Jaarverslag 2008
Digitaal trapveld Cybersoek
Stichting Zeeburg Internetplein Maart 2009
1
Inhoudsopgave
Inleiding............................................................................................... 3 1. Cybersoek: digitaal trapveld.............................................................. 4 1.1
Ontstaan digitale trapvelden ........................................................................ 4
1.2
De doelstellingen van Cybersoek .................................................................. 4
1.3
Succes en betekenis ................................................................................... 5
1.4
Verschuiving .............................................................................................. 7
2. Het programma................................................................................. 8 2.1 Open Inloop.................................................................................................. 8 2.2 Cursusaanbod voor Volwassenen..................................................................... 9 2.3 Aanbod Jeugd en Jongeren ........................................................................... 11 2.4 Diversen .................................................................................................... 13
3. De organisatie ................................................................................ 22 3.1 De medewerkers ......................................................................................... 22 3.2 Het netwerk................................................................................................ 23 3.3 De Stichting ZIP.......................................................................................... 23 3.4 De SubsidiĂŤnten, Opdrachtgevers en Sponsoren.............................................. 24 3.5 Promotie .................................................................................................... 26
Bijlage I/De Cijfers................................................................................. Bijlage II/De Bestuursleden ................................................................... Bijlage III/De Nieuwsbrieven ................................................................. Bijlage IV/Eindrapportage Timoplein Community .................................... Bijlage V/Eindrapportage Oxfam Novib ...................................................
2
Inleiding Cybersoek is het digitale trapveld van stadsdeel Zeeburg. Sinds september 2001 is het een laagdrempelige en prettige plek in de Indische Buurt waar diverse buurtbewoners met de computer leren omgaan en het internet verkennen. Jong en oud volgen er cursussen, krijgen individuele begeleiding tijdens de Open Inloop of doen in speciale projecten nieuwe digitale vaardigheden op. Ook mensen die een baan zoeken of hun Nederlands willen verbeteren, kunnen in Cybersoek terecht. Met haar activiteiten draagt Cybersoek succesvol bij aan de ontwikkeling van buurtbewoners en het bevorderen van hun kansen op de arbeidsmarkt. Tegelijk versterkt ze de sociale cohesie in de buurt. Mensen ontmoeten elkaar in Cybersoek.
In dit verslag presenteren we een overzicht van de activiteiten en resultaten van Cybersoek in 2008. Ter aanvulling vindt u in bijlage III de Cybersoek Nieuwsbrieven.
We kijken terug op een goed jaar met veel projecten, leergierige bezoekers en inspirerende contacten. We noemen in het bijzonder de contacten die ontstonden binnen het netwerk van de Timorplein Community, het initiatief vanuit de Denktank Sociale Cohesie dat door Cybersoek is ondersteund. Het complete inhoudelijk verslag van dit project vindt u in bijlage IV. Net als voorgaande jaren zijn we zonder de gelden van Binnenlandse zaken en met een subsidie van Stadsdeel Zeeburg de boer op gegaan. We hebben wederom nieuwe subsidiÍnten, sponsoren en opdrachtgevers gevonden. Voor Oxfam Novib deden we al een klein project in 2007. In 2008 gaf de ontwikkelingssamenwerkingsorganisatie ons een grote opdracht met uitstekende resultaten. Ook dit eindverslag vindt u in het jaarverslag terug, in bijlage V. Wij - het bestuur van Stichting ZIP, de vaste teamleden, vrijwilligers en freelancers – zorgden er ook in 2008 weer voor dat Cybersoek kon doen waar het inmiddels zo goed in is: met computers, internet en een vernieuwende werkwijze een actieve bijdrage leveren aan het welzijn van buurtbewoners.
Namens Team Cybersoek Ellen van Eeden, Rudolf Kerbosch, Martha Swinkels, Geert Bakker en Dita van Middendorp Amsterdam, maart 2009
3
1. Cybersoek: digitaal trapveld 1.1
Ontstaan digitale trapvelden
Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) startte begin 2000 in het kader van het Grote Steden Beleid het project ‘Het Digitale Trapveld’. Met het project wilde ze voor iedereen toegankelijke ICT-voorzieningen in achterstandswijken realiseren; plekken waar buurtbewoners op laagdrempelige wijze kennismaken met ICT en Internet. Stadsdeel Zeeburg kreeg haar eigen Digitale Trapveld. Op 4 september 2001 opende Cybersoek haar deuren voor de eerste bezoekers. Cybersoek is vele plekken in één: internettoegang, trainingscentrum, ontmoetingsplek, werkplaats voor buurtprojecten en facilitair centrum. Het is een laagdrempelige, aantrekkelijke plek waar buurtbewoners graag komen. Schoolkinderen, ouderen, tienermeisjes, Turkse mannen, Marokkaanse vrouwen en vele anderen leren er met computers omgaan en kunnen het Internet op. Maar het gaat verder: ze ontmoeten elkaar in Cybersoek en werken er samen aan projecten. In Cybersoek kunnen de inwoners van het stadsdeel kennismaken met ICT in de breedste zin van het woord. 1.2
De doelstellingen van Cybersoek
De activiteiten van Cybersoek hebben drie hoofddoelstellingen: w
het overbruggen van de digitale kloof
w
sociale activering en bevorderen van kansen op de arbeidsmarkt voor buurtbewoners
w
het verstevigen van de sociale cohesie in de buurt
Overbruggen van de digitale kloof Door middel van scholing op ICT/Internetgebied wordt de digitale kloof overbrugd. Dit gebeurt onder meer in beginnerscursussen voor volwassenen, speciale computercursussen voor senioren en het lesaanbod voor de basisschoolleerlingen.
4
Sociale activering en bevorderen van kansen op de arbeidsmarkt voor buurtbewoners Cybersoek is uniek in haar manier van investeren in mensen: met constante aandacht voor de persoonlijke ontwikkeling van de buurtbewoners, waarbij het leren en het opdoen van vaardigheden centraal staan en de computer het middel is. Samen met de begeleiders wordt continu gewerkt aan de maatschappelijke ontplooiing van de bezoeker, waarbij vaak het weer actief kunnen deelnemen aan de arbeidsmarkt een doel is. Dit geldt niet alleen voor de buurtbewoner, die na ieder bezoek rijker het pand verlaat; ook het professioneel werken met vrijwilligers en herintreders ziet Cybersoek als een belangrijke investering. Ook hier is sprake van het verbeteren van de arbeidsmarkt positie. Het verstevigen van sociale cohesie in de buurt Bezoekers voelen zich snel thuis in Cybersoek. Het is een gastvrije plek waar enthousiaste vrijwilligers en teamleden de bezoeker graag over een eventuele digitale drempel helpen. Tijdens pauzes van de Open Inloop, workshops en cursussen wordt koffie en thee gedronken en vindt veel sociale interactie plaats. Maar ook tijdens het gezamenlijk werken aan projecten ontmoeten buurtbewoners elkaar en ontstaan verbindingen. 1.3
Succes en betekenis
Cybersoek is inmiddels een begrip in stadsdeel Zeeburg. De organisatie maakt de hooggespannen verwachtingen rondom het trapveld meer dan waar. Met originele, vernieuwende en effectieve projecten op het gebied van ICT en Samenleving levert ze een concrete bijdrage aan het welzijn van buurtbewoners. We kunnen spreken van een geslaagd project. De bouwstenen van dit succes zijn: w
Professionaliteit van de medewerkers
w
Betrokkenheid en deskundigheid van vrijwilligers
w
Vraaggericht opereren van de organisatie
w
Diversiteit van het aanbod
w
Geschikte methodiek
w
Geschikte locatie en apparatuur
w
Laagdrempeligheid van de voorziening 5
De betrokkenheid en de flexibiliteit van de teamleden zijn groot. Trots zijn we op onze vrijwilligers, zelf vaak buurtbewoners, die sinds het begin bij Cybersoek betrokken zijn en in een cursus of Open Inloop zorg dragen voor de begeleiding van de bezoekers. Vrijwilligers voor wie Cybersoek soms ook een eerste stap is naar actieve deelname aan de arbeidsmarkt. Het activiteitenaanbod van Cybersoek is mede tot stand gekomen in samenwerking met het netwerk van instellingen, zelforganisaties en scholen uit de buurt. Zij hebben ons geholpen bij het afstemmen van het aanbod op de wensen en behoeften in de wijk. Inmiddels komt de input voor het activiteitenaanbod voor een belangrijk deel van de bezoekers van Cybersoek. Het combineren van ICT met face-to-face contacten maakt het mogelijk direct in te spelen op de behoeften en vraag van individuele bezoekers. Trots zijn we op onze speciale projecten, zoals Techniek werkt écht en Taal&Ouderbetrokkenheid. Deze projecten die Cybersoek voor meerdere partners uitvoert, bewijzen behalve haar veelzijdigheid vooral haar vermogen diverse doelgroepen te bereiken. In het arbeidsmarkttoeleidingtraject “Techniek werkt écht” worden allochtone vrouwen in samenwerking met Technika10 opgeleid tot begeleidster van internetcursussen voor meisjes van basisscholen. Het traject “Taal en Ouderbetrokkenheid” vergroot de betrokkenheid van allochtone ouders bij de school van hun kinderen. Ouders krijgen taallessen op de Flevopark- en Insulindeschool en computerlessen in Cybersoek. De reacties van zowel scholen als ouders op de werkwijze van Cybersoek zijn zeer positief.
We zijn blij met de subsidiënten en nieuwe opdrachtgevers die ons al sinds 2003 weten te vinden, zoals het Oranje Fonds, Stadsdeel Bos en Lommer, Ruimbaan voor Werk, Jantje Beton & Nokia en DMO en de Dienst Werk & Inkomen Amsterdam. Maar de belangrijkste eigenschap van Cybersoek blijft haar laagdrempeligheid. Buurtbewoners die de stap wagen om uit hun huis te komen om de voor hen onbekende en soms beangstigende wereld van de nieuwe technologie te verkennen, merken al heel snel dat zij veel persoonlijke aandacht krijgen, op hun eigen tempo aan de slag kunnen en dat geen enkele vraag te dom is.
6
1.4
Verschuiving
Inmiddels – ruim zeven jaar nadat Cybersoek met haar activiteiten in stadsdeel Zeeburg begon – bezitten veel meer mensen een computer of hebben er tenminste toegang tot een. Veel buurtbewoners beschikken ook over essentiële basiskennis, zoals het werken met Windows, Word en internet. De Twentse hoogleraar Jan van Dijk concludeert dat er momenteel een verschuiving plaatsvindt van ongelijkheid in bezit, naar ongelijkheid in vaardigheden (de mate waarin mensen kunnen omgaan met de computer) en gebruik van ICT (de mate waarin mensen de mogelijkheden van ICT toepassen in hun leven). Niet langer het verschaffen van toegang tot ICT aan mensen uit aandachtsgebieden is nu de grootste uitdaging, volgens Van Dijk, maar het hen bijbrengen van nieuwe vaardigheden en het vergroten van hun gebruik van ICT.1 In een verdere uitwerking van haar doelstellingen heeft Cybersoek haar activiteiten gekoppeld aan twee gebieden: Kennismaken en leren Doen en ontmoeten Waar Cybersoek aanvankelijk het accent heeft gelegd op het kennismaken en leren, en daarin uitstekende resultaten heeft geboekt, is naar mate meer mensen uit de wijk overweg kunnen met de PC, de doen en ontmoeten functie toegenomen. Cybersoek wil bezoekers niet alleen toegang bieden tot ICT, maar hen ook extra vaardigheden bijbrengen en het gebruik van ICT stimuleren. Hierbij gaat het niet alleen om het 'passief consumeren' van de nieuwe media, maar vooral om de productiekant. Eén van de leukste kenmerken van digitale media is dat de drempel om zelf content te produceren heel laag ligt. Het produceren, publiceren en verspreiden van tekst en beeldmateriaal is tegenwoordig voor iedereen mogelijk dankzij de computer en het internet. Door het gezamenlijk werken aan projecten doen de bezoekers van Cybersoek specifieke vaardigheden op en vergroten zij hun gebruik van de computer. Het gezamenlijk doen zorgt ook voor ontmoetingen in de wijk. Daarmee draagt Cybersoek veel bij aan sociale cohesie in het stadsdeel.
1
Prof. Dr. Jan A.G.M. Van Dijk (2003) “De Digitale Kloof wordt Dieper: van ongelijkheid in bezit naar ongelijkheid in vaardigheden en gebruik van ICT”.
