Bệnh đau vai gáy của dân văn phòng

Page 1

Những người mắc bệnh đau vai gáy thường ở nhiều độ tuổi, những gần đây những người làm việc ở văn phòng lại hay mắc phải. Nguyên nhân là gì? Cách phòng tránh đau cổ vai gáy cho dân văn phòng là gì? Hãy cũng tìm hiểu nhé

Nội dung bài viết 1. Tổng quan về bệnh đau mỏi vai gáy.......................................................................................................2 1.1. Đau cổ vai gáy là bệnh gì? ...............................................................................................................2 1.2. Nguyên nhân gây đau mỏi vai gáy của dân văn phòng ...................................................................3 1.3. Triệu trứng đau mỏi vai gáy của dân văn phòng .............................................................................5 1.4. Hậu quả khó lường từ chứng đau mỏi vai gáy ................................................................................6 2. Phòng tránh đau cổ vai gáy cho dân văn phòng ....................................................................................7 2.1. Ngăn ngừa đau mỏi cổ vai gáy với tư thế đúng ..............................................................................7 2.2. Thường xuyên thay đổi tư thế khi làm ............................................................................................8 2.3. Ngăn ngừa đau mỏi cổ vai gáy với bàn làm việc mới ......................................................................8 2.4. Ngăn ngừa đau vai gáy bằng cách đứng làm việc ...........................................................................9 2.5. Nghỉ ngơi thường xuyên khi làm việc ..............................................................................................9 2.6. Tích cực tham gia các hoạt động thể dục để rèn luyện, phát triển các cơ, khớp của thân trên, đặc biệt là vùng cơ cổ và vai.................................................................................................................10 2.7. Cổ, vai cũng như toàn thân phải tránh lạnh, ẩm...........................................................................11 2.8. Ngủ đúng tư thế ............................................................................................................................11 3. Điều trị đau cổ vai gáy cho dân văn phòng ..........................................................................................11 3.1. Dùng thuốc Tây điều trị đau mỏi cổ vai gáy ..................................................................................11 3.2. Cách chữa bệnh đau cổ vai gáy bằng thuốc Nam .........................................................................13 3.3. Vật lý trị liệu điều trị đau mỏi cổ vai gáy .........................................................................................16 3.4. Học người Nhật cách chữa đau mỏi cổ vai gáy................................................................................16 3.5. Chữa nhức cổ vai gáy bằng Đông y .................................................................................................17 4. Thực phẩm dành cho người bị bệnh đau mỏi cổ vai gáy .....................................................................18 4.1. Thực phẩm nên ăn đối với người bị đau mỏi cổ vai gáy ...............................................................18 4.2. Thực phẩm nên kiêng đối với người bị đau mỏi cổ vai gáy ..........................................................19 5. Các địa chỉ khám bệnh đau cổ vai gáy uy tín tại Hà Nội .......................................................................20 5.1. Khoa khám theo yêu cầu - Bệnh viện Việt Đức .............................................................................20 5.2. Khoa Cơ xương khớp - Bệnh viện Bạch Mai ..................................................................................21 5.3. Bệnh viện đa khoa Quốc tế Thu Cúc .............................................................................................21 5.4. Trung tâm cơ xương khớp - Bệnh viện E .......................................................................................22 5.5. Khoa cơ xương khớp - Bệnh viện Hữu Nghị ..................................................................................22 5.6. Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 ............................................................................................23 1


5.7. Phòng khám trị liệu thần kinh cột sống Hoa Kỳ (ACC)...................................................................23 6. Các địa chỉ khám chữa đau cổ. vai, gáy uy tín tại TP.Hồ Chí Minh .......................................................24 6.1. Bệnh viện Chấn thương – Chỉnh hình TP. HCM.............................................................................24 6.2. Chuyên khoa Xương khớp – Bệnh viện Nhân Dân 115 .................................................................25 6.3. Chuyên khoa Xương khớp – Bệnh viện Đại học Y Dược TP. HCM .................................................25

Hình ảnh: Đau cổ vai gáy

1. Tổng quan về bệnh đau mỏi vai gáy. 1.1. Đau cổ vai gáy là bệnh gì? Đau cổ vai gáy là tình trạng cơ vùng vai gáy co cứng gây đau, kèm theo các hạn chế vận động khi quay cổ hoặc quay đầu. Bệnh thường xuất hiện vào buổi sáng và có liên quan chặt chẽ đến hệ thống cơ xương khớp và mạch máu vùng vai gáy. Với bệnh đau cổ vai gáy, ban đầu bệnh nhân có cảm giác đau nhẹ, mỏi vùng vai gáy và hạn chế vận động ở vùng cổ gáy, vùng đầu, tình trạng này thường xuất hiện tự phát hoặc sau khi lao động nặng.

2


Hình ảnh: Bệnh đau vai gáy thường gặp ở người ngồi văn phòng, người lớn tuổi. Bệnh đau cổ vai gáy là một bệnh lý phổ biến, bất cứ ai cũng có thể mắc phải. Nhưng đối tượng bị mắc nhiều nhất chính là dân văn phòng. Khi mắc bệnh, chúng ta sẽ cảm thấy đau ở vùng cổ, có khi lan xuống cả vai và hai cánh tay. Tình trạng này thường gây đau nhức, khó chịu và làm giảm hiệu quả công việc trong ngày. 1.2. Nguyên nhân gây đau mỏi vai gáy của dân văn phòng - Hoạt động sai tư thế: Một số thói quen như dựa đầu vào ghế, kê gối nằm ngủ quá cao hoặc quá thấp, nằm nghiêng một bên lâu... đều có thể là nguyên nhân gây ra tình trạng đau mỏi vai gáy. Do những thói quen này có thể làm giảm quá trình cung cấp oxy cho các tế bào cơ, từ đó gây thiếu máu cục bộ ở các cơ, kéo theo nguy cơ đau ở vùng cổ, gáy...

Hình ảnh: Ngủ sai tư thế cũng là nguyên nhân gây đau vai gáy - Ngồi nhiều, ít đi đứng, vận động: Một điều chắc chắn rằng những người làm việc văn phòng là những người thường xuyên ngồi nhiều, ít đi đứng, vận động. Việc điều chỉnh độ cao của màn hình vi tính và độ 3


cao ghế ngồi không phù hợp dẫn đến người bệnh phải cúi đầu quá thấp hay ngước nhìn quá cao dẫn đến tình trạng đau nhức vùng cổ. Thêm nữa, việc bạn ngồi cùng một tư thế, hay sai tư thế trong một vài giờ trước máy vi tính và hành động này lặp đi lặp lại nhiều lần sẽ gây ra tình trạng cứng cổ, vùng cổ và vai ít vận động dẫn đến việc lưu thông máu và trao đổi ôxy trong cơ thể giảm.

