Louwman Exclusive - Invited Magazine

INVITED magazine

ANDERMATT, CHOPARD & MASERATI

GENIETEN OP NIVEAU het beste uit de wereld van louwman exclusive

2 17

2

#

COLOFON #2 2017 INVITED MAGAZINE

Uitgever Louwman Exclusive Proostwetering 53, 3543 AC Utrecht (030) 221 2121 info@louwmanexclusive.nl

Hoofdredactie Arjen van Beek Julie Reimus

Realisatie Pelican Custom B.V. Delflandlaan 4-2 1062 EB Amsterdam (020) 758 10 00 Director Pelican Custom Jeannette Stavorinus Hoofdredacteur Han Thoma Art Director Alicia van Weert Vormgeving Annemiek Felthuis Projectmanager Janet Deibert Productie/Traffic Daniëlle van Tol Advertentieverkoop Paul Laurey Advertentiecoördinator Vivian Gorissen

Disclaimer Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, vermenigvuldigd of gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever en/of andere auteursrechthebbenden. Louwman Exclusive Cars B.V. en Pelican Custom B.V. kunnen geen aansprakelijkheid aanvaarden voor de volstrekte juistheid en volledigheid van alle in de uitgave opgenomen teksten en beelden. Alle genoemde prijzen en gegevens zijn onder voorbehoud.

Alle handelsmerken, logo’s en servicevermeldingen op deze site zijn eigendom van Louwman Exclusive Cars B.V. of van rechthebbende derden. Zij mogen niet worden gebruikt, gedownload, gekopieerd of verspreid zonder schriftelijke toestemming van Louwman Exclusive Cars B.V. of de betreffende derde, al naar gelang het geval.

Upgraden

A

ls er íéts is wat alle merken die wij met trots mogen voeren bindt, dan is wel de haast obsessieve aandacht voor ­details. Neem een McLaren 720S, waarop werkelijk ieder minuscuul stukje koolstofvezel doordacht is. Of bekijk eens de deurpanelen in de gloednieuwe Lexus LS: met de hand gevouwen, pure origami-kunst. Álles moet kloppen, anders klopt er niets. Die gekmakende gedrevenheid zit ook in ons hier bij Louwman Exclusive. Ik zie het aan onze brand managers, die, als je ze ’s nachts wakker zou maken, nog feilloos de vernieuwde specs van de Maserati Ghibli kunnen opdreunen. Ik merk het aan onze monteurs, die een auto vóór aflevering aan de klant nog he-le-maal nalopen om zeker te weten dat er niets over het hoofd is gezien.

Maar, zoals ook onze merken continu doorontwikkelen, zo doen wij dat ook. We groeien, dat is mooi. Voor een deel komt dat door fantastische nieuwe modellen. Kijk naar Maserati, dat zijn line-up gestaag aan het upgraden en uitbreiden is. Kijk naar McLaren dat met de 570S Spider en 720S blijft verbazen. Maar die groei komt ook door onze toegevoegde waarde aan u, de service die wij leveren. En daarin moeten wij ons blijven bewijzen, onszelf uitdagen.

Dat vraagt om tussentijdse updates en facelifts, net zoals onze merken dat doen. Zie het als een 2.0-versie van ons bedrijf. Dat ziet u aan een totaal opgefrist en aangescherpt pand, waarmee we de merkbeleving en dienstverlening van alle merken naar een nog hoger plan tillen. Dat is te merken aan de transparante service in onze vernieuwde werkplaats, en waar we u graag dichtbij de auto’s hebben. Om samen met u rond de auto een onderhoudsplan op maat op te stellen. Wat is er nu nodig, wat kan eventueel later? Dat zit ’m in ruimere werkplekken voor iedereen, wat zorgt voor meer kwaliteit én plezier in het werk. Maar deze upgrade zit ’m dus vooral ook in kleine dingen. In het kopje Buscaglione-koffie bijvoorbeeld.

Altijd vers met de hand gezet. Die laat ik u graag proeven, want u moet echt even komen kijken. Al was het alleen maar om de vele nieuwe modellen in onze showroom.

En als ik u niet in onze showroom tref, dan heel graag tijdens de Masters of LXRY van 7 t/m 10 december. Altijd een mooie afsluiting van het jaar, zo vlak voor de feestdagen. Oh en zoekt u nog een cadeau voor de feestdagen? Kijk dan ook eens in onze webshop louwmanexclusive.com/shop.

Alvast mooie feestdagen!

Arjen van Beek Managing Director Louwman Exclusive

7

‘ Álles moet kloppen, anders klopt er niets’

Opening

Stunning Spider De McLaren 570S Spider doet in niets onder voor de Coupé. En dat is knap voor een open auto. Hij is het hele jaar rond uiterst sportief, en extra gerieflijk als er zonnestralen in het spel komen.

Tekst Jens Holierhoek Beeld: McLaren Ach, was het maar vast voorjaar, denkt u vast bij het aanschouwen van de kersverse McLaren 570S Spider in onze showroom. In gedachten laat u de hardtop al wegklappen, waarna de elementen uw zintuigen strelen. Wind en zon krijgen gezelschap van de machtige 3,8-liter twinturbo McLaren V8; erkend masseur van uw trommelvliezen. De 570 pk aan vermogen en 600 Nm aan maximumkoppel blijven maar duwen in de rug. Ze worden geholpen door het lage wagengewicht van de uit koolstofvezel opgetrokken Spider. De auto is immers nauwelijks zwaarder dan de 570S Coupé.

Dankzij het koolstofvezel MonoCell II-chassis zit het met de torsiestijfheid – de natuurlijke vijand van sportieve cabrio’s – meer dan goed. Uit de racerij afkomstig is de wielophanging, net als het innovatieve Brake Steer-systeem.

Bij het nemen van snelle bochten remt laatstgenoemde F1-technologie het binnenste wiel af om elke vorm van onderstuur te verminderen. De laatste puntjes op de ‘i’ van rijplezier zet u zelf, door in het Active Dynamics Panel uw favoriete instellingen te selecteren. Van normaal tot sportief of circuitwaardig. Had u nou maar ook zo’n knopje om het seizoen in te stellen.

Nu alvast genieten? Lees onze rij-impressie op pagina 60.

9

Inhoud #2/17

24

7 Editorial 8 Opening

68 Nyck & 720s

86

F2-coureur Nyck de Vries proeft op het circuit aan de McLaren 720S en is onder de indruk: “Dit komt dicht in de buurt van een racewagen!”

De McLaren 570S Spider laat u verlangen naar het voorjaar.

74 Service Excellence

13 Shortlist

Louwman Exclusive is klaar om de merkbeleving en dienst­verlening naar een nóg hoger plan te tillen.

Snowboarden zonder sneeuw, een bar die u naar elk feestje meeneemt en de McLaren 570GT in historisch groen. Zomaar een greep uit de bijzondere items die het schopten tot onze shortlist.

78 Autobiography

Diep ronkende motoren vormen de rode draad in het leven van ondernemer Michel Capitein.

22 Gear

81 Gear

De perfecte pump komt gewoon van eigen bodem, bewijst het oer-Hollandse Ferragio.

De Heeren van de Wijn proosten op het najaar met de smaak van kersen, amandelen en vanille.

24 Exclusive Drive

Met het mondaine Andermatt als basis schotelen we de Maserati Levante een menu voor bestaand uit de legendarische Furka- en Klausenpas.

82 Lexus LC 500

68

De nieuwe Lexus LC 500 duiden is niet makkelijk.

Is het een sciencefiction device? Of toch een hyperexoot? Een kenningsmakingsrit geeft uitsluitsel.

34 Must Drive

86 Dutch Master Painters

Where to eat, sleep & go in de Zwitserse Alpen?

Andermatt is the next best mountain escape. Ook buiten het wintersportseizoen.

Dit najaar in de showroom van Louwman ­Exclusive: een unieke expositie van galerie Dutch Master Painters.

38 De nieuwe Griffith

88 Rallying for rookies

Het Britse TVR is terug. Met de nieuwe Griffith heeft het een sportwagen zonder poespas, precies zoals we van het zeventigjarige merk verwachten.

De rally’s die Louwman Exclusive een warm hart toedraagt, zijn toegankelijk voor iedereen.

42 Gear

91 sMiles Foundation

Hästens maakt al 165 jaar droombedden. En dat wordt gevierd.

44 One of a Kind

Een van de smaakmakers binnen de collectie: de Bentley Continental GT Supersports. Plus andere pareltjes uit de showroom.

Wie deelneemt aan een rally van Louwman E ­ xclusive steunt de kinderen van de sMiles Foundation.

92 Calendar

48

Van 7-11 december in de RAI Amsterdam: het prestigieuze lifestyle evenement Masters of LXRY 2017.

94 Webshop

48 Character

U kunt bij Louwman Exclusive ook terecht voor leuke gadgets en hebbedingen van onze merken.

Benno Leeser ontwikkelde Gassan Diamonds tot de internationale succesformule die het nu is, maar er blijft nog genoeg te dromen over.

96 Exclusive Taste

Tijd voor een prachtig najaarsgerecht met kalfs­ sukade, pompoen, pastinaak en doperwtencrème.

54 Handcrafted

98 Column

Het Zwitserse Chopard is een van de weinig overgebleven familiebedrijven in de horloge-industrie.

Karl-Friedrich Scheufele – een enorme autoliefhebber - vertegenwoordigt de vierde generatie.

Carlo Brantsen, hoofdredacteur van Carros, geeft zijn kijk op de wereld van Louwman Exclusive.

60 Exclusive Drive

44

Najaar of niet, er is altijd wel ergens waar de zon uitbundig schijnt. We namen de McLaren 570S Spider mee naar het achterland van Barcelona.

64 De auto-advocaat

Exclusieve klassiekers en sportauto’s zijn een asset geworden. Verstandig dus om transacties juridisch te laten begeleiden een heuse auto-advocaat.

Albert S. Oegema is er zo een.

11

Shortlist Vlijmscherp De Maserati GranTurismo en GranCabrio kijken uw voorganger nog wat dringender in de binnenspiegel aan. Beide versies hebben op de tekentafel gelegen en zijn voortaan voorzien van een ‘haaienneus’-grille.

Daarbij is de voorzijde van de Maserati Alfieri Concept als basis genomen. De vernieuwde GranTurismo en GranCabrio kennen twee specifieke uitrustingsniveaus: Sport en MC. Ook zijn er drie Special Edition interieurpakketten plus een nieuw Centennial Pack voorhanden. maserati.com

Excellence comes in various shapes and forms. Ontdek het beste uit de wereld van Louwman Exclusive voor deze winter. tekst

Jens Holierhoek

>

13

Shortlist Tw e e d e l e v e n Het Spaanse designerduo Bel y Bel (Carles Bel en Jesus Bel) maakt van oude Vespa’s en Seats 600 opvallend zitmeubilair. Zo kan een oud scootertje zomaar veranderen in een bureaustoel.

En een voormalig boodschappen­ autootje wordt een bank. Als het aan de broers ligt moet het volgende project iets te maken hebben met een Rolls-Royce Phantom Coupé. Zolang het maar binnen hun motto ‘reduce, reuse, recycle’ past. belybel.com

Roaring twenties Dat Rolls-Royce het traditionele ambacht van coachbuilding nog altijd in de vingers heeft, bewees het vorig jaar met de futuristische 103EX. Het rijke ver­leden van carrosseriebouw op maat kreeg recent nogmaals een vervolg in de vorm van de sensationale Sweptail. Deze one-off – een verzoek van een anonieme liefhebber van het Britse merk – is een knipoog naar coachbuilt ­Rolls-Royces uit de jaren twintig en dertig van de twintigste eeuw. Inspiratiebronnen vormen onder meer de Phantom I Round Door uit 1925, gebouwd door Jonckheere, en de swept-tail-achterzijde van de Gurney Nutting Phantom II ­­Two Door Light Saloon uit 1934. De ontwikkeling van de naar schatting 11,5 miljoen euro kostende Rolls-Royce Sweptail nam vier jaar in beslag. rolls-roycemotorcars.com

Lord of the ring Om het ronderecord op de Nürburgring te verbeteren, moet je van goeden huize komen. McLaren bouwde daarom een aantal straatlegale versies van zijn circuitmonster, de P1 LM, en reisde ermee af naar de beruchte Nordschleife.

De stopwatch stopte bij een alles verpulverende rondetijd van 6 minuten en 43,2 seconden, waarmee de P1 LM auto’s als de Porsche 918 Spyder en Lamborghini Huracán Performante versloeg. cars.mclaren.com

And on a day that’s good and warm I want the keys to the Maserati – Diana Ross

Phanomenal De introductie van een nieuwe Phantom is altijd iets bijzonders – het is al negentig jaar het vlaggenschip van Rolls-Royce. De achtste generatie is vooral onderhuids quite revolutionary.

Al in 1925 debuteerde de allereerste Rolls-Royce Phantom. ‘The Best Car in the World’ is inmiddels aan z’n achtste generatie toe. Vanbuiten is het een geslaagde doorontwikkeling op zijn zeven illustere voorgangers. Maar vooral in technologisch opzicht is de nieuwste editie z’n tijd ver vooruit. De Phantom is namelijk gebouwd op een lichtgewicht aluminium chassis dat de Britten ‘Architecture of Luxury’ noemen. Het is zeker dertig procent stijver dan dat van zijn voorganger, en daarvan profiteert met name het rijcomfort. Dat is in combinatie met de ‘Magic Carpet Ride’ luchtvering ronduit sensationeel.

Razendsnelle computers maken elke seconde miljoenen berekeningen voor het ultieme veercomfort.

Daarvoor speurt een stereocamera continu het asfalt af op zoek naar oneffenheden, zodat ook de elektronisch gestuurde schokbrekers op hun hoede zijn. Tamelijk briljant.

dat het akoestisch testteam van Rolls-Royce z’n oren niet kon geloven na de eerste vibratie- en wegtests.

Ze dachten even dat er een kalibratiefout was opgetreden.

Hulp uit de ruimte Het high-end technologisch karakter van de ­Phantom blijkt verder uit het onuitputtelijke arsenaal aan veiligheids- en assistentiesystemen. Nachtvisie is paraat, naast onder meer een alertheidsassistent, een actieve cruisecontrol en systemen die het verkeer rondom de auto monitoren. De achttraps transmissie baseert het juiste verzet op basis van satellietgegevens. De karakteristieken van de weg die voor u ligt, zijn immers al bekend.

Designklassieker De weldaad van het interieur is uiteraard ook van businessclass plus-niveau. De opklapbare picknicktafeltjes zijn present, naast een fraai drankenkabinet voorzien van whisky- en champagneglazen. En altijd bent u omringd door een overvloed aan klassieke hoogwaardige afwerkingsmaterialen. De achterzijde van de voorstoelen is bijvoorbeeld verfraaid met een houtpatroon dat inspiratie vindt in de beroemde Eames Lounge Chair uit 1956. Je kent je klassiekers of niet. rolls-roycemotorcars.com

Muisstil De nieuwe Phantom doet als ‘beste auto ter wereld’ ook een gooi naar de titel ‘stilste auto ter wereld’.

Liefst 130 kilo aan geluidsisolatie is gebruikt om elk spoortje rij- en omgevingsgeluid buiten het weelderige interieur te houden, hoe fijn die machtige, 563 pk sterke 6,75-liter V12 ook klinkt. Ultrastille ‘Silent Seal’ banden doen daar nog een schepje bovenop. Geloof het of niet, de Phantom is zo stil

>

15

Shortlist

Vo o r w i e l o p h a n g i n g e n remschijven “De nieuwe remschijven zijn groter en geventileerd.

Ze beschikken over APR-remklauwen van de raceafdeling van Morgan. De standaard voorwielophanging is vervangen door instelbaar materiaal van Suplex en ik heb dempers van Bilstein gemonteerd.”

Achter wielophanging en remschijven “Kenmerkend aan een Morgan zijn de bladveren. Bij deze auto heb ik ze vervangen door schokdempers en instelbare veren, ook weer van Suplex. Dit zorgt voor een verbeterd weggedrag. Waar achter normaal gesproken trommels zitten, remt deze Plus 8 nu ook achter door middel van schijfremmen.”

Morgan to the max Wat Simon Verhoeven allang wist maar nogmaals wilde benadrukken, is dat de Morgan Plus 8 met de juiste aanpassingen de ultieme rally- en toerwagen is. De ­ Morgan-expert bij Louwman Exclusive stripte een Plus 8 uit 1984 tot op het kale chassis en vertelt graag over de modificaties die hij vervolgens doorvoerde.

Carburateur

Uitlaatsysteem

Rolbeugel

“In plaats van de twee standaard SU-carburateurs (Solex Universal), is er een nieuwe Amerikaanse Edelbrock-carburateur gemonteerd. Dat is, samen met het luchtfilter, een echte blikvanger.

Dit exemplaar van Edelbrock zorgt voor een nog efficiëntere brandstoftoevoer voor de verbranding en voor een beter mengsel.”

“Het uitlaatsysteem is van voor tot achter vervangen door een Librands-rvs-systeem. Het begint bij het blok met een spaghetti-spruitstuk voor een betere flow. Gecomplementeerd met rvs sportdempers. Librands is een ­gerenommeerd merk gevestigd in Engeland dat gespecia­liseerd is in Morgan.”

“Los van het feit dat-ie gemonteerd is voor de veiligheid van de passagiers, geeft de matzwarte rolbeugel de auto een extra stoere look.

De beugel is afkomstig van de raceafdeling van Morgan.”

S t u u r d e m p e r/r a d i a t e u r

Mistlampen

“Om klappen en trillingen van het onderstel richting het stuurwiel nog beter op te vangen, is er een stuurdemper van Librands gemonteerd. Deze loopt netjes langs de nieuwe radiateur. Dit exemplaar is hoger en breder dan het model dat af-fabriek is geleverd en zorgt dankzij de aluminium behuizing en grotere koelventilatoren voor een betere koeling.”

“Aan de voorzijde heb ik fraaie verstralers van KC gemonteerd. Deze zorgen eveneens voor een stoerdere look en passen mooi bij het design van de neus van de auto. Ze zijn verkrijgbaar zowel in chroom als in zwart en vanzelfsprekend zorgen ze voor een extra hoge lichtopbrengst in het schemer en donker.”

Heeft u zelf interesse in sportieve upgrades voor uw Morgan? Onze Morgan-specialisten praten u graag bij over de mogelijkheden.

>

17

Shortlist

Een passie heeft ook kleine lettertjes...

Magisch tapijt Londen profileert zich als dé designhoofdstad van de wereld en zet die positionering jaarlijks kracht bij met het London Design Festival, dat in september voor de vijftiende keer werd gehouden. Naast de gebruikelijke workshops en bijeenkomsten in het Victoria and Albert Museum, stond de Britse hoofdstad bol van de voorstellingen en installaties. Grafisch ontwerper Camille Walala viel op met haar speeltuin Villa Walala, terwijl Ross Lovegrove uitpakte met Transmission: een 21 meter lang driedimensionaal wandtapijt, geïnspireerd op vijftiendeeeuwse jacht-wandtapijten. rosslovegrove.com

Grand touring Met de komst van de nieuwe Bentley Continental GT is de derde generatie een feit. Knap hoe de basisvorm behouden bleef, maar toch helemaal weer actueel oogt, dankzij de toevoeging van hightech features zoals de ellipsvormige lichtunits aan de achterzijde. De majestueuze W12 TSI is goed voor 626 pk en – met Sport Launch Mode ingeschakeld – is een 0-100 km/usprint in 3,6 tellen haalbaar. Nieuw is Bentley Dynamic Ride: een geavanceerde aansturing van het onderstel op basis van een 48V elektrisch systeem. bentleymotors.com

His torisch groen Om te vieren dat de F1 XP GT ‘Longtail’ twintig jaar geleden ge­homo­ logeerd werd, brengt McLaren Special Operations (MSO) zes versies per regio, 24 in totaal van de 570GT uit in diens kenmerkende kleur groen.

