Czar dasz wakacjom
WĘGRY
gotohungary.com
S ŁOW EN IA
C H O R WAC JA
AUSTRIA
WĘGRY S ŁOWAC JA
SERBIA
M3
Autostrada
Lotnisko
RUMUNIA
UKRAINA
Węgry znane i nieznane
1100 lat w sercu Europy tekst Monika Chojnacka » zdjęcia Turystyka Węgierska S.A.
Powierzchnia kraju nie przekracza 100.000 km². Językiem tym nie mówi się nigdzie indziej na świecie, tutejsze pieśni ludowe nie przypominają żadnych innych, chociaż naród węgierski już od ponad 1100 lat żyje w centrum Europy. Historia Węgier obfituje w wydarzenia niszczące naród i jego spuściznę, a mimo to kraj ten posiada wiele wartości, które przyciągają ludzi z najdalszych zakątków świata. Stolicę kraju, Budapeszt, „Perłę Dunaju”, ze
względu na jej wspaniałą panoramę wpisano na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Właśnie tu, po Islandii, znajdują się największe na świecie zasoby powierzchniowych wód termalnych: wody lecznicze kilkuset ciepłych źródeł pomagają tysiącom chorych w odzyskaniu utraconego zdrowia. Największe jezioro Europy Środkowej – Balaton – to raj dla miłośników wypoczynku nad wodą, żeglarzy i rodzin z małymi dziećmi.
Wydaje się, że Węgry to kraj bliski i znany, a przecież zaskakuje nas na każdym kroku: rzymskimi ruinami i sięgającymi 2000 lat tradycjami winiarskimi, oryginalnym i żywym folklorem, urodą i różnorodnością krajobrazu. A także życzliwością i pogodą ducha gospodarzy, z którymi mimo różnic językowych jakże łatwo się porozumieć! «
Zarówno Most Łańcuchowy, jak i Zamek Królewski w Budapeszcie to część Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Węgry » Węgry znane i nieznane | www.wegry.info.pl » gotohungary.com
1
Polak, Węgier…
Od tysiąca lat „bratankowie” stale przychodzą sobie z pomocą tekst Monika Chojnacka » zdjęcia Turystyka Węgierska S.A.
Imponująca bazylika w Esztergom to symbol państwowych i kościelnych tradycji Węgier.
2
|
Według legendy to św. Kinga cudownym sposobem przeniosła z Węgier pokłady soli do Małopolski, a klejnoty królowej Jadwigi odrodziły krakowską akademię. Odwaga Stefana Batorego przyniosła Polakom zwycięstwo pod Pskowem, z kolei Jan III Sobieski wyswobodził od Turków Esztergom. Polski generał Józef Bem stał się bohaterem węgierskiej Wiosny Ludów.
Węgry » Polak, Węgier… www.wegry.info.pl » gotohungary.com
Podczas II wojny światowej Węgry udzieliły schronienia 150 tysiącom uchodźców polskich, a w październiku 1956 r. Węgrzy skandowali pod pomnikiem Bema „Jesteśmy z Polską”. Kiedy radzieckie czołgi tłumiły węgierskie powstanie, Polacy oddali najwięcej krwi dla walczących. To tylko kilka najbardziej znanych epizodów wspólnej historii, a jest przecież tak wiele
innych. Handel i przemyt, miłość i romanse, wino i taniec – o tym wszystkim opowiadają na Węgrzech zbójeckie ballady, romantyczne wiersze i melodie czardaszy. Wystarczy tylko dobrze się wsłuchać … «
Węgry » Polak, Węgier… | www.wegry.info.pl » gotohungary.com
3
OGRÓD ZOOLOGICZNY Z REKINAMI-TROPICARIUM Jedyne akwarium morskie we Wschodniej Europie. Dwumetrowe rekiny pływające na wyciągnięcie ręki, raje, które można głaskać, egzotyczne gady i płazy, aligatory, małpki, ptaki i wiele tysięcy ryb słono i słodkowodnych w środowisku podobnym do oryginalnego, na terenie centrum handlowego Campona. Możliwość nurkowania wśród rekinów. » www.tropicarium.hu
Aktiv Tours Budapest
Ramada Resort – Aqua world Budapest****superior
Aktív Tours oferuje szerokie spektrum usług dla gości indywidualnych oraz podróżujących biznesmenów. Dysponuje 22 latami doświadczeń, gruntowną znajomością wymogów rynku i dynamicznym perso nelem władającym wieloma językami. Przygotowuje oferty i realizuje usługi na specjalne życzenie, zapew nia wysoki poziom usług w konkurencyjnych cenach. Aktiv Tours – miejsce, gdzie kreatywność spotyka się z doświadczeniem.
Największy kryty wodny park rozrywki w Europie Środkowej. Oferujemy atrakcje dla całej rodziny, centrum odnowy biologicznej oraz niezliczone przygody! 309 pokoi i apartamentów rodzinnych, 3 restauracje, 11 ogromnych zjeżdżalni, 17 basenów z atrakcjami, sauny, Aquaworld dla dzieci, Klub malucha „Bongo Kids Club”, sporty wodne – surfing, nurkowanie, Adventure Park.
