Dichtbij juni 2014

dichtbij PERSONEELSMAGAZINE BROEDERS VAN LIEFDE

Verschijnt 5 keer per jaar feb - apr - jun - okt - dec 5de jaargang

JUNI 2014 | NR. 23

O R T E R AL SPECI

Ilse en Kim en Sandrine Maxime

“WE “RETRO LIKE LOVERS” RETRO” Broeder Eric Verdegem De RETROzijde van het WK voetbal

INHOUD

8

r e v e o r p r o o v De

14 15 3 Edito 4

Kort - telex

oach Leerkracht-c este Geert haalt b gen uit zijn leerlin naar boven 7

Anders bekeken

Gids in Vlaamse velden

8

Vaste stek

Stijn Du Four “Hier is het elke dag retro”

gen Mensen en dineen krijgen hier tweede leven.

2 > dichtbij Juni 2014

14 Dubbelgangers

Sprong in de tijd

Jan Sierense proefde devzoor.

Dichtbij al

15 Dossier

Jan is directeur in de basisschool Sint-Paulus in Hansbeke. Als antenne is hij er ook het lokale aanspreekpunt voor Dichtbij.

21

Aan het woord

Annemie en Patrick: bezielers van het Museum Dr. Guislain

25

De pionier

Paul De Temmerman

11

Toch dichtbij

De retrozijde van het WK

acht, Voetbalgrootmrwijs. dwerg in onde

Hoe zou het nog zijn met…

19

Van alle markten thuis

20

In memoriam

sioen Terug uit pen de uit liefde voor medemens.

26

Etcetera + Wedstrijd

12 Gespot

28

In beeld

De smaak van verlof

Kortere rokjes

EDITO

COLOFON

dichtbij PERSONEELSMAGAZINE BROEDERS VAN LIEFDE

Verschijnt 5 keer per jaar feb - apr - jun - okt - dec 5de jaargang

JUNI 2014 | NR. 23

RETROL S P E C IA

BERT DECAVEL

Wie is?

> afdelingshoofd Fides, afdeling voor forensische zorg van het P.C. Sint-Amandus Beernem > houdt van koken en lezen

PAUL MATTHYS

> afdelingshoofd dagcentrum P.C. Sint-Amandus Beernem > houdt van reizen, keuterboeren en van de vele mooie en aan­ gename dingen des levens.

Lotsverzachting Pleidooi voor een vergeten woord.

Vroeger, toen de dieren nog spraken en er nog geen computers waren, toen patiënten nog in grote slaapzalen sliepen en patiëntveiligheid nog iets uit een andere eeuw was, toen de ‘separeer’ gewoon de ‘cel’ werd genoemd en ‘Majeptil’ en ‘Largactil’ over het medicatieplan regeerden (overigens het enige plan dat er was), toen er nog gebeden werd voor elke maaltijd opdat ze niet in een slikpneumonie zou eindigen, toen ziektebeelden nog in hun meest extreme vormen zichtbaar waren en ‘omgaan met agressie’ een on-the-job-oefening in uithouding was, toen er nog wasspelden werden gemaakt en een eigen scheerapparaat het summum van zelfredzaamheid betekende, toen bestond er een woord dat inmiddels op straffe van algehele hilariteit nauwelijks nog in de mond wordt genomen: lotsverzachting.

Wij, die op de rand van ons pensioen staan, zijn gepokt en gemazeld in die ‘lotsverzachting’. Ze was in die onzalige tijden onze leidraad. De enige menselijke verbinding die een verschil betekende. Ze heeft ons gevormd tot milde zorgverleners.

Vandaag zijn onze psychiatrische ziekenhuizen veel menselijker en veel professioneler georganiseerd. Maar tegelijk voelen wij al geruime tijd een kille wind van regelneverij door ons werk sluipen, waarvan we hopen dat ze niet de voorbode is van een kleine ijstijd: de omvorming van patiënten in cliënten, de stoornis als een boekhoudkundige afschrijving, de opmars van de winstmakers voor wie lotsverzachting een negatief getal met nullen zal zijn.

Een pleidooi dus. Voor een oud woord. Maar ook voor zoveel meer.

Ilse en Kim en Sandrine Maxime

“WE “RETRO LIKE LOVERS” RETRO” Broeder Eric Verdegem De RETROzijde van het WK voetbal

Cover: Kim Elst en Maxime Kempeneers Foto: Francis Tilborghs Alle medewerkers van de Broeders van Liefde in België ontvangen ‘Dichtbij’ (Vlaanderen) of ‘Approches’ (Wallonië).

De Broeders van Liefde zijn een congregatie en organisatie die de begeleiding en de verzorging opneemt voor kinderen, jongeren en volwassenen, in de sectoren onderwijs, verzorgingsinstellingen (geestelijke gezondheidszorg en ouderenzorg), sociale economie, welzijn (orthopedagogische zorg en kinderdagverblijven) en buitengewoon onderwijs.

Redactieraad

Lieven Claeys, Katrien Debreuck, Jan Decoene, Luc de Kezel, Mattias Devriendt, Filip D’Hooghe, Karen Godfrin, Br. Luc Lemmens, Raf Missorten, Annelies Naert (redactiesecretariaat), Veerle Neyt, Rik Ouvry, Jacques Van Daele, Edwin Vercruysse, Liesbet Werbrouck en Wim Wullaert.

Hoofdredacteur en verantwoordelijke uitgever

Raf De Rycke - Stropstraat 119 - 9000 Gent.

Dichtbij is een uitgave van de v.z.w. Provincialaat der Broeders van Liefde.

Abonnement

Dichtbij verschijnt 5 keer per jaar en is gratis voor alle medewerkers van de Broeders van Liefde. Wilt u een abonnement? Neem dan contact op met het redactiesecretariaat.

Oplage: 12.350 ex.

Redactiesecretariaat

Wie wil meewerken aan Dichtbij neemt het best contact op met het redactiesecretariaat.

Annelies Naert, Stropstraat 119, B-9000 Gent T 09 241 19 98, annelies.naert@fracarita.org

Vormgeving Kliek Creatieve Communicatie

Druk Perka

Lid van UPP

www.dichtbijmagazine.be

dichtbij Juni 2014 > 3

K[O]RT

CLARA FEY SCHENKT

koffie BOB MONSIEUR

Geert STUWT LEERLINGEN NAAR DE TOP VISITATIE MARIAKERKE

Leerkracht Geert Carton uit de secundaire school Visitatie in Mariakerke sloopt grenzen en kijkt vooruit. Onder zijn leiding wonnen de leerlingen van klas 6HA de eerste prijs in ‘State of Arts’, een wedstrijd van het Vlaams parlement die leer­lingen uitdaagde om een creatief werkstuk te maken over de toekomst van Europa. Geert en 6HA staken de quiz ‘bruggen bouwen’ ineen, inclusief aangepast decor. En alsof dat nog niet genoeg was, wonnen Geert en zijn leerlingen diezelfde week ook de wedstrijd ‘Snap Europa’. Kers op de taart: een ontmoeting met Europees president Herman Van Rompuy!

KUIFJE IN SINT-JOZEF LEO AUDENAERT

Poppenspel heeft een lange geschiedenis in het M.F.C. Sint-Jozef in Gent. Vele jaren was er een vaste spelersploeg die de poppen tot leven deed komen bij grote feesten of speciale gelegenheden. De laatste maanden trad rc Karmen, Liselot, Luc en Ma een nieuwe spelersgroep aan, die de fakkel (tamara ontbreekt). overneemt. Ze maakten “Kuifje in Tanzania”, in het kader van de vastenactie. Zoals altijd waren er goeden en slechteriken en konden de goeden maar overwinnen met de medewerking van het publiek. Na drie voorstellingen keerden de poppen terug naar hun zolder en hervatten de spelers hun dagelijkse bezigheden. Intussen groeien de ideeën voor een volgende productie. Dat het publiek een belangrijk aandeel zal hebben om het avontuur tot een goed einde te brengen, staat nu al vast.

4 > dichtbij Juni 2014

Koffie, taart en tijd voor een babbel: de succesingrediënten voor de medewerkers in orthopedagogisch centrum Clara Fey in Brecht om hun collega’s beter te leren kennen. Tijdens ‘De week van Clara Fey’ gingen ze bij elkaar op bezoek. Een aantal diensten speelden gastheer of gastvrouw en nodigden alle personeelsleden bij hen uit. Achteraf ging iedereen lovend naar huis. “Aandacht werkt als een zaklamp in het donker. Je ziet plotseling dingen die je eerder niet zag.”

“DE ZORG VOOR

HET LICHAAM IS EEN LEGITIEME DAAD, MAAR TEGENWOORDIG OVERDRIJVEN SOMMIGEN IN HUN STREVEN NAAR PERFECTIE”

Broeder-Generaal René Stockman in Knack.

TELEX

WIE WE ZIJN/ wat we doen DIENST COMMUNICATIE

We weten wie we zijn en waarom we doen wat we doen. Dat is de titel van de gloednieuwe jaarbrochure van de organisatie Broeders van Liefde. We kijken terug op de intense zoektocht naar de eigen identiteit die in alle scholen en voorzieningen liep en werpen een blik op hoe we daar in de toekomst verder mee aan de slag zullen gaan. In een tweede deel kijken we voor elke sector terug op het afgelopen jaar, met vernieuwingen en evoluties, kansen en uitdagingen, hoogtepunten en andere inspirerende momenten. Wie de brochure leest, krijgt een beeld van wie we zijn en wat we doen.

NIEUWE RICHTING Het Technisch Heilig-Hartinstituut in Tessenderlo slaat een nieuwe richting in. Vanaf volgend schooljaar bieden ze de opleiding ‘chemische procestechnieken’ aan, die leerlingen zal voor­ bereiden op een job als chemische procesoperator, een knelpuntberoep in de regio.