Hình ảnh: Ngồi lâu một chỗ dễ bị đau vai gáy - Môi trường thiếu ánh sáng mặt trời: Phòng làm việc đa số được gắn máy điều hòa, tuy máy điều hòa có tác dụng rất lớn trong việc duy trì nhiệt độ ổn định trong phòng, tuy nhiên khi cơ thể yếu thì sẽ rất dễ bị nhiễm lạnh đột ngột làm khí huyết bị ứ trệ, giảm sự cung cấp oxy cho các tế bào cơ, gây thiếu máu cục bộ ở các cơ vùng cổ và bả vai cũng là nguyên nhân dẫn đến đau vai gáy. - Làm việc quá sức: Việc ngồi tại chỗ suốt cả ngày của dân văn phòng chẳng những khiến các cơ bị kéo căng mà còn gây mất cân bằng vi chất trong cơ. Bên cạnh đó, những công việc nặng nhọc, đòi hỏi phải mang vác nặng thường xuyên cũng có thể gây ra tình trạng đau mỏi vai gáy.

Hình ảnh: Làm việc quá sức là nguyên nhân gây đau mỏi vai gáy - Rối loạn chức năng dây thần kinh: Nếu các dây thần kinh vùng vai gáy của bạn bị kéo giãn hoặc kéo căng quá mức thì nó cũng có thể gây ra hiện tượng đau nhức vùng vai gáy. 4


- Có tiền sử mắc bệnh về xương khớp: Với những người đã được chẩn đoán mắc các bệnh xương khớp như thoát vị đĩa đệm, thoái hóa đốt sống cổ... thì nguy cơ cao cũng có thể gặp phải tình trạng đau vai gáy.

Hình ảnh: Những người có tiền sử mắc bệnh xương khớp cũng gây bệnh đau mỏi vai gáy 1.3. Triệu trứng đau mỏi vai gáy của dân văn phòng - Xuất hiện những cơn đau nhẹ: Khi mới mắc bệnh, bạn sẽ gặp phải tình trạng đau nhói nhẹ ở cơ cổ gáy, vùng vai và phần lưng phía gần cổ.

Hình ảnh: Đau mỏi vai gáy gây những cơn đau nhẹ

5


- Khó cử động cổ: Người bệnh sẽ không thể quay cổ ra đằng sau như bình thường được mà chỉ có thể nghiêng sang trái hoặc phải. Tuy nhiên, tình trạng đau nhức sẽ xuất hiện mỗi khi cử động cổ và khiến bạn cảm thấy khó chịu. Bên cạnh đó, bạn còn có thể gặp phải tình trạng đau co cứng cơ và tê ở cánh tay, cẳng tay, bàn tay, ngón tay. Lâu dần sẽ dẫn đến tình trạng liệt cơ, teo cơ... nếu không được điều trị sớm.

Hình ảnh: Đau nhức, tê bì vùng vai gáy 1.4. Hậu quả khó lường từ chứng đau mỏi vai gáy Bệnh đau vai gáy tuy không phải bệnh nặng và khó chữa trị nhưng nếu bệnh không được chữa trị dứt điểm thì có thể để lại những hậu quả khôn lường cho sức khỏe của bạn, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của cơ thể. Những căn bệnh có thể phát sinh khi bệnh đau vai gáy trở nặng là rối loạn tiền đình do tuần hoàn máu kém, thoái hóa đốt sống cổ, nặng hơn nữa là biến dạng khớp, rối loạn cảm giác tứ chi, bại liệt một hoặc hai tay,… Người bệnh có thể bị liệt nửa người, nhồi máu cơ tim khi mạch máu tim bị chèn ép. Bệnh có thể ảnh hưởng xấu đến hệ thần kinh như đau rễ thần kinh, rối loạn thực vật chèn dép rễ thần kinh, tủy hoặc gây rối loạn thần kinh thực vật,…

6


Hình ảnh: 5 hậu quả khó lường từ chứng đau mỏi vai gáy Căn bệnh đau vai gáy không nguy hiểm nhưng nếu để bệnh diễn tiến kéo dài có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, chuyển sang giai đoạn mãn tính và bị nhiều bệnh khác. Đến lúc đó sẽ rất khó chữa trị, đem đến hậu quả khôn lường cho sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Ngoài những nguyên nhân trên thì một số thói quen trong sinh hoạt hàng ngày như ngồi lâu trước quạt, điều hòa, hay đi dầm mưa, không đội mũ khi đi ngoài trời nắng… đều có thể là những tác nhân gây rối loạn mạch và dẫn đến tình trạng đau vai gáy.

2. Phòng tránh đau cổ vai gáy cho dân văn phòng Đau cổ vai gáy ở dân văn phòng càng trở nên phổ biến, chúng ta càng phải biết cách tự phòng tránh và bảo vệ mình khỏi căn bệnh này. “Chữa khi chưa có bệnh” là an tâm nhất. Vậy nên các bạn hãy nhớ: 2.1. Ngăn ngừa đau mỏi cổ vai gáy với tư thế đúng Nếu công việc của bạn yêu cầu ngồi nhiều, bạn hãy ngồi sao cho đúng tư thế. Một tư thế ngồi đúng có thể giúp bạn giảm áp lực lên vùng vai và cổ, từ đó ngăn ngừa đau mỏi vai gáy. Sau đây là tư thế ngồi đúng bạn nên lưu ý:      

Vai thả lỏng Cổ tay và bàn tay phải thẳng hàng với bắp tay Khuỷu tay cũng cần có điểm tựa và phải đặt sát vào cơ thể Hai đùi song song với mặt đất Lưng dưới phải có chỗ dựa chắc chắn, thoải mái Hai bàn chân phải đặt vững vàng trên mặt đất hoặc đồ gác chân

7


Hình ảnh: Tư thế ngồi làm việc để phòng đau vai gáy của dân văn phòng 2.2. Thường xuyên thay đổi tư thế khi làm Khi làm việc văn phòng, bạn hãy đổi tư thế vài giờ một lần để ngăn ngừa đau mỏi cổ vai gáy. Ngồi nguyên một tư thế trong một khoảng thời gian lâu sẽ gây áp lực lên cổ, lưng và vai. Để có thể đổi nhiều tư thế, sau khi ngồi làm việc một tiếng, bạn có thể đứng làm việc trong vài phút hay đi bộ quanh văn phòng một chút.

