BelgiĂŤ -Belgique P.B. 8000 Brugge 1-2 BC21170 P409362
dubbelpunt
]foto: jens geerae[
[Adresklever]
PIN:**** Zit er nog geld in de Chirokas? NOVEMBER 2013
Tijdschrift van en voor Chiroleiding | verschijnt maandelijks, niet in juli en augustus | nr. 3 Chirojeugd-Vlaanderen vzw | v.u. & afzendadres: E. Cools, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen
de
BRIEVENBUS
Wil je iemand de groetjes doen? Of wil je gewoon met een grave foto in Dubbelpunt? Voor al je boodschappen en foto’s één adres: dubbelpunt@chiro.be. Als je foto’s doorstuurt, laat dan weten wie er op staat, waar ze gemaakt zijn en welke boodschap erbij hoort. Zorg wel dat je toestemming hebt van de personen op de foto. “Ik wil graag de hele leidingsploeg van Chiromeisjes Putte – en in het bijzonder mijn twee medeleidsters – bedanken voor het geweldige kamp. Het was echt een fantastisch fantasiekamp! En dat mede door onze super-VB Pascale!” Axelle
De rakwi’s van Chiro Temse speelden het rakwispel op kamp (thema: wereldleiders), en maakten er een onvergetelijke namiddag van. Ze willen de Rakwicommissie hier heel hard voor bedanken!
De leidingsploeg van Chiro Halder is er helemaal klaar voor! Ward en Elien zijn er dan wel niet meer bij, we maken er weer een ZAL-I-G jaar van!
Leefgroep 5 was fantastisch op Krinkel. Het bivak van ‘t jaar, de tijd van ons leven!
Ambras in ‘t sprookjesbos, alle sprookjesfiguren in ‘t wilde weg los. Qua betovering kon dit wel tellen, we hadden na ‘t bivak dus weer veel te vertellen.
De leiding van Chirojongens Sint-Jan Berchmans uit Berlare, verkleed als ridder op kamp in Camelot (Eupen).
Maar wat wij vooral thuis hebben verklaard: de leiding van Chiro Elzestraat is goud waard! Liefs van de veebees
Sfeerfoto van Chiro Meulebeke op kamp in Wespelaar
“Langs deze weg wil ik de geweldige leidsters van Chiro JIB uit Looi bedanken voor hun inzet tijdens het voorbije Chirojaar. Jullie zijn een leidingsploeg om trots op te zijn. We maken er een nieuw knaljaar van!” Liefs, Celien
“Na drie jaar leiding is het tijd om de fakkel door te geven. Het waren mooie tijden en ik wil iedereen bedanken die hieraan heeft meegewerkt. Het is tijd om verder te gaan, maar ik blijf diep vanbinnen een Chirogriet voor het leven. Al is het maar omdat ik in de Chiro de liefde van mijn leven heb leren kennen. De Chiro van Sint-Job is op-en-top!” Groetjes, Céline
De speelclubbers van Chiro Breendonk zijn echt beire! Bedankt voor de toffe jaren. Van Joris aka leider Jolle.
Nog meer Dubbelpuntgroetjes op pagina 37! 2
]NOVEMBER 2013[
Ben je de jaarlijkse wafelenbak beu? Kijk eens op p. 8 voor originelere financiële acties.
‘Saldo ontoereikend’? Voor een begroting in balans: kijk op p. 6.
Op 24 november is het weer zover: Christus Koning. Wie tegen dan nog een viering in elkaar moet zien te boksen, één tip: p. 34.
edito
Kassakassa!
Had je tien miljoen ... Als er voor jullie Chirogroep op een dag enkele duizenden euro’s uit de hemel kwamen vallen, wat zouden jullie er dan mee doen? Bergen materiaal kopen, een heel jaar lang elke zondag een heerlijk decadent vieruurtje voor iedereen, met z’n allen naar een pretpark, of misschien wel gewoon het lidgeld verlagen voor de komende jaren? Geld maakt (een Chirogroep) niet gelukkig, maar een voldoende gevulde bankrekening maakt alles wel wat eenvoudiger. Het geeft je tijd om je met de essentie van je werking bezig te houden, het geeft ruimte om
Onze Chirorekening is de laatste maanden zwaar aan het zakken...
inhoud
PIN:****
die altijd in sneltempo slinkende voorraad plakband, balpennen en ballonnen regelmatig aan te vullen en geeft wat financiële ademruimte voor een bivak. Maar die centen incasseren, organiseren en controleren zichzelf natuurlijk niet. Daarom een Dubbelpunt boordevol tips over geld: van originele financiële acties tot de ideale financieel verantwoordelijke en de nodige tips en trucs voor een vlekkeloze boekhouding. Stress om geld? Nooit meer! Lotte
Ik heb nog een verre oom die wel wat spaarcentjes heeft! Misschien wil hij ons sponsoren.
2 dagen later...
Ik zal het eens heel lief vragen... Dubbelpunt verschijnt maandelijks, maar niet in juli en augustus. Een jaarabonnement is gratis, je kunt het bestellen via chiro.be/dubbelpunt. ] Redactieadres[ Claire Gastmans, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen ]E-mail[ dubbelpunt@chiro.be ]Eindredactie[ Claire Gastmans ]Redactie[ Bert Gyssels, Robbe Van De Velde, Lien Saerens, Lien Habex, An Ghysel, Hanne Jochems, Lotte Van Doren, Lisa Antipoff en Ilse Cox ]Taalnazicht[ Bart Boone ] Tekeningen[ Pieter Deprez ]Foto’s[ Jens Geeraets ]Vormgeving[ Valerie Vanderlooy en Jan Van Bostraeten ]Druk[ Drukkerij Vanden Broele, Brugge ] Giften[ giften aan Chirojeugd-Vlaanderen vzw kunnen gestort worden op rekeningnummer BE67 0000 1507 2887.
3
]NOVEMBER 2013[
leidingsploeg
Akkoord of niet akkoord: leiding aan het woord
Geld moet rollen!
Of toch niet? Financiën zijn niet alleen een heikel punt voor onze regering: ze zijn ook vaak voer voor discussie in menig leidingslokaal. Dubbelpunt zag de kans schoon om enkele stellingen in de groep te gooien en op die manier eens te polsen naar hoe de (geld)zaken er bij jullie voor staan Het kamp is gratis voor de leiding.
Elke afdeling regelt haar eigen geldzaken. # stelling2
# stelling1 JA!
NEE!
JA!
JA!
“Wij gaan gratis mee op kamp, omdat onze Chirogroep financieel sterk staat. En uiteindelijk is het toch ook de leiding die de winstgevende evenementen organiseert en verzorgt.” Diego van Chiro SintAntonius uit Zoersel
“Iedereen gelijk voor de wet! In onze Chirogroep betalen leden en leiding hetzelfde bedrag om op kamp te gaan. De leiding maakt immers evenveel gebruik van de accommodatie en het spelmateriaal als de leden, dus waarom zouden wij minder of zelfs niets moeten betalen?” Ulrike van Chiro ’t Piegoetje uit Staden
“De groepskas staat in voor de meeste algemene kosten zoals verf, lijm, balpennen, enzovoort. Het startbedrag van de afdelingskas bedraagt vijf euro per lid, waarmee elke afdeling dan zelf kan instaan voor activiteiten als een kerstfeestje of een speciale uitstap op kamp. Elke afdeling mag ook twee keer per jaar een activiteit op poten zetten om geld te verdienen, zoals snoepzakjes verkopen of een carwash organiseren.” Kathleen van Chiro Don Bosco uit Hoboken
“Elke afdeling beheert haar eigen potje, maar er wordt wel op toegezien dat er niet overdreven wordt met de uitgaven. Verder wordt het aantal activiteiten om geld in te zamelen beperkt. Wij vragen elke week een euro voor het vieruurtje, waardoor de afdelingskas beetje bij beetje aandikt. Die centjes kunnen we dan gebruiken om eens een ijsje te gaan eten in de zomer of op kamp.” Jolien van Chiro Hemo uit Opstal
4
]NOVEMBER 2013[
Over geldzaken moet op de leidingskring stevig gediscussieerd worden.
dossier
leidingsploeg
Spelmateriaal mag iets kosten. # stelling4
# stelling3 JA! “Hoewel we heel duidelijke afspraken gemaakt hebben over geld, wordt er nog vaak over gediscussieerd. De leiding betaalt dan ook voor zo goed als alles mee. Leidingsweekend en het kamp worden niet vergoed door onze Chirokas, dus meestal gaan de discussies dan over het feit of bepaald materiaal uit de groepskas of uit de afdelingskas moet worden betaald.” Amina van Chiro SintAmandus uit Oostakker
NEE! “Tijdens de leidingskring wordt er eigenlijk niet zo vaak gediscussieerd over geld. De groepsleiding en VB’s nemen zulke zaken voor hun rekening, en ik heb daar het volste vertrouwen in! Uiteraard wordt de financiële kant van een activiteit wel altijd besproken en staat de groepsleiding ook open voor suggesties of commentaar. Maar we discussiëren liever over andere dingen.” Karen van Chiro Hemo uit Opstal
5
nee!
JA!
“Wij zijn een Chirogroep met veel leden die het thuis moeilijk hebben, en die dus ook geen inschrijvingsgeld kunnen betalen. Wij hebben bijgevolg ook geen groot budget om extra spelmateriaal aan te kopen, maar met weinig geld kun je ook echt heel leuke dingen doen!” Lies van Chiro Atrejoe uit Aalst
“Plezier mag geld kosten, al moet je zeker niet overdrijven. Wij spenderen pas geld aan materiaal als we het echt nodig hebben. Soms krijgen we zelfs spelmateriaal van ouders of sympathisanten.” Sander van Chiro Schelle
]NOVEMBER 2013[
PIN:****
In en uit de Chirokas
Een begroting in evenwicht? Inkomsten Inschrijvingsgeld
Het Chirojaar gaat weer van start en de eerste inkomsten komen binnen: het lidgeld! Het is niet de bedoeling dat je daarop winst maakt. De inschrijvingsgelden dienen voor de Chiroverzekering, voor de huur van de lokalen, de verwarming in de winter, wc-papier, spelmateriaal, enzovoort. Leg ook aan de ouders uit waarvoor je het inschrijvingsgeld gebruikt! 25 euro is een goede referentie. Voor het bivak ga je uit van 10 tot 13 euro per kind per dag.
Wist je dat ... zowel het lidgeld als het inschrijvingsgeld van het bivak fiscaal aftrekbaar zijn voor ouders met kinderen onder de twaalf jaar? De attesten krijg je bij de jeugddienst. Vul de naam en het bedrag in en geef het formulier door aan de ouders. Ook het ziekenfonds kan bijdragen, en in dat geval ook voor de oudere leden.
Geldinzamelingen
Voor de meeste Chirogroepen de belangrijkste vorm van inkomsten. Tips hiervoor vind je op pagina 8!
Schenkingen
Heel wat mensen steunen jaarlijks allerhande goede doelen, temeer omdat je een geschonken bedrag van minstens 40 euro kunt aftrekken van je belastingen. En het lijkt misschien vreemd, maar de Chiro is ook een goed doel! Je kunt dus als Chirogroep fiscaal aftrekbare giften ontvangen, al moet dat wel via het nationaal Chirosecretariaat gebeuren. Ook moet er sprake zijn van een concreet project en mogen de kosten niet door een vzw worden gedaan. Op chiro.be/formulieren vind je het projectformulier waarop die procedure helemaal uitgelegd wordt. Chirojeugd Vlaanderen zorgt voor de administratieve afhandeling van die giften.
Subsidies En wist je ook dat ... je een beroep kunt doen op het Solidariteitsfonds van de Chiro als je merkt dat ouders moeite heb ben om het lidgeld te betalen? Che ck chiro.be/solidariteitsfonds voo r meer info.
Bij de gemeente kun je subsidies krijgen voor jullie werking. Ga langs bij de jeugddienst om het jeugdbeleidsplan op te vragen en bekijk waarvoor je subsidies kunt krijgen. Meestal wordt er gewerkt met een puntensysteem. Die punten kunnen afhankelijk zijn van het aantal leden, de afdelingsweekends, cur-
6
]NOVEMBER 2013[
sussen waar jullie aan deelnemen, en vaak zijn er aparte rubrieken voor onderhoud en het Chiroboekje. Hou al je documenten dus goed bij: ledenlijsten, attesten, rekeningen, contracten van weekendplaatsen, publicaties, enzovoort. Kijk ook of jullie bouw- of projectsubsidies kunnen aanvragen. Neem je tijd voor de subsidieaanvragen en breng de papieren voor de deadline binnen!
