Περιφερειακό Γυμνάσιο Κοκκινοτριμιθιάς - Κοκκινογράφημα τεύχος 4ο

κοκκινογράφημα Περιφερειακό Γυμνάσιο Κοκκινοτριμιθιάς

4ο τεύχος, Απρίλιος 2019

«Αντί καρδιογραφήματος…το Κοκκινογράφημα αποτελεί ένα γράφημα του καρδιακού παλμού, αλλά και των εκφάνσεων των ημερών μας, όπως εμείς τις κατα-γράφουμε στο Γυμνάσιο Κοκκινοτριμιθιάς».

‘Ανεβάζοντας’ απείρακτες γραμμές στο διαδίκτυο από-διογκώνοντας το «εγώ» μας. Ένα ακόμη άρθρο για το Facebook. Όχι, το δικό μου άρθρο δεν είναι τέτοιο. Είναι κατάθεση απόψεων από ένα κορίτσι που βρίσκεται στη μέση της δεκαετίας που διανύει. Οι μέρες μου και οι μέρες σας είναι γεμάτες με μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Εξυπηρετούν πολλές από τις ανάγκες μας και κάποιες φορές γεμίζουν πολλά από τα κενά μας. Κρατάμε όλοι στο χέρι τα κινητά μας και φροντίζουμε να έχουμε σύνδεση με το διαδίκτυο κάθε στιγμή μήπως και μας ξεφύγει κάποια ανάρτηση. Τι γίνεται αν δεν έχεις Facebook ή Instagram; Μάλλον οπισδοδρομικός θα χαρακτηριστείς και παλιομοδίτης. Όλοι εμείς όμως που έχουμε Facebook και πολλά άλλα, φαίνεται να είμαστε στην άλλη πλευρά της ζωής αφού την ώρα που το χρησιμοποιούμε αισθανόμαστε πιο συνδεδεμένοι από ποτέ. Συνδεδεμένοι με τι; Με τον διαδικτυακό μας περίγυρο. Έναν περίγυρο που παίζει σημαντικό ρόλο για εμάς. Το Facebook μας παρέχει μια πλατφόρμα μέσα από την οποία είμαστε σε θέση να μοιραστούμε τις επιτυχίες και τα επιτεύγματά μας, τη διασκέδαση και τις περιπέτειές μας καθώς επίσης και τις όμορφες εικόνες από τη μέρα μας. Ανεβάζεις μια σκέψη, βλέπεις αμέσως LIKE. Σε ποιον δεν αρέσουν τα LIKE; Μέσα από το Feed του Facebook βλέπουμε πόσο μεγάλη είναι η ζωή των άλλων, ποιος ταξιδεύει, ποιος έχει φίλους, ποιος αγόρασε κάτι καινούριο…Κι εκεί αρχίζουν τα προβλήματα. Η σύγκριση που πάει κάποιες φορές να σε τρελάνει. Αυτά που βλέπουμε μας κάνουν να νιώθουμε ανεπαρκείς και να πιστεύουμε ότι όλοι έχουν την τέλεια ζωή κι εμείς όχι. Θα πρέπει να είμαστε ειλικρινείς. Όσο δυνατοί χαρακτήρες και να είμαστε, δεν παύουμε να συγκρινόμαστε με την τέλεια ή τη σχεδόν τέλεια ζωή των άλλων, βάζοντας με το μυαλό μας χίλιες ιδέες. Το παράξενο όμως ποιο είναι; Τις περισσότερες φορές οι άνθρωποι που θαυμάζουμε νιώθουν ακριβώς το ίδιο με εμάς όταν μετακινούνται στο δικό τους Feed, πράγμα που δύσκολα το συνειδητοποιούμε. Όπως εμείς προσπαθούμε να ανεβάζουμε μόνο ότι πιστεύουμε ότι θα αρέσει στους άλλους ωραιοποιώντας αυτά που μας συμβαίνουν, έτσι κάνουν και αυτοί. Είναι εθισμός; Μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε; Τι μπορούμε να πούμε για κάποιον που περνάει τις περισσότερες ώρες της ημέρας του χαζεύοντας το Facebook; Αυτές οι ώρες που χάνονται, οι πολύτιμες στιγμές μακριά από τη ζωή μας; Αυτή η εικονική πλατφόρμα που μας ωθεί να μαζέψουμε όλο και περισσότερα like πότε μας ανεβάζει ψυχολογικά παρουσιάζοντας ένα «εγώ» που αρέσει σε πολλούς και κάποιες άλλες φορές μας ρίχνει, μας καταθλίβει.

Δεν άρεσαν αυτά που ανέβασα. Αλήθεια για ποιο λόγο σκέφτηκα να τα ανεβάσω; Έχω κάτι να μοιραστώ ή ψάχνω κάποιου είδους έγκριση από τους φίλους που με ακολουθούν; Το «Εγώ» μας ζει μέσα από τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης και μοιράζεται στην πλειονότητα τις πιο αξιοζήλευτες στιγμές μας - αξιοζήλευτες με την καλή ή την κακή έννοια. «Πειράζουμε» τις φωτογραφίες για να δείξουν καλύτερες, αφαιρούμε τις ατέλειες στο σώμα μας και ανεβάζουμε αψεγάδιαστες γραμμές που απέχουν από την πραγματικότητα. Τι είναι αυτά στο σύνολό τους; Αυτό που ίσως ποτέ δεν θα γίνουμε, αυτό που ευχόμαστε να γίνουμε και ό,τι πιστεύουμε ότι οι άλλοι θέλουν να δουν σε εμάς. Τι αγνοούμε; Μια τεράστια και σημαντική πτυχή του ζητήματος: τον ίδιο μας τον εαυτό, αυτό που πραγματικά είμαστε. Το Facebook δημιουργήθηκε για να φέρει τα εσώψυχά μας στο φως. Κάποιες όμως φορές μας βυθίζει στο σκοτάδι. Αγκαλιάζοντας το αληθινό κομμάτι του εαυτού μας, όχι μόνο είμαστε σε θέση να προχωρήσουμε σε αυτό το σκοτάδι, αλλά με το να είμαστε ανοικτοί και αυθεντικοί, μπορούμε με τη σειρά μας να εμπνεύσουμε κι άλλους να κάνουν το ίδιο. Σε αυτό το παιχνίδι δεν υπάρχουν κανόνες, γι’ αυτό μπορεί ο καθένας να το χρησιμοποιεί όπως του αρέσει. Το Facebook είναι ένας τρόπος με τον οποίο μπορούμε πραγματικά να συνδεθούμε εκφράζοντας συναισθήματα συμπόνιας, ευαισθησίας και κατανόησης για τους διαδικτυακούς μας φίλους. Το να είσαι αληθινός σε απομακρύνει από το «παιχνίδι προσοχής» που τροφοδοτεί το «εγώ» μας. Λοιπόν, αυτό το παιχνίδι αρνούμαστε να το παίξουμε. Θέλουμε να δούμε πραγματικά ποιοι είμαστε και ποιοι είναι οι φίλοι μας. Είμαστε διαφορετικοί, ο καθένας με τον δικό του τρόπο σκέψης. Άνθρωποι που μοιράζονται αλήθειες. Να μοιράζεστε τις επιτυχίες σας, αλλά να μοιράζεστε επίσης τον αγώνα που σας έφερε στο σημείο που βρίσκεστε τώρα. Μιλήστε από την καρδιά σας, χωρίς να ανησυχείτε τόσο πολύ για το τι μπορεί να σκεφτούν οι άλλοι όταν μάθουν για τον πραγματικό σας εαυτό, αφού οι πιθανότητες να συσχετιστούν μαζί σας με ένα τρόπο που ποτέ δεν θεωρήσατε πιθανό είναι μεγάλες. Είναι σημαντικό να μην ξεχνάτε να βγαίνετε πραγματικά έξω και να ζείτε τη ζωή σας. Αφήστε για λίγο το «έξυπνο» κινητό σας και ζήστε έξυπνα απολαμβάνοντας τις στιγμές. Βγείτε έξω και κάντε κάτι χωρίς πρόθεση να το μοιραστείτε με τους φίλους σας στο Facebook. Κάντε το για εσάς, δεν το αξίζετε; Της Χρυστάλλας Γιαννακού

Επαναπροσδιορίζοντας την πίεση

ηλεκτρονικά παιχνίδια μεγαλώ νουν παιδιά-στρατιώτες; Ο εθελοντισμός είναι επιτΤααγή που δεν εξαργυρώνεται. Ανατολή ή Δύση; Παγκόσμια Ημέρα Κοριτσιού: Είναι δύσκολο να

είσαι κορίτσι No tr e Dr am e είο: κα σχολ ι το όχ η…σ ι No όρασ ίς tr Χωρ e ακό Dame μα:και στις μέρες μας μπαίνοντας στα παπούτσια Η Παναγία των Παρισίων στις στάχτες Ιωάννα Μπέλλα: Το κορίτσι που δίχασ ενός τυφλού.

Ζωγραφίζοντας τη Φρίντα…

ε την κοινή γνώμη.

2 κοκκινογράφημα

Δήλωση ταυτότητας

Αξίζει να παλεύεις για ένα όνειρο κι ας είναι η φωτιά του να σε κάψει Το Κοκκινογράφημα φτάνει αισίως στην τέταρτη έκδοσή του. Συνεχίζει να ακολουθεί πιστά το μανιφέστο της δημιουργίας του. Είναι ένα γράφημα των εκφάνσεων των ημερών μας, όπως εμείς οι νέοι τις ζούμε καθημερινά. Με τη δύναμη του μυαλού κάνουμε όνειρα, με τη δύναμη του λόγου καταθέτουμε τα όνειρά μας στο χαρτί και περιμένουμε να γίνουν πράξεις. Είμαστε η γενιά της τεχνολογίας και αυτό μας κάνει να δοκιμαζόμαστε καθημερινά. Το κινητό γίνεται συχνά η προέκταση του χεριού μας και τα μέσα μαζικής δικτύωσης κυριαρχούν στη ζωή μας. Επιλέξαμε ένα εξώφυλλο που περνά δυνατά το μήνυμά μας. Ένα μήνυμα προς όλους εκεί έξω: τους νέους που μας διαβάζουν και ταυτίζονται μαζί μας και τους μεγαλύτερους που ξέρουν ίσως περισσότερα, αλλά κάποιες φορές εκπέμπουν σήματα σε διαφορετική συχνότητα από τη δική μας. Όλοι κάνουμε στη ζωή μας όνειρα και πρέπει να παλεύουμε για αυτά, όσο άπιαστα κι ακατόρθωτα κι αν μας φαίνονται. Πρέπει τα όνειρά μας να γίνονται στόχοι ζωής και να προσπαθούμε με όλη μας τη δύναμη και την πίστη να τους πετύχουμε, γιατί μόνο έτσι θα φτάσουμε ψηλά στη ζωή μας και θα γίνουμε ευτυχισμένοι. Κανείς δεν πραγματοποίησε το όνειρό του χωρίς προσπάθεια, πίστη και δύναμη ψυχής, αλλά και θάρρος για να στέκεται όρθιος όταν πέφτει, να σηκώνει κεφάλι ψηλά και να συνεχίζει για την επίτευξη των στόχων του και κατά συνέπεια την πραγματοποίηση του ονείρου του. Όλοι μας πρέπει λοιπόν να κάναμε όνειρα και όλοι έχουμε το δικαίωμα να κάνουμε όνειρα και να προσπαθούμε καθημερινά να τα καταφέραμε, όσες δυσκολίες κι αν αντιμετωπίσουμε. Παράδειγμά μας ο Λεωνίδας που, αν και ήξερε ότι θα χάσει και θα δυσκολευτεί πολύ με τους Πέρσες, προσπάθησε για τον στόχο του.

Προλογίζοντας το «Κοκκινογράφημα» Σημείωμα από τη Διευθύντρια του Περιφερειακού Γυμνασίου Κοκκινοτριμιθιάς κ.Βούλα Μόρμορη. Με ιδιαίτερη χαρά χαιρετίζω την τέταρτη έκδοση της εφημερίδας μας. Κατά την περσινή χρονιά, το σχολείο μας προχώρησε σε έκδοση της εφημερίδας Κοκκινογράφημα, η οποία είχε ως επίκεντρο τη φιλαναγνωσία, συμμετέχοντας στον σχετικό Διαγωνισμό Φιλαναγνωσίας που διοργάνωσε το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού. Χωρίς την οικονομική δυνατότητα να προχωρήσουμε σε δύο εκδόσεις κατά την περσινή σχολική χρονιά, απείχαμε από τον Διαγωνισμό σχολικής εφημερίδας. Φέτος, το Περιφερειακό Γυμνάσιο Κοκκινοτριμιθιάς επανήλθε δυναμικά στον διαγωνισμό που διοργανώνει ο Φιλελεύθερος, δίνοντας την ευκαιρία στους μαθητές – δημοσιογράφους να μεταδώσουν τα μηνύματα που οι ίδιοι θέλουν. Ο σκοπός της εφημερίδας μας είναι η παρουσίαση δραστηριοτήτων του σχολείου, καθώς και η καλλιέργεια του γραπτού λόγου μέσα από τη συγγραφή άρθρων που διαμορφώνουν ήθος, υγιή σκέψη και αναζήτηση μέσα στους σύγχρονους ρυθμούς της καθημερινότητας. Η συγγραφή, η επιλογή και η δημοσίευση των θεμάτων ανήκει αποκλειστικά στους μαθητές και τις μαθήτριες τους σχολείου μας. Μέσα από τα άρθρα τους εκφράζουν προβληματισμούς και ανησυχίες, τις οποίες διοχετεύουν μέσα από τη δική τους φωνή, το «Κοκκινογράφημα». Το σχολείο προωθεί τέτοιου είδους πρωτοβουλίες γιατί με αυτό τον τρόπο αναπτύσσει την κριτική σκέψη και καθιστά τους μαθητές ενεργούς πολίτες. Κλείνοντας, θα ήθελα να αναφέρω πως το "Κοκκινογράφημα" έγινε θεσμός για το Περιφερειακό Γυμνάσιο "Κοκκινοτριμιθιάς" και του ευχόμαστε και φέτος καλή επιτυχία. Η φετινή μας έκδοση αφιερώνεται από καρδιάς στη μαθήτριά μας Λουκία Γεωργίου γιατί μας έκανε όλους περήφανους. Της αξίζουν τα πιο θερμά συγχαρητήρια.

κοκκινογράφημα Ιδιοκτήτης Βούλα Μόρμορη, Διευθύντρια Υπεύθυνη Εκδόσεων Κυριακή Χατζηκαλλή, Β.Δ. Υπεύθυνη Ύλης και Έκδοσης Αγγελική Λαουτάρη Ιουλιανού, Φιλόλογος Συντακτική Επιτροπή Χρυσταλλένη Γιαννακού Άννη Σάββα Συνεργάτες: Άγγελος Πολυβίου

κότητα Πολυπολιτισμι ς Γιαννακού, Της Αντριάνα ιχαήλ, Μικαέλλας Μ τοφίδη γή, Θαλή Χρισ Φρόσως Πανα ύ νο ια ς Στυλ και Ευαγγελία

Η γυναίκα μέσα στον χρόνο Της Άντρεα ς Κύπρου, Η λιάνας Γίδα Κυριακής Κ , ολι Έλενας Στυ αντρή, και Ελευθερ λιανού ίας Αντωνίο υ

υναισθήματα Σκέψεις και σ ύλου που Χριστοδο Του Χαράλαμ

Χρίστος Κολοτούρος Σώτια Δημητρίου Μαρίνα Γρηγορίου Γιώργος Μαυρουδή Μαρία Πέτρου Τζένιφερ Τζάμα Γεωργία Χριστοφόρου Αλεξάνδρα Ψηλογένη Χρυσοβαλάντω Φωτίου Δαμιανός Θρασυβούλου Άντρη Κανέλλα Στυλιανή Συμεωνίδη Νεκτάριος Στυλιανού Κρίστια Γεωργίου Ανδριανή Χριστοφόρου Γεωργιάνα Νεοφύτου Σταυριάνα Κοτζιάμπαση Κυριακή Σαββίδου Αντρέας Χριστοδούλου Γεωργιάνα Τσιοπανή Χρυσοβαλάντω Φωτίου Εκτύπωση: N&Ch Quality Press Ltd

Σάρωσε η δική μας Λουκία Γεωργίου στους Παγκόσμιους Ειδικούς Ολυμπιακούς Αγώνες Είναι η δική μας Λουκία Γεωργίου. Φοιτά στο σχολείο μας, είναι αξιαγάπητη, μοιράζει χαμόγελα καθημερινά και χορεύει καταπληκτικά σε όλες τις σχολικές εκδηλώσεις. Είναι αθλήτρια, προπονείται καθημερινά και δίνει τον καλύτερό της εαυτό. Έκανε τους γονείς της, το σχολείο, τους καθηγητές και τους συμμαθητές της περήφανους. Ήταν κι αυτή ανάμεσα στην αποστολή αθλητών της Κυπριακής Ομοσπονδίας Ειδικών Ολυμπιακών που συμμετείχαν στους Παγκόσμιους Ειδικούς Ολυμπιακούς Αγώνες που διεξήχθηκαν στο Abu Dhabi από τις 12-20 Μαρτίου. Δεν έμεινε όμως μόνο στη συμμετοχή. Έκανε την προσπάθειά της και τα κατάφερε. Η Λουκία Γεωργίου πήρε Χρυσό μετάλλιο στο Στεφάνι, Χάλκινο μετάλλιο στο Σχοινάκι, 6η θέση στην Κορδέλα, 7η θέση Κορίνες και κατατάχτηκε 5η στο Σύνολο. Είναι σίγουρα μια ανεπανάληπτη επιτυχία. Είναι νικήτρια της ζωής με θέληση και αγωνιστικότητα που τιμά επάξια τη χώρα μας, γεμίζοντας όλους εμάς που την ξέρουμε με περηφάνια. Το Περιφερειακό Γυμνάσιο Κοκκινοτριμιθιάς διοργάνωσε εκδήλωση προς τιμήν της, κατά την οποία προβλήθηκαν στιγμιότυπα από διαγωνιστικό μέρος των Ειδικών Ολυμπιακών Αγώνων και την έστεψε με ένα στεφάνι ελιάς. Το στεφάνι ελιάς στους ολυμπιακούς αγώνες της αρχαίας Ελλάδας, είχε συμβολική σημασία, καθώς θεωρούσαν πως έφερνε τύχη και θεϊκή προστασία στον στεφανωμένο αθλητή. Η 16χρονη Λουκία στο Abu Dhabi παρέδωσε μαθήματα ζωής. Λίγο μετά τη νίκη της η Λουκία δήλωσε: "Μπορούμε... Αξίζω και εγώ το χειροκρότημά σας". Η Λουκία αλλά και όλοι οι αθλητές των Ειδικών Ολυμπιακών Αγώνων αποδεικνύουν πως όσοι γεννιούνται με ένα διαφορετικό χρωματόσωμα μπορούν να διεκδικήσουν και να κερδίσουν τα πάντα.

Προσωπική συζήτηση 3

Επαναπροσδιορίζοντας την πίεση πίεση (η) : η ενέργεια ή το αποτέλεσμα του πιέζω: Iσχυρή / έντο νη / ελαφρά / ασφυκτική / υψηλή / χαμηλή ~. 1. η άσκηση, η εφαρμογή μιας δύναμης επάνω σε μια επιφάνεια, σε ένα αντικειμένου / ενός μοχλού. 2. (μτφ.) α. ο εξαναγκασμός κάποιου να κάνει ή να δεχτεί κάτι β. ενέργεια που φέρνει κάποιον σε δύσκολη θέση, που δημιουργεί δυσχέρειες, στενοχώρια, άγχος. Πίεση, μια λέξη τόσο μικρή που μπορεί να προκαλέσει τόσα πολλά προβλήματα. Σωματικά ίσως λιγότερα, από ό,τι ψυχολογικά. Για ένα παιδί, είναι πολύ άσχημο το συναίσθημα που βιώνει όταν βρίσκεται υπό πίεση. Είναι σίγουρα κοινή η παρατήρηση από όλους τους εφήβους ότι οι γονείς στις μέρες μας πιέζουν τα παιδιά τους. Όλα τα αγόρια πρέπει να παίζουν ποδόσφαιρο και να ασχολούνται με τον αθλητισμό, ενώ τα κορίτσια με κάτι καλλιτεχνικό όπως ο χορός, η τέχνη και η μουσική. Μήπως ήρθε η ώρα να ξεφύγουμε από όλα αυτά τα πρέπει; Ένας έφηβος στο σχολείο γίνεται δέκτης μιας πίεσης που σχετίζεται σε ένα μεγάλο κομμάτι με τα μαθήματα. Κάποιοι τρέμουν στη θέα ενός βαθμού που θα τους βάλει σε μεγάλους μπελάδες στο τέλος της χρονιάς. Κάποιοι άλλοι φοβούνται μήπως φορτωθούν με απουσίες και καταλήξουν να δίνουν εξετάσεις σε όλα τα μαθήματα. Κάποιοι άλλοι ανησυχούν μήπως κάποιος καθηγητής σηκώσει το τηλέφωνο και μιλήσει με τους γονείς, περιγράφοντάς τους τι ακριβώς κάνει στο σχολείο: κουβεντολόι με τον/τη διπλανό/ή, αντιγραφή, κοινωνικό σχόλιο και διαπληκτισμοί με τον Υπεύθυνο Βοηθό Διευθυντή. Σίγουρα υπάρχουν και κάποιοι που δεν δείχνουν να πιέζονται. Αλλά αυτοί είναι σίγουρα λίγοι και κάποιες φορές σκέφτομαι πως κανένας δεν ξέρει τι πραγματικά συμβαίνει μέσα στο κεφάλι τους. Κουβαλούν κι αυτοί τα δικά τους ζόρια. Τελειώνοντας το σχολείο έχουμε να πάμε σε κάποια ιδιαίτερα μαθήματα. Άλλη πίεση εκεί. «Πρέπει να προσέχω στα ιδιαίτερα γιατί είναι η τελευταία μου ελπίδα να περάσω το μάθημα». Μαθηματικά, Ελληνικά, Αγγλικά, Ιστορία, Φυσική και άλλα πολλά. Κάποιοι πάνε γιατί οι ίδιοι το θέλουν, κάποιοι άλλοι γιατί έτσι

αποφάσισαν οι γονείς. Ένας ο στόχος: ο βαθμός. Υπάρχει όμως και μια πίεση που αγγίζει ένα βαθύτερο συναίσθημα. Αυτό της αποδοχής. Αυτή είναι η πίεση που βιώνουν οι σημερινοί έφηβοι για να είναι τέλειοι και να αρέσουν στους άλλους. Θέλουν να εντυπωσιάζουν, να φοράνε ωραία ρούχα, να έχουν καινούρια κινητά τηλέφωνα, να είναι όσο γίνεται περισσότερο μέσα στη μόδα. Όχι όμως για να ευχαριστήσουν τον εαυτό τους, όχι για να νιώσουν οι ίδιοι όμορφα, αλλά για να αρέσουν στους άλλους και να μην σχολιαστούν αρνητικά. Η πίεση λοιπόν των μαθημάτων, των γονιών αλλά και η πίεση της αποδοχής που βιώνουμε μας προκαλεί άγχος και αϋπνίες. Το χειρότερο όμως είναι πως φέρνουν τα αντίθετα από τα επιθυμητά αποτελέσματα. Συνήθως όταν πιεζόμαστε πχ να πάρουμε ένα καλό βαθμό στις εξετάσεις ή σε ένα διαγώνισμα, δεν μας βοηθάει καθόλου το άγχος. Τα παιδιά στο τέλος, κάπου θα ξεσπάσουν. Αυτό θα γίνει συνήθως στο σπίτι στους γονείς τους, οι οποίοι είναι κι αυτοί φορτισμένοι από τις δουλειές και τις ευθύνες τους και συνήθως η αντιπαράθεση καταλήγει σε φωνές και καβγάδες. Υπάρχει βέβαια και η περίπτωση να ξεσπάσουν σε άλλους μαθητές ή καθηγητές στο σχολείο αντιμιλώντας και φωνάζοντας. Ένα είναι το μήνυμα. Δεν υπάρχει λόγος να επαναπροσδιοριστεί η πίεση μέσα στο πιο πάνω πλαίσιο. Καλύτερα θα είναι να ξεχαστεί ως έννοια. Δεν πρέπει οι ενήλικες να ξεχνούν πως ο έφηβος που έχουν μπροστά τους είναι παιδί. Πρέπει λοιπόν οι έφηβοι να ξεφεύγουν λίγο από την καθημερινότητα και να έχουν χρόνο, παίζοντας ή διασκεδάζοντας, όπως αρμόζει στην ηλικία τους. Της Άννης Σάββα

