WAT MAAKT ONS NU ECHT GELUKKIG OP KANTOOR:
NR. 47 - JULI 2019
Sfeer, jobinhoud of loon? Heb jij een goede baas? DOE DE TEST! (PAGINA 38)
WAT JIJ KUNT LEREN VAN
Vincent Kompany (PAGINA 7)
Volg ons op @mark_magazine of markmagazine.be
BRAINFOOD VOOR DEZE ZOMER:
dit zijn de beste boeken (PAGINA 14)
GA JIJ SISKA SCHOETERS ACHTERNA
als freelancer? (PAGINA 10)
Bijzonder veelzijdig , dat is de wereld van UZ Leuven. UZ Leuven is een van de grootste ziekenhuizen van BelgiĂŤ en een absolute voortrekker in patiĂŤntenzorg, opleiding en onderzoek. Bijna 10 000 professionals geven elke dag het beste van zichzelf in 160 uiteenlopende functies. Als Top Employer biedt UZ Leuven alle medewerkers volop kansen om zich een loopbaan lang te ontwikkelen. Zo dragen zij elk in hun discipline bij aan een kwaliteitsvolle en veilige dienstverlening. Kies jij ook voor een job met toekomst? UZ Leuven zoekt continu gemotiveerde medewerkers voor klinische en ondersteunende functies. Solliciteer online via jobs.uzleuven.be
INTRO
Inhoud 4 OVERWERK
Over temperatuur, flexwerk en slapen in een vliegtuig
6
IEDEREEN KAN JOBCRAFTEN
7
VIJF CARRIÈRELESSEN VAN VINCENT KOMPANY
10 10 12 13
School je regelmatig bij
DOSSIER: IEDEREEN FREELANCER
Interview Leen Van Goitsenhoven (Amplo) Siska Schoeters: “Ik bepaal voortaan zelf wanneer ik vakantie neem” Wat hou je uiteindelijk over als freelancer?
14 ZOMERSPECIAL 14 17 18
20 22
De beste boeken voor deze zomer Het (zomer)boek van Steff Wat vinden buitenlandse werknemers van ons land? Een job voor vinders Mag je met je bedrijfswagen op reis?
23
AQUAFIN ZUIVERT ÉN RECYCLEERT
24
DOSSIER: GELUK OP DE WERKVLOER
25 27
Eat your own dogfood: fosfor
28 30
Collega’s en sfeer belangrijker dan loon Hoe werk je aan je persoonlijke ontwikkeling? Geluk zit in een klein kastje (met bijen) Drie cruciale factoren voor ons eigen geluk
32
DOSSIER: EMPLOYEE VOICE
32 34 36
“We zijn weer in trek bij young potentials” Campusambassadeurs adviseren voor verbouwing hoofdkantoor “Het is een uiting van onze feedbackcultuur”
38
HEB JIJ EEN KLIK MET JE BAAS?
39
WAAROM IS FIETSEN ZO POPULAIR BIJ BEDRIJFSLEIDERS?
1.500 uur per jaar
Zet je job naar je hand in het broodjesrestaurant
Doe de test in drie vragen
Van netwerken tot het goede voorbeeld
“Mijn broodje kun je omschrijven als zomers, licht en zoet door de saus. Een beetje zoals ik ben, alleen dat lichte moet je misschien met een korreltje zout nemen (lacht).” MAXINE REYNDERS VAN DE BROODJESBAR VAN UZ LEUVEN op pagina 6
Elke maand krijg ik op mijn smartphone mijn Google Mapstijdlijn. Die geeft een overzicht van waar ik de voorbije maand allemaal ben geweest. Eerst had ik een wat ongemakkelijk gevoel bij zo’n overzicht, want Google weet intussen beter waar jij bent geweest dan jijzelf. Je kunt zoiets uitschakelen, maar dat is er nog niet van gekomen. En eerlijk gezegd vind ik zo’n overzicht wel interessant. Vorige maand had ik elf steden bezocht (van Nijlen tot Miami Beach). Ik had 34 uur in een voertuig gezeten. Ik vond dat veel voor iemand die regelmatig thuis werkt en zijn verplaatsingen tracht te doseren. Dat is toch al snel 350 à 400 uur op een jaar. Klein bier overigens tegenover onze tijd op kantoor. Jaarlijks spenderen we gemiddeld ruim 1.500 uur op ons werk. Hopelijk voelen we ons daar ook goed. Dat gevoel, en wat daar toe bijdraagt, vormt zo’n beetje de rode draad in dit nummer. Het belang van werksfeer en collega’s (pagina 24). Of er naar jou geluisterd wordt (pagina 32). Of er een klik is met je baas (pagina 38). Maar als ik één drijfveer tot werkgeluk mocht kiezen, dan is het toch autonomie. De mogelijkheid om je job zelf naar je hand te zetten: altijd en overal (pagina 6). Welkom in het zomernummer van MARK Magazine. We kiezen de beste boeken voor deze zomer (pagina 14). We verklaren waarom topmanagers zo graag fietsen (pagina 39), waarom werken als freelancer in de lift zit (pagina 10), waarom bijen zo fascinerend zijn (pagina 28) en waarom bijna niemand slaapt op een vliegtuig (pagina 5). En we krijgen interessante carrièretips van Vincent Kompany (pagina 7). Die blijkt ook het liefst zijn eigen baas. Het volgende MARK Magazine verschijnt op 21 september in De Standaard en Het Nieuwsblad. Fijne vakantie alvast. William Visterin, hoofdredacteur MARK Magazine @wvisterin ALLES VAN A TOT Z MARK Magazine is een realisatie van MH Brand Studio, dat als content marketing divisie van Mediahuis merken en bedrijven de kans geeft om hun ideeën en visie te delen met de community van De Standaard en Het Nieuwsblad. MH Brand Studio draagt de redactionele verantwoordelijkheid voor deze publicatie. Jouw mening?
@mark_magazine
3
OVERWERK
Wil je gelukkig zijn op je werk? Blijf er weg Attentia, bevestigt onder meer het belang van autonomie op werkgeluk. EEN OP DE VIJF WERKENDE VLAMINGEN IS NIET BLIJ MET DE RELATIES MET COLLEGA’S. MAAR FLEXWERK EN AUTONOMIE DOEN WONDEREN.
Wanneer het aankomt op relaties met leidinggevenden, geeft zelfs een op de drie aan ontevreden te zijn. Dat alles blijkt uit een onderzoek naar happiness uitgevoerd door iVox in opdracht van scale-up Hallelujah. Flexwerk zorgt blijkbaar voor de hoogste mate van geluk, engage-
ment en betrokkenheid. Zo scoren flexwerkers gemiddeld 4,11 op 5 op het vlak van werkgeluk, tegenover 3,67 voor mensen met volledig vaste werktijden. Je hoeft dus niet per se meer op je werk aanwezig te zijn om je meer betrokken te voelen. Ook ander onderzoek naar geluk op de werkvloer, zoals van HR-groep
Millennials verschillen verrassend weinig met oudere collega’s. Ze hebben een klein beetje meer ‘fun’ op het werk, maar zijn even betrokken, geëngageerd en happy. Dat is anders bij medewerkers die hun werkruimte delen met veel collega’s, de zogenaamde landschapskantoren. Zij zijn het minst gelukkig met hun werkcontext en ervaren significant minder autonomie. Lees ons dossier over geluk op het werk op pagina 24
Vrouwelijke productiviteit baat bij warmer kantoor EEN HOGERE TEMPERATUUR OP KANTOOR KAN DE PRODUCTIVITEIT VAN VROUWELIJKE WERKNEMERS AANZIENLIJK OPDRIJVEN.
Dat is de conclusie van een onderzoek van de University of Southern California en het Wissenschaftszentrum Berlin für Sozialforschung (WZB). De studie wees uit dat vrouwen bij hogere temperaturen betere prestaties lieten optekenen op mathematische opdrachten en verbale taken. Bij mannen was dat net het tegenovergestelde: bij hen had een hogere temperatuur een negatieve impact op hun prestaties. Al was deze relatie minder uitgesproken dan bij vrouwen.
4
Geslacht is bij de ervaring van temperatuur een belangrijke factor, beaamt onderzoeksleider Tom Chang van de University of Southern California in The Independent. “De temperatuur beïnvloedt niet alleen het comfort van de werknemer, maar ook de productiviteit en de cognitieve prestaties.” De bevinding is niet helemaal nieuw. Eerder onderzoek toonde al aan dat vrouwen in het algemeen van een hogere binnentemperatuur houden dan mannen. Maar tot nu toe ging het daarbij vooral om de persoonlijke voorkeuren. “Terwijl in werkelijkheid ook inzet en prestaties onder invloed van veranderende temperaturen kunnen variëren.”
Het duurste dutje van de wereld HET LUKT SLECHTS WEINIG MENSEN OM (DEFTIG) TE SLAPEN TIJDENS EEN VLUCHT. TEGELIJK ZIJN VEEL PASSAGIERS BEREID OM ER EXTRA VOOR TE BETALEN.
Volgens het Londense interieur ontwerpbureau JPA Design is slaap de grootste prioriteit voor 70 procent van de passagiers op lange afstand. En ook de hoofdreden waarom ze upgraden. Het is dan ook logisch dat luchtvaartmaatschappij-
en steeds meer investeren in faciliteiten om de slaap te verbeteren. Meer comfort in businessklasse en vooral betere slaapmogelijkheden zijn hierbij cruciaal. “Een ticket in businessclass is de duurste slaap van je leven”, aldus John Tighe, de design director for transport bij JPA Design in The Wall Street Journal.
40% DOET GEEN OOG DICHT TIJDENS EEN VLUCHT.
In veel vliegtuigen zijn intussen echte bedden en slaapruimtes voorzien. Toch slaan maatschappijen volgens experts als Tighe nog vaak de bal mis. Ze focussen meestal op de lengte van de bedden en de ruimte aan de schouders. Alleen blijkt dat de mees-
te mensen op hun zij slapen, en dan is net de ruimte ter hoogte van je heupen tot aan de knieën veel belangrijker. Vaak is er ook aan de voeten heel weinig ruimte om te bewegen. “En die voeten bepalen net heel erg hoe de rest van ons lichaam slaapt.” GEEN OOG DICHT
Niet alleen in bedden, maar ook in de cabine bieden vele luchtvaartmaatschappijen speciale verlichting aan. Met led-systemen kan zelfs de kleur van de verlichting worden aangepast. Er bestaan ook andere hulpmiddelen: van nekkussens en gezichtsmaskers tot oordoppen die alle geluid tegenhouden. Maar zelfs dan is slapen op het vliegtuig niet simpel. Uit onderzoek blijkt dat 40 procent van de passagiers zegt dat ze gewoon geen oog dichtdoen tijdens een vlucht. De grootste stoorzenders zijn de droge lucht, het lawaai en de beweging van het vliegtuig én van andere passagiers. Ook oncomfortabele zetels en in veel gevallen de stress die bij vliegen komt kijken, spelen een rol. “Veel mensen hebben slapen op het vliegtuig gewoon opgegeven. De meesten zoeken hun toevlucht tot het entertainmentsysteem. Ze proberen het niet eens.”
