Replic

Het recyclagecentrum ligt niet ver van Doornik aan de Schelde in de binnenhaven van Pecq.

Nieuw centrum voor de recyclage van gips

Per jaar ontstaan er tienduizenden tonnen gipsafval die niet gemakkelijk te recycleren zijn. In Henegouwen exploiteert ons lid Dufour sinds 2020 Replic, een groot recyclagecentrum dat ook mikt op klanten in Vlaanderen en Frankrijk.

Replic ligt aan de Schelde bij Pecq, niet ver van Doornik en dus niet ver van Frankrijk en Vlaanderen. Het mag een voorbeeld van circulaire economie genoemd worden. Replic is het resultaat van een projectoproep van Greenwin, een Waals regeringsinitiatief. Het gaat om een publiek-privaat partnership. De Waalse regering subsidieerde de infrastructuur en de studiekosten. € 2,5 miljoen werd geïnvesteerd door de Waalse intercommunale Ipalle, Suez en Dufour.

Bouwbedrijf vroeg aanDavid Hoorebeeke (projectingenieur bij Dufour) wat een bouwbedrijf motiveert om in een dergelijk project te stappen.

David Hoorebeeke: "We hebben al een site waar afval gescheiden wordt. We behandelen er gewoon industrieel afval en inerte stromen van afbraak en sloop. Daarbij zaken als beton maar ook gipsafval. Dat laatste wilden we valoriseren, door het naar Replic te transporteren en de site te exploiteren."

Laboratoriumtesten

De site heeft een oppervlakte van 2200 vierkante meter. De hall voor het recyclagecentrum stond er al. Maar verder moest Replic zeer grondig voorbereid worden, want gips recycleren en hergebruiken is geen evidentie. De activiteit van Replic is gebaseerd op testen uitgevoerd in laboratoria. Het CTP (Centre Terre et Pierre) in Doornik onderzocht vooraf onder meer welke uitrusting nodig was. CRIC-OCCN, het Belgische collectieve onderzoekscentrum van de cementsector en het stortklare beton, bestudeerde welk potentieel gips heeft voor hergebruik en valorisatie in cement. Euremi ontwikkelde de industriële installaties die geplaats werden door Dufour.

Er ging in totaal maar liefst 4500 uur studiewerk vooraf aan het project. De installaties en de ingebruikname vroegen ongeveer zeven maanden.

Werking

Dufour wierf twee mensen aan die het centrum exploiteren. Het is drie voormiddagen per week open voor een brede groep klanten: kmo's en grotere ondernemingen die sloop- en afbraakwerken uitvoeren maar ook beheerders van containerparken die gips willen laten recycleren.

David Hoorebeeke: "Wanneer afval geleverd wordt, wordt het eerst uitgespreid in de hall. De eerste, preliminaire scheiding gebeurt handmatig. Het is ook dan dat de kwaliteit van het afval bepaald wordt. Er worden drie niveaus gehanteerd: A zijn de gipsbrokken zonder onzuiverheden, B

Na de eerste scheiding begint een industrieel proces dat tot 15 ton per uur kan behandelen.

VLAANDEREN

In Vlaanderen is de grootschalige inzameling en recyclage van gipskartonafval van de sloopsector in 2010 op kruissnelheid gekomen. Dat is mee het gevolg van de vrijwillige samenwerkingsovereenkomst die de gipssector in 2009 heeft gesloten met de Vlaamse overheid.

In dat jaar heeft de Belgisch-Luxemburgse Gipsvereniging (BLGV) een grootschalige verwerkingseenheid voor gipskartonafval in gebruik genomen. Ze heeft ook met de OVAM, de Vlaamse Confederatie Bouw, CASO en andere betrokkenen een vrijwillige overeenkomst gesloten voor het sluiten van de materiaalkringloop van gips in de Vlaamse bouwsector.

In 2018 werd er zo ongeveer 45 000 ton gipsafval, waarvan ongeveer 17 000 ton post-consumer gipsafval, gerecycleerd. Na een lichte terugval rond 2015 tekent zich de laatste jaren opnieuw een stijging af in de hoeveelheid ingezameld en gerecycleerd gipsafval.

www.ovam.be.

De granulaten van het eindproduct zijn kleiner dan 4 millimeter.

de stukken gipsplaat met papier en C ten slotte de zwaar verontreinigde mengsels."

Drie stappen

Na de eerste scheiding gaat het afval naar een industrieel proces dat tot 15 ton per uur kan behandelen. De recyclage bestaat uit drie grote stappen.

David Hoorebeeke: "In de eerste stap wordt het gips gebroken om het juiste formaat te verkrijgen. De grootte moet teruggebracht worden tot minder dan 250 millimeter. In de tweede stap wordt het verder gebroken en ten slotte worden de andere stoffen verwijderd. Gemiddeld halen we 20 % andere stoffen uit wat hier binnenkomt. Het eindproduct, dat bestaat uit granulaten met afmetingen onder de 4millimeter, wordt daarna opgeslagen in een ander deel van de hall. Het gaat om gips dat cementproducenten kunnen gebruiken om de binding of opstijving van cement te vertragen. Ze komen het gerecycleerde gips hier ophalen. Het resultaat kan ook gebruikt worden door de gips-industrie zelf. Deze producenten hebben al interesse laten blijken voor gerecycleerd post-consumer gipsafval maar ook voor het gebruik in de post-productie. Er bestaat groeiende interesse voor hoogwaardig hergebruik van gerecycleerde materialen."

Niet alleen Wallonië

Voorlopig is Replic hoofdzakelijk bekend in de omgeving van Doornik en komen de klanten vooral uit de streek.

David Hoorebeeke: "Maar intussen zijn enkele Franse en Vlaamse ondernemingen hier ook al klant. Onze naambekendheid neem toe. Gemiddeld komen hier twee tot zes vrachtwagen het eindproduct ophalen. Uiteindelijk willen tussen de 15 000 en de 18 000 ton gips per jaar behandelen. De circulaire economie is in opmars in veel sectoren, en zeker in de bouw." •