Flevoland en Gooi- en Eemland Business by People's Business

FLEVOLAND & GOOI- EN EEMLAND

REGIONAAL ZAKENMAGAZINE | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

Hoogleraar Annemieke Roobeek Organiseren en samenwerken

PREVIEW KATERN People’s Business Magazine

Zes jaar ‘Kansen voor Flevoland’

Unieke ondernemers zorgen voor innovatie en meer banen

De makelaar die voor ú werkt

Bolderweg 1

Almere Buiten

Bolderweg 2

Almere-Buiten

TE HUUR

TE HUUR • Logistiek en/of productielocatie bij uitstek; • Gelegen op bedrijventerrein De Vaart – Almere Buiten; • Bedrijfsruimte beschikbaar ca 7.000 m2 vanaf circa 750 m²; • Vrije hoogte 10 meter; • Vloerbelasting bedrijfshal 4.000 kg/ m²; • 4 loadingdocks met leveler en dockshelter beschikbaar; • Hoge milieucategorie toegestaan; • Optioneel beschikbaar circa 2.200 m2 kantoorruimte vanaf circa 200 m²; • Voldoende parkeerplaatsen op eigen terrein;

• • • • • • • • • •

Gelegen op bedrijventerrein De Vaart – Almere Buiten; Zichtlocatie vanaf de ring van Almere; Bushalte op loopafstand; Ca. 1.013 m2 kantoorruimte op 4e verdieping; Huurprijs € 90, - per m²/per jaar, excl. BTW; Luxe opleveringsniveau waaronder klimaatbeheersing; Receptiedienst aanwezig; Servicekosten in overleg; Parkeerplaatsen op eigen terrein; Aanvaarding in overleg.

• Aanvaarding in overleg.

Damsluisweg 13

Almere-Buiten TE HUUR/TE KOOP • • • • • • • • • • • •

Gelegen op bedrijventerrein De Vaart – Almere Buiten; Geschikt voor zwaar transport, opslag fabricaat van volumineuze goederen; Ca. 1.400 m² fabrieksruimte; Ca. 133 m² opslagruimte op eerste verdieping; Ca. 253 m² kantoorruimte; Vrije hoogte circa 10 meter; 5 kranen met kraanbanen; Milieucategorie IV-V; Huurprijs € 110.000,- per jaar excl. BTW; Vraagprijs € 2.100.000 k.k., excl. BTW; Parkeerplaatsen op eigen terrein; Aanvaarding in overleg.

K i j k v o o r a l h e t a a n b o d o p w w w. a r c u r i s . e u Arcuris Bedrijfshuisvesting Schoutstraat 110 1315 EZ Almere T. 036 - 521 19 00 info@arcuris.eu

VOORWOORD VERNIEUWING, VERANDERING, VOORUITGANG! Het is de laatste keer dat ik vanaf deze plaats het woord richt tot u als lezer van Business. Want dit is de laatste editie van dit zakenmagazine. ‘He…, gaan ze er mee stoppen dan?’ zult u zich wellicht afvragen. JA! Na zeventien jaar is het tijd voor een volgende stap. Vanaf begin 2014 gaan we verder met een vernieuwde formule waarbij ons magazine, ons zakennetwerk en onze online activiteiten onder de naam People’s Business worden samengebracht. Mensen vragen ons de laatste tijd regelmatig waarom we deze stap eigenlijk nemen. Waarom de titel veranderen van een magazine dat al 25 jaar bestaat? Dat we al 510 edities van het magazine BUSINESS hebben uitgegeven en al ruim 100 BOB borrels hebben georganiseerd, is voor ons niet bepalend voor wat we in de toekomst willen doen. Het zegt iets over onze uitgebreide ervaring en kennis. Deze ervaring en kennis nemen we natuurlijk mee in de nieuwe formule. Zeventien jaar geleden startten we vanuit de woonkamer met ons eerste zakenmagazine Overijssel BUSINESS. Inmiddels zijn we veel meer dan een uitgeverij en is onze core business geworden ‘het verbinden van mensen en merken’. Het gaat binnen een regionale economie vooral om mensen. It’s about People in Business! Zeker. We leven in een digitale maatschappij waarin we allemaal online actief zijn op Linkedin en Facebook. We leggen hier nieuwe contacten. Maar deze contacten blijven oppervlakkig zonder een persoonlijke kennismaking. People’s Business Netwerk richt zich er volledig op om ondernemende mensen met elkaar te laten kennismaken. People’s Business Magazine brengt de verhalen achter ondernemende mensen en organisaties in beeld. Met veel meer diepgang en gevoel dan het ‘oude’ BUSINESS magazine. De nieuwe bladformule van People’s Business is helemaal van deze tijd en geeft het magazine een enorme kwaliteitsimpuls. Het magazine zal ook een mooi magazine worden. Fraaie vormgeving, mooie foto’s en hoogwaardige uitstraling. Een magazine dat je met plezier leest en inspireert tot een actief, ondernemend en gelukkig leven. Ik verheug me op de komende maanden die vooraf gaan aan de eerste editie van ons nieuwe People’s Business Magazine. We zien elkaar dus terug in 2014. Wilt u meer weten over onze vernieuwing en verandering? Neem gerust contact met mij op. Ook als u meer wilt weten over hoe wij uw onderneming beter in beeld kunnen brengen in 2014. Met vriendelijke groet,

Remco Voorn, Uitgever remco@businesscompany.nl

COLOFON

6 Zes jaar Innovatieprogramma ‘Kansen voor Flevoland’

Unieke ondernemers zorgen voor innovatie en meer banen jaargang 29 december 2013, editie 5

REDACTIE ADRES Postbus 257 8530 AG Lemmer Tel. 0514 - 560166 E-mail info@businesscompany.nl UITGEVER Remco Voorn E-mail remco@businesscompany.nl

DIRECTIE Gerda Voorn E-mail info@businesscompany.nl

16 Wehkamp.nl strijkt met megacomplex neer in Zwolle

Met investering is bedrag van 100 miljoen euro gemoeid

18 Humphrey G. van der Laan:

Je kunt de wind niet veranderen, maar wel de stand van de zeilen

20 Organiseren en samenwerken ‘Annemieke Roobeek is voorstander van ‘netwerkend werken’

24 Gadgets 34 Kleine bedrijven hebben de toekomst Verslag eerste regionale bijeenkomst ONL voor Ondernemers

TRAFFIC & COÖRDINATIE E-mail info@businesscompany.nl

REDACTIE Remco Voorn | Thijs Wartenbergh

FOTOGRAFIE Ebel-Jan Schepers | Frans Davids Stephan Jansen

VORMGEVING Daniël van de Kamp E-mail studio@businesscompany.nl

ADVERTENTIE-EXPLOITATIE Remco Voorn E-mail remco@businesscompany.nl Mobiel 06-52306206

WORD VRIEND VAN ‘PEOPLE’S BUSINESS’ People’s Business is een initiatief van Business Company. Kijk voor uitgebreide informatie op www.businessontmoetbusiness.nl. Extra uitgaven kunnen worden aangevraagd door 7,75 euro per uitgave over te maken op bankrekeningnummer 39.82.13.747 t.n.v. Business Publishers Overijssel B.V. o.v.v. gewenste uitgave en aantal.

37 People’s Business - Preview Katern 40 Cor Hospes: Goede content wordt opgepikt

NATIONAAL II ’Nederland moet ambitie tonen’

Nico de Vries (BAM) wil meer lef zien

Schoenmaker blijft bij je leest Facilitaire sector ziet inbesteding vooral als politieke zet

Green means business BREEAM maakt duurzaamheid inzichtelijk

ABONNEMENTEN 47,50 euro per jaar E-mail info@businesscompany.nl

COPYRIGHT Het auteursrecht op de in dit tijdschrift verschenen artikelen wordt door de uitgever voorbehouden. WORD VRIEND VAN PEOPLE’S BUSINESS www.peoples-business.nl

Lees Business Magazine vanaf nu ook digitaal op uw tablet, smartphone of computer. Download onze app in de App Store of surf snel naar www.peoples-business.nl.

Samen met kennisinstellingen en het Flevolandse midden- en kleinbedrijf werkt de provincie aan haar internationale concurrentiekracht.

De gemeente Zwolle heeft een nieuw paradepaardje: het distributiecentrum van online warenhuis wehkamp.nl

Den Haag was op zoek naar 6 miljard in 2014. Dat gaat gebeuren in de stijl van Vulcano.

Prof.dr. Annemieke Roobeek over organiseren en samenwerken. Zij is voorstander van ‘netwerkend werken’.

Wijzijn

“Mijn Donkervoort, een D8 Zetec uit 1994, moeten missen? Het idee dat hij niet meer in de garage staat? Ik moet er niet aan denken. Dat lijkt me een kleine ramp.”

Een verslag van de 100ste BOB Bijeenkomsten in Châteauxhotel De Havixhorst in Meppel en Het Buitenhuys in Oldenzaal.

Met vertegenwoordigers van de landelijke en lokale politiek en ondernemers ging Hans Biesheuvel in gesprek over belangrijkste speerpunten voor een bloeiend ondernemersklimaat in Nederland.

‘KANSEN VOOR FLEVOLAND’ PARELS

Unieke ondernemers zorgen voor innovatie en meer banen

Zes jaar Innovatieprogramma ‘Kansen voor Flevoland’ Samen met kennisinstellingen en het Flevolandse midden- en kleinbedrijf werkt de provincie aan haar internationale concurrentiekracht. Het EFRO, het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling, stelde in 2007 een budget van 33 miljoen euro beschikbaar. Met dit geld is in de afgelopen jaren voor 140 miljoen euro aan investeringen gerealiseerd. Met andere woorden; elke euro leverde vier euro’s op. Het Europese investeringsbudget is dus meer dan verviervoudigd. Innovatieprogramma ‘Kansen voor Flevoland’ gestart. Voor de uitvoering van ‘Kansen voor Flevoland’ heeft de provincie samengewerkt met Syntens Innovatiecentrum, de Ontwikkelingsmaatschappij Flevoland en de Kamer van Koophandel Gooi- Eem- en Flevoland. Het vertrekpunt van deze samenwerking luidde als volgt: een gebundelde kracht als essentie voor het Flevolandse ondernemersklimaat.

Krachtig netwerk Gedeputeerde Appelman en leerlingen Technasium op bezoek bij Luxetenten.com

Innovatie en samenwerking is onmisbaar voor economische groei van een jonge Provincie als Flevoland. Flevoland is een provincie van pioniers en deze pioniersgeest uit het verleden is anno 2013 nog steeds voelbaar. We voelen ons nog altijd uitgedaagd en we gaan uit van kansen en mogelijkheden. Samen werken we aan het creëren van nieuwe kansen: Kansen voor Flevoland.

Kansen voor Flevoland Om de groeikracht van het Flevolandse midden- en kleinbedrijf te vergoten is met Europese middelen in 2007 het

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

Om innovatief en vernieuwend ondernemerschap te stimuleren is er één loket gecreëerd. Één loket voor advisering, kennisuitwisseling en het initiëren van samenwerkingsverbanden. Want innovatie is meer dan techniek, onderzoek en ontwikkeling. Om te kunnen innoveren, moet je namelijk investeren in mensen en in netwerken. Het verbinden van mensen is dan ook één van de speerpunten binnen de provincie Flevoland. Door specifieke kennis te delen, kunnen bedrijven nieuwe producten en diensten op de markt brengen. Van kennis naar kassa. Van idee naar uitvoering. En van plannen naar productie. Want innovatief en vernieuwend ondernemerschap zorgen samen voor economische groei, meer werkgelegenheid en nieuwe kansen voor Flevoland.

Vijf parels staan symbool De Provincie en haar uitvoerende partners kijken terug op een succesvolle samenwerking met elkaar en nog belangrijker met de Flevolandse ondernemers. Ondernemers die de afgelopen jaren hun nek hebben durven uitsteken, die lef hebben getoond en de innovatieve kansen hebben gegrepen. Een inspiratiebron wat is vastgelegd in een prachtige documentaire over zes jaar innovatiestimulering in Flevoland. In deze documentaire staan een aantal ondernemers symbool. Vijf parels waar we als Provincie met recht trots op mogen zijn en die een voorbeeld zijn voor onze jeugd en andere ondernemers in Flevoland.

Documentaire Gepassioneerde ondernemers vertellen in deze documentaire over de essentie van innovatie, het belang van het achterland en hun passie. Zij hebben met hulp van ‘Kansen voor Flevoland’ hun innovaties versneld tot stand gebracht en daarmee omzetgroei en nieuwe banen gecreëerd in Flevoland. In half uur durende documentaire zien we naast de ondernemers ook gedeputeerde Jan-Nico Appelman aan het woord. Hij is in de laatste helft van dit jaar

Gedeputeerde Appelman en leerlingen Technasium op bedrijfsbezoek bij Royal Foods

samen met studenten van het Technasium in Lelystad op bedrijfsbezoek geweest bij de vijf parels. Deze invalshoek met technisch en innovatief geschoolde jeugd is bewust gekozen. Zij zijn immers de toekomst van ondernemend Flevoland. Met ‘Kansen voor Flevoland’ is een goede basis gelegd voor een innovatief Flevolands netwerk, maar hier houdt het niet op.

We blijven ondersteunen De resultaten en ervaringen van ‘Kansen voor Flevoland’ bieden oneindig veel mogelijkheden voor de toekomst. De provincie blijft de komende jaren investeren in het Flevolandse midden- en kleinbedrijf en gaat door met de subsidieregeling FLOO, de TMI regeling en het coachen en adviseren van bedrijven. Verder komt er een nieuwe kredietfaciliteit, speciaal om die ‘moeilijke’ eerste stap richting de markt te ondersteunen. Want het is van essentieel

Technasium leerlingen testen de elektrisch aangedreven Wiedmachine van Paul Andela

belang om de pioniersgeest van Flevoland levend houden en samen te werken aan een gezonde en kansrijke toekomst. De toekomst van Flevoland! Kijk op www.kansenvoorflevoland.nl voor de documentaire.

5 parels Op de volgende 5 pagina’s vindt u de profielen van 5 parels:

Royal Foods

3D Metalforming

Duurzame Aandrijving

Luxetenten.com

Schothorst feed research

De projectresultaten Er zijn ruim 1600 banen gecreëerd. Meer dan 2700 ondernemers hebben deelgenomen aan verschillende voorlichtingsbijeenkomsten en masterclasses. Ruim 1000 unieke bedrijven zijn ondersteund, waaronder 160 startende innovatieve ondernemers. • Er zijn 59 samenwerkingsverban den opgezet voor het ontwikke len van nieuwe producten of diensten en 58 gericht op kennis overdracht. • Er zijn 62 Research & • Development projecten opgezet. • De ondernemers hebben 272 kennisvouchers en 106 FLOO regelingen gebruikt. • De Informal investors hebben voor ruim 7,5 ton geïnvesteerd en er is voor een bedrag van 5,2 miljoen euro geparticipeerd door het MKB & Technofonds.

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

‘KANSEN VOOR FLEVOLAND’ PARELS

Royal Foods

Slimme en gezonde maaltijden in zorginstellingen We horen het vaker, de maaltijden in zorginstellingen zijn smakeloos en ongezond. Hierdoor eten de mensen vaak met tegenzin. Royal Foods wil dit voorkomen. Zij bereiden en leveren dagverse, smakelijke en gezonde maaltijden geserveerd op een porseleinen bord. Maaltijden die wel gegeten worden.

Slimme maaltijden Door een ingebouwde chip en bijbehorende software worden de maaltijden afgestemd op elk individu. Dit zorgt voor een flinke besparing op hoeveelheid, plastic afval en derving van overgebleven voedsel. Een andere functie van deze slimme maaltijden is de mogelijkheid om waar nodig, extra supplementen toe te voegen aan de maaltijd. Dit wordt bijvoorbeeld gedaan wanneer iemand niet genoeg groente binnenkrijgt. “Wij maken gebruik van een zogenaamd foodmanagement systeem en de klant kan dus aangeven wat hij of zij niet lust. Daarnaast geeft het systeem aan of mevrouw Pieters haar groente wel of niet heeft opgegeten en of ze wel voldoende vitaminen heeft gehad”, vertelt directeur Henk van der Steeg. Een slimme oplossing in de huidige trend van ‘Gezond ouder worden’.

Ontwikkeling Henk van der Steeg vertelt dat hij veel heeft gehad aan de financiële impuls via de TMIregeling (Technische Milieu Innovatie) van de Provincie en Kansen voor Flevoland. “Door Kansen voor Flevoland hebben wij de mogelijkheden gekregen om op grote schaal te produceren, individueel en op restaurantniveau.” Mede hierdoor kon snel geschakeld worden met experts. Voor de ontwikkeling van het concept is nauw samengewerkt met een ICT bedrijf en een marketingbureau.

MVO

Veel belangstelling

Royal Foods is als bedrijf veel bezig met maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Er is vanuit de zorg en andere instellingen veel interesse in dit concept. Henk van der

Henk van der Steeg - directeur Royal Foods

Dit is onder andere te zien bij de inkoop van voedingsmiddelen. Hierbij kijken ze altijd met een scherp oog naar de omstandigheden waaronder de producten geproduceerd zijn. Ook proberen zij het milieu te ontlasten door het gebruik van energiezuinige (keuken) apparaten en milieuvriendelijke reinigingsmiddelen.

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

Steeg: “Inmiddels produceert Royal Foods zo’n 3500 maaltijden per dag”. Onder andere Coloriet in Emmeloord werkt al met de slimme maaltijden. Tijdens de zorgbeurs in 2011 toonden veel bedrijven belangstelling, wel 60 leads zijn opgedaan. Naar verwachting gaan de aanvragen in een rap tempo omhoog. Zeker wanneer de langdurige zorgcontracten die zorginstellingen afgesloten hebben met leveranciers, aflopen dit jaar.

Royal foods Niels Bohrweg 10 8218 MD Lelystad www.royalfoods.nl

‘KANSEN VOOR FLEVOLAND’ PARELS

Luxetenten.com

Glamping op Een explosief bedrijf hoog niveau 3D Metalforming in Lelystad

3d Metalforming is letterlijk en figuurlijk een explosief bedrijf. Het bedrijf heeft een oude techniek nieuw leven ingeblazen. Plaatmateriaal omvormen met explosieven in een waterbassin. Hiervoor hebben zij een onder anderen een nieuw waterbassin ontwikkeld. Door het ontwikkelen van vernieuwde, en unieke technieken, is 3D Metalforming hard op weg om marktleider te worden in onder andere, de productie van uit een stuk vervaardigde, dubbel gekromde aluminium producten.

Samenwerken Dat dit project geslaagd is komt mede door de intensieve samenwerking met TNO. Door de samenwerking kon het proces wetenschappelijk onderzocht worden. Directeur Marcel Oud: ‘Dit heeft weer mogelijkheden gecreëerd voor toepassingen in meer en andere branches’.

verde tijdens de Aviation week. Ook is de tweede prijs in de MKB-innovatie Top 100 binnengesleept.

Het bedrijf heeft een behoorlijke ontwikkeling doorgemaakt. Vanuit het Innovatieprogramma Kansen voor Flevoland zijn zij op allerlei manieren ondersteund. Via de adviseurs van Syntens en OMFL wist het bedrijf onder andere contacten te leggen Een primeur in de polder met leveranciers, klanten en kennisinstellinMet het bassin wordt het mogelijk om grote producten van aluminium, zonder assemblage gen. De FLOO- en kennisvoucher-regeling of lasnaad te produceren. Goede voorbeelden werd gebruikt voor de inschakeling van een van zulke producten zijn een cockpit voor een software expert en een expert op het gebied Airbus en panelen voor de kernfusiereactor van positionering in de markt. Daarnaast van ITER. Dit soort producten worden nog ontving het bedrijf van de Provincie Flevonergens anders ter wereld met deze techniek land een forse subsidie vanuit de TMIvervaardigd. 3D Metalforming kan dit wel, regeling (Technische Milieu Innovatie) een echte primeur in Flevoland dus. voor speur- en ontwikkelingswerk. Deze subsidie is gebruikt voor de wereldwijd Op dit moment is 3D Metalforming bezig unieke productfaciliteiten, drukpulsbestenmet de nieuwbouw van een nieuwe fabrieks- dige proceskamer en het waterbassin. hal op bedrijventerrein Flevokust. Daarin gaat de echt grote productie plaatsvinden Rolls-Royce, Airbus en voor grote bedrijven zoals Boeing. De groei Siemens van het bedrijf en het bouwen van dit nieuwe De komende jaren wordt er een gezonde pand zorgt niet alleen voor meer omzet in het groei verwacht in omzet en personele bedrijf maar schept ook nieuwe werkgelegen- omvang. Op dit moment hebben al een aanheid voor Flevoland. tal grote klanten zich gemeld. Denk hierbij aan multinationals als Rolls-Royce, Airbus en Siemens. And the award goes to… Met de innovatieve technologieën van 3D MetalForming zijn al veel prijzen in de wacht 3D MetalForming is met alle ontwikkelingesleept. Zo is de ‘innovation challenge’ gen binnen het bedrijf met recht een Parel gewonnen, wat een internationale prijs ople- van Flevoland te noemen. Marcel Oud

3D-Metal Forming BV Kolkweg 6 8243 PN Lelystad www.3dmetalforming.com info@3dmetalforming.com

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

‘KANSEN VOOR FLEVOLAND’ PARELS

Samenwerking rondom duurzame aandrijving

Elektrisch aangedreven landbouwmachines Kunt u het zich voorstellen? U rijdt langs de landbouwvelden en ziet een werktuig, maar u hoort niks. Het cluster voor Duurzame Aandrijving uit Flevoland maakt dit mogelijk. Met Flevoland als kraamkamer van Europa voor landbouwproducten en machines is dit cluster uitgegroeid tot een groot succes. Van een duurzame werktuigendrager tot een met zonnepanelen elektrisch aangedreven wiedwagen, aan innovatie geen tekort bij de ondernemers van dit samenwerkingsverband.

Duurzame aandrijving Duurzame aandrijving geeft het gezamenlijke thema binnen dit cluster weer. Dirk Bernhardt van Berdi Groenvoorziening, Kornelis Offringa van Offringa Machinebouw en Paul Andela van Andela Techniek & Innovatie waren allen in diverse fases van de ontwikkeling van hun innovatietraject en waren al bezig met het thema duurzame mobiliteit- en aandrijving. Met de hulp van Syntens en Kansen voor Flevoland zijn deze ondernemers bij elkaar gebracht.

Besparen op brandstof en minder geluidsoverlast Door kennisuitwisseling en samenwer-

Vlnr: Dirk Bernhardt, Paul Andela en Kornelis Offringa

king tussen de verschillende bedrijven zijn hier een aantal innovatietrajecten gestart of versneld. Een goed voorbeeld is de samenwerking tussen Berdi en Offringa. Zij hebben samen een duurzame werktuigendrager ontwikkeld. Een machine die aanzienlijk bespaart op de brandstof, minder geluidsoverlast veroorzaakt voor de gebruiker en minder onderhoudskosten met zicht meedraagt. Allemaal voordelen waarmee Berdi zich kan onderscheiden van de rest, iets wat heel aantrekkelijk is voor bijvoorbeeld gemeenten die duurzaamheid hoog in het vaandel hebben staan. Een ander voorbeeld zijn de met zonnepanelen elektrisch aangedreven wiedwagens van Andela Techniek & Innovatie. Ook dit werktuig bespaart op brandstof, veroorzaakt minder geluidsoverlast en zorgt voor milieuvoordelen, maar ook voor betere arbeidsomstandigheden.

De parel van de landbouw Kennisuitwisseling is erg belangrijk voor innovatie. Rond dit thema is ook samengewerkt met kennisinstellingen als Hogeschool CAH Vilentum (Lector Corne

Kocks), TNO, HAN en Wageningen University. Door de samenwerking zijn er diverse innovatieve landbouwmachines gerealiseerd. Hiervoor is gebruik gemaakt van diverse (financiële) regelingen binnen ‘Kansen voor Flevoland’. Deze machines zullen doorontwikkeld blijven worden, en de samenwerking zal doorgaan. Hierdoor zal er meer werkgelegenheid gecreëerd worden en meer landbouwbedrijven gebruik kunnen maken van deze nieuwe technieken.

‘KANSEN VOOR FLEVOLAND’ PARELS

Luxetenten.com

Glamping op hoog niveau

Luxetenten.com is een bedrijf opgezet door twee buren, Leon Juffermans en Patrick Damen. Beide ondernemers waren ergens anders aan het werk toen ze de kans zagen om iets nieuws te beginnen. Deze kans hebben ze met beide handen aangegrepen. Na slechts 3 maanden hadden ze de toenmalige baan opgezegd vanwege de snel groeiende drukte. De eerste klant had maar liefst 38 compleet ingerichte tenten besteld.

Technostarter Luxetenten.com is een snelgroeiende (techno)starter. Ze produceren hoogwaardige tenten en vernieuwen daarbij continue in concept en het materiaalgebruik. Om steeds te kunnen blijven vernieuwen is onder andere de hulp van TNO ingeschakeld, voor onderzoek naar de kwaliteit en duurzaamheid van de tentdoeken.

Paradepaardje De Bedoeïnentent en de Safari Lodge De nieuwe paradepaardjes van het bedrijf zijn de bedoeïnentent en de Safari Lodge. Hoogwaardige tenten waarvoor bij de productie veel rekening is gehouden met duurzaamheid en weerbestendigheid. De ontwerpen van deze tenten zijn onderscheidend en krijgen veel aandacht in binnenen buitenland.

