Citizens’ Inspectorate for Sustainable Development – CISD (Παρατηρητήριο Πολιτών για Αειφόρο Ανάπτυξη)
Το πλαίσιο των Αρχών του CISD
1η Οκτωβρίου 2012
Επειδή
Η υποβάθμιση του φυσικού χώρου και της ποιότητας ζωής μας αποτελεί συνέπεια της συνεχιζόμενης και εντεινόμενης διαχρονικής καταστροφής από την εντατική και ανορθολογική εκμετάλλευση των φυσικών πόρων, αλλά και από την επιβολή μη βιώσιμων προτύπων παραγωγής και κατανάλωσης, που ανέτρεψαν – σταδιακά – πολιτισμικές αναφορές και πανανθρώπινες αξίες. Οι μέχρι σήμερα πολιτικές και πρακτικές κινούνται στο χώρο είτε της θεωρητικής πολιτικολογίας, είτε της σκόπιμης αδιαφορίας για την ολοκληρωμένη διαχείριση των συστατικών της ισόρροπης εξέλιξης, Το δυναμικό του Ανθρώπου και ειδικά των Ελλήνων Πολιτών, παραμένει αναξιοποίητο και σκόπιμα καθοδηγείται είτε σε αδράνεια είτε στην παθητική αποδοχή στοχευμένων επιλογών μεμονωμένων συμφερόντων, Η κρίση που βιώνουμε στον τόπο μας δεν αποτελεί θλιβερό προνόμιο μόνο των Ελλήνων Πολιτών, αλλά και του πληθυσμού του πλανήτη, Η παντελής έλλειψη εμπιστοσύνης των Ελλήνων Πολιτών στα κατεστημένα συστήματα αποτελεί τροχοπέδη κάθε δημιουργικής προοπτικής και δράσης και ταυτόχρονα αφορμή για ασυνείδητες, σπασμωδικές αντιδράσεις, που ευκαιριακά χειραγωγούνται από κάθε είδους συμφέροντα, Η ανάγκη για μια πορεία ριζικής αλλαγής και προσαρμογής στα διαφοροποιούμενα δεδομένα για τη βελτίωση των όρων ποιοτικής εξέλιξης που επηρεάζουν την επιβίωση του ανθρώπου είναι περισσότερο από ποτέ υπαρκτή και εκφράζεται αδιαλείπτως από ανθεκτικές κοινωνικές ομάδες, Η απαίτηση για μια συνεκτική και σταθερή πορεία προόδου, που θα εγγυάται σταθερότητα, ασφάλεια και ισορροπία ανάμεσα στην οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον, είναι πλέον κοινή συνισταμένη μιας διαρκώς αυξανόμενης μερίδας της κοινωνίας των πολιτών.
Εμείς που συναποδεχόμαστε το παρόν Πλαίσιο Αρχών Επιθυμούμε τη συνέχιση της επιβίωσης του Ανθρώπου, ενδημικού και κοινωνικού είδους του πλανήτη και ειδικότερα του Έλληνα Πολίτη, με συνθήκες ποιότητας και αξιοπρέπειας.
σελίδα 2 από 9
Επιδιώκουμε, υπό το φως της επιστημονικής ανάλυσης, την αποκατάσταση ισορροπίας στη δυναμική των σχέσεων του τρίπολου Περιβάλλον – Κοινωνία – Οικονομία και την υπεράσπιση, όχι απλά της «φύσης», αλλά κύρια του «ζώντος κόσμου». Είμαστε βέβαιοι ότι στη χώρα μας, δεν μπορεί να υπάρξει περιβαλλοντική ανασυγκρότηση χωρίς δημοκρατία, δεν μπορεί να υπάρξει δημοκρατία χωρίς κοινωνική συνοχή και δεν μπορεί να υπάρξει κοινωνική συνοχή χωρίς βιώσιμη ανάπτυξη. Πιστεύουμε στην ανάγκη διαμόρφωσης μιας σειράς από μεταρρυθμιστικές διαδικασίες που αποτελούν τις αλληλένδετες πλευρές της δράσης μας και αφορούν στη βιώσιμη ευημερία, στην κοινωνική αλληλεγγύη και στον σεβασμό του δημοκρατικού πολιτεύματος. Γνωρίζουμε
την αδήριτη ανάγκη της Πολιτικής θεώρησης των πραγμάτων και
