Drawing is Thinking Thinking is Moving
Mario De Brabandere CĂŠline Butaye Architecten De Vylder Vinck Taillieu Catharina van Eetvelde Bart Geerts Meggy Rustamova Jura Shust Getekend door Ronny Delrue & Louise Osieka
(Mind) drawings
02 — 03
De tekening als voetspoor van een gedachte. Noteren met de vinger in de lucht, bekrabbelde bierkaartjes, damplijnen van voorbijkomende vliegtuigen, bandensporen in de grond, … De wereld is een drager van menselijke tekens. Overal ter wereld tekenen mensen om hun woorden beeldend te versterken of hun denken te registreren. Steeds heeft men ernaar gestreefd om zijn omgeving en zijn denken in beeld te brengen. Het begrip ‘tekenen’ duidt op het plaatsen van een teken op de meest diverse manieren en kan in de ruimst mogelijke betekenis van het woord worden geïnterpreteerd. Het gaat niet enkel en alleen over potlood en papier, maar ook over het denken dat een spoor achterlaat in het individueel en collectief geheugen, het trekken van een streep in de aarde, het schuren van een steen op een rots, het strelen of stoten van een penseel op karton of canvas of een installatie waar de muren, de vloer en het plafond als drager functioneren. Het is goed onze gedachten in beeld te brengen zodat ze niet worden ondergesneeuwd door de grote hoeveelheid informatie die dagelijks onze hersenen bevloeit. Tekeningen vormen op die manier een voedingsbodem van ideeën: het archief van ons denken. De tentoonstelling Drawing is Thinking, Thinking is Moving opent als het ware een deur die toegang geeft tot het denkpatroon van de gepresenteerde kunstenaars. De genese van het beeld komt via bedenkingen, krabbels, notities en tekst tot uiting. De tekening registreert de gedachten die de weg vormden naar het uiteindelijke resultaat.
De tekening als voorstudie en deze als autonoom gegeven functioneren er als communicerende vaten. Tekenen is nu gewoon een handeling — zoals een ander medium — waarmee elke kunstenaar streeft zijn eigen individualiteit tot uiting te brengen. Louise Osieka en ikzelf trokken samen de lijnen voor dit project. Het gaat hier niet over het eindresultaat alleen maar over de beweging tussen ontstaan en groeien van het beeld. Graag wil ik haar bedanken voor de fijne en constructieve samenwerking. De tentoonstelling kreeg vorm via gedachten, sporen in haar en mijn geheugen, tekens op papier en ongeschreven tekeningen, … Vooral veel dank aan de deelnemende kunstenaars voor hun groot engagement. Zij maakten het mogelijk hun diverse tekens met mekaar in verbinding te brengen zodat we nu kunnen wandelen in één tekening doorheen de gebouwen van CIAP .
RONNY DELRUE OK TOBER 2016
(Mind) drawings
04 — 05
The drawing as the trace of a thought. Whether it’s making jottings in the air with a finger, beer mats covered in scribbles, vapour trails from passing planes, or tyre tracks on the ground; the world serves as a support for human marks. All around the globe, people draw to reinforce their words visually, or to record their thinking. Humans have always endeavoured to express their surroundings and their thoughts as images. The concept of ‘drawing’ alludes to the placing of a mark in a whole range of different ways, and can be interpreted in the broadest possible sense of the word. It is not only about pencil and paper, but also about thinking and the traces that are left behind in the individual and collective memory; the drawing of a line in the earth; the grinding of a stone on a rock, the stroking or thrusting of a brush on carton or canvas; or an installation in which the walls, floor and ceiling act as a support. It is good to illustrate our thoughts so that they do not become snowed under by the huge amount of information that flows through our brains on a daily basis. Hence drawings are a breeding ground for ideas: an archive for our thoughts. Drawing is Thinking, Thinking is Moving opens a door that gives access, as it were, to the thought patterns of the artists on display. Reflections, jottings, notes and text are a manifestation of the image’s genesis, whilst the drawing records the thoughts that paved the way for the end result.
Drawings — both preliminary studies and autonomous entities — work together as communicating vessels. Drawing is now simply an action — like any other medium — through which each artist strives to express his own individuality. Louise Osieka and I drew the lines for this project together. It is not concerned with the end result alone, but with the movement between the conception of an image and its evolution. I would like to thank her for an extremely enjoyable and constructive collaboration. The exhibition took shape by way of thoughts, traces in both our memories, marks on paper and unexecuted drawings. Above all, I would like to express my heartfelt thanks to the participating artists for their profound commitment to the project. They made it possible to connect their diverse marks to one another, so that now we can walk through the buildings of CIAP within a single fluid drawing.