» www.aktivtours.hu
» www.aqua-world.hu, www.ramadaresortbudapest.hu
4
|
Węgry » Polak, Węgier… www.wegry.info.pl » gotohungary.com
Nie tylko papryka
Hungarika – węgierskie wyroby, które podbiły świat tekst Monika Chojnacka » zdjęcia Turystyka Węgierska S.A.
Wedle legendy nazwę: bycza krew (egri bikavér) nadali doskonałemu winu z Egeru przesądni Turcy, którzy podczas oblężenia miasta w 1552 r. zauważyli nagły przypływ sił u garstki
węgierskich obrońców. Łącząc ten fakt z tajemniczymi czerwonymi plamami na ubraniu przeciwników uznali, że poją się oni byczą krwią, i ogarnięci paniką uciekli.
Produkcja ręcznie malowanej porcelany z Herend rozpoczęła się w 1826 r., ale światowy sukces przyszedł ćwierć wieku później: na Wielkiej Wystawie w Londynie ser wis obiadow y
Węgry to bogactwo odmian papryki i kraj znakomitych wędlin.
Węgry » Nie tylko papryka | www.wegry.info.pl » gotohungary.com
5
Węgry to aż 22 regiony winiarskie i 2000 lat winiarskich tradycji.
naśladujący chińskie wzory zdobył złoty medal, a królowa Wiktoria zamówiła go do Zamku Windsor. Dziś w Porcelanium w Herend każdy może stworzyć własne porcelanowe cudo. Mawia się, że smak doskonałej morelowej palinki z Kecskemét (kecskeméti barackpálinka) rodzi się z gleby, słońca i pieczołowitości, z jaką uprawiane są tutejsze drzewka morelowe.
6
|
Węgry » Nie tylko papryka www.wegry.info.pl » gotohungary.com
Król Edward VIII miał kiedyś powiedzieć, że morelówka z sodą jest lepsza niż whisky z sodą, a dodana do herbaty jest lepsza niż herbata z rumem. Bez dodatku czerwonej papryki nie można wyobrazić sobie większości węgierskich potraw, a wianki suszonej przyprawy są charakterystycznym elementem krajobrazu południowych Węgier w końcówce lata.
Złociste węgierskie tokaje już od XVI w. nazywane są winem królów i królem win.
Kostka Rubika (Rubik-kocka) to chyba najsłynniejszy na świecie sześcian. Opatentowana w połowie lat 70. XX w. przez węgierskiego architekta i wynalazcę, Ernő Rubika, szybko sprzedała się na Węgrzech w ilości miliona egzemplarzy. Podczas dorocznych Mistrzostw Świata w Układaniu Kostki rekordzistom ułożenie sześcianu zajmuje … kilkanaście sekund. Na czym polega różnica między kiełbasą a salami (szalámi)? Podczas wyrobu tego ostatniego specjalne urządzenie rozdrabnia mięso na kawałki przypominające ziarno. Proces ten pozwala zredukować wysoką zawartość
fontannę Zsolnay, a w muzeum na ulicy Kaptalan – przebogate zbiory naczyń w stylu orientalnym, historycznym, ludowym … Prostota, a jednocześnie w yraf inowanie zupy rybnej (halászlé) polega na idealnym połączeniu 3 smaków: cebuli, papryki i ryby, przy czym ta ostatnia jest częściowo przeciera na przez sito. Apet y t wzmaga jaskrawoczerwony kolor potrawy. Gorzki ziołowy likier Zwack Unicum powstał w 1790 r. na dworze Józefa II Habsburga. Kiedy pewnego wieczora nadwor ny lek a rz, dr Zwack, poczęstował cesarza aroma-
Porcelana z Herend, salami czy likier Zwack Unicum to najwyższej klasy węgierskie produkty, których sława obiegła cały świat.
wody w mięsie, a także wyzwala aromat przypraw. Dzięki temu salami ma tak intensywny smak. Bez ceramiki Zsolnay węgierska secesja nie byłaby sobą. To bowiem właśnie płytkami ceramicznymi tej firmy obłożone są bajeczne secesyjne budowle Budapesztu, Kecskemét czy Debreczyna. Sama fabryka powstała w Pécs, gdzie do dziś na centralnym placu znajdziemy
tycznym trunkiem stworzonym przez siebie na bazie ponad 40 ziół i traw, ten miał zakrzyknąć: „Das ist ein Unicum!” Tak powstała nazwa likieru. To tylko kilka spośród najw yższej k la sy węg iersk ich produ któw, któr ych sława obiegła cały świat. Listę hungarików można by jednak ciągnąć dalej:zupa gulaszowa, marcepany Szamos, tokaje …
Wesołe, ruchliwe pieski puli to jedna z węgierskich ras pasterskich.
