Gemeentelijk informatieblad
er:
Dossi
jaarng rekeni 2013 Bibliotheekweek
oktober 2014
nr. 340
Klaar voor de herfst! Week van de Fair Trade
Seniorenfeest
2 Vooraf
Inhoud 3 5
Plakpaal
Verdienstelijkste inwoner
Edegem in actie
Herdenkingsactiviteiten WO I
8 10 13 14 16 19 20 22 24
Edegem Morgen Reiniging straatkolken
Dossier Jaarrekening 2013
Jong & lerend Bibliotheekweek
Wij(k)werking
Vier wijken in de kijker
Voor elkaar Week van de Fair Trade Mooi in Edegem Baravan voor de wijken Ecologisch Edegem Wandelkaart Zuidrand
Een woordje uitleg… Daar heb jij als Edegemnaar recht op. Want de jaarbalans van 2013 was niet positief. Het tekort van 3 miljoen euro hebben we moeten dichtrijden met ons reservefonds. In het dossier (p.10-12) leggen we uit hoe dat tekort ontstaan is door investeringen uit het verleden en veranderingen in het huidige financiële klimaat. Weet dat we maatregelen nemen om de balans terug in evenwicht te krijgen: in de eerste plaats in onze interne keuken, maar ook in de gemeentebelastingen. Gelukkig blijven we daarmee onder het Vlaamse gemiddelde. De gemeentefinanciën moeten gezond zijn, zodat we de nodige investeringen kunnen doen in de komende jaren. Want ook daar heb jij recht op. Ze maken van Edegem een gemeente waar het aangenaam wonen is. Eén van de initiatieven waar ik nu al opgetogen over ben, is het project ‘de Zuidrand, dat smaakt’. Kom op 11 oktober naar de lancering van de nieuwe wandelkaart van Landschapspark Zuidrand (p.20). Wie weet kruisen onze wegen!
Uit in Edegem Activiteitenkalender
Ken je Edegem Wedstrijd
Openingsuren loketten gemeentehuis Elke werkdag van 8.30 tot 13 uur Maandagavond van 16 tot 19 uur Woensdag tot 14 uur We helpen je graag verder, telefonisch (op tel. 03 289 26 50) en aan het onthaal, alle werkdagen van 8.30 tot 17 uur en maandagavond tot 19 uur.
Koen Metsu burgemeester
Tot je dienst
Veilig oversteken! De gemachtigde opzichters helpen door weer en wind groepen voetgangers (kinderen, scholieren, bejaarden en personen met beperkte mobiliteit) veilig oversteken. Deze knaloranje vrijwilligers kregen een opleiding van de lokale politie en ze hebben de bevoegdheid om het verkeer stil te leggen. De gepensioneerde Maurice Van Gremmegen doet dit werk na 10 jaar nog altijd even graag: ‘ik ben onder de mensen en iedereen die voorbijkomt zegt goeiemorgen!’
Plakpaal 3 Vraag & Antwoord Poen op pensioen?
BE-ALERT: alarmering bij een noodsituatie In heel wat noodsituaties is een snelle verwittiging van de bevolking cruciaal. Dat kan nu veel vlotter met BE-ALERT. BE-ALERT is een nieuwe alarmeringstool waarmee het Crisiscentrum van de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken iedereen die betrokken is bij een noodsituatie sneller en duidelijker wil verwittigen en informeren. Naargelang de noodsituatie, kan de overheid die instaat voor het crisisbeheer besluiten om een BE-ALERT alarmeringsboodschap te sturen. Dat kan via: • een spraakbericht op je vaste of mobiele telefoon. • SMS op je mobiele telefoon. • een tekstboodschap via e-mail. • een tekstboodschap via fax. Edegem kan je eveneens automatisch alarmeringsboodschappen sturen via haar Twitter- en Facebook-accounts. Volg dus ook de officiële pagina’s van Edegem, de provincie of het nationaal crisiscentrum. Inschrijven? Om de BE-ALERT boodschappen te ontvangen, moet je je inschrijven via www.be-alert.be. Klik je op de knop ‘Schrijf u in’ en vul je gegevens in. Inschrijving en ontvangst van alarmberichten is gratis voor burgers.
Ecopark enkel open voor KMO’s op donderdagvoormiddag Sinds 1 mei is het ecopark op donderdag van 9 tot 12 uur enkel open voor kmo’s. Burgers kunnen er dus op donderdag voormiddag niet terecht. In de namiddag is het ecopark voor iedereen open. Alle openingsuren vind je op www.edegem.be/openingsuren.
Rond pensioenen is heel wat te doen. Lees hier de antwoorden op de meest gestelde vragen en bekijk de nieuwe regels in detail op de website van de overheid www.belgium.be.
Vanwaar komt mijn pensioen? Er zijn vier pensioenpijlers. Het wettelijk pensioen komt van socialezekerheidsbijdragen op het brutoloon van de actieve bevolking. Een tweede belangrijk deel komt van het pensioenplan of de groepsverzekering van je werkgever. Je kan ook zelf voor je pensioen sparen via een individuele levensverzekering of het fiscaal gestimuleerde pensioensparen. Ten slotte kan je natuurlijk ook met spaarrekeningen, kasbons, obligaties, beleggingsverzekeringen, fondsen, vastgoed of aandelen je spaarcenten laten renderen.
Wie heeft recht op een pensioen? Iedereen heeft recht op een wettelijk pensioen, maar het bedrag hangt af van je professioneel statuut, je brutoloon, het aantal gewerkte jaren en je familiale situatie. Dit pensioen is over het algemeen ‘bescheiden’.
Wie krijgt een inkomensgarantie voor ouderen (IGO)? Gepensioneerden die over beperkte financiële middelen beschikken en aan bepaalde voorwaarden voldoen. Sinds 1 januari 2014 gelden er nieuwe regels. De Rijksdienst voor Pensioenen onderzoekt automatisch of je recht hebt op een IGO. Je krijgt het basisbedrag van 674,46 euro als je je hoofdverblijfplaats deelt met één of meer personen. Wie alleen woont, krijgt een verhoogd bedrag van 1 011,70 euro.
Hoe kan ik een voorlopige pensioenberekening doen? De formulieren kan iedereen vanaf 55 jaar verkrijgen bij de gemeente, bij de Rijksdienst voor pensioenen of online via www.socialsecurity.be.
Wanneer kan ik een pensioen aanvragen bij de gemeente? Je kan maximaal 1 jaar voordat je op pensioen gaat een pensioenaanvraag doen. Deze aanvraag kan dus vanaf de leeftijd van 59 jaar als je een toereikende loopbaan van 35 jaar achter de rug hebt. De minimale loopbaanvoorwaarde wordt wel opgetrokken tot 40 jaar tegen 2016. Na de berekening kan je de aanvraag bevestigen of uitstellen.
4 Plakpaal Art is gestorven, zijn kunst leeft voort
de duim!
De verdiensten van André Mens
Op 30 augustus overleed de Elsdonkse kunstenaar Art van der Linden (1925-2014). Zijn prachtige stenen en bronzen beelden werden tentoongesteld in binnen- en buitenland. In juni 2005 exposeerde hij in het gemeentelijk kunstcentrum Huis Hellemans: ‘80 jaar Elsdonk - 60 jaar creativiteit’ was daar de 250ste tentoonstelling. Art was een regelmatige en graag geziene bezoeker in Huis Hellemans. Zijn uitgebreide commentaar in het gastenboek begin juli getuigt van zijn inzicht in en passie voor de beeldende kunsten. Hij maakte ook het beeldje Triomf = Oogst als prijs voor de meest verdienstelijke inwoner van Edegem en was blij met de foto’s van de viering die André Mens hem afgelopen zomer stuurde. Zijn as is bijgezet in het columbarium van de begraafplaats van Edegem.
Op 6 juli werd André Mens in de in de SintAntoniuskerk verkozen tot meest verdienstelijke inwoner 2014. Hij ontving van burgemeester Koen Metsu een bronzen beeldje van kunstenaar Art van der Linden.
©Frederic Destoop
De jury verkoos André Mens omdat hij een bijzondere bijdrage heeft geleverd aan de kennis van de geschiedenis en van het erfgoed van Edegem. Zowel door zijn rondleidingen als ervaren gids als door zijn recente spraakmakende publicaties. Hij heeft zich vrijwillig ingezet om via cultuur Edegem te verenigen en hij is actief bestuurslid bij diverse verenigingen zoals het Davidsfonds Edegem, de historische gidsen van Erfgoed Edegem en de Kring voor Heemkunde. André Mens bedankte de jury en verklaarde zijn onbaatzuchtige inzet met het citaat ‘de mens is een sociaal wezen’ van Aristoteles.
Fort 5 zit in de rats Voorkom dat ratten voedsel vinden in Fort 5. Veel Fortbezoekers voederen grote hoeveelheden graan en brood aan de vogels en eendjes en dat eten blijft te lang liggen. Het is algemeen geweten dat op plaatsen waar overvloedig eten aanwezig is, de rattenpopulatie op zeer korte termijn enorm kan toenemen. Ook het voederhuisje aan het begin van de wandelweg is een geliefde plek voor ratten. Voeder dus geen eenden en vogels meer en laat zeker geen brood of graan achter!
