnością wykonywania wszystkich ruchów, a ich rozwój ruchowy przebiega od spontanicznej ekspresji ruchowej, naturalnej dla małego dziecka, do usztywnienia, zahamowania i nadmiernego kontrolowania

22

ruchów przez ludzi dorosłych”. Współczesny świat niestety skłania do ograniczania ruchu. Rodzice wręcz strofują swoje dziecko za nadmierną aktywność ruchową – „Nie biegaj, bo się spocisz”. Często sami zachęcają je do oglądania telewizji czy zabawy przed komputerem, bo wtedy jest cicho i spokojnie.

A i nauczyciele lubią gdy uczniowie grzecznie siedzą w ławkach. Po osiągnięciu dorosłości sytuacja nie zmienia się – sami to możemy zweryfikować na własnym przykładzie – bo większość zawodów wymaga pozostawania przez długi czas bez ruchu. Ograniczanie naturalnej potrzeby ruchu, „prowadzi do wzrastania wewnętrznego napięcia, które staje się chronicznym stanem organizmu” – „jest przyczyną stresów psychicznych, stanów niepokoju i zahamowań. Wiedzie to do utraty wiary we własne możliwości, w rezultacie czego człowiek zamyka się w sobie, odsuwa się od innych, traci kontakt z otoczeniem.

Nie rozwija się – wręcz następuje regres” .

Wyścigi razem z kolegami czy razem z tatą? Oczywiście, że to pierwsze, chociaż zawody z tatą kończą się zawsze wygraną, a w wyścigu z kolegami może być różnie.

I bardzo dobrze!

Podczas zabaw ruchowych z rówieśnikami dziecko doznaje wielu emocji: dumy, rozczarowania, radości albo złości. A jest to bardzo pożyteczny trening!

Codzienne obserwacje pozwalają na stwierdzenie, że dzieci, z którymi prowadzone są systematyczne zajęcia ruchowe osiągają bardzo dobre wyniki, szczególnie – co

„Szkolne Klimaty” - 1/2013 (22)

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

oczywiste – w zakresie sprawności ruchowej, ale także w rozwoju emocjonalno-społecznym.

Przejawia się to w: – szybszym nawiązywaniu kontaktów z innymi osobami, – w uczestnictwie we wspólnej zabawie, – w większym zaufaniu do własnych możliwości i pewności siebie, – chęci i gotowości do podejmowania różnych działań.

A te efekty można osiągać eliminując czynniki stresujące takie jak: nakaz, przymus, strach, obawa itp.

Nauczyciele mają wiedzę o pozytywnym wpływie ruchu na rozwój uczniów. Organizują takie zajęcia dbając o to aby były atrakcyjne, ciekawe, mobilizujące do pracy. Jest wiele znanych metod pracy wykorzystujących ruch do terapii, np. Dobry Start, Ruch Rozwijający.

Jest też organizacja, która na podstawie wieloletniego doświadczenia wypracowała skuteczny model pracy z wykorzystaniem ruchu – Olimpiady Specjalne. Olimpiady Specjalne są organizacją sportową dla osób niepełnosprawnych intelektualnie. Obecnie Olimpiady Specjalne zrzeszają ponad milion sportowców z niepełnosprawnością intelektualną w niemal 180 krajach.

W ramach stowarzyszenia w Polsce zrzeszonych jest 11 000 zawodników w ok. 450 sekcjach. Jedną z nich jest sekcja „HURAGAN” działająca przy Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym nr 1 w Suwałkach.

Szeroki wachlarz dyscyplin sportowych, pozwala każdemu zawodnikowi sekcji „Huragan” na wybór aktyw-

ności sportowej zgodnie ze swoimi zainteresowaniami.

