Deus Caritas Est 2018-1

deus caritas magazine est

Brothers of Charity | Broeders van Liefde | Frères de la Charité

Vol. 18 | # 1 | feb 2018

deus caritas est Vol. 18 | #1 | feb 2018

editorial Radical in prophecy Radicaal in de profetie Radicaux dans la prophétie

zambia Past, present & future in Zambia Verleden, heden & toekomst in Zambia Passé, présent & futur en Zambie

pakistan Education in Pakistan Onderwijs in Pakistan L’enseignement au Pakistan

kenya New Year’s Day in Nairobi Nieuwjaarsdag in Nairobi Le Nouvel An à Nairobi

2

kenya Epiphany in Kakamega Epifanie in Kakamega Epiphanie à Kakamega

03 08 11 14 17

Yirgachaffe, Ethiopia ethiopia The joy of the resurrection in Yirgachaffe Verrijzenisvreugde in Yirgachaffe Joie de la résurrection à Yirgachaffe

general chapter The 2018 General Chapter in a few words Generaal Kapittel 2018 in enkele woorden Le Chapitre général 2018 en quelques mots

News from the Communities Nieuws uit de huizen Nouvelles des communautés

colophon Fratelli della Carità Via Giambattista Pagano nr. 35 i-00167 Roma 00-39-06-66.04.901 00-39-06-663.14.66 www.brothersofcharity.org deus.caritas.est.editor@fracarita.org

News from the General Administration Nieuws uit het Generaal Bestuur Nouvelles de l’Administration générale Associate members Aangesloten leden Membres associés In memoriam

— Editor Bro. Dr. René Stockman, Superior General — Lay-out Filip Erkens & Taisia Migova

deus caritas est

20 26 32 36 38 40

editorial

Radical

in prophecy

O

magazine | 2018 # 01

ferent from 1808 and Belgium is different from Congo and Vietnam, but always and everywhere the same call from the Gospel is heard, with a special tone starting from our charism: be radical in living the charism of charity, here and now. In fact, it is the fundamental question that should sound at every congregational chapter: which steps and which way should we take to preserve the freshness of the very beginning and, at the same time, offer a daring and unique answer to the challenges that arise from the current experienced issues we face? Was this not the shift that was proposed at the Vatican Council, specifically to the religious: to make a shift towards the past, towards the source, and, on the other hand, to make the translation into the present, the ‘aggiornamento’?

As a congregation, we have done a lot of work in recent decades to clarify our sources. We are grateful for all the work that has been done to get to know our beloved Founder better. It is a positive side effect of the process of beatification. His life, his writings, his views became clear as never before and testified to a great depth. Now we understand why he could motivate and inspire so many brothers and sisters to walk the path of charity together with him. He left us a treasure that seems to be a very own reflection of the Gospel itself. Triest opened the window of charity to the world and developed a new style of charity in line with Saint Vincent de Paul. This is the source from which we can continue to draw. It is a source that has lost none of its relevance.

Today we can draw from this source and in his footsteps and with the same enthusiasm we must further develop this new style of charity and put flesh on it. That is our aggiornamento! And that is our radical interpretation of the experience of the evangelical message and of our charism of charity here and now.

That demands radicality! And we have to dare to think about this radicality as a community. No, it will not make us extremist, but perhaps prophetic. And so we

3

ur General Chapter is near, and in the various parts of the Congregation, the proposed theme is discussed during the preparatory Regional and Provincial Chapters: “Be radical in prophecy as consecrated men in the mission of charity.”

Someone commented that what we put forward as a congregation is quite a bold theme, especially in a time when ‘radical’ is a loaded word and when prophecy is not always appreciated, on the contrary.

Regarding the radical, we must dare to give the correct interpretation of what is meant by radicalness. No, it is completely different from extremism, which is often incorrectly presented as a form of radicalization.

This is why we hear that these Muslims are radicalized and therefore resort to extremist acts.

When Christians use the word ‘radical’, all they do is what Jesus himself calls them to do in the Gospel: to follow his message in a radical way and to embody it in their own lives. A life according to the Gospel evokes radicality. No, we cannot follow the Word of God for 50%, not even for 90%, but for 100%, fully, radically, without exception.

To live radically in accordance with the Gospel is not a call directed exclusively to religious. Every Christian, in imitation of Jesus, should lead a radical life. And each must do this in his or her state of life, to use the known words of the Second Vatican Council, which in turn referred to Saint Francis de Sales who launched the call that every Christian is called to the fullness of the evangelical life, to holiness.

“Be perfect, holy, as my Father in heaven is perfect, holy,” sounded like an impelling call from Christ.

All Christians, including us as consecrated men, have to ask themselves again and again how they can give shape to this radicality of the Gospel in their life situation.

This also applies the Congregation: how can a congregation keep the freshness of the very beginning after 210 years and give a radical response to the call to experience the charism of charity in 2018? 2018 is dif-

come to our second loaded word: the call to be prophetic.

We know the prophets of the Old Testament, ending with John the Baptist. What do we know about these prophets?

That they were people who were very close to God. No, they did not appoint themselves as prophets, but they received this task, this mission from God Himself, to proclaim His Word to the world, often in contradiction with what the then world believed and experienced. They received their mission in prayer, often in the desert, and from there they were sent into the world to boldly proclaim and live God’s Word. Prophets are always people of the word and people of the deed. And they are willing to suffer for their mission, yes, even give their lives.

We know the great prophets, of course, and we cannot or should not make the claim to think we now have to travel the world just like them to proclaim some message. People who think of themselves as prophets are usually not prophets at all, or only proclaimers of their own message.

And we have a few of them in our world today.

4

But from the radicality to which we as Christians and as religious are called to live and preach the Gospel, we should not be afraid to be prophetically present in the world. When we radically live the Gospel, we will always have some counter-current and will not just go along with what the wider community thinks and does. Starting from our radical experience of the Gospel, there will always be areas where we have to say: no, we cannot be a part of that. And there will always be areas that remain vacant and call for action. From the same radical experience of the Gospel, we will have to leave our familiar path as a Good Samaritan, interrupt our journey to see to this specific person in need, and perhaps many people in need that others have simply bypassed. That is the moment that we, as Christians and as consecrated men, perform a prophetic act and say a prophetic word. No, we will not do it like Isaiah or Jeremiah or John the Baptist, but we will do it as messengers of the Lord Jesus Christ and His Gospel that makes us follow Him as our only “Way, Truth, and Life”.

I was struck recently by the words of Saint Pope John XXIII who wrote the following sentence in his journal: “I must open my eyes to see, and then close them to think.”

Perhaps this is an important basic attitude that is expected of us as Christians and consecrated men. We must confront ourselves with the full reality and not close our eyes and ears to injustice, to false prophecies, to suffering in this world. We cannot bury our head in the sand like ostriches. However,

we should close our eyes afterwards and meditate, pray, and have the Word of God shine upon us. It is only then that we can and should act and undertake courageous actions and speak powerful words, actions and words fully inspired by the message of the Gospel and the example of the Lord Jesus Christ himself.

Will they applaud and praise us for that?

Rest assured that when we are praised too much for what we do and say, we may be performing everything but prophetic acts, but mainly going along with what the public is thinking and doing at that point.

No, a prophet is not an obstructionist just for the sake of being obstructive. Starting from the message he received from the Lord himself, he cannot but swim against the tide.

In a world where God is increasingly being suppressed and where relativism and esotericism is gaining the upper hand, where people on the periphery become more and more marginalized, where discrimination and stigmatization of people with disabilities or mental disorders is still present and even continues to grow, we, the Brothers of Charity, have the task to swim against the tide and stand up against relativism, against discrimination and oppression, and to radically choose the side of the little and forgotten man, to give him the message that he too is a beloved child of God, and to candidly sing the joy of the Gospel message and fearlessly proclaim that Jesus is truly the Way, the Truth, and Life.

Let us therefore open our eyes wide to let in the full reality, to then close them tightly and to bring what we have seen and heard before the Lord, to listen to what He wants to teach us through His Word, and then to head out courageously and joyfully: radical in prophecy, to proclaim the mission of charity as consecrated men, and, above all, to live and experience it authentically.

Only then do we, as a congregation, have the right to exist! And we will also have a future.

Bro. René Stockman Superior General

O

ns generaal kapittel staat voor de deur, en in de verschillende delen van de congregatie wordt tijdens de voorbereidende regionale en provinciale kapittels stilgestaan bij het voorgestelde thema: “Wees radicaal in de profetie als gewijde mannen in de missie van de caritas”.

Iemand gaf me de opmerking dat het toch wel een gedurfd thema is dat we als congregatie vooropstellen, zeker in een tijd waar het woord “radicaal” beladen is en dat profetie ook niet steeds gewaardeerd wordt, wel integendeel.

Wat het radicale betreft moeten we het aandurven de juiste invulling te geven van wat met radicaliteit wordt bedoeld.

Neen, het is helemaal iets anders dan het extremisme dat dikwijls verkeerdelijk als een vorm van radicalisering wordt vooropgesteld. Het klinkt dan dat deze moslims geradicaliseerd zijn en daarom extremistische daden gaan stellen.

Wanneer christenen het woord “radicaal” in de mond nemen, dan doen ze niets anders dan waartoe Jezus zelf in het Evangelie oproept: om op een radicale wijze zijn boodschap te volgen en er in ons eigen leven gestalte aan te geven. Een leven volgens het Evangelie roept een radicaliteit op. Neen, we kunnen het Woord van God niet voor 50 % volgen, ook niet voor 90 %, maar wel voor 100 %, dus ten volle, radicaal, zonder uitzondering.

Radicaal leven volgens het Evangelie is geen oproep uitsluitend gericht naar religieuzen. Iedere christen dient in navolging van Jezus een radicaal leven te leiden. En ieder moet dit doen in zijn of haar levensstaat, om de gekende woorden van het Tweede Vaticaans Concilie te gebruiken, dat op zijn beurt refereerde naar de H. Franciscus van Sales die de oproep lanceerde dat iedere christen geroepen is tot de volheid van het evangelisch leven, tot de heiligheid. “Wees volmaakt, heilig, zoals mijn Vader in de hemel volmaakt, heilig is”, klonk als een opvorderende oproep van Christus.

Iedere christen, dus ook wij als godgewijden, moet zich steeds opnieuw de vraag

deus caritas est

Radicaal

editoriaal

in de profetie

magazine | 2018 # 01

putten en dienen we in zijn voetspoor en met eenzelfde enthousiasme verder deze caritas nieuwe stijl te ontwikkelen en handen en voeten te geven. Dat is ons aggiornamento! En dat is onze radicale invulling van de beleving van de evangelische boodschap en van ons charisma van de caritas hier en nu.

Dat vraagt radicaliteit! En het is over deze radicaliteit dat we als gemeenschap moeten durven nadenken. Neen, dat zal ons niet extremistisch maken, maar misschien wel profetisch. En zo komen we aan ons tweede beladen woord: de oproep om profetisch te zijn.

We kennen de profeten uit het Oude Testament met Johannes de Doper als de afsluiter van een ganse rij. Wat weten we van deze profeten?

Dat het mensen waren die heel dicht bij God stonden. Neen, ze benoemden zichzelf niet tot profeet, maar ontvingen van God zelf deze opdracht, deze missie, om in de wereld zijn Woord te gaan verkondigen, dikwijls in tegenstrijd met wat de toenmalige wereld geloofde en beleefde.

Ze ontvingen de missie in gebed, dikwijls in de woestijn, en werden van daaruit in de wereld gezonden om er onverschrokken Gods Woord te verkondigen en voor te leven. Profeten zijn steeds mensen van het woord en mensen van de daad. En ze zijn bereid om voor hun missie te lijden, ja, zelfs hun leven te geven.

We kennen natuurlijk de grote profeten, en we kunnen of noch mogen we de pretentie hebben te denken dat we nu net als zij de

wereld moeten rondtrekken om een vermeende boodschap te verkondigen. Mensen die van zichzelf denken dat ze profeten zijn, zijn het meestal helemaal niet, of uitsluitend de verkondigers van hun eigen boodschap. En die kennen we vandaag ook in onze wereld.

Maar vanuit de radicaliteit waartoe we als christenen en als religieuzen worden opgeroepen om het Evangelie te beleven en te verkondigen, mogen we niet bevreesd zijn om profetisch aanwezig te zijn in de wereld. Wanneer we het Evangelie radicaal beleven, zullen we steeds wat tegenstroom gaan en niet zomaar kunnen meevaren met wat de ruimere gemeenschap denkt en doet. Er zullen steeds terreinen zijn waar we vanuit onze radicale beleving van het Evangelie moeten zeggen: neen, daar kunnen we niet aan meedoen. En er zullen altijd terreinen zijn die blijven braak liggen en om actie roepen. Vanuit eenzelfde radicale beleving van het Evangelie zullen we daar als een barmhartige Samaritaan onze vertrouwde weg moeten verlaten, onze reis onderbreken om ons te buigen over deze concrete mens in nood, en misschien vele mensen in nood die door anderen gewoon zijn voorbijgegaan.

Het is dan dat we als christen en als godgewijde een profetische daad stellen en een profetisch woord uitspreken. Neen, we zullen het niet doen als Jesaja of Jeremia of Johannes de Doper, maar we zullen het doen als gezanten van de Heer Jezus en zijn Evangelie die ons dwingt Hem na te volgen als onze enige “Weg, Waarheid en Leven”.

Ik was onlangs getroffen door een woord van de heilige Paus Johannes XXIII die in zijn dagboek de volgende zin schreef: “Ik moet mijn ogen openen om kijken, en mijn ogen daarna sluiten om erover na te denken”. Misschien is dat wel een belangrijke grondhouding die van ons als christenen en godgewijden wordt verwacht.

We moeten ons laten confronteren met de volle werkelijkheid en onze ogen en oren niet sluiten voor onrecht, voor valse profetieën, voor het lijden in deze wereld. We mogen onze kop niet als een struisvogel

5

stellen hoe hij of zij in zijn of haar levenssituatie gestalte kan geven aan deze radicaliteit van het Evangelie. Dit geldt ook als congregatie: hoe kan een congregatie na 210 jaar bestaan de frisheid van het prille begin behouden en een radicaal antwoord geven aan de oproep om het charisma van de caritas in 2018 te beleven. 2018 is verschillend met 1808 en België is verschillend met Congo en Vietnam, maar steeds en overal hoort men dezelfde oproep vanuit het Evangelie en speciaal gekleurd vanuit ons charisma: wees radicaal in de beleving van het charisma van de caritas, hier en nu. Eigenlijk is het de grondvraag die bij ieder congregationeel kapittel zou moeten klinken: welke stappen dienen we te ondernemen en welke weg dienen we in te slaan om de frisheid van het begin te behouden en tegelijk een gedurfd en uniek antwoord te geven op de uitdagingen die vanuit de beleefde actualiteit op ons afkomen? Was dit ook niet de beweging die werd voorgesteld aan het Vaticaans Concilie en speciaal aan de religieuzen: om enerzijds de beweging te maken naar het verleden, naar de bronnen, en anderzijds de vertaling te maken naar het heden, het “aggiornamento”?

We hebben als congregatie de laatste decennia veel werk gemaakt om onze bronnen uit te klaren. We zijn dankbaar voor al het werk dat werd geleverd om onze geliefde Stichter beter te leren kennen. Het is een positief neveneffect van het proces van de zaligverklaring. Zijn leven, zijn geschriften, zijn visies werden als nooit voorheen duidelijk en getuigden van een ongekende diepgang. Nu begrijpen we waarom hij zoveel broeders en zusters kon motiveren en inspireren om samen met hem de weg van de caritas te bewandelen.

Hij heeft ons een schat nagelaten dat een heel eigen afspiegeling lijkt te zijn van het Evangelie zelf. Triest heeft voor de wereld het venster van de caritas geopend en in lijn met Vincentius een caritas nieuwe stijl ontwikkeld. Het is aan deze bron dat we mogen blijven putten. Het is een bron die nog niets aan actualiteit heeft ingeboet.

Vandaag mogen we aan deze bron gaan

6

in het zand steken. Maar dan moeten we wel daarna onze ogen sluiten en erover mediteren, bidden, en ons laten beschijnen door het Woord van God. Het is dan pas dat we in beweging kunnen en moeten komen om moedige daden te stellen en krachtige woorden uit te spreken, daden en woorden volledig geïnspireerd door de boodschap van het Evangelie en het voorbeeld van de Heer Jezus zelf.

Zullen ze ons daarvoor toejuichen en prijzen? Wees maar gerust dat wanneer we teveel geprezen worden voor wat we doen en zeggen, we wellicht alles behalve profetische daden aan het stellen zijn, maar dat we vooral aan het meelopen zijn met wat de goegemeente denkt en doet. Neen, een profeet is geen dwarsligger omdat hij nu eenmaal graag dwarsligt, maar het is vanuit de boodschap die hij van de Heer zelf heeft ontvangen, dat hij niet anders kan dan tegenstroom te varen.

In een wereld waar God steeds meer verzwegen wordt en waar het relativisme en het esoterisme de bovenhand krijgt, waar mensen aan de rand steeds meer gemarginaliseerd geraken, waar discriminatie en stigmatisering van mensen met een beperking of mentale aandoening nog steeds aanwezig is en zelfs nog groeit, hebben we als Broeders van Liefde de opdracht om tegenstroom te varen en juist op te komen tegen het relativisme, tegen de discriminatie en de verdrukking, en radicaal de kant te kiezen voor de kleine en vergeten mens, om aan hem de boodschap mee te geven dat ook hij een geliefd kind is van God, en in volle onbevangenheid de vreugde van de Evangelische boodschap uit te zingen en onbevreesd te verkondigen dat Jezus waarlijk de Weg, de Waarheid en het Leven is.

Laten we daarom onze ogen wijd openen om de volle werkelijkheid tot ons te laten komen, om ze daarna diep te sluiten en wat we gezien en gehoord hebben voor de Heer te brengen, te luisteren wat Hij ons via zijn Woord wil leren en dan moedig en vreugdevol op stap te gaan: radicaal in profetie, als godgewijden de missie van de caritas te verkondigen en vóór alles authentiek te beleven. Alleen dan hebben we als congregatie recht op bestaan! En zullen we ook toekomst hebben.

Br. René Stockman Generale overste

Radicaux

dans la prophétie

N

otre chapitre général approche, et dans les différentes parties de la congrégation, on méditera lors de ces chapitres régionaux et provinciaux préparatoires sur le thème proposé : « Soyez radicaux dans la prophétie comme des hommes consacrés dans la mission de la charité ».

Quelqu’un m’a fait remarquer qu’il s’agissait tout de même d’un thème audacieux que nous avançons en tant que congrégation, en particulier dans une époque où le terme « radical » est sensible et que la prophétie n’est pas toujours appréciée, bien au contraire.

En ce qui concerne la radicalité, nous devons oser donner une interprétation correcte de ce que l’on entend par radicalisme.

Non, il ne s’agit pas du tout de la même chose que de l’extrémisme qui est souvent incorrectement présenté comme une forme de radicalisation. Il semble alors que ces musulmans soient radicalisés et que pour cette raison ils posent des actes extrémistes.

Lorsque les chrétiens prononcent le mot « radical », ils ne font que ce que Jésus lui-même appelle à faire dans l’Evangile : suivre Son message de manière radicale et l’intégrer dans notre propre vie. Une vie selon l’Evangile appelle à la radicalité.

Non, nous ne pouvons pas suivre l’Ecriture à 50%, ni à 90%, mais bien à 100%, donc entièrement, radicalement, sans exception.

Vivre radicalement selon l’Evangile n’est pas un appel exclusivement adressé aux religieux. Chaque chrétien est censé mener une vie radicale à l’exemple de Jésus.

Chacun doit le faire selon son état de vie, pour reprendre les fameux mots du Concile Vatican II, qui fait à lui-même référence à St-François de Sales, qui a lancé l’appel que chaque chrétien est appelé à la plénitude de la vie évangélique, à la sainteté. « Soyez parfaits, saints, comme votre Père céleste est parfait, saint », sonnait comme un appel réquisitionnant du Christ.

Chaque chrétien, y compris nous en tant que consacrés à Dieu, doit sans cesse se demander comment il ou elle peut dans sa situation de vie donner forme à cette radicalité de l’Evangile. Cela s’applique éga-

lement à nous, en tant que congrégation : comment une congrégation peut-elle, après 210 années d’existence, garder la fraicheur du début et donner une réponse radicale à l’appel à vivre le charisme de la charité en 2018 ? 2018 est différent que 1808, et la Belgique est différente du Congo et du Vietnam, mais à chaque fois, nous entendons partout le même appel venant de l’Evangile et spécialement, de notre charisme : soyez radicaux dans l’expérience du charisme de la charité, ici et maintenant. En fait, c’est la question fondamentale qui devrait être entendue à chaque chapitre congrégationnel : quelles mesures devrions-nous prendre et quel chemin devrions-nous prendre pour préserver la fraicheur du début et en même temps donner une réponse audacieuse et unique aux défis qui surgissent de la vie actuelle ? N’était-ce pas également le mouvement qui fut proposé au Concile du Vatican et en particulier aux religieux : d’une part, de faire un mouvement vers le passé, aux sources, et d’autre part, de le traduire vers le présent, « l’aggiornamento » ?

Nous avons, en tant que congrégation, au cours de ces dernières décennies, beaucoup travaillé à clarifier nos sources. Nous sommes reconnaissants pour tout le travail déjà accompli afin de mieux connaitre notre bien-aimé Fondateur. C’est un effet secondaire positif du procès de béatification. Sa vie, ses écrits, ses visions, sont devenus plus claires que jamais et témoignent d’une profondeur sans précédent. Nous comprenons maintenant pourquoi il a su motiver et inspirer tant de frères et sœurs à marcher avec lui sur le chemin de la charité. Il nous a laissé un trésor qui semble être un reflet très personnel de l’Evangile. Triest a ouvert au monde la fenêtre de la charité et a développé un nouveau style de charité en accord avec saint Vincent. C’est à cette source que nous pouvons continuer à puiser. C’est une source qui n’a rien perdu de son actualité.

Nous pouvons aujourd’hui puiser de cette source et devons davantage développer et réaliser ce nouveau style de charité à sa suite et avec le même entrain. Tel est notre aggiornamento ! Et telle est notre interprétation radicale de l’expérience du message

deus caritas est

editorial

magazine | 2018 # 01

en friche et qui appelleront à l’action. Partant d’un même vécu radical de l’Evangile, nous devrons, comme le Bon Samaritain, quitter notre chemin familier, interrompre notre voyage pour nous pencher vers les personnes dans le besoin, et peut-être de nombreuses personnes dans le besoin qui ont simplement été contournées par d’autres.

C’est alors que nous, en tant que chrétiens et consacrés à Dieu, posons un acte et prononçons une parole prophétiques. Non, pas à la manière d’Isaïe, de Jérémie ou de Jean le Baptiste, mais nous le ferons à la manière des envoyés du Seigneur Jésus et Son Evangile qui nous oblige à Le suivre comme notre unique « Chemin, Vérité et Vie ».

J’ai récemment été touché par une parole du saint Pape Jean XXIII, qui avait écrit la chose suivante dans son carnet intime : « Je dois ouvrir les yeux pour regarder, puis fermer les yeux pour y réfléchir ». Peutêtre est-ce une attitude fondamentale que l’on attend de nous en tant que chrétiens et hommes consacrés. Nous devons nous laisser confronter à la pleine réalité et ne pas fermer nos yeux et nos oreilles à l’injustice, aux fausses prophéties, à la souffrance dans le monde. Nous ne pouvons pas faire l’autruche. Mais nous devons ensuite pou-

voir fermer les yeux et méditer, prier, et nous laisser éclairer par la Parole de Dieu.

C’est alors seulement que nous pouvons et devons entrer en mouvement afin de poser des actes audacieux et prononcer des paroles puissantes, actes et paroles entièrement inspirés par le message de l’Evangile et l’exemple de notre Seigneur Jésus.

Vont-ils nous acclamer et nous féliciter pour cela ? Soyez assurés que si l’on est trop loué pour ce que nous faisons ou disons, nous faisons sans doute tout sauf poser des actes prophétiques, mais sommes surtout en train de suivre ce que la société pense et fait. Non, un prophète n’est pas un rebelle parce qu’il aime juste contrarier, mais à partir du message qu’il a reçu personnellement du Seigneur, il ne peut faire autrement que d’aller à contrecourant.

Dans un monde où l’on parle de moins en moins de Dieu et où le relativisme et l’ésotérisme prennent le dessus, où les gens des périphéries sont de plus en plus marginalisés, où la discrimination et la stigmatisation des personnes ayant une déficience physique ou mentale sont toujours présentes et augmentent encore, nous avons en tant que Frères de la Charité le devoir d’aller à contrecourant et lutter justement contre le relativisme, la discrimination et l’oppression, et d’opter radicalement pour la petite personne oubliée afin de lui annoncer qu’il est aussi un enfant aimé de Dieu et chanter de plein cœur la joie du message évangélique et proclamer sans crainte que Jésus est vraiment le Chemin, la Vérité et la Vie. Ouvrons donc grand les yeux pour laisser la pleine réalité venir jusqu’à nous, pour ensuite les fermer profondément et poser devant le Seigneur ce que nous avons vu et entendu, écouter ce qu’Il veut nous dire à travers Sa Parole et repartir audacieux et joyeux : radicaux dans la prophétie, comme des hommes consacrés, annoncer la mission de la charité et avant tout, la vivre de manière authentique. Alors seulement, nous avons, en tant que congrégation, le droit d’exister !

Et nous aurons aussi un avenir.

Fr. René Stockman Supérieur général

7

d’Evangile et de notre charisme de charité ici et maintenant.

Cela exige de la radicalité ! Il s’agit de cette radicalité dont il nous faut oser penser en tant que communauté. Non, cela nous ne rendra pas extrémistes, mais peut-être bien prophétiques. Nous en arrivons ainsi à notre deuxième terme sensible : l’appel à être prophétique.

Nous connaissons les prophètes de l’Ancien Testament avec Jean le Baptiste en dernier de toute une série. Que connaissons-nous des prophètes ?

Qu’ils étaient des hommes proches de Dieu.

Non, ils ne se proclamaient pas prophète, mais recevaient de Dieu Lui-même cet appel, cette mission, afin de proclamer au monde Sa Parole, souvent contraire à ce que le monde croyait ou vivait à ce moment. Ils reçurent la mission dans la prière, souvent dans le désert, et de là, furent envoyé dans le monde pour y proclamer avec audace la Parole de Dieu et de la vivre de manière exemplaire. Les prophètes ont toujours été des gens de la parole et de l’action. Ils sont capables de souffrir pour leur mission, oui, et même de donner leur vie.

Nous connaissons bien sûr les grands prophètes, et nous ne savons, ni pouvons avoir la prétention de penser que nous pourrions comme eux, partir dans le monde pour proclamer un message présumé. Les gens qui pensent d’eux-mêmes qu’ils sont prophètes, ne le sont souvent pas du tout, ou sont uniquement des prédicateurs de leur propre message. Nous les rencontrons aussi aujourd’hui dans notre monde.

Mais en partant de la radicalité à laquelle nous sommes appelés à vivre et annoncer l’Evangile en tant que chrétiens et en tant que religieux, nous ne pouvons avoir peur d’être présents dans le monde de manière prophétique. Si nous vivons l’Evangile radicalement, nous irons toujours un peu contre le courant et ne pourrons pas simplement nous laisser embarquer par ce que la société pense ou fait. Il y aura toujours des terrains où nous devrions, à partir de notre vécu radical de l’Evangile, répondre : « non, nous ne pouvons pas participer à cela ». Et il y aura toujours des terrains qui seront laissés

ZAMBIA

past, present & future in Zambia

8

O

ur visit to Zambia was marked by an introduction to the past, a confirmation of the present, and a hopeful look to the future.

After a journey of 900 km from Lusaka to Kasama in the north of the country, we arrived at the location where the Catholic Church first established a foothold in Zambia. We have to go back to the year 1899, specifically to 13 April of that year, when White Father Joseph Dupont arrived with two other French fathers and a brother in Kasama and pitched their tent under a tree, now preserved as a relic next to the old cathedral of Kayambi near Kasama.

Joseph Dupont became the first apostolic administrator of Zambia and in that same cathedral we now find his tomb. He is remembered in the history of the Church in Zambia by the name of ‘Motomoto’, which means burning fire, a fire that spreads.

That was indeed the great merit of the first missionaries in so many African countries, that they helped spread faith like wildfire among the local population. The new foundation in Zambia the pioneers placed under the protection of Mary, Help of Christians, and the prayer of commitment, which the missionaries spoke on their departure on the feast of the Epiphany in 1899, is kept at the cemetery next to the cathedral for the many missionaries who followed them and now rest in the sa-

cred earth of Kayambi. The Missionaries of Africa, or White Fathers, who are now in Kasama, are proud that they could follow in the footsteps of these pioneers and continue their pastoral activities to this day.

