DZIKHI BIT 2020

Page 24

DZIKHI

Przestrzeń przyrodą wspominana –

Czysta woda była zaś dla wielu areną pierwszych szlifów pływackich: „Nasze dzieciństwo na Zagórzu, jeśli chodzi o przyrodę i o warunki naturalne środowiska, było przepiękne (…) Ta woda była bardzo czysta, bardzo przeźroczysta, nigdy nie było żadnych zanieczyszczeń, żadnych glonów, bo ona była ciągle przepłukiwana” (E. Żymałkowska-Lik). „Przed wojną, w trakcie okupacji i po, życie toczyło się wokół Cybiny. Plażowanie na czystym piasku, kąpanie w niej” (J. Śmierzchalska). Atrakcyjność i bliskość tego miejsca sprawiały, że nie było potrzeby korzystania z innych wodnych przyjemności miejskich: „Tu na Śródce rzadko kto nie umiał pływać, a Cybina to był raj. Nie była taka jak teraz. Woda była względna (…) Matki nam obiad przynosiły nad Cybinę, bo do domu nie chciał nikt wracać. My całymi dniami, całe lato na Cybinie siedzieli” (H. Urbaś). „Ja chodziłam z dziećmi, jak były małe nad Cybinę. Z tamtej strony był taki rowek i tam się dzieci kąpały. Tam był taki azyl, dzieciaki, kocyki. Nie było głęboko przede wszystkim, woda była czysta. Na żadne baseny nie jeździliśmy wtedy z dziećmi, tylko właśnie tutaj” (E. Hofman).

Michał ski Kierzkow

wyimki z Archiwum Społecznego Śródki

Zdjęcie wykonane nad brzegiem Jeziora Maltańskiego, II poł. lat 50. XX w., ze zbiorów Grzegorza Sobkowiaka

Niedawno słyszałem wypowiedź Witolda Lenarta, klimatologa z Uniwersytetu Warszawskiego, który stwierdził, że: „wszędzie tam, gdzie pojawiają się wątpliwości, czy nasza ingerencja w środowisko przyniesie tylko korzyści, posunięciem słusznym jest zaniechanie. Człowiek jest bowiem bardzo daleki od poznania całej misternej sieci powiązań przyrodniczych”. Zastanawiając się nad sensem tych słów – bardzo aktualnych w kontekście zmian zachodzących w przyrodzie współczesnego świata – moje myśli skierowały się ku rozmowom, które od prawie 6 lat przeprowadzam w ramach Archiwum Społecznego Śródki. Po bliższym przyjrzeniu się wspomnieniom kilkudziesięciu osób związanych przez lata ze Śródką i najbliższą okolicą okazuje się, że przyroda stanowiła i stanowi ważny element codziennej egzystencji tej niewielkiej, lecz autarkicznej społeczności. Śródka, Ostrów Tumski i Zagórze to miejsca, które nieodzownie kojarzą się z dwoma ciekami wodnymi. Mowa oczywiście o Warcie i Cybinie. Te dwie rzeki – dla statystycznego mieszkańca Poznania funkcjonujące jako miejsca weekendowych spacerów albo z areną zmagań stróży prawa z kryminałów Ryszarda Ćwirleja – odgrywały przez dziesięciolecia ważną rolę w życiu społeczności skupionych wokół nich. Chyba nie ma wspomnień mieszkańców Śródki czy Zagórza, w których okres dzieciństwa, młodości nie konstruowałby się wokół Cybiny. Ta rzeka, którą współcześnie właściwie można by nazwać sezonową, co chwilę zanieczyszczaną – była przez lata swoistym centrum sportu i rekreacji. Latem jej brzegi zamieniały się w plaże służące mieszkańcom najbliższej okolicy jako miejsce wypoczynku.

Również zimą rzeki Poznania stanowiły dla mieszkańców Śródki – głównie najmłodszych – miejsce zabaw i zmagań sportowych: „Lodowiska nie potrzebowaliśmy, bo Cybina zamarzała. Tutaj przy forcie można było spokojnie jeździć na łyżwach. Praktycznie całą zimę można było z tych atrakcji korzystać” (M. Dondajewski). „Gdy były zimy stulecia, to Cybina zamarzała. Wieczorami był hokej na lodzie, ekipa była ze Śródki” (J. Strugarek). Bliskość przyrody, wody była właściwie na wyciągnięcie ręki. Jej obecność w życiu codziennym mieszkańców wspominanych dzielnic uchodziła za coś naturalnego, odwiecznego: „zimą lodowisko, a latem my byli rekiny z Cybiny” (Z. Wesołowski). 24


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook

Articles inside

Fiksmatynta

1min
pages 60-64

Ich głos

5min
pages 50-52

Staropolska włoszczyzna, czyli o warzywach w dawnej kuchni

5min
pages 56-59

Manifest

1min
pages 53-55

Odszyfrować przeszłość. Zaprogramować przyszłość. Centrum Szyfrów Enigma

2min
pages 48-49

Katedra (re)konstruowana

1min
page 47

Żywioły w swoim żywiole

4min
pages 44-46

Is this already a catastrophe?

6min
pages 36-37

Zwiedzać z głową

4min
pages 40-43

Czy już katastrofa?

4min
pages 34-35

Słownik miejski – zielona rewitalizacja

1min
page 33

Rozwiązania oparte na przyrodzie w mieście

3min
pages 30-32

Poznańska „uprawa krajobrazu”. Adam Wodziczko (1887–1948

2min
pages 28-29

Jak nie przegrać w zielone? Czyli słów kilka o relacjach Poznania z przyrodą

4min
pages 26-27

Przestrzeń przyrodą wspomniana wyimki z Archiwum Społecznego Śródki

5min
pages 24-25

Dzieci są katalizatorem zmian

5min
pages 20-23

Znikające rzeki Poznania

4min
pages 10-14

Charakter klimatu

2min
pages 8-9

Listening to the city

2min
page 18

HeritageForTheClimate

3min
page 6

Słuchając miasta

1min
pages 15-17

DziedzictwoDlaKlimatu

2min
page 5
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.