PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 1º PRIMARIA. CURSO 19-20 by castelao navia

CONTEXTUALIZACIÓN DO ALUMNADO

Características evolutivas dos/as nenos/as deste nivel. Os nenos/as desta idade son activos, imaxinativos e entusiastas. Aprenden da realidade próxima e senten gran curiosidade polo mundo que van descubrindo. Hai un gran desenvolvemento psicomotor, cognitivo, persoal, social e moral. É importante o fortalecemento progresivo do control sobre a postura e a respiración. A esta idade afirman a súa lateralidade definitiva e hai dominio segmentario das diferentes partes do seu corpo. A súa atención faise máis firme e poden mantela durante máis tempo. Estes nenos/as organizan o seu pensamento sobre a súa vivencia persoal da realidade. A esta idade, non poden desligar o seu razoamento da experiencia, nin da previa manipulación do que lles rodea. Polo tanto, necesitan estar en constante relación coas cousas.Chegan a establecer relacións entre os elementos. A nivel lingüístico: Amplían as súas posibilidades de comprensión e expresión e aumentan o seu vocabulario. Pouco a pouco vai desaparecendo o seu egocentrismo e aprenden a escoitar aos demais. Necesitan ao grupo. Non teñen claras as ideas do ben e do mal e tenden a respectar as normas que os adultos lles dan porque se inclinan a actuar guiados polas consecuencias da acción (premios, castigos). O 1º curso de Educación Primaria do noso Centro está formado por 23 alumnos e alumnas: 12nenos e 11nenas. É un grupo bastante homoxéneo en aptitudes e actitudes. Gran parte do alumnado pertencen ao P.A.U. de Navia e viven en edificios de 10 a 15 pisos. A maioría de alumnado ten pais e nais que traballan ambos, polo que o seu nivel económico é de clase media, aínda que hai algunhas familias que pasan necesidades. Os nenos e nenas acoden a clase de 9 a 14 horas e moitos/as participan nas actividades extraescolares no horario de 16 a 18 horas.

ÁREA DE CIENCIAS DA NATUREZA

ÁREA Obxectivos

CIENCIAS DA NATUREZA Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

BLOQUE 1. INICIACIÓN Á ACTIVIDADE CIENTÍFICA

1.b 2.e 3.h 4.i 5.j

27.a 28.b 29.c 30.m

6.B1.1. Iniciación á actividade 10.B1.1. Buscar, 11.CNB1.1.1. Busca e científica. seleccionar información selecciona información de de forma guiada e forma guiada e comunica o 7.B1.2. Realización de proxectos comunicar os resultados resultado de forma oral e con guía na súa estrutura e en diferentes soportes. escrita, de maneira limpa, presentación de resultados. clara e ordenada, en 8.B1.3. Busca guiada de diferentes soportes. información en internet e noutros soportes. 22.CNB1.1.2. Manifesta certa 9.B1.4. Elaboración guiada de autonomía na observación textos escritos básicos, e na planificación de murais, paneis, esquemas ou accións e tarefas e ten presentacións para recoller iniciativa na toma de conclusións. decisións.

12.CAA 13.CCL 14.CMCCT 15.CSIEE 16.CCEC 17.CD

18.Ao longo de todo o curso.

23.CAA 24.CMCCT 25.CSIEE

26.Ao longo de todo o curso.

31.B1.5. O traballo cooperativo. 34.B1.2. Traballar de 35.CNB1.2.1. Utiliza forma cooperativa, estratexias para traballar 32.B1.6. Iniciación ás técnicas de respectando os de forma individual e en traballo. Recursos e técnicas compañeiros/as, o equipo e respecta os de traballo intelectual. material e as normas de compañeiros/as, o material 33.B1.7. Hábitos de traballo, convivencia. e as normas de esforzo e responsabilidade. convivencia.

36.CAA 37.CMCCT 38.CSC 39.CSIEE

40.Ao longo de todo o curso.

BLOQUE 2. O SER HUMANO E A SAÚDE

41.a 42.b

48.B2.1. Identificación do home e 53.B2.1. Identificar da muller como seres vivos. semellanzas e diferenzas entre as

54.CNB2.1.1. Identifica 55. CMCCT semellanzas e diferenzas 56.CSC entre as persoas valorando

57.1º trimestre

4 ÁREA Obxectivos

43.e 44.d 45.h 46.k 47.m

CIENCIAS DA NATUREZA Contidos

49.B2.2. Comparación con outros seres vivos. 50.B2.3. Observación de igualdades e diferenzas entre as persoas. 51.B2.4. Identificación das partes do corpo humano. 52.B2.5. Identificación e verbalización de emocións (medo, tristura, enfado, ledicia) e sentimentos propios e alleos.

CURSO

Criterios de avaliación

persoas valorando a diversidade.

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

a diversidade. 61.CNB2.1.2. Recoñece partes do propio corpo.

62.CMCCT 63.CSC

64.1º trimestre

68.CNB2.1.3. Verbaliza e comparte emocións e sentimentos propios e alleos.

69.CMCCT 70.CCL 71.CSC

72.1º trimestre

82.CMCCT 83.CSC

84.1º trimestre

89.CMCT 90.CSC

91.1º trimestre

73.a 74.b 75.d 76.h 77.k 78.m

79.B2.6. Hábitos que inflúen nunha vida saudable: alimentación variada e equilibrada, a hixiene persoal, o exercicio físico regulado, o descanso e a adecuada utilización do tempo de lecer.

80.B2.2. Coñecer e valorar 81.CNB2.2.1. Relaciona a a relación entre o vida saudable cunha benestar e a práctica de alimentación adecuada. determinados hábitos: a hixiene persoal, a 88.CNB2.2.2. Relaciona o alimentación variada, o exercicio físico, os hábitos exercicio físico regulado de hixiene e o tempo de sen excesos ou o lecer coa propia saúde. descanso diario.

92.b 93.c 94.e 95.g 96.h

97.B2.7. Identificación de alimentos diarios necesarios. 98.B2.8. Análise e costumes na alimentación diaria.

99.B2.3. Deseñar, de forma colectiva, un menú semanal de merendas saudables para o recreo.

100.CNB2.3.1. Analiza os 101.CMCCT seus costumes na 102.CSIEE alimentación diaria e aplica o menú semanal de merendas na escola.

103.1º trimestre

BLOQUE 3. OS SERES VIVOS

104.e 105.h

107.B3.1. Os seres vivos: as plantas e os animais. 108.B3.2. Identificación das

109.B3.1. Identificar e explicar en diferentes soportes, as principais características das

110.CNB3.1.1. Explica as principais diferenzas entre plantas e animais empregando diferentes

111.CMCCT 112.CCL

113.2º trimestre

5 ÁREA Obxectivos

106.l

127.a 128.b 129.c 130.e 131.h 132.i 133.j 134.l 135.m 136.o

CIENCIAS DA NATUREZA Contidos

Criterios de avaliación

características e dos comportamentos de animais e plantas para adaptarse ao seu medio.

plantas e dos animais.

137.B3.3. Observación e identificación de animais e plantas do contorno. 138.B3.4. Clasificación e rexistro dos seres vivos do contorno segundo criterios observables e variados empregando diferentes soportes. 139.B3.5. Valoración da responsabilidade no coidado de plantas e animais domésticos e do contorno.

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

soportes. 117.CNB3.1.2. Identifica e describe, con criterios elementais, animais e plantas do seu contorno.

118.CMCCT 119.CCL

120.2º trimestre

124.CNB3.1.3. Amosa condutas de respecto e coidado cara aos seres vivos.

125.CMCCT

126.2º trimestre

142.CMCCT 143.CCL 144.CAA 145.CSIEE 146.CD

147.2º trimestre

157.CMCCT 158.CSC 159.CSIEE

160.3º trimestre

165.CMCCT 166.CSC

167.3º trimestre

140.B3.2. Observar e 141.CNB3.2.1. Recolle datos identificar, de maneira a partir da súa observación elemental e en equipo, e comunícaos empregando algún ser vivo no seu diferentes soportes. medio natural ou na aula e comunicar de xeito oral e escrito os resultados, empregando diferentes soportes.

BLOQUE 4. MATERIA E ENERXÍA

148.a 149.b 150.e 151.h

152.B4.1. Tarefas de redución, reutilización e reciclaxe na escola e no seu contorno próximo. 153.B4.2. Uso responsable da auga na vida cotiá 154.B4.3. Identificación do ruído

155.B4.1. Adoptar medidas 156.CNB4.1.1. Reduce, de protección reutiliza e recicla obxectos medioambientais e na escola. poñelas en práctica na escola. 164.CNB4.1.2. Identifica e adopta medidas de uso responsable da auga na

6 ÁREA Obxectivos

CIENCIAS DA NATUREZA Contidos

Criterios de avaliación

como unha forma de contaminación acústica e de fontes sonoras do contorno próximo. 168.b 169.g 170.h

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

escola.

171.B4.4. Exploración de 172.B4.2. Experimentar e materiais e obxectos do manipular instrumentos contorno para identificar e obxectos sinxelos de propiedades físicas uso cotián identificando observables (cor, dureza, algunhas propiedades cheiro, sabor e textura) e a súa físicas. utilidade.

173.CNB4.2.1. Identifica cor, dureza, cheiro, sabor e textura en materiais e obxectos de uso cotián.

174.CMCCT

175.3º trimestre

BLOQUE 5. A TECNOLOXÍA, OBXECTOS E MÁQUINAS

176.a 177.b 178.c 179.d 180.e 181.h 182.j 183.m

184.B5.1. Observación e 187.B5.1. Manexar 188. CNB5.1.1. Coñece e clasificación de aparellos e obxectos e aparellos nomea os oficios das máquinas sinxelas do contorno simples domésticos e persoas do seu contorno e identificando a súa utilidade e escolares, describir os evita estereotipos sexistas. evitando estereotipos sexistas. seus materiais e o seu funcionamento e 185.B5.2. Manipulación e 196.CNB5.1.2. Identifica e utilizalos con seguridade observación do funcionamento manexa algúns aparellos e evitando estereotipos de aparellos sinxelos máquinas simples de uso sexistas. domésticos e escolares (lapis, cotián empregándoos con afialapis, teléfono, balanza, seguridade e evitando tesoira, espremedor etc.) estereotipos sexistas. 186.B5.3. Montaxe e desmontaxe de xogos e obxectos sinxelos relacionados coa vida cotiá.

189.CMCCT 190.CSC 191.CCL

192.3º trimestre

197.CMCCT 198.CSC 199.CSIEE

200.3º trimestre

201.a 202.b 203.h

205.B5.4. Identificación dos compoñentes básicos dun ordenador. 206.B5.5 Coidado dos recursos

209.CMCCT 210.CD 211.CCL

212.3º trimestre

207.B5.2. Empregar o 208.CNB5.2.1. Identifica e ordenador identificando nomea correctamente as os compoñentes básicos partes dun ordenador e coidando o seu uso. cando traballa con el.

7 ÁREA Obxectivos

204.i

CIENCIAS DA NATUREZA Contidos

informáticos.

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

216.CNB5.2.2. Emprega o 217.CMCCT ordenador de forma guiada 218.CD e fai un bo uso.

Temporalización

219.3º trimestre

CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE • Aproximación á ciencia identificando as situacións nas que a ciencia se pon de manifesto. • Coñecementos das partes do corpo humano, así como do sistema esquelético e sistema muscular humano e os hábitos beneficiosos para o seu coidado. • Descrición das características físicas dunha persoa, así como o respecto por calquera persoa a pesar das súas diferenzas, calidades ou limitacións físicas. • Identificación das substancias necesarias para vivir: o osíxeno e os nutrientes. Coñecemento dos procesos de respiración, dixestión e circulación. • Clasificación de alimentos segundo a súa orixe e segundo as substancias nutritivas que achegan, e valoración da importancia dunha alimentación adecuada e variada para o organismo. • Orientación de elementos no espazo en relación co propio corpo. • Coñecemento das funciones de relación, nutrición e reprodución, así como das etapas da vida do ser humano. • Función de relación no ser humano: os sentidos, os estímulos e a reacción • Características, identificación das clasificacións dos animais segundo diferentes criterios: nacemento, pel, medio no que viven, mamífero-ave-peixe. • Recoñecemento das características e identificación das partes das plantas, as súas funcións e o ciclo da vida. • Uso responsable de recursos naturais e respecto polo medio. • Ecosistemas terrestres, coñecemento das súas características, así como da importancia do equilibrio destes. • Ecosistemas de auga doce e de auga salgada, elementos e equilibrio. • Trazos físicos e pautas de comportamento de plantas e animais segundo o hábitat. • Responsabilidade das persoas cara aos animais e as plantas. • Desenvolvemento de actitudes conscientes fronte a determinados problemas ambientais e toma de conciencia da necesidade de reciclar para o coidado da contorna. • Identificación de máquinas e ferramentas, así como da súa utilidade, das fontes de enerxía necesarias e das precaucións no seu uso e para o aforro enerxético. • Experimentación con sons, imáns e forzas en diferentes situacións. • Identificación dos aparellos, inventos tecnolóxicos, ferramentas e máquinas que facilitan as actividades diarias na casa.

• Recoñecemento das materias primas e do proceso de transformación de materias primas en produtos elaborados. • Descrición e clasificación de materiais segundo as súas características, propiedades e orixe.

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE Comunicación lingüística - Ler e comprender un texto informativo sinxelo. - Adquirir vocabulario referente aos alimentos. - Expresar adecuadamente pensamentos, ideas e emocións. - Ler, comprender e interpretar instrucións. - Adquirir vocabulario referente ao coidado e ás partes do corpo humano - Adquirir vocabulario referente aos mamíferos, ás aves e aos peixes. - Obter e interpretar información. - Fomentar o interese por resolver encrucillados, sopas de letras e adiviñas. - Adquirir vocabulario referente ás plantas, á auga, ao sol e ao aire. - Ler e comprender un texto informativo sinxelo. - Expresar adecuadamente pensamentos, ideas e emocións. - Descifrar mensaxes ocultas seguindo unhas instrucións e interpretando uns códigos. - Escoitar, expoñer e dialogar. Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía - Utilizar táboas de dobre entrada para traballar conceptos aprendidos. - Empregar o cálculo para resolver enigmas ou problemas. - Interpretar e expresar informacións con números. - Poñer en práctica procesos de razoamento. - Interpretar o mundo físico a través dos conceptos aprendidos. - Realizar observacións. - Obter e interpretar información acerca do medio físico que os rodea. Competencia dixital

- Iniciarse no uso do ordenador. Conciencia e expresións culturais Facer un animal con materiais de refugallo. Inventar unha especie de máquina con materiais diversos. Competencia social e cívica - Desenvolver uns hábitos de comportamento responsables. - Desenvolver actitudes de diálogo e de resolución de conflitos. - Adoptar unha disposición para unha vida saudable. - Mostrar actitudes de respecto cara aos demais e cara a un mesmo. - Contribuír a conservar un contorno físico agradable e saudable. - Valorar a importancia de conservar o ambiente. - Fomentar a importancia de ter un consumo de auga racional e responsable. - Adoptar unha disposición para unha vida saudable. - Fomentar a importancia de conservar o hábitat dos animais. - Coñecer sentimentos e emocións en relación cos demais. - Aceptar normas de convivencia. - Utilizar a lingua como destreza para a convivencia, o respecto e o entendemento. - Comprender a realidade social na que se vive. Aprender a aprender - Verbalizar o proceso seguido na aprendizaxe: reflexionar sobre que e como se aprendeu. Sentido de iniciativa e espírito emprendedor - Fomentar a adquisición e a interiorización de bos hábitos. - Desenvolver habilidades sociais como respecto aos demais, cooperación e traballo en equipo. - Elixir con criterio propio.

AVALIACIÓN DO PROCESO DE APRENDIZAXE DOS ALUMNOS/AS Será continua e global. Aspectos da avaliación: Individualizada, centrada na evolución de cada alumno e na súa situación inicial e particularidades. Integradora, contemplando a existencia de diferentes grupos e situación e a flexibilidade na aplicación dos criterios de avaliación que se seleccionan. Cualitativa, apreciando todos os aspectos que inciden en cada situación particular e avaliando de forma equilibrada os diversos niveis de desenvolvemento do alumno. Orientadora, aportando ó alumno/a información precisa para mellorar a súa aprendizaxe e adquirir estratexias apropiadas.

MOMENTOS DA AVALIACIÓN. Avaliación inicial: ao principio do curso paraa valorar as necesidades do alumnado. Avaliación formativa: vemos as dificultades e os progresos en cada caso seguindo a evolución ó longo do proceso. Ao longo da programación didáctica e das unidades didácticas, valorando os progresos e as dificultades e realizando, si é necesario, un feedback ou retroalimentación. Avaliación sumativa: dos resultados ao termo do proceso total de aprendizaxe en cada período formativo e a consecución dos obxectivos. Ao finalizar cada unidade didáctica traballada avaliaremos o que os/as nenos/as teñen interiorizado. INFORMACIÓN DA AVALIACIÓN.

Ao longo do curso realizarase ao grupo de alumnos, polo menos, tres sesións de avaliación que serán presididas pola persoa titora. Finalizada cada unha das sesións de avaliación, as nais/pais ou persoas titoras legais do alumnado serán informados dos resultados das mesmas, da evolución académica dos seus fillos, así como das decisións adoptadas para o reforzo e/ou recuperación, se fose o caso.

INSTRUMENTOS AVALIADORES 

A primeira e máis importante neste nivel será a observación sistemática.



Ante as producións dos/as alumnos/as realizarase un análise rigoroso.



Nos intercambios orais cos/as alumnos/as poderase realizar un seguimento axeitado.



Tamén se realizarán probas específicas sobre cada coñecemento que desexamos avaliar.



Rúbricas.

PROCEDEMENTOS: A observación directa e sistemática do traballo da aula, así como dos momentos máis libres nos que se poidan realizar intercambios inesperados. Manter momentos de intercambios cos nenos onde se poñan de manifesto aquelas dúbidas, inquedanzas, logros e dificultades atopadas. Revisión das producións individuais e grupais.

INSTRUMENTOS DE REXISTRO 

Portfolio do/a alumno/a.



Informes individualizados.



Táboas de cualificacións.



Rexistro de observación.



Diario anecdótico (diario de clase), para rexistrar calquera tipo de incidente ou problemática dun neno nun momento dado. Anotaranse os antecedentes e os consecuentes que se derivaron.



Rexistro de condutas.



Fichas de seguimento.



Producións dos alumnos (orais e escritas).



Xogos, conversacións.



Escalas de estimación: avalían sobre todo actitudes e permiten coñecer o grao de consecución destas.



Información aportada polas familias. Utilizaremos dúas técnicas de recollida de datos: entrevistas e cuestionarios.

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN Probas orais:30% Probas escritas:30% Actitude cara a área (participación, autonomía, interese..): 25% Realización e presentación de traballos ( orde, limpeza...): 15 %.

ÁREA DE CIENCIAS SOCIAIS

ÁREA

CIENCIAS SOCIAIS

CURSO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

PRIMEIRO Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

TEMPORALIZACIÓN

BLOQUE 1. CONTIDOS COMÚNS

220.b 221.d 222.e 223.h 224.i

244.a 245.b 246.c

225.B1.1.O establecemento de conxecturas, de predicións e, a observación, e experimentación como procesos básicos que favorecen a Iniciación ao coñecemento científico. 226.B1. 2.Propostas de traballo que xurdan dunha situación problema, acontecemento ou inquietude da contorna que os rodea, que supoña un proceso de investigación e acción por parte do alumnado e facilite o proceso de autorregulación de aprendizaxes. 227.B1. 3 Introdución no uso das TIC e outras fontes (directas e indirectas) para obter información, analizala, organizala,documentar o proceso mediante o uso do cartafol e a comunicación das conclusións. 228.B1. 4 Planificación, xestión e presentación dos traballos co fin de acadar obxectivos.

229.B1.1.Realizar traballos de investigación que partan do establecemento de conxecturas, da observación, experimentación e da toma de conciencia dos sentimentos e sensacións como medios básicos para obter información, seleccionala, organizala, extraer conclusións e comunicalas sen esquecer a introdución ao manexo das TIC para este fin e valorando o esforzo realizado.

230.CSB1.1.1.Fai conxecturas, predicións e recolle información a través da observación e experimentación iniciándose no emprego das TIC e outras fontes directas e indirectas, selecciona a información relevante e a organiza, obtén conclusións sinxelas e as comunica.

231.CAA 232.CCL 233.CD 234.CMCCT

235.Ao longo de todo o curso.

239.CSB1.1.2.Manifesta autonomía na planificación e execución de accións e tarefas coidando a súa presentación, ten iniciativa na toma de decisións e asume responsabilidades.

240.CSIEE 241.CAA 242.CSC

243.Ao longo de todo o curso

249.B1.5.O traballo en equipo. 250.B1.6.Iniciación na creación e o uso de hábitos e técnicas de estudo.

253.B1.2. Traballar en equipo e adoitar un comportamento de respecto e tolerancia

254.CSB1.2.1.Participa en actividades individuais e de grupo adoitando un comportamento responsable, construtivo e solidario, valorando o

255.CSC 256.CAA

257.Ao longo de todo o curso

15 ÁREA

CIENCIAS SOCIAIS

CURSO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

247.d 248.m

264.h 265.o

PRIMEIRO Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

251.B1.7.Valoración do esforzo e coidado ante as achegas esforzo e o coidado do material. do material. alleas. 252.B1.8.A cooperación e o diálogo como valores democráticos e recursos 260.B1.3.Empregar os 261.CSB1.3.1.Elabora algúns mapas 262.CAA básicos na resolución pacífica de mapas mentais como mentais sinxelos como técnica básica conflitos. unha técnica básica de de estudo. estudo. 266.B1.9.Utilización da terminoloxía propia da área.

267.B1.4.Coñecer e iniciarse no emprego da terminoloxía propia da área.

268.CSB1.4.1.Identifica a terminoloxía propia da área.

TEMPORALIZACIÓN

263.Ao longo de todo o curso

269.CCL 270.CMCCT 271.CSC

272.Ao longo de todo o curso

278.CSB2.1.1.Elabora e recolle información sobre aspectos da súa contorna natural, empregando imaxes, debuxos e outras fontes incluídas as TIC.

279.CMCCT 280.CD 281.CAA

282.1º Trimestre

286.CSB2.1.2 Describe os elementos básicos da súa contorna máis próxima.

287.CMCCT 288.CCL

289.1º Trimestre

296.CSB2.2.1.Describe as características principais do aire e da auga.

297.CMCCT 298.CCL

299.1º Trimestre

303.CSB2.3.1.Explica, de forma sinxela, 304.CMCCT a importancia que o uso responsable 305.CSC

307.1º Trimestre

BLOQUE 2. O MUNDO QUE NOS RODEA

273.h 274.j 275.o

290.h 291.h 292.a 293.o

276.B2.1.A contorna física: observacións das características principais.

277.B2.1.Identificar os elementos principais da contorna partindo do máis próximo a través da observación e uso das TIC.

294.B2.2.O aire e a auga. Estudo das 295.B2.2. Recoñecer as súas características e propiedades características básicas mediante a observación, do aire e a auga experimentación a través sentidos e a observadas e formulación de conxecturas. A experimentadas a importancia para a vida e consumos través dos sentidos. responsables. 302.B2.3. Recoñecer e valorar a importancia

16 ÁREA

CIENCIAS SOCIAIS

CURSO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

que a auga e o aire teñen para a vida e reflexionar sobre a importancia que o uso responsable ten na súa contorna máis próxima. 308.g 309.h 310.i 311.o

326.h 327.g 328.e

312.B2.3.O tempo atmosférico. Observación e medicións sinxelas dos fenómenos atmosféricos que teñen lugar no espazo próximo e a súa simboloxía. Comprobación observado o tempo nos diferentes medios de comunicación: prensa, prensa dixital,..

PRIMEIRO Estándares de aprendizaxe

destes elementos ten na súa contorna máis próxima.

313.B2.4.Coñecer os 314.CSB2.4.1.Nomea os fenómenos fenómenos atmosféricos máis habituais no seu atmosféricos, a través espazo próximo e interpreta a das sensacións simboloxía básica nun mapa do corporais, e describir tempo da prensa en papel ou dixital. os que xorden con máis frecuencia na súa contorna identificándoos nun mapa do tempo da prensa en papel ou dixital.

Competencias clave

TEMPORALIZACIÓN

306.CCL

315.CMCCT 316.CD 317.CCL

318.Ao longo de todo o curso

321.B2.5.Realizar medicións sinxelas de datos con aparellos cotiás e facer pequenos rexistros do tempo atmosférico a nivel local. Comprobación co tempo dos xornais.

322.CSB2.5.1.Realiza observacións, 323.CMCCT sinxelas recollidas de datos, rexistros 324.CAA e comprobación sobre o tempo atmosférico local.

325.Ao longo de todo o curso.

329.B2.4.Os elementos do ceo, as súas 330.B2.6.Identificar os características e o seu movemento elementos que como indicador do paso do tempo. aparecen no ceo e Experimentación do paso do tempo coñecer a importancia observando o movemento do Sol e da que o Sol ten para a

331.CSB2.6.1.Nomea os elementos 332.CMCCT presentes no ceo e explica a 333.CCL importancia que o Sol ten para a vida.

334.Ao longo de todo o curso.

17 ÁREA

CIENCIAS SOCIAIS

CURSO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

Lúa e asocialo ás diferentes partes do día e á noite.

PRIMEIRO Estándares de aprendizaxe

TEMPORALIZACIÓN

vida. 337.B2.7.Coñecer a 338.CSB2.7.1.Relaciona o movemento importancia que o dos elementos do ceo co cambio do movemento dos día á noite e o paso do tempo ao elementos do ceo longo do día: mañá, tarde e noite. teñen como indicador do paso do tempo: o día, a noite e as partes do día.

342.a 343.h 344.o

Competencias clave

345.B2.5.Observación, a través dos 346.B2.8. Diferenciar sentidos, da paisaxe que nos entre os elementos rodea.Elementos naturais e humanos naturais e os da contorna. A importancia do producidos pola man coidado da natureza. do home existentes na contorna próxima poñendo exemplos. 353.B2.9. Valorar a importancia que ten para a vida dos seres vivos o coidado dos elementos da paisaxe máis próxima.

339.CMCCT 340.CAA

341.Ao longo de todo o curso.