Edegem in actie 5
Herdenking van De Groote Oorlog 100 jaar geleden begon WO 1. Dat herdenken we ook in Edegem. Mis deze evenementen niet!
Openingsevenement Op zaterdag 4 oktober geven we het officiële startschot voor de herdenking van 100 jaar Groote Oorlog. Binnen de muren van Fort 5 weerklinken oorlogsliederen en marsmuziek, gebracht door het Basilicakoor, de muziekacademie en het Edegemse Harmonieorkest.. In de lokalen van het binnenfort kan je een mini-expo en beelden over WO I bezichtigen. De bib stelt haar collectie over de Groote Oorlog voor in een boekenstand. Wanneer? Zaterdag 4 oktober van 14 tot 18 uur Waar? Binnenfort Fort 5 (Fort V-straat) Reserveren? Niet nodig
Tentoonstellingen in Fort 5
Openluchttentoonstelling:
Hun laatste tocht
Een panelenparcours doorheen Fort 5 vertelt het verhaal van de 16 gefusilleerde spionnen. De Duitsers beschuldigden hen van het doorgeven van informatie aan de geallieerden. Lees het verhaal van hun laatste tocht in het fort.
Edegem en de Eerste Wereldoorlog Deze tentoonstelling toont minder bekende aspecten uit WO I: oud-strijders en Vuurkruisers, trench art, rouwen en herdenken … De thema’s komen aan bod via voorwerpen uit een privéverzameling. Wanneer? De tentoonstelling Edegem en de Eerste Wereldoorlog is te bezoeken van 4 oktober 2014 tot 4 oktober 2015 in het binnenfort. Deze tentoonstelling bezoeken doe je op aanvraag. De openluchttentoonstelling kan je van 4 oktober 2014 tot 11 november 2018 bezoeken tijdens de openingsuren van Fort 5, in de zomertijd van 8 tot 21 uur en in de wintertijd van 8 tot 17 uur. Waar? Route doorheen Fort 5
Toneelstuk:
vervloekte pinhelmen Deze productie van Toneelgroep De Meeuw en Theaterwerkgroep Aorta vertelt het verhaal van verschillende Edegemse personages in oorlogstijd. De voorstelling gaat over de verbondenheid van de burgers, de onwetendheid over de naasten, de chaos, de voortdurende hoop van de kleine mens in de waanzin van de oorlogsmachine en de gruwel van WO I. Wanneer? Vrijdag 3 oktober (première), zaterdag 4 oktober, vrijdag 10 oktober en zaterdag 11 oktober om 20 uur. Zondag 5 oktober en zondag 12 oktober om 15 uur. Waar? Forttheater, Rogier van der Weydenstraat 10 Prijs? 10 euro Reserveren? Via www.edegem.be/tickets of aan de balie van het gemeentehuis, Gemeenteplein 1
Fietstocht
‘Vlucht naar Essen’ Na de val van Antwerpen in oktober 1914 vluchtten vele Edegemnaars naar Nederland. Nu volgen we diezelfde vluchtroutes met de fiets tot aan de Nederlandse grens. We beginnen met een korte herdenkingsplechtigheid in Fort 5. Vervolgens fietsen we naar Brasschaat, waar een oorlogsmaaltijd en een geleid bezoek aan het Artilleriemuseum klaarstaan. We eindigen onze tocht in Essen, waar de vluchtelingen uit 1914 geconfronteerd werden met de Dodendraad, een elektrische versperring aan de grens met Nederland. Accordeonmaatschappij De Nachtegaal zorgt voor muziek. Om 17 uur nemen we de bus terug naar Edegem. Wanneer? Zondag 12 oktober om 9 uur (twee groepen) Waar? Start aan ingang Fort 5, Fort V-straat Prijs? 14 euro of 10 euro zonder busrit Reserveren? Via www.edegem.be/tickets of aan de balie van het gemeentehuis, Gemeenteplein 1
6 Edegem in actie HUIS HELLEMANS: 27 september tot 19 oktober 2014
schilderijen en grafiek Mia Van Hoofstat Na een algemene opleiding tekenen en schilderen aan de St.-Michielsacademie in Brasschaat volgde Mia nog lessen in aquareltechnieken en schilderen aan de St.-Lucasacademie in Kapellen en een opleiding tekenen en grafiek aan de Academie voor Schone Kunsten in Antwerpen. Bewonder in Huis Hellemans haar kleine, abstracte stillevens, abstracte landschappen in litho en een studie van de steenbakkerijen van Noeveren. Mia gebruikt haar eigen beeldtaal: die van lijnen en kleurvlakken. De vibrerende sfeer in haar werken geeft weer hoe de onderwerpen haar hebben geraakt in haar gevoelens en gedachten. Meer weten? Cultuurdienst, Gemeenteplein 1, tel. 03 289 26 50 of e-mail: huis.hellemans@edegem.be of www.vrijetijdedegem.be
Huis Hellemans: een unieke locatie voor knappe en originele kunsttentoonstellingen! Huis Hellemans verwacht: 25 oktober tot 16 november 2014: Veerle Rooms • grafiek - project ‘Our Soldiers’ in het kader van WO I 22 november tot 14 december 2014: Léon Leenders en Nathalie Verhelle • schilderijen, grafisch werk en keramiek
Huis Hellemans vind je in de Strijdersstraat 14. Het is gratis toegankelijk op woensdag van 14 tot 17 uur, vrijdag van 14 tot 16 uur en zaterdag en zondag van 10 tot 12.30 en van 14 tot 18 uur. Telefoonnummer tijdens de openingsuren: 03 289 23 68.
Op de hort in ons Fort Achter de dikke muren van Fort 5 schuilen heel wat verhalen. Leer ze kennen tijdens de rondleiding van de Historische Gidsen van Erfgoed Edegem op zondag 19 oktober.
Vanaf 1860 bouwde de regering rond de stad Antwerpen een ver-dedigingsgordel waar Europa naar opkeek. Die gordel bestond uit een stadsomwalling en acht forten. Elk onderdeel was een pareltje van toptechnologie wat baksteen- en vestingbouw betreft. Ondertussen is de omwalling van de stad verdwenen en blijven enkel de prachtige forten over. Fort 5 is een goed bewaarde getuige van deze fortengordel. Wanneer? Zondag 19 oktober om 14 uur Waar? Hoofdingang Fort 5, Fort V-straat Prijs? 1 euro Reserveren? Niet nodig
Edegem in actie 7 Kampioen zijn is plezant!
Sporttip:
vormingen Aspirant-Initiator gymnastiek Wanneer? Maandag 27 en dinsdag 28 oktober van 9 tot 17.30 uur Waar? Turnhal De Sterre, Drabstraat 47, 2640 Mortsel
Het gemeentebestuur viert z’n sportkampioenen op een heuse kampioenenviering. Voor volwassenen Wanneer? Maandag 13 oktober om 19.30 uur Waar? Clublokaal van KKC Voorwaarts, Jacob de Roorestraat
Voor de jeugd Wanneer? Donderdag 16 oktober om 19.30 uur Waar? Clublokaal van FC Ik Dien, Ter Elststraat, bereikbaar via Kattenbroek
Eerste hulp bij ongevallen Wanneer? Woensdag 15 oktober van 19 tot 22 uur Waar? Sporthal het Loo, Antwerpsesteenweg 59, 2520 Ranst
Een beleidsplan voor je sportclub Wanneer? Maandag 6 oktober van 19.30 tot 22.30 uur Waar? Bibliotheek Wommelgem, Welkomstraat 32, 2160 Wommelgem Meer weten? Sportdienst, tel. 03 289 23 70 of e-mail: sport@edegem.be
Ski- en snowboarddag met outdoorparcours in Landgraaf
Zin in avontuur? Schrijf je dan snel in bij de sportdienst voor de avontuurlijke uitstap op 28 oktober! Naast skiën of snowboarden mag je je ook urenlang uitleven in het outdoorpark. Je mag je twee uur lang amuseren op de piste en wel drie uur het outdoorpark verkennen. In het Adventure Park volg je een route langs bomen, touwen en obstakels. Het karretje van de Alpine Coaster brengt je naar de top van de Wilhelminaberg om vervolgens in duizelingwekkende vaart weer af te dalen. Via de 45 meter lange Adventure
Bridge kom je aan bij het begin van de Adventure Trail. Overwin 20 hindernissen en klim naar een van de hoogste punten van Nederland. En dat is nog niet alles. Volledig gezekerd beklim je een houten tipi. Daarna vlieg je weer naar beneden met de Zipline met een snelheid van 50 km per uur. Avontuur ten top!