The purpose of our visit to Kasama was Bro. Floyd’s perpetual profession. He had asked to be allowed to profess his vows in his birthplace, also as a testimony to the local church of the presence of the Brothers of Charity. Our presence in Zambia is new – currently only in Lusaka with a formation house – but the fact that the Congregation is now present in Zambia is thanks to the Zambian brothers whom we were able to welcome and who make up the Southern Africa region alongside the brothers from South Africa, with one of the first Zambian confreres as regional superior. It is a story of growth, of new life, of a vocation pastoral, which the young brothers have developed themselves in a very original way. The first ones moved to Kigoma in Tanzania where they were welcomed by Bro. Stan and got to know the apostolate of the Brothers of Charity. With the start of our formation house in Lusaka, we created the opportunity for further professional training in their own country, and brothers from other African countries could receive appropriate training, as well.

But there is also a future. And this future will take shape first here in Kasama. After

long negotiations with the government and the local population, the Congregation could acquire a property on which the first psychiatric rehabilitation centre will be developed. We were asked quite often why it took so long before the next step in the project was taken, because we have been talking about this project for a number of years now. The choice was made to develop our care for psychiatric patients in close cooperation with the government and in fact make a movement that has two components: entering into the policy of mental health care in Zambia and, at the same time, helping to determine that policy. With the creation of Fracarita Southern Africa, a lot of work has already been done in the promotion of mental health care in Zambia, through targeted campaigns in the media, training sessions, and an annual, very successful activity on World Mental Health Day. Without actually having cared for people with mentally illness until now, the Brothers of Charity, through Fracarita, have already made a name for themselves in Zambia, in the field of mental health care. At the same time, we were trying to find a suitable location to develop a centre with the help of the government. This also took some time, because the local population was not that inclined to provide a site where the care for people with mental illness would be developed. Yes, even in Zambia there is a heavy stigma on everything that has to do with psychiatry. But in the end, a plot of land was found, we were able to finalize the contract with the government and give the go-ahead for the start of the development of the new project.

For the Brothers of Charity, Kasama is where past, present, and future come together and where we can dream to present the charism of the Congregation in Zambia in a fresh way with its own community and a psychiatric rehabilitation centre.

We hope that it can be ‘Motomoto’, with the same enthusiasm and drive as the first missionaries under the leadership of Bishop Dupont.

Bro. René Stockman

deus caritas est

ZAMBIA

verleden, heden & toekomst in Zambia

O

magazine | 2018 # 01

broeders uit Zuid-Afrika de regio “Zuidelijk Afrika” vormen, met één van de eerste Zambiaanse medebroeders als regionale overste. Het is een verhaal van groei, van nieuw leven, van een roepingenpastoraal dat de jonge broeders op een heel originele wijze zelf hebben ontwikkeld. De eersten trokken naar Kigoma in Tanzania waar ze werden verwelkomd door Br. Stan en daar het apostolaat van de Broeders van Liefde mochten leren kennen. Met de start van ons vormingshuis in Lusaka werd tegelijk de mogelijkheid gecreëerd om in eigen land zich verder professioneel te kunnen vormen, en ook broeders uit andere Afrikaanse landen konden er een gepaste opleiding genieten.

Maar er is ook toekomst. En deze toekomst zal meer bepaald hier in Kasama een eerste vorm krijgen. Na lang onderhandelen met de overheid en de plaatselijke bevolking kon de congregatie een eigendom verkrijgen waarop een eerste psychiatrische rehabilitatiecentrum zal worden uitgebouwd.

Dikwijls moesten we horen waarom het zo lang duurde vooraleer de volgende stap in het project werd gezet. Want we spreken reeds een aantal jaren over dit project. De keuze werd gemaakt om onze zorg voor psychiatrische patiënten te ontwikkelen in nauwe samenwerking met de overheid en in feite een dubbele beweging te maken: intreden in het beleid van de geestelijke gezondheidszorg in Zambia en tegelijk zelf helpen dit beleid mee te bepalen. Door de creatie van “Fracarita Southern Africa”

werd reeds heel veel werk verricht in de promotie van de geestelijke gezondheidszorg in Zambia, door gerichte acties in de media, vormingssessies en een jaarlijks zeer geslaagde activiteit op de Werelddag Geestelijke Gezondheid. Zonder tot nu toe effectief geesteszieken te verzorgen, hebben we als Broeders van Liefde via Fracarita reeds naam in Zambia op het vlak van geestelijke gezondheidszorg. En tegelijk werd gezocht om met de overheid een geschikte plaats te vinden om een centrum uit te bouwen. Ook dit vroeg tijd, want de lokale bevolking was niet zo geneigd een terrein ter beschikking te stellen waar de zorg voor geesteszieken zou worden ontwikkeld. Jawel, ook in Zambia weegt een zwaar stigma op alles wat met psychiatrie te maken heeft. Maar uiteindelijk werd land gevonden en konden we het contract met de overheid finaliseren, om zo het startsein te geven voor de start van de ontwikkeling van het nieuwe project.

Kasama is voor de Broeders van Liefde waar verleden, heden en toekomst mekaar ontmoeten en waar we mogen dromen om binnenkort met een eigen communiteit en een psychiatrisch rehabilitatiecentrum het charisma van de congregatie op een frisse manier aanwezig te brengen in Zambia. We hopen dat het “Motomoto” mag worden, met eenzelfde enthousiasme en gedrevenheid als de eerste missionarissen onder de leiding van Bisschop Dupont.

Br. René Stockman

9

ns bezoek aan Zambia was getekend door een kennismaking met het verleden, een bevestiging van het heden en een hoopvol uitzien naar de toekomst.

Na een reis van 900 km van Lusaka naar Kasama in het noorden van het land, konden we kennismaken met de inplanting van de katholieke kerk in Zambia. We moeten teruggaan naar het jaar 1899 en meer bepaald naar 13 april van dat jaar toen Witte Pater Joseph Dupont met twee andere Franse paters en een broeder in Kasama aankwamen en hun tent opsloegen onder een boom die nu als een relikwie naast de oude kathedraal van Kayambi nabij Kasama wordt bewaard. Joseph Dupont werd de eerste apostolische administrator van Zambia en in dezelfde kathedraal vinden we nu zijn graf. Hij blijft in de geschiedenis van de kerk in Zambia bewaard onder de naam “Motomoto”, wat brandend vuur betekend, een vuur dat zich verder verspreid.

Dat was inderdaad de grote verdienste van de eerste missionarissen in zovele Afrikaanse landen, dat ze het geloof als een lopend vuurtje verspreidden onder de lokale bevolking. De nieuwe stichting in Zambia werd door de pioniers onder de bescherming geplaatst van Maria, hulp der christenen, en het toewijdingsgebed dat de missionarissen uitspraken bij hun afreis op het feest van Epifanie van 1899 is bewaard op de begraafplaats naast de kathedraal van de vele missionarissen die hen zijn gevolgd en die nu rusten in de gewijde grond van Kayambi. De Missionarissen van Afrika (Witte Paters) die nu in Kasama verblijven zijn fier dat ze in de voetstappen van deze pioniers konden treden en tot op vandaag hun pastorale activiteiten voortzetten.

Het doel van ons bezoek aan Kasama was de eeuwige professie van Br. Floyd. Hij had gevraagd om zijn professie in zijn geboorteplaats te mogen uitspreken, tegelijk als getuigenis voor de lokale kerk van de aanwezigheid van de Broeders van Liefde.

Onze aanwezigheid in Zambia is nieuw, en momenteel uitsluitend in Lusaka met een vormingshuis, maar het feit dat we nu als congregatie in Zambia aanwezig zijn is te danken aan de Zambiaanse broeders die we mochten verwelkomen en die nu met de

ZAMBIE

passé, présent & futur en Zambie

10

N

otre visite en Zambie fut marquée par l’introduction du passé, une confirmation du présent et un regard plein d’espoir sur l’avenir.

Après un voyage de 900 km de Lusaka à Kasama au nord du pays, nous avons fait connaissance avec l’implantation de l’Eglise catholique en Zambie. Il faut remonter à 1899 et plus particulièrement, le 13 avril de cette année, où le Père Blanc Joseph Dupont avec deux autres pères français et un frère sont arrivés à Kasama et ont installé leur tente sous un arbre qui est aujourd’hui gardé comme relique à côté de l’ancienne cathédrale de Kayambi, près de Kasama. Joseph Dupont fut le premier administrateur apostolique de la Zambie, et en cette même cathédrale, nous trouvons maintenant sa tombe. Il est conservé dans l’histoire de l’Eglise de Zambie sous le nom « Motomoto », qui signifie feu ardent, un feu qui se répand. Ce fut, en effet, le grand mérite de ces premiers missionnaires dans tant de pays africains : ils ont répandu la foi comme un feu qui se propage rapidement parmi la population locale. La nouvelle fondation en Zambie fut mise par les pionniers sous la protection de Marie, secours des chrétiens, et la prière de consécration que les missionnaires ont prononcée pendant leur retour de la fête de l’Epiphanie en 1899 est conservée au cimetière à côté de la cathédrale des nombreux missionnaires qui les ont suivis et qui reposent maintenant dans la terre sacrée de Kayambi. Les Missionnaires d’Afrique (Pères Blancs) qui sont maintenant installés à Kasama, sont fiers d’avoir pu marcher dans les pas de ces pionniers et continuent encore aujourd’hui leurs activités pastorales.

Nous étions en visite à Kasama pour la profession perpétuelle de Fr. Floyd. Il avait demandé de pouvoir prononcer sa profession dans son village natal, comme un témoignage de la présence des Frères de la Charité pour l’Eglise locale. Notre présence en Zambie est nouvelle, et en ce moment, exclusivement à Lusaka avec une maison de formation, et nous sommes actuellement présent en tant que congrégation en Zambie grâce aux frères zambiens que nous avons

pu accueillir et qui forment maintenant avec les frères de l’Afrique du Sud la « région Sud-africaine », avec un des premiers confrères zambiens en tant que supérieur régional. C’est une histoire de croissance, de nouvelle vie, de pastorale de vocation que les jeunes frères ont eux-mêmes développée de manière très originale. Les premiers sont partis à Kigoma en Tanzanie, où ils ont été accueillis par Fr. Stan et ont pu connaître là-bas l’apostolat des Frères de la Charité. Avec le lancement de notre maison de formation à Lusaka, nous avons donné en même temps la possibilité de se former professionnellement, et les frères d’autres pays africains peuvent également y recevoir une formation appropriée.

Il y a aussi le futur. Et cet avenir se dessinera plus particulièrement pour la première fois ici à Kasama. Après de longues négociations avec l’Etat et la population locale, la congrégation a pu acquérir une propriété sur laquelle nous construisons un premier centre de réadaptation psychiatrique. On nous a souvent demandé pourquoi il a fallu si longtemps avant que la prochaine étape soit franchie dans le projet, car nous parlions de ce projet depuis plusieurs années.

Nous avons choisi de développer nos soins pour les patients psychiatriques en étroite collaboration avec l’Etat et, en réalité, de faire un double mouvement : entrer dans la politique des soins de santé mentale en Zambie et en même temps aider à déterminer cette politique. La création de « Fracarita Afrique du Sud » a déjà fait beaucoup

de travail dans la promotion des soins de santé mentale en Zambie par des actions ciblées dans les médias, des séances de formation et une activité annuelle très réussie le jour de la fête de la santé mentale. Sans s’être occupé concrètement des malades mentaux, nous avons en tant que Frères de la Charité à travers Fracarita déjà un nom en Zambie dans le domaine des soins de santé mentale. Parallèlement à cela, nous cherchions à trouver avec le gouvernement un endroit approprié pour développer un centre. Cela a aussi demandé du temps, car la population locale n’était pas si encline à fournir un site où les soins pour les malades mentaux seraient développés. Oui, en Zambie aussi, une forte stigmatisation pèse sur tout ce qui a trait à la psychiatrie.

Mais nous avons finalement trouvé un terrain et avons pu finaliser le contrat avec le gouvernement, pour donner le feu vert au lancement du nouveau projet.

Kasama est pour les Frères de la Charité un endroit où se rejoignent passé, présent et futur et où nous pouvons rêver de bientôt rendre présent de manière nouvelle en Zambie le charisme de la congrégation, avec notre propre communauté et un centre de réadaptation psychiatrique. Nous espérons que cela pourra devenir « Motomoto », avec le même enthousiasme et le même feu que les premiers missionnaires sous la direction de Monseigneur Dupont.

Fr. René Stockman

deus caritas est

PAKISTAN

education in pakistan

D

magazine | 2018 # 01

it, and now we have our own school with eight classrooms. It is an oasis of cleanliness and harmony in an environment that radiates nothing but wretchedness. It was heart-warming to be able to visit this school again and to share the enthusiasm of the teachers and the pupils. A number of children told us about their past in the brickyard, and when I asked whether they wanted to go back there, they single-mindedly said “no”. They were all dreaming of a better future, asking to continue studying in our own school after primary school, because going to the city for further education was not for them because of their total lack of means.

We left our ‘brick school’ with a grateful heart. With Ashraf and the brothers, we discussed how we could help realize the dream of these children by building a number of classrooms in order to add a lower secondary department to the existing primary school. A dream for now, which we share. We should dream and we should dare to dream, and in the end realize some of these dreams.

Then we went to our other schools. Yes, plural from now on, because in addition to our existing Canon Triest Middle School, next to the convent in Lahore, the school that was founded by Ashraf as Friends Public High School was also transferred to the Brothers of Charity, and will be united with our school in April 2018. The boys will go to the school next to the convent and the girls will attend Friends Public High School, which will be called Canon Triest School come April. More than that, it was decided to consider the three schools as one entity, which will be coordinated by Ashraf. We are hoping that several brothers may serve as teachers and be close to the poor.

It is an important step forward for the education of the Brothers of Charity in Pakistan. Three schools, very specifically aimed at the poorest population, with the majority of children from Christian families who are really disadvantaged in so many areas in Pakistan: in the field of education, employment, health care. There is a hidden persecution of Christians going on, which at times appears very clearly when a bomb explodes in a church or when there is an attack on a gathering of Christians. Despite their poverty and the latent fear of an attack, these are joyful people. During the visit to our school, I was particularly moved by a poem that one of the pupils read. She expressed her gratitude for the education we were bringing, which inspired hope in them.

“Because of you a child will feel love.

Because of you a child will believe they can reach the stars above.

Because of you a child will find laughter and smiles.

Because of you a child will feel worthwhile.

Because of you a child will learn to love and not fight.

Because of you a child will want to read every day.

Because of you a child will learn the gift of kind words and love.

Because of you a child’s life will be forever touched in ways you may never see.

Because God uses you to help them become the person He wants them to be.”

Thank you, kind pupil, to express this so beautifully. May it offer us hope, as well.

Bro. René Stockman

11

o you remember our story of a few years ago when the brothers brought us to the brickworks near Lahore during a visit to Pakistan, where entire families, including children, had to do slave work and make bricks? We listened to the stories of a number of families who said that, generation after generation, they were tied to and completely dependent on these brickyards, and they did not see any perspective of ever getting out of this vicious circle of poverty and slavery. The dilapidated little house they lived in was owned by the factory, part of their wages went to the rent, and with the rest they barely managed to survive. Getting sick was their greatest concern as they would lose everything: their wages and the means to look after themselves. We will never forget accounts like these. What was most saddening was the fact that the children had to go to the brickworks every day to produce a sufficient number of bricks. They were paid for the number of bricks they made every day as a family. No, there was no question of education at all, and without education it was an illusion to ever escape this oppression.

Being affected by an unjust and degrading situation is one thing, another matter is the question of what our contribution could be to change the life situation of these people. It was associate member Ashraf, strongly committed to education in Pakistan for many years and founder of a number of schools for the poor, who suggested that we set up a school there.

We knew that we would definitely meet with resistance from the factory bosses, but that did not deter us. The families would be encouraged to bring at least one of their children to school. The rest would follow. We were able to rent a small house where we set up our first little classroom, and then a second. Our ‘brick school’, or ‘Umeed-E-Nau School’, was born, a school for the poorest of the poor, truly in the heart of our charism as Brothers of Charity. It is as though we were reliving the origins of our Bijloke School in Ghent.

What is it like now, six years later? In the meantime our ‘brick school’ has grown into a full-fledged primary school with 200 pupils, and there are plans to start a secondary school. We purchased the rental house, and a few of the houses next to

PAKISTAN

onderwijs in pakistan

12

H

erinnert u zich nog ons verhaal van een aantal jaren geleden toen de broeders ons bij een bezoek aan Pakistan naar de steenbakkerijen nabij Lahore brachten waar hele families, kinderen inbegrepen, slavenwerk moesten doen in het aanmaken van bakstenen? We aanhoorden de verhalen van een aantal families die vertelden dat generatie na generatie hun familie verbonden en volledig afhankelijk was van deze steenbakkerijen, terwijl ze geen enkel perspectief zagen om ooit uit deze vicieuze cirkel van armoede en slavernij te geraken.

Het schamel huisje dat ze bewoonden was eigendom van de fabriek, en een deel van hun loon ging naar de huur en met de rest konden ze amper rondkomen om te overleven. Ziek worden was voor hen de grootste bekommernis omdat dan alles wegviel: hun loon en de middelen om zich te laten verzorgen. Het zijn momenten die we maar moeilijk kunnen vergeten. Het meest schrijnende waren de kinderen die dagelijks mee naar de steenbakkerij moesten om voldoende aantal stenen aan te maken. Want per familie werd men betaald voor het aantal stenen dat men er dagelijks aanmaakte. Neen, van onderwijs was er helemaal geen sprake, en zonder onderwijs was het dan ook een illusie om ooit uit deze verdrukking te geraken.

Getroffen worden door een onrechtvaardige en mensonwaardige situatie is één zaak, een andere zaak is de vraag wat onze bijdrage kon zijn om iets aan de levenssituatie van deze mensen te veranderen. Het was aangesloten lid Ashraf, reeds vele jaren sterk begaan met het onderwijs in Pakistan en oprichter van een aantal scholen voor de armen, die ons voorstelde om daar te plaatse een schooltje op te richten. We wisten dat we gegarandeerd weerstand zouden krijgen van de fabrieksbazen, maar dat mocht ons niet afschrikken. De families zouden worden aangemoedigd om tenminste één van hun kinderen naar school te laten komen.

De rest zou wel volgen. We konden een klein huisje huren, en daar werd een eerste klasje ingericht, daarna een tweede. Onze “brickschool”, “Umeed-E-Nau school” was geboren, een school voor de allerarmsten, echt in het hart van ons charisma als Broeders van Liefde. Het is alsof we het ontstaan van onze Bijlokeschool in Gent herbeleefden.

Hoe is het nu zes jaar later? Ondertussen is onze “brick-school” uitgegroeid tot een volwaardige lagere school met 200 leerlingen,

en er zijn reeds plannen om er ook te starten met een secundaire afdeling. Het huurhuisje werd aangekocht, en ook een aantal huisjes ernaast en nu hebben we onze eigen school met een achttal klassen. Het is er een oase van netheid en harmonie in een omgeving die alleen maar desolaatheid uitstraalt. Het was hartverwarmend deze school opnieuw te kunnen bezoeken en het enthousiasme van de onderwijzeressen en de leerlingen te kunnen delen. Een aantal kinderen vertelden over hun verleden in de steenbakkerij, en op mijn vraag of ze daar nog terug wilden om er te werken kwam natuurlijk een vastberaden “neen”. Ze droomden allen van een betere toekomst, en vroegen om na de lagere school in onze eigen school te kunnen verder studeren, want naar de stad trekken voor verder onderwijs zit er voor hen niet in omwille van een totaal gebrek aan middelen.

We verlieten met een dankbaar hart onze “brick-school”, en met Ashraf en de broeders werd overlegd hoe we de droom van deze kinderen kunnen helpen verwezenlijken door een aantal klassen te bouwen om zo een lager secundaire afdeling toe te voegen aan de bestaande lagere school.

Vooralsnog een droom, ook van ons, maar we moeten kunnen en durven dromen om daarna iets van deze dromen te realiseren.

Daarna trokken we naar onze andere scholen. Ja, vanaf nu kunnen we dit eveneens in het meervoud zeggen, want naast onze bestaande “Canon Triest Middle School”, naast het klooster in Lahore, werd ook de school die gesticht werd door Ashraf als “Friends Public High School” overgeheveld naar de Broeders van Liefde, en zal deze vanaf april 2018 een éénheid vormen met onze school, met de jongens in de school naast het klooster en de meisjes in de “Friends Public High School”, die vanaf april eveneens van naam zal veranderen om voortaan ook “Canon Triest School” te heten. Meer nog, er werd besloten om de drie scholen als één geheel te zien onder het coördinatorschap van Ashraf. En we hopen dat verschillende broeders er als onderwijzer dicht bij de armen werkzaam kunnen zijn.

Het was een belangrijke stap voorwaarts voor het onderwijs van de Broeders van Liefde in Pakistan. Drie scholen heel speciaal gericht voor de armste bevolking, met de meerderheid kinderen uit de christelijke gezinnen die in Pakistan echt achtergesteld worden op zovele vlakken: op het vlak van onderwijs,

van werkgelegenheid, van gezondheidszorg.

Het is de verborgen christenvervolging die er heerst, en die bij tijden even heel duidelijk naar boven komt wanneer een bom explodeert in een kerk of een aanslag op een bijeenkomst van christenen wordt gepleegd.

Ondanks hun armoede en de latente vrees voor een aanslag, ontmoeten we er vreugdevolle mensen, en bij het bezoek aan onze school, werd ik bijzonder getroffen door het gedicht dat door één van de leerlingen werd gebracht. Deze leerlinge drukte op haar manier haar dankbaarheid uit voor het onderwijs dat we er brachten en daardoor hoop in hun leven mochten aanwakkeren.

“Because of you a child will feel love.

Because of you a child will believe they can reach the stars above.

Because of you a child will find laughter and smiles.

Because of you a child will feel worthwhile.

Because of you a child will learn to love and not fight.

Because of you a child will want to read every day.

Because of you a child will learn the gift of kind words and love.

Because of you a child’s life will be forever touched in ways you may never see.

Because God uses you to help them become the person He wants them to be.”

Dank, lieve leerlinge, om dit zo mooi uit te drukken. Het mag ook ons echt hoopvol stemmen.

Br. René Stockman

deus caritas est

PAKISTAN

l’enseignement au pakistan

V

magazine | 2018 # 01

férée aux Frères de la Charité, et à partir d’avril 2018, celle-ci formera une unité avec notre école, avec d’un côté, les garçons de l’école près du couvent et de l’autre côté, les filles dans la « Friends Public High School », qui, à partir d’avril, changera également de nom pour s’appeler aussi « Canon Triest School ». En plus de cela, il a été décidé de considérer les trois écoles comme une entité sous la direction d’Ashraf. Nous espérons que plusieurs frères pourront être présents auprès des pauvres en tant qu’enseignant.

Il s’agissait là un grand pas en avant pour l’éducation des Frères de la Charité au Pakistan. Trois écoles spécialement axées sur la population la plus pauvre, avec une majorité d’enfants issus de familles chrétiennes, qui sont vraiment désavantagées au Pakistan dans de nombreux domaines : au niveau de l’éducation scolaire, de l’emploi, des soins de santé. C’est la persécution chrétienne cachée qui prévaut, et qui parfois apparait très clairement lorsqu’une bombe explose dans une église ou lors d’un attentat en plein rassemblement chrétien. Malgré leur pauvreté et la peur latente d’une attaque, nous y rencontrons des gens joyeux, et lors de la visite à notre école, j’ai été particulièrement touché par le poème récité par l’un des élèves. Cette élève a, à sa manière, exprimé sa reconnaissance pour l’éducation que nous avons apportée et a su faire naître l’espoir dans leur vie. « Grâce à vous, un enfant ressentira l’amour.

Grâce à vous, un enfant croira que l’on peut atteindre les étoiles d’ici-haut.

Grâce à vous, un enfant trouvera le rire et le sourire.

Grâce à vous, un enfant se sentira utile.

Grâce à vous, un enfant apprendra à aimer et non à se battre.

Grâce à vous, un enfant voudra lire tous les jours.

Grâce à vous, un enfant apprendra le don des mots doux et de l’amour.

Grâce à vous, la vie d’un enfant sera toujours touchée d’une manière que vous ne verrez peut-être jamais.

Parce que Dieu vous utilise pour les aider à devenir la personne qu’Il veut qu’elle soit. » Merci, chère élève, de l’exprimer si joliment.

Cela nous donne aussi beaucoup d’espoir.

Fr. René Stockman

13

ous vous souvenez encore de notre histoire d’il y a quelques années, lorsque les frères nous ont emmené, lors d’une visite au Pakistan, aux briqueteries près de Lahore, où des familles entières, y compris les enfants, étaient exploités pour fabriquer des briques ? Nous avions entendu les histoires de quelques familles, racontant que, génération après génération, leurs familles étaient liées et totalement dépendantes de ces briqueteries, tandis qu’elles ne voyaient aucun moyen de sortir un jour de ce cercle vicieux de la pauvreté et de l’esclavage. La pauvre petite maison dans laquelle ils habitaient appartenait à l’usine, et une partie de leur salaire était consacré au loyer et, avec le reste, ils réussissaient à peine à survivre. Tomber malade était pour eux le pire des tracas, parce qu’ils perdraient tout : leur salaire et les moyens pour se faire soigner. Ce sont des moments que nous pouvons difficilement oublier. Le plus terrible était que les enfants devaient accompagner tous les jours à la briqueterie pour produire un nombre suffisant de briques. Car ils étaient payés par famille au nombre de briques produites par jour. Non, il n’était pas du tout question d’éducation, et sans éducation, c’était alors également une illusion de sortir un jour de cette oppression.

Etre touché par une situation injuste et indigne est une chose, il en est une autre que de savoir quelle pourrait être notre contribution pour changer la situation de ces gens. C’est le membre associé Ashraf, engagé depuis de nombreuses années dans l’éducation au Pakistan et fondateur

de quelques écoles pour les pauvres, qui nous a suggéré d’installer une école sur place. Nous étions sûrs d’avoir de la résistance de la part des patrons d’usine, mais cela ne nous a pas découragés. Les familles seraient encouragées à amener au moins un de leurs enfants à l’école. Le reste suivrait.

Nous avons pu louer une petite maison, où l’on a aménagé une première petite classe, et ensuite une deuxième. Notre « école de brique », « Umeed-E-Nau » naquit, une école pour les plus démunis, vraiment au cœur de notre charisme des Frères de la Charité.

C’est comme si nous revivions la naissance de notre école de la Biloque à Gand.

Comment cela se passe-t-il maintenant, six ans plus tard ? Entretemps, notre « école de briques » est devenue une école primaire à part entière avec 200 élèves, et nous avons pour projet d’y commencer également une école secondaire. La maison de location a été achetée, ainsi qu’un certain nombre de maisons alentours, et nous avons maintenant notre propre école avec huit classes.

C’y est un oasis de propreté et d’harmonie dans un environnement qui ne rayonne que la désolation. Cela fit chaud au cœur de pouvoir visiter à nouveau cette école et partager l’enthousiasme des enseignants et des élèves. Quelques enfants ont parlé de leur passé à la briqueterie, et à ma question de savoir s’ils voulaient encore y retourner pour travailler, suivait bien sûr un « non » déterminé. Ils rêvaient tous d’un meilleur avenir, et demandaient à poursuivre leurs études après les primaires dans notre propre école, car aller en ville pour poursuivre leurs études n’était pas possible à cause d’un manque total de ressources.

Nous sommes partis, le cœur reconnaissant pour notre « école de briques », et avec Ashraf et les frères nous avons discuté sur un moyen d’aider ces enfants à réaliser leur rêve en construisant un certain nombre de classes afin d’ajouter une section secondaire inférieure à l’école primaire existante.

Pour l’instant, un rêve, pour nous aussi, mais nous devons rêver pour ensuite réaliser quelque chose de ce rêve.

Nous sommes ensuite allés dans nos autres écoles. En effet, à partir de maintenant, nous sommes aussi en mesure de le dire au pluriel, car outre notre « Canon Triest Middle School », à côté du couvent à Lahore, l’école fondée par Ashraf, baptisée « Friends Public High School », a été trans-

KENYA

New Year’s Day in Nairobi

14

W

e started New Year’s Eve together with the novices and the brothers of the scholasticate with a solemn celebration of the Eucharist in the parish in which the entire community thanked the Lord for the past year. It was heart-warming to see such a big turnout in this too small parish church in Karen. Particularly the homily made a lasting impression: if we have enough faith that God is on our side, we should have no fear, or guilt, or doubt. A message to take with us to the new year.