ταυτόχρονα απορρίπτουμε αδιαπραγμάτευτα την όποια κομματική χειραγώγησή τους. Ελπίζουμε ότι η ειλικρινής και σφαιρική ενημέρωση των πολιτών είναι δυνατό να συμβάλει στην ανάπτυξη εμπιστοσύνης και κοινωνικότητας μεταξύ τους, με συνέπεια την επιδιωκόμενη αλλαγή κατεστημένων νοοτροπιών. Θεωρούμε ότι η Αειφόρος Ανάπτυξη προσφέρει προοπτική για διέξοδο από την πολύμορφη κρίση, μπορεί να εξασφαλίσει την μελλοντική ισορροπία για τη βελτίωση των όρων ποιοτικής εξέλιξης που επηρεάζουν την επιβίωση του ανθρώπου, μπορεί να εγγυηθεί μια συνεχή πορεία αλλαγής και προσαρμογής στα διαφοροποιούμενα δεδομένα και ως εκ τούτου αποτελεί πρόκληση για πρωτοβουλίες και δράση, ώστε να εμπεδωθεί η συνείδηση της ποιοτικής και ισόρροπης εξέλιξης του ανθρώπου, με κύριο γνώμονα την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Προωθούμε αρχές, πρακτικές και δράσεις που εμπεριέχουν την «ηθική της απελευθέρωσης», αφενός του ατόμου σε προσωπικό επίπεδο, αφετέρου των Πολιτών σε επίπεδο συλλογικής δράσης, μέσα από την πρωταρχική διαχείριση του ίδιου του εαυτού μας, ώστε να μπορέσουμε να πάρουμε πάλι το μέλλον στα χέρια μας. σελίδα 3 από 9
Επιδιώκουμε να συμβάλλουμε o
στη συνειδητοποίηση - από τον Έλληνα Πολίτη - των αρχών της αειφόρου ανάπτυξης, αλλά και της σημασίας του αγώνα για την κατάκτησή της, προσφέροντας εναλλακτικές ολοκληρωμένες προτάσεις για μια ποιοτική αναβάθμιση, προτείνοντας ριζοσπαστικές αλλαγές σε όλους τους τομείς πολιτικής της Διοίκησης (παιδεία, πολιτισμό, περιβάλλον, ανάπτυξη, κλπ.) με νέες μεθόδους και τεχνολογίες,
o
στη διαμόρφωση μιας άλλης άποψης για την ανθρώπινη συνύπαρξη, βασισμένης στην αξιοπρέπεια, στην αλληλεγγύη, στην ανεκτικότητα και στο σεβασμό
της
πολυ-πολιτισμικότητας,
με
επίγνωση
των
ιδιαιτεροτήτων
κουλτούρας και κοσμο-θεωρίας κάθε εμπλεκομένης κοινωνικής ομάδας, o
στη διασφάλιση ενός υψηλής ποιότητας περιβάλλοντος, μέσα από μια σφαιρική θεώρηση πολιτικών και στρατηγικής και μέσα από ένα σαφές σχέδιο δράσης, που θα βασίζεται στη συμμετοχή ενημερωμένων πολιτών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων,
o
στη διαμόρφωση τοπικών σχεδίων δράσης, ταυτόχρονα με την συνεπή και αποτελεσματική εφαρμογή τους, που θα εμπνέουν τις αποφάσεις διαχείρισης που λαμβάνονται καθημερινά κύρια στο χώρο των δραστηριοτήτων της τοπικής αυτοδιοίκησης, με σκοπό να συμβάλλουμε στην άμβλυνση των παραδοσιακών φραγμών, αλλά και στη συνεργασία, τόσο μεταξύ γειτονικών δήμων, όσο και μεταξύ διοικητικών μονάδων στους κόλπους των τοπικών αρχών,
o
στη δημιουργία των αναγκαίων συνθηκών που θα συμβάλλουν στην αλλαγή προτύπων
συμπεριφοράς,
μέσω
της
τεκμηριωμένης
ενημέρωσης,
της
συμμετοχής του κοινού στον ενεργό διάλογο, στη διαδικασία διαφανούς λήψης αποφάσεων και στην απόδοση ευθυνών, o
στην ενεργό και ολοκληρωμένη διαχείριση κρίσιμων περιβαλλοντικών θεμάτων, στον αστικό και αγροτικό χώρο, θέτοντας σαφείς στόχους, δράσεις και προγράμματα παρακολούθησης που θα συνδέουν τις περιβαλλοντικές πολιτικές με τις οικονομικές και κοινωνικές πολιτικές, με απώτερο σκοπό τη διαμόρφωση, σε
κάθε Περιφέρεια και Δήμο της χώρας,
περιβαλλοντικής
διαχείρισης
που
θα
σχεδίων και συστημάτων
διασφαλίζουν
εφαρμογή
και
παρακολούθηση της προόδου, o
στη διαμόρφωση μιας στρατηγικής για την τοπική αειφόρο ανάπτυξη που να αποτελέσει αφετηρία για την ανάληψη τοπικών πρωτοβουλιών βασισμένων στη
σελίδα 4 από 9
βέλτιστη πρακτική, επαφίοντας την επιλογή των λύσεων και των στόχων στους κατά τόπους αρμόδιους για τη λήψη αποφάσεων φορείς. Έχουμε σκοπό να δώσουμε μια ουσιαστική απάντηση στην αδράνεια της ελληνικής κοινωνίας, που περιορίζεται σε στείρα κριτική ή/και απαισιόδοξες πρακτικές, μέσα από συλλογικές δράσεις και ολοκληρωμένη και τεκμηριωμένη ενημέρωση κάθε Πολίτη για οποιοδήποτε θέμα τον απασχολεί, με απόλυτη διαφάνεια και χωρίς σκόπιμη επιλεκτικότητα.
