CEIP ALFONSO D. RODRÍGUEZ CASTELAO VIGO CURSO 2015-16
INDICE CONTEXTUALIZACIÓN DO ALUMNADO ....................................................................................................... 4 1º CURSO DE PRIMARIA .............................................................................................................................. 6 CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE ..........................................................11 MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE ......................................................................15 PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN .....................................................................................................................19 CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN .............................................................................................................................21 2º CURSO DE PRIMARIA ............................................................................................................................23 CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE ..........................................................28 MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE ......................................................................32 PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN .....................................................................................................................37 CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN .............................................................................................................................38 3º CURSO DE PRIMARIA.................................................................................................................................40 CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE ..........................................................44 MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE ......................................................................46 PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN .....................................................................................................................50 CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN .............................................................................................................................51 4º CURSO DE PRIMARIA.................................................................................................................................53 CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE ..........................................................58 MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE ......................................................................60 PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN .....................................................................................................................64 CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN .............................................................................................................................65 5º CURSO DE PRIMARIA ............................................................................................................................67 CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE ..........................................................73 MÍNIMOS ESIXIBLES NESTA ÁREAPARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE ..................................................77 PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN .....................................................................................................................81 CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN .............................................................................................................................82 6º CURSO DE PRIMARIA ..............................................................................................................................85 CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE ..........................................................89 MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE ......................................................................93 PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN .....................................................................................................................97 CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN .............................................................................................................................98 DIRECTRICES E INSTRUMENTOS PARA A REALIZACIÓN DE AVALIACIÓN INICIAL. ............100 CRITERIOS DE PROMOCIÓN AO SEGUINTE CURSO..........................................................................100
2
METODOLOXÍA DIDÁCTICA .........................................................................................................................101 MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE.............................................................................................101 ADAPTACIÓNS CURRICULARES.................................................................................................................103 PROGRAMA DE EDUCACIÓN EN VALORES ............................................................................................104 ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PROXECTO LECTOR. ...................................................................105 ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN TIC.........................................................................................106 ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN DE CONVIVENCIA. ...........................................................107 ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PROXECTO LINGÜÍSTICO .........................................................107 MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS. ................................................................................................108 ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES ...............................................................108 PROCEDEMENTOS PARA AVALIAR A PROPIA PROGRAMACIÓN.....................................................108
3
CONTEXTUALIZACIÓN DO ALUMNADO Os primeiros anos da Educación Primaria cumpren unha importante función compensadora e socializadora e correspóndense co inicio da adquisición das destrezas instrumentais básicas (lectura, escritura e cálculo) e a súa aplicación ao coñecemento cultural. Nestes anos os escolares teñen unha visión do mundo moi subxectiva, sendo elevada a súa dependencia dos adultos. Ao longo da etapa, afiánzanse as mencionadas destrezas básicas e introdúcense técnicas de traballo que facilitan o achegamento á análise da realidade e a unha visión desta, máis racional e obxectiva. Realízanse labores de complexidade crecente. Empeza o quefacer cooperativo e as alumnas/os son cada vez máis autónomos con relación ao profesor/a. O C.E.I.P.”Alfonso D. Rodríguez Castelao”, de titularidade pública, está situado na parroquia de Navia, pertencente ao Concello de VIGO, na zona oeste da cidade e nas cercanías da ría do mesmo nome. A extensión aproximada da parroquia é de 200 Ha, presentando estruturas semirrurais influenciadas pola gran urbe da que fai parte. O colexio, ubícase en “Pedra Seixa”, antiga zona rural na que se desenvolveu un proxecto urbanístico que viu tansformar tanto o espazo físico como o carácter do lugar, desenvolvemento que incide directamente sobre o centro , xa que nos derradeiros cursos obsérvase un considerable incremento nas solicitudes de matrícula. A meirande parte d@salumn@s do centro pertencen a familias de clase media que teñen un bo concepto do colexio e colaboran abertamente co mesmo, tanto no referente á educación d@s seus fill@s coma no desenvolvemento das actividades complementarias organizadas polo centro. A lingua empregada polo alumnado, na súa maioría, é o castelán. O uso do galego e do castelán no entorno familiar e na comunidade educativa atópase recollido no Proxecto Lingüístico do Centro. O idioma estranxeiro que se está impartindo é o inglés. Con referencia á materia de Música, ningún alumno de Educación Primaria presenta dificultades de aproveitamento dos contidos da asignatura,
4
5
1ยบ CURSO DE PRIMARIA
1º CURSO DE PRIMARIA ÁREA Obxectivos
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos
Criterios de avaliación
CURSO Estándares de aprendizaxe
PRIMEIRO Competencias clave
Temporalización
BLOQUE 1. ESCOITA j b
B1.1. Calidades do son: timbre, duración, altura e intensidade. B1.2. Identificación de trazos distintivos de sons do contexto natural e social. B1.3. Representación corporal e gráfica de sons de diferentes características. B1.4. Utilización de xogos e aplicacións informáticas educativas sinxelas para a discriminación auditiva. Curiosidade por descubrir os sons do contexto e as súas características. B1.5. Audición de pezas vocais e identificación de voces femininas e masculinas. B1.6. Recoñecemento visual e auditivo, e denominación dalgúns instrumentos musicais da aula e da música escoitada e interpretada no contexto do alumnado.
j a
B1.7. Audición de pezas vocais e instrumentais.
B1.1. Explorar, escoitar e describir calidades e características de materiais, obxectos, sons e instrumentos presentes no contexto natural.
EMB1.1.1. Manipula e explora as calidades sonoras do corpo, dos instrumentos, dos obxectos, dos animais e da voz.
CECC
1º Trimestre
CAA
EMB1.1.2. Representa graficamente CCEC ou corporalmente estas calidades: son curto, longo, ascendente e descendente, forte, piano, agudo e grave. EMB1.1.3. Recoñece e discrimina os sons do seu contexto.
CCEC
EMB1.1.4. Utiliza aplicacións informáticas e xogos para a discriminación auditiva destas calidades.
CCEC
EMB1.1.5. Identifica voces masculinas e femininas.
CCEC
CD
B1.2. Manter unha actitude de respecto EMB1.2.1. Respecta os tempos de CSC e de escoita activa. silencio para o bo estudo dos sons e CCEC
Ó longo de todo o curso
6
ÁREA Obxectivos
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos
Criterios de avaliación
CURSO Estándares de aprendizaxe
PRIMEIRO Competencias clave
Temporalización
a escoita das audicións. EMB1.2.2. Respecta as opinións dos seus compañeiros e das súas compañeiras, así como do profesorado. j
e
j e
CCEC
B1.8. Audición activa e recoñecemento B1.3. Coñecer obras curtas de distintos EMB1.3.1. Coñece algunhas CCEC dunha selección de pezas musicais estilos e de diferente autoría. persoas compositoras e relaciónaas breves. coas súas obras. B1.9. Identificación das principais profesións relacionados coa música e da actividade que se desenvolve nelas (dirección, instrumentista e público).
j
CSC
B1.10. Comunicación oral das impresións que causa a música escoitada.
B1.11. Elementos da música: tempo e dinámica. B1.12. Distinción e representación corporal ou gráfica dalgúns elementos da música escoitada.
B1.4. Comunicar utilizando un vocabulario adecuado ás sensacións e ás impresións sentidas na audición.
EMB1.3.2. Coñece as figuras do/da director/ora de orquestra, instrumentista e público.
CCEC
EMB1.4.1. Representa mediante diferentes técnicas os aspectos básicos dunha audición e os sentimentos que suscitou.
CCL
EMB1.4.2. Emprega vocabulario básico musical adaptado ao seu nivel.
CCL
CCEC
2º Trimestre
Ó longo de todo o curso
CCEC
B1.5. Identificar e expresar a través de EMB1.5.1. Coñece, identifica e CCEC diferentes linguaxes algúns dos representa elementos básicos da CAA elementos dunha obra musical (timbre, linguaxe musical: pulsación, longo, velocidade, intensidade e carácter). curto, rápido, lento, forte, piano, son, silencio, agudo, grave, pentagrama (liñas e espazos), clave de sol,
3º Trimestre
7
ÁREA Obxectivos
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos
CURSO
Criterios de avaliación
B1.13. Forma musical: repetición e contraste. Identificación da repetición (AA) e o contraste (AB) en cancións e obras musicais.
Estándares de aprendizaxe
PRIMEIRO Competencias clave
Temporalización
branca e negra. EMB1.5.2. Utiliza notación non convencional para representar elementos do son.
CCEC
EMB1.5.3. Utiliza aplicacións informáticas sinxelas para realizar actividades musicais.
CD CCEC
BLOQUE 2. INTERPRETACIÓN MUSICAL j b
B2.1. Exploración das posibilidades sonoras da voz, o corpo e os obxectos. B2.2. Construción de instrumentos musicais sinxelos con obxectos de uso cotián.
j b
B2.1. Coñecer e utilizar as EMB2.1.1. Repite esquemas posibilidades sonoras e musicais do rítmicos escoitados. corpo e doutros obxectos, manipulando materiais como fonte de son.
B2.3. Práctica de xogos de relaxación, B2.2. Exercitar as vocalizacións e as respiración, dicción e coordinación. pronuncias interpretando un pequeno repertorio de cancións sinxelas e B2.4. Interpretación e memorización practicando a improvisación. de ladaíñas e cancións ao unísono.
CCEC
1º Trimestre
CMCCT CAA
EMB2.1.2. Elabora pequenos instrumentos con materiais de reciclaxe.
CSC
EMB2.2.1. Interpreta individualmente ou en grupo un pequeno repertorio de cancións sinxelas.
CCEC
EMB2.2.2. Realiza pequenas improvisacións melódicas sobre algunha base dada.
CCEC
CAA
CSC
Ó longo de todo o curso
CAA
EMB2.2.3. Fai de xeito consciente o CAA
8
ÁREA Obxectivos
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos
Criterios de avaliación
CURSO Estándares de aprendizaxe
PRIMEIRO Competencias clave
Temporalización
proceso da respiración. EMB2.2.4. Le e interpreta con ritmo ladaíñas e cancións ao unísono.
CCEC CCL CMCCT
j b
B2.5. Imitación de fórmulas rítmicas e melódicas. B2.6. Lectura e interpretación de partituras breves e sinxelas con grafías non convencionais, e de esquemas rítmicos e melódicos elementais con notación tradicional. B2.7. Iniciación á notación musical e ás grafías non convencionais como medio de representación da música: pentagrama, clave de sol, colocación das notas no pentagrama, figuras brancas, negras e silencio de negra. B2.8. Utilización da percusión corporal e dos instrumentos de pequena percusión como recursos para o acompañamento de textos, cancións e danzas. B2.9. Selección e combinación de obstinatos rítmicos e efectos sonoros para o acompañamento de recitacións, cancións e pezas instrumentais. B2.10. Selección de sons vocais,
B2.3. Reproducir, crear e representar EMB2.3.1. Acompaña cancións, esquemas rítmicos e melódicos coa danzas e textos con fórmulas voz, o corpo, os instrumentos e patróns rítmicas básicas. de movemento. EMB2.3.2. Xoga a preguntaresposta con motivos melódicos e rítmicos. EMB2.3.3. Crea pequenos esquemas rítmicos con brancas, negras e silencio de negra.
CCEC
2º e 3º Trimestres
CMCCT
CAA CCEC CMCCT CCEC CAA CMCCT
EMB2.3.4. Elixe e combina ostinatos CCEC rítmicos sinxelos e efectos sonoros CAA para o acompañamento de recitacións, cancións e pezas instrumentais, con identificación da súa grafía. EMB2.3.5. Elixe e combina sons vocais, obxectos e instrumentos para a sonorización de situacións, relatos breves e imaxes, con
CCEC CAA
9
ÁREA Obxectivos
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos
Criterios de avaliación
obxectos e instrumentos para a sonorización de situacións, relatos breves e imaxes.
CURSO Estándares de aprendizaxe
PRIMEIRO Competencias clave
Temporalización
identificación da súa grafía.
BLOQUE 3. A MÚSICA O MOVEMENTO E A DANZA j b a
B3.1. Práctica de técnicas básicas do movemento: mobilización funcional, movementos fundamentais de locomoción e deseños no espazo.
B3.1. Realizar pequenas coreografías.
EMB3.1.1. Realiza pequenas CCEC coreografías en grupo, adecuando o CSC movemento corporal coa música. EMB3.1.2. Interactúa adecuadamente cos compañeiros e coas compañeiras, amosando interese e respectando as normas e as intervencións das demais persoas.
j
B3.2. Práctica de xogos motores B3.2. Coñecer e valorar as EMB3.2.1. Responde co seu corpo acompañados de secuencias sonoras, posibilidades sonoras, de movemento e a estímulos sonoros. cancións e pezas musicais, e expresivas do corpo. interpretación de danzas sinxelas. B3.3. Improvisación de movementos en resposta a diferentes estímulos sonoros.
EMB3.2.2. Coordinar extremidades superiores e inferiores nos desprazamentos coa música.
Ó longo de todo o curso
CCEC CSC
CCEC
Ó longo de todo o curso
CCEC
10
ÁREA Obxectivos
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos
Criterios de avaliación
CURSO Estándares de aprendizaxe
PRIMEIRO Competencias clave
Temporalización
EMB3.2.3. Identifica e utiliza o corpo CCEC como instrumento para a expresión de sentimentos e emocións.
CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE
1. Explorar con coidado e seguridade materiais, obxectos e instrumentos, especialmente os singulares da nosa comunidade, identificando as súas principais características e calidades musicais (altura, intensidade, timbre, duración). 2. Ser quen de manipular adecuadamente materiais, obxectos e instrumentos propios doutras culturas identificando as súas principais características e calidades. 3. Recoñecer instrumentos corporais e utilizalos como medios de expresión musical. 4. Clasificar e agrupar os instrumentos escolares de percusión de altura indeterminada por familias: parche, metal e madeira. 5. Recoñecer os instrumentos escolares de percusión pola súa forma e polo seu timbre.
11
6. Acompañar cancións co acento e co pulso utilizando instrumentos corporais e de percusión de altura indeterminada. 7. Expresar as sensacións producidas polo manexo de diferentes tipos de materiais, instrumentos e obxectos propias da comunidade. 8. Acompañar exercicios rítmicos con instrumentos corporais. 9. Interpretar sinxelos motivos rítmicos escritos en linguaxe non convencional, con instrumentos de percusión corporal e de altura indeterminada. 10. Asociar as distintas partes das audicións propostas co debuxo correspondente dentro do musicograma que se relaciona con eles. 11. Ser quen de usar os recursos expresivos do propio corpo (voz, xestos corporais, movementos e desprazamentos) para responder a estímulos auditivos que percibe do medio no que está o centro. 12. Discriminar auditivamente sons agradables e desagradables. 13. Discriminar sons do contorno escolar. 14. Desenvolver a capacidade de atención e a dinámica de escoita activa. 15. Desenvolver a capacidade de distinguir os sons pola súa duración, a súa intensidade, a súa altura e o seu timbre. 16. Identificar sons agudos e graves. 17. Discriminar auditivamente os sons da natureza. 18. Imitar de forma sincronizada sons de animais domésticos.
12
19. Discriminar auditivamente os timbres de animais salvaxes. 20. Empregar o propio corpo, os obxectos e os instrumentos dos que dispomos para realizar acompañamentos sinxelos de diversas cancións e melodías. 21. Situar,
orientar
e
mover
o
propio
corpo
polo
espazo
coñecido,
empregando
diferentes
formas
de
desprazamento
(proximidade/afastamento, dereita/esquerda, diante/detrás, arriba/abaixo…). 22. Discriminar liñas melódicas ascendentes e descendentes. 23. Escribir o nome das notas. 24. Completar o nome das notas en orde ascendente e descendente. 25. Recoñecer a composición de cinco liñas e catro espazos do pentagrama. 26. Recoñecer, escribir e interpretar as figuras branca, negra e corchea (cos seus silencios correspondentes) combinándoas entre si. 27. Asociar a dobre corchea coa sílaba rítmica correspondente. 28. Recoñecer o acento e o pulso nun esquema dado. 29. Repetir e escribir convencionalmente ritmos con todas as figuras estudadas. 30. Participación en audicións de manifestacións musicais da nosa comunidade expresando, de forma respectuosa con elas, as sensacións, ideas e emocións que transmiten.
13
31. Identificar algunhas das manifestacións musicais do noso contorno relacionándoas cos acontecementos que evocan. 32. Ser quen de apreciar a capacidade de coordinación e axuste de percusións nos exercicios de ritmo. 33. Cantar as cancións coa entoación adecuada e interpretar correctamente as coreografías asociadas ás mesmas. 34. Utilizar adecuadamente os recursos expresivos da voz para o canto e para a imitación de sons. 35. Describir, a través da súa exploración auditiva, algunhas calidades (curto/longo, forte/feble, grave/agudo…). 36. Escoitar e interpretar sons de distinta duración. 37. Recoñecer o silencio como a ausencia do son. 38. Ler e interpretar secuencias métrico/rítmicas con sons e silencios. 39. Explorar por medio das audicións os sons producidos por obxectos, instrumentos musicais, etc..., propios do noso patrimonio. 40. Escribir de forma non convencional un ritmo sinxelo. 41. Valorar manifestacións musicais da nosa comunidade e de distintas culturas coa axuda das novas tecnoloxías da información recoñecendo o papel que a expresión vocal, instrumental e corporal ten nelas. 42. Participar na escoita, audición e interpretación de obras musicais sinxelas mostrando actitudes de respecto e colaboración cos demais. 43. Desenvolver a percepción auditiva a través da audición de fragmentos musicais.
14
44. Interpretar cancións infantís, axustando a súa voz á do grupo prestando atención ao carácter, á expresión, á dicción e á dinámica. 45. Realizar acompañamentos sinxelos de diversas cancións e melodías a través do propio corpo, dos obxectos e dos instrumentos do noso contorno. 46. Interesarse por coñecer músicas de distintas características apreciando os elementos creativos e innovadores destas e valorando o patrimonio musical. 47. Identificar, entre varios motivos melódico/rítmicos sinxelos, un motivo escoitado e relacionalo coa súa representación convencional. 48. Entoar e acompañar con xestos, desfile, movementos ou danzas as cancións de cada unidade. 49. Participar en danzas sinxelas da nosa comunidade e doutras culturas. 50. Interpretar unha danza coas cancións de cada unidade con movemento e percusión corporal.
MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE
COMPETENCIA EN COMUNICACIÓN LINGÜISTICA -
Aplicar o vocabulario relacionado cos contidos da educación musical para posibilitar o avance do intercambio comunicativo e a expresión de emocións e opinións persoais.