En het mooie is dat de 24 worden verdeeld over slechts vier regio’s.

Maar eerst even terug naar die F1 XP GT ‘Longtail’ uit 1997, voortgekomen uit de legendarische McLaren F1. Die was bestemd voor de openbare weg, maar gezien zijn enorme potentieel werd hij ook op het circuit ingezet. Met onder meer een klinkende overwinning in de 24 Uur van Le Mans in 1995 als resultaat. De F1 werd daarna doorontwikkeld als ‘Longtail’ GT raceauto. Om tegemoet te komen aan de homologatievereisten van de wereldautosportbond, de FIA, werd er een straatlegale versie gebouwd. En die F1 XP GT werd precies twintig jaar geleden geïntroduceerd in de speciale lakkleur XP Green.

MSO heeft de ­speciale versies van de XP-groene 570GT voorzien van speciale zwarte com­ponenten in bumper, splitter en luchtinlaten. In het interieur vindt u een Saddle Tan-lederen interieur terug met groene contrasten. Ook ontbreekt een limited edition-embleem niet. cars.mclaren.com

Kijk tip ‘Time Machine: Driving the 1969 McLaren M9A’ is een ruim zes minuten durende minidocumentaire over Derek Bell die na bijna 50 jaar z’n oude liefde weer ontmoet. Op Silverstone staat de Le Mans-legende en oud-F1-coureur namelijk oog in oog met z’n McLaren M9A uit 1969. De vliegende rondjes op het circuit zijn een lust voor het oog én oor. Want wat een geluid! De video is terug te vinden op het officiële YouTube-kanaal van McLaren Automotive. youtube.com/mclarenautomotivetv

Frisse wind

Kleurrijk

De Maserati Ghibli is verder aangescherpt, zowel optisch als technisch.

Onder meer de voorzijde en bumperpartijen voor en achter zijn nieuw.

Maserati introduceert twee nieuwe uitvoeringen. Net als de Quattroporte is de Ghibli voortaan leverbaar als GranLusso en GranSport. De eerste legt de nadruk in ex- en interieur vooral op luxe, waarbij de GranSport vooral met stoere en sportieve details is afgewerkt. Op technologisch vlak pakt de nieuwe Ghibli uit met adaptieve full-LED koplampen met Matrix High-Beam antiverblindingsfunctie, naast een reeks nieuwe veiligheidsen assistentiesystemen. De uiterst dynamische Ghibli S maakt een vermogenssprongetje naar 430 pk, maar liefst 20 pk meer dan voorheen. maserati.com

Dior bestaat dit zeventig jaar en dat viert het modehuis met de uitgave van een bijzonder boek.

In twaalf hoofdstukken – in elk staat een andere tint centraal – blikt Dior: The Art of Colour terug op de historie van het Franse merk aan de hand van make-up, stijl en kleur. Pure inspiratie voor de walk-in closet. En een ideaal kerstcadeau voor fashionista’s.

Bijvoorbeeld bij de Bijenkorf, €110. dior.com

Om in te lijsten Sommige televisies hoef je niet weg te werken in een kastje, daar pronk je mee.

Zoals deze: The Frame van Samsung. Met z’n dunne ontwerp en omlijsting (in hout, wit of metaal) is het net een schilderij. Sterker nog, als er geen televisie wordt gekeken, toont het kunst en foto’s. The Frame beschikt over een 4K beeldkwaliteit en is verkrijgbaar in 65 inch of 55 inch. € 2.510 / € 1.790 samsung.nl

>

19

Monnikenwerkje Dat je van Lego alles kunt maken is wel weer bewezen met deze bijzondere McLaren 720S. De auto is opgebouwd uit maar liefst 280.000 kleine steentjes. De eerste 267.300 stuks zijn geplaatst door een professioneel, zes man sterk Legoteam, waarna bezoekers aan het Goodwood Festival of Speed de finishing touch mochten verzorgen. In totaal is er meer dan 2.000 uur gebouwd aan de 1.600 ­ kilo zware one-off (zo’n 300 kilo meer dan het origineel). Wie graag z’n eigen McLaren van Lego bouwt, kan voor de miniatuurversie terecht in onze webshop. louwmanexclusive.com/shop

Bootjes kijken De Monaco Yacht Show van dit jaar was weer een waar spektakel op het water.

Eind september dobberden zeker 125 superjachten rond in het Zuid-Europese vorstendom. Onder meer de paradepaardjes van Hollandse werven als Heesen, Mulder Shipyards en Damen. Vooral de ‘Game Changer’ van laatstgenoemde viel op vanwege een prominent helikopterdek. Verder noemenswaardig: de uitdagend zwarte Mangusta 165, de Pink Gin VI met gigantisch roze zeil en de ­85 meter lange Areti. Heesen presenteerde er de Home, ’s werelds eerste fast ­displacement-jacht met efficiënte hybride aandrijving.

Retro toas t Het Italiaanse SMEG – kort voor ‘Smalterie Metallurgiche Emiliane Guastalla’ – is natuurlijk wereldberoemd om zijn koelkasten in retrostijl. Maar het merk maakt veel meer apparatuur voor in huis, zoals dit retro broodrooster. Wederom in jarenvijftigstijl en met de capaciteit voor vier sneetjes tegelijk. Het ontwerp – bekroond met diverse internationale designprijzen – komt in frisse (pastel)tinten. Prijs op aanvraag. smeg.nl

Als je alles onder controle hebt, dan ga je niet hard genoeg – Mario Andretti

Orkaan door je haar Na de coupé is de Lamborghini Aventador S er nu ook in deze luchtige variant: de Lamborghini Aventador S Roadster. Net als z’n gesloten broer beschikt de Italiaan over een 740 pk sterke 6,5liter V12 en een pijlsnelle acceleratie, maar er zijn ook verschillen. Zo is de Aventador S Roadster ietsje zwaarder – slechts 50 kilo – en het dak bestaat uit lichtgewicht afneembare panelen. Ten opzichte van de vorige Aventador is de downforce flink toegenomen; tot wel 130 procent, mede dankzij de adaptieve achterspoiler en het aangepaste koetswerk. De rijmodi STRADA, SPORT en CORSA krijgen voortaan gezelschap van de EGO rijmodus. Daarbij kan de bestuurder zijn eigen instellingen programmeren. lamborghini.com

21

Gear

Perfecte pump Wie de naam hoort en de fantastische pumps ziet, denkt meteen aan Italiaans vakmanschap. Dat is het ook, maar toch is de drijvende kracht achter Feraggio de oer-Hollandse Juliette de Vries. Uit onvrede over wat er te koop was, ontwikkelde zij de perfecte pump: comfortabel, sterk, stijlvol en in talloze kleuren te bestellen.

Jaar in, jaar uit, in hetzelfde tijdloze design en met twee verschillende hakhoogtes. tekst

Feraggio pumps, â‚Ź365, feraggio.com

Jens Holierhoek beeld Lodewijk Duijvenstein

Exclusive Drive

Genieten op hoog niveau Davos, Gstaad, St. Moritz. Allemaal statige high-end skioorden in Zwitserland, die superchic maar inmiddels ook een tikje bedaagd zijn. Gelokt door de belofte van gloednieuwe luxury resorts, toprestaurants, een breed scala aan activiteiten ĂŠn de mooiste bergpassen, nemen we graag de uitnodiging voor een trip naar Andermatt aan. MĂŠt gepast vervoer.

Tekst Perry Snijders Beeld Sander Nagel

25

Exclusive Drive

H

et is zondagochtend, ­zeven uur: niet het meest gebruikelijke tijdstip om voor de deur te staan bij Louwman Exclusive.

We hebben er echter een goede reden voor, want ­ nog diezelfde middag staat er in het Zwitserse Andermatt een gids voor ons klaar. Gelukkig hebben we voor deze roadtrip de beschikking over een serieuze Alpenexpress: een Maserati Levante Diesel.

We moeten ons acht uur later melden in het dorp, dat onlangs in het nieuws kwam omdat Louis van Gaal er een appartement heeft gekocht. Voor velen was dat nieuwsbericht de eerste kennismaking met Andermatt, dat zich in rap tempo heeft ontwikkeld van een slaperig bergdorp met 1.500 inwoners tot the next best mountain escape. Toch heeft het ­plaatsje bij sommigen al een magische bijklank.

James Bond-liefhebbers bijvoorbeeld. Andermatt is uitvoerig te zien in een sleutelscène van Gold­finger, uit 1964. Na Dr. No en From Russia with Love was dat de derde Bond-film, maar de eerste waarin de ­legendarische Aston Martin DB5 te zien was. Alleen al daarom vinden veel fans het nog altijd de beste Bond-film ooit.

Een achtervolging in die film is gedraaid op de Furkapas, even buiten het dorp. Een andere scène speelt zich af bij de lokale benzinepomp. Hoewel inmiddels geen benzinestation meer, is het gebouw nog steeds herkenbaar. De film is dan wel meer dan een halve eeuw oud, maar er komen nog dagelijks Bond-fans naar de voormalige benzinepomp om er een foto te maken. Datzelfde geldt overigens voor Bergidyll, het hotel waar Sean Connery sliep tijdens de opnamen. Kamer 21 – de kamer van Connery – is vrijwel altijd verhuurd.

EZELPAADJE

In de film had schurk Auric Goldfinger in deze omgeving zijn hoofdkwartier. In werkelijkheid was A ndermatt jarenlang een dorp dat gedomineerd ­ werd door de aanwezigheid van het Zwitserse leger.

Rond 1830 veranderde het ezelpaadje over de Gotthard in een begaanbare weg en daarmee werd Andermatt aantrekkelijk voor welgestelde toeristen, met name toen er in 1854 het eerste Grand Hotel in de omgeving geopend werd. Meer hotels volgden, maar na de Tweede Wereldoorlog raakten ze in verval. De banken beschouwden Andermatt niet meer als een toeristische trekpleister, maar als een legerplaats. Door de koude oorlog waren de mili­taire activiteiten dan ook flink toegenomen. Voor de bevolking was dat echter geen al te groot probleem; of je nu zaken doet met toeristen of met militairen, zolang er geld binnenkomt is het niet zo’n punt.

De echte problemen ontstonden pas toen het leger zich na de koude oorlog grotendeels terugtrok uit Andermatt. De oplossing voor het probleem klinkt even sprookjesachtig, mysterieus als onwaarschijnlijk: een Egyptische miljardair redt min of meer de regio. Deze Samih Sawiris kreeg een telefoontje van de voor­ malige Zwitserse ambassadeur in Egypte, met de vraag of hij kon adviseren over Andermatt en hoe het gebied weer tot bloei kon komen. Sawiris, die eerder succes behaalde in eigen land met projecten aan de Rode Zee, besluit het gebied zelf te gaan ontwikkelen.

De oplossing klinkt even sprookjesachtig, mysterieus als onwaarschijnlijk: een Egyptische miljardair redt min of meer de regio

GOLF & SKI

De aanvankelijke scepsis bij de lokale politiek en ­bevolking is inmiddels omgeslagen naar enthousiasme, want de eerste resultaten van de transformatie die al in 2005 is ingezet, zijn inmiddels zichtbaar. Zo ligt er vlak bij het dorp inmiddels een splinter­nieuwe golfbaan, wat Andermatt ook voor de zomermaanden aantrekkelijk maakt. In de wintermaanden lokt het skigebied, dat als onderdeel van het ontwikkelingsplan enorm is vergroot door de pistes van Andermatt te verbinden met die van het even verderop gelegen Sedrun.

Om de exclusiviteit van het gebied te waarborgen, wordt uitsluitend kleinschalige en hoogwaardige accommodatie ontwikkeld. Zo komen er zes vier- en vijfsterrenhotels, 490 luxe appartementen, ongeveer 25 chalets en een overdekt zwembad. Een deel van die plannen is inmiddels gerealiseerd, en dat leidde onder meer tot een van de allermooiste hotels waar we ooit geweest zijn: The Chedi. Toegegeven, zelfs voor een vijfsterrenhotel is het niet goedkoop, maar alles is er goed. Er is een sigarenlounge waar je de beste sigaren vindt, maar waar ook goede cognac en whisky wordt geschonken. Er is een speciale ­k limaatkamer van vijf bij vijf meter waarin kazen en bijpassende wijnen worden bewaard. En zo gaat het maar door, tot een Japans restaurant met ­Michelinster aan toe. Enfin, lees ook de Tourguide met highlights uit dit gebied, even verderop in d ­ it artikel.

PASSENWALHALLA

De mooiste pistes, sterrengerechten of droomsuites ten spijt: wij petrolheads hebben deze regio om een >

27

Exclusive Drive

MASERATI LEVANTE DIESEL MOTOR................ 3,0 V6 turbodiesel VERMOGEN........ 275 pk (205 kW) bij 4.000 tpm KOPPEL................ 600 Nm bij 2.000-2.600 tpm ACCELERATIE..... 0-100 km/h 6,9 s TOPSNELHEID.... 230 km/h PRIJS...................... € 107.664

29

Exclusive Drive

Hongerig zetten we ons mes en vork eerst in ons voorgerecht, de Furkapas

heel andere reden hoog op ons verlanglijstje staan.

De elementen hebben er miljoenen jaren over gedaan om de perfecte bergcombinaties te beeldhouwen, waar wij mensen dan weer in de voorbije eeuwen de meest duizelingwekkende paadjes en later passen overheen hebben aangelegd. De ­Furkapas, Klausenpas en Gotthardpas vind je allemaal op korte afstand in dit gebied, zodat je van een waar passenwalhalla kunt spreken. En laat dat nu precies de reden zijn waarom we deze rit met de Maserati Levante hebben ondernomen. Nou ja, ook omdat je er gedachteloos honderden snelwegkilometers mee wegtikt, zodat we snel en uitgerust aan dit asfaltfeest konden beginnen. Hongerig zetten we ons mes en vork eerst in ons voorgerecht, de Furkapas. De uitzichten zijn eigenlijk net zo spectaculair als de bochtencombinaties, die we met stijgend vertrouwen en dus tempo bestormen. Indrukwekkend hoe de toch forse SUV om je heen krimpt, en de grote precisie waarmee de Levante op de vierkante centimeter te plaatsen is. Voortdurend op zoek naar de volgende apex, turen, insturen, gas erop. Een verslavende ­bezigheid. Een korte stop om rubber en remmen te laten afkoelen bij de Rhônegletsjer, waar elk jaar een diepe ijsgrot wordt uitgehakt. Wij moesten ’m dit keer overslaan, want de volgende gangen van ons passenmenu worden alweer geserveerd. Het is lastig kiezen: alleen al vanuit Andermatt kun je ­behalve van de Furkapas genieten van de Gotthard- en de Oberalppas. Iets verder weg, maar nog steeds te combineren, heb je onder meer de Grimselpas, de Sustenpas, de Lukmanierpas en de Klausenpas.

200 PER UUR

Vooral die Klausenpas is legendarisch onder auto sportliefhebbers, vanwege de Klausenrennen – ook wel bekend als de Großer Bergpreis von Österreich. Die wedstrijd werd van 1922 tot 1934 jaarlijks verreden, waarbij de laatste gewonnen werd door Rudolf C aracciola. Hij legde het 21,5 kilometer lange ­ ­parcours af in 15:22,20, met een gemiddelde snelheid van 83,9 kilometer per uur. Wie bedenkt dat er 136 bochten in het traject zaten, waarvan 57 haarspelden, zal dat al een hoge topsnelheid vinden, maar het was dus een gemiddelde. De topsnelheid op het deels onverharde traject lag dus boven de 200 kilometer per uur!

Wij zijn niet van plan dat record te verbreken, maar ook bij meer legale tempi is er genoeg rijplezier uit de Levante te destilleren. In de sportiefste modus produceert de V6 een voor een diesel ongekend temperamentvolle sound. Dat, gecombineerd met het overdadige koppel van 600 Nm dat altijd voorhanden lijkt, maakt deze Levante tot een heerlij- >

31

Exclusive Drive

We willen ons onderdompelen in zuurstofrijke naaldbossen en woest stromende beken volgen tot in het dal

Drie-eenheid De 275 pk sterke Maserati Levante Diesel kent u. Net als de sportieve Levante S met 430 pk. Nu komt daar een derde variant bij in de vorm van een benzineversie voorzien van een 350 pk sterke 3,0-liter V6. Deze nieuwe Levante 350 is goed voor een acceleratie van 0-100 km/h in 6,0 seconden en kent een topsnelheid van 251 km/h. De Levante 350 is net als de Maserati Ghibli en Quattroporte leverbaar als GranLusso- of GranSport-uitvoering. maserati.com

ke bergbestormer. Ook in termen van grip, want de berekenende vierwielaandrijving zorgt ervoor dat geen greintje draaimoment voor niets is opgewekt en dus precies daar op het asfalt belandt waar het voor maximale voortstuwing kan zorgen. Kortom, genieten!

combinatie van ongerepte natuur en authentieke cultuur. De bevolking leeft er nog zoals eeuwen ­geleden, met respect voor de flora en fauna, wat een uniek stukje Zwitserland opleverde, dat nu dus ook gecultiveerd wordt.

GOETHE

BIOSFEER

Maar eigenlijk kunnen we zo nog tien, twintig andere gebieden noemen die binnen handbereik liggen en de moeite waard zijn. Van steden als Luzern en Zürich tot de meren van Noord-Italië. Het is de centrale ligging die deze regio zo aantrekkelijk maakt.

Zonder er acht op te slaan, zijn we er vele malen langsgereden, op weg naar Italië via de Gotthard.

Nooit geweten wat dit gebied allemaal te bieden had. En dat op maar acht uur rijden vanaf Utrecht.

Goethe zei het al: hij noemde de omgeving van Andermatt ‘misschien wel het interessantste gebied dat ik ken’. Voorzichtig zoeken we dus her en der al op wat zo’n appartement kost. Of gaan we toch eerst voor een tijdelijk verblijf in een van de fantastische hotels? Eigenlijk maakt het ons niet uit: al moesten we in de auto slapen. Wat doet het ertoe, met zoveel rijplezier voor de deur?

Leuk al dat geweld, maar het hóéft natuurlijk niet.

Voor het tweede deel van onze route laten we het tempo terugzakken, zodat we eindelijk oog hebben voor de prachtige natuur. We laten het flipperschakelen voor wat het is en glijden door het berglandschap, alsof we vanuit onze businessclass seat over de Alpen uitkijken. Dat uitzicht wekt onvermijdelijk de behoefte op om te voet of per mountainbike het eerste de beste bergpad in te duiken en ons volledig onder te dompelen in zuurstofrijke naaldbossen en woest stromende beken te volgen tot in het dal.

Rust-, ruimte- en stiltezoekers hoeven niet verder op zoek.

Wie wat meer tijd heeft, bezoekt het ongeveer honderd kilometer verderop gelegen Entlebuch. Dat is het eerste biosfeerreservaat van Zwitserland, een

33

Tourguide

Tourguide

Andermatt Van een Japans restaurant met een Michelinster tot het hotel waar Sean Connery ooit sliep tijdens de opnamen van een Bond-film. Van een fraaie golfbaan tot de RhĂ´negletsjer. In Andermatt is meer te doen dan wintersporten alleen!

WHERE TO SLEEP The Chedi Andermatt Zonder twijfel een van de allermooiste hotels waar we ooit sliepen. De service, de kamers, het eten: alles is er even onberispelijk.

Het hotel, dat 123 kamers heeft, is overigens ook een geliefd onderkomen voor supercarclubs die de Alpen in trekken. In dat kader is het goed om te weten dat The Chedi een Morgan te huur heeft om de omliggende passen te verkennen. De restaurants in het hotel zijn eveneens meer dan de moeite waard (zie ‘Where to eat’).

