Paard&Sport 1- 2016

INTRODUCTIEPRIJS

€

4,95

KNHS

SPORT

VOORJAAR 2016

PAARD& 148 PAGINA’S

INSTRUCTIE

HET PAARDENMAGAZINE VAN DE KNHS

TEMPOCONTROLE ALS BASIS

GETEST RUITERROUTE ZEELAND

MENS & PAARD BAND DOOR DE EEUWEN HEEN

01 16

00116

‘ IEDEREEN WAS IN EEN KLAP VERLIEFD OP DRESSUUR’

BP

8 718182 565010

PAARD&SPORT € 6,50

STRIJD TUSSEN DRESSUURTOPPERS

EN VERDER • HET NAAKTE PAARD: RAAD DE DISCIPLINE! • SAMENWERKING TUSSEN KNHS EN FNRS • WAT ZEGT DE WETENSCHAP? • DE NIEUWE DRESSUURPROEVEN • RABO TALENT VAN HET JAAR LISA NOOREN ONTMOET HAAR IDOOL • DE BESTE BOEKEN • BEKENDE NAMEN UIT HET VERLEDEN: LABOUCHERE • DE BONDSCOACHES OVER DE SPELEN• SCHERPE LEDENACTIES EN TE GEKKE MUSTHAVES

SPORT

INHOUD PAARD& OP DE COVER Even tijd voor een relaxte rit door het bos: Edward Gal met Glock’s ­Undercover N.O.P. en Hans Peter Minderhoud met Glock’s Romanov.

BEELD ARND BRONKHORST

IN DIT NUMMER 11 HEADLINES Nieuws in het kort.

14 MENS & PAARD Een band met

eeuwigheidswaarde.

22 HET NAAKTE PAARD Even

voorstellen: paarden zonder opsmuk.

24 QUIZZZZ Dressuursterren Edward Gal en Hans

Peter Minderhoud binden de strijd aan met hun Britse tegenhangers Charlotte Dujardin en Carl Hester.

22

30 TIMEMANAGEMENT Hoe houd je alle ballen in de lucht?

34

PERSOONLIJK Bij internationaal jurylid Merel Schurink draait alles om paarden.

36 KNHS & FNRS

Die intensievere samen­werking heeft zo zijn voordelen.

40

OLYMPISCHE SPELEN De vier bonds­ coaches over wat we kunnen verwachten in Rio.

45 INSTRUCTIE Medaillewinnaar Frank ­Hosmar over het belang van tempocontrole.

50 LEDENACTIES Shoppen met korting 8 VOORJAAR 2016 PAARD&SPORT

68

64

PAGINA’S EXTRA

52 ROEMRUCHT VERLEDEN Charles Henri Labouchere, topruiter in dienst van hare Majesteit.

54 RABO TALENT VAN HET JAAR Lisa

Nooren interviewt haar idool.

58 INGMAR DE VOS Het no-nonsense­beleid

van de FEI-voorzitter werpt zijn vruchten af.

63 TREND GESPOT De ruiterhelm.

66 WAT ZEGT DE WETENSCHAP? Merries maken de dienst uit.

68 RUITERROUTE GETEST Mustsee: de prachtige Kop van Schouwen.

Paard&Sport test.

14

73 PAARDENBOEKEN 74 Q&A Het hoe en waarom van de nieuwe

dressuurproeven. Met handige app!