7
2. Het programma De twee gebieden kennismaken en leren en doen en ontmoeten zijn ruim vertegenwoordigd in het activiteitenaanbod van Cybersoek. Hieronder volgt een overzicht van de activiteiten van Digitaal Trapveld Cybersoek in 2008. 2.1 Open Inloop Bewoners van Stadsdeel Zeeburg maken veelvuldig gebruik van de Open Inloop. Zij hebben zich opgegeven voor een cursus en bezoeken de Open Inloop om bijvoorbeeld alvast te leren werken met de muis. Cursisten halen op hun beurt in de Open Inloop een gemiste les in of oefenen met de geleerde stof. Andere bezoekers komen langs om een mailtje te versturen, een sollicitatiebrief te typen, een digitale krant te lezen of informatie op te zoeken. Tijdens de open inloop kunnen bezoekers ook vragen stellen over verschillende soft -en hardware. Tijdens deze uren wordt regelmatig gebruik gemaakt van studiemateriaal, zoals een typecursus en oefenprogramma’s Nederlands. Het merendeel van de kennisoverdracht vindt echter plaats via de begeleiders. Zij staan de bezoekers bij tijdens hun eerste en verdere stappen op de digitale snelweg. Open inloop voor Senioren Totaal: 817 bezoekers - gemiddeld aantal bezoekers per ochtend: 18 De allereerste activiteit van Cybersoek was de Open Inloop voor senioren. Dit was direct een groot succes. Hier vindt u Cybersoeks oudste en ook meest trouwe bezoekers. Cybersoek zorgt voor thee en koffie, de bezoekers nemen cake en koekjes mee. Open inloop voor Dames Totaal: 580 bezoekers - gemiddeld aantal bezoekers per ochtend: 13 Op donderdagochtend vindt in Cybersoek de Open Inloop voor vrouwen plaats. Vrouwen uit de buurt, jonge moeders, met naast de stoel een klein kind in de buggy, leren typen. Beginners leren klikken met een muis of oefenen met een programma ter verbetering van hun Nederlandse taal. Anderen leren een eigen website bouwen. Vrouwen maken kennis met de computer, het internet, multimedia toepassingen Ên elkaar.
8
Open inloop 21+ Totaal: Woensdagvond: 360 bezoekers / Vrijdagochtend: 671 bezoekers Gemiddeld aantal bezoekers: respectievelijk 8 en 15 Ook de woensdagavond en vrijdagochtend hebben een groep vaste bezoekers. De woensdagavond wordt met name door de volwassen mannen uit de buurt bezocht. De klantenkring op de vrijdagochtend is een afspiegeling van de bewoners van Stadsdeel Zeeburg.
2.2 Cursusaanbod voor Volwassenen: Cursus Computers en Internet en Cursus Excel en Photoshop 8 cursussen, gemiddeld 9 deelnemers Op de maandagavond en vrijdagmiddag organiseert Cybersoek basiscursussen Computers & Internet en Excel. Negen lessen over Word, Internet en E-mail voor de echte beginners. Er werden in 2008 twee cursussen Basis Extra gegeven, voor de mensen die na de basis verder wilden.
9
Voor de wat meer gevorderden was er in de lente van 2008 een cursus Excel. Ook werd een cursus Photoshop gegeven, voor de vergevorderde computergebruiker, met een interesse in het bewerken van foto’s. Bij een succesvolle afronding ontvangt de cursist een certificaat. De cursisten wonen in Stadsdeel Zeeburg en hebben bij de start van de basiscursus allemaal nauwelijks tot geen ervaring met computers en de digitale snelweg. Daarnaast is het een zeer gevarieerde groep, in leeftijd variÍrend van 25 tot 60 jaar en met diverse nationaliteiten.
Taal & Ouderbetrokkenheid op de Flevoparkschool en de Insulinde In opdracht van de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling 40-weeks traject, gemiddeld 20 deelnemers Wegens groot succes in het schooljaar 2006/2007 verzorgde Cybersoek ook in 2007/2008 Taal en Ouderbetrokkenheid trajecten voor de Flevopark- en Insulindeschool. Ouders krijgen Nederlandse taallessen op school en Taallessen achter de computer in Cybersoek. In twee keer drie uur per week verbeteren zij hun taalniveau sommigen leren voor het eerst lezen en schrijven - en worden ze wegwijs gemaakt in de wereld van Office en Internet. Dit vergroot vervolgens hun betrokkenheid bij de school en hun begrip voor de leefwereld van hun kinderen. De ouders komen vaker en makkelijker de school binnen, waar vroeger het contact ophield bij de deur. En er zijn goede banden met leraren en andere medewerkers van de school ontstaan. Eind juni was de zeer feestelijke diploma-uitreiking. In september heeft een gedeeltelijk nieuwe groep 10
moeders de draad van het Nederlands leren weer opgepakt. Samen met de vrouwen uit het schooljaar 2007/2008 vormen zij opnieuw een leergierige groep moeders.
2.3 Aanbod Jeugd en Jongeren Cybersoek is er ook voor de jeugd en jongeren uit de buurt. Ook voor hen is er een aanbod op maat. Een aanbod dat aansluit bij de belevingswereld van de deelnemers en voldoet aan de wensen van de samenwerkingspartners.
DigiCatch: Altra college Periode: vanaf oktober 2008 / aantal deelnemers: 16 / 12 bijeenkomsten DigiCatch is een onderdeel van het Amsterdamse jongerenproject Catch. Tijdens DigiCatch leren jongeren hun eigen verhaal vertellen met verschillende middelen: video, tekst, beeld of fotografie. Het resultaat komt uiteindelijk op het internet te staan. In 12 lessen gaan 16 jongeren aan de slag. Ze maken in kleinere groepjes een videoreportage over iets wat zich in hun leven of omgeving afspeelt. De werkwijze van Cybersoek sluit nauw aan op de werkwijze van Catch en het Altra College. Ook bij Cybersoek gaat het om de individuele ontplooiingsmogelijkheid van de deelnemers. Het gaat om het behalen van successen, hoe klein ook. Het gaat om een attitudeverandering ten opzichte van leerprocessen. De deelnemers van het Altra hebben stuk voor stuk problemen die het voor hen moeilijker maken om zich te concentreren tijdens het leerproces. Deze problemen staan dan ook niet centraal bij DigiCatch, de leerling wel.
11
Club Nowhere Aantal deelnemers: 90 kinderen uit groep 7 en 8 In 2008 hebben er twee edities van Club Nowhere plaatsgevonden. Gedurende twee maanden, in het voorjaar èn in het najaar, hebben kinderen uit groep 7 en 8 van vier basisscholen in Zeeburg workshops gevolgd in club Nowhere, een samenwerking tussen Nowhere en Cybersoek. Ze hebben leren zingen, games bouwen, breakdancen, radio maken, videoclips produceren, rappen, kleding naaien, een horrorfilm opnemen, standuppen en in Photoshop een eigen vriendinnendagboek ontwerpen. Op 17 juni en 5 november waren er spectaculaire eindpresentaties in de theaterzaal van Nowhere. Voor de deelnemers een bijzondere ervaring om te leren hoe ze zich houding geven op het podium en hun in de workshops uitgewerkte ideeÍn aan ouders, vriendjes en klasgenoten laten zien.
Jongerenpersbureau Aantal deelnemers: 9 / start: december 2007 / 10 bijeenkomsten Het Jongerenpersbureau van Cybersoek wordt uitgevoerd in opdracht van Make a Connection en het Jeugdpersbureau Nederland. Doel is om jongeren mondiger te maken en ze meer te betrekken bij hun omgeving. De jongeren gaan op journalistieke wijze aan de slag met onderwerpen uit hun leefwereld. De resultaten worden gebundeld in een mediaproductie. Dit keer heeft het Jongerenpersbureau een prachtige website gemaakt waarop de filmpjes te zien zijn www.jongerenpersburo.nl Eind december zijn we gestart met de voorbereiding van inmiddels een vijfde JPB op Cybersoek, dit keer in samenwerking met het Montessori College Oost.
12
Cybercafé+ Totaal aantal bezoekers Cybercafé+: 664 jongeren Het Internetcafé op de dinsdag - en donderdagmiddag heet Cybercafé+ en wordt met name bezocht door jongeren die willen chatten. De + (plus) staat voor extra begeleiding. De jongeren werken zelfstandig, maar als ze iets nieuws willen leren of hulp nodig hebben bij het huiswerk, staat professionele begeleiding klaar om hen hierbij te helpen.
Kinderpersburo 12
Aantal deelnemers: 14 jongens en meisjes uit groep 7 en 8
Van november 2008 tot februari 2009 vond het 12e Kinderpersburo van Cybersoek plaats. Wederom op de woensdagmiddag. Veertien kinderen uit stadsdeel Zeeburg hebben in elf weken tijd een prachtige website gebouwd. Een van de hoogtepunten van dit KPB was toch wel de excursie naar AT5 en radio FunX. We kregen een rondleiding van Gülden Ilmaz, de bekende presentatrice van het AT5 Nieuws. Als afsluiting mocht het hele KPB de weersverwachtingen doen voor die dag en dat is dezelfde avond nog uitgezonden. De presentatie was een groot feest. Stadsdeelvoorzitter Fatima Elatik was er bij, een paar meiden hadden mooie gedichten geschreven en droegen die voor, er waren dansjes, ouders hadden allerlei lekkere hapjes gekookt en meegenomen, er was muziek en natuurlijk was er ook weer een diploma-uitreiking. Alle pagina's van de jonge reporters zijn te vinden op: www.cybersoek.nl/kpb12
Moeders fotograferen hun dansende dochters tijdens de presentatie van de website van KPB 12
13
2.4 Diversen Cinekid Periode: herfstvakantie 2008 Aantal deelnemers: 8 gedurende vijf dagen In de herfstvakantie -van 20 t/m 24 oktober- vond dit jaar wederom Cinekid plaats, het film- televisie en nieuwe media festival voor de jeugd. Een team van ervaren jonge Cybersoekers tussen de 11 en 14 jaar deed met filmpjes verslag van het festival en gaf lessen in podcasts maken aan de andere jonge bezoekers. Ze gingen te werk als de razende reporters van het festival. Met hun perspas had de groep privileges en kon zo in contact komen met acteurs, regisseurs en crewleden van de films die gedraaid werden op het festival. Het deel uitmaken van een groots opgezet festival als Cinekid is voor de Cybersoek reporters wederom een uitzonderlijke ervaring geweest. In Cybersoek is er voorafgaand aan het festival een voorpremière georganiseerd van de film ‘Brief voor de Koning’. Dit gaf de reporters een bijzonder ‘VIPgevoel’ en daarmee ook een unieke inkijk in het leven van een echte journalist.
Breiproject Stitch & Bitch wordt financieel mogelijk gemaakt door een bijdrage van Ruimte voor Contact, een regeling van Wonen, Wijken en Integratie van het ministerie van VROM Periode: september 2008- december 2009 / aantal deelnemers: 30 Hoe zeg je op een frisse manier dat je op een breiclub zit? Niet moeilijk als je vertelt dat je meedoet met Stitch and Bitch. Stitch en Bitch in Cybersoek is een brei- én computerclub. Op donderdagochtend in Bos en Lommer in de gerenoveerde van Mansveltschool en op donderdagmiddag in Cybersoek in Zeeburg. Buurtbewoonsters van alle pluimage zitten gezellig samen twee uur te beppen en te breien. De aardige trouwe bezoekster van Cybersoek geeft tijdens het pennen Nederlandse bijles aan de Indische vrouw die naast haar zit. Er wordt door verschillende leeftijden op verschillende niveaus gebreid en gepraat. Het aanstekelijke en informele karakter van het samenkomen om te breien werkt zeer ondersteunend voor het beklijven van de Nederlandse taal en breivaardigheden. In 2008 is er een gezellige, veilige groep gevormd, waarin de vrouwen zich thuis voelen en elkaar stimuleren. In 2009 stroomt deze groep door in de professionalisering van hun vaardigheden. De dames gaan hun handvaardigheden leren digitaliseren. Ze gaan aan de slag met fotografie, weblog, verkoop op internet, in 14
opdracht werken en het bouwen van een website. Voor ieder niveau is er plaats om ook digitaal door te groeien, wellicht richting zelfstandig ondernemerschap.
