Leiding samenbrengen

BelgiĂŤ-Belgique P.B. Antwerpen 1 8/1849

]foto: jan van bostraeten[

LEIDING SAMENBRENGEN

Kadermap een uitgave van Chirojeugd-Vlaanderen vzw

INHOUD 1 . Welkom 2. Aan de slag, het vijfstappenplan Stap 1: Informatie verzamelen Stap 2: Onderwerp / doel van je activiteit bepalen Stap 3: Je activiteit praktisch uitwerken Stap 4: Plan uitvoeren Stap 5: Evalueren

p5 p 7-9 p 11 – 15 p 17 p 19

Naast de ‘theorie’ vind je op de linkerpagina’s ook een pak voorbeelden die jullie kunnen inspireren.

COLOFON Tekst: Jurgen Sprangers, Joke Scheers Met dank aan alle verbond en gewesten die hun leuke ideeën doorstuurden. Blijf dat vooral doen!

Taalcorrectie: Bart Boone Vormgeving: Jan van Bostraeten Wettelijk Depot: D/2011/2909/6 Druk: drukkerij Bulckens Je kunt deze Kadermap gratis bestellen bij Chirojeugd Vlaanderen, Kipdorp 30, 2000 Antwerpen, 03- 231 07 95, info@chiro.be. Je kan ze ook downloaden via kader.chiro.be

2

| kadermap leiding samenbrengen |

1. Welkom

Als gewest heb je vijf grote taken: ´´ Al je groepen kennen, hen elkáár leren kennen en hen ondersteunen op maat (= SOM) ´´ Groepsleiding samenbrengen ´´ (Alle) leiding samenbrengen ´´ Een Inleidingscursus (= IK) organiseren ´´ Ledeninitiatieven ondersteunen Waarom leiding samenbrengen? Zo kun je aan al je andere gewesttaken werken. De leiding leert elkaar kennen maar ook elkaars manier van werken. Dat kan soms nieuwe inspiratie geven voor hun eigen werking. Als gewest leer je de groepen kennen en zij maken kennis met jullie. Dat kan je helpen om steun op maat te bieden aan groepen. Door een activiteit te organiseren die inspeelt op de noden van de leiding bied je ook steun op maat.

Een leuke activiteit kan ook een boost geven aan leidingsploegen, zin om er met nieuwe ideeën weer in te vliegen in hun eigen Chirogroep.

In deze Kadermap willen we jullie een handleiding geven om leiding samen te brengen. Je vindt in deze Kadermap een stappenplan om een gewestactiviteit op maat op te maken.

Overloop bij de voorbereiding van je activiteit alle vraagjes even en haal inspiratie uit de voorbeelden van andere gewesten. Op de achterflap vind je het volledige stappenplan, een spiekbriefje om zelf aan de slag te gaan.

Ook voor elk van de andere taken bestaat er een Kadermap met handige info, tips en voorbeelden.

Maar leiding samenbrengen is niet genoeg. Als gewest breng je de leiding bijeen met een duidelijk doel voor ogen.

Welk doel je moet kiezen en hoe dat op maat van groepen kan zijn, lees je verder in deze brochure. | kadermap leiding samenbrengen |

3

Ter inspiratie TIJDSCAPSULE (kennismaking) Ga in september langs bij de groepen en vul met hen een tijdscapsule.

Als gewester neem je een doos, een vragenlijst, tijdschriften en wat ander materiaal mee naar de leidingskring.

Vul de doos samen met de leiding met voorspellingen over de toekomst van de groep, zaken die je je een jaar later nog zeker wilt herinneren en zaken die op dit moment in jullie groep echt ‘hot’ zijn. Zo leer je als gewester de groepen en hun planning kennen.

Aan het eind van het jaar stuur je die lijst op naar de leiding. Dan kun je kijken of de voorspellingen uitgekomen zijn. £ Welke activiteit wordt de knaller van het jaar? £ Wat verwacht je van het gewest? £ Hoe zal je kapsel eruitzien op kamp? £ Wie zal als eerste met zijn of haar leden naar het ziekenhuis moeten? £ Enz.

KALENDER Gewest Zizo vraagt aan de start van het jaar aan de groepen om al hun activiteiten door te geven. Ze gaan op zondag langs bij alle groepen om een foto te nemen en maken daar een kalender mee, waar ze ook de gewestactiviteiten op vermelden. Die verspreiden ze dan weer onder de groepen.

De leiding moet er zelf nog eigen activiteiten op kunnen plaatsen. Zo heb je meer kans dat de kalender wordt opgehangen in het leidingslokaal.

Vermeld ook de data van cursussen en van nationale en verbondelijke activiteiten.

September: Startdag, werving Oktober: IK November: Christus Koning December: Examens middelbaar + blokperiode hoger onderwijs, Sinterklaas en kerstfeestjes Januari: examens hoger onderwijs Februari: Bivakvoorbereidingsweekend Maart:

April: Fuif

Mei:

Juni: Examens voor leerlingen uit het middelbaar en hoger onderwijs

Juli: Bivak Augustus: Leidingsverdeling

VEILIG IN HET VERKEER Gewest Zilato voorziet bij hun gewestfuif een ‘taxidienst’. Leiding kan zich op vooraf bepaalde uren laten ophalen en terugbrengen met de taxi. Daarnaast krijgen leidingsploegen die met de fiets komen en een fluo vestje dragen een gratis drankje op de fuif!

HOOR, WIE KLOPT DAAR, KINDEREN? Dit is een Sinterklaascadeau om mee aan de slag te gaan! We slaan jullie soms om de oren met “je moet groepen steun op maat bieden”, “je moet op de hoogte zijn van het reilen en zeilen van een groep” en meer van die dure uitspraken. Maar we weten ook goed dat dat niet lukt als je geen voet bij de groepen binnen krijgt. In dit bundeltje vind je kleine tips. Sla dit boekje af en toe eens open en spreek een verbonder aan om mee een plan uit te dokteren.

4

| kadermap leiding samenbrengen |

RONDE VAN DE GROEPEN Gewest Pajottenland doet een ronde van de groepen aan het begin van het jaar. Dan gaan ze langs bij alle groepen om zich voor te stellen. Ze spelen ook een klein jaarthemaspelletje bij alle groepen.

Ze houden bij hoe alle groepen het doen. De bedoeling is natuurlijk om de beste te zijn in dat spel.

2. Aan de slag, het vijfstappenplan Stap 1: Informatie verzamelen Waarom is het belangrijk je groepen te kennen? En hoe doe je dat?

