Problemy Oświaty i Wychowania nr 2/2019 by Centrum Doskonalenia Nauczycieli Leszno

Lipiec 2019

PROBLEMY OŚWIATY I WYCHOWANIA

2019 NR 2

Problemy Oświaty i Wychowania

Z życia

Samorządu Województwa Wielkopolskiego Umowy z zakładami aktywności zawodowej Kolejne umowy z organizatorami zakładów aktywności zawodowej w Wielkopolsce podpisane!

Marzena Wodzińska Zarząd Województwa Wielkopolskiego

Wsparcie na realizację wieloletnich projektów społecznych otrzymały również cztery organizacje pozarządowe. W Urzędzie Marszałkowskim w Poznaniu Pani Marszałek Marzena Wodzińska, wspólnie z Marszałkiem Jackiem Bogusławskim spotkali się z przedstawicielami samorządów i organizacji, które zostały beneficjentami pomocy finansowej: Gmina Borek Wielkopolski – Organizator Zakładu Aktywności Zawodowej w Leonowie, którą reprezentował burmistrz Marek Rożek, Gmina Koźmin Wielkopolski – Organizator Zakładu Aktywności Zawodowej w Koźminie Wielkopolskim, którą reprezentował burmistrz Maciej Bratborski; Gmina Mieścisko – Organizator Zakładu Aktywności Zawodowej w Gołaszewie, którą reprezentował wójt Przemysław Renn, Stowarzyszenie Pomocy Humanitarnej w Pile – Organizator Zakładu Aktywności Zawodowej w Pile, którą reprezentowała prezes Irena Adryan, Fundacja im. Królowej Polski św. Jadwigi z siedzibą w Puszczykowie – Organizator Zakładu Aktywności Zawodowej w Słupcy, którą reprezentował prezes zarządu Andrzej Markiewicz. Samorząd Województwa Wielkopolskiego przeznaczył w tym roku blisko 11 milionów złotych (w tym środki PFRON, będące w dyspozycji samorządu) Pieniądze zostaną przeznaczone na wsparcie wszystkich 9 Zakładów Aktywności Zawodowej w województwie wielkopolskim, w których zatrudnionych jest 468 osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności psychicznej lub znacznym stopniem niepełnosprawności fizycznej. Główny cel działania to rehabilitacja zawodowa i społeczna mającą na celu umożliwienie zatrudnienia tej grupy osób na otwartym rynku pracy.

Wizyta studyjna w Holandii Wizyta studyjna Komisji Edukacji i Nauki Sejmiku Województwa Wielkopolskiego w Holandii Wizyta w ROC Mondrian, Wyższej Szkole Zawodowej w Hadze i Wyższej Szkole Pedagogicznej iPabo w Amsterdamie

STRONA 2

Problemy Oświaty i Wychowania

redakcji Redaktor naczelna Iwona Gubańska

Szanowni Państwo, za nami rok szkolny 2018/2019 i szkolne zmagania. Nadszedł czas wytchnienia, ale i pewnego rodzaju obrachunku z minionym okresem, w którym Centrum Doskonalenia Nauczycieli ma również swój udział.

Zespół redakcyjny Halina Krasoń Jarosław Łukaszewski Kamil Prozorowski dr Katarzyna Waszyńska

Na pewno wszyscy mamy w pamięci ważne dla rozwoju naszych uczniów wydarzenia, które miały miejsce w najbliższym środowisku. Niewątpliwie na takie miano zasługują konkurs pod nazwą #Pan Tadeusz, Polacy w świecie znani z działalności publicznej, misyjnej, naukowej, artystycznej i sportowej czy Będę biznesmenem – BeBi. Dokonując pewnego podsumowania roku szkolnego w tym obszarze, nie sposób nie wspomnieć o inicjatorkach i propagatorkach tych przedsięwzięć: Pani Marszałek Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu - Marzenie Wodzińskiej oraz Pani Dorocie Kinal, Dyrektor Departamentu Edukacji i Nauki UM w Poznaniu, którym należą się wyrazy ogromnego uznania i podziękowania za zaangażowanie w konkursy.

Fotoedycja, skład, projekt graficzny czasopisma Kamil Prozorowski Wydawca Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Lesznie ul. Bolesława Chrobrego 15 64-100 Leszno

ISNN 1428-5991

Przy okazji – zapraszam uczniów do udziału w kolejnej edycji konkursu #Pan Tadeusz czy Będę biznesmenem – BeBi, a dyrektorom szkół i nauczycielom polecam Konkurs o tytuł Wielkopolska Szkoła Roku oraz Konkurs Wielkopolski Nauczyciel Roku ogłoszone przez Zarząd Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu. Każdy z nas zapewne ma różne osiągnięcia i związane z nimi satysfakcje, czasami małe, czasami duże. Najbardziej cieszy fakt udziału w nich uczniów i nieustannego inspirowania ich przez nauczycieli – opiekunów, którym należą się szczególne wyrazy uznania za to, że zachęcają swoich wychowanków do aktywności, a tym samym do promowania własnych szkół. A w numerze 2. „Problemów Oświaty i Wychowania” - tematy różne i pomysły, które można naśladować lub nowelizować, sprawozdania z ważnych wydarzeń, zmiany w prawie oświatowym. Niech lektura „Problemów Oświaty i Wychowania” nie okaże się uciążliwa i umili Państwu czas odpoczynku. W imieniu redakcji Iwona Gubańska

“Lato - oszałamiające eksplozje zieleni, niebo rozświetlone cudownymi zachodami słońca, bogactwo kwiatów i wiatr, który pachnie jak miód...” STRONA 3

Problemy Oświaty i Wychowania

Spis

treści S. 3

S. 11

OD REDAKCJI

BLUES EXPRESS

Iwona Gubańska nauczyciel konsultant Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Lesznie

S. 5

S. 12

ŻYCZENIA WAKACYJNE

II MISTRZOSTWA WIELKOPOLSKI OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH W PETANQUE

Marzena Wodzińska Członek Zarządu Województwa Wielkopolskiego

Jarosław Łukaszewski brand manager Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Lesznie

S. 6

S. 13

ŻYCZENIA WAKACYJNE

STYPENDIA PANA MARSZAŁKA

Dorota Kinal Dyrektor Departamentu Edukacji i Nauki UMWW

Wojciech Szymczak Dyrektor WSCKZiU w Koninie

S. 8

S. 15

WIELKOPOLSKA SZKOŁA ROKU WIELKOPOLSKI NAUCZYCIEL ROKU

SLOW JOGGING – TRUCHT PO JAPOŃSKU DLA KAŻDEGO

Departament Edukacji i Nauki Samorządu Województwa Wielkopolskiego

Agata Sadowska nauczyciel doradca metodyczny Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Lesznie

S. 9

S. 16

„BĘDĘ BIZNESMENEM – BEBI” FINAŁ III EDYCJI KONKURS

NAUCZYCIEL W CIĄGU UCZENIA (SIĘ)

Maria Koroniak nauczyciel konsultant Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Lesznie

Anna Noga I Liceum Ogólnokształcące im. J. Dąbrowskiego w Rawiczu

STRONA 4

Problemy Oświaty i Wychowania

S. 17

S. 26

DZIECKO I JEGO TWÓRCZA AKTYWNOŚĆ

WITRYNA LITERACKA

Agata Sadowska nauczyciel doradca metodyczny Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Lesznie

Ewa Rosolska Pisarka, Dyrektor Powiatowa Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna

S. 19

S. 29

POLSCY POECI DZIECIOM

WYBRANE NOWOŚCI BIBLIOTECZNE

Iwona Polsakiewicz Przedszkole Miejskie nr 19 im. „Leśna Kraina”

Halina Krasoń nauczyciel bibliotekarz CDN – Publiczna Biblioteka Pedagogiczna w Lesznie

S. 20

S. 30

SCENARIUSZ OLIMPIADY W PRZEDSZKOLU

ZMIANY W PRAWIE NIE TYLKO OŚWIATOWYM

Julita Barteczka, Anna Pałka Przedszkole w Pakosławiu Oddział w Sowach

Leszek Jan Zaleśny Wicedyrektor Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Lesznie

S. 22

S. 33

RELACJA Z WYJAZDU BIBLIOTEKARZY DO PORTUGALII

CDN NA FACEBOOK’U

Ewa Staniszewska, Ewa Śliwińska nauczyciel bibliotekarz CDN – Publiczna Biblioteka Pedagogiczna w Lesznie

Jarosław Łukaszewski brand manager Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Lesznie

S. 24

S. 35

WYCHOWANIE DWUJĘZYCZNE W PORTUGALSKIM KRĘGU KULTUROWYM

WAŻNE WYDARZENIE- KONFERENCJA OKRĄGŁY STÓŁ - LEKCJA HISTORII

Agata Kukawka magister filologii portugalskiej i pedagogiki

Konferencja przygotowana przez Departament Edukacji i Nauki Województwa Wielkopolskiego STRONA 5

Problemy Oświaty i Wychowania

Marzena Wodzińska Członek Zarządu Województwa Wielkopolskiego

Życzenia wakacyjne

Życzę wszystkim słonecznych i bezpiecznych wakacji, pełnych niezapomnianych wrażeń, mnóstwa przygód i dobrego humoru. Niech ten letni czas sprzyja poznawaniu ciekawych miejsc i zawieraniu nowych przyjaźni. Marzena Wodzińska

STRONA 6

Problemy Oświaty i Wychowania

Dorota Kinal Dyrektor Departamentu Edukacji i Nauki

Życzenia wakacyjne

Życzę wszystkim, aby rozpoczęte wakacje były pełne niezapomnianych wrażeń, udanego i bezpiecznego wypoczynku. Wielu fantastycznych przygód i spotkań z interesującymi ludźmi. Dorota Kinal

STRONA 7

Problemy Oświaty i Wychowania

Samorząd Województwa Wielkopolskiego

Wielkopolska Szkoła Roku Wielkopolski Nauczyciel Roku Szanowni Państwo, przypominamy, że Departament Edukacji i Nauki Samorządu Województwa Wielkopolskiego organizuje konkursy o tytuł: Wielkopolska Szkoła Roku, Wielkopolski Nauczyciel Roku .

Celem Konkursu o tytuł Wielkopolska Szkoła Roku jest

w rozwój szkoły lub placówki.

wyróżnienie wielkopolskich przedszkoli oraz szkół kształtu-

Departament Edukacji i Nauki infor-

jących wśród uczniów poczucie własnej tożsamości i postaw

muje, że termin składania wniosków

patriotycznych z jednoczesnym modelowaniem wzorca no-

w konkursach o tytuł Wielkopolska

woczesnego Wielkopolanina.

Szkoła Roku oraz Wielkopolski Nauczy-

Cel Konkursu o tytuł Wielkopolski Nauczyciel Roku służy uho-

ciel Roku został przedłużony z dnia 5 lip-

norowaniu nauczycieli cechujących się entuzjazmem i pasją

ca do 31 sierpnia.

w pracy, kształcących i wychowujących dzieci i młodzież poprzez

Jednocześnie pragniemy poinformować,

rozwijanie u nich poczucia odpowiedzialności, miłości ojczyzny

że pracownicy Centrum Doskonalenia

oraz poszanowanie dla polskiego dziedzictwa kulturowego,

Nauczycieli w Lesznie chętnie, w razie

pielęgnujących patriotyzm regionalny, dających wsparcie dla

potrzeby i konieczności, pomogą przy

rozwoju talentów i zainteresowań. Ponadto wyróżnienie ma

wypełnianiu wniosków konkursowych.

promować wybitnych pedagogów cieszących się autorytetem

Kontakt: oswiata@cdn.leszno.pl

w środowisku szkolnym i lokalnym, którzy swoją postawą

Szczegółowy regulamin oraz karty zgło-

i pracą mobilizują innych do działania, posiadając szczególne

szeniowe dostępne są na stronie umww,

osiągnięcia dydaktyczne i wychowawcze, czynnie angażują się

a bezpośredni link w kodzie QR.

STRONA 8

Problemy Oświaty i Wychowania

Maria Koroniak - CDN Leszno

„Będę Biznesmenem – BeBi” Finał III edycji konkursu Konkurs ogłoszony został przez Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego z inicjatywy Członka Zarządu Województwa Wielkopolskiego Pani Marzeny Wodzińskiej. Koordynatorem konkursu była Pani Dorota Kinal, Dyrektor Departamentu Edukacji i Nauki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego. Jego liderem było Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Lesznie, a partnerami – CDN w Koninie, CDN w Pile, ODN w Poznaniu i ODN w Kaliszu. Była to trzecia edycja tego konkursu. Konkurs

cieszył

się

dużym

zainteresowani-

em wśród uczniów szkół ponadpodstawowych. Do konkursu zgłosiło się 18 zespołów. Na liczbę zgłoszonych zespołów negatywnie wpłynął strajk nauczycieli w szkołach. Zadaniem każdego zespołu było napisanie realnego biznesplanu, m.in. z przeliczeniem kosztów, cechującego się innowacyjnością. Zespoły wykazały się dużym talentem. Formuła konkursu była nieco inna niż w poprzednich edycjach. Uczestnikami Konkursu były 2-osobowe zespoły składające się z uczniów szkół ponadpodstawowych pod opieką nauczyciela. I etap – półfinałowy dotyczący oceny merytorycznej Projektów odbywał się w siedzibie poszczególnych partnerów projektu. Oceny projektów dokonywały komisje konkursowe powoływane przez Dyrektorów ośrodków. Do II etapu z każdego ośrodka wyłoniono po 2 zwycięskie zespoły. II etap – finałowy odbył się 30 maja 2019r. w auli Audytorium Maximum

Wyższej Szkoły Huma-

nistycznej w Lesznie. Podczas finału każdy zespół

stawiciel rynku pracy.

miał maksymalnie dziesięć minut na zaprezen-

Ogłoszenie wyników odbyło się 30 maja po zakończeniu prezentacji pomy-

towanie swojego pomysłu. Młodzież opowiadała

słów przez zespoły konkursowe.

o kulisach, w jakich rodziły się idee, możliwych

Podsumowania konkursu dokonał Pan Piotr Urbaniak, zastępca dyrektora

wariantach realizacji, sposobach finansowania

Instytutu Ekonomii i Turystyki Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej

i promocji swoich pomysłów.

