Ampersand februari 2012 by CD&V

ampersand LEDENBLAD VAN CD&V - JAARGANG 12 - FEBRUARI 2012

AFGIFTEKANTOOR LUIK X

welKom

sameN leVeN

SaMen WOnen

sameN BouweN aaN eeN thuis Voor ieDereeN www.cdenv.be

FOtO MaRC WalliCan

verschijnt maandelijks, behalve in juli en augustus

cD&V

Nieuwjaarsreceptie CD&V 28 januari 2012, Antwerpen 2 2

thuis in de christendemocratie “de Vlaming heeft een baksteen in de maag”, zegt de volksmond. elke Vlaming droomt van een eigen huis. dat merk je al bij jongeren, die terecht - vele dromen koesteren over hun leven, maar in de eerste plaats dromen van een eigen gezin en een eigen nest. Je kan dat wegwimpelen als romantiek (sommigen zullen het zelfs conservatief noemen), maar die jongeren hebben gewoon overschot van gelijk. er zijn goede economische redenen, want een eigen huis is een verstandige belegging. in economisch onzekere tijden, waarin beurzen op en neer jojoën en spaarcenten niet bijster veel opbrengen, is een eigen huis een zinvolle investering. Met je eigen woning sta je sterker in het leven. Het is bovendien een toekomstgerichte investering, met het oog op de oude dag. Wie geen huur moet betalen, houdt een pak meer van zijn pensioen over. Uiteraard willen christendemocraten ook oog hebben voor mensen die geen eigen huis (kunnen) bezitten. iedereen heeft recht op een veilig en warm dak boven het hoofd. de schrijnende problematiek van daklozen in de winterkou drukt ons met onze neus op die uitdaging. in dit nummer van ampersand wordt creatief nagedacht over allerlei woonvormen. door onze parlementsleden, maar net zo goed door onze senioren, joNGCd&V en Vrouw&Maatschappij. elk vanuit hun specifieke invalshoek. U ontdekt co-housing, publieke ruimte op vrouwenmaat, “koester je buren” en vele andere ideeën over wonen in het Vlaanderen van de 21ste eeuw.

FOtO lieVen VanaSSCHe

Heeft u zelf ook originele ideeën over wonen? laat ze ons zeker weten. Schrijf ons, mail ons of kom naar één van de dialoogmomenten in onze actie “de toekomst luistert”. Want als het erom gaat om 6 miljoen Vlamingen een warme thuis te bezorgen, halen we graag alles uit de kast.

coloFoN redactiecomité:

adresbestanden: Vormgeving: Fotografie: postabonnementen: Verantw. uitgever: re(d)actieadres:

Brecht Grieten, annemie lemahieu, luk Vanmaercke, Peter Poulussen, Stefaan deleeck, Marc Paredis, Hans Knop, iris depoorter, Cecile Segers, Rutger de Reu, Mia Verstraete, tine Vandecasteele, Jürgen Mettepenningen linda Meskens – 02 238 38 30 Joost Bresseleers lieven Vanassche, tom Palmaers, Marc Wallican Pascal laseur – 02 238 38 32 Jonathan Cardoen, Wetstraat 89, 1040 Brussel Wetstraat 89, 1040 Brussel, fax 02 238 38 60 – ampersand@cdenv.be

wouter Beke Uw voorzitter

Bongobons blijven Onlangs werd de verkoop van Thomas Cook Travelboxen buiten het circuit van vergunde reisbureaus verboden. Mochten ook op andere reiskadobons (Bongobon, Vivabox…) onder het verkoopverbod vallen, dan zou een enorme stimulans voor het streektoerisme wegvallen. Vlaams volksvertegenwoordiger Karin Brouwers nam dan ook het initiatief tot wijziging van het reisbureaudecreet, waardoor de kadobons buiten schot blijven.

kort Ook websites voor het boeken van logementen worden af en toe onder vuur genomen. Nochtans maken meer en meer mensen daarvan gebruik. Daarom bepleit Karin Brouwers een nog grondiger herziening van het reisbureaudecreet: “De reissector moet zich dringend aanpassen aan nieuwe evoluties. De consument staat centraal.”

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest moet eigendomsverwerving blijvend stimuleren zou kunnen genieten van de zogenaamde “woonbonus”. Gelukkig kwam er snel een uitspraak van de Brusselse regering, die verzekerde dat het fiscale voordeel blijvend zal worden voorzien voor al wie een woning verwerft via een hypothecaire lening. Er is al heel wat beroering ontstaan, als gevolg van de afspraken gemaakt binnen de zesde staatshervorming, over de overheveling van de fiscale aftrek van hypothecaire kredieten naar de gewesten. De gewesten mogen in de toekomst immers zelf bepalen hoe ze die bevoegdheid zullen uitoefenen. Ook in Brussel ontstond er enige ongerustheid, vooral naar aanleiding van de uitspraken van Minister Vanhengel. Hij riep op om nog voor 2013 een woning aan te schaffen zodat men nog

Evenwel, deze hele heisa noopt de Brusselse CD&V fractie tot enige alertheid. In vergelijking met Vlaanderen heeft Brussel veel meer huurders, namelijk ongeveer de helft van de huishoudens in tegenstelling tot één derde in Vlaanderen. Slechts de helft van de Brusselaars is eigenaar van zijn of haar woning. De Brusselse CD&V fractie heeft er steeds voor gepleit om dit aantal op te trekken. Een eigen woning is immers een buffer tegen

armoede. Daarenboven is Brussel een heel duale stad met veel armen, maar ook hele rijken. De middenklasse, zij die meestal eigenaar zijn van hun woning, is niet zo groot. De Brusselse CD&V fractie heeft er steeds voor gepleit om de stad weer aantrekkelijk te maken voor de middenklasse. Een goed sociaal evenwicht maakt een stad immers leefbaar, aldus de Brusselse CD&V fractie. “We moeten bekijken hoe we deze nieuwe bevoegdheid in Brussel zullen invullen, evenwel zullen we er blijvend op toezien dat eigendomsverwerving in een stad als Brussel steeds zal gestimuleerd worden”, zo concluderen de fractieleden.

