Programación 1º. Curso 2018-19 by castelao navia

CONTEXTUALIZACIÓN DO ALUMNADO

Características evolutivas dos/as nenos/as deste nivel. Os nenos/as desta idade son activos, imaxinativos e entusiastas. Aprenden da realidade próxima e senten gran curiosidade polo mundo que van descubrindo. Hai un gran desenvolvemento psicomotor, cognitivo, persoal, social e moral. É importante o fortalecemento progresivo do control sobre a postura e a respiración. A esta idade afirman a súa lateralidade definitiva e hai dominio segmentario das diferentes partes do seu corpo. A súa atención faise máis firme e poden mantela durante máis tempo. Estes nenos/as organizan o seu pensamento sobre a súa vivencia persoal da realidade. A esta idade, non poden desligar o seu razoamento da experiencia, nin da previa manipulación do que lles rodea. Polo tanto, necesitan estar en constante relación coas cosas.Chegan a establecer relaciones entre os elementos. A nivel lingüístico amplían as súas posibilidades de comprensión e expresión e aumentan o seu vocabulario. Pouco a pouco vai desaparecendo o seu egocentrismo e aprenden a escoitar aos demais. Necesitan ao grupo. Non teñen claras as ideas do ben e do mal e tenden a respectar as normas que os adultos lles dan, porque se inclinan a actuar guiados polas consecuencias da acción (premios, castigos). Este ano o 1º curso de Educación Primaria do noso Centro está formado por 25 alumnos e alumnas, 12 nenos e 13 nenas. É un grupo moi heteroxéneo en aptitudes e actitudes. Gran parte do alumnado pertencen ao P.A.U. de Navia e viven en edificios próximas ao centro escolar. A maioría de alumnado ten pais e nais que traballan ambos, polo que o seu nivel económico é de clase media, aínda que hai algunhas familias que pasan necesidades. Os nenos e nenas acoden a clase de 9 a 14 horas e moitos/as participan nas actividades extraescolares no horario de 16 a 18 horas. Este ano , con motivo das obras do Centro, e houbo varios cambios como a situación espacial dos recreos, a aula de música, de informática e a biblioteca.

ÁREA DE CIENCIAS DA NATUREZA

ÁREA DE CIENCIAS DA NATUREZA ÁREA

CIENCIAS DA NATUREZA

Obxectivos

Contidos

CURSO

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Temporalización

Competencias clave

BLOQUE 1. INICIACIÓN Á ACTIVIDADE CIENTÍFICA 1. b

6. B1.1. Iniciación á actividade científica.

10. B1.1. Buscar, 11. CNB1.1.1. Busca e selecciona seleccionar información de información de forma guiada e forma guiada e comunicar comunica o resultado de forma oral e 7. B1.2. Realización de proxectos con os resultados en diferentes escrita, de maneira limpa, clara e guía na súa estrutura e soportes. ordenada, en diferentes soportes. presentación de resultados.

2. e 3. h 4. i 5. j

8. B1.3. Busca guiada de información en internet e noutros soportes. 9. B1.4. Elaboración guiada de textos escritos básicos, murais, paneis, esquemas ou presentacións para recoller conclusións.

24.

25.

26.

27.

19. CNB1.1.2. Manifesta certa autonomía na observación e na planificación de accións e tarefas e ten iniciativa na toma de decisións.

28.

B1.5. O traballo cooperativo. 31. B1.2. Traballar de 32. CNB1.2.1. Utiliza estratexias forma cooperativa, para traballar de forma individual e en 29. B1.6. Iniciación ás técnicas respectando os equipo e respecta os compañeiros/as, de traballo. Recursos e técnicas de compañeiros/as, o material o material e as normas de traballo intelectual. e as normas de convivencia. 30. B1.7. Hábitos de traballo, convivencia. esforzo e responsabilidade.

12.

CAA

13.

CCL

18.

Ao longo de todo o curso.

14. T

CMCC

15.

CSIEE

16.

CCEC

17.

20.

CAA

23.

Ao longo de todo o curso.

21. T

CMCC

22.

CSIEE

33.

CAA

37.

Ao longo de todo o curso.

34. T

CMCC

35.

CSC

36.

CSIEE

52. T

CMCC 54.

53.

CSC

BLOQUE 2. O SER HUMANO E A SAÚDE 38.

39.

40.

41.

42.

43.

45. B2.1. Identificación do home e da muller como seres vivos. 46. B2.2. Comparación con outros seres vivos. 47. B2.3. Observación de igualdades e diferenzas entre as persoas.

50. B2.1. Identificar semellanzas e diferenzas entre as persoas valorando a diversidade.

51. CNB2.1.1. Identifica semellanzas e diferenzas entre as persoas valorando a diversidade.

55. CNB2.1.2. Recoñece partes do 56. propio corpo. T 57.

CMCC CSC

58.

1º trimestre

5 ÁREA Obxectivos 44.

CIENCIAS DA NATUREZA Contidos

Criterios de avaliación

48. B2.4. Identificación das partes do corpo humano.

65.

66.

67.

68.

69.

80.

81.

82.

83.

84.

Estándares de aprendizaxe 59. CNB2.1.3. Verbaliza e comparte emocións e sentimentos propios e alleos.

49. B2.5. Identificación e verbalización de emocións (medo, tristura, enfado, ledicia) e sentimentos propios e alleos. 64.

CURSO

PRIMEIRO

60. T

CMCC

61.

CCL

62.

CSC

70. B2.6. Hábitos que inflúen 71. B2.2. Coñecer e nunha vida saudable: alimentación valorar a relación entre o variada e equilibrada, a hixiene benestar e a práctica de persoal, o exercicio físico regulado, determinados hábitos: a o descanso e a adecuada hixiene persoal, a utilización do tempo de lecer. alimentación variada, o exercicio físico regulado sen excesos ou o descanso diario.

72. CNB2.2.1. Relaciona a vida saudable cunha alimentación adecuada.

73. T

CMCC

74.

CSC

76. CNB2.2.2. Relaciona o exercicio físico, os hábitos de hixiene e o tempo de lecer coa propia saúde.

77.

CMCT

78.

CSC

85. B2.7. Identificación de alimentos diarios necesarios.

88. CNB2.3.1. Analiza os seus costumes na alimentación diaria e aplica o menú semanal de merendas na escola.

89. T

CMCC

90.

CSIEE

99. T

CMCC

100.

CCL

103. T

CMCC

104.

CCL

107. T

CMCC

86. B2.8. Análise e costumes na alimentación diaria.

87. B2.3. Deseñar, de forma colectiva, un menú semanal de merendas saudables para o recreo.

Temporalización

Competencias clave 63.

1º trimestre

75.

1º trimestre

79.

1º trimestre

91.

1º trimestre

101.

2º trimestre

105.

2º trimestre

108.

2º trimestre

BLOQUE 3. OS SERES VIVOS 92.

93.

94.

95. B3.1. Os seres vivos: as plantas e os animais. 96. B3.2. Identificación das características e dos comportamentos de animais e plantas para adaptarse ao seu medio.

97. B3.1. Identificar e 98. CNB3.1.1. Explica as principais explicar en diferentes diferenzas entre plantas e animais soportes, as principais empregando diferentes soportes. características das plantas e dos animais. 102. CNB3.1.2. Identifica e describe, con criterios elementais, animais e plantas do seu contorno. 106. CNB3.1.3. Amosa condutas de respecto e coidado cara aos seres

6 ÁREA Obxectivos

CIENCIAS DA NATUREZA Contidos

CURSO

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Temporalización

Competencias clave

vivos. 109.

110.

111.

112.

113.

114.

115.

116.

117.

118.

119. B3.3. Observación e identificación de animais e plantas do contorno. 120. B3.4. Clasificación e rexistro dos seres vivos do contorno segundo criterios observables e variados empregando diferentes soportes. 121. B3.5. Valoración da responsabilidade no coidado de plantas e animais domésticos e do contorno.

122. B3.2. Observar e 123. CNB3.2.1. Recolle datos a identificar, de maneira partir da súa observación e elemental e en equipo, comunícaos empregando diferentes algún ser vivo no seu soportes. medio natural ou na aula e comunicar de xeito oral e escrito os resultados, empregando diferentes soportes.

124. T

CMCC

125.

CCL

126.

CAA

127.

CSIEE

128.

139. T

CMCC

140.

CSC

129.

2º trimestre

142.

3º trimestre

146.

3º trimestre

154.

3º trimestre

BLOQUE 4. MATERIA E ENERXÍA 130.

131.

132.

133.

147.

148.

149.

134. B4.1. Tarefas de redución, 137. B4.1. Adoptar reutilización e reciclaxe na escola e medidas de protección no seu contorno próximo. medioambientais e poñelas en práctica na 135. B4.2. Uso responsable da escola. auga na vida cotiá

138. CNB4.1.1. Reduce, reutiliza e recicla obxectos na escola.

141.

CSIEE

136. B4.3. Identificación do ruído como unha forma de contaminación acústica e de fontes sonoras do contorno próximo.

143. CNB4.1.2. Identifica e adopta 144. medidas de uso responsable da auga T na escola. 145.

CMCC

150. B4.4. Exploración de materiais e obxectos do contorno para identificar propiedades físicas observables (cor, dureza, cheiro, sabor e textura) e a súa utilidade.

151. B4.2. Experimentar 152. CNB4.2.1. Identifica cor, e manipular instrumentos dureza, cheiro, sabor e textura en e obxectos sinxelos de uso materiais e obxectos de uso cotián. cotián identificando algunhas propiedades físicas.

BLOQUE 5. A TECNOLOXÍA, OBXECTOS E MÁQUINAS

153. T

CSC

CMCC

7 ÁREA Obxectivos 155.

156.

157.

158.

159.

160.

161.

162.

CIENCIAS DA NATUREZA Contidos 163. B5.1. Observación e clasificación de aparellos e máquinas sinxelas do contorno identificando a súa utilidade e evitando estereotipos sexistas. 164. B5.2. Manipulación e observación do funcionamento de aparellos sinxelos domésticos e escolares (lapis, afialapis, teléfono, balanza, tesoira, espremedor etc.)

Criterios de avaliación 166. B5.1. Manexar obxectos e aparellos simples domésticos e escolares, describir os seus materiais e o seu funcionamento e utilizalos con seguridade evitando estereotipos sexistas.

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO

167. CNB5.1.1. Coñece e nomea os 168. oficios das persoas do seu contorno e T evita estereotipos sexistas. 169.

CMCC

171.

3º trimestre

176.

3º trimestre

188.

3º trimestre

192.

3º trimestre

CSC

170.

CCL

173. T

CMCC

174.

CSC

175.

CSIEE

183. B5.2. Empregar o 184. CNB5.2.1. Identifica e nomea ordenador identificando os correctamente as partes dun compoñentes básicos e ordenador cando traballa con el. coidando o seu uso.

185. T

CMCC

186.

187.

CCL

189. CNB5.2.2. Emprega o ordenador de forma guiada e fai un bo uso.

190. T

CMCC

191.

172. CNB5.1.2. Identifica e manexa algúns aparellos e máquinas simples de uso cotián empregándoos con seguridade e evitando estereotipos sexistas.

Temporalización

Competencias clave

165. B5.3. Montaxe e desmontaxe de xogos e obxectos sinxelos relacionados coa vida cotiá. 177.

178.

179.

180.

181. B5.4. Identificación dos compoñentes básicos dun ordenador. 182. B5.5 Coidado dos recursos informáticos.

CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE • Aproximación á ciencia identificando as situacións nas que a ciencia se pon de manifesto. • Coñecementos das partes do corpo humano, así como do sistema esquelético e sistema muscular humano e os hábitos beneficiosos para o seu coidado. • Descrición das características físicas dunha persoa, así como o respecto por calquera persoa a pesar das súas diferenzas, calidades ou limitacións físicas. • Identificación das substancias necesarias para vivir: o osíxeno e os nutrientes. Coñecemento dos procesos de respiración, dixestión e circulación. • Clasificación de alimentos segundo a súa orixe e segundo as substancias nutritivas que achegan, e valoración da importancia dunha alimentación adecuada e variada para o organismo. • Orientación de elementos no espazo en relación co propio corpo. • Coñecemento das funciones de relación, nutrición e reprodución, así como das etapas da vida do ser humano. • Función de relación no ser humano: os sentidos, os estímulos e a reacción • Características, identificación das clasificacións dos animais segundo diferentes criterios: nacemento, pel, medio no que viven, mamífero-ave-peixe. • Recoñecemento das características e identificación das partes das plantas, as súas funcións e o ciclo da vida. • Uso responsable de recursos naturais e respecto polo medio. • Ecosistemas terrestres, coñecemento das súas características, así como da importancia do equilibrio destes. • Ecosistemas de auga doce e de auga salgada, elementos e equilibrio. • Trazos físicos e pautas de comportamento de plantas e animais segundo o hábitat. • Responsabilidade das persoas cara aos animais e as plantas. • Desenvolvemento de actitudes conscientes fronte a determinados problemas ambientais e toma de conciencia da necesidade de reciclar para o coidado da contorna. • Identificación de máquinas e ferramentas, así como da súa utilidade, das fontes de enerxía necesarias e das precaucións no seu uso e para o aforro enerxético. • Experimentación con sons, imáns e forzas en diferentes situacións. • Identificación dos aparellos, inventos tecnolóxicos, ferramentas e máquinas que facilitan as actividades diarias na casa.

• Recoñecemento das materias primas e do proceso de transformación de materias primas en produtos elaborados. • Descrición e clasificación de materiais segundo as súas características, propiedades e orixe.

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE Comunicación lingüística - Ler e comprender un texto informativo sinxelo. - Adquirir vocabulario referente aos alimentos. - Expresar adecuadamente pensamentos, ideas e emocións. - Ler, comprender e interpretar instrucións. - Adquirir vocabulario referente ao coidado e ás partes do corpo humano - Adquirir vocabulario referente aos mamíferos, ás aves e aos peixes. - Obter e interpretar información. - Fomentar o interese por resolver encrucillados, sopas de letras e adiviñas. - Adquirir vocabulario referente ás plantas, á auga, ao sol e ao aire. - Ler e comprender un texto informativo sinxelo. - Expresar adecuadamente pensamentos, ideas e emocións. - Descifrar mensaxes ocultas seguindo unhas instrucións e interpretando uns códigos. - Escoitar, expoñer e dialogar. Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía - Utilizar táboas de dobre entrada para traballar conceptos aprendidos. - Empregar o cálculo para resolver enigmas ou problemas. - Interpretar e expresar informacións con números. - Poñer en práctica procesos de razoamento. - Interpretar o mundo físico a través dos conceptos aprendidos. - Realizar observacións. - Obter e interpretar información acerca do medio físico que os rodea. Competencia dixital

- Iniciarse no uso do ordenador. Conciencia e expresións culturais Facer un animal con materiais de refugallo. Inventar unha especie de máquina con materiais diversos. Competencia social e cívica - Desenvolver uns hábitos de comportamento responsables. - Desenvolver actitudes de diálogo e de resolución de conflitos. - Adoptar unha disposición para unha vida saudable. - Mostrar actitudes de respecto cara aos demais e cara a un mesmo. - Contribuír a conservar un contorno físico agradable e saudable. - Valorar a importancia de conservar o ambiente. - Fomentar a importancia de ter un consumo de auga racional e responsable. - Adoptar unha disposición para unha vida saudable. - Fomentar a importancia de conservar o hábitat dos animais. - Coñecer sentimentos e emocións en relación cos demais. - Aceptar normas de convivencia. - Utilizar a lingua como destreza para a convivencia, o respecto e o entendemento. - Comprender a realidade social na que se vive. Aprender a aprender - Verbalizar o proceso seguido na aprendizaxe: reflexionar sobre que e como se aprendeu. Sentido de iniciativa e espírito emprendedor - Fomentar a adquisición e a interiorización de bos hábitos. - Desenvolver habilidades sociais como respecto aos demais, cooperación e traballo en equipo. - Elixir con criterio propio.

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN A avaliación será integral e en tres direccións: -Análise do proceso de aprendizaxe dos alumnos.

-Análise do proceso de ensinanza. -Análise do proceso de ensinanza e da práctica docente.

AVALIACIÓN DO PROCESO DE APRENDIZAXE DOS ALUMNOS/AS Será continua e global. Aspectos da avaliación: Individualizada, centrada na evolución de cada alumno e na súa situación inicial e particularidades. Integradora, contemplando a existencia de diferentes grupos e situación e a flexibilidade na aplicación dos criterios de avaliación que se seleccionan. Cualitativa, apreciando todos os aspectos que inciden en cada situación particular e avaliando de forma equilibrada os diversos niveis de desenvolvemento do alumno. Orientadora, aportando ó alumno/a información precisa para mellorar a súa aprendizaxe e adquirir estratexias apropiadas.

MOMENTOS DA AVALIACIÓN. Avaliación inicial: ao principio do curso para valorar as necesidades do alumnado. Avaliación formativa: vemos as dificultades e os progresos en cada caso seguindo a evolución ó longo do proceso. Ao longo da programación didáctica e das unidades didácticas, valorando os progresos e as dificultades e realizando, si é necesario, un feedback ou retroalimentación. Avaliación sumativa: dos resultados ao termo do proceso total de aprendizaxe en cada período formativo e a consecución dos obxectivos. Ao finalizar cada unidade didáctica traballada avaliaremos o que os/as nenos/as teñen interiorizado.

INFORMACIÓN DA AVALIACIÓN. Ao longo do curso realizarase ao grupo de alumnos, polo menos, tres sesións de avaliación que serán presididas pola persoa titora. Finalizada cada unha das sesións de avaliación, as nais/pais ou persoas titoras legais do alumnado , serán informados dos resultados das mesmas, da evolución académica dos seus fillos, así como das decisións adoptadas para o reforzo e/ou recuperación, se fose o caso.

INSTRUMENTOS AVALIADORES     

A primeira e máis importante neste nivel será a observación sistemática. Ante as produción dos/as alumnos/as realizarase un análise rigoroso. Nos intercambios orais cos/as alumnos/as poderase realizar un seguimento axeitado. Tamén se realizarán probas específicas sobre cada coñecemento que desexamos avaliar. Rúbricas.

PROCEDEMENTOS: A observación directa e sistemática do traballo da aula, así como dos momentos máis libres nos que se poidan realizar intercambios inesperados. Manter momentos de intercambios cos nenos onde se poñan de manifesto aquelas dúbidas, inquedanzas, logros e dificultades atopadas. Revisión das producións individuais e grupais.

INSTRUMENTOS DE REXISTRO Libro do/a alumno/a. Informes individualizados. Táboas de cualificacións. Rexistro de observación. Diario anecdótico (diario de clase), para rexistrar calquera tipo de incidente ou problemática dun neno nun momento dado. Anotaranse os antecedentes e os consecuentes que se derivaron. Rexistro de condutas. Fichas de seguimento. Producións dos alumnos (orais e escritas). Xogos, conversacións… Listas de control nas que anotamos si os alumnos alcanzaron determinados conceptos ou obxectivos propostos. Escalas de estimación: avalían sobre todo actitudes e permiten coñecer o grao de consecución destas. Información aportada polas familias. Utilizaremos dúas técnicas de recollida de datos: entrevistas e cuestionarios.

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN *

Probas orais:30%

Probas escritas:30%

Realizacion do traballo na clase e presentación do mesmo (orde, limpeza..): 25%

Actitude cara a área (participación, autonomía, interese, escoita, esforzo, colaboración..): 15%

ÁREA DE CIENCIAS SOCIAIS 14

ÁREA DE CIENCIAS SOCIAIS

ÁREA

CIENCIAS SOCIAIS

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

TEMPORALIZACIÓN

BLOQUE 1. CONTIDOS COMÚNS 193.

194.

195.

196.

197.

198. B1.1.O establecemento de conxecturas, de predicións e, a observación, e experimentación como procesos básicos que favorecen a Iniciación ao coñecemento científico. 199. B1. 2.Propostas de traballo que xurdan dunha situación problema, acontecemento ou inquietude da contorna que os rodea, que supoña un proceso de investigación e acción por parte do alumnado e facilite o proceso de autorregulación de aprendizaxes. 200. B1. 3 Introdución no uso das TIC e outras fontes (directas e indirectas) para obter información, analizala, organizala,documentar o proceso mediante o uso do cartafol e a comunicación das conclusións.

202. B1.1.Realizar traballos de 203. CSB1.1.1.Fai conxecturas, investigación que partan do predicións e recolle información a establecemento de conxecturas, da través da observación e observación, experimentación e da toma experimentación iniciándose no de conciencia dos sentimentos e emprego das TIC e outras fontes sensacións como medios básicos para directas e indirectas, selecciona a obter información, seleccionala, organizala, información relevante e a organiza, extraer conclusións e comunicalas sen obtén conclusións sinxelas e as esquecer a introdución ao manexo das TIC comunica. para este fin e valorando o esforzo realizado. 209. CSB1.1.2.Manifesta autonomía na planificación e execución de accións e tarefas coidando a súa presentación, ten iniciativa na toma de decisións e asume responsabilidades.

204.

CAA

205.

CCL

206.

207.

CMCCT

210.

CSIEE

211.

CAA

212.

CSC

223. B1.2. Traballar en equipo e adoitar 224. CSB1.2.1.Participa en un comportamento de respecto e tolerancia actividades individuais e de grupo

225.

CSC

226.

CAA

208. Ao longo de todo o curso.

213. Ao longo de todo o curso

201. B1. 4 Planificación, xestión e presentación dos traballos co fin de acadar obxectivos. 214.

219.

B1.5.O traballo en equipo.

215.

220.

B1.6.Iniciación na creación e

227. Ao longo de todo o curso

16 ÁREA Obxectivos 216.

217.

218.

CIENCIAS SOCIAIS Contidos o uso de hábitos e técnicas de estudo.

233.

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

ante as achegas alleas.

234. B1.9.Utilización da terminoloxía propia da área.

228. B1.3.Empregar os mapas mentais como unha técnica básica de estudo.

PRIMEIRO Competencias clave

TEMPORALIZACIÓN

adoitando un comportamento responsable, construtivo e solidario, valorando o esforzo e o coidado do material.

221. B1.7.Valoración do esforzo e coidado do material. 222. B1.8.A cooperación e o diálogo como valores democráticos e recursos básicos na resolución pacífica de conflitos.

232.

CURSO

229. CSB1.3.1.Elabora algúns mapas mentais sinxelos como técnica básica de estudo.

230.

CAA

231. Ao longo de todo o curso

237.

CCL

238.

CMCCT

240. Ao longo de todo o curso

239.

CSC

245. B2.1.Identificar os elementos 246. CSB2.1.1.Elabora e recolle principais da contorna partindo do máis información sobre aspectos da súa próximo a través da observación e uso das contorna natural, empregando TIC. imaxes, debuxos e outras fontes incluídas as TIC.

247.

CMCCT

248.

249.

CAA

251. CSB2.1.2 Describe os elementos básicos da súa contorna máis próxima.

252.

CMCCT

253.

CCL

262.

CMCCT

263.

CCL

267.

CMCCT

268.

CSC

269.

CCL

235. B1.4.Coñecer e iniciarse no emprego 236. CSB1.4.1.Identifica a da terminoloxía propia da área. terminoloxía propia da área.

BLOQUE 2. O MUNDO QUE NOS RODEA 241.

242.

243.

255.

256.

257.

258.

244. B2.1.A contorna física: observacións das características principais.

259. B2.2.O aire e a auga. 260. B2.2. Recoñecer as características 261. CSB2.2.1.Describe as Estudo das súas características e básicas do aire e a auga observadas e características principais do aire e propiedades mediante a experimentadas a través dos sentidos. da auga. observación, experimentación a través sentidos e a formulación de 265. B2.3. Recoñecer e valorar a 266. CSB2.3.1.Explica, de forma conxecturas. A importancia para a importancia que a auga e o aire teñen para sinxela, a importancia que o uso vida e consumos responsables. a vida e reflexionar sobre a importancia responsable destes elementos ten que o uso responsable ten na súa contorna na súa contorna máis próxima. máis próxima.

250.

1º Trimestre

254.

1º Trimestre

264.

1º Trimestre

270.

1º Trimestre

17 ÁREA Obxectivos 271.

272.

273.

274.

287.

288.

289.

301.

302.

303.

CIENCIAS SOCIAIS Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

TEMPORALIZACIÓN

275. B2.3.O tempo atmosférico. 276. B2.4.Coñecer os fenómenos 277. CSB2.4.1.Nomea os Observación e medicións sinxelas atmosféricos, a través das sensacións fenómenos atmosféricos máis dos fenómenos atmosféricos que corporais, e describir os que xorden con habituais no seu espazo próximo e teñen lugar no espazo próximo e a máis frecuencia na súa contorna interpreta a simboloxía básica nun súa simboloxía. Comprobación identificándoos nun mapa do tempo da mapa do tempo da prensa en papel observado o tempo nos diferentes prensa en papel ou dixital. ou dixital. medios de comunicación: prensa, prensa dixital,.. 282. B2.5.Realizar medicións sinxelas de 283. CSB2.5.1.Realiza datos con aparellos cotiás e facer observacións, sinxelas recollidas de pequenos rexistros do tempo atmosférico a datos, rexistros e comprobación nivel local. Comprobación co tempo dos sobre o tempo atmosférico local. xornais.

278.

CMCCT

279.

280.

CCL

284.

CMCCT

285.

CAA

290. B2.4.Os elementos do ceo, as súas características e o seu movemento como indicador do paso do tempo. Experimentación do paso do tempo observando o movemento do Sol e da Lúa e asocialo ás diferentes partes do día e á noite.

291. B2.6.Identificar os elementos que aparecen no ceo e coñecer a importancia que o Sol ten para a vida.

292. CSB2.6.1.Nomea os elementos presentes no ceo e explica a importancia que o Sol ten para a vida.

293.

CMCCT

294.

CCL

296. B2.7.Coñecer a importancia que o movemento dos elementos do ceo teñen como indicador do paso do tempo: o día, a noite e as partes do día.

297. CSB2.7.1.Relaciona o movemento dos elementos do ceo co cambio do día á noite e o paso do tempo ao longo do día: mañá, tarde e noite.

298.

CMCCT

299.

CAA

300. Ao longo de todo o curso.

304. B2.5.Observación, a través dos sentidos, da paisaxe que nos rodea.Elementos naturais e humanos da contorna. A importancia do coidado da natureza.