Hoeveel subsidies krijg jij? Deel de subsidie-inkomsten van vorig jaar door het aantal aangesloten personen in je groep (dat zijn dus de leden, de leiding en de VB). Is de uitkomst ongeveer € 7, dan is er werk aan de winkel: jullie subsidieformulieren werden niet goed ingevuld! Zit je tegen de € 20, dan zijn jullie echte subsidiebeesten die het systeem op hun duimpje kennen. Een bedrag dat aanleunt tegen de €15 moet in principe voor elke Chirogroep mogelijk zijn!
dossier
PIN:****
Uitgaven Lokalen en verbruik
De huur van de lokalen, gas, water en elektriciteit. Het kan een flinke hap uit je budget betekenen. Vaak heb je zelf geen inspraak bij de keuze van de energieleverancier en verblijft je groep al sinds jaar en dag in dezelfde lokalen. Als je het gevoel hebt dat de rekeningen voor jullie lokalen de pan uit swingen, neem dan contact op met de jeugddienst.
Materiaal
Materiaalaankopen zijn kleine hapjes uit het budget, maar de bedragen kunnen op jaarbasis enorm oplopen. Zorg er in elk geval voor dat je hoe dan ook al je uitgaven bijhoudt en onderverdeelt in rubrieken als knutselmateriaal, grote spelmaterialen, onderhoudsmateriaal en EHBO. Je spreekt ook best een maximumbudget af dat je in één keer mag opmaken, bijvoorbeeld € 30. Als je iets wilt aankopen dat meer kost, vraag je dat eerst aan de groepsleiding of de financieel verantwoordelijke. Over dure aankopen als een muziekinstallatie of kookmateriaal voor op kamp beslis je best met de hele groep.
Bivak
De grootste centenvreter van het jaar! Al kun je wel besparen met de volgende tips. ★★ Ga enkel voor witte producten. Vlees en conserven kun je in de groothandel halen, groenten op de veiling. ★★ Geef elke afdeling een vast budget op basis van het ledenaantal. ★★ Vraag aan de apotheek in je gemeente om de EHBO-koffer aan te vullen met generische producten. Hou ook je ticketje bij: veel gemeenten betalen die kosten terug. Of informeer bij Jeugd Rode Kruis naar hun kampkoffers. ★★ Kies je kampplaats ruim op voorhand en reken ongeveer € 2,50 tot € 3 per deelnemer per nacht. ★★ Sjoemel niet met het deelnemersaantal. Dat gaat immers ten koste van de subsidies! ★★ Maak afspraken over de drank van de leiding. Iedereen kan een bepaald bedrag betalen, of jullie kunnen werken met een streepjesblad. Het zou maar al te erg zijn als de leden betalen voor jullie alcoholgebruik!
7
]NOVEMBER 2013[
Onzichtbare verliesposten
Onopvallend maar soms met verwoestende gevolgen voor je banksaldo! ★★ Verdwenen streepjesbladen. Experimenteer met methoden waarbij je niet moet poefen. Een drankabonnement waarvoor je op voorhand betaalt, is misschien een optie? ★★ Openstaande (frigo)deuren. Controleer je lokalen goed voor je ze afsluit en hamer er ook tijdens je werking op dat je allemaal energiebesparend probeert te denken! ★★ Dubbele aankopen. Controleer voor je activiteiten goed wat er nog te vinden is in de keuken en het materiaalkot. ★★ Lege ruimtes verwarmen. Je kunt een ludieke straf afspreken voor leiding die de verwarming in hun lokaal vergeet dicht te draaien. Daarnaast kies je best voor een noodknop die de verwarming en elektriciteit uitschakelt wanneer je de lokalen verlaat. ★★ Toiletten. Spoel jullie wc’s door met regenwater! Dat is goedkoper én beter voor het milieu.
PIN:****
Geld in het andere laatje: originele financiële acties
Kassa, kassa!
Elk jaar komt de discussie opnieuw op tafel: hoe krijgen we dit jaar wat extra centen in het Chirolaatje? Opnieuw een wafelenbak en een papierslag, of doen we toch eens iets speciaals? En welke ‘speciale’ actie kunnen we dan doen? Dubbelpunt reikt je alvast de hand met een paar voorbeelden. Als je zelf nog een hele goeie actie weet, deel ze gerust op onze Facebookpagina. Andere groepen kunnen er maar hun voordeel mee doen!
Schijt je rijk, the miniature horse edition | Chiro Stam uit Mortsel
Zoals zoveel Chirogroepen zijn wij op zoek gegaan naar een originele financiële actie, en een van de leidsters had met de voetbalclub al eens een ‘Schijt je rijk’ georganiseerd. Probleem wel, want wij konden geen koe op ons plein krijgen. Via via kwamen we dan terecht bij een vrouw die een project had opgestart om Amerikaanse minipaardjes te gebruiken bij therapie voor kinderen, ouderen en mensen met een handicap. Ze wou dat wat meer bekendheid geven en was daarom bereid ons te helpen. In ruil is de hele leidingsploeg lid geworden van haar vzw. Zij regelde een afspanning voor de dag, en had als leuke versiering een soort hoorn mee voor de paardjes, zodat ze op eenhoorns leken. Voor
8
]NOVEMBER 2013[
de activiteit hadden we 200 vakjes verkocht voor 2,50 euro per stuk. We hadden een heel systeem om de stand bij te houden, en uiteindelijk zijn al die vakjes vlot verkocht geraakt. De actie zelf vond vlak na de Chironamiddag plaats, zodat de ouders die hun kinderen kwamen afhalen, bleven plakken en iets aten of dronken. Een leider speelde gerechtsdeurwaarder en bepaalde nauwkeurig in welk vakje het kakje terechtgekomen was. Hoewel het twee uur geduurd heeft voor het verlossende kakje er uiteindelijk kwam, was het toch een geslaagde financiële actie. We hebben op voorhand niet veel geld moeten uitgeven, een rakwi is met 100 euro naar huis gegaan, we hebben veel plezier gemaakt en hadden liefst 350 euro winst!
75 uren bouwen |
Chiro Dakan, nu Chiro Waarschoot
Na een brand was de inboedel van ons leidingslokaal en van de keuken helemaal vernield. Ook in ons sanitair blok was het merendeel van wat er stond onbruikbaar geworden. Dat gebeurde net met ‘75 jaar Chiro’, toen de Chiro een heel werkjaar haar 75e verjaardag vierde. Een beetje een domper op de feestvreugde. Maar wij hebben meteen van de nood een deugd gemaakt. In dat jaar werden alle groepen opgeroepen een stunt uit te voeren om zo de Chiro op een positieve en feestende manier te tonen. Zo waren er groepen die 75 uur op een zelfgesjord platform gingen zitten om geld in te zamelen, of groepen die een wereldrecord Twister organiseerden. Allemaal heel plezant, maar wij besloten nog een stap verder te gaan: wij zouden onze lokalen in 75 uur tijd heropbouwen. De brand had begin november gewoed, en een kleine vier maanden later waren de nodige voorbereidingen al getroffen. We gingen op zoek naar bedrijven die ons bouwmaterialen wilden geven, en we verkochten ook ‘minuten bouwtijd’ van onze
75 uur durende actie. Dat werkte: er waren heel wat wilde weldoeners die een of meer minuten kochten. In totaal hebben we zo 4500 euro ingezameld, voor de 4500 minuten die onze actie duurde. Op een scherm projecteerden we tijdens de gekochte tijd de namen van die sponsors. De werken startten donderdagvoormiddag, en eindigden op zondagmiddag. In die tijd transformeerden de twee lokalen en het sanitair blok van een halve bouwval naar propere lokalen waar enkel de inboedel opnieuw in moest. ‘s Nachts werd er uiteraard niet doorgewerkt, maar hielden we wel een openluchtbar open waar bezoekers ons nog verder konden steunen.
Douwen om te bouwen | Chiro Ramsel
Wij hadden centen nodig voor de bouw van onze nieuwe lokalen, en besloten te ‘douwen om te bouwen’. Dat was een initiatief van onze leidingsploeg, in samenwerking met onze vzw.
‘Douwen’ is ons dialect voor ‘duwen’, en we gingen meer in het bijzonder een gocart verder duwen. Onze sponsors konden kilometers kopen. En hoe meer kilometers ze kochten, hoe groter de afstand die wij met onze gocart moesten overbruggen.
9
]NOVEMBER 2013[
dossier
PIN:****
Uiteindelijk zijn de dappere trappers op vrijdagavond vanuit Oostende vertrokken, om op zondagavond aan te komen in Ramsel. Dat ligt, voor alle duidelijkheid, in de buurt van Aarschot, of goed 170 kilometer van Oostende. De trappers waren dan ook doodop toen ze zondagavond weer thuis waren. Maar uiteindelijk waren we wel tevreden, want die actie heeft een aanzienlijk bedrag opgeleverd voor de bouw.
Wanneer ben je winstgevend bezig? Als je een kleine actie onderneemt, waarin je op voorhand ook weinig geld en tijd moet investeren, kun je je tevreden stellen met een kleine winst. Enkele honderden euro’s zijn dan vaak al een mooie opbrengst. Als je een grote activiteit organiseert, zoals een eetfestijn, kun je de winst achteraf delen door het aantal aanwezige personen. Is dat bedrag minder dan vijf euro per persoon, dan is je winst relatief klein. Je hebt misschien een dure zaal gekozen of te veel eten aangekocht? Zoek naar aanpassingen tegen de volgende editie! Draait je winst rond de zeven euro, dan zit je zeker goed. Tien euro of meer is echt al een hele grote winst. Je hebt goed nagedacht over het budget, zelf je eten gemaakt en hoogstwaarschijnlijk veel sponsoring gevonden. Sponsors zijn vaak een grote bron van inkomsten, vergeet daar dus ook geen energie in te steken!
PIN:****
Het abc van een Chiroboekhouding Ticketjes hier, een potje met wat geld daar, een vlugge krabbel over uitgeleend geld, enz. Voor je het weet, ben je het overzicht over jullie Chirokas helemaal kwijt. Toch is geld belangrijk, dus spring je er maar voorzichtig mee om. Met deze eenvoudige tips wordt je Chirogeld beheren al een stuk eenvoudiger!
Hét instrument: een kasboek Alles begint met een kasboek. Dat is een uitgebreid overzicht van alle financiële transacties die er gebeuren met Chirogeld. De eenvoudigste manier van werken is een eenvoudig Excel-documentje te gebruiken. Daar kun je bovendien makkelijk berekeningen mee uitvoeren. Een papieren schrift kan natuurlijk ook prima dienst doen, al vraagt een financieel overzicht maken dan wat meer tijd en moeite. Wat staat erin? Van elke transactie die in het overzicht komt, moet je zeker zes dingen weten: of het geld was dat binnenkwam of buitenging, door wie en wanneer de transactie is gebeurd, waarvoor het geld werd gebruikt of van waarhet kwam, het bedrag, en of het met cash geld of de bankkaart betaald werd. Je overzicht komt er dan als volgt uit te zien.
Tip Zet ook voorschotten die uit de Chirokas komen in het overzicht, zoals de waarborg voor de lokalen waar een afdeling op weekend gaat. Zo vermijd je dat dit geld gewoon ‘verdwijnt’. Tip Zet bij uitgaande bedragen altijd een min voor je getal, anders zal je eindresultaat natuurlijk niet kloppen.
Nog meer handige tips! ★★ Zorg dat er minstens jaarlijks een financieel verslag(je) voorgelegd wordt aan de leidingsploeg, met een begin- en eindsituatie en een aantal grote bedragen of opvallende feiten. Zo blijft iedereen mee op de hoogte van het financiële reilen en zeilen in je groep. ★★ Hou al je rekeningetjes en ticketjes bij, bij voorkeur in aparte categorieën. Een map met schutbladen is hiervoor het ideale middel. Zo kun je onderverdelen in materiaal, lokalen, verzekeringen, EHBO, enzovoort. Maak duidelijk aan je ploeg dat terugbetalingen alleen mét een kasticketje kunnen gebeuren. ★★ Baken een duidelijk moment in de week af (bijvoorbeeld na de leidingskring) waarop terugbetalingen aan leiding gebeuren. ★★ Maak van grote activiteiten zoals het kamp, een startdag of een financiële actie een apart kasregister en schrijf in je algemene boekhouding het eindresultaat. Zo kun je de resultaten ervan makkelijk vergelijken over de jaren heen. ★★ Heb je een Chirobankkaart? Zorg er dan voor dat meerdere mensen hier een volmacht op hebben. Drie is het ideale getal. Vertrekt een volmachthouder uit je Chirogroep, vergeet dan niet (zo snel mogelijk) zijn of haar volmacht op te heffen.