-
Escribir e ler os nomes das notas.
15
-
Aprender un repertorio de cancións (orais e escritas) referidas ao tema da unidade didáctica.
-
Aprender rimas, coplas, trabalinguas e adiviñas.
-
Describir de xeito ordeado e significativo instrumentos musicais propios da nosa cultura e doutras.
-
Describir oralmente os diferentes elementos que observen nunha imaxe.
-
Utilizar a voz e o corpo como instrumentos de expresión e comunicación.
-
Relacionar o ritmo musical e as palabras e frases escritas.
COMPETENCIA MATEMÁTICA -
Traballar a preescritura musical (concepto de liña e espazo).
-
Traballar as figuras musicais e o silencio e a súa duración proporcional.
-
Identificar e reproducir fórmulas e esquemas rítmicos sinxelos.
-
Traballar visual e auditivamente e interpretar a proporción matemática utilizada nos ritmogramas e a súa relación coa lonxitude da melodía.
COMPETENCIA DIXITAL
-
Utilizar métodos audiovisuais para ver e escoitar sons, instrumentos propios da comunidade e doutras culturas.
16
-
-
Utilizar as tecnoloxías da información e da comunicación para: -
Buscar e visualizar obxectos, fenómenos atmosféricos ou instrumentos que se citan no texto das cancións.
-
Buscar e visualizar obxectos, fenómenos atmosféricos ou instrumentos que participan nas audicións de música culta.
-
A procura e organización de informacións relacionadas coa música (concertos, biografías, crítica, prezos).
-
A creación musical.
-
A procura, selección, organización e interpretación de informacións sinxelas sobre as diferentes linguaxes musicais.
Utilizar con precaución e coidado os materiais, instrumentos e aparellos útiles para a escoita, a interpretación e a creación musical.
COMPETENCIA SOCIAL E CÍVICA -
Desenvolver habilidades de cooperación para conseguir un resultado do grupo satisfactorio.
-
Comprender a realidade da pluralidade social actual coa que convivimos e aprender a respectarnos.
-
Respectar e ter actitude de escoita nas intervencións individuais dos compañeiros.
-
Aceptar nas danzas e coreografías aos compañeiros/as sen discriminar a ninguén.
-
Ser capaz de valorar as obras musicais procedentes doutras comunidades españolas, europeas ou universais.
-
Participar nas actividades vocais, instrumentais e coreográficas de grupo con interese e sen inhibicións.
-
Participar na escoita, audición e interpretación de obras musicais sinxelas, mostrando actitudes de respecto e colaboración cos demais.
17
CONCIENCIA E EXPRESIÓN CULTURAIS -
Percibir e comprender o mundo no que viven cando escoiten sons do seu contorno, gozando do mesmo e valorándoo.
-
Ter curiosidade cara ás fontes sonoras dos instrumentos que manexa na escola e os que soan nas audicións de música culta.
-
Valorar as cancións populares como expresión cultural dos pobos, enriquecendo a súa bagaxe cultural.
-
Ser quen de valorar as obras musicais procedentes doutras comunidades españolas, europeas ou universais.
-
Escoitar e aprender a música culta mediante a participación activa, fomentando o interese pola música dos nosos devanceiros.
-
Participar na escoita, audición e interpretación de obras musicais sinxelas, mostrando actitudes de respecto e colaboración cos demais.
-
Valorar as manifestacións culturais do folclore da nosa comunidade e doutras culturas.
-
Valorar o corpo e a voz nas actividades de canto, movemento, danza e dramatización, desenvolvendo a sensibilidade necesaria para aprecialo.
COMPETENCIA PARA APRENDER A APRENDER -
Coordinar diversos recursos expresivos (canto, mimo, movemento rítmico e danza) nas producións musicais propias e colectivas.
-
Traballar a iniciativa individual e a cooperación nas montaxes coreográficas acomodadas ao seu nivel de desenvolvemento.
-
Ter curiosidade e interese individual na aprendizaxe de conceptos musicais e interdisciplinares.
-
Aprender e practicar estratexias lingüísticas para realizar oralmente descricións dos sons que escoitan coa axuda dun apoio visual.
18
-
Elaborar algunha ficha en grupo ou por parellas para aprender uns doutros na posta en común, respectando as opinións dos compañeiros/as.
SENTIDO DE INICIATIVA E ESPÍRITO EMPRENDEDOR -
Desenvolver a confianza en si mesmos mediante as dramatizacións e as coreografías (en grupo), ademais de fomentar o espírito de superación nas actividades individuais, grazas aos eloxios e ánimos do profesorado.
-
Valorar e coidar a voz, cantando sen forzar as cordas vocais, de forma natural e desinhibida.
-
Elaborar fichas individualmente para desenvolver hábitos de esforzo, traballo individual, iniciativa persoal, curiosidade e creatividade na aprendizaxe.
-
Representar escenas e personaxes con diferentes recursos: mímica, ritmo e canto.
PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN
A avaliación debe abranguer tanto a actividade de ensinanza coma a de aprendizaxe e debe constituír un proceso continuo, sistemático, flexible e integrador. Este proceso ten como obxectivos: -
Coñecer a situación de partida dos compoñentes que inciden no proceso no momento en que se propón a avaliación.
-
Facilitar a formulación dun modelo de actuación adecuado ao contexto, en función dos datos anteriores.
19
-
Seguir a evolución do desenvolvemento e aprendizaxe dos alumnos.
-
Tomar as decisións necesarias para adecuar o deseño e desenvolvemento da nosa acción educadora ás necesidades e logros detectados nos alumnos nos seus procesos de aprendizaxe. Se aavaliaciónconstitúe un proceso flexible os procedementosterán que ser de diversa índole, entre outros, contemplaremos:
-
A observación de comportamentos e actitudes.
-
Seguimento do traballo individual no libro de cada alumno/a.
- Probas configuradas como síntese dos contidos máis significativos traballados no proceso de ensinanza aprendizaxe Na folla de rexitro de cada trimestre aparecen as seguintes consignas: MB : significa que realiza de xeito satisfactorio todas as actividades propostas. B : significa que realiza de xeito safistactorio máis dun 80% das actividades propostas. Rg : significa que realiza de xeito satisfactorio entre un 50% e un 80% das actividades propostas.
M : significa que realiza de xeito satisfactorio menos do 50% das actividades propostas
20
CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN
Nas avaliacións trimestrais otórgaselle ao alumnado unha nota que recolle a avaliación dos seguintes aspectos nas porcentaxes que quedan indicadas: * Actitude positiva ante a materia, achegando cada día o material e prestando atención ó traballo de aula. (40%) * Traballo individual dos contidos do currículo da área. (30%) * Respecto polos dereitos dos demais, valorando as súas achegas e producións artísticas. (10%) * Acabado dos traballos, presentándoos de xeito claro e limpo e valorando unha execución coidadosa. (20%) En cumprimeto do Decreto 105/2014, do 4 de setembro de 2014, polo que se establece o currículo da Educación Primaria na Comunidade Autónoma de Galicia, os resultados da avaliación do alumnado expresaranse nos seguintes criterios de cualificación, aos que se lles achegará unha cualificación numérica: -
Sobresaliente (9 ou 10)
-
Notable (7 ou 8)
-
Ben (6)
-
Suficiente (5)
-
Insuficiente (1,2,3,ou 4)
21
22
2ยบ CURSO DE PRIMARIA
2º CURSO DE PRIMARIA ÁREA Obxectivos
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos
CURSO
Criterios de avaliación
Estándares de aprendizaxe
SEGUNDO Competencias clave
Temporalización
BLOQUE 1. ESCOITA j b
B1.1. As calidades do son: timbre, duración, altura e intensidade. B1.2. Identificación de trazos distintivos de sons do contexto natural e social. B1.3. Representación corporal e gráfica de sons de diferentes características. B1.4. Utilización de xogos e aplicacións informáticas educativas sinxelas para a discriminación auditiva. - Curiosidade por descubrir os sons do contexto e as súas características. B1.5. Audición de pezas vocais e identificación de voces femininas, masculinas e infantís. B1.6. Recoñecemento visual e auditivo, e denominación dalgúns instrumentos musicais da aula e da música escoitada e interpretada no contexto do alumnado.
j
B1.7. Audición de pezas vocais e
B1.1. Explorar, escoitar e describir calidades e características de materiais, obxectos, sons e instrumentos presentes no contexto natural.
EMB1.1.1. Manipula e explora as calidades sonoras do corpo, dos instrumentos, dos obxectos, dos animais e da voz.
CCEC
1º Trimestre
CAA
EMB1.1.2. Representa graficamente CCEC ou corporalmente estas calidades: son curto, longo, ascendente e descendente, forte, piano, agudo e grave. EMB1.1.3. Recoñece e discrimina os sons do seu contexto.
CCEC
EMB1.1.4. Utiliza aplicacións informáticas e xogos para a discriminación auditiva das calidades traballadas.
CCEC
EMB1.1.5. Identifica voces masculinas, femininas e infantís.
CCEC
B1.2. Manter unha actitude de respecto EMB1.2.1. Respecta os tempos de
CD
CSC
Todo o curso.
23
ÁREA Obxectivos b
j d o
j e
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos instrumentais.
Criterios de avaliación e de escoita activa.
Estándares de aprendizaxe
SEGUNDO Competencias clave
CCEC
B1.11. Comunicación oral das impresións que causa a música escoitada.
EMB1.4.1. Representa mediante diferentes técnicas os aspectos básicos dunha audición e os sentimentos que suscitou.
CCL
EMB1.4.2. Emprega vocabulario básico musical adaptado ao seu nivel.
CCL
EMB1.4.3. Coñece e respecta as normas de comportamento básicas en concertos e outras representacións musicais.
CSC
EMB1.5.1. Coñece, identifica e
CCEC
B1.4. Comunicar as sensacións e as impresións sentidas na audición, utilizando un vocabulario adecuado.
B1.13. Elementos da música: tempo
B1.5. Identificar e expresar a través de
Temporalización
silencio para o bo estudo dos sons e a escoita das audicións.
B1.8. Audición activa e recoñecemento B1.3. Coñecer obras curtas de distintos EMB1.3.1. Coñece algunhas dunha selección de pezas musicais estilos e de diferente autoría. persoas compositoras e relaciónaas breves, de culturas e de estilos coas súas obras. diferentes. EMB1.3.2. Coñece as figuras de B1.9. Audición activa dalgunha peza compositor/ora, director/ora de do repertorio tradicional galego. orquestra, instrumentista e público, B1.10. Identificación das principais así como as súas funcións, profesións relacionados coa música e respectando e valorando os seus da actividade que desenvolven respectivos traballos. (composición, dirección, instrumentista e público).
B1.12. Normas básicas de comportamento en concertos e outras representacións musicais.
j
CURSO
2º Trimestre
CAA
CSC CCEC CAA
Todo o curso.
CCEC
CCEC
3º Trimestre
24
ÁREA Obxectivos
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos (adagio, andante e allegro), dinámica e carácter. B1.14. Distinción e representación corporal ou gráfica dalgúns elementos da música escoitada.
Criterios de avaliación
Estándares de aprendizaxe
SEGUNDO Competencias clave
Temporalización
representa elementos básicos da CAA linguaxe musical: pulsación, longo, curto, rápido, lento, forte, piano, son, silencio, agudo, grave, pentagrama (liñas e espazos), clave de sol, branca, negra e parella de corcheas.
diferentes linguaxes algúns dos elementos dunha obra musical (timbre, velocidade, intensidade ou carácter).
B1.15. Forma musical: repetición e contraste.
EMB1.5.2. Utiliza notación non convencional para representar elementos do son.
CCEC
EMB1.5.3. Utiliza aplicacións informáticas sinxelas para realizar actividades musicais.
CD
EMB1.6.1. Recoñece e identifica algúns instrumentos, e clasifícaos por familias.
CCEC
Todo o curso.
B2.1. Coñecer e utilizar as EMB2.1.1. Repite esquemas posibilidades sonoras e musicais do rítmicos escoitados. corpo e doutros obxectos, manipulando distintos materiais como fonte de son. B2.2. Construción de instrumentos EMB2.1.2. Crea pequenos musicais sinxelos con obxectos de uso instrumentos con materiais de cotián. reciclaxe.
CMCCT
1º Trimestre
B2.3. Iniciación á frauta doce. O
CCEC
B1.16. Identificación da repetición (AA) e o contraste (AB) en cancións e obras musicais. B1.17. Pulso e acento. Compás binario.
j
CURSO
B1.18. As familias de instrumentos: vento, corda e percusión.
B1.6. Recoñecer e clasificar algún instrumento por familias instrumentais.
CCEC
BLOQUE 2. INTERPRETACIÓN MUSICAL j
j
B2.1. Exploración das posibilidades sonoras da voz, o corpo e os obxectos.
B2.2. Coñecer e manexar a frauta doce EMB2.2.1. Consegue tocar algún
CCEC CSC CAA
3º Trimestre
25
ÁREA Obxectivos
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos xilófono e o metalófono.
j k
Criterios de avaliación e algún instrumento de aula.
B2.4. Práctica de xogos de relaxación, B2.3. Exercitar as vocalizacións e as respiración, dicción e coordinación. pronuncias interpretando un pequeno repertorio de cancións sinxelas e B2.5. Imitación de fórmulas melódicas. practicando a improvisación. B2.6. Interpretación e memorización de ladaíñas e cancións ao unísono.
CURSO Estándares de aprendizaxe fragmento melódico ou rítmico, ou acompañamento sinxelo, coa frauta e dos instrumentos da aula.
SEGUNDO Competencias clave
Temporalización
CAA
EMB2.3.1. Interpreta individualmente ou en grupo un pequeno repertorio de cancións sinxelas.
CCEC
EMB2.3.2. Realiza pequenas improvisacións melódicas sobre algunha base dada.
CCEC
2º e 3º Trimestres.
CSC
CAA
EMB2.3.3. Fai de xeito consciente o CAA proceso da respiración. EM2.3.4. Le e interpreta con ritmo ladaíñas e cancións ao unísono.
CCEC CAA CMCCT
j b
B2.7. Imitación de fórmulas rítmicas.
B2.4. Reproducir, crear e representar EMB2.4.1. Acompaña cancións, esquemas rítmicos e melódicos coa danzas e textos con fórmulas B2.8. Lectura e interpretación de voz, o corpo, os instrumentos e patróns rítmicas básicas. partituras sinxelas con grafías non de movemento. convencionais e de esquemas rítmicos EMB2.4.2. Identifica a preguntae melódicos elementais con notación resposta con motivos melódicos e tradicional rítmicos. B2.9. Notación musical e grafías non convencionais como medio de EMB2.4.3. Le e crea pequenos representación da música. Colocación esquemas rítmico-melódicos con
CCEC
2º e 3º Trimestres.
CMCCT
CCEC
CCEC CAA
26
ÁREA Obxectivos
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos
CURSO
Criterios de avaliación
Estándares de aprendizaxe
SEGUNDO Competencias clave
Temporalización
brancas, negras e silencio de negra, CMCCT engadindo a clave de sol.
dalgunha nota no pentagrama. B2.10. Utilización da percusión corporal e os instrumentos como recursos para o acompañamento de textos, cancións e danzas.
EMB2.4.4. Elixe e combina ostinatos CCEC rítmicos e efectos sonoros para o CAA acompañamento de recitacións, cancións e pezas instrumentais, con identificación da súa grafía.
B2.11. Selección e combinación de ostinatos rítmicos e efectos sonoros para o acompañamento de recitacións, cancións e pezas instrumentais.
EMB2.4.5. Elixe e combina sons vocais, obxectos e instrumentos para a sonorización de situacións, relatos breves e imaxes, con identificación da súa grafía.
B2.12. Selección de sons vocais, obxectos e instrumentos para a sonorización de situacións, relatos breves e imaxes.
CCEC CAA
B2.13. Improvisación de esquemas rítmicos e melódicos mediante o procedemento de pregunta-resposta. BLOQUE 3. A MÚSICA O MOVEMENTO E A DANZA j b d
B3.1. Práctica de técnicas básicas do movemento: mobilización funcional, movementos fundamentais de locomoción e deseños no espazo.
B3.1. Realizar pequenas coreografías.
EMB3.1.1. Realiza pequenas CCEC coreografías en grupo, adecuando o CSC movemento corporal coa música. EMB3.1.2. Interactúa adecuadamente cos compañeiros e coas compañeiras, amosando interese e respectando as normas e as intervencións das demais persoas.
Todos o curso.
CSC
27
ÁREA Obxectivos j o
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos
Criterios de avaliación
CURSO Estándares de aprendizaxe
B3.2. Práctica de xogos motores B3.2. Coñecer e valorar as EMB3.2.1. Responde co seu corpo acompañados de secuencias sonoras, posibilidades sonoras, de movemento e a estímulos sonoros. cancións e pezas musicais, e expresivas do corpo. interpretación de danzas sinxelas. EMB3.2.2. Coordina extremidades superiores e inferiores nos B3.3. Práctica dalgunha danza desprazamentos coa música. tradicional galega. B3.4. Improvisación de movementos en resposta a diferentes estímulos sonoros.
SEGUNDO Competencias clave
Temporalización
CCEC
CCEC
EMB3.2.3. Identifica e utiliza o corpo CCEC como instrumento para a expresión de sentimentos e emocións.
CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE
1. Explorar con coidado e seguridade materiais, obxectos e instrumentos, especialmente os singulares da nosa comunidade, identificando as súas principais características e calidades musicais (altura, intensidade, timbre, duración). 2. Ser quen de manipular adecuadamente materiais, obxectos e instrumentos propios doutras culturas identificando as súas principais características e calidades. 3. Recoñecer instrumentos corporais e utilizalos como medios de expresión musical. 4. Clasificar e agrupar os instrumentos escolares de percusión de altura indeterminada por familias: parche, metal e madeira.
28
5. Recoñecer os instrumentos escolares de percusión pola súa forma e polo seu timbre. 6. Acompañar cancións co acento e co pulso utilizando instrumentos corporais e de percusión de altura indeterminada. 7. Expresar as sensacións producidas polo manexo de diferentes tipos de materiais, instrumentos e obxectos propias da comunidade. 8. Acompañar exercicios rítmicos con instrumentos corporais. 9. Interpretar sinxelos motivos rítmicos escritos en linguaxe non convencional, con instrumentos de percusión corporal e de altura indeterminada. 10. Asociar as distintas partes das audicións propostas co debuxo correspondente dentro do musicograma que se relaciona con eles. 11. Ser quen de usar os recursos expresivos do propio corpo (voz, xestos corporais, movementos e desprazamentos) para responder a estímulos auditivos que percibe do medio no que está o centro. 12. Discriminar auditivamente sons agradables e desagradables. 13. Discriminar sons do contorno escolar. 14. Desenvolver a capacidade de atención e a dinámica de escoita activa. 15. Desenvolver a capacidade de distinguir os sons pola súa duración, a súa intensidade, a súa altura e o seu timbre. 16. Identificar sons agudos e graves. 17. Discriminar auditivamente os sons da natureza.