Van tenten naar tafels & stoelen De vraag naar de luxe tenten is in Europa zeer gestegen. Het bedrijf begon in 2010 met twee medewerkers, in 2012 waren dit er al tien. De groei van het bedrijf heeft ook zeker te maken met het unieke concept. Luxetenten.com levert niet alleen tenten, maar ook het meubilair wat in eigen werkplaats wordt gemaakt. Van tenten, tot stoelen en tafels, Luxetenten.com levert het allemaal. Pas na de plaatsing & inrichting van de tenten krijgt de klant de sleutel. Dit noemen zij het ‘turn-key’ concept.

Vanwege de groeiende vraag en het uitbreiden van het concept wordt het huidige pand te klein. Het is dan ook de bedoeling dat het bedrijf in 2014 een nieuw pand zal betreden.

Versnelling in het innovatieproces Zoals Leon Juffermans zegt brengt ‘Kansen voor Flevoland’ een versnelling in het innovatieproces, iets wat essentieel is voor de groei van je bedrijf. Juist door te sparren met een onafhankelijke adviseur met een groot landelijk netwerk, kom je snel bij de juiste partijen aan tafel.

Glamping De laatste jaren is de vraag van de consument naar beleving, comfort en authenticiteit toegenomen. Bij het kamperen betekent dat drie dingen. Consumenten zoeken beleving in de vorm van bijzondere recreatieverblijven op bijzondere locaties. Maar ze willen ook ‘comfort’ in de zin van luxe bedden, eigen sanitair en vooral ruimte. Daarnaast zijn kampeerders op zoek naar originaliteit en echtheid. Luxetenten.com biedt het allemaal. Zij produceren bijzondere recreatieverblijven die voldoen aan alle comfort eisen van de luxe kampeerder. Met luxetenten.com is Glamorous kamperen geen probleem.

Leon Juffermans en Patrick Damen

Luxetenten.com Koperweg 2-4 8304 BM Emmeloord www.luxetenten.com sales@loyall.nl

‘KANSEN VOOR FLEVOLAND’ PARELS

Schothorst Feed Research B.V.

Minder antibiotica is beter voor de gezondheid De gezondheid van het dier (en ook de mens) wordt zowel preventief als curatief sterk beïnvloed door voeding. Schothorst Feed Research BV, uit Lelystad, adviseert over verschillende voeding voor drachtige dieren, jonge dieren, dieren in de groei en dieren met verminderde weerstand. De Schothorst ontwikkelt nieuwe infectiemodellen voor het optimaliseren van de voersamenstelling en ter vermindering van het gebruik van antibiotica. Wat uiteindelijk weer een stuk gezonder is voor de mens.

Flinke groei Het bedrijf is in de afgelopen jaren flink gegroeid. Inmiddels is de Schothorst een internationale partner op het gebied van specifieke kennis voor innovatieve en maatschappelijk verantwoorde diervoederconcepten. Schothorst Feed Research is een onafhankelijk privaat kennis- en onderzoek instituut . De organisatie heeft haar oorsprong in de diervoerderindustrie, maar dit is niet haar enige kracht. Het bedrijf richt haar expertise ook op die bredere keten en toeleveranciers. Inmiddels is de personele omvang ook behoorlijk toegenomen. In een korte tijd heeft het bedrijf al 10 extra werknemers mogen verwelkomen.

Sterk achterland Ondernemer en directeur Marcel Hakkaart heeft veel gehad aan het (internationale) netwerk in Flevoland. Om als bedrijf te kunnen groeien is het achterland

Marcel Hakkaart

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

ontzetten belangrijk. “De Provincie Flevoland heeft geholpen om naar partners te zoeken waarmee we kunnen samenwerken, binnen de provincie, maar ook op landelijken internationaal niveau. Zo’n netwerk is enorm belangrijk om verder te kunnen groeien.” Zo werkt het bedrijf inmiddels intensief samen met Hogeschool CAH Vilentum, de Wageningen Univer-sity, ImmunoValley Health en de Universiteit van Utrecht.

diverse lichaamsfuncties van het dier en de omgeving betekent dat de diervoedingspecialisten bij innovaties zullen moeten samenwerken met experts uit verschillende vakgebieden. Via het innovatieprogramma Kansen voor Flevoland heeft het bedrijf ook een financiële bijdrage gekregen, met name voor de inschakeling van experts en de doorontwikkeling van het bedrijf.

Specialistische kennis Diervoeding kan ingezet worden om bepaalde effecten bij dieren te bereiken. Voorbeelden van effecten zijn de groei van een dier verbeteren, de vruchtbaarheid verbeteren, de milieubelasting terugbrengen, de kwaliteit van de dierlijke producten meer aanpassen aan de wensen van de consument, de verwerkbaarheid van de dierlijke producten verbeteren, de gezondheid van de dieren ondersteunen of het gedrag beïnvloeden. De veelomvattende invloed van voeding op

Schothorst Feed Research Meerkoetenweg 26 8218 NA LELYSTAD www.schothorst.nl info@schothorst.nl

ADVIES

Vulcano

‘’Een beetje vanne dit, een beetje vanne dat, een beetje vanne zus een beetje zo. Een beetje vanne hier een beetje vanne daar dan is het wel weer piekfijn voor elkaar’’ . Met deze tekst scoorde ‘’Vulcano’’ in onze vorige crisis begin jaren tachtig een mega-hit. Politiek Den Haag heeft die tijd goed bestudeerd en heeft dit lied als thema van haar visie en doelstelling gemaakt.

mr. Otto Brands

waarde van het stamrech, zo is inmiddels duidelijk geworden. Dat komt er op neer dat de grondslag van de heffing erg hoog is. Een korting op een hoge grondslag. Dat schiet lekker op. Daar krijgen we de begroting niet van rond.

‘’Een beetje vanne zus’’ is de korting op de aanmerkelijk belang heffing. Omdat ondernemers bij winstuitkeringen aan zichzelf slechts 22% COLUMN belasting betalen in plaats van 25% verDen Haag was op zoek naar 6 miljard in 2014. Dat gaat gebeuren in de stijl moedt de overheid dat er massaal van Vulcano. Er wordt net zo lang dividend wordt uitgekeerd. Dit zou geplakt en geknipt in de plannen totdat niemand meer op korte termijn 1 miljard heffing moeten opleveren. Wij enige interesse heeft in de politiek en voor de zekerheid hebben in deze column eerder al eens een eenmalige op de centjes blijft zitten. Ondertussen is men in Europa verlaging naar 15% bepleit. Dit kruimelwerk gaat niet tevreden met slechts 18 miljard tekort. helpen. Slechts een korting van 3% en dan ook nog beperkt tot € 250.000 dividend. De ondernemer moet kieIn de categorie ‘’een beetje vanne daar’’ worden er ook zen voor een dividenduitkering tegen 22% heffing. Stel een paar kadootjes gegeven aan ondernemers. Het idee hij betaalt 100.000 euro dividend-uitkering aan zichzelf. is dat het uitpakken van de kadootjes leidt tot vervroe- Hij bespaart 3.000 euro, maar moet nog wel steeds ging van belastingheffing. Stamrechten mogen in 2014 22.000 euro betalen. Als de ondernemer er voor kiest ineens worden genoten met een beetje korting. De kor- niets uit te keren betaalt hij voorlopig niets. Bovendien ting is technisch gesproken flink: maar liefst 20%. Dat lijkt spaart hij dan de box 3 heffing van 1.200 euro uit. Dit een hele hoop. Maar het is wel een heffing over een uitke- wordt dus ook niks. ring ineens die bovenop het reeds genoten salaris wordt ontvangen. Die uitkering komt door cumulatie van al het Als je de pophistorie bestudeert dan is duidelijk dat inkomen al snel in de 52%-schijf terecht. Als je daar dan Vulcano tijdens het nationaal songfestival tweede werd. weer een tegemoetkoming voor krijgt dan is het effect Treuriger kan niet. Eigenlijk gênant dat ik het liedje nog een directe heffing van effectief 41,6%. Nog best veel. ken. De plaatvervangende gêne voor de beleidsbepalers Bovendien is de heffing verschuldigd over de werkelijke is echter nog groter. Belastingadviseur van Meeuwsen Ten Hoopen Lelystad

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

Strategische agenda 2013-2020

Stepping Stones: groen, gezond en slim Stepping Stones: de titel van de Economische Agenda van de Economic Board Utrecht 2013-2020. De Economic Board Utrecht richt zich op de economie van de toekomst. Die is groen, gezond en slim. De inspanningen vanuit de Economic Board Utrecht richten zich dan ook op het vergroenen van de economie, gezonder leven, wonen en werken en slimme inzet van ICT-, zakelijke en nanciële diensten. De Board verbindt partners in en buiten de regio: bedrijven, kennis- en onderwijs-

DERDE GET CONNECTED NETWERKBIJEENKOMST De derde Get Connected netwerkbijeenkomst op donderdagmiddag 19 september 2013 stond geheel in het teken van de vraag hoe Applied Gaming bij kan dragen aan urgente vraagstukken in de samenleving en hoe we er tegelijkertijd geld aan kunnen verdienen. Tijdens het event werd het initiatief Growing Games gelanceerd. In het kader hiervan gaan marktpartijen tientallen miljoenen euro’s investeren en zullen verschillende organisaties op grote schaal de krachten bundelen. Vliegbasis Soesterberg was de prachtige locatie voor deze bijeenkomst. Ga voor een video-impressie naar: www.economicboardutrecht.nl

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

instellingen, overheden en netwerken. Ze versnelt goede ideeën en schaalt succesvolle initiatieven op. Ze helpt maatschappelijke en economische partners in de regio vervolgens om de inspanningen te verzilveren en om te zetten naar maatschappelijk en nancieel rendement, met als doel de meest leefbare economie van Europa te worden. Download de strategische agenda via www.economicboardutrecht.nl. ■

AGENDA - 28 november – Circulair Economy Lab deel 2 – Bouw- en sloopafval - 11 december – Innovation Day 2013 Meer informatie op: www.economicboardutrecht.nl

Ondernemersplaza 2000 ondernemers doen al mee Albert•Noa•Eddy•Liv•Isa•Tess•Andre•Jelmer•Milan•Abele•Boris•Catrinus•Guus•Jiro•Alek•Valentijn• Dylan•Yoram•Tess•Sem•Tijn•Tygo•Indy•Gabor•Rinke•Narde•Elif•Lieke•Noud•Luc•Noah•Tom•Sven •Zivah•Hans•Rachel•Julie•Mark•Geoffrey•Ingo•Jim•Maas•Dennis•Wijbren•Aiden•Olivier•Dennie• Rachel•Japke•Salima•Robert•Liske•Ilke•Jarno•Yilmaz•Vincent•Fenn•Yuan•Lambert•Lynn•Raviv• Udo•Samir•Jannes•Bale•Ivar•Wendel•Henny•Bern•Abke•Serge•Zoë•Piet•Wytse•Tygo•Koc•Veronica •Luca•Demir•Rems•Thessa•Ingo•Tyra•Aeden•Valeer•Simone•Daan•Bram•Hidde•Diego•Emma• Robi•Lucas•Sophie•Olf•Maria•Daan•Sushanty•Andries•Ruud•Nanou•Thomas•Ali•Sue•James• Mees•Laura•Jurre•Anne•Mela•Sanne•Jesse•Abram•Klara•Lucas•Justin•Ted•Mina•Esma •Johanna•Nolle•Kim•Jody•Aldo•Thijs•Baan•Sven•Tim•Michelle•Loyd•Stijn•Tade•Bram•Linda• Janet•Mandy•Jari•Ebert•Lauren•Juda•Ruben•Halise•Luuk•Anna•Marc•Rana•Chantal•Max•Finn• Stephan•Nick•Filip•Sterre•Tom•Iris•Samantha•Frouke•Niels•Jan•Kelly•Tim•Nila•Li•Denise•Japie •Samar•Milan•Kars•Lisa•Lars•Joyce•Sietse•Manon•Nguyen•Irma•Sem•Anna•Aaf•Nicolaas•Valerio •Liz•Eslin•Jay•Naim•Indy•Wesley•Tunde•Hassan•Damy•Pham•Clifford•Jorrit•Maria•Wietse•Zita• Jan•Aart•Dimitri•Marie•Yoeri•Fyt•Aafa•Denzel•Gert•Ziva•Astrid•Richard•Agge•Dino•Milo•George •Sibbe•Adalar•Epe•Simone•Babs•Rik•Aedrien•Olivier•Fen•Aiolt•Shanti•Hobbe•Theo•Alexander• Joost•Louise•Gosse•Mees•Do•Werner•Latifa•Hans•Danny•Eric•Wouter•Myrthe•Floris•Ake•Mart• Ilse•Koos•Nadine•Isha•Zora•Side•Kai•Izza•Whitney•Quinty•Cees•Lars•Joris•Hassel•Gianni•Robin •Pebe•Sen•Ilhan•Liv•Lubbert•Wybren•Eddy•Bea•Silvester•Danou•Tremen•Jane•Jort•Vito•Diane• Madee•Foeke•Allard•Theresia•Ale•Lot•Mira•Ranate•Mante•Joya•Luz•Kiah•Seraphia•Jules•Karlijn •Serra•Haje•Thomas•Aafﬁna•Jibbe•Bartel•Rochelle•Luka•Alle•Peter•Nick•Wisse•Rick•Harry•Maria •Olger•Stefan•Alwin•Goveert•Laura•Trevor•Emo•Anne•Robin•Jouke•Vito•Alysha•Martijn•Iris• Medie•Alker•Mavi•Sanne•Benne•Ali•Patrick•Dieter•Bart•Epke•Johanna•Rene•Tom•Kim•Flak• Linda•Romy•Wolter•Chantal•Femme•Kamira•Michael•Imke•Niels•Alef•Anna•Carst•André•Dogan •Xandrine•Samantha•Eward•Jeffrey•Anika•Denise•Tawera•Hebbe•Esri•Can•Roy•Zara•Duco• Antonio•Mohammed•Vasco•Stephanie•Koji•Tea•Dennis•Rense•Ara•Esther•Sergio•Avci•Mark• Jan•Edze•Yan•Michelle•Luciano•Aram•Sylvain•Linze•Jef•Esse•Uriël•Justus•Daniëlle•Lolke•Thomas •Feike•Tim•Herman•Suzanne•Hannes•Anouk•Efraim•Xaria•Tosca•Jeroen•Joyce•Karsten• Angelo•Elisabeth•Barry•Naila•Dolf•Johannes•Melcher•Luk•Ruth•Sharon•Soraya•Alwin•Kevin•Eslin •Heine•Daniël•Floris•Jodie•Dake•Caspar•Andries•Aaffje•Daniel•Klaas•Joshua•Jesse•Gaele•Liam• Zoë•Rosa•Mario•Dave•Connor•Xaria•Yoram•Hannah•Jelmer•Isabella•Selle•Yasmine•Beau•Ubbo •Midas•Aagie•Sarah•Jurjen•Jef•Inci•Nina•Zeger•Reina•Igor•Esmée•Almer•Sandra•Wies•Lion•St Dwight•Zenno•Pim•Mats•Kay•Nola•Hebe•Igor•Sanne•Jamie•Kaya•Wieger•Terry•Ward•Luuk•Tyra •Victor•Tara•Mady•Yason•Sabina•Rutger•Like•Valeer•Joya•Karl•Marlou•Dewi•Collin•Inora•Otte •Xander•Thije•Ewoud•Rene•Tanisha•Caine•Tibor•Gart•Rozi•Thomas•Bane•Meva•Hanneke•Leia• Mel•Nutt•Jorg•Mohammed•Layla•Jochem•Boris•Yasin•Neya•Wiebe•Max•Darren•Seth•Aagil•CuI• Ino•Charlie•Kilic•Ine•Sjoerd•Aagje•Rudolf•Jouri•Erik•Christine•Tjaya•Joan•Bjorn•Jet•Ebele•Shane •Ingeborg•Anne•Eline•Kim•Maire•Eef•Roneé•Sunanda•Aaisha•Wibout•Lotte•Felle•Ishora•Mica •Erme•Heidi•Sude•Elvis•Zino•Carlos•Naomi•Yaël•Jered•Remme•Yassine•Sam•Justin•Veri•Linda• Mark•Jeroen•Bauke•Johan•Marieke•Kim•Mina•Dennis•Joppe•Jan•Esther•Benito•Hille•Martijn• Judith•Gabe•Patrick•Brugt•Erne•Wendy•Rowy•Mink•Dila•Rowy•Gianne•Jessica•Peter•Hendrik •Ebbe•Linda•Mariska•Taro•Daan•Robert•Chantal•Sander•Patricia•Bianca•Olof•Stef•Cornelis• •Elvis•Zino•Carlos•Naomi•Yaël•Jered•Remme•Yassine•Sam•Justin•Veri•Linda•Mark•Jeroen•Bauke• Johan•Marieke•Kim•Mina•Dennis•Joppe•Jan•Esther•Benito•Hille•Martijn•Ilona•Judith•Gabe •Patrick•Brugt•Erne•Wendy•Rowy•Mink•Dila•Rowy•Gianne•Jessica•Peter•Hendrik•Ebbe•Linda• Mariska•Taro•Daan•Robert•Chantal•Sander•Patricia•Bianca•Olof•Stef•Cornelis•Vitalis•Nerena• Robert•Jasper•Danielle•Flip•Michael•Willem•Eente•Jolanda•Tibbe•Pieter•Joyce•Berk•Monique •Ano•Danny•Sytse•Arne•Wouter•Linsy•Emilio•Sandra•Lara•Eek•Kurt•Maaike•Paul•Kjeld• Esri•Harrit•Suzanne•Lola•Bart•Jennifer•Anne•Ilja•Janet•Henri•Nathalie•Alexander•Joost• Harry•Homme•Maarten•Simon•Agaat•Tirza•Bahadir•Yari•Faas•Boaz•Aailert•Yorick•Sinne •Munke•Lucius•Iwan•Yke•Antonius•Chess•Willhelmus•Reinder•Aal•Hassan•Sylvie•Petrus•Theo •Johannes•Achiel•Ymke•Ela•Jacqueline•Cidric•Johanna•Xiomara•Dario•Volkert•Heidi•Koos •Vanity•Arent•Monique•Jay•Marga•Finn•Job•Wessel•Geertruida•Tygo•Ernst•Nel•Dave•Romke• Phoebe•Lenna•Gerwald•Arviq•Filip•Aako•Jim•Franklin•Elif•Demir•Pieter•Mayke•Cornelis• Bokke•Franciscus•Tesse•Albert•Jan•Esri•Ansje•Hendrik•Tinie•Lara•Elko•Jaromir•Aaks•Cor•Lucy •Yvette•Else•Aswin•Kamilla•Wim•Jopie•Tinie•Ule•Namika•Leonie•Fibo•Aali•Greetje•Jeroen• Lenie•Eppe•Yara•Magdalena•Rob•Hedwig•Dauwe•Sofia•Justus•Zeki•Carlo•Django•Semih• Lucinda•Iluna•Terry•Kalle•Mabel•Said•Friso•Ikram•Zeki•Enrico•Youri•Finne•Robin•Sen•Robi•Ernst •Ilhan•Liv•Wybren•Jarn•Silvester•Tjibbe•Luz•Tremen•Jane•Vito•Enke•Leila•Madee•Yoram•Lasse• Theresia•Sijbren•Lot•Ranate•Gauke•Joya•Luz•Jap•Seraphia•Jules•Karlijn Theresia•Sijbren•Lot•Ranate•Gauke•Joya•Luz•Jap•Seraphia•Jules•Karlijn•Lara•Thomas•Xavier •Carl•Tosca•Koen•Ilhan•Lena•Thom•Nanou•Alie•Mien•Hessel•Luna•Afke•Mirese•Dexter•Lub•Axel •Bachir•Peter•Jered•Iris•Kaja•Henk•Bep•Rory•Maria•Gert•James•Lukas•Abdi•Daniel•Walt•Ties •Arvid•Myra•Ivar•Michelle•Mandy•Sharon•Daan•Sanne•Johanna•Tim•Enrique•Seliha•Jense• Sem•Jesse•Yael•Elias•Linda•Claudio•Anton•Bob•Ruben•Iris•Gabor•Sander•Janke•Laura•Thijs•Chris •Jinx•Sahin•Esther•Stijn•Nienke•Lucas•Anne•Thomas•Iemke•Kim•Chantal•Milan•Larry•Jolle•Lars •Stephanie•Ilona•Sven•Avci•Femke•Luuk•Ali•Sunita•Cuno•Wendy•Joyce•Bram•Julian•Bent•Max •Finn•Suzanne•Ada•Ilse•Simon•Belus•Dirk•Vaya•Reense•Nelis•Obbe•Hans•Idwer•Habbe•Tjark• Mirjam•Foppe•Syb•Koc•Rolf•Popke•Latifa•Menno•Jill•Harmjan•Tolle•Ponnes•Elisabeth•Tymen•Ilse •Niels•Kaj•Anna•Rein•Samantha•Fries•Jayden•Mouna•Jasper•Kim•Elle•Linda•Minne•Jim•Martijn •Ilize•Yann•Helmer•Leroy•Johanna•Frauke•Charlie•Peter•Sanne•Gelmer•Laura•Fabe•Patrick•Jans •Sergei•Dennis•Jan•Mark•Eray•Borke•Sander•Jan•Auke•Ismay•Daniëlle•Violet•Henry•Marcel• Tinke•Wouter•Derk•Nicole•Jesse•Mandy•Robert•Johan•Elisabeth•Duke•Rana•Stephanie•Joshua •Upke•Sebastiaan•Mo•Sybren•Chantal•Richard•Esther•Thaisa•Can•Anne•Daniel•Roza•Milou• Calvin•Yari•Sake•Voppe•Felix•Suzanne•Paul•Tjalling•Wendy•Gerk•Nowi•Anna•Frank•HylkeKyora• Samantha•Lenna•Joost•Chiem•Joyce•Thijs•Getse•Jojo•Maria•Zora•Denise•Erik•Jeroen•JelteEsma•I

Ook succesvoller ondernemen?

MEERDERHEID TWEEDE KAMER STEMT VOOR PLANNEN STERKER ONDERNEMERS KLIMAAT STARTUPS Een ruime meerderheid van de Tweede Kamer heeft zich achter de VVD-plannen voor beter startupklimaat geschaard. Daarmee is een aantrekkelijk ondernemersklimaat voor startups een stuk dichterbij gekomen. De onlangs gepresenteerde agenda ‘StartupNL’ bevat ruim veertig maatregelen die het voor startups makkelijker moet maken om in Nederland te starten, groeien én bloeien. Naast een ruime meerderheid van Tweede Kamer hebben ook minister Kamp, studenten en ondernemers* positief gereageerd op de plannen van de VVD.

word nu lid

tot 2015 slechts €100,-

Dé ontmoetingsplaats voor ondernemers in de regio Amersfoort. Kom langs of ga naar de website en schrijf u in. Actief netwerken Deelnemen aan seminars, workshops en events Coaching en feedback over strategie, marketing, verkoop en praktische ondernemerszaken Maandelijkse netwerkborrel bijwonen Partners

www.ondernemersplazaonline.nl Printerweg 6, Amersfoort

ZELFRIJDENDE AUTO VOOR HET EERST OP DE NEDERLANDSE WEG Het tijdperk van zelfrijdende auto’s in Nederland is aangebroken. Met de eerste testrit op de openbare weg met automatisch rijdende auto’s, is volgens minister Schultz van Haegen (Infrastructuur en Milieu) een belangrijke stap gezet voor de grootschalige inzet van nieuwe autotechnieken die bijdragen aan een betere doorstroming van het verkeer en de verkeersveiligheid. Minister Schultz van Haegen: “Met deze zelfrijdende auto’s hebben we een pracht-innovatie te pakken. Als auto’s met elkaar communiceren en gelijktijdig optrekken of afremmen voorkom je schokbewegingen op de weg en stroomt het verkeer vlotter door. Deze auto’s kunnen bovendien dicht op elkaar in een treintje rijden en benutten daarmee de beschikbare ruimte op de wegen veel beter. Zeker in een dichtbevolkt land met een druk wegennet is dat handig. Vanwege ons fijnmazige wegennet en de aanwezigheid van veel technologische kennis is Nederland de ideale proeftuin voor dit soort auto’s.”

REGIO

Met investering is bedrag van 100 miljoen euro gemoeid

Wehkamp.nl strijkt met megacomplex neer in Zwolle TEKST THIJS WARTENBERGH

De gemeente Zwolle heeft een nieuw paradepaardje: het distributiecentrum van online warenhuis wehkamp.nl (het grootste geautomatiseerde magazijn ter wereld) dat in het najaar van 2015 aan de Pommerenstraat op bedrijventerrein Hessenpoort moet verrijzen. Nog dit jaar nemen de bouwactiviteiten een aanvang. De investering voor het complex bedraagt 100 miljoen euro. In de nieuwe situatie staat een half uur na de bestelling een artikel klaar voor verzending. Dat is, indien ’s ochtends besteld, dezelfde dag in huis.

Andries van Daalen, director Operations bij wehkamp.nl, laat horen trots te zijn als hij het over het megacomplex heeft. “Er wordt een fantastisch gebouw gerealiseerd dat in oppervlakte en state-of-theart automatisering zijn gelijke niet kent in ons land”, stelt hij. Het dc, met daarin veel aandacht voor milieuvriendelijke maatregelen, krijgt een oppervlakte van 35.000 vierkante meter. Om het gebouw heen komt nog eens 66.000 vierkante meter. Er moet ruimte zijn voor de vele vrachtwagens die goederen komen aanleveren en de bestellingen naar de klant brengen. Wat dat laatste betreft: er is een opslagcapaciteit van 4 miljoen artikelen.

snelheid van afhandeling van de bestelling en tenslotte verzending is minimaal een verdubbeling in vergelijking met de huidige situatie.

