Page | 1
3.1
กฎระเบียบและมาตรการด้านการส่งเสริมการลงทุน1 รัฐบาลเมียนมามีความพยายามอย่างมากที่จะ
การกระจายรายได้ประชากร พัฒนาฝีมือแรงงาน
เปิดเสรีทางการค้าและการลงทุนของประเทศใหม่
และพัฒ นาเทคโนโลยี ก ารผลิ ตชั้นสู งในประเทศ
อีกครั้ งหลั งจากการปิ ดประเทศมายาวนาน โดย
เป็นต้น และเมื่อวันที่ 2 พฤศจิกายน ค.ศ. 2012
ส่วนหนึ่งรัฐบาลต้องการที่จะดึงดูดการลงทุนจาก
รัฐบาลเมียนมาได้ประกาศใช้กฎหมายการลงทุน
ต่ า งประเทศ เพื่ อ เป็ น การส่ ง เสริ ม การพั ฒ นา
จากต่างชาติฉบับใหม่ขึ้น (Foreign Investment
ประเทศ ในขณะเดี ย วกั น ก็ ต้ อ งการให้ ต ลาดใน
Law 2012) โดยมี วั ต ถุ ป ระสงค์ เ พื่ อ ให้ เ กิ ด การ
ประเทศเกิดการขยายตัว และเกิดภาวะการแข่งขัน
พั ฒ นาประเทศ โดยส่ ง เสริ ม ให้ เ กิ ด การลงทุ น
ที่เพิ่มมากยิ่งขึ้น โดยพัฒนาภาคเกษตรกรรมอย่าง
ดังต่อไปนี้
ยั่ ง ยื น เ พื่ อ น า ไ ป สู่ ก า รท า ให้ เกิ ด เ ศร ษฐ กิ จ อุตสาหกรรม ทาให้การพัฒนาในเขตปกครองและ รัฐต่างๆ เป็นไปอย่างเท่าเทียม และประชากรได้รับ ผลประโยชน์จากการพัฒนาอย่างทั่วถึง เมียนมามีนโยบายส่งเสริมการลงทุนโดยตรง จากต่างชาติมาตั้งแต่ปี ค.ศ. 1988 ซึ่งเป็นปีที่เริ่ม ประกาศใช้ ก ฎหมายการส่ ง เสริ ม การลงทุ น จาก ต่ า งชาติ หรื อ Myanmar Foreign Investment Law (FIL) โดยมี เ ป้ า หมายให้ นั ก ลงทุ น สามารถ ลงทุน ในทรั พยากรธรรมชาติของเมียนมาเพื่อให้
(1) เป็ น การลงทุ น ที่ ส่ ง เสริ ม และขยายการ ส่งออก (2) เป็ น การลงทุ น ที่ ใ ช้ ท รั พ ยากรธรรมชาติ และเงินลงทุนจานวนมาก (3) เป็นการลงทุ น ที่ใ ช้เ ทคโนโลยีชั้ นสู ง เพื่ อ สร้างและพัฒนาการใช้เทคโนโลยี (4) เป็นการลงทุนขนาดใหญ่ที่สนับสนุนภาค การผลิตและภาคบริการ (5) เป็นการลงทุนที่สร้างโอกาสการจ้างงาน ภายในประเทศ
เกิดประโยชน์สูงสุดต่อการพัฒนาประเทศ ทั้งด้าน 1
ปรับปรุงข้อมูลจากคู่มือการประกอบธุรกิจ สาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมา สานักงานคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุน (2556)
(6) เป็ น การลงทุน ที่มีการทางานเพื่อพัฒ นา และประหยัดพลังงาน
(7) เป็ น การลงทุ น ที่ ส่ ง ผลต่ อ การพั ฒ นา ประเทศสู่ระดับภูมิภาคได้ Page | 2
กฎหมายที่สาคัญต่อการลงทุนในประเทศเมียนมา ได้แก่ 1) กฎหมายการลงทุนจากต่างประเทศฉบับใหม่
2) กฎหมายอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับการลงทุน ได้แก่
(Foreign Investment Law) ประกาศใช้เมื่อ
พระราชบัญญัติการจัดตั้งบริษัท ปี ค.ศ.1914
วันที่ 2 พฤศจิกายน ค.ศ. 2012เป็นกฎหมาย
(The Myanmar Companies Act 1914) ซึ่ ง
ที่ว่าด้วยการลงทุนจากต่างชาติ เพื่อดูแลและ
เป็นกฎหมายหลักในการควบคุมธุรกิจทั้ง ของ
ส่ ง เสริ ม การลงทุ น จากต่ า งประเทศ ซึ่ ง
ต่างชาติและชาวเมียนมาในประเทศเมียนมา
กฎหมายฉบับนี้มีความสาคัญกับประเทศเมียน
และพระราชบัญญัติว่าด้วยบริษัทพิเศษ (The
มาอย่างมาก เพราะเปรียบเสมือนเป็น ประตู
Special Company Act 1950)
บานใหม่ที่จะต้อนรับนักลงทุนต่างชาติที่เข้าไป ทาธุรกิจในประเทศ
หน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการลงทุน ได้แก่ 1) ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก า ร ล ง ทุ น เ มี ย น
แห่งชาติ (Ministry of National Planning an
มา (Myanmar Investment Commission:
d Economic Development) รั บ ผิ ด ชอบใน
MIC) เป็ น หน่ ว ยงานที่ อ นุ มั ติ ก ารลงทุ น และ
การออกใบอนุ ญ าตท าการค้ า (Permit to
สิ ท ธิ พิ เ ศษในการลงทุ น โดยเป็ น ผู้ อ อก
Trade) และการจดทะเบียนนิติบุคคล
ใบอนุญาตลงทุนที่เรียกว่า Myanmar Foreign
3) คณะกรรมการส่ ง เสริ ม การลงทุ น และการ
Investment Commission Permit (MIC
บ ริ ห า ร ง า น บ ริ ษั ท ( Directorate of
Permit)
Investment and Company Administration:
2) ส า นั ก ง า น จ ด ท ะ เ บี ย น
DICA) ทาหน้าที่ออกใบรับรองการประกอบธุรกิจ
บริ ษั ท (Company Registrations Office: C
( Certificate of Commencement of
RO) ภายใต้ ก ระทรวงพั ฒ นาเศรษฐกิ จ และ
Business)
ว
า
ง
แ
ผ
น
รูปแบบการลงทุนของนักลงทุนต่างชาติในเมียนมา รูปแบบการลงทุนของนักลงทุนต่างชาติตามกฎหมายการลงทุนต่างชาติ ปี ค.ศ. 2012 (Foreign Investment Law 2012) มี 3 รูปแบบ ได้แก่ Page | 3
1) กิจการที่ชาวต่างชาติเป็นเจ้าของทั้งหมด (Wholly Foreign-Owned Enterprises) ข้ อ ก าหนดการลงทุ น รู ป แบบนี้ ต้ อ งขออนุ มั ติ จ ากคณะกรรมการการลงทุ น เมี ย นมา (Myanmar Investment Commission: MIC) เป็นกรณีไป และหลังจากได้รับอนุมัติแล้ว นักลงทุนต้องขอใบอนุญาตทา การค้ า (Permit to Trade) และจดทะเบี ย นจั ด ตั้ ง บริ ษั ท จากส านั ก งานจดทะเบี ย นบริ ษั ท (Company Registration Office: CRO) ด้วย องค์กรธุรกิจมี 2 แบบ ดังนี้ บริ ษั ท จ ากั ด (Limited Company)ผู้ ถื อ หุ้ น มี
ธุ ร กิ จ (Certificate of Commencement of
ความรับผิดในกิจการของบริษัทเฉพาะเท่าจานวน
Business) จากคณะกรรมการส่ ง เสริ ม การ
หุ้นที่ตนถืออยู่โดยแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ
ลงทุนและการบริหารงานบริษัท (Directorate of
- บ ริ ษั ท เ อ ก ช น จ า กั ด (Private Limited Company) หมายถึง บริษัทที่กฎหมายห้ามมิ ให้ มี ก ารโอนหุ้ น และไม่ อ าจเสนอขายหุ้ นแก่ สาธารณชนได้ โดยบริษัทประเภทนี้จะต้องมี กรรมการและผู้ถือหุ้น 2 คนขึ้นไป โดยมีผู้ถือ หุ้นได้ไม่เกิน 50 คน - บ ริ ษั ท ม ห า ช น จ า กั ด (Public Limited Company) บริ ษั ท ประเภทนี้ ต้อ งมี จ านวนผู้ ถือหุ้ น 7 คนขึ้น ไป และไม่จ ากัด จ านวนผู้ถือ หุ้นโดยสามารถเสนอขายหุ้นแก่สาธารณชนได้ ภายหลั ง จากที่ มี ก ารจดทะเบี ย นบริ ษั ท แล้ว จะต้องมีการขอรับใบรับรองการประกอบ
Investment
and
Company
Administration: DICA) เพื่ อ ที่ จ ะเริ่ ม ด าเนิ น กิจการของบริษัท สานักงานสาขาหรื อสานักงานผู้แ ทนของบริ ษั ท ต่างชาติ (Branch or Representative Offices of a Foreign Company) ตามกฎหมายของประเทศเมี ยนมา สาขาของ บริษัทต่างชาติจะถูกถือเสมือนว่าเป็นที่ทาการแห่ ง หนึ่งของบริษัทต่างชาตินั้น ความรับผิดของสาขาใน เมียนมาจึงเท่ากับความรับผิ ดของส านั กงานใหญ่ ที่ ต่างประเทศ ซึ่งแตกต่างจากการตั้งบริษัทลูกขึ้นเป็ น นิติบุคคลต่างหากจากบริษัทแม่ เพราะความรับผิดใน บริษัทลูกนี้จะเป็นความรับผิดจากัดเท่าที่ได้ลงหุ้นไว้
และเมื่อเกิดความเสียหายก็จะไม่ขยายไปถึงบริษัทแม่
ใบอนุ ญาตประกอบธุ รกิ จ (Permit to Trade) และ
ที่อยู่ต่างประเทศ การดาเนินกิจการในรูปแบบสาขา
ต้องจดทะเบียนนิติบุคคลเช่นเดียวกับการจัดตั้งบริษัท
ของบริ ษั ท ต่ า งชาติ จ ะต้ อ งมี ก ารด าเนิ น การขอ
ประเภทอื่น Page | 4
2) กิจการร่วมทุน (Joint Venture) กับเอกชนเมียนมา การลงทุนรูปแบบนี้สาหรับกรณีชาวต่างชาติที่ไม่ต้องการถือหุ้นในบริษัททั้งหมด หรือต้องการประกอบ กิจการที่ไม่อนุญาตให้คนต่างด้าวประกอบกิจการโดยตรง ดังนั้น จึงทาการร่วมทุนกับบุคคลธรรมดาหรือนิติ บุคคลชาวเมียนมา ซึ่งกฎหมายการลงทุนต่างชาติ ปี 2555 อนุญาตให้นักลงทุนต่างชาติร่วมลงทุนกับเอกชน เมียนมาได้ โดยสามารถเลือกที่จะจดทะเบียนเป็นบริษัทจากัดข้างต้นได้ ซึ่งในกรณีการร่วมทุนนี้ สัดส่วนการถือ หุ้ น ใ ห้ เ ป็ น ไ ป ต า ม ที่ หุ้ น ส่ ว น ต ก ล ง กั น แ ต่ ใ ห้ ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร โ ค ร ง ส ร้ า ง เงินทุน (Capital Structure Committee: CSC) มีอานาจกาหนดสั ดส่วนการลงทุนโดยแปรผันตามลักษณะ ธุรกิจแต่ละสาขา กิจการร่ วมลงทุนในรู ปแบบเอกชนต่ างชาติเป็น