29
18. Imitar de forma sincronizada sons de animais domésticos. 19. Discriminar auditivamente os timbres de animais salvaxes. 20. Empregar o propio corpo, os obxectos e os instrumentos dos que dispomos para realizar acompañamentos sinxelos de diversas cancións e melodías. 21. Situar,
orientar
e
mover
o
propio
corpo
polo
espazo
coñecido,
empregando
diferentes
formas
de
desprazamento
(proximidade/afastamento, dereita/esquerda, diante/detrás, arriba/abaixo…). 22. Discriminar liñas melódicas ascendentes e descendentes. 23. Escribir o nome das notas. 24. Completar o nome das notas en orde ascendente e descendente. 25. Recoñecer a composición de cinco liñas e catro espazos do pentagrama. 26. Recoñecer, escribir e interpretar as figuras branca, negra e corchea (cos seus silencios correspondentes) combinándoas entre si. 27. Asociar a dobre corchea coa sílaba rítmica correspondente. 28. Recoñecer o acento e o pulso nun esquema dado. 29. Repetir e escribir convencionalmente ritmos con todas as figuras estudadas. 30. Participación en audicións de manifestacións musicais da nosa comunidade expresando, de forma respectuosa con elas, as sensacións,
30
ideas e emocións que transmiten. 31. Identificar algunhas das manifestacións musicais do noso contorno relacionándoas cos acontecementos que evocan. 32. Ser quen de apreciar a capacidade de coordinación e axuste de percusións nos exercicios de ritmo. 33. Cantar as cancións coa entoación adecuada e interpretar correctamente as coreografías asociadas ás mesmas. 34. Utilizar adecuadamente os recursos expresivos da voz para o canto e para a imitación de sons. 35. Describir, a través da súa exploración auditiva, algunhas calidades (curto/longo, forte/feble, grave/agudo…). 36. Escoitar e interpretar sons de distinta duración. 37. Recoñecer o silencio como a ausencia do son. 38. Ler e interpretar secuencias métrico/rítmicas con sons e silencios. 39. Explorar por medio das audicións os sons producidos por obxectos, instrumentos musicais, etc..., propios do noso patrimonio. 40. Escribir de forma non convencional un ritmo sinxelo. 41. Valorar manifestacións musicais da nosa comunidade e de distintas culturas coa axuda das novas tecnoloxías da información recoñecendo o papel que a expresión vocal, instrumental e corporal ten nelas. 42. Participar na escoita, audición e interpretación de obras musicais sinxelas mostrando actitudes de respecto e colaboración cos demais.
31
43. Desenvolver a percepción auditiva a través da audición de fragmentos musicais. 44. Interpretar cancións infantís, axustando a súa voz á do grupo prestando atención ao carácter, á expresión, á dicción e á dinámica. 45. Realizar acompañamentos sinxelos de diversas cancións e melodías a través do propio corpo, dos obxectos e dos instrumentos do noso contorno. 46. Interesarse por coñecer músicas de distintas características apreciando os elementos creativos e innovadores destas e valorando o patrimonio musical. 47. Identificar, entre varios motivos melódico/rítmicos sinxelos, un motivo escoitado e relacionalo coa súa representación convencional. 48. Entoar e acompañar con xestos, desfile, movementos ou danzas as cancións de cada unidade. 49. Participar en danzas sinxelas da nosa comunidade e doutras culturas. 50. Interpretar unha danza coas cancións de cada unidade con movemento e percusión corporal.
MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE
COMPETENCIA EN COMUNICACIÓN LINGÜÍSTICA -
Aplicar o vocabulario relacionado cos contidos da educación musical para posibilitar o avance do intercambio comunicativo e a expresión de emocións e opinións persoais.
32
-
Escribir e ler os nomes das notas.
-
Aprender un repertorio de cancións (orais e escritas) referidas ao tema da unidade didáctica.
-
Aprender rimas, coplas, trabalinguas e adiviñas.
-
Describir de xeito ordeado e significativo instrumentos musicais propios da nosa cultura e doutras.
-
Describir oralmente os diferentes elementos que observen nunha imaxe.
-
Utilizar a voz e o corpo como instrumentos de expresión e comunicación.
-
Relacionar o ritmo musical e as palabras e frases escritas.
COMPETENCIA MATEMÁTICA -
Traballar a preescritura musical (concepto de liña e espazo).
-
Traballar as figuras musicais e o silencio e a súa duración proporcional.
-
Identificar e reproducir fórmulas e esquemas rítmicos sinxelos.
-
Traballar visual e auditivamente e interpretar a proporción matemática utilizada nos ritmogramas e a súa relación coa lonxitude da melodía.
33
COMPETENCIA DIXITAL
-
Utilizar métodos audiovisuais para ver e escoitar sons, instrumentos propios da comunidade e doutras culturas.
-
Utilizar as tecnoloxías da información e da comunicación para:
-
-
Buscar e visualizar obxectos, fenómenos atmosféricos ou instrumentos que se citan no texto das cancións.
-
Buscar e visualizar obxectos, fenómenos atmosféricos ou instrumentos que participan nas audicións de música culta.
-
A procura e organización de informacións relacionadas coa música (concertos, biografías, crítica, prezos).
-
A creación musical.
-
A procura, selección, organización e interpretación de informacións sinxelas sobre as diferentes linguaxes musicais.
Utilizar con precaución e coidado os materiais, instrumentos e aparellos útiles para a escoita, a interpretación e a creación musical.
COMPETENCIA SOCIAL E CÍVICA -
Desenvolver habilidades de cooperación para conseguir un resultado do grupo satisfactorio.
-
Comprender a realidade da pluralidade social actual coa que convivimos e aprender a respectarnos.
-
Respectar e ter actitude de escoita nas intervencións individuais dos compañeiros.
-
Aceptar nas danzas e coreografías aos compañeiros/as sen discriminar a ninguén.
-
Ser capaz de valorar as obras musicais procedentes doutras comunidades españolas, europeas ou universais.
34
-
Participar nas actividades vocais, instrumentais e coreográficas de grupo con interese e sen inhibicións.
-
Participar na escoita, audición e interpretación de obras musicais sinxelas, mostrando actitudes de respecto e colaboración cos demais.
CONCIENCIA E EXPRESIÓN CULTURAIS -
Percibir e comprender o mundo no que viven cando escoiten sons do seu contorno, gozando do mesmo e valorándoo.
-
Ter curiosidade cara ás fontes sonoras dos instrumentos que manexa na escola e os que soan nas audicións de música culta.
-
Valorar as cancións populares como expresión cultural dos pobos, enriquecendo a súa bagaxe cultural.
-
Ser quen de valorar as obras musicais procedentes doutras comunidades españolas, europeas ou universais.
-
Escoitar e aprender a música culta mediante a participación activa, fomentando o interese pola música dos nosos devanceiros.
-
Participar na escoita, audición e interpretación de obras musicais sinxelas, mostrando actitudes de respecto e colaboración cos demais.
-
Valorar as manifestacións culturais do folclore da nosa comunidade e doutras culturas.
-
Valorar o corpo e a voz nas actividades de canto, movemento, danza e dramatización, desenvolvendo a sensibilidade necesaria para aprecialo.
COMPETENCIA PARA APRENDER A APRENDER -
Coordinar diversos recursos expresivos (canto, mimo, movemento rítmico e danza) nas producións musicais propias e colectivas.
35
-
Traballar a iniciativa individual e a cooperación nas montaxes coreográficas acomodadas ao seu nivel de desenvolvemento.
-
Ter curiosidade e interese individual na aprendizaxe de conceptos musicais e interdisciplinares.
-
Aprender e practicar estratexias lingüísticas para realizar oralmente descricións dos sons que escoitan coa axuda dun apoio visual.
-
Elaborar algunha ficha en grupo ou por parellas para aprender uns doutros na posta en común, respectando as opinións dos compañeiros/as.
SENTIDO DE INICIATIVA E ESPÍRITO EMPRENDEDOR -
Desenvolver a confianza en si mesmos mediante as dramatizacións e as coreografías (en grupo), ademais de fomentar o espírito de superación nas actividades individuais, grazas aos eloxios e ánimos do profesorado.
-
Valorar e coidar a voz, cantando sen forzar as cordas vocais, de forma natural e desinhibida.
-
Elaborar fichas individualmente para desenvolver hábitos de esforzo, traballo individual, iniciativa persoal, curiosidade e creatividade na aprendizaxe.
-
Representar escenas e personaxes con diferentes recursos: mímica, ritmo e canto.
36
PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN
A avaliación debe abranguer tanto a actividade de ensinanza coma a de aprendizaxe e debe constituír un proceso continuo, sistemático, flexible e integrador. Este proceso ten como obxectivos: -
Coñecer a situación de partida dos compoñentes que inciden no proceso no momento en que se propón a avaliación.
-
Facilitar a formulación dun modelo de actuación adecuado ao contexto, en función dos datos anteriores.
-
Seguir a evolución do desenvolvemento e aprendizaxe dos alumnos.
-
Tomar as decisións necesarias para adecuar o deseño e desenvolvemento da nosa acción educadora ás necesidades e logros detectados nos alumnos nos seus procesos de aprendizaxe. Se aavaliaciónconstitúe un proceso flexible os procedementosterán que ser de diversa índole, entre outros, contemplaremos:
-
A observación de comportamentos e actitudes.
-
Seguimento do traballo individual no libro de cada alumno/a.
- Probas configuradas como síntese dos contidos máis significativos traballados no proceso de ensinanza aprendizaxe Na folla de rexitro de cada trimestre aparecen as seguintes consignas: MB : significa que realiza de xeito satisfactorio todas as actividades propostas. B : significa que realiza de xeito safistactorio máis dun 80% das actividades propostas.
37
Rg : significa que realiza de xeito satisfactorio entre un 50% e un 80% das actividades propostas.
M : significa que realiza de xeito satisfactorio menos do 50% das actividades propostas
CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN
Nas avaliacións trimestrais otórgaselle ao alumnado unha nota que recolle a avaliación dos seguintes aspectos nas porcentaxes que quedan indicadas: * Actitude positiva ante a materia, achegando cada día o material e prestando atención ó traballo de aula. (40%) * Traballo individual dos contidos do currículo da área. (30%) * Respecto polos dereitos dos demais, valorando as súas achegas e producións artísticas. (10%) * Acabado dos traballos, presentándoos de xeito claro e limpo e valorando unha execución coidadosa. (20%) En cumprimeto do Decreto 105/2014, do 4 de setembro de 2014, polo que se establece o currículo da Educación Primaria na Comunidade Autónoma de Galicia, os resultados da avaliación do alumnado expresaranse nos seguintes criterios de cualificación, aos que se lles achegará unha cualificación numérica: -
Sobresaliente (9 ou 10)
-
Suficiente (5)
-
Notable (7 ou 8)
-
Insuficiente (1,2,3,ou 4)
-
Ben (6)
38
39
3ยบ CURSO DE PRIMARIA
3º CURSO DE PRIMARIA ÁREA Obxectivos
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos
Criterios de avaliación
CURSO Estándares de aprendizaxe
TERCEIRO Competencias clave
Temporalización
BLOQUE 1. ESCOITA j d o
B1.1. Audición activa dunha selección B1.1. Utilizar a escoita musical para de pezas instrumentais e vocais de indagar nas posibilidades do son e diferentes estilos e culturas, adaptadas coñecer exemplos de obras variadas á idade do alumnado. da nosa e doutras culturas.
EMB1.1.1. Expresa as súas apreciacións persoais sobre o feito artístico musical.
B1.2. Asistencia a algunha representación musical.
EMB1.1.2. Manifesta as sensacións, CCL as impresións e os sentimentos que CCEC lle provoca a audición dunha peza musical.
B1.3. Interese polo repertorio tradicional de Galicia e das zonas de procedencia dos compañeiros e das compañeiras.
CCEC
EMB1.1.3. Coñece, entende e cumpre as normas de comportamento en audicións e representacións musicais.
CSC
B1.5. Actitude atenta e silenciosa, e respecto polas normas de comportamento durante a audición de música e na asistencia a representacións.
EMB1.1.4. Identifica manifestacións artísticas propias de Galicia.
CAA
B1.6. Recoñecemento de calidades B1.2. Identificar e describir as dos sons: intensidade, duración, altura características de elementos musicais e timbre. e calidades dos sons do contexto.
EMB1.2.1. Describe e dá información salientable sobre elementos da linguaxe musical presentes nas manifestacións musicais e nos sons do contexto.
CCEC
B1.4. Audición de obras musicais de distintas características e procedencias.
j
CCL
B1.7. Acento e pulso.
Ó longo de todo o curso.
CCEC
1º Trimestre
CMCCT
40
ÁREA Obxectivos j
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos B1.8. Elementos musicais. Tempo e matices: forte, piano e mezzoforte. B1.9. Identificación dos rexistros de voces graves e agudas, así coma das posibles agrupacións vocais e instrumentais (solista, dúo, trío e coro).
TERCEIRO
Criterios de avaliación
Estándares de aprendizaxe
B1.3. Analizar a organización de obras musicais sinxelas e describir os elementos que as compoñen.
EMB1.3.1. Distingue tipos de voces e instrumentos, e agrupacións instrumentais ou vocais.
CCEC
EMB1.3.2. Identifica e describe variacións e contrastes de velocidade e intensidade tras a escoita de obras musicais.
CCEC
EMB1.4.1. Establece unha relación entre o que escoita e represéntao nun musicograma ou nunha partitura sinxela.
CCEC
EMB1.4.2. Identifica as partes dunha peza musical sinxela e presenta graficamente a súa estrutura.
CCEC
B1.10. Compases binarios e ternarios. j
CURSO
B1.11. Recoñecemento e identificación B1.4. Utilizar recursos gráficos durante das partes dunha peza musical. a audición dunha peza musical. Formas musicais binarias e ternarias.
Competencias clave
Temporalización 1º e 2º Trimestres
CAA
CAA
2º e 3º Trimestres
CAA
CAA
EMB1.4.3. Representa CCEC graficamente, con linguaxe CAA convencional ou non, os trazos CCL característicos da música escoitada. BLOQUE 2. INTERPRETACIÓN MUSICAL j b
B2.1. Lectura e interpretación de pezas instrumentais e cancións sinxelas de maneira colectiva, con ou
B2.1. Interpretar un repertorio básico de cancións e pezas instrumentais, en solitario ou en grupo, mediante a voz
EMB2.1.1. Utiliza de xeito correcto a CCEC linguaxe musical traballada para a CAA interpretación de obras.
2º Trimestre
41
ÁREA Obxectivos
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos sen acompañamento, con distintos tipos de grafías.
Criterios de avaliación ou instrumentos, utilizando a linguaxe musical.
B2.2. Frauta doce: dixitación da escala de dó sen alteracións. B2.3. Iniciación aos instrumentos de placas Orff en acompañamentos de pezas sinxelas.
CURSO Estándares de aprendizaxe EMB2.1.2. Traduce á linguaxe musical convencional melodías e ritmos sinxelos.
TERCEIRO Competencias clave
Temporalización
CCEC CAA CMCCT
EMB2.1.3. Interpreta pezas vocais e CCEC instrumentais sinxelas con distintos CSC agrupamentos con e sen acompañamento.
B2.4. Rexistro da música creada na aula mediante gravacións para a súa escoita posterior e a súa valoración.
EMB2.1.4. Toma conciencia dos erros cometidos e amosa interese por mellorar.
B2.5. Dobre barra e DC. B2.6. Ditados rítmicos con grafías de negra, branca, redonda e corchea, e os seus silencios.
CAA
B2.7. Ditados melódicos sinxelos. j b
B2.8. Improvisación de esquemas rítmicos e melódicos sobre bases musicais dadas. B2.9. Creación guiada de pezas musicais sinxelas a partir de elementos dados.
j d
B2.10. Recreación musical e sonorización dun texto oral ou escrito.
B2.2. Explorar estruturas musicais e seleccionar e combinar ideas musicais dentro de estruturas sinxelas entre varias dadas, co obxectivo de crear un produto musical propio individual ou grupal.
B2.3. Explorar e utilizar as posibilidades sonoras e expresivas de
EMB2.2.1. Crea unha peza musical CAA sinxela a partir da selección, a CCEC combinación e a organización dunha CSIEE serie de elementos dados previamente, coñecidos e/ou manexados. EMB2.2.2. Amosa respecto e responsabilidade no traballo individual e colectivo.
CSC
EMB2.3.1. Emprega instrumentos materiais e dispositivos electrónicos
CAA
3º Trimestre
3º Trimestre
CD
42
ÁREA Obxectivos
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos B2.11. Sonorización de imaxes ou representacións dramáticas usando materiais, instrumentos e dispositivos electrónicos.
CURSO
Criterios de avaliación diversos materiais, instrumentos e dispositivos electrónicos.
B2.12. Construción dun instrumento.
Estándares de aprendizaxe
TERCEIRO Competencias clave
para crear pezas musicais sinxelas e para a sonorización de imaxes e representacións dramáticas.
CCEC
EMB2.3.2. Constrúe algún instrumento orixinal ou similar a un existente.
CCEC
Temporalización
CAA
BLOQUE 3. MÚSICA, MOVEMENTO E DANZA j
B3.1. Recoñecemento do corpo como instrumento rítmico e de expresión corporal.
B3.1. Adquirir capacidades expresivas e creativas que ofrecen a expresión corporal e a danza.
B3.2. Creación de pequenas coreografías para obras musicais breves e de estrutura sinxela.
j d o
B3.3. Reprodución de xogos motores e secuencias de movementos fixados ou inventados, procurando unha progresiva coordinación individual e colectiva. B3.4. Iniciación á interpretación de danzas tradicionais galegas e doutras culturas.
B3.2. Interpretar un repertorio básico de danzas propias da cultura galega e doutras culturas.
EMB3.1.1. Identifica e utiliza o corpo CCEC como instrumento para a expresión CAA de sentimentos e emocións, e como forma de interacción social. EMB3.1.2. Inventa e reproduce pequenas coreografías que corresponden coa forma interna dunha obra musical de forma sinxela binaria, ternaria e rondó.
CCEC
EMB3.2.1. Controla a postura e a coordinación coa música cando interpreta danzas.
CCEC
EMB3.2.2. Identifica, reproduce e goza interpretando danzas tradicionais galegas e doutras culturas.