On New Year’s Day, we gathered in our own chapel to place the new year in the hands of Mary, Mother of God. The novices had done their best to add lustre to the Eucharistic celebration with compositions that I had never heard before. ‘Christus vincit, Christus regnat, Christus imperat’ sounded during Consecration. Yes, may Christ always be and remain the centre of all of our actions. And our thoughts also went to the major world problems that rightly cause us to worry: the recent unrest in Congo where several people were killed again, the threatening language of the President of North Korea, who said during his New Year’s address that the button for sending an atomic bomb to America is right at his fingertips. And then the stories of so many groups of refugees who did not reach the coast of their destination alive.

The turn of the year invites us to be grateful for the past year and be hopeful for the new one. That sounded repeatedly during our New Year’s get-together with the brothers and novices. We simply cannot push that feeling of concern aside. Again, the answer should be to trust that God is there with his love for us and keeps repeating: “Do not fear.”

After the Eucharistic celebration, we all processed towards the Provincialate building, which was built a few years ago as a central house for the African province.

It was the explicit request of the African brothers during their Provincial Chapter to have a permanent place for their ever growing province. Eventually our choice

fell on Nairobi. In the garden of the novitiate/scholasticate, a beautiful building with two floors was erected where from now on the Provincial Superior and his staff would stay and from where the African province would be governed. One thing was missing: there was no chapel, because it was decided that they would join the novitiate community for prayer.

Yet they kept saying that they wanted to have an oratory where the sacrament would be kept and where they could regularly withdraw in prayer. We remembered that Mother Teresa once answered the question of how many convents she had worldwide by stating how many tabernacles there were. “A convent community is but a convent community around the tabernacle; that is the true centre of the house.” And so, when an annex was being renovated, it was decided to have an oratory next to the secretarial office and the library. It was a successful project, indeed: small but welcoming and inviting for prayer. And so, there was joy for the fact that this prayer space could be consecrated on New Year’s Day. Also, a statue of Saint Augustine, patron saint of the African province, which sits at the entrance of the Provincialate, was blessed.

Looking at the tabernacle, we once again saw the scene of the Good Samaritan, who lovingly interrupts his journey to take care of the injured stranger, while the priest and the Levite pass by unperturbed. It is as if we are put on the right track after every prayer moment: to become a Good Samaritan for the poor, the sick, the stranger on

our path. May this call also continue to sound to those who are in charge of the Saint Augustine province, whenever they leave this oratory and go to their confreres.

We once planned to add another wing to the existing building. But with the two additional office spaces and this welcoming prayer room, the goal may have been achieved, for the time being at least. The consecration was a special blessing for the entire province so to speak on this first day of the new year. A blessed 2018 to all our African confreres!

Bro. René Stockman

If we have enough faith that God is on our side, we should have no fear, or guilt, or doubt.

deus caritas est

KENIA

Nieuwjaarsdag in Nairobi

O

magazine | 2018 # 01

werd gebouwd als centraal huis voor de Afrikaanse provincie. Het was de uitdrukkelijke vraag geweest van de Afrikaanse broeders tijdens hun provinciaal kapittel om voor hun steeds groeiende provincie een vaste stek te hebben. Uiteindelijk viel onze keuze op Nairobi en in de tuin van het noviciaat-scholasticaat verrees een mooi gebouw met verdieping waar voortaan de provinciale overste en zijn equipe zou logeren en van waaruit de Afrikaanse provincie zou worden geleid. Eén zaak ontbrak eraan: er was geen kapel, want er werd gekozen dat men zou aansluiten bij de gemeenschap van het noviciaat voor de gebedsmomenten.

Maar toch bleef men het verlangen uitspreken om dan toch een oratorium te hebben waar het sacrament zou worden bewaard en waar men zich in gebed geregeld zou kunnen terugtrekken. Er werd herinnerd dat Moeder Teresa ooit de vraag hoeveel kloosters ze wereldwijd had beantwoordde met het aantal tabernakels dat er waren. “Een kloostergemeenschap kan maar een kloostergemeenschap zijn rond het tabernakel; dat is het ware centrum van het huis”. Daarom werd besloten bij de herinrichting van een bijgebouw naast de secretariaatsruimte en bibliotheek ook een oratorium te voorzien. En ja, het werd een geslaagd project: klein maar stemmig en uitnodigend tot gebed. Er was dan ook vreugde dat op deze nieuwjaarsdag deze gebedsruimte kon worden ingezegend, en

Als we maar genoeg geloof hebben dat God aan onze zijde staat, dan hoeven we geen angst, noch schuldgevoelens, noch twijfel te hebben.

ook een beeld van de H. Augustinus, patroonheilige van de Afrikaanse provincie, aan de ingang van het provincialaat kon worden gewijd.

Kijkend naar het tabernakel, zagen we opnieuw het tafereel van de barmhartige Samaritaan die vol liefde zijn reis onderbreekt om de gewonde onbekende te verzorgen, terwijl de priester en de leviet ongestoord hun weg voortzetten. Het is alsof we na ieder gebedsmoment op de goede weg worden gezet: barmhartige Samaritaan te worden voor de arme, de zieke, de vreemdeling die mijn weg passeert. Moge deze oproep ook voor hen die de leiding dragen van de Sint-Augustinusprovincie steeds blijven klinken, telkens ze dit oratorium verlaten om naar de medebroeders te gaan.

Ooit werd er gepland om nog een vleugel aan te bouwen bij het bestaande gebouw.

Maar met de twee bijkomende kantoorruimten en deze stemmige gebedsruimte is het doel wellicht bereikt, althans voorlopig. Met deze inzegening werd als het ware de ganse provincie op een bijzondere wijze gezegend op deze eerste dag van het nieuwe jaar. Een gezegend 2018 toegewenst aan al onze Afrikaanse confraters!

Br. René Stockman

15

udejaarsavond werd samen met de novicen en de broeders van het scholasticaat ingezet met een plechtige eucharistieviering in de parochie waarbij de ganse gemeenschap de Heer dankte voor het voorbije jaar. Het was hartverwarmend om zo een grote opkomst te zien in deze te kleine parochiekerk in Karen. Vooral de homilie was beklijvend: als we maar genoeg geloof hebben dat God aan onze zijde staat, dan hoeven we geen angst, noch schuldgevoelens, noch twijfel te hebben. Alvast een boodschap om mee te nemen naar het nieuwe jaar.

Op nieuwjaarsdag was het dan in onze eigen kapel waar we allen samen kwamen om het nieuwe jaar in de handen te leggen van Maria, de Moeder van God. De novicen hadden extra hun best gedaan om de eucharistieviering op te luisteren met voor mij nog nooit gehoorde composities. Niets beter dan het “Christus vincit, Christus regnat, Christus imperat” mocht klinken bij de consecratie. Ja, mocht Christus maar steeds het middelpunt zijn en blijven van al ons handelen en doen. En onze gedachten gingen ook uit naar de grote wereldproblemen die ons terecht ongerust moeten maken: de recente onlusten in Congo waar opnieuw verschillende doden vielen, de dreigende taal van de president van Noord-Korea die tijdens zijn nieuwjaarstoespraak verklaarde dat de knop om een atoombom naar Amerika te sturen binnen handbereik staat. En dan het verhaal van de zoveelste groep vluchtelingen die de kust van bestemming niet levend konden bereiken. Een jaarwisseling nodigt ons uit om dankbaar te zijn voor het voorbije jaar en hoopvol naar het nieuwe toe. Dat klonk herhaaldelijk in het samenzijn met de broeders en novicen tijdens onze eindejaarsreceptie. Maar nu konden we toch een zekere onrust niet zomaar wegduwen.

Vertrouwen dat God er is met zijn liefde voor ons en blijft herhalen: “Heb geen vrees”, moest hier opnieuw het antwoord worden.

Na de eucharistieviering trokken we allen in processie naar het provincialaats­ gebouw dat hier enige jaren geleden

KENYA

Le Nouvel An à Nairobi

16

A

la Saint-Sylvestre, avec les novices et les frères du scolasticat, une célébration eucharistique solennelle a eu lieu dans la paroisse, au cours de laquelle toute la communauté a remercié le Seigneur pour l’année écoulée. Ce fut chaleureux de voir une telle participation dans cette trop petite église paroissiale de Karen. L’homélie surtout restera gravée : si seulement nous croyons assez que Dieu est de notre côté, alors nous n’aurons plus besoin d’avoir peur, ni de culpabiliser, ni de douter. Un message à emporter avec nous pour la nouvelle année.

Le jour du Nouvel An, c’est alors dans notre propre chapelle que nous sommes venus tous ensemble pour confier la nouvelle année à Marie, Mère de Dieu. Les novices avaient fait de leur mieux pour animer la célébration eucharistique avec des compositions que je n’avais encore jamais entendues. Rien de mieux que le « Christus vincit, Christus regnat, Christus imperat » résonnant au moment de la consécration.

Oui, si le Christ pouvait toujours être et demeurer le centre de nos actes et actions.

Nos pensées allaient aussi vers les grands problèmes mondiaux, qui devraient nous inquiéter à juste titre : les troubles récents au Congo avec à nouveau plusieurs morts, le langage menaçant du président de la Corée du Nord qui a déclaré pendant son discours du nouvel an que le bouton pour envoyer une bombe nucléaire vers l’Amérique était à sa portée. Et puis l’histoire du énième groupe de réfugiés qui ne sont pas parvenu à survivre jusqu’à la côte de destination. Un changement annuel nous invite à être reconnaissants pour l’année écoulée et pleins d’espoir pour la nouvelle. Cela a sonné à plusieurs reprises pendant la fête avec les frères et les novices lors de notre réception de fin d’année. Mais maintenant, nous ne pouvions pas simplement nier une certaine inquiétude. Avoir confiance que Dieu est là pour nous avec Son Amour pour nous et répéter sans cesse : « Ne crains pas », était ici encore la réponse.

Après la célébration eucharistique, nous sommes partis tous ensemble en procession vers le provincialat qui a été construit

ici il y a quelques années comme maison centrale pour la province africaine. Il s’agissait là de la demande explicite des frères africains, lors de leur Chapitre provincial que d’avoir un lieu permanent pour leur province croissante. Le choix tomba finalement sur Nairobi et dans le jardin du noviciat-scolasticat naquit un beau bâtiment à étages, où le supérieur provincial et son équipe logeraient désormais et à partir duquel la province africaine sera dirigée. Une chose manquait : il n’y avait pas de chapelle, car il a été décidé que l’on rejoindrait la communauté du noviciat pour les temps de prière.

Pourtant, on continuait à exprimer le désir de vouloir un oratoire où le SaintSacrement serait gardé et où l’on pourrait régulièrement se retirer dans la prière. On se souvenait de Mère Teresa qui avait un jour répondu à la question combien de couvent elle avait dans le monde avec le nombre de tabernacles qu’il y avait. « Une communauté monastique ne peut être qu’une communauté monastique autour du tabernacle ; c’est le vrai centre de la maison ». C’est pourquoi on a décidé, au moment du réaménagement d’une annexe, hormis l’espace pour le secrétariat et la bibliothèque de prévoir également un oratoire. Et oui, ce fut un projet réussi : petit mais chaleureux et invitant à la

prière. Nous avons également eu la joie de pouvoir, en ce jour de nouvel an, bénir ce lieu de prière, ainsi qu’une statue de saint ­Augustin, saint patron de la province africaine, à l’entrée du provincialat.

En voyant le tabernacle, nous retrouvons à nouveau la scène du Bon Samaritain qui interrompt plein d’amour son voyage pour soigner un inconnu blessé, tandis que le prêtre et le Lévite continuent simplement leur chemin sans scrupule. C’est comme si après chaque temps de prière, nous étions remis sur le bon chemin : à être Bon Samaritain pour le pauvre, le malade, l’étranger qui croise notre chemin. Que cet appel puisse toujours retentir aussi pour ceux qui portent des responsabilités dans la province Saint-Augustin, à chaque fois qu’ils quittent cet oratoire pour aller vers leurs confrères.

A l’époque, il était planifié de construire encore une aile au bâtiment existant. Mais avec les deux espaces de bureaux supplémentaires et ce chaleureux oratoire, l’objectif a certainement été atteint, du moins pour l’instant. Avec cette inauguration, toute la province a été bénie d’une manière spéciale en ce premier jour de la nouvelle année. Une sainte année 2018 à tous nos confrères africains !

Fr. René Stockman

deus caritas est

KENYA

epiphany

in kakamega O

magazine | 2018 # 01

were started in a part of the centre that had provisionally been renovated. Further renovations would take a few more months.

The current parish priest, Father Pascal, compared our visit on the feast of the Epiphany to the visit of the Wise Men from the East. We did not come from the East, of course, and whether we could be considered wise men is another question altogether. But we did arrive like them, looking for Jesus, in this renewed centre where sick and poor people are received like Jesus and come in for care and therapy.

We remembered the words of Father Triest who repeated so often that we had to see, meet, and love Jesus in the poor and the sick, and be like Jesus to them. This is what the brothers try to live in their apostolate for the sick. The days after New Year were rather quiet, but Bro. Chrisantus and Bro. Gaspard, together with our two newcomers Martial and Allan and postulant Christopher, gave an annual review with great enthusiasm. No less than 1017 patients were cared for during the past year, and about 70 psychiatric patients regularly come to visit for therapy. There were childbirths, as well, especially during the long period when the hospitals were on strike. It was a time when our medical centre was run-

ning at full speed, because it was the only operational centre in the area.

Meanwhile, the buildings have been restored well. With a very limited budget for Western standards, Bro. Chrisantus has really worked wonders. We visited an empty building that would be very suitable for the hospitalization of psychiatric patients, because they can hardly stay among the other patients, can they? Perhaps this will be a project for 2018. We also looked into the financial aspect by concluding a contract with a large insurance company in Kenya that is responsible for the reimbursement of the costs for care and medication. Meanwhile, the centre was awarded a higher number in the hierarchy of health centres by a team of inspectors, thanks to the improvements that were made. So we had enough reasons to be proud of what happened last year in the Saint Lazarus Centre in Buyangu-Kakamega.

Kakamega seems to be a project with a future for our brothers in Kenya. They are very close to the people with their care, the poor and the sick, and psychiatric patients, who are now being completely neglected, will hopefully receive appropriate care and treatment in the future.

The bishop, whom we met on this occasion, was very enthusiastic about the presence of the brothers who are giving a new impetus to the Buyangu mission. It is striking how well the brothers are integrated; in the parish, they are helping the priest who is currently on his own in a parish that has about ten succursals.

We did not leave our brothers in secret or by another path like the Wise Men from the East did to thwart Herod’s plans. We returned to Nairobi in good spirits, which is where we ended our visit and made the trip to Ethiopia, to also see how our brothers, as a young and emerging community, are taking their first steps in the apostolate. We will be in the Christmas spirit for a while as they have their own calendar and are more than one week behind on our liturgical feasts.

Bro. René Stockman

17

ur visit to Kenya ended on the feast of the Epiphany in Buyangu-Kakamega, where our brothers have been running a medical centre for the last two years. It is our only apostolate in Kenya besides of course the international novitiate, scholasticate, and provincial house, all located in Nairobi.

The search for a suitable apostolate took some time. Our first attempt in Loitokitok, where we took over a support centre for people with AIDS, could not be continued by reason of certain circumstances. The promises made could not be redeemed and that is why we thought it better to leave the centre.

At that moment, a certain Father Evans of the diocese of Kakamega near Kisulu came to ask the brothers to take over an abandoned medical centre and set up care and support for psychiatric patients.

He conveyed the newly appointed bishop’s regards and said that the bishop was very pleased with the project and wished for nothing more than a fully functioning centre – which had been abandoned for years after the sisters left – to serve the local population, with special attention for psychiatric patients. Alcoholism and drug use are major problems, especially among young people, besides of course the traditional psychiatric disorders for which there are no facilities whatsoever in the entire region.

After talks with the diocese on the specific operations and the Congregation’s responsibility in this project, and also the provision of a convent for the brothers, we decided to respond positively in early 2016.

In April, Brother Chrisantus left Nairobi to effectively take over the project. It was a dilapidated convent and an even more rundown medical centre. All that remained was a feeling of nostalgia for the past. In the first few months, the resources that we had received from our benefactors in Belgium who had read our Christmas letter were used to carry out the necessary renovations on both the convent and the centre. In August 2016, the convent was consecrated and the first consultations

KENIA

epifanie

18

in kakamega O ns bezoek aan Kenia werd op het feest van Epifanie beëindigd in Buyangu-Kakamega, waar onze broeders sinds een kleine twee jaar een medisch centrum runnen. Het is het enige apostolaat in Kenia naast natuurlijk het internationaal noviciaat, scholasticaat en provinciaal huis, allen in Nairobi.

De zoektocht naar een geschikt apostolaat heeft heel wat tijd gevraagd, en ook een eerste poging in Loitokitok, waar we een centrum voor de begeleiding van aidspatiënten overnamen, kon wegens omstandigheden niet worden verdergezet. De gedane beloften konden er niet worden ingevuld en daarom vonden we het beter het centrum te verlaten.

Juist toen kwam een zeker Father Evans van het bisdom Kakamega nabij Kisulu aankloppen bij de broeders met de vraag om een verlaten medisch centrum over te nemen en er ook te starten met de opvang en zorg voor psychiatrische patiënten.

Hij kwam met de groeten van de juist benoemde nieuwe bisschop die het project zeer genegen was en niet beter wenste dat het centrum, dat er reeds jaren na het vertrek van de zusters verlaten bijlag, opnieuw zou functioneren ten dienste van de plaatselijke bevolking, met een speciale aandacht voor de psychiatrische patiënten. Alcoholisme en druggebruik zijn er een groot probleem, vooral bij jongeren, naast natuurlijk de klassieke psychiatrische aandoeningen waarvoor geen enkele voorziening aanwezig is in de ganse regio.

Na besprekingen met het bisdom rond de concrete werking en verantwoordelijkheid van de congregatie in dit project, en ook het ter beschikking stellen van een klooster voor de broeders, besloten we begin 2016 positief te antwoorden en in april vertrok Broeder Chrisantus vanuit Nairobi om het project effectief over te nemen. Het was een vervallen klooster en een nog meer vervallen medisch centrum, waar alleen nog nostalgie voor het verleden aanwezig was. De eerste maanden bestond er dan ook in om met de middelen die we ondertussen via ons kerstschrijven van weldoeners in België hadden samen

gekregen de nodige rehabilitatiewerken uit te voeren van zowel het klooster als het centrum. In augustus 2016 werd het klooster ingezegend en werd er ook gestart met de eerste consultaties in een deel van het centrum dat voorlopig wat opgeknapt was.

De verdere rehabilitatie zou nog een paar maanden in beslag nemen.

De huidige pastoor van de parochie, Father Pascal, vergeleek ons bezoek op het feest van Epifanie met het bezoek van de wijzen uit het Oosten. We kwamen natuurlijk niet onmiddellijk uit het Oosten, en of we bij de wijzen konden worden gerekend was nog een andere vraag. Maar we kwamen wel net zoals zij op zoek naar Jezus, aanwezig in dit vernieuwde centrum waar zieken en armen als Jezus worden opgevangen voor zorg en therapie. We herinnerden ons de woorden van Vader Triest die zo dikwijls herhaalde dat we in de armen en de zieken Jezus zelf moesten zien, ontmoeten en beminnen en ook voor hen als Jezus zijn. Het is dat wat de broeders proberen te beleven in hun apostolaat bij de zieken. De dagen na nieuwjaar waren eerder rustig, maar de broeders Chrisantus en Gaspard, samen met de twee nieuwelingen Martial en Allan en de postulant Christopher konden met veel enthousiasme een jaaroverzicht geven. Niet minder dan 1017 patiënten werden verzorgd tijdens het voorbije jaar, en een 70-tal psychiatrische patiënten komen geregeld langs voor therapie. Ook bevallingen grepen opnieuw plaats, vooral tijdens de lange periode van staking van de ziekenhuizen, een moment waarop ons medisch centrum op volle toeren draaide, omdat dit het enige centrum was dat nog functioneerde in de omgeving.

De gebouwen zijn ondertussen knap gerestaureerd, en met voor Westerse normen een heel beperkt budget heeft Br. Chrisantus echt wonderen gedaan. We bezochten nog een leegstaand gebouw dat zeer geschikt zou zijn om er psychiatrische patiënten te hospitaliseren, omdat ze toch moeilijk tussen de andere zieken kunnen verblijven. Wellicht wordt dit een project voor 2018. Ook naar het financiële werd gekeken door het afsluiten van een con-

tract met de grote verzekeringsmaatschappij van Kenia die instaat voor de terugbetaling van de kosten voor verzorging en medicatie. Ondertussen kreeg het centrum van de inspectie een hoger nummer in de hiërarchie van de gezondheidscentra, ten gevolge van de verbeteringen die er werden aangebracht. Dus genoeg redenen om fier te zijn op wat het voorbije jaar in het centrum Sint Lazarus in Buyangu-Kakamega gebeurde.

Kakamega lijkt een project dat toekomst heeft voor onze broeders in Kenia. Het is een zorg dicht bij de bevolking, de armen en de zieken, en ook de psychiatrische zieken, die nu volledig verwaarloosd zijn, krijgen er hopelijk in de toekomst gepaste zorg en behandeling.

Ook de bisschop die we bij deze gelegenheid hebben ontmoet was zeer enthousiast over de aanwezigheid van de broeders die aan de Buyangu missie een nieuwe stimulans geven. Het is opvallend hoe goed de broeders geïntegreerd zijn, ook in het parochieleven, waar ze meehelpen met de priester die er momenteel alleen voor staat met een parochie die een tiental succursalen kent.

We verlieten onze broeders niet in het geheim en met een omweg zoals de Wijzen uit het Oosten deden om de plannen van Herodes te doorkruisen. We keerden welgezind naar Nairobi terug om ons bezoek af te sluiten en de overstap te maken naar Ethiopië, om ook daar te zien hoe onze broeders er als beginnende en jonge gemeenschap hun eerste stappen zetten in het apostolaat. We zullen er nog een tijd in de kerstsfeer vertoeven, want met hun eigen kalender zijn ze gegarandeerd meer dan één week achter op onze liturgische feesten.

Br. René Stockman

deus caritas est

KENYA

epiphanie à kakamega N

magazine | 2018 # 01

de rénovation nécessaires, tant pour le couvent que pour le centre. En août 2016, le couvent a été béni et l’on commençait aussi les premières consultations dans une partie du centre qui avait été réaménagée. La suite des rénovations prendrait encore quelques mois de plus.

Le curé actuel de la paroisse, Père Pascal, a comparé notre visite à l’occasion de la fête de l’Epiphanie à la visite des rois mages de l’Orient. Nous ne venons pas immédiatement de l’Orient, et que nous puissions être considérés comme des mages est encore une autre question. Mais nous venions bien, comme eux, à la recherche de Jésus, présent dans ce nouveau centre où les malades et les pauvres sont, comme Jésus, accueillis, pour des soins et des traitements. Nous nous souvenions des mots du Père Triest, qui avait si souvent répété qu’il fallait voir, rencontrer et aimer Jésus Lui-même dans les pauvres et les malades et aussi être pour eux comme Jésus. Voilà ce que les frères essaient de vivre dans leur apostolat auprès des malades. Les jours suivants le Nouvel An ont été plutôt calmes, mais les frères Chrisantus, Gaspard avec les deux nouveaux frères, Martial et Allan, ainsi que le postulant Christopher, ont su donner avec beaucoup d’entrain un aperçu annuel. Pas moins de 1017 patients ont été soignés au cours de l’année passée, et environ 70 patients psychiatriques sont régulièrement venus pour des traitements.

Des naissances ont également eu lieu, surtout pendant la longue période de grève des hôpitaux, moment où notre centre médical tournait à plein régime, car il était le seul centre encore en fonction dans la région.

Les bâtiments ont entretemps été bien restaurés, et avec un budget très limité pour des normes occidentales, Fr. Chrisantus a vraiment fait des merveilles. Nous avons encore visité un bâtiment vide qui conviendrait bien pour l’hospitalisation des patients psychiatriques, car ils peuvent difficilement rester parmi les autres malades.

Ce sera peut-être un projet pour 2018. L’aspect financier a également été examiné en concluant un contrat avec la grande compagnie d’assurance du Kenya qui garantit

le remboursement des coûts des soins et des médicaments. Le centre a entretemps obtenu de l’inspection une plus haute cote dans la hiérarchie des centres de santé, en raison des améliorations apportées. Donc, assez de raisons pour être fiers de tout ce qui s’est passé l’année dernière au centre de Saint-Lazare à Buyangu-Kakamega.

Kakamega semble un projet d’avenir pour nos frères au Kenya. Il s’agit de soins proches du peuple, des pauvres et des malades, et surtout des malades mentaux, maintenant complètement négligés, qui recevront, nous l’espérons, des soins et des traitements appropriés à l’avenir.

L’évêque, que nous avons rencontré à cette occasion, était également très enthousiaste de la présence des frères qui donnent un nouvel élan à la mission de Buyangu. Il est intéressant de voir à quel point les frères sont intégrés, également dans la vie paroissiale, où ils aident le curé qui se trouve actuellement seul pour une paroisse qui compte une dizaine de clochers.

Nous n’avons pas quitté nos frères dans le secret et avec un détour comme les Rois mages de l’Orient l’ont fait pour contrecarrer les plans d’Hérode. Nous sommes retournés satisfaits à Nairobi pour terminer notre visite et partir vers l’Ethiopie, pour y voir aussi comment nos frères, en tant que jeune communauté émergente, font leur premiers pas dans l’apostolat. Nous y demeurerons dans l’esprit de Noël pendant un certain temps, car avec leur calendrier propre, ils sont sûr d’avoir plus d’une semaine de retard sur nos fêtes liturgiques.

Fr. René Stockman

19

otre visite au Kenya s’est clôturée par la fête de l’épiphanie à Buyangu-Kakamega, où nos frères dirigent un centre médical depuis deux ans.

C’est le seul apostolat au Kenya, à part évidemment le noviciat international, le scolasticat et la maison provinciale, tous situés à Nairobi.

La recherche d’un apostolat adéquat a demandé beaucoup de temps, et une première tentative à Loitokitok, où nous avons pris en charge un centre d’accompagnement de patients du SIDA, n’a pu être poursuivie en raison des circonstances. Les promesses faites n’ont pas pu être respectées et c’est pourquoi nous avons pensé qu’il valait mieux quitter le centre.

Juste à ce moment, un certain Père Evans du diocèse de Kakamega, près de Kisulu, est venu frapper chez les frères en leur demandant de prendre en charge un centre médical abandonné et d’y commencer également l’accueil et les soins des patients psychiatriques. Il a apporté les salutations du nouvel évêque fraichement nommé, qui appréciait beaucoup le projet et ne souhaitait pas mieux que le centre, abandonné depuis des années après le départ des sœurs, fonctionne à nouveau au service de la population locale, avec une attention particulière pour les patients psychiatriques. Mis à part bien sûr des troubles psychiatriques classiques pour lesquels il n’y a aucun établissement dans toute la région, la consommation d’alcool et de drogues, surtout chez les jeunes, est un problème phare.

Après des discussions avec le diocèse à propos du fonctionnement concret et la responsabilité de la congrégation dans ce projet, ainsi que la disposition d’un couvent pour les frères, nous avons décidé début 2016 de répondre positivement à la demande, et, en avril, Frère Chrisantus quitta Nairobi pour prendre effectivement le relais du projet. Il s’agissait d’un couvent abandonné et d’un centre médical encore plus délabré, où seule la nostalgie du passé était présente.

Les premiers mois, avec les ressources que nous avions reçues entretemps grâce à notre lettre de Noël aux bienfaiteurs en Belgique, nous avons donc effectué les travaux

ETHIOPIA

The joy of the resurrection in yirgachaffe

20

T

he story of Ethiopia continues. It has been five years since we travelled to Yirgachaffe with Mgr. Migliore, Bishop of Awassa, who is unfortunately no longer with us. We visited a workshop that was run by the Salesians. Due to certain circumstance, however, they were unable to continue the project. He asked if this would be a suitable place to develop a day centre for children with intellectual disabilities. “Because there is nothing here to give these children a proper education.

Their families see them as a curse, which is why they are lock them up in the house.

Their situation is truly miserable.”

Yes, the bishop’s words and request continued to ring in our ears and in the ears of the brothers in Ethiopia. But could we, as a starting community, offer an appropriate response? It was considered at length whether we could accept this proposal and whether our brothers could give an ef-

fective answer to this harrowing issue.