Gemachtige opzichters moeten vrijwilligers blijven Elke dag zorgen tal van gemachtigde opzichters ervoor dat kinderen veilig de schoolpoort bereiken. Voormalig minister van Binnenlandse Zaken Annemie Turtelboom wou die taak laten overnemen door gemeenschapswachten. Vrijwilligers die aan de eisen willen voldoen staan voor een studie van de rechten en plichten van de gemeenschapswachten, technieken van verbale en non-verbale communica4

tie, cultuurinzicht, omgaan met diversiteit, observatie en rapportage, psychologische conflicthantering, fysieke ontwijkingstechnieken, EHBO… Vlaams volksvertegenwoordiger Katrien Schryvers vindt dit niet kunnen: “Veel vrijwilligers worden in hun jarenlange engagement gefnuikt en zullen afhaken. Ook de financiële last voor de gemeenten neemt aanzienlijk toe.”

Van Realiteit naar Beleid: thuisloos in Brussel Onder thuisloosheid verstaan de meeste mensen ‘geen woning hebben’, dakloosheid dus. Maar het gebrek aan huisvesting is slechts een symptoom van thuisloos zijn, meestal is het een ver gevorderde fase in een proces van uitsluiting. Als u of ik een ‘accident’ hebben, bijvoorbeeld ons huis brandt af, dan belanden wij hoogstwaarschijnlijk niet in de ‘thuisloosheid’. Wij hebben immers een sociaal netwerk en middelen die een ‘arme’ niet heeft. In ons welstellend Vlaanderen groeit de kloof tussen rijk en arm. En zo ook het aantal thuislozen. De ‘tellingen’ (letterlijk, met een 100-tal vrijwilligers op een nacht) van de winter van 2010 gaven een stijging van 13% tegenover de vorige winter. Men ‘ontdekte’ 1.944 thuislozen, waarvan er 329 de nacht op straat doorbrachten. Redenen van die toename zijn o.m. : • De verharding van de maatschappij die meer zwakkeren ‘eruit duwt’; • Het gebrek aan betaalbare woningen: in Vlaanderen staan vele tienduizenden mensen op een wachtlijst voor een sociale woning. In Brussel is de wachtlijst even groot als er sociale woningen zijn. • We zegden al dat ‘een dak’ geen voldoende oplossing is om thuisloosheid weg te werken, maar het is wel een noodzakelijke voorwaarde. • Vlaanderen die dit ‘proces’ niet echt (h)erkent en slechts in geringe mate investeert in de ‘specifieke en duurzame opvang van thuislozen’ en hen alzo nog meer wegduwt. Daniel Alliet , (priester, sinds 22 jaar wonend in een leefgemeenschap met thuislozen, met of zonder papieren).

Beste Daniel, apslijke Gemeensch Gemeenschappe de n ik n be va lid en ge on rs lle Als co and aan pe jst bi or vo d eg oe gen arm de commissie bevo met de strijd te zig be w eu ni ootstad wordt elke dag op hoofdstad. Als gr ze on in id he confronteerd. Om en thuisloos dit probleem ge et m en k te ts ui j ier aan te pakk Brussel bi n efficiënte man ee de op n en va m s le ge ob deze pr de Colle lse Regering en en se e us ig Br al st de an Fr en , hebb s (Vlaamse ie iss m om sc ap rio geerpe de drie Gemeensch gin van deze re be t he j bi ) ire ng uit te werbicommunauta Armoedebestrijdi a ot sn id le Be n zamenlijke visie beslist om ee komen tot een ge te is g in el do ken. De be ng in Brussel. armoedebestrijdi op armoede en al zaken in reeds een aant ch to er t da erleg komen Ik ben tevreden aanhoudend ov zij nk Da t. ze ge tere commubeweging zijn erking en een be w en m sa re te ot wordt de Winwe tot een vl winter opnieuw, ke El . 0 or ct se de en meer dan 50 nicatie met erd. Dit jaar vind se ni zie ga or or vo ge ire g ta teropvan bed, sani klozen een warm g. da an lse pv se ro te us in Br extra jaarlijkse W sel tijdens deze ningen en voed Maar dan weg nog lang is. de t da lijk ur tu ensen zijn als ka Al besef ik na uw uitspraak: ‘M jo n , al aa ra an ed ta th on van een ka denk ik sp als het bouwen t n Ne ee s’. d er ta uw ds of bo thedraal de in onze ho ed gen van armoe ervan zijn pas go is het terugdrin em. De vruchten n ad da g e aa ng la nd n va va er werk moeten we Al n. re ja le ke zichtbaar over en opnieuw. gaan. Elke dag wel voor blijven s Brigitte Grouwel

eeN huis KopeN oF eR ZiJn Geen Redenen OM OnGeRUSt te ZiJn. De fiscale aftrek voor hypothecaire kredieten verhuist naar de gewesten. Dit nieuws veroorzaakte heel wat onrust bij het grote publiek. we bundelden de vragen die toekwamen bij tine@cdenv.be en legden ze voor aan steven Vanackere (Vice-premier en minister van Financiën) en Kris peeters (minister-president)

het nieuws van de overheveling van de bevoegdheid en middelen voor de fiscale aftrek van de hypothecaire leningen wekte de illusie dat alles van de ene dag op de andere zou veranderen. hoe zit de vork nu eigelijk aan de steel? Steven Vanackere: Het akkoord over de staatshervorming voorziet in de overheveling naar de gewesten van een aantal bevoegdheden die totnogtoe door de federale overheid werden uitgeoefend. Zo onder meer de toekenning van het fiscaal voordeel voor wie een lening afsluit voor het verwerven van een eigen woning. Vooral vanuit Vlaanderen werd hierop aangedrongen omdat zo beter een woonbeleid op maat kan gevoerd worden. Kris Peeters: Het standpunt van de Vlaamse regering hierin is duidelijk. Zij vindt het positief dat er met de zesde staatshervorming bijkomende bevoegdheden naar Vlaanderen komen, ook inzake het woonbeleid met ondermeer de hypothecaire aftrek. Alle lopende engagementen, waarvoor ook de middelen van federaal overkomen,