CCEC
Ó longo de todo o curso.
CAA CMCCT
CSC
Ó longo de todo o curso.
CSC
43
CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE
1.
Cantar as cancións coa entoación adecuada e realizar as coreografías asociadas a estas.
2.
Ser capaz de apreciar a capacidade de coordinación e axustes nos xestos, movementos, e percusións corporais.
3.
Participación na execución das cancións da nosa Comunidade, populares, doutras culturas ou de autor.
4.
Clasificar e agrupar os instrumentos escolares de percusión de altura indeterminada por familias: parche, metal e madeira, expresando de forma respectuosa con elas, as sensacións, ideas e emocións que transmiten.
5.
Utilizar adecuadamente os instrumentos de altura indeterminada no acompañamento de cancións, recitais e bailes.
6.
Recoñecer a clave de sol e o concepto do pentagrama como medio imprescindible na escritura musical.
7.
Recoñecer graficamente e entoar correctamente os sons da escala diatónica de do.
8.
Desenvolver a capacidade de distinguir os sons pola súa duración, a súa intensidade, a sua altura e o seu timbre.
9.
Recoñecer, escribir e interpretar ritmos coas figuras xa traballadas (
) e os seus silencios combinándoas entre si.
10. Recoñecer entre varios motivos rítmicos ou melódico–rítmicos sinxelos un motivo escoitado e relacionado coa súa representación convencional. 11. Interpretar sinxelos motivos rítmicos e rítmico–melódicos escritos en linguaxe convencional e non convencional. 12. Realizar pequenas improvisacións baseadas en pregunta–resposta e interese na utilización de diferentes grafías. 13. Discriminar auditivamente sons agradables e desagradables. 14. Ler, escribir e interpretar ditados rítmicos ou melódicos para mellorar na práctica da escritura musical convencional. 15. Interpretar cancións individuais axustando a súa voz á do grupo, prestando atención ao carácter, a expresión, a dicción e a dinámica. 16. Ser capaz de realizar pequenas improvisacións de ritmos, ou pequenos fragmentos melódicos con texto ou sen el no desenvolvemento de
44
actividades lúdicas. 17. Valorar creacións musicais propias ou coreografías sinxelas; empregando as distintas posibilidades expresivas do propio corpo en coordinación cos demais. 18. Recoñecer os instrumentos escolares pola súa forma e polo seu timbre. 19. Desenvolver a percepción auditiva a través da audición de fragmentos musicais. 20. Interesarse por coñecer pezas ou fragmentos de música clásica apreciando a sensibilidade desta. 21. Empregar o propio corpo, os obxectos e os instrumentos dos que dispoñemos para realizar acompañamentos sinxelos de diversas cancións e melodías. 22. Describir a través da exploración auditiva os tipos de música empregados no cine, na radio e na televisión. 23. Utilizar as situacións de silencio para gozar das manifestacións musicais da nosa Comunidade. 24. Recoñecer os instrumentos clásicos que participan no desenvolvemento dun conto musical. 25. Ler partituras sinxelas coa frauta nas que aparezan as notas si –la – sol. 26. Realizar adecuadamente acompañamentos de percusión corporal, pequena percusión e lámina para as cancións de frauta. 27. Recoñecer algúns dos temas que forman parte das bandas sonoras de películas de animación. 28. Recoñecer instrumentos que se utilizan nos diversos estilos musicais: folk, popular, pop–rock, clásico. 29. Elaborar producións musicais propias de xeito desinhibido e pracenteiro mostrando confianza en si mesmo. 30. Ser capaz de interesarse por incorporar ás producións musicais en grupo o percibido na exploración sensorial de materiais, obxectos e instrumentos na observación efectuada de imaxes de medios diferentes. 31. Interese no manexo da ofimática para a innovación no traballo diario. 32. Recoñecer intérpretes, grupos, grandes compositores do patrimonio cultural e musical.
45
33. Valorar o coñecemento da linguaxe musical, cancións, bailes e ritmos no desenvolvemento dun xogo grupal. 34. Diferenciar as voces humanas solistas mediante a audición de fragmentos musicais diversos. 35. Diferenciar as agrupacións de voz (dúo, trío, coro...) na audición de fragmentos musicais do estilo clásico. 36. Valorar o traballo individual e grupal nas representacións musicais. 37. Gozar das manifestacións musicais propostas dentro e fóra do centro. 38. Participar en danzas sinxelas da nosa Comunidade e doutras culturas. 39. Recoñecer diversos matices nas audicións de sons e fragmentos musicais. 40. Valorar a participación individual e grupal nos bailes, cancións e xogos. 41. Valorar manifestacións musicais de distintas culturas coa axuda das novas tecnoloxías da información recoñecendo o papel que a expresión vocal, instrumental e corporal ten nelas. 42. Expresar a través do noso corpo posibilidades de movemento nos bailes libres e na danza escolar. 43. Participar nas coreografías procurando conseguir harmonía e precisión no movemento.
MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE
COMPETENCIA EN COMUNICACIÓN LINGÜISTICA -
Aplicar o vocabulario relacionado cos contidos da educación musical para posibilitar o avance do intercambio comunicativo e a expresión de emocións e opinións persoais.
-
Escribir e ler os nomes das notas.
-
Aprender un repertorio de cancións (orais e escritas) referidas ao tema da unidade didáctica.
46
-
Aprender rimas, coplas, trabalinguas e adiviñas.
-
Utilizar a voz e o corpo como instrumentos de expresión e comunicación.
-
Expor de forma ordenada valoracións relacionadas cos intereses musicais dos nosos compañeiros/as.
COMPETENCIA MATEMÁTICA -
Traballar a escritura musical.
-
Traballar as figuras musicais e o silencio e a súa duración proporcional.
-
Iniciar o ensino dos compases como unidade de medida na música escrita.
-
Presentar, completar e construír os compases binarios, ternarios e cuaternarios coa negra como unidade de pulso.
-
Identificar e reproducir fórmulas e esquemas rítmicos sinxelos.
COMPETENCIA DIXITAL
-
Utilizar métodos audiovisuais para ver e escoitar sons, instrumentos propios da comunidade e doutras culturas. o Buscar e visualizar obxectos, fenómenos atmosféricos ou instrumentos que se citan no texto das cancións. o Buscar e visualizar obxectos, fenómenos atmosféricos ou instrumentos que participan nas audicións de música culta. o A procura e organización de informacións relacionadas coa música (concertos, biografías, crítica, prezos). o A creación musical. o A procura, selección, organización e interpretación de informacións sinxelas sobre as diferentes linguaxes musicais.
-
Utilizar con precaución e coidado os materiais, instrumentos e aparellos útiles para a escoita, a interpretación e a creación musical.
47
COMPETENCIA SOCIAL E CÍVICA -
Comprender a realidade da pluralidade social actual coa que convivimos e aprender a respectarnos.
-
Respectar e ter actitude de escoita nas intervencións individuais dos compañeiros.
-
Aceptar nas danzas e coreografías os compañeiros/as sen discriminar a ninguén.
-
Ser capaz de valorar as obras musicais procedentes doutras comunidades españolas, europeas ou universais.
-
Participar nas actividades vocais, instrumentais e coreográficas de grupo con interese e sen inhibicións.
-
Participar na escoita, audición e interpretación de obras musicais sinxelas, mostrando actitudes de respecto e colaboración cos demais.
-
Gozar coa audición e contemplación de manifestacións artístico–musicais da nosa Comunidade valorándoas como elementos significativos do patrimonio cultural propio.
CONCIENCIA E EXPRESIÓN CULTURAIS -
Percibir e comprender o mundo no que viven cando escoiten sons do seu contorno, gozando del e valorándoo.
-
Ter curiosidade cara ás fontes sonoras dos instrumentos que manexa na escola e os que soan nas audicións de música culta, pop–rock, folk, tradicional.
-
Valorar as cancións populares como expresión cultural dos pobos, enriquecendo a súa bagaxe cultural.
-
Ser capaz de valorar as obras musicais procedentes doutras comunidades españolas, europeas ou universais.
-
Participar na escoita, audición e interpretación de obras musicais sinxelas, mostrando actitudes de respecto e colaboración cos demais.
-
Escoitar e aprender música de diferentes estilos: culta, tradicional, pop–rock, folk, mediante a participación activa.
48
COMPETENCIA PARA APRENDER A APRENDER -
Coordinar diversos recursos expresivos (canto, mimo, movemento rítmico e danza) nas producións musicais propias e colectivas.
-
Aprender a ter capacidade autocrítica, reflexionando sobre o esforzo e logros conseguidos.
-
Ser capaces de elaborar preguntas coherentes sobre os elementos que caracterizan a linguaxe musical e manexar a diversidade de respostas.
-
Traballar a iniciativa individual e a cooperación nas montaxes coreográficas acomodadas ao seu nivel de desenvolvemento.
-
Ter curiosidade e interese individual na aprendizaxe de conceptos musicais e interdisciplinares.
SENTIDO DE INICIATIVA E ESPÍRITO EMPRENDEDOR -
Ampliar as posibilidades de comunicación cos demais e de expresión persoal mediante a utilización de recursos musicais.
-
Desenvolver a confianza en si mesmos mediante as dramatizacións e as coreografías (en grupo), ademais de fomentar o espírito de superación nas actividades individuais, grazas aos eloxios e ánimos do profesorado.
-
Valorar e coidar a voz, cantando sen forzar as cordas vocais, de forma natural e desinhibida.
-
Elaborar fichas individualmente para desenvolver hábitos de esforzo, traballo individual, iniciativa persoal, curiosidade e creatividade na aprendizaxe.
49
PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN
A avaliación debe abranguer tanto a actividade de ensinanza coma a de aprendizaxe e debe constituír un proceso continuo, sistemático, flexible e integrador. Este proceso ten como obxectivos: -
Coñecer a situación de partida dos compoñentes que inciden no proceso no momento en que se propón a avaliación.
-
Facilitar a formulación dun modelo de actuación adecuado ao contexto, en función dos datos anteriores.
-
Seguir a evolución do desenvolvemento e aprendizaxe dos alumnos.
-
Tomar as decisións necesarias para adecuar o deseño e desenvolvemento da nosa acción educadora ás necesidades e logros detectados nos alumnos nos seus procesos de aprendizaxe. Se aavaliaciónconstitúe un proceso flexible os procedementosterán que ser de diversa índole, entre outros, contemplaremos:
-
A observación de comportamentos e actitudes.
-
Seguimento do traballo individual nas fichas de cada alumno/a.
- Probas configuradas como síntese dos contidos máis significativos traballados no proceso de ensinanza aprendizaxe Na folla de rexitro de cada trimestre aparecen as seguintes consignas: MB : significa que realiza de xeito satisfactorio todas as actividades propostas. B : significa que realiza de xeito safistactorio máis dun 80% das actividades propostas.
50
Rg : significa que realiza de xeito satisfactorio entre un 50% e un 80% das actividades propostas.
M : significa que realiza de xeito satisfactorio menos do 50% das actividades propostas
CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN
Nas avaliacións trimestrais otórgaselle ao alumnado unha nota que recolle a avaliación dos seguintes aspectos nas porcentaxes que quedan indicadas: * Actitude positiva ante a materia, achegando cada día o material e prestando atención ó traballo de aula. (40%) * Traballo individual dos contidos do currículo da área. (30%) * Respecto polos dereitos dos demais, valorando as súas achegas e produccións artísticas. (10%) * Acabado dos traballos, presentándoos de xeito claro e limpo e valorando unha execución coidadosa. (20%) En cumprimeto do Decreto 105/2014, do 4 de setembro de 2014, polo que se establece o currículo da Educación Primaria na Comunidade Autónoma de Galicia, os resultados da avaliación do alumnado expresaranse nos seguintes criterios de cualificación, aos que se lles achegará unha cualificación numérica: -
Sobresaliente (9 ou 10)
-
Suficiente (5)
-
Notable (7 ou 8)
-
Insuficiente (1,2,3,ou 4)
-
Ben (6)
51
52
4ยบ CURSO DE PRIMARIA
4º CURSO DE PRIMARIA ÁREA Obxectivos
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos
CURSO
Criterios de avaliación
Estándares de aprendizaxe
CUARTO Competencias clave
Temporalización
BLOQUE 1. ESCOITA j d o
B1.1. Audición activa dunha selección B1.1. Utilizar a escoita musical para de pezas instrumentais e vocais de indagar nas posibilidades do son e distintos estilos e culturas adaptadas á coñecer exemplos de obras variadas idade do alumnado. da nosa cultura e doutras culturas.
EMB1.1.1. Expresa as súas apreciacións persoais sobre o feito artístico musical.
B1.2. Asistencia a representacións musicais e comentario posterior.
EMB1.1.2. Manifesta as sensacións, CCL as impresións e os sentimentos que CCEC lle provoca a audición dunha peza musical.
B1.3. Interese polo repertorio tradicional de Galicia e das zonas de procedencia dos compañeiros e das compañeiras.
CSC
B1.5. Actitude atenta e silenciosa, e respecto polas normas de comportamento durante a audición de música e na asistencia a representacións.
EMB1.1.4. Identifica e valora as manifestacións artísticas propias de Galicia.
CCEC
B1.6. Recoñecemento de calidades B1.2. Identificar e describir as dos sons: intensidade, duración, altura características de elementos musicais e timbre. e calidades dos sons do contexto.
EMB1.2.1. Describe e dá información salientable sobre elementos da linguaxe musical presentes nas manifestacións musicais e nos sons do contexto.
CCL
B1.7. Acento e pulso.
Todo o curso.
CCEC
EMB1.1.3. Coñece, entende e respecta as normas de comportamento en audicións e representacións musicais.
B1.4. Audición e análise de obras musicais de distintas características e procedencias.
j
CCL
CAA
1º e 2º Trimestres.
CCEC
53
ÁREA Obxectivos j
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos
Criterios de avaliación
B1.8. Elementos musicais: indicacións de tempo e matices (fortísimo, forte, piano e mezzoforte; dinámica e reguladores).
B1.3. Analizar a organización de obras musicais sinxelas e describir os elementos que as compoñen.
B1.9. Identificación dos rexistros de voces graves e agudas, así como as posibles agrupacións vocais e instrumentais (dúo, trío, cuarteto, orquestra e banda). B1.10. Compases de 2/4, 3/4 e 4/4.
j d o
B1.11. Instrumentos: clasificación tradicional (vento, vento-madeira, vento-metal, corda percutida, friccionada e punteada, e percusión determinada e indeterminada). B1.12. Instrumentos da orquestra: achegamento á súa colocación.
i
Estándares de aprendizaxe
B1.14. Recoñecemento e identificación B1.5. Utilizar recursos gráficos durante das partes dunha peza musical. a audición dunha peza musical, así Formas musicais binarias, ternarias e como rexistros e aplicacións rondó. informáticas para a análise e a
CUARTO Competencias clave
Temporalización
EMB1.3.1. Distingue e clasifica tipos CAA de voces e instrumentos, e CCEC agrupacións instrumentais ou vocais. EMB1.3.2. Identifica e describe variacións e contrastes de velocidade e intensidade tras a escoita de obras musicais.
CCL
EMB1.3.3. Identifica, clasifica e completa os compases traballados.
CCEC
B1.4. Coñecer e identificar as principais EMB1.4.1. Identifica de xeito visual familias dos instrumentos, amosando e auditivo os instrumentos. interese por coñecer instrumentos doutras culturas. EMB1.4.2. Clasifica os instrumentos por familias: vento, corda e percusión.
B1.13. Instrumentos da cultura galega e doutras culturas.
j
CURSO
CCEC
CMCCT CAA
Todo o curso.
CCEC CAA CCEC
EMB1.4.3. Procura información, organízaa e preséntaa sobre a música e os instrumentos doutras culturas.
CCEC
EMB1.5.1. Establece unha relación entre o que escoita e represéntao nun musicograma ou nunha partitura sinxela.
CAA
CAA CSIEE CD 2º e 3º Trimestres.
CCEC
54
ÁREA Obxectivos
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos B1.15. Uso de aplicacións informáticas educativas sinxelas para a análise e a produción musical.
CURSO
Criterios de avaliación produción musical.
Estándares de aprendizaxe EMB1.5.2. Identifica as partes dunha peza musical sinxela e representa graficamente a súa estrutura.
CUARTO Competencias clave
Temporalización
CAA CCEC
EMB1.5.3. Representa CAA graficamente, con linguaxe musical CCEC convencional ou non, os trazos característicos da música escoitada. EMB1.5.4. Utiliza aplicacións informáticas para representar ou realizar tarefas de análise e produción musical.
CCEC CD
BLOQUE 2. INTERPRETACIÓN MUSICAL j b
B2.1. Reprodución de pezas instrumentais e cancións sinxelas ao unísono, de maneira colectiva, con ou sen acompañamento. Frauta doce: dixitación da escala de do sen alteracións. B2.2. Uso dos instrumentos de placas Orff en acompañamentos de pezas sinxelas. B2.3. Rexistro gravado da interpretación feita e posterior análise
B2.1. Interpretar un repertorio básico de cancións e pezas instrumentais, en solitario ou en grupo, mediante a voz ou instrumentos, utilizando a linguaxe musical, así como valorar o traballo feito, avaliar o resultado e propor accións de mellora.
EMB2.1.1. Coñece e utiliza a linguaxe musical para a interpretación de obras.
CCEC
EMB2.1.2. Traduce á linguaxe musical convencional melodías e ritmos sinxelos.
CCEC
2º Trimestre.
CAA
CAA
EMB2.1.3. Interpreta pezas vocais e CCEC instrumentais sinxelas con distintos CAA agrupamentos, con e sen CSC acompañamento.
55
ÁREA
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL)
Obxectivos
Contidos
Criterios de avaliación
e comentario.
CURSO Estándares de aprendizaxe
CUARTO Competencias clave
Temporalización
EMB2.1.4. Analiza a interpretación e CAA valora o resultado, amosando CSC interese por mellorar.
B2.4. Coordinación e sincronización individual e colectiva na interpretación: simultaneidade, sucesión e alternancia. B2.5. Ditados rítmicos con figuras de negra, branca, redonda e corchea e os seus silencios en compases binarios e ternarios. B2.6. Ditados melódico-rítmicos sinxelos. j b
B2.7. Improvisación de esquemas rítmicos e melódicos sobre bases musicais dadas. B2.8. Creación de pequenas melodías e acompañamentos sinxelos de melodías dadas.
B2.2. Explorar estruturas musicais e seleccionar e combinar ideas musicais dentro de estruturas sinxelas entre varias dadas, co obxectivo de crear un produto musical propio, individual ou grupal.