Om je leidingsactiviteit interessant en aantrekkelijk te maken voor je groepen is het in de eerste plaats natuurlijk belangrijk dat je weet wie zij zijn. Hieronder formuleren we een aantal vragen die je je daarvoor kunt stellen. Op welke manier je aan de antwoorden moet komen? Ook daarvoor geven we jullie een aantal tips.

Waar zijn onze groepen op dit moment mee bezig?

De planning van een Chirojaar zit meestal stampvol. Groepen starten meestal het jaar met nieuwe leden zoeken en de groep bekendmaken. Ze organiseren een activiteit voor Christus Koning, bereiden het bivak voor en ze organiseren een fuif om wat geld in het laatje te brengen. Wat gaat bij onze groepen vlot en wat gaat er minder vlot?

Wil je eens uitwisselen over bivakken, dan doe je dat natuurlijk best in de periode waarin de meeste groepen werken aan hun bivakvoorbereidingen. Op dat moment kan iedereen wel wat inspiratie gebruiken.

Het is ook goed om te weten welke activiteiten je groepen in de loop van het jaar plannen. Zo kun je als gewestploeg of als gewestpeter/-meter eens langsgaan.

Wie is onze leiding?

Om je activiteit af te stemmen op de leiding die je wilt bereiken, is het belangrijk om ook even stil te staan bij wie die leiding nu juist is. Stel je daarbij de volgende vragen.

Waneer zijn ze beschikbaar? Zijn het vooral studenten, dan moet je rekening houden met examens en vakanties. Is die leiding bereikbaar tijdens de week of is het beter om onze activiteit in het weekend te plannen?

Kan de leiding zich vlot verplaatsen?

Rijden de meesten met de auto, kies dan een plaats waar je makkelijk kunt parkeren. Hebben de meesten geen auto ter beschikking, hou dan rekening met de bereikbaarheid en de uren van het openbaar vervoer. Stel een carpoolplan op of voorzie een tocht per fiets of te voet waarbij iedereen een andere vertrekplaats heeft. Mogelijkheden zat.

Wat interesseert hen? Wat zijn hot items in de leefwereld van onze leiding?

Zouden ze liever een jodelavond doen, compleet met pakjes en al, of geef je ze eerder een casinoavond? Houden ze vooral van actieve spelen of willen ze het liever wat rustiger aan doen?

Hoe kunnen we hen bereiken? De meesten kunnen we online bereiken via een filmpje of een mail, de meesten hebben een gsm en kunnen we een berichtje sturen.

Wat is belangrijke informatie die wij onze leiding willen meedelen?

Soms wil je je groepen ertoe aanzetten om verder na te denken over bepaalde thema’s. Je wilt ze ertoe aanzetten om bijvoorbeeld met het jaarthema aan de slag te gaan. Of hou je een discussie over leefregels op kamp omdat je zelf vragen hebt bij wat sommige groepen doen?

Daarnaast zijn er ook vaak nieuwe brochures, spelen of activiteiten die je wilt bekendmaken. Als gewest krijg je veel informatie van commissies, werkgroepen of het verbond.

Informatie die groepen niet altijd rechtstreeks bereikt. Zie je door de bomen het bos niet meer? Dan kan je verbond helpen om de juiste informatie terug te vinden.

Ook de provincie of de lokale jeugddiensten kunnen een interessant aanbod hebben voor je groepen, waar zij niet altijd van op de hoogte zijn.

Hoe werd de voorgaande activiteit geĂŤvalueerd?

Het is belangrijk om je evaluaties van de vorige activiteiten nog eens te bekijken zodat je weet welke activiteiten erg in de smaak vielen of welke werkpunten jullie nog hebben.

| kadermap leiding samenbrengen |

5

VOYAGE MYSTERE (ontspanning /enthousiasmeren)

Mogelijk onderwerpen voor een inhoudelijke avond:

(ver)bouwen – jaarthema – diversiteit – Gewest Pallieter organiseert een actiomgaan met ouders – op tocht – bivak viteit voor al hun leiding. De leiding – alcohol en drugs – spelen in kleine weet op voorhand natuurlijk niet wat groepen – Tussend’Oortjes – brandveier gaat gebeuren, ze weten alleen dat ligheid – ploegleven ze op een bepaald moment op een bepaalde plaats moeten zijn.

Vorig jaar was het een stadsspel in Lier, FUIVEN op een vrijdagavond. De leidingsploeInfo op www.fuifpunt.be gen namen het tegen elkaar op. Een Kant-en-klaar fuifpakket met vorming, gezamenlijk eindspel maakte uit welke aanvragen via fuiven@chiro.be groep een etentje met het gewest won.

De activiteit wordt voorbereid door netwerkspel sp een werkgroep van het gewest. De eluitleg NETWERK INLEIDING avond zelf helpen alle gewesters CHIRO Het netwerkspel mee.

Als je’t mij vraag

t:

Niet alleen je wekelijkse werking bepaalt hoe de buurt naar je Chirogroep kijkt. Al is de kwaliteit van je Chironamiddagen heel belangrijk, je zult ook nog andere inspanningen moeten leveren om goed te staan in je omgeving!

Komen jullie voldoende ‘naar buiten’? En van waar kennen de mensen jullie? Van de megafuif met veel overlast? Of van de animatie op de straatfeesten? Van de leiding die met hun getunede auto’s door de straten scheurt? Of van die prachtige gevel in jullie straat? Zijn jullie die gasten die altijd brievenbussen omver duwen? Of die van de tsunami-actie in de krant?

Je imago is zeer belangrijk: om te werven, maar ook om leden te houden! Want het beeld kan zo hardnekkig zijn (correct of niet) dat ook eigen leden en ouders erdoor beïnvloed worden, wat dat beeld ook is. Durf het onder ogen te zien en eraan te bouwen, stapje voor stapje.

Om verankerd te zijn in je buurt en er aan je naambekendheid en imago te werken, heb je als Chirogroep een band nodig met heel wat partners. Die wirwar van contacten maakt het Chiroleven vaak ongezien sterk. ‘Netwerk’, noemen we dat kluwen. Je kunt dat zien als een Chirofamilie. Die familie vraagt heel wat aandacht en soms is het zelfs zo dat de familieleden hulp nodig hebben.

Ze hopen dat ze kunnen rekenen op ‘de Chiro’. En familie wil zo nu en dan ook eens zeggen wat ze overal van denken.

WERVING Van leiding Wie niet waagt, niet vindt Van leden Gezocht: Leden m/v

Je vindt in de Dubbelpunteditie van MAART 2006 een heel dossier, speciaal gewijd aan NETWERK. Nog niet gelezen? Zeker doen! Maar voel je niet verplicht: ook zonder die informatie kun je dit spel spelen.