HUIZE NAZARETH GROEIT

> Je kan een exemplaar van de jaarbrochure aanvragen bij de Dienst Communicatie, info@fracarita.org

Er werd een nieuw lokaal dienstencentrum geopend in een zijvleugel van het woonzorgcentrum Huize Nazareth in Goetsenhoven. “Het centrum zal info verstrekken over alle mogelijke diensten die de levenskwaliteit van kwetsbare doelgroepen kunnen verbeteren. Er is ook een seniorenrestaurant”, zegt Frans Theys, directeur ouderenzorg bij P.K. Br. Alexianen in Tienen.

GGZ HANGT HET UIT

> Het lerarenkorps van Onze School kreeg dit schooljaar groene vingers aangemeten.

DE BOER OP! LIES VAN DE WOESTYNE

Onze School, de basisschool Sint-Medardus in Ursel, kan terugkijken op een ‘boerenjaar’.

“Elke klas kreeg een meter of peter toegewezen uit één van de lokale land- en tuinbouwbedrijven”, vertelt directrice Lies Van de Woestyne. “In de loop van het schooljaar ondernamen ze samen verschillende activiteiten: ze maakten ijs, verzorgden dieren, gingen wandelen en veel meer. Enkele ouders maakten telkens schitterende foto’s, die gebundeld worden in een verjaardagskalender. We hebben het jaar afgesloten met een boerenmarkt op school. De boer of boerin hielp de leerlingen om een stand op te bouwen of een demonstratie te geven. Zo kon je die dag op school ponyrijden, schapen scheren of verse appelsap of cider proeven.” > Het Boeren Buren Plan kadert in een wedstrijd van Cera en heeft tot doel de samenwerking tussen verenigingen/scholen en de plaatselijke landbouw te optimaliseren. Meer foto’s op www.dichtbijmagazine.be

Op www.deggzhangthetuit.be kan je een eigen kunstwerkje over geestelijke gezondheid posten. Zo werk je mee aan het online-spandoek van P.C. Sint-Jan-Baptist in Zelzate ter gelegenheid van hun 150 ste verjaardag. Met het spandoek willen ze werk maken van een positieve beeldvorming rond geestelijke gezondheid.

SLUIT JE AAN Aangesloten leden zijn leken die vanuit de spiritualiteit van de Broeders van Liefde willen leven. Ze spreken een belofte uit en maken officieel deel uit van de congregatie.

Interesse? Neem dan contact op met lieven.claeys@fracarita.org!

dichtbij Juni 2014 > 5

INTUSSEN OP FACEBOOK

BOB MONSIEUR

1

De eerste steen is gelegd, het Sint-Eduardusinstituut in Merksem kan concreet beginnen uitkijken naar gloednieuwe gebouwen. Wie de bouwwerken wil volgen, kan onder meer terecht op hun facebookpagina.

2

De Vlaamse Vereniging voor Geestelijke Gezondheid wil taboedoorbrekend informeren en inspireren rond geestelijke gezondheidsproble­ men en doet dat ook via sociale media! Check hun facebook­ pagina.

3

Wie het Sint-Victor­ instituut in Turnhout in woord en beeld wil leren kennen, kan daarvoor terecht op hun facebookpagina.

4

Een aanrader voor zij die graag eens in het buitenland te rade gaan én willen volgen hoe de Broeders van Liefde gees­ telijke gezondheidsproblemen aanpakken in Latijns-Amerika: de zeer actieve facebookpagina van Fracarita Peru!

5 Ook O.C. Clara Fey heeft zijn eerste stappen op facebook gezet. Welkom!

De facebookpagina van Dichtbij vind je door te zoeken op ‘dichtbijmagazine’.

Nostalgie op wielen DIENST COMMUNICATIE

P.C. SINT-AMANDUS, MARTIN DE GROOTE

Wegens wegenwerken klopte de burgemeester van Beernem aan bij onze collega’s in P.C. Sint-Amandus met de vraag om de campus open te stellen voor een wielerwedstrijd.

En zo geschiedde, op 13 april konden wielerliefhebbers opnieuw hun hartje ophalen op de terreinen van het psychiatrisch centrum. Hoewel de werking van het P.C. absolute voorrang kreeg, werd het parcours afgezet en en werden voldoende seingevers voorzien.

De wedstrijd van de juniores (gewonnen door John-Ross Clauw, trouwens) deed terug­ denken aan de gloriedagen van Het Liefdadigheidscriterium. Die wedstrijd, in de volksmond ‘de koers van ’t gesticht’, werd door P.C. Sint-Amandus zelf georganiseerd tussen 1952 en 1991 en alle grote namen uit de wielerwereld passeerden er de revue. Voor Eddy Merckx, Eddy Planckaert en Roger De Vlaeminck stonden de toeschouwers toen rijendik.

33,3 TOBY DE BLAUWER

Zo veel kilometer liep Toby De Blauwer langs de verschillende campussen van O.C. Br. Ebergiste in Deinze, Gent en Vurste. Toby ging die uitdaging aan ten voordele van de Zuidactie. Zijn collega’s konden intussen een gokje wagen. Wie kon raden in welke tijd Toby die afstand zou lopen, werd de winnaar.

Deelnemers legden elk 4 euro in, waarvan 3 euro integraal naar Rumonge ging en 1 euro naar de prijzenpot. Toby zou zelf integraal instaan voor de prijzenpot als hij de 33 kilometer niet binnen de 200 minuten kon afleggen. Hij klokte af op een verdienstelijke 2 uur en 57 minuten en haalde uiteindelijk 150 euro op voor de Zuidactie.

Proficiat! > Toby De Blauwer zette zijn beste beentje voor voor de Zuidactie!

6 > dichtbij Juni 2014

ANDERS BEKEKEN

Gids in Vlaamse velden ANNELIES NAERT

HANNES VERSTRAETE

In de jaren ’60 bestond fronttoerisme nog niet. Het was

toen nog zeer rustig op de goed onderhouden Britse begraafplaatsen waar we met het gezin vaak gingen wandelen. Die stenen met vreemde namen en regimentstekens boeiden me.

Later werd ik als klaroen- en saxofoonspeler bij de Koninklijke Harmonie Het Gildemuziek van Roeselare regelmatig gevraagd om de Last Post te spelen op herdenkingen en ceremonies.

Veelal had dat wat te maken met de Eerste Wereldoorlog. Het intrigeerde me.

Wie is?

BART DEGROOTE > BART DEGROOTE (56) werkt al 32 jaar in O.C. Sint Idesbald in Roeselare, in verschillende functies. Hij is nu sleutelplanbeheerder en technisch tekenaar. Je kan hem plezieren met instrumentale muziek (klassiek, big band en jazz), een lekker glaasje wijn en een pintje bier met gezellige mensen.

Ik schreef me in voor een opleiding oorlogsgids. In maart 2007 kon ik mijn eerste groep gidsen. Het verhaal van de oorlog brengen naar kinderen, jongeren en volwassenen beviel me en een aantal opleidingen later mag ik nu de volledige

frontlijn gidsen van Nieuwpoort over Ieper naar Ploegsteert en van de IJzer tot de Leie, in het Nederlands en het Engels.

Mijn hart ligt in het Memorial Museum Passchendaele 1917 in Zonnebeke. Ik ben er gids en

vrijwillige medewerker van de Passendaele Archives. We zoeken gegevens op van soldaten die gevochten hebben, gewond of gesneuveld zijn tijdens de Slag bij Passendale van 1917. Tijdens het weekend en op feest- en brug­ dagen zijn het de vrijwilligers die de dienst in het museum waarborgen.

Op reis ga ik niet, want de wereld komt naar mij toe.

Ik ontmoet mensen van over de hele wereld: Australiërs, NieuwZeelanders, Canadezen, Engelsen, Ieren, Schotten, Indiërs, Duitsers en Fransen. Ik denk dat iedereen toch eens de slagvelden van de Eerste Wereldoorlog moet bezoeken om te begrijpen dat een oorlog geen conflicten kan oplossen. In een oorlog zijn er enkel verliezers.

dichtbij Juni 2014 > 7

VASTE STEK

Stijn Du Four

“HIER IS HET ELKE DAG retro ”

“De meeste mensen denken dat de kringwinkel een plaats is waar ze hun rommel kunnen achterlaten voor iemand anders die het wél nog kan gebruiken.

Maar ze weten niet dat met de opbrengst geïnvesteerd wordt in een sociale werkplaats, waar mensen begeleid worden naar de reguliere arbeidsmarkt.” Stijn Du Four gunt ons een blik achter de schermen van kringwinkel De Cirkel in Brecht. Het is meteen duidelijk: hier gebeurt veel meer dan het verhandelen van leuke retrospullen.

ANNELIES NAERT

8 > dichtbij Juni 2014

H

ier is het elke dag retro”, lacht Stijn als we het retrohoekje in de winkel opzoeken voor een foto. “Vroeger hielden we de mooie vintage-spullen bij tot op de retrodag van de Vlaamse kringwinkels, maar daar zijn we dit jaar van af gestapt.

Vanaf nu kan je hier elke dag terecht voor hebbedingen uit de jaren ’50 tot ’80. Op de retrodag zelf zorgen we voor een nog uitgebreider aanbod.”

“

Rommel

We wandelen de sorteerafdeling van de kringwinkel in Brecht binnen.

subsidie, maar het grootste deel moeten we uit de verkoop halen. De rommel die mensen hier aanbieden, mag dus geen rommel zijn.”

