Benchmark stedelijke invalswegen Vergelijkbaar met Westplein
2
Benchmark stedelijke invalswegen
‘‘The street is the river of life of the city, the place where we come together, the pathway to the center’’
William H. Whyte The social life of small urban spaces (1980)
Benchmark stedelijke invalswegen
3
BENCHMARK STEDELIJKE INVALSWEGEN Vergelijkbaar met Westplein
4
Opdrachtgever
Gemeente Utrecht
Kenmerk
UTT498/Asm/2474.01
Datum publicatie
24 september 2014
Projectteam opdrachtgever:
Peter van der Akker, Pieter van Sluijs
Projectteam Goudappel Coffeng
Marco Aarsen (projectleider), Jacob Tiellemans, Christiaan Kwantes, Rico Andriesse
Status
Definitief
Benchmark stedelijke invalswegen
INHOUD
1 Inleiding . . . . . . . 6
1.1 Aanleiding 1.2 Uw vraag
2 Aanpak . . . . . . . 10
2.1
Selectie van wegen en steden
2.2 Locatiebezoek 2.3 Deskresearch
2.4
Met de steden in gesprek
3 Benchmark . . . . . . 18
Marialaan, Nijmegen Sint Annastrraat, Nijmegen Groesbeekseweg, Nijmegen Vleutenseweg, Utrecht Heidelberglaan, Utrecht Croeselaan, Utrecht Brinkgreverweg, Deventer
Avenue Ceramique, Maastricht
IJburglaan, Amsterdam Overtoom, Amsterdam Mathenesserlaan, Rotterdam
Prinsegracht, Den Haag
Willemstraat, Eindhoven Boschdijk, Eindhoven Aalsterweg, Eindhoven Sophiastraat, Breda Index
Benchmark stedelijke invalswegen
5
6
Benchmark stedelijke invalswegen
1
INLEIDING Inleiding
1.1 Aanleiding De gemeente Utrecht maakt in 2014 samen met alle betrokken stakeholders een structuurvisie voor de tweede fase van het stationsgebied. Eén van de hoofdvragen is het bepalen van het eindbeeld van de infrastructuur op het Westplein. In de stad Utrecht is het Westplein en omgeving een plek van stedelijk belang. Het Westplein ligt direct tegen de Nationale OVknoop en het Jaarbeursgebied aan, het is een druk knooppunt van fietsstromen en stedelijke OV-lijnen en hier loopt een belangrijke autoverbinding tussen A2 en de binnenstad van Utrecht (Fly in). Het is ook een plek met grote verbetermogelijkheden; op dit moment wordt het gebied gedomineerd door verkeersstromen en heeft het nog weinig ruimtelijke kwaliteit. Mits goed vormgegeven kan het een aantrekkelijke verbindingsschakel worden tussen de wijk Lombok, het Stationsgebied en de binnenstad. Doelen in hoofdlijnen De inpassing van de infrastructuur moet voldoen aan:
▪▪
een aantrekkelijke, leefbare inrichtingskwaliteit met goede condities voor fietsers, voetgangers en verblijf (terrassen), zoveel mogelijk doorgaande groene profielen (doorgaande boomstructuren), goede oversteekbaarheid van infrastructuur (bij voorkeur één autorijstrook per richting) en veiligheid voor gebruikers;
▪▪
een afdoende afwikkeling van het geprognosticeerde doorgaande autoverkeer en een goede bereikbaarheid van alle functies op en rond het Westplein;
▪▪
ruimte voor ontwikkeling van een nieuw vastgoedprogramma.
Benchmark stedelijke invalswegen
7
1.2 Uw vraag Directe aanleiding voor uw vraag is de besluitvorming over het eindbeeld van de infrastructuur op het Westplein in het najaar van 2014. Om meer inzicht in mogelijkheden te krijgen, is deze benchmark uitgevoerd naar stedelijke invalswegen die vergelijkbaar zijn met het Westplein. Om dit inzicht in verschillende inpassingsmogelijkheden te verschaffen is onderzoek gedaan naar 16 stedelijke invalswegen in verschillende steden in Nederland. Bij het toekomstige Westplein gaat ‘Utrecht Aantrekkelijk en Bereikbaar’ uit van 15.000 à 20.000 mvt/etm. De Ontwikkelvisie Lombokplein uit 2012 hanteert een maximum van 15.000 mvt/etm. Wij hanteren in ons onderzoek, op verzoek van de gemeente, een bandbreedte van circa 10.000 tot 15.000 mvt/etm. Andere wensen bij de benchmark zijn:
▪▪ ▪▪ ▪▪
Een goede oversteekbaarheid voor voetgangers en fietsers. Relatie met het nieuwe Lombokplein. Een stedelijke invalsweg met een kwalitatief hoogwaardige ruimtelijke inpassing.
▪▪ ▪▪
Aanwezigheid van groen. Functies en levendigheid langs de weg, aanwezigheid plinten.
▪▪
8
Duidelijke plek voor bus en tram.
Benchmark stedelijke invalswegen
Benchmark stedelijke invalswegen
9
10
Benchmark stedelijke invalswegen
2 AANPAK Inleiding 2.1 Selectie van wegen en steden
Intensiteiten < 15.000 à 20.000 mvt/etm
Met alle aanwezige bureaukennis van stedelijke invalswegen
2 x 1 rijbaan met middenberm
in Nederland zijn we gekomen tot een eerste selectie van invalswegen met een intensiteit tot 15.000 mvt/etm. Deze hebben we vervolgens teruggebracht tot 16 wegen aan de hand van onderstaande criteria.
Intensiteiten < 15.000 à 20.000 mvt/etm
Verkeersintensiteiten op de hoofdrichting.
1 x 2 rijbanen zonder middenberm
De selectie betreft wegen met een intensiteit tussen circa 10.000 mvt/etm en 15.000 mvt/etm. De ondergrens is niet hard. Sommige wegen hebben een lagere verkeersintensiteit, maar hebben wel degelijk de capaciteit om tot 15.000 mvt/etm af te wikkelen.
Intensiteiten > 20.000 mvt/etm
Wegen met een intensiteit tot 15.000 à 20.000 mvt/etm kunnen
2 x 2 rijbanen
volstaan met 2x1 rijbaan of met 1x2 rijbanen. Dit geldt dus ook voor het nieuwe Westplein. Wegen met een intensiteit tot 15.000 à 20.000 mvt/etm kunnen volstaan met 2x1
Aangezien we de selectie beperken tot wegen tot 15.000 mvt/
rijbaan of met 1x2 rijbanen. Boven de 20.000 mvt/etm zijn er 2x2 rijbanen nodig om
etm kiezen we in deze benchmark voor wegen met 2x1 rijbaan
het verkeer af te wikkelen.
met middenberm en voor wegen met 1 x 2 rijbanen zonder middenberm.
Benchmark stedelijke invalswegen
11
Oversteekbewegingen in de dwarsrichting
Ruimtelijke inpassing
In het geval van Westplein is er de behoefte om een sterke
Een stedelijke invalsweg is de entree van het stadscentrum. Een
aanhechting tussen de wijk Lombok en het centrum te maken. Een
bepaalde allure en uitstraling zijn daarom zeker van belang. Deze
prettige en veilige oversteekbaarheid voor voetgangers en de vele
uitstraling wordt bepaald door aangrenzende bebouwing, breedte
fietsers is dus een aandachtspunt.
van profiel, toegepaste materialen, kwaliteit van groen, en mate van levendigheid.
Functie van de weg in de stad Westplein wordt een stedelijke invalsweg in het centrum van de stad. Bij de vergelijking hebben we gekeken naar de mate van stedelijkheid, uitstraling en compactheid van de wegen.
Duurzaam Veilig We bekijken in hoeverre de wegen voldoen aan de basiskenmerken van Duurzaam Veilig. Onderdelen die niet aan de basiskenmerken voldoen, worden benoemd.
Aanwezigheid van openbaar vervoer Het Westplein krijgt een gemengde tram- en busbaan. Dit is dus
De wegen die we onderzoeken zijn gebiedsontsluitingswegen
een tram in verharding. Hiermee is zoveel mogelijk rekening
binnen de bebouwde kom (GOW-bibeko). Deze hebben als functie
gehouden bij de selectie van de wegen.
uitwisselen en stromen. De onderzochte wegen zijn stedelijke invalswegen, vaak in een centrumomgeving, en hebben een
Relatie met omgeving: aanwezigheid van plein
maximum snelheid van 50 km/h.
Er zijn plannen om het Lombokplein te ontwikkelen. In een aantal toekomstvarianten heeft de weg een relatie met dit nieuwe plein.
De linkerafbeelding laat de ideale inrichting zien van een
In hoeverre maakt de weg onderdeel uit van het plein? Is het
gebiedsontsluitingsweg binnen de bebouwde kom (50 km/h).
prettig en veilig oversteekbaar voor voetgangers en fietsers of
De rechter afbeelding is een minimale inrichting van een
vormt de weg een barrière?
gebiedsontsluitingsweg binnen de bebouwde kom (50 km/h). Hier kan voor gekozen worden bij te weinig beschikbare fysieke
Stedelijke functies langs de weg.
ruimte. Beide afbeeldingen zijn afkomstig uit ‘Basiskenmerken
De nieuwe invalsweg zal een stedelijke context krijgen bestaande
wegontwerp: categorisering en inrichting van wegen’, uitgegeven
uit een combinatie van winkels en wonen. Het is wenselijk om
door het CROW.
levendige plinten te creëren.
12
Benchmark stedelijke invalswegen
Gebiedsontsluitingsweg met ideale inrichting
Gebiedsontsluitingsweg met minimale inrichting
Deze weg heeft een middenberm. Deze berm geeft auto’s voldoende
Wanneer er niet voldoende fysieke ruimte beschikbaar is, kan gekozen
mogelijkheid af te slaan zonder het achterliggende verkeer te hinderen.
worden voor deze inrichting. De fietser heeft zijn eigen plek door
De fietsers hebben een vrijliggende fietsroute, zodat ze snel en veilig
middel van fietsstroken uitgevoerd in rood asfalt. De autorijbanen
van en naar de stad kunnen. De middenberm vormt een steunpunt voor
worden van elkaar gescheiden door middel van een doorgetrokken
zowel fietsers als voetgangers bij het oversteken. Zo hoeven ze zich
asstreep. De afslag naar erftoegansgwegen is gemarkeerd met blokken
telkens slechts te concentreren op verkeer uit één richting. Dit maakt het
en haaientanden.
oversteken een stuk veiliger. Ook kan een middenberm voor een groener beeld zorgen. Het afslaande autoverkeer richting een erftoegangsweg rijdt
Maatvoering
over het trottoir en fietspad. Hierdoor is de automobilist zich er bewust van
Rijbaan: 2,75 – 3,50 meter
dat hij een 30 km/h gebied binnenrijdt.
Parkeerplaatsen: 2,20 – 2,50 meter Fietsstrook: 1,50 - 2,00 meter
Maatvoering
Asstreep met 0,18 meter tussenruimte
Rijbaan: 2,75 – 4,50 meter Parkeerplaatsen, inclusief 0,70 meter uitstapstrook: 2,50 – 2,70 meter Fietspad: 2,00 - 2,50 meter
Benchmark stedelijke invalswegen
13
2.2 Locatiebezoek De 16 geselecteerde wegen hebben we bezocht en ter plaatse
Auto
geanalyseerd en gefotografeerd. We hebben hierbij gekeken naar
▪▪ ▪▪
onderstaande punten. Duurzaam Veilig
Fiets
▪▪
▪▪ ▪▪ ▪▪
Toetsing of de weg voldoet aan basiskenmerken Duurzaam Veilig.
Aantal rijbanen. Breedte rijbaan.
Fietspaden, fietsstroken of parallelwegen. Breedte. 1 of 2 richtingen.
Hoofdrichting
▪▪
Geleiding verkeer in hoofdrichting.
-
Fysieke rijrichtingscheiding.
Voetganger
▪▪
Breedte voetpaden.
- Lengtemarkering. - Bomen.
Openbaar vervoer
- Verlichting.
▪▪ ▪▪ ▪▪ ▪▪ ▪▪
-
Opgaande elementen.
Dwarsrichting
▪▪ ▪▪ ▪▪ ▪▪
Oversteekbewegingen langzaam verkeer in de dwarsrichting.
Ligging van tram/bus in infrastructuur. Gemengd of apart. Inpassing (groen, stenig). OV-haltes.
Oversteken op kruispunten en/of wegvakken. Vormgeving kruispunten.
Parkeren
Aansluitingen op rijbaan.
▪▪
Aanwezigheid, ligging en maatvoering van parkeren.
Functies
Groen
▪▪ ▪▪ ▪▪ ▪▪
▪▪ ▪▪
Stedelijke functies langs de weg. Functie van weg in de stad.
Bomen. Boomsoort, hoogte en onderlinge afstand. Gras/beplanting.
Hoogte van bebouwing/bouwlagen. Aanwezigheid plint.
Ruimte
▪▪ ▪▪ ▪▪
14
Aanwezigheid van tram en/of bus.
Maat van profiel. Verhouding massa/ruimte. Bepaalde mate van ruimtelijke kwaliteit.
Benchmark stedelijke invalswegen
Materialen
▪▪ ▪▪ ▪▪
Verharding. Openbare verlichting. straatmeubilair.
