Zasady transportu chorych.
„Złota godzina” Czas od wypadku do definitywnego leczenia
Podstawowe zasady transportu chorych. 1.
Bezpieczeństwo chorego i personelu ZRM.
2.
Wyeliminowanie możliwości powstania wtórnych obrażeń związanych z transportem chorego.
3.
Reguła „trzech R” (polskie 3W)
-
right patients
-
in the right time
-
to the right hospital „ właściwy pacjent, we właściwym czasie i we właściwe miejsce”.
4. • •
Znajomość reguł: „chwyć i jedź” „stój i rób”
Bezpieczeństwo chorego i personelu ZRM.
Przed podjęciem transportu należy sprawdzić: 1. • • • 2. • • 3. • • 4. • 5. 6.
Drogi oddechowe: drożność brak wydzielin i ciał obcych w jamie ustnej wyraźnie słyszalne oddechy bez rzężeń, świstów itp. Prawidłowe unieruchomienie kręgosłupa szyjnego: u wszystkich chorych z obrażeniami twarzy u wszystkich chorych nieprzytomnych Stan wkłuć dożylnych: drożność, unieruchomienie ilość Monitorowanie: adekwatne do stanu chorego Dostępność leków, które mogą być nagle potrzebne u chorego. Unieruchomienie chorego i zamocowanie sprzętu medycznego w przedziale medycznym.
•
Chorzy transportowani w pozycji siedzącej na bocznych siedzeniach i personel medyczny muszą mieć zawsze zapięte pasy bezpieczeństwa.
•
W przypadku konieczności podjęcia działań medycznych w czasie jazdy należy rozważyć możliwość zatrzymania pojazdu.
•
Chory transportowany na noszach głównych zapięty jest zawsze wszystkimi pasami noszy.
•
Chorzy transportowani na noszach głównych w pozycji bocznej również powinni być zabezpieczeni pasami.
•
Chorzy z zaburzeniami świadomości, transportowani na desce ortopedycznej z bocznymi unieruchomieniami, unieruchomieni pasami bocznymi do deski winni być przypięci do noszy głównych pojedynczym pasem w taki sposób by istniała możliwość szybkiego obrócenia deski w przypadku wystąpienia wymiotów.
•
Najnowsze publikacje wskazują na znaczny wzrost ryzyka zachłyśnięcia u chorych: z zaburzeniami świadomości, transportowanych w ułożeniu na plecach, z założoną rurka ustno gardłową.
•
Niedopuszczalny jest transport chorego ułożonego na noszach podbierakowych – służą one wyłącznie do przekładania chorego.
Sytuacje szczególe – transport w pozycji siedzącej na miejscu pasażera. 1. • • •
Może dotyczyć wyłącznie osób: stabilnych krążeniowo-oddechowo z pełnym kontaktem logicznym dorosłych
2. Osoby spełniające ww. wymagania zostają przypięte pasami bezpieczeństwa. Czynność tą powinien wykonać ratownik osobiście, gdyż ponosi za to pełna odpowiedzialność.
Sytuacje szczególe – transport w pozycji siedzącej na krzesełku kardiologicznym. 1.
Warunkiem bezwzględnym umożliwiającym transport chorego na krzesełku kardiologicznym jest istnienie fabrycznego systemu mocowania krzesełka w ambulansie.
2.
W każdym innym przypadku chory może być transportowany na siedząco wyłącznie przy użyciu noszy głównych.
3.
Transport na siedząco dotyczy wyłącznie chorych przytomnych.
4. -
Wskazaniem do transportu na siedząco jest: duszność niewydolność krążenia – pod warunkiem, że pozycja siedząca nie wpływa na spadek ciśnienia tętniczego.
Sytuacje szczególe – transport w pozycji z uniesionym tułowiem. 1. 2. 3. • • 4. • • • 5.
