het
f
Chiroboek 1
Inleiding
het
Chiroboek
colofon
A bun*, het is goed,
zoals in ‘het is goed dat het gedaan is’. Gedaan met schrijven dan toch,
zodat het boek nu gelezen kan worden. Daar dient het voor. Hoewel, dit boek dient ook om mee te
4
spelen, om bij te mijmeren, je kunt er herinneringen mee ophalen en je krijgt een handleiding om een Chirogroep te starten. Veel plezier ermee! het
Chiroboek
]Eindredactie[ Els Van Doren
]Schreven en zochten bijeen wat er op de bladzijden staat, de auteurs[ Andy Demeulenaere, Bart Boone, Merijn Gouweloose, Geert Speltincx, Geertje Cools & Els Van Doren
]Verzon kaarten en opdrachten, de man van de originele spelletjes[ Geert Speltincx ]Toverde en tekende Melvin, de vrouw van het figuurtje[ Riet Van de Walle ]Lazen en gaven feedback[ An Vander Elst, Bert Leyssen, Ine Bormans, Jorre Biesmans, Katrien Monteyne, Klaartje Brits, Leen Honings, Merijn Gouweloose, Simon Kenens en Piet Verwilligen. D.A.N.K.U. Dank u! ]Stonden aan de start, zetten mee de eerste letters en discussieerden hun kelen schor toen we bladzijde na bladzijde vulden, de redactie dus[ Andy Demeulenaere, Bart Boone, Bert Leyssen, Els Verhasselt, Geert Speltincx, Geertje Cools, Klaartje Brits, Merijn Gouweloose, Riet
Van de Walle, Sofie Neyens en Els Van Doren ]Trokken door bos en land naar Chirogroepen, al dan niet op bivak[ Geertje Cools, Klaartje Brits, Merijn Gouweloose, Sofie Neyens & Els Van Doren ]Ontvingen ons op bivak of elders, lieten zich vragen stellen, vertelden honderduit[ Chiro Aartrijke, Chiro Arika, Chirobloesems, Chiro Clara en Sooj, Chiro De Schakel uit Dadizele, Chiro De Vraai, Chiro Ertvelde, Chiro Eversheim, Chiro Far West, Chiro Hofstade, Chiro Klinker, Chiro Meeuwen, Chiro Niel, Chiro Ottenburg, Chiro Pechies, Chiromeisjes Rijmenam, Chiro Scherpenheuvel, Chiro Stal, Chiro ’t Stratje, Chiro Wevelgem en Chiro Zonhoven Centrum. ]Liepen ons onverwacht tegen het lijf[ deelnemers en begeleiders van de General Assembly 2010, van de Regionale Startdagen 2010 en van de Methodiekendag 2011. ]Lieten ons putten uit hun fotocollectie[ Jan Van Bostraeten, Valerie vanderlooy, Luc verdijck, Els Van
Doren, Hans Van der Linden, Mattias Michaux, Sarah Vandewalle, Sofie Verhoeven en Wim Willems ]Stuurden ons bivakfoto’s[ Chiro Overpelt Centrum, Chiro Serskamp, chiro wijnegem en Chiromeisjes Zwevezele ]Liepen mee de eindspurt en supporterden zo hard dat we uiteindelijk over de finish gingen[ geertje cools, Bart Boone, Jorre Biesmans & Merijn Gouweloose. Waarvoor veel dank. Zoals Melvin zou zeggen: ‘Tangi**!’
5
]Taalvirtuoos[ Bart Boone ]Vormgevingskunstenaar[ Jan Van Bostraeten Het Chiroboek is een uitgave van Chirojeugd-Vlaanderen vzw, Kipdorp 3O, 2OOO Antwerpen. Wettelijk depot: D/2011/2909/9 V.U.: Hans Bouwen
* A bun = Sranantongo (tweede taal op Suriname) voor ‘Het is goed.’ ** Tangi = Sranantongo voor ‘Dank u!’