หน่วยงานของรัฐบาลเมียนมาที่รับผิดชอบ กิจการ
ผู้รับสัมปทาน (Build-Operate-Transfer: BOT)
ที่ ต้ อ งลงทุ น ด้ ว ยวิ ธี สั ม ปทานเท่ า นั้ น เช่ น การ
การลงทุนในรูปแบบนี้ เป็นรูปแบบการลงทุน
ก่อสร้างอาคารพาณิชย์ สานักงานให้เช่าขนาดใหญ่
ของเอกชนต่ า งชาติ เ พื่ อ รั บ สั ม ปทานในกิ จ การ
ที่ช าวต่างชาติเป็นเจ้าของทั้งหมด และการผลิ ต
ขนาดใหญ่ โดยเอกชนชาวต่างชาติจะเป็นผู้ลงทุ น
และขายพลังงานไฟฟ้าที่ใช้พลังงานน้าและถ่านหิน
การออกแบบดาเนิ นการก่อสร้างและการบริห าร
เป็นต้น
จัดการภายในระยะเวลาที่ตกลง เมื่อสิ้นสุดสัญญา เอกชนผู้รับสัมปทานจะโอนกิจการทั้งหมดให้ กับ
ทั้งนี้ จากข้อมูล ข้างต้น สามารถสรุ ปรู ป แบบ การดาเนินธุรกิจของต่างชาติได้ดังนี้
รูปแบบการดาเนินธุรกิจของนักลงทุนต่างชาติในประเทศเมียนมา รูปแบบการดาเนินธุรกิจ
รายละเอียด
1. กิ จ การที่ ช าวต่ า งชาติ เ ป็ น เจ้ า ของทั้ ง หมด มี 2 รูปแบบ คือ แบบบริษัทจากัด (Limited Company) และส านั ก งานสาขาหรื อ ส านั ก งานผู้ แ ทนของบริ ษั ท (Wholly Foreign-Owned Enterprises) ต่ า ง ช า ติ (Branch or Representative Offices of a Foreign Company) 1) บริษัทจากัด (Limited Company) (1) บ ริ ษั ท เ อ ก ช น จ า กั ด ( Private Limited Company) เป็นบริษัทที่ถูกจากัดโดยการที่กฎหมายห้าม มิให้มีการโอนหุ้น และไม่อาจเสนอขายหุ้นแก่สาธารณชน ได้ ต้องมีกรรมการและผู้ถือหุ้น 2 คนขึ้นไป โดยมีผู้ถือ หุ้นได้ไม่เกิน 50 คน (2) บ ริ ษั ท ม ห า ช น จ า กั ด ( Public Limited Company) ต้ อ งมี จ านวนผู้ ถื อ หุ้ น 7 คนขึ้ น ไป และไม่ จ ากั ด จ านวนผู้ ถื อ หุ้ น โดยสามารถเสนอขายหุ้ น แก่ สาธารณชนได้ 2) ส านั ก งานสาขาหรื อ ส านั ก งานผู้ แ ทนของ เป็นเสมือนที่ทาการแห่งหนึ่งของบริษัทต่างชาติ ความรับ บริ ษั ท ต่ า งชาติ (Branch or Representative ผิดเท่ากับความรับผิดของสานักงานใหญ่ที่ต่างประเทศ Offices of a Foreign Company) 2. กิ จ การร่ ว มทุ น (Joint Venture) กั บ เอกชน สั ด ส่ ว นการถื อ หุ้ น ให้ เ ป็ น ไปตามที่ หุ้ น ส่ ว นตกลงกั น เมียนมา
คณะกรรมการโครงสร้ า งเงิ น ทุ น (Capital Structure Committee: CSC) มีอานาจกาหนดเงินลงทุนขั้นต่าโดย แปรผันตามลักษณะเฉพาะของธุรกิจแต่ละสาขา
3. กิจการร่วมลงทุนในรูปแบบเอกชนต่างชาติเป็น เอกชนต่างชาติรับสัมปทานในกิจการขนาดใหญ่ โดยเป็น ผู้รับสัมปทาน (Build-Operate-Transfer: BOT)
ผู้ลงทุนการออกแบบดาเนินการก่อสร้างและการบริหาร จัดการ มีการบริหารจัดการภายในระยะเวลาที่ตกลง เมื่อ สิ้ น สุ ด สั ญ ญาต้ อ งท าการโอนกิ จ การทั้ ง หมดให้ กั บ หน่วยงานของรัฐบาลเมียนมาที่รับผิดชอบ
Page | 5
ที่มา : สถานเอกอัครราชทูต ณ กรุงย่างกุ้ง (2556) อ้างถึงในคู่มือการประกอบธุรกิจ สาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมา สานักงาน คณะกรรมการส่งเสริมการลงทุน (2556) Page | 6
3.2
ขั้นตอนการลงทุนในเมียนมา
3.2.1 ขั้นตอนการขออนุมัติโครงการลงทุน (MIC Permit) การลงทุนในเมียนมานักลงทุนต่างชาติสามารถยื่นขออนุมัติโครงการลงทุนกับคณะกรรมการการลงทุน เมียนมา (Myanmar Investment Commission: MIC) ตามขั้นตอนต่อไปนี้
ขั้นตอนที่ 1
ยื่นขออนุมัติโครงการลงทุนต่อคณะกรรมการการลงทุนเมียนมา (MIC)
นั ก ลงทุ น ยื่ น ขออนุ มั ติ โ ครงการลงทุ น ต่ อ คณะกรรมการการลงทุน เมีย นมา (MIC) ภายใต้ กฎหมายการลงทุนของต่างชาติฉบับใหม่ (Foreign Investment Law 2012) โ ด ย มี เ อ ก ส า ร แ ล ะ หลักฐานเพื่อขอรับการส่งเสริมการลงทุนจาก MIC ดังนี้
- ประมาณการกาไรสุทธิประจาปี งบกาไรขาดทุนประจาปี - ประมาณการรายได้ เ งิ น ตรา ต่างประเทศประจาปี - บัญชีกระแสเงินสดประจาปีของ บริษัทที่ทาธุรกิจเกี่ยวกับการผลิต
(1) Business Profile พร้ อ มเอกสารแสดง ความน่าเชื่อถือทางการเงินของบริษัท (2) Bank Reference เ พื่ อ รั บ ร อ ง ฐ า น ะ ทางการเงินของนักลงทุน/บริษัท (3) รายละเอี ย ดส าคั ญ ของโครงการลงทุ น เช่น
หรือบริการ - ประมาณการระยะเวลาของการ คืนทุน - ประมาณการอั ต ราการจ้ า ง แรงงาน
- ประมาณการเพิ่มขึ้น ของรายได้ ประชาชาติ (National Income) จากการลงทุน - ปัจจัยการตลาดในประเทศและ ต่างประเทศ
- ความต้องการสินค้าสาหรับตลาด ภายในประเทศ - ประมาณการเงิ น ออมในสกุ ล เงินตราต่างประเทศ
Page | 7
ขั้นตอนที่ 2
การพิจารณาอนุมัติโครงการ
คณะกรรมการการลงทุนเมียนมา (MIC) จะส่ง
ขอรับสิทธิประโยชน์ภายใต้กฎหมายลงทุนต่างชาติ
มอบเอกสารและหลั ก ฐานให้ แ ก่ ค ณะกรรมการ
ภายใน 15 วันนับจากวันที่นั กลงทุ นต่ างชาติ ยื่ น
พิ จ ารณาการลงทุ นจา กต่ างช าติ ( Foreign
ข้อเสนอโครงการลงทุน และหาก MIC ยอมรับที่จะ
Investment Commission: FIC) เป็ น ผู้ พิ จ ารณา
พิจารณาข้อเสนอโครงการลงทุนดังกล่ าว ก็ต้อง
อนุ มั ติ โ ครงการ ซึ่ ง ตามกฎหมายลงทุ น ต่ า งชาติ
ด าเนิ น การพิ จ ารณาเพื่ อ รั บ รองหรื อ ปฏิ เ สธ
ฉบั บ ใหม่ (Foreign Investment Law 2012) ได้
โครงการลงทุนดังกล่าวให้แล้วเสร็จภายใน 90 วัน
ก าหนดกรอบเวลาของ MIC ที่ จ ะยอมรั บ หรื อ
(รวมทั้งหมด 105 วันนับจากวันที่นักลงทุนต่างชาติ
ปฏิเสธการพิจ ารณาข้อเสนอโครงการลงทุนเพื่อ
ยื่นข้อเสนอโครงการลงทุน)
ขั้นตอนที่ 3
ข้อปฏิบัติหลังจากได้รับอนุมัติโครงการ
หลั งจากได้รั บ อนุ มัติโ ครงการการลงทุนจาก MIC แล้ว ผู้ลงทุนต้องดาเนินการดังนี้ 1) การนาเงินลงทุนเข้ามาในประเทศ นักลงทุน ต่างชาติจะต้องโอนเงินตราต่างประเทศไปฝาก ไว้กับธนาคารการค้าต่างประเทศ (Myanmar Foreign Trade Bank: MFTB) โดย MIC จะ เป็นผู้กาหนดเงื่อนไขและระยะเวลาที่นักลงทุน ต่างชาติจะต้องนาเงินลงทุนเข้ามาในประเทศ เมียนมา ซึ่งจะต้องนาเงินลงทุนทั้งหมดเข้ามา ให้ครบถ้วนภายในระยะเวลา 1 - 5 ปี 2) การยื่ น ขอรั บ ใบอนุ ญ าตประกอบธุ ร กิ จ (Permit to Trade) และจดทะเบี ย นนิ ติ บุ ค คล ต้ อ งขอรั บ ใบอนุ ญ าตท าการค้ า
(Permit to Trade) และการยื่ น จดทะเบี ย น จัดตั้งบริษัทจากสานักงานจดทะเบียนบริษัท ( Company Registrations Office: CRO) กระทรวงพั ฒ นาเศรษฐกิ จ และวางแผน แห่งชาติเสียก่อนจึงจะเริ่มดาเนินกิจการได้ 3) จั ด ให้ มี ก ารประกั น ภั ย ต้ อ งท าประกั น กั บ Myanmar Insurance Corporation ซึ่ ง เป็ น รั ฐ วิ ส าหกิ จ และเป็ น บริ ษั ท ประกั น ภั ย แห่ ง เดี ย วในประเทศเมี ย นมา ตามกฎหมายนั ก ลงทุ น จะต้ อ งจั ด ให้ มี ป ระกั น ภั ย ได้ แ ก่ ประกั น ภั ย เครื่ อ งจั ก รกล ประกั น อั ค คี ภั ย ประกันภัยทางทะเล และประกันอุบัติเหตุส่วน บุคคล
Page | 8
4) เปิดบัญชีกับธนาคาร หลังจากที่ได้ดาเนินการ
ส่ งออกโดยไปจดทะเบียนที่ Export Import
ตามเงื่อนไขและขั้นตอนดังที่กล่าวมาข้างต้ นนี้
Registration Office ที่ อ ยู่ ภ า ย ใ ต้
แล้ ว บริ ษั ท และพนั ก งานชาวต่ า งชาติ ก็ จ ะ
Directorate of Trade กระทรวงพาณิ ช ย์
สามารถไปเปิดบัญชีกับธนาคารได้