76 HET AANGEKLEDE PAARD Even voorstellen: paarden in vol ornaat.

78 KNHS-CENTRUM In Ermelo ruikt het altijd naar paard! Wat is er zoal te beleven?

81 IS HET GRAS GROENER BIJ DE ­BUREN? Niet nodig!

RUITER

02 IJsland: ideaal om te ontdekken vanaf de rug van een IJslands paard.

08 Stereotiep gedrag: wat is het en wat doe je ertegen?

SPORT

06 Ruiter van het Jaar 2015 Jeroen Dubbelman weet te pieken als het erop aankomt.

16 Column: Anky van Grunsven over haar liefde voor de basissport.

JEUGD

12

08 Hoe krijg je die 10 voor verzorging? Paard&Sport geeft je tips voor een ­spierwitte pony.

016 Column van Jesse Drent, je weet wel, die leuke jongen die alles gedaan krijgt bij paarden.

BEDRIJF

06 Feiten en cijfers over de Nederlandse paardensector.

014 Wat verandert er in 2016 voor hippische ondernemers?

▲

VOLG DE PAARDENSPORT VIA WWW.KNHS.NL

WWW.KNHS.NL

45

FACEBOOK/KNHSNEDERLAND

63

Veilig en hip, het kan tegen­woordig met de helm.

Zoals deze, ingelegd met Swarovski-kristal.

Prijs: € 1.395

TWITTER/@KNHSNEDERLAND

INSTAGRAM/KNHSNEDERLAND

34

YOUTUBE/KNHSNEDERLAND

VOORJAAR 2016 PAARD&SPORT 9

14 VOORJAAR 2016 PAARD&SPORT

WELZIJN | KNHS

&

MENS

PAARD

Een band met eeuwigheidswaarde Het bondgenootschap tussen mens en paard ervaren we als volstrekt vanzelfsprekend. Maar dat was het niet altijd.

Gelukkig kwam de mens erachter dat een paard veel meer is dan een prooidier. Het paard speelt al eeuwenlang een onmisbare rol voor de mens.

TEKST TON CORBEAU EN PETER VAN PINXTEREN BEELD GETTY IMAGES, ARND BRONKHORST, JACOB MELISSEN, REMCO VEURINK

WWW.KNHS.NL

VOORJAAR 2016 PAARD&SPORT 15

FRONTRIEMMANIA

De frontriem was vroeger gewoon een leren riempje, maar die tijden zijn voorbij. Tegenwoordig is het een waar sieraad voor je paard. Bij Judi Manche heb je de keuze uit tientallen frontriemen, met strassteentjes, kraaltjes of juist stoere studs. Dus pimp je paard vandaag nog en laat hem of haar de blits maken in de ring.

SCHEER & FOPPEN-OORTJES Met de dressuurproevenapp spreek je zelf een proef in en oefen je zonder voorlezer. Ideaal, maar dan zijn oortjes wel handig. Bij Scheer & Foppen krijg je daarom tot maar liefst 40% korting op nieuwe oortjes van JBL. Kies bijvoorbeeld voor de Grip 200, de lichtgewicht Reflect Mini, de Reflect Mini BT met Bluetooth, of de Reflect Response; de ultieme Bluetooth in-ear die je eenvoudig bedient op je oorknopje. Zelfs je handschoen is geen belemmering!

KIJK VOOR HET COMPLETE AANBOD OP WWW.JUDI.NL

JE VINDT DE GESELECTEERDE OORTJES OP WWW.SCHEERENFOPPEN.NL/KNHS

30 EURO ­KORTING OP KONINKLIJK HOOFDSTEL

OOG OP JE PAARD Je paard in de trailer krijgen kan een hele klus zijn, en onderweg kan er ook van alles gebeuren. Met deze Kerbl-trailercamera kun je je paard tijdens de reis makkelijk in de gaten houden. De camera bevestig je in de trailer en het scherm zet je als een TomTom vast aan je voorruit. Zo heb je altijd zicht op je paard.

TRAILERCAMERA, € 379,95, WWW.AGRADI.NL

50 VOORJAAR 2016 PAARD&SPORT

Het Rossner Versailles-­ hoofdstel is uitgevoerd met een luxe two way-gebogen frontriem en ingelegd met strassteentjes. Het hoofdstel is gemaakt van mooi leer en heeft een gecombineerde lakneusriem. Het is verkrijgbaar in zwart, in de maten cob en full. KNHS-leden ­krijgen € 30 korting. Je betaalt dus geen € 99,95, maar slechts € 69,95.