Colofon
6
het
Chiroboek
] VU: Hans Bouwen | Chirojeugd Vlaanderen, Kipdorp 30, 2000
Antwerpen | beeld: Wim De Blende | Met steun van de Vlaamse
Gemeenschap [
als je ‘t mij vraagt:
bekendmakingsaffiche 2012-2013.indd 1
CHIRO www.chiro.be tel: 03-231 07 95
27/04/12 (w17) 12:42
Bekendmakingsaffiche 2012-2013
In den beginne ... Ik ben Melvin, op 8 mei word ik 22. Ik voetbal graag op straat en speel in een bandje. We willen onze muziek gaan opnemen binnenkort. De reden waarom ik door Vlaanderen en Brussel wandel? Omdat ik wil weten hoe de Chiro in elkaar zit. Ik vind het leuk om groepjes kinderen aan het spelen te krijgen, ik verzin graag opdrachten voor durvers en ik vind het het einde om er een paar dagen opuit te trekken met mijn vrienden. Vaak hangen we gewoon wat rond op het plein, we trappen tegen een bal en apen voorbijgangers na. Plezier verzekerd!
’t Schijnt dus dat er bij jullie veel groepen kinderen en jongeren zijn, die vaak samenkomen om te spelen en voor wie de leiding (zijn die dan de baas?) activiteiten verzint. ‘k Heb al een paar groepen bezig gezien, ze hebben het net zo leuk samen als mijn vrienden en ik. Misschien kunnen we in Suriname ook een Chirogroep beginnen? We zijn meestal met negen, soms met elf, wanneer Jetty & Iwan ook naar het plein komen. Het was al de moeite waard, zo door jullie streek trekken: toffe leiding ontmoet en veel gelachen. Vrienden en plezier, daar draait het om in de Chiro, vermoed ik. Maar wat doe je dan met ettertjes? Die mag je toch wegpesten, niet?
7
8
het
Chiroboek
DEEL 1.
Vrienden & plezier Deel 1 | Vrienden & plezier
9
een maatje meer aan vriendschap 28 moet je werken
leve de vriendschap
27
respect, engagement en geweten
19
iedereen mee
met liefs 61
Chiroboek
40
inclusief
44
de Chiro is van iedereen
50
53
64 40
Vrienden
een Chironamiddag 50 de jaarwerking
52
met kans tot opklaringen
46 het
projectwerking
sterk groepsgevoel
werken aan ploegen 10
27
12
32
geen maat voor niks samen lachen
25
geborgenheid en openheid
& plezier je gekke zelf
25
34
Freek out
25
play's 2B
37
een groepsproces begeleiden 16
speel goed!
22
inleiding
35
speel met spel omgaan met conflicten, belonen en straffen
11
48
meer dan spelen, doe maar eens gek!
24
Deel 1 | Vrienden & plezier
In dit hoofdstuk geven we Melvin als het ware een rondleiding in de Chiro. We leggen uit waarom iedereen zo graag komt, en wat de leiding daarvoor doet om het zo plezierig te maken. Twee zaken zijn daarbij heel belangrijk: we zijn met vrienden samen, en we kunnen spelen. Vriendschap komt er niet vanzelf. Of toch niet altijd. Er kunnen wel eens momenten zijn dat het tussen bepaalde mensen niet botert, dat er conflicten of pestsituaties ontstaan, of dat we extra inspanningen moeten doen om iemand te leren kennen en aanvaarden. Daar zijn we niet blind voor – integendeel: we dóén er iets aan. Waarom zijn bijna 100 000 kinderen en jongeren in Vlaanderen en Brussel lid van de Chiro? Waarom trekken ze in de zomer samen op bivak? Waarom organiseren ze activiteiten voor elkaar? Waarom doen ze financiële acties om dat allemaal mogelijk te maken? En waarom doen ze dat allemaal gratis en voor niets, of betalen ze er zelfs voor?
