Zwolle BUSINESS

zwolle

regionaal zakenmagazine | Jaargang 28 | nummer 5 | november 2012

Bedrijfsoverdracht: Moet hoger op de agenda

Paul Witteman:

‘Alles draait bij mij om nieuws’

Bedrijfswagentestdag Zwolle: Tijd voor vernieuwing

Adjiedj Bakas: ‘De toekomst is leuk als je de kansen wilt zien’

Pagina 39 - 47:

‘Dan doen we het toch gewoon zélf!’

Zie het als een kans wanneer uw briljante ideeën en initiatieven door anderen niet worden opgemerkt! Zoek de juiste partners en doe het gewoon zélf. De accountants en adviseurs van Brouwers zijn precies de mensen die u in dat geval kunnen laten excelleren in uw ondernemerschap. Wij staan u bij in het aantrekken van ondernemingsvermogen, het afsluiten van financieringen en fiscaal vriendelijke oplossingen voor uw plannen.

Brouwers doet dus véél meer dan alleen aangiftes, jaarrekeningen en salarisadministraties. Voor ondernemers is Brouwers bijzonder breed. En altijd to the point. Bel maar eens...

T / 038 851 52 00

E / info@brouwers.nl

W / www.brouwers.nl

V / Zwolle / Arnhem / Deventer / Genemuiden

Voorwoord Kill your darlings Goedemorgen! Goedemiddag! Goedenavond!

Goed om te zien dat u ons magazine leest. Wanneer u het leest, is voor ons een vraag. Ook de vraag is hoe u uw magazines en dagbladen bij voorkeur leest. Bent u nog altijd zo gecharmeerd van papier? Of zit u tegenwoordig liever op de bank met uw tablet?

Als uitgeverij werken wij er dagelijks gepassioneerd aan om een magazine te maken waarmee we u inspireren om beter te ondernemen. Inspiratie is daarbij zeker een speerpunt. Want in tijden waarin vernieuwingen razendsnel komen en gaan en niets meer vanzelfsprekend is, is het als ondernemer soms best lastig de juiste keuzes te maken.

Adjiedj Bakas verwoordt het in het interview dat wij met hem hadden erg mooi: “We zijn met z’n allen verwend geraakt, ook ondernemers, want het ging toch altijd goed. Maar als de wereld om je heen totaal is veranderd, dan kun je niet blijven doorgaan op de oude weg. Mocht je op dit moment trekken aan een dood paard, stop er dan onmiddellijk mee. Als een bedrijfsactiviteit niet meer winstgevend is, trek dan meteen de stekker eruit.”

Tja... Dat kan Bakas wel zo makkelijk zeggen, maar eenvoudig is het niet. Als ondernemer ben je met hart en ziel verbonden aan je bedrijfsactiviteiten en dan is het nemen van rigoreuze beslissingen niet eenvoudig.

Echter, in de huidige wereld is niets meer vanzelfsprekend en is het zaak om voortdurend te reageren op veranderingen en kansen. Bakas heeft gelijk. Je moet vrijwel voortdurend in de aanval zijn. Dat geldt ook voor onze uitgeverij. Met onze nieuwe digitale strategie hebben we een tweeledig doel. Ten eerste willen wij u als lezers optimaal bedienen. We bieden u daarom ons magazine in twee versies aan: één gedrukt, zoals u gewend bent, en één digitaal via het internet en tevens als app voor uw tablet en smartphone. Hiermee kunt u ’s ochtends, ’s middags en ’s avonds en overal ter wereld ons magazine lezen.

Voor adverteerders betekent deze strategie dat het bereik van het magazine enorm zal toenemen. Tevens kunnen we direct meten hoeveel lezers we digitaal bereiken en welke (advertentie)pagina’s populair zijn.

Daarnaast worden nieuwe interactieve advertentievormen mogelijk, waarbij video’s en slideshows uw bedrijfspresentatie nog dynamischer kunnen maken.

Ons vak wordt er door deze nieuwe ontwikkelingen alleen maar interessanter door. Nieuwe media en mobiel internet maken het mogelijk om waar dan, en op welk moment je voorkeursmedia te volgen. Kijkt u maar eens op onze website hoe dit werkt!

Remco Voorn Uitgever

COLOFON

6 Beeldspraak 10 Mobiliteit

Het mag allemaal wel wat minder, wat zuiniger jaargang 28 november 2012, editie 5 ISSN 1571-6538

16 Flynth Veerkracht Trofee

B&W Zwolle toont (veer)kracht

20 Trendwatcher Adjiedj Bakas:

“De toekomst is leuk, als je de kansen wilt zien” REDACTIE ADRES Postbus 257 8530 AG Lemmer Tel. 0514 - 560166 E-mail info@businessontmoetbusiness.nl UITGEVER Remco Voorn E-mail remco@businessontmoetbusiness.nl

DIRECTIE Gerda Voorn E-mail info@businessontmoetbusiness.nl

TRAFFIC & COÖRDINATIE E-mail info@businessontmoetbusiness.nl

REDACTIE Remco Voorn | Thijs Wartenbergh Erik Endlich | Gerda Remmers Freke Remmers | Ronella Bleijenburg Yvonne de Haan | Dirk Bosman

FOTOGRAFIE Ebel-Jan Schepers | Frans Davids

24 Bedrijfsoverdracht:

Moet hoger op de agenda

32 De mens achter

Paul Witteman

39 BOB Katern 52 People’s Business

Thema: ‘De nieuwe Hanze’

74 Internationalisering

PPM Oost: participeren in denken en doen

Bedrijfswagentestdag Zwolle

54 56 59

Tijd van vernieuwing Deelnemers Autotestdag Verslagen testrijders

VORMGEVING Linda Havelaar-Verhage E-mail studio@businessontmoetbusiness.nl

ADVERTENTIE-­EXPLOITATIE Remco Voorn E-mail remco@businessontmoetbusiness.nl Mobiel 06-52306206

Word ‘Vriend van BOB’ BOB staat voor Business Ontmoet Business en is een initiatief van Business Company.

Kijk voor uitgebreide informatie op www.businessontmoetbusiness.nl.

Extra uitgaven kunnen worden aangevraagd door 7,75 euro per uitgave over te maken op bankrekeningnummer 39.82.13.747 t.n.v. Business Publishers Overijssel B.V. o.v.v. gewenste uitgave en aantal.

nationaal I Het vallen en opstaan van Arko van Brakel

‘Door te ondernemen, kom ik tot de beste versie van mijzelf’

VI

Nederland maakt kennis met de ESCo Geen tovermiddel, wel zeer kansrijk

XII

FMN wil snel meer ondertekenaars gedragscode eindgebruikers Gebouwen en werkomgeving moeten duurzamer

Abonnementen 47,50 euro per jaar E-mail info@businessontmoetbusiness.nl

COPYRIGHT Het auteursrecht op de in dit tijdschrift verschenen artikelen wordt door de uitgever voorbehouden.

Word Vriend van BOB www.businessontmoetbusiness.nl

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | n o v ember 2 0 1 2

Lees nu ook BUSINESS op de Ipad en www.businessontmoetbusiness.nl

De opbouw van museum de Fundatie in Zwolle begint vorm te krijgen.

Door het faillissement van de staalbouwer liep de bouw vertraging op, maar nu wordt de bijzondere vorm van de opbouw steeds duidelijker.

6

10

40

De mobiliteit in ons land is aan het veranderen. Nog niet zo lang geleden was de auto een statussymbool.

Dat is niet meer zo

Het is dit jaar het tweede BOB Golf-toernooi en een kleine 50 ondernemers staan op de startlijst voor een echte wedstrijd van 18 holes.

People’s Business wordt in 2013 voor de 7e keer georganiseerd. Samen met de Founding Partners wordt al enkele maanden hard gewerkt aan het programma en de invulling.

Het thema voor 2013 is ‘De nieuwe Hanze’.

Er zijn tal van programma’s om starters en innovatieve bedrijvigheid te stimuleren, maar aandacht voor bedrijfsoverdracht is er amper. Het is lector Lex van Teeffelen al jaren een doorn in het oog.

24

52 We spreken Witteman in Amsterdam. In de lounge van BNR, bij de opname van het sfeervolle en goed beluisterde live radioprogramma The Friday Move van presentator Wilfred Genee.

32

54

De markt voor bedrijfswagens kent in Nederland circa 1 miljoen voertuigen waarvan circa 45% in handen is van privépersonen. Een enorme markt waarin op dit moment veel gebeurt.

Zwolle staat in 2012 helemaal in het teken van de gebroeders Grimm en hun wereldbekende sprookjes.

De tweede editie van het IJsbeeldenfestival, dat wederom op het Rodetorenplein plaatsvindt, haakt op dit thema in

36

Beeldspraak

Het ‘ei’ krijgt vorm...

De opbouw van museum de Fundatie in Zwolle begint vorm te krijgen. Door het faillissement van de staalbouwer liep de bouw vertraging op, maar nu wordt de bijzondere vorm van de opbouw steeds duidelijker. Op het museumdak is een ellipsvormige staalconstructie te zien, die later helemaal bekleed zal worden met hout en daarna met speciale keramische tegels. Deze tegels kunnen alleen aangebracht worden bij temperaturen van boven de 5 graden Celcius. De oplevering is eind mei 2013 gepland.

Het museum is gebouwd tussen 1838 en 1841 naar een ontwerp van Eduard Louis de Coninck. In 2004-2005 werd het voormalige Paleis van Justitie onder leiding van architect Gunnar Daan verbouwd tot museum. Bierman Henket architecten ontwierp de ellipsvormige opbouw die nu gerealiseerd wordt. Zij kozen bewust voor een opbouw die sterk contrasteert met het neoclassicistische gebouw. In het ‘ei’ komt een groot raam dat uitkijkt over de oude binnenstad.

6

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

7

WORDT HET NIET EENS TIJD VOOR WAT SNELHEID? U HEEFT AL EEN KART ARRANGEMENT VANAF

27,

00

PER PERSOON

GA VOOR MEER INFORMATIE NAAR WWW.KARTPLAZA.NL OF BEL 0548-621003!

F1 INDOOR KARTING

OUTDOOR PAINTBALL

MAGIC BOWLING

VIRTUAL SPORTS & FUN

WILD WEST LASERGAMES

KLIM & ADVENTURE PARK

DE BESTE EN DE VEILIGSTE KARTS VAN NEDERLAND!

Energiestraat 6 | Nijverdal | T 0548 621003 | www.kartplaza.nl

REGIO NIEUWS

Nieuwe Hanzelijn mijlpaal voor de regio Zwolle

Nieuwe Hanze...

Bij Hanze denken we aan monumentale aantrekkelijke binnensteden. Hanze staat ook voor handel, internationale oriëntatie, vrijwillig samenwerken op basis van welbegrepen eigen belang, pragmatische verbinding op basis van gemeenschappelijke belangen en lef om nieuwe wegen te bewandelen. Deze pragmatische, open insteek bracht de steden welvaart. Deze welvaart in combinatie met de oriëntatie naar buiten, hebben vervolgens geleid tot culturele bloei en als gevolg daarvan zijn de steden aantrekkelijk geworden voor bezoekers en toeristen.

Feitelijk is er na de Middeleeuwen in dit opzicht niets veranderd en heeft het Hanze DNA gezorgd voor continue welvaart in de regio Zwolle. Alleen de termen zijn anders, nu spreken we over sociale innovatie, cocreatie en publiek-private samenwerking.

Maar nog steeds is een sterke economie de basis. Ook nu leidt welvaart tot bloei van steden, die zich vertaalt in imposante infrastructuur en gebouwen. Of het nu gaat om de Spiegel, Isala Klinieken, de Zuiderzeehaven of de Hanzelijn. En net als vroeger leidt welvaart ook tot culturele bloei, zoals bv het Oog op de Fundatie of Waanders in de Broeren. En ook zullen als gevolg hiervan bezoekers en de toeristen in steeds grotere mate de stad en de regio weten te vinden.

Bewijs van de continuïteit van de Hanze en de welvaart van de regio is de aanleg van de Hanzelijn. De Hanzelijn verbindt Zwolle via het nieuwe land met Amsterdam. Rondom de opening van de Hanzelijn heeft Zwolle een aantal exclusieve activiteiten op de planning staan verdeeld over drie dagen.

Deze mijlpaal in de topregio Zwolle is de eerste in een reeks van 10, die de komende jaren door

Zwolle Marketing en IJsseldelta Marketing in de etalage worden gezet onder de noemer “Nieuwe Hanze”.

Officiele opening Hare Majesteit de Koningin opent donderdag 6 december 2012 het nieuwe spoortraject.

De Koningin reist met de koninklijke trein van Lelystad naar Zwolle waarbij de trein ook stopt op de nieuwe stations Dronten en Kampen Zuid. Op deze vier stations vinden dan verschillende festiviteiten plaats.

Openingsfeest Om de officiële opening te vieren organiseert Zwolle Marketing in samenwerking met Xplosief op zaterdag 8 december 2012 een groots openingsfeest in de binnenstad van Zwolle. Naast een bezoek aan één van de grootste ijsbeeldenfestivals ter wereld kan iedereen genieten van muzikale optredens, theater, koren, orkesten en natuurlijk heel veel meer. Naast het openingsfeest in Zwolle

is er deze dag ook de mogelijkheid om kennis te maken met de activiteiten in Lelystad, Dronten en Kampen. Bezoekers zijn in elke stad langs de nieuwe Hanzelijn welkom om de opening van de spoorlijn met de inwoners te vieren. Reizen met de trein is op het traject Zwolle – Lelystad dan ook gratis.

Ondernemerscongres Op 12 december wordt het ondernemerscongres De Nieuwe Hanze georganiseerd. Dit buitengewoon ambitieus opgezette congres zal worden bezocht door circa 900 bezoekers afkomstig uit het bedrijfsleven, overheden en andere organisaties uit de topregio Zwolle.

Het congres is geïnitieerd en wordt georganiseerd door Stichting Metropool Zwolle. n

De Nieuwe Hanze biedt kansen en dat laat het ondernemerscongres zien.

ProRail/Ben Vulkers

Congres De Nieuwe Hanze 12 december 2012 Theater de Spiegel Zwolle Kijk voor meer informatie op www.denieuwehanze.nl BU BS U ISNI N E SE SS S| |N N UM UM MM E RE R5 4| |november oktober 22 00 11 22

9

Mobiliteit

Het mag allemaal wel wat minder, wat zuiniger

De zakelijke automarkt Is fors aan het ‘downsizen’ TEKST Thijs Wartengergh

De mobiliteit in ons land is aan het veranderen. Nog niet zo lang geleden was de auto een statussymbool. Dat is niet meer zo. We hebben in toenemende mate te maken met een generatie die een leaseauto niet wil hebben om de ‘heb’, maar die wil kijken hoe mobiliteit zo effectief mogelijk kan worden ingezet.

De zakelijke markt is aan het‘downsizen’.

Alles wat mag minder, Aandacht voor elektrisch rijden, hybride rijden, op waterstof rijden neemt toe.

Marginaal

Dat zegt directeur Renate Hemerik van de VNA, de Vereniging van Nederlandse Autoleasemaatschappijen.

De VNA behartigt als branchevereniging de belangen van de professionele autoleasemaatschappijen in Nederland.

Zij maakt zich sterk voor een gezond ondernemersklimaat in autoleasing, wagenparkbeheer en zakelijke mobiliteit.

De 78 leden van de VNA verzorgen operationele lease en het wagenparkbeheer van in totaal ruim 630.000 personen- en bestelauto's.

Zij gaat in op het aspect ‘statussymbool’.

10

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

Hemerik: “Voorheen werd je vaak ingeschat qua positie binnen een bedrijf aan de grootte van je auto. Dat speelt bij sommigen nog wel mee, maar dat is veel minder geworden. Een werkgever kijkt steeds meer of een werknemer ook met andere vormen van mobiliteit is geholpen. Dat heeft ook met het facet bijtelling te maken.

De werknemer gaat daar bewuster mee om. De werknemer overweegt vaker de keuzemogelijkheden en dat heeft onder andere te maken het kostenaspect en met het bewuster omgaan met ons milieu.”

Dat laatste aspect kan niet meer los gezien worden van de tegenwoordige leasemarkt. Hemerik: “Er is een trend naar schoner, zuiniger en kleiner. De zakelijke markt is aan het‘downsizen’.

Alles wat mag minder, aandacht voor elektrisch rijden, hybride rijden, op waterstof rijden neemt toe, maar dit ‘anders’ rijden is nog marginaal. De overheid stimuleert wel de inzet van deze alternatieve vormen van brandstof en dat is positief, maar ze moeten zich op een gegeven moment wel zelfstandig bewijzen. De beweging is in ieder geval in gang gezet.”

Ze gaat verder: “Er worden niet minder auto’s geleast. Je kunt schuiven met diverse vormen van vervoer, maar je hebt nu eenmaal mensen in bedrijven die de auto voor hun werkzaamheden niet kunnen missen, hoezeer ze ook kijken of er een alternatieve vorm van vervoer bij bepaalde trajecten mogelijk is. In steden als Londen en Parijs kan meer met het openbaar vervoer worden gedaan, omdat je daar – onder meer vanwege de metro – weinig tijdverlies hoeft te hebben. Om niet te zeggen dat dat sneller is dan de auto. Hier ligt dat lastiger. De stad in komen is de bottleneck en een paar maal overstappen is

Nieuwe ontwikkelingen Op de in oktober gehouden beurs Ecomobiel is de wereldprimeur the EGG onthuld.

The EGG is een initiatief van Greenes Nederland, OrangeGas en BPA Project & Advies. The EGG, dat voor Elektrisch en GroenGas staat, is een Opel Ampera die op zowel elektriciteit als groengas rijdt. The EGG is de eerste auto ter wereld die het beste van deze 2 werelden verenigt.

niet aanlokkelijk. Dan wordt toch vaak vanuit efficiency de auto gepakt.”

Training

De ontwikkelingen op het gebied van duurzame technieken in de automobiliteit gaan snel en daarom organiseert VNA in samenwerking met Innovam, IVDM (Instituut voor duurzame mobiliteit) en een aantal auto-importeurs een eendaagse training voor haar leden: ‘Duurzame technieken in de Automobiliteit'. Deze training is een vervolg op de training ‘Duurzame Automobiliteit’. Hemerik: “Om de juiste keuze te maken is het belangrijk dat leaserijders een goed advies van hun leasemaatschappij krijgen. Daarom wordt er tijdens deze training stilgestaan bij vragen als: wat is precies het verschil tussen een hybride auto en een plug-in hybride, een elektrische auto of een elektrische auto met range extender? En vooral: voor welke berijder is welke type auto geschikt?

Hoe zit het met de BPM, MRB en Bijtellingspercentage voor de diverse auto's?

hoe lager het percentage. Hoe meer men netto aan het eind van de maand overhoudt”, aldus Van Bruchem.

Furness is gespecialiseerd in Volvo.

De V40 doet het goed. “Een knappe auto voor 27.000 euro, die in de 20 procent-categorie valt. Een hit voor 2013 blijkt voor de V60 Plug-in Hybrid te zijn, die over een half jaar op de markt komt. “Daar zijn al veel reserveringen

Plug In Hybrid lijkt een hit te worden

Bijtelling

voor gedaan. Het loopt storm. Dat komt vooral door de 0% bijtelling die erop rust en de andere voordelen: 285 pk, 70 pk elektromotor, 49 gram uitstoot en een, in combinatie met diesel, 1000 km actieradius in hybride stand.”

Het door de VNA gesignaleerde facet van ‘downsizen’ (het mag allemaal wel wat minder, wat zuiniger, wat kleiner) wordt ook aangehaald door Bert van Bruchem van Furness Car Zwolle.

“Een klant kijkt niet het eerst naar de auto, maar zoekt uit welke wagen in de welke categorie van de belastingbijtelling valt: 25, 20 of 14 procent.

Hoe ‘groener’ (afgemeten aan het aantal gram CO2-uitstoot) men rijdt,

Bert Hijkoop van Fleetrent uit Almere ziet dat klanten zoeken naar flexibele oplossingen voor hun medewerkers.

Voorheen waren contracten van drie jaar geen probleem. Nu is het vaak niet zeker hoe lang iemand bij een bedrijf blijft en is het dus ook onzeker hoe lang deze persoon in een auto rijdt.

“Men wil dan contracten voor een jaar of anderhalf jaar. Een auto heeft een

Flexibel

De eerste 80 kilometer worden elektrisch aangedreven. Daaropvolgend heeft de Ampera maar een actieradius van 250 kilometer op Groengas. De auto schakelt automatisch over van elektriciteit op Groengas. Het rijden op elektriciteit en Groengas is niet alleen beter voor het milieu, het is ook nog eens stukken goedkoper. Door het rijden op deze beide brandstoffen is de CO2 uitstoot nagenoeg nihil.

Waterstof Hyundai, Honda, Nissan en Toyota en Toyota hebben samen met met diverse organisaties uit Scandinavië een overeenkomst getekend om de komende jaren een infrastructuur voor het tanken van waterstof aan te leggen. De vier autobouwers geven aan vanaf 2015 auto's met een brandstofcel op de markt te brengen.

De Scandinavische landen spelen daarin een belangrijke pioniersrol.

De infrastructuur voor de tankstations zal tussen 2014 en 2017 worden uitgerold en moet ervoor zorgen dat de verkoop en levering van auto's met een brandstofcel een duwtje in de rug krijgt Hyundai en Honda bevestigen in 2015 een model op waterstof op de Europese markt te brengen. Andere fabrikanten geven aan een dergelijk model klaar te hebben, zoals Toyota en Mercedes.

Makro

Makro heeft onlangs op haar Amsterdamse vestiging haar eerste Groengasvulpunt en elektrisch oplaadpunt feestelijk geopend.

Het ondersteunen van ‘groen vervoer’ op haar eigen tankstations is een volgende stap in het proactieve duurzaamheidsbeleid van het concern. Bovendien gaf de grootste groothandel van Nederland zo alvast een cadeautje aan de Dag van de Duurzaamheid op woensdag 10 oktober. Makro is de eerste groothandel met een Groengasvulpunt voor haar klanten.

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

11

Mobiliteit

Fisker: Elektrisch rijden ook in mooie bolides kan plaatsvinden

100.000 euro

Bert van Bruchem van Furness Car Zwolle

bepaalde afschrijving. Een bedrijf is, met het sluiten van een korte gebruikstijd, wel duurder uit.”, aldus Hijkoop.

Bedrijven zoeken voor hun personeel de mooiste auto’s met een geringe fiscale bijtelling. Dat zijn over het algemeen wel de Peugeotjes en Renaultjes, zoals Hijkoop ze noemt. Per 1 januari 2013 wordt de norm voor de bijtelling aangescherpt. Een wagen die nu in de 14 procent-regeling valt, kan dan in de 20 procent vallen bijvoorbeeld. Hij verwacht daarom nog wel een boost wat betreft het voor die datum nog aanschaffen van auto’s met lange bijtelling. “Die moeten nog wel op kenteken gezet worden voor die tijd. Of dat lukt…”. Hij geeft de Opel Ampera goede kansen waar het elektrisch rijden betreft: voorzien van een elektromotor, waarbij voor lange afstanden een generator bijspringt en een afstand met een bereik van 500 kilometer mogelijk wordt. En een prettig percentage bijtelling.

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

Jan Rooderkerk van Fisker Nederland geeft aan dat elektrisch rijden ook in mooie bolides kan plaatsvinden. Dit merk, vernoemd naar de autodesigner Henrik Fisker, heeft modellen in het topklassesegment van ruim 100.000 euro. Deze worden aangeschaft door grootaandeelhouders, leden van Raden van Bestuur en zelfstandige ondernemers. De auto’s hebben een elektroen benzinemoot, rijden 80 km op de accu en daarna, via een generator, op benzine. Er rijden 140 (in Finland geproduceerd) van dit soort auto’s in ons land rond.

“Dat aantal is nog beperkt, maar de rijders zijn erg gemotiveerd. Ze willen een statement maken en tonen MVO-gemotiveerd te zijn. Ze laden de auto thuis op en bij oplaadpalen bij hun bedrijf”, aldus Rooderkerk. Hij verwacht een stijging van de verkoopcijfers. De auto valt in de 14%-bijtelling, net niet 0%, dat hangt op 2 gram teveel uitstoot. “Er wordt aan gewerkt om die emissie nog iets te reduceren”, meent hij. Volgens hem is Fisker een wegbereider waar het elektrisch rijden betreft, als aanjager voor goedkopere modellen en door te laten zien dat elektrisch rijden in prachtige auto’s mogelijk is.

Teveel afleiding in auto De tijd dat er alleen gebeld kon worden in de auto, ligt al ver achter ons. Een paar jaar geleden was een navigatiesysteem iets bijzonders, ook dat is nu normaal. Nu praten we over geïntegreerde computers.

BMW en Audi hebben zoiets bijvoorbeeld.

Dan hebben we het over de mogelijkheid over het maken van een verbinding met internet. Dat betekent dat je Twitter of Facebook kunt bijhouden, hoewel met smartphones ook al veel mogelijk is. Er kunnen zelfs filmpjes in de auto worden bekeken. En dat gebeurt ook, volgens de politie. Het spreekt voor zich dat al die hulpmiddelen de veiligheid van het verkeer in gevaar brengen. De automobilist heeft teveel afleiding. Daarom is de politie een campagne begonnen waarbij extra gelet wordt op automobilisten die nog steeds niet handsfree bellen en waarbij gebruik gemaakt wordt van allerlei digitale hulpmiddelen die ervoor zorgen dat de bestuurder niet met 100 procent aandacht bij de weg is.

23 en 24 januari 2013

Van boer tot winkelvloer Vakbeurs voor duurzame biologische landbouw, natuur, voedselkwaliteit, verantwoord ondernemen en ondernemers met smaak!

Locatie BioVak IJsselhallencomplex Rieteweg 4 8011 AB Zwolle Openingstijden Woensdag 23 januari 2013 van 14.00 tot 22.00 uur.

Donderdag 24 januari 2013 van 10.30 tot 19.00 uur.

www.BioVak.nl

ICEM BV • ‘s Gravenweg 44 • 2911 CG • Nieuwerkerk a/d IJssel • Holland t +31 (0)180 31.46.62 • f +31 (0)8.42.29.12.31 • info@icem.nl • www.biovak.nl

Word nu businessclublid en scoor een All-Course Membercard.

Op vertoon van uw All- Course Membercard golft u heel 2013 gratis op de andere golfbanen van Het Rijk.

Bij de businessclubs van Golfbaan Het Rijk van Nunspeet en Golfbaan Het Rijk van Sybrook gaan sportiviteit en zakelijkheid hand in hand. Leuke activiteiten bieden u de mogelijkheid om op informele en ontspannen wijze een zakelijk netwerk op te bouwen en te onderhouden. Wanneer u per 1 oktober 2012 lid wordt van één van deze businessclubs krijgt u een All-Course Membercard cadeau. Op vertoon van deze kaart golft u heel 2013 gratis op de andere golfbanen van Het Rijk. Wilt u ook optimaal genieten van het beste wat zakelijk golf te bieden heeft? Neem dan contact op met het salesteam van de golfbaan bij u in de buurt.

Golfbaan Het Rijk van Nunspeet | T. 0341-255255 | Golfbaan Het Rijk van Sybrook | T. 0541-530331

advies

Gokken?

Doet u dat maar in het casino ‘Het loopt zo’n vaart niet, de server doet het toch nog?’ Veel ondernemers houden wel van een gokje. Het is dan misschien nog net geen Russische roulette als u periodieke investeringen uitstelt omdat de oude machine het nog doet. Maar deze aanpak grenst wel aan roekeloosheid.

Neem nou de directeur/eigenaar van een productiebedrijf op de Veluwe. Meer dan twee jaar geleden werd hem het advies gegeven de servers te vervangen. Ze waren ruim vijf jaar oud, maar ja, ‘ze doen het toch nog…?’ En ook vorig jaar was de tijd nog niet rijp, vond hij.

‘Het kan nog wel even…’.

Gerard Dresens Algemeen directeur Loyall ICT Group Zwolle - Rotterdam

Deze maand ging het mis...

Eén van de harde schijven in de server had het al begeven en nu begon een tweede beangstigende geluiden te maken. ‘Nou, dan moet het maar’, klonk het met veel tegenzin. En dan slaat De Wet van Murphy keihard toe: bij het maken van de back-up voor de nieuwe installatie, houdt de tweede schijf er ook mee op.

Gevolg: de productie van twee dagen kwijt; twee weken ellende en een week niet kunnen factureren. Een schadepost waar je wel 10 servers voor kunt kopen! Het spijt me, maar deze directeur was gewoon niet zo slim bezig.

Als u liever in het casino gokt dan in uw bedrijf, dan adviseer ik u vooruit te kijken. Een plan te maken. Te bedenken hoe u ICT vóór u kunt laten werken en hoe u mét ICT kosten kunt besparen in plaats van óp ICT te besparen. Leg uw plannen vast in een Roadmap. U moet immers al zoveel. Van uw klanten, uw leveranciers, de overheid, uw medewerkers, uw bank, de branchevereniging….enzovoort. Maar niet alles kan. En zeker niet tegelijk.

Neem daarom de tijd om een plan te maken.

14

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

In een ICT Roadmap maakt u keuzes en legt u de prioriteiten voor uw bedrijf voor de komende twee of drie jaar vast. Zo houdt u zelf de regie, in plaats van dat de dingen u overkomen. Zoals die ondernemer op de Veluwe.

Wat wilt u met uw bedrijf? Wat willen uw klanten van u? Welke kansen bieden nieuwe technologieën? Hoe kunt u de concurrentie vóór blijven door ICT goed in te zetten? Hoe staat uw ICT erbij? En wat is er eigenlijk nodig?