Op ski’s, met de Alpine Coaster of de Zipline: snel zal het gaan! Doelgroep? 11- tot 16-jarigen (geboren tussen 1998 en 2003) Waar? SnowWorld Landgraaf, Witte Wereld 1, 6372 VG Landgraaf Prijs? 25 euro per deelnemer (inbegrepen: busvervoer, verzekering, materialen, inkom en ski- of snowboardles, outdoorparcours) Meebrengen? Skikledij of warme en sportieve kledij voor het klimmen, handschoenen, eventueel eigen ski- en snowboardmateriaal (dit materiaal is niet verzekerd en er wordt geen vermindering van deelnamegeld gegeven) en 0,50 euro voor de huur van een kastje. Busvervoer? De sportdienst bezorgt je informatie over de opstapplaats en het vertrekuur. Inschrijven? Voor donderdag 17 oktober bij de sportdienst
8 Edegem morgen de U ra it ad
In ‘uit de raad’ lees je meer over de belangrijkste punten die besproken werden op de voorbije gemeenteraad.
Doe mee! Het bestuur nodigt je uit op de gemeenteraad. Heb je een vraag voor het bestuur, stel die dan tijdens het vragenhalfuurtje op de gemeenteraad of zet je punt op de gemeentelijke agenda. Vul hiervoor het formulier in dat je terugvindt op www.edegem.be > over Edegem > beleidsdocumenten > gemeenteraad. De volgende gemeenteraad staat gepland op 20 oktober 2014. Bekijk de agendapunten één week voordien op www.edegem.be > over Edegem > gemeenteraadszittingen.
Bladruimer komt vaker langs door nieuwe manier van bladruimen
Bladvrije straten
Vorig jaar startte de gemeente met een nieuwe manier van bladruimen. De grasploeg zette naast bladblazers ook onkruidbranders en een nieuwe bladzuiger in. Dat levert tijdswinst op, waardoor we dubbel zo vaak bladeren kunnen ruimen in jouw straat en de bladmanden overbodig worden. Laat de herfst maar komen! 1. Een nieuwe bladzuiger Vorig jaar vervingen we de verouderde grote bladzuiger van 15 m³ door een kleiner model van 8,5 m³. De tractor kreeg ook kleinere banden. Daardoor is het geheel nu veel wendbaarder, ook in smalle straten. De nieuwe bladzuiger heeft naast een zuigslurf ook een zuigmond over de volledige breedte, net boven de grond. 2. Bladblazers én onkruidbranders lopen mee Drie à vier medewerkers lopen mee met de bladzuiger en blazen al het bladafval op de weg. De zuigmond neemt het op. Tijdens de finale schoonmaak van de straat volgt ook de onkruidbrander op de voet. Hij maakt nog voor de winter alle straten onkruidvrij. 3. Weg met de bladkorven De bladkorven schaffen we af, omdat ze geen meerwaarde meer bieden. Het plaatsen, verplaatsen en ophalen van de korven valt dus ook weg. 4. Parkeerverbod langs de route Wanneer onze bladruimers in jouw straat langskomen, merk je dat aan de parkeerverbodsborden of aan de zoneborden. Daarmee maken we meteen een aantal straten tegelijk parkeervrij. Parkeer je wagen dan op de oprit, in de garage of op een parkeerplaats buiten de zone. Om de hinder zoveel mogelijk te beperken, stemmen we de route af op de afvalophaling. 5. Goeie afspraken met het gewest Straten zoals de Prins Boudewijnlaan en de Drie Eikenstraat zijn gewestwegen, waarop je tot 70 km/uur mag rijden. Voor het bladzuigen op wandelsnelheid zet het gewest gespecialiseerde firma’s in die de werken aankondigen met een signalisatiewagen. We hebben de nieuwe werkmethode al een jaar uitgetest en licht bijgestuurd. Na de herfst van 2014 sturen we indien nodig verder bij en evalueren we definitief.
Edegem morgen 9 Tweejaarlijkse ruiming straatkolken
Rio-link komt langs Tussen 1 oktober en 20 oktober reinigt rio-link de straatkolken in onze gemeente. Enkel in straten met heel veel geparkeerde wagens stellen we een tijdelijk parkeerverbod in. Straatkolken zorgen voor de afvoer van regenwater vanop de weg naar de riolering of de gracht, zodat bij hevige regenval de straat niet onder water staat. Omdat de regen het vuil van de straat en de goot (bladeren, zand, stof …) wegspoelt naar de kolken, laten we ze tweemaal per jaar reinigen. Dit gebeurt met een zuigwagen, die het afval met een soort grote stofzuiger uit het putje zuigt. Kolken die rio-link bij het eerste bezoek niet kan reinigen, bezoeken ze nogmaals op een later tijdstip. Zo worden de meeste kolken bij elke ronde gereinigd.
Wat is rio-link? Rio-link beheert het rioleringsstelsel in opdracht van de gemeente. Het is een dochteronderneming van waterlink en Aquafin.
Wees geen afvallige
Wat doet rio-link voor jou?
Om de kolken goed te laten werken, is het belangrijk dat er enkel regenwater in terecht komt. Beton- of andere bouwresten, vet, verf, plastic zakjes, afval … horen niet thuis in de riolering en kunnen de straatkolk volledig verstoppen. Kieper er dus niets in dat er niet in thuishoort! Je kan ons ook een handje helpen door regelmatig de goot voor je deur te vegen en het afval in de vuilnisbak te gooien. Bladeren horen thuis op je composthoop of op het containerpark.
• Aansluitingen op de riolering. • Plaatsing van IBA’s (Individuele Behandelingsinstallaties voor Afvalwater). • Keuring van je private rioleringsstelsel. • Begeleiding van de afkoppeling van regenwater op privaat terrein. • Herstellingen aan riolering en aansluitingen op het openbaar domein. • Onderhoud van de riolen, straatkolken en grachten. • Vernieuwen en uitbouwen van het rioleringsstelsel.
Werkt de kolk voor je deur niet? Kijk dan eerst even of er geen bladeren bovenop het rooster liggen. Is dat niet het geval, meld dit dan via het defectenformulier op de website www.rio-link.be of via de klantentelefoon. Is de situatie gevaarlijk en moet er dringend actie ondernomen worden? Doe dan beroep op het defectennummer.
Hoe kan je rio-link contacteren? Via de website www.rio-link.be, via de klantentelefoon tel. 078 35 35 09 (van 8 tot 12 uur en van 13 tot 16 uur) of voor dringende interventies via het defectennummer tel. 03 244 05 44 (24u / 24u).
VOOR
NA
Eerste renovatiewerken ter Linden
Prachtig prieeltje Op de restauratie van het kasteel en de koetshuizen van Hof ter Linden is het nog even wachten. Maar de renovatie van het prieeltje achter het kasteel links van de vijver is wel al begonnen, met de overschot van Europese subsidies. Na de werken zal deze ontmoetingsplaats een meerwaarde zijn op het domein. We kunnen het prieeltje bijvoorbeeld gebruiken als vertrekpunt voor geleide wandelingen of om buiten lessen te geven voor onze nieuwe bioklas. Later dit jaar gaan we ook de historische vlechthaag aan de koetshuizen herstellen.
10 Dossier Bestuur neemt maatregelen om financiën terug gezond te maken
Jaarrekening 2013:
Het exploitatiebudget van 2013 sluit het jaar af met een tekort van 3 miljoen euro. De onvoorziene vertraging op de inning van de personenbelasting is de grootste boosdoener. Daardoor liepen we zomaar 2,2 miljoen euro mis. We hebben dus onze reserves moeten aanspreken om het jaar positief af te sluiten. Ondertussen zijn er wel maatregelen genomen om de balans de komende jaren terug in evenwicht te brengen.
UITGAVEN Personeelsbudget. . . . . . . . . . . . . . . -12 467 000 euro
Uitgereikte subsidies. . . . . . . . . . . . -3 997 000 euro
Steeg door loonindexering en aanwerving
Bleef stabiel
Na de verrekening van de 3 064 500 euro personeelssubsidies die we in 2013 ontvingen is het netto-personeelsbudget dus met 529 000 euro (of 5,62%) gestegen tot 9 402 500 euro. De loonindexering veroorzaakte een stijging van 2,33%. Daarnaast maakten we ook middelen vrij voor extra personeel voor het contactcenter, de begraafplaats en de brandweer. De toenemende kostprijs van de ambtenarenpensioenen deed het personeelsbudget met 112 000 euro toenemen.