Haal dit fraaie hoofdstel nu bij een van de vijf megastores van Divoza Horseworld of bestel hem op www.divoza.com met bestelnummer 20800.

ZOLANG DE VOORRAAD STREKT. DE ACTIE GELDT TOT EN MET 19 MEI 2016 OP VERTOON VAN DEZE PAARD&SPORT IN DE MEGASTORES OF OP WWW.DIVOZA.COM MET KORTINGSCODE KNHS16RV.

VLIEGEN OP AFSTAND

Het is weer tijd om na te denken over de zomeruitrusting van je paard. Essentieel is natuurlijk een vliegendeken. De zebraprint van deze Waldhausen-vliegendeken is niet alleen grappig maar ook erg effectief: het contrast is voor vliegen namelijk geen fijne landingsplek. Zo laten ze je paard dus mooi met rust.

WALDHAUSEN VLIEGENDEKEN ZEBRA, € 40,95, WWW.WELKOOP.NL

LEDENACTIES & SHOPPING | KNHS

GRATIS PK-SHIRT BIJ AANKOOP VAN EEN JAS Heb je ook zo’n zin in het voorjaar, lekker eropuit met je paard? Een goede jas is dan essentieel, want het kan nog fris zijn. PK heeft iets leuks voor je: bij aankoop van een jas uit de nieuwe zomer­ collectie ontvang je een gratis Flemmingh T-shirt naar keuze.

GELDIG TOT EN MET 30 APRIL 2016 BIJ ALLE PK-VERKOOPPUNTEN, ZOLANG DE VOORRAAD STREKT. KIJK VOOR DE VOORWAARDEN OP WWW.PKINTERNATIONAL.NL ONDER ‘NIEUWS’.

PAARDRIJBROEK EN JEANS IN EEN Niets mis met een zwarte paardrijbroek, maar het kan modieuzer. Bijvoorbeeld met deze Blaire Jeans uit de Next Generation-zomercollectie van Pikeur. Die combineert de nonchalante uitstraling van een donkere jeans met het comfort van een rijbroek, dankzij driekwart McCrown zitvlak en de elastische beenafsluiting.

PAVO NATURE’S BEST Gezond eten voor je paard

Te veel suiker en zetmeel is niet gezond voor paarden. Daarom is Pavo Nature’s Best vernieuwd. Deze gezonde muesli met minder granen en extra timothee heeft een laag suikergehalte (2%), een lager zetmeelgehalte (16%) en meer structuur.

KNHS-leden kunnen de vernieuwde Pavo Nature’s Best proberen met 10% korting. Voer actiecode KNHS ACTIE NB in op https://shop.pavo.nl of download de bon op www.knhs.nl en neem die mee naar de Pavo-dealer.

DE ACTIE IS GELDIG T/M 18 MEI 2016.

WWW.KNHS.NL

BLAIRE JEANS, € 251,95, WWW.PIKEUR.NL

KIJK VOOR ALLE LEDENACTIES OP WWW.KHNS.NL/ LEDENACTIES VOORJAAR 2016 PAARD&SPORT 51

KNHS RUITER

Woeste natuur en

TROTSE PAARDEN IJsland is een uniek land, een land van superlatieven. Het ­eiland heeft de grootste ijskap van Europa, de spectaculairste watervallen, veel actieve vulkanen en tal van geothermische verschijnselen. En natuurlijk: IJslandse paarden.

TEKST EN BEELD THEO BOSBOOM

D

it eiland biedt hoge bergen, woeste kustlandschappen, zwarte lavawoestijnen en een bonte vogelwereld met onder andere de fotogenieke papegaaiduiker. Geen wonder dat IJsland steeds populairder wordt onder toeristen en dat reizigers vaak zo snel mogelijk terug willen naar dit fascinerende land. Ook voor paardenliefhebbers heeft IJsland veel te bieden. Rijden door de ruige natuur op de rug van een trots IJslands paard is een onverge-

2 VOORJAAR 2016 PAARD&SPORT

telijke ervaring. Of het nu een korte rit van een uur is of een meerdaagse trektocht door de hooglanden van IJsland, je geniet met volle teugen en het risico op verslaving is groot.