Je kunt natuurlijk zelf nog kolommen toevoegen, zoals afdeling of categorie (materiaal, drank, enz.).
10
]NOVEMBER 2013[
m/v
dossier
PIN:****
Gezocht:
Het is niet iedereen gegeven om de geldzaken van zijn of haar Chirogroep te beheren. Bespreek samen met de hele leidingsploeg wie deze belangrijke taak op zich mag nemen en hou vooral deze checklist bij de hand.
11
met talent voor het
beheer van de Chirokas Profiel: • Je wordt democratisch verkozen door heel de leidingsploeg. • Je bent bij voorkeur geen groepsleiding, zo blijven de taken mooi verdeeld. • Je houdt alle rekeningen en uitgaven nauwkeurig bij. • Je houdt van orde en groepeert moeiteloos de verschillende rekeningen: welke horen bij welke afdeling en welke activiteit? Of zijn het misschien uitgaven van jullie jaarlijkse Chirofeesten? • Je werkt bij voorkeur met een digitaal rekenblad mét back-up. • Je trakteert de rest van de leiding af en toe op een duidelijk overzicht van de financiële toestand van jullie Chirogroep. • Je bent goed op de hoogte van de subsidieregels. • Je bent het brein achter de Chirokas en gaat na op welke manieren er geld verloren gaat. Blijft het licht regelmatig branden of krijgen de dranklijsten van de leiding soms pootjes? Jij houdt alles in de gaten! • Je spoort je medeleiding aan om hun rekeningen goed bij te houden en op tijd binnen te brengen. Iedereen is voor een stukje financieel verantwoordelijke.
]NOVEMBER 2013[
What’s gebuurd? Verover je buurt in één dag! Op Christus Koning bijvoorbeeld? Elke Chirogroep heeft wel haar lievelingsplekjes om een bepaald spel te spelen. En ook op Christus Koning heeft elke groep wel vaste gewoonten. Maar wat als we dat nu eens anders doen? Ergens anders spelen en iets anders doen dan wat we gewoon zijn? Wij presenteren: Verover je buurt in één dag!
Het spel
Neem het spelbord van het rodedraadspel ‘Verover je Buurt’ erbij. In het midden teken je het heem van je Chirogroep en van daaruit kun je de hele buurt beginnen tekenen. Zorg ervoor dat ook de plekken waar jullie normaal niet komen een plaatsje krijgen in het raster. Eens het raster getekend is, kan het spel beginnen.
Heb je dat spelbord niet bij de hand? Geen nood. Neem een grote flap en teken hierop een raster van zes bij zes vakken. Daarop schets je dan je buurt.
De uitleg
Elke afdeling krijgt een lijst met spelletjes. Die moeten ze op een bepaalde locatie gaan spelen. Bijvoorbeeld: de ribbels spelen verstoppertje in vak A3 waarop het kerkplein getekend is. Als ze dat spel op die locatie gespeeld hebben, mogen ze dat vakje op het spelbord inkleuren. Zorg ervoor dat zo uiteindelijk elk vakje wordt ingekleurd, behalve eentje. Daarin verstop je kabouters, waarvan één echte ‘Wouter de Kabouter’ (schrijf z’n naam op de onderkant). Laat de afdelingen samen naar die locatie gaan. 1-2-3
12
]NOVEMBER 2013[
start, en iedereen mag beginnen zoeken naar de enige echte Wouter de Kabouter! De afdeling die hem als eerste vindt, is de winnaar!
De spelletjes
Welke spelen kun je op de verschillende locaties spelen? Maak een hele lijst, zodat de afdelingen kunnen kiezen welk spel ze waar willen spelen. Ideeën: ★★ Capture the flag ★★ Potteke-stamp ★★ Stratego ★★ Verstoppertje ★★ Katje-wuif ★★ Voetbal met maar één goal ★★ Baren (zie chiro.be/spelendatabank)
De Chirowimpellijn Da’s keIFIjn! Iedere Chirogroep heeft in september een nieuw Chiroartikel ontvangen: de Chirowimpellijn. Leuk natuurlijk, zo kun je op het volgende evenement van jouw Chirogroep extra sfeer creëren. Hoe meer wimpels, hoe meer vreugd! Toch? Maar we zouden de Chiro niet zijn als we spullen enkel gebruikten voor datgene waarvoor ze gemaakt zijn. Zo is ook deze wimpellijn een multifunctioneel artikel. Je kunt er een rokje mee maken, maar er evengoed een speelclubber volledig mee inpakken. Je kunt ermee in je neus peuteren, of hem gebruiken
als feestelijke servetten voor de croque-monsieurslag. Je kunt er het estafetteparcours mee afbakenen, of ‘Dikke Bertha aan de wimpellijn’ mee spelen. De lijst met mogelijkheden is even groot als jouw fantasie! Denk jij nu: “Wauw! Wat een superhandig ding, die wimpellijn. Ik wil er een paar extra!” Dat is geen probleem. Rep je naar de dichtstbijzijnde De Banier, kijk daar eens goed rond (of lach vriendelijk naar het winkelpersoneel) en je zult er met gemak enkele extra vinden. Ben je niet zo’n fan van sociaal contact? Ook via de webshop van De Banier kun je
Allé, wandel mee!
er bijbestellen. Surf naar debanier. be en klik verder door naar Chiro > Materiaal > Bekendmakingsmateriaal.
Laat je zien!
Half maart 2014 is het zover: ‘Allé, wandel mee!’ Neem je Chiroagenda erbij en duid het weekend van 14-16 maart met een dikke rode stift aan, want dan organiseren alle Chirogroepen hun wandelactie. En jullie kunnen toch niet ontbreken? Organiseer je eigen wandeldag door en voor de buurt. Pak het zo groots aan als jullie zelf zien zitten, maar laat zeker zien dat er Chiro in de buurt zit! Hoe je dat doet? Dat kies je zelf! Wil je graag wat tips, dan neem je best eens een kijkje op chiro.be/jaarthema. Daar vind je een draaiboek met massa’s tips en ideetjes. Haal die stapschoenen al maar boven!
We startten het jaarthema WijkUit! met een grote wedstrijd: ‘Laat je zien!’ Heel Vlaanderen hing vol Chiroaffiches. Geweldig!
13
]NOVEMBER 2013[
‘Op kamp gaan voor één euro en tien cent!’ Mijn zoektocht naar hechte vrienden brengt me op een zonnige nazomerdag bij de leidingsploeg van Chiro Ekyrpak. Door de naam denk ik even dat ik in een Oekraïens bergdorp beland ben. De dyslexielijder in mij verraadt gelukkig al snel dat ik niet mijn beste Oekraïens zal moeten bovenhalen, maar het iets makkelijker te begrijpen Kaprijks. Acht enthousiaste jongedames hebben zich verzameld rond de tafel, waar een van hen druk bezig is met de financiën te regelen. Rekeningen worden boven gehaald, de opbrengst van de Startdag wordt geteld. Ik ben hier duidelijk op het juiste moment. Terwijl mij een cola van het huis wordt aangeboden, stoor ik Lotte bij het tellen van de kassa.
14
]NOVEMBER 2013[
DUBBELPUNT: Ben jij de financieel verantwoordelijke? Lotte: Ja, ik zorg voor alles wat met geld te maken heeft: alle inkomsten en uitgaven bijhouden in een bestandje, subsidies regelen, kasticketjes verzamelen, enzovoort. DUBBELPUNT: Hoeveel kost een Chirojaar bij jullie? Lieselot: Voor een heel jaar Chiro betaal je bij ons vijftien euro. Op zondag moeten de kindjes dan wel nog een zakcentje meebrengen voor een vieruurtje. Op kamp gaan kost één euro en tien.
DUBBELPUNT: Op welke manieren proberen jullie de Chirokas verder te spijzen? Lana: Binnenkort vindt onze jaarlijkse spaghettiavond weer plaats. Daarbovenop doen we ook elk jaar onze bloemetjesverkoop en op 22 maart is er onze traditionele Chirofuif. (Even ontstaat paniek wanneer de datum ter sprake komt.) Lore: Ja, op dezelfde dag als Chiro Lembeke! (n.v.d.r. voor de lezers die op school nooit het vak ‘Meetjeslandse Aardrijkskunde’ hebben gekregen: Lembeke en Kaprijke liggen welgeteld drie kilometer uit elkaar.) Lore: Maar Lembeke heeft al gezegd dat ze hun Chirofuif een week gingen uitstellen! Lana: Best! Want wij waren eerst ...
Klein maakt groot DUBBELPUNT: Jullie zijn maar met tien leidsters. Is dat niet moeilijk om grootse dingen te organiseren? Jozefien: Dat lukt wel. Voor onze fuif stellen we bijvoorbeeld een werkgroep samen die alle voorbereidingen treft, en de dag zelf worden we dan hier en daar wat geholpen door de oud-leiding. Lotte: Vorig jaar hebben we wel een heel groot feestweekend georganiseerd naar aanleiding van ons vijftigjarig bestaan, met tal van activiteiten voor jong en oud. Er
waren onder andere een fietstocht, optredens, kinderanimatie, enzovoort. Toen waren we zelfs maar met acht leidsters. Lieselot: We hebben toen gelukkig wel veel hulp en steun gekregen van onze ouders en kookouders. DUBBELPUNT: Wat zijn volgens jullie de voordelen van een kleine Chirogroep? Rauda: Aangezien we met niet zoveel zijn, kent iedereen elkaar door en door. Je weet bijgevolg ook veel beter wat je aan elkaar hebt, en het is ook veel gemakkelijker om af te spreken als er iets moet gebeuren voor de Chiro. Antje: Een kleinere leidingsploeg zorgt ook voor een betere band met de kindjes. Hoe groter de groep, hoe groter de afstand, zowel in de leidingsploeg zelf als tussen de leiding en de leden.
‘Het groepsgevoel is veel meer waard dan wat centen’ DUBBELPUNT: Geven jullie veel geld uit aan activiteiten? Lotte: We proberen dat te beperken. Enerzijds omdat de Chiro geen goudmijn is, anderzijds omdat er waarschijnlijk ook wel kinderen zijn die het niet zo breed hebben, en we hen niet willen uitsluiten. Lana: We doen één grote activiteit per jaar, maar dan betaalt de groepskas. We vragen nooit iets extra’s aan de ouders, behalve als we vervoer nodig hebben voor onze activiteit. Antje: Als we dingen nodig hebben voor onze activiteiten, knutselmateriaal of zo, zoeken we ook altijd
15
]NOVEMBER 2013[
de goedkoopste dingen. Alleen als het om grote dingen gaat, zorgen we er wel voor dat het deftig materiaal is. Als we een nieuwe radio nodig hebben, zullen we niet de goedkoopste kiezen. DUBBELPUNT: In tijden waarin alles om geld draait, zijn jullie toch allemaal vrijwilligster op zondagmiddag. Waarom? Francesca: Het groepsgevoel, de onderlinge vriendschap, de samenhorigheid. Het is allemaal veel meer waard dan wat centen. Wij doen gewoon niets liever dan leiding geven. Geld geeft nu eenmaal veel minder voldoening dan de dankbaarheid van de kindjes. DUBBELPUNT: Tot slot, waarom moeten de meisjes naar Chiro Ekyrpak komen? Lore: Omdat wij supertof zijn, en het is hier altijd gezellig! Jozefien: En ook omdat het gewoon leuk is om eens met alleen meisjes samen te zijn en meisjesdingen te doen, zonder dat er wilde jongens in de buurt zijn. Op kamp doen wij dan relaxnamiddagjes met crèmekes, en lakken wij onze nagels en zo. Ik denk niet dat er veel jongens zijn die dat leuk vinden. Ik zou het niet weten. Maar als er tien vrouwen zijn door wie ik mijn nagels met plezier zou laten lakken, dan zijn het wel de dames van Chiro Ekyrpak. En ik ben ongetwijfeld niet de enige jongen. Bedankt voor dit gesprek!