zullen worden nagekomen. Wij zullen er op toezien dat het fiscaal voordeel voor de lopende hypothecaire leningen ook na de bevoegdheidsoverdracht naar Vlaanderen onverminderd zal blijven bestaan. en toch leeft het idee dat Vlaanderen het met minder moet doen? Steven Vanackere: De afspraak in het regeerakkoord is duidelijk: 100% van de middelen, die federaal gebruikt worden voor de fiscale aftrek van woonkredieten op het moment van de overdracht, zullen doorgegeven worden. Als tussen nu en de overdracht heel wat meer mensen gaan bouwen zal dus meer overgeheveld worden. Kris Peeters: Inderdaad, op het ogenblik van de overdracht naar de gewesten (verwacht wordt inkomsten 2014/ aanslagjaar 2015) zullen de nodige middelen worden overgeheveld om alle door de federale overheid aangegane engagementen te betalen. Gelet op dat engagement zullen de middelen er zijn en zal Vlaanderen een integraal, Vlaams woonbeleid kunnen voeren. jonge gezinnen met bouw-of koopplannen moet die plannen uitstellen? Steven Vanackere: Van zodra de bevoegdheid en de financiële middelen naar de gewesten komen, beslist elk gewest (Vlaanderen, Wallonië, Brussels Hoofdstedelijk Gewest) zelf over het beleid. Met de bijkomende middelen, die

BouweN. De Vlaamse regering voert betaalbaar en kwalitatief wonen hoog in het vaandel: deze doelstelling staat uitdrukkelijk in het Vlaams regeerakkoord.

het Vlaams gewest krijgt in het kader van de grotere fiscale autonomie, zal het zeker in staat zijn om even veel te doen als wat in het verleden federaal gebeurde. Het zal na 2014 voor jonge mensen nog perfect mogelijk zijn om een eigen huis te verwerven. Kris Peeters: Wij zullen in ieder geval blijvend de woningbouw en vernieuwbouw fiscaal te ondersteunen met de nieuwe bevoegdheid inzake aftrekken. Ook wie in 2014 en de jaren daarna een woning wil kopen, bouwen of verbouwen zal dus nog van fiscale ondersteuning genieten. Samen met de CD&V parlementsleden actief in het beleidsdomein Wonen zullen we de volgende maanden een coherent huisvestingsbeleid waarin we de nieuwe bevoegdheden integreren, uitwerken. Voor CD&V blijft eigendomsverwerving van gezonde en energiezuinige woningen zeer belangrijk.

deze Vlaamse regering voert het gronden pandendecreet integraal en onverkort uit. dit betekent 43.000 extra sociale huurwoningen, 21.000 extra sociale koopwoningen en 1.000 extra sociale kavels tegen 2020. Om de eigendomsverwerving te ondersteunen worden ondermeer de stelsels van de gesubsidieerde sociale leningen via de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen en het Vlaams woningfonds geoptimaliseerd. tevens is er de verzekering gewaarborgd wonen.

daarnaast ondersteunt de Vlaamse regering via een actieve woonﬁscaliteit de eigendomsverwerving. Zo omvat de Vlaamse ﬁscaliteit vandaag belangrijke sociale stimuli, zoals voor de registratierechten, die je betaalt bij aankoop van een grond of een huis:

het verlaagd tarief van 5% voor bescheiden woningen (normaal tarief is 10%);

de “meeneembaarheid” van de registratierechten

3. de vrijgestelde schijf van 15.000 euro.

recht op BetaalBaar woNeN iedereen moet toegang hebben tot een betaalbare en kwaliteitsvolle woning. onze lokale besturen spelen daarin een cruciale rol. als geen ander hebben zij duidelijk zicht op woonnoden. Zij zijn dan ook uitstekend geplaatst om de meest eﬀectieve maatregelen uit te werken. Veerle heeren, Vlaams parlementslid en cD&V-experte wonen, zet een aantal mogelijkheden op een rijtje om het lokale woonbeleid te verrijken.

De wooNwiNKel Mensen die een woning zoeken weten vaak niet waar ze de nodige informatie op een snelle en eenvoudige manier bij elkaar kunnen sprokkelen. Een gemeentelijk wooninformatiecentrum of woonwinkel, kan een belangrijk hulpmiddel zijn. Dergelijk contactpunt helpt het recht op wonen te verzekeren. Door het te huisvesten op een goed herkenbare en bereikbare locatie, wordt de toegankelijkheid gevoelig verhoogd. Je kan er terecht voor informatie, advies, begeleiding en eventuele doorverwijzing naar bevoegde instanties. Concreet kan dit gaan om: • hulp bij premieaanvragen, • informatie over de huurwet, te huur staande woningen, de verschillende soorten leningen, technische aspecten bij verbouwingen, • advies en begeleiding in geval van problemen tussen huurder en verhuurder, • … Het wooninformatiecentrum ontwikkelt ook expertise in de begeleiding van kansarmen op de woningmarkt.

rolleND GroNDFoNDs Wonen is duur. Hoe duur verschilt van streek tot streek. Wie bijvoorbeeld in de Vlaamse Rand rond Brussel of de Noorderkempen een bouwgrond of woning zoekt, weet dit als geen ander. Om die reden werd een rollend grondfonds opgericht. Dit laat grondbeleidsmaatregelen toe in gebieden met zeer hoge bouwgrondprijzen.

het wooNBeleiDsplaN Efficiënte maatregelen worden voorafgegaan door een goede planning. Een woonbeleidsplan waarin het lokale bestuur, de huisvestingsmaatschappij, de sociale verhuurkantoren… de krachtlijnen en de keuzes voor het lokaal woonbeleid oplijsten, is een onmisbaar instrument. De coördinatie van een kwalitatief woonbeleid kan in handen liggen van een (inter)gemeentelijke huisvestingsdienst of een (inter)gemeentelijke huisvestingsambtenaar.

woNiNGKwaliteit Gemeenten hebben belangrijke troeven in handen om de kwaliteit van de woningen op hun grondgebied te bewaken. Leegstand, verkrotting en verwaarlozing van een straat, een buurt of een wijk kunnen de leefbaarheid zo aantasten, dat ze jarenlange gevolgen hebben voor het sociale weefsel in de gemeente. Ze versterken bovendien het gevoel van onveiligheid. Door een actief beleid kan de gemeente de sleutel aanreiken om wijken en straten leefbaar te houden of maken. De gemeente kan in die optiek een sanerings- of een renovatiepremie toekennen voor het uitvoeren van werken die zorgen voor een structurele verbetering van het gebouw, zoals dak- of gevelwerken. Daarnaast kan een gemeente op eigen initiatief conformiteitsattesten uitreiken voor huurwoningen. Daarmee kan het verhuren van niet-kwalitatieve woningen aan banden worden gelegd.