Απευθυνόμαστε σε όλους τους ενεργούς ή εν δυνάμει ενεργούς Πολίτες: που έχουν αποβάλλει εγωισμό και βουλιμία και διατηρούν λογικές σύγχρονες και θαρρετές, που οραματίζονται νέες δομές για μια ανάπτυξη που δεν θα βασίζεται απλά στην ποσοτική μεγέθυνση της παραγωγής και της οικονομίας, αλλά και στην κοινωνική ευημερία και στην προστασία του περιβάλλοντος και κυρίως στην ποιοτική εξάπλωση. που διαθέτουν φαντασία, δημιουργικές ιδέες, έμπνευση, όραμα, τόλμη και αυταπάρνηση, ώστε να διεκδικήσουν ειρηνικά και τεκμηριωμένα τα συλλογικά αγαθά, που οι μέχρι σήμερα πολιτικές ηγεσίες τους έχουν στερήσει και που αποδέχονται και μοιράζονται τις παρακάτω αξίες:
1. Το σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα. 2. Το σεβασμό στους δημοκρατικούς θεσμούς και στο Σύνταγμα της Ελλάδας 3. Την κοινωνική αλληλεγγύη 4. Την ίση αντιμετώπιση όλων των Πολιτών, ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας, κοινωνικής τάξης ή εθνικότητας και σεξουαλικού προσανατολισμού
5. Την τήρηση της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας 6. Την πίστη στη διαφάνεια, στην ουσιαστική ενημέρωση και συμμετοχή του Πολίτη και στην παροχή ίσων ευκαιριών στη γνώση
7. Το σεβασμό στην ελευθερία της γνώμης και του λόγου, αλλά και στις ιδιαιτερότητες του κάθε ατόμου και κοινωνικής ομάδας, με την προϋπόθεση ότι ο εκφραστής αποδέχεται την ελευθερία της τεκμηριωμένης κρίσης οποιουδήποτε τρίτου.
σελίδα 5 από 9
8. Την πίστη στη δημοκρατική διαβούλευση για την δημιουργική αντιμετώπιση οποιουδήποτε αντικειμένου απασχολεί κοινωνικές ομάδες κάθε επιπέδου.
9. Την επίλυση των όποιων διαφορών χωρίς εμπάθεια, επιβολή ή βία με τη συμμετοχή του Πολίτη στη λήψη των αποφάσεων, χωρίς αποκλεισμούς και χειραγώγηση μέσω διαδικασιών άμεσου δημοκρατίας
10. Την πεποίθηση ότι ο κάθε Πολίτης διαθέτει μια ιδιαίτερα σημαντική δυναμική δράσης, εφόσον είναι ενημερωμένος και συμμετέχει στη λήψη των αποφάσεων
11. Την καταπολέμηση της διαφθοράς σε κάθε επίπεδο με επιβολή ποινών που είναι αναλογικές, αποτελεσματικές και αποτρεπτικές.
12. Την απονομή Δικαιοσύνης με τρόπο ανεξάρτητο, δίκαιο και ηθικό 13. Την πεποίθηση ότι το Φυσικό Περιβάλλον, το Κοινωνικό Περιβάλλον και η Νομή του Οίκου (σε κάθε επίπεδο – από ατομικό έως πλανητικό) αποτελούν, ομότιμα, τα κύρια συστατικά της λειτουργίας του Ανθρώπου.
