คูมือ
การเตรียมความพรอมกอนเขาสูตลาดแรงงาน กระบวนการชวยใหผูรับบริการแนะแนว รูทิศทางตลาดแรงงาน
คํานํา คูมือรูทิศทางตลาดแรงงาน เปนการแนะนําการใหบริการขอมูลขาวสารตลาด แรงงาน ทิศทางตลาดแรงงาน เปนการใหคําแนะนําขอมูลขาวสารตลาดแรงงาน และชอง ทางที่สามารถเขาถึงแหลงขอมูล ซึ่งสามารถนําไปใชประโยชนดานการหางานทํา แนะแนว อาชีพ หรือแนะแนวการศึกษาตอได ทั้งนี้ เพื่อใหครูแนะแนวสามารถแนะนําใหนักเรียนได ทราบสถานการณตลาดแรงงาน แนวโนม ความตองการแรงงาน และแหลงงาน ตลอดจน ทิศทางตลาดแรงงานทีน่ า สนใจ ซึง่ จะเปนประโยชน สําหรับผูท กี่ าํ ลังเขาสูต ลาดแรงงานไดใช เปนขอมูลประกอบการสมัครงาน และเปนขอมูลสําหรับนักเรียน ในการพิจารณาเลือกศึกษา ตอและประกอบอาชีพในอนาคต กรมการจัดหางานไดจัดทําคูมือฉบับนี้ขึ้นเพื่อใหครูแนะแนวใชเปนแนวทางในการ แนะแนวการศึกษาและอาชีพ เพื่อใหนักเรียนมีความสามารถในการวางแผนการศึกษาและ อาชีพ และ เตรียมความพรอมกอนเขาสูตลาดแรงงานไดอยางมีประสิทธิภาพ ซึ่งเปนไปตาม มติคณะรัฐมนตรี เรื่อง การเตรียมความพรอมแกกําลังแรงงานกอนเขาสูตลาดแรงงาน เมื่อวันที่ ๒๙ ธันวาคม ๒๕๕๘ กรมการจัดหางาน สิงหาคม ๒๕๕๙
สารบัญ หนา บทที่ 1 รูจักทิศทางตลาดแรงงาน 1.1 หลักการและเหตุผล 1.2 ขาวสารตลาดแรงงาน 1.3 ความสําคัญ 1.4 วัตถุประสงค 1.5 ประโยชนที่คาดวาจะไดรับ 1.6 คําจํากัดความ บทที่ 2 ขอมูลทิศทางตลาดแรงงาน 2.1 องคประกอบของทิศทางตลาดแรงงาน 2.2 แหลงที่มาของขอมูลทิศทางตลาดแรงงาน 2.3 ผูใชขอมูลขาวสารตลาดแรงงาน 2.4 การเลือกใชขอมูลขาวสารตลาดแรงงานกับกลุมเปาหมายตาง ๆ 2.5 สรุป บทที่ 3 ขอมูลทิศทางตลาดแรงงานของกรมการจัดหางาน 3.1 การใชบริการทิศทางตลาดแรงงาน 3.2 เว็บไซตกรมการจัดหางาน 3.3 บริการขอมูลขาวสารตลาดแรงงาน 3.4 บริการจัดหางานในประเทศ 3.5 บริการขอมูลการไปทํางานตางประเทศ 3.6 บริการขอมูลดานแรงงานในตางประเทศ 3.7 กองตรวจและคุมครองคนหางาน 3.8 สํานักบริหารแรงงานตางดาว 3.9 บริการสงเสริมการมีงานทํา
8 9 10 11 11 11 14 17 18 19 21 24 29 29 33 33 34 34 35 36
หนา บทที่ 4 ขอมูลทิศทางตลาดแรงงานจากแหลงตางๆ 4.1 กระทรวงแรงงาน 4.2 ธนาคารแหงประเทศไทย 4.3 สํานักงานคณะกรรมการพัมนาการเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ 4.4 สํานักงานสถิติแหงชาติ 4.5 สภาอุตสาหกรรมแหงประเทศไทย 4.6 กรมสงเสริมอุตสาหกรรม 4.7 สํานักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม 4.8 สํานักงานคณะกรรมการสงเสริมการลงทุน (BOI) 4.9 สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (TDRI) 4.10 ศูนยขอมูลแรงงานแหงชาติ กระทรวงแรงงาน 4.11 สํานักงานสงเสริมสังคมแหงการเรียนรูและคุณภาพเยาวชน (สสค.) 4.12 ขอมูลทิศทางตลาดแรงงานจากภาคเอกชน แมนพาวเวอรกรุป 4.13 บทวิเคราะหทิศทางตลาดแรงงานที่เกี่ยวของ
38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 50 52
บทที่ 1 รู ้จักทิศทางตลาดแรงงาน
บทที่ 1
1.1 หลักการและเหตุผล การแนะแนวการศึกษาและอาชีพเปนปจจัยสําคัญทีจ่ ะทําใหนกั เรียนมีความสามารถ ในการวางแผนการศึกษา และอาชีพไดอยางเหมาะสมสอดคลองกับความตองการของตลาด แรงงาน เพราะกระบวนการแนะแนวอาชีพจะทําใหนักเรียนไดมีขอมูลสําคัญ ๓ ประการ ที่จําเปนตองใชในการวางแผนการศึกษาและอาชีพ คือ ประการแรก ขอมูลเกี่ยวกับ ศักยภาพของตนเอง ประกอบดวย ระดับสติปญญา (IQ) ลักษณะความฉลาดทางอารมณ (EQ) และความถนัดทางอาชีพ ซึ่งจะทราบไดโดยการทําแบบทดสอบในเรื่องตาง ๆ ดังกลาว ประการที่สอง ขอมูลเกี่ยวกับโลกของอาชีพ กลาวคือ การที่นักเรียนจะวางแผนอาชีพไดนั้น จําเปนที่จะตองมีความรูเกี่ยวกับลักษณะและเสนทางความกาวหนาของอาชีพตาง ๆ และ ประการสุดทายนักเรียนจะตองรูขอมูลเกี่ยวกับทิศทางของตลาดแรงงาน เพื่อวางแผน การศึกษาใหตรงกับความตองการของตลาดแรงงาน การใหคาํ ปรึกษา สงเสริมและใหบริการ แนะแนวอาชีพตามความถนัดแกนักเรียน เพื่อเตรียมความพรอมในการเขาสูตลาดแรงงาน ทั้งนี้ เพื่อใหไดงานทําที่เหมาะสมกับความรู ความสามารถและความถนัดของแตละบุคคล
บทที่ 1 : รู ้จักทิศทางตลาดแรงงาน
9
การดําเนินการแนะแนวการศึกษาและอาชีพแกนักเรียนระดับมัธยมศึกษาใหมีประสิทธิภาพ การดําเนินการใหนักเรียนที่จะสําเร็จการศึกษาในระดับมัธยมศึกษาปที่ 3 และมัธยมศึกษา ตอนปลายไดรับการแนะแนวอาชีพอยางทั่วถึง เพื่อใหมีความสามารถในการวางแผน การศึกษาและอาชีพ และเตรียมความพรอมกอนเขาสูตลาดแรงงานไดอยางมีประสิทธิภาพ 1.2 ข่าวสารตลาดแรงงาน ขาวสารตลาดแรงงาน (LABOUR MARKET INFORMATION : LMI) นับวา เปนหัวใจของการบริหารแรงงาน เปนปจจัยในการวิเคราะหนโยบายดานตลาดแรงงาน ซึ่งจะนําไปสูกระบวนการกําหนดนโยบายและกลยุทธของรัฐบาลในการบริหารแรงงาน นอกจากนี้ยังเปนปจจัยสําคัญตอการเติบโตทางเศรษฐกิจ และการสงเสริมการลงทุน โดยสามารถใชวเิ คราะหนโยบาย ทางเลือกและกลยุทธในการพัฒนา การลงทุนทางธุรกิจ และ ใชประโยชนในทางวิชาการดานตาง ๆ การนําขอมูลขาวสารตลาดแรงงานบรรจุเขาไปในการบริการแนะแนวอาชีพ ทําไดโดยการรวบรวมขอมูลขาวสารตลาดแรงงานและขอมูลอาชีพจากฐานขอมูลนํามา วิเคราะหและเผยแพร เพือ่ ใหเกิดความเขาใจและปรับขอมูลใหเปนปจจุบนั และถูกตอง รวมทัง้ รวบรวมขอมูลขาวสารตลาดแรงงานและขอมูลอาชีพทีเ่ ชือ่ ถือไดจากฐานขอมูลของหนวยงาน อื่น ๆ นอกจากนี้ผูใหบริการแนะแนวแตละคนสามารถที่จะใหขอมูลทิศทางความตองการ ในแตละอาชีพของตลาดแรงงานและการตอบสนองความตองการตออาชีพตาง ๆ ของแรงงาน โดยการติดตอและแลกเปลี่ยนขอมูลอยางสมํ่าเสมอกับนายจาง/สถานประกอบการ ครูใหญ อธิการบดี สหภาพแรงงาน ผูน าํ ชุมชน และทายทีส่ ดุ คือการพูดคุยกับผูร บั บริการ และประเมิน แตละเหตุผลของการวางงาน ซึ่งขอมูลเหลานี้จะตองนํามาใชในการพัฒนาตลาดแรงงาน
