Hinaikeahi & Hinaikawai

Page 1

Mo‘olelo Mana Kū‘oko‘a Ha‘ule Lau 2009 Kumu Keahi

Hina-i-keahi a me Hina-i-kawai No Hilo, Hawai„i „o Hinaikeahi a me Hinaikawai, a he mau wāhine kupua lāua. No Hali„a „o Hinaikeahi ke kaikua„ana. „O Hinaikawai nō kona muli no Pu„uhonu mai. I ke kaikua„ana ka mana e hana i nā mea kūpaianaha me ke ahi, a i ke kaikaina ho„i me ka wai. Ua māhele „ia ko lāua mau „āina a me ko lāua mau kānaka e ko lāua makuahine, e Hina. I ka hiki „ana mai o kekahi wī weliweli ma luna o ka „āina, ua nui ka uē o kānaka i ka pōloli. Ua nui nō ho„i nā keiki li„ili„i i make i ka nele o ka makuahine i ka waiū. Nānā mai nei „o Hinaikeahi i kona po„e kānaka, a ua hū a„e nei ke aloha iā lākou, no laila „o ia i hea mai ai iā lākou e „ākoakoa aku i kona alo. Kauoha aku nei „o ia i nā kāne e ahonui a e hele i ke kuahiwi i ka lapulapu wahie, a i ka muliwai i pōhaku imu. A i ke āhua „ana o kēia mau mea, e hana i imu „ena„ena nui. Kāhāhā ka na„au o kanaka i ke kauoha „ia i imu, „oiai „a„ohe mea „ai e ho„omo„a aku ai. No ke aloha nō i ke ali„i, hana kunukunu „ole I ka mākaukau „ana o ka imu, hele ka„apuni a„e nei „o Hinaikeahi, a „ōlelo iho nei, “Ma „ane„i ka „uala, ke kalo, ka uhi, „īlio, pua„a, i„a, hāpu„u, a me ka moa!” Pau nō kāna „ōlelo „ana, ho„i aku nei „o ia i waena o ka imu, a hea maila i kānaka e uhi iā ia i ka lepo. Uē a„e nei kānaka, “ ‘A‘ole! ‘A‘ole! ” „Ōlelo mai nei „o Hinaikeahi, “E o‘u mau kānaka, mai uē ‘oukou! E uhi mai i ka lepo ma luna o‘u, a e hele a‘e au i nā kūpuna akua o kākou i ola no kākou. E nānā ‘oukou i ke kolu o ka lā, a ‘ike ‘oukou i ke ao e kau pono ana ma luna o ka imu nei. I kū he wāhine me ke ‘ano ‘oli‘oli ke nānā aku, hu‘e ‘ia ka imu. E uhi mai ia‘u!” Me ka hopohopo nō ua kanu aku ai nā kānaka i ke ali„i aloha o lākou. I ke kolu o ka lā ua „ike „ia he ao, kohu kino wāhine, ma luna pono a ka imu, „o ko lākou hu„e nō ia i ka imu. „A„ohe i loa„a aku „o Hinaikeahi e moe mai ana, akā „o nā mea „ai wale nō āna i helu ai: „o ka uhi, ke kalo, ka i„a a pēlā wale aku. Pau nō kā lākou wehewehe „ana, „ike „ia „o Hinaikeahi e ho„i mai ana mai kahakai mai, ua „ohu„ohu i ka lei limu kala. Me ka „āwīwī loa i ku„i „ia ai ka „ai, a noho lākou a pau e pā„ina. Iā lākou e „ai ana, ha„i mai „o Hinaikeahi i kona hele „ana i nā kūpuna ahi e aloha mai iā lākou. A i ka piha „ana o kāna imu i ka „ai, ua hele „o ia i ka „au„au kai me Hina„ōpūhalako„a. E like nō me ke „ano ma„a mau o kānaka, „o ka wala„au, ua „ohi„ohi aku nei ko Hinaikeahi mau kānaka i ko Hinaikawai i ka „ono maoli o nā mea „ai a ka haku o lākou i ho„olako ai. Ho„i aku nei ko Hinaikawai mau kānaka, a uē aku nei i ke ali„i o lākou, me ka hō„ike pū aku nō ho„i i nā mea a pau a lākou i lohe mai ai mai nā kānaka o Hinaikeahi mai. Komo iho nei ka mana„o lili i loko o Hinaikawai. Kauoha aku nei „o ia i nā kānaka e hana nui, a i ka mākaukau „ana, ua ho„ohālike „o ia me kā kaikua„ana i ka helu papa i nā mea „ai; a pau ia, hea aku nei i nā kānaka e uhi iā ia ka lepo. I ke kolu o ka lā „omamalu ia; ua „ike „ia he ao uliuli, me he wahine lā, e kau pono ana ma luna o ka imu. Me ka „eleu loa i hu„e ai nā kānaka i ka imu. Āuē! „A„ohe „ai i loa„a aku, akā „o ke kino papa„a wale nō o Hinaikawai ! I ka hāmama „ana o ka imu, ua ho„ohelele„i ka ua, a ua „ōlelo „ia, „o nā waimaka ia mai ka lani mai no Hinaikawai. Inā ua ki„i nō „o Hinaikawai i kona māhele, he wai, inā nō ia i ola. „„ole na„e, pi„i koke ka lili, a lele kāmoko i ka mana o ke kaikua„ana. „O ka hopena ia o ka ho„oki„eki„e. „Ike a„e nei nā kānaka, „a„ohe o lākou haku, „a„ohe mea „ai, „o ka ho„i nō ia o lākou a pau me Hinaikeahi.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.