2.3 Deskresearch
8 begrippen
Worldof ofFlows Flows World
WorldofofPlaces Places World
Net
Clusteren
de positie en het belang van de straat in het netwerk
activiteiten van sociale interactie en samenklontering van mensen
Stromen
Frontyard
domein van de ‘world of flows’ en vier uit de voor de periode 2008-2012.
fluïditeit van verkeersdeelnemers in de langsrichting van de straat
manifestatie van de relatie tussen gebouwen en de straat
Functional Ambiance
Kris-Kras
Zonering
bewegingen in de dwarsrichting van de straat
organisatie van functies en activiteiten in de straat
Verweven
Symboliek
tijdelijke samenkomst en menging van verkeersdeelnemers
de manifestatie van het specifieke karakter van de straat
Verkeersintensiteiten
Bij het verzamelen van de intensiteitgegevens hebben we
Met het begrippenkader van Functional Ambiance willen we de ‘world of flows’ en de ‘world of places’ op elkaar betrekken. De telgegevens stadsstraat is Luchtkwaliteit (NSL), van modelgegevens en van immers plek en pad tegelijkertijd, bestemming én van de betreffende gemeenten. Bij iedere weg hebben onze route. In het ontwerp van de stadstraat komen het maken vanmeest plekken én het organiseren van de specialisten gekeken waar we de actuele en betrouwbare stromen beide aan bod.
gebruik gemaakt van het Nationaal Samenwerkingsprogramma
gegevens vandaag kunnen halen.
We introduceren acht begrippen die niet afkomstig zijn uit het domein van één van de Ongevalgegevens disciplines maar die tussen de disciplines in staan. Ieder begrip representeert een aspect van Om een objectief beeld te krijgen van een weg is gekeken de stadsstraat dat kan worden vormgegeven en naar ongevalcijfers. Ondanks het feit dat ongevallen steeds dat van invloed is op het gedrag van mensen op straat. minder worden geregistreerd, geeft dit toch een goed beeld van
onveiligheid op wegen en kruispunten. Ongevalcijfers zijn bekeken Van deze acht begrippen komen er vier uit het
‘world of places’. Ieder begrip is even belangrijk, maar elke specifieke stadsstraat vraagt om een uitgekiende eigen balans.
We brengen de wegen in beeld in een Functional Ambiance spidergraph. Functional Ambiance is een, mede door Goudappel Coffeng ontwikkelde methode. Het is geschikt om de huidige situatie en de gewenste ambitie voor een weg in beeld te brengen. Het begrippenkader bestaat uit ‘the World of Flows’ en ‘the World of Places’, we kijken dus zowel door een verkeerskundige als door een ruimtelijke bril naar het gebied. Het sterke van deze methodiek is dat de 8 begrippen ‘disciplineneutraal’ zijn en dus voor iedereen te begrijpen. Het zorgt er voor dat burgers, politiek, stakeholders en experts dezelfde taal spreken.
Functional Ambiance
Benchmark stedelijke invalswegen
15
cht lijnen in de FA-spidergraph hebben een De FA-spidergraph kan op twee manieren ingevuld en in de FA-spidergraph hebben een De FA-spidergraph kan op twee manieren ingevuld ing waardoor het mogelijk is elk van de begripworden. In de eerste plaats kan de spidergraph ardoor het mogelijk is elk van de begripworden. In de eerste plaats kan de spidergraph symbolen) te waarderen en als ‘score’ in te gebruikt worden om de bestaande situatie te waarlen) te waarderen en als ‘score’ in te gebruikt worden om de bestaande situatie te waarn (veel-weinig / hoog-laag / belangrijk-onbederen. Hoe scoort de straat zoals die nu is op de -weinig / hoog-laag / belangrijk-onbederen. Hoe scoort deofstraat zoals die nu is op de De spidergraph is opgebouwd uit de volgende acht begrippen: World Places rijk). Door de scores op de begrippen onderling acht begrippen? Maar dezelfde FA-spidergraph kan ▪ ▪ Clusteren: activiteiten van sociale interactie enkan samenklontering or de scores op de begrippen onderling acht begrippen? Maar dezelfde FA-spidergraph rbinden ontstaat inof de ook gebruiktvan worden mensen. voor het waarderen van de World Flowsspidergraph een unieke n ontstaat in de▪▪spidergraph een unieke ook gebruikt worden voor het waarderen van de ▪ ▪ Frontyard: manifestatie van de relatie tussen gebouwen en de Net: de positie en het belang van de straat in het netwerk. ur die ingekleurd kan worden. De figuur maakt gewenste nieuwe situatie, de ambitie. Wat willen we ▪▪ Stromen: Fluïditeit van verkeersdeelnemers in de langsrichting van straat. gekleurd kan worden. De figuur maakt gewenste nieuwe situatie, de ambitie. Wat willen we ewaardeerde onderlinge veranderen? Op welke begrippen moet hetin ontwerp ▪▪ Zonering: organisatie functies en de straat. de straat. ‘balans’ tussen de eerde onderlinge ‘balans’ tussen de veranderen? Op welke begrippenvanmoet hetactiviteiten ontwerp Symboliek: De de manifestatie van het specifieke karakter die van de ▪▪ zichtbaar. Kris-Kras: bewegingen in de dwarsrichting van de straat. dan beter▪▪‘scoren’? ippen eenvoudig spidergraph verbeeldt envoudig zichtbaar. dan beter ‘scoren’? De spidergraph verbeeldt die ▪▪ Verweven: tijdelijke samenkomst en menging van straat. ambitie. verkeersdeelnemers. ambitie. Deze methodiek zou in een later stadium ook kunnen worden toegepast bij het bepalen van het ambitieniveau van het nieuwe Westplein.
n me
we
ver
we
ven
ver
n
me
stro
we
ver
ven
ven
net
-kra
s
-kra
kris
kris s
g
clu
liek bo
liek bo sym
sym
ard
nty
ste
rin
fro
g
ard
nty
fro
clu
ste
rin
g
clu
ard
nty
ste
rin
fro
g
liek
bo
rin
bo
sym
ste
ard
nty
fro
Benchmark stedelijke invalswegen
clu
sym
g
erin
g
erin
zon
g
erin
g
erin
zon
zon
Analyse: De straat zoals die is wordt in Analyse: De straat zoals die is wordt in één spidergraph gewaardeerd Analyse: De straat zoals die is wordt in één spidergraph gewaardeerd op alle op alle berippen van Functional Ambiance. één spidergraph gewaardeerd op alle begrippen van Functional Ambiance begrippen van Functional Ambiance
16
zon
liek
s
-kra
s
-kra
kris
kris
net
ven
we
stro
net
stro
ver
net
n
me
stro
n me
Ambitie: Na de analyse (grijs) worden Ambitie: Na analyse (grijs) worden de worden ambities voor de weg Ambitie: Nadede analyse (grijs) de ambities voor de stadstraat gescoord gescoord in dezelfde spidergraph (geel). de ambities voor de stadstraat gescoord in dezelfde spidergraph(geel). in dezelfde spidergraph(geel).
2.4 Met de steden in gesprek Naast onze kwantitatieve en kwalitatieve analyse van de 16 invalswegen is het uiteraard ook erg interessant om te horen wat de gemeenten er zelf van vinden. Wat ervaart de gemeente als sterke en zwakke punten van de weg? Wat zouden ze nu anders doen? Deze leerpunten kunnen zeer waardevol zijn voor het ontwerpproces van het Westplein. Om deze informatie te verkrijgen hebben we gesprekken gehad met onze contacten binnen de gemeenten Breda, Utrecht, Amsterdam, Den Haag, Nijmegen, Rotterdam, Deventer, Eindhoven en Maastricht.
‘‘If you plan for cars and traffic, you get cars and traffic. If you plan for people and places, you get people and places’’ William H. Whyte The social life of small urban spaces (1980)
Benchmark stedelijke invalswegen
17
18
Benchmark stedelijke invalswegen
3
BENCHMARK Inleiding
Willemstraat
Eindhoven
Boschdijk
23 meter
Eindhoven pag 98
pag 92
Aalsterweg
Eindhoven
Marialaan
23,5 meter
Nijmegen
Deventer
Prinsegracht
24 meter
Den Haag
Breda
29 meter
Mathenesserlaan Rotterdam
Nijmegen
Vleutenseweg
30 meter
Utrecht
Amsterdam
31 meter
Avenue Ceramique
Utrecht
32 meter
Nijmegen
42 meter
IJburglaan Amsterdam
43 meter
pag 68
pag 50
Sint Annastraat
Maastricht pag 62
pag 74
Croeselaan
41 meter
pag 38
pag 32
Overtoom
38 meter
pag 80
pag 110
Groesbeekseweg
36 meter
pag 86
pag 56
Sophiastraat
35 meter
pag 20
pag 104
Brinkgreverweg
33,5meter
33,5 meter
pag 26
Heidelberglaan Utrecht
45 meter
pag 44
De 16 wegen op volgorde van profielbreedte bekeken van gevel tot gevel. Deze breedte is zeer bepalend voor het stedelijke karakter en het functioneren van een weg. Benchmark stedelijke invalswegen
19
MARIALAAN Nijmegen GEBRUIK
INRICHTING
ONGEVALGEGEVENS 2008-2012
Verkeersintensiteit:
12.000 mvt/etmaal
Groen:
Auto:
2 x 1 rijbaan met middenberm
Boomsoort: zuileik
Aantal gewonden: 0
Openbaar vervoer:
bus op rijbaan
Verlichting: middenberm
Aantal verkeersdoden:
0
Breedte:
Langzaam verkeer betrokken:
4
Fiets: op parallelweg Parkeren:
langs parallelweg
Functies omgeving:
wonen
20
Benchmark stedelijke invalswegen
gras en bomen
35 meter
Aantal ongevallen: 12
N325
Be
rg e
Keizer Karelplein
als
ew eg
Sint Anna straat
A73
Ha te r
ts
ew eg
g we kse
ee
esb
Gro
eg ew afs Gra
nD
Benchmark stedelijke invalswegen
21
22 Benchmark stedelijke invalswegen 1,80 3,70 2,50
voortuin
3,25
voetpad
0,30
parkeren
2,00
parallelweg
3,25
berm en bushalte
1,80
rijbaan
1,50
berm
3,70
rijbaan
0,30
berm en bushalte
1,60
parkeren
parallelweg
parkeren
voetpad 2,50 0,30 3,50 3,00
Toelichting De Marialaan (12.000 mvt/etm) is een invalsweg door een woongebied in het noorden van de stad. De weg eindigt aan de achterkant van het station. De weg heeft gescheiden rijbanen met een groene middenberm en groene tussenbermen met bomen. Er zijn bijna geen voorzieningen langs de weg, anders dan een enkele horecavoorziening. De weg heeft daardoor een groen en rustig karakter. De rijbanen zijn 3,25 meter breed met een middenberm van 2 meter. Hierdoor is er niet het gevoel dat er door een drukke verkeerstraat gereden wordt. Sterke punten aan de Marialaan zijn de groene middenberm en tussenbermen, de levendigheid langs de weg door enkele horecavoorzieningen, de parallelweg zodat fietsverkeer van het autoverkeer op de hoofdrijbaan wordt gescheiden en de inpassing van bushaltes in de tussenberm. Punten die beter kunnen zijn de opstelruimtes voor fietsen in de middenberm en de breedte van de parkeervakken in de parallelweg.
Op de Marialaan zijn in de periode 2008-2012 twaalf ongevallen geregistreerd waarbij vier keer langzaam verkeer was betrokken. Dit zijn relatief weinig ongevallen in deze periode. Door gescheiden verkeersstromen ontmoeten de verschillende modaliteiten elkaar weinig. Dit is goed voor de verkeersveiligheid. De straat voldoet grotendeels aan de richtlijnen van Duurzaam Veilig. Idealiter worden alle verkeersstromen gescheiden, dus met een apart fietspad. De parkeervakken zijn te smal waardoor auto’s niet helemaal van de rijbaan af zijn. Voor auto’s op de hoofdrijbaan is de vergevingsgezindheid laag, door hoog opstaande randjes en korte maken deel uit van het domein de bij “world afstand tot lantaarnpalen is de kans opvan schade een foutje redelijk hoog. of flows” terwijl de begrippen aan de onderzijde
onderkant meer in het teken staan van de “world of places”
n
me
“De gemeente Nijmegen is zeer tevreden met deze straat. Het aantal directe aantakkingen op deze weg is verlaagd. Deze zijn op de parallelwegen aangesloten. Dit verhoogt de verkeersveiligheid. Het LARGAS (Langzaam Rijden Gaat Sneller) principe is hier van toepassing.’’
stro
ver
figuur die ingekle de gewaardeerde begrippen eenvo
we
ven
s
-kra
net
kris
sym
erin g
bo
zon
liek
Guus Cornelissen, verkeerskundig adviseur gemeente Nijmegen
clu
ste
rin
g
ard
nty
fro
Waardering van de weg aan de hand van Functional Ambiance
Functional Ambiance
Benchmark stedelijke invalswegen
23
Oversteekplaats voor fietsers
Voetgangersoversteek bij horeca
24
Benchmark stedelijke invalswegen
bus op rijbaan
Bushalte als onderdeel van berm
Oversteekplaats voor fietsers
Levendigheid langs weg
Parallelweg met parkeren aan beide zijden. Relatief smalle parkeervakken
Groene inpassing van de weg
Krappe opstelruimte voor fietser
Benchmark stedelijke invalswegen
25
SINT ANNASTRAAT Nijmegen GEBRUIK
INRICHTING
ONGEVALGEGEVENS 2008-2012
Verkeersintensiteit:
15.000 mvt/etmaal
Groen:
Auto:
1 x 2 rijbanen zonder
Boomsoort: linde
Aantal gewonden: 7
middenberm
Verlichting:
tussen weg en parallelweg
Aantal verkeersdoden:
0
Openbaar vervoer:
Breedte:
33,5 meter
Langzaam verkeer betrokken:
9
n.v.t.