10
บทที่ 1 : รู ้จักทิศทางตลาดแรงงาน
การแนะแนวอาชีพจะมีประสิทธิภาพมากขึน้ หากผูใ หบริการแนะแนวอาชีพสามารถ ใหขอมูลขาวสารตลาดแรงงานหลาย ๆ ดานแกผูรับบริการ จนทําใหผูรับบริการไดเห็นภาพ ของตลาดแรงงานในมิตติ า งๆ ในปจจุบนั และอนาคต ทัง้ ระยะใกลและระยะไกล ความตองการ แรงงานดานใดจะลดนอยลง หรือเพิม่ มากเพียงใด ทัง้ นีเ้ พือ่ ผูร บั บริการแนะแนวอาชีพจะไดนาํ ขอมูลไปพิจารณาประกอบการตัดสินใจเลือกอาชีพ และกําหนดแนวทางการศึกษาของตน เพื่อใหเขาสูอาชีพนั้น ซึ่งปจจุบันการใหไดมาซึ่งขอมูลขาวสารตลาดแรงงานเราไมอาจพบได แบบเบ็ดเสร็จ ณ แหลงใดแหลงหนึ่ง ผูใชขอมูลจําเปนตองแสวงหา คนควาจากแหลงขอมูล แหลงตาง ๆ ทั้งจากบุคคล หนวยงาน และเอกสารตาง ๆ ที่เกี่ยวของ
1.3 ความสําคัญ 1. สภาพปญหาการขาดแคลนแรงงานในประเทศไทย มีสาเหตุจากการผลิตกําลัง แรงงานไมตรงกับความตองการของตลาดแรงงาน สังคมไทยเริม่ เขาสูส งั คมผูส งู อายุ และขาด การเตรียมความพรอมใหกบั กําลังแรงงานกอนเขาสูต ลาดแรงงานในแตละชวงวัยและชวงการ ศึกษา ทําใหกาํ ลังแรงงานเลือกศึกษาตอและเลือกประกอบอาชีพอยางไรทศิ ทาง สงผลใหเกิด ความไมสอดคลองกับตลาดแรงงาน และปญหาการวางงาน 2. ขอมูลขาวสารตลาดแรงงานเปนสิง่ สําคัญและจําเปนอยางยิง่ สําหรับการกําหนด นโยบายและแผนงานการพัฒนากําลังคน และการบริหารแรงงานทุกดาน เนื่องจากแรงงาน เปนปจจัยและองคประกอบสําคัญประการหนึ่งในการพัฒนาเศรษฐกิจ สังคมและการเมือง ของประเทศ ถาขอมูลขาวสารตลาดแรงงานขาดคุณภาพและประสิทธิภาพจะกอใหเกิด ผลกระทบถึงการวางแผนพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ
บทที่ 1 : รู ้จักทิศทางตลาดแรงงาน
11
3. เนื่องจากขอมูลขาวสารตลาดแรงงานมีอยูเปนจํานวนมาก แตกระจัดกระจาย อยูตามหนวยงานตาง ๆ ทั้งภาครัฐ และภาคเอกชน ซึ่งทําหนาที่ผลิตและใชขอมูลเหลานั้น ในบางครัง้ ขอมูลแรงงานบางสาขาขาดการผลิตอยางตอเนือ่ ง และขาดความสมบูรณ โดยเปน ทีย่ อมรับตรงกันวาเปนเพราะผูผ ลิตและผูใ ชขาดการประสานงานกันอยางใกลชดิ ประการหนึง่ และอีกประการหนึ่งเกิดจากการจัดเก็บขอมูลของแตละหนวยงาน 4. ปจจุบันการพัฒนาในทุกดานไมวาดานเศรษฐกิจ สังคม และการเมืองประเทศ ตาง ๆ ตองพึ่งพาอาศัยกันและกัน การติดตอทางเศรษฐกิจการคา และการมีความสัมพันธ ระหวางประเทศในดานตางๆ ขอมูลขาวสารตลาดแรงงานจึงเปนสิง่ จําเปนและมีความสําคัญ อยางยิ่ง และเครือขายของขอมูลขาวสารตลาดแรงงานระหวางประเทศเปนเรื่องที่องคการ แรงงานระหวางประเทศใหความสนใจใหการสนับสนุน เพือ่ ใหมกี ารบริหารและการใชแรงงาน ทีม่ ปี ระสิทธิภาพ และเกิดประสิทธิผลตอการบริหารแรงงานในประเทศ และระหวางประเทศ อยางแทจริง 1.4 วัตถุประสงค์ เพื่อใหครูแนะแนว/บุคลากรดานการแนะแนวอาชีพใชเปนคูมือในการชวยใหกลุม เปาหมายไดรูจักขอมูลขาวสารตลาดแรงงาน และรูแหลงที่จะศึกษาหาขอมูลขาวสารตลาด แรงงาน 1.5 ประโยชน์ท่คี าดว่าจะได้รับ ครูแนะแนว/บุคลากรดานการแนะแนวอาชีพมีคมู อื สําหรับการสืบคนขอมูลขาวสาร ตลาดแรงงาน เพื่อทราบสถานการณดานแรงงานที่เปนปจจุบัน และแนวโนมความตองการ แรงงานในอนาคต 1.6 คําจํากัดความ ข า วสารตลาดแรงงาน หรื อ LABOUR MARKET INFORMATION หรื อ EMPLOYMENT MARKET INFORMATION หรือทีเ่ รียกกันทัว่ ไปวา LMI มีผใู หคาํ นิยามหรือ คําจํากัดความตาง ๆ เชน - ขาวสารตลาดแรงงาน เปนเรือ่ งของการรายงานสถานการณ และแนวโนมของอุปสงค และอุปทาน อยางตอเนือ่ งและสมํา่ เสมอในภาคเศรษฐกิจตาง ๆ ในอาชีพตาง ๆ ในทองถิน่ ตาง ๆ ของประเทศ และวิเคราะหปจ จัยทีท่ าํ ใหเกิดความไมสมดุลระหวางอุปสงคและอุปทาน
12
บทที่ 1 : รู ้จักทิศทางตลาดแรงงาน
- ขาวสารตลาดแรงงาน เปนเรื่องสัญญาณในการเปลี่ยนแปลงในความสัมพันธ ระหวางอุปสงคและอุปทานแรงงาน และปจจัยที่กอใหเกิดการเปลี่ยนแปลง - ขาวสารตลาดแรงงาน เปนเรือ่ งของการเก็บขอมูล วิเคราะหและเผยแพรขอ เท็จจริง และขอมูลในเรื่องการพัฒนา และการใชทรัพยากรมนุษย - ขาวสารตลาดแรงงาน ไมมีความหมายใดเกินไปกวาขอมูลเกี่ยวกับตลาดแรงงาน ซึง่ ขอมูลเหลานีไ้ ดมาจากการบริหารงาน (Administrative Records) หรือจะเรียกอยางหนึง่ วา “สถิตแิ รงงาน” หรือ “Labour Statistics” ก็ยอ มได แตมไิ ดจาํ กัดแตขอ มูลในเชิงปริมาณ เทานั้น ขาวสารตลาดแรงงานใหขอเท็จจริง ซึ่งสามารถนําไปใชในการกําหนดนโยบายได ซึง่ ไมจาํ เปนจะตองเปนไปในรูปสถิติ ขอมูลตัวเลขเทานัน้ ทีจ่ ะใชวเิ คราะหแนวนโยบายแรงงาน แตควรเปนการผสมผสานกัน - ขาวสารตลาดแรงงาน คือ เครื่องชี้วัดทางเศรษฐกิจ (Economics Indicator) - ขาวสารตลาดแรงงาน หมายถึง ขาวสารที่เกี่ยวของกับขนาดและองคประกอบ ของตลาดแรงงาน หรือสวนใดสวนหนึ่งของตลาดแรงงาน - วัตถุประสงคเบื้องตนของขาวสารตลาดแรงงาน คือ การรายงานของสถานการณ ปจจุบนั และแนวโนมในอนาคตของเศรษฐกิจภาคตาง ๆ ตลาดแรงงานจําแนกตามกลุม อาชีพ และตลาดแรงงานจําแนกตามทองถิ่นตาง ๆ - ขาวสารตลาดแรงงาน เปนการเก็บรวบรวม วิเคราะห เผยแพรขอเท็จจริง (Fact) และขอมูลสถิติตัวเลข (Data) ในเรื่องของการพัฒนาและการใชทรัพยากรมนุษยในประเทศ ซึ่งใหการ “ไดรับรู” และ “ประสิทธิผล” ในการตัดสินใจของทุกตัวแสดง (Actors) ในตลาด แรงงาน