NV OVERWERK
5
JOBCRAFTING
Zet je job naar je hand in het broodjesrestaurant
IEDEREEN KAN JOBCRAFTEN
smaakt pittig en fris, zowel in de zomer als in de winter.” “EEN BROODJE MAXINE EN EEN BROODJE MARIE-LOUISE GRAAG.” HET ZIJN VASTE BEGRIPPEN GEWORDEN OVER DE MIDDAG IN DE TAKE-OUTS VAN UZ LEUVEN. HET PERSONEEL KREEG DE KANS EEN EIGEN BELEGD BROODJE SAMEN TE STELLEN. DE BROODJES VAN MAXINE EN MARIE-LOUISE ZIJN INTUSSEN EEN ECHTE HIT GEWORDEN.
MARIE-LOUISE GEMOETS (59) en MAXINE REYNDERS (30) MEDEWERKERS TAKE-OUTS IN UZ LEUVEN
Ze hadden moeder en dochter kunnen zijn, Marie-Louise en Maxine uit de broodjesbar van UZ Leuven. Ze werken al vier jaar goed samen in het broodjesteam. Veel woorden hebben ze niet nodig om elkaar te verstaan. Marie-Louise: “Hier wordt heel hard gewerkt, maar ook heel hard gelachen. Elke dag smeert ons team 1.000 broodjes en bakken we 300 panini’s en nog wat croques af. Het is hier dus goed doordraaien tot rond een uur of elf. Maar ik werk hier al vijftien jaar en doe het heel graag.”
Dat ze hun eigen broodjes mochten uitvinden en lanceren, gaf hun job net dat tikkeltje extra. Marie-Louise: “Voorwaarde was dat er niet te veel nieuwe ingrediënten in mochten. We moesten dus creatief zijn met wat we in voorraad hadden. Te veel handelingen kon ook niet, anders krijgen we dat nooit rond.” Een ‘broodje Marie-Louise’ is een mix van pesto met americain, zongedroogde tomaten, rucola sla, rode pesto en parmezaanschilfers. Marie-Louise: “Zelf vind ik het ook heel geslaagd. Het
Maxine (links) en Marie-Louise (rechts) met hun eigen broodje.
6
Het ‘broodje Maxine’ ontstond eerder toevallig. Maxine: “In onze voorraad ontdekten we een paar producten die de volgende dag zouden vervallen. “Geef maar hier,” zei ik, “ik maak er wel iets mee.” Ik belegde een broodje met curry-mangosaus, kippenreepjes, zongedroogde tomaa tjes, parmezaanschilfers en wat sla. Die combinatie smaakte verrassend lekker en zonder dat ik het besefte, was mijn broodje Maxine geboren. Want pas iets later kregen we te horen dat iedereen een eigen broodje mocht samenstellen. Ik moest daar dus niet lang meer over nadenken. (lacht) Mijn broodje kun je omschrijven als zomers, licht en zoet door de saus. Een beetje zoals ik ben, alleen dat lichte moet je misschien met een korreltje zout nemen. (lacht)” De broodjes van beide dames zijn altijd het eerst uitverkocht. En daar zijn ze echt wel trots op. Marie-Louise: “Ik ben heel blij dat het zo in de smaak valt. Wanneer klanten zeggen dat mijn broodje het allerlekkerst is, dan ben ik best wel fier op mijn ‘uitvinding’.” De broodjes worden stilaan een begrip in UZ Leuven. Maxine: “Meer en meer mensen willen nu ook weten wie wij zijn en tonen interesse voor ons. Dat is wel fijn. Het is zowat de kers op de taart in onze al leuke job. Blij dat UZ Leuven ons die kans gaf.” Tekst: Anneleen De Leyn
HET MERK IK
Vijf carrièrelessen van Vincent Kompany
Vincent Kompany zit vol verrassingen. Eerst je club Manchester City naar de titel schieten. En vervolgens door de grote poort worden binnengehaald bij je jeugdclub RSC Anderlecht. Allemaal goed en wel, maar wat kun jij van deze ondernemer/voetballer leren voor je carrière? 1. WEES EEN VOORBEELD
“Onze kapitein heeft besloten ons te verlaten”, zei Noel Gallagher, voormalig frontman van Oasis, tijdens een concert kort na het afscheid van Vincent Kompany bij Manchester City. Waarna hij met Wonderwall voor hem een eerbetoon bracht. Niet alleen voor popsterren is hij een voorbeeld. Met dank ook aan zijn heldere communicatie en talenkennis. Zo was hij ooit het gezicht van een Brusselse campagne voor de kennis van het Nederlands bij jongeren. Ook daar vervult hij een voorbeeldfunctie. 2. WORD EEN VAKEXPERT
Kompany staat op en gaat slapen met voetbal. Hij was altijd de meest serieuze in de kleedkamer, tot ergernis van sommige ploegmaats. Bij de nationale ploeg is hij de enige die voor zichzelf wedstrijdvideo’s opvraagt en ze analyseert. Terwijl anderen PlayStation spelen. Die kennis, ook van de Belgische competitie, zal hem nog van pas komen. Want daar is hij
volgend seizoen bij Anderlecht zowel speler als trainer. 3. ONDERNEEM (EN DELEGEER)
Het liefst is Kompany zijn eigen baas. Daarom wil hij nooit politicus worden, in tegenstelling tot zijn vader Pierre, die burgemeester is van Ganshoren. De jonge Kompany doet veel. Hij heeft een vinger in talloze vastgoedvennootschappen in Engeland, productiehuis Bonka Circus, een limousineservice en wat nog meer. Telkens delegeert hij waar nodig. 4. LEER UIT JE FOUTEN
Dat Kompany ooit 2,3 miljoen euro verloor aan zijn Antwerpse en Brusselse sportbar Good Kompany, dat zat hem niet lekker. “Niet wegens
het verlies, maar omdat je het gevoel hebt dat je bedrogen werd”, zei hij ooit. “Ik kreeg een paar tikken, terwijl ik dacht behoorlijk intelligent te zijn. Dat raakte mijn trots.” 5. SCHOOL JE REGELMATIG BIJ
Wat hij wel gemeen heeft met zijn vader: Kompany is een doorzetter. Dat moet wel als je als voetballer al tientallen keren uitviel met een blessure en telkens moest revalideren om terug te keren op het hoogste niveau. Hij studeert ook dikwijls bij. Zo pikte hij jaren later de draad terug op van zijn studies economie en haalde hij zelfs een MBA. “Ik vond het belangrijk om te begrijpen wat mijn boekhouder mij vertelde en wou zelf een businessplan leren ontwerpen”, klonk het.
7
STORYTELLING
X2O badkamers: waarom ‘happiness sells’ “BIJ X²O BLIJF IK GROEIEN” WEG MET HET AFGEZAAGDE ‘WAAROM MOETEN WE JOU MOETEN AANNEMEN?’. BIJ BADKAMERSPECIALIST X²O DRAAIEN ZE DIE VRAAG OM: WAT ZOEK JIJ IN EEN NIEUWE WERKGEVER?
“Salestalent is zeldzaam en komt alleen volledig tot uiting in een positieve en authentieke omgeving. Je kunt toch alleen vol overtuiging een droombadkamer verkopen als je zelf goed in je vel zit én doet wat je graag doet? Daarom werken we er elke dag aan om een fijne, transparante sfeer te creëren waar overleg en samen werking centraal staan.” Aan het woord is Sévérine Dermaux, salesmanager België bij X2O. “We gaan hier echt ver in”, geeft Sévérine toe. “We richtten het ‘steam team’ op, een projectgroep die de groepsdynamiek en betrokkenheid op creatieve wijze aanwakkert. Gelukkige werknemers
verwennen de klant en overtreffen de verwachtingen. Dat die positieve strategie werkt, bewijzen de cijfers week na week.” POTENTIEEL EN ATTITUDE
Sévérine: “We hebben veel aandacht voor het potentieel en de attitude van sollicitanten. Ervaring en opleiding zijn minder cruciaal, omdat we nieuwe collega’s in onze Sales Academy zelf klaarstomen tot volleerde bad kameradviseurs. We zijn op zoek naar energieke mensen die overtuigd zijn van ons concept. Daarom is onze service oprecht met de glimlach.”
Assistent-filiaalleider Romy: “Ik ben hier aangekomen zonder ervaring in de badkamerwereld. Maar je krijgt echt de kans om alles te ontdekken: de eerste twee maanden ligt de focus op verkooptechnieken en assortimentskennis. Ik ben gepassioneerd door verkoop en de passie voor de producten volgde vanzelf. Je krijgt de kans om je te ontwikkelen op je eigen tempo en zelf je doelen te bepalen. Ik was altijd al commercieel ingesteld, maar bij X2O word ik uitgedaagd en blijf ik groeien. Dat geeft voldoening en zo worden mijn grenzen steeds verlegd.” BESTE BETALERS
Hoe prettig het ook is om elke dag zingend te komen werken, uiteraard wil je een degelijk loon. Sévérine: “Dankzij onze gezamenlijke inzet groeien we hard en hebben we de luxe bij de beste betalers van onze sector te zijn. We denken ook aan het comfort van onze werknemers: assistent-filiaalleiders en filiaalleiders rijden rond in een blitse bedrijfswagen van X2O.”
Overtuigd dat de marktleider in de Belgische particuliere badkamermarkt jou nodig heeft? Neem een kijkje op www.werkenbijx2o.be
8
www.werkenbijx2o.be
WAT ALS...
JE GRAAG VERWEND WORDT?
BIJ X2O WORDT HARD WERK BELOOND! WE ZIJN ERVAN OVERTUIGD DAT GELUKKIGE COLLEGA’S GOED WERK LEVEREN. KOM JIJ BINNENKORT OOK GENIETEN VAN HET WARME X2O BAD?