HET SPEL

Met dit spel willen we jullie warm make ‘netwerken’: n om te eens kritisch naar jullie eigen werk kijken, nethet versterken of er één begin uit te bouwen! nen

Inhoud van de

spele

nvelop x Deze spelu itleg x Kaartjes met verschillend e netwerkpar (groen) tners x Kaartjes met situaties (oran je)

Extra benodigd

x Een zandl oper,

Spelers

Chirojeugd Vlaand eren

Kipdorp 3 0 | 2000 Antwerpen [ Tel.] 03-231 0 7 95 [ Fax ] 03-232 [ E-mail ] info@chir 51 62 o.be [ Site ] www.c hiro.be

heden uit het

timer of klok

lokaal

Je speelt het spel met de hele leidingsplo Eén iemand eg.

- best groep sleiding of een treedt op als VB spelleiding.

Hij of zij leidt fase van het in elke spel het gespr ek.

Verloop

1. De spelle id(st)er keurt vooraf de kaartj met de netwe es rkpartners (groe n) en verwijdert alle netwe rkpartners die niet in jullie parochie, dorp of gemeente voorkomen 2. Heel de . leidingsploeg zet zich rond tafel. In het een midden liggen de stapels met situaties (oranje) en netwe rkpartners (groen). Iedere en, behalve de spelleiding, mag een netwe rkpartner trekke n en dat kaartje als naam bordje voor zich zetten.

Iedereen rond de tafel kan nu duidelijk welke netwe zien rkpartners er in het spel zitten Op de achte . rkant staat er info over de organisaties of personen.

De achtergron informatie mag dje delen met de ploeg, om je voor te stelle n. Wat er onder ‘Je rol’ staat, moet je voor jezelf houden.

Daarin staat bijvoorbeeld je relatie met de Chirogroep beschreven .

HOE PROMOOT IK MIJN GROEP ?

Brochure: Pie Aaargh Spel: Promopoly

Over veel van deze thema’s verzamelde we al informatie en werden er al leuke spelen bedacht. Kijk snel in de Kadergrasduiner of op kader.chiro.be voor meer informatie.

6

| kadermap leiding samenbrengen |

Stap 2: Onderwerp/doel van je activiteit bepalen Het doel kiezen

Je weet nu wie je groepen zijn, en waar ze mee bezig zijn. Daardoor kun je beter inschatten wat hun noden zijn.

Probeer nu een onderwerp voor je activiteit te kiezen dat aansluit bij de interesses en noden van de groepen en bij die van jullie gewest. Hieronder vind je een aantal mogelijkheden.

Inhoudelijk of ontspannend? In de eerste plaats moet je kiezen of je een inhoudelijke activiteit organiseert of een ontspannende, of een combinatie van de twee.

Koos je voor een activiteit met inhoud, dan kun je ofwel zelf iets in elkaar steken, ofwel een specialist uitnodigen.

Dat kan iemand van de Chiro zijn maar evengoed iemand extern: iemand van de jeugddienst of van de brandweer, bijvoorbeeld.

Een ontspannende avond kan leiding ideeĂŤn geven om zelf mee aan de slag te gaan. Het kan ook helpen om je groepssfeer te bevorden en het beeld van het gewest bij te sturen.

In een ontspannende activiteit kun je ook informatieve momentjes verwerken. Een voorbeeld: een dropping met op elke post een stelling waar je even over moet discussiĂŤren.

Leidingsploegen leren kennen In de eerste plaats wil jij de leidingsploegen leren kennen en andersom. Dat is nodig, want elk jaar komt er nieuwe leiding bij en vallen er leidingsmensen af. Ook de gewestploeg verandert.

Daarom is het handig dat iedereen zich aan elkaar voorstelt. Als Chirogroepen iemand van het gewest kennen, zullen ze sneller een beroep durven doen op het gewest bij een probleem of vraag. Ook zal het gewest gemakkelijker op een leidingskring durven langsgaan met nuttige informatie, promotie voor hun gewestactiviteit of de Startdag, informatie over het jaarthema of een lokalenprobleem, enz.

Kortom: elkaar kennen is goed voor steun op maat aan de Chirogroepen.

| kadermap leiding samenbrengen |

7

Puistenkop

(Uitwisselen)

K MEN IN BLAC n)

(Enthousiasmere

aniseert Gewest Zennevallei org ar alle wa , IB’ ‘M r jaa om de twee e Elk n. oe ed me groepen aan elijk nk ha (af jgt kri g leidingsploe met tje lijs n ee e) ott van hun gro g uit het namen van andere leidin personen gewest, en een code. Die anne van moeten ze in een tijdssp oorden’ 3 maanden kunnen ‘verm wijl ze met een waterpistool, ter . Als ze en bb he op ril een zonneb en, vullen iemand vermoord hebb in op een ze de bijbehorende code website. elletjes Tussentijds zijn er drie sp t dat geld om geld te winnen. Me rdenaar kunnen ze een huurmoo de site ook inschakelen. Je kunt op om geld te Russische roulette doen gaan daar verdienen. De groepen helemaal in op!

Een uitwisselingsavond voor ketileiding. Teken een groot gezicht van een puber op karton.

Maak er een aantal gaten in waar je ballonnen (puisten) in steekt.

In elke ballon steek je een stelling over goede activiteiten, leefregels op kamp en weekend, groepsdynamiek, enz.

Je speelt een puberquiz met vragen over bekende sterren, muziek, mode enzoverder. De winnaar mag een puist uitknijpen en zijn of haar mening geven over de stelling. De anderen mogen daar dan op reageren.

weekend Leidings g)

(Ontspannin e traditie organig nd aar jarenlan

N nne t een ontspa seert In’t San van g in id or alle le weekend vo r, u u v p , met kam hun gewest udeo h in n nende e n a p ts n o , if fu ndspel, ops, een avo sh rk o w ke lij o starten nzovoort. Z e s, e tj lle e sp hiroloegen het C sp g in id le e d nd ploegvorme jaar met een ndere a e d leren ze n e d n ke e e w beter ens een stuk e in n e p e ro g kennen.

8

| kadermap leiding samenbrengen |

Nieuwjaarsdrink

(Groepen elkaar leren kennen )

Dit jaar organiseerde Klu ts voor de eerste keer een nieuwjaa rsdrink, en gezien het success zal het zeker niet de laatste zijn! De avond werd gestart met een heerlijk glaasje cava en lekkere hapjes aa n enkele vuurkorven. Toen alle gro epen aanwezig waren, begon er een moordspel. Hierbij moest en de Chirogroepen onder lei ding van hoofdcommissaris H. Va nheusden een moord proberen op te lossen.