Techniek werkt ĂŠcht! 5 cursussen / 10 bijeenkomsten / totaal: 51 meisjes uit groep 7, 6 en 5 van de Insulindeschool Dit project werd gefinancierd door Ruimbaanvoorwerk van de gemeente Amsterdam Dit project is eind 2006 gestart met een internetcursus voor meisjes. In januari 2007 zijn 8 moeders uit Zeeburg begonnen aan een computeropleiding tot begeleidsters van deze internetcursussen, speciaal voor meisjes in de basisschoolleeftijd. In Cybersoek leren ze alles wat ze moeten weten over computers en het internet. Van Technika10 krijgen ze een didactiek training. In januari en april startten twee cursussen voor meisjes van de Insulindeschool. De moeders draaiden hier als stagiaires in mee. In september en oktober startten nog drie cursussen waar de moeders als begeleidsters in meedraaiden. De moeders willen graag in 2009 zelfstandig een internetcursus voor meisjes verzorgen in Cybersoek.
15
Internetcafé Totaal aantal bezoekers van het Internetcafé: 76 volwassenen Dinsdagmiddag kunnen de volwassen bewoners van Stadsdeel Zeeburg geheel zelfstandig met de computer aan de slag. In het Internetcafé draait het vooral om de digitale snelweg; e-mailen en surfen.
Cybersoek Bos en Lommer Stadsdeel Bos en Lommer vroeg Cybersoek mee te helpen met het opzetten van een digitaal trapveld in Bos en Lommer. Binnen het project Leerwerkbedrijf ICT, gefinancierd door Ruimbaan voor Werk, leidde Cybersoek sinds december 2006 mannen en vrouwen op tot computerdocent en begeleider. Zij zouden dat wat ze in het traject leerden binnen een op te richten digitaal trapveld in Bos en Lommer aan andere buurtbewoners doorgeven.
Er werd gewerkt met laptops van Stichting Buurtparticipatie in Huiskamer Gulden Winckel van Buurtcentrum de Schaffelaar. De deelnemers volgden de Basiscursus en het vervolg, werkten in een Open Inloop zelfstandig aan uitbreiding van hun digitale vaardigheden en volgden diverse trainingen. Zij deden nieuwe computervaardigheden op, vergrootten hun arbeidsmarktperspectief, breidden hun netwerk uit, verbeterden communicatievaardigheden en overwonnen – waar nodig - faalangst.
Ook droeg het project bij aan verbetering van de sociale cohesie in de buurt. De vrouwengroep ontving na de zomer van 2007 in de open inloop op donderdagochtend ook andere vrouwen uit de buurt, aan wie zij de basisvaardigheden uitlegden. Dit bleek een uitstekende manier om bijvoorbeeld senioren uit de buurt in contact te brengen met Marokkaanse en Turkse dames, die zij op hun buurt geduldig leerden werken met de computer.
16
Sinds begin 2008 zijn er diverse basis computercursussen voor buurtbewoners georganiseerd: vrouwen en mannen uit het ICT/Leerwerktraject liepen als stagiaires mee. Van het project profiteerden dus niet alleen de 20 deelnemende mannen en vrouwen: ook bijna 60 buurtbewoners in Bos en Lommer leerden de computerbasisvaardigheden en ontmoetten elkaar. Het project is afgerond op 31 oktober 2008. Het opzetten van een digitaal trapveld in het welzijnverzamelgebouw is in de looptijd van het project niet gerealiseerd. Binnen stadsdeel Bos en Lommer bleken hiervoor uiteindelijk onvoldoende draagvlak en financiële middelen. Hierdoor zijn er helaas voor de deelnemers aan het ICT-Leerwerktraject geen uitstroommogelijkheden binnen een digitaal trapveld.
De meeste vrouwelijke deelnemers zijn intussen elders werkzaam als vrijwilliger of betaalde kracht. Voor de mannelijke deelnemers is het gebrek aan voortzetting van het traject extra schrijnend. Zij hebben heel erg geprofiteerd van de ‘blik op de wereld’ die de cursus hen bood, werden sociaal geactiveerd, en hebben nu geen vervolg.
Voor vrouwen is Cybersoek in Bos en Lommer een brei- en computertraject gestart, waarvoor ze financiering heeft gevonden bij Ruimte voor Contact. (zie breiproject blz. 15) Allemaal Buren in Cybersoek
Sinds 2004 heeft Cybersoek de website www.allemaalburen.nl 17
Allemaalburen brengt positief nieuws over Zeeburg en haar bewoners. De berichten laten het stadsdeel van haar goede kant zien. Ze beschrijven vooral persoonlijke en plezierige gebeurtenissen: een 50-jarig huwelijk, de geboorte van een baby, een verhuizing naar het stadsdeel en een mooi tweedehands winkeltje in de buurt. In 2007 werd de site gehackt en was daardoor tijdelijk uit de lucht. Een goed moment om de vormgeving en bouw compleet te herzien en te verbeteren. Momenteel heeft de site meer mogelijkheden dan ooit en maken ook partners uit de buurt van dit medium gebruik. De Timorplein Community gebruikt de website momenteel voor haar externe communicatie.
PC KIDS
december 2007/januari 2008 & december 2008/januari 2009
Totaal: 150 kinderen en jongeren Kinderen in de brugklas met ouders met een uitkering hebben via de Gemeente Amsterdam recht op een pc met printer en internet. Ze moeten dan wel een cursus “PC Kids� volgen. In de kerstvakantie van 2007/2008 deden meer dan 50 kinderen dat in Cybersoek. Ze leerden meer over word, internet, MSN en veilig computer- en internetgebruik. Na afloop ontvingen ze een certificaat en werd de computer bij de gemeente besteld. Eind 2008 hebben nogmaals 37 kinderen hun Pckids-certificaat in Cybersoek behaald.
Timorplein Community Totaal aantal bezoeken netwerkbijeenkomsten: 225 Aantal leden per eind 2008: 170
Op 13 maart 2008 organiseerde Cybersoek op initiatief van de Denktank Sociale Cohesie de succesvolle oprichtingsbijeenkomst van de Timorplein Community; het netwerk van (sociale) ondernemers, vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties en creatieve zelfstandigen die zich willen inzetten voor initiatieven ter verbetering van de buurt. Van mei 2008 tot en met februari 2009 faciliteerde Cybersoek in opdracht van stadsdeel Zeeburg de verdere ontwikkeling van de Timorplein Community 18
Er is enorm veel bereikt in korte tijd: een bruisend netwerk met inmiddels 195 leden, allen enthousiaste mensen, die betrokken zijn bij de buurt. Vele nieuwe plannen en samenwerkingsverbanden, vaak ontstaan tijdens Timorplein netwerkbijeenkomsten, van een wandeling door de wijk en de opzet van een community art centre in het Karrewiel tot een Samen Indische Buurt festival. Ook zijn er na één jaar al concrete “producten” te noemen: een afgerond visiestuk, twee succesvolle netwerkbijeenkomsten, een wensboom vol nieuwe ideeën, een swingend buurtconcert, een inmiddels afgeronde cursus zelfverdediging met de wandelstok voor senioren en de toekomstige start van de Cinecommunity Timorplein.
Ook aan aandacht ontbrak het de Timorplein Community niet het afgelopen jaar. Diverse buurtkranten schreven over het initiatief, Kort Amsterdam Live AT5 zond erover uit, de burgemeester sprak erover en ook de nieuwe minister van Wonen Wijken en Integratie Van der Laan noemde het succes van het project in de Tweede Kamer.
In de bijlage treft u de eindrapportage van de activiteiten die Cybersoek vanuit haar ondersteunende rol gespeeld heeft in de opzet van de Timorplein Community.
In de toekomst zal Cybersoek een “nieuwe” rol op zich nemen, niet langer als ondersteuner, maar als samenwerkingspartner van de Timorplein Community.
19
MAP en SAP in Cybersoek Sociale Activeringsplek: 21 deelnemers Maatschappelijke Activeringsplek (vrijwilligerswerk): 2 deelnemers Cursus volwassenen voor DWI: 107 bezoeken Mensen die lang werkloos zijn worden door de Dienst Werk en Inkomen in een traject geplaatst met de bedoeling ze sneller te activeren.
Cybersoek ontvangt vanaf 1 mei 2008 mensen die zo’n traject volgen. Op vrijdag en dinsdagochtend komen deze nieuwe klanten naar de open inloop waar zij zich naadloos voegen bij onze vaste bezoekers. Zij doen computervaardigheden op, vergroten hun kennis, nemen deel aan het sociale verkeer en na enkele maanden gaan ze wellicht ook aan de slag als vrijwilliger.
Daarnaast organiseert Cybersoek een keer per maand een excursie. In 2008 gingen we naar de Openbare Bibliotheek, het Stedelijk Museum, het Flevopark en de thuisbioscoop van Mellouki Cadat (zie bijlage III, nieuwsbrief).
Hoe ontwikkel jij de wereld? Met Oxfam Novib Nieuwe inschrijvingen: 45 / Totaal aantal bezoeken workshops en eindpresentatie: 85 Cybersoek voerde voor Oxfam Novib het “Hoe ontwikkel jij de wereld?” project uit. In oktober en november 2008 volgden drie groepen van gemiddeld 8 mensen twee workshops in Cybersoek, in de Indische Buurt en in Bos en Lommer te Amsterdam. In de workshops spraken zij over de diverse manieren om bij te dragen aan de ontwikkeling van de wereld. Ook ging het over hoe de wereld - via een wisselwerking bijdraagt aan onze ontwikkeling.
20
Met het project werd een diverse groep mensen, deels ook “moeilijk bereikbaar” voor initiatieven rond ontwikkelingssamenwerking, bereikt. Samen maakten deelnemers de website www.hoeontwikkeljijdewereld.nl met foto’s, teksten en filmpjes. Migranten vertelden over projecten die ze opzetten in hun land van herkomst of over geld dat ze sturen aan familieleden of vrienden. Nederlanders die eens als toerist in een ander land waren, of vriendschap sloten met mensen uit andere culturen, vertelden over hun vrijwilligerswerk of de opzet van een project. Bewuste consumenten beargumenteerden hun keuze voor biologisch voedsel en lokale producten. Politiek actieven uitten hun politieke standpunten om te komen tot een meer rechtvaardige samenleving. Op 30 november 2008 werd de website gelanceerd in Cybersoek. Ruim 50 bezoekers uit de Indische Buurt, het doenersnetwerk van Oxfam Novib, migrantenorganisaties en het netwerk van Cybersoek waren aanwezig om te luisteren naar presentaties, te genieten van een fair trade maaltijd, in gesprek te gaan met elkaar en nieuwe bijdragen voor de website te maken. We kunnen spreken van een zeer geslaagd project. Een groep mensen die nog niet eerder bewust was van het bestaan van Oxfam Novib en de diverse ideeën achter ontwikkelingssamenwerking is over dit onderwerp meer na gaan denken. Het onderwerp “Hoe ontwikkel jij de wereld?” bleek een goede manier om met een diverse groep mensen op positieve wijze in gesprek te gaan. De Doeners van Oxfam Novib waren enthousiast over dit project. En er is samen met alle deelnemers een prachtige website gemaakt.
21
3. De organisatie Cybersoek is een professionele organisatie die in de afgelopen zeven jaar veel resultaten heeft geboekt. Het digitale trapveld is een vitale, strategische partner in de ontwikkeling van Zeeburg en met name de nieuwe Indische buurt. Cybersoek heeft zich een plek verworven waar men niet meer omheen wil en kan. Diverse mensen, medewerkers, samenwerkingspartners, bestuursleden en sponsoren maken het werk van Cybersoek mogelijk en succesvol. Ook in 2008 kan Cybersoek gebruik maken van de nodige ervaring, kennis, expertise en bronnen in en rond het digitale trapveld.
3.1 De medewerkers Digitaal trapveld Cybersoek is in september 2001 van start gegaan met een klein team medewerkers: naast twee stagiaires en de projectmanager waren dat een parttime medewerkster via de ID- regeling en een WIW dienstbetrekking. Inmiddels is het team uitgebreid met twee projectmedewerkster, één die zich bezig houdt met het aanbod voor Jeugd & Jongeren en één die zich richt op de activiteiten op het vlak van sociale cohesie en maatschappelijke activering. De WIW-werknemer is binnen Cybersoek doorgestroomd naar een reguliere betrekking en heeft plaats gemaakt voor een nieuwe WIWwerknemer. Door te werken met medewerkers die langdurig werkloos zijn geweest of om andere redenen binnen de gesubsidieerde banenmarkt vallen, levert Cybersoek een belangrijke bijdrage aan de werkgelegenheidsdoelstelling. Het vaste team van inmiddels zes mensen wordt versterkt en ondersteund door een mooi netwerk van freelancers en een gemiddeld aantal van 25 vrijwilligers. De vrijwilligers maken onderdeel uit van Seniorweb, benaderen Cybersoek via de Vrijwilligerscentrale of zijn buurtbewoners die naar aanleiding van berichten in de media contact met ons opnemen. Vijf vrijwilligers zijn ooit gestart als bezoeker. Ook vrijwilligers verbeteren door hun activiteiten voor Cybersoek in veel gevallen hun arbeidsmarktpositie.