WIJ ZOEKEN MEDEWERKERS MET PASSIE ! Fulltime & parttime
VERKOPERS voor Brugge, Geel,
Hasselt, Kontich, Kuurne, Roeselare, Sint-Niklaas, Ninove, Wilsele & Zaventem
ASSISTENT FILIAALLEIDER
Waarom jij bij X O moet komen werken?
voor Roeselare & Wilsele
Ontdek het op
FILIAALLEIDER
2
www.werkenbijx2o.be
en solliciteer voor een job met mooie doorgroeikansen. #x2ofeelsgood
voor Sint-Niklaas
Meer info over deze jobs en jobs op hoofdkantoor? Surf naar www.werkenbijx2O.be
P.S.: We zijn één van de beste betalers in onze sector! Wil je exact weten hoeveel je zou verdienen? Surf naar www.werkenbijx2o.be
FREELANCERS
Iedereen freelancer Wat is er leuk aan samenwerken met freelancers? MEER EN MEER MENSEN GAAN ALS FREELANCER AAN DE SLAG. MAAR IS ZO’N WERKSTATUUT IETS VOOR JOU? WE SPRAKEN EROVER MET LEEN VAN GOITSENHOVEN, ACCOUNTMANAGER AUDIOVISUAL BIJ AMPLO, EEN HR-PARTNER VOOR DE CREATIEVE SECTOR. “ER WORDT VANDAAG VEEL PROJECTMATIG GEWERKT.”
“Er zijn nu ruim 8.000 creatieve freelance medewerkers via Amplo aan de slag bij bijna 9.000 organisaties. Dit gaat van de audiovisuele en filmsector, kunsten, communicatie en musea tot gaming, muziek, media, dans en podiumkunsten”, illustreert Leen Van Goitsenhoven van Amplo. Die creatieve sector zit alvast in de lift. “Volgens de laatst gemeten cijfers van Flanders DC, steeg de werkgelegenheid tussen 2009 en 2016 met 26 procent. Tegenwoordig zit de groei vooral bij design, communicatie en reclame”, vertelt ze. Maar ook ‘haar’ sector, de audiovisuele wereld, doet het goed, mede door de steun van de taxshelter en filmfinanciering. “Er zijn ruim duizend werkgevers in de audiovisuele sector. En het werk gebeurt heel vaak freelance.” Waarom wordt iemand freelancer? Wat zijn de voordelen?
Van Goitsenhoven: “In veel sectoren, en ook in de audiovisuele, wordt heel vaak projectmatig gewerkt en worden tijdelijke krachten ingeschakeld. Het voordeel van freelancen is de vrijheid om zelf je opdrachten in te plannen, waar en wanneer je wilt. Bij verschillende organisaties wordt
10
ervaring opgedaan. Je creëert zelf je carrière in de sector.” Waarom doen steeds meer bedrijven er een beroep op?
“Tijdens de productie van bijvoorbeeld een film of serie is voor een bepaalde periode externe expertise nodig om alles te bolwerken. Sommige maanden zijn drukker dan andere. Kostenefficiëntie is dus een belangrijke reden, maar bedrijven kunnen hun poule van medewerkers uitbreiden met creatief of technisch talent.” Zijn er ook nadelen als freelancer?
“In de creatieve sector zijn er periodes dat het wat kalmer is. Veel productiehuizen hebben op hetzelfde moment een productie gepland. Het kan dus zijn dat je even zonder de opdracht zit die je het liefst zou willen uitvoeren. Voor freelance medewerkers is hiervoor een sociaal vangnet voorzien. We bieden hier met Amplo een persoonlijke begeleiding. Met onze jobservice en opleidingen brengen we de twee werelden met elkaar in contact, in samenwerking met Mediarte. Het gevaar van projectmatig werk is ook dat er op sommige momenten té hard gewerkt wordt, waardoor burn-outs een bekend fenomeen zijn.”
“Als accountmanager audiovisual sta ik vooral in contact met organisaties als productiehuizen, televisiezenders en gamestudio’s, in mindere mate met DE OPMARS VAN DE FREELANCER IN VIER CIJFERS
+22%
Stijging van 22 procent in freelancers op drie jaar tijd: van 104.000 freelancers in 2015 naar 127.000 vorig jaar.
4/10
Vier op de tien Belgische free lancers zijn van plan om lang durig freelancer te blijven.
>1/2
Meer dan de helft van de Vlaamse bedrijven zet free lancers in en 90 procent is daar uitermate tevreden over.
4/10
Vier op de tien werkgevers en HR-medewerkers (die gebruiken maken van freelancers) geven aan dat ze al meer dan tien jaar een beroep doen op freelancers. Bron: Unizo, AMS, SD Worx, Gig House
de freelancers zelf. Voor hen is er een team van zeventig gespecialiseerde consulenten die in heel België aanwezig zijn. In elk geval is het fijn om te zien dat de freelancers switchen tussen de verschillende organisaties. Door hun expertise te delen, doen ze aan kruisbestuiving en maken ze de sector kwalitatief nog beter.” Hoe ziet u de toekomst voor het statuut van freelancer?
“We merken dat de creatieve sector wel vaker dient als voelspriet voor de rest van de samenleving. Een loopbaan van 45 jaar bij dezelfde werkgever is ook in de traditionele industrie stilaan een uitzondering. We verwachten dat de losse dienstverbanden meer en meer de norm zullen worden. De uitdaging ligt in het voorzien van voldoende sociale bescherming op maat van de werknemer, terwijl deze laatste zelf zijn loopbaan vormgeeft.” Waar maakt Amplo het verschil?
“Amplo neemt de drempel weg om te kunnen freelancen in de creatieve sector voor een doelgroep die financieel (nog) niet sterk genoeg is om zelfstandige te worden, of simpelweg geen zin heeft in de administratieve mallemolen die daarbij komt kijken. Door tijdelijke en flexibele contracten te gebruiken, heeft hij of zij de bescherming van een werknemer en de vrijheid van een freelancer. We spelen ook zo goed mogelijk in op de noden en vragen uit de sector zelf.” Tekst: William Visterin
Leen Van Goitsenhoven (Amplo): “Losse dienstverbanden zullen meer en meer de norm worden.”
11
FREELANCERS
EEN BEKENDE FREELANCER: SISKA SCHOETERS
“Ik bepaal voortaan zelf wanneer ik vakantie neem” NIET ALLEEN IN IT EN CONSULTING, MAAR OOK IN CREATIEVE BEROEPEN ZOALS DE MEDIA ZIJN HEEL WAT FREELANCERS AAN DE SLAG. EEN BEKENDE FREELANCER IS SISKA SCHOETERS, DIE ONDER MEER WERKT VOOR RADIO 2 (DE MADAMMEN) EN CANVAS (DE IDEALE WERELD), MAAR NIET ALS KLASSIEKE WERKNEMER.
“Sinds september vorig jaar werk ik niet langer in vaste loondienst voor de VRT, maar ben ik aan de slag als zelfstandige. Daar was ik aan toe. Ik vond het niet leuk om altijd zo’n formulier voor een vakantieaanvraag te moeten invullen en expliciet te moeten vragen om vakantie te krijgen. Sindsdien beslis ik zelf wanneer ik verlof neem.” Het zelfstandige freelance-bestaan blijkt bij haar voor gemoedsrust te
zorgen. “Ik voel me nu een stuk vrijer, ik ervaar ook veel meer persoonlijke rust. Ik hoef me niet langer schuldig te voelen als ik geen acht uur op een dag heb gewerkt, ook al is al het werk gedaan”, zo vertelde ze onlangs in de zakenkrant De Tijd.
keltje nerveus als ik aan het einde van het kwartaal een e-mail krijg van mijn boekhouder met de vraag om al mijn inkomende en uitgaande facturen te bezorgen. Meestal bezorg ik hem dan een grote ongeordende map waarin ikzelf geen enkele logica zie. Maar binnen de kortste keren heeft mijn boekhouder alles uitgevlooid en krijg ik een mooi overzicht. Lang leve mijn boekhouder.”
+
LEVE DE BOEKHOUDER
VOORDELEN FREELANCER
Administratie is niet haar sterkste kant, zo geeft ze toe. Maar daar is hulp voor. “Ik word elke keer een tik-
•
Vrijheid
•
Autonomie
•
Snel ervaring kunnen opdoen
•
Administratieve omkadering steeds beter
NADELEN FREELANCER
12
•
Jobonzekerheid
•
Timing: perioden met minder werk
•
Risico op te hard werken
•
Sociale bescherming is verbeterd, maar nog niet op hetzelfde niveau als werknemers
Wat hou je uiteindelijk over als freelancer? WAT HOU JE NETTO OVER VAN ALLES WAT JE VERDIENT ALS FREELANCER IN EEN EENMANSZAAK? DENK, GROSSO MODO, AAN DE HELFT. “MAAR ER ZIJN EEN AANTAL ETAPPES TUSSEN BRUTO EN NETTO DIE ALLEMAAL EEN GROTE INVLOED HEBBEN OP ELKAAR”, OPPERT MARK WILLEMS VAN HET FREELANCEPLATFORM JELLOW.BE. 1. OMZET
Dat is het geld dat bruto binnenkomt. Of tenminste: dat deel exclusief btw. Die btw ben je immers verplicht om in vier kwartalen plus een decembervoorschot aan het einde van het jaar te betalen aan de btw-administratie. Het gefactureerde brutobedrag is datgene waaruit je je netto-inkomsten haalt. “De kern van wat freelancers doen, zijn de producten of diensten waarvoor de klant betaalt en die meestal ook dicht bij zijn persoonlijke passies liggen. Maar de ervaring bij de meeste freelancers is dat ze in het zakelijke gedeelte van de job stilaan groeien.” 2. BEROEPSKOSTEN
Het eerste wat je van dat brutobedrag aftrekt, zijn de kosten die noodzakelijk zijn om je freelancepraktijk op poten te houden. Drukkosten, relatiegeschenken, je boekhouder, juridisch advies, telecom enzovoort. Wanneer je al die kosten van het brutobedrag aftrekt, komt het bedrag in beeld waarop je zult worden belast. Een aantal uitgaven zijn slechts gedeeltelijk aftrekbaar, omdat je er ook privé van geniet. Restaurantkosten zijn bijvoorbeeld maar voor 69 pro-
cent aftrekbaar. Qua huisvesting kun je een kantoorruimte huren of een gedeelte van je eigen woning inbrengen volgens de oppervlakte die je gebruikt voor beroepsdoeleinden. Investeringen, zoals een smartphone, auto en pc, moeten worden afgeschreven over meerdere jaren.