Naarmate de groepen vo rderingen maakten in hun onderzo ek konden ze gepromoveerd worde n. Hierdoor verkregen ze meer en meer autoriteit om bepaalde zaken op te vragen en te onderzo eken. Zo konden ze de verdachten ondervragen, de crime scene on derzoeken, labgegevens op vragen en allerhande testjes do en met verschillende hightech apparaten.

Toen de moordenaar uit eindelijk gevat werd, moest daar natuurlijk op gedronken worden!

Er werd nog gezellig nagebabb eld met een drankje. Kort samenge vat: het was een zeer leuke avond en een goede start van het nieuwe jaa r.

Aspiwissel

(Uitwisselen)

De aspileiding in gewest Bremstampers wisselt voor éé n zondag van groep. De aspi’s blijven in hun eigen groep maar krijgen voor één keer leiding va n een andere groep uit het ge west.

Aan het eind van de da g komen alle aspiploegen bijeen om samen te eten. Daar ku nnen de leiding en aspi’s met elk aar uitwisselen over hun activit eiten.

Groepen elkaar leren kennen en info laten uitwisselen Je brengt ook leidingsploegen samen om uit te wisselen en elkaar te leren kennen. Contact tussen Chirogroepen kan heel boeiend zijn, want elke groep is anders. Ze hebben allemaal andere regels, gewoonten, ervaringen en ideeën over aan Chiro doen. Leidingsploegen kunnen door uitwisseling veel van elkaar leren.

Op gewestactiviteiten kan uitwisseling spontaan gebeuren tijdens het onthaal en pauzes, maar het kan ook een bewust ingebouwde methodiek zijn om over een thema uit te wisselen.

Informatie uitwisselen kan een meerwaarde geven aan je werking. Je leert namelijk uit de ervaringen van anderen, en je komt er misschien toe om je eigen tradities in vraag te stellen als je hoort hoe het er bij andere groepen aan toe gaat.

Voor die uitwisseling kun je bepaalde gespreksmethodieken gebruiken, zodat het de avond wat losser maakt.

De kennismaking kan leiden tot samenwerking, en de uitwisseling tot nieuwe ideeën. Aspiploegen doen bijvoorbeeld eens een zondagnamiddag samen een activiteit, of de ribbels mogen eens op weekend in de lokalen van een naburige Chirogroep, of leidingsploegen geven bivakthema’s aan elkaar door.

Uitwisseling zorgt er ook voor dat je als gewestmedewerk(st)er de Chirogroepen beter kent en zo beter op hun vragen en noden kunt inspelen.

Informeren en vormen Als derde doel wil je groepen informeren en vormen over allerlei thema’s .

Door leiding samen te brengen, kun je iedereen direct en persoonlijk over een thema informeren en hun specifieke vragen over het thema beantwoorden.

Bijvoorbeeld: je wilt ploegen informeren over veranderingen in de verzekeringspolis, over het jaarthema, enz. Het is belangrijk om bij die thema’s leidingsploegen warm te maken om zelf inhoudelijk werk te leveren. Dat kun

je bijvoorbeeld doen door de thema’s op de gewestavond te vertalen naar de concrete situatie van de Chirogroepen zelf.

Enthousiasmeren, leiding een boost geven En last but not least breng je leiding samen omdat dat Chirogroepen enthousiast maakt. ´´ Chiroleiding kan nog eens zelf iets volgen in plaats van altijd verantwoordelijk te moeten zijn voor hun leden. ´´ Het gevoel van een ‘grote Chiro’ wordt versterkt door vele groepen samen te brengen. ´´ Je werkt samen aan grote projecten, zoals een titodag. ´´ Je maakt groepen sterk om er weer een jaar tegenaan te gaan.

Je doel formuleren Nadat je het onderwerp gekozen hebt, formuleer je een concreet doel. Dat zal je richtlijn en toetssteen zijn. Omschrijf kort wat de deelnemers aan het eind van de activiteit bereikt moeten hebben. Dan kun je nagaan wat je moet doen om dat doel te bereiken.

Bij voorbeeld: ´´ De groepen hebben meer kennis over en inzicht in de werking van de jeugdraad (kennis verwerven) ´´ Leiding kan op een gepaste manier reageren op pestgedrag van hun leden (vaardigheden eigen maken) ´´ Aan het eind van de avond hebben we tien wervingsacties bedacht (direct resultaat) Zorg ervoor dat je de leiding bruikbare tips meegeeft, zodat ze echt het gevoel hebben dat ze er iets van opgestoken hebben.

| kadermap leiding samenbrengen |

9

gewestboost

Gewest Maneschijn trok met hun gewestboost naar groepen die ze weinig of niet op activiteiten zien. Ze gaan langs op de leidingskring met hun spel.

We starten met een wetenschapsquizje met een professor in de Chirologie: “raad het percentage”. Degene die het juist heeft, krijgt een gratis drankje.

Uit de deelnemerslijsten van afdelingsweekends en IK’s konden we heel wat opmerken, bijvoorbeeld dat deelnemers aan afdelingsactiviteiten 84% kans hebben om later op IK te gaan. Zo hadden we 10 gelijkaardige vragen.

Daarna gaan alle remmen los en spelen we een eerlijk (!) belspelletje met twee belspeldellen.

Het raster is gevuld met activiteiten van het gewest (titodag, enz.) en de grote Chiro (Hoofdanimatorweekend, SB, enz.).

Raden ze juist, dan worden ze beloond met een drankje of een hapje (afhankelijk van de turboklok) en krijgen ze een filmpje te zien van (één van) de vorige editie(s).

AFDELINGSDAG iteier je ook afdelingsacitiv

Als gewest organise samen met de afdelingsten. Kies ervoor om die Zo leert die leiding leiding voor te bereiden. . jullie de leiding kennen elkaar kennen en leren af ter d bij die jullie ach Misschien is er wel ieman west? De afdelingsge t kunnen vragen voor he g uitwisselen over leiding kan ook onderlin leidingshouding. gepaste spelen en bege

Turnhout Liberation Front

prikbord

Gewest Kust knutselde dit fantastische prikbord. De rode sterren staan voor de groepen uit het gewest. Wanneer de groep aanwezig is op een activiteit, een bezoekje kreeg van hun peter of meter, of vorming volgde, krijgen ze een vlaggetje op hun ster geprikt. Op de vlaggetjes schrijven ze over welk soort contact met het verbond het ging.

