Natuurlijk 5
Brandweerkrant V A N N E D E R LA N D
Op de Veluwe
DRONES op zoek naar natuurbranden
Op dinsdag 7 september klonk in Otterlo het startsein van testfase 2 en 3 voor het opsporen van natuurbranden met een langeafstandsdrone. Het Veluws Bosbrandweer Comité (VBC) onderzoekt de inzet van drones bij het vroegtijdig ontdekken van natuurbranden. ‘Het vinden van dergelijke branden met behulp van kunstmatige intelligentie is nieuw in Nederland’, vertelt Arnoud Buiting, werkzaam als adviseur Natuurbrandbeheersing binnen de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland (VNOG) en tevens voorzitter van het Landelijk Netwerk Natuurbranden. ‘Ook het realtime beschikbaar stellen van de verkregen camerabeelden is niet eerder vertoond. Testfase 1, waaruit bleek dat de drone een natuurbrand op grote afstand kan onderscheiden, vond plaats in februari. Doel van deze fase is het optimaliseren van de routes van de drone voor automatische herkenning van beginnende natuurbranden.’ Drones als alternatief ‘Nu maken we voor het vroegtijdig ontdekken van natuurKenmerken De vliegtuigdrone kan verticaal opstijgen en landen, zodat ook de moeilijkste plekken beter bereikbaar worden. Dankzij de spanwijdte van 2,40 meter kan de drone afstanden tot wel 60 kilometer afleggen. Dat maakt ‘m tien keer efficiënter dan gangbare drones. Het drone-
branden nog gebruik van de luchtsurveillance. Twee vliegtuigjes met een piloot en een brandweercollega (luchtverkenner) vliegen regelmatig boven de Veluwe’, legt Arnoud uit. ‘Met dit project onderzoeken we of het inzetten van drones een alternatief kan zijn. Met drones valt er naar verwachting winst te behalen op het gebied van snelheid, omvang van het te monitoren gebied en beeldvorming in de meldkamer. Daarnaast wordt door het werken met drones minder CO2 uitgestoten. De analyse van de kosten en de baten volgt in het najaar tijdens fase 4. Tegelijkertijd werken we aan het verbeteren van kunstmatige intelligentie voor het herkennen en vinden van branden. Daarmee treffen we direct ook voorbereidingen voor de integratie in de meldkamer (fase 5).’ Uniek Arnoud over de testdagen: ‘Er wordt in deze fase voor het eerst Beyond Visual Line of Sight gevlogen voor de brandweer in de Nederlandse openbare ruimte. De drone is uniek als het gaat om het voldoen aan de veiligheidseisen. Met het drone docking station werken we in stapjes naar een autonoom systeem. Het uiteindelijke doel is landelijke integratie in de meldkamer.’ Jan van de Poel, voorzitter van de Landelijke Vakgroep Geo: ‘De brandherkenningssoftware die we gebruiken, kan realtime en met grote nauwkeurig-
netwerk is volledig elektrisch, emissievrij en opereert met een laag geluidsniveau. De drone weegt 12 kilo, is 1,30 meter lang en 50 centimeter hoog. De drone kan 55 minuten onafgebroken vliegen en een snelheid van 74 kilometer per uur bereiken.
heid vaststellen of er op de beelden sprake is van brand of rookontwikkeling. Een eventuele brand kan hierdoor in een vroeger stadium worden gedetecteerd. Dit verkleint de kans op uitbreiding en de schade die hierdoor veroorzaakt wordt. Met andere woorden: hoe eerder we erbij zijn, hoe beter.’ Voor meer informatie over de verkenning met drones kun je terecht bij Arnoud Buiting, a.buiting@vnog.nl
Over VBC Het Veluws Bosbrandweer Comité is opdrachtgever van het onderzoek naar inzetten van de drone bij het opsporen van bosbranden. De stichting wordt gefinancierd door Veluwse gemeenten in het
werkingsgebied van de VNOG en Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden (VGGM). De Veiligheidsregio Utrecht participeert ook in het project.
Gelderland-Midden
Eindelijk weer samen oefenen in natuurbrandbestrijding Verschillende ploegen van Gelderland-Midden oefenden eind augustus samen de bestrijding van natuurbrand. Door de coronamaatregelen was dat lange tijd niet mogelijk. Na afloop van de oefening werd nut en noodzaak weer duidelijk en bleek het ook leerpunten op te leveren voor de deelnemende natuurbeheerders. De oefeningen waren de ene week bij de Kroondomeinen ter hoogte van Uddel en een week later op de bloeiende Ginkelse Heide in Ede. ‘Na afloop gaf elke post aan wat hen beviel aan de oefening of wat de volgende keer juist beter kan. Dat leverde waardevolle antwoorden op’, vertelt Henk Jansen, collega Vakbekwaamheid van Gelderland-Midden. Samenwerking ‘Zo was iedereen het erover eens dat het fijn is dat we dit weer kunnen doen na de coronatijd. Posten vinden het leerzaam om zo samen te werken onderling en met het Infanterie Schietkamp (ISK) in Harskamp. Ploegen vonden het leerzaam om
met Landelijk Crisis Management Systeem (LCMS) te oefenen. Verder hoorden we dat de collega’s ook een keer in het donker wilden oefenen. Dan wordt oriënteren moeilijker.’ Ook natuurbeheerders waren bij de oefening. Zij gingen met de eerste tankautospuit mee het veld in of later met de flankcommandant. Henk: ‘Zij kennen het terrein beter dan wij, wat natuurlijk een groot voordeel is bij het bestrijden van de natuurbrand.’ Snoeien ‘En niet alleen wij waren er om te oefenen, ook de natuurbeheerders leerden ervan’, vervolgt Henk. ‘Zij zagen de omgeving nu vanuit een ander oogpunt: de brandweerwagen. Een van hen merkte bijvoorbeeld op dat de wegen toch smaller zijn dan hij dacht. Dit was een eyeopener: ‘We gaan ons inzetten om meer te snoeien langs de kant van de weg’.’ Henk besluit: ‘Op deze manier kunnen we zien wat collega’s allemaal doen in het veld. Dat helpt ons onder meer om inzicht te krijgen in procedures en wat we bij een echte inzet nodig hebben qua voertuigen. Fijn dat de natuurbrandbeheerders altijd bereid zijn om te helpen en de ploegen de oefening als nuttig ervaren. Dat alles bij elkaar geeft de kerngroep natuurbrand en mijzelf energie om dit te doen!’
Onbeheersbaarheid natuurbranden neemt toe: is Nederland daar goed op voorbereid? Lees hier het interview met Jelmer Dam,Landelijk coördinator natuurbrandbeheersing bij IFV, in het Platform voor CrisisManagement:
