REALITY CHECK
Knaagt het van binnen omdat je niet ziet hoe het verder moet op werkgebied? Carin Prins schept helderheid. Aevering 3: kwaliteiten en drijfveren achterhalen.
I
n deel 1 keek je wat je kunt en wat je wilt. In deel 2 bracht je je persoonlijkheid en je normen en waarden in kaart. Het ging ook over kwaliteiten. Kwaliteiten kunnen je laten schitteren. Maar wanneer je erin doorslaat, worden ze je valkuil. Zo is exibel zijn een positieve kwaliteit. Het wordt je valkuil als je te vaak een stapje opzij doet voor anderen en niet meer aan je eigen werk toekomt. Deze aevering gaat over hoe je kunt voorkomen dat je in je valkuilen stapt. Daarnaast achterhaal je je drijfveren, zodat je kunt bepalen of jouw beroep of baan wel strookt met wat jij op dit moment in je leven wezenlijk belangrijk vindt.
Kwaliteiten ontdekken Om verder te gaan met je zelfonderzoek schrijf je drie kwaliteiten van jezelf op (bijvoorbeeld consequent, ordelijk, betrokken). Noteer bij elke kwaliteit wat de bijbehorende valkuil en allergie is. Stel vervolgens vast wat de bijbehorende uitdaging zou kunnen zijn. Zie je deze vier punten uitgesplitst per kwaliteit voor je, dan kun je bedenken hoe je voorkomt dat je in je valkuilen stapt. Voorbeeld Ben je betrokken (kwaliteit), maar word je onder stress als bemoeizuchtig (valkuil) gezien, dan heb je waarschijnlijk een hekel aan nonchalante collega’s (allergie). Uitdaging is om je niet overbetrokken of controlerend te
gedragen. Concreet: vraag medewerkers niet meer elke dag wat de stand van zaken is, maar bespreek eens per week hoe het ervoor staat.
Wat als je geen idee hebt wat je kwaliteiten zijn? Drie manieren om ze te achterhalen: Denk vanuit je valkuil Je kracht is ook je zwakte, en andersom. Wat is nu een slechte eigenschap of gewoonte van je? Onder stress komen valkuilen veel meer naar buiten, dan schieten we te ver door. Het uitgelezen moment dus om valkuilen te herkennen. Voorbeeld Tijdens vergaderingen laat je altijd het achterste van je tong zien. Je ergert je aan mensen die nooit eens zeggen wat ze denken. Toen je onder druk stond, heeft je collega gezegd dat je bot bent, dus daar zit je valkuil. Je kwaliteit is de andere kant van de medaille, dat is namelijk eerlijkheid.
Redeneer vanuit je allergie Je allergie is waar je jezelf over hoort klagen tegen vriendinnen; eigenschappen van anderen waar je je groen en geel aan ergert. Dit zegt vaak ook iets over jezelf. Zo ergerde ik me enorm aan rigide types die extreem hun grenzen stellen en zich nooit eens willen aanpassen aan een ander. Want zelf probeerde ik me wel zo veel mogelijk aan te passen aan de
082/ 5(' ZHUN LQGG
$0
WERK
agenda’s van anderen. Ik vloog van het een naar het ander, nam geen rust voor mezelf. Risico was dat ik uiteindelijk mijn eigen werk niet meer goed zou kunnen doen. Mijn valkuil is te veel een stapje opzij doen, concludeerde ik. Positieve kwaliteit die eraan vasthangt, is dat ik exibel ben.
T E K S T : C A R I N P R I N S , I L L U S T R AT I E : C L AU D I E D E C L E E N , F O T O G R A F I E : I N G A P OW I L L E I T, H A A R & M A K E - U P : R I TA S E R A N O VO O R M . A .C
Check bij anderen Bots je telkens met een bepaalde collega, dan kun je hem of haar vragen om open kaart te spelen. Wat vind jij nou mijn valkuil, waar moet ik voor oppassen? Kritiek aanhoren is niet leuk, maar zo kom je wellicht iets over jezelf te weten waar je voor de rest van je werkende leven iets aan hebt. Het is mogelijk dat je trots bent op je behulpzaamheid, maar je collega zich aan je ergert omdat je zoveel met anderen bezig bent dat je niet genoeg toekomt aan je eigen werk.