12
Het antwoord is eenvoudig: samen met Chirovrienden spetterende activiteiten doen is fun! Niet alleen omdat het gewoon zo is, maar ook omdat we daar ons best voor doen. We leren kinderen en jongeren eerst samen spelen. Hoe ouder ze worden, hoe meer we hen leren samen te werken en uiteindelijk ook samen te leven. het
Chiroboek
Pesten hoort daar dus niet bij. Ruziemaken wel, af en toe, maar op een goede manier: een meningsverschil moet je oplossen, of je moet ermee leren leven. Elkaar ‘wegstemmen’ is een gemakkelijkheidsoplossing die de grootste samenzweerders beloont. In de Chiro telt iederéén mee, want uiteindelijk is dat voor iedereen het plezantst. Én het meest leerzaam – maar daar gaat deel 2 van dit boek over. In dit hoofdstuk komt de Groeilijn kort aan bod, want die vertelt ons op welke manier de verschillende leeftijden spelen en hoe ze met elkaar omgaan. We hebben het verder over kenmerken van goed spelen, en over hoe je aan een ploeg werkt: je moet kunnen omgaan met
v
vrienden verschillen, en ingaan op zaken die het groepsgebeuren verstoren. Ten slotte hebben we het over enkele momenten waarop samen spelen echt samen léven wordt, en waarop we dat nog eens extra in de verf zetten.
Leiding en te delen wmeortdeann deomren,mijnmelteukleedejar wille van de leuke feestjes met n,deomleiding vrienden zitten daar ook, om an,demirejn me Ik twijfel niet. nsen te leren kennen. Axelle, aspi van Chiro De Vra
ai uit Arendonk
13
even op zevbijen’je goed Chiro is je ‘z vrienat je voelen in jeChivelro, omd ijd. t al voor is den bent, onk
Michelle, aspileidster Chiro De Vraai uit Arend
Deel 1 | Vrienden & plezier
de Groeilijn De Groeilijn beschrijft per leeftijdsgroep waar kinderen en jongeren staan in hun ontwikkeling: waartoe ze in staat zijn, en hoe ze met zichzelf, met anderen en met ‘het leven in het algemeen’ omgaan. Zo is het een instrument voor hun begeleiding, want zij moeten inspelen op die leefwereld. Teambuilding heeft bij ribbels bijvoorbeeld niet veel zin, maar bij keti’s en aspi’s is het een belangrijk onderdeel van de werking. Dat heeft gevolgen voor welke activiteiten je wel of niet kunt doen. Naast die beschrijving van elke leeftijd biedt de Groeilijn uitdagingen aan. Kinderen worden immers niet vanzelf ‘groot’, psychologisch groeien doe je door jezelf te overtreffen. Daar willen we graag een handje bij helpen. Anderzijds moet je daar voorzichtig mee zijn. Als je elke dag aan grassprietjes trekt om hen te helpen groeien,
14
het
Chiroboek
trek je ze op een dag gewoon uit de grond. Leiding geven is dus een evenwicht zoeken tussen veiligheid en uitdaging, zowel voor je individuele leden als voor de afdeling als geheel. Wat kinderen plezant vinden, wordt bepaald door persoonlijke interesses en door hoe ze met elkaar omgaan. Die interesses zijn deels leeftijdsgebonden. In ons spelaanbod en onze begeleidingshouding willen we daarop inspelen Je vindt de Groeilijn in zijn geheel na deel 1, op p. 74.
Nieuw leven In oktober 1934 verscheen een vernieuw de versie van het tijdschrift 'Het Katholiek Patronaat'. Daarin lanc eerde Jos Cleymans de principes om de verouderende patronaten 'Nieu w leven' in te blazen. Voor ons is dat het startmoment van de Chiro. 1. Pas je aan aan de jongeren (n.v.d.r.: toen nog enkel jongens) van nu: hou actieve ontspanning in de vrije natuur, gebruik daarbij spel en zang, zelfs als je iets godsdie nstigs wilt aanbrengen. 2. De jeugd wil zelf de boel in hand en nemen, laat dus ‘de jeugd door de jeugd’ leiden. Zij zullen hun mede-jongeren ook het beste kunnen begeesteren. 3. Gebruik een overkoepelend, tot de verbeelding sprekend en enthousiasmerend thema: Christus' Koni ngschap, met de leden als koene ridders in zijn dienst. 4. Werk in 4 afdelingen, zodat je je goed kunt aanpassen aan elke leeftijd. 5. Zorg voor een eigen jeugdstijl met banieren en wimpels, marsen en liederen, stoere kleren en stoere man ieren.