เพื่อขอใบอนุญาตเป็นผู้ส่งออก ที่จะใช้สาหรับ
5) การจดทะเบี ย นเป็ น ผู้ น าเข้ า และผู้ ส่ ง ออก
การส่งออกสินค้าไปนอกประเทศเมียนมา และ
บริ ษั ท จะต้ อ งจดทะเบี ย นเป็ น ผู้ น าเข้ า และ
ใบอนุญาตเป็นผู้นาเข้าเพื่อที่จะนาสิ่งของเข้า
ส่ ง ออกในกรณี ที่ ธุ ร กิ จ ต้ อ งมี ก ารน าเข้ า และ
มาในประเทศเมียนมา
สรุปขั้นตอนการขออนุมัติโครงการลงทุนในเมียนมา
Page | 9
ขั้นตอนที่ 1 ขอใบอนุญาตทาการค้า (Permit to Trade)
3.2.2 ขั้นตอนการขอใบอนุญาตทาการค้า (Permit to Trade) และการจัดตั้งบริษัท จ ด ท ะ เ บี ย น บ ริ ษั ท (Company ก า ร ข อ ใ บ อ นุ ญ า ต ท า
Registrations Office: CRO) กระทรว งพั ฒ น า
ก า ร ค้ า ( Permit to Trade) แ ล ะ ก า ร ยื่ น จ ด
เ ศ ร ษ ฐ กิ จ แ ล ะ ว า ง แ ผ น
ทะเบียนจัดตั้งบริษัทในประเทศเมียนมาสามารถ
แห่ ง ชาติ (Ministry of National Planning and
ทาได้โดยการยื่นจดทะเบียนด้วยตนเองที่สานักงาน
Economic Development) โดยมีขั้นตอนหลัก 4 ขั้นตอน ดังนี้
บริษัทจากัดที่จะสามารถประกอบกิจการในเมียนมาได้ ต้องได้รับใบอนุญาตทาการค้า (Permit to Trade) จากสานักจดทะเบียนบริษัท กระทรวงพัฒนาเศรษฐกิจและวางแผนแห่งชาติ ก่อนที่จะสามารถยื่นจดทะเบียน บริษัท โดยจะต้องต่ออายุใบอนุญาตทุก 3 ปี ซึ่งมีเอกสารดังนี้
เอกสารที่ต้องใช้ในการขอใบอนุญาตทาการค้า (Permit to Trade) (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8)
แบบ Form A (แบบคาร้องสมัครเพื่อขอใบอนุญาตทาการค้า) ของกฎระเบียบว่าด้วยเรื่องบริษัทใน ประเทศเมียนมา (Myanmar Companies Regulation 1957) ที่กรอกครบถ้วน สาเนาร่างหนังสือบริคณห์สนธิ รายชื่อ สัญชาติ ที่อยู่ของผู้ถือหุ้น/กรรมการ พร้อมสาเนาหนังสือเดินทาง หรือบัตรประชาชน รายการกิจการ/ธุรกิจที่จะประกอบการในเมียนมา รายการประมาณการค่าใช้จ่ายที่ต้องใช้ในการดาเนินการต่างๆ ในปีแรกทีเ่ มียนมา คารับรองจานวนเงินที่เป็นสกุลเงินต่างชาติที่จะนาเข้ามาในเมียนมา มติของกรรมการบริษัท ในการจัดตั้งบริษัทร่วมทุนในเมียนมา (ในกรณีที่คู่สัญญาเป็นบริษัท) ส าเนาใบอนุ มั ติ โ ครงการจากคณะกรรมการการลงทุ น เมี ย นมา (Myanmar Investment Commission: MIC) สาหรับโครงการที่ขอ MIC Permit
Page | 10
(9) (10) (11)
คารับรองว่าผู้ถือหุ้นหรือกรรมการ (เฉพาะผู้ประกอบการต่างด้าว) ไม่ได้เป็นผู้ถือหุ้นหรือกรรมการที่ บริษัทอื่น ข้อมูลประวัติธุรกิจทั้งบริษัทต่างชาติและบริษัทท้องถิ่น หลักฐานทางการเงินของบริษัท/ตัวบุคคล
เอกสารประกอบเพิ่มเติมกรณีที่เป็นสานักงานสาขาของบริษัทต่างชาติ หรือสานักงานผู้แทน (1) (2) (3)
ใช้สาเนาหนังสือบริคณห์สนธิของสานักงานใหญ่ (แทนของบริษัท) หรือเอกสารอื่นๆ ที่แสดงถึงการ จัดตั้งบริษัท ซึ่งได้รับการรับรองโดยสถานทูตเมียนมาทีต่ ั้งอยู่ในประเทศที่บริษัทนั้นประกอบการ รายงานประจาปี (Annual Report) ของปีงบประมาณ 2 ปีล่าสุด หรือหากใช้งบดุล และบัญชีกาไร ขาดทุน จะต้องได้รับการรับรองโดยสถานทูตเมียนมาที่ตั้งอยู่ในประเทศที่บริษัทนั้นประกอบการ หนั ง สื อ บริ ค ณห์ ส นธิ และเอกสารอื่ น ๆ ที่ เ กี่ ย วข้ อ งที่ ไ ม่ ไ ด้ เ ป็ น ภาษาอั ง กฤษ จะต้ อ งแปลเป็ น ภาษาอังกฤษและได้รับการรับรองความถูกต้อง
Page | 11
สาหรับขั้นตอนการขอใบอนุญาตทาการค้า (Permit to Trade) มี 6 ขั้นตอน ดังนี้ ขั้นที่ 1
• ยื่นใบสมัครแบบ Form A อย่างครบถ้วนสมบูรณ์และติดอากรแสตมป์มูลค่าประมาณ 850 จั๊ต (0.66 ดอลลาร์สหรัฐ) รวมทั้งจะต้องจ่ายค่าธรรมเนียมการสมัครประมาณ 85,000 จั๊ต (66.25 ดอลลาร์สหรัฐ) ก่อนยื่นแบบฟอร์มใบสมัครต่อคณะกรรมการ โครงสร้างเงินทุน
ขั้นที่ 2
• คณะกรรมการโครงสร้างเงินทุนและกระทรวงพัฒนาเศรษฐกิจและวางแผนแห่งชาติ จะทา การตรวจสอบพิจารณาการสมัคร หากผ่านการอนุมัติ จะกาหนดเงินทุนเริ่มต้นที่ต้อง นาเข้ามาในสกุลเงินต่างชาติ
ขั้นที่ 3
• คณะกรรมการโครงสร้างเงินทุนออกจดหมายแนะนาการนาเงินทุนต่างประเทศเข้ามา สาหรับการออกใบอนุญาตทาการค้า พร้อมส่งกาหนดเงื่อนไขซึ่งบริษัทจะต้องลงนาม
ขั้นที่ 4
ขั้นที่ 5
ขั้นที่ 6
• ผู้ลงทุนต้องนาเงินทุนในสกุลเงินต่างชาติร้อยละ 50 ของเงินที่คณะกรรมการโครงสร้าง เงินทุนกาหนดเข้ามาลงทุนในประเทศเมียนมาก่อนการออกใบอนุญาตทาการค้า โดย ฝากไว้กับธนาคารที่ประเทศเมียนมากาหนดไว้ ได้แก่ Myanmar Foreign Trade Bank (MFTB), Kanbawza Bank, Asia Green Development Bank, Ayeyarwady Bank, Myanmar Investment and Commercial Bank (MICB) และ Cooperative Bank
• ผู้ลงทุนต้องนาเงินที่เหลืออีกร้อยละ 50 เข้าประเทศเมียนมา โดย MIC จะเป็นผู้กาหนด เงื่อนไขและระยะเวลาที่นักลงทุนต่างชาติจะต้องนาเงินลงทุนเข้ามาในประเทศเมียนมา ซึ่ง อาจจะเป็นระยะเวลา 1-5 ปี ที่ต้องมีการนาเงินลงทุนทั้งหมดเข้ามาให้ครบถ้วน
• กระทรวงพัฒนาเศรษฐกิจและวางแผนแห่งชาติ ออกใบอนุญาตทาการค้า โดยมีอายุ 3 ปี
หมายเหตุ : อัตราแลกเปลี่ยน ณ วันที่ 19 ตุลาคม 2558 1,283.0 จั๊ตต่อ 1 ดอลลาร์สหรัฐ (http://www.cbm.gov.mm/)
Page | 12
ขั้นตอนที่ 2 การยื่นขอจดทะเบียนจัดตั้งบริษัทที่สานักงานจดทะเบียนบริษัท (Company Registrations Office : CRO) Page | 13
ตามมาตรา 27A ของกฎหมายพระราชบัญญัติการจัดตั้งบริษัท (Myanmar Companies Act) สาหรับ บริษัทต่างชาติ ทั้งที่เป็นกิจการที่ชาวต่างชาติเ ป็นเจ้าของทั้งหมด (Wholly Foreign-Owned Enterprises) และกิจการร่วมทุน (Joint Venture) จะต้องได้รับใบอนุญาตทาการค้า (Permit to Trade) และจดทะเบียน บริษัท แต่ตามกฎหมายพระราชบัญญัติว่าด้วยบริษัทพิเศษ (Special Company Act 1950) บริษัทร่วมทุนที่มี รูปแบบเป็นรัฐวิสาหกิจจะได้รับยกเว้นไม่ต้องจดทะเบียนจัดตั้งบริษัท เมื่อนักลงทุนได้รับใบอนุญาตประกอบธุรกิจแล้ว
สหรั ฐ ) ในกรณี ที่ เ ป็ น บริ ษั ท ร่ ว มทุ น กั บ
จะสามารถยื่ นค าขอจดทะเบี ยนจั ด ตั้ ง บริ ษั ท ได้ ที่
รัฐวิสาหกิจ เอกสารดังกล่าวจะต้องได้รับ
ส า นั ก ง า น จ ด ท ะ เ บี ย น บ ริ ษั ท ( Company
ก า ร รั บ ร อ ง จ า ก อั ย ก าร สู ง สุ ด แ ล ะ
Registration Office: CRO) โดยกฎหมายเมียนมาว่า
กระทรวงพั ฒ นาเศรษฐกิ จและวางแผน
ด้ ว ย ก า ร จั ด ตั้ ง บ ริ ษั ท
แห่งชาติ ตามกฎหมายพระราชบัญญัติว่า
(Myanmar Companies Act) ได้กาหนดให้ผู้ยื่นคา
ด้ ว ยบริ ษั ท พิ เ ศษ (Special Company
ขอจดทะเบียนต้ องนาเอกสารมายื่นประกอบคาขอ
Act 1950)
ตามรู ปแบบของการจั ดตั้งบริ ษัทหรื อองค์ กรธุ รกิ จ
(3) คารับรองการจดทะเบียนบริษัท
โดยมีรายละเอียดดังต่อไปนี้
(4) ใบรับรองการแปลเอกสารจากสานักงาน
1) การขอจดทะเบียนบริษัทจากัดของนั กลงทุน ต่างชาติ เอกสารที่ต้องใช้ประกอบด้วย (1) ส าเนาใบอนุ ญ าตท าการค้ า (Permit to Trade) (2) หนังสือบริคณห์สนธิสองชุด (ภาษาเมียน มาและภาษาอังกฤษ) โดยประทับอากร แสตมป์มูลค่า 283,000 จั๊ต (220 ดอลลาร์
ก ฎ ห ม า ย ห รื อ ส า นั ก ง า น บั ญ ชี ที่ ขึ้ น ทะเบียนอย่างถูกกฎหมาย (5) ชื่ อ บริ ษั ท และที่ อ ยู่ ข องส านั ก งานที่ จ ด ทะเบียนเพื่อประกอบการในเมียนมา (6) รายชื่ อ สั ญ ชาติ ที่ อ ยู่ ส าเนาหนั ง สื อ เดินทาง หรือบัตรประชาชนของกรรมการ และผู้ถือหุ้น (7) ใบเสร็จค่าจดทะเบียน และค่าธรรมเนียม ต่างๆ
(8) วัตถุประสงค์หลักในการจัดตั้งบริษัท 3 ข้อ
( Myanmar Investment Commission:
(9) ส า เ น า ใ บ อ นุ มั ติ โ ค ร ง ก า ร จ า ก
MIC) สาหรับโครงการที่ขอ MIC Permit
ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก า ร ล ง ทุ น เ มี ย น ม า
(10)หลักฐานทางการเงิน Page | 14
2) การขอจดทะเบียนสานักงานสาขาของบริษัทต่างชาติ เอกสารที่ต้องใช้ประกอบด้วย (1) ส าเนาใบอนุ ญ าตท าการค้ า (Permit to Trade) (2) หนั ง สื อ บริ ค ณห์ ส นธิ ที่ ไ ด้ รั บ การรั บ รอง จากสถานทูตเมียนมาในประเทศที่บริษัท ประกอบการ (3) ใบรับรองการแปลเอกสารจากสานั กงาน กฎหมายหรือสานักงานบัญชี
(4) คารับรองเอกสารว่าเป็นเอกสารที่ถูกต้อง ตามกฎหมาย (5) ชื่อ ที่อยู่ สัญชาติ รายละเอียดของบุคคล ที่ อ ยู่ ใ น เ มี ย น ม า ที่ ไ ด้ รั บ อ นุ ญ า ต ให้ ดาเนินการในนามบริษัท (6) รายชื่อกรรมการของบริษัทแม่ (7) ใบสาคัญการจ่ายเงินค่าธรรมเนียมต่างๆ
ขั้นตอนที่ 3 สานักงานจดทะเบียนบริษัท (Company Registrations Office: CRO) กระทรวงพัฒนาเศรษฐกิจและวางแผนแห่งชาติ (Minister of National Planning and Economic Development) พิจารณาการสมัคร
หลังจากที่ผู้ประกอบการยื่นเอกสารครบถ้วนแล้ว นายทะเบียน สานักงานจดทะเบียนบริษัท กระทรวงพัฒนา เศรษฐกิจและวางแผนแห่งชาติ จะเป็นผู้พิจารณาการสมัคร และดาเนินการจดทะเบียน
ขั้นตอนที่ 4 สานักงานจดทะเบียนบริษัท (Company Registration Office : CRO) ออกใบสาคัญการจดทะเบียนให้แก่บริษัท
เมื่ อนายทะเบี ยนพิ จารณาและด าเนิ นการจด
- ทุกบริษัทต้องจัดการประชุมสามัญปีละ 1
ทะเบี ยนแล้ ว ส านั กงานจดทะเบี ยนบริ ษัทจะออก
ครั้ ง โดยการประชุ ม ครั้ ง แรกจะต้ อ งจัด
ใบส าคั ญ การจดทะเบี ย นให้ แ ก่ บ ริ ษั ท โดยใช้
ภายใน 18 เดือนหลังจากการจัดตั้งบริษัท
ระยะเวลาประมาณ 3-4 สัปดาห์
และการประชุ ม ครั้ ง ต่ อ ไปในแต่ ล ะปี จะต้องประชุมภายใน 15 เดือนจากการ
เมื่อจัดตั้งธุรกิจตามขั้นตอนต่างๆ เสร็จสมบูรณ์
ประชุ ม สามั ญ ประจ าปี ค รั้ ง ก่ อ น และ
แล้ ว ผู้ ประกอบการจะต้ องปฏิ บั ติ ตามข้ อก าหนด
ช่วงเวลาระหว่างการตรวจบัญชีประจาปี
ดังต่อไปนี้
งบประมาณกับการประชุมสามัญจะต้อง ไม่เกิน 9 เดือน
- ที่ ท าการบริ ษั ท จะต้ อ งมี ชื่ อ บริ ษั ท ติ ด ที่ หน้าสานักงานอย่างชัดเจน
- บริษัทจะต้องยื่นรายงานผลตอบแทนราย ปี พร้อมกับงบการเงินต่อคณะกรรมการ
- ทุกบริษัทต้องมีสานักงานที่จดทะเบียนใน
ส่ ง เสริ ม การลงทุ น และการบริ ห ารงาน
เ มี ย น ม า ซึ่ ง จ ะ ต้ อ ง แ จ้ ง ที่ อ ยู่ ต่ อ
บ ริ ษั ท ( Directorate of Investment
คณะกรรมการส่งเสริมการลงทุนและการ
and Company Administration: DICA)
บ ริ ห า ร ง า น บ ริ ษั ท ( Directorate of
ภายใน 21 วั น หลั ง การประชุ ม สามั ญ
Investment
ประจาปี
and
Company
Administration: DICA) กระทรวงพัฒนา
- บริ ษั ท ต้ อ งยื่ น รายได้ ป ระจ าปี ภ ายใน 3
เศรษฐกิ จ และวางแผนแห่ ง ชาติ ตั้ ง แต่
เดือนหลังจากจบปีงบประมาณ ซึ่งเริ่มต้น
ขั้นตอนยื่นเอกสารจดทะเบียน และหากมี
ปีงบประมาณ ณ วันที่ 1 เมษายน และจบ
การเปลี่ยนแปลงที่อยู่จะต้องแจ้งให้ DICA
ปีงบประมาณ ณ วันที่ 31 มีนาคม ของปี
ทราบภายใน 28 วันหลังจากการเปลี่ยนที่
ถัดไป
อยู่สานักงาน
- หากบริษัทไม่ปฏิบัติตามกฎระเบียบต่างๆ จะต้องรับโทษตามกฎหมาย
Page | 15
Page | 16
ขั้นตอนการขอใบอนุญาตทาการค้าและขอจัดตั้งบริษัท 3.3
Page | 17
ประเภทของกิจการตามข้อจากัดในการลงทุน
(1) กิจการที่ห้ามนักลงทุนต่างชาติลงทุน ต า ม ค า สั่ ง ห ม า ย เ ล ข 1/2013 ว่ า ด้ ว ย
(3)
การผลิ ต และการเกษตรที่ ขั ด แย้ ง ต่ อ
กฎระเบี ย บอื่ น ๆ ที่ เ กี่ ย วข้ อ งกั บ การลงทุ น จาก
กฎหมายปุ๋ ย เมล็ ด พั น ธุ์ และกฎหมาย
ต่างประเทศ ปี ค.ศ. 2013 (Foreign Investment
เกษตรกรรมอื่นๆ ที่ประกาศเป็นครั้งคราว
Rules 2013) ได้กาหนดรายละเอียดกิจกรรมทาง
(4)
เศรษฐกิจสาขาต่างๆ ที่ไม่อนุญาตให้ชาวต่างชาติ
การตั้ ง โรงงานน าเข้ า ของเสี ย หรื อ ของ เหลื อ ใช้ ม าใช้ ใ น กร ะ บว น กา ร ผ ลิ ต
ดาเนินการในเมียนมา ทั้งสิ้น 21 สาขา ส่วนใหญ่ เป็ น กิจ กรรมที่เ กี่ย วข้ องกับ ความมั่ น คงของชาติ
(5)
การผลิ ตเคมีที่ทาลายชั้นบรรยากาศ 34
กิจกรรมที่มีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม สุขอนามัย
ชนิด ภายใต้อนุสัญญากรุงเวียนนาและพิธี
ของประชาชน รวมถึงสาขาที่เป็นผลประโยชน์หลัก
สารมอนทรี อ อลว่ า ด้ ว ยการป้ อ งกั น ชั้ น
ของชาติ ดังรายการต่อไปนี้
บรรยากาศโอโซน (Vienna Convention and Montreal Protocol to Ozone
(1)
การผลิตและกิจ การที่เกี่ยวข้องกับ อาวุธ หรือระเบิดที่จะส่งผลต่อความมั่นคงของ ประเทศ
(2)
กิจกรรมทางเศรษฐกิจที่ทาลายลุ่มน้า ป่า ต้นน้า สถานที่ทางศาสนา ความเชื่อ พื้นที่ เพาะปลูก พื้นที่เลี้ยงสัตว์ และทรัพยากร น้า
Protection) (6)
การผลิ ตสารประกอบอินทรีย์ (Organic Compound) 21 ชนิ ด ที่ ต้ อ งห้ า มตาม อนุ สั ญ ญาสตอกโฮล์ ม ว่ า ด้ ว ยเรื่ อ งการ คุ้ ม ครองสิ่ ง แวดล้ อ มจากสารมลพิ ษ ที่ ต ก ค้ า ง ย า ว น า น ( Stockholm Convention on Persistent Organic Pollutants : POPs)
(7)
การผลิ ต วั ต ถุ อั น ตร าย ที่ ขั ดแ ย้ ง กั บ
(16)
กิ จ กรรมทางเศรษฐกิ จ ที่ ป ล่ อ ยสารเคมี
กฎหมายการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมและกฏ
รังสี เสียงดัง ฝุ่น และอื่นๆ ที่เป็นอันตราย
ระเบียบที่ประกาศเป็นครั้งคราว
และก่อให้เกิดมลภาวะทางน้า ทางอากาศ
(8)
การบริหารจัดการป่าไม้ธรรมชาติ
ที่จะส่งผลกระทบต่อสุขภาพ
(9)
การส ารวจ ขุ ด เจาะ และการผลิ ต หยก
(17)
และอัญมณี (10)
กิจ การเหมืองแร่ ที่เป็ น กิจ การขนาดเล็ ก
ทางน้าไหลผ่าน (18)
หรือขนาดกลาง (11)
การผลิ ต และจ าหน่ า ยวั ส ดุ ก่ อ สร้ า งที่ มี
การขุดเจาะแร่ธาตุรวมทั้งทองในบริเวณ บริการที่เกี่ยวกับการนาร่องทางอากาศ (Air Navigation Services)
(19)
ส่วนประกอบของ Asbestos
บริ ก ารที่ เ กี่ ย วกั บ การเดิ น เรื อ ทางทะเล (Pilotage Services)
(12)
การบริหารจัดการระบบไฟฟ้า
(20)
กิ จ การการพิ ม พ์ แ ละธุ ร กิ จ สื่ อ กระจาย
(13)
การซื้อขายไฟฟ้า
(14)
บริการการตรวจสอบที่เกี่ยวข้องกับไฟฟ้า
(15)
การใช้และการน าเข้ า Methyl Tertiary
ออกตามกาหนดเวลาที่ใช้ภาษาชาติพันธุ์
Butyl Ether (MTBE), Tetra Ethyl Lead
และภาษาเมียนมา
เสียง (21)
กิ จ การการพิ ม พ์ นิ ต ยสารหรือ วารสารที่
(TEL) ที่เป็นอันตรายต่อสิ่งแวดล้ อ มและ สุขภาพ
(2) กิจการที่ต่างชาติต้องดาเนินกิจการร่วมกับบริษัทเมียนมาหรือนักลงทุนชาวเมียนมา ต า ม ค า สั่ ง ห ม า ย เ ล ข 1/2013 ว่ า ด้ ว ย กฎระเบี ย บอื่ น ๆ ที่ เ กี่ ย วข้ อ งกั บ การลงทุ น จาก ต่ า งประเทศ ปี 2556 (Foreign Investment
(1)
บริโ ภคหลายชนิด รวมทั้งเครื่องดื่มและ
Rules 2013) ได้ ก าหนดรายละเอี ย ดสาขาที่ ต่างชาติต้องดาเนินกิจการร่วมกับบริษัท เมียนมา หรื อ นั ก ลงทุ น ชาวเมี ย นมาในรู ป แบบการร่ ว ม ทุน (Joint Venture) รวม 42 สาขา เช่น
การผลิ ต และจั ด จ าหน่ า ยสิ น ค้ า อุ ป โภค อาหาร
(2)
การผลิ ตและจัดจาหน่ายวัสดุ เคมีภัณฑ์ เวชภัณฑ์ และอุปกรณ์ต่างๆ
Page | 18
(3)
การผลิตและจัดจาหน่ายพลาสติกและยาง
(7)
กิจการท่องเที่ยว
(4)
การก่อสร้าง จาหน่าย และให้เช่ าอาคารที่
(8)
การขนส่งผู้โดยสารและสินค้าทางเรือ
อยู่อาศัย และอาคารพาณิชย์
