Noordzee Zomer Festival nieuwe stijl

NEDER-GERMAANSE LIMES Op weg naar Werelderfgoed

De Neder-Germaanse Limes verovert deze zomer misschien een plek op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Eind juli neemt het Werelderfgoedcomité hierover het besluit. En de kans dat het lukt is groot.

De Neder-Germaanse Limes is onderdeel van de vroegere noordgrens van het Romeinse Rijk, de Limes. In Nederland volgt deze de loop van de rivier de Rijn. Van Katwijk aan Zee via, Valkenburg, Leiden, Alphen aan den Rijn en Zwammerdam tot aan Remagen in Duitsland. Langs deze riviergrens bouwden de Romeinen 2000 jaar geleden forten (Castella) en wachttorens. Ook legden ze wegen, kanalen en havens aan. Hiermee brachten de Romeinen techniek en innovatie naar de lage landen. Er is in Nederland nog veel van deze oude beschaving te bewonderen. Langs de Limes, maar ook op andere plaatsen vinden archeologen nog regelmatig Romeinse resten in Nederland. Veel van deze bodemschatten worden bewaard in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden.

limeswerelderfgoed.nl

Foto vici.org

De spectaculairste vondst uit Matilo. In 1996 werd dit een prachtige bronzen ruitermasker opgegraven. Sommige Romeinse ruiters droegen dergelijke maskers aan hun helmen. Vanwege de krulletjes op het voorhoofd werd het door de opgravers vernoemd naar de BN-er Gordon. Tussen 1971 en 1974 werden in Zwammerdam (gemeente Alphen aan den Rijn) zes rivierschepen en een boomstamkano opgegraven. Drie daarvan waren Romeinse militaire platbodem-transportschepen van 20-34 meter lang. In Archeon is een replica van de Zwammerdam 6 te bewonderen.

Tussen de Leidse wijken Roomburg en Meerburg ligt Archeologisch Park Matilo. In het begin van onze jaartelling hebben de Romeinen hier een fort gebouwd: castellum Matilo. Dat ligt nu onder het park verborgen. Deze archeologische schatkamer is al in 1976 tot rijksmonument verklaard. In afwachting van betere archeologische technieken blijft alles voorlopig onder de grond. Om toch iets van het Romeinse verleden zichtbaar te maken, is een park aangelegd. Middelpunt is het fort, met hoge aarden wallen en wachttorens.

In museumpark Archeon in Alphen aan den Rijn wordt de Romeinse tijd opnieuw tot leven gebracht.

Op De Woerd bij Valkenburg lag een belangrijke Romeinse burgernederzetting of ‘vicus’ met huizen die sterk lijken op ons moderne concept van ‘rijtjeshuizen’. Deze vicus hoort bij het castellum Praetorium Agrippinae, dat ca. 1 km noordwaarts lag, in het centrum van het huidige dorp. De vicus is bewoond geweest tussen ca. 70 en 270 na Chr. Het Kanaal van Corbulo is omstreeks 50 n.Chr. gegraven door de Romeinen, als veilige verbinding tussen legerplaatsen aan de Maas en de Rijn. Delen van het kanaal bleven in gebruik tot ongeveer het jaar 270. Deze waterweg volgde deels dezelfde route als het huidige kanaal de Vliet. In 2015 werden in Voorschoten in de Starrenburgerpolder sporen van het kanaal gevonden.

Foto RMO

De Limes is het grootste archeologische monument van Europa. Het loopt van Engeland (Hadrian’s Wall) via Nederland en Duitsland, over de Donau-landen naar de Zwarte Zee. Uiteindelijk vervolgt het zelfs zijn weg via het Midden-Oosten naar de Sahara (in Libië).

Foto Jeroen Savelkouls

5-14 AUGUSTUS OP HET KATWIJKSE STRAND

Het Noordzee Zomerfestival staat in de startblokken. Voor de editie 2021 was wel eventjes een geheel nieuw festivalconcept nodig, maar de organisatie heeft de schouders eronder gezet en is er inmiddels helemaal klaar voor.