Kringwinkel De Cirkel is een onderdeel van vzw De Enter, een project voor sociale economie. Mensen zonder diploma die 5 jaar werkloos zijn, komen in aanmerking om in de kringwinkel te werken. Stijn en zijn collega’s begeleiden hen in hun sociale vaardigheden zoals op tijd komen en omgaan met collega’s en klanten. Het is de bedoeling dat ze doorstromen naar de reguliere arbeidsmarkt, al lukt dat niet bij iedereen. “We kijken met spanning uit naar de concrete toepassing van het nieuwe maatwerkdecreet”, zegt Stijn. “De voorwaarden om bij ons tewerk gesteld te worden, zullen anders zijn en wellicht zullen we ons anders moeten organiseren.”

“IK PROBEER ONZE

MENSEN TE DOEN GROEIEN IN PLAATS VAN ZE AAN TE STUREN ALS EEN PLOEGBAAS.”

Kleinere goederen die door de klant zelf tot bij de kringwinkel worden gebracht, worden daar gesorteerd en winkelklaar gemaakt. Stijn bewaakt wat er aangenomen mag worden en leert de medewerkers om die regels duidelijk te maken aan de klanten. “Het is de bedoeling dat de goederen hergebruikt én verkocht kunnen worden”, vertelt Stijn.

“Het percentage afval houden we zo klein mogelijk. Bovendien kost het ons geld als we niet-verkochte goederen moeten weggooien, geld dat dan niet naar de werking kan gaan.

We krijgen immers wel een kleine

Stijn loodst ons achter de schermen door het magazijn en in het fietsatelier. Her en der stuurt hij de medewerkers bij, zet een pallet papier weg en ruimt de sorteerplaats wat op. “Het is de bedoeling dat ‘begeleiding’ onze focus is, maar in de praktijk komt er veel administratie bij kijken. Ik zit de stafvergaderingen bij en maak verslagen op, waardoor er vaak te weinig tijd overblijft om op de werkvloer te staan.”

Bagage

En dat is nochtans nodig, zo blijkt.

“Door aanwezig te zijn, bied je vanzelf ondersteuning. Het is een belangrijk signaal voor onze medewerkers dat ik er zelf sta en het goede voorbeeld geef. Als ik tussen de medewerkers sta, dan ga ik mee aan de slag. Meestal werkt dat aanstekelijk, volgen ze automatisch en krijgen ze dingen gedaan die ze

Wat is?

VZW DE ENTER

Vzw De Enter is een project voor sociale economie in de Noorderkempen. Kringwinkel De Cirkel is daar een onderdeel van. In de kringwinkel worden de doelgroepmedewerkers van de sociale werkplaats tewerk gesteld.

De Cirkel bestaat 16 jaar en maakt deel uit van het netwerk van meer dan 115 kringwinkels in Vlaanderen.

16 In totaal zijn 70 medewerkers actief in De Cirkel, verspreid over de vier vestigingen in Brecht, Westmalle, Zandhoven en Wuustwezel.

70 De kringwinkel heeft 3 doelstellingen:

1 Mensen tewerkstellen en begelei-

den naar de reguliere arbeidsmarkt.

2 Het milieu ontlasten door hergebruik te stimuleren en de afvalberg te verkleinen.

3 Kansarmoede bestrijden door degelijke tweedehandsgoederen aan te bieden tegen een democratische prijs.

dichtbij Juni 2014 > 9

zelf soms onmogelijk achtten. Als ik bij hen het besef zie groeien dat ze meer in hun mars hebben dan ze zelf dachten, is mijn dag goed.”

Stijn is bachelor in de orthopedagogie. “Een pedagogische opleiding helpt om alles in het juiste perspectief te zien en een manier te vinden om daarmee om te gaan. Alle mensen die hier werken, hebben hun bagage mee waardoor ze niet op de ‘gewone’ arbeidsmarkt terecht kunnen. Ik moet dat weten en begrijpen om de dingen in de juiste context te plaatsen, vaak met veel geduld en relativeringsvermogen.

Onze mensen aansturen als een ploegbaas, zal niet werken. Het is dan wel de bedoeling dat het werk

“DE KRINGWINKEL IS MAAR EEN MIDDEL IN DE BEGELEIDING VAN ONZE MENSEN.”

gedaan wordt, maar het is vooral de bedoeling dat de medewerker er iets uit haalt waardoor hij groeit.

De kringwinkel is maar een middel in de begeleiding van onze mensen.

Dé kerntaak is onze mensen zo te begeleiden dat ze sterker staan op de arbeidsmarkt.”

In De Cirkel ontmoeten we mensen uit alle windstreken, van verschillende opleidingsniveaus en met uiteenlopende interesses. “Dat die uiteindelijk toch één groep vormen, is mooi om zien”, zegt Stijn. “Bij een personeelsuitstap stappen ze samen op één bus, terwijl ze er anders nog niet zouden aan dénken om bij elkaar in de buurt te komen. We moeten daar wel aan werken. Niet iedereen heeft dezelfde mogelijkheden. De ene werkt traag, de andere snel. De ene is nauwkeurig, de andere snel tevreden. En soms wringt dat bij de medewerkers onderling.

Dan moeten we hen eraan herinneren dat ze in een sociale werkplaats werken. (lacht)” De kringwinkel kijkt ook vooruit en gaat steeds op zoek naar nieuwe manieren om zo efficiënt mogelijk om te gaan met de spullen die aangebracht worden. Stijn geeft

10 > dichtbij Juni 2014

Wie is?

STIJN DU FOUR

> STIJN (30) is coach van de sorteerafdeling in Kringwinkel De Cirkel in Brecht. Hij begeleidt de mensen op de werkvloer. > Stijn gaat graag joggen en fietsen. Hij speelt badminton en is fan van Nick Cave and The Bad Seeds. > Hij volgde in avondschool een opleiding tot hulpkok en schotelt zijn gezin het liefst stoofpotjes en ovenschotels voor.

daar binnenbrengen, tegen een kleine vergoeding. De mensen van O.C. Clara Fey hier op de campus halen die video’s uit elkaar. Zij krijgen de vergoeding en wij sparen de kilo’s uit die niet in onze afvalcontainer terecht komen.”

In een ‘gewone’ winkel zou Stijn nooit aan de slag gaan. “Ergens in mijn tienerjaren is bij mij de interesse gegroeid in de sociale sector.

Sindsdien ga ik steeds op zoek naar de sociale dimensie in wat ik doe.

Gewoon klanten plezieren en daar geld mee verdienen, is voor mij niet genoeg.”

Dichtbij maakte een promofilmpje van vzw De Enter. Check het op www.facebook.com/dichtbijmagazine

Dichtbij

TV

één voorbeeld. “Videocassettes nemen we nog altijd aan”, vertelt hij.

“Maar vandaag de dag krijg je dat niet meer verkocht. Dus werken we daarvoor samen met een bedrijf dat plastic recycleert. De dozen en het plastic van de cassettes kunnen we

Volgende keer gaan we op pad met het mobiel behandelteam van het netwerk GGZ regio Noord-West-Vlaanderen.

> “De rommel die mensen hier aanbieden, mag geen rommel zijn”, vertelt Stijn vanuit het retrohoekje.

TOCH DICHTBIJ

Broeder Eric Verdegem doorprikt de Braziliaanse façade

De RETROzijde van het WK Het wereldkampioenschap voetbal en binnen 2 jaar de Olympische Spelen: Brazilië lijkt de nieuwe grootmacht.

Of niet? Dichtbij legde zijn oor te luister bij broeder Eric Verdegem, die al tientallen jaren actief is in projecten van de Broeders van Liefde in Brazilië. Hij schetste voor ons de donkere keerzijde van het sambaland.

MATTIAS DEVRIENDT

ERIC VERDEGEM

Braziliaanse scholen en sociale zekerheid: een ramp “Er worden zoveel miljarden uitgegeven aan het WK terwijl er niets overblijft voor onderwijs en sociale zekerheid. In België was er tijdens de verkiezingen veel te doen om belastingverlagingen, maar in Brazilië geeft een werkgever ongeveer 8.000 RS uit per werknemer, terwijl daarvan slechts 1.400 RS bij de werknemer komt.

Al de rest gaat naar de staat. En als je dan kijkt wat de staat daarmee doet: onderwijs dat aan de grond zit, een rampzalige gezondheidszorg, wijken met torenhoge muren om de veiligheid te garanderen, een rechtssysteem dat alleen werkt voor de kruimeldief en infrastructuur waar al jaren niet in is geïnvesteerd en nu alleen aangepakt wordt in functie van stadia en hotels.”

Braziliaanse politici: een groep Berlusconi’s “Het grootste probleem van Brazilië is de corruptie. Wij worden geregeerd door een groep Berlusconi’s in het kwadraat, met enorme netwerken en belust op macht en eigenbelang. Een willekeurig gemeentebestuur kan niets doen zonder de volksvertegenwoordigers iets in de hand te stoppen. Het is een schijndemocratie waar de mensen bij verkiezingen de keuze hebben tussen een linkse kapitalist of een kapitalistische linkse. Alle anderen worden uit de boot geduwd. Geen aandacht, geen bereik, geen stemmen.”

DE PROJECTEN VAN ERIC VERDEGEM? 1. Jongeren via leercontracten plaatsen in bedrijven 2. Naschoolse activiteiten van theater tot Kungfu 3. Bloementeelt en stadsbeplanting 4. De enige opleiding opvoeder in de provincie 5. Residentiële opvang Estrela da Manhã > Meer weten over Estrela Da Manhã?

Bekijk het filmpje op www.fracarita-belgium.org!