VRIENDEN ONDER ELKAAR
In koor: (schaterlachend) Eén euro en tien? Honderdentien euro, ja! Lieselot: Honderdentien euro, sorry! Het tweede kind betaalt honderd euro.
leidingsploeg
Gezocht: leiding (m/v) met véél geld Eens gaan zwemmen of schaatsen, een daguitstap naar de zee of een groot stadsspel in een verre stad die een treinrit vereist. Als leidingsploeg kijk je erop toe dat je niet elke week een dure activiteit organiseert. Je plant je activiteiten in functie van de financiële draagkracht van je leden en drukt hierbij zoveel mogelijk de kosten. Maar hoe zit het met de activiteiten binnen de leidingsploeg? En de taken? Sommigen staan wekelijks aan het tankstation, anderen krijgen gepeperde telefoonrekeningen. Hoe ver gaat het financiële engagement van jouw leidingsploeg? Vijf concrete tips om financiële katers te vermijden.
1. Maak afspraken in het begin van het jaar
Bekijk bij de start van het nieuwe jaar welke onkosten leiding zoal kan maken. Maak daar vervolgens afspraken over, zodat iedereen weet wat hij of zij mag verwachten.
2. Straf telaatkomers niet met een ‘geldboete’
Chiro is en blijft nog altijd vrijwilligerswerk. Leg je leidingsploeg dan ook geen extra kosten op. Laat telaatkomers de afwas van de leidingskring doen, het vuilnis buitenzetten of het leidingslokaal schoonmaken. Je kunt elke minuut die ze te laat komen ook aanduiden op een persoonlijke klok. Wanneer je klok vol is en je met andere woorden in totaal 60 minuten te laat gekomen bent, krijg je een opdracht. Koken voor de hele leidingsploeg, bijvoorbeeld.
3. Student, werkzoekende of werkende: voor elk wat wils
Een leidingsploeg is een mix van verschillende leeftijden en types. Sommigen studeren nog, anderen zijn net afgestudeerd en nog op zoek naar een job, nog anderen werken al. Ga op zoek naar evenwicht. Een mooi voorbeeld komt uit de Oost-Vlaamse verbonden: de prijzen voor een weekend met de verbondsploeg zijn anders voor studenten dan voor werkenden.
]foto: jan van bostraeten[
16
]NOVEMBER 2013[
4. Chirocursussen: to do or not to do?
Chirocursussen en vorming in het algemeen zijn een meerwaarde voor jezelf en de leidingsploeg. Maar het prijskaartje dat eraan gekoppeld is, kan voor velen een drempel zijn. Bekijk eens of jouw Chirogroep financieel sterk genoeg is om het cursusgeld (deels) te betalen. Vergeet ook niet dat veel gemeenten en steden een deel van het inschrijvingsgeld terugbetalen.
5. Een weinig-man-kas
Chiro Don Bosco uit Grembergen heeft een weinig-man-kas. Die wordt onder andere gespijsd met overschotten van een potje op café. Als er dan eens weinig volk is op een opruim- of klaarzetmoment worden de frietjes of broodjes van de weinig-man-kas betaald.
Zit jij nog met vragen over dit thema, stuur dan een mailtje met je vraag naar groepsleiding@chiro.be.
vorming
Vormingvoorleiding chiro.be/vorming
Chiroleiding is goed gevormd! Meer dan 3000 leidsters en leiders volgen elk jaar vorming, en keren telkens extra gemotiveerd en geïnspireerd terug naar hun ploeg. Ook dit jaar kun je weer kiezen uit meer dan 100 Chirocursussen. Je kunt voor een attest gaan of gewoon puur voor de goesting. Ben jij er ook (weer) bij?
JA, ik wil ... Een weekend vol pure Chirogoesting Weten hoe andere Chirogroepen vergaderen en taken verdelen Tips en ideeën stelen waardoor mijn ploeg nog beter kan communiceren en groeien Meer weten over mijn Chiro-engagement en dat van mijn medeleiding Een topcoach worden voor mijn ploeg Mijn hoofdanimatorattest behalen Tien kilo zotte massaspelen Verrassende avondspelen en een stevig Chirofeestje Inspirerende begeleiding en nog meer Chirovrienden Vaak JA aangekruist? Dan is het Hoofdanimatorweekend zeker iets voor jou. Omdat deze cursus zo populair is, organiseren we ook dit jaar drie Hoofdanimatorweekends. Wanneer ga jij mee?
Wanneer & waar?
Ik wil hoofdanimator worden!
Wil je je attest ‘Hoofdanimator in het Jeugdwerk’ behalen? Volg dan een van de drie Hoofdanimatorweekends plus een themacursus naar keuze: Workshopweekend, Tochtenbivak, Groepsleidingsweekend, Expressieweekend of Afdelingsboost. Daarna doe je stage in je eigen ploeg. Kies je weekend en themacursus op chiro.be/vorming en schrijf je meteen in!
HA-weekend + themacursus + stage = attest hoofdanimator Cadeautip voor je VB! het zwembad brengt, die twee extra Die zotte helper die zonder morren je tito’s naar lieve supporter van je leidingsploeg: die oren om naar je leden en ouders te luisteren, de VB-dag voor je VB! Je volwassen bege verdient een extra cadeautje! Boek een ticketje , wordt er goed gesoigneerd, en krijgt leid(st)er leert er andere VB’s en hun trucjes kennen ringen, startende VB’s, omgaan met een mooi aanbod workshops voorgeschoteld: verzeke crisissituaties, coaching en nog veel meer.
VB-dag 1 | op 23 november in Heibrand (Westmalle) VB-dag 2 | op 14 december in De Karmel (Brugge)
HA 1: van 13 tot 15 december | in het nieuwe Chirohuis De Hagaard (Overijse) HA 2: van 14 tot 16 maart | in De Kalei (Dilsen-Stokkem) HA 3: van 16 tot 18 mei | in Heibrand (Westmalle)
Prijs?
n, allemaal inbegrepen in de prijs. Een VB-dag kost 10 euro. Er is kinderopvang voorzie van deelname, waarmee je (een deel Ook voor deze extra vorming krijgt je VB een attest nte. gemee je bij ragen van) de cursuskosten kunt terugv
Prijs? 45 euro
Inschrijven:
Inschrijven
chiro.be/hoofdanimatorweekend
chiro.be/vb-dag
Ga mee op Kerst-SB! Nieuwe leiding en net op IK geweest? Zin in meer spel? Nog beter weten hoe je met je leden omgaat? Een minibivak voor leiding tussen kerst en nieuw? Doen! Ga mee op Kerst-SB van 26 tot 30 december, in het nieuwe Chirohuis De Hagaard in Overijse. Neem je medeleiding mee: schrijf in op chiro.b e/sb
]foto: jan van bostraeten[
17
]NOVEMBER 2013[
ribbels
xx Ribbels <3
den buiten
Dit spel is gebaseerd op ‘Robby op den buiten’, het solidariteitsproject voor de lagere school bij de Welzijnszorgcampagne van 2013: ‘Armoede (op den) buiten’. Met dank aan Spoor ZeS!
Naar den buiten Verdeel je ribbels in twee ploegen. Geef elke ploeg een andere kleur verf op hun neus. Elke ploeg krijgt een zakje met een personagefiche en enkele papiertjes. Ieder personage heeft bepaalde eigenschappen, die voordelig of nadelig zijn naargelang ze in de stad of op het platteland wonen. Als je heel veel leden hebt, kun je nog extra personages downloaden op spoorzesindeklas.be. Je kunt er ook enkele extra spelen vinden. De leden verdienen aan de hand van spelletjes alle ingrediënten en benodigdheden om pannenkoeken te maken. Voor 10 tot 20 personen heb je de volgende ingrediënten nodig: 6 eieren, 1 l melk, 500 g zelfrijzende bloem en 2 zakjes vanillesuiker. Verdeel die ingrediënten en benodigdheden zo dat de ribbels bij elk spel een pakje kunnen winnen.
Voorbereiding: zakjes en fiches De ploegen krijgen elk een zakje. Daarin vinden ze een personagefiche, een aantal straten (= levens), een aantal geldbriefjes en een aantal eieren. Bij de ploeg ‘Robby’ zitten er dus een fiche in, zes papiertjes met een straat, 1 ei en 3 bankbiljetten.
Robby
Ruben
Fiche - Ik woon in de stad en kan heel goed de straat oversteken. - De supermarkt is niet zo heel ver. Meestal nemen we toch de bus zodat we niet de hele weg alles moeten dragen. We hebben geen auto thuis. - Ik kan goed voor mijn kleine broer zorgen, maar ik heb geen huisdier. Ik weet niet waar kippen hun eieren leggen. - Mijn mama heeft niet veel geld. Geld: 3 briefjes Straten: 3 ‘straat’-briefjes Eieren: 2
Fiche - Ik woon op het platteland, mijn papa brengt me bijna altijd met de auto. Ik kan niet zo goed de straat oversteken. - Als we naar de winkel gaan, nemen we de auto. De supermarkt is helemaal in het andere dorp. - Kippen houden is mijn hobby, ik weet heel goed waar kippen hun eieren leggen! - Mijn mama en papa hebben veel geld. Maar ik zie ze niet zoveel omdat ze hard werken. Geld: 8 Straten: 3 ‘straat’-briefjes Eieren: 5
18
]NOVEMBER 2013[
afdelingen
muis van rol wisselen. Wie getikt wordt, moet een leven (= straat) van zijn of haar personage afstaan. De ploeg met het meeste levens wint, en krijgt een pakje.
Spel 2: De supermarkt Speel enkele estafettespelen. Er zijn twee verschillende afstanden: de ploeg van Ruben moet verder naar de supermarkt dan de ribbels uit de stad. De ploeg van Robby heeft dan weer geen auto zodat ze de bus moeten nemen om naar de supermarkt te gaan. Op de bus moet je altijd even wachten, dus moeten ze in het midden van hun estafette-afstand even op een stoel gaan zitten, zowel in het heengaan als in het terugkomen.
Spel 1: De stad Kat-en-muis. Laat alle kinderen in een aantal rijen staan met hun armen open zodat ze lijnen vormen. Als iedereen een kwartslag draait, ontstaan er nieuwe lijnen. Straatjes eigenlijk, waar een kat en een muis door kunnen lopen. Kies een kat en een muis uit twee verschillende ploegjes. De kat vertrekt aan een hoek van het mensenvierkant, de muis aan de andere kant. Telkens als je fluit, moeten de ribbels in de rijen een kwartslag draaien zodat er nieuwe straatjes ontstaan. Als je ‘wisselen’ roept, moeten de kat en de
Estafettespelletjes ##Leg 10 knikkers aan de overkant van het terrein. De ploegen moeten de knikkers een voor een met een lepel in hun mond naar hun kant halen. ##De ribbels moeten om het snelst aan de overkant van het terrein een fles vullen met water. Ze brengen het water over met hun mond. ##Leg vijf harde spaghettistokjes aan de overkant van het terrein. De ribbels moeten per twee elk een uiteinde van één stokje in hun mond steken, en dat zo naar hun post brengen. Het stokje mag niet breken. De ploeg die de meeste opdrachten wint, krijgt een pakje.
19
]NOVEMBER 2013[
Spel 3: Het kippenhok Het hele terrein is een groot kippenhok. Er zijn voor iedere ploeg 20 (papieren) eieren verstopt in de kleur van hun ploeg. De eieren van de plattelandsploeg zijn gemakkelijker te vinden. Iedere ploeg heeft al eieren in hun plastiekzak zitten. De eerste ploeg die 20 eieren verzamelt, wint een pakje.
Spel 4: De wei Schijt je rijk. Teken op het terrein een groot raster. De ploegen kunnen vakjes kopen, bijvoorbeeld één vakje voor twee bankbiljetten. Geef die vakjes de kleur van de ploeg die ze koopt. Als de vakjes ‘gekocht’ zijn, komt iemand verkleed als koe over het veld slenteren en laat hij of zij op enkele plaatsen iets vallen. Is dat jouw vakje? Dan krijg je een pakje.