Eventually, three brothers left for Yirgachaffe in 2016, where they tried to organize the existing lodgings so they were fit for proper convent life. But it soon became clear that the existing workshops, where a number of projects of the Salesians were being continued, were not exactly the right environment to set up a day centre.

First of all, they had to find these children with intellectual disabilities, of course.

Because these children were kept hidden from the outside world. When they talked with the authorities that they were doing something for children with intellectual disabilities, they promptly answered that they were unaware that there were any such children in their region.

Bro. Manda and Bro. Saul are from Congo and Kenya respectively, which means their experience with the local language is very limited. Consequently, they started an

almost impossible task: finding children with an intellectual disability. Of course, they received help from the parish priests and the local sisters who did have a view of the situation and knew of a few families that had a disabled child. Making contact was another matter, because it was as if they were violating these people’s privacy.

Sometimes the mother was willing to cooperate, but then the father was radically opposed as he did not want his child to be approached by these brothers. We cannot deny that these two brothers were struggling at certain times to continue their apostolate, but gradually they started seeing the first results. A number of families did open their doors to them and agreed that their child was visited regularly. They were also open to the brothers’ suggestions with regard to care and support. No, the brothers had no cure for disabilities as some people initially thought and hoped, but they could offer advice and actually show how to take small steps in the education of these children.

Today, the brothers support 30 children, and halfway through last year they also started a day programme in their modest community building. After breakfast, they would transform the refectory into a classroom and therapy room where children and their mothers had an hour of counselling. The brothers saw that something was growing, and as they went along their courage grew, as well. When they heard that their confreres in Belgium had decided to make an extra effort for their project during the South Campaign of 2018, they gained even more courage. In preparation, they visited a number of day centres in Goma, Congo, and Ndera, Rwanda, where the brothers have been working in the care for children with intellectual disabilities for several years.

During these visits and short-term work placements, their idea grew to set up their own classroom and therapy room with very modest means in a converted container. Talk about creativity!

deus caritas est

magazine | 2018 # 01

ingly, they initially refused to use the word ‘intellectual’ or ‘mental’, because they thought it better to receive children with physical disabilities, the cost of which they would be able to ‘recover’ through prosthetics. But our brothers persisted, and now the document explicitly states that they will be the first day centre in Ethiopia for children and adolescents with intellectual disabilities. And they have already shown this very clearly on the International Day of Persons with Disabilities last December when they walked through the streets of Yirgachaffe to loudly proclaim their message: “We are working on a transformation of the community where there is room for everyone.”

In the cosiness of the evening recreation, the brothers continued to think about the event. They told powerful stories of what they had been through to get into certain

The brothers taught us not to be ashamed of her, but to see her as a child that is special. Our eyes were opened and now she is the cause of so much joy.

houses, while they are now more than welcome. And, of course, they were dreaming about the future. “We are happy to be able to live and experience our charism as Brothers of Charity so intensely here in Yirgachaffe. We feel a bit like the first brothers who started breaking the chains of those people suffering from mental illness who were locked up in the crypts of Gerard the Devil’s Castle in Ghent in Belgium. We literally liberated these children, as well, and their parents with them. And we hope to be able to do even more for them in the future.”

Yes, a new twig has sprouted from the tree of the Congregation. It is a fresh shoot that allows the charism of charity to be experienced in a very fresh way. Christmas decorations were still up in Ethiopia, because there they celebrate Christmas on Epiphany. The parish priest said it in his own very simple words: “That we are all children of God became clear to us at the birth of Jesus Christ. God is present in man. We need to show it in our unconditional respect for these children. They are also God’s beloved children.” In the year that the Congregation primarily wants to focus on the aspect of the resurrection in its animation programme, these children and their parents should also be offered the perspective and joy of the resurrection. It was Christmas here, with a glimpse of the resurrection.

Bro. René Stockman

21

On Tuesday, 9 January 2018, the Superior General, who was visiting the region, inaugurated the container. In addition to the traditional speeches, the parents mainly took the floor, which everyone particularly appreciated. In the presence of their disabled child, several of them testified how the arrival of the brothers changed their lives completely. “I locked my daughter in the house for more than 10 years, and when I would bring her food I always had a stick to defend myself against her possible aggression. The brothers taught me how to handle her, and now she just lives in the house and comes to the day centre a few times a week to learn things. She can get dressed on her own now and eating has improve a lot.” Another mother pointed to her child with Down syndrome who sat very proudly in the front row and clapped her hands with joy. “No, I never dared to dream that my daughter would come here in this way. We kept her indoors for years, ashamed to show her to the world, yes, even our family. The brothers taught us not to be ashamed of her but to see her as a child that is special. Our eyes were opened and now she is the cause of so much joy.” A father reacted harshly to the government’s lack of care and support for these children. “The brothers have not only opened the eyes of the parents, but also of the government. We ask those in charge of society to continue to help us give our children a decent education.”

Brothers Saul and Manda, now also assisted by our Ethiopian Brother Joseph, were proud to be able to explain their ‘realization’. A container that they restored wonderfully, all kinds of playing material that they created themselves, and the accumulated knowledge they had gained over time. They are very hopeful for the future, of course. They hope to have an actual day centre one day. The good news is that the government has been very active, and thanks to their efforts they have been granted preliminary recognition, which is a major challenge in Ethiopia. Interest-

ETHIOPIË

Verrijzenisvreugde in yirgachaffe

22

H

et verhaal van Ethiopië gaat verder. Het is nu een vijftal jaar geleden dat we met Mgr. Migliore, de bisschop van Awassa, ondertussen overleden, naar Yirgachaffe trokken naar een atelier dat gerund werd door de Salesianen, die echter omwille van omstandigheden dit project niet meer konden verderzetten. Hij vroeg of dit geen geschikte plaats was om een dagcentrum uit te bouwen voor kinderen met een mentale beperking. “Want hier is niets voorhanden om deze kinderen een passende opvoeding te geven. Ze worden gezien als een vloek in de familie en worden daarom in huis opgesloten. Hun levenssituatie is echt erbarmelijk”.

Ja, deze woorden en vraag van de bisschop bleven nazinderen in onze oren en in de oren van de broeders in Ethiopië. Maar konden we als beginnende gemeenschap wel dit antwoord geven? Er werd dan ook lang overwogen of we dit voorstel konden aannemen en of onze broeders een effectief antwoord op dit schrijnend probleem zouden kunnen geven.

Uiteindelijk vertrokken in 2016 drie broeders naar Yirgachaffe en probeerden er

het bestaande logement wat in te richten zodat ze er een gepast kloosterleven zouden kunnen leiden. Maar vlug werd duidelijk dat de bestaande ateliers, waar nog een aantal projecten van de Salesianen werden verdergezet, niet onmiddellijk de geschikte omgeving waren om als dagcentrum in te richten. Eerst zou natuurlijk moeten gekeken worden waar de kinderen met een mentale beperking te vinden waren. Want deze kinderen werden voor de buitenwereld echt verborgen gehouden, en wanneer men met de autoriteiten sprak dat men zinnens was iets te doen voor deze kinderen met een mentale beperking, kwam het spontane antwoord dat ze geen weet hadden dat er in hun regio kinderen met een mentale beperking waren.

Broeders Manda en Saul, afkomstig uit Congo en Kenia, en dus heel beperkt in de lokale taal, begonnen een bijna onmogelijke taak: op zoek gaan naar kinderen met een mentale beperking. Ze werden natuurlijk geholpen door de parochiepriesters en de lokale zusters die wel zicht hadden op de situatie en een paar gezinnen kenden waar een kind met een beperking aanwezig was. Bij hen binnen geraken was

een andere zaak, want het was alsof ze de private sfeer van deze mensen schonden. Soms was de moeder wel bereid om mee te werken, maar kwam een radicaal verzet van de vader die niet wilde dat zijn kind door deze broeders benaderd werd.

We kunnen niet ontkennen dat deze twee broeders het op bepaalde momenten zeer moeilijk hadden om hun apostolaat verder te zetten, maar geleidelijk zagen ze de eerste resultaten. Een aantal gezinnen toonden wat openheid en waren akkoord dat hun kind op geregelde tijdstippen werd bezocht en waren ook open voor de raadgevingen qua opvang en begeleiding.

Neen, de broeders hadden geen geneesmiddel om de beperking te genezen zoals sommigen in eerste instantie dachten en hoopten, maar ze konden wel raad geven en ook daadwerkelijk tonen hoe men kleine stappen kon zetten in de opvoeding van deze kinderen.

Vandaag begeleiden de broeders een 30tal kinderen, en halfweg vorig jaar begonnen ze ook met een dagprogramma in hun bescheiden communiteitsgebouw.

Na het ontbijt werd de refter omgevormd tot klaslokaal en therapielokaal waar een

De broeders hebben ons geleerd niet beschaamd te zijn voor haar, maar haar te zien als een bijzonder kind. Onze ogen zijn opengegaan en nu is zij de oorzaak van veel vreugde.

deus caritas est

magazine | 2018 # 01

reageerde hard tegenover de overheid dat er tot nu toe helemaal niets gebeurde voor de opvang en begeleiding van deze kinderen. “Het zijn de broeders die niet alleen de ogen hebben geopend van ons, ouders, maar ook van de overheid. Wij vragen aan de verantwoordelijken van onze maatschappij om ons verder te helpen om aan onze kinderen een waardige opvoeding te kunnen geven”.

Broeders Saul en Manda, en nu ook bijgestaan door onze Ethiopische Broeder Joseph, waren fier hun “realisatie” te kunnen toelichten. Een container die ze mooi opknapten, allerlei spelmateriaal dat ze zelf ineenknutselden, en een opgebouwde kennis die ze ondertussen hadden opgedaan. En ze kijken natuurlijk hoopvol naar de toekomst. Ze hopen ooit een volwaardig dagcentrum te hebben. Goed nieuws is alvast dat de overheid niet bij de pakken is blijven zitten, en dank zij hun inspanning kregen ze reeds een voorlopige erkenning, wat geen sinecure is in Ethiopië.

Pittig detail: men weigerde eerst het woord “mentaal” te gebruiken, omdat men vond dat men zich beter zou wenden tot kinderen met een fysieke beperking om deze via een prothese te “recupereren”. Maar onze broeders hielden vol, en nu prijkt uitdrukkelijk op het document dat ze het eerste dagcentrum zullen zijn in Ethiopië voor kinderen en adolescenten met een mentale beperking. En dit hebben ze reeds duidelijk getoond op de internationale dag voor personen met een beperking in december laatstleden waar ze in de straten van Yirgachaffe rondtrokken om hun boodschap luidkeels te verkondigen: “We werken aan een omvorming van de gemeenschap waar plaats is voor iedereen”.

In de gezelligheid van de avondrecreatie

werd door de broeders verder nagedacht over het gebeuren. Ze haalden sterke verhalen aan van wat ze allemaal hadden meegemaakt om in bepaalde huizen binnen te geraken, terwijl ze er nu meer dan welkom zijn. En ze droomden natuurlijk over de toekomst. “We zijn gelukkig zo intens ons charisma als Broeder van Liefde te kunnen beleven hier in Yirgachaffe. We voelen ons een beetje als de eerste broeders die de boeien gingen breken van de psychiatrische patiënten die opgesloten waren in de kelders van het Geeraard de Duivelsteen te Gent in België. Ook deze kinderen mogen we letterlijk bevrijden, en hun ouders met hen. En we hopen in de toekomst nog meer voor hen te kunnen doen”.

Ja, een nieuwe twijg is ontsproten aan de boom van de congregatie, en het is een frisse scheut waardoor het charisma van de caritas opnieuw op een heel frisse wijze mag beleefd worden. De kerstversiering was in Ethiopië nog niet opgeborgen, want daar vieren ze Kerstmis op Epifanie. De parochiepriester zei het op zijn wijze in heel eenvoudige woorden: “Dat we allen kinderen zijn van God is ons duidelijk geworden bij de geboorte van Jezus. God is in de mens aanwezig. Aan ons om dit te tonen door onze onvoorwaardelijke eerbied voor deze kinderen. Het zijn ook geliefde kinderen van God.” In het jaar dat de congregatie in haar animatieprogramma vooral het aspect van de verrijzenis centraal wil stellen, klinkt het dat ook aan deze kinderen en hun ouders het perspectief en de vreugde van de verrijzenis moet worden geboden. Het was hier Kerstmis met reeds een blik op de verrijzenis.

Br. René Stockman

23

aantal kinderen meestal met hun moeder voor een uurtje begeleiding ontvingen.

De broeders zagen iets groeien, en kregen al doende meer moed. Toen ze hoorden dat hun medebroeders in België besloten hadden om voor hun project tijdens de Zuidactie van 2018 een extra inspanning te leveren, kregen ze nog meer moed. Ter voorbereiding konden ze ook een aantal dagcentra bezoeken in Goma (Congo) en Ndera (Rwanda), waar de broeders al verschillende jaren actief zijn in de opvang van kinderen met een mentale beperking.

Het is tijdens deze bezoeken en kortdurende stages dat hun idee groeide om met heel eenvoudige middelen een eigen klaslokaal en therapielokaal in te richten, en dat in een container. Van creativiteit gesproken.

Op dinsdag 9 januari 2018 werd deze container plechtig geopend in aanwezigheid van de generale overste die op bezoek was in de regio. Naast de klassieke toespraken waren het vooral de ouders die zorgden voor de noot die bijzonder gesmaakt werd.

Verschillende van hen, in aanwezigheid van hun kind met een mentale beperking, getuigden hoe de komst van de broeders hun leven totaal veranderde. “Mijn dochter heb ik opgesloten voor meer dan 10 jaar in huis, en als ik haar eten bracht had ik altijd een stok in de hand om mij te verdedigen tegenover haar mogelijke agressie.

De broeders hebben me geleerd hoe ik met haar kon omgaan, en nu leeft ze gewoon in huis en komt ze een paar keren per week naar het dagcentrum om er zaken te leren.

Ze kan zich nu zelf aankleden en ook eten gaat reeds heel wat beter”. Een andere moeder wees naar haar kind met het syndroom van Down dat heel fier op de eerste rij zat en voortdurend van vreugde in haar handen klapte. “Neen, ik heb nooit durven dromen dat mijn dochter op deze wijze hier zou komen. We hebben haar jaren binnen in huis gehouden, beschaamd om haar te tonen aan de omgeving, ja, zelfs aan onze familie. De broeders hebben ons geleerd niet beschaamd te zijn voor haar maar haar te zien als een bijzonder kind.

Onze ogen zijn opengegaan en nu is zij de oorzaak van veel vreugde.” Een vader

ETHIOPIE

Joie de la résurrection à yirgachaffe

24

L

’histoire de l’Ethiopie continue. Cela fait maintenant cinq ans que nous sommes allés avec Mgr. Migliore, l’évêque d’Awassa, décédé entretemps, à Yirgachaffe dans un atelier géré par les salésiens, qui, en raison de circonstances, ne pouvaient plus continuer ce projet. Il a demandé s’il ne s’agissait pas d’un endroit approprié pour construire un centre de jour pour les enfants souffrants de troubles mentaux. « Car il n’y a rien à disposition pour donner à ces enfants une éducation appropriée. Ils sont considérés comme une malédiction dans la famille et sont pour cette raison enfermés à la maison. Leur situation de vie est vraiment misérable ».

En effet, ces mots et la demande de l’évêque ont continué à résonner dans nos oreilles et dans les oreilles des frères en Ethiopie. Pourrions-nous y répondre en tant que jeune communauté ? On a longuement réfléchi pour savoir si nous pouvions accepter cette proposition et si nos frères pouvaient donner une réponse concrète à ce problème douloureux.

Finalement, en 2016, trois frères partirent pour Yirgachaffe et essayèrent d’aménager la maison existante afin qu’ils puissent y mener une vie monastique appropriée.

Mais très vite, il était clair que les ateliers existants, où quelques projets des Salésiens étaient continués, n’étaient pas immédiatement l’endroit idéal pour s’installer comme centre de jour. Il fallait premièrement regarder où trouver les enfants ayant des troubles mentaux. Car ces enfants étaient vraiment cachés du monde extérieur, et lorsque l’on parlait aux autorités que l’on désirait faire quelque chose pour les enfants ayant des troubles mentaux, la réponse spontanée était qu’ils ne savaient pas que, dans leur région, il y avait des enfants avec un handicap mental.

Les Frères Manda et Saul, originaires du Congo et du Kenya, et donc très limités dans la langue locale, ont commencé une tâche presque impossible : rechercher des enfants avec un handicap mental. Ils ont

bien sûr été aidés par les prêtres paroissiaux et les sœurs locales qui avaient une vue sur la situation et connaissaient quelques familles où se trouvait un enfant handicapé. Entrer chez eux fut une autre affaire, car c’était comme s’ils violaient la sphère privée de ces gens. Parfois la mère était prête à coopérer, mais on se confrontait à une résistance radicale du père qui refusait que son enfant soit approché par ces frères. Nous ne pouvons nier que ces deux frères ont parfois eu très difficile à continuer leur apostolat, mais petit à petit, ils voyaient les premiers résultats.

Un certain nombre de familles ont montré une certaine ouverture et étaient d’accord qu’ils rendent régulièrement visite à leur enfant et étaient aussi ouverts à des conseils à propos de l’accueil et de l’accompagnement. Non, les frères n’avaient pas de médicaments pour guérir le trouble, comme certains pensaient et espéraient au début, mais étaient capables de donner des conseils et de montrer concrètement comment avancer à petit pas dans l’éducation de ces enfants.

Aujourd’hui, les frères soutiennent une trentaine d’enfants, et à la moitié de l’année dernière, ils ont également commencé un programme de jour dans leur modeste bâtiment communautaire. Après le petitdéjeuner, le réfectoire était transformé en salle de classe et de thérapie, où un certain nombre d’enfants, souvent accompagné

Les frères nous ont appris à ne pas avoir honte d’elle, mais à la voir comme un enfant particulier.

Nos yeux se sont ouverts et elle est aujourd’hui la source de tant de joie.

de leur mère, recevaient des conseils pendant une petite heure. Les frères voyaient quelque chose grandir, et avaient, au fur et à mesure, plus de courage. Quand ils apprirent que leurs confrères en Belgique avaient décidé de faire un effort supplémentaire pour leur projet lors de l’Action Sud de 2018, ils furent encore plus encouragés. En préparation, ils pouvaient aussi visiter quelques centres de jour à Goma (Congo) et Ndera (Rwanda), où les frères étaient actifs depuis plusieurs années dans l’accueil des enfants ayant une déficience mentale.

C’est au cours de ces visites et de stages de courte durée que leur idée s’est développée pour mettre en place leur propre salle de classe et de thérapie avec des moyens très simples, et ce, dans un conteneur. En parlant de créativité !

Le mardi 9 janvier 2018, ce conteneur a solennellement été inauguré en présence du supérieur général qui visitait la région.

En plus des discours classiques, ce sont surtout les parents qui ont pris soin de la touche qui a été particulièrement appréciée. Plusieurs d’entre eux, en présence de leur enfant ayant une déficience mentale, ont témoigné combien l’arrivée des frères a complètement changé leur vie. « Ma fille, je l’ai enfermée plus de 10 ans à la maison, et quand je lui apportais son repas, j’avais toujours un bâton dans la main pour me défendre contre son éventuelle agression.

Les frères m’ont appris comment je pouvais m’occuper d’elle, et maintenant elle vit simplement à la maison et va au centre du jour quelque fois par semaine pour y apprendre des choses. Elle arrive maintenant à s’habiller toute seule et manger va aussi beaucoup mieux ». Une autre mère a pointé du doigt sa fille trisomique qui était assise fièrement au premier rang et applaudissait sans cesse de joie. « Non, je n’ai jamais osé rêver que ma fille puisse venir ici de cette manière. Nous l’avons gardée à l’intérieur pendant des années, ayant honte de la montrer à l’entourage, oui, même à notre famille. Les frères nous ont appris à ne pas avoir honte d’elle mais

deus caritas est

à la voir comme un enfant particulier. Nos yeux se sont ouverts et elle est aujourd’hui la source de tant de joie ». Un père a réagi fortement vis-à-vis du gouvernement, sur le fait que, jusqu’ici, rien n’avait encore été fait pour le soin et le soutien de ces enfants. « Ce sont les frères qui ont non seulement ouvert nos yeux, à nous parents, mais aussi ceux du gouvernement. Nous demandons aux responsables de notre société de nous aider à donner à nos enfants une éducation digne ».

Les Frères Saul et Manda, maintenant aussi aidés par notre Frère éthiopien Joseph, étaient fiers d’expliquer leur « réalisation ». Un conteneur qu’ils ont bien aménagé, toutes sortes de matériel de jeux qu’ils ont bricolé eux-mêmes, et un savoir accumulé qu’ils avaient entretemps acquis. Et ils ont évidemment plein d’espoir pour l’avenir. Ils espèrent un jour avoir un centre de jour à part entière. Une bonne nouvelle est que le gouvernement n’est pas resté sans rien faire, et grâce à leurs efforts, ils ont déjà reçu une reconnaissance temporaire, ce qui n’est pas une sinécure en Ethiopie. Un détail choc : on refusait au début d’utiliser le mot « mental », car on trouvait qu’il serait mieux de

s’orienter vers les enfants ayant des déficiences physiques afin de les « récupérer » grâce à une prothèse. Mais nos frères ont tenu bon, et c’est maintenant explicitement écrit sur le document qu’il s’agit du premier centre de jour en Ethiopie pour les enfants et adolescents ayant des troubles mentaux. Et ils l’ont déjà clairement montré lors de la journée internationale pour les handicapés en décembre dernier, où ils parcouraient les rues de Yirgachaffe pour proclamer haut et fort leur message : « Nous travaillons à une transformation de la communauté où il y a de la place pour tout le monde. » Dans la convivialité de l’animation du soir, les frères ont continué à penser aux évènements. Ils ont évoqué de fortes histoires de ce qu’ils avaient vécu pour arriver à entrer dans certaines maisons, alors qu’ils y sont maintenant plus que bienvenus. Et bien sûr, ils rêvaient de l’avenir. « Nous sommes heureux de pouvoir vivre si intensément notre charisme de Frères de la Charité ici à Yirgachaffe. Nous nous sentons un peu comme les premiers frères qui ont brisé les fers ders patients psychiatriques enfermés dans les donjons du Château de Gérard le Diable à Gand en Belgique. Nous pouvons

littéralement aussi libérer ces enfants, et, avec eux, leurs parents. Nous espérons être en mesure de faire encore plus pour eux dans le futur ».

Oui, une nouvelle brindille a germé de l’arbre de la congrégation, et c’est une fraiche pousse qui permet de vivre le charisme de la charité d’une manière nouvelle. Les décorations de Noël n’avaient pas encore été rangées en Ethiopie, car là ils fêtent Noël à l’Epiphanie. Le curé l’a dit de manière très simple avec ses propres mots : « Que nous soyons tous enfants de Dieu est devenu clair pour nous à la naissance de Jésus. Dieu est présent dans l’homme. A nous de le montrer par notre respect inconditionnel pour ces enfants.

Ils sont aussi des enfants bien-aimés de Dieu ». L’année où la congrégation, dans son programme d’animation, veut principalement se concentrer sur l’aspect de la résurrection, il semble qu’il faudrait donc offrir à ces enfants et à leurs parents la perspective et la joie de la résurrection.

Ce fut Noël ici avec déjà un regard vers la résurrection.

Fr. René Stockman 25

magazine | 2018 # 01

GENERAL CHAPTER

The 2018 General Chapter in a few words

26

Every six years, the Congregation of the Brothers of Charity holds a General Chapter. We will try to shed some light on this event by means of a few questions and answers.

What is a General Chapter?

A General Chapter is a meeting of the Congregation’s Administration with delegates of the Brothers from across the globe to evaluate the past six-year period, to elect a General Board, and to establish the guidelines for the next six years.

How many times has the Congregation held a General Chapter?

In 2018, the Brothers of Charity will hold their 23rd General Chapter, which will take place at the General House in Rome from 2 to 20 July.

How many brothers will take part in the Chapter?

In addition to the 11 members by right of office (Superior General, General Assistants, Provincial Superiors, General Secretary, and General Bursar), 20 brothers will be chosen from the Provincial Chapters: 4 from Europe, 10 from Africa, 4 from Asia, and 2 from America, in proportion to the number of brothers per province. So, in total, the General Chapter consists of 31 participants.

What is the General Chapter’s theme?

The theme for the General Chapter of 2018 is: ‘Be radical in prophecy as consecrated men in the mission of charity’. This theme contains three movements.

First, it implies that all brothers are prophets in the world and openly bear witness to the Gospel in word and deed. This will be emphasized differently in every culture. It will be addressed differently in a secularized environment than in a predominantly Muslim environment.

Secondly, brothers are called upon to live their consecrated life radically, with passion and joy. This requires constant spiritual renewal through a profound prayer life in order to live truly for God and God alone.

Finally, brothers are sent in the service of charity. It is about letting God’s love shine in the world, and particularly in the lives of the poor, the sick, and those who live on the fringes of society due to disability, sickness, or poverty.

Do associate members participate in the General Chapter?

Associate members are invited to participate in the substantive part of the Chapter.

To this end, we are expecting 6 associate members: 2 from Europe, 2 from Africa, 1 from America, and 1 from Asia.

How is a General Chapter prepared?

The theme is prepared and established by the General Board together with the Provincial Superiors. It will be discussed and studied in depth per region as part of the first round. The decisions made there then go to the provincial level where it is discussed further in order to come to a number of decisions and proposals that are presented before the General Chapter.

Also during the Provincial Chapter, the delegates are elected per province.

How does a General Chapter work?

During the first week, an evaluation of the past period is made based on the report drawn up by the Superior General, the General Assistants, and the Provincial Superiors.

The second week starts with the election of the Superior General and the Vicar General. After the election, the activities will be continued and the theme will be discussed.

This time, the revision of the Rule of Life is on the agenda. This revision is necessary because the Congregation is now active in different cultural areas. Any adjustments must be submitted to the Holy See for approval.

Finally, the other General Assistants are elected and the decisions of the Chapter are formulated on the basis of motions that are put to the vote. It falls to the Superior General to formally promulgate these motions for the entire Congregation.

How can you help prepare the General Chapter?

Many brothers and associate members are directly involved within their own region.

However, all are invited to pray for the success of the Chapter. We want to offer you the prayer that was put together for this occasion, asking you to pray with us every day.

deus caritas est

27

Father in heaven, Throughout time you have called and sent prophets to bring your message of love to the people, in word and deed. Grant us, Brothers of Charity, the ability and the courage to follow in their footsteps and, sent by you, to be a living reminder of your love for all people.

Lord Jesus, Son of the living God, we want to follow you on your way to the Father and the people. You are the Way, Truth, and Life. Show us, Brothers of Charity, the way to your Gospel again and again as the only true source of our life, that we may follow you with love, passion, and joy.

Come o Holy Spirit, continue to inspire us to live our charism of charity in a radical way: that we, Brothers of Charity, may serve those who are in need or sick, may encourage those whom we guide and teach, may show those who doubt the way to Jesus, and may give those who are weary of life the hope of the true joy of the resurrection.

May Mary, Mother of God, be very close to us and guide us with her maternal care and lead us to Jesus and lead Jesus to us.

Father, Son, and Holy Spirit, bless this chapter period, that it may be a time of mercy, a time of renewal, a blessed time for all.

Amen.

May Father Triest, by whom we have received the charism of charity in a special way, continue to be our example of serving love today.

Prayer for the 2018 Brothers of Charity General Chapter

magazine | 2018 # 01

GENERAAL KAPITTEL

Generaal Kapittel 2018 in enkele woorden

28

Om de zes jaar wordt in de congregatie van de Broeders van Liefde een algemeen of generaal kapittel gehouden. We proberen dit te schetsen met een aantal vragen en antwoorden.

Wat is een generaal kapittel?

Een generaal kapittel is een samenkomst van het bestuur van de congregatie met afgevaardigden van de broeders wereldwijd om de voorbije periode van zes jaar te evalueren, om een generaal bestuur te kiezen en om de krachtlijnen voor de volgende zes jaar vast te leggen.

Hoeveelste generaal kapittel is dit in de congregatie?

In 2018 zal het 23ste generaal kapittel plaatsvinden bij de Broeders van Liefde in het generaal huis in Rome van 2 tot en met 20 juli.

Hoeveel broeders nemen deel aan dit kapittel?

Naast de 11 leden van rechtswege (generale overste en de generale assistenten, provinciale oversten, generale secretaris en generale econoom) zullen er 20 broeders worden gekozen vanuit de provinciale kapittels: 4 vanuit Europa, 10 vanuit Afrika, 4 vanuit Azië en 2 vanuit Amerika en dit in evenredigheid met het aantal broeders per provincie. Dus totaal bestaat het generaal kapittel uit 31 deelnemers.