De andere subsidies die de gemeente betaalde bleven stabiel op 4 miljoen euro. 2 534 000 euro hiervan ging naar de financiering van de politiezone HEKLA. De toelage aan Igean voor de verwerking van ons afval (huis-aan-huis + ecopark) bedroeg 812 000 euro. Verder ondersteunden we onder meer verenigingen en initiatieven in de volgende sectoren: • onderwijs. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 609 euro • milieu & natuur. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71 009 euro • sociale zaken. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 506 euro • ontwikkelingssamenwerking.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 315 euro • sport.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 681 euro • jeugd. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 761 euro • cultuur. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 330 euro
Continu beleid 12 000 000 10 000 000 8 000 000
Financiering investeringen.. . . . -2 778 000 euro Leninglast nam toe
6 000 000 4 000 000 2 000 000 0
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Werkingskosten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . -5 217 000 euro Stegen door kost nieuwe gebouwen Op het einde van de vorige legislatuur werden zowel de brandweerkazerne, het gemeentehuis als de gemeentehallen in gebruik genomen. De afbetaling van al deze gebouwen komt stilaan op kruissnelheid. De jaarlijkse factuur hiervoor bedroeg in 2013 zo’n 1 097 000 euro, of 262 000 euro meer dan in 2012. Daarnaast merken we voor het gas- & elektriciteitsverbruik voor gemeentegebouwen en openbare verlichting een stijging van 25 000 euro tot 634 000 euro. Enkele zware herstellingen deden de onderhoudskost aan gebouwen met 30 000 euro toenemen.
Zorgfactuur OCMW. . . . . . . . . . . . . . -2 280 000 euro Steeg aanzienlijk De meest opmerkelijke beweging in de cijfers van 2013 zien we in de toelage aan het OCMW. De gemeente staat in voor de aanzuivering van het financieel tekort van het OCMW. Terwijl het tekort de voorbije jaren varieerde tussen 1,25 en 1,45 miljoen euro, was dat in 2013 maar liefst opgelopen tot 2,28 miljoen euro, een stijging met 833 000 euro.
2013 was het eerste jaar dat de financieringslast voor de investeringen 2008-2012 in de rekening verscheen. Onder andere de heraanleg van het Gemeenteplein, de aankoop van het domein Hof Ter Linden en diverse onderhoudswerken aan wegen en voetpaden werden hiermee gefinancierd. Hierdoor steeg de jaarlijkse last voor aflossingen en intresten van 1,85 miljoen euro in 2012 naar 2,78 miljoen euro in 2013.
Nieuwe investeringen 2013. . . . -796 000 euro Bleven beperkt In 2013 zelf bleven de investeringen beperkt. Het eerste jaar van een legislatuur is traditioneel een planningsjaar. Bovendien zorgt de doorlooptijd van dossiers ervoor dat investeringsinitiatieven die we in 2013 opgestart hebben, pas op een later tijdstip uitgevoerd worden. Daardoor bedroegen de totale investeringsuitgaven van 2013 slechts 796 000 euro. In de komende jaren zal dat niveau opgetrokken worden tot een gemiddelde van 5 000 000 euro op jaarbasis. De belangrijkste investeringsprojecten van 2013: • onderhoud wegen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172 000 euro • onderhoud begraafplaats. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 000 euro • aankoop bladzuiger. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 000 euro • aankoop zoutstrooier. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 000 euro
TOTAAL = -27 535 000 euro
Dossier 11
we maken de balans op … INKOMSTEN Ontvangsten uit dienstverlening & verkoop van producten.. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . +1 362 000 euro Bleven stabiel Voor sommige prestaties vraagt de gemeente een vergoeding. Bijvoorbeeld: • de organisatie van de kinderopvang. . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 305 000 euro • de verkoop van identiteitskaarten en reispassen.. . . . . . . . . . . . . . . . 105 000 euro • de concessies op de begraafplaats. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 000 euro • de uitstappen van de gemeenteschool. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 000 euro
Personenbelasting. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . +11 191 000 euro Bracht aanzienlijk minder op In totaal namen onze belastinginkomsten met 1 812 000 euro af van 13 miljoen euro in 2012 tot 11,2 miljoen euro in 2013. De oorzaak ligt volledig bij de werking van de Federale Overheidsdienst Financiën. Door de vertraging bij de inning van de federale personenbelasting liep de gemeente Edegem in 2013 zo’n 2,2 miljoen euro aan opcentiemen mis. Evolutie ontvangen personenbelasting
BALANS = -2 713 000 euro De gemeentelijke jaarrekening van 2013 sloot het dienstjaar dus af met een tekort van bijna 3 miljoen euro.
Bijpassen uit het reservefonds.. . . . . . . . . . . +3 000 000 euro Voor het tweede opeenvolgende jaar hebben we geld moeten putten uit het gewone reservefonds van de gemeente, waarin nu nog 7,7 miljoen euro blijft. Daarnaast hebben we nog een buitengewoon reservefonds van 2 miljoen euro, wat de totale spaarpot op ongeveer 10 miljoen euro brengt. Evolutie van de financiële reserve 20 000 000
Dividend- en intrestenontvangsten.. . . . . . +981 000 euro Daalden aanzienlijk De gemeente Edegem is aandeelhouder van onder andere Publigas, Iveka en Telenet. De dividenden die we hiervan ontvingen namen met 270 000 euro af. Door de dalende marktintresten daalden ook onze beleggingsopbrengsten met 65 000 euro.
5 000 000 3
0 201
Uit diverse hoeken (Vlaamse overheid, Kind & Gezin, Provinciebestuur) ontvingen we verschillende subsidies voor in totaal 4,3 miljoen euro, of 200 000 euro meer dan in 2012. Het leeuwendeel hiervan (1,75 miljoen euro) was bestemd voor het gemeentelijk onderwijs. Voor de kinderopvang ontvingen we 450 000 euro subsidies. De ontvangsten uit het Vlaams gemeentefonds, tot slot, bleven ongewijzigd op 2,95 miljoen euro.
10 000 000
2
Bleven stabiel
201
Ontvangen subsidies. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . +7 452 000 euro
15 000 000
1
2013
201
2012
0
2011
201
2010
9
2009
200
10 000 000 9 000 000 8 000 000 7 000 000 6 000 000 5 000 000 4 000 000 3 000 000 2 000 000 1 000 000 2008
uitgaven = -27 535 000 euro INKOMSTEN = +24 822 000 euro
resultaat gewoon reservefonds buitengewoon reservefonds
Verrekening overgedragen resultaat van 2012.. . . . . . . . . . . . +32 000 euro
Rechtzetting van kosten uit het verleden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . +3 836 000 euro Was ingecalculeerd De annulering van uitgaven die in het verleden gebudgetteerd werden, bracht samen met de rechtzetting van enkele transacties uit de vorige legislatuur een kleine 4 miljoen euro op.
TOTAAL = +24 822 000 euro
EINDBALANS = +319 000 euro
12 Dossier
… en nemen herstelmaatregelen
Drie vragen aan Peter Verstraeten
Omdat de gemeentefinanciën door diverse factoren zo sterk onder druk kwamen te staan, heeft het bestuur in 2013 de nodige maatregelen uitgewerkt. Daarmee moeten we het evenwicht terugvinden tussen de gemeentelijke ontvangsten en uitgaven. 1. Snoeien in de eigen werking
In eerste instantie hebben we naar onze eigen keuken gekeken. De werking van het gemeentebestuur en de verbonden besturen (gemeentelijke vzw’s, OCMW, politiezone ...) werden kritisch doorgelicht. Sommige onderdelen van de dienstverlening hebben we gereorganiseerd of – jammer genoeg – zelfs helemaal afgeschaft. We slanken het personeelsbestand af, zodat het personeelsbudget op het einde van de legislatuur met 1 miljoen euro zal dalen. Dankzij onze gemeentelijke spaarpot van 10 miljoen euro kunnen we de maatregelen geleidelijk invoeren en maximaal rekening houden met het natuurlijke verloop van het personeel door, bijvoorbeeld, pensioneringen. Beheersing personeelsuitgaven 12 000 000 10 000 000 8 000 000 6 000 000 4 000 000 2 000 000
continu beleid
9
8
201
7
201
201
6 201
5 201
4 201
3
2
201
1
201
201
0 201
9 200
200
8
0 budget na maatregelen
2. Verschuiven van personenbelasting naar onroerende voorheffing
Door al deze beslissingen zullen we er in slagen om het structureel jaarlijks tekort van 3 miljoen euro met 2 miljoen euro te verminderen. Om de balans finaal in evenwicht te brengen, pasten we eveneens de gemeentelijke belastingen aan. De personenbelasting daalt licht en de onroerende voorheffing stijgt. Zo komen we met beiden onder het Vlaamse en provinciale gemiddelde. Opcentiemen personenbelasting
Opcentiemen onroerende voorheffing
Tot 2013
7,2
775
Vanaf 2014
7,0
995
De gemeentebelastingen blijven onder het Vlaamse en provinciale gemiddelde.