Hoe veilig en bedrijfszeker zijn uw systemen?

En hoe zit het met de noodzakelijke investeringen? Wat moet per sé? En wanneer? En hoe kunt u kosten voorkomen door de investeringen van anderen te gebruiken, bijvoorbeeld door gebruik te maken van cloud computing?

Een Roadmap biedt houvast. U heeft, met uw adviseur, goed nagedacht over de keuzes en de risico’s in uw bedrijf. Elk half jaar komt uw adviseur langs voor een update en wordt uw Roadmap aangepast aan de nieuwste inzichten. Daar kunt u zich aan vasthouden.

En vervolgens kunt u weer verder met ondernemen. Want gokken, dat kun je echt beter in het casino doen!

REGIO NIEUWS

Veel mogelijkheden voor ondernemers in deze tijden

Kennispoort focust op nieuwe perspectieven TEKST Yvonne de Haan

Een ontdekkingsreis door veranderende markten bekijken vanuit HRM-perspectief. Dat stond centraal tijdens twee kenniskring bijeenkomsten georganiseerd door Kennispoort Regio Zwolle.

Welke ontwikkelingen zijn van invloed op het ondernemersschap? Die vraag intrigreert Knillis van der Schaaf, programmamaker bij Kennispoort. “Vorig jaar raakte ik in gesprek met Bart Götte die met zijn bedrijf FutureFlock bedrijven begeleidt met strategievorming. Beiden zijn we getriggerd door de vraag hoe we bedrijven beter kunnen laten draaien. Daar zijn deze twee bijeenkomsten uit voortgekomen."

Trends, tendensen en blokkades Doel van de kenniskring sessies was werkgevers bewust te maken van maatschappelijke veranderingen die gevolgen hebben voor de bedrijfsvoering. Bart Götte nam de aanwezigen mee op een ontdekkingsreis door veranderende markten waar hij tussenstops maakte bij trends, tendensen en blokkades. “Denk aan de vergrijzing, de opkomst van internet, maar ook de veranderingen in de pensioenvoorziening en de flexibilisering van de arbeidsmarkt,” noemt Van der Schaaf. “Er komen andere arbeidsvormen voor terug. Meer flexcontracten en een snel groeiend aantal (deeltijd-) ZP-ers. Een snellere afrekenbaarheid van personeel werd door veel deelnemers als een grote verandering genoemd. Het ontslagrecht gaat op de schop. Hoe? Dat is nog niet bekend, maar feit is dat het ontslagrecht soepeler wordt gemaakt.”

Van beren tot bevers Tijdens de tweede kenniskring bijeenkomst gingen de deelnemers in discussie-

groepjes dieper in op de thema's. Deze werden ingedeeld via dierenkenmerken.

“Daarvoor gebruikten we de beer, olifant, gnoes en bevers. Een beer is dominant in zijn territorium en verlaat deze niet. Een olifant is ook hyperdominant, maar duikt op in verschillende gebieden, hanteert nieuwe businessmodellen en verandert daardoor marktverhoudingen. Gnoes opereren chaotischer. Een duidelijke leider ontbreekt, maar de groep gaat van hype naar hype op zoek naar succes. De bever is daarentegen behoudzamer, zeer coöperatief en houdt duurzame kleinschaligheid.”

Focus op perspectieven “We hebben groepen geformeerd op basis van deze ondernemerstypen,” vervolgt Bart Götte. “Het is een laagdrempelige methodiek om alle stakeholders binnen een organisatie te laten meedenken over de toekomst. Tijdens deze discussie hebben we de deelnemers met een HRM-bril op verschillende perspectieven en andere werelden laten bekijken. Met daarbij de focus op kansen en mogelijkheden óók in turbulente en onrustige tijden. Daar kwamen hele interessante resultaten uit die een bijdrage kunnen leveren voor een nieuw strategische businessplan of onderdelen daarvan. Dat is aan de deelnemers zelf.

Uiteindelijk ging het in deze kenniskring erom dat de mensen weer met nieuwe positieve energie naar huis gaan door ze te laten ervaren dat er ook heel veel mogelijkheden zijn voor ondernemers in deze lastige en onzekere tijden.” n

Deelnemers aan het werk tijdens de 2e bijeenkomst

Kennispoort Regio Zwolle Is een initiatief van de Kamer van Koophandel Oost Nederland, Provincie Overijssel, hogeschool Windesheim en de gemeente Zwolle namens de regio gemeenten en is dé plek voor kennisuitwisseling en innovatie in de regio Zwolle. www.kennispoortregiozwolle.nl B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

15

Boven: Hogeschool Windesheim, presentator Jan van Ommen en Provincie Overijssel

Voor de zevende keer stond eind september de Veerkracht Trofee op de agenda. Deze bungeeroeiwedstrijd in de haven van het Maagjesbolwerk is inmiddels een begrip in Zwolle.

Ondernemers en bestuurders vormen de deelnemende teams en bestrijden elkaar om de grootste afstand af te leggen. En dat valt niet mee als de roeisloep wordt tegengehouden door een bungee-elastiek. Voor het derde achtereenvolgende jaar ontving het college van B&W Zwolle de Trofee uit handen van Henk Meuleman van Flynth.

Flynth Veerkracht Trofee

B&W Zwolle toont (veer)kracht TEKST REMCO VOORN Fotografie Bert Treep

In zeven jaar tijd is de Flynth Veerkracht Trofee uitgegroeid tot een geliefd evenement in de Zwolse binnenstad. Het brengt ondernemers en bestuurders bij elkaar op sportieve en informele wijze. Niet alleen om te borrelen, maar ook om de mouwen op te

stropen en sportief de onderlinge strijd aan te gaan. Burgemeester, wethouders, gedeputeerden, de Commissaris van de Koningin, bestuurders van kennisinstellingen en een brede afvaardiging uit het regionale bedrijfsleven bemanden in teams de Roeisloep Stad

Kampen. Ook dit jaar voorzag Jan van Ommen de sportieve prestaties van de teams van enthousiast commentaar.

Het zat de ondernemers niet lekker dat de bestuurders van B&W Kampen (2009) en

Boven: Eerste plaats B&W Zwolle, tweede plaats ING Bank en derde plaats voor VNO-NCW Onder: Een enthousiaste inzet van de CvdK, rechts: Kamer van Koophandel & Kennispoort Regio Zwolle

Boven: de teams van VNO-NCW en Flynth, rechts: de prachtige Flynth Veerkracht Trofee

Uitslagen 2012 1. B&W Zwolle 2. ING Bank 3. VNO-NCW

2011 1. B&W Zwolle 2. VNO-NCW 3. ING Bank

Zwolle (2010 en 2011) de afgelopen drie jaar de Trofee veroverden. In 2011 waren de teams van VNO-NCW en ING al dichtbij gekomen en dit jaar ‘moest’ de Trofee weer terug naar de ondernemers. VNO-NCW had wederom haar team samengesteld rondom oud-olympisch roeier Nico Rienks, aangevuld met sterke mannen. Ook MKB Regio Zwolle had een sterk team afgevaardigd.

In de eerste voorronde zette VNO-NCW al de toon met een langste afstand van 31,10 meter. In de tweede ronde noteerde MKB een afstand van maar liefst 32,10 meter.

Na de twee voorrondes gingen de drie beste teams door naar de finale.

In de finale komt het er op aan. Er wordt slechts één keer geroeid om de winst. Het team met de langste afstand neemt de Trofee mee naar kantoor. Om ver te komen is kracht een factor, maar minstens net zo belangrijk is het om als team het juiste

2010 1. B&W Zwolle 2. ING Bank 3. B&W Kampen

2009 1. B&W Kampen 2. Rabobank 3. MKB IJssel-Vecht

ritme te vinden en geen misslagen te maken. En juist hierin lag de kracht van team B&W Zwolle. Met een afstand van 32,40 meter (de grootste dagafstand) werd de titel geprolongeerd, gevolgd door een uitstekende tweede plaats van ING Bank met 31,40 en een derde plaats van VNONCW met een afstand van 30,50 meter.

Een eervolle vermelding was nog weggelegd voor team MKB Regio Zwolle, dat vierde werd.

Deelnemende teams aan de Flynth Veerkracht Trofee waren dit jaar: MKB Regio Zwolle, VNO-NCW IJsseldelta, het gezamenlijke team van Kamer van Koophandel & Kennispoort Regio Zwolle, Rabobank IJsseldelta, ING Bank, B&W Gemeente Zwolle, Provincie Overijssel, Hogeschool Windesheim en het ‘eigen’ team van Flynth.

Boven: het team van de ING Bank in actie, MKB Regio Zwolle en gezellig samen naborrelen Onder: Rabobank, midden: weer een overwinning van B&W Zwolle

2008 1. Rabobank 2. B&W Zwolle 3. MKB IJssel-Vecht

2007 1. Rabobank 2. B&W Kampen 3. VNO-NCW

2006 1. Rabobank 2. KvK 3. GIBO Groep

Flynth Veerkracht Trofee De nieuwe naam is een logisch gevolg van de fusie tussen GIBO Groep Accountants en Adviseurs en Flynth. Sinds begin 2012 is de nieuwe landelijke organisatie verder gegaan onder de naam Flynth. Henk Meuleman, directeur Flynth regio Zwolle, is erg tevreden over de Flynth Veerkracht Trofee 2012. “Je kunt het in de regio niet alleen. Om regio Zwolle economisch sterker te maken, is het van belang dat je kunt samenwerken en elkaar weet te vinden.

Met de Veerkracht Trofee leggen we een basis voor regionale samenwerking.

Het was dit jaar wederom een succesvol evenement onder optimale omstandigheden, waarbij ik alle deelnemers wil bedanken voor hun geleverde prestaties”.

opinie

Het Europese dak repareren in de regen

beide problemen bestaat overigens Dat de toekomst van Nederland in Eddy van Hijum een nauwe relatie, zo bleek onlangs Europa ligt, hoef je aan inwoners ook weer uit een rapportage van het van een Hanzestad als Zwolle eigenReageren?

IMF. De belangen van lidstaten en lijk niet uit te leggen. Nederlandse e.vhijum@tweedekamer.nl banken zijn op een ongezonde ondernemers verdienen hun geld in of twitter: @vanHijum manier met elkaar verstrengeld. belangrijke mate met handel in column Europa en dat is nooit echt anders Bij het orde op zaken stellen wordt geweest. Het is vooral de export momenteel nogal wat van de belasrichting Duitsland en naar Zuidtingbetaler gevraagd in termen van Europese landen die onze economie leningen en garanties. Toch zit er weinig anders op dan momenteel nog een beetje op de been houdt. We hebde koe bij de hoorns te vatten en het noodzakelijk repaben als land een groot belang bij een vrij verkeer van ratiewerk te verrichten. De eurocrisis heeft aan het licht goederen en diensten en bij een goede Europese gebracht dat we wel een muntunie hebben gecreëerd, samenwerking. En dan hebben we het nog niet gehad maar dat we het bouwwerk dat nodig is om stabiliteit te over het feit dat die samenwerking inmiddels al enkele garanderen maar half in de steigers hebben gezet. We decennia de basis is voor stabiliteit, vrede en veiligheid zijn te lichtvaardig omgegaan met de budgetdiscipline op ons continent. van lidstaten, de ruimte om de staatsschuld te laten oplopen en de noodzaak om ook economisch concurToch kost het een aantal politici – premier Rutte voorop rerend te zijn/blijven. En ook spelregels voor een – nogal wat moeite om het Europese ideaal voluit te gezonde financiële sector met bijbehorend toezicht verdedigen. De Euroscepsis onder de bevolking lijkt toe ontbreken op Europees niveau nagenoeg geheel. te nemen en een aantal politieke partijen speelt daar gretig op in. Zeker, er is ook wel iets aan de hand.

We moeten dus het Europese dak repareren terwijl het De crisis in de financiële sector heeft aan het licht regent. Zodat het Europese huis de inwonende lidstaten gebracht dat banken nogal wat slechte leningen op hun de bescherming en het comfort kan blijven bieden die balansen hebben staan. Daar kwam vervolgens het zij bij de bouw beoogd hadden. schuldenprobleem van een aantal lidstaten bij. Tussen

18

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

N aj aar s o p ru imin g o f grot e s ch o o n maa k i n het v o o rjaar?

Het lijkt er soms op dat opruimen of schoonmaken aan een jaargetijde gebonden is. Maar niets is minder waar!

Tweelingenlaan 25 7324 AP Apeldoorn 055 - 368 33 88 info@keusschoonmaak.nl www.keusschoonmaak.nl

Tweelingenlaan 25 7324 AP Apeldoorn 055 - 540 15 95 info@gssbv.nl www.gssbv.nl

Keus Schoonmaak en Diensten zorgt, professioneel, het hele jaar door voor een schone en frisse werkomgeving bij bedrijven of instellingen. Wij proberen, als moderne dienstverleners met tradionele normen en waarden, bij te dragen aan een prettige sfeer en de prestaties van uw mensen zonder daarbij onze maatschappelijke verantwoordelijkheden uit het oog te verliezen.

Interesse in seizoensongebonden schoonmaak door betrokken vakmensen? Bel ons: 055 - 368 33 88 Of bezoek onze vernieuwde website: www.keusschoonmaak.nl

De economische crisis duurt ook de komende jaren voort.

Maar slimmeriken zullen goed geld verdienen tijdens de crisisjaren, aldus trendwatcher Adjiedj Bakas, eigenaar van Trend Office Bakas. Hij is provocerend en altijd optimistisch, ook in deze moeilijke economische tijden. “Tegenwind zorgt er voor dat een vlieger omhoog komt.�

20

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

Ziel en zaligheid

Trendwatcher Adjiedj Bakas:

“De toekomst is leuk, als je de kansen wilt zien” Tekst Jane Kalka

Bakas (1963, Suriname) schrijft boeken, geeft zo’n tweehonderd lezingen per jaar voor bedrijven als Robeco en Nuon en is een veelgevraagd gast in tv-programma’s.

In zijn lezingen koppelt hij trends aan entertainment. Hij spreekt en schrijft over trends binnen de economie, technologie, voeding, zorg, arbeidsmarkt, spiritualiteit en liefde. Hij werd onder meer uitgeroepen tot één van de 25 meest creatieve Nederlanders (Management Team) en de invloedrijkste trendwatcher onder marketeers (NIMA). Bovendien staat hij in de Sprout top-30 van meest invloedrijke Nederlanders onder de vijftig jaar.

Tegenwind zorgt er voor dat een vlieger omhoog komt?

“Als je niet al depressief bent van de krantenkoppen, dan word je het vanzelf.

Ik wil een boodschap van hoop uitdragen.

De toekomst is leuk, maar dan moet je wel de kansen willen zien, want die zijn er ook nu nog volop. Laatst zei Jeroen Smit, schrijver van de bestseller De Prooi (over de gebeurtenissen die leidden tot de val van ABN Amro, red.) tegen me: ‘Je wordt steeds meer de hogepriester van de hoop.’ Dit zijn gouden tijden voor slimme ondernemers. Je kunt wel gaan zitten klagen maar als de markt verandert, dan moet je de wind vangen en meebewegen.”

Wat moeten ondernemers niet meer doen?

“We zijn met z’n allen verwend geraakt, ook ondernemers, want het ging toch altijd goed. Maar als de wereld om je heen totaal is veranderd, dan kun je niet

blijven doorgaan op de oude weg. Mocht je op dit moment trekken aan een dood paard: stop er dan onmiddellijk mee.

Als een bedrijfsactiviteit niet meer winstgevend is, trek dan meteen de stekker eruit.”

Wat doe jij zelf anders dan voorheen?

“Zaken waar ik geen verstand van heb, heb ik uitbesteed. Door mijn administratie en verzekeringen uit te besteden, kan ik me voor honderd procent richten op het geven van lezingen en het schrijven van boeken. Maar veel ondernemers denken: uitbesteden, dat kost geld. Ik zeg: kijk liever wat het je oplevert in tijdwinst en ook in geld als iemand met kennis van zaken zich ermee bezighoudt.”

Wat moeten ondernemers doen om de crisis te overleven?

“Wees nieuwsgierig en creatief, sta open voor nieuwe ideeën en bedenk een nieuw verdienmodel. Ik zei het daarnet al, het is een kwestie van keuzes maken: kill your darlings. Laat je overtuigingen over hoe het is en moet, los. Haal inspiratie uit tijdschriften en boeken. Ga naar lezingen.

Kijk naar goede nieuwsprogramma’s en documentaires, zodat je je blik op de wereld vergroot. Oriënteer je over de grens en dan zie je dat er volop kansen zijn in andere werelddelen, zoals Azië, Zuid-Amerika en Afrika. Economisch gezien is Nederland een provincie van

Duitsland. Daar zijn momenteel ook volop kansen, zoals in de bouw.”

Hoe denk jij over netwerken?

“Netwerken is altijd belangrijk geweest in het zaken doen. Dus, kom achter je bureau vandaan, word een straatmadelief en stap op mensen af. Ga netwerken buiten je eigen kringetje en zelfs buiten je eigen regio. Van netwerken wordt altijd gezegd: er zijn halers en brengers.

De eersten zijn parasieten en willen alleen nemen. De tweede groep begrijpt het ook niet: zij geven hun contacten en talenten zomaar weg. Maar dat is geen zaken doen. Ik onderscheid nog een derde groep: de delers. Zij begrijpen dat netwerken een handel is van kennis, talenten en vaardigen en dat zaken doen een kwestie is van gunnen. Zij gaan het redden.”

Is er een rol voor de overheid als het om ondernemerschap gaat?

“Ondernemers moeten hun hoop niet richten op de overheid. Ondernemerschap komt tot groei en bloei ondanks, en niet dankzij de overheid.”

Hoe kan het mkb elkaar helpen?

“Door elkaar geld te lenen. In de culturele en journalistieke sector komt crowdfunding al langer voor. Men koopt een aandeel in een toneelstuk, een boek of een documentaire en financiert zo de productie ervan. In het mkb is een vergelijkbare trend te constateren:

“Een toenemend aantal kleine ondernemers leent elkaar geld en neemt daarmee de rol van banken over” B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

21

Ziel en zaligheid

peer2peer-banking. Een toenemend aantal kleine ondernemers leent elkaar geld en neemt daarmee de rol van banken over.

Zij investeren hun reserves in bedrijven van andere ondernemers in wie ze vertrouwen hebben. Daarmee vermindert het krediettekort van ondernemers die niet meer door banken gefinancierd worden. Het mkb moet op grotere schaal bij elkaar gaan lenen. Dat is win-win voor beide partijen. Door de inflatie levert peer2peer-banking meer rendement op dan bijvoorbeeld een spaarrekening bij een bank. Bovendien is het sympathiek om geld te lenen aan een startup of een ander mkb-bedrijf. Zo heb je altijd een leuk verhaal op een verjaardagsfeestje, toch?”

Welke kansen zie je in de IT en het bestrijden van industrial hacking?

“De afgelopen jaren zijn er veel banen verdwenen, maar er keren nieuwe banen voor terug. De Europese Commissie verwacht in 2015 ongeveer 700.000 vacatures in Europa voor IT-banen. In Duitsland worden nu al vacatures vervuld door hoog gekwalificeerde experts uit Spanje die in eigen land geen werk meer kunnen vinden. Met het opleiden of omscholen van werklozen tot IT’ers en met arbeidsmigratie binnen Europa hoopt de Commissie een groot deel van het probleem op te lossen.

Daarnaast liggen er kansen in de bestrijding van industrial hacking. Inbreken in B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

systemen van bruggen, beveiligingen van procesinstallaties, hekken bij terreinen, camera’s, noem maar op, we gaan het allemaal meemaken. Ook in het voorkomen van cybercrime liggen kansen.”

Eind oktober is je nieuwe boek The Future of Food gepresenteerd tijdens het internationale congres Food Valley in Wageningen. Aan het boek werken onder anderen mee: Sander van der Laan (CEO Albert Heijn), Colette CloostermanVan Eerd (CEO Jumbo Supermarkten) en Aalt Dijkhuizen (voorzitter Raad van Bestuur Wageningen University). Welke trends zie je in de voedselindustrie?

“We gaan van zeven miljard mensen op de aarde nu naar negen miljard mensen in 2050. Over kansen gesproken: zoveel mensen kunnen alleen worden gevoed door een revolutie in de voedselindustrie. Om enkele voorbeelden te noemen: een heerlijk hapje dat uit afval wordt vervaardigd. Fruit dat vijf dagen langer in het schap van de supermarkt houdbaar is. Nieuwe groente- en fruitsoorten die in het laboratorium ontwikkeld zijn. Stadslandbouw in leegstaande

kantoren. Dichtbij de afnemers, dus zonder files en met lage transportkosten.

Door het gebruik van nieuwe led-technologie is zonlicht niet meer nodig. In zo’n verticale kas kunnen heel wat komkommers, sla en andere groenten verbouwd worden. Hebben we meteen een oplossing voor al dat leegstaande vastgoed.”

Door het enorme tempo aan innovaties verwacht Bakas dat het mogelijk is om genoeg eten voor de hele wereldbevolking te produceren. Efficiëntie en grootschaligheid zijn dan wel noodzakelijk. Bovendien moet worden geaccepteerd dat genetische modificatie van planten en dieren kunnen helpen om de voedselproductie te verhogen.

Mkb als banenmotor “De jeugdwerkloosheid is nu zo hoog dat een hele generatie buiten spel raakt.

De grootste opgave voor het bedrijfsleven, en met name voor het mkb als banenmotor, wordt: banen creëren. De komende jaren zal langzaamaan ruimte ontstaan voor innovaties en nieuw ondernemerschap en dus voor nieuwe banen.

Ik heb de kansen geschetst. Maar zoals gezegd: dan moet je wel die kansen willen zien en grijpen.”

“Kom achter je bureau vandaan, word een straatmadelief en stap op mensen af”

het akkoord van dalfsen

Organisaties die streven naar succes, weten hoe allesbepalend omstandigheden kunnen zijn. Soms zit je in een ruimte waarin de energie zo goed is, dat er iets gebeurt. Strijd wordt harmonie, twijfels worden beslissingen en cynisme slaat om in enthousiasme. Wie wel eens bij Mooirivier in Dalfsen is geweest, weet wat de impact is van zo’n omgeving waar de natuur overal voelbaar is. Maar net zo belangrijk is natuurlijk wat we

aan faciliteiten te bieden hebben: 127 comfortabele hotelkamers bijvoorbeeld. Internationale receptiefaciliteiten en een capaciteit voor bijeenkomsten van 10 tot 500 personen. Of het betrokken en kundige personeel dat vaak al een paar stappen voor u uit gedacht heeft. Nog niet overtuigd? Dan wordt het misschien tijd voor een eerste bezoekje aan Dalfsen: www.mooirivier.nl HET CONGRESHOTEL WAAR MENSEN EN ORGANISATIES GROEIEN

TRENDS

Bedrijfsoverdracht moet hoger op de agenda

‘Niet langer de kop in het zand steken’ TEKST HANS HAJÉE FOTOGRAFIE JAN WILLEM GROEN

‘Inzicht in de omvang van de problematiek van bedrijfsopvolging is nodig omdat de impact ervan op onze economie fors is,’ stelt Lex van Teeffelen, lector Bedrijfsoverdracht en Innovatie aan Hogeschool Utrecht. ‘Daarom hebben wij een grootschalig onderzoek uitgevoerd.’ De officiële presentatie van de resultaten volgt nog, maar Van Teeffelen licht een tip van de sluier op. ‘Wij komen uit op een schatting van bijna 24.000 te koop staande bedrijven. Dat is 3,6% van de totale populatie van ondernemingen met personeel en dat komt overeen met eerdere EU-schattingen.

Een harde telling van het aantal daadwerkelijke overdrachten is niet mogelijk. Die worden nergens geregistreerd.’ Duidelijk is wel dat het aantal succesvolle transacties nauw samenhangt met de economische situatie. ‘Bij economische tegenwind vinden minder overdrachten plaats. Ook drukt een aantal slechte jaren de overnameprijs.’ Een blik in de toekomst leert dat het aantal te koop staande bedrijven verder zal oplopen.

‘De babyboomers naderen het einde van hun werkzame leven. Zij hebben de keus tussen verkopen of opheffen. Vooral het sterk toenemende aantal opheffingen van (gezonde) bedrijven met personeel en flinke omzetten is een teken aan de wand.’

Geen ervaring Wat zijn de belangrijkste knelpunten bij overdracht? ‘Het ontbreekt verkopers vrijwel altijd aan ervaring. Meestal is het voor hen een eenmalige exercitie, terwijl bedrijfsoverdracht een complex traject is.

Personeel, klanten en leveranciers spelen een rol en je krijgt te maken met juridische en fiscale aspecten.’ Gezien de complexiteit en het gebrek aan ervaring zijn bij vrijwel

24

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

elke overname adviseurs betrokken. ‘Het selecteren van de juiste partners luistert nauw. De ene adviseur is de andere niet; er zijn veel verschillen in kennis, werkwijze en netwerken. En omdat niemand het hele traject beheerst, zijn meerdere specialisten nodig: accountants, financieel adviseurs, bankiers, overnameadviseurs en juristen.’

Overnames hebben alles met vernieuwing en groei te maken

een aantal branches wordt op dit moment amper gefinancierd; denk aan horeca, automotive en bouw. Maar ook binnen deze sectoren zijn nog altijd pareltjes te vinden. Snackbars draaien vaak prima, net als kleinere hotels in grote steden. En bij gespecialiseerde installatiebedrijven zijn de marges weliswaar laag, maar er is genoeg werk en zelfs een tekort aan medewerkers.’

Door een te rigide opstelling missen banken kansen én ontnemen ze bedrijven perspectief, stelt de lector. ‘Mijn advies: kijk bij financiering van een overname niet alleen naar de sector maar vooral naar het bedrijf en de koper: zijn persoonlijkheid, ervaring en vaardigheden. Die vormen een goede indicator voor het succes na de overdracht.’

Zekerheid weggevallen De vaak gehoorde aanbeveling dat al ver voor de verkoop gestart moet worden met de voorbereidingen nuanceert Van Teeffelen. ‘Een termijn van vijf of zelfs zeven jaar speelt alleen bij ingewikkelde fiscale constructies. Drie jaar voorbereiding is mooi, maar ook een jaar kan genoeg zijn.’

Te rigide

Financiering vormt een cruciale factor bij een overdracht. ‘Banken zijn op dit moment zeer risicomijdend; sommigen slaan daarin echt door,’ vindt Van Teeffelen. ‘Bij kleinere transacties wordt een financieringsaanvraag bijna volledig geautomatiseerd beoordeeld. Ondernemers zitten veelal om tafel met gesprekspartners zonder kennis en beslissingsbevoegdheid. Pas bij transacties van een half miljoen of meer worden door de bank specialisten ingeschakeld. In

Vroeger werd bij overnamefinanciering vaak de overwaarde van een eigen woning als onderpand gebruikt, maar dat wordt niet meer geaccepteerd. ‘Een veelgebruikte zekerheid is dus weggevallen en dat bemoeilijkt de financiering aanzienlijk. Verder realiseren verkopers zich vaak niet dat banken verwachten dat ook zij meefinancieren, bijvoorbeeld door een achtergestelde lening. Dat gebeurde vroeger ook al, maar het percentage dat banken eisen, is flink hoger geworden. Als vuistregel kun je stellen dat zowel bank, koper als verkoper elk een derde financieren.’ Om de overdracht te laten slagen, kan een verkoper overwegen de koper te koppelen aan zijn eigen bank.

‘Die kent het bedrijf als geen ander en zal dus wellicht eerder geneigd zijn om te financieren dan de bank van de verkoper.’

Waanzin ‘Door ons onderzoek weten we nu dat veel

Er zijn tal van programma’s om starters en innovatieve bedrijvigheid te stimuleren, maar aandacht voor bedrijfsoverdracht is er amper. Het is lector Lex van Teeffelen al jaren een doorn in het oog. ‘Een overgenomen bedrijf krijgt vaak een impuls en presteert daardoor beter. Door deze dynamiek te faciliteren, is veel winst te halen.’ Maar ook uit defensieve overwegingen is een stimulans noodzakelijk. ‘Het aantal te koop staande bedrijven stijgt snel. Als overdrachten niet meer mogelijk zijn, betekent dat voor de economie per jaar een schadepost van miljarden euro en een verlies van meer dan 100.000 arbeidsplaatsen.’

redelijk tot goedlopende bedrijven worden gesloten, omdat overdragen steeds moeilijker wordt,’ benadrukt Van Teeffelen.

‘Maar in plaats van overdracht zoveel mogelijk te stimuleren en te faciliteren, wordt op het borgstellingskrediet beknibbeld. Omdat banken vaker de garantie opeisen, lopen de kosten op. Daarom heeft de overheid het maximale garantiepercentage van 80% naar 67,5% teruggebracht en ook nog de maximale financieringssom verminderd. Waanzin in deze periode; zo span je het paard achter de wagen. Dergelijk korte­termijn­denken is illustratief voor de Nederlandse onder­nemerspolitiek.’ En dat kan grote gevolgen hebben. ‘Uit ons onderzoek blijkt dat het per te koop aangeboden bedrijf gaat om een gemiddelde jaaromzet van drie ton en om vijf à zes banen. Ik verwacht dat voor 40% van de bedrijven die te koop staan geen koper gevonden wordt. En dat is een conservatieve schatting. Dit betekent een directe schade voor de Nederlandse economie van miljarden euro. Ook gaan er daardoor tienduizenden arbeidsplaatsen per jaar verloren. En die komen niet zo makkelijk terug.’ Voor de ondernemers zijn de gevolgen eveneens groot. ‘Wetende dat voor veel kleinere ondernemers de verkoopprijs hun pen­sioen is, tekent zich een armoedeval af.’