Daarop berekent de fiscus een belastingsom, gebaseerd op een stelsel van vier zogeheten ‘schijven’: tot 13.250 euro betaal je 25 procent belastingen, het bedrag dat daarboven ligt tot 23.390 euro per jaar is voor 40 procent belast, vanaf daar tot 40.480 euro betaal je 45 procent en de hoogste belastingschijf – 50 procent – gaat op voor alles bovenop die 40.480 euro.
3. SOCIALE BIJDRAGEN
Als zelfstandige dien je je ook aan te sluiten bij een sociaal verzekeringsfonds, waaraan je een sociale bijdrage moet betalen. De sociale bijdrage is een percentage van jouw netto belastbaar beroepsinkomen als zelfstandige. Die bijdrage moet per kwartaal betaald worden en gaat voor een zelfstandige in hoofdberoep van 698,05 euro per kwartaal naar een maximale kwartaalbijdrage van 3.977,09 euro. Voer je je freelanceopdrachten in bijberoep uit, dan is het minimum 75,39 euro per kwartaal. 4. PERSONENBELASTING
Personenbelastingen berekent men op je belastbaar inkomen, dat het resultaat is van je brutobedrag waarvan eerst je sociale bijdragen en vervolgens je beroepskosten worden afgetrokken.
5. JE NETTOSALARIS
Het bedrag waarvan je uiteindelijk kunt leven, is wat je overhoudt na het betalen van je personenbelasting. “Een van de uitdagingen aan het ‘freelancerschap’ is het verschil in tempo tussen inkomsten en lasten”, oppert Mark Willems van Jellow.be. Je inkomsten komen meestal per dag, week of maand binnen, terwijl btw, sociale bijdragen en personenbelasting per kwartaal of jaar worden afgerekend. Je moet dus vaak aanzienlijke bedragen in één keer betalen. “Daarom precies is het zo belangrijk dat je ongeveer de helft van je omzet wegzet op je bankrekening: je zult er een paar keer per jaar stevig in moeten grabbelen.” Tekst: Ronald Meeus
13
ZOMERSPECIAL: BESTE BOEKEN
De beste boeken voor deze zomer
OF HET NU HET ZWEMBAD, HET STRAND, EEN TERRAS(JE) OF JE EIGEN TUIN IS: IN DE ZOMER HEB JE TIJD VOOR EEN GOED BOEK. MARK MAGAZINE HELPT JE KIEZEN MET ENKELE AANRADERS.
We houden bij deze zomerlijstjes altijd de opzet van MARK Magazine in het achterhoofd. Dat betekent dat de inhoud van deze boeken (meestal) te maken heeft met werk of business, ook al is die link niet altijd even strak.
Tekst: William Visterin
ECONOMIE & MANAGEMENT
1. De onsterfelijke onderneming – Overleven in disruptieve tijden
1. Waarheid – Een handleiding
De levensduur van ondernemingen wordt steeds korter. Vele bedrijven zullen de komende jaren verdwijnen en slechts enkele zullen succesvol overleven. Maar wat maakt een onderneming onsterfelijk? Fons Van Dyck helpt hen te overleven op lange termijn.
In Waarheid onderzoekt Hector MacDonald hoe de waarheid wordt gebruikt en misbruikt in de politiek, het bedrijfsleven, de media en het dagelijks leven. Waar of niet waar is zelden zo eenduidig.
Uitgever: Lannoo Campus 2. Breek los uit het doolhof – Zelf verandering creëren
Uitgever: De Geus 2. Algoritmes aan de macht – Hoe blijf je menselijk in een geautomatiseerde wereld
De langverwachte opvolger van ‘Wie heeft mijn kaas gepikt?’, het boek dat dertig miljoen mensen wereldwijd heeft geholpen om met verandering om te gaan.
Is het wel verstandig om belangrijke beslissingen uit te besteden aan algoritmes?
Auteur: Spencer Johnson – Uitgever: Business Contact
3. Spookcijfers – Over misleidende cijfers en hoe je ze herkent
3. Gigantisme – Van too big to fail naar trager, kleiner en menselijker Diagnose van en remedies voor onze ontspoorde economie. Auteur: Geert Noels - Uitgever: Lannoo
14
WERELD & MAATSCHAPPIJ
Auteur: Hannah Fry – Uitgever: De Geus
Het ontstaan van slordig cijferwerk en de gevaarlijke gevolgen ervan. Auteur: Tom Nierop & Nart Wielaard Uitgever: Business Contact
15
ZOMERSPECIAL: BESTE BOEKEN
WERK & PRODUCTIVITEIT
1. Plezier in je werk – 30 manieren om weer verliefd te worden op je baan
WELL-BEING
1. Digitaal minimalisme – Doelbewust omgaan met digitale overvloed Wat is de impact van technologie op onze concentratie, ons sociaal leven en onze tevredenheid? Cal Newport biedt je een methode om je tijd online radicaal terug te winnen. Uitgever: Business Contact
Hoe vaak lunch je achter je bureau omdat je anders in tijdnood komt? Overwerken hoort er nu eenmaal gewoon bij. Even naar buiten? Dat is voor lui die niets te doen hebben. Bruce Daisley wil in Plezier in je werk aantonen dat het ook anders kan. Uitgever: Luitingh-Sijthoff 2. Dive at work – Een future-proof antwoord op een werkplek vol afleiding Maak het verschil door doelgericht te duiken (concentreren) en slim te surfen (alledaagse taken afhandelen).
2. Moe – Tips voor een uitgerust leven Hoe je je moeheid moet omarmen in plaats van ertegen te vechten.
Auteur: Tim Chistiaens – Uitgever: Lannoo Campus
Auteur: Léonard Anthony & Adrian Chaboche – Uitgever: Lifestyle Karakter
Om slimmer te werken, groter te denken en plannen te verwezenlijken
3. Out of office – De succesformule voor harde werkers Met hard werken is niets mis, als je het maar doet volgens de regels van de kunst. Auteur: Sabine Tobback – Uitgever: Lannoo Campus
3. GRIP – Het geheim van slim werken
Auteur: Rick Pastoor – Uitgever: New Book Collective/LM Books 4. Red Selling – De essentie van verkopen Een verkoopaanpak op maat van elke verkoper. Auteur: Jan Roel van Rhee – Uitgever: SB Management 5. Kantoorleven – Scènes tussen 9 en 5 Tragikomische en herkenbare verhalen over het dagelijkse kantoorbestaan. Auteur: Jacq. Veldman – Uitgever: Nijgh & Van Ditmar
16
1. De Duik Erin is documentairemaker, haar man Mark bankier. Samen gaan ze op een romantische reis naar het tropische eiland Bora Bora. Maar daar vinden ze tijdens het duiken iets wat hen voor een keuze stelt. Auteur: Catherine Steadman – Uitgever: Karakter 2. Bloedspoor Sarah zoekt het verband tussen de mysterieuze dood van haar vader en documenten die ze vond op zijn kantoor. Auteur: Louise Boije af Gennäs – Uitgever: Karakter 3. Niet verder vertellen Is Angela een wraakzuchtige ex of een pion in andermans spel? Auteur: Roz Nay – Uitgever: Xander 4. Solo Alex Steen betrapt een collega bij de bank op een miljoenenzwendel. Het begin van een reeks fatale gebeurtenissen. Auteur: Jesper Stein – Uitgever: Karakter 5. Een dodelijk venijn In Nîmes bezwijken drie mannen aan de gevolgen van een spinnenbeet. Auteur: Fred Vargas – Uitgever: De Geus
VONDEN WE OOK DE MOEITE:
De man die zijn baas liet verdwijnen (Jaap Stroosnier, Uitgeverij Karakter), Ik hou je in de gaten (Mary Higgings Clark, Uitgeverij Xander) en De Uitverkorene (Igor Znidarsic, Uitgeverij Karakter).
Het (zomer)boek van Steff Jij maakt het verschil – Inspiratie en leiderschap voor the next generation Steff Jacobs is reward consultant bij HR& well-being-specialist Attentia. Hij volgde onlangs het traineeship tot consultant bij Attentia. In dit opleidingstraject stellen de young graduates ook een boek naar keuze voor. Voor onze zomerboekenreeks kiest Steff voor het boek Jij maakt het verschil van Eske Scavenius en Patrice van Riemsdijk. “Ik koos voor dit boek omdat je pas stappen in het leven kunt zetten als je weet wie je bent”, vertelt hij. Doorheen dit boek volgen er verschillende vragen om jezelf te leren kennen, zoals: ‘Waar haal jij voldoening uit?’ of ‘Waardoor heb jij jezelf het meest ontwikkeld?’. “Het logische antwoord voor een recent afgestudeerde als ik zou zijn: mijn studies. Maar neen. Wat bijvoorbeeld blijkt, is dat wij veel meer baat bij hebben bij reizen en andere culturen te leren kennen. Wanneer we met andere culturen kunnen omgaan, kunnen we in het algemeen beter met verschillende mensen omgaan”, vertelt hij. Het boek zit, volgens Steff, vol met out of the box elementen waaraan we niet denken als we onszelf ontwikkelen. “Van je studies tot een wereldreis: alles levert een bijdrage tot wie jij nu bent. En als jij weet wie je bent, kun je anderen pas echt leren kennen”, vertelt hij. “Dit boek is een aanrader om jezelf te leren kennen en om andere inzichten te krijgen over wat ons leven en ons zijn nu echt beïnvloedt.” © Fotofelux
THRILLERS
Steff Jacobs is reward consultant bij Attentia.
17
ZOMERSPECIAL: BUITENLANDSE WERKNEMERS
WAT VINDEN BUITENLANDSE WERKNEMERS VAN ONS LAND?