Węgry » Nie tylko papryka | www.wegry.info.pl » gotohungary.com
7
Perła Dunaju
Budapeszt – JEDYNA TAKA STOLICA tekst Monika Chojnacka » zdjęcia Turystyka Węgierska S.A.
Węgierska stolica niezmiennie budzi zachwyt w oczach przyjezdnych. Potężna rzeka toczy swe modre wody pomiędzy łukiem lesistych wzgórz a rozłożonymi amfiteatralnie kwartałami drugiego brzegu. Rozświetlony Most Łańcuchowy to najstarsza z 9 klamer, które na przestrzeni
Nocą iluminowane ulice i gmachy węgierskiej stolicy nabierają nowego wyrazu.
8
|
Węgry » Perła Dunaju www.wegry.info.pl » gotohungary.com
ostatnich 150 lat spięły w jeden organizm samodzielne niegdyś miasta na obu brzegach: Budę, Óbudę i Peszt. W wodzie przegląda się tysiącletnia historia miasta na czele ze średniowiecznym kościołem Macieja na Zamkowym Wzgórzu, cytadelą na Górze Gellérta i monumentalną
sylwetką największego na świecie Parlamentu. Natura z niezwykłą rozrzutnością zaopatrzyła to miejsce w wody termalne, sprawiając, że od tysiącleci szczególnie chętnie przybywali tu kolejni osadnicy. Rzymianie wznieśli tu termy i akwedukty, Turcy pozostawili po sobie
Węgry » Perła Dunaju | www.wegry.info.pl » gotohungary.com
9
Budapeszteńska architektura niezmiennie zachwyca innowacyjnością rozwiązań, rozmachem i finezją.
charakterystyczne łaźnie o półkolistych kopułach, współcześnie na terenie miasta działa ok. 30 kąpielisk. Z kolei zjawiska krasowe, które rozpoczęły się na tym terenie ok. 15 – 20 mln lat temu, doprowadziły do powstania szeregu jaskiń. Dziś szczególnie atrakcyjne odcinki pełnej baśniowych stworów Palvölgyi oraz wypełnionej naciekami przypominającymi
10
|
Węgry » Perła Dunaju www.wegry.info.pl » gotohungary.com
winne grona jaskini Szemlőhegyi oddano do użytku zwiedzającym. Powróćmy jednak na ziemię. W czasach rzymskich zlokalizowano tu Aquincum – kwitnącą stolicę Panonii, a w średniowieczu – królewskie miasto Buda, zaliczane do najpiękniejszych na kontynencie. W XIX w. miejscowa społeczność żydowska wzniosła tu Wielką Synagogę
– największą w Europie, a węgierski duch narodowy znalazł ucieleśnienie w tak imponujących budowlach, jak eklektyczna bazylika św. Stefana,neoromańska Baszta Rybacka, czy baśniowy secesyjny gmach Muzeum Sztuki Użytkowej. Budapesztto jedyna w swoim rodzaju metropolia-kurort i jedna z najpiękniejszych stolic Europy, dwukrotnie wpisana
na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Daj się uwieść jej niecodziennej urodzie!
Piękno i majestat, którego nie da się zapomnieć
Zanim Dunaj dopłynie do Budapesztu, musi przedrzeć się przez pasma górskie: Pilis i Börzsöny. Niepowtarzalny krajobrazowo przełom nazywany Zakolem Dunaju od wieków stwarzał znakomite warunki do obrony – swoje strażnice lokowali tu Rzymianie, później teren ten stał się kolebką Królestwa Węgier. W 1000 r. w Esztergomie koronowano pierwszego króla Węgier, do dziś rezyduje tu węgierski prymas. Nad miastem góruje monumentalna bazylika z najbogatszym w kraju skarbcem katedralnym i wspaniałą renesansową kaplicą Bakócza. W czasach rzymskich znajdował się tu obóz warowny Solva, a Marek Aureliusz pisał w okolicy swoje Rozmyślania . »
Thermal Hotel Visegrád****superior Thermal Hotel Visegrad ****superior leży w niezwykle malowniczym Zakolu Dunaju, pod Wyszehradem, w spokojnym, przyjaznym otoczeniu wzgórz Pilis, w odległości 40 km od centrum Budapesztu. Czterogwiazdkowy hotel superior zapewnia swoim gościom pełen komfort i najwyższej klasy usługi wellness, a także znakomite warunki do organizacji konferencji. » www.thv.hu
Tysiącletni Wyszehrad opromienia sława ważnych zjazdów. Pierwszy odbył się tu w 1335 r. z udziałem m.in.: królów Czech i Polski. Pięć wieków później, w 1991 r., zjechali tu prezydenci Polski, Węgier i Czechosłowacji – po ich spotkaniu zaczęto mówić o „Grupie Wyszehradzkiej”. W mieście podziwiać można średniowieczny Górny Zamek i Wieżę Salomona, a także ruiny renesansowego pałacu króla Macieja. Co roku na początku lipca, jak za dawnych lat, zjeżdżają tu na wielki turniej rycerze z całej Europy.Niewielkie
Szentendre to jedno z najbardziej malowniczych miasteczek na Węgrzech, które ukochali uchodźcy serbscy z Bałkan, a następnie węgierscy malarze. Genius loci sprawia, że serbskie cerkwie, muzea malarstwa i galerie sztuki idealnie współgrają tu ze sobą. Na wschodnim brzegu rozpościera się dumne miasto biskupie Vác, gdzie w 1764 r. wzniesiono łuk triumfalny dla cesarzowej Marii Teresy. «
Węgry » Perła Dunaju | www.wegry.info.pl » gotohungary.com
11
Jezioro o morskiej toni
Balaton – czar dasz wakacjom tekst Monika Chojnacka » zdjęcia Turystyka Węgierska S.A.
