Vaardigheden, normen en waarden

REALITY CHECK

Komt de vraag ‘wat wil ik nou echt?’ je bekend voor? Of ben je compleet tevreden met baan en bestaan? Doe je voordeel met de vierdelige Reality Check van Carin Prins. Ontdek of je doet wat je leuk vindt, en hoe je het leuker kunt maken. Aflevering 2: normen en waarden.

D

e rode draad in je leven vinden en oppakken, daar gaat het om. Dit keer pellen we de ui (jij!) verder af en komen we tot de kern: wat ligt er aan jouw kenmerken ten grondslag? Je kunt jezelf in twee delen opsplitsen: het ene deel is je persoonlijkheid, je eigenschappen en kwaliteiten. Eigenlijk is dit je onveranderlijke deel. Het andere deel is het gedeelte dat door normen en waarden bepaald wordt, het opgelegde deel, de ongeschreven regels waaraan je van jezelf moet voldoen.

Test 1: persoonlijkheid Mensen zijn grofweg in twee groepen in te delen. De eerste groep zegt: alles komt door mijn omgeving. De tweede groep zegt: alles komt door mezelf. Tot welke

actief

eerlijk

ambitieus

enthousiast

artistiek

evenwichtig

loyaal

strijdlustig ondernemend

sympathiek

openhartig

systematisch

bedachtzaam

geduldig

optimistisch

behulpzaam

goedgehumeurd

ordelijk

humoristisch

perfectionistisch

bescheiden betrokken

sociaal

tactvol tolerant

betrouwbaar

trots

positief individualistisch

consequent

initiatiefrijk

creatief

inspirerend

praktisch

vriendelijk realistisch redelijk

discreet

kalm

durf

krachtig

veeleisend

waarheidslievend zelfstandig

074/ RED10009-werk.indd 74

15-09-2010 15:37:34

WERK

groep behoor jij? Doe het testje linksonder, en kies vijf kenmerken die jou het best positief karakteriseren.

T E K S T: C A R I N P R I N S , I L L U S T R AT I E : C L AU D I E D E C L E E N , F O T O G R A F I E : I N G A P OW I L L E I T, H A A R & M A K E - U P : R I TA S E R A N O VO O R M . A .C

Test 2: vaardigheden Je persoonlijke eigenschappen zeggen iets over je vaardigheden. Waar ben je goed in? Wat zijn aangeboren kwaliteiten? Een aangeboren vaardigheid is vaak iets wat anderen aan jou opvalt. Waarschijnlijk heb je daar bij het zoeken naar de rode draad in je leven een beeld van gekregen. Ze geven ook een aanwijzing over wat jouw ‘allergieën’ zijn. De kernkwadrant hieronder laat dat zien. Vul bij ‘meelevend’ jouw sterke eigenschap in. Je valkuil is een uitvergroting van die sterke eigenschap, in het geval van ‘meelevend’ dus ‘emotioneel te veel betrokken’. Jouw uitdaging is om je het positief tegenovergestelde van deze uitvergroting eigen te maken, bij het voorbeeld ‘afstand kunnen nemen’. Jouw allergie is het negatief tegenovergestelde van jouw sterke eigenschap, ofwel de uitvergroting van jouw uitdaging.

Deze sterke eigenschappen of kwaliteiten zijn je onveranderlijke eigenschappen, neem ze serieus! Het heeft geen zin deze eigenschappen te ontkennen, daarmee belemmer je jezelf. Bovendien ben je meer dan alleen je onveranderlijke kenmerken, je normen en waarden bepalen namelijk ook voor een groot deel wie je bent.

Kernkwaliteit Meelevend

+

Normen en waarden Je normen en waarden zijn van belang in de keuzes die je maakt. Het gaat om diepgewortelde denkbeelden die je meekrijgt in je leven, van familie, vrienden, of anderen in je directe omgeving. Vaak neem je die normen mee van vroeger, van het gezin waarin je opgroeide. De norm is meestal een gezinsspreuk, iets wat vaak gezegd werd.

Bijvoorbeeld: eerlijk duurt het langst.

Probeer voor jezelf die spreuken te achterhalen. Hoe werken die door in je leven? Welke helpen je en zijn een leidraad in wat je doet? En welke helpen je niet, welke normen houden je tegen in wat je doet of wilt bereiken?

Een norm belemmert je als hij botst met wie je bent. Bijvoorbeeld: de rode daad die je in aflevering 1 ontdekte is dat je graag iets met je handen doet. Als je norm is: van handenarbeid word je vies, dan botst dat dus.

Nog iets lastigs van normen: ze brengen verwachtingen mee. Als jouw motto is: van hard werken is nog nooit iemand doodgegaan, dan is jouw norm die daaraan ten grondslag ligt, dat luieren onacceptabel is. Je verwacht daarom ook van je omgeving dat die dezelfde norm hanteert, maar dat is vaak niet het geval. Wie niet inziet dat de norm iets van haarzelf is, zal daardoor teleurgesteld

TE VEEL VAN HET GOEDE

Rationeel

Allergie

RED10009-werk.indd 75

Emotioneel te veel betrokken

-

POSITIEF TEGENOVERGESTELDE

NEGATIEF TEGENOVERGESTELDE

-

Valkuil

TE VEEL VAN HET GOEDE

+ Afstand kunnen nemen

Uitdaging

De Reality Check Carin Prins is Red’s huiscoach. Zij heeft een eigen praktijk en geeft trainingen en organisatieadvies, www.prinsenpartners.nl.

Met deze Reality Check helpt zij je om je leven en werk kritisch onder de loep te nemen. Doe ik wat bij me past?

Gebruik ik mijn talenten? Volgens Carin niet meer en niet minder dan noodzakelijk onderhoud. Net zoals je aardig bent voor je lijf – en naar de kapper gaat of een rondje hardloopt – moet je ook je geest onderhouden. Een soort total bodyscan, maar dan van je geest.

zijn in haar omgeving. En dan: wat zijn je persoonlijke waarden? Wat staat voor jou, als je eerlijk bent, altijd bovenaan? Is dat geld verdienen? Wil je onafhankelijk zijn?

Welke waarden helpen je en van welke kun je beter af?

Test 3: normen en waarden Ga voor jezelf na welke normen en waarden je hanteert. Schrijf drie normen en waarden op die je vast wil houden. En noem er drie die je belemmeren. Deze laatste overboord gooien gaat niet. Maar door ze te noteren word je je er extra bewust van dat je ze hebt. Dat kan het in de toekomst makkelijker maken ze te herkennen. Nu heb je dus een lijstje van je onveranderlijke eigenschappen en een lijstje van je normen en waarden. Samen vormen ze je drijfveren. Daarmee gaan we verder in aflevering 3.

/075 15-09-2010 15:37:41