Fiets: op parallelweg Parkeren:
langs parallelweg
Functies omgeving:
wonen en bedrijven
26
Benchmark stedelijke invalswegen
bomen
Aantal ongevallen: 37
N325
Keizer Karelplein
rg e
nD
ee esb Gro
eg ew afs Gra
Be
als
ew eg
Ha te r
ts ew eg
g we kse
A73
Benchmark stedelijke invalswegen
27
28 Benchmark stedelijke invalswegen 1,50 3,50
voortuin
3,50
voetpad
3,50
parallelweg
1,50
parkeren
3,50
rijbaan
1,25
parkeren
parallelweg
voetpad
voortuin 6,00 1,25 6,00
Toelichting
De straat voldoet grotendeels aan de richtlijnen van Duurzaam Veilig. Idealiter worden alle verkeersstromen gescheiden, dus met een apart fietspad. De parkeervakken zijn te smal waardoor auto’s niet helemaal rijbaan zijn. Voor auto’s hoofdrijbaan is de maken van deeldeuit van af het domein vanopdede“world vergevingsgezindheid laag, door hoog opstaande randjes en korte of flows” terwijl de begrippen aan de onderzijde afstand tot lantaarnpalen is de kans op schade bij een foutje redelijk onderkant meer in het teken staan van de “world of hoog.
places”
“Deze weg vormt een overgang van een gebiedsontsluitingsweg naar een erftoegangsweg en is daarom smaller. Hierdoor is de doorstroming wat minder goed en zijn er relatief meer aanrijdingen.’’
n
me
stro
ver
we
ven
sym
erin g
bo
zon
liek
s
-kra
net
kris
rin
g
ard
nty
fro
Guus Cornelissen, verkeerskundig adviseur gemeente Nijmegen
figuur die ingekle de gewaardeerde begrippen eenvou
ste
Sterke punten aan de Sint Annastraat zijn de groene aankleding en de parallelwegen, zodat fietsers en parkerende auto’s gescheiden zijn van het doorgaand verkeer. Een ander sterk punt zijn de zijwegen met uitritconstructie, die de verkeersveiligheid ten goede komen. Punten die beter kunnen zijn de inpassing van bomen en de breedte van de parkeervakken.
Op de Sint Annastraat zijn in de periode 2008-2012 37 ongevallen geregistreerd tussen de spoorlijn en het Keizer Karelplein. Hierbij zijn 7 gewonden gevallen en was 9 keer langzaam verkeer betrokken. Dit geeft aan dat de oversteekbaarheid op kruispunten, waar de verschillende verkeersstromen samen komen, de gevaarlijkste punten zijn.
clu
De Sint Annastraat (15.000 mvt/etm) is een invalsweg vanuit het zuiden. Het verbindt de universiteit van Nijmegen met het centrum en eindigt op het Keizer Karelplein en geldt als één van de belangrijkste verkeersaders van Nijmegen. De Sint Annastraat is een stenige weg langs veel monumentale woningen, hetgeen een statig beeld geeft aan de straat. De rijloper is 7 meter breed (2 x 3,5 meter) met aan weerszijden een parallelweg die ook door fietsers wordt gebruikt. De bomenrij aan weerszijden tussen de weg en de parallelweg, in combinatie met de voortuinen zorgt voor een groen en natuurlijk karakter.
Waardering van de weg aan de hand van Functional Ambiance
Functional Ambiance
Benchmark stedelijke invalswegen
29
Statige panden langs Sint Annastraat
Parallelwegen aan beide zijden
Voorsorteervak voor fietsers
30
Benchmark stedelijke invalswegen
Fietsoversteek
Aantal fietsoverstreken geregeld met verkeerslichten
Boomspiegels vaak te klein
Parkeren deels in molgoot
Aantal kruispunten geregeld met verkeerslichten
Duidelijke plek voor de fietser
Zijweg met uitritconstructie
Benchmark stedelijke invalswegen
31
GROESBEEKSEWEG Nijmegen GEBRUIK
INRICHTING
ONGEVALGEGEVENS 2008-2012
Verkeersintensiteit:
12.000 mvt/etmaal
Groen:
bomen
Aantal ongevallen: 17
Auto:
1 x2 rijbanen zonder
Boomsoort:
Witte paardenkastanje
Aantal gewonden: 3
middenberm
Verlichting:
tussen weg en voetpad
Aantal verkeersdoden:
0
Openbaar vervoer:
Breedte:
30 meter
Langzaam verkeer betrokken:
4
bus op rijbaan
Fiets: op fietsstrook Parkeren:
aanliggend
Functies omgeving:
wonen en bedrijven
32
Benchmark stedelijke invalswegen
N325
Keizer Karelplein
rg e
nD
als
ew eg
Sint Anna straat
A73
Ha te r
ts
ew eg
eg ew afs Gra
Be
Benchmark stedelijke invalswegen
33
34 Benchmark stedelijke invalswegen 2,00 1,75
voortuin
3,50
voetpad
3,50
parkeren
2,00
fietsstrook
rijbaan
1,75
fietsstrook
2,30
parkeren
voetpad
voortuin 5,00 2,30 5,00
Toelichting
Sterke punten aan de Groesbeekseweg zijn de groene aankleding, de steunpunten voor de voetgangersoversteken, de groene allure van de weg en, ondanks een vrijliggend fietspad de voorkeur geniet, de brede fietsstroken. De bushalte gaat daarbij niet ten koste van de fietsstrook. Een verbeterpunt zou zijn een vrijliggend fietspad te creëren in plaats van fietsstroken. Daarnaast is de oversteekbaarheid van de weg niet goed door de breedte van de weg. De parkeervakken zijn net iets te smal.
De straat voldoet redelijk aan de richtlijnen van Duurzaam Veilig. Idealiter worden alle verkeersstromen gescheiden, dus met een apart fietspad. De parkeervakken zijn te smal waardoor auto’s niet helemaal van de rijbaan af zijn. Voor auto’s op de hoofdrijbaan is de maken deel uit van goed, het domein van de “world vergevingsgezindheid er zijn uitwijkmogelijkheden. Gezien defiguur die ingekleurd functie van terwijl invalsweg een basisschool langs de weg niet ideaal. de gewaardeerde ond of flows” deisbegrippen aan de onderzijde begrippen eenvoudig onderkant meer in het teken staan van de “world of
places”
n
me
stro
ver
we
ven
kris
“Dit noemen we een luxeprobleem. De weg is te breed en daardoor te veel ingericht als autogebied. In de toekomst zou dit de hoofdverbinding richting het oosten kunnen worden. Nabij het centrum is de Groesbeekseweg te krap, hier is qua inpassing meer ruimte gewenst.”
Op de Groesbeeksweg zijn in de periode 2008-2012 tussen de Heyendaalseweg en het Keizer Karelplein 17 ongevallen geregistreerd waarbij 3 gewonden zijn gevallen. Vier keer was langzaam verkeer betrokken bij de ongevallen. Gezien de functie en inrichting van de weg valt het aantal ongevallen mee, al zou de verkeersveiligheid wel sterk verbeteren als verschillende verkeersstromen gescheiden zouden zijn.
s
-kra
net
De Groesbeekseweg (12.000 mvt/etm) is een invalsweg vanuit het zuidoosten. De weg loopt langs de Heilige Landstichting naar het centrum van Nijmegen en eindigt op het Keizer Karelplein. De weg geldt als één van de belangrijkste verkeersaders van Nijmegen. De rijloper is in totaal 11 meter breed (fietsstroken van 2 meter aan weerzijde van de weg), waardoor de weg ondanks de bomen en de monumentale panden voelt als een verkeersgebied. Wel zorgt de bomenrij aan weerszijden, in combinatie met de voortuinen voor een groen en zachte uitstraling.
zon e
liek bo
Guus Cornelissen, verkeerskundig adviseur gemeente Nijmegen
sym
ring
A éé
b
clu
ste
rin
g
ard
nty
fro
Waardering van de weg aan de hand van Functional Ambiance
Functional Ambiance
Benchmark stedelijke invalswegen
35
Bushaltes tussen weg en fietsstrook
Extra aandacht voor oversteken bij basisschool
36
Benchmark stedelijke invalswegen
Weg met groene allure
Mensen maken niet altijd gebruik van steunpunt
Duidelijke plek voor de fietser
Oversteek met klein steunpunt
Lastige oversteeknbaarheid zonder steunpunt
Door grote boom minder ruimte voor voetpad
Benchmark stedelijke invalswegen
37
VLEUTENSEWEG Utrecht GEBRUIK
INRICHTING
ONGEVALGEGEVENS 2008-2012
Verkeersintensiteit:
13.000 mvt/etmaal
Groen:
Auto:
2 x 1 rijbaan met
Boomsoort: linde
Aantal gewonden: 26
middenberm
Verlichting:
tusssen weg en parallelweg
Aantal verkeersdoden:
0
Openbaar vervoer:
bus op busbaan
Breedte:
41 meter
Langzaam verkeer betrokken:
9
Fiets:
op parallelweg en fietspad
Parkeren:
aanliggend en langs
parallelweg
38
Benchmark stedelijke invalswegen
gras en bomen
Aantal ongevallen: 170
n ixl aa ar n
M
Am ste rd am se str aa tw eg
Kard
inaal
de Jo
ngwe
g
ijne
har
Cat
A28 gel sin
A2
ew eg ini Wa ter l
n
laa
dn ay
hH
ep Jos
A27
Benchmark stedelijke invalswegen
39
40 Benchmark stedelijke invalswegen 2,00
voetpad
2,95
fietspad
3,80
parkeren
4,50
rijbaan
3,80
busbaan
2,95
berm
2,50
busbaan
2,70
rijbaan
2,90
berm
2,00
fietspad
parallelweg
parkeren
voetpad 3,40 2,80 3,30
Toelichting
Goed aan de weg zijn de gescheiden verkeersstromen (bus, auto, fiets), zelfs op de parallelweg. De groene middenberm en tussenbermen zorgen daarnaast voor een natuurlijk aanzicht. Enkele winkels en horeca gelegenheden gebruiken (een deel van) de stoep, dit verhoogt het gevoel van levendigheid. De oversteekbaarheid van de weg is niet zo goed aangezien alleen bij kruispunten doorsteken
Op de Vleutenseweg zijn in de periode 2008-2012 170 ongevallen geregistreerd waarbij 26 gewonden zijn gevallen. In 15 gevallen was langzaam verkeer betrokken bij de ongevallen.
figuur die ingekl de gewaardeerd begrippen eenvo
maken deel uit vanaan het “worldVeilig. De straat voldoet goed dedomein richtlijnenvan van de Duurzaam Voor auto’s opterwijl de hoofdrijbaan is de vergevingsgezindheid goed of flows” de begrippen aan de onderzijde vanwege de aanliggende busbaan. De weg is monofunctioneel en de onderkant meer in het teken staan van de “world of herkenbaarheid is goed. De parkeervakken zijn voldoende breed. Alle places” verkeersstromen zijn gescheiden, zelfs op de parallelweg.
n
me
stro
ver
we
ven
kris g
erin
b sym
zon
ste
rin
g
ard
nty
fro
Zanne Schors, landschapsarchitect gemeente Utrecht
clu
We krijgen veel verzoeken voor vergroenen van de weg, blijkbaar hebben bewoners wel behoefte aan wat meer eigenheid en fleurigheid hier (en vanwege alle opgeknipte bermstrookjes tussen weg en busbaan zou dat wel weer erg lastig om te beheren zijn).’’
olie
k
s
-kra
’’Dit is een brede stadsstraat. Er lag ooit een waterweg in. Daarom is de verhouding gevel-straat heel anders, veel minder compact. Door de busbaan in het midden vormt het een barrière. Gelukkig zijn er wel enkele goede gelijkvloerse oversteken, waardoor het enigszins aansluit bij het verdere weefsel van de stad. Verder is de straat helemaal opgeknipt in veel te veel aparte stroken: bus, fiets, weg, parallelweg, berm, nog een berm enz. Aan de bomen zie je dat het niet goed is zo, die staan te kwijnen in te smalle strookjes. Terwijl de enorme ruimte toch vraagt om echt goede forse bomen. Voor het faciliteren van een levendige plint zou ook de stoep (m.n. aan de zonzijde) meer ruimte moeten krijgen. Zelfs voor de automobilist is het zoeken tussen al die verschillende stroken.
in de middenberm zijn, en op enkele fietsoversteekpunten. Fietsers rijden op de parallelweg op een verhoging wat onveilig kan zijn bij drukte op het fietspad. Bushaltes gaan ten koste van de middenberm, wat op deze punten de weg een stenig karakter geeft. De weg heeft een totale breedte van 41 meter. Door deze grote maat, voelt het minder aan als een stedelijke invalsweg. Hekwerkjes in de middenberm moeten ‘voorkomen’ dat voetgangers hier oversteken. Aangezien ze vrij laag zijn, kan men zich afvragen hoe functioneel dit is.
net
De Vleutenseweg (13.000 mvt/etm) is een gebiedsontsluitingsweg in het westen van het centrum van Utrecht. De weg loopt binnen stedelijk gebied van de Spinozaweg tot het Westplein. De rijbanen zijn 5,75 meter breed (busbaan van 3,80 meter en een rijstrook van 2,95 meter) met een groene middenberm van 4,5 meter breed. Aan de noordzijde zijn er langsparkeervakken, aan de zuidzijde is een parallelweg met parkeervakken en een vrijliggend en verhoogd fietspad. Langs de weg zitten voornamelijk woningen. In de plinten zitten verspreid over de weg enkele winkels en andere publieke voorzieningen. Aan de horizon is de Dom te zien, de weg loopt dus richting het centrum. Zijstraten zijn aangesloten met inritconstructies.