Brazilianen: jonge en dynamische ondernemers “Ondanks alles is de Braziliaan een jonge en dynamische ondernemer, waardoor het land erin slaagt om als een toekomstige wereldmacht over te komen, maar het is een leeuw op lemen voeten. Iedereen vreest dat het potentieel niet tot zijn recht komt omdat het aan infrastructuur en geschoold personeel ontbreekt. Na het WK zou dat tot een serieuze werkloosheid kunnen leiden. De Brazilianen zijn niet onwetend over wat er gebeurt, ze vinden alleen geen kanalen om zich te uiten en geen structuren om zich te organiseren. Als Brazilië het WK verliest, denk ik dat de mensen massaal op straat zullen komen omdat hun nationaal trotsgevoel (dat overigens volledige gemanipuleerd wordt) verdwenen is.”

dichtbij Juni 2014 > 11

GESPOT

STEEDS KORTER FRANCIS TILBORGHS

Of ze voor Dichtbij op de foto wilden? Natuurlijk wel! En dus verzamelden Lieve, Kim, Maxime en Sien uit P.C. Br. Alexianen Boechout en Nathalie en Linda uit P.C. Sint-Amedeus Mortsel voor de lens van onze fotograaf. Ze trokken authentieke verpleegkostuums uit verschillende tijdperken aan, van Middeleeuwen over oorlogsjaren en de periode 1970-1980 tot vandaag. “De tenues zijn er alleen maar korter op geworden”, lachte Lieve.

Met dank aan Het Gasthuis, museum voor verpleegkunde in Duffel.

12 > dichtbij Juni 2014

dichtbij Juni 2014 > 13

DU BBELGANGERS

Sprong in de tijd

ANNELIES NAERT FILIP ERKENS

1940

> “Amai, sinds 1940 is er veel veranderd!

ICT is bijvoorbeeld veel meer verweven in de lessen. Zoekopdrachten gebeuren rechtstreeks op de computer. We gebruiken een elektronische leeromgeving.

De leerlingen worden nog meer betrokken bij de lessen dan toen.”

2014 > “Niet alle proeven die ik samen met de leerlingen uitvoer, lukken. Soms gaat er al eens iets mis.

Dat hoort erbij, vrees ik. Niet dat er al iets ontploft is, maar we zorgen er altijd voor dat er voldoende veiligheidsmaatregelen genomen worden om onheil te voor­komen.”

M

ijn naam is Nele Butstraen, ik ben 34 jaar en geef scheikunde in het vijfde en zesde jaar van het Sint-Paulusinstituut in Gent en seminarie wetenschappen aan de vijfdejaars.

Mijn interesse voor wetenschappen is ontstaan toen ik zelf nog op de schoolbanken zat.

Het leggen van verbanden tussen verschillende stukken leerstof in combinatie met de

14 > dichtbij Juni 2014

interessante proeven boeiden me mateloos.

Mijn job is heel veelzijdig: ik mag omgaan en begaan zijn met jonge mensen, bezig zijn met wetenschappelijke kennis en experimenten, creatief zijn en vergaderingen voorbereiden en leiden als vakverantwoordelijke. Ik ben ervan overtuigd dat er nog een mooie toekomst voor me ligt!

DOSSIER

Hoe zou het nog zijn met…

Als we nu eens drie ‘oude bekenden’ zouden vragen om in hun geheugen te graven en in de recente geschiedenis van de Broeders van Liefde te grasduinen. Drie mensen die – elk voor hun sector – opmerkelijke gebeurtenissen, evoluties en tendensen kunnen duiden.

Drie mensen die bij nagenoeg ieder personeelslid binnen hun sector bekend zijn omwille van hun verdiensten binnen de organisatie. En zo geschiedde… Dichtbij sprak met Br. Marcel Van Walleghem, Joris Casselman en Bert Loeys en legde hen 5 stellingen voor.

ANNELIES NAERT

ANNELIES NAERT, BR. MARCEL VAN WALLEGHEM, BERT LOEYS EN JORIS CASSELMAN

dichtbij Juni 2014 > 15

STEL

LING

1 aandacht Broeders van Liefde staat erom bekend te hebben voor nieuwe noden. De

cliënt, leerling of patiënt staat centraal bij alles wat de organisatie doet. Daaraan mogen meewerken, bezorgt een zekere trots.

Marcel Van Walleghem: “Ik ben nergens trots op. Welzijnszorg

Wie is?

BROEDER MARCEL VAN WALLEGHEM

STEL

> emeritus hoogleraar aan de Katholieke Universiteit Leuven > gewezen leerkracht in Leopoldsburg > was algemeen directeur van O.C. Sint-Ferdinand in Lummen en van O.C .

Sint-Jozef in Gent > stond aan de wieg van O.C. Het Roerhuis in Leuven

LING

bezorgt geen trots, mogelijk wel een geluksgevoel. Het leert je ook eenvoud. Mijn dagelijks geluksgevoel dank ik aan mijn omgang met mensen met een mentale beperking. Mijn vreugde ligt in de herinnering dat ik in mijn leven enkele mensen – ik had gewenst dat het er meer waren geweest – gelukkig heb gemaakt. Ook mijn werk aan de universiteit heb ik graag gedaan: jonge mensen gevoelig maken voor de problematiek van personen met een mentale beperking. Vele studenten gingen daar goed in mee.”

Bert Loeys: “In Sint-Paulus hebben we heel wat leerlingen tot de eindstreep gebracht die in andere scholen niet konden volgen. We hadden altijd aandacht voor iedereen en dat was wellicht het grote verschil met andere scholen. Verschillende oud-leerlingen zijn daar enorm dankbaar voor. Zo komt iemand me elk jaar nieuwjaar wensen, nochtans een CEO van één van de grootste firma’s van ons land. Voor mij is het belangrijkste dat elke leerling die Sint-Paulus verlaat, er graag geweest is.”

Joris Casselman: “Ik ben trots dat ik mee aan de kar heb kunnen trekken om vanaf de jaren 1960 en 1970 alcoholisten, druggebruikers en geïnterneerden aanvaard te krijgen binnen de geestelijke gezondheidszorg. Dat het uiteindelijk zo ver is gekomen dat die drie doelgroepen een kwalitatieve behandeling konden bekomen, stemt me tevreden. Al blijft de groep van geïnterneerden nog steeds het meest gestigmatiseerd. Men gooit hen al te vaak op één hoop, terwijl het gaat om mensen met problemen waarvan de ernstgraad sterk verschilt op psychiatrisch gebied, maar ook wat betreft het gepleegde misdrijf.”

2

Kwaliteit meten staat vandaag hoog op de agenda. Zorginstellingen en scholen worden geconfronteerd met de maatschappelijke vraag naar kwaliteitsgaranties en op die manier ‘gedwongen’ tot een meer bedrijfsmatige aanpak. Een goede zaak.

Joris Casselman: “Dat is een belangrijke evolutie waar tegelijk

“

Zorg is essentieel welzijnsbevorderend. Om die reden kan professionele zorg niet louter technisch, koud, routinematig of afstandelijk zijn, maar vereist het menselijk contact. Zorg is een relatie tussen mensen, waarin met respect voor de andere hulp wordt verleend. Dat menselijk contact was vroeger in de behandeling van personen met een mentale beperking in psychiatrische instellingen ver te zoeken. Dankzij een subsidie voor een wetenschappelijk onderzoek heb ik overtuigend kunnen aantonen dat ze, zelfs na een langdurig verblijf in een psychiatrische instelling en met de sociale verwaarlozing daaraan verbonden, nog zeer positief reageerden op een orthopedagogische omgang. Dit is de start van ‘Het Roerhuis’ geworden.”

16 > dichtbij Juni 2014

een ‘maar’ aan vasthangt. Het brengt opportuniteiten, maar er zijn ook risico’s aan verbonden. Bijvoorbeeld een deelaspect van de kwaliteitsbevordering is het zogenaamde uitkomstenmanagement.

Dat betekent: hoe organiseer je je teams en je instelling zodat uitkomsten meer aandacht krijgen? Bij het meten van uitkomsten kom je er niet met uitsluitend een kwantitatieve benadering. Je moet de combinatie maken met een kwalitatieve insteek. Je kan niet zomaar alles in cijfers gieten. We moeten waakzaam zijn dat in de eerste plaats de patiënt er voordeel uit haalt en niet vooral de instelling of de subsidiërende overheid.”

Bert Loeys: “De overheid investeert zwaar in onderwijs. Men mag dan ook verwachten dat er kwaliteitszorg is. Dat dat een bedrijfsmatige aanpak vereist, kan ik als economist enkel onderschrijven (lacht). Met de ingezette middelen moet een school een maximum aan resultaat proberen te bereiken. Vroeger moest de directeur een manusje-van-alles zijn, nu werkt men in de scholen van Broeders van Liefde met directieteams. Een meer professionele aanpak kan de scholen alleen maar ten goede komen. Ook in de

STEL

LING

lerarenopleiding kan daar niet genoeg de nadruk op gelegd worden.

Ideaal zou zijn dat oudere leerkrachten minder lesuren krijgen, zodat ze jongere collega’s kunnen begeleiden. Te veel jonge leerkrachten haken af omdat ze op een muur botsen van taken, problemen en verantwoordelijkheden.”

Marcel Van Walleghem: “Op zich is aandacht voor kwaliteit een zeer goede zaak. Aanvankelijk heeft men zelfs instrumenten ontworpen voor het meten van kwaliteit. Eerst ging het om kwaliteit van zorg, nadien om kwaliteit van leven. In feite betreft het dezelfde realiteit, maar het ene gezien vanuit het standpunt van de zorgverlener, het andere vanuit de subjectieve beleving van de hulpvrager. Het meten zelf is niet zo belangrijk, maar de vragen kunnen je tot nadenken brengen, reflecteren op je eigen manier van zorgverlenen. Die vragen zijn ook uitstekend geschikt om in groepsdiscussies bekeken te worden.”

3

Er moet veel meer geïnvesteerd worden in ambulante zorg. Het komt de patiënt, cliënt en leerling met een beperking ten goede om ten volle opgenomen te worden in de dagdagelijkse, ‘gewone’ samenleving. Vermaatschappelijking dus.