1000-letnie opactwo Benedyktynów leży na niezwykle malowniczym, wulkanicznym półwyspie Tihany.
12
|
Balaton to największe jezioro Europy Środkowej o długości 77 kmi powierzchni blisko 600 km2. Temperatura wody rzadko spada tu latem poniżej 22°C, a często osiąga nawet 27°C. Dzieci zachwycają się możliwością całodziennego pluskania na płyciznach, młodzież – gorącymi imprezowymi nocami, a żeglarze – ciepłymi powiewami wiatru. Smakosze wina, wędkarze, miłośnicy wszelkich sportów wodnych, ba! nawet reumatycy – wszyscy doświadczają dobrotliwego klimatu jeziora. Balaton sam w sobie jest perłą, ale dodatkowej urody dodaje mu okalający go wieniec wulkanicznych wzgórz, na których znakomicie udaje się winorośl. Legendą otoczone jest wino
Węgry » Jezioro o morskiej toni www.wegry.info.pl » gotohungary.com
z Badacsony, na którego jakość wpływa zwietrzała wulkaniczna skała, łagodny klimat i światło odbijające się od tafli jeziora. Z białych win słynie także region Balatonfüred-Csopak, o wapiennych glebach. Inne słynne wino pochodzi z oddalonej nieco od jeziora samotnej wulkanicznej góry Somló – Maria Teresa w oczekiwaniu na kolejnych potomków miała je wypijać codziennie przed snem. Urodziła 16 dzieci. Wu lk a niczn ą przeszłość ma także półwysep Tihany. Benedyktynów, którzy założyli tu swoje opactwo w 1055 r., oczarowały bazaltowe wzgórza, powulkaniczne jeziorka i gejzery. W kraterze wulkanu powstało również drugie co do
wielkości na świecie lecznicze jezioro termalne w Hévíz, któremu urody dodają sprowadzone z Indii lotosy. W odległości zaledwie kilku kilometrów, w Keszthely, wznosi się wspaniały barokowy pałac Festeticsów, gdzie latem organizowane są liczne koncerty muzyki klasycznej. Z kolei niemal dwustuletnią tradycją najstarszego nad jeziorem uzdrowiska – Balatonfüred – jest organizacja prestiżowego „balu Anny”, na którym wystąpić chce każda młoda panna. Stolicą południowego brzegu, a latem całych turystycznych Węgier, jest Siófok – mekka spragnionych całonocnej zabawy imprezowiczów. «
Węgry » Jezioro o morskiej toni | www.wegry.info.pl » gotohungary.com
13
POLECAMY Hotel Club Tihany**** Leżący w przepięknym otoczeniu, nad samym brzegiem Balatonu hotel oferuje całym rodzinom możliwość, aktywnego wypoczynku, odnowy wellness i organizacji imprez. Na gości oczekują: centrum sportowe, sprzęt do uprawiania sportów wodnych, a w sezonie letnim programy rozrywkowe.