w Lesznie, opiekun merytoryczny konkursu, nauczyciel doradca meto-

Wystąpienia finałowe zespołów oceniała Komis-

dyczny do spraw przedmiotów ekonomicznych w Centrum Doskonalenia

ja Konkursowa, w skład której, w tym roku doda-

Nauczycieli w Lesznie.

tkowo weszła Pani Anna Szyszkowiak – Gorwa,

Wyniki Konkursu ogłosił Dyrektor Centrum Doskonalenia Nauczycieli

Prezes Leszczyńskiej Fabryki Pomp jako przed-

w Lesznie Pan Paweł Borowski. STRONA 9

Problemy Oświaty i Wychowania Wyłoniono następujących laureatów: I miejsce Weronika Klawiter i Nikodem Panknin z I Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej – Curie w Złotowie Opiekun zespołu Pani Wiesława Polanin Projekt nosi nazwę House&Smart II miejsce Marcin Lesiński i Damian Urbowicz z Technikum nr 19 im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Poznaniu Opiekun zespołu: Pani Beata Witczak Projekt nosi nazwę SmartNatureLab sp. z o. o. III miejsce Sara Nowak i Natan Ślusarczy - są to uczniowie Zespołu Szkół Technicznych – Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Lesznie Opiekun: Pan Andrzej Stężały Projekt nazywa się: Edison One w plenerze Wyróżnienia otrzymali: Patrycja Mantaj i Hubert Szymanek z Zespołu Szkół Ekonomicznych w Pile Opiekunem zespołu jest Pani Lucyna Jankowska Projekt o nazwie: Pet Garden – hotel dla psów i kotów Paulina Sobstyl i Nicola Alter - uczennice Zespół Szkół Rolniczych w Prudniku Opiekun: Julia Sinkowska Projekt o nazwie: ROLL – CFFE Olga Grobelna i Paulina Udzik uczennice Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. Józefa Marcińca w Koźminie Wlkp. Opiekunem zespołu jest Pani: Ewa Poczta-Szczepańska Projekt o nazwie „Stajnia Kasztanka” Konkurs „Będę biznesmenem - BeBi” miał na celu pobudzenie przedsiębiorczości i kreatywnego myślenia uczniów, rozwijanie umiejętności wystąpień publicznych, stymulowanie pracy zespołowej. Jego uczestnikami byli uczniowie szkół ponadpodstawowych, którzy zarówno w poprzednich, jak obecnej edycji pokazali, jak wielkie pokłady kreatywności drzemią wśród młodych ludzi. Laureaci otrzymali atrakcyjne nagrody. Finał konkursu „Będę Biznesmenem - BeBi” uświetnił występ zespołu muzycznego The Kopernix. W imieniu Pani Marszałek Marzeny Wodzińskiej Dyrektor Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Lesznie Pan Paweł Borowski złożył finalistom gratulacje oraz wręczył nagrody.

STRONA 10

Problemy Oświaty i Wychowania

Iwona Gubańska - CDN Leszno

„Blues Express” 6 lipca, już po raz 27., Stowarzyszenie Strefa Kultury oraz Dom Polski Zakrzewo zorganizowali Blues Express Festiwal, którego pomysłodawcą jest Henryk Szopiński. Ta edycja festiwalu odbyła się pod Honorowym Patronatem Marszałka Pana Marka Woźniaka i przy finansowym wsparciu Samorządu Województwa Wielkopolskiego, a także powiatu złotowskiego oraz Gminy Zakrzewo.

STRONA 11

Problemy Oświaty i Wychowania

Jarosław Łukaszewski - CDN Leszno

II Mistrzostwa Wielkopolski Osób Niepełnosprawnych i Seniorów w petanque 15 czerwca 2019 r. w Lesznie odbyły się II Mistrzostwa Wielkopolski Osób Niepełnosprawnych i Seniorów w petanque organizowane przez Samorząd Województwa Wielkopolskiego, Polską Federację Petanque, Klub Petanque Leszczynianka oraz Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Lesznie. Zawody, w których wzięło udział 40 dwuosobowych drużyn,

zespołach szwajcarskim systemem Buchholza; z uwagi na

rozpoczęły się o 9:30 na bulodromie leszczyńskiego klubu.

bardzo wysoką temperaturę, ograniczając czas do 35 min. lub 11

W imieniu Pani marszałek Marzeny Wodzińskiej i Pani Dyre-

zdobytych punktów w oparciu o program komputerowy Polsk-

ktor Departamentu Edukacji i Nauki Urzędu Marszałkowskie-

iej Federacji Petanque.

go Województwa Wielkopolskiego zawodników i kibiców po-

Każdy z uczestników został nagrodzony drobnymi upominkami,

witali: Pan Czesław Kruczek, zastępca dyrektora Departamentu

a zwycięzcy z rąk Panów Czesława Kruczka i Pawła Borowskie-

Edukacji i Nauki oraz Pan Paweł Borowski, Dyrektor Centrum

go otrzymali Puchary.

Doskonalenia Nauczycieli w Lesznie.

Podczas zawodów obsługę wolontariacką zapewniali Radni

Zawodnicy zmagali się w 5. rundach, grając w dwuosobowych

Młodzieżowej Rady Miasta Leszno.

STRONA 12

Problemy Oświaty i Wychowania

Wojciech Szymczak - Dyrektor WSCKZiU w Koninie

Stypendia Pana Marszałka 19 czerwca 2019 r. w gościnnych progach „Konińskiego Medyka”- Wielkopolskiego Samorządowego Centrum Kształcenia Zawodowego i w Koninie kolejny raz odbyła się uroczystość wręczenia Stypendiów za wyniki w nauce, przyznanych przez Marszałka Województwa Wielkopolskiego uczniom i słuchaczom Wielkopolskich Samorządowych Centrów Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego. W uroczystości uczestniczyli: Członek Zarządu Wojewó-

Dzisiejsza uroczystość zaczęła się od uhonorowania słuchaczki

dztwa

Wodzińska,

z kierunku higienistka stomatologiczna z WSCKZiU w Koninie

a także Dyrektor Departamentu Edukacji i Nauki Urzędu

pani Marty Kopka za uzyskanie tytułu Finalisty Ogólnopolskiej

Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego Pani Do-

Olimpiady Higienistek Polskiej Akademii Profilaktyki Stomato-

rota Kinal, dyrektorzy, nauczyciele i uczniowie Wielkopolskich

logicznej. Podziękowania otrzymał także opiekun kierunku pani

Samorządowych Centrów Kształcenia Zawodowego i Usta-

Ewelina Przewoźna.

Wielkopolskiego

Pani

Marzena

wicznego z Gniezna, Konina, Ostrowa Wielkopolskiego, Poznania – Centra nr 1 i nr 2, Rawicza i Złotowa oraz Centrów Wspar-

Członek Zarządu Województwa Wielkopolskiego - Marzena

cia Rzemiosła, Kształcenia Dualnego i Zawodowego, Centrów

Wodzińska, wręczając stypendia, pogratulowała wyróżnionym

Ośrodków Doskonalenia Nauczycieli, Publicznych Bibliotek

osiągniętych wyników w nauce. Wyraziła również nadzieję, że

Pedagogicznych z Konina, Poznania, Leszna, Kalisza, Piły .

przyznane stypendia będą nie tylko uzasadnionym powodem do satysfakcji i zadowolenia, ale także motywacją do dalszej

Uchwała Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 27

rzetelnej nauki i pracy.

lutego 2017 stworzyła możliwość nagradzania uczniów, którzy osiągają bardzo dobre wyniki w nauce, a jednocześnie przez

Pani Marszałek w swoim przemówieniu zwróciła uwagę, iż

swoje zaangażowanie i postawę godnie reprezentują Centra

wiedza jest najlepszą inwestycją w przyszłość własną i całych

w środowiskach lokalnych. Zgodnie z Uchwałą Zarządu Woje-

społeczeństw, ponieważ to ludzie wykształceni stanowią siłę

wództwa Wielkopolskiego z 24 stycznia 2019 r. stypendia zostały

napędową rozwoju i są w stanie szybko adaptować się do gwał-

przyznane już kolejny raz. Wydarzenie to ma bardzo uroczystą

townie zmieniającego świata.

oprawę, aby podkreślić rangę stypendiów oraz wskazać, że samorząd WW nie szczędzi nakładów, by kształcenie w Centrach

Podkreśliła, że uczniowie i słuchacze mogą odnosić sukcesy

gwarantowało bardzo wysoki i adekwatny do wymagań, jakie

w nauce dzięki własnej pracy, aktywności i postawie, wspar-

stawia rynek pracy w Polsce i Europie, poziom edukacji. Stypen-

ciu bliskich oraz zaangażowaniu dyrektorów i nauczycieli.

dia stanowią wyróżnienie dla uczniów i słuchaczy, którym

Wielkopolskie Samorządowe Centra Kształcenia Zawodowego

zależy na zdobywaniu wiedzy i umiejętności, a jednocześnie

i Ustawicznego cieszą się dobrą opinią wśród młodzieży i do-

działającym na rzecz społeczności lokalnej. Przyznawane nagro-

rosłych, odbierane są jako placówki nowoczesne, a jednocześnie

dy mają również na celu promowanie jednostek prowadzonych

gwarantujące niezmiennie wysoki poziom kształcenia i rzetelne

przez Samorząd Województwa Wielkopolskiego i zachęcenie

przygotowanie do podjęcia pracy zawodowej.

młodzieży oraz dorosłych do podjęcia nauki w Wielkopolskich Samorządowych Centrach Kształcenia Zawodowego i Ustawicz-

Członek Zarządu Województwa Wielkopolskiego Pani Marze-

nego. Ogółem stypendia otrzymało 156 uczniów i słuchaczy tych

na Wodzińska życzyła również jak najlepszych wyników

jednostek. Z WSCKZiU w Koninie stypendia uzyskało 50 osób.

w rozpoczętej właśnie letniej sesji egzaminacyjnej.

STRONA 13

Problemy Oświaty i Wychowania

Dyrektor WSCKZIU w Koninie Wojciech Szymczak podziękował w imieniu nagrodzonych i dyrektorów centrów za wręczone stypendia i złożył zapewnienie, że słuchacze i kadra pedagogiczna postarają się, by w przyszłym roku liczba stypendystów była znacznie większa. Po części oficjalnej młodzież WSCKZiU zaprezentowała krótki program artystyczny, po którym wszyscy udali się na wspólny obiad. Organizatorem i gospodarzem uroczystości było Wielkopolskie Samorządowe Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Koninie.

STRONA 14

Problemy Oświaty i Wychowania

Agata Sadowska - nauczyciel doradca metodyczny CDN Leszno

„Slow jogging” – trucht po japońsku dla każdego? Polacy oszaleli na punkcie „joggingu” i intensywnego biegania, w tym maratonów. Ale czy rzeczywiście warto tyle biegać i w takim ostrym tempie? Ostatnio wiele mówi się i pisze o „slow joggingu”. Czym różni się on zatem od klasycznego amatorskiego biegania? Podobno nie trzeba wyciskać z siebie ostatnich potów i bić życiowych rekordów, by być szczupłym i zdrowym.

Można biegać (a raczej truchtać) przez pół godziny dzi- poprzez produkcję endorfin czy też kannabinoidów. Taki

ennie, by korzyść z takiej aktywności odczuły zarówno ciało, jak ruch wpływa na lepsze samopoczucie i ogólną sprawność. i psychika. Każda osoba, która zechce uprawiać „slow jogging”

Jeśli nie ma przeciwwskazań do chodzenia,

z pewnością zainteresuje się sylwetką prof. Hiroakiego Tanaci za to i nie powinno być do uprawiania „slow joggingu”. Oczyodkrycie i opisanie tej formy ruchu - japońskiego fizjologa.o„Slow wiście osoby ze zbyt dużą wagą, otyłością, osoby zaawanjogging” polega na spokojnym truchtaniu bez długu tlenowego, sowane wiekowo, mało aktywne powinno stopniować bez zbędnego obciążania stawów, na śródstopiu czyli naszych długość treningu i obserwować ciało, czy nie pojawiają się „naturalnych poduszkach” amortyzujących kontakt z twardym przeciążenia. Należy pamiętać, że im więcej kilogramów podłożem. I z uśmiechem na twarzy w związku z brakiem za- się nosi, tym trucht powinien być spokojniejszy, woldyszki. Bieg też, a raczej truchtanie to też technika biegu, jak niejszy, by nie powodował zadyszki, gdyż zadyszka jest i motywacja do niego.

oznaką tego, że nie trenujemy już „slow joggingu”, a po Po japońsku ten trening oznacza tempo prostu siłujemy się ze sobą.

tzw.„niko niko”. Tempo na tyle komfortowe, że można rozma- wiać praktycznie z niezakłócanym przyspieszonym oddechem.