22
3.2 Het netwerk Voor het bereiken van de verschillende doelgroepen, het inventariseren van de diverse wensen en het zo goed mogelijk aansluiten bij bestaand aanbod heeft Cybersoek regelmatig contact met verschillende netwerkpartners. Sinds de oprichting van Cybersoek werken we graag samen met de basisscholen, het Altra college, Productiehuis Nowhere, Technika10 Amsterdam en scholingsinstituten waaronder het ROC. Andere belangrijke partners zijn de Dienst Werk en Inkomen en de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling.
Cybersoek stelt zich ten doel samenwerkingsprojecten op te zetten met onderwijsinstellingen in de buurt, zoals de Basisscholen en het Altra College. Hiermee poogt Cybersoek in te springen op de digitale behoeften die bestaan binnen onderwijsinstellingen. Nieuwe samenwerkingspartners zijn - sinds onze vergrootte verzelfstandiging in 2004 onze opdrachtgevers, waaronder: w
Stadsdeel Zeeburg
w
Stadsdeel Bos en Lommer
w
Economische Zaken Amsterdam/Ruimbaan voor Werk
w
De Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling, gemeente Amsterdam
w
Dienst Werk en Inkomen
3.3 De Stichting ZIP Stichting Zeeburg Internetplein is een zelfstandige, onafhankelijke stichting. Het bestuur heeft als taak de projectmanager te ondersteunen in de exploitatie van Cybersoek en draagt de verantwoordelijkheid voor juiste besteding van de middelen conform de doelstellingen van de Stichting. Het bestuur van de Stichting is zeer betrokken maar op afstand. De persoonlijke betrokkenheid van de bestuursleden bij ICT-ontwikkelingen, beleid en het onderwijs is groot. De diverse samenstelling van het bestuur garandeert een rijk netwerk van betrokkenheid, kennis en ervaring rondom het trapveld. Alle bestuursleden zitten op persoonlijke titel in het bestuur.
23
3.4 De Subsidiënten, Opdrachtgevers en Sponsoren Stadsdeel Zeeburg Sinds de subsidie vanuit Binnenlandse Zaken is komen te vervallen heeft Stadsdeel Zeeburg de rol van onze Hoofdsponsor overgenomen. In de jaren 2004, 2005, 2006, 2007 en 2008 ontving Cybersoek een bedrag van 100.000 euro voor het kunnen uitvoeren van de activiteiten van Cybersoek in de Basisvoorziening. Vanaf 2007 wordt de Basisvoorziening structureel gefinancierd door stadsdeel Zeeburg. Oranje Fonds Cybersoek heeft in 2004 en 2005 geld gekregen voor het project Techniek Ontsluierd, wat haar in staat stelde te werken aan het verduurzamen en uitbreiden van de activiteiten voor – met name - Islamitische vrouwen. Sindsdien onderhoudt Cybersoek goede contacten met het fonds. Voor de financiering van toekomstige activiteiten zullen we bij hen ondersteuning zoeken. Nokia en Jantje Beton Jantje beton & Nokia sponsoren het Jongerenpersbureau en het “Make a Connection” programma; een wereldwijd initiatief van de International Youth Foundation en Nokia om een positieve ontwikkeling van jongeren te promoten. Stadsdeel Bos en Lommer Van stadsdeel Bos en Lommer ontvangt Cybersoek subsidie voor het opzetten van het Digitaal Trapveld Bos en Lommer. Het merendeel van dit bedrag is gereserveerd voor activiteiten die in 2007 en 2008 plaatsvinden. Ruimbaanvoorwerk Het “Techniek werkt écht” project dat Cybersoek met Technika10 uitvoert, wordt gefinancierd door Economische Zaken, gemeente Amsterdam. In dit project worden 6 allochtone vrouwen opgeleid tot begeleidster van internetcursussen voor meisjes uit groep 7 en 8 en worden in totaal 8 van deze cursussen gegeven. Het project is eind 2006 gestart en liep door tot eind 2008.
24
Dienst Werk en Inkomen Voor DWi organiseert Cybersoek sinds de lente van 2008 Maatschappelijke en Sociale Activeringsplekken in Zeeburg. Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling In opdracht van de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling van de Gemeente Amsterdam verzorgt Cybersoek sinds 2004 verschillende CATch-trajecten. In de herfst van 2008 is wederom een nieuw traject gestart.
DMO financiert tevens de Taal en Ouderbetrokkenheid trajecten die in 2007 startten en tot midden 2009 lopen. Hier wordt, zoals ook bij de CATch-trajecten, op grond van prestaties en presentielijsten aan het eind van het project afgerekend met de opdrachtgever.
Oxfam NOVIB Met financiering van en in samenwerking met Oxfam NOVIB organiseerde Cybersoek het Hoe ontwikkel jij de wereld? Project waarin buurtbewoners met elkaar in gesprek gingen over ontwikkelingssamenwerking en samen een website bouwden met filmpjes, foto’s en verhalen.
Hogeschool van Amsterdam Het Raak innovatieprogramma ‘de sociale kracht van ICT – in regio Amsterdam In het voorjaar van 2008 werd Cybersoek door Mike de Kreek, programmaleider van onderstaand studierichting (zie: kader) benaderd om mee te doen aan dit project. Najaar 2008 is hard gewerkt aan een onderzoeksopzet. Voorjaar 2009 volgt het daadwerkelijk onderzoek en een cursus verhalen publiceren op het web, dit laatste in samenwerking met het Amsterdams Historisch Museum.
Sociale toepassing van ICT en nieuwe media ICT en nieuwe media hebben in de sociale sector de laatste jaren ook hun weg gevonden in activiteiten met cliënten en deelnemers. Het programma ‘Sociale toepassing van ICT en nieuwe media’ mikt op een deel van die praktijk. Onze focus ligt daar waar mensen – al dan niet gefaciliteerd – ICT en nieuwe media als middel inzetten om een sociaal proces te laten ontstaan of te versterken. Het doel van het programma is, sociale toepassing van ICT en nieuwe media binnen sociale instellingen in Amsterdam en binnen het onderwijs van het domein Maatschappij en Recht op een hoger plan te krijgen. De komende twee (2009-2010) jaar zal dat vooral in het kader van het Raak-innovatieprogramma ‘de sociale kracht van ICT – in de regio Amsterdam’ gebeuren.
25
3.5 Promotie Na ruim zeven jaar Cybersoek weten vrijwel alle directe buren wel wat er in een digitaal trapveld te halen valt. Maar nieuwe buren arriveren en de ĂŠchte digibeten blijven ook voor ons een uitdaging. Cybersoek doet aan verschillende promotieactiviteiten om hen te bereiken. Daarnaast betrekt Cybersoek ook haar netwerk meer en meer bij het trapveld. Sinds de zomer van 2006 doet ze dit ook door het digitaal rondsturen van een nieuwsbrief. Cybersoek Nieuwsbrief Drie ĂĄ vier keer per jaar, aan het begin van een seizoen, verschijnt een digitale Cybersoek nieuwsbrief, met een overzicht van activiteiten, plannen en ontwikkelingen rond het trapveld. De nieuwsbrief wordt per e-mail verstuurd naar meer dan 300 mensen in het netwerk van Cybersoek. De reacties zijn zeer positief. (zie bijlage III)
26
Bijlage I/De Cijfers
Stadsdeel Zeeburg telt ruim 48.000 inwoners. In het stadsdeel wonen mensen van meer dan honderd verschillende nationaliteiten. Cybersoek heeft dan ook een zeer gevarieerde doelgroep. Onze jongste bezoekers zijn de deelnemers aan het kinderpersbureau en de leerlingen van groep 8 van de basisschool. De oudste bezoekers komen we tegen op de dinsdag bij de Open Inloop voor Senioren. Het leeftijdsverschil zal gemiddeld een jaar of zestig zijn. De vrouwen en meisjes uit de buurt krijgen samen met de senioren voorrang in Cybersoek. En ook dat beleid zie je terug in de cijfers. Met het creëren van doelgroepuren, de donderdagochtend voor vrouwen en meisjes en een speciale Open Inloop voor Senioren zijn vrouwen goed vertegenwoordigd in het klantenbestand van Cybersoek. Datzelfde geldt voor de senioren en de kinderen van het basisonderwijs. Ook het jaar 2008 was wederom een jaar boordevol woorden zoals opbouwen, uitbreiden en professionalisering. Er is hard gewerkt en dat zien we terug in de cijfers. Het gefaseerd aanbieden van activiteiten, de rustige opbouw van het aanbod, het persoonlijk benaderen van mogelijke – groepen – bezoekers: het bleek de juiste aanpak voor zowel Cybersoek als de medewerkers.
In het afgelopen jaar hebben 775 buurtbewoners zich ingeschreven als nieuwe bezoeker van Cybersoek. In dit jaar hebben de nieuwe bezoekers uit 2008 samen met de vaste klanten uit de jaren 2001 tot en met 2007 8.534 maal een bezoek gebracht aan Cybersoek. Vanaf de start van het project in september 2001 tellen we op 31 december 2008 52.943 bezoeken.
De bezoekers Totaal aantal nieuw ingeschreven bezoekers 2008: Inschrijvingen Categorie Kinderen Jongeren Volwassenen Totaal
Man Vrouw Totaal 65 102 167 94 82 176 276 432 156 315 460 775
27
Bijlage II/De Bestuursleden
Kees Boersma – voorzitter Kees werkt op de VU en is als universitair hoofddocent verbonden aan de groep Cultuur Organisatie en Management van de faculteit Sociale Wetenschappen (zie zijn website op http://www.fsw.vu.nl/organisatie/index.cfm) Hij doet onderzoek naar organisatiekundige vraagstukken en is met name geïnteresseerd in techniek en samenleving. Zijn colleges gaan over 'organisatiepolitiek' en 'ICT en samenleving'.
Henny Deen – algemeen bestuurslid werkt nu bijna 30 jaar in het basisonderwijs in Amsterdam. Hij heeft als groepsleerkracht, intern begeleider en als directeur veel ervaring opgedaan met de multi-etnische samenleving in Amsterdam-Zuidoost. Sinds vijf jaar werkt hij als zelfstandig ondernemer aan verschillende soorten opdrachten in het basisonderwijs, waarbij hij o.a. te maken heeft met scholen, die actief werken aan achterstandbestrijding.
Jaap Meindersma - penningmeester Werkt als hoofd van de afdeling Verkeer en Vervoer en als programmamanager stedelijke strategie bij de gemeente Almere. Woont sinds 1995 in Zeeburg (eerst in de Indische Buurt, later in het Oostelijk Havengebied). Hij was tussen 2002 en 2006 fractievoorzitter van de PvdA in stadsdeel Zeeburg en heeft in die periode Cybersoek leren kennen als een superinspirerende plek om iets met ict in de buurt te doen.
28
Cybersoek wordt mede mogelijk gemaakt door:
Rudolf Kerbosch Margot van de Stolpe Ellen van Eeden Dita van Middendorp Geert Bakker Martha Swinkels Rachida Amenchar Roel Bons Nadia Abri Miriam Abri Remco van der Meulen Mustapha Nahari Erica Visser Nuray Aydemir Mars Muusse Heleen Snoep Sandra Claesen Emine Ergun Ellis Bartholomeus Peter Gelauff JosĂŠ de Koning Jeannet Spoelstra Jaap Meindersma Kees Boersma Henny Deen Andrej Dake Wilco Koorn Roel Bons Gangadeep Singh Lutz Flechsig Monica Oldenburg Kim van Engelen Corline van Es Ikram El Yazidy Fikria Barani Peter Coenen Ton Leenders Dick Goemans Ank Ridderbeks Lucia Luptakova Ayse Karazor Jasper Kuipers Bas Beemsterboer Zohra Hadijssa Frank Overdiek Coleta Valkenburg Jimmy Hazevoet Maria Terpstra
29
Bijlage IV/ Eindrapportage Timorplein Community
Inhoudelijke eindrapportage Cybersoek en de Timorplein Community Mei 2008 – Februari 2009
Amsterdam, februari 2009
Heleen Snoep Dita van Middendorp 30
Inhoud
Inleiding............................................................................................. 32 Projectleiding ..................................................................................... 32 Netwerkbijeenkomsten ....................................................................... 33 Diversiteit bezoekers......................................................................................... 34 Bijeenkomst 4 september 2008 .......................................................................... 34 Bijeenkomst 2 december 2008 ........................................................................... 35
Projecten Timorplein Community ........................................................ 36 Wensboom op het Timorplein ............................................................................. 36 Buurten rond de film/ Cine Community Timorplein ................................................ 36 Timorplein Concert............................................................................................ 37 Cursus zelfverdediging met de wandelstok ........................................................... 38 Overige projecten ............................................................................................. 39
Samenwerking met Civic..................................................................... 39 Communicatie..................................................................................... 39 Interne informatievoorziening............................................................................. 39 Vergaderen in Cybersoek ............................................................................... 39 Ledenblog .................................................................................................... 40 Externe informatievoorziening ............................................................................ 40 Timorplein Community in het nieuws................................................................... 41
Overdracht ......................................................................................... 41 Bijlage 1: Visiestuk
31
Inleiding Van mei 2008 tot en met februari 2009 faciliteerde Cybersoek de Timorplein Community; het netwerk van (sociale) ondernemers, vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties en creatieve zelfstandigen die zich willen inzetten voor initiatieven ter verbetering van de buurt.