STEL

Marcel Van Walleghem: “Vermaatschappelijking is een nieuw

woord. Rond 1970 sprak men van ‘integratie’, nadien van ‘normalisatie’. Woorden, vooral in de welzijnszorg, verslijten vlug omdat ze vaak een negatieve bijklank hebben en men dit wil vermijden, maar steeds gaat het om dezelfde gedachte: personen met een beperking moeten niet ‘opgeborgen’ worden in instellingen, maar moeten een rechtmatige en beheersbare plaats krijgen in de maatschappij. In de vermaatschappelijking mag men echter niet overdrijven: mensen met een mentale beperking zullen altijd hulp nodig hebben. Integratie wil niet zeggen: die mensen ergens ‘droppen’ in de gemeenschap en hen verder aan hun lot overlaten.”

Joris Casselman: “Vermaatschappelijken is broodnodig omdat men door de eeuwen heen de psychiatrische patiënt ont-maatschappelijkt heeft. Maar het is zeker niet nieuw. De geschiedenis herhaalt zich. Vanaf de jaren 1970 al werden meer ambulante en andere alternatieve voorzieningen opgericht. Bedden werden afgebouwd, maar het bespaarde geld werd niet geherinvesteerd in alternatieve voorzieningen. Dat probeert men vandaag wel. Al moeten we toch opletten dat dit niet in de eerste plaats een besparingspoging is op de kap van de patiënt. Bovendien moet het huidige project van vermaatschappelijking geconsolideerd en uitgebreid worden. De ultieme vraag is: voor wie wil men welke integratie in welke samenleving bereiken?”

LING

4

Werken in zorg en onderwijs is vandaag helemaal anders dan pakweg 50 jaar geleden.

De complexiteit groeit, de druk wordt opgevoerd.

Marcel Van Walleghem: “Toen ik in 1955 directeur werd in een

orthopedagogisch centrum, waren de jongens nog ingedeeld in groepen van ongeveer 80. Toen was er nog geen sprake van ‘opvoeden’, maar van ‘bewaken’. Nu zijn de groepen kleiner en worden de hulpverleners ‘opvoeders’ genoemd. Menselijk contact is in de zorg essentieel, waarin je het welzijn van de ander heel belangrijk vindt en daar alles aan zult doen. Zorg zonder warmte is voor mij geen zorg. Van de zorgverlener wordt vandaag meer verwacht dat hij zich als persoon engageert, met warmte en overgave. De zorg is individueler en persoonlijker geworden.”

Wie is?

BERT LOEYS

> was leerling en later ook leerkracht in het Sint-Paulusinstituut in Gent > gewezen onderdirecteur in het Sint-Bavo in Gent > was de eerste leken-directeur in het Sint-Paulusinstituut in Gent > Na zijn pensioen vrijwilliger op de dienst pedagogische begeleiding van de organisatie Broeders van Liefde

“

Onderwijs is totale persoonlijkheidsvorming. Er is in eerste plaats kennisoverdracht, maar met ruimte voor cultuur en sport. In mijn tijd lag de focus misschien te veel op geheugenwerk en grammatica, maar de slinger is de laatste tijd te ver doorgeslagen naar spraakvaardigheid. Voor mij is het ook heel belangrijk dat zingeving aan bod kan komen. Ik ben voorstander van de pedagogie van de caritas.

We moeten de aandacht vestigen op de waarden van onze christelijke identiteit. Hulp bieden aan mensen in nood moet een blijvend aandachtspunt zijn in onderwijs.” dichtbij Juni 2014 > 17

Bert Loeys: “Toen ik Sint-Paulus in 1956 binnenstapte als leerling, waren hier bijna uitsluitend broeders. Later evolueerde dat zodanig dat er meer leken dan broeders waren. Ik heb de eerste vrouw zien binnenkomen in de school en ik heb het gemengd onderwijs weten beginnen. Ik heb de school zien uitbreiden van enkel de richting wetenschappelijke A tot een volwaardige humaniora en van 1 vestigingsplaats naar 4. De school groeide van 300 leerlingen naar 1.200 leerlingen bij mijn afscheid. Het is een pak complexer geworden voor de leerkrachten. Ze komen steeds meer in aanraking met jongeren met problemen én er is een pak administratie bijgekomen. Er is meer controle en de leerkracht staat onder druk. Wij waren vroeger veel vrijer om de doelstellingen uit het leerprogramma te realiseren. Je moet een leerkracht de vrijheid geven om de leerstof op zijn eigen manier te geven, weliswaar pedagogisch verantwoord.”

Wie is?

JORIS CASSELMAN > emeritus hoogleraar aan de Katholieke Universiteit Leuven > geneesheer, psychiater, psycholoog, seksuoloog en criminoloog > was psychiater in U.P.C. Sint-Kamillus in Bierbeek tot 2000 > lid van verschillende nationale en internationale verenigingen omtrent geestelijke gezondheidszorg en alcohol- en andere drugproblemen.

“WELZIJNSZORG BEZORGT GEEN TROTS, WEL GELUK. HET LEERT JE OOK EENVOUD”

STEL

BR. MARCEL VAN WALLEGHEM Joris Casselman: “Toen ik in 1964 assistent werd in het psychiatrisch ziekenhuis Sint-Kamillus te Bierbeek beantwoordde broeder-directeur alle binnenkomende telefoons en behartigde de aanvragen tot collocatie. De arts werd daarin niet gehoord. Met de oprichting van een open dienst kwam er verandering in. De geneesheer bepaalde het opnamebeleid en er werd in toenemende mate interdisciplinair gewerkt. Vandaag vindt men dat maar normaal dat er interdisciplinair gewerkt wordt, maar er is een sterke evolutie nodig geweest om tot dat punt te komen. De aard van de problematieken is veel complexer geworden en de inspraak van patiënten en familieleden is groter. De zorgverstrekker van vandaag wordt geconfronteerd met een enorme kennistoename, niet alleen van de neurowetenschappen maar ook van allerlei therapeutische mogelijkheden en van informatisering.”

LING

5

Zorg en onderwijs staan voor grote uitdagingen. Er verandert heel veel op heel korte tijd.

Scholen en instellingen wachten best niet te lang om op de kar van innovatie te springen.

“

Ik omschrijf psychiatrie als studie, preventie en hulpverlening van ernstige psychische problemen. Dat blijft best geïntegreerd in het bredere veld van geestelijke gezondheidszorg, dat ook lichte en milde psychische problemen omvat. Het is een domein waar je niet alleen met een biologisch model, maar tegelijk met een psychologisch en sociaal model moet werken. In het verleden heeft men zeer dikwijls een verkeerde bril opgezet: een hersenbril óf een persoonsbril óf een sociale bril. Maar men moet rekening houden met de hersenen én met de individuele persoon én de sociale context”

18 > dichtbij Juni 2014

Bert Loeys: “Ik denk dat de hervorming van het secundair onderwijs pas haalbaar is door te evolueren naar middenscholen (scholen met een brede eerste graad, nvdr.). Ik vrees alleen dat de meeste scholen zo op zichzelf gericht zijn dat ze niet bereid zullen zijn om zo’n stap te zetten. Als het onderwijs klaar wil zijn voor de toekomst, zal het nochtans in die richting moeten evolueren. Het onderwijs moet mensen afleveren die breed gevormd zijn, die soepel en flexibel zijn en kunnen inspelen op veranderingen.”

Joris Casselman: “De grootste uitdaging is de vermaatschappelijking, verder uitbreiden en verdiepen. Dat houdt in dat psychiatrische patiënten nog meer vanuit een residentiële setting georiënteerd moeten worden naar een menswaardig bestaan buiten een instelling. Maar er moet tegelijk meer worden geïnvesteerd in preventie op alle niveaus: voorkomen dat mensen al te ernstige persoonlijke problemen krijgen, zorgen dat mensen de drempel gemakkelijker overschrijden om hulp te vragen en de duur van de opname en de frequentie van de heropnamen beperken. Bij dat alles zijn onder meer initiatieven van destigmatisering van essentieel belang.”

VAN ALLE MARKTEN THUIS

Dichtbij geeft 2 jaar gratis luiers weg!

STEEK JE FOTO IN EEN Wie luiers van Libero bestelt via Dichtbij, geniet niet alleen van kortingen tot 20%, maar maakt ook kans om beloond te worden met gratis luiers!

Hoe deelnemen? Simpel! Je downloadt het productoverzicht op www.dichtbijmagazine.be en plaatst je bestelling. Het komende jaar worden om de drie maanden 2 winnaars geloot.

Zij krijgen elk 3 kartons luiers gratis, maat zelf te bepalen. Aan een gemiddelde van 5 luiers per dag, komt dat neer op 3 maanden gratis luiers!

RETRO JASJE

Niet gewonnen? Weet dan dat je met de Dichtbij korting op Liberoluiers tot 15 euro per maand kan besparen in vergelijking met het meest bekende merk luiers, zonder aan kwaliteit in te boeten!

Zorgeloos op reis Wie met de wagen op reis gaat, vreest soms voor pech onderweg. Dankzij Dichtbij hoeft dat niet langer. Als personeelslid van de Broeders van Liefde krijg je bij VAB korting op de polissen pech-, reis- en fietsbijstand. Zo kan je zonder zorgen met vakantie vertrekken!

VAB-Pechbijstand • Pechbijstand Benelux 92,80 euro per jaar ipv 116 euro • Optie vervangwagen: 42,40 euro per jaar ipv 53 euro VAB-Reisbijstand • 20% korting op de jaarpolissen reisbijstand, excl. optie bagage • 20% korting op de jaarpolis VAB-Bijstandspakket 1e voertuig • 20% korting op de jaarpolis VAB-Vakantiepakket • 20% op motor- en fietsbijstand Alle info over prijzen, voorwaarden en intekenen vind je op www.dichtbijmagazine.be

Personeelsleden van Broeders van Liefde genieten elke maand van een andere promotie bij webwinkel Mamzel.