Toekomst

Er is een opslagcapaciteit van 4 miljoen artikelen

Getallen Praten over wehkamp.nl, betekent grote getallen tevoorschijn halen. Opzet is dat in de nieuwe situatie 12.350 items per uur, bijna 200.000 per dag, worden verwerkt. Dat is op jaarbasis 61 miljoen. In het kolossale complex komen 480.000 kratten, zogenaamde ‘picklocaties’, verdeeld over 26 lagen die boven elkaar lopen. Het geheel kan, simpel gesteld, worden gezien als één – volledig geautomatiseerd – treinstation waarlangs 468 shuttles, treintjes, rijden die voortdurend artikelen ophalen. De effectiviteit en

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

indien je opereert vanuit zoveel panden. We denken dat we in 2015 daadkrachtiger kunnen optreden als alle activiteiten op één locatie gevestigd zijn.”

Die speelt zich momenteel nog af in Dedemsvaart. Wehkamp.nl wilde een nieuw, aanzienlijk groter onderkomen hebben omdat de efficiency van de werkzaamheden de afgelopen jaren in de knel was gekomen. “Door voortdurende uitbreidingen vanwege de groei die we doormaken”, aldus Van Daalen, “zaten we op een bepaald moment verdeeld over zeven locaties. We moesten extra gebouwen huren om verder te kunnen. Ik hoef u niet te vertellen dat alles net een tikje minder snel gaat dan je zou willen,

Met het overbrengen van de activiteiten naar Zwolle is wehkamp.nl tevens op de toekomst voorbereid. Want, dat is ook een belangrijk aspect bij de verhuizing: het bedrijf wil zijn positie als grootste online warenhuis van ons land versterken en dat kon niet in het huidige onderkomen. Daar blijven zitten zou stilstand, en daarmee achteruitgang, hebben betekend. Met name in de zich snel ontwikkelende online markt zou dat funest zijn geweest voor het bedrijf. De keuze viel op Zwolle omdat daar een groot bedrijventerrein beschikbaar was: je praat toch over een totale oppervlakte van 10 hectare. Iets wat niet elke gemeente zo maar even klaar heeft liggen. Bovendien was de afstand tot Dedemsvaart daarmee te overzien, zo’n 20 kilometer, waardoor het huidige personeel er kan blijven werken. Van Daalen: “De verwachting is dat de consument over ongeveer tien jaar de helft van zijn aankopen via internet doet.

Die markt zal dus een aanzienlijke groei gaan doormaken. Wij spelen daarop in door deze stap te maken naar een groter distributiecentrum.”

Omzet De omzet van online consumentenbestedingen over het eerste half jaar van 2013, zo blijkt uit de Thuiswinkel Markt Monitor, bedroeg 5 miljard euro. Dat betekent een toename van 8 procent in vergelijking met 2012. Voor heel 2013 is het niet gewaagd een verdubbeling van de 5 miljard euro aan te houden, zijnde 10 miljard. Het aantal bestellingen, de aanjager voor de omzet, nam met 10 procent toe tot 46 miljoen over de eerste zes maanden van dit jaar. Vermenigvuldigen met twee, maakt een aantal van 92 miljoen haalbaar in 2013. Kleding is – met boeken en cd’s - een belangrijk facet van de omzetgroei, een segment waarin wehkamp.nl een vooraanstaande speler is. Nog even wat cijfers noemen: het bedrijf telt 1.7 miljoen vaste klanten die voor ruim 7 miljoen zendingen per jaar zorgen. Die (kop)positie, zo is het streven, moet de komende tien jaar versterkt worden. Van Daalen: “Dat doen we door steeds meer zogenaamde ‘alliantiepartijen’ aan boord te halen. We hebben nu al een breed assortiment, met onder andere merken als C&A, Hunkemöller, Siebel, WE, Montel en Unilever, maar dat proberen we constant uit te breiden. Een recente aanwinst in dit verband is bijvoorbeeld Oger, een prestigieus menswear merk (de eerste winkel begon oprichter Oger Lusink in de Amsterdamse PC Hooftstraat). Zo bieden we de klant steeds meer keuze en zorgen we voor een grotere binding met haar/hem.” Verder is de website aantrekkelijk en pas geleden vernieuwd: niet onlogisch, dat is de plek waar klant verleid en geïnspireerd worden. Daarom neemt de site een doorslaggevende plaats in bij de beslissing van de klant een bestelling te plaatsen. Hand in hand daarmee kan deze ook mobiel daarvoor terecht.

Blij Het spreekt voor zich dat de Zwolse wethouder René de Heer (Economie) blij is met de komst van wehkamp.nl naar deze

Wethouder De Heer: ‘Bevestiging sterke positie gemeente’ René de Heer (links) en Andries van Daalen

gemeente. “Het is, naar mijn weten, het eerste bedrijf binnen Zwolle dat in één keer zo’n groot stuk grond, 10 ha, afneemt. Gelukkig konden we aan die wens voldoen. Wehkamp.nl heeft zorgvuldig om zich heen gekeken waar haar dc gebouwd moest worden. Dat de keuze op onze gemeente viel is naar mijn idee een bevestiging van het feit dat de Regio Zwolle een economische toppositie inneemt in Nederland. Niet voor niets staan we al jaren in de top-3 (van Elsevier/Bureau Louter) van beste bedrijvenlocaties in ons land.” Dat komt door de gunstige ligging aan de A28, waarmee een snel vervoer naar overig Nederland is gegarandeerd. “We hopen dat in het kielzog van wehkamp.nl nog meer ondernemingen hun voorkeur uitspreken voor deze gemeente en de regio. Immers: ligging en bereikbaarheid zijn van doorslaggevende betekenis voor een bedrijfsvestiging. Daar moeten we blijvend in investeren. Nu al met de nieu-

we aansluiting van de N340 en de N35. Maar ook voor de toekomst moet de A28 een bereikbare levensader blijven. Voortdurend blijven investeren om de stagnatie, zoals die er nu al is rondom Hoevelaken, voor te blijven. Alleen dan kan het de kracht van Zwolle een succesverhaal blijven.” Voorlopig telt De Heer zijn zegeningen: een investering van 100 miljoen in de regionale economie, een aardig bedrag aan grondverkoop dat kan worden bijgeschreven op de gemeentelijke rekening (‘Hoeveel, daar doe ik geen uitspraken over’), een impuls voor de werkgelegenheid (de verwachting is dat de huidige 320 fte’s op termijn 450 fte’s worden in de praktijk een verdubbeling daarvan vanwege de parttime invulling) en jaarlijkse bestedingen in de regio. Dat laatste bedrag schat hij op enkele miljoenen euro’s per jaar. “Alle reden om hierop te proosten!”, meent hij.

OPINIE

Humphrey G. van der Laan:

Je kunt de wind niet veranderen, maar wel de stand van de zeilen De uitgever van dit blad organiseerde onder meer 100 BOB bijeenkomsten, vele People’s Business bijeenkomsten, tientallen andere ondernemers bijeenkomsten, de verkiezing van de 100 meest invloedrijke mensen in Noord/Oost-Nederland, artikelen over ‘de mens achter’ (ondernemer) etc. etc. en bracht daarmee ruim 40.000 bedrijven met elkaar in contact.

Het ondernemersechtpaar Gerda en Remco Voorn hebben hun passie gevonden in het bij elkaar brengen van bedrijven, ambtenaren van economische zaken van het ministerie, provincie en grotere gemeenten en docenten van middelbare ondernemersopleidingen, hoge scholen en hoogleraren van universiteiten. Zij hebben van hun passie hun werk gemaakt en daarom voelen zij de zeer vele uren die zij maken, niet als werk. Zij hebben de laatste zeventietien jaar ervaren dat hun duizenden relaties met hun medewerkers, het werkelijk hart van de onderneming vormen en dat het MKB een heel belangrijke werkgever is. Leuk werk bij een onderneming met een menselijke maat die het goed gaat, daar worden heel veel meer mensen gelukkiger van. De juiste en goede relaties bieden continuïteit en een stabiele basis om zaken te doen. In de huidige economie blijkt het verkrijgen van goede relaties niet vanzelfsprekend of eenvoudig te zijn. Deze uitgever wil hun lezers/ leden van dienst zijn en een extra mogelijkheid bieden bij het tot stand brengen en daarna op een aangename manier onderhouden van hun relaties. Brengen en halen, het lijkt zo simpel en volgens Gerda en Remco Voorn is het dat ook. Sommige ondernemers ervaren het heden beter als het verleden. Dan moeten zij werken aan het heden en niet aan het verleden en dus nieuwe relaties opdoen. Echter als een ondernemer van mening is dat het verleden beter was dan het heden, droom dan van het verleden, maar leef in het heden. Het echtpaar Voorn heeft succes, maar willen dat vasthouden. Ze hebben vernieuwend op dit gebied activiteiten ontplooid en dat deden zij onder toepasbare namen voor die specifieke activiteit. Ze onderzochten regelmatig waarom tientallen netwerken eigenlijk geen voortbestaan meer hadden, bestudeerden het falen van een vijftigtal business bladen, lazen dat er een teruglopende advertentie markt aan zat te komen en discussieerden met deskundigen daarover.

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

Ze leerden van de fouten van anderen. Ze vinden dat zij niet genoeg tijd hebben om die fouten allemaal zelf te maken. Zij ondervonden zelf, door hun wijze van aanpak, die geschetste problemen niet maar wilden perse de groei van hun onderneming vasthouden. Stilstand is achteruitgang vonden zij. Zij keken anders aan tegen de problemen van anderen en zagen zelf daardoor juist heel veel mogelijkheden. Dat kan ik als strateeg wel plaatsen, want iemands perceptie van goed weer kan significant veranderen wanneer hij met plezier onderzoek doet naar regenwater. Het is mijn ervaring dat managers echt wel bereid zijn zichzelf te veranderen, maar dat ondernemers zichzelf willen ontwikkelen.

‘Als je weet wat je waarom is, maakt het je keuzes makkelijker’ Het gaat om de mensen achter de ondernemingen. Breng die met elkaar in contact en help ze daarmee om business te doen. Business, It’s all about the people!, is de samenvatting in zeven woorden daarvan. BOB, zoals het netwerk eerst heette, nam rigoureus afscheid van de vele merknamen waarin een vijftiental jaren veel in is geïnvesteerd. Gerda en Remco Voorn kregen daar wel vragen van collega ondernemers over die graag die ‘merknamen en activiteiten’ hadden gekocht. Neen, ze verkopen niets! Ze willen hun passie, mensen bij elkaar brengen, mogelijkheden samen scheppen, nog veel verder uitbouwen en brengen alle activiteiten onder één naam: People’s Business (www.peoples-business.nl). Daarin bieden zij het door hen al ontwikkelde multimediaal platform waar ondernemers contacten kunnen leggen op het juiste niveau. Met People’s Business combineren zij regionale zakenmagazines, internet, netwerkevents, video en social media en verdie-

pen de persoonlijke verbinding van ondernemers daarmee. Zij geven ondernemers de mogelijkheid een zakelijk profiel aan te maken en te onderhouden, waardoor relaties eerder kunnen bepalen of het een zinvolle tijdsbesteding is om contact mee te hebben. Maar andersom werkt dat natuurlijk ook. U kunt daarmee zelf op zoek met wie u een zinvol contact zou willen leggen. Zelf gebruik ik dat ook zoals u al eerder las, als ik met de KLM vlieg. Ik zoek dan vooraf uit naast welke zakenman/vrouw ik wil zitten, met een voor mij zakelijk aantrekkelijk profiel. Ik heb daar al veel, voor mij belangrijke relaties aan overgehouden. Maar een nieuwe naam, dat is wel even wennen. Voor alle lezers, relaties en klanten, maar zeker ook voor de medewerkers van dit blad en van alle andere activiteiten. Niet alleen een verandering van de naam, maar ook het implementeren van een nieuwe visie op de toekomst. Ondernemen voor een betere wereld wil deze uitgever! Ze zien voor zichzelf en hun relaties een ambitieuze toekomst en discussiëren graag met hun relaties. Ze nodigen daarvoor veranderingsexperts en energieke wereldverbeteraars uit om de lezers daarbij op ideeën te brengen. Zoals ook bij de 100ste BOB, Guido Thys - een haast buitenaards veranderdier die met aanstekelijk enthousiasme alle betrokkenen de voordelen liet zien om met je tijd mee te gaan. Ga jij niet mee als ondernemer, dan word je wel ingehaald door een ander. In mijn column ‘Waarom zijn de bananen krom?’ schreef ik uitvoerig over een belangrijk nieuw inzicht waarom een ondernemer regelmatig zijn visie moet aanpassen aan de veranderende omstandigheden en wel die van mijn collega strateeg en docent strategie van de Columbia University in New York, de Britse wetenschapper Simon Sinek. Hij meent dat mensen niet bij je kopen om wat je doet, maar dat mensen kopen waarom je het doet! Dat voelde goed bij deze ondernemers. Zij vertellen dan ook niet dat zij beter zijn dan anderen of die bepaalde concurrent. People’s Business vertelt waarom zij bestaan en wat hun doel is., waarom zij die dingen organiseren die zij organiseren en waarom zij dat op die speciale manier doen. Dat

lijkt makkelijk, niet waar? Simon introduceerde ‘the golden circle’. In de buitenste cirkel staat wat je doet (‘what’), in de middelste cirkel hoe je het doet (‘how’) en in de binnenste cirkel staat waarom je het doet: het ‘why’, of te wel wat zijn je bedoelingen (opzet) en doeleinden (nut) die je wilt bereiken met je onderneming. Bijna alle ondernemers die ik spreek weten wel wat zij doen, de meeste (lang niet allemaal) weten ook wel hoe ze het doen, maar slechts weinigen weten ook waarom ze het doen. En laten die ondernemers die het antwoord op deze laatste vraag goed weten te formuleren nu allemaal ver boven gemiddeld winst maken en groeien! Het kan dus wel. Winst maken op zich kan dan ook geen doel zijn, hooguit een resultaat van je inzet. Het gaat om de vraag: Waar doe je het voor? Waar kom jij je bed voor uit? Waarom zou dat iemand uitmaken? Ik ken bedrijven die uitstekende producten maken en toch weinig of geen winst behalen, terwijl succesvolle concurrenten wel een hoog rendement bleken te hebben. Ik vernam dan de bekende smoezen als ik naar het waarom vroeg. Onderzoek leerde die ondernemer en mij al snel dat het niet lag aan betere producten, een betere (goedkopere) productietechniek, lagere kosten en ook niet aan de krimpende marges of de slechte economische vooruitzichten. Maar die beter presterende ondernemers konden mij precies aangeven waarom ze ondernemen, waarom hun klanten bij hen kochten en wat ze ermee willen bereiken. Zij bleken vervolgens succesvoller en innovatiever, hadden meer plezier en bloeien van passie. Als je weet wat je waarom is, maakt het je keuzes makkelijker. Geld verdienen kan nooit een waarom antwoord zijn, dat is hooguit een bijproduct. Als je klanten werkelijk vooruit wilt helpen en blij wilt maken (dat is dan je waarom), komt die winst echt vanzelf. Help je klanten dan ook winst maken met jouw product of dienst! Er is altijd een waarom, het is makkelijk om die vraag te stellen, maar hem beantwoorden en te vinden is echt lastig en kost veel tijd. Het gaat om het vinden van de identiteit van jouw bedrijf en waarom juist jij mij graag wilt helpen met wat (de klant zijn probleem) en hoe je dat juist bij deze klant op deze manier zou willen doen. Dat is pas hard werken! Pas als je weet waarom je elke dag op je werk verschijnt, kun je passie hebben. Passie willen klanten merkbaar zien. People’s Business heeft die tijd en energie besteed en durft. Chapeau en veel succes, ik help jullie graag met het veranderen van de stand van de zeilen, want de wind kan niemand veranderen.

Humphrey G. van der Laan Onze vaste columnist, Humphrey G. van der Laan is als jurist en register informaticus in Almelo een professionele geschillenboer voor ondernemers (arbeid, samenwerken, koop/verkoop, zakenpartners en (ondernemers)huwelijk) maar daarnaast is hij (president) commissaris/raadgever bij 11 ondernemingen met gezamenlijk 4.982 medewerkers en is hij universitair (gast)docent strategie en recht en schreef hij mede aan vier management boeken en tientallen publicaties. Opmerkingen over deze column, vragen of tips, mail dan naar Juristen@hgl.nl BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

Annemieke Roobeek is voorstander van ‘netwerkend werken’

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

INTERVIEW

Hoogleraar Annemieke Roobeek

Organiseren en samenwerken TEKST THIJS WARTENBERGH

Prof.dr. Annemieke Roobeek (55) is hoogleraar Strategie en Transformatiemanagement aan de Nyenrode Business University. Eerder was ze hoogleraar Technologie en Economie en bijzonder hoogleraar voor Grootstedelijke Vraagstukken. Ze is directeur van MeetingMoreMinds, een netwerkorganisatie die innovatie stimuleert en heeft diverse nevenactiviteiten, zoals lid in diverse Raden van Commissarissen. De woorden ‘veranderen’ en vernieuwen’ lopen als een rode draad door uw activiteiten. Ik herinner me dat u in 2002 het project ‘Verbindend Vernieuwen’ met uw bedrijf MeetingMoreMinds initieerde. Roobeek: “Ja, dat herinner je je nog goed. Het was een fantastisch experiment, bedoeld om in de stedelijke ontwikkeling van Almere tot vernieuwingen te komen samen met de verschillende burgers van jong tot oud ‘Hoe ziet de stad er over 10, 20 jaar uit en wat zou je wensen dat er gedaan werd om de groei van de stad tot een succes te maken’, was een van de aspecten die centraal stond. Zo’n 650 betrokken burgers deden eraan mee. We hadden teams met burgers, stadscolleges, avondbijeenkomsten over architectuur bij woningcorporaties, natuur en duurzaamheid met jongeren uit het onderwijs met Prinses Irene, ondernemerschap met de kamer van koophandel en bedrijven, etc. Overheden, netwerkteams en ondernemers werkten samen om te praten over Almere. We hadden het toen nog over een sterk groeiscenario voor deze stad. Van een economische crisis, zoals we die nu hebben en die voor een geringere toename van het aantal inwoners zorgt dan we toen in gedachten hadden, wisten we toen nog niets.”

Waarom is het zo belangrijk om te veranderen c.q. te vernieuwen? Roobeek: “Als je praat over het realiseren van ambities en met name over het vergroten van toegevoegde waarde aan je bedrijf of voor de samenleving , dan heb je het al snel over innoveren. Een nieuw idee dat succesvol uitgevoerd wordt, ligt veelal aan de basis om de prestaties van een onderneming te verbeteren. Innovatie is van levensbelang voor een bedrijf dat duurzaam, toekomstbestendig wil doorgroeien. Wat is er sinds 2002 veranderd als we kijken naar ‘verbindend vernieuwen’? Roobeek: “Het begrip netwerken, hetgeen we vertaald hebben naar verbindend vernieuwen, is in feite nog relevanter geworden. Duurzaam doorgroeien, of het nu de stedelijke ontwikkeling is of het om ondernemingen gaat, kan dat niet meer zonder samenwerking met andere partijen. Je kunt een nieuwe groei en een betere leefkwaliteit niet als individu garanderen, je moet dat met anderen realiseren. Dat geldt eveneens voor andere combinaties van mensen en bedrijven. Dat doet zich voor in bijvoorbeeld Almere, daar is immers letterlijk en figuurlijk sprake van vruchtbare grond. Dat verbindend bezig zijn, zeg maar netwerkend werken, heeft ook zijn effect op

steden: die gaan samenwerken. Drechtsteden – waar Papendrecht, Sliedrecht, Zwijndrecht en Dordrecht onder andere toe behoren - is zo’n voorbeeld van netwerksteden, de BEL-gemeenten (Blaricum, Eemnes en Laren) kun je eraan toevoegen en Brabantstad (vijf grote Brabantse steden) eveneens. Waarom zou ik met een ander bedrijf moeten gaan samenwerken? Misschien bevalt het me wel dat ik een ‘stand-alone’ ben? Roobeek: “Je kunt je als ondernemer zelfstandig blijven opstellen, om het zomaar te zeggen, maar als je een goed product hebt kun je iets beters creëren, of in ieder geval kun je komen tot een geavanceerder geheel. Voordelen zijn dat je kennis kunt delen, met een goed team samenwerkt en risico’s deelt die je loopt als je met iets nieuws de markt op gaat. Daarnaast spreekt aan dat je medewerkers kunt uitwisselen, zodat er in meerdere opzichten een kruisbestuiving plaatsvindt. Het kostenaspect blijft op deze manier ook binnen de perken. Het is een kwestie van de zaken slimmer aanpakken, slimmer kennis delen. Dat is de essentie van dit alles. Als je het betrekt op de samenwerking tussen gemeenten dan kun je denken aan het realiseren van voorzieningen die op een hoger niveau liggen dan anders het geval zou zijn.” BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

INTERVIEW

Bij innoveren denk je misschien al gauw dat dit iets is voor de wat grotere bedrijven? Roobeek: “Dat hoeft niet. ZZP’ers kunnen met elkaar een netwerk opzetten. Samenwerken is eigenlijk al een vorm van sociaal innoveren. Je kunt het zien als de onderste laag ervan. Je hoeft er ook niet je hele bedrijf voor omver te gooien. Dat is nog wel eens de grote angst bij sommigen. Op onderdelen kun je samenwerken met anderen om bijvoorbeeld meer kennis en kracht toe te voegen. Je kunt dan grotere projecten met elkaar aan als netwerk, terwijl je eigen bedrijf de dagelijkse productie blijft doen en voor de inkomstenstroom blijft zorgen. We noemen dit in de bedrijfskunde wel een ambidexterous organization, een organisatievorm waarbij het bestaande bedrijf door blijft gaan en ernaast een nieuw samenwerkingsverband gezet wordt waar vooral innovaties uit voortkomen.” Je hebt netwerken en netwerkend werken. Uw voorkeur gaat uit naar de tweede omschrijving. Roobeek: “Alleen maar een drankje met anderen drinken en kaartjes uitwisselen, daar heb ik niet zoveel mee. Het kan gezellig zijn, hoor, daar niet van. Maar liever na een werkbijeenkomst: waarbij je samen met anderen aan een project hebt gewerkt. Netwerkend werken dus. Dat moet je als ondernemer, ZZP-er of stadsbestuurder als competentie hebben om succesvol te zijn. Dat netwerkend werken is, vind ik, met andere ondernemers actief bezig zijn: met elkaar concreet samenwerken aan een project, een setting regelen om de anderen te kunnen ontmoeten, kortom, organiseren en samenwerken. Dat zou het moeten zijn. Alleen wat drinken met collega-ondernemers is te passief.” U bent hoogleraar Strategie en Transformatiemanagement aan Nyenrode Business Universiteit. In de titel van uw hoogleraarschap komt dat eerder genoemde veranderen, en innoveren, weer naar voren….daar heeft u duidelijk wat mee… Roobeek: “Bij transformatiemanagement moet je denken aan bedrijven of (overheids)organisaties die een grote slag voorwaarts willen maken waar het hun

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

veranderproces betreft. Zij willen zaken anders organiseren. Maar hoe doe je dat? Wat moet je het eerste aanpakken, wat is de juiste volgorde om succesvol te kunnen zijn? Van de inhoud van het werk tot aan het leiderschap. In feite verandert een bedrijf zijn hele context. Daar komt wel wat bij kijken. Daar help ik bij met mijn colleges. De aanpak past goed bij wat ik eerder aanhaalde met netwerkend werken: bij dit proces ontmoet je andere bedrijven die eenzelfde drive hebben.”

Alleen een praatje maken en een kaartje uitwisselen is te passief

Het lijkt wel of we steeds meer met netwerkorganisaties te maken hebben. Kan het woord ‘bedrijf’, ook onder invloed van Het Nieuwe werken, zo langzamerhand de prullenbak in? Roobeek: “Dat zou ik nooit willen beweren. Bedrijven en organisaties zullen altijd bestaan en gelukkig maar. Een bedrijf is inderdaad een kennisintensieve organisatie tegenwoordig. Medewerkers werken vaker dan voorheen aan opdrachten waarvoor ze veel meer ruimte moeten krijgen om met anderen binnen en buiten de organisatie samen te werken. De besluitvaardigheid van medewerkers neemt ook toe hierdoor. Voor het management betekent het dat er minder gecontroleerd en meer gestimuleerd moet worden. We noemen dit horizontaal netwerkleiderschap. Dat is voor veel managers nog een behoorlijke verandering. Mensen worden zelfstandiger en er zijn daardoor minder managers nodig.” U heeft nogal wat nevenfuncties. U zit in nogal wat Raden van Commissarissen. Hoe is dat, met uw hoogleraarschap en betrokkenheid bij MeetingMoreMinds, vol te houden? Roobeek: “De vele verschillende activiteiten zijn heel stimulerend voor elkaar. Ik leer van het een en kan het elders toe-

passen. Ook inzichten kun je zo beter doorgeven. Het betekent lange dagen maken, maar die zijn buitengewoon afwisselend, dus ik zal niet klagen. Colleges voorbereiden is een intensieve bezigheid, maar dat is ook het voorbereiden van een RvC of het bedenken van een projectvoorstel. Ik moet, naast mijn gewone werkzaamheden, nogal wat lezen om met nieuwe ontwikkelingen bij te blijven. Rapporten, samenvattingen, maar ook boeken. Maar ik durf te beweren dat ik zeer gedisciplineerd ben. Ik begin ’s ochtends op vaste tijden, ben loyaal, betrouwbaar, kom afspraken na. Soms kan een file me ophouden, maar ik ben betrouwbaar in mijn afspraken. En waar ik ben, ben ik ook betrokken en aanwezig.” Maar een avondje gewoon eens niets doen zal er niet vaak bij zijn… Roobeek: “Nee, maar op diverse fronten actief zijn, waarbij ik zoveel verschillende dingen doe, is zo inspirerend, dat geeft me veel energie. Ik wil met mijn activiteiten zoveel mogelijk op het maatschappelijke vlak een toegevoegde waarde zijn. Daar kies ik steeds bewust voor. Alleen maar iets doen om er geld mee te verdienen, daar pas ik voor. Bovendien zijn er soms ook heel mooie culturele ontmoetingen, dus ik kom genoeg in verschillende werelden en hoef gelukkig nooit te hangen voor de TV en te denken dat ik mijn tijd eigenlijk beter had kunnen besteden.” Hier gaat u de komende jaren, met zo’n overvolle agenda, gewoon mee door? Roobeek: “Ja, ik zou niet weten waarom niet. Ik denk niet zo in termen van: nog zoveel jaren tot mijn pensioen en dan stoppen. Als je dat zegt, en je hoort het mensen wel vaak zeggen, dan voel je dat er weinig energie meer is. Dat is niet inspirerend om mee samen te werken. Ik ga zo lang door als ik er plezier aan beleef. Of ik op een bepaald moment nu 60, 65 of 70 jaar ben. Elke nieuwe dag is apart en kun je, mits je gezondheid het toelaat, een waardevolle bijdrage leveren aan de maatschappij. Leeftijd speelt daarbij nauwelijks een rol.”