Poza Japonią, „slow jogging” zyskał też popu-

larność w Korei Południowej, ale wszystko wskazuje

Jeśli w trakcie treningu wsłuchamy się w swoje ciało, to poja- na to, że Polska jest na dzisiaj numerem dwa na świecie. wią się naturalne potrzeby przyspieszenia i zwolnienia zgodne Obecnie mamy wykształconych przez japońskich ekz naturalnymi cyklami. Najpierw jesteśmy nierozgrzani i spię- spertów ponad czterdziestu instruktorów z polskim obyci, następnie nabieramy komfortu ruchów, szybkości i lekkości, watelstwem, którzy też są mieszkańcami innych krajów po 20 minutach mogą pojawić się pierwsze oznaki znużenia. (Austrii, Belgii, Wielkiej Brytanii). Ale z uwagi na spokojne tętno uśmiech jest naturalną konse-

Jeśli motywacją do „slow joggingu”jest dbanie

kwencją pozytywnych impulsów płynących z ciała. Przeci- o swoje zdrowie, większość zdrowotnych potrzeb wieństwem tego stanu jest stres wysiłkowy wpleciony do zapewniamy sobie poprzez właśnie regularny trening. treningu, np. interwałami. Jeśli celem jest ogólne zdrowie Jego technika stanowi doskonałą podbudowę kondycyjną i sportowa sylwetka, to nie ma potrzeby, by treningi były dłuższe dla wszystkich typów sportu. niż 45 minut. Należy jednak wyraźnie podkreślić, że bez pracy

„Slow jogging” to nie tylko truchtanie o poranku,

z oddechem oraz bez umiarkowania w jedzeniu, efekty w postaci ale też styl życia związany z odpowiednią dietą i sposobem odchudzenia mogą nadejść w spowolnionym tempie.

myślenia… Jeśli nie będzie on częścią całościowego pode-

Biegając w spokojnym, ale dynamicznym rytmie, jścia do zdrowia, w tym właściwej diety, to znacznie potrząsając przez kilkadziesiąt minut treningu ciałem popra- zmniejszą się szanse na odczucie jego zbawiennych skuwiamy krążenie krwi, wzmacniamy serce, ograniczamy ryzyko

tków dla organizmu. Ważne, by sobie uświadomić, że to

nadciśnienia, dotleniamy komórki i mózg. Regulujemy także

jest taki sam niezbędny codzienny zabieg higieniczny jak

poziom cholesterolu przeciwdziałając miażdżycy, wpływamy

poranna toaleta. Powinno się wyeliminować z diety „zatru-

na odpowiedni poziom cukru we krwi oraz poprawiamy nastrój wacze organizmu” w postaci cukru, soli, tłuszczów trans,

STRONA 15

Problemy Oświaty i Wychowania

białej mąki, kalorycznych przekąsek. Należy też przywrócić mię-

się zastanowić, ile naprawdę potrzebujemy pieniędzy, by nie

su należne miejsce, ograniczając je w diecie do niezbędnego mi-

okazało się, że nie mamy czasu i sił, by wydać zarobioną w stresie

nimum. Od lat wiadomo, że najzdrowsza jest dieta śródziemno-

pensję. A życie w stresie niczemu dobremu nie służy, jego negaty-

morska. Kolejnym aspektem jest kwestia zdrowego i głębokiego

wnych konsekwencji trudno się pozbyć prostymi środkami.

snu, który jest bazą regeneracyjną naszego organizmu. Warto

„Slow jogging” naprawdę może być receptą na witalność i dłu-

też nabrać większego dystansu do życia zawodowego i trzy razy

gowieczność.

Anna Noga - I Liceum Ogólnokształcące im. J. Dąbrowskiego w Rawiczu

Nauczyciel w ciągu uczenia (się) Przez cały czas mojej pracy w szkole pewne rzeczy się nie zmieniły mimo kolejnych reform, kolejnych roczników uczniów. Kiedyś 4-letnie, teraz ( jeszcze) 3-letnie, w przyszłości (znowu) 4-letnie liceum. Jedno pozostaje niezmienne. Nauczyciel co roku, bez względu na zmiany w systemie oświaty, dokształca się, szuka nowych rozwiązań do pracy ze swymi uczniami. Gdzie szukać najlepszych, najciekawszych? Trudno to sprecyzować, co dla jednego będzie ciekawe, dla inne-

koły, musimy zmieniać się także my – nauczyciele. A to oznacza,

go niekoniecznie. Każdy bowiem z nas – nauczycieli – ma inne

że zanim uczniów nauczymy mądrego korzystania ze smartfo-

potrzeby edukacyjne, jest inny (i nie chodzi tu tylko o nauczany

na, najpierw sami musimy poznać ten świat. I nie chodzi mi tylko

przedmiot).

o aplikacje do tworzenia przydatnych przy powtarzaniu materiału na lekcji quizów. Jeden z prelegentów Kamil Śliwowski

Dla mnie ważniejsze od najmądrzejszych wywodów, rzeczy,

pokazał aplikacje nie tylko do nauki języka obcego, ale też innych

których mogę dowiedzieć się z danego szkolenia, można by pow-

przedmiotów, np. historii sztuki, matematyki czy ekonomii. Dzięki

iedzieć, cenniejsze, jest spotkanie z ludźmi. Właśnie owa wy-

aplikacji Elevate można – wg Śliwowskiego – wspomagać umie-

miana doświadczeń między praktykami – innymi nauczyciela-

jętności szybkiego czytania, popracować nad swoją koncentracją;

mi. Jeśli usłyszymy od innych, że borykają się z podobnymi pro-

a FilmoraGo – będzie przydatna do montażu filmowego, zaś Can-

blemami, łatwiej jest zmierzyć się z własnymi. Nieraz te rozmowy

va - do projektowania grafiki.

otwierają nam oczy na błędy, które popełniamy, a z których istnienia nie zawsze zdajemy sobie sprawy.

Dzięki spotkaniom – takim jak te przy okazji kongresu - z praktykami, specjalistami w swojej dziedzinie można dowiedzieć się,

Jedną z takich okazji do spotkań nauczycielskich jest kongres

jakie narzędzia w szkole mogą nam się przydać. Decyzja o ich

polonistów i bibliotekarzy organizowany w Warszawie przez

wykorzystaniu zależy od nas samych, ale już nie musimy tracić

czasopismo „Polonistyka”. W ubiegłym roku na IV Uroczystym

czasu na szukanie, bo zrobili to za nas inni i przetestowali. Nam

Kongresie Polonistów i Bibliotekarzy nauczyciele z różnych

nauczycielom pozostaje przetestowanie kolejnego szkolenia,

poziomów edukacyjnych, z różnych szkół z całej Polski ucze-

warsztatu. Najważniejsze, by wiedzieć, po co to robimy, nie-

stniczyli w serii spotkań pod wspólnym hasłem „Nowej ad-

koniecznie dla następnego papierka. Być może dla inspirującego

aptacji narzędzi retorycznych w edukacji polonistycznej”. Ale

spotkania z innym belfrem, a może to my podpowiemy komuś

oprócz retoryki – zajmującej w nowej podstawie programowej

ciekawe rozwiązanie do pracy z uczniami…? Kto wie…

dużo miejsca - można było dowiedzieć się wielu interesujących rze-czy, jak wykorzystać w edukacji jako narzędzia kształcenia aplikacje mobilne. W kontekście zmieniającego się świata, szSTRONA 16

Problemy Oświaty i Wychowania

Emilia Chrzanowska - nauczyciel doradca metodyczny CDN Leszno

Dziecko i jego twórcza aktywność Dziecko jest twórcą w naturalny sposób. Twórczość jest rezultatem jego ukrytej, skomplikowanej, często nieświadomej pracy. Wyobraźnia dziecka pracuje na materiałach zdobytych z rzeczywistości zewnętrznej, które organizuje, porządkuje i przekształca z myślą o realizacji własnego projektu, o ekspresji wewnętrznego świata. Aktywność dziecka należy do sfery rozwoju i jest całkowicie zwrócona w stronę budowania siebie. Twórcza aktywność dziecka ma swój biologiczny sens dzięki ży-

one w: Poznawczym obszarze rozwoju dziecka. Dziecko przygo-

ciowej potrzebie wzrastania, całkowicie zwróconej w kierunku

towane do podjęcia nauki w szkole :

przyszłości i przekraczania siebie. Dzieci posiadaną wyobraźnię

1) wyraża swoje rozumienie świata, zjawisk i rzeczy znajdują-

i pamięć potrafią wykorzystać w różnych zabawach i działa-

cych się w bliskim otoczeniu za pomocą komunikatów poza-

niach. Dzięki pamięci powtarzają to, co usłyszały, wchodzą

werbalnych: tańca, intencjonalnego ruchu, gestów, impresji

w „role” i odgrywają to, co zaobserwowały, przebywając z oso-

plastycznych, technicznych, teatralnych, mimicznych, kon-

bami dorosłymi. Bawiąc się stają się „osobami różnych zawodów”.

strukcji i modeli z tworzyw i materiału naturalnego;

Wykonują czynności i naśladują określone ruchy ludzi różnych

6) wykonuje własne eksperymenty językowe, nadaje znaczenie

zawodów. W swojej wyobraźni ucztują, zajadają smakołyki,

czynnościom, nazywa je, tworzy żarty językowe i sytuacyjne,

przenoszą się w baśniowe miejsca, poruszają się ciekawymi po-

uważnie słucha i nadaje znaczenie swym doświadczeniom;

jazdami, czasami zapraszają do swych zabaw nauczycielkę. Dzie-

7) eksperymentuje rytmem, głosem, dźwiękami i ruchem, rozwi-

ciom potrzebne są wzory do naśladowania, a przez utożsamianie

jając swoją wyobraźnię muzyczną; słucha, odtwarza i tworzy

się z nimi mają poczucie przekraczania siebie i wzrastania. Po-

muzykę, śpiewa piosenki, porusza się przy muzyce i do muzy-

stawa twórcza musi prowadzić do tworzenia form wyrażających

ki, dostrzega zmiany charakteru muzyki, np. dynamiki, tempa

intencje samego twórcy. Twórcza ekspresja u dziecka zależy od

i wysokości dźwięku oraz wyraża ją ruchem, reaguje na sygnały,

trzech podstawowych warunków:

muzykuje z użyciem instrumentów i innych źródeł dźwięku;

• motywacji wewnętrznej,

śpiewa piosenki z dziecięcego repertuaru oraz łatwe piosen-

• klimatu porozumienia i potrzeby wolności.

ki ludowe; chętnie uczestniczy w zbiorowym muzykowaniu;

Naturalną motywacją wewnętrzną dziecka jest potrzeba kon-

wyraża emocje i zjawiska pozamuzyczne różnymi środkami

kretyzacji swego wewnętrznego świata w formach, które

aktywności muzycznej; aktywnie słucha muzyki; wykonuje lub

go zachwycają. Może to być stworzony przez dziecko przed-

rozpoznaje melodie, piosenki, pieśni, np. ważne dla wszystkich

miot, praca plastyczna, zabawy tematyczne, wyliczanki, gesty,

dzieci w przedszkolu, np. hymn przedszkola, charakterystyczne

improwizacje muzyczne, itp. Wszystko to tworzy dla siebie i dla

dla uroczystości narodowych (hymn narodowy), potrzebne do

klimatu sprzyjającego porozumieniu. Te dwa czynniki - klimat

organizacji uroczystości np. Dnia Babci i Dziadka, święta przed-

porozumienia i potrzeba wolności decydują o jego równowadze

szkolaka (piosenki okazjonalne) i inne; w skupieniu słucha muz-

psychicznej, samorealizacji i jego rozwoju. Dlatego ważne jest,

yki;

by komunikacja interpersonalna między dziećmi i rodzicami

8) wykonuje własne eksperymenty graficzne farbą, kredką,

w rodzinie, dziećmi i nauczycielami w przedszkolu, dziećmi

ołówkiem, mazakiem itp. tworzy proste i złożone znaki, nadając

w małych grupach przedszkolnych sprzyjała porozumieniu

im znaczenie, odkrywa w nich fragmenty wybranych liter, cyfr,

dziecka z otoczeniem. Dziecko, aby lepiej siebie zrozumieć, musi

kreśli wybrane litery i cyfry na gładkiej kartce papieru, wyjaśnia

czuć się bezpieczne, akceptowane i zrozumiane.

sposób powstania wykreślonych, narysowanych lub zapisanych

Podstawa

programowa

wychowania

przedszkolnego

kształtów, przetwarza obraz ruchowy na graficzny i odwrotnie,

i kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej zawiera wiele

samodzielnie planuje ruch przed zapisaniem, np. znaku grafi-

treści dotyczących twórczej aktywności dziecka. Znajdują się

cznego, litery i innych w przestrzeni sieci kwadratowej lub liniaSTRONA 17

Problemy Oświaty i Wychowania

tury, określa kierunki i miejsca na kartce papieru;

wyzwalające twórczą aktywność dziecka. Planując zajęcia

11) wyraża ekspresję twórczą podczas czynności konstru-

z dziećmi przedszkolnymi, nauczyciel powinien się zastanowić,

kcyjnych i zabawy, zagospodarowuje przestrzeń, nadając

jaki postawi im problem do rozwiązania, co będzie tematem za-

znaczenie umieszczonym w niej przedmiotom, określa ich

jęć, jakie zadania otwarte, które rozwijają operacje twórcze, za-

położenie, liczbę, kształt, wielkość, ciężar, porównuje przed-

proponuje oraz jak dzieci rozwiązanie danego problemu utrwalą

mioty w swoim otoczeniu z uwagi na wybraną cechę;

przez różne rodzaje ekspresji.

19)

Przykłady zadań rozwijających myślenie twórcze:

podejmuje samodzielną aktywność poznawczą, np.

oglądanie

STRONA 18

książek,

zagospodarowywanie

przestrzeni

• Skojarzenia. Pokazujemy dzieciom dowolny obrazek i pytamy:

własnymi pomysłami konstrukcyjnymi, korzystanie z no-

Z czym on ci się kojarzy? Dzieci mogą mówić swoje skojarzenia

woczesnej technologii itp.

lub tworzyć rysunki np. Co mi się kojarzy z wiosną? Ważna jest

Stawianie dzieciom zadań do wykonania wpływa na to, że

duża liczba oryginalnych skojarzeń. Jeśli ma to postać rysunku,

ekspresja twórcza rozwija się przez tematykę, techniki pra-

dzieci skojarzenia rysują w formie małych piktogramów dookoła

cy, narzędzia i materiały, którymi posługują się dzieci.

obrazka.

Dzieci, które dysponują wiedzę na określony temat, mogą

• Łańcuszek skojarzeń. Jest to gra słowna, w której jedno dziecko

ją twórczo wykorzystać. Jeśli dzieci są zadowolone z po-

mówi słowo, drugie dziecko dodaje swoje skojarzenie. Po naby-

wstałego dzieła, wtedy są zmotywowane do dalszego wysił-

ciu wprawy w tworzeniu skojarzeń, wprowadzamy do gry

ku, do doskonalenia pracy i powtórzenia sukcesu. Należy

reguły np. wiosna – pogoda – zwierzę.

pozwolić dzieciom na prezentowanie własnych, oryginal-

• Wyliczanki. Człowiek może mieszkać w … Narzędziem pracy

nych pomysłów, nie zmuszać ich do działania i myślenia

człowieka jest …

w sposób schematyczny. Nauczyciele pracujący z dziećmi

• Określenia. Wymień 3 określenia, jaki może być: dom, las,

przedszkolnymi są w bardzo dobrej sytuacji, bo jedne zaję-

dzień, samochód, stół, ulica, sklep.

cia wynikają z drugich oraz realizowana jest wielość celów

• Kolorowe karty. Dzieci otrzymują karty w kilku kolorach. Py-

dotyczącego rozwoju umysłowego, fizycznego, emocjonal-

tamy: Z czym ci się kojarzy ten kolor? Co ma taki kolor?

nego i społecznego. Rozwijanie u dzieci predyspozycji do

• Rysowanie i dzielenie się wrażeniami. Po wysłuchaniu fra-

działań twórczych wymaga od nauczyciela przedszkola

gmentu muzyki dzieci rysują, malują muzykę lub np. uczucia,

odpowiedniej postawy, znajomości metod stymulowania

mądrość, miłość, smutek.

twórczej aktywności i zadań rozwijających podstawowe

• Empatia. Dzieci losują postaci, np. króla, aktorki, niemowlaka,

operacje umysłowe myślenia twórczego. Cenne są meto-

lekarza i wczuwają się w rolę. Dziecko ruchowo lub werbalnie

dy poszukujące, ekspresyjne i praktyczne, najbardziej

przedstawia daną postać.