Deze maand: bij aankoop van een retro TV fotokader (ter waarde van 17,95 €) krijg je er een tweede gratis bij!

Actie geldig zolang de voorraad strekt.

Surf naar www.mamzel.eu en geef de actiecode ‘dichtbij’ in onder “ontdek de actie van de maand”.

dichtbij Juni 2014 > 19

IN MEMORIAM “Dood ben ik pas als jij me bent vergeten.”

STAN HART

BROEDER GERARD VAN SELST

(1972-2014)

(1922-2014)

Op 12 april nam collega Stan Hart afscheid van het leven en zijn gezin die hij zo lief had, na een lange strijd tegen kanker.

Stan werkte jarenlang op afdeling De Steiger en binnen de mobiele equipe in het P.C. Dr. Guislain in Gent. Zijn collega’s schreven het volgende:

Broeder Gerard kwam uit het Nederlandse ’s Hertogenbosch en bleef daarna, zoals meerdere Nederlandse broeders, in België. Na zijn studies aan de Normaalschool in Zwijnaarde trok hij naar Brussel om er les te geven bij de blinden. Hij gaf les in Leopoldsburg, Sint-Truiden en Leuven, om finaal zijn droom in vervulling te zien gaan: missionaris worden in Afrika.

Vele jaren verbleef hij in Kabinda in Congo, eerst als leraar, later als overste en directeur van de secundaire school.

Daarna was hij nog overste en directeur in Zaza, Rwanda en leerkracht in Lusambo, Congo en in Pietersburg, ZuidAfrika. In Bujumbura werd hij overste en econoom. Vanuit zijn ervaring in Zuid-Afrika gaf hij er ook Engelse les. Toen die communiteit om politieke redenen gesloten werd, verhuisde hij naar Rwanda, en werd er overste van de communiteit in Ndera en tegelijk econoom van het ziekenhuis.

Hij maakte er in 1994 de genocide mee en kon pas na 10 dagen bevrijd worden, een zeer traumatisch gebeuren in zijn leven. In 1995 keerde hij definitief terug naar België.

Hij werd overste van de communiteit in Guislain in Gent tot een zware beroerte in 1999 hem trof en hem naar onze rusthuizen in Zelzate en Beernem bracht. Dit was voor Br. Gerard de zwaarste periode van zijn leven. Dat hij hulpbehoevend werd, kon hij maar moeilijk een plaats geven.

Br. Gerard wist te genieten van het goede, hield zich fit met een dagelijkse partij tennis en genoot van zijn goede relaties met zijn familie. Br. Gerard was een man zonder conflicten die probeerde met eenieder op goede voet te staan.

Stan, kleine verpleger, grote mens, taaie mens.

Verpleger. In hart en nieren, een roeping, … Iedere cliënt wilde wel verzorgd en begeleid worden door jou. Altijd beschikbaar, altijd uitgaand van het goede, niet opgeven.

Zalige en trouwe collega. Iedereen wilde wel als duo gekoppeld zijn aan jou. Alles was goed, zelfs met de beste wil ter wereld lukte het niet om ruzie met je te krijgen.

Schone mens. Jezelf steeds wegcijferen, geven – geven – geven. Maken ze die nog vandaag? Daarom was iedereen zo opstandig bij je ziekteproces. Waarom net jij? Hoe onrechtvaardig kan het zijn? Mensen als jij hebben we meer nodig: in de hulpverlening, als collega, als vriend, als familielid, als partner, als papa,…

Taaie mens. Topper in judo, meester in controle. Meesterlijk hoe je bv. aan Steven, een prikkelbare cliënt van 2m09, 160 kg, schoenmaat 49, vroeg: “Steventje, ga jij je pilletjes pakken?” Steventje zei: “Ba jaak ventje, voer joen ga ’k dat doen.”

Taai ook hoe je vocht tegen je ziekte! Hoe je ermee leerde leven. Hoe je controle hield tot op het einde. Hoe je dankbaar was voor het mandaat dat je kreeg van je naasten om eindelijk voorgoed te kunnen rusten.

Stan, we moeten afscheid nemen van een kleine verpleger maar zo’n grote mens. We moeten je laten gaan. We zijn je onwaarschijnlijk dankbaar.

Het ga je goed.

20 > dichtbij Juni 2014

Br. Gerard is overleden op 19 april.

AAN HET WOORD

Annemie Cailliau en Patrick Allegaert

Elke tentoonstelling is een nieuwe droom.

Als je ooit in Sint-Petersburg, New York, Berlijn of Madrid een kunstkenner tegen het lijf loopt, vraag dan eens of hij Museum Dr. Guislain kent. Veel kans dat je een enthousiaste ‘ja’ hoort. Weinig musea zijn immers zo uniek.

De hele geschiedenis van de psychiatrie gaat er in enkele verdiepingen voor je open en tegelijk ontdek je in de tijdelijke collecties actuele en verrassende invalshoeken met een link naar geestelijke gezondheidszorg. En bovenal: dit is een museum van de Broeders van Liefde! “We willen vragen oproepen bij de bezoeker en tonen dat psychiatrie heel veel facetten van het leven raakt”, vertellen bezielers Annemie Cailliau en Patrick Allegaert.

MATTIAS DEVRIENDT

FILIP ERKENS

dichtbij Juni 2014 > 21

> “Jaarlijks komen 1.400 groepen en ongeveer 60.000 bezoekers langs. Onze werking en netwerk zijn veel internationaler geworden”, vertelt Annemie Cailliau.

Dichtbij: Hoe zijn jullie bij het Museum Dr. Guislain terecht gekomen?

Annemie Cailliau: “Ik deed in 1982 stage in het P.C. Dr. Guislain in Gent en startte daarna als psychiatrisch verpleegkundige. In die tijd wilde broeder René Stockman een museum oprichten en hij zocht mensen die interesse hadden voor de geschiedenis van de psychiatrie.

Ik ben gedurende jaren op zoek gegaan naar voorwerpen over die geschiedenis. Uiteindelijk konden we zo het Museum Dr. Guislain openen in 1986.”

Patrick Allegaert: “Vanaf dan hielp ik als vrijwilliger bij het maken van de catalogi en de opstart van tentoonstellingen. Het museum was toen 3 dagen per week open en bevond zich op een klein deeltje van de zolder.”

2000 Dichtbij: Wat waren voor jullie de sleutelmomenten in de geschiedenis van het Museum Dr. Guislain?

Patrick Allegaert: “Het verhaal van het museum is een verhaal van stappen. Stappen op vlak van kwaliteit, bezoekersaantallen, erkenning, pers en media of infrastructuur.

22 > dichtbij Juni 2014

Altijd hebben we geprobeerd om tentoonstelling per tentoonstelling te evolueren. In 1995 breidden we het museum bijvoorbeeld sterk uit voor de tentoonstelling ‘Doodgezwegen’. ‘Gestoorde vorsten’ in het jaar 2000 zorgde dan weer voor een stap voorwaarts op vlak van nationale en internationale erkenning omdat daarin zoveel aspecten samenkwamen, denk maar aan ‘macht en waanzin’, de link naar hedendaagse kunst, art brut en outsiderkunst.”

Annemie Cailliau: “Het jaar 2000 was écht een schakeljaar op vele vlakken. In ‘Gestoorde vorsten’ hebben we gestreefd naar een combinatie van stukken met documentaire waarde en outsiderkunst, een methode die we daarna eigenlijk bij al onze tentoonstellingen hebben doorgetrokken. Tegelijk werd ons gebouw als monument erkend en kregen we een erkenning van de overheid in wat we noemen

de ‘hoogste categorie’. Dat betekent dat ons museum op het niveau van het SMAK en het Museum voor Schone Kunsten kwam, wat zorgde voor extra subsidies. Ondertussen komen er jaarlijks 1.400 groepen en ongeveer 60.000 bezoekers en zijn onze werking en netwerk veel internationaler geworden. Een beetje in het spoor van wat Triest en Dr. Guislain gedaan hebben met de psychiatrie.”

Dichtbij: Wat is het doel van een museum over de psychiatrie?

Patrick Allegaert: “Het museum is opgestart om de beeldvorming rond psychiatrie te veranderen. Via onze tijdelijke tentoonstellingen proberen we vragen op te roepen bij de bezoeker. Zo tonen we hen dat geestelijke gezondheidszorg heel veel facetten van het leven raakt.

Daarnaast stellen we ook mensen met een verleden van psychische kwetsbaarheid te werk, zowel als

“IN JAPAN IS HET TABOE ROND

PSYCHIATRIE VEEL GROTER DAN HIER.”

suppoost, wetenschappelijk werker bij de technische dienst of als gids.

Dat zijn onze twee kernopdrachten.”

Japan Dichtbij: Hoe staat het met het beeld dat Belgen hebben van ‘de psychiatrie’?

Annemie Cailliau: “In hoogopgeleide samenlevingen zoals Japan is het taboe rond geestelijke gezondheidszorg veel groter dan hier. Door een meer wetenschappelijke benadering, door psychiatrische ziekenhuizen open te stellen en familie en vrienden te betrekken bij het ziekteproces creëerde onze samenleving openheid voor mensen om met hun psychiatrische problematiek naar buiten te komen. Het is mooi als sleutelfiguren zoals Selah Sue of Guy Vanhengel vandaag via hun getuigenis dat taboe helpen doorbreken. Vandaag is het trouwens ook ondenkbaar dat de pers ons museum beschrijft als ‘gekkenmuseum’ of ‘horrorplek’, zoals vroeger. Er is echt veel veranderd in 25 jaar.”

Dichtbij: Niet alleen het beeld van de psychiatrie is veranderd, maar ook de psychiatrie zelf. Welke invloed heeft dat op de kunst?