Ingobert Veen

Adviesbureau voor het MKB in Noordoost-Nederland MĂŠtier is een adviesbureau met de hoofdvestiging in Zwolle en diverse gesprekslocaties in Noordoost-Nederland. Met een hecht team van praktisch ingestelde, academisch geschoolde specialisten ondersteunen wij MKB-ondernemers op het gebied van werving & selectie, assessments, organisatie-inrichting, loopbaanbegeleiding, arbeidsrecht en arbeidsvoorwaarden. Voor een lage fee leveren wij de maatwerkoplossingen waar u behoefte aan heeft.

werving & selectie

Trudy Kestens

werving & selectie

Nadja Ottens

Schrevenweg 22 8024 HA Zwolle | www.metier.nl

GEPASSIONEERD

EXPERTISE

MKB ERVARING EUROPESE RECRUITMENT

DRIVE

loopbaancoaching

Bert Jan Hamer

testen & assessments

Eline Boogaerdt-Karsten

organisatie-inrichting

Anton-Jan van Doornik

kwaliteit & veiligheid

Sanne van Dam

arbeidsrecht

Freke Boersma

arbeidsvoorwaarden

Ga snel naar www.metier.nl om kennis te makenB met U S I N E Sonze S | N U Mspecialisten MER 5 | DECEMBER en ontdek wat wij voor uw bedrijf kunnen betekenen!

2013

GADGETS

Kostuum blijft kreukvrij op reis Je reist veel en toch wil je het kostuum dat je bij je hebt kreukvrij houden. Hoe doe je dat? Dat is een heel probleem. Gelukkig is er sinds kort de rollor. Je kunt het je bijna niet voorstellen maar toch gebeurt er niets met je kleding terwijl je deze oprolt als een tent. Het pakt komt er vervolgens netjes uit en is nog makkelijk mee te nemen ook. Als een langwerpige, ronde tas. Presentator Ruben Nicolai heeft de tas onlangs getest, goed bevonden en ook nog eens officieel gepresenteerd. Volgens bedenker van de rollor, Teun van der Laan, zit het geheim ‘m in het elimineren van vouwen in het kostuum. “Dat heb ik na lang testen voor elkaar gekregen.” Info: rollor.com.

Drink het ijs- en ijskoud… Hoe je een drank warm moet houden weten we wel, in een thermoskan. Maar hoe houd je een drankje ijskoud gedurende ca. 30 minuten? Er kunnen omstandigheden zijn dat je je glas even moet laten staan, terwijl je het sapje daarna toch koud wilt kunnen drinken. Bij Amsterdam Glass weten ze daar meer van. Er is zelfs patent aangevraagd op zo’n glas, dat – als het in de vriezer heeft gestaan - de inhoud ervan binnen 2 tot 3 minuten op een temperatuur brengt van 0 tot -2 graden Celcius. Info: Amsterdamglass.com.

ER ONTBREEKT HIER IETS… De eerste indruk bij dit voorwerp, dat een bijzettafeltje blijkt te zijn, is dat er iets aan ontbreekt. En dat klopt. De kop van deze hond is weggelaten, wat er op zich voor zorgt dat je erover gaat praten. ‘Hee, dat lijkt een hond, maar dat is het ook weer niet’. Hoe dan ook, de gebruiker heeft iets in huis waar iedereen meteen over gaat praten. ‘Dat lijkt toch….’. En zo is een gesprek geboren. Info: fonq.nl

Olijfolie in mooie verpakking Natuurlijk, het gaat om de smaak van olijfolie, maar de ‘verpakking’, de fles waarin het spul zit, wil ook wat. Dat heeft kookwinkel en webwinkel K’ook! Goed begrepen. Een van de flessen heeft zelfs een prijs gewonnen, de Oscar dell’olio di Olivia. Het bedrijf verkoopt veel van het merk Frantoio Muraglia. Voor de liefhebber zijn er 14 verschillende flessen te koop (vier van glas en de rest van terra cotta). Nog iets meer over de olijfolie: die is fruitig, en ietsje pittig door de aanwezigheid van een klein bittertje/pepertje. Info: k-ook.nl.

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

GADGETS

Via horloge VAN ALLES OP DE HOOGTE Je wilt tijdens een vergadering of een andere bijeenkomst niet steeds nadrukkelijk je smartphone voor je op tafel hebben liggen. Dan lijkt het alsof je de berichten die daarop binnenkomen belangrijker vindt dan je aandacht bij de andere sprekers houden. Maar, je wilt, stiekem, toch weten wie contact met je zoekt. Dan biedt het Cookoo smartwatch bluetooth horloge uitkomst. Dat staat via bluetooth in verbinding met je telefoon. Je ontvangt daarop, via je smartphone, subtiele meldingen op je horloge: gemiste oproepen, sms’jes, berichten op social media of de melding van een lege batterij. Geschikt voor o.a. iPhone en Samsung Galaxy S4 en vanaf Bluetooth 4.0. Info: fonq.nl

Geen gewone bril Dit is geen gewone bril: deze is gemaakt uit het vinyl van oude langspeelplaten. Recycling op zijn best dus. Misschien wel jammer van die oude platen, waar mooie muziek op stond…Tipton Eyework is begonnen met het uitwerken van dit idee, dat inmiddels wereldwijd een rage is geworden. In Boedapest worden de frames van de brillen uit verschillende soorten vinylplaten gesneden en vervolgens met de hand in elkaar gezet. Dat geeft iedere bril een uniek karakter. Info: vinylize.com.

Papieren lamp zorgt voor schaduwrijk schouwspel Handgevouwen, papieren lampen zijn de specialiteit van Studio Snowpuppe uit Den Haag. Deze hebben inmiddels zo’n grote bekendheid dat er vanuit de hele wereld vraag naar is. De eigenaren van het bedrijf kwamen op het idee iets origineels te maken omdat licht vaak zo fel en kil aandoet. “Het papier van onze lampen maakt het koude licht van LED-lampen warm en gezellig”, aldus de bedenkers. En er wordt aan toegevoegd: “Met minimale middelen en natuurlijke materialen willen wij producten maken die de wereld een klein beetje mooier maken.” Bijgaande lamp is gemaakt uit één stuk speciaal Butterfly papier. De vouwen spelen met het licht en zorgen voor een schaduwrijk schouwspel. Info: studiosnowpuppe.nl

Tablet even ‘neerzetten’ Bij het gebruik van een tablet is het handig als je een hoes hebt, of cover, waardoor je het apparaat ook kunt neerzetten. Die is behoorlijk stabiel, maar niet altijd, bij een plotselinge beweging wil deze nogal eens vallen. Om dat te voorkomen is er een houten standaard (van FSC-hout), te gebruiken in drie standen: vrijwel rechtop tot schuin. Handig op een bureau, in de keuken of bij het lekker lui kijken naar een filmpje. Info: fonq.nl

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

PHILIPS ZET INNOVATIE EN MENSEN CENTRAAL IN NIEUWE MERKPOSITIONERING Philips-schild Koninklijke Philips N.V. heeft vandaag zijn nieuwe merkpositionering bekendgemaakt, die voortbouwt op een lange traditie van zinvolle innovaties. In het kader van de herpositionering heeft Philips de nieuwe brandline ‘Innovation and you’ geïntroduceerd, die voortkomt uit Philips’ sterke overtuiging dat innovatie alleen zinvol is als deze tegemoetkomt aan de behoeften en verlangens van mensen. Tegelijkertijd is de nieuwe vormgeving gepresenteerd van het alom bekende schildembleem op de gevel van het Philips-hoofdkantoor in Amsterdam.

FRIESLANDCAMPINA: SAMENWERKING DUURZAME SOJAPRODUCTIE BRAZILIË SUCCESVOL Dankzij een vierjarig ondersteuningsprogramma van Solidaridad zijn 163 sojaboeren in het zuidoosten van Brazilië als eerste gezinsboeren in Zuid-Amerika RTRS-gecertificeerd. Het programma wordt gesteund door een aantal partijen waaronder FrieslandCampina als onderdeel van hun ambitie om de sojaketen te verduurzamen. De RTRScertificering betekent dat deze boeren produceren volgens internationale afspraken voor verantwoorde productie van soja gemaakt door de ronde tafel voor verantwoorde soja (RTRS).

22 en 23 januari 2014

Van boer tot winkelvloer Vakbeurs voor duurzame biologische landbouw, natuur, voedselkwaliteit, verantwoord ondernemen en ondernemers met smaak! Locatie BioVak IJsselhallencomplex Rieteweg 4 8011 AB Zwolle Openingstijden Woensdag 22 januari 2014 van 14.00 tot 22.00 uur. Donderdag 23 januari 2014 van 10.30 tot 20.00 uur.

www.BioVak.nl

ICEM BV • ‘s Gravenweg 44 • 2911 CG • Nieuwerkerk a/d IJssel • Holland t +31 (0)180 31.46.62 • f +31 (0)8.42.29.12.31 • info@icem.nl • www .biovak.nl

COLUMN

Smart Phone etiquette

In aansluiting op het artikel in het magaervoor dat uw omgeving er geen hinder van ondervindt. zine Business, nr. 4 oktober 2013, wil ik graag gericht aandacht besteden aan het gebruik van een smart Phone. Mobiel uit of op trilstand Gonnie Klein Rouweler Vrijwel iedereen heeft tegenwoordig Zet uw mobiele telefoon in openbare een smart Phone en het is bijna niet ruimtes en in het openbare vervoer op Imago en etiquette expert meer weg te denken uit ons leven. De trilstand. Als u bijvoorbeeld bij een kasImage Consultancy smart Phone heeft heel veel voordelen. sa aan het betalen bent, gaat de caisinfo@imageconsultancy.nl Zo kunt u bijvoorbeeld op internet snel sière voor en pakt u uw telefoon niet op. iets opzoeken, via een App iets bestelBehalve dat het onfatsoenlijk is naar de COLUMN caissière toe, is het ook heel vervelend len, heeft u uw agenda bij de hand en voor de mensen die achter u staan te kunt u elkaar ‘gratis’ via Skype bellen en wachten. via Whats App en Social Media berichtZet uw mobiel uit of op trilstand zodra u op een bijeenkomst jes versturen. Maar juist door al die mogelijkheden irriteren ook heel veel mensen zich aan het veelvuldige gebruik van de arriveert om uw volle aandacht te geven aan degenen die aanwezig zijn, want ze verdienen uw aandacht. Zet eventueel smart Phone en met name het ongepaste gebruik ervan. uw voice bericht aan, zodat u later wanneer het gelegen komt terug kunt bellen. Leg uw telefoon ook niet op de tafel op trilVerslaafd Veel mensen hebben hun mobieltje de hele dag bij hen in de stand, want op het moment dat u een bericht ontvangt, resobuurt en een deel van ons lijkt er zelfs al behoorlijk aan te zijn neert het geluid op de tafel en blijft uw telefoon niet verslaafd. Blijf alert dat het apparaat uw leven en dat van uw onopgemerkt. omgeving niet gaat beheersen. Het sluipt er al snel in dat men tijdens bezigheden nieuwsgierig wordt door elk piepje en Terugbellen knipperend lichtje dat uw smart Phone geeft. Laat u niet verlei- Bel altijd wel zo snel mogelijk, wanneer het gelegen komt, den om elke paar seconden op het apparaat te kijken. Zet het terug als een beller een bericht voor u heeft achter gelaten. geluid af, zodat u ongestoord kunt werken. Soms lijkt het er wel op dat iemand met meer respect met zijn smart Phone Geschikte beltijden contacten omgaat dan met de mensen in de directe Overigens is bellen tijdens lunch en diner tijden en na 22.00 omgeving. uur ongepast, tenzij het uitdrukkelijk is aangegeven. Vraag tijNiet alleen u, maar ook degene waarmee u in gesprek bent, dens het bellen de ander eerst altijd even of het gelegen komt wordt afgeleid door de geluiden van een smart Phone, want dat u belt. ongewild gaat ook hun blik naar die telefoon. En u zult zich Als u in de auto een gesprek aanneemt en u hebt meerdere tijdens het gesprek onbewust afvragen wie dat zou zijn op uw personen in uw auto, maak het de ander onmiddellijk kenbaar telefoon. dat u niet alleen in de auto zit.

Plannen Plan vaste tijden voor het lezen van uw berichten en zorg

Lees nog meer smart phone etiquette op onze website www.peoples-business.nl BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

ECONOMIE

Verslag eerste regionale bijeenkomst ONL voor Ondernemers

Kleine bedrijven hebben de toekomst

TEKST DIRK BOSMAN FOTOAGRAFIE FRANS DAVIDS

Hans Biesheuvel (links) en Eddy van Hijum

Volgens oud-voorzitter van MKB Nederland Hans Biesheuvel, de man die in september ONL voor Ondernemers! oprichtte, hebben kleine bedrijven door hun snelle wendbaarheid de toekomst. Goed nieuws dus ook voor ZPP’ers die momenteel veelal zware tijden beleven met (te) weinig opdrachten. Deze woorden sprak Biesheuvel op maandagavond 11 november uit tijdens de eerste regionale ONL voor Ondernemers! bijeenkomst. Met vertegenwoordigers van de landelijke en lokale politiek en ondernemers ging hij in gesprek over belangrijkste speerpunten voor een bloeiend ondernemersklimaat in Nederland. In totaal kwamen zo’n zestig mensen op deze bijeenkomst af.

Economische agenda Oprichter Hans Biesheuvel van ONL voor Ondernemers! Nam het woord. “Ondernemers zijn klaar met mopperen. Zij willen hun mouwen opstroken om Nederland door de crisis te halen. De vertaalslag van overheidsbeleid naar ondernemers toe moet veel beter. Daarnaast moet de economische agenda veel beter

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

worden afgestemd op ondernemers. En er moet worden vastgehouden aan die economische agenda. Een ander punt is dat de bestuurlijke snelheid in Nederland fors omhoog moet. Ik merk telkens door mijn vele bezoeken door heel het land weer dat er zoveel ondernemerschap in Nederland is.” Niet praten, maar doen. Hans Biesheuvel was pas sinds 2011

voorzitter van MKB Nederland, maar stapte dit jaar op. “De reden hier van is dat de echte ondernemerspunten te weinig op de agenda terechtkwamen. Op 9 september zijn we met ONL voor Ondernemers! begonnen, met als doel om Nederland ondernemender te maken. Wij gaan samen met ondernemers onze mouwen op stroken. De ondernemers gaan

initiatieven nemen. Met andere woorden: niet praten, maar doen.”

Ideeën aanreiken De taak van ONL voor Ondernemers! is volgens Biesheuvel om de politiek ideeën aan te reiken. “Hoe zaken anders, slimmer en beter kunnen gaan verlopen. Samen met ondernemers gaan wij de politiek verleiden om op een ondernemende manier mee te doen. Dat doen wij op een dusdanige wijze dat de politiek er niet omheen kan. ONL voor Ondernemers! wil het verschil maken door onder andere met goede ideeën te komen.”

Ondernemersonderwerpen Onderwerpen die nu volop spelen bij ondernemers zijn volgens Biesheuvel de te trage bestuurlijke snelheid, de onmogelijkheden om financiering te realiseren, lastenverhoging en de hoge regeldruk. “Die moet echt omlaag.”

woorden, maar daden. Om de economie aan te jagen moet er veel meer worden ingezet op de maakindustrie, want die is ontzettend rendabel. Daarnaast moeten

Geen mooie woorden, maar daden

we ons veel meer focussen op vakmanschap en ambacht. Ook moet de overheid veel meer naar ondernemers gaan luiste-

ren. En ondernemers moeten op hun beurt veel meer van zich laten horen.”

MKB is de banenmotor van Nederland Tijdens de paneldiscussie ging Hans Biesheuvel het gesprek aan met Eddy van Hijum, Kamerlid van het CDA en woordvoerder Financiën. Tijdens deze discussie kwam onder meer naar voren dat de overheid belemmerend kan werken in regelgeving en dat de economische agenda van MKB-ers een aparte groep is. Ook werd duidelijk dat het MKB de banenmotor van Nederland is en dat ondernemers uit deze sector Nederland uit het economische dal kunnen trekken. “Dat Nederland het zo slecht doet in de Europese ranglijsten komt doordat we de groeiagenda niet voorop stellen, maar dat er

Modern overleg op 2.0 niveau Biesheuvel wil dat er in Nederland vanuit de politiek en de ondernemers wordt gehandeld vanuit perspectief: de economische agenda. “Hoe gaan wij geld verdienen in Nederland? Als het gaat om de economische agenda dan heeft ONL voor Onder-nemers! daar hulp bij nodig van ondernemers. ONL voor Ondernemers! wil radicaal transparant zijn en wij geloven in een overlegeconomie. En weg met die achterkamertjespolitiek. Wij pleiten voor modern overleg op 2.0 niveau. ONL wil verder het verschil maken op een goede en constructieve manier. Geen mooie BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

ECONOMIE

telkens lastenverhogingen plaatsvinden. Biesheuvel is van mening dat Nederland weer een groeiagenda moet hebben, die centraal moet gaan staan. Het beleid van de overheid moet worden afgestemd op het groeikompas waarin innoveren en investeren de toverwoorden zijn. Er is in Nederland verder veel meer vertrouwen nodig. Ondernemers willen duidelijkheid en stabiliteit. En niet dat er continue wordt gemorreld aan de knopjes.” Biesheuvel en Van Hijum waren het er over eens dat er wat gedaan moet worden aan het feit dat veel overheidsbeleid is afgestemd op grote bedrijven. Van Hijum: “Overheidsbeleid moet veel meer worden afgestemd op MKBbedrijven. Als het om ontslagrecht gaat dan is het CDA er voor dat er verschillen worden aangebracht tussen grote en kleine bedrijven.” Biesheuvel bracht in dat er een fundamentele verandering dient plaats te vinden in regelen lastendruk. “De overheid moet de snelheid van handelen gaan aanpassen aan de ondernemer. Durf als overheid doelen te stellen, bijvoorbeeld met het betalen van facturen. Een ander punt dat Bies-heuvel aan-

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

stipte is het feit dat veel ondernemers op dit moment geen krediet weten te krijgen. Hij ondersteunt het CDA initiatief voor een kredietunie. “Alleen dit levert nationaal en internationaal gezien op dit moment nog problemen op. Het is zaak dat er een bres wordt geslagen in de regels. Nationaal wordt hier inmiddels aan gewerkt. Belangrijk is dat er meters worden gemaakt. Daarnaast moet er werk worden gemaakt van alternatieve financieringsvormen. Maar de banken moeten ook over de brug komen.” Verschillende keren had het boegbeeld van ONL voor Ondernemers! het over de vroegere NMB Bank. De bank die met je meedacht en over je schouder meekeek. “Dergelijke banken hebben ondernemers nu ook nodig, maar die zijn er nu niet meer. Bij de minste of geringste tegenvaller ga je als bedrijf naar afdeling Bijzonder Beheer. Van Huijm had het over het feit dat er nu vaak een goede klantrelatie tussen een ondernemer en de bank ontbreekt. Biesheuvel merkte op dat je als ondernemer tegenwoordig bij veel banken helemaal niet meer fysiek welkom bent. Dat is echt een probleem aan het worden.”.

Schaduwkabinet ONL voor Ondernemers! heeft onder leiding van Hans Biesheuvel half oktober een heus Schaduwkabinet gevormd die ook met een eigen begroting komt. Biesheuvel stelde een ploeg van veertien ondernemers en entrepreneurs samen. Onvrede over het zwalkende beleid in Den Haag, waardoor de economische problemen in Nederland in de afgelopen jaren alleen maar zijn vergroot, vormt een belangrijke reden voor de vorming van het schaduwkabinet. Maar kritiek spuien op de politiek is niet de drijfveer. Hoofddoel is een positieve visie op de toekomst en het economisch weer sterk maken van Nederland. De veertien leden van het kabinet schrijven op dit moment columns op de website stopdecrisis.nl, waarin ze de nadruk leggen op de kracht van Nederland en ideeën aandragen om Nederland weer economisch te laten groeien. Het schaduwkabinet werkt momenteel aan een groeiagenda voor Nederland. Hoe gaan we in 2020 ons geld verdienen? Biesheuvel riep half november Mark Rutte nog op om tijdens een Ondernemers Top in 2014 deze groeiagenda te bespreken.

OPINIE

Ruimte voor kredietunies

Ook in eerdere columns ben ik al eens unie staat open voor de leden van een ingegaan op de problemen rond de branche- of ondernemersverenikredietverlening aan bedrijven. Maar ging. De leden kunnen gelden ter de problemen worden er helaas niet beschikking stellen aan de coöperatie minder op. De kredietverlening door en zet een deel van het beschikbare banken krimpt nu al enige tijd, en de kapitaal weer uit in de vorm van leninvooruitzichten zijn bepaald niet gungen. De leden van een kredietunie delen risico en rendement, en beheerstig. De banken zelf geven aan dat dit alles te maken heeft met de economisen dit via intensieve begeleiding en coaching door ondernemers die sche crisis en de afnemende vraag beschikken over relevante kennis van naar krediet. Hoewel dit zeker een rol Eddy van Hijum vak- of bedrijfsvoerings. Door de speelt, blijkt telkens weer uit rapportaReageren? menselijk maat weer terug te brengen ges van De Nederlandse Bank (DNB) e.vhijum@tweedekamer.nl in het bankieren wordt de kans verdat het balansherstel van banken de of twitter: @vanHijum grootste boosdoener is. Daarnaast groot op een succesvolle ontwikkeling geven steeds meer banken toe dat van de onderneming en daarmee op COLUMN kleinere bedrijven gewoon geen inteeen volledige betaling van rente en aflossing. ressante klanten voor hen zijn. De kosten zijn eenvoudigweg te hoog en de risico’s ook. Het trieste dieptepunt is de Deutsche Bank, Samen met mijn collega Agnes Mulder heb ik voor de zomer die eenzijdig afscheid neemt van duizenden zakelijke klanten in de Tweede Kamer een initiatiefnota ingediend om meer die zij nog maar kort geleden hadden overgenomen van ruimte voor kredietunies te creëren in weten regelgeving. ABN-Amro. De regering heeft recentelijk positief gereageerd op onze nota. Dit betekent dat we de komende maanden regelgeving Voor individuele ondernemers met een uitbreidings- of ver- tot stand kunnen brengen. De kredietunies kunnen op basis vangingsbehoefte kan deze kredietstaking een groot pro- van op maat gesneden regels en toezicht aan de slag gaan. bleem zijn. Meer in algemene zin geldt dat het ontbreken van Het is onze ambitie dat er de komende vijf jaar in totaal 50 krediet een grote groeibreker dreigt te worden. Steeds meer kredietunies actief zullen zijn. economen uiten hun zorgen over de beschikbare ruimte voor kredieten als de economie eenmaal weer aantrekt. Ook het Onlangs was ik te gast bij de oprichtingsbijeenkomst van de kredietunie voor de bakkerij, waar de eerste lening werd verIMF waarschuwde onlangs voor een ‘credit crunch’. strekt (zie http://samenwerkendekredietunies.nl/bakkerij/). Nu de grote banken het laten afweten, klinkt de roep om Het is natuurlijk een druppel op de gloeiende plaat. Maar het alternatieven steeds luider. Zo ontstaan er in steeds meer begin is er. Het is te hopen dat het midden- en kleinbedrijf branches en regio’s initiatieven tot de oprichting van een uiteindelijk de vruchten van de groeiende kredietboom kredietunie. Het lidmaatschap van een coöperatieve krediet- kan plukken. BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

AUTOMOTIVE

Het begon allemaal met zijn liefde voor een Lotus 7

‘Donky-rijder voor het leven’ TEKST THIJS WARTENBERGH FOTOAGRAFIE FRANS DAVIDS

Bosscha zal ongetwijfeld veel van zijn echtgenote Hiltje en zijn twee zoons houden, maar direct daarna komt ongetwijfeld zijn Zetec, goed voor 140 pk, van 1-100 meter in drie seconden, verbruik 1 op 10/11, 4 cilinders, 5 versnellingen, gewicht van 630 kilo, opvallend klein stuur, piepkleine ruitenwissers, zwart lederen stoelen met een comfortabele zitting en voorzien van een fraaie, rode kleur. Dat het gewicht van de auto betrekkelijk laag blijft komt door het toenemend gebruik van composiet (met vezels versterkte kunststoffen, voorzien van hars) bij de constructie: het is licht maar ongelooflijk sterk.