305. B2.8. Diferenciar entre os elementos naturais e os producidos pola man do home existentes na contorna próxima poñendo exemplos.

306. CSB2.8.1.Diferencia entre 307. elementos da paisaxe natural e a 308. construída polo home e identifica algunha das accións humanas máis destacadas da contorna próxima.

CMCCT

309.

2º Trimestre

310. B2.9. Valorar a importancia que ten para a vida dos seres vivos o coidado dos elementos da paisaxe máis próxima.

311. CSB2.9.1.Identifica algunha medida para a conservación da natureza máis próxima.

312.

CSC

314.

2ºTrimestre

313.

CMCCT

BLOQUE 3. VIVIR EN SOCIEDADE

281. Ao longo de todo o curso

286. Ao longo de todo o curso.

295. Ao longo de todo o curso.

CAA

18 ÁREA Obxectivos 315. 316. 317.

325. 326.

334. 335.

342. 343. 344.

360. 361.

CIENCIAS SOCIAIS Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

TEMPORALIZACIÓN

a 318. B3.1.Investigamos sobre as relacións de parentesco e roles c familiares. h

319. B3.1.Recoñecer as relacións simples 320. CSB3.1.1.Identifica as de parentesco familiar e os seus roles relacións de parentesco, discrimina identificándose, situándose e valorando á os roles familiares e contribúe ao pertenza a unha familia con características reparto equitativo das tarefas propias así como contribuíndo ao reparto domésticas entre os membros da equitativo das tarefas domésticas entre os familia. seus membros.

321.

CMCCT

322.

CSC

323.

CAA

a 327. B3.2.A escola: organización escolar, os membros e os seus h roles,espazos físicos e recursos.

328. B3.2.Coñecer e respectar todos os elementos que conforman a escola e as súas funcións.

330.

CMCCT

331.

CSC

332.

CCL

338. CSB3.3.1.Respecta as 339. normas de convivencia establecidas 340. na familia e na escola.

CSC

341. Ao longo de todo o curso.

348.

CMCCT

350.

1º Trimestre

349.

CAA

352.

CCL

354.

2º Trimestre

353.

CCEC

359.

2º Trimestre

367.

2º Trimestre

a 336. B3.3.Os deberes e dereitos das 337. B3.3.Recoñecer á pertenza a certos persoas. A asemblea de clase como grupos e participar neles respectando os h momento para a reflexión, o diálogo, principios básicos de convivencia. a escoita activa e a resolución pacífica de conflitos.

329. CSB3.2.1.Identifica aos membros da comunidade escolar, describe as tarefas que desenvolven e as respectan.

h 345. B3.4. A casa e o lugar no que 346. B3.4. Identificar as partes da casa e 347. CSB3.4.1. Identifica as partes vivo. Estancias da casa e localización o uso que se fai nelas e diferenciar entre da casa, as representa nun esbozo e na contorna: aldea, vila, cidade. os diferentes tipos de vivendas que forman e coñece e explica o uso que se fai o Elaboración dun esbozo da a súa contorna. delas. distribución da casa. 351. CSB3.4.2.Identifica diferentes tipos de vivendas e describe oralmente as diferenzas.

h 362. B3.5.Os medios de transporte. Clasificación e abastecemento. e

355. B3.5. Coñecer as características básicas da contorna próxima e diferenciar os conceptos de cidade, vila, aldea.

356. CSB3.5.1.Explica a diferenza entre cidade, vila e aldea e sitúa a súa casa nalgunha delas.

357.

CCL

358.

CMCCT

363. B3.6.Coñecer os medios de transporte do seu ámbito, as características fundamentais e os clasifica segundo a súa función e uso.

364. CSB3.6.1.Clasifica os diferentes medios de transporte da contorna segundo os seus usos, funcións e características.

365.

CMCCT

366.

CAA

324.

1º Trimestre

333.

1º Trimestre

19 ÁREA Obxectivos 368.

CIENCIAS SOCIAIS Contidos

CURSO

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

371. B3.7.Observar e discriminar diferentes elementos viarios que debera recoñecer un peón ou peoa para unha circulación óptima pola rúa.

372. CSB3.7.1.Coñece as sinais de tráfico necesarias para camiñar pola rúa correctamente: cores dos semáforos, pasos de peóns ou peoas, etc.

373.

CSC

369.

h 370. B3.6.Educación viaria. Camiñando pola rúa. n

374.

CAA

376.

380. B3.8.Coñecer algunha das grandes manifestacións culturais que se celebran na escola valorando a súa diversidade e contribuíndo á súa conservación.

381. CSB3.8.1.Cita e valora algunha das festas propias do outono, do inverno, da primavera e do verán que se celebran na contorna escolar e contribúe á súa conservación.

382.

CCEC

383.

CSC

384.

CCL

392. CSB4.1.1.Localiza e explica, 393. nunha liña do tempo, a evolución e 394. algúns feitos relevantes da súa vida 395. persoal e empregando as unidades de medida do tempo máis básicas..

CSC

398. CSB4.2.1.Explica oralmente unha árbore xenealóxica sinxela dos membros da súa familia.

399.

CSC

400.

CAA

401.

CCL

408. CSB4.3.1.Sabe o número de días que ten unha semana e os meses, nomea os meses do ano e diferencia as estacións segundo as súas características.

409.

CMCCT

410.

CCL

377.

379. B3.7.Manifestacións culturais da contorna. h

378.

TEMPORALIZACIÓN 375.

2º Trimestre

385.

2º trimestre

396.

3º Trimestre

402.

3º Trimestre

412.

3º Trimestre

BLOQUE 4. AS PEGADAS DO TEMPO. 386. 387. c 388. 389.

h 390. B4.1.Uso e medidas do tempo. 391. B4.1.Ordenar temporalmente, a Nocións básicas: antes, despois, día, través dunha liña do tempo, a evolución e g mes. O paso do tempo: Liña do tempo algúns feitos relevantes da súa vida da súa historia persoal. Árbore persoal empregando métodos sinxelos de h xenealóxica sinxela dos membros da observación e as unidades de medida e súa familia. temporais básicas. 397. B4.2. Reconstruír a memoria do pasado próximo partindo de fontes familiares a través da realización dunha árbore xenealóxica sinxela dos membros da súa familia.

403. 404. 405.

h 406. B4.2.Sistemas de medida do 407. B4.3.Ser consciente do paso do tempo. O día, a semana, os meses e tempo empregando, como unidades de g o ano. O calendario como instrumento medida, os días, as semanas, os meses, o e de medida do tempo. Creación dun ano, as estacións e o calendario como calendario anual propio establecendo instrumento para medir e representar o os horarios das xornadas escolares, paso tempo. as semanas, os meses, as estacións do ano, situando os aniversarios e os

411.

CAA CCL

20 ÁREA Obxectivos

CIENCIAS SOCIAIS Contidos acontecementos máis importantes.

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

TEMPORALIZACIÓN

CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIAS ÁS COMPETENCIAS CLAVE • Fenómenos naturais e atmosféricos e a súa descrición gráfica. • Paisaxes naturais de interior e de costa e identificación dos seus principais elementos do relevo, así como dos factores que os modifican. • Uso responsable de recursos naturais e respecto polo medio. • Identificación dos distintos ámbitos aos que se pertence: familia, escola, aldea / vila / cidade, Galicia, da súa organización, os seus membros e as súas funcións. • Participación activa nas actividades na contorna próxima e valoración da necesidade de organización, distribución de tarefas e colaboración no seu mantemento • Coñecemento e clasificación dos oficios relacionados coa obtención de materias primas,relacionados coa elaboración de produtos e segundo o servizo que ofrecen, así como o respecto pola diversidade de oficios e persoas que os desempeñan. • Coñecemento dos medios de transporte e responsabilidade no cumprimento das normas básicas de mobilidade como peóns e usuarios dos medios de transporte. • Coñecemento e emprego das unidades de medida de tempo. • Coñecemento do Sistema Solar, dos movementos principais da Terra e dos seus efectos. • Reconstrución do pasado próximo a partir de fontes familiares e relación de acontecementos do pasado e do presente con aspectos históricos próximos á propia experiencia. • Identificación dos aparellos, inventos tecnolóxicos, ferramentas e máquinas que facilitan as actividades diarias na casa. • Recoñecemento das materias primas e do proceso de transformación de materias primas en produtos elaborados. • Descrición e clasificación de materiais segundo as súas características, propiedades e orixe. • Desenvolvemento de actitudes conscientes fronte a determinados problemas ambientais e toma de conciencia da necesidade de reciclar para o coidado da contorna. • Identificación de máquinas e ferramentas, así como da súa utilidade, das fontes de enerxía necesarias e das precaucións no seu uso e para o aforro enerxético. • Aproximación á ciencia identificando as situacións nas que a ciencia se pon de manifesto. • Experimentación con sons, imáns e forzas en diferentes situacións.

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE Competencia en comunicación lingüística - Adquirir vocabulario referente ao colexio e á rúa. - Ler e comprender un texto informativo sinxelo. - Expresar adecuadamente pensamentos, ideas e emocións. - Ler, comprender e interpretar instrucións. - Adquirir vocabulario referente ao Nadal, á familia e á casa. - Descifrar mensaxes ocultas seguindo unhas instrucións e interpretando uns códigos. - Escoitar, expoñer e dialogar. - Adquirir vocabulario referente aos fenómenos atmosféricos. - Adquirir vocabulario referente aos medios de comunicación, aos medios de transporte e ás vacacións. Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía - Interpretar o mundo físico a través dos conceptos aprendidos. - Mostrar actitudes de respecto cara aos demais e cara a un mesmo. - Interpretar un plano sinxelo dunha casa. - Contribuír a conservar un contorno físico agradable e saudable. Competencia dixital - Iniciarse no uso do ordenador. -Obter información acerca dun tema a través de Internet. Aprender a aprender - Verbalizar o proceso seguido na aprendizaxe: reflexionar sobre que e como se aprende - Valorar a importancia de conservar o ambiente. Competencia social e cívica - Comprender a realidade social na que se vive. - Desenvolver uns hábitos de comportamento responsables. - Desenvolver actitudes de diálogo e de resolución de conflitos. - Contribuír a conservar un contorno físico agradable e saudable - Fomentar a adquisición e a interiorización de bos hábitos.

- Fomentar o desenvolvemento dunha actitude crítica ante os anuncios publicitarios da televisión e o control do tempo dedicado a ela. - Expresar gustos e preferencias. - Valorar a importancia de conservar o ambiente. - Fomentar a importancia de ter un consumo de auga racional e responsable. Sentido de iniciativa e espírito emprendedor - Interpretar o mundo físico a través dos conceptos aprendidos. - Interpretar un plano sinxelo dunha casa. Conciencia e expresións culturais - Coñecer as tradicións do Nadal. - Facer unha tarxeta de felicitación de Nadal, seguindo unhas instrucións.

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN A avaliación será integral e en tres direccións: -Análise do proceso de aprendizaxe dos alumnos. -Análise do proceso de ensinanza. -Análise do proceso de ensinanza e da práctica docente.

AVALIACIÓN DO PROCESO DE APRENDIZAXE DOS ALUMNOS Será continua e global. Aspectos da avaliación: Individualizada, centrada na evolución de cada alumno e na súa situación inicial e particularidades. Integradora, contemplando a existencia de diferentes grupos e situación e a flexibilidade na aplicación dos criterios de avaliación que se seleccionan. Cualitativa, apreciando todos os aspectos que inciden en cada situación particular e avaliando de forma equilibrada os diversos niveis de desenvolvemento do alumno. Orientadora, aportando ó alumno/a información precisa para mellorar a súa aprendizaxe e adquirir estratexias apropiadas.

MOMENTOS DA AVALIACIÓN. Avaliación inicial . Ao inicio do curso para valorar as necesidades do alumnado. Avaliación formativa: vemos as dificultades e os progresos en cada caso seguindo a evolución ó longo do proceso. Ao longo da programación didáctica e das unidades didácticas, valorando os progresos e as dificultades e realizando, si é necesario, un feedback ou retroalimentación. Avaliación sumativa: dos resultados ao termo do proceso total de aprendizaxe en cada período formativo e a consecución dos obxectivos. Ao finalizar cada unidade didáctica traballada avaliaremos o que os/as nenos/as teñen interiorizado.

INFORMACIÓN DA AVALIACIÓN. Ao longo do curso realizarase para cada grupo de alumnos, polo menos, tres sesións de avaliación que serán presididas pola persoa titora. Finalizada cada unha das sesións de avaliación, as nais/pais ou persoas titoras legais do alumnado serán informados dos resultados das mesmas, da evolución académica dos seus fillos, así como das decisións adoptadas para o reforzo e/ou recuperación, se fose o caso.

Procedementos: A observación directa e sistemática do traballo da aula, así como dos momentos máis libres nos que se poidan realizar intercambios inesperados. Manter momentos de intercambios cos nenos onde se poñan de manifesto aquelas dúbidas, inquedanzas, logros e dificultades atopadas. Revisión das producións individuais e grupais.

INSTRUMENTOS DE REXISTRO Libro do/a alumno/a. Informes individualizados. Táboas de cualificacións. Rexistro de observación. Diario anecdótico (diario de clase), para rexistrar calquera tipo de incidente ou problemática dun neno nun momento dado. Anotaranse os antecedentes e os consecuentes que se derivaron. Rexistro de condutas. Fichas de seguimento. Producións dos alumnos (orais e escritas). Xogos, conversacións. Listas de control nas que anotamos si os alumnos alcanzaron determinados conceptos ou obxectivos propostos. Escalas de estimación: avalían sobre todo actitudes e permiten coñecer o grao de consecución destas. Información aportada polas familias. Utilizaremos dúas técnicas de recollida de datos: entrevistas e cuestionarios.

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN *

Probas orais:30%

Probas escritas:30%

Actitude cara a área (participación, autonomía, interese,escoita,esforzo,colaboración..): 15%

Realización e presentación de traballos ( orde, limpeza...): 25 %.

ÁREA DE MATEMÁTICAS 26

ÁREA DE MATEMÁTICAS ÁREA

MATEMÁTICAS

Obxectivos

Contidos

CURSO Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

BLOQUE 1. PROCESOS, MÉTODOS E ACTITUDES EN MATEMÁTICAS 413.

414.

421.

422.

429.

430.

415. B1.1. Expresión verbal do 416. B1.1. Expresar verbalmente 417. MTB1.1.1. Comunica proceso de razoamento da de forma sinxela o proceso verbalmente de forma sinxela o resolución dun problema sinxelo. seguido na resolución dun proceso seguido na resolución problema. dun problema simple de matemáticas ou en contextos da realidade. 423. B1.2. Confianza nas propias capacidades para desenvolver actitudes apropiadas e afrontar as dificultades propias do traballo científico.

418.

CMCT

419.

CCL

424. B1.2. Desenvolver e cultivar 425. MTB1.2.1. Desenvolve e 426. as actitudes persoais polo traballo amosa actitudes axeitadas para o 427. matemático ben feito. traballo limpo, claro e ordenado no caderno e en calquera aspecto a traballar na área de Matemáticas.

431. B1.3. Utilización guiada de 432. B1.3. Iniciarse na utilización 433. MTB1.3.1. Manifesta medios tecnolóxicos no proceso dos medios tecnolóxicos no interese na utilización dos medios de aprendizaxe. proceso de aprendizaxe coa tecnolóxicos no proceso de axuda guiada do mestre ou da aprendizaxe. mestra.

CMCT

420.

Ao longo de todo curso

428.

Ao longo de todo curso

437.

Ao longo de todo curso

450.

Ao longo de todo curso

454.

Ao longo de todo curso

CAA

434.

CMCT

435.

436.

CAA

448.

CMCT

449.

CCL

452.

CMCT

453.

CCL

BLOQUE 2. NÚMEROS 438.

439.

440. 99.

B2.1. Números naturais ata o

441. B2.2. Nome e grafía dos números ata o 99. 442. B2.3. Equivalencias entre os elementos do sistema de numeración decimal: unidades e decenas. 443.

B2.4. O sistema de

446. B2.1. Ler, escribir e ordenar 447. MTB2.1.1. Le, escribe e números enteiros utilizando ordena números ata o 99. razoamentos apropiados. 451. MTB2.1.2. Identifica o valor de posición das cifras en situacións e contextos reais.

28 ÁREA

MATEMÁTICAS

Obxectivos

Contidos

CURSO Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

numeración decimal: valor de posición das cifras. 444. B2.5. Identifica o número anterior e o seguinte a un dado. 445. B2.6. Identifica o número maior, o menor e o igual a un dado. 455.

456.

457.

458. B2.7. Identifica os números ordinais do 1º ao 10º. 459. B2.8. Utilización e relación dos números ordinais. Comparación de números.

461. B2.2. Interpretar diferentes tipos de números segundo o seu valor, en situacións da vida cotiá.

460. B2.3. Equivalencias entre os elementos do sistema de numeración decimal: unidades e decenas.

476.

477.

478. B2.9. Iniciación no desenvolvemento de estratexias persoais de cálculo mental. 479. B2.10. Gusto pola presentación ordenada e limpa dos cálculos e dos resultados. 480. B2.11. Cálculo de sumas e restas. 481.

B2.12. Utilización en

482. B2.3. Realizar operacións e cálculos numéricos mediante diferentes procedementos, incluído o cálculo mental, en situación de resolución de problemas.

462. MTB2.2.1. Utiliza os números ordinais en contextos reais.

463.

CMCT

464.

1º Trimestre

465. MTB2.2.2. Interpreta en textos numéricos e da vida cotiá números naturais ata o 99.

466.

CMCT

469.

2º e 3º Trimestres

467.

CCL

468.

CAA

470. MTB2.2.3. Descompón e compón números naturais, interpretando o valor de posición de cada unha das súas cifras.

471.

CMCT

472.

Ao longo de todo curso

473. MTB2.2.4. Ordena números 474. enteiros e represéntaos na recta numérica.

CMCT

475.

Ao longo de todo curso

483. MTB2.3.1. Realiza cálculos numéricos básicos coa operación de suma na resolución de problemas contextualizados.

484.

CMCT

485.

Ao longo de todo curso

486. MTB2.3.2. Realiza cálculos numéricos básicos coa operación de resta (sen levadas) na resolución de problemas contextualizados.

487.

CMCT

488.

Ao longo de todo curso

29 ÁREA Obxectivos

MATEMÁTICAS Contidos

CURSO Criterios de avaliación

situacións familiares da suma para xuntar ou engadir e da resta para separar ou quitar.

492.

493.

494. B2.13. Resolución de problemas da vida cotiá.

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

489. MTB2.3.3. Emprega procedementos diversos na realización de cálculos numéricos básicos.

490.

CMCT

491.

Ao longo de todo curso

496. MTB2.4.1. Resolve problemas que impliquen o dominio dos contidos traballados.

497.

CMCT

499.

Ao longo de todo curso

498.

CAA

500. MTB2.4.2. Iníciase na reflexión sobre o procedemento aplicado á resolución de problemas: revisando as operacións empregadas, as unidades dos resultados, comprobando e interpretando as solucións no contexto.

501.

CMCT

504.

Ao longo de todo curso

502.

CAA

503.

CSIEE

510.

CMCT

511.

2º e 3º Trimestres

512. B3.2. Comparar e identificar 513. MTB3.2.1. Realiza 514. cal é o obxecto de maior peso, por comparacións de peso entre dous estimación e/ou utilizando a obxectos de uso habitual. balanza.

CMCT

515.

Ao longo de todo curso

516. B3.3. Comparar e identificar 517. MTB3.3.1. Compara e cal é o recipiente de maior identifica cal é o recipiente de capacidade, por estimación. maior capacidade.

518.

CMCT

519.

3º Trimestre

525.

CMCT

526.

Ao longo de todo curso

495. B2.4. Identificar e resolver problemas da vida cotiá, adecuados ao seu nivel, establecendo conexións entre a realidade e as matemáticas e valorando a utilidade dos coñecementos matemáticos adecuados e reflexionando sobre o proceso aplicado para a resolución de problemas.

BLOQUE 3. MEDIDA 505.

506. B3.1. Medición con instrumentos e estratexias non convencionais. 507. B3.2. Estimación de resultados de medidas (distancias, tamaños, pesos, capacidades...) en contextos familiares.

520.

508. B3.1. Utilizar o palmo, o 509. MTB3.1.1. Realiza paso e o pé para realizar medidas medicións co palmo, o paso e o e estimacións. pé.

521. B3.3. Unidades de medida do 523. B3.4. Iníciase no tempo e as súas relacións: minuto, coñecemento das unidades básicas de medida do tempo e as

524. MTB3.4.1. Coñece e utiliza as unidades de medida do tempo e as súas relación. Minuto, hora,

30 ÁREA

MATEMÁTICAS

Obxectivos

Contidos hora, día, semana e ano. 522. B3.4. Lectura sinxela en reloxos analóxicos e dixitais.

533.

534.

CURSO Criterios de avaliación

súas relacións, utilizándoas para resolver problemas da vida diaria.

535. B3.5. O sistema monetario da 537. B3.5. Iníciase no Unión Europea. Unidade principal: o coñecemento do valor e as euro. Valor das diferentes moedas e equivalencias entre as diferentes billetes. moedas e billetes do sistema monetario da Unión Europea. 536. B3.6. Equivalencias entre

543.

544. B3.7. Resolución de problemas de medida.

545. B3.6. Identificar e resolver problemas da vida cotiá adecuados ao seu nivel, establecendo conexións entre a realidade e as matemáticas e valorando a utilidade dos coñecementos matemáticos axeitados e reflexionando sobre o proceso aplicado para a resolución de problemas.

Competencias clave

Temporalización

día, semana e ano. 527. MTB3.4.2. Le en reloxos analóxicos e dixitais a hora en punto e a media hora.

moedas e billetes.

542.

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO

528.

CMCT

529.

2º e 3º Trimestres

530. MTB3.4.3. Resolve 531. problemas sinxelos da vida diaria utilizando as medidas temporais e as súas relacións.

CMCT

532.

2º e 3º Trimestres

538. MTB3.5.1. Coñece a función 539. e o valor das diferentes moedas e 540. billetes (5,10, 20 e 50 euros) do sistema monetario da Unión Europea utilizándoas tanto para resolver problemas en situación reais como figuradas.

CMCT

541.

2º e 3º Trimestres

546. MTB3.6.1. Resolve problemas sinxelos de medida.

547.

CMCT

549.

2º e 3º Trimestres

548.

CAA 554.

2º e 3º Trimestres

569.

Ao longo de todo curso

CAA

550. MTB3.6.2. Reflexiona sobre 551. o proceso seguido na resolución 552. de problemas revisando as 553. operacións utilizadas e as unidades dos resultados.

CMCT

565. MTB4.1.1. Describe a situación dun obxecto do espazo próximo en relación a un mesmo utilizando os conceptos de esquerda-dereita, diante-detrás,

566.

CMCT

567.

CAA

568.

CCL

CAA CSIEE

BLOQUE 4. XEOMETRÍA 555.

556.

557.

558. B4.1. Interpretación de representacións espaciais sinxelas en situacións da vida cotiá. 559.

B4.2. Descrición de posicións

564. B4.1. Interpretar representacións espaciais sinxelas realizadas a partir de sistemas de referencia e de

31 ÁREA Obxectivos

MATEMÁTICAS Contidos e movementos, en relación a un mesmo e a outros puntos de referencia.

CURSO Criterios de avaliación

obxectos ou situacións familiares.

560. B4.3. Interese e curiosidade pola identificación das formas e dos seus elementos característicos. 561. B4.4. Confianza nas propias posibilidades; curiosidade, interese e constancia na busca de solucións.

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

arriba-abaixo, preto-lonxe e próximo-afastado. 570. MTB4.1.2. Describe a 571. situación dun obxecto do espazo 572. próximo en relación a outros 573. puntos de referencia utilizando os conceptos de esquerda-dereita, diante-detrás, arriba-abaixo, pretolonxe e próximo-afastado.

CMCT

579. MTB4.2.1. Recoñece 580. formas rectangulares, triangulares 581. e circulares en obxectos do contorno inmediato.

CMCT

574.

Ao longo de todo curso

582.

Ao longo de todo curso

590.

Ao longo de todo curso

595.

Ao longo de todo curso

CAA CCL

562. B4.5. Uso do vocabulario xeométrico para describir itinerarios: liñas abertas e pechadas; rectas e curvas. 563. B4.6. Busca de elementos de regularidade en figuras e corpos a partir da manipulación de obxectos. 575.

576.

583.

584.

577. B4.7. Formas planas e espaciais: clasificación de figuras planas.

578. B4.2. Coñecer as figuras planas básicas: cadrado, círculo, rectángulo e triángulo.

585. B4.8. Resolución de problemas de xeometría relacionados coa vida cotiá.

586. B4.3. Identificar, resolver 587. MTB4.3.1. Resolve problemas da vida cotiá axeitados problemas xeométricos sinxelos ao seu nivel, establecendo que impliquen dominio dos conexións entre a realidade e as contidos traballados. matemáticas e valorando a utilidade dos coñecementos 591. MTB4.3.2. Iníciase na matemáticos axeitados e reflexión sobre o procedemento reflexionando sobre o proceso aplicado á resolución de aplicado para a resolución de problemas: revisando as problemas. operacións empregadas, as unidades dos resultados, comprobando e interpretando as solucións no contexto.

CAA

588.

CMCT

589.

CAA

592.

CMCT

593.

CAA

594.

CSIEE

32 ÁREA Obxectivos

MATEMÁTICAS Contidos

CURSO Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

BLOQUE 5. ESTATÍSTICA E PROBABILIDADE 596.

597.

598. B5.1. Recollida e clasificación 599. B5.1. Recoller e rexistrar de datos. unha información que se poida cuantificar, utilizando algúns recursos sinxelos de representación gráfica: táboas de datos, bloques de barras, diagramas lineais… comunicando a información.

600. MTB5.1.1.Rexistra e interpreta datos sinxelos en representacións gráficas básicas.

601.

CMCT

602.

CAA

604. MTB5.1.2. Resolve sinxelos 605. problemas nos que interveña a 606. lectura de gráficos.

CMCT CAA

603.

Ao longo de todo curso

607.