Gotthard Residences Voor wie deze luxe nooit meer kwijt wil, zijn er volop interessante opties in Andermatt. Gotthard Residences bijvoorbeeld, dat binnenkort wordt opgeleverd. Slapen in je eigen appartement met de service van Radisson Blu, of in een luxe kamer van het hotel. Deze mogelijkheid is er vanaf begin juni 2018. Het complex biedt alles om compleet tot rust te komen, inclusief zwembad en spa. Kijk even op de site van Andermatt-Swiss Alps voor de beschikbaarheid.

The Chedi.

Andermatt.

Gotthard Residences Andermatt.

WHERE TO GO

Gotthard Residences.

Dietmar Sawyere.

Rhônegletsjer Bij Hotel Belvédère wordt jaarlijks een ijsgrot uitgehakt. Sinds de openstelling van de Furkapas, zo’n 150 jaar geleden, is dit een van de toeristische trekpleisters. In de honderd meter lange ijstunnel en in de ijshal licht alles op in magische blauwtinten. Aan het begin van het seizoen is de grot nog honderd meter diep, aan het eind van de zomer is daar nog maar zeventig van over.

Living the dream In Andermatt worden op dit moment diverse luxe woningen gerealiseerd. Investeren betekent genieten van een unieke regio, met bijkomend fiscaal voordeel. De mogelijk­ heden zijn legio: van chalet tot appartement met hotelservice.

Furkapas Wie van rijden in de bergen houdt, mag de Furkapas niet overslaan. Het is een van onze favoriete passen. Er ligt ook een historische spoorlijn, de Dampfbahn Furka-Bergstrecke,

Bergidyll Om heel andere redenen dan The Chedi is dit hotel een aanrader. Bergidyll ziet eruit als een typisch Zwitsers hotel, dat voorzien is van een tamelijk goedkoop ogende lichtreclame. De attractie hier is echter dat Sean Connery er in 1964 verbleef tijdens de opnamen van Goldfinger. De kamer van Connery ziet er nog hetzelfde uit als toen – al schijnt het beddengoed inmiddels verschoond te zijn.

waarop in de zomer een stoomlocomotief rijdt.

Klausenpas Van 1922 tot 1934 werden hier jaarlijks de Klausenrennen gehouden, en niet voor niets: het is een prachtige pas. Op een tamelijk onregelmatige basis vindt er een historische editie van dit evenement plaats, maar minstens zo leuk is het om de pas zelf te rijden.

WHERE TO EAT

1620 Een gezellige wijnbar in het centrum van Andermatt. Voor wie de aanwezigheid van goede wijn niet voldoende vindt: de naam verwijst naar het jaar waarin het pand gebouwd is, en daarmee is dit het oudste gebouw van het dorp.

The Restaurant In het restaurant van The Chedi is het eten uitstekend, en alleen al vanwege de vijf meter hoge kaastoren een bezoek waard. Dagelijks geopend voor lunch en diner.

Hotel Aurora Het benzinestation in Andermatt waar alle James Bond-fans die in de buurt zijn een kijkje nemen omdat het een rol speelde in Goldfinger. ‘De reis waard’ is wat overdreven, maar ‘aardig als je in de buurt bent’ is een passende omschrijving. En dan na terugkomst een kijkje nemen in het Louwman Museum in Den Haag, waar een van de drie resterende Aston Martin DB5’s te zien is. Ooit waren er overigens vier van die Bond-auto’s, maar een ervan is twintig jaar geleden op raadselachtige wijze verdwenen en nooit meer opgedoken.

The Chedi Restaurant.

Wijnbar 1620.

The Japanese Restaurant Zoals de naam al enigszins prijsgeeft, is dit een Japans restaurant. Het is gevestigd in The Chedi maar aanzienlijk beter dan het gemiddelde hotelrestaurant, wat al blijkt uit de Michelinster die chef Dietmar Sawyere binnensleepte. Het restaurant is niet al te groot, hetgeen betekent dat reserveren geen overbodige luxe is – en wacht er zeker niet te lang mee!

Hotel Zur Sonne Geen high-end restaurant, maar gewoon een plek waar je terechtkunt voor een stevige, Zwitserse hap – omdat dat soms ook lekker is.

35

In de honderd meter lange ijstunnel en in de ijshal licht alles op in magische blauwtinten

TVR Griffith

Welcome back, TVR! TVR is terug. En hoe! Met de komst van de nieuwe TVR Griffith keert het excentrieke Britse sportautomerk terug naar zijn spannende oorsprong, met een sportwagen zonder poespas.

Tekst en beed Bob van der Wolf

39

TVR Griffith

T

VR bestaat zeventig jaar. Tot een aantal jaren geleden was het hoogst o ­nzeker of er ooit wel weer een feest rond dit mooie merk te vieren zou zijn. Het is tenslotte alweer tien jaar gele­ den dat de laatste TVR het le­ venslicht zag. Sinds 1947 kende TVR ­meerdere eigenaren, en in 2004 kwam het in Russische handen. Zij hadden grootse plannen met het merk. Maar zoals dat vaker gaat met Britse auto­ merken en nieuwe eigenaren, bleef het helaas ook bij plannen. Een faillissement volgde. Alles werd verkocht en alleen de merknaam bleef nog op Rus­ sisch papier bestaan. Hoe de toekomst eruit zou ko­ men te zien; niemand die het wist.

ROEMRUCHTE NAAM

Maar dat juist dit merk een stille dood zou sterven, ging veel autoliefhebbers aan het hart. Eén daar­ van was Les Edgar. Een naam die u niet meteen aan het denken zet maar wel een man die de afgelopen jaren veel geïnvesteerd heeft in de auto-industrie.

Zo bracht hij Aston Martin terug op het hoogste autosportpodium, in de 24 uur van Le Mans. Zijn vermogen, dat hij in de jaren tachtig en negentig verdiende met het ontwikkelen van computerspel­ letjes, wist hij na de verkoop van zijn bedrijf wijs te investeren, waardoor Edgar als pure petrolhead vier jaar ­geleden de merknaam TVR wist terug te kopen van de Russen. Waarom? “Dit merk verdient veel meer dan dit. Ik ben altijd al fan geweest”, aldus Edgar. En dus, vooral dankzij deze man, staan we nu hier op de Goodwood Revival de zeventigste ver­ jaardag van TVR te vieren met een Heuse Nieuwe TVR. Zelfs een met een roemruchte naam: Griffith!

CARTE BLANCHE

Na mooie woorden van Les Edgar toast hij naast de rode Griffith op het podium met de tweede gees­ telijke vader achter deze rebirth: designer Gordon Murray. Die naam zal meer bellen doen rinkelen.

Murray ontwikkelde talrijke Formule 1-bolides in de jaren zeventig en tachtig, maar verwierf misschien nog wel meer bekendheid als de ontwerper van die ene m ­ agistrale supercar: de McLaren F1. Nu heeft Murray zijn naam verbonden aan het nieuwe TVR. ­­ Les Edgar, die met meerdere partijen sprak voor het

‘ It’s Britishness what binds us’

ontwerp, wist Murray te enthousiasmeren door hem carte blanche te geven voor zowel het design als de techniek. Maar ook door hem te beloven dat TVR terug gaat komen op het hoogste autosportpodium, namelijk de 24 uur van Le Mans. “Uiteindelijk zijn wij allemaal petrolheads en dragen we Britse auto’s een warm hart toe: it’s Britishness what binds us”, ver­ klaart Murray zijn keuze. Deze auto wordt dan ook ontwikkeld en gebouwd in Ebbw Vale in Wales.

PURE MUSCLE CAR

Ondanks de enorme media-aandacht voor de r­elaunch van TVR tijdens het Revival weekend op Goodwood is van spanning weinig te merken bij ­Murray. “Ik heb tot op heden denk ik zo’n veertig van mijn 55 ontwerpen onthuld zien worden – maar speci­ aal blijf het wel.” Hij denkt terug aan hoe het allemaal begon. “Ik mocht de auto vanaf een lege flip-over schetsen. De opdracht was duidelijk: maak een Britse muscle car met puur TVR DNA, die volledig connected is met zijn bestuurder. Muscle car begrijpen we wel, maar hoe zit dat met ‘connected’? Murray: “Dat is dus een auto die niet bestuurd wordt door onzichtbare draad­ jes, maar met behulp van een koppeling, gaspedaal en versnellingen, met alleen de meest noodzakelijke elektronica.” Die ingrediënten worden aangevuld met een 50/50-gewichtsverdeling over voor- en a­ chteras,

TVR GRIFFITH MOTOR................ ongeblazen 5,0- liter V8 Cosworth VERMOGEN........ circa 500 pk GEWICHT............ 1.250 kg ACCELERATIE..... (0-100 km/u): < 4 sec.

TOPSNELHEID.... km/u Productiestart eind 2019 VANAFPRIJS....... n.n.b.

plus een naar Murrays woorden bulletproof aandrijflijn van Cosworth. Die motor, de Cosworth met vijf liter ­inhoud en acht cilinders, was geen moeilijke keuze, vertelt eigenaar Les Edgar. “Cosworth is al jaar en dag een betrouwbare partner van Ford en deze motor heeft bij Ford een uitstekende staat van dienst. Hij is licht en produceert een bak gezonde herrie”, grijnst Edgar, die het dan ook niet kon laten om de motor een paar keer op het podium te starten.

500 PK

Nog een groot voordeel van het Cosworth-blok is dat hij goed te tunen is naar hogere vermogens.

Niet dat dit direct al nodig is: de motor levert nu al rond de 500 pk, bij een gewicht van 1.250 kg. Toch zien we geen grote spoilers op de auto. Niet nodig vol­ gens Murray: “Door de uitstekende aero­dynamica en door het gebruik van ground effect heeft de auto een perfecte wegligging bij hoge snelheden.” Het gewicht is bovendien opvallend laag vergeleken met veel concurrenten. De auto wordt namelijk gebouwd volgens Gordon Murrays gepatenteerde ­ iStream carbon system. Hierbij worden carbonfiber pane­ len direct gehecht op een buizenframe-chassis. Een extreem lichte en stijve constructie. Murray: “Stijf­ heid is wat een TVR nodig heeft om 400 pk per ton gewicht te realiseren.” Met dit proces biedt Murray bovendien F1-technologie in een ­relatief ­betaalbare sportwagen. Dat is mogelijk door de gunstige pro­ ductiekosten van het iStream-proces, die zo’n twin­ tig procent lager uitvallen dan conventionele kool­ stofvezelbouw. Dit chassis zal ook de ruggengraat vormen voor andere toekomstige TVR’s.

de Griffith vroegen we wat voor Murray en Edgar de benchmark was bij de ontwikkeling. “Wij heb­ ben ons gericht op de Jaguar F-Type, Aston Martin Vantage, Porsche 718 Boxster en BMW Z4”, somt ­Murray zonder aarzeling op. “De auto is beter dan een Mercedes-AMG GT R kijkend naar de perfor­ mance en zijn prijs.” Die wordt in Groot-Brittannië zo’n 90.000 pond voor de introductieversie.

De prijzen voor Nederland worden later in 2018 be­ kendgemaakt. Louwman is sinds 1979 distributeur van TVR. Na de verhuizing van Morgan en TVR uit Vianen naar ‘The Wall’ in Utrecht bij L ­ ouwman Exclusive is er altijd hoop gehouden dat TVR te­ rug zou komen. Volgens brand manager Wouter ­Dekker blijven klanten vragen naar de toekomst van dit i­llustere merk. “Nu weten we eindelijk het ant­ woord: in 2018 hebben wij de nieuwe TVR Griffith staan!” Inmiddels heeft Louwman Exclusive ook al op een aantal van de ‘Launch Editions’ ingetekend.

Van deze overcomplete uitvoering worden er maar vijfhonderd, grotendeels met de hand, gebouwd.

Houdt u daarom de Louwman Exclusive nieuws­ brieven goed in de gaten voor verdere informatie.

‘ De opdracht was duidelijk: maak een Britse muscle car met puur TVR DNA, die volledig connected is met zijn bestuurder‘

SMAKELIJK RECEPT

Op de plek waar in de jaren zestig de Britse Motor­ show werd gehouden, Earls Court, is het verleden van TVR altijd dichtbij. Op de paddock wordt net een Griffith 400 uit 1965 gestart, zijn V8 wordt met een luide brul tot leven gewekt om op te warmen voor de training. Het geluid, de geur en de woorden van Edgar & Murray doen reikhalzend uitzien naar de eerste meters achter het stuur van de nieuwe ­Griffith. Een moderne, betaalbare muscle car, naar een smakelijk traditioneel recept. Dat moet een suc­ ces worden, denkt ook Murray: “We are keeping the good things about this fantastic brand and got away with the bad things.” We kunnen niet wachten.

‘BETER DAN EEN AMG’

We mochten op Goodwood helaas nog niet rijden met de auto, die nog steeds een prototype is. Om toch een gevoel te krijgen bij de positionering van

41

Gear

Droombed Sinds 1852 maakt Hästens de allerbeste bedden vanuit het atelier in Köping in Zweden. Elk Hästens-bed is handgemaakt. Er wordt bij het produceren alleen gebruikgemaakt van superieure en natuurlijke materialen en de productietechnieken gaan zes generaties terug.

Hun 165ste verjaardag vieren de Zweden met deze Special Edition Tribute, een speciale editie van de Luxuria. De scherp geprijsde Tribute is voorzien van een nieuw ontwikkelde stof met de bekende Hästens-ruit in de kleur taupe. tekst

Hästens Special Edition Tribute, tijdelijk niet €9.190 maar €7.490, hastens.nl

Jens Holierhoek beeld Lodewijk Duijvenstein

One of a kind

Gezocht: gentleman of lady met pit De Britse ‘stiff upper lip’ krijgt geen enkele kans bij de Bentley Continental GT Supersports. Bij het zien, horen én rijden van de krachtigste Bentley ooit is louter plaats voor een ‘big smile’.

Tekst Jens Holierhoek Beeld Ansho Bijlmakers

45

One of a kind

I

n de jaren twintig van de vorige eeuw brak Bentley door een magische grens. Voor het eerst beschikte het over een ­model dat een topsnelheid van honderd mijl, oftewel 160 kilometer per uur aankon.

A ngstaanjagend hard voor die tijd. De ­ auto was zo rap, dat alleen de benaming ­‘Supersports’ hem eer aandeed. Hoewel veel krachtige Bentleys volgden, kwam er decennia lang niet één in aanmerking voor deze titel. Tot in 2009. Met de 630 pk sterke Continental GT Supersports introduceerde Bentley een adrenalineverhoger van de bovenste plank. En daarmee was de t­ erugkeer van de legendarische naam gerechtvaardigd.

Of het nóg spectaculairder kon, vroegen de Britten zich vervolgens af. Het antwoord kwam dit jaar in een gloednieuwe Continental GT Super­sports met een biturbo 6,0-liter W12. Met een vermogen van 710 pk en een maximumkoppel van 1.017 Nm worden de specificaties van de vorige ­Supersports van tafel geblazen. Een gamechanger. Precies zoals ze dik negentig jaar terug bedoeld hadden.

ZWART

“De Bentley Continental GT Supersports is de krachtigste, snelste en meest woeste straatlegale Bentley ooit gemaakt”, zegt Alexander Sterk, ­brand manager bij Louwman Exclusive, als hij ferme stappen richting een van de topstukken in zijn showroom zet. “De Bentley Continental GT Supersports wil indruk maken in gedrag én gebaar”, ­vervolgt hij als hij bij de auto is aangekomen. Hij wijst naar de enorme wielen en naar de prominente spoiler achterop. “Kijk, zo’n vleugel mag niet ontbreken. Voor de nodige aerodynamica, maar ook voor het totaalplaatje. En let eens op die gigantische 21inch wielen voorzien van hoogglans zwarte velgen.”

Dat zwart – of preciezer gezegd ‘Black Crystal’ – het hoofdthema is bij de Supersports die bij ­Louwman Exclusive in de showroom staat, zal niemand ontgaan. Juist vanwege zijn kloeke verschijning ­ staat het hem bijzonder goed. Voor het nodige contrast zijn er rode remklauwen aangebracht. In het ­interieur vormen rode stiksels een subtiel samenspel met de donkere ‘Beluga’ lederen bekleding. Alcantara en koolstofvezelelementen – dat laatste zien we ook aan de buitenzijde veelvuldig terugkomen – zorgen voor de finishing touch.

‘ Bentley omschrijft het terugschakelen als een mitrailleursalvo. Een symfonie van motorbrullen zoals u zelden heeft gehoord’ LICHTGEWICHT

Om het vermogen van de Continental GT Super­ sports nog beter te benutten, is Bentley op zoek gegaan naar gewichtsbesparingen. Zo wegen de wielen gezamenlijk maar liefst twintig kilo minder dan de set waar de reguliere Continental GT op staat. Volgens dezelfde besparingsfilosofie zijn vier koolstof-keramische remmen gemonteerd.

Speciaal g ­ eprepareerd om al het aanwezige geweld op tijd te kunnen beteugelen. De titanium uitlaat reduceert het wagengewicht op zijn beurt met nog eens vijf kilo. Die ingetogenheid heeft overigens geen ­ betrekking op het krachtige geluid dat de eindpijpen produceren. Het is een ‘sound’ die past bij het soevereine karakter en de kracht van deze ­Supersports. Sterk: “Bentley omschrijft het terugschakelen als een mitrailleursalvo. Een symfonie van motorbrullen zoals u zelden heeft gehoord.”

WENDBAAR

Hoewel de Bentley Continental GT Supersports uitnodigt om er vaak omheen te lopen, is hij natuurlijk bedoeld om mee te rijden. De acceleratiecijfers ­geven al een eerste indicatie hoeveel plezier u dat verschaft, want vanuit stilstand sprint de vierzits

Andere pareltjes In de showroom van Louwman Exclusive is nog veel meer moois te vinden. Alexander Sterk maakt voor u een selectie.

BENTLEY CONTINENTAL GT SUPERSPORTS

Rolls-Royce Wraith 6.6 V12, 2017

UITVOERING...... vierzits coupé BOUWJAAR........ 2017 PRODUCTIE........ 710 MOTOR................ 6,0-liter twin-turbo W12 KLEUR.................. Black Crystal (zwart) PRIJS.................... €407.570

“Met slechts 4.885 kilometer op de teller verkeert deze Wraith van bouwjaar 2017 werkelijk in nieuwstaat. De auto is uitgevoerd in een smaakvolle ­kleurencombinatie getuige het Dark Indigo Metallic (donkerpaars) interieur en Arctic White (wit) lederen interieur. Als fraaie details gelden chromen e ­ lementen aan de buitenzijde en hoogglans zwarte elementen binnenin. De 6,6 liter V12 levert 633 pk en doet zijdezacht zijn werk. Toch snelt u vanuit stilstand in vijf tellen naar de 100 km/h.”

Morgan 4/4 Sport 1.6i, 2012 “De Morgan 4/4 Sport heeft z’n bumpers en reservewiel thuisgelaten. Niet uit onwil, maar om zo licht mogelijk te zijn, net als de racevarianten van Morgan.