Vooral zomers mag hij er graag in rijden, vaak met Hiltje aan zijn zijde. Regen of niet: een kap gaat niet over de hoofden heen. Bij regen gaat het meeste langs je heen. Sta je ergens stil of moet je noodgedwongen in een file plaatsnemen, dan gaat de paraplu op. Een kleine opoffering om in zo’n bolide te mogen rijden…

Select Dat laatste klinkt overdreven, maar als bezitter van deze Nederlandse sportwagen behoor je tot een select gezelschap. In de 35 jaar dat het bedrijf Donkervoort bestaat, zijn er bijna 1000 auto’s gefabriceerd. Dat lijkt niet veel, maar bij deze onderneming wordt niet bepaald met een lopende band gewerkt: verre dan dat. Die blijft buiten de deur: elke wagen wordt met de hand gemaakt in hun onderkomen in Lelystad, langs de A6. Voor 2014 ziet de orderportefeuille er goed uit. Aan bestellingen geen gebrek… Waarom rijdt Bosscha in een Donkervoort, een Donky voor de liefhebbers? “Het is moeilijk uit te leggen”, legt hij uit. “Je zou dat zelf moeten ervaren. Het is voor mij het pure rijden, het gevoel dat je hebt met die auto. Je bent er één mee. Met het pure rijden bedoel ik dat er geen stuurbekrachtiging op zit, geen antiblok-

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

keersysteem (ABS), geen andere elektronische snufjes (ESP). Donkervoort zegt niet voor niets: ‘no compromise’. Je bent dus écht aan het autorijden. In mijn ‘dagelijkse’ auto, een Volvo, heb ik wel al die elektronica aan boord, maar die hoef ik niet in de Zetec. Iedere keer als ik instap is het genieten geblazen. Het wordt nooit een sleur, het blijft iets aparts. Qua wegligging en stijfheid van de carrosserie is een Donkervoort een perfecte auto.”

Een kleine ramp als ik geen Donkervoort meer in mijn garage heb staan Bulderen Ja, en dan dat bulderende geluid als de motor is gestart. Dat is een genot om te horen. De wegrijdende auto is een paar honderd meter verderop nog steeds te horen, tot het lawaai wegsterft in de verte. Hiltje: “Vooral als je door een

tunnel rijdt, hoor je dat prachtige geluid. Even wat extra gas geven, dan gaat het nog beter!” Voordat de wagen begint te grommen, moet er eerst een soort acrobatische act worden volbracht. Het instappen is namelijk nog niet zo makkelijk. Je moet de auto als het ware aantrekken. Deze bevindt vlak boven de grond: vanuit de wagen kun je, zittend, de straat aanraken. Bosscha: “Je moet dus flink de diepte in. Je zet je rechterbeen in de auto en pakt tegelijkertijd de rolbar achterop de auto. Die geeft je steun. Dan trek je je linkerbeen binnenboord en laat je je achterste zakken tot op de stoel. De benen gaan dan richting de pedalen. Deze zitten redelijk dichtbij elkaar, dus het is in feite altijd wel zaak geen overdreven brede schoenen aan te doen. Anders raak je het gevoel met de pedalen kwijt. Voorlopig kan ik nog de auto inklimmen, en dat wil ik graag volhouden tot mijn 75e, maar ik kan me voorstellen dat op een bepaald moment de instapactie met het nodige gekreun, vanwege de stramme spieren die ik dan wellicht heb, zal verlopen...” Hiltje is er inmiddels bijgekomen en zegt dat ze zich heerlijk op haar gemak voelt in de DV. Wel met oordopjes in (alleen

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

AUTOMOTIVE

op de snelweg), net als Jelle doet, want de wind suist behoorlijk langs je hoofd in een open wagen. “Hoe mooi de auto ook is, en hoeveel pk hij ook heeft, ik geef toch de voorkeur aan mijn 1 pk’s.” Dat vraagt om een toelichting. Ze houdt twee paarden en dat zijn, zoals bekend, 1 pk’ers. Vandaar haar opmerking. Aan de dieren heeft ze haar hart verpand. Ze brengt dagelijks enige uren met hen door om te rijden, in hun eigen buitenbak. Dressuur is haar favoriete bezigheid. Jelle heeft ook jaren op paarden doorgebracht maar is daar al enige tijd mee gestopt.

Lotus 7 Bij hem is de liefde voor een DV niet toevallig ontstaan. Het is een voortzetting van de gevoelens die hij had voor een Lotus 7, de sportwagen uit de jaren 50. Bosscha was zo gek op dat model dat hij, toen nog op jeugdige leeftijd, op een

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

bepaald moment de auto zelf in elkaar wilde gaan zetten. Fabrikant Caterham had in die tijd pakketten waarmee je de auto als particulier kon bouwen. Uiteraard met de nodige autokennis. En daar beschikte hij over. Hij had de MTS Autotechniek in Apeldoorn gedaan. Een Caterham realiseren kwam er uiteindelijk toch niet van. Ook al, omdat zijn tijd werd opgeslokt door zijn werk bij Kuiken uit Emmeloord, waar hij inmiddels verkoopdirecteur is. Laat daar, als een soort reddende engel, nu de DV rondrijden, een wagen die enige overeenkomst toont met zijn favoriete Lotus 7. “Dan moest het dus een DV worden. Ik ben eerst wat sfeer gaan proeven binnen de Donkervoort Touring Club, als begunstiger. Langzaam maar zeker groei je dan in het merk, om het zo te noemen. Zo’n tien jaar geleden was het dan zo ver: ik zou mijn eerste DV kopen: een 10 jaar oude D8 Zetec, met

40.000 kilometer op de teller. Kosten enige tienduizenden euro’s, ik hou het exacte bedrag liever voor me.” De sfeer die hij aantrof bij de ‘DVfamily’ beviel hem al snel goed. “Allemaal leuke mensen, lieden met allerlei uiteenlopende beroepen. Ik heb er veel vrienden aan over gehouden. Vanuit Donkervoort wordt die sfeer ook gestimuleerd. Dat wordt goed opgepakt. Er wordt veel aan klantenbinding gedaan”, meent de Ruttenaar.

Investering Een DV die tien jaar oud is en zoveel moet kosten, dat kan makkelijk tot de conclusie leiden dat je voor een nieuw exemplaar een goed gevulde portemonnee moet meebrengen. Dat blijkt echter een goede investering, laat Bosscha weten. Zijn DV is nog steeds in originele staat en ieder jaar, bij de APK, wordt een Certificaat van Echtheid afgegeven.

“Ik ga mijn DV binnenkort verkopen, dan wel inruilen. Ik heb mij bij Donkervoort over laten halen om een proefrit te maken in een D8 235 E, Audi turbo motor met 235 pk. Mijn Donkervoort is een fijne stuurauto, maar de nieuwe D8 is zoveel meer geperfectioneerd, dit is niet te beschrijven, dat voel je en dat laat je niet meer los. Ik weet eigenlijk wel zeker dat ik voor mijn huidige auto een bedrag krijg dat heel dicht bij mijn aankoopbedrag van destijds ligt. Er is dus nauwelijks waardeverlies. Kortom, een goede belegging. Kwestie van vraag en aanbod. Maar mocht ik weer een DV gaan kopen dan wordt het, D8 E, 4 cilinder turbo met 210 of 235 pk. Ik heb me namelijk voorgenomen dat ik – zolang het kan – gewoon Donkervoort blijf rijden.” Hij is een Donky-rijder voor het leven dus… Wat betreft het lekker kunnen scheuren

Ook één met een paard: De 1 pk ( genaamd Zizo) van Hiltje op de achtergrond en de vele pk’s van Jelle op de voorgrond.

in een DV: we vertellen weinig nieuws als we aanvoeren dat je in het overvolle Nederland weinig stukken asfalt hebt waar je even de rechtervoet wat dieper kunt indrukken. Hier en daar is 130 het maximum. Duitsland zou een uitvlucht kunnen zijn, waar hogere snelheden haalbaar zijn, maar die optie laat Bosscha links liggen. “Als ik even flink wil uithalen, dan ga ik naar het circuit in Assen. Mijn Zetec heeft een top van 210 km en dat heb ik wel eens gehaald daar. Het is alleen jammer dat je daar niet zo heel lang van kan genieten. Langer dan een paar honderd meter kun je die snelheid niet aanhouden, dan volgt er een bocht. Hoewel dat ook geen straf is: vol door de bochten gaan is in feite mooier dan zo hard mogelijk rijden op een recht stuk.”

Zichtbaar Het aspect ‘zichtbaarheid’ op de weg is nog niet aan de orde geweest. Is de auto, vanwege het lage model, voor andere weggebruikers soms niet moeilijk te zien? Dat kan tot gevaarlijke situaties leiden. De auto is 1 meter hoog. Niet voor niets maakt Bosscha de grap dat je met de auto onder slagbomen bij parkeergarages kunt doorrijden. Anderen menen dat de DV onder een vrachtwagen door kan glijden. Bosscha: “Wij hebben ons aangeleerd met verlichting te rijden. In principe doen alle Donkyrijders dat. Je moet, net als een motorrijder, anticiperen op het overige verkeer. Denk maar aan de polderwegen met hoge bermbegroeiing, of viaducten met

vangrail. Je komt hier nauwelijks bovenuit, en moet je dus afvragen of je gezien wordt. Daarbij helpt natuurlijk ook de kleur, felrood, van de auto. Die valt snel op. “Mijn Donkervoort, een D8 Zetec uit 1994, moeten missen? Het idee dat hij niet meer in de garage staat? Ik moet er niet aan denken. Dat lijkt me een kleine ramp.” Jelle Bosscha (60) uit Rutten (Noordoostpolder) geeft hiermee precies aan hoe je verknocht kan raken aan een sportauto als de Donkervoort. Je kunt eigenlijk geen dag meer zonder….

‘Composiet-provincie’ Composiet wordt niet alleen bij de modellen van Donkervoort steeds belangrijker. Er is wereldwijd veel belangstelling voor de met vezels versterkte kunststof. De provincie Flevoland erkent dit en zet daar beleid en geld op in om het product verder uit te dragen. Flevoland wil zich ermee profileren. Jasper Klarenbeek, verbonden aan de coördinerende stichting CompoWorld, is blij met de interesse. “We kunnen Flevoland zo langzamerhand wel dé composiet-provincie van Nederland noemen”, meent hij.

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

FLITSEN

VOORDELEN FLEXIBELE WERKPLEK NOG ONDERBELICHT Onderzoek laat zien dat obstakels in thuiswerken blijven bestaan Ondanks een veelheid aan campagnes om flexibeler te gaan werken, is de plek bij de werkgever op kantoor nog steeds de norm. Veel mensen (44%) werken nooit op een andere locatie dan op één van de kantoren van hun organisatie. Slechts een vijfde van de werknemers zegt hoofdzakelijk vanuit andere locaties te werken dan vanuit het bedrijf zelf, terwijl er met flexibele werkplekken veel geld kan worden bespaard. Dat blijkt uit een onderzoek van Kien in opdracht van Regus, ‘s werelds grootste aanbieder van flexibele werkplekoplossingen. Als mensen elders werken dan op het bedrijfskantoor, is dat vooral thuis (55%).

INSPIRATIECONGRES TEGEN KANKER Mensen die beroepsmatig of privé te maken hebben met de ziekte kanker, komen op 2, 10 en 19 december samen in het Zwolse restaurant De Handschoen onder de noemer ‘Inspiratiecongres tegen kanker’. De opbrengst van de bijeenkomsten gaat naar SamenLoop voor Hoop, een lokale organisatie die geld inzamelt voor KWF kankerbestrijding. Het initiatief voor dit drieluik komt van Cees van der Boom, arbeidsdeskundige en coach voor mensen met kanker. “Met deze serie bijeenkomsten hoop ik dat we met zijn allen kanker beter bespreekbaar kunnen maken. Patiënten stuiten nog altijd op onbegrip. Van collega’s, werkgevers, vrienden en familie bijvoorbeeld. Begrip kweken begint met het onderwerp bespreekbaar maken. Dat doen we de eerste twee avonden. De derde avond vieren we het leven en de kansen die we hebben, ook na de diagnose kanker.”

Maandag 2 december 2013 Tijdens de eerste bijeenkomst van ‘Inspiratiecongres tegen kanker’, op maandag 2 december 2013, staan de mens achter de kankerpatiënt en zijn naaste omgeving centraal. Er is vooral aandacht voor de regiefunctie die mensen in hun eigen ziekteproces hebben. Hoofdspreker deze avond is schrijver Leo Preusting, die slokdarmkanker overwon en daar een boek over schreef: ‘Kop d’r Veur’. Daarnaast zijn te gast als spreker: Jan Nabers, hoofd Ruimte en Economie bij de gemeente Zwolle over de impact van kanker in een team; Marleen van den Hout van Maak werk van je passie over het belang van het volgen van je passie, ook (of juíst) na de diagnose ZELFRIJDENDE AUTO VOORdieHET kanker; Cees van der Boom van Cees van der Boom - Schakelen tussen mens en organisatie over de mogelijkheden ook mensen die ziek zijn hebben op de werkvloer. EERST OP DE NEDERLANDSE WEG

Dinsdag 10 december 2013

Het tijdperk van zelfrijdende auto’s in Nederland is aangebroken. Met de testritbiedt op dedeopenbare wegeen mettotaal automatisch rijdende De tweede bijeenkomst van ‘Inspiratiecongres tegen kanker’, op dinsdag 10eerste december, werkgever andere mindset auto’s, is volgens Schultz van in Haegen (Infrastructuur en met betrekking tot de rol van medewerkers met kanker. Gedurende deze avond krijgenminister werkgevers inzicht het proces van de patiënt. eenaan belangrijke stap gezet grootschalige inzet van Ook wordt besproken hoe collega’s en werkgevers aandacht kunnenMilieu) besteden de zieke. Zaak is ookvoor om de te kijken hoe de waarde van nieuwe de medewerker kan worden verzilverd op een manier die beide partijen past.autotechnieken die bijdragen aan een betere doorstroming van het verkeer en de verkeersveiligheid. Jolanda Beenen van Online@People presenteert deze avond mogelijkheden voor werkgevers om zonder risico’s personeel in te zetten. Cees van der Boom van Cees van der Boom - Schakelen tussen mens en organisatie geeft eyeopeners voor werkgevers. Daarnaast zijn te gast als spreker: René de Heer, wethouder Economische Zaken inMinister Zwolle en Jos Govaarts, medisch zelfstandigauto’s bedrijfsarts. Schultz van Haegen: “Metcoach deze en zelfrijdende hebben we een pracht-innovatie te pakken. Als auto’s met elkaar communiceren en gelijktijdig optrekken of afremmen voorkom je schokbeDonderdag 19 december 2013 wegingen op de weg stroomtMensen het verkeer vlotter Deze Op donderdagavond 19 december is het de afsluitende avond van ‘Inspiratiecongres tegenenkanker’. die bij (eendoor. van) de eerste kunnensfeer bovendien op elkaar een treintje bijeenkomsten waren, hebben de gelegenheid om in een ontspannenauto’s en informele verderdicht te praten. Ook in mensen die derijden strijd en tegen benutten daarmeezijn de beschikbare ruimtedeze op deavond. wegen veel beter. kanker een warm hart toedragen, maar niet bij de eerste bijeenkomsten zijn geweest, van harte welkom Zeker in een dichtbevolkt land met een druk wegennet is dat handig. Vanwege ons fijnmazige wegennet en de aanwezigheid van Interesse? veel technologische kennis is Nederland de ideale proeftuin voor dit Aanmelden voor (één van) de drie bijeenkomsten van ‘Inspiratiecongres tegen kanker’ kan bij Cees van der Boom soort auto’s.” via cees@ceesvanderboom.nl.

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

Nieuwe

FORMU

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

People’s BUSINESS

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

NIEUWE MEDIA

Zorg voor verhalen die het waard zijn om te delen

Goede content wordt opgepikt Televisie, Twitter, radio, Facebook, kranten, blogs: nieuwe media concurreren flink met de traditionele media en het medialandschap raakt steeds verder versnipperd. Dat maakt het aan de ene kant lastiger om je doelgroep te bereiken, maar biedt bedrijven aan de andere kant ook steeds meer mogelijkheden om zelf hun eigen content te verspreiden, via hun eigen kanalen. Geen reclameboodschappen, maar verhalen die het waard zijn om te delen, stelt Cor Hospes.

Cor Hospes – eigenaar van bureau Tsjee – is expert op het gebied van contentmarketing. ‘Zorg voor verhalen die het waard zijn om te delen’, is zijn belangrijkste boodschap. ‘We leven in een tijd waarin reclame niet meer geloofwaardig is’, stelt Hospes. ’85 procent van de mensen gelooft reclame niet meer en onder jongeren is dat denk ik 99,9 procent. Ik kom uit een tijd dat we nog twee tv-zenders hadden. Toen had je 50 procent kans dat mensen je reclamespotje zagen. Je wist hoe je je doelgroep kon bereiken. Maar die doelgroep kun je vandaag in het versnipperde medialandschap niet zo makkelijk meer vinden, want die zit niet meer elke avond braaf voor de buis.’ Ambassadeurs Dat vraagt om nieuwe manieren om je boodschap over te brengen: niet door middel van reclame, maar met merkrelevante verhalen. ‘Mensen delen nog steeds verhalen. Mond-totmond deden we al toen we nog in berenvellen rondliepen. En waar we dat vandaag nog steeds doen op het werk, langs het sportveld en op een feestje, doen we dat ook op social media, waar nog meer mensen kunnen meeluisteren. Zorg er dus voor dat mensen over jou gaan praten, in

plaats van dat je hen moet opdringen om over je te gaan praten. En dat doen ze als je zorgt dat je hen verrast, vermaakt, helpt of informeert. Niet door hen te bestoken met reclame waar geen mens nog op zit te wachten. Bovendien, als mensen uit zichzelf over je gaan praten heeft dat veel meer impact, want dan fungeren ze min of meer als ambassadeurs van je merk of actie. Vergeet daarom als bedrijf, merk of organisatie niet om je content makkelijk deelbaar te maken, met één druk op een ‘Tweet this’- of Facebook-knop. Dat is iets dat bedrijven nog vaak vergeten.’ Om te weten welke verhalen jij als bedrijf kunt delen, moet je eerst weten wie je bent, zegt Hospes. ‘Alles wat je doet, kun je communiceren, maar dat moet je wel doen vanuit je DNA. Als dat niet klopt, heeft het geen zin.’ Hospes introduceerde hiervoor het begrip STE: je unique selling point, de ziel van je bedrijf, dat waarin jij je onderscheidt. ‘De Rabobank is de coöperatiefSTE, ASN de voordewereldvanmorgenSTE en Triodos de levenskwaliteitSTE bank. En ik hoef maar Volvo te zeggen en iedereen zegt bijna automatisch: de veiligSTE. Als je weet wat jouw STE is, kun je daar de verhalen omheen maken die horen bij jouw merk.

‘Alles wat je doet, kun je communiceren, maar dat moet je wel doen vanuit je DNA. Als dat niet klopt, heeft het geen zin’ 40

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

’85 procent van de mensen gelooft reclame niet meer en onder jongeren is dat denk ik 99,9 procent’

Anders zouden die van ieder willekeurig merk kunnen zijn. Bovendien: als je A bent, B doet en C zegt, ben je ongeloofwaardig. Dodelijk in een tijd van social media.’ In Nederland is de online winkel Coolblue een goed voorbeeld van een bedrijf dat handelt en communiceert vanuit een duidelijke STE. ‘Dat niet denkt in producten, maar in verhalen’, zegt Hospes. ‘Je product interesseert je klant ook geen bal, die wil weten: what’s in it for me? Welk probleem kan het voor mij oplossen? Hoe kan het mijn leven verrijken? Daarom maken ze bij Coolblue honderd filmpjes per week over de producten die ze verkopen. Unboxing, how-to’s, reviews en FAQ’s. En dat zorgt ervoor dat de producten die ze verkopen bovenaan Googlezoekresultaten verschijnen. Op de doos waarin ze het product bezorgen, zit een kaartje dat je kunt uitknippen en aan je buren kunt geven als zij het pakketje voor je hebben aangenomen. In alles willen zij uitstralen dat zij de klantenblijvenverwonderSTE zijn.’ Een ander goed voorbeeld is Dirkzwager, een kennisdelenSTE advocatenkantoor. ‘Een advocatenkantoor?, denk je dan. Maar zij maken ontzettend goede content.’ Voor de juristen van

Dirkzwager is bloggen een verplicht onderdeel van hun werk geworden. Het zorgde het afgelopen jaar voor 1 miljoen pageviews en een half miljoen unieke bezoekers op de website, plus een sterke toename van het aantal klanten dat online binnenkwam. ‘Zij zijn een fantastisch voorbeeld, net als Conquaestor, een adviesbureau. Als ik een top 3 moet maken, staan die drie bedrijven daarin.’ Beginnersfouten Goede, relevante content zorgt dus dat mensen over je bedrijf gaan praten, het zorgt voor buzz rond je merk, voor meer bezoekers op je website, een betere online vindbaarheid en dus voor meer klanten. Beginnen met contentmarketing betekent echter wel oppassen voor enkele beginnersfouten. ‘De eerste is dat je niet weet wie je bent, en dus ook geen merkrelevante verhalen kunt maken’, zegt Hospes. ‘En de tweede dat je je doelgroep niet kunt benoemen. Wie is die man of vrouw, is hij wel of niet online en waar dan? De derde beginnersfout is dat je je doelstellingen niet hebt benoemd, of niet goed. Stel dat je hebt afgesproken om buzz te creëren en dat de directeur dan zegt: we hebben te weinig traf-

fic naar de website. Maar dat was het doel niet. Bij die meest simpele dingen gaat het al fout.’ Hoe het dan wel moet? ‘Begin met een heel klein groepje binnen je bedrijf dat zegt: wij vinden dit tof, wij gaan het doen. Bij advocatenkantoor Dirkzwager ging dat zo. Gestart vanuit een groep believers die het oppakte. Intussen komt 5 tot 10 procent van hun leads voort uit contentmarketing. Goede content kan ook worden opgepikt, door traditionele media. Ineens staat die medewerker dankzij zijn blog in Het Financieele Dagblad of zit hij in de studio van BNR of Pauw & Witteman. Bewijs dat contentmarketing werkt is de beste motivator om het door te trekken naar het hele bedrijf. Want dan kun je laten zien wat het heeft opgeleverd.’ Denk vooral ook niet dat jouw product niet geschikt is om content rond te creëren, benadrukt

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

NIEUWE MEDIA

Hospes. ‘Neem het letterlijk meest verstoppende product ter wereld: soldeerpasta. Ook daar kan het mee. Bij de Amerikaanse fabrikant zorgde het voor 600 procent meer leads. Zeker: grote bedrijven hebben meer mankracht, voor een MKB-bedrijf is het misschien wat lastiger. Maar de twee dames van het Friese bedrijf Buiten de Lijntjes kunnen het ook, dus dan kun je het ook met acht of negen man.’ Eigen tv-kanaal Bloggen, je eigen YouTube-kanaal beginnen, het zijn voorbeelden van laagdrempelige manieren om je content te verspreiden en je doelgroep te bereiken. Groter kan het ook: in het buitenland zijn er al bedrijven die hun eigen tv-kanaal of online magazine hebben. De Jyske Bank in Denemarken maakt bijvoorbeeld de hele dag door televisie op haar website. ‘Mensen vinden die content zo leuk dat 80 procent bekeken wordt via andere kanalen dan het eigen tvkanaal van Jyske Bank, dus doordat de content gedeeld wordt’, weet Hospes. In Nederland zijn die voorbeelden van bedrijven

met een eigen tv-kanaal er nog niet, maar die gaan er wel komen, stelt Hospes. ‘We zitten in een transitiefase. Vergelijk het met de opkomst van televisie. Toen waren televisiecommercials nog letterlijk radiocommercials, omdat bedrijven niet anders waren gewend, zoals velen vandaag in de zendstand blijven hangen. Binnen traditionele media draaide het immers om zenden, terwijl het binnen social media draait om converseren. Het delen van informatie, 1-op-1-contact; het vergt nog enige tijd voordat bedrijven de omslag van zenden naar converseren kunnen maken.’

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

Ook Business Company creëert met People’s Business haar eigen content voor ondernemers. ‘Wij hebben onszelf de vraag voorgelegd waarom we dingen doen, hoe je dingen doet en wat je doet om er succes mee te hebben’, legt Gerda Voorn uit. ‘Dit is de theorie van de Golden Circle van Simon Sinek. Om mensen te bereiken is het belangrijk van binnen naar buiten te communiceren, dan blijft de boodschap veel beter hangen.’ Over het belang daarvan zegt Voorn: ‘Wij geloven dat relaties, naast medewerkers, het hart van elke onderneming vormen en zorgen voor een stabiele basis en continuïteit. People’s Business biedt een crossmediale formule waar ondernemers contacten kunnen leggen op het juiste niveau. Wij helpen ondernemers bij het vergroten van hun netwerk. Met People’s Business combineren we zakenmagazines, internet, netwerkevents, video en social media. We zetten sterk in op persoonlijke verbinding. Because… in business, it’s all about the People.’

Nieuwe Formule Over ‘People’s Business’ People’s Business biedt een multimediaal platform waar ondernemers contacten kunnen leggen op het juiste niveau. Met People’s Business combineren we zakenmagazines, internet, netwerkevents, video en social media. We zetten sterk in op persoonlijke verbinding.