Was de aanpassing van de gemeentebelasting noodzakelijk? “Ja. In alle prognoses werd duidelijk dat bij gelijk beleid er een structureel financieel tekort van 3 miljoen euro per jaar zou zijn vanaf 2013. Gelukkig waren er ook positieve aanpassingen, zoals een daling in de opcentiemen op de personenbelasting. Hoe dan ook liggen onze tarieven veel lager dan het Vlaamse gemiddelde.” Heeft het bestuur maximaal bespaard in de eigen werking? “Absoluut. Ten eerste hebben we de werkingskosten gevoelig verlaagd, bijvoorbeeld door digitalisering. Ten tweede hebben we de personeelskosten verminderd door reorganisatie, afvloeiing en helaas zelfs enkele ontslagen. Ten derde zijn we efficiënter gaan werken op alle terreinen en nauwer gaan samenwerken met andere diensten zoals het OCMW.” Kunnen we niet gewoon wat minder investeren? “Nee, we moeten blijven investeren in onze gemeente. Bovendien staat het investeringsbudget los van de jaarlijkse werkingskosten. Die laatste mogen op zich niet in de rode cijfers gaan, anders is de spaarpot op enkele jaren opgesoupeerd aan dagelijkse werking. Onze investeringen moeten de Edegemnaar direct ten goede komen!” Peter Verstraeten, schepen bevoegd voor financiën, ruimtelijke ordening en rechtszaken
Jonglerend 13 Programma
bibliotheekweek Edegem Tijdens de bibweek van 11 tot 19 oktober is de bib dé place to be. Zaterdag 11 oktober tussen 10 en 13 uur gaan we van start met deze activiteiten! Verwendag (hoofdbib en filiaal) De bib verwent al haar bezoekers met een heerlijk kopje koffie of iets lekkers, een extra babbeltje met het bibpersoneel of een antwoord op een vraag die je al lang wilde stellen. Voor de bib staat een cararavannetje waarin we verhalen voorlezen. En wie weet word je wel beetgenomen door onze goochelaar in de hoofdbib.
Boekenverkoop (hoofdbib) Naar jaarlijkse gewoonte verkopen we de boeken die we het afgelopen jaar uit onze collectie hebben afgevoerd. Non-fictie kan je kopen aan 1 euro per boek, de overige boeken aan 0,50 euro per boek. Daarnaast verkopen we ook oude jaargangen van tijdschriften en cd’s.
Boekenmarkt (hoofdbib) Edegemnaars mogen zelf hun oude boeken, cd’s en dvd’s verkopen. Elke deelnemer bepaalt zelf de prijs van de materialen die hij verkoopt. Meer weten? Bibliotheek Edegem, Hovestraat 55 (hoek Hovestraat - Lentelei), tel. 03 289 23 50 of Filiaal Elsdonk, Kerkplein (tegenover Hangar 27), tel. 03 289 21 69 of e-mail: bibliotheek@edegem.be of www.vrijetijdedegem.be
Lezing: luister nu eens naar mij! Julie Breemersch van De Bleekweide komt spreken over moeilijke emoties en het effect van het gedrag van ouders op kinderen. Leer welke vaardigheden je kan verkennen om kinderen de emotionele ondersteuning te geven die nodig is voor hun verdere ontwikkeling.
Op woensdag 8 oktober is Tommy Wieringa om 20 uur te gast bij het bibkwintet in Cultuurpunt Altena in Kontich.
Wanneer? Maandag 13 oktober van 19.30 tot 22 uur Waar? Zwaluwnest, Drie Eikenstraat 16 Prijs? 4 euro per persoon of per ouderpaar Inschrijven? Inschrijven verplicht via e-mail: mieke.bogaerts@edegem.be
Meer weten? www.bibkwintet.be/agenda
Kom bij de jeugdraad Jongeren tussen 16 en 30 jaar die begaan zijn met de Edegemse jeugd zijn heel welkom in de jeugdraad! De jeugdraad is een erkende gemeentelijke adviesraad met leden van jeugdverenigingen, jeugdhuizen en geïnteresseerde jongeren. De jeugdraad vertaalt wat er leeft bij de Edegemse jeugd en jeugdwerkinitiatieven naar het bestuur. Hij bevordert ook de samenwerking tussen de jeugdverenigingen en jeugdhuizen en organiseert evenementen zoals de kerstboomverbranding, het Kubb-tornooi en de buitenspeeldag. Heb je zin om de sfeer van een jeugdraad eens op te snuiven? Mail dan naar jeugd@edegem.be en we nodigen je uit voor de eerste jeugdraad van het nieuwe jeugdwerkjaar, eind oktober.
14 Mooi in Edegem
Even kijken in de wijken ... In deze rubriek lees je over leuke initiatieven en opmerkelijke gebeurtenissen uit de vier wijken van Edegem.
Elsdonk
Molenveld
Blokfeest
Onafscheidelijke buren
De appartementsblokken in de Drie Eikenstraat en de Joe Englishlaan zijn ondertussen twee jaar bewoond. Het werd dus hoog tijd om de bewoners eens echt te leren kennen. Zo geschiedde op 5 juli tijdens een buurtfeest. De WK-match van de Rode Duivels kon daar geen stokje voor steken.
De omwonenden van het Armand Preud’hommeplein krijgen maar niet genoeg van elkaar. Ze organiseerden op 26 juli voor de 3de keer een buurtbarbecue.
“Goeie buren langs alle kanten!”
“De waardering die we terugkrijgen, daar doen we het voor.”
Het organisatiecomité blikt tevreden terug:
De organisatoren zijn enthousiast:
“Het feest was heel geslaagd: 42 buren waren aanwezig en er was een aangename, gemoedelijke sfeer. Enkelen hebben zich aan een dansje gewaagd en zelfs de match van de Rode Duivels heeft de ambiance niet verbroken. Iedereen was bereid om te helpen bij het opbouwen en afbreken en de aanwezigen vonden het zeker voor herhaling vatbaar. Het is altijd aangenaam en gemakkelijker als je je buren kent. Wij hebben goeie buren, langs alle kanten!”
“We willen met onze activiteiten de mensen uit de omgeving dichter bij elkaar brengen en het buurtgevoel aanwakkeren. Dat lukt aardig: er waren 49 aanwezigen op de barbecue en de sfeer was fantastisch. De volgende ochtend kwamen 25 buren nog mee brunchen en helpen bij het opruimen. Bij elk samenzijn worden nieuwe activiteiten besproken. Zo zijn we ondertussen ook al met z’n 21’en gaan bowlen en plannen we volgend jaar een uitstap naar het Verdronken Land van Saeftinghe.”
Goeie ambiance!
Een budgetvriendelijke bbq
Mooi in Edegem 15 Wat leeft er in jouw wijk? Heb jij een leuk weetje over je wijk? Of wil je een fijn buurtinitiatief melden? Stuur het naar ons door! Elk nummer brengen we de leukste items in deze rubriek.
Iets insturen? Gemeentehuis, Gemeenteplein 1, 2650 Edegem, tel. 03 289 26 50, redactie@edegem.be Tip: stuur als het kan ook een foto mee.
Centrum Buizegem
Klaverbuurtfeest brengt geluk In de Verbindingsstraat kennen ze wat van buurtfeesten organiseren. Op 23 augustus hielden ze voor de 14de keer hun klaverbuurtfeest.
“De sfeer is altijd goed.”
Pegode deelt auto’s Woonhuis Pegode voor mensen met een beperking kocht twee (rolstoelvriendelijke) auto’s aan. Ze zagen dat nog mensen in de buurt de auto’s konden gebruiken en besloten ze sinds juli 2013 te delen via autodelen.
“Een cadeau voor de wijk.”
Een team van 6 vrijwilligers stond in voor de organisatie:
Koen Renders is de initiatiefnemer van het project AdelE:
“Er zijn veel nieuwe mensen komen wonen in de straat en het is formidabel goed gelukt om de meesten van hen op ons feest te krijgen. Het was een heel aangename kennismaking. Er waren ongeveer 70 aanwezigen, pannenkoeken, springkastelen, gezelschapsspelen en massa’s sfeer! Achteraf hebben we enkel positieve reacties gekregen. Met het ingezamelde geld gaan we klinken op de kerstdrink, tot dan!”
“We bekijken ons woonhuis en mensen met een beperking op een andere manier. We vragen niet alleen hulp, maar we hebben ook heel veel te bieden aan de wijk. Samen met studenten orthopedagogiek deden we een onderzoek naar welke cadeaus wij aan Buizegem kunnen geven. De auto’s zijn daar een voorbeeld van. Mensen dragen samen de verantwoordelijkheid om de auto’s in orde te houden. Heel mooi om dat engagement te zien!”
De aanwezigen genieten van het feest.
Iedereen mag gebruikmaken van de auto’s
16 Voor elkaar
Week van de Fair Trade De 13de Week van de Fair Trade duurt maar liefst tien dagen. Deze jaarlijkse campagne plaatst van 1 tot 11 oktober fair trade en fairtradeproducten in de kijker. In heel het land worden activiteiten georganiseerd die je op een leuke manier laten kennismaken met eerlijke handel en producten. Eerlijk is eerlijk: ook in Edegem hebben we een waaier aan activiteiten. Zondag 5 oktober: de laatste Staminee Ter Linden voor de renovatie van de koetshuizen Het Staminee krijgt deze keer een (h)eerlijk jasje. Kom van 14 tot 18 uur genieten van een drankje op het terras of in het koetshuis.
Doe mee!
Zoek in je supermarkt naar producten met het Max Havelaarlogo en kies zo voor fairtradeproducten. Alle grote supermarkten hebben een uitgebreid fairtradeassortiment in hun winkelrekken.