Jonge startende gezinnen hebben het moeilijk op de woningmarkt. Daarom stelt CD&V voor om 20% van de jaarlijks bijkomend gebouwde sociale huurwoningen tijdelijk ter beschikking te stellen van jonge gezinnen waarvan het inkomen hoger ligt dan dit van de klassieke sociale huurder. De jonge gezinnen of alleenstaanden waarvan de gezinshoofden niet ouder zijn dan 35 jaar en die minder dan 5 jaar gehuwd of samenwonend zijn, kunnen dan eenmalig huren van een huisvestingsmaatschappij voor 3, 6 of 9 jaar. Zij betalen dan het maximale sociale huurtarief.

starters

De idee van de starterswoning biedt niet alleen voordelen voor de jonge starter. Ook de sociale huisvestingsmaatschappij vaart er financieel wel bij, wat de sociale woningbouw dan weer ten goede komt.

loKaal GroND- eN paNDeNBeleiD Als we er in slagen om meer woningen op de markt te brengen, heeft dit een effect op de woningprijzen. Door de gemiddelde kavelgrote effectief te reduceren, worden kavels goedkoper. Door potentiële bouwplaatsen effectief op de markt te brengen, zal de prijs van de gronden dalen. Door meer huurhuizen beschikbaar te maken, daalt de huurprijs.

•

Het register van onbebouwde percelen: Dit register zal in de toekomst een correct overzicht bieden van alle onbebouwde percelen in de gemeente, en aangeven welke daarvan in handen zijn van de overheid en welke niet.

•

Activeringshefﬁng: Gemeenten kunnen een heffing instellen op onbebouwde percelen. Zo worden mensen ertoe aangezet om braakliggende bouwgronden op de markt te brengen. Uiteraard zijn uitzonderingen (bvb. percelen gereserveerd voor de eigen kinderen) mogelijk. Gemeenten waar de bouwgrondschaarste het grootst is, kunnen wel verplicht worden een heffing in te voeren.

•

Sociaal objectief: Tegen 2020 moeten de Vlaamse gemeenten in totaal 65.000 sociale woningen bij creëren. Voor elke gemeente werd daartoe een sociaal objectief bepaald.

Het decreet Grond- en Pandenbeleid biedt lokale overheden een aantal instrumenten om een actieve woonrol op te eisen. •

•

Sociaal beheersrecht: Woningen die niet in overeenstemming zijn met de Vlaamse woonkwaliteitsnormen, de ongeschikte en onbewoonbare woningen en alle leegstaande woningen kunnen voor negen jaar in beheer worden genomen, gerenoveerd en verhuurd door de gemeente, het OCMW, de sociale huisvestingsmaatschappij of een sociaal verhuurkantoor.

Om dat cijfer te halen wordt aan nieuwe bouwprojecten een ‘sociale last’ gekoppeld: een bepaald percentage moet worden gereserveerd voor sociale woningbouw. Deze normen zijn zwaarder voor overheden dan voor private ontwikkelaars.

Recht van voorkoop: Het recht van voorkoop kan uitgeoefend worden door de gemeente, de sociale huisvestingsmaatschappij en, in bepaalde gevallen, het OCMW. Het houdt in dat een eigenaar die zijn woning wil verkopen, die eerst moet aanbieden aan de instantie die een recht van voorkoop op de woning heeft. Die betaalt dan een marktconforme prijs. Het leegstandsregister: Hiermee monitort de gemeente de leegstand. Op basis hiervan kan ze een leegstandsheffing invoeren. Als vastgesteld wordt dat er in de duurste gemeenten geen leegstandheffing plaats vindt, kan het Vlaams Gewest dit in plaats van de gemeente doen.

Beperkte afwijkingen van de sociale last zijn mogelijk via een Gemeentelijk Reglement Sociaal Wonen. Wanneer het sociaal objectief werd behaald, kan de gemeente de sociale last afschaffen of verminderen. •

Activeringstoezicht: In gemeenten die weinig of geen inspanningen doen om een noemenswaardig sociaal woonbeleid uit te voeren, kan de Vlaamse overheid de gemeente dwingen onbebouwde percelen in eigendom van de gemeente te ontwikkelen. Dit heet indeplaatstreding.

Koester je Buren

‘Ze zorgen hier goed voor mij’ zegt Mia… Bij ‘hier’ maakte ze een grote cirkel met het hoofd. Ze bedoelt haar medebewoners in het appartementsgebouw. Het is een prachtig netwerk. Bij mevrouw Jansens gaat Mia een praatje slaan. Rita brengt haar thuis na een bezoek bij de kapper. Geert zet de vuilniszakken op straat en doet af en toe boodschappen als ze weer eens wat vergat bij de wekelijkse bestelling… Mia is 93 en één van mijn overburen. De kleine diensten van familie en buren maken het mogelijk dat zij haar grote wens om ‘thuis’ te blijven wonen, kan waar maken. Thuis, dat is niet de plek waar ze geboren en getogen is. Ze is in haar leven verhuisd, mee met het beroep van haar man. Na zijn overlijden, nu bijna 20 jaar geleden, woont zij alleen. Telkens en telkens vertelt zij over hem en toont zij fier de herinneringen die zij van hem bewaart. Mia is een dappere oude dame… maar zonder de sociale betrokkenheid van haar buren en een beetje hulp, zou ze het niet redden. Heel concrete diensten, kleine gebaren…: in de drukte en het dagelijkse werk hebben we de indruk dat we ze ‘tussendoor’ doen, dat ze ‘geen tijd’ vragen. Voor haar en voor zoveel ouderen zijn ze zo noodzakelijk als zuurstof. ‘Koester je buren’: met die slogan worden de jongste tijd acties ondernomen in het kader van het bevorderen van biodiversiteit: nestkastjes voor vogels, tuintjes met bessen en geurige bloemen voor insecten. Ik denk bij ‘koester je buren’ op de eerste plaats aan Mia en Ireen en Warre en Dina en zoveel mensen voor wie wat kleine hulp wonderen doet. ‘Koester je buren’ is een bovendien een ‘opstap’ naar vermaatschappelijking van de zorg en de ontwikkeling van een toekomstgericht woon-zorgbeleid.