Z czasem może wybierze inną dyscyplinę, zgodnie ze zdobytym doświadczeniem życiowym, z nowymi zainteresowaniami, zgodnie ze swoim rozwojem. Treningi odbywają się w grupie, wśród koleżanek i kolegów. Ćwicząc w grupie uczeń-zawodnik musi przestrzegać przyjętych norm współżycia, uczy się słuchać innych, kształtuje swój charakter, uczucia i wolę. Są nowe tematy do rozmów, nawiązują się przyjaźnie, poprawienie swojego wyniku to sukces, którym można się pochwalić. Pojawia się okazja do poznania województwa, ponieważ zawody regionalne odbywają się w różnych miastach – na kajaki jeździmy do Augustowa, na tenis stołowy do Długoborza, odwiedzamy Białystok, Sokółkę, Dąbrowę. A w Suwałkach organizujemy zawody narciarskie, na które zapraszamy zawodników z całego województwa. Każdy wyjazd to nowi ludzie, nowe miejsca i nowe sytuacje. To duże wyzwanie dla naszych zawodników i bardzo ważny moment dla ich rozwoju. Na wyjazdowych zawodach potrzebna jest nie tylko forma sportowa ale i wysokie kompetencje społeczne, samodzielność, aktywność, odpowiedzialność.

Dodam, że niektórzy zawodnicy biorą udział w zawodach ogólnopolskich (jako reprezentanci regionów), poznają więc różne miasta w Polsce. A niektórzy mogą zobaczyć kawałek świata. W 2009 r. dwoje zawodników sekcji „Huragan” przy SOSW nr 1 w Suwałkach wzięło udział, jako reprezentanci Polski w Światowych Zimowych Igrzyskach Olimpiad Specjalnych w USA.

To są ogromne przeżycia – i to jest rozwój.

Zajęcia sportowe przygotowują zawodników do życia, pomagają w adaptacji organizmu do coraz bardziej zmieniających się warunków (hałas, napięcie nerwowe, zatrucie powietrza, nagłe zmiany klimatyczne, coraz większe wymagania, itp.).

Podczas zajęć ruchowych, uczniowie zdobywają nowe doświadczenia, gromadzą wrażenia i spostrzeżenia, kształcą pamięć, uwagę, myślenie. Ruch pozwala na zapomnienie o niepełnosprawności.

Uprawianiu sportu towarzyszą przyjemne odczucia, do których zalicza się: – uczucie odprężenia psychicznego i wypoczynku, – emocje towarzyszące współzawodnictwu,

„Szkolne Klimaty” - 1/2013 (22)

23

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

– udział w zgrupowaniach, obozach oraz zawodach sportowych, – satysfakcja z wygranej lub z osiągniętego wyniku sportowego, – możliwość poruszania się, – kontakty towarzyskie, – możliwość rozładowania negatywnych emocji, wyżycia się, – obcowanie z przyrodą, – perspektywa poznawania różnych miast i państw.

Ruch pobudza człowieka do intensywniejszego życia, jest źródłem radości. Uprawianie sportu jest jednocześnie oderwaniem od monotonii dnia codziennego. Chęć bycia silniejszym, szybszym oraz sprawniejszym, często powoduje, że organizm uwalnia rezerwy, które podczas zwykłej terapii nie zostałyby zmobilizowane. Prawdziwa walka sportowa powoduje wyzwolenie wszystkich możliwości organizmu, przyczyniając się do stopniowego zapominania o obawach, które hamują wykonanie ruchu. Dzięki temu zawodnik wykonuje czynności, które wcześniej uważał za nieosiągalne dla niego.

wać idee olimpijskie – pokój, przyjaźń, zasady fair play.

Jak jest z tymi ideami w XXI wieku? Po wyniki polskiej ligi piłkarskiej chodzi się nie na stadion tylko do fryzjera, najlepsi kolarze mają najwięcej śladów po wkłuciach igły lekarskiej, część biegaczy narciarskich jest chora na astmę i musi przyjmować odpowiednie medykamenty, a współczesne zasady fair play widać na zbliżeniach telewizyjnych z meczów piłkarskich – brutalne i taktyczne faule, albo na odwrót, udawanie fauli i oszukiwanie sędziego i kibiców aby wymusić karnego. Obraz może przesadzony ale na pewno nie jest dobrze.