Hình ảnh: Thường xuyên thay đổi tư thế làm việc 2.3. Ngăn ngừa đau mỏi cổ vai gáy với bàn làm việc mới Vị trí máy tính, bàn phím, chuột hay thậm chí là ghế ngồi trong văn phòng cũng có thể gây đau mỏi vai gáy. Để ngăn ngừa đau mỏi vai gáy, bạn hãy sắp xếp lại bàn làm việc theo các lưu ý sau:  Bàn làm việc: phải ngang tầm với khuỷu tay khi bạn ngồi. Nếu bàn quá cao, bạn sẽ bị mỏi vai. Bàn quá thấp sẽ làm bạn rơi vào tư thế chúi người về phía trước.  Màn hình máy tính: nên cách bạn một sải tay và phần cao nhất của máy nên ở dưới tầm mắt của bạn. Ngoài ra, bạn nên dùng loại bàn phím và chuột có thể điều chỉnh được. 8


 Ghế ngồi làm việc: cũng cần phải có độ nâng đỡ tốt cho lưng và vai của bạn. Bạn hãy lựa ghế có lớp lót chắc chắn, có chỗ tựa cho lưng dưới và có thể điều chỉnh độ cao được. Bạn nên điều chỉnh ghế sao cho hai chân chạm đất thật thoải mái.

Hình ảnh: Ngăn ngừa đau mỏi cổ vai gáy với bàn làm việc mới 2.4. Ngăn ngừa đau vai gáy bằng cách đứng làm việc Chọn mua loại bàn có thể điều chỉnh độ cao để có thể đứng làm việc. Đứng sẽ giúp bạn cải thiện sức mạnh các cơ trọng tâm, từ đó cải thiện tư thế của bạn.

Hình ảnh: Đứng làm việc để ngăn ngừa đau mỏi cổ vai gáy 2.5. Nghỉ ngơi thường xuyên khi làm việc Ngồi cả ngày trước màn hình máy tính không tốt cho sức khỏe nói chung và vai nói riêng. Tư thế ngồi làm cột sống phải chịu áp lực lớn hơn và từ đó gây đau mỏi vai gáy mãn tính. Ngồi trong một khoảng thời gian dài có thể gây tổn hại lên cơ, xương, gân, dây chằng, làm ảnh hưởng lên vùng cổ, vai và lưng dưới. Hơn nữa, ngồi quá lâu có thể làm các cơ dễ bị đau và căng khi bạn hoạt động mạnh đột ngột. Thỉnh thoảng bạn hãy rời bàn và đi bộ vòng quanh. Sau 2–3 tiếng, bạn hãy đi bộ 10 phút có thể giảm áp lực lên vùng cổ và vai một cách đáng kể. 9


Hình ảnh: Nghỉ ngơi thường xuyên khi làm việc 2.6. Tích cực tham gia các hoạt động thể dục để rèn luyện, phát triển các cơ, khớp của thân trên, đặc biệt là vùng cơ cổ và vai Từ đó làm cho khả năng chịu đựng chống lại các tổn thương của vùng này được tăng cường. Những bài tập thể dục thể thao mà chúng ta nên tham gia như aerobic, yoga, thái cực quyền, tập dưỡng sinh, chạy bộ nhẹ nhàng… Nên tăng cường các hoạt động ngoài trời để thư giãn và hít thở không khí trong lành. Ngoài ra có thể tập các bài tập chuyên biệt do bác sỹ tư vấn để thư giãn cho vùng cơ vai, cổ.

Hình ảnh: Các bài tập đơn giản phòng đau cổ vai gáy của dân văn phòng 10


2.7. Cổ, vai cũng như toàn thân phải tránh lạnh, ẩm Không nằm, ngồi lâu nơi ẩm thấp, tránh nhiễm lạnh. Ngồi lâu trong điều kiện máy lạnh là một điều nên tránh. 2.8. Ngủ đúng tư thế Khi ngủ không nên gối cao đầu, có thể gây ra các tổn thương lâu dài cho cơ cổ, vai. Ngoài ra chú ý tới tư thế nằm khi ngủ sao cho thoải mái nhất. Nhiều người chỉ vì tư thế nằm không đúng mà sáng ngủ dậy bị sái cổ, mất rất nhiều thời gian để khỏi hoàn toàn.

Hình ảnh: Tư thế ngủ thoải mái, không gối cao dễ gây đau cổ vai

3. Điều trị đau cổ vai gáy cho dân văn phòng Muốn việc điều trị đau vai gáy đạt được hiệu quả cao thì trước tiên cần chuẩn đoán bệnh chính xác thông qua những triệu chứng của đau vai gáy cổ hay kết hợp xét nghiệm cận lâm sàng. Đúng bệnh thì việc sử dụng biện pháp điều trị sẽ cho hiệu quả cao hơn. 3.1. Dùng thuốc Tây điều trị đau mỏi cổ vai gáy Việc dùng thuốc trị đau mỏi gáy gần như là một phương pháp phổ biến hiện nay, các thuốc thường được sử dụng thường là giảm đau hay kháng viêm nhanh, cải thiện cơn đau nhanh cho bệnh nhân. Bao gồm một số loại thuốc như: Nhóm thuốc giảm đau cổ vai gáy: Các thuốc giảm đau thông thường hay được các bác sĩ chỉ định như: paracetamol, acetaminophen kết hợp với codein hoặc tramadol. Mục đích chính giúp hỗ trợ điều trị và giảm các triệu chứng đau vai gáy thông thường. Phần lớn các thuốc giảm đau trong nhóm này không cần kê toa khi mua và được bày bán ở nhiều nơi. Tuy nhiên để tránh những ảnh hưởng xấu khi sử dụng các loại thuốc này tốt nhất bạn nên dùng theo chỉ định của bác sĩ. Tuyệt đối không tự ý sử dụng và lạm dụng các loại thuốc giảm đau dù có kê toa hay không kê toa. Sau mỗi đợt điều trị bằng thuốc giảm đau cần thăm khám để đánh giá kết quả điều trị. 11