(9)
โรงงานผลิตชิ้นส่วนคอนกรีตสาเร็จรูป
การก่อสร้างโครงการที่เกี่ยวกับโครงสร้าง
(10)
การส ารวจและการผลิ ตเหมืองแร่ขนาด
(5)
พื้นฐาน เช่น ถนน สะพาน รถไฟใต้ดิน (6)
ใหญ่
กิจการโรงพยาบาลและคลินิก
(3) สาขาที่อนุญาตให้ต่างชาติดาเนินกิจการภายใต้เงื่อนไขที่กาหนด Recognition Arrangement : ASEAN MRA) ต า ม ค า สั่ ง ห ม า ย เ ล ข 1/2013 ว่ า ด้ ว ย
เช่น การออกแบบก่อสร้างอาคาร โรงงาน การ
กฎระเบี ย บอื่ น ๆ ที่ เ กี่ ย วข้ อ งกั บ การลงทุ น จาก
ผลิตวัสดุก่อสร้างแบบ Pre-Fabrication (Pre-
ต่างประเทศ ปี ค.ศ. 2013 (Foreign Investment
Fabrication คื อ การผลิ ต ชิ้ น ส่ ว นประกอบ
Rules 2013) ได้กาหนดสาขาที่อนุญาตให้ต่างชาติ
แบบสาเร็จรูปของอาคาร เพื่อให้สามารถง่าย
ด าเนิ น กิ จ การภายใต้เ งื่ อ นไขที่ ก าหนด โดยต้ อ ง
ต่ อ การประกอบในพื้ น ที่ ก่ อ สร้ า ง) เป็ น ต้ น
ได้รับความเห็นชอบจากหน่วยราชการที่เกี่ยวข้อง
มาตรฐานการจั ด การทางสุ ข าภิ บ าล และ
กับกิจการดังกล่าว เช่น
สุขภาพสัตว์ที่ดี (Good Animal Husbandry Practices: GAHP) มาตรฐาน GMP/HACCP
(1) สาขาที่ต้องร่วมทุนกับรัฐบาลเมียนมาเท่านั้น เช่ น บริ ก ารเดิ น เรื อ ทะเลของต่ า งชาติ การ ขนส่งทางเรือในประเทศ เหมืองถ่านหิน การ ก่อสร้างอาคารและบริการที่เกี่ยวข้อง กิจการ ที่เกี่ยวกับแร่หายาก แร่ยุทธศาสตร์ และอัญ มณี เป็นต้น (2) สาขาที่ ก าหนดให้ ต้ อ งเป็ น ไปตามมาตรฐาน ของสากล เช่น มาตรฐานตามข้อตกลงยอมรับ ร่ ว ม กั น ข อ ง อ า เ ซี ย น (ASEAN Mutual
ในกิจการด้านปศุสัตว์และยา (3) สาขาที่ ก าหนดให้ ต้ อ งผ่ า นการประเมิ น ผล กระทบด้านสิ่งแวดล้อมและสังคม ในกิจการ เหมืองแร่ การสารวจขุดเจาะน้ามันและก๊ าซ ธรรมชาติ การก่อสร้างขนาดใหญ่ การผลิ ต รถยนต์ / ต่ อ เรื อ เคมี กระดาษ ซี เ มนต์ เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ไฟฟ้า ฯลฯ (4) สาขาที่ ก าหนดให้ ท าในรู ป Build Operate Transfer (BOT) เท่ า นั้ น เช่ น การก่ อ สร้ า ง
Page | 19
อาคารพาณิชย์/สานักงานให้เช่าขนาดใหญ่ที่
(5) สาขาที่มีการกาหนดสัดส่วนวัตถุดิบในประเทศ
ชาวต่างชาติเป็นเจ้าของทั้งหมด และการผลิต
ที่ต้องใช้ เช่น การผลิตน้ามันจากพืชและสัตว์
และขายพลั ง งานไฟฟ้ า ที่ ใ ช้ พ ลั ง งานน้ าและ
เครื่องดื่ม บุหรี่ น้าหอม เครื่องสาอาง เป็นต้น
ถ่านหิน เป็นต้น
(6) สาขาที่กาหนดสัดส่วนการลงทุนของต่างชาติ และชาวเมียนมา เช่น
กิจการ กิจการป่าไม้
เงื่อนไข/สัดส่วนการถือหุ้น ต่างชาติถือหุ้นไม่เกินร้อยละ 25-45
การผลิตวารสาร/นิตยสารเฉพาะ ชาวเมียนมาต้องถือหุ้นร้อยละ 51 และ 2 ใน 3 ของพนักงานหลักๆ ต้อง ทางที่เป็นภาษาต่างประเทศ เป็นชาวเมียนมา กิจการสปา
ต่ า งชาติ ส ามารถถื อ ครองกิ จ การได้ ร้ อ ยละ 100 เฉพาะในการด าเนิ น กิจการโรงแรมระดับ 3 ดาวขึ้นไป
กิจการค้าปลีกขนาดใหญ่
ชาวเมียนมาต้องถือหุ้นไม่ต่ากว่าร้อยละ 50
(7) สาขาที่ ก าหนดระยะเว ลาอนุ ญ าตการ
(8) สาขาที่มีการกาหนดช่วงเวลาให้เริ่มดาเนินการ
ประกอบการ เช่น การทาเหมืองแร่ขนาดใหญ่
เ ช่ น กิ จ ก า ร ค้ า ป ลี ก ข น า ด ใ ห ญ่ จ ะ เ ริ่ ม
อนุญาต 15 ปี ต่ออายุได้ 4 ครั้งๆ ละ 5 ปี การ
ดาเนินการได้ภ ายหลั งปี ค.ศ. 2015 เท่านั้น
เลี้ยงหอยมุกอนุญาต 15 ปี ต่ออายุได้ 2 ครั้งๆ
(นอกเหนื อ จากเงื่ อ นไขการร่ ว มทุ น กั บ ชาว
ละ 5 ปี
เมียนมา)
3.4
สิทธิประโยชน์ของนักลงทุนต่างชาติในเมียนมา การลงทุนในพื้นที่ทั่วไปนอกเขตอุตสาหกรรม จะต้องได้รับการอนุมัติจาก MIC โดย MIC จะเป็นผู้พิจารณา
สิทธิประโยชน์ให้ โดยพิจารณาตามกิจการที่จะทาการลงทุนเป็นรายกรณี โครงการที่ไม่ผ่านการอนุมัติจาก MIC จะไม่ได้รับสิทธิประโยชน์ในการลงทุนตามที่ระบุ โดยสิทธิประโยชน์ในการลงทุนได้ระบุไว้ในกฎหมายว่าด้วย การลงทุนจากต่างชาติ (Foreign Investment Law 2012) สรุปได้ดังนี้
Page | 20
สิทธิประโยชน์
ด้านภาษี
การเช่าที่ดิน
การให้หลักประกัน
รายละเอียด - การลงทุนจากต่างประเทศจะได้รับการยกเว้น ภาษีเงินได้ติดต่อกันเป็นเวลา 5 ปี นับจากปีที่เริ่มดาเนินกิจการ - ได้ รั บ การยกเว้ น ภาษี เงิ น ได้ จ ากก าไรสะสมที่ น ากลั บ มาลงทุ น ใหม่ อี กครั้ง ภายในระยะเวลา 1 ปีหลังจากที่มีกาไรเกิดขึ้น - การชาระภาษีเงินได้สาหรับแรงงานชาวต่างชาติในอัตราเดียวกับผู้ปฏิบัติงาน สัญชาติเมียนมา - ได้รับการยกเว้นภาษีเงินได้สูงสุดร้อยละ 50 ของกาไรจากการส่งออก - การผลิตเพื่อการส่งออกจะได้รับการยกเว้นภาษีการค้า (Commercial Tax) - ได้รับการยกเว้นอากรขาเข้าสาหรับวัสดุ (Materials) เพื่อใช้ในการก่อสร้าง ในช่วงระยะเวลาการก่อสร้างโครงการ - ได้รับยกเว้นอากรขาเข้าสาหรับวัตถุดิบ (Raw Materials) เป็นระยะเวลา 3 ปี ในการผลิตเชิงพาณิชย์ นับจากปีที่เริ่มดาเนินกิจการ - ได้รั บ ยกเว้น อากรขาเข้าส าหรับเครื่ องจั กรและอุ ปกรณ์ (Machinery and Equipment) เป็นระยะเวลา 5 ปี นับจากปีที่เริ่มดาเนินกิจการ - ใ น ก ร ณี ที่ บ ริ ษั ท มี ค่ า ใ ช้ จ่ า ย ใ น ก า ร ท า วิ จั ย แ ล ะ พั ฒ น า (Research & Development) สามารถน าค่ า ใช้ จ่ า ยดั ง กล่ า วมาใช้ ใ นการหั ก ลดหย่อนภาษีได้ - ได้สิทธิในการหักลดหย่อนภาษีจากค่าเสื่อมราคาของสินทรัพย์ นักลงทุนต่างชาติไม่มีสิทธิในการถือครองที่ดิน แต่สามารถเช่าที่ดินจากรัฐบาลและ เอกชนชาวเมียนมาได้ โดยมีระยะเวลาการเช่าสูงสุด 50 ปี ขึ้นอยู่กับประเภทและ ขนาดของการลงทุน และสามารถต่อสัญญาได้ครั้งละ 10 ปี 2 ครั้ง รวมระยะเวลา เช่าซื้อที่ดินได้นานที่สุดถึง 70 ปี - รั ฐ บาลเมี ย นมารั บ ประกั น ว่ า จะไม่ ร ะงั บ การท าธุ ร กิ จ ที่ ไ ด้ รั บ อนุ ญ าตจาก คณะกรรมการส่งเสริมการลงทุนก่อนครบกาหนดตามระยะเวลาที่ได้รับอนุญาต โดยปราศจากเหตุผลที่เพียงพอ - เมื่อครบกาหนดระยะเวลาของสัญญา รัฐบาลเมียนมารับประกันว่า นักลงทุนที่ ลงทุนด้วยเงินทุนต่างประเทศจะมีสิทธิในการเบิกจ่ายเงินทุนนั้นตามประเภทของ เงินตราต่างประเทศที่ได้ลงทุนไว้
Page | 21
3.5
กฎหมาย/มาตรการอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับการลงทุน
3.5.1 กฎหมายแรงงานและการจ้างงาน Page | 22
กฎหมายที่ เ กี่ ย วข้ อ งกั บ การจ้ า งงานชาวเมี ย นมา ได้ แ ก่ พระราชบั ญ ญั ติ ก ารจ้ า งงาน ปี ค.ศ. 1959 (Employment Registration Act 1959) และพระราชบัญญัติประกันสังคม ปี ค.ศ. 1954 (Social Security Act 1954) สรุปประเด็นสาคัญได้ดังนี้ 1) ชั่วโมงทางาน ชั่ ว โมงท างานสู ง สุ ด ต่ อ สั ป ดาห์ ข องลู ก จ้ า ง
(2) ลาประจาปีได้ 10 วันต่อปี (3) ลาป่วยได้ไม่เกิน 30 วันต่อปี
ตามที่กฎหมายกาหนด แบ่งได้ตามประเภทกิจการ
(4) วันหยุดราชการ 21 วัน
และหากนายจ้ า งให้ ท างานเกิ น กว่ า ที่ ก ฎหมาย
(5) ล า ค ล อ ด ไ ม่ มี ก ฎ ห ม า ย ใ ด ก า ห น ด
กาหนด นายจ้างจะต้องจ่ายค่าจ้างล่วงเวลาเป็นเงิน
ระยะเวลาในการลาคลอดบุ ต รไว้ แต่
สองเท่าของค่าจ้างในเวลาทางานปกติ ซึ่งชั่วโมง
ในทางปฏิบัตินายจ้างจะให้ลูกจ้างหญิงลา
ทางานสูงสุดต่อสัปดาห์ กาหนดไว้ดังนี้
คลอดบุตรได้เป็นเวลา 12 สัปดาห์ ตามที่
(1) กิ จ การประเภทบริ ษั ท ร้ า นค้ า และ ห้ า งสรรพสิ น ค้ า และโรงงาน ชั่ ว โมง ทางานสูงสุด 48 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ (2) กิจการประเภทขุดเจาะน้ามัน และเหมือง แร่ ชั่ ว โมงท างานสู ง สุ ด 44 ชั่ ว โมงต่ อ สัปดาห์ (3) กิจการเหมืองแร่ใต้ดิน ชั่วโมงทางานสูงสุด 40 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ 2) การลา และวันหยุดประจาปี
