Spring mee voor proper water en zonder plastic

We spreken met Jo Van Cauwenberge, Oost-Vlaming en directeur van GoodPlanet Belgium, een organisatie die ijvert voor een duurzame samenleving. Dat doet de non-profit organisatie met leuke en leerrijke acties in scholen zoals groene speeltuinen tot gsm-inzamelacties maar ook duurzame teambuildings voor bedrijven. En, de Big Jump.

¬ Tekst Sophie Dierickx ¬ Foto GoodPlanet Belgium

De Big Jump, wat is dat?

JO ¬ ‘De Big Jump is een jaarlijks terugkerend event, op de tweede zondag van juli; dit jaar dus op zondag 9 juli. Op die dag kun je op verschillende locaties in Vlaanderen en Wallonië een sprong in een lokale rivier doen. Ongebruikelijk, want eigenlijk is dat in België verboden. Dat is o.a. omdat het water in onze rivieren van een slechte kwaliteit is en dat is dan ook precies waar we aandacht voor vragen.’

Hoe is de Big Jump ontstaan?

‘In oktober 2000 werd de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) door het Parlement aangenomen. Deze Europese waterwet moest ervoor zorgen dat onze rivieren, stromen en andere wateroppervlaktes maar ook het grondwater tegen 2015 een goede ecologische toestand bereikten. In 2002 werd de eerste Big Jump georganiseerd om de uitvoering van het KRW af te dwingen. Sinds 2005 coördineert GoodPlanet in België de Big Jump en geeft een podium aan de tientallen organisaties die lokaal hun schouders onder deze activiteit zetten.’

2015 is al lang gepasseerd. Waarom springen jullie nog?

‘Hoewel er intussen wel verbetering is, is het nog altijd slecht gesteld met de waterkwaliteit. Op dit moment voldoet geen enkele Belgische waterloop aan de richtlijn. Toen in 2015 bleek dat verschillende Europese landen de normen niet zouden halen, is de deadline verschoven naar 2027. Dus blijven wij springen, tot 2027, of tot zolang het nodig is.’

Hebben jullie nog een speciale boodschap dit jaar?

‘Dit jaar brengen we de plasticvervuiling onder de aandacht. Een soms onzichtbaar probleem: plastic verpakking die in onze rivieren terechtkomt en uiteindelijk in zee eindigt of in het slib verdwijnt. Onder invloed van zonlicht en wrijving fragmenteert het plastic tot hele kleine stukjes, de zogenaamde microplastics. Wat precies de impact hiervan is op het milieu en op ons als mens is nog te weinig onderzocht. We springen voor maatregelen om plastic bij de bron aan te pakken en zo minder te produceren en te gebruiken.’

Waar kan er zoal gesprongen worden in Oost-Vlaanderen?

‘Bij het schrijven van dit artikel kan dat al in Assenede, Lokeren, Gent en Deinze. Maar ongetwijfeld komen daar nog plekken bij. Assenede en Deinze doen dit jaar voor de eerste keer mee. Maar Gent en Lokeren zijn al jaren organisatoren. In Gent wordt het georganiseerd door het Gents MilieuFront en wordt er gesprongen in Portus Ganda. Een unieke ervaring om zo eens rond te dobberen in het midden van de stad. In Lokeren maakt het Masereelfonds er dit jaar ook een heus Big Jump fest van, met eco-infostanden in het park.’ ~

Het gedacht van

Pasar kiest de waterkant in 2023 en 2024.

Het thema ‘Kies de Waterkant’ heeft een dubbele betekenis. Enerzijds is het een oproep om de kant te kiezen van het water. Je kan er niet omheen: de droogte, de overstromingen, de vervuiling. Anderzijds verwijst Pasar hiermee naar een waaier aan recreatieve mogelijkheden die haar afdelingen aanbieden. Beleving staat centraal: wandelen, fietsen en kamperen langs het water is zalig. Je geniet van fauna en flora, van de rust en de schoonheid. Er is nog zoveel te ontdekken en te leren over ‘water’. Daarom kan je vanaf nu tot november deelnemen aan de digitale belevingstochten. Een digitale belevingstocht bestaat uit een wandel- of fietsroute én enkele belevingspunten over ‘water’ via het navigatieplatform RouteYou.

~ www.pasar.be/belevingstochten

Burgerpanel.

ELKE MAAND LATEN DRIE LEZERS HUN LICHT SCHIJNEN OVER EEN NETELIGE KWESTIE

De Stelling

‘Zwemmen in open water zou overal

Heeft veel voordelen

Jan (56)

Jan van der Meirsch heeft sinds 2017 een niet-aangeboren hersenletsel en zit sindsdien in een rolstoel.

Nathalie (35)

Nathalie Fobe is vrijwilliger bij de Vlaamse Parkinson Liga vzw, KOTK en NOOZO.

Mert (22)

Mert Topkaya is student maatschappelijk werk.

Zwemmen in open water heeft veel voordelen, waaronder een verbeterde cardiovasculaire gezondheid, meer spierkracht en minder stress. Hoewel er enkele risico’s zijn verbonden aan zwemmen in open water, zoals blootstelling aan koud water en de kans op verdrinking, kunnen deze risico’s worden beperkt door middel van de juiste training en veiligheidsmaatregelen. Over het algemeen zou het toestaan van zwemmen in open water mogelijkheden bieden om de fysieke en mentale gezondheid te verbeteren.

Enkel als het veilig kan

Door de klimaatopwarming krijgen we te maken met warme, droge zomers. Tropische dagen zijn niet meer uitzonderlijk. Een zwempartij zorgt dan voor verkoeling en waterpret. En toch ben ik niet voor een algemene toelating. Zwemmen in open water moet veilig zijn. Een verfrissende duik mag niet leiden tot ziekte, door blauwalgen bijvoorbeeld. Ook de sterke stroming in rivieren kan verraderlijk zijn. Veel zwemmers, waaronder kinderen, zijn daar niet tegen opgewassen. Mijn idee? Laat zwemmen in open water toe op vastgelegde plaatsen, mits controle van de waterkwaliteit én toezicht.

Onder voorwaarden

Ik ben niet tegen het idee dat er in open water mag gezwommen worden, maar dan wel onder een aantal voorwaarden. Het moet veilig zijn voor iedereen die er zwemt: pas als het water proper genoeg is en het bekken niet al te diep. Het zou iedereen ten goede komen, ook mensen die het niet al te breed hebben en voor wie het zwembad misschien te duur is, of mensen voor wie het zwembad te ver of moeilijk bereikbaar is. Bovendien, als mensen in hun eigen buurt kunnen zwemmen, kan dit de sociale cohesie bevorderen. Het lijkt mij dus een gezonde, kostenbesparende en leuke opportuniteit, op voorwaarde dus dat de veiligheid gegarandeerd is.