Werken in België BIJ HEEL WAT BEDRIJVEN WERKEN MENSEN DIE UIT EEN ANDER LAND AFKOMSTIG ZIJN. SOMS IS DAT EEN LAND WAAR WIJ IN DEZE PERIODE OP VAKANTIE GAAN. HOE EXOTISCH ERVAREN ZIJ ONS ‘BELGENLAND’? VOELEN ZIJ ZICH WELEENS ‘OP VAKANTIE’ BIJ ONS? EN HOE BEVALT HET WERKLEVEN HEN HIER? Tekst: Anneleen De Leyn
te legaliseren”, herinnert ze zich. “Ik kon in Gasthuisberg een traject van drie maanden volgen om mijn kennis in verpleegkunde te updaten. Zo was ik weer mee met de nieuwste technieken. Ik ben blij met de kans die ze me hebben gegeven.” Intussen werkt Maray al tien jaar graag bij UZ Leuven. Echt terug naar Cuba wil ze niet. “Je mist uiteraard weleens het land waar je geboren bent. Maar intussen ben ik hier gesetteld. Zo enkele maanden naar Cuba zou ik wel leuk vinden … om nadien terug naar België te komen.”
MARAY UIT CUBA WERKT ALS VERPLEEGKUNDIGE
“Ik zou het eens drie maanden proberen in België” We krijgen Maray Rodriguez Gongora aan de lijn net na het weekend waarin ze getrouwd is. Haar (kersverse) Belgische echtgenoot is een leerkracht. Zelf werkt Maray, die keurig Nederlands praat, al tien jaar als verpleegkundige bij UZ Leuven op de afdeling traumatologie. En nog altijd met heel veel plezier.
Ze behaalde haar diploma in Cuba. “Die basisopleiding voor verpleegkundige loopt in Cuba vijf jaar. Die was best oké en bevatte de nodige stages”, vertelt Maray, die toen aan de slag was op de afdeling pediatrie. Maar de omstandigheden in het ziekenhuis, van medicatie tot apparatuur, stonden niet in verhouding met haar opleiding. “In Cuba werkte ik twaalf uur aan een stuk, maar het gebeurde vaak dat ik ook de volgende shift van twaalf uur moest doen omdat er geen volgende verpleegkundige kwam. Op den duur dacht ik: hier heb ik niet voor geleerd.” DANSEN
Maray Rodriguez Gongora komt uit Cuba.
18
Maray ging iets totaal anders doen. Ze werd professioneel danser, tot een goede vriendin haar aanraadde om naar België te komen en het hier even drie maanden proberen. Toen pikte ze de draad van verpleging opnieuw op. “Het was een hele procedure om mijn Cubaans diploma hier
“HIER IS ZO VEEL KEUZE”
Cuba en België zijn niet te vergelijken, zowel in het ziekenhuis als daarbuiten, beaamt Maray Rodriguez Gongora. Waar zit het grote verschil voor haar? 1. Organisatie: “Als ik dat vergelijk met Cuba dan is een ziekenhuis als UZ Leuven supergeorganiseerd. Alles is voorzien en ook qua organisatie is het goed geregeld. Voor mij is het als verpleegkundige een droom om hier te werken.” 2. Welvaart: “Toen mijn moeder in België was, viel het haar op hoeveel auto’s er op straat rijden. Dat had ze nog nooit gezien”, klinkt het. Maar dat geldt voor alles. “In de winkel is zo veel keuze. Hier kunnen de meesten zich ook spullen permitteren, van koelkasten tot tv’s, die in Cuba voor velen niet bereikbaar zijn.”
Irene Bastawros werkt al bijna vijf jaar in de distributiekeuken van UZ Leuven.
IRENE UIT EGYPTE WERKT IN DE DISTRIBUTIEKEUKEN
“Of ik nog terug wil? Mijn vier dochters in elk geval niet” Irene is als prille twintiger van haar geboorteland Egypte naar België verhuisd. Ze is er nog getrouwd en beviel er van haar eerste twee dochters uit een rij van vier. Daarna vloog ze haar man achterna, die al een tijd naar België verhuisd was om er te werken. Irene: “In Egypte werkte mijn man als secretaris, hij verdiende erg weinig. Zelf heb ik er nog vier jaar naai-, brei- en kooklessen gegeven op de middelbare school.” Intussen werkt haar man in de cafetaria van UZ Leuven. Irene werkte eerst in de kinderopvang, sinds 2014 staat ze in de distributiekeuken van het ziekenhuis. “Ik werk in een variabel uurrooster, maar start op weekdagen meestal om 7 uur ’s morgens. Ik doe veel verschillende taken op een dag, zoals maaltijden samenstellen aan de hand van individuele maaltijdfiches, dienbladen in voedingswagens plaatsen, bestek inpakken en helpen bij de
afwas. Ik doe deze job graag en werk samen met leuke collega’s. Ook onze verantwoordelijken zijn vriendelijk, dat vind ik belangrijk. We krijgen hier ook een goed loon. Dat komt van pas met vier kinderen.” (lacht) Of ze ooit nog terug wil naar het land van de farao’s? “Neen, en mijn dochters willen dat al zeker niet want zij studeren hier. Mijn oudste volgt verpleegkunde en loopt nu ook stage bij UZ Leuven. Het onderwijs is hier veel beter dan in mijn geboorteland omdat er meer middelen zijn. Ook de gezondheidszorg is hierdoor beter. Er zijn ook betere voorzieningen. En aangezien de economie hier beter draait, krijg je hier ook een hoger loon dan in Egypte. Voor de rest merk ik eigenlijk niet zo veel verschillen, behalve dat onze cultuur en tradities natuurlijk wel anders zijn. Ik woon hier graag en heb veel sociaal contact met mijn buren en collega’s. Daar geniet ik van.”
“HET ONDERWIJS EN DE GEZONDHEIDSZORG ZIJN HIER BETER”
De cultuur en tradities zijn anders in Egypte en België. Toch vallen vooral de verschillen op het vlak van onderwijs en gezondheidszorg Irene op. 1. Onderwijs: “Mijn vier dochters studeren hier en de oudste loopt zelfs stage als verpleegkundige bij UZ Leuven. Het onderwijs krijgt in België duidelijk meer middelen en is kwalitatief veel beter.” 2. Gezondheidszorg: “Ook op dat vlak is alles veel beter georganiseerd en zijn er meer voorzieningen.” 3. Economie: “Aangezien de economie in België beter draait, krijg je hier ook een beter loon.”
19
ZOMERSPECI AL: WERKEN IN DE VAKANTIE
Een job voor vinders
ACHTER DE SCHERMEN VAN LOST & FOUND
EEN JOB WAAR JE PER DEFINITIE MET TELEURGESTELDE KLANTEN TE MAKEN KRIJGT: ZIJN ER MENSEN DIE DAARVOOR KIEZEN? TOCH WEL. SOFIE MAEKELBERGHE VANGT ALS LOST & FOUND-AGENT BIJ SWISSPORT MET VEEL EMPATHIE PASSAGIERS OP VAN WIE DE BAGAGE HET NIET HAALDE. “IN ONZE JOB KUN JE OP EEN HEEL TASTBARE MANIER HET VERSCHIL MAKEN.” Tekst: Nathalie Dirix
Als studente deed Sofie meerdere vakantiejobs op Brussels Airport. Een job op de luchthaven trok haar altijd aan. “Je komt er in contact met de hele wereld. Onlangs nog leerde ik mensen kennen die in Alaska wonen.”
Sofie ruilde twee jaar geleden haar job als check-in agent in voor eentje bij de lost & found-afdeling. Dag in, dag uit geconfronteerd worden met passagiers die niet tevreden zijn: gemakkelijk of leuk is zoiets toch niet? “In onze job heb je inderdaad continu te maken met problemen. Maar daar staat tegenover dat je goed geplaatst bent om ze op te lossen en zo het verschil te maken.” RUSTIG BLIJVEN
Sofie Maekelberghe, lost & found-agent.
20
Passagiers komen niet alleen bij Sofie aankloppen wanneer hun bagage niet op de juiste vlucht geladen werd, maar ook als hun bagage tijdens de reis beschadigd werd. Telkens zijn het situaties waar de verwachtingen van de passagier niet ingelost werden. Waar het vertrouwen tussen de passagier en de luchtvaartmaatschappij een flinke deuk kreeg. “Je wilt vooral rustig blijven en begrip tonen voor de vervelende situatie waarin de passagier zich bevindt. Essentieel is dat je helder en to the point communiceert. Een lange, ingewikkelde uitleg doet meer kwaad dan goed. Hou het daarom kort, maar zorg ervoor dat de passagier weet dat jij er bent om hem te helpen”, vertelt ze.
Er zijn ook hulpmiddelen. “Onze lost & found-afdeling beschikt over een trackingsysteem dat ons in staat stelt om relatief snel unclaimed luggage te matchen met claims. Anders gezegd: wij kunnen op een eenvoudige manier achterhalen of de bagage die op een bepaalde plaats van aankomst niet opgepikt werd, toebehoort aan een passagier die elders een dossier van een verloren bagage opmaakte.” SHERLOCK HOLMES
Het valt Sofie op hoe verschillend mensen reageren. “Soms gebeurt het dat mensen echt overstuur geraken. Het laatste wat je dan wilt, is dat de gemoederen verhit raken. Je probeert dit te vermijden door rustig uit te leggen wat er gebeurde. Vaak is een korte connectietijd de reden waarom bepaalde bagage een vlucht niet haalde. Maar nog belangrijker is dat je de passagier vertelt welke stappen je zult nemen om de bagage terug bij hem te krijgen en dat je een zo nauwkeurig mogelijke beschrijving van de koffer en de inhoud ervan in het dossier opneemt.” Die inhoudslijst van de bagage is nodig. “Wanneer de bagage niet geïdentificeerd kan worden en geen label draagt, heb je geen enkele andere manier dan de inhoud van de verloren bagage aan een persoon te linken. In de praktijk betekent dit dat wij regelmatig onze pet van Sherlock Holmes opzetten en de inhoud van een bagage nauwkeurig bekijken, in
“In onze job kan je op een heel tastbare manier het verschil maken.”
de hoop zaken te vinden waarmee we ons een beeld van de eigenaar kunnen vormen.” DRIES MERTENS
Sofie krijgt regelmatig beroemd heden aan haar balie. Of die indruk op haar maken? Niet meteen, al was die keer dat ze voetballer Dries Mertens hielp toch wel een bijzonder moment. “Soms ontmoet je ook mensen met veel humor. Van al die
“Een lange, ingewikkelde uitleg doet meer kwaad dan goed” SOFIE MAEKELBERGHE
Lost & found-agent bij Swissport
verschillende reacties van mensen kun je heel wat opsteken. Ze zorgen
er trouwens voor dat ik m’n people skills verder blijf ontwikkelen.” Sofie voegt eraan toe dat het team waarin ze werkt, heel divers is. “In m’n team tref je mensen van allerlei origines aan. Er werken zowel mensen van Marokkaanse, Turkse als Congolese, Rwandese en Indische roots. Verrijkend vind ik dat. We vormen een hecht team dat voor elkaar opkomt. In onze job kun je niet zonder die teamspirit.”