ราชการอนุ ญ าตให้ ข้ า ราชการหญิ ง ลา คลอด และเลี้ยงดูบุตรได้ 3) การประกั น สั ง คมและค่ า ชดเชยส าหรั บ ลูกจ้าง กฎหมายประกันสังคม (Social Security Act 1954) ของเมียนมากาหนดให้นายจ้างที่มี ลูกจ้างในสถานประกอบการตั้งแต่ 5 คนขึ้นไป จะต้องส่งเงินเข้ากองทุนประกันสังคม ซึ่งการ จ่ายเงินสมทบของนายจ้างจะเป็นร้อยละ 2.5 ของค่ า จ้ า งที่ จ่ า ยให้ ลู ก จ้ า งแต่ ล ะคนและตั ว
ภายใต้กฎหมายพระราชบัญญัติวันหยุดและวัน
ลูกจ้างต้องจ่ายร้อยละ 1.5 ของเงินเดือน สิทธิ
ลา (Leave and Holidays Act 1951) ลูกจ้างทุก
ของลูกจ้างตามกฎหมายประกันสังคม คือ จะ
คนมีสิทธิที่จะลางานดังนี้
ได้ รั บ การรั ก ษาพยาบาลฟรี ได้ เ งิ น ชดเชย
(1) ลากิจได้ 6 วัน ต่อปี
ขณะที่พักรักษาตัว คลอดบุตร และทุพพลภาพ
เงินช่วยค่าทาศพ และเงินบานาญ ในกรณีที่
ต า ม ที่ พ ร ะ ร า ช บั ญ ญั ติ ช ด เ ช ย แ ร ง ง า น
ลูกจ้างไม่ได้อยู่ในระบบประกันสังคม นายจ้าง
( Workmen’s Compensation Act 1 9 2 3 )
ก็มีหน้าที่ในการจ่ายค่าชดเชยในกรณีที่ลูกจ้าง
ได้กาหนดไว้
ได้ รั บ บาดเจ็ บ ที่ เ กี่ ย วเนื่ อ งกั บ การท างาน
Page | 23
เรื่ อ งการจ้ า งงาน การระงั บ การจ้ า งงาน ข้ อ 4) การรักษาความปลอดภัยในการทางาน
ก าหนดการจ้ า งงาน ข้ อ พิ พ าทระหว่ า งนายจ้ า ง
นายจ้างมีหน้าที่จะต้องจัดสภาพการทางานให้
หรื อ ข้ อ พิ พ าทระหว่ า งลู ก จ้ า ง ซึ่ ง เบื้ อ งต้ น ต้ อ ง
มีความปลอดภัยแก่ลูกจ้าง และจะต้องมีการอบรม
หาทางระงับข้อพิพาทระหว่างกันเองเสียก่อน หาก
ให้ พ นั ก งานสามารถใช้ อุ ป กรณ์ รั ก ษาความ
การระงับข้อพิพาทระหว่างกันไม่ได้ผล ต้องยื่ นข้อ
ปลอดภั ย ได้ นอกจากนี้ จะต้ อ งจั ด ให้ มี ชุ ด ปฐม
พิพาทให้อนุญาโตตุลาการภายใต้กฎหมายว่าด้วย
พยาบาลไว้ในสถานประกอบการด้วย
ข้ อ พิ พ าทการค้ า (Trade Disputes Act 1929) เป็นผู้ตัดสิน
5) ค่าตอบแทนในการทางาน รัฐบาลเมียนมาอนุมัติปรับขึ้นค่าแรงขั้นต่าเป็น ครั้งแรก มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 1 กันยายน ค.ศ. 2015 เป็นต้นไป โดยค่าแรงขั้นต่า อยู่ที่ 3,600 จั๊ต (ประมาณ 100 บาท หรือ 2.80 ดอลลาร์สหรัฐ 2) ต่อการทางานวันละ 8 ชั่วโมง ครอบคลุมแรงงาน ทุกภาคส่วนและอุตสาหกรรม ยกเว้นกิจการขนาด เล็ กที่มีลู กจ้ า งไม่ ถึง 15 คน ทั้งนี้ ไม่ได้ มี การระบุ ค่าตอบแทนพิเศษในกรณีทางานล่วงเวลา 6) การระงับข้อพิพาทแรงงาน หากมีข้อพิพาทที่เกิดขึ้นจากการจ้างแรงงาน ไม่ว่าจะเป็นข้อพิพาทระหว่างนายจ้างและลู กจ้าง 2
อัตราแลกเปลี่ยน ณ วันที่ 19 ตุลาคม 2015 1,283.0 จั๊ตต่อ 1 ดอลลาร์สหรัฐ (http://www.cbm.gov.mm/)
7) แรงงานต่างชาติ การจ้างแรงงานชาวต่างชาติ อยู่ ภายใต้บังคับ ของกฎหมายเมียนมาว่าด้วยแรงงาน (Myanmar Labor Law) เนื่ อ งจากประเทศเมี ย นมายั ง ไม่ มี ระบบการขอใบอนุญาตทางาน (Work Permit) ผู้ ที่ต้องการทางานในประเทศเมียนมาจะต้องได้รับ ใบอนุ ญ าต Stay Permit จึ ง จะสามารถอยู่ ใ น ประเทศเมี ย นมาเป็ น ช่ ว งเวลานานได้ แม้ ว่ า กฎหมายลงทุนต่างชาติฉบับใหม่ของเมียนมา จะ เปิ ด โอกาสให้ นั ก ลงทุ น ต่ า งชาติ เ ข้ า มาลงทุ น ใน
เมียนมาได้มากขึ้น แต่การกาหนดเงื่อนไขการจ้าง
โครงการ และเพิ่มขึ้นเป็นอย่างน้อยร้อยละ 50 ใน
แรงงานได้ มี ค วามเข้ ม งวดมากขึ้ น กล่ า วคื อ
ปีที่ 4 และเพิ่มเป็นอย่างน้อยร้อยละ 75 ในปีที่ 6
กฎหมายลงทุนต่างชาติฉบับใหม่กาหนดให้การจ้าง
รวมทั้งต้องจัดให้มีก ารฝึกอบรมฝีมือแรงงานชาว
แรงงานไร้ ฝี มื อ (Unskilled Labor) ต้ องเป็ น ชาว
เมี ย นมาเพื่ อ ทดแทนการใช้ แ รงงานต่ า งด้ า ว ใน
เมี ย นมาเท่ า นั้ น ส่ ว นแรงงานมี ฝี มื อ (Skilled
กรณีการคัดเลือกบุคคลเข้าสู่ตาแหน่ งงานที่ต้องใช้
Labor) กาหนดให้มีการจ้ างแรงงานชาวเมี ยนมา
ความชานาญพิเศษ ทั้งชาวเมียนมาและต่างชาติ
เป็ น สั ด ส่ ว นอย่ า งน้ อ ยร้ อ ยละ 25 ของการจ้ า ง
ต้องได้รับสิทธิอย่างเท่าเทียม
แรงงานทั้ ง หมดในช่ ว ง 2 ปี แ รกของการด าเนิ น
สาหรับบริษัทที่ประสงค์จะจ้างผู้เชี่ยวชาญ ช่างเทคนิค หรือผู้บริหารที่เป็นชาวต่างชาติ ต้องปฏิบัติดังนี้ (1) ต้องแจ้งจานวนชาวต่างชาติที่ต้องการจ้าง
ทีก่ รมตรวจคนเข้าเมือง (Department of
ต่ อ คณะกรรมการการลงทุ น เมี ย นมา
Immigration) ต่ อ ไป ทั้ ง นี้ Stay Permit
(Myanmar Investment Commission:
จะมีอายุ 3 เดือน หรือ 12 เดือน และ/
MIC) ในขั้นตอนยื่นขออนุมัติการโครงการ
หรื อ สามารถเข้ า ออกประเทศ ได้ ห ลาย
ลงทุน (MIC Permit) หากไม่ทาการยื่นขอ
ครั้ ง ได้ ใ นระหว่ า งเวลาที่ ไ ด้ รั บ Stay
อนุ มัติการโครงการลงทุน ต่อ MIC จะไม่
Permit สาหรับการต่ออายุ Stay Permit
สามารถจ้างผู้เชี่ยวชาญ ช่างเทคนิค หรือ
ต้องไปติด ต่ อ กับหน่ว ยงานของประเทศ
ผู้ บ ริ ห ารที่ เ ป็ น ชาวต่ า งชาติ ไ ด้ ทั้ ง นี้
เมียนมาที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจที่เข้ามาลงทุน
ตาแหน่งที่ขอจ้างชาวต่างชาตินั้นต้ องเป็น
เพื่อรับหนังสือรับรองสาหรับนาไปยื่นต่อ
ตาแหน่งที่ชาวเมียนมาไม่สามารถทาได้
กองตรวจคนเข้ า เมื อ ง (Immigration Department) เ ช่ น ห า ก ม า ท า ธุ ร กิ จ
(2) หลั ง จากที่ ไ ด้ รั บ อนุ มั ติ โ ครงการลงทุ น
การค้ า ก็ ต้ อ งไปขอหนั ง สื อ รั บ รองจาก
(MIC Permit) จากคณะกรรมการการ
กระทรวงพาณิชย์ของเมียนมา หากมาทา
ลงทุนเมียนมาแล้ว บริษัทจะต้องไปยื่นขอ
ธุ ร กิ จ ที่ เ กี่ ย วข้ อ งกั บ การท่ อ งเที่ ย วหรื อ
ใบอนุ ญ าตเข้ า พั ก (Stay Permit) ผ่ า น
โรงแรม ก็จะต้องไปขอหนังสือรับรองจาก
กระทรวงที่ ก ากั บ ดู แ ลกิ จ การที่ บ ริ ษั ท
กระทรวงการท่องเที่ยวและโรงแรมของ
ดาเนินกิจการอยู่ เพื่อยื่นเรื่องขออนุญาต
เมียนมา เป็นต้น
Page | 24
- ห นั ง สื อ รั บ ร อ ง จ า ก ส ถ า น เอกสารที่ต้องใช้ในการต่ออายุ Stay Permit
เอกอัครราชทูตฯ - รูปถ่าย 3 ใบ พร้อมทั้งแบบคาร้อง
มีดังนี้
Page | 25
- หนั ง สื อ รั บ รองจากกระทรวง หรื อ หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
เมื่อยื่นเอกสารครบตามที่กาหนดไว้เรียบร้อย
- หนังสือเดินทาง
แล้ว เจ้าหน้าที่จะแจ้งวันมารับ Stay Permit ต่อไป
- ส าเนาหนั ง สื อ เดิ น ทางหน้ า ที่ มี ก าร
ปกติจะใช้เวลาประมาณ 2 สัปดาห์
ตรวจลงตราเข้าประเทศเมียนมา
3.5.2 กฎหมายที่ดิน กฎหมายการลงทุนต่างชาติฉบับใหม่ (Foreign
ต่ า งชาติ (Foreign Investment Law 2012)
Investment Law 2012) ของเมี ย นมาก าหนด
โดยระบุไว้ในค าขออนุ มั ติโ ครงการลงทุ น ว่ า
เกี่ยวกับสิทธิในการใช้ที่ดินของชาวต่างชาติไว้ ดังนี้
ต้องการเช่าที่ดินระยะยาวเป็นจานวนกี่ปี ซึ่ง MIC จะเป็นผู้พิจารณาเงื่อนไขและระยะเวลา
(1) นั ก ลงทุ น ต่ า งชาติ ยั ง ไม่ ไ ด้ รั บ อนุ ญ าตให้ เป็น
ของการให้ เ ช่ า ที่ ดิ น ร่ ว มกั บ กระทรว งที่
เจ้าของที่ดินในเมียนมา แต่สามารถเช่าที่ดินใน
เกี่ยวข้องกับสาขาธุรกิจที่ขอลงทุนด้ว ย เช่น
เมียนมาได้
การเช่าที่ดินเพื่อลงทุนด้านการเกษตร จะมี กระทรวงเกษตรของเมียนมาเป็นผู้รับผิดชอบ
(2) นักลงทุนต่างชาติที่ได้รับอนุมัติโครงการลงทุน จากคณะกรรมการการลงทุ น เมี ย นมา