EMB2.2.1. Crea unha peza musical CAA sinxela a partir da selección, a CCEC combinación e a organización dunha serie de elementos dados previamente, coñecidos e manexados. EMB2.2.2. Amosa respecto e responsabilidade no traballo individual e colectivo.
j d
B2.9. Recreación musical e sonorización dun texto oral ou escrito.
B2.3. Explorar e utilizar as posibilidades sonoras e expresivas de diferentes materiais, instrumentos e B2.10. Sonorización de imaxes, vídeos dispositivos electrónicos. ou representacións dramáticas usando distintos materiais instrumentos e
3º Trimestre.
CSC
EMB2.3.1. Emprega instrumentos CD materiais, dispositivos electrónicos e CAA recursos informáticos para crear CSIEE pezas musicais sinxelas para a sonorización de imaxes e representacións dramáticas.
3º Trimestre
56
ÁREA Obxectivos
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos
CURSO
Criterios de avaliación
dispositivos electrónicos.
Estándares de aprendizaxe EMB2.3.2. Constrúe algún instrumento orixinal ou similar a un existente.
B2.11. Invención e construción dun instrumento.
CUARTO Competencias clave
Temporalización
CCEC CAA CSIEE
BLOQUE 3. MÚSICA, MOVEMENTO E DANZA j
B3.1. Recoñecemento do corpo como instrumento rítmico e de expresión corporal.
B3.1. Adquirir capacidades expresivas e creativas que ofrecen a expresión corporal e a danza.
B3.2. Creación de pequenas coreografías para obras musicais breves e de estrutura sinxela.
j b o
B3.3. Reprodución de xogos motores e B3.2. Interpretar un repertorio básico secuencias de movementos fixados ou de danzas propias da cultura galega e inventados, procurando unha doutras culturas. progresiva coordinación individual e colectiva. B3.4. Interpretación de danzas tradicionais galegas e doutras culturas.
EMB3.1.1. Identifica e utiliza o corpo CCEC como instrumento para a expresión de sentimentos e emocións e como forma de interacción social. EMB3.1.2. Inventa e reproduce pequenas coreografías que corresponden coa forma interna dunha obra musical de forma sinxela binaria, ternaria e rondó.
CCEC
EMB3.2.1. Controla a postura e a coordinación coa música cando interpreta danzas.
CCEC
EMB3.2.2. Recoñece danzas de diferentes lugares e culturas, e valora a súa achega ao patrimonio artístico e cultural.
CAA
EMB3.2.3. Reproduce e goza interpretando danzas tradicionais galegas e doutras culturas.
CCEC
Todo o curso.
CAA CMCCT
CAA
CCL CCEC
CSC
57
CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE
1. Cantar as cancións coa entoación adecuada e realizar as coreografías asociadas a estas. 2.
Ser capaz de apreciar a capacidade de coordinación e axustes nos xestos, movementos, e percusións corporais.
3.
Participación na execución das cancións da nosa Comunidade, populares, doutras culturas ou de autor.
4.
Clasificar e agrupar os instrumentos escolares de percusión de altura indeterminada por familias: parche, metal e madeira, expresando de forma respectuosa con elas, as sensacións, ideas e emocións que transmiten.
5.
Utilizar adecuadamente os instrumentos de altura indeterminada no acompañamento de cancións, recitais e bailes.
6.
Recoñecer a clave de sol e o concepto do pentagrama como medio imprescindible na escritura musical.
7.
Recoñecer graficamente e entoar correctamente os sons da escala diatónica de do.
8.
Desenvolver a capacidade de distinguir os sons pola súa duración, a súa intensidade, a sua altura e o seu timbre.
9.
Recoñecer, escribir e interpretar ritmos coas figuras xa traballadas (
) e os seus silencios combinándoas entre si.
10. Recoñecer entre varios motivos rítmicos ou melódico–rítmicos sinxelos un motivo escoitado e relacionado coa súa representación convencional. 11. Interpretar sinxelos motivos rítmicos e rítmico–melódicos escritos en linguaxe convencional e non convencional. 12. Realizar pequenas improvisacións baseadas en pregunta–resposta e interese na utilización de diferentes grafías. 13. Discriminar auditivamente sons agradables e desagradables. 14. Ler, escribir e interpretar ditados rítmicos ou melódicos para mellorar na práctica da escritura musical convencional. 15. Interpretar cancións individuais axustando a súa voz á do grupo, prestando atención ao carácter, a expresión, a dicción e a dinámica. 16. Ser capaz de realizar pequenas improvisacións de ritmos, ou pequenos fragmentos melódicos con texto ou sen el no desenvolvemento de
58
actividades lúdicas. 17. Valorar creacións musicais propias ou coreografías sinxelas; empregando as distintas posibilidades expresivas do propio corpo en coordinación cos demais. 18. Recoñecer os instrumentos escolares pola súa forma e polo seu timbre. 19. Desenvolver a percepción auditiva a través da audición de fragmentos musicais. 20. Interesarse por coñecer pezas ou fragmentos de música clásica apreciando a sensibilidade desta. 21. Empregar o propio corpo, os obxectos e os instrumentos dos que dispoñemos para realizar acompañamentos sinxelos de diversas cancións e melodías. 22. Describir a través da exploración auditiva os tipos de música empregados no cine, na radio e na televisión. 23. Utilizar as situacións de silencio para gozar das manifestacións musicais da nosa Comunidade. 24. Recoñecer os instrumentos clásicos que participan no desenvolvemento dun conto musical. 25. Ler partituras sinxelas coa frauta nas que aparezan as notas si –la – sol. 26. Realizar adecuadamente acompañamentos de percusión corporal, pequena percusión e lámina para as cancións de frauta. 27. Recoñecer algúns dos temas que forman parte das bandas sonoras de películas de animación. 28. Recoñecer instrumentos que se utilizan nos diversos estilos musicais: folk, popular, pop–rock, clásico. 29. Elaborar producións musicais propias de xeito desinhibido e pracenteiro mostrando confianza en si mesmo. 30. Ser capaz de interesarse por incorporar ás producións musicais en grupo o percibido na exploración sensorial de materiais, obxectos e instrumentos na observación efectuada de imaxes de medios diferentes. 31. Interese no manexo da ofimática para a innovación no traballo diario. 32. Recoñecer intérpretes, grupos, grandes compositores do patrimonio cultural e musical.
59
33. Valorar o coñecemento da linguaxe musical, cancións, bailes e ritmos no desenvolvemento dun xogo grupal. 34. Diferenciar as voces humanas solistas mediante a audición de fragmentos musicais diversos. 35. Diferenciar as agrupacións de voz (dúo, trío, coro...) na audición de fragmentos musicais do estilo clásico. 36. Valorar o traballo individual e grupal nas representacións musicais. 37. Gozar das manifestacións musicais propostas dentro e fóra do centro. 38. Participar en danzas sinxelas da nosa Comunidade e doutras culturas. 39. Recoñecer diversos matices nas audicións de sons e fragmentos musicais. 40. Valorar a participación individual e grupal nos bailes, cancións e xogos. 41. Valorar manifestacións musicais de distintas culturas coa axuda das novas tecnoloxías da información recoñecendo o papel que a expresión vocal, instrumental e corporal ten nelas. 42. Expresar a través do noso corpo posibilidades de movemento nos bailes libres e na danza escolar. 43. Participar nas coreografías procurando conseguir harmonía e precisión no movemento.
MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE
COMPETENCIA EN COMUNICACIÓN LINGÜÍSTICA -
Aplicar o vocabulario relacionado cos contidos da educación musical para posibilitar o avance do intercambio comunicativo e a expresión de emocións e opinións persoais.
-
Escribir e ler os nomes das notas.
-
Aprender un repertorio de cancións (orais e escritas) referidas ao tema da unidade didáctica.
60
-
Aprender rimas, coplas, trabalinguas e adiviñas.
-
Utilizar a voz e o corpo como instrumentos de expresión e comunicación.
-
Expor de forma ordenada valoracións relacionadas cos intereses musicais dos nosos compañeiros/as.
COMPETENCIA MATEMÁTICA -
Traballar a escritura musical.
-
Traballar as figuras musicais e o silencio e a súa duración proporcional.
-
Iniciar o ensino dos compases como unidade de medida na música escrita.
-
Presentar, completar e construír os compases binarios, ternarios e cuaternarios coa negra como unidade de pulso.
-
Identificar e reproducir fórmulas e esquemas rítmicos sinxelos.
COMPETENCIA DIXITAL
-
Utilizar métodos audiovisuais para ver e escoitar sons, instrumentos propios da comunidade e doutras culturas. o Buscar e visualizar obxectos, fenómenos atmosféricos ou instrumentos que se citan no texto das cancións. o Buscar e visualizar obxectos, fenómenos atmosféricos ou instrumentos que participan nas audicións de música culta. o A procura e organización de informacións relacionadas coa música (concertos, biografías, crítica, prezos). o A creación musical. o A procura, selección, organización e interpretación de informacións sinxelas sobre as diferentes linguaxes musicais.
-
Utilizar con precaución e coidado os materiais, instrumentos e aparellos útiles para a escoita, a interpretación e a creación musical.
61
COMPETENCIA SOCIAL E CÍVICA -
Comprender a realidade da pluralidade social actual coa que convivimos e aprender a respectarnos.
-
Respectar e ter actitude de escoita nas intervencións individuais dos compañeiros.
-
Aceptar nas danzas e coreografías os compañeiros/as sen discriminar a ninguén.
-
Ser capaz de valorar as obras musicais procedentes doutras comunidades españolas, europeas ou universais.
-
Participar nas actividades vocais, instrumentais e coreográficas de grupo con interese e sen inhibicións.
-
Participar na escoita, audición e interpretación de obras musicais sinxelas, mostrando actitudes de respecto e colaboración cos demais.
-
Gozar coa audición e contemplación de manifestacións artístico–musicais da nosa Comunidade valorándoas como elementos significativos do patrimonio cultural propio.
CONCIENCIA E EXPRESIÓN CULTURAIS -
Percibir e comprender o mundo no que viven cando escoiten sons do seu contorno, gozando del e valorándoo.
-
Ter curiosidade cara ás fontes sonoras dos instrumentos que manexa na escola e os que soan nas audicións de música culta, pop–rock, folk, tradicional.
-
Valorar as cancións populares como expresión cultural dos pobos, enriquecendo a súa bagaxe cultural.
-
Ser capaz de valorar as obras musicais procedentes doutras comunidades españolas, europeas ou universais.
-
Participar na escoita, audición e interpretación de obras musicais sinxelas, mostrando actitudes de respecto e colaboración cos demais.
-
Escoitar e aprender música de diferentes estilos: culta, tradicional, pop–rock, folk, mediante a participación activa.
62
COMPETENCIA PARA APRENDER A APRENDER -
Coordinar diversos recursos expresivos (canto, mimo, movemento rítmico e danza) nas producións musicais propias e colectivas.
-
Aprender a ter capacidade autocrítica, reflexionando sobre o esforzo e logros conseguidos.
-
Ser capaces de elaborar preguntas coherentes sobre os elementos que caracterizan a linguaxe musical e manexar a diversidade de respostas.
-
Traballar a iniciativa individual e a cooperación nas montaxes coreográficas acomodadas ao seu nivel de desenvolvemento.
-
Ter curiosidade e interese individual na aprendizaxe de conceptos musicais e interdisciplinares.
SENTIDO DE INICIATIVA E ESPÍRITO EMPRENDEDOR -
Ampliar as posibilidades de comunicación cos demais e de expresión persoal mediante a utilización de recursos musicais.
-
Desenvolver a confianza en si mesmos mediante as dramatizacións e as coreografías (en grupo), ademais de fomentar o espírito de superación nas actividades individuais, grazas aos eloxios e ánimos do profesorado.
-
Valorar e coidar a voz, cantando sen forzar as cordas vocais, de forma natural e desinhibida.
-
Elaborar fichas individualmente para desenvolver hábitos de esforzo, traballo individual, iniciativa persoal, curiosidade e creatividade na aprendizaxe.
63
PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN
A avaliación debe abranguer tanto a actividade de ensinanza coma a de aprendizaxe e debe constituír un proceso continuo, sistemático, flexible e integrador. Este proceso ten como obxectivos: -
Coñecer a situación de partida dos compoñentes que inciden no proceso no momento en que se propón a avaliación.
-
Facilitar a formulación dun modelo de actuación adecuado ao contexto, en función dos datos anteriores.
-
Seguir a evolución do desenvolvemento e aprendizaxe dos alumnos.
-
Tomar as decisións necesarias para adecuar o deseño e desenvolvemento da nosa acción educadora ás necesidades e logros detectados nos alumnos nos seus procesos de aprendizaxe. Se aavaliaciónconstitúe un proceso flexible os procedementosterán que ser de diversa índole, entre outros, contemplaremos:
-
A observación de comportamentos e actitudes.
-
Seguimento do traballo individual no libro de cada alumno/a.
- Probas configuradas como síntese dos contidos máis significativos traballados no proceso de ensinanza aprendizaxe Na folla de rexitro de cada trimestre aparecen as seguintes consignas: MB : significa que realiza de xeito satisfactorio todas as actividades propostas. B : significa que realiza de xeito safistactorio máis dun 80% das actividades propostas.
64
Rg : significa que realiza de xeito satisfactorio entre un 50% e un 80% das actividades propostas.
M : significa que realiza de xeito satisfactorio menos do 50% das actividades propostas
CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN
Nas avaliacións trimestrais otórgaselle ao alumnado unha nota que recolle a avaliación dos seguintes aspectos nas porcentaxes que quedan indicadas: * Actitude positiva ante a materia, achegando cada día o material e prestando atención ó traballo de aula. (40%) * Traballo individual dos contidos do currículo da área. (30%) * Respecto polos dereitos dos demais, valorando as súas achegas e producións artísticas. (10%) * Acabado dos traballos, presentándoos de xeito claro e limpo e valorando unha execución coidadosa. (20%) En cumprimeto do Decreto 105/2014, do 4 de setembro de 2014, polo que se establece o currículo da Educación Primaria na Comunidade Autónoma de Galicia, os resultados da avaliación do alumnado expresaranse nos seguintes criterios de cualificación, aos que se lles achegará unha cualificación numérica: -
Sobresaliente (9 ou 10)
-
Suficiente (5)
-
Notable (7 ou 8)
-
Insuficiente (1,2,3,ou 4)
-
Ben (6)
65
66
5ยบ CURSO DE PRIMARIA
5º CURSO DE PRIMARIA ÁREA Obxectivos
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos
Criterios de avaliación
CURSO Estándares de aprendizaxe
QUINTO Competencias clave
Temporalización
BLOQUE 1. ESCOITA
j
a
j
h
B1.1. Audición activa dunha selección B1.1. Escoitar obras de características EMB1.1.1. Expresa as súas de pezas instrumentais e vocais de ou estilos e compositores e apreciacións persoais sobre o feito diferentes estilos e culturas adaptadas compositoras diferentes, recoñecer as artístico musical. á idade do alumnado. diferenzas e/ou as relacións existentes, e facer unha valoración posterior. EMB1.1.2. Manifesta as sensacións, B1.2. Asistencia a representacións as impresións e os sentimentos que musicais. lle provoca a audición dunha peza musical.
B1.3. Recoñecemento de calidades B1.2. Identificar e describir as dos sons: intensidade, duración, altura características de elementos musicais e timbre. e calidades dos sons do contexto. B1.4. Acento e pulso.
j
B1.5. Elementos musicais: indicacións B1.3. Analizar a organización de obras de tempo e matices (fortísimo, forte, musicais sinxelas ou fragmentos, e
CCL CCEC
Ó longo de todo o curso
CCL CCEC
EMB1.1.3. Respecta as opinións dos compañeiros e das compañeiras.
CSC
EMB1.1.4. Coñece, entende e respecta as normas de comportamento en audicións e representacións musicais.
CSC
EMB1.2.1. Describe e dá información salientable sobre elementos da linguaxe musical presentes nas manifestacións musicais e nos sons do contexto.
CCEC
1º Trimestre
CCL
EMB1.3.1. Distingue e clasifica tipos CCEC de voces, e agrupacións vocais e
1º e 2º Trimestres
67
ÁREA Obxectivos
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos piano e mezzoforte; dinámica e reguladores). B1.6. Identificación dos rexistros de voces graves e agudas, así como as posibles agrupacións vocais e corais. B1.7. Compases de 2/4, 3/4 e 4/4.
j i
j
B1.8. Elaboración dun proxecto de difusión da cultura musical.
B1.9. Instrumentos: clasificación
Criterios de avaliación describir os elementos da linguaxe musical convencional que as compoñen.
CURSO Estándares de aprendizaxe corais.
QUINTO Competencias clave
Temporalización
CAA CCL
EMB1.3.2. Identifica e describe variacións e contrastes de velocidade e intensidade tras a escoita de obras musicais.
CCEC
EMB1.3.3. Identifica, clasifica e completa os compases traballados.
CCEC
EMB1.3.4. Identifica e utiliza correctamente os elementos da linguaxe musical traballados.
CCEC
CAA CCL
CMCCT
B1.4. Procurar e seleccionar EMB1.4.1. Procura e selecciona a información co fin de planificar e información de xeito autónomo e organizar visitas culturais e a asistencia con sentido crítico. a espectáculos, festas, accións na rúa, festivais e concertos, así como EMB1.4.2. Planifica o traballo intercambiar esa información co fin de respectando as ideas e as contribuír á formación e á satisfacción contribucións das demais persoas. persoal e colectiva, e encher o tempo de lecer. EMB1.4.3. Expón a información de maneira clara, limpa e ordenada, en varios soportes.
CAA
B1.5. Coñecer e identificar as principais EMB1.5.1. Identifica de xeito visual
CCEC
3º Trimestre
CD CSIEE CAA CSIEE CSC CIEE CCL CD 2º Trimestre
68
ÁREA Obxectivos d
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos
Criterios de avaliación
técnica segundo a produción do son (aerófonos, cordófonos, membranófonos, idiófonos e electrófonos).
familias dos instrumentos, e identificar as principais características de instrumentos doutras culturas.
B1.10. Agrupacións instrumentais (orquestra, banda, tuna etc.). B1.11. Instrumentos doutras culturas.
j
B1.12. Recoñecemento e identificación das partes dunha peza musical. Formas musicais binarias, ternarias e rondó.
B1.6. Utilizar recursos gráficos durante a audición dunha peza musical.
B1.13. Melodías con cambios de compás.
CURSO Estándares de aprendizaxe e auditivo os instrumentos.
QUINTO Competencias clave
Temporalización
CAA
EMB1.5.2. Clasifica os instrumentos CCEC atendendo á súa forma de producir CAA o son (aerófonos, cordófonos, CCL membranófonos, idiófonos e electrófonos). EMB1.5.3. Procura información, organízaa e preséntaa sobre a música e os instrumentos doutras culturas.