Problemy Oświaty i Wychowania

Iwona Polsakiewicz - Przedszkole Miejskie nr 19 im. “Leśna Kraina”

Polscy poeci dzieciom Oddziaływanie poezji na rozwój dziecka wyraża się w kształtowaniu jego wyobraźni i uczuć, w inspirowaniu aktywności twórczej, w rozszerzaniu zakresu doświadczeń indywidualnych ucznia. Przeżycia estetyczne, towarzyszące poznawaniu utworów poetyckich, czynią dzieci wrażliwymi na piękno języka, na złożoność formy, wyrabiają smak literacki. Wywołana fascynacja utworem literackim pozwala odczuć

skiego nr 15 recytujący wiersz Juliana Tuwima pt.,,Spóźniony

jego humanistyczny sens, zawartą w nim myśl przewodnią.

słowik”. Przygotowała go nauczycielka Jolanta Piotrowiak, II

Wygłaszanie i inscenizowanie wierszy ośmiela dzieci w kon-

miejsce zajęli Emilia Woźna i Tymon Grześkowiak z Przedszkola

taktach społecznych, uczy odpowiedzialności i współdziałania,

Miejskiego nr 10 przedstawiający utwór Jana Brzechwy pt.,,Leń”

wpływa na kształtowanie poprawnego wypowiadania się pod

- nauczyciel Barbara Kaftan, III miejsce zajęła Helena Jurga re-

względem artykulacji, intonacji, modulacji i siły głosu. Ma-

cytująca wiersz Marii Konopnickiej ,,Sposób na laleczkę”. Lau-

jąc na uwadze fakt, jakim jest wpływ poezji na rozwój dziecka

reata tego miejsca przygotowała nauczycielka Patrycja Jurga.

w Przedszkolu Miejskim nr 19 im. ,,Leśna Kraina” w Lesznie po

Postanowiono przyznać trzy wyróżnienia i tak otrzymali je Filip

raz IV odbył się Międzyprzedszkolny Konkurs Recytatorski

Dembinski z wierszem ,,O Grzesiu kłamczuchu” z Przedszkola

pt. ,,Polscy poeci dzieciom”. Pomysłodawczyniami corocznej

Miejskiego nr 19 (nauczyciel przygotowujący Hanna Gawlicka),

imprezy są nauczycielki Iwona Polsakiewicz i Agnieszka

Jakub Zawiślak z Przedszkola Sióstr Elżbietanek prezentujący

Szkaradkiewicz. Głównym celem konkursu było populary-

wiersz J. Brzechwy pt.,,Leń” ( nauczyciel przygotowujący Beata

zowanie poezji dziecięcej, rozwijanie zdolności recytatorskich,

Cymerman) oraz Sebastian Wójcicki z Przedszkola Miejskiego

zainteresowanie dzieci poezją, zachęcanie do występów na sce-

nr 13 z wierszem J.Tuwima ,,Słoń Trąbalski” ( nauczyciel pro-

nie, prezentacja umiejętności dzieci oraz nawiązanie współpracy

wadzący Natalia Zielińska).

między placówkami. Dyplomy oraz upominki przyznano również pozostałym uczOd najmłodszych lat spotykamy się z poezją przeznaczoną dla

estnikom:

dzieci. Z sentymentem wspominamy chwile, kiedy rodzice

Nely Kępa i Marii Jańczak z Przedszkola Miejskiego nr 3 wraz

czy dziadkowie czytali nam przepiękne wierszyki. Tegoroczny

z nauczycielem Marią Jańczak, Iwo Rozwalce i Mai Piwońskiej

Konkurs był swego rodzaju podróżą do dziecięcych lat. Wśród

z Przedszkola Miejskiego nr 5 z nauczycielem Elżbietą Ciszewską,

recytowanych utworów dużą popularnością cieszyły się teksty

Weronice Giera z Przedszkola Miejskiego nr 6 z wychowawcą

klasyków poezji dziecięcej, min. Jana Brzechwy, Juliana Tu-

Małgorzatą Paprocką, Markowi Samarzewskiemu z Przedszkola

wima, Marii Konopnickiej, Wandy Chotomskiej, Hanny Ożo-

Miejskiego nr 10 z wychowawcą Beatą Musielak, Blance Chudy

gowskiej czy mniej popularnych jak Hanny Niewiadomskiej.

z Przedszkola Miejskiego nr 11 z nauczycielem Donatą Pat-

Powołana przez organizatora komisja w składzie: Iwona Gubań-

alas, Oliwierowi Przymenckiemu z Przedszkola Miejskiego

ska- przewodnicząca jury ( nauczyciel języka polskiego, nauczy-

nr 12 z nauczycielem Agnieszką Walorczyk, Elenie Pacano-

ciel konsultant w CDN), Eleonora Biberstajn ( pedagog, poetka),

wskiej z Przedszkola Miejskiego nr13 z nauczycielem Natal-

Ewa Halatyn ( instruktor wokalny i teatralny) oraz dyrektor

ią Zielińską Zuzannie Nowak z Przedszkola Miejskiego nr 15

Przedszkola Miejskiego nr 19 Beata Lewandowska, dokonała

z wychowawcą Ewą Masztalerz, Jakubowi Furmanowskiemu

oceny, zwracając uwagę na pamięciowe opanowanie tekstu,

interpretację tekstu oraz ogólny wyraz artystyczny. Spośród

Chmielewską, Melanii Kunikowskiej z Przedszkola Miejskiego

21 uczestników w wieku 5 i 6 lat z 12 leszczyńskich przedszkoli

nr 20 z nauczycielem Patrycją Jurga, Borysowi Liszczyńskiemu

najlepszym okazał się Adam Przybylski z Przedszkola Miej-

i Mai Bonikowskiej z Przedszkola Miejskiego nr 21 z wycho-

Przedszkola Miejskiego nr 19 z wychowawcą Katarzyną

STRONA 19

Problemy Oświaty i Wychowania

wawcą Joanną Kowalińską oraz Aleksandrze Strzyż z Przedszkola Sióstr Elżbietanek wraz z nauczycielem Beatą Cymerman. Honorowy Patronat nad konkursem objął prezydent miasta Leszna Pan Łukasz Borowiak oraz Miejskie Przedsiębiorstwo Wodne i Kanalizacyjne w Lesznie

Julita Barteczka, Anna Pałka - Przedszkole w Pakosławiu (Oddział w Sowach)

Scenariusz olimpiady w przedszkolu TEMAT: Sport to zdrowie

REGULAMIN: 1. W spartakiadzie biorą udział dzieci 3-4- 5 i 6 letnie.

CELE:

2. Drużyny będą uczestniczyć w konkurencjach sportowych.

- propagowanie różnych form aktywności fizycznej wśród dzie-

3.Dzieci z Przedszkola w Pakosławiu i dzieci z Oddziału Przed-

ci,

szkolnego w Sowach podzielone są na 3 drużyny ( niezależnie od

– integrowanie grup przedszkolnych

wieku i niezależnie z którego przedszkola są). Wszystkich dzie-

- rozwijanie sprawności ruchowej

ci jest 115. Podzieleni na 3 drużyny ( drużyny będą wybierane

-rozumienie znaczenia właściwej postawy ciała na zdrowie

poprzez odliczanie: JEDYNKI, DWÓJKI, TRÓJKI). Wypada po 38

- tworzenie atmosfery współpracy i współdziałania w zespole,

dzieci na jedną drużynę.

- poznawanie i przestrzeganie zasad zdrowej rywalizacji spor-

• JEDYNKI -38 dzieci

towej, - rozwijanie odporności emocjonalnej w sytuacjach porażki lub

• DWÓJKI - 38 dzieci • TRÓJKI - 39 dzieci

zwycięstwa, - wdrażanie do przestrzegania reguł w zawodach sportowych

Następnie nauczyciel odpowiedzialny za JEDYNKI wybiera 13 dzieci do dwóch konkurencji( reszta 25 dzieci JEDYNKI

METODY:

zajmuje miejsca siedzące - wyznaczone na boisku dla JEDYNEK).

•zadaniowa

Po zakończeniu dwóch konkurencji 13 dzieci zajmuje miejsca

•konkurencje sportowe i sprawnościowe

siedzące. Wychodzi kolejne 13 osób by wziąć udział w dwóch

FORMY

konkurencjach. I tak samo ostatnia grupa .Sposób postępowania

•praca zbiorowa i zespołowa

dla DWÓJEK I TRÓJEK jest taki sam.

•praca z całą grupą

4.Uczestnikom zostaną wręczone dyplomy.

ŚRODKI DYDAKTYCZNE: pachołki, woreczki, obręcze, szarfy,

5. Na olimpiadę uczestnicy uczą się hymnu piosenki “Sport

tunele, kubki z wodą

to zdrowie” i okrzyku ( zamieszczonego poniżej).

MIEJSCE OLIMPIADY: BOISKO ORLIK W PAKOSŁAWIU

6.Drużyny zobowiązane są przygotować na olimpiadę: • strój sportowy + obuwie.

STRONA 20

Problemy Oświaty i Wychowania

7. Odbędzie się losowanie. Nagrody to: figurki Roberta Lewandowskiego, gwizdki, kolorowanki. SERDECZNIE ZAPRASZAMY DO UDZIAŁU W ZABAWIE PRZEBIEG: I. Część wstępna • Przedstawienie drużyn • Odśpiewanie hymnu - piosenka ,,Sport to zdrowie” Śpiewające Brzdące ,,Sport to zdrowie” 1. Co dzień biegam z moim tatą, gram w tenisa z moją mamą. Co dzień jeżdżę na rowerze, bo sport kocham mówię szczerze. Pływam często na pływalni, w koszykówkę lubię grać.

Następnie woreczki są zliczane.

Sport to zdrowie rzecz jak wiecie,

2. ,,Bieg z woreczkiem”- każde dziecko biegnie z woreczkiem

więc polecam go i wam.

w ręku. Okrąża pachołek i wraca z woreczkiem przekazując

Ref. Bo sportowcy są silni i zdrowi.

go kolejnej osobie z drużyny.

Bo sportowcy są zawsze gotowi do biegu, do skoku, do gry,

KONKURENCJE SPORTOWE

w sporcie nasza siła tkwi.( 2x)

1.. ,,Bieg do szarfy”- każde dziecko biegnie do pachołka na którym jest szarfa. przewleka szarfę przez siebie zostawia ją ( wkładając

• Złożenie ślubowania zawodników

na pachołek) i wraca .

- Czy ślubujecie

2. ,,Cwał” -

Respektować zasady obowiązujące w sporcie?

do pachołka okrąża go. Powrót również cwałem bocznym.

każde dziecko porusza się cwałem bocznym

-Czy ślubujecie? Przestrzegać zasady szlachetnej rywalizacji i zawsze postępować

KONKURENCJE SPORTOWE

zgodnie z duchem fair play?

1.. ,,Bieg kelnera” - bieg z kubkiem z wodą. Okrążenie pachoł-

- Czy ślubujecie?

ka. Powrót, przekazanie kubka z wodą kolejnej osobie z rzędu.

Godnie reprezentować swoje przedszkola?

Wygrywa ta drużyna która pierwsza skończy i ma więcej wody nie rozlanej.

• Działania integracyjne – rozgrzewka. Wszyscy zawodnicy

2. ,,Zwierzątka w tunelu”- dziecko pokonuje na czworakach

z opiekunami ustawieni w dużym kole wykonują proste ćwicze-

kolorowy tunel. Biegnie do pachołka okrąża go i biegiem wraca.

nia. - bieg w miejscu

III. Część końcowa

- przysiady

Wręczenie dyplomów. Losowanie figurek Lewandowskiego,

- podskoki

gwizdków, kolorowanek. Okrzyk pożegnalny: HIP HIP HURA

• Zajęcie miejsc przez drużyny

-ZABAWA NA STO DWA Pożegnanie w kole przy zabawie ruchowej ze śpiewem ,,Głowa,

II. Część główna

ramiona, kolana, pięty...”

KONKURENCJE SPORTOWE 1. ,,Rzuty do obręczy” - każde dziecko oddaje jeden rzut woreczkiem do obręczy. STRONA 21

Problemy Oświaty i Wychowania

Ewa Staniszewska, Ewa Śliwińska - CDN – Publiczna Biblioteka Pedagogiczna w Lesznie

Relacja z wyjazdu bibliotekarzy do Portugalii W dniach od 9 do 14 kwietnia br. uczestniczyłyśmy w wycieczce do Portugalii. Wyjazd zorganizowało poznańskie Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich.

STRONA 22

Pierwszym i najważniejszym punktem wyjazdu

ponad 300 tys. woluminów. Są to głównie rękopisy, inkunabuły,

była Coimbra, dawna stolica Portugalii. Mieści się tam

czasopisma i mapy. Sporą część księgozbioru stanowią daro-

najstarszy, założony w 1290 r. uniwersytet ( Universidade

wizny, pierwsza z nich pochodzi z 1508 r. Najstarszy księgozbiór

de Coimbra )

umieszczony jest w pozłacanych, bogato zdobionych szafach na

w Portugalii. Kilka razy był on przenoszony do Lizbony

kilku poziomach.

i wracał do Coimbry, gdzie od 1537 r. ma stałą siedzibę

w murach Pałacu Królewskiego.