Er is veel bereikt in korte tijd: een bruisend netwerk met inmiddels 195 leden, allen enthousiaste mensen, die betrokken zijn bij de buurt. Vele nieuwe plannen en samenwerkingsverbanden, vaak ontstaan tijdens Timorplein netwerkbijeenkomsten, van een wandeling door de wijk en de opzet van een community art centre in het Karrewiel tot een Samen Indische Buurt festival. Ook zijn er na een jaar al concrete “producten” te noemen: een afgerond visiestuk, twee succesvolle netwerkbijeenkomsten, een wensboom vol nieuwe ideeën, een swingend buurtconcert, een inmiddels afgeronde cursus zelfverdediging met de wandelstok voor senioren en de toekomstige start van de Cinecommunity Timorplein. Ook aan aandacht ontbrak het de Timorplein Community niet het afgelopen jaar. Diverse buurtkranten schreven over het initiatief, Kort Amsterdam Live AT5 zond erover uit, de burgemeester sprak erover en ook de nieuwe minister van Wonen Wijken en Integratie Van der Laan noemde het succes van het project in de Tweede Kamer. In deze eindrapportage beschrijven wij – vanuit de ondersteunende rol die Cybersoek gespeeld heeft in de opzet van de Timorplein Community – onze activiteiten van de afgelopen periode. Daarbij gaan wij dus in dit stuk voorbij aan initiatieven en activiteiten die ook vanuit de Timorplein Community zijn ontstaan, maar die alleen moreel en niet organisatorisch door Cybersoek ondersteund zijn. In de toekomst zal Cybersoek een “nieuwe” rol op zich nemen, niet langer als ondersteuner, maar als samenwerkingspartner van de Timorplein Community. Projectleiding Cybersoek heeft de afgelopen maanden het project geleid en de Timorplein Community gefaciliteerd. Daarbij bewaakte ze de voortgang van het project, organiseerde ze vergaderingen en netwerkbijeenkomsten en voerde ze diverse projecten uit voor en in samenwerking met de Timorplein Community. In samenwerking met de Denktank Sociale Cohesie en Stadsdeel Zeeburg organiseerde Cybersoek op 13 maart 2008 een Timorplein Community oprichtingsbijeenkomst in StudioK. Meer dan 100 deelnemers uit het Zeeburgs maatschappelijk middenveld bezochten de bijeenkomst en aan het eind van de avond waren er 60 mensen die zich als lid opgaven. Er waren 20 mensen die er graag actief aan verder wilden helpen. Nu – februari 2009 – telt het bestand ‘leden en geïnteresseerden’ 195 mensen, een meer dan verdriedubbeling sinds een jaar daarvoor. In de maanden na de startbijeenkomst zijn onder leiding van Cybersoek drie werkgroepen opgericht, die zich bogen over specifieke onderdelen van de community: Communicatie, Programmering/Organisatie en Fonds. Uit de vergaderingen die de werkgroepen afzonderlijk en gezamenlijk hadden, zijn diverse ideeën gekomen. Deze zijn gepresenteerd op de netwerkbijeenkomst van 4 september en vervolgens uitgemond in een visiestuk (bijlage 1) en een activiteitenkalender (bijlage 2). De werkgroepen zijn na afronding van het visiestuk opgeheven en sommige leden zijn opgegaan in een kerngroep. Anderen zijn actief geworden in aparte werkgroepen 32
(Timorplein Concert, Samen Indische Buurt Festival, Karrewiel Community Center, etc.), en zo betrokken bij diverse projecten. Een kerngroep onder voorzitterschap van Jeffrey Spangenberg boog zich over toekomstplannen voor de community. Inmiddels is een Stichting in oprichting en staan diverse projecten (een conferentie, een buurtpitch) op stapel. Op 24 januari 2009, de avond van het Timorplein concert liep de ondersteuning van Cybersoek aan de Timorplein Community af. Aangezien de leden van de kerngroep van de Timorplein Community de wens uitspraken om onafhankelijk van overheidssubsidie en welzijnswerk te willen functioneren, was een door het stadsdeel gesubsidieerde rol van Cybersoek niet meer op zijn plaats. Cybersoek zal in de toekomst een nieuwe rol in het netwerk innemen. Daarover later meer. Netwerkbijeenkomsten Cybersoek organiseerde na de succesvolle startbijeenkomst van 13 maart 2008 in Studio/K met de verse leden van de Timorplein Community nog twee netwerkbijeenkomsten, op 4 september en 2 december 2008. Deze bijeenkomsten waren bedoeld voor het creëren van een “warm nest” gevoel. Bezoekers leerden elkaar kennen, wisselden kennis en ervaring uit en hadden de mogelijkheid om zaken te doen. Cybersoek regelde de praktische zaken rond de bijeenkomsten, van het bespreken van de ruimte met StayOkay en het bijhouden van aanmeldingen tot het maken van badges en het verwelkomen van de gasten. Daarnaast zorgde ze dat het programma voor de bijeenkomst op tijd rond was, regelde sprekers en presentaties voor het programma. Ook zorgde Cybersoek voor de werving van deelnemers aan de bijeenkomsten met het maken en ophangen van flyers, het versturen van persoonlijke mailtjes en het houden van belrondes. De bijeenkomsten vonden plaats in StayOkay, die de locatie gratis ter beschikking stelde en waarmee het erg prettig samenwerken was. Stadsdeel Zeeburg sponsorde de hapjes en drankjes. De bijeenkomsten trokken veel belangstellenden, 60 in september en 45 in december. Ook veel nieuwe leden kwamen op de avonden af. Na elke bijeenkomst breidde het ledenbestand zich verder uit. En er werd genetwerkt. De organisaties die zich hebben verenigd rond de opening van het Karrewiel vonden elkaar in eerste instantie op de Timorplein Community netwerkborrel van 4 september. Bewoonster Mieke Maes vond er een gehoor voor haar plannen rond Atelier K&K. En vele anderen deelden elkaar visitekaartjes uit. De reacties op de netwerkbijeenkomsten waren overwegend zeer positief. Actieve leden worden nog enthousiaster en nieuwe leden melden zich aan. Er heerst een gezellige, open sfeer waarin het makkelijk contacten leggen is.
33
Diversiteit bezoekers Bezoekers van de avond zijn geen goede afspiegeling van de bevolking van de Indische Buurt. Het netwerk van de Timorplein Community bestaat – vanwege het karakter van het netwerk– uit mensen uit de middenklasse. Mensen met een Marokkaanse of Turkse achtergrond zijn daarin ondervertegenwoordigd. Omdat de Timorplein Community gelukkig (na vele discussies en vergaderingen) besloot geen eliteclub te worden in de lijn van de rotary’s, maar open staat voor elke geïnteresseerde, zal de samenstelling van de leden gaandeweg veranderen. Daarnaast is het voor de Indische Buurt/ Zeeburg –ondanks dat de leden de wijk niet vertegenwoordigen, representeren - belangrijk dat de middenklasse zich thuis voelt en zich inzet voor de verbetering van de wijk. Bijeenkomst 4 september 2008 Locatie: Javazaal StayOkay Onderwerp: visie en plannen Timorplein Community Aantal bezoekers: 50 Van de website: www.allemaalburen.nl: Op donderdag 4 september vond de tweede netwerkbijeenkomst van de Timorplein Community plaats. Ruim 50 ondernemers, professionals van maatschappelijke organisaties, creatieve zelfstandigen, ambtenaren en andere belangstellenden ontmoetten elkaar, wisselden kennis uit en maakten nieuwe plannen. Dit alles in de Javazaal van StayOkay, die op deze avond gratis ter beschikking was gesteld van de Community. Kees Boersma (VU) begon de bijeenkomst met een wetenschappelijke invalshoek: “Als je lid bent van een community leef je langer” en “Het is goed voor een inwoner van een buurt als er community’s en verenigingen in de omgeving zijn, ook al is de inwoner zelf daar geen lid van”. De kerngroep van de Timorplein Community presenteerde de plannen en ideeën rond de community. Barbara Binnendorpel, ambassadrice van Jalan Jalan, hield een verhaal over ‘interhektische relaties’ en Jos Zandvliet zong het “Woest waait de wind” lied. Simone Plamper presenteerde het fotoboek “De wereld in een straat”. Ron Langdon vertoonde de trailer van zijn documentaire over het Flevoparkfestival. Er kon gekozen worden uit logo’s voor de community. De vele presentaties werden afgesloten met een borrel vol discussie. Enkele actieve buurtbewoners kondigden nieuwe plannen aan: een Kook- en Knutselclub in de Javastraat en een CultuurCoöperatie in de Indische Buurt. 34
Bijeenkomst 2 december 2008 Locatie StayOkay Onderwerp: nieuwe initiatieven in de wijk Aantal bezoekers: 45 Van de website: www.allemaalburen.nl:
35
Projecten Timorplein Community De Timorplein Community vormt een netwerk dat zich in gaat zetten voor plannen van buurtbewoners. In aparte werkgroepen zijn diverse ideeën van buurtbewoners uitgewerkt. Het idee van een koppeling van individuele leden van de community aan buurtbewoners is het afgelopen jaar nog niet in gang gezet. Wensboom op het Timorplein Een idee van buurtbewoonster Emine Igdi, tevens lid van de Denktank Sociale Cohesie van Zeeburg, was het opzetten van een wensboom. Cybersoek organiseerde dit, op de Oranjefonds Burendag van 20 september 2008. Buurtbewoners schreven hun wensen voor de buurt, voor zichzelf of voor anderen, op een kaartje en hingen dat in een wensboom op het Timorplein. Dit leverde 50 wensen op. Een jury van Jan Hoek (wethouder Stadsdeel Zeeburg), Emine Igdi (Denktank Sociale Cohesie), Firoez Azarhoosh (denktank sociale cohesie) en Niels van Zeben (lid Timorplein Community) koos de vier beste wensen uit. Deze wensen zijn – samen met de indieners van de wensen – verder uitgewerkt. Jurylid Niels van Zeben, lid van de Timorplein Community (op de foto): 'Door de buurtbewoners actief bij de uitvoering van hun wensen te betrekken, laat de Timorplein Community goed zien waar ze voor staat: samen optrekken om goede ideeën uit de Indische Buurt zichtbaar te maken én te realiseren!' Beleidsmedewerkers van stadsdeel Zeeburg keken tevens naar de wensen van buurtbewoners die niet wonnen (meer fietsenrekken, de Javastraat autovrij). Ze gaven informatie over de mogelijkheden die er reeds zijn in de buurt. Deze zijn gepubliceerd op www.allemaalburen.nl. Zie bijlage 3 voor de wensen en de reacties erop.