บทที่ 2 ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงาน
บทที่ 2
ข้ ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงาน
2.1 องค์ประกอบของทิศทางตลาดแรงงาน ในประเทศไทยขาวสารตลาดแรงงาน ไดดาํ เนินการเก็บรวบรวม จัดทํา และเผยแพร โดยหลายหนวยงานทั้งในภาครัฐและเอกชน องคประกอบของขอมูลขาวสารตลาดแรงงาน มีดังนี้ - ประชากรและกําลังแรงงาน - สถิติโครงสรางทางเศรษฐกิจ - ผูมีงานทํา ผูวางงาน และผูทํางานตํ่าระดับ - จํานวนคนทํางาน/ลูกจางในสถานประกอบการ - สถิติจํานวนสถานประกอบการ - ความตองการแรงงาน - การเขา-ออกงาน - แรงงานฝมือ/การจดทะเบียนลูกจาง
บทที่ 2 : ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงาน
15
- สถิติจัดหางานในประเทศ (ผูสมัครงาน , ตําแหนงงาน , การบรรจุ) - สถิติผูจบการศึกษาจากสถาบันตาง ๆ (ประถมศึกษา, มัธยมศึกษา, อาชีวศึกษา, มหาวิทยาลัย) - การอพยพแรงงาน (ทํางานภายในประเทศ, ไปทํางานตางประเทศ) - คาจาง รายได ชั่วโมงทํางาน - สถิติเกี่ยวกับแรงงานนอกระบบ/แรงงานภาคเกษตรกร - สถิติคนงานตางดาวในประเทศไทย - ตนทุนการผลิต - ดัชนีผูบริโภค - ผูผ า นการอบรมจากสถาบันการฝก จําแนกตามหลักสูตรตาง ๆ (สถาบันการพัฒนา ฝมือแรงงาน, สํานักงานเรงรัดพัฒนาชนบท , พัฒนาชุมชน, การศึกษานอกโรงเรียน) - การสงเสริมการลงทุน - การจดทะเบียนโรงงานใหม - การสํารวจรายได-รายจายครอบครัว - ขาวสารอาชีพ/เอกสารแนะแนวอาชีพ - ประกาศตําแหนงงานวางของรัฐ เชน สํานักงานคณะกรรมการขาราชการพลเรือน (กพ.) กระทรวง กรมตางๆ รัฐวิสาหกิจตางๆ - ประกาศตําแหนงงานวางของเอกชนตามหนาหนังสือพิมพ - อื่นๆ เชน บทความ บทสัมภาษณ ซึ่งแสดงใหเห็นบรรยากาศในการจางงาน และ แนวโนมการลงทุน ขาวสารตลาดแรงงานเปนเรือ่ งหนึง่ ทีอ่ งคการความรวมมือทางเศรษฐกิจในภูมภิ าค เอเชียแปซิฟก (Asia-Pacific Economic Cooperation : APEC) ใหความสําคัญโดยไดมกี าร สรางฐานขอมูลพื้นฐานขาวสารตลาดแรงงาน ซึ่งประกอบดวย กลุมขอมูลสถิติเพื่อใชในการ ุ ภาพ โดยขอมูลเหลานีจ้ ะชวยใหเกิดประโยชน วิเคราะหและรายงานดานเศรษฐกิจอยางมีคณ ดานสถิติ การเปรียบเทียบตาง ๆ รวมทั้งการวิเคราะหดวย ขอมูลพื้นฐานประกอบดวย สถิติ เพื่อการวิเคราะห และรายงาน จํานวน 33 รายการ เกี่ยวของกับ 6 กลุม ดังนี้ 1. กลุม โครงสรางเศรษฐกิจ (Economic Structure) ประกอบดวยขอมูลขาวสาร ตลาดแรงงาน 8 รายการ คือ - รายไดประชาชาติ - รายไดตอหัว
16
บทที่ 2 : ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงาน
- อัตราการเติบโตทางเศรษฐกิจ - บัญชีประชาชาติภาครัฐ - บัญชีประชาชาติภาคเอกชน - การลงทุนตางประเทศ (เขามา-ออกไป) - ดัชนีราคาผูบริโภค - อัตราแลกเปลี่ยน 2. กลุมประชากร (Demography) ประกอบดวยขอมูลขาวสารตลาดแรงงาน 3 รายการ คือ - ประชากร - ชวงการมีอายุยืนยาวโดยเฉลี่ย - อัตราการตายจําแนกตามเพศ 3. กลุม การศึกษาและฝกอบรม (Education and Training) ประกอบดวยขอมูลขาวสาร ตลาดแรงงาน 3 รายการ คือ - จํานวนนักเรียนที่เขาเรียนในสถาบันของรัฐและเอกชน - จํานวนปการศึกษาโดยเฉลี่ยของกําลังแรงงาน จําแนกตามเพศและอายุ - งบประมาณดานการศึกษาของรัฐบาล 4. กลุมกําลังแรงาน (Labour Force) ประกอบดวยขอมูลขาวสารตลาดแรงาน 14 รายการ คือ - สถานภาพของกําลังแรงงาน จําแนกตามเพศ - ผูมีงานทํา จําแนกตามอุตสาหกรรม อาชีพ และเพศ - ผูมีงานทํา จําแนกตามระดับการศึกษา อุตสาหกรรม และเพศ - ผูมีงานทํา จําแนกตามระดับการศึกษา อาชีพ และเพศ - ผูวางงาน จําแนกตามการศึกษาและเพศ - ผูวางงาน จําแนกตามอายุและเพศ - ผูวางงาน จําแนกตามอุตสาหกรรมที่เคยทํางานครั้งสุดทายและเพศ - ผูวางงาน จําแนกตามอาชีพที่เคยทํางานครั้งสุดทายและเพศ - รายได จําแนกตามอุตสาหกรรมและเพศ - รายได จําแนกตามอาชีพและเพศ - ชั่วโมงทํางานเฉลี่ยตอสัปดาห จําแนกตามอุตสาหกรรม - ชั่วโมงทํางานเฉลี่ยตอสัปดาห จําแนกตามอาชีพ
บทที่ 2 : ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงาน
17