Hình ảnh: Các thuốc giảm đau thông thường như Paracetamol cần sử dụng hợp lý Nhóm thuốc kháng viêm không steroid: Trong nhóm thuốc kháng viêm thường dùng một số loại đặc trưng như: diclofenac, piroxicam, meloxicam celecoxib, etoricoxib… Các thuốc kháng viêm không steroid thường được chỉ định với lượng phù hợp để tránh những ảnh hưởng xấu cho sức khỏe. Tùy theo từng trường hợp cụ thể mà bác sĩ có thể chỉ định hoặc không chỉ định sử dụng đối với loại thuốc này. Nhóm thuốc giãn cơ: Đối với những cơn đau cơ cấp hay tình trạng co cứng cơ thì bệnh nhân sẽ được chỉ định thuốc giãn cơ để giảm đau nhanh chóng như thuốc Myonal, mydocalm, diazepam. Các nhóm thuốc giãn cơ thường chỉ định sử dụng ở những bệnh nhân đau mỏi vai gáy có liên quan đến các cơ, qua đó giảm các triệu chứng của bệnh đau vai gáy.

Hình ảnh: Diazepam là một trong những thuốc giãn cơ phổ biến thường được sử dụng 12


để cải thiện các triệu chứng đau Nhóm thuốc giảm đau thần kinh: Các thuốc giảm đau thần kinh thường được chỉ định như gabapentin, pregabalin… được sử dụng để giảm cảm giác khó chịu do kích thích thần kinh vùng cổ vai gáy. Tương tự như các thuốc khác, nhóm thuốc giảm đau thần kinh cần có chỉ định với liều lượng thích hợp cho từng đối tượng khác nhau. Nhóm thuốc chống trầm cảm: Phổ biến trong nhóm này chính là dùng thuốc amitriptylin… Loại thuốc này thường được chỉ định sử dụng đối với trường hợp đau thần kinh mạn tính hoặc có rối loạn giấc ngủ. Các nhóm thuốc chống trầm cảm phù hợp với phần lớn những trường hợp mất ngủ do ảnh hưởng từ các cơn đau âm ỉ, kéo dài ở vùng vai, gáy, đau về đêm.

Hình ảnh: Nhóm thuốc chống trầm cảm phù hợp cho những bệnh nhân mất ngủ do đau mỏi vai gáy Lưu ý: Bệnh nhân trong quá trình điều trị đau mỏi vai gáy và sử dụng các loại thuốc trên không được tự ý dùng thuốc mà cần có sự chỉ định của bác sĩ những người có chuyên môn, nhằm tránh các tác dụng phụ từ thuốc có thể gây ra. Đặc biệt là những ảnh hưởng xấu cho sức khỏe có liên quan đến dạ dày, tiêu hóa, rối loạn chức năng đào thải của gan, thận. 3.2. Cách chữa bệnh đau cổ vai gáy bằng thuốc Nam Ngoài các phương pháp được gợi ý bên trên, người mắc bệnh đau mỏi vai gáy thường xuyên có thể tham khảo bài thuốc nam chữa đau vai gáy cấp tính. Tuy cách này không mang lại tác dụng nhanh chóng, nhưng với dược tính thiên nhiên mang lại độ an toàn và tin tưởng cao. - Chườm nóng bằng ngải cứu rang với muối: Ngải cứu là dược liệu tự nhiên khá phổ biến ở nước ta, có nhiều flavonoid có lợi cho sức khỏe. Dân gian thường sử dụng ngải cứu để giảm đau, giảm khó chịu do các bệnh thông thường. Không chỉ có tác dụng làm tan mỡ, tan máu bầm, phương pháp chườm nóng với thảo dược này có có tác dụng giúp vai gáy thư giãn, bớt đau nhức. Lưu ý, trong thời gian chườm nóng thì không nên xoa bóp, massage.

13


Hình ảnh: Ngải cứu và muối giúp cải thiện tình trạng đau mỏi cổ vai gáy  Chuẩn bị: 1 nắm lá ngải cứu; 1 nắm muối biển loại hạt to; Túi chườm sạch.  Thực hiện: Dùng ngải cứu và muối biển cho lên chảo nóng và sao vàng; Cho nguyên liệu vào túi chườm, để nguội bớt và chườm nhẹ nhàng lên vị trí viêm, đau; Để túi chườm nguội hẳn thì có thể sao và chườm lại khoảng 2-3 lần nữa. Để phương pháp này mang lại hiệu quả cao nhất, người bệnh nên kiên trì sử dụng kết hợp với các liệu pháp chăm sóc xương khớp khác. - Chữa đau vai gáy bằng rượu ngâm hạt gấc: Trong hạt gấc có nhiều loại tinh dầu khác nhau, giúp tạo màu, tạo mùi cho thực phẩm ngoài ra còn được dân gian sử dụng như một cách giảm đau nhức đối với các bệnh lý thông thường trong cuộc sống. Chuẩn bị: 50 hạt gấc chín; Rượu trắng 45 độ khoảng 1 – 2 lít Thực hiện: Gấc rửa sạch, để khô, nướng cho xém vỏ sau đó để nguội bớt; Đập bỏ vỏ; Lấy phần ruột nhân bên trong giã nát; Cho phần ruột nhân vào bình sạch; Đổ rượu trắng 45 độ ngập sấp phần hạt gấc sau đó đậy thật kín. Rượu này để càng lâu càng công hiệu, tuy nhiên dùng liền thì chỉ cần ngâm 5-7 ngày là được. Rượu gấc dùng để xoa bóp giúp giảm đau hiệu quả sau 5-10 phút xoa bóp.

14


Hình ảnh: Hạt gấc có nhiều tinh dầu giúp giảm đau Bài thuốc chữa đau khớp vai với cam, phèn chua và hành khô: Phèn chua, cam và hành khô đều là những thành phần có tính kháng khuẩn tự nhiên khá cao. Trong dân gian thường dùng phèn chua và hành khô để cải thiện các vấn đề đau nhức, khó chịu do các bệnh lý thông thường gây ra. Cách dùng hành khô, cam và phèn chua cũng khá đơn giản và dễ thực hiện Chuẩn bị: Cam sành 1 quả; Phèn chua khoảng 2 muỗng cà phê; Hành khô khoảng 1 muỗng cà phê Thực hiện: Cam sành cắt lấy phần đầu quả cảm bỏ đi; Cho một ít phèn chua, 1 củ hành khô vào phần ruột quả; Đặt lên bếp nướng cho đến khi phần vỏ cam hơi sém lại; Sau khi nướng thì cắt ra và đắp vào vùng bị đau (chú ý tránh để bị bỏng); Chỉ cần đắp khoảng 5-10 phút, bạn sẽ thấy tình trạng đau của mình giảm đáng kể.