» www.danubiushotels.com/aqua
Bükfürdő
Bükfürdő to mała i spokojna miejscowość uzdrowiskowa na Węgrzech w od ległości około 110 km od Wiednia. Jej korzystny klimat zapewniają gościom doskonały relaks. To drugie co do wielkości uzdrowisko lecznicze na Węgrzech, z nowoczesnym cen trum saun, doskonałą wodą leczniczą na reumatyzm, 18-dołkowym polem golfowym, wieżą przygodo wą, miejscami noclegowymi o różnym standardzie i bogatą ofertą gastronomiczną. » www.visitbuk.hu
14
|
Węgry » Jezioro o morskiej toni www.wegry.info.pl » gotohungary.com
Hunguest Hotels Helios***superior
Oddalony jest o 450 m od słynnego jeziora w Héviz. Poleca wypracowane terapie na leczenie 27 różnych rodzajów schorzeń narządu ruchu i fachowy personel. Oferuje terapie alternatywne, medycynę niekonwencjonalną, programy selfness oraz usługi welnessowe. Hotel posiada specjalną dietę dla osób z alergią pokarmową. » www.terapia-heviz.com
Hunguest Hotels Panoráma***superior
leży w centrum Héviz, 150 metrów od światowej sławy jeziora termalnego. Ogrzewany korytarz łączy hotel z basenami leczniczo-relaksacyjnymi. Własne centrum terapeutyczne z szeroką ofertą terapii chorób narządu ruchu. Bogaty wybór typowo węgierskich potraw, bezpłatne programy. » www.terapia-heviz.com
Węgry » Jezioro o morskiej toni | www.wegry.info.pl » gotohungary.com
15
16
|
Węgry » Jezioro o morskiej toni www.wegry.info.pl » gotohungary.com
POLECAMY Hunguest Hotel Palota****superior Malownicze romantyczne otoczenie, troskliwa obsługa i relaks w Hotelu Hunguest Palota w Lillafüred, na brzegu jeziora Hámori. Oddział wellness i „cichego wellnessu”, sala fitness, kręgle, bilard, programy indywidualne, masaże, restauracje, sale konferencyjne. Oczekujemy na Państwa w bajkowym otoczeniu z czterogwiazdkowymi usługami superior i ofertami promocyjnymi » www.hotelpalota.hunguesthotels.com
Lifestyle Hotel Mátra ****superior
leży w samym sercu malow niczych lasów na wzgórzach Mátra. Posiada 114 wygodnych i funkcjonalnych pokoi, odział wellnness i spa o powierzchni 1 200 m2, 4 sale imprezowe mogące pomieścić łącznie 400 osób i restaurację z panoramicznym widokiem na góry. Luksus i troskliwa obsługa w górach Mátra. » www.hotelmatra.hu
Węgry » Jezioro o morskiej toni | www.wegry.info.pl » gotohungary.com
17
Szlaki winiarskie, skarby NATURY I KULTURY
Region Egeru i Tokaju tekst Monika Chojnacka » zdjęcia Turystyka Węgierska S.A.
Ten region jak żaden inny daje możliwość łączenia górskich wycieczek ze zwiedzaniem średniowiecznych zamków, degustacji wina z podziwianiem folkloru, a kąpieli termalnych z wyprawami do jaskiń. Tutejsze górskie pasma kryją takie skarby jak wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO: jaskinie krasowe Aggtelek, winnice regionu winiarskiego TokajHegyalja i tradycyjną wioskę połowiecką Hollókő.
Mówi się, że tokaj to słońce zamknięte w butelce.
18
|
Węgry » Szlaki winiarskie, skarby natury i kultury www.wegry.info.pl » gotohungary.com
Niebywała uroda i pogoda tutejszego krajobrazu rodzi się z różnorodności i z nieustannej gry żywiołów. W Egerszalók la zurowa wod a spł y wa po śnieżnobiałych, wapiennych stopniach, w Miskolctapolca kąpielisko termalne wybudowano we wnętrzu naturalnej groty. W mofecie w miejscowości Mátraderecske wyd obywający się na pow ierzchnię dw utlenek węgla niesie ratunek nadciśnieniowcom i diabetykom,
a leczn icz a ja sk i n i a Béke w Jósvafő przynosi ulgę cierpi ą c y m n a c horoby d ró g oddechowych. Nic dziwnego, że od wieków do tego m a g ic z nego regionu, gdzie przyroda bierze stronę człowieka, ciągnęli możni tego świata. Liczne zamki i ruiny twierdz, klasztory i pałace świadczą o minionej glorii. Między pasmami Gór Bukowych i Matry leży Eger – dumne miasto biskupie ze wspaniałą
Eger i Tokaj urzekają bogactwem tradycji i pięknem krajobrazu.
Wioska Hollókő to fascynujące spotkanie z żywym połowieckim folklorem.
katedrą, XVIII-wiecznym obserwatorium astronomicznym i perłami artystycznego kowa lst wa. Okres św ietności potężnego zamku w Diósgyőr, dziś dzielnicy Miszkolca, związany był z kolei z uzyskaniem korony polskiej przez Ludwika Węgierskiego w 1370 r. A ziemia wszędzie rodzi znakomite wino. Najlepszy tokaj
– aszú – powstaje dzięki przemrożeniu winnych gron, które padają ofiarą rzadkiego gatunku pleśni. Inna znów pleśń pokrywając pajęczą nicią tutejsze piwnice, dodaje dodatkowej głębi bukietowi tokajskich win. UNESCO doceniło wpływ szlachetnych endemitów. W kolejce na listę światowego dziedzictwa czeka wciąż egerska „bycza krew”
(egri bikavér), która dodawała siły garstce obrońców miasta podczas ataku armii tureckiej w 1552 r. Dziś jego degustacja może dodać namodwagi w nauce języka węgierskiego. Dowiedziono bowiem, że język najlepiej rozwiązuje zwrot: Egészsegére!, czyli Na zdrowie! «
Węgry » Szlaki winiarskie, skarby natury i kultury | www.wegry.info.pl » gotohungary.com
19
Kraina słońca, pasterstwa i gorących wód
Wielka Nizina Węgierska tekst Monika Chojnacka » zdjęcia Turystyka Węgierska S.A.