Samen beslag maken en pannenkoeken eten! Laat de kinderen raden wat ze kunnen doen met de pakjes die ze kregen. Moeten ze niet samenwerken met de andere ploeg om tot een lekker resultaat te komen? Dan kunnen ze ten slotte samen pannenkoeken maken, de tafel feestelijk dekken en smullen!
speelclub
De
speelclub bingo Voorbereiding
Speelclubbers kennen elkaar van in de klas, van in de straat of via een of andere club. Dat is leuk, maar zo ontstaan er ook gemakkelijk kliekjes. Met deze speelclubbingo leren de speelclubbers elkaars verborgen kantjes en talenten kennen. Zo kunnen ze ontdekken wat ze gemeen hebben met iemand die ze niet zo goed kennen.
Laat elke speelclubber op voorhand een pagina uit een vriendenboekje invullen. Zorg ervoor dat ze van elkaar niet kunnen zien wat ze opschrijven. Het is leuk dat je als leiding ook meedoet. Wanneer je alle antwoorden hebt, kun je het bingoformulier maken: een rooster met evenveel vakjes als speelclubbers. In elk vakje komt een vraag waarop het antwoord de naam van een van de speelclubbers is. Bijvoorbeeld: ‘Wie houdt het meest van Spongebob?’ Uiteraard zorg je dat dit maar voor één speelclubber geldt. Hang vlak voor je activiteit alle ingevulde vriendenboekpagina’s op in een bos of op het Chiroterrein. Hoe verder de papieren uit elkaar hangen, hoe langer het spel duurt en hoe spannender het wordt. Doorstreep de namen met zwarte alcoholstift, zodat niet duidelijk is van wie welk blad is.
Daarvoor gaan ze op zoek naar de ingevulde papieren. Op elk blad vinden ze het antwoord op een van de vragen van hun bingoformulier. Als ze elkaar redelijk goed kennen, kunnen ze aan de hand van het handschrift, het zelfportret en de antwoorden raden van wie de pagina is. Daarnaast hangen alle speelclubbers een wasknijper aan hun short of rokje. Als je een wasknijper van een speelclubber van een andere ploeg kunt bemachtigen, mag je hem of haar een vraag stellen, bijvoorbeeld: ‘Wat is jouw lievelingsprogramma op tv?’ Het ploegje dat als eerste een volledig en correct ingevuld bingoformulier kan afgeven op de centrale post wint het spel. Variant: Wil je het spel iets korter en gemakkelijker maken, laat dan de namen op de invulbladen staan.
Favoriete spelletjes
Bingo! Verdeel je speelclubbers in groepjes van drie en geef elk ploegje een bingoformulier. Na het startsein proberen ze hun bingoformulier als eerste helemaal ingevuld te krijgen.
20
]NOVEMBER 2013[
Na het bingospel kun je met de speelclubbers ieders favoriete spelletje spelen. Laat hen na elk spel raden van wie dat het lievelingsspel was.
afdelingen
vriendenboekje zelfportret
................. Naam:.......................... .................. ..... lid: ilie fam te orie Fav ................... ................................ ro:.................. Chi Broer of zus in de
........ ................................ Lievelingskleur:............ ................. .... .... .... .... .... .... .... ............................ ....... school:....................... Mijn favoriete vak op ..... .... .... .... .... .................... ................................ .......... .... .... .... .... .... .... . . ro: Lievelingsspel in de Chi ......... ................................ ................................ ............... .... .... .... :... ing ner erin Mijn leukste Chiroh ......... ................................ ................................ ....... .... .... .... Chiro:.............. Grootste hobby naast ............. .... .... .... .... .... .... .... ................................ ....... g:.............................. Mijn favoriete gele din ................. .... .... .... .... .... .... .... ............................ ......... ................................ Mijn idool:................. ......... .... .... .... .................... ................................ ........... .... .... .... .... .... .... .... Ik luister graag naar:.. ......... ................................ ................................ .................... is:. thu mij bij kje Mijn favoriete ple ......... ................................ ................................ ....... .... .... :... van een poster Op mijn kamer hangt ............. .... .... .... .... .... .... .... ................................
vriendenb
oekje
Dit lust ik niet:.. ...... .............. .............. .......................... .. .............. Favoriete .............. .............. dessertje .............. :... .............. ... .............. .......................... .. .............. Mijn fav oriete te .............. .............. le .............. visieprog .............. ramma:.... ... .... ...... Leukste te ........................ .............. .............. kenfilmfig .. uu .............. .............. . .............. r:........................ .. .............. Leukste v .............. .............. akantie:.. .............. .............. .............. ...... ... .............. .............. ........................ Hier ben ... .............. ik bang van:....... .............. .............. ................. .... ...... Lievelingsd ........................ .............. .............. ie .... .............. r:........................ .............. ............. .............. .. .. Mijn liev elingsboek .......................... .............. .............. :............. .............. .. .............. .............. .............. . .. Zoveel k .. indjes wil ........................ .............. .. ik later:.. .............. ..... .............. .... .... Dit zou ik ........................ .............. ............. doen als .............. .............. ik 100 0 ... 00 euro .... had:....... .............. ........................ ..... .............. .............. .... .............. Als ik ĂŠĂŠ .............. ............. n wens m .............. ag .............. ... .............. doen, dan is het .... deze:...... .............. .. .............. ........................ .............. .............. Dit wil ik ... .... later wo rden:....... ........................ .............. ... .............. .... .... .............. ........................ .............. ............. .............. .... .............. .............. ............. .............. ...
21
]NOVEMBER 2013[
rakwi’s
Op reis naar De rakwi’s willen op reis, en liefst naar een heel ver land. Daarvoor moeten ze wel het vliegtuig nemen, en dat is duur. Heel duur. Daarom moeten ze op zoek gaan naar een manier om geld in te zamelen. Wie krijgt het grootste bedrag bijeen gesprokkeld, en naar waar gaat de reis?
De reis en de bestemming
De rakwi’s moeten individueel zoveel mogelijk geld inzamelen om zo ver mogelijk op vakantie te kunnen gaan. Wat ze nog niet weten, is dat ze op het einde van het spel toch al hun geld zullen moeten samenleggen om hun reis te kunnen betalen. Geld verdienen de rakwi’s door verschillende opdrachten te vervullen. Die opdrachten moeten ze telkens in wisselende ploegen uitvoeren. Daarvoor is het handig als je één doos met opdrachten vult, en een met de verschillende ploegindelingen. De rakwi’s trekken dan telkens één opdracht en één instructie voor de groepsverdeling. De leden van de ploeg die wint, krijgen telkens een som geld. Tip: Om je rakwi’s uit te nodigen voor deze ‘reisdag’ kun je als uitnodiging een reispas voor hen maken. Zoek op het internet een voorbeeld en knutsel zelf een originele variant.
Tip: In plaats van twee dozen kun je bijvoorbeeld twee reiskoffers of zelfgemaakte wereldbollen gebruiken om de kaartjes in te steken.
in een verkeerde volgorde opzegt, moet het spel verlaten. De speler of ploeg die als laatste overblijft, wint de opdracht.
De ploegen
2. Reisparcours Leg een hindernissenparcours af zonder de grond te raken.
De ploegindeling verandert bij elke opdracht. Soms zit je met weinig anderen in een ploegje, soms met net heel veel. Als de kinderen met een bril bijvoorbeeld strijden tegen de kinderen zonder bril, kan er weleens een rakwi alleen komen te staan. Voorbeelden van ploegindelingen: ##Per twee ##Iedereen met een bril tegen iedereen zonder bril ##Allemaal samen ##De leden tegen de leiding ##Linkshandig tegen rechtshandig ##Iedereen met een broer tegen iedereen zonder broer ##Per school ##Per verjaardagsmaand
De opdrachten en spelletjes 1. Ik ga op reis en ik neem mee ... De rakwi’s zeggen om de beurt “Ik ga op reis en ik neem mee ....”. De moeilijkheid hierbij is dat ze van de anderen moeten onthouden wat zij meenemen. Bijvoorbeeld: An begint en zegt: “Ik ga op reis en ik neem mee ... een tandenborstel.” Bert, die na haar aan de beurt is, vervolgt dan: “Ik ga op reis en ik neem mee ... een tandenborstel en een haardroger.” De volgende rakwi neemt een tandenborstel, een haardroger en een ... mee. Wie een voorwerp vergeet of de voorwerpen
22
]NOVEMBER 2013[
3. Toerismekunst Aan de overkant van het terrein ligt een foto van een beroemd monument. Elke ploeg moet proberen die foto zo goed mogelijk na te tekenen. Elke keer mag iemand anders even gaan kijken. Bepaal op voorhand hoeveel tijd de ploegen hiervoor krijgen. 4. Reispuzzel De ploegen maken om het snelst een puzzel van verschillende bezienswaardigheden. Je kunt die puzzel zelf maken door foto’s te zoeken op het internet, ze af te printen en in stukken te knippen. 5. Dobbelen Gooi met twee dobbelstenen een zo hoog mogelijke score. De eerste speler bepaalt hoe vaak er gegooid mag worden, met een maximum van drie keer. Als de eerste speler na twee keer gooien tevreden is met de score, dan mogen de overige spelers ook maar twee keer gooien. Het laatst aantal gegooide ogen telt, niet de hoogste score. Gooi je een drie en een twee, dan heb je een score van 32. Gooi je een vijf en een zes, dan is je score 56. Gooi je twee enen, dan heb je honderd. Twee tweeën maken tweehonderd, enz. Degene die het hoogste heeft gegooid, wint het spel.
6. Vreemde smaken Laat je rakwi’s dingen proeven van verschillende landen. Wie de meeste smaken kan thuisbrengen, wint. 7. Voetbal Het is de klassieker der klassiekers, maar probeer maar eens te scoren en je goal te verdedigen als je de enige bent in je ploeg. 8. Landenkwis ‘Waar of niet waar’-vragen over verschillende landen. Maak het je rakwi’s niet te gemakkelijk: het is immers extra spannend als er af en toe gegokt moet worden. Bovendien komen je rakwi’s op die manier dingen te weten die ze voor de rest van hun leven niet meer zullen vergeten. 9. Strip met reisverhaal Kopieer een aantal pagina’s uit een stripalbum, en maak de tekstballonnen blanco. Die kunnen de rakwi’s dan zelf invullen. De grappigste, spannendste of origineelste invulling wint.
10. Hallo! Deel papiertjes uit waarop ‘hallo’ staat in verschillende talen. Geef de rakwi’s ook de landen waaruit de vertalingen komen. Degene die de meeste hallo’s aan het juiste land kan koppelen, verdient geld. Belangrijk! Zorg dat je voor elke opdracht voldoende materiaal hebt. Stel dat ze de opdracht per twee moeten uitvoeren, en jullie zijn met twintig leden, dan moet je bijvoorbeeld tien puzzels hebben van bezienswaardigheden.
Op vakantie!
Aan het einde van het spel gaat het reisbureau open. In het reisbureau hangen verschillende landen op, mét een bijbehorende activiteit. De prijs kan oplopen als de landen verder liggen, of als de activiteiten meerdere dagen duren. Zorg er wel voor dat je rakwi’s nooit genoeg geld hebben om elk voor zich een activiteit te kopen. Zo worden ze
23
]NOVEMBER 2013[
gedwongen om hun geld samen te leggen en te beslissen waaraan ze die som dit jaar willen besteden. Naar waar kunnen je rakwi’s op reis en wat kunnen ze daar zoal doen? ★★ Ze kunnen gaan bowlen in Springfield. ★★ Of misschien kijken ze liever film in Hollywood? ★★ Wie weet zetten ze in op ijsschaatsen in Alaska? ★★ Of hebben ze eerder zin in een stadsspel in Tokio? ★★ Wat denk je van een weekend in de Ardennen? ★★ Verleid je hen misschien met een massage in Thailand? ★★ Of zegt een driegangendiner in Parijs hen meer? Je kunt zelf nog activiteiten, landen of groepsverdelingen toevoegen. Eén ding is wel zeker: deze activiteit zal er eentje zijn waarover ze nog lang zullen napraten.
afdelingen
r verre oorden
TITO’s
It’s all about
the money
]foto: WannesBouckenooghe[
Tito’s durven tijdens de Chironamiddag weleens kattenkwaad uithalen. En ja, waarom dan ook geen geld namaken, en zo slim mogelijk spelen om het geld te verdubbelen?
Doel van het spel
Verdeling spelmateriaal
Zoveel mogelijk geld drukken.
Speel het spel in teams van minstens drie tito’s. Om te kunnen starten, heeft elk team materiaal nodig om geld te kunnen drukken: papier, messen, scharen, verf (evenveel kleuren als teams) en aardappelen. Verdeel het materiaal aan de hand van een groot chaosspel.