Deel 1 | Vrienden & plezier
15
Plezier Speel met spel, da’s Chirotaal
16
jaarthema 1996-1997 Joker en Pier
het
Chiroboek
Spelen is plezant. Dat weet het kleinste kind. Soms lijkt het erop dat we dat vergeten naarmate we ouder worden. Op Facebook en andere sociaalnetwerksites krijg je wel het ene ‘gamesverzoek’ na het andere, maar dat is toch iets anders. Spelen is een leuke manier om je tijd door te brengen, maar ook om andere mensen te leren kennen. Dat hebben we in de Chiro goed begrepen. Met enkele goedgekozen kennismakingsspelletjes maken we op cursus in een halve dag tijd van een groep vreemden
Kinderen hebben rech
een vriendenclubje. Met een goede opbouw van een zondagnamiddag krijgen we iedereen mee in ons spel, en met een goede opbouw van de jaarwerking bouwen we aan een leuke groep – klaar om op bivak het hoogtepunt van het werkjaar te beleven. Spelen is ons koninklijk voertuig, onze royale racekar. Van korte spelletjes tot een groots ingeklede themanamiddag: als Melvin leider wil worden, heeft hij een heel arsenaal aan spelbagage en creativiteit nodig. Dat is namelijk de basis van Chirowerking: zorgen dat het plezant is. Daarom variëren we in ons aanbod, en zelfs binnen de activiteit zelf. Daarom kleden we de activiteiten in, zodat ‘leventjes overbrengen’ ineens heel wat spannender wordt. En daarom zorgen we voor spelregels en vragen we van onze leden fair play, zodat iedereen evenveel kansen heeft om mee te doen.
t op spel De Chiro onderschr ijft uit volle overtu iging het Kinderrechtenverd rag. Artikel 31 is da arbij voor ons heel belangrijk. Artikel 31 1. De Staten die pa rtij zijn, erkennen he t recht van het kind op rust en vrije tijd, op deelnem ing aan spel en recreatieve bezigheden passe nd bij de leeftijd van het kin d, en op vrije deeln eming aan het culturele en art istieke leven. 2. De Staten die pa rtij zijn, eerbiedige n het recht van het kind volledig deel te nemen aan het culturele en artistiek e leven, bevordere n de verwezenlijking va n dat recht, en stim uleren het bieden van pa ssende en voor ied er gelijke kansen op culturel e, artistieke en recrea tieve bezigheden en vri jetijdsbesteding. (Internationaal Verdr ag inzake de Rechten van het Kind, aangenomen door de Verenigde Na ties op 20 november 1989)
Deel 1 | Vrienden & plezier
17
18
De kern van spelen is plezier. Spelen is pas écht spelen als je ervan kunt genieten! Ondertussen leer je wel – al dan niet bedoeld – samenwerken, overleggen, communiceren, iets oplossen, alternatieven zoeken, dingen maken, enz. Minder leuke dingen maak je al spelend weer tof.
een probleem creatief aan. Je kunt van alles een spel maken. Een doodgewone maaltijd is een feestelijk diner, een uitstap is een avontuur, een vergadering is een wervelwind. En als de wereld een spel is, dan kunnen we die net zo aanpassen. De samenleving is maakbaar en ook jij maakt het verschil.
Maar spelen is niet neutraal. Wat je speelt, de manier waarop je dat doet, wie wel en niet meedoet, en de inkleding: je geeft iedere keer een boodschap mee. Spelen in de Chiro houdt rekening met de waarden die we belangrijk vinden en we doen het samen in groep. Natuurlijk komt niet alles in elk spel aan bod en is niet elk spel voor iedereen even interessant of leuk. Daarom zorgen we voor veel variatie, zodat iedereen aan zijn of haar trekken komt.
Die manier van leven, daar kiest de Chiro voor. Zo is spelen een doel!