Słońce i woda to główne atuty Wielkiej Niziny.
20
|
Węgry » Kraina słońca, pasterstwa i gorących wód www.wegry.info.pl » gotohungary.com
Puszta to rozległy trawiasty step pełen słonych jezior i mokradeł, który pierwotnie porastał Wielką Nizinę Węgierską (Alföld). Z czasem człowiek zaczął wykorzystywać go na pastwiska i tak powstała pusztańska kultura pasterska. We w pi sa ny m n a l i stę UNESCO Parku Narodowym Hortobágy jesteśmy jej tak bliscy jak nigdzie indziej. Oto pasą się przed nami leniwie wielkie stada szarego bydła i krętorogich owiec racka, a wokół biegają kudłate świnki mangalica. Co roku 20 sierpnia, w dzień św. Stefana, n a Dz iew ięc iopr z ęsłow y m Moście w Hortobágy, przy owianej legendą 300-letniej czardzie, odbywa się pasterski jarmark. Na co dzień z życiem pasterzy zapoznamy się w pobliskim
Muzeum Pasterstwa oraz na pokazach umiejętności woltyżerskich czikoszy, czyli ubranych w tradycyjne stroje „kowbojów puszty”. Częścią legendy Niziny jest uprawiana tu od setek lat papryka, która do dziś w porze suszenia zdobi niemal wszystkie ganki w Kalocsy i doczekała się tam nawet własnego muzeum. Kalocsa to jednak także tysiącletnia siedziba arcybiskupstwa i centrum ludowego wzornictwa, gdzie wzory z polnych kwiatów pokrywają skrzętnie miejscowe stroje, poduchy i meble, a nawet stację kolejową. Drugim centrum produkcji papryki, a jednocześnie stolicą węgierskiego salami, jest Szeged. To właśnie tu w 1933 r. prof. Albert Szent-Györgyi wyodrębnił
Pusztańska kultura pasterska zdumiewa bogactwem form i rozwiązań.
Wielką atrakcją puszty są pasterskie pokazy sprawności.
z papryki i zidentyfikował witaminę C, za co cztery lata później został uhonorowany Nagrodą Nobla. Nawet w kraju tak zasobnym w wody termalne jak Węgry, Nizina wyróżnia się bogactwem cieplic. Największe węgierskie kąpielisko z dziesiątkami basenów i wielkim aquaparkiem znajduje się w Hajdús zob osz ló. Co ciekawe, podobnie jak
w wielu innych miejscach „ciekłe złoto” odkryto tu przypadkowo w 1925 r. – podczas odwiertów w poszukiwaniu ropy. Z głębokości ponad tysiąca metrów trysnęła wówczas nieoczekiwanie woda o temp. 73ºC. Słońcem i wodą można cieszyć się także nad sztucznym jeziorem Cisa. Ten drugi co do wielkości zbiornik na Węgrzech pomyślany został ta k, aby
umożl iwić harmonijną koegzystencję natury i człowieka. Jego północna część to wielki ptasi rezerwat i wymarzony teren do obserwacji 200 gatunków ptaków. Środkowa część jeziora to największe na Węgrzech łowisko z ponad 50 gatunkami ryb, a położona na południu zatoka Abádszalóki stanowi królestwo miłośników sportów wodnych. «
Węgry » Kraina słońca, pasterstwa i gorących wód | www.wegry.info.pl » gotohungary.com
21
Świątynie, termy i amfiteatry
Kraj Zadunajski – dziedzictwo rzymskiej Panonii tekst Monika Chojnacka » zdjęcia Turystyka Węgierska S.A.
Położony na wysokiej skarpie Veszprém – dostojne „miasto królowych”.
22
|
Rzymianie panowali nad tym regionem przez blisko 500 lat. Symbolem Sopronu – rzymskiej Scarbantii – jest Wieża Ogniowa wzniesiona na rzymskich fundamentach. Nieopodal miasta, nad brzegiem wpisanego na listę UNESCO jeziora Nezyderskiego (Fertő-tó), obejrzymy rzymską świątynię boga Mitry oraz wysłuchamy najwspanialszych dzieł operowych w kamieniołomie Fertőrákos. Szombathely, a właściwie Savaria, została założona przez cesarza Klaudiusza i przez 400 lat przeżywała okres n iepr zer wa nego rozk w it u . Czy nie zadrży nam stopa przed wejściem na odkryty tu fragment Bursztynowego Szlaku? Nie mniejszych emocji dostarcza wizyta w świątyni Izydy, której kult dotarł do Panonii w II w. n.e.