348.CMCCT 349.CAA

350.2º Trimestre

354.CSB2.9.1.Identifica algunha medida 355.CSC para a conservación da natureza 356.CMCCT máis próxima.

357.2ºTrimestre

347.CSB2.8.1.Diferencia entre elementos da paisaxe natural e a construída polo home e identifica algunha das accións humanas máis destacadas da contorna próxima.

BLOQUE 3. VIVIR EN SOCIEDADE

358.a 359.c 360.h

361.B3.1.Investigamos sobre as relacións de parentesco e roles familiares.

362.B3.1.Recoñecer as 363.CSB3.1.1.Identifica as relacións de relacións simples de parentesco, discrimina os roles parentesco familiar e familiares e contribúe ao reparto os seus roles equitativo das tarefas domésticas identificándose, entre os membros da familia. situándose e valorando á pertenza a unha

364.CMCCT 365.CSC 366.CAA

367.1º Trimestre

18 ÁREA

CIENCIAS SOCIAIS

CURSO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

PRIMEIRO Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

TEMPORALIZACIÓN

familia con características propias así como contribuíndo ao reparto equitativo das tarefas domésticas entre os seus membros. 368.a 369.h

370.B3.2.A escola: organización escolar, os 371.B3.2.Coñecer e membros e os seus roles,espazos físicos respectar todos os e recursos. elementos que conforman a escola e as súas funcións.

372.CSB3.2.1.Identifica aos membros da comunidade escolar, describe as tarefas que desenvolven e as respectan.

373.CMCCT 374.CSC 375.CCL

376.1º Trimestre

377.a 378.h

379.B3.3.Os deberes e dereitos das persoas. A asemblea de clase como momento para a reflexión, o diálogo, a escoita activa e a resolución pacífica de conflitos.

381.CSB3.3.1.Respecta as normas de convivencia establecidas na familia e na escola.

382.CSC 383.

384.Ao longo de todo o curso.

385.h 386.e 387.o

388.B3.4. A casa e o lugar no que vivo. 389.B3.4. Identificar as 390.CSB3.4.1. Identifica as partes da Estancias da casa e localización na partes da casa e o uso casa, as representa nun esbozo e contorna: aldea, vila, cidade. Elaboración que se fai nelas e coñece e explica o uso que se fai dun esbozo da distribución da casa. diferenciar entre os delas. diferentes tipos de vivendas que forman a 397.CSB3.4.2.Identifica diferentes tipos súa contorna. de vivendas e describe oralmente as diferenzas.

391.CMCCT 392.CAA

393.1º Trimestre

398.CCL 399.CCEC

400.2º Trimestre

380.B3.3.Recoñecer á pertenza a certos grupos e participar neles respectando os principios básicos de convivencia.

403.B3.5. Coñecer as características básicas da contorna próxima e diferenciar os conceptos de cidade,

404.CSB3.5.1.Explica a diferenza entre 405.CCL cidade, vila e aldea e sitúa a súa casa 406.CMCCT nalgunha delas.

407.2º Trimestre

19 ÁREA

CIENCIAS SOCIAIS

CURSO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

PRIMEIRO Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

TEMPORALIZACIÓN

vila, aldea. 408.h 409.e

410.B3.5.Os medios de transporte. Clasificación e abastecemento.

411.B3.6.Coñecer os 412.CSB3.6.1.Clasifica os diferentes medios de transporte medios de transporte da contorna do seu ámbito, as segundo os seus usos, funcións e características características. fundamentais e os clasifica segundo a súa función e uso.

416.h 417.n

418.B3.6.Educación viaria. Camiñando pola 419.B3.7.Observar e rúa. discriminar diferentes elementos viarios que debera recoñecer un peón ou peoa para unha circulación óptima pola rúa.

420.CSB3.7.1.Coñece as sinais de tráfico necesarias para camiñar pola rúa correctamente: cores dos semáforos, pasos de peóns ou peoas, etc.

424.j 425.h 426.o

427.B3.7.Manifestacións culturais da contorna.

429.CSB3.8.1.Cita e valora algunha das 430.CCEC festas propias do outono, do inverno, 431.CSC da primavera e do verán que se 432.CCL celebran na contorna escolar e contribúe á súa conservación.

428.B3.8.Coñecer algunha das grandes manifestacións culturais que se celebran na escola valorando a súa diversidade e contribuíndo á súa conservación.

413.CMCCT 414.CAA

415.2º Trimestre

421.CSC 422.CAA

423.2º Trimestre

433.2º trimestre

BLOQUE 4. AS PEGADAS DO TEMPO.

434.h 435.gc 436.h 437.e

438.B4.1.Uso e medidas do tempo. 439.B4.1.Ordenar Nocións básicas: antes, despois, día, temporalmente, a mes. O paso do tempo: Liña do tempo través dunha liña do da súa historia persoal. Árbore tempo, a evolución e xenealóxica sinxela dos membros da súa algúns feitos

440.CSB4.1.1.Localiza e explica, nunha 441.CSC liña do tempo, a evolución e algúns 442.CAA feitos relevantes da súa vida persoal 443.CCL e empregando as unidades de medida do tempo máis básicas..

444.3º Trimestre

20 ÁREA

CIENCIAS SOCIAIS

CURSO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

familia.

Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

TEMPORALIZACIÓN

relevantes da súa vida persoal empregando métodos sinxelos de observación e as unidades de medida temporais básicas. 447.B4.2. Reconstruír a memoria do pasado próximo partindo de fontes familiares a través da realización dunha árbore xenealóxica sinxela dos membros da súa familia.

453.h 454.g 455.e

PRIMEIRO

448.CSB4.2.1.Explica oralmente unha árbore xenealóxica sinxela dos membros da súa familia.

456.B4.2.Sistemas de medida do tempo. O 457.B4.3.Ser consciente 458.CSB4.3.1.Sabe o número de días día, a semana, os meses e o ano. O do paso do tempo que ten unha semana e os meses, calendario como instrumento de medida empregando, como nomea os meses do ano e diferencia do tempo. Creación dun calendario anual unidades de medida, as estacións segundo as súas propio establecendo os horarios das os días, as semanas, características. xornadas escolares, as semanas, os os meses, o ano, as meses, as estacións do ano, situando os estacións e o aniversarios e os acontecementos máis calendario como importantes. instrumento para medir e representar o paso tempo.

449.CSC 450.CAA 451.CCL

452.3º Trimestre

459.CMCCT 460.CCL 461.

462.3º Trimestre

CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIAS ÁS COMPETENCIAS CLAVE • Fenómenos naturais e atmosféricos e a súa descrición gráfica. • Paisaxes naturais de interior e de costa e identificación dos seus principais elementos do relevo, así como dos factores que os modifican. • Uso responsable de recursos naturais e respecto polo medio. • Identificación dos distintos ámbitos aos que se pertence: familia, escola, aldea / vila / cidade, Galicia, da súa organización, os seus membros e as súas funcións. • Participación activa nas actividades na contorna próxima e valoración da necesidade de organización, distribución de tarefas e colaboración no seu mantemento • Coñecemento e clasificación dos oficios relacionados coa obtención de materias primas,relacionados coa elaboración de produtos e segundo o servizo que ofrecen, así como o respecto pola diversidade de oficios e persoas que os desempeñan. • Coñecemento dos medios de transporte e responsabilidade no cumprimento das normas básicas de mobilidade como peóns e usuarios dos medios de transporte. • Coñecemento e emprego das unidades de medida de tempo. • Coñecemento do Sistema Solar, dos movementos principais da Terra e dos seus efectos. • Reconstrución do pasado próximo a partir de fontes familiares e relación de acontecementos do pasado e do presente con aspectos históricos próximos á propia experiencia. • Identificación dos aparellos, inventos tecnolóxicos, ferramentas e máquinas que facilitan as actividades diarias na casa. • Recoñecemento das materias primas e do proceso de transformación de materias primas en produtos elaborados. • Descrición e clasificación de materiais segundo as súas características, propiedades e orixe. • Desenvolvemento de actitudes conscientes fronte a determinados problemas ambientais e toma de conciencia da necesidade de reciclar para o coidado da contorna. • Identificación de máquinas e ferramentas, así como da súa utilidade, das fontes de enerxía necesarias e das precaucións no seu uso e para o aforro enerxético. • Aproximación á ciencia identificando as situacións nas que a ciencia se pon de manifesto. • Experimentación con sons, imáns e forzas en diferentes situacións.

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE Competencia en comunicación lingüística - Adquirir vocabulario referente ao colexio e á rúa. - Ler e comprender un texto informativo sinxelo. - Expresar adecuadamente pensamentos, ideas e emocións. - Ler, comprender e interpretar instrucións. - Adquirir vocabulario referente ao Nadal, á familia e á casa. - Descifrar mensaxes ocultas seguindo unhas instrucións e interpretando uns códigos. - Escoitar, expoñer e dialogar. - Adquirir vocabulario referente aos fenómenos atmosféricos. - Adquirir vocabulario referente aos medios de comunicación, aos medios de transporte e ás vacacións. Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía - Interpretar o mundo físico a través dos conceptos aprendidos. - Mostrar actitudes de respecto cara aos demais e cara a un mesmo. - Interpretar un plano sinxelo dunha casa. - Contribuír a conservar un contorno físico agradable e saudable. Competencia dixital - Iniciarse no uso do ordenador. - Obter información acerca dun tema a través de Internet. Aprender a aprender - Verbalizar o proceso seguido na aprendizaxe: reflexionar sobre que e como se aprende - Valorar a importancia de conservar o ambiente. Competencia social e cívica - Comprender a realidade social na que se vive. - Desenvolver uns hábitos de comportamento responsables. - Desenvolver actitudes de diálogo e de resolución de conflitos. - Contribuír a conservar un contorno físico agradable e saudable

- Fomentar a adquisición e a interiorización de bos hábitos. - Fomentar o desenvolvemento dunha actitude crítica ante os anuncios publicitarios da televisión e o control do tempo dedicado a ela. - Expresar gustos e preferencias. - Valorar a importancia de conservar o ambiente. - Fomentar a importancia de ter un consumo de auga racional e responsable. Sentido de iniciativa e espírito emprendedor - Interpretar o mundo físico a través dos conceptos aprendidos. - Interpretar un plano sinxelo dunha casa. Conciencia e expresións culturais - Coñecer as tradicións do Nadal. - Facer unha tarxeta de felicitación de Nadal, seguindo unhas instrucións.

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN A avaliación será integral e en tres direccións: -Análise do proceso de aprendizaxe dos alumnos. -Análise do proceso de ensinanza. -Análise do proceso de ensinanza e da práctica docente. AVALIACIÓN DO PROCESO DE APRENDIZAXE DOS ALUMNOS Será continua e global. Aspectos da avaliación: Individualizada, centrada na evolución de cada alumno e na súa situación inicial e particularidades. Integradora, contemplando a existencia de diferentes grupos e situación e a flexibilidade na aplicación dos criterios de avaliación que se seleccionan. Cualitativa, apreciando todos os aspectos que inciden en cada situación particular e avaliando de forma equilibrada os diversos niveis de desenvolvemento do alumno. Orientadora, aportando ó alumno/a información precisa para mellorar a súa aprendizaxe e adquirir estratexias apropiadas. MOMENTOS DA AVALIACIÓN. Avaliación inicial: ao principio do curso para valorar as necesidades do alumnado.

Avaliación formativa: vemos as dificultades e os progresos en cada caso seguindo a evolución ó longo do proceso. Ao longo da programación didáctica e das unidades didácticas, valorando os progresos e as dificultades e realizando, si é necesario, un feedback ou retroalimentación. Avaliación sumativa: dos resultados ao termo do proceso total de aprendizaxe en cada período formativo e a consecución dos obxectivos. Ao finalizar cada unidade didáctica traballada avaliaremos o que os/as nenos/as teñen interiorizado.

INFORMACIÓN DA AVALIACIÓN. Ao longo do curso realizarase para cada grupo de alumnos, polo menos, tres sesións de avaliación que serán presididas pola persoa titora. Finalizada cada unha das sesións de avaliación, as nais/pais ou persoas titoras legais do alumnado serán informados dos resultados das mesmas, da evolución académica dos seus fillos, así como das decisións adoptadas para o reforzo e/ou recuperación, se fose o caso.

Procedementos: A observación directa e sistemática do traballo da aula, así como dos momentos máis libres nos que se poidan realizar intercambios inesperados. Manter momentos de intercambios cos nenos onde se poñan de manifesto aquelas dúbidas, inquedanzas, logros e dificultades atopadas. Revisión das producións individuais e grupais. INSTRUMENTOS DE REXISTRO  Informes individualizados.  Táboas de cualificacións.  Rexistro de observación.

 Diario anecdótico (diario de clase), para rexistrar calquera tipo de incidente ou problemática dun neno nun momento dado. Anotaranse os antecedentes e os consecuentes que se derivaron.  Rexistro de condutas.  Fichas de seguimento.  Producións dos alumnos (orais e escritas).  Xogos, conversacións.  Listas de control nas que anotamos si os alumnos alcanzaron determinados conceptos ou obxectivos propostos.  Escalas de estimación: avalían sobre todo actitudes e permiten coñecer o grao de consecución destas.  Información aportada polas familias. Utilizaremos dúas técnicas de recollida de datos: entrevistas e cuestionarios.

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN Probas orais:30% Probas escritas:30% Actitude cara a área (participación, autonomía, interese..): 15% Realización e presentación de traballos ( orde, limpeza...): 25 %.

ÁREA DE MATEMÁTICAS

ÁREA

MATEMÁTICAS

CURSO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

PRIMEIRO Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

Temporalización

BLOQUE 1. PROCESOS, MÉTODOS E ACTITUDES EN MATEMÁTICAS

463.g 464.e

465.B1.1. Expresión verbal do proceso 466.B1.1. Expresar de razoamento da resolución dun verbalmente de forma problema sinxelo. sinxela o proceso seguido na resolución dun problema.

467.MTB1.1.1. Comunica 468.CMCT verbalmente de forma 469.CCL sinxela o proceso seguido na resolución dun problema simple de matemáticas ou en contextos da realidade.

470.Ao longo de todo curso

471.g 472.b

473.B1.2. Confianza nas propias capacidades para desenvolver actitudes apropiadas e afrontar as dificultades propias do traballo científico.

475.MTB1.2.1. Desenvolve e amosa actitudes axeitadas para o traballo limpo, claro e ordenado no caderno e en calquera aspecto a traballar na área de Matemáticas.

476.CMCT 477.CAA

478.Ao longo de todo curso

479.g 480.i

481.B1.3. Utilización guiada de medios 482.B1.3. Iniciarse na 483.MTB1.3.1. Manifesta tecnolóxicos no proceso de utilización dos medios interese na utilización dos aprendizaxe. tecnolóxicos no proceso medios tecnolóxicos no de aprendizaxe coa proceso de aprendizaxe. axuda guiada do mestre ou da mestra.

484.CMCT 485.CD 486.CAA

487.Ao longo de todo curso

498.CMCT 499.CCL

500.Ao longo de todo curso

474.B1.2. Desenvolver e cultivar as actitudes persoais polo traballo matemático ben feito.

BLOQUE 2. NÚMEROS

488.e 489.g

490.B2.1. Números naturais ata o 99. 496.B2.1. Ler, escribir e ordenar números 491.B2.2. Nome e grafía dos números ata

497.MTB2.1.1. Le, escribe e ordena números ata o 99.

27 ÁREA

MATEMÁTICAS

CURSO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

o 99. 492.B2.3. Equivalencias entre os elementos do sistema de numeración decimal: unidades e decenas. 493.B2.4. O sistema de numeración decimal: valor de posición das cifras. 494.B2.5. Identifica o número anterior e o seguinte a un dado. 495.B2.6. Identifica o número maior, o menor e o igual a un dado. 508.b 509.e 510.g

538.b

511.B2.7. Identifica os números ordinais do 1º ao 10º. 512.B2.8. Utilización e relación dos números ordinais. Comparación de números. 513.B2.3. Equivalencias entre os elementos do sistema de numeración decimal: unidades e decenas.

540.B2.9. Iniciación no desenvolvemento de estratexias persoais de cálculo

enteiros utilizando razoamentos apropiados.

PRIMEIRO Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

Temporalización

504.MTB2.1.2. Identifica o valor de posición das cifras en situacións e contextos reais.

505.CMCT 506.CCL

507.Ao longo de todo curso

514.B2.2. Interpretar 515.MTB2.2.1. Utiliza os diferentes tipos de números ordinais en números segundo o seu contextos reais. valor, en situacións da vida cotiá. 521.MTB2.2.2. Interpreta en textos numéricos e da vida cotiá números naturais ata o 99.

516.CMCT

517.1º Trimestre

522.CMCT 523.CCL 524.CAA

525.2º e 3º Trimestres

529.MTB2.2.3. Descompón e compón números naturais, interpretando o valor de posición de cada unha das súas cifras.

530.CMCT

531.Ao longo de todo curso

535.MTB2.2.4. Ordena números enteiros e represéntaos na recta numérica.

536.CMCT

537.Ao longo de todo curso

545.MTB2.3.1. Realiza 546.CMCT cálculos numéricos básicos

547.Ao longo de todo curso

544.B2.3. Realizar operacións e cálculos

28 ÁREA

MATEMÁTICAS

CURSO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

539.g

mental. 541.B2.10. Gusto pola presentación ordenada e limpa dos cálculos e dos resultados. 542.B2.11. Cálculo de sumas e restas. 543.B2.12. Utilización en situacións familiares da suma para xuntar ou engadir e da resta para separar ou quitar.

PRIMEIRO Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

numéricos mediante coa operación de suma na diferentes resolución de problemas procedementos, incluído contextualizados. o cálculo mental, en situación de resolución 551.MTB2.3.2. Realiza 552.CMCT de problemas. cálculos numéricos básicos coa operación de resta (sen levadas) na resolución de problemas contextualizados. 557.MTB2.3.3. Emprega 558.CMCT procedementos diversos na realización de cálculos numéricos básicos.

560.b 561.g

562.B2.13. Resolución de problemas da vida cotiá.

563.B2.4. Identificar e 564.MTB2.4.1. Resolve resolver problemas da problemas que impliquen o vida cotiá, adecuados dominio dos contidos ao seu nivel, traballados. establecendo conexións entre a realidade e as 571.MTB2.4.2. Iníciase na matemáticas e reflexión sobre o valorando a utilidade procedemento aplicado á dos coñecementos resolución de problemas: matemáticos adecuados revisando as operacións e reflexionando sobre o empregadas, as unidades proceso aplicado para a dos resultados, resolución de comprobando e problemas. interpretando as solucións no contexto. BLOQUE 3. MEDIDA

Temporalización

553.Ao longo de todo curso

559.Ao longo de todo curso

565.CMCT 566.CAA

567.Ao longo de todo curso

572.CMCT 573.CAA 574.CSIEE

575.Ao longo de todo curso

29 ÁREA

MATEMÁTICAS

CURSO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

576.g

595.g

577.B3.1. Medición con instrumentos e 579.B3.1. Utilizar o palmo, estratexias non convencionais. o paso e o pé para realizar medidas e 578.B3.2. Estimación de resultados de estimacións. medidas (distancias, tamaños, pesos, capacidades...) en contextos familiares. 585.B3.2. Comparar e identificar cal é o obxecto de maior peso, por estimación e/ou utilizando a balanza.

596.B3.3. Unidades de medida do tempo e as súas relacións: minuto, hora, día, semana e ano. 597.B3.4. Lectura sinxela en reloxos analóxicos e dixitais.

PRIMEIRO Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

Temporalización

580.MTB3.1.1. Realiza 581.CMCT medicións co palmo, o paso e o pé.

582.2º e 3º Trimestres

586.MTB3.2.1. Realiza 587.CMCT comparacións de peso entre dous obxectos de uso habitual.

588.Ao longo de todo curso

591.B3.3. Comparar e identificar cal é o recipiente de maior capacidade, por estimación.

592.MTB3.3.1. Compara e identifica cal é o recipiente de maior capacidade.

594.3º Trimestre

598.B3.4. Iníciase no coñecemento das unidades básicas de medida do tempo e as súas relacións, utilizándoas para resolver problemas da vida diaria.

599.MTB3.4.1. Coñece e 600.CMCT utiliza as unidades de medida do tempo e as súas relación. Minuto, hora, día, semana e ano.

601.Ao longo de todo curso

605.MTB3.4.2. Le en reloxos analóxicos e dixitais a hora en punto e a media hora.

606.CMCT

607.2º e 3º Trimestres

611.MTB3.4.3. Resolve 612.CMCT problemas sinxelos da vida diaria utilizando as medidas temporais e as súas relacións.

613.2º e 3º Trimestres

593.CMCT

30 ÁREA

MATEMÁTICAS

CURSO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

PRIMEIRO Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

Temporalización

614.b 615.g

616.B3.5. O sistema monetario da Unión Europea. Unidade principal: o euro. Valor das diferentes moedas e billetes. 617.B3.6. Equivalencias entre moedas e billetes.

618.B3.5. Iníciase no 619.MTB3.5.1. Coñece a 620.CMCT coñecemento do valor e función e o valor das 621.CAA as equivalencias entre diferentes moedas e billetes as diferentes moedas e (5,10, 20 e 50 euros) do billetes do sistema sistema monetario da Unión monetario da Unión Europea utilizándoas tanto Europea. para resolver problemas en situación reais como figuradas.

622.2º e 3º Trimestres

623.b 624.g

625.B3.7. Resolución de problemas de medida.

626.B3.6. Identificar e 627.MTB3.6.1. Resolve 628.CMCT resolver problemas da problemas sinxelos de 629.CAA vida cotiá adecuados ao medida. seu nivel, establecendo conexións entre a 634.MTB3.6.2. Reflexiona 635.CMCT realidade e as sobre o proceso seguido na 636.CAA matemáticas e resolución de problemas 637.CSIEE valorando a utilidade revisando as operacións dos coñecementos utilizadas e as unidades matemáticos axeitados dos resultados. e reflexionando sobre o proceso aplicado para a resolución de problemas.

630.2º e 3º Trimestres

638.2º e 3º Trimestres

BLOQUE 4. XEOMETRÍA

639.b 640.e 641.g

642.B4.1. Interpretación de 648.B4.1. Interpretar 649.MTB4.1.1. Describe a 650.CMCT representacións espaciais sinxelas en representacións situación dun obxecto do 651.CAA situacións da vida cotiá. espaciais sinxelas espazo próximo en relación 652.CCL realizadas a partir de a un mesmo utilizando os 643.B4.2. Descrición de posicións e sistemas de referencia e conceptos de esquerdamovementos, en relación a un mesmo e de obxectos ou dereita, diante-detrás, a outros puntos de referencia. arriba-abaixo, preto-lonxe e

653.Ao longo de todo curso

31 ÁREA

MATEMÁTICAS

CURSO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

644.B4.3. Interese e curiosidade pola identificación das formas e dos seus elementos característicos. 645.B4.4. Confianza nas propias posibilidades; curiosidade, interese e constancia na busca de solucións. 646.B4.5. Uso do vocabulario xeométrico para describir itinerarios: liñas abertas e pechadas; rectas e curvas. 647.B4.6. Busca de elementos de regularidade en figuras e corpos a partir da manipulación de obxectos.

situacións familiares.

PRIMEIRO Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

Temporalización

próximo-afastado. 657.MTB4.1.2. Describe a 658.CMCT situación dun obxecto do 659.CAA espazo próximo en relación 660.CCL a outros puntos de referencia utilizando os conceptos de esquerdadereita, diante-detrás, arriba-abaixo, preto-lonxe e próximo-afastado.

661.Ao longo de todo curso

666.MTB4.2.1. Recoñece formas rectangulares, triangulares e circulares en obxectos do contorno inmediato.

667.CMCT 668.CAA

669.Ao longo de todo curso

675.CMCT 676.CAA

677.Ao longo de todo curso

682.CMCT 683.CAA 684.CSIEE

685.Ao longo de todo curso

662.b 663.g

664.B4.7. Formas planas e espaciais: clasificación de figuras planas.

665.B4.2. Coñecer as figuras planas básicas: cadrado, círculo, rectángulo e triángulo.

670.b 671.g

672.B4.8. Resolución de problemas de xeometría relacionados coa vida cotiá.

673.B4.3. Identificar, 674.MTB4.3.1. Resolve resolver problemas da problemas xeométricos vida cotiá axeitados ao sinxelos que impliquen seu nivel, establecendo dominio dos contidos conexións entre a traballados. realidade e as matemáticas e 681.MTB4.3.2. Iníciase na valorando a utilidade reflexión sobre o dos coñecementos procedemento aplicado á matemáticos axeitados resolución de problemas: e reflexionando sobre o revisando as operacións proceso aplicado para a empregadas, as unidades resolución de dos resultados, problemas. comprobando e interpretando as solucións

32 ÁREA

MATEMÁTICAS

CURSO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

PRIMEIRO Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

Temporalización

no contexto. BLOQUE 5. ESTATÍSTICA E PROBABILIDADE

686.b 687.g

688.B5.1. Recollida e clasificación de datos.

689.B5.1. Recoller e rexistrar unha información que se poida cuantificar, utilizando algúns recursos sinxelos de representación gráfica: táboas de datos, bloques de barras, diagramas lineais… comunicando a información.

690.MTB5.1.1.Rexistra e 691.CMCT interpreta datos sinxelos en 692.CAA representacións gráficas básicas.

693.Ao longo de todo curso

697.MTB5.1.2. Resolve 698.CMCT sinxelos problemas nos que 699.CAA interveña a lectura de gráficos.