Spelen gaat daarom niet over 'een spel', maar over een manier van leven: genietend, actief, samen met anderen altijd weer op ontdekking. Zo maak je de dingen van elke dag fijne momenten. En pak je het
Chiroboek
spelleeflijn De Chiro kiest voor samen spelen als manier van leven overal en met en voor iedereen omdat iedereen zo de kans krijgt om samen te genieten, zichzelf te zijn, zichzelf te ontdekken, mensen te leren kennen,
te proberen, zelf te doen, te beleven, te vernieuwen, te variĂŤren,
grenzen te leren kennen, te leren omgaan met moeilijker thema’s, grenzen te verleggen, zelf keuzes te maken
elkaar te waarderen, te stimuleren, erbij te betrekken, dingen aan te passen aan elkaar,
in een veilige uitdagende omgeving, ergens tussen realiteit
Deel 1 | Vrienden & plezier
19
Resolutie betreffende het sensibiliseren tot verdraagzaamheid voor spelende kinderen Bij goed weer en vakantie verleggen kinderen hun speelterrein veelal naar openlucht, en zij moeten dat kunnen doen. Er klinken dan ook meer en meer geluiden van spelende en joelende kinderen. Sinds enkele jaren krijgen jeugddiensten echter meer en meer klachten van buurtbewoners over lawaaierige kinderen en ook bij de rechtbank is het verhaal bekend. Kinderen hebben nochtans recht op spel en speelruimte. Spelen is ook goed voor hun ontwikkeling en de sociale cohesie in de buurt. Strikt juridisch blijkt het echter heel moeilijk om ervoor te zorgen dat het geluid van spelende kinderen niet meer als overlast kan worden bestempeld. Toch moeten we een duidelijk signaal geven dat
20
het
Chiroboek
kinderen moeten kunnen spelen en oproepen tot de nodige verdraagzaamheid. Daarom... Het Vlaams Parlement vraagt de Vlaamse Regering: 1° een sensibiliseringscampagne op te zetten om de verdraagzaamheid ten aanzien van spelende kinderen te vergroten; 2° de gemeenten op te roepen in te zetten op voldoende veilige en kwaliteitsvolle speelruimte voor kinderen en dat in overleg met de brede jeugdsector. (Goedgekeurd door het Vlaams Parlement op 6 april 2011)
Maatschappij- en spelbeweging Vanaf de jaren 1960 roept de Chiro leiding en leden op om zich maatschappelijk te engageren en standpunten in te nemen. Ze sluit de ogen niet voor wat er gebeurt in de samenleving, denkt na over de eigenheid van de beweging en vernieuwt zich. De Chiro profileert zich minder als geloofsbeweging en eerder als een maatschappijbeweging. Kinderen en jongeren komen wel nog altijd in de eerste plaats samen om te spelen. Rond het midden van de jaren 1970 verzoent de nationale leiding beide elementen door te stellen dat de Chiro een spel- én een maatschappijbeweging is. In het kader van die nieuwe profilering en democratisering wordt in 1974 een nieuw uniform ingevoerd. De ribfluwelen broek van de jongens wordt vervangen door een bruine short in jeansstof, het roestbruine hemd door een beige versie.
geschiedenis van de CHIRO
De meisjes ruilen hun lichtblauwe jurkje in voor een donkerblauwe overgooier in jeansstof met daaronder een gele bloes. Een jaar later wordt Chirojeugd-Vlaanderen vzw opgericht, één gemengde jeugdbeweging. De democratisering van de beweging is ook voelbaar aan de basis. Elke groep is vrij om zelf te bepalen wat Chiro voor hen betekent. Een model van de ideale Chirogroep, zoals dat vroeger gepropageerd werd, bestaat niet meer. Er ontstaan verschillende soorten groepen, elk met hun eigenheid. De slotsom van de jaren 1970 is dat de Chiro behalve een geloofsbeweging vooral een spel- en maatschappijbeweging is. Op een speelse manier en vanuit een christelijke inspiratie bouwt ze mee aan een rechtvaardige wereld.
Deel 1 | Vrienden & plezier
21
Speel goed Spelmateriaal is een middel om nog leukere en creatievere spelen te verzinnen. Thuis, op school, je kunt er niet altijd zomaar spelen met iets. Maar in de Chiro kan alles speelgoed worden: winkelspeelgoed, spelmateriaal, maar ook alle andere voorwerpen. Het gaat zover dat soms gewoon wat speciaal materiaal aanbieden je leden toelaat om zelf samen een activiteit bijeen te spelen.
22
jaarthema 2002-2003 Pol
het
Chiroboek
We hebben vijf ‘filters’ om goed te kiezen wat ons SpeelGoed wordt en hoe we ermee gaan spelen. * Experimenteren: ga maar, doe maar, probeer! Geef je leden de kans om dingen te doen met wat ze maar ontdekken, oud of nieuw, van materiaal tot speelgoed. Stimuleer ze, prikkel ze, nodig ze uit om iets te proberen, en experimenteer ermee. * Fantaseren: fantasie brengt je leden tot andere spelvormen. Als je door een bos loopt en je beeldt je in dat daar een dorp kabouters aan het leven is,
waartoe kun je dan allemaal komen?