Biblia łacińska z 1462 r. wydrukowana w Mainz. Jest ona pierwszą

Z uwagi na swoją zabytkową zabudowę w 2013

książką w historii zachodniego drukarstwa, w której umieszczo-

roku uniwersytet został wpisany na listę światowego

no datę i miejsce wydania oraz nazwę drukarni. Innym wartościo-

dziedzictwa UNESCO. Początkowo studiowano tu tylko te-

wym okazem jest rękopis z XVI w. zawierający mapy podróży

ologię, prawo kanoniczne, cywilne oraz medycynę. W XVIII

z czasów wielkich odkryć morskich Diu i Goi w Indiach oraz po

w. Markiz de Pombal poszerzył ofertę kierunków. Obecnie

Morzu Czerwonym. Biblioteka posiada również Święte Księgi

w prężnie działającym uniwersytecie można studiować na

Starego i Nowego Testamentu z XVI w. przetłumaczone na język

ośmiu wydziałach : humanistycznym, medycznym, pra-

hiszpański.

wa, pedagogiki, psychologii, ekonomii, nauk technicznych

i sportu.

lioteki z 1591 r. dotycząca bibliotekarza, który powinien znać

O tym, że Coimbra to przede wszystkim miasto studenckie,

język łaciński, grecki i hebrajski i posiadać wiedzę na temat za-

świadczy fakt, iż co krok można spotkać studentów w cha-

mawianych książek. Innym fenomenem biblioteki są nietoperze

rakterystycznych pelerynach, które wyglądają jak te z po-

zamieszkujące pod sufitami strzegące cenne manuskrypty przed

wieści o Harrym Potterze. W kompleksie uniwersyteckim

owadami.

znajdują się zabytkowe sale, biblioteka, kaplica i Muzeum

Historii Szkolnictwa.

liśmy do miasta Tomar. Znajduje się tam zespół klasztorny Con-

Jedną z ciekawszych sal jest średniowieczny królewski

vento de Cristo, który był portugalską siedzibą Templariuszy.

pokój ozdobiony typowymi płytkami azulejos i obrazami

Po kasacji zakonu Templariuszy przez papieża Klemensa V w 1318

władców Portugalii. Tu nadal odbywają się obrony prac

r. portugalski król Dionizy I przekształca w Zakon Rycerzy Chry-

doktorskich, które można obserwować przez małe okienka

stusa, podlegający królowi. Obecnie jest to imponujący, choć dość

z wyższego piętra.

zniszczony kompleks pełen korytarzy, krużganków, licznych pa-

Warto też zajrzeć do akademickiej kaplicy

tio z fontannami. Na uwagę zasługuje dosyć dobrze zachowana

św. Michała, wyłożonej w całości płytkami w dominującym

rotunda Charola, szesnastokątna budowla wzorowana na jero-

niebieskim kolorze, z ciekawymi organami, posiadającymi

zolimskiej Bazylice Grobu z ośmiokątnym ołtarzem, wysokimi

oprócz pionowych również poziome piszczałki.

ściankami, tak by rycerze mogli uczestniczyć we mszach na ko-

niach. Również dość dobrze zachowane są pomieszczenia miesz-

Nas najbardziej zainteresowała Uniwersytec-

Najcenniejsze biblioteczne skarby to m. in. 48-wersowa

Ciekawostką jest uwaga umieszczona w statucie bib-

Po zwiedzeniu uniwersytetu w Coimbrze przejecha-

ka Biblioteka Joanina. Została ona tak nazwana na cześć

kalne

fundatora króla Jana V Wielkodusznego. Biblioteka ta zna-

i kuchenne. Jednak najsłynniejszym obiektem całego komplek-

jduje się w barokowym, pełnym przepychu budynku, posiada

su jest bogato zdobione, w stylu manuelińskim, okno, z symbola-

Problemy Oświaty i Wychowania

mi żeglarskimi, zakonu i Portugalii.

Następnie

miasteczku

Boskiej Różańcowej. Nieopodal stoi mała Kapliczka Objawień Batalha

zwiedzałyśmy

z figurą Matki Boskiej. Po drugiej stronie

znajduje się no-

dominikańskie opactwo Santa Maria de Vitoria – arcydzieło por-

woczesna Bazylika Trójcy Przenajświętszej. Byłyśmy również

tugalskiego gotyku, kolejny przykład stylu manuelińskiego.

w wiosce Aljustrel, w której mieszkali pastuszkowie Łucja, Hia-

cynta i Franciszek.

Kolejnym punktem wycieczki było Obidos. Jest to małe,

zjawiskowe średniowieczne miasteczko otoczone wysokimi mu-

rami. Leży ono u stóp zamku. Z zamkowych wzgórz roztacza się

Portugalii, Lizbonie. Miasto liczy sobie ponad 500 tys. mie-

wspaniała panorama na miasteczko i okolicę. Przechadzaliśmy

szkańców. Położone jest nad rzeką Tag na siedmiu wzgórzach.

się tam wąskimi, urokliwymi uliczkami, pełnymi maleńkich

Zwiedzałyśmy tam m. in. dzielnice Belem i Alfam. W dzielnicy

sklepików z lokalnym rękodziełem oraz kafejkami. Miaste-

Belem znajduje się klasztor Hieronimitów

czko słynie z tradycyjnej wiśniowej nalewki Ginja de Óbidos,

z sarkofagiem Vasco da Gamy, Wieża Betlejemska i Pomnik Od-

która jest podawana w czekoladowych kieliszkach. Jednym

krywców. W Alfamie obejrzałyśmy kościół Santo Antonio de

z ciekawszych obiektów tego miasteczka jest również księgarnia

Lisboa, stojący w miejscu narodzin św. Antoniego oraz Katedrę

mieszcząca się w przyzamkowym kościele.

SE (Najświętszej Marii Panny), najstarszy kościół w Lizbonie.

Następnym punktem naszej wyprawy była Sintra, let-

Ostatnie dwa dni wycieczki spędziłyśmy w stolicy

Przygodę z Lizboną zakończyłyśmy kolacją w kli-

nia siedziba władców Portugalii. Miasto to z pasmem górskim

matycznej tawernie przy pieśniach Fado, śpiewanych przy

stanowi pejzaż uznany przez UNESCO za park krajobrazowy.

wtórze gitar przez miejscowych fadzistów. Ten gatunek muzy-

W centrum znajduje się gotycki Pałac Narodowy słynący

czny powstał w XIX w. w biednych dzielnicach portowych

z pięknych malowideł, ozdobnych komnat,

między inny-

Portugalii. Są to pieśni często melancholijne, ale też i frywolne,

mi Komnata Łabędzia i Komnata Sroki. Nad nim górują dwa

opowiadające głównie o miłości, tęsknocie, jak również o kwia-

ogromne, trzydziestometrowe stożkowe kominy wybudowane

ciarkach, żeglarzach czy Lizbonie.

nad pałacową kuchnią.

Będąc w Portugalii, nie mogłyśmy ominąć Fatimy, jed-

naszą przygodę z Portugalią, którą bardzo polecamy, przy okazji

nego z najważniejszych sanktuariów maryjnych na świecie.

planowania dłuższych urlopów czy choćby wyjazdów weeken-

Z jednej strony ogromnego placu wznosi się Bazylika Matki

dowych.

Taki wieczór z fadzistami to urocze przeżycie wieńczące

Studentki Universidade de Coimbra

Wnętrze Uniwersyteckiej Biblioteki Joanina

Najstarsza i najważniejsza uczelnia wyższa w Portugalii, a także jedyna tego typu placówka w tym kraju do początku XX wieku, założona w 1290 roku jako studium generale przez Dionizego I Rolnika.

Biblioteka Joanina jest barokową biblioteką położoną na wysokości historycznego centrum Uniwersytetu w Coimbrze, przy wieży uniwersyteckiej. Zbudowana w XVIII wieku za panowania portugalskiego króla Jana V, jest częścią Biblioteki Głównej Uniwersytetu.

STRONA 23

Problemy Oświaty i Wychowania

Agata Kukawka - magister filologii portugalskiej i pedagogiki

Wychowanie dwujęzyczne w portugalskim kręgu kulturowym Tematem mojego artykułu jest związek wychowania dwujęzycznego z portugalskim kręgiem kulturowym. Zdecydowałam się pisać na ten temat, ponieważ interesuje mnie zarówno tematyka dwujęzyczności, jak i luzofonii. Zdecydowałam się pisać na ten temat, ponieważ intere-

znajduje się w południowo-zachodniej części Europy. Zamiesz-

suje mnie zarówno tematyka dwujęzyczności, jak i luzofonii.

kuje ją obecnie około 11 mln osób. Ponadto ze względu na to,

Zainteresowania oraz wiedzę czerpię z faktu, iż jestem absol-

iż oddalona jest od Polski o około 4000 km zdecydowanie różni

wentką filologii portugalskiej oraz pedagogiki. Uważam ponad-

się od naszej ojczyzny zarówno kulturowo, jak i klimatycznie.

to, iż dwujęzyczność w XXI wieku staje się na tyle powszechnym

Portugalczycy są zatem przyzwyczajeni do zupełnie innych

i istotnym zjawiskiem, że zdecydowanie warto przyjrzeć się

zwyczajów, temperatury czy sposobu obchodzenia świąt.

bliżej tej tematyce. Wynika to z faktu, iż coraz więcej ludzi

emigruje za granicę, gdzie często nawiązuje związki z ludźmi in-

do wychowania prezentują Portugalczycy, a jakie Polacy. Z tego

nej narodowości, czego efektem jest posiadanie dzieci. Urodzone

wynika, że każdy z rodziców może mieć zupełnie inne podejście

wówczas dzieci są już dwujęzyczne, a problemem jest ich dalsze

do wychowania dzieci. Jest to spowodowane faktem, iż rodzice

wychowanie.

byli wychowywani według określonego schematu, który mi-

“Podręczny słownik językoznawstwa stosowanego’’

mowolnie powtarzają, wychowując swoje dzieci. Niestety różne,

uważa, że: ‘’dwujęzyczność jest to umiejętność posługiwania

często sprzeczne, wizje wychowania dzieci mogą powodować

się w celach komunikatywnych dwoma kodami językowymi’’.1

na przykład codzienne kłótnie między rodzicami, dziadkami

Z kolei według Polańskiego dwujęzyczność jest to: ,,Posługiwan-

czy dziećmi. Rezultatem tego może być przykładowo niekorzyst-

ie się na co dzień przez daną grupę społeczną dwoma różnymi

na atmosfera w rodzinie lub inne codzienne, pozornie błahe

językami. Dwujęzyczność wytwarza się na terenach o miesza-

problemy.

nym składzie etnicznym. Konieczność współżycia na co dzień

zmusza przedstawicieli jednej narodowości do używania oprócz

wystąpić podczas dwujęzycznego wychowania dzieci:

Poniżej przytoczę przykładowe problemy, jakie mogą

swojego języka ojczystego również języka drugiej grupy’’ 2.

1) swobodniejsze posługiwanie się wybranym językiem;

2) code-mixing;

Pojęcie dwujęzyczności,

czy też wychowania dwu-

języcznego, zakłada współistnienie dwóch języków w życiu

3) code-switching;

jednego indywiduum. Dlatego najpierw należy zastanowić się,

4) trudność w komunikacji rodziców z dziećmi;

jak należałoby zdefiniować te dwa języki. Tradycyjna opozycja

5) trudność w komunikacji dzieci z dziadkami;

sprowadza się do przeciwstawienia języka ojczystego języko-

6) utrudniony kontakt z rówieśnikami;

wi obcemu. Równolegle do pojęcia „język ojczysty” używa się

7) problemy w szkole;

w literaturze przedmiotu terminów „język pierwszy”, „język do-

8) dyskryminacja;

minujący” czy „język silniejszy”, przy czym należy od razu pod-

9) stres;

kreślić, że nie należy tych pojęć traktować automatycznie jako

10) problemy w komunikacji między rodzeństwem;

synonimów3.

11) język dominujący a język słabszy4.

Warto również przybliżyć potencjalnym czytelnikom

to, jak wygląda codzienne życie w Portugalii oraz podstawowe

Zalety dwujęzyczności:

informacje o tym kraju. Portugalia jest niewielkim krajem, który

- kiedy mówimy więcej niż jednym językiem, możemy swo-

STRONA 24

Aspekty te mają silny wpływ na to, jakie podejście

Problemy Oświaty i Wychowania

Przekonanie, że dziecko przychodzi do szkoły ze znajomością jednego systemu językowego, do którego mamy dodać kolejny, prowadzi często do zlekceważenia tego, co ono już potrafi

Ofelia Garcia

bodniej kontrolować naszą uwagę i mieć większą selektywność w rozwiązywaniu problemów;

Bibliografia:

- mamy więcej możliwości wizualizacji alternatywnych obrazów

Denison,

dla niejednoznacznych sytuacji lub liczb;

Washington, 1984

- szybciej rozumiemy różnicę między wyglądem a rzeczy-

Pavlenko A., Bilingual Minds: emotional experience, ex-

wistością;

pression and representation, Multilingual Metters, Bris-

- rozszerzamy przechowywanie pamięci;

tol, 2006

- wzmacniamy naszą świadomość fonologiczną;

Polański K., Encyklopedia językoznawstwa ogólnego,

- pozytywnie zmieniamy funkcjonowanie naszego mózgu;

Ossolineum, Wrocław, 2003.

- mamy większą elastyczność umysłową;

Szulc A., Podręczny słownik językoznawstwa stosowa-

- gwarantujemy rezerwę poznawczą, która chroni nasz umysł

nego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa,

przed starzeniem się;

1984

Denison

Organizational

Culture

Survey,

- jesteśmy w stanie szybciej zablokować nieistotne informacje w danym kontekście;

Przypisy:

- koncentrujemy się na punkcie widzenia innych (empatia);

1. Szulc A., Podręczny słownik językoznawstwa stosowa-

- poprawiamy naszą zdolność do wielozadaniowości dzięki plas-

nego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Ossolineum,

tyczności zrozumienia świata5.

Warszawa, 1984 2. Polański Kazimierz, Encyklopedia językoznawstwa

Podsumowując, wychowanie dwujęzyczne z pewnością może

ogólnego, Tezeusz, Wrocław, 2003.

mieć zarówno wady i zalety, jednak jedyne co jest pewne to fakt,

3. Denison, Organizational Culture Survey, Denison Con-

że nigdy nie jest ono jednoznacznie pozytywne lub negatywne.

sulting, LLC, Washington, 1984.

Główną konkluzją mojego artykułu jest stwierdzenie, że nieza-

4. Żródło: Badanie własne.

leżnie od czynników zewnętrznych rodzina i otoczenie dzieci

5. Pavlenko A., Bilingual Minds: emotional experience, ex-

dwujęzycznych powinni robić wszystko, aby rozwijać zdolności

pression and representation, Multilingual Metters, Bris-

intelektualne i poznawcze ich dzieci.

tol, 2006.