ในการพิ จ ารณาและอนุ มั ติ โ ครงการลงทุ น ร่วมกับ MIC ด้วย
(Myanmar Investment Commission: MIC) เท่านั้นที่จะสามารถเช่าที่ดินได้ (การเช่า
อย่างไรก็ตาม ตามกฎหมายระบุไว้ว่านักลงทุน
ที่ดิน จากทั้งรั ฐ บาลเมีย นมาและภาคเอกชน
ต่างชาติที่ได้รับอนุมัติโครงการลงทุนสามารถเช่า
ต้ อ งขออนุ มั ติ จ าก MIC ก่ อ น) กล่ า วคื อ นั ก
ที่ดินได้โดยมีระยะเวลาของสัญญาเช่าไม่เกิน 50 ปี
ลงทุนต่างชาติต้องยื่นขออนุมัติโครงการลงทุน
และสามารถต่อสัญญาเช่าได้อีก 2 ครั้ง ครั้งละ 10
(MIC Permit) ภายใต้ ก ฎหมายการลงทุ น
ปี รวมระยะเวลาเช่าที่ดินสูงสุดไม่เกิน 70 ปี MIC
อาจพิ จ ารณาขยายระยะเวลาเช่ า ที่ ดิ น ให้ แ ก่
นักลงทุนต่างชาติที่ได้รับอนุมัติโครงการลงทุนจาก
โ ครงการลงทุ น ในพื้ น ที่ ที่ ข าดแคลนระ บ บ
MIC และได้เช่าที่ดินเพื่อประกอบกิจการต่างๆ ใน
สาธารณูปโภคพื้นฐาน
โครงการที่ได้รับการอนุมัตินั้นแล้ว มีหน้าที่ที่จะต้อง จัดให้มีการควบคุม ดูแล และจัดการสิ่งแวดล้อมที่
(3) นั ก ลงทุ น ต่ า งชาติ ส ามารถเช่ า ที่ ดิ น ทั้ ง จาก
ดี ทั้งที่ดินในและรอบนอกโครงการด้วย อย่างน้อย
หน่วยงานของรัฐบาลเมียนมาและภาคเอกชน
ต้องจัดให้มีระบบควบคุมการกาจัดน้าเสีย และการ
ได้ (จากเดิ ม ที่ ก า หน ดใ ห้ เ ช่ าที่ ดิ น จ า ก
บาบัดน้าเสีย นอกจากนี้ยังต้องมีการควบคุมมลพิษ
หน่วยงานของรัฐบาลเมียนมาเท่านั้น)
ที่อาจเกิดจากการประกอบกิจการด้วย โดยเงื่อนไข เกี่ยวกับการจัดการสิ่งแวดล้อมนี้ จะถูกกาหนดลง
ส าหรั บ เงื่ อนไขในการเช่ าที่ ดิ น ของนั กลงทุ น ชาวต่างชาติ ภายใต้กฎหมายการลงทุน ต่า งชาติ
เป็นเงื่อนไขแนบท้ายใบอนุมัติโครงการลงทุน (MIC Permit)
(Foreign Investment Law 2012) ก าหนดไว้ว่า
3.5.3 กฎหมายลิขสิทธิ์และสิทธิบัตร สาหรับกฎหมายที่ให้ความคุ้มครองทรั พย์สินทางปัญญาในประเทศเมียนมา ประกอบด้วยพระราชบัญญัติ ลิขสิทธิ์ ปี ค.ศ. 1914 ซึ่งมีผลใช้บังคับตั้งแต่วันที่ 24 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1914 พระราชบัญญัติโทรทัศน์ และ วีดีโอ ค.ศ. 1996 มีผลใช้บังคับตั้งแต่วันที่ 29 กรกฎาคม 1996 ความตกลงว่าด้วยส่วนของสิทธิทรัพย์สินทาง ปัญญาที่เกี่ยวกับการค้า รวมทั้งการค้าสินค้าปลอม (ค.ศ. 1994) โดยมีรายละเอียดข้อกาหนดและกระบวนการ ว่าด้วยเรื่องลิขสิทธิ์ ดังนี้ 1) ระบบการให้ความคุ้มครอง ไม่มีระบบหรือกระบวนการในการจดทะเบียน ลิ ข สิ ท ธิ์ ห รื อ บั น ทึ ก ข้ อ มู ล ลิ ข สิ ท ธิ์ นอกจากนี้ พระราชบั ญ ญั ติ ลิ ข สิ ท ธิ์ ใ ห้ ค วามคุ้ ม ครองเฉพาะ ลิขสิทธิ์ในประเทศเท่านั้น ไม่ขยายความคุ้มครอง ลิขสิทธิ์ระหว่างประเทศ
2) สิ่งที่ได้รับความคุ้มครอง งานที่ ไ ด้ รั บ ความคุ้ ม ครองภายใต้ ก ฎหมาย ลิขสิทธิ์ ได้แก่ (1) งานวรรณกรรม รวมถึ ง แผนที่ แผนภู มิ แบบแปลน ตาราง และ การรวบรวมงาน ดังกล่าว
Page | 26
(2) งานนาฏกรรม รวมถึงส่วนใดส่วนหนึ่งของ การปาฐกถา การเต้นรา หรือ การแสดง
(6) งานประติมากรรม รวมถึงงานหล่อ และ รูปแบบจาลอง
โดยวิ ธี ใ บ้ การละคร หรื อ รู ป แบบการ
(7) งานสถาปัตยกรรม หมายถึง งานออกแบบ
แสดงที่ เ ป็ น ลายลั ก ษณ์ อั ก ษรหรื อ โดย
อาคาร หรื อ สิ่ ง ปลู ก สร้ า งที่ มี คุ ณ ค่ า ทาง
ประการอื่ น และการท าภาพยนตร์ ซึ่ ง
ศิล ป์ในงานของลั กษณะ หรือแบบ หรือ
รูปแบบการจัดการหรือการแสดงหรือการ
การสร้างสรรค์หุ่นจาลองของอาคาร หรือ
รวบรวมเหตุการณ์ที่แสดงถึงงานดั้งเดิม
สิ่งปลูกสร้างนั้น ทั้งนี้ งานดังกล่าวจะต้อง
(3) งานดนตรี ก รรม รวมถึ ง การรวบรวม
มี คุ ณ ค่ า ทางศิ ล ป์ แต่ จ ะไม่ คุ้ ม ครองถึ ง
ทานองและคาร้อง หรือ อย่างใดอย่างหนึ่ง ในรูปแบบที่เป็นลายลักษณ์อักษร (4) งานศิลปกรรม รวมถึงงานจิตรกรรม งาน ประติมากรรม งานฝี มือศิล ปะ (Artistic Craftsmanship) งานสถาปัตยกรรม งาน ภาพพิมพ์ และงานภาพถ่าย (5) งานภาพยนตร์ รวมถึงงานใด ๆ ซึ่งทาขึ้น
กระบวนการและวิธีการก่อสร้าง (8) งานภาพพิมพ์ ให้รวมถึงแม่พิมพ์ การพิมพ์ ภาพ การแกะสลัก การพิมพ์และงานอื่นที่ คล้ายคลึงกันที่มิใช่งานภาพถ่าย (9) งานภาพถ่าย ให้รวมถึงงานภาพถ่าย และ งานอื่นใดที่ผลิตด้วยกระบวนการที่ใช้โดย การถ่ายภาพ
โดยกระบวนการถ่ายทาภาพยนตร์ (3) กรณีของนวนิยาย หรือ งานประเภทอื่นที 3) สิทธิของผู้ทรงสิทธิ
ไม่ใช่งานนาฏกรรม หรืองานศิล ปกรรม
ลิ ข สิ ท ธิ์ เป็ น การให้ สิ ท ธิแ ต่ ผู้ เดี ย วในการทา
ได้แก่ การดัดแปลงงานจากเดิมเป็น งาน
หรื อทาซ้างานส่ ว นใดส่ วนหนึ่ งที่ เป็ นสาระส าคัญ
นาฏกรรมโดยเผยแพร่ ต่ อ สาธารณชน
ของงาน ดังต่อไปนี้
หรือโดยประการอื่น
(1) ทา ทาซ้า แสดง หรือเผยแพร่งานแปลใดๆ (2) กรณี ข องงานนาฏกรรม ได้ แ ก่ การ ดั ด แปลงงานจากเดิ ม เป็ น นวนิ ย ายหรื อ งานประเภทอื่นที่ไม่ใช่งานนาฏกรรม
(4) กรณีของงานวรรณกรรม งานนาฏกรรม หรือ งานดนตรีกรรม ได้แก่ การบันทึกใด การบันทึกบนเครื่องบันทึกเสียงแบบเจาะ รู ภาพยนตร์ หรือเครื่องที่ประดิษฐ์ขึ้น ซึ่ง งานสามารถน ามาเล่ น ซ้ าได้ โ ดย ใช้ เครื่องมือที่จาเป็น
Page | 27
ทั้งนี้เจ้าของลิขสิทธิ์ย่อมมีสิทธิแต่ผู้เดียวในการ
ภ าพพิ ม พ์ หรื อ งานภ าพถ่ า ยของง า น
ทา ทาซ้า หรือเผยแพร่ต่อสาธารณชน อนุญาตให้
สถาปั ต ยกรรม (ซึ่ ง ไม่ ใ ช่ แ บบ หรื อ แผนผั ง
บุ ค ค ล อื่ น ใ ช้ สิ ท ธิ ซึ่ ง ง า น อั น มี ลิ ข สิ ท ธิ์ ต า ม
ทางด้านสถาปัตยกรรม)
พระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ 4) ข้อยกเว้นสิทธิของผู้ทรงสิทธิ การใช้ ป ระโยชน์ ใ นงานโดยชอบธรรม (Fair Dealing) เพื่ อ วั ต ถุ ป ระสงค์ ใ นทางการศึ ก ษา ส่ ว นตั ว การค้ น คว้ า การวิ พ ากษ์ วิ จ ารณ์ การ ตรวจสอบ หรือ การสรุปย่อของหนังสือพิมพ์ ถือว่า เป็นข้อยกเว้นไม่เป็นการละเมิดลิขสิทธิ์ ดังนี้
(3) การเผยแพร่ในลักษณะที่เป็นการรวบรวมงาน โดยสุจริต โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อใช้ประโยชน์ ในทางการศึกษา ทั้งนี้ ห้ ามมิให้ คั ดลอกงาน ดังกล่าวจากผู้สร้างสรรค์รายเดียวกันเกินสอง ชิ้นภายใน 5 ปี และให้อ้างถึงแหล่งที่มาของ งานดังกล่าวด้วย (4) การเผยแพร่ คาบรรยายหรือคาปราศรัย ต่ อ สาธารณชนในหนังสือพิมพ์ เว้นเสียแต่ว่าจะได้
(1) กรณีที่ผู้สร้างสรรค์งานศิลปกรรมไม่ใช่เจ้าของ
มีการห้ามเป็นลายลักษณ์อักษรอย่างชั ดแจ้ง
ลิขสิทธิ์ ผู้สร้างสรรค์สามารถใช้ประโยชน์จาก
ก่อนและในระหว่างการบรรยายหรือการกล่าว
แม่พิมพ์ ลักษณะ ต้นร่าง แผน การออกแบบ
คาปราศรัย ณ ทางเข้าออกของอาคารที่ได้มี
หุ่ น จ าลอง หรื อ ใช้ เ พื่ อ การศึ ก ษา ทั้ ง นี้ ผู้
การจัดการบรรยาย
สร้ า งสรรค์ จ ะต้ อ งไม่ ท าซ้ าหรื อ เลี ย นแบบ สาระสาคัญของงานดังกล่าว
(5) การอ่านหรือบรรยายงานที่ได้โฆษณาแล้วในที่ สาธารณะโดยบุคคลใดบุคคลหนึ่ง
(2) การทา หรือ การเผยแพร่งานจิตรกรรม หรือ
(6) ในกระบวนการพิ จ ารณาคดี ล ะเมิ ด ลิ ข สิ ท ธิ์
งานภาพถ่ายของงานประติมากรรมหรื อ งาน
กาหนดว่า หากผู้ละเมิดสามารถพิสูจน์ได้ว่า ณ
ฝีมือศิลปะ (Artistic Craftsmanship) ที่ตั้งอยู่
วันที่ละเมิดลิขสิทธิ์ ผู้ละเมิดไม่ทราบ และไม่มี
อย่างถาวรในที่สาธารณะ หรืออาคาร หรือการ
เหตุ ผ ลอั น สมควรที่ จ ะสงสั ย ว่ า งานนั้ น มี
ทา หรือการเผยแพร่งานสถาปัตยกรรม งาน
ลิขสิทธิ์
5) อายุความคุ้มครอง
6) การโอนสิทธิ
