Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας
Επίσημη γλώσσα(ες)
Ελληνικά
Πρωτεύουσα
Κοζάνη
(και μεγαλύτερη πόλη)
Μεγαλύτερος δήμος
Δήμος Κοζάνης
Διοικητική διαίρεση
Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας
- Αποκεντρωμένη
Διοίκηση Ηπείρου - Δυτικής
διοίκηση
Μακεδονίας
- Περιφερειακές ενότητες
Περιφερειακή Ενότητα Γρεβενών Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης Περιφερειακή Ενότητα Φλώρινας
- Δήμοι
12
Έκταση
Κατατάσεται 7η στην Ελλάδα
- Συνολική
9.451 τ.χμ.
- Πλάτος
{{{Πλάτος}}} χμ.
- Μήκος
{{{Μήκος}}} χμ.
- % νερό
{{{ΠοσΝερού}}}
- Γεωγ. πλάτος
21.78
- Γεωγ. μήκος
40.5
Πληθυσμός
Κατατάσεται 12η στην Ελλάδα
- Συνολικός
301.522 (απογραφή 2011)
- Πυκνότητα
31,9/τ.χμ. Κατατάσεται 13η στην Ελλάδα
Υψόμετρο - Ψηλότερο σημείο
Προφήτης Ηλίας Βόρα 2.524 μ.
- Μέσο
? μ.
- Χαμηλότερο σημείο
Αλιάκμονας στο Πολύφυτο160 μ.
Περιφερειάρχης
Γεώργιος Δακής
Αντιπεριφερειάρχες
Δασταμάνης Γιώργος Σαββόπουλος Δημήτρης Σόκουτης Γιάννης Ηλιάδης Δημήτρης
Συντομογραφίες
G13 ISO 3166-2:GR
Ιστοσελίδα
[pdm.gov.grpdm.gov.gr]
Η επαναστατική σημαία της Δυτικής Μακεδονίας το 1878
Το επαναστατικό λάβαρο της Δυτικής Μακεδονίας το 1878
Η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας είναι μία από τις περιφέρειες της Ελλάδας. Διοικητικά αποτελεί δευτεροβάθμιο οργανισμό τοπικής αυτοδιοίκησης και γεωγραφικά καλύπτει το δυτικό κομμάτι της Μακεδονίας. Καταλαμβάνει έκταση 9.451τ.χμ. και ο πληθυσμός της ανέρχεται σε 301.522 κατοίκους, σύμφωνα με την πλέον πρόσφατη απογραφή της ΕΣΥΕ (2001). Μεγαλύτερη πόλη και πρωτεύουσά της είναι η Κοζάνη. Επίσης, συχνά χαρακτηρίζεται ως η «ενεργειακή καρδιά» της Ελλάδας, αφού στο έδαφός της παράγονται περίπου τα 2/3 της ηλεκτρικής ενέργειας όλης της χώρας.
Γεωγραφία Η Δυτική Μακεδονία είναι περιφέρεια κυρίως ορεινή, με τα περισσότερα βουνά της να ξεπερνούν τα 2.000 μέτρα υψόμετρο και αποτελεί την μοναδική περιφέρεια της Ελλάδας που δεν βρέχεται από θάλασσα. Η νοτιοανατολική διεύθυνση των ορέων της περιοχής οφείλεται στη κύρια διεύθυνση του ορεινού συγκροτήματος της Πίνδου. Τα όρη Γράμμος, Σμόλικας και Τύμφη στα δυτικά όρια της περιφέρειας, σχηματίζουν την πρώτη σειρά βουνών που χωρίζουν γεωγραφικά της περιφέρεια από την Ήπειρο. Στο μέσο της περιφέρειας με κατεύθυνση πάλι νοτιοανατολικά, το ορεινό συγκρότημα του Βαρνούντα με τα όρη Βέρνο, Άσκιο και Βούρινος αποτελούν την άλλη σειρά ορεινών όγκων. Τα δυτικά όρια της περιφέρειας, καθορίζονται από τα όρη του Βόρα και του Βέρμιου, που την χωρίζουν γεωγραφικά από την Κεντρική Μακεδονία. Στα νότια, τα Χάσια και τα Πιέρια, με κατεύθυνση αυτή τη φορά νοτιοδυτική, χωρίζουν την περιφέρεια από την Θεσσαλία.[1]