STRONA 25

Problemy Oświaty i Wychowania

Ewa Rosolska - pisarka, dyrektor Powiatowej Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej

WITRYNA LITERACKA Miło nam gościć kolejny raz w Witrynie Literackiej Ewę Rosolską, pisarkę, dyrektor Powiatowej Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. Pierwszy tekst dotyczy relacji: Pani Ewa a historia. Drugi – to fragment książki pt. „Pułapka czasu. Klątwa pieczęci” Kto ma problemy z zapamiętaniem dnia bitwy pod Grunwaldem,

Pomimo awersji do dat ciekawość minionych zdarzeń jakoś

rozbiorów Polski czy innych historycznych dat, ten z pewnością

ze mną pozostała. Jeszcze jako uczennica próbowałam odkry-

nie jest fanem historii. Może nawet jej nie lubi. Pewnie w jego

wać sekrety Leszna, buszując po wałach fortyfikacyjnych przy

życiu zabrakło kogoś, kto zaraziłby go pasją poszukiwania przy-

alejach Słowackiego, obok mojej szkoły i marząc o znalezieniu

gód w przeszłości i odnajdywania prawd naszych przodków.

tajnego przejście do zamku w Rydzynie. Nie ja sama miałam ta-

A szkoda. Przygoda czai się na każdym kroku, nawet na kar-

kiego bzika. Miałam w tych poszukiwaniach koleżeńskie wspar-

tach podręczników do historii. Jednak nie o wkuwaniu dat

cie. Jednak przejścia ani innych poszukiwanych skarbów nie

chciałabym tu pisać.

znaleźliśmy. Cośmy jednak przeżyli to nasze. Po latach, wspo-

Kiedy byłam uczennicą, bardzo lubiłam historię… i to nie dla-

minając z towarzyszem wypraw szalone wypady na wały

tego, że daty czepiały się mnie jak rzepy psiego ogona. O, nie.

czy do piwnic remontowanego kościoła, wpadliśmy na pomysł,

Wcale nie. Datami to sobie specjalnie głowy nie zawracałam.

żeby napisać książkę z historią miasta w tle dla tych, co to nie

Nie sądziłam nawet, że są aż tak ważne. W podstawówce uwiel-

bardzo lubią uczyć się dat, albo wręcz nudzi ich historia. Po suk-

białam słuchać opowieści pani od historii, która roztaczała przed

cesie serii książek dla młodzieży „Tajemnica starego witraża”,

nami niezwykły świat naszych dziadów. Potem prosiła któregoś

której akcja toczy się na Warmii i Mazurach, postanowiłam

z uczniów, by streścił, co powiedziała. Moja ręka zwykle

wziąć się za historię Leszna. Bo niby czemu nie?

wyprzedzała mniej aktywnych kolegów z klasy i prawie zawsze

Tak powstały dwie pierwsze części książki „Pułapki czasu”.

opowiadałam historię zasłyszaną przed chwilą. Oczywiście…

Pierwsza z nich „Klątwa pieczęci” dzieje się w XVIII wieku

w wersji „na bogato”. Nie mogłam sobie darować, żeby przy oka-

w Lesznie i na zamku w Rydzynie, do którego wreszcie zna-

zji, kiedy uszy skupione były na tym, co powiem (przynajm-

lazłam przejście. Druga zaś prowadzi nas przez XVII wieczne

niej niektóre uszy), nie popłynąć na fali wyobraźni. Widziałam

Leszno, gdzie bohaterzy odkrywają tajemnice najbardziej tole-

rozbawione oczy nauczycielki, która wcale mi nie przerywała

rancyjnego miejsca w ówczesnej Europie. Nie wyłącznie o nich

(dziękuję jej za to), bo to właśnie takie podejście do moich opo-

chcę tu pisać… a głównie o tym, co zrobić by młodzi ludzie poko-

wieści sprawiło, że polubiłam historię. Polubiłam ją do tego

chali historię i książki.

stopnia, że beztrosko wybrałam ją jako przedmiot dodatkowy

Byłoby miło, gdyby po przeczytaniu książki chcieli sprawdzić,

na maturze.

co z tych rewelacji jest prawdą, a co tylko wzbogaceniem

Niestety o ważności dat przyszło mi się w końcu przekonać,

przeszłych wydarzeń. I tu jest pies pogrzebany. Jak wcisnąć

i to właśnie przed maturą. No i masz! Okazało się, że te nieszczęsne

dzisiejszej młodzieży książkę do ręki? Kto poda gotowe rozwiąza-

daty są komuś do czegoś potrzebne… odniosłam wtedy wrażenie,

nie (skuteczne), ten zasłuży na miano czarodzieja. Bo chyba tylko

że egzaminatorom… i to głównie po to, by oblać delikwenta

czarów trzeba użyć, żeby przeciętny nastolatek odłożył smartfo-

na egzaminie. A mnie one nie bardzo wchodziły. Zapamięty-

na i sięgnął po książkę. Zauważcie, proszę, że piszę „przeciętny”,

wałam fakty, zwłaszcza te, które sobie ubarwiłam, ale niekoniec-

bo naturalnie zdarzają się młodzi ludzie, którzy czytają… choć

znie pamiętając, kiedy się wydarzyły. Miałam pecha, bo egzami-

nie jest to pospolite wydarzenie, raczej wybryk natury i z całą

natorzy tylko na nich się skupiali. Na szczęście jakoś wybrnęłam

pewnością wart odnotowania.

i maturę z historii zdałam. Może i egzaminatorów urzekł mój

W tym przedsięwzięciu najważniejszą rolę odgrywają nauczy-

sposób postrzegania przeszłości?

ciele i to niekoniecznie poloniści czy bibliotekarze. Już doś-

STRONA 26

Problemy Oświaty i Wychowania

wiadczyłam, jak nauczyciele potrafią rozgrzać do czerwono-

najsilniejsza, ale uwielbiam ubierać w nią moje książki. Liczę,

ści ciekawość czytelniczą i

organizując spotkania autorskie

że którąś z nich zarażę innych. I oby ta zaraza trwała jak na-

w szkołach, odegrać rolę wędkarza zanęcającego ryby na ło-

jdłużej! Zapraszam wszystkich nauczycieli do współpracy z Mie-

wisku. Przepraszam za porównanie z wędkowaniem, ale

jską Biblioteką Publiczną im. Stanisława Grochowiaka w Lesznie

wie-rzcie mi, wiem, co mówię… a raczej piszę… i wakacje już

i Powiatową Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną w Ry-

blisko. Większość uczniów na samo wspomnienie o rozmowie

dzynie, by w sposób bezbolesny rozbudzić w uczniach pasje

o ksią-żkach ciężko wzdycha i przewraca oczami. No, chyba że

do książek i historii… przynajmniej miasta Leszna i jego okolicy.

w tym czasie przepada matma. Nie jest łatwo. Jednak już po kilkunastu minutach zwykle udaje mi się zaczarować słuchaczy i wzdychanie jest już znacznie cichsze. Bywa, że kilku, z dotąd

Fragmenty – „Pułapki czasu. Klątwa pieczęci”

sceptycznie nastawionych uczniów, wychodzi ze spotkania

z książką kupioną za pożyczone od nauczycielki pieniądze,

- Szefie! - Mężczyzna wreszcie dał znak życia. Oddychał niere-

pozostawiając ją ze zdumionym wyrazem twarzy. Bywa,

gularnie, jakby się czegoś wystraszył. Pośpiesznie wycofywał

że zapisują się na listę i dowożę im książki następnego dnia, ko-

się, pozostając na czworakach, bo pewnie z wrażenia i tak nie

rzystając z faktu, że jeszcze są w szoku. Kiedy już nie ma obcia-

ustałby na nogach. Emocje nie dawały mu skończyć zdania. Po-

chu przed kumplami, że oto mają zamiar przeczytać coś tak ar-

bladła twarz zdradzała ogromne podekscytowanie. – Tam ktoś

chaicznego, jak książkę… bo i kumpel ją zamówił, rybka złapana.

jest.

Tak wygląda łowienie czytelnika. Przykra metoda? Ale jeśli jest

- Co? Kto?

skuteczna, to czemu nie? Każdy sposób jest dobry, żeby włożyć

- A, tego to już nie wiem. – Czym prędzej podniósł

dziecku książkę do ręki.

się do pionu. Nie chciał już zaglądać do wnętrza tunelu. Zmiesza-

Innym moim sposobem jest zaproszenie młodzieży na wycie-

ny otrzepywał nogawki spodni roboczego ubrania i uciekał

czkę po mieście, celem rozwiązania questu. Po drodze oglądają

wzrokiem przed spojrzeniem majstra… żeby ten czasami nie ka-

artefakty, które znajdą na kartach powieści. Oczywiście konie-

zał mu tam wracać. O, nie! Nie po tym, co tam zobaczył. – Są tylko

czne jest zaintrygowanie delikwenta, zachęcenie, zaczarowanie

kości.

i wciągnięcie w intrygę, którą podróżując po ulicach swojego

- Pokaż!

miasta, rozwiąże razem z bohaterami książki.

Majster przepchnął chłopaka. Ten z wielką ochotą

Działając w zmowie z Miejską Biblioteką Publiczną im. Stanisła-

ustąpił mu miejsca. Wciąż trząsł się na całym ciele. Scenę, jaką

wa Grochowiaka w Lesznie, skąd rozpoczyna się wędrówka

ujrzał, oświetlając wnętrze małego podziemnego pomieszczenia,

po mieście, zarzucamy sieci i na koniec (lub początek) zapraszamy

będzie pamiętał do końca życia.

przyszłych czytelników do lochów biblioteki, gdzie powstało

Oparte o ceglany mur siedziały dwie postacie. A raczej to, co po

muzeum „Pułapek czasu”. W tajemniczej i trochę strasznej

nich pozostało. Dwa ludzkie szkielety wsparte o siebie, zdawały

atmosferze podziemi rozmawiamy z młodzieżą o książkach

się spoglądać na trzeci, który leżał na ich nogach. Najwidoczniej

i nie tylko. Mogą prześledzić proces jej powstania od pomysłu,

trzecia postać nie miała już siły zachować godnej pozycji

przez napisanie i wydanie tytułu, obejrzeć wystawę z ilustra-

i położyła się przed śmiercią, która dopadła ich w tym miejscu.

cjami do książek, stworzone przez leszczyńskiego artystę Mi-

A miejsce było ponure.

rosława Małeckiego, notatki, którymi posiłkowałam się, pisząc

- Trzeba to zgłosić. – Młody mężczyzna powoli dochodził do sie-

pierwsze dwa tomy i zadać wszystkie pytania, jakie plączą się im

bie. Z kieszeni dobywał telefon komórkowy.

po głowie, choć jedno często się powtarza i pada już na samym

- Ani się waż! – Na dźwięk tych słów majster, niczym rak idący

początku dyskusji… a proszę pani, ile stron ma ta książka?

do tyłu, wyczołgał się z wykutego w piwnicznej ścianie włazu.

Moi czytelnicy i ja twierdzimy, że wciąż za mało, dlatego piszę

Jak oparzony zerwał się na równe nogi i chwycił go za ramię.

trzeci tom, w którym przeniesiemy się z bohaterami do XIX

Młody aż syknął z bólu. – Zwariowałeś chyba!

wiecznego Leszna i zmierzymy się nie tylko z zagadką krymi-

- Dlaczego?

nalną, ale też z tajemnicą zaginionej „Laski Istnienia”. Czy his-

- Bo zaraz zjawi się jakiś nawiedzony archeolog i wstrzyma

toria stała się moją prawdziwą pasją? Mam ich wiele, ta nie jest

nam prace – mówił ściszonym, acz dosadnym tonem. – Zrobią STRONA 27

Problemy Oświaty i Wychowania

tu stanowisko, wykopalisko czy innego czorta… a wtedy zapom-

z jej twarzy jeszcze szybciej, niż się pojawił.

nij o terminach! I kto będzie ponosił konsekwencje?

- No, kto?

białych oparów rozścielały się powoli, próbując wyprzedzić

- Przecież nie ty! – fuknął na niego. – Ale mnie może się oberwać.

ją w wejściu do lochów. Poczuła przenikliwe zimno i dziwny

- Więc co zrobimy?

smutek. Nie wiedziała z jakiego powodu. Zrobiło się jej smutno…

tak, po prostu.

- Nic! – zdecydował. Jednak sytuacja wytrąciła

Za jej plecami nie było nikogo. Tylko trzy obłoczki

go z równowagi. – Czekaj, pomyślę. A ty nikomu ani słowa! –

położył palec na ustach. – Ani słowa! Pamiętaj! Albo najlepiej…

- Jula, wolniej! – pociągnął ją za rękę. – Nikt nas nie goni. Zapal

zapomnij o tym!

zapałkę! *

Serce z emocji wywijało mu fikołki i mało nie wy-

- Nie ma sprawy?! Zobaczymy czy nie ma sprawy! – Kobieta czym

skoczyło z piersi. Nigdy nie zdarzały mu się dziwne rzeczy.

prędzej skierowała się w stronę schodów prowadzących do sali

Zawsze z zazdrością słuchał opowieści kolegów, kiedy wdawa-

wypożyczalni. Nawet nie obejrzała się za siebie. W nosie miała

li się jakąś przygodę. Jego przygody omijały wielkim łukiem.

teraz przeświadczenie Anety o istnieniu świata równoległego.

A może to on sam ich unikał?

Nie dopuszczała do siebie myśli, że czyjejś duchy mogą plątać

Zdyszana dziewczyna przystanęła. Zapaliła zapałkę. Zapa-

się pomiędzy żywymi… i to jeszcze tu, w lachach biblioteki.

chniało siarką… jak w piekle – przeszło mu przez myśl. Kolorowe

Że niby nie wiedzą, że umarły. Bzdury! – oburzała się na wspom-

światła rozbiegały się po ceglanych ścianach tunelu. Spojrzał

nienie opowieści koleżanki. Nie miała najmniejszej ochoty pozos-

na twarz swojej szkolnej koleżanki. O dziwo, nie zobaczył

tawać w zasięgu wilgotnej atmosfery lochów, a już zwłaszcza

w jej oczach nawet cienia strachu. I to go jeszcze bardziej przer-

z plączącymi się tam nieuświadomionymi umarłymi.

aziło. W jej oczach zobaczył ekscytację. Ona po prostu świetnie

- To co? Nie idziesz?

się bawiła!