4 κοκκινογράφημα

Μαθητικό πενάκι

Ένα σχολείο…πολλές ιστορίες: περνώντας τις μέρες μας στο σύγχρονο Κυπριακό σχολείο. Στην εποχή μας η εκπαίδευση είναι υποχρεωτική αλλά και απαραίτητη για τις σπουδές μας. Στο σχολείο είτε μας αρέσει είτε όχι, περνάμε αρκετές ώρες κάθε μέρα. Ακόμη και τους καθηγητές μας τους βλέπουμε περισσότερο από ότι τους ίδιούς μας τους γονείς. Οι συμμαθητές μας έρχονται πιο κοντά κι από τα ίδια τα αδέρφια μας. Με λίγα λόγια το σχολείο λειτουργεί ως ένα δεύτερο σπίτι και η οικογένεια του εν λόγω σπιτιού απαρτίζεται από καθηγητές και μαθητές. Όπως σε ένα κανονικό σπίτι έτσι και στο σχολείο υπάρχουν πολλά προβλήματα. Πολλοί οι συγκάτοικοι, πολλά και τα προβλήματα. Σκεφτείτε για πόσα προβλήματα μιλάμε όταν οι συγκάτοικοι είναι κοντά στους τριακόσιους. Το πρώτο και σημαντικότερο θέμα είναι οι κτηριακές εγκαταστάσεις. Το κτήριο του σχολείου είναι αυτό που μας υποδέχεται κάθε πρωί. Κάποιοι μαθητές προκαλούν καταστροφές, γράφουν στους τοίχους και γενικά δείχνουν έλλειψη σεβασμού στο κτήριο που τους φιλοξενεί. Τα αποδυτήρια είναι ο παράδεισος των μαθητών που απολαμβάνουν να μουτζουρώνουν τους τοίχους του σχολείου. Εκεί δύσκολα μπορεί κανείς να τους αντιληφθεί. Μακριά από τα αυστηρά βλέμματα των καθηγητών γράφει ο καθένας ό,τι τον εκφράζει. Στιχάκια, φράσεις, τίτλους από γνωστά τραγούδια. Είναι σίγουρα θετικό ότι νιώθουν ελεύθεροι να εκφραστούν, απλά αυτό γίνεται σε λάθος μέρος. Μια λύση για το πρόβλημα αυτό θα ήταν οι μαθητές να αφήνουν τις τσάντες τους έξω από τα αποδυτήρια και να παίρνουν μαζί τους μόνο τα ρούχα που θα χρησιμοποιήσουν. Η αλήθεια είναι βέβαια πως αυτό συμβαίνει και σε άλλα σημεία του σχολείου. Θα μπορούσαν ίσως να τοποθετηθούν κάμερες για να εντοπιστούν επιτέλους οι μαθητές που δείχνουν να μη σέβονται το κτήριο που τους φιλοξενεί. Ένα άλλο πρόβλημα, που είναι και το μεγαλύτερο σε σχολικό χώρο, είναι τα περιστατικά βίας που παρουσιάζονται αυξημένα το τελευταίο χρονικό διάστημα. Ακούμε καθημερινά από φίλους μας που φοιτούν και σε άλλα σχολεία της Λευκωσίας πως η βία κάνει αισθητή την παρουσία της. Το πρόβλημα αυτό σίγουρα χρήζει ιδιαίτερης μεταχείρισης. Διερωτώμαι κατά πόσο τα κρούσματα αυτά αντιπροσωπεύουν τη νοοτροπία του Κύπριου πολίτη, αφού η επίλυση σοβαρών προβλημάτων με διάλογο είναι απομακρυσμένο ενδεχόμενο. Γινόμαστε μάρτυρες καθημερινά περιπτώσεων όπου αρκετοί καταφεύγουν σε καβγά για να λύσουν τις διαφορές τους. Είναι σίγουρο πως οι ποινές που ισχύουν σήμερα στα σχολεία πρέπει να γίνουν αυστηρότερες. Οι μαθητές που χρησιμοποιούν βία θα μπορούσαν να μένουν μέχρι και ανεξεταστέοι προκειμένου να πάρουν ένα μάθημα. Στο σημείο αυτό θα ήθελα όμως να αναφέρων πως πριν εφαρμοστεί η οποιαδήποτε τιμωρία θα πρέπει διερευνηθούν τα βαθύτερα αίτια μιας βίαιης συμπεριφοράς ενός μαθητή. Είναι πιθανόν ο μαθητής αυτός να βιώνει κάποιο σοβαρό πρόβλημα μέσα στην οικογένειά του που τον οδηγεί σε τέτοιες συμπεριφορές. Συμπερασματικά, θα ήταν ίσως καλή ιδέα να αυξηθούν οι σύμβουλοι και οι ψυχολόγοι στα σχολεία, οι οποίοι θα αναλάβουν το δύσκολο έργο να εισχωρήσουν βαθιά στη σκέψη του μαθητή και να ανακαλύψουν τα πραγματικά αίτια. Αν κάποιος αποφασίσει να κάνει μια μικρή μόνο βόλτα σε ένα σχολείο θα αντιληφθεί πως η παιδεία περνάει κρίση. Αυτό οδηγεί τους πολύ καλούς μαθητές να παρουσιάζουν την επιθυμία να μορφωθούν μακριά από τον τόπο τους. Βρισκόμαστε στο 2019, αλλά υπάρχουν στιγμές που νιώθω πως η Κύπρος παρουσιάζει ακόμη φαινόμενα του Μεσαίωνα. Ας προβληματιστούμε και ας σταματήσουμε τους πειραματισμούς. Η παιδεία πρέπει να είναι η προτεραιότητά μας. Του Άγγελου Πολυβίου Από τα μαθητικά θρανία

Α πό

ά θρ θητικ τα μα

ανία

Μιλάμε για εθελοντισμό 5

Ο εθελοντισμός είναι επιταγή που δεν εξαργυρώνεται. Πυρκαγιά στη Σολέα όταν η λέξη «εθελοντής» μπαίνει στο λεξικό δίπλα από τη λέξη «ήρωας». Όλοι έχουμε ένα άτομο στη ζωή μας που το θαυμάζουμε περισσότερο από τους άλλους. Αυτό το άτομο για μένα είναι ο Μάριος Αριστοτέλους. Δεν είναι κάποιος διάσημος, ούτε τραγουδιστής, ούτε ηθοποιός. Δεν είναι πολιτικός ή βουλευτής να βγαίνει καθημερινά στα κανάλια της τηλεόρασης. Είναι ένα απλός άνθρωπος, καθημερινός, που έτυχε να είναι θείος μου. Παρόλο που η λέξη «ήρωας» είναι μια βαριά και σημαντική λέξη, δεν θα δίσταζα να την πω για αυτό τον άνθρωπο. Η ζωή και η δράση του αποτελεί για μένα πρότυπο. Ο Μάριος Αριστοτέλους είναι ένας δασοπυροσβέστης, όπως πολλοί άλλοι. Κάνει ένα επάγγελμα που θεωρώ ότι κάποιοι το υποτιμούν θεωρώντας το εύκολο και ασήμαντο. Κι όμως μόνο ασήμαντο και εύκολο δεν είναι! Πριν δύο καλοκαίρια η οροσειρά της Σολέας έζησε μία τρομερή πυρκαγιά. Από το πουθενά η φωτιά εξαπλώθηκε και απειλούσε σπίτια. Η φυσική καταστροφή τεράστια. Ο Μάριος Αριστοτέλους ήταν εκτός υπηρεσίας. Αμέσως με δύο άλλους φίλους του δασοπυροσβέστες άφησαν ό,τι έκαναν και κατευθύνθηκαν προς την πυρκαγιά. Μπήκαν σε ένα πυροσβεστικό όχημα και άρχισαν να παλεύουν με τις φλόγες. Το δασοπυροσβεστικό όχημα βρέθηκε κάποια στιγμή σε ένα στενό μονοπάτι. Από τη μία πλευρά ήταν γκρεμός και από την άλλη το φλεγόμενο βουνό. Ο κίνδυνος ήταν υπαρκτός. Το όχημα δεν μπορούσε να προχωρήσει ούτε μπροστά, ούτε πίσω. Αμέσως, οι τρεις φίλοι ειδοποίησαν το ελικόπτερο της πυροσβεστικής για βοήθεια. Το ελικόπτερο έκανε μια προσπάθεια να τοποθετήσει χώμα από την πλευρά του γκρεμού. Δυστυχώς η προσπάθεια δεν ήταν επιτυχημένη. Φαντάζομαι τι σκέψεις θα πέρασαν εκείνη τη στιγμή από το μυαλό του Μάριου! Στα επόμενα λεπτά το όχημα ανατρέπεται. Πέφτει στον γκρεμό. Οι τρεις δασοπυροσβέστες τραυματίζονται σοβαρά. Η περιοχή δύσβατη. Βοήθεια μόνο από αέρος. Ο Μάριος έχει εσωτερική αιμορραγία και σπασμένα πλευρά. Πονάει, αλλά δεν λυγίζει. Περνάει αρκετή ώρα και οι τρεις τους βρίσκονται σε επικοινωνία με το πυροσβεστικό ελικόπτερο. Η φωτιά είναι κοντά. Η σωτηρία τους φαντάζει μακριά. Επιτέλους το ελικόπτερο τα καταφέρνει και πλησιάζει. Οι θέσεις στο ελικόπτερο για τους τραυματίες είναι δύο. Ο Μάριος επιλέγει να μείνει πίσω. Λέει στους φίλους του: «Εσείς πρώτα, μετά εγώ, αντέχω». Σαν σύγχρονος Αυξεντίου μένει πίσω και παλεύει…με τον πόνο…με τις πιθανότητες να μην επιζήσει. Αυτές οι στιγμές κυλούν τόσο αργά και επίπονα. Είναι οι στιγμές του καθήκοντος. Είναι οι στιγμές που βρίσκεσαι μεταξύ ζωής ή θανάτου. Του Χρίστου Κολοτούρου Οι πυρκαγιές στο Μάτι: εθελοντισμός μέσα στις φλόγες Μπορεί κάποιος να γίνει πλούσιος από τη μια μέρα στην άλλη; Δύσκολο, θα έλεγε κάποιος με την οικονομική κρίση που ταλαιπωρεί τη χώρα μας. Κι όμως, είναι πολύ εύκολο! Φτάνει να το θελήσουμε. Υπάρχει ο τρόπος. Ο Εθελοντισμός μπορεί να μας προσφέρει τον πλούτο που ζητάμε. Ο εθελοντισμός

είναι η επιταγή που μας κάνει πλούσιους, δεν εξαργυρώνεται σε καμιά τράπεζα, αλλά σου προσφέρει αυτή την εσωτερική ηρεμία, σε κάνει καλύτερο άνθρωπο. Εθελοντισμός είναι η προσφορά βοήθειας και υπηρεσιών προς όφελος της κοινωνίας, χωρίς υλική ανταμοιβή. Εθελοντισμός είναι ανιδιοτελής στήριξη των ανθρώπων που κινδυνεύουν, που έχουν ανάγκη ψυχολογική υποστήριξη. Ο εθελοντισμός είναι αξία, είναι κομμάτι του ανθρωπισμού, είναι αυτό που βοηθάει την κοινωνία να επουλώνει τις πληγές της και να προοδεύει μέσα από το ψυχικό μεγαλείο του ανθρώπου. Δεκάδες καθημερινές ιστορίες "απλών" καθημερινών ανθρώπων το αποδεικνύουν. Κάποιες φορές χρειαζόμαστε τις ιστορίες τους, γιατί αυτές αποτελούν παράδειγμα προς μίμηση. Ιστορίες που μεταδίδονται από στόμα σε στόμα. Μια τέτοια ιστορία θα ήθελα να αποτυπώσω στο χαρτί μου. Μια καλοκαιρινή, ηλιόλουστη μέρα στην περιοχή Μάτι στην Ελλάδα, ζούσε ένα νεαρό ζευγάρι με τα παιδιά του. Ο πατέρας του σπιτιού ήξερε πολύ καλά την περιοχή, επειδή στην παιδική του ηλικία κατοικούσε σε αυτή την υπέροχη περιοχή μαζί με τη μητέρα του. Το καλοκαίρι, οι κίνδυνοι για πυρκαγιά αυξήθηκαν. Αυτό το καλοκαίρι, λοιπόν, ήταν από τα χειρότερά του. Ξέσπασε μια τεράστια πυρκαγιά, που εξαιτίας των δυνατών ανέμων, κανένας δεν μπόρεσε να ελέγξει. Αυτή την μέρα, ο πατέρας είχε σώσει πολλές ζωές. Συγκεκριμένα, υπήρχε μια νεαρή γυναίκα με τα δύο της παιδιά στο αυτοκίνητο, οι οποίοι προσπαθούσαν να ξεφύγουν από την πυρκαγιά. Στην προσπάθειά τους αυτή εγκλωβίστηκαν μέσα στο αυτοκίνητό τους. Η γυναίκα πανικόβλητη ούρλιαζε για βοήθεια. Ο πατέρας προσπαθώντας και αυτός να ξεφύγει, άκουσε τις φωνές της γυναίκας και πήγε να τη βοηθήσει χάνοντας έτσι τα ίχνη της δικής του οικογένειας. Ο πατέρας δίνοντάς της τις κατάλληλες οδηγίες, τη βοήθησε να απεγκλωβιστεί από το αυτοκίνητο και να κατευθυνθεί προς την παραλία, όπου θα ήταν ασφαλής μαζί με τα δύο της παιδιά. Στη ζωή συμβαίνουν γεγονότα που μας στιγματίζουν. Σε αυτές τις στιγμές το να γίνουμε εμείς εθελοντές και να σώσουμε μια ζωή ή να δεχτούμε βοήθεια από ένα εθελοντή έχει την ίδια αξία. Εμείς οι νέοι δεν πρέπει να το ξεχνάμε. Είμαστε μέρος της κοινωνίας, μιας κοινωνίας που χρειάζεται τον εθελοντισμό. Δεν πρέπει να γίνουμε μέρος του υλισμού που βρίσκεται γύρω μας. Ας κρατήσουμε την επιταγή του εθελοντισμού, τον μοναδικό πλούτο που έχει αξία. Της Σώτιας Δημητρίου

6 κοκκινογράφημα

Μιλάμε τώρα και αντιστεκόμαστε.

Χωρίς όραση…στο σχολείο: μπαίνοντας στα παπούτσια ενός τυφλού. Είναι πρωί! Όλη τη νύχτα δεν μπόρεσα να κοιμηθώ, γιατί σκεφτόμουν ότι θα περάσω άλλη μια μέρα στο σχολείο. Όλο αυτό με αγχώνει πολύ. Νιώθω τα τακούνια της μαμάς μου που χτυπάνε στο πάτωμα και καταλαβαίνω ότι ήρθε η ώρα να ετοιμαστώ. Έρχεται στο δωμάτιό μου για να με βοηθήσει να ντυθώ όπως κάθε πρωί και μετά πάμε μαζί στην κουζίνα για πρωινό. Δεν μπορώ να δω την όψη αυτού που τρώω αλλά είναι νόστιμο. Με παίρνει η μαμά μου από το χέρι και πηγαίνουμε στο αυτοκίνητο. Χτυπά η καρδιά μου γρήγορα όσο σκέφτομαι τι θα ακολουθήσει όταν κατεβώ από το αυτοκίνητο. Πού να πάω; Πότε θα κτυπήσει το κουδούνι; Ξαφνικά το αυτοκίνητο σταματά και κατεβαίνω. Νιώθω κάποιον να μου πιάνει το χέρι. Είναι η συνοδός, η κοπέλα που με βοηθά και με καθοδηγεί στην τάξη. Το μάθημα ξεκινά παρόλο που μου παίρνει λίγη ώρα να αντιληφθώ τι γίνεται, ποιος μιλά και τι λέει. Έτσι κύλησε η μέρα μου και τις υπόλοιπες περιόδους και όλα τα διαλείμματα μέσα στην τάξη. Μόνη περιμένω στην αυλή πότε θα ξεκινήσει το επόμενο μάθημα. Τελευταία περίοδο έχουμε Τέχνη. Το χέρι μου κάνει κινήσεις με χρώματα, μολύβια, πινέλα που βάζει στο χέρι μου η καθηγήτριά μου. Παρόλο που δεν μπορώ να δω τι κάνω, αισθάνομαι όμορφα, σίγουρα ζωγράφισα κάτι όμορφο. Αισθάνομαι να εκτονώνομαι και φεύγει η πίεση της μέρας. Αυτό το συναίσθημα ένιωθα και στο μάθημα της Μουσικής. Ένιωθα τον παλμό των ντραμς που κτυπούσαν δυνατά. Ενώ σκέφτομαι όλα αυτά, νιώθω βήματα πολλά και κάποιοι με σπρώχνουν. Ξαφνικά ησυχία. Μάλλον θα έχει κτυπήσει το κουδούνι. Περιμένω τη μαμά μου να με πάρει από εδώ. Να πάμε σπίτι μας. Υ.Γ. Δεν είμαι τυφλή, αλλά αυτό δεν έχει καμία σημασία…. Της Άννης Σάββα

Γλυπτό που δημιούργησε ο πατέρας του Matthew. Ήταν τυφλός, παράλυτος και μπορούσε μόλις να αρθρώσει λίγα λόγια. Παρόλα αυτά, αψήφησε τις πιθανότητες και έζησε για 11 χρόνια, ενώ έφυγε από τη ζωή το 1999.

Αυτοσχεδιάζοντας πάνω στο βιβλίο της Κάθριν Κέιβ, Το Κάτι Άλλο

Το Κάτι Τι, το Κάτι Άλλο και το Κάτι Αλλιώτικο: μια ιστορία για τη διαφορετικότητα. Μια μέρα, την ώρα που το Κάτι Άλλο και το Κάτι Τι ζωγράφιζαν, άκουσαν κάποιο να κτυπάει την πόρτα. Οι δυο τους ήταν γεμάτοι απορία. Περπάτησαν προς την πόρτα και την άνοιξαν. Αντίκρισαν ένα διαφορετικό είδος από το δικό τους: ήταν το Κάτι Αλλιώτικο, ένα παιδί λυπημένο γεμάτο μελανιές. Οι δυο τους το υποδέχτηκαν με χαρά, το φρόντισαν και το έκαναν να νιώσει σαν στο σπίτι του. Από τότε το Κάτι Τι, το Κάτι Άλλο και το Κάτι Αλλιώτικο μένουν μαζί, ζωγραφίζουν και τρώνε το γεύμα τους. Τα ζώα της περιοχής άρχισαν να φοβούνται πως θα παρουσιαστούν κι άλλοι διαφορετικοί στο δάσος τους και δεν θα μείνει χώρος για αυτούς. Έτσι ένα βράδυ μαζεύτηκαν όλοι μαζί να σκεφτούν μια ιδέα. Η αλεπού και ο λαγός είχαν κάποιες ιδέες: - Πιστεύω πως πρέπει να τους εξορίσουμε!, λέει η αλεπού.

- Μα αν μαζέψουν στρατό και έρθουν να μας εκδικηθούν; ρώτησε ο λαγός.

- Σωστά. Τότε να τους κλείσουμε δήθεν διακοπές σε ένα απομακρυσμένο νησί και να μην επιστρέψουν ποτέ.

- Μα γιατί να τους διώξουμε; Άλλωστε δεν είμαστε σίγουροι αν υπάρχουν άλλοι και μέχρι τώρα δεν μας έχουν πειράξει. Τι κι αν είσαι διαφορετικός; Κι εγώ είμαι μικρός και τριχωτός όμως θεωρώ τον εαυτό μου ίσο μαζί σου. Τελικά, όλοι είμαστε ίσοι. Καλύτερα να τους αποδεχτούμε παρά να τους απορρίπτουμε.

- Έχεις δίκαιο λαγέ, μίλησες σοφά. Από τότε τα ζώα του δάσους πήραν απόφαση να αποδέχονται το διαφορετικό, να είναι φίλοι, να μοιράζονται ιδέες, σκέψεις και συναισθήματα. Γιατί μπορεί να είναι διαφορετικοί, αλλά σίγουρα όλοι έχουν αυτό το Κάτι. Της Μαρίνας Γρηγορίου

Επί των τύπων των ήλων 7

Ανατολή ή Δύση; Σε κάποιες χώρες οι γυναίκες έχουν καταφέρει πολλά, ή τουλάχιστον έτσι νομίζουν. Το να ζει μια γυναίκα στη Δύση θεωρείται προνόμιο, αφού νιώθει ελεύθερη και έχει αρκετά δικαιώματα χωρίς περιορισμούς. Στα δικά μας μάτια, το να φοράνε κάποιες γυναίκες μαντήλα και να φαίνονται μόνο τα μάτια τους, ισοδυναμεί με καταπίεση. Ξέρουμε σίγουρα πως οι γυναίκες αυτές μαθαίνουν να ζουν με κάποιες απαγορεύσεις, να ακολουθούν κάποιους κανόνες και ίσως να περνούν δύσκολα στις κοινωνίες όπου έτυχε να γεννηθούν. Τι γίνεται όμως στις χώρες που οι γυναίκες είναι ελεύθερες και έχουν ίσα δικαιώματα με τους άντρες; Οι γυναίκες αυτές μπορεί να έχουν την ελευθερία τους και να μην είναι καλυμμένο το πρόσωπό τους, όμως είναι καλυμμένα τα μάτια τους. Πιστεύουν ότι ζουν σε κοινωνίες όπου οι διακρίσεις μεταξύ αντρών – γυναικών έχουν εκλείψει. Μήπως όμως κάνουν πως δεν βλέπουν τα όσα γίνονται γύρω τους καθημερινά;

Δουλειές όπως αυτή του μηχανικού, του ηλεκτρολόγου, του υδραυλικού, του οικοδόμου και γενικότερα χειρωνακτικές δουλειές, αποκλείονται από τις επιλογές των γυναικών. Η γυναίκα διαλέγει επαγγελματικό χώρο που της ταιριάζει, αλλά ακόμη κι εκεί οι διακρίσεις δεν σταματούν. Πιο εύκολα παίρνει προαγωγή ως Διευθυντής ένας άντρας, παρά μια γυναίκα. Ακόμη και στην αμοιβή, κάποιες φορές η γυναίκα πρέπει να δουλέψει διπλά για να αποδείξει την αξία της και να πάρει τον μισθό που ζητά. Πολλές φορές λοιπόν οι γυναίκες κάνουν πως δεν βλέπουν όλες αυτές τις διακρίσεις που γίνονται και βλέπουν μόνο τα θετικά της Δύσης: ότι η γυναίκα έχει αποκτήσει δικαιώματα που πριν ούτε καν μπορούσε να φανταστεί, όπως να δουλεύει, να ψηφίζει, να οδηγεί και να είναι ελεύθερη. Σκοπός μας είναι να σταματήσουμε οριστικά τις διακρίσεις μεταξύ των φύλων και να αφαιρέσουμε το μαντήλι που σκεπάζει τα μάτια μας. Της Άννης Σάββα