700.2º e 3º Trimestres

CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE Terase en conta se o alumnado:

- Utiliza espontaneamente os números naturais e palabras sinxelas relativas a comparacións e operacións (máis, menos, igual, maior, etc.), cando comunica verbalmente experiencias propias, tanto escolares como extraescolares. - Interpretar, representar, ordenar e utilizar os números cardinales do 0 ao 99 en diferentes situacións. - Interpreta mensaxes, relativas á vida cotiá ou á propia actividade escolar, que conteñen números e unha operación aditiva, distinguindo o papel dos termos. - Le, escribe e compara números naturais nun contexto (en particular, con referencia aos seus propios parámetros persoais). - Coñece o valor de posición de cada díxito.Relacionar os números coa súa descomposición, identificando unidades e decenas , e escribir como se len. - É quen de realizar representacións icónicas ou materiais de cantidades pequenas, e comparar cantidades pequenas de obxectos ou situacións cotiás, interpretar e expresar devanditos resultados e viceversa. - Selecciona e aplica pertinentemente a operación necesaria cos datos dispoñibles, en situacións de suma que implican unión ou incremento e en situacións sinxelas de resta que implican separación ou diminución. - Escolle un procedemento de cálculo numérico adecuado á operación aditiva que debe realizar (algoritmos de lapis e papel, cálculo mental exacto ou aproximado, etc.) e execútao con corrección. - Realiza medicións (lonxitude, capacidade e masa) con atención, escollendo entre as unidades corporais e os instrumentos de medida dispoñibles os que mellor se axusten ao tamaño e á natureza do obxecto que se desexa medir. - É capaz de medir obxectos, espazos e tempos familiares con unidades de medida non convencionais (palmos, pés, dedos, pasos) e convencionais (quilogramos, metro, centímetro, litro, día e hora), utilizando os instrumentos máis adecuados en cada caso. - Expresa correctamente as medidas realizadas, indicando a unidade utilizada. - Recoñece e describe, con linguaxe coloquial, formas e corpos xeométricos do contorno próximo (círculos, rectángulos, cadrados, triángulos, cubos e esferas). - Debuxa con certa corrección as formas planas, e representa as tridimensionais con axuda de materiais diversos.

- Coñece algunhas das propiedades das formas xeométricas (redondez, simetría, etc.) e utilízaas nas súas propias composicións utilitarias ou estéticas. - Identifica a situación dun obxecto no espazo respecto a el mesmo ou a outro obxecto fixo e visible, utilizando os termos adecuados (arriba-abaixo, diante-detrás, dentro-fóra, cerca-lonxe, esquerda-dereita). - Describe sinxelos desprazamentos en relación cos puntos de referencia elixidos. - Recolle información sobre fenómenos moi familiares, obtendo datos mediante sinxelas técnicas de cómputo ou observación, e organízaos nunha táboa. - Representa datos mediante un diagrama de barras e interpreta táboas e gráficas similares contextualizadas. - Manifesta curiosidade por coñecer as distintas representacións dunha situación concreta e por outras formas de contar o de medir (reorganizando datos, usando distintos materiais e instrumentos, etc.). - Demostra satisfacción polo progreso dos seus coñecementos matemáticos e pola autonomía que estes lle proporcionan. - Aplica os coñecementos matemáticos a situacións e actividades lúdicas. - Valora o esforzo invertido nas operacións matemáticas e non limita o seu interese á obtención dun resultado determinado. - Afronta con autonomía as situacións problemáticas, sen pedir axuda ante a primeira dificultade, e non abandona as tarefas sen intentar concluílas razoablemente. - Aprecia o que de positivo teñen os erros cometidos no ámbito do coñecemento matemático.

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE As competencias de Matemáticas son as seguintes: Comunicación lingüística - Comprender e interpretar unha información escrita e con imaxes. - Desenvolver a comprensión e mellorar as destrezas comunicativas. - Incorporar a linguaxe matemática á expresión habitual. - Comprender e utilizar distintos tipos de textos: receitas, adiviñas… - Descifrar mensaxes ocultas seguindo unhas instrucións e interpretando uns códigos. - Comprender e utilizar distintos tipos de textos para traballar conceptos matemáticos: encrucillados, sopas de letras e adiviñas. - Comprender e interpretar outras linguaxes. - Incidir nos contidos asociados na descrición verbal dos razoamentos. - Desenvolver a comprensión e mellorar as destrezas lingüísticas. - Escoitar, expoñer e dialogar. - Expresar pensamentos e opinións. - Ler, comprender e interpretar información.

Sentido de iniciativa e espírito emprendedor - Percibir o colexio como o espazo físico no que se desenvolve parte da súa vida cotiá.

- Coñecer a realidade a través dos conceptos básicos de medida. - Comprender, analizar e interpretar a información dunha receita de cociña. - Utilizar representacións gráficas para interpretar información. - Incorporar habilidades para interpretar o medio que o rodea e desenvolverse con autonomía e iniciativa persoal. - Fomentar o interese por coñecer e interpretar a información que ofrece o reloxo dixital e o reloxo analóxico. - Utilizar as matemáticas para fomentar a adquisición e a interiorización de bos hábitos. - Saber tomar decisións ante un problema. Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía - Utilizar en situacións fóra da aula os contidos estudados. - Poñer en práctica procesos de razoamento e de desenvolvemento da atención. - Apreciar a noción de cantidade no cotián. - Aplicar os conceptos matemáticos aprendidos en situacións cotiás. - Seleccionar as operacións adecuadas para resolver un problema. - Manexar os conceptos espaciais básicos en situacións reais. - Empregar o cálculo para resolver enigmas ou problemas. - Fomentar o interese por expresar a información de forma numérica. - Fomentar a curiosidade por coñecer as relacións que existen entre os números. - Utilizar unidades de medida non convencionais na vida cotiá.

- Resolver problemas relacionados coa vida cotiá. - Manexar adecuadamente as moedas de euro en situacións reais. - Comprender, interpretar e realizar gráficos de barras. - Interpretar e expresar informacións, datos e argumentacións. - Interpretar e aplicar unha información. Competencia dixital - Iniciarse no uso do ordenador. - Nomear as partes do ordenador. Competencia social e cívica - Utilizar as matemáticas como destreza para a convivencia e o respecto. - Traballar en equipo, aprendendo a aceptar outros puntos de vista distintos do propio. - Desenvolver habilidades sociais, como o diálogo e o traballo en equipo. Conciencia e expresións culturais - Utilizar algunhas obras de arte para traballar contidos matemáticos. - Realizar un debuxo, seguindo unhas indicacións, e, fomentar así, a creatividade. - Desenvolver a habilidade para construír un reloxo de cartolina, seguindo unhas instrucións. Aprender a aprender - Verbalizar o proceso seguido na aprendizaxe: reflexionar sobre que e como se aprendeu.

- Comprender, analizar e resolver problemas. - Utilizar ferramentas matemáticas básicas para realizar calquera aprendizaxe.

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN A avaliación será integral e en tres direccións: -Análise do proceso de aprendizaxe dos alumnos. -Análise do proceso de ensinanza. -Análise do proceso de ensinanza e da práctica docente. AVALIACIÓN DO PROCESO DE APRENDIZAXE DOS ALUMNOS Será continua e global. Aspectos da avaliación: Individualizada, centrada na evolución de cada alumno e na súa situación inicial e particularidades. Integradora, contemplando a existencia de diferentes grupos e situación e a flexibilidade na aplicación dos criterios de avaliación que se seleccionan. Cualitativa, apreciando todos os aspectos que inciden en cada situación particular e avaliando de forma equilibrada os diversos niveis de desenvolvemento do alumno. Orientadora, aportando ó alumno/a información precisa para mellorar a súa aprendizaxe e adquirir estratexias apropiadas. MOMENTOS DA AVALIACIÓN. Avaliación inicial : ao principio do curso para valorar as necesidades do alumnado e establecer as liñas de actuación.

INFORMACIÓN DA AVALIACIÓN. Ao longo do curso realizarase ao grupo de alumnos, polo menos, tres sesións de avaliación que serán presididas pola persoa titora. Finalizada cada unha das sesións de avaliación, as nais/pais ou persoas titoras legais do alumnado serán informados dos resultados das mesmas, da evolución académica dos seus fillos, así como das decisións adoptadas para o reforzo e/ou recuperación, se fose o caso.

INSTRUMENTOS AVALIADORES A primeira e máis importante neste nivel será a observación sistemática. Ante as produción dos/as alumnos/as realizarase un análise rigoroso. Nos intercambios orais cos/as alumnos/as poderase realizar un seguimento axeitado. Tamén se realizarán probas específicas sobre cada coñecemento que desexamos avaliar. Procedementos: A observación directa e sistemática do traballo da aula, así como dos momentos máis libres nos que se poidan realizar intercambios inesperados. Manter momentos de intercambios cos nenos onde se poñan de manifesto aquelas dúbidas, inquedanzas, logros e dificultades atopadas. Revisión das producións individuais e grupais.

INSTRUMENTOS DE REXISTRO  Libro do/a alumno/a.  Informes individualizados.  Táboas de cualificacións.  Rexistro de observación.  Diario anecdótico (diario de clase), para rexistrar calquera tipo de incidente ou problemática dun neno nun momento dado. Anotaranse os antecedentes e os consecuentes que se derivaron.  Rexistro de condutas.  Fichas de seguimento.  Producións dos alumnos (orais e escritas).  Xogos, conversacións.  Listas de control nas que anotamos si os alumnos alcanzaron determinados conceptos ou obxectivos propostos.  Escalas de estimación: avalían sobre todo actitudes e permiten coñecer o grao de consecución destas.  Información aportada polas familias. Utilizaremos dúas técnicas de recollida de datos: entrevistas e cuestionarios.

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN PORCENTAXES.

A cualificación estará relacionada co grao de adquisición das competencias básicas do alumno de Primeiro Ciclo de EP, a través de todas as actividades que leve a cabo. O proceso de avaliación levarase a cabo tendo en conta as seguintes porcentaxes: Numeración:30% Cálculo: 30% Problemas (razoamento, resolución): 20% Conceptos (magnitudes, medidas, xeometría, ...): 10% Actitude: 10% (actitude ante a área, participación, autonomía, interese, esforzo). En cumprimento do Decreto 105/2014, do 4 de setembro de 2014, polo que se establece o currículo da Educación Primaria na Comunidade Autónoma de Galicia, os resultados da avaliación do alumnado expresaranse nos seguintes criterios de cualificación, aos que se lles achegará unha cualificación numérica: Sobresaliente (9 ou 10) Notable (7 ou 8) Ben (6) Suficiente (5) Insuficiente

(1,2,3,ou

ÁREA DE LINGUA CASTELÁ E LITERATURA

ÁREA

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA

Obxectivos

Contidos

CURSO Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

BLOQUE 1. COMUNICACIÓN ORAL. FALAR E ESCOITAR

701.a 702.c 703.d 704.e

705.B1.1. Estratexias e normas para o intercambio comunicativo: participación; escoita; respecto á quenda de palabra; respecto polos sentimentos dos e das demais.

706.B1.1. Participar en situacións de comunicación, dirixidas ou espontáneas, respectando o quenda de palabra.

707.LCB1.1.1. Expresa de forma global sentimentos, vivencias e emocións propias.

708.CCL 709.CAA 710.CSC

711.Ao longo de todo o curso

715.LCB1.1.2. Aplica as normas sociocomunicativas: escoita e respecta a quenda de palabras.

716.CCL 717.CAA 718.CSC

719.Ao longo de todo o curso

720.b 721.e

722.B1.2. Comprensión e expresión de 723.B1.2. Recoñecer a 724.LCB1.2.1. Integra de mensaxes verbais e non verbais, información verbal e xeito global os recursos especialmente xestos e ton de voz que non verbal dos básicos verbais e non complementen o significado da discursos orais e verbais para comunicarse mensaxe. integrala na oralmente. produción propia.

725.CCL 726.CSC

727.Ao longo de todo o curso

728.a 729.b 730.e

731.B1.3. Participación en situación de 732.B1.3. Expresarse e 733.LCB1.3.1. Participa comunicación de aula, espontáneas ou comunicarse de activamente en diversas dirixidas, organizando, de forma xeral, forma oral e con situacións de o discurso. certa coherencia comunicación: para satisfacer as 734.-diálogos necesidades de 735.-exposicións orais moi comunicación en guiadas, con axuda, cando diferentes situacións cumpra, de tecnoloxías da

736.CCL 737.CD 738.CAA 739.CSC 740.CSIEE

741.Ao longo de todo o curso

43 ÁREA

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA

Obxectivos

Contidos

CURSO Criterios de avaliación

de aula.

742.b 743.e

744.B1.4. Interese pola ampliación de vocabulario. 745.B1.5. Creación de redes semánticas moi sinxelas.

746.B1.4. Ampliar o vocabulario a partir das experiencias de aula.

750.b 751.d 752.e 753.i

754.B1.6. Comprensión global de textos 755.B1.5. Comprender orais de diversa tipoloxía: atendendo á o sentido global dun forma da mensaxe (descritivos, texto oral. narrativos, dialogados) e a súa 756.Identificar intención comunicativa (informativos, información literarios e prescritivos) e procedentes relevantes. de diversas fontes.

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

información e a comunicación. 747.LCB1.4.1. Utiliza o 748.CCL vocabulario axeitado á súa idade.

749.Ao longo de todo o curso

757.LCB1.5.1. Comprende o sentido global de textos orais de uso habitual, do ámbito escolar e social.

758.CCL 759.CAA

760.Ao longo de todo o curso

761.b 762.d 763.e 764.i

765.B1.7. Valoración dos medios de 766.B1.6. Valorar os 767.LCB1.6.1. Identifica as 768.CCE comunicación social como instrumento medios de ideas xerais en reportaxes 769.CAA de comunicación. comunicación social audiovisual sobre temas como instrumento de do seu interese. comunicación.

770.Ao longo de todo o curso

771.b 772.e

773.B1.8. Audición e reprodución de textos adecuados ao nivel que estimulen o seu interese.

774.B1.7. Reproducir textos orais próximos aos seus gustos e intereses.

775.LCB1.7.1. Canta cancións, conta e recita pequenos contos e poemas.

776.CCL 777.CAA 778.CCEC

779.Ao longo de todo o curso

780.b 781.e

782.B1.9. Dramatizacións de textos infantís.

783.B1.8. Dramatizar, de xeito colaborativo, textos infantís.

784.LCB1.8.1. Adecúa a entoación e o volume á representación dramática.

785.CCL

786.Ao longo de todo o curso

787.b 788.e

789.B1.10 Produción de textos orais breves e sinxelos próximos aos seus

790.B1.9 Expresarse de forma oral en

791.LCB1.9.1. Narra situacións e experiencias

792.CCL 793.CSIEE

794.Ao longo de todo o curso

44 ÁREA

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA

Obxectivos

Contidos

CURSO Criterios de avaliación

gustos e intereses.

Estándares de aprendizaxe

diferentes situacións persoais sinxelas. con vocabulario axeitado e unha 798.LCB1.9.2. Describe, de secuencia forma sinxela, persoas, coherente. animais obxectos e lugares seguindo unha orde: de arriba a abaixo; de abaixo a arriba ….

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

799.CCL

800.Ao longo de todo o curso

804.LCB1.9.3. Utilizar correctamente expresións para situar e ordenar as rutinas: antes, despois, pola mañá, pola noite…

805.CCL

806.Ao longo de todo o curso

813.LCB1.10.1. Usa unha linguaxe non discriminatoria e respectuosa coas diferenzas.

814.CCL 815.CSC

816.Ao longo de todo o curso

823.CCL 824.CAA 825.CSC 826.CSIEE

827.Ao longo de todo o curso

833.CCL

834.Ao longo de todo o curso

807.a 808.d 809.e 810.m

811.B1.11. Uso dunha linguaxe non discriminatoria e respectuosa coas diferenzas.

812.B1.10. Usar unha linguaxe non discriminatoria e respectuosa coas diferenzas.

817.a 818.b 819.e

820.B1.12. Estratexias para utilizar a linguaxe oral como instrumento de comunicación e aprendizaxe: escoitar e preguntar.

821.B1.11. Utilizar de 822.LCB1.11.1. Pide axuda xeito efectivo a para a realización de linguaxe oral: tarefas de distinta índole. escoitar e preguntar.

BLOQUE 2. COMUNICACIÓN ESCRITA. LER

828.b 829.e

830.B2.1. Lectura de distintos tipos de textos adaptados á súa idade.

831.B2.1. Ler en voz alta diferentes tipos de textos infantís breves e sinxelos.

832.LCB2.1.1. Lee con pronunciación e entoación axeitada, textos sinxelos, de variada tipoloxía, breves e adaptados á súa

45 ÁREA

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA

Obxectivos

Contidos

CURSO Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

idade. 835.b 836.e

837.B2.2. Inicio ás estratexias para a comprensión lectora de textos: consideración do título e das ilustracións moi redundantes.

838.B2.2. Anticipar o contido de textos do ámbito escolar e social axeitados ao seu nivel.

839.LCB2.2.1. Relaciona a información que achega o título e as ilustracións co tema do texto.

840.CCL 841.CAA

842.Ao longo de todo o curso

843.e

844.B2.3. Comprensión de textos de diversa tipoloxía adecuados á súa idade.

845.B2.3. Comprender 846.LCB2.3.1. Recoñece a 847.CCL a funcionalidade de funcionalidade de 848.CAA diferentes tipoloxía determinadas tipoloxía textuais, atendendo textuais: carteis, anuncios, á forma da mensaxe avisos, receitas, normas, (descritivos, instrucións … narrativos, dialogados) e a súa intención comunicativa (informativos, literarios e prescritivos) adaptados a súa idade.

849.Ao longo de todo o curso

850.b 851.e

852.B2.4. Lectura de diferentes textos como fonte de información e de lecer.

853.B2.4. Mostrar 854.LCB2.4.1 Expresa o interese e gusto pola gusto pola lectura como lectura. fonte de lecer.

855.CCL

856.Ao longo de todo o curso

861.CCL

862.Ao longo de todo o curso

865.B2.5. Uso da biblioteca como recurso 866.B2.5. Progresar na 867.LCB2.5.1. Identifica, con 868.CCL para desenvolver o Plan lector. adquisición do hábito axuda, os textos da 869.CD lector. biblioteca (escritos ou en

871.Ao longo de todo o curso

860.LCB2.4.2 Explica, de xeito sinxelo, as súas preferencias lectoras. 863.b 864.e

46 ÁREA

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA

Obxectivos

Contidos

CURSO Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

soporte informático) máis axeitados para obter información e para o seu lecer. 872.a 873.b 874.e

875.B2.6. Iniciación á creación da biblioteca persoal.

876.B2.6. Mostrar 877.LCB2.6.1. Coida, interese por ter unha conserva e organiza os biblioteca propia. seus libros.

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

870.CAA

878.CCL 879.CSC

880.Ao longo de todo o curso

884.LCB3.1.1. Relaciona os códigos oral e escrito: discrimina sons nas palabras e consolida aspectos grafomotores e grafías da Lingua castelá en palabras significativas.

885.CCL

886.Ao longo de todo o curso

890.LCB3.1.2 Identifica diferentes tipos de texto escrito: listas, receitas, narracións, poesía, noticia …

891.CCL

892.Ao longo de todo o curso

BLOQUE 3. COMUNICACIÓN ESCRITA. ESCRIBIR

881.e

882.B3.1. Recoñecemento e utilización de recursos gráficos na comunicación escrita.

883.B3.1. Interiorizar e utilizar as normas básicas de escritura e os seus aspectos gráficos

893.e

894.B3.2. Uso de elementos lingüísticos e non lingüísticos na comunicación escrita.

895.B3.2. Relacionar códigos verbais e non verbais.

896.LCB3.2.1. Ilustra de xeito 897.CCL creativo os seus escritos con ilustracións redundantes.

898.Ao longo de todo o curso

899.b 900.e

901.B3.3. Utiliza estratexias para a produción de textos: planificación, identificación da función,

903.B3.3. Planificar e producir, con axuda, diferentes tipos de textos atendendo ao

904.LCB3.3.1. Escribe, con 905.CCL axuda, en diferentes 906.CD soportes, textos moi 907.CAA sinxelos propios do ámbito

908.Ao longo de todo o curso

47 ÁREA

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA

Obxectivos

Contidos

CURSO Criterios de avaliación

textualización, revisión e reescritura. 902.B3.4 Produción de textos segundo Plan de escritura.

seu formato (descritivos, narrativos, dialogados) e intencionalidade comunicativa (informativos, literarios e prescritivos) e coida a presentación

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

escolar e social: listas, notas, normas, felicitacións, instrucións, contos, anécdotas… 909.LCB3.3.2. Presenta os 910.CCL seus escritos con limpeza, 911.CAA evitando riscos.

912.Ao longo de todo o curso

BLOQUE 4. COÑECEMENTO DA LINGUA

913.b 914.e

915.B4.1. A palabra. Iniciación ao orde alfabético. Recoñecemento das características e uso das diferentes clases de palabras. Xénero e número do nome. Tempos verbais.

916.B4.1. Aplicar os coñecementos gramáticos básicos sobre a estrutura da lingua.

917.LCB4.1.1. Desenvolve a conciencia fonolóxica: identifica sílabas e fonemas como elementos fundamentais da palabra.

918.CCL

919.Ao longo de todo o curso

923.LCB4.1.2. Recoñece o 924.CCL alfabeto e iníciase na orde alfabética.

925.Ao longo de todo o curso

929.LCB4.1.3. Distingue nome e adxectivo en palabras significativas.

930.CCL

931.2º e 3º Trimestres

935.LCB4.1.4. Distingue xénero e número en palabras habituais.

936.CCL

937.2º e 3º Trimestres

941.LCB4.1.5. Utiliza 942.CCL adecuadamente os artigos nos textos orais e escritos.

943.Ao longo de todo o curso

48 ÁREA

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA

Obxectivos

Contidos

956.b 957.e

981.b 982.e

958.B4.2. Vocabulario. Sinónimos e antónimos. Aumentativos e diminutivos. Comparacións e palabras derivadas.

CURSO Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

Temporalización

947.LCB4.1.6. Forma grupos 948.CCL nominais respectando as normas de concordancia

949.Ao longo de todo o curso

953.LCB4.1.7. Utiliza os tempos verbais: presente, pasado e futuro en textos sinxelos.

954.CCL

955.2º e 3º Trimestres

961.CCL

962.Ao longo de todo o curso

966.LCB4.2.2. Establece comparacións entre distintos elementos.

967.CCL

968.2º e 3º Trimestres

972.LCB4.2.3. Utiliza diminutivos e aumentativos, en textos orais e escritos.

973.CCL

974.2º e 3º Trimestres

978.LCB4.2.4. Identifica no seu contorno palabras derivadas de outras moi evidentes.

979.CCL

980.2º e 3º Trimestres

959.B4.2. Mellorar o 960.LCB4.2.1. Relaciona coñecemento da sinónimos e antónimos lingua e sistematizar básicos en parellas de a adquisición de palabras significativas. vocabulario.

983.B4.3. Ortografía: utilización das 984.B4.3. Aplicar os regras básicas de ortografía. Signos de coñecementos puntuación. básicos sobre as regras ortográficas para favorecer unha comunicación máis

PRIMEIRO

985.LCB4.3.1. Utiliza de 986.CCL forma correcta os signos de puntuación e as normas ortográficas propias do nivel e as aplica á escritura de textos significativos sinxelos e seguindo

987.Ao longo de todo o curso

49 ÁREA

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA

Obxectivos

Contidos

CURSO Criterios de avaliación

eficaz.

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

modelos.

988.e

989.B4.4. Recoñecemento e observación 990.B4.4. Desenvolver reflexiva dos constituíntes oracionais: a estratexias para oración simple, suxeito e predicado. mellorar a comprensión oral e escrita a través do coñecemento da lingua.

991.LCB4.4.1. Forma e ordena correctamente oracións simples para compoñer textos sinxelos.

992.CCL

994.e 995.i

996.B4.5. Utilización de material 997.B4.5. Utilizar multimedia educativo e outros recursos programas e didácticos ao alcance e propios da súa aplicacións idade. educativas dixitais para realizar tarefas e avanzar na aprendizaxe.

998.LCB4.5.1. Utiliza de xeito 999.CCL guiado, distintos 1000.CD programas e aplicacións 1001.CAA educativos dixitais como ferramenta de aprendizaxe.

1003.d 1004.e 1005.o

1006.B4.6. Identificación de similitudes e 1007.B4.6. Comparar 1008.LCB4.6.1. Compara diferenzas entre as linguas que coñece aspectos básicos aspectos (gráficos, para mellorar na súa aprendizaxe e das linguas que sintácticos, léxicos) das lograr unha competencia comunicativa coñece para mellorar linguas que coñece. integrada. na súa aprendizaxe e lograr unha competencia comunicativa integrada

993.2º e 3º Trimestres

1002.Ao longo de todo o curso

1009.CCL 1010.CSC

1011.Ao longo de todo o curso

1017.CCL 1018.CCEC

1019.Ao longo de todo o curso

BLOQUE 5. EDUCACIÓN LITERARIA

1012.d 1013.e

1014.B5.1. Coñecemento e lectura guiada de contos tradicionais: marabillosos, de fórmulas, de animais, ...

1015.B5.1. Apreciar o valor dos textos literarios sinxelos e utilizar a lectura como fonte de gozo

1016.LCB5.1.1. Identifica sinxelos textos propios da literatura infantil: contos, poesías, cómics, adiviñas…

50 ÁREA

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA

Obxectivos

Contidos

CURSO Criterios de avaliación

e información.

1029.d 1030.e

1031.B5.2. Valoración dos textos literarios como fonte de gozo persoal. 1032.B5.3. Uso da biblioteca de aula como fonte de información e lecer.

1033.B5.2. Gozar da escoita de textos literarios narrativos, líricos e dramáticos.

1047.B5.3. Coñecer o funcionamento da biblioteca de aula.

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

1023.LCB5.1.2. Dramatiza con xestos e palabras, escenas de contos.

1024.CCL 1025.CAA 1026.CCEC 1027.CSC

1028.Ao longo de todo o curso

1034.LCB5.2.1. Gozo da escoita de textos literarios narrativos, líricos e dramáticos.

1035.CCL 1036.CCEC

1037.Ao longo de todo o curso

1041.LCB5.2.2 Interpreta, 1042.CCL intuitivamente e con 1043.CAA axuda, a linguaxe figurada en textos literarios (personificacións).

1044.Ao longo de todo o curso

1048.LCB5.3.1. Utiliza de xeito guiado a biblioteca de aula como fonte de información e lecer.

1051.Ao longo de todo o curso

1052.b 1053.d 1054.e

1055.B5.4. Recreación e composición de textos literarios: contos, poemas, adiviñas.