CCEC
EMB1.6.1. Establece unha relación entre o que escoita e represéntao nun musicograma ou nunha partitura sinxela.
CCEC
EMB1.6.2. Identifica as partes dunha peza musical sinxela, e representa graficamente a súa estrutura.
CCEC
CAA
2º e 3º Trimestres
CAA
CMCCT CAA
EMB1.6.3. Representa CCEC graficamente, con linguaxe CAA convencional ou non, os trazos característicos da música escoitada. j
B1.14. Interese polo repertorio tradicional de Galicia e das zonas de
B1.7. Buscar, seleccionar e organizar informacións sobre manifestacións
EMB1.7.1. Identifica as manifestacións artísticas propias de
CCEC
Ó longo de todo o
69
ÁREA Obxectivos d
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos procedencia dos compañeiros e das compañeiras. B1.15. Investigación de campo sobre a música do seu concello en relación coa maneira de vivir dos seus devanceiros e das súas devanceirtas.
CURSO
Criterios de avaliación
Estándares de aprendizaxe
artísticas do patrimonio cultural propio Galicia. e doutras culturas, de acontecementos, creadores e profesionais en relación EMB1.7.2. Expón a información coas artes plásticas e a música. recollida de xeito ordenado, e achega evidencias do traballo realizado.
QUINTO Competencias clave
Temporalización curso
CCL CD
BLOQUE 2. INTERPRETACIÓN MUSICAL j b
B2.1. Reprodución de pezas instrumentais e cancións sinxelas ao unísono e canons, de maneira colectiva, con ou sen acompañamento. Frauta doce: dixitación da escala de dó sen alteracións. B2.2. Uso dos instrumentos de placas Orff e/ou percusión determinada ou indeterminada en acompañamentos de cancións e melodías relacionadas coa cultura galega e con outras culturas. B2.3. Gravación e rexistro da interpretación. B2.4. Ditados rítmicos con figuras de negra, branca, redonda e corchea, e os seus silencios en compases binarios, ternarios e cuaternarios.
B2.1 Interpretar un repertorio básico de EMB2.1.1. Coñece e utiliza a acompañamentos, cancións e pezas linguaxe musical tratada para a instrumentais, en solitario ou en grupo, interpretación de obras. mediante a voz ou instrumentos, utilizando a linguaxe musical, valorar o EMB2.1.2. Traduce á linguaxe traballo feito, avaliar o resultado e musical convencional melodías e propor accións de mellora. ritmos.
CCEC CAA
Ó longo de todo o curso
CCEC CAA
EMB2.1.3. Interpreta pezas vocais e CCEC instrumentais sinxelas con distintos CAA agrupamentos, con e sen acompañamento EMB2.1.4. Fai avaliación da interpretación amosando interese e esforzo por mellorar
CAA
B2.5. Ditados melódico-
70
ÁREA Obxectivos
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos
Criterios de avaliación
CURSO Estándares de aprendizaxe
QUINTO Competencias clave
Temporalización
rítmicossinxelos. j b
B2.6. Creación de pequenas melodías B2.2. Participar en producións musicais EMB2.2.1. Crea e representa e acompañamentos sinxelos de sinxelas de xeito desinhibido e mediante grafías convencionais e melodías dadas. pracenteiro, amosando confianza nas non convencionais os sons dunha propias posibilidades e nas das demais obra musical sinxela, creada, B2.7. Proxecto: concerto ou musical. persoas, mostrando actitudes de individualmente ou en grupos no respecto e colaboración. contexto da aula.
CCEC
3º Trimestre
CAA
EMB2.2.2. Crea unha peza musical CCEC sinxela a partir da selección, a CAA combinación e a organización dunha serie de elementos dados previamente, coñecidos ou manexados.
j i
B2.8. Recreación musical e sonorización dun texto oral ou escrito. B2.9. Sonorización de imaxes ou representacións dramáticas usando
B2.3. Explorar e utilizar as posibilidades sonoras e expresivas de diferentes materiais, instrumentos e dispositivos electrónicos.
EMB2.2.3. Amosa respecto e responsabilidade no traballo individual e colectivo.
CSC
EMB2.2.4. Realiza acompañamentos sinxelos de cancións e melodías relacionadas coa propia cultura.
CCEC
EMB2.3.1. Emprega instrumentos materiais e dispositivos electrónicos e informáticos para crear acompañamentos.
CCEC
CAA
2º e 3º Trimestres
CD CAA
71
ÁREA Obxectivos
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos
CURSO
Criterios de avaliación
diversos materiais, instrumentos e dispositivos electrónicos.
Estándares de aprendizaxe EMB2.3.2. Constrúe algún instrumento orixinal ou similar a un existente.
B2.10. Invención e construción dun instrumento.
QUINTO Competencias clave
Temporalización
CCEC CAA
B2.11. Exploración da morfoloxía de diferentes instrumentos musicais amosando interese polo seu coidado. BLOQUE 3. MÚSICA, MOVEMENTO E DANZA j b
B3.1. Recoñecemento do corpo como instrumento rítmico e de expresión corporal. B3.2. Creación de pequenas coreografías para obras musicais breves e de estrutura sinxela.
j b o
B3.3. Reprodución de xogos motores e secuencias de movementos fixados ou inventados, procurando unha progresiva coordinación individual e colectiva. B3.4. Interpretación de danzas tradicionais galegas e doutras
B3.1. Empregar as posibilidades expresivas do propio corpo en coordinación coas demais persoas, para realizar representacións musicais colectivas de xeito lúdico.
B3.2. Interpretar un repertorio básico de danzas propias da cultura galega e doutras culturas.
EMB3.1.1. Identifica e utiliza o corpo CCEC como instrumento para a expresión CSC de sentimentos e emocións, e como forma de interacción social. EMB3.1.2. Inventa e reproduce pequenas coreografías que corresponden coa forma interna dunha obra musical de forma sinxela binaria, ternaria e rondó.
CCEC
EMB3.2.1. Controla a postura e a coordinación coa música cando interpreta danzas.
CCEC
EMB3.2.2. Coñece e identifica danzas de diferentes lugares e culturas, e valora a súa achega ao patrimonio artístico e cultural.
CCEC
Ó longo de todo o curso
CAA CMCCT
CMCCT
Ó longo de todo o curso
CSC
72
ÁREA
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL)
Obxectivos
Contidos
Criterios de avaliación
culturas.
j b
B3.5. Proxecto: certame de danza.
CURSO Estándares de aprendizaxe EMB3.2.3. Reproduce e goza interpretando danzas tradicionais galegas e doutras culturas.
B3.3. Improvisar en grupo danzas e movementos rítmicos sobre temas fixados con anterioridade ou con sons extraídos do contexto, expresando sentimentos e sensacións, e explicar con claridade as decisións tomadas ao longo do proceso de creación, as dificultades atopadas e as solucións adoptadas.
QUINTO Competencias clave
Temporalización
CCEC CSC
EMB3.3.1. Planifica a coreografía de CSIEE acordo coa estrutura musical dada. CAA
3º Trimestre
CMCCT EMB3.3.2. Colabora co grupo en CSC coordinación e con respecto cara ás demais persoas. EMB3.3.3. Expón as valoracións e as informacións recollidas ao longo do proceso de creación.
CCL
EMB3.3.4. Amosa interese por mellorar o produto final, e fai unha avaliación crítica do resultado.
CAA
CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE
1. Explorar con coidado e seguridade materiais, obxectos e instrumentos, especialmente os singulares da nosa comunidade, identificando as súas principais características e calidades musicais (altura, intensidade, timbre, duración).
73
2. Ser capaz de manipular adecuadamente materiais, obxectos e instrumentos propios doutras culturas identificando as súas principais características e calidades. 3. Clasificar e agrupar os instrumentos escolares de percusión de altura indeterminada por familias: parche, metal e madeira. 4. Recoñecer os instrumentos escolares de percusión pola súa forma e polo seu timbre. 5. Acompañar cancións co acento e co pulso utilizando instrumentos corporais e de percusión de altura indeterminada. 6. Acompañar exercicios rítmicos con instrumentos corporais. 7. Realizar adecuadamente os acompañamentos instrumentais. 8. Interpretar motivos rítmicos escritos en linguaxe non convencional, con instrumentos de percusión corporal e de altura indeterminada. 9. Diferenciar distintos tipos de voces, instrumentos, variacións e contrastes de velocidade, intensidade e forma, mediante a audición de obras musicais. 10. Expresar mediante producións musicais improvisadas as vivencias, emocións e situacións da nosa vida como medio de comunicación cos demais. 11. Ser capaz de usar os recursos expresivos do propio corpo (voz, xestos corporais, movementos e desprazamentos) para responder a estímulos auditivos que percibe do medio no que está o centro. 12. Discriminar auditivamente sons que representan contaminación acústica. 13. Desenvolver a capacidade de atención e a dinámica de escoita activa. 14. Comprender as variacións dos sons pola súa duración, a súa intensidade, a súa altura e o seu timbre.
74
15. Desenvolver a capacidade de distinguir os sons pola súa duración, a súa intensidade, a súa altura e o seu timbre. 16. Clasificar instrumentos da clase nas súas familias de P.A.D. e P.A.I., e á súa vez, en madeira, metal e parche e manexar a súa interpretación. 17. Empregar o propio corpo, os obxectos e os instrumentos dos que dispomos para realizar acompañamentos de diversas cancións e melodías e interpretar estas coa frauta doce e a voz. 18. Situar, orientar e mover o propio corpo polo espazo coñecido, empregando diferentes formas de desprazamento. 19. Ser capaz de interesarse por incorporar ás producións propias o percibido na exploración sensorial de materiais, obxectos e instrumentos e na observación efectuada de imaxes de medios diferentes. 20. Elaborar producións musicais sinxelas de xeito desinhibido e pracenteiro mostrando confianza en si mesmo. 21. Recoñecer, escribir e interpretar as figuras redonda, branca, negra, corchea e semicorchea (cos seus silencios correspondentes) combinándoas entre si. 22. Repetir e escribir convencionalmente ritmos con todas as figuras estudadas. 23. Participación en audicións de manifestacións musicais da nosa comunidade expresando, de forma respectuosa con elas, as sensacións, ideas e emocións que transmiten. 24. Identificar algunhas das manifestacións musicais do noso contorno relacionándoas cos acontecementos que evocan. 25. Ser capaz de apreciar a capacidade de coordinación e axuste de percusións nos exercicios de ritmo. 26. Cantar as cancións coa entoación adecuada e interpretar correctamente as coreografías asociadas ás mesmas.
75
27. Utilizar adecuadamente os recursos expresivos da voz para o canto e para a imitación de sons. 28. Entoar correctamente a escala ascendente e descendente así coma os saltos interválicos. 29. Describir, a través da súa exploración auditiva, calidades do son producidas pola voz ou instrumentos. 30. Escoitar e interpretar sons de distinta duración. 31. Ler e interpretar secuencias métrico–rítmicas con sons e silencios. 32. Explorar por medio das audicións os sons producidos por obxectos, instrumentos musicais, etc..., propios do noso patrimonio. 33. Valorar manifestacións musicais da nosa comunidade e de distintas culturas coa axuda das novas tecnoloxías da información, recoñecendo o papel que a expresión vocal, instrumental e corporal ten nelas. 34. Participar na escoita, audición e interpretación de obras musicais sinxelas mostrando actitudes de respecto e colaboración cos demais. 35. Desenvolver a percepción auditiva a través da audición de fragmentos musicais. 36. Empregar as distintas posibilidades expresivas do propio corpo en coordinación cos demais para realizar representacións musicais colectivas de forma lúdica. 37. Interpretar cancións populares e cultas, axustando a súa voz á do grupo prestando atención ao carácter, á expresión, á dicción e á dinámica. 38. Realizar acompañamentos sinxelos de diversas cancións e melodías a través do propio corpo, dos obxectos e dos instrumentos do noso contorno. 39. Interesarse por coñecer músicas de distintas características apreciando os elementos creativos e innovadores destas e valorando o
76
patrimonio musical. 40. Identificar, entre varios motivos melódico–rítmicos sinxelos, un motivo escoitado e relacionalo coa súa representación convencional. 41. Participar en danzas da nosa comunidade e doutras culturas. 42. Interpretar coa frauta doce melodías populares e cultas do noso repertorio con coidado e precisión 43. Investigar e aportar datos sobre os temas tratados empregando as TIC. 44. Asimilar e recoñecer os diferentes estilos musicais e agrupacións que temos tanto Galicia como noutras rexións e culturas así como familiarizarse cos instrumentos que os integran. 45. Coñecer, interpretar e elaborar coplas propias do noso folclore para as diferentes épocas do ano tratadas
MÍNIMOS ESIXIBLES NESTA ÁREAPARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE
COMPETENCIA EN COMUNICACIÓN LINGÜISTICA -
Aplicar o vocabulario relacionado cos contidos da educación musical para posibilitar o avance do intercambio comunicativo e a expresión de emocións e opinións persoais.
-
Escribir e ler os nomes das notas.
-
Aprender un repertorio de cancións (orais e escritas) referidas ao tema da unidade didáctica.
-
Ter curiosidade cara ás fontes sonoras dos instrumentos que manexa na escola e os que soan nas audicións de música culta.
77
-
Utilizar a voz e o corpo como instrumentos de expresión e comunicación.
-
Expor de forma ordenada valoracións relacionadas cos intereses musicais dos nosos compañeiros/as.
COMPETENCIA MATEMÁTICA -
Traballar a escritura musical.
-
Escribir con precisión os elementos da notación musical.
-
Traballar as figuras musicais e o silencio e a súa duración proporcional.
-
Repasar os compases.
-
Identificar e reproducir fórmulas e esquemas rítmicos.
-
Traballar visual e auditivamente e interpretar a proporción matemática utilizada nos ritmogramas e a súa relación coa lonxitude da melodía.
-
Traballar as figuras xeométricas coas coreografías que acompañan as cancións e as danzas.
COMPETENCIA DIXITAL
-
Manexar os aparellos e soportes de tecnoloxía analóxica e dixital de son: radiocasetes, CD, ata os mais modernos soportes de repro-dución: midi, mp3, mp4…
-
Utilizar métodos audiovisuais para ver e escoitar sons, instrumentos propios da comunidade e doutras culturas.
78
-
Utilizar con precaución e coidado os materiais, instrumentos e aparellos útiles para a escoita, a interpretación e a creación musical.
-
Discriminar e describir de xeito ordenado e significativa instrumentos clásicos.
-
Discriminar e describir de xeito significativo instrumentos musicais propios da nosa cultura das outras.
COMPETENCIA SOCIAL E CÍVICA -
Desenvolver habilidades de cooperación para conseguir un resultado do grupo satisfactorio.
-
Comprender a realidade da pluralidade social actual coa que convivimos e aprender a respectarnos.
-
Respectar e ter actitude de escoita nas intervencións individuais dos compañeiros.
-
Aceptar nas danzas e coreografías os compañeiros/as sen discriminar a ninguén.
-
Ser capaz de valorar as obras musicais procedentes doutras comu-nidades españolas, europeas ou universais.
-
Participar na escoita, audición e interpretación de obras musicais sinxelas, mostrando actitudes de respecto e colaboración cos demais.
-
Gozar coa audición e contemplación de manifestacións artístico–musicais da nosa comunidade valorándoas como elementos signifi-cativos do patrimonio cultural propio.
CONCIENCIA E EXPRESIÓNS CULTURAIS -
Ampliar as posibilidades de comunicación cos demais e de expresión persoal mediante a utilización de recursos musicais.
-
Escribir e interpretar os elementos da notación musical.
-
Ter curiosidade cara ás fontes sonoras dos instrumentos que manexa na escola e os que soan nas audicións de música culta.
79
-
Valorar as cancións populares como expresión cultural dos pobos, enriquecendo a súa bagaxe cultural.
-
Escoitar e aprender a música culta mediante a participación activa, fomentando o interese pola música dos nosos devanceiros.
-
Escoitar e aprender outros tipos de música mediante a participación activa, fomentando o interese pola música actual.
-
Valorar as manifestacións culturais do folclore da nosa comunidade e doutras culturas.
COMPETENCIA PARA APRENDER A APRENDER -
Coordinar diversos recursos expresivos (canto, mimo, movemento rítmico e danza) nas producións musicais propias e colectivas.
-
Aprender a ter capacidade autocrítica, reflexionando sobre o esforzo e logros conseguidos.
-
Ser capaces de elaborar preguntas coherentes sobre os elementos que caracterizan a linguaxe musical e manexar a diversidade de respostas.
-
Traballar a iniciativa individual e a cooperación nas montaxes coreográficas acomodadas ao seu nivel de desenvolvemento.
-
Ter curiosidade e interese individual na aprendizaxe de conceptos musicais e interdisciplinares.
-
Utilizar as tecnoloxías da información e da comunicación para a procura e organización de informacións relacionadas coa música.
-
Elaborar algunha ficha en grupo ou por parellas para aprender uns doutros na posta en común, respectando as opinións dos compañeiros/as.
-
Desenvolver hábitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de responsabilidade no estudo, así como actitudes de confianza en si mesmo, sentido crítico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na aprendizaxe.
80
SENTIDO DE INICIATIVA E ESPÍRITO EMPRENDEDOR -
Ampliar as posibilidades de comunicación cos demais e de expresión persoal mediante a utilización de recursos musicais.
-
Desenvolver a confianza en si mesmos mediante as dramatizacións e as coreografías (en grupo), ademais de fomentar o espírito de superación nas actividades individuais, grazas aos eloxios e ánimos do profesorado.
-
Valorar e coidar a voz, cantando sen forzar as cordas vocais, de forma natural e desinhibida.
-
Adquirir habilidades para a prevención e resolución pacífica de conflitos que poidan xurdir ao formar parellas, grupos, quendas de xogo…
-
Desenvolver hábitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de responsabilidade no estudo, así como actitudes de confianza en si mesmo, sentido crítico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na aprendizaxe.
PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN
A avaliación debe abranguer tanto a actividade de ensinanza coma a de aprendizaxe e debe constituír un proceso continuo, sistemático, flexible e integrador. Este proceso ten como obxectivos: -
Coñecer a situación de partida dos compoñentes que inciden no proceso no momento en que se propón a avaliación.
-
Facilitar a formulación dun modelo de actuación adecuado ao contexto, en función dos datos anteriores.
-
Seguir a evolución do desenvolvemento e aprendizaxe dos alumnos.