Węgry » Świątynie, termy i amfiteatry www.wegry.info.pl » gotohungary.com
Panonia to także region bogatych miast królewskich. W założonym w 972 r. Szé kesf eh érv ár (łac. Alba Regia czyli Stołeczny Białogród) koronowano i grzebano węgierskich władców, zaś pobliski Veszprém był „miastem królowych” – tutejsi biskupi posiadali przywilej koronowania królewskich połowic. Pierwsza nazwa miasta Győr – Arrabona – pochodzi jeszcze od Celtów. Tutejsza katedra kryje perłę węgierskiej sztuki jubilerskiej: pozłacany relikwiarz w k s z t a ł c i e g ł o w y ś w. Władysława. Kilkadziesiąt kilometrów dalej wznosi się założone w 996 r. opactwo benedyktyńskie w Pannonhalma. Ta świątynia to 1000 lat historii zaklęte w kamień. Gościem specjalnym obchodów milenium opactwa
był papież Jan Paweł II, w tym samym roku wpisano opactwo na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Położony na południu regionu Pécs – niegdyś rzymskie Sopianae, – gdzie wiosną kwitną migdałowce, a jesienią dojrzewają figi, to barwna mieszanka epok i kultur. Znajdziemy tu m.in. wczesnochrześcijańską nekropolię wpisaną na listę dziedzictwa UNESCO, były turecki meczet zamieniony w miejską farę, a także kilkadziesiąt muzeów i galerii sztuki. Miasto słynie także z barwnej ceramiki Zsolnay, tak charakterystycznej dla węgierskiej secesji. «
Węgry » Świątynie, termy i amfiteatry | www.wegry.info.pl » gotohungary.com
23
Na Węgry po zdrowie!
Kraina SPA & wellness tekst Monika Chojnacka » zdjęcia Turystyka Węgierska S.A.
Kąpielisko Gellért w Budapeszcie to symbol elegancji i komfortu. Spowite parą baseny najpopu larniejszego w stolicy kąpieliska Széchenyi.
24
|
Węgry » Na Węgry po zdrowie! www.wegry.info.pl » gotohungary.com
Węgry są najzasobniejszym w wody termalne krajem Europy. Odkryto tu przeszło 1300 cieplic, a w ponad 100 miejscowościach powstało na ich bazie przeszło 400 obiektów leczniczych i rekreacyjnych. Spośród dziesiątków węgierskich „zdrojów”, których sława wykroczyła poza granice kraju, wymienić należy przede wszystkim Budapeszt. To jedyna stolica na świecie mogąca poszczycić się 130 źródłami termalnymi i studniami artezyjskimi, które zasilają ok. 30 obiektów kąpieliskowych, w tym 13 o randze leczniczych. Na prowincji o przywilej bycia nazywanym „mekką reumatyków” walczą Bük, Harkány i Hajdúszoboszló. Na w ielu k ą piel i s k a c h z a d b a no o d r a m a t yc z n ą ,
zask akującą pięknem i śmiałością rozwiązania aranżację np.: w Kąpielisku Zamkowym w Gyuli czy Jaskiniowym w Miskolctapolca. Szczególne miejsce wśród węgierskich uzdrowisk zajmuje Hévíz, gdzie natura niejako sama stworzyła kąpielisko w postaci termalnego jeziora napełnionego wodą z kilku cieplic o leczniczych właściwościach, oraz Egerszalók, gdzie z gorącej wody spływającej po zboczu wytrąca się pod wpływem kontaktu z powietrzem węglan wapnia. Po stwardnieniu kalcyt przybiera postać opalizująco białej piankowej skały, podobnie jak w słynnym tureckim Pamukkale. Wraz z początkiem nowego milenium pojawiły się na Węgrzech parki wodne. Pierwszy powstał przy kąpielisku
w Hajdúszoboszló, a jego symbolem stała się 12-metrowa wieża startowa. Aquacity rozciąga się na przestrzeni 7,5 ha w miejscowości Zalaegerszeg na zachód od Balatonu. Znajdziemy tu m.in.: 18 różnorodnych zjeżdżalni – najdłuższa ma długość 120 m. W Mogyoród pod Budapesztem powstała Aquaréna z aż 26 zjeżdżalniami. Najmłodszym parkiem wodnym jest Annagora w Balatonfüred, nad samym brzegiem jeziora. Debreczyńskie Aquaticum to ewenement w skali całego kraju – zadaszone śródziemnomorskie kąpielisko pozwala cieszyć się atrakcjami wodnymi i tropikalną roślinnością przez cały rok. Warto wspomnieć, że tradyc je w ykor z ys t a n i a wó d termalnych na Węgrzech sięgają co najmniej 2000 lat. W antycznych ruinach Bud a peszt u, Szombathely i Gorsium natrafiono na liczne kompleksy rzymskich term.
Hotel Cascade****superior leży w sercu doliny pomiędzy pasmami górskimi Bükk i Mátra, w odległości zaledwie 1,5 godziny jazdy samochodem z Budapesztu. Ekskluzywne miejsce noclegowe położone w bezpośrednim sąsiedztwie Kąpieliska Leczniczego Demjéni łączy w sobie atmosferę spokoju z możliwością aktywnego wypoczynku. Hotel i zakład kąpielowy zasilane są odkrytą niedawno wodą leczniczą wytryskującą z głębokości 690 metrów. Gwarantowana ucieczka od codzienności! » www.cascaderesort.hu
Węgry » Na Węgry po zdrowie! | www.wegry.info.pl » gotohungary.com
25
Baw się i wypoczywaj!