1062.d 1063.e 1064.o

1065.B5.5. Valoración da literatura en 1066.B5.5. Valorar a 1067.LCB5.5.1. Valora a calquera lingua (maioritaria, minoritaria literatura en calquera literatura en calquera ou minorizada) como vehículo de lingua, lingua, especialmente en comunicación e como recurso de gozo especialmente en lingua galega, como persoal. lingua galega, como vehículo de comunicación vehículo de e como recurso de gozo

1049.CCL 1050.CAA

1056.B5.4. Reproducir, 1057.LCB5.4.1. Recrea de 1058.CCL con axuda, a partir xeito individual e 1059.CAA de modelos dados, cooperativo, sinxelos 1060.CCEC textos literarios textos literarios (contos, sinxelos: contos, poemas..) a partir de poemas e adiviñas. pautas ou modelos dados. 1068.CCL 1069.CSC 1070.CCEC

1061.Ao longo de todo o curso

1071.Ao longo de todo o curso

51 ÁREA

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA

Obxectivos

Contidos

CURSO Criterios de avaliación

comunicación e como recurso de gozo persoal.

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

persoal.

CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE

Observarase se o/a alumno/a: - Comprende as ideas expresadas en textos orais (contos, lendas, poemas, cancións, adiviñas...) .. - Relaciona as ideas expresadas en textos orais coas súas propias ideas e experiencias. - Recita textos orais coa articulación , ritmo e entoación axeitada e de forma comprensiva e expresiva. - Recita textos orais de acordo cos costumes e os principios da modalidade lingüística da comunidade. - Expresa con claridade as súas experiencias, ideas e sentimentos. - Expresa oralmente situacións reais ou imaxinarias.. - Participa en diálogos, debates,charlas de clase… respectando as normas que facilitan a comunicación e intercambio, pedindo a palabra, intervén cando é apropiado, escoitando as intervencións dos seus compañeiros, expón as súas razóns para explicar o seu comportamento e gustos. - Usa os seus coñecementos de lectoescritura para comprender textos e intercambiar ideas e sentimentos. - Comprende o significado global de textos cun nivel axeitado. - Responde oralmente e por escrito ás preguntas sobre o sentido xeral de textos escritos. - Le os textos con articulación, ritmo, fluidez, expresividade, e a seguridade necesarios.. - É capaz de extraer algunha información específica sobre a lectura de textos: Identifica personaxes, trama , explica e interpreta as instrucións das actividades.

- Redacta textos curtos (contos, notas, etc.) coas grafías apropiadas, puntuación e as palabras separadas. - Presenta os seus escritos de forma clara e limpa. - Comprende e produce textos sinxelos nos que se emprega a linguaxe verbal e non verbal (música, fotos, etc.)e detecta e exhibe unha intención comunicativa determinada. - Valora os dialectos da lingua. - Valora as actitudes dos protagonistas nas narracións. - Interese por participar en grupos de comentarios de lectura. - Sensibilidade cara os temas e expresións que denotan discriminación social, sexual, racial, etc e ganas de emprender actividades axeitadas de autocorreción para evitar estes usos da linguaxe. - Valora o texto escrito literario como fonte de aprendizaxe, información e diversión. - Respecta certa organización temporal e lóxica na confección dos seus propios textos. - Le e escribe con corrección diversos tipos de textos: descrición, narración, diálogos, poemas, cartas, trabalinguas. - Regularmente usa libros como un medio de diversión e pracer dentro e fóra da aula. - Transforma oracións afirmativas e negativas e substitúe palabras polos seus sinónimos. - Ordena frases e secuencias desordenadas. - Recoñece palabras que expresan acción, nome, calidades... - É capaz de entender as reflexións básicas sobre a importancia da linguaxe, a súa correcta utilización e as súas regras. - Identificar os usos racistas, sexistas e estereotipadas en conferencias, audicións, historias e imaxes, e introducindo as auto-correcións relevantes a este respecto. - Usa a lingua como ferramenta de aprendizaxe: para memorizar, anotar, preguntar, comprender e responder.

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE

As competencias de Lingua Castelá e Literatura detállanse a continuación: Comunicación lingüística. - Adquirir vocabulario referente ao colexio, á familia, á casa, á rúa, ao Nadal, aos alimentos, ao coidado e ás partes do corpo humano. - Utilizar a linguaxe como medio de comunicación oral e escrito. - Expresar adecuadamente pensamentos, ideas e emocións. - Desenvolver o interese pola claridade, pola orde e pola limpeza nas súas producións escritas. - Dialogar en grupo para fomentar a expresión oral e a escoita. - Fomentar o interese pola práctica de xogos lingüísticos como elemento de diversión. - Adquirir vocabulario referente aos mamíferos, ás aves, ás plantas, aos peixes, á auga, ao sol e ao aire. - Comprender e expresar de forma oral e escrita o sentido global dun texto. - Fomentar a valoración do texto escrito como fonte de información, enriquecemento e diversión. - Fomentar o uso das regras ortográficas aprendidas. - Adquirir vocabulario referente aos fenómenos atmosféricos, aos medios de comunicación, aos medios de transporte e ás vacacións. - Fomentar o gusto pola lectura e pola escritura de contos. - Empregar a linguaxe para mostrar actitudes de respecto aos demais e cara a un mesmo. Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía - Utilizar a linguaxe para poñer en práctica procesos de razoamento. - Utilizar táboas para facer clasificacións. - Obter e interpretar información acerca do medio físico que os rodea. Competencia dixital

- Iniciarse no uso do ordenador. - Obter coñecementos e destrezas para buscar e interpretar unha información concreta. - Nomear as partes do ordenador. - Enumerar os distintos usos do ordenador. Competencias sociais e cívicas - Coñecer sentimentos e emocións en relación cos demais. - Mostrar actitudes de respecto cara aos demais e cara a un mesmo. - Aprender a comunicarse cos demais e comprender o que estes transmiten. - Utilizar a lingua como destreza para a convivencia, o respecto e o entendemento. - Utilizar a lingua para desenvolver uns hábitos de comportamento responsables. - Practicar o diálogo e a negociación como forma de resolver conflitos. - Contribuír, a través da linguaxe, a coidar o ambiente. - Empregar a linguaxe para comunicar afectos.

Conciencia e expresións culturais - Escoitar, comprender e valorar narracións orais sinxelas. - Promover o mantemento da atención durante a escoita de contos e outras narracións orais. - Ler, comprender e valorar narracións sinxelas. - Fomentar o gusto pola lectura de poemas. Aprender a aprender

- Comprender, analizar e resolver un problema. - Acceder á construción de coñecementos mediante a linguaxe. - Utilizar a lingua para analizar problemas da vida cotiá, elaborar plans e tomar decisións. - Verbalizar o proceso seguido na aprendizaxe: reflexionar sobre que e como se aprendeu.

Sentido de iniciativa e espírito emprendedor - Realizar observacións para desenvolver a curiosidade. - Utilizar a lingua para obter e comprender información. - Utilizar a lingua para fomentar a adquisición e a interiorización de bos hábitos. - Fomentar a adquisición e a interiorización de bos hábitos. - Empregar a linguaxe para comunicar afectos e emocións. - Desenvolver habilidades sociais como respecto aos demais. - Utilizar a linguaxe como medio de representación do mundo. - Utilizar a lingua para elixir con criterio propio entre dúas opcións. - Utilizar a linguaxe para expresar gustos e preferencias. - Favorecer a creatividade á través da linguaxe.

CRITERIOS MÍNIMOS ESIXIBLES. - Participar activamente en actividades orais e xogos colectivos. - Reflexionar sobre a importancia de saudarse e presentarse correctamente en situacións cotiás. - Explicar e comprender o sentido global de textos ou conversacións orais, tales como a narración de vivencias, experiencias e preferencias persoais, consellos, receitas, pregóns...

- Ler distintos tipos de texto comprensivamente, mantendo a pronuncia, a entoación e o ritmo adecuados, extraendo o sentido global e identificando tamén algúns detalles concretos, e sendo capaces de expresalo nas súas respostas correctas a preguntas orais e escritas. - Redactar listas, notas, carteis, caligramas, contos, descricións, noticias, textos informativos, textos instrutivos, diálogos, cartas e correos electrónicos, fichas persoais..., mostrando interese e atendendo á corrección ortográfica, ao uso dun vocabulario adecuado e variado e á corrección gramatical. - Extraer información sobre os sinais de tráfico e elaborar algunhas para o aula. - Captar o sentido de textos literarios (poemas, panxoliñas, textos poéticos...) e representalo por distintos medios. - Extraer información sobre varios temas en textos de procedencia diversa e ampliala mediante o uso das TIC. - Relacionar partes da oración e escribir correctamente oracións simples. - Identificar e contar as sílabas, recoñecendo a tónica. - Relacionar e usar adecuadamente nomes comúns e propios, atendendo ao xénero e ao número. - Recoñecer e formar aumentativos e diminutivos, sinónimos e antónimos. - Establecer a concordancia entre os adxectivos e os nomes. - Recoñecer e escribir correctamente os verbos, o tempo das accións e a persoa e o número. - Recoñecer palabras da mesma familia léxica. - Relacionar palabras simples para formar compostas, e coñecer o seu significado. -Completar e crear oracións de estrutura predicativa a partir de preguntas.

Integradora, contemplando a existencia de diferentes grupos e situación e a flexibilidade na aplicación dos criterios de avaliación que se seleccionan. Cualitativa, apreciando todos os aspectos que inciden en cada situación particular e avaliando de forma equilibrada os diversos niveis de desenvolvemento do alumno. Orientadora, aportando ó alumno/a información precisa para mellorar a súa aprendizaxe e adquirir estratexias apropiadas. MOMENTOS DA AVALIACIÓN. Avaliación inicial : ao principio do curso para descubrir as necesidades do alumnado e establecer as liñas de actuación do proceso de ensino/aprendizaxe. Avaliación formativa: vemos as dificultades e os progresos en cada caso seguindo a evolución ó longo do proceso. Ao longo da programación didáctica e das unidades didácticas, valorando os progresos e as dificultades e realizando, si é necesario, un feedback ou retroalimentación. Avaliación sumativa: dos resultados ao termo do proceso total de aprendizaxe en cada período formativo e a consecución dos obxectivos. Ao finalizar cada unidade didáctica traballada avaliaremos o que os/as nenos/as teñen interiorizado.

Tamén se realizarán probas específicas sobre cada coñecemento que desexamos avaliar. Rúbricas.

INSTRUMENTOS DE REXISTRO  Informes individualizados.  Táboas de cualificacións.  Rexistro de observación.  Diario anecdótico (diario de clase), para rexistrar calquera tipo de incidente ou problemática dun neno nun momento dado. Anotaranse os antecedentes e os consecuentes que se derivaron.  Rexistro de condutas.  Fichas de seguimento.  Producións dos alumnos (orais e escritas).  Xogos, conversacións.  Listas de control nas que anotamos si os alumnos alcanzaron determinados conceptos ou obxectivos propostos.

 Escalas de estimación: avalían sobre todo actitudes e permiten coñecer o grao de consecución destas.  Información aportada polas familias. Utilizaremos dúas técnicas de recollida de datos: entrevistas e cuestionarios. CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN PORCENTAXES. A cualificación estará relacionada co grao de adquisición das competencias básicas do alumno de Primeiro de EP, a través de todas as actividades que leve a cabo. O proceso de avaliación levarase a cabo tendo en conta as seguintes porcentaxes: LINGUA CASTELÁ: Comprensión. 40% 

Comprensión oral.20%



Comprensión lectora.20%

Lectura mecánica. 15% Coñecemento da lingua:10% Expresión: 25% 

Expresión oral: 10%



Expresión escrita (grafismo, produción de textos, ortografía, limpeza dos traballos):15%

Actitude. 10%(actitude ante a área, participación, autonomía, interese, esforzo).

En cumprimento do Decreto 105/2014, do 4 de setembro de 2014, polo que se establece o currículo da Educación Primaria na Comunidade Autónoma de Galicia, os resultados da avaliación do alumnado expresaranse nos seguintes criterios de cualificación, aos que se lles achegará unha cualificación numérica: Sobresaliente (9 ou 10) Notable (7 ou 8) Ben (6) Suficiente (5) Insuficiente (1,2,3,ou 4)

ÁREA DE LINGUA GALEGA E LITERATURA ÁREA Obxectivos

LINGUA GALEGA E LITERATURA Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

BLOQUE 1. COMUNICACIÓN ORAL: FALAR E ESCOITAR

1072.a 1073.e

1074.B1.1. Comprensión 1075.B1.1. 1076.LGB1.1.1. Comprende a información xeral e relevante de de textos orais moi Comprender a textos orais moi sinxelos procedentes da radio ou da televisión, sinxelos procedentes información próximos á experiencia infantil. da radio ou da xeral e relevante televisión, para obter de textos orais información xeral e moi sinxelos relevante sobre feitos e procedentes da acontecementos radio ou da próximos á experiencia televisión, infantil. próximos á experiencia infantil.

1077.CCL 1078.CAA

1079.Ao longo de todo o curso

1080.b 1081.d 1082.e 1083.i

1084.B1.2. Comprensión global e específica de informacións audiovisuais moi sinxelas procedentes de diferentes soportes.

1085.B1.2. Comprender informacións audiovisuais sinxelas de carácter específico procedentes de diferentes soportes.

1086.LGB1.2.1. Comprende informacións relevantes e específicas moi evidentes de documentos audiovisuais sinxelos que presenten imaxes e/ou sons moi redundantes co contido.

1087.CCL 1088.CD 1089.CAA 1090.CSC

1091.Ao longo de todo o curso

1092.a 1093.b 1094.c 1095.e

1097.B1.3. Comprensión e produción de textos orais moi sinxelos para aprender e para informarse, tanto os

1098.B1.3. Comprender e producir textos orais sinxelos, propios do uso

1099.LGB1.3.1. Participa nunha conversa entre iguais, 1100.CCL comprendendo o que di o interlocutor e contestando se é preciso. 1101.CAA 1102.CSC 1103.CSEIEE

1104.Ao longo de todo o curso

62 ÁREA Obxectivos

1096.o

LINGUA GALEGA E LITERATURA Contidos

producidos con finalidade didáctica como os de uso cotián (breves exposicións ante a clase, conversas sobre contidos de aprendizaxe e explicación sobre a organización do traballo).

Criterios de avaliación

cotián ou do ámbito académico.

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

1108.LGB1.3.2. Sigue unha exposición breve da clase ou explicacións sobre a organización do traballo.

1109.CCL 1110.CAA

1111.Ao longo de todo o curso

1115.LGB1.3.3. Elabora e produce textos orais moi breves e sinxelos ante a clase.

1116.CCL 1117.CSIEE 1118.CAA

1119.Ao longo de todo o curso

1123.LGB1.3.4. Participa no traballo en pequeno grupo.

1124.CCL 1125.CSIEE 1126.CAA

1127.Ao longo de todo o curso

1128.a 1129.c 1130.e 1131.o

1132.B1.4. Actitude de 1133.B1.4. Manter 1134.LGB1.4.1. Atende as intervencións dos e das demais, en escoita adecuada nas unha adecuada conversas e exposicións, sen interromper. diferentes situacións actitude de comunicativas cotiás escoita, ante (conversas e situacións 1141.LGB1.4.2. Respecta as opinións da persoa que fala, en exposicións orais) e comunicativas situacións comunicativas cotiás. respecto polas opinións cotiás, de quen fala, sen respectando as interrupcións intervencións inadecuadas. dos e das demais.

1135.CCL 1136.CSC

1137.Ao longo de todo o curso

1142.CCL 1143.CSC

1144.Ao longo de todo o curso

1145.a 1146.c 1147.d 1148.e 1149.o

1150.B1.5. Participación e 1151.B1.5. 1152.LGB1.5.1. Respecta as quendas de palabra nos intercambios cooperación nas Participar nas orais. situacións diversas comunicativas da aula situacións de (peticións, anuncios, interacción oral ordes, explicacións que se producen 1160.LGB1.5.2. Respecta as opinións das persoas participantes nos intercambios orais. sinxelas, avisos, na aula instrucións, conversas amosando

1153.CCL 1154.CSC 1155.CAA

1156.Ao longo de todo o curso

1161.CCL 1162.CSC 1163.CCEC

1164.Ao longo de todo o curso

63 ÁREA Obxectivos

LINGUA GALEGA E LITERATURA Contidos

ou pequenas narracións), con respecto das normas que rexen a interacción oral (quendas de palabra, mantemento do tema, mostra de interese, mirar a quen fala e actitude receptiva de escoita).

Criterios de avaliación

valoración e respecto polas normas que rexen a interacción oral.

1198.a 1199.b 1200.e

1201.B1.6. Uso de 1202.B1.6. Usar fórmulas sinxelas de fórmulas tratamento adecuadas sinxelas de para saudar, tratamento despedirse, adecuadas nos presentarse, felicitar, intercambios agradecer, escusarse e comunicativos solicitar axuda. máis habituais.

1207.b 1208.d 1209.e 1210.o

1211.B1.7. Actitude de cooperación e de respecto en situacións de aprendizaxe compartida.

CURSO Estándares de aprendizaxe

1168.LG1.5.3. Utiliza a lingua galega en calquera situación de comunicación dentro da aula e valora o seu uso fóra dela.

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

1169.CCL 1170.CSC 1171.CCEC

1172.Ao longo de todo o curso

1176.LGB1.5.4. Mira a quen fala nun intercambio comunicativo oral. 1177.CCL 1178.CSC 1179.CCEC

1180.Ao longo de todo o curso

1184.LGB1.5.5. Mantén o tema nun intercambio comunicativo oral, mostra interese e unha actitude receptiva de escoita.

1185.CCL 1186.CSC 1187.CCEC

1188.Ao longo de todo o curso

1192.LGB1.5.6. Participa na conversa formulando e contestando preguntas.

1193.CCL 1194.CSC 1195.CCEC 1196.CAA

1197.Ao longo de todo o curso

1203.LGB1.6.1. Usa fórmulas sinxelas de tratamento adecuadas para saudar, despedirse, presentarse, felicitar, agradecer, escusarse e solicitar axuda.

1204.CCL 1205.CAA

1206.Ao longo de todo o curso

1214.CCL 1215.CAA 1216.CSIEE

1217.Ao longo de todo o curso

1212.B1.7. Amosar 1213.LGB1.7.1. Amosa respecto ás ideas dos e das demais e respecto e contribúe ao traballo en pequeno grupo. cooperación nas situacións de aprendizaxe en

64 ÁREA Obxectivos

LINGUA GALEGA E LITERATURA Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

pequeno grupo. 1218.E 1219. o

1220.B1.8. Interese por expresarse oralmente coa pronuncia e coa entoación adecuadas.

1221.B1.8. Interesarse por amosar unha pronuncia e entoación adecuadas.

1222.LGB1.8.1. Interésase por expresarse oralmente coa pronuncia 1223.CCL e entoación adecuada a cada acto comunicativo e propia da 1224.CAA lingua galega. 1225.CCEC 1226.CSIEE

1227.Ao longo de todo o curso

1228.a 1229.d 1230.e 1231.o

1232.B1.9. Recoñecemento de usos de linguaxe discriminatoria coas diferenzas.

1233.B1.9. 1234.LGB1.9.1. Identifica o uso da linguaxe discriminatoria e Recoñecer usos sexista evidente. de linguaxe discriminatoria coas diferenzas. 1241.LGB1.9.2. Usa unha linguaxe respectuosa coas diferenzas, en especial as referentes ao xénero, ás razas e ás etnias.

1235.CCL 1236.CSC

1237.Ao longo de todo o curso

1242.CCL 1243.CSC

1244.Ao longo de todo o curso

1245.a 1246.d 1247.e

1248.B1.10.Identificación da lingua galega con diversos contextos de uso oral da lingua: en diferentes ámbitos profesionais (sanidade, educación, medios de comunicación...) e en conversas con persoas coñecidas ou descoñecidas.

1249.B1.10. Identificar a lingua galega con diversos contextos de uso oral.

1250.LGB1.10.1. Identifica a lingua galega oral con diversos contextos profesionais: sanidade, educación, medios de comunicación...

1251.CCL 1252.CCEC

1253.Ao longo de todo o curso

1257.LGB1.10.2. Recoñece a posibilidade de uso da lingua galega en conversas con persoas coñecidas ou descoñecidas.

1258.CCL 1259.CCEC 1260.CSC

1261.Ao longo de todo o curso

1272.CCL 1273.CD

1275.Ao longo de todo o

BLOQUE 2. COMUNICACIÓN ESCRITA: LER

1262.b 1263.e

1267.B2.1. Comprensión de informacións

1270.B2.1. Comprender a

1271.LGB2.1.1. Comprende a información relevante de textos sinxelos, sobre feitos e acontecementos próximos á experiencia

65 ÁREA Obxectivos

1264.I 1265.j 1266.o

1290.b 1291.e

LINGUA GALEGA E LITERATURA Contidos

concretas en textos de uso cotián como invitacións, felicitacións, notas e avisos ou mensaxes curtas. 1268.B2.2. Comprensión de información xeral sobre feitos e acontecementos próximos á experiencia do alumnado en textos breves e sinxelos procedentes dos medios de comunicación social, especialmente a noticia. 1269.B2.3. Localización de información en textos para aprender vinculados á experiencia, tanto en textos producidos con finalidade didáctica como nos de uso cotián (folletos, descricións, instrucións e explicacións). 1292.B2.4. Interpretación da información das ilustracións.

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

información do alumnado, procedentes dos medios de comunicación social. explícita en textos sinxelos 1279.LGB2.1.2. Comprende informacións concretas en textos de uso cotián ou sinxelos, propios de situacións cotiás, como invitacións, procedentes dos felicitacións, notas e avisos ou mensaxes curtas. medios de comunicación. 1285.LGB2.1.3. Localiza información en textos breves e sinxelos vinculados á experiencia, tanto os producidos con finalidade didáctica como os de uso cotián (folletos, descricións, instrucións e explicacións).

1293.B2.2. 1294.LGB2.2.1. Interpreta e comprende, de maneira xeral, a Interpretar e información de ilustracións. comprender, de maneira xeral, a información procedente de ilustracións.

PRIMEIRO Competencias clave

1274.CSC

Temporalización

curso

1280.CCL

1281.Ao longo de todo o curso

1286.CCL 1287.CAA 1288.CSIEE

1289.Ao longo de todo o curso

1295.CCL 1296.CAA 1297.CSC 1298.CSIEE 1299.CMCT

1300.Ao longo de todo o curso

66 ÁREA Obxectivos

1301.a 1302.b 1303.e

LINGUA GALEGA E LITERATURA Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

1304.B2.5. Lectura guiada 1305.B2.3. Ler, de 1306.LGB2.3.1. Descodifica de forma axeitada na lectura de textos de textos sinxelos forma guiada, moi sinxelos. adecuados aos textos sinxelos intereses infantís para adecuados aos chegar seus intereses 1313.LGB2.3.2. Le textos sinxelos en voz alta, acadando progresivamente á para chegar progresivamente a velocidade axeitada. expresividade e progresivamente autonomía lectoras. á expresividade e autonomía lectoras.

1307.CCL 1308.CAA

1309.Ao longo de todo o curso

1314.CCL

1315.Ao longo de todo o curso

1320.B2.6. Introdución ao 1321.B2.4. Usar as 1322.LGB2.4.1. Utiliza as bibliotecas de aula e de centro, uso xeral das bibliotecas de respectando as normas básicas e máis sinxelas do seu bibliotecas da aula e do aula e de centro, funcionamento. centro, como respectando as instrumento cotián de normas básicas 1330.LGB2.4.2. Valora a utilidade das bibliotecas de aula e de busca de información e de centro e manipula os libros con coidado, devolvéndoos ao seu fonte de recursos funcionamento. sitio logo de lelos. textuais diversos.

1323.CCL 1324.CAA 1325.CSC

1326.Ao longo de todo o curso

1331.CCL 1332.CAA 1333.CSC

1334.Ao longo de todo o curso

1335.a 1336.b 1337.e

1338.B2.7. Iniciación á creación da biblioteca persoal.

1339.B2.5. Ter interese por ter unha biblioteca propia.

1341.CCL 1342.CAA 1343.CSC

1344.Ao longo de todo o curso

1345.a 1346.b 1347.e

1348.B2.8. Interese polos textos escritos como fonte de aprendizaxe e como medio de comunicación de experiencias e de regulación da convivencia.

1349.B2.6. Amosar 1350.LGB2.6.1. Amosa interese pola lectura como fonte de interese polos aprendizaxe e medio de comunicación. textos escritos como fonte de aprendizaxe e medio de comunicación.

1351.CCL 1352.CAA 1353.CSC 1354.CCEC

1355.Ao longo de todo o curso

1316.a 1317.b 1318.e 1319.i

1340.LGB2.5.1. Amosa interese pola conservación e organización dos seus libros.

67 ÁREA Obxectivos

1356.a 1357.b 1358.e 1359.m

LINGUA GALEGA E LITERATURA Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

1360.B2.9. Adquisición 1361.B2.7. Amosar 1362.LGB2.7.1. Selecciona textos do seu interese con certa progresiva da certa autonomía autonomía, en función dos seus gustos e preferencias e explica autonomía lectora, da lectora e dun xeito moi sinxelo, as súas preferencias lectoras. capacidade de elección capacidade de de temas e de textos e selección de 1368.LGB2.7.2. Expresa, de maneira sinxela, opinións e de expresión das textos do seu valoracións sobre as lecturas feitas. preferencias persoais. interese, así como ser quen de expresar preferencias.

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

1363.CCL

1364.Ao longo de todo o curso

1369.CCL 1370.CSC 1371.CAA 1372.CSIEE

1373.Ao longo de todo o curso

1383.CCL 1384.CSIEE 1385.CAA

1386.Ao longo de todo o curso

1391.CCL 1392.CAA 1393.CSIEE

1394.Ao longo de todo o curso

1399.CCL

1400.Ao longo de todo o curso

1405.CCL 1406.CSC 1407.CCEC

1408.Ao longo de todo o curso

1413.CCL 1414.CAA

1416.Ao longo de todo o

BLOQUE 3. COMUNICACIÓN ESCRITA: ESCRIBIR

1374.a 1375.b 1376.e

1377.B3.1. Produción e 1381.B3.1. 1382.LGB3.1.1. Produce e reescribe textos moi sinxelos relativos a reescritura de textos Producir e situacións cotiás infantís como invitacións, felicitacións, notas ou moi sinxelos relativos a reescribir textos avisos. situacións cotiás sinxelos infantís como relativos a invitacións, felicitacións, situacións cotiás 1390.LGB3.1.2. Elabora pequenos textos con certa coherencia e de xeito creativo. notas ou avisos. infantís, aqueles propios dos 1378.B3.2. Composición medios de de textos moi sinxelos comunicación propios dos medios de 1398.LGB3.1.3. Usa o punto nos seus escritos. ou os comunicación social relacionados e/ou dos seus coa escola, elementos (novas respectando as sinxelas e breves, convencións 1404.LGB3.1.4. Interésase por aplicar as regras ortográficas, con titulares, pés de foto…) elementais da especial atención ao uso das maiúsculas. sobre acontecementos escrita. próximos á experiencia do alumnado en soportes habituais no 1412.LGB3.1.5. Compón pequenos textos propios dos medios de ámbito escolar. comunicación social e/ou dos seus elementos (novas sinxelas e 1379.B3.3. Composición breves, titulares, pés de foto…) sobre acontecementos próximos

68 ÁREA Obxectivos

LINGUA GALEGA E LITERATURA Contidos

de textos moi sinxelos relacionados coa escola para organizar e comunicar información (listaxes, descricións, explicacións elementais). 1380.B3.4. Respecto polas convencións xerais da escrita: uso das maiúsculas e do punto. 1425.a 1426.b 1427.e

1434.a 1435.b 1436.e 1437.j 1438.o

CURSO

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

á súa experiencia. 1420.LGB3.1.6. Compón textos relacionados coa escola: listaxes,descricións e explicacións elementais.