Ιωάννα Μπέλλα: Το κορίτσι που δίχασε την κοινή γνώμη. «Και ποια γυναίκα δεν έχει φάει ένα χαστούκι πάνω στον έντονο τσακωμό; Όποια δεν έχει φάει ή όποια δεν έχει κάνει πλαστικές λέει ψέματα». Ιωάννα Μπέλλα Η Ιωάννα Μπέλλα είναι ένα κορίτσι που απασχολεί τα φώτα της δημοσιότητας. Αρχικά, είχε απορριφθεί εξαιτίας των πλαστικών επεμβάσεων από το GNTM (Greece’s next top model), παρόλο που όλοι οι κριτές τόνισαν το πόσο ωραίο σώμα είχε. Το πρόβλημα ήταν πως δεν μπορούσαν να ξεχωρίσουν πού τέλειωνε η φυσική της ομορφιά και πού άρχισαν οι πλαστικές που η ίδια θέλησε να κάνει. Αργότερα, έλαβε μέρος στα Καλλιστεία που διοργανώθηκαν στην Ελλάδα και πήρε τον τίτλο της Σταρ Ελλάς. Διερωτάται κανείς: πώς γίνεται να την απορρίπτουν από ένα τηλεοπτικό πρόγραμμα που επιλέγουν κοπέλες για να κάνουν καριέρα ως μοντέλο και αργότερα να καταφέρνει να παίρνει τίτλο για την ομορφιά της; Η συγκεκριμένη κοπέλα μάλιστα προφανώς και αποτελεί πρότυπο για πολλά νεαρά κορίτσια που αγαπούν τον χώρο του θεάματος και ονειρεύονται μια θέση σε αυτόν, όσο απαιτητικός και αν είναι. Όταν η Μπέλλα βρέθηκε καλεσμένη σε βραδινή τηλεοπτική εκπομπή μεταξύ άλλων, παραδέχθηκε δημοσίως ότι έχει φάει χαστούκι από τον σύντροφό της και μάλιστα είπε χαρακτηριστικά: «ποια γυναίκα δεν έχει φάει χαστούκι πάνω στον έντονο τσακωμό; Όποια δεν έχει φάει ή όποια δεν έχει κάνει πλαστικές επεμβάσεις λέει ψέματα». Η πιο πάνω φράση σόκαρε τους πάντες, αφού η χρήση βίας είναι καταδικαστέα. Σε καμία περίπτωση δεν δικαιολογείται η βία από άνδρες προς τις γυναίκες. Είναι τουλάχιστον άστοχο, μια κοπέλα η οποία μάλιστα αποτελεί πρότυπο, να δικαιολογεί τη βία και να τη δέχεται ως φυσιολογική. Η δήλωσή της, μάλιστα, έγινε σε μια χρονική στιγμή που το πανελλήνιο είχε συγκλονιστεί από ένα άγριο έγκλημα με θύμα μια 21χρονη και δράστες δύο άνδρες, που συνοδεύτηκε από ξύλο και βιασμό. Το σχόλιο της Μπέλλα είναι απαράδεχτο, γιατί απενοχοποιεί τη βία. Καθημερινά δίνονται μάχες για να εκλείψουν τέτοια περιστατικά, αλλά είναι σίγουρο πως όσο οι ίδιες οι γυναίκες δέχονται τη βία ως κάτι φυσιολογικό και μιλάνε ανοικτά για αυτό προτρέποντας και άλλες γυναίκες να τη δέχονται, τότε αυτή δε θα σταματήσει να εμφανίζεται. Του Γιώργου Μαυρουδή Περί Πλαστικών επεμβάσεων ο λόγος… Ο καθένας έχει σχηματίσει μια εικόνα για το πώς τον αντιμετωπίζουν οι συνάνθρωποί του στις καθημερινές συναναστροφές του και ποια εντύπωση δίνει σε αυτούς. Άτομα που είναι ευχαριστημένα από τον εαυτό τους είναι πολύ πιθανό να έχουν ισχυρή αυτοπεποίθηση, να είναι αποτελεσματικά στην εργασία τους και να τα διακρίνει άνεση στις κοινωνικές τους συναναστροφές. Όσοι δεν είναι ευχαριστημένοι τείνουν να είναι ασταθείς ψυχολογικά και λιγότερο αποτελεσματικοί στην καθημερινότητά τους. Η πλαστική χειρουργική, ανεξάρτητα εάν είναι αισθητική ή επανορθωτική, ενθαρρύνει και προωθεί μια ισχυρή εικόνα του ατόμου για τον εαυτό του. Ακόμα και μια μικρή αλλαγή στην εξωτερική εμφάνιση του ατόμου μπορεί να προκαλέσει μια δραστική αλλαγή στην ψυχολογία του, αυξάνοντας την αυτοπεποίθησή του. Επειδή οι αλλαγές που επιτελούνται στο σώμα με τις επεμβάσεις πλαστικής χειρουργικής

είναι συχνά μόνιμες, είναι σημαντικό να γνωρίζουν εκ των προτέρων το πώς τα αποτελέσματα του χειρουργείου και η νέα εξωτερική εμφάνιση θα επηρεάσουν την εικόνα που έχει ο καθένας για τον εαυτό του πριν ακόμα υποβληθεί στην επέμβαση. Σίγουρα, η πρόοδος στον τομέα αυτό αποτελεί πανάκεια για όσους γεννήθηκαν με κάποια ατέλεια. Τι γίνεται όμως όταν υπάρχει η ψευδαίσθηση ότι κάποιος χρειάζεται μια επέμβαση, ενώ στην πραγματικότητα αυτή είναι περιττή; Το σώμα μπορεί να αλλοιωθεί, οι επεμβάσεις γίνονται ολοένα και περισσότερες και αυτό καταλήγει σε εθισμό. Αν επικεντρωθούμε αποκλειστικά και μόνο στις ατέλειές μας, τότε χάνουμε το πόσο τέλεια είναι η φυσική ομορφιά. Του Γιώργου Μαυρουδή

8 κοκκινογράφημα

Λοξές ματιές

Πώς είναι να μεγαλώνεις με τη γενιά που της έκλεψαν το χαμόγελο… Η Κύπρος από το 1974 μέχρι και σήμερα μοιράζεται τη γη και τα δικαιώματά της, αφού μετά την Τουρκική εισβολή αποτελεί μια μοιρασμένη χώρα. Οι Τούρκοι εκμεταλλευόμενοι την κατάσταση εκείνης της εποχής, στιγματίζουν τη γενιά που έμελλε να βιώσει τον πόλεμο σε τούτο το νησί. Από τότε η Κύπρος ζει με τον πόνο, τον φόβο και τη λύπη. Στο πίσω μέρος του μυαλού μας υπάρχει η πιθανότητα μιας νέας σύγκρουσης. Πώς τιμωρείται αυτός που κλέβει χαμόγελα; Σε ποιο δικαστήριο δικάζεται; Το χαμόγελο έσβησε εκείνο το καλοκαίρι από τα πρόσωπα μικρών και μεγάλων. Ζούμε σε αυτό το νησί που δεν είδε χαρά, δεν ξέρει τι πάει να πει ελευθερία. Πολλοί άνθρωποι ξεριζώθηκαν από τα σπίτια τους για να τα πάρουν άλλοι, πολλά παιδιά έχασαν του γονείς τους και υπάρχουν ακόμη μέχρι σήμερα αγνοούμενοι. Πώς είδαν την εισβολή τα παιδικά μάτια εκείνον τον Ιούλη; Όλα τα παιδιά που ξεριζώθηκαν και κοιμήθηκαν σε αντίσκηνα έζησαν με τον φόβο, κοιμήθηκαν με τον φόβο, έβγαιναν έξω από τα προσφυγικά σπίτια τους με φόβο και δε χάρηκαν την ηλικία τους, δεν διασκέδασαν όπως πρέπει, δεν είχαν την ευκαιρία να ζήσουν τη ζωή τους και να κάνουν μεγάλα όνειρα. Η σκέψη τους και τα όνειρά τους έφταναν μόνο μέχρι την επόμενη μέρα, που εύχονταν να ζήσουν αυτοί και οι δικοί τους και ήλπιζαν να επιστρέψουν σε αυτά που άφησαν. Σαρανταπέντε χρόνια μετά κοιτάζουμε ακόμη από τα παράθυρα του Γυμνασίου Κοκκινοτριμιθιάς τον κατεχόμενο Πενταδάχτυλο και δεν ξεχνούμε… δε μας αφήνει να ξεχάσουμε. Των Μαρίνας Γρηγορίου και Άννης Σάββα

Κύπρος: Είμαστε στο εγώ και όχι στο εμείς Ένα πράμα μόνον με παρακίνησε κι εμένα να γράψω ότι τούτην την πατρίδα την έχομεν όλοι μαζί, και σοφοί κι αμαθείς και πλούσιοι και φτωχοί και πολιτικοί και στρατιωτικοί και οι πλέον μικρότεροι άνθρωποι· (…) Είμαστε εις το «εμείς» κι όχι εις το «εγώ». Μακρυγιάννης Προβληματίζομαι κατά πόσο τα λόγια του Μακρυγιάννη εφαρμόζονται αντιστρόφως ανάλογα στην Κύπρο μας. Ο καθένας μας πράττει σκεπτόμενος τα δικά του θέλω και τις δικές του ανάγκες. Κάποιοι λένε πως μια χώρα πρέπει να είναι ενωμένη για να διευκολύνει ο ένας τον άλλο. Στον τόπο μας όμως ο καθένας μας προσπαθεί να διευκολύνει μόνο τον εαυτό του, χωρίς να σκέφτεται τις επιπτώσεις που θα έχει η πράξη του στα υπόλοιπα μέλη της κοινωνίας που ζει. Ας μην αοριστολογούμε όμως. Αν κάποιος αρρωστήσει και χρειαστεί να δει ένα γιατρό, ο οποίος έχει ήδη αρκετά ραντεβού με ασθενείς κανονισμένα, θα προσπαθήσει να χρησιμοποιήσει το μέσο (βλ. κοινούς γνωστούς, τον γείτονα, τον ξάδερφο του ξαδέρφου) για να τον δει ο γιατρός πιο γρήγορα μη σκεπτόμενος τους υπόλοιπους ασθενείς που προηγούνται. Το απλό και καθημερινό αυτό παράδειγμα είναι ένα σκεπτικό που είναι σίγουρα καταδικαστέο. Πώς λοιπόν περιμένουμε να ελευθερωθούμε, να ενωθούμε, να προοδεύσουμε, αφού είμαστε στο «εγώ» και όχι στο «εμείς». Της Άννης Σάββα

Του Πιν

Ο όρκος Την Κύπρο εζηλέψαν την τζιαι εκλέψαν την οι Τούρτζιοι επκιάασιν τα κάλη της, που τα εθέλαν ούλλοι. Μα λάθος λοαρκάζουσιν οι βάρβαροι αν νομίζουν ότι τον τόπο τον δικό μας έτσι εννά τον κατακτήσουν. Δική μας εν η Κύπρος μας τζιαι πάντα εννά ένει ακόμα τζιαι αν εκόπηκε τζιαι είναι πληγωμένη. Λυπούμαι έτσι να κάθουμαι χωρίς να κάμνω κάτι τζιαι τον παππού μου να θωρώ δίχα το ένα μάτι. Να μου λαλεί: «Κορούα μου, πρέπει να μάθεις κάτι, ο πόλεμος φέρνει κακά, μαζί τζιαι σίλια λάθη». Να σιήφκει τζιαι να μου λαλεί: «της προσφυγιάς τον πόνο, με τη χαρά της λεφτερκάς εννά ξιάσω μόνο». Δκιώ σου παππού τον λόο μου τζιαι άκου τον καλά, ορκίζουμαι να μάχουμε μέχρι να δω τη λευτερκά. Της Μαρίας Πέτρου

Μνήμες Κρατητηρίων Παράγκες κρύες, κρεβάτια σανίδια, συρματοπλέγματα και προβολείς. Πιστέψαμε πως νικήσαμε το θηρίο του ναζισμού πως κλείσαμε για πάντα τα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Πόσο γελαστήκαμε φίλε μου! Δυστυχώς οι σύμμαχοι μας, ξέχασαν τις υποσχέσεις τους. Έκλεισαν τ΄ αυτιά στις ειρηνικές διεκδικήσεις μας. Αγρίεψαν κι αντιγράψανε τους εχθρούς τους όταν θεώρησαν πως κινδυνεύουν τα συμφέροντά τους. Τι να πω για τη βαρβαρότητα του πολιτισμένου ένστολου φρουρού που σε χτυπούσε με τον υποκόπανο και σε γρονθοκοπούσε στο στήθος, παλικάρι μου! Πώς να δεχτώ τέτοιον πολιτισμό που χαίρεται σαν απογυμνώνει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια; Πόσα μαρτύρια άντεξες, πόσους εξευτελισμούς! Μα το ξέρεις πολύ καλά πια: Θέλει Αρετήν και Τόλμην η Ελευθερία! Κι εσύ κατάφερες να είσαι Λεύτερος μέσα στα συρματομπλέγματα. Κατάφερες να ντροπιάσεις τον δυνάστη! Με το ήθος, την πίστη και την αντοχή σου. Μα προπαντός με την αγάπη σου για την Πατρίδα! Της Μαρίας Αλεξάνδρου

Εμπόλεμη ζώνη 9

Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια μεγαλώνουν παιδιά-στρατιώτες; Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια πολέμου λειτουργούν με γραφικά που θυμίζουν απόλυτα ρεαλιστικά σκηνικά σύγχρονου πολέμου, όπως τακτικές, δράσεις, όπλα και γενικά όλο το περιβάλλον εργασίας του σύγχρονου στρατιώτη. Είναι αυτά τα παιχνίδια που θεωρούνται «πορωτικά» - εθιστικά από τα παιδιά, στα οποία αφιερώνουν αρκετές ώρες από τον ελεύθερό τους χρόνο. Αυτά βέβαια μόνο καλό δεν κάνουν αφού τους καλλιεργούν την ιδέα πως δεν είναι και κάτι σπουδαίο αν αφαιρέσουν ανθρώπινες ζωές. Το αποτέλεσμα είναι η νέα γενιά να αποκτά μια πείρα στους πολέμους που είναι μεν εικονική, αλλά ταυτόχρονα την εξοικειώνει με την ύπαρξη ενός πολέμου. Αν το παιδί ελκύεται από τέτοιου είδους παιχνίδια, ανοίγει ένα παράθυρο στη βία. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις παιδιών που γίνονται βίαιοι και οξύθυμοι και τα όσα αντιμετωπίζουν στο ηλεκτρονικό παιχνίδι που παίζουν «δηλητηριάζουν» τον χαρακτήρα τους. Στα παιχνίδια αυτά σκοτώνουν χωρίς φόβο και δισταγμό ανθρώπους και ο αριθμός των ανθρώπων που σκοτώνουν είναι ένα ρεκόρ για αυτούς. Θα μπορούσαν άραγε να συμπεριφερθούν έτσι και στην πραγματικότητα; Αν το ζητούμενο ενός παιχνιδιού είναι να σκοτώσεις ή να βασανίσεις, τότε εσύ πρέπει να το κάνεις για να κερδίσεις. Υπακούς τυφλά χωρίς να το σκέφτεσαι. Πόσες φορές όταν παίζει κάποιος ένα παιχνίδι, ακόμη και μόλις σταματήσει να παίζει, σκέφτεται τι είδε ή τι έκανε μέσα σε αυτό; Το υποσυνείδητο καταγράφει εικόνες και συμπεριφορές. Αφήνοντας την ένταση του πολέμου να μας κυριαρχήσει, επιτρέπουμε την ίδια στιγμή στον εαυτό μας να

δεχτεί τη βία ως μια φυσική κατάσταση. Ας διαχειριστούμε σωστά την επιθετικότητά μας και ας μην αφήσουμε τα ηλεκτρονικά πολεμικά παιχνίδια να την αυξήσουν. Των Μαρίνας Γρηγορίου, Χρυστάλλας Γιαννακού και Άννης Σάββα

Ιαπωνία: 79 χρόνια από την ατομική βόμβα στη Χιροσίμα Φέτος συμπληρώνονται 79 χρόνια μετά τον πρώτο βομβαρδισμό με ατομικό όπλο στην παγκόσμια ιστορία. Οι ανθρωπότητα έμαθε πως δεν είναι μόνο ο θάνατος που συντροφεύει έναν πόλεμο, αλλά και τα ψυχολογικά προβλήματα στους ανθρώπους που τον έζησαν. Μπορεί ο πόλεμος να έχει χειρότερες συνέπειες και από αυτό; Ναι. Ένας πόλεμος με όπλα πιο καταστροφικά κι από αυτό που κτύπησε τη Χιροσίμα και Ναγκασάκι, θα επηρεάσει έντονα και το περιβάλλον στο οποίο ζούμε. Η ραδιενέργεια εμποτίζει τη γη, την καταστρέφει και

μαζί με αυτήν καταστρέφεται και οποιαδήποτε μορφή ζωής υπάρχει. Ζώα, φυτά, άνθρωποι. Όλα γίνονται στάχτη. Η ισορροπία του τρόμου χαρακώνει βαθιά το σώμα της ανθρωπότητας. Τα λόγια του δημάρχου της πόλης συγκλονίζουν: «Αν η ανθρωπότητα ξεχάσει την ιστορία ή πάψει να την κοιτάει καταπρόσωπο, μπορεί να διαπράξουμε άλλο ένα φρικιαστικό λάθος. Αυτός ακριβώς είναι ο λόγος για τον οποίο πρέπει να συνεχίσουμε να μιλάμε για τη Χιροσίμα». Της Άννης Σάββα

«Εδώ δεν μένει κανείς» Όλοι τρομοκρατημένοι Με τα χέρια ψηλά προς τον ουρανό Καθώς ο ήλιος κτυπά στο πρόσωπο Με τις ψυχές πεσμένες στο έδαφος Και ο θάνατος πιεσμένος στον χρόνο Ούτε το κενό δεν περιγράφεται Όταν οι ουρανοί έγιναν γκρίζοι Πέταξες χαρταετό Και τώρα το γνωρίζουν. Ξένες φωνές ακούγονται από το βάθος, μάλλον κάποιον τσάκισαν στον δρόμο, κάποιον που παραβίασε τον νόμο. Και να ένας ακόμη πόντος στη λεοπάρδαλη που κυνηγά συνήθως την αντιλόπη… το θήραμα. Η πόλη απομονώθηκε. Άρχισε η σιωπή να κυριαρχεί στο χωριό και η πλατεία έμεινε βουβή Αλλά αυτή ήταν εκεί, με την ελπίδα στο χέρι. Ο άνεμος ούρλιαζε στο παράθυρό της. Τα κόκκαλα πάγωσαν τα λουλούδια στο τραπέζι της κουζίνας της μαράθηκαν, το ψωμί που κάποτε ζύμωσε μούχλιασε. Τώρα δεν υπάρχουν τιτιβίσματα έξω από το παράθυρο Τα πουλιά πέθαιναν πριν μάθουν να πετάνε

Ποιος να έχει τη ευθύνη; Δίκη και καταδίκη στον πόλεμο. συνέπειές του. Ζούμε καθημερινά τις ς. μα λα δίπ λύ πο αι αποτελούν; κριά μας; Όχι. Είν Η εξουσία και όσοι την α; ομ άτ Τα Είναι ο πόλεμος τόσο μα ί; ικο λιτ πο Οι ο; Οι κυβερνήσεις; αυτό; Πολύ δύσκολο. Ποιος κηρύττει τον πόλεμ και να πληρώσουν για ς ιου αίτ υπ του ει άσ ταδικ των χωρών. Χώρες Μπορεί κάποιος να κα λεφτά και η οικονομία Τα ; νη μέ θισ νη συ πιο ονομικά ανίσχυρες. ποικίλουν. Η δίζουν αδύνατες και οικ αρ Οι αιτίες ενός πολέμου μβ βο ές υρ ισχ ικά ς Ιστορίας για τους χανία και οικονομ κόμαστε στο μάθημα τη ασ διδ με ανεπτυγμένη βιομη υ πο λο ρό Πα ; ότητα ενός νέου ποτέτοιος πόλεμος ν είναι μακριά η πιθαν δε , τα Ποια τύχη θα έχει ένας ότη ωπ θρ αν η ους που έζησε δύο παγκόσμιους πολέμ είμαστε απλοί θεατές. λέμου. σκηνικό στο οποίο εμείς ικό λιτ πο ο ον έντ ένα ε νουμ ει. Είναι εύκολο να κατη Γνωρίζουμε όλοι πως βιώ νονται για ό,τι συμβαίν θύ ευ ς το πω αι υν είν βο ιο λά πο ί τα θε τη πρέπει να κα ο απλός λαός να διερω Οι άνθρωποι όμως θα θύνη, όμως θα πρέπει ευ ν τη ς τει θέ τα με να ι γορείς άλλους κα ταξύ μας. φορές επιδεικνύουμε με δικό του μερίδιο. ές κετ αρ υ πο τα τη ρό τά που τους αγνωρίζουμε τη σκλη διαφέρουν παρά σε αυ υ πο ία Συγκεκριμένα, όλοι αν με ση α στ ση παθώντας να σκληροί, δίνουν έμφα όμη και τα ΜΜΕ, προσ ακ ς ντα ιώ πο Οι άνθρωποι γίνονται ιμο ησ χρ επιτρέπουμε εντάσεις μεταξύ τους, μεγάλα. Δεν πρέπει να ι τα ον γίν ι κα ενώνουν. Δημιουργούν ι ντα νο σε: Τα μικρά πράγματα ενώ σπείρουν τη διχόνοια. τί τότε μετατρεπόμαστε θοδεύουν πόλεμο, για με οι όσ ν ή. ιού πο ιμο Ρ. ησ να μας χρ ανοησίας» Κατσελλ ιχνίδι της παγκόσμιας πα το εί ηθ ηγορίου ρδ κε να ννακού και Μαρίνας Γρ «Μικρά πιόνια για Των Χρυσταλλένης Για

Περπάτησε στην αυλή με τα ευλογημένα δέντρα της ελιάς Το όνομά της έγραψε στους τοίχους του σπιτιού της, σε εκείνους τους τοίχους με την υγρασία. Πριν ο καιρός φωνάξει «Άνοιξη» και υποκλιθούν οι ψυχές στον ήλιο… Ο πόνος γεμίζει την καρδιά της, καθώς αφήνει την αγάπη στο συρτάρι Τους φώναξαν: «φτιάξτε τα φτερά σας και φύγετε, μην κοιτάξετε πίσω… Δεν θέλετε να μείνετε εδώ πια» Και είπαν πως… εκείνη και αυτοί, θα πέθαιναν Η καρδιά σταμάτησε και όλοι φεύγουν μακριά ο ήλιος δύει και το αίμα στις φλέβες κυλάει Η λίμνη σταματά να ρέει. Εδώ δεν υπάρχουν μυστικά πια… Όλα λέγονται καθαρά και δυνατά. Της Τζένιφερ Τζάμα

10 κοκκινογράφημα

Ανθρωποκεντρικές κατευθύνσεις

Ψαρεύοντας βάρκες στο Αιγαίο: «και ποιήσω υμάς γένεσθαι αλιείς ανθρώπων» Ο Σάββας Κουρεπίνης είναι ένας ψαράς, ο οποίος δεν θέλει να βιώσει άλλους θανάτους. Όταν εντοπίζει το στίγμα μιας βάρκας στο ραντάρ του, ξεκινάει αγώνα δρόμου στη θάλασσα της Κεντρικής Μεσογείου. Δεν θέλει να σπαταλήσει λεπτό. Το κοντινότερο κομμάτι ευρωπαϊκής στεριάς απέχει πάνω από εκατό ναυτικά μίλια. Κάνει τα αδύνατα για να σώσει ζωές: «Πρέπει να είσαι γρήγορος για να φτάσεις στον στόχο που πρέπει να σώσεις» είναι τα ακριβή λόγια του. Ο 32χρονος αυτός ψαράς από τη Λέρο, συμμετέχει σε διασώσεις προσφύγων και μεταναστών στα ανοιχτά της Λιβύης. Μεγάλωσε σε οικογένεια ψαράδων. Ο πατέρας του, ο αδερφός του, αλλά και ο ίδιος ρίχνουν δίχτυα στο Αιγαίο εδώ και δεκαετίες. Το 2004, όμως, όταν υπηρετούσε τη στρατιωτική του θητεία στο φυλάκιο που βρίσκεται στο Φαρμακονήσι, είδε για πρώτη φορά ανθρώπους να κινδυνεύουν και να χάνονται στη θάλασσα. Οι άνθρωποι στοιβάζονται στις βάρκες για να έχουν την πιθανότητα μιας καλύτερης ζωής. Το να διασχίσουν τη Μεσόγειο είναι μια διαδικασία δύσκολη αλλά και επικίνδυνη. Χρησιμοποιούν κυρίως φουσκωτά δώδεκα μέτρων, τα οποία ενισχύονται στη βάση τους με παλετόξυλα για να αντέξουν το υπέρβαρό τους φορτίο. Είναι πολύ έντονα αυτά που ίδιος βιώνει καθημερινά. Ο κ. Σάββας λέει ότι βάζουν τις γυναίκες και τα παιδιά μπροστά και στη μέση, ενώ οι άντρες κάθονται γύρω γύρω και πάνω στο μπαλόνι του φουσκωτού. Με τις μηχανές που έχουν δεν πρόκειται ποτέ να φθάσουν στην Ιταλία, μια χώρα που οι περισσότεροι προτιμούν. Η δική του η βοήθεια εκτιμά πως είναι απαραίτητη. Αν ο ίδιος δεν μπορεί να τους βοηθήσει θεωρεί πως είναι χαμένοι. Στα ξύλινα σκάφη που πραγματοποιούν το ίδιο ταξίδι συνήθως στοιβάζονται περισσότερα άτομα, ακόμη και πάνω από πεντακόσιοι (500) επιβάτες. Ο μεγαλύτερος φόβος των διασωστών είναι αυτά τα σκαριά, επειδή εάν για οποιονδήποτε λόγο διαλυθούν και βουλιάξουν, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα παρασύρουν στο βυθό παγιδευμένους επιβάτες. Ακόμα και όσοι ταξιδεύουν στο κατάστρωμα αυτών των επικίνδυνων σκαφών, δεν γνωρίζουν πόσο απέχει η Ευρώπη.