Hình ảnh: Cam, hành khô và phèn chua nướng sém vỏ 15


3.3. Vật lý trị liệu điều trị đau mỏi cổ vai gáy Bên cạnh một số biện pháp trên, vật lý trị liệu cũng là một cách để giúp bạn cải thiện các triệu chứng do đau mỏi vai gáy gây ra. Trước tiên cần thay đổi thói quen sinh hoạt và công việc khi mắc bệnh để ngăn ngừa bệnh nặng hơn và thực hiện các cách trị liệu như: - Dùng nẹp mềm cố định đốt sống cổ trong giai đoạn bệnh gây nên những cơn đau hay chấn thương khó vận động. - Theo Y học cổ truyền, nhiễm phong hàn là 1 nguyên nhân gây đau mỏi vai gáy, với những trường hợp này, cần phải trục xuất phong hàn ra khỏi cơ thể, giúp kinh mạch thông suốt, khí huyết không được lưu thông dễ dàng. Ngoài việc sử dụng thuốc, áp dụng kết hợp với xoa bóp bấm huyệt hoặc châm cứu chính là phương pháp chữa bệnh mang lại tác dụng hiệu quả.

Hình ảnh: Vật lý trị liệu giúp cải thiện sức khỏe cho bệnh nhân đau mỏi vai gáy - Châm cứu sẽ giúp điều hòa lại hoạt động của dây thần kinh, châm cứu chính xác sẽ tạo ra hiệu ứng lan tỏa giúp giảm đau. - Dùng các biện pháp trị liệu như dùng nhiệt giảm cơn đau, siêu âm trị liệu cũng giúp máu lưu thông dễ dàng hơn từ đó giảm bệnh. Với những bệnh nhân mới phát hiện đau cổ vai gáy, chỉ cần sử dụng 1 liệu trình xoa bóp bấm huyệt, châm cứu sẽ giải quyết dứt điểm chứng đau mỏi vai gáy. 3.4. Học người Nhật cách chữa đau mỏi cổ vai gáy Chữa đau cổ vai gáy theo cách của người Nhật cũng là một cách khá đơn giản và hiệu quả. Cách này khá hữu ích với những bệnh nhân ngồi lâu, không vận động nhiều. Có thể thực hiện theo các bước sau:  Người bệnh nằm thẳng trên giường  Dùng một chiếc khăn tắm nhỏ hoặc miếng vải mềm, gấp cuộn lại cho tròn.  Đặt khăn xuống phía dưới bả vai. Nếu đặt dưới vai phải thì cánh tay đưa trái đặt lên vai phải, cánh tay phải đưa vuông góc hướng bàn tay lên trên đầu và thả lỏng toàn thân. 16


 Bệnh nhân giữ nguyên tư thế trên khoảng 10 giây để giúp cho toàn bộ cơ vai co cứng được thả lỏng.  Thực hiện tương tự với bên còn lại.  Người bị đau cổ vai gáy có thể thực hiện cách này mỗi ngày vào lúc rảnh rỗi, nhất là vào buổi tối trước khi đi ngủ hoặc buổi sáng sau khi ngủ dậy để giúp cơ thể dễ chịu hơn. 3.5. Chữa nhức cổ vai gáy bằng Đông y Bài 1: Bài thuốc cổ phương Qua lâu quế chi thang Thành phần: Cam thảm (80g), đại táo (12 trái), qua lâu căn (80g), quế chi (120g), sinh khương (120g), thược dược (120g). Sử dụng bài thuốc sắc, chia làm 3 lần uống cho mồ hôi ra Công dụng: Giải cơ, phát biểu, sinh tân. Trị bệnh ở thái dương, vai và cổ đau cứng mà mạch trầm. Bài 2: Bài thuốc cổ phương Thông khí phòng phong thang Thành phần: Bạch đấu khấu (0.8g), cảo bản (4g), hoàng bá (4g), hoàng kỳ (4g), sa sâm (12g), thắng ma (2g), thanh bì (0,8g), trần bì (2g). Công dụng: Khử phong, thắng thấp. Trị phong thấp, đau mỏi vai gáy, đau lưng. Bài 3: Hoạt huyết Phục cốt hoàn Bài thuốc Hoạt huyết Phục cốt hoàn là sự tổng hợp của 3 bài thuốc thành phần là Phong thấp hoàn, Bổ thận hoàn và Giải độc hoàn. Tùy vào cơ địa của bệnh nhân, tình trạng và dạng bệnh mà bác sĩ sẽ gia giảm thuốc sao cho hiệu quả điều trị là cao nhất. - Phong thấp hoàn Thành phần: Phòng phong, hoàng cầm, quế chi, xuyên quy, vương cốt đằng, ngưu tất, đỗ trọng, cẩu tích, hy thiêm, mộc qua, độc hoạt, thạch cao, chi mẫu,… và một số thảo dược quý khác. Công dụng: Thanh nhiệt tà, giải độc, giảm đau, hóa thấp, sơ phong, thông kinh lạc. - Bổ thận hoàn Thành phần: cam thảo, cát căn, hoàng kỳ, trạch tả, thương truật, bạch thược, bạch linh, quế thanh, ý dĩ, nhũ hương, xuyên khung, đương quy,… thêm các loại thảo dược khác Công dụng: Khu phong, tán hàn, trừ thấp, sơ thông kinh lạc, kết hợp dưỡng âm, bổ can thận, giúp kiện tì, ích khí, mạnh gân cốt, bồi bổ khí huyết. - Giải độc hoàn Thành phần: rau má, nhân trần, bạc sau, vỏ gạo, tơ hồng xanh, ké đầu ngựa, đơn đỏ, hồng hoa, kim ngân cành, bồ công anh,… một số thảo dược khác. Công dụng: giúp điều trị bệnh xương khớp, bổ huyết, tiêu sưng viêm, giảm phù nề. Ngoài ra, sự kết hợp của 3 bài thuốc thành phần trong bài thuốc Hoạt huyết còn mang lại nhiều công dụng khác như: tăng độ bền và dẻo dai cho khớp, tạo chất nhầy để bảo vệ ổ khớp, tạo dưỡng chất nuôi dưỡng sụn khớp; giúp lưu thông khí huyết và ngăn cản thoái hóa sụn khớp. 17