PRIMEIRO Competencias clave

1415.CSIEE 1421.CCL 1422.CAA 1423.CSIEE

Temporalización

curso 1424.Ao longo de todo o curso

1428.B3.5. Utilización de xeito guiado de estratexias para a produción de textos, respondendo as preguntas de para quen, e que escribir, recoñecendo o tipo de texto (nota, aviso, conto).

1429.B3.2. Utilizar 1430.LGB3.2.1. Utiliza de xeito guiado estratexias para a produción 1431.CCL de textos, respondendo as preguntas de para quen, e que de xeito guiado 1432.CAA estratexias para escribir, recoñecendo o tipo de texto (nota, aviso, conto). a produción de textos, respondendo as preguntas de para quen, e que escribir, recoñecendo o tipo de texto (nota, aviso, conto).

1433.Ao longo de todo o curso

1439.B3.6. Creación de textos moi sinxelos con intención informativa utilizando a linguaxe verbal e non verbal: carteis publicitarios, anuncios, cómic.

1440.B3.3. 1441.LGB3.3.1. Elabora textos moi sinxelos que combinan a Elaborar textos linguaxe verbal e non verbal: carteis publicitarios, anuncios, moi sinxelos que cómic. combinen a linguaxe verbal e a non verbal.

1447.Ao longo de todo o curso

1442.CCL 1443.CSC 1444.CCEC 1445.CAA 1446.CSIEE

69 ÁREA Obxectivos

LINGUA GALEGA E LITERATURA Contidos

Criterios de avaliación

1448.b 1449.d 1450.e 1451.i 1452.j

1453.B3.7. Iniciación á 1454.B3.4. Usar, utilización de de xeito guiado, programas informáticos programas de procesamento de informáticos de textos. procesamento de texto.

1461.b 1462.e 1463.i 1464.j

1472.a 1473.b 1474.e 1475.i

CURSO Estándares de aprendizaxe

1455.LGB3.4.1. Usa de xeito guiado, programas informáticos de procesamento.

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

1456.CCL 1457.CD 1458.CAA 1459.CSIEE

1460.Ao longo de todo o curso

1465.B3.8. Utilización de 1466.B3.5. Utilizar 1467.LGB3.5.1. Ilustra creativamente os seus escritos con imaxes elementos gráficos recursos redundantes co seu contido. sinxelos, como a gráficos, como a ilustración, para facilitar ilustración, que a comprensión. faciliten a comprensión dos textos.

1468.CCL 1469.CD 1470.CSIEE

1471.Ao longo de todo o curso

1476.B3.9. Interese polo 1478.B3.6. 1479.LGB3.6.1. Interésase pola presentación dos textos seguindo coidado e a Interesarse pola as normas básicas de presentación establecidas: disposición no presentación dos textos presentación papel, limpeza e calidade caligráfica. escritos e respecto pola dos traballos norma ortográfica. escritos e valorar a lingua 1487.LGB3.6.2. Valora a lingua escrita como medio de 1477.B3.10. Interese comunicación e de expresión creativa. escrita como polos textos escritos medio de como medio de comunicación e aprendizaxe e como de expresión medio de comunicación creativa. de experiencias, de regulación da convivencia e de expresión creativa.

1480.CCL 1481.CD 1482.CAA

1483.Ao longo de todo o curso

1488.CCL 1489.CSC

1490.Ao longo de todo o curso

1496.CCL

1498.Ao longo de todo o

BLOQUE 4. COÑECEMENTO DA LINGUA

1491.e

1492.B4.1. Inicio na 1494.B4.1. Utilizar identificación implícita e terminoloxía

1495.LGB4.1.1. Sinala a denominación dos textos traballados e

70 ÁREA Obxectivos

LINGUA GALEGA E LITERATURA Contidos

uso dalgúns termos lingüísticos elementais: denominación dos textos traballados; palabra e sílaba, nome propio. 1493.B4.2. Observación das variacións morfolóxicas (de singular e plural, feminino e masculino) en textos.

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

lingüística e recoñece nestes, de forma xeral, palabras e sílabas gramatical moi básica, como 1502.LGB4.1.2. Diferencia as sílabas que conforman cada palabra. apoio á comprensión e á produción de textos, así como 1509.LGB4.1.3. Identifica os nomes propios a partir de palabras aplicar o seu dadas, frases ou textos. coñecemento no uso da lingua.

PRIMEIRO Competencias clave

1497.CAA

Temporalización

curso

1503.CCL 1504.CAA

1505.Ao longo de todo o curso

1510.CCL 1511.CAA

1512.Ao longo de todo o curso

1516.LGB4.1.4. Sinala o xénero e número de palabras dadas.

1517.CCL 1518.CAA

1519.2º e 3º Trimestres

1520.b 1521.e

1522.B4.3. Iniciación ao coñecemento das normas ortográficas máis sinxelas.

1523.B4.2. Coñecer, de forma xeral, as normas ortográficas máis sinxelas.

1524.LGB4.2.1. Coñece, de forma xeral, as normas ortográficas máis sinxelas e aprecia o seu valor social e a necesidade de cinguirse a elas.

1525.CCL 1526.CSC 1527.CCEC

1528.Ao longo de todo o curso

1529.e

1530.B4.4. Recoñecemento da relación entre son e grafía no sistema lingüístico galego. 1531.B4.5. Identificación da palabra como instrumento para a segmentación da escritura.

1532.B4.3. Recoñecer a relación entre son e grafía así como as palabras como instrumento para a segmentación da escritura.

1533.LGB4.3.1. Recoñece a relación entre son e grafía.

1534.CCL 1535.CAA

1536.Ao longo de todo o curso

1540.LGB4.3.2. Separa as palabras que conforman un enunciado.

1541.CCL 1542.CAA

1543.Ao longo de todo o curso

1546.B4.6. Identificación de similitudes e

1547.B4.4. Comparar

1548.LGB4.4.1. Compara aspectos moi elementais e evidentes (gráficos, fonéticos, sintácticos, léxicos) das linguas que coñece.

1549.CCL 1550.CAA

1551.Ao longo de todo o

1544.e 1545.o

71 ÁREA Obxectivos

LINGUA GALEGA E LITERATURA Contidos

diferenzas entre as linguas que coñece para mellorar na súa aprendizaxe e lograr unha competencia comunicativa integrada.

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

aspectos moi básicos das linguas que coñece para mellorar na súa aprendizaxe e lograr unha competencia integrada.

Temporalización

curso

BLOQUE 5. EDUCACIÓN LITERARIA

1552.b 1553.d 1554.e 1555.o

1571.b 1572.d 1573.e

1556.B5.1. Recreación e 1558.B5.1. 1559.LGB5.1.1. Recrea e reescribe de xeito moi sinxelo diversos reescritura moi sinxela, Recrear e textos literarios: breves contos, poemas, refráns, adiviñas, usando modelos, de reescribir de trabalinguas, cantigas e xogos de sorte; usando modelos. diversos textos literarios xeito moi sinxelo (narrativos ou poéticos): diversos textos 1567.LGB5.1.2. Valora textos breves e sinxelos da literatura galega breves contos, poemas, literarios, como fonte de coñecemento da nosa cultura e como recurso de refráns, adiviñas, usando gozo persoal. trabalinguas, cantigas e modelos. xogos de sorte. 1557.B5.2. Valoración e aprecio do texto literario galego como vehículo de comunicación, fonte de coñecemento da nosa cultura e como recurso de gozo persoal.

1560.CCL 1561.CAA 1562.CCEC

1563.Ao longo de todo o curso

1568.CCL 1569.CCEC

1570.Ao longo de todo o curso

1575.B5.3. Lectura guiada 1576.B5.2. Ler, de 1577.LGB5.2.1. Le, de forma guiada, textos en silencio, adecuados 1578.CCL de textos adecuados forma guiada, aos intereses infantís, para chegar progresivamente á autonomía 1579.CCEC aos intereses infantís, textos lectora. 1580.CD para chegar adecuados aos

1581.Ao longo de todo o curso

72 ÁREA Obxectivos

LINGUA GALEGA E LITERATURA Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

intereses 1585.LGB5.2.2. Le, de forma guiada e en voz alta, textos 1586.CCL infantís, para adecuados aos intereses infantís, para chegar progresivamente á 1587.CCEC chegar expresividade lectora. 1588.CD progresivamente á expresividade e á autonomía lectoras.

Temporalización

1574.i

progresivamente á expresividade e á autonomía lectoras.

1590.b 1591.e 1592.o

1593.B5.4. Recreación e composición de breves relatos para comunicar sentimentos e experiencias persoais.

1594.B5.3. 1595.LGB5.3.1. Recrea e compón breves relatos, a partir de Recrear e modelos sinxelos, para comunicar sentimentos e experiencias compoñer persoais. breves relatos a partir de modelos sinxelos.

1596.CCL 1597.CCEC 1598.CSC

1599.2º e 3º Trimestres

1600.a 1601.d 1602.e 1603.o

1604.B5.5. Valoración da literatura en calquera lingua (maioritaria, minoritaria ou minorizada), como vehículo de comunicación e como recurso de gozo persoal.

1605.B5.4. Valorar 1606.LGB5.4.1. Valora a literatura en calquera lingua, como a literatura en vehículo de comunicación e como recurso de gozo persoal. calquera lingua, como vehículo de comunicación e como recurso de gozo persoal.

1607.CCL 1608.CSC 1609.CCEC

1610.Ao longo de todo o curso

1611.a 1612.d 1613.e 1614.o

1615.B5.6. Interese por coñecer os modelos narrativos e poéticos que se utilizan noutras culturas. 1616.B5.7. Comparación de imaxes, símbolos e mitos facilmente interpretables que

1617.B5.5. Amosar 1618.LGB5.5.1. Amosa curiosidade por coñecer outros costumes e 1619.CCL interese, formas de relación social, respectando e valorando a diversidade 1620.CCEC respecto e cultural. tolerancia ante as diferenzas persoais, sociais e culturais.

1621.Ao longo de todo o curso

1589.Ao longo de todo o curso

73 ÁREA Obxectivos

LINGUA GALEGA E LITERATURA Contidos

noutras culturas serven para entender o mundo e axudan a coñecer outras maneiras de relacións sociais.

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE Observarase se o alumnado: - Participa en diálogos, conversas, charlas de clase… respectando as normas que facilitan o intercambio comunicativo: pide a palabra, intervén cando corresponde, escoita as intervencións dos seus compañeiros e compañeiras, expón as súas razóns para explicar o seu comportamento e os seus gustos. - Comprende o sentido global dos textos orais identificando a información máis relevante. - Responde, oralmente e por escrito, a preguntas sobre o sentido global de textos escritos, identificando personaxes e explicando o argumento. - Relaciona as ideas expresadas en textos orais coas propias ideas e experiencias. - Expón oralmente de maneira clara as súas experiencias, as súas ideas e sentimentos. - Expresa oralmente, tanto situacións reais como imaxinarias, con vocabulario axeitado, pronunciación correcta e orde nas ideas. - Recita textos orais con articulación, ritmo e entoación adecuados e de forma comprensiva e expresiva. - Memoriza e reproduce textos sinxelos: recita, canta e dramatiza. - Exprésase por escrito respectando as normas elementais de produción textual: caligrafía, grafías adecuadas, signos de puntuación correspondentes, as palabras separadas. - Presenta os escritos de forma clara, ordenada e limpa. - Respecta certa organización temporal espacial e lóxica na confección de textos propios. - Utiliza de forma habitual os libros como medio de diversión e gozo, dentro e fóra da aula. - Transforma oracións afirmativas en negativas, recoñece e produce frases interrogativas e exclamativas, substitúe palabras polos seus sinónimos ou antónimos. - Ordena frases e secuencias desordenadas. - Recoñece palabras que expresan acción, nome, calidade, etc. - Distingue usos racistas, sexistas e estereotipados en conversas, audicións, contos e imaxes, e introduce as autocorrecións pertinentes ao respecto. - Utiliza a linguaxe como instrumento de aprendizaxe: para memorizar, anotar, preguntar, comprender, responder... - Familiarízase con programas informáticos educativos sinxelos. - Comprende e produce textos sinxelos nas que se combinen linguaxes verbais e non verbais. - Reproduce, en pequenos grupos, modelos dos medios de comunicación.

- Coñece e valora a diversidade lingüística do seu contorno. - Coñece a realidade bilingüe de Galicia e procura superar as interferencias lingüísticas.

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE

As competencias de Lingua Galega e Literatura detállanse a continuación: Comunicación lingüística - Adquirir vocabulario referente ao colexio, á familia, á casa, á rúa, ao Nadal, aos alimentos, ao coidado e ás partes do corpo humano. - Utilizar a linguaxe como medio de comunicación oral e escrito. - Expresar adecuadamente pensamentos, ideas e emocións. - Desenvolver o interese pola claridade, pola orde e pola limpeza nas súas producións escritas. - Dialogar en grupo para fomentar a expresión oral e a escoita. - Fomentar o interese pola práctica de xogos lingüísticos como elemento de diversión. - Adquirir vocabulario referente aos mamíferos, ás aves, ás plantas, aos peixes, á auga, ao sol e ao aire. - Comprender e expresar de forma oral e escrita o sentido global dun texto. - Fomentar a valoración do texto escrito como fonte de información, enriquecemento e diversión. - Fomentar o uso das regras ortográficas aprendidas. - Adquirir vocabulario referente aos fenómenos atmosféricos, aos medios de comunicación, aos medios de transporte e ás vacacións. - Fomentar o gusto pola lectura e pola escritura de contos. Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía - Contribuír, a través da lingua, a conservar un contorno físico agradable e saudable. - Contribuír, a través da linguaxe, a coidar o ambiente. - Obter e interpretar información acerca do medio físico que os rodea. - Utilizar a linguaxe para poñer en práctica procesos de razoamento. - Utilizar táboas para facer clasificacións. Competencia dixital - Iniciarse no uso do ordenador. - Obter coñecementos e destrezas para buscar e interpretar unha información concreta. - Nomear as partes do ordenador.

- Enumerar os distintos usos do ordenador. Competencia social e cidadá - Coñecer sentimentos e emocións en relación cos demais. - Aprender a comunicarse cos demais e comprender o que estes transmiten. - Utilizar a lingua como destreza para a convivencia, o respecto e o entendemento. - Utilizar a lingua para desenvolver uns hábitos de comportamento responsables. - Practicar o diálogo e a negociación como forma de resolver conflitos. Competencia cultural e artística - Escoitar, comprender e valorar narracións orais sinxelas. - Promover o mantemento da atención durante a escoita de contos e outras narracións orais. - Ler, comprender e valorar narracións sinxelas. - Fomentar o gusto pola lectura de poemas. Aprender a aprender - Comprender, analizar e resolver un problema. - Acceder á construción de coñecementos mediante a linguaxe. - Utilizar a lingua para analizar problemas da vida cotiá, elaborar plans e tomar decisións. - Verbalizar o proceso seguido na aprendizaxe: reflexionar sobre que e como se aprendeu. Competencias sociais e cívicas - Empregar a linguaxe para comunicar afectos. - Utilizar a lingua para fomentar a adquisición e a interiorización de bos hábitos. - Fomentar a adquisición e a interiorización de bos hábitos. - Empregar a linguaxe para comunicar afectos e emocións. - Desenvolver habilidades sociais como respecto aos demais. - Utilizar a linguaxe como medio de representación do mundo. - Utilizar a lingua para elixir con criterio propio entre dúas opcións. - Utilizar a linguaxe para expresar gustos e preferencias. - Favorecer a creatividade a través da linguaxe. - Coñecer sentimentos e emocións en relación cos demais. - Aprender a comunicarse cos demais e comprender o que estes transmiten.

- Utilizar a lingua como destreza para a convivencia, o respecto e o entendemento. - Utilizar a lingua para desenvolver uns hábitos de comportamento responsables. - Practicar o diálogo e a negociación como forma de resolver conflitos. Sentido de iniciativa e espírito emprendedor o

Asumir as responsabilidades encomendadas e dar conta delas.

Ser constante no traballo superando as dificultades.

Xestionar o traballo do grupo coordinando tarefas e tempos.

Contaxiar entusiasmo pola tarefa e confianza nas posibilidades de alcanzar obxectivos.

Priorizar a consecución de obxectivos de grupo a intereses persoais.

Xerar novas e diverxentes posibilidades desde coñecementos previos do tema.

Encontrar posibilidades no contorno que outros non perciben.

Mostrar iniciativa persoal para iniciar ou promover accións novas.

CRITERIOS MÍNIMOS ESIXIBLES. • Utilizar e identificar correctamente o tempo verbal: pasado, presente e futuro. • Coñecer o funcionamento da lingua e ser capaz de identificar e utilizar correctamente a concordancia entre o suxeito e o predicado. • Comprender todo tipo de mensaxes que se producen en situacións da vida cotiá e completar fichas sobre animais a partir de modelos. • Identificar e redactar unha oración simple. • Escribir textos instrutivos a partir de modelos. • Coñecer o funcionamento da lingua e ser capaz de separar en sílabas palabras e recoñecer a súa sílaba tónica. • Escribir e contar anécdotas. • Mostrar interese pola lectura en xeral e polos textos de literatura axeitados á idade. • Coñecer o funcionamento da lingua e ser capaz de identificar e redactar oracións interrogativas. • Interpretar e elaborar un cómic a partir da observación de modelos. • Saber presentarse aos compañeiros. • Comprender textos axeitados á idade e extraer a información relevante. • Separar palabras en sílabas e identificar a sílaba tónica.

• Escribir en maiúsculas os nomes propios. • Completar a información dun carné. • Aplicar ás lecturas individuais algunhas estratexias traballadas colectivamente, como mirar as imaxes e ler o título para facer hipóteses. • Mostrar coñecemento da ortografía e recoñecer os diversos sons do «e» e o «ou». • Comprender todo tipo de mensaxes orais que se producen en actividades da clase, situacións de aprendizaxe e vida cotiá (anécdotas). • Coñecer o funcionamento da lingua e ser capaz de identificar e escribir o xénero dos nomes, o plural dos nomes, utilizar os pronomes persoais, e de recoñecer o suxeito e o predicado de oracións. • Ser capaz de utilizar correctamente a concordancia entre o nome e o adxectivo. • Coñecer o funcionamento da lingua e ser capaz de recoñecer os verbos en pasado, presente e futuro. • Escribir textos de diversas tipoloxías e que respondan a diversas situacións (unha noticia, un texto expositivo, unha entrevista) a partir da observación de modelos e distinguir as partes. • Ser capaz de observar o funcionamento da lingua, saber identificar o verbo haber, e utilizar correctamente a coma e a raia segundo o contexto. • Coñecer e utilizar correctamente aumentativos e diminutivos. • Comprender todo tipo de mensaxes orais que se producen en situacións da vida cotiá e tamén os que proveñen de medios audiovisuais e informáticos (os anuncios).

Cualitativa, apreciando todos os aspectos que inciden en cada situación particular e avaliando de forma equilibrada os diversos niveis de desenvolvemento do alumno. Orientadora, aportando ó alumno/a información precisa para mellorar a súa aprendizaxe e adquirir estratexias apropiadas. MOMENTOS DA AVALIACIÓN. Avaliación inicial: ao principio do curso para valorar as necesidades do alumnado e establecer as liñas de actuación. Avaliación formativa: vemos as dificultades e os progresos en cada caso seguindo a evolución ó longo do proceso. Ao longo da programación didáctica e das unidades didácticas, valorando os progresos e as dificultades e realizando, si é necesario, un feedback ou retroalimentación. Avaliación sumativa: dos resultados ao termo do proceso total de aprendizaxe en cada período formativo e a consecución dos obxectivos. Ao finalizar cada unidade didáctica traballada avaliaremos o que os/as nenos/as teñen interiorizado.

INFORMACIÓN DA AVALIACIÓN. Ao longo do curso realizarase ao alumnado, polo menos, tres sesións de avaliación que serán presididas pola persoa titora. Finalizada cada unha das sesións de avaliación, as nais/pais ou persoas titoras legais do alumnado serán informados dos resultados das mesmas, da evolución académica dos seus fillos, así como das decisións adoptadas para o reforzo e/ou recuperación, se fose o caso.

Procedementos: A observación directa e sistemática do traballo da aula, así como dos momentos máis libres nos que se poidan realizar intercambios inesperados.

Manter momentos de intercambios cos nenos onde se poñan de manifesto aquelas dúbidas, inquedanzas, logros e dificultades atopadas. Revisión das producións individuais e grupais.

INSTRUMENTOS DE REXISTRO  Portfolio do/a alumno/a.  Informes individualizados.  Táboas de cualificacións.  Rexistro de observación.  Diario anecdótico (diario de clase), para rexistrar calquera tipo de incidente ou problemática dun neno nun momento dado. Anotaranse os antecedentes e os consecuentes que se derivaron.  Rexistro de condutas.  Fichas de seguimento.  Producións dos alumnos (orais e escritas).  Xogos, conversacións.  Listas de control nas que anotamos si os alumnos alcanzaron determinados conceptos ou obxectivos propostos.  Escalas de estimación: avalían sobre todo actitudes e permiten coñecer o grao de consecución destas. 

Información aportada polas familias. Utilizaremos dúas técnicas de recollida de datos: entrevistas e cuestionarios.

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN PORCENTAXES. A cualificación estará relacionada co grao de adquisición das competencias básicas do alumno de Primeiro Ciclo de EP, a través de todas as actividades que leve a cabo. O proceso de avaliación levarase a cabo tendo en conta as seguintes porcentaxes:

Comprensión. 40% 

Comprensión oral. 20%



Comprensión lectora.20%

Lectura mecánica. 15% Coñecemento da lingua: 10% Expresión: 25% 

Expresión oral: 20%



Expresión escrita (grafismo, produción de textos, ortografía, limpeza dos traballos):5%

Actitude. 10%(actitude ante a área, participación, autonomía, interese, esforzo).

ÁREA DE EDUCACIÓN ARTÍSTICA

EDUCACIÓN PLÁSTICA

ÁREA

EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN PLÁSTICA)

CURSO

PRIMEIRO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

Temporalización

BLOQUE 1. EDUCACIÓN AUDIOVISUAL 1.

10.

11.

12.

B1.1. Valoración e respecto polas obras plásticas do contorno.

13. B1.2. Valoración da limpeza, a orde e a presentación ao realizar un traballo. 14. B1.3. Satisfacción na manipulación e na exploración de diferentes materiais.

B1.1. Amosar respecto pola 6. EPB1.1.1. Valora e área e polos diferentes tipos de respecta os diferentes tipos de expresión plástica. expresión plástica.

CCEC

CSC

16. B1.2. Valorar a limpeza, os materiais e a orde na realización dunha tarefa plástica e o seu produto final.

17. EP1.2.1. Valora a importancia da limpeza, do coidado do material e da orde para alcanzar o resultado final proposto.

18.

CCEC

19.

CSC

26. B1.3. Describir calidades e características dos materiais, dos obxectos e dos instrumentos presentes no contexto natural e

27. EP1.3.1. Describe calidades e características de materiais, obxectos e instrumentos presentes no

28.

CCEC

29.

CAA

Ao longo do curso

20.

Ao longo do curso

30.

Ao longo do curso

15. B1.4. Interese por usar adecuadamente os instrumentos, os espazos etc. 21.

22.

23. B1.5. Observación e exploración sensorial dos elementos plásticos presentes nos ámbitos

83 ÁREA

EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN PLÁSTICA)

CURSO

PRIMEIRO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

natural, artificial e artístico. 24. B1.6. Descrición de imaxes presentes no contexto próximo. 25. B1.7. Observación de elementos plásticos do ambiente artificial presentes en edificios, moblaxe urbana, luminosos ou sinais.

59.

60.

61. B1.8. Descrición verbal de sensacións e observacións das obras plásticas.

artificial.

Competencias clave

Temporalización

contexto natural e artificial. 31. EP1.3.2. Identifica, nomea e debuxa as formas básicas.

32.

CCEC

35.

Ao longo do curso

33.

CCL

34.

CMCCT

36. EP1.3.3. Identifica os tamaños.

37.

CCEC CMCCT

38.

Ao longo do curso

39. EP1.3.4. Identifica e usa as cores aprendidas.

40.

CCEC

41.

Ao longo do curso

42. EP1.3.5. Nomea e recoñece as figuras xeométricas básicas e os elementos plásticos.

43.

CCEC

46.

Ao longo do curso

44.

CCL

45.

CMCCT

47. EP1.3.6. Recoñece e nomea as principais partes da figura humana.

48.

CMCCT

50.

Ao longo do curso

49.

CCL

51. EP1.3.7. Identifica figuras xeométricas básicas.

52.

CCEC

54.

Ao longo do curso

53.

CMCCT

55. EP1.3.8. Identifica os diferentes tipos de liña.

56.

CCEC

58.

2º e 3º Trimestres

57.

CMCCT

64. B1.4. Usar léxico 65. EPB1.4.1. Describe o sinxelo e adecuado para que sente ou pensa sobre comentar as obras plásticas as súas propias creacións propias e alleas. plásticas e as dos compañeiros e as 62. B1.9. Observación da compañeiras, usando o obra plástica e visual no

66.

CCL

67.