Zo kunnen ze heel goed in de gaten houden welke groepen ze vaak en minder vaak bereiken.

Het bord werd geknutseld uit piepschuim, de vlaggetjes zijn gemaakt met tandenstokers.

10 | kadermap leiding samenbrengen |

De leidingsploegen van de verschil lende Chirogroepen in Turnhout werden bevraag en samengebracht. Daaruit ontstond en een stadswerking en een gezamenlijke promocampagne voor Chiro in de stad Turn hout.

Met latjes, stickers, een website en bezoekjes aan de scholen.

Stap 3: Je activiteit praktisch uitwerken Je hebt al een duidelijk doel voor ogen. Nu ga je de vorm van je activiteit bepalen. Hiervoor moeten er nog een aantal vragen ingevuld worden. Wie nodig je uit? Welke methodiek of spelen gebruik je?

Wie begeleidt de activiteit? Wanneer en waar vindt ze plaats?

Wie nodig je uit?

Ploegen verdelen

Alle leiding Je kunt ervoor kiezen om bijeen te komen: ´´ met de hele leidingsploeg ´´ met enkel groepsleiding ´´ met alle leiding van een afdeling of alle verantwoordelijken voor één taak (bv. kasverantwoordelijken)

Maak een doordachte keuze als je met verschillende ploegen werkt. Zet je alle leiding van dezelfde groep samen, of mix je de verschillende leidingsploegen door elkaar?

Speel je een spel waarbij leidingsploegen het tegen elkaar moeten opnemen, zorg er dan voor dat kleine leidingsploegen niet benadeeld worden.

Als je een gewestavond organiseert, moet je niet altijd de voltallige leidingsploeg uitnodigen. Soms kan het ook een verrijking zijn als je een keuze maakt.

Wil je groepsleiding en VB’s samenbrengen? Dan vind je input in de Kadermap “VB + GL = gewest²” of bij de Groepsleidingscommissie.

Alle groepen Gewoonlijk breng je alle leidingsploegen samen.

Zorg ervoor dat je iedereen bereikt of dat er van elke groep een vertegenwoordiger naar de gewestactiviteit komt. Je kunt kijken naar jullie Chirogroepen en welke problemen ze hebben. Zijn er een aantal groepen die met een gelijkaardig probleem worstelen, nodig hen dan eens apart uit. Zo kun je bijvoorbeeld een avond over verbouwingen en lokalen organiseren.

Tip: Als je het over problemen hebt, nodig de groepen dan persoonlijk uit. Maak geen brief met de vermelding: “We hebben gemerkt dat jullie problemen hebben met ledentekort. Graag willen we met andere Chirogroepen van het gewest samenzitten om over dit probleem te praten.” Zo’n uitnodiging is aanvallend en schrikt de groep in kwestie af. Je kunt hen beter opbellen of er eens langsgaan, want misschien vinden ze ledentekort geen probleem omdat ze met een kleine leidingsploeg zitten.

Moeilijk bereikbare groepen Merk je dat een Chirogroep vaak afwezig is op de activiteiten, neem dan eens contact op met de groepsleiding. Misschien krijgen ze hun uitnodiging niet of hebben ze geen zin in een gewestavond. Of ze begrijpen niet waarom ze moeten komen want ze kunnen zich een gewestavond niet voorstellen. Dan is het handig om eens langs te gaan, jezelf eens voor te stellen en te vertellen wat een gewestavond allemaal inhoudt. | kadermap leiding samenbrengen |

11

Op de hoogte

KENNISMAKING

EEN COMMISSIE OF DIENST VRAGEN

“Ik ben de enige die...”

IeIedereen staat op een stoel. t: “Ik Muziekontmoeting mand start bijvoorbeeld me n In deze muzikale workshop gaat DArtA aan de slag ben de enige die ... vanmorge er met de stem. Toch is kunnen zingen van geen enkel cornflakes heeft gegeten.” Als n belang – de groep aanvoelen en luisteren des te meer. nog zijn die cornflakes gegete Uiteindelijk maken we op een spontane manier in groep hebben die ochtend, dan moet s kleine muziekmomentjes in verschillende genres. degene die aan het woord wa t nie darta@chiro.be gaan zitten. Als je zit, mag je meer zeggen “ik ben de enige Spelen in kleine groepen die ...”. Over naar de volgende. g Heb je maar vier of vijf leden? Hoe maak je dan telkens Het is de bedoeling om zo lan opnieuw een programma? We geven je geen kant-enmogelijk op de stoel te staan. klare programma’s, maar de cel Continuïteit en Stad bezorgt je wel tips om creatief aan de slag te gaan. stadswerking@chiro.be

Leg de deelne mers een stellin g voor, zoals: wer ven doe je alle en in het begin va n het jaar.

De deelnemer s kiezen nu of ze akkoord gaan met de stelling of niet. Hoe hoge r je staat in he t lokaal, hoe mee r je het met de stelling eens be nt.

RODDELGAT

(onthaal)

Slotpolonaise

iteit, van de activ Aan het eind ar a n delnemers wanneer de grote n e e ken, zet je derhuis vertrek ie at la gang. Je et h polonaise in zo at n en verla een meedoe terrein.

GSCURSUS KADERINLteEr DkuIN n je nog cursus

Ook als gewes leer je op KIC 2, daar ee m ga : en lg vo oet ingsmoment m ns hoe je een vorm ka de k oo krijgt er opbouwen. Je en do te op spiratie om heel veel in andere te wisselen met t ui ën ee id or do KIC 1 n je nog niet op Be n. te es w ge em, want is geen proble at D ? st ee w ge gedelen ook in om ee tw e di ag m je de volgen. keerde volgor

Tussendoortje Verstop onder elke stoel een briefje met een spreekwoord of uitdrukking. Voorbeeld: “Een kilo veren vliegt niet als er geen vogel in zit.” Het is de bedoeling dat je dat in het gesprek kunt smokkelen zonder dat de anderen kunnen raden wat er op jouw briefje staat.

EEN ANDERE ORGANISATIE VRAG

EN

Pyromania

. ndveiligheid in jeugdlokalen Een informatief spel over bra t op níé en ers erk gdw jeu rag van Het spel focust vooral op ged in of reglementaire bepalingen bouwtechnische voorschriften in jeugdlokalen. verband met brandveiligheid t het m Informatieve Spelen. Je kun Dit is een spel van het Centru rosecretariaat. ontlenen op je regionale Chi

Uit de Marge

12 | kadermap leiding samenbrengen |

Iedereen loop t door elkaar.