Dinsdag 7 oktober: proevertjes tijdens de wekelijkse markt Vrijwilligers van Oxfam Wereldwinkel laten je kennismaken met het nieuwe fairtradefruitsap: de Guavashake. Of geniet van een oerdegelijk ‘boke met choco’. Zaterdag 11 oktober: Wereldwinkeldag met fruitsapstunt in de Oxfam Wereldwinkel Kom met een lege fles of leeg brik fruitsap naar de wereldwinkel en krijg in ruil een volle fles wereldwinkelfruitsap van 1 liter. Proef die dag ook de nieuwe Guavashake. Wanneer? 10 tot 18 uur Waar? Doelveldstraat 8
Verander sap voor sap Tijdens de Week van de Fair Trade wijzen de Oxfam Wereldwinkels op de oneerlijke handel in de fruitsappenketen. Drie gigantische bedrijven die sinaasappelen verwerken, hebben alle macht in handen. Zij bepalen de voorwaarden en de prijzen waartegen de kleine boeren sinaasappelen moeten leveren. De omstandigheden waarin de landbouwers en de fabrieksarbeiders werken en leven, zijn daarbij allesbehalve hun grootste zorg.
Door fairtradefruitsap te kopen, help je Oxfam om een wereldwijde verandering op gang te brengen. Oxfam pakt het helemaal anders aan. Het fruitsap in de wereldwinkel komt van fairtradecoöperaties met kleinschalige boeren. Door samen te werken staan de boeren sterker tegenover de grote spelers in de sector. Uiteraard krijgen ze een goede prijs voor hun sinaasappels. Bovendien stimuleren de Oxfam Wereldwinkels de boeren om naast sinaasappels ook andere vruchten te telen. Zo telen de boeren in Brazilië nu eveneens guave, voor de nieuwe Guavashake. Meer weten? Bekijk op www.youtube.com het filmpje ‘From orange to juice’ van The Association of Conscious Consumers.
Word vrijwilliger bij Oxfam Oxfam Wereldwinkel Edegem is op zoek naar winkeliers, etalagetalenten, becijferaars, kookwonders, magazineverdelers, lieve juffen, engagementzoekers … Volg onze andere vrijwilligers en investeer een deel van je tijd in eerlijke handel. Winkelier worden? Linda Florus, tel. 03 448 01 57 Andere taken? Hugo Van Noyen, tel. 03 440 54 47 Of stuur een mailtje naar edegem@oww.be.
Voor elkaar 17
Loop mee of supporter tegen kanker Neem deel aan de 24 uur durende aflossingswandel- of loopestafette van Levensloop op 11 en 12 oktober. Je kan nog steeds meedoen als lid van een team, als sponsor of als vrijwilliger bij het organisatiecomité of tijdens het event. Of kom supporteren voor de deelnemers. De opbrengst van Levensloop Edegem gaat integraal naar de strijd tegen kanker. Registreer je op www.levensloop.be/relays/edegem-2014 of neem contact op met Patrick Van de Vorst, voorzitter Levensloop Edegem, tel. 0475 44 63 19 of e-mail: patrick. levensloop@gmail.com of met Evelyn De Mey, regiocoördinator van Stichting tegen Kanker, tel. 0498 12 17 64 of e-mail: edemey@stichtingtegenkanker.be.
Minder Mobielen Centrale Je wil naar de kapper, de dokter, een vriend(in), een activiteit in Den Appel … maar je kan er zelf niet meer naartoe? Dan vervoert de Minder Mobielen Centrale (MMC) van Edegem jou! De MMC werd opgericht om Edegemnaars met verplaatsingsproblemen en een beperkt inkomen toch transportmogelijkheden te bieden. Vrijwillige automobilisten zorgen voor het transport. Voor wie? Enkel voor wie een inkomen heeft dat lager ligt dan twee keer het leefloon (voor een alleenstaande is dit maximum 1 634,72 euro netto en voor een koppel 2 179,64 euro). Prijs? Je betaalt jaarlijks 10 euro lidgeld (of 15 euro per koppel/gezin) en een kilometervergoeding van 0,31 euro. Meer weten, lid worden of een aanvraag doen? Contacteer op dinsdag- en donderdagvoormiddag tussen 9 en 12 uur de MMC Edegem, tel. 03 450 84 20.
Wanneer? Zaterdag 11 en zondag 12 oktober Waar? Fort 5 (Hangar 44) Meer weten? www.levensloop.be/relays/edegem-2014, www.facebook.com/levensloopedegem
Winterprik Griep is geen grap. Daarom raadt de Hoge Gezondheidsraad aan om chronisch zieken, 65-plussers en zwangere vrouwen die op het ogenblik van het griepseizoen in het 2de en 3de trimester zijn te vaccineren tegen griep. Vanaf half oktober is het vaccin beschikbaar en voor risicogroepen wordt het voor bijna de helft terugbetaald. Voor mensen in woonzorgcentra is het griepvaccin gratis.
Infomoment Gratis Kankerlijn
Wie kanker krijgt, wordt geconfronteerd met veel vragen en zorgen. Patiënten, hun familie en vrienden kunnen anoniem bij de Vlaamse Liga tegen Kanker (VLK) terecht met vragen, twijfels of problemen. De VLK doopte de bekende Kankertelefoon om tot de Kankerlijn. Bellen is vanaf nu gratis op tel. 0800 35 445. Een professioneel team staat elke werkdag van 9 tot 12 uur en van 13 tot 17 uur klaar met eerlijke en correcte informatie én een luisterend oor. Ook via www.kankerlijn.be en kankerlijn@tegenkanker.be kan je je verhaal kwijt.
levenslang wonen Iedereen wil graag levenslang thuis wonen. Mensen die langer thuis blijven wonen, hebben doorgaans een betere fysieke en geestelijke gezondheid. Met een kleine aanpassing van je woninginrichting of van bepaalde gewoonten kan je je levenskwaliteit zoveel mogelijk behouden en vallen vermijden. Kom op dinsdag 21 oktober naar de infobeurs met voordrachten en infostanden over levenslang wonen en valpreventie. Oost west, thuis best! Wanneer? Dinsdag 21 oktober om 14 uur Waar? Dienstencentrum Ten Hove Inschrijven? Bij Gerda Vos, ter plaatse in het dienstencentrum Ten Hove of via tel. 03 454 08 37
18 Voor elkaar
Marjan Berger en Showballet Showcase op het seniorenfeest! Zin in een fijne babbel, aangename muziek en leuk spektakel? Kom dan dinsdag 14 oktober naar het jaarlijkse seniorenfeest. Zangeres Marjan Berger en Showballet Showcase zijn erbij en Eddy Herman praat het geheel op humoristische wijze aan elkaar. Marjan Berger is geen onbekende in de Nederlandse, Belgische én Duitse showwereld. Deze innemende zangeres bekoort haar publiek met een brede waaier hits van vroeger en nu. Ze wisselt af tussen Nederlandstalige, Duitstalige en Engelstalige liedjes met inhoud, maar ambiance is nooit ver weg! Het Showballet Showcase is een ensemble van pure topklasse. Het ballet met prachtige kostuums bracht al choreografieën voor verschillende tv-producties, evenementen, revues en internationale showgezelschappen.
Het wordt een namiddag gezellig samenzijn! Wanneer? Dinsdag 14 oktober om 14.30 uur Waar? Sporthal Den Willecom, Terelststraat 2 Prijs? 5 euro. Kaarten zijn te verkrijgen bij de seniorenverenigingen, het onthaal van WZC Immaculata en het onthaal van het gemeentehuis. Meer weten? Wannes Wahlen, dienst welzijn, gemeentehuis, Gemeenteplein 1, tel. 03 289 25 60 of e-mail: welzijn@edegem.be
Dienstencentrum Den Appel Nieuw logo
Computercursussen
Met trots kondigen we het nieuwe logo van dienstencentrum Den Appel aan. Op het nieuwe logo blijft de appel uiteraard een centrale plaats behouden. Met de frisse kleuren willen we het enthousiaste, actieve en sociale karakter van het dienstencentrum in de verf zetten. Zo hopen we de senioren uit Edegem aan te spreken en hen te laten kennismaken met Den Appel.
Heb je nog nooit een computer gebruikt? Of wil je gewoon nog meer bijleren? Vanaf oktober starten vier leerrijke computercursussen in dienstencentrum Den Appel.