Μεταξύ των ορεινών συγκροτημάτων, παρεμβάλλονται ψηλά λεκανοπέδια. Ξεκινώντας από τα δυτικά, μεταξύ της σειράς των ορέων της Πίνδου και του Βαρνούντα, έχουμε τη λεκάνη της Βρυγηίδας (ή Πρεσπών), όπου και οι λίμνες Πρέσπες, νοτιότερα την λεκάνη της Ορεστίδας, όπου η λίμνη της Καστοριάς, και η λεκάνη του Άνω Αλιάκμονα, με την τεχνητή λίμνη του Ιλαρίωνα. Στην δεύτερη σειρά έχουμε την λεκάνη της Πελαγονίας (ή Μοναστηρίου), το μεγαλύτερο μέρος της οποίας ανήκει στην ομώνυμη επαρχία της ΠΓΔΜ, την λεκάνη της Εορδαίας (ή Πτολεμαΐδας), με τις λίμνες Βεγορίτιδα και Χεμαδίτιδα, και το λεκανοπέδιο της Κοζάνης (ή Ελιμείας), με την τεχνητή λίμνη Πολυφύτου. Κύριος ποταμός της περιοχής είναι οΑλιάκμονας με τους παραποτάμους του, η διαδρομή του οποίου έχει μεταβληθεί σε βάθος χιλιάδων χρόνων, ανοίγοντας διόδους προς το Αιγαίο Πέλαγος. Κατά μήκος του ποταμού υπάρχουν στενά φαράγγια ενώ μεταξύ των βουνών υπάρχουν στενές διαβάσεις που διευκολύνουν την συγκοινωνία.[1]
Κλίμα Το κλίμα της περιοχής διαφέρει από τα υπόλοιπα σημεία της Ελλάδας λόγω του υψομέτρου των βουνών και της μορφολογίας του εδάφους με συχνά λεκανοπέδια. Το κλίμα της περιοχής χαρακτηρίζεται εύκρατο, με βαρείς χειμώνες και ήπιακαλοκαίρια, σε αντίθεση με το μεσογειακό κλίμα παραθαλάσσιων περιοχών της χώρας. Επειδή τα οροπέδια της έχουν κατεύθυνση νοτιοανατολική και δεν παρεμβάλλονται βουνά μεταξύ αυτών, οι βόρειοι άνεμοι που επικρατούν, κρατούν χαμηλά την θερμοκρασία και δημιουργούν τις προϋποθέσεις για αρκετές χιονοπτώσεις τους χειμερινούς μήνες. Παρόλο που η περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας ανήκει στο ανατολικό ηπειρωτικό τμήμα της χώρας που χαρακτηρίζεται από λιγότερες βροχοπτώσεις σε σχέση με το αντίστοιχο δυτικό, το κλίμα χαρακτηρίζεται πιο υγρό γεγονός που οφείλονται στο συνδυασμό του ορεινού της τοπίου και των λιμνών.[2]
Περιβάλλον Οι δασώδεις εκτάσεις της περιφέρειας καλύπτουν κυρίως τα όρη στα δυτικά και νότια τμήματα της περιφέρειας, καθώς και στα δυτικά όρια της με τα όρη του Βόρα και του Βερμίου. Στα δάση της κυριαρχούν φυλλοβόλα δένδρα όπωςκαστανιές, οξυές και δρύες, ενώ από τα αειθαλή συναντούμε κυρίως πεύκα και έλατα.[3]
Διοικητική διαίρεση Κύριο λήμμα: Διοικητική διαίρεση Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας Η περιφέρεια διαιρείται σε τέσσερις περιφερειακές ενότητες, οι οποίες ταυτίζονται απολύτως με τους αντίστοιχους νομούς και στις οποίες υπάγονται δώδεκα πρωτοβάθμιοι ΟΤΑ (δήμοι):
Περιφερειακή ενότητα
Αρ.
Δήμος
Έκτ.
Πληθ.
Έδρα
1
Κοζάνης
68.680 Κοζάνη
2
Εορδαίας
46.540 Πτολεμαΐδα
3
Βοΐου
22.447 Σιάτιστα
4
Σερβίων-Βελβεντού
17.657 Σέρβια
5
Δεσκάτης
7.383 Δεσκάτη
6
Γρεβενών
30.564 Γρεβενά
7
Νεστορίου
8
Ορεστίδος
13.375 Άργος Ορεστικό
9
Καστοριάς
36.566 Καστοριά
10
Πρεσπών
2.511 Λαιμός
11
Φλώρινας
33.282 Φλώρινα
12
Αμυνταίου
18.975 Νυμφαίο
Κοζάνης
Γρεβενών
Καστοριάς
Φλώρινας
3.542 Νεστόριο