2º e 3º Trimestres

CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE

Terase en conta se o alumnado: - Utiliza espontaneamente os números naturais e palabras sinxelas relativas a comparacións e operacións (máis, menos, igual, maior, etc.), cando comunica verbalmente experiencias propias, tanto escolares como extraescolares. - Interpretar, representar, ordenar e utilizar os números cardinales do 0 ao 99 en diferentes situacións. - Interpreta mensaxes, relativas á vida cotiá ou á propia actividade escolar, que conteñen números e unha operación aditiva, distinguindo o papel dos termos. - Le, escribe e compara números naturais nun contexto (en particular, con referencia aos seus propios parámetros persoais). - Coñece o valor de posición de cada díxito.Relacionar os números coa súa descomposición, identificando unidades e decenas , e escribir como se len. - É quen de realizar representacións icónicas ou materiais de cantidades pequenas, e comparar cantidades pequenas de obxectos ou situacións cotiás, interpretar e expresar devanditos resultados e viceversa. - Selecciona e aplica pertinentemente a operación necesaria cos datos dispoñibles, en situacións de suma que implican unión ou incremento e en situacións sinxelas de resta que implican separación ou diminución. - Escolle un procedemento de cálculo numérico adecuado á operación aditiva que debe realizar (algoritmos de lapis e papel, cálculo mental exacto ou aproximado, etc.) e execútao con corrección. - Realiza medicións (lonxitude, capacidade e masa) con atención, escollendo entre as unidades corporais e os instrumentos de medida dispoñibles os que mellor se axusten ao tamaño e á natureza do obxecto que se desexa medir. - É capaz de medir obxectos, espazos e tempos familiares con unidades de medida non convencionais (palmos, pés, dedos, pasos) e convencionais (quilogramos, metro, centímetro, litro, día e hora), utilizando os instrumentos máis adecuados en cada caso. - Expresa correctamente as medidas realizadas, indicando a unidade utilizada. - Recoñece e describe, con linguaxe coloquial, formas e corpos xeométricos do contorno próximo (círculos, rectángulos, cadrados, triángulos, cubos e esferas).

- Debuxa con certa corrección as formas planas, e representa as tridimensionais con axuda de materiais diversos. - Coñece algunhas das propiedades das formas xeométricas (redondez, simetría, etc.) e utilízaas nas súas propias composicións utilitarias ou estéticas. - Identifica a situación dun obxecto no espazo respecto a el mesmo ou a outro obxecto fixo e visible, utilizando os termos adecuados (arriba-abaixo, diante-detrás, dentro-fóra, cerca-lonxe, esquerda-dereita). - Describe sinxelos desprazamentos en relación cos puntos de referencia elixidos. - Recolle información sobre fenómenos moi familiares, obtendo datos mediante sinxelas técnicas de cómputo ou observación, e organízaos nunha táboa. - Representa datos mediante un diagrama de barras e interpreta táboas e gráficas similares contextualizadas. - Manifesta curiosidade por coñecer as distintas representacións dunha situación concreta e por outras formas de contar o de medir (reorganizando datos, usando distintos materiais e instrumentos, etc.). - Demostra satisfacción polo progreso dos seus coñecementos matemáticos e pola autonomía que estes lle proporcionan. - Aplica os coñecementos matemáticos a situacións e actividades lúdicas. - Valora o esforzo invertido nas operacións matemáticas e non limita o seu interese á obtención dun resultado determinado. - Afronta con autonomía as situacións problemáticas, sen pedir axuda ante a primeira dificultade, e non abandona as tarefas sen intentar concluílas razoablemente. - Aprecia o que de positivo teñen os erros cometidos no ámbito do coñecemento matemático.

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE As competencias de Matemáticas son as seguintes: Comunicación lingüística - Comprender e interpretar unha información escrita e con imaxes. - Desenvolver a comprensión e mellorar as destrezas comunicativas. - Incorporar a linguaxe matemática á expresión habitual.

- Comprender e utilizar distintos tipos de textos: receitas, adiviñas… - Descifrar mensaxes ocultas seguindo unhas instrucións e interpretando uns códigos. - Comprender e utilizar distintos tipos de textos para traballar conceptos matemáticos: encrucillados, sopas de letras e adiviñas. - Comprender e interpretar outras linguaxes. - Incidir nos contidos asociados na descrición verbal dos razoamentos. - Desenvolver a comprensión e mellorar as destrezas lingüísticas. - Escoitar, expoñer e dialogar. - Expresar pensamentos e opinións. - Ler, comprender e interpretar información.

Sentido de iniciativa e espírito emprendedor - Percibir o colexio como o espazo físico no que se desenvolve parte da súa vida cotiá. - Coñecer a realidade a través dos conceptos básicos de medida. - Comprender, analizar e interpretar a información dunha receita de cociña. - Utilizar representacións gráficas para interpretar información. - Incorporar habilidades para interpretar o medio que o rodea e desenvolverse con autonomía e iniciativa persoal. - Fomentar o interese por coñecer e interpretar a información que ofrece o reloxo dixital e o reloxo analóxico. - Utilizar as matemáticas para fomentar a adquisición e a interiorización de bos hábitos. - Saber tomar decisións ante un problema. Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía - Utilizar en situacións fóra da aula os contidos estudados. - Poñer en práctica procesos de razoamento e de desenvolvemento da atención. - Apreciar a noción de cantidade no cotián. - Aplicar os conceptos matemáticos aprendidos en situacións cotiás. - Seleccionar as operacións adecuadas para resolver un problema.

- Manexar os conceptos espaciais básicos en situacións reais. - Empregar o cálculo para resolver enigmas ou problemas. - Fomentar o interese por expresar a información de forma numérica. - Fomentar a curiosidade por coñecer as relacións que existen entre os números. - Utilizar unidades de medida non convencionais na vida cotiá. - Resolver problemas relacionados coa vida cotiá. - Manexar adecuadamente as moedas de euro en situacións reais. - Comprender, interpretar e realizar gráficos de barras. - Interpretar e expresar informacións, datos e argumentacións. - Interpretar e aplicar unha información. Competencia dixital - Iniciarse no uso do ordenador. - Nomear as partes do ordenador. Competencia social e cívica - Utilizar as matemáticas como destreza para a convivencia e o respecto. - Traballar en equipo, aprendendo a aceptar outros puntos de vista distintos do propio. - Desenvolver habilidades sociais, como o diálogo e o traballo en equipo. Conciencia e expresións culturais - Utilizar algunhas obras de arte para traballar contidos matemáticos. - Realizar un debuxo, seguindo unhas indicacións, e, fomentar así, a creatividade. - Desenvolver a habilidade para construír un reloxo de cartolina, seguindo unhas instrucións. Aprender a aprender - Verbalizar o proceso seguido na aprendizaxe: reflexionar sobre que e como se aprendeu. - Comprender, analizar e resolver problemas. - Utilizar ferramentas matemáticas básicas para realizar calquera aprendizaxe.

MOMENTOS DA AVALIACIÓN. Avaliación inicial .Ao inicio do curso para valorar as necesidades do alumnado e establecer as liñas de actuación. Avaliación formativa: vemos as dificultades e os progresos en cada caso seguindo a evolución ó longo do proceso. Ao longo da programación didáctica e das unidades didácticas, valorando os progresos e as dificultades e realizando, si é necesario, un feedback ou retroalimentación. Avaliación sumativa: dos resultados ao termo do proceso total de aprendizaxe en cada período formativo e a consecución dos obxectivos. Ao finalizar cada unidade didáctica traballada avaliaremos o que os/as nenos/as teñen interiorizado.

INFORMACIÓN DA AVALIACIÓN. Ao longo do curso realizarase ao grupo de alumnos, polo menos, tres sesións de avaliación que serán presididas pola persoa titora.

Finalizada cada unha das sesións de avaliación, as nais/pais ou persoas titoras legais do alumnado serán informados dos resultados das mesmas, da evolución académica dos seus fillos, así como das decisións adoptadas para o reforzo e/ou recuperación, se fose o caso.

INSTRUMENTOS DE REXISTRO Libro do/a alumno/a. Informes individualizados. Táboas de cualificacións. Rexistro de observación. Diario anecdótico (diario de clase), para rexistrar calquera tipo de incidente ou problemática dun neno nun momento dado. Anotaranse os antecedentes e os consecuentes que se derivaron. Rexistro de condutas. Fichas de seguimento. Producións dos alumnos (orais e escritas). Xogos, conversacións. Listas de control nas que anotamos si os alumnos alcanzaron determinados conceptos ou obxectivos propostos. Escalas de estimación: avalían sobre todo actitudes e permiten coñecer o grao de consecución destas. Información aportada polas familias. Utilizaremos dúas técnicas de recollida de datos: entrevistas e cuestionarios.

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN

PORCENTAXES. A cualificación estará relacionada co grao de adquisición das competencias básicas do alumno de Primeiro Ciclo de EP, a través de todas as actividades que leve a cabo. O proceso de avaliación levarase a cabo tendo en conta as seguintes porcentaxes: Numeración:30% Cálculo: 30% Problemas (razoamento, resolución): 20% Conceptos 10% (xeometría, magnitudes, medidas….) Actitude: 10% (actitude ante a área, participación, autonomía, interese, esforzo). En cumprimento do Decreto 105/2014, do 4 de setembro de 2014, polo que se establece o currículo da Educación Primaria na Comunidade Autónoma de Galicia, os resultados da avaliación do alumnado expresaranse nos seguintes criterios de cualificación, aos que se lles achegará unha cualificación numérica: Sobresaliente (9 ou 10) Notable (7 ou 8) Ben (6) Suficiente (5) Insuficiente (1,2,3,ou 4)

ÁREA DE LINGUA CASTELÁ E LITERATURA 40

ÁREA DE LINGUA CASTELÁ E LITERATURA ÁREA Obxectivos

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

BLOQUE 1. COMUNICACIÓN ORAL. FALAR E ESCOITAR 608.

609.

610.

611.

624.

625.

632.

633.

634.

646.

647.

612. B1.1. Estratexias e normas para o intercambio comunicativo: participación; escoita; respecto á quenda de palabra; respecto polos sentimentos dos e das demais.

614. LCB1.1.1. Expresa de forma global sentimentos, vivencias e emocións propias.

615.

CCL

616.

CAA

617.

CSC

619. LCB1.1.2. Aplica as normas socio- comunicativas: escoita e respecta a quenda de palabras.

620.

CCL

621.

CAA

622.

CSC

626. B1.2. Comprensión e 627. B1.2. Recoñecer a información expresión de mensaxes verbais verbal e non verbal dos discursos e non verbais, especialmente orais e integrala na produción propia. xestos e ton de voz que complementen o significado da mensaxe.

628. LCB1.2.1. Integra de xeito 629. global os recursos básicos 630. verbais e non verbais para comunicarse oralmente.

CCL

635. B1.3. Participación en situación de comunicación de aula, espontáneas ou dirixidas, organizando, de forma xeral, o discurso.

637. LCB1.3.1. Participa activamente en diversas situacións de comunicación:

640.

CCL

641.

642.

CAA

643.

CSC

644.

CSIEE

652.

CCL

648. B1.4. Interese pola ampliación de vocabulario. 649. B1.5. Creación de redes semánticas moi sinxelas.

613. B1.1. Participar en situacións de comunicación, dirixidas ou espontáneas, respectando o quenda de palabra.

636. B1.3. Expresarse e comunicarse de forma oral e con certa coherencia para satisfacer as necesidades de comunicación en diferentes situacións de aula.

650. B1.4. Ampliar o vocabulario a partir das experiencias de aula.

638.

-diálogos

639. -exposicións orais moi guiadas, con axuda, cando cumpra, de tecnoloxías da información e a comunicación. 651. LCB1.4.1. Utiliza o vocabulario axeitado á súa idade.

618.

Ao longo de todo o curso

623.

Ao longo de todo o curso

631.

Ao longo de todo o curso

645.

Ao longo de todo o curso

653.

Ao longo de todo o curso

CSC

42 ÁREA Obxectivos 654.

655.

656.

657.

665.

666.

667.

668.

675.

676.

684.

685.

691.

692.

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

658. B1.6. Comprensión global 659. B1.5. Comprender o sentido de textos orais de diversa global dun texto oral. tipoloxía: atendendo á forma da 660. Identificar información mensaxe (descritivos, relevantes. narrativos, dialogados) e a súa intención comunicativa (informativos, literarios e prescritivos) e procedentes de diversas fontes.

661. LCB1.5.1. Comprende o 662. sentido global de textos orais de 663. uso habitual, do ámbito escolar e social.

CCL

669. B1.7. Valoración dos medios de comunicación social como instrumento de comunicación.

670. B1.6. Valorar os medios de comunicación social como instrumento de comunicación.

671. LCB1.6.1. Identifica as ideas xerais en reportaxes audiovisual sobre temas do seu interese.

672.

CCE

673.

CAA

677. B1.8. Audición e reprodución de textos adecuados ao nivel que estimulen o seu interese.

678. B1.7. Reproducir textos orais próximos aos seus gustos e intereses.

679. LCB1.7.1. Canta cancións, 680. conta e recita pequenos contos 681. e poemas. 682.

CCL

686. B1.9. Dramatizacións de textos infantís.

687. B1.8. Dramatizar, de xeito colaborativo, textos infantís.

688. LCB1.8.1. Adecúa a entoación e o volume á representación dramática.

689.

693. B1.10 Produción de textos orais breves e sinxelos próximos aos seus gustos e intereses.

694. B1.9 Expresarse de forma oral en diferentes situacións con vocabulario axeitado e unha secuencia coherente.

695. LCB1.9.1. Narra situacións e experiencias persoais sinxelas. 699. LCB1.9.2. Describe, de forma sinxela, persoas, animais obxectos e lugares seguindo unha orde: de arriba a abaixo; de abaixo a arriba ….

Temporalización 664.

Ao longo de todo o curso

674.

Ao longo de todo o curso

683.

Ao longo de todo o curso

CCL

690.

Ao longo de todo o curso

696.

CCL

698.

Ao longo de todo o curso

697.

CSIEE

700.

CCL

701.

Ao longo de todo o curso

CAA

CAA CCEC

43 ÁREA Obxectivos

705.

706.

707.

708.

715.

716.

717.

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

702. LCB1.9.3. Utilizar correctamente expresións para situar e ordenar as rutinas: antes, despois, pola mañá, pola noite…

703.

CCL

704.

Ao longo de todo o curso

714.

Ao longo de todo o curso

725.

Ao longo de todo o curso

709. B1.11. Uso dunha linguaxe non discriminatoria e respectuosa coas diferenzas.

710. B1.10. Usar unha linguaxe non discriminatoria e respectuosa coas diferenzas.

711. LCB1.10.1. Usa unha linguaxe non discriminatoria e respectuosa coas diferenzas.

712.

CCL

713.

CSC

718. B1.12. Estratexias para utilizar a linguaxe oral como instrumento de comunicación e aprendizaxe: escoitar e preguntar.

719. B1.11. Utilizar de xeito efectivo a linguaxe oral: escoitar e preguntar.

720. LCB1.11.1. Pide axuda para a realización de tarefas de distinta índole.

721.

CCL

722.

CAA

723.

CSC

724.

CSIEE

BLOQUE 2. COMUNICACIÓN ESCRITA. LER 726.

727.

733.

734.

741.

728. B2.1. Lectura de distintos 729. B2.1. Ler en voz alta diferentes tipos de textos adaptados á súa tipos de textos infantís breves e idade. sinxelos.

730. LCB2.1.1. Lee con pronunciación e entoación axeitada, textos sinxelos, de variada tipoloxía, breves e adaptados á súa idade.

731.

CCL

732.

Ao longo de todo o curso

735. B2.2. Inicio ás estratexias 736. B2.2. Anticipar o contido de para a comprensión lectora de textos do ámbito escolar e social textos: consideración do título e axeitados ao seu nivel. das ilustracións moi redundantes.

737. LCB2.2.1. Relaciona a información que achega o título e as ilustracións co tema do texto.

738.

CCL

740.

Ao longo de todo o curso

739.

CAA

742. B2.3. Comprensión de textos de diversa tipoloxía adecuados á súa idade.

744. LCB2.3.1. Recoñece a funcionalidade de determinadas tipoloxía textuais: carteis, anuncios, avisos, receitas,

745.

CCL

747.

Ao longo de todo o curso

746.

CAA

743. B2.3. Comprender a funcionalidade de diferentes tipoloxía textuais, atendendo á forma da mensaxe (descritivos, narrativos,

44 ÁREA Obxectivos

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA Contidos

Criterios de avaliación dialogados) e a súa intención comunicativa (informativos, literarios e prescritivos) adaptados a súa idade.

748.

749.

758.

759.

767.

768.

769.

750. B2.4. Lectura de diferentes textos como fonte de información e de lecer.

751. B2.4. Mostrar interese e gusto pola lectura.

760. B2.5. Uso da biblioteca como recurso para desenvolver o Plan lector.

761. B2.5. Progresar na adquisición do hábito lector.

770. B2.6. Iniciación á creación da biblioteca persoal.

771. B2.6. Mostrar interese por ter unha biblioteca propia.

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

normas, instrucións …

752. LCB2.4.1 Expresa o gusto 753. pola lectura como fonte de lecer.

CCL

754.

Ao longo de todo o curso

755. LCB2.4.2 Explica, de xeito 756. sinxelo, as súas preferencias lectoras.

CCL

757.

Ao longo de todo o curso

762. LCB2.5.1. Identifica, con 763. axuda, os textos da biblioteca 764. (escritos ou en soporte 765. informático) máis axeitados para obter información e para o seu lecer.

CCL

766.

Ao longo de todo o curso

772. LCB2.6.1. Coida, conserva e organiza os seus libros.

773.

CCL

775.

Ao longo de todo o curso

774.

CSC

779. LCB3.1.1. Relaciona os 780. códigos oral e escrito: discrimina sons nas palabras e consolida aspectos grafomotores e grafías da Lingua castelá en palabras significativas.

CCL

781.

Ao longo de todo o curso

782. LCB3.1.2 Identifica diferentes tipos de texto escrito: listas, receitas, narracións, poesía, noticia …

CCL

784.

Ao longo de todo o curso

CD CAA

BLOQUE 3. COMUNICACIÓN ESCRITA. ESCRIBIR 776.

777. B3.1. Recoñecemento e utilización de recursos gráficos na comunicación escrita.

778. B3.1. Interiorizar e utilizar as normas básicas de escritura e os seus aspectos gráficos

783.

45 ÁREA Obxectivos

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

785.

786. B3.2. Uso de elementos 787. B3.2. Relacionar códigos lingüísticos e non lingüísticos na verbais e non verbais. comunicación escrita.

788. LCB3.2.1. Ilustra de xeito creativo os seus escritos con ilustracións redundantes.

789.

CCL

790.

Ao longo de todo o curso

791.

800.

Ao longo de todo o curso

796. LCB3.3.1. Escribe, con 797. axuda, en diferentes soportes, 798. textos moi sinxelos propios do 799. ámbito escolar e social: listas, notas, normas, felicitacións, instrucións, contos, anécdotas…

CCL

792.

793. B3.3. Utiliza estratexias para a produción de textos: planificación, identificación da función, textualización, revisión e reescritura.

801. LCB3.3.2. Presenta os seus escritos con limpeza, evitando riscos.

802.

CCL

804.

Ao longo de todo o curso

803.

CAA

809. LCB4.1.1. Desenvolve a conciencia fonolóxica: identifica sílabas e fonemas como elementos fundamentais da palabra.

810.

CCL

811.

Ao longo de todo o curso

812. LCB4.1.2. Recoñece o alfabeto e iníciase na orde alfabética.

813.

CCL

814.

Ao longo de todo o curso

815. LCB4.1.3. Distingue nome 816. e adxectivo en palabras significativas.

CCL

817.

2º e 3º Trimestres

818. LCB4.1.4. Distingue xénero e número en palabras habituais.

819.

CCL

820.

2º e 3º Trimestres

821.

822.

CCL

823.

Ao longo de todo o curso

794. B3.4 Produción de textos segundo Plan de escritura.

795. B3.3. Planificar e producir, con axuda, diferentes tipos de textos atendendo ao seu formato (descritivos, narrativos, dialogados) e intencionalidade comunicativa (informativos, literarios e prescritivos) e coida a presentación

CD CAA

BLOQUE 4. COÑECEMENTO DA LINGUA 805.

806.

807. B4.1. A palabra. Iniciación 808. B4.1. Aplicar os coñecementos ao orde alfabético. gramáticos básicos sobre a estrutura Recoñecemento das da lingua. características e uso das diferentes clases de palabras. Xénero e número do nome. Tempos verbais.

LCB4.1.5. Utiliza

46 ÁREA Obxectivos

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

adecuadamente os artigos nos textos orais e escritos.

830.

831.

846.

847.

832. B4.2. Vocabulario. Sinónimos e antónimos. Aumentativos e diminutivos. Comparacións e palabras derivadas.

848. B4.3. Ortografía: utilización das regras básicas de ortografía. Signos de puntuación.

833. B4.2. Mellorar o coñecemento da lingua e sistematizar a adquisición de vocabulario.

849. B4.3. Aplicar os coñecementos básicos sobre as regras ortográficas para favorecer unha comunicación máis eficaz.

824. LCB4.1.6. Forma grupos nominais respectando as normas de concordancia

825.

CCL

826.

Ao longo de todo o curso

827. LCB4.1.7. Utiliza os tempos verbais: presente, pasado e futuro en textos sinxelos.

828.

CCL

829.

2º e 3º Trimestres

834. LCB4.2.1. Relaciona sinónimos e antónimos básicos en parellas de palabras significativas.

835.

CCL

836.

Ao longo de todo o curso

837. LCB4.2.2. Establece comparacións entre distintos elementos.

838.

CCL

839.

2º e 3º Trimestres

840. LCB4.2.3. Utiliza diminutivos e aumentativos, en textos orais e escritos.

841.

CCL

842.

2º e 3º Trimestres

843. LCB4.2.4. Identifica no 844. seu contorno palabras derivadas de outras moi evidentes.

CCL

845.

2º e 3º Trimestres

850. LCB4.3.1. Utiliza de forma 851. correcta os signos de puntuación e as normas ortográficas propias do nivel e as aplica á escritura de textos significativos sinxelos e seguindo modelos.

CCL

852.

Ao longo de todo o curso

47 ÁREA Obxectivos

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA Contidos

853.

854. B4.4. Recoñecemento e observación reflexiva dos constituíntes oracionais: a oración simple, suxeito e predicado.

859.

860.

868.

869.

870.

CURSO

Criterios de avaliación 855. B4.4. Desenvolver estratexias para mellorar a comprensión oral e escrita a través do coñecemento da lingua.

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

856. LCB4.4.1. Forma e ordena 857. correctamente oracións simples para compoñer textos sinxelos.

CCL

858.

2º e 3º Trimestres

861. B4.5. Utilización de 862. B4.5. Utilizar programas e material multimedia educativo e aplicacións educativas dixitais para outros recursos didácticos ao realizar tarefas e avanzar na alcance e propios da súa idade. aprendizaxe.

863. LCB4.5.1. Utiliza de xeito guiado, distintos programas e aplicacións educativos dixitais como ferramenta de aprendizaxe.

864.

CCL

867.

Ao longo de todo o curso

865.

866.

CAA

871. B4.6. Identificación de 872. B4.6. Comparar aspectos similitudes e diferenzas entre as básicos das linguas que coñece para linguas que coñece para mellorar na súa aprendizaxe e lograr mellorar na súa aprendizaxe e unha competencia comunicativa lograr unha competencia integrada comunicativa integrada.

873. LCB4.6.1. Compara 874. aspectos (gráficos, sintácticos, 875. léxicos) das linguas que coñece.

CCL

876.

Ao longo de todo o curso

884.

Ao longo de todo o curso

890.

Ao longo de todo o curso

899.

Ao longo de todo o curso

CSC

BLOQUE 5. EDUCACIÓN LITERARIA 877.

878.

891.

892.

879. B5.1. Coñecemento e lectura guiada de contos tradicionais: marabillosos, de fórmulas, de animais, ...

893. B5.2. Valoración dos textos literarios como fonte de gozo persoal.

880. B5.1. Apreciar o valor dos textos literarios sinxelos e utilizar a lectura como fonte de gozo e información.

895. B5.2. Gozar da escoita de textos literarios narrativos, líricos e dramáticos.

881. LCB5.1.1. Identifica sinxelos textos propios da literatura infantil: contos, poesías, cómics, adiviñas…

882.

CCL

883.

CCEC

885. LCB5.1.2. Dramatiza con xestos e palabras, escenas de contos.

886.

CCL

887.

CAA

888.

CCEC

889.

CSC

897.

CCL

898.

CCEC

896. LCB5.2.1. Gozo da escoita de textos literarios narrativos, líricos e dramáticos.

48 ÁREA Obxectivos

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA Contidos

Criterios de avaliación

894. B5.3. Uso da biblioteca de aula como fonte de información e lecer.

909.

910.

911.

919.

920.

921.

CURSO Estándares de aprendizaxe 900. LCB5.2.2 Interpreta, intuitivamente e con axuda, a linguaxe figurada en textos literarios (personificacións).

PRIMEIRO Competencias clave 901.

CCL

902.

CAA

904. B5.3. Coñecer o funcionamento 905. LCB5.3.1. Utiliza de xeito 906. da biblioteca de aula. guiado a biblioteca de aula como 907. fonte de información e lecer.

CCL

903.

Ao longo de todo o curso

908.

Ao longo de todo o curso

918.

Ao longo de todo o curso

928.

Ao longo de todo o curso

CAA

912. B5.4. Recreación e 913. B5.4. Reproducir, con axuda, a composición de textos literarios: partir de modelos dados, textos contos, poemas, adiviñas. literarios sinxelos: contos, poemas e adiviñas.

914. LCB5.4.1. Recrea de xeito 915. individual e cooperativo, sinxelos 916. textos literarios (contos, 917. poemas..) a partir de pautas ou modelos dados.

CCL

922. B5.5. Valoración da literatura en calquera lingua (maioritaria, minoritaria ou minorizada) como vehículo de comunicación e como recurso de gozo persoal.

924. LCB5.5.1. Valora a 925. literatura en calquera lingua, 926. especialmente en lingua galega, 927. como vehículo de comunicación e como recurso de gozo persoal.

CCL

923. B5.5. Valorar a literatura en calquera lingua, especialmente en lingua galega, como vehículo de comunicación e como recurso de gozo persoal.