Μόλις τελειώσει μια διάσωση, οι διασώστες όπως ο κ. Σάββας τούς δείχνουν σε χάρτες ή GPS τα πραγματικά δεδομένα. Ο ίδιος αναφέρει πως «είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι θεωρούν ότι τους λέμε ψέματα. Πιστεύουν όσα τους έχουν πει οι διακινητές: ότι η Μεσόγειος είναι μια λιμνούλα και θα την περάσουν σε πέντε ώρες». Ας έχουμε πάντα στο μυαλό μας τα λόγια του ψαρά που αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση: «Μου έχει τύχει να βάλω σωσίβιο σε έναν 12χρονο και ο πατέρας του

να μου λέει: ο γιος μου είναι πολύ μικρός αλλά δεν πρόκειται ποτέ στη ζωή του να σε ξεχάσει. Εκείνη τη στιγμή, στο 20λεπτο που θα βοηθήσεις, σε αγκαλιάζουν, σε φιλάνε. Δεν υπάρχει εδώ χριστιανός και μουσουλμάνος, υπάρχει μόνο ο άνθρωπος. Τους μαζεύεις λίγο πριν πνιγούν. Πώς να το ξεχάσουν; Της Χρυσταλλένης Γιαννακού

«Αιγαίο: η Γκουέρνικα του 21ου αιώνα» Το 2015, 80 σχεδόν χρόνια μετά την Γκουέρνικα, ένας Βούλγαρος σκιτσογράφος, ο Jovcho Savov, παίρνοντας βασικά στοιχεία της σύνθεσης του Πικάσο, καταγγέλλει με τη σειρά του τη φρίκη του προσφυγικού δράματος στον υγρό τάφο του Αιγαίου. Ο Jovcho Savov είναι ένας διάσημος Βούλγαρος σκιτσογράφος με πολλές διακρίσεις και βραβεία. Το στιλ του είναι αναγνωρίσιμο, καθώς μέσα από τα έργα του είναι αποφασισμένος να αναδεικνύει παγκόσμιες ανησυχίες του σήμερα, μετανάστευση, οικολογία, φτώχεια. Είναι ένας καλλιτέχνης-ενεργός πολίτης, που μέσα από το έργο του θέλει να κάνει τους ανθρώπους να χαμογελούν και να προβληματίζονται.

Με πανομοιότυπο τρόπο, οι κυρίαρχες μορφές του τεράστιου καμβά του Ισπανού ζωγράφου, ο ταύρος, το πληγωμένο άλογο με διαμελισμένα κορμιά, μορφές που ουρλιάζουν, μορφές που κρατάνε νεκρά μωρά στα χέρια τους, βρίσκονται στη θάλασσα και όχι στην ισπανική κωμόπολη Γκερνίκα. Το Αιγαίο γίνεται μια Γκουέρνικα, στην οποία κανείς αντικρίζει φοβισμένα πρόσωπα, πνιγμένους ανθρώπους, ανθρώπους που προσπαθούν να πιαστούν από την όποια βοήθεια και να σωθούν, αυτοί και τα παιδιά τους. Της Γεωργίας Χριστοφόρου

Εφηβικές πινελιές 11

Ζωγραφίζοντας τη Φρίντα… Η Φρίντα Κάλο γεννήθηκε το 1907 στο Μεξικό. Σε μικρή ηλικία έμαθε ότι πάσχει από πολιομυελίτιδα, πράγμα που είχε ως αποτέλεσμα το δεξί της πόδι να μη μεγαλώσει ποτέ όσο έπρεπε. Όταν οι Ναζί αναδείχθηκαν στην εξουσία στη Γερμανία, η Φρίντα γράφει το όνομά της «Frieda», από το γερμανικό «Frieden» που σημαίνει ειρήνη, εκφράζοντας έτσι την αποδοκιμασία της. Η Φρίντα έμεινε στη ιστορία για τον πατριωτισμό και το επαναστατικό πνεύμα της. Εντυπωσιάστηκα από το γεγονός ότι άλλαξε την ημερομηνία γεννήσεώς της σε 7 Ιουλίου 1910, έτσι ώστε να συμπίπτει με την αρχή της Μεξικανικής Επανάστασης (1910-1920). Τα δύο φύλλα πίσω από τη Φρίντα συμβολίζουν τη σχέση της με το Μεξικό. Επίσης γνωστή έγινε χάρη στις φεμινιστικές της ιδέες. Η Φρίντα Κάλο δε δεχόταν να είναι μια γυναίκα σαν όλες τις άλλες της χώρας της. Ενώ η μεξικάνικη κοινωνία ήταν άκρως φαλλοκρατική, εκείνη πάλεψε για τη χειραφέτηση των γυναικών, γι΄ αυτό κι εγώ ζωγράφισα μια γυναίκα που δείχνει τη γροθιά της. Η Κάλο επηρεάστηκε από την κουλτούρα των αυτόχθονων ιθαγενών του Μεξικού, γι΄ αυτό και στους πίνακές της χρησιμοποιεί έντονα χρώματα. Το ίδιο ακριβώς σκεπτικό ακολούθησα κι εγώ χρησιμοποιώντας έντονα χρώματα. Η χρήση των πιθήκων σε πολλούς πίνακές της έχει τη σημασία του. Η Κάλο τους χρησιμοποιούσε ως σύμβολα τρυφερότητας και προστασίας. Της Αλεξάνδρας Ψηλογένη

Αγαπημένη Φρίντα Κάλο, Με αυτή την ανοιχτή επιστολή μου δίνεται η τιμή να σου μιλήσω και να σου εκφράσω τις εντυπώσεις μου για την συναισθηματική, περιπετειώδη και επίπονη ζωή σου. Είναι τιμή για εμένα να απευθυνθώ στη γυναίκα που αγωνίστηκε και έφτασε να είναι σήμερα μία από τις μεγαλύτερες ζωγράφους όλων των εποχών και να είναι ένα μεγάλο πρότυπο για τους νέους. Σε ηλικία 9 ετών διαγνώστηκες με πολιομυελίτιδα, και παρότι κατάφερες να την ξεπεράσεις, μια δεκαετία περίπου αργότερα στα 18 σου χρόνια ένας χαλύβδινος χειρολισθήρας έκοψε τη λεκάνη σου και μετά από αυτά ήξερες πως δεν θα μπορούσες να φέρεις ποτέ ένα παιδί στον κόσμο. Ωστόσο, παρά τις δυσκολίες που συνάντησες και τα προβλήματα υγείας που είχες, έζησες μια ζωή με έντονο πάθος και έρωτες, κάτι που όπως φαίνεται σε βοηθούσε να ξεχάσεις τον πόνο σου. Στάθηκες τόσο δυνατή σε σημείο θαυμασμού. Κάτι που πολύ λίγοι θα μπορούσαν να κατορθώσουν. Δεν δίσταζες να εκφράζεις τη γνώμη σου και έκανες πάντα αισθητή την παρουσία σου, όπου κι αν βρισκόσουν. Δημιουργούσες έργα με φεμινιστικά και αμφιλεγόμενα νοήματα. Αποτέλεσες και αποτελείς μια μορφή δύναμης και έμπνευσης. Στις μέρες μας, εν έτη 2019 ο θρύλος σου έχει αγαπηθεί από τους νέους σε όλα τα μήκη και πλάτη της οικουμένης. Κι εγώ αρκετές φορές παρατηρώ για πολλή ώρα τους πίνακές σου ανακαλύπτοντας καινούρια στοιχεία που με εντυπωσιάζουν. Τα σκίτσα σου παντού: graffiti στους δρόμους μέχρι στάμπες σε μπλούζες. Καμιά φορά σκέφτομαι πως εσύ η Frida Κahlo, βρήκες επιτέλους στην καρδιά των ανθρώπων τη θέση που σου άξιζε. Ήσουν μία γυναίκα που έζησες στα όρια, σε σύγκριση με τις στερεότυπες γυναίκες της εποχής σου. Εκτός αυτού, ήσουν και εξακολουθείς να είσαι ένα πολύ καλό πρότυπο με όλα τα βιώματα που πέρασες στη ζωή σου. Χτυπημένη από τη μοίρα, λαβωμένη από τον έρωτα, με σωματικούς και ψυχικούς πόνους, δεν τα παράτησες, αλλά χρησιμοποίησες ως καύσιμο την εσώτερη απογοήτευσή σου για να πετύχεις. Η σημερινή νεολαία όντας απογοητευμένη από την ισχύουσα κατάσταση, παίρνει δύναμη από την ιστορία σου, την ιστορία που εσύ κατόρθωσες να κτήσεις για το όνομά σου, έχεις μετατρέπει σε σύμβολο διαχρονικό. Παρά τον πόνο που βίωσες σε καθημερινή βάση, ήσουν γεμάτη αγάπη, την οποία και μοιραζόσουν με όσους είχες δίπλα σου. Αναμφίβολα η πιο διάσημη σχέση, που σε στιγμάτισε ανεξίτηλα, ήταν αυτή με τον Diego Rivera. Καθώς ήσασταν και οι δύο καλλιτέχνες, ξεκινήσατε αυστηρά ως συνάδελφοι, αλλά στην πορεία ερωτευτήκατε και μέσα σ’ ένα χρόνο παντρευτήκατε. Έπειτα ακολούθησαν τα παρατράγουδα με την απιστία του Diego , που σε απατούσε με την αδερφή σου Christina, τους τσακωμούς, το διαζύγιο και την απέλπιδα επανασύνδεση. Τίποτα από αυτά δεν σε σταμάτησε στο να συνεχίσεις να είσαι η γυναίκα με δυναμισμό και έντονη προσωπικότητα. Άφησες τα σημάδια σου στη σημερινή εποχή. Οι πίνακές σου είναι αριστουργηματικά έργα τέχνης. Ενώ η πλειοψηφία των καλλιτεχνών εκείνης της εποχής έπαιρναν ερεθίσματα και έμπνευση από τον πόλεμο και τον χώρο της πολιτικής, εσύ εμπνεύ-

στηκες από τον πόνο που είχες στην καρδιά σου και αποφάσισες να του δώσεις μορφή, θέλοντας μ’ αυτόν τον τρόπο να τον καταπολεμήσεις. Η μοναδικότητά σου οφείλεται και στο πως κατόρθωσες να απεικονίσεις στον καμβά τόσο σκοτεινά θέματα, όπως το διαζύγιο, οι αποβολές και το ατύχημα που είχες, με ένα υπερβατικό και ασυνήθιστο τρόπο. Βλέποντας κανείς τους πίνακές σου, μπορεί να νιώσει όσα αισθανόσουν εσύ την ώρα που τους ζωγράφιζες. Προφύλασσες την ατομικότητά σου και υποστήριζες με σθένος τις ιδέες σου και γι’ αυτό το λόγο σε θαυμάζω με τόσο πάθος και ενθουσιασμό. Ήσουν δεκαετίες μπροστά από την εποχή σου, και αμφισβητούσες τους ρόλους και την ταυτότητα των δύο φύλων ήδη από τις αρχές του περασμένου αιώνα, τότε δηλαδή που δεν γινόταν καν λόγος γι’ αυτά τα θέματα. Δεν δίστασες μάλιστα να εμφανιστείς σε μία οικογενειακή φωτογραφία ντυμένη σαν άντρας, φορώντας ένα ανδρικό κοστούμι. Το στιλ σου αποτελούσε ένα συνδυασμό ευρωπαϊκών και παραδοσιακών μεξικάνικων στοιχείων. Το στοιχείο βέβαια που σε χαρακτηρίζει ακόμη και σήμερα ήταν το μονόφρυδο, με το οποίο έδειχνες ακόμη πιο ξεχωριστή και όμορφη. Ήσουν ένθερμη υποστηρίκτρια της διαφορετικότητας. Διαφέρεις από τις υπόλοιπες καλλιτέχνιδες, γι’ αυτό και εξακολουθείς να μας ενδιαφέρεις. Μέσα από τα διαχρονικά έργα σου προβάλλονται πολλά στοιχεία που διαμόρφωσαν τη σημερινή pop κουλτούρα και διάφορες τάσεις της μόδας, όπως αυτή των hipster. Αξίζει να σημειώσουμε ότι οι περισσότεροι νέοι σήμερα βρίσκουν άκρως ενδιαφέρουσες τις σκοτεινές και μυστηριώδεις σκέψεις και απόψεις σου. Κανείς δεν μπορεί να αποκαλύψει με σιγουριά όλα όσα συνέβαιναν στο μυαλό σου. Καθώς πιστεύω η ίδια ότι ούτε εσύ ήσουν σίγουρη για της πρωτοποριακές σου αντιλήψεις, αλλά ο τρόπος έκφρασης και ο αυθορμητισμός σου σε έχει κάνει πρότυπο θαυμασμού. Το μυστηριώδες του βίου σου , η εύθραυστη ψυχολογία σου, ο δυναμισμός του χαρακτήρα σου, η πρωτοφανής αντιδραστικότητά σου , η αξιοπρέπεια της δυστυχίας σου και η ομορφιά της τέχνης σου είναι μερικά από τα στοιχεία που σε εδραίωσαν στη σκέψη των νέων της εποχής μας και σε ανέδειξαν σε ιέρεια του στιλ, της αισθητικής, της διαφορετικότητας και της ισηγορίας, δίνοντας δύναμη και έμπνευση σε μία γενιά που διψάει για λίγο ουρανό γεμάτο με στόχους , όνειρα και ένα καλύτερο μέλλον. Δεν σου γράφω σαν μια θαυμάστρια, σου γραφώ σαν ένας συνάνθρωπος γεμάτος απορία και θαυμασμό για το πώς κατάφερες μέσα από όλα τα χαστούκια της ζωής να συνεχίσεις να είσαι η γυναίκα όλο δυναμισμό και έμπνευση. Μακάρι να πάρω κι εγώ λίγη από τη δύναμή σου και να την εφαρμόσω στη ζωή μου. Με αγάπη μια μαθήτρια με όνειρα, Αλεξάνδρα Ψηλογένη

12 κοκκινογράφημα

Έμμετρες σκέψεις

Κώστας Βασιλείου-Σάββας Παύλου: Δυο φίλοι φιλόλογοι λογοτέχνες Συνέντευξη Κώστα Βασιλείου για τον Σάββα Παύλου

Ο Σάββας Παύλου εκπαιδευτικός, κριτικός, ποιητής και λογοτέχνης που έφυγε πρόωρα. Είχαμε την τιμή ο Κώστας Βασιλείου, Φιλόλογος και Λογοτέχνης, να επισκεφθεί το σχολείο μας, μέσα στο πλαίσιο της δράσης «Ένας Λογοτέχνης στο σχολείο μας». Ο Κώστας Βασιλείου, που γεννήθηκε το 1939 στην Πάνω Δευτερά, προέρχεται από αγροτική οικογένεια και είναι το έβδομο στη σειρά από τα εννέα αδέρφια του. Ο μόνος που οι συγκυρίες του επέτρεψαν να μορφωθεί, φοιτώντας αρχικά στο Παγκύπριο Γυμνάσιο και στη συνέχεια στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εργάστηκε ως Φιλόλογος από το 1963 ως το 1999 που αφυπηρέτησε. Ως λογοτέχνης ασχολήθηκε αποκλειστικά με την ποίηση και εξέδωσε δεκαπέντε ποιητικά βιβλία, εκ των οποίων τα οκτώ τελευταία είναι στην κυπριακή διάλεκτο. Πρωτοεμφανίστηκε στο ποιητικό στερέωμα της Κύπρου το 1969, με την ποιητική συλλογή Σκαμάνδριος Εκτορίδης Αστυάναξ. Αναφέρουμε ενδεικτικά και άλλους τίτλους: Κλωνάρι (1971), Ο Μεγάλος Σαμάν (1977), Ο Πόρφυρας (1978), Pietà (1983), Ο ευαγγελισμός της Λυγερής (1988), Το Ίλαντρον (2000), Pietà 2015 (2015), Αλταμίρα (σε συνεργασία με την Καίτη Χρίστη) (2017) κ.ά. Τον Ιούνιο του 2018 βραβεύτηκε από την Ένωση Λογοτεχνών Κύπρου με το βραβείο Θεοδόση Πιερίδη. Θεωρείται ένας από τους κορυφαίους ποιητές της Κύπρου και είναι καλός γνώστης τόσο της ελληνικής όσο και της κυπριακής γραμματείας. Δράττοντας την ευκαιρία που μας δόθηκε, είχαμε μια συζήτηση μαζί του, η οποία επικεντρώθηκε στο πρόσωπο του φίλου του, επίσης Φιλόλογου και Λογοτέχνη, Σάββα Παύλου. Θα θέλαμε αρχικά να σας καλωσορίσουμε στο σχολείο μας και να σας εκφράσουμε τις ευχαριστίες μας για την παρουσία σας εδώ. Βρίσκεστε εκτός τάξης εδώ και είκοσι σχεδόν χρόνια, αλλά δίνετε την εντύπωση σαν να μην πέρασε μια μέρα από τότε. Αλήθεια, νοσταλγείτε τη θητεία σας στα σχολεία; Αν τη νοσταλγώ λέει, μα δεν απομακρύνθηκα ούτε στιγμή από το “πάτριο έδαφος” της παιδείας, που είναι η ανάσα μου, άρα δεν νοσταλγώ κάτι μακρινό, ζω μια ζωτική-ζώσα πραγματικότητα. Ευχαριστώ το σχολείο σας που με τιμά με την πρόσκληση και μου δίνει την αφορμή να επανέρχομαι. Αυτό γίνεται συχνά, από πολλά σχολεία, από Δημοτικά, Γυμνάσια-Λύκεια ως Κολλέγια και είναι δεκάδες οι νέοι (φιλόλογοι, λογοτέχνες κ.ά.) με τους οποίους έχω επαφή και διάλογο. Εσείς οι νέοι είστε το παρόν και το μέλλον μας, τα κλωνάρια, οι παλαιότεροι είμαστε οι ρίζες, ο κορμός, το δέντρο όμως είναι το ίδιο. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ήταν και η αναφορά σας στον Σάββα Παύλου, αναφορά που παίρνει βαρύνουσα σημασία όταν γίνεται στο σχολείο μας, μιας και ο ίδιος κατάγεται από την Κοκκινοτριμιθιά. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Πώς γνωριστήκατε με τον Σάββα Παύλου; Ναι, ο Κοκκινοτριμιθιώτης φίλος συνάδελφος Σάββας Παύλου (ή Τζιωνής) ήταν πολύ δεμένος με τη γενέτειρά του και πολύ συχνά την αποκαλεί ποιητικά Ερυθρό-Τέρμινθο και τον εαυτό του Ερυθροτερμινθέα. Κατά μια δεκαετία νεότερος μου, ήταν αυτό που λέμε ωραίος άνθρωπος, πολυτάλαντος, απελευθερωμένος από ταμπού ή αγκυλώσεις, αγκαλιάζει στην ευρύτητά του όλο το φάσμα πολιτικών ή άλλων αντιλήψεων, με κεντρικό κίνητρο την αγάπη του για την Κύπρο και την Ελλάδα, την παιδεία, την ποίηση, την αγάπη, τον έρωτα – είχε πολύ αρρενωπή φωνή και όλοι τον αγαπούσαμε. Είχα ακουστά τον Σάββα Παύλου κι εκείνος για μένα, επειδή και οι δύο φιλολογούσαμε και λογοτεχνίζαμε. Η πρώτη μας γνωριμία έγινε στα 1980-1982, όταν και οι δύο μετατεθήκαμε από Γυμνάσια Λευκωσίας σε Γυμνάσια της Λάρνακας κι υπηρετούσαμε στο ίδιο σχολείο, στο Γυμνάσιο Αγίου Γεωργίου. Σαραντάχρονος εγώ, τριαντάχρονος εκείνος, με νωπές ακόμα τις πληγές από τα δραματικά γεγονότα του 1974 (πραξικόπημα, εισβολή) στον δημοκρατικό χώρο αμφότεροι, αγωνιούντες για την πατρίδα μας. Ποια ήταν η δράση του Σάββα Παύλου στον χώρο της εκπαίδευσης; Η δράση του Σάββα Παύλου στον χώρο της εκπαίδευσης ήταν ουσιώδης, πολύπλευρη, αγωνιστική-ερωτική θα έλεγα, λάτρευε τη δουλειά του, τους μαθητές, τους συναδέλφους του και αυτή η αγαπητική προσέγγιση είχε ως φυσικό επακόλουθο να εισπράττει αγκαλιές αγάπης κι εκτίμησης. Ήταν αεικίνητος και παραγωγικότατος. Τι να πρωτοθυμηθώ; Νεαρός ακόμη, εκπόνησε διατριβή για τον Γεώργιο Σεφέρη σε σχέση με την Κύπρο, ταπεινός όμως ουδέποτε χρησιμοποιεί πριν από το όνομά του την ένδειξη Δρ (δόκτωρ). Ανήλθε επάξια όλη την κλίμακα της εκπαιδευτικής ιεραρχίας, Β. Διευθυντής, Διευθυντής, Επιθεωρητής, εργάστηκε και ως Διευθυντής στο Σπίτι της Κύπρου στην Αθήνα και για χρόνια συνεργαζόταν με το Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας στον Αρχάγγελο της Μονής Κύκκου. Ποια ήταν η δράση του Σάββα Παύλου στον χώρο των γραμμάτων; Εξίσου πλούσια και σημαντική ήταν η δράση του στον χώρο των Γραμμάτων, δηλαδή

της λογοτεχνίας, που ωστόσο δεν τη διαχώριζε από την εκπαιδευτική του δράση, έβλεπε τις δύο δραστηριότητες ως συγκοινωνούντα δοχεία. Ανήσυχος και δημιουργικός, τολμηρός και ανανεωτικός, ασχολήθηκε με τα πλείστα είδη του έντεχνου λόγου, ποίηση, διήγημα, δοκίμιο, έρευνα. Λάτρευε τη μουσική, τον κινηματογράφο, το θέατρο, τα πάντα. Αναφέρω ενδεικτικά μερικούς τίτλους έργων του: Τα τραγούδια της Μαριάννας (ποιήματα), Γραμμή του ΤόκιοΜυκήνες (ποιήματα), Ο γιος του Ριμάκο, Φωνάξτε τα παιδιά (διηγήματα), Εκεί, στις ομπρέλλες (δοκίμια) που πήρε και το κρατικό βραβείο και Filioque (αφηγήματα). Γενικά ήταν μάστορας της ελληνικής γλώσσας, ελληνολάτρης (ζήτησε το φέρετρό του να σκεπαστεί με την ελληνική σημαία), απέφευγε ωστόσο την κυπριακή διάλεκτο. Θυμάμαι, το πρώτο σχόλιο που έκαμα, όταν πρωτοδιάβασα κείμενό του, ήταν η φρεσκάδα της γλώσσας. Παρομοίωσα τις λέξεις του με φρεσκοπλυμένα βότσαλα στην ακρογιαλιά, κάτι που του άρεσε ιδιαίτερα. Θυμάστε κάποιο χαρακτηριστικό περιστατικό με τον Σάββα Παύλου; Ένα περιστατικό που θα μου μείνει ανεξίτηλο είναι κάτι που έγινε γύρω στο 2015, όταν πρωτοεκδηλώθηκε η ανίατη ασθένεια και τον επισκέφτηκα στο Γενικό Νοσοκομείο, στο Ογκολογικό. Ήταν μ’ έναν αδελφό του και έπνεε κυριολεκτικά τα λοίσθια, βυθισμένος σε νάρκωση, ίσως από τα παυσίπονα, ούτε μας αναγνώρισε, ούτε μας μιλούσε - ήμουν μ΄ ένα κοινό φίλο, τον φιλόλογο κριτικό Κώστα Νικολαΐδη. Όταν ο αδελφός του πήγε να του δροσίσει με λίγο νερό τα χείλη κι ο Σάββας αρνήθηκε, πρότεινα να του δώσουμε μια-δυο γουλιές χυμό φρέσκο ρόδι που είχα φέρει μαζί μου από τη Δευτερά – ήταν Οκτώβρης ή Νιόβρης. Τον μισοκαθίσαμε και βάλαμε το ποτήρι στο στόμα του. Ήπιε μια-δύο γουλιές, τ’ άρεσε, άρπαξε το ποτήρι το ήπιε μονορούφι, το ξαναγεμίσαμε κι έγινε νεκρανάσταση. Για μια-δύο ώρες που καθίσαμε μαζί του ήταν ο πιο ζωντανός Σάββας που είδα ποτέ μου. Ούτε θα ξεχάσω κάτι που μας είπε, ότι άρχισε ν΄ απελευθερώνεται ως άνθρωπος, όταν μαθητής ακόμα, απετάξατο ως σατανά την κατήχηση και το προπατορικό αμάρτημα, κι άρχισε να χαίρεται ελεύθερα τη φύση του, τον έρωτα, την ομορφιά, τη λευτεριά.