Waardering van de weg aan de hand van Functional Ambiance
Functional Ambiance Benchmark stedelijke invalswegen
41
Oversteekplaats bij bushaltes
Zicht op de Dom
Zijstraat met uitritconstructie
Berm met hekwerkje tussen busbanen
Kruispunt met verkeerslichten
42
Benchmark stedelijke invalswegen
Verhoogd fietspad naast parallelweg
Oversteken
Bij bushaltes geen middenberm
Benchmark stedelijke invalswegen
43
HEIDELBERGLAAN Utrecht GEBRUIK
INRICHTING
ONGEVALGEGEVENS 2008-2012
Verkeersintensiteit:
Niet van toepassing. Alleen toegankelijk
Groen:
gras en bomen
Aantal ongevallen: 1
voor bussen en taxiâ&#x20AC;&#x2122;s. Weg heeft echter
Boomsoort:
plataan en taxus
Aantal gewonden: 1
wel voldoende capaciteit.
Verlichting:
tusssen busbanen
Aantal verkeersdoden:
0
Openbaar vervoer:
Breedte:
circa 45 meter
Langzaam verkeer betrokken:
0
bus op busbaan
Fiets: op fietspad Functies omgeving:
44
Universiteit en horeca
Benchmark stedelijke invalswegen
an xla ni ar
M
Am ste rd am se str aa tw eg
Kard
inaal
de Jo
ngwe
g
el
ing
nes
ij har
Cat
A28
Jos
iew eg Wa ter lin
n
laa
dn ay
hH
ep
A27
Benchmark stedelijke invalswegen
45
46 Benchmark stedelijke invalswegen circa 6,00 circa 5,00
pleinverharding
3,00
gazonelementen
3,00
pleinverharding
circa 6,00
busbaan
circa 3,00
busbaan
5,00
pleinverharding
circa 3,00
gazonelementen
fietspad
gazonelementen
pleinverharding circa 7,00 circa 3,00
Toelichting De Heidelberglaan is een weg in het zuidoosten van Utrecht, op de campus van De Uithof. De weg loopt van de Genevelaan tot aan de Hoofddijk, om het UMC heen. De Heidelberglaan is een busbaan waar taxi’s ook gebruik van mogen maken. Het wegprofiel bestaat uit een rijbaan met 2x1 rijstroken, gescheiden door een klein randje. De weg zou wat betreft weginrichting echter ook prima tot circa 15.000 mvt/ etm moeten kunnen afwikkelen. Tussen het vrijliggende 1x2 fietspad en de rijbaan ligt een stoep van circa 9 meter. Bussen halteren langs de rijbaan. Zijstraten zijn met voorrangsconstructies aangesloten op de Heidelberglaan. Door grasperken verhoogd aan te leggen worden voetgangers op een natuurlijke manier gestuurd naar oversteeklocaties. Hier lopen de pleinen als het ware over de weg heen. Deze grasperken liggen zowel tussen de rijbaan en het fietspad als aan de buitenzijden. Aan weerzijden van de weg zijn universiteitsgebouwen. Aan de noordkant van de weg staan een aantal bomen. Door de grote grasperken en bomen, in combinatie met kleurrijke gebouwen en levendigheid van studenten doet de straat prettig en leefbaar aan. Andere sterke punten aan de weg zijn de gescheiden verkeersstromen en het weren van autoverkeer.
De weg heeft een breed profiel van 45 meter. Dit is voor een stedelijke invalsweg zoals Westplein wellicht wat aan de brede kant. Door de verhouding tussen de breedte van het profiel en de hoogte van de aanliggende massa, zal het waarschijnlijk niet voldoende aanvoelen als een stedelijke invalsweg in een centrumomgeving. Tijdens collegedagen is het heel druk met fietsers en OV reizigers, waardoor verkeersonveilige situaties kunnen ontstaan als deze stromen gemengd worden. Doordat deze gescheiden zijn, wordt dit voorkomen. Op de Heidelberglaan is in de periode 2008-2012 1 ongeval geregistreerd waarbij 1 gewonde is gevallen. Dit ongeval vond plaats tussen een fietser en een bus, waarbij rood licht werd genegeerd. De straat voldoet goed aan de richtlijnen van Duurzaam Veilig. De functionaliteit, homogeniteit, herkenbaarheid, vergevingsgezindheid en statusonderkenning zijn goed.
maken deel uit van het domein van de “world of flows” terwijl de begrippen aan de onderzijde onderkant meer in het teken staan van de “world of “Functioneert prima. De busbaan stroomt goed” places”
figuur die ingekleu de gewaardeerde o begrippen eenvoud
Dirk-Jan Hoekstra, verkeerskundige gemeente Utrecht
n
me
stro
ver
we
ven
b sym
g
erin
clu
ste
rin
g
ard
nty
fro
Zanne Schors, landschapsarchitect gemeente Utrecht
zon
k olie
s
-kra
net
kris
’’Eendimensionale straat in een eendimensionaal gebied. Voor de hele Uithof geldt dat er eigenlijk nauwelijks een stedelijk weefsel is. Alle wegen en alle gebouwen staan op zichzelf, er is weinig uitwisseling. Bezoekers komen er gaan naar hun bestemming, blijven daar de hele dag, en gaan weer naar huis. Doordat de Heidelberglaan alleen voor bussen is, weten andere voertuigen niet hoe ze de gebouwen moeten bereiken. Die gaan daarom vaak noodgedwongen over de fietspaden (koeriers, leveranciers enz.). Omdat er niet veel alternatieve verblijfsplekken zijn binnen snel bereik (in een korte pauze), zie je wel eens studenten hier zitten op diverse plekken aan de straat. Maar het is er snel winderig. Kortom, dit is niet het type straat dat je gebruikt om een (levendig) stukje stad te maken.’’
Waardering van de weg aan de hand van Functional Ambiance
Functional Ambiance
Benchmark stedelijke invalswegen
47
vrijliggend fietspad in twee richtingen
Door gazonelementen een groene uitstraling
Doorlopende pleinverharding. Gazonelementen â&#x20AC;&#x2DC;geleidenâ&#x20AC;&#x2122; voetgangers bij oversteken.
48
Benchmark stedelijke invalswegen
Inpandige fietsenstalling langs fietspad
oversteekplaats
Brede bermen
Geregelde oversteekplaats
bushaltes
Benchmark stedelijke invalswegen
49
CROESELAAN Utrecht GEBRUIK
INRICHTING
ONGEVALGEGEVENS 2008-2012
Verkeersintensiteit:
12.000 mvt/etmaal
Groen:
Auto:
2 x 1 rijbaan met
Boomsoort: linde
Aantal gewonden: 17
middenberm
Verlichting:
tusssen weg en fietspad
Aantal verkeersdoden:
0
Openbaar vervoer:
Breedte:
32 meter
Langzaam verkeer betrokken:
18
bus op rijbaan
Fiets: op vrijliggend fietspad Parkeren:
aanliggend langs weg
Functies omgeving:
wonen en winkels
50
Benchmark stedelijke invalswegen
gras en bomen
Aantal ongevallen: 61
an xla ni ar
M
Am ste rd am se str aa tw eg
Kard
inaal
de Jo
ngwe
g
ijne
har
Cat
A28
gel
sin
A2
ini Wa ter l
n
laa
n yd Ha
ew eg
ph
e Jos
A27
Benchmark stedelijke invalswegen
51
52 Benchmark stedelijke invalswegen 2,20
voortuin
1,90
voetpad
3,45
fietspad
4,30
parkeren
1,20
rijbaan
4,30
middenbern
3,45
onverhard wandelpad
1,90
middenbern
rijbaan
2,20
parkeren
fietspad
voetpad 3,10 4,00
Toelichting
Grote kracht van de weg is de brede middenberm die als een wijkparkje functioneert. De wandelroute centraal in deze middenberm wordt veel gebruikt door mensen om even te wandelen of hun hond uit te laten. De bomen zorgen in combinatie met de fraaie architectuur voor een prettig straatbeeld. Er is voldoende ruimte voor fietser en voetganger. De oversteekbaarheid van de weg is goed aangezien maar één rijbaan tegelijk overgestoken hoeft te worden.
’’Dit is een typische stadsstraat in een vooroorlogse woonwijk met een vrij smal profiel voor de verkeersafwikkeling, maar wel veel ruimtelijke kwaliteit. De ruimtelijke kwaliteit zit hem in de sterke structuur van de middenberm met bomen. Daarnaast in de kruisingen, die zijn namelijk gewoon gelijkvloers en zonder opstelvakken om links- dan wel rechtsaf te slaan. Hierdoor is de laan continu in zijn ruimtelijke structuur. Een andere kwaliteit is de ruimte aan de gevel van stoep en fietspad samen, hoewel die nog wel iets breder zou kunnen.
De straat voldoet redelijk goed aan de richtlijnen van Duurzaam Veilig. Voor auto’s op de hoofdrijbaan is de vergevingsgezindheid redelijk, er zijn beperkt uitwijkmogelijkheden vanwege langsparkerende auto’s. Er is aparte infrastructuur voor de fiets. De parkeerplaatsen zijn met een breedte van 1,90 meter wat aan de smalle kant.
“De weg is erg rustig geworden na de knip bij de Jaarbeurs. Dit heeft als negatief bijeffect dat er te hard wordt gereden nu. Daarnaast maakt zwaar verkeer nu gebruik van de weg waar ze eigenlijk om moeten rijden. Het grootste gevaar ontstaat bij oversteken, hoge snelheid en slecht zicht maken deelgevaarlijke uit van het domein leveren situaties op.” van de “world of flows” terwijl de begrippen aan de onderzijde onderkant meer in het teken staan van de “world of places” Martijn Dijkhof, Verkeerskundige
figuur die ingekleu de gewaardeerde begrippen eenvou
gemeente Utrecht
n
me
stro
ver
we
ven
kris s
-kra
Door de compactheid en de bomen is het een straat die geen barrière is, maar deel van de woonbuurt en de stad.’’
Op de Croeselaan zijn in de periode 2008-2012 61 ongevallen geregistreerd waarbij 17 gewonden zijn gevallen. In 18 gevallen was langzaam verkeer betrokken bij de ongevallen.
net
De Croeselaan (12.000 mvt/etm) is een gebiedsontsluitingsweg in het westen van het centrum van Utrecht. De weg loopt binnen stedelijk gebied van de Vondellaan tot het Westplein. De rijbanen zijn 3,45 meter breed met een zeer brede en groene middenberm van 9,80 meter breed. De bus rijdt en halteert op de rijbaan. Parkeren van auto’s vindt plaats langs de rijbaan. De fietspaden zijn vrijliggend aan beide zijden. Langs de weg zitten voornamelijk woningen. In de plinten zitten verspreid over de weg enkele winkels en andere publieke voorzieningen.
g
erin
b sym
zon
k olie
Zanne Schors, landschapsarchitect gemeente Utrecht
clu
ste
rin
g
ard
nty
fro
Waardering van de weg aan de hand van Functional Ambiance
Functional Ambiance
Benchmark stedelijke invalswegen
53
Extra attentie doorsteek door middel van grote keien
Brede middenberm fungeert als wijkpark
Fietsoversteek
54
Benchmark stedelijke invalswegen
Extra attentie wegversmalling en oversteek
Bus halteert op rijbaan
Voetgangersoversteek
Ruimte voor fietsparkeren
Flexibele â&#x20AC;&#x2DC;busdrempelâ&#x20AC;&#x2122;
Gras deels overrijdbaar door middel van grasbetonstenen
Aansluiting van zijstraat
Extra markering bij zebra oversteek
Vrijliggende fietspaden en parkeren langs rijbaan
Benchmark stedelijke invalswegen
55
BRINKGREVERWEG Deventer GEBRUIK
INRICHTING
ONGEVALGEGEVENS 2008-2012
Verkeersintensiteit:
10.000 mvt/etmaal
Groen:
Auto:
2 x 1 rijbaan middenberm
Boomsoort: robinia
Aantal gewonden: 5
Openbaar vervoer:
bus op rijbaan
Verlichting:
tusssen weg en fietspad
Aantal verkeersdoden:
0
Breedte:
24 meter tot aan hek plein
Langzaam verkeer betrokken:
10
Fiets: op vrijliggend fietspad Parkeren:
aanliggend langs weg
Functies omgeving:
wonen, winkels en plein
56
Benchmark stedelijke invalswegen
bomen
Aantal ongevallen: 53
y nt na
Du an
la
e
nr
We ll
aat str
nd
o eH
g
Ho
He
Ce int uu rba an
Snipperling
sdijk
N344
Benchmark stedelijke invalswegen
57
58 Benchmark stedelijke invalswegen 3,25 1,90 1,10
plein
fietspad
2,10
verharde berm
3,25
parkeervakken
rijbaan
1,10
verharde middenberm
rijbaan
2,10
verharde berm
3,30
fietspad
plein
plein 2,10 3,50
Toelichting De Brinkgreverweg (10.000 mvt/etm) is een erftoegangsweg in het oosten van Deventer. De weg loopt vanaf het spoor tot aan de Henri Dunantlaan (N337). De Brinkgreverweg heeft 2 rijbanen met daar tussenin een middenberm van 1,90 meter. Aan weerszijden van de rijbanen ligt een vrijliggend fietspad. Het geheel is verder bestraat met gebakken klinkers. Bussen rijden en halteren op de rijbaan. Zijstraten zijn met inritconstructies aangesloten op de Brinkgreverweg. De klinkerverharding van de Beestenmarkt loopt door in de weginrichting van deze weg. Achterliggende doel hiervan is om de weg onderdeel uit te laten maken van het geheel. Er is echter tussen de Beestenmarkt en de weg een hek geplaatst. Dit staat eigenlijk haaks op deze gedachte.