- ตําแหนงงานวาง จําแนกตามอุตสาหกรรม - ตําแหนงงานวาง จําแนกตามอาชีพ 5. กลุมการอพยพแรงงานระหวางประเทศ (International Migration) ประกอบดวย ขอมูลขาวสารตลาดแรงงาน 2 รายการคือ - จํานวนแรงงานอพยพ จําแนกตามอุตสาหกรรม เพศ และสัญชาติ - ระยะเวลาเฉลี่ยของแรงงานอพยพ จําแนกตามอาชีพและเพศ 6. กลุมขาวสารเชิงคุณภาพ (Qualitative Information) ประกอบดวยขอมูลขาวสาร 2 รายการ คือ - ระเบียบขอบังคับเกี่ยวกับแรงงานอพยพ - กฎหมายการจางงาน 2.2 แหล่งที่มาของข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงาน ขอมูลขาวสารตลาดแรงงานในประเทศไทยมีการจัดทําโดยหลายหนวยงาน ซึง่ อาจ จะกลาวได ดังนี้ 1) สํานักงานสถิติแหงชาติ เปนแหลงขอมูลขาวสารตลาดแรงงานที่สําคัญที่สุด เพราะเปนผูท าํ สํามะโน (Census) หรือสํารวจตาง ๆ มากมาย เชน การสํารวจแรงงาน เปนตน 2) สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ ไดจัดทําดาน Economics & Social Indicator ตาง ๆ รวมทั้ง GDP และ PER Capital Income และ รายงานสภาวะการทางเศรษฐกิจ 3) กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ซึ่งรวบรวมขอมูลทะเบียนประชากร ทั้งประเทศ และจัดทํารายงานประจําเดือนเผยแพร 4) กรมพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย ซึง่ รวบรวมขอมูลระดับทองถิน่ จัดทํา จปฐ. 5) กรมอาชีวศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ หรือ Dove จัดทํารายงานสถิติหลาย รายงาน เชน สถิติผูจบการศึกษาดานตางๆ รายงานผลการติดตามผูสําเร็จการศึกษา และ รายงานสถิติอื่นๆ ที่เกี่ยวของ 6) กระทรวงแรงงาน ซึ่งรวบรวมขอมูลขาวสารตลาดแรงงาน จากแหลงนี้อาจ แจกแจงไดเปน 2 สวน คือ - รายงานสถิติกิจกรรมผลการปฏิบัติดานตางๆ - รายงานจากการสํารวจ เชน การสํารวจคาจาง รายได ชั่วโมงทํางาน การเขาออกงาน ความตองการแรงงาน เปนตน
18
บทที่ 2 : ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงาน
7) แหลงอืน่ ๆ เชน ขาวจากสํานักงาน กพ. กระทรวงพาณิชย กระทรวงอุตสาหกรรม สมาคมนายจาง สมาคมลูกจาง สภาอุตสาหกรรม ชมรมอาชีพตาง ๆ เปนตน 8) ผูนําชุมชน ผูนําทองถิ่น เชน ครู กํานัน ผูใหญบาน ซึ่งเปน Key Informants ที่สาํ คัญในการใหขอมูลในทองถิ่น เชน ขอมูลการอพยพแรงงาน ขอมูลผูวางงาน ผูตองการ ฝกอาชีพ ตลอดจนขอมูลของพัฒนากรในทองถิ่น 9) รายงานทางเศรษฐกิจจากเอกสารของธนาคารตาง ๆ 10) หนวยงานสาขาในภูมภิ าค เชน สํานักงานสถิตจิ งั หวัด สํานักงานพาณิชยจงั หวัด สํานักงานอุตสาหกรรมภาค/จังหวัด สํานักงานขนสงจังหวัด ศูนยศิลปาชีพ โครงการตาม พระราชดําริ ศูนยขาวสารตลาดแรงงานในภูมิภาค เปนตน 11) เอกสารทางวิชาการ ซึ่งอาจจะคนหาไดตามหองสมุดมหาวิทยาลัย/วิทยาลัย หรือจากสถาบันวิจยั โดยตรง เชน TDRI สถาบันทรัพยากรมนุษย สถาบันวิจยั ทางสังคม เปนตน 12) จากสื่อตางๆ ทั้งสิ่งพิมพ วารสาร แผนพับ แผนพิมพ โปสเตอร วิทยุ โทรทัศน วีดีทัศน เปนตน 2.3 ผู ้ใช้ข้อมู ลข่าวสารตลาดแรงงาน 1) รัฐบาลและหนวยงานทางเศรษฐกิจของประเทศ เชน สภาพัฒนาเศรษฐกิจและ สังคมแหงชาติ กระทรวงทีเ่ กีย่ วของ รวมทัง้ กระทรวงแรงงาน ใชวางแผนและกําหนดนโยบาย ดานเศรษฐกิจของประเทศ โดยเฉพาะการวางแผนกําลังคน และการกําหนดนโยบายดาน แรงงาน กําหนดกลยุทธในการบริหารแรงงานของประเทศ 2) ผูประกอบการ นักลงทุน นักธุรกิจ สามารถใชขอมูลประกอบการวางแผน การลงทุน และขยายธุรกิจ 3) ผูก าํ หนดนโยบาย การวางแผนดานการศึกษา และฝกอาชีพ ใชวางแผนการศึกษา และการฝกงาน เพื่อใหการผลิตกําลังคนในสาขาตาง ๆ สอดคลองกับตลาดแรงงาน 4) เจาหนาที่แนะแนวอาชีพ และครูแนะแนว เปนกลุมที่ตองการขอมูลมากที่สุด ในการแนะแนวอาชีพแกกลุมเปาหมายตาง ๆ 5) องคกรนายจาง สามารถใชขอมูลในการปรับนโยบายดานแรงงานขององคกร อยางเหมาะสม รวมทั้งการวางแผนรับพนักงาน การฝกอบรม การพิจารณาปรับคาจางและ อื่น ๆ ที่เกี่ยวของกับ การบริหารดานทรัพยากรมนุษย 6) องคกรลูกจาง สามารถใชขอ มูลในการกําหนดทิศทางการบริหารองคกร ใชขอ มูล แหลงงานสําหรับสมาชิก
บทที่ 2 : ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงาน
19
7) นายจาง/ลูกจาง สามารถใชขอมูลในการ “หางาน” และ “หาคนงาน” 8) นักเรียน/นักศึกษา สามารถใชขอ มูลในการวางแผนการศึกษา และการฝกอบรม ตลอดจนแหลงงาน 9) นักวิชาการ ใชขอมูลในการวิเคราะห วิจัย สถานการณทางเศรษฐกิจ 10) กรมการจัดหางาน ใชขอ มูลในการกําหนดนโยบาย เชน การสงเสริมการมีงานทํา การจัดหางานในประเทศ การจัดหางานตางประเทศ การพิจารณาอนุญาตใหคนตางดาวทํางาน ในประเทศไทย และการสงเสริมการประกอบอาชีพอิสระ เปนตน 11) กรมพัฒนาฝมอื แรงงาน ใชขอ มูลในการกําหนดหลักสูตรการฝก การเปดสาขา อาชีพที่ใหการฝก 12) กรมสวัสดิการและคุมครองแรงงาน ใชขอมูลในการวางนโยบาย และใชเปน เครื่องมือในการเจรจาตอรอง 13) กรมอื่น ๆ ในกระทรวงแรงงาน สามารถใชขอมูลประกอบการวางนโยบาย ของกรมนั้น ๆ 2.4 การเลือกใช้ข้อมู ลข่าวสารตลาดแรงงานกับกลุ่มเป้าหมายต่างๆ 1) นักเรียน นักศึกษา ขอมูลจะตองมีความชัดเจนในเรือ่ งของตลาดแรงงาน จําแนก ตามสาขาอาชีพตางๆ ทั้งในปจจุบันและแนวโนมความตองการแรงงานในอนาคตเพื่อใหเห็น ภาพที่ชัดเจนในการเลือกอาชีพและเลือกศึกษาตอเพื่อการเขาสูอาชีพนั้นๆ นอกจากภาพ ตลาดแรงงาน จํานวน Demand และ Supply แลว ควรนําเสนอองคประกอบของตลาด แรงงาน เชน คาจาง รายได ชัว่ โมงทํางาน ผลประโยชนอนื่ โอกาสความกาวหนา และ Career Path นอกจากนีภ้ าพของตลาด จําแนกตามระดับการศึกษาเพือ่ ใหนกั เรียนไดเห็นภาพวาเรียน ระดับใด ประกอบอาชีพใดไดบาง ขอมูลสําหรับนักเรียนกลุมที่ไมศึกษาตอ ควรแสดงภาพของตลาดแรงงานในสวน ที่เด็กเหลานั้นอาจเขาสูตลาดแรงงานได เชน ตลาดแรงงานนอกระบบ (การรับงานไปทํา ที่บาน อาชีพอิสระ) ขาวสารเกี่ยวกับการฝกอาชีพของสถาบันตาง ๆ รวมทั้งอาชีพสาขาชาง ที่ขาดแคลน คาจางที่จะไดรับ เปนตน ขอมูลสําหรับนักศึกษา ปสุดทายสิ่งที่สําคัญคือ ความตองการแรงงานในปจจุบัน จําแนกตามอาชีพและอุตสาหกรรม จังหวัดและภาค คาจาง รายได ชั่วโมงทํางาน สวัสดิการ และผลประโยชนอนื่ ๆ โดยควรนําเสนอเปนรายสถานประกอบการทีม่ ตี าํ แหนงงานวาง หรือ มีความตองการแรงงาน