Frisse wind

Lex van Teeffelen: ‘Het is veel verstandiger te investeren in bedrijfsoverdracht dan in starters.

De positieve effecten zijn aanzienlijk groter.’

Gezien de omvang en urgentie verbaast het Van Teeffelen dat zo weinig aandacht is voor de problematiek van bedrijfsopvolging. ‘Startende bedrijvigheid wordt al jaren ondersteund met tal van regelingen en stimuleringsprogramma’s. Deze investeringen werpen vruchten af: ons land telt veel starters en dat zorgt zeker voor dynamiek.

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

25

TRENDS

Maar hun bijdrage aan de economie als het gaat om werkgelegenheid en innovatie is beperkt. Het merendeel neemt geen personeel aan en doet amper aan vernieuwing. Slechts een paar procent van de starters groeit uit tot substantiële bedrijven.

Bedrijfsoverdrachten daarentegen leiden aantoonbaar wel tot vernieuwing, groei en omzetstijging. Opvolgers zorgen vaak voor een frisse wind, nieuwe ideeën en innovatie. Daarom is het veel verstandiger te investeren in bedrijfsoverdracht dan in starters. De positieve effecten zijn aanzienlijk groter.’

Veel respons Vertegenwoordigers van VNO-NCW en MKB-Nederland blijven volgens Van Teeffelen in gebreke als het erom gaat, bedrijfsopvolging op de politieke en maatschappelijke agenda te krijgen.

Zuid-Korea en België als inspiratiebron

‘Vreemd genoeg onderkennen zij het probleem amper. Daarom ben ik naar aanleiding van het onderzoek zelf politieke partijen gaan benaderen, onder meer via de leden van Tweede Kamercommissies.

Ik krijg veel respons; ze schrikken van de situatie.’ Het ministerie van EL&I is tot nu niet bepaald een stimulerende factor. ‘Zij stellen zich op het standpunt dat de markt het maar moet oplossen. Daarmee steken ze kun kop in het zand, want we weten al sinds 2004 dat dit niet zal gebeuren. Het merendeel van de overnames betreft kleine transacties die voor adviseurs nauwelijks interessant zijn. Ander argument van het ministerie is dat geld voor nieuw beleid ontbreekt. Maar dit kan heel goed worden gevonden bij startersregelingen, incubators en innovatiefondsen. Overnames hebben immers alles met vernieuwing en groei te maken. Er is dus geen nieuw geld nodig, bestaande middelen moeten alleen anders gelabeld worden.’

26

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

Doorslaand succes

Basiskennis verwerven

Voorbeelden van succesvolle stimulering van bedrijfsoverdracht zijn er zeker. Van Teeffelen wijst onder meer op Zuid-Korea.

‘In 2009 – midden in de crisis – heeft de regering het bedrag van de garantiestelling voor het MKB verhoogd. Een speciale stichting geeft een waarborg af waarmee gezonde bedrijven naar de bank kunnen.

De regeling is een doorslaand succes en heeft er zeker toe bijgedragen dat Zuid-Korea er relatief snel weer bovenop kwam.’ Dichter bij huis kan ook België als inspiratiebron dienen. ‘Daar bestaat een landelijk waarborgfonds dat extra zekerheid biedt voor banken, ook bij aandelentransacties en angel-kapitaal – particulieren die meefinancieren. Een soort nationale hypotheekgarantie, maar dan voor overnames. Met zo’n garantie is een bancaire financiering makkelijker.’ De lector bepleit ook voor Nederland een dergelijke opzet. ‘Schroef het borgstellingsbedrag op en laat een onafhankelijke instantie – bijvoorbeeld een landelijke organisatie als Qredits – de garantie afgeven. Ik verdenk banken er namelijk van dat zij de garantieregelingen alleen aanvragen bij relatief grote overnametransacties met een gematigd risicoprofiel. Garantieregelingen zijn een ideaal instrument voor banken om hun eigen risico nog verder te verkleinen bij overnamefinanciering.’

Ook als het gaat om kennisoverdracht kunnen we leren van anderen. ‘In een aantal Europese landen zijn laagdrempelige programma’s ontwikkeld om bedrijfsoverdracht te vergemakkelijken.

Voor de grote en groeiende groep kleinere bedrijven is intensief één-op-é én advies door de hoge kosten simpelweg niet haalbaar. Maar dat is ook niet nodig.

Veel van wat speelt bij een overname betreft universele kennis die prima groepsgewijs over te dragen is.’ Een goede start kan de digitale opvolgingsscan zijn die Hogeschool Utrecht mede ontwikkeld heeft (opvolgingsscan.nl).

‘Op basis van wetenschappelijk onderzoek krijgen verkopers inzicht in hoe zij er voor staan, inclusief tips en waarschuwingen voor valkuilen. Als vervolg daarop zou ik graag samen met een aantal marktpartijen een programma ontwikkelen. Daarmee kunnen ondernemers in een aantal sessies de noodzakelijke basiskennis verwerven en leren van elkaars ervaringen. Wordt een overname vervolgens concreet dan kunnen voor specialistische onderdelen gericht ervaren adviseurs worden ingeschakeld. Door een dergelijk traject neemt de kans van slagen aanzienlijk toe en worden de kosten voor ondernemers flink verlaagd.’ n

TRENDS

Tips voor bedrijfsoverdracht tekst LEX VAN TEEFFELEN Lector Bedrijfsoverdracht en Innovatie aan Hogeschool Utrecht

n

Verplaats u in de koper, uw belangrijkste klant ooit. Neem afstand en kijk met de ogen van een koper naar uw bedrijf. Zorg dat de onderneming en de administratie op orde zijn. Blijf investeren en vernieuwen.

n

Denk in mogelijkheden om de verkoopkans te vergroten. Niet altijd is het bedrijf dat u nu runt interessant voor een koper. Soms is de locatie interessant, soms het personeel, soms het orderboek en soms uw contracten met leveranciers.

Maar denk ook aan de bestemming, vergunningen of intellectueel eigendom.

n

Overschat de waarde van uw bedrijf niet. Na een aantal slechte jaren daalt die waarde aanzienlijk.

Wees erop voorbereid dat maar een deel van de verkoopsom direct in uw handen komt; bank en koper zullen van u vragen een deel mee te financieren.

n

Wees kritisch als u een overnameadviseur in de arm neemt. Kijk naar hun sites. Nodig er verschillende uit. Vraag referenties, check hun relatienetwerk met banken en andere financiers, kijk of zij verstand hebben van uw branche. Onderhandel over het uurtarief en de fee bij verkoop, want die staan niet vast.

n

Vaar niet blind op uw accountant. Met uitzondering van gespecialiseerde overnameaccountants weten zij vaak te weinig van bedrijfsoverdracht en waardering af en missen het financiĂŤle netwerk.

n

Ga vooraf eens praten met overnamefinanciers bij uw bank (dus niet uw accountmanager), zonder dat er per se een koper is. Zijn zij bereid de verkoop te financieren en onder welke voorwaarden? Daaruit kan blijken dat een verkoop met vastgoed niet reĂŤel is; de drempel voor financiering wordt daarmee veel hoger.

n

Koppel de koper aan uw eigen bank. Die verdient vooral aan de verkoperskant, niet aan de koperskant. Als bestaande klant met een goede opvolger kunt u ook veel beter druk zetten.

n

Kijk naar de mogelijkheden van garantieregelingen.

Niet alle bankiers denken met u mee en noemen de regelingen die zij moeten aanvragen: www.agentschapnl.nl/nl/programmas-regelingen/ borgstelling-mkb-kredieten-bmkb.

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

27

Bedrijfsprofiel

Ben Voskamp van Voskamp Bedrijfsadvies B.V. te Zwolle

‘Discretie is in deze tak van sport van zeer groot belang’ Ben Voskamp van Voskamp Bedrijfsadvies B.V. te Zwolle is gespecialiseerd in fusies en bedrijfsovernames. In de komende jaren zullen nog veel bedrijven van eigenaar wisselen vanwege de vergrijzing. In de afgelopen 13 jaar heeft hij een groot netwerk opgebouwd en is hij in staat gebleken om veel overnames succesvol af te ronden. bedrijven in de food-sector, adviesbureaus, handelsondernemingen etc. Het bedrijf moet enige omvang hebben, zeg maar vanaf 10 personeelsleden.

Voorkeur hebben bedrijven met goede resultaten of met een goed perspectief.

Ben Voskamp: “Niet zelden zijn ondernemers geëmotioneerd als de verkoopdeal bij de notaris wordt afgerond”

Eigenaar Ben Voskamp: Waaruit bestaan jouw werkzaamheden?

Mijn werkzaamheden bestaan uit het begeleiden en adviseren bij bedrijfsovernames. Dit kan het geval zijn bij het verkoopproces of bij het aankoopproces. Mijn kantoor is gevestigd aan de Burgemeester van Roijensingel 18 in Zwolle.

Sinds wanneer doe je dit werk en wat trekt je hier zo in aan?

Ik doe dit werk sinds 2000. Het boeiende van dit werk is dat het heel erg afwisselend is. Je komt bij heel veel verschillende bedrijven. Wat alle

28

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

eigenaren gemeen hebben is, dat zij verknocht zijn aan hun bedrijf dat zij vaak van de grond af hebben opgebouwd en zij hebben er moeite mee om afscheid te nemen.

Niet zelden zijn ondernemers geëmotioneerd als de verkoopdeal bij de notaris wordt afgerond en de sleutels van hun bedrijf worden overgedragen aan de koper. Het geeft een goed gevoel als een overname is geslaagd en partijen hierop het glas heffen.

In welke branches ben je actief?

Ik ben actief in diverse branches. Dit kunnen productiebedrijven zijn,

Wanneer moet een ondernemer zijn bedrijf verkopen?

De ondernemer moet van zichzelf vinden dat hij aan verkoop toe is. Leeftijd speelt daarbij in mijn ogen een niet zo belangrijke factor. Ik ken veel ondernemers die de 65 jaar al gepasseerd zijn en nog steeds erg gepassioneerd in hun bedrijf werkzaam zijn. Als de motivatie afneemt dan is het goed om serieus aan verkoop te denken.

Is het verstandig het bedrijf aan de kinderen te verkopen?

Dit is vaak een lastig onderwerp.

Kinderen die het bedrijf van hun ouders willen overnemen moeten hier zelf, maar ook hun ouders, voor de volle 100% achter staan. Zij moeten de capaciteiten hebben om het bedrijf nog jaren succesvol voort te zetten. Bij een overname door de kinderen betekent dit meestal wel dat de ouders nog jaren (financieel) betrokken blijven bij het bedrijf en het hen feitelijk nooit los zal laten. In zekere zin geldt dit ook voor medewerkers die het bedrijf van hun baas willen overnemen.

Een verkooptraject van een bedrijf duurt toch 10 jaar?

Dit wordt vaak zo gesteld. Ik vind dit een beetje overtrokken. Natuurlijk moet een ondernemer in een vroeg stadium nadenken over de voortzetting van zijn bedrijf als hij er mee op wil houden.

Ook moeten financiële zaken op orde zijn. Ik bedoel hiermee dat het bedrijf cijfermatig verkoopklaar moet zijn. De daadwerkelijke verkoop kan dan vrij snel gaan. Het koop/verkooptraject van de bedrijven die ik voor mijn opdrachtgevers heb gedaan duurden gemiddeld tussen 6 maanden en 1 jaar.

Een bedrijf moet ook cijfermatig verkoopklaar zijn

Wat is jouw werkgebied?

Mijn werkgebied is geheel Nederland.

Ook ben ik incidenteel actief in Duitsland. Met een paar Duitse collega’s werk ik goed samen. Hierbij gaat het vaak om bedrijven die in Nederland een strategische partij zoeken of omgekeerd. De Duitse markt kan voor Nederlandse bedrijven erg interessant zijn, zeker in het licht van de huidige economische omstandigheden.

Hoe zie je de bedrijfsovernamemarkt op dit moment?

Er is veel onzekerheid over de economie. Veel potentiële verkopers hebben de waarde van hun bedrijf in de afgelopen jaren zien teruglopen. Voor sommigen betekent dit dat zij hun bedrijf moeilijk kunnen verkopen. In de komende jaren zullen echter nog veel bedrijven van eigenaar wisselen vanwege de vergrijzing. Nu wachten met de verkoop geeft geen garantie dat de waarde in de komende jaren zal toenemen. Momenteel presteren nog veel bedrijven goed en zijn goed verkoopbaar.

Wat is de kracht van Voskamp Bedrijfsadvies B.V.?

In de afgelopen 13 jaar heb ik een groot netwerk opgebouwd en ben in staat gebleken om veel overnames succesvol af te ronden. Discretie is in deze tak van sport van zeer groot belang. Door de 1 op 1 relatie met mijn opdrachtgevers kan ik goed inspelen op de wensen van de klant. Verder stem ik de aanpak van het overnameproces nauwkeurig af met mijn opdrachtgevers. n

Voskamp Bedrijfsadvies B.V. Fusies & Bedrijfsovernames Burgemeester van Roijensingel 18 8011 CT Zwolle Tel: 038-4218456 www.voskamp-bedrijfsadvies.nl

Technische Groothandel Post B.V. te Kampen Leo Franke (directeur) kwam via een relatie van hem in contact met Ben Voskamp. Leo was directeur bij de Rabobank waar hij ongeveer een jaar daarvoor ontslag had genomen. Er vond een eerste gesprek plaats op het kantoor van Ben in Zwolle. Leo schetste Ben een beeld van het bedrijf waar hij naar op zoek was. Vijf maanden later was Leo de trotse eigenaar van Technische Groothandel Post B.V. in Kampen en Genemuiden. Ben stelde hem dit bedrijf voor en vertelde de contouren van het bedrijf.

Leo ontving, nadat hij een geheimhoudingsverklaring had ondertekend, het informatiememorandum. Een paar dagen later brachten zij een bezoek aan het bedrijf. Aan de hand van de verstrekte informatie is het bedrijf verder geanalyseerd en is er gekeken naar de toekomstmogelijkheden. Na de nodige onderhandelingen met de verkoper en zijn adviseur kwamen wij tot overeenstemming en kon de intentieovereenkomst worden ondertekend. “Ben had hierin diverse voorwaarden ingebouwd zodat er na het boekenonderzoek eventueel zaken konden worden herzien.”

Franke: “Ben wil zelf ook een goed resultaat bereiken. Hij is rustig van aard, liet mij mijn deel doen. Absoluut geen snelle jongens act.

Het is een gezamenlijk proces geweest, waarin we samen zijn opgetrokken. Tijdens de onderhandelingen was Ben een soort bliksemafleider, omdat hij er emotioneel minder bij betrokken was. Als je op een gegeven moment over een belangrijk onderdeel een moeilijker fase had, nam Ben het over. Daar waar het nodig was, zorgde hij ervoor. Hij heeft nergens gepusht. Ik vind hem ook het type dat alleen een opdracht aanneemt die hij goed aan kan.

Past het hem niet, dan zal hij een opdracht ook niet aanpakken.”

29

marketing

Dronten lanceert marketingwebsite

Dronterland, een zee van ruimte Dronten gaat zich profileren als streek: ‘Dronterland’. ‘Een zee van Ruimte’, is de ondertitel van de splinternieuwe marketingwebsite van de gemeente Dronten. De marketingwebsite www.dronterland.nl geeft ons bovendien de mogelijkheid om ‘Dronten’ zelf, meer als stad te profileren.

De website is het antwoord op twee discussies, legt citymarketeer Huib Veldhuijsen uit. ‘Een bestuurlijke discussie, onder leiding van burgemeester De Jonge, ‘Is de gemeente Dronten wel zo goed af met de naam Dronten, terwijl Dronten zoveel meer is?’ en de gemeentelijke website waar de gemeente zich primair richt op dienstverlening van de overheidsorganisatie Dronten’.

Gemeentenaam De discussie over de gemeentenaam was vooral ingegeven door de associatie van de naam Dronten met de plaats Dronten, terwijl Dronten een gebied omvat van zo’n 42.000 ha. waar ook Biddinghuizen en Swifterbant toe behoren. De gemeentenaam is echter niet vanuit een fusie gekozen maar direct al vanaf de instelling van de gemeente in 1972. Sinds de discussie is opgestart ontving de gemeente meer dan vijftig suggesties. De Stichting Geschiedschrijving Dronten opperde zeer gemotiveerd dat Dronterland een goede naam zou zijn. Niet een naam ‘erbij’, maar gewoon benoemen wat het is. Een voorwaarde die het college aan de mogelijk nieuwe naam stelde was dat de naam een geografische aanwijzing zou kennen. In Dronterland is die geografische aanduiding Dronten.

30

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

Citymarketeer Huib Veldhuijsen: “Met Dronterland wordt alles wat we bieden in één keer gezegd”

En daarmee is de streeknaam een prima communicatieve oplossing.

De gemeente Dronten is de eerste gemeente in Oostelijk Flevoland. Het is genoemd naar de polder Dronten bij Kampen. In 1387 legde de hanzestad Kampen de Dronterdijk aan, om land terug te winnen op de Zuiderzee, die een eeuw daarvoor door de Sint Luciavloed de verbinding met het zeewater definitief had gemaakt. De daaruit ontstane polder heette Dronten.

De stedenbouwkundige inrichting van het moderne Dronten zou aanvankelijk een weerspiegeling worden van de Noordoostpolder. De mechanisatie in de jaren vijftig maakte dat, in plaats van tien dorpen, er drie zouden komen, waarvan Dronten de verzorgingskern zou worden en Lelystad de hoofdstad in het hart van Markerwaard en Flevoland. Dronten ontwikkelde zich nu zonder die tien dorpen en heeft inmiddels alles in zich wat je van een middelgrote stad mag verwachten.

Een uitgebreid modern centrum met De Meerpaal als, meer dan gemiddeld cultureel centrum. En van landbouwhogeschool tot station. Om het verschil tussen stad en land Dronten te accentueren is het benadrukken van de stedelijke functie van Dronten, ten opzichte van het land waarin het ligt, een prima communicatieve oplossing.

Stadsrechten anno 2012 ‘De oude discussie over stadsrechten doet niet ter zake’, stelt Veldhuijsen.

Historie moet kans krijgen te groeien

‘Sinds de invoering van de gemeentewet hebben alle inwoners van dorpen en steden immers dezelfde rechten op voorzieningen. Daarmee heeft het privilege van stadsrechten in Middeleeuwse zin, geen betekenis meer’. Wanneer je echter stelt dat je stad bent hoef je niet meer uit te leggen welke voorzieningen je allemaal te bieden hebt. Het is ons opgevallen dat het iedereen zo mee valt wat Dronten allemaal biedt aan voorzieningen. Dat gevoel wordt mede ingegeven doordat we ons daarin altijd bescheiden hebben

opgesteld. Wat echter wel nodig is, is draagvlak in de samenleving, en dan is het maar net wie je er over spreekt.

Naamgeving is immers vooral emotie, en aan de identiteit van Dronten verandert niets door de streek een duidelijk profiel te geven. Aan de gemeentenaam gaan we dan ook zeker niet tornen. En ook de plaatsnamen laten we natuurlijk gewoon bij wat het is. Historie moet immers de kans krijgen zich te ontwikkelen. Het dienblad waar we het geheel op presenteren gaan we echter wel meer laden’, stelt Veldhuijsen. Dat vraagt om een pakkende strategie en dat vinden we in het onderscheid tussen stad en land. Het bestuur van winkeliersvereniging SuyderSee in het centrum van Dronten sluit zich hier volmondig op aan door zich voortaan als stadscentrum te profileren. Heidi Broertjes, coördinator van het VVV agentschap, is ook blij met de naamkeuze. ‘Met Dronterland wordt alles wat we bieden in één keer gezegd’.

De gemeente omvat een gebied dat twee keer zo groot is als het eiland Texel en wordt nu vooral nog geassocieerd met alleen de plaats Dronten zelf, dat in het hart van de gemeente ligt.

De vele bezoekers die hier komen, bezoeken Dronten vanwege de winkelvoorzieningen terwijl watersport en overnachtingen vooral plaatsvinden aan de randmeren. Met ingang van 1 november zal ook VVV agentschap Dronten zich profileren op de website Dronterland.nl.

citymarketing van Dronten een eind vooruit. De huidige gemeentelijke website is er vooral op ingericht om de dienstverlening van de gemeente aan te bieden. Daarop is het lastig om een profiel voor ons marketingprogramma te communiceren. Zeker wanneer dit ook een podium moet zijn voor onze ondernemers. Met hen werken we nauw samen aan een sociaal economische agenda. Op het gebied van onderwijs in relatie tot arbeidsmarkt, maar ook op het gebied van wervingskracht. Makelaar Cees de Bruin is lid van de economische kerngroep Wervingskracht. De Bruin is zeer positief over het collegebesluit om de streek een duidelijk profiel te geven.

‘Een gemeentelijk bedrijf heeft immers een ander profiel dan de ruimtelijke omgeving die we mede vanuit economische motieven profileren’, stelt De Bruin. ‘De gemeente als woonwerk- en leefomgeving moet vooral ook met ondernemers en makelaars worden verkocht. De marketingwebsite Dronterland.nl biedt daar nu volop podium voor’. n

Marketingwebsite De website van Dronterland helpt de B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

31

De mens achter

Paul Witteman:

Tussen mijn vader en mij was geen enkele band Tekst Thijs wartenbergh

We spreken Witteman in Amsterdam.

In de lounge van BNR, bij de opname van het sfeervolle en goed beluisterde live radioprogramma The Friday Move van presentator Wilfred Genee. We kennen Witteman al sinds de jaren 70, tijdens een uitzending van de VARA-radio in Amsterdam-Noord, toen er gedoe was rondom een buurthuis.

Wat is er sindsdien niet met hem gebeurd! De lijst van programma’s waar hij nauw bij betrokken was, zowel op radio als tv, is bijna te lang om op te noemen: In de Rooie Haan, Achter Het Nieuws, Nova, De Ronde van Witteman, B&W, Het Lagerhuis, Buitenhof, De Grootmeesters, Woestijnruiters en, inmiddels al zeven jaar, Pauw & Witteman. Volgens velen gezien als het beste actualiteitenprogramma op tv.

Avond aan avond zitten daar gasten die dezelfde dag in het nieuws waren, aan de tand gevoeld door twee ervaren journalisten, naast Paul Witteman is dat Jeroen Pauw. Gadegeslagen door ruim één miljoen kijkers, met De Wereld Draait Door – dat op een soortgelijk aantal belangstellenden mag rekenen - absolute toppers waar het de actualiteit betreft.

Je koos na je middelbare school, de HBS, voor het conservatorium omdat je pianist wilde worden. Wat zorgde voor die omslag?

“De journalistiek kwam niet uit de lucht vallen. Ik wilde me inderdaad aanvanke-

32

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

lijk bekwamen in de muziek, maar kwam er na enige tijd achter dat mijn niveau niet hoog genoeg was om die studie voort te zetten. Die heb ik toen stopgezet.

Op school zat ik in de redactie van het schoolblad. Ik trok er toen op uit om interviews te maken, met leraren of bekenden uit de buurt. Dat vond ik leuk om te doen. Het was daarom niet zo vreemd dat ik mij toen ging focussen op een journalistieke carrière.”

niets anders bezig. Als je, ik geef maar een voorbeeld, een minister van Defensie interviewt wil je weten waarom er bezuinigingen nodig zijn, hoeveel mensen dat treft etc. Zo’n onderhoud moet wel wat opleveren, anders ben ik niet echt tevreden.”

Had je toen de ambitie om beste interviewer van ons land te worden?

Ik vraag dat omdat je tegenwoordig nogal wat jongeren hoort roepen: ‘Ik wil de beste worden in mijn vak’ of ‘Ik zet alles opzij om Olympisch kampioen te worden’, of wat ook.

“Het was toen wel een andere tijd. Dat soort uitspraken kwam toen niet zo makkelijk bij je op. Een portie gezonde ambitie hebben is natuurlijk goed en dat had ik ook wel, denk ik. In de loop der jaren werd het wel duidelijk dat ik bepaalde talenten had om met mensen te spreken en hen informatie te ontlokken.

Op een bepaald moment zegt dan iemand: ‘Volgens mij ben jij wel de beste op dit gebied.’ Dan heb je dus een bepaald stempel op.”

Is het belangrijk dat er een behoorlijk inkomen tegenover staat?

“Nee, ik zei dat om het geheel een luchtige draai te geven.”

Wanneer is een interview goed verlopen naar je zin?

“Als een gesprek nieuws oplevert. Alle draait bij mij om nieuws, logisch na al die jaren. Dat is mijn werk, Ik ben bijna met

Wat is er leuk aan interviewen?

“Je kunt, tegen een leuke vergoeding, je nieuwsgierigheid bevredigen.”

Over het inkomen van presentatoren worden geen mededelingen gedaan, maar er doen al jaren geruchten de ronde, onder anderen ook bij Matthijs van Nieuwkerk dat mensen als Witteman, Pauw en Van Nieuwkerk van De Wereld Draait Door ruimschoot meer verdienen dan de Balkenendenorm, bijna 200.000 euro, tegenwoordig ook wel de Wet Openbaarmaking uit Publieke Middelen gefinancierde topinkomens (WOPT) genoemd. Nog niet zo lang geleden gaf Witteman in een ander interview toe dat zijn salaris onder de WOPT-norm was gebracht.

Het is zwaar werk, neem ik aan, Pauw & Witteman presenteren?

“Het zijn vooral de korte nachten die je op een bepaald moment gaat voelen.

Paul Witteman Paul Witteman (66), door velen gezien als de beste interviewer van ons land.

Maar o wee, als hem zelf vragen worden gesteld…Hij vraagt bij voorkeur anderen het hemd van het lijf, maar zet hem niet aan de andere kant van de microfoon. Dan voelt hij zich niet op zijn gemak. En over privézaken hoor je hem al helemaal niet. “Omdat dit niemand een donder aan gaat”, zoals hij duidelijk laat merken. Waarmee dóórvragen op dit punt direct wordt afgekapt.

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

33

De mens achter

“Zolang ik lichamelijk gezond blijf, hoeft weinig me te verhinderen om nu al de handdoek in de ring te gooien” Je maakt lange dagen. Ik ben van vier uur ’s middags tot een uur ’s nachts in de studio. Na de uitzending borrel je altijd nog even na met de gasten. ’s Morgens vroeg gaat de wekker alweer af. Ik slaap zo’n vijf uur. ’s Ochtends lees ik meerdere kranten en probeer alvast een idee te krijgen wie we in de uitzending willen hebben. Ik kijk verder naar opnamen van andere programma’s of films die in de voorbereiding passen en lees voor dat doel ook boeken. Er komt veel bij kijken.

Tussen de bedrijven door probeer ik ook nog regelmatig te joggen.”

Waarom heb je je destijds eigenlijk toegelegd op de politiek als favoriete onderwerp om over te praten?

“Dat heb ik waarschijnlijk van huis uit meegekregen. Mijn vader was een politicus, hij is zelfs nog minister geweest.

34

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

Er werd daardoor veel over politiek gesproken. Dat ik dit met Jeroen Pauw doe, komt mede omdat we in een eerdere periode samen een programma over politiek presenteerden. Dat klikte goed en daardoor ontstond het idee om met z’n tweeën verder te gaan. Het gaat werkelijk heel goed tussen ons, we hebben nooit ruzie. Waarschijnlijk trekken de twee verschillende karakters ons in evenwicht.”

zijn lijstje heeft gestaan. En Wim Kok. Het integreert me wat hij met name na zijn periode als premier met zijn commissariaten bij de ING Groep en PostNL. Daar heeft hij, samen met anderen, bonussen voor bestuurders goedgekeurd waar je vraagtekens bij zou kunnen zetten. Ik zou hem in ieder geval kritisch ondervragen, iets wat ik altijd doe overigens.”

Ben je, ondanks je ervaring, zenuwachtig voor een uitzending?

“Alleen even in het begin. Als de het programma eenmaal een paar minuten op gang is, ebt dat gevoel vanzelf weg.”

Er zijn mensen die menen dat je manier van interviewen enigszins afstandelijk is. Dat je te weinig empathie zou tonen.

“Elke interviewer ontwikkelt zijn eigen stijl en die van mij is in de loop der jaren gegroeid tot wat die nu is. Daar verander ik niets meer aan. Het is naar mijn idee de meest directe manier om te bereiken wat ik wil. Een antwoord dat minimaal

Wie zou je nog graag willen interviewen?

“De koningin. Dat is me nog niet gelukt.

Dat is toch iemand die een journalist op

nieuws oplevert of iets wat iemand zegt wat hij of zij eigenlijk niet naar buiten had willen brengen. Ik kan me indenken dat in Ophra Winfrey-achtige programma’s, waar aspecten als lief en leed de boventoon voeren, mijn aanpak waarschijnlijk niet uit de verf komt.”

Volgens Wilfred Genee, die daarmee – zoals hij zelf zegt – psychologie van de koude grond bedrijft, zou dat komen omdat je vader je weinig warmte gaf en jij dat daardoor ook moeilijk kan uiten tijdens een gesprek.

“Ja, empathie, dan wel warmte, en mijn vader, dat was een onmogelijke combinatie. Er bestond zo’n afstaand tussen ons dat ik niet eens meer wist dat het zo’n afstand was. Een band tussen ons was er dus niet. Of hij trots zou zijn op wat ik heb bereikt? Tsja, ik betwijfel het. Hij was niet erg links en van de journalistiek had hij geen hoge pet op. Dus dan kun je het zo ongeveer wel invullen. Ik ben overigens wel een warme persoonlijkheid, hoor, maar dat schijnen mensen moeilijk te kunnen geloven.”