Wonen is immers meer dan een dak boven het hoofd. Over de vele verschillen heen worden senioren wel eens voorgesteld als ‘lastige klanten op de woonmarkt’, welstellend en met een eigen woning die ze willen van de hand doen voor meer en aangepast comfort voor ‘de oude dag’. Het werkt de stereotypering met jongeren die met moeite een eigen woning verwerven nog in de hand. Maar niet alle ouderen wonen in een droomhuis. Uit de vele onderzoeken die de jongste tijd gebeurden komt naar voren dat die zo geprezen ‘eigen woning’ op het vlak van hygiëne, veiligheid en elementair comfort vaak veel te wensen overlaat. Een bescheiden inkomen, nood een hulp en zorg, vereenzaming remmen bovendien de veerkracht en mogelijkheden om naar nieuwe perspectieven uit te kijken. Toekomstgericht werken aan onze samenleving en ons inschakelen in de grote uitdaging van solidariteit tussen de generaties vragen daarom dat wij op het terrein van wonen durven kijken naar nieuwe noden en kansen. Als geëngageerde medemensen en ook als verantwoordelijken op verschillende beleidsniveaus. Kiezen voor het bevorderen van ‘de vermaatschappelijking van de zorg’ betekent ook dat een woning kan meegroeien met de levensloop, dat het een plek is om graag thuis te komen met een venster op cultuur en samenleving en… dat kleine diensten een plaats hebben in het spontane netwerk van familie en buren. ‘Vermaatschappelijking van de zorg’ is dan geen besparingsmaatregel maar een positieve keuze om wonen en zorg een medemenselijk gezicht te geven.

An Hermans

Veerle Heeren op bezoek bij Federico en zijn vrouw Katty in hun gerieflijk ingerichte woning. Door het raam een blik op het gemeenschappelijke gedeelte dat zij delen met 16 andere gezinnen.

Samen wonen in de toekomst Nu de lapjes bouwgrond kleiner worden en de prijzen almaar stijgen, lijkt ‘co-housing’ een oplossing voor ruim en comfortabel wonen in de toekomst.

co-housing: “Zij zorgen dan bv. mee voor de kinderen. Ze kunnen ook langer zelfstandig blijven wonen, omdat ze omkaderd zijn door de groep.”

Federico Bisschop en zijn vrouw Katty wonen met hun gezin en 16 andere gezinnen op éénzelfde grond in Vinderhoute, deelgemeente van Lovendegem. “Het grootste verschil met een verkaveling is dat wij gezamenlijk beschikken over een extra paviljoen. Ook de tuin is gemeenschappelijk. Voor de rest heeft ieder gewoon zijn eigen huis. Het is geen coöperatieve, geen commune, geen ‘gated community’ en ook geen klooster,” benadrukt Federico met een fijne, relativerende lach.

Vlaams parlementslid Veerle Heeren, promotor wonen van CD&V: “Een initiatief waarbij de som méér is dan de delen, dat kunnen wij als christendemocraten alleen maar toejuichen. Ik neem dit zeker mee in de besprekingen rond het gronden pandendecreet. Waar ruimte voorhanden is, moet men niet per se voor een klassieke verkaveling kiezen. Waarom zou een gemeente niet een aantal gronden beschikbaar kunnen maken voor co-housing?”

“Wij beheren alles zelf. Er is geen syndicus, ook geen ‘leider’. Alle deelaspecten regelen we onder elkaar, bv. de aanschaf van een zitmaaier, de samenaankoop van drank,… Dat je een aantal zaken deelt is een investering, maar wat je ervoor terugkrijgt is: meer quality-time voor iedereen!”

Is co-housing goedkoper? Federico: “Neen, maar de woonkwaliteit is groter. Het komt erop neer dat je een deel samenlegt opdat je er allemaal beter van wordt.”

Dit wordt het wonen van de toekomst, daar is Federico van overtuigd: “Momenteel wordt er te groot gebouwd, omdat ieder dezelfde ruimte en faciliteiten wil. In een co-housingproject kan je compacter bouwen, maar iedereen kan gebruik maken van het gemeenschappelijke gedeelte: een open speelkamer, een thuiswerkbureau, een muziekstudio, een aantal logementen, een extra keuken… En bovenal: een grote leefruimte, die zich ook uitstekend leent voor feesten.” Hier wonen allemaal jonge gezinnen met kinderen, maar volgens Federico kunnen ook ouderen deelnemen aan

Kan dit binnen de ruimtelijke ordening? Chris De Wispelaere, CD&Vburgemeester in Lovendegem: “Het gaat hier niet om een verkaveling, eerder om een woonerf. Ook in dat geval moet je een aantal stedenbouwkundige aspecten herbekijken: de inpassing in het landelijke karakter, de afstand tot andere percelen, het aantal huizen... Het project zelf vinden we zeer positief. Op die plaats past het zelfs beter in het landschap dan een traditionele verkaveling.”

wonen in de stad op VrouweNmaat

een woonomgeving die rekening houdt met vrouwen Als vrouw wil je maximale bewegingsvrijheid. Maar welke vrouw voelt zich op haar gemak als ze ’s avonds alleen over straat loopt, nadat de winkels, de restaurants en de cafés sluiten? Heel weinig, zo blijkt. Vrouwen verdwijnen uit het straatbeeld zodra het donker wordt, of ze zijn er nog wel, maar altijd in het gezelschap van anderen. De oplossing ligt nochtans voor de hand: licht. Alle steden en gemeenten hebben straatverlichting, sommige steden en gemeenten hebben zelfs een lichtplan, maar heel weinig steden en gemeenten denken aan de veiligheid wanneer ze beslissen over licht. Ze denken wel aan het toerisme of de energiebesparing, maar dat goed geplaatste verlichting het onveiligheidsgevoel van vrouwen vermindert en hun bewegingsvrijheid vergroot… daar staan ze niet bij stil. Daarom vraagt Vrouw & Maatschappij een lichtplan in elke stad en gemeente dat vooral rekening houdt met de veiligheid.