Sportief is ook het uitlaatgeluid. In het interieur vindt u onder meer bruinlederen bekleding, sportstoelen met een verstelbare rugleuning en een in carrosseriekleur gespoten dashboard. Als leuke extra’s gelden een walnoothouten paneel in het instrumentarium, RVS handels aan de stuurkolom en een halve tonneaucover met bruine piping.”

coupé in 3,5 seconden naar 100 km/h. Alexander Sterk: “De auto biedt een ongekende rijervaring onder meer dankzij een verbeterd torque vectoring-systeem. De techniek, die voor het eerst werd geïntroduceerd op de Continental GT3-R, remt individuele wielen af bij een acceleratie vanuit een bocht. De wielen die niet zijn afgeremd, krijgen de volledige kracht toegezonden, wat de wendbaarheid vergroot.” Het systeem is bovendien voorzien van een minder opdringerige afstelling van de stabiliteitscontrole voor een meer precieze respons van het chassis. De vierwielaandrijving stuurt standaard zestig procent van de aandrijfkrachten naar de achterwielen, precies zoals Bentley het altijd voor ogen heeft. De verlaagde en stijvere vering maakt het sportieve karakter van de Supersports compleet.

Uiteraard zonder het rijcomfort voor de langere ­t rajecten uit het oog te verliezen.

Maserati GranTurismo 4.2 Automaat, 2014 “Na veel achterwielaangedreven rijplezier ruilde z’n eerste eigenaar deze Maserati GranTurismo in met een volledige onderhoudshistorie en in tiptop conditie. De combinatie van een carbonzwarte lak met een bruin lederen interieur staat de GT voorbeeldig. ­­ Tot de smaakvolle details behoren rode remklauwen.

De 4,2-liter V8 schopt het tot ruim 400 pk en daarmee accelereert u in iets meer dan vijf tellen naar de 100 km/h. Z’n kenmerkende diepe motorbrullen maakt deze GranTurismo tot een genot voor het gehoor.”

GRAND TOUR

Dat is precies wat de Bentley Continental GT ­Supersports zo bijzonder maakt. Het is een van de krachtigste auto’s in zijn soort – en zoals gezegd, de sportiefste Bentley ooit – maar vergeet daarbij nooit dat GT staat voor ‘Gran Turismo’. Op de lange baan is hij onder meer dankzij een overvloed aan luxe uiterst gerieflijk. De Bentley Continental GT ­Supersports is bovenal een bijzondere uitvoering.

De oplage is gelimiteerd tot 710 exemplaren. Het is de ideale auto voor de gentleman of lady met pit.

Een Brit waarbij u uw gezicht nooit in de plooi hoeft te houden.

Aston Martin Rapide 6.0 V12, 2009 “De Rapide deelt veel van z’n designelementen met de succesvolle DB9 en Vanquish. Kort gezegd: ook de Rapide is tot in zijn kleinste vezels een Aston Martin.

Het grote voordeel van de Rapide is dat hij plaats biedt aan niet twee, maar vier inzittenden. Ten opzichte van de DB9 is de wielbasis daarom met 30 centimeter verlengd en zijn er voor de makkelijke instap achterportieren geplaatst. De V12 is afkomstig uit de DB9 en geeft de Rapide een vermogen van 476 pk en 600 Nm koppel.”

Op louwmanexclusive.com/cars vindt u ons complete aanbod.

47

Character

‘We willen groter worden dan Cartier’ In de afgelopen 35 jaar heeft de geboren en getogen Amsterdammer Benno Leeser het Gassan Diamonds van zijn opa tot een internationale succesformule opgetild. Maar de pretlichtjes in de ogen van de diamantslijper, groothandelaar én detaillist van diamanten, juwelen en horloges glinsteren het meest als hij over Feyenoord praat. tekst

Leo Alexander Schlangen beeld Sander Nagel

49

Character

W

e zien een ranke man achter een slijpmachine.

Donker pak, haar strak in de pommade, een bril die tegenwoordig weer hip is. Met een stevige sigaar tussen de lippen kijkt hij geconcentreerd naar het werktuig. Op zijn schoot zit een klein jongetje, in een keurig gesteven wit hemd, korte broek en de haren in een scheiding. De chemie tussen opa en kleinkind is bijna tastbaar op de zwart-witfoto van pak ’m beet zestig jaar geleden.

De man is Samuel Gassan, grondlegger van ­Gassan Diamonds. Het jongetje dat zo gebiologeerd met hem meekijkt, is Benno Leeser, de huidige president-directeur. Het familiekiekje heeft een ­ prominente plek gekregen in zijn Amsterdamse kantoor aan de Nieuwe Uilenburgerstraat. Opa ontstak in hem het heilige vuur voor de wereld van de diamant, vertelt Leeser. In 1973 mocht hij het als achttienjarige ‘na de havo een jaartje proberen’ op de kas- en sorteerafdeling.

“Ik leerde toen meteen de grootste les”, zegt Leeser met pretoogjes. “In de stad kwam ik een klant met zijn vrouw tegen. Ik zei gekscherend tegen hem: ‘Nou weet ik waar dat kasoverschot vandaan komt.’

Ik had die dag een overschot in de kas geteld, maar de opmerking werd me niet in dank afgenomen.

Een doodzonde is het, praten over geld of het noemen van bedragen in deze business. We hebben het immers vaak over een cadeautje.”

Het had niet veel gescheeld of de jonge Leeser was in een andere branche terechtgekomen. Vader Rolf Leeser had een aantal deftige damesmodezaken en zag in hem wel een geschikte opvolger. Het liep anders, dankzij opa. “Mijn moeder was trouwens vicepresident van de Amsterdamse rechtbank. Mijn ouders verschilden enorm van karakter. Hij flamboyant, zij de eenvoud zelve.”

AARDIG BALLETJE

Verwacht in het kantoor van de diamantair geen dure schilderijen of kunstwerken. Je stapt binnen in een ruimte die meer weg heeft van een voetbal­ museum. De muren hangen vol met shirts van bekende voetballers, vooral van Feyenoord, zijn ­ club. Met een groots gebaar sjoelt Leeser na een minuut of tien iets over het tafelblad. “Dat is ’m!” roept hij enthousiast als we het kleinood oppakken.

Het is een schaalmodel van de kampioensschaal die de Rotterdamse club onlangs in de wacht sleepte.

“In 2018 winnen we de Champions League”, klinkt het vol bravoure. Ergens, zou je denken, moet het misgegaan zijn. “Rinus Michiels was een goede vriend van mijn vader. Om hem te sarren, leerde hij me als baby al dat Ajax ‘bah’ was en Feyenoord ‘hup’ – dat is blijven hangen. Op vierjarige leeftijd besloot ik dat ik voor de club uit Rotterdam was.

Uit rebellie tegen m’n vader, denk ik.” Overigens trapte Leeser zelf ook een aardig balletje. Hij speelde 93 ­wedstrijden in de hoofdmacht van AFC, een ­gerenommeerde amateurclub uit Mokum. “Op het middenveld of als laatste man. Ik moest het vooral van m’n inzet hebben.”

LIFLAFJES

De liefde voor Feyenoord zit diep. Als het even kan, bezoekt hij elke uit- en thuiswedstrijd van de ­Rotterdamse club. Mensen als Jorien van den Herik, oud-voorzitter, en Giovanni van Bronckhorst, de huidige trainer, rekent hij tot zijn vriendenkring.

Net als Louis van Gaal en Dick Advocaat, overigens.

“Mijn allereerste auto was een Mini Clubman, die kreeg ik van opa Gassan. Daarna volgden twee

‘Op vierjarige leeftijd besloot ik dat ik voor de club uit Rotterdam was’

Alfa’s. Nu rijd ik BMW, een 7-serie. Waarom? Geen idee, ik heb niet veel met auto’s. Het belangrijkste is dat de telefoon het doet.” En dan verlies je natuurlijk weleens de snelheidsmeter uit het oog. “Ik mocht een maand niet rijden in Duitsland. Tja, ik reed iets te hard. Het kwam gelukkig goed uit, want ik ging op vakantie naar Zuid-Frankrijk. Maar op bergweggetjes rijdt er doorgaans een file achter me.

Nee, ik ben geen snelheidsduivel.”

Echt stilzitten doet hij niet, op z’n vaste stekkie aan de Côte d’Azur. ’s Morgens en ’s avonds werkt hij ­anderhalf uur, tussendoor kookt hij graag (“Ik houd van puur; een biefstuk of een zalm, vooral géén liflafjes op het bord”) en het voetbalstadion van OGC Nice ligt binnen handbereik. “Ik vond het heerlijk, zeven weken vakantie. Maar Kitty, mijn vrouw, vond het welletjes en wilde weer aan de slag.

Zij zit ook in het bedrijf.”

Behalve Leeser en zijn vrouw werken ook dochter Debora Huisman-Leeser en partner en haar halfbroer David Bijlsma en partner in het bedrijf. Het zijn de beoogde troonopvolgers. Een poosje terug kreeg ieder van hen vijf procent van de aandelen.

“Wij zijn voor honderd procent een familiebedrijf”, klinkt het serieus en met lichte stemverheffing. “Dat geeft ons vaak een voorsprong, omdat we sneller kunnen beslissen. ‘Alles valt of staat bij een goede organisatie’, predikt Louis van Gaal. Dat geldt niet alleen voor voetbal, maar ook voor het bedrijfsleven.” ‘Continuïteit op de lange termijn’ noemt Leeser een van de drie pijlers waarop zijn bedrijf rust. De andere twee zijn ‘het leveren van de hoogste kwaliteit’ en ‘service tot in het oneindige’. “Ik wil geen gedoe met een horloge dat gerepareerd moet worden. Afspraken moet je nakomen.”

OPTIMIST

Leeser is recht voor z’n raap, merken we. Een optimist ook, met de branie die typerend is voor veel Amsterdammers. “Ik vind somberen vervelend. ­­Ik denk dat het überhaupt lekkerder leeft als je in kansen denkt in plaats van in bedreigingen. Dat probeer ik ook wel uit te dragen. Daar kan ik redelijk duidelijk in zijn, ook al wordt dat niet altijd gewaardeerd.”

De diamantair is bovendien een rasondernemer met een ronkend palmares. In pakweg 35 jaar tijd heeft hij, tot 2011 samen met broer Guy, Gassan ­Diamonds vier keer zo groot gemaakt. Momenteel telt het bedrijf vijfhonderd medewerkers en 25 winkels, verspreid over Amsterdam, Schiphol en Singapore. “Binnenkort openen we op Changi Airport in Singapore nog twee brandstores, van Rolex en van Montblanc. Daarmee komt het aantal winkels daar op zes”, meldt Leeser zichtbaar trots. Hij is >

51

Character

Signature

er de man niet naar om ambities onder stoelen of banken te steken. “Gassan is steeds meer een merk aan het worden in plaats van een bedrijfsnaam.

Dat willen we verder uitbreiden. We willen groter worden dan Cartier.” Het woord ‘moeten’ neemt hij niet in de mond, bewust niet. “Er moet niks”, bromt hij vriendelijk. “Kinderen moeten niet in de zaak, kleinkinderen ook niet. Mooi als ze het willen. En waar een wil is, is een weg.” Dat Gassan Diamonds blijft groeien, is voor Leeser een uitgemaakte zaak.

Mits het maar dynamisch genoeg blijft. Dochter Debora geeft het goede voorbeeld. Zij heeft een eigen juwelenlijn ontwikkeld, Choices by DL. Daarnaast zette Leeser het exclusieve merk Gassan 121 in de markt. Na jaren van fijnslijpen, letterlijk, lukte het zo’n tien jaar geleden als eerste in de wereld om een briljant met 121 facetten te maken. Een sterk staaltje ambacht, dat extreem fonkelende stenen oplevert. De innovatie is zeer succesvol en gaat de concurrentie aan met de beroemde, eeuwenoude ‘standaard’ geslepen briljant met 57 slijpvlakken, de zogenoemde Amsterdam Cut. Het slijpen van het hardste materiaal dat moeder natuur heeft voortgebracht, is overigens niet aan Leeser zelf besteed.

“Daar ben ik te ongeduldig voor. Maar ik weet wel of een diamant goed is.”

SCHOKGOLVEN

Het familiebedrijf heeft het bij vlagen ook best zwaar, geeft Leeser toe. Het opereert nou eenmaal in een zéér conjunctuurgevoelige markt. “Ik heb aan de ene kant het mooiste vak dat er is, aan de andere kant is mijn bedrijf ook heel kwetsbaar. De wereld is harder geworden”, stelt hij vast. “Ik word vaker teleurgesteld.” Er hoeft maar iets te gebeuren en hij merkt het meteen. Na de aanslagen in Brussel

‘Op bergweggetjes rijdt er doorgaans een file achter me. Nee, ik ben geen snelheidsduivel’

In 1945 richt Samuel Gassan in Amsterdam diamantslijperij Gassan Diamonds op. Kleinzoon Benno Leeser (1955) mag op z’n achttiende in het bedrijf komen werken. Tien jaar later, als zijn opa overlijdt, wordt hij benoemd tot president- directeur.

De aandelen die zijn moeder erft, verdeelt zij fifty-fifty over haar zoons Benno en Guy, die de leiding krijgt over Gassan Diamonds New York. In 2011 verlaat Guy de zaak en neemt Benno zijn aandelen over. Gassan Diamonds is dan al uitgegroeid tot handelaar in diamanten, juwelen en horloges met winkels op luchthavens in de hele wereld en eigen merken als Gassan 121 en Choices

by DL. In 2013 wordt Gassan Diamonds uitgeroepen tot ‘Beste Familiebedrijf van Nederland’. Leeser is een fanatieke supporter van Feyenoord. Hij bekleedt ook lange tijd de functie van voorzitter van de Businessclub van de Rotterdamse club.

Daarnaast werpt hij zich op als ambassadeur van Amsterdam als dé diamantstad van de wereld.

Vorig jaar kreeg hij van burgemeester Van der Laan de Ridder in de Orde van Oranje-Nassau opgespeld.

Het lintje draagt hij doorgaans trouw, net als een vintage Rolex (een dertig jaar oude Daytona) of een Jaeger Lecoultre, zijn favoriete horlogemerken.

werd bijvoorbeeld driekwart van de Japanse tours naar Gassan Diamonds afgezegd. Dergelijke bezoeken aan het Amsterdams hoofdkwartier v­ormen een belangrijk onderdeel van de omzet. Jaarlijks komen zo’n 400.000 toeristen naar het fraaie pand op het eiland Uilenburg in hartje stad waarin vroeger een op stoom aangedreven diamantslijperij gevestigd was. “Inmiddels raak ik er niet meer van in paniek”, vertelt Leeser over de schokgolven waarop zijn b ­ edrijf meedeint. “Tijdens de Eerste Golfoorlog zakte het aantal bezoeken ook enorm.

Dat was de eerste keer dat ik de zakelijke gevolgen van zo’n gebeurtenis echt meemaakte. Toen heb ik er een nachtje niet goed van geslapen. Tijdens de SARS-crisis in 2003 was ik al een stuk rustiger. Ik heb ook geleerd dat een fenomeen als mist niet best is voor onze omzet. Mensen zijn bij dat soort weer op luchthavens niet in de stemming om een horloge of een sieraad te kopen. Momenteel draaien we erg goed. Dan is het mijn taak om iedereen bij de les te houden en zeer scherp te zijn. In tijden dat het goed gaat moet je niet achteroverleunen.”

Handcrafted

‘Ik hou gewoon van mooie dingen’ Het Zwitserse Chopard is een van de laatst overgebleven familiebedrijven in de horloge-industrie.

Bovendien is Karl-Friedrich Scheufele, de vierde generatie in het bedrijf, een enorme autoliefhebber, die zelf een fraaie collectie heeft. Tijd voor een bezoek aan het hoofdkantoor in Genève. tekst

Perry Snijders beeld Sander Nagel & Chopard

55

Handcrafted

W

ie net een trip door de Alpen heeft gemaakt, zal niet direct onder de indruk zijn van het bedrijventerrein in Genève waar het hoofdkantoor van Chopard te vinden is. In de jaren zeventig was Chopard een van de eerste bedrijven die zich op deze plek vestigden, maar inmiddels is het een bedrijventerrein zoals zovelen: gevuld met grauwe betonkolossen die in de jaren zeventig zo modern leken. Toch oogt het hier niet verouderd of shabby: de buren zijn geen occasionpaleizen of obscure kantoortjes, maar bijvoorbeeld een ­Maserati-dealer en CERN, de Europese organisatie die onderzoek doet naar elementaire deeltjes. Die organisatie is bekend vanwege de deeltjesversneller, maar stond bijvoorbeeld ook aan de basis van het internet. Niettemin verontschuldigt woordvoerster Annette Heuer, die ons rondleidt, zich bijna voor het hoofdkantoor. “Het is misschien niet helemaal wat je verwacht van een luxemerk als Chopard, maar toen het geopend werd was het heel modern.

Sindsdien zijn we nogal gegroeid, dus het is vaak verbouwd en uitgebreid. Als het om het gebouw was gegaan, hadden we je beter in Fleurier kunnen ­ontvangen, waar we onze uurwerken maken.”

Maar het ging niet om het gebouw. We zijn naar het hoofdkantoor van Chopard gekomen omdat we een afspraak hebben met Karl-Friedrich Scheufele.

Samen met zijn zus Caroline leidt hij op dit moment het bedrijf, al is het nog steeds hun vader Karl Scheufele die de titel president op zijn visitekaartje heeft staan. De in 1938 geboren Karl Scheufele is de derde generatie van het familiebedrijf, maar je doet niemand tekort wanneer je zegt dat bij hem de vaart er pas goed in kwam.

‘Horloges en klassiekers zijn twee werelden die goed bij elkaar passen, dus het kwam eigenlijk vanzelf’

GOLDWARENFABRIK

In 1958, pas twintig jaar oud, nam hij het bedrijf over, dat op dat moment in het Duitse Pforzheim gevestigd was. Het bestond al vanaf 1904 en was begonnen als Goldwarenfabrik, maar er werden ook al snel horloges gemaakt. Binnen tien jaar na de o ­ prichting was het een van de eerste horloge­ fabrikanten die zich richtte op polshorloges, in een tijd dat zakhorloges nog gebruikelijk waren. In 1914 werd de naam ESZEHA geïntroduceerd door het bedrijf dat toen al 150 medewerkers had. De ­uurwerken kocht het bedrijf echter in bij Zwitserse producenten.

Karl-Friedrich Scheufele: “Mijn vader nam het bedrijf in 1958 over, het jaar waarin ik werd geboren.

Al snel ontstond de wens om ook zelf uurwerken te gaan f­ abriceren. Daarom namen we in 1963 Chopard over, een familiebedrijf dat kampte met een gebrek aan opvolgers.” Daarbij is het goed om te weten dat Chopard destijds nogal een ander bedrijf was dan nu: nu is het een luxemerk waar meer dan tweeduizend mensen werken, met dealers en eigen winkels over de hele wereld. Destijds was het aantal medewerkers misschien maar een tiende van wat het nu is. Scheufele: “Chopard bestond al langer dan het bedrijf van onze familie. Het bestaat al sinds 1860, toen het in Sonvilier werd opgericht door Louis-Ulysse Chopard. We zijn nu een van de laatste onafhankelijke familiebedrijven in de horloge-industrie, samen met Rolex, Patek ­Philippe en Audemars Piguet. De andere grote merken zijn allemaal in handen van firma”s als Swatch, Richemont of LVMH.”

EIGEN UURWERKEN

Toch was er voor Karl-Friedrich en Caroline meer te doen bij Chopard dan voortzetten wat hun vader had opgebouwd. Caroline bouwde de sieradentak verder uit, Karl-Friedrich deed dat met de horloges.

Scheufele: “Dat is zo gegroeid, maar zeker niet omdat de sieraden me minder interesseren. Integen-

De laatste familiebedrijven Vrijwel alle grote merken in de horloge-industrie maken deel uit van bedrijven als Swatch, Richemont of LVMH. Er is maar een handjevol onafhankelijke familiebedrijven over. Breitling werd eerder dit jaar verkocht aan een durf­ kapitalist, waarmee Chopard, Rolex, Patek Philippe en Audemars Piguet overblijven.