* VariĂŤren: variatie doorbreekt de bestaande patronen. Je blijft kinderen en jongeren prikkelen of uitdagen. Je geeft andere leden de kans om uit te blinken. * Ruimte geven: om goed te kunnen spelen heb je plaats, tijd, vrijheid en veiligheid nodig. Zo geef je je leden ruimte om te ontdekken volgens hun eigen mogelijkheden, behoeften en tempo. * Groepsbeleving: in groep bouwen kinderen hun eigen kleine netwerk uit. Het wordt een proefterrein voor samenwerking, voor ontdekking van de eigen en de andere persoon binnen een bredere groep. Samen spelen, samen projecten opzetten en uitwerken, leert de kinderen en jongeren dat een som van talenten tot een mooier resultaat kan leiden.
23
Deel 1 | Vrienden & plezier
Meer dan spelen: doe maar eens goed gek!
Toffe brommer!
ek
geksent
ri
Dikwijls sta je er in de Chiro van te kijken hoe wonderlijk iedereen wel is: van het kleinste trekje tot de meest vergezochte passie, van iemand die zich waanzinnig uitleeft in een eenvoudig spelletje tot de meest schitterende performance op de bonte avond. Denk eens aan de ontelbare momenten waarop je je gekke zelf bent in de Chiro, aan het georganiseerd gek doen, aan de ontelbare hilarische ‘inside’ moppen die zo dikwijls het fantastische en onbeschrijfbare ‘Chirogevoel’ omvatten.
24
Geksentriek jaarthema 2006-2007 Jo de Pinguïn
het
Chiroboek
Je gekke zelf Elke week opnieuw leven je leden zich volledig uit. Ieder Chiromoment kunnen ze samen gek doen en hun eigen gekke zelf zijn. Maar zit er niet méér in je leden dan samen uitgelaten zijn op zondagnamiddag? Wie zijn ze, wat doen ze, wat houdt hen bezig? De verlegen Kenza buikdanst de sterren van de hemel, Bram van de rakwi’s kent de derde Harry Potter uit het hoofd en aspi Hans kamt elke vrijdag zijn haren om bij de fanfare de bladzijden om te draaien. Kijk eens rond en kom uit op de meest gekke verzamelingen, onverwachte passies of kleine trekjes bij je eigen Chiroleden. Iedereen is anders, maar in elk van ons schuilt wel iets geks.
Samen lachen De Chiro is een plaats waar je samen kunt lachen. Je hoeft het niet eens ver te zoeken. Denk maar aan die honderden ‘Jantje ging eens... ’-versies die je rakwi’s elke week vertellen, aan de stoere seksmoppen van de tito’s of aan die frappante dingen die je als groep beleefde en nooit meer vergeet. Lachen kan op veel manieren
en met veel dingen. Toch is niet alles even leuk voor iedereen. Wat voor de één een hilarische blooper is, is voor de ander misschien wel een misplaatste grap. Samen lachen is goed voor de groep. Pijnlijke situaties, wrijving in de aspiploeg: met een grappige opmerking of gekke stoot wordt de sfeer opeens veel minder gespannen. Zo wordt humor ook een écht ‘geneesmiddel’. De juiste grap op het juiste moment breekt het ijs en voorkomt heel wat ruzies.
25
Freak out! Mensen lopen er soms toch zo somber en afgestompt bij. Doorbreek het alledaagse, fleur je dag op! Overtreed eens een achterhaalde wet, of breek eens een absurd record. We leven in een gekke wereld. Wees de gekke factor in je buurt, de gekleurde zotte bende en freak out!
Deel 1 | Vrienden & plezier
Dus... Alle remmen los! Doe maar eens gek, gekker, gekst en geef iedereen de kans om daarbij zichzelf te zijn. Laat je verbazen door de wondere wereld van een kind, ga op zoek naar de gekke gewoonten van je leden en medeleiding, breng de gekte in je buurt. Breng het gekke in jezelf naar buiten, in je groep, in je buurt, en doe nu maar eens lekker Geksentriek!