Buurten rond de film/ Cine Community Timorplein Het idee voor de CineCommunity komt van Mellouki Cadat, denktank sociale cohesie, en heette in eerste instantie: “Buurten rond de film”. Het gaat bij het initiatief om het organiseren van buurtavonden waarin films vertoond en bediscussieerd worden die door de bewoners zelf gekozen zijn. “Ontmoeting ontstaat vanuit de filmbeleving van mensen zelf. Door expliciet te kiezen voor een gemengd publiek wil dit project rond films een bijdrage leveren aan het samen buurten door nationaliteiten heen.” 36
Op 26 september 2008 bezocht een groep buurtbewoners onder begeleiding van Cybersoek de tot bioscoop omgebouwde huiskamer van Mellouki Cadat. Ze keken de film “Dunya en Desie in Marokko”. Het was een bijzonder geslaagde buurtmiddag. In samenwerking met Studio/K gaat de Timorplein Community vanaf april 2009 maandelijks een film met inleiding organiseren, door leden uit het netwerk: dit heet CineCommunity Timorplein en valt onder de “warme nest” bijeenkomsten voor de leden. Films die gedraaid worden variëren van Bollywood en filmproducties uit de Indische Buurt tot films die door buurtbewoners worden aanbevolen. De avond wordt verzorgd door de leden van de Timorplein Community en het netwerk Veranders. De thema’s moeten zoveel mogelijk te maken hebben met het onderwerp stedelijke ontwikkeling en sociale cohesie. De organisator houdt zelf een lezing of laat dit door een andere doen. Studio/K is enthousiast over het initiatief en neemt het op in haar reguliere programmering. Timorplein Concert Cybersoek organiseerde samen met de Timorplein Community het eerste en succesvolle Timorplein Concert. Op 24 januari 2009 in Studio/K bezochten 200 bezoekers het concert, onder wie Ella Vogelaar, die op initiatief van enkele buurtbewoners als speciale gast was uitgenodigd. Het Timorplein Concert is een initiatief van Emine Igdi, van de Denktank Sociale Cohesie. Civic ondersteunde het initiatief in eerste instantie met een bewonerscoach. In de aanloop tot de avond heeft een werkgroep met leden van de Timorplein Community zich met Cybersoek ingezet voor de organisatie van het feest: diverse leden zetten hun kennis, netwerk en expertise in voor het succes van de avond: Dorien Fliervoet ontwierp de poster, anderen hingen ze op in de buurt. Ron Langdon maakte een promotiefilm en een registratie van het hele concert – binnenkort verkrijgbaar op DVD. Rob Spangenberg maakte de foto’s en andere Timorplein Community leden hielpen mee in de zoektocht naar geschikte muzikanten, verkochten de kaartjes aan de deur en hielpen bij de rest van de organisatie. Diverse zelforganisaties in de buurt werden benaderd in de zoektocht naar muzikanten. Op de oefenavond in Cybersoek op 16 januari 2009 leerden de muzikanten elkaar kennen. Uiteindelijk traden diverse muzikanten uit de buurt traden op en ontstond er een muzikale kruisbestuiving, doordat er samengespeeld werd.
37
Manuel Léon bracht poëtische muziek uit Chili ten gehore. Mustaf Cezim en Yilmaz zongen met hun collega’s rustige Turkse muziek. Ook speelden zij – voor het eerst - samen met Emine Igdi. Mustapha Alyedhian, bekend als voorzitter van de Marokkaanse Raad in Zeeburg, verraste de zaal met zijn prachtige stem, waarmee hij onder meer een integratielied ten gehore bracht. Singer-song writer Rutger de Graaf zong in ‘t Engels en Nederlands. Jos Zandvliet van Stichting Accu presenteerde de avond en speelde met zijn familieband. Formatie Dalloe uit de Tweede Atjehstraat eindigde de avond swingend en kreeg de hele zaal aan het dansen. Tussen de optredens door kregen diverse initiatiefnemers de gelegenheid om een korte presentatie van hun project te geven: plannen rond de aanleg van postzegelparkjes en het ‘straat in beweging’ project en Mieke Maes met haar Atelier K&K. In de evaluatie van het concert op 23 februari gaven betrokkenen aan zeer positief te zijn en uit te zien naar een vervolg.
Cursus zelfverdediging met de wandelstok "Graag zou ik mijn oudere buurtgenoten zelfverdedigingsles met een wandelstok willen geven, zodat ze zich wat veiliger zullen voelen." Dit wenste Patrick Maurer, ervaren en gediplomeerd instructeur, zwarte band) bij de Burendag Wensboom. Cybersoek organiseerde de cursus, wierf 7 senioren en bood de locatie aan het Timorplein gratis aan. Patrick Maurer gaf als vrijwilliger/docent de cursus aan 7 zeer enthousiaste senioren. In vier lessen van 1 uur leerden zij zich te verdedigen met de wandelstok. De cursus is uitgevoerd in februari 2009 en er wordt gewerkt aan een voorstel tot vervolg.
38
Overige projecten Bij onderstaande projecten is Cybersoek zijdelings betrokken geweest. Cybersoek stelde haar locatie beschikbaar voor vergaderingen en nam af en toe ook deel aan de vergaderingen als inhoudelijk partner van de TPC. Wandeling door de wijk Een (groeps)wandeling door de wijk/buurt waarin mensen die langs de route wonen en van verschillende komaf zijn, hun verhaal vertellen. Dat kan iets bijzonders zijn uit hun huis of winkel (of wijze van zaken doen), een migratieverhaal, bepaalde kennis over een beroep of traditie, de geschiedenis van een huis/de straat/de wijk, bijzondere initiatieven van bewoners, bijzondere persoonlijkheden. Community Art Centre in het Karrewiel Een initiatief van 14 kunstenaars/community art organisaties die in het Karrewiel een Community Art Centre op willen richten. Samenwerking met Civic Medewerkers van Civic Zeeburg zijn vanaf het begin betrokken geweest bij de Timorplein Community. Coördinator van de bewonerscoaches en enkele bewonerscoaches zelf hebben geregeld vergaderingen en netwerkbijeenkomsten bezocht. Toen aan het eind van 2008 de situatie rond de inzet van bewonerscoaches vanuit Civic veranderde, is de aandacht verminderd.
Plan was dat Civic ideeën van buurtbewoners aan specifieke leden van de Timorplein Community zou koppelen, in samenwerking met Cybersoek. De Timorplein Community had het eerste jaar echter nodig om goed op te starten en wat kleine projecten uit te voeren en was nog niet in staat om haar leden te laten koppelen. Het was nog iets te vroeg voor alle partijen. Een bewonerscoach van Civic heeft geholpen met de eerste voorbereidingen voor het buurtconcert.
Communicatie Interne informatievoorziening Cybersoek hield leden en geïnteresseerden van de Timorplein Community op de hoogte van ontwikkelingen via de email en per telefoon. Daarnaast beantwoordde zij specifieke vragen van individuele leden en informeerde zij nieuwe leden van de community, die zich spontaan aanmeldden. Dit alles liep via het algemene emailadres: timorplein.community@gmail.com. Vergaderen in Cybersoek In Cybersoek is 9 keer vergaderd door de verschillende projectgroepen. De Timorplein Community vergaderde ook regelmatig in StudioK of bij Jeffrey Spangenberg, Timorplein 31. 39
Ledenblog Ron Langdon maakte de besloten ledenblog www.timorcommunityleden.blogspot.com. Hierop staan profielen van leden en verslagen van vergaderingen. Er wordt (nog) niet heel veel gebruik van gemaakt, omdat het inloggen en het voor sommigen aanschaffen van een gmail-account, iets te hoogdrempelig is. Er staan wel een heel aantal profielen op van de Timorplein Community leden. Externe informatievoorziening Op de website www.Allemaalburen.nl, met positief nieuws over stadsdeel Zeeburg voor en door buurtbewoners deed Cybersoek verslag van de activiteiten van de TPC. Daarnaast maakt Ron Langdon filmpjes voor Yezwecan TV op Youtube. Op de website www.timorpleincommunity.blogspot.com post hij met Mellouki Cadat voor de community interessante informatie. De domeinnaam www.timorpleincommunity.nl is geclaimd en kan t.z.t. gebruikt worden voor de communicatie van de Timorplein Community.
40
Timorplein Community in het nieuws De community heeft veel aandacht gekregen, zowel voor haarzelf als voor haar projecten. In de IJopener verscheen een interview met Dita van Middendorp. De Echo schreef over de Wensboom op het Timorplein. De Samen Indische Buurtkrant interviewde Jeffrey Spangenberg. Op 16 september 2008 schonk AT5 in het programma Kort amsterdams live aandacht aan de Wensboom en de TPC met een interview met Emine Igdi en Firoez Azarhoosh. Het Buurtconcert is aangekondigd in o.a. het Parool en op verschillende websites, zoals buurtlink.nl, webregio.nl en buurtleven.nl.
Minister Eberhart van der Laan noemde het initiatief in de Tweede Kamer: “Ik geef twee voorbeelden van wat ik goed vind, maar wie ben ik? Ik noem de Timorplein Community in Amsterdam en de Waardenzeef in Groningen. De Timorplein Community is een netwerk van ondernemers, professionals, vrijwilligers, maatschappelijke organisaties en bewoners in de buurt. Bewoners met concrete plannen worden gekoppeld aan leden van de community, die hun netwerk en expertise inzetten. Deze Timorplein Community heeft er al voor gezorgd dat het budget bewonersinitiatieven voor 2008 geheel kon worden toegekend aan inspirerende bewonersinitiatieven.� Overdracht Cybersoek heeft de basisdocumenten en de toegang tot het emailadres timorplein.community@gmail.com intussen overgedragen aan Farnosh Forozesh. Jeffrey Spangenberg (voorzitter Timorplein Community) en Firoez Azarhoosh kwamen tot overeenstemming over het hoe en wat rond de doorstart voor de TPC, zie bijlage 4. Er is een stichting opgericht, waarvoor een bestuur en adviesraad gezocht wordt. Cybersoek neemt in de toekomst ten opzichte van de Timorplein Community een nieuwe rol aan. Niet langer faciliterend, maar in een partnerschap. Cybersoek werft fondsen voor projecten die de buurt en de sociale cohesie verbeteren, met ICT als middel, waarbij ze de leden van de Timorplein Community vraagt of zij zich hiervoor in willen zetten, betaald of op vrijwillige basis. Op korte termijn zal het Samen Indische Buurt Festival, dat op 16 mei gehouden wordt, op deze manier georganiseerd worden. Op lange termijn kunnen diverse mogelijkheden en richtingen overwogen worden. Tevens kan het bestuur van de Timorplein Community besluiten om projecten waar zij organisatorische ondersteuning voor zoekt, door Cybersoek uit te laten voeren. Cybersoek ziet uit naar een productieve samenwerking!
41
Bijlage 1. Visiestuk VISIESTUK TIMORPLEIN COMMUNITY De Timorplein Community (TPC) is een netwerk van (sociale) ondernemers, vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties en creatieve zelfstandigen die zich willen inzetten voor initiatieven ter verbetering van de buurt. De TPC wil vanuit de buurt meer doen met de buurt. “Ondernemend zijn” speelt daarin een hoofdrol. Dit heeft alles te maken met de insteek dat ondernemers belangrijk zijn voor de buurt en dat zij nu nog te weinig worden gebruikt om deze te versterken. Ondernemers – in de breedste zin van het woord - kunnen meer met de buurt doen omdat zij kennis, ervaring, ideeën, netwerk en middelen hebben die ze gericht kunnen laten werken voor de buurt, medeondernemers en buurtbewoners. De buurt is rijk aan ideeën en aan middelen, maar soms ontbreekt de schakel tot verbinding. Wij willen ervoor zorgen dat mensen elkaar gemakkelijk weten te vinden bij het zoeken naar de juiste oplossing of aanpak van een probleem of het realiseren van een goed idee. Doelstellingen
De TPC is voor haar leden: • • •
Een warm nest Een plek voor kennisuitwisseling En een platform voor ‘business-to-business’ connecties
De TPC is voor de buurt: • •
een maatschappelijke productieplaats, een omgeving waar ondernemende mensen die zich willen inzetten voor de buurt elkaar kunnen vinden en een kans krijgen hun ideeën te realiseren; Daarbij zet de TPC zich actief in bij het vinden van financiële ondersteuning voor deze ideeën die de buurt sociaal, cultureel en economisch kunnen verrijken.
Door ideeën van mensen voor verbetering van de buurt te koppelen aan de kennis en expertise van anderen kunnen initiatieven die in de wijk ontstaan sneller en met meer succes gerealiseerd worden. Dit zal de vitaliteit van de buurt ten goede komen.
Leden De TPC bestaat momenteel uit 150 ondernemers, vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties en creatieve zelfstandigen. Lidmaatschap staat open voor iedereen die zich op ondernemende wijze in wil zetten voor de buurt: voor mensen die wonen, werken of actief betrokken zijn bij het Timorplein en haar omgeving.