14. Την πίστη σε μια ανάπτυξη που βασίζεται σε μια βιώσιμη οικονομία, στην κοινωνική συνοχή και στην προστασία του περιβάλλοντος, μέσα από την ολοκληρωμένη διαχείριση και αντιμετώπιση όλων των πτυχών που συνθέτουν τη συνύπαρξη των ανθρώπινων κοινωνιών με σκοπό την ενίσχυση της αειφορίας του συνόλου των οικοσυστημάτων.
15. Την ανάγκη προώθησης ενός νέου προτύπου ανάπτυξης για τη χώρα, που υπηρετεί τον άνθρωπο και τις πραγματικές του ανάγκες, στη βάση της ανασυγκρότησης
της
παραγωγικής
βάσης
της
χώρας,
της
ισόρροπης
περιφερειακής ανάπτυξης, της δίκαιης κατανομής του πλούτου, της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας, επενδύοντας στην παιδεία, τη γνώση, την καινοτομία, τις νέες τεχνολογίες δημιουργώντας νέες προοπτικές στον κλάδο της μεταποίησης, στον κατασκευαστικό τομέα, στον τομέα της ενέργειας..
16. Την ενσωμάτωση του περιβάλλοντος και της αειφόρου ανάπτυξης στα αντίστοιχα πεδία πολιτικής.
17. Την πίστη στις σχέσεις αλληλεπίδρασης μεταξύ φυσικού περιβάλλοντος και ανθρώπινων κοινωνιών, στην ανάγκη για αποκέντρωση και διαφοροποίηση του συστήματος παραγωγής και κατανάλωσης σε μικρότερη κλίμακα (τοπική οικονομία) και σε περισσότερες από μία εναλλακτικές (πολυκαλλιέργεια, πολλαπλές μορφές ενέργειας και μετακίνησης κλπ) και παράλληλα στην ανάγκη
σελίδα 6 από 9
πειραματισμού σε διαφορετικούς τρόπους οργάνωσης της κοινωνίας, όπως εναλλακτική εκπαίδευση, πολυ-πολιτισμικότητα, συμμετοχική δημοκρατία κλπ..
18. Την αποτροπή των κινδύνων υποβάθμισης του περιβάλλοντος από τις γεωργικές δραστηριότητες, ενθαρρύνοντας τους γεωργούς να συνεχίσουν να παίζουν θετικό ρόλο στη διατήρηση της υπαίθρου και του περιβάλλοντος αναπτύσσοντας στοχοθετημένα
μέτρα
αγροτικής
ανάπτυξης
που
θα
διασφαλίζουν
την
κερδοφορία της γεωργίας στις διάφορες περιφέρειες της χώρας.
19. Τo δικαίωμα του Πολίτη για άμεση, ελεύθερη και δωρεάν πρόσβαση στην περιβαλλοντική πληροφορία .
Το CISD αποτελεί: Εργαλείο έρευνας με τη συγκέντρωση πληροφορίας και την επεξεργασία της από έγκυρους εμπειρογνώμονες. Εργαλείο εντοπισμού κρίσιμων προβλημάτων σε όλα τα πεδία και επίπεδα που αφορούν στην αειφόρο ανάπτυξη (οικονομία, κοινωνία, περιβάλλον) Εργαλείο Επιθεώρησης & Ελέγχου των πράξεων και πρακτικών της Διοίκησης σε όλα τα επίπεδα με τη συμμετοχή εξειδικευμένων, ανεξάρτητων επιστημόνων … και κυρίως … Εργαλείο σύνθεσης και προτάσεων προοπτικής με την ανοικτή συμμετοχή ευαισθητοποιημένων
πολιτών
που
συνεχίζουν
να
ελπίζουν,
και
να
αγωνίζονται !
Οι δράσεις του CISD στοχεύουν, ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, σε θέματα επίτευξης της αειφόρου ανάπτυξης, όπως:
Διασφάλιση ενός υψηλής ποιότητας και υγιούς περιβάλλοντος
Προστασία του Φυσικού, Κοινωνικού και Οικονομικού Περιβάλλοντος από όποια δυσμενή ανθρωπογενή επίδραση, είτε αυτή έχει ήδη εκδηλωθεί είτε αποτελεί εν δυνάμει κίνδυνο.