LAND VAN VUUR EN IJS

IJsland ligt ten noordwesten van het Europese vasteland, tussen Groenland en Noorwegen in. Het is ongeveer tweeënhalf keer zo groot als Nederland en heeft maar zo’n 320.000 inwoners. Het merendeel

RUITER KNHS

woont in de hoofdstad Reykjavik en de directe omgeving daarvan. De rest van het land is grotendeels zeer dun bevolkt en de natuur heeft alle ruimte. In het ruige binnenland, een groot deel van het jaar ontoegankelijk door de sneeuw, woont zelfs bijna niemand.

Hoewel Reykjavik een verrassend moderne en hippe stad is, komt het gros van de toeristen naar IJsland voor de natuur. De combinatie van vuur en ijs maakt het land uniek. IJsland telt veertig actieve WWW.KNHS.NL

Na een rit door de hooglanden van IJsland is het risico op verslaving groot

vulkanen en gemiddeld is er een keer in de vier jaar een uitbarsting. Overal op het eiland vind je sporen van het vulkanisme en de geothermische activiteit.

Als je voor het eerst de douche aanzet in je hotel in Reykjavik, ben je geneigd direct te gaan klagen over de stank van rotte eieren die je tegemoetkomt.

Maar wees gerust, deze zwavelgeur is volkomen natuurlijk en zegt niets over de kwaliteit van het water en het hotel. Een van de grootste trekpleisters vormt de Strokkur-geiser, die iedere paar minuten VOORJAAR 2016 PAARD&SPORT 3

BEKENDE NAMEN UIT HET VERLEDEN

CHARLES HENRI LABOUCHERE Topruiter in dienst van Hare Majesteit Tussen de Wereldoorlogen in dicteerden Nederlandse officieren de internationale paardensport.

Onder hen de ‘vergeten’ Charles Henri Labouchere, die als ruiter zijn tijd ver vooruit was.

TEKST TON CORBEAU BEELD PRIVÉARCHIEF LABOUCHERE UIT CAVALERIEMUSEUM AMERSFOORT

T

ussen de Wereldoorlogen (1914-1918 en 1940-1945) in maakten Nederlandse officieren de dienst uit in het onderdeel eventing, dat toen nog military heette, op de Olympische Spelen van Parijs (1924), Amsterdam (1928) en Los Angeles (1932).

Luitenant Charles Pahud de Mortanges won viermaal goud en eenmaal zilver. Luitenant Dolf van der Voort van Zijp won driemaal goud en ritmeester Gerard Pieter de Kruijff was goed voor tweemaal goud en eenmaal zilver. Nederlandse officieren deden ook met verve mee in dressuur (brons in 1928) en springen (zilver in Berlijn 1936). In het lijstje successen ontbreekt de naam van ritmeester Charles Henri Labouchere, in feite de beste ruiter uit die jaren. Amsterdam moest zijn finest hour worden, maar uitgerekend toen strandde de internationaal gevierd springruiter met zijn paard Copain vanwege een weigering en een springfout op een roemloze dertigste plaats.

DE HELD VAN MADISON SQUARE GARDEN

Labouchere (1880-1966) was in de jaren twintig en dertig buitengewoon succesvol. Hij won niet alleen op de Europese concoursen, maar ook ver van huis, zoals in New York, waar hij de held van Madison Square Garden werd. Hij was wereldberoemd in paardenland, maar hij raakte na zijn afscheid van de wedstrijdsport algauw in vergetelheid. Hij overleed 52 VOORJAAR 2016 PAARD&SPORT

Springles op de rijschool van de cavalerie in 1912. De verlichte zit was nog niet in zwang en ruiters bleven ­ongemakkelijk recht boven hun paard.

op 86-jarige leeftijd toen hij in Zeist van zijn fiets viel en door een bus werd aangereden. De schrijver van het nieuwsbericht in De Nieuwsbode Zeist had vermoedelijk geen idee dat het slachtoffer ooit een beroemd internationaal ruiter was, die aan de wieg had gestaan van de hedendaagse succesvolle springsport.