Wanneer de muzie k stopt, vorm je een duo met ie mand die voor je staat. Iedereen mag twee min uten vertellen ov er zichzelf en de Chiro. Jullie w isselen een vo orwerp uit dat je bij het binnen komen gekreg en hebt. Daarn a wisselt iedereen van partner, en vertel je aan je nieuwe partne r (met het voorw erp in de hand ) over de vorige.

Wissel opnieu w van voorwerp en zoeken een nieuwe partne r op.

Na vier of vijf do orschuifbeurten vertel je in grot e groep aan de hand van het vo orwerp wat er nog overblijft van het oorspr onkelijke verhaal.d arta@chiro.be

van de t vragen over moeilijk gedrag Gewest Maas kreeg heel wa erten exp r naa k zoe nd gingen ze op leden. Voor hun gewestavo nd. Zo avo est gew hun begeleiden op om een workshop te komen workshop. rge. Het was een boeiende kwamen ze uit bij Uit De Ma r de provinciale jeugddienst. Én hij werd deels betaald doo

Hoe verloopt de activiteit?

Je activiteit opbouwen Zorg voor een goede opbouw van je activiteit, van begin tot einde. Er komt leiding van verschillende groepen naar je activiteit, ze kennen elkaar misschien niet zo heel goed. Let dus op dat alles in elkaar overvloeit, dat er geen pauze of breuk komt na het onthaal, tijdens de pauze of na de activiteit.

Vang de leiding op met een leuk onthaal. Voorzie een eenvoudige, duidelijke spelopbouw, zodat laatkomers vlug doorhebben hoe de activiteit in elkaar zit.

Een pauze biedt mogelijkheden om elkaar beter te leren kennen. Bied eventueel een versnapering en een drankje aan.

Hou de tijd in de gaten en rond op tijd af. Maak het slot niet te langdradig, maar vergéét het ook niet. Wie was bijvoorbeeld de winnaar? Vat nog even samen en geef wat info mee naar huis, of overloop even kort met de deelnemers wat zij van de activiteit vonden.

Er zijn nationale commissies die zich specialiseren in één of meerdere thema’s. Bij hen kun je vaak kant-en-klare workshops vinden of tips voor je gewestactiviteit. Bij de commissie Jeugdbeleid vind je bijvoorbeeld info over lokalen, en bij de commissie Continuïteit over werving. Je vindt hun aanbod in de Kadergrasduiner.

Er zijn ook andere organisaties die een boeiend aanbod hebben op maat van Chirogroepen, of doe een beroep op experten. Spreek vooraf goed af wat jullie doel is, hoe je groep eruitziet, enz.

Bedenk je een nieuw spel, hou dan rekening met DITMUSA. Dan geef je meteen het goede voorbeeld aan je groepen.

Het is ook altijd leuk als je de spelletjes meegeeft aan de groepen, zodat ze die ook in hun groep kunnen spelen.

Na het slot kun je nog iets voorzien zodat de mensen er niet onwennig bij staan en dan maar vertrekken: fuifje, lavertje , karaoke, enz.

Yes we play!

In de Chiro spelen we niet zomaar een spel. We zijn geen school en kiezen daarom meestal voor een leuke methodiek die het nadenken, uitwisselen kennismaken of gewoon plezier maken bevordert.

Een gewestavond over een jaarthema is bijvoorbeeld een aan-den-lijve-ondervonden-jaarthemagebeuren, de leiding onderdompelen in een kant-en-klaar aanbod. Een deel van dat aanbod moeten ze ook in hun groep kunnen brengen.

Kies bij voorkeur voor een combinatie van inhoudelijke en ontspannende elementen, of voor een ontspannende avond met ‘verdoken’ inhouden, zoals een dropping waarbij je op de posten discussieert. Kies dus voor een leuke methodiek om je doel te bereiken.

]foto: jan van bostraeten[

Je vindt al wat inspiratie achteraan in deze Kadermap. Via de site verzamelen we onze goeie ideeën in een methodiekendatabank. Je kunt er als gewest ook jouw activiteit delen met de anderen. Zeker doen!

| kadermap leiding samenbrengen |

13

GEWESTERNAVOND n Gewest Zilato verpakt ee n ee in inhoudelijke avond leding ink t wa cowboyjasje. Met nd avo lde wi wordt het dus ‘een nk dra ar wa in ons gewestsaloon sge nd ho t me wordt afgewisseld g din lei pr, er mene workshops ov en/verwerven en lokalen bouw er ook dt vin bouwen’. Die avond ngsidi sle ep een mysterieuze gro s riff she the p raad plaats waaro ass d ba en ep from the Chirogro . information uitwisselen

14 | kadermap leiding samenbrengen |

Waar en wanneer? ´´ Hou rekening met de spreiding van je activiteiten.

Hoe vaak wil leiding dat er activiteiten georganiseerd worden?

Wanneer is het geschikte moment? Bekijk je kalender uit stap 1 of vraag het gewoon aan je leidingsploegen.

´´ Probeer elke keer een andere locatie te zoeken, zeker als

je een groot gewest hebt. Anders zijn het telkens dezelfde groepen die van ver moeten komen, en dat kan een reden worden om af te haken. ´´ Kies een ruimte die gelinkt is aan het thema.

Gaat het bijvoorbeeld over de jeugdraad, speel dan een informatief spel in het gemeentehuis.

´´ Zorg voor zo weinig mogelijk verplaatsing tijdens de

activiteit (bv. naar een bos). Dat maakt de avond of dag anders veel langer en saai.

Op voorhand inschrijven of niet?

Op voorhand inschrijven kan een drempel zijn. Maar als je een activiteit organiseert waarvan je op voorhand het exacte aantal moet weten (voor organisatie of te maken kosten) kan het wel nuttig zijn.

Promo maken

zijn dat ze in het leidingslokaal kunnen zetten of hangen, iets met snoepjes erbij, een cd om te beluisteren, enz. Laat je creativiteit de vrije loop. ´´ Spreek gericht mensen aan. Verstuur je promo gericht.

Als je de aspileiding wilt bereiken, kun je het beste naar hen zelf mailen in plaats van naar de groepsleiding. Schakel je gewestmeter of -peter in, of vraag gegevens op bij het verbond. ´´ De boodschap moet meteen klaar en duidelijk zijn. Een slogan is leuk, maar zorg ook dat je groepen weten waarover jullie activiteit gaat. Schrijf meeslepend (spreektaal, korte zinnen, beeldrijk) en mobiliserend (door de nieuwsgierigheid van de lezer op te wekken en hem of haar naar je activiteit te lokken). Vergeet niet datum, adres en contact gegevens te vermelden. ´´ Beelden worden veel meer bekeken dan tekst, en ook titels scoren goed. Besteed dus extra aandacht aan het visuele aspect. ´´ Face-to-face reclame werkt! Ga dus langs tijdens de leidingskring, zodat je de uitnodiging persoonlijk afgeeft.