26
het
Chiroboek
Vrienden
Toffe kleuren, die vogel.
Een maatje meer Leve de vriendschap Vrienden hebben is heerlijk: je kunt samen dingen doen, geheimen delen, en uren praten. Bij hen voel je je veilig. Ze zijn een steun bij nieuwe dingen en geven je zelfvertrouwen. Samen sta je sterk! Ze leren je van alles over jezelf: wie je bent, waar je voor staat, wat je wilt, hoe anderen je zien. Ze tonen je dingen die zij al kennen of kunnen. Ze oefenen je in hoe je (nog beter) met andere mensen kunt omgaan, je eigen mening kunt vormen en ervoor kunt opkomen. Vrienden maken – en verliezen – is mensenkennis opdoen. Voor de ene zijn één of twee goede vrienden voldoende,
een ander kiest voor een heleboel vrienden. Sommige 27 vriendschappen zijn hecht, andere eerder oppervlakkig. Vrienden voor het leven, of ploeggenoten, collega's: het maakt niet uit, ze zijn allemaal belangrijk en waardevol. Een maatje meer jaarthema 2009-2010 Benny en Vriend Vogel
Deel 1 | Vrienden & plezier
Aan vriendschap moet je werken Vrienden word je niet zomaar! Het vraagt tijd en energie. Je moet openstaan voor anderen. Iemand moet de eerste stap zetten. Sommige mensen kunnen dat vlotter dan anderen. Ze spreken mensen aan, lachen vlug, maken grapjes. En dan is het eerste contact leggen alvast makkelijker. Hoe hecht je vriendschap daarna wordt, hangt af van je engagement. Je moet tijd maken, contact onderhouden, elkaar vertrouwen, luisteren, ruzie durven maken, elkaar respecteren, samen lachen, enz. Kortom: je moet investeren in vriendschap.
28
jaarthema 2012-2013 met Briek, Jasmijn en Sniffer.
het
Chiroboek
Vrienden maak je in de Chiro In de Chiro hoef je niet direct voor dat rechtstreekse eerste contact te gaan. Het begint met samen spelen en dat maakt de drempel een stuk lager. Je leert elkaar kennen in een losse sfeer en meer is niet meteen nodig. Wordt de band hechter, dan ga je meer aan elkaar vertellen en durf je ook eens tegen elkaar in te gaan, zonder dat daar ruzie van komt. Integendeel: als je weet dat de ander je vriend is, ga je samenwerken om eventuele conflicten op te lossen. Zo ontstaan er hechte en minder hechte vriendschappen. Zo leer je in de Chiro wat vriendschap is. Je ontdekt wat 'vriend zijn' betekent (voor een dag, een week of voor altijd). Je ondervindt dat vriendschap ook mindere kantjes heeft: kliekjes, mensen die 'geen vriend mogen zijn'... Je beleeft de tofste tijd van je leven met je vrienden. Je botst op de moeilijkheden van vriendschappen en leert dat je met sommige mensen best wel kunt samenwerken, ook al 'zullen het nooit mijn vrienden worden.'
Ook Chiroleiding speelt daar een belangrijke rol in, door hun keuze van activiteiten, hun manier van aanpakken en hun begeleidingshouding. Ze geven nieuwe mensen de juiste aandacht, helpen ploegbrandjes blussen, durven kliekjes opsplitsen en creĂŤren kansen om iedereen erbij te laten horen. Kortom, ze bouwen aan ploegen.
29
leven in groep. Chiro is samjeenbolleren nen kun gaan met Volledig uit vrienden. Elien, aspi Chiro De Schakel uit Dadizele Deel 1 | Vrienden & plezier
graag Graag zien is als omgaan met elkaar, en weten dat de ander geen middel is om je eigen doel te bereiken; aanvaarden dat iemand anders anders is, en samen werken aan verbondenheid; kiezen om elke mens te waarderen, zomaar, om wie die is.
vrienden
30
het
Chiroboek
Graag zien kiezen we in de Chiro door te zorgen dat iedereen zich in de groep; rekening te houden met de ander, en respect te hebben
thuis voelt
kwetsbaarheid;
voor iemands te bouwen aan een vriendengroep die sterker is dan ruzie.