WEKENLANGE OVERTOCHT

We weten nu wel beter, dankzij publicist Ed Pielkenrood. Het eerste exemplaar van zijn boek ‘In dienst van Hare Majesteit en de paarden’ werd aangeboden aan KNHS-voorzitter Theo Ploegmakers, die in zijn dankwoord memoreerde: ‘De cavalerie en haar officieren hebben wereldwijd aan de basis van onze hippische sport gestaan. Het is goed dat er eindelijk een boek is verschenen dat deze periode beschrijft.

Nu paarden de wereld overvliegen of in van alle gemakken voorziene vrachtwagens door Europa

HISTORIE | KNHS

Labouchere paste de verlichte zit al toe zonder ooit te hebben gehoord van Federico Caprilli

Labouchere met Marcroix in 1926.

Hij ontdekte dit paard en verkocht hem aan Luitenant der Huzaren Charles Pahud de Mortanges, die er in 1928 en 1932 drie gouden Olympische medailles mee won.

ging van het paard. De rest bonkte nog lang rechtop zittend tijdens de sprong in het zadel. Labouchere paste de verlichte zit al toe zonder ooit te hebben gehoord van Federico Caprilli, de uitvinder van de Italiaanse springstijl met verlichte zit. reizen, is het goed om te lezen over de treinreizen die de paarden toen maakten, met lange wachttijden op tochtige emplacementen. Of ze waren wekenlang per schip onderweg naar Amerika, met een speciaal daarvoor gefabriceerde tredmolen aan boord om de wedstrijdpaarden voldoende beweging te geven.’

DE EERSTE VERLICHTE ZIT

Labouchere had veel ruitergevoel. Hij was een autodidact die zich onderscheidde van zijn generatiegenoten door veel dressuurrijden. In de opleiding van zijn paarden liet hij niets aan het toeval over.

Elke dag ging hij terug naar de basis om van daaruit verder te werken. Hij ging pas op concours als een paard er echt klaar voor was. Alles draaide bij hem om wederzijds vertrouwen tussen ruiter en paard. ­Instructeurs in het leger konden hem weinig vertellen. Labouchere was een van de eerste ruiters die tijdens het springen naar voren gingen met de beweWWW.KNHS.NL

WEDDENSCHAP

Zijn kunde verrast ook anderen, zo blijkt uit het boek. Tijdens de Eerste Wereldoorlog bleef Nederland neutraal. Het leger was gemobiliseerd, maar de verveling sloeg toe. Concoursen boden afleiding.

Als Labouchere met N’y Touche in Groningen wint, wacht officier Herman van Voorst tot Voorst hem op bij het verlaten van de ring. Beiden zaten in het winnende team tijdens de America Cup in New York (1911) en kennen elkaar goed. ‘Mijn paard springt alles,’ zegt de anders zeer bescheiden Labouchere. Dat leidt tot een weddenschap. Van Voorst tot Voorst steekt een wandelstok in de grond. Wedden om een fles champagne? Even is er aarzeling, maar Labouchere gaat ervoor. De wandelstok gaat op het voorterrein de grond in. Labouchere galoppeert rustig aan vanuit de volte en springt eroverheen.

Van Voorst kan het nauwelijks geloven. ‘Ongelofelijk man. Dit zegt niet alleen iets over je paard, maar vooral over jou als ruiter.’

Erfgoed, historie en paarden spelen een belangrijke rol in het leven van Ed Pielkenrood.

Hij raakte in het Cavaleriemuseum in Amersfoort onder de indruk van de Nederlandse officieren tussen beide Wereldoorlogen, vooral Labouchere. Zijn rijk geïllustreerde boek over hem biedt naast een levendige schets van het begin van de mondiale paardensport een inkijk in het leven als cavalerist en de mores binnen het leger, in een zeer onrustige periode.