Annemie Cailliau: “Psychiatrie zoekt vandaag veel meer zijn plek ín de samenleving en sluit zich niet langer op binnen de muren van een instituut.

Thuisbegeleiding, mobiele teams en behandeling op maat zijn actuele tendensen waarvan ik niet weet of ze binnen 50 jaar nog zullen bestaan.

De geschiedenis is een golfbeweging waarin verschillende benaderingen elkaar afwisselen. Het enige wat constant is, is dat de menselijke geest een inspiratiebron zal blijven voor kunstenaars. Dat onbegrijpelijke proberen zij te verwoorden in een taal – hetzij beeld, foto of schilderkunst – en die uitdrukking evolueert mee met zijn tijd. Maar ook patiënten of ervaringsdeskundigen proberen hun gevoelens te verwoorden in een taal die ze zich eigen maken. Soms ontdekken ze tijdens hun ziekte hun talent daarvoor. Dat is mooi.”

Dichtbij: Proberen jullie als museum ook letterlijk buiten jullie muren te treden?

Patrick Allegaert: “We hebben zeer lang gezocht naar manieren om een

Wie zijn?

ANNEMIE CAILLIAU

PATRICK ALLEGAERT

> PATRICK ALLEGAERT (59) en ANNEMIE CAILLIAU (56) zijn allebei getrouwd en wel met elkaar. > Ze hebben 2 zonen: Bram en Thomas. > Op een verloren zondagnamiddag leest Patrick graag een roman of gaat fietsen in het Meetjesland. Annemie houdt vooral van wandelen, maar kan ook een goed boek smaken.

relatie te kweken met onze buren.

Dat was echt geen makkelijke oefening. Samen met de stad Gent hebben we een aantal jaar geleden buurtbewoners uitgenodigd om een object te kiezen in het museum. We hebben er zo 70 uitvergroot en aan blinde ramen gehangen. Daarna hebben we een stoet met de buurtbewoners én met het schepencollege georganiseerd. Er was 400 man: een succes! Sindsdien hebben we die relatie verder uitgebouwd.

Het is belangrijk dat we onze site ontsluiten.”

Dichtbij: Als jullie een kunstwerk mochten kiezen uit de collectie, welk werk springt er dan uit?

Annemie Cailliau: “Voor mij zijn dat werken rond ‘de boeien’. Die ‘boeien’ staan symbool voor de geschiedenis van de psychiatrie.

‘Het breken van de boeien’ verwijst letterlijk naar hoe mensen door Triest en door Dr. Guislain ‘bevrijd’ werden uit het Gerard de Duivelsteen. Een revolutionair moment in de geschiedenis van de geestelijke gezondheidzorg.”

Patrick Allegaert: “Ik vind dat heel moeilijk. Er is zo veel…(denkt). Ik geniet vooral van het totale plaatje.

Bij iedere tijdelijke tentoonstelling is er een catalogus. Die reeks catalogi naast elkaar leggen, is voor mij het mooiste.”

Dichtbij: Welke rol zien jullie voor het museum binnen de organisatie Broeders van Liefde?

Patrick Allegaert: “We vinden het belangrijk dat geschiedenissen, zowel van de congregatie als van de psychiatrie, bewaard en gedocumenteerd worden. Wij zien het dan ook als onze taak om samen met de psychiatrische ziekenhuizen een soort ‘erfgoedgemeenschap’ te creëren. Vroeger was het moeilijk om binnen te gaan in een voorziening en de medewerkers te overtuigen van het belang om oude voorwerpen of materialen te bewaren. Nu zien we het omgekeerde. Medewerkers uit de ziekenhuizen doen steeds vaker een beroep op ons om hun kunstprojecten te begeleiden.

Wij proberen hen te inspireren en feedback te geven.”

Sodexo Dichtbij: Waarom moeten we die hele geschiedenis eigenlijk bewaren?

Patrick Allegaert: “Het documenteren en bijhouden van geschiedenis geeft ons de kans om actuele debatten een totaal ander reliëf te geven. Er is bijvoorbeeld de eeuwige vraag of psychiatrie vooral biologisch of psychologisch benaderd moet worden. De geschiedenis toont dat die 2 voortdurend een

dichtbij Juni 2014 > 23

sen zijn we ook al bezig met de tentoonstellingen van 2015 en 2016 over gelaatstrekken en schaamte. Een tentoonstelling is echt een proces dat nooit helemaal af is.”

> “We kijken bezorgd naar de commerciële initiatieven in de geestelijke gezondheidszorg. De tijd zal moeten uitwijzen of dat een goede tendens is”, zegt Patrick Allegaert.

pendelbeweging maken. Wat Dr. Guislain en de eerste broeders deden in de eerste helft van de 19de eeuw: dat was ongelooflijk pionieren. 100 jaar later kunnen we over sommige van hun methoden kritisch zijn, maar als we die methoden plaatsen in de geschiedkundige context, worden ze begrijpelijk en tastbaar. Maar daarvoor moet je natuurlijk die context wel documenteren en bijhouden.”

Annemie Cailliau: “Wie inzicht heeft in de geschiedenis, kan tendensen of vooroordelen beter nuanceren.

Het is mooi om te voelen dat ons museum daaraan kan bijdragen.”

Dichtbij: Zien jullie vandaag evoluties die jullie zorgen baren?

Patrick Allegaert: “Recent werd de uitbating van het psychiatrisch ziekenhuis voor geïnterneerden hier in Gent toegewezen aan Sodexo, een private investeerder.

Wij kijken bezorgd naar die commerciële initiatieven in de sector, maar de tijd zal moeten uitwijzen

of dat een goede tendens is. Vorige week modereerde ik een debat tussen drie kunstenaars die met die problematiek bezig zijn. Uit het publiek kwamen daarover heel wat vragen en bezorgdheden. Ik zie het vooral als onze taak om die dingen mee bespreekbaar te maken en het gesprek op gang te houden.”

Dichtbij: De volgende tentoonstelling heet ‘Ik zie wat jij niet ziet’ en gaat over autisme en psychiatrie.

Hoe is die tentoonstelling ontstaan?

Patrick Allegaert: “Op zeker moment kwam er een man uit Duitsland langs met de groeten van Jan Hoet. Zij hadden in Duitsland samen een grote tentoonstelling opgezet met werk van kunstenaars die aan autisme lijden. Daarop hebben we een nieuwe selectie gemaakt uit die werken en geprobeerd om het thema open te trekken door ze aan te vullen met werken uit België en door een belevingsparcours te organiseren voor bezoekers. Maar kijk, ondertus-

“HET WORDT EEN HELE UITDAGING

OM DE ‘GESCHIEDENIS VAN DE PSYCHIATRIE’ BEGRIJPELIJK TE MAKEN VOOR KINDEREN.”

Dichtbij: Dat kan ik me voorstellen.

Maar een tentoonstelling opstarten: hoe gaat dat in zijn werk?

Patrick Allegaert: “Dat is heel verschillend. Bij de ene tentoonstelling hebben we meteen een titel en een beeld, bij de andere loopt dat proces trager. Het is altijd een hele puzzel, zowel inhoudelijk als budgettair, om een evenwichtig en sterk verhaal te brengen voor een publiek van leken én psychiaters. Meestal onderzoeken we eerste onze eigen collectie.

We kijken naar de metaforen die bijvoorbeeld voor schaamte ontstonden in andere culturen, zoeken naar invalshoeken die verrassend relevant zijn, spreken erover, lezen erover en zoeken linken tussen het thema en psychiatrie en geschiedenis. Op die manier ontstaat een rode draad. En soms moet je geluk hebben. De foto’s van Roger Ballen die hier 2 jaar zullen hangen, zijn voor ons in principe onbetaalbaar, maar hij wilde per se hier tentoonstellen.”

Annemie Cailliau: “Bij de samenstelling van een tentoonstelling richten we ons qua niveau op de 18-jarigen, maar de komende jaren vernieuwen we onze permanente collectie over de geschiedenis van de psychiatrie en we willen dat verhaal ook begrijpelijk maken voor kinderen. Dat wordt een hele uitdaging!”

Dichtbij: Waar dromen jullie nog van?

Patrick Allegaert: “Elke tentoonstelling is voor mij een nieuwe droom. Iedere keer proberen we opnieuw een meesterwerk te maken.”

Annemie Cailliau: “Het zou mooi zijn als we onze permanente en tijdelijke collecties ruimtelijk meer kunnen integreren zodat de site echt helemaal tot leven komt en zodat mensen buiten kunnen wandelen en daar ook de geschiedenis van de psychiatrie en van de gebouwen kunnen zien en horen. Ik hoop dat ons museum zich in de toekomst nog meer ontsluit en een nog coherenter verhaal vormt.” n > www.museumdrguislain.be

24 > dichtbij Juni 2014

DE PIONIER

B

ijna 40 jaar geleden

startte ik samen met Eric Verzelen de boekhouding op in

psychiatrisch centrum Dr. Guislain. Op mijn zestigste zwaaide ik af, maar 4 jaar na mijn pensioen hoorde ik dat ze mijn hulp tijdelijk nodig hadden en dus nam ik thuis een sabbatjaar en keerde terug. Ik ken de mensen hier. Ik voel me hier goed. Ik ben verbonden met de instelling.

In al die jaren is er veel veranderd. Toen ik begon, ging de aandacht vooral naar het beheer van de patiëntengelden. De broeders hielden de rekeningen bij: patiënt x is zoveel dagen bij ons, vermenigvuldigd met een vaste prijs per dag. En dat was het. Nadien namen leken over. Er kwam een boekhoudkundige machine, en niet veel later startten we in ons ziekenhuis de eerste computer op. Lepeltje per lepeltje evolueerden we naar de complexe boekhouding van vandaag.

Return Ook al werk ik op een administratieve dienst, toch draag ik mijn steentje bij aan de zorg voor mensen die het minder goed hebben. Ik ben een deeltje van het radarwerk, een schakel van de ketting.