Với ưu điểm điều trị tận gốc bệnh, bài thuốc không chỉ mang lại hiệu quả chữa bệnh lâu dài mà còn nâng cao sức khỏe của người bệnh, giúp phòng chống tái phát bệnh hiệu quả. Thành phần của bài thuốc đều là các dược liệu tự nhiên, có nguồn gốc rõ ràng nên an toàn, không có tác dụng phụ, không gây ảnh hưởng đến các cơ quan khác như dạ dày, thận, gan,…

Hình ảnh: Đau vai gáy và cách điều trị bằng Đông y

4. Thực phẩm dành cho người bị bệnh đau mỏi cổ vai gáy 4.1. Thực phẩm nên ăn đối với người bị đau mỏi cổ vai gáy - Thực phẩm chứa axit béo omega: Axit béo omega có tác dụng ức chế sự viêm khớp, làm xẹp các vết sưng viêm, giảm đau nhức và khó chịu cho người bệnh. Vậy đau cổ vai gáy nên ăn gì có chứa axit béo omega? Hiện nay loại axit béo này có trong nhiều loại hải sản: cá hồi, cá thu, tôm, cua, tảo biển hay dầu cá…Vì vậy người bệnh đau vai gáy nên bổ sung những loại thực phẩm này vào bữa ăn của mình để giúp cải thiện tình trạng bệnh nhanh chóng. - Thực phẩm giàu vitamin: Kể đến những món ăn chữa đau vai gáy thì không thể bỏ qua những loại vitamin như C, D, E. Đây là những hoạt chất có tác dụng giảm nhanh các cơn đau nhức, co thắt cơ, giảm thiểu sự khó chịu của người bệnh. Vậy bị đau vai gáy nên ăn gì chứa nhiều các vitamin trên?

18


Hình ảnh: Những nhóm thực phẩm hỗ trợ chữa đau vai gáy hiệu quả Người bệnh cần thường xuyên bổ sung các loại rau củ quả có màu đỏ và màu xanh đậm. Trong đó những thực phẩm hàng đầu như: cà chua, cà rốt, bí đỏ, đu đủ, súp lơ, cải bó xôi, cải bẹ, dưa chuột, dâu tây…Những loại rau quả này không chỉ giúp xương khớp chắc khỏe mà còn tăng cường sức đề kháng để giúp cơ thể đẩy lùi bệnh tật nhanh chóng. - Thực phẩm giàu canxi: Bệnh đau cổ vai gáy nên ăn gì để tăng cường sự vững chắc của xương, chống lại các trấn thương thì không thể không nhắc tới nhóm thực phẩm giàu can xi. Đây là chất giúp tăng cường lưu thông máu để giải quyết các cơn co cứng cơ dẫn đến đau vai gáy. Thực phẩm trả lời cho câu hỏi đau cổ vai gáy ăn gì giàu canxi bao gồm các loại như sữa, hạnh nhân, đậu phụ, bột yến mạch, xương động vật, cải chip, sữa chua, chuối, cá chạch…Nên bổ sung các thực phẩm này hàng ngày để giúp các cơn đau vai gáy, tăng cường sự dẻo dai của xương khớp. 4.2. Thực phẩm nên kiêng đối với người bị đau mỏi cổ vai gáy Bên cạnh việc bổ sung các loại thực phẩm hỗ trợ cải thiện chứng đau cổ vai gáy thì thắc mắc về việc đau vai gáy kiêng ăn gì cũng được nhiều người bệnh đặt ra. Bởi vì một số loại thực phẩm có chữa những hoạt chất có thể làm tăng thêm các cơn đau nhức, gây đau đớn nhức nhối cho người bệnh. Vì vậy song song với việc ăn gì chữa đau cổ vai gáy thì dưới đây là những thực phẩm bạn nên kiêng khem:

19


Hình ảnh: Nhóm thực phẩm cần tuyệt đối tránh khi bị đau vai gáy Thực phẩm gây thiếu hụt canxi: Nếu như bạn đã biết đau vai gáy ăn gì chứa nhiều canxi để cải thiện tình trạng bệnh thì cần tránh những loại thực phẩm có khả năng thất thoát khoáng chất như nội tạng động vật, thực phẩm chứa hàm lượng đường và muối cao. Tuyệt đối tránh xa các chất kích thích như bia, rượu, thuốc lá….vì những loại thực phẩm này sẽ làm giảm độ chắc khỏe của xương, khiến cho hệ xương khớp dễ bị tổn thương. Thực phẩm tăng khả năng viêm: Bạn còn đang đau đầu khi lựa chọn ăn gì chữa đau vai gáy, chống viêm cơ thì nên lưu ý đến nhóm thực phẩm nên kiêng như bơ sữa, các loại đồ ăn nhanh như gà rán, khoai tây chiên, xúc xích, lạp xường…vì những loại này chứa hàm lượng chất béo cao sẽ kích thích các phản ứng viêm, gây kết dính tiểu cầu, giãn tĩnh mạch, xung huyết…khiến các cơn đau vai gáy kéo đến dồn dập hơn. Thực phẩm tăng mỡ máu: Đó là các loại thực phẩm như thịt mỡ động vật, dăm bông, các loại bơ, đồ ngọt, bánh kẹo…Những loại này sẽ làm tăng lượng mỡ máu gây viêm tấy khớp, tạo ra các cơn đau dồn dập khiến người bệnh nhức nhối.

5. Các địa chỉ khám bệnh đau cổ vai gáy uy tín tại Hà Nội 5.1. Khoa khám theo yêu cầu - Bệnh viện Việt Đức Địa chỉ: Nhà C4, Số 16-18 Phủ Doãn, Hoàn Kiếm, Hà Nội Khoa khám theo yêu cầu - Bệnh viện Việt Đức là một trong 2 khoa khám lớn nhất của bệnh viện, với đầy đủ các chuyên khoa mà Bệnh viện đang có. Mỗi khoa sẽ có phòng khám riêng nằm trong nhà C4. Các bác sĩ trên khoa sẽ luân phiên nhau khám từ thứ 2 - thứ 6 hàng tuần.