Je journalistieke werk is natuurlijk het belangrijkste voor je, dat zorgt voor je inkomen. Maar waar ligt je hart het meest, als je de journalistiek en de muziek tegen elkaar afzet?

“De muziek, de klassieke muziek. zonder twijfel. Dat bezorgt me nog steeds een gelukkig gevoel. Ik schrijf er ook graag over. Zoals over de 13 componisten die in het concertgebouw worden vermeld.”

Je speelt zelf piano, maar je houdt er niet zo van om in het openbaar te spelen. Die druk zou dan te hoog voor je zijn.

“Als ik, al spelende, op de televisie zou komen, dan wordt er toch een bepaalde artistieke prestatie van me verwacht. Je wilt niet afgaan uiteraard. Als ik thuis alleen speel is er niets aan de hand. Komt mijn dochter erbij, dan ga ik al fouten maken. Dat is niet goed natuurlijk. Daar schijn je aan behandeld te kunnen worden, maar dat vind ik niet de moeite waard.”

tv en dan gaat er wel eens een gevoel van jaloezie door me heen. Dat wat ik zie en wat voor mij mogelijk leek, is aan me voorbij gegaan. Maar het is niet anders.

Mijn leven is op een andere manier verlopen, maar ik kan daar nauwelijks om treuren. Ik mag niet ontevreden zijn over wat ik heb bereikt.”

Dit verhaal verschijnt in een zakenmagazine. Heb je ook iets van een ondernemer? Je hebt via het schrijven en de muziek toch nog aardig wat neveninkomsten?

“Nee, of ik moet zeggen, niet meer. Toen ik nog seminars als dagvoorzitter voorzat hield ik de financiën meer in de gaten.

Nu heb ik een vast inkomen, dus is die noodzaak er minder. Wat die andere inkomsten betreft: een uitgever geeft die boeken uit, die regelt dat verder.”

We mogen niets van je privéleven weten, dat scherm je volledig af, en bij openbare bijeenkomsten word je niet snel gesignaleerd. Het lijkt wel of je bekend zijn een last vindt.

“Nou, dat valt wel mee. Ik ga niet naar premières van films, musicals, toneelstukken, concerten. Ik mijd publieke gelegenheden. Daar ben ik echt niet dol op. Je hebt dan van die mensen die ik niet ken, maar die wel doen of ze mij kennen en me op de schouder moeten slaan en een praatje maken. Dat vind ik niets. Ik ga wel naar de film, hoor, dan zit ik in het donker en heb ik nergens last van… geintje. Ik ben trouwens niet goed in social talk, even makkelijk een praatje maken. Het over koetjes en kalfjes hebben. Dat heeft er ook mee te maken, denk ik. Ik heb overigens

na de uitzendingen, tijdens de nazit, genoeg mogelijkheden om ongedwongen met mensen te praten.”

Weerman Erwin Kroll stopte er onlangs mee omdat hij het niet prettig vond dat hij door iedereen op straat herkend werd. Jouw situatie lijkt erop.

“Er zijn misschien wel kleine overeenkomsten, maar zo erg als bij hem is het bij mij ook weer niet gesteld.”

In De Telegraaf werd onlangs met je gesproken over het feit dat Geert Wilders niet in Pauw & Witteman wil verschijnen.

“Hij vindt dat wij vooroordelen jegens zijn partij hebben. Laatst deed ik mee aan een programma bij de NOS en toen wilde hij bij mij voor de microfoon komen. Dus ja. Ik denk dat hij nu de tijd heeft om de partij, of beweging, te saneren. We zullen moeten afwachten of hij anderen wat meer ruimte geeft om zich te profileren. Het is allemaal wat minder geworden met de PVV maar ik ben, geloof ik, een van de weinigen die geloven dat het nog niet is afgelopen met de PVV.” Er wordt al enige tijd gespeculeerd dat dit je laatste seizoen is bij Pauw & Witteman. Is dat ook zo?

“We hadden al eerder hier een beslissing over willen nemen, maar dat hebben we nog even uitgesteld. Ik heb in een eerder interview al eens aangegeven dat ik graag nog even doorga. Ik ben 66 jaar, maar zolang ik lichamelijk gezond blijf, hoeft weinig me te verhinderen om nu al de handdoek in de ring te gooien.”

Paul Witteman bij BNR tijdens het live radioprogramma ‘The Friday Move’ van presentator Wilfred Genee

Vind je het jammer dat je een artistieke carrière hebt misgelopen?

“Zeker. Ik zie wel eens jonge pianisten op B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

35

IJsbeeldenfestival Zwolle:

Unieke bedrijfsuitjes en Nieuwjaarsborrels Zwolle staat in 2012 helemaal in het teken van de gebroeders Grimm en hun wereldbekende sprookjes. De tweede editie van het IJsbeeldenfestival, dat wederom op het Rodetorenplein plaatsvindt, haakt op dit thema in. Het IJsbeeldenfestival is, naast dat het een fantastisch festival is voor particulieren, ook voor bedrijven een originele locatie om hun eindejaarsuitje of kerst-/ nieuwjaarsborrel te vieren.

Er zijn diverse sportieve, ontspannende en teambuilding gerichte activiteiten mogelijk. Events2be is het evenementenbureau dat de volledige organisatie voor bedrijfsevenementen in handen heeft.

IJsbeeldententoonstelling Een team van 40 internationale en Nederlandse ijskunstenaars gaat met behulp van 250.000 kilogram ijs en 250.000 kilogram sneeuw diverse sprookjes van ‘Grimm’ uitbeelden.

Scènes uit sprookjes zoals Assepoester, Hans en Grietje, Doornroosje en Roodkapje zullen bij bezoekers een gevoel van herkenning opwekken. Een ware belevenis die een bezoek tussen 8 december 2012 en 27 januari 2013 zeker waard is!

36

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

IJsbaan Naast de IJsbeeldententoonstelling ligt een prachtige ijsbaan, die ideaal is voor winterse activiteiten. Denk eens aan icegames waarbij u de strijd aangaat met collega’s en/of relaties. Of een clinic van een bekende schaats(t)er?

Ook gewoon schaatsen behoort tot de mogelijkheden. Er zijn voldoende schaatsen in vele maten verkrijgbaar.

Kerstmarkt en reuzenrad Het festivalterrein is ook voorzien van een kerstmarkt, die bestaat uit ongeveer veertig food en non-food kraampjes.

Gluhwein drinken, langs de kraampjes slenteren en cadeaus inkopen zijn bekende onderdelen van een kerstmarkt die ook in Zwolle te beleven zijn. Het vullen van uw kerstpakketten behoort

Bedrijfsuitje 1 4-uurs arrangement Data: vanaf 8 december 2012 t/m 27 januari 2013 Voor groepen vanaf 25 personen (kleinere groepen op aanvraag) Arrangement inclusief: • Ontvangst met een glaasje gluhwein of chocolademelk • Bezoek IJsbeeldententoonstelling • Ticket reuzenrad • Ticket IJsbaan (inclusief schaatshuur) • Afsluitende borrel (1.5 uur) Prijs vanaf 42,50 euro per persoon exclusief BTW Bedrijfsuitje 2 5-uurs arrangement Data: vanaf 8 december 2012 t/m 27 januari 2013 Voor groepen vanaf 25 personen (kleinere groepen op aanvraag) Arrangement inclusief: • Ontvangst met een glaasje gluhwein of chocolademelk • Bezoek IJsbeeldententoonstelling • Workshop Ice Carven • Ticket reuzenrad • Buffet met drankjes (2 uur) Prijs vanaf 79,- euro per persoon exclusief BTW

eveneens tot de mogelijkheden. Een originele wijze om uw medewerkers aan het einde van het jaar in het zonnetje te zetten. Natuurlijk ontbreekt het reuzenrad niet. Ideaal om vanuit de lucht te genieten van het uitzicht over de historische stad Zwolle die is uitgerust met vele verrassende lichtjes.

Zwolle De oude Hanzestad leent zich prima voor een stadswandeling of de Herman Brood steproute.

De stadsomroeper vertelt de mooiste verhalen uit de geschiedenis van Zwolle en laat u kennismaken met veel bijzondere plekjes in de stad. De stadswandeling kan afgesloten worden met een heerlijke wijnproeverij. Wist u dat Herman Brood geboren en getogen is in Zwolle? Diverse plaatsen in de stad herinneren aan deze spraakmakende rocklegende en beeldend kunstenaar. De steproute laat u de stad ervaren door de ogen van Herman Brood.

Workshops Bij het IJsbeeldenfestival zijn diverse workshops te volgen, zoals glühwein maken, kerstballen pimpen, maar u kunt ook rendieren schilderen of zelf onder deskundige begeleiding ice carven; dé workshop om te ervaren hoe moeilijk het is om een prachtig ijssculptuur te maken.

Kijk op www.ijsbeelden.org/bedrijfsuitje of op www.events2be.com voor meer mogelijkheden en de arrangementen. Uiteraard kan Events2be ook een op maat gemaakt programma voor u ontwikkelen.

Bedrijfsuitje 3 5-uurs arrangement Data: vanaf 8 december 2012 t/m 27 januari 2013 Voor groepen vanaf 25 personen (kleinere groepen op aanvraag) Arrangement inclusief: • Ontvangst met een glaasje gluhwein of chocolademelk • Bezoek IJsbeeldententoonstelling • Ice Games (exclusiviteit ijsbaan) • Ticket reuzenrad • Buffet met drankjes (2 uur) Prijs vanaf 89,- euro per persoon exclusief BTW Feestavond! 6-uurs arrangement Data: vanaf 8 december 2012 t/m 27 januari 2013 Voor groepen vanaf 100 personen (kleinere groepen op aanvraag) Arrangement inclusief: • Ontvangst met borrel en bezoek IJsbeelden • Buffet met verrassingsact • Drankjes en hapjes • DJ tijdens feestavond Prijs vanaf 85,- euro per persoon exclusief BTW Kerstborrel 2-uurs arrangement Data: van 8 t/m 28 december 2012 Voor groepen vanaf 50 personen. (Kleinere groepen op aanvraag) Arrangement inclusief: • Onbeperkt dranken uit het Hollands Assortiment • Nootjes en zoutjes op tafel • Diverse feesthapjes (4 per persoon) • Bezoek IJsbeeldententoonstelling Prijs vanaf 37,50 euro per persoon exclusief BTW. Kerstontbijt Data: 19, 20 of 21 december 2012 Tijd: 07.30 - 09.00 uur Arrangement inclusief: • Kerstontbijt inclusief verse jus, (karne)melk, koffie/thee • Feestelijke aankleding en een kerstpresentje • Bezoek IJsbeeldententoonstelling Prijs vanaf 39,50 euro per persoon exclusief BTW. Nieuwjaarsborrel 2-uurs arrangement Data: van 3 t/m 27 januari 2013 Voor groepen vanaf 50 personen. (Kleinere groepen op aanvraag) Arrangement inclusief: • Onbeperkt dranken uit het Hollands Assortiment • Nootjes en zoutjes op tafel • Diverse feesthapjes (4 per persoon) • Bezoek IJsbeeldententoonstelling Prijs vanaf 37,50 euro per persoon exclusief BTW. Neem voor meer mogelijkheden vrijblijvend contact met ons op: Events2be | 033-8886770 | 06-40592100 | info@events2be.com B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

37

Overal zaken kunnen doen, waar en wanneer u het uitkomt met Regus Businessworld

Toe alle R gang tot e gu in Ne s locaties de r l a nd

25 €

pe r m

a a nd

Met een Regus Businessworld lidmaatschap heeft u toegang tot meer dan 1200 professionele locaties wereldwijd.

Met Regus Businessworld Gold krijgt u: • Onbeperkte toegang tot elke Regus • Professionele administratieve Business Lounge in het Regus netwerk, ondersteuning, van inpakken en waar u in een professionele zakelijke verzenden tot en met afdrukken en omgeving kunt werken inbinden van documenten • Inclusief koffie, thee en internet • 10% korting op vergaderruimten, dagkantoren en videoconferenties

• Toegang tot Regus Purchasing Group met fantastische aanbiedingen

Meer weten over Regus Businessworld Gold? www.regus.nl

0800 020 2000

1200 locaties | 550 steden | 95 landen

BOB Katern

Preferred Partners:

Netwerkagenda Meer informatie: www.businessontmoetbusiness.nl

BOB Borrel Twents Techniek Museum Heim (Hengelo)

netwerken

donderdag 22 november 2012 Deze bijeenkomst zal in het Twents Techniek Museum plaatsvinden. De maakindustrie was en is nog steeds een belangrijke inkomstenbron in de regio Twente. Het museum geeft een boeiend beeld van de Twentse industrie; verleden, heden en toekomst. In het museum is op een dynamische manier anderhalve eeuw industriële ontwikkeling bijeengebracht. Van stoommachine tot ruimtevaart. Een van de nieuwe afdelingen is E-mission: maak kennis met duurzame energie.

Aanmelden: www.businessontmoetbusiness.nl

BOB IJssculpturenfestival borrel donderdag 18 december 2012

netwerken

Speciaal voor onze Vrienden van BOB en genodigden organiseren wij op 18 december de BOB Kerstborrel bij het IJsbeeldenfestival in Zwolle.

Aan het Rodetorenplein worden we ontvangen met een warm glas Glühwein en mogen we de ijsbeeldententoonstelling bekijken. Met behulp van 250.000 kilogram ijs en 250.000 kilogram sneeuw worden diverse sprookjes van ‘Grimm’ uitgebeeld, gemaakt door een team van 40 (inter)nationale ijskunstenaars. Een ware belevenis.

Aanmelden: www.businessontmoetbusiness.nl

BOB Borrel KienhuisHoving advocaten en notarissen

creating airport garden city

creating airport garden city

creating airport garden city

creating airport garden city

netwerken

donderdag 21 februari 2013 KienhuisHoving is marktleider in Twente op het gebied van juridische dienstverlening. Een groot kantoor met ruimte voor veel specialismen. Deze specialismen zijn voor relaties van belang. Zij brengen niet alleen met zich dat juridische problemen snel onderkend en doorgrond worden, maar ook dat problemen in snel tempo kunnen worden opgelost. Op deze manier kunnen juridische obstakels zo veel en zo adequaat mogelijk overwonnen worden.

Aanmelden: www.businessontmoetbusiness.nl

39

Verslag van een zonnig golfevent op Het Rijk van Sybrook

Top golf tijdens BOB-Golf En wederom is het raak. Weer word ik ‘s ochtends vroeg wakker van de ‘…’ regen op de ochtend van het BOB Golftoernooi. De buienradar laat een somber beeld zien. Heel Nederland is bedekt onder een dik wolkendek. Maar de voorspelling is dat het ‘s middags zal opklaren. Dus vol goede moed op weg naar Het Rijk van Sybrook.

TEKST REMCO VOORN FOTOGRAFIE EBEL-JAN SCHEPERS Van links naar rechts: Rudolf van Urk, directeur van Broekhuis Almelo, Ernst van der Wolde, directeur van Fame Architecten en Remco Voorn directeur/ uitgever Business Company

Het is dit jaar het tweede BOB Golftoernooi en een kleine 50 ondernemers staan op de startlijst voor een echte wedstrijd van 18 holes. Enigszins nerveus sta ik de deelnemers op te wachten. Want zal iedereen het weer trotseren? En dan zie je toch hoe lekker het is dat we leven in een tijdperk van app’s en smartphones. Iedereen heeft gezien dat de zon zal doorbreken en is met zijn clubs naar Het Rijk van Sybrook gekomen.

‘Eighteen holes’ Het is het tweede BOB Golftoernooi en

40

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

in 2011 hebben we een ‘nine holes’ wedstrijdje gelopen op de baan van Het Rijk van Nunspeet. Nu gaan we voor het echte werk. Eric van der Zwaluw, directeur van de golfbaan Het Rijk van Sybrook, heeft een ‘eighteen holes’wedstrijd voorbereid. Ik speel zelf vandaag met Rudolf van Urk, directeur van Broekhuis Almelo, en met Ernst van der Wolde, directeur van Fame Architecten.

Beiden zijn goede golfers die competitie spelen. Voor Rudolf is het zelfs een thuiswedstrijd. Het wordt voor mij een hele kluif om deze heren bij te benen, maar dat mag de pret niet drukken.

Mooie middag golf Goede slagen en slechte slagen wisselen elkaar in rap tempo af. Ik ben al snel de tel kwijt en besluit maar niet meer te schrijven. Dat is bij Rudolf en Ernst wel anders. Ernst is na een stroef begin lekker op dreef gekomen. Rudolf kent de baan als geen ander en maakt goed gebruik van zijn baankennis en ervaring.

Dat zal later ook blijken in de eindklassering.

Ondanks de stevige regen in de ochtend ligt de baan er uitstekend bij. De greens zijn nog behoorlijk snel en de regen hebben we uiteindelijk niet meer gezien.

ik

terugbl

De zon breekt er zelfs regelmatig door.

Al met al een mooie middag voor een partijtje golf. Voor mij dan, want Rudolf en Ernst maken er een echte wedstrijd van.

Topsport Nieuw bij Vriend van BOB, Thomas Witten bleek de nummer een van de dag

Het echte werk; er is een ‘eighteen holes’ wedstrijd voor ons voorbereid

Goede gesprekken, een goed diner op een geweldige locatie

Terug in het clubhuis blijkt Grolsch net de eerste fusten Bockbier te hebben geleverd. Een aangename beloning na vijf uur topsport met alleen een klein flesje water bij ons. Na de bij een BOB horende borrel staat het afsluitende diner op het programma.

Hier verrast het team van Eric van der Zwaluw ons met een drie-gangen Captain’s diner. Maar eerst word de balans opgemaakt van de wedstrijd.

Met 37 stablefordpunten eindigen Rudolf van Urk (Broekhuis Almelo) en Peter Westerveld (Sincerus Consultancy) als tweede en derde.

Rudolf wordt hierbij op basis van zijn handicap van 18,0 als tweede gerangschikt. De winnaar is Thomas Witten (Zalsman Zwolle) met 39 stablefordpunten. Thomas is nieuw bij het BOB Netwerk en heeft zich enkele dagen voor het golftoernooi nog als lid aangemeld. Wat een entree!

Top 10 klassement: 1. Thomas Witten Zalsman Zwolle -39 pnt 2. Rudolf van Urk Broekhuis Almelo - 37 pnt 3. Peter Westerveld Sincerus Consultancy - 37 pnt 4. Martijn Verbeek Flynth - 36 pnt 5. Harro Hendriks Het Rijk van Nunspeet - 35 pnt

(buiten mededinging ivm handicap 8,4!)

6.

7.

Eddy Rakers Rakers Financial Consultancy - 32 pnt Michael Rigot Drukkerij van der Wekken - 32 pnt

(winnaar 2011)

8. Paulien Scholten Scholten Loopbaanadvies - 31 pnt 9. Bjorn Hoekstra VestaMedia - 31 pnt 10. Alfred Guikema Ten4 IJsbanen - 29 pnt

Complimenten Een mooie dag wordt in stijl afgesloten.

Goede gesprekken, een heerlijk diner op een geweldige locatie. Met uiteraard een lange nazit. Moe maar voldaan doen we rond 22.00 uur de deuren bij Het Rijk van Sybrook achter ons dicht. Een compliment voor Eric en zijn hele team voor de organisatie en het geduld.

41

BOB Borrel - Sportkasteel Schloss Velen Een koninklijk ontvangst bij een heus kasteel! Deze BOB-bijeenkomst vond plaats bij Hotel Sportkasteel Velen, gelegen net over de grens bij Winterswijk in Duitsland. Het thema voor deze bijeenkomst was Gezond Ondernemen. Een aantal aan het kasteel gelieerde artsen gaf hier uitleg over. Zij lieten diverse health-checks zien, hoe u en uw werknemers gezond de toekomst in kunnen gaan. Maar ook was er tijd voor actieve onderdelen, zoals schieten en boogschieten, een hele andere ervaring.

ik

terugbl

“Tijd voor een goed gesprek en het leggen van nieuwe contacten”

Netwerken Na het schieten, de rondleiding en de presentatie van het Artsenhuis, kregen we een warm ontvangst in de Orangerie. De tafels waren prachtig gedekt en een smaakvolle maaltijd werd genuttigd.

Tijd voor een goed gesprek en het leggen van nieuwe contacten.

Het einde van de avond kreeg nog een bijzonder staartje, want één van de aanwezigen was zangeres. Marlène Simons, professioneel zangeres, zong een prachtig lied dat beantwoord werd met een warm applaus.

We kijken terug op een hele mooie avond. Sportschloss Velen, hartelijk bedankt.

Een mooie bijeenkomst in een hele mooie setting. Sport, gezondheid en genieten van culinaire geneugten, rust en ruimte staan synoniem voor sportkasteel Velen. Er zijn verschillende activiteiten in en rond het kasteel, zoals boogschieten, kanovaren en golfen. Tijdens deze BOB bijeenkomst mochten we kennis maken met schieten en boogschieten. Een hele ervaring, vooral als je het nog nooit hebt gedaan. Tijdens de rondleiding werd ons het prachtige kasteel getoond. Een toelichting op de historie van deze prachtige plek geeft een bijzonder beeld. Dit kasteel met alle landgoederen en gebouwen is nog steeds in privé-eigendom.

Gezond Ondernemen Misschien denkt u bij ‘Gezond Ondernemen’ – wat moet ik me daarbij voorstellen?

Of: ik wil het niet weten.

Of: dat zie ik dan wel, daar kan ik nu toch niets aan doen?

De betrokken artsen bij Schloss Velen wisten de aandacht van elke groep naar zich toe te trekken. Zij zijn namelijk experts om in een vroeg stadium een ziekte binnen het lichaam te traceren. Het is vooral preventief.

“Gezond ondernemen onder de aandacht”

Wie is BOB en wat houdt de BOB BORREL in?

Tijdens de BOB Borrel ontmoet u op verrassende wijze tientallen ondernemers (georganiseerd netwerken). Jaarlijks ontvangen wij ca. 10.000 ondernemers op onze netwerkbijeenkomsten.

Wilt u ook graag uw contacten uitbreiden en zinvol netwerken, word dan Vriend van BOB en maak uw profiel aan op onze website www.businessontmoetbusiness.nl. Bent u al een keer als introducee geweest, dan dient u zich eerst aan te melden als Vriend van BOB. Kijk op BOB TV wat BOB voor ondernemers doet.

43

ik

terugbl

BOB Bijeenkomst Omala

bij Vliegtuighoofdstad Aviodrome

“Uitstekende gelegenheid om te netwerken”

Direct bij ontvangst in het Aviodrome werd gestart met een zeer smakelijk buffet waarna rond de klok van 18.00 uur het officiële programma begon. Na het officiële gedeelte was het tijd voor de rondleiding, waar tijdens elk onderdeel ruimte werd ingedeeld voor het netwerken. Elke groep werd vergezeld door een groepsleider van het Aviodrome, die met veel verve en passie bij elk vliegtuig de historische hoogtepunten wist te vertellen. De bijeenkomst werd afgesloten met een kop koffie, wat nog meer kansen bood om te netwerken. De vele positieve reacties gaven aan dat het weer een geslaagde BOB Bijeenkomst was was geweest, waarbij volop contacten gelegd konden worden.

“Er werd met passie gesproken over de historische vliegtuigen”

De BOB bijeenkomst vond deze keer plaats bij het recent vernieuwde Aviodrome Lelystad, een belangrijk vliegveld in Nederland voor kleine toestellen. Het werd weer duidelijk dat er heel veel gebeurt in deze hoofdstad van Flevoland. Niet alleen is het Aviodrome recent door Libéma overgenomen, maar staat ook bij Lelystad Airport in de startblokken om te groeien. Als alles volgens planning verloopt vertrekken vanuit Lelystad Airport vanaf 2016 ongeveer 2,5 miljoen passagiers naar buitenlandse bestemmingen. Gastheer Serge Hollander van de gebiedsontwikkelaar OMALA vertelde enthousiast over de manier waarop het gebied tussen Lelystad Airport en de A6 wordt ontwikkeld.

Dit bedrijventerrein trekt inmiddels de belangstelling van regionale, nationale en internationale bedrijven. OMALA biedt bedrijven dé werkplek van de toekomst. Dat dit opvalt is wel duidelijk. Inmiddels vroegen vele nationale en internationale bedrijven, waaronder Harley Davidson bijvoorbeeld, het boek ‘Megatrends OMALA’ aan dat OMALA samenstelde met trendwatcher Adjiedj Bakas.

De aanwezigen werden door Serge Hollander gevraagd om vooral samen mee te werken aan de ontwikkeling van het bedrijventerrein.

‘Samen weten en kunnen we meer’, is het motto!

“Lelystad Airport in startblokken om flink te groeien”

Ook een een BOB Bijeenkomst bezoeken?

Wilt u ook een BOB bijeenkomst bezoeken, heten wij u van harte welkom. U kunt zich registreren via onze website www.businessontmoetbusiness.nl

E-book Megatrends OMALA Tijdens deze bijeenkomst is aangeboden dat u het u het e-book Megatrends OMALA kunt aanvragen. U kunt dit boek online lezen of printen. Het boek is geschreven door Eric Rijnders, CEO Omala en Adjiedj Bakas, trendwatcher.

U kunt het downloaden via internet: http://www.omala.nl/bob-borrel

45

ik

terugbl

BOB Borrel - Station2Station Donderdag 25 oktober stond de BOB Borrel geheel in het teken van het nieuwe werken. Tijdens deze eerste BOB Borrel in Amersfoort waren we te gast bij het nieuwe concept van Regus en NS, station2station.

“Het nieuwe werken anno 2012. Hip, leuk, warm en efficiënt.

Powered by Regus en NS”

“Station2station biedt tevens een social network aan contacten.

Werken doe je hier nooit alleen”

In het verleggen van bestaande grenzen hebben BOB en Regus elkaar gevonden. Voor het eerst in Amersfoort waren we te gast op een unieke locatie. Een locatie waar het nieuwe werken hip, bereikbaar en betaalbaar wordt. Regus en NS ontwikkelen in ‘sneltreinvaart’ flexibele werkplekken op of nabij stations. Geen gewone werkplekken maar zeer moderne businesslounges en vergaderruimtes op plekken die goed bereikbaar zijn. Alle voordelen van een fraai kantoor zonder alle lasten. Tijdens deze BOB borrel konden ‘onze vrienden’ dit concept zelf ervaren en werden de flexplekken echte netwerkplekken.

Ed Bouterse, commercieel directeur van Regus, ziet toekomst in station2station en voorspelt snelle groei. Tevens wordt gewerkt aan een samenwerking met Shell om nieuwe werkplekken aan te bieden langs snelwegen

47

opinie

Humphrey G. van der Laan:

Kiezen geeft kiespijn Als je uit drie heerlijke gebakjes een keuze moeten maken, dan moet je noodgedwongen afscheid nemen van twee taartjes. Dat hoorde ik als kind al. Maar ik leerde toen ook dat je dan juist moest genieten van die ene lekkernij die jouw voorkeur had! Dat voorbeeld gebruik ik vaak bij ondernemers die te weinig rendement halen uit hun activiteiten doordat ze teveel (willen) doen. “Ik heb al te weinig omzet en nu wil jij dat ik een streep haal door die dienst en/of dat artikel en/of die klant?”, hoor ik dan vaak.

Ja, want jouw aanbod wordt dan meer gewaardeerd omdat je er meer aandacht aan kunt besteden. Bovendien geniet je er meer van zo te kunnen werken en, niet onbelangrijk, je prijswaardering kan omhoog. Kiezen geeft daardoor ook meer rendement! Kiezen is verliezen, dat rijmt zo mooi en dat kan iedereen dan ook makkelijk onthouden. Bij het schrijven van deze column zijn alle groene blaadjes verkleurd en van de bomen afgevallen. Afscheid nemen van de zomer en van veel artikelen en diensten geeft veel ondernemers dan ook niet zo’n positief gevoel. Het is herfst En op herfst rijmt, helemaal niets!

Zouden ondernemers daarom dat ‘afscheid nemen’ niet kunnen onthouden?

‘Keuzevrijheid leidt tot keuzestress’ Veel traditionele aanbieders van producten en diensten hebben grote moeite vaarwel te zeggen tegen slecht renderende producten (winkeldochters) en diensten. Dat geldt zelfs voor klanten die weinig opleveren en ook nog eens veel problemen veroorzaken! Die hanteren de visie ‘Hoe meer, hoe beter’, of anders gezegd – zij hopen dat er ergens een gat in de markt tussen zit. Die ondernemer vergeet echter dat in dat gat dan ook alle winst zal vallen tot er niets overblijft! Juist uw klanten zien steeds vaker door de bomen het bos niet meer, of - in dit geval - zien ze het gat niet meer. Keuzevrijheid leidt immers tot keuzestress. Uit een inmiddels wereldberoemd wetenschappelijk experiment van de Amerikaanse wetenschapper Barry Schwartz (The Paradox of Choice), die hij met potten jam uitvoerde, bleek dat te veel keuzevrijheid vooral leidt tot spijt, onzekerheid en stress bij klanten, en bovendien verlammend op de kooplust werkt.

48

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

Dat bleek hem voor het eerst in een delicatessenwinkel bij hem op de hoek van de straat, waar eerst 24 verschillende potten jam werden uitgestald en de dag erna slechts zes. Natuurlijk trokken de 24 potjes veel meer bekijks. Wat een assortiment!