De missie is voelbaar tot in de boekhouding. We moeten de cijfers halen, maar vergeten de mensen achter die cijfers niet.

Patiënten komen af en toe bij mij binnen of gaan naast mij zitten in de cafetaria. Dat contact is belangrijk. Ze zijn een deel van mij.

Vroeger werden hier ook mensen met een mentale beperking opgenomen. Zij vlogen me soms letterlijk om de hals. Wie dat niet gewoon is, deinst misschien terug. Ik doe het omgekeerde en stap naar hen toe. Ik krijg een geluksgevoel in return.

Ondertussen zijn de deadlines gehaald en staat een opvolgster klaar. Ik kan stilaan opnieuw beginnen afronden.

Paul De Timmerman (64) was 38 jaar lang de hoofdboekhouder in P.C. Dr. Guislain in Gent. Vier jaar geleden ging hij met pensioen. Toen de instelling hem begin dit jaar aarzelend vroeg om tijdelijk terug te keren, twijfelde hij geen seconde.

De kist op de foto werd vroeger meegenomen door broeders die op missie gingen in het buitenland.

Vandaag staat ze symbool voor hoe medewerkers die missie willen belichamen en uitdragen in hun dagdagelijkse werk.

ANNELIES NAERT

FILIP ERKENS

dichtbij Juni 2014 > 25

ETCETERA

In een grote organisatie valt elke dag wel een pak verjaardagen te vieren. Dat ook de scholen of instellingen zelf die gelegenheid te beurt valt, komt iets minder vaak voor.

Dit jaar worden echter heel wat jubilea gevierd. We zetten de feestneuzen op, zingen vrolijk mee en staan even stil bij heel wat geschiedenis in onderwijs en zorg.

En de feestende cijfers zijn: 25, 40, 75, 90 en 150!

DAMIEN VERSELE, BART JANSSENS, BENJAMIN ROMBAUT EN ANNELIES NAERT

25

Al 25 jaar richt het Sint-Eduardusinstituut in Merksem sportrichtingen in. Het kon niet anders dan dat dit sportief gevierd werd. In een fluogele sliert trokken de leerlingen en leerkrachten per fiets naar Antwerpen om het feestjaar af te trappen met een flashmob op de Grote Markt en de Groenplaats. “Het grote galabal, de sportquiz en de schooltriatlon maakten dit lustrumjaar compleet”, zegt algemeen directeur Bart Janssens.

26 > dichtbij Juni 2014

De Sleutel, opgericht in 1974, is op 40 jaar tijd uitgegroeid tot een Vlaams netwerk van verslavingszorg met 10 afdelingen die preventie, ambulante en residentiële hulpverlening en werkgelegenheid aanbieden voor mensen met drugproblemen. Sinds 1991 maakt De Sleutel, met ongeveer 220 medewerkers, deel uit van de sector geestelijke gezondheidszorg van de Broeders van Liefde. “De ambitie om te streven naar een drugsvrije samenleving kunnen we enkel realiseren met de hulp van gedreven en goed opgeleide medewerkers”, zegt algemeen directeur Damien Versele. “Met enthousiasme en professionaliteit bieden ze dag in dag uit kwaliteitsvolle zorg aan de cliënten. In 2014 kijken we fier terug op de stevige realisaties van het verleden, met de blik op de toekomst. We gaan feesten op 5 september en er vindt een academische zitting plaats op 14 november.”

40

“Saint-Paul’s got talent, en dat al 75 jaar lang”, vertelt Benjamin Rombaut.

Dus kwam er dit jaar een luxe-editie van het jaarlijkse spektakel waarop leerlingen en leerkrachten van het Sint-Paulusinstituut in Gent het beste van zichzelf geven. “Het schooljaar werd afgetrapt met een groot campusspel, op elk van onze vier vestigingsplaatsen. Tijdens het spel werden verschillende kunstwerken gecreëerd in het teken van het jubileum.

Er was ook een fototentoonstelling en speciaal voor de gelegenheid werd een biertje gebrouwen: Amedee. Foto’s en getuigenissen van 75 oud-leerlingen werden gebundeld in een boek.”

75

> Het jubileumboek is te koop op het secretariaat van de school in de Patijntjesstraat 45 in Gent. Het kost 17 euro.

WEDSTRIJD

90 Psychiatrie en Verpleging bestaat 90 jaar. Het tijdschrift voor hulpverleners in de geestelijke gezondheidszorg evolueerde van een contactblad onder Broeders van Liefde waarin praktijkervaringen werden gedeeld naar een informatief magazine waarin hulpverleners, therapeuten en artsen elkaar op de hoogte houden van evoluties en innovatieve praktijken. Sinds dit jaar is het tijdschrift in handen van uitgeverij Garant, maar de inhoudelijke aansturing gebeurt nog vanuit de organisatie Broeders van Liefde. > Medewerkers van de organisatie Broeders van Liefde kunnen een jaarabonnement nemen aan het voordeeltarief van 25 euro.

Interesse? Neem dan contact op met annelies.naert@fracarita.org.

Voor de meest spectaculaire verjaardag moet je dit jaar bij P.C. Sint-Jan-Baptist in Zelzate zijn. Het psychiatrisch centrum bestaat 150 jaar!

“Het hele jaar plannen we een aantal activiteiten voor en door patiënten, bewoners en medewerkers. Dat gaat van sport tot concert, van kunst tot keuken, en van film tot fuif. Daarnaast zetten we in op evenementen die de ruimere samenleving actief betrekken”, vertelt Eddy Carrette. “We kijken niet enkel terug op een lange geschiedenis van zorgverlening. We gebruiken ons feestjaar ook om veranderingen in de geestelijke gezondheidszorg extra kracht bij te zetten. Kwaliteit, efficiëntie, transparantie, digitalisering en samenwerking zijn daarin de belangrijkste sleutelwoorden.”

150

> Je kan de feestkalender van P.C. Sint-Jan-Baptist raadplegen op www.pcsintjanbaptist.be. Foto’s en reacties zijn te vinden op hun facebookpagina.

Massaal veel lekkerbekken waagden vorige keer hun kans. Maar slechts drie collega’s vielen in de prijzen. Anja Van Thuyne van het Sint-Paulusinternaat in Gent won een cadeaubox ‘Tapas, meditteraan genieten’. Een exemplaar van ‘The Food Sessions, het boek’ is onderweg naar Annick De Vos uit P.C. Zoete Nood Gods in Lede en naar Hedwig Van Schil uit P.C .Sint-Amedeus in Mortsel.

Smakelijk!

PROPERE LEI Wie terugblikt en oude dozen opent, krijgt soms te maken met stof en vuil. Herbegin daarom met een propere lei en kijk met goede moed vooruit dankzij het assortiment kuisproducten dat Dichtbij gratis mag weggeven. Vier collega’s kunnen zich verkneukelen op een heel gamma aan schoonmaakmiddelen van Ecolab!

FRISSE BLIK Voor wie ook persoonlijk een grondige ‘lenteschoonmaak’ vooropstelt, heeft Dichtbij een geschenkdoos verzorgingsproducten van Dermavital klaarliggen. Dankzij de waslotion, douchecrème en bodymilk zullen 15 medewerkers van Broeders van Liefde blinken als nooit tevoren.

SPEEL MEE! Stuur het antwoord op de volgende drie vragen naar annelies.naert@fracarita.org én vermeld je voorkeurprijs + werkplek. Deelnemen kan ook via het wedstrijdformulier op www.dichtbijmagazine.be.

1. Hoeveel jaar bestaat P.C. Sint-Jan-Baptist?

2. Met wie won klas 6HA uit Visitatie Mariakerke een ontmoeting?

3. Van wie is de quote ‘Hier is het elke dag retro’?

Veel succes!

Niet gewonnen? Als medewerker van de Broeders van Liefde kan je genieten van tal van personeelsacties.

Meer info op p. 19 of op onze website, www.dichtbijmagazine.be.

dichtbij Juni 2014 > 27

IN BEELD

Nostalgie op zolder FRANCIS TILBORGHS

De smaak van verlof

aan haar haarvlechten bond. Zij wierp dat garen naar de buurmeisjes en die konden haar wekken door aan dat garen en dus ook aan haar vlechten te trekken.”

Dichtbij wenstnde je een deugddoee! vakantie to

maar gooien nu even de riemen los.” Leerkracht “’s de meisjes die zich gewassen en IlseOchtends Josson enmoesten secretariaatsmedewerkster aangekleed hadden, hun knieën zitten met het gordijn Sandrine Soeffers uitop het BuSO van K.I. Woluwe dicht en met gevouwen aanzomer de buitenkant.

Zo kon zetten met een tevredenhanden gevoel de in. de zuster-met-toezicht zien welk meisje nog niet klaar “Tot in september!” was, of welk meisje wegens ziekte niet opstond. Het is bekend dat een meisje, de latere zuster Godelieve, spingaren

In Sint-Idesbald zijn 39 chambrettes bewaard gebleven. “De chambrettezaal staat er sinds 1juli 1991 verlaten bij” zegt Rik. “De huidige behouden status herinnert ons wel nog levendig aan de tijd van toen.”

www.kliek.be ¬ 13-3137

Rik Demeulemeester (59) is receptionist in O.C. SintIdesbald. Hij is ook de man van de sleutels. Eén van die sleutels past op de ruimte met oude chambrettes op de campus in Moorslede. “Chambretten zijn een soort houten hokjes die dienden als ‘kamers’ voor de internen vroeger”, vertelt Rik. “Er was een kort bed met kussen en sprei, een FRANCIS TILBORGHS tabouretje, een lavabo met spiegel, een pispot, wat wasgerief, gebedskaarten een kaarsjeschooljaar, voorzien.”

“Wij kijken terug open een geslaagd