Goed aan de weg zijn de gescheiden verkeersstromen. Fietsers en automobilisten zijn gescheiden op het wegvak tussen het spoor en de beestenmarkt, evenals autoverkeer in tegengestelde richting. De oversteekbaarheid van de weg is goed. Wat minder goed is de kwaliteit van de inrichting. De weg doet wat stenig aan. De Beestenmarkt is niet meer aangesloten op de Brinkgreverweg, doordat er een hek tussen is geplaatst, dit maakt het ook afstandelijker.
figuur die ingek de gewaardeerd begrippen eenvo
maken deel uit vanzijn hetindomein de “world Op de Brinkgeverweg de periodevan 2008-2012 53 ongevallen waarbij gewonden zijnaan gevallen. In 10 gevallen was ofgeregistreerd flows” terwijl de5 begrippen de onderzijde langzaam verkeer betrokken bij de ongevallen. onderkant meer in het teken staan van de “world of places” De straat voldoet goed aan de richtlijnen van Duurzaam Veilig. De functionaliteit, homogeniteit, herkenbaarheid, en statusonderkenning zijn goed, de vergevingsgezindheid kan beter door de smalle rijstroken.
ver
we
ven
net sym
erin g
bo
zon
liek
s
-kra
clu
ste
rin
g
ard
nty
fro
Tom Draisma, verkeerskundige gemeente Deventer
n
me
stro
kris
“Deze weg is een typische, historische radiaal die van oudsher de binnenstad van Deventer verbindt met het Sallandse achterland ten noorden van de stad.” Deze functie van ontsluitingsweg heeft hij nog steeds. Met de herstructurering van de aanliggende Beestenmarkt enkele jaren geleden, is gekozen voor een wegprofiel met aparte fietspaden. De bus halteert op de rijbaan, hetgeen geen (doorstromings)knelpunten geeft en voor de bus in ieder geval een prima oplossing is. Ook de fysiek gescheiden rijbanen werken naar behoren, omdat hierdoor inhalen wordt voorkomen en bijvoorbeeld oversteken in etappes mogelijk is. De aanwezige voetgangersoversteekplaats wordt goed gebruikt en mijn eigen ervaring is ook dat deze voldoende opvalt voor de automobilist (met als gevolg dat deze over het algemeen ook stopt). De weg maakt qua uitstraling en materialisering onderdeel uit van het plein (Beestenmarkt). Hier is destijds bewust voor gekozen.’’
Waardering van de weg aan de hand van Functional Ambiance
Functional Ambiance
Benchmark stedelijke invalswegen
59
Blinde plinten bij supermarkt
60
Zebra
Begeieiding oversteek
Middenberm plrettig steunpunt om overal over te kunnen steken
Zebra naar plein
Benchmark stedelijke invalswegen
Bus op rijbaan
Fietspad over plein
Markering worddt door gezet in verharding plein
Aanliggend plein â&#x20AC;&#x2DC;De Beestenmarktâ&#x20AC;&#x2122;
Benchmark stedelijke invalswegen
61
AVENUE CERAMIQUE Maastricht GEBRUIK
INRICHTING
ONGEVALGEGEVENS 2008-2012
Verkeersintensiteit:
15.000 mvt/etmaal
Groen:
Auto:
2 x 1 rijbaan middenberm
Boomsoort: Robinia
bomen en blokhagen
Aantal ongevallen: 20 Aantal gewonden: 6
Openbaar vervoer:
bus op busbaan
Haagsoort: Lonicera
Aantal verkeersdoden:
0
Fiets: op vrijliggend fietspad
Verlichting:
tusssen weg en fietspad
Langzaam verkeer betrokken:
8
Parkeren:
aanliggend langs busbaan
Breedte:
42 meter
Functies omgeving:
wonen, winkels, bedrijven
en (binnen)pleinen
62
Benchmark stedelijke invalswegen
Viad
uctw eg
rug
b der oor
N
Wi
a
lhe
Vi
l
ge sin ina
ia
lm
g Re
traat Bergers
Maas
8 N27
boule vard
N278
Benchmark stedelijke invalswegen
63
64 Benchmark stedelijke invalswegen 2,00
voetpad
3,00
fietspad
3,00
voetpad
3,00
parkeren
6,00
busbaan
3,00
rijbaan
3,00
middenberm
3,00
rijbaan
2,00
busbaan
parkeren
2,00
voetpad
fietspad
voetpad 5,00 2,00 5,00
Toelichting De Avenue Céramique (15.000 mvt/etm) is een wijkontsluitingsweg in het zuidoosten van het centrum, tussen de Maas en het spoor naar Luik. De weg loopt van de rotonde bij de op- en afrit van de N278 naar de Wilhelminasingel. De rijbanen bestaan uit een rijstrook van 3 meter breed en een busstrook van 3 meter breed. Daartussen ligt een groene middenberm met dubbele bomenrij van 6 meter breed. Aan de buitenzijden van de rijbanen liggen parkeervakken. Daarnaast zijn bomenrijen, een vrijliggend fiets en een voetpad. In de plinten zitten verschillende luxe winkels als Bang & Olufsen, Swiss Sense en Hästens. Door deze invulling van de plinten, de symmetrische bomenrijen en moderne bouwstijl van de gebouwen aan weerzijde, geeft het de Avenue Céramique een statige en chique uitstraling. Goed aan de weg zijn de gescheiden verkeersstromen, de aparte busstrook, de brede parkeervakken, het groene karakter van de weg en winkels in de plint. Hoewel geen grote publiekstrekkers, zorgen de winkels wel voor beweging op straat. De oversteekbaarheid van de weg is goed door de vele doorsteken van de middenberm. Wel kan de voetganger alleen oversteken op plekken waar een doorsteek is. De haag zorgt er voor dat er niet op iedere gewenste plek kan
worden overgestoken. De verschillende zijstraten zijn door middel van inritconstructies aangetakt, waardoor ze de doorstroming van de hoofdrijbaan niet belemmeren. Door de breedte van het profiel ontstaat een afstandelijkheid tot de bebouwing. De brede stoepen naar de gevels toe zorgen voor veel afstand. Op de Avenue Céramique zijn in de periode 2008-2012 20 ongevallen geregistreerd waarbij 6 gewonden zijn gevallen. In 8 gevallen was langzaam verkeer betrokken bij de ongevallen. Deze ongevallen zijn mogelijk op kruispunten, waar langzame verkeersstromen de autostromen kruisen.
De straatdeel voldoet goedhet aandomein de richtlijnen van“world Duurzaam Veilig. Voorfiguur die ingekleurd k maken uit van van de auto’s op de hoofdrijbaan is de vergevingsgezindheid goed. De wegde gewaardeerde onde of flows” terwijl de begrippen aan de onderzijde is duidelijk een ontsluitingsweg, de parkeervakken zijn breed genoeg begrippen eenvoudig z onderkant meer in het teken staan van de “world of en verschillende verkeersstormen hebben hun eigen infrastructuur. places”
n
me
we
ven
sym
bo
zon erin g
An één beg
clu
ste
rin
g
ard
nty
fro
Viviane de Groot, verkeerskundige/stedenbouwkundige gemeente Maastricht
liek
bo
liek
s
-kra
net
kris
“Binnen de gemeente zijn we heel blij met het uiteindelijke ontwerp van de Avenue Céramique. De vormgeving en inpassing is een goed voorbeeld dat voor meerdere plekken in de stad wordt gebruikt als ideale toekomstsituatie. De doorstroming is goed (15.000 mvt/ etmaal). Er komen nooit klachten over de straat.’’
ver
net
stro
Waardering van de weg aan de hand van Functional Ambiance
Functional Ambiance
Benchmark stedelijke invalswegen
65
Aansluiting
Zebra
Middenberm van haag zorgt voor statig beeld. Oversteekbaarheid voor voetgangers en fietsers alleen mogelijk op aangewezen plekken. Hagen hebben intensief onderhoud nodig.
66
Benchmark stedelijke invalswegen
Verlichtingsmast met twee hoogtes
Keien ingezet als â&#x20AC;&#x2DC;sturendâ&#x20AC;&#x2122; elelement
Binnenpleinen langs de weg
Statige laanbomen
Voldoende opstelruimte voor auto
brede parkeerstrook
Middenberm zorgt voor groene en statige uitstraling. Ook biedt het opstelruimte voor autoâ&#x20AC;&#x2122;s en vormt het een rustpunt voor overstekende fietsers en voetgangers. Fietsers en voetgangers kunnen niet op iedere plek over steken.
Benchmark stedelijke invalswegen
67
IJBURGLAAN Amsterdam GEBRUIK
INRICHTING
ONGEVALGEGEVENS 2008-2012
Verkeersintensiteit:
15.000 mvt/etmaal
Groen:
Auto:
2 x 1 rijbaan middenberm
Boomsoort: Plataan
bomen en hagen
Aantal ongevallen: 24 Aantal gewonden: 6
Openbaar vervoer:
bus op rijbaan
Haagsoort: Beukenhaag
Aantal verkeersdoden:
1
tram in middenberm
Verlichting:
tusssen weg en fietspad
Langzaam verkeer betrokken:
4
Fiets: op vrijliggend fietspad
Breedte:
43 meter
Parkeren:
aanliggend langs rijbaan
Functies omgeving:
wonen, winkels, bedrijven
68
Benchmark stedelijke invalswegen
Nas sau kad e
Haarlemmerweg
t straa
lerq
De C
A10 at stra aut Wib
M
id
de
nw eg
A10
A2
Benchmark stedelijke invalswegen
69
70 Benchmark stedelijke invalswegen 3,00 2,30
voetpad
2,30
fietspad
4,50
voetpad
2,00
parkeren
9,00
rijbaan
2,00
beukenhaag
4,50
tram
2,30
beukenhaag
3,00
rijbaan
parkeren
2,30
voetpad
fietspad
voetpad 3,00 3,00
Toelichting
Wat goed is aan de weg is de vrijliggende infrastructuur (gescheiden trambaan, rijstroken en fietspaden). Ook heeft de weg door de hagen en bomen een groene uitstraling.
Op de IJburglaan zijn in de periode 2008-2012 24 ongevallen figuur die ingekleurd k geregistreerd 6 gewonden zijnvan gevallen en 1 dode. In 4 maken deelwaarbij uit van het domein de “world gevallen wasterwijl langzaam betrokken bijonderzijde de ongevallen. de gewaardeerde ond of flows” de verkeer begrippen aan de begrippen eenvoudig onderkant meer in het teken staan van de “world of De straat voldoet goed aan de richtlijnen van Duurzaam Veilig. De places” functionaliteit, homogeniteit, herkenbaarheid, vergevingsgezindheid en statusonderkenning zijn goed.
n
me
stro
ver
we
ven
kris
sym
g
An éé be
clu
ste
rin
g
ard
nty
fro
Fokko Kuik, beleidsadviseur verkeer en vervoer gemeente Amsterdam
erin
bo
zon
liek
s
-kra
‘’Qua doorstroming levert de ochtendspits kort problemen op nadat ouders de kinderen naar school hebben gebracht en naar hun werk gaan. Het was ook een sluiproute voor de A1, maar dat is niet meer. Winkeliers klagen over de oversteekbaarheid van de weg. De trambaan en de heggen zorgen ervoor dat mensen om moeten lopen. Ook het parkeren zorgt voor discussie doordat bewoners de winkelplekken bezet houden. Op de IJburglaan is dit een spagaat tussen verkeersveiligheid en belangen van winkeliers”.