Wat is het thema v an het generaal kapittel?

Als thema voor het generaal kapittel van 2018 werd gekozen: “Wees radicaal in de profetie als gewijde mannen in de missie van de caritas”. Dit thema bevat drie be-

wegingen. Vooreerst houdt het de oproep in aan alle broeders om profetisch in de wereld te staan en vrijmoedig te getuigen van het Evangelie in woord en daad. Dit zal in iedere cultuur een eigen klemtoon krijgen. In een geseculariseerde omgeving wordt dit anders ingevuld dan in een omgeving met overwegend moslims. Ten tweede worden alle broeders opgeroepen om hun godgewijd leven radicaal te beleven en dit met passie en vreugdevol. Dit vraagt voortdurende geestelijke vernieuwing via een diep gebedsleven om zo echt te kunnen leven voor God en God alleen.

Ten slotte worden de broeders gezonden in de dienst van de caritas. Het gaat erom Gods liefde te schijnen in de wereld, en heel speciaal in het leven van de armen, de zieken, zij die aan de rand van de maatschappij leven omwille van een beperking, ziekte, armoede.

Nemen ook aangesloten leden deel aan het generaal kapittel?

Aangesloten leden worden uitgenodigd om aan het inhoudelijk deel van het kapittel te participeren. Daartoe worden 6 aangesloten leden verwacht: 2 uit Europa, 2 uit Afrika, 1 uit Amerika en 1 uit Azië.

Hoe wordt een generaal kapittel voorbereid?

Het thema wordt voorbereid en vastgelegd door het generaal bestuur samen met de provinciale oversten. In een eerste ronde wordt dit per regio besproken en uitgediept. De besluiten gaan dan naar het provinciaal niveau waar dit verder wordt besproken om tot een aantal besluiten en voorstellen te komen die aan het generaal kapittel worden aangeboden. In het pro-

vinciaal kapittel worden ook de afgevaardigden per provincie gekozen.

Hoe verloopt een generaal kapittel?

Gedurende de eerste week wordt een evaluatie gehouden van de voorbije periode aan de hand van het verslag dat de generale overste, de generale assistenten en de provinciale oversten opmaken. De tweede week vangt aan met de keuze van de generale overste en de vicaris generaal. Na de keuze gaan de werkzaamheden verder en wordt het thema besproken.

Deze maal staat ook de aanpassing van de leefregel op de agenda. Deze aanpassing dringt zich op omdat de congregatie nu in verschillende culturele achtergronden actief is. Mogelijke aanpassingen dienen aan de Heilige Stoel ter goedkeuring worden voorgelegd. Ten slotte worden de overige generale assistenten gekozen en formuleert men de besluiten van het kapittel aan de hand van moties die ter stemming worden voorgelegd. Het komt aan de generale overste toe deze moties formeel voor gans de congregatie te promulgeren.

Hoe kan men het generaal kapittel helpen voorbereiden?

Vele broeders en aangesloten leden worden rechtstreeks betrokken binnen de eigen regio. Maar allen worden uitgenodigd om te bidden voor het welslagen van het kapittel. We willen jullie dan ook het gebed aanbieden dat bij deze gelegenheid werd samengesteld, met de vraag het dagelijks met ons te bidden.

deus caritas est

29

Vader in de hemel, U hebt doorheen de tijd profeten geroepen en gezonden om Uw boodschap van liefde aan de mensen te brengen, en dat in woord en daad. Maak ons vandaag, als Broeders van Liefde, vaardig en moedig om in hun voetspoor te treden en gezonden door U, levende heenwijzing te zijn van uw liefde voor alle mensen.

Heer Jezus, Zoon van de levende God, U willen we volgen op Uw weg naar de Vader en de mensen. U bent de Weg, de Waarheid en het Leven. Wijs ons, Broeders van Liefde, steeds opnieuw de weg naar Uw Evangelie als enige ware bron van ons leven en dat we U mogen navolgen met liefde, passie en vreugde.

Kom o Heilige Geest, blijf ons inspireren om ons charisma van de caritas op een radicale wijze te beleven: dat wij, Broeders van Liefde, hen die in nood en ziek zijn mogen dienen, hen die we begeleiden en onderrichten aanmoedigen, hen die twijfelen de weg naar Jezus wijzen en hen die levensmoe zijn de hoop geven van de ware verrijzenisvreugde.

Moge Maria, de Moeder Gods, ons heel speciaal nabij zijn en begeleiden met haar moederlijke zorg en ons naar Jezus brengen en Jezus naar ons.

Vader, Zoon en H. Geest, zegen deze kapittelperiode, dat het voor allen een tijd van genade, een tijd van vernieuwing, een gezegende tijd mag worden.

Amen.

Moge Vader Triest, door wie we op een bijzondere wijze het charisma van de caritas hebben ontvangen, ook in deze tijd ons voorbeeld blijven van dienende liefde.

Gebed voor het Generaal Kapittel Broeders van Liefde 2018

magazine | 2018 # 01

CHAPITRE GÉNÉRAL

Le Chapitre général 2018 en quelques mots

30

Tous les six ans, un Chapitre général a lieu dans la congrégation des Frères de la Charité. Nous tenterons de décrire cela avec quelques questions-réponses.

Qu’est-ce qu’un Chapitre général ?

Un Chapitre général est un rassemblement du conseil de la congrégation avec des délégués des frères du monde entier pour évaluer les six dernières années, élire un Conseil général et établir les lignes directrices pour les six prochaines années.

Du quantième Chapitre général s’agit-il dans la congrégation ?

En 2016, nous aurons le 23ème Chapitre général chez les Frères de la Charité. Il aura lieu à la Maison générale à Rome du 2 au 20 juillet.

Combien de frères participent à ce Chapitre ?

Outre les 11 membres de droit (le supérieur général et les assistants généraux, les supérieurs provinciaux, le secrétaire général et l’économe général), 20 frères seront choisis depuis les Chapitres provinciaux ; 4 de l’Europe, 10 de l’Afrique, 4 de l’Asie et 2 de l’Amérique, et ceci, en proportion avec le nombre de frères par province. Le Chapitre général comprend donc au total 31 participants.

Quel est le thème du Chapitre général ?

Le thème du Chapitre général de 2018 sera : « Soyez radicaux dans la prophétie comme des hommes consacrés dans la mission de la charité ». Ce thème comprend trois mouvements.

Tout d’abord, cela implique l’appel à tous les frères de se tenir prophétiquement dans

le monde et de témoigner avec audace de l’Evangile en parole et en acte. Dans chaque culture, il aura son propre accent.

Dans un milieu sécularisé, cela sera interprété différemment que dans un milieu avec principalement des musulmans.

Deuxièmement, les frères sont appelés à vivre leur vie consacrée de manière radicale, avec passion et dans la joie. Cela nécessite un renouvellement spirituel constant à travers une vie de prière profonde afin de pouvoir vraiment vivre pour Dieu et Dieu seul.

Enfin, les frères sont envoyés au service de la charité. Il s’agit de rayonner l’amour de Dieu dans le monde, et spécialement dans la vie des pauvres, des malades, de ceux qui vivent en marge de la société en raison d’une déficience, d’une maladie, de la pauvreté.

Les membres associés participent-ils également au Chapitre général ?

Les membres associés sont invités à participer à la partie substantive du Chapitre. A cette fin, 6 membres associés sont attendus : 2 d’Europe, 2 d’Afrique, 1 d’Amérique et 1 d’Asie.

Comment prépare-t-on un Chapitre général ?

Le thème est préparé et fixé par le Conseil général avec les supérieurs provinciaux.

Dans un premier tour, cela est discuté et approfondi par région. Les décisions sont ensuite transmises au niveau provincial, où l’on continue la discussion pour arriver à un nombre de décisions et propositions qui seront présentées au Chapitre général.

Dans le Chapitre provincial, les délégués sont également élus par province.

Comment se déroule un Chapitre général ?

Au cours de la première semaine, on organise une évaluation de la période passée sur base du rapport établi par le supérieur général, les assistants généraux et les supérieurs provinciaux.

La deuxième semaine commence par l’élection du supérieur général et le vicaire général. Après cette élection, les activités continuent et le thème sera discuté.

Cette fois, l’adaptation de la Règle de vie est à l’ordre du jour. Cet ajustement est nécessaire, étant donné que la congrégation est maintenant active dans différents contextes culturels. Les éventuels ajustements doivent être soumis au Saint-Siège pour approbation.

Enfin, les autres assistants généraux sont élus et les décisions du Chapitre sont formulées sur base des motions soumises au vote. Il revient au supérieur général de soumettre formellement ces motions à toute la congrégation.

Comment peut-on aider à préparer le Chapitre général ?

De nombreux frères et membres associés sont directement impliqués dans leur propre région. Mais tous sont invités à prier pour la réussite du Chapitre. C’est pourquoi nous voulons vous offrir la prière écrite à cette occasion, vous demandant de la prier chaque jour en union avec nous.

deus caritas est

31

Père céleste, Tu as appelé et envoyé des prophètes à travers le temps pour apporter Ton message d’amour au peuple, et cela, en paroles et en actes. Rends-nous aujourd’hui, en tant que Frères de la Charité, aptes et courageux à suivre leur exemple et à être, envoyés par Toi, des témoins vivants de Ton amour pour les hommes.

Seigneur Jésus, Fils du Dieu vivant, nous voulons Te suivre sur le chemin vers le Père et les hommes. Tu es le Chemin, la Vérité et la Vie. Guide-nous, Frères de la Charité, sans cesse sur le chemin de Ton Évangile comme unique véritable source de notre vie et que nous puissions Te suivre avec amour, passion et joie.

Viens Esprit Saint, continue à nous inspirer à vivre notre charisme de charité de manière radicale : que nous, Frères de la Charité, soyons au service de ceux qui sont dans le besoin et malades, que nous encouragions ceux que nous accompagnons et instruisons, que nous montrions le chemin vers Jésus à ceux qui doutent et que nous donnions l’espoir de la vraie joie de la résurrection à ceux qui sont fatigués de la vie.

Que Marie, Mère de Dieu, puisse nous être particulièrement proche et nous accompagner avec ses soins maternels et nous mener vers Jésus et Jésus vers nous.

Que le Père Triest, par qui nous avons reçu de manière spéciale le charisme de la charité, continue d’être en cette période notre exemple de l’amour au service.

Amen.

Père, Fils et Saint-Esprit, bénissez cette période de chapitre, qu’elle puisse être pour tous un temps de grâce, un temps de renouveau, un temps béni.

Prière pour le Chapitre général des Frères de la Charité 2018

magazine | 2018 # 01

32

news from the communities nieuws uit de huizen nouvelles des communautés Congregation receives Certificate of Appreciation from Burundi Embassy

Congregatie ontvangt Certificaat van Erkentelijkheid van Burundese Ambassade

La Congrégation reçoit le certificat de reconnaissance de l’Ambassade du Burundi

On 10 October 2017, World Mental Health Day, Bro. Stockman received a ‘Certificate of Appreciation’ at the Burundi Embassy on behalf of the Congregation.

During the meeting he had with the Superior General, the ambassador underlined that the people of Burundi owe the Brothers of Charity a great deal, both in terms of education and in terms of care for psychiatric patients and Burundian refugees, both within national borders and in neighbouring countries. He also welcomed the initiatives for further decentralization of mental health care and the development of a psychiatric nursing programme in his country. The ambassador expressed the wish that the Congregation would continue its efforts and underlined that the certificate is only awarded to organizations of special merit.

Bro. Stockman assured the ambassador that the Congregation is pleased to note that there are more vocations in Burundi again and that the brothers intend to continue to work on quality care and education for the Burundi people affected by mental illness.

He made an emphatic appeal to the Burundi government to join forces in order to offer the people of Burundi the care that they are entitled to when they are affected by mental illness or trauma or need therapy for drugs or alcohol-related issues.

Op 10 oktober 2017, de Internationale dag van de Geestelijke Gezondheidszorg, mocht Br. Stockman in naam van de congregatie een ‘Certificaat van Erkentelijkheid’ in ontvangst nemen op de Burundese ambassade.

De ambassadeur onderstreepte in het onderhoud dat hij met de generale overste had, dat het Burundese volk veel te danken heeft aan de Broeders van Liefde, zowel op het vlak van onderwijs als de zorg voor psychiatrische patiënten en Burundese vluchtelingen, zowel binnen de landsgrenzen als in de omliggende landen. Hij juichte ook de initiatieven van de verdere decentralisatie van de geestelijke gezondheidszorg en het uitbouwen van een opleiding psychiatrische verpleegkunde in zijn land toe. De ambassadeur sprak de wens uit dat de congregatie haar inspanningen zou verder zetten en onderstreepte dat het certificaat maar werd uitgereikt aan organisaties met bijzondere verdiensten.

Br. Stockman verzekerde de ambassadeur in zijn wederwoord dat de congregatie verheugd is te mogen vaststellen dat er opnieuw meer roepingen zijn in Burundi en dat de broeders van plan zijn om verder werk te maken van kwaliteitsvolle zorg en opleiding ten behoeve van de Burundezen die door geestesziekte getroffen zijn. Hij deed een warme oproep naar de Burundese overheid om de handen in elkaar te slaan ten einde de Burundese bevolking de zorg te kunnen geven waar ze recht op hebben wanneer ze door psychische ziekte of trauma getroffen zijn of therapie nodig hebben omwille van drugs- of alcoholgerelateerde problemen.

Le 10 octobre 2017, la Journée internationale de la Santé mentale, le Fr. Stockman, au nom de la Congrégation, a reçu un « certificat de reconnaissance » à l’ambassade du Burundi.

Dans l’entretien qu’il avait avec le Supérieur général, l’ambassadeur a souligné que le peuple burundais est grandement redevable aux Frères de la Charité, aussi bien sur le plan de l’éducation que sur le plan des soins aux patients psychiatriques et aux réfugiés burundais, tant à l’intérieur des frontières nationales que dans les pays environnants. Il s’est également félicité des initiatives de décentralisation des soins de santé mentale et du développement d’une formation de soins infirmiers psychiatriques dans son pays.

L’ambassadeur a exprimé le souhait que la Congrégation poursuive ses efforts et a souligné que le certificat n’est décerné qu’à des organisations ayant des mérites particuliers.

Dans sa réplique, le Fr. Stockman a assuré l’ambassadeur que la Congrégation est heureux de constater qu’il y a de nouveau plus de vocations au Burundi et que les frères ont l’intention de continuer à travailler sur la qualité des soins et de l’éducation pour les Burundais touchés par une maladie mentale.

Il a fait un appel chaleureux aux autorités burundaises pour rassembler les forces afin de pouvoir offrir à la population burundaise les soins auxquels ils ont droit quand ils sont touchés par une maladie psychique ou par un traumatisme, ou quand ils ont besoin d’une thérapie en raison de drogues ou des problèmes relatifs à l’alcool.

Dr. Sotheara Chhim wins the 2017 Dr. Guislain Award

Dr. Chhim is the executive director and senior consultant psychiatrist of the Transcultural Psychosocial Organization (TPO) Cambodia, the country’s leading Non-Government Organization (NGO) in the field of mental health care and psychosocial support. Under his leadership, TPO Cambodia has developed and implemented programs to raise awareness about psychosocial and mental health conditions in many parts of Cambodia. Dr. Chhim and TPO have also

provided mental health counselling, treatment, and specialized services for prisoners, gender-based violence survivors and torture survivors. To date, more than 220,000 patients and families have benefitted from his and his team’s work.

In 2015, Dr. Chhim launched Operation Unchain, an initiative to help the povertystricken rural communities of Cambodia where mental health treatment, awareness and resources are unavailable, which re-

On 10 October 2017, World Mental Health Day, the Dr. Guislain Museum and Janssen Research & Development, LLC named Dr. Sotheara Chhim the 2017 winner of the Dr. Guislain “Breaking the Chains of Stigma” Award. The award honors Dr. Chhim for his extraordinary efforts developing mental health services in Cambodia through scientific therapeutic approaches.

deus caritas est

Dr. Sotheara Chhim wint de Dr. Guislain Award 2017 Op 10 oktober 2017, Internationale Dag voor de Geestelijke Gezondheid, reikten Museum Dr. Guislain en Janssen Research & Development, LLC de Dr. Guislain Breaking the Chains of Stigma Award 2017 uit aan Dr. Sotheara Chhim. Hij zet zich in voor de ontwikkeling van diensten voor geestelijke gezondheidszorg in Cambodja, gebaseerd op wetenschappelijke therapeutische benaderingen.

Dr. Chhim is uitvoerend directeur en senior consultant-psychiater van de Transcultural Psychosocial Organization (TPO) Cambodja.

Het is de grootste niet-gouvernementele organisatie (ngo) in het land op het gebied van geestelijke gezondheidszorg en psychosociale ondersteuning. Onder zijn leiding heeft TPO

magazine | 2018 # 01

Cambodja programma’s ontwikkeld en geïmplementeerd om de bewustwording rond psychosociale problematiek en geestelijke gezondheid in grote delen van Cambodja te stimuleren. Dr. Chhim en TPO biedt therapie, behandelingen en gespecialiseerde diensten aan voor gevangenen, slachtoffers van gender gerelateerd geweld en overlevenden van foltering. Tot op heden werden al meer dan 220.000 patiënten en gezinnen geholpen dankzij het werk van dr. Chhim en zijn team.

In 2015 richtte dr. Chhim Operation Unchain op, een initiatief ten voordele van de arme plattelandsgemeenschappen in Cambodja.

In die dorpen is er vaak weinig begrip voor psychische problemen. Er zijn geen middelen voor geestelijke gezondheidszorg en behandelingen zijn onbestaande. Geesteszieken worden er opgesloten of aan de ketting gelegd. Operation Unchain zorgt ervoor dat deze patiënten behandeld kunnen worden en geeft de gezinnen en gemeenschappen informatie over geestelijke gezondheid, waardoor ze hun houding tegenover psychisch zieke personen bijstellen. Het initiatief geeft patiënten ook de kans om een productief leven te leiden. Sinds de start van het project werden 68 patiënten behandeld in 62 gemeenschappen. Deze mensen hadden lange periodes (2 tot 20 jaar) opgesloten of geketend doorgebracht.

“Ik was getuige van de nasleep van het regime van de Rode Khmer en van het gebrek aan geestelijke gezondheidszorg. Ik besloot anderen te helpen door één van de eerste psychiaters in Cambodja te worden. Van die roeping heb ik mijn levensdoel gemaakt”, zegt dr. Sotheara Chhim. “Het is een eer voor mij om de Dr. Guislain Award 2017 in ontvangst te mogen nemen. Ik kijk ernaar uit om mijn werk voort te zetten en gemeenschappen in heel Cambodja nog meer inzicht te geven in de problematiek van psychische aandoeningen.”

Het Dr. Guislain Award-programma is een gezamenlijk project van Museum Dr. Guislain en Janssen Research & Development, LLC. De winnaar mag een geldprijs van 50.000 dollar in ontvangst nemen. Dit bedrag moet worden gebruikt voor projecten die tot doel hebben het maatschappelijke stigma rond geestelijke gezondheid te verminderen.

De prijs wordt uitgereikt aan (een) individu(en), organisatie of project die/dat: in de ruimst mogelijke zin op cultureel en/of maatschappelijk vlak een uitzonderlijke bij-

drage heeft/hebben geleverd aan de geestelijke gezondheidszorg; een oprechte bijdrage heeft/hebben geleverd aan het verminderen van de vooroordelen rond psychiatrische stoornissen; aandacht voor geestelijke gezondheidszorg heeft/hebben gepromoot; en dit alles heeft/hebben gedaan met passie, creativiteit en innovatie.

Dr. Sotheara Chhim lauréat du Prix Dr Guislain 2017 Le 10 octobre 2017, Journée mondiale de la Santé mentale, le Musée Dr Guislain et Janssen Research & Development, LLC ont désigné le Dr. Sotheara Chhim lauréat de l’édition 2017 du Prix Dr Guislain « Breaking the Chains of Stigma ». Le prix récompense le Dr Chhim pour ses extraordinaires efforts déployés pour développer des services d’aide pour les maladies mentales au Cambodge au travers d’approches thérapeutiques scientifiques.

Le Dr Chhim est le directeur général et psychiatre en chef de la Transcultural Psychosocial Organization (TPO) au Cambodge, la principale organisation non gouvernementale (ONG) du pays dans le secteur des soins de santé mentale et de l’aide psychosociale.

Sous son impulsion, la TPO a développé et mis en œuvre des programmes de sensibilisation à propos des maladies psychosociales et mentales dans de nombreuses régions du Cambodge. Le Dr Chhim et la TPO ont aussi proposé un accompagnement, un traitement et des services spécialisés pour les maladies mentales à des prisonniers, des survivants de violences basées sur le genre et des survivants de tortures. À ce jour, plus de 220 000 patients et leurs familles ont bénéficié du travail du Dr Chhim et son équipe.

En 2015, le Dr Chhim a lancé l’initiative Operation Unchain, dont l’objectif est de venir en aide aux très pauvres communautés rurales au Cambodge, où les traitements, la sensibilisation et les ressources pour les maladies mentales sont inexistantes, ce qui fait que les patients sont enfermés ou enchaînés. Operation Unchain propose un traitement à ces patients et éduque les familles et communautés à propos des maladies mentales, pour arriver à faire évoluer les attitudes vis-à-vis des personnes souffrant de troubles mentaux.

Le programme donne aussi une chance aux patients de mener une vie productive. Depuis

33

sults in patients being locked up or chained.

Operation Unchain provides treatment to these patients and educates their families and communities on mental health leading to a change of attitude towards the mentally ill. It also provides a chance for the patients to lead productive lives. Since its launch, this project has treated 68 patients who were chained or caged between two to 20 years, impacting 62 communities.

“After experiencing the aftermath of the Khmer Rouge regime and the lack of mental health care, I was inspired to pursue my lifelong passion of helping people by becoming one of the first psychiatrists in Cambodia,” said Dr. Sotheara Chhim. “I’m honored to receive the 2017 Dr. Guislain Award and look forward to expanding my work and bringing even more awareness of mental health issues in communities throughout Cambodia.”

The Dr. Guislain Award program is a joint project of the Dr. Guislain Museum and Janssen Research & Development, LLC. The winner receives a $50,000 prize that must be used toward further work to reduce societal stigma about mental health. The Award is given to an individual(s), organization or project that has made an exceptional contribution to mental healthcare in the broadest sense on a cultural and/or social level; has provided a genuine contribution to decreasing stigma around mental health conditions; has promoted attention for mental health care; and has done all this with passion, creativity and innovation.

34

news from the communities nieuws uit de huizen nouvelles des communautés

son lancement, ce projet a traité 68 patients qui étaient enchaînés ou enfermés dans des cages entre deux et vingt ans, touchant 62 communautés. « Après avoir connu les répercussions du régime des Khmers rouges et le manque de soins pour les maladies mentales, j’ai trouvé l’inspiration pour suivre la passion d’une vie pour aider les gens en devenant l’un des premiers psychiatres au Cambodge », raconte le Dr Sotheara Chhim. « Je suis honoré de recevoir le Prix Dr Guislain pour cette année 2017 et suis impatient de pouvoir étendre mon travail et sensibiliser un encore plus vaste public aux troubles liés aux maladies mentales dans les communautés partout au Cambodge. » Le prix est un programme conjoint du Musée Dr Guislain et de Janssen Research & Development, LLC. Le lauréat reçoit un prix de 50 000 dollars qui doivent être utilisés pour continuer à encourager les efforts visant à réduire la stigmatisation sociale des personnes atteintes d’une maladie mentale. Le prix est attribué à une (des) personne(s), une organisation ou un projet qui a apporté une contribution exceptionnelle au domaine des soins de santé mentale au sens large d’un point de vue culturel et/ou social ; a réellement contribué à faire reculer le phénomène de stigmatisation entourant les personnes atteintes de maladies mentales ; a mis en lumière le domaine des soins de santé mentale ; et a accompli tout cela en faisant preuve de passion, de créativité et d’innovation.

Retreat and perpetual vows for Vietnamese and Chinese Brothers From 2 to 6 October 2017, the brothers from Vietnam and China came together for a retreat at ‘Foyers de Charité’ in Dong Nai near Ho Chi Minh City, Vietnam. The retreat was led by Bro. René Stockman, Superior General. On Saturday 7 October, two brothers professed their perpetual vows: Bro. Jose, as the first Chinese brother, and Bro. Dominic from Vietnam.

Bro. Emmanuel made profession for three years. Bro. Joel and Bro. Adrian, responsible for the brothers in Vietnam and China respectively, also took part in the retreat and attended the profession ceremony.

Retraite en eeuwige professie van Vietnamese en Chinese broeders

Retraite et professions perpétuelles des frères du Vietnam et de la Chine

Van 2 tot 6 oktober 2017 kwamen de broeders uit Vietnam en China samen voor een retraite in de “Foyer de charité” van Dong Nai nabij Ho Chi Minh (Vietnam). Deze retraite werd begeleid door Br. René Stockman, generale overste.

Op zaterdag 7 oktober spraken twee broeders hun eeuwige professie uit: Br. Jose als eerst Chinese broeder en Br. Dominic uit Vietnam. Br. Emmanuel sprak zijn professie uit voor een periode van drie jaar. Br. Joel en Br. Adrian, respectievelijk verantwoordelijk voor de broeders in Vietnam en China, namen eveneens deel aan de retraite en woonden de professie bij.

Du 2 au 6 octobre 2017, les frères du Vietnam et de la Chine se sont réunis en retraite dans le « Foyer de Charité » de Dong Nai, près de Ho Chi Minh (Vietnam). Cette retraite était guidée par Fr. René Stockman, Supérieur général. Le samedi 7 octobre, deux frères ont fait leur profession perpétuelle : Fr. Jose comme premier frère chinois et Fr. Dominic du Vietnam.

Fr. Emmanuel a fait sa profession pour une période de trois ans. Fr. Joel et Fr. Adrian, responsables respectivement des frères au Vietnam et en Chine, ont également participé à la retraite et ont assisté à la profession.

In Kasama, Zambia, Bro. Floyd Mpundu Kalyati, who is originally from the region, professed his perpetual vows on 27 October 2017. The profession was a true testimony for the local Christians.

Op 27 oktober 2017 vond in Kasama (Zambia) de eeuwige professie van Br. Floyd Mpundu Kalyati plaats, die oorspronkelijk uit die streek komt.

Zijn professie was een echte getuigenis voor de plaatselijke christenen.

Le 27 octobre 2017 à Kasama (Zambie), a eu lieu la profession perpétuelle de Fr. Floyd Mpundu Kalyati, qui est originaire de cette région-là. La profession était un vrai témoignage pour les chrétiens locaux.

deus caritas est

Vijf broeders spreken eeuwige professie uit in Kigoma

Cinq frères ont prononcé leur profession perpétuelle à Kigoma

On Saturday, 4 November 2017, five brothers expressed their perpetual profession in Kigoma, Tanzania. One brother from Pakistan (Bro. Saud), two from Congo (Bro. Hubert Kyezi and Bro. Hubert Katentu) and two brothers from Tanzania (Bro. Valentine and Bro. Norbert Beatus) committed themselves to life as a Brother of Charity, and made their profession for life in the hands of Superior General Brother René Stockman. For the Saint Dominic region it was a memorable event. The Bishop of Kigoma, Mgr. Joseph Mlola celebrated the Eucharist in the Kigoma Cathedral.

Op zaterdag 4 november 2017 spraken vijf broeders hun eeuwige professie uit in Kigoma (Tanzania). Eén broeder afkomstig uit Pakistan (Br. Saud), twee uit DR Congo (Br. Hubert Kyezi en Br. Hubert Katentu) en twee broeders uit Tanzania (Br. Valentine en Br. Norbert Beatus) verbonden zich voor het leven als Broeder van Liefde en legden daarvoor de professie af in de handen van de generale overste Br. René Stockman. Voor de Sint-Dominic-regio was het een heuglijke gebeurtenis. De bisschop van Kigoma, Mgr. Joseph Mlola, ging voor in de eucharistie in de kathedraal van Kigoma.

Le samedi 4 novembre 2017, cinq frères ont prononcé leur profession perpétuelle à Kigoma (Tanzanie). Un frère originaire du Pakistan (Fr. Saud), deux de la République Démocratique du Congo (Fr. Hubert Kyezi et Fr. Hubert Katentu) et deux frères de la Tanzanie (Fr. Valentine et Fr. Norbert Beatus) se sont engagés pour la vie comme Frère de la Charité et ont fait leur profession entre les mains du Supérieur général Fr. René Stockman. Cela a été un événement heureux pour la région SaintDominique. L’évêque de Kigoma, Mgr. Joseph Mlola, a présidé l’Eucharistie à la cathédrale de Kigoma.