Wat een luxe! Maar het was wel moeilijk kiezen. En dat bleek ook uit de omzetcijfers. Als het op kopen aankwam, werd er bij het aanbieden van zes potjes jam meer verkocht dan bij het grote assortiment. Wat kunt u als ondernemer daar nu uit leren?

Klanten zien hun kans op het maken van een foute keuze toenemen. Als je iets kiest, laat je iets anders lopen. Kiezen voelt daardoor ook heel vaak als verliezen. Traditionele ondernemers zijn meestal geen kei in kiezen, maar ze zijn wel gek op wikken en wegen. Als er knopen moeten worden doorgehakt, geven ze dan ook meestal niet thuis. En ik word er dan meestal pas bij geroepen als het mis blijkt te gaan. Ik word dan duur betaald om voor hen te kiezen. Als ik die ondernemer dan vraag waarom hij die verliesgevende activiteit eigenlijk uitvoerde, dan hoor ik vaak: ‘Kijk, enerzijds zou je natuurlijk kunnen besluiten om…, maar anderzijds …’Of: ‘Aan de ene kant zeg ik ‘Ja, dat moeten we doen, maar wat me dan aan de andere kant weer weerhoudt is…’ Of deze: ‘We kunnen er natuurlijk voor kiezen om…, maar daarentegen kun je ook beweren dat …’

De moraal van deze column? Klanten zeggen wel dat ze graag veel keuze hebben, maar te veel keuzevrijheid leidt vooral tot kiespijn. Verplaats u dus zo goed mogelijk in uw klant, ga na welke criteria belangrijk zijn en geef uw klant twee, maximaal drie opties. Help uw klant kiezen door u te beperken in wat u aanbiedt. Maak duidelijk waarvoor u zou kiezen, als u in de schoenen van de klant stond. Help uw klanten van hun kiespijn af! Maar dat kiezen kost u energie, en kennis van u en van uw personeel. Maar mijn senior verkoper/bedrijfsleider en ik zijn daar te oud voor, ik ga op mijn leeftijd toch geen cursus meer

volgen, onbegrijpelijk! Leeftijd is geen issue. Een leven lang leren wel!

Nu volgen we een opleiding, kiezen een beroep en oefenen dat uit tot aan ons pensioen. Maar ik vind dat ouderwets. Dat past bij een tijd waarin iemand blij mocht zijn als hij de 60 haalde. Maar de levensverwachting ligt nu voor mannen op 79 en voor vrouwen op 83. En dat wordt alleen maar meer. Als je veel later sterft dan vroeger, waarom zou je dan niet rond je 50e (net als ik) weer eens aan een nieuwe opleiding beginnen?

Waarom bereid je je rond die leeftijd niet voor op een andere periode in je leven, waarin je iets nieuws gaat doen – of iets wat in het verlengde ligt van wat je al gedaan hebt – en waarmee je vrolijk verder kunt? Nu proppen we carrière, kinderen krijgen en persoonlijke ontwikkeling allemaal in één fase. Tijdens die fase is het spitsuur, daarna is het opeens over en sluiten maar.

‘Op je 60-ste in de collegebanken’

Tot de jaren zestig hadden jongeren zich maar te schikken. Wie jong was, keek uit naar het moment waarop hij een jaar of 30 zou zijn en eindelijk het leven van een volwassene kon gaan leiden. In de jaren zestig en zeventig is de jongerencultuur de dominante cultuur geworden, met dank aan de babyboomers, en dat is niet meer overgegaan…

voor de komende jaren dan, volgens mij? Smartphones en CRM applicaties en met name aan een toekomstige wereldspelers als salesforce, cloud computing, denk aan de toekomstige wereldspeler force.com en de inzet in uw onderneming van social media. Ik durf de bewering aan dat een bedrijf niet kan overleven zonder social media.

Maar met de toenemende vergrijzing gaan we vanzelf anders naar oudere werknemers kijken en oudere werknemers gaan ook anders naar zichzelf kijken. Ik denk dat de komende tien jaar heel veel dingen laten zien waarvoor we nu nog bang zijn.

Het zijn subtiele mechanismen, die zich verankeren in de hoofden van mensen. Wie nu op zijn 60ste in de collegebanken plaatsneemt, wordt toch een beetje raar aangekeken. Maar onder druk van sociale veranderingen, verandert ook de tijdgeest. Het punt is: we praten al heel lang over de vergrijzing, maar eigenlijk begint de echte vergrijzing nu pas. Nu is een op de zes mensen 50-plus, in 2025 is dat er een op de vier. Tot aan het jaar 2000 groeide het aantal 55-plussers met 20 duizend per jaar; nu krijgen we er elk jaar 60 duizend bij.

Ik zal daar in mijn volgende column aandacht aan besteden.

Als u nu al van plan bent om deze zaken in uw bedrijf succesvol in te voeren, dan kan ik u het smart-principe aanraden. Smart is specifiek, meetbaar, acceptabel, realiseerbaar en tijdsgebonden. En meet de aandacht en kennis die uw klanten van de door u gebruikte social media hebben. Als klanten namelijk merken dat hun kennis en inzet van social media wordt gemeten, zullen ze eerder en meer aandacht aan uw bedrijf en boodschap schenken. Mogelijke doelen op korte termijn zouden dan bijvoorbeeld kunnen zijn; het regelmatig schrijven voor het bedrijfsblog, sociale netwerken opbouwen of projecten met collega’s van een andere vestiging of branchegenoten doen. En wat kan je dan zoal doen? Communiceer met de BOB-deelnemers van dit blad bijvoorbeeld. Social media zouden steeds vaker onderdeel van de communicatie van een bedrijf moeten zijn. Daar valt voor u ondernemer nog veel winst te behalen. Maar dat kost tijd en dat betekent afscheid nemen van een tijdvreter. Welke? Ik weet het niet, maar het geeft kiespijn, dat voorspel ik u. Dat is echter beter dan de pijn van het niet kunnen kiezen.

En u als ondernemer kan veel met deze gegevens. U kunt uw personeelsbestand, opleidingsschema maar ook het aanbod van uw diensten of producten daar naar aanpassen de komende jaren. Ik voorzie dat gespecialiseerd aanbod voor bepaalde groepen klanten voortdurend groeien. Zo proberen steeds meer bedrijven ‘één op één’ te gaan met hun klanten. Mass customization heet dat met een duur woord. Daarbij personaliseer je als klant als het ware je eigen product, hetgeen het aantal mogelijke productcombinaties exponentieel doet stijgen. Maar waar vindt u als ondernemer dan die klant? Dat is echter de verkeerde vraag want de klant heeft moeite om u te vinden en wat doet u daaraan? Naast die mass customizationtrend is er ook nog de tendens dat steeds meer producten hybride worden: kruisingen van meerdere producten. Zo is je mobiele telefoon tegelijkertijd je navigatiesysteem en kun je op je televisietoestel internetten.

Dankzij de digitale revolutie zal het aantal hybride producten alleen maar toenemen. U moet als ondernemer cursussen gaan volgen en met uw tijd meegaan. Wat zijn de toverwoorden dan

Humphrey G. van der Laan Onze vaste columnist, Humphrey G. van der Laan is als jurist en register informaticus in Almelo een professionele geschillenboer voor ondernemers (arbeid, samenwerken, koop/verkoop, zakenpartners en (ondernemers)huwelijk) maar daarnaast is hij (president) commissaris/raadgever bij 16 ondernemingen met gezamenlijk 5857 medewerkers en is hij universitair (gast)docent strategie en recht en schreef hij mede aan vier management boeken en tientallen publicaties. Opmerkingen over deze column, vragen of tips, mail dan naar juristen@hgl.nl B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

49

Uw specialist in creatie, ICT services, druk- en printwerk, opslag en distributie. Wij bieden totaaloplossingen in cross media. Hoe u ook wilt communiceren,

wij

maken

het

mogelijk!

Deskundig en betrokken, van advies tot duurzaam serviceconcept, zoals u van ons als partner mag verwachten.

gr oe

p.

nl

Fulfilment en Warehousing

w .sm g-

Print en Drukwerk

w

ICT Services

w

Creatie en Design

www.smg-groep.nl

opinie

Glazen bol

Hoe wezenlijk anders is de situatie nu.

Wij zijn nog niet bekomen van de bankencrisis, we zitten nog volop in de euromalaise, de overheidsfinanciën Gaston Sporre hangen nog steeds scheef en op veel plaatsen voelen we krimp in het bedrijfsVoorzitter leven. Alles bij elkaar een financieelKamer van Koophandel economische cocktail met een zeer Oost Nederland onsmakelijke afdronk. Veel ondernemers maken dit dagelijks mee. Tegen een column dergelijke achtergrond is het bijna ongepast om met al te grote beweringen te De mankementen in economische voorkomen over economische groei. Er is al spellingen zien we dagelijks om ons een wereld gewonnen als we genoegen nemen met het huidiheen. Als een gerespecteerde organisatie als het Centraal Plan ge welvaartsniveau – stabilisatie dus – en bereid zijn dit te Bureau (CPB) op kwartaalbasis met zeer uiteenlopende cijfers voorzien van duurzaamheidsaspecten. komt, dan is er iets aan de hand. Noem het, wat mij betreft, een oververhitting van de computermodellen. Omdat we niet De informateurs Kamp en Bos hebben de onderhandelaars alles wat er “om ons heen” gebeurt kunnen meenemen in de Rutte en Samson dit scenario bij herhaling voorgehouden. Na berekeningen. een paar verloren kabinetsjaren zal geen enkele ondernemer zich ertegen verzetten als een paar grote binnenlandse vraagDat er om ons heen iets gaande is, mag duidelijk zijn. Dit ten stukken – denk aan de pensioenen, de arbeidsmarkt, de bouw volle beseffen en ernaar durven handelen, is iets van geheel en de overheidsschulden – eens goed tegen het licht worden andere orde. Toen Den Uyl, ten tijde van de oliecrisis in de gehouden. Stabiliteit en vertrouwen zijn de pijlers die een jaren 70 het Nederlandse volk voorhield, dat het “nooit meer economie overeind houden. Dat is allemaal reparatiewerk op zou worden zoals het geweest is”, was er sprake van een kleine binnenslands niveau; wat er in het buitenland allemaal gebeurt, wake-up call. In een redelijk overzichtelijke wereld werden we ligt besloten in de glazen bol. Het is zeer de vraag of de CPBgeconfronteerd met het feit dat het Westen niet meer aan de computers in dat opzicht meer inzicht verschaffen. Een beetje oliekraan zat. We moesten ons als samenleving vooral prijsminder parmantigheid in alle berekeningen zal geen kwaad technisch gezien een beetje resetten. Alles overziende is ons kunnen. De politiek heeft immers de neiging er steeds weer dit uiteindelijk goed afgegaan. De groei die we vanaf de jaren haar eigen inkleuring aan te geven.

80 hebben doorgemaakt was per saldo enorm.

Op minder goede dagen bekruipt me soms een ietwat machteloos gevoel, als voor de zoveelste keer de vraag voorbij komt hoe de economie zich zal ontwikkelen. De vraag is makkelijker gesteld dan die te beantwoorden is. Al snel ben je geneigd je toevlucht te nemen tot de gevleugelde woorden van Mark Twain dat “voorspellen moeilijk is, zeker als het de toekomst betreft”.

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

51

event

People’s Business 2013

Laat de markt weten wat u doet, word partner van People’s Business

People’s Business Zwolle, 7 maart 2013 Locatie: ROC Deltion Zwolle Thema: De nieuwe Hanze People’s Business wordt in 2013 voor de 7e keer georganiseerd. Samen met de Founding Partners wordt al enkele maanden hard gewerkt aan het programma en de invulling. Het thema voor 2013 is ‘De nieuwe Hanze’. Er wordt momenteel hard gewerkt aan een nieuw aanbestedingsbeleid voor de regio IJsseldelta waarbij grote kansen voor het regionale MKB zijn weggelegd. De 16 gemeenten, VNO-NCW, MKB Oost-Nederland, de Kamer van Koophandel en de Provincie zullen, als alles volgens plan verloopt, op 12 december een convenant tekenen. Regionale aanbestedingen zullen dan tijdens People’s Business kenbaar gemaakt worden op de ‘aanbestedingsmarkt’.

Zoveel mogelijk ondernemers en bestuurders kennis laten maken met uw producten en diensten! Kansen creëren om uw netwerk uit te breiden waardoor u nieuwe opdrachten kunt uitvoeren. Laat u daarom zien als organisatie. Laat de markt weten wat u doet. Dat kan heel goed als partner bij People’s Business Zwolle op 7 maart 2013. Er zijn meerdere presentatiemogelijkheden die we graag met u overleggen om zo op maat uw organisatie in beeld te brengen. De dag eindigt met een Entrepreneursdiner. Een diner waarbij genodigden, topondernemers uit de regio en partners van People’s Business Zwolle, op stijlvolle wijze kennis met elkaar zullen maken.

Bedrijven die zich graag tijdens People’s Business willen presenteren, kunnen contact opnemen met Business Company, Gerda Voorn (0514 – 560166 of mail naar: gerda@businessontmoetbusiness.nl).

Zakenbeurs Workshops Netwerken

Kennis Entrepreneursdiner Bestuurders Seminars Ondernemen Regionale aanbestedingsmarkt MKB-Verkiezing Starter en Ondernemer van het Jaar 52

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

Zaken doe je in de regio. Met elkaar!

Wie wordt de Ondernemer en de Starter van het Jaar 2013 in regio Zwolle?

MKB Regio Zwolle, VNO-NCW IJsseldelta/Noord-Oost Overijssel en Kamer van Koophandel organiseren de verkiezing voor de Ondernemer en Starter van het Jaar 2013 in regio Zwolle.

Wordt uw bedrijf toegevoegd aan de gerenommeerde winnaars van de vorige edities? De Ondernemer van Jaar 2012 waren: NOVON Schoonmaak, BMA Ergonomics, Hemmink Electro-techniek, Compello, Poly-Ned, R&WE, Jansen Venneboer en Eurosafe Solutions. Starter van het Jaar 2012 waren: Business Movies, Salland Automatisering, Cycloon Fietskoeriers, HRpm, Bloemink Security, Het Opleidingsnetwerk, De Stadsbakker en Bio Bandits.

Wij roepen u op om uw beste relaties en/of leden op te geven.

De voorwaarde om deel te nemen is dat het zelfstandige

ondernemers of franchisers moeten zijn. De kandidaten worden door een deskundige jury beoordeeld op de volgende criteria: ondernemerschap, financiĂŤn, personeelsbeleid, groei, innovatie en maatschappelijk verantwoord ondernemen.

De winnaars worden bekend gemaakt op 7 maart 2013 tijdens People ’s Business Zwolle op ROC Deltion.

De gegevens van uw kandidaat kunt u e-mailen aan: midden@mkb.nl Kijk ook op de website www.mkbmidden.nl. Uiteraard zullen de gegevens strikt vertrouwelijk worden behandeld.

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

53

autoTESTDAG

Bedrijfswagentestdag:

Tijd van vernieuwing De markt voor bedrijfswagens kent in Nederland circa 1 miljoen voertuigen waarvan circa 45% in handen is van privépersonen. Een enorme markt waarin op dit moment veel gebeurt. De belangrijke spelers op deze markt introduceren dit najaar compleet nieuwe modellen. Auto’s die inspelen op de belangrijke trend om de autokosten verder te kunnen verlagen. Met de hoge brandstofkosten van dit moment is het tegelijkertijd ook interessant om te inventariseren welke alternatieven er voorhanden zijn. Aardgas en elektrisch rijden blijken steeds vaker interessant voor specifieke gebruikers. Een goed moment voor onze jaarlijkse autotestdag van bedrijfswagens.

Tijdens een autotestdag worden ondernemers uitgenodigd om een dag in een auto van een regionale dealer te rijden. De testrijders worden geselecteerd op hun bedrijfsactiviteiten zodat er een passende

match tot stand komt tussen auto en berijder. Alle testrijders krijgen van de redactie van dit magazine het verzoek hun persoonlijke bevindingen in een verslag met u te delen. De testverslagen leest u

op de komende pagina's. Testverslagen uit de praktijk, waarbij eerlijke en onafhankelijke meningen over de auto’s u laten kennismaken met het aanbod in de markt.

Landstede De fotoshoot en de afsluitende ontvangst werden dit jaar gehouden bij Landstede aan het Dokterspad. Op de foto’s ziet u op de achtergrond de nieuwe b-t-b-locatie van Landstede. Hier werden de testwagens ook door de studenten met enthousiasme ontvangen. Landstede huisvest op deze locatie haar afdeling Transport en Logistiek en kent diverse miniondernemingen van studenten.

Tijdens de testdag zijn twee studenten de gehele dag met onze redactie op pad geweest om een videoverslag van deze dag samen te stellen. U vindt de video op onze website: www.businessontmoetbusiness.nl, sectie BOB TV. Landstede bedankt voor het faciliteren van deze autotestdag!

54

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

Nieuwe technologie Ten opzichte van 2012 is de belangstelling voor bedrijfswagens dit jaar groot.

Bovenstaande cijfers geven al aan dat de grenzen tussen bedrijfs- en personenwagens steeds meer vervagen. Aan de ene zijde heb je de zakelijke gebruiker die puur voor zijn bedrijfsvoering één of meerdere ‘bestelwagens’ heeft rijden.

Voor deze gebruikers is er veel te winnen. Fabrikanten hebben de afgelopen jaren volop geïnvesteerd in innovatieve, nieuwe technologie waarmee de gebruikskosten naar beneden kunnen.

Maak kennis met het aanbod uit de markt

heid van een alternatieve brandstof stof tot nadenken. Afhankelijk van uw specifieke gebruik, kunt u overwegen over te stappen op elektrische aandrijving of op het rijden op aardgas.

Aan de andere zijde heb je de kleine zakelijke gebruiker die kiest voor het rijden op een grijs kenteken. Deze kan gaan winkelen bij de exclusieve merken zoals Jeep en Land Rover maar ook bij alle grote bekende merken zoals Ford, Peugeot, Citroën, Renault, Nissan en andere.

In en rond de stad is er ook veel ontwikkeling. Hippe stadsvoertuigen en elektrische voertuigen zie je steeds vaker in het stadsbeeld terug. Merken als Renault, Citroën, Fiat, Opel en zelfs Mini springen hier op in. Renault heeft met haar ZE-lijn zelfs een complete elektrische modellijn geïntroduceerd.

Het merk loopt hiermee voor op de markt en dat mag zeker gedurfd genoemd worden. Mini is dit najaar een nieuwe aanbieder op de markt met een speciale besteluitvoering van de Mini Clubman. Dit zal een auto zijn die zeker ook aantrekkelijk is voor bepaalde berijders om bedrijfswagens zeker niet meer saai en smaakloos mogen zijn. Design en uitstraling worden hier nadrukkelijk belangrijk. Bedrijven willen af van het standaard witte busje en zoeken een voertuig dat de ideale mix biedt van uitstraling, duurzaamheid, gebruiksmogelijkheden en het totale kostenplaatje.

Voor u is er in het aanbod van bedrijfswagens zeker iets te kiezen. Met deze testdag bieden wij u een eerste oriëntatiemogelijkheid. Wij zouden willen zeggen: ‘Ga zelf ook eens in gesprek met een dealer of maak een afspraak voor uw eigen testrit’. n

Auto Palace Zwolle Peugeot Expert Pagina: 62

Auto Palace Zwolle Marslanden Jeep Wrangler Pagina: 60

Autobedrijf Oving B.V. Renault Kangoo Pagina: 59

Autobedrijf Oving B.V. Renault Twizy Pagina: 70

Cosmo Trucks Zwolle Fiat Ducato Pagina: 68

Emer Park Zwolle Citroën Jumpy Pagina: 63

Land Rover Center Zwolle Land Rover Discovery 4 Pagina: 65

Vika Bedrijfswagens B.V. IVECO EuroCargo Pagina: 71

Het zogenaamde ‘total cost of ownership’ komt daarmee veel gunstiger uit.

Indien u een fors wagenpark heeft rijden, is dit een belangrijk aandachtspunt om met uw dealer te bespreken. Voor deze doelgroep biedt ook de mogelijk-

Wensink Automotive Mercedes Benz Sprinter Pagina: 66

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

55

AUTOTESTDAG

Emer Park Zwolle Merk: Citroën Model: Jumpy Type: L2H1 HDi 125 FAP economy Verkoopprijs: Cons.prijs 33.979,25 euro Leaseprijs: 766,03 euro op looptijd van 36 maanden

“Een uiterst comfortabele auto met genoeg vermogen en een zeer hoge koppel”

Chiel de Vries

“Schoon, betrouwbaar, compleet uitgerust, ruim en lage kilometerkostprijs”

Cosmo Trucks Zwolle Merk: Fiat Model: Ducato 35 H (3.0 136 pk) L2H2 Type: CNG/NaturalPower/Aardgas Verkoopprijs: v.a. 27.900,- euro excl.

BTW/BPM (L2H2) Leaseprijs: v.a. 309,- euro p. maand Jos Bouwmeester

“Een truck met bewezen kwaliteiten”

Vika Bedrijfswagens B.V. Merk: IVECO Model: EuroCargo Type: 120 E 22 P Verkoopprijs: 55.000,- euro Leaseprijs: 1.285,20 euro Full operationele lease 60 mnd. En 70.000 km per jaar.

Joop Raggers

Auto Palace Zwolle Marslanden Merk: Jeep Model: Wrangler Type: Unlimited Sport 2.8 CRD VAN Verkoopprijs: vanaf 30.286,- euro ex BPM/BTW Leaseprijs: 747,- euro p/m FL 48 mnd.

Willem Hendriks

56

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

“Een echte mannenauto voor het werk!!”

“De unieke combinatie van capaciteiten (ruimte, trekkracht, 4WD) gecombineerd met het (letterlijk) hoge comfortniveau maken de auto tot ‘best buy’ in dit segment”

Land Rover Center Zwolle Merk: Land Rover Model: Discovery Type: 4 TdV6 HSE automaat Verkoopprijs: 54.930,- euro excl. BTW en BPM Leaseprijs: Leasebedrag vanaf 999,- euro per maand voor een Discovery 3.0 TDV6 S, 48 maanden, 20.000 per jaar, Full operational lease.

“Deze auto is uniek in bedrijfswagenland. Een bedrijfswagen met personenwagen kwaliteiten”

Gerald Schoots

Wensink Automotive Merk: Mercedes Benz Model: Sprinter Type: 313 7 G-tronic automaat Verkoopprijs: v.a. 18.990,- euro Leaseprijs: 99,- euro per week. Tarieven op basis van Operationele Service Lease, looptijd 72 maanden per jaar via Mercedes-Benz Charterway.

Auto Palace Zwolle Merk: Peugeot Model: Expert Type: L1H1 130PK Profit Plus Verkoopprijs: 17.595,- euro ex. BTW/BPM Leaseprijs: Full Operational lease op Peugeot Expert v.a. 363,49 mnd o.b.v. 60 mnd 20.000km jaar.

C. Goorhuis

“De Peugeot Expert is een ruime, comfortabele bedrijfsauto met een bewezen gunstige kilometerkostprijsprijs”

André Montfrooy

B.V. Autobedrijf Oving Merk: Renault Model: Kangoo Type: Z.E. Verkoopprijs: vanaf 20.000 euro excl BTW Leaseprijs: leaseprijs vanaf 559 euro ex BTW 48 mnd / 15000 km per jaar incl batterijhuur Dhr. Oving

Hans Klein

“De eerste 100% elektrische bedrijfswagen, 100% Praktisch, 100% Renault” “Plug into the positive energy”

Merk: Renault Model: Twizy Type: Color 80 Verkoopprijs: 8790 euro incl BTW Leaseprijs: v.a. 239,- euro ex BTW 48 mnd / 7500 km per jaar incl. batterij huur

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

57

Nieuwe Ford Transit Custom meteen ‘International Van of the Year 2013’! in Binnenkort m! de showroo

Al bij de introductie waren vriend en vijand het erover eens: de nieuwe Ford Transit Custom heeft werkelijk alles mee om dé bestelauto van de toekomst te worden. En dat wordt nu dubbel en dwars bevestigd met de prestigieuze titel ‘International Van of the Year 2013’. Zijn opvallende uiterlijk, geavanceerde functionaliteiten, brandstofbesparende technologieën en laagste onderhoudskosten in zijn klasse maken de Transit Custom onweerstaanbaar voor professionals.

U rijdt de Transit Custom

vanaf 17.900,-

Prijzen in euro’s excl. BTW/BPM en excl. kosten rijklaarmaken. Wijzigingen voorbehouden. Afgebeelde modellen kunnen afwijken van standaardspecificaties.

Apeldoorn: Arnhem: Assen:

Kampen:

Nijmegen:

Paramariboweg 84

055-357 58 59

De Overmaat 22

026-376 0125

Duitslandlaan 5

0592-70 75 00

Metaalstraat 1

038-337 05 55

Tarweweg 1

024-359 49 00

Veendam: Velp:

Wijchen:

Lloydsweg 39

0598-42 71 00

Gildestraat 17

026-376 01 50

Kasteellaan 75

024-641 11 00

Winschoten*: Papierbaan 1 Zwolle:

ford.nl

0597-67 01 20

Oude Meppelerweg 2 038-455 50 00

*servicevestiging

www.wensinkford.nl www.wensinkford.nl

JAMMER DAT JE EENMAAL

BINNEN DE BUITENKANT NIET MEER ZIET 14% BIJTELLING & GÉÉN WEGENBELASTING NIEUWE MOTOR 3,2L/100KM 5 STERREN EURONCAP MULTIMEDIA SCHERM MET NAVIGATIE

VANAF € 13.990,EXCLUSIEF KOSTEN RIJKLAAR MAKEN.

www.oving.nl

JE HERINNERT JE ALTIJD DE EERSTE KEER. DE NIEUWE RENAULT CLIO. AUTOBEDRIJF OVING B.V. EMMELOORD HATTEM RAALTE ZWOLLE

NAGELERWEG 6 NIEUWEWEG 101 OVERKAMPSWEG 27 BISSCHOP WILLEBRANDLAAN 66

TEL. (0527) 62 TEL. (038) 444 TEL. (0572) 36 TEL. (038) 455

00 94 32 44

04 44 15 50

De nieuwe Renault Clio vanaf € 13.990,-. De genoemde vanafprijs is inclusief BTW en BPM. Exclusief kosten rijklaar maken, verwijderingsbijdrage en leges. Op elke nieuwe Renault geldt een fabrieksgarantie van minimaal 2 jr. en 12 jr. plaatwerkgarantie. Rentewijzigingen, drukfouten, prijs- en specificatiewijzigingen voorbehouden. Afbeeldingen kunnen afwijken van daadwerkelijk geleverde auto. Voor meer informatie: bel gratis 0800-0303, kijk op renault.nl of raadpleeg uw Renault-dealer. Min./max. verbruik getoonde modellen: 3,0-5,5 l/100 km. Resp. 33,3-18,2 km /l. CO 2 83-104 g/km.

Autotestdag

Renault Kangoo ZE:

Geruisloos en heel soepel Testverslag van: Arend Kisteman Bedrijfsnaam: De Stadsbakker www.destadsbakker.nl

Vooraf had ik natuurlijk zo mijn vooroordelen over een volledig elektrische auto. Hoe ver kun je er nou mee rijden en is zo’n auto echt wel zo ideaal als het lijkt? Na een warm ontvangst door de heer Oving werd door Hans Klein uitgelegd hoe de auto precies werkt, en, ook niet geheel onbelangrijk, hoe je de auto weer oplaadt. Van buiten zag ik geen verschil met het diesel-model van de Kangoo, een robuuste bezorgauto met een redelijk hoge voorkant. De binnenkant oogt degelijk, misschien een beetje kaal. Vergeleken met andere bestelauto’s waarin ik wel eens heb gereden, heb ik het idee dat deze van binnen ruimer is. Duidelijk kon je in het dashbord zien hoe vol de accu nog was en hoeveel kilometer je er nog mee kon rijden.

Nadat alles duidelijk was kon ik de motor starten. Daar hoor je echt niks van en alleen het groene lampje ‘GO’ maakt duidelijk dat je kunt gaan rijden.

Geruisloos en heel soepel reed de auto weg. Bijzonder is dat bij het loslaten van het gaspedaal de dynamo de accu weer oplaadt; hierdoor komt de auto sneller tot stilstand. Je hoeft dus veel minder op het rempedaal te drukken.

Tijdens het bezorgen in het centrum merk je ook nog eens het voordeel van de automaat; je rijdt veel soepeler van locatie naar locatie. Optrekken en afremmen gaan ideaal samen in deze auto.

Een nadeel van deze auto is de beperkte afstand die je kunt afleggen, maar daar tegenover staat een heel groot voordeel voor veel ondernemers. Je kunt namenlijk de auto gratis parkeren in de binnenstad bij een oplaadpunt, in mijn geval dus achter mijn bakkerij.

Met name voor bedrijven die bezorgen heeft dat zeker een toegevoegde

waarde. Aangezien ik nu nog niet zo’n auto heb, zou er wel een oplossing moeten komen voor het niet kunnen afleggen van grote afstanden. De actieradius van de Kangoo ZE is nu namelijk beperkt tot 160 kilometer.

Als ik er per keer meer kilometers mee zou kunnen afleggen, dan zou ik zeker overwegen om juist deze auto te kopen.