20
บทที่ 2 : ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงาน
2) ผูหางาน ขอมูลที่จําเปนคือ ตําแหนงงานวางที่มีอยู และตําแหนงงานวาง ทีเ่ ปดรับโดยตรงผานสือ่ ตาง ๆ เชน ตําแหนงงานวาง ณ สํานักงานจัดหางานจังหวัด ตําแหนงงาน วางที่ประกาศโฆษณาในหนังสือพิมพ ตําแหนงงานวางที่ปดประกาศรับสมัครโดยตรงที่ สถานประกอบการหรือนิคมอุตสาหกรรม ตําแหนงงานภาครัฐ เชน สํานักงาน กพ. กระทรวง ตาง ๆ ที่เปดรับบุคลากรเอง ตําแหนงงานรัฐวิสาหกิจตางๆ โดยตําแหนงวางเหลานี้จะตองมี รายละเอียด เชน สถานที่ตั้ง คาจาง ชั่วโมงทํางาน สภาพการจาง และสวัสดิการ เปนตน 3) ผูดอยโอกาส/ผูสูงอายุ/บุคคลกลุมพิเศษ ขอมูลควรเปนการจางงานนอกระบบ เชน การประกอบอาชีพอิสระ การรับงานไปทําที่บาน หรือการจางงานระยะสั้น สวนใหญ จะเปนการใหบริการเคลื่อนที่ไปสูกลุมเปาหมาย ควรนําตําแหนงงานวางในตลาดแรงงาน ทั้งในประเทศและตางประเทศเขาไปแนะแนว ซึ่งจะทําใหกลุมเปาหมายที่มีความพรอม จะทํางานและผูตองการทํางานไดรับบริการจัดหางานอยางตอเนื่อง สําหรับผูสูงอายุ โอกาส ของการทํางานในตลาดแรงงานในระบบคอนขางจํากัด ขอมูลควรเปนไปในดานตลาดแรงงาน นอกระบบ เชน การประกอบอาชีพสวนตัว หรืออาชีพอิสระ 4) ครูแนะแนว เปนกลุมที่เขาใจถึงความสําคัญของขอมูลขาวสารตลาดแรงงาน และตองการใชขอมูลมากที่สุด ซึ่งตองการข อมู ลทุก สาขา เช น ความต อ งการแรงงาน จํานวน Demand และ Supply ของตลาดแรงงานในแตละคาบเวลา รวมทั้งแนวโนมของ ความตองการแรงงานในอนาคต และองคประกอบของตลาดแรงงานทุกประเทศ
บทที่ 2 : ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงาน
21
2.5 สรุ ป ขาวสารตลาดแรงงาน (LMI) นอกจากจะเปนขอมูลทีผ่ บู ริหารใชเปนเครือ่ งมือในการ กําหนดนโยบาย และวางแผนใหเหมาะสมกับการบริหารแรงงานแลว ขาวสารตลาดแรงงาน ยังเปนปจจัยสําคัญในการแนะแนวอาชีพ ซึ่งการใหบริการแนะแนวอาชีพจําเปนที่จะตองมี ขอมูลขาวสารตลาดแรงงานที่มีคุณภาพ โดย - ขอมูลขาวสารตลาดแรงงานทั้งหมดตองมีความเกี่ยวพันซึ่งกันและกัน - ขอมูลขาวสารตลาดแรงงานเปนทั้งตัวขอมูลหลักที่ใชสําหรับการใหบริการ และ เปนทั้งขอมูลสําคัญที่ใชประกอบกับขอมูลอื่น ๆ ในการใหบริการแนะแนวอาชีพดวย - ขอมูลขาวสารตลาดแรงงานทีจ่ าํ เปนตอการใหบริการแนะแนวอาชีพ อาจรวบรวม และวิเคราะห โดยใชขอมูลจากแหลงอื่น ๆ มาประกอบดวย ดังนั้น จึงกลาวไดวาการบริการแนะแนวอาชีพผูใหบริการจะเปนทั้งผูจัดทําขอมูล และเปนผูน าํ ขอมูลขาวสารตลาดแรงงานมาใช โดยขอมูลจะตองมีความถูกตอง สมบูรณ และ มีความเปนปจจุบัน
บทที่ 3 ทิศทางตลาดแรงงาน ของกรมการจัดหางาน
บทที่ 3 ทิศทางตลาดแรงงานของกรมการจัดหางาน
3.1 การใช้บริการทิศทางตลาดแรงงาน เกี่ยวกับกรมการจัดหางาน กรมการจัดหางานไดมีการประชาสัมพันธและใหบริการทางสื่ออิเล็กทรอนิกส หรือเว็บไซต ใหแรงงาน นายจาง/สถานประกอบการ ตลอดจนประชาชน หรือหนวยงาน ตางๆ ไดรับรู โดยมีการใหบริการขอมูลขาวสารตลาดแรงงานในดานตาง ๆ เชน การสมัคร งานผานเว็บไซต ขาวสารและเหตุการณที่สําคัญเกี่ยวกับ การจางงานหรือแจงเตือนเกี่ยวกับ การสมัครงาน เพื่อปองกันการถูกหลอกลวงไปทํางาน และขาวการจัดนัดพบแรงงาน โดยผูที่ ประสงคจะทํางานสามารถเตรียมเอกสารเพือ่ ไปสมัครงานตามประกาศดังกลาว นอกจากนัน้ ยังมีกฎหมาย และกฎระเบียบที่เกี่ยวของกับแรงงาน โดยผูสนใจสามารถรับบริการขอมูล ขาวสารตลาดแรงงานผานเว็บไซต www.doe.go.th
บทที่ 3 : ทิศทางตลาดแรงงานของกรมการจัดหางาน
25
สถานการณตลาดแรงงาน กรมการจัดหางาน โดยกองวิจยั ตลาดแรงงาน มีภารกิจในการพัฒนาระบบเครือขาย ขอมูลตลาดแรงงาน รวบรวมและวิเคราะหตลาดแรงงานและแนวโนมความตองการแรงงาน ประสานการใหบริการขอมูลตลาดแรงงานแกประชาชนถึงระดับตําบลและหมูบาน รวมทั้ง ประสานความรวมมือในการวางแผนพัฒนากําลังแรงงานใหสอดคลองกับความตองการของ ตลาดแรงงาน ทัง้ นี้ ไดมกี ารบริการขอมูลดานตลาดแรงงาน ขาวสารตลาดแรงงาน สถานการณ ตลาดแรงงานและแนวโนม และขอมูลงานวิจัยในภาพรวมของประเทศ และขอมูลขาวสาร ตลาดแรงงาน/สถานการณตลาดแรงงานระดับภาค ผานเว็บไซต http://lmi.doe.go.th/ นอกจากนั้นยังมีความเคลื่อนไหวดานแรงงานในภูมิภาคตางๆ ของประเทศ ประกอบดวย เว็บไซต ในแตละภูมิภาคดังนี้ 1. http://lmi.doe.go.th/Lmicenter/ศูนยขา วสารตลาดแรงงานภาคกลางบริการ ขอมูลขาวสารตลาดแรงงานในภาคกลาง 2. http://www.doe.go.th/lmi-east/ศูนยขาวสารตลาดแรงงานจังหวัดระยอง บริการขอมูลขาวสารตลาดแรงงานในภาคตะวันออก 3. http://www.lmi.ratchaburi.com/ศูนยขาวสารตลาดแรงงานจังหวัดราชบุรี บริการขอมูลขาวสารตลาดแรงงานในภาคตะวันตก 4. http://www.nlmi-lp.com/ศูนยขาวสารตลาดแรงงานจังหวัดลําปาง บริการ ขอมูลขาวสารตลาดแรงงานภาคเหนือ
26
บทที่ 3 : ทิศทางตลาดแรงงานของกรมการจัดหางาน