Internationale dag voor ouderen 1 oktober is een hoogdag voor Den Appel, want dat is de internationale dag van de ouderen. We zetten de iets ouderen onder ons in de spotlights op een lekkere smulnamiddag. Voor 2 euro krijg je een heerlijk stukje appelaart met een bolletje ijs. Wanneer? Woensdag 1 oktober vanaf 14 uur
ABC – computercursus voor beginners Je leert de basishandelingen voor een computer. Er is geen voorafgaande computerkennis vereist. Wanneer? Vanaf 13 oktober, 5 lessen op maandagnamiddag van 13.30 tot 16 uur of vanaf 16 oktober , 5 lessen op donderdagnamiddag van van 9.30 tot 12 uur. Prijs? 25 euro (5 euro per les)
Computercursus Word Je maakt kennis met het tekstverwerkend programma Word. Hiervoor moet je wel over voldoende computerervaring beschikken of een basiscursus PC gevolgd hebben. Wanneer? Vanaf 17 november, 5 lessen op maandag-namiddag van 13.30 tot 16 uur Prijs? 25 euro (5 euro per les)
Computercursus internet en e-mail Je leert werken met internet en e-mail. Ook hier is een basiscursus PC of voldoende computerervaring vereist. Wanneer? Drie startmomenten op 8 oktober, 5 november en 3 december, 4 lessen op woensdagvoormiddag van 9.30 tot 12 uur Prijs? 20 euro (5 euro per les)
Computercursus Excel Je leert alles over het computerprogramma Excel. Daar-voor heb je wel een basiscursus PC nodig of voldoende computerervaring. Wanneer? Vanaf 15 oktober, 6 lessen op woensdagnamiddag van 13.30 tot 16 uur Prijs? 30 euro (5 euro per les)
Mooi in Edegem 19
Graffitikunstenaar vrolijkt chalets Meihof op Deze zomer lieten we graffitikunstenaar Bart Boudewijns los op enkele houten chalets in het Meihof. We vroegen Bart om iets kleurrijk en vrolijk op de muren te zetten dat aansluit bij het speelse, kindvriendelijke karakter van het park en de natuurlijke omgeving. Het resultaat mag er zijn! Met dit graffitiproject wil het gemeentebestuur niet alleen de verwaarloosde chalets opvrolijken, maar ook jonge, toekomstige graffitikunstenaars inspireren. Daarom zullen we ook in de nabije toekomst op het skatepark ruimte scheppen waarop jongeren kunnen experimenteren met de spuitbus. In de herfstvakantie plant de jeugddienst met SWAP XL ook nog een graffitiworkshop voor 13- tot 15-jarigen.
Baravan We hebben eindelijk de perfecte oldtimercaravan gevonden om een baravan voor de Edegemse wijkwerking van te maken. Een baravan is een caravan die dienst doet als bar. Zoran Carapic van onze gemeentelijke dienst uitvoering keurde de kandidaat-caravans. Ze gaan de uitgekozen retro-caravan nu verbouwen tot mobiele bar en uitlenen aan wijken en straten voor leuke buurtbabbels. Zoran en zijn collega’s hopen de baravan rond oktober klaar te hebben.
Buizegem in beeld Ludo Van Bauwel legde de Buizegemse natuurpracht vast op deze foto.
Was je op een van onze evenementen? Dan werd je misschien gekiekt door onze gemeentefotograaf! Surf naar www.vrijetijd.edegem.be of volg gemeente Edegem op Facebook en Twitter. Heb je zelf een mooie foto gemaakt in onze gemeente of op een van onze activiteiten? Stuur ze dan naar redactie@edegem.be en wie weet staat ze dan wel in de volgende Edegem Vandaag ‌
20 Ecologisch Edegem
We zetten de Zuidrand op de kaart Kom op zaterdag 11 oktober de lancering van de tweede wandelkaart ‘Landschapspark Zuidrand’ meevieren. De kaart met 23 bewegwijzerde wandellussen van in totaal 201 km leidt je naar mooie plekjes in het Landschapspark Zuidrand. Iedereen welkom! Tijdens de opening nemen gidsen je mee in het open ruimtegebied de Reukens in Aartselaar. Daarnaast kan je de wandelkaart kopen aan 5 euro per stuk op het infomarktje, leer je bijenhotels maken en krijg je meer info bij een drankje. Laat dit het eerste van vele mooie uitstapjes in de Zuidrand zijn!
De troefkaart
TIP
De wandelkaart leidt je naar tal van indrukwekkende plekjes in onze omgeving: fort 3 in Borsbeek, 4 in Mortsel, 5 in Edegem, 6 en 7 in Wilrijk, kasteeldomeinen zoals Solhof in Aartselaar, Klaverblad in Wilrijk, Groeningenhof in Kontich, Hof Ter Linden in Edegem, Weyminckhove in Hove, het kasteeldomein van Lint, Frijthout in Hove en Boechout en naar beekvalleien die een mozaïek zijn van landbouw, natuur en bos. Waarom nog naar het verre zuiden trekken als je de Zuidrand hebt?
18 en 19 oktober is het de Dag van de Trage Weg. Trage wegen zijn (historische) voetweggetjes, ontdek ze met de nieuwe wandelkaart!
Je kan de kaart kopen tijdens de lancering of erna aan het onthaal van het gemeentehuis van Edegem. De andere verkoopadressen vind je op www.provincieantwerpen.be als je zoekt op Landschapspark Zuidrand.
Wanneer? Zaterdag 11 oktober om 15.30 uur Waar? de Reukens, start aan de parking van Oeyevaersbosch in Aartselaar
Een initiatief van Landschapspark Zuidrand Het Landschapspark Zuidrand is een gebiedsgerichte samenwerking, gecoördineerd door de provincie Antwerpen. Heel wat groepen maken er deel van uit:
de gemeenten Aartselaar, Boechout, Borsbeek, Edegem, Hove, Kontich, Lint, de stad Mortsel en het district Wilrijk. afdelingen van de Vlaamse overheid, zoals het Agentschap voor Natuur en Bos, Onroerend Erfgoed, Ruimtelijke Ordening en de afdeling duurzame landbouwontwikkeling en de provincie. lokale verenigingen zoals Natuurpunt, ABS, Boerenbond en Landelijke Gilden, Heemkundige kringen, Wandelclubs, Bijengildes … bovenlokale verenigingen zoals Kempens Landschap, Bosgroep Antwerpen-Zuid, TPA, Azura, vzw Trage Wegen, wildbeheereenheden … Samen maken ze werk van meer en betere ‘Beleefbare Open Ruimte in de Antwerpse Zuidrand’. Foto’s: © Mie De Backer
Ecologisch Edegem 21
Ontmoet ‘kruingetuigen’ van WO I De Week van het Bos van 12 tot 19 oktober staat volledig in het teken van de Groote Oorlog, die 100 jaar geleden uitbrak. Deze oorlog drukte op vele plekken een blijvende stempel op het landschap. De natuur kan ons iets leren over de gruwel van de oorlog. Verspreid over de hele Vlaamse natuur vallen er massa’s verhalen, anekdotes en getuigenissen te sprokkelen. Al die verhalen gaan we tijdens de Week van het Bos verzamelen en met jullie delen via tal van activiteiten. Op zondag 12 oktober maken we een wandeling langs de merkwaardige oude bomen die de oorlog hebben overleefd. Wanneer? Zondag 12 oktober om 14 uur, de wandeling duurt ongeveer 2 uur Waar? Ingang dreef Hof Ter Linden, recht over de kerk, Drie Eikenstraat Inschrijven? Niet nodig Meer weten? Tel. 03 289 26 50 of e-mail: milieu@edegem.be of www.weekvanhetbos.be
Openhuizendag Plan je te (ver)bouwen? Kom dan op zondag 26 oktober tussen 14 tot 17 uur eens binnenkijken bij anderen en ervaringen uitwisselen. De ene bouwt volledig bio-ecologisch, de ander bouwt een passiefhuis, nog een ander toont welke energiebesparende technieken je kan toepassen bij een verbouwing. Iedereen heeft hetzelfde doel: energie besparen!
Heb je duurzaam gebouwd of verbouwd en heb je interesse om je huis open te stellen? Of wil je huizen bezoeken? Schrijf je dan in bij de milieudienst, tel. 03 289 26 50, e-mail: milieu@edegem.be of www.edegem.be/openhuizendag.