– Jak cię duch kopnie w tyłek, to może wreszcie uwierzysz. Zna-

lazła się… przyjaciółka duchów. Medium za dychę! – mamro-

rnęła rudą grzywkę. – Zwialiśmy im?

- Ale jazda, nie? – uśmiechnęła się i pośpiesznie odga*

tała wściekle. – A swoją drogą… po co im taki sprzęt do robienia witraży?

- Kim wy jesteście? – Józef jakby obudził się z letargu. – Dzieciaki Energiczna archiwistka nie słuchała już utyskiwań

z pospólstwa nie prowadzą takich dysput!

koleżanki. Uśmiechając się pod nosem, spokojnie schodziła

do najbardziej oddalonego miejsca lochów. Nie było dostępne

się na przyjaciela. – Oli, czy on nas czasami nie obraża?

dla bywalców biblioteki, ale tam właśnie był mały magazynek,

gdzie spodziewała się znaleźć przedłużacze. Jedną ręką ściskała

wystarczająco jasną odpowiedź. Ze wściekłą miną poderwała się

pod pachą zamknięty laptop, drugą przytrzymywała się ścian.

z aksamitnego siedzenia.

Gołe mury szczerzyły porowate cegły i sprawiały, że czuła się,

- Ja ci pokażę pospólstwo!

jakby zstępowała do piekła. Miała nadzieję, że jednak nie będzie

- Julia – Oliwier pociągnął ją za ramię, by znów siadła. –

musiała iść tam sama. Duchy duchami… ale nie z wszystkimi

Uspokój się!

można od razu się dogadać – pomyślała. Poczuła na plecach

- On nas obraża!

przyśpieszony, pełen ekscytacji oddech.

- On nas nie zna! – powiedział stanowczym głosem. –

- Idziesz jednak! – zawołała za siebie, czując czyjąś obe-

Pozwól, że coś ci wyjaśnimy – zwrócił się do oniemiałego Józefa. -

cność. – Mówiłam ci, że to tylko kwestia wiary. Tu nie ma ża-

Wiem, że jesteś człowiekiem niezwykle inteligentnym, mądrym

dnych duchów. Zresztą… gdyby nawet były, ze mną nie musisz

i świetnie wykształconym. Przed tobą olśniewająca kariera wo-

się ich bać.

jskowa… - łypnął na niego zmrużonym okiem. - Choć znajomość

z Napoleonem raczej nie wyjdzie ci na dobre. Na twoim miejscu

Kiedy minęła wąski przesmyk, z uśmiechem od ucha

do ucha odwróciła się za siebie. Chciała dodać otuchy strachli-

- Co to jest pospólstwo? – Julia spytała cicho, zwracając On tylko skrzywił się nieco, co dało dziewczynie

bym się zastanowił.

wej bibliotekarce. STRONA 28

- Co do diabła?! – zdziwiła się. Radosny uśmiech znikł

Problemy Oświaty i Wychowania

Halina Krasoń - CDN – Publiczna Biblioteka Pedagogiczna w Lesznie

10. Dziecko pod opieką grupy roboczej. Diagnoza i opracowanie

/ autorka i założycielka projektu: Anja Rubik. - Warszawa : W. A.

planu pomocy : poradnik praktyczny / Teresa Jadczak-Szumiło,

B. - Grupa Wydawnicza Foksal, 2018.

Grzegorz Wrona. - Kraków : Centrum Szkolenia Kadr i Samorządów Suprema Lex, 2018.

2. A może nie ma się czego bać? : jak zmienić lęk w ciekawość / Leszek Mellibruda, Dagny Kurdwanowska. - Warszawa : Edi-

11. Jak pomagać (a nie szkodzić) uczniom ocenianiem szkolnym /

Bolesław Niemierko. - Sopot : Smak Słowa, 2018.

3. Akademia wychowania : dowiedz się, jak pokonać wszystkie

12. Jak wspomagać dziecko z FASD w edukacji / Teresa Jad-

problemy wychowawcze i zapewnić dziecku właściwy rozwój

czak-Szumiło, Katarzyna Kałamajska-Liszcz, Krzysztof Liszcz.

/ Michał Kędzierski. - Warszawa : Buchmann - Grupa Wy-

- Warszawa : Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów

Alkoholowych, 2018.

4. Autyzm a prawo / redakcja naukowa Adam Górski, Błażej

13. Kodeks bezpiecznej opieki w rodzicielstwie zastępczym /

Kmieciak. - Warszawa : Difin, 2019.

[Joanna Luberadzka-Gruca, Edyta Wojtasińska, Jolanta Zmarzlik]. - Warszawa : Biuro Rzecznika Praw Dziecka, [20-?].

5. Bajki logopedyczne dla dzieci/ Agnieszka Nożyńska-Demianiuk; ilustracje Janusz Baszczak. - Kalisz: Wydawnictwo Martel,

14. Koduj, szyfruj : ćwiczenia wprowadzające do kodowania /

[2018].

autor Iga Indrychowska. - Kraków : Wydawnictwo Epideixis, cop. 2018.

6. Coaching kariery : doradztwo zawodowe w warunkach współczesnego rynku pracy / Małgorzata Sidor-Rządkowska. -

15. Metoda Pivot czyli Zwinny proces rozwoju kariery

Warszawa : Wolters Kluwer Polska, 2018.

7. Codzienne gry i zabawy dla dzieci z zaburzeniami przetwarzania sensorycznego : 100 zajęć wzmacniających dzieci z prob-

16. Metody badań online / red. Piotr Siuda. - [Gdańsk] : Wydaw.

lemami sensorycznymi / Barbara Sher ; przekład Katarzyna

Naukowe Katedra, cop. 2016.

Bereda-Rosołek. - Gdańsk : Harmonia Universalis, 2018. 17. Metodyka procesu resocjalizacji w młodzieżowych ośrod8. Depresja i samobójstwa dzieci i młodzieży : żyć, nie umier-

kach wychowawczych / Michał Kranc. - Wydanie I. - Kraków

ać - poradnik dla rodziców i nauczycieli / Joanna Chatizow. -

: Impuls, 2018.

Warszawa : Difin, 2018. 18. Mit pracy domowej / Alfie Kohn ; przekład z języka angiel9. Dwa domy, jedno dzieciństwo : jak wychować dzieci po ro-

skiego Anna Boniszewska. - Podkowa Leśna : Wydawnictwo

zwodzie / Robert E. Emery ; tłumaczył Krzysztof Puławski. -

STRONA 29

Problemy Oświaty i Wychowania

23. Nowe scenariusze zajęć : dla nauczycieli, pedagogów i ro19. Nagroda, informacja czy wyraz radości, czyli Dlaczego matki

dziców / Agnieszka Kozdroń. - Warszawa : Difin, 2019.

chwalą swoje dzieci? / Anna Szymanik-Kostrzewska, Paulina

24. Nowe wychowanie seksualne / Agnieszka Stein. - Warszawa

Michalska. - Wydanie pierwsze. - Warszawa : Difin, 2019.

20. Narkotyki a demoralizacja : szansa na zmianę / redakcja nau-

25. O polskiej biedzie w latach 1990-2015 : definicje, miary

kowa Grzegorz Kudlak, Wojciech Wypler. - Warszawa : Difin,

i wyniki / Stanisława Golinowska. - Warszawa : Wydawnictwo

2018.

Naukowe Scholar, 2018.

21. Nieśmiali, skryci i społecznie niedopasowani : przewodnik po

26. Odruchy, uczenie się i zachowanie : okno do umysłu dziecka

życiu z zespołem Aspergera / Cynthia Kim ; tłumaczenie Joanna

: nieinwazyjne podejście do rozwiązywania problemów związa-

Gilewicz. - Kraków : Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskie-

nych z uczeniem się i zachowaniem / Sally Goddard Blythe ;

tłumaczenie Tomasz Śliwowski ; redakcja naukowa polskiego wydania Maria Matuszkiewicz. - Warszawa : Wydawnictwo

22. Niska samoocena u dzieci : praktyczny poradnik dla spe-

Naukowe PWN, 2018.

cjalistów i rodziców / Margot Sunderland ; przekład Anna Sawicka-Chrapkowicz ; ilustracje Nicky Armstrong. - Sopot : GWP,

27. Odwrócona relacja : kiedy problemy rodziców zabierają

2019.

dzieciństwo / Margot Sunderland ; przekł. [z ang.] Anna Sawicka-Chrapkowicz ; il. Nicky Armstrong. - Wydanie 1 w języku

Leszek Jan Zaleśny - Wicedyrektor Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Lesznie

Kalendarium zmian w prawie – nie tylko oświatowym opublikowanych pomiędzy 1 marca 2019 r. a 31 maja 2019 r.

STRONA 30

Od 2012 r. ustawy i rozporządzenia publikowane

jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Kultury i Dzie-

są wyłącznie w formie elektronicznej – na stron-

dzictwa Narodowego lub przez niego nadzorowanych (w tym

ie Rządowego Centrum Legislacji. Dzienniki Ustaw

277 uczelni i szkół artystycznych),

dostępne są pod adresem http://dziennikustaw.gov.pl,

2. 15 marca 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 502

a Monitory Polskie na stronie http://monitorpolski.gov.

rozporządzenie MEN z dnia 28 lutego 2019 r. w sprawie szcze-

pl/.

gółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli

UWAGA: Czytając rozporządzenie sprawdzaj na jakiej pod-

– wchodzi w życie 1 września 2019 r.,

stawie zostało wydane (ustawa – Karta Nauczyciela, ustawa

3. 21 marca 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 534 ustawę

o systemie oświaty czy ustawa – Prawo oświatowe, ust-

z dnia 21 lutego 2019 r. o Sieci Badawczej Łukasiewicz:

awa o finansowaniu zadań oświatowych itd.) i czy do-

1) art. 93 ww. ustawy wprowadza zmianę w art. 45 ust. 3

tyczy szkół „przekształconych” czy „nieprzekształconych”

ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (odesłanie

(od 1.09.2019 r. tylko klas w szkołach nowego typu).

do Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce dotyczące pod-

Nowe przepisy - 15:

miotów, pod opieką których może być realizowany ekspery-

1. 7 marca 2019 r. opublikowano w M. P. – poz. 222 ob-

ment pedagogiczny) - weszła w życie 1.04.2019 r;

wieszczenie MKiDN z dnia 19 lutego 2019 r. w sprawie wykazu

2) art. 97 ww. ustawy wprowadza zmianę w art. 1 pkt 21 lit a

Problemy Oświaty i Wychowania

ustawy z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo

torialnego lub osoby fizyczne, dotacji celowej na wyposażenie

oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych

szkół w podręczniki, materiały edukacyjne lub materiały

ustaw (jest to zmiana art. 45 ust. 3 PO, która wchodzi w życie

ćwiczeniowe – weszło w życie 29 kwietnia 2019 r.,

1.09.2019 r.; jest to uwzględnienie zmiany, o której mowa w pkt

12. 17 kwietnia 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 717

1) - weszła w życie 1.04.2019 r.

rozporządzenie MKiDN z dnia 8 kwietnia 2019 r. w sprawie kla-

4. 25 marca 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 554

syfikacji zawodów szkolnictwa artystycznego – wchodzi w życie

rozporządzenie MEN z dnia 21 marca 2019 r. w sprawie ter-

1 września 2019 r.,

minów przekazywania gminom dotacji celowej na dofinanso-

13. 19 kwietnia 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 730 ustawę

wanie świadczeń pomocy materialnej o charakterze socjalnym

z dnia 21 lutego 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w związku

oraz sposobu ustalania wysokości tej dotacji – weszło w życie 26

z zapewnieniem stosowania rozporządzenia Parlamentu Euro-

marca 2019 r.,

pejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w spraw-

5. 27 marca 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 574

ie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych

rozporządzenie MEN z dnia 14 marca 2019 r. w sprawie udzie-

osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych

lania dotacji celowej na wyposażenie szkół w podręczniki, ma-

oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie

teriały edukacyjne i materiały ćwiczeniowe w 2019 r. – weszło

o ochronie danych) – weszła w życie (w większości) 3 maja

w życie 1 kwietnia 2019 r.,

2019 r.:

6. 28 marca 2019 r. opublikowano w M. P. – poz. 276

ob-

Ustawa wprowadza zmiany m.in. w:

wieszczenie MEN z dnia 22 marca 2019 r. w sprawie prognozy

1) Karcie Nauczyciela - art. 85w ust. 4 - zmiana nieistotna

zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa

dla dyrektorów (dotyczy ustanowienia administratora danych

branżowego na krajowym i wojewódzkim rynku pracy,

dla rejestru orzeczeń dyscyplinarnych);

7. 1 kwietnia 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 607

2) ustawie o systemie oświaty - dodany art 13b (obowiązki

rozporządzenie MKiDN z dnia 27 marca 2019 r. w sprawie spe-

szkoły i nauczycieli w zakresie przetwarzania danych

cjalistycznej jednostki nadzoru – weszło w życie 2 kwietnia 2019

osobowych) i uchylona lit g w art. 92k ust. 2 pkt 2 (istotne dla

r. z mocą od 1 stycznia 2019 r.,

organizatorów i uczestników wypoczynku);

8. 4 kwietnia 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 639

3) ustawie - Prawo oświatowe - dodany art. 30a (analogiczny

rozporządzenie MEN z dnia 3 kwietnia 2019 r. w sprawie

do art. 13b UoSO) oraz dodany pkt 12 w art. 68 w ust. 1 (nowy

ramowych planów nauczania dla publicznych szkół – wchodzi

obo-wiązek dyrektora),

w życie 1 września 2019 r.,

14. 17 maja 2019 r. opublikowano w Dz. U. - poz. 932 rozporządzenie

9. 8 kwietnia 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 652

Rady Ministrów z dnia 14 maja 2019 r. w spra-wie wysokoś-

rozporządzenie MEN z dnia 19 marca 2019 r. w sprawie kształce-

ci środków finansowych przeznaczonych na wypłatę pomocy

nia ustawicznego w formach pozaszkolnych – wchodzi w życie

krajowej i pomocy unijnej w ramach finansowania programu

1 września 2019 r.,

dla szkół oraz wysokości stawek pomocy finansowej z tytułu

10. 12 kwietnia 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 686

realizacji działań w ramach tego programu w roku szkolnym

rozporządzenie MKiDN z dnia 9 kwietnia 2019 r. w sprawie

2019/2020 - weszło w życie 18 maja 2019 r.,

warunków i trybu przyjmowania uczniów do publicznych szkół

15. 28 maja 2019 r. opublikowano w Dz. U. - poz. 991

i publicznych placówek artystycznych oraz przechodzenia z jed-

rozporządzenie MEN z dnia 16 maja 2019 r. w sprawie podstaw

nych typów szkół do innych – weszło w życie z dniem następu-

programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowe-

jącym po dniu ogłoszenia, z wyjątkiem § 7 ust. 2 pkt 1 i 2 oraz § 11

go oraz dodatkowych umiejętności zawodowych w zakresie wy-

ust. 1, które wchodzą w życie z dniem 1 września 2019 r.,

branych zawodów szkolnictwa branżowego – wchodzi w życie

11. 15 kwietnia 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 691

1 września 2019 r.

