6. Geschiedenis van de veluwe

De Veluwe kent een bijzondere geschiedenis en is door de natuur en de mens flink onder handen genomen. Nadat de stuwwallen zijn gevormd in de ijstijd, heeft de toendrawind het dekzand de tongbekkens opgevuld. Door een warmer wordend klimaat bestond heel Nederland en ook de Veluwe uit oerbossen. Pas in de middeleeuwen wordt de menselijke invloed groter,worden delen van het bos gekapt en ontstaat de heide waar de Veluwe nu bekend om staat. De randen van de Veluwe waar het kwel omhoog kwam waren eindeloze veenmoerassen. In de late middeleeuwen toen de bevolking groeide leidde dit tot overbegrazing en eindeloze stuifzanden en heidegebieden. Pas toen het kunstmest werd uitgevonden, werden de veenmoerassen ontwaterd en ontgonnen voor de landbouw. Schapenwol kon niet concurreren op de wereldmarkt en het heidelandbouwsysteem raakte uit de mode. Vanaf de 19de eeuw tot na de tweede wereld oorlog werd de Veluwe grotendeels van naaldbomen, vooral grove den, dat in de mijnbouw werd gebruikt. Tegenwoordig is dit de Veluwe die we kennen, een uitgestrekt bosgebied met heidevelden en enkele stukjes stuifzand.

De Veluwe is flink na 1850 flink gekrompen door de ontginning van natte heidegebieden op met name de randen. (bron: De Bosatlas van Ondergronds Nederland)

Problematiek Veluwe in schematische doorsnede.