Ale jest organizacja sportowa, która ideały olimpijskie kultywuje. To Olimpiady Specjalne. W których innych zawodach tak się zdarzy, że gdy biegnący zawodnik upadnie, to jego rywal zatrzyma się, zawróci, pomoże wstać, pocieszy gdy boli, a potem obaj ramię w ramię pobiegną do mety. W zawodach Olimpiad Specjalnych fair play jest obecne i ma się dobrze. „Pragnę zwyciężyć, lecz jeśli nie będę mógł zwyciężyć, niech będę dzielny w swym wysiłku”. Te piękne słowa przysięgi zawodników Olimpiad Specjalnych, obowiązują ich na arenach sportowych. A w życiu? A kto z nas nie chciałby w życiu zwyciężać i odnosić sukcesów? Nasi sportowcy też próbują w swoim życiu odnosić sukcesy.

Niekiedy się udaje, a niekiedy nie – jak w życiu. Ale wierzę, że nawet jak się nie będzie udawało, to tak jak na boisku, tak i w życiu będą dzielni w swoim wysiłku.

Leszek Dąbrowski

XX – lecie „Beciaków” „Śpiew Ś leczy wszystko Wszak czyni tak Wolny Ptak…”

(M. Sochacki) Olimpiady Specjalne oferują zawodnikom nie tylko możliwość uprawiania sportu, ale również podjęcia działalności pozasportowej.

Program Zawodnicy – Liderzy to inicjatywa Olimpiad Specjalnych, która zachęca sportowców specjalnych do podejmowania różnych funkcji, na przykład wolontariusza, kapitana zespołu, sędziego, asystenta trenera. Do pełnienia tych funkcji zawodnicy przygotowują się wcześniej w trakcie kursów i warsztatów, których program został opracowany przez Olimpiady Specjalne. Realizując program Zawodnicy – Liderzy Olimpiady Specjalne dają sportowcom możliwość uczestnictwa w życiu społecznym i przełamują kolejną blokadę istniejącą w świadomości osób sprawnych i z niepełnosprawnością intelektualną.

Z inicjatywy sportowców, podczas ceremonii otwarcia zawodów Olimpiad Specjalnych przysięgę składają nie tylko zawodnicy, ale także trenerzy i sędziowie. Przypomnę także, że statut Olimpiad Specjalnych zapewnia udział zawodnikom we władzach krajowych i regionalnych.

Ponad 100 lat temu z inicjatywy Pierre’a de Coubertin’a po prawie 1500-letniej przerwie, zaczęły być na nowo organizowane Igrzyska olimpijskie. Zaczęto popularyzo-

24

Złoty Aplauz w Koninie, Złoty Serwisik w Chodzieży, Złoty Flet w Bielsku Podlaskim, Wygraj Sukces, Złoty Ząb Smoka Wawelskiego, Aprila Pilleni, Il Tracio D`Oro festiwale, festiwale, festiwale. Cały pokój Marka Zborowskiego - Weychmana – założyciela i twórcy Studia Piosenki „Beciaki”, na co dzień dyrektora Szkoły Podstawowej nr 6, tonie w statuetkach. Wszystkie ściany obwieszone

„Szkolne Klimaty” - 1/2013 (22)

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

dyplomami. Nazbierało się tego przez te dwadzieścia lat.

Każdego roku to trzydzieści do pięćdziesięciu występów zespołowych i solowych. Śpiewali na Litwie, Łotwie, w Estonii, Niemczech, Węgrzech, Danii, Rosji, Francji, Włoszech i oczywiście w Polsce jak długa i szeroka.

A wszystko zaczęło się trzydzieści lat temu w Olsztynie od wielkiej pasji Marka Zborowskiego, który wraz ze studenckim zespołem nagrał pierwsze piosenki w studiu radia Olsztyn. Koncertowali, wygrali wiele festiwali.