CSIEE

68.

CCEC

69.

Ao longo do curso

84 ÁREA

EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN PLÁSTICA)

CURSO

PRIMEIRO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

contexto, en exposicións e en museos, e comentarios posteriores sobre elas.

Competencias clave

Temporalización

vocabulario axeitado.

63. B1.10. Expresión oral das impresións que a obra artística xera. 70.

71. B1.11. Exploración de 73. B1.5. Identificar distancias, percorridos e diferentes formas de situacións de obxectos e representación do espazo. persoas en relación co espazo.

74. EPB1.5.1. Observa diferentes formas de presentar o espazo.

75.

CCEC

78.

Ao longo do curso

76.

CAA

77.

CMCCT

79. EPB1.5.2. Explora as distancias, os percorridos e as situacións de obxectos e persoas en relación ao espazo.

80.

CCEC

81.

CAA

82.

Ao longo do curso

CCEC

88.

Ao longo do curso

CCEC

92.

Ao longo do curso

72. B1.12. Observación de diferentes maneiras de representar o espazo (fotografía aérea, planos de vivendas, maquetas, mapas etc.).

BLOQUE 2. EXPRESIÓN ARTÍSTICA 83.

84. B2.1. Uso de 85. B2.1. Probar en 86. EPB2.1.1. Manexa e 87. diferentes formas, texturas e producións propias as emprega as diferentes cores nas producións. posibilidades que adoptan texturas naturais e artificiais. as formas, texturas e cores. 89. EPB2.1.2. Emprega 90. os diferentes tipos de liña e 91.

CSIEE

85 ÁREA

EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN PLÁSTICA)

CURSO

PRIMEIRO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

Temporalización

experimenta con elas para completar debuxos.

100.

101. B2.2. Elaboración de debuxos, pinturas, colaxes, estampaxes, ilustracións, volumes, encartado de formas etc.

93. EPB2.1.3. Usa 94. diferentes tipos de materiais 95. e experimenta con eles para crear a posteriori obras plásticas.

CCEC

97. EPB2.1.4. Sitúa elementos no espazo nas producións plásticas.

98.

104. B2.2. Realizar 105. EPB2.2.1. Produce e composicións plásticas que identifica obras sinxelas representen o mundo usando formas xeométricas imaxinario, afectivo e social. básicas.

96.

Ao longo do curso

CCEC

99.

Ao longo do curso

106.

CCEC

108.

Ao longo do curso

107.

CAA

110.

CCEC

112.

Ao longo do curso

111.

CSIEE

CAA

102. B2.3. Manipulación de obxectos para a súa transformación (monicreques, disfraces, escenarios etc.). 103. B2.4. Exploración de recursos dixitais para a creación de obras. 109. EPB2.2.2. Elabora portadas, colaxes e outros obxectos empregando as ferramentas e as técnicas básicas (recortar, pegar, encher; usar pinceis, rotuladores, lapis de cores

86 ÁREA

EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN PLÁSTICA)

CURSO

PRIMEIRO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

Temporalización

etc.).

120.

121.

122. B2.5. Manipulación adecuada de materiais, instrumentos e espazos.

123. B2.3. Respectar e coidar os materiais, os utensilios e os espazos.

113. EPB2.2.3. Realiza un mosaico, coa axuda da cuadrícula, identificando e recoñecendo os tamaños.

114.

CCEC

115.

2º e 3º Trimestres

116. EPB2.2.4. Elabora e representa imaxes despois dunha presentación audiovisual.

117.

CCEC

119.

Ao longo do curso

118.

CAA

124. EPB2.3.1. Respecta as normas preestablecidas e coida os materiais, os utensilios e os espazos.

125.

CCEC

127.

Ao longo do curso

126.

CSC

CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE Determinarase se o alumno e a alumna: - Describe algunhas calidades (tamaño, forma, cor, peso, textura) de materiais e obxectos manipulables presentes no contorno, como resultado dunha exploración multisensorial lúdica. - Realiza composicións gráficas cuxa elaboración requira o control da motricidade fina. - Representa por medio dunha secuencia curta de imaxes (antes, agora, despois) personaxes ou accións familiares e significativas para el ou para ela. - Representa diferentes roles e situacións da vida cotiá mediante o xogo colectivo, utilizando os recursos expresivos do corpo (xestos, actitudes e movementos). - Utiliza os recursos expresivos do corpo, os obxectos, a luz e o son para representar personaxes e situacións dramáticas sinxelas e para comunicar ideas, sentimentos e vivencias. - Identifica algún dos elementos básicos do xogo dramático (personaxes, trama, espazo e tempo) e realiza improvisacións a partir deles. - Imita, mediante pantomima, personaxes ou accións cotiás, incorporando á representación ruídos e onomatopeas e adecuando o ritmo dos movementos ás características do personaxe ou acción representados. - Utiliza algúns recursos dramáticos e expresivos básicos (monicreques, marionetas, teatro de sombras, etc.) na realización de representacións colectivas xunto a outros compañeiros. - Realiza individualmente ou en grupo producións artísticas sinxelas onde se integran as diferentes linguaxes artísticas e expresivas (corporal, plástica, icónica e musical). - Comenta as súas impresións sobre algunha das manifestacións artísticas ás que o alumno e a alumna teñen acceso, relacionando os elementos presentes na obra coa experiencia e os gustos persoais.

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE

Comunicación lingüística Valorar a obra artística. Buscar a orixinalidade narrativa e formal. Obter información relevante e suficiente a partir da observación. Describir procesos de traballo e argumentación de solucións.

Desenvolver capacidades relacionadas coa fala, como a respiración, a dicción e a articulación. Adquirir un vocabulario específico da área. Xerar intercambios comunicativos. Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía Representar xeometricamente os esquemas de debuxo e as formas de seres e obxectos cotiáns. Poñer en práctica procesos de razoamento e identificar a validez destes. Valorar o grao de certeza dos resultados derivados do razoamento. Competencia dixital. Usar a tecnoloxía para o tratamento de imaxes visuais. Transmitir información mediante técnicas plásticas. Analizar a imaxe e a mensaxe que transmite. Analizar a imaxe, o son e as mensaxes que estes transmiten. Buscar, seleccionar e intercambiar información sobre manifestacións artísticas para o seu coñecemento e goce. Usar a tecnoloxía para mostrar procesos relacionados coa música e coas artes visuais. Competencias sociais e cívicas Indagar e planificar procesos. Coidar e conservar materiais e instrumentos. Ter flexibilidade ante un mesmo suposto. Traballar en equipo cooperando e asumindo responsabilidades. Aplicar técnicas concretas e utilizar os espazos de maneira axeitada. Seguir as normas e as instrucións dadas. Expresarse buscando o acordo con actitude de respecto, de aceptación e de entendemento. Mostrar actitudes de respecto cara aos demais e cara a un mesmo. Apreciar o contorno a través de cores, formas, sons, texturas, etc., presentes na natureza e nas obras realizadas polo home.

Tomar conciencia da importancia de contribuír a preservar un contorno físico agradable e saudable. Aproveitar a información xestual ofrecida polo contorno humano e modélico. Conciencia e expresións culturais Ter interese polo coñecemento dos materiais. Experimentar con técnicas e materiais. Explorar os materiais cromáticos e gozar cos resultados obtidos. Intercambiar información sobre imaxes de calquera época e cultura. Representar formas presentes no espazo natural. Coñecer diferentes códigos artísticos e utilizar as técnicas e os recursos que lles son propios. Facilitar a expresión e a comunicación. Coñecer, valorar e manter unha actitude crítica ante as manifestacións culturais e artísticas. Promover a iniciativa, a imaxinación e a creatividade. Apoiar e apreciar as iniciativas e as contribucións alleas. Utilizar con fruición as técnicas plásticas. Aprender a aprender Ter curiosidade respecto do resultado final dunha actividade manipulativa. Valorar o potencial creativo contido nas formas sinxelas. Indagar e planificar procesos. Esforzarse por alcanzar resultados orixinais. Observar co obxecto de adquirir información relevante e suficiente. Reflexionar sobre os procesos na manipulación de obxectos, a experimentación con técnicas e materiais e a exploración sensorial de sons, texturas, formas e espazos. Utilizar os coñecementos adquiridos en situacións diferentes. Explorar de maneira sensorial os espazos. Sentido de iniciativa e espírito emprendedor Manipular materiais e adquirir bagaxe plástica expresiva. Experimentar e gozar co uso de técnicas e materiais.

Desenvolver iniciativas e solucións diversas. Favorecer a creatividade levando a cabo iniciativas e barallando diferentes posibilidades. Fomentar a orixinalidade e a busca de novas formas innovadores no proceso creativo. Elixir os recursos tendo en conta a intencionalidade expresiva do que se desexa lograr. Planificar o proceso creativo e esforzarse por alcanzar resultados orixinais. Adquirir coñecementos e buscar solucións a partir da exploración e da indagación. Utilizar o medio como pretexto para a creación artística.

AVALIACIÓN DO PROCESO DE APRENDIZAXE DOS ALUMNOS Será continua e global. Aspectos da avaliación: Individualizada, centrada na evolución de cada alumno e na súa situación inicial e particularidades. Integradora, contemplando a existencia de diferentes grupos e situación e a flexibilidade na aplicación dos criterios de avaliación que se seleccionan. Cualitativa, apreciando todos os aspectos que inciden en cada situación particular e avaliando de forma equilibrada os diversos niveis de desenvolvemento do alumno. Orientadora, aportando ó alumno/a información precisa para mellorar a súa aprendizaxe e adquirir estratexias apropiadas. MOMENTOS DA AVALIACIÓN. Avaliación inicial. Avaliación formativa: vemos as dificultades e os progresos en cada caso seguindo a evolución ó longo do proceso. Ao longo da programación didáctica e das unidades

didácticas, valorando os progresos e as dificultades e realizando, si é necesario, un feedback ou retroalimentación. Avaliación sumativa: dos resultados ao termo do proceso total de aprendizaxe en cada período formativo e a consecución dos obxectivos. Ao finalizar cada unidade didáctica traballada avaliaremos o que os/as nenos/as teñen interiorizado.

INFORMACIÓN DA AVALIACIÓN. Ao longo do curso realizarase para o grupo de alumnos, polo menos, tres sesións de avaliación que serán presididas pola persoa titora. Finalizada cada unha das sesións de avaliación, as nais/pais ou persoas titoras legais do alumnado serán informados dos resultados das mesmas, da evolución académica dos seus fillos, así como das decisións adoptadas para o reforzo e/ou recuperación, se fose o caso.

INSTRUMENTOS AVALIADORES A primeira e máis importante neste nivel será a observación sistemática. Ante as produción dos/as alumnos/as realizarase un análise rigoroso. Nos intercambios orais cos/as alumnos/as poderase realizar un seguimento axeitado. Tamén se realizarán probas específicas sobre cada coñecemento que desexamos avaliar. Rúbricas. Procedementos: A observación directa e sistemática do traballo da aula, así como dos momentos máis libres nos que se poidan realizar intercambios inesperados. Manter momentos de intercambios cos nenos onde se poñan de manifesto aquelas dúbidas, inquedanzas, logros e dificultades atopadas. Revisión das producións individuais e grupais. INSTRUMENTOS DE REXISTRO  Producións do/as alumno/as.  Informes individualizados.  Táboas de cualificacións.  Rexistro de observación.

 Diario anecdótico (diario de clase), para rexistrar calquera tipo de incidente ou problemática dun neno nun momento dado. Anotaranse os antecedentes e os consecuentes que se derivaron.  Rexistro de condutas.  Fichas de seguimento.  Xogos, conversacións.  Listas de control nas que anotamos si os alumnos alcanzaron determinados conceptos ou obxectivos propostos.  Escalas de estimación: avalían sobre todo actitudes e permiten coñecer o grao de consecución destas. 

Información aportada polas familias. Utilizaremos dúas técnicas de recollida de datos: entrevistas e cuestionarios.

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN

PORCENTAXES. A cualificación estará relacionada co grao de adquisición das competencias básicas do alumno de Primeiro Ciclo de EP, a través de todas as actividades que leve a cabo. O proceso de avaliación levarase a cabo tendo en conta as seguintes porcentaxes: Plástica: 50% Música: 50% Os porcentaxes axudarán a calcular a nota media da área de Educación Artística. No caso de existir unha grande diferenza na cualificación entre Plástica e Música prevalecerá a nota intermedia entre ambas áreas.

PLÁSTICA. Realización e presentación final da tarefa. 40 % ( Presentación e limpeza, precisión dos trazos, direccionalidade...). Creatividade: 25 % . Imaxinación na realización dos diferentes traballos. Capacidade creativa.

Atención, interese e esforzo persoal: 25%. Superación das diferentes técnicas empregadas na realización do traballo, esforzo por superar as dificultades atopadas, respecto e valoración das obras propias e alleas, disposición do alumno cara a aprendizaxe de diferentes técnicas. Presentación das tarefas nos tempos marcados: 10%. Puntualidade, organización, limpeza.. Estes serán os criterios de cualificación: Sobresaínte (90% ou 100 %). Notable (70% ou 80%). Ben (60%). Suficiente (50%). Insuficiente ( Inferior a 50%).

ÁREA DE VALORES SOCIAIS E CÍVICOS ÁREA

VALORES SOCIAIS E CIVICOS

CURSO

PRIMEIRO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

Temporalización

BLOQUE 1. A IDENTIDADE E A DIGNIDADE DA PERSOA 128.

142.

143.

129. B1.1. O autocoñecemento. A toma de conciencia dun mesmo/a. A autopercepción positiva das calidades persoais. A descrición física.

144. B1.2. As emocións. Identificación e expresión. O vocabulario das emocións. Os estados de ánimo.

130. B1.1. Crear unha imaxe positiva dun mesmo/a valorando positivamente as súas características físicas e calidades, expresándoa mediante a linguaxe oral e representacións.

145. B1.2.Tomar conciencia das emocións, recoñecendo os signos físicos que as poden acompañar.

131. VSCB1.1.1. Expresa a percepción da súa propia identidade.

132.

CSC

133. Ao longo de todo o curso

134. VSCB1.1.2.Expresa oralmente a súa autodescrición.

135.

CSC

136.

CCL

137. Ao longo de todo o curso

138. VSCB1.1.3. Manifesta verbalmente unha visión positiva das súas características físicas e calidades persoais.

139.

CSC

140.

CCL

146. VSCB1.2.1. Identifica 147. e comunica as súas 148. emocións.

CSC

150. VSCB1.2.2.Describe oralmente os signos físicos que acompañan as diferentes emocións

151.

CSC

152.

CCL

154. VSCB1.2.3.Dramatiza 155. diferentes estados de 156.

CCL

CSIEE

CCEC

141. Ao longo de todo o curso

149. Ao longo de todo o curso

153. Ao longo de todo o curso

157. Ao longo de todo o curso

ÁREA

VALORES SOCIAIS E CIVICOS

CURSO

PRIMEIRO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

Temporalización

ánimo. 158.

173.

159. B1.3. A autorregulación das condutas cotiás. O control dos impulsos. A relaxación.

174. B1.4. A responsabilidade. A realización responsable das tarefas. As consecuencias das accións. A motivación extrínseca.

160. B1.3. Autorregular as 161. VSCB1.3.1.Participa condutas cotiás e adquirir na práctica de técnicas de algunha estratexia de relaxación. control dos impulsos. 165. VSCB1.3.2.Emprega algunhas estratexias que lle axudan a sentirse mellor.

175. B1.4. Desenvolver actitudes para actuar con motivación e responsabilidade.

162.

CSC

163.

CSIEE

166.

CSC

167.

CSIEE

169. VSCB1. 3.3. Interpreta o contorno e desenvólvese nel con autonomía.

170.

CSC

171.

CSIEE

176. VSCB1.4.1.Realiza as tarefas seguindo as pautas acordadas.

177.

CSIEE

178. Ao longo de todo o curso

CSC

183. Ao longo de todo o curso

179. VSCB1.4.2. Analiza e 180. manifesta verbalmente qué 181. e cómo aprendeu. 182.

CSIEE

164. Ao longo de todo o curso

168. Ao longo de todo o curso

172. Ao longo de todo o curso

CAA

BLOQUE 2. A COMPRENSIÓN E O RESPECTO NAS RELACIÓNS INTERPERSOAIS 184.

185. B2.1. Habilidades de comunicación: A importancia de pensar o que se vai expresar. Compoñentes da comunicación non verbal: postura, xestos, expresión

186. B2.1. Expresar opinións, emocións e estados de ánimo empregando coordinadamente a

187. VSCB2.1.1. Imita e reproduce expresións, sentimentos e estados de ánimo coordinando a expresión verbal coa facial

188.

CCL

189.

CSC

190. Ao longo de todo o curso

ÁREA

VALORES SOCIAIS E CIVICOS

CURSO

PRIMEIRO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

facial.

201.

202.

203. B2.2. A conversa. A expresión clara das ideas. A escoita atenta. O respecto da quenda de palabra.

linguaxe verbal e non verbal

204. B2.2. Aprender a comunicarse expresando de forma clara as ideas, escoitando con atención e respectando a quenda de palabra.

Competencias clave

Temporalización

e corporal. 191. VSCB2.1.2. 192. Responde preguntas 193. relacionadas con situacións 194. vividas e con imaxes observadas.

CCL

196. VSCB2.1.3. Emprega 197. a comunicación verbal para 198. comunicar afectos e 199. emocións con amabilidade.

CCL

205. VSCB2.2.1. Expresa axeitadamente, experiencias, ideas, pensamentos e emocións en exposicións orais.

206.

CCL

207.

CSC

208.

CSIEE

210. VSCB2.2.2. Escoita, entende e dá sentido ás ideas que expoñen outras persoas durante o traballo en equipo

211.

CCL

212.

CSC

213.

CSIEE

215. VSCB2.2.3. Conversa 216. sobre un tema proposto e 217. respecta a quenda de palabra.

CSC

195. Ao longo de todo o curso

CSIEE

CSC

200. Ao longo de todo o curso

CSIEE

CCL CSC

209. Ao longo de todo o curso

214. Ao longo de todo o curso

218. Ao longo de todo o curso

ÁREA

VALORES SOCIAIS E CIVICOS

CURSO

PRIMEIRO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

219.

239.

240.

220. B2.3. O respecto e a valoración dos e das demais. A empatía.

241. B2.4. O respecto e a valoración. A comprensión dos e das demais. A detección das calidades doutras persoas. O descubrimento e a comprensión das diferenzas.

221. B2.3.Comprender a outras persoas, detectar e expresar as súas características e identificar as súas emocións.

242. B2.4. Descubrir e comprender as diferenzas entre as persoas, realizar valoracións positivas das súas calidades e facer cumprimentos.

Competencias clave

222. VSCB2.3.1. Describe 223. oralmente as características 224. de diferentes persoas.

CSC

226. VSCB2.3.2. 227. Recoñece e explica 228. emocións e estados de ánimo das demais persoas.

CCL

230. VSCB2.3.3. Identifica 231. e comunica as emocións 232. dos e das personaxes en 233. fotografías, pinturas ou películas.

CCL

235. VSCB2.3.4. Dramatiza feitos observados, reflectindo os sentimentos e estados de ánimo dos e das protagonistas.

236.

CSC

237.

CCEC

243. VSCB2.4.1. Representa e dramatiza diferentes formas de vida.

244.

CSC

245.

CCEC

247. VSCB2.4.2. Identifica 248. necesidades dos seus 249. compañeiros e 250. compañeiras, resalta as

CCL

CSC

Temporalización 225. Ao longo de todo o curso

229. Ao longo de todo o curso

234. Ao longo de todo o curso

CSIEE

CCL CSC

238. Ao longo de todo o curso

246. Ao longo de todo o curso

251. Ao longo de todo o curso

ÁREA

VALORES SOCIAIS E CIVICOS

CURSO

PRIMEIRO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

Temporalización

súas calidades e emite cumprimentos. BLOQUE 3. A CONVIVENCIA E OS VALORES SOCIAIS 252.

270.

253. B3.1. As habilidades sociais. A detección das propias necesidades. A boa disposición para recibir e dar axuda. A participación en actividades lúdicas grupais. O gozo da amizade.

271. B3.2. A resolución de conflitos. Identificación de situacións agradables e

254. B3.1. Participar en actividades grupais e de equipo, tendo en conta as propias necesidades e amosando unha boa disposición para recibir e dar axuda.

272. B3.2.Recoñecer, explicar e buscar solucións

255. VSCB3.1.1. Desenvolve actitudes de colaboración en situacións informais de interacción social.

256.

CSC

257.

CNIEE

258. Ao longo de todo o curso

259. VSCB3.1.2. Pide axuda, cando a precisa, e presta axuda aos compañeiros e compañeiras.

260.

CSC

261.

CNIEE

263. VSCB3.1.3. Mantén boas relacións cos compañeiros e compañeiras.

264.

CSC

265. Ao longo de todo o curso

266. VSCB3.1.4. Pon de 267. manifesto unha actitude 268. aberta cara aos demais compartindo puntos de vista e sentimentos durante a interacción social na aula.

CSC CNIEE

269. Ao longo de todo o curso

273. VSCB3.2.1.Soluciona 274. os problemas persoais da

CAA

277.

262. Ao longo de todo o curso

Ao longo de todo o

ÁREA

VALORES SOCIAIS E CIVICOS

CURSO

PRIMEIRO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

desagradables na vida cotiá. Recoñecemento dos conflitos habituais. Explicación dos conflitos cotiás. 278.

279.

280. B3.3. As normas de convivencia. O coñecemento e o respecto das normas de convivencia na casa e na aula. A valoración das condutas cotiás en relación coas normas de convivencia. 281. B3.4. Respecto e conservación do medio ambiente. O uso responsable dos materiais persoais e escolares.

293.

294. B3.5.Valoración da igualdade de dereitos entre homes e mulleres na familia e na escola.

sinxelas aos conflitos habituais no colexio.

282. B3.3.Valorar as condutas cotiás en relación ás normas de convivencia do colexio e realizar un uso responsable dos materiais escolares.

295. B3.4. Participar activamente na vida cívica valorando a igualdade de dereitos e corresponsabilidade de homes e mulleres.

vida escolar coa independencia adecuada a súa idade

Competencias clave

Temporalización

275.

CSIEE

curso

276.

CSC

283. VSCB3.3.1. Coñece e 284. enumera as normas de convivencia da aula.

CSC

285. Ao longo de todo o curso

286. VSCB3.3.2. Pon en práctica procesos e razoamentos sinxelos para valorar se determinadas condutas son acordes ás normas de convivencia escolares.

287.

CSC

288.

CSIEE

289. Ao longo de todo o curso

290. VSCB3.3.3. Fai uso adecuado do material.

291.

CSC

292. Ao longo de todo o curso

296. VSCB3.4.1. Realiza diferentes tipos de actividades independentemente do seu sexo.

297.

CSC

298. Ao longo de todo o curso

299. VSCB3.4.2. Colabora 300. con persoas do outro sexo en diferentes situacións escolares.

CSC

301. Ao longo de todo o curso

100

ÁREA

VALORES SOCIAIS E CIVICOS

CURSO

PRIMEIRO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

302.

303. B3.6. A educación viaria. As normas básicas de educación viaria. Sinais de tráfico para os peóns ou peoas.

304. B3.5. Valorar as normas de seguridade viaria.

Competencias clave

305. VSCB3.5.1. Colabora 306. en campañas escolares 307. sobre a importancia do respecto das normas de educación viaria.

CSC

309. VSCB3.5.2. Recoñece e interpreta o significado dos sinais de tráfico de uso frecuente.

310.

CSC

311.

CAA

313. VSCB3.5.3. Explica oralmente a importancia de respectar os sinais de tráfico.

314.

CSC

315.

CCL

Temporalización 308.

2º e 3º Trimestres

312.

2º e 3º Trimestres

316.

2º e 3º Trimestres

CSIEE

101

CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE Na área de Valores Sociais e Cívicos.

Na área de Valores Sociais e Cívicos incidiremos no adestramento de todas as competencias de xeito sistemático facendo fincapé nos descritores máis afíns á área.

Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía O desenvolvemento desta competencia nesta área curricular permítenos utilizar, interpretar e expresar con claridade elementos e razoamentos matemáticos para enfrontarse a aquelas situacións cotiás que os precisan. Así mesmo, esta competencia ofrece a posibilidade de empregar o razoamento lóxico, analizar e axuizar a partir de conflitos, resolución de problemas e xuízos morais, os problemas sociais e históricos.

Os descritores que podemos traballar serán: • Interactuar co ámbito natural de xeito respectuoso. • Tomar conciencia dos cambios producidos polo home no medio natural e as repercusións para a vida futura. • Desenvolver e promover hábitos de vida saudable en canto á alimentación e ao exercicio físico. • Recoñecer a importancia da ciencia na nosa vida cotiá. • Identificar e manipular con precisión elementos matemáticos (números, datos, elementos xeométricos...) en situacións cotiás. • Aplicar os coñecementos matemáticos para a resolución de situacións problemáticas en contextos reais e en calquera materia. • Realizar argumentacións en calquera contexto con esquemas lóxico-matemáticos. • Aplicar as estratexias de resolución de problemas a calquera situación problemática.

Comunicación lingüística Para o bo desenvolvemento desta competencia nesta área, será decisivo o fomento da lectura a través de libros e de fragmentos escollidos para comentar na aula, con dúas

102

finalidades: mellorar a comprensión lectora e a adquisición de destrezas para a expresión escrita e adquirir identidade sobre o que significa unha sociedade cívica para favorecer o coñecemento dos valores, os dereitos e os deberes destacados nos dereitos humanos... Dende esta área, trataremos de que adquiran as destrezas comunicativas, tanto oral coma escrita; por iso, procuraremos adestrar polo menos un descritor en cada unha das unidades didácticas.

Os descritores que podemos utilizar serán: • Captar o sentido das expresións orais: ordes, explicacións, indicacións, relatos... • Comprender o sentido dos textos escritos. • Gozar coa lectura. • Expresar oralmente de xeito ordenado e claro calquera tipo de información. • Compoñer distintos tipos de textos creativamente con sentido literario. • Respectar as normas de comunicación en calquera contexto: quenda de palabra, escoita atenta ao interlocutor... • Manexar elementos de comunicación non verbal, ou en diferentes rexistros en diversas situacións comunicativas. • Utilizar os coñecementos sobre a lingua para buscar información e ler textos en calquera situación.