Two brothers profess perpetual vows in Ethiopia

Twee broeders leggen eeuwige professie af in Ethiopië

Deux frères font leur profession perpétuelle en Éthiopie

In the Provincial House of the Lazarists in Addis Ababa, Ethiopia, Bro. Dawnson and Bro. Godfrey professed their perpetual vows on 12 January 2018. Bro. René Stockman, Superior General of the Brothers of Charity, accepted the two brothers, who are now full members of the Congregation. Bro. Dawson is from Tanzania and Bro. Godfrey from Zambia. Both of them have been living in Ethiopia for some time, where the Brothers of Charity currently have 4 communities with a total of 18 brothers. Noteworthy was the presence of Cardinal Berhaneyesus of Addis Ababa, himself a Lazarist and very favourably disposed towards the Brothers of Charity.

In het Provinciaal huis van de Lazaristen in Addis Abeba (Ethiopië) legden Br. Dawnson en Br. Godfrey hun eeuwige professie af op 12 januari 2018. Br. René Stockman, generale overste van de Broeders van Liefde, aanvaardde de twee broeders, die vanaf nu volwaardig lid zijn van de congregatie. Br. Dawson is afkomstig uit Tanzania en Br. Godfrey uit Zambia. Beiden verblijven reeds geruime tijd in Ethiopië, waar de Broeders van Liefde momenteel vier communiteiten hebben met een totaal van 18 broeders. Opmerkelijk was de aanwezigheid van Kardinaal Berhaneyesus van Addis Abeba, zelf Lazarist en de broeders zeer genegen.

Dans la Maison Provinciale des Lazaristes à Addis Abeba (Éthiopie), Fr. Dawnson et Fr. Godfrey ont fait leur profession perpétuelle le 12 janvier 2018. Fr. René Stockman, Supérieur général des Frères de la Charité, a accepté les deux frères, qui sont désormais membres à part entière de la Congrégation. Fr. Dawson est originaire de la Tanzanie et Fr. Godfrey de la Zambie. Les deux vivent depuis quelque temps en Éthiopie, où les Frères de la Charité ont actuellement quatre communautés avec un total de 18 frères. La présence du Cardinal Berhaneyesus d’Addis Abeba, lui-même Lazariste et bien disposé à l’égard des frères, a été marquante.

On 27 January 2018, Bro. Naman Gill professed his perpetual vows in Youhanabad, Lahore, Pakistan, in the hands of General Assistant Bro. Victor Hugo Merino-Condé, who represented the Superior General.

Op 27 januari 2018 deed Br. Naman Gill zijn eeuwige professie in Youhanabad, Lahore (Pakistan), in de handen van de generale assistent Br. Victor Hugo Merino-Condé, die de generale overste vertegenwoordigde.

Le 27 janvier 2018, Fr. Naman Gill a fait sa profession perpétuelle à Youhanabad, Lahore (Pakistan) dans les mains de l’Assistant général Fr. Victor Hugo MerinoCondé, représentant le Supérieur général.

magazine | 2018 # 01

35

Five brothers express their perpetual profession in Kigoma

news from the general administration nieuws uit het generaal bestuur nouvelles de l’administration générale en

36

The General Council and the Provincial Superior convened for a meeting from 16 to 21 October 2017. Here is a brief overview of the topics that were discussed and the decisions that were made. q The first part of the meeting was devoted to the preparation of the General Chapter, which will take place in Rome during the first three weeks of July 2018. The dates of the Provincial Chapters were set as well as the procedure for the election of the members of the General Chapter and the participation of the associate members. The theme was already developed during the previous meetings with the Provincial and Regional Superiors. w The General Council and the Provincial Superiors examined the situation which developed in the Saint Vincent region as a result of the acceptance of allowing euthanasia from now on within the facilities of the Brothers of Charity. The General Council unanimously denounces this decision and expects a clear response from the Vatican.

The Council also expresses its concern about the negative consequences this situation causes for the totality of the Congregation.

We can truly say that this is a crisis situation, which must be dealt with fittingly and firmly. e The closing of the communities in Ghent (Saint Paul) and Dave (Saint Martin) within the Saint Vincent region was agreed to. r Due to health reasons, the Regional Superior of the Constant Lievens region (India) requested to be released from his mandate as regional superior. The resignation was accepted. Bro. Jean Mbeshi, General Councillor, was asked to act as the General Administration’s delegate to further guide the region in consultation with the Provincial Superior until the General Chapter. t The workings of our international novitiates were evaluated and plans were made for further operations. In general, appreciation was expressed to all brothers who are involved in the initial formation of our novices and young brothers.

nl y In collaboration with the General Bursar, Bro. John O’Shea, and together with the local bursars involved, Mr. Jos Leysen, Generalate legal-financial staff member, succeeded in making a clear overview of the necessary budgets for the different regions.

The overview was discussed and at the same time it was determined what the needs are in the short and medium-long term. u As the board of directors of Fracarita International, the General Council approved the request to find a replacement for Mr. Luc De Schepper, who passed away in August, and take on a new fundraiser. The profile was reviewed. Also, the job description of the regional coordinators was discussed and approved. Great satisfaction was expressed with regard to the 2016 annual report, which gives a very good overview of the workings of Fracarita International and the various regional offices. i Exclaustration: Bro. Marc Bittremieux, of the Saint Vincent region, was granted exclaustration for a period of three years.

Bro. Ronaldo Tumaini, of the Saint Dominic region, was granted a one-year extension.

Bro. Janvier Sewumuntu’s (Saint Vincent region) request for an exclaustration extension will be presented to the Vatican. o Perpetual vows: various applications for the profession of the perpetual vows were received and the advisory procedure was started. a The General Councillors will make the following visits in the coming months: – Bro. Jean Mbeshi: India and Congo (­Kisangani), and Central African ­Republic – Bro. Victor-Hugo: Pakistan – Bro. Adrian: Philippines and China – Bro. Jos Mathijssen: Peru and Nicaragua – Bro. René Stockman: Zambia, Tanzania, Philippines, Pakistan, Kenya, Rwanda, Burundi, Ethiopia, Central African Republic, and Congo.

De generale raad, uitgebreid met de provinciale oversten, kwam samen van 16 t.e.m.

21 oktober 2017. Hierbij een kort overzicht van de besproken thema’s en de genomen besluiten. q Het eerste deel van de vergadering werd gewijd aan de voorbereiding van het generaal kapittel dat zal plaats hebben in Rome tijdens de eerste drie weken van juli 2018. De data van de provinciale kapittels werden vastgelegd en ook de procedure voor de verkiezing van de leden van het generaal kapittel en de deelname van de aangesloten leden. Het thema werd reeds tijdens de vorige vergaderingen met de provinciale en regionale oversten uitgewerkt. w De generale raad en de provinciale oversten bogen zich over de situatie die zich ontwikkelde in de Sint-Vincentius-regio naar aanleiding van de aanvaarding dat voortaan euthanasie zal mogelijk zijn binnen de voorzieningen van de Broeders van Liefde.

De generale raad keurt unaniem deze beslissing af en verwacht een duidelijk antwoord vanuit het Vaticaan. Tevens drukt de raad haar bezorgdheid uit over de negatieve gevolgen die deze situatie veroorzaakt naar de totaliteit van de congregatie toe. We kunnen hier echt spreken van een crisissituatie die is ontstaan die dan ook passend en kordaat moet worden aangepakt. e De sluiting van de communiteiten in Gent (Sint-Paulus) en Dave (Saint Martin) binnen de Sint Vincentius regio werd aanvaard. r De regionale overste van de Constant Lievens regio (India) heeft omwille van gezondheidsredenen gevraagd ontheven te worden van zijn mandaat als regionale overste. Dit ontslag werd aanvaard. Aan Br. Jean Mbeshi, generaal raadslid, is gevraagd om tot het generaal kapittel te fungeren als gedelegeerde van het generaal bestuur om de regio verder te begeleiden, in samenspraak met de provinciale overste. t De werking van onze internationale noviciaten werd geëvalueerd en de planning opgemaakt voor het verder functioneren.

Algemeen werd de waardering uitgesproken

deus caritas est

fr

magazine | 2018 # 01

Le Conseil général, élargi avec les supérieurs provinciaux, s’est réuni du 16 au 21 octobre 2017. Voici un bref aperçu des sujets abordés et des décisions prises. q La première partie de la réunion a été consacrée à la préparation du chapitre général qui aura lieu à Rome au cours des trois premières semaines de juillet 2018. Les dates des chapitres provinciaux ont été établies, ainsi que la procédure d’élection des membres du chapitre général et de la participation des membres associés. Le thème a déjà été développé lors des réunions précédentes avec les supérieurs provinciaux et régionaux. w Le Conseil général et les supérieurs provinciaux se sont penchés sur la situation dans la région Saint-Vincent à la suite de l’acceptation d’accès à l’euthanasie à l’intérieur des établissements des Frères de la Charité. Le Conseil général désapprouve à l’unanimité cette décision et attend une réponse claire du Vatican. Le Conseil exprime également son inquiétude au sujet des conséquences négatives que cette situation entraine pour la totalité de la congrégation.

Nous pouvons vraiment parler ici d’une situation de crise qui doit être prise en main de manière appropriée et ferme. e La fermeture des communautés de Gand (Saint-Paul) et Dave (Saint-Martin) dans la région Saint-Vincent a été acceptée. r Le supérieur régional de la région Constant Lievens (Inde) a demandé d’être relevé de son mandat de supérieur régional pour des raisons de santé. Cette démission a été acceptée. Fr. Jean Mbeshi, conseiller général, a été invité à agir en tant que délégué de l’Administration générale jusqu’au chapitre général pour diriger la région, en accord avec le supérieur provincial. t Le fonctionnement de nos noviciats internationaux a été évalué et le planning établi pour le fonctionnement ultérieur. En général, l’appréciation a été exprimée à tous les frères qui sont impliqués dans la formation initiale de nos novices et de nos jeunes frères.

y M. Jos Leysen, associé juridique-financier du Généralat, en collaboration avec l’économiste général, Fr. John O’Shea, et les économistes locaux, a réussi à donner un aperçu clair des budgets nécessaires pour les différentes régions. L’aperçu a été discuté et parallèlement, les besoins à court et moyen-long terme ont été déterminés. u En tant que Conseil d’administration de Fracarita International, le Conseil général a approuvé la demande d’engager un nouveau collecteur de fonds pour remplacer M. Luc De Schepper, décédé en août. Le profil a été revu. En même temps, la description du poste des coordinateurs régionaux a été discutée et approuvée. Une grande satisfaction a été exprimée dans le rapport annuel 2016, qui donne un très bon aperçu du fonctionnement de Fracarita International et des différents bureaux régionaux. i Exclaustrations : Une exclaustration de trois ans a été accordée à Fr. Marc Bittremieux (région Saint-Vincent). A Fr. Ronaldo Tumaini (région Saint-Dominique) une prolongation d’un an a été accordée. La demande de prolongation de l’exclaustration de Fr. Janvier Sewumuntu (région SaintVincent) sera présentée au Vatican. o Vœux perpétuels : plusieurs personnes ont demandé à prononcer leurs vœux perpétuels et les procédures d’admission ont été lancées. a Les membres du Conseil général effectueront les visites suivantes dans les mois suivants : – Fr. Jean Mbeshi : Inde et Congo (Kisangani) et République Centrafricaine.

– Fr. Victor-Hugo : Pakistan – Fr. Adrian : Philippines et Chine – Fr. Jos Mathijssen : Pérou et Nicaragua – Fr. René Stockman : Zambie, Tanzanie, Philippines, Pakistan, Kenya, Rwanda, Burundi, Ethiopie, République Centrafricaine et Congo

37

naar alle broeders toe die betrokken zijn bij de initiële vorming van onze novicen en jonge broeders. y In samenwerking met de generale econoom, Br. John O’Shea, en samen met de betrokken lokale economen, slaagde Dhr. Jos Leysen, juridisch-financieel medewerker van het generalaat, erin om een duidelijk overzicht te maken van de nodige budgetten voor de verschillende regio’s. Het overzicht werd besproken en tegelijk werd vastgesteld wat de noden zijn op korte en middellange termijn. u Als raad van bestuur van Fracarita International keurde de generale raad de vraag goed om in vervanging van Dhr. Luc De Schepper die in augustus overleed, over te gaan tot de aanwerving van een nieuwe fondsenwerver. Het profiel werd nogmaals doorgenomen. Tegelijk werd de functieomschrijving van de regionale coördinatoren besproken en goedgekeurd. Grote tevredenheid werd geuit naar het jaarverslag 2016, dat een zeer goed overzicht geeft van de werking van Fracarita International en de verschillende regionale kantoren. i Exclaustraties: Aan Br. Marc Bittremieux (Sint Vincentius regio) werd exclaustratie verleend voor een periode van drie jaar. Aan Br. Ronaldo Tumaini (Sint Dominic regio) werd een verlenging van één jaar verleend. De vraag voor verlenging van exclaustratie van Br. Janvier Sewumuntu (Sint Vincentius regio) zal aan het Vaticaan worden voorgelegd. o Eeuwige geloften: er werden verschillende aanvragen voor het afleggen van de eeuwige geloften ontvangen en de procedure qua adviezen werd ingezet. a De generale raadsleden zullen de volgende maanden volgende bezoeken afleggen: – Br. Jean Mbeshi: India en Congo (Kisangani) en Centraal Afrikaanse Republiek – Br. Victor-Hugo: Pakistan – Br. Adrian: Filippijnen en China – Br. Jos Mathijssen: Peru en Nicaragua – Br. René Stockman: Zambia, Tanzania, Filippijnen, Pakistan, Kenia, Rwanda, Burundi, Ethiopië, Centraal Afrikaanse Republiek en Congo.

associate members aangesloten leden membres associés ö Canada

ö Canada

On 15 September 2017, four associate members – Alda, Huguette, Gaëtan, and Monique – renewed their promise in Quebec in the presence of six brothers during a Eucharistic service. On 27 September, the associate members of Saint-Sulpice reaffirmed their promise.

On 8 November, Mr. Roland Bernier, associate member, received an award from Saint Joseph’s Oratory for his faithful devotion to Saint Brother André.

Op 15 september 2017 hernieuwden vier aangesloten leden – Alda, Huguette, Gaëtan en Monique – in Québec hun beloften tijdens een Woordviering in aanwezigheid van zes broeders. Op 27 september was het de beurt aan de aangesloten leden van Saint-Sulpice om hun belofte te hernieuwen.

Op 8 november ontving de heer Roland Bernier, aangesloten lid, een onderscheiding van het Oratorium Saint-Joseph voor zijn trouw als toegewijde van de heilige Broeder André.

Le 15 septembre 2017, quatre membres associés – Alda, Huguette, Gaëtan et Monique – ont renouvelé leur promesse à Québec lors d’une célébration de la Parole en présences de six frères. Le 27 septembre, c’était le tour des membres associés de Saint-Sulpice pour renouveler leur promesse.

Le 8 novembre, Mr. Roland Bernier, membre associé, a reçu une décoration de l’Oratoire Saint-Joseph pour sa fidélité à la dévotion de saint Frère André.

ö Netherlands

ö Nederland

ö Pays-Bas

On 22 November 2017, the brothers of Eikenburg, Etten-Leur, and Roermond gathered for their periodic recollection, together with associate members Math Hansen and Arie Trum. For the occasion, it was followed by a simple service with a promise renewal of the associate members and the Eucharist.

Op 22 november 2017 kwamen de broeders van Eikenburg, Etten-Leur en Roermond bij elkaar, samen met de aangesloten leden Math Hansen en Arie Trum, vanwege de periodieke recollectie, voor de gelegenheid gevolgd door een eenvoudige viering met belofte-vernieuwing van de aangesloten leden en Eucharistie.

Le 22 novembre 2017, les frères de Eikenburg, Etten-Leur et Ruremonde se sont réunis avec les membres associés Math Hansen et Arie Trum pour la récollection périodique, qui fut suivie à l’occasion par une célébration simple avec renouvellement de promesse des membres associés et l’Eucharistie.

38

ö Canada

deus caritas est

ö DR Congo

ö RD Congo

On 2 December 2017, two associate members were accepted to renew their promise in Goma. On the same day, four associate members said ‘yes’ to sharing the charism and spirituality of the Brothers of Charity for the first time in the Congregation. A Mass was offered for their intention.

Op 2 december 2017 werden twee aangesloten leden in Goma aanvaard om hun belofte te hernieuwen. Op dezelfde dag hebben vier aangesloten leden voor de eerste keer “ja” gezegd in de Congregatie om het charisma en de spiritualiteit van de Broeders van Liefde te delen. Een H. Mis werd opgedragen voor hun intentie.

Le 2 décembre 2017, deux membres associés ont été acceptés à Goma pour renouveler leur promesse. Le même jour, quatre membres associés ont dit « oui » pour la première fois dans la Congrégation pour partager le charisme et la spiritualité des Frères de la Charité. Une Messe a été dite à leur intention.

ö China

ö Chine

On 13 December 2017, the community in Taiyuan had a recollection together with the associate members and friends, with the local superior, Bro. Adrian Hartotanojo as speaker. They also held the renewal of promise ceremony of their associate member, Fr. Paul Liu Jian Gang, who is a diocesan priest of the Taiyuan Archdiocese, and also the director of Shijie Charity Services of the Archdiocese. During this ceremony, Fr. Paul renewed his promise for three years.

Le 13 décembre 2017, la communauté de Taiyuan a eu une récollection avec les membres associés et des amis, avec le supérieur local Fr. Adrian Hartotanojo comme intervenant. Ils ont célébré également le renouvellement de promesse de leur membre associé, l’Abbé Paul Liu Jian Gang, un prêtre diocésain de l’archevêché de Taiyuan et également directeur de « Shijie Charity Services » de l’archevêché. Durant cette cérémonie, l’Abbé Paul a renouvelé sa promesse pour trois ans.

39

ö DR Congo

ö China Op 13 december 2017 had de communiteit van Taiyuan een bezinning samen met de aangesloten leden en vrienden, met de lokale overste Br. Adrian Hartotanojo als spreker. Ze vierden ook de beloftehernieuwing van hun aangesloten lid, E.H. Paul Liu Jian Gang, een diocesane priester van het aartsbisdom Taiyuan en tevens directeur van “Shijie Charity Services” van het aartsbisdom. Gedurende die viering hernieuwde E.H. Paul zijn belofte voor drie jaar.

magazine | 2018 # 01

in memoriam

In memoriam †

40

brother frans van vlaenderen 1927-2017 All his life, Brother Frans lived in Woluwe­-Saint-Lambert, Belgium, where he was closely associated with the department for people with visual impairments. After his religious training and his further studies at the normal school in Zwijnaarde, Bro. Frans went to Woluwe in 1947 and never left. He would teach the so-called ‘poor of sight’ in the first and second year. From 1972 onwards, he started working as an educator. In addition, Bro. Frans would do so many works of service. He spent countless hours in the porter’s lodge where he greeted each visitor in a kind and very modest way.

Kindness, service, and modesty are indeed three virtues that we attribute to Bro. Frans. He did not particularly stand out in the community, but was always present and punctual wherever he was expected: in chapel, in the refectory, in recreation, and in his apostolic work. He never said a word too much or too little. He always tried to give the right answer, short and kind.

His whole life was marked by service.

As a teacher among the little ones, as an educator, and in many other tasks, he always knew what was expected of him. You could always count on him.

But above all, he was a modest brother, great in his simplicity and humility. He had to finish normal school without a diploma, but that did not prevent him from becoming a good educator. That which perhaps frustrated Bro. Frans in the beginning, became a great virtue, the mother of all virtues: humility. And that made him so likeable, so warm, so disarming. No, Bro. Frans was not one for grand theories, but he lived for what he had chosen: a given life deeply connected to the Lord and ded-

icating himself to the well-being of others.

Is not that the essence of a consecrated life, of a life as a Brother of Charity?

In 2011, Bro. Frans left his beloved Woluwe, perhaps with pain and a new frustration, but again he accepted it with great resignation. They took very good care of him in our convent rest home, Saint Arnold’s in Beernem, but he would never ask for anything. He accepted his suffering as a part of life, and slowly we saw Bro. Frans’ spirit grow clouded. He recognized us still, but could no longer hold an actual conversation. This is how he passed on: in silence, as he had spent his entire life.

We should be grateful, truly grateful for a life like Bro. Frans’. He was a true Brother of Charity who really understood our charism and fulfilled it in a very personal way. He may now enter eternal life in the presence of the Lord to whom he has given his full love.

broeder frans van vlaenderen 1927-2017 Zijn hele leven verbleef Broeder Frans in Sint-Lambrechts-Woluwe, waar hij innig verbonden was met de afdeling van personen met een visuele beperking. Na zijn religieuze opleiding en zijn verdere studie aan de normaalschool in Zwijnaarde kwam Br. Frans in 1947 naar Woluwe om er te blijven!

Hij zou er les geven in de eerste graad bij de zogenaamde “gezichtszwakken” en vanaf 1972 zich inzetten als opvoeder. Daarnaast was Br. Frans tot vele diensten bereid, en vele uren vonden we hem in de portiersloge waar hij iedere bezoeker vriendelijk en zeer bescheiden te woord stond.

Vriendelijkheid, dienstbaarheid en bescheidenheid zijn inderdaad drie deugden die we aan Br. Frans kunnen koppelen. Hij

was een onopvallende figuur in de communiteit, maar wel steeds stipt aanwezig waar hij verwacht werd: in de kapel, in de refter, bij de recreatie en bij zijn apostolaatsopdrachten. Hij zei geen woord te veel noch te weinig, maar zocht steeds om het geschikte antwoord te geven, kort en vriendelijk.

Zijn ganse leven was getekend door dienstbaarheid. Als lesgever bij de kleinsten, als opvoeder en in vele andere opdrachten wist hij steeds wat van hem verwacht werd. Men kon op hem ten volle rekenen.

Maar bovenal was hij een bescheiden broeder, groot in zijn eenvoud en nederigheid.

Hij had de normaalschool moeten beëindigen zonder diploma, maar dat verhinderde hem niet om een gedegen opvoeder te worden. Wat misschien bij aanvang een frustratie was, groeide bij Br. Frans uit tot een grote deugd, de moeder van alle deugden: de nederigheid. En dat maakte hem in de omgang zo aangenaam, zo rustgevend, zo ontwapenend. Neen, aan Br. Frans waren geen grote theorieën besteed, maar hij leefde waarvoor hij gekozen had: een gegeven leven diep verbonden met de Heer en zich inzettend voor het welzijn van anderen. Is dat niet de essentie van een godgewijd leven, van een leven als Broeder van Liefde?

In 2011 verliet Br. Frans zijn geliefd Woluwe, wellicht met pijn en een nieuwe frustratie, maar ook dit aanvaardde hij met grote gelatenheid. In ons klooster-rusthuis SintArnold in Beernem werd hij met de nodige zorgen omringd, maar nooit zou hij iets voor zichzelf vragen. Ook zijn lijden aanvaardde hij als behorend bij het leven, en langzaam zagen we de geest van Br. Frans verduisteren. Hij herkende ons nog, maar tot een echt gesprek kwam het niet meer.

Zo is hij van ons heengegaan: in stilte zoals hij zijn hele leven had doorgebracht.

We mogen dankbaar, echt dankbaar zijn voor een leven als dit van Br. Frans. Hij was

deus caritas est

een ware Broeder van Liefde die ons charisma echt heeft begrepen en er een heel persoonlijke invulling aan heeft gegeven.

Hij mag nu intreden in het eeuwig leven bij de Heer aan wie hij zijn volle liefde heeft gegeven.

frère frans van vlaenderen 1927-2017

magazine | 2018 # 01

brother népomuscène gatali 1968-2017 It is with great sadness and dismay that we heard the news about the death of our confrere Népomuscène. We knew he had been struggling with his health lately, and an unfortunate fall a few weeks ago caused him to end up in hospital, where he was diagnosed with a serious condition. The last days, he went into a deep coma, and on Sunday 22 October, he died in Kigali Hospital, surrounded by his confreres and relatives.

Brother Népo, as we affectionately called him, was born in Gitarama. After his studies in our school in Zaza, he decided to become a brother. He joined in Butare, yet he had to interrupt his novitiate training because of the genocide in Rwanda and could only profess his first vows in 1996. Following his profession, he was given the opportunity to continue studying in Abidjan, where he studied at CELAF, the institute for religiouspedagogical studies of the Brothers of the Christian Schools. In 1998, he returned to Rwanda and became headmaster of the primary schools in Gatagara. After one year, he

went to Ndera to be in charge of occupational therapy and to become coordinator of the psychiatric nursing course. He also offered guidance to postulants and young brothers. After a period back in Gatagara, he arrived in Nairobi in 2009, where he became the scholasticate superior, the novitiate bursar, and a member of the international novitiate’s formation team. These were delicate assignments which he fulfilled with great care. In early 2014, he was asked to replace Bro. Gerard as the Regional Superior of the Blessed Isidore Bakanja region – Ethiopia and Kenya – until he asked to be released for this mandate in mid-2015 and came to Rome for some spiritual recharging.

With great dedication and personal satisfaction, he took the spirituality course at Angelicum University. In June 2016, he returned to Rwanda where he took over as superior of Butare and was given the responsibility of the Caraes Psychiatric Hospital. It is there that a debilitating disease undermined his health, until he was forced to withdraw from this engagement in early September.

Brother Nepo was a pleasant confrere who managed to add great depth to his religious life. Through reading and prayer, he was able to give his own personal interpretation to his charism as a Brother of Charity. Service and sociability in community life and a total commitment to the apostolate were the hallmarks of his life. Like everyone else, he had his weaknesses, but he always tried to overcome them. He even tried to hide the disease that afflicted him so that he would not to be a burden to his confreres. He found it difficult to accept necessary medical attention, as he was convinced that he would overcome this obstacle solely through willpower.

Brother Nepo was one of the mainstays of the Saint Francis Xavier region and, as an older person in the group, an example to his young confreres. With them, we mourn his untimely demise and we pray to the Lord that He may allow our good brother to share in his eternal love.

41

Toute sa vie, Frère Frans est resté à ­Woluwé-Saint-Lambert, où il fut étroitement lié au service des personnes souffrant de déficiences visuelles. Après sa formation religieuse et ses études à l’école normale à Zwijnaarde, Fr. Frans arriva en 1947 à Woluwé pour y rester ! Il y enseigna aux premières primaires chez ceux que l’on appelle « faibles de vue » et à partir de 1972, il s’engagea comme éducateur. A côté de cela, Fr. Frans était prêt pour de nombreux services, et nous le trouvions de nombreuses heures dans la conciergerie où il s’entretenait avec chaque visiteur de manière sympathique et très modeste.

Bonté, service et modestie sont en effet trois vertus que nous pouvons attribuer à Fr. Frans. Il était une figure discrète dans la communauté, mais toujours ponctuel là où on l’attendait : à la chapelle, à la cantine, à la récréation et à ses devoirs apostoliques. Il ne disait pas un mot de trop, ni trop peu, mais cherchait toujours à donner une réponse appropriée, courte et amicale.

Toute sa vie a été marquée par le service.

En tant qu’instituteur chez les plus petits, en tant qu’éducateur et dans de nombreuses tâches il savait ce que l’on attendait de lui. On pouvait compter sur lui.

Mais il était avant tout un frère modeste, grand dans sa simplicité et son humilité. Il dût terminer l’école normale sans diplôme, mais cela ne l’empêcha pas d’être un bon éducateur. Ce qui était au départ une frustration, devint pour Fr. Frans une grande vertu, la mère de toutes les vertus : l’humilité. Et cela le rendait si agréable, si reposant, si désarmant. Non, il ne fallait pas consacrer des grandes théories à Fr. Frans, mais il vivait pour ce qu’il avait choisi : une vie donnée profondément connectée au Seigneur et se consacrant au bien-être des autres. N’est-ce pas là l’essence d’une

vie consacrée à Dieu, d’une vie en tant que Frère de la Charité ?

En 2011, Fr. Frans quitta son Woluwé bien-aimé, sans doute avec peine et une nouvelle frustration, mais il accepta également cela avec grande résignation. Dans notre couvent pour les retraités Saint-Arnold à Beernem, il fut entouré des soins nécessaires, mais il ne demandera jamais quelque chose pour lui. Il accepta également sa souffrance comme appartenant à la vie, et lentement, nous avons pu voir l’esprit de Fr. Frans s’éteindre. Il nous reconnaissait encore, mais ne parvenait plus vraiment à discuter. C’est ainsi qu’il nous quitta : en silence, comme il avait passé toute sa vie.