Studia przeminęły, ale pasja została. Zborowski trafił do

Suwałk, znalazł zatrudnienie w SP 6 i został wychowawcą klasy pierwszej „B”. Był ewenementem w mieście, bo nie dość, że pracował w klasach młodszych (chyba jako jedyny wówczas mężczyzna w mieście!), to w swojej klasie założył zespół taneczny, wokalny, teatralny i sportowy.

I tu mają swoje źródło „Beciaki”. Dzieci rosły, opuściły klasę trzecią, ale nadal chciały śpiewać, więc żal było zostawiać „stare” dzieci „Beciakowe”. I tak przez wiele lat działał zespół klasowy i drugi, składający się ze starszych dzieci ze szkoły. Kiedy posypały się nagrody, solidnie wypracowane i zasłużone, do zespołu zaczęli dobijać się rodzice spoza klasy „B”, którzy chcieli, by ich pociechy śpiewały właśnie tak, jak uczył pan Marek. Bo śpiew w „Beciakach” to solidna i ciężka praca. Teraz może tu śpiewać każde dziecko z miasta, które przejdzie eliminacje, to znaczy „zda egzamin” wstępny. Zajęcia zespołu odbywają się trzy razy w tygodniu, a przed występami, wyjazdami na festiwale niemal codziennie. Są zajęcia zespołowe, ale też i indywidualne z dykcji, emisji głosu, oddechowe itp., a nawet dzieci dostają… pracę domową. „Beciaki” prowadzi założyciel zespołu, ale zaprasza na warsztaty specjalistów. Z „Beciakami” pracowała: Anna Stępniewska z Akademii Muzycznej w Katowicach, Agata Warda z teatru Roma, prof. Jadwiga Gałęska-Tritt i inni. W trakcie warsztatów festiwalowych uwag udzielali m.in. Elżbieta Zapendowska, Olga Bończyk, Jerzy łazewski, Piotr Hajduk, Aleksander Pałac i wielu, wielu innych!

Który sukces „Beciaków” jest najważniejszy? Każdy cieszy – wyznaje Zborowski. – Każdy festiwal jest inny, ale każde zauważenie przez jurorów zespołu lub solisty już jest sukcesem. Oczywiście trzeba wspomnieć o Emilce Tarasiewicz, – dodaje Zborowski – która zaczęła robić wokalną karierę w USA, choć teraz zajmuje się wyuczonym zawodem (architekturą). Cieszą mnie i nie ukrywam tego,

„Szkolne Klimaty” - 1/2013 (22)

sukcesy mego syna, Kaspra, który z „Beciaków” trafił do Teatru Roma.

Spod „Beciakowych” skrzydeł wyfrunęła Ula Żukowska, która teraz studiuje psychologię, ale śpiewa w teatrze studenckim UW, Michasia Łabacz – studentka Studium Wokalno – Aktorskiego w Gdyni i odnosząca obecnie sukcesy Eliza Szyłow. Na koncercie z okazji XX-lecia Suwalskiego Studia Piosenki „Beciaki”, który odbył się w połowie lutego w restauracji „Na Starówce”, zaśpiewała Kasia Laszkowska, studentka Akademii Muzycznej w Gdańsku.

Przyszły dziesiątki „Beciakowych” dzieciaków, którzy dzisiaj są już dorosłymi osobami. Przez te dwa dziesięciolecia przewinęło się przez zespół ponad siedemdziesiąt osób. Prawie setka dzieciaków „zarażonych” śpiewaniem i sceną. Dziesiątki dzieciaków, które oprócz przygody na scenie miały możliwość pracy nad sobą, poznanie wspaniałych ludzi, występy w telewizji…

Nie byłoby tych sukcesów, nagród na prestiżowym Międzynarodowym Dziecięcym Festiwalu Piosenki i Tańca w Koninie, udziału w programie „Idol”, „X-Factor”, „Must be The Music” itp. gdyby nie pasja i praca Zborowskiego, ale także rodzice. Oni są motorem Studia Piosenki.