Ed Pielkenrood, ‘In dienst van Hare Majesteit en de paarden’.

Uitgeverij Sylfaen te Lobith, 160 pagina’s.

ISBN 978-94-91154-02-7 PRIJS € 14,90

VOORJAAR 2016 PAARD&SPORT 53

HOE VERLOOPT DE WEG NAAR RIO? De Nederlandse paardensport wordt in Rio de Janeiro in iedere discipline door een volledig team vertegenwoordigd, een unicum in de olympische geschiedenis. De vier bondscoaches praten ons bij over de weg naar Rio en wat we ter plekke kunnen verwachten.

TEKST PETER VAN PINXTEREN BEELD GETTY IMAGES

40 VOORJAAR 2016 PAARD&SPORT

SPORT | KNHS

De paarden worden ’s nachts onder politiebegeleiding naar de venue gebracht’ MARTIN LIPS EVENTING 6-9 AUGUSTUS

Voor bondscoach Martin Lips zijn het de derde Olym­ pische Spelen op rij. Na een individuele startplek voor zoon Tim in 2008 en een laat geselecteerd team met minimale bezetting in 2012 heeft hij nu de luxe van een compleet team, dat zich al op het WK kwali­ ficeerde. ‘Dit geeft beduidend meer rust,’ erkent Lips.

‘Je kunt je veel beter focussen en iedereen weet wat er van hem of haar wordt verwacht.’ Lips richt zich vooral op de vier van Caen: Elaine Pen, Merel Blom, Andrew Heffernan en Tim Lips. ‘Zij hebben de voor­ keur, aangezien ze hebben bewezen hun mannetje te staan op de grote wedstrijden. Daarnaast zijn het afgelopen jaar Theo van de Vendel en Alice Naber aangesloten. Achter hen wordt het lastiger.’

Lips zet vooral in op individuele planningen. ‘We pakken per combinatie die onderdelen aan waarop in onze ogen verbetering mogelijk is. Daar hebben we ideeën over en dat willen we gedurende het ­seizoen boven water zien te krijgen. De bekend­ making van het team is op 17 juli tijdens een speci­ aal persmoment, direct na het NK Dressuur.’ Op 29 juli vertrekt het team naar Rio. Daar verwacht Lips, bouwer Pierre Michelet kennende, over de directe route ‘gewoon’ een viersterrencross. Over medaille­ verwachtingen zegt hij: ‘Als we in Rio over de juiste ploeg in de goede vorm beschikken, kunnen we mee­ doen voor een medaille. Daar ben ik van overtuigd.

Duitsland is misschien nog een maat te groot, maar de andere toplanden kunnen zich niet veel fouten permitteren.’

Duitsland is misschien een maat te groot, maar de andere toplanden kunnen zich niet veel fouten permitteren’ WWW.KNHS.NL

DRESSUUR 10-12 EN 15 AUGUSTUS

De primeur was voor het dressuurteam. Tijdens het WK van 2014 kwalificeerde het team van Wim Ernes zich als eerste van alle Nederlandse sporten en ­disciplines voor de Olympische Spelen. Bijna twee jaar na dato wordt direct na afloop van het NK Dressuur op het KNHS-centrum in Ermelo het team bekend­gemaakt. Bondscoach Wim Ernes: ‘Het NK is belangrijk en daarnaast geldt Rotterdam als observatie­moment. Voor de uiteindelijke team­ bepaling nemen we alle indrukken tijdens andere wedstrijden, trainingen en wat dies meer zij mee.’

Het vertrek naar Rio staat gepland op 1 augustus.