21
ZOMERSPECIAL: BEDRIJFSWAGEN
Mag je met je bedrijfswagen op reis? NATUURLIJK HEEFT LANG NIET IEDEREEN EEN BEDRIJFSWAGEN. MAAR VOOR WIE ER WEL EEN HEEFT, RIJST ROND DE ZOMER DE VRAAG: MAG JE ER OOK MEE OP REIS? EN WAAR MOET JE ZOAL REKENING MEE HOUDEN? Tekst: William Visterin
Ook al rij je met een firmawagen van het type Peugeot Traveller of Toyota Land Cruiser, verplaatsingen zijn niet onbeperkt. “Het is niet omdat een bedrijfswagen ook voor persoonlijk gebruik kan dienen, dat medewerkers er zomaar mee op vakantie naar het buitenland kunnen vertrekken”, stelt Yves Labeeu, tax en legal consultant bij Attentia. 1. SPEELT HET AANTAL KILOMETERS EEN ROL?
Medewerkers krijgen een bedrijfswagen in de eerste plaats voor professionele verplaatsingen. Maar wegens het persoonlijk gebruik ervan worden ze belast op een zogenaamd voordeel van alle aard. “Dit kan gaan om woon-werkverkeer of om zuivere privéverplaatsingen, zoals een privé reis naar het buitenland”, verduidelijkt Labeeu. De waardering van dit belastbaar voordeel gebeurt op basis van onder meer de cataloguswaarde, de inschrijvingsdatum, het brandstoftype en de CO2-uitstoot. “Het aantal gereden kilometers speelt hierbij geen enkele rol, ook niet de kilometers tijdens een buitenlandse reis. Dit betekent ook dat het gebruik van een be-
22
drijfswagen op reis niet uitdrukkelijk wettelijk geregeld is.” 2. IS ER EEN CAR POLICY?
Experts zoals Yves Labeeu raden werkgevers alvast aan om de gebruiksvoorwaarden op reis duidelijk op te nemen in de car policy. “In principe kan een bedrijf het gebruik van de bedrijfswagen voor buitenlandse reizen verbieden, maar in de praktijk gebeurt dat weinig.” Regels die, volgens hem, wel vaak opduiken in zo’n car policy zijn onder meer een verbod om de tankkaart in het buitenland te gebruiken of een beperking van de reis tot landen die gedekt worden door de autoverzekering (vaak EU-landen). Soms is er ook een beperking van de medereizigers tot inwonende gezinsleden. “Daarnaast neemt men soms bepalingen op zoals over de montage van een trekhaak, dakkoffers en het gebruik van caravans.” Aangewezen is volgens hem ook dat de car policy vermeldt wat medewerkers precies moeten doen in situaties zoals ongevallen in het buitenland, diefstal van de wagen en verkeersboetes.
3. ZIJN ER SANCTIES?
Ter ontrading voorzien werkgevers vaak sancties voor als hun medewerkers de regels overtreden. “Afhankelijk van de aard van de overtreding, gaat de sanctionering van een schadevergoeding tot zelfs ontslag.” Tijdens het privégebruik van de wagen ligt de aansprakelijkheid ook volledig bij de medewerker. “Werkgevers vermelden in de car policy dan ook het best welke schade ze op de medewerker kunnen verhalen.” Duidelijke afspraken via zo’n policy vermijden nodeloze discussies achteraf. “Het juridisch team van Attentia helpt onze klanten overigens om zo’n car policy op te stellen. Zij weten perfect wat de mogelijkheden zijn en wat de wetgeving zegt.” 4. MAG JE BAAS ER GELD VOOR VRAGEN?
Het gebeurt slechts zelden dat een werkgever een vergoeding vraagt voor het gebruik van de bedrijfswagen in het buitenland. “Wil men dat toch doen, dan moet dit contractueel voorzien zijn. Wat de medewerker in zo’n geval zou moeten betalen, mag wel in mindering worden gebracht van het principieel belastbaar voordeel”, aldus Labeeu.
E AT YO U R O W N D O G F O O D : F O S F O R
Aquafin zuivert én recycleert IN DEZE NIEUWE RUBRIEK EAT YOUR OWN DOGFOOD NEMEN WE BEDRIJVEN ONDER DE LOEP DIE HUN EIGEN PRODUCTEN GEBRUIKEN. DEZE KEER: AQUAFIN DAT FOSFOR HAALT UIT HET EIGEN AFVALWATER OM DAT VERVOLGENS ALS MEST TE GEBRUIKEN. WAAR AFVALWATER ALLEMAAL NIET GOED VOOR IS.
“Eigenlijk mogen we niet spreken van afvalwater. Het gaat eerder om gebruikt water, dat de basis vormt om er nog heel wat nuttige stoffen en bestanddelen uit te halen.” Aan het woord is Bart Saerens, studieverantwoordelijke bij Aquafin. Bart houdt zich sinds 2013 onder meer bezig met het fosforproject. Fosfor is een stof die onder andere via urine wordt uitgescheiden. Via het afvalwater komt het in de waterzuiveringsinstallaties van Aquafin terecht. Aquafin kan fosfor uit het zuiveringsslib recupereren. “Het overschot aan zuiveringsslib vergisten we eerst, we maken er biogas van, verhogen de PH-waarde en voegen er magnesium aan toe.” De ontgonnen stof, ook struviet genoemd, bevat fosfor en kan opnieuw gebruikt worden in meststoffen.
wijde voorraad fosfor is opgebruikt. Bovendien zijn er amper fosfor mijnen in Europa. We moeten er dus slim mee omspringen en het recycleren waar mogelijk.” Zelf gebruikt Aquafin zijn ontgonnen struviet in beperkte mate om de plan-
ten op zijn zomerterras te bemesten of om koriander, kamille en andere kruiden te kweken. “Maar het overgrote deel verkopen we aan producenten van meststoffen, waardoor het terug naar de landbouw gaat.” Het is volgens Bart maar één van de mogelijke recuperaties uit ons gebruikt water. “Fosfor is hier één toepassing van, maar denk bijvoorbeeld ook aan biogas en stikstof. Of hoe onze zuiveringsinstallaties op die manier ook meer en meer recyclagefabrieken worden.” Tekst: William Visterin
BELANG VAN FOSFOR
Fosfor is een belangrijke bouwsteen voor het menselijk lichaam en tegelijk een significante grondstof voor de landbouw. Omdat fosforvoorraden eindig zijn en de vraag nog steeds stijgt, dreigt er op termijn een fosfortekort te ontstaan. “De schattingen zijn dat in 300 jaar de wereld-
Bart Saerens, studieverantwoordelijke bij Aquafin: “Uit gebruikt water halen we nog heel wat nuttige stoffen.”
23
DOSSIER - GELUK OP DE WERKVLOER
WAT MAAKT JOU GELUKKIG OP KANTOOR?
Tien voor sfeer en gezelligheid Jaarlijks spenderen we ruim 1.500 uur op ons werk. Het valt dus te hopen dat we ons daar ook goed voelen. MARK Magazine bekijkt wat ons werkgeluk bepaalt. We geven tips voor persoonlijke ontwikkeling en geluk. En we vertellen je waarom geluk niet alleen in een klein hoekje, maar ook in een klein kastje zit (met bijen). Teksten: William Visterin
24
VIER OP DE VIJF BELGEN ZIJN GELUKKIG OP HET WERK
Collega’s en sfeer belangrijker dan loon DE GEMIDDELDE BELG VOELT ZICH GELUKKIG OP HET WERK. GELD MAAKT NIET NOODZAKELIJK GELUKKIG. DE MEESTEN VAN ONS VINDEN EEN GOEDE WERKSFEER BELANGRIJKER DAN LOON. “SLECHTS WEINIG MENSEN VERANDEREN VAN JOB PUUR OMWILLE VAN HUN LOON.”
De cijfers komen van een studie in opdracht van HR- en well-beingspecialist Attentia bij duizend werkende Belgen. Vooral vrouwen (26 procent) zetten collega’s en werksfeer op de eerste plaats, hoewel ook de mannen (19 procent) dit de belangrijkste factor voor geluk op het werk vinden. “Sociaal kapitaal is duidelijk heel belangrijk”, bevestigt Guy Van Hauwermeiren, directeur sales & marketing bij Attentia. “Als je aanvaard en gerespecteerd wordt en een maatschappelijke impact kunt creëren, dan krijg je het gevoel dat je floreert en dus gelukkig en bevlogen bent in je job.”
1/
HOE GELUKKIG ZIJN BELGEN OP HET WERK?
Een ruime meerderheid (78 procent) van de medewerkers geeft aan gelukkig te zijn op het werk. Ruim een kwart (27 procent) is zelfs helemaal tevreden. Daarnaast zegt bijna een op de vijf (19 procent) medewerkers dat ze zich niet gelukkig voelen. Guy Van Hauwermeiren vindt vier op de vijf gelukkige medewerkers
zeker niet slecht. “Dat een op de vijf toch niet gelukkig is, lijkt ook niet zo onwaarschijnlijk. Bedrijven willen zich voortdurend heruitvinden en als je niet openstaat voor verandering, dan is de kans groter dat je ooit binnen de werkcontext ongelukkig gaat worden”, illustreert hij.
2/
WAT VINDEN WE VAN ONS LOON?
Loon valt net buiten de top drie, maar het valt op dat mannen (15 procent) hier meer gewicht aan geven dan vrouwen (7 procent). “Het traditionele rollenpatroon valt spijtig
genoeg nog altijd te herkennen”, zegt Van Hauwermeiren. “Veel vrouwen hechten meer belang aan emotionele relaties, terwijl mannen het rationeler bekijken.” Wat ook opvalt, is dat loon juist wel de belangrijkste factor is voor 18 procent van de medewerkers die aangeven dat ze niet gelukkig zijn. “Natuurlijk moet het loon in orde zijn”, legt hij uit. “Maar slechts weinig mensen veranderen omwille van hun loon van job. Loon is vooral belangrijk voor medewerkers die vinden dat ze veel harder werken dan van hen verwacht wordt.”