Wat minder goed is aan de weg is de oversteekbaarheid. Er kan alleen op bepaalde punten de trambaan overgestoken worden. Hierdoor moet men vaak ‘omlopen’, iets waar de winkeliers niet blij mee zijn. Ook is de totale breedte van 43 meter aan de ruime kant. Het voelt daardoor niet echt als een stedelijke weg. Daarnaast zorgen de lange rechtstanden voor een groter risico van snelheidsoverschrijdingen. Ook het feit dat de rijbanen aan de brede kant zijn (4,5 meter) draagt hieraan bij.
net
De IJburglaan (15.000 mvt/etm) is een wijkontsluitingsweg aan de oostzijde van Amsterdam. De weg loopt als centrale ader door de wijk IJburg, vanaf de A10 recht de wijk in. De twee rijbanen van 4,50 meter worden gescheiden door een trambaan van 9,00 meter. Aan weerzijden van de trambaan zijn heggen met bomen waardoor ze niet oversteekbaar zijn. De rijbanen zijn opgedeeld in een rijstrook en een parkeerstrook. Deze zijn voldoende breed. Aan de rand van het voetpad is een ook een bomenrij. Daarnaast liggen vrijliggende fietspaden. Zijwegen zijn er enkel op de kruispunten met verkeerslichten of inritconstructies. Omdat er weinig winkels in de plinten zitten en deze geen uitrol op straat hebben, in combinatie met de vele rechte lijnen (heg, gebouwen, belijning, rechtstanden), is het aanzicht klinisch en rustig.
Waardering van de weg aan de hand van Functional Ambiance
Functional Ambiance
Benchmark stedelijke invalswegen
71
Brede rijbaan
Oversteken met verkeerslichten en zebra.
Zijstraat
72
Benchmark stedelijke invalswegen
Bus op rijbaan
Functies als ondergrondse containers en fietsenstallingen opgenomen in zone
Fietspad
Tram vormt met brede hagen voor tweedeling in het gebied.
Aansluiting van zijstraat
Hagen zorgen voor barrière om snel aan de overkant te komen.
Benchmark stedelijke invalswegen
73
OVERTOOM Amsterdam GEBRUIK
INRICHTING
ONGEVALGEGEVENS 2008-2012
Verkeersintensiteit:
14.000 mvt/etmaal
Groen:
Auto:
2 x 1 rijbaan
Boomsoort: Iep
Aantal gewonden: 62
Openbaar vervoer:
bus en tram gemengd in
Verlichting:
tusssen weg en fietspad
Aantal verkeersdoden:
1
Breedte:
31 meter
Langzaam verkeer betrokken:
55
het midden Fiets: op vrijliggend fietspad Parkeren:
aanliggend langs rijbaan
Functies omgeving:
wonen, winkels, bedrijven
74
Benchmark stedelijke invalswegen
bomen
Aantal ongevallen: 174
Nas sau
kad
e
Haarlemmerweg
t straa
lerq
De C
A10 at stra aut Wib
M
id
de
nw eg
A10
Benchmark stedelijke invalswegen A2
75
76 Benchmark stedelijke invalswegen voetpad
2,00
fietspad
3,30
verharde berm
6,60
parkeren
3,30
rijbaan
2,00
tram en bus
rijbaan
1,00
parkeren
1,80
verharde berm
fietspad
voetpad 5,00 1,00 1,80 3,20
Toelichting
n
me
stro
ver
we
ven
g
sym
erin
zon
liek bo
s
-kra
net
kris
rin
g
ard
nty
fro
Fokko Kuik, Beleidsadvieur verkeer en vervoer gemeente Amsterdam
Op de Overtoom zijn in de periode 2008-2012 174 ongevallen geregistreerd waarbij 62 gewonden zijn gevallen en 1 dode. In 55 gevallen was langzaam verkeer betrokken bij de ongevallen. Bij een groot aantal van de ongevallen was een snor- of bromfiets betrokken. Deze rijden samen met fietsers op het smalle fietspad dat voor veel gevaarlijke situaties kan zorgen. Daarnaast is het kruispunt met de Van Baerlestraat zeer druk en gevaarlijk. Hier zijn dan ook veel ongevallen gebeurd. figuur die ingekle maken deel uit van het domein van de “world de gewaardeerde flows” terwijl de begrippen aan de onderzijde Deofstraat voldoet redelijk goed aan de richtlijnen van Duurzaam begrippen eenvo Veilig. Voor auto’s op in dehet hoofdrijbaan is devan vergevingsgezindheid onderkant meer teken staan de “world of redelijk, er zijn beperkt uitwijkmogelijkheden vanwege places” langsparkerende auto’s. Gezien de functie van wijkontsluitingsweg is het goed dat voorzieningen en zijstraten niet direct en ongeregeld aangesloten zijn op de doorgaande weg. Er is aparte infrastructuur voor de verschillende modaliteiten voor de verschillende modaliteiten.
ste
“De Overtoom is een drukke uitvalsweg voor het centrum van de stad. Je ontkomt hier niet aan autoverkeer. Het is een notoire knelpuntlocatie voor trams, auto’s en fietsverkeer. Voor een levendige stadstraat zijn veel passanten gewenst. De fietsers en voetgangers zorgen voor het meeste winkelbezoek. De straat heeft problemen met luchtkwaliteit en het laad- en losverkeer is echt een zorg. Er zijn te veel functies in de straat voor het profiel. Het beste van IJburglaan en Overtoom samen zou een ideale straat zijn”.
Wat goed is aan de weg is de vrijliggende infrastructuur (gescheiden trambaan, rijstroken en fietspaden). Daarnaast zorgen activiteiten op het voetpad van verschillende winkels en horeca gelegenheden voor een levendig beeld. De oversteekbaarheid van de weg is redelijk goed geregeld, er zijn een aantal zebrapaden aangelegd. Wat minder goed is aan de weg zijn inritten naar ruimtes achter de bebouwing (garages), de breedte van de fietspaden en de inpassing daarvan. Regelmatig lopen de fietspaden rakelings langs andere voorzieningen.
clu
De Overtoom is een wijkontsluitingsweg aan de zuidwesten van het centrum van Amsterdam. De weg loopt vanaf de Stadhouderskade tot de Amstelveenseweg, parallel aan het Vondelpark. De twee rijbanen van 3,30 meter worden gescheiden door een trambaan van 6,60 meter. Aan weerzijden van de rijloper zijn voldoende brede langsparkeervakken, een bomenrij en een vrijliggend fietspad. Taxi’s maken ook gebruik van de trambaan. Boven de trambaan hangt een bovenleiding. Er zijn heel veel fietsparkeervoorzieningen met waarvan de capaciteit niet voldoende is om het aanbod fietsen volledig te kunnen plaatsen. De fietspaden lopen vaak rakelings langs de fietsenrekken en uitstallingen op de stoep (bijv. terrassen). Zijwegen zijn er enkel op de kruispunten met verkeerslichten. Er zijn wel een aantal bedrijven met een garage achter het gebouw, die bereikbaar zijn via inritconstructies. Door de levendigheid op straat, de vele geparkeerde fietsen en de relatief smalle rijstroken en fietspaden oogt de verkeersruimte stedelijk en druk.
Waardering van de weg aan de hand van Functional Ambiance
Functional Ambiance Benchmark stedelijke invalswegen
77
Levendige plinten
Bus en tram in middenligging
Geregelde oversteekplaatsen met zebrapaden.
78
Benchmark stedelijke invalswegen
Zeer veel behoefte aan fietsparkeerplaatsen
Levendige plinten
Zebra
Duidelijke plek voor de fietser
Benchmark stedelijke invalswegen
79
MATHENESSERLAAN Rotterdam GEBRUIK
INRICHTING
ONGEVALGEGEVENS 2008-2012
Verkeersintensiteit:
8.000 mvt/etmaal
Groen:
bomen
Aantal ongevallen: 82
Auto:
1 x 2 rijbanen zonder
Boomsoort: Plataan
Aantal gewonden: 23
middenberm
Verlichting:
tusssen rijbaan en parallelweg
Aantal verkeersdoden:
0
Openbaar vervoer:
Breedte:
38 meter
Langzaam verkeer betrokken:
14
bus, tram en auto gemengd
Fiets: op parallelweg Parkeren:
aanliggend langs rijbaan en
langs parallelweg Functies omgeving:
wonen en horeca
80
Benchmark stedelijke invalswegen
A20
Kralingse Plas
A13
Weena sdijk Beukel laak Westb
La ijk eed stz We
an
op
Zu id
Benchmark stedelijke invalswegen
81
82 Benchmark stedelijke invalswegen 4,00
voetpad
4,20
parkeren
2,00
parallelweg
6,00
berm
2,00
parkeren
4,20
rijbaan
4,00
parkeren
1,80
berm
parallelweg
parkeren
voetpad 4,00 1,80 4,00
Toelichting
Op de Mathenesserlaan tussen de Heemraadssingel en de Rochussenstraat zijn in de periode 2008-2012 82 ongevallen geregistreerd waarbij 23 gewonden zijn gevallen. In 14 gevallen was langzaam verkeer betrokken bij de ongevallen. De meeste ongevallen gebeurden tussen personenauto’s waarbij geen voorrang werd verleend. Door de scheiding van verkeersstromen raakten maken deel uit vaninhet domein van de “world fietsers relatief weinig conflict met autoverkeer.
figuur die ing de gewaarde begrippen ee
of flows” terwijl de begrippen aan de onderzijde De straat voldoet redelijk aan de richtlijnen van Duurzaam Veilig. onderkant meer in het teken staan van de “world of Voor auto’s op de hoofdrijbaan is de vergevingsgezindheid redelijk, places” er zijn beperkt uitwijkmogelijkheden vanwege veel langsparkerende
auto’s. Gezien de functie van wijkontsluitingsweg is het goed dat voorzieningen en zijstraten niet direct en ongeregeld aangesloten zijn op de doorgaande weg, maar op de parallelwegen. Meerijdende bussen en eventueel trams zijn geen probleem. n
me
stro
ver
we
ven
kris s
-kra
‘’Ik was destijds projectleider bij de herstructurering van de weg. De Mathenesserlaan loopt deels in het centrum en deels in de wijk Delfshaven. De weg is een twijfelgeval wat betreft functie. Het is een verbinding tussen het centrum en de westelijke wijken, maar niet een hoofdverbinding. Toch is het wel een belangrijke wijkontsluitingsweg met veel lokaal verkeer. Hierdoor heeft het een tussenstatus. De ventwegen moeten bestemmingsverkeer opvangen. De afweging tussen parkeerplaatsen en bomen was een lastige. Uiteindelijk zijn parkeerplaatsen opgeofferd voor de leefbaarheid van de bomen. Deze geven een uniek karakter aan de weg. De meeste klachten komen over parkeren. De vakken zijn net te smal en er wordt vaak met 2 wielen op de stoep geparkeerd. Dit willen we niet, maar wordt gedoogd. We hadden achteraf gezien de parkeervoorzieningen iets breder moeten maken”.
Een sterke eigenschap van de weg is de smalle inrichting. Door de parkeervakken aan weerszijden en de grote bomen langs de weg wordt de snelheid op een natuurlijke manier geremd. De parallelwegen vangen het fietsverkeer en de grootste parkeervraag op. De parkeervakken langs de rijbaan zijn voldoende breed. Op oversteekpunten zorgt een middeneiland dat voetgangers in 2 keer kunnen oversteken. Voor bewoners zijn fietskluizen op straat in parkeervakken neergezet. Hierdoor staan er niet veel fietsen op de stoep. Verbeterpunten zijn het aantal oversteekpunten, het is enkel fatsoenlijk mogelijk over te steken bij zebrapaden. Daarnaast is op donkere dagen de weg erg donker door de dichte begroeiing.
net
De Mathenesserlaan is een wijkontsluitingsweg aan de westrand van het centrum van Rotterdam. De weg loopt vanaf de Vierambachtsstraat tot de Rochussenstraat, waarbij het de Heemraadsingel gelijkvloers kruist en de ’s-Gravendijkwal ongelijkvloers. De rijloper is 6 meter breed met parkeervakken langs de weg. Er liggen tramrails in de weg die niet regulier worden gebruikt. Er rijden bussen die op de rijbaan halteren. Tussen de rijbaan en de parallelwegen ligt een groenstrook met bomen. Door de dichte begroeiing van de bomen oogt de straat intiem en donker. De parallelwegen zijn 4 meter breed met parkeervakken van 1,80 meter. Aan de parallelweg staan veel monumentale panden. De stoep is breed en de parallelwegen trekken voornamelijk bestemmingsverkeer. Daardoor oogt het geheel rustig en vriendelijk.