Nous pouvons être reconnaissants, vraiment reconnaissant pour une vie telle que celle de Fr. Frans. Il a été un vrai Frère de la Charité qui avait vraiment compris notre charisme et l’a vécu de manière très personnelle. Il peut maintenant entrer dans la vie éternelle auprès de Dieu à qui il a donné tout son amour.

42

broeder népomuscène gatali 1968-2017 Het is met grote droefheid en verslagenheid dat we het overlijden vernamen van onze medebroeder Népomuscène. We wisten dat hij de laatste tijd sukkelde met zijn gezondheid, en een ongelukkige val enige weken geleden deed hem in het ziekenhuis belanden, waar een ernstige aandoening werd vastgesteld. De laatste dagen ging hij in een diep coma, en op zondag 22 oktober overleed hij in het ziekenhuis van Kigali, omringd door zijn medebroeders en familieleden.

Broeder Népo, zoals we hem gemoedelijk noemden, werd geboren in Gitarama, en na zijn studies in onze school in Zaza besloot hij broeder te worden. Ingetreden in Butare moest hij zijn noviciaat onderbreken omwille van de genocide in Rwanda en kon slechts in 1996 zijn eerste professie uitspreken. Na zijn professie werd hem de gelegenheid gegeven zich verder te vervolmaken in Abidjan, waar hij studeerde aan de CELAF, het instituut voor religieus-pedagogische studies van de Broeders van de Christelijke Scholen. In 1998 kwam hij terug naar Rwanda en werd directeur van de lagere scholen in Gatagara. Na één jaar kwam hij dan naar Ndera om er de verantwoordelijkheid op te nemen van de ergotherapie en daarna coördinator te worden van de opleiding psychiatrische verpleegkunde. Hij zorgde ook voor de begeleiding van de postulanten en de jonge broeders. Na een periode terug in Gatagara kwam hij in 2009 in Nairobi waar hij overste werd van het scholasticaat, econoom van het noviciaat en lid van de vormingsequipe van het internationaal noviciaat. Het waren delicate opdrachten die hij met veel zorg vervulde. Begin 2014 werd hij gevraagd om Br. Gerard te vervangen als regionale overste van de Zalige Isidore Bakanja regio (Ethiopië en Kenia), tot hij half 2015

vroeg om daarvan ontheven te worden en naar Rome kwam om zich spiritueel te herbronnen. Hij volgde met grote toewijding en persoonlijke voldoening de spiritualiteitsopleiding aan de Angelicum universiteit, en in juni 2016 keerde hij terug naar Rwanda waar hij de opdracht als overste van Butare op zich nam en de verantwoordelijkheid kreeg van het psychiatrisch ziekenhuis Caraes. Het is daar dat een slopende ziekte zijn krachten ondermijnde tot hij begin september zijn opdrachten moest neerleggen.

Broeder Nepo was een aangename medebroeder, die zijn religieus leven een grote diepgang wist te geven. Door lectuur en gebed wist hij een heel eigen invulling te geven aan zijn charisma als Broeder van Liefde.

Dienstbaarheid en gezelligheid in het gemeenschapsleven en een gedegen toewijding in het apostolaat waren de kenmerken van zijn leven. Zoals iedereen had hij zwakheden, maar steeds probeerde hij deze te overwinnen. Ook de ziekte die hem teisterde probeerde hij voor de anderen weg te steken om zijn medebroeders zeker niet tot last te zijn. Met moeite aanvaardde hij de nodige medische ondersteuning, steeds overtuigd dat hij met eigen wilskracht ook deze belemmering zou overwinnen.

Broeder Nepo was een van de steunpilaren van de Sint Franciscus-Xaverius regio en als oudere in de groep een voorbeeld voor zijn jonge medebroeders. Met hen treuren we om zijn vroegtijdig heengaan en we bidden de Heer dat Hij onze goede medebroeder mag laten delen in zijn eeuwige liefde.

frère népomuscène gatali 1968-2017 C’est avec grande tristesse et consternation que nous avons appris la mort de notre confrère Népomuscène. Nous savions qu’il souffrait ses derniers temps de problèmes de santé, et une malheureuse chute, il y a quelques semaines, l’a conduit à l’hôpital, où un problème grave a été diagnostiqué.

Les derniers jours, il est entré dans un coma profond, et le dimanche 22 octobre, il mourut à l’hôpital de Kigali, entouré de ses confrères et sa famille.

Frère Népo, comme nous aimions l’appeler, est né à Gitarama, et après ses études dans notre école à Zaza, il décida de deve-

nir frère. Entré à Butare, il dût interrompre son noviciat à cause du génocide au Rwanda et ne put prononcer sa première profession qu’en 1996. Après sa profession, on lui offrit l’occasion de se perfectionner à Abidjan, où il étudia au CELAF, l’institut d’études religieuses-pédagogiques des Frères des Ecoles Chrétiennes. En 1998, il revint au Rwanda et devint directeur des écoles primaires à Gatagara. Après un an, il alla à Ndera pour diriger l’ergothérapie et ensuite y devenir le coordinateur du cours de soins infirmiers psychiatriques.

Il s’occupa aussi de l’accompagnement des postulants et des jeunes frères. Après une période de retour à Gatagara, il arriva en 2009 à Nairobi, où il devint le supérieur du scolasticat, économiste du noviciat et membre de l’équipe de formation du noviciat international. Ce furent des responsabilités délicates qu’il accomplissait avec beaucoup de soins. Début 2014, on lui demanda de remplacer Fr. Gérard comme supérieur régional de la région Bienheureux Isidore Bakanja (Ethiopie et Kenya), jusqu’à ce que, mi-2015, il demande à en être exempté et alla à Rome pour se ressourcer spirituellement. Avec grand dévouement et accomplissement personnel, il suivit les études de spiritualité à l’Université Angelicum, et en juin 2016, il retourna au Rwanda où il prit sur lui la mission de supérieur de Butare et reçut la responsabilité de l’hôpital psychiatrique de Caraes. C’est là qu’une maladie dégénérative affaiblit ses forces jusqu’à le faire démissionner de ses fonctions début septembre.

Frère Népo était un confrère sympathique, qui savait donner à sa vie religieuse une grande profondeur. Par la lecture et la prière, il a su donner une interprétation très personnelle à son charisme en tant que Frère de la Charité. Service et sociabilité au sein de la vie communautaire et un dévouement complet à l’apostolat, telles furent les caractéristiques de sa vie.

Comme tout le monde, il avait des faiblesses, mais il essayait toujours de les surmonter. Même la maladie qui le ravageait, il essaya de la cacher afin de ne pas être un fardeau pour ses confrères. Il accepta avec difficulté le soutien médical nécessaire, toujours convaincu qu’il surmonterait cet obstacle de sa propre volonté.

deus caritas est

in memoriam

Frère Népo fut l’un des piliers de la région Saint-François-Xavier et en tant qu’ancien du groupe, un exemple pour ses jeunes confrères. Avec eux nous pleurons pour son départ prématuré et prions que le Seigneur accepte notre bon confrère dans Son Amour éternel.

brother jozef peeters 1924-2017

magazine | 2018 # 01

broeder jozef peeters 1924-2017 Turnhoutenaar Jozef Peeters was één van de velen die vanuit het Sint-Victorinstituut de stap zette naar het religieuze leven als Broeder van Liefde. Tijdens de oorlogsjaren deed hij zijn noviciaat en profeste als Broeder Hilarinus in 1942. Na het beëindigen van zijn studies als onderwijzer aan onze normaalschool in Zwijnaarde, startte voor Br. Jozef een mooie apostolische loopbaan in het onderwijs. Hasselt, Lummen, Brakel en Aalter waren de scholen die hem mochten verwelkomen als broeder-onderwijzer en als directeur van de lagere school.

In 1971 kwam een keerpunt in zijn apostolaat en werd hij verantwoordelijke voor het personeel in ons instituut in Woluwe waar hij 15 jaar actief was en zich echt thuis voelde.

Een poging om zich als missionaris verdienstelijk te maken in Congo mislukte en dan

frère jozef peeters 1924-2017 Le Turnhoutois Jozef Peeters fut l’un des nombreux qui, après l’Institut ­Saint-­­­­Vic­­tor, mirent le pas vers la vie religieuse en tant

43

Jozef Peeters, born and raised in Turnhout, was one of the many from Saint Victor’s to move on to the religious life as a Brother of Charity. He completed the novitiate during the war years and became Brother Hilarinus following his profession in 1942. After finishing his studies as a teacher at our normal school in Zwijnaarde, Bro. Jozef started a beautiful apostolic career in education.

Hasselt, Lummen, Brakel, and Aalter were the schools that welcomed him as a brotherteacher and as headmaster of the primary school.

In 1971, there was a turning point in his apostolate, and he put in charge of the staff at our institute in Woluwe where he was active for 15 years and truly felt at home. An attempt to serve as a missionary in Congo failed, and then there was a new period from 1986 to 1994 at the Provincialate in Ghent, where Bro. Jozef worked in the secretarial office.

His last period, he spent in Sint-Maria-Aalter, where he worked in the reflection centre and in our international novitiate, until he went to our convent rest home Saint John’s in Zelzate in 2016 where they took very good care of him.

Brother Jozef was a brother who brought joy to the community. Antics, wordplay, stories: there was always laughter when Bro. Jozef was around. At the same time he was a serious religious, faithful to his prayer life and to the community he served.

He gladly put his musical talents at the service of the community, and even at an advanced age he played the organ to accompany the prayer services. He expressed his creativity by compiling music, writing newsletters from the province and commemorative volumes that he gladly and carefully decorated at festive occasions.

He was an avid cyclist in his spare time and

found real peace in the tranquility of nature.

In recent years, Bro. Jozef kept more and more to himself and the present became distant, beyond his reach. He was happy to be in his familiar Maria-Aalter, and thanks to the devoted care of Sisters Maurice and Imelda, he was able to follow the order of the day. He remained a grateful brother who, even while he was suffering from dementia, remained open to the positive and happy side of life. The many novices who knew him in the international novitiate hold on to the best memories they have of Bro. Jozef and will consider him an exemplary brother: punctual in performing his tasks and never complaining when something went differently than planned.

As a congregation, we are grateful for Bro. Jozef and his lifelong commitment and dedication to his profession as a Brother of Charity. May he be taken up into God’s love.

kwam een nieuwe periode vanaf 1986 tot 1994 in het provincialaat te Gent waar Br. Jozef dienstbaar was op het secretariaat. Zijn laatste periode werd Sint-Maria-Aalter waar hij meewerkte in het bezinningscentrum en in ons internationaal noviciaat, tot hij in 2016 naar ons klooster-rusthuis Sint-Jan in Zelzate kwam en er zorgzaam werd omringd.

Broeder Jozef was een broeder die vreugde bracht in de communiteit. Fratsen, woordspelingen, verhalen: er werd steeds gelachen wanneer Br. Jozef in de buurt was.

Tegelijk was hij een ernstige religieus, trouw aan zijn gebedsleven en dienstbaar in de gemeenschap.

Zijn muzikale talenten zette hij graag ten dienste van de gemeenschap, en tot op hoge leeftijd bleef hij het orgel bespelen om de gebedsdiensten te begeleiden. Zijn creativiteit uitte zich in het samenstellen van muziekbundels, het opstarten van de nieuwsbrieven vanuit de provincie en de gedenkbundels die hij bij feestelijkheden graag en zorgzaam versierde.

In zijn vrije tijd was hij een verwoed fietser en in de vrije natuur vond hij de echte rust.

De laatste jaren keerde Br. Jozef steeds meer in zichzelf en werd het heden een onbereikbare verte. Hij was gelukkig in zijn vertrouwd Maria-Aalter te kunnen blijven, en dankzij de toegewijde zorgen van Zuster Maurice en Zuster Imelda kon hij het ritme van de dagorde blijven volgen. Hij bleef een dankbare broeder die zelfs in zijn dementerend proces open bleef voor de positieve en blije kant van het leven. De vele novicen die hem gekend hebben in het internationaal noviciaat bewaren van Br. Jozef de beste herinneringen en blijven hem als een voorbeeldige broeder beschouwen: stipt in het uitvoeren van zijn opdrachten en nooit klagend wanneer iets anders verliep dan gepland.

We zijn als congregatie Br. Jozef dankbaar voor zijn levenslange toewijding en trouw aan zijn professie als Broeder van Liefde.

Moge hij nu in Gods liefde worden opgenomen.

44

que Frère de la Charité. Pendant les années de guerre, il fit son noviciat et sa profession en tant que Frère Hilarinus en 1942.

Après avoir terminé ses études d’enseignant à l’école normale à Zwijnaarde, une belle carrière apostolique commença pour Fr. Jozef dans l’enseignement. ­ Hasselt, Lummen, Brakel et Aalter furent les écoles qui purent l’accueillir comme frère-enseignant et directeur d’école primaire.

En 1971, un tournant survint dans son apostolat lorsqu’il fut nommé responsable du personnel de notre institut à Woluwé, où il fut actif pendant 15 ans et s’y sentit vraiment chez lui. Il se porta missionnaire volontaire pour le Congo mais cela fut refusé, et une nouvelle période, de 1986 à 1994, suivit au provincialat à Gand où il fut au service du secrétariat. Sa dernière période fut à Sint-Maria-Aalter, où il travailla au centre de retraites ainsi qu’au noviciat international, jusqu’à ce qu’il entre en 2016 à Saint-Jean, notre couvent de retraités à Zelzate, où il fut soigné avec soin.

Frère Jozef était un frère qui apportait toujours la joie au sein de la communauté.

Des farces, des jeux de mots, des histoires : on riait toujours quand Fr. Jozef était dans les environs. Il était à la fois un religieux profond, fidèle à sa vie de prière et au service de la communauté.

Il aimait mettre ses talents musicaux au service de la communauté, et jusqu’à un âge avancé, il continuait à jouer l’orgue pour accompagner les temps de prière. Sa créativité s’exprimait dans la composition de recueils musicaux, le lancement des bulletins d’information de la province et des recueils commémoratifs qu’il aimait décorer avec soin lors des festivités.

Dans son temps libre, il était un cycliste passionné et dans la nature ouverte il trouvait la vraie paix.

Ces dernières années, Fr. Jozef se repliait de plus en plus sur lui-même et devint un mont inaccessible. Il était heureux de pouvoir rester à Maria-Aalter qui lui était familier, et grâce aux soins dévoués des Sœurs Maurice et Imelda, il put continuer le rythme de l’ordre du jour. Il restait un frère reconnaissant, et même dans sa phase démente, était encore ouvert au côté positif et joyeux de la vie. Les nombreux novices qui l’ont connus au noviciat international gardent les meilleurs souvenirs de Fr. Jozef

et continuent à le considérer comme un frère exemplaire : ponctuel dans l’accomplissement de ses tâches et ne se plaignant jamais lorsque les choses se déroulaient autrement que prévu.

En tant que congrégation, nous remercions Fr. Jozef pour son dévouement et sa fidélité à vie à sa profession de Frère de la Charité. Qu’il demeure maintenant dans l’Amour de Dieu.

brother antoine colpaert 1945-2018 Brother Antoine, who went by ‘Toontje’, spent most of his life as a Brother of Charity as a missionary in Africa. Originally from Deurle near Ghent, he started his religious training in 1963. He joined the Congregation in 1965 and professed his perpetual vows in 1971.

After his studies as a nurse in Ghent, he went back and forth between the houses in Bonneville, Dave, Manage, and Beernem, until he was allowed to leave in 1974 as a missionary to the newly established Caraes Psychiatric Centre in Ndera. A long-cherish­ ed dream was fulfilled. This is where he could truly realize his ideal as a Brother of Charity. He committed without reservations in Rwanda’s only psychiatric centre, and cared for the sick who were still locked up in Kigali prison. It was pioneering work, being resourceful, and gaining a lot of experience.

In fact, he was the only one there who was actually trained as a nurse in psychiatric care.

In 1982, he returned to Belgium for a while.

He served in Dave and received further training at the Tropical Institute in Antwerp. In 1984, he returned to his beloved Rwanda, this time in the newly established K ­ abutare Hospital in Butare and as a teacher at the ‘Groupe scolaire’. Two years later, they called on the skilful Brother Antoine to take up the task as director of nursing in Ndera, until 1989, when he moved to Bujumbura to further expand the new psychiatric centre in Kamenge. These were great years for Bro. Antoine, yet very difficult years with the flow of refugees who regularly came to ‘stay’ at the psychiatric centre. But Bro. Antoine was always optimistic and with his good

sense of humour he managed to overcome every difficulty. He liked to call himself ‘le Gentil’, which was the name of a psychiatrist who once worked in Bujumbura and who continued to live with the people, who had then named the centre ‘Chez le Gentil’.

From ­ Bujumbura, he would temporarily hold the position of Regional Superior of Rwanda and Burundi from 2000 onwards. In 2003, he was able to fully dedicate himself again to running the psychiatric centre.

In 2006, Bro. Antoine was asked to go to South Africa to assist in the start-up of a new home for chronic psychiatric patients, and at the same time he was appointed the Superior of the house in Florida and the Regional Bursar. And so, in recent years, he divided his time between the care of psychiatric patients, the care of his confreres, and the duty of the region’s financial management. He did it all with great dedication.

To meet Brother Antoine was to experience joy. He never stopped telling wonderful stories with which he captivated those around him. He developed his own lifestyle over the years, enjoyed a good cigar and frequently went for a swim at the local swimming pool, but everything was firmly embedded in community life with his confreres and rooted in a faithful living of his religious vows. For Bro. Antoine, prayer was an ever deeper experience of his relationship with Jesus Christ, which he attested to in a very personal way. It showed in his unshakeable faith, a result of his upbringing and which continued to take shape throughout his life as a religious in the Congregation. He kept a special bond with his family, especially with his twin sister Antoinette. Every time he visited family, there was a celebration in Deurle, because a visit from him would never remain unnoticed.

A tragic car accident in Johannesburg brought an abrupt end to his life. It has caused severe grief within the Congregation and not least with his beloved family. In so many places where people had known Bro. Antoine, they praised his memory, and they particularly remembered his love and commitment for the sick neighbour. As a Brother of Charity, he shaped our charism in a powerful way, not with words, but with actions, and without compromise. Yes, Bro. Antoine made the most of his talents and often had to do more than he was actually

deus caritas est

in memoriam

qualified to do. But it was love that spurred him on. “The measure of love is love without measure.” Saint Bernard’s words certainly ring true when we will remember Bro. Antoine from now on.

Man makes plans, thinks of the future, but must never forget that everything is in the hands of God. Man proposes, God disposes.

We were reminded of this in a very particular way. We can only bow our heads at this great loss and commend our beloved confrere into God’s merciful hands.

broeder antoine colpaert 1945-2018

magazine | 2018 # 01

frère antoine colpaert 1945-2018 Frère Antoine, nommé Toontje par beaucoup, a passé la majeure partie de sa vie en tant que missionnaire parmi les Frère de la Charité en Afrique. Originaire de Deurle, près de Gand, il commença sa formation religieuse en 1963, en 1965, rejoint temporairement la congrégation et en 1971, pour l’éternité.

Après ses études d’infirmier à Gand, il a navigué entre différentes maisons à Bonneville, Dave, Manage et Beernem, jusqu’à ce qu’il soit admis en 1974 de partir en tant que missionnaire au nouveau

45

Broeder Antoine, door velen onder ons Toontje genoemd, heeft het grootste deel van zijn leven als Broeder van Liefde doorgebracht in Afrika als missionaris. Afkomstig uit Deurle bij Gent startte hij in 1963 zijn religieuze opleiding en verbond zich tijdelijk in de congregatie in 1965 en in 1971 voor eeuwig.

Na zijn studies als verpleegkundige in Gent laveerde hij tussen de verschillende huizen in Bonneville, Dave, Manage en Beernem, tot hij in 1974 als missionaris mocht vertrekken naar het pas opgerichte psychiatrisch centrum Caraes te Ndera.

Een lang gekoesterde droom mocht in vervulling gaan. Hier kon hij echt zijn ideaal als Broeder van Liefde uitleven. Het werd een inzet zonder reserve in het enige psychiatrisch centrum van Rwanda, met tevens de zorg voor de zieken die nog opgesloten zaten in de gevangenis van Kigali.

Het was pionieren, creatief zoeken en zich steeds verder bekwamen. Want in feite was hij er de enige die als verpleegkundige ook effectief geschoold was in de psychiatrische zorg.

In 1982 keerde hij voor een periode terug naar België, met dienst in Dave en voor een bijscholing aan het Tropisch Instituut te Antwerpen. In 1984 mocht hij terugkeren naar zijn geliefde Rwanda, ditmaal in het pas opgerichte hospitaal Kabutare in Butare en hij werd er lesgever aan de Groupe scolaire. Maar twee jaar later deed men opnieuw beroep op de bekwame Broeder Antoine om de opdracht als directeur nursing in Ndera op te nemen en dit tot 1989, waarna hij naar Bujumbura trok om

er het nieuwe psychiatrische centrum te ­Kamenge verder uit te bouwen. Het werden de topjaren van Br. Antoine, maar ook zeer moeilijke jaren met de stroom van vluchtelingen die geregeld kwamen “logeren” in het psychiatrisch centrum. Maar steeds hield Br. Antoine er de moed in en met zijn geëigende humor wist hij alle moeilijkheden te overkomen. Graag noemde hij zich “le Gentil”, de naam van een psychiater die ooit in Bujumbura actief was geweest en die bij de bevolking bleef voortleven, waardoor het centrum door hen “Chez le Gentil” werd gedoopt. Het is vanuit ­Bujumbura dat hij vanaf 2000 tijdelijk de functie van regionale overste voor Rwanda en Burundi zou waarnemen. Vanaf 2003 kon hij zich opnieuw ten volle wijden aan de leiding van het psychiatrisch centrum.

In 2006 werd Br. Antoine gevraagd om naar Zuid-Afrika te gaan om er mee te helpen in de opstart van een nieuw tehuis voor chronische psychiatrische patiënten, en tegelijk werd hij de overste van het huis in Florida en de regionale econoom.

Zo deelde hij de laatste jaren zijn tijd tussen de zorg voor psychiatrische patiënten, de zorg voor zijn medebroeders en de last van het financieel beheer van de regio. Hij deed het allemaal met grote toewijding.

Broeder Antoine ontmoeten was vreugde ervaren. Hij kon eindeloos vertellen, verhalen uitvergroten en daarmee zijn omgeving steeds opnieuw boeien. Hij ontwikkelde doorheen de jaren een eigen levensstijl, genoot van een goede sigaar en een plons in het plaatselijk zwembad, maar alles bleef er geankerd in een leven in gemeenschap met zijn medebroeders en geworteld in een trouw beleven van zijn religieuze geloften. Gebed werd voor Br. Antoine een steeds diepere beleving van zijn relatie met Jezus waarvan hij op een heel persoonlijke wijze kon getuigen.

Het toonde de vastheid van zijn geloof,

doorheen zijn opvoeding van thuis meegekregen en verder vorm gekregen doorheen zijn leven als religieus in de congregatie.

Met zijn familie hield hij een bijzondere band, speciaal met zijn tweelingzuster Antoinette. Telkens hij op familiebezoek kwam was het feest in Deurle, want nooit zou hij onopgemerkt ergens voorbijgaan.

Een tragisch auto-ongeval in Johannesburg maakte een abrupt einde aan dit leven. Het veroorzaakte een wereldwijde verslagenheid in de congregatie en niet het minst bij zijn geliefde familie. Op zovele plaatsen waar men Br. Antoine had gekend werden herinneringen opgehaald, en steeds kwam zijn liefde en inzet voor de zieke medemens naar boven. Hij heeft als Broeder van Liefde op een sterke wijze gestalte gegeven aan ons charisma, niet met woorden, maar met daden en zonder compromissen. Ja, Br. Antoine heeft met zijn talenten gewoekerd en dikwijls meer moeten doen dan waartoe hij in feite bevoegd was. Maar het was de liefde die hem steeds verder dreef. “De maat van de liefde, is liefde zonder maat”, mag zeker met de heilige Bernardus herhaald worden wanneer we Br. Antoine vanaf nu zullen gedenken.

De mens maakt plannen, denkt aan de toekomst, maar mag nooit vergeten dat alles in de handen van God is. De mens wikt maar God beschikt. Daartoe werden we deze dagen op een heel bijzondere wijze herinnerd. We kunnen alleen maar het hoofd buigen bij dit zwaar verlies en onze geliefde medebroeder toevertrouwen in Gods barmhartige handen.

46

centre psychiatrique de Caraes à Ndera.

Un rêve longtemps désiré s’accomplit. Il pouvait ici vraiment vivre son idéal en tant que Frère de la Charité. Ce fut un engagement sans réserve dans le seul centre psychiatrique au Rwanda, avec également le soin des malades qui étaient encore enfermés dans la prison de Kigali. Il s’agissait d’un travail de pionnier, de la recherche créative et de devenir plus compétent. Car il était en effet le seul à avoir réellement été formé en tant qu’infirmier en soins psychiatriques.

En 1982, il retourna en Belgique pour un temps, avec un service à Dave et une formation à l’Institut de Médecine Tropicale à Anvers. En 1984, il retourna dans son Rwanda bien-aimé, cette fois au tout nouvel hôpital Kabutare à Butare, et aussi en tant qu’enseignant au Groupe scolaire.

Deux ans plus tard, on fit à nouveau appel aux compétences de Frère Antoine pour occuper le poste de directeur des soins infirmiers à Ndera et ce jusqu’en 1989, moment où il partit à Bujumbura pour y développer le nouveau centre de psychiatrie à Kamenge. Ce furent les plus belles années de Fr. Antoine, mais aussi des années très difficiles, avec le flux de réfugiés qui venaient régulièrement « loger » au centre psychiatrique. Mais Fr. Antoine a toujours gardé le courage et avec son humour bien à lui, il arrivait à surmonter toutes les difficultés. Il aimait s’appeler « le Gentil », nom d’un psychiatre qui avait été actif à Bujumbura et encore toujours aimé par la population, raison pour laquelle ils ont baptisé le centre « Chez le Gentil ». C’est depuis Bujumbura, qu’à partir de 2000, il assumera temporairement la fonction de supérieur régional pour le Rwanda et le Burundi. A partir de 2003, il put à nouveau se consacrer entièrement à la gestion du centre psychiatrique.

En 2006, on demanda à Fr. Antoine d’aller en Afrique du Sud pour aider au démarrage d’une nouvelle maison pour les patients psychiatriques chroniques, et il devint en même temps le supérieur de la maison à Florida et l’économiste régional. C’est ainsi que les dernières années, il partagea son temps entre les soins des patients psychiatriques, les soins de ses confrères et la charge de la gestion financière de la région. Il fit tout cela avec beaucoup de dévouement.

C’était toujours une joie de rencontrer Frère Antoine. Il pouvait raconter sans fin, magnifier les histoires et ainsi continuer à captiver son environnement encore et toujours. Il a développé son propre style de vie au fil des années, appréciait un bon cigare et un saut à la piscine communale, mais tout restait ancré dans une vie communautaire avec ses confrères et enraciné dans le vécu fidèle à ses vœux religieux. La prière fut pour Fr. Antoine une expérience toujours plus profonde de sa relation avec Jésus, dont il a pu témoigner de manière très personnelle. Cela montrait la solidité de sa foi, reçue à travers son éducation à la maison, qui a continué à prendre forme à travers sa vie en tant que religieux dans la congrégation. Il gardait un lien spécial avec sa famille, en particulier avec sa sœur jumelle Antoinette. Chaque fois qu’il rendait visite à sa famille, c’était la fête à Deurle, car il ne passait jamais inaperçu.

Un accident de voiture tragique à Johannesbourg mit brusquement fin à ­ cette vie. Cela causa une tristesse mondiale dans la congrégation et dans sa famille aimée. A tant d’endroit où on avait connu Antoine, on se souvenait de lui, et c’était toujours son amour et son engagement pour les personnes malades qui revenait. En tant que Frère de la Charité, il a remarquablement concrétisé notre charisme, non pas en parole, mais en acte et sans compromis. Oui, Fr. Antoine, avec ses talents, a lutté et a souvent dû faire plus que ce dont il était en réalité responsable.

Mais ce fut l’amour qui le poussait toujours plus loin. « La mesure de l’amour, c’est l’amour sans mesure », peut certainement être répété avec saint-Bernard quand nous commémorerons aujourd’hui Fr. Antoine.