WAT MAAKT DE BELG GELUKKIG? (EN HET IS NIET GELD)
1/ Collega’s en werksfeer, tot een team behoren 21,7%
2/ Work-lifebalans 17%
3/ Jobinhoud 14,5%
Bron: Attentia, 2019
25
DOSSIER - GELUK OP DE WERKVLOER
3/
WAT MET ONZE WORK-LIFEBALANS?
De meerderheid van de deelnemers (80 procent) geeft aan dat het goed zit met hun work-lifebalans. “Als je mensen zou laten kiezen tussen veel geld of een goede balans tussen werk en privé, dan zullen ze eerder voor dat evenwicht gaan. Dat merk je zeker ook bij nieuwe, jonge medewerkers die hun ouders aan het werk hebben gezien. Maar ook de oudere generaties, die hard gewerkt hebben, beseffen dat niet alleen werken belangrijk is.”
4/
Tips voor de baas Hoe worden medewerkers gelukkig op de werkvloer? Gelukkige medewerkers zijn cruciaal voor het succes van een organisatie. Als werkgever kun je alvast voor de juiste context zorgen met de volgende aandachtspunten: •
Toegevoegde waarde voor medewerkers creëren, zodat ze een verschil kunnen maken.
•
Transparant en open communiceren geeft een gevoel van verbondenheid.
•
Zelfontplooiing: medewerkers de kans geven om hun talenten te ontdekken.
•
Een gevoel van verantwoordelijkheid geven.
•
Een veilige werkplek verzekeren: medewerkers kunnen er uitdagingen en problemen delen zonder bang te zijn om gestraft te worden.
EN TEN SLOTTE: JOBINHOUD?
Jobinhoud blijkt belangrijk. “Iedereen wil een toegevoegde waarde leveren. Als je je energie in iets steekt dat uiteindelijk geen impact heeft, dan haal je er geen voldoening uit”, oppert Van Hauwermeiren. Last but not least: de ruimte om zelf beslissingen te nemen en projecten uit te voeren, is voor heel wat medewerkers een belangrijke factor om zich gelukkig te voelen. Drie keer meer mensen die autonomie op de eerste plaats zetten, geven aan zich gelukkig te voelen op het werk.
26
Natuurlijk kan de werkgever niet alles voor zijn rekening nemen. “Als medewerker zit je toch ook vooral aan het stuur van je eigen geluk”, besluit Van Hauwermeiren. “Wie zich niet goed voelt, kan ofwel blijven wachten tot de dingen verbeteren, ofwel zelfstandig op zoek gaan naar een nieuwe uitdaging.”
VIER STAPPEN OM JEZELF TE ONTPLOOIEN
Hoe werk je aan je persoonlijke ontwikkeling? PERSOONLIJKE ONTWIKKELING DRAAGT BIJ TOT JE PERSOONLIJK GELUK. BIJLEREN WORDT IN ONZE HUIDIGE GEDIGITALISEERDE SAMENLEVING ELK JAAR BELANGRIJKER. NOCHTANS BLIJKT UIT EEN RECENT ONDERZOEK VAN AGILITAS DAT SLECHTS 19 PROCENT VAN DE WERKNEMERS VEEL BIJLEERT. 37 PROCENT LEERT AF EN TOE IETS BIJ EN DE GROOTSTE GROEP (44 PROCENT) LEERT WEINIG TOT NIETS BIJ.
“Persoonlijke ontwikkeling is cruciaal”, oppert Amber Joosse, learning and development officer bij Agilitas Group. “We zijn ervan overtuigd dat mensen die hun talenten echt benutten en meer bijleren, productiever en gelukkiger zijn. Blijf dus niet bij de pakken zitten als je het gevoel hebt dat je job niet aansluit bij je noden.”
Voel jij dat je weinig of niets bijleert op je werk? Of heb je gewoon zin om nog iets bij te leren? Samen met collega Nena Schonkeren, HR-managementassistant bij Agilitas Group, stelt Amber Joosse het volgende concrete stappenplan voor om jezelf verder te ontwikkelen.
STAP 1
STAP 2
STAP 3
STAP 4
BLIJF NIET BIJ DE PAKKEN ZITTEN
ONTDEK WAT JE WILT
TIJD VOOR ACTIE
GELOOF IN JEZELF
Weet je nog niet welke richting je uit wilt? Noteer dan de volgende zaken:
Je hoeft niet meteen op zoek te gaan naar een nieuwe job, maar vraag eerst concreet naar je doorgroei- en opleidingsmogelijkheden binnen je huidige organisatie. “De meeste bedrijven waarderen dat je nog wilt bijleren en meer en meer bedrijven bieden mogelijkheden aan om je te heroriënteren”, weet Nena Schonkeren. “Of durf loopbaanbegeleiding te volgen en een nieuwe richting te kiezen die beter aansluit bij jouw persoonlijkheid en ambitie.” Biedt je werkgever geen mogelijkheden om opleidingen te volgen die aansluiten bij jouw ambitie, dan is het misschien een optie om uit te kijken naar een nieuwe job.
Dit is niet meteen een concrete stap, maar wel een belangrijke tip om mee te nemen in het hele proces van zelfontplooing. Geloven in jezelf is het fundament voor succes. Geef zeker niet meteen op als je een negatieve reactie krijgt. En laat excuses los om iets alsmaar uit te stellen of niet te doen: ‘Ik durf niet, ik heb geen geld, ik heb geen tijd, …’ “Om jezelf te ontwikkelen, moet je soms grenzen verleggen. Het vraagt doorzettingsvermogen”, besluit Amber Joosse. “Maar durf fouten te maken en volg vooral je buikgevoel.”
Negeer je buikgevoel niet, maar ga daadwerkelijk aan de slag!
• Wie ben ik? Wat zijn je persoonlijke eigenschappen? • Wat wil ik? Wat zijn je drijfveren, wat vind je belangrijk in je job en je werk, wat zijn je waarden en wat wil je zeker niet? • Wat kan ik? Breng je opleidingen, bijscholingen, werkervaringen, vrijwilligerswerk en vrijetijdsbestedingen in kaart. Deze informatie verzamelen, helpt je om duidelijk te maken waarin je je wilt ontwikkelen.
27
DOSSIER - GELUK OP DE WERKVLOER
Geluk zit in een klein kastje (met bijen) OP HET DAK VAN HET HOOFDKANTOOR VAN AQUAFIN STAAN REGELMATIG BIJENKASTEN. DE HONING DIE ERUIT VOORTKOMT EN ONDER DE COLLEGA’S WORDT VERKOCHT, BLIJKT EVEN POPULAIR ALS INKOMTICKETS VOOR TOMORROWLAND. AN DE WIT, EEN VAN DE INITIATIEFNEEMSTERS, VERTELT OVER HAAR WERK EN PASSIE. “DE WERELD VAN DE BIJEN BOEIT ME ENORM.”
Als milieucoördinator bij Aquafin controleert An regelmatig de water zuiveringsstations in Vlaanderen en adviseert ze haar collega’s onder meer over milieuwetgeving. Ook in haar vrije tijd speelt de natuur een vooraanstaande rol. Ze is namelijk imker en al ruim tien jaar actief met bijen en honing. “Ik heb er indertijd een cursus voor gevolgd. Ik beschik over drie productiekasten met bijen. Het is mijn voornaamste hobby. Alleen in de winter niet, dan gaan de kasten toe”, vertelt ze. Die hobby houdt ook verband met haar werk. Zelf is An namelijk ook een bezige bij. Ze is lid van de werkgroep biodiversiteit bij Aquafin en probeert in die hoedanigheid haar passie ook op haar werk in te schakelen. “We hebben binnen bio diversiteit diverse subwerkgroepen: van grasland en vogels tot vijvers en poelen. Zelf ben ik lid van de subgroep bijen, waar ook enkele andere imkers en geïnteresseerden aan deelnemen. We nemen samen initiatieven die de leefwereld van bijen ten goede komen. We richten op onze waterzuiveringsinstallaties bijvoorbeeld geen gazon maar wel bloemenweides in omdat er voor
28
bijen veel meer nectar en stuifmeel te vinden valt.” BIJEN OP HET DAK
An is er zich van bewust dat, ondanks alle engagement, haar werkgroep alleen de bij niet zal redden. Maar alle initiatieven helpen en bovendien is sensibilisering erg zinvol. “Het past perfect bij een organisatie als Aquafin. We organiseren onder meer een workshop over hoe je een bijenhotel in elkaar moet steken”, illustreert ze. Aquafin zelf is dus ook gastheer voor bijen. Zo staan er momenteel opnieuw enkele bijenkasten op het dak van het hoofdkantoor. “Vorig jaar is daar Aquafin-honing van gemaakt waarvan de opbrengst naar een goed doel ging: een natuurproject en vogelkastjes”, vertelt ze. “Het succes van de honigverkoop bij onze collega’s was enorm, want die 140 potten die onze bijen hebben gemaakt, waren al op een uur uitverkocht.”
WAT JE NOG NIET WIST OVER BIJEN
1/ In één bijenkast zitten ongeveer 60.000 bijen. Daarbij zit één bijenkoningin. “Die staat dan wel aan het hoofd, maar de beslissingen worden toch eerder genomen in samenspraak met alle werksters.” Bijen van een andere kast zijn overigens niet welkom. 2/ Een bijenkast is een mooi voorbeeld van girl power. Mannetjes (darren) dienen alleen voor de bevruchting van de koningin. “Aan het eind van het seizoen worden die darren zonder pardon aan de deur gezet.” 3/ Een bijenkast openen, doe je beter niet zonder beschermend pak. “Bijen zijn vredelievend, maar elke ongecontroleerde beweging kan hen afschrikken. Een bijensteek laat een geur van feromonen achter ter hoogte van de steek, als signaal voor andere bijen”, vertelt An. Of hoe elke steek bij een mens leidt tot meer steken. 4/ Een bij kan maar één keer steken. Dat doet ze als ze zich bedreigd voelt, waardoor het beestje zich eigenlijk opoffert voor haar volk. “Maar dat is een nogal menselijke kijk op de zaak, want een bij is toch vooral een onderdeel van een organisme”, merkt An op. 5/ Honing kan eeuwen bewaard blijven. Letterlijk zelfs. “Ik heb al verhalen gelezen van honing die in tempels werd teruggevonden en eeuwen later nog perfect eetbaar was. Voorwaarde is wel dat je de honing donker en droog bewaart.”