Dziesięć lat temu powstało Stowarzyszenie „Pomoc Dzie-

ciom”, które działa m.in. właśnie na rzecz „Beciaków”.

Jego prezes, Krzysztof Karczewski, czuwa nad oprawą prawną i wszelkimi działaniami. Nawet nie zadaję pytania, czy warto. Pewnie, że warto. Co roku dzieci indywidualnie albo zespołowo otrzymują stypendia marszałka Województwa Podlaskiego dla dzieci uzdolnionych artystycznie, nagrody Prezydenta Miasta Suwałk.

Warto być w „Beciakach”, bo to przygoda na całe życie. „Beciaki” oprócz tego, że wyjeżdżają na festiwale do

25

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

Bydgoszczy, Szczecina, Torunia, Krakowa, Wrocławia, są obecne tu, w mieście. Uatrakcyjniają imprezy szkolne, ale także miejskie. Są wszędzie, gdzie ich zapraszają: jadą do Kętrzyna, by zaśpiewać na imprezie dla dzieci specjalnej troski, Mikołajek na przegląd piosenki Warsztatów Terapii Zajęciowej, na naszej uczelni, na Dniach Białej Laski, śpiewają podczas finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy… Nie sposób wymienić wszystkich. Wystarczy ich tylko zaprosić, a zaśpiewają.

Czym są „Beciaki”? To nauka śpiewu, przeżycie czegoś niecodziennego, to moc emocji, możliwość poznania ciekawych ludzi, zwiedzenia części świata, to niepowtarzalna przygoda i wspomnienia… . „Beciaki” śpiewają przeróżny repertuar – od piosenek dla dzieci, po znane i lubiane przeboje polskie i światowe. Ale mają też piosenki pisane specjalnie dla nich przez Zborowskiego.

Większość z nich do tekstów Przyjaciela zespołu – zmarłego niedawno Marka Sochackiego. Wiele wspólnych utworów jest przebojami dziecięcych festiwali, wykonywanych chętnie przez dzieci z całej Polski. „Beciaki”, jak napisały same dzieci w wydanym przez siebie śpiewniku na Jubileusz, to „grupa młodych, utalentowanych dzieciaków. Zespół założony w 1992r. przez Marka Zborowskiego - Weychmana, pełnego pasji nauczyciela.”

Czym jest muzyka, panie Marku? Padła krótka odpowiedź: „Sposobem na życie”. I niech tak zostanie na kolejne… (co najmniej) dwadzieścia lat!

grywa Parlament Europejski.

Projekt, realizowany przez Polską Fundację im. Roberta Schumana, „Spotkania z Parlamentem Europejskim” ma przyczynić się do zmiany tej sytuacji, poprzez upowszechnianie wiedzy na temat Parlamentu Europejskiego i wyborów decydujących o jego kształcie jak jego wpływie na codzienne życie. Ma też zachęcić obywateli do udziału w zaplanowanych na 2014 r. wyborach decydujących o kształcie tej instytucji. Głównymi adresatami projektu są młodzi ludzie w wieku 17-22 lat, dla których wybory europejskie w 2014 roku będą pierwszymi wyborami, podczas których będą mogli zagłosować. Działania projektowe integrują wokół siebie nie tylko młodzież – uczniów szkół ponadgimnazjalnych - ale również całe społeczności lokalne.

I Liceum Ogólnokształcące im. Marii Konopnickiej w Suwałkach jako jedna z dziesięciu szkół w kraju realizuje projekt Fundacji im. Roberta Szumana, w ramach którego organizowane są gry miejskie. W trakcie gry uczniowie poruszają się kilkoma ścieżkami tematycznymi rozwiązując przygotowane zagadki, rozmawiając z przedstawicielami władz, lokalnych organizacji, mieszkańcami, przygotowując materiał fotograficzny i filmowy. 15 lutego br. uczniowie klasy IIE uczestniczyli w takiej grze miejskiej. Wcielili się w rolę młodych dziennikarzy, których zadaniem było zdobyć jak najwięcej informacji na temat Parlamentu Europejskiego, a następnie przygotować materiał prasowy do stworzonej na potrzeby gry gazety „Wieści z Europarlamentu”. Uczniowie zostali podzieleni na sześć grup tematycznych zgodnie z zakresem kompetencji Komisji pracujących w Europarlamencie.