Drijfveren achterhalen Bij drijfveren gaat het erom wat mensen werkelijk beweegt. Ben je bijvoorbeeld meer geĂŻnteresseerd in autonomie en individuele vrijheid of ga je meer voor macht en status? Drijfveren of motieven hangen ook samen met je levensfase en kunnen anders zijn op je 20e dan op je 30e. De volgende drijfveren worden vaak onderscheiden: rijkdom, creativiteit, onafhankelijkheid, zekerheid, macht, ergens goed in zijn, sociale contacten of status. Het is niet altijd makkelijk om je drijfveren te achterhalen. Ik sprak een topmanager bij een ďŹ nancieel bedrijf die denkt dat ze niet door status wordt gedreven, hoewel ze voortdurend benadrukt hoe belangrijk het is ‘dat het ertoe doet’. Eigenlijk houdt dat in dat ze graag gezien wil worden door anderen. Dat heeft ze ook bereikt, mensen bewonderen haar: geweldig, een moeder van vier aan
de top! Haar valkuil is dat ze heel perfectionistisch in haar werk is. Naarmate haar leven voller en complexer raakt, slaat het perfectionisme door in neurotisch controleren van het werk van haar medewerkers. Het levert negatieve stress op, ze is steeds vaker verkouden en heeft nu last van hyperventilatie. De vraag is in hoeverre ze die status echt nodig heeft en hoeveel het haar nog waard is. Want als je eigenlijk iets doet wat niet bij je past en ook nog eens op je tenen moet lopen, ligt overspannenheid op de loer. Veel mensen realiseren zich te laat hoe belangrijk het is dat je ‘je hoofd met je hart verbindt’. Zolang de nood niet aan de man is en er geen sprake is van lichamelijke klachten, zien velen niet de noodzaak om zich te verdiepen in hun drijfveren. Drijfveren kunnen samenhangen met jeugdervaringen. Kijk naar mensen die van jongs af aan in de zorg willen. Ze denken dat hun beroepskeuze samenhangt met hun kwaliteit en innerlijke drijfveer. Is dit ook echt zo, of ben je vanuit je jeugd niet anders gewend dan dat jij degene bent die voor een ziek familielid moet zorgen? Voorbeeld Toen het bedrijf van Michelles vader failliet ging en haar ouders niet meer rond konden komen, nam ze zich voor: dat nooit. Ze streeft naar de best betaalde functie binnen het bedrijf. Haar drijfveer is dus geld.
De Reality Check Carin Prins is Red’s huiscoach. Zij heeft een eigen praktijk voor trainingen en organisatieadvies, www.prinsenpartners.nl. Met deze Reality Check helpt zij je om je leven en werk kritisch onder de loep te nemen. Doe je wat bij je past? Gebruik je je talenten? Volgens Carin niet meer en niet minder dan noodzakelijk onderhoud. Net zoals je aardig bent voor je lijf en naar de kapper gaat of een rondje hardloopt, moet je ook je geest onderhouden. Een soort total bodyscan, maar dan van je geest. Deel 1 en 2 gemist? Kijk op www.red.nl.
ook helpt om je drijfveren te achterhalen, is letterlijk afstand nemen. Als je naar huis ďŹ etst na je werk, haal je heel bewust adem. Denk even niet aan de beslommeringen van je werk en creĂŤer een moment om genoemde vragen te overdenken. Voor hulp hierbij vind je Schein’s Career Anchors op www.red.nl om uit te printen en in te vullen.
Opdracht Achterhaal je drijfveren en neem ze onder de loep. Waarom vind ik ze zo belangrijk? Zijn ze wel goed voor mij? Noteer tijdens werkdagen de antwoorden op de volgende vragen: wanneer voel je dat je blij wordt? Bij welke werksituaties voel je dat je energie krijgt, en wanneer voel je je energie weglekken? Bekijk hoe de blije momenten en de ‘energieweglekmomenten’ zich verhouden. Wat
Met je bevindingen uit de opdrachten uit deel 1, 2 en 3 van deze reeks kun je een actieplan opstellen. Dit is het onderwerp van volgende maand. De uitkomsten van de opdrachten zullen helderheid scheppen, zodat je beter kunt bedenken welke richting je eventueel op zou willen en kunnen. Mogelijk kom je erachter dat je nog steeds blij wordt van je huidige baan.
/083 5(' ZHUN LQGG
$0