Rolex Opvallend genoeg begon Hans Wilsdorf zijn horlogemerk in 1905 niet in Zwitserland, maar in Londen. De naam heeft geen betekenis, de oprichter zocht gewoon een lettercombinatie die goed klonk. In 1919 verhuisde het merk naar Genève. Het bedrijf is eigendom van een familiestichting, de Hans Wilsdorf Foundation.

Patek Philippe De familie Stern is sinds 1932 eigenaar van Patek Philippe, dat al sinds 1839 bestaat. In dat jaar begon Antoni Patek in Genève met het produceren van horloges. Anderen noemen 1851 als oprichtingsjaar, omdat in dat jaar de Franse horlogemaker Adrien Philippe samen ging werken met Patek.

Audemars Piguet

deel, daarin ben ik mijn loopbaan zelfs begonnen.

En we delen een kantoor, dus we weten altijd van elkaar waar we mee bezig zijn.” In zijn geval zijn dat dus voornamelijk de uurwerken en de productie. “We assembleerden uurwerken, maar dat waren niet onze eigen uurwerken,” vertelt hij. “In de jaren negentig wilden we daar verandering in brengen, en dat was maar goed ook. Vrijwel gelijktijdig kwam bij toeleveranciers, ook de onze, namelijk de vraag op waarom ze concurrenten aan onderdelen zouden helpen. Het werd dus onzeker of ze dat zouden blijven doen. Naast onze eigen wens om uurwerken te gaan produceren, was dat nog een extra reden om in 1996 Chopard Manufacture te starten in Fleurier.”

Toch worden niet alle uurwerken in Fleurier geproduceerd. Om in aanmerking te komen voor ­ het Poinçon de Genève moet een uurwerk namelijk in Genève geproduceerd zijn. De horlogemakers, en dus ook ­Chopard, voldoen daar graag aan, want ze willen dit prestigieuze keurmerk graag voeren. Om die reden worden de mooiste en duurste horloges van het merk gebouwd op een speciale afdeling van het hoofdkantoor. Zoals het horloge dat Scheufele zelf draagt ­tijdens onze afspraak. “Dit is het prototype van ons meest gecompliceerde uurwerk tot nu toe,” vertelt hij. “Door die complicaties heeft het maar liefst 541 o ­ nderdelen. Tot nu toe hebben we vijf van deze ­horloges gemaakt.”

HERINNERINGEN

Waar zijn horloges nieuw zijn, zijn zijn auto’s oud. “Natuurlijk heb ik ook wel een nieuwe auto, maar mijn hart ligt bij de oude auto”s. Ik zag dat je hier met een Maserati Levante bent, die rijdt fantastisch en de benzinemotor klinkt ook heel goed. Een vriend van me is Maserati-dealer, dus ik kon met een van de eerste exemplaren rijden. Maar als het voor mezelf is, schaf ik liever een klassieker aan. Het gevoel dat zo’n auto je geeft, de herinneringen die erbij horen, de >

Dit merk werd in 1875 opgericht door Jules ­Audemars en August Piguet en is nog steeds in handen van deze twee families. Van de ongeveer 1.500 uurwerken die het bedrijf tussen 1882 en 1892 maakte, bevatte zo’n tachtig procent al een of meerdere complicaties. Het bedrijf groeide maar langzaam: tot in de jaren vijftig werkten er minder dan vijftig mensen. Vandaag de dag wordt het merk gezien als een van de Big Five.

‘We maken gebruik van Fairmined Gold, omdat we vinden dat sieraden en horloges je een goed gevoel moeten geven’

57

Handcrafted

v­ erhalen… Onvergelijkbaar, als je het mij vraagt.”

Toch draagt hij een nieuw horloge. Je zou je kunnen voorstellen dat hetzelfde ook opgaat voor horloges, zeker als die door je eigen familiebedrijf zijn gemaakt. Toch zul je Scheufele niet snel zien met een klassiek Chopard-horloge. “Natuurlijk, ze zijn mooi en er zijn allerlei hoogtepunten in onze klassieke collecties, zoals ons Happy Diamonds-horloge uit 1976. Met onze horloges proberen we echter steeds meer ambachtelijkheid en vakmanschap in onze uurwerken te steken, waardoor ieder nieuw model als het goed is nóg beter wordt. Met auto’s is het anders. Die worden ook doorontwikkeld, maar niet noodzakelijkerwijs een kant op die mij aanspreekt.”

KORTE TERMIJN

De liefde van Scheufele voor klassiekers is ieder jaar in mei te zien bij de Mille Miglia. Hij behoort tot de trouwste deelnemers en deed onder meer samen met oud-coureur Jacky Ickx mee. Toch is dat niet alleen plezier, want Chopard is partner van het evenement geworden en heeft tegenwoordig ook een Mille Miglia-collectie. Scheufele: “Horloges en klassiekers passen goed bij elkaar, dus het kwam eigenlijk vanzelf. Iedereen heeft hobby’s, maar soms kun je die met werk combineren. Die Mille Miglia-­ collectie kwam er omdat ik het gevoel had dat er ruimte voor was.”

Wie met Scheufele praat, krijgt wel het idee dat hij er de man niet naar is om zijn hobby’s kleinschalig aan te pakken. Het rijden van de Mille Miglia resulteerde in een horlogecollectie, zijn interesse voor klassieke auto’s in een verzameling, evenals zijn interesse voor kunst. Met wijn ging het nog wat verder: in 2012 verwierf hij het Chateau Monestier La Tour. Zijn kinderen krijgen het nog druk als ze dat allemaal moeten overnemen. “Een klassiekercollectie, een kunstverzameling, een wijngoed en natuurlijk Chopard - het zal je niet verbazen als ik zeg dat ik mijn vrouw heb moeten beloven om geen nieuwe hobby’s of bedrijven te starten. Het was bij mij ook geen vooropgezet plan om al die dingen te gaan doen, ik hou gewoon van mooie dingen. In de ideale situatie nemen onze kinderen het natuurlijk over, maar zeker weten doe je het nooit. In ieder geval lijken twee van de drie interesse te hebben.

Waarom ik dat zo belangrijk vind? Familiebedrijven zijn niet bezig met de korte termijn, met de aandeelhouders die snel een hogere koers of meer dividend willen. Wij proberen bijvoorbeeld gebruik te maken van Fairmined Gold, omdat we vinden dat sieraden en horloges je een goed gevoel moeten geven. Daarmee lopen we voorop in de industrie. We kijken verder vooruit dan de dag van morgen.”

Chopard in het kor t De Zwitserse horloge- en sieradenfabrikant Chopard werd in 1860 opgericht door Louis-Ulysse Chopard.

Sindsdien groeide het uit tot een wereldwijd bekend luxemerk met ruim tweeduizend werknemers. Boerenzoon Louis-Ulysse Chopard was 24 toen hij begon met het produceren van horloges. Dat deed hij in Sonvilier, een typisch boerendorp in de Jura, waar hij bepaald niet de enige was die zich op horloges stortte: op het hoogtepunt kende het dorp vijftien onafhankelijke horlogemakers. In 1937 (het bedrijf was inmiddels in handen van Paul-Louis Chopard, de zoon van Louis-Ulysse) verhuisde Chopard naar Genève. Na Paul-Louis was het Paul-André die het bedrijf leidde, maar hij was de laatste Chopard in het bedrijf: zijn ene zoon verkoos een carrière als bankier, zijn andere zoon werd missionaris. Daarom werd in 1963 het bedrijf verkocht aan de jonge Karl Scheufele, derde generatie in een sinds 1904 bestaand Duits familiebedrijf. Hij is tot de dag van vandaag president van Chopard, zijn kinderen Karl-Friedrich en Caroline zijn co-president.

59

Exclusive Drive

Zonnekanon McLaren breidt de Sports Series uit met een open versie: de 570S Spider. In de omgeving van Barcelona maakten we kennis met deze flaneur, die zich ook thuis blijkt te voelen als je â&#x20AC;&#x2122;m volgas over je favoriete wegen stuurt.

Tekst Perry Snijders Beeld McLaren

61

Exclusive Drive

“B

arcelona is nogal een populaire locatie om auto’s te introduceren”, zegt McLaren-woordvoerder Wayne Bruce bijna verontschuldigend.

Een Duitse autojour­ nalist beaamt het. Hij is alleen al dit jaar meer dan tien keer in de Catalaanse hoofdstad geweest. “We hebben ons best gedaan een route uit te zetten die jullie nog niet kennen”, vervolgt Bruce. McLaren houdt ervan om de dingen anders te doen dan anderen, om de verwachtingen te overtreffen. Het blijkt illustratief voor de 570S Spider, die de fabrikant al vanaf het begin in gedachten had toen ze de Sports Series ontwikkelden.

Voor we instappen legt Bruce nog even uit waar de naam vandaan komt. “We noemen hem Spider, geen Spyder, want we zijn Britten en geen Amerikanen. Die naam stamt uit de tijd dat we nog met paard en wagen reden en een phaeton een rijtuig was in plaats van een uit z’n krachten gegroeide Volkswagen Passat. Als je iets compacters zocht dan een phaeton, kwam je uit bij een spider. Die naam verwees naar de dakconstructie van het rijtuig, die daadwerkelijk iets weg had van een spin.”

ECHT OPEN

Bij de McLaren 570S Spider is het dak totaal anders dan in die dagen. Hij heeft geen linnen kap, maar een klapdak dat met een druk op de knop binnen no-time verdwijnt. Van opzij gezien lijkt het eerder een targa dan een écht open auto, maar schijn bedriegt: de rechtopstaande achterruit kan naar ­ beneden en zorgt ervoor dat de McLaren behoorlijk open aanvoelt — hier in Barcelona inclusief zon op je hoofd en wind door je haar. Wie in dat laatste geen zin heeft, kan de achterruit omhoog laten; hij werkt dan als windscherm. Omgekeerd kan ook, op druilerige dagen kun je toch een beetje open rijden door alleen de achterruit te laten zakken. Dat levert veel minder windgeruis op dan het rijden met open zijruiten – het zorgt er voornamelijk voor dat je de klanken van de V8 beter hoort. En over windgeruis gesproken: hoewel McLaren de dakconstructie min of meer heeft overgenomen van de 650S Spider (de dakplaten zelf zijn nieuw, maar het vouwmechanisme is identiek), is de nieuwe 570S Spider toch aanzienlijk stiller. McLaren heeft voor deze auto nog wat extra huiswerk in de windtunnel gedaan en is erin geslaagd de luchtstroom ook met geopend dak over de auto heen te geleiden.

EXTREEM STIJF

Hoe mooi het dak ook is, het heeft toch een nadeel: het voegt extra gewicht toe, op de onhandigste plek, namelijk relatief hoog in de auto. Bovendien

De 570S is al zo extreem stijf dat er voor de Spider geen verstevigingen nodig bleken.

Dat is uitzonderlijk

verplaatst het gewicht zich al naar gelang het dak open of dicht is. Dat nadeel geldt voor iedere open auto, maar bij een sportauto is gewicht nu eenmaal cruciaal. Binnen dat gegeven heeft McLaren echter een uitzonderlijke prestatie geleverd, want het extra gewicht van de Spider bedraagt slechts 46 kilogram — aanzienlijk minder dan bij de concurrentie. Dat komt deels omdat McLaren voor het dak gebruik heeft gemaakt van carbon, waardoor het dak zelf licht is gebleven. Maar de gewichtsbesparing is vooral te danken aan de basis van de auto, die eveneens van carbon is: de MonoCell II, een monocoque van koolstofvezel die slechts 75 kilogram weegt en zo ­extreem stijf is dat er voor de Spider geen verstevigingen nodig bleken. Dat is uitzonderlijk, want doorgaans speelt het dak een grote rol in de stijfheid van een auto. Daarom moeten de meeste fabrikanten de open versies van hun auto verstevigen, hetgeen natuurlijk resulteert in extra gewicht. Bij McLaren was dat niet nodig, waardoor het gewicht van de auto beperkt bleef tot 1.359 kilogram. De voornaamste concurrenten wegen 166 tot 228 kilogram méér dan de 570S Spider.

UITGESTORVEN BERGWEG

Tot zover de theorie, tijd voor de praktijk. De route die McLaren heeft uitgezet is niet alleen nieuw, maar ook lang: ruim vierhonderd kilometer kunnen we ervaren hoe de Spider zich verhoudt tot de Coupé, die we toevallig vlak vóór deze introductie

nog reden. We mijden de drukke kustwegen rondom Barcelona en koersen noordwest. We lunchen in het piepkleine dorp Lladurs, met nog geen tweehonderd inwoners. Lladurs heeft niet veel meer dan een kasteelruïne en een — overigens schitterend — hotel, maar de route erheen voert ons door een prachtig natuurgebied, over een vrijwel uitgestorven bergweg. Hier is goed te merken dat McLaren bij het ontwikkelen van deze auto niet als doel had om op ieder circuit de beste rondetijd neer te z­ etten, maar om een auto te bouwen die zijn bestuurder zoveel mogelijk plezier biedt.

Juist op deze wegen merk je hoe prettig de onderstelafstemming is waarvoor McLaren gekozen heeft. De 570S Spider is geen knetterhard geveerde ­sportauto, maar juist relatief comfortabel. Het comfort kun je enigszins naar eigen smaak aanpassen, want de stalen veren worden gecombineerd met adaptieve dempers die via een knop in de middenconsole in drie standen kunnen worden gezet: ­Normal, Sport of Track. In de 720S heeft McLaren Normal omgedoopt in Comfort, “want eigenlijk ­v inden we onze auto’s allesbehalve normaal”.

Diezelfde drie standen zijn er ook voor de aandrijflijn, met gevolgen voor de alertheid van de motor, maar ook voor bijvoorbeeld de ­schakelsnelheid en alertheid van de tractiecontrole. Separaat kun je er nog voor kiezen om zelf te schakelen met de flippers aan het stuur, of om dat aan de auto over te laten. Zo heb je onder alle omstandigheden en voor iedere stemming de ideale combinatie tot je beschikking.

Hier in de bergen op matig asfalt selecteren we dus voor het onderstel de stand Normal, maar voor de aandrijflijn juist Sport, terwijl we het schakelen natuurlijk zelf ter hand nemen. In de ochtendspits van Barcelona kabbelden we ontspannen mee met alles op Normal en de transmissie in de automatische stand.

MCLAREN 570S SPIDER MOTOR................ Over de lengte geplaatste 3,8 liter twin-turbo V8 middenmotor VERMOGEN........ 570 pk bij 7.500 tpm KOPPEL................ 600 Nm bij 5.000 tpm GEWICHT............ 1.359 kg ACCELERATIE..... 0-100 km/h in 3,2 sec, 0-200 km/h in 9,6 sec TOPSNELHEID.... 328 km/h (dak gesloten) 315 km/h (dak open) VANAFPRIJS....... €272.150

MISSIE GESLAAGD

Vaak is een open versie van een auto een compromis. Je levert in op rijdynamiek door het extra gewicht, het comfort wordt negatief beïnvloed door de beperkte geluidsisolatie van de kap en je hebt amper bagageruimte. Zo niet bij deze 570S Spider. ­ In feite krijg je er met de Spider een extra auto bij: naast die zinderende sportwagen heb je er voor de mooie dagen een heerlijke open auto naast, die de pure sensaties van de auto nóg beter laat beleven.

Geen wonder dat McLaren verwacht dat ruim driekwart van de 570-kopers voor de Spider zal kiezen.

63

De auto-advocaat

Klassieker en de kleine lettertjes Exclusieve klassiekers en sportautoâ&#x20AC;&#x2122;s zijn, net als aandelen en onroerend goed, een asset geworden. De bedragen kunnen sterk oplopen, de belangen en verwachtingen zijn vaak groot. Verstandig dus om transacties juridisch te laten begeleiden door adviseurs met gerichte expertise. Dit is het werkgebied van Albert S. Oegema van het Amsterdamse advocatenkantoor Dillinger Law. tekst en beeld

Mike Raanhuis

Welke case is u bijgebleven?

“Kort na de aankoop van een unieke sportscar uit de fifties met uitgebreide historie, meldt zich een buitenlandse partij bij de koper die zegt over net zo’n auto te beschikken – met hetzelfde chassisnummer. In een ver verleden blijkt de auto na een raceongeluk deels verloren te zijn gegaan en is er een vrijwel nieuwe auto gebouwd, gebruikmakend van hetzelfde chassisnummer. Het oude chassis, met hetzelfde nummer, is in de vergetelheid geraakt maar jaren later alsnog gebruikt om eenzelfde ­exemplaar te bouwen. Alle partijen claimen te goeder trouw te zijn. De vraag is: hoe nu verder, want beide auto’s devalueren dramatisch in waarde. Een complexe zaak die nog niet is opgelost.”

Wat doet een automotive-advocaat?

“Vaak hoor ik: ‘Ik heb geen advocaat nodig.’ Het woord advocaat wordt toch te vaak geassocieerd met problemen en onenigheid. Ik werk als advocaat en adviseur juist vaak in het voortraject, en ben ­betrokken bij afspraken over bijvoorbeeld aankoop, restauratie of import. Júíst om conflicten te voorkomen en waardevolle relaties in stand te houden. ­Bedenk dat het vaak gaat om aanzienlijke bedragen; tonnen of zelfs miljoenen. Het is dan zaak dat ­ juridisch glashelder wordt opgeschreven wat de afspraken tussen partijen en de daaruit voortkomende verplichtingen zijn. Dat wordt simpelweg te weinig gedaan. Mensen zeggen vaak dat ze het zelf wel oplossen. Dat begrijp ik wel, maar ik weet zeker dat er in stilte dan toch wordt geslikt. Zo van: ‘We nemen de auto wel terug’ of ‘Betaal dat dan maar niet’, terwijl het niet nodig is en juridisch vaak ­anders ligt.”

Hoe ziet de toekomst van uw vakgebied eruit?

“De markt van exclusieve auto’s als investering zal zeker in stand blijven. Ik denk wel dat er een verschuiving plaatsvindt van gebruik naar bezit. Wij zien een duidelijke tweedeling ontstaan tussen de gekoesterde klassieker die wordt gebruikt voor een clubrit op zondag, en de markt van collectioneurs van zeldzame en waardevolle classics. In dit soort auto’s wordt vrijwel niet gereden. Je ziet steeds meer dienstverlening opkomen voor het beheer, de opslag en het onderhoud van dergelijke automobielen.

Ze komen in collecties terecht voor behoud voor langere tijd. Gelukkig maar, want dat betekent dat er goed geïnvesteerd wordt in dit cultureel ­erfgoed dat niet verloren mag gaan.”

Welke eigenschap is onontbeerlijk voor uw specialisme?

“Door mijn achtergrond en interesse in de automotive-markt begrijp ik goed waar ik op moet ­letten. J­e moet de markt van binnenuit begrijpen.

En je moet een ‘autohart’ hebben.

De afgelopen jaren heb ik een goed oog ontwikkeld voor valkuilen en gevoeligheden rondom exclusieve automobielen. Vóór mijn rechtenstudie heb ik het Instituut voor de Autohandel doorlopen, ­ik ben actief als amateurcoureur in de racerij en ik onderhoud een kleine collectie classics. Te algemene afspraken over voorwaarden, verplichtingen en verwachtingen zijn de kiem voor misverstanden en conflicten. Als automotive-advocaat moet je dieper graven naar wat er precies beoogd wordt of waar de kern van een probleem ligt. Het is zaak dat je zicht krijgt op situaties zoals: hoe zit het werkelijk met de historie of originaliteit van de auto? En de onderzoeks- of informatieplicht van partijen? Of de goede trouw? Dat zijn zeer essentiële punten. ­Bedragen van zeldzame exoten gaan tegenwoordig al snel over het miljoen. Met dergelijke belangen komt er helaas steeds vaker een rechter aan te pas.”

Hoe word je automotive-advocaat?