Najczęściej stosowany rodzaj ułożenia chorego. Przeciwwskazaniem jest hipotensja i wstrząs. Wskazania bezwzględne: uraz czaszkowo-mózgowy – uniesienie tułowia o 30 stopni. obrzęk płuc Wskazania względne: duszność niewydolność krążenia zaburzenia świadomości Chory musi być przypięty pasami do noszy.
Sytuacje szczególe – transport w pozycji leżącej na lewym boku. 1. •
Wskazanie bezwzględne: Zaburzenia świadomości u kobiet z widoczną ciążą – ze względu na możliwość wystąpienia z. aortalno-żylnego w ułożeniu na wznak.
2. •
Wskazania względne: Chorzy zatruci drogą pokarmową – ułożenie na lewym boku powoduje najwolniejsze wchłanianie trucizn. Chorzy w stanie upojenia alkoholowego.
• 3.
Wszyscy chorzy transportowaniu w ułożeniu na boku wymagają szczególnego nadzoru i monitorowania. W przypadku ciężarnych monitorowanie obejmuje również monitorowanie tętna płodu.
4.
Jeżeli istnieje prawdopodobieństwo porodu w trakcie transportu to należy podnieść temperaturą przedziału medycznego do 30 st. C.
Sytuacje szczególe – transport dziecka. 1.
Niedopuszczalny jest transport dziecka trzymanego przez matkę siedzącą na fotelu pasażera.
2.
Należy dołożyć wszelkich starań aby zwalczyć lęk u dziecka i je uspokoić. Jeżeli jest to niemożliwe należy rozważyć zastosowanie sedacji.
3.
Dzieci transportujemy na noszach głównych ze szczególnym uwzględnieniem sposobu unieruchomienia dziecka.
4.
Ze względu na trudność uzyskania dostępu dożylnego i ruchliwość pobudzonego dziecka wszystkie dodatkowo wkłucia obwodowe winny być obandażowane. W przypadku wkłuć w zgięciu łokciowym należy zastosować krótką szynę unieruchamiającą.
5.
Dopuszczalny jest transport dziecka na foteliku dziecięcym zamontowanym na fotelu pasażera.
Monitorowanie chorego w trakcie transportu. 1.
Warunkiem niezbędnym do zauważenia pogorszenia stanu ogólnego transportowanego chorego jest OBSERWACJA CHOREGO – jeżeli w przedziale medycznym jest chory to jest tam również ratownik.
2.
Optymalna metodą monitorowania chorego w czasie transportu jest pulsoksymetria.
3.
Jeżeli przyczyną transportu chorego jest jakakolwiek dysfunkcja ukł. krążenia monitorowanie powinno obejmować również monitorowanie zapisu ekg na monitorze defibrylatora.
4.
Większość błędów związanych z transportem chorego związana jest z bagatelizowaniem problemu monitorowania chorych.
"Taktyka” postępowania na miejscu zdarzenia
„Chwyć i jedź!” Na miejscu wypadku: tylko procedury ratujące życie (bez bandażowania, stabilizacji złamań etc.) Wskazania: niestabilność hemodynamiczna spowodowana krwotokiem wewnętrznym. Warunki niezbędne: • czas dotarcia do ośrodka urazowego < 10 minut. • czas wstępnej oceny na miejscu zdarzenia ok. 1 minuty • jedyne procedury wykonywane na miejscu zdarzenia to intubacja i założenie 2 wkłuć obwodowych.
„Stój i rób !” 1. Jeżeli czas dotarcia do ośrodka urazowego wynosi powyżej 10 minut należy postępować zgodnie z zasadami: - ocena stanu chorego - wykonanie niezbędnych procedur medycznych: wkłucia, opatrunki, unieruchomienia. - przygotowanie do transportu: leki, monitorowanie itp. - transport chorego - Powtórna ocena i przekazanie chorego w SOR
2. Rozważyć czy transport do najbliższego szpitala czy do ośrodka urazowego, referencyjnego itp..