Tip Als je tito’s een groter doel nodig hebben, kun je hen belonen met een vieruurtje. Het gedrukte geld kunnen ze dan inruilen voor een koek of drankje. Wie het meeste geld heeft, krijgt dan ook de meeste koekjes.
24
]NOVEMBER 2013[
Aardappelen In het midden van een klein afgebakend terrein liggen er aardappelen.
afdelingen
Elk team staat er rond met een emmer. Na het fluitsignaal begint iedereen aardappelen te verzamelen en in hun emmer te gooien. Daarbij mogen de tito’s ook aardappelen uit de emmers van hun tegenstanders stelen.
geld verzamelen. Elk team heeft ook een eigen munteenheid, een gelddrukker en tito’s die uitdagingen aangaan. Daarenboven moeten ze zo nu en dan een opdracht uitvoeren met het hele team.
te verwijderen. De winnaar krijgt papier.
Verf Aan de ene kant van een afgebakend terrein staan de teams elk bij een bassin water, aan de andere kant staat voor elk team een lege fles. Het is de bedoeling dat de teams estafettegewijs het water uit het bassin met hun mond overbrengen naar hun fles aan de overkant. Na het fluitsignaal krijgt elk team een hoeveelheid verf in verhouding tot de hoeveelheid water in hun fles.
Gelddrukkers
Zij maken het geld. In de aardappel graveren ze het symbool van hun munteenheid met een mes. Dat stuk aardappel dopen ze in de verf en drukken ze op een bankbiljet. Voor dat bankbiljet krijgen ze een sjabloon, en het is belangrijk dat alle bankbiljetten er exact hetzelfde uitzien, zowel wat grootte als vorm betreft. Geld dat op het einde van het spel niet de juiste grootte heeft, wordt vernietigd.
Schaar: Om het snelst een origamifiguurtje vouwen. De winnaar krijgt een schaar.
Scharen Elke tito krijgt een kaartje met daarop een schaar om in zijn of haar schoen te verstoppen. De bedoeling is zoveel mogelijk kaartjes te verzamelen – lees: te ontfutselen aan de anderen. Hoe meer kaartjes, hoe meer scharen je krijgt.
Uitdagingen
Messen Elk team moet met mes en vork tien dikke repen chocolade opeten binnen een bepaalde tijdspanne. Wie twee repen op kreeg, krijgt twee messen, enzoverder.
Aardappel: De tito’s spelen twee tegen twee. Elk team heeft telkens een ruiter en een paard. De ruiter zit op de rug van het paard, en heeft een bezemsteel vast met daaraan een vork bevestigd. Hiermee moeten ze om het eerst een aardappel van het andere team zien te stelen. De winnaars mogen de aardappel houden.
Papier Op één plaats liggen raadsels, rebussen, puzzels of weetjes over je eigen Chirogroep verstopt. Elk team krijgt in ruil voor juist opgeloste raadsels of weetjes een hoeveelheid papier om hun geld op te drukken.
Geld drukken Elk team bakent een stukje terrein af, en plaatst een tiental meter verder een ‘geldbus’. In die bus moeten de tito’s zoveel mogelijk gedrukt
Als het materiaal van een team uitgeput is, kunnen ze nog altijd materiaal van de andere teams bemachtigen. Daarvoor kunnen ze elkaar uitdagen (één tegen één of twee tegen twee). Per soort materiaal is er een uitdaging.
Verf: Er staan een aantal torens van plastic bekers op tafel. Het doel is de meeste bekers omver te blazen met een rietje en een propje papier. De winnaar krijgt een bekertje verf. Papier: Elke tito plakt vijf etiketten of stickers op zichzelf. Het doel is om de stickers van de tegenstander
25
]NOVEMBER 2013[
Mes: Een kurk doorsnijden met een mes. De snelste krijgt het mes.
Teamopdrachten
Deze opdrachten moeten ze uitvoeren met heel het team, en ze kunnen er extra papier mee verzamelen. Opdrachten: een spin maken met alle deelnemers, een speelkaart doorgeven met je mond, een rietje doorgeven tussen je bovenlip en je neus, enzoverder.
Money, money, money Je kunt je geld verdubbelen door het in je geldbus te gaan stoppen. Onderweg kun je wel getikt worden. Als dat gebeurt, wordt het geld verscheurd. Na een afgesproken tijdspanne eindigt het spel, en wordt het geld geteld. Van het gedrukte geld dat in het eigen veld ligt, telt de eigenlijke waarde. De waarde van het geld in de geldbus wordt verdubbeld. Het team met het meeste geld is de winnaar. Tip De hoeveelheid materiaal hangt af van het aantal tito’s. Je merkt al snel of er te weinig materiaal aanwezig is om het spel vlot te laten verlopen, of dat er juist te veel materiaal is en dat het te snel gaat. Dan kun je bijvoorbeeld een belastingcontroleur inschakelen die tussendoor materiaal komt innen, of zo gul is om materiaal terug te geven.
keti’s
Dit spel is gebaseerd op het jongerenspel ‘Onder den toren’, dat gemaakt werd voor de Welzijnszorgcampagne van 2013: ‘Armoede (op den) buiten’. Je kunt dit volledig uitgewerkte spel voor tito’s, keti’s en aspi’s GRATIS bestellen op chiro.be/spoorzes.
Toregem Toregem was vroeger een levendig dorp, waar altijd wel iets te doen was en alles binnen wandelafstand lag. De laatste jaren zijn er heel wat voorzieningen gesloten, en nu moeten de Toregemnaars naar het naburige dorp om te gaan werken of inkopen te doen. Heel wat dorpsbewoners zijn dan ook verhuisd, en voor de overblijvers is het moeilijk om te overleven. De gemeente wil wel nog wat geld investeren in het dorp, maar niet genoeg om alle voorzieningen opnieuw te openen. De dorpsbewoners (= leden) moeten dus zelf in actie schieten om het dorp te redden. Daarom maken ze promofilmpjes voor de voorziening die zij opnieuw open willen zien gaan. Op basis van die filmpjes bepaalt de burgemeester (= leiding) in welke voorzieningen er opnieuw geïnvesteerd wordt.
Promofilmpjes Verdeel je ketiploeg in groepjes van drie tot vijf leden. De ploegjes moeten in drie rondes telkens drie filmpjes opnemen. Daarvoor hebben ze aanwijzingen nodig over de voorziening waarvoor ze promo moeten maken, de personages die ze elk in het filmpje spelen en de uitdagingswoorden die ze daarin verplicht moeten gebruiken. Per ronde trekken ze dus één kaart waarop een nutsvoorziening staat, en elk afzonderlijk ook een personagekaart en een kaartje met een uitdagingswoord. De groepjes krijgen een kwartier voorbereidingstijd, daarna neemt de leiding het filmpje op en worden de briefjes voor de volgende ronde getrokken.
nisman, Bibliothecaris, Marktkramer, Dokter, Boswachter, Verpleegster, Varkensboer, Krantenwinkel-uitbaatster, Priester
De voorzieningen:
Heropening nutsvoorzieningen
Café, Elektrozaak, Slager, Buurtwinkel, Bakker, Groeteboer, IJskar, Drankencentrale, Garage, Treinstation, Fietsherstelplaats, Bushokje, Boodschappendienst aan huis, Postkantoor, Jeugdhuis, Jeugdbeweging, Ontmoetingscentrum, Schoonmaakdienst, Speeltuin
Personages:
Voetbaltrainer, Dorpsgek, Gemeentewerker, Voorzitster Boerinnenbond, Uitbaatster van het dorpswinkeltje, Cafébazin, Elektrozaak-uitbater, Groenteboer, Slager, Bakker, Rusthuisbewoonster, Wielrenner, Buschauffeur, Schooljuf, Postbode, Jeugdhuisvoorzitter, Vuil-
26
]NOVEMBER 2013[
Uitdagingswoorden:
Budgetmeter, Uitleendienst, Gemeenteambtenaar, Veestapel, Volksvergadering, Duivenlokaal, Kaartersclub, Showkorps, Vredes pijp, Maïzena, Appelblauwzeegroen, Sigarettenblaadjes, Cappuccino, Spellingsfout, Bloemknoppen, Aluminiumpapier, Schuimkraag, Latte macchiato, Blue-raycinema, Waterkoeler, Broodbakmachine, Hoofddeksel, Biermand, Kansenpas, Uitleendienst, Cultuurpas
Na de drie rondes kijkt de hele ploeg samen naar alle fimpjes. Per ronde kiest de burgemeester een voorziening die geld krijgt en dus opnieuw mag opengaan. De keti’s die het promofilmpje maakten voor die voorziening krijgen elk drie punten. Na elk filmpje mag iedereen ook de uitdagingswoorden raden. Als iemands uitdagingswoord duidelijk te horen is in het filmpje, maar niemand kan het raden, dan krijgt die deelnemer daarvoor een extra punt. Het ploegje met in totaal de meeste punten, is de winnaar van het spel.
afdelingen
27
]NOVEMBER 2013[
aspi’s
Het
grote
‘geld in kas’ -spel
Hoe krijgen je aspi’s geld in het laatje? Ziehier een spel om het thema ‘geld voor de aspikas’ om te zetten in een concreet plan.
concurrentie van de andere teams. De jury beoordeelt hen uiteindelijk op verschillende criteria: ze krijgen punten op inkleding, mogelijke opbrengst, motivatie en enthousiasme.
Deadlines Actie! Verdeel de aspi’s in kleine ploegjes. Elk team verzint een activiteit die geld kan opbrengen. Wie uiteindelijk op de proppen komt met het origineelste en best uitgewerkte idee wordt onmiddellijk beloond met een ‘Go!’ van de jury (de leiding). Voor ze die ‘Go!’ krijgen, moeten ze zich natuurlijk eerst bewijzen. Daarom moeten de verschillende teams hun activiteiten in miniatuurversie voor elkaar organiseren. Daarbij moeten ze met heel wat zaken rekening houden (zie deadlines), en niet het minst met de
Voorzie een kaart van de stad of gemeente waarop fuifzalen, buurthuizen en parken staan getekend. Leg je aspi’s tijdens het spel deadlines op om de spanning erin te houden. Als de leden een alarm horen, is er een deadline verlopen. De groep die dan als eerste bij de leiding is, wint die deadline en mag eerst zijn locatie kiezen, vergunningen aanvragen, eten en drinken bestellen, enz. Tip: Verzin één datum waarop alle activiteiten moeten plaatsvinden. Zo kan de fuifzaal bijvoorbeeld maar
28
]NOVEMBER 2013[
één keer geboekt worden, en zullen de andere groepjes alternatieven moeten zoeken. De deadlines: - Locatie: Waar zal de activiteit plaatsvinden? - Promo: Hoe zorg je voor volk op je activiteit? Hoe maak je jezelf bekend in de buurt? - Vergunningen: Welke vergunningen heb je nodig voor je activiteit? Hoe ga je ze regelen? - Eten en drinken: Welke inkopen moet je doen? Waar ga je eten en drinken halen? Hoe bestel je dat zo goedkoop mogelijk? Ga je onderhandelen? - Het event zelf voorstellen
Daag je leden uit! Als leiding heb je bij dit spel veel in handen: daag je leden uit! Speel advocaat van de duivel, en stel hen gerichte vragen. Is er gedacht aan
afdelingen ]foto: chiro hechtel[
security? Zijn de bekers aangevraagd bij de brouwer? Wat als het regent die dag? Wat als een vergunning niet in orde is? Wat als de drukker de flyers niet op tijd levert? Wat als een aspi niet kan komen helpen? Je kunt het spel nog wat moeilijker maken door sponsors in te voeren. Zorg voor een aantal realistische opdrachten waardoor de aspi’s aan geld kunnen komen. Bijvoorbeeld:
het gras afrijden, auto’s wassen, verkeersborden wassen in de gemeente, enz. Dat maakt het spel ook actiever.
Even overleggen! Als alle voorstellen de revue gepasseerd zijn, kies je er een uit dat jullie in de praktijk gaan brengen. Na het spel kun je een kleine nabespreking
29
]NOVEMBER 2013[
houden om te peilen naar de moeilijkheden, de frustraties en de verwachtingen van de aspi’s. Hebben je leden de organisatorische kriebels te pakken? Dan ben je helemaal klaar om aan het echte werk te beginnen!