Dan vliegen de paarden ’s morgens vanaf Luik en de ruiters in de avond vanaf Schiphol. De paarden wor­ den onder politiebegeleiding in de nachtelijke uren door de stad naar de wedstrijdlocatie, de zogenaam­ de venue, gebracht. Het olympische avontuur begint op 10 augustus met de landenwedstrijd, die in het huidige format liefst drie dagen duurt. Ernes: ‘Die strijd gaat over twee manches: de Grand Prix en de Grand Prix Spécial. Drie dagen later is er de indivi­ duele finale, de Kür.’ Wat zijn de verwachtingen? ‘De doelstelling is het halen van een team- en indivi­ duele medaille. Dan zijn we tevreden,’ aldus Ernes, die als bondscoach in 1996 al olympische ervaring opdeed. ‘Dat is niet meer te vergelijken met nu. Het is allemaal zoveel meer geprofessionaliseerd en de sportieve en commerciële belangen zijn alleen maar groter geworden.’

WIM ERNES VOORJAAR 2016 PAARD&SPORT 41

NEDERLAND paarden(sport)land De paardensector geldt in ons land als een serieuze economische sector.

Zowel kwantitatief als kwalitatief behoort Nederland tot de wereldtop.

Onderzoek en ramingen brengen een en ander in kaart.

GRONINGEN

4,1% 5,2% 4,0% FRIESLAND

9,2% 12,0% 6,8%

DRENTHE

5,6% 6,7% 7,3%

TEKST PETER VAN PINXTEREN

NOORD-HOLLAND

VERDELING PER PROVINCIE

8,3% 6,1% 9,1% FLEVOLAND

Groen: verdeling van de ruim 400.000 paarden en pony’s Blauw: verdeling van de ruim 10.000 paarden(sport)bedrijven Oranje: verdeling van de actieve wedstrijdruiters (Flevoland behoort tot KNHS Regio Gelderland)

1,4% 1,0% -%

OVERIJSSEL

10,2% 12,5% 10,7% UTRECHT ZUID-HOLLAND

5,5% 4,5% 8,1%

GELDERLAND

18,1% 19,2% 16,8%

9,7% 7,0% 12,5%

NOORD-BRABANT

18,0% 16,7% 16,1% ZEELAND

2,5% 2,8% 2,7%

1/7

Paardeneigenaren besteden gemiddeld 1/7 deel (ruim 14%) van hun inkomen aan hun paardenhobby.

6 VOORJAAR 2016 PAARD&SPORT

LIMBURG

7,5% 6,3% 5,9%

BEDRIJF KNHS

59%

GRAFIEK PAARDENBEZIT 60%

Hippische ondernemers zijn bovengemiddeld actief op F­ acebook. Waar 46% van alle Nederlandse ­ondernemers ­aanwezig is op Facebook, geldt dit voor 59% van de hippische ondernemers.

50%

40%

30%

20%

I k rijd op een manege en heb zelf geen paard.

Ik heb een eigen paard. Dat staat op een pensionstal.

Ik heb een eigen paard. Dat staat staat thuis.

Ik heb een verzorgpaard.

Ik heb een leasepaard en/of ben bijrijder.

10%

0% 8-12 jaar

13-19 jaar

20-29 jaar

30-39 jaar

40-49 jaar

50+

NEDERLAND VERSUS ONZE ­BUURLANDEN BELGIË EN DUITSLAND €1,2 MILJARD ECONOMISCHE WAARDE €219 MILJOEN ECONOMISCHE WAARDE

465.000 RUITERS

€5 MILJARD ECONOMISCHE WAARDE 1.700.000 RUITERS

200.000 RUITERS 1.000.000 PAARDEN 150 .000 PAARDEN 400.000 PAARDEN

MEER WETEN?

LEEFTIJD PAARDENSPORTERS

Onderverdeling op basis van leeftijd van de ruim 450.000 actieve Nederlandse paardensporters.

Bronnen: KNHS, Nederland Paardenland, Het Groot Paardensportonderzoek 2015, Hippische Monitor HAS Hogeschool en CBS.

WWW.KNHS.NL

35%

36%

13%

16%

8-19 JAAR

20-29 JAAR

30-39 JAAR

> 40 JAAR

Meer vind je in het Groot Paarden­ sportonderzoek van de KNHS en de Hippische Monitor van HAS Hogeschool. www.knhs.nl/grotepaardensport onderzoek www.hashogeschool.nl/ sectorinformatie.