RONNY DELRUE OCTOBER 2016
Mario De Brabandere
Kompositie met 54 werken, 2016
06 — 07
Mario De Brabandere toont in situ een installatie die slechts een fractie is van zijn uitermate groot archief aan studies, denkoefeningen, registraties, knipsels en restanten. Samen vormen ze de voedingsbodem voor zijn artistieke praxis. Tekenen is het begin van alles, het startpunt, de bron. Een groot gamma aan technieken (diverse potloden, gouache, collages, ...) zijn zijn levensgezel die zijn prilste ideeĂŤn vorm geven. Mario De Brabandere exhibits a site-specific installation that represents only a tiny fragment of his enormous archive of studies, reflections, registrations, clippings and remnants. Together they form the breeding ground for his artistic praxis. Drawing is the beginning of everything, the starting point, the source. A wide range of techniques (various pencils, gouache, collage, ...) are the lifelong companions that give his nascent ideas form. RD
Mario De Brabandere
08 — 09
Céline Butaye
‘If only,’ [he said], ‘one could hold it-’, 2016
TEXT date: August 11, 2016 13h - 18.30h, Hasselt, CIAP dialogue: Louise Osieka, Meggy Meggy Rustamova, Céline Butaye Ouise Osieka, context: Drawing is Thinking, Thinking is Moving subject: architecture, stained glas, governor, eyes, light, time, modernism, structure, wide white space, facade, garden, temporary, wind, installation, refraction, pigment, language, movement, coincidence, no shadows, mistake, reflection, site-specific, circumstances, present, first rain, garden, river, change, lost space, sculpture, index, Japan, Armenia, Poland, Georgia, painting, snapshot, video, daylight, boyfriend, spotlight, hands, sugar-cake, umbrella circumstances: grey, cloudy & rain note: “I didn’t want to change the time; I wanted to express the time. That was my whole project.”* * Mies van der Rohe, 1960; Conversations with Mies van der Rohe, editor Moisés Puente, 2008 (Princeton Architectural Press, New York)
10 — 11
Céline Butaye
12 — 13
Architecten De Vylder Vinck Taillieu
— De architect wandelt de kamer binnen. De architect kijkt naar de kamer. En ziet de kamer. De kamer is rijk. Is veel. Is donker. Tegelijk is er licht. Niet veel. Maar zeer verschillend. Kleur verandert het licht. Er zijn veel kleuren. Er zijn twee kamers. En twee schouwen. Alles is rijk. Plafond. Muren. Ramen. Lambrisering. Hout en kleur. Twee schouwlichamen geven richting aan de kamers. De lichamen kijken naar elkaar. Maar hoe rijk de lichamen hoe arm de nissen van de schouwen zelf. De twee schouwen. En de twee tekeningen. Twee tekeningen maken die nissen anders. Twee tekeningen geven perspectief. Een licht perspectief. Want een tekening. De kamers zijn nu af. — Vier tafels in de kamer. Kamers hebben tafels. Eén tafel toon tekeningen op leien. Leien voor een huis. Voor de gevel van een huis. De gevel moest bedekt. Maar de bakstenen kwamen terug. Tekenen doet wat niet kan. Tekenen laat verbeelding zien. Tekenen is zien. Eén tafel toont een bushalte. Een dak voor een bushalte. Een geplooide tekening. Van Sol Lewitt. Voldoende om bescherming te zijn. Voldoende om verwondering te laten. Tekenen is altijd het begin. En soms is het einde niet meer dan een tekening. Eén tafel toont wat tekeningen. Tekeningen over van alles en nog wat. Huizen. Gevels. Constructies. Tekenen moet altijd maar weer opnieuw. En altijd maar weer opnieuw. Altijd. Eén tafel toont een stuk van een maquette. Een maquette die eigenlijk evengoed een tekening is. Bakstenen één per één. Getekend in de maquette. Tekenen kan lang nemen. Hoe langer het neemt hoe meer het tekenen is. Tijd. Eén tafel toont een rek. Een rek met tekeningen. Tekeningen eigenlijk louter papier. Papier met ruitjes. Allemaal verschillende ruitjes. René Heyvaert tekende aldoor ruitjes. Deze ruitjes zijn niet meer dan een hommage. Tekenen is leven. — De kamers zijn rijk. De tafels zijn rijk.