Elektrisch rijden in een Kangoo biedt veel voordelen die ook goed overeenkomen met mijn manier van ondernemen. n

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

59

AUTOTESTDAG

Jeep Wrangler:

Wegligging is echt heel erg goed

Testverslag van: Renzo Koning Bedrijfsnaam: Nedfinity www.nedfinity.com

Voor de testdag heb ik gereden in een Jeep Wrangler die ik al een dag eerder op kon halen bij Autopalace in Zwolle.

Hierdoor was de eerste indruk van de Autodealer natuurlijk meteen goed: Zeer klantvriendelijk ingesteld!

Zelf rijd ik momenteel in een Suzuki Grand Vitara. Ik heb speciaal gekozen voor een SUV omdat ik naast mijn werk voor verschillende hobby’s; kitesurfen, wakeboarden, snowboarden, mountainbiken en jagen, veel in het terrein rijd. Dat was dus ook de reden dat ik juist graag wilde proefrijden in een stoere 4x4.

Wat me bij mijn eerst indruk direct erg opviel aan de auto is dat hij er in het zwart nog groter uit ziet dan ik vooraf had gedacht. De auto heeft een stoer

60

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

uiterlijk en zo werd hij ook door verschillende klanten die ik bezocht, ervaren.

Stoer, Bruut en Massief zijn uitspraken die ik hoorde op mijn testrit door Nederland. Toen ik in de Jeep Wrangler stapte had ik het gevoel dat ik in een Tank zat. Je zit lekker hoog en je kijkt door de vierkante ruit naar buiten alsof je op je eerste missie gaat. Eigenlijk had ik hierdoor gedacht dat de auto vrij lomp aan zou voelen tijdens het gebruik. Niets was minder waar want de wegligging van deze auto is echt heel erg goed.

De afwerking in de auto is van hoog niveau en oogt degelijk. Je hoort de motor bijna niet en ook het windgeruis bij hogere snelheid valt mee. Dit terwijl de auto wel de mogelijkheid heeft om het

dak te demonteren, zodat je met mooi weer zonder dak en of deuren kunt rijden.

Wat opviel tijdens de testrit is dat auto’s op de snelweg veel eerder naar rechts gaan wanneer je aan komt rijden. Helaas heb ik de auto nog niet in het terrein kunnen testen, maar ik heb zo het idee dat dat geen enkel probleem is voor deze auto. De auto heeft voldoende power en alle technieken zijn hiervoor aan boord.

De proefrit heeft er voor gezorgd dat ik er serieus rekening mee houd dat ik tijdens deze autotestdag mijn volgende auto heb leren kennen... n

ONTEMBAAR.

Meer dan indrukwekkend. Vier volbloed werkpaarden met een legendarische stamboom. De line up voor avonturiers met een tomeloze drang naar pure vrijheid. Laat je niet temmen. Kom langs voor een proefrit.

Er is al een Jeep vanaf € 25.270,-.

AUTO PALACE ZWOLLE (MARSLANDEN) Nikolaus Ottostraat 11, 8013 NG Zwolle, telefoon 088-0035625, www.autopalacegroep.nl Gemiddeld verbruik: 6,1 - 14,1 l/100 km. CO2-uitstoot: 161 - 327 gr/km.

Jeep is a registered trademark of Chrysler Group LLC. © Copyright 2012 Chrysler Group LLC. All Rights Reserved. De specificaties, omschrijvingen en illustraties zijn gebaseerd op de beschikbare informatie op het moment van advertentie realisatie en aanpassing. Foto’s en autobeelden zijn enkel ter illustratie, waaraan geen rechten kunnen worden ontleend.

Vermelde prijs is inclusief BTW/BPM en exclusief kosten rijklaarmaken. Raadpleeg ons voor het actuele leasetarief. Prijswijzigingen voorbehouden.

Never Adapt.

Er is geen standaard vakman.

0%

Financial Lease

Dus ook geen standaard bedrijfsauto.

Geen een onderneming is hetzelfde. En dus heeft Peugeot ook geen standaard bedrijfsauto’s. Wel hebben we voor elk denkbare bedrijfstak een bedrijfsauto met de meest uiteenlopende mogelijkheden voor op- en ombouw. En daar hoeft u niet eens lang op te wachten, want een Peugeot bedrijfsauto staat snel voor u klaar. Net als onze medewerkers. Want naast een snelle levertijd, kunt u bij ons rekenen op verruimde openingstijden van de werkplaats. En hebben we vervangend vervoer op maat en een vaste contactpersoon voor u. Dus graag tot ziens bij Auto Palace!

AUTO PALACE PROFESSIONAL CENTER ZWOLLE Willemsvaart 18 A Tel.: 088 003 55 15 HOOGEVEEN Buitenvaart 2102 Tel.: 088 003 55 85 www.autopalace.peugeot.nl Auto Palace heeft ook vestigingen in: Dalfsen, Dronten, Emmen, Harderwijk, Heerde, Kampen/IJsselmuiden, Meppel, Ommen en Raalte.

autoTESTDAG

Peugeot Expert

Als een snelle personenwagen De ontvangst bij dealerbedrijf Autopalace was zeer prettig waardoor , deze testrit met een goed gevoel begon. De showroom van het bedrijf ademt een aangename sfeer uit.

De stap vanuit mijn eigen Honda Insight naar de Peugeot Expert was een stapje omhoog. Qua opvolging een juiste keuze want ik voelde direct het hogere zitcomfort en de degelijkheid van de Peugeot. Maar luxe went snel en de pijn komt aan het einde van de dag als je weer in je eigen auto stapt.

Over de prestaties van deze Peugeot Expert ben ik toch wel verrast. Ik heb gereden met de 130 pk Profit Plus-versie. Het is dan wel een ‘bestelwagen’, maar wel een die de prestaties van een snelle personenwagen turbo benadert. Vooral even opletten bij het gas geven, anders haal je iedereen in!

De Peugeot Expert is een moderne bedrijfswagen met een mooie, sportieve uitstraling.

De voorzijde oogt slank en representatief terwijl het interieur vooral op functionaliteit is gericht.

Merktrouw ben ik niet. Maar gevoelig wel.

Ik heb wel eens teleurstellingen gehad met auto’s. En dan vind ik het vooral belangrijk hoe de dealer hier bij handelt. Uiteindelijk draait het dan bij mij vooral om het vertrouwen. n

Testverslag van: Quinten Van Eekelen Bedrijfsnaam: Bwefar www.bwefar.nl

62

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

Over de Expert en Autopalace Autopalace levert de Expert in twee verschillende lengten en in diverse verschillende varianten. Hoewel de gesloten versie in Nederland verreweg de meest verkochte is, zijn er enorm veel specificatie- en ombouwmogelijkheden. In de Expert heeft u de keuze tussen drie moderne dieselmotoren.

De vestigingen van Autopalace in Zwolle en Hoogeveen zijn aangesloten bij het netwerk van Peugeot Professional Centers. Hier kunt u terecht voor deskundig advies op het gebied van de aankoop van een bedrijfsauto eventueel met een op- en ombouw, verruimde openingstijden van de werkplaats, passend vervangend vervoer, haal en breng service en een ruime keuze uit demo’s en huurauto’s. Het Professional Center biedt tevens snelservice (Peugeot Rapide) zonder afspraak, voor alle reparaties die binnen een uur uit te voeren zijn. In de wachtruimte is bovendien gratis draadloos internet beschikbaar, zodat u rustig kan doorwerken terwijl de auto een beurt krijgt.

AUTOTESTDAG

Citroen Jumpy:

Stoer en modern, typisch Citroën Testverslag van: Jos Flierman Bedrijfsnaam: JFK Kantoordesign

Op 18 november reed ik om 8.30 uur naar de showroom van Emerpark Auto in Zwolle om de Citroën Jumpy op te halen voor een testrit. Ik werd erg prettig ontvangen door Chiel de Vries in een overigens zeer inspirerende showroom, waar je bijna niet meer weg komt. Maar ik kwam er voor de Jumpy en deze stond al rijklaar op mij te wachten.

De Citroën Jumpy oogt stoer en modern met zijn typische Citroën neus en bumper.

De Jumpy is een goede mix van personenauto en bedrijfsauto. Normaal rijd ik in een VW Passat en bij de overstap vanuit een luxe personenauto naar de Jumpy merk je direct de hogere instap, de typische andere zithouding, de royale frontpartij en het overzichtelijke dashboard. De royale voorruit en hogere zit bieden een ruim zicht op de weg en het verkeer. Het interieur oogt

degelijk en alles zit op de juiste plek. De stoelen zien er fraai uit en zitten stevig en comfortabel. Het schakelen vraagt nauwelijks gewenning, verloopt soepel en door een goed te doseren koppeling komt de auto vlot op gang zonder onnodig af te slaan. Wat je van de vering van een Citroën mag verwachten, blijkt ook voor dit model te gelden: de Jumpy ligt bijna magnetisch op de weg en bochten, rotondes of verkeersdrempels neem hij met speels gemak. De soepele motor beschikt over voldoende trekkracht en is ook lekker pittig. Het doseren van de remmen is dik in orde en bij een stevige pedaaldruk sta je snel stil zonder het gevoel te krijgen dat je controle over de auto kwijt raakt. Bij hogere snelheden neemt het motorgeluid in de auto wel enigszins toe wat mogelijk nog werd versterkt door de lege laadruimte. De auto is met zijn slanke

vorm voordelig in gebruik en is leverbaar met zuinige motoren, hetgeen met de huidige hoge brandstofprijzen ook niet onbelangrijk is. Hoewel de spiegels goed zicht naar achteren bieden, lijken mij parkeersensoren geen overbodige accessoire. Wat extra aandacht op de geluidsisolatie tussen zitcabine en laadruimte verhogen naar mijn idee wel het rijcomfort voor de lange afstand. De Citroën Jumpy is een geduchte concurrent voor vergelijkbare bedrijfsauto’s in dit autosegment, zonder hierbij namen te noemen.

De Jumpy scoort punten op de onderdelen uiterlijk, vering en motorprestaties en staat bij mij zeker op de shortlist.

Om 15.30 uur werd ik net als de andere testrijders verwacht bij de nieuwe Landstede locatie aan het Dokterspad in Zwolle. Na de koffie en fotoshoot was er nog een korte en leuke presentatie van Gerdien Berenpas in het theater van de Landstede over het landschap Landstede Transport & Logistiek en een interessante presentatie over de mogelijkheden van aardgas door de heer Büthker van LNG24. Het geheel werd afgesloten met de welbekende netwerkborrel en konden we onze bevindingen met elkaar delen. Deze testdag was zinvol, leuk en goed georganiseerd door de Business Company, waarvoor dank. n B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

63

BUSINESS UPGRADE OP DE ECONOMY MODELLEN

www.citroen.nl

0%

FINANCIAL LEASE

NU MET GRATIS PACK BUSINESS Pack Business bestaat uit Airco, Cruise control, Radio/cd met mp3 en is alleen geldig op de Berlingo, Jumpy en Jumper. De actie is geldig t/m 30 november 2012. Financial Lease via Citroﾃｫn Business Finance (0900-12 12 900 竄ｬ 0,10 p/min.), actietarief geldig voor 12-24-36 maanden. Vraag uw dealer naar de actievoorwaarden. Afgebeelde modellen kunnen afwijken van de standaardmodellen. Prijs- en specificatiewijzigingen voorbehouden. Bel 0800-CITROﾃ起 (0800-2487636) voor meer informatie of kijk op www.citroen.nl.

EmerparkAuto Wat beweegt u?

EmerparkAuto is gevestigd in Breda, Hilversum, Oosterhout en Zwolle.

EmerparkAuto, Marconistraat 17, 8013 PK Zwolle, T 038 46 56 333, infozwolle@emerparkauto.nl

discovery 4

een krachtige zaak

Land Rover Centre Zwolle Ceintuurbaan 50, Zwolle

038-455 88 55 www.landroverzwolle.nl Min./max. gecombineerd verbruik: 8,5-14,1 l/100 km, resp. 11,8-7,1 km/l, CO2 -uitstoot resp. 224-328 g/km. 3 jaar fabrieksgarantie tot 100.000 km.

Consumentenprijs vanaf B 42.300 excl. BTW en BPM. Leaseprijs vanaf B 999 p.m. excl. BTW (bron: Land Rover Financial Services, full operational lease, 48 mnd., 20.000 km/jr.).

Prijs- en specificatiewijzigingen voorbehouden.

autoTESTDAG

Land Rover Discovery:

Zo’n auto doet iets met je!

Testverslag van: Edith Scholte-Wessels Bedrijfsnaam: Zeg eens E! www.zegeense.nl www.edithscholte.com

Dagelijks rijd ik langs prachtige auto’s die staan uitgestald door de dealers op de Vrolijkheid. Verleiding alom. Wij hebben de luxe van twee auto’s voor ons gezin.

De keuze van mijn huidige auto was dan ook vooral een heel praktische. Ruimte, schuifdeuren, veel zicht en lekker hoog.

Een nieuwe auto? Ach, ik heb best een wensenlijst, maar mijn prioriteitenlijst heeft nog even een iets andere volgorde.

Toen ik de kans kreeg om in een Land Rover Discovery te rijden (nu weet ik dat

de echte fans dit de ‘DISCO’ noemen..) heb ik dan ook geen moment getwijfeld.

In mijn omgeving zijn meer ‘LARO’rijders en zij zweren bij ‘hun’ merk. De uitstraling is herkenbaar en lekker stoer, no-nonsense. Er hangt ook een soort ‘avontuur-sausje’ om het merk voor mij.

Daar houd ik wel van. Eigenlijk in alles de grote broer van mijn huidige auto.

Liefkozend ‘het busje van mama’ genoemd. Tandje groter, tintje donkerder van kleur, slag meer power en flink luxer.

Bij de eerste aanblik van de auto voelde ik mij een beetje klein worden, maar eenmaal in ‘de zetel’ voelde het alsof ik de wereld aan kon. Zo’n auto doet iets met je.

Het interieur was veel verfijnder en luxer dan ik had verwacht. De heldere achteruitkijkcamera nam een lichtelijk onzeker gevoel voor vertrek meteen weg. De auto

vraagt bijna om met zachte hand bestuurd te worden, rijdt verrassend licht en heeft een kleine draaicirkel. Het bleek al snel dat ik meer TT-genen (geboren in Assen) in mij heb dan gedacht. Door deze auto rijd je niet van A naar B, maar je reist echt. Nonchalant een arm op de leuning bijvoorbeeld. Dat kon ook prima op de klinkerwegen in ons prachtige buitengebied, want die bobbels voelde ik beduidend minder.

De laadruimte heeft voor mij ook een klein nadeel. Een gedeelte van de achterklep komt bij openen horizontaal te liggen. Ideaal voor het laden en lossen, maar omdat ik niet al te groot ben kom ik niet zo makkelijk bij de lading komen.

Een DISCO?… die brengt de boodschap wel over! n B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

65

autoTESTDAG

Mercedes Sprinter:

Straalt veiligheid, betrouwbaarheid en degelijkheid uit Het rijgedrag van de Sprinter is zeer relaxed. Heel comfortabel rijd ik van de ene naar de andere klant. Hoe hard je ook rijdt, alles gaat zeer gemoedelijk. Ik heb dat als zeer plezierig ervaren. De lading staat veiling op zijn plek, het lage brandstofverbruik, geen motorgeruis en ik zit als een vorst achter het stuur.

Het interieur is misschien ietwat sober maar deze kun je verder aankleden met heel veel accessoires, waardoor het echt mooier wordt. De stoelen zaten perfect. Daar zit je uren achtereen probleemloos in.

Als drukker hecht ik zeer veel waarde aan zuinige auto’s met een lage CO2 uitstoot, aangezien wij ook milieu gecertificeerd (ISO 14001) zijn in onze drukkerij. Als ons transport daar ook nog eens goed bij aansluit, dan ben ik tevreden.

Nadat ik ’s morgens om 09.00 uur de Sprinter bij Wensink Zwolle opgehaald had, was het gelijk al een gewenning om met deze bus te rijden. Zoiets als een warme jas om je heen. De motor hoor je bijna niet en door de 7 traps automaat een genot om in te rijden.

De Sprinter type 313 CDI KA E5 366.165 3,5 t voldoet direct aan mijn verwachtingspatroon zodra ik instap. Deze auto straalt veiligheid, betrouwbaarheid en degelijkheid uit. Een auto die zeker bij ons bedrijf past en dat ook uitstraalt. Een mooie bus is voor ons bedrijf gelijk ook het visitekaartje.

Zeker als er ook nog eens energiezuinige motor inzit die een brandstofbesparing van 15% oplevert.

66

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

Bij aankomst op de zaak was iedereen ook direct enthousiast over de uitstraling, laadruimte en het comfort. Voor ons natuurlijk belangrijk dat het drukwerk keurig netjes bij de klant kan worden aangeleverd.

Uiteraard merk je bij zo’n auto de degelijkheid en de Duitse punktlichkeit. Alles is keurig afgewerkt en alle deuren sluiten als een kluis. De prestaties van deze auto zijn fenomenaal. Ik moest bijvoorbeeld die dag een pallet van 700 kilo naar Dronten brengen. Deze heb ik achterin de auto gezet en tijdens de gehele rit niets meer van vernomen. Normaal kan zo’n pallet nog wel eens iets gaan schuiven, maar door de perfecte automatische versnelling bleef hij op zijn plek. Heel bijzonder.

De testdag was perfect georganiseerd.

Van de hartelijke ontvangst met koffie bij Wensink tot en met de afsluiting bij Landstede. Een leuke gelegenheid om eens mee te denken en informatie te ontvangen van ondernemers die ook met transport te maken hebben. n

Testverslag van: Carl Withaar Bedrijfsnaam: Upmeyer Grafimedia www.upmeyer.nl

De Sprinter 313 CDI. Nu als speciale 25-Edition.

Gratis 7G-TRONIC Automaat t.w.v. € 965,Gratis Professional Plus Pakket t.w.v. € 2.849,- TEMPMATIK airconditioning.

- Buitentemperatuurmeter.

- Deksel op aflegvak dashboard.

- Buitenspiegels verwarmd en elektrisch verstelbaar.

- Multifunctioneel stuurwiel.

- Radio Audio 20 met Bluetooth functie.

- High end display.

Alleen uit voorraad leverbaar!

Vanaf € 30.900,-

15% zuiniger

www.wensink.nl

Automotivated Nu € 1.250,-

subsidie

op schone bestelauto’s van Fiat (de aardgas / cng versies).

Cosmo Trucks, Koops Furness Trucks en Fivan Auto maken onderdeel uit van Koops Furness N.V.

www.bestelautos.nl

autoTESTDAG

Fiat Ducato CNG:

Als vrouw heb je veel bekijks De Fiat Ducato die ik heb mogen testen is een prettige bedrijfswagen. Groot qua formaat, zowel wat betreft laadruimte als totale omvang.

De testwagen rijdt op aardgas (CNG) en dat is op dit moment een hot item, vooral bij overheidsinstanties. Ondernemers die veel onderweg zijn, kiezen waarschijnlijk voor de bekende dieseltechnologie.

Waar aardgas een uitstekend milieuvriendelijke brandstof is, levert het ook beperkingen op ten aanzien van aanhangwagengewicht en trekkracht. Qua vermogen komt deze auto dan te kort.

De doelgroep voor een aardgasauto lijkt mij dan ook redelijk beperkt tot overheidsinstanties en bedrijven waarbij milieu juist erg belangrijk is. Een laag laadvermogen en een beperkte actieradius zijn in deze doelgroep echter geen issue.

Als bestuurder heb je in de Ducato goed zicht op de weg en de omgeving. De afwerking is prima, maar mist in mijn ogen iets van de Duitse degelijkheid. Het zitcomfort daarentegen vind ik prima.

Als vrouw heb je veel bekijks als met zo’n grote bedrijfswagen op stap bent. Het was een bijzondere ervaring om een hele dag met zo’n grote auto rond te rijden. De reac-

68

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

ties van verschillende klanten waren erg leuk. Men vindt het initiatief om met dit onderwerp bezig te zijn een onderscheidende factor. De markt is zeer zeker wel geïnteresseerd in nieuwe duurzame oplossingen zoals CNG, LNG en elektrisch. Maar het is een markt in ontwikkeling en je moet goed opletten of de voordelen en beperkingen aansluiten bij je gebruikswensen.

Prestaties Het viel mij echt niet tegen. Sterker nog… ik had eerst niet door dat het een CNG uitvoering was.

Rijgedrag Goed op basis van trekkracht. Het schakelen vond ik een minder.

Interieur Het interieur ziet er keurig uit, met een mooie kleurcombinatie van rood en zwart.

Specifieke innovatieve snufjes in de auto: Ik vond de handgreep in het midden wel erg opvallend!

Fiat Professional is wereldwijd al 13 jaar marktleider op het gebied van CNG. De Fiat Ducato is leverbaar in 3 lengten en 2 hoogte varianten. Hij heeft een maximum laadvermogen van bijna 1.000 kg en een trekgewicht van maximum 3.000 kg.

Bij aanschaf van een Ducato op CNG is er op dit moment een subsidie van 1.250 euro per voertuig beschikbaar. n

Testverslag van: Uitstraling/uiterlijk De Fiat Ducato is een nette bestelwagen voor het bedrijfsleven.

Mariët van Eenennaam Bedrijfsnaam: Lease Unlimited www.leaseunlimited.nl

automotive

Ford Wensink presenteert gloednieuwe Transit Custom

Legendarische reputatie De Ford Transit is al decennia lang een icoon onder de bedrijfswagens. De vierde generatie wordt deze maand geïntroduceerd door Ford Wensink. Alle drie de voorgaande edities van deze besteltopper werden uitgeroepen tot ‘International Van of the Year’ in 2001, 2003 en 2007. De lat ligt dus hoog maar al op voorhand lijkt Ford met dit nieuwe model grenzen te doorbreken. Want het nieuwe model is nu al verkozen tot ‘International Van of the Year’.

We vragen Arnold Uyt den Bogaard, verkoop bedrijfswagens bij Ford Wensink, wat nu typerend is voor de nieuwe Ford Transit Custom. “Het nieuwe model biedt meer laadvermogen, werkt harder, gaat langer mee en is de beste keuze als het gaat over ‘total cost of ownership’. Dit is eigenlijk al 47 jaar kenmerkend voor Ford Transits. De introductie van de nieuwe generatie Transit Custom is een belangrijke stap waarmee Ford alles in het werk zet om het volledige assortiment aan bedrijfsauto's opnieuw vorm te geven vóór eind 2013”.

Veelzijdigheid “De nieuwe Transit Custom is krachtig, functioneel en professioneel en biedt de markt voor bestelauto's nieuwe mogelijkheden en veelzijdigheid. De Transit wordt leverbaar in een korte en een lange wielbases versie”, aldus Uyt den Bogaard.

Het nieuwe model heeft een stijlvolle cockpit met het design en de afwerking van een personenauto en bevat de meest recente Ford-technologieën zoals lane keeping alert, driver alert en rollover mitigation.

Design is een sterke eigenschap van deze Transit Custom want de auto ziet er gewoon erg goed uit voor een bestelwagen.

Uyt den Bogaard is enthousiast over de kwaliteit. “Ford heeft met de Transit een legendarische reputatie op het gebied van

kracht en betrouwbaarheid. De nieuwe Transit Custom is dan ook ontwikkeld om deze traditie voort te zetten. De auto voldoet aan de ultrastrenge normen van Ford voor bedrijfsauto's en duurzaamheid en heeft miljoenen kilometers zware tests ondergaan in laboratoriums, op testterreinen en in klantvloten. Het is de meest krachtige, veelzijdige en efficiënte bedrijfsauto die we ooit hebben gebouwd. Dit is het begin van een nieuw hoofdstuk in het succesverhaal van de Transit.”

Recent zijn alle Ford Wensink vestigingen gecertificeerd conform het Ford Transit Centrum Plan. Hiermee biedt Wensink de hoogste standaard in sales en after-sales.

Ford Wensink presenteert de nieuwe Transit Custom vanaf half november in haar showrooms. In Zwolle is de auto te zien aan de Oude Meppelerweg 2. n

Ford Transit Custom: ´International Van of the Year 2013´ De Ford Transit Custom is tijdens de IAA Commercial Vehicle Show te Hanover met grote voorsprong verkozen tot ´International Van of the Year 2013´. De Transit Custom behaalde de hoogste score ooit met 117 van de 133 te winnen punten.

De 24-koppige vakjury had grote waardering voor de rijkwaliteit, de laadcapaciteiten, de veiligheidssystemen en het streven naar de laagste exploitatiekosten in het segment.

Het alom geprezen in- en exterieurontwerp van de nieuwe Ford Transit Custom is zeer aantrekkelijk voor onder meer ZZP´ers en ondernemers die deze bestelauto ook privé rijden.

Wensink Ford Oude Meppelerweg 2 8024 AB Zwolle Tel: 038-4555000 www.wensinkford.nl

69

autoTESTDAG

Renault Twizy:

‘Drive the Change’ De Renault Twizy was me al eerder opgevallen. Het is een auto met een geweldig leuke uitstraling. Hij is hip en jong. Hij is erg onderscheidend en 100% elektrisch. Hij? Of misschien is het wel een zij?

Het is in ieder geval wel een echte auto (die overigens bestuurd mag worden met een scooterrijbewijs). Maar volledig gebaseerd op een nieuwe filosofie. Met de Twizy richt Renault zich op stadsmensen die veel korte afstanden rijden.

Als uitgever van dit zakenblad is het niet vanzelfsprekend om zelf een auto te testen.

We geven liever u als lezer de gelegenheid om uw mening te ventileren. Maar de Twizy kon ik gewoon niet weerstaan. Ik heb bewondering voor de lef van Renault om met een dergelijk voertuig op de markt te komen. Ze hanteren de slogan ‘Drive the Change’ en dat is wat je met de Twizy ook daadwerkelijk doet. Het begint al met instappen. De portieren scharnieren omhoog in plaats van naar buiten. Dit ziet er leuk uit, maar is tevens erg praktisch met parkeren in de binnenstad.

Rijden in de Twizy is eenvoudig. Er zitten twee knoppen in: vooruit en achteruit. Meer niet! Als je beide knoppen tegelijk indrukt dan staat de motor in zijn vrij. Verder zit er standaard een automatisch versnellingsbakje in dat zijn werk prima doet.

Ik heb met de Twizy eerst even wat rond getourd in en om de binnenstad van Zwolle.

Wauw, wat heb je een bekijks en wat krijg je veel opgestoken duimen. En dan vooral

70

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

van oprecht enthousiasme. De Twizy maakt je vanzelf tot een vrolijk mens. Het leuke is dat je het stadsleven ook echt beleeft omdat de Twizy geen ramen heeft in de portieren.

Deze zijn dus grotendeels open. Je kunt hier wel speciale zijraampjes voor krijgen om iets meer comfort te hebben. Vooral in de winter is dat wel een aanrader.

Als je denkt dat de Twizy maar een kinderachtig autootje is, dan heb je het mis. Hij kan prima meekomen in het stadverkeer en haalt een snelheid van maximaal 80 kilometer per uur. Door zijn lichte gewicht is hij rap op snelheid en heb je het gevoel dat je je vliegensvlug door het verkeer beweegt.

Tja, hij is natuurlijk elektrisch en daar heb ik geen beste ervaringen mee. Meestal is de actieradius een stuk beperkter dan de fabrikant opgeeft. Maar de Twizy laat permanent zien hoeveel kilometers je nog kunt sturen. En mijn teller stond na anderhalf uur rijden nog altijd op 65 kilometer. Dat viel mij zeker niet tegen.

Renault liet top DJ David Guetta de Twizy introduceren op de autosalon van Parijs.

Daarmee geeft Renault aan dat men zich richt op hippe mensen. Maar ik zie volop kansen want: Wie kan er niet in rijden?

Makelaars, winkeliers, reclamemakers, zzp-ers, secretaresses, internetjongens, junior accountants… maar het is ook een auto die je er als bedrijf collectief goed bij kunt gebruiken voor gezamenlijk gebruik. Voor het geld hoef je het niet te laten. Met een prijs van circa 7.000,- is het een koopje.

Hiervan kun je nog de helft aftrekken voor allerhande subsidies en verder heb je geen bijtelling, wegenbelasting en brandstofkosten.

Ik zou zeggen, ga zelf eens een rondje proefrijden in de Twizy. Laat je door Autobedrijf Oving informeren over de eigenschappen van dit unieke voertuig. Maar pas op!..

Voor je het weet ben je verkocht. n

Testverslag van: Remco Voorn Bedrijfsnaam: Business Company www.businessontmoetbusiness.nl

AUTOTESTDAG

IVECO EuroCargo:

Een visitekaartje voor onze wasserij Net buiten het vestingstadje Elburg is Wasserij Elburg gevestigd. Het bedrijf is al langer Iveco klant en rijdt vanuit Elburg met 3 auto’s door Nederland. De vorige Iveco Cargo was vanwege de euro 3 norm niet langer geschikt om onze klanten in de binnensteden te bezoeken.

En dus moest er vervanging komen.

Wasserij Elburg vertelt over het oriëntatieproces dat vooraf ging aan de aankoop van een nieuwe Iveco EuroCargo, waarmee het bedrijf aanwezig was op de bedrijfswagentestdag.

Chauffeur Martin werd in het aankoopproces betrokken en wilde vooral meer cabineruimte vanwege zijn lichaamslengte. Daarom werden diverse merken getest, aldus directeur Theo Verweij.

“Toch voelde het niet goed. Na jaren tevreden te zijn over de relatie met Vika in Hattemerbroek vonden we het oriëntatieproces toch aanvoelen als ‘vreemdgaan’. Dus hebben we Joop Raggers gebeld of hij een passende oplossing voor onze wensen kon bieden. Een testwagen met slaapcabine werd snel geregeld bij een collega. En daar hebben we twee dagen mee gereden. Bij de eerste kennismaking viel gelijk op dat niets meer hetzelfde was als bij onze oude Iveco. Dat voelde goed, terwijl we nog geen kilometer gereden hadden.

