EL CATÓN COMPOSTELANO
FACSÍMILE
El Catón Compostelano. — Ed. facsímil. — Santiago de Compostela : Consello da Cultura Galega, Ponencia de Comunicación, 2000. — 2 v. ; 24 cm Reprod. facsímil de El Catón Compostelano: Santiago de Compostela: Viuda de Fraiz, 1800 D.L C-821-2000. — ISBN 84-95415-12-7 (o.c.) 1. Santiago de Compostela-Publicacións periódicas. 2. El Catón CompostelanoHistoria. I. Consello da Cultura Galega. Ponencia de Comunicación. II. Título (05)(460.111 Santiago)
EDITA: © Consello da Cultura Galega ISBN: 84-95415-10-0 (v.1) 84-95415-11-9 (v.2) 84-95415-12-7 (o.c.) D.L.: C-821-2000 IMPRIME: Gráficas ATV
EL CATÓN COMPOSTELANO
FACSÍMILE
CONSELLO DA CULTURA GALEGA Ponencia de Comunicación Santiago de Compostela, 2000
PRÓLOGO
Douscentos anos de actualidade O Consello da Cultura Galega quere celebrar a aparición do xornalismo en Galicia coa reproducción facsimilar do seu primeiro fito: El Catón Compostelano, publicado na sobranceira imprenta compostelá da viúva de Frayz no primeiro de maio de 1800 por Valle-Ynclán. Longa e fructífera é a historia do xornalismo en Galicia e aínda escaso o coñecemento que temos dela, a pesar das amplias contribucións de relevantes historiadores da prensa. Coa reproducción facsimilar de El Catón Compostelano, O Consello da Cultura Galega quere contribuir a facilitar ós investigadores e ó público en xeral o acceso e a consulta desta publicación, da que ata o momento só era coñecida unha colección incompleta na Biblioteca Nacional en Madrid e da que se localizou outra máis amplia, de 21 números en Ourense, propiedade da familia Amor-Vázquez. Gracias á colaboración entre o Consello da Cultura Galega e a Consellería de Cultura, Comunicación Social e Turismo da Xunta de Galicia, o primeiro ensaio do xornalismo do país pasará a ser patrimonio de tódolos galegos. El Catón Compostelano supuxo un fito na Galicia do seu tempo. A través do estudio das súas páxinas no volume anexo a esta edición facsimilar– pódese descubrir que serviu para fomentar a reflexión e o debate. Non deixa de ser atractivo, tamén, coñecer o punto de vista de Valle-Ynclán sobre temas como as linguas, a súa relación co poder, a posición da muller ou sobre a diferencia masculinidade/femineidade. A través de El Catón Compostelano, Galicia decidiuse a empregar un soporte novo de comunicación, que xa coñecía polas publicacións periódicas estranxeiras que entraban a través do porto da Coruña, tal e como demostrou o catedrático Xosé Ramón Barreiro.
—7—
Cómpre agradecer a todos aqueles que colaboraron na busca, localización, xestión e investigación sobre El Catón Compostelano dun xeito máis ou menos directo. O esforzo de moitos fixo posible a recuperación para o patrimonio galego dunha publicación que estaba en mans privadas. Aquí se presenta o resultado. A partir de agora ábrense novos camiños para estudiar as orixes do xornalismo galego.
Xosé López Coordinador da Ponencia de Comunicación
—8—
FACSÍMILE
Este libro rematouse de imprentar en Santiago o dĂa 2 de maio de 2000, con motivo do bicentenario do nacemento, na imprenta da viĂşva de Frayz, en Santiago de Compostela, do primeiro xornal da historia de Galicia: El CatĂłn Compostelano