Bewegingsvrijheid voor vrouwen betekent ook voldoende en toegankelijke toiletten in de publieke ruimte. Want vrouwen brengen daar dubbel zoveel tijd in door dan mannen omwille van verschillende redenen. Vrouwen gaan simpelweg vaker naar het toilet dan mannen. Vrouwen hebben ook altijd echt een toilet nodig. Even aan de kant gaan staan is voor hen geen optie. En tenslotte zijn er ook gewoon minder vrouwendan mannentoiletten. Daarom vraagt Vrouw & Maatschappij een openbaar toilettennetwerk in elke stad en gemeente, met ruimte voor borstvoeding en babyverzorging.

Zelfs in parkeergarages hebben vrouwen - en gezinnen - bewegingsvrijheid nodig. Niet omdat ze niet kunnen parkeren of omdat ze zoveel shoppen dat ze steeds hun deuren wijd open moeten gooien, maar omdat de kinderen op de achterbank veel plaats innemen. Probeer maar eens een wiegje of stoeltje in en uit de auto te halen als er zeer weinig plaats is. En ook hier voelen vrouwen zich soms onveilig: de parking is te donker, het lijkt wel een doolhof en er is geen GSM-bereik. Daarom vraagt Vrouw & Maatschappij vrouwen gezinsvriendelijke parkeergarages, met voldoende verlichting, duidelijke bewegwijzering en noodoproepzuilen op elke verdieping.

78% van de Belgen kan niet gelukkig zijn zonder thuis

Als je huis een thuis wordt Een thuis is belangrijk, maar maakt het je ook gelukkig? Uit onderzoek blijkt dat dit voor Belgen alvast het geval is. Zo vindt 78% van de Belgen dat je niet gelukkig kan zijn zonder een thuis. Wel gaat zowat 55% ervan uit dat je eigenaar moet zijn van een huis om jezelf er echt thuis te voelen. Vrouwen (39%) zijn vaker dan mannen (29%) van mening dat ze zonder een thuis niet gelukkig kunnen zijn. Stedelingen menen hun geluk soms ook wel elders te kunnen vinden: zij zijn er het minst vaak van overtuigd dat ze zonder een thuis niet gelukkig kunnen zijn (74% helemaal of eerder akkoord), voor plattelandsmensen daarentegen, is de eigen haard goud waard (83%). (bron: www.iliv.be)

Genoeg cijfers nu, wat denken onze leden hiervan? Wat betekent hun woning voor hen? Ampersand ging via Facebook op zoek naar enkele reacties:

Machteld Vantrappen (T)huis Is voor ons Vooral samen en soms alleen Herinneringen en toekomstdromen Luisteren en troosten Babbelen en lachen Zonlicht en volle maan Dus ja heel vaak heel erg gelukkig zijn!

Tommy Anthonissen In mijn geval als jonge alleenstaande, is mijn woning in de eerste plaats mijn appeltje voor de dorst en daarna mijn veilige thuishaven.

Leen Dierick Mijn woning? Da’s een werk dat nooit af is en dat samen met mij evolueert. Het is de plaats waar ik meteen mijn schoenen uit doe om ongegeneerd op blote voeten of met sloefjes te lopen. Het is zowel een oase van rust als een drukte van jewelste. Het is er lekker fris in de zomer en aangenaam warm in de winter. Iedereen heeft er zijn eigen plaatsje en toch is er het gevoel van gezellig samen zijn.

Servais Verherstraeten:

Mijn thuis is niet waar mijn Stella staat (want ik ben een wijndrinker), maar de plaats waar ik tot rust kom.

Tinneke Huyghe:

Roel Peters:

Onbetaalbaar!

Mijn woning betekent op dit moment veel werk. Ik heb een oud huis gekocht, waarin nog heel wat gerenoveerd moet worden. Binnen enkele maanden moet het vooral een thuis zijn, een plek om tot rust te komen. De buurt geeft mij alvast een goed gevoel, als ik zie hoe begrijpend de buren reageren op de tijdelijke overlast.

Rutger De Reu

Koenraad Van Coppenolle

Als geëngageerd lokaal politicus ben ik vaker van huis dan me lief is. Toch betekent mijn woning heel veel voor me. Niet zozeer de bakstenen op zich, maar vooral het thuisgevoel en de rust die ik er samen met mijn gezin ervaar.

Onze droom was een bescheiden huis. En dromen moeten nu eenmaal af en toe worden bijgesteld, we hebben niet alles kunnen realiseren, maar zijn gelukkig met onze thuis. Hopelijk kunnen we onze Klaas en Marte ook steunen bij het realiseren van hun woning-droom.

Hugo en Louisa Bosteels ”Leven” in een huis waar wij, man, vrouw, kinderen, kleinkinderen LEERDEN “leven” !!!

joNGereN willeN ooK

eeN eiGeN

woNiNG een eigen huis, een plek onder de zon… christendemocraten zijn altijd al voorstander geweest van een beleid dat het verwerven van een eigen huis stimuleert. Wie een eigen woning heeft, kan zich verzekeren van een ijzersterke investering. In tijden van hoogst onzekere beleggingen is er geen betere manier om inkomsten veilig te stellen. Maar een eigen huis is ook de sterkste investering om aan het einde van een lange loopbaan over een zeker kapitaal te kunnen beschikken voor een aanvullend pensioen. Voordelen genoeg. Het is dan ook pijnlijk om zien dat het voor jongeren vandaag veel moeilijker is om een eigen huis te kopen. Zonder externe financiële hulp is het vaak onmogelijk. De overheid moet vandaag terug prioriteit geven aan het creëren van de omstandigheden waarbinnen ook de jonge generaties hun eigen huis kunnen verwerven.