Hardcopy is op te vragen via ­kennismakerpaard@has.nl.

VOORJAAR 2016 PAARD&SPORT 7

WIST JE DAT?

6 VOORJAAR 2016 PAARD&SPORT

JEUGD KNHS

ZO WORD JE MENTAAL STERKER Veel bekende en minder bekende paardensporters gaan behalve met hun paard met hun hoofd op les.

Mentale training kan ook jou helpen. Hoe werkt dat?

TEKST LILIANNE VAN DEN BREKEL BEELD DIGISHOTS

M

entale training is hot. In deze Paard&Sport lees je bijvoorbeeld hoe Rabo Talent van het Jaar Lisa Nooren succesvol haar faalangst te lijf ging met een mentale coach. Andere ­sporters proberen zichzelf te verbeteren zonder dat ze een echt probleem hebben. Ze willen graag sterker en meer gefocust worden.

STEL DOELEN DIE HAALBAAR ZIJN

Help jezelf met haalbare, kleine doelen. ‘Ik wil net zo goed worden als Edward’, klinkt natuurlijk geweldig, maar is niet heel haalbaar. Je maakt het jezelf met zo’n doel ook lastig, want je doet er jaren over om dat te bereiken, als dat al lukt. Kleinere doelen geven meer voldoening en ook met kleine stappen kun je een grote reis maken. Je werkbaar doel heeft drie eigenschappen: het is haalbaar, uitdagend genoeg en er zit een plan bij. Bijvoorbeeld: Vandaag ga ik netjes door alle hoeken rijden. Dit is iets wat je zelf in de hand hebt, hoe je pony die dag ook loopt en hoe jouw pet ook staat.

CONCENTRATIE!

Je hoofd is een gek ding. Het ene moment ben je lekker aan het rijden, maar dan gaat er iets mis en gaan je gedachten met je aan de haal. Voordat je het weet, ben je allang niet meer met je les of de wedstrijd bezig, maar alleen met wat er misging. Maar nu komt de grap! Als je een doel hebt dat haalbaar WWW.KNHS.NL

en voldoende uitdagend is en waar je een plan voor hebt, kun je daar altijd naar terugkeren. In het begin is dat best moeilijk, maar je zult merken dat het makkelijker wordt.

BLIJF ADEMEN

Als je er geen aandacht aan besteedt, kan je ademhaling bij spanning hoog worden – dus in je borst in plaats van je buik – en oppervlakkig. Dat legt de focus nog meer op je hoofd en dat wil je nou net niet.

Adem dus diep en rustig door. Maak je buik bol als je inademt en trek je navel in als je uitademt. Als je adem rustig is, volgt de rest vanzelf.

VRAAG HULP

Als steeds hetzelfde misgaat of als je ergens niet doorheen komt, kan dat je onzeker maken en raak je gefrustreerd. Kun je opeens niet meer uit de voeten met je pony? Loop je met je paard steeds tegen dezelfde dingen aan? Ben je nerveuzer of banger dan je was?

Stop! Vraag hulp aan je instructeur of aan iemand anders die je vertrouwt en die verstand heeft van paarden. Het helpt vaak al om het erover te hebben waar je mee zit. De oplossing kan in iets kleins zitten.

JULLIE ZIJN EEN TEAM

Gaat het niet goed met rijden? Geen paniek! Het komt weer goed. Het is niet jouw schuld of van je pony. Jullie zijn een team en samen kom je er ook altijd weer uit.

WAT IS DE ACHTERGROND VAN MENTAL COACHING?

Het maakt deel uit van de sportpsychologie, die de laatste jaren erg in opkomst is in de paardensport. Het idee is dat lichaam, geest en ziel één geheel vormen. Om succesvol te zijn, moeten alle drie de elementen in balans zijn.

Naast lichamelijke training kan dus geestelijke training een sporter helpen.

VOORJAAR 2016 PAARD&SPORT 7