20


Người bệnh đau vai gáy nên đi khám tại Khoa khám theo yêu cầu - Bệnh viện Việt Đức vì, Bệnh viện Việt Đức đặc biệt có thế mạnh và nổi tiếng về Cơ xương khớp, Cột sống. Khi đến khám, tùy theo trạng, mức độ đau mà sẽ được tư vấn phương pháp điều trị phù hợp. Bệnh viện có đầy đủ máy móc chụp chiếu liên quan đến bệnh đau vai gáy như: Cộng hưởng từ MRI, Xquang kỹ thuật số, siêu âm, Cắt lớp vi tính CT-scan..

Hình ảnh: Khu vực đăng ký khám theo yêu cầu tại nhà C4, Bệnh viện Việt Đức 5.2. Khoa Cơ xương khớp - Bệnh viện Bạch Mai Địa chỉ: Tầng 2 nhà P, số 78 Giải Phóng, Đống Đa, Hà Nội Khoa Cơ Xương Khớp - Bệnh viện Bạch Mai là một đơn vị đầu ngành nội khoa về cơ xương khớp của cả nước, là nòng cốt trong các hoạt động của Hội thấp khớp học Việt Nam, Hội loãng xương Hà Nội.Khoa thường xuyên áp dụng những kỹ thuật hiện đại trong chẩn đoán và điều trị như: thoái hóa khớp, gút, viêm khớp dạng thấp, viêm cột sống dính khớp, lupus ban đỏ hệ thống, loãng xương, đau cổ vai gáy… Đến thăm khám và điều trị đau vai gáy tại Khoa, người bệnh sẽ được các bác sĩ giàu kinh nghiệm tư vấn và đưa ra phác đồ chữa trị thích hợp. Đội ngũ bác sĩ tại khoa không ngừng nghiên cứu, học tập nhằm tìm ra những phương pháp điều trị bệnh mới.Khi đến khám đau vai gáy tại Bệnh viện Bạch Mai, trước hết người bệnh cần đến khoa khám bệnh đăng ký và lấy số khám, sau đó người bệnh sẽ được đến phòng khám có bác sĩ chuyên khoa cơ xương khớp thăm khám. Tùy vào từng trường hợp cụ thể mà bác sĩ sẽ kê đơn thuốc hay tư vấn mà không cần dùng thuốc… 5.3. Bệnh viện đa khoa Quốc tế Thu Cúc Địa chỉ: Số 286 Thụy Khuê, Tây Hồ, Hà Nội Bệnh viện Thu Cúc là là bệnh viện đa khoa tư nhân uy tín ở Hà Nội. Đây được đánh giá là bệnh viện có dịch vụ hàng đầu trong các bệnh viện tư nhân. Ngoài ra, nếu Đặt lịch khám trước, bạn sẽ được khám đúng giờ, với đúng bác sĩ mà giá khám vẫn không thay đổi. Bệnh viện Thu Cúc có thế mạnh về chuyên 21


khoa Cơ Xương Khớp. Đội ngũ bác sĩ Nội khoa và Cơ xương khớp nhiều kinh nghiệm. Bệnh viện đầu tư trang thiết bị hiện đại đồng bộ cho thăm khám bệnh: Máy đo loãng xương, Máy chụp cắt lớp CT 64 dãy, Máy chụp Xquang cùng với hệ thống xét nghiệm máu đầy đủ. 5.4. Trung tâm cơ xương khớp - Bệnh viện E Địa chỉ: Khối nhà I 4 tầng - số 89 Trần Cung, Cầu Giấy, Hà Nội Trung tâm Xương khớp - Bệnh viện E đa khoa Trung ương có 3 khoa: Khoa Cơ – Xương - Khớp; Khoa Chấn thương chỉnh hình; Khoa phục hồi Chức năng. Đến với trung tâm điều trị đau vai gáy người bệnh có thể kết hợp cả điều trị bằng cách dùng thuốc hay sử dụng các phương pháp trị liệu không cần dùng thuốc. Với hệ thống máy móc, trang thiết bị y tế hiện đại, đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm sẽ giúp đưa ra những chẩn đoán chính xác, giúp người bệnh nhanh chóng bình phục. Trung Tâm Xương khớp - Chấn thương chỉnh hình sẽ là một địa chỉ đáng tin cậy và đem tới sự hài lòng cho người bệnh. Người bệnh đến khám trực tiếp ở phòng khám tại Trung tâm Cơ Xương Khớp (không cần đến Khoa khám bệnh). Tại đây, bạn đăng ký lý do khám đau vai gáy và nhân viên y tế sẽ hỗ trợ bạn thăm khám với bác sĩ phù hợp. 5.5. Khoa cơ xương khớp - Bệnh viện Hữu Nghị Địa chỉ: Số 1 Trấn Khánh Dư, Hai Bà Trưng, Hà Nội

Hình ảnh: Cổng chính Bệnh viện Hữu Nghị trên đường Trần Khánh Dư Khoa cơ xương khớp bệnh viện Hữu Nghị đã hoạt động được 35 năm, khám và điều trị cho hàng nghìn bệnh nhân cơ xương khớp. Khoa đã có nhiều đề tài cấp nhà nước, cấp bộ, cấp cơ sở, nhiều bài báo cáo chuyên ngành về bệnh cơ xương khớp. Hiện khoa có các trang thiết bị phục vụ các hoạt động chuyên môn như: máy siêu âm, máy chụp Xquang, máy đo mật độ xương, máy nội soi khớp… người bệnh đến thăm khám và điều trị tại khoa hoàn toàn có thể an tâm.