registratierechten: klein beschrijf voor eerste woning Als je een onroerend goed (woning, appartement, bouwgrond) koopt, dan moet je op de waarde daarvan registratierechten (verkooprechten) betalen. In het Vlaamse Gewest bedragen de registratierechten 10%. Voor een bescheiden woning is het tarief 5%. Dat wordt ook wel “klein beschrijf” genoemd. Om hiervan te kunnen genieten, moet aan enkele voorwaarden voldaan zijn. JONGCD&V pleit er echter voor om bij aankoop van een eerste woning de registratierechten altijd te reduceren tot het zogenaamde ‘klein beschrijf’ van 5%. Wanneer je deze maatregel beperkt tot woningen met een bepaalde maximale verkoopprijs, kan dit een stimulans betekenen voor jongeren.

meer progressiviteit in registratierechten Het huidige stelsel van registratierechten (met klein en groot beschrijf) bij de aankoop van een (enige) woning moet vervangen worden door een stelsel met een grotere progressiviteit van tarieven. Wanneer we dit doen, kunnen we ervoor zorgen dat eigenaren van grotere woningen ook effectief een grotere bijdrage dienen te leveren. Op die manier is er een zekere solidariteit tussen de verschillende huiseigenaren, maar tevens een grotere rechtvaardigheid. Deze maatregel streeft er ook naar de vermindering van inkomsten, door ons voorstel van het klein beschrijf voor eerste woning, deels te compenseren. JONGCD&V pleit er dan ook voor om vanaf de tweede eigen woning (bij de eerste blijft het gunsttarief van 5% gelden) de tarieven van de registratierechten niet meer af te stemmen op het kadastraal inkomen maar ze te diversifiëren naargelang de hoogte van de verkoopwaarde van de woning. Voor elke extra woning in eigendom gelden dan ook hogere tarieven. Er bestaan meerdere mogelijkheden om dit principe van progressiviteit in registratierechten om te zetten.

algemeen woonbeleid Het is tijd om de problemen effectief aan te pakken en jongeren een duwtje in de rug te geven op de woningmarkt. Vlaanderen kan door dergelijke out of the box oplossingen werk maken van een algemeen woonbeleid dat er ook op gericht is de jonge generaties aan een woning te helpen. Ook de jonge generaties hebben recht op een toekomst, liefst in een eigen huis. PIETER MARECHAL Nationaal voorzitter JONGCD&V

Bespaar eNerGie op uw woNiNG spoor 1 – VeraNDer VaN leVeraNcier Het loont de moeite om de verschillende elektriciteitsen gasleveranciers met elkaar te vergelijken. Dat kan door de V-test te doen op www.vreg.be. Door actief op zoek te gaan naar de goedkoopste leverancier, kan u tientallen tot zelfs honderden euro per jaar besparen. spoor 2 – Neem Deel aaN GroepsaaNKopeN Op basis van de jaarlijkse eindfactuur kan een prijsaanvraag bij leveranciers worden ingediend. Wanneer gebruikers een dergelijke aanvraag bundelen, kunnen betere voorwaarden bij de energieleveranciers bedongen worden. Om hoe meer contracten het gaat, hoe scherper de prijzen. De mogelijke besparing voor elke individuele deelnemer is moeilijk in te schatten, maar dat het tot een besparing leidt, is zeker. spoor 3 – Neem ZelF actie Door ook zelf een beetje op te passen en kleine energiebesparende maatregelen te nemen is heel wat mogelijk om de energiefactuur te beperken (bron: www.eandis.be). spoor 4 – Doe eeN eNerGieauDit VaN uw woNiNG In een energieaudit wordt advies op maat gegeven over hoe u energie kunt besparen. Bovendien krijgt u inzicht op de energiestromen van uw woning. Er zijn mogelijkheden:



EnergiePrestatieAdvies (EPA): de woning wordt doorgelicht op vlak van energiehuishouding. Het rapport geeft weer hoe u concreet energie kan besparen. Een EPA kost zo’n 120 euro, maar die is snel terug verdiend.



EnergieAdviesProcedure (EAP): een zeer grondige doorlichting van de woning kost zo’n 480. Die is snel terug verdiend en bovendien voor 40% fiscaal aftrekbaar.

Op www.energiesparen.be vindt u een lijst van erkende energiedeskundigen. Op www.premiezoeker.be kunt u raadplegen welke financiële tegemoetkomingen er zijn voor het uitvoeren van een woningaudit. spoor 5 – iNVesteer iN eNerGieBespariNG De goedkoopste kWh is diegene die je niet nodig hebt. Daarom zijn investeringen in energiebesparende maatregelen het overwegen waard. Isoleren en investeren in een energiezuinige ketel zijn het belangrijkst en bovendien het meest kostenefficiënt. Met een goed geïsoleerde woning bespaart u tot bijna de helft op de verwarmingskosten. Op www.premiezoeker.be vindt u welke financiële tegemoetkomingen in de vorm van fiscale aftrekbaarheid, premies en groene leningen (tot eind 2011) er voorhanden zijn in uw gemeente. spoor 6 – proDuceer ZelF eNerGie Investeer in zonnepanelen, een zonneboiler, warmtepompen of houtpelletketels. Een investering die u op termijn zal terugverdienen. Op www.energiesparen.be kan u heel gedetailleerd de terugverdientijd van uw persoonlijk project berekenen. Er bestaan tal van financiële tegemoetkomen in de vorm van fiscale aftrekbaarheid, premies, groene leningen of groene stroomcertificaten. Op www.premiezoeker.be kunt u dit heel gedetailleerd raadplegen.

let’s talK aBout the Future!

luisteren naar de toekomst betekent voor ons dat we vandaag rekening houden met de lange termijn gevolgen van onze keuzes. meer zelfs: we gaan vandaag die keuzes maken die ervoor zorgen dat wij het later ook nog goed zullen hebben. en niet alleen wij, de jongeren, maar ook onze kinderen na ons. als we terug aan politiek kunnen doen met de blik op de lange termijn, zullen we heel wat problemen kunnen voorkomen en zorgen we voor een mooie toekomst voor iedereen. maar wat is daar concreet voor nodig? hoe zien jongeren hun eigen toekomst? Daarover gaat cD&V samen met joNGCd&V het gesprek aan. Naast de cafégesprekken en filmavonden organiseren we eind februari en begin maart in alle studentensteden pizzababbels. eén van onze politici komt dan langs op een studentenkot, vergezeld van pizza en drank. samen met enkele studenten gaat hij/zij de dialoog aan rond politiek en de toekomst.