Gebruiksgemak is een sleutelwoord.

Zoals de automaat met de drie legoblokjes D, N en R erop. Een kwestie van het juiste knopje indrukken en rijden maar.

Hij schakelt vloeiend over en bij afremmen kun je gelijk terugschakelen, zodat je vlot door kan rijden bij bijvoorbeeld

rotondes. Met zijn lengte van 10 meter en korte draaicirkel kunnen we prima de stad doorkomen. En met zijn 220 pk heeft hij genoeg power als we met 30 volle containers was door het land rijden. Al met al is het een stoer uitziende auto die fijn rijdt en zit. Er komt binnenkort nog reclamebelettering op zodat het een mooi visitekaartje voor onze wasserij en voor Vika is. Binnenkort komt er via Vika ook weer een nieuwe Turbo Daily bij hebben we ons wagenpark voor de komende jaren weer helemaal op orde.

De keuze voor Vika is vooral ingegeven door de goede service en het vakmanschap. Waarom zou je als de relatie en de auto’s goed zijn nog ‘vreemdgaan’. n

Testverslag van: Theo Verweij Bedrijfsnaam: Wasserij Elburg www.wwas.nl

71

Nu verkrijgbaar kalender 2013

e12

Twaalf stoere vrouwelijke Zwolse ondernemers laten voor het goede doel hun meest vrouwelijke kant zien!

De volledige opbrengst van deze kalender gaat naar deze vier goede doelen:

De twaalf dames, maar ook de fotograaf, styliste, kapster, visagistes, vormgevers, drukker en vele anderen hebben geheel vrijwillig meegewerkt aan deze kalender.

Kijk voor de verkooppunten op www.ikheblefzwolle.nl

internationalisering

PPM Oost: participeren in denken en doen

Risicokapitaal voor jonge en innovatieve ondernemers Tekst Erik Endlich

Participatiemaatschappij Oost Nederland – kortweg: PPM Oost – ondersteunt Overijsselse en Gelderse ondernemers met risicokapitaal. Natuurlijk niet zomaar en aan willekeurig welke onderneming. Nee: beginnende, innovatieve bedrijven die bijdragen aan de regionale economie en een steuntje in de rug kunnen gebruiken komen in beginsel in aanmerking. PPM Oost-directeur Marius Prins preciseert de voorwaarden en houdt een warm pleidooi voor de innoverende ondernemer. kan PPM Oost de helpende hand bieden: wij zijn bereid om een wat hoger risicoprofiel te accepteren, al is het niet zo dat wij tegen een gunstiger tarief geld verstrekken dan de private investeerder.

Maar als ondernemers durven en doen, durven en doen wij zeker mee! Wij slaan dikwijls een brug naar privaat kapitaal, wat betekent dat wij in bepaalde gevallen samen met banken en andere investeerders financiële ondersteuning bieden.’

PPM Oost-directeur Marius Prins

Kansrijk, innovatief & jong

Marius Prins is een onverbeterlijke optimist als het gaat om de kansen van ondernemers: hij is naar eigen zeggen niet een type dat snel bij de pakken neerzit, zelfs in dit economisch moeizame tijdsgewricht. “Tuurlijk word ook ik wel eens moedeloos van de crisis. Maar het hoofd in de schoot leggen heeft nooit ergens toe geleid. Ik ben er van overtuigd dat er nog genoeg kansen zijn voor ondernemers, mits ze bereid zijn die te zoeken. Dat

74

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

betekent dikwijls: innoveren. Daarmee praten we vanzelf ook over investeren, want een innovatief product ontwikkelen is één ding, het vermarkten iets heel anders. De ondernemer kan dan aankloppen bij de banken of proberen om in aanmerking te komen voor een subsidie.

Maar banken zijn, zoals u weet, niet meer zo vlot om risicodragend kapitaal te verstrekken. Daarbij is de subsidiekraan enigszins dichtgedraaid. In die gevallen

De financiering die PPM Oost kan bieden bestaat uit publieke gelden, aangezien dat afkomstig is van de provincies Gelderland en Overijssel. De risicodragende financiering wordt aangeboden in de vorm van aandelenkapitaal, eventueel in combinatie met een achtergestelde lening. De investeringsbedragen liggen tussen de € 100.000,- en maximaal € 2.500.000,-.

Er worden vanzelfsprekend voorwaarden gesteld aan de ondernemers die in aanmerking willen komen voor risicodragend kapitaal van PPM Oost. Marius Prins licht toe: “In beginsel komen in Overijssel ondernemingen in aanmerking die actief zijn in Life Sciences & Health, in High Tech en Kunststoffen…. Het moet gaan om ondernemingen die kansrijk, innovatief en jong zijn en de regionale economie versterken of kunnen versterken.

Hoewel wij in toenemende mate onze diensten verlenen aan reeds langer bestaande ondernemingen die op genoemde terreinen actief zijn. In ieder geval worden bedoelde ondernemingen uitdrukkelijk verzocht om zich via onze site te melden.” Dan is het zaak om een teaser en een businessplan te schrijven en om je te presenteren met een pitch. Dat blijkt niet altijd mee te vallen weet Prins: “Amerikanen kunnen dat goed: in korte tijd hun onderneming presenteren, dat krijgen ze met de paplepel ingegoten.

Daar mankeert het nog wel eens aan bij ondernemingen die weliswaar een prachtig innovatief product op de markt brengen en veel kennis van zaken hebben, maar zichzelf niet kunnen verkopen. Wij zitten echt niet te wachten op businessplannen van honderden pagina’s…

Marketing is een kunst die niet iedere ondernemer beheerst.”

Tromgeroffel PPM Oost biedt daarom op zijn site downloads aan voor een teaser, pitch en businessplan, waarmee de hiervoor bedoelde ondernemers aan de slag kunnen. Dat daarmee een financiële injectie is geregeld staat allerminst vast Marius Prins helpt ons uit de droom: “Wij krijgen jaarlijks ruim 500 verzoeken, 10 tot 15 procent van de aanvragen wordt uiteindelijk gehonoreerd en komt dus voor durffinanciering in aanmerking. Eerst na drie tot zes maanden weet de aanvrager waar hij aan toe is. In ieder geval zal één van onze investmentmanagers de ondernemer te woord staan en tijdens het traject bijstaan.

Maar ook de 85% van de ondernemin-

gen die niet in aanmerking komt voor een investering van PPM Oost helpen wij verder. Denk aan netwerken van ondernemers en commissarissen die wij kennen en de toegang tot kennisinstellingen die wij kunnen bieden. Wij vinden zo nodig een branchegenoot met wie de ondernemer kan samenwerken.

Ondernemers die durven en doen vinden PPM Oost aan hun zijde

Die kunnen elkaar enorm versterken.Bij beginnende ondernemers zetten wij in op intensieve begeleiding en coaching.

We hebben een enthousiast team van zo’n 20 medewerkers dat over veel ervaring en expertise beschikt. Zo nodig maken we gebruik van de kennis en kunde van onze collega’s van Oost NV. Daar houden ze zich onder meer bezig met internationalisering, heel goed voor deze regio.

Een en ander neemt natuurlijk niet weg dat ondernemers hun eigen weg vinden naar Kennispoorten en –parken: ik zou ze absoluut aanraden daarvan gebruik te maken. En als ik ze nog wat mag meegeven: weet als ondernemer wat je propositie is en laat met tromgeroffel weten waar je goed in bent.”

Een goede partner Wanneer risicodragend kapitaal door PPM Oost wordt verstrekt, betekent dat automatisch dat de betreffende ondernemer goed geadviseerd en begeleid wordt in het verdere traject. De suggestie dat er wellicht sprake is van een soort onderbewindstelling wordt door Prins resoluut van tafel geveegd: “Nee, ik heb niet de indruk dat de betreffende ondernemers dat zo ervaren. Als wij in een bedrijf gaan participeren verwerven wij een minderheidsaandeel van de aandelen. We gaan vanzelfsprekend niet op de stoel van de ondernemer zitten, maar we willen wel betrokken worden bij alle belangrijke beslissingen. Men moet ons zien als een goede partner. Alles wordt van tevoren vastgelegd in contracten: de start moet goed zijn. We streven naar een exit na vijf tot zeven jaar.”

Onlangs hield PPM Oost een klantenwaarderingsonderzoek. “Wij kwamen er met een dikke voldoende uit. Opvallend was, dat ook bedrijven die geen kapitaalinjectie van ons kregen tevreden waren over de begeleiding en coaching die wij hun gegeven hebben. Dan hebben wij het goed gedaan, toch?” n

PPM Oost Enschede, “Ondernemingshuis Twente” Hengelosestraat 585, 7521 AG Enschede – 053 8516851 info@ppmoost.nl – www.ppmoost.nl

75

BUSINESS

Arko van Brakel

‘Nederland moet weer gaan dromen’ BUSINESS NATIONAAL

I

Profiel

Het vallen en opstaan van Arko van Brakel

‘Door te ondernemen, kom ik tot de beste versie van mijzelf’ TEKST MART RIENSTRA

Arko van Brakel is de opvolger van Harry Starren als directeur van De Baak. Hij maakte in de afgelopen decennia naam als entrepreneur, auteur en spreker. Voor velen is Van Brakel het ultieme boegbeeld van ondernemerschap. Alleen daarom al lijkt de 44-jarige de juiste man op de juiste plek. Hoewel hij aanvankelijk twijfelde over zijn nieuwe functie is Van Brakel nu blij, gemotiveerd en vol ideeën. Vooral over Nederland als ondernemersland. ‘We moeten weg uit onze comfortzone, terug naar wie we zijn en wat we willen. Terug naar onze dromen: Nederland ondernemersland.’

Ondernemerschap is een manier van leven.

Dat is de volle overtuiging van Arko van Brakel. Na baantjes als bedrijfsleider en hotelrecensent startte hij ooit internetprovider EuroNet, om het na enkele jaren met veel winst te verkopen aan Wanadoo.

Van Brakel was amper 30 en financieel onafhankelijk. Maar de entrepreneur kon niet stilzitten en zette het internet-opleidingsbedrijf PuntEDU op. Alweer een voltreffer, zoals hij ook verwachtte met Jamby te cashen. Maar deze voorloper van YouTube was echt te vroeg en spatte na een kortstondig leven uit elkaar. In 2000, tijdens een workshop in Den Bosch was het even ‘over en sluiten’ voor de toen 31-jarige Van Brakel. Hij zakte in elkaar en had een burn-out.

Waardevolle footprint Het duurde enige tijd voordat inspiratie weer vat op hem kreeg. Dat gebeurde na een training van de Amerikaanse managementgoeroe Anthony Robbins. ‘Ik kreeg daar een beslissend inzicht over mijzelf: dat ondernemerschap voor mij een levensvoorwaarde is. Door te ondernemen, kom ik tot de beste versie van mijzelf. En dat is wat ik wil, alleen dan kan ik straks een waardevolle footprint achterlaten. Niet vanuit de behoefte mij te bewijzen, wel vanuit de wens dat het er allemaal toe gedaan heeft.

II

BUSINESS NATIONAAL

Dat ik voor bepaalde mensen een inspirerend voorbeeld ben geweest, een steuntje in de rug.’

Als je Van Brakel zo hoort praten, is het nauwelijks verbazingwekkend dat juist hij nu de scepter zwaait over een opleidingsinstituut dat zo graag leading wil zijn in ondernemerschap en leiderschap. Toch twijfelde hij sterk toen hij door het bestuur van De Baak uitgenodigd werd te komen praten over de opvolging van Harry Starren. ‘Ik vond het een groot compliment, maar had op voorhand al besloten beleefd voor de eer te bedanken. Waarom zou ik dit gaan doen? Ik was druk, succesvol en deed mijn ding lekker op mijn manier.’

Zekerheid en faalangst Maar wat knelde, was zijn missie. ‘Ik heb ooit besloten van Nederland het meest ondernemende land ter wereld te maken.

Vanuit deze nieuwe positie is de kans van slagen een stuk groter.’ En dus is hij sinds 1 september de opvolger van een man die jarenlang zijn stempel drukte op De Baak en ‘inspirerend Nederland’. ‘Los van de vele overeenkomsten zijn er ook verschillen tussen Harry en mij. Ik ben en voel mij echt een ondernemer, heb bedrijven gehad, ben succesvol geweest, maar ben ook bijna al mijn geld kwijtgeraakt. Dat alles heeft mij gevormd, van daaruit handel ik en sta

ik voor ondernemerschap en leiderschap in Nederland.’ En dat lijkt nodig, want ons land bevindt zich in een crisis. Toch?

‘Crisis is een zwaar woord. Zo slecht hebben we het niet, tenminste niet financieel.

We rijden nog steeds in nieuwe auto’s en trekken er in de herfstvakantie weer massaal op uit.’ Waar de schoen wel wringt is het gebrek aan lef en initiatief. ‘Dat komt door een combinatie van zekerheid en faalangst. Zolang we niet met de rug tegen de muur staan, kiezen we voor continuïteit in plaats van in beweging te komen. Dat heeft ook te maken met het feit dat “falen” in onze samenleving een negatieve connotatie heeft. Ten onrechte, dat zeker. Ik heb juist ontzettend veel geleerd van mijn flops.

In die zin wordt het tijd om milder te reageren op initiatieven die niet meteen een succes worden. Daarom ben ik zo blij met de Fenix Award; een prijs voor ondernemers die na hun faillissement een nieuw bedrijf zijn begonnen en dus uit de as herrezen zijn. Dat stimuleert, want ondernemerschap is echt een kwestie van vallen en een keer extra opstaan.’

Authentieke vent Naast op ondernemerschap richt Van Brakel namens De Baak zijn pijlen op leiderschap. Ook op dat punt wijzigt het beeld snel. ‘Internet heeft de wereld

veranderd en transparant gemaakt. Informatie is nu voor iedereen toegankelijk. Het gaat er dus niet meer om wie de informatie in bezit heeft maar wie deze het beste kan duiden.’ Voorbeelden van moderne leiders die richting geven aan data en op basis daarvan een beweging in gang zetten, zijn er voldoende. Op micro- en macroniveau.

‘Ook in de politiek zie ik ze, zoals Diederik Samsom onlangs naar voren is gestapt. Een authentieke vent die ergens voor staat en vertrouwen uitstraalt. Hetzelfde geldt voor Mark Rutte; beide kerels handelen vanuit hun intrinsieke respect voor mensen en “leven hun visie”.’

Ook in het bedrijfsleven komt hij geloofwaardige leiders tegen. ‘Mensen die zuiver zijn, een idee hebben over waar het met de wereld naar toe moet en daaraan vast houden, ongeacht wat anderen er van denken.’ Is Van Brakel zelf ook zo’n leider? ‘Ik voel mij eerder een inspirator.

Mijn kracht zit in het mensen raken, aan het denken zetten en enthousiasmeren.

Bijvoorbeeld voor een gezond leven.

Ik geloof in een gezond lichaam, een gezonde geest en het resultaat ervan: vitaliteit. Nederland moet vitaler worden, dat is voor mij bijna een religieuze overtuiging. Als we daar in slagen, komen we vanzelf meer in beweging; letterlijk en figuurlijk. Wat dat betreft zie ik graag de Olympische Spelen in 2028 naar ons land komen. Als je ziet wat de impact is van sport en topsporters op kinderen, dat is onvoorstelbaar. Zo’n Usain Bolt is fenomenaal; in zijn eentje zorgt hij ervoor dat overal in de wereld jongens en meisjes aan atletiek gaan doen, in beweging komen.

Over leiders gesproken… Alleen jammer dat hij geen Nederlander is.’

‘Ik heb ontzettend veel geleerd van mijn flops.’

BUSINESS NATIONAAL

III

BedriJfsProfiel

Meer controle over je bedrijf

Kennis en inzicht zijn sleutels tot succes OXplus Management Consultancy helpt (inter) nationale bedrijven zoals de NS, Boskalis en Siemens met het automatiseren en optimaliseren van hun businessprocessen. ‘Wij brengen risico’s, kosten, verliezen en prestaties in kaart.

Hierdoor wordt de business van een bedrijf voorspelbaar, transparant en meetbaar. Kennis en inzicht zijn de sleutels tot succes,’ aldus managing director Henri Snijders.

Samen met compagnon Richard van Dongen richtte Snijders in 2010 OXplus op. Beide heren hebben een jarenlange ervaring op het gebied van onderhoud- en servicemanagement, waarbij de focus ligt op facility management en rolling stock. Van Dongen: ‘Het managen van infrastructuur en doorstromingen, verhoogde veiligheidseisen, kwalitatief onderhoud en betrouwbaarheid spelen in beide specialisaties een grote rol. Als er bijvoorbeeld onverwacht een installatie of trein uitvalt, heeft dit vaak enorme financiële gevolgen voor onze klanten.’ Op het gebied van rollend materieel mag OXplus zich inmiddels expert noemen. ‘Vanuit de hele wereld worden we ingevlogen om onze kennis en kunde op het gebied van rolling stock te delen,’ aldus Snijders.

Enterprise Asset Management System

Eén van de beschikbare tools voor het efficiënt beheren van activa zijn de Enterprise Asset Management (MAXIMO)- en Facility Management (TRIRIGA) Systemen. Snijders: ‘Dit zijn geavanceerde IT-systemen voor het onderhoud van bedrijfsmiddelen, gebouwen en voertuigen. Het helpt de inkoop- en voorraadkosten te verlagen en de bezettingsgraad te verhogen. Tegelijkertijd wordt de productiviteit van de medewerkers verhoogd en de levensduur van complexe en dure activa gemaximaliseerd. Hierdoor kan de winst worden vergroot.’ Voor de technische inrichting werkt OXplus samen met een aantal vaste partners (waaronder IBM), waardoor zij zich volledig op de bedrijfsvoering en procesverbetering kan richten. ‘Wij bieden in het hele traject begeleiding en ondersteuning: van advisering en analyse tot en met de implementatie,’ aldus Van Dongen.

Richard van Dongen en Henri Snijders

Vertaalslag

OXplus maakt de vertaalslag van doelstellingen naar actie op de werkvloer. Van Dongen: ‘Het communiceren met een directeur gaat ons net zo makkelijk af als met een servicemonteur. Alle tien de leden van het OXplus-team hebben hun sporen verdiend in de industrie waarbinnen zij werkzaam zijn. Hierdoor weten onze professionals als geen ander welke problemen er zich kunnen voordoen en hoe men hierop moet anticiperen. Daarnaast is ons team bereid om een stap extra te zetten en eigenaar te worden van het probleem van de klant. We willen geen uren, maar het verschil maken.’  oXplus Postelstraat 59 5211 DX ‘s-Hertogenbosch T Richard van Dongen: 06-54793897 Henri Snijders: 06-53501905 E info@oxplus.com I www.oxplus.com @OXplus

BUSINESS NATIONAAL

V

Trends

Nederland maakt kennis met de ESCo

Geen tovermiddel, wel zeer kansrijk TEKST HANS HAJÉE

wind dat wellicht onvoldoende aanleiding was om te onderzoeken of installaties beter en goedkoper zouden kunnen.’

Doorbraak

Om ze tijdsbestendig te maken, moeten plannen bij een ESCo goed doordacht zijn.

In sommige landen is het een vertrouwd instrument, maar Nederland is voor de Energy Service Company nog vrijwel onontgonnen terrein. Het gaat om een contractvorm waarbij de eigenaar of gebruiker van een gebouw de energievoorziening uitbesteedt aan een externe partij. Deze partner – de ESCo – neemt installaties, energiebeheer en -management over. Op basis van een meerjarig prestatiecontract wordt de integrale energiedienstverlening teruggeleverd aan de opdrachtgever.

Onbemind Een ESCo kent geen vaste vorm. Het is meestal een consortium van een aantal technische bedrijven en een financier.

De uitvoering van de installaties en andere

VI

BUSINESS NATIONAAL

afspraken zoals financiering en looptijd is maatwerk, afhankelijk van de aard van het object en de eisen en wensen van de eigenaar/gebruiker. Met een ESCo kunnen gebouwen zuiniger worden gemaakt zonder dat het een meerinvestering vergt van de opdrachtgever. De energiebesparende maatregelen worden terugverdiend door een lagere energierekening. De voordelen van een ESCo zijn dus evident. Waarom zijn ze nog geen gemeengoed in Nederland?

‘Onbekend maakt onbemind,’ stelt Harry Sterk, voorzitter van ESCoNetwerk.nl.

‘Deels hangt het samen met het feit dat in landen als Duitsland al jarenlang veel meer nadruk ligt op duurzaamheid en groene energie. Dat levert een vruchtbare voedingsbodem op voor ESCo’s. Ook ging het ons tot voor kort economisch zo voor de

Die drijfveren zijn er nu wel. ‘Hoe wrang het ook klinkt, voor ESCo’s kan de crisis een doorbraak in Nederland betekenen.

Door de geldkrapte neemt bij zowel publieke als private partijen het animo toe voor alternatieven waarbij de kwaliteit op peil blijft en de kosten dalen.’ Ook ziet Sterk een toenemende concentratie op kerntaken. ‘Steeds meer organisaties stellen zich de vraag of het aanleggen, onderhouden en exploiteren van installaties wel tot hun core business behoort.’

In samenhang daarmee vindt besluitvorming over installaties en energievoorziening hoger in de organisatie plaats.

‘Voorheen was dat veelal de verantwoordelijkheid van het facilitair management of technische dienst. Nu zien organisaties het als een strategisch onderdeel van het huisvestingsvraagstuk. Integrale uitbesteding is steeds vaker een optie, want hierdoor komen meer middelen en menskracht beschikbaar voor de kerntaken.’

Langjarige verbindingen Een ESCo is ook een manier om de energievoorziening integraal te verduurzamen en zo invulling te geven aan de maatschappelijke verantwoordelijkheid.

‘Verder past de samenwerkingsvorm naadloos in het streven van steeds meer organisaties om duurzamer met hun toeleveranciers om te gaan. Een relatie waarin het alleen draait om de laagste prijs en leveranciers na een opdracht zo snel mogelijk de deur weer achter zich

Met een Energy Service Company (ESCo) kunnen opdrachtgevers zonder extra kosten hun pand verduurzamen en het energieverbruik beperken. De opdrachtnemer financiert en managet de energie-installaties in ruil voor een langjarige prestatievergoeding. Opdrachtgevers hebben minder vermogensbeslag, geen verrassingen en kunnen zich focussen op kerntaken, opdrachtnemers profiteren van een stabiele cashflow. Al levert niet elk object een geschikte business case op, de verwachtingen rond ESCo’s zijn hooggespannen. ‘Alle voorwaarden voor een snelle opmars zijn aanwezig.’

dichttrekken, heeft amper meerwaarde.

Daarom wordt meer en meer gezocht naar langjarige verbindingen waarbij leveranciers de verantwoordelijkheid voor de installaties en het functioneren ervan overnemen, inclusief een prestatieprikkel.

De expertise van marktpartijen wordt in een vroeg stadium aangesproken en de samenwerking heeft een lange horizon.

Een ESCo waarbij plannen goed doordacht moeten zijn om ze tijdsbestendig te maken, is dus een schoolvoorbeeld van professioneel opdrachtgever- en opdrachtnemerschap. Alle partijen worden gedwongen tot dieper nadenken en worden er dus beter van.’

dat de belangstelling voor PPS en dus ook ESCo’s sterk toeneemt.’

GEEN PROMOTIETEAM

IJzersterke trigger

Het ESCo-netwerk ging op 17 september officieel van start en komt voort uit het al langer bestaande PPS Netwerk Nederland. Ruim twintig organisaties werken samen om meer bekendheid te geven aan de nieuwe samenwerkingsvorm.

‘Naast marktpartijen als installateurs, financiers en adviseurs maken ook publieke opdrachtgevers deel uit van het netwerk,’ verduidelijkt Sterk.

‘Agentschap NL is een strategische partner en ook de Rijksgebouwendienst onderkent het belang van ESCo’s.’ De directeur benadrukt dat het nieuwe netwerk geen promotieteam is. ‘Ons belangrijkste doel is om samen met gebruikers wederzijdse kansen te identificeren en te benutten.

We zoeken naar gemeenschappelijke waarde en brengen proposities is kaart. Er kan relatief eenvoudig inzichtelijk worden gemaakt of een object zich leent voor een ESCo. Daar helpen wij bij, onder meer door een quick scan, een databank met voorbeelden, seminars en workshops.’ Meer informatie via www.esconetwerk.nl.

Ondanks alle voordelen waarschuwt Sterk voor teveel euforie. ‘Een ESCo is geen tovermiddel. Als geen passende business case voorligt of onvoldoende middelen of zekerheden beschikbaar zijn, is het geen reëel alternatief. Ook de interne organisatie speelt een rol. Het is goed mogelijk dat een partij uit strategische overwegingen installaties zelf wil beheren, al kan een derde partij dat efficiënter en goedkoper. Ook in zo’n geval is een ESCo geen optie.’

Rotterdamse pilot Rotterdam beet in Nederland het spits af met een ESCo voor het verduurzamen van negen gemeentelijke zwembaden. Dit levert jaarlijks bijna 2.000 ton minder CO2-uitstoot op en zorgt voor een verhoging van de water- en luchtkwaliteit.

De pilot moet leiden tot 34% besparing op de energiekosten, wat neerkomt op een bedrag van 3,4 miljoen euro.

Een ESCo is geschikt voor alle objecten met grote installaties zoals ziekenhuizen, scholen en verzorgingshuizen. In tegenstelling tot een PPS kunnen ook private opdrachtgevers gebruik maken van de nieuwe samenwerkingsvorm. De verwachting is wel dat overheden er erg warm voor zullen lopen. ‘Decentrale overheden krijgen waarschijnlijk te maken met de Wet Houdbaarheid Overheids-financiën, waardoor het lastiger wordt grote projecten zelf te financieren of ineens grote afschrijvingen op projecten te doen. Je merkt mede daardoor

Alle voorwaarden voor een snelle opmars zijn aanwezig

Maar dat na Rotterdam veel ESCo’s zullen volgen, leidt volgens Sterk geen twijfel. ‘Het uitgangspunt – geld besparen met behoud of zelfs verbetering van kwaliteit, inclusief integrale verduurzaming van de installaties – blijft een ijzersterke trigger.

De potentiële markt is enorm en de tijd is rijp, mede door de economische situatie.

Dat de startbijeenkomst van het ESConetwerk binnen twee dagen overtekend was, onderstreept dit eens te meer.’

BUSINESS NATIONAAL

VII

liTerATUUr BENEDICTIJNS LEIDERSCHAP

HEBBES!

PAARS MANAGEMENT

Door Adriaan Oomen

Door Lou Van Beirendonck

Cultuurhistoricus en trainer Yvonne Nieuwenhuijs geeft inzicht in het leiderschap van Benedictus van Nursia, een monnik die bijna 15 eeuwen geleden leefde. Hij leerde zichzelf kennen, vond zijn weg en inspireerde vervolgens anderen om datzelfde te doen.

Daartoe stelde hij een handleiding op voor het gezamenlijke kloosterleven, de regel van Benedictus. Een van de onderdelen: een strikt ritme van acht uur bidden, werken en slapen. De regel vormde de grondslag voor de orde der Benedictijnen die zich in korte tijd over Europa verspreidde.

Nieuwenhuijs kenschetst Benedictus als een authentiek leider met een groot inzicht in de menselijke aard. Een eigenschap die ook voor hedendaagse leiders onmisbaar is. Benedictijns Leiderschap maakt de Benedictijnse regel inzichtelijk, zodat de lezers die in hun eigen situatie kunnen toepassen.

Er zijn maar een paar Apple’s, stelt Adriaan Oomen in Hebbes!: bedrijven met zoveel kracht en macht dat zij primair van zichzelf kunnen uitgaan. Maar dit zijn witte raven.

Gewone ondernemende stervelingen redden het zeker niet met deze benadering.

Marktgericht positioneren is voor hen de enige manier om succesvol te zijn. Ofwel: stel de klant bij alles wat je doet centraal. Daarom vindt Oomen dat de unique selling points vaak overgewaardeerd worden. Hij ziet dat zelfs als een achterhaalde marketingtheorie. Want al zijn USP’s belangrijk, doorslaggevend is de UBP, de unique buying proposition: wat en waarom willen klanten kopen? Om daar inzicht in te krijgen, draait het volgens Oomen om de 3 B’s: behoefte, belofte en bewijs. Die helpen om uit te vinden en vervolgens duidelijk te maken waarom klanten voor jou moeten kiezen en niet voor een ander.

Een paars kabinet zit er – hoogstwaarschijnlijk – niet in. Wel breekt Lou Van Beirendonck een lans voor paars management. Een mix van blauw en rood, waarbij de eerste kleur staat voor de missie van een organisatie.

Rood management daarentegen stelt mensen en hun talenten centraal. Om dit potentiële spanningsveld tot een harmonisch samenspel te maken, is volgens Van Beirendonck ander peoplemanagement nodig, een ander HRM. Grote uitdaging daarbij is de vergrijzing, waardoor schaarste aan geschikte medewerkers in de toekomst onvermijdelijk lijkt. Het is dus cruciaal om de bedrijfsmissie in overeenstemming te brengen met de passie van de werknemers. De auteur geeft inzichten en tips die moeten leiden tot een symbiose van organisatie- en mensgericht management, vanaf werving en selectie tot het moment dat een medewerker afscheid neemt.

176 pag. ISBN 978-90-2590-164-6.