Because…. in business, it’s all about the People!

meer informatie: www.peoples-business.nl BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

BOATS NETWERKEN

100 BOB Borrel GROOTS GEVIERD e

Châteauhotel & -Restaurant de Havixhorst 7 november was het tijd voor de 100ste BOB bijeenkomst voor de regio’s Midden en Zwolle. Het toneel voor deze geweldige avond was het prachtige Châteauhotel & -Restaurant de Havixhorst in De Wijk (nabij Meppel). Na dagen van voorbereiding is er een fantastische avond neergezet. Ruim 250 ondernemende mensen bezochten deze bijeenkomst.

Jubileumavond met overweldigende reacties & belangstelling De locatie, is een unieke plek, in alle opzichten. Een inspirerende plaats met volop aandacht voor authenticiteit in cultuur, gastronomie, historie en natuur. Een genot voor alle zintuigen. En daarmee dé ideale locatie voor deze unieke bijeenkomst. Voor deze jubileum borrel hadden wij de gehele locatie van de Havixhorst ter beschikking. In elke ruimte vond wel iets speciaals plaats. Zo was er een kaasproeverij, kunst, muziek, een wijnproeverij, fotografie, speeddaten met bedrijven, passie, ondernemerschap, netwerken, social, lekker eten, sfeer en meer. De avond werd geopend in het Tuinhuis. Hier hield Guido Thys – bedrijfsverloskundige – een presentatie over hoe wij juist niet in een economische crisis zitten. Economische crisissen zijn er altijd al geweest, echter is de tendens dat we daar sneller weer uitkomen. Dit komt omdat ondernemers op die momenten eerder de manier van ondernemen veranderden, innovatiever werden. Nu lukt dat niet. Bedrijven blijven bij de bedrijfsvoering zoals die al was. Juist nu is het tijd om anders te denken, tijd om de bedrijfsvoering te innoveren. Na deze enthousiasmerende, en tot denken aanzettende presentatie konden de gasten door alle ruimtes van de locatie lopen. In de Tuinkamer was verzorgde Peter Zwerver de muziek en werden er heerlijke soepen geserveerd. In het Schathuis werd er genoten van een theatervoorstelling (opgevoerd door Theater de Droom), een heerlijk buffet en prachtige glaskunst van kunstenares Hermine van der Does. Ook was hier de mogelijkheid om websites en social media te laten reviewen door de experts van Business Company. In het hoofdgebouw werden ondernemers met elkaar in contact gebracht door middel van speeddates. Daarnaast werden er in de wijnkelder overheerlijke wijnen geproeft en was er in de Spiegelzaal nog een tongstrelend visbuffet. Tussen alle activiteiten door is er volop genetwerkt en genoten. Om negen uur was het tijd voor een uitgebreid dessertbuffet in de Tuinkamer. Uitgebreide kaasplateaus, prachtige zoetigheden en mooie dessertwijnen zorgden door een perfect eind van deze bijzondere avond.

People’s BUSINESS

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

Terug-

BLIK

Een geweldige opkomst van 250 ondernemers gaf de Havixhorst een dynamische sfeer. Alle gasten verspreidden zich over het château om op wisselende plaatsen nieuwe contacten te leggen.

Bedankt!

De gehele avond was een groot succes. Dit was niet mogelijk geweest zonder onze sponsoren. Daarom een speciaal bedankje voor: Brouwers accountants & adviseurs, Payroll Intermediair, Voiperator, Marktlink, Arlsan & Ter Wee advocaten, SMG Groep, Berendsen & de Graaf, Roggendorf Security en natuurlijk Châteauhotel de Havixhorst.

Netwerken in een bijzondere ambiance. Dat heeft BOB de afgelopen jaren aangeboden. Op bijzondere locaties komen bijzondere ontmoetingen makkelijker tot stand. Dat blijft het handelsmerk ook onder de nieuwe naam People’s Business.

People’s BUSINESS

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

Terug-

BLIK

Het Buitenhuys is de nieuwe toplocatie in Twente voor events, zakenlunches en diners. Tijdens het jubileumevent van BOB maakte het Twents bedrijfsleven opnieuw kennis met deze fraaie locatie in Oldenzaal.

De opkomst voor deze speciale bijeenkomst was buitengewoon met meer dan 200 ondernemende mensen. Vele bekende gezichten en een uitstekende sfeer.

De muziek werd verzorgd door pianoman Peter Zwerver, onder meer bekend van de Crazy Piano’s in Enschede, maar ook van de Soprano’s pianobar op Curaçao, Sint Maarten en Aruba.

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

NETWERKEN

Het Buitenhuys in Oldenzaal

Jubileum BOB Borrel 30 oktober, een dag (en vooral avond) die we ons nog lang zullen blijven herinneren. De avond waarop wij alweer de 100ste BOB borrel organiseerden. 100 keer avonden waarop volop is genetwerkt, kennis is opgedaan maar ook plezier is beleefd.

Maar ook de eerste avond waarop wij de nieuwe naam én stijl van het netwerk hebben geïntroduceerd. Vanaf 1 november is BOB helemaal over naar People’s Business. Bij binnenkomst stonden de fraaie auto’s van Baan Twente en Broekhuis u al op te wachten. In het pand zelf kon u alvast genieten van de muziek en enkele schildersezels met daarop interviews uit BUSINESS. De avond was gevuld met muziek, workshops en netwerken. De workshops werden enthousiast ontvangen. De lekkerste sushi is gemaakt, heerlijke tapas zijn geproefd, enorme bouwwerken van Bamboe zijn gemaakt en er is veel geleerd over branding, sales en verkopen. Na de workshops was er tijd om te netwerken. Dit werd ook uitgebreid gedaan. Onder de begeleiding van de muziek zijn nieuwe contacten gelegd, bestaande relaties onderhouden en af en toe een dansje gemaakt. En dan is het binnenkort tijd voor de eerste echte People’s Business Borrel. De eerste borrel vanuit de nieuwe naam en stijl. Tijdens het brainstormen over de nieuwe naam en stijl is er ook nagedacht over waarom we doen wat we doen, hoe we dat willen doen en wat we willen doen om er succes mee te hebben. We hebben nagedacht volgens de Golden Circle theorie van Simon Sinek. Deze theorie stelt dat het belangrijk is om van binnen naar buiten te communiceren, begin niet met wát je doet, maar waarom je het doet. Hiermee bereik je de mensen veel beter en blijft de boodschap beter hangen. Wij geloven dat relaties, naast medewerkers, het hart van elke onderneming vormen en zorgen voor een stabiele basis en continuteit. People’s Business biedt een crossmediale formule waar ondernemers contacten kunnen leggen op he juiste niveau. Wij helpen ondernemers bij het vergroten van hun netwerk. Met People’s Business combineren we zakenmagazines, internet, netwerkevents, video en social media. We zetten sterk in op persoonlijke verbinding.

Bedankt!

Zonder onze sponsoren hadden wij dit evenement niet mogelijk kunnen maken. Daarom een speciaal bedankje aan: Voiperator, Eqib, Payroll Intermediair, 4Human, Marktlink, Broekhuis, Kienhuis Hoving, Carte Blanche 99, Baan Twente en Event Creators. Wij ervaren dankbaarheid, vertrouwen en enthousiasme. In de afgelopen jaren hebben wij zo’n 40.000 ondernemers ontvangen op onze bijeenkomsten.

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

Na 29 jaar krijgt ons vertrouwde BUSINESS magazine een nieuwe titel, een nieuwe bladformule en een nieuw design. Met People’s Business bieden wij u één totale crossmedia formule. Vernieuwend & verassend en volledig toegesneden op het nieuwe ondernemerschap.

Nieuw Magazine BOATS

We zitten in het Noord-Friese Dokkum met acht graden onder nul. In de voormalige landbouwschool schijnt het volle warme zonlicht van de eerste februaridag. Wybe van der Gang verschuift naar een andere stoel, hij koestert zich graag in de zon, het licht en de warmte. “Passie”, zegt de geboren ondernemer, “alles wat we hier doen is bedacht en gemaakt met passie voor het ambacht.”

PREVIE

Liefde voor

ambacht, passie voor fijnmetaal

BOATS Lifestyle

INSPIREREND REGIONALE EDITIES MOOI & BIJZONDER VERRASSEND HERKENBAAR INFORMATIEF ZAKELIJK EXCLUSIEF MULTIMEDIAAL

J-CLASS BOATS

BOATS

INTERVIEW

REÜNIE DER GIGANTEN OP DE SOLENT Klassieke ontwerpen strijden om eer en aandacht “Taken delegeren: het kost de groeiondernemer heel veel moeite om dat te doen”

INTERVIEW

Velen zullen Tiggelaar kennen van een van zijn boeken of zijn hem als spreker op een seminar tegengekomen. Hij is een succesvol auteur gebleken. Vanaf 2000 veroverde hij met maar liefst vier verschillende boeken de nummer één-positie in de managementtoptien. Tiggelaars jaarlijkse seminar, ‘MBA in één dag’, waaraan al meer dan 12.300 managers deelnamen, is het meest bezochte seminar ooit in Nederland. Zijn bekendste boek heet ‘Dromen, Durven, Doen’ en gaat over effectief zelfmanagement. Hiervan werden in Nederland meer dan 200.000 exemplaren verkocht. Dromen, Durven, Doen is vertaald in het Engels, Duits en Arabisch. Wat heeft u in dat onderzoek vooral bekeken? “We wilden weten wat ondernemers die hun bedrijf laten groeien in hun eigen gedrag anders doen dan ondernemers die geen flinke toename in hun omzet zien. Bij het zoeken naar antwoorden op deze vraag was ons vertrekpunt een ‘dual system’-gedragsbenadering. Daarbij ga je ervan uit dat gedrag niet primair tot stand komt door bewuste keuzes, maar vooral onbewust en automatisch

wordt gestuurd door sociale- en andere prikkels in de directe omgeving van de persoon in kwestie. In deze studie hebben we twee dingen gedaan. Allereerst zijn er binnen 16 bedrijven live-interviews uitgevoerd. Daarna is een online survey gedaan onder ruim 70 groeibedrijven.”

People’s BUSINESS

eigenlijk bijgedragen aan de groei van je bedrijf? Wat doe jij op dagelijkse basis anders dan de ondernemers die wat betreft hun jaarcijfers stationair blijven draaien, of slechts een kleine sprong voorwaarts maken.” Leiderschap tonen is ook durven en kunnen delegeren. “Je snijdt een heel relevant punt aan: je moet belangrijke werkzaamheden, die direct te maken hebben met het reilen en zeilen van de zaak, verantwoordelijkheden en bevoegdheden, aan anderen overdragen. Daar hebben nogal wat ondernemers moeite mee. Ze moeten in feite een deel van hun bedrijf, dat ze zelf hebben opgebouwd, doorschuiven naar werknemers. Dat vraagt tijd. Het is alsof ze iets van zichzelf afstaan, iets wat zij met eigen handen hebben opgebouwd. Maar het moet, of ze willen of niet. Je kunt nu eenmaal niet alles alleen doen. Groeien betekent per definitie delegeren. En

People’s BUSINESS

“De echte doorzetters laten zich er niet van weerhouden een commerciële misstap te begaan. Ze verliezen geld, hebben conflicten met werknemers en soms met partners”

Wat viel u daarbij op? “Wat de snelle groeiers onderscheidt van anderen die geen forse groeicijfers registreren, is dat het niet gaat om dat ene briljante idee dat ze hebben. Die ene ingeving waarmee ze denken dat ze zo uniek zijn dat ze de wereld wel even gaan veroveren. Belangrijker voor groeiondernemers zijn aspecten als nieuwe kennis opdoen, nieuwe structuren realiseren en vooral nieuwe mensen aan de organisatie toevoegen.” Waar was u vooral in geïnteresseerd tijdens de studie? “Ik heb met name naar details gekeken. Die wilde ik graag ingevuld zien. Ik ben al zo’n 25 jaar bezig met gedragswetenschap en juist de kleine dingen interesseren mij steeds meer. Zaken waar andere onderzoekers misschien niet aan denken, of die ze mogelijkerwijs niet interessant genoeg vinden. Ik wil bijvoorbeeld weten: je komt ’s ochtends op kantoor, wat doe je dan? Welke dagelijkse gewoontes hebben nu

voor veel ondernemers blijkt dat een moeilijke verandering.” Waarschijnlijk omdat ze het gevoel hebben hun ‘kindje’ te moeten afstaan… “Ja, het klinkt misschien wat dramatisch, maar dat zou kunnen.” Ik begreep uit het rapport dat medewerkers soms behoorlijk hard moeten zijn voor hun ‘baas’? “Dat klopt! Het moeten mensen zijn, al dan niet met specifieke specialismen, die het werk van je bord trekken en zeggen: ‘Dit is mijn werk’. Dat heb ik gezien, het gebeurt. En veelal komt dat een bedrijf ten goede. Door deskundige, nieuwe mensen binnen te halen, wordt de directeur vaak min of meer gedwongen om een deel van zijn eigen werkzaamheden bij anderen neer te leggen.” En dan nog duurt het soms lang voordat een ondernemer echt goed wordt in dele-

Lionheart De eerste J-klasser met een aluminium romp; een project van Hoek Design, Bloemsma Aluminiumbouw en Claasen Shipyards.

People’s BUSINESS

geren. Klopt dat? “Ja, het duurt soms heel lang, soms jaren, voordat iemand echt een beetje goed wordt in het afstaan van taken. In feite zijn er in dit proces drie fasen te onderscheiden. De ondernemer moet eerst bepalen aan wie hij bepaalde taken, die hij eerst zelf regelde, kan overdragen. In zo iemand moet hij 100 procent vertrouwen hebben. De volgende stap is dat hij dat daadwerkelijk doet, maar vervolgens nog wel van alles wil controleren. Want: gebeurt het wel, zoals hij wil dat het gebeurt? En uiteindelijk, de laatste fase, ontstaat het geloof bij de ondernemer dat zijn ‘vervanger’ het goed doet en dat dit uiteindelijk tot groei en vooruitgang binnen het bedrijf leidt.” Dat delegeren is een gedragsverandering die u in het onderzoek aantrof bij ondernemers. Welke gedragsveranderingen zijn er nog meer te onderscheiden? “We troffen ook allerlei vormen van zelfmanagement aan: het bewaken van het even-

De historie van de J-Class begint eigenlijk al met een wedstrijd in 1851 bij Isle of Wight, die gewonnen wordt door de schoener America. De oorspronkelijke Hundred Guinea Cup wordt daarna omgedoopt tot America’s Cup. Door andere regels, in 1929 bedacht door Herreshof, worden nieuwe snellere ontwerpen toegestaan en wordt ook de America’s Cup daarna gevaren met schepen uit de J-Class.

Het gaat bij toename in omzet niet om dat ene briljante idee “Ondernemers vinden het vaak erg moeilijk om te delegeren. Voor sommigen kost het jaren om dat echt goed te leren”, is een van zijn conclusies die hij na het onderzoek trok.

MADE IN HOLLAND

Pal voor de Olympische Spelen deze zomer in London is de Solent gedurende een aantal weken het strijdtoneel van de meest adembenemende zeiljachten ter wereld, de majestueuze J-klassers. De schitterende klassieke ontwerpen strijden om eer en aandacht. Historie, klasse, uitstraling en prestige, met een belangrijk Nederlands aandeel van ontwerpbureaus, werven en eigenaren.

wicht tussen werk en privé, time-management en het managen van de eigen productiviteit. Verder andere, algemene vaardigheden die een manager moet hebben: het controleren van de cijfers, mensen aansturen, het aanjagen van de marketing. Tenslotte het formuleren van een heldere visie voor de lange termijn. Wat dat laatste betreft: veel succesvolle ondernemers constateren zelf dat ze het goed doen omdat ze een bepaalde focus hebben en daar aan vasthouden. Ze wijken niet van dat pad af, wat er onderweg ook gebeurt.” Tijdens het congres “Dromen, durven… groeien’ werd dat een ‘strategische foto van je bedrijf maken’ genoemd. “Ja, daarmee geef je aan waar je de komende vijf jaar heen wilt. Daarbij werd ook aangegeven dat het belangrijk is die ambities naar anderen, je zakenrelaties, te communiceren. Die kunnen je daar dan even-

tueel, met goede raad, bij helpen.” Er zijn dus allerlei managementvaardigheden, zoals delegeren, zelfmanagement enzovoort, die snelle groeiers ontwikkelen. En de manier waarop ze die ontwikkelen, is bijvoorbeeld door het inschakelen van nieuwe mensen, nieuwe kennis en ook nieuwe structuren, zo las ik in het onderzoeksrapport. “Dat zijn de dingen die ondernemers helpen om zelf groeigericht gedrag te vertonen: nieuwe mensen in dienst nemen, maar daarnaast ook vernieuwingen in de structuur: nieuwe processen, nieuwe taakverdelingen en hulpmiddelen voor het management, zoals de balanced scorecard. Dat aanpassen van de structuur, dat kost tijd, dat doe je niet even op een achternamiddag. In meer dan de helft van de gevallen, bijna 60 procent, speelde een herstructurering van de werkzaamheden een belangrijke rol.”

Tijdens datzelfde congres kwam eveneens naar voren dat groeiondernemers juist een sprong voorwaarts hebben gemaakt omdat ze eerst de fout waren ingegaan, zelfs failliet waren verklaard. Dat heeft hen echter gesterkt. Een van hen, Aqil Radjab van Payroll Company, schaamde zich er niet voor om te vertellen dat hij kopje onder was gegaan. Hij had daar echter wel van geleerd, zei hij. “Dat klopt. De echte doorzetters laten zich er niet van weerhouden een commerciële misstap te begaan. Ze verliezen geld, hebben conflicten met werknemers en soms met partners. Daar zijn ze in veel gevallen sterker uit naar voren gekomen. Dat is echt knokken, je zelf weer hervinden. Dat verdient veel respect. Uit de aanvullende survey bleek dat de groeiperiode van de deelnemende ondernemers zelfs in iets meer dan 50% van de gevallen was voorafgegaan door een negatieve ervaring.”

Het zijn niet alleen prachtige, snelle en sierlijke jachten, ze spreken enorm tot de verbeelding door hun enorme overhangen en indrukwekkende afmetingen. De klasse maakt in korte tijd geschiedenis, vooral in de periode 1930-1937. Niet in het minst door sterke inbreng van vermaarde ontwerpers en bedrijven en niet te vergeten roemruchte eigenaren die een doorslaggevende rol spelen in het peperdure spel der giganten. Ontwerpers als Herreshof, Burgess, Paine, Nicholson, Fife en eigenaren /zeilers als de Engelse koning George V, Sir Lipton, Stephenson, Vanderbilt, Sopwith en de werf Camper & Nicholson... Google en geniet van een zeer rijke geschiedenis! Oud ijzer Tussen 1930 en 1937 worden 22 J-klassers ontworpen waarvan er slechts tien worden gebouwd. Van de oorspronkelijke tien houten en stalen jachten, blijven er drie bewaard: Shamrock V, Velsheda en

Endeavour. Zij overleven als enigen de Tweede Wereldoorlog. Andere roemruchte J-klassers verdwijnen of worden verkocht om gesloopt te worden voor het in de oorlog zo begeerde staal. Zo brengt Ranger in 1941 nog net $ 12.000 aan oud ijzer op, terwijl met de bouw van het stalen jacht vijf jaar daarvoor $ 500.000 is gemoeid... De restauratie van Endeavour vormt halverwege de jaren 80 de aanzet naar de opleving van de fameuze klasse. De Engelsman Richard Amos start enthousiast met de restauratie van het vermaarde jacht maar moet stoppen wegens geldgebrek; de Amerikaanse Elisabeth Meyer koopt het jacht en vraagt de Nederlandse werf Royal Huisman in Vollenhove om de restauratie van het historische jacht te doen.

Spectaculaire wedstrijden en een schitterend schouwspel Reünie op de Solent De J-klassers ontmoeten elkaar op prachtige locaties om zeilend de strijd aan te binden. Op het moment dat u dit leest, zijn vier van hen net klaar met de wedstrijden bij het Caribisch mondaine eiland St.Barth en onderweg naar Europa. Deze zomer staat de Zuid- Engelse kust op het programma. Eerst is Falmouth in Cornwall, in het subtropische zuidwesten van Engeland de uitvalsbasis voor vier wedstrijddagen van 26-30 juni tijdens de Falmouth Regatta. Dan verhuist de vloot naar de Solent voor de J-Class Solent Regatta, van 18- 21 juli. Deze races vormen de opmaat voor de historische Hundred Guinea Cup op 21 juli met de start voor Cowes en dan rond het Isle of Wight op vrijwel dezelfde wedstrijdbaan van 75 mijl als in 1851... De adembenemende Engelse zuidkust, Falmouth met de uitkijk vanaf Pendennis Castle, de Needles, de

People’s BUSINESS

Het is nogal wat om in deze moeilijke tijden niet alleen te groeien, maar dat in veel gevallen ook nog eens met dubbele cijfers te doen. “Ik vind het sowieso al een interessante doelgroep, de ondernemers die winst maken. Als je marktconform kunt groeien, dan is dat op zich al knap. Daar heb ik respect voor. Ik heb nog meer waardering voor ondernemers die een dergelijke ontwikkeling verder weten uit te bouwen.”

People’s BUSINESS

meer informatie: 06 - 52 306 206 / 06 - 41 480 711

UITGELICHT

Goochelaar Henk Arnoldus

Hoge amusementswaarde van topkwaliteit TEKST GERDA VOORN

Of het nu een informele of formele gebeurtenis is, Henk Arnoldus maakt van elke gelegenheid iets bijzonders. Dit kan variëren van een lezing over Waarnemingen en Zekerheden, verbazingwekkende goocheltrucs of een presentatie voor uw bedrijf op een beurs om uw beursrendement te verdubbelen. Voor alles geldt: hoge amusementswaarde van topkwaliteit.

Het komt geregeld voor dat bedrijven iets organiseren waarbij een bijzondere onderbreking een welkome aanvulling is op de dag. Een congres, of een lange vergadering, een dinerbijeenkomst of bijvoorbeeld een bedrijfsuitje, Henk Arnoldus is altijd een verbazingwekkende ervaring die uw gasten nog lang zullen herinneren. Bijzonder is zijn gevarieerde aanbod. Interactie, humor afgewisseld met verbazingwekkende ervaringen. Hij biedt een combinatie van informatie, entertainment en herkenning. Al ruim 30 jaar acteert hij op het hoogste niveau en biedt hij een totale beleving. “Mensen blijven altijd met dezelfde verbazing reageren”.

Close-Up Magic Henk vertelt dat hij een stijl ontwikkeld heeft van de verhalende, uitdagende goochelaar. De Close-Up Magic is altijd een verbazingwekkende ervaring. Hij maakt van zijn magische trucs kleine poëtische theatervoorstellingen waarbij hij de gasten altijd betrekt. Magische verrassingen verpakt in boeiende verhalen, gedachtenmanipulaties, zakkenrollen en gokspelletjes zijn de ingrediënten waar mee Henk Arnoldus werkt. En ze worden altijd gebracht met een humoristische knipoog. Als charmante goochelaar weet hij dan op virtuoze wijze zijn publiek met zijn trucs te vermaken. Stijlvol en tijdloos.

Business Magic Business Magic heeft met behulp van jarenlange beurservaring de optimale presentatiestrategie ontwikkeld voor uw bedrijf op een beurs of tentoonstelling. In een hoge competitieve omgeving, waar u gemiddeld 3 seconden de tijd heeft om de aandacht van de bezoeker te trekken, garandeert Business Magic uw bedrijf meer klanten, meer contact en meer gesprekken. Uw beursrendement en uw impact op de beursvloer worden verdubbeld. Er wordt een combinatie geboden van uitgekiende magie en slimme marketing als succesvolle mix. Arnoldus: “We verzorgen ook korte beurstrainingen waarin medewerkers worden gemotiveerd en geïnstrueerd om zo effectief mogelijk op een beurs te kunnen werken.”

Lezing Waarneming en Beïnvloeding

de hypnose. De invloed van onderbewustzijn en het bewustzijn op de werkelijkheid. En de mogelijkheid om deze te beïnvloeden. Deze lezing is een wonderlijke reeks van voorbeelden en verbazingwekkende ervaringen, interactie en humoristische voorbeelden. Een verkenning van onbewust menselijk gedrag en hoe wij deze kunnen sturen. Arnoldus besluit: “Ik vind het geweldig mensen te amuseren. Grote interactie met het publiek, met veel afleiding. Een elevator pitch voor jou als aanwezige. Niets is wat het lijkt, en het is niet wat het is.” Meer informatie www.goochel-theater.nl of neem rechtstreeks contact op met Henk Arnoldus op 06-21836475.

Waarnemingen en zekerheden worden tijdens deze lezing op hun kop gezet. Hoe neem je de omgeving waar? Je bent er van overtuigd dat dingen waar zijn, maar is dat zo? En elk mens denkt al snel te weten wat de ander denkt. Maar is dat zo? Henk Arnoldus maakt gebruik van video beelden, illusies en bovenal het gedrag van de aanwezigen om te laten zien en ervaren hoe beïnvloeding kan werken en hoe de waarneming gestuurd kan worden. Een kijkje in de wereld van BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

ADVIES

Scoor meer klanten met online storytelling

Storytelling maakt hiervan gebruik en is daarom uitermate geschikt voor het overbrengen van een boodschap en het creëren van conversie.