22


Bên cạnh đó, bệnh nhân đau vai gáy có điều trị bằng thuốc tại khoa kết hợp với châm cứu, bấm huyệt tại khoa y học cổ truyền của bệnh viện để nhanh chóng giảm bớt cơn đau. 5.6. Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 Địa chỉ: Số 1 Trần Hưng Đạo, Hai Bà Trưng, Hà Nội Bệnh viện 108 là một trong những bệnh viện uy tín hàng đầu ở nước ta. Bệnh viện được đánh giá cao cả về dịch vụ và chất lượng khám chữa bệnh. Bệnh viện 108 có thế mạnh cả về Nội Cơ Xương khớp và Ngoại Cơ Xương khớp, vì vậy bệnh nhân đau vai gáy nặng hay nhẹ đều có thể yên tâm điều trị tại đây. Khoa đã triển khai ứng dụng có hiệu quả nhiều kỹ thuật tiên tiến trong điều trị các bệnh lý về cơ xương khớp trong đó có đau vai gáy như: Các kỹ thuật điều trị điện để giảm đau, chống viêm, chống nhiễm trùng; Các kỹ thuật điều trị vận động và tập luyện phục hồi chức năng: Các bài tập thể dục, tập theo tầm vận động khớp, tập đề kháng tăng tiến, bài tập di chuyển và chỉnh dáng đi, tập thăng bằng và lượng giá rối loạn thăng bằng vận động, tập trên hệ thống Robot và máy tập luyện chức năng tích hợp HUR…; Các kỹ thuật điều trị nước: Tắm tia nước áp lực, tắm điện một chiều tứ chi, tắm ngâm toàn thân bằng tia nước xoáy, xông toàn thân bằng hơi nước nóng, khí nóng… Khi đi khám, bạn đến Khoa khám bệnh đa khoa ở tầng 1 (tòa nhà ngay cổng vào) hoặc Khoa khám theo yêu cầu (tầng 3 tòa nhà ngay cổng vào). Đăng ký khám đau vai gáy để được sắp xếp phòng khám phù hợp. 5.7. Phòng khám trị liệu thần kinh cột sống Hoa Kỳ (ACC) Địa chỉ: Phòng khám trị liệu thần kinh cột sống Hoa Kỳ (ACC)

Hình ảnh: Phòng khám ACC mạnh về thăm khám và điều trị bằng vật lý trị liệu

23


Là phòng khám điều trị các bệnh lý về xương khớp, thần kinh cột sống không cần thuốc, không cần phẫu thuật. Phòng khám đã điều trị thành công cho hàng ngàn bệnh nhân mắc các bệnh lý về cột sống như: thoát vị đĩa đệm, đau vai, đau đầu, thoái hóa đốt sống cổ, thoái hóa cột sống thắt lưng, vẹo cột sống…Phòng khám ACC còn tập trung đội ngũ các bác sĩ nước ngoài đến từ Mỹ, Canada, Pháp, NewZealand, Hàn Quốc và Nhật Bản giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm, hết lòng vì sức khỏe bệnh nhân. Với bệnh đau vai gáy khi đến phòng khám sẽ được bác sĩ hướng dẫn những bài tập, những động tác kết hợp với hệ thống máy tập hiện đại đề tăng cường khả năng linh hoạt của các nhóm cơ cũng như giảm các cơn đau vai gáy.

6. Các địa chỉ khám chữa đau cổ. vai, gáy uy tín tại TP.Hồ Chí Minh 6.1. Bệnh viện Chấn thương – Chỉnh hình TP. HCM Địa chỉ: Số 929 Trần Hưng Đạo, Phường 1, Quận 5, Tp. Hồ Chí Minh Điện thoại: (84-28) 39 237 007 Lịch làm việc: Thứ hai – Thứ 6: 6h30 – 20h00; Thứ Bảy và Chủ Nhật: 6h30 – 12h00

Hình ảnh: Bệnh viện Chấn thương – Chỉnh hình TP. HCM Lịch khám dịch vụ ngoài giờ: Để đăng ký khám ngoài giờ, bạn có thể gọi hẹn trước theo SĐT Tổng đài 08.1080 để đăng ký. Khám ở Phòng 116, tầng trệt, cổng A, gần căn tin BV Chấn Thương Chỉnh Hình TP.HCM Chi phí: 100.000 đồng/lần khám. 24


Từ thứ 2 – Thứ 6: 16 h00 -18h00 Thứ 7: Sáng: 7h00 -11h00, Chiều: 14h00 -17h00 Chủ nhật: Sáng: 8h00 -11h00, Chiều: 14h00 -17h00 6.2. Chuyên khoa Xương khớp – Bệnh viện Nhân Dân 115 Địa chỉ: Số 527 Sư Vạn Hạnh, Q. 10, Tp. Hồ Chí Minh Trang web: http://benhvien115.com.vn/ Điện thoại: (84-8) 38 654 249; (84-8) 38 655 110 Thời gian làm việc: Từ thứ 2 đến thứ 7: 07:30 – 16:00; Chủ nhật: 07:30 – 12:00

Hình ảnh: Bệnh viện Nhân dân 115 6.3. Chuyên khoa Xương khớp – Bệnh viện Đại học Y Dược TP. HCM Địa chỉ số: 215 Hồng Bàng, Quận. 5, Tp. Hồ Chí Minh Trang web: http://bvdaihoc.com.vn/ Điện thoại: (84-8) 38 554 269 Hiện nay, bệnh viện gồm có 3 cơ sở: Cơ sở 1: Đa khoa – 215 Hồng Bàng, Phường 11, Quận 5,TPHCM Cơ sở 2: Đa khoa – 201 Nguyễn Chí Thanh, Quận 5, TPHCM Cơ sở 3: Y học Cổ truyền – 21 B Hoàng Văn Thụ, Quận Phú Nhuận, TPHCM

25


Hình ảnh: Bệnh viện Đại học Y dược TP HCM TKT Maids dịch vụ vệ sinh văn phòng hàng đầu tại TPHCM mong muốn góp một phần nhỏ bé của mình giúp bạn có những kiến thức để bảo vệ sức khỏe cho bạn. Hãy để TKT Maids chia sẻ cùng bạn nhưng công việc nhỏ nhặt tốn thời gian hàng ngày, để bạn có thể tập trung vào công việc chuyên môn, nâng cao chất lượng sống, phòng ngừa các bệnh văn phòng như đau vai gáy. Có thể bạn quan tâm: Dịch vụ cung cấp tạp vụ văn phòng theo giờ linh hoạt tiết kiệm, giải pháp mới: https://giupviectheogio.vn/dich-vu/dich-vu-tap-vu/tap-vu-cong-ty-van-phong-theo-gio Dịch vụ cung cấp tạp vụ văn phòng hàng ngày, 8h, daily, theo tháng: https://giupviectheogio.vn/dichvu/dich-vu-tap-vu/tap-vu-cong-ty Nguồn: Công ty tạp vụ văn phòng TKT Maids

26


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.