sym
erin g
bo
zon
liek
Frank Romijn, Beleidsadvieur verkeer en vervoer gemeente Rotterdam
clu
ste
rin
g
ard
nty
fro
Waardering van de weg aan de hand van Functional Ambiance
Functional Ambiance
Benchmark stedelijke invalswegen
83
Bussen halteren op rijbaan
Kruispunt
Begeieiding oversteek
Parallelwegen met parkeren
84
Benchmark stedelijke invalswegen
Duidelijke plek voor de fiets
Verkeerslichten in combinatie met verlichting met bijzondere vormgeving
Zeer groen straatbeeld door grote platanen
Horeca langs de weg zorgt voor extra levendigheid
Benchmark stedelijke invalswegen
85
PRINSEGRACHT Den Haag GEBRUIK
INRICHTING
ONGEVALGEGEVENS 2008-2012
Verkeersintensiteit:
9.000 mvt/etmaal
Groen:
Auto:
2 x 1 rijbaan middenberm
Boomsoort: Linde
Aantal gewonden: 11
Openbaar vervoer:
tram in middenligging
Verlichting: hangsysteem
Aantal verkeersdoden:
0
Breedte:
Langzaam verkeer betrokken:
11s
bus op rijbaan Fiets: op fietspad Parkeren:
aanliggend langs rijbaan
Functies omgeving:
wonen, winkels, bedrijven
en horeca 86
Benchmark stedelijke invalswegen
bomen
36 meter
Aantal ongevallen: 35
ort
A12
rvo
rde
ee
M an nv
Laa
Volendam
laan g we ag
Ha
re
Ge
A4
g we
us
sm
Era
n
laa
or
po
lS
a na
Benchmark stedelijke invalswegen
87
88
Benchmark stedelijke invalswegen
3,60
voetpad
2,00
fietspad
1,80
parkeren
3,90
rijbaan
3,00
berm
6,60
tram
3,00
berm
3,90
rijbaan
1,80
parkeren
2,00
fietspad
voetpad
3,20
Toelichting
figuur die ingekleu maken deel uit van het domein van de “world De straat voldoet redelijk aan de richtlijnen van Duurzaam Veilig. de gewaardeerde o of flows” terwijl de begrippen aan de onderzijde Voor auto’s op de hoofdrijbaan is de vergevingsgezindheid redelijk, begrippen eenvoud onderkant meereen in ontsluitingsweg het teken staanalsvan “world of de weg is zowel eende bestemmingsweg. places” De parkeervakken zijn niet overal breed genoeg. Verder is de homogeniteit en statusonderkenning goed.
n
me
stro
ver
we
ven
net
g
sym
bo
zon erin
liek
s
-kra
ste
rin
g
ard
nty
fro
Frans Botma, Verkeerskundige gemeente Den Haag
Op de Prinsegracht zijn in de periode 2008-2012 35 ongevallen geregistreerd waarbij 11 gewonden zijn gevallen. In 11 gevallen was langzaam verkeer betrokken bij de ongevallen. Er zijn redelijk wat conflictsituaties mogelijk tussen langzaam verkeer onderling (ladenen lossen, (brom)fiets) en personenauto’s, waardoor er relatief veel verkeersonveilige punten zijn.
kris
“Bij de aanleg van de Grote Markttunnel een paar jaar geleden is de Prinsegracht aangepast. Daarvoor was het met 2x2 rijstroken zonder fietspaden een echte verkeersplek. Het evenwicht tussen de functies is nu veel beter. De weg functioneert goed, geen klachten. Weg nodigt niet echt uit om te snel te rijden. De trottoirs zijn wat aan de smalle kant. In Den Haag is het de eis dat nooddiensten over de trambaan kunnen rijden, daarom is deze geasfalteerd in plaats van groen. Een groene trambaan had het geheel een softere aanblik gegeven. Combi fiets, auto, tram en groen is erg naar de zin van de gemeente. Klacht van de Fietsersbond is geweest dat masten van bovenleiding dicht op het fietspad staan, waardoor “schrikruimte” niet zo groot is.
Goed aan de weg zijn de gescheiden verkeersstromen, de aparte voorzieningen voor de tram en de breedte van de rijbanen (waardoor snelheid wordt gedrukt). Door de voorzieningen in de plinten wordt de levendigheid vergroot. De oversteekbaarheid van de weg is niet zo sterk, door de breedte van het profiel en de trambaan, en het beperkt aantal oversteekplaatsen is het lastig de overkant van de weg te bereiken. De parkeervakken aan de noordzijde zijn iets te smal en de fietspaden gaan vlak langs de palen van de bovenleiding.
clu
De Prinsegracht is een wijkontsluitingsweg in het zuidwesten van het centrum van Den Haag. De weg loopt van de Grote Marktstraat naar De Lijnbaan. In de middenberm is een dubbel tramspoor, de tram gaat aan het einde van de Prinsegracht ondergronds onder de Grote Markt door. De rijbanen zijn 3,9 meter breed met een stenige middenberm van 6,6 meter breed en parkeervakken langs de weg. Daarnaast liggen aan weerszijde vrijliggende fietspaden van 2 meter breed. Bussen halteren op de rijbaan. Aan de zuidzijde van de weg zitten veel winkels en horeca, aan de noordzijde zitten meer kantoren en woningen. Er is niet veel groen langs de weg, de groenstroken langs de trambaan en de bomenrijen staan niet in verhouding tot de hoeveelheid asfalt. Zijstraten zijn vaak weergegeven met inritconstructies. De weg doet stedelijk aan door het zicht op de hoogbouw van Den Haag, de bovenleiding en trambaan, en de voorzieningen langs de weg.
Waardering van de weg aan de hand van Functional Ambiance
Functional Ambiance Benchmark stedelijke invalswegen
89
Zijstraten met inritconstructie
Oversteken van deze weg is lastig
Oversteekplaatsen
90
Benchmark stedelijke invalswegen
Tram deels ondergronds
Geregelde oversteekplaats met zebrapaden
Bus halteert op de rijbaan
Bus op rijbaan
Tram deels ondergronds met stedelijke achtergrond
Benchmark stedelijke invalswegen
91
WILLEMSTRAAT Eindhoven GEBRUIK
INRICHTING
ONGEVALGEGEVENS 2008-2012
Verkeersintensiteit:
9.000 mvt/etmaal
Groen:
bomen
Aantal ongevallen: 3
Auto:
1 x 2 rijbanen zonder
Boomsoort: Robinia
Aantal gewonden: 0
middenberm
Verlichting:
tussen weg en fietspad
Aantal verkeersdoden:
0
Openbaar vervoer:
Breedte:
23 meter
Langzaam verkeer betrokken:
1
bus op rijbaan
Fiets: op fietspad Parkeren:
aanliggend langs rijbaan
Functies omgeving:
wonen, winkels, bedrijven
en horeca 92
Benchmark stedelijke invalswegen
nndeylaan John F. Ke
laan
Marconi
N270
Til
bu
an
rg s
Fuutla
ew eg
eg telw Has
l re
Ka
Bou
de
e ot Gr
an
la
Geldro
psew eg
ten s
laan
g we
der
n Lee
Benchmark stedelijke invalswegen
93
94 Benchmark stedelijke invalswegen 2,00
voetpad
6,00
fietspad
2,10
verharde berm
rijbaan
1,00
parkeren
1,80
verharde berm
fietspad
voetpad 5,10 1,80 3,20
Toelichting De Willemstraat is een erftoegangsweg en heeft een wijkontsluitingsweg functie tussen de binnenring van Eindhoven en de tussenring. Ondanks dat er een 30 km/u regime heerst geldt de weg als een ontmoetingsplaats voor zijwegen uit de wijken. De rijbaan kent geen gescheiden rijstroken. Daarentegen zijn de fietspaden wel vrijliggend. Zijstraten zijn gelijkwaardig aangesloten op de Willemsstraat. Aan weerszijden van de Willemstraat staan bomen en aan de lantaarnpalen. Aan de noordzijde van de weg zijn parkeervakken en aan de zuidzijde zijn, ter hoogte van de winkels (nabij de binnenring (Emmasingel)), laad- en losplaatsen. Dit zijn boetiekjes en kleinschalige winkels. Aan de noordzijde van de weg zitten kantoren. Bussen halteren op de rijbaan. Door het smalle profiel van de weg, veel groen en hoogbouw heeft de straat een vriendelijk en stedelijk karakter.
Goed aan de weg zijn de vrijliggende fietspaden, het groene karakter van de weg (bomen, hanging baskets, plantsoentje) en brede stoepen. Ook heeft de weg een relatie met het Clausplein. Minder goed is dat de weg niet conform Duurzaam Veilig ingericht is, wat voor verwarring kan zorgen. Op de Willemstraat zijn in de periode 2008-2012 3 ongevallen
geregistreerd waarbij geen gewonden zijnde gevallen. In 1 geval was er maken deel uit van het domein van “world een fietser bij betrokken. of flows” terwijl de begrippen aan de onderzijde De straat voldoet aan de richtlijnen onderkant meer inniet hetgoed teken staan van van de Duurzaam “world of Veilig. Op een erftoegangsweg wordt volgens de richtlijnen geen places” onderscheid gemaakt tussen verschillende verkeersstromen, dat wordt hier wel gedaan. De straat heeft veel bestemmingen en is homofunctioneel. De herkenbaarheid is redelijk, de vergevingsgezindheid en statusonderkenning zijn goed.
“De Willemstraat is een mooie straat. Hier zijn we trots op. Veel groen, zo willen ze het overal maken. 30 km/u was de wens overal in het centrum, maar politiek niet te doen. Willemstraat is grijs gebied, niet helemaal ingericht als 30 km/u weg.’’
n
me
stro
ver
we
ven
-kra
net
kris zon
lie bo
k
s
Jacques Splint, Verkeerskundige gemeente Eindhoven
g
sym
erin
clu
ste
rin
g
ard
nty
fro
Waardering van de weg aan de hand van Functional Ambiance
Functional Ambiance
Benchmark stedelijke invalswegen
95
figuur die in de gewaard begrippen e
Vrijliggende fietspaden
Weg ligt tegen Clausplein aan
96
Benchmark stedelijke invalswegen
Hanging baskets
Clausplein
Parkeren langs rijbaan
Zijstraat
Parkeren achter groen
Benchmark stedelijke invalswegen
97
BOSCHDIJK Eindhoven GEBRUIK
INRICHTING
ONGEVALGEGEVENS 2008-2012
Verkeersintensiteit:
12.000 mvt/etmaal
Groen:
Auto:
2 X 1 rijbaan met
Boomsoort: Eik
Aantal gewonden: 10
middenberm
Verlichting:
tussen weg en fietspad
Aantal verkeersdoden:
0
Openbaar vervoer:
Breedte:
33,5 meter
Langzaam verkeer betrokken:
7
bus op rijbaan
Fiets: op fietspad Parkeren:
aanliggend langs rijbaan
Functies omgeving:
wonen, winkels, bedrijven
en horeca 98
Benchmark stedelijke invalswegen
bomen
Aantal ongevallen: 41
nndeylaan John F. Ke
laan
Marconi
N270
Til
bu
an
rg s
Fuutla
ew eg
eg telw Has
l re
Ka
Bou
de
e ot Gr
an
la
Geldro
psew eg
ten s
laan
g we der
n Lee
Benchmark stedelijke invalswegen
99
100 Benchmark stedelijke invalswegen 2,10
voortuin
1,10
voetpad
2,20
fietspad
2,90
verharde berm
2,40
parkeren
2,90
rijbaan
2,50
middenberm
rijbaan
1,10
parkeren
2,10
verharde berm
2,00
fietspad
voetpad
voortuin 5,00 2,00 5,00
Toelichting De Boschdijk (12.000 mvt/etm) is een wijkontsluitingsweg tussen de binnenring van Eindhoven en de A50. De Boschdijk is een radiaal van de stad en van oudsher een belangrijke invalsweg. Op het gedeelte tussen de Alard du Hamelstraat en de Marconilaan heeft de straat een voorstedelijk en rustig karakter. De rijbanen zijn gescheiden door een groene middenberm van 2,40 tot 5 meter breed met een rij bomen in het midden. Aan de noordzijde zijn langsparkeerplaatsen en aan weerszijden van de weg zijn vrijliggende fietspaden. Er staan voornamelijk woonhuizen langs de weg. Sommige huizen bevatten kantoren of kleine winkels. De zijstraten zijn aangesloten uit de voorrang. Bussen rijden op de rijbaan en halteren in een haltekom. De straat doet door de afstand tot de gevels en het gebrek aan levendigheid op straat afstandelijk aan.
Goed aan de weg zijn de vrijliggende fietspaden en het groene karakter van de middenberm. Minder goed zijn het gebrek aan levendigheid, de grote oversteekvoorziening bij de Barrierweg en de oversteekbaarheid op andere punten van de weg. Er zijn namelijk weinig oversteekpunten.
Op de Boschdijk zijn op het gedeelte tussen de Alard du Hamelstraat en rotonde Marconilaan in de periode 2008-2012 41 ongevallen geregistreerd waarbij 10 gewonden zijn gevallen. In 7 gevallen was figuur die ingekl maken deelverkeer uit van het domein van de “world langzaam betrokken bij de ongevallen.
of flows” terwijl de begrippen aan de onderzijde De straat voldoet goed de richtlijnen vande Duurzaam onderkant meer in hetaan teken staan van “worldVeilig. of De verschillende verkeersstromen zijn gescheiden, de parkeervakken places” zijn breed genoeg en de weg is herkenbaar en breed genoeg om
de gewaardeerd begrippen eenvo
vergevingsgezind te zijn. De weg is homogeen van functie.