een eigen woning? Een eigen huis kunnen kopen is voor velen een droom. Dat was zo voor onze ouders en grootouders. Maar zal het voor onze generatie bij een verre droom blijven? Decennialang heeft de overheid ondersteunende maatregelen voorzien om mensen te helpen een eigen woning aan te kopen. Nu we in budgettair krappe tijden leven zal dit minder evident blijken. Blijven we staan achter de noodzaak om jongeren te helpen om een eigen woning aan te kopen? JONGCD&V wil out of the box oplossingen aanleveren. Veel extra kosten die bij de aankoop van een woning komen kijken wegen zwaar. Daar kan de overheid iets doen. Zoals voordelige tarieven voorzien bij de registratierechten voor elke eerste nieuwe woning. Een progressief systeem van registratierechten kan ook zorgen voor stimulansen voor jongeren die hun eerste woning willen kopen.

18 18

Besparen: maar waarop? Decennialang heeft onze overheid te veel uitgegeven. Om dat te kunnen doen hebben ze telkens geld moeten lenen. Maar zo’n situatie is natuurlijk onhoudbaar. Ons land moet haar schuldenberg dan ook afbouwen. Dat kan enkel door minder uit te geven en dus te besparen. Maar waarop besparen we wel en waarop zeker niet? Wat met domeinen als onderwijs, economie en innovatie? Deze zorgen namelijk op termijn voor nieuwe groei en dus inkomsten … Ook vandaag al op zoek gaan naar nieuwe inkomsten (extra belastingen dus) is een mogelijkheid. Maar in een land met een zeer hoge belastingdruk is het de vraag hoever we daarin kunnen gaan. Niet enkel de branden blussen, maar ook werken aan de heropbouw. Dat kan enkel door de juiste keuzes te maken wat besparen betreft. Besparen op domeinen als economie, innovatie en vooral ook onderwijs kan niet voor JONGCD&V. We hebben net nood aan bijkomende investeringen in domeinen die kunnen instaan voor onze toekomst.

Jong en werkloos? In landen zoals Spanje en Griekenland stijgt de jeugdwerkloosheid tot boven de 40%. In België loopt het zo’n vaart nog niet. Toch geraken jongeren ook hier moeilijker aan een job dan anderen. Op het eerste zicht zou er vandaag geen probleem van jeugdwerkloosheid mogen zijn. Er staan veel jobs open en daar zouden jongeren hun voordeel mee kunnen doen. Bovendien gaat de grote babyboomgeneratie met pensioen, zodat er tegen 2030 nog eens zo’n 200.000 banen vrijkomen. Toch ligt de werkloosheid bij jongeren (zo’n 20%) hoger dan bij de rest van de bevolking (zo’n 6 à 7%). Wat loopt er fout? Voor JONGCD&V moet de jeugdwerkloosheid omlaag. Jongeren hebben ook recht op werk. Ze moeten een eigen inkomen kunnen verwerven, op eigen benen kunnen staan. De overgang van onderwijs naar de arbeidsmarkt is een cruciale stap. Verder inzetten op afstemming van onderwijs op de arbeidsmarkt moet dan ook. Begeleiding en ondersteuning, in ruil voor een intensieve zoektocht naar werk, is daarnaast essentieel. Jongeren die in de werkloosheid terecht komen, kiezen daar niet voor en moeten in de eerste plaats geholpen worden. Ze hebben recht op een deftige uitkering en op een sterke begeleiding en ondersteuning in hun zoektocht naar werk. De andere kant van dit verhaal is natuurlijk dat we van iedereen ook een inspanning verwachten in ruil voor de uitkering, de begeleiding en de bijstand die hij krijgt.

Een pensioen, later ook voor ons? Onze welvaartsstaat is een van de mooiste realisaties van de christendemocratie. Een systeem waarbij mensen die initiatief willen nemen geholpen worden, maar dat ook een vangnet en helpende hand voorziet voor zij die het moeilijk hebben. Zonder dit systeem geen pensioenen of betaalbare gezondheidszorg. Maar het systeem is zo uitgebouwd dat zij die werken de uitgaven voorzien voor zij die niet meer werken. In een vergrijzende samenleving zullen er veel minder werkenden zijn dan niet werkenden. Meer uitgaven dus en minder inkomsten. Het systeem komt dan ook onder druk te staan. Kan het nog blijven bestaan? Op welke manier kunnen we de essentie van het systeem behouden maar toch de uitwassen en overdreven voordelen verwijderen zodat het niet instort? We moeten ervoor zorgen dat we iedereen terug aan hetzelfde zeel doen trekken. Iedereen heeft een inspanning te leveren. De jonge generatie beseft dat ze langer zal moeten werken, dat een groot deel van de lasten op haar schouders terecht zal komen. Jongeren zijn bereid om hun leven hier uit te bouwen en hun bijdrage te leveren. Maar we verwachten dan wel dat de oudere generaties nog even aan de slag blijven. Vervroegde uittreding is dan ook niet langer een optie.

/cdenv m o c . k o facebo s) p ( o t cke aan debat bbel of filmti t e h e Ga me een pizzaba en win

WIJ T E H N E B B E H U R O VO

G o o l a i D N met oNs i

leving in de samen n e re e d ie ere dag om n die van rs werkt ied e id le n ndemocrate re e a st rv ri e h c n a n v e v ing re Ons team den er reken bieden. Ged u o te h n e e v W le t. g ig waard wakker li st. een goed en n waar u van ooie toekom te m e n w e s e n n o a t a a eten. la n bouwen Brussel aanpakken w vooral same is k e ti li t 89 - 1040 o a p a t tr n a ts e W . W id | ele @cdenv.be mee in ons b ning via tine e m w u f e e en. G Voor iedere

rt.Be

www

uiste l t s m o K e .Deto