σελίδα 7 από 9
Μείωση (ελαχιστοποίηση) των περιβαλλοντικών επιπτώσεων με παράλληλη εξασφάλιση μιας σφριγηλής οικονομίας και υγιούς και δίκαιης κοινωνίας
Επιστημονική διερεύνηση, ανάλυση, σχεδιασμό και πρακτική αντιμετώπιση οποιουδήποτε προβλήματος.
Εκπόνηση σχεδίων και συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης σε θέματα όπως η ενεργειακή κατανάλωση, οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, η διαχείριση των υδάτινων πόρων, τα απόβλητα, ο θόρυβος, η ποιότητα του αέρα, η φύση και η βιοποικιλότητα, οι μεταφορές και η κινητικότητα, ο σχεδιασμός, οι φυσικοί και οι ανθρωπογενείς κίνδυνοι, η αειφόρος δόμηση, τα συναφή θέματα υγείας και εν γένει η ποιότητα ζωής.
Συστηματική προώθηση τεκμηριωμένων προτάσεων που έχουν ληφθεί με διαδικασίες ανοικτής, δημοκρατικής διαβούλευσης, προς κάθε «κέντρο» λήψης διοικητικών ή νομοθετικών αποφάσεων.
Συστηματική προώθηση ενός προτύπου «αειφορικής αγροτικής ανάπτυξης» μέσα από την ενημέρωση των αγροτών σχετικά με ήπιες γεωργικές πρακτικές, φιλικές προς το περιβάλλον, τη διαφύλαξη της ποιότητας των αγροτικών προϊόντων και τη διατήρηση των παραδοσιακών αγροτικών τοπίων μεγάλης οικολογικής αξίας, με ταυτόχρονη ενίσχυση του αγροτικού εισοδήματος για την επίτευξη αυτών των στόχων (πολιτική στήριξης της αγοράς και του εισοδήματος, «ενιαία ενίσχυση ανά εκμετάλλευση» και προϋπόθεση για την καταβολής της είναι η «πολλαπλή συμμόρφωση», κλπ.) μέσα από την τήρηση κανόνων για το περιβάλλον, συνθηκών διαβίωσης των ζώων, προτύπων υγιεινής και διατήρησης του φυσικού τοπίου, κ.ά.
Υποστήριξη Πολιτών ή Κοινωνικών Ομάδων σε δίκαιες καταγγελίες ή και αγώνες τους με σκοπό την προστασία του Περιβάλλοντος από άστοχες ή εσκεμμένες δράσεις οποιασδήποτε αρχής ή νομικού ή φυσικού προσώπου ή επιπέδου ενδιαφέροντος.
Παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών και ανάπτυξη συνεργασίας με μέλη της Κεντρικής Διοίκησης, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των Επαγγελματικών Επιμελητηρίων, της Επιστημονικής Κοινότητας και άλλων Φορέων και Οργανισμών, για θέματα που αφορούν στην Αειφόρο Ανάπτυξη.
Συμβολή στον προβληματισμό για την υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών και νέων τεχνολογιών που υποστηρίζουν την Αειφόρο Ανάπτυξη, την προστασία του Περιβάλλοντος και την ευαισθητοποίηση των πολιτών.
σελίδα 8 από 9
Συμβολή στην κατανόηση των αλληλεπιδράσεων και αντιθέσεων που παράγονται από διαδικασίες αποφάσεων ή/και πρακτικές, μέσα από την τεκμηριωμένη ενημέρωση των πολιτών και των φορέων και την ανάδειξη παραδειγμάτων βέλτιστων πρακτικών, με σκοπό την άμβλυνση των συγκρούσεων και τη λήψη των πλέον ορθών αποφάσεων.
Προβολή και Επιβράβευση Πολιτών, Φορέων, Υπηρεσιών για την εφαρμογή από μέρους τους καλών πρακτικών σε θέματα Αειφόρου Ανάπτυξης.
Εμείς που συναποδεχόμαστε όλα τα παραπάνω δεσμευόμαστε να εργασθούμε εντατικά με σκοπό να εκφράσουμε ένα κοινά αποδεκτό όραμα για την ανάπτυξη της χώρας μας, στο σύνολό της, ώστε να αποτελέσει κοινό πλαίσιο αναφοράς για την ανάληψη δράσης από Πολίτες, φορείς και αρμόδιες Αρχές, όσον αφορά στη χάραξη και στην υλοποίηση πολιτικών αειφορίας.
σελίδα 9 από 9