Competencia dixital Desenvolver a competencia dixital desde esta área axudaranos a manexar ferramentas que posibiliten o acceso ao coñecemento e á vez nos ensinen o seu uso responsable. A devandita competencia favorecerá dous tipos de traballo: autónomo e participativo, mediante os que se fomentará a identidade persoal e a relación interpersoal, respectivamente, desde unhas bases sólidas nas que poidan empezar a xerar os seus propios criterios sobre situacións reais da sociedade na que viven.

Na área de Valores Sociais e Cívicos podemos adestrar os seguintes descritores: • Empregar distintas fontes para a busca de información. • Seleccionar o uso das distintas fontes segundo a súa fiabilidade. • Manexar ferramentas dixitais para a construción de coñecemento.

103

• Comprender as mensaxes elaboradas en códigos diversos. • Actualizar o uso das novas tecnoloxías para mellorar o traballo e facilitar a vida diaria. • Aplicar criterios éticos no uso das tecnoloxías.

Conciencia e expresións culturais A través desta competencia e desde esta área, posibilítase a adquisición de pautas sociais e cívicas persoais, interpersoais e interculturais para participar dunha forma eficaz e construtiva en sociedades cada vez máis diversificadas.

Os descritores que podemos adestrar nesta competencia son: • Mostrar respecto cara ás obras máis importantes do patrimonio cultural a nivel mundial. • Valorar a interculturalidade como unha fonte de riqueza persoal e cultural. • Expresar sentimentos e emocións desde códigos artísticos. • Apreciar a beleza das expresións artísticas e do cotián. • Elaborar traballos e presentacións con sentido estético.

Competencias sociais e cívicas A área de Valores Sociais e Cívicos pídenos que se facilite a construción da identidade individual e se potencien as relacións interpersoais para favorecer a convivencia de acordo a valores cívicos socialmente recoñecidos, polo que esta competencia fomentará todos aqueles aspectos que lle axuden ao alumnado a formarse como persoas e cidadáns participativos na mellora e no desenvolvemento dunha sociedade democrática.

Os indicadores desta competencia poden facilitar o adestramento de cada un dos descritores que enunciamos a continuación: • Coñecer e aplicar dereitos e deberes da convivencia cidadá no contexto da escola. • Desenvolver capacidade de diálogo cos demais en situacións de convivencia e traballo e para a resolución de conflitos. • Mostrar dispoñibilidade para a participación activa en ámbitos de participación establecidos. • Recoñecer riqueza na diversidade de opinións e ideas.

104

• Aprender a comportarse desde o coñecemento dos distintos valores. • Concibir unha escala de valores propia e actuar conforme a ela. • Evidenciar preocupación polos máis desfavorecidos e respecto aos distintos ritmos e potencialidades. • Involucrarse ou promover accións cun fin social.

Sentido de iniciativa e espírito emprendedor O sentido de iniciativa e espírito emprendedor beneficiará o alumnado, xa que se iniciará no autocoñecemento a distintos niveis para poder desenvolver diferentes habilidades que o leven a tomar iniciativas emprendedoras que faciliten a asunción da complexa convivencia social propiciando valores de interdependencia positiva, cooperación de acordo cos valores, os dereitos e os deberes da sociedade na que se desenvolven.

Neste caso, os descritores que se poderían adestrar serían: • Asumir as responsabilidades encomendadas e dar conta delas. • Ser constante no traballo superando as dificultades. • Xestionar o traballo do grupo coordinando tarefas e tempos. • Contaxiar entusiasmo pola tarefa e confianza nas posibilidades de alcanzar obxectivos. • Priorizar a consecución de obxectivos do grupo sobre intereses persoais. • Xerar novas e diverxentes posibilidades desde coñecementos previos do tema. • Encontrar posibilidades no contorno que outros non ven. • Mostrar iniciativa persoal para iniciar ou promover accións novas.

Aprender a aprender A competencia de aprender a aprender favorece a forma en que o proceso de ensinoaprendizaxe se vai consolidando no alumnado. As metodoloxías empregadas nesta área estarán relacionadas co traballo de investigación, de forma que a participación e a implicación do alumnado sexa real, así como o recoñecemento e a aceptación das normas sociais e de convivencia. Nesta área insistirase na relación entre o progreso persoal e o académico xa que iso suporá unha das bases para que se inicien na construción do seu propio proxecto persoal de vida.

105

Os descritores que poderiamos utilizar para adestrar esta competencia serían: • Identificar potencialidades persoais como aprendiz: estilos de aprendizaxe, intelixencias múltiples, funcións executivas... • Desenvolver as distintas intelixencias múltiples. • Xerar estratexias para aprender en distintos contextos de aprendizaxe. • Aplicar estratexias para a mellora do pensamento creativo, crítico, emocional, interdependente,… • Desenvolver estratexias que favorezan a comprensión rigorosa dos contidos. • Planificar recursos necesarios e pasos a realizar no proceso de aprendizaxe. • Seguir os pasos establecidos e tomar decisións sobre os pasos seguintes en función dos resultados intermedios. • Avaliar a consecución de obxectivos de aprendizaxe.

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE Bloque 1: A identidade e a dignidade da persoa.

1.1. Debuxa a propia imaxe corporal. 1.2. Expresa oralmente a súa autodescrición. 1.3. Considera positivamente as súas características físicas e as súas calidades persoais. 2.1. Identifica e comunica as súas emocións. 2.2. Describe oralmente os signos físicos que acompañan a diferentes emocións. 2.3. Dramatiza diferentes estados de ánimo. 3.1. Tranquiliza o seu corpo e a súa mente mediante a relaxación. 3.2. Reproduce historias, cancións e poemas con solucións para sentirse mellor. 3.3. Interpreta o ámbito e desenvólvese nel con autonomía. 4.1. Realiza as tarefas de forma responsable. 4.2. Analiza e manifesta verbalmente que e como aprendeu.

106

4.3. Manifesta comportamentos responsables e saudables. 5.1. Representa plasticamente a necesidade da alimentación, a vivenda e o xogo para un neno ou nena. 5.2. Explica as consecuencias para os nenos e as nenas dunha mala alimentación, a falta dunha vivenda digna e a imposibilidade de xogar. 5.3. Respecta a igualdade de dereitos de nenos e nenas no xogo.

Bloque 2: A comprensión e o respecto nas relacións interpersoais.

1.1. Imita e reproduce expresións, sentimentos e estados de ánimo coordinando a expresión verbal coa facial e a corporal. 1.2. Contesta a preguntas relacionadas con situacións vividas e con imaxes observadas. 1.3. Emprega a linguaxe para comunicar afectos e emocións con amabilidade. 2.1. Expresa adecuadamente experiencias, ideas, pensamentos e emocións en exposicións orais. 2.2. Entende, comprende e dálles sentido ás ideas que expoñen outras persoas durante os debates e o traballo en equipo. 2.3. Dialoga sobre un tema proposto e respecta a quenda de palabra. 3.1. Describe oralmente as características de diferentes persoas. 3.2. Recoñece e explica sentimentos e emocións dos demais. 3.3. Identifica e comunica as emocións dos personaxes que aparecen en fotografías, pinturas ou películas. 3.4. Dramatiza feitos observados, reflectindo os sentimentos e os estados de ánimo dos protagonistas. 4.1. Mostra actitudes de respecto cara a un mesmo e cara aos demais. 4.2. Representa e dramatiza diferentes formas de vida. 4.3. Identifica necesidades dos compañeiros, resalta as súas calidades e emite cumprimentos.

107

Bloque 3: A convivencia e os valores sociais.

1.1. Desenvolve actitudes de colaboración en situacións informais de interacción social. 1.2. Comparte os seus materiais e préstalles axuda a outras persoas. 1.3. Mantén boas relacións cos compañeiros. 1.4. Intégrase no xogo, busca a outros nenos e nenas para xogar, participa nos xogos mostrando iniciativas, comparte os seus xoguetes. 2.1. Mantén unha independencia adecuada á súa idade para solucionar problemas persoais da vida escolar. 2.2. Escoita as razóns das persoas coas que entra en conflito, compréndeas na medida das súas posibilidades e exponas oralmente. 2.3. Explica conflitos que aparecen nos medios de comunicación de masas e as súas posibles solucións, tendo en conta os sentimentos básicos das partes. 3.1. Coñece e enumera as normas de convivencia da aula. 3.2. Pon en práctica procesos de razoamento sinxelos para valorar se determinadas condutas son acordes ás normas de convivencia escolares. 3.3. Usa os materiais con responsabilidade. 4.1. Debuxa sinais de tráfico de uso frecuente con axuda das tecnoloxías da información e da comunicación. 4.2. Recoñece e interpreta o significado de sinais de tráfico de uso frecuente con axuda das tecnoloxías da información e a comunicación. 4.3. Explica oralmente a importancia de respectar os sinais de tráfico.

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN Bloque 1: A identidade e a dignidade da persoa.

1. Desenvolver unha percepción axustada dun mesmo expresando mediante a linguaxe oral e diversas representacións unha visión positiva das características físicas e calidades persoais. 2. Tomar conciencia das emocións, recoñecendo os signos físicos que as poden acompañar, e expresándoas plasticamente.

108

3. Autorregular condutas cotiás e desenvolver o control de impulsos, adquirindo hábitos de autocoidado saudables. 4. Desenvolver aptitudes responsables actuando con motivación e responsabilidade na vida familiar, escolar e social. 5. Analizar a necesidade de preservar os dereitos á alimentación, á vivenda e ao xogo de todos os nenos e nenas do mundo utilizando a experiencia persoal.

Bloque 2: A comprensión e o respecto nas relacións interpersoais.

1. Expresarse de forma tranquila, realizando un acompañamento xestual adecuado aos sentimentos e emocións que se comunican. 2. Aprender a comunicarse, expresando de forma clara as ideas, escoitando con atención e respectando a quenda de palabra. 3. Comprender outras persoas, detectando e expresando as súas características, identificando as súas emocións e entendendo as súas actuacións. 4. Descubrir e comprender as diferenzas entre as persoas, realizar consideracións positivas das calidades e facer gabanzas enriquecendo a propia bagaxe social e cultural.

Bloque 3: A convivencia e os valores sociais.

1. Participar en actividades de grupo, gozando do compañeirismo, tendo en conta as propias necesidades e mostrando unha boa disposición para recibir e ofrecer axuda. 2. Recoñecer, explicar e buscar solucións sinxelas aos conflitos habituais no colexio desenvolvendo a independencia emocional e a capacidade de reflexión. 3. Valorar as condutas cotiás poñéndoas en relación coas normas de convivencia do colexio e o uso responsable dos materiais escolares. 4. Recoñecer sinais de tráfico útiles para peóns que se han de respectar decote representándoos e seguindo as súas indicacións.

109

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN Ferramentas de avaliación do traballo competencial. Probas de avaliación escritas. Evidencias dos estándares de aprendizaxe.

Para rexistrar as evidencias de aprendizaxe vinculadas aos estándares utilizaremos portfolios de aprendizaxe na aula. Ao longo das distintas unidades didácticas iremos planificando a realización e a recollida de produtos que mostre o nivel de consecución do estándar e detalle a súa evolución ao longo do curso.

O portfolio é unha ferramenta que permite avaliar o proceso de aprendizaxe consistente fundamentalmente na recollida de evidencias da evolución do alumno; pode pautarse a recollida de evidencias ou deixar ao alumno que seleccione cales quere mostrar. Cada evidencia leva unha reflexión engadida sobre o traballo realizado, as dificultades encontradas e os obxectivos de mellora persoal. O documento do portfolio pode realizarse en papel ou formato dixital.

As evidencias que podemos recoller na área de Valores Sociais e Cívicos poden ser: • Exercicios do libro ou da proposta didáctica que versen sobre os estándares definidos na unidade. • Probas escritas que recollan os estándares de aprendizaxe. • Produtos finais derivados de tarefas aplicadas no contexto real. • Debuxos que representen aquilo que aprenderon. • Diferentes ferramentas de auto e coavaliación do traballo realizado na aula.

110

DIRECTRICES E INSTRUMENTOS PARA A REALIZACIÓN DE AVALIACIÓN INICIAL.

Realizarase unha avaliación inicial dos coñecementos previos e das características persoais, para poder atender a diversidade e así axeitar a metodoloxía. Ao final do mes de setembro realizarase unha serie de probas ao alumnado para comprobar os seus coñecementos previos e abordar o proceso educativo con garantías, prever e anticipar axustes individuais e atallar problemas escolares. Para ter un coñecemento previo levarase a cabo unha exploración inicial ao principio do curso. Empregaremos como elemento importante a información proporcionada polo/a anterior titor/a sobre ese grupo de alumnos/as. Esta proba inicial e os informes serán o marco de referencia e o punto de partida para elaborar a programación de aula, que terá en conta as característica do alumnado. No caso de detectar problemas específicos, a titora ou en colaboración co Departamento de Orientación elaborarán conxuntamente as medidas de atención á diversidade. Co fin de adaptar cada unidade didáctica a realidade da nosa aula, cada titora encargarase de valorar os coñecementos previos do alumnado teñen sobre dita unidade. En primeiro de primaria. A finalidade desta proba é de ofrecer ao profesorado un recurso que facilite o coñecemento madurativo do alumnado que comeza na Educación Primaria. Valorarase en outros apartados: a súa identidade e autonomía persoal, a comunicación e a representación, a aproximación a linguaxe escrita, interpretación de imaxes, conceptos básicos, medidas de tempo, orientación espacial, numeración…

ACTIVIDADES DE RECUPERACIÓN E OS REFORZOS PARA LOGRAR DITA RECUPERACIÓN. • REFORZO: fichas fotocopiables con actividades para traballar a aprendizaxe dos contidos mínimos do ciclo e facilitarlle ao alumno/a que o requira a adquisición das competencias básicas.Co este fin organízanse unha serie de medidas: 

Desdobres no grupo na área de matemáticas 1 vez á semana.



Apoio á lectura. (1 vez á semana).

 Realización dos cadernos trimestrais de lengua castellana e matemáticas da Editorial Santillana e Anaya.

111

Ademáis contaremos co proxecto dos ”Contratos programa” para reforzar a lectoescritura e o cálculo. • AMPLIACIÓN: fichas fotocopiables con actividades de maior dificultade pola súa resolución, polo tratamento doutros contidos relacionados cos do ciclo . • COMPETENCIAS BÁSICAS e INTELIXENCIAS MÚLTIPLES: a diversidade de estilos cognitivos e de intelixencias en aprendizaxes contémplase coa lectura, co movemento, coa representación plástica, a dramatización etc. • PLANS INDIVIDUAIS: planes dirixidos a alumnos que o requiren (estranxeiros, incorporación tardía, necesidades educativas especiais e sobredotación).Os/as alumnos/as que teñan unha necesidade máis específica nunha área terán unha actividade máis individualizada e organizada pola titora e co apoio da mestra de pedagoxía terapéutica. • ACTIVIDADES MULTINIVEL: actividades que posibilitan que os alumnos atopen, respecto ao desenvolvemento dun contido, actividades que se axustan ao seu nivel de competencia curricular, aos seus intereses, habilidades e motivacións. Por exemplo, o grupoclase pode estar a traballar sumas levadas pero a un alumno/a pódeselle pedir que resolva catro, outros que resolvan dez, e outro pode estar a traballar a un nivel máis básico (sumas dunha cifra). Deste xeito, nunha mesma clase posibilítase traballar a diferentes niveis, segundo as habilidades de cada alumno. • ENSINO TITORADO. • TRABALLOS DE INVESTIGACIÓN. • LECTURAS E CONSULTAS DE FORMA LIBRE

112

CRITERIOS DE PROMOCIÓN AO SEGUINTE CURSO. Os referentes para a valoración do grao de adquisición das competencias e o logro dos obxectivos da etapa nas avaliacións continua e final das disciplinas troncais, específicas e de libre configuración autonómica serán os criterios de avaliación e os estándares de aprendizaxe avaliables que figuran na programación de curso e tendo como marco de referencia o Decreto 105/2014, do 4 de setembro, polo que se establece o currículo da educación primaria na Comunidade Autónoma de Galicia (DOG do 9 de setembro de 2014)

PROMOCIÓN DO ALUMNADO O alumnado accederá ao curso seguinte sempre que se considere que logrou os obxectivos que correspondan ao curso realizado e que alcanzou o grao de adquisición das competencias correspondentes. De non ser así, poderá repetir unha soa vez durante a etapa, cun plan específico de reforzo ou recuperación e apoio, que será organizado polo centro de acordo co que estableza a consellería competente en materia educativa. A repetición considerase unha medida de carácter excepcional e tomarase tras esgotar o resto das medidas ordinarias de reforzo e apoio para resolver as dificultades do alumnado.

SITUACIÓN AO FINAL DE 1º DE PRIMARIA

PROCESO A SEGUIR

a) Si o alumno/a ten valoración positiva en tódalas áreas do curso.

PROMOCIONA AO CURSO SEGUINTE

b) NO BLOQUE DE MATERIAS ESPECÍFICAS: O alumno/a nalgunha ou en todas as áreas NON ten valoración positiva que compoñen este bloque (Educación física/ Valores sociais ou relixión/ Educación artística) c) NO BLOQUE DE MATERIAS TRONCAIS E O BLOQUE DE LIBRE CONFIGURACIÓN AUTONÓMICA:  Si o alumno/a NON ten valoración positiva nunha das materias das seguintes áreas: Lingua Castelá/Lingua Galega//Lingua Inglesa /Matemáticas/Ciencias da Natureza/Ciencias Sociais  Si o alumno/a NON ten valoración positiva en dúas materias das seguintes áreas: Lingua Castelá/Lingua Galega/Lingua Inglesa/Matemáticas/Ciencias da Natureza/Ciencias Sociais (xa que teñen especial consideración polo seu carácter instrumental) METODOLOXÍA DIDÁCTICA

PROMOCIONA AO CURSO SEGUINTE CON MEDIDAS EDUCATIVAS COMPLEMENTARIAS.

NON PROMOCIONA AO CURSO SEGUINTE

113

O proceso de ensinanza e aprendizaxe debe cumprir os seguintes requisitos: Partir do nivel de desenvolvemento do alumnado e das súas aprendizaxes previas. Asegurar a construción de aprendizaxes significativas a través da mobilización dos seus coñecementos previos e da memorización comprensiva. Posibilitar que os alumnos realicen aprendizaxes significativas por si sos. Favorecer situacións nas que os alumnos deben actualizar os seus coñecementos. Proporcionar situacións de aprendizaxe que teñen sentido para os alumnos, co fin de que resulten motivadoras. En coherencia co exposto, os principios que orientan a nosa práctica educativa son os seguintes: METODOLOXÍA ACTIVA Integración activa do alumnado na dinámica xeral da aula e na adquisición e configuración das aprendizaxes. Participación no deseño e desenvolvemento do proceso de ensinanza e aprendizaxe. MOTIVACIÓN Consideramos fundamental partir dos intereses , demandas, necesidades e expectativas do alumnado. Tamén será importante arbitrar dinámicas que fomenten o traballo en grupo. AUTONOMÍA NA APRENDIZAXE Utilización dunha linguaxe sinxela, clara e estruturada na presentación dos novos contidos. Gradación das actividades, aparecendo en último lugar as que require un maior grao de habilidade e autonomía. Énfase nos procedementos e técnicas de aprendizaxe, que inclúen una reflexión sobre os contidos obxecto de estudo e una revisión final. SELECCIÓN DOS CONTIDOS Reforzar o aprendido nos cursos precedentes e abrir o coñecemento cara a novos temas. ATENCIÓN Á DIVERSIDADE Teremos en conta os diferentes ritmos de aprendizaxe, así como os seus intereses e motivacións. EDUCACIÓN EN VALORES Presentando actividades que conducen á adopción de actitudes positivas sobre o coidado do propio corpo, conservación da natureza e a convivencia.

114

A AVALIACIÓN DO PROCESO EDUCATIVO. A avaliación concíbese coma una análise de todos os aspectos do proceso educativo e permite a retroalimentación, a achega de informacións precisas que permiten reestruturar a actividade no seu conxunto. Coñecer o nivel de desenvolvemento psicolóxico dos nosos alumnos/ás . Favorecer a creación de procesos de aprendizaxe significativos. Promover o desenvolvemento da actividade mental dos nosos alumnos/ás. Desenvolver a capacidade de aprender a aprender. A través dunha metodoloxía psicoevolutiva, investigadora, creativa, activa e participativa: Fomentaremos una aprendizaxe activo e autónomo. Favoreceremos a socialización do alumnado traballando todos os tipos de agrupamentos : individual, po parellas, pequeno e gran grupo, dependendo do traballo a realizar. Fomentaremos á cooperación e o afán de superación. Proporcionaremos guías e estratexias de aprendizaxe, o respeto as normas do colexio, e proporcionaremos oportunidades de traballar coas tics e tamén na biblioteca do centro. Partir dos coñecementos previos do alumno, así como o desenvolvemento dos nenos e a súas características psicoevolutivas

MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE De conformidade co disposto nos artigos 71 a 79 bis da Lei orgánica 2/2006, do 3 de maio, no deseño da programación, tivemos en conta as características e diferenzas reais que caracterizan as nosas aulas . As capacidades físicas, mentais e psíquicas do noso alumnado nunca son as mesmas. Ademais cada un vive en ambientes diferentes, o cal fomenta unha diversidade de intereses, capacidades, motivacións e, en definitiva, necesidades educativas. Configurar unha resposta educativa apropiada haberá de ser un principio de baseamento esencial, xa que un dos obxectivos da educación é garantir o máximo desenvolvemento posible, independentemente das súas capacidades e ritmos de aprendizaxe. A atención do alumnado con necesidade específica de apoio educativo, centrando en tres as medidas de atención que se recollen nesta programación: Alumnado que presenta necesidades educativas especiais Alumnado con altas capacidades intelectuais Alumnos con integración tardía no sistema educativo español:

115

Así pois, levaranse a cabo as accións necesarias, os recursos e apoios precisos que permitan compensar os efectos de situación e desvantaxe para o logro dos obxectivos. Para comezar, deberanse ter en conta unha serie de medidas de carácter xeral, como son: Titoría e orientación. Formará parte da nosa función docente este ano, favorecéndose co ela a integración dos alumnos na vida do centro mediante o seguimento personalizado do seu proceso educativo. A súa finalidade é que o alumno integre coñecementos que lle axuden a superar os obstáculos que poidan dificultar a súa aprendizaxe e o seu crecemento persoal. Reforzo educativo. Supón o menor grao de modificación curricular para que o alumnado que así o necesite supere as propias dificultades de aprendizaxe. Será unha acción xeral, común e aplicada de forma habitual en clase pretendendo así que se o alumno presenta, por motivos circunstanciais, un problema puntual, deberá recibir o apoio específico da docencia para superalo e continuar a súa aprendizaxe co seu ritmo habitual a través do uso de estratexias didácticas, metodolóxicas e recursos axeitados. É unha medida de atención a diversidade que modifica elementos non prescriptivos do currículo (temporalización, metodoloxía e avaliación). Así mesmo, en relación ao conxunto da aula fomentarase a socialización e integración deste alumnado. Con este fin organízanse unha serie de medidas: Desdobres no grupo na área de matemáticas e de lengua 2 vez á semana, en primeiro e segundo. Apoio á lectura en primeiro (1 vez á semana) Realización dos cadernos trimestrais de lengua castellana de Editorial Anaya e matemáticas da Editorial Santillana. Os/as alumnos/as que teñan unha necesidade máis específica nunha área terán unha actividade máis individualizada e organizada pola titora e co apoio da mestra de pedagoxía terapéutica dentro da aula.

Medidas de carácter específico As estratexias de intervención virían por tres puntos: aceleración, agrupamento e enriquecemento. A aceleración consistirá en colocar o alumno nun curso superior que aínda sendo motivador crea grandes diferenzas no alumnado relativas á madureza e ao desenvolvemento físico. O agrupamento, parte dun concepto contrario á integración, xa que se trataría de xuntar ás persoas con sobredotación intelectual con evidentes avances no proceso de ensino aprendizaxe. Finalmente, o enriquecemento, baséase na adaptación

116

curricular, cun programa individualizado ás súas características. Un enriquecemento pódese concretar en tres eixes básicos, que son: 6.3.1. Ampliación curricular: Consiste en ampliar a estrutura dos temas e contidos achegando ao alumnado máis información sobre eles. Esta actuación é moi axeitada para nenos e nenas precoces e talentosas no ámbito académico ou tamén, con talentos específicos. Máis contemplámola igualmente, para aqueles que a cotío rematan as tarefas antes do tempo previsto. 6.3.2. Adaptación curricular Consistirá en deseñar programas educativos adaptados. Aplícanse dentro do ámbito e do horario escolar. Este tipo de enriquecemento baséase en achegar ao neno maior amplitude de temas e maior nivel de complexidade, ou pola contra, pola súa diminución. A actuación céntrase nas conexións entre as informacións máis que non na súa cantidade. Ademais, a adaptación curricular presenta e destaca algúns contidos que son proveitosos para todo o grupo-clase. Os programas de adaptación curricular na súa concepción e elaboración poderán ser de tres tipos: 1. Adaptacións curriculares non significativas.As adaptacións curriculares non significativas irán dirixidas ao alumnado que presente desfase no seu nivel de competencia curricular respecto do grupo no que está escolarizado, por presentar dificultades graves de aprendizaxe ou de acceso ao currículo asociadas a minusvalía ou trastornos graves de conduta, por atoparse en situación social desfavorecida ou por incorporarse tardiamente ao sistema educativo. Esta adaptación afectará aos elementos do currículo que se consideren necesarios, metodoloxía e contidos, pero sen modificar os obxectivos da etapa educativa nin os criterios de avaliación. As adaptacións curriculares non significativas poderán ser de grupo, cando estean dirixidas a un grupo de alumnado que teña un nivel de competencia curricular relativamente homoxéneo, ou individuais.. As adaptacións curriculares serán propostas e elaboradas polo equipo docente, baixo a coordinación do profesor ou profesora titor e co asesoramento do equipo ou departamento de orientación. Nas devanditas adaptacións constarán as áreas ou materias nas que se vai aplicar, a metodoloxía, a organización dos contidos, os criterios de avaliación e a organización de tempos e espazos. 2. Adaptacións curriculares significativas. Esta medida será tomada cando un alumno ou alumna con necesidades educativas especiais presente un desfase curricular con respecto ao grupo da súa idade tal que faga necesaria a modificación dos elementos do currículo, incluído os obxectivos da etapa e os criterios de

117

avaliación, co fin de facilitarlle a accesibilidade ao currículo, buscando con iso o máximo desenvolvemento posible das competencias básicas. As adaptacións curriculares significativas requirirán unha avaliación psicopedagóxica previa, realizada polos equipos ou departamentos de orientación, coa colaboración do profesorado que atende o alumnado, e da cal se desprenderá un informe de avaliación psicopedagóxica. A aplicación das adaptacións curriculares significativas será responsabilidade do profesor ou profesora da área ou materia correspondente, coa colaboración do profesorado de educación especial e o asesoramento do equipo de orientación. A avaliación das áreas ou materias será responsabilidade compartida do profesorado que as imparte e, no seu caso, do profesorado de apoio, tomando como referente os obxectivos e os criterios de avaliación fixados nas devanditas adaptacións. 3. Adaptacións curriculares para o alumnado con altas capacidades intelectuais. As adaptacións curriculares realizadas para atender este tipo de alumnado teñen como fin promover neste o desenvolvemento pleno e equilibrado dos obxectivos xerais desta etapa educativa, contemplando medidas extraordinarias dirixidas a ampliar e enriquecer os contidos do currículo ordinario e medidas excepcionais de flexibilización do período de escolarización. Estas adaptacións curriculares requirirán tamén unha avaliación psicopedagóxica previa, realizada polo equipo de orientación.