-
Tomar as decisións necesarias para adecuar o deseño e desenvolvemento da nosa acción educadora ás necesidades e logros detectados
81
nos alumnos nos seus procesos de aprendizaxe. Se aavaliaciónconstitúe un proceso flexible os procedementosterán que ser de diversa índole, entre outros, contemplaremos: -
A observación de comportamentos e actitudes.
-
Seguimento do traballo individual no libro de cada alumno/a.
-
Probas configuradas como síntese dos contidos máis significativos traballados no proceso de ensinanza aprendizaxe
Na folla de rexitro de cada trimestre aparecen as seguintes consignas: MB : significa que realiza de xeito satisfactorio todas as actividades propostas. B : significa que realiza de xeito safistactorio máis dun 80% das actividades propostas. Rg : significa que realiza de xeito satisfactorio entre un 50% e un 80% das actividades propostas.
M : significa que realiza de xeito satisfactorio menos do 50% das actividades propostas
CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN
Nas avaliacións trimestrais otórgaselle ao alumnado unha nota que recolle a avaliación dos seguintes aspectos nas porcentaxes que quedan indicadas:
82
* Actitude positiva ante a materia, achegando cada día o material e prestando atención ó traballo de aula. (40%) * Traballo individual dos contidos do currículo da área. (30%) * Respecto polos dereitos dos demais, valorando as súas achegas e produccións artísticas. (10%) * Acabado dos traballos, presentándoos de xeito claro e limpo e valorando unha execución coidadosa. (20%) En cumprimento do Decreto 105/2014, do 4 de setembro de 2014, polo que se establece o currículo da Educación Primaria na Comunidade Autónoma de Galicia, os resultados da avaliación do alumnado expresaranse nos seguintes criterios de cualificación, aos que se lles achegará unha cualificación numérica: -
Sobresaliente (9 ou 10)
-
Notable (7 ou 8)
-
Ben (6)
-
Suficiente (5)
-
Insuficiente (1,2,3,ou 4)
83
84
6ยบ CURSO DE PRIMARIA
6º CURSO DE PRIMARIA ÁREA Obxectivos
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos
CURSO
Criterios de avaliación
Estándares de aprendizaxe
SEXTO Competencias clave
Temporalización
BLOQUE 1. ESCOITA
j b e
B1.1. Audición de música contemporánea, e investigación e valoración das posibilidades do son. B1.2. Identificación e apreciación das calidades dos sons do contexto.
B1.1. Utilizar a escoita musical para indagar nas posibilidades do son, de maneira que sirvan como marco de referencia para creacións propias.
B1.3. Identificación e apreciación de formas musicais sinxelas.
b e o
h a d
B1.2. Analizar a organización de obras musicais sinxelas e describir os elementos que as compoñen. B1.4. Identificación a través da escoita de tipos de voces (soprano, contralto, tenor e baixo), instrumentos, variacións e contrastes de velocidade. B1.5. Valoración e interese pola música de diferentes épocas e culturas, nomeadamente a galega.
B1.6. Audición activa e comentada de música variada da nosa cultura e doutras culturas. B1.7. Actitude atenta, silenciosa e respectuosa durante a audición de música e/ou na asistencia a
B1.3. Coñecer exemplos de obras variadas da nosa e doutras culturas, para valorar o patrimonio musical, valorando a importancia do seu mantemento e da súa difusión, e do respecto co que deben afrontar as
EMB1.1.1. Identifica, clasifica e describe as calidades dos sons do contexto natural e social, utilizando un vocabulario preciso.
CCEC
Todo o curso.
CCL CAA
EMB1.2.1. Distingue tipos de voces, CCEC instrumentos, variacións e CAA contrastes de velocidade e CCL intensidade, tras a escoita de obras musicais, con capacidade para emitir unha valoración destas. EMB1.2.2. Interésase por descubrir obras musicais de diferentes características, e utilízaas como marco de referencia para as creacións propias.
CSIEE
EMB1.3.1. Coñece, entende e cumpre as normas de comportamento en audicións e representacións musicais.
CSC
EMB1.3.2. Comprende, acepta e
CSC
1º e 2º Trimestres
CAA CCEC
Todo o curso.
CCEC
85
ÁREA Obxectivos
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos representacións musicais.
Criterios de avaliación audicións e as representacións.
B1.8. Indagación sobre as normas que regulan a propiedade intelectual. Valoración e presentación dos resultados.
CURSO Estándares de aprendizaxe respecta o contido das normas que regulan a propiedade intelectual canto á reprodución e a copia de obras musicais.
SEXTO Competencias clave
Temporalización
CCEC
BLOQUE 2. INTERPRETACIÓN INSTRUMENTAL j e
B2.1. Exploración das posibilidades sonoras e expresivas da voz.
k
j b d/a
B2.2. Interpretación de pezas con instrumentos de aula e/ou frauta doce. B2.3. Interpretación, memorización e improvisación guiada de cancións a unha ou varias voces, desenvolvendo progresivamente a dicción, a afinación e a técnica vocal. Canon. B2.4. Recoñecemento de tipos de instrumentos acústicos e electrónicos, agrupacións instrumentais e vocais, e rexistros da voz. B2.5. Utilización das grafías convencionais na lectura, na escritura e na interpretación de cancións e de pezas instrumentais sinxelas.
B2.1. Entender a voz como instrumento e recurso expresivo, partindo da canción e das súas posibilidades para interpretar, crear e improvisar.
EMB2.1.1. Recoñece e describe as calidades da voz a través de audicións diversas, e recréaas.
B2.2. Interpretar composicións sinxelas EMB2.2.1. Recoñece e clasifica que conteñan procedementos musicais instrumentos acústicos e de repetición, variación e contraste, en electrónicos, diferentes rexistros da solitario ou en grupo, mediante a voz voz, e agrupacións vocais e ou instrumentos, utilizando a linguaxe instrumentais. musical, asumindo a responsabilidade na interpretación en grupo e EMB2.2.2. Utiliza a linguaxe musical respectando tanto as achegas das para a interpretación de obras. demais persoas como a persoa que asuma a dirección. EMB2.2.3. Traduce á linguaxe musical convencional melodías e ritmos sinxelos.
CCEC
1º Trimestre
CAA CCL
CCEC
Todo o curso.
CAA
CCEC
CCEC
EMB2.2.4. Interpreta pezas vocais e CAA instrumentais de diferentes épocas, CCEC estilos e culturas para distintos
86
ÁREA Obxectivos
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos
Criterios de avaliación
B2.6. Gravación e rexistro das interpretacións para unha valoración e unha análise posteriores.
B2.8. Traballo cooperativo, asumindo as responsabilidades que lle correspondan e respectando as achegas das demais persoas do grupo.
j
B2.9. Creación de mensaxes musicais con contido expresivo, combinando elementos sonoros e corporais diversos. B2.10. Utilización dos medios de comunicación e de internet para a procura de información, en soporte impreso e dixital, sobre instrumentos, compositores/as, intérpretes e eventos musicais de interese. B2.11. Exploración das posibilidades
Estándares de aprendizaxe
SEXTO Competencias clave
Temporalización
agrupamentos, con e sen acompañamento
B2.7. Interese pola mellora do proceso de interpretación e do resultado final.
i
CURSO
B2.3. Explorar e utilizar as posibilidades sonoras e expresivas de diferentes materiais, instrumentos e dispositivos electrónicos.
EMB2.2.5. Coñece e interpreta cancións de distintos lugares, épocas e estilos, e valora a súa achega ao enriquecemento persoal, social e cultural.
CAA
EMB2.2.6. Amosa respecto polo traballo das demais persoas e responsabilidade no traballo individual e colectivo.
CSC
EMB2.2.7. Analiza as interpretacións feitas, recoñece erros e amosa interese por traballar para corrixilos.
CAA
EMB2.3.1. Procura información bibliográfica, en medios de comunicación e en internet sobre instrumentos, compositores/as, intérpretes e eventos musicais.
CCEC
CCEC
2º e 3º Trimestres.
CAA CD
EMB2.3.2. Presenta e expón a CAA información de xeito claro, ordenado CD e limpo en varios soportes. CCL EMB2.3.3. Utiliza os medios
CD
87
ÁREA Obxectivos
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) Contidos sonoras e expresivas dos medios audiovisuais e tecnolóxicos para comunicar. Creación de cuñas radiofónicas e videoanuncios.
Criterios de avaliación
CURSO Estándares de aprendizaxe
SEXTO Competencias clave
Temporalización
audiovisuais e recursos informáticos CCEC para crear pezas musicais e para a sonorización de imaxes e representacións dramáticas.
B2.12. Utilización dos medios audiovisuais e dos recursos informáticos para a sonorización de imaxes, contos, poemas e refráns, dobraxe de películas etc., e para a creación de producións propias. BLOQUE 3. MÚSICA, MOVEMENTO E DANZA j b h/d o
B3.1. Identificación do corpo como B3.1. Adquirir capacidades expresivas EMB3.1.1. Identifica o corpo como instrumento. Indagación e valoración e creativas que ofrecen a expresión instrumento para a expresión de sobre as posibilidades expresivas e corporal e a danza, valorar a súa sentimentos e emocións, e como comunicativas do corpo en distintas achega ao patrimonio, e gozar coa súa forma de interacción social. representacións artísticas ou situacións interpretación como unha forma de cotiás. interacción social. EMB3.1.2. Controla a postura e a coordinación coa música cando B3.2. Valoración e recoñecemento das interpreta danzas. danzas e a súa contribución ao noso patrimonio artístico e cultural. B3.3. Interpretación de danzas coidando a coordinación individual e colectiva. B3.4. Invención de coreografías sinxelas para cancións e pezas musicais de diferentes estilos. B3.5. Gravación e rexistro das danzas interpretadas. Análise de valoración do
CAA
Todo o curso
CCEC
CCEC
EMB3.1.3. Coñece danzas de CCEC distintas épocas e lugares, e valora a súa achega ao patrimonio artístico e cultural. EMB3.1.4. Reproduce e goza interpretando danzas tradicionais españolas, e entende a importancia da súa continuidade e o traslado ás
CSC CCEC
88
ÁREA
EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL)
Obxectivos
Contidos
Criterios de avaliación
produto.
CURSO Estándares de aprendizaxe
SEXTO Competencias clave
Temporalización
xeracións futuras. EMB3.1.5. Inventa coreografías de grupo que corresponden coa forma interna dunha obra musical e supón unha orde espacial e temporal.
CAA
EMB3.1.6. Analiza as danzas realizadas, recoñece os erros e amosa interese por mellorar o produto.
CAA
EMB3.1.7. Respecta o traballo en grupo e participa nel de xeito pracenteiro, amosando confianza nas propias posibilidades e nas das demais persoas.
CAA
EMB3.1.8. Amosa respecto polas demais persoas e colaboración con elas.
CSC
CCEC
CSC
CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE
1. Explorar con coidado e seguridade materiais, obxectos e instrumentos, especialmente os singulares da nosa comunidade, identificando as súas principais características e calidades musicais (altura, intensidade, timbre, duración).
89
2. Ser capaz de manipular adecuadamente materiais, obxectos e instrumentos propios doutras culturas identificando as súas principais características e calidades. 3. Clasificar e agrupar os instrumentos escolares de percusión de altura indeterminada por familias: parche, metal e madeira. 4. Recoñecer os instrumentos escolares de percusión pola súa forma e polo seu timbre. 5. Acompañar cancións co acento e co pulso utilizando instrumentos corporais e de percusión de altura indeterminada. 6. Acompañar exercicios rítmicos con instrumentos corporais. 7. Realizar adecuadamente os acompañamentos instrumentais. 8. Interpretar motivos rítmicos escritos en linguaxe non convencional, con instrumentos de percusión corporal e de altura indeterminada. 9. Diferenciar distintos tipos de voces, instrumentos, variacións e contrastes de velocidade, intensidade e forma, mediante a audición de obras musicais. 10. Expresar mediante producións musicais improvisadas as vivencias, emocións e situacións da nosa vida como medio de comunicación cos demais. 11. Ser capaz de usar os recursos expresivos do propio corpo (voz, xestos corporais, movementos e desprazamentos) para responder a estímulos auditivos que percibe do medio no que está o centro. 12. Discriminar auditivamente sons que representan contaminación acústica. 13. Desenvolver a capacidade de atención e a dinámica de escoita activa. 14. Comprender as variacións dos sons pola súa duración, a súa intensidade, a súa altura e o seu timbre.
90
15. Desenvolver a capacidade de distinguir os sons pola súa duración, a súa intensidade, a súa altura e o seu timbre. 16. Clasificar instrumentos da clase nas súas familias de P.A.D. e P.A.I., e á súa vez, en madeira, metal e parche e manexar a súa interpretación. 17. Empregar o propio corpo, os obxectos e os instrumentos dos que dispomos para realizar acompañamentos de diversas cancións e melodías e interpretar estas coa frauta doce e a voz. 18. Situar, orientar e mover o propio corpo polo espazo coñecido, empregando diferentes formas de desprazamento. 19. Ser capaz de interesarse por incorporar ás producións propias o percibido na exploración sensorial de materiais, obxectos e instrumentos e na observación efectuada de imaxes de medios diferentes. 20. Elaborar producións musicais sinxelas de xeito desinhibido e pracenteiro mostrando confianza en si mesmo. 21. Recoñecer, escribir e interpretar as figuras redonda, branca, negra, corchea e semicorchea (cos seus silencios correspondentes) combinándoas entre si. 22. Repetir e escribir convencionalmente ritmos con todas as figuras estudadas. 23. Participación en audicións de manifestacións musicais da nosa comunidade expresando, de forma respectuosa con elas, as sensacións, ideas e emocións que transmiten. 24. Identificar algunhas das manifestacións musicais do noso contorno relacionándoas cos acontecementos que evocan. 25. Ser capaz de apreciar a capacidade de coordinación e axuste de percusións nos exercicios de ritmo. 26. Cantar as cancións coa entoación adecuada e interpretar correctamente as coreografías asociadas ás mesmas.
91
27. Utilizar adecuadamente os recursos expresivos da voz para o canto e para a imitación de sons. 28. Entoar correctamente a escala ascendente e descendente así coma os saltos interválicos. 29. Describir, a través da súa exploración auditiva, calidades do son producidas pola voz ou instrumentos. 30. Escoitar e interpretar sons de distinta duración. 31. Ler e interpretar secuencias métrico–rítmicas con sons e silencios. 32. Explorar por medio das audicións os sons producidos por obxectos, instrumentos musicais, etc..., propios do noso patrimonio. 33. Valorar manifestacións musicais da nosa comunidade e de distintas culturas coa axuda das novas tecnoloxías da información, recoñecendo o papel que a expresión vocal, instrumental e corporal ten nelas. 34. Participar na escoita, audición e interpretación de obras musicais sinxelas mostrando actitudes de respecto e colaboración cos demais. 35. Desenvolver a percepción auditiva a través da audición de fragmentos musicais. 36. Empregar as distintas posibilidades expresivas do propio corpo en coordinación cos demais para realizar representacións musicais colectivas de forma lúdica. 37. Interpretar cancións populares e cultas, axustando a súa voz á do grupo prestando atención ao carácter, á expresión, á dicción e á dinámica. 38. Realizar acompañamentos sinxelos de diversas cancións e melodías a través do propio corpo, dos obxectos e dos instrumentos do noso contorno. 39. Interesarse por coñecer músicas de distintas características apreciando os elementos creativos e innovadores destas e valorando o
92
patrimonio musical. 40. Identificar, entre varios motivos melódico–rítmicos sinxelos, un motivo escoitado e relacionalo coa súa representación convencional. 41. Participar en danzas da nosa comunidade e doutras culturas. 42. Interpretar coa frauta doce melodías populares e cultas do noso repertorio con coidado e precisión 43. Investigar e aportar datos sobre os temas tratados empregando as TIC. 44. Asimilar e recoñecer os diferentes estilos musicais e agrupacións que temos tanto Galicia como noutras rexións e culturas así como familiarizarse cos instrumentos que os integran. 45. Coñecer, interpretar e elaborar coplas propias do noso folclore para as diferentes épocas do ano tratadas
MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE
COMPETENCIA EN COMUNICACIÓN LINGÜÍSTICA -
Aplicar o vocabulario relacionado cos contidos da educación musical para posibilitar o avance do intercambio comunicativo e a expresión de emocións e opinións persoais.
-
Escribir e ler os nomes das notas.
-
Aprender un repertorio de cancións (orais e escritas) referidas ao tema da unidade didáctica.
-
Ter curiosidade cara ás fontes sonoras dos instrumentos que manexa na escola e os que soan nas audicións de música culta.
93
-
Utilizar a voz e o corpo como instrumentos de expresión e comunicación.
-
Expor de forma ordenada valoracións relacionadas cos intereses musicais dos nosos compañeiros/as.
COMPETENCIA MATEMÁTICA -
Traballar a escritura musical.
-
Escribir con precisión os elementos da notación musical.
-
Traballar as figuras musicais e o silencio e a súa duración proporcional.
-
Repasar os compases.
-
Identificar e reproducir fórmulas e esquemas rítmicos.
-
Traballar visual e auditivamente e interpretar a proporción matemática utilizada nos ritmogramas e a súa relación coa lonxitude da melodía.
-
Traballar as figuras xeométricas coas coreografías que acompañan as cancións e as danzas.
COMPETENCIA DIXITAL
-
Manexar os aparellos e soportes de tecnoloxía analóxica e dixital de son: radiocasetes, CD, ata os mais modernos soportes de repro-dución: midi, mp3, mp4…
-
Utilizar métodos audiovisuais para ver e escoitar sons, instrumentos propios da comunidade e doutras culturas.
94
-
Utilizar con precaución e coidado os materiais, instrumentos e aparellos útiles para a escoita, a interpretación e a creación musical.
-
Discriminar e describir de xeito ordenado e significativa instrumentos clásicos.
-
Discriminar e describir de xeito significativo instrumentos musicais propios da nosa cultura das outras.
COMPETENCIA SOCIAL E CÍVICA -
Desenvolver habilidades de cooperación para conseguir un resultado do grupo satisfactorio.
-
Comprender a realidade da pluralidade social actual coa que convivimos e aprender a respectarnos.
-
Respectar e ter actitude de escoita nas intervencións individuais dos compañeiros.
-
Aceptar nas danzas e coreografías os compañeiros/as sen discriminar a ninguén.
-
Ser capaz de valorar as obras musicais procedentes doutras comu-nidades españolas, europeas ou universais.
-
Participar na escoita, audición e interpretación de obras musicais sinxelas, mostrando actitudes de respecto e colaboración cos demais.
-
Gozar coa audición e contemplación de manifestacións artístico–musicais da nosa comunidade valorándoas como elementos signifi-cativos do patrimonio cultural propio.