Ο φιλόλογος και λογοτέχνης Κώστας Βασιλείου κατά την επίσκεψή του στο σχολείο μας. Ποια θεωρείτε ότι είναι η παρακαταθήκη που άφησε ο Σάββας Παύλου; Η παρακαταθήκη του Σάββα Παύλου, που την άφησε άλλωστε ο ίδιος όταν ζήτησε το φέρετρο του να σκεπαστεί με την ελληνική σημαία, μπορεί να συνοψιστεί στο τρίπτυχο του Θουκυδίδη από τον Επιτάφιο του Περικλή: «εὔδαιμον τὸ ἐλεύθερον, τὸ δ᾽ ἐλεύθερον τὸ εὔψυχον», δηλαδή ευτυχία θα πει λευτεριά και λευτεριά θα πει ευψυχία, παλικαριά, λεβεντιά! Έννοιες ταυτόσημες, δεν μπορεί να υπάρξει η μια χωρίς την άλλη. Ο Σάββας Παύλου ήταν ωραίος Έλλην και ταυτόχρονα ωραίος ορθόδοξος χριστιανός, ολοκληρωμένος άνθρωπος, παλληκάρι, πάλεψε λεβέντικα στη ζωή και με τον θάνατο κι είναι από τους λίγους που θα μπορούσαμε να πούμε το μενάνδρειο ρητό «ὡς χαρίεν ἄνθρωπος, ὅταν ἄνθρωπος ᾖ» (πόσο χαριτωμένο πλάσμα είναι ο άνθρωπος, όταν είναι πραγματικός άνθρωπος). Ο Σάββας (υποκοριστικό Σαβουλλής ή Σαουλλής) ήταν ένας σύγχρονος Διγενής Ακρίτας, που πάλεψε ακόμα και με τον Χάρο (υποκοριστικό Χαρουλλής). Σιερκές σιερκές επκιάσασι τζιαι πάσι στα αλώνια τζιαι τζίει ’νι που παλιώννασι μέρες, μηνάες γρόνια. Τζιει πο’ πκιαννεν ο Χαρουλλής τα γαίματα πιτούσαν, τζιει πο’ πκιαννεν ο Σαβουλλής τα κόκκαλα ελιούσαν. (Το τραγούδι του Σαουλλή) Κλείνοντας, μια και χαρακτηρίσαμε τον Σάββα Παύλου ως χαρίεντα άνθρωπο (κεχαριτωμένο), αναφέρω ένα απόσπασμα από ένα υπέροχο σύντομο αφήγημα, στο τελευταίο του έργο που δημοσίευσε λίγο πριν πεθάνει, τo «Filioque», στο οποίο αφηγείται ένα περιστατικό της νιότης του, όταν μαθητής επισκέφθηκε την 90χρονη Κοκκινοτριμιθιώτισσα γιαγιά του σπίτι της και τη ρώτησε πώς τα πάει. «Πώς να πάω γιε μου, έτο, καρτερώ που μέρα σε μέρα τον χαρτωμένο!». Ποιος ήταν ο χαρτωμένος και γιατί τον περιμένει ως χαρτωμένο (κεχαριτώμενο); Ψάξετέ το και θα βρείτε το βαθύτερο νόημα της ζωής, καθώς και του ίδιου του Σαβουλλή. Των Χρυσοβαλάντως Φωτίου, Δαμιανού Θρασυβούλου και Άντρης Κανέλλα

13

Προς: Αγαπητό Θεό, Παραδείσου 1 3333 Ουρανός

Λευκωσία, Φεβρουάριος 2019

Από: Στυλιανή Συμεωνίδη, Αγάπης 14 Πλανήτης Γη Αγαπητέ Θεέ μου, Σήμερα θα σε ενοχλήσω για ακόμ η μια φορά και εύχομαι να με συγχ ακούσεις με προσοχή στα όσα σου ωρέσεις για τη φλυαρία μου. Ξέρω γράφω και θα με βοηθήσεις σε όμως πως, ως καλός Θεός που είσα αυτά που σου ζητώ. Θα σκεφτείς ι, θα με Να μην τα γράψω και εγώ κάπ τι θέλω πάλι και σου γράφω γράμ ου; μα. Ε! Προβλήματα! Για να μην σε κουράζω, θα μπω κατευθείαν στο θέμα. Πριν λίγες μπαμπάς και η μαμά. Πολύ στε μέρες, την Τρίτη που μας πέρασε, ναχωρημένοι. Τι έγινε πάλι; σκέφ επιστρέφουν στο σπίτι από τη τομαι από μέσα μου. Καθίσαμε να δουλειά ο Βάζω μια φωνή: φάμε, αμίλητοι και οι δύο τους. Μέσ α μου, δεν αντέχω. Μπαμπά, μαμά τι έγινε πάλι; Να βρε Χριστίνα, προβλήματα πάλι με τον Άγγελο, απαντά ο πατ έρας μου. Μας πήραν από το σχολ Καλέ μου μπαμπά, του απαντώ είο και μας έκαναν παρατηρήσε . Ένα παιδί 8 χρονών, της B’ τάξ ις πάλι. όλο χαρά ετοιμάζει τη βαλίτσα του ης του Δημοτικού, τι προβλήματα μπορεί να δημιουργήσει; Τον βλέπ και το σάντουιτς του. Γεμάτος χαρ ω το πρωί ά πάει στο σχολείο. Στην είσοδο αγκαλιές και φιλιά. Το μεσημέρ του σχολείου τον περιμένουν οι φίλοι ι που θα σχολάσει, το ίδιο σκηνικό του, . Όλοι τον αγαπάνε και όλα τα παιδ δίνοντάς του να μην καταλαβαίνει τα μαθήματ ιά είναι φίλοι του. Ξέρω πως μέσ α όπως οι άλλοι συμμαθητές του α στην , αλλ τάξη ά όλοι μπορεί έχο υν να πουν ένα καλό λόγο. Τι έγιν Μας πήραν από το σχολείο και μας ε πάλι; είπ αν ότι εκε ί που έπαιζε ο Άγγε-λος, σκουντούφλη τελικά χτύπησε στο σκαλοπάτι σε, έπεσε πάνω στον συμμαθητή και έτρεξε λίγο αίμα από το πόδ του τον Γιώργο. Ο Γιώργος ι του. Μας πήρε ο Διευθυντής και σημέρι, μας βρήκαν στο παρκινγ ξεκίνησε παρατηρήσεις για τον κ του σχολείου οι γονείς του Γιώργου Άγγελο. Αργότερα, το μεκαι μας έβαλαν και αυτοί τις φων σχολείο με τόσα προβλήματα που ές. Μας είπαν να μην ξαναπάρουμ έχει. ε τον Άγγελο στο Η μαμά μου έριξε το πρώτο δάκ ρυ και έφυγε προς το δωμάτιό της . Εγώ μέσα μου στεναχωρήθηκα και πολύ θυμό. Πώς να μην θυμ ώνω με αυτά που ακούω; Να φύγ πολύ με αυτά που άκουγα, αλλά είχα μέσα μου ει ο Άγγελος από το σχολείο, επειδή παιδιά του σχολείου, όταν χτυπούν κατά λάθος χτύπησε ένα φίλο του; συμμαθητές τους, φεύγουν από το Κα ι όλα τα άλλα σχο λείο; Μα τι γονείς είναι αυτοί που πως κάνουν καλό στα παιδιά τους λένε τέτοια πράγματα; Και νομίζ ; ουν αυτοί οι γονείς Την επόμενη μέρα, την Τετάρτη , ξεκινήσαμε όλοι μαζί για τη ρουτ Πρώτος στο κάγκελο ο Γιώργος. ίνα της ημέρας. Πρώτη στάση Είχε ένα μικρό επίδεσμο στο πόδι στο Δημοτικό σχολείο του Άγγελου , ίσα που φαινόταν. Μπαίνει μέσα . Τι να δω; χαρά για τον φίλο του! Δεν είπα ο Άγγελος. Ο Γιώργος τι κάνει; Αγκα τίποτε. Από τη μια χάρηκα που λιές ο και Άγγ φιλιά, όλο ελος ήταν πάλι με τους φίλους του. γονείς. Οι γονείς είναι μεγάλοι και Από την άλλη σκέφτηκα τι είπα ώριμοι, σου λένε! ν χθες αυτοί οι Πρέπει, καλέ μου Θεέ, να δούμε τι θα κάνουμε με αυτό το θέμα. Ξέρ σκέφτονται σαν εμάς, τα παιδιά. εις τι σκέφτηκα; Ήθελα να σε Αν δεν το καταφέρεις αυτό, κάνε παρακαλέσω πολύ να κάνεις τους τους τουλάχιστο να μας καταλαβαίν μεγάλους να είναι όλοι οι ίδιοι, υπάρχουν και άνθ ουν καλύτερα. Να καταλάβουν πως ρωποι διαφορετικοί. Άλλοι με ένα πόδ οι άνθ ι, άλλο ρωποι δεν πως όλους τους ανθρώπους πρέ ι με ένα χέρι, άλλοι με άλλο χρώμα, πει να τους βλέπουμε και να τους άλλοι μιλούν διαφορετικά... Και να αγα καταλάβουν πάμε το ίδιο. Να μην τους διώχνου Και μένα ο Άγγελος πολλές φορέ με, να μην τους κοροϊδεύουμε. ς με κάνει να θυμώνω. Δεκατεσ σάρων χρονών εγώ, οκτώ εκείνος, όλα τα παιδιά της ηλικίας του, θα άστα να πάνε. Καβγάδες κάθε κάνει και αυτός τις αταξίες του. μέρα! Αλλά, όπως Γιατί δηλαδή να περιμένουμε από από τα άλλα παιδιά, πρέπει να τον Άγγελο να είναι τέλειος; Επειδή ζητώ και να περιμένω από αυτό είναι διαφορετικός ν περισσότερα και διαφορετικά ανθρώπους του κόσμου να ανοίξουν πράγματα; Σε παρακαλώ Θεέ την αγκαλιά τους και να βάζουν μου, κάνε όλους τους μέσα τον κάθε ένα από εμάς, χωρίς διακ Θεέ μου, κάπου εδώ πρέπει να ρίσεις, χωρίς όρια και χωρίς προ σε αφήσω και να σου πω ένα καταλήψεις. τελευταίο μυστικό. Ξέρεις γιατί σύνδρομο Down, φροντίζει κάθε αγαπώ πάρα πολύ τον Άγγελο; μέρα να μας κάνει να γελάμε και Για τί αν και έχει να είμαστε χαρούμενοι. Να γελά την έχουμε χάσει. Ναι, αυτός είνα με με την παιδική αθωότητα και ι ο ήρωας μου! Αυτός που καθημερ απλότητα, που εμείς ινά με μαθαίνει να προσπαθώ και να σέβομαι και να συγχωρώ. Πο να μην τα βάζω κάτω. Που με υ με μαθαίνει να γελώ αληθινά! μαθαίνει να αγαπώ, Με όλη μου την αγάπη, Στυλιανή Συμεωνίδη

14 κοκκινογράφημα

Συνάντηση κορυφής

Νέλσον Μαντέλα - Κώστας Μόντης Τετράδια ελευθερίας: όταν ένας πολιτικός και ένας ποιητής υπηρετούν τον ίδιο σκοπό Ο Νέλσον Μαντέλα ανοίγει τον δρόμο… «Πολέμησα κατά της κυριαρχίας των λευκών. Πολέμησα όμως και κατά της κυριαρχίας των μαύρων. Στόχος μου ήταν μια ελεύθερη και δημοκρατική κοινωνία, όπου όλοι ζουν σε αρμονία και έχουν ίδιες ευκαιρίες. Είναι ένα ιδανικό για το οποίο ζω και το οποίο θέλω να πραγματοποιήσω. Αλλά, αν χρειαστεί, είναι ένα ιδανικό για το οποίο είμαι έτοιμος να πεθάνω.» Ν. Μαντέλα Κατάγομαι από ένα μικρό νησί, την Κύπρο. Η πατρίδα μου είναι ένα πολύπαθο νησί από το οποίο πέρασαν πολλοί κατακτητές. Μελετώντας την ιστορία της πατρίδας μου κατάλαβα πως «θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία» και πως ο κάθε άνθρωπος, πρέπει να αγωνίζεται για την ελευθερία, τη δικαιοσύνη και την ισότητα… Είμαι ένα παιδί που μεγάλωσε ζώντας σε μια μοιρασμένη πατρίδα, αφού οι Τούρκοι κατέχουν παράνομα το 36,2% του εδάφους μας. Αμέτρητα «γιατί» χαραγμένα στην καρδιά, τα δάκρυα χαράζουν τα μάγουλα…Μα η ψυχή έχει μάθει να αντιστέκεται, να αγωνίζεται, να ελπίζει! Νιώθω την ανάγκη σήμερα να γράψω για μια προσωπικότητα που αποτελεί για μένα παράδειγμα προς μίμηση. Νέλσον Μαντέλα, ήσασταν υποστηρικτής της δημοκρατίας και λαμβάνατε αποφάσεις κατά πλειοψηφία, ακόμη κι αν διαφωνούσατε. Ήσασταν ένας χαρισματικός ηγέτης που μαγνήτιζε τα πλήθη, ευγενικός που αναζητούσε πάντα το καλύτερο για τους ανθρώπους. Σας θαυμάζω, γιατί ήσασταν ένα φτωχό αγόρι που με το πείσμα, τη θέληση και την αγωνιστικότητά σας λάβατε πάνω από 250 βραβεία. Για μένα είστε πρότυπο και παράδειγμα προς μίμηση. Θα έχω πάντα στο μυαλό μου, τους αγώνες σας και θα προσπαθώ να καταφέρνω το καλύτερο, όχι για τον εαυτό μου αλλά και για τους συνανθρώπους μου. Χρειαζόμαστε ηγέτες σαν κι εσάς, γιατί με θλίψη συνειδητοποιούμε πως τα ισχυρά συμφέροντα καθορίζουν την τύχη μας. Οι πολιτικοί συμπεριφέρονται με τρόπο αλαζονικό, πυροδοτώντας διαρκώς νέες εστίες πολέμων και νέες ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις εις βάρος των φτωχών αυτού του πλανήτη. Με καθοδηγητές σαν κι εσάς σίγουρα δεν μπορούμε να μείνουμε απαθείς, αλλά θα πρέπει να κάνουμε πράξη τα λόγια του Τάσου Λειβαδίτη: «Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος, δε θα πάψεις ούτε στιγμή να αγωνίζεσαι για την ειρήνη και για το δίκαιο». Όλοι μαζί ενωμένοι μπορούμε να βροντοφωνάξουμε για την ειρήνη, αξιώνοντας τον τερματισμό του πολέμου. Άλλωστε ο λαός της Κύπρου βιώνει ακόμη τις συνέπειες του πολέμου, της κατοχής και της προσφυγιάς του 1974 και είναι χρέος μας να υπερασπιστούμε τα ανθρώπινα δικαιώματα, ανεξαρτήτως χρώματος, φυλής, θρησκείας, πολιτικών πεποιθήσεων ή εθνικότητας. Παρόλο που δεν σας έχουμε ανάμεσά μας, το παράδειγμά σας φωτίζει τον δρόμο όλων των παιδιών της Κύπρου. Του Νεκτάριου Στυλιανού

…και ο Κώστας Μόντης προπορεύεται για να τον ακολουθήσουμε. …και ο Κώστας Μόντης προπορεύεται για να τον ακολουθήσουμε. Είναι ένα μεγάλο πρόβλημα ο Πενταδάκτυλος, μητέρα. Στο κάτω-κάτω το Μόρφου δεν το βλέπουμε, στο κάτω-κάτω την Κερύνεια δεν τη βλέπουμε, την Αμμόχωστο δεν τη βλέπουμε, όμως αυτός είν’ εκεί απέναντί μας , όμως αυτός είναι διαρκώς εκεί απέναντί μας , και μας κοιτάζει , και μας κοιτάζει μ’ ένα τρόπο … και κάθεται βραχνάς και μολύβι στο στήθος μας, όμως αυτός είν’ εκεί απέναντί μας , και δεν μπορεί να κρυβεί σαν το Μόρφου, και δε μπορεί να κρυβεί σαν την Κερύνεια και σαν την Αμμόχωστο. Και λέει: Λοιπόν; και μας ρωτά: Λοιπόν;... Μελετώντας για καιρό μερικά από τα ποιήματα του Κώστα Μόντη, εντυπωσιάστηκα από τη ζωντάνια του λόγου του. Οφείλω να ομολογήσω ότι ο Μόντης δεν γράφει ένα ποίημα που θα αναγνωριστεί απλά από την μορφή του, αλλά καταγράφει ειδικότερα ιστορίες το νησιού μας που ένα απλό πεζό κείμενο δε θα μπορούσε να στηρίξει. Τα ποιήματά του είναι βαθυστόχαστα και μεταδίδουν όλα τα μηνύματα για τα οποία γράφτηκαν. Ο Μόντης διαθέτει μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου αφού μέσω των δικών του ποιημάτων, έλυσα τις απορίες που είχα σχετικά με την Κύπρο, οι οποίες παρέμεναν άλυτες σε όλη την προηγούμενη μαθητική μου ζωή. Έχω διαβάσει πολλά ποιήματα και πολλά κείμενα για την πατρίδα μου, για την ιστορία της, αλλά ποτέ δεν καταλάβαινα το αληθινό νόημα των γεγονότων και των συναισθημάτων όσων ανθρώπων τα βίωσαν, παρά μόνο όταν πρωτοαντίκρισα ένα από τα ποιήματα του. Αναφέρομαι στο ποίημα «Στιγμές της εισβολής», ένα ποίημα αρκετά γνωστό σε εμάς τους Κύπριους. «Είναι δύσκολο να πιστέψω πως μας τους έφερε η θάλασσα της Κερύνειας, είναι δύσκολο να πιστέψω πως μας τους έφερε η αγαπημένη θάλασσα της Κερύνειας». Λόγια που πραγματικά με ταρακούνησαν και δημιούργησαν το αίσθημα της ψευδαίσθησης και της αμφισβήτησης, ότι αυτή η αγαπητή θάλασσα μπορεί να φέρει μαζί με τα κύματα και το ηλιοβασίλεμα εχθρούς, πόνο, θλίψη και δυστυχία που καθήλωσε και καθηλώνει ακόμη τον Κυπριακό λαό. Ας αφήσω για λίγο πίσω τα ποιήματά του για την Κύπρο που, παρόλο που με εξέπληξαν, δεν ήταν ο μόνος λόγος που λάτρεψα αυτόν το ποιητή. Στις μέρες μας, με τη διαφθορά της ελληνικής γλώσσας τα λόγια του Κώστα Μόντη με κράτησαν συντονισμένη με την ελληνική παράδοση και με βοήθησαν να εκτιμήσω την πατρίδα μου και όλα όσα έχει να μου προσφέρει. Άποψή μου είναι ότι δεν είμαι η μοναδική που την αγγίζουν τα ποιήματά του αλλά πως υπάρχουν και άλλοι νέοι της ηλικίας μου, ίσως και πιο μικροί, που τον έχουν στη καρδιά τους, και τον θαυμάζουν. Πολλά από τα λόγια του με σημάδεψαν, αφού έχει ένα μοναδικό τρόπο να γράφει, που μπορεί να ενθουσιάσει και τους πιο αμόρφωτους και στενόμυαλους ανθρώπους. Καταλήγοντας θα ήθελα να πω ότι χάρη σ' αυτόν και φυσικά στα ποιήματά του, κατάφερα να βρω την κλίση και το ταλέντο μου στην ποίηση και την συγγραφή, αλλά ταυτόχρονα να εκτιμήσω την αξία της ελευθερίας. Διαβάζοντας αποσπάσματα από δικές του δουλειές, τα λόγια του, οι στίχοι του πάντα με ωθούσαν, μου έδιναν κίνητρο για να προσπαθώ περισσότερο. Θα ήθελα μια μέρα να φτάσω στη θέση του και να μπορέσω με τη δική μου σειρά, να αφήσω τη σφραγίδα μου ως ποιήτρια ή συγγραφέας και να αναγνωριστώ ως ακόμη μια Κύπρια που μίλησε για τις πεποιθήσεις της αλλά και για την πατρίδα της. Της Κρίστιας Γεωργίου

Ας μιλήσει η μουσική 15

Αβάντι Μαέστρο... και η παράσταση ξεκινά! Πώς ξεκίνησε η μπάντα Αβάντι Μαέστρο; Η διαδραστική μουσικοθεατρική παράσταση Αβάντι Μαέστρο ξεκίνησε πριν 6 χρόνια στη Θεσσαλονίκη και έκτοτε έχει παρουσιαστεί χωρίς διακοπή σε πέρα των 150 σχολείων σε όλη τη Β. Ελλάδα. Τα τελευταία 2 χρόνια έχει παρουσιαστεί με μεγάλη επιτυχία και στην Κύπρο. Η σύνθεση της μπάντας ήταν πάντα η ίδια; Η σύσταση της μπάντας είναι πάντα η ίδια (κουαρτέτο σαξοφώνων, ντράμερ και ηθοποιός), όμως κάποια από τα άτομα που συμμετέχουν είναι διαφορετικά κάθε φορά στις παραστάσεις που δώσαμε στην Κύπρο. Αυτό συμβαίνει γιατί υπάρχουν ειλημμένες υποχρεώσεις των μουσικών και της ηθοποιού και υπάρχουν κάποιοι αντικαταστάτες. Το γεγονός αυτό βέβαια, δεν επηρεάζει με οποιοδήποτε τρόπο την επιτυχία της παράστασης. Ποιος ήταν ο στόχος της δημιουργίας της μπάντας σας; Ο στόχος της δημιουργίας της μπάντας είναι η στήριξη του σεναρίου της παράστασης. Το σενάριο της παράστασης γράφτηκε με στόχο να ενημερώσει μέσα από ευχάριστο και διαδραστικό τρόπο τους θεατές/μαθητές για την ιστορία του σαξοφώνου, για τα διαφορετικά είδη μουσικής που παρουσιάζονται, καθώς και για τη διαδικασία προετοιμασίας ενός μουσικού συνόλου για μια επικείμενη συναυλία. Κάποιος μπορεί να αντιληφθεί πώς λειτουργεί μια μπάντα πολύ πιο εύκολα αν το δει στην πράξη, γι’ αυτό και δημιουργήθηκε η μπάντα, για να δείξει, μέσα από ένα χιουμοριστικό σενάριο, ακριβώς πώς λειτουργεί ένα μουσικό σύνολο. Πώς αποφασίσατε να κάνετε δράσεις στα σχολεία και ποιος ο στόχος αυτών των δράσεων; Η απόφαση των δράσεων στα σχολεία προέκυψε από την αγάπη μας για το σαξόφωνο και ευρύτερα για τη μουσική παιδεία. Οι βασικοί συντελεστές (Θεόφιλος Σωτηριάδης και Γιάννης Μυράλης) είναι ενεργοί σαξοφωνίστες με μεγάλο ενδιαφέρον για τη μουσική παιδεία. Και οι δύο θεωρούν ότι η βάση της μουσικής ανάπτυξης μιας χώρας είναι η βασική μουσική εκπαίδευση για όλα τα παιδιά. Οι δράσεις αυτές στα σχολεία έχουν σκοπό την προώθηση της ενασχόλησης με τη μουσική ευρύτερα και την προώθηση του σαξοφώνου στα παιδιά της χώρας μας. Ποιες είναι οι εντυπώσεις των μαθητών και οι αντιδράσεις τους όταν σας βλέπουν; Οι εντυπώσεις που αφήνουμε στα παιδιά μετά τις παραστάσεις μας είναι οι καλύτερες, διότι μέσα από την ενέργεια που διοχετεύεται μέσα από τη ζωντανή μουσική παράσταση, δημιουργείται μια άμεσα όμορφη σχέση μεταξύ των μουσικών και του κοινού. Η αγάπη, τα χαμόγελα και οι εκρήξεις χαράς που λαμβάνουμε μετά από κάθε παράσταση είναι ό,τι πιο όμορφο για εμάς. Ποια εντύπωση σας έκανε το δικό μας σχολείο; Όπως και από όλα τα σχολεία οι εντυπώσεις που λαμβάνουμε και λάβαμε και από εσάς είναι ότι οι μαθητές μας αγαπάνε πολύ τη μουσική και δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη γνώση. Ποιες δεξιότητες θέλετε να καλλιεργηθούν στους μαθητές μέσα από την παρέμβαση αυτή και ποιο αντίκτυπο πιστεύετε ότι έχει στους μαθητές; Αυτό που θέλουμε να πετύχουμε μέσα από την παράσταση είναι πρώτα από όλα να αγαπήσουν τα παιδιά την μουσική και να ενδιαφερθούν και να εμπλακούν ενεργά με την εκμάθηση ενός μουσικού οργάνου, καθώς και με την συμμετοχή σε ένα μουσικό σύνολο, όπως χορωδία, μπάντα, ορχήστρα κ.α. Επίσης, θέλουμε να δείξουμε ότι η οποιαδήποτε ενασχόληση με τη μουσική είναι όχι μόνο απαιτητική αλλά και διασκεδαστική και έχει πολλαπλά οφέλη τόσο σε προσωπικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Ποια είναι τα εναλλακτικά σχέδια της μπάντας σας; Τα εναλλακτικά μας σχέδια για το μέλλον είναι να παρουσιαστεί η παράσταση σε όλα τα σχολεία της Κύπρου. Των Ανδριανής Χριστοφόρου, Γεωργιάνας Νεοφύτου και Σταυριάνας Κοτζιάμπαση