‘’Deze weg hebben we circa 10 jaar geleden van 2x2 naar 2x1 getransformeerd op verzoek omwonenden. Er was veel discussie bij de ombouw van deze weg van 2x2 naar 2x1, maar het resultaat is goed en zeer positief ontvangen door omwonenden. Ze willen dit profiel doortrekken naar het stuk tussen de rotonde en de centrumring als daar geld voor is.’’
n
me
stro
ver
we
ven
s
-kra
net
kris g
sym
erin
bo
zon
liek
Jacques Splint, Verkeerskundige gemeente Eindhoven
clu
ste
rin
g
ard
nty
fro
Waardering van de weg aan de hand van Functional Ambiance
Functional Ambiance
Benchmark stedelijke invalswegen
101
Bus op rijbaan
Fietspad in combinatie met parkeren
102
Benchmark stedelijke invalswegen
Hekwerken rondom oversteekpunt
Aansluiting van zijstraat
Oversteekplaats voor fietsers
Benchmark stedelijke invalswegen
103
AALSTERWEG Eindhoven GEBRUIK
INRICHTING
ONGEVALGEGEVENS 2008-2012
Verkeersintensiteit:
15.000 mvt/etmaal
Groen:
Auto:
2 X 1 rijbaan met
Boomsoort: Plataan
Aantal gewonden: 4
bus in middenligging
Verlichting:
tussen weg en fietspad
Aantal verkeersdoden:
0
Openbaar vervoer:
Breedte:
23,5 meter
Langzaam verkeer betrokken:
3
bus op busbaan
Fiets: op fietspad Parkeren:
aanliggend langs rijbaan
Functies omgeving:
wonen, winkels, bedrijven
en horeca 104
Benchmark stedelijke invalswegen
bomen
Aantal ongevallen: 52
nndeylaan John F. Ke
laan
Marconi
N270
Til
bu
an
rg s
Fuutla
ew eg
eg telw Has
l re
Ka Bou
ten
de
e ot Gr
an
la
Geldro
psew eg
slaa
n
g we der
n Lee
Benchmark stedelijke invalswegen
105
106 Benchmark stedelijke invalswegen
1,00 2,00
voetpad
2,00
fietspad
2,90
verharde berm
3,40
parkeren
2,90
rijbaan
busbaan
2,00
rijbaan
1,00
parkeren
2,00
verharde berm
fietspad
voetpad 1,90 2,30
Toelichting De Aalsterweg (15.000 mvt/etm) is een gebiedsontsluitingsweg tussen de Stratumsedijk en de N2. De Aalsterweg is een radiaal van de stad en van oudsher een belangrijke invalsweg. Op het gedeelte tussen de Leostraat (buitenring) en de Stratumsedijk ligt een busstrook in het midden van de weg en zitten aan weerszijden van de weg winkels. De drie rijstroken (motorvoertuigen, bussen de stad uit, motorvoertuigen) zijn gescheiden door doorgetrokken strepen. Aan weerzijden van de weg staan platanen. Bussen halteren op de busbaan in het midden van weg nabij het kruispunt Stratumsedijk, Leenderweg, alwaar de busbaan 2 rijstroken krijgt. Aan weerszijden van de weg zijn vrijliggende fietspaden. Zijwegen zijn aangesloten door middel van inritconstructies. De slechte kwaliteit asfalt op de busstrook en de niet eenduidige bebouwing aan weerszijden van de straat (leegstand en lage kwaliteit aankleding) zorgen voor een rommelig beeld. Door de 3 rijstroken te combineren tot een rijbaan ontstaat een stenig gevoel.
‘’We zijn de HOV baan aan het aanleggen op het 2e stuk. Aan dit gedeelte van de Aalsterweg is niet veel te doen vanwege winkels en hoge intensiteit. Bij voorkeur zou er een 2e busbaan bij worden gemaakt en meer groen, maar dat past niet.”
Goed aan de weg zijn de vrijliggende fietspaden en de breedte van de parkeervakken. De winkels zorgen voor levendigheid in de straat. Het fietspad is voldoende breed, maar de stoep is daardoor smal. De oversteekbaarheid is door de breedte van de weg met 3 rijstroken minder goed. Er zijn weinig oversteekpunten. Op de Aalsterweg zijn op het gedeelte Leostraat en de Stratumsedijk in de periode 2008-2012 52 ongevallen geregistreerd waarbij 4 gewonden zijn gevallen. In 4 gevallen was langzaam verkeer betrokken bij de ongevallen. Dit aandeel is zeer klein. Door de grote verkeersruimte voor gemotoriseerd verkeer is de kans op conflicten hier groot.
figuur die ingek de gewaardeerd begrippen eenvo
maken deel uit van het domein van de “world De straat voldoet matig aan de richtlijnen van Duurzaam Veilig. of flows” terwijl de begrippen aan de onderzijde De verschillende verkeersstromen zijn niet gescheiden (bussen onderkant meerinin het teken staanDe van dekent “world of en autoverkeer 2 richtingen samen). weg een aantal bestemmingen, maar is ook een drukke ontsluitingsweg. places”
Daarentegen zijn de parkeervakken breed genoeg en de weg is herkenbaar en breed genoeg om vergevingsgezind te zijn. De fietsers hebben eigen infrastructuur.
n
me
stro
ver
we
ven
g
sym
erin
bo
zon
liek
s
-kra
net
kris
Jacques Splint, Verkeerskundige gemeente Eindhoven
clu
ste
rin
g
ard
nty
fro
Waardering van de weg aan de hand van Functional Ambiance
Functional Ambiance
Benchmark stedelijke invalswegen
107
Vrijliggend fietspad
Kerk als oriĂŤntatiepunt aan einde van radiaal
Aansluiting zijstraat
108
Benchmark stedelijke invalswegen
Platanen in parkeerstrook
Bussen de stad uit op busbaan, bussen de stad in op rijbaan
Bus rijdt en halteert op de rijbaan
Ondergrondse containers opgenomen in strook van parkeren en bomen
Parkeren langs rijbaan
Zeer slechte gesteldheid van asfalt busbaan zorgt voor rommelig beeld Grote hoeveelheid asfalt zorgt voor stenig karakter en lastige oversteekbaarheid.
Benchmark stedelijke invalswegen
109
SOPHIASTRAAT Breda GEBRUIK
INRICHTING
ONGEVALGEGEVENS 2008-2012
Verkeersintensiteit:
12.000 mvt/etmaal
Groen:
Auto:
2 X 1 rijbaan met
Boomsoort: Plataan
bomen en hagen
Aantal ongevallen: 43 Aantal gewonden: 12
groen en parkeren in
Haagsoort: Veldesdoorn
Aantal verkeersdoden:
1
middenligging
Verlichting:
tussen weg en voetpad
Langzaam verkeer betrokken:
4
Openbaar vervoer:
Breedte:
29 meter
bus op rijbaan
Fiets: op fietsstrook Parkeren:
aanliggend langs rijbaan
Functies omgeving:
wonen, winkels, bedrijven
en horeca 110
Benchmark stedelijke invalswegen
Nieuwe Kadijk
l in ge
Ettensebaan
W ilh elm in as
A16
Lu ne tst raa t
A27 illem
nW
Joha
an isola
Fr
Benchmark stedelijke invalswegen
111
112 Benchmark stedelijke invalswegen
1,50 1,90
voetpad
3,20
parkeren
1,70
fietsstrook
1,90
rijbaan
3,80
haag
1,90
parkeren
1,70
rijbaan
3,20
parkeren
1,50
haag
rijbaan
1,90
fietsstrook
parkeren
voetpad 2,50 2,50
Toelichting
Op de Sophiastraat/Nassaustraat zijn in de periode 2008-2012 43 ongevallen geregistreerd waarbij 12 gewonden zijn gevallen en 1 dode (aanrijding tussen bromfiets en voetganger). In 7 gevallen was langzaam verkeer betrokken bij de ongevallen.
De straatdeel voldoet redelijk de richtlijnen van Duurzaam Veilig. figuur die ingekl maken uit van hetaan domein van de “world Voor auto’s op de hoofdrijbaan is de vergevingsgezindheid goed. De de gewaardeerd of flows” terwijl de begrippen aan de onderzijde weg is duidelijk een ontsluitingsweg. Fietsverkeer is niet gescheiden begrippen eenvo onderkant meer in het teken staan van de “world of van autoverkeer en de parkeervakken zijn niet breed genoeg. De places” weg heeft meer functies door de middenberm waarin geparkeerd kan worden. Dit zorgt voor extra kruisende stromen. De weg is als ontsluitingsweg redelijk homogeen.
n
me
stro
ver
we
ven
s
-kra
net
kris g
sym
erin
zon
‘’Deze doorgaande route wordt in 2015 grotendeels afgesloten voor verkeer bij de Kennedylaan. Ook worden de bussen eraf gehaald. Er wordt geklaagd over hoge snelheden ’s nachts, als het rustig is op straat. We zouden de weg graag als 30 km/u weg gebruiken. Echter zijn er te lange rechtstanden en zijn de rijstroken te breed. Daarnaast is de auto intensiteit te hoog en zit er een buslijn op, waardoor het niet mogelijk is de weg af te waarderen. De weg wordt in 2015 wel aan één kant afgesloten, waardoor het doorgaand verkeer af zal gaan nemen. Het profiel wordt niet gewijzigd, het is een mooi 19e eeuwse straat met veel groen. Horeca past in de straat. We verwachten dat de minder mooie winkeltjes gaan verdwijnen na afsluiting. Parkeren in de middenberm is niet ideaal. We zouden het liefst een grote groene middenberm hebben, maar de parkeervraag is te groot en andere oplossingen zijn slechter.”
Sterke punten aan de weg zijn de groene middenberm met parkeervoorzieningen (in de grote vraag wordt zo voorzien), het grote plein op de grens tussen de Sophiastraat en de Nassaustraat waar veel opstelruimte is en de veilige voetgangersoversteken. De toegang tot de parkeerplaatsen in de middenberm is niet veilig met krappe in- en uitritten, en daarom een punt dat beter kan. Daarnaast zijn verkeersstromen niet gescheiden, fiets, bus en auto zitten op dezelfde rijbaan.
liek bo
De Sophiastraat is een wijkontsluitingsweg in het noordoosten van het centrum, tussen het Valkenbergpark en de Wilhelminasingel. De twee rijbanen zijn gescheiden door een groene middenberm, waar in delen van deze middenberm parkeerplaatsen aanwezig zijn. Deze zijn via een eigen weggetje bereikbaar. Deze parkeerkamers zijn afgescheiden door middel van hagen van veldesdoorn met hierin platanen. De rijstroken zijn gecombineerd met fietsstroken. Zijstraten zijn uit de voorrang of door middel van inritconstructies vormgegeven. Bussen rijden op de rijbaan en halteren in een haltekom. In de plinten van de gebouwen zitten enkele horeca voorzieningen en advocatenkantoren in monumentale panden. Door deze monumentale panden in combinatie met de zeer groene middenberm, flinke bomen en uitzicht op het park oogt de weg statig en stedelijk groen. Er is redelijk wat fietsverkeer en doorgaand autoverkeer op de weg, waardoor het levendig is.
Jack de Bokx, Verkeerskundige gemeente Breda clu
ste
rin
g
ard
nty
fro
Waardering van de weg aan de hand van Functional Ambiance
Functional Ambiance Benchmark stedelijke invalswegen
113
Zijstraten met inritconstructie
Brede groene middenberm
Aansluiting zijstraat
114
Benchmark stedelijke invalswegen
Diagonale zebra
Fontein als natuurlijke â&#x20AC;&#x2DC;verkeersgeleidingâ&#x20AC;&#x2122; op kruispunt
Bus op rijbaan met haltekom
Aantal fietsparkeerplaatsen
Parkeerkamer in middenberm. Zo wordt gehoor gegeven aan parkeervraag en het zorgt voor een groene inpassing.
Benchmark stedelijke invalswegen
115
Openbaar vervoer tram op rijbaan
Marialaan Nijmegen
Sint Annastraat Nijmegen
Groesbeekseweg Nijmegen
Vleutenseweg Utrecht
Heidelberglaan Utrecht
Croeselaan Utrecht
Brinkgreverweg Deventer
Avenue Ceramique Maastricht
IJburglaan Amsterdam
Overtoom Amsterdam
Mathenesserlaan Rotterdam
Prinsegracht Den Haag
Willemstraat Eindhoven
Boschdijk Eindhoven
Aalsterweg Eindhoven
Sophiasingel Breda
116
Benchmark stedelijke invalswegen
tram vrijliggend
bus op rijbaan
bus vrijliggend
Haltering bus en tram op naast gemengd rij/busbaan rijbaan
Fiets parallelweg
Auto
Parkeren
vrijliggende fietsstroken 2x1 met 1x2 zonder langs fietspaden middenberm middenberm rijbaan
langs parallelweg
Wanden wonen
winkels
bedrijve
Parkeren
zonder langs denberm rijbaan
langs parallelweg
Verblijfsfunctie
Wanden wonen
winkels
bedrijven
plein
horeca/ terrassen
Kruispunten verkeerslichten
zonder verkeerslichten
Aansluitingen zijstraten
Voetgangersoversteken
erftoegang verkeerslichten
zebra
markering
Fietsoversteken verkeerslichten
markering
Verlichting centraal
weerszijden
Bomen centraal
weerszijden
Benchmark stedelijke invalswegen
117
Deventer Snipperlingsdijk 4 7417 BJ Deventer Postbus 161 7400 AD Deventer T +31 (0)570 666 222
Den Haag Verheeskade 197 2521 DD Den Haag T +31 (0)70 305 30 53 Eindhoven Flight Forum 92-94 5657 DC Eindhoven T +31 (0)40 235 25 00 Leeuwarden F. HaverSchmidtwei 2 8914 BC Leeuwarden T +31 (0)58 253 44 46 Amsterdam De Ruyterkade 143 1011 AC Amsterdam T +31 (0)20 420 92 17
www.goudappel.nl
118
Benchmark stedelijke invalswegen