Buurt- en Dorpskracht Een sociaal plezierige leefomgeving is een gedeelde wens van iedereen in een buurt of dorp. Als iedereen naar eigen kunnen bijdraagt en meedoet aan de maatschappij, biedt dit voor iedereen veel voordelen. Het sociale domein is sterk in verandering. Algemeen wordt gezien dat de relatie tussen de systeemwereld van overheden en instituties en de leefwereld van burgers en bewoners is verstoord. De aanpak van vraagstukken is steeds verder weg gekomen van de bewoners, burgers en burgerorganisaties. Het oplossingsvermogen van de 'civil society' werd niet meer gezien. Tegelijkertijd vinden nu, zeker ook aangedreven door de economische crisis, op tal van plekken inspirerende initiatieven plaats. Duidelijk is dat nieuwe aanpakken zijn gevraagd. Gemeenten en welzijnsinstellingen krijgen langzamerhand in de gaten dat van hen een nieuwe rol, werkwijze en competenties worden gevraagd. Van burgers en bewoners wordt een nieuwe inzet en bijdrage verwacht. Voor de meerderheid van de burgers is niet duidelijk dát een bijdrage wordt verwacht en welke rol, taken en verantwoordelijkheden op welk moment succesvol kunnen worden ingezet
Op zoek naar de optimale mix De optimale mix van partijen verschilt per gebied. Het hangt af van de kwestie waaraan men wil werken, de omvang van het gebied, de historie, de verhouding tussen alle partijen en hun krachten, het te bereiken doel en van wie het initiatief neemt. Buurtkracht is altijd maatwerk.
Waarom buurtkracht? Een sociaal plezierige leefomgeving is een gedeelde wens van iedereen in een buurt of dorp. Als iedereen naar eigen kunnen bijdraagt en meedoet aan de maatschappij, biedt dit voor iedereen veel voordelen. Door stelselherzieningen, een terugtredende overheid en omvangrijke bezuinigingen krijgen bewoners meer ruimte én meer plichten om zich actief met hun eigen leefomgeving bezig te houden. Tegelijkertijd willen ondernemers zich steeds meer lokaal maatschappelijk betrokken opstellen en willen zorg- en welzijnsinstellingen vraaggericht werken. Verbinding, daar draait het om. Dat blijkt ook wel want er komen steeds meer succesvolle burgerinitiatieven op. Maar waarom lukt het soms wel, en soms niet? En hoe kun je die burgerinitiatieven versterken? Wat is nou de kracht van Buurtkracht?
Wat gaan we doen? MOVISIE wil in drie jaar tijd ervaring opdoen in zo’n 30 lokale praktijken. In 2012 start MOVISIE met zo’n 10 voorbeelden van buurtkracht. Buurtcentra die door bewoners zelf worden overgenomen of ouderen die zelf in een krimpend dorp hun dorp ‘toekomstproof’ houden. De lokale praktijken gaan inzicht bieden in welke condities nodig zijn voor
het stimuleren van buurtkracht. Bouwstenen voor burgers, sociale professionals en lokale overheden waarmee buurtkracht versterkt kan worden. MOVISIE wil kansrijke initiatieven en aanpakken opsporen, ondersteunen en de kennis erover verder verspreiden. De lokale praktijken bieden inzicht in de condities die nodig zijn voor het stimuleren van buurtkracht. Met als eindresultaat: bouwstenen voor burgers, sociale professionals en lokale overheden waarmee buurtkracht versterkt kan worden. Wat bieden we? • Advies en ondersteuning bij het vormgeven aan een voorgenomen of al lopend proces van buurtkracht • Het verzamelen en doorgeven van de kennis daarvan (d.m.v. beschrijving, expertmeetings, social media e.d.). • Beschrijven van een lokale praktijk van buurtkracht. • Actieve uitwisseling van ervaringen. Wat vragen we? • Een gebied, waar een verandering bezig is en de (mede)verantwoordelijkheid verlegd moet worden naar nieuwe actoren bij bewoners en anderen in de wijk. • Minimaal twee actoren die werken aan buurtkracht; een van de eigenaren is een bewonersgroep. • Spreiding naar stad, platteland en verschillende typen gebieden (krachtwijk, Vinex-locatie, krimpgebied, verstedelijkt platteland e.d.) • Verbindingen naar sport, kunst & cultuur, Maatschappelijk Betrokken Ondernemen (MBO), coöperaties. • Mogelijkheden tot medefinanciering of eigen bijdrage. Hoe gaan we het doen? Stap 1: MOVISIE verzamelt lokale voorbeelden, uit eigen praktijk en door middel van externe werving. Stap 2: We starten in potentiële praktijkwerkplaatsen met een verkenning. De verkenning bestaat uit een bezoek aan de wijk, waarbij de gevraagde criteria worden onderzocht. Stap 3: Na de verkenning wordt bepaald of MOVISIE met de lokale praktijk doorgaat en maken we samen met de lokale partners een plan van aanpak, afhankelijke van de fase van het praktijkvoorbeeld en de behoefte van de betrokken partijen. Stap 4: samen met de lokale praktijk voeren we het plan uit. Gedurende die tijd communiceren we de leerervaringen vanuit het praktijkvoorbeeld zo direct mogelijk voor een bredere kring. Bijvoorbeeld door middel van een filmpje op internet, een website, een publicatie, een (onderdeel) van een conferentie, studiebijeenkomst etc. Meer informatie? Jel Engelen, 030 - 789 20 24 of j.engelen@movisie.nl Bora Avric, 030 - 789 21 41 of b.avric@movisie.nl