Σημείωμα στον Ed Sheeran I'm thinking 'bout how people fall in love in mysterious ways And maybe it's all part of a plan Well, I'll just keep on making the same mistakes Hoping that you'll understand Σκέφτομαι τους μυστηριώδεις τρόπους με τους οποίους ερωτεύονται οι άνθρωποι Και ίσως είναι όλα μέρος ενός σχεδίου Λοιπόν, θα συνεχίσω να κάνω τα ίδια λάθη Ελπίζοντας ότι θα με καταλάβεις Σας γράφω για να σας εκφράσω τον θαυμασμό μου για την αγάπη και την αφοσίωσή σας στο τραγούδι και τη μουσική αλλά κυρίως για τον τρόπο που φτάσατε ως εδώ. Πολλοί από εμάς ζούμε δύο ζωές. Τη μία αυτή που ζούμε και την άλλη που σκεφτόμαστε κατά τη διάρκεια της πρώτης. Γιατί οι περισσότεροι από εμάς συνεχίζουμε να ζούμε ζωές με τις οποίες δεν είμαστε ταυτισμένοι; Γιατί απλά ελπίζουμε πως κάποτε θα πραγματοποιηθεί το όνειρό μας; Απλά καθόμαστε και παραμιλάμε. Μια μέρα θα γίνω γιατρός, μια μέρα θα μου στείλει μήνυμα, μια μέρα θα με ερωτευτεί, μια μέρα θα πάω στην Αμερική, μια μέρα το ένα, μια μέρα το άλλο. Αυτό συμβαίνει όταν μία μέρα είναι χτισμένη σε αυτό που κάνουμε σήμερα. Πώς είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί ένα όνειρο απλά με λόγια; Τι μας εμποδίζει να το πραγματοποιήσουμε; Ξέρω τι. Φόβος. Φόβος να κατηγορηθούμε, φόβος να χάσουμε όλα αυτά που έχουμε κτίσει μέχρι τώρα, φόβος να μη μας

αποδεχτούν για αυτό που πραγματικά είμαστε. Εσείς όμως ξεκινήσατε από μικρός να δουλεύετε το όνειρό σας μέρα με τη μέρα χωρίς κανένα φόβο και έτσι φτάσατε εδώ που βρίσκεστε σήμερα. Αυτός είναι ο κύριος λόγος που σας θαυμάζω και ο λόγος που πολλές φορές δανείστηκα στοιχεία από τον χαρακτήρα σας για να καλυτερέψω τον δικό μου. Το να θαυμάζεις κάποιον σημαίνει να μπορείς να πάρεις κάτι από αυτόν. Να γίνεις καλύτερος άνθρωπος. Θα ήθελα πραγματικά πολύ να φτάσω το όνειρό μου, όσο ψηλά το φτάσατε κι εσείς. Χωρίς φόβο, μέρα με τη μέρα θα προσπαθήσω, για να κατακτήσω όπως έχω διδαχθεί μέσα από τα τραγούδια σας. Της Μαρίας Πέτρου

16 κοκκινογράφημα

Περιβάλλον: Ώρα Μηδέν 16

Οι μαθητές διαδηλώνουν για την κλιματική αλλαγή Στις 15 Μαρτίου 2019, μαθητές σε 490 τοποθεσίες από 57 χώρες σε όλο τον κόσμο διαδήλωσαν απαιτώντας «Δράση ενάντια στην κλιματική αλλαγή». Μία από τις χώρες που συμμετείχαν σε αυτή τη δράση είναι και η Κύπρος. Η μαθητική διαδήλωση είναι η δράση ενός κινήματος που ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2018 από μια δεκαπεντάχρονη Σουηδή μαθήτρια, την Γκρέτα Θούνμπεργκ, και εξακολουθεί να εξαπλώνεται γρήγορα σε όλο τον κόσμο, καθώς οι νέοι συνειδητοποιούν ότι η κλιματική κρίση είναι πια γεγονός. Διοργανωτής στην Κύπρο είναι μια ομάδα πρωτοβουλίας ανεξάρτητων νέων- #youthforclimatecyprus που ανησυχούν για το μέλλον τους και το μέλλον του πλανήτη, λόγω της επικείμενης καταστροφής που θα φέρει η κλιματική αλλαγή. Να σημειωθεί ότι η Σουηδή μαθήτρια είναι υποψήφια για το φετινό Νόμπελ Ειρήνης. Οι μαθητές διαδήλωσαν απαιτώντας άμεση και ισάξια δράση του μεγέθους του προβλήματος για την αντιμετώπιση των καταστροφικών συνεπειών της κλιματικής κρίσης και τη διατήρηση ενός βιώσιμου πλανήτη για τις επόμενες γενιές. Αν και οι νέοι ευθύνονται λιγότερο από όλους για την περιβαλλοντική καταστροφή, είναι αυτοί που θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τις χειρότερες συνέπειες της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής. Οι νέοι απαιτούν όπως οι κυβερνώντες αυτού του τόπου να δεσμευτούν προς την επίτευξη των στόχων που θέτει η επιστημονική κοινότητα για ένα βιώσιμο και αειφόρο μέλλον. Συγκεκριμένα, οι νέοι διαδήλωσαν για να απαιτήσουν: • Ευθυγράμμιση των στόχων και των πολιτικών της Κυβέρνησης για να επιτευχθούν οι αναγκαίες μειώσεις εκπομπών ρύπων στην ατμόσφαιρα, ώστε να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη στους 1,5°C • Δαπάνη απαραίτητων πόρων για την επίτευξη των παραπάνω στόχων • Ενίσχυση της θέσης που κατέχει η θεματική της κλιματικής κρίσης στο Αναλυτικό Πρόγραμμα σε όλες τις Βαθμίδες του Δημόσιου Σχολείου και καθιέρωση σχετικών βιωματικών εργαστηρίων.

• Ανάληψη μεγαλύτερης δράσης από την Κυβέρνηση και τους εθνικούς φορείς λήψης

αποφάσεων για την εξάλειψη της ρύπανσης από τα πλαστικά και την αποκατάσταση του οικοσυστήματος.

• Γνώμονας της δράσης για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής να είναι η κοινωνική δικαιοσύνη. Το σχολείο μας ανταποκρινόμενο δυναμικά στο κάλεσμα της ομάδας πρωτοβουλίας νέων, ένωσε τη φωνή του με όλους τους νέους που απαιτούν απάμβλυνση της κλιματικής κρίσης και διασφάλιση ενός βιώσιμου πλανήτη για τις επόμενες γενιές, με δεκάλεπτη καθιστική διαδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην κεντρική αυλή του σχολείου.

Γη και ύδωρ: ένα ζευγάρι που αντιμετωπίζει προβλήματα Μια συνέπεια, την οποία αντιμετωπίζει η Κύπρος, είναι η λειψυδρία. Λειψυδρία, είναι η έλλειψη νερού που προκύπτει από τη μη συχνή βροχόπτωση. Η λειψυδρία ήταν ανέκαθεν ένα σοβαρό πρόβλημα για το νησί μας. Το πρόβλημα έλλειψης νερού επιδεινώνεται συνεχώς λόγω της αυξημένης ζήτησης για νερό και της μειωμένης βροχόπτωσης, που οφείλεται στις κλιματικές αλλαγές. Το ζεστό κλίμα και η συνεχής ξηρασία των τελευταίων δυο ετών έχουν φέρει την Κύπρο αντιμέτωπη με σημαντικότατο πρόβλημα λειψυδρίας. Το θετικό είναι ότι φέτος έχουμε αυξημένη βροχόπτωση και αυτό ίσως μας λύσει προσωρινά βέβαια, κάποια από τα προβλήματά μας. Οι βροχοπτώσεις αναμένεται να σταματήσουν από τον Απρίλιο ως τον Οκτώβριο και ίσως η Κύπρος προχωρήσει στην κατασκευή νέων μονάδων αφαλάτωσης και στη μέγιστη εκμετάλλευση των ήδη υπαρχόντων εγκαταστάσεων. Θα γίνει σίγουρα η μέγιστη αξιοποίηση της εισροής νερού στα φράγματα. Τέλος, όλοι γνωρίζουμε πως οι περισσότερες βροχές πέφτουν κατά την περίοδο από τον Νοέμβριο μέχρι τον Μάρτιο, ίσως και αρχές Απριλίου. Την άνοιξη και το φθινόπωρο οι βροχές είναι κυρίως τοπικές. Η βροχόπτωση του καλοκαιριού είναι πολύ χαμηλή, οι βροχές έχουν συνήθως τοπικό χαρακτήρα και πέφτουν στις ορεινές περιοχές και στην κεντρική πεδιάδα κατά τις πρώτες απογευματινές ώρες. Ευελπιστούμε ότι το φετινό καλοκαίρι θα κυλήσει πιο ομαλά και δεν θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα που είχαμε κατά την περσινή χρονιά. Οι φωτογραφίες είναι του Χρήστου Κολοτούρου. Από την Της Κυριακής Σαββίδου έρευνα που έγινε για τα όμβρια ύδατα στη Δυτική Λευκωσία.

Το Κάβο Κίτι αντιμέτωπο με τη διάβρωση Τεράστια διάβρωση στην ακτή κυρίως στη δυτική πλευρά του Κάβο Κίτι, προκάλεσε κατά την περσινή χρονιά μια κακοκαιρία που σημειώθηκε στην πόλη και επαρχία Λάρνακας. Η διάβρωση έγινε τόσο βαθιά που η θάλασσα έχει κυριολεκτικά καταπιεί τις ακτές από το Κάβο Κίτι μέχρι και την εκβολή του ποταμού Τρέμιθου. Χαρακτηριστικές ήταν οι δηλώσεις του Κοινοτάρχη Περβολιών για τη διάβρωση: «σε ορισμένα σημεία η διάβρωση ξεπερνά τα πέντε μέτρα αμμουδιάς. Στη θέση της παραλίας έχει σχηματιστεί ένας γκρεμός, και η θάλασσα έφτασε μέχρι τους φράχτες των σπιτιών, ενώ το έδαφος έχει υποχωρήσει κάτω από τις αυλές των εξοχικών κατοικιών και το τσιμεντένιο έδαφος αιωρείται. Τα Περβόλια μαζί με την Πόλη Χρυσοχούς, έχουν χαρακτηριστεί από ειδικούς, ως οι πιο επικίνδυνες στη διάβρωση των ακτών».

Σε περίπτωση που δεν εξευρεθεί λύση στο πρόβλημα της διάβρωσης και δεν προλάβουμε το κακό, σίγουρα κάποιες εξοχικές κατοικίες που βρίσκονται στην περιοχή κινδυνεύουν να πέσουν στη θάλασσα. Κάθε χρόνο η θάλασσα παίρνει από την ακτή τρία με τέσσερα μέτρα. Είναι ενδιαφέρον το ότι υπάρχουν μελέτες από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο εδώ και 15 χρόνια, που προτείνουν ως λύση στο πρόβλημα της διάβρωσης τη δημιουργία κυματοθραυστών, κάτι που είναι ιδιαίτερα δαπανηρό. Η διάβρωση μπορεί να είναι ένα υποτιμημένο περιβαλλοντικό πρόβλημα, αλλά σίγουρα, όταν αυτό γίνει επικίνδυνο, τείνει να δημοσιοποιείται και να ευαισθητοποιεί τις Αρχές. Ευελπιστούμε το πρόβλημα στο Κάβο Κίτι να λυθεί και να μπει ένα τέλος στην απειλή για τους κατοίκους της περιοχής. Της Σώτιας Δημητρίου

Γενικές γνώσεις για τις πλαστικές σακούλες: • Για την παραγωγή της πλαστικής σακούλας απαιτούνται χιλιάδες βαρέλια με πετρέλαιο, που είναι ένας μη ανανεώσιμος πόρος.

• Περίπου 500 δισεκατομμύρια με 1 τρισεκατομμύριο σακούλες χρησιμοποιούνται σε όλο τον κόσμο ετησίως, σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού Προστασίας Περιβάλλοντος. Από αυτές μόνο το 1% ανακυκλώνεται. Οι υπόλοιπες καταλήγουν στο έδαφος και στον ωκεανό και χρειάζονται σχεδόν 1000 χρόνια για να διαλυθούν εντελώς.

• 100 χιλιάδες θαλάσσια ζώα πεθαίνουν από τις πλαστικές σακούλες που μολύνουν τις θάλασσες. Συγκεκριμένα, οι θαλάσσιες χελώνες μπερδεύουν τις

σακούλες με μέδουσες και τις τρώνε, με αποτέλεσμα να πνίγονται και να πεθαίνουν βασανιστικά.

• Τα τοξικά που υπάρχουν στα πλαστικά δεν θα μπορούσαν να μην επηρεάσουν και τον άνθρωπο, καθώς περνάνε σε αυτόν μέσω της τροφικής αλυσίδας. Μολυσμένα ψάρια αλλά και πουλιά μεταφέρουν στον άνθρωπο επικίνδυνες δηλητηριώδεις ουσίες.

• Η σακούλα όπως και άλλα πλαστικά αντικείμενα, διαλύονται σε χιλιάδες κομμάτια, τα οποία μολύνουν το 80% του πόσιμου νερού • Η πιο φιλική προς το περιβάλλον λύση είναι οι επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες.

Η ιστορία παλεύει με τις φλόγες 17

Notre Drame και όχι Notre Dame: Η Παναγία των Παρισίων στις στάχτες Ο τίτλος της Γαλλικής εφημερίδας Libération έγραψε ιστορία και ταυτίστηκε με μια Notre Dame που τυλίχτηκε στις φλόγες. Με τον τίτλο «Το δράμα μας» (Notre Drame) παραλλάζοντας το όνομα της Εκκλησίας, η εφημερίδα παρουσιάζει το δράμα του λαού της Γαλλίας που δάκρυσε βλέποντας τις φλόγες να τυλίγουν τον ιστορικό ναό. Η Παναγία των Παρισίων, γνωστή και ως Notre Dame de Paris, είναι ο μητροπολιτικός Ρωμαιοκαθολικός ναός της πόλης του Παρισιού και αποτελεί δημοφιλές αξιοθέατο της χώρας. Βρίσκεται στη νησίδα l' Île de la Cité του ποταμού Σηκουάνα, στο κέντρο της γαλλικής πρωτεύουσας. Αποτελεί ένα από τα πλέον θαυμαστά αρχιτεκτονικά μνημεία του λεγόμενου οξυκόρυφου ή γοτθικού ρυθμού. Επίσης, άξια ιδιαίτερης προσοχής σημεία που προκαλούν τον θαυμασμό της αρχιτεκτονικής του ναού είναι η υπέροχη πύλη, τα περίφημα γλυπτά, τα κωδωνοστάσια ύψους 68 μέτρων, καθώς και ο εσωτερικός διάκοσμος με τα έξοχης υαλογραφικής τέχνης παράθυρα. Ο εντυπωσιακός αυτός ναός άρχισε να κατασκευάζεται το 1163 και δημιουργός του ήταν ο Μωρίς ντε Συλί. Αξίζει, επίσης, να αναφερθεί ότι "Παναγία των Παρισίων" είναι ο τίτλος ενός μυθιστορήματος του Βίκτωρα Ουγκώ, διαδραματισμένο την εποχή της Βασιλείας του Λουδοβίκου ΙΑ' και με κέντρο δράσης τον ομώνυμο ναό. Το ρομαντικό και ιστορικό αυτό μυθιστόρημα είναι γραμμένο στη γαλλική γλώσσα και έχει ως πρωταγωνιστές την τσιγγάνα Εσμεράλδα, η οποία παρουσιάζεται να χορεύει στο προαύλιο του ναού της Παναγίας των Παρισίων και τον Κουασιμόδο, ο οποίος προστατεύει την Εσμεράλδα, αφού ήταν το μοναδικό πράγμα που είχε αγαπήσει ποτέ του. Δυστυχώς, όμως, στις 15 Απριλίου 2019, κατά τη διάρκεια αποκατάστασης του ναού, ξέσπασε πυρκαγιά που έκαψε την οροφή και το ένα κωδωνοστάσιό του. Τα πρώτα λόγια του Γάλλου προέδρου, Εμμανουέλ Μακρόν γι'αυτόν τον καθεδρικό ναό, ο οποίος έχει ιστορία 9 αιώνων, ήταν "καίγεται ένα κομμάτι από εμάς." Επίσης, ο Μακρόν δυσαρεστημένος για ό,τι συνέβη σε ένα από τα κοσμήματα του παγκόσμιου πολιτισμού, υποσχέθηκε ότι "αυτόν τον καθεδρικό ναό θα τον ξαναχτίσουμε όλοι μαζί. Γιατί είναι αυτό που περιμένουν οι Γάλλοι, είναι αυτό που αξίζει στην ιστορία μας."

"850 χρόνια ιστορίας έγιναν στάχτη σε 8,5 ώρες."

Τι κρύβει η Notre Dame; Οι θησαυροί που πάλεψαν με τις φλόγες. Είναι αρκετά σημαντικό το γεγονός ότι η πολιτιστική σημασία του μνημείου δεν «περιορίζεται» στα παραπάνω, αφού, εντός του, υπήρχε οργανωμένο μουσείο με αντικείμενα από την μακραίωνη ιστορία του, καθώς και υπόγειο Θησαυροφυλάκιο με ιστορικά και θρησκευτικά κειμήλια, σκεύη και πολύτιμα αντικείμενα τέχνης. Το πιο γνωστό ίσως από τα εκθέματα του Θησαυροφυλακίου είναι το ακάνθινο στεφάνι του Χριστού. Φέρει περίπου 70 αγκάθια, περιβάλλεται από ένα χρυσό νήμα και βρισκόταν σε μια κρυστάλλινη λειψανοθήκη. Επίσης, στις πλούσιες συλλογές έργων τέχνης εντός τους ναού, περιλαμβάνεται και μια σειρά από πίνακες ζωγραφικής του 17ου και του 18ου αιώνα, οι οποίοι παραγγέλθηκαν από τη συντεχνία των χρυσοχόων του Παρισιού ως προσφορά προς τον ναό, στο πλαίσιο μιας παλαιότερης παράδοσης - που χρονολογείται από τα μέσα του 15ου αιώνα - κατά την οποία γίνονταν προσφορές κάθε Πρωτομαγιά. Η παράδοση των πινάκων άρχισε το 1630 και έκτοτε, ένας πίνακας προσφερόταν κάθε χρόνο, στις αρχές του Μάη, μέχρι το 1707. Οι πίνακες, όπως και άλλα εκκλησιαστικά αντικείμενα, κατασχέθηκαν το 1793, κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης και μεταφέρθηκαν σε διάφορα μουσεία, μεταξύ άλλων και αυτό του Λούβρου. Κάποιοι από αυτούς τους πίνακες επέστρεψαν στον ναό. Σήμερα, υπάρχουν περίπου πενήντα από αυτούς τους πίνακες, αλλά μόνο 13 υπάρχουν εντός του ναού της Παναγίας των Παρισίων. Ακόμη ένα σημαντικό χαρακτηριστικό του ναού που πάλεψε με τις φλόγες είναι τα βόρεια, δυτικά και νότια παράθυρα των Ρόδων, τα υπέροχα έργα τέχνης βιτρό που χρονολογούνται από την έναρξη της κατασκευής του τον 13ο αιώνα. Ιδιαίτερη αναφορά θα πρέπει να γίνει στα δύο καμπαναριά του ναού, αφού οι καμπάνες τους ήχησαν σε κρίσιμες στιγμές της γαλλικής ιστορίας. Η μεγαλύτερη καμπάνα, ο «Εμμανουήλ», ανυψώθηκε στον νότιο πύργο το 1685 και ζυγίζει πάνω από 23 τόνους. Ο θρυλικός ήρωας του μυθιστορήματος του Ουγκό, ο Κουασιμόδος, ήταν ο κωδωνοκρούστης της. Οι δέκα καμπάνες της Παναγίας των Παρισίων είναι διάσημες σε όλη την Ευρώπη, με τις υπόλοιπες εννέα να φέρουν τα ονόματα: Μαρία, Γκαμπριέλ, Αν- Ζενεβιέβ, Ντενίς, Μαρσέλ, Ετιέν, Μπανό - Ζοζέφ, Μορίς και Ζαν Μαρί. Τέλος, μεγάλη περηφάνια νιώθουν οι Γάλλοι για το μεγάλο όργανο του ναού που συνοδεύει τις ακολουθίες εντός του ναού. Θα ήταν ένα μεγάλο πλήγμα για τον ναό, αν αυτό το όργανο είχε καταστραφεί ολοκληρωτικά. Το όργανο, ανακαινίζεται στο πέρασμα των αιώνων, αλλά το ουσιαστικό μέρος της δομής του χρονολογείται από την αρχή του 15ου αιώνα. Της Χρυσταλλένης Γιαννακού