De TPC wil zich graag versterken met mensen die kennis, netwerk en (sociaal) kapitaal inbrengen en met mensen die ideeën voor verbetering van de buurt hebben en daarvoor steun vragen. De Timorplein Community maakt gebruik van bestaande faciliteiten en instellingen, zoals Civic, Cybersoek en Stadsdeel Zeeburg. Medewerkers vanuit deze organisaties kunnen echter alleen op persoonlijke titel en niet vanuit hun functie lid van de TPC worden.
Leden kunnen zich via een lid van de community laten introduceren in het netwerk. Registratie loopt via timorplein.community@gmail.com 42
Organisatie Een stuurgroep geeft richting aan de activiteiten binnen de ‘community’. Deze stuurgroep bestaat uit circa vier leden. Haar hoofdtaak is: het formaliseren en documenteren van de (potentiële) activiteiten van de TPC. Daarnaast treedt zij naar buiten als gesprekspartner voor externe partners. De stuurgroep is de motor van de community. Leden van de stuurgroep verbinden zich voor tenminste een jaar aan hun functie. Daarnaast zijn er diverse werkgroepen die zich richten op de uitvoering van een idee voor de buurt, bijvoorbeeld de organisatie van een buurtconcert, een wandeling door de wijk of een lentefeest. Ook kunnen mensen met een hulpvraag gekoppeld worden aan één of meerdere leden van de community, los van een werkgroep, en direct geholpen of gecoacht worden bij de uitvoering van een idee of de oplossing van een probleem. Cybersoek is door stadsdeel Zeeburg gevraagd om de activiteiten van de TPC organisatorisch te ondersteunen. Civic heeft een taak in het bereiken en koppelen van buurtbewoners. Activiteiten Het succes van de TPC ligt in eerste instantie in de wilskracht en het potentiële vermogen van haar leden. Om dit vermogen te activeren worden diverse activiteiten georganiseerd:
1. Warme nest activiteiten voor meer binding tussen de leden 2. Netwerkactiviteiten om de activiteiten van de TPC breder zichtbaar te maken, voor kennisuitwisseling en business-to-business contacten 3. Buurtactiviteiten om de buurt te verbeteren: hiervoor wordt gebruik gemaakt van de diverse werkgroepen. Financiën De leden van de TPC werken aan korte lijnen met financiers, zodat initiatieven die door de TPC worden ondersteund sneller hun weg vinden naar fondsen en geldschieters. Afhankelijk van de vorm én omvang van de initiatieven wordt ook gezocht naar gerichte steun binnen de ‘community’. Communicatie Naast gemeenschappelijke bijeenkomsten kunnen leden elkaar vinden middels de blog www.timorcommunityleden.blogspot.com waarop interne discussies worden opgestart en profielen van de leden zijn te vinden. Via de website www.allemaalburen.nl worden externe berichten over de Timorplein Community gepubliceerd. Verdere communicatie loopt via email (timorplein.community@gmail.com) en telefoon
43
Bijlage V/ Eindrapportage Oxfam Novib
Hoe ontwikkel jij de wereld? Projectnummer: LKB-505703-C0108012
Inhoudelijke en FinanciĂŤle Rapportage
44
Inhoudelijke Rapportage Verslag verloop project In oktober en november 2008 volgden drie groepen van gemiddeld 8 mensen twee workshops in Cybersoek, in de Indische Buurt en in Bos en Lommer te Amsterdam. In de workshops spraken zij over de diverse manieren om bij te dragen aan de ontwikkeling van de wereld. Ook ging het over hoe de wereld - via een wisselwerking - bijdraagt aan onze ontwikkeling. Met het project werd een diverse groep mensen, deels ook “moeilijk bereikbaar” voor initiatieven rond ontwikkelingssamenwerking, bereikt. Samen maakten deelnemers de website www.hoeontwikkeljijdewereld.nl met foto’s, teksten en filmpjes. Bij het project werden de Doeners van Oxfam Novib (http://oxfamnovib.ning.com) betrokken. Migranten vertelden over projecten die ze opzetten in hun land van herkomst of over geld dat ze sturen aan familieleden of vrienden. Nederlanders die eens als toerist in een ander land waren, of vriendschap sloten met mensen uit andere culturen, vertelden over hun vrijwilligerswerk of de opzet van een project. Bewuste consumenten beargumenteerden hun keuze voor biologisch voedsel en lokale producten. Politiek actieven uitten hun politieke standpunten om te komen tot een meer rechtvaardige samenleving. Op 30 november 2008 werd de website gelanceerd in Cybersoek. Ruim 50 bezoekers uit de Indische Buurt, het doenersnetwerk van Oxfam Novib, migrantenorganisaties en het netwerk van Cybersoek waren aanwezig om te luisteren naar presentaties, te genieten van een fair trade maaltijd, in gesprek te gaan met elkaar en nieuwe bijdragen voor de website te maken. We kunnen spreken van een zeer geslaagd project. Een groep mensen die nog niet eerder bewust was van het bestaan van Oxfam Novib en de diverse ideeën achter ontwikkelingssamenwerking is over dit onderwerp meer na gaan denken. Het onderwerp “Hoe ontwikkel jij de wereld?” bleek een goede manier om met een diverse groep mensen op positieve wijze in gesprek te gaan. De Doeners van Oxfam Novib waren enthousiast over dit project. En er is samen met alle deelnemers een prachtige website gemaakt. Hieronder volgt een verslag van het verloop van het project. Vervolgens worden aan de hand van de Linkis richtlijnen specifieke vragen beantwoord. 45
Het Voortraject: Workshops en Website Het traject voorafgaand aan de avond met als thema “Hoe ontwikkel jij de wereld?” bestond uit twee workshops waarin drie groepen deelnemers gezamenlijk een website ontwerpen/maken met eigen foto’s, verhalen en filmpjes. Met het materiaal maakten de deelnemers duidelijk op welke manier zij bijdragen aan de ontwikkeling van de wereld. Tijdens de workshops werden presentaties gegeven door diverse sprekers. Aan dit programma namen in totaal 36 mensen deel. Groep 1
Deelnemers: mannen en vrouwen, voornamelijk hoogopgeleid, onder wie bewuste consumenten, migranten met projecten in hun land van herkomst (Irak, Soedan, Iran) en Nederlandse idealisten met projecten in het buitenland (Ghana, Kroatië). Onderwerp: Hoe ontwikkel jij de wereld? Workshop 1
Aantal deelnemers: 10 Datum: 7 oktober 2008 Wim Stoffers van Oxfam Novib gaf een presentatie over de zin en onzin van particulier initiatief. Elselien Scherpenisse van de Stichting Kinderdorp Kuberton vertelde over de weeshuizen die de stichting succesvol heeft opgericht in het land van herkomst. Vervolgens werkten de deelnemers in 3 groepjes aan een eigen bijdrage voor de website. Er ontstonden geanimeerde gesprekken en er werden diverse filmpjes gemaakt.
Workshop 2
Datum: 14 oktober 2008 Aantal deelnemers: 9 Onderwerp: Hoe ontwikkelt de wereld jou? Dalila Nemla en Ronald Spikker van Platform de Levante gaven een presentatie over hun organisatie, waarmee zij proberen de kunst en cultuur uit het midden oosten in Nederland voor het voetlicht te brengen. In kleine groepjes spraken mensen over hoe de wereld hen ontwikkelt had en namen geluidsfragmenten op. Veel deelnemers uit de eerste groep hadden aangegeven niet te kunnen komen naar de tweede bijeenkomst, ondanks enthousiasme voor het programma. Voor de tweede workshop zijn nieuwe deelnemers geworven.
46
Groep 2 Samenstelling: vrouwen uit Bos en Lommer, jong en oud, Nederlandse, Marokkaans en Turks van achtergrond, voornamelijk laagopgeleid. Workshop 1
Datum: donderdag 30 oktober 2008: 9-12u Aantal deelnemers: 8 Naar aanleiding van een presentatie door Cybersoek over het project en het werk van Oxfam Novib ontstaat een geanimeerde discussie tussen de diverse deelnemers. De meeste vrouwen weten niet van het bestaan van Oxfam Novib af. Een enkeling heeft er wel eens iets van gehoord. Marokkaanse vrouwen vertellen over hun hulp aan familieleden tijdens de toen actuele overstroming in Marokko. Nederlandse senioren vertellen over de hulp die zij bieden aan hun buren. Een Turkse dame meldt dat zij zich vooral tijdens de ramadan het lot van arme mensen aantrekt. Daarnaast blijken de vrouwen veel vrijwilligerswerk in Nederland te doen. Samen maken ze filmpjes of nemen ze geluidsfragmenten op (een aantal vrouwen wil niet in beeld). Workshop 2
Datum: donderdag 7 november 2008: 9-12u Aantal deelnemers: 7 Aangezien de vrouwen nog dingen af moeten maken van de week ervoor, blijft het onderwerp van de tweede workshop: Hoe ontwikkel jij de wereld? De vrouwen nemen hun filmpje (opnieuw) op, typen een tekst voor de website en spreken met elkaar over hun rol in de wereld. Er is helaas te weinig tijd over om de wisselwerking (wat doet de wereld voor jou?) te bespreken.
47
Groep 3
Samenstelling groep: vrouwen uit de Indische Buurt, klanten van Cybersoek, van Surinaamse, Marokkaanse, Iranese, Indiase en Nederlandse komaf. Workshop 1 Datum: donderdag 13 november 2008 Aantal deelnemers: 8 Na een korte presentatie wordt in groepjes van 3 gewerkt aan het opnemen van filmpjes, het schrijven van een script, het typen van een verhaal. De vrouwen hebben bijna alle een taalachterstand en laag opleidingsniveau. Het is interessant te horen wat ze doen voor hun land van herkomst en vanuit welke motivatie. Workshop 2
Datum: donderdag 20 november 2008 Aantal deelnemers: 7 Presentatie van Achmed Sadat, doener van Oxfam Novib. Hij startte een project met straatkinderen in Senegal en laat een filmpje zien van Ali B daarover, wat de vrouwen erg aanspreekt. Vervolgens wordt weer in kleine groepjes gewerkt. Terugkomworkshop De terugkomworkshop is voor de deelnemers aan de workshops komen te vervallen. Plan was dat alle drie de groepen gezamenlijk de “Hoe ontwikkel jij de wereld?� bijeenkomst en hun presentatie voor zouden bereiden. Er was bij de deelnemers aan de workshops echter onvoldoende belangstelling voor. Besloten is om de begeleiding van de avond niet door de deelnemers, maar door Oxfam Doeners te laten doen. Met hen is op zondagmiddag 30 november een instructie gedaan.
48
Evaluatie voortraject
Het blijkt voor de eerste groep (hoogopgeleide) deelnemers toch teveel gevraagd om 2 avonden van 3 uur te besteden aan de workshops. De reacties na afloop van de workshops echter zijn alle zeer positief. Het onderwerp van de workshops is bewust heel breed en kan dan ook alle kanten opgaan. Voor deze eerste groep zou echter een specifieker/gerichter onderwerp beter aanslaan. Met de tweede en derde groep met voornamelijk lager opgeleide vrouwen vanuit diverse landen ontstonden zeer boeiende gesprekken. Het onderwerp bleek een heel goed gespreksonderwerp, waarbij gemeenschappelijkheden gevonden werden. Sommige vrouwen in de Bos en Lommer groep zijn maatschappelijk erg actief en vertelden enthousiast over hun werk aan de wereld. Ze maakten leuke filmpjes, geluidsfragmenten en teksten met elkaar. Enkele (Marokkaanse) vrouwen willen niet in beeld, maar nemen geluidsfragmenten op. De groep in de Indische Buurt was meer met het sturen van geld naar het buitenland bezig. Voor deze beide groepen is één onderwerp verdeeld over twee workshops genoeg. Er werd gesproken over de vraag “Hoe ontwikkel jij de wereld?”. In kleinere werkgroepjes ging het soms individueel over “Wat leert de wereld ons?” Maar op zich zou alleen het eerste onderwerp voor de twee workshops voor deze doelgroep volstaan.
49
“Hoe ontwikkel jij de wereld” avond?