6.3.3. Enriquecemento aleatorio: Consiste en planificar unha serie de temas e actividades que inclúan nos contidos do currículo, outros contidos externos pero facilmente vinculables. Por outro lado, para reforzar á lectura , realízanse apoios co desdobramento do grupo (2 sesión semanal), ademais do reforzo diario desde a titoría. Outra medida de atención a diversidade é o apoio dentro da aula ordinaria da profesora de pedagoxía terapéutica.

ADAPTACIÓNS CURRICULARES. Segundo a Orde do 6 de Outubro de 1995 pola que se regulan as adaptacións do currículo na nosa comunidade, as adaptacións curriculares son modificacións dun ou máis elementos prescriptivos do currículo para atender as necesidades educativas,.

118

Neste curso escolar non se ten plantexado a realización de ningunha adaptación curricular.

PROGRAMA DE EDUCACIÓN EN VALORES O noso obxectivo como docentes é a formación de cidadáns responsables con hábitos de consumo saudables, coidadosos/as co entorno social e natural...

Estas intencións

impregnan toda a nosa acción educativa e están presentes en todas as áreas do currículo. Non se trata dun conxunto de ensinanzas illadas senón que forman parte da nosa actividade diaria e están presentes na nosas aulas permanentemente.. Estes valores constitúen unha responsabilidade de toda a comunidade educativa e desde a nosa función como titoras traballamos estes valores que teñen presente o desenvolvemento moral da persoa como parte fundamental da construción do autoconcepto. Estes contidos trabállense desde todas as áreas e tamén na área de Valores Sociais e Cívicos. - Autoestima, aceptación e confianza en si mesmo. - Autocrítica: recoñecemento de erros, valoración da súa actuación, discriminación de comportamento inadecuados. Educación moral e cívica. - Responsabilidade, compromiso persoal. - Regulación do propio comportamento, autocontrol. - Defensa dos propios dereitos e crenzas. - Autonomía e iniciativa, planificación da propia acción. - Participación no grupo e no establecemento das normas. - Respecto aos demais compañeiros e obxectos comúns. - Pautas de convivencia na escola e na familia. - Axuda e colaboración entre iguais e adultos. - Interese por compartir amizades, obxectos, atención... - Uso de normas lingüísticas nos diálogos e conversacións en grupo. - Interese por comunicarse cos demais. - Expresión de sentimentos. - Coñecemento e respecto de outras realidades, costumes e formas de vida.

119

Educación para a saúde. A saúde como benestar físico e mental, individual, social e medioambiental. Traballamos: os coidados persoais (hixiene e saúde), alimentación e prevención de accidentes.. Educación viaria - Coñecer e respectar as normas básicas para desprazarse como peóns e como usuarios dos medios de transporte.

Educación para o lecer - Ser conscientes e gozar das posibilidades lúdicas da lingua: cancións, trabalinguas, adiviñas, obras de teatro, contos, lendas.. Educación para a paz. O obxectivo é que o alumnado comprenda que a construción da paz é tarefa de todos e amellor maneira de superar a falta de comunicación e os problemas habituais é o diálogo e o respecto mutuo. Deste o noso ciclo os obxectivos e contidos están encamiñados para: a resolución pacífica e progresivamente autónoma de conflitos,o emprego da linguaxe e o diálogo como vía de solución, fomento dunha actitude crítica fronte a cultura bélica que se transmite a través dos debuxos animados, xogos, o coñecemento e a valoración das diferenzas, evitando situacións de discriminación con respecto a etnia, cultura, profesións, clase social, sexo, respectando outras realidades, costumes e formas de vida. Educación ambiental. Fomentar o descubrimento do entorno e o desenvolvemento de actitudes favorables para a súa protección e conservación. Liñas a seguir: - Sensibilizar ao alumnado dos problemas medioambientais. - Creación de hábitos de protección e coidado do medio. - Respecto, valoración e implicación no mantemento do entorno. - Hábitos de protección e coidado de animais e plantas. - Normas de utilización dos espazos urbanos. Educación sexual. Presentando a figura da muller en situación iguais ao do home, tanto no ámbito escolar como no de traballo. Esta de tarefas de coeducación comeza cunha linguaxe non discriminatoria e con contidos como:

120

- Construción dun autoconcepto adecuado, evitando a asignación de roles, estereotipos, valores e comportamentos sexistas. - Identificación e valoración da existencia de diferentes modelos de familia, evitando unha asignación previa de roles no reparto de tarefas. - A expresión dos sentimentos e emociones en ambos sexos. - Valoración do uso non-sexista dos xoguetes, e evitando a dicotomía entre xogos de nenos/nenas. Educación do consumidor. Favorecendo unha actitude responsable e reflexiva sobre o consumo diferenciado entre o necesario e aquilo que poden prescindir. Contidos que se planean: - O consumo responsable. - Reducir o uso de materiais e practicar a re-utilización e a reciclaxe. - Reducir o consumo de enerxía e coñecer enerxías non-contaminantes. -Coñecer e interpretar de xeito adecuado a información que nos transmite a publicidade. Valoración crítica da publicidade. - Os xoguetes e o material escolar: utilización e reciclaxe..

ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PROXECTO LECTOR. TEMPO PARA A LECTURA. O fomento da lectura considérase un dos eixes vertebrais do fomento de estratexias de mellora nos centros educativos. Tanto é así, que está proposto pola LOE, como unha das liñas básicas da reforma educativa. No noso Centro está estipulado no horario 20 minutos diarios de lectura. A adquisición da lectura é un dos obxectivos fundamentais do noso Ciclo. Gran parte do horario o dedicamos a practicar a lectura e a escritura xa que temos que dotar aos nosos alumnos/as da destreza instrumental básica para a maioría dos aprendizaxes posteriores. No primeiro curso estableceuse, desde fai anos, un apoio semanal para reforzar a lectura (estes apoios son proporcionados coa colaboración de outros compañeiros do centro). Esta axuda é básica para adquirir a lectura mecánica e comprensiva. Unha vez que os nenos/as, xa saben ler, o obxectivo seguinte é facer lectores/as, tarefa que se consegue creando o hábito da lectura (importantísimo a colaboración da familia do alumnado). Con este fin todos os días os/as nenos/as levan para os seus fogares un poema, un pequeno texto, un conto para ler ... e outros libros que lemos diariamente. Por outra banda, intentamos achegar

121

a lectura ao alumnado mediante o préstamo de libros da Biblioteca de aula e a Biblioteca de Centro ( O noso centro forma parte do PLAMBE). Algunhas das actividades propostas para este curso están encamiñadas ao fomento da lectura, da escritura e a comprensión. Son as seguintes:

1 Obradoiro de Literatura: nel realizaranse actividades encamiñadas a favorecer a expresión escrita en diferentes estilos literarios (pequenas narracións, poesía, teatro, ...), podendo participar nos diversos certames e convocatorias literarias que se nos ofertan ós centros. 2 Obradoiro de recuperación de tradicións orais e escritas: Daríase prioridade á transmisión de tipo oral ou escrita de aquelas tradicións que se están perdendo, do tipo de cancións populares, xogos infantís, receitas de cociña tradicionais que os nenos/as poden recoller nun libriño para regalar ás súas familias,... 3

O contacontos:

Os alumnos crearán os seus propios contos e os contarán ou lerán en voz alta a outros nenos da mesma clase ou doutros cursos. Organizar un certame de contacontos que se estenda a toda a comunidade educativa do centro. Escenificación de contos a través de lecturas dramatizadas dos contos, de marionetas, de sombras chinesas,... que as nais e pais poden realizar para o alumnado. Actividades de recuperación do folclore: realizaranse, actividades de recuperación do folclore autóctono mediante a recollida de cancións, refráns, ditos populares, que achegarán ao alumnado á tradición e fomentarán o recoñecemento de novo vocabulario, ademais dos métodos folcloristas. Así mesmo, contemplamos o traballo de tres áreas diferenciadoras que fomenten un modelo básico de fomento da lectura, é dicir, a área da comprensión lectora, a área da expresión oral e a área da comprensión escrita: Actividades de comprensión lectora A comprensión lectora traballarase mediante actividades como: Lectura comprensiva do conto popular. Comprensión da linguaxe como medio de comunicación nos seres humanos. Comprensión de lingua como conxunto de sons, palabras e regras que comparte un grupo de persoas. Distinción entre unha poesía e un texto narrativo. Extracción da información básica dun texto de forma oral. Comprensión e utilización de palabras sinónimos nun texto. Practicar para descubrir o tema e as ideas principais dun texto. Lectura comprensiva da fábula.

122

Lectura comprensiva do conto de Nadal, do conto de Samaín (medo),do relato histórico, do conto de aventuras,do conto fantástico, do conto de outra cultura, da biografía, da lenda. Análise dun tema buscando pros e contras. Lectura comprensiva dun conto de humor e de distintos textos literarios. Lectura dun relato histórico e historia antiga. Lectura comprensiva de textos poéticos. Expresión Oral. No relativo á expresión oral, a nivel xeral, prantexámonos actividades tipo tales como: Dedicar os 15 primeiros minutos da clase de lingua ou de lingua á lectura comprensiva en voz alta ou a expresión espontánea. Recitar poemas, rimas, trabalinguas, adiviñas... Saber presentarse. Realiza breves descricións orais. Facer pequenas entrevistas. Interpretar pequenas cancións. Inventar historias. Escenificación de contos. Continuar unha historia. Descrición de escenas, imaxes... Relatar feitos vividos. Presentar noticias... Crear pequenos diálogos ou improvisalos. Argumentación razoada para apoiar unha idea ou petición. Expresión Escrita. Creación de marcos para facer contos. Elaboración dun cuestionario para realizar unha entrevista. Elaboración dun problema e a súa resolución dentro do marco dunha narración. Creación dun argumento para facer un cómic. Creación dos personaxes que interveñen no cómic. Iniciación á descrición de persoas.

123

Instrucións para escribir unha nota e un informe. Ser capaz de facer un proxecto de futuro sobre calquera tema. Elaboración dunha noticia e dunha mensaxe. Invención dun texto descritivo. Creación dunha carta, Argumentación razoada para apoiar unha idea ou petición. Elaboración dun diario. Redacción dunha carta a un amigo. Análise e elaboración dunha carta ó director. Análise e elaboración dunha entrevista. Elaboración de textos. Creación de escenas teatrais. Análise e creación dun mural. ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN TIC. Para a consecución dos obxectivos e adquisición da competencia, e a nivel de centro, plantexouse a creación dunha serie de horas lectivas para o traballo das novas tecnoloxías, e máis concretamente a nivel de aula; a concretización nunha serie de obxectivos de carácter específico: Lingua galega e castelá: Motivar a aprendizaxe da lecto-escritura utilizando os recursos informáticos. Ler contos. Desenvolver, potenciar e afianzar o bo uso ortográfico a través da creación de contos, historias e textos con software adaptado a idade dos nenos/as. Recoñecer morfoloxicamente as principais clases de palabras. Desenvolver o gusto pola lectura e a escritura utilizando aplicacións informáticas. Producir textos escritos de tipo narrativo, descriptivo, informativo... Utilizar o recurso de Internet como unha inmensa base de datos para buscar información e como medio de comunicación. Matemáticas: Asociar números e cantidades.

124

Discriminar por formas xeométricas, tamaños, series e numeración. Resolver problemas matemáticos e operacións adaptadas a idade dos nenos/as utilizando o pc. Ler, escribir y recoñecer situacións de suma, resta, multiplicación e división. Utilizar os números naturais, a súa composición e descomposición, a súa lectura e a súa escritura. Utilizar as unidades de medida (lonxitude, capacidade, masa e tempo) mediante problemas e xogos no ordenador. Recoñecer diferentes estratexias para resolver problemas matemáticos de seu mundo habitual utilizando recursos informáticos. Ciencias Sociais e Ciencias Naturais Realizar actividades e xogos relacionados co contido destas áreas utilizando software adaptado á idade do alumnado. Buscar información en Internet para facer traballos e actividades. Alumnos/as n.e.e. : Facilitar a ensinanza individualizada, adaptándoa ao ritmo da aprendizaxe de cada neno/a. Reforzar e motivar a aprendizaxe utilizando o ordenador como reforzo educativo. Utilizaremos aplicacións informáticas e software adecuado para traballar obxectivos específicos con nenos/as con n.e.e. Con respecto a estes obxectivos serán múltiples as opcións levadas á práctica, tendo en conta os recursos aportados pola aula de informática (pantalla con proxector, ordenador para o alumnado, etc). Cada Unidade Didáctica será abordada de xeito globalizado mediante a inclusión dunha sesión virtual, onde se amplíe a materia impartida ata o momento, mediante as novas tecnoloxías. Actividades TIC

Actividades integradas nas secuencias de aprendizaxe.

Ligazóns a Internet

Aproveitamento de recursos educativos en Internet: búsqueda de imaxes, información ou curiosidades, selección e organización para transformalo en coñecemento.

Recursos dixitais das editoriais para PDI e o libro dixital.

Actividades interactivas (aplicables en Encerado Dixital Interactivo e na pantalla de proxeción): o alumno/a responde seleccionando a opción correcta, clasificando os elementos en diferentes grupos ou situándoos na súa

125

posición correcta.Ao finalizar, o ordenador informa os acertos e os erros.

ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN DE CONVIVENCIA. Como titoras somos corresponsables, xunto coas familias do alumnado e toda a comunidade educativa, do mantemento dunha convivencia pacífica que favoreza o desenvolvemento integral dos nosos alumnos e a prevención de actitudes contrarias a convivencia. Con tal fin esta programación incorpora nos seus contidos temáticas e medidas relacionadas coa convivencia escolar e a educación en valores co obxectivo de: - A prevención de conflitos. - A xestión de conflitos. - Resolución pacífica de conflitos. Moitos obxectivos da nosa programación teñen como base o plan de convivencia do noso centro como son: Proporcionar ó alumnado experiencias que lle permitan aprender convivencia positiva (cultura e clima de convivencia) Deseñar tarefas de aprendizaxe para o desenvolvemento da competencia social do alumnado. Deseñar tarefas de aprendizaxe para desenvolver a competencia para fomentar o respecto mutuo e para xestionar pacificamente os problemas de convivencia. Deseñar accións educativas, coa coherencia da actuación colaborativa do profesorado, para a xestión das condutas contrarias á convivencia Desenvolver plans preventivos do acoso e das condutas racistas. Desenvolver accións para loitar contra a violencia. Desenvolver accións para a formación e educación para e por a convivencia do profesorado, familias e persoal non docente. Desenvolver accións para dar a coñecer as normas de organización e funcionamento do centro á comunidade educativa. Promoción da sensibilización da importancia da convivencia coma parte fundamental para o desenvolvemento persoal e social de toda a comunidade educativa. Liñas de actuación.

126

O noso plan de convivencia desenvolve as súas liñas de actuación mediante os dous proxectos “Aprendendo a convivir na nosa comunidade” e”Facendo escola fóra da escola”. Educación na convivencia: No que se basea o clima e cultura de convivencia no centro. Educación para a convivencia: Prevención, no que se plantexa o aprendizaxe de estratexias e o aprendizaxe da competencia para afrontar os conflitos Xestión dos problemas de convivencia: mecanismos que utilizamos para xestionar os tres tipos de problemas do centro: conflito, disrupción, acoso. Como titoras, e seguindo o Plan de acción titorial, existe unhas normas de convivencia que desexamos que cumpran o noso alumnado:

a) Respecto ás entradas, saídas e estanza no centro: - Asistir a clase con puntualidade e regularidade. - Asistir a clase ben aseado e con vestimenta apropiada. - Saudar ao entrar e saír da clase. - Evitar palabras e xestos que poden ofender a outras persoas. - Ceder o paso en entradas e corredores aos compañeiros e compañeiras máis pequenos e aos adultos. - Pedir as cousas aos compañeiros/as, profesorado, persoal non docente, etc. "por favor", e dar "as grazas". - Utilizar en clase un ton de voz suave. - Respectar a quenda de palabra. b) Respecto aos compañeiros/as: - Tratar con respecto e cordialidade a todas as persoas da comunidade educativa: profesores, compañeiros... - Practicar pedir perdón ou desculpas ao facer algo que non é correcto, e facer un esforzo por perdoar os outros. - Non excluír nin marxinar ningún compañeiro nos xogos. - Utilizar o diálogo para resolver os conflitos, evitando as pelexas e enfados cos compañeiros e compañeiras. c) Respecto aos materiais: - Coidar e respectar os materiais propios, dos compañeiros e do centro.

127

- Compartir os materiais e xoguetes cos compañeiros. - Utilizar correctamente todas as instalacións do centro. - Recoller e ordenar os materiais e o mobiliario utilizados. - Respectar o traballo do compañeiro/a nas tarefas colectivas e individuais. d) Respecto ao traballo: - Participar nas actividades de clase activamente, cada un na medida das súas posibilidades. - Respectar o ambiente de traballo sobre todo en cambios de clase e desprazamentos. - Atender en clase e seguir as orientacións dos profesores. - Realizar o traballo con bo humor, alegría e optimismo. - Ser responsable do estudo, esforzarse e facer as tarefas de casa. e) Outras: - Cumprir as sancións ou tarefas impostas. ACTUACIÓNS EN CASO DE CONFLICTO: Asembleas de clase: o seu labor é eminentemente preventivo. Nelas o alumnado e o profesor/a titor/a dialogan sobre temas como as normas de clase, normas de convivencia, actividades programadas, temas relativos á educación de valores tales como a responsabilidade, o esforzo, o compañeirismo, o respecto, a non violencia, a coeducación, o diálogo, etc., así como tamén se aproveita para formular críticas e felicitacións. O diálogo cos implicados nas diferentes situacións de conflitos leves que se adoitan presentar a diario: durante as clases, no recreo, nos cambios de clases, e que se adoitan resolver facendo referencia ás normas e chegando a acordos cos implicados (falar, intentar aclarar as cousas, pedir perdón,...). O apoio ou intervención do equipo directivo co alumnado directamente, para reforzar as medidas ou actuacións seguidas polo profesorado. A información e intervención das familias en caso necesario a través das titorías. ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PROXECTO LINGÜÍSTICO No noso centro é lingua predominante do alumnado é o castelán. Linguas empregadas nas diferentes áreas: Castelán: Lingua castelá, Matemáticas, Educación Física e Valores Sociais e Cívicos .

128

Galego:Lingua galega, Ciencias Naturais, Ciencias Sociais, Educación Artística e Relixión. Lingua estranxeira: Inglés. Grupo de adqusición de linguas. Destinado ao alumnado que non ten o suficiente dominio da lingua castelá poida seguir con proveito as ensinanzas que nesta lingua se lle imparten. Repertorio de actuacións dinamizadoras para potenciar o uso do galego. Seguindo o Decreto 124/2007, a Lei de Normalización e o Plan Lingüístico do Centro estas son as medidas de apoio e reforzo para fomentar o emprego do galego: a) Usos lingüísticos cotiás orais. Emprego da lingua galega por parte do profesorado nas conversas que mantemos coas familias, co alumnado e co persoal non docente.Usar a lingua galega en todos os actos que organice o centro: reunión de pais, festivais, conferencias.. b) Accións centradas no uso do galego (oral e escrito). Actividades para impulsar a competencia práctica do galego con actitudes positivas e para que o alumnado sinta o galego como una lingua próxima: carteis na aula e nos corredores, circulares, horarios… c) Creación de materiais didácticos utilizando ferramentas en galego para o uso do alumnado (programa Lim, Ardora…) d) Empregar o galego nos documentos de relación coas familias e co contorno social: correspondencia, boletíns de notas, publicacións,comunicados... e) Facer en galego toda a documentación administrativa e pedagóxica. f) Promover o uso da biblioteca de aula e do Centro con revistas e materiais en galego e fomentando o seu uso. g) Fomentar, a través de xogos e doutras actividades lúdicas, o uso do galego nas actividades informais do alumnado. Estas accións están encamiñadas a creación de actitudes positivas cara a lingua galega o e o respecto a súa cultura. O noso país, como membro da Unión Europea, comprométese no fomento do coñecemento doutras linguas comunitarias e polasúa parte, o Consello de Europa no marco de Referencia Común Europeo para a aprendizaxe de linguas estranxeiras, establece directrices tanto para a aprendizaxe de linguas coma para a valoración da competencia nas diferentes linguas dun falante. Participaremos no Proxecto “ A volta ao mundo de Magallanes” en todas aquelas actividades que se propoñan desde o equipo da biblioteca e dende o Equipo de Dinamización da Lingua Galega do centro.

129

MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS INCLUÍDOS .OS LIBROS DE TEXTO. Para poñer en práctica todos os obxectivos propostos contamos cos seguintes recursos: Recursos impresos: Para a área de Lingua Castelá contamos cos cuadernillos 1, 2 e 3 da Editorial Anaya. Para a área de Lingua Galega o cuadernillo do 3º trimeste da Editorial Anaya. Para as áreas de Matemáticas contamos co material editado por Santillana (Proxecto MATE+), que ademais do libro para o alumno tamén nos ofrece unha caixa material para a aula, bastante completa, con murais, material manipulativo, un reloxo…ademáis do material que acompaña o libro de texto do alumnado: regletas, reloxo, etc. Libros de consulta, folletos, revistas, periódicos,...Para as outras especialidades: Ver programación aula. Como material de lectura utilizamos o libro “MILHOJAS 1” de editorial Anaya. Recursos dixitais: Contamos tamén cunha aula de informática cunha colección de CDs educativos, páxinas de internet, a pizarra dixital, a aula de vídeo... Recursos persoais: os/as titores/as, mestres/as de apoio, os especialistas, a orientadora do centro. Outro tipo de material: xogos educativos, xogos lúdicos, material especifico para matemáticas, para as linguas …. que estan a disposición de todos/as os/as mestres/mestras. CURSO

MATERIA

ISBN

TÍTULO DO LIBRO

EDITORIAL

1º

MATEMÁTICAS

978-84-680-3274-0

MATEMÁTICAS +1. MATEMÁTICAS PARA PENSAR.

SANTILLANA

1º

LECTURAS

978-84-678-4600-3

MILHOJAS 1. LECTURAS. Antología.

ANAYA

1º

LENGUA CASTELLANA

978-84-698-3724-5 978-84-698-3725-2

LENGUA 1 CUADERNO 1 LENGUA 1 CUADERNO 2 LENGUA 1 CUADERNO 3

ANAYA PIEZA A PIEZA

Caderniño .SABER FACER 3º TRIMESTRE

SANTILLANA

978-84-698-3726-9 1º

LINGUA GALEGA

978-84-9972-2252

Recursos dispoñibles no aula: - Ordenador de sobremesa. - Portátil. - Pantalla de proxección. - Cañón. - Pantalla dixital interactiva. Recursos dispoñibles no Centro

130

Cámara de fotos.

Visualizador dixital

Ordenadores

Pizarras dixitais Interactivas

ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES Durante o curso realizaranse unha serie de actividades que permitirán desenvolver os obxectivos e contidos do currículo fóra da aula habitual. Dentro do centro escolar: - A horta escolar. - O Magosto. - O festival do Nadal. Panxoliñas no centro ALENTO e APAMP. - Día da muller traballadora. - Día das Biblioteca Escolares. - O día do Libro. - O Entroido. - A Reconquista de Vigo. - As Letras Galegas. - Final de curso. Programa Documental Integrado no Centro: Participaremos no Proxecto anual do Centro desde a titoría de 1º de primaria e colaboraremos coas actividades propostas polas diferentes equipas. Este ano o proxecto anual é “A volta ao mundo de Magallanes”. Proxectos. Contratos-programa. Fóra do centro escolar: - Saídas escolares de carácter cultural.

131

PROCEDEMENTOS PARA AVALIAR A PROPIA PROGRAMACIÓN Para establecer unha avaliación plena de todo o proceso de ensino/aprendizaxe avaliarase toda esta programación coas necesidades reais do alumnado. O profesorado, avaliará, nas sesións de avaliación do seu grupo, os procesos de ensino e a súa práctica docente en relación coa adecuación ao alumnado, co logro dos obxectivos da etapa e das áreas, e co desenvolvemento das competencias básicas. Esta avaliación incluirá, polo menos, os seguintes aspectos: - A adecuación dos obxectivos, contidos e criterios de avaliación ás características e necesidades do alumnado. - As aprendizaxes acadadas polo alumnado. - As medidas de atención aplicadas á diversidade. - A programación e o seu desenvolvemento, a organización da aula, o aproveitamento dos recursos do centro e os procedementos de avaliación do alumnado. - A coordinación entre o profesorado. Para avaliar a propia programación utilizaremos:  Intercambios orais.  Autoavaliación do profesorado.  Competencia: actitude cos alumnos/as/profesorado/ familias, organización, competencia curricular..  Intervención docente: planificación curricular, metodoloxía, recursos...  Da propia programación..  Cuestionarios.  Resultados do proceso de aprendizaxe dos/as alumnos/as.