Węgry dla młodych tekst Monika Chojnacka » zdjęcia Turystyka Węgierska S.A.
Węgry to kraj wspaniałych letnich festiwali muzycznych. Do ścisłej europejskiej czołówki należy budapeszteński Sziget Fesztivál – w tym wielkim rockowym święcie uczestniczy co roku blisko 400 000 osób! Druga najpopularniejsza impreza to Balaton Sound w Zamárdi. Dominująca tu muzyka elektroniczna gromadzi w ciągu zaledwie 4 dni 100 000 gości. Z dobrej zabawy słynie
Węgry to dobra zabawa o każdej porze dnia i roku.
26
|
Węgry » Baw się i wypoczywaj! www.wegry.info.pl » gotohungary.com
także nadbalatońskie Siófok, które latem staje się nieformalną stolicą Węgier. Świeżą opalenizną można się tu pochwalić w wielu renomowanych dyskotekach oraz w tętniącym życiem przez całą dobę kompleksie sportowym Beach House. Niezależnie od pory roku przyjedź do Budapesztu! Czy wiesz, że według czytelników Lonely Planet dwa spośród trzech najlepszych klubów świata znajdują
się właśnie w tym mieście? Nie czekaj więc, wyrusz w całonocny muzyczny rejs sowiecką łodzią A38, odwiedź alternatywny Szimpla kert, a także dziesiątki barów i restauracji kompleksu Gozsdu-udvar. «
Węgry » Baw się i wypoczywaj! | www.wegry.info.pl » gotohungary.com
27
Nie masz wina nad węgrzyna!
Węgry na słodko i na słono tekst Monika Chojnacka » zdjęcia Turystyka Węgierska S.A.
Ogółem na Węgrzech znajdują się 22 regiony winiarskie. Poza uznanymi na całym świecie specjalnościami Egeru i Tokaju warto zapoznać się z dorobkiem pozostałych regionów. Kilka z nich – soproni, székszárdi i villányi – stało się w ostatnich latach głośnych za sprawą ognistych czerwonych win, przez koneserów niezwykle cenione są także białe wina z nadbalatońskich winnic: somlói juhfark, csopaki rizling czy badacsonyi kéknyelű. Ale węgierski temperament potrzebował czegoś mocniejszego, szczególnie na chłodne wieczory. I dlatego będąc krajem wina, Węgry są też ojczyzną wysokoprocentowej palinki uzyskiwanej na drodze fermentacji owoców oraz gorzkiego likieru ziołowego
28
|
Węgry » Nie masz wina nad węgrzyna! www.wegry.info.pl » gotohungary.com
Zwack Unicum. Nie tylko węgierskie trunki mają w sobie posmak piekielnego ognia. Dawny „turecki pieprz” czyli czerwona papryka potrafiła z czasem udomowić się na Węgrzech do tego stopnia, że dziś uznawana jest za hungarikum – rodzimą specjalność… Podobnie i wenecki wynalazek salami znalazł na Węgrzech godnych naśladowców i innowatorów – fabryki Herz i Pick to dziś światowi potentaci w dziedzinie wyrobu tej szlachetnej wędliny. W typowej węgierskiej czardzie (csárda), nawiązującej do przydrożnych karczm z minionych wieków, owioną nas solidne zapachy pusztańskich pastwisk: rozmaite gęste i pożywne zupy, jak np.: zupa rybna
(halaszlé), oraz gulasze z kociołka ustawionego nad ogniskiem, do tego wiejskie dania z kapustą, ziemniakami i cebulą w roli głównej. A wszystko z dużą ilością śmietany i papryki, które nawet prostym i jakby znajomym daniom nadają charakterystycznej węgierskiej nuty. Węg r y to t a k że doskonałe marcepany i sławne na cały świat desery, jak choćby biszkoptowy torcik przekładany waniliowo-kawowym kremem i pokryty lukrem z palonego cukru (Dobos-torta), czy też migdałowo-orzechowe naleśniki w czekoladowej polewie (Gundelpa l ac s i nt a) – s p ec ja l noś ć najsłynniejszej budapeszteńskiej restauracji Gundel. «
Wydawca: Turystyka Węgierska S.A. » Przygotowanie do druku: WOW Stúdió Kft. » Druk: Komáromi Nyomda és Kiadó Kft. » Mapa: Freytag-Berndt » Zdjęcia: archiwum Turystyki Węgierskiej S.A. » Wydawnictwo bezpłatne » Turystyka Węgierska S.A. nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczonych reklam. » Osoby zainteresowane informacjami reklamowymi prosimy o bezpośredni kontakt z reklamodawcami.
1300 ŹRÓDEŁ TERMALNYCH 400 KĄPIELISK I AQUAPARKÓW 22 REGIONY WINIARSKIE 8 ZABYTKÓW UNESCO NIEZMIERZONA PRZYJEMNOŚĆ