18 κοκκινογράφημα

Σκέψεις για ένα αλυσοδεμένο ελέφαντα που είχε την τύχη να «μιλήσει» μέσα από το βιβλίο του Χόρχε Μπουκάι Αυτός ο πανίσχυρος και θεόρατος ελέφαντας που βλέπουμε στο τσίρκο δεν το σκάει γιατί νομίζει ότι δεν μπορεί, ο δυστυχής. Η ανάμνηση της αδυναμίας που ένιωσε λίγο μετά τη γέννησή του, είναι χαραγμένη στη μνήμη του και το χειρότερο είναι ότι ποτέ δεν αμφισβήτησε σοβαρά αυτή την ανάμνηση. Ποτέ μα ποτέ δεν ξανά προσπάθησε να δοκιμάσει τις δυνάμεις του. Όλοι είμαστε λίγο - πολύ σαν τον ελέφαντα του τσίρκου. Περιδιαβαίνουμε τον κόσμο δεμένοι σε εκατοντάδες παλούκια που μας στερούν την ελευθερία. Ζούμε πιστεύοντας ότι "δεν μπορούμε" να κάνουμε ένα σωρό πράγματα, απλώς επειδή μια φορά, πριν από πολύ καιρό, όταν είμαστε μικροί, προσπαθήσαμε και δεν τα καταφέραμε. Πάθαμε τότε το ίδιο με τον ελέφαντα. Χαράξαμε στη μνήμη μας αυτό το μήνυμα: "Δεν μπορώ, δεν μπορώ και ποτέ δεν θα μπορέσω." Όπως ο ελέφαντας της ιστορίας, έτσι και όλοι εμείς παραμένουμε υποσυνείδητα δεμένοι με τις ψυχολογικές μας αλυσίδες από την πιο τρυφερή μας ηλικία, τραυματίζοντας την αυτοεκτίμηση και την εμπιστοσύνη προς τον εαυτό μας. Στη φάση της ανάπτυξης, το συνεχές "ΜΗ" καταλήγει ολέθριο για την ανάγκη μας να ανακαλύψουμε και να εξερευνήσουμε τον παιδικό μας κόσμο, και φράσεις όπως: "Δεν τα κάνουμε αυτά στην οικογένειά μας", "Δεν αξίζει τον κόπο να το προσπαθήσεις", "Κανείς δεν τα κατάφερε σ' αυτό που πας να κάνεις", καταπνίγουν κάθε δημιουργική διάθεση. Πώς μπορεί κανείς να αντιδράσει; Η έλλειψη αυτοπεποίθησης είναι πολύ συχνό σύνδρομο της εποχής μας και παίρνει πολλές μορφές. Εμφανίζεται ως μοναξιά (ή απομόνωση), ανεπάρκεια, ενοχή, ντροπή, θυμός, θλίψη. Όλα αυτά τα αισθήματα κάνουν μερικούς ανθρώπους να πιστέψουν ότι είναι πια πολύ αργά γι’ αυτούς. Ότι τα πράγματα δεν πρόκειται ν’ αλλάξουν. Ότι δεν μπορούν να ελπίζουν σ’ ένα νέο ξεκίνημα .Η πίεση που δέχονται από το εργασιακό τους περιβάλλον για επιδόσεις και διακρίσεις τους οδηγεί στην απόγνωση. Η ηττοπάθεια ή η έλλειψη αυτοεκτίμησης έχει και ψυχοσωματικές προεκτάσεις: Διατροφικές διαταραχές, κακή φυσική κατάσταση, υπερβολικό κάπνισμα, αλκοολισμός, εργασιομανία είναι κάποιες από τις πιο γνώριμες στους περισσότερους από εμάς. Οι άνθρωποι που είναι γύρω μας – και πολλές φορές πολύ κοντά μας – βασανίζονται από ανασφάλειες που έχουν βαθύτερο αίτιο την έλλειψη εμπιστοσύνης στον εαυτό τους. Αυτό τους οδηγεί σε απογοήτευση, άγχος και κατάθλιψη. Ανεξάρτητα

από το ποια είναι τα αίτια, υπάρχουν λύσεις. Οι δυσκολίες είναι κομμάτι της ζωής και ίσως να μην μπορούμε πάντα να τις αποφύγουμε, αλλά μπορούμε να μην επιτρέψουμε να καθορίσουν και να καταστρέψουν την ζωή μας. Και αυτό δεν είναι απαραίτητο να το κάνουμε μόνοι. Κανείς δεν εύχεται να του συμβεί κάτι δυσάρεστο, δύσκολο, επώδυνο για να έχει την «ευκαιρία» να αξιολογήσει και να εκτιμήσει τον εαυτό του, τις δυνάμεις του, αυτά και αυτούς που έχει στη ζωή του. Οι δυσκολίες έρχονται να μας μάθουν ότι είμαστε όλοι ευάλωτοι, να εκτιμούμε την υγεία και την ευημερία μας. Μέσα από αυτές μαθαίνουμε τα πραγματικά μας όρια και ανακαλύπτουμε πόσο δυνατοί είμαστε. Ίσως η πραγματική μας δύναμη εμφανίζεται όταν πρέπει να δοκιμαστούμε και με αυτή, παρά τον πόνο, μπορούμε να προχωράμε. Τις δύσκολες στιγμές μαθαίνουμε συχνά ποιοι είναι οι άνθρωποι που νοιάζονται πραγματικά για εμάς. Μέσα στις δυσκολίες σχέσεις δυναμώνουν και άλλες αποδυναμώνονται και χάνονται. Βιώνοντας δυσκολίες οι ίδιοι γινόμαστε πιο συμπονετικοί προς τους άλλους, λιγότερο κριτικοί και απορριπτικοί. Ξεχωρίζουμε τι είναι πραγματικά σημαντικό για εμάς, τι πραγματικά θέλουμε, τι πραγματικά μας κάνει ευτυχισμένους, τι είναι αυτό που χρειαζόμαστε. Είναι γεγονός πως αν δεν χαράξουμε εμείς μια πορεία στη ζωή μας, η πορεία αυτή θα χαραχτεί αναγκαστικά από κάποιους άλλους και θα έρθει η στιγμή που θα βρεθούμε δυσαρεστημένοι από επιλογές που ποτέ δεν κάναμε και αποφάσεις που δεν ήταν δικές μας. Ας σταματήσουμε να τσαλαπατούμε τον εαυτό μας, να τον πατρονάρουμε ανάλογα με τους ανθρώπους και τις περιστάσεις, και ας τον εκθέσουμε ατόφιο, ως έχει. Κάθε μάσκα δειλίας που σπάμε, μας φέρνει πιο κοντά στην αυτό-εκπλήρωση. Τέλος, μια δόση αισιοδοξίας είναι πάντα απαραίτητη αφού το άτομο μπορεί να αποτιμήσει την αρνητική κατάσταση, να υπολογίσει πιθανές διορθωτικές κινήσεις, να αναπτύξει άμυνες και τακτικές για μελλοντικούς χειρισμούς παρόμοιων καταστάσεων και να πιστέψει ότι θα παρουσιαστούν και νέες ευκαιρίες στον κατάλληλο χρόνο, αρκεί να επιδιώκει να τις ανακαλύπτει για να τις αδράξει και να τις αξιοποιήσει εποικοδομητικά και κυρίως υπέρ του, διότι… «Άντε μετά να αποδείξεις ότι δεν είσαι ελέφαντας» Του Αντρέα Χριστοδούλου

Η μινιατούρα της μινιατούρας Σχεδιάσματα πάνω στις «Μινιατούρες» του Γ.Φ.Πιερίδη, Ο καιρός της δοκιμασίας

Η κορνίζα Η κορνίζα με τη φωτογραφία της οικογένειας βρισκόταν στο τραπεζάκι δίπλα από την τηλεόραση και συνήθιζε να φέρνει μεγάλη χαρά σε όλους. Συνήθιζαν να την παίρνουν στα χέρια τους και να λένε πως ήταν η πιο ωραία οικογενειακή φωτογραφία που είχαν βγάλει ποτέ ή όταν ερχόταν η γιαγιά ή η θεία, έλεγαν κομπλιμέντα και τους θαύμαζαν. Εκείνη τη μαύρη μέρα όμως, κάπου εκεί στα βόρεια , η ευτυχισμένη μέχρι τότε οικογένεια, ακούοντας τα γοερά κλάματα των χωριανών και τους πυροβολισμούς, πανικοβλήθηκε και έφυγε όσο πιο γρήγορα μπορούσε. Ο πατέρας πήρε ό,τι ήταν χρήσιμο και είπε της μητέρας να μπουν στο αυτοκίνητο και να πάνε όπου τους βγάλει ο δρόμος, κάπου με ασφάλεια. Καθώς το μικρότερο παιδί, ο 7χρονος Αντώνης, έτρεχε φοβισμένος να φύγει από το σπίτι, κτύπησε στην κορνίζα με την οικογενειακή φωτογραφία, η οποία έπεσε στο πάτωμα. Κανείς δεν το πρόσεξε. Ούτε ο Αντώνης το κατάλαβε. Ήταν πλέον κάτι ασήμαντο για αυτούς. «Μόνο τα απαραίτητα», αυτό πρόσταζε η στιγμή. Τώρα πια η κορνίζα αυτή δεν παίρνει αγάπη από τα δυο παιδιά της οικογένειας. Βρίσκεται στο πάτωμα, με το γυαλί να έχει σπάσει και τη φωτογραφία να έχει αλλοιωθεί. Τώρα πια δεν είναι το ίδιο, όλα έχουν αλλάξει. Της Χρυσταλλένης Γιαννακού

Η κούκλα Μια μικρή κούκλα, μια πανέμορφη ξανθομαλλούσα με ροζ φορεματάκι, ήταν η μόνη από τα παιχνίδια που βρέθηκε πεταμένη στο σπίτι. Τις καλές μέρες λιαζόταν κάτω από τις ακτίνες που ήλιου που έμπαιναν από το παράθυρο της μικρής Ελένης. Περίμενε υπομονετικά μέχρι να επιστρέψει η μικρή από το σχολείο για να την πάρει και να παίξει. Το βράδυ θα κοιμόταν στην αγκαλιά της μικρής και θα ένιωθε στο πρόσωπό της τον χτύπο της καρδιάς της και τη ζεστή της ανάσα. Εκείνη τη μαύρη μέρα της φυγής δεν ξύπνησε όπως τα άλλα πρωινά. Ένιωσε βαρύ το χέρι της μητέρας της μικρής, που την άρπαξε για να την ντύσει. Το μικρό χεράκι την αναζητούσε μέχρι που την ξαναπήρε στην αγκαλιά του. Η μητέρα πήρε και τις δυο μαζί αγκαλιά και άρχισε να τρέχει. Μόνο που η κούκλα αυτή τη φορά έπεσε στο πάτωμα. Το κλάμα της μικρής δεν ήταν αρκετό για να κάνει τη μητέρα να επιστρέψει για να την πάρει. Τώρα πια δεν λιάζεται στον ήλιο. Δεν ξαπλώνει στο μαλακό μαξιλάρι. Για αυτήν είναι πάντα νύχτα. Από παντού ακούγονται θόρυβοι και φωνές. Τώρα τις νύχτες δεν ζεσταίνεται σε μια αγκαλιά, δε νιώθει την ανθρώπινη ανάσα στο μουτράκι της. Μόνο ξαπλώνει εκεί στο παγωμένο μάρμαρο και περιμένει… Της Γεωργιάνας Τσιοπανή

Ειρήνη σε φωνάζω Τα τέρατα ήρθαν όταν τα λουλούδια φύτευα στον κήπο Ο ουρανός έγινε κόκκινος Φαίνεται ο πόλεμος πήρε τους αγαπημένους σου ένα μακρύ ταξίδι Μη φοβάσαι, η ειρήνη θα πάρει το τρένο και θα έρθει Νομίζω πρέπει να τρέξουμε Αρχίζουν και πεθαίνουν τα λουλούδια που φύτεψα Ειρήνη πού είσαι; Ο άνεμος πήρε όλες τις χαρούμενές μας φωνές Φέρε μας τις πίσω αν μπορείς Πρόσεχε στο δρόμο Μόλις έβαλαν στο κεφάλι μου το όπλο Μα εγώ δεν θέλω να παίξω ξανά στον κήπο Τώρα τα λουλούδια έγιναν κόκκινα και φωνάζουν βοήθεια Ειρήνη, φέρε μαζί σου την αγάπη Πάρε την ψυχή μου εκεί που η θάλασσα είναι ήρεμη Κράτησέ με σφικτά Όλοι οι άλλοι κρατάνε όπλα και δεν μπορώ να κρατήσω τα δικά τους χέρια Ειρήνη σε περιμένω έξω από την πόρτα Της Τζένιφερ Τζάμα

Ολόκληρη, κι όχι μισή αλήθεια 19

Παγκόσμια Ημέρα Κοριτσιού: Είναι δύσκολο να είσαι κορίτσι ακόμα και στις μέρες μας Κάθε χρόνο από το 2012, στις 11 Οκτωβρίου, γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα Κοριτσιού, που καθιερώθηκε με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στις 19 Δεκεμβρίου 2011, σε μια προσπάθεια να κινητοποιηθούν όλοι οι αρμόδιοι φορείς και να ευαισθητοποιηθούν οι κοινωνίες ώστε να μειωθεί η ανισότητα, αλλά και να εξαλειφθεί η βαρβαρότητα που βιώνουν εκατομμύρια νεαρά κορίτσια ανά τον κόσμο. Τα στοιχεία από διεθνείς οργανισμούς καταδεικνύουν με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο ότι το να είσαι κορίτσι σήμερα δεν είναι καθόλου εύκολο. Παρά τα βήματα προόδου που έχουν σημειωθεί σε αρκετές χώρες του κόσμου, η απόσταση που πρέπει να καλυφθεί, ώστε τα κορίτσια να μπορέσουν να έχουν μια αξιοπρεπή ζωή, είναι ακόμα πολύ μεγάλη. Με αφορμή την καθιέρωση της ημέρας, αυτή η στήλη καταγράφει πως είναι να είσαι κορίτσι και να έχεις μόλις κλείσει τα 15. #Thisis15#Είμαστε15καιείμαστεπερήφανες Η ζωή μέσα από τα μάτια 15χρονων κοριτσιών διαφέρει πολύ από το πώς ο υπόλοιπος κόσμος τη βλέπει. Ειλικρινά, δεν πιστεύω ότι η ηλικία είναι ο πραγματικός δείκτης για το αν ένα άτομο μπορεί να έχει γνώμη ή να νοιάζεται για το τι συμβαίνει γύρω του. Αυτό εξαρτάται από τι ακούμε και διδασκόμαστε αλλά και κατά πόσο τα καταλαβαίνουμε. Για παράδειγμα, μερικά παιδιά διδάσκονται από μικρή ηλικία θέματα που αφορούν τα προβλήματα του πλανήτη ή τους κινδύνους στην καθημερινή μας ζωή, ενώ υπάρχουν ακόμα ενήλικες που δεν έχουν γνώση για βασικά θέματα και δεν τους ενδιαφέρει καν να μάθουν οτιδήποτε περισσότερο. Η γνώση και η παιδεία πρέπει να υπάρχει στη ζωή μας από νεαρή ηλικία, έτσι ώστε όταν φτάνουμε στην ηλικία των 15, να είμαστε πλέον ενημερωμένοι για θέματα που απασχολούν την ανθρωπότητα, να έχουμε επιλέξει τα ενδιαφέροντά μας και να έχουμε ένα όνειρο για το μέλλον και να παλεύουμε για αυτό. Θα τολμήσω να πω πως συνήθως οι γονείς καταστρέφουν τα περισσότερα από τα όνειρα των παιδιών τους, κάτι το οποίο ίσως τους κάνει να μη θέλουν να μοιράζονται τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους μαζί τους, αλλά με συνομήλικους και φίλους τους, οι οποίοι θα τους κατανοήσουν, θα τους στηρίξουν σε αυτό που θέλουν και θα τους ενθαρρύνουν για να συνεχίσουν να ονειρεύονται. Αυτό επίσης, έχει ως αποτέλεσμα οι έφηβοι να περνούν λιγότερο χρόνο με την οικογένειά τους και περισσότερο με τους φίλους τους. Με αυτό τον τρόπο, ίσως, να νιώθουν ότι πλέον μπορούν να κάνουν πράγματα μόνοι τους ως ενήλικες. Οι 15χρονοι έχουν πλέον βρει ευκολότερο τρόπο ζωής, μέσω της τεχνολογίας και των υπολογιστών. Βρίσκουν δικούς τους τρόπους επικοινωνίας, ποστάρουν φωτογραφίες από την καθημερινότητά τους και γίνονται ένα με τα social media. Κατά την άποψή μου, αυτές οι εικονικές πλατφόρμες είναι διασκεδαστικές αλλά έχουν καταστρέψει τη γενιά μας. Αισθάνομαι ότι πλέον κάνουμε τα πάντα για να ανεβάσουμε φωτογραφίες για να τις δουν οι άλλοι κι όχι επειδή το θέλουμε ή το απολαμβάνουμε. Επίσης, με αυτό τον τρόπο, οι έφηβοι καταλήγουν να είναι κλεισμένοι για ώρες στο δωμάτιό τους, βλέποντας ταινίες και σειρές, σερφάροντας στο διαδίκτυο με αποτέλεσμα να γίνονται αντικοινωνικοί και να μην επικοινωνούν καν με το περιβάλλον του σπιτιού τους. Είμαστε στο 2019 και στα 15χρονα κορίτσια αρέσουν οι selfies, τα ρούχα που είναι στη μόδα, καθώς και η διασκέδαση με φίλους, η μουσική και το καλό φαγητό. Υπάρχουν όμως και κάποια άλλα κορίτσια, που μένουν σε χώρες διαφορετικές από τη δική μας, όπως π.χ. η Συρία. Τα κορίτσια αυτά το μόνο που έχουν στο μυαλό τους είναι ο πόλεμος και ο φόβος που νιώθουν κάθε δευτερόλεπτο της μέρας. Το μόνο όνειρο των Σύριων 15χρονων κοριτσιών είναι να τα καταφέρουν να ξεφύγουν και να ξεκινήσουν τη ζωή τους σε μία χώρα στην οποία επικρατεί η ειρήνη. Μα είναι και κάποια άλλα 15χρονα, όπως η Οντίλ που ζει στην κοινότητα Sô-Ava, στις όχθες της λίμνης Nokoué, στα νότια του Μπενίν, που ο εφιάλτης της ξεκίνησε πριν τα 13 της. Ας μιλήσει καλύτερα η ίδια: «Ενα πρωί, μόλις ξύπνησα, η μητέρα μου με έστειλε να πάρω νερό σε ένα διπλανό σπίτι. Εκεί τέσσερις άνδρες με έκλεψαν και με οδήγησαν σε ένα μικρό δωμάτιο. Ενας άλλος άντρας, περίπου 50 ετών, μπήκε στο δωμάτιο, ήταν γνωστός των γονιών μου. Με πληροφόρησε ότι στο εξής θα ήμουν η τέταρτη σύζυγός του». Τέλος, υπάρχουν και αυτά τα 15χρονα κορίτσια που ανησυχούν για το πώς η ασφάλεια και τα δικαιώματα των γυναικών θα εξελιχθούν στο μέλλον. Νεαρής ηλικίας κορίτσια παλεύουν σήμερα για την εξασφάλιση ενός αειφόρου μέλλοντος. Σουηδή μαθήτρια κάθισε έξω από το κοινοβούλιο της χώρας της, ενθαρρύνοντας με το παράδειγμά της τους νέους σε απεργίες κάθε Παρασκευή για ευαισθητοποίηση απέναντι στην κλιματική αλλαγή, καλώντας τον κόσμο να δράσει, ελπίζοντας να αλλάξει το σύστημα, αφού το κλίμα δεν μπορεί. Επίσης, η νεαρή Malala YousaFzai κάλεσε ηγέτες από ολόκληρο τον κόσμο για να τους μεταδώσει το μήνυμα: «βιβλία, όχι σφαίρες». Με λίγα λόγια, τα 15 είναι μια ηλικία, αλλά επίσης είναι στιγμές, αναμνήσεις, εφηβικές αλλαγές και μια νέα ζωή γεμάτη ελπίδα. Της Χρυσταλλένης Γιαννακού

Φωτογραφίες από το αφιέρωμα των New York Times για την Παγκόσμια Ημέρα κοριτσιού.

20 κοκκινογράφημα

Μαθητικές στιγμές

Γυμνάσιο Κοκκινοτριμιθιάς έχεις ταλέντο Κοτσινοτριμιθκιά – Σάββας Παύλου Εκφωνήθηκε από τον ποιητή Κώστα Βασιλείου στο Γυμνάσιο Κοκκινοτριμιθκιάς στις 15 Φεβρουαρίου 2019. Μελωδία «Πέρα στους πέρα κάμπους» Πέρα στους πέρα κάμπους στες τριμιθκιάς τους θάμνους στους κότσιινους τους βάτους Κοτσιινοτριμιθκιάν έσιει ένα σκολείο ένα παιδονομείο με σιίλιους μαθητάες που παίζουν ππιριλλιά Στα διαλείμματά τους μες στην τρελλή χαρά τους παίζουσι τα σκατούλλια ζίζηρον, πρώτη ελιά. Παίζουσι τζιαι τη μάππα κλωτσούν, βάλλουσι κλάππα άλλοι βκάλλουν τ’ αμμάθκια πάνω στο αι-ππάτ. Μέσα εις την αυλή τους έχουν τζιαι το τζιηπί τους γιωρκούν λουβκιά φασούλια ππαντζιάρκα τζιαι κουτσιά. Γιωρκούν τζιαι κολοκούθκια να τρων τα κοπελλούθκια δάσκαλοι τζιαι δασκάλες μ’ αβκά τηανητά. Η διευθύντριά τους που τους τραβά τα φκιά τους η Βούλλα μουρμουρά ρους το παλεβού φρανσαί. Οι συντονίστριές τους η Κούλλα τζιαι η Ελισάβετ πίννουν τον ναρκιλέ τους τζιαι κόβκουσι φιδέ. Μα τζι οι καθηγητάες σαν τους παπλωματάες κάμνουν τους μαξιλάρκα να ΄χουν στες τζιεφαλές. Να ππέφτουν τα τζιοιμούνται τζιαι για να ποσκολιούνται διούν τους πασατέμπο κόνναρα, τριμιθκιές.

Χορεύτριες, τραγουδιστές, μουσικοί πήραν θέση στη σκηνή του «Γυμνάσιο Κοκκινοτριμιθιάς έχεις ταλέντο» και προσπάθησαν να εντυπωσιάσουν επιτροπή και κοινό. Οι συμμετέχοντες κονταροχτυπήθηκαν για τη νίκη. Το talent show του σχολείου μας έκρυβε και πολλές εκπλήξεις, καθώς η αγαπημένη μας Ελένη Ζάκου (αυτόγραφα στην καντίνα του σχολείου μας), ξεδίπλωσε το ταλέντο της και μας τραγούδησε στο διάλειμμα του διαγωνισμού, συνοδευόμενη από τη καθηγήτρια Μουσικής κ. Μαρία Πέτρου στα πλήκτρα και … κάποια καλλίφωνα αγόρια που έκαναν τις δεύτερες.

«Να κοιμάσαι ευτυχισμένος. Να εκπέμπεις αγάπη. Να ξέρεις ότι είμαστε εδώ περαστικοί». Χόρχε Λουίς Μπόρχες Χωρίς αμφιβολία κάθε άνθρωπος θεωρεί τη φιλία ως ένα από τα πολυτιμότερα αγαθά και προτερήματα που έχει δώσει η φύση στον άνθρωπο και σίγουρα θέλει να είναι μέλος μιας αληθινής και γνήσιας φιλίας. Κατά τη γνώμη μου κάποια από τα βασικότερα και κυριότερα χαρακτηριστικά της αληθινής και ανόθευτης φιλίας είναι η εχεμύθεια. Για να υπάρξει μια πραγματική σχέση φιλίας μεταξύ δύο ανθρώπων, πρέπει να υπάρχει η εμπιστοσύνη. Τι εννοούμε με αυτό; Το να μπορείς να εκμυστηρευτείς τα μυστικά και τις ανησυχίες σου στον φίλο σου, γνωρίζοντας ότι αυτά που θα πείτε θα μείνουν μεταξύ σας. Επιπρόσθετα, δεν υπάρχει νόημα σε μια σχέση φιλίας χωρίς εχεμύθεια, αφού αυτός πιστεύω ότι είναι ο κυριότερος λόγος για τη δημιουργία μιας φιλίας. Επίσης, ακόμη ένα χαρακτηριστικό που παίζει πολύ σημαντικό ρόλο

στο να έχει κάποιος ένα αληθινό φίλο είναι η κατανόηση. Ένας αληθινός και γνήσιος φίλος πρέπει να κατανοεί και να συμπαραστέκεται στον φίλο του στα δύσκολα και γενικότερα όταν τον έχει ανάγκη. Ακόμη, πρέπει να τον σέβεται έστω και αν αυτά που κάνει δεν συμπίπτουν ή συμφωνούν με τα δικά του θέλω και τις δικές του απόψεις. Καλό είναι να τον συμβουλεύει και να μην τον κολακεύει, ξέροντας ότι αυτά που κάνει είναι λάθος, μόνο και μόνο για να τον ευχαριστήσει. Αξίζει να σημειωθεί ότι δυστυχώς στις μέρες μας αυτός ο πολύτιμος και απαραίτητος θεσμός περνάει κρίση. Κάποιοι λόγοι που συντείνουν στην εξαφάνιση της αληθινής και μη επιφανειακής φιλίας, είναι το ότι κάποιοι άνθρωποι βάζουν πάνω από όλα το προσωπικό συμφέρον και πάνω σε αυτό βασίζονται στην επιλογή των φίλων τους. Ακόμη, κάποιοι άλλοι βλέπουν την εξωτερική εμφάνιση και τον πλούτο κάποιου αν-

θρώπου και δεν δίνουν σημασία στον εσωτερικό του κόσμο, παρά μόνο στην εξωτερική του εμφάνιση. Θα ήθελα να προσθέσω ότι η «ψηφιακή φιλία» ή «τηλε-φιλία» είναι κατ’ εμένα ένας από τους κυριότερους λόγους που η αληθινή φιλία έχει μειωθεί στις μέρες μας. Μερικά παιδιά αποτυγχάνουν να βρουν αληθινούς φίλους στην καθημερινή ζωή και σπεύδουν σε μια «ηλεκτρονική διέξοδο της μοναξιάς», όπως λένε πολλοί επιστήμονες. Τις περισσότερες φορές αυτό δεν έχει καλά αποτελέσματα αφού μπορεί να οδηγήσει σε πολλούς κινδύνους. Θέλω να πιστεύω ότι όλοι ευελπιστούν στην επαναφορά της αληθινής και επιστήθιας φιλίας, ούτως ώστε να υπάρξει ένα καλύτερο και συντροφικότερο μέλλον για όλους μας. Της Χρυσοβαλάντως Φωτίου

ΕΝΑ ΠΟΙΗΜ Α ΓΙΑ ΤΗ ΦΙΛΙΑ Δεν μπορώ ν’ αλ λάξω το παρελθόν ή το μέλλον σο Όμως όταν με χρ

υ.