L’homme se projette, pense à l’avenir, mais ne peut jamais oublier que tout est dans les mains de Dieu. L’homme propose, mais Dieu dispose. Cet événement nous le rappelle de manière assez particulière. Nous ne pouvons que nous incliner face à cette lourde perte et confier notre confrère bienaimé dans les mains miséricordieuses de Dieu.

brother constantino kaunda kapungwe 1978-2018 Terrible news reached us when we learned that Bro. Constantino Kaunda and his confrere Bro. Antoine Colpaert were killed in a tragic car accident in Johannesburg in the early morning of 19 January. These are moments when the world seems to stop turning and when you seem to want to run away from reality. The night before, Bro. ­Constantino had sent me an email from Cameroon where he attended a meeting with the Major Superiors of Africa and Madagascar, saying that he was happy to serve the Congregation. Perhaps these were the last words he wrote before he took the plane to Johannesburg where he was hit by another car on his way to the convent in Florida.

Both brothers were thrown from the vehicle and died on the spot.

Brother Constantino was from Kafue near Lusaka in Zambia where he was born in 1978. He was one of the first brothers from Zambia who got to know the way to the Congregation of the Brothers of Charity. After an preparatory period in Kigoma, where he got to know the charism of the Congregation very intensively under the leadership of Bro. Stan, he came to Belgium in 2001 to undergo the international novitiate training. In 2003, he professed his first vows, which he sealed with his profession of the perpetual vows in 2010.

Following his profession, he went to Nairobi where he underwent further professional training and where he graduated as a Bachelor in Pedagogy and in Accounting.

As a student, our brother already stood out for his dedication to his studies, his dedication to his continued religious development, and not least his cheerful personality. Bro. Constantino was a brother with great future prospects.

From 2008 onwards, he showed it in K ­ igoma, Tanzania, where he became a member of the academic staff for social work training. In the meantime, he would continue studying and obtain a master’s degree.

In 2009, he was asked to investigate a possible foundation in Zambia, and together we visited several places there. Again, he showed that he knew how to thoroughly organize an exploration, and with the many

deus caritas est

in memoriam

magazine | 2018 # 01

beautiful memories will live on in our hearts.

Today, we can only pray and trustingly leave you in God’s hands. You have reached your final destination, much too soon in our eyes, but in faith we know that you will not abandon us from heaven. Thank you, dear confrere, for everything that you have meant to so many of us.

broeder constantino kaunda kapungwe 1978-2018 Het was een verschrikkelijke mare toen we in de vroege morgen van 19 januari vernamen dat Br. Constantino Kaunda samen met zijn medebroeder Br. Antoine Colpaert was omgekomen in een tragisch auto-ongeval in ­Johannesburg. Het zijn momenten waarbij de wereld lijkt stil te staan en waarbij men van deze werkelijkheid zou willen wegvluchten. De avond voordien, had hij mij nog een mail verzonden vanuit Kameroen waar hij aanwezig was voor een vergadering met de hogere oversten van Afrika en Madagaskar met de melding dat hij blij was de congregatie de kunnen dienen. Wellicht waren het zijn laatste geschreven woorden vooraleer hij het vliegtuig nam richting ­Johannesburg waar hij op weg naar het klooster in Florida door een andere wagen werd aangereden.

Beide broeders werden uit de wagen geslingerd en stierven ter plaatse.

Broeder Constantino was afkomstig van Kafue nabij Lusaka in Zambia waar hij in 1978 werd geboren. Hij was één van de eerste broeders uit Zambia die de weg naar de congregatie van de Broeders van Liefde leerde kennen. Na een inlevingsperiode in Kigoma, waar hij onder de leiding van Br. Stan het charisma van de congregatie heel intensief mocht leren kennen, kwam hij in 2001 naar

België om er de internationale noviciaatsopleiding te volgen. In 2003 mocht hij zijn eerste professie uitspreken die hij bezegelde met de eeuwige professie in 2010.

Na zijn professie trok hij naar Nairobi waar hij zich verder professioneel bekwaamde en waar hij afstudeerde als bachelor in de opvoedkunde en de boekhouding. Reeds in zijn studietijd schitterde onze broeder door zijn inzet voor zijn studies, zijn toewijding in zijn verdere religieuze ontwikkeling en niet het minst door zijn opgewekt karakter. Br. Constantino was een broeder met een mooi toekomstperspectief.

Vanaf 2008 mocht hij dit tonen in Kigoma in Tanzania waar hij lid werd van de academische staf van de opleiding voor sociale werkers. Ondertussen zou hij nog verder studeren en er een master degree behalen.

In 2009 werd hij aangesproken om een mogelijke stichting in Zambia te onderzoeken, en zo bezochten we samen met hem verschillende plaatsen in Zambia. Opnieuw bleek hoe hij op een gedegen wijze deze verkenning wist te organiseren en met de vele kennissen die hij had ons bij de juiste personen wist te brengen. Dit resulteerde in de opstart van een vormingshuis in Lusaka waar Br. Constantino de eerste overste werd.

Samen met zijn jonge medebroeders probeerde hij de aanwezigheid van de congregatie in Zambia gestalte te geven, en begon hij eveneens uit te kijken naar een mogelijks apostolaatsveld.

Na het generaal kapittel van 2012 werd Br. Constantino de regionale overste van de Sint-Paulus-regio bestaande uit de huizen van Zuid-Afrika en Zambia. Hij ontpopte zich al heel vlug als een geboren leider, trouw aan de congregatie, toegewijd aan zijn medebroeders, steeds op zoek om de juiste oplossingen te vinden. Zijn talenten bleven natuurlijk niet toegedekt, en al vlug werd hij een gewaardeerd lid van de vereniging van de hogere oversten van Afrika en Madagaskar, waar hij lid werd van het directiecomité. Ook in de congregatie werd hij aangesproken om deel uit te maken van de commissie voor gerechtigheid en vrede, in samenwerking met Fracarita International.

Dat maakte dat Br. Constantino veel onderweg was, maar het viel op hoe hij steeds bereikbaar bleef en geen enkel probleem bleef in zijn handen onopgelost.

Broeder Constantino was een diep religieus

47

acquaintances he had, he managed to introduce us to the right people. This resulted in the start-up of a formation house in Lusaka where Bro. Constantino became the first superior. Together with his young confreres, he tried to give shape to the presence of the Congregation in Zambia, and he also started looking for a possible apostolic field.

Following the General Chapter of 2012, Bro. Constantino was appointed as the Regional Superior of the Saint Paul region, consisting of the houses of South Africa and Zambia.

He quickly became a natural leader, faithful to the Congregation, dedicated to his confreres, always looking for the right solutions.

His talents emerged, of course, and soon he became a valued member of the Association of the Major Superiors of Africa and Madagascar, where he became a member of the executive committee. In the Congregation, he was called upon to be part of the Commission for Justice and Peace, in collaboration with Fracarita International. It required Bro. Constantino to be on the road a lot, but it was remarkable how he could always be reached and no problem remained unsolved in his hands.

Brother Constantino was a man who was deeply religiously moved, who had found his home in the Congregation’s charism, and who, in a very personal way, gave shape to this charism in his time and place. With his sharp judgment and his resourcefulness, he became a true leader. Simplicity was a great virtue of his, and ambition was wasted on him, but not service. Leadership in service became the ideal of his life and of his commitment as a religious brother and a superior. You could always call on him for help, it was never in vain, and he did not shy away from any difficulties. In this, he particularly relied on his profound faith for support. He had the wonderful talent of summarizing long meetings and writing reports that already included a programme for the continued operation.

Many within the Congregation had great hopes for Bro. Constantino for the future. But his sudden and tragic demise reminded us of how fragile life is here on earth and how, in the end, we must be able to entrust everything to God’s Providence.

Bro. Constantino, saying goodbye to you is very difficult, well-nigh impossible, and once our sadness will have passed, so many

48

bewogen man, die in het charisma van de congregatie zijn thuis had gevonden en op een heel persoonlijke wijze ook aan dit charisma in zijn tijd en op zijn plaats gestalte wist te geven. Met zijn scherp oordeelsvermogen gepaard aan een creatief op zoek gaan naar oplossingen groeide hij uit tot een echte leider. Zijn eenvoud sierde hem en ambitie was niet aan hem besteed, maar wel dienstbaarheid. Leiderschap in dienstbaarheid werd voor hem het ideaal van zijn leven en van zijn inzet als religieuze broeder en overste. Nooit kon men tevergeefs beroep doen op zijn hulp, en hij ging voor geen moeilijkheden uit de weg. Zijn diep geloof was hem daartoe een steun bij uitstek. Hij had het talent om op een schitterende wijze een lange vergadering samen te vatten en een verslag neer te schrijven dat reeds een programma inhield voor de verdere werking.

Velen binnen de congregatie hadden grote hoop gesteld op Br. Constantino voor de toekomst. Maar zijn plotse en tragisch overlijden deed er ons opnieuw aan herinneren hoe broos het leven is hier op aarde en hoe we ten slotte alles moeten kunnen toevertrouwen aan Gods Voorzienigheid.

Br. Constantino, afscheid nemen van u is zeer moeilijk, quasi onmogelijk, en wanneer eenmaal ons verdriet zal wijken zullen zoveel mooie herinneringen in ons hart blijven leven. Vandaag kunnen we alleen maar bidden en u vertrouwvol toevertrouwen in Gods handen. U heeft uw eindbestemming bereikt, in onze ogen veel te vroeg, maar in geloof weten we dat u ons vanuit de hemel niet in de steek zult laten. Dank u, geliefde medebroeder, voor alles wat u voor velen hebt betekend.

frère constantino kaunda kapungwe 1978-2018 Ce fut un terrible cauchemar quand, le 19 janvier à l’aube, nous apprîmes que Fr. Constantino Kaunda avec son confrère Fr. Antoine Colpaert a été tué lors d’un tragique accident de voiture à Johannesbourg. Ce sont des moments où le monde semble s’arrêter et où l’on voudrait fuir cette réalité. Le soir avant, il m’avait encore envoyé un email du Cameroun où il était présent pour une réunion avec les

supérieurs majeurs d’Afrique et de Madagascar, disant qu’il était heureux de servir la Congrégation. Ce furent sans doute ses derniers mots écrits avant de prendre l’avion direction Johannesbourg, où il fut percuté par une autre voiture sur son chemin vers le couvent à Florida. Les deux frères furent propulsés de la voiture et sont morts sur place.

Frère Constantino était originaire de Kafue près de Lusaka en Zambie, où il naquit en 1978. Il fut l’un des premiers frères de Zambie qui connut le chemin vers la congrégation des Frères de la Charité. Après une période d’essai à Kigoma, où il put apprendre intensivement le charisme de la congrégation sous la supervision de Fr. Stan, il arriva en 2001 en Belgique pour y suivre la formation internationale des novices. En 2003, il prononça sa première profession qu’il scella avec la profession perpétuelle en 2010.

Après sa profession, il se rendit à Nairobi pour s’y professionnaliser et il y obtint un baccalauréat en pédagogie et comptabilité.

Déjà depuis ses études, notre frère brillait à travers son engagement pour ses études, son dévouement dans son développement religieux et surtout à travers son caractère enthousiaste. Fr. Constantino était un frère avec une belle perspective d’avenir.

A partir de 2008, il le prouva à Kigoma en Tanzanie, où il devint membre de l’équipe administrative de la formation des assistants sociaux. Entretemps, il continua ses études et obtint un master.

En 2009, il fut invité à enquêter sur une éventuelle fondation en Zambie, nous avons ainsi visité ensemble plusieurs endroits en Zambie. A nouveau, il montra combien il était doué à organiser cette exploration et avec ses nombreuses connaissances nous mener chez les bonnes personnes. Cela aboutit au démarrage d’une maison de formation à Lusaka où Fr. Constantino fut le premier supérieur. Avec ses jeunes confrères, il essaya de concrétiser la présence de la congrégation en Zambie, et commença également à chercher un éventuel champ d’apostolat.

Après le Chapitre général de 2012, Fr. Constantino devint le supérieur régional de la région Saint-Paul, comprenant les maisons de l’Afrique du Sud et de la Zambie.

Il devint rapidement un leader né, fidèle

à la congrégation, dévoué à ses confrères, toujours à la recherche des bonnes solutions. Ses talents ne passaient bien sûr pas inaperçus, et il devint très vite un membre apprécié du cercle des Supérieurs majeurs d’Afrique et de Madagascar, où il devint membre du comité de direction. Même dans la congrégation il fut approché pour faire partie du comité pour la justice et la paix, en collaboration avec Fracarita International. Cela fit que Fr. Constantino était souvent sur la route, mais il était remarquable de voir à quel point il restait toujours accessible et ne laissait aucun problème résolu entre ses mains.

Frère Constantino était un homme d’une foi profonde, trouvant sa place dans le charisme de la congrégation, et concrétisant de manière très personnelle ce charisme à son temps et son lieu. Avec son sens aigu combiné à une recherche créative de solutions, il est devenu un véritable leader. Sa simplicité le flattait et l’ambition ne l’intéressait pas, mais bien le service. Le leadership dans le service devint son idéal de vie et son engagement en tant que frère religieux et supérieur. Il n’était jamais vain de faire appel à son aide, il affrontait chaque difficulté. Sa foi profonde lui était un soutien par excellence. Il avait le talent de résumer de manière brillante une longue réunion et d’écrire un rapport qui incluait déjà un programme pour le déroulement du travail.

Beaucoup dans la congrégation avaient de grands espoirs pour le futur de Fr. Constantino. Mais sa mort soudaine et tragique nous a rappelé à quel point la vie sur terre est fragile et comment nous devons pouvoir tout confier à la Providence divine.

Fr. Constantino, vous dire à Dieu est très difficile, presque impossible, et une fois que notre tristesse partira, tant de beaux souvenirs continueront à vivre dans notre cœur. Nous ne pouvons aujourd’hui que prier et vous confier avec confiance dans les mains de Dieu. Vous avez atteint votre destination, beaucoup trop tôt à nos yeux, mais dans la foi nous savons que vous ne nous abandonnerez pas du ciel. Merci, bien-aimé confrère, pour tout ce que vous avez signifié pour de nombreuses personnes.

deus caritas est

in memoriam

brother adriaan marinus 1923-2018

magazine | 2018 # 01

He stood out in the community for his sense of service. He gladly fulfilled the necessary household chores to make community life easier. He loved his community and never missed an opportunity to attend gatherings, yet always in the background, with great modesty and sincere kindness.

In recent years, his memory started fading and it became difficult for Bro. Adriaan to follow everything. But his smile was still intact when he was greeted or asked a question.

We are grateful for the gift of Brother ­Adriaan’s life as a Brother of Charity and for the many good things he did for his confreres and the many he was able to teach. Let us learn from his humility and simplicity and make them our own and pray that he may now experience the full presence of God’s love.

broeder adriaan marinus 1923-2018 Turnhoutenaar Broeder Adriaan Marinus leerde de congregatie kennen als student, zoals velen in het Sint-Victorinstituut, en mocht na zijn religieuze vorming als Broeder Ambrosianus in 1941 zijn eerste geloften uitspreken, die in 1944 werden bevestigd via zijn eeuwig engagement.

Ondertussen was hij afgestudeerd als onderwijzer aan onze normaalschool in Zwijnaarde en begon er voor de jonge broeder een ware pelgrimstocht doorheen het Vlaamse land, waar hij les gaf in de lagere scholen van zowel het gewoon als buitengewoon onderwijs.

Wellicht is Broeder Adriaan de recordhouder van het aantal die hij als broeder heeft bewoond. Het duidt op zijn bereidbaarheid en beschikbaarheid om altijd opnieuw op stap te gaan daar waar de congregatie hem

49

Originally from Turnhout, Brother ­Adriaan Marinus got to know the Congregation like so many others as a student at Saint Victor’s. After his religious formation, ­ he professed his first vows as Brother Ambrosianus in 1941. He confirmed his ­ commitment in 1944 when he professed his perpetual vows. In the meantime, he had graduated as a teacher at our normal school in Zwijnaarde. And so, our young brother started a true pilgrimage through Flanders, where he taught in primary schools of both general and special education.

Brother Adriaan might very well hold the record for staying in the most houses as a brother. It indicated his willingness and availability to always go to where the Congregation needed him. Very special indeed is that he was competent in both general and special education and that he fulfilled his teaching assignments with great dedication and love.

In 1973, he was given greater responsibility as the headmaster of primary schools in Merksem, Hasselt, and Ghent. He ran these school with his characteristic great modesty, though he was probably happy that from 1984 on he could withdraw again and serve at the boarding school in ­Leopoldsburg and then in the house of reflection in Sint-Maria-Aalter. After a period in Merksem, he settled in Sint-Job-in’t-Goor, where, from 1997 to 2012, he was able to enjoy a happy old age. In recent years, he came to our convent rest home in Zelzate where he passed away peacefully.

In the days before the digital age, Bro. Adriaan was an avid photographer who did both the shooting and the developing.

On certain congregational occasions, we saw him with his camera, and with a few instructions he ensured that everyone was in the right place for the photocall.

Brother Adriaan was a very modest man, cautious as he spoke, but with a clear vision, which he managed to develop at the appropriate time. He was a religious ­without compromise, faithful to his prayer life, and truly alive in line with the Rule of the Brothers of Charity. He had a good family bond and loved to drop by to catch up.

nodig had. Heel speciaal is inderdaad dat hij zowel in het gewoon als buitengewoon onderwijs bekwaam was en er zijn lesopdrachten met veel toewijding en liefde vervulde.

Vanaf 1973 kreeg hij een grotere verantwoordelijkheid als directeur van de lagere scholen in Merksem, Hasselt en Gent. Met grote bescheidenheid hem eigen gaf hij leiding, en wellicht was hij gelukkig dat hij vanaf 1984 opnieuw in de teruggetrokkenheid dienstbaar kon zijn, ditmaal op het internaat in Leopoldsburg en daarna in het bezinningshuis in Sint-Maria-Aalter.

Na een periode in Merksem vond hij een goede stek in Sint-Job-in-‘t-Goor waar hij van 1997 tot 2012 kon genieten van een gelukkige “oude dag”. De laatste jaren kwam hij naar ons klooster-rusthuis in Zelzate waar hij ook in alle rust overleed.

In de tijd dat het digitale tijdperk nog niet was ingetreden, was Br. Adriaan een verwoed fotograaf die opname en ontwikkeling voor zijn rekening nam. Bij bepaalde congregationele gelegenheden zagen we hem dan ook verschijnen beladen met zijn fototoestel en met enige vingeraanwijzingen ervoor zorgend dat iedereen op de geschikte plaats stond voor de fotosessie.

Broeder Adriaan was een zeer bescheiden man, behoedzaam in zijn spreken, maar toch met een duidelijke visie die hij ten gepaste tijde wist te ontwikkelen. Hij was een religieus zonder compromissen, trouw aan zijn gebedsleven en echt levend in lijn met de regel van de Broeders van Liefde. Hij onderhield goede familiale contacten en ging graag even langs om wat bij te praten.

In de communiteit viel hij op door zijn dienstbaarheid. Graag vervulde hij de noodzakelijke huishoudelijke taken om zo het communiteitsleven te vergemakkelijken. Hij hield van zijn gemeenschap en sloeg geen gelegenheid over om bij samenkomsten aanwezig te zijn. Maar steeds wat op de achtergrond, met een grote bescheidenheid en met een gemeende vriendelijkheid.

De laatste jaren vervaagde geleidelijk aan het geheugen en werd het moeilijk voor Br. Adriaan om het nog allemaal goed te volgen. Maar zijn glimlach bleef intact wanneer men hem begroette of een vraag stelde.

We zijn dankbaar voor de gave van het

in memoriam

leven van Broeder Adriaan als Broeder van Liefde en voor het vele goede dat hij heeft gedaan, voor zijn medebroeders en voor de velen die hij heeft mogen onderwijzen. Laten we leren van zijn nederigheid en eenvoud en deze tot de onze maken en bidden dat hij nu de volle aanwezigheid van Gods liefde mag ervaren.

50

frère adriaan marinus 1923-2018 Le Turnhoutois Frère Adriaan Marinus a, comme beaucoup, connu la congrégation en tant qu’étudiant à l’Institut S ­ aint-Victor, et, après sa formation religieuse, il a pu faire ses premiers vœux en tant que Frère Ambrosianus en 1941, qui furent confirmés en 1944 à travers son engagement éternel. Entretemps, il fut diplômé en tant qu’enseignant à notre école normale à Zwijnaarde et un véritable pèlerinage commença à travers le pays flamand, où il donna cours dans les écoles primaires tant ordinaires que spécialisées.

Frère Adriaan est sans doute le détenteur du record du nombre de maisons qu’il a occupé en tant que frère. Cela indique sa volonté et disponibilité à toujours aller là où la congrégation avait besoin de lui.

Ce qui était en effet très particulier, c’est qu’il était compétant tant dans l’éducation ordinaire que spécialisée et remplissait ses cours avec beaucoup de dévouement et d’amour.

A partir de 1973, il reçut de plus grandes responsabilités en devenant directeur de l’école primaire à Merksem, Hasselt et Gand. Il dirigea avec beaucoup d’humilité et il était peut-être heureux de pouvoir, à partir de 1984, à nouveau servir de manière retirée, cette fois à l’internat de Bourg-Léopold et ensuite dans la maison de retraites à Sint-Maria-Aalter. Après une période à Merksem, il trouva une bonne place à Sint-Job-in-‘t-Goor où, de 1997 à 2012, il put jouir de ses « vieux jours » heureux. Ces dernières années, il est entré dans notre couvent de repos à Zelzate, où il est mort en paix. À une époque où l’ère numérique n’avait pas encore fait son entrée, Fr. Adriaan était un photographe passionné, qui s’occupait lui-même de l’enregistrement et du déve-

loppement. Lors de certaines occasions congrégationnelles, nous le voyions alors apparaître chargé de son appareil photo et donnant quelques indications de direction, s’assurant que tout le monde soit au bon endroit pour la séance de photo.

Frère Adriaan était un homme très modeste, prudent dans sa parole, mais avec toutefois une vision claire qu’il arriva à développer en temps voulu. Il était un religieux sans compromis, fidèle à sa vie de prière et vivant véritablement en accord avec la Règle des Frères de la Charité. Il entretenait de bons contacts familiaux et aimait les rendre visite pour papoter un peu.

Dans la communauté, il se distinguait par son service. Il remplit avec joie les tâches ménagères nécessaires pour faciliter la vie communautaire. Il aimait sa communauté et ne ratait aucune occasion d’être présent aux réunions. Mais toujours en arrièreplan, avec une grande modestie et une sincère gentillesse.

Ces dernières années, sa mémoire s’effaçait progressivement et cela devenait difficile pour Fr. Adriaan de pouvoir bien suivre tout. Mais son sourire restait intact quand on le saluait ou lui posait une question.

Nous sommes reconnaissants pour le don de la vie de Frère Adriaan en tant que Frère de la Charité et pour tout le bien qu’il a fait, pour ses confrères et pour tous ceux à qui il a pu enseigner. Apprenons de son humilité et sa simplicité, faisons-les nôtre et prions qu’il puisse maintenant expérimenter la pleine présence de l’Amour de Dieu.

deus caritas est

worldwide

Brothers of Charity | Broeders van Liefde | Frères de la Charité

Italia Casa Generalizia dei Fratelli della Carità Via Giambattista Pagano, 35 00167 Roma Italia tel.: *39-06.66.04.901 fax: *39-06.66.31.466 casa.generalizia@fracarita.org

europe _ Belgium Broeders van Liefde Stropstraat 119 – 9000 Gent België tel.: *32-9-221.45.45 luc.lemmens@fracarita.org

_ Ireland

_ D.R. Congo Frères de la Charité Av. Pumbu 9 B.P. 406 – Kinshasa – Gombe 1 R.D. Congo tel.: +243.8136.56.067 kitabilonda@gmail.com

_ Ethiopia Brothers of Charity P.O. Box 55297 Mekanisa – Addis Ababa Ethiopia tel.: *251-944.130.856 ericjeje2006@yahoo.fr

_ Netherlands

_ Ivory Coast

Broeders van Liefde Aalsterweg 289 5644 RE Eindhoven – Nederland tel.: *31-40-21.41.600 fax: *31-40-21.41.604 secretariaat@broedersvanliefde.com

Frères de la Charité B.P. 2473 – Yamoussoukro Côte d’Ivoire tel.: *225-05-30.61.09 ngendahimanafeli@yahoo.fr

_ Canada

_ Romania

Frères de la Charité 1445, rue Notre-Dame Saint-Sulpice, QC – J5W 3V8 Canada Tel: +1 450 589 3530 Fax: +1 450 589 9098 gastonpaquet26@icloud.com

Fratii Caritatii Aleea Grigore Ghica Voda, 13 700469 Iasi Romania tel.: *40.722.267.798 sebteacu@hotmail.com

Brothers of Charity P.O. Box 24080 00502 Karen – Nairobi Kenya tel.: *254-799.619.998 paulkindambu@yahoo.fr

america _ Brazil Los Hermanos de la Caridad Aldeia Infantil “Estrêla de Manha” Rua Papa João XXIII, 540 86240 São Sebastião Da Amoreira Parana – Brasil tel.: *55-43-3265.11.77 fax: *55-43-3265.17.08 eric.verdegem@hotmail.com

_ Nicaragua Los Hermanos de la Caridad Carretera Granada – Nandaime, Km 51 Nicaragua tel.: *505-76.599.468 jimi.huayta.fc@fracarita.org.pe

_ Peru Los Hermanos de la Caridad Jr Carlos Arrieta 937 — Urb. Santa Beatriz Lima 01 Peru Tel: *51-941.729.584 jimi.huayta.fc@fracarita.org.pe

_ U.S.A. Brothers of Charity 7720 Doe Lane Laverock PA 19038 U.S.A. tel.: *1-215-887.63.61 jfitzfc@aol.com

magazine | 2018 # 01

_ United Kingdom Brothers of Charity Lisieux Hall – Whittle-le-Woods Chorley PR6 7DX – Lancashire – England tel.: *44-125-724.88.01 fax: *44-125-726.09.93 brotherdermot@yahoo.co.uk

africa _ Burundi Frères de la Charité B.P. 666 – Bujumbura – Burundi Tel./ fax: *257-23.21.18 hippomani@yahoo.com

_ Central African Republic Frères de la Charité B.P. 2516 — Bimbo République Centrafricaine tel.: *236-75.81.90.86 seraphinfc@gmail.com

_ Kenya

_ Rwanda Frères de la Charité B.P. 423 – Kigali – Rwanda tel.: *250-788 30 78 84 deorwamasasi@gmail.com

_ South Africa Brothers of Charity 59 Rose Street P.O. Box 2296 Florida 1710 – South Africa tel.: *27-11-472.60.60 cholapasco@gmail.com

_ Tanzania Brothers of Charity P.O. Box 612 Kigoma Tanzania Tel: *255-28-280.41.82 imparagerard.fc@yahoo.com

_ Zambia Brothers of Charity Mwalule Road 1 (Northmead) P.O. Box 31203 10101 Lusaka Zambia tel.: *260-972.976.727 constantinochisi@yahoo.com

_ India Brothers of Charity Meena Vayal Village – Ariyakudi Post – Karaikudi Taluk Sivagangai District – 630 202 Tamil Nadu South-India tel.: *91-7542.039.125 regionfcl2018@gmail.com

_ Indonesia Bruder Karitas Jl.K.Wahid Hasyim 4 – Purworejo 54111 Indonesia tel.: *62-275-32.12.05 fax: *62-275-32.26.34 marcellinus28@yahoo.com

_ Japan Brothers of Charity Fushino, 1656 689-0201 – Tottori-Shi – Japan tel./fax: *81-857-59.00.82 broedersjapan@gmail.com

_ Pakistan Brothers of Charity G/block Mundri Chock Youhanabad P.O. Box 10352 – Ferozepur Road Lahore 54600 – Pakistan tel.: *92-42-3595.1099 vihugo81@hotmail.com

_ Papua New Guinea Brothers of Charity Catholic Church Mission of Sangurap P.O. Box 291 – Wabag – Enga Province Papua New Guinea tel: *675-724.918.28 nkoyalbert15@gmail.com

_ Philippines Brothers of Charity 2002, Jesus Street Pandacan, 1011 Manila – Philippines tel.: *63-2-564.01.97 baloyomb83@yahoo.co.uk

_ Sri Lanka Brothers of Charity 565, Gohagoda Road Katugastota, 20800 – Sri Lanka tel./fax: *94-81.249.86.29 bekaertgodfried@hotmail.com

51

Brothers of Charity Kilcornan House Clarinbridge – Co. Galway – Ireland tel.: *353-91-79.63.89 ncorcoran@brothersofcharity.ie

asia

Brothers of Charity Broeders van Liefde Frères de la Charité Fratelli della Carità Via Giambattista Pagano 35 I-00167 Roma deus.caritas.est.editor@fracarita.org

www.brothersofcharity.org