14 — 15
Architecten De Vylder Vinck Taillieu
— The architect enters the room. The architect looks at the room. And sees the room. There is richness in the room. A lot. It is dark. At the same there is light. Not a lot. But very different. Colour changes the light. A lot of colours. There are two rooms. And two chimneys. There is richness everywhere. In the ceiling. In the walls. In the panels. Wood and colour. The bodies of two chimneys give the room direction. The bodies look at each other. But as much richness as the bodies may have, that much is lacking in the alcoves of the chimneys. The two chimneys. And the two drawings. Two drawings change the alcoves. Two drawings offer a perspective. A light perspective. Because, they are drawings. The room is finished now. — Four tables in the room. Rooms have tables. One table shows drawings on slates. Slates for a house. For the brick façade of a house. The façade needed a cover. But the bricks returned. To draw is to achieve what is not possible. To draw is to imagine. To draw is to see. One table shows a bus stop. A roof for a bus stop. As a folded drawing. Of Sol LeWitt. Enough to protect. And enough to make room for wonder. Drawing is always the beginning. And sometimes, the ending is nothing more than a drawing. One table shows some drawings. Drawings about a lot of things. Houses. Façades. Constructions. Always the drawing. Again and again. One table shows part of a model. A model which is just so a drawing too. Bricks, one by one. Drawn onto the model. Drawing can take a while. The longer it takes, the more drawing it becomes. Time. One table is instead a cabinet. A cabinet in a room. A cabinet with drawings. As merely paper. Squared paper. All kinds of squares. René Heyvaert kept on drawing squares too. These squares are merely a hommage. Drawing is living. — There is richness in the rooms. There is richness in the tables.
16 — 17
Catharina van Eetvelde
workfile190415
a journey things beings thread draw a path of an egg an orbit ellipse going wide outward hungry a system configuration of arrangements agencies relaxed taxonomies elastic essence yielded to a field a gravity falling inward with an echo a world a moon a song a riddle a vector a line a drawing 0401016catharinavaneetvelde
18 — 19
Bart Geerts
20 — 21
Meggy Rustamova
L’invitation au voyage, 2014, video, 12’50”, 16:9
22 — 23
Een vrouw vertrekt en laat een doos met zwart-wit-foto’s achter voor de man die achterblijft. Dit is het startpunt van de nieuwe film van Meggy Rustamova, waarvan de titel ontleend is aan een gedicht van Charles Baudelaire: L’invitation au voyage. We horen een vrouwenstem beschrijven hoe de man aan de hand van de foto’s als het ware een reis maakt in het verleden van de verdwenen vrouw — met passages over haar kindertijd, haar vader en moeder, haar eerste en tweede partner, haar studie,... De stem nodigt de toeschouwer uit om mee te gaan, de ruimte van het beeld in, daarbij sterk geholpen door de camera, die veelvuldig zwenkend, in- en uitzoomend, elke foto aftast, daarbij zowel de wereld verkennend die erin te zien lijkt, als de materialiteit van de foto zelf. Wanneer de camera al te sterk inzoomt, valt het beeld uiteen in niets dan pixels of korrels. De blik wordt bovendien op het oppervlak van de zwart-witfoto’s gedrukt door toedoen van knalgele post-its, die telkens een deel van het beeld aan de blik onttrekken. Op deze post-its zijn potlood-sporen te onderscheiden van uitgegomde woorden. Van wie is de bloedvlek? Wie is de man die achtergebleven is — haar tweede partner misschien? De verbinding tussen de diverse foto’s wordt louter gecreëerd door een verhaal — wat als dat van a tot z verzonnen is? Bovendien bevat dat verhaal nogal wat gaten en losse eindjes: wie is wie in welk verhaal? En tenslotte, door wie laten wij (en de achtergebleven man?) ons om de tuin leiden: de vertelster, of het afwezige hoofdpersonage van dit verhaal? FM
Meggy Rustamova
24 — 25
A woman disappears, leaving behind a box of black and white photographs for the man she has forsaken. This is the starting point of the new film by Meggy Rustamova, the title of which is derived from the poem by Charles Baudelaire: L’invitation au voyage. We listen to a woman’s voice describing the voyage made by the man through the pictures and the missing woman’s past — including passages about her childhood, her father and mother, her first and second partners, her studies... The narrator invites the viewer to join the journey, to enter into the space of the image and to explore the photographs — greatly aided by the camera, which frequently pans in and out – and in so doing, to navigate both the world that is captured in the images and the materiality of the photographs