5. http://www.doe.go.th/lmi-ne/ ศูนยขาวสารตลาดแรงงานจังหวัดขอนแกน บริการขอมูลขาวสารตลาดแรงงานในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 6. http://www.lm-sourth.org ศูนยขา วสารตลาดแรงงานจังหวัดสงขลา บริการ ขอมูลขาวสารตลาดแรงงานในภาคใต การจัดหางานในประเทศ กรมการจัดหางานมีภารกิจในการบริการจัดหางานในประเทศใหกับนายจาง/ สถานประกอบการ และคนหางาน ตลอดจนไดมกี ารสงเสริม สนับสนุนการบริการจัดหางาน ร ว มระหว า งภาครั ฐ และเอกชนรวมถึ ง สนั บ สนุ น ให มี ก ารจ า งงานมั่ น คงอย า งต อ เนื่ อ ง ตลอดวัยทํางาน มีการพัฒนาระบบบริการจัดหางานเพื่อใหบริการไดอยางมีประสิทธิภาพ รวมทั้งกําหนดหลักเกณฑ เงื่อนไข การใหบริการจัดหางานแกผูประกันตนกรณีวางงาน และการประกันการมีงานทํา ทัง้ นี้ ไดมกี ารบริการขอมูลตําแหนงงานวางและผูส มัครงาน สําหรับนายจาง/สถาน ประกอบการ และคนหางานโดยมีการใหบริการลงทะเบียนหางานทําสําหรับคนหางาน รับแจงตําแหนงงานวางจากนายจาง/สถานประกอบการ ผานทางเว็บไซต http://smartjob. doe.go.th/
บทที่ 3 : ทิศทางตลาดแรงงานของกรมการจัดหางาน
27
การไปทํางานตางประเทศ การเดินทางไปทํางานตางประเทศโดยถูกตองตามกฎหมายมี 5 วิธี คือ 1) บริษัทจัดหางานจัดสง 2) กรมการจัดหางานจัดสง 3) เดินทางไปทํางานดวยตนเอง 4) นายจางในประเทศไทยพาลูกจางไปทํางาน และ 5) นายจางในประเทศไทยสงลูกจางไป ฝกงาน ทั้งนี้ กรมการจัดหางานไดควบคุม ดูแล และตรวจสอบการจัดสงแรงงานไทยและ ลูกจางที่ไปทํางานหรือฝกงานในตางประเทศของผูรับอนุญาตจัดหางานเพื่อไปทํางาน ในตางประเทศใหเปนไปตามกฎหมาย คุม ครองสิทธิประโยชนคนหางานและลูกจางทีไ่ ปทํางาน หรือฝกงานในตางประเทศ และบริหารกองทุนเพือ่ ชวยเหลือคนหางานไปทํางานในตางประเทศ ผูสนใจสามารถรับบริการขอมูลเกี่ยวกับการไปทํางานตางประเทศ ขอแนะนํา ขอควรรู กอนเดินทางไปทํางานตางประเทศ ขอมูลสินเชือ่ การไปทํางานตางประเทศการลงทะเบียนประสงค จะเดินทางไปทํางานตางประเทศ ขาวการรับสมัครงานที่จัดสงโดยรัฐ ขอมูลบริษัทจัดหางาน ที่จดทะเบียนถูกตองตามกฎหมาย ไดทางเว็บไซต http://www.overseas.doe.go.th/ การสงเสริมการมีงานทํา กรมการจัดหางานไดมีการพัฒนาและสงเสริมการแนะแนวอาชีพ การประกอบ อาชีพอิสระและการรับงานไปทําที่บาน ศึกษาจัดทําขอมูลอาชีพ และแบบทดสอบเพื่อการ แนะแนวอาชีพ พัฒนาหลักสูตร การฝกอบรมและจัดฝกอบรมบุคลากรดานการแนะแนว อาชีพ เปนศูนยกลางขอมูลอาชีพและสงเสริมการจัดตั้งและดําเนินงานศูนยขอมูลอาชีพ ทั่วประเทศ ศึกษา จัดทํา พัฒนาและเผยแพรมาตรฐานอาชีพ และมาตรฐานอุตสาหกรรม จัดตั้งและบริหารกองทุนเพื่อการประกอบอาชีพอิสระและผูรับงานไปทําที่บาน ผูสนใจสามารถรับบริการขอมูลแนะแนวอาชีพ ขอมูลการประกอบอาชีพอิสระ การรั ารรบงานไปทาทบาน บงานไปทําทีบ่ า น และทดสอบความพรอมทางอาชพ และทดสอบความพรอมทางอาชีพ ผานทางเวบไซต ผานทางเว็บไซต http://www.vgnew.com http://www.vgnew.com/
28
บทที่ 3 : ทิศทางตลาดแรงงานของกรมการจัดหางาน
การบริหารการทํางานของคนตางดาว กรมการจัดหางาน โดยสํานักบริหารแรงงานตางดาว มีอาํ นาจหนาทีใ่ นการเสนอแนะ นโยบายพั ฒ นาระบบและรู ป แบบการอนุ ญ าตและผ อ นผั น การทํ า งานของคนต า งด า ว และกําหนดแนวทางการเจรจาเปดเสรีการคาบริการวาดวยการเคลื่อนยายบุคลากรตางชาติ เขามาประกอบอาชีพหรือวิชาชีพดานบริการในประเทศ พิจารณาอนุญาตการทํางานของ คนตางดาว จัดทําทะเบียนคนตางดาวและเครือขายสารสนเทศแรงงาน ตางดาวทีข่ ออนุญาต ทํางาน ควบคุม ดูแล และตรวจสอบการทํางานของคนตางดาวใหเปนไปตามกฎหมาย ดําเนินการเกีย่ วกับงานเลขานุการของคณะกรรมการบริหารแรงงานตางดาวหลบหนีเขาเมือง คณะกรรมการพิจารณาการทํางานของคนตางดาว คณะกรรมการพิจารณาการดําเนินงาน ขององคการเอกชนตางประเทศ คณะกรรมการ คณะอนุกรรมการ และคณะทํางานซึ่งได รับการจัดตั้งขึ้นเพื่อแกไขปญหาการทํางานของคนตางดาว ตามกฎหมายวาดวยการทํางาน ของคนตางดาว ผูสนใจสามารถรับบริการขอมูลการพิจารณาอนุญาตการทํางานของคนตางดาว ในระบบ การจัดระบบนําเขาคนตางดาวและแรงงานคนตางดาวหลบหนีเขาเมืองไดทาง เว็บไซต http://wp.doe.go.th/ การตรวจและคุมครองคนหางาน กรมการจัดหางานไดมีการควบคุม ดูแล และตรวจสอบการดําเนินงานของผูรับ อนุญาตจัดหางานในประเทศใหเปนไปตามกฎหมาย คุมครองและดูแลชวยเหลือคนหางาน ที่ทํางานในประเทศและตางประเทศใหไดรับการปฏิบัติตามกฎหมายทั้งนี้ไดมีการรับเรื่อง รองทุกขของคนหางานที่เดินทางไปทํางานตางประเทศ บริการงานทะเบียนและตรวจสอบ บริษัทจัดหางานในประเทศ ผานทางเว็บไซต http://www.ipd-doe.com/ หากตองการสอบถามขอมูลเพิ่มเติมสามารถติดตอไดทางโทรศัพทสายดวน 1694
บทที่ 3 : ทิศทางตลาดแรงงานของกรมการจัดหางาน
29
3.2 เว็บไซต์กรมการจัดหางาน http://www.doe.go.th/ กรมการจัดหางานมีการใหบริการขอมูลทั่วไปเกี่ยวกับภารกิจของกรม เชน ขาวสารตลาด แรงงานในดานตาง ๆ การสมัครงานผานเว็บไซต ขาวสารและเหตุการณที่สําคัญเกี่ยวกับ การจางงานหรือแจงเตือนเกีย่ วกับการสมัครงาน เพือ่ ปองกันการถูกหลอกลวงไปทํางาน และ ขาวการจัดนัดพบแรงงาน