Temporalización

CAA CCEC

CSC CCEC

CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE Observarase se o/a alumno/a: - Comprende as ideas expresadas en textos orais (contos, lendas, poemas, cancións, adiviñas...) .. - Relaciona as ideas expresadas en textos orais coas súas propias ideas e experiencias. - Recita textos orais coa articulación , ritmo e entoación axeitada e de forma comprensiva e expresiva. - Recita textos orais de acordo cos costumes e os principios da modalidade lingüística da comunidade. -Exprésase con claridade as súas experiencias, ideas e sentimentos - Expresa oralmente situacións reais ou imaxinarias.. - Participa en diálogos, debates,charlas de clase… respectando as normas que facilitan a comunicación e intercambio, pedindo a palabra, intervén cando é apropiado, escoltando as intervencións dos seus compañeiros, expón as súas razóns para explicar o seu comportamento e gustos. - Usa os seus coñecementos de lectoescritura para comprender textos e intercambiar ideas e sentimentos. - Comprender o significado global de textos nivel axeitado. - Responde oralmente e por escrito ás preguntas sobre o sentido xeral de textos escritos. - Le os textos con articulación, ritmo, fluidez, expresividade, e a seguridade necesarios.. - É capaz de extraer algunha información específica sobre a lectura de textos: Identifica personaxes, a trama explica e interpreta as instrucións das actividades. - Redacta textos curtos (contos, notas, etc.) coas grafías apropiadas, puntuación e as palabras separadas. - Presenta os seus escritos de forma clara e limpa. - Comprende e produce textos sinxelos nos que se emprega a linguaxe verbal e non verbal (música, fotos, etc.)e detecta e exhibe unha intención comunicativa determinada. - Valora os dialectos da lingua. - Valora as actitudes dos protagonistas nas narracións. - Interese por participar en grupos de comentarios de lectura. - Sensibilidade cara os temas e expresións que denotan discriminación social, sexual, racial, etc e ganas de emprender actividades axeitadas de autocorrección para evitar estes usos da linguaxe. - Valora o texto escrito literario como fonte de aprendizaxe, información e diversión. - Respecta certa organización temporal e lóxica na confección dos seus propios textos. - Le e escribe con corrección diversos tipos de textos: descrición, narración, diálogos, poemas, cartas, trabalinguas.

- Regularmente usa libros como un medio de diversión e pracer dentro e fóra da aula. - Transforma oracións afirmativas e negativas e substitúe palabras polos seus sinónimos. - Ordena frases e secuencias desordenadas. - Recoñece palabras que expresan acción, nome, calidades... - É capaz de entender as reflexións básicas sobre a importancia da linguaxe, a súa correcta utilización e as súas regras. - Identificar os usos racistas, sexistas e estereotipadas en conferencias, audicións, historias e imaxes, e introducindo as auto-correcións relevantes a este respecto. - Usa a lingua como ferramenta de aprendizaxe: para memorizar, anotar, preguntar, comprender e responder.

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE As competencias de Lingua Castelá e Literatura detállanse a continuación: Comunicación lingüística. - Adquirir vocabulario referente ao colexio, á familia, á casa, á rúa, ao Nadal, aos alimentos, ao coidado e ás partes do corpo humano. - Utilizar a linguaxe como medio de comunicación oral e escrito. - Expresar adecuadamente pensamentos, ideas e emocións. - Desenvolver o interese pola claridade, pola orde e pola limpeza nas súas producións escritas. - Dialogar en grupo para fomentar a expresión oral e a escoita. - Fomentar o interese pola práctica de xogos lingüísticos como elemento de diversión. - Adquirir vocabulario referente aos mamíferos, ás aves, ás plantas, aos peixes, á auga, ao sol e ao aire. - Comprender e expresar de forma oral e escrita o sentido global dun texto. - Fomentar a valoración do texto escrito como fonte de información, enriquecemento e diversión. - Fomentar o uso das regras ortográficas aprendidas. - Adquirir vocabulario referente aos fenómenos atmosféricos, aos medios de comunicación, aos medios de transporte e ás vacacións. - Fomentar o gusto pola lectura e pola escritura de contos. - Empregar a linguaxe para mostrar actitudes de respecto aos demais e cara a un mesmo. Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía

- Utilizar a linguaxe para poñer en práctica procesos de razoamento. - Utilizar táboas para facer clasificacións. - Obter e interpretar información acerca do medio físico que os rodea. Competencia dixital - Iniciarse no uso do ordenador. - Obter coñecementos e destrezas para buscar e interpretar unha información concreta. - Nomear as partes do ordenador. - Enumerar os distintos usos do ordenador. Competencias sociais e cívicas - Coñecer sentimentos e emocións en relación cos demais. - Mostrar actitudes de respecto cara aos demais e cara a un mesmo. - Aprender a comunicarse cos demais e comprender o que estes transmiten. - Utilizar a lingua como destreza para a convivencia, o respecto e o entendemento. - Utilizar a lingua para desenvolver uns hábitos de comportamento responsables. - Practicar o diálogo e a negociación como forma de resolver conflitos. - Contribuír, a través da linguaxe, a coidar o ambiente. - Empregar a linguaxe para comunicar afectos. Conciencia e expresións culturais - Escoitar, comprender e valorar narracións orais sinxelas. - Promover o mantemento da atención durante a escoita de contos e outras narracións orais. - Ler, comprender e valorar narracións sinxelas. - Fomentar o gusto pola lectura de poemas. Aprender a aprender - Comprender, analizar e resolver un problema. - Acceder á construción de coñecementos mediante a linguaxe. - Utilizar a lingua para analizar problemas da vida cotiá, elaborar plans e tomar decisións. - Verbalizar o proceso seguido na aprendizaxe: reflexionar sobre que e como se aprendeu. Sentido de iniciativa e espírito emprendedor - Realizar observacións para desenvolver a curiosidade.

- Utilizar a lingua para obter e comprender información. - Utilizar a lingua para fomentar a adquisición e a interiorización de bos hábitos. - Fomentar a adquisición e a interiorización de bos hábitos. - Empregar a linguaxe para comunicar afectos e emocións. - Desenvolver habilidades sociais como respecto aos demais. - Utilizar a linguaxe como medio de representación do mundo. - Utilizar a lingua para elixir con criterio propio entre dúas opcións. - Utilizar a linguaxe para expresar gustos e preferencias. - Favorecer a creatividade á través da linguaxe.

CRITERIOS MÍNIMOS ESIXIBLES. Participar activamente en actividades orais e xogos colectivos. - Reflexionar sobre a importancia de saudarse e presentarse correctamente en situacións cotiás. - Explicar e comprender o sentido global de textos ou conversacións orais, talles como a narración de vivencias, experiencias e preferencias persoais, consellos, receitas, pregóns... - Ler distintos tipos de texto comprensivamente, mantendo a pronuncia, a entoación e o ritmo adecuados, extraendo o sentido global e identificando tamén algúns detalles concretos, e sendo capaces de expresalo nas súas respostas correctas a preguntas orais e escritas. - Redactar listas, notas, carteis, caligramas, contos, descricións, noticias, textos informativos, textos instrutivos, diálogos, cartas e correos electrónicos, fichas persoais..., mostrando interese e atendendo á corrección ortográfica, ao uso dun vocabulario adecuado e variado e á corrección gramatical. - Extraer información sobre os sinais de tráfico e elaborar algunhas para o aula. - Captar o sentido de textos literarios (poemas, panxoliñas, textos poéticos...) e representalo por distintos medios. - Extraer información sobre varios temas en textos de procedencia diversa e ampliala mediante o uso das TIC. - Relacionar partes da oración e escribir correctamente oracións simples. - Identificar e contar as sílabas, recoñecendo a tónica. - Relacionar e usar adecuadamente nomes comúns e propios, atendendo ao xénero e ao número. - Recoñecer e formar aumentativos e diminutivos, sinónimos e antónimos. - Establecer a concordancia entre os adxectivos e os nomes.

- Recoñecer e escribir correctamente os verbos, o tempo das accións e a persoa e o número. - Recoñecer palabras da mesma familia léxica. - Relacionar palabras simples para formar compostas, e coñecer o seu significado. -Completar e crear oracións de estrutura predicativa a partir de preguntas.

MOMENTOS DA AVALIACIÓN. Avaliación inicial. Ao inicio do curso para descubrir as necesidades do alumnado e establecer as liñas de actuación do proceso de ensino/aprendizaxe. Avaliación formativa: vemos as dificultades e os progresos en cada caso seguindo a evolución ó longo do proceso. Ao longo da programación didáctica e das unidades didácticas, valorando os progresos e as dificultades e realizando, si é necesario, un feedback ou retroalimentación. Avaliación sumativa: dos resultados ao termo do proceso total de aprendizaxe en cada período formativo e a consecución dos obxectivos. Ao finalizar cada unidade didáctica traballada avaliaremos o que os/as nenos/as teñen interiorizado.

INFORMACIÓN DA AVALIACIÓN. Ao longo do curso realizarase ao grupo de alumnos, polo menos, tres sesións de avaliación que serán presididas pola persoa titora. Finalizada cada unha das sesións de avaliación, as nais/pais ou persoas titoras legais do alumnado serán informados dos resultados das mesmas, da evolución académica dos seus fillos, así como das decisións adoptadas para o reforzo e/ou recuperación, se fose o caso.

INSTRUMENTOS AVALIADORES A primeira e máis importante neste nivel será a observación sistemática. Ante as produción dos/as alumnos/as realizarase un análise rigoroso. Nos intercambios orais cos/as alumnos/as poderase realizar un seguimento axeitado. Tamén se realizarán probas específicas sobre cada coñecemento que desexamos avaliar. Rúbricas. Procedementos: A observación directa e sistemática do traballo da aula, así como dos momentos máis libres nos que se poidan realizar intercambios inesperados. Manter momentos de intercambios cos nenos onde se poñan de manifesto aquelas dúbidas, inquedanzas, logros e dificultades atopadas. Revisión das producións individuais e grupais.

INSTRUMENTOS DE REXISTRO libro do/a alumno/a. Informes individualizados. Táboas de cualificacións. Rexistro de observación. Diario anecdótico (diario de clase), para rexistrar calquera tipo de incidente ou problemática dun neno nun momento dado. Anotaranse os antecedentes e os consecuentes que se derivaron. Rexistro de condutas. Fichas de seguimento. Producións dos alumnos (orais e escritas). Xogos, conversacións. Listas de control nas que anotamos si os alumnos alcanzaron determinados conceptos ou obxectivos propostos. Escalas de estimación: avalían sobre todo actitudes e permiten coñecer o grao de consecución destas.

Información aportada polas familias. Utilizaremos dúas técnicas de recollida de datos: entrevistas e cuestionarios.

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN PORCENTAXES. A cualificación estará relacionada co grao de adquisición das competencias básicas do alumno de Primeiro de EP, a través de todas as actividades que leve a cabo. O proceso de avaliación levarase a cabo tendo en conta as seguintes porcentaxes: LINGUA CASTELÁ: Comprensión. 40% Comprensión oral. 20% Comprensión lectora.20% Lectura mecánica. 15% Coñecemento da lingua: 10% Expresión: 25% - Expresión oral: 10% - Expresión escrita (grafismo, produción de textos, ortografía, limpeza dos traballos):15% Actitude. 10%(actitude ante a área, participación, autonomía, interese, esforzo).

En cumprimento do Decreto 105/2014, do 4 de setembro de 2014, polo que se establece o currículo da Educación Primaria na Comunidade Autónoma de Galicia, os resultados da avaliación do alumnado expresaranse nos seguintes criterios de cualificación, aos que se lles achegará unha cualificación numérica: Sobresaliente (9 ou 10) Notable (7 ou 8) Ben (6) Suficiente (5) Insuficiente (1,2,3,ou 4)

ÁREA DE LINGUA GALEGA E LITERATURA 56

ÁREA DE LINGUA GALEGA E LITERATURA

ÁREA Obxectivos

LINGUA GALEGA E LITERATURA Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

BLOQUE 1. COMUNICACIÓN ORAL: FALAR E ESCOITAR 929.

930.

937.

938.

939.

940.

949.

950.

951.

952.

953.

931. B1.1. Comprensión de textos 932. B1.1. Comprender a orais moi sinxelos procedentes da información xeral e relevante de radio ou da televisión, para obter textos orais moi sinxelos información xeral e relevante sobre procedentes da radio ou da feitos e acontecementos próximos á televisión, próximos á experiencia experiencia infantil. infantil.

933. LGB1.1.1. Comprende a información xeral e relevante de textos orais moi sinxelos procedentes da radio ou da televisión, próximos á experiencia infantil.

934.

CCL

935.

CAA

941. B1.2. Comprensión global e 942. B1.2. Comprender específica de informacións informacións audiovisuais sinxelas audiovisuais moi sinxelas de carácter específico procedentes procedentes de diferentes soportes. de diferentes soportes.

943. LGB1.2.1. Comprende informacións relevantes e específicas moi evidentes de documentos audiovisuais sinxelos que presenten imaxes e/ou sons moi redundantes co contido.

944.

CCL

945.

946.

CAA

947.

CSC

954. B1.3. Comprensión e 955. B1.3. Comprender e producir 956. LGB1.3.1. Participa nunha produción de textos orais moi textos orais sinxelos, propios do uso conversa entre iguais, sinxelos para aprender e para cotián ou do ámbito académico. comprendendo o que di o informarse, tanto os producidos con interlocutor e contestando se é finalidade didáctica como os de uso preciso. cotián (breves exposicións ante a clase, conversas sobre contidos de 962. LGB1.3.2. Sigue unha aprendizaxe e explicación sobre a exposición breve da clase ou organización do traballo). explicacións sobre a organización do traballo.

957.

CCL

958.

CAA

959.

CSC

960.

CSEIEE

963.

CCL

964.

CAA

966. LGB1.3.3. Elabora e produce textos orais moi breves e sinxelos ante a clase.

967.

CCL

968.

CSIEE

969.

CAA

936. Ao longo de todo o curso

948. Ao longo de todo o curso

961. Ao longo de todo o curso

965. Ao longo de todo o curso

970. Ao longo de todo o curso

58 ÁREA Obxectivos

LINGUA GALEGA E LITERATURA Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe 971. LGB1.3.4. Participa no traballo en pequeno grupo.

976.

977.

978.

979.

990.

991.

992.

993.

994.

980. B1.4. Actitude de escoita adecuada nas diferentes situacións comunicativas cotiás (conversas e exposicións orais) e respecto polas opinións de quen fala, sen interrupcións inadecuadas.

981. B1.4. Manter unha adecuada actitude de escoita, ante situacións comunicativas cotiás, respectando as intervencións dos e das demais.

PRIMEIRO Competencias clave 972.

CCL

973.

CSIEE

974.

CAA

982. LGB1.4.1. Atende as intervencións dos e das demais, en conversas e exposicións, sen interromper.

983.

CCL

984.

CSC

986. LGB1.4.2. Respecta as opinións da persoa que fala, en situacións comunicativas cotiás.

987.

CCL

988.

CSC

998.

CCL

999.

CSC

1000.

CAA

1003.

CCL

1004.

CSC

1005.

CCEC

1008.

CCL

1009.

CSC

1010.

CCEC

995. B1.5. Participación e 996. B1.5. Participar nas diversas 997. LGB1.5.1. Respecta as cooperación nas situacións situacións de interacción oral que se quendas de palabra nos comunicativas da aula (peticións, producen na aula amosando intercambios orais. anuncios, ordes, explicacións valoración e respecto polas normas sinxelas, avisos, instrucións, que rexen a interacción oral. 1002. LGB1.5.2. Respecta as conversas ou pequenas narracións), opinións das persoas participantes con respecto das normas que rexen nos intercambios orais. a interacción oral (quendas de palabra, mantemento do tema, mostra de interese, mirar a quen 1007. LG1.5.3. Utiliza a lingua fala e actitude receptiva de escoita). galega en calquera situación de comunicación dentro da aula e valora o seu uso fóra dela.

1012. LGB1.5.4. Mira a quen fala 1013. nun intercambio comunicativo oral. 1014. 1015. 1017. LGB1.5.5. Mantén o tema 1018. nun intercambio comunicativo oral, 1019. mostra interese e unha actitude 1020.

CCL CSC

Temporalización 975. Ao longo de todo o curso

985. Ao longo de todo o curso

989. Ao longo de todo o curso

1001. Ao longo de todo o curso

1006. Ao longo de todo o curso

1011. Ao longo de todo o curso

1016. Ao longo de todo o curso

CCEC CCL CSC CCEC

1021. Ao longo de todo o curso

59 ÁREA

LINGUA GALEGA E LITERATURA

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

receptiva de escoita. 1022. LGB1.5.6. Participa na conversa formulando e contestando preguntas.

1028.

1029.

1030.

1037.

1038.

1039.

1040.

1048.

1049.

1058.

1059.

1060.

1061.

1023.

CCL

1024.

CSC

1025.

CCEC

1026.

CAA

1033. LGB1.6.1. Usa fórmulas 1034. sinxelas de tratamento adecuadas 1035. para saudar, despedirse, presentarse, felicitar, agradecer, escusarse e solicitar axuda.

CCL

1041. B1.7. Actitude de cooperación 1042. B1.7. Amosar respecto e e de respecto en situacións de cooperación nas situacións de aprendizaxe compartida. aprendizaxe en pequeno grupo.

1043. LGB1.7.1. Amosa respecto ás ideas dos e das demais e contribúe ao traballo en pequeno grupo.

1044.

CCL

1045.

CAA

1046.

CSIEE

1050. B1.8. Interese por expresarse 1051. B1.8. Interesarse por amosar oralmente coa pronuncia e coa unha pronuncia e entoación entoación adecuadas. adecuadas.

1052. LGB1.8.1. Interésase por expresarse oralmente coa pronuncia e entoación adecuada a cada acto comunicativo e propia da lingua galega.

1053.

CCL

1054.

CAA

1055.

CCEC

1056.

CSIEE

1064. LGB1.9.1. Identifica o uso da linguaxe discriminatoria e sexista evidente.

1065.

CCL

1066.

CSC

1068. LGB1.9.2. Usa unha linguaxe respectuosa coas diferenzas, en especial as referentes ao xénero, ás razas e ás etnias.

1069.

CCL

1070.

CSC

1031. B1.6. Uso de fórmulas sinxelas de tratamento adecuadas para saudar, despedirse, presentarse, felicitar, agradecer, escusarse e solicitar axuda.

1062. B1.9. Recoñecemento de usos de linguaxe discriminatoria coas diferenzas.

1032. B1.6. Usar fórmulas sinxelas de tratamento adecuadas nos intercambios comunicativos máis habituais.

1063. B1.9. Recoñecer usos de linguaxe discriminatoria coas diferenzas.

CAA

1027. Ao longo de todo o curso

1036. Ao longo de todo o curso

1047. Ao longo de todo o curso

1057. Ao longo de todo o curso

1067. Ao longo de todo o curso

1071. Ao longo de todo o curso

60 ÁREA Obxectivos 1072.

1073.

1074.

LINGUA GALEGA E LITERATURA Contidos 1075. B1.10.Identificación da lingua galega con diversos contextos de uso oral da lingua: en diferentes ámbitos profesionais (sanidade, educación, medios de comunicación...) e en conversas con persoas coñecidas ou descoñecidas.

Criterios de avaliación 1076. B1.10. Identificar a lingua galega con diversos contextos de uso oral.

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

1077. LGB1.10.1. Identifica a lingua galega oral con diversos contextos profesionais: sanidade, educación, medios de comunicación...

1078.

CCL

1080. Ao longo de todo o curso

1079.

CCEC

1081. LGB1.10.2. Recoñece a posibilidade de uso da lingua galega en conversas con persoas coñecidas ou descoñecidas.

1082.

CCL

1083.

CCEC

1084.

CSC

1095. LGB2.1.1. Comprende a información relevante de textos sinxelos, sobre feitos e acontecementos próximos á experiencia do alumnado, procedentes dos medios de comunicación social.

1096.

CCL

1097.

1098.

CSC

1100. LGB2.1.2. Comprende informacións concretas en textos sinxelos, propios de situacións cotiás, como invitacións, felicitacións, notas e avisos ou mensaxes curtas.

1101.

CCL

1102. Ao longo de todo o curso

1103. LGB2.1.3. Localiza 1104. información en textos breves e 1105. sinxelos vinculados á experiencia, 1106. tanto os producidos con finalidade didáctica como os de uso cotián (folletos, descricións, instrucións e explicacións).

CCL

1107. Ao longo de todo o curso

1085. Ao longo de todo o curso

BLOQUE 2. COMUNICACIÓN ESCRITA: LER 1086.

1087.

1088.

1089.

1090.

1091. B2.1. Comprensión de 1094. B2.1. Comprender a informacións concretas en textos de información explícita en textos uso cotián como invitacións, sinxelos de uso cotián ou felicitacións, notas e avisos ou procedentes dos medios de mensaxes curtas. comunicación. 1092. B2.2. Comprensión de información xeral sobre feitos e acontecementos próximos á experiencia do alumnado en textos breves e sinxelos procedentes dos medios de comunicación social, especialmente a noticia. 1093. B2.3. Localización de información en textos para aprender vinculados á experiencia, tanto en textos producidos con finalidade didáctica como nos de uso cotián (folletos, descricións, instrucións e explicacións).

CAA CSIEE

1099. Ao longo de todo o curso

61 ÁREA Obxectivos 1108.

1109.

1119.

1120.

1121.

1131.

1132.

1133.

1134.

1147.

1148.

1149.

1157.

1158.

1159.

LINGUA GALEGA E LITERATURA Contidos 1110. B2.4. Interpretación da información das ilustracións.

1122. B2.5. Lectura guiada de textos sinxelos adecuados aos intereses infantís para chegar progresivamente á expresividade e autonomía lectoras.

Criterios de avaliación 1111. B2.2. Interpretar e comprender, de maneira xeral, a información procedente de ilustracións.

1160. B2.8. Interese polos textos escritos como fonte de aprendizaxe e como medio de comunicación de

Estándares de aprendizaxe 1112. LGB2.2.1. Interpreta e comprende, de maneira xeral, a información de ilustracións.

PRIMEIRO Competencias clave 1113.

CCL

1114.

CAA

1115.

CSC

1116.

CSIEE

1117.

CMCT

1123. B2.3. Ler, de forma guiada, 1124. LGB2.3.1. Descodifica de 1125. textos sinxelos adecuados aos seus forma axeitada na lectura de 1126. intereses para chegar textos moi sinxelos. progresivamente á expresividade e autonomía lectoras. 1128. LGB2.3.2. Le textos sinxelos 1129. en voz alta, acadando progresivamente a velocidade axeitada.

1135. B2.6. Introdución ao uso xeral 1136. B2.4. Usar as bibliotecas de das bibliotecas da aula e do centro, aula e de centro, respectando as como instrumento cotián de busca normas básicas de funcionamento. de información e fonte de recursos textuais diversos.

1150. B2.7. Iniciación á creación da biblioteca persoal.

CURSO

1151. B2.5. Ter interese por ter unha biblioteca propia.

1161. B2.6. Amosar interese polos textos escritos como fonte de aprendizaxe e medio de

CCL CAA

Temporalización 1118. Ao longo de todo o curso

1127. Ao longo de todo o curso

CCL

1130. Ao longo de todo o curso

1138.

CCL

1139.

CAA

1141. Ao longo de todo o curso

1140.

CSC

1142. LGB2.4.2. Valora a utilidade 1143. das bibliotecas de aula e de centro 1144. e manipula os libros con coidado, 1145. devolvéndoos ao seu sitio logo de lelos.

CCL

1152. LGB2.5.1. Amosa interese pola conservación e organización dos seus libros.

1153.

CCL

1154.

CAA

1155.

CSC

1162. LGB2.6.1. Amosa interese pola lectura como fonte de aprendizaxe e medio de

1163.

CCL

1164.

CAA

1165.

CSC

1137. LGB2.4.1. Utiliza as bibliotecas de aula e de centro, respectando as normas básicas e máis sinxelas do seu funcionamento.

CAA

1146. Ao longo de todo o curso

CSC

1156. Ao longo de todo o curso

1167. Ao longo de todo o curso

62 ÁREA Obxectivos

LINGUA GALEGA E LITERATURA Contidos

Criterios de avaliación

experiencias e de regulación da convivencia. 1168.

1169.

1170.

1171.

comunicación.

1172. B2.9. Adquisición progresiva da autonomía lectora, da capacidade de elección de temas e de textos e de expresión das preferencias persoais.

CURSO Estándares de aprendizaxe comunicación.

PRIMEIRO Competencias clave 1166.

1173. B2.7. Amosar certa 1174. LGB2.7.1. Selecciona textos 1175. autonomía lectora e capacidade de do seu interese con certa selección de textos do seu interese, autonomía, en función dos seus así como ser quen de expresar gustos e preferencias e explica preferencias. dun xeito moi sinxelo, as súas preferencias lectoras.

Temporalización

CCEC

CCL

1176. Ao longo de todo o curso

1178.

CCL

1179.

CSC

1182. Ao longo de todo o curso

1180.

CAA

1181.

CSIEE

1190. B3.1. Producir e reescribir 1191. LGB3.1.1. Produce e textos sinxelos relativos a situacións reescribe textos moi sinxelos cotiás infantís, aqueles propios dos relativos a situacións cotiás medios de comunicación ou os infantís como invitacións, relacionados coa escola, felicitacións, notas ou avisos. respectando as convencións 1187. B3.2. Composición de textos elementais da escrita. 1196. LGB3.1.2. Elabora moi sinxelos propios dos medios de pequenos textos con certa comunicación social e/ou dos seus coherencia e de xeito creativo. elementos (novas sinxelas e breves, titulares, pés de foto…) sobre acontecementos próximos á 1201. LGB3.1.3. Usa o punto nos experiencia do alumnado en seus escritos. soportes habituais no ámbito escolar. 1204. LGB3.1.4. Interésase por

1192.

CCL

1193.

CSIEE

1194.

CAA

1197.

CCL

1198.

CAA

1199.

CSIEE

1202.

CCL

1203. Ao longo de todo o curso

1205.

CCL

1188. B3.3. Composición de textos moi sinxelos relacionados coa escola para organizar e comunicar

1206.

CSC

1208. Ao longo de todo o curso

1207.

CCEC

1177. LGB2.7.2. Expresa, de maneira sinxela, opinións e valoracións sobre as lecturas feitas.

BLOQUE 3. COMUNICACIÓN ESCRITA: ESCRIBIR 1186. B3.1. Produción e reescritura de textos moi sinxelos relativos a situacións cotiás infantís como invitacións, felicitacións, notas ou avisos.