Vanuit mijn belangstelling voor de autowereld en mijn werk als ­advocaat heb ik een bewuste keuze gemaakt en de markt daadwerkelijk opgezocht. Ik ben een relatienetwerk gaan opbouwen en heb me gespecialiseerd in de ­juridische aspecten van deze markt. Niet ­alleen op het gebied van auto’s maar ook qua aansprakelijkheid, samenwerking en vergunningen. Dit is ook vaak aan de orde bij onder meer events, races en concoursen. Het is een breed werkgebied geworden. Net als bij de kunstwereld kies je voor een ­specialisatie. Dan word je geloofwaardig en kun je alle ­ontwikkelingen bijhouden.

Het is te complex om het er even bij te doen.”

Te algemene afspraken over voorwaarden, verplichtingen en verwachtingen zijn de kiem voor misverstanden en conflicten 65

Nyck & de 720S

Donâ&#x20AC;&#x2122;t try this at home Nyck de Vries maakt in zijn strakke raceen trainingsschema als F2-coureur graag enkele uren vrij om de nieuwe McLaren 720S te proeven. Om enigszins in de buurt van de limiet van deze ultieme track tool te komen, krijgt Nyck de beschikking over passend asfalt: Circuit Zandvoort.

Tekst David Bakels Beeld Sander Nagel

69

Nyck & de 720S

“T

jeeezesss, wat is dit gaaf!” roept Nyck uit als we met de McLaren 720S nog ­ maar enkele ronden onderweg zijn. Hij zit – Formule-rijders eigen – relatief dicht op het stuur, de armen gebogen, maar het hoofd iets scheef geheven. Duidelijk nog het schattende invoelen van een en ander. “Dit doet alle alarm­bellen rinkelen, zeg! Wat een geweld! Is dit een straat­auto?

Ik ben niet gauw onder de indruk, maar dit is heel erg indrukwekkend!” We proberen ondanks onze slachtofferrol als bijrijder naast een vermaard topcoureur toch in te schatten in hoeverre Nyck dit zegt om ons te plezieren, maar we zien duidelijk de oprechtheid van zijn emotie. Natuurlijk – het met een 720 pk sterke supercar over je nationale circuit knallen kan niet anders dan superlatief zijn! En dat is het dan ook. “Ik ben Formule-auto’s gewend, dus rijden op slicks en met optimale aerodynamica, niet te vergelijken. Maar dit komt qua dynamiek wel dicht in de buurt van een racewagen!” Opnieuw kijken we – voor zover mogelijk nu we op toptoerental op de Hans Ernst Chicane afvliegen – in hoeverre Nyck alleen maar aardig probeert te zijn, maar een heel brede grijns verraadt dat hij werkelijk opgetogen is. “Remmen, remcapaciteit, remkracht is van allesbepalend belang op het circuit”, zegt hij, terwijl hij de daad bij het woord voegt, keihard op de rem treedt, en onze adem zo ongeveer wordt afgesneden nu we in de veiligheidsgordel hangen. “Keihard, voel je? Alsmaar weer?” En voort gaat het, paddleshiftend door de bak. “Wil je wel geloven dat ik het geluid ook supergaaf vind? V ­ ergeet niet: als Formule-rijder heb je oordoppen in en een balaclava en een helm op je hoofd. Je hoort dus e­ igenlijk niks. Of weinig. En ik ben er dus ook nooit echt mee bezig.

Maar dat is nu wel anders. Vreselijk gaaf zoals dit brult en knalt.” >

‘ Wat een geweld!

Is dit een straatauto?

Ik ben niet gauw onder de indruk, maar dit is wel heel erg indrukwekkend!‘

MCLAREN 720S MOTOR................ Midscheeps achterin geplaatste 4,0 liter, dry-sump, 32 kleps DOHC-V8 met twee elektrische TwinScroll turbocompressoren VERMOGEN........ 720 pk bij 7.250 tpm KOPPEL................ 770 Nm bij 5.500 tpm GEWICHT............ 1.332 kg ACCELERATIE..... 0-100 km/h in 2,9 sec 0-200 KM/H IN... 7,8 sec TOPSNELHEID.... 341 km/h VANAFPRIJS....... â&#x201A;¬307.700

71

Nyck & de 720S

Signature Nyck de Vries (22) wordt tot de meest getalenteerde coureurs van ons land gerekend.

In 2011 werd hij wereldkampioen in de zwaarste KF-1 kartklasse, stroomde door naar de F3, waarin hij in 2014 kampioen werd. Inmiddels maakt hij furore in de F2, waar hij stevig in de top-10 staat dankzij een mooie reeks podiumplaatsen. Sinds 2010 maakt hij deel uit van het McLaren Young Driver Talentprogramme, dat coureurs begeleidt op de ladder richting Formule 1.

GELUIDSINFERNO

Met iets van 170 à 180 in het uur razen we door de Kumhobocht de Luyendijkbocht in. Nyck laat de McLaren mooi naar buiten uitwaaieren en trapt de V8 met dubbele turbo’s vervolgens helemaal open.

Met welzeker 250+ over het Rechte Eind, met een geluidsinferno richting Tarzanbocht. Iets daarvoor dan het razendsnelle meervoudige terugschakelen, het bikkelharde remmen, weer ons hangen in de gordels, dan het hoog opsteken van de bocht en naar binnen, naar de apex, en weer dat uitwaaieren naar buiten. En het gas er weer diep op. De ­McLaren geeft geen krimp, zelfs niet qua zijstapjes.

Het is met recht on-ge-loof-lijk wat deze jongeman en deze auto samen doen. En dus ook met ons…

Nyck-zelf zegt, vreemd-kalm: “Je voelt bij het ingaan van de bocht en toevoeren van vermogen de rotatie wel, en daarna ook het grensbereik, maar er is toch geen echt overstuur. Kan dus nog veel harder, cool!” We stellen Nyck nu bijna schreeuwenderwijs de vraag of hij ook met alle systemen uitgeschakeld rijdt. “Welnee, waarom zou ik? De McLaren voelt op optimale lijnen al even optimaal aan, ik voel ook niks ingrijpen, dus net als in mijn racewagen laat ik alles lekker aan. Toch? Overigens, voor je geruststelling: ik heb nog nooit zo hard met een straatauto op dit circuit gereden. En nee: ik heb niet op de limiet gereden. Maar: ertegenaan. Geloof me: dat is optimaal. Ik voel er bovendien niks voor om hier als een clown tekeer te gaan met allerlei dwarsstanden en rookpartijen. Bovendien: je moest toch ook nog naar huis met deze auto?”

OUTLAP

We draaien ter afsluiting een outlap ter afkoeling van banden, remmen en olie en babbelen nog wat.

Nyck vertelt dat hij drukker dan ooit is bij McLaren met het testen van allerlei systemen en technieken, ook voor de F1-bolides. En ook dat hij het jammer vindt dat zijn beschermheer en vriend Ron Dennis niet meer aan de fabriek werkzaam is. Dan rijden we de pitstraat in en worden we opgewacht door niet alleen de nodige bewonderaars, maar ook door de fotograaf die Nyck opeist om hem in allerlei p ­ oses in en rond de auto te vereeuwigen. De kleine jongeman laat het zich allemaal welgevallen. Even l­ater sluiten we met de McLaren in de randstedelijke avondspits aan, worden uitgebreid bewonderd, en beseffen dat ook de auto het zich allemaal net zo goed laat welgevallen. De mensen moesten eens ­weten wat allemaal. Daarnet nog…

73

Service Excellence

Ontdek Louwman Exclusive 2.0 Met een opgefriste showroom, gloednieuwe receptie en sterk uitgebreide werkplaats is fase één in de metamorfose van Louwman Exclusive recent afgerond. Het is klaar om de merkbeleving en dienstverlening naar een nóg hoger plan te tillen. Wat u daarvan merkt?

We geven alvast een preview.

Tekst Jens Holierhoek beeld Mike Raanhuis

75

Service Excellence

E

en paar jaar geleden had Louwman Exclusive vijf mon­ teurs in dienst. Inmiddels zijn dat er twaalf. Het geeft aan hoe stormachtig de groei van het bedrijf de laatste tijd gegaan is. Het werd dus hoog tijd voor fysieke aanpassingen aan het pand, voordat Louwman Exclusive echt uit z’n jasje zou scheuren. Vaststond dat de metamorfose gepaard moest gaan met een kwaliteitsgroei, want ook op het niveau van merkbeleving en dienstverlening wilden ze in Utrecht een forse stap vooruit zetten.

BARISTA Dat het gevoel van service soms in kleine dingen zit, merkt u direct bij binnenkomst. Het gastvrije kopje koffie komt niet langer uit een volautomaat, maar wordt met liefde bereid door medewerkers die zijn opgeleid door een barista. De aandacht die zij schenken aan de koffie – u kunt die zelfs ‘on the go’ meenemen – staat symbool voor het nieuwe serviceniveau van Louwman Exclusive. Het moest persoonlijker én transparanter. Wie voortaan plaatsneemt in het nieuwe meubilair in de ruimer opgezette receptie kijkt zo via de glazen wand de werkplaats in. Volgens Arjen van Beek, Managing Director bij Louwman Exclusive, werkt het drempelverlagend: “We willen onze klanten aanmoedigen om de werkplaats binnen te stappen. Service is bij ons geen black box: bij sommige bedrijven lever je je auto in en betaal je na afloop de factuur, zonder te weten wat ze nou eigenlijk precies hebben gedaan.

Wij werken zo transparant mogelijk.”

MAATWERK Dat betekent ook dat de monteurs van Louwman Exclusive uitgebreid de tijd nemen om met de klant vooraf een onderhoudsplan op te stellen. Daarvoor plant de werkplaats een uur in, waarin de klant met de monteur rond de auto loopt. De technische staat wordt uitgebreid besproken en als klant zie je met eigen ogen wat er aan onderhoud nodig is en waarom. Zo’n persoonlijk advies levert een onderhoudsplan op maat op, waarbij klanten altijd zelf de regie houden. Moeten alle onderhoudswerkzaamheden of reparaties tegelijk of liever verspreid over een langere periode worden uitgevoerd? Van Beek: “Bij een prachtige open klassieker, puur bedoeld voor de zomermaanden, heeft een klant wellicht andere ideeën over onderhoud dan voor het dagelijks vervoer.”

Daarbij staat Louwman Exclusive voor transparante prijzen, dus geen verrassingen achteraf.

Om wachttijden voor onderhoud en reparatie te voorkomen, is de capaciteit van de werkplaats

‘ We willen onze klanten aanmoedigen om de werkplaats binnen te stappen’

met twintig procent vergroot. Er zijn drie nieuwe bruggen bijgekomen, nu achttien in totaal. Ook de testapparatuur en gereedschappen hebben een update gekregen. “Naar de strenge normen van de fabriek”, aldus Van Beek. De ruimere werkplekken maken het werk prettiger; dat geldt niet alleen voor de werkplaats maar ook voor de nieuwe kantoren.

MERKEN PROEVEN Met het omvangrijke aanbod van topmerken wil Louwman Exclusive waarborgen dat elk merk de presentatie en beleving krijgt die het verdient.

Voor zowel Maserati als Morgan zijn er nu aparte showrooms ingericht in hun kenmerkende look & feel. Het zijn stuk voor stuk unieke werelden ­geworden waarin de merkbeleving vooropstaat. De inpandige showroom van Maserati volgt nauwgezet de corporate identity van het merk met de bekende drietand. Merkwaarden als sportiviteit, luxe en die typisch Italiaanse bravoure zijn met alle zintuigen te ‘proeven’. Centraal staat het compleet vernieuwde aanbod, met onder meer de Maserati Ghibli en QuattroPorte (ModelYear 2018), de GranCabrio en de Levante, met 350 pk ook nieuw in Nederland.

Merkwaarden als sportiviteit, luxe en die typisch Italiaanse bravoure zijn met alle zintuigen te ‘proeven’

En in de nieuwe showroom van Morgan is er weer een compleet ander verhaal te vertellen. Bij de Britten ligt de nadruk vooral op de unieke, traditionele bouwwijze. Want welke autofabrikant fabriceert tegenwoordig zijn auto’s nog compleet met de hand, op basis van een essenhouten frame? De techniek wordt inzichtelijk door het tonen van onderhuidse elementen, en zo krijg je nog meer gevoel met dit fascinerende merk. Er is veel aandacht voor de rijke historie, die bijna 110 jaar teruggaat. En er is altijd een goed aanbod van modellen, representatief voor de complete line-up van Morgan: van 3 Wheeler tot Aero 8. Van Beek: “Voor veel mensen is Morgan nog een relatief onbekend merk. De roots en filosofie maken Morgan uniek, en daarover willen we onze klanten graag vertellen.”

MORE TO COME

De vernieuwde showroom, verruimde receptie en flink gegroeide werkplaats vormen nog maar de eerste fase in de metamorfose van Louwman Exclusive. Volgens de Service Excellence-filosofie staan er nog meer aanpassingen aan de service en de inrichting van het pand op stapel. Maar daarover bericht Louwman Exclusive graag in een later stadium. Eerst horen we graag wat u van onze verbeteringen – Louwman Exclusive 2.0 – vindt. Stap dus snel eens bij ons binnen!

77

Autobiography

‘Een auto moet je beleven’ Het wagenpark van ondernemer Michel Capitein bestaat uit een Maserati Quattroporte S Q4, een Ferrari California en een Morgan 3Wheeler. De gemene deler? Het diep ronkende motorgeluid. tekst

Jens Holierhoek beeld Ingmar Timmer

“A

ls ik als kind van school naar huis liep, stopte ik al­ tijd even bij mooie ­auto’s.

Door het raampje tuurde ik dan naar het dashboard en keek altijd op het in­ strumentarium tot hoever de klokken liepen. 200 km/h was toen al heel hard. Mijn eerste auto had niets met snelheid, het was een Opel Kadett C ­ ombo; een handig koeriersautootje. Toen ik als verkoper aan de slag ging, ging het snel. Op mijn 24ste reed ik al een Opel Calibra. In mijn ogen was dat al echt een sportwagen. En dat voor zo’n broekie. Ook reed ik later in een dikke Alfa Romeo 155 Twin Spark. Ondanks de reputatie destijds van Italiaan­ se a­ uto’s, heb ik er 160.000 kilometer mee gereden zonder s­ toringen. Italiaanse auto’s hebben mij altijd ­bekoord.”

FORD KA

“Twintig jaar geleden zei ik mijn goede baan vaarwel.

En daarmee ook de leuke auto’s die daarbij hoorden.

Iedereen verklaarde mij voor gek, maar de onderne­ mer in mij moest eruit. Ik was ervan overtuigd dat ik met een eigen bedrijf succesvol kon zijn en vond een paar stappen terug dus geen enkel probleem.

Ik reed een jaar lang rond in een Ford Ka, een auto die nu symbool staat voor mijn ondernemingsdrift.”

FERRARI CALIFORNIA

“De Ford Ka werd al snel een Opel Astra en binnen twee jaar reed ik een nieuwe Audi A6. Het ging snel, maar de auto’s waren geen onverantwoorde uit­ gaven. Nog altijd denk ik goed na voordat ik een nieuwe auto koop. Meer Audi’s volgden en een witte Porsche 911 Turbo Cabriolet, een 997. Daarna kwam de Ferrari California, die ik nog altijd heb. In het begin was die Ferrari California mijn enige auto. Ik reed er 30.000 kilometer mee per jaar. Dat beteken­ de dat ik er ook mee naar klanten reed. Dat kan tot scheve gezichten leiden, maar in de praktijk werkt het juist het tegenovergestelde. Mensen g ­ unnen het dat je in zo’n bijzondere auto rijdt. En misschien helpt het dat ik als Rotterdamse j­ongen recht voor mijn raap ben en dus niet hou van stiekem doen.

Met de autoliefhebbers onder mijn klanten heb ik

dankzij mijn auto’s meteen een goed gesprek. Vaak nodig ik ze uit voor een ritje in de Ferrari, Maserati of de Morgan. Als ze graag willen, mogen ze er zelfs een stukje mee rijden. Pak de sleutels maar, zeg ik dan. Ik zit er dan wel naast, want met een auto met zoveel pk’s moet je niet meteen gek gaan doen. Een gecontroleerd sprintje trekken vind ik echter geen probleem. Het is prachtig om te zien hoe andere mensen ervan kunnen genieten. Ze maken dan filmpjes met hun smartphone en sturen die direct naar vrienden en familie. Mooi toch?”

MASERATI QUATTROPORTE

“Het uitlaatgeluid is een van de redenen waarom ik naast de Ferrari California een Maserati Quattroporte heb gekocht, want die zescilinder twin-turbo klinkt fenomenaal. Mijn buren zullen er minder blij mee zijn, want ze weten precies wanneer ik van huis vertrek en weer thuiskom. Hoewel ik de ­Ferrari C ­ alifornia nog steeds als een auto voor frequent gebruik zie, is de Maserati een stuk praktischer met een gezin. Het is een goede reisauto, maar dan wel eentje met veel sportiviteit en een aantrekkelijke styling.”

MORGAN 3WHEELER

“Mijn Morgan 3Wheeler vind ik – als fan van open rijden – echt een sensatie. Je zit dicht op het asfalt en met z’n open uitlaten knalt en pruttelt hij als de beste. Zo’n auto koop je echt voor de funfactor. ­­Hij is open, hij is snel en je voelt aan alles dat je auto­ rijdt. Die pak je mee op een zomeravond om even de dag van je af te zetten. En als echte eyecatcher zet ik hem regelmatig in op beurzen.”

MCLAREN 570S SPIDER

“Laatst heb ik van Louwman Exclusive een M ­ cLaren 570S Coupé meegekregen. Een indrukwekkende auto die weleens mijn volgende kan zijn. Maar dan kies ik wel voor de Spider. Verder ben ik weg van de Ferrari Portofino als opvolger van de California T. Welke van de twee het wordt, weet ik nog niet, want ik wil pas over één of twee jaar een nieuwe. Eerst maar eens genieten van wat ik nu heb. ­­­Zo stap ik elke dag mijn auto in; met het besef dat het heel bijzonder is wat ik nu heb. Want als je dat uit het oog verliest, raak je het besef van de werkelijkheid kwijt.”

De Maserati Quattroporte 3.0 V6 S Q4 is de dagelijkse auto van Michel Capitein, al maakt hij bijna net zoveel kilometers in zijn Ferrari California.

Signature Michel Capitein bezit meerdere ondernemingen, waarvan Technolab de voornaamste is.

Technolab doet microbiologisch- en chemisch onderzoek in de utiliteit, industrie, bij bedrijven en op schepen en monitort onder meer de kwaliteit van water, lucht en materialen.

Het gaat dan bijvoorbeeld om het opsporen van asbest, of het meten van fijnstof, bacteriën, schimmels of legionella in water. Het doel: een gezonde en prettige werkomgeving. Hij begon de onderneming in het najaar van 1997 en combineerde als eerste in de branche verschillende facetten van onderzoek. Nog altijd is Technolab – met klanten in binnen- en buitenland – een zogenoemde ‘one-stop-shop’. “Leg een probleem op mijn bureau, en ik regel alles”, aldus Capitein.

79

Gear

Krachtpatser De wijntip voor dit najaar komt van de Heeren van de Wijn.