W trakcie gry uczestnicy mieli okazję porozmawiać z przedstawicielami Urzędu Miasta oraz ekspertami w badanych obszarach tematycznych, gościli w biurze europosła, prowadzili wywiady telefoniczne, przeprowadzili również sondaż wśród mieszkańców, a swój materiał pra-

Grażyna Serafin

Suwalskie „Spotkania z Parlamentem Europejskim” Wybory do Parlamentu Europejskiego we wszystkich krajach członkowskich UE cieszą się mniejszym zainteresowaniem niż pozostałe wybory krajowe. W Polsce skala absencji wyborczej jest szczególnie wysoka, spowodowana między innymi brakiem wiedzy na temat roli, jaką od-

26

sowy udokumentowali zdjęciami.

W trakcie gry młodzież pokazała swoją kreatywność i dociekliwość. Poza wywiadami i spotkaniami z ekspertami, trzeba było wykonać zadania wymagające pomysłowości, a także umiejętności praktycznych. Uczestnicy stworzyli m.in. alternatywną mapę atrakcji turystycznych

„Szkolne Klimaty” - 1/2013 (22)

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

Suwałk, zorganizowali słuchowisko, gdzie została odczytana „Oda do kultury” ich autorstwa oraz happening, podczas którego rozdawali przechodniom balony, na których wypisali własne pomysły na ochronę naszego środowiska.

pendiów szkolnych (r.sz. 2012/2013 – 200zł rocznie) i refundacji zakupu podręczników szkolnych (180zł). Aby wesprzeć 6-latki w klasach pierwszych w roku szkolnym 2013/2014, Miasto Suwałki sfinansuje zajęcia dodatkowe: plastyczne, taneczne, sportowe, logopedyczne, korekcyjne, korekcyjno – kompensacyjne, szachowe oraz opiekę w świetlicy. Zostanie również zakupione nowe wyposażenie i pomocy dydaktyczne. Rodzice tych dzieci będą mogli wybrać szkołę dla swego dziecka bez względu na miejsce zamieszkania.

W szkołach zostaną zorganizowane oddziały klas pierwszych tylko dla dzieci sześcioletnich. Klasy te będą mniej liczne, a tym samym bardziej przyjazne uczniowi. Rodzice mogli też skorzystać z organizowanych przez szkoły podstawowe dni otwartych. Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna przy ul. Nowomiejskiej 10 czeka jeszcze na tych rodziców, którzy rozważają, czy warto zapisać dziecko 6-letnie do szkoły. Można porozmawiać z psychologiem (każdy czwartek 17-18.00, od 14lutego do 30 czerwca).

Uczniowie musieli zbadać również lokalne środowisko i przygotować profesjonalną ekspertyzę dotyczącą spraw społecznych, równouprawnienia i praw obywateli.

Wszystkie grupy pracowały bardzo aktywnie i z dużym zaangażowaniem wypracowując ciekawe materiały. Po wielu godzinach dziennikarskiej pracy uczniowie nieco zmęczeni, ale uśmiechnięci i zadowoleni z siebie powrócili do szkoły, gdzie podsumowali zebrany materiał oraz przygotowali nowy numer gazety „Wieści z Europarlamentu”, zawierający informacje pozyskane w czasie gry.