ภายใต้ พ ระราชบั ญ ญั ติ ลิ ข สิ ท ธิ์ ข องประเทศ
การโอนงานลิ ข สิ ท ธิ์ ต้ อ งท าเป็ น ลายลั ก ษณ์
เมี ย นมา กฎหมายลิ ข สิ ท ธิ์ จ ะให้ ค วามคุ้ ม ครอง
อักษร และไม่จาเป็นต้องจดแจ้งการโอนดังกล่าว
ผลงานไปจนถึง 50 ปี หลังจากผู้สร้างสรรค์ผลงาน
ทั้งนี้ การโอนงานลิขสิทธิ์อาจทาเป็นบางส่วนหรือ
นั้นๆ ถึงแก่กรรม
ทั้ ง หมดก็ ไ ด้ โดยมี เ งื่ อ นไขหรื อ ไม่ ก็ ไ ด้ หรื อ
Page | 28
ระยะเวลาใดระยะเวลาหนึ่ ง หรื อตลอดอายุการ คุ้มครองลิขสิทธิ์ก็ได้ 7) การอนุญาตให้ใช้สิทธิ
เจ้ า ของลิ ข สิ ท ธิ์ อ าจอนุ ญ าตให้ มี ก ารใช้ สิ ท ธิ ลิขสิทธิ์ของตน โดยทาสัญญาอนุญาตให้ ใช้สิทธิซึ่ง จะมีผลสมบูรณ์เมื่อเจ้าของลิขสิทธิ์ได้ลงนามเป็น ลายลั ก ษณ์ อั ก ษร การอนุ ญ าตให้ ใ ช้ สิ ท ธิ ไ ม่
Page | 29
จาเป็นต้องจดทะเบียนหรือบันทึกแต่อย่างใด
3.6
การทาวีซ่า/ใบอนุญาตทางาน3
3.6.1 การทาวีซ่า ในการขอวี ซ่ า เข้ า เมี ย นมาสามารถท าได้ 2
อยู่ ใ นเมี ย นมาได้ 14 วั น โดยที่ ไ ม่ ต้ อ งมี วี ซ่ า เมื่ อ
แบบ คือ ขอวีซ่าก่อนการเดินทาง และการขอ Visa
วันที่ 28 กรกฎาคม 2558 ซึ่งมีผลใช้ตั้งแต่วันที่ 11
on Arrival ทั้งนี้การขอวีซ่าก่อนเดินทางเข้าเมียน
สิ ง หาคม 2558 เป็ น ต้ น ไป ซึ่ ง สามารถผ่ า นเข้ า -
มา สามารถขอผ่ า นระบบอิ น เทอร์ เ น็ ต ได้ จาก
ออก สนามบินนานาชาติของเมียนมา 3 แห่ง ได้แก่
http://evisa.moip.gov.mm/ ไ ด้ ตั้ ง แ ต่ 1
กรุง เนปิดอว์ ย่างกุ้ง และมัณฑะเลย์ อย่างไรก็ตาม
กันยายน 2557 ซึ่งวีซ่าของเมียนมาจะมี 2 ประเภท
หากต้องการท่องเที่ยวมากกว่า 14 วัน หรือขอวีซ่า
คือวีซ่านักท่องเที่ยว และวีซ่านักธุรกิจ
ธุรกิจ จาเป็นต้องยื่นขอวีซ่าตามปกติ หรือสามารถขอ
สาหรับประเทศไทยและเมียนมาได้มีการลงนาม ความตกลงว่ า ด้ ว ย การยกเว้ น การตรวจลงตรา สาหรับผู้ถือหนังสือเดินทางธรรมดาแก่ผู้ที่เดินทางโดย สายทางเครื่องบิน โดยยกเว้นการตรวจลงตราให้อาศัย
3
เป็นแบบ e-visa ได้ ทั้งนี้ นอกจากประเทศไทยแล้ว ยังมีประเทศในอาเซียนอื่นๆ อีกที่ได้ยกเว้นการตรวจ ลงตราให้อาศัยอยู่ในเมียนมาได้ 14 วัน โดยที่ไม่ต้องมี วี ซ่ า ได้ แ ก่ บรู ไ น กั ม พู ช า อิ น โดนี เ ซี ย สปป.ลาว ฟิลิปปินส์ และเวียดนาม
ศูนย์พัฒนาการค้าและธุรกิจไทย ในประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน สานักงานส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ ณ กรุงย่างกุ้ง, เมียนมา (2558)
การขอวี ซ่ า ก่ อน กา รเดิ น ทา ง มี ห ลั กฐ าน ประกอบการขอวีซ่ามีดังนี้ - พาสปอร์ตปัจจุบันที่มีอายุไม่ต่ากว่า 6 เดือน ก่อนการเดินทาง - สาเนาพาสปอร์ตจานวน 1 ฉบับ - รู ป ถ่ า ยสี ข นาดเดี ย วกั น และแบบเดี ยวกัน ขนาด 4.8 X 3.8 เซนติเมตร จานวน 2 รูป พื้นภาพสีขาว - ค่ า ธรรมเนี ย มในการขอวี ซ่ า 810 บาท (ส าหรั บ นั ก ท่ อ งเที่ ย ว) และ 1,440 บาท (สาหรับนักธุรกิจ) - ระยะเวลาในการพิจารณาเอกสาร 3-4 วัน ทาการ สถานที่ ยื่ น ขอวี ซ่ า ยื่ น ที่ แ ผนกวี ซ่ า สถานทู ต เมี ย นมา เลขที่ 312 ถนนสาธรเหนื อ ซอย 71
การขอวีซ่าผ่านระบบอินเทอร์เน็ต ขั้ น ตอนการขอวี ซ่ า อิ เ ล็ ก ทรอนิ ก ส์ ว่ า มี 4 ขั้นตอน 1) ผู้ที่ยื่นขอวีซ่าจะต้องกรอกข้อมูลผ่าน ระบบออนไลน์ 2) ยื น ยั น ความถู ก ต้ อ งของข้ อ มู ล และ ช าระค่าธรรมเนี ย มผ่ า นบั ตรเครดิ ต หรือเดบิต (ค่าธรรมเนียม 50 ดอลลาร์ สหรัฐ ต่อคน) 3) รอการอนุมัติและรับเอกสารรับรองวี ซ่ า อิ เ ล็ ก ทรอนิ ก ส์ ท างอี เ มล์ ภายใน ระยะเวลา 3 วันทาการ 4) นาเอกสารรับรองวีซ่าอิเล็กทรอนิกส์ พร้อมพาสปอร์ตไปแสดงที่ด่านตรวจ คนเข้าเมือง เพื่อให้ เ จ้ า ห น้ า ที่ ล ง ตราประทับในพาสปอร์ต
กรุงเทพฯ 10500 นั ก ท่ อ งเที่ ย วที่ ส มั ค รและขอบริ ก ารวีซ่ า ทาง ออนไลน์จะได้รับวีซ่าภายในหนึ่งสัปดาห์ ซึ่งต้องใช้ ภายใน 3 เดือนนับจากวันสมัคร และสามารถอยู่ใน เมี ย นมาได้ น าน 28 วั น การขอวี ซ่ า ผ่ า นระบบ อินเทอร์เน็ต มีข้อดี คือ ได้ความสะดวก ไม่ต้อง เดิ น ทางไปที่ ส ถานทู ต เพื่ อ ขอ วี ซ่ า แล้ ว ใน ขณะเดียวกันก็มีข้อเสีย คือ ได้รับวีซ่านานกว่าปกติ และราคาแพงกว่า
Page | 30
Page | 31
ที่มาภาพ : http://evisa.moip.gov.mm/NewApplication.aspx#
การขอ Visa on Arrival การขอ Visa on Arrival คือ วีซ่าที่ออกให้ ณ สนามบินย่างกุ้ง และสนามบินมัณฑะเลย์ ส าหรับ ผู้ ที่มี พาสปอร์ตเท่านั้น โดย
ประเภท Visa วีซ่าท่องเที่ยว วีซ่าธุรกิจ
ระยะเวลาการพานักในเมียนมา 28 วัน 70 วัน
ค่าธรรมเนียม 50 ดอลลาร์สหรัฐ 70 ดอลลาร์สหรัฐ
3.6.2 การขอใบอนุญาตทางาน กฎหมายตรวจคนเข้ า เมื อ งส าหรั บ แรงงาน
3) วี ซ่ า ประเภทเดิ น ทางเข้ า ได้ ห ลายครั้ ง
ต่างชาติกาหนดไว้ว่าในการเข้าไปพานักและทางาน
(Multiple Visa) 1 ปี สามารถพ านั ก ใน
ในเมี ย นมา จะต้ อ งท าวี ซ่ า ประเภทวี ซ่ า ธุ ร กิ จ
เมียนมา1 ปี
Page | 32
(Business Visa) ซึ่งแบ่งออกเป็น 3 ชนิด คือ
โดยทั่วไปการจะขอวีซ่าประเภทเดินทางเข้าได้
1) วี ซ่ า ประเภทเดิ น ทางเข้ า ได้ ค รั้ ง เดี ย ว
หลายครั้ง (Multiple Visa) ได้ต้องเคยเดินทางเข้า
(Single Visa) 70 วั น สามารถพ านั ก ใน
เมียนมามาแล้ว 3 ครั้ง ชาวต่างชาติที่ถือวีซ่าหลาย
เมียนมา 70 วัน
รายการทั้งแบบ 6 เดือนและ 1 ปี จะต้องมีการเข้า
2) วี ซ่ า ประเภทเดิ น ทางเข้ า ได้ ห ลายครั้ ง
และออกจากเมียนมาทุก 70 วัน ถ้าพานักในเมียน
(Multiple Visa) 6 เดือน สามารถพานักใน
มาติดต่อกันเกิน 70 วัน จานวนวันที่เกินจะถูกปรับ
เมียนมา 6 เดือน
วันละ 3 ดอลลาร์สหรัฐ และถ้าเกิน 90 วัน จะถูก ปรับวันละ 5 ดอลลาร์สหรัฐ
ใบอนุญาตพานักและใบอนุญาตทางานในเมียนมา กฎหมายการลงทุนต่างประเทศ (MFIL) 2012 และกฎระเบียบการลงทุนต่างชาติ (Foreign Investment Rule : FIR) 2013 ของ MIC ได้มีการกาหนดให้พนักงานและคนงานต่างชาติที่ทางานในบริษัทต่างชาติที่ลงทุน ภายใต้กฎหมายการลงทุนต่างชาติ (MEIL) ต้องมีใบอนุญาตพานักและใบอนุญาตทางานในเมียนมา
ประเภทของพนักงานต่างชาติ
ต้องมีอนุญาตทางานหรือไม่
พนักงานชาวต่างชาติ ที่ทางานกับบริษัทแบบ non-FIL
N/A (อาจมีการเปลี่ยนแปลงในอนาคต)
พนักงานชาวต่างชาติที่ทางานกับริษัท FIL
มี
หมายเหตุ : FIL หมายถึง บริษัทต่างชาติที่ลงทุนภายใต้กฎหมายการลงทุนต่างชาติ
กระบวนการออกใบอนุ ญ าตพ านั กแล ะ
การขอรับใบอนุญาตพานักในเมียนมา ชาวต่างชาติ
ใบอนุ ญ าตท างานให้ ด าเนิ น การตามกฎหมาย
จะต้องได้รับการว่าจ้างโดยบริษัทที่ล งทุนภายใต้
แรงงานต่างชาติ ที่ จะตราออกมาภายหลัง แต่จน
กฎหมายการลงทุ น ต่ างชาติ (MFIL) มี วี ซ่ า ธุ รกิจ
ปั จ จุ บั น เมี ย นมายั ง ไม่ ด าเนิ น การออกกฎหมาย
(Business Visa) ที่ถูกต้อง และมีจดหมายรับรอง
แรงงานต่ า งชาติ เ กี่ ย วกั บ ใบอนุ ญ าตพ านั ก และ
จาก MIC กรณีที่ชาวต่างชาติได้รับการว่าจ้างโดย
ใบอนุญาตทางานในเมียนมา แม้จะยังไม่มีกฎหมาย
บริ ษั ท ที่ ไ ม่ ไ ด้ ล งทุ น ภายใต้ ก ฎหมายการลงทุ น
แรงงานต่ า งชาติ ที่ เ กี่ ย วกั บ การออกใบอนุ ญ าต
ต่ า งชาติ (MFIL) ให้ ใ ช้ ใ บรั บ รองจากส านั ก งาน
พ านั ก ในเมี ย นมา แต่ ใ นปั จ จุ บั น ได้ มี ก ารออก
ทะเบียนบริษัท (The Companies Registration
ใบอนุญาตพานักในเมียนมาให้ชาวต่างชาติ โดยมี
Office: CRO)
ข้อกาหนดให้ต้องมีการเข้าออกประเทศทุก 70 วัน
Page | 33