En dat is er eentje voor bij de openhaard, na een lange boswandeling. De Endrizzi Masetto Due is een volle en krachtige rode wijn uit de Italiaanse regio Trentino-Alto Adige. U proeft onder meer kersen, amandelen, verse kruiden en vanille. Deze wijn combineert prachtig met eend, pastagerechten, rund- en lamsvlees én – het is immers najaar – wildgerechten. Tot slot, nog twee tips: De Heeren regelen ook graag uw kerstgeschenk. En voor een proeverij, thuis of op de zaak, belt u de Meisjes van de Wijn. tekst

Endrizzi Masetto Due, €29,95 heerenvandewijn.nl / meisjesvandewijn.nl

81

Jens Holierhoek beeld Lodewijk Duijvenstein

Lexus LC 500

Begeerte Welzeker een van de meest spectaculaire nieuwkomers op onze wegen: de Lexus LC 500. Een auto die zich in eerste instantie nauwelijks laat duiden. Is het een sciencefiction device? Een racewagenprototype? Een in exclusieve serie gebouwde hyperexoot?

Hoe of wat ook: hij is adembenemend mooi. tekst

David Bakels beeld Lexus

83

Lexus LC 500 en lichtste chassis dat Lexus ooit voor serie-auto’s bouwde. Dat er voor de bestuurder een unieke zitpositie is bereikt: zo diep en centraal mogelijk ten opzichte van het zwaartepunt voor een optimaal contactgevoel met de auto en zijn bewegingen onder – jawel – sportieve omstandigheden. En dat er bij beide versies voor dat doel ook met succes naar een optimale voor/achter gewichtsbalans werd gestreefd. Namelijk 52:48 voor de V8-versie en 51:49 voor de V6h. Neutraliteit, kortom.

RIJDEN!

D

aar staan ze, even buiten het vliegveldgebouw van ­ Malpensa Aeroporto in ­ Milaan: een twintigtal Lexus’sen LC 500. Voor de dynamische introductie had de fabriek een selectie van de internationale autopers uitgenodigd om vanuit de Italiaanse modemetropool met deze luxury-sportscoupe naar en door Zwitserland, Oostenrijk en ten slotte Duitsland te rijden.

Ons aldus optimale testomstandigheden biedend om deze unieke auto te leren kennen. Zodat wij u er naar behoren over zouden kunnen berichten.

Als volgt!

Voor het eerst oog in oog met deze Lexus LC 500 lijkt hij met die lange divergerende straallijnen en verticale onderbrekingen in de vorm van lucht- en licht­ sleuven en snijvlakken (begrenzing achterzijde) nog exorbitanter dan de LFA-supersport ­waarop zijn ontwerp is gebaseerd. De in de puntige neuspartij ‘meevloeiende’ radiatormuil zorgt er in combinatie met die gestrekte lengten voor dat deze Lexus een soort reuzenhaai lijkt. Tussen het debuut van het prototype op de Detroit Motorshow en het productiemodel zitten vijf jaar, die vooral aangewend zijn voor de ontwikkeling van het ‘GA-L’ ­platform. Dit ‘Global Architecture Luxury-vehicles’ zal voor alle toekomstige achterwielaangedreven modellen gebruikt worden. Twee uitvoeringen zijn er gekomen van de LC: de LC 500 met atmos­ferische 5,0 liter V8 en de LC 500h met 3,5 V6, waarvan de kleine ‘h’ natuurlijk voor ‘hybrid’ staat.

TAKUMI

Bij de persconferentie leren we dat er bij deze LC 500 meer dan ooit sprake is van ‘Takumi’-­ vakmanschap, beoefend door in handvaardigheid en ­precisie getrainde vakmensen. Dat tot een extreem hoge afwerkingskwaliteit leidt. De Lexus LC 500 is uiteraard voorzien van de allermodernste accessoires en multimediale systemen, zoals die bedienbaar zijn – en trouwens ook gevisualiseerd worden – via de grotendeels knoploze glass-cockpit.

Ook al ligt bij de LC 500 de nadruk op de openbare weg en niet op het circuit, toch grossiert de coupé in sporttechnieken, die zijn geïnspireerd op eerdergenoemde LFA-sportwagen. Zo blijkt er sprake te zijn van een – ook weer van de LFA afgeleid – stijfste

Het mechaniek tikt nog na van het geleverde rijplezier, ons achterlatend met een grijns van oor tot oor

Met een hoofd overlopend van verhandelingen over rijlustopwekkende innovaties, volgt dan eindelijk de beloning: de sleutel! We trappen af met de LC 500h; de hybride versie waarvan de 3,5 liter VVT-V6 goed is voor 295 fossiele pk’s, maar die er langs e­lektrische weg 59 paarden bij krijgt voor een ‘systeemvermogen’ van in totaal 354 pk’s. À ­propos ‘elektrisch’: stroom is afkomstig uit een kleine (luchtgekoelde) accu tussen achterzittingen en kofferruimte die onder andere ook langs kinetische weg wordt bijgeladen. Het is uiteraard allemaal te doen om een hoog vermogen bij juist een laag verbruik en een minimale CO2-uitstoot; reden waarom er op deze h-versie een automatische ‘Multi Stage Hybrid Transmission’ met tien kunstmatige fases wordt toegepast. Die is overigens naar believen ook via stuurflippers manueel te schakelen. We voelen ons – en zijn dat ook daadwerkelijk – onderweg met iets heel bijzonders. Een moeiteloos en zijdezacht voortzoeven, het hoge, want ‘edele’ V6-geluid in verre diepten hoorbaar, waarbij die unieke sensatie wordt vergroot door de transmissie die met zijn planetaire tandwielstelsels een veelvoud van die tien gesimuleerde versnellingen doet voelen. En daarmee ook een ongekende vermogensbreedte.

Endless power is net zo goed een voortdurende sensatie. Via kick-downs roepen we ook enkele malen max-power op en ­worden niet alleen het dan voluit hoorbare huilen van de V6 gewaar, maar ook een fel aangrijpen en accelereren. Op het inmiddels sterk klimmende en bochtende bergparcours laat de LC 500h zich met zijn gecombineerde krachtbronnen en schijnbaar eindeloze hoeveelheden versnellingen moeiteloos voortjagen. Zelfs accelereren we enkele malen echt fel door, om voorliggers nog voor de bocht keihard in te halen. Hetgeen net zo goed met bliksemsnelle krachtexplosies verloopt.

In ­serpentines waar we de Lexus op hoge snelheden in en onder vermogen weer uitsturen is trouwens weinig van het wat hogere wagengewicht van twee ton voelbaar. Hooguit is er dan wat – vanzelfsprekend – onderstuur. Een kniesoor die daarover klaagt. Of daarover schrijft. En dan de autosnelweg.

In naam van de wetenschap voluit met die Lexus.

De eerste vier, vijf – of waren het er acht? – van tien versnellingen helemaal ­uitdraaiend, ­andere auto’s naderend als waren het stilstaande objecten. En die vervolgens als in een flits langs je heen teruggeschoten lijken te worden. En in je spiegels verdwijnen.

Exact ‘250’ op de fraaie – en qua graphics per rijmodus veranderende – teller haalden we. Om de laatste ­k ilometers heerlijk rustig op ‘150’ bij iets van – jawel – 1.800 tpm af te leggen. En via het centrale touchpad ondanks 250 ‘geavanceerde’ kilometers een benzineverbruik van bijna 1:13 op prachtige graphics te zien.

POWERHOUSE

Het is bewonderenswaardig van Lexus dat ze in deze tijden van downsizing gewoon een atmosferische V8 in het aanbod houden. De imponerende krachts- en geluidsexplosie die volgt met elke beroering van het gaspedaal! Donderend, bulderend en ten slotte krankzinnig mokerend. De V8 maakt met vurige gretigheid toeren, zelfs tot boven de ‘7.000’.

Moeiteloos. En met evenzoveel verzetten als in de Hybrid – in de V8-versie is het trouwens een conventionele automaat – is het bovendien tien keer feest.

Met de bak is het razendsnel en soepel heen- en ook terugschakelen, waarbij hij in de ‘Sport’-stand zijn versnellingen net wat langer vasthoudt. Daarbij wordt weinig tot geen informatie weggefilterd door het onderstel, dat je duidelijk voelt werken. De meesturende achteras – met het effect van het verkorten of juist verlengen van de wielbasis – vergt qua gevoel wel degelijk gewenning de eerste kilometers.

Zo direct en snel als de LC 500 dan instuurt, maar niettemin rotsvaste spoortrouwheid en dus bochtensnelheden haalt.

Maar de LC 500 gedraagt zich net zo goed gedwee, als een klassieke grand tourer. Met de automaat als automaat, loom schakelend, de motor bedeesd op de achtergrond. Het mechaniek tikt nog na van het geleverde rijplezier, ons achterlatend met een grijns van oor tot oor. Dit is een aanwinst voor het segment. Of om in passende termen te blijven: een ‘Geheimtipp’ voor iedereen die nou eens niet voor geijkt snel-Duits wil gaan.

LEXUS LC 500 / LC 500H MOTOR................ 5,0 liter V8 / 3,5 liter V6 VERMOGEN........ 477 pk (351 kW) bij 7.100 tpm / 359 pk (264 kW) bij 6.600 tpm KOPPEL................ 540 Nm bij 4.800 tpm / 348 Nm bij 4.900 tpm ACCELERATIE..... 0-100 4,7 s / 5,0 s TOPSNELHEID.... 270 km/h / 250 km/h PRIJS.................... €116.495

85

Dutch Master Painters

Passie en Kracht #pk Dit najaar vindt u in de showroom van Louwman Exclusive een unieke expositie van galerie Dutch Master Painters. Toonaangevende kunstenaars lieten zich inspireren door de â&#x20AC;&#x2DC;passie en krachtâ&#x20AC;&#x2122; van onze exclusieve merken. tekst

Han Thoma beeld Dutch Master Painters

3.

Frans Hendriks heeft een passie om historische auto’s in al hun glorie op doek vast te leggen. Elk onderwerp dient zo authentiek mogelijk weergege­ ven te worden en de details zijn dan ook aandacht­ trekkend. Tegelijkertijd voel je als autoliefhebber de passie wanneer je ermee oog in oog staat.

D

utch Master Painters (DMP, opgericht door Giséla in het Veld en Bert van Gerwen) slaat voor kunstenaars de brug tussen creëren, kijken en kopen door middel van exposities in musea, estates en galeries. DMP kent een mooie mix van erkende grootmeesters en aanstor­ mend talent en helpt u bij de aankoop van kunst met advies op maat bij u thuis of op kantoor.

Onder de aansprekende titel “Passie en Kracht #pk” presenteert DMP een selectie kunstwerken, ­geïnspireerd door de exclusieve auto’s en de indruk­ wekkende architectuur langs de A2. De expositie is te vinden in en rond de centrale showroom op de eerste verdieping.

Marianne Naerebout is en ademt kleur. Ze maakt schilderijen, zeefdrukken, houtobjecten, keramiek en 3D-sculpturen. Deze kosmopoliet refereert in ­alles aan de rijkdom van moeder natuur met aarde-, ­­ lucht- en watertekens die raken aan de precolumbi­ aanse symboliek van indianen.

Programmamaker, theaterproducent, schrijver en regisseur Wouter Stips is een wonderlijk schaap met vijf poten. In zijn werk – doek, papier, glas en brons – voert het rudimentaire de boventoon. Paarden, vissen, appels en vogels, de relatie tussen mens en dier.

2. Frans Hendriks Maserati A6G Frua Spider 1957 3. Marianne Naerebout RedHeart 4. Christiane Vleugels Tigress 5. Judith Wiersema Benen 6. Judith Wiersema Melting Apple

Christiane Vleugels dwingt met haar hyperrealis­ tische schilderijen mondiaal bewondering af. De Vlaamse heeft zich in dit genre wereldwijd in de top twintig genesteld. Haar schilderijen verbijsteren door extreem fotorealisme, terwijl de geest van de ­toeschouwer toch vrijelijk zijn gang kan gaan.

DEELNEMENDE KUNSTENAARS

De schilderijen van John Wassenaar worden ­gezien als producten van een fijnschilder, een realist, ­hyperrealist, surrealist of magisch-realist. Zijn schil­ derijen zijn zo fijn geschilderd dat het net foto’s ­lijken, maar dan toch echt heel anders.

Menno Baars: bekende cardioloog en beeldend kunstenaar, artiest in wild painting live art perfor­ mance. Wereldwijd staat men te dringen om zijn speels abstracte werk met agressieve schriftuur aan den volke te tonen. Koningshuizen en beroemd­ heden bezitten een doek van hem.

Judith Wiersema staat bekend om haar mooie beel­ den in brons en aluminium, meestal uitgedrukt in vrouwelijke vormen en houdingen. De stiletto naaldhak is een terugkerend thema en haakt met een knipoog in op de vaak scherpe kant van het vrouw-zijn.

Jef Diels schildert in zeventiende-eeuwse ­traditie, maar zijn onderwerpen zijn hedendaags. Deze Vlaamse realist pur sang goochelt als een ware ­chemist met oliën en harsoplossingen om vervol­ gens met een marterharen penseel zijn kleuren laag voor laag op te bouwen.

1. Menno Baars Girl on a field of strawberries

1.

2.

4.

6.

5.

E xclusive Collec tion In samenwerking met Louwman Exclusive biedt Dutch Master Painters de Exclusive Collection aan: een – limited edition – serie reproducties van sublieme werken van kunstenaars uit de expositie.

Zeefdrukken in serie, maar ook high-end prints in verschillende formaten op aluminium en afgewerkt met dubbele epoxy clear coating, inclusief certificaat, getekend door de kunstenaar. Rond half december vindt u een bijzondere expositie van galerie Dutch Master Painters in de showroom van Louwman Exclusive. Kijk voor meer informatie op dutchmasterpainters.nl.

87

Rallying for rookies

Benodigdheden:

Een rijbewijs en een goed humeur Het rijden van rally’s met klassiekers en sportwagens is geliefder dan ooit en het aanbod is de laatste jaren enorm gegroeid.

Die ongekende populariteit komt ook doordat er tegenwoordig rally’s voor elk niveau zijn. Dus ook voor echte rookies.

Als onervaren piloot of bijrijder kunt u vaak zó instappen. tekst

Jens Holierhoek beeld Bcause

D

e term ‘rally’ wordt vaak automatisch geassocieerd met competitie en snelheid. Je moet over Walter Röhrl-achtige stuurmanskunsten beschikken en een volledig ­geprepareerd state-of-the-art rallywapen. ­De rally’s die Louwman Exclusive een warm hart toedraagt – kijk op ­ louwmanexclusive.com onder het kopje ‘experiences’ – houden echter rekening met een veel b ­ redere variëteit aan deelnemers. Zo zijn de rally’s van organisator Bcause heel toegankelijk.

“Dat misverstand horen wij nog regelmatig”, vertelt Frank ten Bokum van Bcause. “Ook als je geen ervaring als rallyrijder hebt, kun je prima deelnemen.”

Daartoe hanteert Bcause verschillende klassementen. “Er is een toerklasse, een basic-klasse en een expert-klasse. Met name de toerklasse is uitermate geschikt voor onervaren deelnemers.”

Dat de nadruk altijd op snelheid ligt is een mythe die Ten Bokum meteen doorprikt. “Zelfs in de ­expert-klasse wint lang niet altijd de rapste auto.

Het is een klassement op basis van navigatie en regelmatigheid. De meest behendige equipe die het beste navigeert gaat er met de eer vandoor. Zo heeft weleens een team met een Bentley uit 1935 de proef gewonnen.” En mocht het voor u nog niet duidelijk zijn: in een rally rijd je in een tweemans equipe die bestaat uit een piloot en een navigator. De een rijdt, de ander stippelt de route uit op basis van een groot aantal door de organisatie gekozen kaartlees­ systemen.

‘Wij zijn verslaafd’ We vroegen drie deelnemers naar hun rallyervaringen. Wat is er nou eigenlijk zo leuk aan?

Henk de Hoop rijdt met zijn zoon Dennis meerdere rally’s per jaar. Na hun debuut in de Miles of Mystery zijn ze verslaafd.

“Een paar jaar geleden zag ik een reportage over de Miles of Mystery op televisie. Dat was mijn eerste kennismaking met het fenomeen rallyrijden. Tegen mijn zoon Dennis zei ik gelijk: ‘Dit is wel iets voor ons.’ We hebben een Porsche 996 Turbo staan uit 2001 waarmee we eigenlijk te weinig reden. Onze vuurdoop was de try-out rally van de Miles of Mystery. Tot onze verbazing wonnen we die meteen. Mijn zoon had het navigeren vrij snel onder de knie. Dat bleek eenvoudiger dan gedacht en maakt deelname laagdrempelig. Sindsdien zijn we verslaafd. We proberen toch wel een keer of vier per jaar aan een rally mee te doen. Soms een korte van één dag, en altijd de Miles of Mystery. En altijd competitief; we hebben hem nu al een paar keer gewonnen in onze klasse. Dat betekent overigens niet dat we aan het jakkeren zijn. Het gaat er vooral om dat je je door de organisatie niet laat misleiden. Het is echt een spel, geen race.”

Jan Storm reed meermalen de Tulpenrallye, Mille Miglia en Miles of Mystery, naast andere rally’s.

“Ik was een jaar of twaalf en zag de Tulpenrallye voorbijrazen. Ik dacht: daar wil ik ook een keer aan meedoen. Zeven keer heb ik hem inmiddels gereden, naast heel veel andere rally’s. Het mooie van rallyrijden is dat je zo opgaat in de competitie dat je even al het andere vergeet. Vergelijk het met een dagje intensief zeilen. Hoewel ik er graag een uitdaging van maak – een ­puzzelrit hoeft van mij niet zo nodig – schrijf ik mij nooit in voor de expertklasse, want dat is echt wel voor de pro’s. Ik doe mee met verschillende auto’s. Meestal met klassiekers uit de jaren dertig en vijftig. Ook rijd ik met verschillende navigatoren. En dat gaat met wisselend succes. Soms merk je tijdens de rally dat ze totaal niets van de verschillende kaartleessystemen snappen. En dan zie je dat het ware karakter naar boven komt. Je zou een rally dus kunnen zien als de ­ideale relatietest, haha.”

SLAPEN IN KASTELEN

Rob Hoogvliet van rally-organisator GT Rally benadrukt dat het bij de meeste rally’s gaat om de ontspanning. Het is een paar dagen er helemaal uit zijn voor bestuurder en bijrijder. De route wordt daarop afgestemd. “Rallyrijden is genieten van je bijzondere auto en de schilderachtige omgeving. We rijden vrijwel altijd in gebieden met prachtige wegen die voor weinig deelnemers bekend zijn. Autoluw, dus er is alle ruimte om te relaxen.” Een goed voorbeeld is de Coast to Coast Rally die Hoogvliet in 2018 organiseert. In negen dagen rijden de deelnemers van de Franse westkust naar de Côte d’Azur, dwars door het binnenland. “We doen dan de mooiste achterafwegen aan en slapen in bijzondere hotels en prachtige kastelen.” Volgens Hoogvliet willen zijn rallydeelnemers even helemaal niets aan hun hoofd hebben. “De hotels zijn geregeld, de tussenstops, de lunches, en we kunnen zelfs de bagage voor ze meenemen in onze bagagebus. Het is uitsluitend instappen en genieten.

Je moet alleen nog zelf tanken.”

Jeroen van der Boom deed dit jaar voor de vierde keer mee aan de Miles of Mystery. Als vanouds in een klassieke Porsche.

“Een jaar of zes, zeven geleden werd m’n tourmanager uitgenodigd voor Miles of Mystery. We besloten samen mee te doen in een 911 uit 1989, want ik ben gek op klassieke Porsches. Ik dacht nog: rally­ rijden is vooral in een rechte lijn van locatie naar locatie rijden, ik had nooit gedacht dat het spelelement zo belangrijk is. Na een dag of drie was ik helemaal om. Dit jaar heb ik voor de vierde keer meegedaan aan de Miles of Mystery, in een 911 SC uit 1978. We hebben hem speciaal voor de rally geprepareerd en een typisch jaren 70-kleur meegegeven. Mijn tourmanager Sander en ik rijden altijd samen.