“Eens goed doorbomen over de Chi p een ander met verbond Limburg
Het gezelligste verbond, zo wordt Chiro Limburg weleens genoemd. Wanneer ik op een maandagavond het vergaderlokaal binnenwandel, wordt die stelling meteen bevestigd als het team me in koor begroet met een welgemeende ‘welkom!’. Er staat een dampende pot spaghetti klaar, en tijdens het eten blijkt het verbond inderdaad een heel gezellige bende. Na een geanimeerde discussie over wat nu eigenlijk het ‘viest’ is, champignons of gekookte tomaat, openen we de vergadering met een ‘dagklapper’: om beurten vertelt een verbonder wat hij of zij die dag heeft meegemaakt, waarna iemand anders applaus geeft en verder gaat. Er werd gezwommen, geslapen, fruit geplukt en Chiromateriaal verkocht. Maar nu wordt er vooral vergaderd. Het verbond, wat is dat precies?
Kenneth: Penis! Haha, nu staat dat op dat opname-machientje! (uitbundig gelach) Wouter: We zijn een groep die bestaat uit zo’n twintigtal ... Ilona: ... goeie koks! (hilariteit) Wouter: Wij ondersteunen de gewesten. De meeste leden van het verbond zijn meter of peter van een gewest dat ze bijstaan. En we organiseren ook activiteiten voor alle gewesten samen, zoals de gewestraad, een gewestavond en ‑spel, een bedankbarbecue en een kroegentocht waarop we ook niet-gewesters uitnodigen. Ilona: Daarnaast werken we mee aan de Dag van de Jeugdbeweging, begeleiden we cursussen als IK, SB en de KIC’s, we organiseren Aspitrant en doen van alles met het jaarthema. We zetten de gewesten er ook toe aan om daar veel reclame voor te maken. Ik hoop dat ‘Allé, wandel mee’, de grote actie van het jaarthema, een groot succes wordt in Limburg! Peter: We zijn ook bezig met het grote Chiroverhaal. We denken mee na over de richting die we met Chirojeugd Vlaanderen uit willen gaan.
Vergaderen x 3 DUBBELPUNT: Dat is een hele boterham! Wanneer doen jullie al die dingen? Wouter: Elke maand zijn er drie verschillende vergaderingen die draaien rond drie verschillende thema’s: actie, inhoud, en SOM oftewel steun op maat. Iedereen van het verbond woont twee vergaderingen bij. Ilona: (enthousiast) Mínstens twee. Je mag ze ook alle drie doen! Wim: De activiteiten worden opgevolgd door twee trekkers. In de actievergadering worden de activiteiten besproken, maar het
30
]NOVEMBER 2013[
actieteam zet daarnaast natuurlijk de activiteit zelf op poten.
DUBBELPUNT: Welke vergadering vinden jullie het leukst?
Wouter: Ze zijn alle drie heel verschillend. Tijdens de actievergadering werken we aan onze projecten. Tijdens de inhoudsvergaderingen brainstormen we vooral over het grote Chiroverhaal en bereiden we de maandelijkse Chiroraad voor, waaraan alle nationale ploegen deelnemen. Ilona: En in de SOM verzamelen alle peters en meters zich om problemen in de gewesten te bespreken. Anke: Ik vind de actievergadering het leukst, daar zit ook het meest volk. (lacht) Hoewel ik SOM eigenlijk het meest interessant vind. Je werkt met concrete casussen en je hebt echt het gevoel dat je iets kunt betekenen voor gewesten en dus onrechtstreeks voor Chirogroepen in nood. Wim: Mijn favoriet is de inhoudsvergadering. Dan kun je eens goed doorbomen over de Chiro.
Vrienden onder elkaar DUBBELPUNT: Op welk project zijn jullie het meest trots? Allen in koor: KRINKEL! Peter: We hebben zoveel energie gestoken in de groepsspelen, de inkleding en de sfeer op de kamp-
grond, en het was in onze ogen echt een succes! Aan Krinkel zijn we een heel jaar bezig geweest, maar het was een absolute topper. Wim: Als we moeten kiezen tussen de jaarlijkse activiteiten springt ‘SOS Piet’ er ook wel uit. Da’s een groot spel waarin alle gewesters de staf van Sinterklaas proberen te winnen. We hebben een heleboel leerrijke activiteiten, maar hier draait alles om ontspanning en elkaar beter leren kennen. Een heel toffe activiteit!
op een ander
iro, zalig toch?”
DUBBELPUNT: Tot slot, waarom is het verbond een absolute aanrader?
Wim: Omdat je hier echt een verschil kunt maken! Ilona: Je bent op een veel dieper niveau met Chiro bezig dan in een leidingsploeg of gewest. Het gaat niet meer over de kas spijzen of de zondagse activiteit voorbereiden, maar over het voortbestaan van
31
]NOVEMBER 2013[
groepen en gewesten en over het grote Chiroverhaal. Wim: Ook natuurlijk omdat het gewoon leuk is. We zien elkaar heel vaak en zijn een hechte vriendengroep geworden. (instemmend geknik)
Dan laat ik jullie in alle vriendschap verder vergaderen. Merci voor dit gesprek!
Op stap of op bivak onder de blote hemel?
Neem eens een kijkje in De Hopper Aalst | Antwerpen | Gent | Harelbeke | Hasselt | Leuven hopper.be | winkel@hopper.be | tel. 03-32 31 62 68
Wie bij Hopper en De Banier winkelt, steunt de jeugdbeweging!
32
]NOVEMBER 2013[
tot uw dienst
Grave spelletjes, een handige methodiek, maffe trucjes of gewoon een leuk weetje, op dit blaadje aangeboden door een van de vier diensten van de Chiro – Dienst Internationale Activiteiten, Dienst Avontuurlijke Activiteiten, Dienst Artistieke Activiteiten en Spoor ZeS. Tot uw dienst deze maand: de Dienst Avontuurlijke Activiteiten.
Sjor eens een luxueuze bank Wat heb je nodig om een luxueuze eetbank te sjorren? Sjorpalen: ★★ ★★ ★★ ★★ ★★ ★★
2 x ‘2 meter’-palen (geel) 10 x 3-meters (groen) 9 x 4-meters (rood) 28 sjortouwtjes 1 zeil (4 bij 4 m) 1 tafelblad (1 bij 4 m)
25-27 oktober Opleiding touwenparcoursbegeleiding deel 1 9- 10 november Technieken-miniweekend
Stappen: ★★ Stap 1: Zet eerst twee onregelmatige driepikkels op. Gebruik daarvoor twee balken van 3 m en één 4-meter. ★★ Stap 2: Verstevig de driepikkels met twee 3-meters. ★★ Stap 3: Maak twee banken op zithoogte met twee 4-meters. ★★ Stap 4: Bevestig twee 2-meters op tafelhoogte. ★★ Stap 5: Hang in het midden tussen de top van de driepikkel en de 2-meter twee 3-meters op tafelhoogte. ★★ Stap 6: Bevestig een ‘4 meter’-paal als nok, en twee 4-meters op de dwarse 3-meters daaronder. ★★ Stap 7: Hang het zeil erover, en bevestig het tafelblad
Een dag en avond boordevol avontuurlijke workshops en technieken
15-17 oktober Opleiding touwenparcoursbegeleiding deel 2 Begin december Speeddating Seminar ergens in Europa Ga op bivak in het buitenland, en nodig je gastgroep uit op jouw kamp! Tijdens het speeddatingseminarie krijgt leiding de kans om andere geïnteresseerde leiding te ontmoeten en de eerste stappen van zo’n uitwisseling te zetten.
Is een onregelmatige driepikkel je nog onbekend? Vaak het noorden kwijt? Weleens in de knoop met jezelf? Onderweg zin in een warme hap, maar geen frituur te bekennen? Kom naar het Techniekenminiweekend op 9 en 10 november en dompel je onder in al deze technieken.
21 – 22 december 2012 Ranfttreffen Een weekendje wandelen in de sneeuw van de Zwitserse bergen, met allerhande workshops.
Meer info: chiro.be/dia I daa.chiro.be I chiro.be/spoorzes I chiro.be/darta
33
]NOVEMBER 2013[
Christus Koning - 24 november 2013
WijkUit!
voor de Christus Koning-viering
Ergens eind november, de 24e om precies te zijn, vieren vele Chirogroepen feest. Terecht: een heel jaar samen Chiro maken, een spetterend bivak beleven en elke week weer samen spelen, dat verdient een feestdag. Ideeën voor inkleding en een Christus Koningviering, al dan niet in samenwerking met de parochie, vind je hier.
Inkleding: Verover je buurt! Verover je buurt in ‘t klein
★★ Gebruik de poster die jullie in het begin van het jaar opgestuurd kregen om je buurt in kaart te brengen. ★★ Teken, schilder of maak een collage van jullie lokalen en de omgeving: de verschillende wijken, het dorpsplein, de kerk, het gemeentehuis, enz. Het zou fijn zijn als het een ‘real life’-kaart wordt. Je kunt dat tijdens de viering zelf maken, maar ook op voorhand. Dan kun je ze de 24e november op het Chirofeest onthullen. ★★ Neem de poster mee naar de viering, en hang ‘m nadien zo zichtbaar mogelijk op in de lokalen.
Verover je buurt in ‘t groot
★★ Laat je inspireren door de poster die jullie in het begin van het jaar opgestuurd kregen om je buurt in kaart te brengen.
★★ Maak een grote tekening of maquette op een pleintje aan jullie lokalen, of in de kerk. ★★ Leg een wandel- of fietsparcours aan dwars door de buurt. Zorg voor gekke Chiro-uitdagingen voor de leden en voor gezellige opdrachten om met de buren te doen. Nodig iedereen zeker uit voor de actie ‘Allé, Wandel Mee’ in maart. Meer info daarover vind je op chiro.be/jaarthema. Je wilt nog meer actie op Christus Koning? Op p. 12 vind je een uitgewerkt spel!
Verhalen voor in de viering of bezinning Algemeen
Op een feestdag komen we samen om verhalen te vertellen: over hoe het met ons gaat, over waar we spijt van hebben en waar we van dromen, soms een verhaal over vroeger of van elders. Gebruik zoveel mogelijk teksten waar jullie zelf achter staan, liefst stukjes die jullie zelf schrijven. Inspiratie nodig? Stuur een mailtje
34
]NOVEMBER 2013[
naar zingeving@chiro.be. Grote verhalen vind je in oude en moderne sprookjesboeken, in de krant, in het Baggerboek en in Neerslag (twee Chiro-uitgaven vol verhalen en methodieken, te vinden in De Banier).
Bijbel
Als jullie samen met de parochie Christus Koning vieren, komen verhalen over Jezus aan bod: hoe hij iedereen opriep om niemand uit te sluiten en hoe hij mensen met de minste mogelijkheden op de eerste rij zette.
Wouter, Lena, opa en de hele buurt
Een Wouter-de-kabouter in elke afdeling? Knutsel of koop een kabouter, versier hem of kleed hem in de afdelingskleuren en laat hem een heel Chirojaar meespelen met jullie tofste spelletjes. Doorblader de jaarthemastrip die bij de vorige Dubbelpunt zat nog eens, dan doe je zeker inspiratie op!
superhiro ]foto: katrien guetens[
De bomen op het plein De bomen op het plein, voor iedereen in de buurt een vertrouwd beeld. In de zomer is het heerlijk in hun schaduw, op een van de bankjes of gewoon op de grond tegen hun stam. In de winter, wanneer er een dik pak sneeuw op de takken ligt, zijn ze mooi genoeg voor een postkaart. Vele zondagnamiddagen staan ze rustig te kijken naar de spelende Chirokinderen, de andere dagen van de week staan ze gezellig te wachten tot er iemand voorbij wandelt of fietst. Eens waren alle bomen nog maar heel kleine plantjes. Ze wiegden in de wind en stoeiden met elkaar. O, wat was dat een vrolijk gedoe. Allemaal zochten ze met hun wortels in de grond naar eten en drinken en boven hun hoofd zorgde de zon dat ze het niet koud hadden en konden groeien. Op een herfstige dag, zoals vandaag, merkten ze dat ze al zoveel voedsel uit de grond hadden gehaald dat alles op raakte. Ze kregen honger en hun humeur werd grimmig. Een stevige flinke boom zei: “Wij zijn hier met te veel, enkelen zouden moeten verhuizen.” – “Nee,” ant-
woordde een groene kastanje, “we houden zo van deze grond, we zijn hier geboren en hier wil ik blijven!” Gelukkig waren enkele bomen zo wijs om voor te stellen alle kruinen bij elkaar te steken om een oplossing te zoeken voor de hongersnood. “Ik wil wel verhuizen naar een huis: eerst kerstboom zijn en daarna in een tuin gaan wonen,” opperde een klein dennenboompje. “Dan ga ik jullie wel erg missen,” voegde hij er met een stil stemmetje aan toe. Een oud beukenboompje (beukenbomen groeien traag) wreef even onder zijn kruin, het werd heel stil op de vergadering en toen opende hij zijn mond en sprak: “Vrienden, als we nu eens ieder jaar onze bladeren lieten vallen voor we onze winterslaap begonnen, dan zou er de komende lente nieuw voedsel zijn voor iedereen!” Iedereen juichte dat voorstel toe en sindsdien laten alle bomen hun bladeren vallen in de herfst. En kijk: in enkele jaren werden ze nu allemaal groot en sterk. “Zie je wel,” fluisterde de beuk tot de eik, “als iedereen gul is met wat je zelf hebt, dan is er genoeg voor iedereen.”