Het vertellen van verhalen is al eeuwenoud en een sterk middel voor het binden van mensen. Tegenwoordig zien we dat dit steeds meer wordt ingezet als marketingmiddel onder de noemer ‘storytelling’. Maar hoe kunt u dit zelf online succesvol toepassen? Waarschijnlijk heeft u het zelf eens meegemaakt. U bent op internet verschillende websites aan het bekijken, totdat uw aandacht wordt getrokken en u vervolgens besluit om een specifieke website langer te bezoeken. Waarom bent u langer op deze website gebleven en wat heeft uw aandacht vastgehouden?

Sander van den Dries Triggerfish! digital creatives www.triggerfish.nl

COLUMN

Onderscheidend vermogen Tegenwoordig zien we dat het steeds moeilijker wordt om de consument te binden door het groeiende aanbod van vrijwel identieke producten en diensten. U onderscheidt zich niet meer door beschikbaarheid, prijs of kwaliteit. De consument baseert zijn keuze steeds meer op symbolische waarden zoals status, gevoel en persoonlijke aandacht. De onderscheidende factor tussen deze websites is de manier waarop het bedrijf de bezoekers aanspreekt en de manier waarop de bezoeker wordt meegenomen in de wereld en meerwaarde rondom de producten / diensten. Hoe spreekt u uw doelgroep aan? Door in te spelen op het gevoel en de emotie van de consument ontstaat er een emotionele binding. Deze emotionele binding creëert acceptatie waardoor de aandacht wordt vastgehouden. Uw merk krijgt hierdoor een diepere betekenis en de consument voelt zich persoonlijk betrokken bij uw product of dienst.

BUSINESS | NUMMER 5 | DECEMBER 2013

Hoe kunt u storytelling toepassen? Bij het nadenken over uw website wordt vaak als eerste in pagina structuren en technische randvoorwaarden gedacht, en daarna pas over het verhaal en de boodschap die u wilt overbrengen. Denkt u bij uw nieuwe website eens na over uw unieke verhaal en hoe u uw prospects kunt verleiden om voor u te kiezen. Hierbij een paar tips:

1. Creëer verhalen; draag het verhaal van het merk uit en neem de bezoekers mee in een onderscheidende beleving. 2. Denk in emoties; vertel niet alleen over uw product, maar vooral over wat uw product voor uw klant kan betekenen. Men zoekt geen verf, maar een leuk kleurtje op de muur. 3. Prikkel de zintuigen; creëer een visueel aantrekkelijke uitstraling waar de doelgroep zich graag mee identificeert. 4. Maak het persoonlijk; maatwerk heeft grote invloed op de impact van de beleving. 5. Help herinneren: denk na over het levend houden van uw verhaal, bijvoorbeeld via social media. Zwolse succescase: Bulthaup Presentatie Bent u benieuwd hoe deze theorie succesvol toegepast kan worden? Kijk dan eens op www.bulthauppresentatie.nl en de manier waarop deze Zwolse keukenleverancier zich onderscheidt van de concurrentie en u meeneemt in een online beleving die smaakt naar meer!

BUSINESS

Green means business Kansen door transformatie

BAM-topman Nico de Vries

‘We moeten het zelf doen’

Profiel

Nico de Vries (BAM) wil meer lef zien

‘Nederland moet ambitie tonen’ TEKST HANS HAJÉE FOTOGRAFIE HANS KOKX

Toen Nico de Vries in 2010 aantrad als CEO van Nederlands grootste bouwconcern was de verwachting dat de crisis zijn langste tijd had gehad. ‘Een misvatting,’ aldus de BAM-topman. ‘En al is op dit moment in sommige landen licht herstel merkbaar, elders ontbreekt dat perspectief nog altijd.’ In Nederland zorgt de crisis voor een sterke druk op prijzen en marge. ‘Uitgangspunt blijft dat wij ook onder lastige omstandigheden ons brood moeten kunnen verdienen. Dat lukt, maar het is hard werken voor weinig geld.’ De alsmaar wijzigende omstandigheden nopen tot flexibiliteit. Hoe borg je dat bij een groot concern als Koninklijke BAM Groep, met 24.000 medewerkers en een omzet van bijna 7,5 miljard euro (2012)? ‘In alle werkmaatschappijen letten we scherp op de ontwikkeling van de orderportefeuille,’ zegt Nico de Vries. ‘Waar nodig grijpen we direct in en passen de capaciteit van de organisatie aan. Dat gebeurt altijd zorgvuldig, met een goed sociaal plan.’ Dit continue proces van meebewegen met de markt leidde de afgelopen jaren tot een aanzienlijke personeelsreductie. ‘Dat is helaas onvermijdelijk. Neem onze woningbouwtak. Die was in de hoogtijdagen goed voor een jaarlijkse omzet van 1 miljard euro. Dat bedrag is nu gehalveerd.’

Van Johannesburg tot Abu Dhabi Meer dan de helft van de omzet realiseert BAM buiten de landsgrenzen. ‘We beschouwen het Verenigd Koninkrijk, Ierland, Duitsland en België eveneens als thuismarkten. Met een historie die vaak meer dan 100 jaar teruggaat, hebben onze dochters er stevige wortels. Het zijn lokale bedrijven die door lokaal management worden gerund.’ Buitenlandse onderdelen opereren gro-

BUSINESS NATIONAAL

tendeels autonoom maar de onderlinge kruisbestuiving krijgt veel aandacht. ‘Zo voert onze Duitse dochter Wayss & Freitag – specialist in het boren van tunnels – steeds vaker projecten uit met onze Britse, Ierse en Belgische bedrijven. Het eveneens van origine Duitse BAM Sports is wereldwijd betrokken bij de realisatie van stadions, van Johannesburg tot Abu Dhabi.’ Interactie is er ook als het gaat om veiligheid. ‘Door de lokale weten regelgeving hebben Britse werkmaatschappijen een voorsprong op dit gebied. Zij vervullen niet alleen een voorbeeldfunctie maar spreken de andere bedrijven ook aan op aanvullende veiligheidsinspanningen. Zo brengen we elkaar verder.’

Bakens verzetten Binnen de thuismarkten van BAM is Nederland op economisch gebied het slechtste jongetje van de klas. Over de oorzaken en de rol van het kabinet hierbij is veel gezegd en geschreven. ‘Voornaamste taak van de regering is te zorgen voor economische groei,’ stelt De Vries. ‘Om die groei te waarborgen, moet zij tijdig de bakens verzetten. Specifiek voor onze sector is het belangrijk dat de investeringen in infrastructuur overeind blijven, direct of via publiek

private samenwerking (PPS). Maar uiteraard begrijp ik dat de overheid de tering naar de nering moet zetten. En ik verwacht niet dat zij een antwoord heeft voor alle problemen. De regering hoeft de noden van de bouw niet op te lossen. Dat moeten we zelf doen.’

Fyra Eigen verantwoordelijkheid staat dus voorop, maar de BAM-topman heeft wel een aantal wensen. ‘We moeten ons niet focussen op beperkingen maar uitgaan van kansen. Meer ambitie tonen, meer durven ook. Zoals de Olympische Spelen naar Nederland halen. En waarom bouwen we – bij wijze van spreken – niet zelf een hogesnelheidstrein als de Fyra? Als sterke industriële bedrijven als VDL en Stork de handen ineen slaan, is veel mogelijk.’ In het verlengde hiervan pleit De Vries voor meer aandacht voor het grootbedrijf. ‘De schijnwerpers staan momenteel wel heel nadrukkelijk op het mkb. Begrijp mij goed, deze bedrijven zijn van wezenlijk belang voor de Nederlandse economie. Dat geldt evenzeer voor het grootbedrijf, maar onze omvang zorgt bij publiek en politiek voor een voorbehoud. Grote organisaties zijn niet sexy, niet geliefd; of het nu gaat om bouwbedrijven of accountantskantoren. Ten onrechte. Meer waardering

‘Een beperkte groep grote, professionele bouwbedrijven leidt tot een overzichtelijke en controleerbare sector.’

voor het grootbedrijf is op zijn plaats, net als meer aandacht van de overheid.’ Enigszins haaks op dit pleidooi staat het ingetogen profiel van BAM zelf, gezien omvang en impact van het concern. ‘Bescheidenheid zit in ons DNA,’ beaamt De Vries. ‘Die eigenschap heeft positieve en negatieve aspecten. Wij worden gezien als betrouwbare, stabiele partner die geen rare dingen doet. Keerzijde is dat activiteiten minder goed voor het voetlicht komen. Het stoort me af en toe dat onze innovaties amper opgemerkt worden, terwijl sommige halve ideeën het journaal halen. We mogen best wat meer outgoing zijn met onze prestaties.’

Meer concentratie Het imago van de sector waarin BAM opereert, liep begin deze eeuw een stevige deuk op. ‘De bouwfraude ligt al geruime tijd achter ons. Toch is de bouw voor velen nog altijd een bedrijfstak die je goed in de gaten moet houden. Daarbij speelt mee dat het een versplinterde branche is met veel verschillende spelers. Een grote groep ondernemingen

neemt haar verantwoordelijkheid als het gaat om integriteit en duurzaamheid. Maar in de periferie heb je zoals overal partijen die het minder nauw nemen. Dat straalt af op de hele sector.’ Meer concentratie kan een oplossing zijn, denkt De Vries. ‘Een beperkte groep grote, professionele bouwbedrijven leidt tot een overzichtelijke en controleerbare sector. Net als bij accountantskantoren en benzinemaatschappijen het geval is.’ De BAM-CEO verwacht niet dat hierdoor de concurrentie wordt beperkt. ‘Kijk naar de supermarktsector waar een klein aantal spelers in een forse concurrentieslag gewikkeld is. Consumenten varen er wel bij.’

Trigger Hoe de bouw er in de toekomst ook uit zal zien, BAM wil haar positie verder versterken. Tot een uitspraak over het beoogde marktaandeel laat De Vries zich niet verleiden. ‘Maar dat nog veel te winnen is voor ons staat buiten kijf. Internationaal maar zeker ook in Nederland. Onder meer bij integrale projecten

waarbij verschillende bedrijfsonderdelen samenwerken. Dit biedt opdrachtgevers via één aanspreekpunt toegang tot een breed scala aan disciplines. Actueel voorbeeld is een onderhoudscontract bij Tata Steel waarbij vrijwel al onze specialismen worden ingezet. Van het lassen van leidingen tot de aanleg van spoorrails.’ Andere ambitie van BAM is om haar betrokkenheid uit te breiden tot de complete levensduur van een object. ‘Dus niet alleen nieuwbouw realiseren maar een gebouw langjarig in stand houden tegen vooraf afgesproken kosten. Hierbij horen nieuwe contractvormen als PPS en Design, Build, Finance, Maintain, Operate (DBFMO), waarbij wij ook financiering en exploitatie verzorgen. Deze nieuwe rol vereist aanvullende expertise van het bedrijf en de medewerkers. Het triggert ons om de meerwaarde voor klanten te vergroten. Die uitdaging gaan we graag aan.’

BUSINESS NATIONAAL

III

WTC netwerk Beurs-WTC verbindt regionaal, nationaal en internationaal en is een van de 300 wereldwijde World Trade Centers.

Kantoor op toplocatie Vestig uw onderneming in het zakelijk hart van Rotterdam. Van eenmanszaak tot multinational: welkom in het Beurs-WTC!

Rijksmonument met uitgesproken architectuur

Het zakelijk hart van Rotterdam Beurs-WTC is het kloppend hart van het internationale bedrijfsleven in de regio Rotterdam. De specifieke kwaliteiten van het gebouw, de vele faciliteiten en het wereldwijd succesvolle WTC-concept maken Beurs-WTC tot een uitdagende omgeving. Een bruisend zakencentrum in het centrum van Rotterdam, waar bedrijven 24 uur per dag actief zijn en evenementen continu plaatsvinden.

Full service Business Concept Kantoorruimte Flexibele werkplekken SecretariĂŤle ondersteuning Congreszalen Vergaderzalen Evenementen Beurzen Winkels Horeca Parkeergelegenheid WTC Art Gallery WTC Club Rotterdam

Groen en gecertificeerd Congres- en vergaderlocatie hoogwaardig gecertificeerd met 5 vergaderhamers in de nationale Congres- en Vergaderclassificatie en The Green Key, niveau goud.

Zorgeloos ondernemen Geniet van een optimaal servicepakket voor zorgeloos ondernemen.

Contact Beurs-World Trade Center Beursplein 37 , Rotterdam Postbus 30099, 3011 DB Rotterdam T 010 â&#x20AC;&#x201C; 405 4444 E info@wtcro.nl W www.wtcrotterdam.nl

BUSINESS FLITSEN GLAS VOORZITTER MONDIAAL WATERINITIATIEF

Peter Glas – voorzitter van de Unie van Waterschappen – is gekozen tot voorzitter van het wereldwijde Water Governance Initiative. Dit nieuwe platform van instellingen uit meer dan 25 landen wil kennis en ervaring op het gebied van waterbeheer uitwisselen tussen landen, regionale overheden, bedrijven en NGO’s. Minister Schultz van Haegen is blij met de benoeming. ‘Het is uniek dat zoveel grote internationale instellingen zich verbinden met lokale partijen rond het thema water. En het is helemaal mooi dat Nederland voorzitter mag zijn. Dit geeft aan dat we koploper zijn op het gebied van waterbeheer.’ Ook Glas is content met zijn nieuwe rol. ‘Tegelijk zit ik er als voorzitter niet om alleen het Nederlandse model te promoten. Het gaat vooral om het wereldwijd uitwisselen en verbinden van ideeën en ervaringen.’

Peter Glas

ARION BESTE GROEIBEDRIJF

AWARD DUURZAME ARCHITECTUUR VOOR BRUMMEN

De afgelopen vijf jaar hebben de deelnemers aan het landelijke programma Groeiversneller gewerkt aan de verdere ontwikkeling van hun bedrijven. Dit traject werd op 25 september afgesloten met een ‘Dragons Den’. Hierin presenteerden de deelnemende ondernemers zichzelf, hun bedrijf en ambities. Aansluitend mocht Arion Operations-oprichter Erik Joosten de titel ‘Het Beste Groeibedrijf 2013’ in ontvangst nemen. Arion levert innovatieve aan- en uittrekhulpen voor elastische kousen en introduceerde de producten van Swash – een Amerikaans wassen zonder water-concept – in Europa. Zowel vakjury als publiek hadden een voorkeur voor het Geleense bedrijf. Arion is volgens de jury een terechte winnaar vanwege de juiste strategische keuzes en de daaruit voortkomende richting voor de toekomst. Met behulp van een sterke focus en forse investeringen ziet die toekomst er prima uit. Groeiversneller biedt bedrijven een meerjarig traject om groei te realiseren. Ondernemers worden begeleid bij de ontwikkeling van een strategische en persoonlijke foto. Die worden vervolgens vertaald naar een groeistrategie en bijbehorend stappenplan. Groeiversneller is een initiatief van het ministerie van Economische Zaken en het Innovatieplatform. De uitvoering is in handen van een samenwerkingsverband van PwC, Philips, De Baak, AKD, Port4Growth en Ascendors.

Bestaande bouw heeft het grootste potentieel als het gaat om het realiseren van duurzame verbetering. De mate waarin dit laatste het geval is, werd beoordeeld tijdens de verkiezing van de Award Duurzame Architectuur. De prijs werd uitgereikt tijdens het congres Green Buildings Holland. Alleen gebouwen die de afgelopen drie jaar in gebruik zijn genomen, kwamen in aanmerking. De jury beoordeelde de inzendingen op aspecten van de BREEAM-methode: management, gezondheid, energie, transport, water, materialen, landgebruik, ecologie en vervuiling. Uit negen genomineerde projecten werd het gemeentehuis Brummen als winnaar geselecteerd. ‘Dit gebouw dient als grondstoffenbank waarbij alle bouwmaterialen de komende twintig jaar dienst doen. Het ontwerp is voor 90% demontabel en de nieuwbouw omarmt een monumentale villa,’ aldus jurylid Hidde van der Kluit. De tweede award werd uitgereikt aan Huis de Witte Roos in Delft. Bij dit duurzame renovatieproject is 93% energiereductie in een rijksmonument gerealiseerd. Er staat een gebouw waarin cradle to cradlematerialen zijn toegepast, het waterverbruik bijna nihil is en sprake is van verregaande systeemintegratie. De winnaars van de Award Duurzame Architectuur

BUSINESS NATIONAAL

dossier

Facilitaire sector ziet inbesteding vooral als politieke zet

Schoenmaker blijf bij je leest TEKST ANKA VAN VOORTHUIJSEN

In het regeerakkoord staat het voornemen van het kabinet om facilitaire diensten te gaan inbesteden: schoonmaak, beveiliging en catering bij de rijksoverheid moeten weer worden uitgevoerd door ambtenaren in plaats van door externe facilitaire bedrijven. De branche noemt het voornemen zorgelijk en spreekt van ‘een politieke zet’.

Hoe valt het voornemen tot inbesteden van minister Blok (Rijksdienst en Wonen) nu te rijmen met de wens tot een kleinere en goedkopere overheid, vraagt Rob Bongenaar, directeur van de Ondernemersorganisatie Schoonmaak en Bedrijfsdiensten, OSB zich af. ‘Dit werk is twintig jaar

geleden niet voor niets uitbesteed. Je moet je corebusiness als bedrijf of als overheid goed doen. Je kunt niet overal in uitblinken. Dat was destijds ook een gedachte achter het uitbesteden van dit werk. Die huishoudelijke diensten waren vaak molochs: traag en log. Wij leveren dezelf-

De zekerheden van vandaag zijn de onzekerheden van morgen

BUSINESS NATIONAAL

de kwaliteit of beter, voor minder geld.’ Bongenaar schat dat het minstens 20% duurder wordt als de overheid facilitaire diensten weer zelf gaat doen. ‘Niets ten nadele van ambtenaren, maar er wordt toch niet zo heel efficiënt gewerkt daar. Men mist de tucht van de markt. Wij zijn in de aansturing efficiënter. Wij stellen: je hebt zoveel tijd om dit of dat te doen. Dat gaat natuurlijk onmiddellijk van tafel als je mensen zelf in dienst neemt.’ Wordt het daarmee automatisch vuiler en onveiliger op de rijkswerkplekken? Bongenaar: ‘Dat denk ik niet. Maar het wordt wel duurder en inefficiënter. Je gaat straks met meer mensen hetzelfde werk doen.’

Onderbuikgevoel In de discussies die nu over inbesteding worden gevoerd, spelen onderbuikgevoel en makkelijke retoriek een te grote rol, vindt Bongenaar. De schoonmaakstakingen van vorig jaar hebben het imago van ‘zijn’ branche daarbij zeker geen goed gedaan, merkt hij keer op keer. En dat steekt. ‘Het gaat om het principe: we worden weggezet als een sector die te duur is, inefficiënt, en z’n werk niet goed doet. De foute veronderstelling is dat onze mensen niet goed werken op slechte flexibele contracten en door de gangen worden gejaagd.’ Natuurlijk gaan dingen mis, erkent hij. ‘Maar dat zijn de uitzonderingen, excessen kom je overal tegen.’

ng ti

Be d

jfshuisves ri

In tegenstelling tot wat Den Haag (‘iemand als Diederik Samsom roept dingen die feitelijk niet kloppen’) nu beweert, zitten schoonmakers niet in de laagste loonschalen maar op 120% van het minimumloon. Payrolling komt nauwelijks voor in de branche. ‘En bij ons krijg je na drie keer een half jaar al een vast contract. Dat is beter dan in veel andere sectoren.’

Zorgwekkend Ook Peter Schollmann, directeur van Securitas Nederland, ziet in de inbestedingsdiscussie vooral politieke motieven. ‘Er sluiten gevangenissen dus de overheid wil de overtolligheid die daar ontstaat, intern oplossen. Dat begrijp ik, maar de omvang en argumentatie vind ik zorgwekkend.’ Meer dan 3.000 particuliere beveiligers werken op lokaties van de rijksoverheid, ongeveer 10% van het totale personeelsbestand van de hele particuliere sector. Schollmann: ‘Als werkgever vind ik dit erg zorgelijk. De kans bestaat daarnaast dat provincies en gemeenten het voorbeeld van het rijk gaan volgen. In de al jaren krimpende beveiligingsmarkt betekent insourcing dat de particuliere sector mensen af moet laten vloeien. Wat schiet je daarmee op? Je houdt ambtenaren aan het werk maar er moet een groot aantal beveiligers afvloeien.’ Het zou daarnaast ten koste kunnen gaan van de kwaliteit, vreest Schollmann. ‘Gevangenispersoneel moet als beveiliger op rijkslocaties aan het werk. Bovendien op plekken die ze niet zelf hebben uitgekozen, met langere woon-werkafstanden. Als mensen op vrijwillige basis voor bepaald werk op een bepaalde lokatie kiezen is dat toch anders, denk ik.’

Schollmann voorspelt dat het rijk zich behoorlijk verkijkt op de implicaties van inbesteden: ‘Het is niet zo eenvoudig om in korte tijd een beveiligingsbedrijf op te bouwen met een landelijke structuur dat niet duurder is en kwalitatief niet onder doet voor wat er nu staat. Het rijk moet van een handjevol interne beveiligers opschalen naar een landelijke organisatie met 3.000 mensen. Dat is een complex proces. De particuliere markt is door de competetieve werking een geoliede machine met een strakke planning en een goed georganiseerde backofﬁce. Dat wordt echt ingewikkeld.’

Het rijk verkijkt zich behoorlijk op de implicaties van inbesteden

Innovatie en ontwikkeling Ian van der Pool, voorzitter van de overkoepelende beroepsvereniging Facility Management Nederland (FMN) ziet de actuele inbestedingsdiscussie eveneens vooral als een politieke zet, die niet is ingegeven door overwegingen met betrekking tot prijs of kwaliteit. ‘Het gaat al helemaal niet over wat het beste is voor de Nederlandse economie. Minister Blok heeft gesteld: we gaan dat hele facilitaire deel als overheid weer zelf doen, we gaan

Fac

THEMA Manage

inbesteden. Zonder dat er één businesscase is geweest.’ FMN is niet per deﬁnitie tegen inbesteden, zegt Van der Pool: ‘Maar dan moet je per geval en integraal kijken: naar prijs, kwaliteit en nieuwe banen. In sommige gevallen is inbesteden dan misschien een betere oplossing, dat kan.’ Van der Pool is ervan overtuigd dat marktwerking uiteindelijk tot beter resultaat leidt. ‘Facilitiaire bedrijven moeten zich nu continu blijven ontwikkelen. Als marktpartij heb je met meerdere opdrachtgevers met verschillende wensen te maken, je moet aanbestedingen winnen. Dat betekent automatisch dat je meer aan technische innovatie en professionele ontwikkeling doet dan wanneer sprake is van één kleinere facilitaire organisatie die al “binnen” is bij één opdrachtgever, namelijk de overheid.’

Langdurige partnerships Van der Pool verwijt de overheid dat zij met deze discussie veel onrust brengt in een branche die het toch al moeilijk heeft. ‘Om de zoveel jaar schrijven opdrachtgevers weer nieuwe aanbestedingen uit. Daarbij jagen ze vooral op kosten, niet op kwaliteit of meerwaarde. Goede facilitiaire ondersteuning van de corebusiness van een bedrijf werkt het best als sprake is van langdurige partnerships met een opdrachtgever. Daar wordt vaak aan voorbijgegaan. Steeds met nieuwe partijen in zee gaan brengt onrust en verschuivingen, kost geld en energie. En de vraag is of het er beter van wordt.’ Vreest hij dat andere opdrachtgevers dit voorbeeld gaan volgen? Van der Pool: ‘Daar ben ik eigenlijk niet zo bang voor. Ik betwijfel sterk of een zinnig denkend commercieel bedrijf dit zo zou doen.’

BUSINESS NATIONAAL

VII

L I T E R AT U U R FRANCISCAANS LEIDERSCHAP

DE MANAGERMEETLAT Door Co van Leeuwen

Door Jaap Lodewijks Met de keuze van de naam Franciscus gaf de nieuwe paus een duidelijk signaal af. Franciscus van Assisi – zoon van een rijke koopman – koos voor een leven van armoede, gebed en dienstbaarheid aan behoeftigen. Daarbij zocht hij naar wat mensen bindt. Zijn leiderschap zag de naamgever van de Franciscaner beweging als noodzakelijk, maar vond het niet belangrijker dan het wassen van andermans voeten – de subtitel van Jaap Lodewijks’ boek. Gedachtengoed en leven van Franciscus hebben niet alleen een religieuze impact. Voor hedendaagse leiders en managers is de middeleeuwse heilige een inspiratiebron die bij uitstek past in het huidige tijdsbeeld. Lodewijks – adjuncthoofdredacteur van dagblad De Stentor – tekent tal van verhalen over Franciscus op en legt het verband met zijn eigen ervaringen als leidinggevende. 126 pag. ISBN 978-90-2590-351-0. Ten Have. € 14,95.

SCOREN MET FREE PUBLICITY Door Ellen Salverda en Engelien Reitsma

Meten is weten, maar weten managers dat ook? Bij tal van sporten wordt elke afgelegde meter, pass of doelpoging minutieus bijgehouden. Als het gaat om management is een gestructureerde inventarisatie van acties en resultaat echter allesbehalve gemeengoed. Toch is het een voorwaarde voor systematische verbetering, stelt Co van Leeuwen. In zijn boek De Managermeetlat staat Think Value Framework centraal. Dit model omvat de belangrijkste managementstromingen en -trends van de laatste decennia. Het maakt de ins en outs van een organisatie inzichtelijk en meetbaar en geeft managers handvatten om hun functioneren te verbeteren. Daartoe onderscheidt het model zes typeringen, variërend van Dirigent tot Master Black Belt. Door het beantwoorden van vragen wordt duidelijk welk van deze zogenaamde persona’s het meest van toepassing is en ontstaat inzicht in het verbeterpotentieel van individuele managers.