Hij stuurt, ik navigeer. In de top van het klassement eindigen vinden we leuk, maar zonder dat je continu met je gezicht in het routeboek zit. Je moet ook oog hebben voor de omgeving. En vooral niet vergeten te genieten van je auto. We zijn in dat opzicht echte puristen. Geen navigatie, geen airco, maar lekker rijden op basis van de routekaart. Af en toe een dirt road meepakken en een circuitje.

En als het kan even gas geven.”

LEKKER FEL

Ten Bokum beaamt dat de meeste deelnemers op zoek zijn naar avontuur, gezelligheid en een ongedwongen uitstapje. En dat zie je terug in de deelnemende auto’s. “Hooguit veertig, vijftig pro- >

Rally tips voor rookies - Louwman Exclusive en haar partners organiseren regelmatig korte, ­eendaagse rally’s. Dat zijn ideale kennismakers.

- Zorg dat uw auto topfit is. Er is bij een rally altijd een technisch team paraat, maar de verantwoordelijkheid voor de auto ligt bij de deelnemers.

- Start de eerste keer in de toerklasse. Dan kunt u in een volgende editie altijd de overstap maken naar de basic- of expert-klasse.

- Diverse rally- en kaartleesclubs organiseren regelmatig introductiebijeenkomsten. Daar krijgt u bijvoorbeeld uitleg over de meest gehanteerde kaartleessystemen.

- Bcause en Louwman Exclusive organiseren elk voorjaar de try-out rally.

89

Rallying for rookies

NIET TE MISSEN RALLY’S cent doet mee met een nieuwe, sportieve auto. De rest van de rallyrijders kiest voor een klassieker; een auto van voor 1980.” Het valt hem op dat veel deelnemers zich in het eerste jaar inschrijven met een nieuwe auto, maar het jaar daarop terugkomen met een klassieker. “Ze zien dat er veel klassiekers meedoen en dat werkt aanstekelijk.” ‘Meedoen is belangrijker dan winnen’ – naar de olympische gedachte – is voor velen het credo, al laat de indeling in klassen ook toe dat de fanatiekelingen aan hun trekken komen. Ten Bokum: “In de expert-klasse gaat het er lekker fel aan toe. Dus als je puur deelneemt voor de competitie, is het niveau goed.”

STUITERENDE BOLIDES

Het beeld van over grindpaden stuiterende bolides is vooral afkomstig uit rally’s met een zwaar competitief element, zoals de Tulpenrallye. Zowel Bcause als GTRally organiseert zulke rally’s niet. Hoogvliet: “Bij ons ligt de nadruk op de fraaie routes. Er zit wel een competitief element in, maar dat is alleen omdat de deelnemers dat leuk vinden. De elementen die wij toevoegen zijn door iedereen goed te doen.

Het is dus vooral speels. Zo krijg je bijvoorbeeld bij de briefing fotobladen mee en die foto’s moet je onderweg herkennen.” Bij sommige rally’s organiseert GTRally twee keer een proef waarbij de gemiddelde snelheid wordt gemeten. Of er staat als intermezzo een heuvelklim of start/stop-proef op het programma. Bij start/stop moet je optrekken en bijvoorbeeld precies 50 meter later weer tot stilstand komen. Het gaat dus niet om de snelheid, maar of de deelnemers kunnen inschatten wat 50 meter is. Hoogvliet besluit: “Als aspirant-rallyrijders vragen wat de vereisten zijn om deel te nemen zeg ik altijd: een rijbewijs en een goed humeur. Meer is er niet nodig.”

‘ Veel van de deelnemers schrijven zich het eerste jaar in met een nieuwe auto.

Het jaar daarop komen ze terug met een klassieker’

Miles of Mystery Elk najaar wordt de vijfdaagse Miles of Mystery gereden. Zoals de naam ­al aangeeft blijft de locatie – een Europese bestemming – tot het afreizen geheim. milesofmystery.nl

DomDomDom Rally De DomDomDom Rally – elk jaar in juni – is de allereerste rally exclusief voor koppels.

Twee rallydagen vol met mooie routes, bijzondere locaties en culinaire verrassingen.

Een luxe weekendje weg met zijn tweeën. domdomdomrally.nl

Goodwood Rally In vier dagen rijdt u via de Ardennen door Frankrijk richting eindbestemming: de Goodwood Revival. Daar wordt genoten van de mooiste klassiekers. gtrally.nl

Rally Le Mans Vijf dagen auto-avontuur rondom de 24 uur ­ van Le Mans. De route ­leidt over fantastische wegen door Nederland, België en Frankrijk, met dé raceklassieker als toetje. gtrally.nl

Smiles

Alles voor een glimlach Wie weleens met een rally van Louwman Exclusive meerijdt weet het: de glimlach gaat niet meer van uw gezicht. En het mooie is: met elke deelname helpt u ook een kind bij wie het niet meezit. Met dank aan de sMiles Foundation. tekst

Jens Holierhoek beeld Ansho Bijlmakers

E

en van de vaste rallypartners van Louwman Exclusive is Bcause, bekend van onder meer Miles of Mystery. Sinds de eerste editie van die inmiddels iconische rally, waarbij de reisbestemming tot het laatste ­moment geheim blijft, is het e­ venement gekoppeld aan een goed doel. Onder meer de Bart de Graaff Foundation, Het Vergeten Kind, Het Leontienhuis en Stichting Opkikker k ­ wamen al voorbij de afgelopen jaren. De traditionele koppeling van mooie auto’s, bijzondere rally’s en een goed doel inspireren Bcause nu tot de oprichting van de sMiles Foundation.

Initiatiefnemer Frank ten Bokum van Bcause: “Het doel van de sMiles Foundation is om een steuntje in de rug te bieden aan kinderen die dat verdienen.

Dat kunnen ernstig zieke kinderen zijn, maar ook kinderen van wie de thuissituatie niet optimaal is.

We willen ze de dag van hun leven bezorgen. En die dag draait om maar één ding: een stralende lach!”

Support Louwman Exclusive is een van de grootste supporters van de sMiles Foundation, naast een aantal andere vooraanstaande bedrijven. Ze staat de stichting onder meer bij met haar faciliteiten.

Als nieuwe stichting blijft de sMiles Foundation bovendien altijd op zoek naar geïnteresseerde partijen en ambassadeurs die willen steunen. En naar u, als rallydeelnemer. Want die glimlach op uw gezicht na een prachtige rit gunnen we ook de kinderen die een moeilijke tijd meemaken.

Meer informatie? Kijk op smilesfoundation.nl

FANDAGEN

De sMiles Foundation is verbonden aan de diverse rally’s die Bcause organiseert, dus ook die voor Louwman Exclusive. Er wordt een speciaal programma georganiseerd voor de kinderen en hun ouders en/of begeleiders. Ze mogen meerijden in exclusieve ­auto’s en krijgen demonstraties voorgeschoteld. ­Zolang ze maar de dag van hun leven hebben. Ten Bokum: “Het wordt een waar feest voor de ­k inderen. Een dagje pretpark, maar dan met heel bijzondere auto’s.”

91

Webshop

Presents for petrolheads De leukste cadeaus voor echte petrolheads shopt u gewoon thuis, warm bij de kachel, in de webshop van Louwman Exclusive.

PA S T D E P E T ?

SNELLE TIJD Maserati heeft diverse horlogelijnen, maar de Traguardo-reeks en de Ricordo Yacht springen er echt uit. Het Traguardo herenhorloge is er in diverse kleurencombinaties, waarvan er altijd wel een past bij uw lederen interieur.

De Maserati Ricordo Yacht Timer is een zilverkleurig klokje met donkere wijzerplaat en een sportief bruinlederen band. Vanaf €275

Zeker als u straks weer de weg op gaat met uw cabrio, mag de pet – eh, cap – niet ontbreken in uw garderobe. Om er zeker van te zijn dat u het juiste hoofddeksel vindt, hebben we al onze merken vertegenwoordigd in de webshop; van Bentley tot Morgan en van Maserati tot McLaren.

Vanaf €23

O P A F S TA N D De Urus – de nieuwe SUV van Lamborghini – rijdt bij u als eerste rond. In de vorm van een radiografisch bestuurbaar exemplaar wel te verstaan, schaal 1 op 16. De rode Urus wordt geleverd met flinke ‘lichtmetalen’ velgen en oplaadbare batterijen voor extra veel rijplezier. €69

VOLG ONS OVERAL

U ontvangt dit INVITED magazine twee keer per jaar, als onderdeel van ons veelomvattende INVITED- programma. Hopelijk beleeft u net zoveel plezier aan het lezen ervan als wij bij het maken hadden. Het heeft echter één belangrijk nadeel: die twee keer per jaar.

DAAROM 4 MANIEREN OM TUSSENTIJDS NIETS TE MISSEN VAN LOUWMAN EXCLUSIVE:

1

Bekijk het INVITED online magazine: in afleveringen van 25 minuten komen de prachtigste auto’s voorbij, is er ruimte voor lifestyle en spraakmakende gasten. In de eerste aflevering waren bijvoorbeeld Michael Bleekemolen en Jeroen van Inkel te gast, wordt de nieuwe McLaren 720S getest en is er een kijkje in de Morgan-fabriek in Engeland. Waar? louwmanexclusive.com en het YouTube-kanaal van Louwman Exclusive.

2

Volg ons op Facebook: facebook.com/louwmanexclusivecars

3

Volg ons op LinkedIn: linkedin.com

louw m an e xc l u s i v e . c o m / s h o p

4

Volg ons op Instagram: instagram.com/louwmanexclusive

DE BEER IS LOS Een beer met een leren jack aan en een pilotenhelm met rijbril op: dat moet er een van Morgan zijn. Leuk detail: de rits van de jas kan echt open, waarna een kek Morgan-shirt ­verschijnt. €29

I N D E TA I L

TIP TOP Een bijzondere auto als een McLaren vertroetel je. Met de speciale McLaren Car Care Kit heeft u al het ‘gereedschap’ in huis voor optimaal onderhoud, want het pakket bestaat uit een glasreiniger, detail spray, lederonderhoud en -reiniger, plus een shampoo. €125

En aan de sleutelbos van uw Morgan hangt de miniversie.

Compleet met leren jas, ­pilotenhelm, rijbril en wit ­Morgan-shirt. €10

Voor de serieuze verzamelaar van modelauto’s is de McLaren 675LT in Napier Green een must.

Want al is de auto achttien keer verkleind, echt alles klopt. Om urenlang naar te staren in de vitrine of stiekem – wij vinden het niet raar – eindeloos rondjes op de tafel mee te rijden. €225

Verder shoppen? Bekijk het complete aanbod van lifestyle-producten en accessoires op louwmanexclusive.com/shop Of kom langs in onze showroom aan de Proostwetering 53 in Utrecht (geopend: maandag t/m vrijdag van 08.00-18.00 uur, zaterdag van 10.00-17.00 uur)

95

Culinair

Herfst op het bord!

Na een stevige boswandeling kan er maar één ding op tafel komen: een krachtig najaarsgerecht met zacht gegaarde kalfssukade, pompoen, pastinaak en doperwtencrème. En u drinkt er een speciaal voor u geselecteerde Italiaanse wijn bij. tekst

Jens Holierhoek beeld Saskia de Wal

Ing re d ië n te n (voo r 4 p e r so n e n) • 1 kilogram kalfssucade • 200 gram rode banaansjalotjes • 1x grote pastinaak • 1x flespompoen • 150 gram tuinerwten • 10 blaadjes mint • 200 gram cantharellen • 2x wit van prei (ongesneden) • 8x kastanjechampignons • 1x bakje salie (bloeiend) • 1x bakje affila cress • 200 gram roomboter • ¼ liter rode wijn • ½ bol knoflook • 1x tak rozemarijn • 3x tak tijm • 2 dl olijfolie • 1 liter kalfsfond • ½ liter kippenbouillon • 250 gram kikkererwtenmeel • 100 gram geraspte Parmezaan • Zout • Peper • Za’atar

E

r zijn weinig dingen prettiger dan op een herfstige zondag de wandelschoenen aan te trekken. Het bos is dan immers op z’n mooist. De frisse buitenlucht in combinatie met een stevige pas, maakt de inwendige mens in u ­wakker. En die moet u dan maar belonen met dit krachtige doch uitgebalanceerde najaarsgerecht, naar receptuur van Van Laar Catering � partner van Louwman E ­ xclusive: kalfssucade met in boter gerookte pastinaak, polenta van kikkererwten en crème van tuinerwtjes met mint en gepofte flespompoen met za’atar.

ZO BEREIDT U HET:

1

Voorzie de kalfssucade van peper en zout en zet het vlees aan in boter en olijfolie. Leg het vlees in een schaal. Zet in de pan ook de sjalotten aan en voeg de geplette knoflook en rode wijn toe. Breng het aan de kook. Voeg de kalfsjus toe. Leg tijm en rozemarijn naast het vlees en giet de warme jus erover. Plaats de deksel op de schaal en laat het in 3 uur op 90 graden in de oven garen.

2

Als het vlees gaar is, rol het dan op in slagersfolie tot de gewenste dikte (rollade) en plaats het met een open einde van de folie in de koeling. Als het vlees koud is, is het goed te portioneren en u kunt het gewoon weer opwarmen in de saus. De jus kunt u passeren, inkoken en roer voor het serveren een klontje koude boter erdoorheen.

3

Halveer de flespompoen in de lengte en verwijder de zaadjes met een lepel. Voeg peper, zout en zatar toe en besprenkel de pompoen met met olijfolie. Gaar de pompoen in de oven op 180 graden.

Laat de pompoen afkoelen, verwijder de schil en snijd hem in stukken.

4

Borstel de cantharellen schoon en zet ze aan in boter met een vleugje olijfolie. Voeg sjalot, knoflook, peper en zout toe.

5

Pel de stengels van de prei (alleen het wit) en was ze en snijd ze in stukken van 4 centimeter. Dep ze droog en gril ze met een beetje olijfolie.

6 7

Maak de kastanjechampignons schoon, snijd ze klein en gaar ze in de kalfsjus.

Blancheer de tuinerwtjes en draai ze met de keukenmachine glad. Voeg op het laatste moment de mint toe en wrijf het geheel door een bolzeef.

8

Schil de pastinaak , snijd hem in plakken van een halve centimeter dikte en steek 8 ronde plakjes uit en 8 blaadjes. Haal de pastinaak door de gesmolten roomboter en rook ze op de American Smoker met appelhout voor ongeveer 2 uur op 80 graden. Maak het geheel af voor serveren met zout.

9

Voor de polenta: meng een halve ­liter koude kippenbouillon met 250 gram kikker­erwtenmeel.

Breng het geheel in een pan met dikke bodem aan de kook. Plaats de deksel op de pan en laat 20 minuten nagaren in de oven op 100 graden. Als de massa goed gaar is, voeg dan 2 eetlepels olijfolie toe.

Spatel de Parmezaanse kaas erdoorheen en maak af met zout en peper. Stort het uit op een ingevette bakplaat tot een dikte van circa 1 centimeter. Dek het geheel af met slagersfolie en laat het een nacht in de koeling rusten. Daarna kunt de polenta uitsteken en op 180 graden frituren. Bon appetit!

De keuze van Heeren van de Wijn Wijnkooperij Heeren van de Wijn zocht twee wijnen uit die uitstekend bij dit gerecht passen.

De Italiaanse wijn Barbera d’Alba van Rivetto is gemaakt van 100% Barbera druiven die achttien maanden gerijpt zijn op houten vaten. De druiven komen deels van zeventig jaar oude wijnstokken.

Die zorgen voor haar intens diepe kleur én smaak. De Barbera d’Alba is naast de Barolo dan ook de ware koningin van de Piëmonte, met accenten die doen denken aan kers, braam en framboos. De wijn is kruidig, met een hint vanille.

Wel even decanteren.

Liefhebbers van een lichtere wijn kiezen voor een flesje van wijnhuis Endrizzi uit het Italiaanse San Michele all’Adige. De basis vormt de Lagrein-druif die voornamelijk in de regio Trentino-Alto Adige is te vinden. Deze druif past zo goed bij de herfstkeuken dankzij smaakaccenten van viooltjes en bessen. De smaak is fluwelig en intens fruitig met een fijne lange afdronk.

Hij doet wat denken aan de Pinot Noir en de Grenache druif, maar dan met z’n eigen karakter.

Salute!

Chefkok Oscar Huizing van Van Laar catering BV bereidde voor u een prachtig najaarsgerecht. vanlaarcatering.nl

97

Column

Tweede verdieping

E

Het twaalfde en dertiende chocolaatje zijn nog prima te doen.

Daarna wordt het snel minder

igenlijk druk ik automatisch altijd knopje 1 in, als ik in de lift bij Louwman Exclusive stap. Op de eerste etage staan immers de lekkernijen. De laatste keer dat ik er was schoof de liftdeur open en stond ik oog in oog met twee Lamborghini’s, geflankeerd door een Maserati Levante. ­ Waar kom je zo’n setje nog tegen op de wereld? Maar het wordt nog erger. Want terwijl je de liftdeur achter je dicht hoort schuiven ontwaar je tussen al dat moois, als een koningin op haar troon, als slagroom op de taart, een beeldschone receptioniste die je, na een eerste blik van herkenning, trakteert op een warme glimlach. Ook dat overkomt mij niet elke dag. Maar goed, over de rest van die eerste verdieping kan ik kort zijn: daar moet je dus wezen voor automobiele exotica, van Morgans tot Rollsen, van Ferrari’s tot McLarens en van Bentleys tot Benzen. O, en de koffie is er verduveld goed, om over de begeleidende chocolaatjes nog maar te zwijgen. Wat dit laatste betreft wil ik niet te veel uit de school klappen, maar ik verzeker u: ook het twaalfde en dertiende chocolaatje zijn nog prima te doen.

Pas daarna wordt het snel minder. Stop dus tijdig.

Je zou door dit alles bijna vergeten dat er ook een tweede verdieping in het pand is. En die ga ik u tippen. Daar bevindt zich namelijk een walhalla in het teken van Lexus. Een in verhouding tot genoemde, exotische autohuizen nog jong merk, dat zich door de jaren stilletjes en definitief in de eredivisie vestigde.

Eerst met behulp van kwalitatief goede, maar niet bijster opzienbarende modellen. Enorm verantwoord, maar wereldschokkend was anders. Tegenwoordig echter staat Lexus blijkbaar onder leiding van petrolheads, van autoliefhebbers die verschrikkelijk goed weten hoe je je als premiummerk – nare term, maar ik zou zo gauw geen andere weten – moet positioneren. Scherpe lijnen, een partij hightech waar je gek van wordt, magnifieke onderstellen: Lexussen (Lexi? Hoe luidt de meervoudsvorm eigenlijk?) hebben het allemaal. En de meest recente proeven van bekwaamheid, zoals de kersverse LC 500/500h en de binnenkort te verwachten LS-reeks, kunnen elke vergelijking met hun al veel langer bestaande soortgenoten aan.

Dientengevolge stel ik voor om uw routing door het pand aan de A2 te verleggen. Draai het om. Kies bij binnenkomst in de lift knopje 2. Neem aldaar de tijd om u in de hedendaagse Lexus line-up te verdiepen. En wandel vervolgens omlaag, tussen de exotische sportwagenmerken en limousines door, richting de koffie met chocolade. Eenmaal voldaan werpt u de receptioniste een kushand toe. Ik zeg u: er zijn slechtere manieren om de dag door te komen.

Doe het echter wel snel.

Voor je het weet hebben ze de boel daar verbouwd.

Carlo Brantsen (1959) is hoofdredacteur van CARROS Magazine en ‘de Auto’ (KNAC), heeft een wekelijkse autorubriek bij AVROTROS en is met regelmaat als expert te gast in radioen tv-programma’s.