ειάζεσαι

θα είμαι εκεί μαζί

σου.

Δεν μπορώ να απ οτρέψω τα παραπατήματα σου. Μόνο μπορώ να σο

υ προσφέρω το

χέρι μου να κρατηθείς και

να μην πέσεις

Χόρχε Λουις Μπό ρχ

ες

Ευρωπαϊκή Ένωση: Το 2019 γράφει ιστορία; Γεγονότα και προκλήσεις. 1

Brexit, ένα σήριαλ με προκαθορισμένο τέλος;

Την ώρα που γράφονται οι γραμμές αυτές, η Τερέζα Μέι δίνει τον δικό της αγώνα για να περάσει μια ιδέα που δείχνει να την πιστεύει πολύ. Την έξοδο από την Ευρώπη. Πώς θα ήταν άραγε αν συζητούσαμε εμείς στην Κύπρο το ενδεχόμενο της εξόδου μας από την Ευρώπη; Θέλουμε να είμαστε μέρος της; Γιατί η Αγγλία επιθυμεί να ανεξαρτητοποιηθεί και να συνεχίσει την πορεία της μοναχικά; Ας υποθέσουμε ότι τελικά η Αγγλία βγαίνει από την Ευρώπη. Θα μπορούμε άραγε να χρησιμοποιούμε τη λέξη «ένωση»; Θα προκαλέσει αυτό το φαινόμενο ντόμινο; Παλαιότερα πολλές χώρες ονειρεύονταν την είσοδό τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, συμπεριλαμβανομένης και της Κύπρου και ήταν περήφανες που ήταν μέλη της. Αντίθετα, σήμερα υπάρχει μια έκδηλη απογοήτευση. Γνωρίζουμε ήδη πως κι άλλες χώρες αντιμετωπίζουν κάποια δικά τους προβλήματα και έχουν κι αυτές στο πίσω μέρος του μυαλού τους μια έξοδο. Μήπως κι αυτές περιμένουν σιωπηλά να δουν πώς θα το κάνει η Αγγλία, έτσι ώστε κι αυτές να μιμηθούν το παράδειγμά της; Θα πρέπει κάποιος να σκεφτεί σίγουρα και τον ανταγωνισμό των χωρών στο πολιτικό σκηνικό, αφού πλέον ένας πολύ «δυνατός παίκτης» όπως η Αγγλία θα βρίσκεται απέναντί τους και όχι στο ίδιο στρατόπεδο με αυτούς. Αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς θα πρέπει να παραδεχτούμε πως μετά την έξοδο της Αγγλίας, η Ευρώπη θα πρέπει να δουλέψει πολύ πάνω στην ιδέα της ένωσης. Όταν υπάρχει ένας οργανισμός, μια ομάδα ή καλύτερα ένα σύνολο, του οποίου ένα μέλος αποχωρεί, είναι λογικό ότι ολόκληρος ο οργανισμός θα αντιμετωπίσει κλυδωνισμούς. Σίγουρα θα υπάρξουν επιπτώσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση με το BREXIT, το ίδιο βέβαια πιθανόν να ισχύσει και για εμάς. Μας απασχολούν ερωτήματα όπως: θα υπάρξει μείωση του τουρισμού, αφού όλοι ξέρουμε ότι ένα μεγάλος μέρος του τουρισμού μας είναι Βρετανοί; Αν περάσει δύσκολα η Αγγλία μακριά από την Ε.Ε. σίγουρα κάποιο αντίκτυπο θα έχει και η Κύπρος, αφού η Βρετανία είναι η μεγαλύτερη αγορά για το χαλούμι και πέραν του 10% των εξαγωγών μας γίνονται στην Αγγλία. Η πρώτη αρνητική συνέπεια που θα κληθεί η Κύπρος να βιώσει με μια πιθανή έξοδο της Αγγλίας είναι ότι θα χάσει έναν πολύ σημαντικό εταίρο στην Ε.Ε. Επιπτώσεις θα υπάρξουν σίγουρα όσον αφορά τον τουρισμό αφού πάνω από 1,3 εκατομμύρια τουρίστες είναι Βρετανοί. Αυτό γιατί πιθανόν θα επηρεαστεί η συναλλαγματική ισοτιμία της στερλίνας έναντι του ευρώ. Επίσης, το γεγονός αυτό θα επηρεάσει και τους χιλιάδες Κύπριους φοιτητές που σπουδάζουν στην Αγγλία. Στα πρόθυρα του Brexit, θα ήταν καλό να κρατήσουμε για λίγο την ανάσα μας και να μείνουμε ενωμένοι, να είμαστε δεκτικοί στις αλλαγές του σύγχρονου κόσμου. Ακόμη κι αν η Αγγλία δεν βγει από την Ευρωπαϊκή Ένωση σίγουρα θα έχει γράψει ιστορία. Των Έλενας Στυλιανού, Γεωργίας Χριστοφόρου, Άννης Σαββα, Μαρίνας Γρηγορίου

2 ένθετο

Ευρωπαϊκή Ένωση: Το 2019 γράφει ιστορία; Γεγονότα και προκλήσεις.

Ευρωπαϊκή Ένωση: Ζώντας το όραμα. Έμοιαζε σαν ένα παραμύθι που όλοι όχι μόνο ήθελαν να το ακούσουν, αλλά και να το ζήσουν. Μπήκαμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Έχουμε καλές συνθήκες διαβίωσης συγκριτικά με άλλες χώρες εκτός Ένωσης, έχουμε θεωρητικά ίσα δικαιώματα, έχουμε ένα κοινό νόμισμα, έχουμε ευκαιρίες στη μόρφωση, στον πολιτισμό. Φτάνουν όμως αυτά; Γιατί Ευρωπαίος δεν είναι αυτός που τυπικά ανήκει στην Ένωση, αλλά αυτός που νιώθει πραγματικά μέλος της. Στην Ευρώπη υπάρχουν πολλές χώρες συμπεριλαμβανομένης και της Κύπρου. Νιώθουμε όμως Ευρωπαίοι στη χώρα μας; Από τη μέρα που γεννηθήκαμε ακούμε συνέχεια πως ανήκουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αναρωτιέται όμως κανείς, πώς γίνεται να είσαι Ευρωπαίος αλλά αρκετές φορές να μην νιώθεις σαν τέτοιος; «Ευρωπαίος», μια λέξη που όλοι τη χρησιμοποιούμε αλλά δεν πρέπει να τη νιώθουμε σαν ένας τίτλος. Πρέπει να μάθουμε να συνεργαζόμαστε, να νιώσουμε την αλληλεγγύη που μας υποσχέθηκαν, την αγάπη ως μέλη της ομάδας αυτής. Σίγουρα είμαστε περήφανοι που ανήκουμε σε μια τέτοια ομάδα που θεωρητικά προσφέρει αλληλοβοήθεια και επιλύει τα προβλήματα όλων των χωρών που είναι μέλη της. Υπάρχουν όμως και στιγμές που δε νιώθουμε περηφάνια. Νιώθουμε πως ο καθένας σε αυτή την ομάδα βλέπει το συμφέρον του, προσπαθεί για το καλύτερο της δικής του χώρας και ενδιαφέρεται μόνο τυπικά και όχι ουσιαστικά για τα προβλήματα των άλλων χωρών. Όλοι είχαν μεγάλες προσδοκίες από την Ευρωπαϊκή Ένωση πίστευαν ότι η ζωή τους θα αλλάξει, μα δεν είδαν ούτε καλύτερες δουλειές, ούτε καλύτερα πανεπιστήμια, ούτε καλύτερα νοσοκομεία, ίσως ακόμη και να έκλεισαν κάποια από αυτά που υπήρχαν, λόγω οικονομικής κρίσης. Ο εγωισμός των ανθρώπων και η άγνοιά τους μετατράπηκε σε πρόβλημα. Υπάρχουν στιγμές που νιώθουμε πως βρήκαμε μια Ευρωπαϊκή Ένωση αντίθετη από αυτήν που περιμέναμε. Γιατί ούτε τα κράτη-μέλη της έβαλε σε τάξη, ούτε στήριξε όσο θα έπρεπε τις φτωχότερες χώρες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι ο παράδεισος που όλοι έχουν ονειρευτεί. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση του 2019 υπάρχουν ακόμη άστεγοι που δεν έχουν ούτε τα απαραίτητα. Η εκπαίδευση γενικά χρήζει βελτίωσης αφού τα αποτελέσματα συγκριτικά με χώρες εκτός Ένωσης είναι ακόμη χαμηλά. Όταν μπήκαμε στην Ευρώπη πιστεύαμε ότι τα ταξίδια σε άλλες χώρες

της Ευρώπης θα γίνονταν φθηνότερα και ότι το ίδιο θα ίσχυε και για τις εισαγωγές προϊόντων εντός της Ε.Ε. Αυτό όμως δεν έγινε αισθητά. Ακόμη να νιώσουμε πως εύκολα και οικονομικά ένας Κύπριος μπορεί να ταξιδέψει π.χ. στην Γαλλία, αφού συχνά δεν υπάρχουν καν απευθείας πτήσεις για τις υπόλοιπες χώρες εντός Ένωσης. Όλοι μας ευχόμαστε η κατάσταση να βελτιωθεί και η Ευρώπη να μείνει δυνατή και ενωμένη. Όλοι θέλουμε να ζήσουμε σε ένα καλύτερο κόσμο, ένα κόσμο που έχει μέλλον και για αυτό πρέπει να προσπαθήσουμε όλοι μας. Είναι σίγουρα στόχος μας μια Ευρωπαϊκή ένωση που στοχεύει σε ένα κόσμο γεμάτο ειρήνη και αγάπη. Για να υπάρχει Ευρώπη πρέπει να υπάρχει ειρήνη και θέληση να γίνουμε καλύτεροι. Είμαι περήφανη που η χώρα μας είναι μέλος της Ε.Ε. γιατί κάνει πράξη ένα μεγάλο όραμα. Το όραμα αυτό θα πρέπει να μας εξελίσσει και όχι να μας τραβάει πίσω. Το κράμα των πολιτισμών θα πρέπει να μας δίνει φτερά και να δένει περισσότερο τα κράτη-μέλη. Η Κύπρος είναι αναγνωρίσιμη ως μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας αλλά θα πρέπει η οικογένεια αυτή να μην την απομονώσει. Των Έλενας Στυλιανού, Άννης Σάββα, Μαρίνα Γρηγορίου και Χρήστου Κολοτούρου

Μια ένωση που διχάζει τις καρδίες μας Άρχισε σαν μια ένωση του άνθρακα και χάλυβα για την ενίσχυση της οικονομικής συνεργασίας, γεγονός που θα ελαχιστοποιούσε το ενδεχόμενο σύγκρουσης. Αργότερα, μετασχηματίστηκε σε μια άλλη ένωση που στόχευε στην προώθηση της οικονομικής συνεργασίας μεταξύ των τότε χωρών-μελών της. Σήμερα όμως, αυτή η ένωση μετεξελίχθηκε σε ένα οργανισμό που δραστηριοποιείται σε ποικίλους τομείς όπως της πολιτικής, οικονομίας, ασφάλειας, υγείας, δικαιοσύνης, μετανάστευσης και έχει το όνομα της Ευρωπαϊκής ένωσης. Στην αρχή, οι ευρωπαίοι πολίτες, πίστευαν πως για αυτούς η ένωση θα ήταν μια ευκαιρία για μια καλύτερη ζωή. Θα υπήρχαν περισσότερες θέσεις εργασίας, καλύτερες συνθήκες και αυξημένοι μισθοί όσον αφορά τον εργασιακό τομέα. Επίσης, θα υπήρχε ανάπτυξη στην τεχνολογία για την καλυτέρευση του τομέα της υγείας και θα προσφερόταν ανθρωπιστική παιδεία, έτσι ώστε η νέα γενιά να μάθει να σέβεται και να εκτιμά την αξία και προσφορά του κάθε λαού στον κόσμο. Με την επαναφορά στο σήμερα όμως, θα δει κανείς πως όλα αυτά ήταν απλά υποθέσεις καθώς η ευρωπαϊκή ένωση αντιμετωπίζει πάρα πολλά προβλήματα. Ένα από αυτά είναι το μεταστανευτικό πρόβλημα. Οι μετανάστες στην Ευρώπη που υπολογίζονται στα δεκατέσσερα εκατομμύρια περίπου σήμερα, επιβαρύνουν την οικονομία των κρατών και διευρύνουν το ήδη τεράστιο πρόβλημα της ανεργίας. Η ανεργία όμως δεν προκαλείται μόνο από το μεταναστευτικό, αλλά και από την εφαρμογή της λιτότητας. Εξαιτίας της λιτότητας, χιλιάδες άνθρωποι χάνουν τη δουλειά τους, τον μισθό και τις συντάξεις τους. Έτσι, διογκώνεται η φτώχεια και με την άρνηση των οικονομικά ανεπτυγμένων κρατών να βοηθήσουν τις φτωχότερες, προκαλείται η διχόνοια μεταξύ των κρατών. Έπειτα, ένα ακόμη πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρώπη είναι η σύγ-

κρουση μεταξύ ευρωπαϊστών και ευρωσκεπτικιστών. Οι ευρωσκεπτικιστές θεωρούν πως δεν μπορεί να υπάρξει ένωση καθώς δεν υπάρχει κοινή γλώσσα, ο συνδετικός κρίκος που έχουν για παράδειγμα οι Η.Π.Α. Αντίθετα, οι ευρωπαϊστές υποστηρίζουν πως η Ευρώπη είναι ένα μωσαϊκό πολιτισμών και γλωσσών και αυτές οι διαφορές μπορούν να συνυπάρξουν φυσικά αν υπάρχει σεβασμός. Για να λυθούν όλα αυτά τα προβλήματα θα πρέπει να γίνουν πάρα πολλές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις. Αρχικά, θα πρέπει να υπάρξει μια ανάπτυξη που θα δώσει θέσεις εργασίας και αισιοδοξίας για ένα καλύτερο μέλλον στα είκοσι εκατομμύρια ανέργους. Επιπρόσθετα, θα πρέπει να υπάρχει προστασία της εργασίας, η εφαρμογή νέων μέτρων με ρεαλισμό και σταδιακή εγκατάλειψη της λιτότητας. Ως νέος πολίτης, οραματίζομαι την Ευρώπη πολύ διαφορετική από σήμερα. Οραματίζομαι μια Ευρώπη που θα μας προστατεύει, θα προασπίζεται τις αξίες και τα συμφέροντα των πολιτών της στην παγκόσμια σκηνή και θα ηγείται της πάλης κατά των κλιματικών αλλαγών. Οραματίζομαι μια Ευρώπη που θα πρωταγωνιστεί στον πόλεμο για τη βιώσιμη ανάπτυξη και θα θέτει τη ψηφιακή καινοτομία στην υπηρεσία των πολιτών της. Μια Ευρώπη σύμμαχο της δημοκρατίας, της ασφάλειας, της δικαιοσύνης και της ειρήνης. Μια Ευρώπη έτοιμη να με βοηθήσει στην επίτευξη των στόχων που έθεσα με την ελπίδα να υλοποιηθούν. Μια Ευρώπη, ικανή να ξεπερνά κάθε εμπόδιο που βρίσκεται στον δρόμο της, με την αρμονική συνεργασία των χωρών που την αποτελούν. Μια Ευρώπη, στην οποία οι πολίτες της θα ανοίξουν μια καινούρια σελίδα, πιο αισιόδοξη και πιο δυνατή. Του Βίκτωρα Θεμιστοκλέους

Το σχολείο που μας ενώνει 3

Παλεύοντας με την οικονομική κρίση Σήμερα πολλοί Ευρωπαίοι αντιμετωπίζουν προβλήματα λόγω οικονομικής κρίσης και είναι αναγκασμένοι να φύγουν από την πατρίδα τους για να αναζητήσουν ένα καλύτερο κόσμο. Αυτός ο κόσμος θα τους δώσει την οικονομική ασφάλεια που λαχταρούν, έτσι ώστε να μην φοβούνται πως η κρίση θα τους δείξει ξανά το άσχημο πρόσωπό της. Είχαμε την αίσθηση πως η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μας στήριζε οικονομικά. Μπήκαμε στην Ευρώπη νιώθοντας μια σιγουριά, χωρίς να έχουμε την παραμικρή υποψία για κάτι αρνητικό. Βλέπαμε άλλα κράτη-μέλη που πάλευαν οικονομικά αλλά δεν πιστεύαμε πως θα μας αγγίξει. Δεν ήμασταν δυστυχώς μια εξαίρεση. Στο πέρασμά της η κρίση πήρε τους κόπους των γονιών μας, που για να μας μεγαλώσουν έκαναν οικονομίες μιας ζωής. Ήθελαν να μας παρέχουν μια καλύτερη ζωή. Επιθυμούσαν να πλήρωναν τις σπουδές μας. Όταν ακούσαμε για πρώτη φορά τη λέξη «κούρεμα», παραξενευτήκαμε. Τότε ήταν που μάθαμε πως η λέξη που τη συνοδεύει δεν είναι το «μαλλιών», αλλά «καταθέσεων». Εύλογα κάποιος θα μπορούσε να πει: «Η Ευρώπη σε προστάτεψε. Σου πρότεινε κάτι για το καλό σου». Κι αν αυτό ήταν για καλό, πώς μπορούμε να εξηγήσουμε τον φόβο που βιώνουν αρκετοί Κύπριοι καθημερινά, μήπως μια μέρα αυτό ξανασυμβεί; Στο μυαλό μας υπάρχει μια εικόνα των γονιών μας που κάνουν μια καθημερινή πάλη. Αυτή είναι η Ευρώπη που ονειρευόμασταν; Ζούμε σε μια χώρα που οικονομικά πασχίζει να σταθεί στα πόδια της. Πολλοί πιστεύουν πως για την οικονομική κρίση σημαντικό ρόλο διαδραμάτισε και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Έχουμε την αίσθηση πως μια ομάδα χωρών που κυριαρχεί στην Ένωση, θεωρούν την Κύπρο ως μια χώρα με ένα δευτερεύοντα ρόλο. Μια χώρα, όπου ως Ευρωπαίοι πολίτες οι κάτοικοί της είναι πρόσφυγες στην ίδια τους την πατρίδα και πρέπει να δείξουν ταυτότητα αν θέλουν να περάσουν στην άλλη πλευρά. Μπορεί αυτή η χώρα να δυναμώσει οικονομικά και να βρει τον παλιό καλό της εαυτό; Ποιος θα πρέπει να είναι ο δικός μας ρόλος ως νέα γενιά; Πόσο εύκολα μπορούμε να αποβάλουμε την ανασφάλεια; Των Άννης Σάββα και Μαρίνας Γρηγορίου

4 ένθετο

Ευρωπαϊκή Ένωση: Το 2019 γράφει ιστορία; Γεγονότα και προκλήσεις.

Το μέλλον. Φωτεινό ή ζοφερό;

Θα είναι η Ευρώπη ένας θεσμός που βασίζεται στη συνεργασία και στις αρχές με τις οποίες δημιουργήθηκε; Θα αγκαλιάζει και θα στηρίζει τα παιδιά της ως ισότιμα μέλη; Θα υπερνικήσει άραγε η φιλοδοξία ορισμένων κρατών – μελών; Ο Ευρωπαίος του μέλλοντος θέλουμε να είναι διαφορετικός. Να είναι ελεύθερος, να μην αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα, να είναι διαφορετικός και το κυριότερο να μη νιώθει ούτε στιγμή την απειλή μέσα από την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρέπει να νιώθει προστατευμένος. Μπορεί να μην είμαστε ακόμη σε ηλικία αναζήτησης εργασίας, αλλά σίγουρα επιθυμούμε μια Ευρώπη που θα προσφέρει δουλειές σε όλους, ώστε να μην αναγκάζεται κανείς να εγκαταλείψει την πατρίδα του. Η Ευρώπη θα πρέπει να είναι κέντρο τεχνολογίας. Θα πρέπει να διασφαλίζει ιατρική περίθαλψη σε νοσοκομεία που να παρέχουν όσα έχει ανάγκη ο ασθενής. Να χρηματοδοτήσει έρευνες που έχουν ως στόχο τους να δώσουν ένα τέλος σε ασθένειες όπως ο καρκίνος, η λευχαιμία ή το AIDS. Ήδη άρχισαν να γίνονται βήματα προόδου, όμως αυτό δε φτάνει. Ο Ευρωπαίος του μέλλοντος θα πρέπει να νιώθει πως μπορεί να αντιμετωπίσει τις ασθένειες που τον ταλανίζουν, χωρίς φόβο και ανασφάλεια. Είναι αναντίλεκτο πως η τεχνολογία είναι το μέλλον. Αντί να βελτιώνουμε την κατασκευή όπλων, θα πρέπει να δώσουμε έμφαση σε κάτι επαναστατικό, κάτι που θα μας βοηθήσει να γίνουμε καλύτεροι και όχι κάτι που να ενισχύει τον φόβο. Η καινοτομία θα πρέπει να καλλιεργείται σε όλους τους τομείς της κοινωνίας και να ενισχύονται οι νέοι οικονομικά να κάνουν πράξη τις ιδέες τους. Η εκπαίδευση θα πρέπει να αποδίδει καρπούς μέσα από την πρόοδο και την παροχή ευκαιριών σε κάθε τι καινοτόμο. Παράλληλα, θα ήταν πολύ σημαντικό να υπάρχει ένας επιτυχής συνδυασμός της τεχνολογίας με την εκπαίδευση. Παρόλο που στην Ευρώπη του 2019, αυτοί οι δύο τομείς παρέχονται συνδυαστικά με εντυπωσιακά αποτελέσματα, θα ήταν καλό η Ευρώπη του μέλλοντος να επενδύσει ακόμη πε-

ρισσότερα στον πιο πάνω συνδυασμό. Η Ευρώπη του μέλλοντος θα στηρίζεται στην αλληλοβοήθεια, στη συνεργασία και σε άρρηκτους πια δεσμούς. Οι Ευρωπαίοι στο μέλλον θα διεκδικούν τα δικαιώματά τους, αλλά θα ανταποκρίνονται και στις υποχρεώσεις τους. Πρώτιστη υποχρέωση είναι η στήριξη απέναντι στα υπόλοιπα κράτη- μέλη. Στήριξη αλλά και αποδοχή απέναντι σε κάθε ιδιαιτερότητα. Σεβασμός στα χαρακτηριστικά κάθε ευρωπαίου που συμπεριλαμβάνει τη θρησκεία, το χρώμα το φύλο ή τα ήθη και έθιμα. Στόχος της Ευρώπης θα πρέπει να είναι η ανάπτυξη αλλά ταυτόχρονα και η καλλιέργεια των αξιών και η επικέντρωση στη διατήρηση της κουλτούρας του κάθε κράτους. Η Ευρώπη του μέλλοντος έχει τη δυνατότητα να διορθώσει τα λάθη ή να τα κάνει πολύ χειρότερα. Των Μαρίνας Γρηγορίου, Άννης Σάββα, Παναγιώτας Χατζημιχαήλ, Αντρέα Γρηγορίου και Νεόφυτου Χατζηνικολάου.