ทั้ ง นี้ รายละเอี ย ดต า ง ๆ สามารถดู ไ ด จ ากข อ มู ล การให บ ริ ก ารในเว็ บ ไซต ของแตละกอง ตัวอยางขอมูลในเว็บไซต 3.3 บริการข้อมู ลข่าวสารตลาดแรงงาน (Labour Market Information : LMI) บริการขอมูลดานตลาดแรงงาน ขาวสารตลาดแรงงาน สถานการณตลาดแรงงาน และแนวโนม ขอมูลงานวิจัยในภาพรวมของประเทศ กองวิจัยตลาดแรงงาน กรมการจัดหางาน เปนหนวยงานที่จัดตั้งขึ้นมาเพื่อรองรับ ภารกิจในดานการวิเคราะหสภาวะตลาดแรงงานและแนวโนม และเปนศูนยกลางขอมูล ขาวสารตลาดแรงงาน ซึง่ ปจจุบนั ไดมกี ารปรับปรุงประสิทธิภาพในการใหบริการขอมูลขาวสาร ตลาดแรงงาน โดยการพัฒนารูปแบบและเนือ้ หาเว็บไซตใหมรี ปู แบบทีน่ า สนใจ และมีเนือ้ หา ที่ครอบคลุม ดังนี้
30
บทที่ 3 : ทิศทางตลาดแรงงานของกรมการจัดหางาน
1. รายงานสถานการณการวางงาน การเลิกจาง และความตองแรงงานของแตละเดือน 2. การเผยแพรวารสารสถานการณตลาดแรงงาน รายเดือน รายไตรมาศ และรายป 3. การเผยแพรผลงานการวิ เคราะหสถานการณ ต ลาดแรงงาน และแนวโน ม ในแตละป การวิเคราะหผลกระทบของวิกฤติเศรษฐกิจตอการจางงาน และการวิเคราะห ความไมสอดคลองของตําแหนงงานกับผูสมัครงาน เปนตน 4. การเผยแพรผลงานวิจัยที่จัดทําโดยกองวิจัยตลาดแรงงานตั้งแตป 2552-2558 โดยมีงานวิจัยที่นาสนใจและเปนประโยชนแกหนวยงานที่เกี่ยวของอยางมาก 5. การเผยแพรหนังสือที่กองวิจัยตลาดแรงงานจัดพิมพขึ้นในโอกาสตาง ๆ ไดแก ขอมูลผูสําเร็จการศึกษา และประมาณการผูที่จะเขาสูตลาดแรงงานในแตละป ขอมูล ผลการสํารวจผูส าํ เร็จการศึกษาทีป่ ระสงคจะทํางานในแตละป และขอมูลผลการสํารวจผูม ที กั ษะ พิเศษ 6. การเผยแพรขอมูลสถิติ ประกอบดวย สถิติผูประกันตนที่มาขึ้นทะเบียนเพื่อ ขอรับประโยชนทดแทนกรณีวา งงาน สถิตติ าํ แหนงงานทีข่ าดแคลนแรงงาน จําแนกรายเดือน และสถิติการใหบริการจัดหางาน 7. การเผยแพร KM ดานการวิจัยตลาดแรงงาน
บทที่ 3 : ทิศทางตลาดแรงงานของกรมการจัดหางาน
31
8. การเผยแพรกิจกรรมเกี่ยวกับการมีสวนรวมของภาคประชาชน 9. การเผยแพรขาวและบทความที่เห็นวานาจะเปนประโยชนแกผูเกี่ยวของ เชน แผนภูมชิ ว งระดับไอคิวของแตละอาชีพในสหรัฐอเมริกา (Henmon Nelson IQ) รายงาน ผลการศึกษา ผลกระทบตนทุนดานคาใชจายแรงงานจากการปรับขึ้นคาจางขั้นตํ่าเปนวันละ 300 บาททั่ว ประเทศ ยุ ทธศาสตรก ารพัฒนาเทคโนโลยีแทนแรงงานในป มนํ้ า มัน และ รานอาหาร เปนตน นอกจากขอมูลตางๆ ดังกลาวแลวยังมีการใหบริการเกีย่ วกับการพยากรณตามหลัก มหาภูติ ซึง่ เปนตําราโบราณทีส่ ามารถบงบอกไดวา แตละคนมีลกั ษณะเดนหรือดอยในเรือ่ งใด ควรเรียนสาขาวิชาใดและประกอบอาชีพอะไร เพื่อเปนขอมูลประกอบการวิเคราะหตนเอง ในการวางแผนการดําเนินชีวิต นอกจากนี้ยังมีการเชื่อมโยงเว็บไซตเกี่ยวกับแบบทดสอบ IQ และ EQ ไวดวย เพื่ออํานวยความสะดวกแกผูที่สนใจตองการทราบวาตนมี IQ เทาใด และมี EQ เปนอยางไร แบบทดสอบ 2 เรื่องนี้ จะชวยใหผูทดสอบไดทราบถึงศักยภาพของตนเองได ชัดเจนขึ้น และสามารถใชเปนขอมูลในการวางแผนอาชีพของตนได
32
บทที่ 3 : ทิศทางตลาดแรงงานของกรมการจัดหางาน
ตัวอยางทิศทางตลาดแรงงาน
บทที่ 3 : ทิศทางตลาดแรงงานของกรมการจัดหางาน
33
3.4 บริการจัดหางานในประเทศ
- บริการลงทะเบียนหางานทําสําหรับคนหางาน รับแจงตําแหนงงานวางจาก นายจาง/สถานประกอบการ - ขาวประชาสัมพันธการจัดวันนัดพบแรงงานทั่วประเทศ หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ http://smartjob.doe.go.th/ 3.5 บริการข้อมู ลการไปทํางานต่างประเทศ - บริการขอควรรูก อ นไปทํางานตางประเทศ การลงทะเบียนประสงคจะเดินทางไป ทํางานตางประเทศ ขาวการรับสมัครงานที่จัดสงโดยรัฐ ขอมูลบริษัทจัดหางานที่จดทะเบียน ถูกตองตามกฎหมาย
- ถาตองการไปทํางานตางประเทศควรตรวจสอบขอมูลจากสํานักงานบริหารแรงงาน ไทยไปตางประเทศ กรมการจัดหางาน หรือสํานักงานจัดหางานทุกจังหวัด หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ http://overseas.doe.go.th/
34
บทที่ 3 : ทิศทางตลาดแรงงานของกรมการจัดหางาน
3.6 บริการข้อมู ลด้านแรงงานงานต่างประเทศ บริการขอมูลดานแรงงานในตางประเทศ สถานการณแรงงานไทย การคุม ครองสิทธิ แรงงานไทยในตางประเทศ
หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ http://www.mol.go.th/anonymouse/interlabor 3.7 กองตรวจและคุ้มครองคนหางาน บริการรับเรื่องรองทุกขของคนหางานที่เดินทางไปทํางานตางประเทศ บริการงาน ทะเบียนและตรวจสอบบริษัทจัดหางานในประเทศ
หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ http://www.ipd-doe.com/Home/
บทที่ 3 : ทิศทางตลาดแรงงานของกรมการจัดหางาน
35
3.8 สํานักบริหารแรงงานต่างด้าว บริ ก ารข อ มู ล การขออนุ ญ าตทํ า งานของคนต า งด า วทั่ ว ไปที่ เ ข า มาทํ า งานใน ประเทศไทยขอมูลเกีย่ วกับการนําเขาและการขออนุญาตทํางานของแรงงานตางดาวสัญชาติ เมียนมาร ลาว และกัมพูชา
หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ http://wp.doe.go.th/wp/index.php/th/
36
บทที่ 3 : ทิศทางตลาดแรงงานของกรมการจัดหางาน
3.9 บริการส่งเสริมการมีงานทํา บริการขอมูลแนะแนวอาชีพ ขอมูลการประกอบอาชีพอิสระ การรับงานไปทําทีบ่ า น และทดสอบความพรอมทางอาชีพ ระบบบริการดานการสงเสริมการมีงานทํา - บริการขอมูลขาวสารตลาดแรงงาน/ทิศทางตลาดแรงงาน ภาครัฐและเอกชน - บริการทดสอบวัดบุคลิกภาพ - บริการทดสอบ IQ - บริการทดสอบ EQ
หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ http://vgnew.com/Home/ และ http://www.jobdoe.com/vgnew/
บทที่ 4 ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงาน จากแหล่งต่างๆ
บทที่ 4 ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงานจากแหล่งต่างๆ 4.1 กระทรวงแรงงาน
หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ www.mol.go.th/academician/news-1
บทที่ 4 : ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงานจากแหล่งต่างๆ
4.2 ธนาคารแหงประเทศไทย
หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ www.bot.or.th สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ www.nesdb.go.th สํานักงานสถิติแหงชาติ หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ www.nso.go.th สภาอุตสาหกรรมแหงประเทศไทย หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ www.fti.or.th กรมสงเสริมอุตสาหกรรม หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ www.dip.go.th
สํานักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ www.oie.go.th สํานักงานคณะกรรมการสงเสริมการลงทุน (BOI) หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ www.boi.go.th สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (TDRI) หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ www.tdri.or.th
39
40
บทที่ 4 : ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงานจากแหล่งต่างๆ
4.3 สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ
หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ www.nesdb.go.th
บทที่ 4 : ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงานจากแหล่งต่างๆ
4.4 สํานักงานสถิติแหงชาติ
หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ www.nso.go.th
41
42
บทที่ 4 : ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงานจากแหล่งต่างๆ
4.5 สภาอุตสาหกรรมแหงประเทศไทย
หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ www.fti.or.th
บทที่ 4 : ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงานจากแหล่งต่างๆ
4.6 กรมสงเสริมอุตสาหกรรม
หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ www.dip.go.th
43
44
บทที่ 4 : ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงานจากแหล่งต่างๆ
4.7 สํานักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม
หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ www.oie.go.th
บทที่ 4 : ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงานจากแหล่งต่างๆ
4.8 สํานักงานคณะกรรมการสงเสริมการลงทุน (BOI)
หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ www.boi.go.th
45
46
บทที่ 4 : ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงานจากแหล่งต่างๆ
4.9 สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (TDRI)
หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ www.tdri.or.th
บทที่ 4 : ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงานจากแหล่งต่างๆ
4.10 ศูนยขอมูลแรงงานแหงชาติ กระทรวงแรงงาน
หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ nlic.mol.go.th
47
48
บทที่ 4 : ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงานจากแหล่งต่างๆ
4.11 สํานักงานสงเสริมสังคมแหงการเรียนรูและคุณภาพเยาวชน (สสค.)
บทที่ 4 : ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงานจากแหล่งต่างๆ
49
หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ http://www.qlf.or.th/Home/FriendNews หรือ http://apps.qlf.or.th/member/news/default.aspx?cid=3&page=1
50
บทที่ 4 : ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงานจากแหล่งต่างๆ
4.12 ขอมูลทิศทางตลาดแรงงานจากภาคเอกชน แมนพาวเวอรกรุป
บทที่ 4 : ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงานจากแหล่งต่างๆ
51
หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ www.manpowerthailand.com/tris/home เลือก หัวขอ NEWS & ACTIVITIES
52
บทที่ 4 : ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงานจากแหล่งต่างๆ
4.13 บทวิเคราะหทิศทางตลาดแรงงานที่เกี่ยวของ
บทที่ 4 : ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงานจากแหล่งต่างๆ
53
หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิม่ เติมไดที่ https://humanrevod.wordpress.com/2016/03/04/ workforce-market-trend-2016/
54
บทที่ 4 : ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงานจากแหล่งต่างๆ
หมายเหตุ คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ http://www.prachachat.net/news_detail.
บทที่ 4 : ข้อมู ลทิศทางตลาดแรงงานจากแหล่งต่างๆ
php?newsid=1456990018
55
บันทึก
กรมการจัดหางาน กระทรวงแรงงาน