Tijdens de “Hoe ontwikkel jij de wereld?” avond werd de website gepresenteerd. Doel was mensen met elkaar in gesprek te brengen over het onderwerp ontwikkelingssamenwerking. Ruim 50 mensen bezochten de avond, voornamelijk buurtbewoners uit de Indische Buurt, maar ook mensen uit het netwerk van Cybersoek en Oxfam Novib van verder weg. Een zeer divers gezelschap! Peter van Lier, directeur van OneWorld, gaf een presentatie over de vele vormen van ontwikkelingssamenwerking. Cabaretier Johan Goossens nam zijn publiek mee naar Ghana waar hij als vrijwilliger les gaf op een basisschool. De website werd gepresenteerd door Claire Meeussen, projectmedewerker, aan de hand van enkele inspirerende filmpjes. Jenny Berlo en Achmed Sadat, Doeners van Oxfam Novib, gaven daarnaast kleine presentaties. Jenny vertelde over haar vrijwilligerswerk voor het Doenersnetwerk en Achmed liet zien hoe hij met een project in Senegal het leven van voormalige leerlingen van Koranscholen wil helpen te verbeteren. Santo Deng van het Diaspora Forum for Development gaf spontaan een korte schets van het werk van zijn organisatie. Bezoekers aan de avond zelf namen – enthousiast geworden door het zien van de voorbeelden op de website - op hun beurt ook weer filmpjes op. Alle filmpjes en portretten zijn te vinden op de website.
Er was een faire trade maaltijd verzorgd door Zing Food en er ontstonden in groepjes levendige gesprekken.
50
Evaluatie avond
Een zeer geslaagde avond met enthousiaste bezoekers en een interessant inhoudelijk programma. Er zijn die avond ook 20 nieuwe filmpjes opgenomen voor de website, waaruit blijkt dat mensen geïnspireerd raakten.
Samenwerking Oxfam Novib Cybersoek werkte gedurende het project prettig samen met de vrijwilligerscoördinator van het Doenersnetwerk en met de medewerkers van Oxfam Novib, die een presentatie kwamen geven. Vijf Doeners hielpen enthousiast en naar tevredenheid mee met de workshops en de organisatie van de “Hoe ontwikkel jij de wereld?” avond.
Website De website is gebouwd door Cybersoek en wordt CO2neutraal gehost door greenhost.nl.
Zie www.hoeontwikkeljijdewereld.nl voor portretten van de diverse deelenemers, met ook foto’s van de workshops en de avond zelf!
51
Linkis richtlijnen 1. Beoordeling uitvoering van het project Is de uitvoering van het project geslaagd? Wat zijn de sterke en zwakke punten? De uitvoering van het project is zeer geslaagd. Sterkte punten van het project: -
-
Mensen vanuit diverse etnische achtergronden raken op een positieve manier met elkaar in gesprek en ontdekken gemeenschappelijkheden. Een Sudanese man met projecten in zijn land van herkomst maakt grappen met een Nederlander die een school in Ghana aan het bouwen is. Een Nederlandse vrouw vertelt dat ze zich altijd voor haar buren heeft ingezet, een Turkse dame antwoordt dat zij dat ook al jarenlang doet. Het project gaat niet alleen om gezamenlijk praten en kennisuitwisseling, maar ook om gezamenlijk doen. Mensen bouwen samen aan een website, een eigen pagina daarbinnen, en kunnen trots zijn op het resultaat
Zwakke punten -
-
Omdat het onderwerp “ontwikkelingssamenwerking” niet meteen aanspreekt bij veel mensen uit de nieuwe doelgroep, is het lastig om deelnemers te werven voor workshops en bijeenkomsten. Het onderwerp is bij de doelgroep die we wilden bereiken niet zo aansprekend dat men er automatisch op af komt. Er gaat veel tijd zitten in de werving en motivering van mensen, die uiteindelijk – als ze wel meedoen – enthousiast zijn over de workshop. Het onderwerp is heel erg breed, wellicht te breed, hoewel dat tegelijk ook de kracht van het project is. Zo blijft voor enkele mensen het doel van het project “laten zien dat er veel gebeurt” te vaag.
2. Doelen bereikt a) Zijn de doelen die vooraf gesteld zijn bereikt? Geef een paar concrete en meetbare indicatoren. Wat is de oorzaak van eventuele verschillen? b) Zijn er nog andere resultaten bereikt? Zo ja, graag toelichten. Met het project werden de volgende doelstellingen nagestreefd: • • •
Onderlinge kennisuitwisseling en bewustwording op het terrein van ontwikkelingssamenwerking op micro en macro niveau. De naam en het werk van Oxfam Novib bekend maken bij een bredere doelgroep. Mensen in contact brengen met anderen: ontmoeting en sociale cohesie.
Deze doelstellingen zijn gehaald. In totaal hebben 36 deelnemers de workshops gevolgd. Onder hen waren ruim 25 bewoners van Bos en Lommer en de Indische Buurt. Alle zijn geïnformeerd over het werk van Oxfam Novib, vaak bij het merendeel van de mensen niet bekend. Mensen die normaal niet over hun rol in de wereld spraken, of zich er bewust van waren, deden dat nu wel. De mensen uit de workshops 2 en 3 kenden elkaar wel zijdelings van computerlessen in Cybersoek, maar waren nog niet eerder met elkaar over dit onderwerp in gesprek geraakt en/of hadden niet eerder samengewerkt aan een specifiek project (het maken van filmpjes voor een website). 52
Daarmee hebben zij elkaar beter leren kennen – vergroting van de sociale cohesie in de wijk. Op de “Hoe ontwikkel jij de wereld avond?” waren ruim 50 deelnemers aanwezig. Onder hen waren ook veel mensen die niet aan het eerdere workshopprogramma hadden deelgenomen. Ook zij zijn geïnformeerd over het project en het werk van Oxfam Novib/ontwikkelingssamenwerking. Het thema heeft een duidelijke relatie met het werk van Oxfam Novib. Vanuit Oxfam Novib hebben mensen gesproken over de organisatie en het werk dat zij doet. Daarnaast zijn er over een veel grotere groep mensen folders en flyers verspreid met de naam/ het logo van Oxfam Novib erop (zie bijlage). Resultaten De volgende resultaten zijn behaald: 36 mensen volgden de workshops. Daarvan volgde 13 mensen de beide workshops. 50 mensen bezochten de “Hoe ontwikkel jij de wereld?” avond. Niet iedere bezoeker maakte een filmpje voor de website, velen deden dat echter wel. Er is nu een website gevuld met 51 verhalen, foto's en filmpjes die het bezoeken waard is en voor nieuwe communicatieve doelen ingezet kan worden: www.hoeontwikkeljijdewereld.nl. Met het project zijn 70 mensen direct bereikt, via de workshops en de “Hoe ontwikkel jij de wereld?” vond. Daarnaast zijn ruim 300 mensen indirect bereikt, via de website, flyers, mailings, etc.
Overige resultaten, reeds genoemd in het projectvoorstel: -
Vergrootte Vergrootte Vergrootte Vergrootte Vergrootte
kennis/bewustwording t.a.v. ontwikkeling van de wereld kennis van Oxfam-Novib kennissenkring (sociaal kapitaal) sociale cohesie en/of culturele waardering digitale vaardigheden
3. Veranderingen in de planning Zijn de activiteiten en strategieën allemaal uitgevoerd zoals gepland? Zo niet, zijn de veranderingen acceptabel en noodzakelijk? Wat kan beter en aan welke voorwaarden moet dan voldaan worden? Activiteiten zijn uitgevoerd zoals gepland, met uitzondering van de terugkombijeenkomst voor de drie groepen deelnemers aan de workshops. Hier bleek bij nader inzien onder de deelnemers toch te weinig animo voor. In plaats hiervan zijn de Doeners van Oxfam Novib geïnstrueerd in de begeleiding van de “Hoe ontwikkel jij de wereld?” avond.
Verder zijn alle activiteiten uitgevoerd conform de planning. De verandering was zowel noodzakelijk als acceptabel. Beter is om het aantal workshops voor de “hogeropgeleiden” beperkt te houden tot 1. En 53
om workshops van 2 uur te organiseren in plaats van 3 uur voor de groepen “lageropgeleiden” c.q. “moeilijk bereikbare doelgroepen”. 4. Effectieve activiteiten en externe factoren Welke strategieën of activiteiten zijn het effectiefst en het doeltreffendst? Welke externe factoren in de omgeving hebben het project positief/negatief beïnvloed? Zowel de workshops als de presentatie zijn effectieve activiteiten. In de workshops krijgen deelnemers de meeste ruimte om hun verhaal te doen, ideeën uit te wisselen en een mooi eindproduct af te leveren. De eindpresentatie is effectief bij het afronden van het project, waarbij mensen trots kunnen zijn op het resultaat en zien waar het voortraject uiteindelijk toe leidt. Van noemenswaardige invloed van externe factoren specifiek op dit project is gedurende de looptijd geen sprake geweest.
5. Doelgroepen bereikt Welke doelgroepen in Nederland en (indien van toepassing) in het Zuiden zijn beoogd en bereikt? Wat is de reden voor eventuele verschillen? Zijn er ook nog andere doelgroepen bereikt? Alle beoogde doelgroepen zijn bereikt, mannen en vrouwen, hoogopgeleid en laagopgeleid, met diverse etnische achtergronden. Daar zijn we echt trots: er waren op workshops en avond mensen met een Marokkaanse, Turkse, Surinaamse, Indiase, Nederlandse, Irakese, Iranese, Afghaanse, Sudanese, Nigeriaanse, Filippijnse, Colombiaanse achtergrond. Zie ook de deelnemerslijst van de workshops die aan dit verslag is toegevoegd.
6. Bereikcijfers in het Zuiden Indien het project in het Zuiden plaatsvindt: geef een beschrijving van de directe bereikcijfers, uitgesplitst naar mannen en vrouwen. Niet van toepassing.
7. Beoordeling project Hoe wordt het project achteraf beoordeeld? Waar moet in het vervolg op gelet worden? Hoe verloopt de nazorg van het project en op welke manier wordt de duurzaamheid van het project gewaarborgd? Het project wordt achteraf positief beoordeeld, door zowel bezoekers en deelnemers, als door de uitvoerende organisatie Cybersoek en opdrachtgever Oxfam Novib. Het project is uitgevoerd en beëindigd. Van nazorg is voor dit project niet direct sprake. De klanten van Cybersoek die deelnamen aan het project, kunnen nog altijd in Cybersoek terecht voor andere activiteiten, en komen daar ook voor. De website kan eventueel gebruikt worden voor promotiedoeleinden of voor andere Doeners. Hij zou in de toekomst verder uitgebreid kunnen worden. Doel van het project was niet: het maken van een mooie website. De website is het resultaat van de discussies in de workshops. Het is een middel om uitwisseling, bewustwording en sociale cohesie in de wijk te vergroten. Bij bewustwording voor thema’s rond ontwikkelingssamenwerking is het lastig om duurzaamheid te meten. Er zou richting de doelgroep vaker over dergelijke onderwerpen gesproken moeten worden. Het project zou vaker uitgevoerd kunnen worden.
8. Draagvlakvergroting en fondsenwerving in Nederland Welke activiteiten heeft de Nederlandse organisatie ontplooid op het gebied van draagvlakvergroting en fondswerving in Nederland? Hoeveel mensen zijn hiermee bereikt? Het hele project was een bewustwordingsproject rond ontwikkelingssamenwerking en daarmee een project dat het draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking vergroot.
54
Met het project zijn 70 mensen direct bereikt, via de workshops en de “Hoe ontwikkel jij de wereld?” vond. Daarnaast zijn ruim 300 mensen indirect bereikt, via de website, flyers, mailings, etc.
9. Gender • Hoe heeft het project de verschillende belangen tussen mannen en vrouwen aangekaart? • Wie heeft profijt gehad van dit project en waarom? Graag uitsplitsen naar mannen en vrouwen. • Op welke wijze heeft het project bijgedragen aan meer rechtvaardigheid tussen mannen en vrouwen? Zowel mannen als vrouwen hebben profijt gehad van het project. Er waren wel twee groepen workshops die specifiek gericht waren op vrouwelijke deelnemers. Vrouwen doen veel aan “de ontwikkeling van de wereld”, maar zijn zich dat niet altijd bewust of brengen dat niet altijd voor het voetlicht. In een groep met alleen vrouwen spreekt het makkelijker over dit onderwerp. Van de 36 deelnemers aan de workshops waren er 27 vrouw. Op de “Hoe ontwikkel jij de wereld?” avond waren zowel mannen als vrouwen aanwezig. Het onderwerp gender was geen specifieke invalshoek van het gesprek in de workshops, al kozen enkele (vrouwelijke) deelnemers deze wel. Bijvoorbeeld een Irakese vrouw vertelde over haar organisatie ter bescherming van de vrouwenrechten in Irak. Het project draagt niet direct bij aan meer rechtvaardigheid, maar maakt vrouwen bewuster van hun rol in de wereld, die vaak groter is dan ze denken.
55