22 Kalender
in Edegem
september 2014
3 oktober
11 oktober
19 oktober
Voorstelling: Patrick Van Dooren Theater Cartouche, Strijdersstraat 67 om 20.30 uur, prijs: 8 euro
Verwendag, boekenmarkt en boekenverkoop Bibliotheek Edegem, Hovestraat 55 om 10 uur Meer info? Zie p.13
Rommelmarkt ‘t Klavertopje, Jacob de Roorestraat 8 om 10 uur ‘t Klavertopje, T 03 458 01 97
Theater Cartouche Edegem, E theatercartouche@gmail.com, T 070 22 33 30 W www.theatercartouche.be
4 oktober Openingsevenement herdenking WO I Fort 5 (hoofdingang), Fort V-straat om 14 uur Cultuurdienst, E cultuur@edegem.be, T 03 289 26 50, W www.vrijetijdedegem.be Meer info? Zie p.5
5 oktober Staminée Ter Linden Koetshuis Hof Ter Linden om 14 uur Meer info? Zie p.16
8 oktober Tommy Wieringa vertelt, Dierdre Timp interviewt Altena, Antwerpsesteenweg 79, 2550 Kontich om 20 uur, prijs: 5 euro vvk, 7 euro kassa Bibkwintet, E info@bibkwintet.be, W www.bibkwintet.be
10 oktober Romantisch najaarsconcert: Felix Mendelssohn Heilige Familiekerk, Kerkplein om 20.30 uur, prijs: 18 euro, 15 euro vvk en 12 euro studenten (-25 jaar) Koninklijk Familiakoor Elsdonk, E daniellevannuffel@skynet.be, W www.familiakoor.be
Lancering wandelkaart Landschapspark Zuidrand de Reukens, start aan de parking van Oeyevaersbosch, Aartselaar om 15.30 uur Meer info? Zie p.20 Wereldwinkeldag met fruitsapstunt Oxfam Wereldwinkel, Doelveldstraat 8 om 10 uur Meer info? Zie p.16
12 oktober Vlucht naar Essen Fort 5 (hoofdingang), Fort V-straat om 9 uur, prijs: 14 euro of 10 euro zonder busrit Cultuurdienst, E cultuur@edegem.be, T 03 289 26 50, W www.vrijetijdedegem.be Meer info? Zie p.5
Wandeling Week van het Bos Om 14 uur Meer info? Zie p.21
13 oktober Kampioenenviering volwassenen Clublokaal van KKC Voorwaarts, Jacob de Rorestraat om 19.30 uur Lezing: luister nu eens naar mij! Zwaluwnest, Drie Eikenstraat 16 om 19.30 uur Meer info? Zie p.13
14 oktober
Rondleiding Fort 5 Hoofdingang Fort 5, Fort V-straat om 14 uur, prijs: 1 euro Meer info? Zie p.6
21 oktober Infomoment: levenslang wonen Dienstencentrum Ten Hove om 14 uur Meer info? Zie p.17
22 oktober Voordracht: Yakult Kelder bibliotheek Elsdonk, Kerkplein z/n om 14 uur, prijs: 2 euro OKRA Elsdonk (Bea De Wulf), T 03 440 05 84
26 oktober Openhuizendag Om 14 uur Meer info? Zie p.21
28 oktober Ski- en snowboarddag Meer info? Zie p.7
29 oktober Kindertheatervoorstelling Hangar 27, Parklaan 161 om 14 uur, prijs: 8 euro per volwassene en 1 euro per begeleid kind Curieus Edegem, E curieus.edegem@curieus.be, T 0476 50 21 05
Seniorenfeest Sporthal Den Willecom, Terelststraat 2 om 14.30 uur Meer info? Zie p.18
Meermalige activiteiten
16 oktober
3, 4, 5, 10, 11 en 12 oktober
Kampioenenviering jeugd Clublokaal van FC Ik Dien, Ter Elststraat om 19.30 uur
Toneel: Vervloekte pinhelmen, of de illusie van Fort 5 Forttheater, Rogier van der Weydenstraat 10 om 20 of 15 uur, prijs: 10 euro
18 oktober Concert: IJzer, koper, lood & zing Sint-Antoniuskerk, hoek Strijdersstraat / Drie Eikenstraat om 20 uur, prijs: 6 euro vvk of 10 euro aan de kassa Te Koor, E riet.rooms@huisvanverbinding.be, T 0485 60 07 20, W www.tekoor.be
Cultuurdienst, E cultuur@edegem.be, T 03 289 26 50, W www.vrijetijd.edegem.be Meer info? Zie p.5
4 en 5 oktober Palingfestival zie kader hiernaast
Kalender 23 4 en 5 oktober:
Palingfestival 11 en 12 oktober Levensloop Edegem Fort 5 (Hangar 44) Meer info? Zie p.17 Vogeltentoonstelling Kbof ‘t Klavertopje, Jacob de Roorestraat 8 om 10 uur ‘t Klavertopje, T 03 458 01 97
Permanent
Kom paling in het Groen, Goulash, een kindermenu of heerlijke desserts eten en aperitieven op de 34ste editie van het Palingfestival van vzw Jeugdkoor de Vagebonden. Het grootste deel van de opbrengst gaat naar goede doelen die op kinderen gericht zijn. Dit jaar kan je op zaterdag een etentje combineren met een bezoek aan het openingsevenement van de herdenking van WO I op Fort 5. Alle info vind je op www.edegem.be/WOI. Wanneer? Zaterdag 4 oktober van 16.30 tot 22 uur en zondag 5 oktober van 12 tot 19 uur Waar? Hangar 44, Fort V, Rogier van der Weydenstraat Meer weten? Wim Vanhoolst, tel. 03 448 34 58 of Bob Verhaegen (ondervoorzitter), tel. 03 440 08 20, info@palingfestival-edegem.be of www.palingfestival-edegem.be
1 tot 31 oktober ‘t Forumgalerie: aquarel ‘t Forum, wijkontmoetingscentrum, Romeinse Put 97 van 12 tot 22 uur (behalve maandag) ‘t Forum, vzw, E mvanbilsen@skynet.be, T 03 457 51 62, W www.tforum.be
Dienstencentrum Den Appel Smulnamiddag met appeltaart en ijs 1 oktober om 14 uur, prijs: 2 euro
Praat- en vriendengroep: parkinson Film in Den Appel
Juweeltjes maken
Bloemschikken in Den Appel
Weet dat onze talrijke verenigingen, organisaties en clubs heel wat te bieden hebben, van lijndans en kaartnamiddagen tot turnen en volleybal. Je kunt hun aanbod bekijken via:
Kaarten
22 oktober om 13.30 uur, prijs: 10 euro, inclusief materiaal
1, 8, 15, 22 en 29 oktober om 13.30 uur
(Stoel)yoga en bewegingsoefeningen voor senioren 1, 15 en 29 oktober om 15 uur, prijs: 3 euro
Bingo/lotto van de ‘goede oude tijd’ 2, 16 en 30 oktober om 14 uur, prijs: 1 euro
Klassieke muziek beluisteren en beleven 2 en 23 oktober om 10 uur, prijs: 3 euro
Breicafé De volledige verenigingskalender vind je op www.edegem.be.
Qi Gong
6 oktober om 14.30 uur
Meer activiteiten in Edegem?
3, 10, 17, 24 en 31 oktober om 13.30 uur
7, 14, 21 en 28 oktober om 14 uur, prijs: 3 euro
8 oktober om 14 uur, prijs: 1 euro
de verenigingengids op www.edegem.be, www.vrijetijd.edegem.be en de UiT-databank van Cultuurnet Vlaanderen. de brochure met alle sportclubs (verkrijgbaar in het gemeentehuis) de brochure met alle seniorenverenigingen (verkrijgbaar in het gemeentehuis)
Bridge
3, 7, 10, 14, 17, 21, 24, 28 en 31 oktober om 14 uur
7 en 29 oktober om 13.30 uur, prijs: 5 euro per begonnen juweeltje
Computercursus: internet en e-mail voor beginners 8, 15, 22 en 29 oktober om 9.30 uur, prijs: 20 euro voor 4 lessen
Computercursus voor beginners: ABC van de PC 13, 20 en 27 oktober om 13.30 uur of 16, 23 en 30 oktober om 9.30 uur, prijs: 5 euro per les
Tai Chi 14, 21 en 28 oktober om 15 uur, prijs: 3 euro
PC-cursus: Excel 15, 22 en 29 oktober om 13.30 uur, prijs: 5 euro per les
Meer weten? Dienstencentrum Den Appel, Oude-Godstraat 110, E dienstencentrum@ocmwedegem.be, T 03 450 84 00
24 Ken je Edegem
Herken je gemeente
en win 25 euro!
Elke maand plaatsen we hier een herkenbaar detail uit onze gemeente. Aan jou om dat stukje Edegem een plaats te geven.
Waar is dit? Enig idee waar we dit vonden? Omschrijf zo gedetailleerd mogelijk de plek: straatnaam en nummer, indien mogelijk. In de volgende Edegem Vandaag maken we de winnaar van deze wedstrijdvraag bekend. Win jij die E!Bon van 25 euro?
De winnaar van vorige maand ... Tinne en Bavo Kussé-Soomers herkenden een detail van het monument van de gefussileerden in Fort 5.
SPELREGELS: 1. Stuur je antwoord voor 13 oktober 2014 via e-mail naar
redactie@edegem.be of stuur een brief met je antwoord naar gemeentehuis, redactie, Gemeenteplein 1, 2650 Edegem.
Hij of zij wint een nieuwe E!Bon ter waarde van 25 euro.
2. Maximum 1 e-mail of brief per gezin. 3. Uit de juiste antwoorden trekt een onschuldige hand één winnaar.
Colofon Een publicatie van Gemeentebestuur Edegem, Gemeenteplein 1, 2650 Edegem tel. 03 289 26 50, e-mail: gemeentebestuur@edegem.be, website: www.edegem.be Verantwoordelijke uitgever: Koen Metsu, burgemeester, Ter Voortlaan 22, 2650 Edegem Je leest Edegem Vandaag ook online op www.edegem.be > Over Edegem > Publicaties.
Tinne en Bavo winnen een E!Bon ter waarde van 25 euro. Proficiat!