1183.

1184.

1185.

aplicar as regras ortográficas, con especial atención ao uso das maiúsculas.

1195. Ao longo de todo o curso

1200. Ao longo de todo o curso

63 ÁREA Obxectivos

LINGUA GALEGA E LITERATURA Contidos

Criterios de avaliación

información (listaxes, descricións, explicacións elementais).

1220.

1221.

1228.

1229.

1230.

1231.

1232.

1242.

1243.

1244.

1245.

1246.

1255.

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

1209. LGB3.1.5. Compón 1210. pequenos textos propios dos 1211. medios de comunicación social 1212. e/ou dos seus elementos (novas sinxelas e breves, titulares, pés de foto…) sobre acontecementos próximos á súa experiencia.

CCL

1214. LGB3.1.6. Compón textos relacionados coa escola: listaxes,descricións e explicacións elementais.

1215.

CCL

1216.

CAA

1217.

CSIEE

1222. B3.5. Utilización de xeito 1223. B3.2. Utilizar de xeito guiado guiado de estratexias para a estratexias para a produción de produción de textos, respondendo textos, respondendo as preguntas as preguntas de para quen, e que de para quen, e que escribir, escribir, recoñecendo o tipo de texto recoñecendo o tipo de texto (nota, (nota, aviso, conto). aviso, conto).

1224. LGB3.2.1. Utiliza de xeito guiado estratexias para a produción de textos, respondendo as preguntas de para quen, e que escribir, recoñecendo o tipo de texto (nota, aviso, conto).

1225.

CCL

1226.

CAA

1233. B3.6. Creación de textos moi sinxelos con intención informativa utilizando a linguaxe verbal e non verbal: carteis publicitarios, anuncios, cómic.

1235. LGB3.3.1. Elabora textos moi sinxelos que combinan a linguaxe verbal e non verbal: carteis publicitarios, anuncios, cómic.

1236.

CCL

1237.

CSC

1238.

CCEC

1239.

CAA

1240.

CSIEE

1189. B3.4. Respecto polas convencións xerais da escrita: uso das maiúsculas e do punto.

1219.

CURSO

1247. B3.7. Iniciación á utilización de programas informáticos de procesamento de textos.

1234. B3.3. Elaborar textos moi sinxelos que combinen a linguaxe verbal e a non verbal.

1248. B3.4. Usar, de xeito guiado, programas informáticos de procesamento de texto.

1259. B3.8. Utilización de elementos 1260. B3.5. Utilizar recursos gráficos sinxelos, como a gráficos, como a ilustración, que

1249. LGB3.4.1. Usa de xeito 1250. guiado, programas informáticos de 1251. procesamento. 1252.

1261. LGB3.5.1. Ilustra creativamente os seus escritos

CAA

Temporalización 1213. Ao longo de todo o curso

CSIEE

CCL CD

1218. Ao longo de todo o curso

1227. Ao longo de todo o curso

1241. Ao longo de todo o curso

1254. Ao longo de todo o curso

CAA

1253.

CSIEE

1262.

CCL

1265. Ao longo de todo o curso

64 ÁREA

LINGUA GALEGA E LITERATURA

Obxectivos 1256.

1257.

1258.

1266.

1267.

1268.

1269.

Contidos ilustración, para facilitar a comprensión.

CURSO

PRIMEIRO

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

faciliten a comprensión dos textos.

con imaxes redundantes co seu contido.

1263.

1264.

CSIEE

1273. LGB3.6.1. Interésase pola presentación dos textos seguindo as normas básicas de presentación establecidas: disposición no papel, limpeza e calidade caligráfica.

1274.

CCL

1275.

1276.

CAA

1278. LGB3.6.2. Valora a lingua escrita como medio de comunicación e de expresión creativa.

1279.

CCL

1280.

CSC

1286. LGB4.1.1. Sinala a denominación dos textos traballados e recoñece nestes, de forma xeral, palabras e sílabas

1287.

CCL

1288.

CAA

1290. LGB4.1.2. Diferencia as sílabas que conforman cada palabra.

1291.

CCL

1292.

CAA

1294. LGB4.1.3. Identifica os 1295. nomes propios a partir de palabras 1296. dadas, frases ou textos.

CCL CAA

1297. Ao longo de todo o curso

1298. LGB4.1.4. Sinala o xénero e 1299. número de palabras dadas. 1300.

CCL

1301.

2º e 3º Trimestres

1306.

CCL

1310.

Ao longo de todo o

1270. B3.9. Interese polo coidado e 1272. B3.6. Interesarse pola a presentación dos textos escritos e presentación dos traballos escritos respecto pola norma ortográfica. e valorar a lingua escrita como medio de comunicación e de 1271. B3.10. Interese polos textos expresión creativa. escritos como medio de aprendizaxe e como medio de comunicación de experiencias, de regulación da convivencia e de expresión creativa.

Competencias clave

Temporalización

1277. Ao longo de todo o curso

1281. Ao longo de todo o curso

BLOQUE 4. COÑECEMENTO DA LINGUA 1282.

1283. B4.1. Inicio na identificación implícita e uso dalgúns termos lingüísticos elementais: denominación dos textos traballados; palabra e sílaba, nome propio.

1285. B4.1. Utilizar terminoloxía lingüística e gramatical moi básica, como apoio á comprensión e á produción de textos, así como aplicar o seu coñecemento no uso da lingua.

1284. B4.2. Observación das variacións morfolóxicas (de singular e plural, feminino e masculino) en textos.

1302.

1304.

B4.3. Iniciación ao

1305.

B4.2. Coñecer, de forma

LGB4.2.1. Coñece, de forma 1307.

1289. Ao longo de todo o curso

1293. Ao longo de todo o curso

CAA

65 ÁREA Obxectivos 1303.

1311.

1323.

1324.

LINGUA GALEGA E LITERATURA Contidos coñecemento das normas ortográficas máis sinxelas.

CURSO

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

xeral, as normas ortográficas máis sinxelas.

1312. B4.4. Recoñecemento da relación entre son e grafía no sistema lingüístico galego.

1314. B4.3. Recoñecer a relación entre son e grafía así como as palabras como instrumento para a segmentación da escritura. 1313. B4.5. Identificación da palabra como instrumento para a segmentación da escritura.

PRIMEIRO Competencias clave

xeral, as normas ortográficas máis 1308. sinxelas e aprecia o seu valor 1309. social e a necesidade de cinguirse a elas.

CSC

Temporalización curso

CCEC

1315. LGB4.3.1. Recoñece a relación entre son e grafía.

1316.

CCL

1317.

CAA

1319. LGB4.3.2. Separa as palabras que conforman un enunciado.

1320.

CCL

1321.

CAA

1328.

CCL

1329.

CAA

1338. LGB5.1.1. Recrea e 1339. reescribe de xeito moi sinxelo 1340. diversos textos literarios: breves 1341. contos, poemas, refráns, adiviñas, trabalinguas, cantigas e xogos de sorte; usando modelos.

CCL

1343. LGB5.1.2. Valora textos breves e sinxelos da literatura galega como fonte de coñecemento da nosa cultura e como recurso de gozo persoal.

1344.

CCL

1345.

CCEC

1346. Ao longo de todo o curso

1353. LGB5.2.1. Le, de forma guiada, textos en silencio,

1354.

CCL

1357.

1325. B4.6. Identificación de 1326. B4.4. Comparar aspectos moi 1327. LGB4.4.1. Compara similitudes e diferenzas entre as básicos das linguas que coñece aspectos moi elementais e linguas que coñece para mellorar na para mellorar na súa aprendizaxe e evidentes (gráficos, fonéticos, súa aprendizaxe e lograr unha lograr unha competencia integrada. sintácticos, léxicos) das linguas competencia comunicativa que coñece. integrada.

1318. Ao longo de todo o curso 1322. Ao longo de todo o curso

1330. Ao longo de todo o curso

BLOQUE 5. EDUCACIÓN LITERARIA 1331.

1332.

1333.

1334.

1335. B5.1. Recreación e reescritura moi sinxela, usando modelos, de diversos textos literarios (narrativos ou poéticos): breves contos, poemas, refráns, adiviñas, trabalinguas, cantigas e xogos de sorte.

1337. B5.1. Recrear e reescribir de xeito moi sinxelo diversos textos literarios, usando modelos.

1336. B5.2. Valoración e aprecio do texto literario galego como vehículo de comunicación, fonte de coñecemento da nosa cultura e como recurso de gozo persoal. 1347.

1351. B5.3. Lectura guiada de textos adecuados aos intereses

1352. B5.2. Ler, de forma guiada, textos adecuados aos intereses

CAA

1342. Ao longo de todo o curso

CCEC

Ao longo de todo o

66 ÁREA Obxectivos 1348.

1349.

1350.

1363.

1364.

1365.

1373.

1374.

1375.

1376.

1384.

1385.

1386.

1387.

LINGUA GALEGA E LITERATURA Contidos infantís, para chegar progresivamente á expresividade e á autonomía lectoras.

Criterios de avaliación infantís, para chegar progresivamente á expresividade e á autonomía lectoras.

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

adecuados aos intereses infantís, para chegar progresivamente á autonomía lectora.

1355.

CCEC

1356.

1358. LGB5.2.2. Le, de forma guiada e en voz alta, textos adecuados aos intereses infantís, para chegar progresivamente á expresividade lectora.

1359.

CCL

1360.

CCEC

1361.

1366. B5.4. Recreación e composición de breves relatos para comunicar sentimentos e experiencias persoais.

1367. B5.3. Recrear e compoñer breves relatos a partir de modelos sinxelos.

1368. LGB5.3.1. Recrea e compón 1369. breves relatos, a partir de modelos 1370. sinxelos, para comunicar 1371. sentimentos e experiencias persoais.

CCL

1377. B5.5. Valoración da literatura en calquera lingua (maioritaria, minoritaria ou minorizada), como vehículo de comunicación e como recurso de gozo persoal.

1378. B5.4. Valorar a literatura en calquera lingua, como vehículo de comunicación e como recurso de gozo persoal.

1379. LGB5.4.1. Valora a literatura 1380. en calquera lingua, como vehículo 1381. de comunicación e como recurso 1382. de gozo persoal.

CCL

1391. LGB5.5.1. Amosa curiosidade por coñecer outros costumes e formas de relación social, respectando e valorando a diversidade cultural.

1392.

CCL

1393.

CCEC

1388. B5.6. Interese por coñecer os 1390. B5.5. Amosar interese, modelos narrativos e poéticos que respecto e tolerancia ante as se utilizan noutras culturas. diferenzas persoais, sociais e culturais. 1389. B5.7. Comparación de imaxes, símbolos e mitos facilmente interpretables que noutras culturas serven para entender o mundo e axudan a coñecer outras maneiras de relacións sociais.

Temporalización curso

1362. Ao longo de todo o curso

1372.

2º e 3º Trimestres

CCEC CSC

CSC

1383. Ao longo de todo o curso

CCEC

1394. Ao longo de todo o curso

CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE Observarase se o alumnado: - Participa en diálogos, conversas, charlas de clase… respectando as normas que facilitan o intercambio comunicativo: pide a palabra, intervén cando corresponde, escoita as intervencións dos seus compañeiros e compañeiras, expón as súas razóns para explicar o seu comportamento e os seus gustos. - Comprende o sentido global dos textos orais identificando a información máis relevante. - Responde, oralmente e por escrito, a preguntas sobre o sentido global de textos escritos, identificando personaxes e explicando o argumento. - Relaciona as ideas expresadas en textos orais coas propias ideas e experiencias. - Expón oralmente de maneira clara as súas experiencias, as súas ideas e sentimentos. Expresa oralmente, tanto situacións reais como imaxinarias, con vocabulario axeitado, pronunciación correcta e orde nas ideas. - Recita textos orais con articulación, ritmo e entoación adecuados e de forma comprensiva e expresiva. - Memoriza e reproduce textos sinxelos: recita, canta e dramatiza. - Exprésase por escrito respectando as normas elementais de produción textual: caligrafía, grafías adecuadas, signos de puntuación correspondentes, as palabras separadas. - Presenta os escritos de forma clara, ordenada e limpa. - Respecta certa organización temporal espacial e lóxica na confección de textos propios. - Utiliza de forma habitual os libros como medio de diversión e gozo, dentro e fóra da aula. - Transforma oracións afirmativas en negativas, recoñece e produce frases interrogativas e exclamativas, substitúe palabras polos seus sinónimos ou antónimos. - Ordena frases e secuencias desordenadas. - Recoñece palabras que expresan acción, nome, calidade, etc. - Distingue usos racistas, sexistas e estereotipados en conversas, audicións, contos e imaxes, e introduce as autocorreccións pertinentes ao respecto. - Utiliza a linguaxe como instrumento de aprendizaxe: para memorizar, anotar, preguntar, comprender, responder... - Familiarízase con programas informáticos educativos sinxelos. - Comprende e produce textos sinxelos nas que se combinen linguaxes verbais e non verbais. - Reproduce, en pequenos grupos, modelos dos medios de comunicación.

- Coñece e valora a diversidade lingüística do seu contorno. - Coñece a realidade bilingüe de Galicia e procura superar as interferencias lingüísticas

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE

As competencias de Lingua Galega e Literatura detállanse a continuación: Comunicación lingüística - Adquirir vocabulario referente ao colexio, á familia, á casa, á rúa, ao Nadal, aos alimentos, ao coidado e ás partes do corpo humano. - Utilizar a linguaxe como medio de comunicación oral e escrito. - Expresar adecuadamente pensamentos, ideas e emocións. - Desenvolver o interese pola claridade, pola orde e pola limpeza nas súas producións escritas. - Dialogar en grupo para fomentar a expresión oral e a escoita. - Fomentar o interese pola práctica de xogos lingüísticos como elemento de diversión. - Adquirir vocabulario referente aos mamíferos, ás aves, ás plantas, aos peixes, á auga, ao sol e ao aire. - Comprender e expresar de forma oral e escrita o sentido global dun texto. - Fomentar a valoración do texto escrito como fonte de información, enriquecemento e diversión. - Fomentar o uso das regras ortográficas aprendidas. - Adquirir vocabulario referente aos fenómenos atmosféricos, aos medios de comunicación, aos medios de transporte e ás vacacións. - Fomentar o gusto pola lectura e pola escritura de contos. Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía - Contribuír, a través da lingua, a conservar un contorno físico agradable e saudable. - Contribuír, a través da linguaxe, a coidar o ambiente. - Obter e interpretar información acerca do medio físico que os rodea. - Utilizar a linguaxe para poñer en práctica procesos de razoamento. - Utilizar táboas para facer clasificacións. Competencia dixital - Iniciarse no uso do ordenador/tablet. - Obter coñecementos e destrezas para buscar e interpretar unha información concreta. - Nomear as partes do ordenador.

- Enumerar os distintos usos do ordenador. Competencia social e cidadá - Coñecer sentimentos e emocións en relación cos demais. - Aprender a comunicarse cos demais e comprender o que estes transmiten. - Utilizar a lingua como destreza para a convivencia, o respecto e o entendemento. - Utilizar a lingua para desenvolver uns hábitos de comportamento responsables. - Practicar o diálogo e a negociación como forma de resolver conflitos. Competencia cultural e artística - Escoitar, comprender e valorar narracións orais sinxelas. - Promover o mantemento da atención durante a escoita de contos e outras narracións orais. - Ler, comprender e valorar narracións sinxelas. - Fomentar o gusto pola lectura de poemas. Aprender a aprender - Comprender, analizar e resolver un problema. - Acceder á construción de coñecementos mediante a linguaxe. - Utilizar a lingua para analizar problemas da vida cotiá, elaborar plans e tomar decisións. - Verbalizar o proceso seguido na aprendizaxe: reflexionar sobre que e como se aprendeu. Competencias sociais e cívicas - Empregar a linguaxe para comunicar afectos. - Utilizar a lingua para fomentar a adquisición e a interiorización de bos hábitos. - Fomentar a adquisición e a interiorización de bos hábitos. - Empregar a linguaxe para comunicar afectos e emocións. - Desenvolver habilidades sociais como respecto aos demais. - Utilizar a linguaxe como medio de representación do mundo. - Utilizar a lingua para elixir con criterio propio entre dúas opcións. - Utilizar a linguaxe para expresar gustos e preferencias. - Favorecer a creatividade a través da linguaxe. - Coñecer sentimentos e emocións en relación cos demais. - Aprender a comunicarse cos demais e comprender o que estes transmiten.

- Utilizar a lingua como destreza para a convivencia, o respecto e o entendemento. - Utilizar a lingua para desenvolver uns hábitos de comportamento responsables. - Practicar o diálogo e a negociación como forma de resolver conflitos. Sentido de iniciativa e espíritu emprendedor o o o o o o o o

Asumir as responsabilidades encomendadas e dar conta delas. Ser constante no traballo superando as dificultades. Xestionar o traballo do grupo coordinando tarefas e tempos. Contaxiar entusiasmo pola tarefa e confianza nas posibilidades de alcanzar obxectivos. Priorizar a consecución de obxectivos de grupo a intereses persoais. Xerar novas e diverxentes posibilidades desde coñecementos previos do tema. Encontrar posibilidades no contorno que outros non perciben. Mostrar iniciativa persoal para iniciar ou promover accións novas.

CRITERIOS MÍNIMOS ESIXIBLES. • Utilizar e identificar correctamente o tempo verbal: pasado, presente e futuro. • Coñecer o funcionamento da lingua e ser capaz de identificar e utilizar correctamente a concordancia entre o suxeito e o predicado. • Comprender todo tipo de mensaxes que se producen en situacións da vida cotiá e completar fichas sobre animais a partir de modelos. • Identificar e redactar unha oración simple. • Escribir textos instrutivos a partir de modelos. • Coñecer o funcionamento da lingua e ser capaz de separar en sílabas palabras e recoñecer a súa sílaba tónica. • Escribir e contar anécdotas. • Mostrar interese pola lectura en xeral e polos textos de literatura axeitados á idade. • Coñecer o funcionamento da lingua e ser capaz de identificar e redactar oracións interrogativas. • Interpretar e elaborar un cómic a partir da observación de modelos. • Saber presentarse os compañeiros. • Comprender textos axeitados á idade e extraer a información relevante. • Separar palabras en sílabas e identificar a sílaba tónica. • Escribir en maiúsculas os nomes propios. • Completar a información dun carné.

• Aplicar ás lecturas individuais algunhas estratexias traballadas colectivamente, como mirar as imaxes e ler o título para facer hipóteses. • Mostrar coñecemento da ortografía e recoñecer os diversos sons do «e» e o «ou». • Comprender todo tipo de mensaxes orais que se producen en actividades da clase, situacións de aprendizaxe e vida cotiá (anécdotas). • Coñecer o funcionamento da lingua e ser capaz de identificar e escribir o xénero dos nomes, o plural dos nomes, utilizar os pronomes persoais, e de recoñecer o suxeito e o predicado de oracións. • Ser capaz de utilizar correctamente a concordancia entre o nome e o adxectivo. • Coñecer o funcionamento da lingua e ser capaz de recoñecer os verbos en pasado, presente e futuro. • Escribir textos de diversas tipoloxías e que respondan a diversas situacións (unha noticia, un texto expositivo, unha entrevista) a partir da observación de modelos e distinguir as partes. • Ser capaz de observar o funcionamento da lingua, saber identificar o verbo haber, e utilizar correctamente a coma e a raia segundo o contexto. • Coñecer e utilizar correctamente aumentativos e diminutivos. • Comprender todo tipo de mensaxes orais que se producen en situacións da vida cotiá e tamén os que proveñen de medios audiovisuais e informáticos (os anuncios).

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN

A avaliación será integral e en tres direccións: -Análise do proceso de aprendizaxe dos alumnos. -Análise do proceso de ensinanza. -Análise do proceso de ensinanza e da práctica docente.

Orientadora, aportando ó alumno/a información precisa para mellorar a súa aprendizaxe e adquirir estratexias apropiadas. MOMENTOS DA AVALIACIÓN. Avaliación inicial . Ao inicio do curso para valorar as necesidades do alumnado e establecer as liñas de actuación. Avaliación formativa: vemos as dificultades e os progresos en cada caso seguindo a evolución ó longo do proceso. Ao longo da programación didáctica e das unidades didácticas, valorando os progresos e as dificultades e realizando, si é necesario, un feedback ou retroalimentación. Avaliación sumativa: dos resultados ao termo do proceso total de aprendizaxe en cada período formativo e a consecución dos obxectivos. Ao finalizar cada unidade didáctica traballada avaliaremos o que os/as nenos/as teñen interiorizado.

INFORMACIÓN DA AVALIACIÓN. Ao longo do curso realizarase ao alumnado, polo menos, tres sesións de avaliación que serán presididas pola persoa titora. Finalizada cada unha das sesións de avaliación, as nais/pais ou persoas titoras legais do alumnado serán informados dos resultados das mesmas, da evolución académica dos seus fillos, así como das decisións adoptadas para o reforzo e/ou recuperación, se fose o caso.

INSTRUMENTOS AVALIADORES A primeira e máis importante neste nivel será a observación sistemática. Ante as produción dos/as alumnos/as realizarase un análise rigoroso. Nos intercambios orais cos/as alumnos/as poderase realizar un seguimento axeitado. Tamén se realizarán probas específicas sobre cada coñecemento que desexamos avaliar. Rúbricas. PROCEDEMENTOS. A observación directa e sistemática do traballo da aula, así como dos momentos máis libres nos que se poidan realizar intercambios inesperados. Manter momentos de intercambios cos nenos onde se poñan de manifesto aquelas dúbidas, inquedanzas, logros e dificultades atopadas. Revisión das producións individuais e grupais.

INSTRUMENTOS DE REXISTRO

Libro do/a alumno/a. Informes individualizados. Táboas de cualificacións. Rexistro de observación. Diario anecdótico (diario de clase), para rexistrar calquera tipo de incidente ou problemática dun neno nun momento dado. Anotaranse os antecedentes e os consecuentes que se derivaron. Rexistro de condutas. Fichas de seguimento. Producións dos alumnos (orais e escritas). Xogos, conversacións. Listas de control nas que anotamos si os alumnos alcanzaron determinados conceptos ou obxectivos propostos. Escalas de estimación: avalían sobre todo actitudes e permiten coñecer o grao de consecución destas. Información aportada polas familias. Utilizaremos dúas técnicas de recollida de datos: entrevistas e cuestionarios. CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN

PORCENTAXES.

A cualificación estará relacionada co grao de adquisición das competencias básicas do alumno de Primeiro Ciclo de EP, a través de todas as actividades que leve a cabo. O proceso de avaliación levarase a cabo tendo en conta as seguintes porcentaxes:

Comprensión. 40% Comprensión oral. 20% Comprensión lectora.20% Lectura mecánica. 15% Coñecemento da lingua: 10% Expresión: 25% - Expresión oral: 20% - Expresión escrita (grafismo, produción de textos, ortografía, limpeza dos traballos):5%

Actitude. 10%(actitude ante a área, participación, autonomía, interese, esforzo).

ÁREA DE EDUCACIÓN ARTÍSTICA 75

ÁREA DE EDUCACIÓN ARTÍSTICA EDUCACIÓN PLÁSTICA

ÁREA Obxectivos

EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN PLÁSTICA) Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

BLOQUE 1. EDUCACIÓN AUDIOVISUAL 1395.

1396.

1397.

1404.

1405.

1406.

1398. B1.1. Valoración e respecto polas obras plásticas do contorno.

1399. B1.1. Amosar respecto pola 1400. EPB1.1.1. Valora e área e polos diferentes tipos de respecta os diferentes tipos de expresión plástica. expresión plástica.

1401.

CCEC

1402.

CSC

1407. B1.2. Valoración da limpeza, a orde e a presentación ao realizar un traballo.

1410. B1.2. Valorar a limpeza, os materiais e a orde na realización dunha tarefa plástica e o seu produto final.

1411. EP1.2.1. Valora a importancia da limpeza, do coidado do material e da orde para alcanzar o resultado final proposto.

1412.

CCEC

1413.

CSC

1420. B1.3. Describir calidades e características dos materiais, dos obxectos e dos instrumentos presentes no contexto natural e artificial.

1421. EP1.3.1. Describe calidades e características de materiais, obxectos e instrumentos presentes no contexto natural e artificial.

1422.

CCEC

1423.

CAA

1425. EP1.3.2. Identifica, nomea e debuxa as formas básicas.

1426.

CCEC

1427.

CCL

1428.

CMCCT

1431.

CCEC CMCCT

1408. B1.3. Satisfacción na manipulación e na exploración de diferentes materiais.

1403.

Ao longo do curso

1414.

Ao longo do curso

1424.

Ao longo do curso

1429.

Ao longo do curso

1432.

Ao longo do curso

1409. B1.4. Interese por usar adecuadamente os instrumentos, os espazos etc. 1415.

1416.

1417. B1.5. Observación e exploración sensorial dos elementos plásticos presentes nos ámbitos natural, artificial e artístico. 1418. B1.6. Descrición de imaxes presentes no contexto próximo. 1419. B1.7. Observación de elementos plásticos do ambiente artificial presentes en edificios, moblaxe urbana, luminosos ou sinais.

1430. EP1.3.3. Identifica os tamaños.

77 ÁREA

EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN PLÁSTICA)

Obxectivos

1453.

1454.

Contidos

1455. B1.8. Descrición verbal de sensacións e observacións das obras plásticas.

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

1433. EP1.3.4. Identifica e usa as cores aprendidas.

1434.

CCEC

1435.

Ao longo do curso

1436. EP1.3.5. Nomea e recoñece as figuras xeométricas básicas e os elementos plásticos.

1437.

CCEC

1440.

Ao longo do curso

1438.

CCL

1439.

CMCCT

1441. EP1.3.6. Recoñece e nomea as principais partes da figura humana.

1442.

CMCCT

1444.

Ao longo do curso

1443.

CCL

1445. EP1.3.7. Identifica figuras xeométricas básicas.

1446.

CCEC

1448.

Ao longo do curso

1447.

CMCCT

1449. EP1.3.8. Identifica os diferentes tipos de liña.

1450.

CCEC

1452.

2º e 3º Trimestres

1451.

CMCCT 1463.

Ao longo do curso

1472.

Ao longo do curso

1476.