Prijs € 19,95. Uitgeverij Ten Have.

144 pag. ISBN 978-90-5261-942-2.

Prijs € 24,95. Sdu Uitgevers.

167 pag. ISBN 978-90-7743-256-3.

Prijs € 16,99. Scriptum.

Door Yvonne Nieuwenhuijs

DE KRACHT VAN DUURZAAM VERANDEREN Door Anne-Marie Rakhorst Anne-Marie Rakhorst is al jarenlang een warm pleitbezorgster voor duurzaam ondernemen. Zij is ervan overtuigd dat het lineaire groeimodel plaats zal maken voor een circulaire economie. Organisaties die zich aan weten te passen aan de veranderde eisen plukken daar de vruchten van door loyalere stakeholders en meer rendement. De kracht van duurzaam veranderen is het vierde boek van de voormalig zakenvrouw van het jaar. Met deze uitgave wil ze organisaties opnieuw inspireren en helpen bij verduurzaming. Goed voorbeeld doet goed volgen. Daarom bevat het boek veel voorbeelden, oplossingen en best practices. Rakhorst sprak daartoe met een groot aantal kopstukken van bedrijven, overheden, maatschappelijke organisaties en politiek in binnen- en buitenland. Onder meer Desso, DSM, Marks & Spencer en Unilever geven een kijkje in de keuken en laten zien hoe zij het duurzame verschil willen maken.

232 pag. ISBN 978-90-5594-224-4. Prijs € 29,95. Search Knowledge/Scriptum.

VIII

BUSINESS NATIONAAL

Your global translation partner www.companytranslations.nl

Zoekt u ondernemingskansen?

Wilt u een eigen onderneming starten? Of bent u een ondernemer die de bakens wil verzetten? Wilt u een vliegende start maken en niet het wiel opnieuw uitvinden? Denk dan eens aan franchise. Als ondernemer wilt u graag verzekerd zijn van een marktpotentieel waarmee u een succesvolle organisatie kunt opbouwen. Repay Payroll kan u dat bieden. Payrolling is namelijk een markt met explosieve groeikansen. Het is een van de weinige branches met dit uitzonderlijk gunstige perspectief.

Wat is Payrolling?

Dankzij payrolling kan een bedrijf zijn loonadministratie en het juridisch werkgeverschap overdragen aan een payrollorganisatie. Een ideale formule. Toch is slechts 2% van de beroepsbevolking in dienst van een payrollorganisatie. Dat aandeel zal substantieel groeien, want verantwoord ondernemen is meer dan een goed HR-beleid. Het vergt ook een goede risicobeheersing. En dat is waar franchisenemers van Repay Payroll bedrijven in ondersteunen. Zeker voor starters en het MKB, waar het aantrekken van medewerkers vaak moeilijke beslissingen zijn, is payrolling de ideale manier om een flexibele schil van arbeidskrachten op te bouwen.

Wie is Repay Payroll?

Repay Payroll biedt sinds 2005 payrolldiensten aan in het MKB. Met meer dan 7 jaar ervaring in het payrollvak zijn wij uitgegroeid tot marktleider. Met een landelijk netwerk van franchisenemers kunnen wij deze marktpositie versterken en uitbreiden, waardoor wij de beste

prijskwaliteitverhouding bieden en de concurrentie op ruime afstand houden.

De formule van Repay Payroll Als franchisenemer van Repay Payroll kunt u uw commerciële talenten maximaal inzetten voor het werven en onderhouden van relaties. Wij ondersteunen u daarbij met een uitgebreid opleidingsprogramma, zodat u verzekerd bent van de nodige kennis en vaardigheden om uw marktgebied te bedienen. Maar dat is nog niet alles, want al uw backofficewerkzaamheden worden verzorgd door Noad Service Center. Dit is een onderdeel van Royal NOAD, de franchisegever van Repay Payroll.

Uw investering voor de opstart van deze franchiseformule met uitstekende rendementsvooruitzichten bedraagt 50.000 euro en zal zich ruimschoots terugverdienen.

Franchisenemers Renee de Gruijter (Den Haag) en Jeff Hudig (Breda)

organisaties. Zij hebben een HBO werk- en denkniveau, wonen in de regio en kennen de taal en handelscultuur van hun potentiële relaties. Kennis van HRM is meegenomen, maar niet noodzakelijk.

Bent u geïnteresseerd? Kijk dan eens op www.noadfranchise.com of neem contact op met Jaap Sanders van Well via 08800 21650, hij vertelt u graag meer.

Wat maakt een franchisenemer van Repay Payroll succesvol?

Onze franchisenemers zijn gedreven ondernemers die graag netwerken en die oprecht geïnteresseerd zijn in mensen en

w w w . r e p a y p a y r o l l . n l

case

Rijksgebouwendienst bestaat 90 jaar

Trendsetter in dynamische markt TEKST CEES LOUWERS

De Rijksgebouwendienst is al 90 jaar verantwoordelijk voor de huisvesting van de rijksoverheid. En een belangrijke speler op de landelijke vastgoedmarkt, met in een gemeente als Den Haag zelfs een dominante rol. De dienst neemt haar verantwoordelijkheid als trendsetter op het gebied van duurzaamheid en nieuwe samenwerkingsvormen serieus.

De Rijksgebouwendienst (Rgd) viel tot voor kort onder het ministerie van VROM, maar maakt sinds 2011 deel uit van Binnenlandse Zaken. Een eeuwfeest in de huidige vorm zit er niet in.

Samen met het Rijksvastgoed- en Ontwikkelingsbedrijf wordt een fusie voorbereid. De nieuwe organisatie zal opereren onder de naam Rijksvastgoedbedrijf.

Flexibele portefeuille

De wintertuin van het gerenoveerde ministerie van Financiën, de eerste PPS voor rijkshuisvesting in Nederland.

X

BUSINESS NATIONAAL

De vastgoedportefeuille van de Rgd bestaat voor 60% uit kantoren: ministeries, rechtbanken, belastingkantoren en andere ambtenarenhuisvesting. Bij het overige deel is sprake van specifieke panden: denk aan gevangenissen, musea en archieven, maar ook aan paleizen als Noordeinde en Huis ten Bosch.

De Rgd heeft een strategie vastgesteld om te komen tot een ideale kantorenvoorraad. Hierbij gaat het zowel om eigendom als huur. De dienst streeft ernaar om een strategische kern van kantoorpanden te beheren die voor lange tijd in gebruik blijft. Daarnaast is ruimte voor kortere periode nodig. Strategische objecten zijn veelal eigendom, de flexibele behoefte wordt vooral gehuurd.

Op die manier kunnen groei en krimp worden opgevangen.

Vraag neemt af De portefeuillestrategie voor de Rgd-kantoren wordt uitgewerkt in masterplannen, één voor Den Haag (in 2011 bepaald) en twaalf voor de provincies (vastgesteld eind 2013).

Hierin vindt afstemming plaats tussen aanbod en vraag. De laatste zal onvermijdelijk afnemen. Er zijn minder ambtenaren en ook het aantal vierkante meters per persoon daalt. Ter illustratie: in het masterplan Den Haag zijn voor de rijkskantoren in 2020 ruim 400.000 vierkante meters minder voorzien dan in 2011. Dat komt bijvoorbeeld omdat de ministeries van Buitenlandse Zaken en Infrastructuur en Milieu samen gehuisvest worden in het gebouw van het voormalige ministerie van VROM. Het huidige onderkomen van Buitenlandse Zaken wordt verkocht en ook het ministerie van Sociale Zaken brengt de Rgd op de markt. Voor Den Haag zijn de gevolgen groot. Forse extra leegstand betekent een dito uitdaging, zeker in de huidige markt.

Meebewegen Primaire doelstelling van de Rgd is de zorg voor een adequate huisvesting tegen zo laag mogelijke kosten.

Foto Felice Buonadonna (DNA-beeldbank) Rijkswaterstaat in Terneuzen: nummer 3 in de duurzame top 10.

Daarbij beweegt zij mee met marktontwikkelingen en de veranderende behoeften van gebruikers. Maar de rijksdienst loopt volgens Alex Vermeulen ook graag voorop: ‘Toen het milieu een hot item werd, hingen wij energielabels op en bedachten andere maatregelen om ons milieu te sparen,’ aldus de Rgd-directeur in zijn speech ter gelegenheid van het 90-jarig jubileum op 6 september in het Muiderslot. ‘Toen het marktdenken belangrijk werd, kwamen we met nieuwe publiek-private samenwerkingscontracten. Ook bij vernieuwingen in de bouw is de Rgd voortrekker geweest. Dan denk ik bijvoorbeeld aan de nieuwe geïntegreerde inspecties van gebouwen en prestatiemeting.’

Gebruikers worden gestimuleerd om in te zetten op duurzaamheid

optimaal eindresultaat van het bouwproces. Een PPS voorziet hierin. Ook richt de samenwerkingsvorm zich op de totale huisvestingsvraag: een integrale aanpak van ontwerp tot langjarig beheer. Het eerste project voor rijkshuisvesting in Nederland dat op basis van PPS tot stand kwam, was de renovatie van het ministerie van Financiën.

Het verouderde gebouw onderging een ingrijpende revitalisering. De gevel werd vernieuwd, installaties, inrichting en indeling aangepast. Ook is een aantal binnentuinen gecreëerd. Eind 2008 werd het gerenoveerde ministerie opgeleverd. Het betreft een zogenaamd Design, Build, Finance, Maintain en Operate (DBFMO) contract met een looptijd van 25 jaar. Hierbij zijn marktpartijen niet alleen verantwoordelijk voor financiering, ontwerp en bouw van een object, maar ook voor het onderhoud en levering van de facilitaire diensten gedurende de looptijd. Deze innovatieve samenwerkingsvorm leverde bij het ministerie van Financiën een kostenbesparing van 15% op in vergelijking met een traditionele aanbesteding.

Meerwaarde Innovatieve samenwerking Al geruime tijd initieert de Rgd publiek-private samenwerking (PPS) voor gebouwgebonden huisvestingsprojecten. Hieraan liggen meerdere overwegingen ten grondslag. Zo hecht de dienst aan transparantie en een

In vervolg op het eerste succesvolle voorbeeld zijn meer projecten door de Rgd als PPS aanbesteed. Bij alle rijkshuisvestingsprojecten met een te verwachten investering van 25 miljoen euro en meer wordt onderzocht of een PPS kwalitatieve en kwantitatieve meerwaarde heeft ten opzichte van de traditionele aanpak. Recent werd het Nationaal Militair Luchtvaartmuseum

in Soesterberg toegewezen aan een consortium met onder meer bouwer Heijmans en installateur Burgers Ergon. Andere voorbeelden zijn het nieuwe gebouw van de Hoge Raad in Den Haag – gegund in november – en de nieuwbouw van het RIVM (Utrecht), waarvoor de selectiefase is gestart.

GreenCalc Ook op het gebied van duurzaamheid wil de Rgd een voortrekkersrol spelen.

Dat gebeurt door gebouwen energiezuiniger te maken en te kiezen voor duurzaam materiaalgebruik conform GreenCalc. Met dit instrument wordt de duurzaamheid van een gebouw of gebied in kaart gebracht, rekeninghoudend met materiaal-, water- en energiegebruik. Inmiddels staan verscheidene rijksgebouwen in de GreenCalc-top 10, waaronder – op nummer 3 – het kantoor van Rijkswaterstaat in Terneuzen. De bestaande voorraad gebouwen wordt eveneens verduurzaamd. Voorbeelden zijn het eerdergenoemde ministerie van Financiën en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. En ook de gebruikers van rijksgebouwen worden gestimuleerd om in te zetten op duurzaamheid. Met een pakket aan maatregelen helpt de Rgd hen om de door het kabinet gestelde energiebesparingsdoelstellingen te halen.

BUSINESS NATIONAAL

XI

THEMA

FMN wil snel meer ondertekenaars gedragscode eindgebruikers

Gebouwen en werkomgeving moeten duurzamer TEKST PAUL DE GRAM

Het stimuleren en versnellen van de verduurzaming van gebouwen en de werkomgeving. Die ambitieuze doelstelling hebben beroepsvereniging Facility Management Nederland (FMN) en de Dutch Green Building Council vervat in een gedragscode voor duurzame eindgebruikers. Sinds de lancering van het fenomeen in het najaar van 2011 hebben zeven bedrijven de code ondertekend. Wat FMN (ruim 2.400 leden) betreft, worden dat er snel meer.

Dagschoonmaak is duurzamer: verlichting, cv en airconditioning hoeven ’s avonds niet aan te blijven.

In het streven naar verduurzaming zijn eindgebruikers volgens Facility Management Nederland en de Dutch Green Building Council (DGBC) uitermate belangrijk. Reden waarom beide organisaties pogen hen bewust te maken van de rol die zij kunnen spelen en hen aan te moedigen om hierin hun eigen verantwoordelijkheid te nemen. FMN en DGBC doen dat

XII

BUSINESS NATIONAAL

onder meer door het verzorgen van op de gedragscode toegesneden workshops. Tijdens die bijeenkomsten wordt facility managers geleerd hoe zij als gebruiker invloed kunnen uitoefenen op de duurzaamheid van de eigen gebouwen, hoe de bedrijfsvoering valt te verduurzamen en hoe collega’s te motiveren zijn om bewuster te werken.

Geen keurmerk FMN-voorzitter Wim Ledder beklemtoont dat de gedragscode geen keurmerk is. ‘Wij toetsen niet of een organisatie duurzaam opereert. Wij willen slechts stimuleren dat organisaties het meenemen in hun dagelijkse business en de kennis die ze daarbij opdoen, beschikbaar stellen aan de rest van de wereld. Bij ondertekening van

TIEN GEDRAGSREGELS Ondertekenaars van de gedragscode voor duurzame eindgebruikers van FMN en DGBC committeren zich aan navolgende tien gedragsregels: 1. Onze organisatie is verant woordelijk voor de verduurza ming van onze werkomgeving.

de code committeer je je als organisatie aan het delen van kennis over verduurzaming van je bedrijfsvoering en gebouwen. Vanaf volgend jaar vragen wij de organisaties om best practices op de verschillende onderwerpen, die een plek krijgen op onze website www.fmn.nl. Zo willen wij bevorderen dat nuttige kennis en business cases niet binnen de eigen muren blijven. Wij doen niets met papier; op de site komt een inspiratiedossier dat organisaties helpt bij het vormen van hun eigen businesscase. Verder kunnen de leden directe inhoudelijke vragen stellen aan onze Kenniskring Duurzaam. Tenslotte willen wij een interactief medium opzetten, zodat ook organisaties elkaar kunnen vinden om kennis te delen.’

Misverstand Volgens Ledder is het een misverstand te denken dat duurzaam ondernemen geld kost. ‘Duurzaam ondernemen is een economische, ecologische en sociale balans en kan dus nooit economisch onvoordelig zijn. Wel is het belangrijk dat je de economische visie verbreedt. Investeringen in duurzame maatregelen zijn wellicht hoger, maar wanneer je daar een terugverdientijd aan kunt hangen (ook al duurt die vijf jaar), dan ga je er uiteindelijk op vooruit ten opzichte van de huidige situatie. Zeker ervan uitgaande dat grondstoffen vanwege schaarste almaar duurder worden.’

‘Duurzaamheid’, weet de FMNvoorman, ‘vraagt om een langetermijnvisie. Nu je werkomgeving en

processen inrichten op hoe de komende tien jaar van de organisatie eruit gaat zien. Dus flexibiliteit is belangrijk, duurzame materialen die lang meegaan, geen verspilling van grondstoffen, kwaliteit in plaats van kwantiteit. Dat is op lange termijn bezuinigen. Er zijn tegenwoordig bovendien tal van oplossingen voor de investeringsvraagstukken. Met prestatiecontracten kun je leveranciers betrekken bij het investeren in duurzame innovatie.’

Verbreed het draagvlak en creëer betrokkenheid

Samenwerken Ledder noemt het voor verduurzaming van belang dat alle ondersteunende afdelingen met elkaar samenwerken en groene toepassingen afstemmen: ICT (apparatuur en systemen), HR (personeelsbeleid, werving en selectie, arbeidsvoorwaarden, opleiding, mobiliteitsbeleid), financiën (digitale factuurstroom), huisvesting (locaties huur en koop).

‘Uiteindelijk is de facility manager betrokken bij de uitvoering van maatregelen – gebouwbeheer en installaties, ruimtebeheer, werkprocessen,

2. Wij maken onze medewerkers door gedragsverandering bewust van de bijdrage die zij kunnen leveren aan de verduurzaming van hun eigen werkomgeving.

3. Wij hanteren duurzaamheids eisen voor de panden die wij gebruiken.

4. Wij laten alleen een nieuw pand ontwikkelen als er geen bestaand alternatief is.

5. Wij nemen als gebruiker (en als huurder) verantwoordelijk heid voor een pand dat wij achterlaten, voor zover mogelijk.

6. Wij bekijken onze huisves tingslasten integraal, zodat ruimte is voor investeringen in duurzaamheidsmaatregelen.

7. Wij voeren een actief milieu beleid.

8. Wij meten en verbeteren de fysieke werkomgeving van onze medewerkers.

9. Wij delen en promoten onze kennis en ervaring over de duurzaamheid van onze werk omgeving.

10. Wij voeren actief beleid, of ontwikkelen dat voor de verduurzaming van onze werkomgeving.

BUSINESS NATIONAAL

XIII

THEMA

FMN-voorzitter Wim Ledder: ‘Duurzaam ondernemen is een economische, ecologische en sociale balans en kan dus nooit economisch onvoordelig zijn.’

facilitaire diensten, materiaalgebruik – en de samenwerking met leveranciers.’

De FMN-voorzitter drukt hen op het hart huisvestingslasten integraal te bezien, waardoor langetermijninvesteringen mogelijk worden. ‘Verleng je economische visie. Betrek leveranciers bij je doelstellingen, zoek samenwerking. Zij zijn specialist op hun vakgebied, maak daar gebruik van.

Ook prestatiecontracten maken het mogelijk dat alle partijen verdienen aan duurzame investeringen. Regel effectieve en doeltreffende oplossingen voor je bedrijfsvoering. Vaak zitten er onnodig veel handelingen in processen. Laat medewerkers meedenken in oplossingen. Verbreed het draagvlak en creëer betrokkenheid. Kortom, maak duurzaam ondernemen vast onderdeel van het werk.’

het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Tijdens de uitreiking van de Golden Service Awards begin dit jaar ontving het concern daarvoor de MVO-award.

CSU onderstreept met zijn handtekening nu ook de rol van de eindgebruiker. Facilicom Facility Solutions, NewDirections, Van Doorne, Dell, Procore en Bouwinvest deden dat al eerder.

De belangrijkste uitdaging was volgens commercieel directeur Ruud van Swieten om op een praktische manier met ISO 26000 aan de slag te gaan, passend bij de ‘niet praten maar poetsen’ mentaliteit van de onderneming. Door concrete en vaak alledaagse maatregelen maakt het schoonmaakbedrijf duurzaam handelen begrijpbaar en toepasbaar voor ieder-

een. ‘Op kantoren hebben we verlichting met sensoren en onze elektrische apparatuur heeft een spaarstand.

Verder werken we met virtuele servers, gebruiken we groene stroom en waterbesparende kranen op de eigen vestigingen. Printercartridges en telefoons worden gescheiden ingezameld.

Door wastemanagement en afvalscheiding zorgen we dat eindgebruikers bewuster omgaan met afval,’ aldus Van Swieten, die benadrukt voorstander te zijn van dagschoonmaak. ‘Verlichting, cv en airconditioning in gebouwen hoeven dan ’s avonds niet aan te blijven. Doordat gebouwgebruikers getuige zijn van ons werk ontstaan wederzijdse betrokkenheid, waardering en begrip. Bovendien is de veiligheid van onze mensen beter gewaarborgd.’

Omarmd Schoonmaakconcern CSU (ruim 14.000 vaste medewerkers, 34 vestigingen) heeft de gedragscode voor duurzame eindgebruikers van FMN en DGBC kortgeleden formeel omarmd.

Het bedrijf is al geruime tijd actief op

XIV

BUSINESS NATIONAAL

Commercieel directeur Ruud van Swieten van CSU ontvangt uit handen van Kenniskring Duurzaamvoorzitter Yvette Watson het certificaat, behorend bij de gedragscode voor duurzame eindgebruikers.

Business Nationaal: Landelijk bereik via dé 22 regionale BUSINESS-magazines De totale oplage van BUSINESS Nationaal, het landelijk katern van de 22 Business-uitgaven, bedraagt ruim 100.000 exemplaren.

Door een meeleesfactor van drie personen bereikt elke editie van BUSINESS Nationaal meer dan 300.000 zakelijke beslissers.

Adverteren in BUSINESS Nationaal is werken aan zakelijk succes.

Noord-Nederland Business Assen Groningen Leeuwarden e.o.

Arnhem Business Arnhem Duiven Oosterbeek e.o.

Noordoost-Brabant Business ‘s-Hertogenbosch Oss Veghel Eindhoven e.o.

Drechtsteden Business Dordrecht Sliedrecht Gorinchem e.o.

Driesteden Business Apeldoorn Deventer Zutphen e.o.

Want zaken doe je met elkaar in de regio!

Facts & figures: - Toonaangevend sinds 1984 - Oplage 100.000+ - Bereik 300.000+ - Verschijning 6x per jaar - Sterke regionale binding

Flevoland & Gooi en Eemland Business Almere Lelystad Hilversum Amersfoort e.o.

Haaglanden Business Den Haag Zoetermeer Leidschendam Wassenaar e.o.

Kennemer Business Haarlem Beverwijk IJmond e.o.

BUSINESS

Midden-Brabant Business Tilburg Waalwijk Oisterwijk e.o.

Arko van Brakel

‘Nederland moet weer gaan dromen’ BUSINESS NATIONAAL

BusinessNationaal5.indd 1

I

09-10-12 14:41

Vallei Business Ede Wageningen Veenendaal e.o.

Amsterdam Business Amsterdam Amstelveen Schiphol Diemen e.o.

Nijmegen Business Nijmegen Malden Boxmeer e.o.

Noord-Limburg Business Gennep Venlo Roermond e.o.

West-Brabant Business Breda Roosendaal Etten-Leur Oosterhout Bergen op Zoom e.o.

Zeeland Business Vlissingen Goes Terneuzen Zierikzee e.o.

Oost-Gelderland Business Doetinchem Winterswijk Zevenaar e.o.

Zwolle Business Zwolle Kampen Hardenberg Steenwijk e.o.

Rijnmond Business Rotterdam Spijkenisse Schiedam Vlaardingen e.o.

Rijnstreek Business Leiden Alphen aan den Rijn Bodegraven Lisse e.o.

Rivierenland Business Tiel Zaltbommel Leerdam e.o.

Leeuwarden

Assen

Twente Business Enschede Hengelo Almelo Oldenzaal e.o.

Alkmaar Zwolle Almere

Haarlem Amsterdam

Utrecht Business Leiden Utrecht Nieuwegein 's Gravenhage Houten Zeist e.o.

Enschede

Utrecht

Ede Tiel

Arnhem

Nijmegen

's Hertogenbosch

Breda

www.business-nationaal.nl voor zakelijk succes!

Apeldoorn

Amersfoort

Rotterdam Dordrecht

Middelburg

Groningen

Tilburg

Venlo

Maastricht

Winterswijk

Gaat u voor de 1000 euro vraag?

Women on Wings is een Nederlandse organisatie die ondernemende vrouwen in India een vliegende start geeft. Women on Wings werkt zonder subsidies.

Ze bereikt haar resultaten omdat vrienden en bedrijven het werk van Women on Wings omarmen. De 1000 euro vraag: Geeft u ook met duizend euro in geld of diensten Women on Wings vleugels? Kijk op womenonwings.nl/ getinvolved hoe u dat kunt doen. En wat Women on Wings ervoor terugdoet.

advies

De coöperatie als alternatief voor de BV, de VOF of de maatschap

Wat is nu voor u, als ondernemer, de beste ondernemingsvorm? Daar worden heel wat boompjes over opgezet. In de gesprekken die wij met ondernemers hebben, komen financiële, juridische en fiscale aspecten aanbod. Van de meest gebruikte samenwerkingsvormen zoals de VOF, de maatschap, de BV en de NV ,zijn er zowel voor- en nadelen te benoemen.

Zo kent bijvoorbeeld een BV een beperkte aansprakelijk voor de bestuurders en aandeelhouders, maar kent deze niet de fiscale voor delen van de IB ondernemer, met de ondernemingsaftrek, zoals de MKB-winstvrijstelling en de zelfstandigenaftrek. Door de wijzigingen in de wetgeving voor de besloten vennootschap (flex bv) is bestuurdersaansprakelijkheid soms eerder aan de orde dan in de wetgeving voor 1 oktober 2012.

Is het mogelijk om de voordelen van beide structuren te realiseren? Daar bieden zich mogelijkheden aan in de vorm van een coöperatie. Dit is een samenwerkingsverband, vergelijkbaar met een vereniging, echter de coöperatie heeft een winstoogmerk en mag dan ook winst uitkeren aan haar leden. Nu zijn de grote associatieve coöperaties vaak wel bekend bij een groot publiek, denk dan aan de Rabobank of FrieslandCampina. Een stuk minder bekend is de eigenaarscoöperatie, deze vorm wordt ook wel de MKB-coöperatie genoemd. Die heeft als voordeel dat deze de aansprakelijkheid voor haar leden uit kan sluiten. Bovendien kunnen, onder voorwaarden, haar leden door het zelfstandige karakter van de werkzaamheden gebruik maken van de MKB-winstvrijstelling en de zelfstandigenaftrek.

Hiermee is het mogelijk om zowel in juridischeals fiscale zin het optimale resultaat te bereiken.

deze zal de statuten voor de coöperatief opgerichte vereniging opstellen. In deze notariële akte wordt naast de vastlegging van het doel, onder andere ook de verplichtingen van de leden, de eigendomsrechten, stemverdeling, vermogensrechten, winstrechten en liquidatierechten vastgelegd. De coöperatie is ,net als een BV en NV, een rechtspersoon en kan daarom zelfstandig naar buiten treden en overeenkomsten aangaan. Ook is de coöperatie belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting en indien van toepassing voor de BTW en loonheffing. In deze ondernemingsvorm is veel flexibiliteit mogelijk tussen vermogensverschaffers en de winstverdeling. De leden van de coöperatie kunnen ondernemers of bijvoorbeeld BV’s zijn, maar ook particuliere nietondernemers, zoals werknemers of beleggers.

Uiteraard speelt naast de specifieke situatie van de onderneming de wetgever een belangrijke rol bij deze keuze. Met de plannen van Commissie Van Dijkhuizen zijn er voorstellen om de starters- en zelfstandigenaftrek af te schaffen. Ook de invoering van de flex-bv vanaf 1 oktober 2012 kan invloed hebben op de keuze van de ondernemingsvorm.

Mea Schutte Brouwers Accountants m.schutte@brouwers.nl

Natuurlijk is dit een zeer beknopte weergave over deze al oude, maar toch hippe en flexibele ondernemingsvorm. Niet voor niets hebben de Verenigde Naties 2012 uitgeroepen tot het jaar van de coöperatie. Wilt u meer over dit onderwerp weten, dan zetten we hierover graag een boompje met u op!

Een coöperatie wordt opgericht bij de notaris;

B U S I N E S S | N U M M E R 5 | november 2 0 1 2

73

Lisette blinkt uit in uw organisatie Binnen 3 werk gemotiveerde dagen een geselecteerd kandidaat Wezo, de snelste weg naar werk!

Op de foto ziet u Lisette. Lisette werkt sinds drie jaar bij Wezo, onder andere als schoonmaakster.

Lisette blinkt niet alleen uit in schoonmaken, maar steekt ook haar handen uit de mouwen in de catering en op de administratieve afdeling.

Lisette heeft de afgelopen jaren nieuwe vaardigheden aangeleerd en is nu klaar voor een nieuwe stap: een opdracht of baan buiten

Werken met Wezo biedt u de volgende voordelen:

Wezo. Lisette zou bij uw organisatie aan de slag kunnen als

1. Gemotiveerde medewerker(s)

bijvoorbeeld schoonmaakster, administratief medewerkster of

2. Begeleiding vanuit Wezo

cateringmedewerkster.

3. Betaalbare uurtarieven 4. Geen zorgen, geen risico

Van één medewerker tot een hele groep Lisette is een van de vele mensen die waardevol zijn voor Wezo. Naast

5. Een concrete manier om uw MVO-beleid handen en voeten te geven

Lisette hebben we ook andere gemotiveerde collega’s, die graag willen werken in bijvoorbeeld de productie, logistiek, automatisering of groenvoorziening. U kunt één óf meerdere Wezo-werknemers inhuren, die wij voor u selecteren en vervolgens begeleiden. Heeft u te weinig

Wezo-medewerkers werken onder andere voor

ruimte, dan is het ook mogelijk om het werk uit te besteden bij Wezo.

Asito, Bolletje, Gemeente Hattem, Gemeente Zwolle, Hogeschool Windesheim, Unica, Energiewacht,

Nu de eerste maand een gereduceerd tarief!

Waterschap Groot Salland, Phoenix Pallets, Buisman

Om u te laten ervaren hoe waardevol medewerkers van Wezo zijn voor

Consumer Products, Isala Klinieken en Hago Nederland.

uw organisatie, bieden we u de eerste maand van de detachering een gereduceerd tarief.

Bel voor meer informatie of maak een vrijblijvende afspraak met Jeanine Dijkstra (038) 455 41 41 van de afdeling Commercie of mail naar werkgever@wezo.nl.

www.wezo.nl