Dat is misschien ideaal voor de meter of peter, maar als het haalbaar is, mag je dat ook met heel de gewestploeg doen. Je kunt dat ludiek aanpakken, maar maak het niet te onnozel. Zeg eerlijk tegen de leiding wat je op die avond allemaal gaat doen. Zo schep je geen verkeerde verwachtingen.

´´ Je hebt nu al heel veel energie gestoken in de uitwerking

van je activiteit, maar het is natuurlijk ook belangrijk dat je leiding ervan op de hoogte is en wil komen. Daarom maken we reclame. ´´ Logo en huisstijl zorgen voor hekenbaarheid. Chiro is een sterk merk, dus maak gebruik van het Chirologo, het gewestlogo, afdelingsfiguren, Chirokleren enz. Werk je met flyers of affiches, zorg er dan voor dat het onmiddellijk duidelijk is dat het om een activiteit van het gewest gaat. ´´ Kies geschikte kanalen of media, en gebruik er verschillende: filmpje, flyer, affiche, brief, sms, telefoontje, een spel of toneeltje op de leidingskring, Facebook, enz. Het kan iets

Start op tijd en stuur een herinnering. Je uitnodiging stuur je zo dat er toch nog twee weekends zitten tussen het ontvangen van de post en de gewestavond zelf, zodat er één of meer leidingskringen tussen zijn. De leiding kan dan bespreken of ze naar de gewestavond gaan en hoe het vervoer zal verlopen. De week voor de gewestavond bel je best de persoon nog eens op naar wie je de uitnodiging stuurde, om te vragen of de brief besproken werd, wat ze ervan vonden, of ze komen en met hoeveel.

| kadermap leiding samenbrengen |

15

]foto: paul bert - www.paulbert.be[

16 | kadermap leiding samenbrengen |

Stap 4: Plan uitvoeren Het is zover! Je hebt de leiding samengebracht en maakt er ongetwijfeld een leuke, stoute, interessante, romantische avond van.

Het spreekt vanzelf dat er tijdens de uitvoering al bijgestuurd wordt en niet op het laatste moment. Hou daarbij rekening met een goede begeleidingshouding (VOWAS).

VOWAS in de praktijk Veiligheid: Praten over je zwakke punten is niet altijd makkelijk. Als gewester moet je dus zeker de psychische veiligheid in de gaten houden. Vermijd vertrouwelijke verhalen over problemen. Voor sommige mensen is het moeilijk om voor een groep onbekende mensen te praten. Let bij spelen ook op de fysieke veiligheid.

Observeren: Bij uitwisselingen vullen groepen elkaar vaak aan en geven ze elkaar tips. Zo bereik je soms je doel zonder dat je het zelf moet vermelden. Observeer, zo leer je je groepen ook beter kennen. Misschien vind je wel de nieuwe gewesters op je activiteiten.

Waarderen: In inhoudelijke discussies merk je soms dat niet alle groepen even sterk staan. Probeer ook in hun werking een sterk punt in de verf te zetten. Vertrek eens van ‘wat zijn

onze sterke punten’ in plaats van naar problemen te vragen.

Aanpassen: Merk je dat er bij groepen andere vragen leven dan degene die je zelf vooropgesteld had tijdens een inhoudelijke avond? Neem gerust ook de tijd om daarop in te gaan. Merk je dat een spel te moeilijk of te makkelijk is, dan kun je nog altijd aanpassingen doorvoeren.

Stimuleren: Daag groepen uit om deel te nemen. Stel bijvoorbeeld zelf een stoute vraag, zo kun je heel wat discussie en uitwisseling op gang brengen.

Meng je zelf ook onder de deelnemers, leg contacten en stel mensen aan elkaar voor. Neem zelf actief deel aan een spel als je merkt dat de deelnemers moeilijk op gang geraken.

| kadermap leiding samenbrengen |

17

T R U I TJ E S

CARTOONS

foto af Druk voor iedereen een en plak van de gewestactiviteit Laat nu er tekstballonnetjes op. nvullen. iedereen een ‘cartoon’ aa past bij Of kies een cartoon die . het thema van de avond

WC-POST

een flap en Hang in elk toilet flap staat een een stift. Op elke je van het vraag, bv. wat vond je van de locathema, wat vond t de volgende tie, waar zou je he bben, enz. keer graag over he

DE KRANTENKOPPEN

Neem een aantal foto’s mee van je gewestactiviteit. Laat iedereen in de ploeg een passende krantenkop verzinnen.

TIE LIJNEVeAmLeUrsAstarten in het

egeAlle deeln kaal. De b lo t e h n a v rdeel midden t een onde jf ri h sc e b emers leiding . De deeln it e it v ti c a van de verspreid de ruimte ze van gaan nu in jk van wat li e k n a fh a erst staan, onden. Uit v n e it e it v slecht de acti erst rechts it u , d e o g links is traal. den is neu en het mid

DAMBORD

Op tafel ligt een dambord. Alle spelers hebben een pion. In sommige vakjes liggen kaartjes met te evalueren onderwerpen op. Elk om de beurt mag je je pion verplaatsen. Kom je op een vakje met een kaartje, dan draai je het om en lees je het voor. Eerst geef je zelf je mening, de anderen mogen aanvullen.

Verstop ook wat leuke ‘prijzen’, bv. iemand gaat voor jou drinken halen of je krijgt een massage van iemand. Dat motiveert om mee te doen.

VUILE WAS / PRO

P E R E WA S

Elke deelnemer krijgt enkele ui t papier geknipte broe kjes en bloesjes . Op de ‘vuile was’ schr ijf je enkele ne gatieve puntjes van de dag en op de ‘p ropere’ enkele positie ve puntjes. Alle was wordt op de juiste w aslijn opgehang en.

VINGER GOOIEN

De begeleidin g haalt enkele punten aan va n de activiteit.

De deelnemers ‘g ooien punten’ met hun vingers. Vi jf vingers is ze er goed, één ving er tonen is slec ht.

WISSEL Iedereen z ingt het re frein van het jaarthe malied. H ierbij loop je kriskras door elkaa r. A refrein gez ongen is, v ls het erwisselt iedereen v an trui me t iemand anders. O ndertusse n vraag je hoe die an der zich vo elde tijden de voorbij s e activiteit . Daarna zingt de g roep opnie uw, loopt kriskras do or elkaar e n verwisse opnieuw v lt an trui. Nu vertel je over het g evoel van degene va wie je de tr n ui draagt.