Ao longo do curso

1458. B1.4. Usar léxico sinxelo e adecuado para comentar as obras plásticas propias e alleas.

1459. EPB1.4.1. Describe o que sente ou pensa sobre as súas propias creacións plásticas e as dos compañeiros e as compañeiras, usando o vocabulario axeitado.

1460.

CCL

1461.

CSIEE

1462.

CCEC

1467. B1.5. Identificar diferentes formas de representación do espazo.

1468. EPB1.5.1. Observa diferentes formas de presentar o espazo.

1469.

CCEC

1470.

CAA

1471.

CMCCT

1473. EPB1.5.2. Explora as distancias, os percorridos e as situacións de obxectos e

1474.

CCEC

1475.

CAA

1456. B1.9. Observación da obra plástica e visual no contexto, en exposicións e en museos, e comentarios posteriores sobre elas.

Temporalización

1457. B1.10. Expresión oral das impresións que a obra artística xera. 1464.

1465. B1.11. Exploración de distancias, percorridos e situacións de obxectos e persoas en relación co espazo. 1466. B1.12. Observación de diferentes maneiras de representar o espazo (fotografía aérea, planos de

78 ÁREA

EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN PLÁSTICA)

Obxectivos

Contidos

CURSO

Criterios de avaliación

vivendas, maquetas, mapas etc.).

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

persoas en relación ao espazo. BLOQUE 2. EXPRESIÓN ARTÍSTICA

1477.

1494.

1478. B2.1. Uso de diferentes formas, texturas e cores nas producións.

1495. B2.2. Elaboración de debuxos, pinturas, colaxes, estampaxes, ilustracións, volumes, encartado de formas etc. 1496. B2.3. Manipulación de obxectos para a súa transformación (monicreques, disfraces, escenarios etc.). 1497. B2.4. Exploración de recursos dixitais para a creación de obras.

1479. B2.1. Probar en producións propias as posibilidades que adoptan as formas, texturas e cores.

1498. B2.2. Realizar composicións plásticas que representen o mundo imaxinario, afectivo e social.

1480. EPB2.1.1. Manexa e emprega as diferentes texturas naturais e artificiais.

1481.

CCEC

1482.

Ao longo do curso

1483. EPB2.1.2. Emprega os diferentes tipos de liña e experimenta con elas para completar debuxos.

1484.

CCEC

1486.

Ao longo do curso

1485.

CSIEE

1487. EPB2.1.3. Usa diferentes tipos de materiais e experimenta con eles para crear a posteriori obras plásticas.

1488.

CCEC

1490.

Ao longo do curso

1489.

CAA

1491. EPB2.1.4. Sitúa elementos no espazo nas producións plásticas.

1492.

CCEC

1493.

Ao longo do curso

1499. EPB2.2.1. Produce e identifica obras sinxelas usando formas xeométricas básicas.

1500.

CCEC

1502.

Ao longo do curso

1501.

CAA

1503. EPB2.2.2. Elabora portadas, colaxes e outros obxectos empregando as ferramentas e as técnicas básicas (recortar, pegar, encher; usar pinceis, rotuladores, lapis de cores etc.).

1504.

CCEC

1506.

Ao longo do curso

1505.

CSIEE

1507. EPB2.2.3. Realiza un mosaico, coa axuda da cuadrícula, identificando e recoñecendo os tamaños.

1508.

CCEC

1509.

2º e 3º Trimestres

1510.

1511.

CCEC

1513.

Ao longo do curso

EPB2.2.4. Elabora e

79 ÁREA

EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN PLÁSTICA)

Obxectivos

1514.

1515.

Contidos

1516. B2.5. Manipulación adecuada de materiais, instrumentos e espazos.

Criterios de avaliación

1517. B2.3. Respectar e coidar os materiais, os utensilios e os espazos.

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

representa imaxes despois dunha presentación audiovisual.

1512.

CAA

1518. EPB2.3.1. Respecta as normas preestablecidas e coida os materiais, os utensilios e os espazos.

1519.

CCEC

1520.

CSC

Temporalización

1521.

Ao longo do curso

CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE Determinarase se o alumno e a alumna: - Describe algunhas calidades (tamaño, forma, cor, peso, textura) de materiais e obxectos manipulables presentes no contorno, como resultado dunha exploración multisensorial lúdica. - Realiza composicións gráficas cuxa elaboración requira o control da motricidade fina. - Representa por medio dunha secuencia curta de imaxes (antes, agora, despois) personaxes ou accións familiares e significativas para el ou para ela. - Representa diferentes roles e situacións da vida cotiá mediante o xogo colectivo, utilizando os recursos expresivos do corpo (xestos, actitudes e movementos). - Utiliza os recursos expresivos do corpo, os obxectos, a luz e o son para representar personaxes e situacións dramáticas sinxelas e para comunicar ideas, sentimentos e vivencias. - Identifica algún dos elementos básicos do xogo dramático (personaxes, trama, espazo e tempo) e realiza improvisacións a partir deles. - Imita, mediante pantomima, personaxes ou accións cotiás, incorporando á representación ruídos e onomatopeas e adecuando o ritmo dos movementos ás características do personaxe ou acción representados. - Utiliza algúns recursos dramáticos e expresivos básicos (monicreques, marionetas, teatro de sombras, etc.) na realización de representacións colectivas xunto a outros compañeiros. - Realiza individualmente ou en grupo producións artísticas sinxelas onde se integran as diferentes linguaxes artísticas e expresivas (corporal, plástica, icónica e musical). - Comenta as súas impresións sobre algunha das manifestacións artísticas ás que o alumno e a alumna teñen acceso, relacionando os elementos presentes na obra coa experiencia e os gustos persoais.

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE Comunicación lingüística Valorar a obra artística. Buscar a orixinalidade narrativa e formal. Obter información relevante e suficiente a partir da observación. Describir procesos de traballo e argumentación de solucións.

Desenvolver capacidades relacionadas coa fala, como a respiración, a dicción e a articulación. Adquirir un vocabulario específico da área. Xerar intercambios comunicativos.

Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía Representar xeometricamente os esquemas de debuxo e as formas de seres e obxectos cotiáns. Poñer en práctica procesos de razoamento e identificar a validez destes. Valorar o grao de certeza dos resultados derivados do razoamento. Competencia dixital. Usar a tecnoloxía para o tratamento de imaxes visuais. Transmitir información mediante técnicas plásticas. Analizar a imaxe e a mensaxe que transmite. Analizar a imaxe, o son e as mensaxes que estes transmiten. Buscar, seleccionar e intercambiar información sobre manifestacións artísticas para o seu coñecemento e goce. Usar a tecnoloxía para mostrar procesos relacionados coa música e coas artes visuais. Competencias sociais e cívicas Indagar e planificar procesos. Coidar e conservar materiais e instrumentos. Ter flexibilidade ante un mesmo suposto. Traballar en equipo cooperando e asumindo responsabilidades. Aplicar técnicas concretas e utilizar os espazos de maneira axeitada. Seguir as normas e as instrucións dadas. Expresarse buscando o acordo con actitude de respecto, de aceptación e de entendemento. Mostrar actitudes de respecto cara aos demáis e cara a un mesmo. Apreciar o contorno a través de cores, formas, sons, texturas, etc., presentes na natureza e nas obras realizadas polo home.

Tomar conciencia da importancia de contribuír a preservar un contorno físico agradable e saudable. Aproveitar a información xestual ofrecida polo contorno humano e modélico. Conciencia e expresións culturais Ter interese polo coñecemento dos materiais. Experimentar con técnicas e materiais. Explorar os materiais cromáticos e gozar cos resultados obtidos. Intercambiar información sobre imaxes de calquera época e cultura. Representar formas presentes no espazo natural. Coñecer diferentes códigos artísticos e utilizar as técnicas e os recursos que lles son propios. Facilitar a expresión e a comunicación. Coñecer, valorar e manter unha actitude crítica ante as manifestacións culturais e artísticas. Promover a iniciativa, a imaxinación e a creatividade. Apoiar e apreciar as iniciativas e as contribucións alleas. Utilizar con fruición as técnicas plásticas. Aprender a aprender Ter curiosidade respecto do resultado final dunha actividade manipulativa. Valorar o potencial creativo contido nas formas sinxelas. Indagar e planificar procesos. Esforzarse por alcanzar resultados orixinais. Observar co obxecto de adquirir información relevante e suficiente. Reflexionar sobre os procesos na manipulación de obxectos, a experimentación con técnicas e materiais e a exploración sensorial de sons, texturas, formas e espazos. Utilizar os coñecementos adquiridos en situacións diferentes. Explorar de maneira sensorial os espazos. Sentido de iniciativa e espírito emprendedor Manipular materiais e adquirir bagaxe plástica expresiva. Experimentar e gozar co uso de técnicas e materiais.

Desenvolver iniciativas e solucións diversas. Favorecer a creatividade levando a cabo iniciativas e barallando diferentes posibilidades. Fomentar a orixinalidade e a busca de novas formas innovadores no proceso creativo. Elixir os recursos tendo en conta a intencionalidade expresiva do que se desexa lograr. Planificar o proceso creativo e esforzarse por alcanzar resultados orixinais. Adquirir coñecementos e buscar solucións a partir da exploración e da indagación Utilizar o medio como pretexto para a creación artística.

MOMENTOS DA AVALIACIÓN. Avaliación inicial Avaliación formativa: vemos as dificultades e os progresos en cada caso seguindo a evolución ó longo do proceso. Ao longo da programación didáctica e das unidades

didácticas, valorando os progresos e as dificultades e realizando, si é necesario, un feedback ou retroalimentación. Avaliación sumativa: dos resultados ao termo do proceso total de aprendizaxe en cada período formativo e a consecución dos obxectivos. Ao finalizar cada unidade didáctica traballada avaliaremos o que os/as nenos/as teñen interiorizado.

INFORMACIÓN DA AVALIACIÓN. Ao longo do curso realizarase para o grupo de alumnos, polo menos, tres sesións de avaliación que serán presididas pola persoa titora. Finalizada cada unha das sesións de avaliación, as nais/pais ou persoas titoras legais do alumnado serán informados dos resultados das mesmas, da evolución académica dos seus fillos, así como das decisións adoptadas para o reforzo e/ou recuperación, se fose o caso.

INSTRUMENTOS DE REXISTRO Libro do/a alumno/a. Informes individualizados. Táboas de cualificacións. Rexistro de observación.

Diario anecdótico (diario de clase), para rexistrar calquera tipo de incidente ou problemática dun neno nun momento dado. Anotaranse os antecedentes e os consecuentes que se derivaron. Rexistro de condutas. Fichas de seguimento. Producións dos alumnos (orais e escritas). Xogos, conversacións. Listas de control nas que anotamos si os alumnos alcanzaron determinados conceptos ou obxectivos propostos. Escalas de estimación: avalían sobre todo actitudes e permiten coñecer o grao de consecución destas. Información aportada polas familias. Utilizaremos dúas técnicas de recollida de datos: entrevistas e cuestionarios.

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN

PLÁSTICA. *

Realización e presentación final da tarefa. 40 %( Presentación e limpeza, precisión dos trazos, direccionalidade...).

Creatividade: 25 % . Imaxinación na realización dos diferentes traballos. Capacidade creativa.



Atención, interese e esforzo persoal: 25%. Superación das diferentes técnicas empregadas na realización do traballo, esforzo por superar as dificultades atopadas, respecto e valoración das obras propias e alleas, disposición do alumno cara a aprendizaxe de diferentes técnicas.

86 

Presentación das tarefas nos tempos marcados: 10%. Puntualidade, organización, limpeza.. Estes serán os criterios de cualificación: Sobresaínte (90% ou 100 %). Notable (70% ou 80%). Ben (60%). Suficiente (50%). Insuficiente ( Inferior a 50%).

ÁREA DE VALORES SOCIAIS E CÍVICOS 87

ÁREA DE VALORES SOCIAIS E CÍVICOS

ÁREA

VALORES SOCIAIS E CIVICOS

Obxectivos

Contidos

CURSO

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

BLOQUE 1. A IDENTIDADE E A DIGNIDADE DA PERSOA 1522.

1536.

1537.

1552.

1523. B1.1. O autocoñecemento. A 1524. B1.1. Crear unha imaxe toma de conciencia dun mesmo/a. positiva dun mesmo/a valorando A autopercepción positiva das positivamente as súas calidades persoais. A descrición características físicas e física. calidades, expresándoa mediante a linguaxe oral e representacións.

1538. B1.2. As emocións. Identificación e expresión. O vocabulario das emocións. Os estados de ánimo.

1553.

B1.3. A autorregulación das

1539. B1.2.Tomar conciencia das emocións, recoñecendo os signos físicos que as poden acompañar.

1554.

B1.3. Autorregular as

1525. VSCB1.1.1. Expresa a percepción da súa propia identidade.

1526.

CSC

1527. Ao longo de todo o curso

1528. VSCB1.1.2.Expresa oralmente a súa autodescrición.

1529.

CSC

1530.

CCL

1531. Ao longo de todo o curso

1532. VSCB1.1.3. Manifesta verbalmente unha visión positiva das súas características físicas e calidades persoais.

1533.

CSC

1534.

CCL

1540. VSCB1.2.1. Identifica e comunica as súas emocións.

1541.

CSC

1542.

CSIEE

1544. VSCB1.2.2.Describe oralmente os signos físicos que acompañan as diferentes emocións

1545.

CSC

1546.

CCL

1548. VSCB1.2.3.Dramatiza diferentes estados de ánimo.

1549.

CCL

1550.

CCEC

1551. Ao longo de todo o curso

CSC

1558.

1555.

VSCB1.3.1.Participa na práctica 1556.

1535. Ao longo de todo o curso

1543. Ao longo de todo o curso 1547. Ao longo de todo o curso

Ao longo de todo o

ÁREA Obxectivos

VALORES SOCIAIS E CIVICOS Contidos condutas cotiás. O control dos impulsos. A relaxación.

1567.

1568. B1.4. A responsabilidade. A realización responsable das tarefas. As consecuencias das accións. A motivación extrínseca.

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

condutas cotiás e adquirir de técnicas de relaxación. algunha estratexia de control dos impulsos. 1559. VSCB1.3.2.Emprega algunhas estratexias que lle axudan a sentirse mellor.

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

1557.

CSIEE

1560.

CSC

1561.

CSIEE

1563. VSCB1. 3.3. Interpreta o contorno e desenvólvese nel con autonomía.

1564.

CSC

1565.

CSIEE

1570. VSCB1.4.1.Realiza as tarefas seguindo as pautas acordadas.

1571.

CSIEE

1572. Ao longo de todo o curso

1573. VSCB1.4.2. Analiza e manifesta 1574. verbalmente qué e cómo aprendeu. 1575.

CSC

1577. Ao longo de todo o curso

1576.

CAA

1580. B2.1. Expresar opinións, 1581. VSCB2.1.1. Imita e reproduce 1582. emocións e estados de ánimo expresións, sentimentos e estados de 1583. empregando coordinadamente a ánimo coordinando a expresión verbal linguaxe verbal e non verbal coa facial e corporal.

CCL

1585. VSCB2.1.2. Responde 1586. preguntas relacionadas con situacións 1587. vividas e con imaxes observadas. 1588.

CCL

1590. VSCB2.1.3. Emprega a comunicación verbal para comunicar

CCL

1569. B1.4. Desenvolver actitudes para actuar con motivación e responsabilidade.

CSIEE

curso 1562. Ao longo de todo o curso

1566. Ao longo de todo o curso

BLOQUE 2. A COMPRENSIÓN E O RESPECTO NAS RELACIÓNS INTERPERSOAIS 1578.

1579. B2.1. Habilidades de comunicación: A importancia de pensar o que se vai expresar. Compoñentes da comunicación non verbal: postura, xestos, expresión facial.

1591.

CSC

1584. Ao longo de todo o curso

1589. Ao longo de todo o curso

CSIEE 1594.

Ao longo de todo o

ÁREA Obxectivos

VALORES SOCIAIS E CIVICOS Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe afectos e emocións con amabilidade.

1595.

1596.

1597. B2.2. A conversa. A expresión clara das ideas. A escoita atenta. O respecto da quenda de palabra.

1598. B2.2. Aprender a comunicarse expresando de forma clara as ideas, escoitando con atención e respectando a quenda de palabra.

PRIMEIRO Competencias clave 1592.

CSC

1593.

CSIEE

1599. VSCB2.2.1. Expresa axeitadamente, experiencias, ideas, pensamentos e emocións en exposicións orais.

1600.

CCL

1601.

CSC

1602.

CSIEE

1604. VSCB2.2.2. Escoita, entende e dá sentido ás ideas que expoñen outras persoas durante o traballo en equipo

1605.

CCL

1606.

CSC

1607.

CSIEE

1609. VSCB2.2.3. Conversa sobre un 1610. tema proposto e respecta a quenda de 1611. palabra. 1613.

1614. B2.3. O respecto e a valoración dos e das demais. A empatía.

1615. B2.3.Comprender a outras 1616. VSCB2.3.1. Describe oralmente persoas, detectar e expresar as as características de diferentes súas características e identificar persoas. as súas emocións. 1620. VSCB2.3.2. Recoñece e explica emocións e estados de ánimo das demais persoas.

CCL CSC

1617.

CSC

1618.

CCL

1621.

CCL

1622.

CSC

1624. VSCB2.3.3. Identifica e 1625. comunica as emocións dos e das 1626. personaxes en fotografías, pinturas ou 1627. películas.

CCL CSC CSIEE

Temporalización curso

1603. Ao longo de todo o curso

1608. Ao longo de todo o curso

1612. Ao longo de todo o curso

1619. Ao longo de todo o curso

1623. Ao longo de todo o curso

1628. Ao longo de todo o curso

ÁREA Obxectivos

1633.

1634.

VALORES SOCIAIS E CIVICOS Contidos

Criterios de avaliación

1635. B2.4. O respecto e a valoración. A comprensión dos e das demais. A detección das calidades doutras persoas. O descubrimento e a comprensión das diferenzas.

1636. B2.4. Descubrir e comprender as diferenzas entre as persoas, realizar valoracións positivas das súas calidades e facer cumprimentos.

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

1629. VSCB2.3.4. Dramatiza feitos 1630. observados, reflectindo os 1631. sentimentos e estados de ánimo dos e das protagonistas.

CSC

1637. VSCB2.4.1. Representa e dramatiza diferentes formas de vida.

1638.

CSC

1639.

CCEC

1641. VSCB2.4.2. Identifica necesidades dos seus compañeiros e compañeiras, resalta as súas calidades e emite cumprimentos.

1642.

CCL

1643.

CSC

CCEC

Temporalización 1632. Ao longo de todo o curso

1640. Ao longo de todo o curso 1645. Ao longo de todo o curso

1644.

BLOQUE 3. A CONVIVENCIA E OS VALORES SOCIAIS 1646.

1647. B3.1. As habilidades sociais. 1648. B3.1. Participar en 1649. VSCB3.1.1. Desenvolve A detección das propias actividades grupais e de equipo, actitudes de colaboración en necesidades. A boa disposición tendo en conta as propias situacións informais de interacción para recibir e dar axuda. A necesidades e amosando unha social. participación en actividades lúdicas boa disposición para recibir e dar grupais. O gozo da amizade. axuda. 1653. VSCB3.1.2. Pide axuda, cando a precisa, e presta axuda aos compañeiros e compañeiras.

1650.

CSC

1652. Ao longo de todo o curso

1651.

CNIEE

1654.

CSC

1655.

CNIEE

1657. VSCB3.1.3. Mantén boas relacións cos compañeiros e compañeiras.

1658.

CSC

1659. Ao longo de todo o curso

1660. VSCB3.1.4. Pon de manifesto unha actitude aberta cara aos demais

1661.

CSC

1662.

CNIEE

1663. Ao longo de todo o curso

1656. Ao longo de todo o curso

ÁREA Obxectivos

VALORES SOCIAIS E CIVICOS Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

compartindo puntos de vista e sentimentos durante a interacción social na aula. 1664.

1672.

1673.

1665. B3.2. A resolución de conflitos. Identificación de situacións agradables e desagradables na vida cotiá. Recoñecemento dos conflitos habituais. Explicación dos conflitos cotiás.

1666. B3.2.Recoñecer, explicar e 1667. VSCB3.2.1.Soluciona os buscar solucións sinxelas aos problemas persoais da vida escolar conflitos habituais no colexio. coa independencia adecuada a súa idade

1668.

CAA

1669.

CSIEE

1670.

CSC

1674. B3.3. As normas de convivencia. O coñecemento e o respecto das normas de convivencia na casa e na aula. A valoración das condutas cotiás en relación coas normas de convivencia.

1676. B3.3.Valorar as condutas cotiás en relación ás normas de convivencia do colexio e realizar un uso responsable dos materiais escolares.

1678.

CSC

1679. Ao longo de todo o curso

1680. VSCB3.3.2. Pon en práctica 1681. procesos e razoamentos sinxelos para 1682. valorar se determinadas condutas son acordes ás normas de convivencia escolares.

CSC

1683. Ao longo de todo o curso

1684. VSCB3.3.3. Fai uso adecuado do material.

1685.

CSC

1686. Ao longo de todo o curso

1690. VSCB3.4.1. Realiza diferentes tipos de actividades independentemente do seu sexo.

1691.

CSC

1692. Ao longo de todo o curso

1693. VSCB3.4.2. Colabora con persoas do outro sexo en diferentes

1694.

CSC

1695. Ao longo de todo o curso

1675. B3.4. Respecto e conservación do medio ambiente. O uso responsable dos materiais persoais e escolares. 1687.

1688. B3.5.Valoración da igualdade 1689. B3.4. Participar de dereitos entre homes e mulleres activamente na vida cívica na familia e na escola. valorando a igualdade de dereitos e corresponsabilidade de homes e mulleres.

1677. VSCB3.3.1. Coñece e enumera as normas de convivencia da aula.

CSIEE

1671. Ao longo de todo o curso

ÁREA Obxectivos

VALORES SOCIAIS E CIVICOS Contidos

Criterios de avaliación

CURSO Estándares de aprendizaxe

PRIMEIRO Competencias clave

Temporalización

situacións escolares. 1696.

1697. B3.6. A educación viaria. As normas básicas de educación viaria. Sinais de tráfico para os peóns ou peoas.

1698. B3.5. Valorar as normas de seguridade viaria.

1699. VSCB3.5.1. Colabora en campañas escolares sobre a importancia do respecto das normas de educación viaria.

1700.

CSC

1701.

CSIEE

1703. VSCB3.5.2. Recoñece e interpreta o significado dos sinais de tráfico de uso frecuente.

1704.

CSC

1705.

CAA

1707. VSCB3.5.3. Explica oralmente a 1708. importancia de respectar os sinais de 1709. tráfico.

CSC CCL

1702.

2º e 3º Trimestres

1706.

2º e 3º Trimestres

1710.

2º e 3º Trimestres

CRITERIOS DE AVALIACIÓN CON REFERENCIA ÁS COMPETENCIAS CLAVE Na área de Valores Sociais e Cívicos.

Na área de Valores Sociais e Cívicos incidiremos no adestramento de todas as competencias de xeito sistemático facendo fincapé nos descritores máis afíns á área.

Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía O desenvolvemento desta competencia nesta área curricular permítenos utilizar, interpretar e expresar con claridade elementos e razoamentos matemáticos para enfrontarse a aquelas situacións cotiás que os precisan. Así mesmo, esta competencia ofrece a posibilidade de empregar o razoamento lóxico, analizar e axuizar a partir de conflitos, resolución de problemas e xuízos morais, os problemas sociais e históricos.

Os descritores que podemos traballar serán: • Interactuar co ámbito natural de xeito respectuoso. • Tomar conciencia dos cambios producidos polo home no medio natural e as repercusións para a vida futura. • Desenvolver e promover hábitos de vida saudable en canto á alimentación e ao exercicio físico. • Recoñecer a importancia da ciencia na nosa vida cotiá. • Identificar e manipular con precisión elementos matemáticos (números, datos, elementos xeométricos...) en situacións cotiás. • Aplicar os coñecementos matemáticos para a resolución de situacións problemáticas en contextos reais e en calquera materia. • Realizar argumentacións en calquera contexto con esquemas lóxico-matemáticos. • Aplicar as estratexias de resolución de problemas a calquera situación problemática.

Comunicación lingüística Para o bo desenvolvemento desta competencia nesta área, será decisivo o fomento da lectura a través de libros e de fragmentos escollidos para comentar na aula, con dúas

finalidades: mellorar a comprensión lectora e a adquisición de destrezas para a expresión escrita e adquirir identidade sobre o que significa unha sociedade cívica para favorecer o coñecemento dos valores, os dereitos e os deberes destacados nos dereitos humanos... Dende esta área, trataremos de que adquiran as destrezas comunicativas, tanto oral coma escrita; por iso, procuraremos adestrar polo menos un descritor en cada unha das unidades didácticas.

Os descritores que podemos utilizar serán: • Captar o sentido das expresións orais: ordes, explicacións, indicacións, relatos... • Comprender o sentido dos textos escritos. • Gozar coa lectura. • Expresar oralmente de xeito ordenado e claro calquera tipo de información. • Compoñer distintos tipos de textos creativamente con sentido literario. • Respectar as normas de comunicación en calquera contexto: quenda de palabra, escoita atenta ao interlocutor... • Manexar elementos de comunicación non verbal, ou en diferentes rexistros en diversas situacións comunicativas. • Utilizar os coñecementos sobre a lingua para buscar información e ler textos en calquera situación.

Competencia dixital Desenvolver a competencia dixital desde esta área axudaranos a manexar ferramentas que posibiliten o acceso ao coñecemento e á vez nos ensinen o seu uso responsable. A devandita competencia favorecerá dous tipos de traballo: autónomo e participativo, mediante os que se fomentará a identidade persoal e a relación interpersoal, respectivamente, desde unhas bases sólidas nas que poidan empezar a xerar os seus propios criterios sobre situacións reais da sociedade na que viven.

Na área de Valores Sociais e Cívicos podemos adestrar os seguintes descritores: • Empregar distintas fontes para a busca de información. • Seleccionar o uso das distintas fontes segundo a súa fiabilidade. • Manexar ferramentas dixitais para a construción de coñecemento.

• Comprender as mensaxes elaboradas en códigos diversos. • Actualizar o uso das novas tecnoloxías para mellorar o traballo e facilitar a vida diaria. • Aplicar criterios éticos no uso das tecnoloxías.