Kolejnym działaniem w ramach projektu jest, rozpoczęta 8 kwietnia br. gra internetowa, podczas której uczestnicy wcielą się w rolę eurodeputowanych. Będą podejmować decyzje związane z ważnymi wydarzeniami międzynarodowymi, reagować na petycje obywateli i naciski lobbystów oraz brać udział w tworzeniu aktów prawnych. Dla najlepszych posłów przewidziano nagrody - tablety Acer Iconia. Rozgrywka potrwa do 19 maja, będzie się można do niej włączyć w każdej chwili, nie tracąc szansy na wygraną. Gracze będą codziennie otrzymywali nowe zadania z różnych dziedzin, za których poprawne rozwiązanie zdobywać będą punkty. Wygra piętnastu graczy, którym uda się zająć piętnaście najwyższych miejsc w rankingu.

Po „internetowej rywalizacji” przed młodzieżą I LO, kolejne działania projektowe: miejski haapening i wyjazd 9-10 maja do Warszawy na symulację obrad Parlamentu Europejskiego. W rolę europosłów uczniowie „Konopnickiej” wcielali się już dwa razy w Strasbourgu. Kolejny wyjazd do Parlamentu Europejskiego jesienią br.

Nabór do suwalskich przedszkoli i gimnazjów odbywa się drogą elektroniczną. Ogłoszenie listy przyjętych do gimnazjów nastąpi 10 lipca br. Na stronie Urzędu Miejskiego można znaleźć wszystkie informacje i jednocześnie Informator dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych.

opracowanie: Jan Bielecki

Wieści z suwalskiego Ratusza W bieżącym roku Miasto Suwałki kontynuuje program „Mam 6 lat. Idę do szkoły”. Dzieci sześcioletnie uczące się w klasach pierwszych już korzystają ze sty-

„Szkolne Klimaty” - 1/2013 (22)

Proponowany jest też przez Prezydenta Miasta Program wspierania ucznia zdolnego. Zmiana stylu działania szkół i placówek oświatowych, ukierunkowanie ich na pracę z uczniem o specyficznych potrzebach edukacyjnych oraz wspieranie w tym zakresie umiejętności metodycznych nauczycieli staje się potrzebą i wymogiem czasów. Kreowanie tej zmiany jest dużym wyzwaniem również dla lokalnych samorządów.

Podniesienie jakości edukacyjnej i dostosowanie jej do standardów europejskich jest jednym z głównych celów przyjętej przez Radę Miejską w Suwałkach „Strategii Oświaty Miasta Suwałk do 2015r.” Wśród priorytetów w tym zakresie znalazł się m.in. zamysł stworzenia programu wspierania rozwoju uczniów zdolnych.

W związku z tym Miasto Suwałki tworzy „Program wspierania rozwoju uczniów zdolnych w mieście Suwałki do 2015 roku, skierowany do uczniów klas IV – VI szkół podstawowych, gimnazjów oraz szkół ponadgimnazjalnych. Szkoły i placówki oświatowe podejmą różnorodne formy pracy z uczniem zdolnym, a nauczyciele wzbogacą metody i formy swojej pracy. Na poziomie lokalnym organizowane będą działania promujące uzdolnienia i talenty uczniów, co powinno skutkować większą liczbą innowacji pedagogicznych oraz wzrostem zainteresowania uczniów udziałem w konkursach, olimpiadach, turniejach i zawodach sportowych.

W tym roku Prezydent Miasta Suwałki, Czesław Renkiewicz, ogłosił konkursy na dyrektorów w następujących jednostkach oświatowych: Przedszkolu nr 2, Szkole Podstawowej nr 9, Zespołach Szkół nr 4, 7 i 10.

Zbigniew R. De-Mezer (Na podstawie materiału WOWiS UM w Suwałkach)

27

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor

Wydarzenie w SODN

X Suwalskie Spotkania Edukacyjne ul. Kamedulska 3, 16-400 Suwałki tel/fax: 87 563 17 08, 87 566 36 46 sekretariat@sodn.suwalki.eu www.sodn.suwalki.pl

PDF compression, OCR, web optimization using a watermarked evaluation copy of CVISION PDFCompressor