35
]NOVEMBER 2013[
Slot: jaarthemalied Nog meer leuke teksten en methodiekjes nodig? Kijk dan eens in het tekstenboekje ‘Binnenstebuiten’ dat Spoor ZeS in samenwerking met Welzijnszorg maakte. Je kunt het bestellen door een mailtje te sturen naar spoorzes@chiro.be, en dan krijg je het gratis toegestuurd.
Chironieuws Gezocht Bivakplaats
Chiro Hulshout zoekt nog een kampplaats voor de periode van 21 tot 31 juli 2014. Ze zijn met 110, en de oudste afdelingen slapen in tenten. Als je hen kunt helpen, stuur dan een mailtje naar bruno.adinda@telenet.be of bel 049757 87 89.
Bivakplaats 2
De Chirojongens van Rillaar zoeken een andere kampplaats voor 2014. Normaal gezien gingen ze van 10 tot 20 augustus op kamp, maar ze willen wegens de herexamenperiode vroeger gaan (10 tot 20 juli). Iemand die hen kan helpen? Mail dan naar jos.kiesekoms@telenet.be. Ze gaan met ongeveer 90 man op kamp.
Bivakplaats 3
Familienieuws Geboorte
Hans Vanderheyden, vorig jaar nog verbondsleider van Antwerpen, werd op 16 september papa van Nand. Hannah Baets (oud-Chiro Lore, oud-Gewest Zac) is de mama. Samen met verbond Antwerpen wensen wij hen alle geluk toe.
Afscheid
Op 29 augustus moest Chiro Jegra Grasheide afscheid nemen van hun groepsleidster Sarah Geerts.
De Gazet
Aspimeisjes vrolijken fietsen op
In de aanbieding Decorstuk
Sanitaire wagen
Een sanitaire wagen nodig voor op bivak? Gaston (ex-VB van Chiro Humbeek) verkoopt de zijne. Geïnteresseerd? Bel 0479-06 88 40.
Bivakplaats
Kampplaats Groot Reitveld (150 personen) in Heusden-Zolder heeft in 2014 nog twee vrije periodes: van 1 tot 11 juli en van 10 tot 20 augustus 2014. De kostprijs is drie euro per persoon. Interesse? Bel 011-53 39 07.
GEETBETS - Fijn nieuws voor Chiro Hogen: het ontwerp dat ze bij de Vlaamse overheid indienden voor de aanleg van een groen en avontuurlijk speelterrein werd geselecteerd, samen met nog vier andere inzendingen. Studenten Tuinen Landschapsarchitectuur van de Hogeschool Gent gaan nu op basis van de ideeën van leden en leiding een definitief ontwerp maken. De uitvoering wordt financieel ondersteund door het Agentschap voor Natuur en Bos.
“Als iets liefs je verlaat, blijft nog altijd de liefde. We zullen je nooit vergeten.”
Chiro Jonathan is dringend op zoek naar een kampplaats voor deze zomer (1-11 of 10-21 juli). Is jullie heem nog vrij? Laat dan iets weten, en mail naar willekens.wim@hotmail.com.
Een mooie grote zelfgemaakte poort diende als decorstuk voor het bivaktoneel van Chiro Hoeselt. De poort is 2 bij 2,3 meter. Interesse? Mail stephanie_jans@hotmail.com.
Nieuw groen speelterrein voor Chiro Hogen
Chiro Ierlinck kampeerde weekje op kerkplein KNESSELARE - Om het nieuwe werkjaar goed in te zetten, ging Chiro Ierlinck een kleine week op verploatsing. Van dinsdag 10 tot en met zondag 15 september verbleven ze op het kerkplein, in Knesselare ook wel gekend als de ploatse. “Een kleine week bezetten we het kerkplein met tentjes, caravans en sjorrings,” legt leidster Louise Bulcke uit. “We deden dat allemaal om onze leden een fantastische start van het nieuwe werkjaar te bezorgen, maar ook om nieuwelingen de kans te geven eens van onze Chirogroep te proeven.”
36
]NOVEMBER 2013[
LONDERZEEL - Onder het motto ‘Pimp my bike’ lieten de aspimeisjes van Chiro Londerzeel zich tijdens de autoloze zondag van hun creatiefste kant zien. In het centrum van Londerzeel zochten ze enthousiaste fietsers, die getrakteerd werden op een kleurrijke make-over van hun stalen ros.
vervolg van pagina 2
de
BRIEVENBUS
Leefgroep 41. Krinkel, wat een bivak!
“Dank je wel, leidingsploeg van Chiro Oïka uit Buizingen. Jullie maakten ons laatste Chirojaar fantastisch!” Groetjes, Jana & Veerle
Regenparty bij Chiro Oostveld
De vlag van Chiro Windekind op bivak
Chiro Sint-Christina uit Brustem heeft sinds kort de coolste leidingstafel van heel de wereld.
De eerste zondag bij de ribbels van Chiro Ruisbroek. Het was piratendag en op het einde kregen ze een eigen echte piratenhoed.
“Om onze Chirowerking extra in de verf (het krijt) te zetten, besloten we met de aspiploeg om alle silhouetten van de aanwezige leden op het plein te tekenen met krijt. We delen deze koer met de parochie en we vonden dit een leuke manier om te laten zien hoe goed we de koer gebruiken.” Chiromeisjes Sint-Filippus
“De bangelijkste leidingsploeg van Chiro Achter-Olen. Da’s zeker!” Groetjes, uw sexy medeleider.
Chiro Maasmechelen had op 15 september Startdag. Aan de hand van verschillende spelen in de verschillende afdelingen kwamen ze tot een grote, zelf gecreëerde Chiroposter! De leiding is te herkennen aan hun kleren: ze hadden zich verkleed in de afdelingskleuren.
37
]NOVEMBER 2013[
De dames van Chiro Koka aan het werk!
chiroscoop
Chiroscoop Vissen
21 februari - 20 maart
Sinds de Startdag gaat het niet zo goed met je. Er is duidelijk iets mis met de sfeer in de leidingsploeg. Probeer er met iemand over te praten. »» Spel van de maand: Wie ben ik?
Ram
21 maart - 20 april
Tijd om in actie te schieten, Ram! Vat de koe bij de horens en wees wat minder passief. Neem tijdens de volgende leidingskring wat taken op je en laat je medeleiding niet alleen opdraaien voor de voorbereiding van de activiteiten. »» Spel van de maand:
Levende stratego
Stier
21 april - 20 mei
De sterren staan gunstig, profiteer ervan! Op school of op je werk gaat het schitterend en ook in je Chirogroep loopt alles op wieltjes. Neem echter niet te veel hooi op je vork, want dan zou het weleens fout kunnen lopen. »» Spel van de maand: Dorpsspel
Tweelingen
21 mei - 20 juni
Je bent wat sip de laatste tijd. Ga op zoek naar nieuwe uitdagingen en win zo opnieuw wat zelfvertrouwen. Er zijn ongetwijfeld leuke cursussen in de buurt. Of kijk eens op chiro.be/vorming. »» Spel van de maand: Verover je buurt!
Kreeft
21 juni - 22 juli
Onlangs heb je heel wat tegenslagen moeten verwerken, maar geef
de moed niet op. Ooit komen er ook goeie dagen. De Chiro geeft je de kracht om door te gaan. Geniet van het rollebollen in het gras en het spelen in de modder. »» Spel van de maand: Moddergevecht
deuren te gooien. Zorg dat je nog wat overhoudt voor cadeaus, feestjes en die leuke wintervakantie. »» Spel van de maand: Casinospelletjes
Boogschutter
23 november - 21 december
Leeuw
23 juli - 22 augustus Iedereen
staat versteld van je energie de afgelopen weken. Je doet je taken voortreffelijk en hebt veel goede ideeën. Doe zo verder, Leeuw! De 15e van de maand wordt je geluksdag. »» Spel van de maand: Tikkertje hoog
Maagd
Go with the flow, een maand van rust en bezinning kan geen kwaad. Denk eens goed na over wat je de komende maanden wilt bereiken. Neem zelf de touwtjes in handen en laat je niet leiden door je vrienden of geliefde. »» Spel van de maand: Touwtrekken
Steenbok
22 december - 20 januari
23 augustus - 22 september
Weet je niet wat gedaan deze maand? In de Chirolokalen liggen er ongetwijfeld wat taakjes op je te wachten. Je medeleiding zal je eeuwig dankbaar zijn om dat geordende materiaal, die geslepen potloden en die nieuw aangekochte verf. Go, go, go! »» Spel van de maand: Bingo!
Weegschaal
23 september - 22 oktober
Deze maand wordt er eentje vol verrassingen. Zowel in de liefde als in het spel volgen heel wat positieve ervaringen. Probeer niet te piekeren over het waarom hiervan. Gewoon genieten is de boodschap. »» Spel van de maand: Muzikaal pak
Schorpioen
23 oktober - 22 november
Probeer verstandig met je centen om te springen. Met de feestdagen in het vooruitzicht is het niet het moment om alles door ramen en
38
]NOVEMBER 2013[
Je krijgt een boost van romantiek, plezier en creativiteit. En dat komt niets te vroeg, je vrienden en familie vroegen zich al een tijdje af wat er gaande was met jou. Tijd om die zorgen achter je te laten en weer je oude zelf te worden. »» Spel van de maand: Omgekeerd verstoppertje
Waterman
21 januari - 20 februari
Deze maand is het moment om je nieuwe plan te lanceren in de leidingsploeg. Bijna iedereen onthaalt het enthousiast en springt meteen op de kar. Een paar leid(st)ers moet je nog overtuigen, maar dat breng je in no time in orde. »» Spel van de maand: Een-tegen-allen
DE BANIER
Een kille zondag? Daar lachen wij mee!
Chiromuts of -sjaal: 10 euro onze winkels
]foto: jan van bostraeten - shutterstock[
Aalst, Molenstraat 65, 053-70 13 80 | Antwerpen, Kipdorp 30, 03-202 24 71 | Brugge, Katelijnestraat 67, 050-33 86 51 | Brussel, Kolenmarkt 85, 02-511 44 31 |Gent, Hoefslagstraatje 1, 09-233 87 87 | Hasselt, Vaartstraat 14, 011-23 14 89 | Leuven, J.P. Minckelersstraat 29, 016-29 97 84 | Mechelen, O.L. Vrouwestraat 34, 015-41 02 34 | Roeselare, Merelzang, Delaerestraat 16, 051-24 35 11 | Sint-Niklaas, Nieuwstraat 13, 03-766 07 66 | Turnhout, Warandestraat 97, 014-42 15 13 CommerciĂŤle dienst en magazijn: Langstraat 24, 2140 Borgerhout, 03-270 04 44
Altijd welkom in onze webshop op
debanier.be
]foto: jan van bostraeten[
achterflap
Krinkelherinneringen. Leefgroep 117, oftewel leefgroep Vrijgezel(lig). altijd even vrij zijn. n weten dat ze allemaal nog Ze willen via Dubbelpunt late naar Wie geinteresseerd is in een date met een van deze Chirofiguren mag een mailtje sturen dubbelpunt@chiro.be.
r f l a p! Win de achtinegsploeg de
id Wil jij met je le en? Dubbelpunt sier achterkant van o leuke groepsfot Stuur dan een t@chiro.be. naar dubbelpun