Conciencia e expresións culturais A través desta competencia e desde esta área, posibilítase a adquisición de pautas sociais e cívicas persoais, interpersoais e interculturais para participar dunha forma eficaz e construtiva en sociedades cada vez máis diversificadas.

Os descritores que podemos adestrar nesta competencia son: • Mostrar respecto cara ás obras máis importantes do patrimonio cultural a nivel mundial. • Valorar a interculturalidade como unha fonte de riqueza persoal e cultural. • Expresar sentimentos e emocións desde códigos artísticos. • Apreciar a beleza das expresións artísticas e do cotián. • Elaborar traballos e presentacións con sentido estético.

Competencias sociais e cívicas A área de Valores Sociais e Cívicos pídenos que se facilite a construción da identidade individual e se potencien as relacións interpersoais para favorecer a convivencia de acordo a valores cívicos socialmente recoñecidos, polo que esta competencia fomentará todos aqueles aspectos que lle axuden ao alumnado a formarse como persoas e cidadáns participativos na mellora e no desenvolvemento dunha sociedade democrática.

Os indicadores desta competencia poden facilitar o adestramento de cada un dos descritores que enunciamos a continuación: • Coñecer e aplicar dereitos e deberes da convivencia cidadá no contexto da escola. • Desenvolver capacidade de diálogo cos demais en situacións de convivencia e traballo e para a resolución de conflitos. • Mostrar dispoñibilidade para a participación activa en ámbitos de participación establecidos. • Recoñecer riqueza na diversidade de opinións e ideas.

• Aprender a comportarse desde o coñecemento dos distintos valores. • Concibir unha escala de valores propia e actuar conforme a ela. • Evidenciar preocupación polos máis desfavorecidos e respecto aos distintos ritmos e potencialidades. • Involucrarse ou promover accións cun fin social.

Sentido de iniciativa e espírito emprendedor O sentido de iniciativa e espírito emprendedor beneficiará o alumnado, xa que se iniciará no autocoñecemento a distintos niveis para poder desenvolver diferentes habilidades que o leven a tomar iniciativas emprendedoras que faciliten a asunción da complexa convivencia social propiciando valores de interdependencia positiva, cooperación de acordo cos valores, os dereitos e os deberes da sociedade na que se desenvolven.

Neste caso, os descritores que se poderían adestrar serían: • Asumir as responsabilidades encomendadas e dar conta delas. • Ser constante no traballo superando as dificultades. • Xestionar o traballo do grupo coordinando tarefas e tempos. • Contaxiar entusiasmo pola tarefa e confianza nas posibilidades de alcanzar obxectivos. • Priorizar a consecución de obxectivos do grupo sobre intereses persoais. • Xerar novas e diverxentes posibilidades desde coñecementos previos do tema. • Encontrar posibilidades no contorno que outros non ven. • Mostrar iniciativa persoal para iniciar ou promover accións novas.

Aprender a aprender A competencia de aprender a aprender favorece a forma en que o proceso de ensinoaprendizaxe se vai consolidando no alumnado. As metodoloxías empregadas nesta área estarán relacionadas co traballo de investigación, de forma que a participación e a implicación do alumnado sexa real, así como o recoñecemento e a aceptación das normas sociais e de convivencia.

Nesta área insistirase na relación entre o progreso persoal e o académico xa que iso supoñerá unha das bases para que se inicien na construción do seu propio proxecto persoal de vida.

Os descritores que poderiamos utilizar para adestrar esta competencia serían: • Identificar potencialidades persoais como aprendiz: estilos de aprendizaxe, intelixencias múltiples, funcións executivas... • Desenvolver as distintas intelixencias múltiples. • Xerar estratexias para aprender en distintos contextos de aprendizaxe. • Aplicar estratexias para a mellora do pensamento creativo, crítico, emocional, interdependente,… • Desenvolver estratexias que favorezan a comprensión rigorosa dos contidos. • Planificar recursos necesarios e pasos a realizar no proceso de aprendizaxe. • Seguir os pasos establecidos e tomar decisións sobre os pasos seguintes en función dos resultados intermedios. • Avaliar a consecución de obxectivos de aprendizaxe.

MÍNIMOS ESIXIBLES PARA O LOGRO DAS COMPETENCIAS CLAVE Bloque 1: A identidade e a dignidade da persoa.

1.1. Debuxa a propia imaxe corporal. 1.2. Expresa oralmente a súa autodescrición. 1.3. Considera positivamente as súas características físicas e as súas calidades persoais. 2.1. Identifica e comunica as súas emocións. 2.2. Describe oralmente os signos físicos que acompañan a diferentes emocións. 2.3. Dramatiza diferentes estados de ánimo. 3.1. Tranquiliza o seu corpo e a súa mente mediante a relaxación. 3.2. Reproduce historias, cancións e poemas con solucións para sentirse mellor.

3.3. Interpreta o ámbito e desenvólvese nel con autonomía. 4.1. Realiza as tarefas de forma responsable. 4.2. Analiza e manifesta verbalmente que e como aprendeu. 4.3. Manifesta comportamentos responsables e saudables. 5.1. Representa plasticamente a necesidade da alimentación, a vivenda e o xogo para un neno ou nena. 5.2. Explica as consecuencias para os nenos e as nenas dunha mala alimentación, a falta dunha vivenda digna e a imposibilidade de xogar. 5.3. Respecta a igualdade de dereitos de nenos e nenas no xogo.

Bloque 2: A comprensión e o respecto nas relacións interpersoais.

1.1. Imita e reproduce expresións, sentimentos e estados de ánimo coordinando a expresión verbal coa facial e a corporal. 1.2. Contesta a preguntas relacionadas con situacións vividas e con imaxes observadas. 1.3. Emprega a linguaxe para comunicar afectos e emocións con amabilidade. 2.1. Expresa adecuadamente experiencias, ideas, pensamentos e emocións en exposicións orais. 2.2. Entende, comprende e dálles sentido ás ideas que expoñen outras persoas durante os debates e o traballo en equipo. 2.3. Dialoga sobre un tema proposto e respecta a quenda de palabra. 3.1. Describe oralmente as características de diferentes persoas. 3.2. Recoñece e explica sentimentos e emocións dos demais. 3.3. Identifica e comunica as emocións dos personaxes que aparecen en fotografías, pinturas ou películas. 3.4. Dramatiza feitos observados, reflectindo os sentimentos e os estados de ánimo dos protagonistas. 4.1. Mostra actitudes de respecto cara a un mesmo e cara aos demais. 4.2. Representa e dramatiza diferentes formas de vida.

100

4.3. Identifica necesidades dos compañeiros, resalta as súas calidades e emite cumprimentos. Bloque 3: A convivencia e os valores sociais. 1.1. Desenvolve actitudes de colaboración en situacións informais de interacción social. 1.2. Comparte os seus materiais e préstalles axuda a outras persoas. 1.3. Mantén boas relacións cos compañeiros. 1.4. Intégrase no xogo, busca a outros nenos e nenas para xogar, participa nos xogos mostrando iniciativas, comparte os seus xoguetes. 2.1. Mantén unha independencia adecuada á súa idade para solucionar problemas persoais da vida escolar. 2.2. Escoita as razóns das persoas coas que entra en conflito, compréndeas na medida das súas posibilidades e exponas oralmente. 2.3. Explica conflitos que aparecen nos medios de comunicación de masas e as súas posibles solucións, tendo en conta os sentimentos básicos das partes. 3.1. Coñece e enumera as normas de convivencia da aula. 3.2. Pon en práctica procesos de razoamento sinxelos para valorar se determinadas condutas son acordes ás normas de convivencia escolares. 3.3. Usa os materiais con responsabilidade. 4.1. Debuxa sinais de tráfico de uso frecuente con axuda das tecnoloxías da información e da comunicación. 4.2. Recoñece e interpreta o significado de sinais de tráfico de uso frecuente con axuda das tecnoloxías da información e a comunicación. 4.3. Explica oralmente a importancia de respectar os sinais de tráfico.

PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN Bloque 1: A identidade e a dignidade da persoa.

1. Desenvolver unha percepción axustada dun mesmo expresando mediante a linguaxe oral e diversas representacións unha visión positiva das características físicas e calidades persoais.

101

2. Tomar conciencia das emocións, recoñecendo os signos físicos que as poden acompañar, e expresándoas plasticamente. 3. Autorregular condutas cotiás e desenvolver o control de impulsos, adquirindo hábitos de autocoidado saudables. 4. Desenvolver aptitudes responsables actuando con motivación e responsabilidade na vida familiar, escolar e social. 5. Analizar a necesidade de preservar os dereitos á alimentación, á vivenda e ao xogo de todos os nenos e nenas do mundo utilizando a experiencia persoal.

Bloque 2: A comprensión e o respecto nas relacións interpersoais.

1. Expresarse de forma tranquila, realizando un acompañamento xestual adecuado aos sentimentos e emocións que se comunican. 2. Aprender a comunicarse, expresando de forma clara as ideas, escoitando con atención e respectando a quenda de palabra. 3. Comprender outras persoas, detectando e expresando as súas características, identificando as súas emocións e entendendo as súas actuacións. 4. Descubrir e comprender as diferenzas entre as persoas, realizar consideracións positivas das calidades e facer gabanzas enriquecendo a propia bagaxe social e cultural.

Bloque 3: A convivencia e os valores sociais.

1. Participar en actividades de grupo, gozando do compañeirismo, tendo en conta as propias necesidades e mostrando unha boa disposición para recibir e ofrecer axuda. 2. Recoñecer, explicar e buscar solucións sinxelas aos conflitos habituais no colexio desenvolvendo a independencia emocional e a capacidade de reflexión. 3. Valorar as condutas cotiás poñéndoas en relación coas normas de convivencia do colexio e o uso responsable dos materiais escolares. 4. Recoñecer sinais de tráfico útiles para peóns que se han de respectar decote representándoos e seguindo as súas indicacións.

102

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN Ferramentas de avaliación do traballo competencial. Probas de avaliación escritas. Evidencias dos estándares de aprendizaxe. Para rexistrar as evidencias de aprendizaxe vinculadas aos estándares utilizaremos portfolios de aprendizaxe na aula. Ao longo das distintas unidades didácticas iremos planificando a realización e a recollida de produtos que mostre o nivel de consecución do estándar e detalle a súa evolución ao longo do curso. O portfolio é unha ferramenta que permite avaliar o proceso de aprendizaxe consistente fundamentalmente na recollida de evidencias da evolución do alumno; pode pautarse a recollida de evidencias ou deixar ao alumno que seleccione cales quere mostrar. Cada evidencia leva unha reflexión engadida sobre o traballo realizado, as dificultades encontradas e os obxectivos de mellora persoal. O documento do portfolio pode realizarse en papel ou formato dixital. No anexo de avaliación preséntase un posible guión para a súa realización. As evidencias que podemos recoller na área de Valores Sociais e Cívicos poden ser: • Exercicios do libro ou da proposta didáctica que versen sobre os estándares definidos na unidade. • Probas escritas que recollan os estándares de aprendizaxe. • Produtos finais derivados de tarefas aplicadas no contexto real. • Debuxos que representen aquilo que aprenderon. • Diferentes ferramentas de auto e coavaliación do traballo realizado na aula.

DIRECTRICES E INSTRUMENTOS PARA A REALIZACIÓN DE AVALIACIÓN INICIAL.

Realizarase unha avaliación inicial dos coñecementos previos e das características persoais, para poder atender a diversidade e así axeitar a metodoloxía. Ao final do mes de setembro realizarase unha serie de probas ao alumnado para comprobar os seus coñecementos previos e abordar o proceso educativo con garantías, prever e anticipar axustes individuais e atallar

103

problemas escolares. Para ter un coñecemento previo levarase a cabo unha exploración inicial ao principio do curso. Empregaremos como elemento importante a información proporcionada polo/a anterior titor/a sobre ese grupo de alumnos/as. Esta proba inicial e os informes serán o marco de referencia e o punto de partida para elaborar a programación de aula, que terá en conta as característica do alumnado. No caso de detectar problemas específicos, a titora ou en colaboración co Departamento de Orientación elaborarán conxuntamente as medidas de atención á diversidade. Co fin de adaptar cada unidade didáctica a realidade da nosa aula, cada titora encargarase de valorar os coñecementos previos do alumnado teñen sobre dita unidade. En primeiro de primaria. A finalidade desta proba é de ofrecer ao profesorado un recurso que facilite o coñecemento madurativo do alumnado que comeza na Educación Primaria. Valorarase en outros apartados: a súa identidade e autonomía persoal, a comunicación e a representación, a aproximación a linguaxe escrita, interpretación de imaxes, conceptos básicos, medidas de tempo, orientación espacial, numeración…

ACTIVIDADES DE RECUPERACIÓN E OS REFORZOS PARA LOGRAR DITA RECUPERACIÓN. • REFORZO: fichas fotocopiables con actividades para traballar a aprendizaxe dos contidos mínimos do ciclo e facilitarlle ao alumno/a que o requira a adquisición das competencias básicas. Co este fin organízanse unha serie de medidas:  Desdobres no grupo na área de matemáticas 1 vez á semana Apoio á lectura. (2 veces á semana).  Realización dos cadernos de lingua galega e matemáticas da Editorial Santillana e Anaya. Estamos pendentes da concesión dun proxecto para reforzar a lectoescritura e o cálculo.”Contratos programa”. • AMPLIACIÓN: fichas fotocopiables con actividades de maior dificultade pola súa resolución, polo tratamento doutros contidos relacionados cos do ciclo ... • COMPETENCIAS BÁSICAS e INTELIXENCIAS MÚLTIPLES: a diversidade de estilos cognitivos e de intelixencias en aprendizaxes contémplase coa lectura, co movemento, coa representación plástica, a dramatización etc. • PLANS INDIVIDUAIS: planes dirixidos a alumnos que o requiren (estranxeiros, incorporación tardía, necesidades educativas especiais e superdotación).Os/as

104

alumnos/as que teñan unha necesidade máis específica nunha área terán unha actividade máis individualizada e organizada pola titora e co apoio da mestra de pedagoxía terapéutica. • ACTIVIDADES MULTINIVEL: actividades que posibilitan que os alumnos atopen, respecto ao desenvolvemento dun contido, actividades que se axustan ao seu nivel de competencia curricular, aos seus intereses, habilidades e motivacións. Por exemplo, o grupoclase pode estar a traballar sumas levadas pero a un alumno/a pódeselle pedir que resolva catro, outros que resolvan dez, e outro pode estar a traballar a un nivel máis básico (sumas dunha cifra). Deste xeito, nunha mesma clase posibilítase traballar a diferentes niveis, segundo as habilidades de cada alumno. • ENSINO TITORADO. • TRABALLOS DE INVESTIGACIÓN. • LECTURAS E CONSULTAS DE FORMA LIBRE

CRITERIOS DE PROMOCIÓN AO SEGUINTE CURSO. Os referentes para a valoración do grao de adquisición das competencias e o logro dos obxectivos da etapa nas avaliacións continua e final das disciplinas troncais, específicas e de libre configuración autonómica serán os criterios de avaliación e os estándares de aprendizaxe avaliables que figuran na programación de curso e tendo como marco de referencia o Decreto 105/2014, do 4 de setembro, polo que se establece o currículo da educación primaria na Comunidade Autónoma de Galicia (DOG do 9 de setembro de 2014)

PROMOCIÓN DO ALUMNADO O alumnado accederá ao curso seguinte sempre que se considere que logrou os obxectivos que correspondan ao curso realizado e que alcanzou o grao de adquisición das competencias correspondentes. De non ser así, poderá repetir unha soa vez durante a etapa, cun plan específico de reforzo ou recuperación e apoio, que será organizado polo centro de acordo co que estableza a consellería competente en materia educativa. A repetición considerase unha medida de carácter excepcional e tomarase tras esgotar o resto das medidas ordinarias de reforzo e apoio para resolver as dificultades do alumnado.

105 SITUACIÓN AO FINAL DE

PROCESO A SEGUIR

1º DE PRIMARIA

a) Si o alumno/a ten valoración positiva en tódalas áreas do curso.

b) NO BLOQUE DE MATERIAS ESPECÍFICAS:

PROMOCIONA AO CURSO SEGUINTE

PROMOCIONA AO

O alumno/a nalgunha ou en todas as áreas NON ten

CURSO SEGUINTE CON

valoración positiva que compoñen este bloque

MEDIDAS EDUCATIVAS

(Educación física/ Valores sociais ou relixión/

COMPLEMENTARIAS.

Educación artística) c) NO BLOQUE DE MATERIAS TRONCAIS E O BLOQUE DE LIBRE CONFIGURACIÓN AUTONÓMICA:  Si o alumno/a NON ten valoración positiva nunha das materias das seguintes áreas: Lingua Castelá/Lingua Galega//Lingua Inglesa

PROMOCIONA AO CURSO SEGUINTE CON MEDIDAS EDUCATIVAS COMPLEMENTARIAS.

/Matemáticas/Ciencias da Natureza/Ciencias Sociais  Si o alumno/a NON ten valoración positiva en dúas materias das seguintes áreas: Lingua Castelá/Lingua Galega/Lingua Inglesa/Matemáticas/Ciencias da Natureza/Ciencias Sociais (xa que teñen especial consideración polo seu carácter instrumental)

NON PROMOCIONA AO CURSO SEGUINTE

106

METODOLOXÍA DIDÁCTICA O proceso de ensinanza e aprendizaxe debe cumprir os seguintes requisitos: Partir do nivel de desenvolvemento do alumnado e das súas aprendizaxes previas. Asegurar a construción de aprendizaxes significativas a través da mobilización dos seus coñecementos previos e da memorización comprensiva. Posibilitar que os alumnos realicen aprendizaxes significativas por si sos. Favorecer situacións nas que os alumnos deben actualizar os seus coñecementos. Proporcionar situacións de aprendizaxe que teñen sentido para os alumnos, co fin de que resulten motivadoras. En coherencia co exposto, os principios que orientan a nosa práctica educativa son os seguintes: METODOLOXÍA ACTIVA Integración activa do alumnado na dinámica xeral da aula e na adquisición e configuración das aprendizaxes. Participación no deseño e desenvolvemento do proceso de ensinanza e aprendizaxe. MOTIVACIÓN Consideramos fundamental partir dos intereses , demandas, necesidades e expectativas do alumnado. Tamén será importante arbitrar dinámicas que fomenten o traballo en grupo. AUTONOMÍA NA APRENDIZAXE Utilización dunha linguaxe sinxela, clara e estruturada na presentación dos novos contidos. Gradación das actividades, aparecendo en último lugar as que require un maior grao de habilidade e autonomía. Énfase nos procedementos e técnicas de aprendizaxe, que inclúen una reflexión sobre os contidos obxecto de estudo e una revisión final. SELECCIÓN DOS CONTIDOS Reforzar o aprendido nos cursos precedentes e abrir o coñecemento cara a novos temas. ATENCIÓN Á DIVERSIDADE Teremos en conta os diferentes ritmos de aprendizaxe, así como os seus intereses e motivacións. EDUCACIÓN EN VALORES Presentando actividades que conducen á adopción de actitudes positivas sobre o coidado do propio corpo, conservación da natureza e a convivencia.

107

A AVALIACIÓN DO PROCESO EDUCATIVO. A avaliación concíbese coma una análise de todos os aspectos do proceso educativo e permite a retroalimentación, a achega de informacións precisas que permiten reestruturar a actividade no seu conxunto. Coñecer o nivel de desenvolvemento psicolóxico dos nosos alumnos/ás . Favorecer a creación de procesos de aprendizaxe significativos. Promover o desenvolvemento da actividade mental dos nosos alumnos/ás. Desenvolver a capacidade de aprender a aprender. • A través dunha metodoloxía psicoevolutiva, investigadora, participativa:

creativa, activa e

Fomentaremos una aprendizaxe activo e autónomo. Favoreceremos a socialización do alumnado traballando todos os tipos de agrupamentos : individual, po parellas, pequeno e gran grupo, dependendo do traballo a realizar. Fomentaremos á cooperación e o afán de superación. Proporcionaremos guías e estratexias de aprendizaxe, o respeto as normas do colexio, e proporcionaremos oportunidades de traballar coas tics e tamén na biblioteca do centro. Partir dos coñecementos previos do alumno, así como o desenvolvemento dos nenos e a súas características psicoevolutivas

MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE De conformidade co disposto nos artigos 71 a 79 bis da Lei orgánica 2/2006, do 3 de maio, no deseño da programación, tivemos en conta as características e diferenzas reais que caracterizan as nosas aulas . As capacidades físicas, mentais e psíquicas do noso alumnado nunca son as mesmas. Ademais cada un vive en ambientes diferentes, o cal fomenta unha diversidade de intereses, capacidades, motivacións e, en definitiva, necesidades educativas. Configurar unha resposta educativa apropiada haberá de ser un principio de fundamentación esencial, xa que un dos obxectivos da educación é garantir o máximo desenrolo posible, independentemente das súas capacidades e ritmos de aprendizaxe. A atención do alumnado con necesidade específica de apoio educativo, centrando en tres as medidas de atención que se recollen nesta programación: Alumnado que presenta necesidades educativas especiais Alumnado con altas capacidades intelectuais

108

Alumnos con integración tardía no sistema educativo español:

Así pois, levaranse a cabo as accións necesarias, os recursos e apoios precisos que permitan compensar os efectos de situación e desvantaxe para o logro dos obxectivos. Para comezar, deberanse ter en conta unha serie de medidas de carácter xeral, como son Titoría e orientación. Formará parte da nosa función docente este ano, favorecéndose co ela a integración dos alumnos na vida do centro mediante o seguimento personalizado do seu proceso educativo. A súa finalidade é que o alumno integre coñecementos que lle axuden a superar os obstáculos que poidan dificultar a súa aprendizaxe e o seu crecemento persoal. Reforzo educativo. Supón o menor grao de modificación curricular para que o alumnado que así o necesite supere as propias dificultades de aprendizaxe. Será unha acción xeral, común e aplicada de forma habitual en clase pretendendo así que se o alumno presenta, por motivos circunstanciais, un problema puntual, deberá recibir o apoio específico da docencia para superalo e continuar a súa aprendizaxe co seu ritmo habitual a través do uso de estratexias didácticas, metodolóxicas e recursos axeitados. É unha medida de atención a diversidade que modifica elementos non prescriptivos do currículo (temporalización, metodoloxía e avaliación). Así mesmo, en relación ao conxunto da aula fomentarase a socialización e integración deste alumnado. Co este fin organízanse unha serie de medidas: Desdobres no grupo na área de matemáticas 2 veces á semana, en primeiro e segundo. Apoio á lectura en primeiro (2 veces á semana) Realización dos cadernos trimestrais de lengua castellana e matemáticas da Editorial Santillana. Estamos pendentes da concesión dun proxecto para reforzar a lectoescritura e o cálculo. Os/as alumnos/as que teñan unha necesidade máis específica nunha área terán unha actividade máis individualizada e organizada pola titora e co apoio da mestra de pedagoxía terapéutica dentro da aula.

Medidas de carácter específico As estratexias de intervención virían por tres puntos: aceleración, agrupamento e enriquecemento. A aceleración consistirá en colocar o alumno nun curso superior que aínda sendo motivador crea grandes diferenzas no alumnado relativas á madureza e ao

109

desenvolvemento físico. O agrupamento, parte dun concepto contrario á integración, xa que se trataría de xuntar ás persoas con sobredotación intelectual con evidentes avances no proceso de ensino aprendizaxe. Finalmente, o enriquecemento, baséase na adaptación curricular, cun programa individualizado ás súas características. Un enriquecemento pódese concretar en tres eixes básicos, que son: 6.3.1. Ampliación curricular: Consiste en ampliar a estrutura dos temas e contidos achegando ao alumnado máis información sobre eles. Esta actuación é moi axeitada para nenos e nenas precoces e talentosas no ámbito académico ou tamén, con talentos específicos. Máis contemplámola igualmente, para aqueles que a cotío rematan as tarefas antes do tempo previsto. 6.3.2. Adaptación curricular Consistirá en deseñar programas educativos adaptados. Aplícanse dentro do ámbito e do horario escolar. Este tipo de enriquecemento baséase en achegar ao neno maior amplitude de temas e maior nivel de complexidade, ou pola contra, pola súa diminución. A actuación céntrase nas conexións entre as informacións máis que non na súa cantidade. Ademais, a adaptación curricular presenta e destaca algúns contidos que son proveitosos para todo o grupo-clase. Os programas de adaptación curricular na súa concepción e elaboración poderán ser de tres tipos: 1. Adaptacións curriculares non significativas.As adaptacións curriculares non significativas irán dirixidas ao alumnado que presente desfase no seu nivel de competencia curricular respecto do grupo no que está escolarizado, por presentar dificultades graves de aprendizaxe ou de acceso ao currículo asociadas á minusvalía ou trastornos graves de conduta, por atoparse en situación social desfavorecida ou por incorporarse tardiamente ao sistema educativo. Esta adaptación afectará aos elementos do currículo que se consideren necesarios, metodoloxía e contidos, pero sen modificar os obxectivos da etapa educativa nin os criterios de avaliación. As adaptacións curriculares non significativas poderán ser de grupo, cando estean dirixidas a un grupo de alumnado que teña un nivel de competencia curricular relativamente homoxéneo, ou individuais.. As adaptacións curriculares serán propostas e elaboradas polo equipo docente, baixo a coordinación do profesor ou profesora titor e co asesoramento do equipo ou departamento de orientación. Nas devanditas adaptacións constarán as áreas ou materias nas que se vai aplicar, a metodoloxía, a organización dos contidos, os criterios de avaliación e a organización de tempos e espazos. 2. Adaptacións curriculares significativas.