APPLAUSMETER

Klap luider of zachter in je handen, naargelang hoe tevreden je bent over een activiteit.

LE oekjes.

SCRABB zak letterk

Open een zoveel de letters Vorm met bij de oorden die mogelijk w ssen. De f groep pa lkaar activiteit o altijd op e n te e o m n woorde crabble. , zoals in S aansluiten

18 | kadermap leiding samenbrengen |

TIEN GEBODEN

Leg aan het be gin van je wer kjaar de evalua ties van de afge lopen activiteite n nog eens sam en en probeer 10 geboden op te maken voor ee n goede activite it voor jullie gew est.

KNIJPEN

Iedereen krijg t drie wasknijp ers. Op elke knijper schrijf je een bevindin g over de voorbije activite it. Daarna maa k je de drie wasknijpers aa n je trui vast.

Iedereen wordt geblinddoekt, op handen en knieën erge ns in de ruimte geplaatst, en daar een pa ar keer rondge draaid. De bedoeling is nu om zoveel mog elijk wasknijpers van an deren te verzam elen. De gewonnen kn ijpers moet je op je eigen trui spelden.

Laat het spel ee n drietal minut en duren.

Daarna mogen de blinddoeke n af. Wie de meeste knijper s heeft, wint.

Je hebt nu erva ringsknijpers va n jezelf en van andere n. Op basis hier van vertel je wat jij en de anderen van de activiteit vonden. Als je niet akkoord ga at met sommige erva ringen, kun je vragen van wie ze zijn en waarom ze da t opschreven.

Stap 5: Evalueren Waarom evalueren?

Om te weten of een activiteit goed was en wat er beter kan.

Om conflicten te vermijden in de ploeg.

Evalueren is een waardeoordeel uitspreken over taken en activiteiten, en over gedrag van personen of groepen. Evalueren is enkel zinvol als het leidt tot een bijsturing, als de toekomstige werking verbetert.

Evalueer gericht en kijk terug naar je voorbereiding.

Stap 1: Was het onderwerp interessant en aantrekkelijk voor onze leiding?

Stap 2: Is ons doel bereikt?

Stap 3: Was de methodiek goed?

Stap 4: Hoe was de begeleiding en de praktische organisatie?

Stap 5: Wat moeten we de volgende keer anders doen? Wat kunnen we zeker herhalen?

Met wie evalueren?

Je kunt je activiteit met de deelnemers evaluren op je acitiviteit zelf, of je kunt door losse babbeltjes of via de peters en meters achteraf input verzamelen. Of zelfs via een mail of invulkaartje, da’s makkelijk en anoniem.

Het is ook belangrijk om met het gewest of de medewerk(st)ers je activiteit te evalueren: zij kunnen ook een en ander vertellen over de voorbereiding en de taakverdeling.

Evaluatiemethodiek?

Stel je eerst enkele vragen voor je een evaluatiemethodiek kiest of bedenkt: ´´ Wat kan ik als begeleiding aan? ´´ Wat kan de groep aan? (praters/actieve groep/veel vertrouwen/ veel stille waters/enz.) ´´ Wat moet er besproken worden?

NOG ENKELE TIPS

Wanneer evalueren?

Je plant je evaluatie best vooraf zodat ze snel op de activiteit volgt en iedereen nog goed weet wat er precies gebeurde.

Evalueer ook niet te snel, de dingen moeten even kunnen bezinken. Een evaluatie kan voorbereid zijn, maar kan evengoed spontaan door bijvoorbeeld achteraf een praatje te slaan met de deelnemers. Let wel op dat je nog even de lessen die je eruit haalt, bespreekt op de gewestvergadering en ze goed bewaart voor de volgende activiteit.

´´ Spreek op voorhand af hoe de evaluatie zal verlopen en

hoe lang ze maximum duurt. ´´ Geef iedereen vooraf de tijd eerst even voor zichzelf te

evalueren – zo word je niet te veel door de groep beïnvloed. ´´ Laat zowel positieve als negatieve boodschappen aan bod komen. ´´ Zorg voor een sfeer die open en eerlijk is. ´´ Blijf niet steken in vaststellingen, maar trek conclusies voor de toekomst. ´´ Zorg ervoor dat iedereen zijn of haar mening kan zeggen. ´´ Eindig positief! | kadermap leiding samenbrengen |

19

EEN ACTIVITEIT VOOR LEIDING ORGANISEREN STAP 1: Informatie verzamelen

��������������������������� Wie is de leiding? ������������������������������������������������ ���������������������������� Waar zijn de groepen mee bezig? ������������������������������������ ������������������� Wat willen wij hen meedelen? ������������������������������������ ����������������� Hoe werd een voorgaande activiteit geëvalueerd? �����������������������

STAP 2: Doel y Leidingsploegen leren kennen y Groepen elkaar leren kennen en uitwisselen y Informeren en vormen y Enthousiasmeren, leiding een boost geven y Inhoudelijk, Thema ����������������������������������������������������������������������� y Ontspannend y ���������������������������������������������������������������������������������� y ���������������������������������������������������������������������������������� �����������������������������

Aan het eind van de avond zouden de deelnemers ������������������������

STAP 3: Uitwerking

������������������������� Wie vragen? ����������������������������������������������������� �������������������������� Waar en wanneer? ������������������������������������������������ �������������������������� Wat? (Methodiek) ������������������������������������������������� (DITMUSA) �������������������������� Doel: ������������������������������������������������������ ������������������������ Inkleding: ����������������������������������������������������� ������������������������ Terrein: ������������������������������������������������������ ����������������������� Materiaal: ����������������������������������������������������� ������������������������� Uitleg: ������������������������������������������������������ ���������������������� Spelregels: ������������������������������������������������������ ���������������������� Aangepast.: ����������������������������������������������������� �������������������������� Materiaal: ������������������������������������������������������ ���������������������������� Promo: ������������������������������������������������������

STAP 4: De activiteit zelf ���������������������������� Wie begeleidt? Welke rol speelt de begeleid(st)er? ������������������������� ���������������������������� �����������������������������������������������������������

STAP 5: Evalueren

�������������������������� Wanneer? ������������������������������������������������������ �������������������������� Met wie? ������������������������������������������������������� ������������������������������ Methodiek? ������������������������������������������������� ��������������������������� Bij een volgende activiteit houden we rekening met: ������������������������ ���������������������������� ����������������������������������������������������������� ���������������������������� ����������������������������������������������������������� ���������������������������� �����������������������������������������������������������