rozporządzenie MKiDN z dnia 22 marca 2019 r. w sprawie udzie-

Przepisy zmieniane - 13:

lania w 2019 r. publicznym szkołom artystycznym realizującym

1. 1 marca 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 402 rozporządzenie

kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej, prowadzo-

MEN z dnia 22 lutego 2019 r. zmieniające rozporządzenie

nym przez osoby prawne inne niż jednostki samorządu tery-

w sprawie organizacji roku szkolnego – dotyczy szkół nieprzeSTRONA 31

Problemy Oświaty i Wychowania

kształconych – wchodzi w życie 1 września 2019 r.,

oświaty innych państw – dotyczy szkół nieprzekształconych -

2. 5 marca 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 413 rozporządzenie

weszło w życie 25 kwietnia 2019 r.,

MEN z dnia 25 lutego 2019 r. zmieniające rozporządzenie

10. 12 kwietnia 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 685

w sprawie oddziałów i szkół sportowych oraz oddziałów i szkół

rozporządzenie MEN z dnia 28 marca 2019 r. zmieniające

mistrzostwa sportowego – dotyczy szkół przekształconych –

rozporządzenie w sprawie kształcenia osób niebędących oby-

wchodzi w życie głównie 1 września 2019 r. z wyjątkiem § 1 pkt

watelami polskimi oraz osób będących obywatelami polski-

3 lit. a i pkt 4, które wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia

mi, które pobierały naukę w szkołach funkcjonujących w sy-

ogłoszenia,

stemach oświaty innych państw – dotyczy szkół przekształco-

3. 5 marca 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 419 rozporządzenie

nych - weszło w życie 27 kwietnia 2019 r.,

MEN z dnia 14 lutego 2019 r. zmieniające rozporządzenie

11. 19 kwietnia 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 732

w sprawie warunków wynagradzania egzaminatorów za udział

rozporządzenie MRPiPS z dnia 15 kwietnia 2019 r. zmienia-

w przeprowadzaniu egzaminów oraz nauczycieli akademickich

jące rozporządzenie w sprawie warunków wynagradzania

za udział w przeprowadzaniu części ustnej egzaminu maturalne-

za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą

go – weszło w życie 30 marca 2019 r.,

dla pracowników niebędących nauczycielami, zatrudnionych

4. 11 marca 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 465

w szkołach i placówkach oświatowych prowadzonych przez

rozporządzenie MEN z dnia 1 marca 2019 r. zmieniające

organy administracji rządowej oraz w niektórych innych je-

rozporządzenie w sprawie szczegółowych kwalifikacji wyma-

dnostkach organizacyjnych – weszło w życie (w większości)

ganych od nauczycieli – weszło w życie 27 marca 2019 r. z wyją-

20 kwietnia 2019 r.,

tkiem § 1 pkt 1 w zakresie § 2 pkt 9 oraz § 1 pkt 4 i 6, które wcho-

12. 26 kwietnia 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 761 ustawę

dzą w życie z 1 września 2019 r.,

z dnia 25 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty

5. 1 kwietnia 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 608

ustawy – Prawo oświatowe – weszła w życie 27 kwietnia 2019 r.,

rozporządzenie MKiDN z dnia 26 marca 2019 r. zmieniające

13. 17 maja 2019 opublikowano w Dz. U. - poz.928 rozporządzenie

rozporządzenie w sprawie oceniania, klasyfikowania i pro-

MS z dnia 26 kwietnia 2019 r. zmieniające rozporządzenie

mowania uczniów w publicznych szkołach artystycznych –

w sprawie szczegółowych kryteriów i trybu dokonywania

weszło w życie 2 kwietnia 2019 r.,

oceny pracy nauczycieli zakładów poprawczych i schronisk

6. 2 kwietnia 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 625

dla nieletnich, zakresu informacji zawartych w karcie oceny

rozporządzenie MEN z dnia 2 kwietnia 2019 r. zmieniające

pracy, składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego oraz

rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i sposo-

trybu postępowania odwoławczego - weszło w życie 31 maja

bu przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty – weszło w życie 3

2019 r.

kwietnia 2019 r.,

Teksty jednolite aktów prawnych (1) – ogłaszane na podstawie

7. 2 kwietnia 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 626

art. 16 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów nor-

rozporządzenie MEN z dnia 2 kwietnia 2019 r. zmieniające

matywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2017

rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i sposobu

r. poz. 1523 ze zm.) - teksty jednolite aktów prawnych ogłasza się

przeprowadzania egzaminu gimnazjalnego i egzaminu matu-

nie rzadziej niż raz na 12 miesięcy, jeżeli były one nowelizowane:

ralnego – weszło w życie 3 kwietnia 2019 r.,

1. 5 marca 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 418 ob-

8. 8 kwietnia 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 644

wieszczenie MRPiPS z dnia 8 lutego 2019 r. w sprawie ogło-

rozporządzenie MEN z dnia 29 marca 2019 r. zmieniające

szenia jednolitego tekstu rozporządzenia MPIPS w sprawie

rozporządzenie w sprawie praktycznej nauki zawodu – dotyczy

warunków wynagradzania za pracę i przyznawania innych

szkół nieprzekształconych - wchodzi w życie 1 września 2019 r.,

świadczeń związanych z pracą dla pracowników niebędących

9. 10 kwietnia 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 666

nauczycielami, zatrudnionych w szkołach i placówkach oświ-

rozporządzenie MEN z dnia 28 marca 2019 r. zmieniające

atowych prowadzonych przez organy administracji rządowej

rozporządzenie w sprawie kształcenia osób niebędących oby-

oraz w niektórych innych jednostkach organizacyjnych.

watelami polskimi oraz osób będących obywatelami polskimi, które pobierały naukę w szkołach funkcjonujących w systemach STRONA 32

Problemy Oświaty i Wychowania

Jarosław Łukaszewski - CDN Leszno

CDN na Facebook’u Szanowni Państwo, Jak zapewne Państwo zauważyli, 26 czerwca br. minęły 4 lata obecności CDN Leszno na facebook’u. Przyznajemy, że początkowo raczkowaliśmy w social mediach, aczkolwiek od roku staramy się być aktywni, pomocni i często zabawni. Dlaczego jesteśmy obecni wśród ponad 2 miliardów ludzi na świecie? Dzięki facebook”owi, który jest serwisem społecznościowym, tworzymy z Wami sieci i grupy, dzielimy się wiadomościami, zdjęciami i filmami oraz informujemy o ważnych i ciekawych przedsięwzięciach organizowanych przez CDN Leszno i Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego. Podobno przeciętny użytkownik spędza na Facebooku około 21 minut, my spędzamy go znacznie więcej, nie tylko w godzinach pracy, ale często poza nimi. Zapytacie dlaczego? Robimy to dla Państwa, chcemy, aby Pańśtwo zawsze byli na bieżąco z informacjami. „Wrzucamy” posty poważne, ale często też takie z przymrużeniem oka. Przy okazji tego małego jubileuszu naszej obecności chcemy Wszystkim naszym czytelnikom, sympatykom serdecznie podziękować za obecność na naszym fb, a jest już Państwa – 1125. Ta liczba systematycznie się powiększa. Dziękujemy i zapraszamy.

Wielkopolski Turniej Orlika

STRONA 33

Problemy Oświaty i Wychowania

“Galeria na Letnim”

Dzień Samorządu Terytorialnego

STRONA 34

Problemy Oświaty i Wychowania

Z życia Departamentu Edukacji i Nauki UMWW w Poznaniu

„Okrągły stół – lekcja historii, 4 czerwca 1989 – 30 lat później” Pan Marek Woźniak, Marszałek Województwa Wielkopolskiego, Pani Dorota Kinal, Dyrektor DEiN, Pan Paweł Borowski, Dyrektor Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Lesznie uczestniczyli w Konferencji pt. „Okrągły stół – lekcja historii, 4 czerwca 1989 – 30 lat później” przygotowanej przez Departament Edukacji i Nauki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego. Konferencję poprowadził prof. Waldemar Łazuga, a panelistami byli ważni świadkowie i uczestnicy wydarzeń sprzed 30 laty: Hanna Suchocka, pierwsza kobieta premier RP, Anna Potok, zasłużona działaczka I Solidarności, więźniarka i aktywna działaczka Komitetów Obywatelskich w czerwcu 1989 r., Maciej Musiał kierujący Komitetami Obywatelskimi w Wielkopolsce i Leonard Szymański, legenda poznańskiej Solidarności.

STRONA 35

PLACÓWKI OŚWIATOWE PROWADZONE PRZEZ SAMORZĄD WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO PODLEGŁE DEPARTAMENTOWI EDUKACJI I NAUKI

Placówki Oświatowe Prowadzone Przez Samorząd Województwa Wielkopolskiego

Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Kaliszu pełna informacja dostępna na stronie: www.odn.kalisz.pl Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Koninie pełna informacja dostępna na stronie: www.cdnkonin.pl Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Lesznie pełna informacja dostępna na stronie: www.cdn.leszno.pl Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Pile pełna informacja dostępna na stronie: www.cdn.pila.pl

Wielkopolskie Samorządowe Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego: - w Gnieźnie, ul. Mieszka I nr 27, www.wsckziu.gniezno.pl Centrum oferuje naukę na następujących kierunkach:

Terapeuta Zajęciowy, Opiekun Medyczny, Technik Masażysta, Technik Farmaceutczny, KKZ Florysta, Technik usług kosmetycznych, Opiekunka środowiskowa, Asystent osoby niepełnosprawnej

- w Koninie, ul. Przemysłowa 4, www.wsckziu.konin.pl

Centrum oferuje naukę na następujących kierunkach:

Terapeuta Zajęciowy, Opiekun Medyczny, Technik Usług Kosmetycznych, Technik Masażysta, Technik Elektroradiolog, Asystent Osoby Niepełnosprawnej, Higienistka Stomatologiczna, Technik farmaceutyczny, Technik Sterylizacji Medycznej, Technik Elektroniki i informatyki Medycznej

- w Ostrowie Wielkopolskim, ul. Limanowskiego 17, www.msz-ostrow.cba.pl

Centrum oferuje naukę na następujących kierunkach:

Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Poznaniu pełna informacja dostępna na stronie: www.odnpoznan.pl Centrum Wsparcia Rzemiosła, Kształcenia Dualnego i Zawodowego w Kaliszu www.cwrkdiz.kalisz.pl Centrum Wsparcia Rzemiosła, Kształcenia Dualnego i Zawodowego w Koninie www.cwrkdiz.konin.pl Centrum Wsparcia Rzemiosła, Kształcenia Dualnego i Zawodowego w Lesznie www.cwrkdiz.leszno.pl

Terapeuta Zajęciowy, Opiekun Medyczny, Technik Usług Kosmetycznych, Technik Masażysta, Technik Farmaceutyczny, Opiekunka Dziecięca, Higienistka Stomatologiczna, Asystentka Stomatologiczna, Technik Elektroradiolog

- Nr 1 w Poznaniu, ul. Szamarzewskiego 99, www.msz.poznan.pl Centrum oferuje naukę na następujących kierunkach:

Opiekun Medyczny, Technik Usług Kosmetycznych, Technik Masażysta, Technik Farmaceutyczny, Ortoptystka, Technik BHP, Technik Elektroradiolog, Technik Elektroniki i Informatyki Medycznej

- Nr 2 w Poznaniu, ul. Mostowa 6, www.wsck.pl

Centrum oferuje naukę na następujących kierunkach:

Asystentka Stomatologiczna, Higienistka Stomatologiczna, Technik Dentystyczny, Asystent Osoby Niepełnosprawnej, Opiekun Medyczny, Opiekun Osoby Starszej, Opiekun w Domu Pomocy Społecznej, Opiekunka Dziecięca, Technik Masażysta, Terapeuta Zajęciowy

- w Rawiczu, ul. gen. Grota Roweckiego 6, www.medyk-rawicz.pl Centrum oferuje naukę na następujących kierunkach:

Technik Usług Kosmetycznych, Technik BHP, Opiekun Osoby Starszej, Terapeuta Zajęciowy, Opiekun w Domu Pomocy Społecznej, Opiekunka Środowiskowa, Opiekunka Dziecięca, Asystent Osoby Niepełnosprawnej, Technik Masażysta, Opiekun Medyczny

- w Złotowie, ul. Szkolna 3, www.wsckziu-zlotow.pl

Centrum oferuje naukę na następujących kierunkach:

Centrum Wsparcia Rzemiosła, Kształcenia Dualnego i Zawodowego w Pile www.cwrkdiz.pila.pl Centrum Wsparcia Rzemiosła, Kształcenia Dualnego i Zawodowego w Poznaniu www.cwrkdiz.poznan.pl

Opiekun Medyczny, Technik Archiwista, Technik Masażysta, Technik Usług Kosmetycznych, Opiekunka Dziecięca, Asystent Osoby Niepełnosprawnej, Opiekuun Osoby Starszej, Florysta

Wielkopolskie Samorządowe Centrum Kształcenia Ustawicznego we Wrześni, ul. Wojska Polskiego 2a, www.wscku-wrzesnia.pl Centrum oferuje naukę na następujących kierunkach:

Florysta, Technik Usług Kosmetycznych, Technik Logistyk, Technik Admini-stracji, Technik Archiwista, Technik Rachunkowości, Opiekun Medyczny, Asystent Osoby Niepełnosprawnej, Technik Budownictwa