110

Esta medida será tomada cando un alumno ou alumna con necesidades educativas especiais presente un desfase curricular con respecto ao grupo da súa idade tal que faga necesaria a modificación dos elementos do currículo, incluído os obxectivos da etapa e os criterios de avaliación, co fin de facilitarlle a accesibilidade ao currículo, buscando con iso o máximo desenvolvemento posible das competencias básicas. As adaptacións curriculares significativas requirirán unha avaliación psicopedagóxica previa, realizada polos equipos ou departamentos de orientación, coa colaboración do profesorado que atende o alumnado, e da cal se desprenderá un informe de avaliación psicopedagóxica. A aplicación das adaptacións curriculares significativas será responsabilidade do profesor ou profesora da área ou materia correspondente, coa colaboración do profesorado de educación especial e o asesoramento do equipo de orientación. A avaliación das áreas ou materias será responsabilidade compartida do profesorado que as imparte e, no seu caso, do profesorado de apoio, tomando como referente os obxectivos e os criterios de avaliación fixados nas devanditas adaptacións. 3. Adaptacións curriculares para o alumnado con altas capacidades intelectuais. As adaptacións curriculares realizadas para atender este tipo de alumnado teñen como fin promover neste o desenvolvemento pleno e equilibrado dos obxectivos xerais desta etapa educativa, contemplando medidas extraordinarias dirixidas a ampliar e enriquecer os contidos do currículo ordinario e medidas excepcionais de flexibilización do período de escolarización. Estas adaptacións curriculares requirirán tamén unha avaliación psicopedagóxica previa, realizada polo equipo de orientación. No noso ciclo hai unha alumna que ten que seguir unha ACI pola súa discapacidade e combina a súa escolaridade cun centro de CEE.. 6.3.3. Enriquecemento aleatorio: Consiste en planificar unha serie de temas e actividades que inclúan nos contidos do currículo, outros contidos externos pero facilmente vinculables. Neste curso escolar tense solicitado á Consellería de Educación un programa contracto (Tolos por aprender) co fin de reforzar ás áreas instrumentais e competencias básicas en lectoescritura e cálculo no primeiro e segundo cursos. Por outro lado, para reforzar á lectura , realízanse apoios co desdobramento do grupo (2 sesións semanais), ademais do reforzo diario desde a titoría. Outra medida de atención a diversidade é o apoio dentro da aula ordinaria da profesora de pedagoxía terapéutica.

111

ADAPTACIÓNS CURRICULARES. Segundo a Orde do 6 de Outubro de 1995 pola que se regulan as adaptacións do currículo na nosa comunidade, as adaptacións curriculares son modificacións dun ou máis elementos prescriptivos do currículo para atender as necesidades educativas,. Neste curso escolar non se ten plantexado a realización de ningunha adaptación curricular.

PROGRAMA DE EDUCACIÓN EN VALORES O noso obxectivo como docentes é a formación de cidadáns responsables con hábitos de consumo saudables, coidadosos/as co entorno social e natural...

Estas

intencións impregnan toda a nosa acción educativa e están presentes en todas as áreas do currículo. Non se trata dun conxunto de ensinanzas illadas senón que forman parte da nosa actividade diaria e están presentes na nosas aulas permanentemente.. Estes valores constitúen unha responsabilidade de toda a comunidade educativa e desde a nosa función como titoras traballamos estes valores que teñen Pretendese o desenvolvemento moral da persoa como parte fundamental da construción do autoconcepto. Estes contidos trabállense desde todas as áreas e tamén na alternativa a relixión: - Autoestima, aceptación e confianza en si mesmo. - Autocrítica: recoñecemento de erros, valoración da súa actuación, discriminación de comportamento inadecuados. Unha presenza máis relevante como: Educación moral e cívica. - Responsabilidade, compromiso persoal. - Regulación do propio comportamento, autocontrol. - Defensa dos propios dereitos e crenzas. - Autonomía e iniciativa, planificación da propia acción. - Participación no grupo e no establecemento das normas. - Respecto aos demais compañeiros e obxectos comúns. - Pautas de convivencia na escola e na familia. - Axuda e colaboración entre iguais e adultos. - Interese por compartir amizades, obxectos, atención...

112

- Uso de normas lingüísticas nos diálogos e conversacións en grupo. - Interese por comunicarse cos demais. - Expresión de sentimentos. - Coñecemento e respecto de outras realidades, costumes e formas de vida. Educación para a saúde. A saúde como benestar físico e mental, individual, social e medioambiental. Traballamos: os coidados persoais (hixiene e saúde), alimentación e prevención de accidentes.. Educación viaria - Coñecer e respectar as normas básicas para desprazarse como peóns e como usuarios dos medios de transporte. Educación para o lecer -

Ser conscientes e gozar das posibilidades lúdicas da lingua: cancións, trabalinguas, adiviñas, obras de teatro, contos, lendas...

Educación para a paz. O obxectivo é que o alumnado comprenda que a construción da paz é tarefa de todos e a mellor maneira de superar a falta de comunicación e os problemas habituais é o diálogo e o respecto mutuo. Deste o noso ciclo os obxectivos e contidos están encamiñados para: a resolución pacífica e progresivamente autónoma de conflitos,o emprego da linguaxe e o diálogo como vía de solución, fomento dunha actitude crítica fronte a cultura bélica que se transmite a través dos debuxos animados, xogos, o coñecemento e a valoración das diferenzas, evitando situacións de discriminación con respecto a etnia, cultura, profesións, clase social, sexo, respectando outras realidades, costumes e formas de vida. Educación ambiental. Fomentar o descubrimento do entorno e o desenvolvemento de actitudes favorables para a súa protección e conservación. Liñas a seguir: - Sensibilizar ao alumnado dos problemas medioambientais. - Creación de hábitos de protección e coidado do medio. - Respecto, valoración e implicación no mantemento do entorno. - Hábitos de protección e coidado de animais e plantas. - Normas de utilización dos espazos urbanos. Educación sexual.

113

Presentando a figura da muller en situación iguais ao do home, tanto no ámbito escolar como no de traballo. Esta de tarefas de coeducación comeza cunha linguaxe non discriminatoria e con contidos como: - Construción dun autoconcepto adecuado, evitando a asignación de roles, estereotipos, valores e comportamentos sexistas. - Identificación e valoración da existencia de diferentes modelos de familia, evitando unha asignación previa de roles no reparto de tarefas. - A expresión dos sentimentos e emociones en ambos sexos. - Valoración do uso non-sexista dos xoguetes, e evitando a dicotomía entre xogos de nenos/nenas. Educación do consumidor. Favorecendo unha actitude responsable e reflexiva sobre o consumo diferenciado entre o necesario e aquilo que poden prescindir. Contidos que se planean: - O consumo responsable. - Reducir o uso de materiais e practicar a reutilización e a reciclaxe. - Reducir o consumo de enerxía e coñecer enerxías non-contaminantes. -Coñecer e interpretar de xeito adecuado a información que nos transmite a publicidade. Valoración crítica da publicidade. - Os xoguetes e o material escolar: utilización e reciclaxe..

ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PROXECTO LECTOR.

TEMPO PARA A LECTURA. O fomento da lectura considérase un dos eixes vertebrais do fomento de estratexias de mellora nos centros educativos. Tanto é así, que está proposto pola LOE, como unha das liñas básicas da reforma educativa. No noso Centro está estipulado no horario 20 minutos diarios de lectura. A adquisición da lectura é un dos obxectivos fundamentais do noso curso. Gran parte do horario o dedicamos a practicar a lectura e a escritura xa que temos que dotar aos nosos alumnos/as da destreza instrumental básica para a maioría dos aprendizaxes posteriores. No primeiro curso estableceuse, desde fai anos, unha serie de apoios semanais para reforzar a lectura (estes apoios son proporcionados coa colaboración de outros compañeiros do centro). Esta axuda é básica para adquirir a lectura mecánica e comprensiva.

114

Unha vez que os nenos/as, xa saben ler, o obxectivo seguinte é facer lectores/as, tarefa que se consegue creando o hábito da lectura (importantísimo a colaboración da familia do alumnado). Co este fin todos os días os/as nenos/as levan para os seus fogares un poema, un pequeno texto, un conto para ler ... e outros libros que lemos diariamente. Por outra banda, intentamos achegar a lectura ao alumnado mediante o préstamo de libros da Biblioteca de aula e a Biblioteca de Centro ( O noso centro forma parte do PLAMBE). Algunhas das actividades propostas para este curso están encamiñadas ao fomento da lectura, da escritura e a comprensión. Son as seguintes:

1 Obradoiro de Literatura: nel realizaranse actividades encamiñadas a favorecer a expresión escrita en diferentes estilos literarios (pequenas narracións, poesía, teatro, ...), podendo participar nos diversos certames e convocatorias literarias que se nos ofertan ós centros. 2 Obradoiro de recuperación de tradicións orais e escritas: Daríase prioridade á transmisión de tipo oral ou escrita de aquelas tradicións que se están perdendo, do tipo de cancións populares, xogos infantís, receitas de cociña tradicionais que os nenos/as poden recoller nun libriño para regalar ás súas familias,... 3

O contacontos:

Os alumnos crearán os seus propios contos e os contarán ou lerán en voz alta a outros nenos da mesma clase ou doutros cursos. Organizar un certame de contacontos que se estenda a toda a comunidade educativa do centro. Escenificación de contos a través de lecturas dramatizadas dos contos, de marionetas, de sombras chinesas,... que as nais e pais poden realizar para o alumnado. Actividades de recuperación do folclore: realizaranse, actividades de recuperación do folclore autóctono mediante a recollida de cancións, refráns, ditos populares, que achegarán ao alumnado á tradición e fomentarán o recoñecemento de novo vocabulario, ademais dos métodos folcloristas. Así mesmo, contemplamos o traballo de tres áreas diferenciadoras que fomenten un modelo básico de fomento da lectura, é dicir, a área da comprensión lectora, a área da expresión oral e a área da comprensión escrita: Actividades de comprensión lectora A comprensión lectora traballarase mediante actividades como:        

Lectura comprensiva do conto popular. Comprensión da linguaxe como medio de comunicación nos seres humanos. Comprensión de lingua como conxunto de sons, palabras e regras que comparte un grupo de persoas. Distinción entre unha poesía e un texto narrativo. Extracción da información básica dun texto de forma oral. Comprensión e utilización de palabras sinónimos nun texto. Practicar para descubrir o tema e as ideas principais dun texto. Lectura comprensiva da fábula.

115

    

Lectura comprensiva do conto de Nadal, do conto de Samaín (medo),do relato histórico, do conto de aventuras,do conto fantástico, do conto de outra cultura, da biografía, da lenda. Análise dun tema buscando pros e contras. Lectura comprensiva dun conto de humor e de distintos textos literarios. Lectura dun relato histórico e historia antiga. Lectura comprensiva de textos poéticos.

Expresión Oral. No relativo á expresión oral, a nivel xeral, plantexámonos actividades tipo tales como:              

Dedicar os 15 primeiros minutos da clase de lingua ou de lingua á lectura comprensiva en voz alta ou a expresión espontánea. Recitar poemas, rimas, trabalinguas, adiviñas... Saber presentarse. Realiza breves descricións orais. Facer pequenas entrevistas. Interpretar pequenas cancións. Inventar historias. Escenificación de contos. Continuar unha historia. Descrición de escenas, imaxes... Relatar feitos vividos. Presentar noticias... Crear pequenos diálogos ou improvisalos. Argumentación razoada para apoiar unha idea ou petición.

Expresión Escrita.                   

Creación de marcos para facer contos. Elaboración dun cuestionario para realizar unha entrevista. Elaboración dun problema e a súa resolución dentro do marco dunha narración. Creación dun argumento para facer un cómic. Creación dos personaxes que interveñen no cómic. Iniciación á descrición de persoas. Instrucións para escribir unha nota e un informe. Ser capaz de facer un proxecto de futuro sobre calquera tema. Elaboración dunha noticia e dunha mensaxe. Invención dun texto descritivo. Creación dunha carta, Argumentación razoada para apoiar unha idea ou petición. Elaboración dun diario. Redacción dunha carta a un amigo. Análise e elaboración dunha carta ó director. Análise e elaboración dunha entrevista. Elaboración de textos. Creación de escenas teatrais. Análise e creación dun mural.

116

ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN TIC. Para a consecución dos obxectivos e adquisición da competencia, e a nivel de centro, plantexouse a creación dunha serie de horas lectivas para o traballo das novas tecnoloxías, e máis concretamente a nivel de aula; a concretización nunha serie de obxectivos de carácter específico: Lingua galega e castelá: Motivar a aprendizaxe da lecto-escritura utilizando os recursos informáticos. Ler contos. Desenvolver, potenciar e afianzar o bo uso ortográfico a través da creación de contos, historias e textos con software adaptado a idade dos nenos/as. Recoñecer morfoloxicamente as principais clases de palabras. Desenvolver o gusto pola lectura e a escritura utilizando aplicacións informáticas. Producir textos escritos de tipo narrativo, descriptivo, informativo... Utilizar o recurso de Internet como unha inmensa base de datos para buscar información e como medio de comunicación. Matemáticas: Asociar números e cantidades. Discriminar por formas xeométricas, tamaños, series e numeración. Resolver problemas matemáticos e operacións adaptadas a idade dos nenos/as utilizando o pc. Ler, escribir y recoñecer situacións de suma, resta, multiplicación e división. Utilizar os números naturais, a súa composición e descomposición, a súa lectura e a súa escritura. Utilizar as unidades de medida (lonxitude, capacidade, masa e tempo) mediante problemas e xogos no ordenador. Recoñecer diferentes estratexias para resolver problemas matemáticos de seu mundo habitual utilizando recursos informáticos. Ciencias Sociais e Ciencias Naturais

117

Realizar actividades e xogos relacionados co contido destas áreas utilizando software adaptado á idade do alumnado. Buscar información en Internet para facer traballos e actividades. Alumnos/as n.e.a.e. : Facilitar a ensinanza individualizada, adaptándoa ao ritmo da aprendizaxe de cada neno/a. Reforzar e motivar a aprendizaxe utilizando o ordenador como reforzo educativo. Utilizaremos aplicacións informáticas e software adecuado para traballar obxectivos específicos con nenos/as con n.e.e. Con respecto a estes obxectivos serán múltiples as opcións levadas á práctica, tendo en conta os recursos aportados pola aula de informática (pantaia con proxector, ordenador para o alumnado, etc). Así traballariamos mediante o Blogue (Tol@sporaprender.blogspot.com), como recurso que permite englobar contidos nun recuncho virtual da propia aula. Cada Unidade Didáctica será abordada de xeito globalizado mediante a inclusión dunha sesión virtual, onde se amplíe a materia impartida ata o momento, mediante as novas tecnoloxías. Actividades TIC

Actividades integradas nas secuencias de aprendizaxe.

Ligazóns a Internet

Aproveitamento de recursos educativos en Internet: búsqueda de imaxes, información ou curiosidades, selección e organización para transformalo en coñecemento.

Recursos dixitais das editoriais para PDI e o libro dixital.

Actividades interactivas (aplicables en Encerado Dixital Interactivo e na pantalla de proxeción): o alumno/a responde seleccionando a opción correcta, clasificando os elementos en diferentes grupos ou situándoos na súa posición correcta.Ao finalizar, o ordenador informa os acertos e os erros.

ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN DE CONVIVENCIA. Como titoras somos corresponsables, xunto coas familias do alumnado e toda a comunidade educativa, do mantemento dunha convivencia pacífica que favoreza o desenvolvemento integral

118

dos nosos alumnos e a prevención de actitudes contrarias a convivencia. Con tal fin esta programación incorpora nos seus contidos temáticas e medidas relacionadas coa convivencia escolar e a educación en valores co obxectivo de: - A prevención de conflitos. - A xestión de conflitos. - Resolución pacífica de conflitos. Moitos obxectivos da nosa programación teñen como base o plan de convivencia do noso centro como son: Proporcionar ó alumnado experiencias que lle permitan aprender convivencia positiva (cultura e clima de convivencia) Deseñar tarefas de aprendizaxe para o desenvolvemento da competencia social do alumnado. Deseñar tarefas de aprendizaxe para desenvolver a competencia para fomentar o respecto mutuo e para xestionar pacificamente os problemas de convivencia. Deseñar accións educativas, coa coherencia da actuación colaborativa do profesorado, para a xestión das condutas contrarias á convivencia Desenvolver plans preventivos do acoso e das condutas racistas. Desenvolver accións para loitar contra a violencia. Desenvolver accións para a formación e educación para e por a convivencia do profesorado, familias e persoal non docente. Desenvolver accións para dar a coñecer as normas de organización e funcionamento do centro á comunidade educativa. Promoción da sensibilización da importancia da convivencia coma parte fundamental para o desenvolvemento persoal e social de toda a comunidade educativa. Liñas de actuación. O noso plan de convivencia desenvolve as súas liñas de actuación mediante os dous proxectos “Aprendendo a convivir na nosa comunidade” e “Facendo escola fóra da escola”. Educación na convivencia: No que se basea o clima e cultura de convivencia no centro Educación para a convivencia: Prevención, no que se plantexa o aprendizaxe de estratexias e o aprendizaxe da competencia para afrontar os conflitos Xestión dos problemas de convivencia: mecanismos que utilizamos para xestionar os tres tipos de problemas do centro: conflito, disrupción, acoso.

119

Como titoras, e seguindo o Plan de acción titorial, existe unhas normas de convivencia que desexamos que cumpran o noso alumnado: a) Respecto ás entradas, saídas e estanza no centro: - Asistir a clase con puntualidade e regularidade. - Asistir a clase ben aseado e con vestimenta apropiada. - Saudar ao entrar e saír da clase. - Evitar palabras e xestos que poden ofender a outras persoas. - Ceder o paso en entradas e corredores aos compañeiros e compañeiras máis pequenos e aos adultos. - Pedir as cousas aos compañeiros, profesorado, persoal non docente, etc. "por favor", e dar "as grazas". - Utilizar en clase un ton de voz suave. - Respectar a quenda de palabra. b) Respecto aos compañeiros: - Tratar con respecto e cordialidade a todas as persoas da comunidade educativa: profesores, compañeiros... - Practicar pedir perdón ou desculpas ao facer algo que non é correcto, e facer un esforzo por perdoar os outros. - Non excluír nin marxinar ningún compañeiro nos xogos. - Utilizar o diálogo para resolver os conflitos, evitando as pelexas e enfados cos compañeiros e compañeiras. c) Respecto aos materiais: - Coidar e respectar os materiais propios, dos compañeiros e do centro. - Compartir os materiais e xoguetes cos compañeiros. - Utilizar correctamente todas as instalacións do centro. - Recoller e ordenar os materiais e o mobiliario utilizados. - Respectar o traballo do compañeiro/a nas tarefas colectivas e individuais. d) Respecto ao traballo: - Participar nas actividades de clase activamente, cada un na medida das súas posibilidades.

120

- Respectar o ambiente de traballo sobre todo en cambios de clase e desprazamentos. - Atender en clase e seguir as orientacións dos profesores. - Realizar o traballo con bo humor, alegría e optimismo. - Ser responsable do estudo, esforzarse e facer as tarefas de casa. e) Outras: - Cumprir as sancións ou tarefas impostas. ACTUACIÓNS EN CASO DE CONFLICTO: Asembleas de clase: o seu labor é eminentemente preventivo. Nelas o alumnado e o profesor/a titor/a dialogan sobre temas como as normas de clase, normas de convivencia, actividades programadas, temas relativos á educación de valores tales como a responsabilidade, o esforzo, o compañeirismo, o respecto, a non violencia, a coeducación, o diálogo, etc., así como tamén se aproveita para formular críticas e felicitacións. O diálogo cos implicados nas diferentes situacións de conflitos leves que se adoitan presentar a diario: durante as clases, no recreo, nos cambios de clases, e que se adoitan resolver facendo referencia ás normas e chegando a acordos cos implicados (falar, intentar aclarar as cousas, pedir perdón,...). O apoio ou intervención do equipo directivo co alumnado directamente, para reforzar as medidas ou actuacións seguidas polo profesorado. A información e intervención das familias en caso necesario a través das titorías.

ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PROXECTO LINGÜÍSTICO No noso centro é lingua predominante do alumnado é o castelán. Linguas empregadas nas diferentes áreas: Castelán: lingua castelá, alternativa a relixión e educación física. Galego:lingua galega, coñecemento do medio, educación artística e relixión. Lingua estranxeira: Inglés. Grupo de adquisición de linguas. Destinado ao alumnado que non ten o suficiente dominio da lingua castelá poida seguir con proveito as ensinanzas que nesta lingua se lle imparten. Repertorio de actuacións dinamizadoras para potenciar o uso do galego.

121

Seguindo o Decreto 124/2007, a Lei de Normalización e o Plan Lingüístico do Centro estas son as medidas de apoio e reforzo para fomentar o emprego do galego: a) Usos lingüísticos cotiás orais. Emprego da lingua galega por parte do profesorado nas conversas que mantemos coas familias, co alumnado e co persoal non docente.Usar a lingua galega en todos os actos que organice o centro: reunión de pais, festivais, conferencias.. b) Accións centradas no uso do galego (oral e escrito). Actividades para impulsar a competencia práctica do galego con actitudes positivas e para que o alumnado sinta o galego como una lingua próxima: carteis na aula e nos corredores, circulares, horarios… c) Mantendo activo o blogue (Tolos por aprender), empregando as tecnoloxías da información e da comunicación e programas informáticos en galego, diversos enlaces, a consulta doutras páxinas de interese. d) Creación de materiais didácticos utilizando ferramentas en galego para o uso do alumnado (programa Lim, Ardora…) e) Empregar o galego nos documentos de relación coas familias e co contorno social: correspondencia, boletíns de notas, publicacións,comunicados... f) Facer en galego toda a documentación administrativa e pedagóxica. g) Promover o uso da biblioteca de aula e do Centro con revistas e materiais en galego e fomentando o seu uso. h) Fomentar, a través de xogos e doutras actividades lúdicas, o uso do galego nas actividades informais do alumnado. Estas accións están encamiñadas a creación de actitudes positivas cara a lingua galega o e o respecto a súa cultura. O noso país, como membro da Unión Europea, comprométese no fomento do coñecemento doutras linguas comunitarias e pola súa parte, o Consello de Europa no marco de Referencia Común Europeo para a aprendizaxe de linguas estranxeiras, establece directrices tanto para a aprendizaxe de linguas coma para a valoración da competencia nas diferentes linguas dun falante.

Participaremos no Proxecto “ Pinga a Pinga, pensa en verde” en todas aquelas actividades que se propoñan desde a equipa da biblioteca e de Normalización Lingúística do centro.

MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS INCLUÍDOS OS LIBROS DE TEXTO. Para poñer en práctica todos os obxectivos propostos contamos cos seguintes recursos:

122

Recursos impresos: Para a área de ligua galega o cadernillo do 3º trimestre da editorial Anaya Para as áreas de Matemáticas contamos co material editado por Santillana (Proxecto MATE +), que ademais do libro para o alumno tamén nos ofrece unha caixa material para a aula, bastante completa, con murais, material manipulativo , un reloxo…ademáis do material que acompaña o libro de texto do alumno: regletas, reloxo, … Libros de consulta, folletos, revistas, periódicos...Para as outras especialidades: Ver Programación Aula. Recursos dixitais: Contamos tamén cunha aula de informática cunha colección de CDs educativos, páxinas de internet, a pizarra dixital, a aula de vídeo...Neste curso escolar o 1º e 2º curso de Primaria terán como recurso para compartir experiencias cos nenos e as familias un blogue “Tolos por aprender”. Este será o noso quinto ano de experiencia co blogue. Recursos persoais: os/as titores/as, mestres/as de apoio, os especialistas, a orientadora do centro. Outro tipo de material: xogos educativos, xogos lúdicos, material especifico para matemáticas, para as linguas …que estean a disposición de todos/as os/as mestres/mestras.

CURSO

MATERIA

ISBN

TÍTULO DO LIBRO

1º

MATEMÁTICAS

978-84-680-2017-4

MATEMÁTICAS 1º. Proyecto Saber hacer.

1º

CIENCIAS SOCIAIS

978-84-678-4713-0

CIENCIAS SOCIAIS 1. Galicia Aprender é crecer.

1º

LINGUA GALEGA

978-84-9972-2252

Caderniño .SABER FACER 3º TRIMESTRE

MATERIAL Recursos dispoñibles no aula: - Ordenador de sobremesa. - Portátil. - Pantalla de proxección. - Cañón. - Pantalla dixital interactiva. - Tablet.

Recursos dispoñibles no Centro - Vídeo e TV - Reprodutor de CD/ Casete - Cámara de fotos.

EDITORIAL SANTILLANA ANAYA. SANTILLANA

123

Visualizador dixital Ordenadores Pizarras dixitais Interactivas……

ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES Durante o curso realizaranse unha serie de actividades que permitirán desenvolver os obxectivos e contidos do currículo fóra da aula habitual. Dentro do centro escolar: - A horta escolar. Este ano por motivo das obras non faremos uso dela. - O Magosto. - O festival do Nadal. Panxoliñas no centro ALENTO e APAMP. - Celebración do día da Paz co CEIP Ría de Vigo. - Día da muller traballadora. - Día das Biblioteca Escolares. - O día do Libro. - O Entroido. - A Reconquista de Vigo. - As Letras Galegas. - Final de curso. Programa Documental Integrado no Centro: Participaremos no Proxecto anual do Centro desde a titoría de 1º de primaria e colaboraremos coas actividades propostas polas diferentes equipas. Este ano o proxecto anual é “Pinga a pinga, pensa en verde” en referencia á cantidade de incendios do ano pasado en Vigo. Proxectos. Contrato programa Fóra do centro escolar:

124

Saídas escolares de carácter cultural.

PROCEDEMENTOS PARA AVALIAR A PROPIA PROGRAMACIÓN Para establecer unha avaliación plena de todo o proceso de ensino/aprendizaxe avaliarase toda esta programación coas necesidades reais do alumnado. O profesorado, avaliará, nas sesións de avaliación do seu grupo, os procesos de ensino e a súa práctica docente en relación coa adecuación ao alumnado, co logro dos obxectivos da etapa e das áreas, e co desenvolvemento das competencias básicas. Esta avaliación incluirá, polo menos, os seguintes aspectos: - A adecuación dos obxectivos, contidos e criterios de avaliación ás características e necesidades do alumnado. - As aprendizaxes acadadas polo alumnado. - As medidas de atención aplicadas á diversidade. - A programación e o seu desenvolvemento, a organización da aula, o aproveitamento dos recursos do centro e os procedementos de avaliación do alumnado. - A coordinación entre o profesorado. Para avaliar a propia programación utilizaremos:       

Intercambios orais. Autoavaliación do profesorado. Competencia: actitude cos alumnos/as/profesorado/ familias, organización, competencia curricular.. Intervención docente: planificación curricular, metodoloxía, recursos... Da propia programación.. Cuestionarios. Resultados do proceso de aprendizaxe dos/as alumnos/as.