Wat hebben Tony’s Chocolonely, de Zwarte Cross en VANMOOF gemeen? Zonder enorme marketinguitgaven slagen zij erin een miljoenpubliek te bereiken. In een tijd waarin budgetten onder druk staan, klinkt dat elke ondernemer als muziek in de oren. Scoren met free publicity is geen toeval, betogen Ellen Salverda en Engelien Reitsma. Hun handzame boek bevat voorbeelden en geeft tips die helpen om gratis publiciteit te genereren. Experts van verschillende media bieden inzicht in hun overwegingen om aangereikte informatie al dan niet op te pikken. Want denk niet dat media per deﬁnitie zitten te wachten op uw zakelijk nieuws. Belangrijke lessen: verdiep u in de media en hun lezersdoelgroep, bouw een band op met journalisten en bloggers maar vooral: wees origineel. 176 pag. ISBN 978-94-6126-070-3. Haystack. € 14,95.

173 pag. ISBN 978-90-4302-848-6. Pearson. € 19,95.

PROGRAMMATISCH CREËREN Door Jo Bos, Anne Jette van Loon en Hans Licht Maatschappelijke vraagstukken en bedrijfsmatige uitdagingen worden talrijker en complexer. Om deze het hoofd te bieden, kiezen organisaties steeds vaker voor een programmatische veranderingsaanpak. Het belang van succesvol programmamanagement neemt sterk toe. Het is geen sinecure om dat te borgen. Er zijn veel partijen bij betrokken, zowel intern als extern, en managers van programma’s moeten het meestal doen zonder formele macht. Een gemeenschappelijke visie en gedeelde doelstellingen zijn een voorwaarde om resultaten te boeken. Programmatisch Creëren geeft praktische handreikingen voor succesvol programmamanagement met als kernbegrippen onder meer samenwerking, ﬂexibiliteit en vertrouwen. 384 pag. ISBN 978-90-5594-360-9. Scriptum. € 42,50.

VIII

BUSINESS NATIONAAL

Your global translation partner www.companytranslations.nl

Kabelmanagement Producten • Monitorarmen • CPU houders • Electrificatie • (Akoestische) scheidingswanden • Werkplekverlichting • Ergonomische Producten • Werkplekaccessoires Thovip Ergonomics | Julianastraat 10 | 5932 EH Tegelen T +31(0)77 3730440 | F +31(0)77 3737007 www.thovipergonomics.nl | info@thovip.nl Verkoop uitsluitend via dealers en partners

TRENDS

jfshuisves ri

ng ti

THEMA ty

Manage

TEKST CEES LOUWERS

BREEAM is in Nederland aan een opmars bezig. Het overgrote deel van de grotere nieuwbouw wordt momenteel voorzien van dit objectieve keurmerk voor duurzaamheid. ‘Maar BREEAM is meer dan alleen een certificaat,’ stelt Marieke Olsthoorn van de Dutch Green Building Council. ‘Het is een inspiratiedocument dat eigenaren en gebruikers inzicht geeft in de mogelijkheden tot verduurzaming. Een BREEAM-aanvraag levert echte eyeopeners op.’ De Dutch Green Building Council (DGBC, zie kader) is verantwoordelijk voor de introductie van BREEAM in Nederland. De netwerkorganisatie werd in 2008 opgericht om duurzaam bouwen een impuls te geven. ‘Wij constateerden een sterke behoefte aan een uniform keurmerk dat duurzaamheid objectief en meetbaar in kaart brengt,’ aldus woordvoerder Marieke Olsthoorn. ‘Daarom is de van oorsprong Britse BREEAM-certiﬁcering vertaald naar de Nederlandse situatie, rekening houdend met onze regelgeving en het Bouwbesluit.’

Vijf classificaties Een BREEAM-NL-certificaat wordt afgegeven voor de duurzaamheidsprestatie van een gebouw of gebied. ‘Daartoe wordt een groot aantal aspecten gemeten. Niet alleen de gebruikte materialen en de prestaties van installaties, ook het gedrag van de gebruikers. Want je kunt nog zo’n energiezuinig gebouw neerzetten, als iedereen de lampen laat branden wordt het effect deels weer tenietgedaan.’ BREEAM kent vijf classificaties, aangegeven met een Engelse aanduiding Outstanding is de hoogste waardering, Pass de laagste. Inmiddels zijn er BREEAM-certificeringen voor nieuw-

BUSINESS NATIONAAL

bouw, bestaande objecten, gebieden en datacenters. ‘Er wordt gewerkt aan keurmerken voor parkeergarages en musea. Ook is er BREEAM-Bespoke waarmee objecten met speciﬁeke functies als ziekenhuizen en hotels een certiﬁcering op maat kunnen verkrijgen. Als dergelijke aanvragen vaak voorko-

Fac

Green means business

Be d

BREEAM maakt duurzaamheid inzichtelijk

men, ligt het voor de hand om een aanvullend certiﬁcaat te ontwikkelen. Dit gebeurt altijd op initiatief van marktpartijen.’

Bewijslast Bij het verkrijgen van een BREEAMkeurmerk zijn experts en assessors

Impressie van de Venco Campus in Eersel, het eerste opgeleverde Nederlandse gebouw dat de hoogste BREEAM-NL waardering Outstanding kreeg.

Lidl bouwde in Heerenveen het meest duurzame distributiecentrum van Nederland met een BREEAM-NL-Excellent certificaat.

betrokken. ‘Experts bereiden de certificering voor en verzamelen de voor een succesvolle aanvraag benodigde informatie. Ze zorgen als het ware voor de bewijslast.’ Deze experts – op dit moment ongeveer 850 – zijn door de DGBC opgeleid. ‘Het kunnen zowel mensen zijn die werken bij een aanvragende partij als medewerkers van een adviesbureau.’ Assessoren zorgen voor een onafhankelijke toetsing van de aanvraag. ‘Ook zij worden door de DGBC opgeleid. Nadien houden wij de vinger aan de pols als het gaat om hun expertise. Verder worden toegekende aanvragen steekproefsgewijs gecontroleerd.’ De investering die een BREEAM-keurmerk vergt, hangt sterk af van de hoeveelheid werk die de aanvrager zelf op zich neemt. ‘Met experts in de eigen organisatie kunnen de kosten worden beperkt.’

Gezonde werkomgeving De verhuurbaarheid van een gebouw met een BREEAM-keurmerk neemt toe. Hierdoor wordt ook de waarde van een object positief beïnvloed. ‘De aanduiding green means business is zonder meer van toepassing. Belangrijkste drijvers achter een aanvraag zijn op dit moment veelal de gebouweigenaren. Ook projectontwikkelaars nemen soms het initiatief. Wij hopen dat in de toekomst steeds meer gebruikers het certificaat als een vereiste zien bij hun nieuwe huisvesting. Op die manier kunnen zij immers de duurzaamheid ervan borgen en aan de buitenwereld tonen dat zij de zorg voor hun omgeving serieus nemen.’

Meestal vergt de realisatie van een duurzaam nieuwbouwpand een additionele investering. Door voordelen tijdens de exploitatie – denk aan energiebesparing – worden deze meerkosten terugverdiend. ‘Belangrijk daarbij is dat je breder kijkt dan alleen de gebruikte materialen en techniek. Een duurzaam gebouw zorgt voor een gezonde werkomgeving. Hierdoor zal het verzuim afnemen en stijgt de arbeidsproductiviteit.’

Laaghangend fruit Per april 2013 is in Nederland al bijna 1 miljoen m2 aan nieuwbouwobjecten voorzien van een BREEAM-certificaat voor hun opgeleverde gebouw of voor het ontwerp. Maar liefst 2,5 miljoen m2 is geregistreerd voor het behalen van het keurmerk. ‘Bij nieuwbouw wordt het keurmerk zo langzamerhand vanzelfsprekend.’ Bij het overgrote deel van de gebouwen gaat het om bestaande objecten. ‘Hier is dus verreweg de meeste winst te behalen. Om zonder een concrete aanleiding zoals nieuwbouw te starten met verduurzaming blijkt voor veel organisaties echter een forse stap. De actuele economische situatie helpt daarbij natuurlijk niet. Toch wil ik eigenaren van harte uitnodigen om met BREEAM-NL in kaart te brengen hoe zij hun bestaande huisvesting kunnen verduurzamen. Vrijwel altijd is sprake van laaghangend fruit; relatief eenvoudige en goedkope maatregelen hebben al grote effecten.’

DUURZAME NETWERKORGANISATIE De Dutch Green Building Council (DGBC) is opgericht in 2008 en telt meer dan 360 participanten, variërend van multinationals tot kleine ondernemingen en van overheids- en non-profitorganisaties tot bedrijven met commerciële belangen. Het duurzame netwerk opereert zonder winstoogmerk en wordt financieel ondersteund met bijdragen van de participanten. Jaarlijks vindt een landelijke Dutch Green Building Week plaats waarin deze participanten meer dan 100 excursies, lezingen, workshops en congressen organiseren. ‘Het is wereldwijd het grootste evenement in zijn soort,’ zegt Marieke Olsthoorn. ‘Hieruit blijkt dat onze achterban haar verantwoordelijkheid neemt als het gaat om duurzaamheid. Niet praten, maar doen.’ Naast de implementatie van het BREEAM-keurmerk ondersteunt de DGBC ook de grootschalige invoering van het energielabel zoals minister Blok deze voor ogen heeft. ‘Belangrijk daarbij is dat de politiek duidelijke kaders schept en zoveel mogelijk drempels wegneemt. Door vervolgens marktpartijen te mobiliseren, kunnen we komen tot een forse versnelling.’ Meer informatie op www.dgbc.nl.

BUSINESS NATIONAAL

Business Nationaal: Landelijk bereik via dé 22 regionale BUSINESS-magazines De totale oplage van BUSINESS Nationaal, het landelijk katern van de 22 Business-uitgaven, bedraagt ruim 100.000 exemplaren. Door een meeleesfactor van drie personen bereikt elke editie van BUSINESS Nationaal meer dan 300.000 zakelijke beslissers. Adverteren in BUSINESS Nationaal is werken aan zakelijk succes. Want zaken doe je met elkaar in de regio!

Facts & figures: - Toonaangevend sinds 1984 - Oplage 100.000+ - Bereik 300.000+ - Verschijning 6x per jaar - Sterke regionale binding

BUSINESS

Green means business Kansen door transformatie

Amsterdam Business Amsterdam Amstelveen Schiphol Diemen e.o.

Noord-Nederland Business Assen Groningen Leeuwarden e.o.

Utrecht Business Utrecht Nieuwegein Houten Zeist e.o.

Arnhem Business Arnhem Duiven Oosterbeek e.o.

Noordoost-Brabant Business ‘s-Hertogenbosch Oss Veghel Eindhoven e.o.

Vallei Business Ede Wageningen Veenendaal e.o.

Drechtsteden Business Dordrecht Sliedrecht Gorinchem e.o. Driesteden Business Apeldoorn Deventer Zutphen e.o. Flevoland Business Almere Lelystad Emmeloord e.o. Gooi en Eemland Business Hilversum Amersfoort Nijkerk e.o. Haaglanden Business Den Haag Zoetermeer Leidschendam Wassenaar e.o. Midden-Brabant Business Tilburg Waalwijk Oisterwijk e.o.

Oost-Gelderland Business Doetinchem Winterswijk Zevenaar e.o.

‘We moeten het zelf doen’

Noord-Limburg Business Gennep Venlo Roermond e.o.

Zeeland Business Vlissingen Goes Terneuzen Zierikzee e.o.

Rijnmond Business Rotterdam Spijkenisse Schiedam Vlaardingen e.o.

Zwolle Business Zwolle Kampen Hardenberg Steenwijk e.o.

Rijnstreek Business Leiden Alphen aan den Rijn Bodegraven Lisse e.o. Rivierenland Business Tiel Zaltbommel Leerdam e.o. Twente Business Enschede Hengelo Almelo e.o.

Leeuwarden

Alkmaar Zwolle Almere Enschede

Rotterdam Dordrecht

Ede Tiel

Arnhem

Nijmegen

's Hertogenbosch

Breda

www.business-nationaal.nl voor zakelijk succes!

Apeldoorn

Amersfoort

Utrecht

's Gravenhage

Middelburg

Groningen Assen

Haarlem Amsterdam Leiden

Nijmegen Business Nijmegen Malden Boxmeer e.o. BAM-topman Nico de Vries

West-Brabant Business Breda Roosendaal Oosterhout Bergen op Zoom e.o.

Tilburg

Venlo

Maastricht

Winterswijk

BEdrIjfSprofIEl

Camerabewaking nu bereikbaar voor grote groep ondernemers

Onbetaalbaar is betaalbaar geworden

De BBD Groep BV heeft het als particuliere beveiligingsorganisatie in economisch mindere tijden aangedurfd om sterk te investeren in een eigen, ultramoderne toezichtkamer. Het wiel is door de BBD niet uitgevonden. Wel zijn alle (on)mogelijkheden verkend en onderzocht. Dit heeft geresulteerd in toepassing van de nieuwste technieken in onze toezichtkamer.

De BBD is eigenwijs, dat mag. Voor de belachelijk hoge tarieven voor camerabewaking en daaraan gerelateerde zaken heeft de BBD nu een alternatief. Vanaf € 250,- per jaar kijken onze operators avond en nacht ‘live’ naar uw eigendommen. In het weekend is er permanent toezicht.

Uitgebreide klantenkring

Geen valkuilen

Als u denkt: ‘Dit kan echt niet voor die prijs’, adviseren wij u onze klanten te raadplegen. Het kan écht en de BBD is ervan overtuigd dat onze klanten u het juiste verhaal vertellen.

Er zijn geen valkuilen of onvoorziene kosten, zoals de zogenoemde pop-ups die de meeste ergernis oproepen. De BBD heeft deze ergernis opgelost; popup beelden worden simpelweg niet aan de klant doorberekend.

In korte tijd heeft de BBD door heel Nederland een uitgebreide klantenkring opgebouwd, van individuele bedrijven tot bedrijfsterreinen, van supermarkten tot gemeenten en van instellingen tot particulieren.

Het juiste verhaal BBD Groep BV Tolnasingel 3 2411 PV Bodegraven T 0172 - 61 57 57 www.bbd.nl info@bbd.nl

BUSINESS NATIONAAL

XIII

VISIE

Restrictiever ruimtelijk beleid nodig om juiste condities te scheppen

Kansen door Transformatie

Bed ri

shuisvest i jf

THEMA ity Manag

TEKST PAUL DE GRAM

In Nederland staat volgens AOS Studley 27 procent van alle kantoren leeg. Voor een aanzienlijk deel daarvan zal geen nieuwe gebruiker worden gevonden. Naast sloop lijkt herontwikkeling de enige optie. Om dat met succes te kunnen verwezenlijken, is een samenspel nodig van eigenaren, ontwikkelaars, corporaties en gemeenten. Welke belemmeringen moeten worden weggenomen en waar liggen kansen? Drie experts aan het woord.

‘Alle betrokken partijen moeten de stap zetten naar herontwikkeling en verduurzaming van bestaande kantoren.’

Frank van Blokland Directeur Vereniging van Institutionele Beleggers in Vastgoed Nederland (IVBN) ‘Het leegstandsprobleem van kantoren is complex; een simpele oplossing is er niet. Er moet een zekere beperking van

XIV

BUSINESS NATIONAAL

nieuwbouw komen en de plancapaciteit moet verder terug. Weliswaar worden nu weinig nieuwe kantoren gebouwd, maar zodra de economie aantrekt, mogen we niet in de val trappen om dan maar weer te kiezen voor nieuwbouw. Alle betrokken partijen – de gebruikers voorop – moeten de stap zetten naar herontwikkeling en verduurzaming van bestaande kantoren. Daar waar dat niet kan, moet gekozen worden voor sloop en vervangende nieuwbouw. Gelukkig zien we dat veel gebruikers zich bewust worden van de vergroting van het probleem als ze (blijven) kiezen voor nieuwbouw. Hoe duurzaam een nieuw kantoor ook is, als de leegstandsproblematiek in de beschouwing wordt betrokken, is het bepaald niet duurzaam. Vrijwel alle kantoren op goede, multifunctionele locaties zijn goed te verduurzamen. Ook aan de gebruikerswensen kan uitstekend tegemoet worden gekomen. Er moet nu vooral beleid worden gevoerd voor de bestaande voorraad. Wat is de kwantiteit en vooral de kwaliteit van bestaande kantoren? We zullen moeten gaan aanwijzen waar de kantorenvoorraad moet afnemen, waar die gelijk kan blijven of waar die nog kan groeien. Eigenaren van kantoren (of toekomstige eigenaren) moeten immers

weten waar het zinvol is om te blijven investeren en waar niet. Hamvraag wordt: welke kantoren op welke locaties hebben nog een toekomst? De structureel leegstaande kantoren op de mindere locaties moeten als verloren worden beschouwd. Sloop is het enige alternatief. Dat gaat de komende jaren ook gebeuren, omdat de markt zijn werk zal doen.’

Jan Fokkema Directeur Vereniging van Nederlandse Projectontwikkeling Maatschappijen (NEPROM) ‘Om te beginnen moeten we nuance aanbrengen in de discussie. Beweren dat 27 procent van alle kantoren leegstaat, is net zoiets als zeggen dat een ﬁle voor 75 procent bestaat uit lege auto’s. Evenzo bevindt het leegstaande kantooroppervlak zich grotendeels in panden die in gebruik zijn. En er zijn gelukkig volop locaties die nog steeds in trek zijn bij gebruikers. Ik wil de leegstand niet bagatelliseren, maar we moeten ons wel realiseren dat de voortdurende, overtrokken negatieve aandacht voor de leegstand slecht is voor het investeringsklimaat. Gelukkig zijn er al veel mooie voorbeelden van transformatie van kantoren naar

te nemen en ontstaat vertrouwen om te investeren in nieuwe activiteiten en functies in het gebied. Ontwikkelaars kunnen dan aan de slag om partijen te matchen. Met geïnteresseerde gebruikers, eigenaren, beleggers, corporaties, financiers en de gemeente kunnen zij een concept ontwikkelen, uitwerken en verwezenlijken.’

Hilde Remøy Universitair docent vastgoedmanagement

‘Provincies en gemeenten durven nog onvoldoende scherpe keuzes te maken’

andere functies, zoals hotel of studentenhuisvesting. Ik denk aan het GAKgebouw in Amsterdam waarin AM en Stadgenoot in nauwe samenwerking met Stadsdeel West studio’s hebben ontwikkeld voor jongeren en studenten. Of een voorbeeld van sloop in Den Haag. Daar is naast het stadhuis het project Amadeus in aanbouw. Het pand waar vroeger het ministerie van Defensie kantoor hield, is gesloopt. Op de vrijgekomen locatie komen drie lagen winkels met woningen erboven. Onze leden vinden dat het allemaal nog te langzaam gaat. Zij signaleren dat provincies en gemeenten nog onvoldoende scherpe keuzes durven maken. Overheden moeten een restrictiever ruimtelijk beleid voeren om de juiste condities te scheppen voor herontwikkeling, transformatie en sloop. Voor heel veel locaties ontbreekt inzicht in de gewenste ontwikkelingsrichting. Niemand investeert alleen in sloop. Perspectief op een alternatieve invulling is essentieel om partijen in beweging te krijgen. Als dat perspectief er is, zijn eigenaren eerder bereid verlies

‘De leegstand in de Nederlandse kantorenmarkt is het resultaat van jarenlange overproductie van kantoorruimte. Verwacht wordt dat de leegstand de komende jaren verder toe zal nemen door invoering van Het Nieuwe Werken, waardoor per kantoormedewerker minder vierkante meters in gebruik zijn. Om de leegstand te reduceren is onttrekking uit de voorraad de enige optie, in de vorm van sloop of herbestemming. Om herbestemming mogelijk te maken, moet een aantal drempels worden weggenomen. Een belangrijke drempel is de locatie van leegstaande kantoorgebouwen. Veel van deze objecten staan geclusterd op kantoorlocaties met een hoog leegstandsniveau. Transformatie is dan alleen mogelijk als onderdeel van een locatietransformatie. Daarnaast is het de vraag of bestaande kantoorgebouwen getransformeerd kúnnen worden. Veel gebouwen zijn technisch en functioneel verouderd. Zelfs als onderdeel van een grotere herontwikkeling is transformatie niet altijd haalbaar en zou sloop-nieuwbouw interessanter kunnen zijn, zowel financieel als vanuit duurzaamheidsoverwegingen. Bovendien is op veel locaties het eigendom versnipperd, en vereist een gebiedstransformatie medewerking van de eigenaren. De gemeente lijkt de vanzelfsprekende initiatiefnemer en coördinator, maar is meestal geen eigenaar. Het is wel in het belang van de gemeente om verdere verslechtering van kantoorlocaties te voorkomen. De gemeente is daarom op het ogenblik de enige partij met een sense of urgency om in te grijpen. De waarde van leegstaande gebouwen is het tweede probleem. Door leegstand is

de marktwaarde van kantoorgebouwen flink gedaald. Eigenaren moeten afschrijven op hun eigendom om vervolgens te kunnen investeren in herontwikkelingsinitiatieven. Door de huidige financiële crisis komt dit proces moeilijk op gang. Tijdelijke transformatie biedt mogelijk soelaas. Door gebouwen tijdelijk te transformeren, kan nieuw leven worden geblazen in locaties met veel leegstand. Door tijdelijke verhuur voor een lage huur krijgen eigenaren tijd om hun gebouwen af te waarderen. Daarnaast kunnen gemeenten herontwikkeling stimuleren door de uitbreiding van nieuwe kantoorlocaties te beëindigen. Alleen op deze manier kan de kantorenleegstand worden gereduceerd. Zolang nieuwe kantoorlocaties worden ontwikkeld, blijft transformatie dweilen met de kraan open.’

‘Zolang nieuwe kantoorlocaties worden ontwikkeld, blijft transformatie dweilen met de kraan open.’ BUSINESS NATIONAAL

Hoe check je de kwaliteit van een schoonmaakbedrijf? In Nederland zijn veel schoonmaak- en glazenwassersbedrijven te vinden die staan voor kwaliteit en betrouwbaarheid. Bedrijven die beschikken over brede vakkennis, goed omgaan met hun personeel en netjes belasting betalen. Maar hoe zijn die te vinden? Vanaf 1 januari 2013 zijn ze gemakkelijk te herkennen aan het keurmerk van

brancheorganisatie OSB. Een nieuw label, exclusief voor bedrijven die het goed doen! Zo heeft heel Nederland voortaan helder zicht op de kwaliteit en betrouwbaarheid van een schoonmaak- of glazenwassersbedrijf. Check dus vanaf nu altijd het OSB-Keurmerk. Wilt u meer weten over het keurmerk en de voorwaarden? Kijk op www.osb.nl

Samen voor een schone zaak

Een eigen adviseur voor uw familiebedrijf! Creatief in de advisering, efficiënt in de uitvoering! Als ‘Uw geheel eigen kantoor’ willen wij graag een verlengstuk van

Voor meer specialistische kennis op het gebied van uw belastingen,

uw organisatie zijn. Persoonlijk contact en een plezierige sfeer staan

personeel, pensioen, subsidies en bedrijfsoverdracht kan uw adviseur

daarbij voorop, zodat u een goed gevoel heeft bij onze samenwerking

een beroep doen op onze specialisten. Samen helpen wij u uw bedrijf

en weet dat onze adviezen direct, persoonlijk, op maat en dus geheel

én uzelf financieel nog beter te maken. Deze persoonlijke en op u

eigen zijn. Pure toegevoegde waarde. U kunt rekenen op een vaste

afgestemde manier van werken hebben wij ons geheel eigen gemaakt.

adviseur die hoogstpersoonlijk uw zaken behartigt en ze ook kent.

Uw geheel eigen kantoor!

MTH Middendreef 297, 8233 GT Lelystad T: (0320) 232 435 E: lelystad@mth.nl www.mth.nl Spoordreef 25-27, 1315 GK Almere T: (036) 534 48 62 E: almere@mth.nl www.mth.nl Duit 14, 8305 BB Emmeloord T: (0527) 613 841 E: emmeloord@mth.nl www.mth.nl

Kerststerren is dé specialist in kerstgeschenken. Een totaalaanbieder met een ruim assortiment in standaard en maatwerk producten.

Zelfkeuze kerstpakketten

Traditionele kerstpakketten

Relatiegeschenken

Uw relaties kiezen zelf online hun cadeaus of traditioneel pakket in uw eigen online omgeving.

Prachtige themapakketten staan voor u klaar. Kom zelf proeven, ruiken of samenstellen in onze nieuwe showroom!

Een kistje mooie wijnen, kunstwerk of ander luxe relatiegeschenk; laat uw relaties weten dat u ze waardeert!

Xciting B.V. Vlotbrugweg 1b, 1332 AE Almere +31 (0) 88 - 44 55 931 info@kerststerren.nl

www.kerststerren.nl of bezoek onze showroom

Uw specialist in creatie, ICT services, druk- en printwerk, opslag en distributie. Wij bieden totaaloplossingen in cross media. Hoe u ook wilt communiceren, wij maken het mogelijk! Deskundig en betrokken, van advies tot duurzaam serviceconcept, zoals u van ons als partner mag verwachten. Meer weten? Neem dan contact op met Arend Hartlief (a.hartlief@smg-groep.nl) of Evert Feith (e.feith@smg-groep.nl)

ICT Services

Print en Drukwerk

Fulfilment en Warehousing

w w

w .sm

Creatie en Design

www.smg-groep.nl Randweg 12, 8061 RW Hasselt, Tel. 038-4778877 â&#x20AC;˘ De Kuinder 1, 8444 DC Heerenveen, Tel. 0513-630630