CONCIENCIA E EXPRESIÓN CULTURAIS -
Ampliar as posibilidades de comunicación cos demais e de expresión persoal mediante a utilización de recursos musicais.
-
Escribir e interpretar os elementos da notación musical.
-
Ter curiosidade cara ás fontes sonoras dos instrumentos que manexa na escola e os que soan nas audicións de música culta.
95
-
Valorar as cancións populares como expresión cultural dos pobos, enriquecendo a súa bagaxe cultural.
-
Escoitar e aprender a música culta mediante a participación activa, fomentando o interese pola música dos nosos devanceiros.
-
Escoitar e aprender outros tipos de música mediante a participación activa, fomentando o interese pola música actual.
-
Valorar as manifestacións culturais do folclore da nosa comunidade e doutras culturas.
COMPETENCIA PARA APRENDER A APRENDER -
Coordinar diversos recursos expresivos (canto, mimo, movemento rítmico e danza) nas producións musicais propias e colectivas.
-
Aprender a ter capacidade autocrítica, reflexionando sobre o esforzo e logros conseguidos.
-
Ser capaces de elaborar preguntas coherentes sobre os elementos que caracterizan a linguaxe musical e manexar a diversidade de respostas.
-
Traballar a iniciativa individual e a cooperación nas montaxes coreográficas acomodadas ao seu nivel de desenvolvemento.
-
Ter curiosidade e interese individual na aprendizaxe de conceptos musicais e interdisciplinares.
-
Utilizar as tecnoloxías da información e da comunicación para a procura e organización de informacións relacionadas coa música.
-
Elaborar algunha ficha en grupo ou por parellas para aprender uns doutros na posta en común, respectando as opinións dos compañeiros/as.
-
Desenvolver hábitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de responsabilidade no estudo, así como actitudes de confianza en si mesmo, sentido crítico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na aprendizaxe.
96
SENTIDO DE INICIATIVA E ESPÍRITO EMPRENDEDOR -
Ampliar as posibilidades de comunicación cos demais e de expresión persoal mediante a utilización de recursos musicais.
-
Desenvolver a confianza en si mesmos mediante as dramatizacións e as coreografías (en grupo), ademais de fomentar o espírito de superación nas actividades individuais, grazas aos eloxios e ánimos do profesorado.
-
Valorar e coidar a voz, cantando sen forzar as cordas vocais, de forma natural e desinhibida.
-
Adquirir habilidades para a prevención e resolución pacífica de conflitos que poidan xurdir ao formar parellas, grupos, quendas de xogo…
-
Desenvolver hábitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de responsabilidade no estudo, así como actitudes de confianza en si mesmo, sentido crítico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na aprendizaxe.
PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN
A avaliación debe abranguer tanto a actividade de ensinanza coma a de aprendizaxe e debe constituír un proceso continuo, sistemático, flexible e integrador. Este proceso ten como obxectivos: -
Coñecer a situación de partida dos compoñentes que inciden no proceso no momento en que se propón a avaliación.
-
Facilitar a formulación dun modelo de actuación adecuado ao contexto, en función dos datos anteriores.
-
Seguir a evolución do desenvolvemento e aprendizaxe dos alumnos.
-
Tomar as decisións necesarias para adecuar o deseño e desenvolvemento da nosa acción educadora ás necesidades e logros detectados
97
nos alumnos nos seus procesos de aprendizaxe. Se aavaliaciónconstitúe un proceso flexible os procedementosterán que ser de diversa índole, entre outros, contemplaremos: -
A observación de comportamentos e actitudes.
-
Seguimento do traballo individual no libro de cada alumno/a.
- Probas configuradas como síntese dos contidos máis significativos traballados no proceso de ensinanza aprendizaxe Na folla de rexitro de cada trimestre aparecen as seguintes consignas: MB : significa que realiza de xeito satisfactorio todas as actividades propostas. B : significa que realiza de xeito safistactorio máis dun 80% das actividades propostas. Rg : significa que realiza de xeito satisfactorio entre un 50% e un 80% das actividades propostas.
M : significa que realiza de xeito satisfactorio menos do 50% das actividades propostas
CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN
Nas avaliacións trimestrais otórgaselle ao alumnado unha nota que recolle a avaliación dos seguintes aspectos nas porcentaxes que quedan indicadas: * Actitude positiva ante a materia, achegando cada día o material e prestando atención ó traballo de aula. (40%)
98
* Traballo individual dos contidos do currículo da área. (30%) * Respecto polos dereitos dos demais, valorando as súas achegas e producións artísticas. (10%) * Acabado dos traballos, presentándoos de xeito claro e limpo e valorando unha execución coidadosa. (20%) En cumprimeto do Decreto 105/2014, do 4 de setembro de 2014, polo que se establece o currículo da Educación Primaria na Comunidade Autónoma de Galicia, os resultados da avaliación do alumnado expresaranse nos seguintes criterios de cualificación, aos que se lles achegará unha cualificación numérica: -
Sobresaliente (9 ou 10)
-
Notable (7 ou 8)
-
Ben (6)
-
Suficiente (5)
-
Insuficiente (1,2,3,ou 4)
99
DIRECTRICES E INSTRUMENTOS PARA A REALIZACIÓN DE AVALIACIÓN INICIAL. Ao tratarse do mesmo alumnado ó longo das etapas educativas de infantil e primaria, e ó ser o mesmo metre especialista o que atende a este alumnado, éste coñece perfectamente o punto de aprendizaxe na que se atopa cada un dos rapaces e rapazas de cada un dos cursos. Ao alumnado de nova incorporación aplicaráselle unha proba inicial coa que se determinará o punto de partida dende o que este inicia as novas aprendizaxes, e se tomarán as decisións relativas ao desenvolvemento do currículo e á súa adecuación ás súas características e o seu nivel de coñecementos. Do mesmo xeito, estes datos servirán de base para adoptar as medidas necesarias de atención á diversidade recollidas no plan correspondente a aqueles alumnos e alumnas que o precisen co fin de facilitarlles a continuación do seu proceso de aprendizaxe e o acceso ao currículo.
CRITERIOS DE PROMOCIÓN AO SEGUINTE CURSO. Os criterios para promocionar ao seguinte curso na área de Música son: -
Que o/a alumno/a supere os aspectos concretos establecidos nos criterios de avaliación.
-
Que o/a alumno/a progrese respecto da súa avaliación inicial.
-
Que o/a alumno/a presente unhas determinadas actitudes e hábitos de conduta: interese pola clase, traer sempre o material, respecto ós compañeiros, interese polas actividades en grupo, respecto polo material…
100
METODOLOXÍA DIDÁCTICA Desde un punto de vista xenérico, o traballo baséase nos principios de intervención educativa concretados do seguinte xeito: -
Pártese do nivel de desenvolvemento do alumno, para construír outras aprendizaxes que o favorezan e melloren.
-
Destácase a necesidade de estimular o desenvolvemento de capacidades xerais e de competencias básicas e específicas no traballo da área que nos ocupa.
-
Dáselle prioridade á comprensión dos contidos que se traballan.
-
Plantéxanse prácticas de traballo individual e cooperativo co fin de respectar os distintos ritmos e estilos de aprendizaxe.
-
Facilítanse as oportunidades para poñer en práctica os novos coñecementos para que o alumno poida comprobar o interese e a utilidade do aprendido.
-
Introdúcense estratexias interactivas, proxectos colaborativos co uso das novas tecnoloxías, facendofincapé na creación de productos reais que teñan efecto na comunidade educativa.
-
Foméntase a reflexión persoal sobre o realizado e a elaboración de conclusións con respecto ao que se aprendeu.
-
Apóiase continuamento os logros acadados con: -
Mensaxes verbais: “xenial/ que ben estás traballando/ falta un pouquiño de esforzo/…
-
Mensaxes visuais: sorrisos, guiños cosollos, dedo polgar cara arriba…
-
Felicitacións públicas.
Estes principios teñen como finalidade que os alumnos sexan quen de aprender de forma autónoma.
MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE A finalidade principal da Educación Primaria é o desenvolvemento integral do/a
101
alumno/a en todos os seus ámbitos: físico, cognitivo, motriz, afectivo e social. No Decreto105/2014, do 4 de setembro, veñen recollidos os obxectivos, contidos, estándares de avaliación…etc., mínimos que o alumnado debe acadar para que o seu proceso educativo sexa axeitado. Pero non todos os nenos/as aprenden do mesmo xeito, nin teñen o mesmo ritmo de aprendizaxe; nace así o concepto de alumnos con necesidades educativas especiais. O mestre dende a súa área debe coñecer a situación real do/a alumno/a, as súas características psicoevolutivas, capacidades, posibilidades, limitacións, motivacións, intereses… e a partir disto traballar para acadar os obxectivos previstos. Será, polo tanto, preciso tomar unha serie de medidas para a súa atención: -
Ordinarias: reestructuración de agrupamentos, metodoloxía…
-
Extraordinarias: adaptacións curriculares significativas.
Para adecuar a programación á diversidade, debemos: En canto ós obxectivos e contidos: -
Concretar os obxectivos e contidos do curso á diversidade da aula.
-
Modificar a secuencia de obxectivos e contidos para conseguir un maior grao de significación da ensinanza.
En canto ás actividades: -
Diseñar actividades que teñan diferentes graos de realización.
-
Diseñar diversas actividades para traballar un mismo contido.
-
Propor actividades que teñan diferentes posibilidades de execución.
-
Diseñar actividades que permitan diferentes agrupamentos (individual, gran grupo…)
En canto á metodoloxía: -
Priorizar métodos que favorezan a expresión, a reflexión e a comunicación.
-
Axeitar a linguaxe ó seu nivel de comprensión.
102
-
Seleccionar técnicas e estratexias metodolóxicas útiles para todo o alumnado.
-
Favorecer o tratamento globalizado ou interdisciplinar dos contidos de aprendizaxe.
En canto á avaliación: -
Realizar unha avaliación inicial.
-
Avaliar o contexto da aula.
-
Utilizar procedementos e instrumentos de avaliación variados.
ADAPTACIÓNS CURRICULARES. Realizaranse adaptacións que potencien o máximo desenvolvemento das competencias básicas segundo as diferenzas individuais. Prevendo a incorporación de alumnos con necesidades educativas especiais, débese contar e proporcionar a cada alumno a resposta ás súas necesidades, afastándose o menos posible do común para todos. Estes alumnos beneficiaranse dun tratamento individualizado con adaptacións curriculares dependendo do diagnóstico previo do departamento de orientación. A integración do alumnado con necesidades educativas especiais e a concreción das adaptacións curriculares será posible grazas a: a cualificación do profesorado, a metodoloxía utilizada, espazos(supresión de barreiras arquitectónicas...) tempos (dependendo do alumno e a flexibilidade horaria). Nas adaptacións curriculares individualizadas terase en conta o seguinte: -
Establecer estándares de aprendizaxe axeitados ao nivel dos alumnos con necesidades educativas especiais.
-
Introducir obxectivos e contidos específicos para os alumnos con necesidades educativas especiais.
-
Deseñar actividades específicas dacordo cos estándares, obxectivos e
103
contidos establecidos para os alumnos con necesidades educativas especiais. -
Modificar os criterios de avaliación en función das adaptacións
PROGRAMA DE EDUCACIÓN EN VALORES O currículo oficial recoñece a importancia de promover o desenvolvemento de novas actitudes e valores. Por iso, contén un conxunto de ensinanzas que, integradas no propio programa das áreas, atravésano ou imprégnano. Reciben a denominación xenérica de ensinanzas común ou transversais. A LOMCE, no seu artigo 11, de elementos transversais, determina que, sen prexuízo do seu tratamento específico nalgunhas das áreas de cada curso, a comprensión lectora, a expresión oral e escrita, a comunicación audiovisual, as tecnoloxías da información e a comunicación, o emprendemento e a educación cívica e constitucional traballaranse en todas as áreas. Este documento amosa a integración das ensinanzas transversais nos obxectivos, nas competencias, nos diferentes bloques de contido e nos criterios de avaliación que se poderían plasmar na área de Música desta maneira:
9.1. EDUCACIÓN -
MORAL E CÍVICA
Amosar actitudes de solidariedade, colaboración e axuda á hora de realizar actividades de grupo.
-
Aceptar as limitacións propias e respectar as dos demais.
-
Valorar o noso patrimonio musical, como parte do patrimonio cultural e artístico de Galicia.
9.2. EDUCACIÓN
PARA A PAZ
-
Partir do diálogo como principio para resolver os conflitos.
-
Aprender a non impoñer as nosas propostas fronte ás dos demais.
-
Tentar ofrecer a nosa propia experiencia como forma de axuda á dos demais,
104
principalmente na realización de actividades en grupo.
9.3. EDUCACIÓN -
AMBIENTAL E PARA A SAÚDE.
Coidar a hixiene do aparato vocal mediante o control da voz, a respiración, a articulación ..., para poder cantar e falar correctamente.
-
Potenciar a través da música, a capacidade de relaxación e control para eliminar tensións.
-
Desenvolvemento de actitudes críticas sobre a contaminación acústica e os posibles prexuízos que esta produce na nosa saúde.
-
Valorar
e
procurar
o
silencio
como
condición
necesaria
para
o
desenvolvemento das experiencias musicais.
9.4. EDUCACIÓN -
PARA O CONSUMO RESPONSABLE
Ser quen de ensinar ao noso alumnado a necesidade de actuar con responsabilidade diante da cantidade de música que o mercado ofrece, evitando a influencia perniciosa da publicidade.
9.5. CULTURA -
DA NOSACOMUNIDADE
AUTÓNOMA
Usar a música como medio ideal para coñecer as manifestacións culturais de Galicia, e a partir de aquí as doutras comunidades españolas, europeas e universais.
ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PROXECTO LECTOR. A lectura non é só un instrumento de aprendizaxe, no sentido de que nos permite acceder a informacións e a coñecementos. Ler nun sentido amplo, e isto inclúe ler obras de ficción, contribúe a despregar a imaxinación e a fantasía, alimenta a curiosidade e o descubrimento, permite aprender a expresar vivencias íntimas e a recoñecer sentimentos persoais a través das personaxes que aparecen nos libros, proporciona claves para entender e resolver conflitos, fomenta a reflexión persoal e a capacidade crítica,
105
desenvolve o sentido de pertenza a un colectivo que ten problemas, soños e ilusións comúns,e, en definitva, axúdanos a crecer e madurar. Ademais, posúe a suficiente capacidade evasora para aliviarnos das tensións da vida diaria e, en moitos casos, constitúe unha fonte de diversión e de entretemento. Debido ás horas que se designan á asignatura, non podemos adicar tempo á lectura en clase, pero creouse unha pequena biblioteca na aula con libros de lectura amenos relacionados coa música. Ademais, dentro da actividade “Mochilas Viaxeiras” promovida polo Equipo de Biblioteca, sempre hai libros con temática musical para que o noso alumnado poda disfrutar deles en familia.
ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN TIC. O xeito máis habitual de utilización das novas tecnoloxías na clase de Educación Musical é a exposición dos contidos e de parte das actividades a realizar a través do ordenador e do canón de proxección. Esto ven dado así, polo feito de que o alumnado non utiliza libro de texto propio. Deste xeito, pódese ilustrar con maior claridade algúns conceptos e presentalos de forma máis atractiva. Ao mesmo tempo, coa utilización das novas tecnoloxías mellórase a motivación cara á aprendizaxe da materia e cara ao uso de recursos informáticos. De xeito puntual, parte das actividades programadas desenvólvense mediante programas educativos que permiten a interactividade e a creatividade por parte do alumnado. Foméntase tamén a aprendizaxe por investigación, que trata de fomentar a aprendizaxe activa e o máis autónoma posible por parte do alumnado, que se ve confrontado a tomar decisións en torno a como proceder na aprendizaxe, que recursos utilizar, como seleccionar e elaborar a información atopada, como organizar e repartir o traballo entre os membros do grupo, como presentar o produto resultante, etc.
106
ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN DE CONVIVENCIA. O Plan de Convivencia do noso centro enfócase, de forma prioritaria, ao traballo en valores, polo que todas as accións a desenvolver na clase de Educación Musical en prol da educación en valores, e recollidas no epígrafe correspondente nesta mesma programación, constitúen en sí mesmas unha achega ao desenvolvemento do Plan de Convivencia.
ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PROXECTO LINGÜÍSTICO A Lei 3/1983, do 15 de xuño, de Normalización Lingüística, garante a igualdade do galego e o castelán como linguas oficiais de Galicia. Ó remate do ensino obrigatorio garantirase a igualdade de competencia lingüística nos dous idiomas oficiais. É preciso salientar que o noso centro se atopa nun entorno predominantemente castelán-falante, de aí a importancia de conseguir equiparar o nivel de competencia nos dous idiomas. Na etapa de educación infantil, na que a lingua materna predominante adoita ser o castelán, a clase de educación musical desenvólvese en galego (na comunicación do mestre co alumnado e utilizando, preferentemente, cancións nesta lingua) co fin de que os/as rapaces/as adquiran de xeito oral o seu coñecemento. Na etapa de Educación Primaria, e tal e como recolle o Proxecto Lingüístico do centro, decidiuse que a área de Educación Artística, na cal se engloba a Educación Musical, se impartise en lingua galega, garantindo así que as materias en galego e en castelán se distribúan na mesma porcentaxe de horas semanais. Deste xeito, tanto a comprensión coma a expresión, oral e escrita, se levan a cabo en galego, así coma a maioría (cando non todos) dos materiais didácticos utilizados.
107
MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS. - Fichas de actividades. - Fichas de ampliación e reforzo. - Instrumentos escolares. - Equipos de reproducción de audio. - Equipos informáticos: ordenador, canón e pantalla de proxección, Internet - Gravacións de distintos tipos de música (infantil, folclore, clásica, rock, jazz…) - Pizarra con pentagrama. - Aula (como espazo para desenvolver coreografías).
ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES Propiciarase o achegamento do alumnado a cantas manifestacións culturais musicais en directo sexa posible, realizando saídas a concertos didácticos ou concertando visitas ao centro educativo de grupos musicais para os máis pequenos, e de profesionais da música, mesmo doutras culturas, para os maiores.
PROCEDEMENTOS PARA AVALIAR A PROPIA PROGRAMACIÓN É preciso valorar a idoneidade dos obxectivos, contidos, secuenciación e temporalización dos mesmos, así como os materiais empregados. Para elo utilizaranse os seguintes criterios: Análise dos resultados obtidos polos alumnos.. Análise constante da programación de aula ao longo do curso. Opinión dos alumnos sobre as dificultades que foronatopando ao longo do curso. Grao de utilización dos recursos da aula.
108