themselves. When the camera zooms too close, the image disintegrates into pixels, or takes on a granular appearance. Bright yellow Post-It notes overlay the photographs and also direct the viewer’s gaze across the surface of the black and white images, each note obscuring a section of the picture from view. The Post-It notes contain the outlines of words, written in pencil but subsequently erased. The bloodstain on the paper — whose is it? Can we establish the identity of the man she left behind? Could it be her second partner? Yet the connections between the images are forged by nothing more than a story — is it all fiction, from start to finish? Moreover, the narrative contains countless holes and loose ends: who is who in this tale, and what does it tell us? And finally, by whom will we (the abandoned man?) allow ourselves to be deceived: the narrator, or the absent protagonist of this story? FM
Jura Shust
Monocrystalline, 2015, Inkjet print on Dibond, 56 x 11 cm, 8 pieces
26 — 27
Me concentrerend op het onderzoek van het dagelijkse leven, ga ik op zoek naar de oorsprong van trance. De menselijke drang naar vergeestelijking intrigeert me en ik onderzoek de relaties tussen ritueel en discipline. Ik analyseer de hapering die ontstaat op de kruising van magie en logica en bestudeer hoe massacultuur en wetenschap religie vervangen. Ik exploreer strategieën van sacralisering van kracht en haar hiërarchische structuren en construeer de notie van een archaïsch futurisme. Aansluitend bij de moderne archeologie, houdt mijn artistiek onderzoek zich bezig met de transformatie van symbolen en tekens in hun interactie met traditionele en contemporaine cultuur, circulaire en lineaire tijdsconcepten. Gebruik makend van internationaal antropologisch materiaal van wanden van virtuele grotten, bemiddel ik tussen feit en mythe, geïnspireerd door moderne polysemie en ambiguïteit. Ik distilleer collectieve en globale structuren uit individuele ervaringen en locale contexten en construeer mijn eigen poëtische vorm van een nieuwe mythologie, gebruik makend van verschillende media voor de articulatie ervan. JS
Jura Shust
28 — 29
Focused on the investigation of daily life, I explore the nature of repetition and the origin of trance. Intrigued by the human thirst for spiritualization, I examine relationships between ritual and discipline. Analyzing the glitch that appears at the junction of magic and logic, I am watching how mass culture and science replace religion. Exploring strategies of power sacralization and its hierarchical structures, I construct the notion of an archaic futurism. In the key of modern archaeology, my artistic investigation deals with the transformation of symbols and signs in their interaction between traditional and contemporary culture, circular and linear concepts of time. Using international anthropological material from walls of virtual caves, I mediate between fact and myth, inspired by modern polysemy and ambiguity. Extracting collective and global structures from individual experiences and local contexts, I am constructing my own poetic form of a new mythology, using different mediums for its articulation. JS
30 — 31
CO L O F O N
CO L O P H O N
Deze publicatie werd samengesteld in het kader van de tentoonstelling Drawing is Thinking, Thinking is Moving die plaatsvindt in CIAP van 27.10.2016 tot 08.01.2017 This publication was made within the context of the exhibition Drawing is Thinking, Thinking is Moving from 27.10.2016 till 08.01.2017 at CIAP GETEKEND DOOR SIGNED BY
Ronny Delrue & Louise Osieka ARTISTIEK EN ZAKELIJK VERANTWOORDELIJKE ARTISTIC AND BUSINESS DIRECTOR
Louise Osieka FOTO’S PUBLICATIE PHOTOS PUBLICATION
All images are photographed in situ by Kristof Vrancken with the exception of the image of Catharina van Eetvelde because still from workfile190415 (courtesy of the artist) VERTALINGEN TRANSLATIONS
Translation to English: Helen Simpson (text De Vylder, Vinck, Tallieu: Bart Decroos) Translation to Dutch (text Jura Shust): Hilde Pauwels TECHNISCHE ASSISTENTIE/PRODUCTIE TENTOONSTELLING TECHNICAL ASSISTANCE/PRODUCTION EXHIBITION
Jaak Geerits BEELD COVER IMAGE COVER
Meggy Rustamova, L’invitation au voyage, 2014 VERANTWOORDELIJKE UITGEVER RESPONSIBLE PUBLISHER
Luc Vints, voorzitter CIAP vzw MET DE STEUN VAN WITH THE SUPPORT OF
De Vlaamse Gemeenschap, Stad Hasselt, Duvel Moortgat en Hasselt Millesime MET DANK AAN THANKS TO
de kunstenaars / the artists, De leden van de Raad van Bestuur, Anita Munters, Liliane Paesen, Ann Vanderheyden, Danny Bierset, Evelien Bracke, Z33, Jean-Paul Coenen, Celine Matton, Pepijn Delrue, Boyan Vanlokeren,Arnold Beuls, Bruno Verbruggen, Ingrid Buczko, Mark Cortvriendt, de vrijwilligers van CIAP en de CIAP leden
WWW.CIAP.BE