“De opbrengst van onze eigen bijenhoning ging naar een goed doel: een natuurproject en vogelkastjes”, vertelt An De Wit, imker én milieucoördinator bij Aquafin.
29
DOSSIER - GELUK OP DE WERKVLOER
Drie cruciale factoren voor ons eigen geluk WELKE FACTOREN BEÏNVLOEDEN ONS GELUK? EN NIET ONBELANGRIJK: HOE KUN JE DIE ZELF IN DE JUISTE RICHTING DUWEN? ALLE BEETJES HELPEN … EN OOK DEZE TIPS. FACTOR 1
Steeds meer werknemers kampen met allerlei fysieke en psychosociale klachten als gevolg van een toegenomen werkdruk. “Denk maar aan de vele gevallen en signalen van stress, overspannenheid of burn-outs”, oppert Mirabel Hoys, directeur HRconsulting bij Attentia. “Het is dan ook een goede zaak dat meer en meer bedrijven aandacht besteden aan welzijn op het werk. Niet alleen bespaart dat bedrijven heel wat geld, je medewerkers zullen er ook gelukkiger van worden. En laat dat nu het geheim achter succesvolle organisaties zijn.” Uiteraard is geluk meer dan alleen een optelsom van een aantal voorwaarden. Maar weten welke factoren een invloed hebben op dat gevoel, geeft je alvast de mogelijkheid om je geluk in eigen handen te nemen.
30
Geluk zit deels in je DNA. Sommige mensen maken nu eenmaal efficiënter stoffen aan die gelukkig maken. “Aan deze factor kun je uiteraard weinig veranderen, maar hij is gelukkig niet doorslaggevend.” FACTOR 2
Ook jouw wil en motivatie om gelukkig te zijn, spelen een belangrijke rol. “Actief geluk nastreven kan dus echt”, oppert Hoys. FACTOR 3
Je hebt dan wel geen controle over wat er met jou gebeurt, maar je kunt wel bepalen hoe je ermee omgaat. “Zo kun je de context veranderen of er anders tegenaan kijken.” ENKELE TIPS OM GELUK NA TE STREVEN
Is gelukkig zijn gemakkelijker gezegd dan gedaan? Klopt, maar met deze tips van Mirabel wordt het alvast een stuk concreter: •
Hou je verwachtingen haalbaar én uitdagend. “Door doelen op te delen in kleinere stappen, zul je een stuk gemotiveerder zijn om ze te halen.”
•
Werk aan je discipline om je zelfcontrole te versterken. “Die twee factoren zijn cruciaal voor jouw wil en motivatie”, aldus Hoys.
•
Blijf oefenen. “Geluk is als een spier die je moet trainen”, vindt ze.
•
Ervaar welke impact jouw geluk heeft op jouw omgeving. “Wie positiviteit de wereld instuurt, krijgt die ook terug.”
•
Neem afstand van negatieve ervaringen. “Zodat je ze kunt relativeren.”
Tips voor de baas Vijf pijlers voor geluk op de werkvloer Het geluk van medewerkers is cruciaal voor het succes van organisaties. “Bovendien heb je het deels zelf in de hand”, stelt Mirabel Hoys van Attentia, die vijf pijlers overloopt voor meer geluk op de werkvloer. 1/ Zingeving Hoewel we zingeving misschien vooral met ambitieuze millennials associëren, is het voor elke werknemer motiverend om een verschil te kunnen maken binnen en buiten de organisatie. “Zo kun je je zich verdiepen in maatschappelijk verantwoord ondernemen en als bedrijf een bijdrage leveren aan duurzame ontwikkeling”, raadt Mirabel aan. 2/ Verbondenheid Door open en transparant te communiceren en kennis te delen, geef je medewerkers een gevoel van verbondenheid. “Authenticiteit en vertrouwen zijn essentiële bindmiddelen. Zo ontpoppen jouw medewerkers zich tot heuse teamspelers.”
3/ Ruimte voor zelfontplooiing Medewerkers willen zicht op doorgroeimogelijkheden en ruimte voor zelfontplooiing binnen de organisatie. “Zo krijgen ze inzicht in hun eigen talenten. Dat maakt het een stuk gemakkelijker om taken te identificeren die hen energie geven.” 4/ Eigenaarschap De meeste medewerkers hebben de wil en de kennis om hun eigen energie en leven aan te sturen, ook binnen een werkcontext. “Je medewerkers in hokjes en processen dwingen, werkt vaak contraproductief”, constateert Mirabel Hoys. 5/ Gezondheid en veiligheid Wie zich veilig voelt, functioneert beter. “Investeer dus in een werkplek waarin mensen zich geborgen voelen. Een plek waar medewerkers het gevoel hebben dat ze hun uitdagingen en problemen kunnen delen zonder gestraft te worden.”
Mirabel Hoys: “Gelukkige medewerkers zijn het geheim achter succesvolle organisaties.”
31
EMPLOYEE VOICE
Luister, er komt een nieuwe bedrijfscultuur aan PRATEN IS HERHALEN WAT JE AL WEET, LUISTEREN OPENT DE DEUR NAAR BIJLEREN. EEN ORGANISATIE DIE VOORUIT WIL, DOET DAT DANKZIJ ZIJN MEDEWERKERS. EMPLOYEE LISTENING KAN OP VELE MANIEREN, MAAR DE BOTTOMLINE IS: BETREK IEDEREEN EN DOÉ ER IETS MEE. Tekst: Wieland De Hoon
ARVESTA
“We zijn weer in trek bij young potentials” Anderhalf jaar vóór de naamsverandering plantte Arvesta – voorheen Groep Aveve – een zaadje bij 1.900 medewerkers met de eenvoudige vraag hoe zij hun bedrijf zagen. De nieuwe tweejaarlijkse personeels enquête en de permanente gesprekkencyclus die daaruit voortvloeiden, werden de basis voor een brede cultuurverandering. “Het project Stronger Together was de aanloop naar onze naamsverandering die er meer dan een jaar later kwam. Eerst wilden we onze basis mee in het bad”,
32
fietsten vorig jaar tijdens de Ronde van Frankrijk dagelijks alle kilometers van een rit bij elkaar, in totaal 22.000 kilometer”, zegt Karin Van Roy. “Dit jaar staan er nature trails op het programma, met stappen, lopen en fietsen. Van onze 1.900 medewerkers vulden er al 1.307 de eerste editie van de engagementsurvey in. De tweede editie volgt later dit jaar. Ik hoop dat iedereen nu deelneemt, want samen kunnen we het verschil maken.”
zegt chief HR-officer Karin Van Roy. ZEVEN EEN-OP-EENGESPREKKEN … PER JAAR TWEEJAARLIJKSE ENGAGEMENTSURVEY
Intensief luisteren. Arvesta deed het met een tweejaarlijkse engagementsurvey: een brede rondvraag die bij alle medewerkers peilt naar hun welzijn en motivatie. Die leidde al snel tot concrete acties zoals Fit@ Arvesta, een digitaal platform voor meer bewegen. Het was een schot in de roos: “Heel wat medewerkers
De gesprekkencyclus People Cycle is nog een pijler van Stronger Together. “Jaarlijks bespreek je minstens zeven keer je doelen en ambities met je coach. Zie je groeikansen? Interne mobiliteit? Dan gaan we daarmee aan de slag. Omdat we nu scherper aanvoelen wat onze mensen willen, kunnen we maatwerk leveren via een digitaal leerplatform, Arvesta Academy. Er zit zelfs een training start talking to your team in – precies wat Stronger Together wil bereiken. De weerstand die er eerst was – ‘veel te intensief’ – is weg.” Medewerkers beginnen meer allround te denken, iedereen kijkt vlotter over de muurtjes heen. “Interne communicatie is interactiever dan vroeger, er komt veel meer input. Het maakt Arvesta aantrekkelijker voor jongeren als platform om bij te leren en jezelf te ontwikkelen. Ons managementtraineeprogramma leverde pas nog vijftien schitterende kandidaten op.”
Karin Van Roy, chief HR-officer bij Arvesta: “Samen kunnen we het verschil maken.�
33
EMPLOYEE VOICE
CAMPUS AQUAFIN
Campusambassadeurs adviseren mee verbouwing hoofdkantoor
DE COMPLETE VERBOUWING VAN DE HOOFDSITE VAN WATERZUIVERAAR AQUAFIN IN AARTSELAAR MAAKT VAN DRIE AFGESCHEIDEN PERCELEN ÉÉN GROOT GEHEEL. DE INVULLING BEPALEN DE MEDEWERKERS GROTENDEELS ZELF. HET WORDT EEN ECOVRIENDELIJKE CAMPUS VOOR EN DOOR IEDEREEN.
Campus Aquafin wordt een ‘circulair’ gebouw met hergebruikte materialen, maar ook een proeftuin voor hemelwaterplannen en ruimte voor groen en water midden in een kmo-zone. Het toekomstige gebouw – gepland in 2021 – verandert nu al de manier van werken bij Aquafin. “Onze mensen wijzen zelf de weg naar hoe ze er willen werken, de verbouwing gaat verder dan alleen maar de stenen, het gaat ook over onze mensen”, zegt projectleider Tina Van Grimberge. “Tijdens workshops en infosessies – onze Campusdagen – bespreken we thema’s als afstandswerken en videoconferencing, maar ook bewegen, zit-stabureaus, trapgebruik of een start-to-run tijdens de middagpauze. We zien de campus in de eerste plaats als ontmoetingsplek voor iedereen die hier werkt.” Tegelijk loopt er nu al een proefproject om de campus open te stellen voor de buitenwereld. “Tijdens de blok komen hier dertig studenten studeren. Coworking proberen we ook op gang te trekken: onze mensen coworken elders, anderen komen hierheen.” AMBASSADEURS BUNDELEN ALLE IDEEËN
Tina vormt samen met twee collega’s het campuskernteam. Input krijgen ze
34
van vijftien campusambassadeurs, die de ideeën van de 605 medewerkers van het hoofdkantoor verzamelen en doorgeven. “Veel collega’s willen meer groen. Dat zit nu mee in het ontwerp, net als kleinere landschapsbureaus en beter bereikbare vergaderruimtes.” Campusambassadeur Audrey Geudens beaamt: “Ik vertegenwoordig enkele administratieve diensten. Als ambassadeur ben ik hun klankbord voor het campusproject. Wat willen ze behouden? Wat zit hen dwars? Ik meet de temperatuur op en geef wat er leeft door aan het kernteam. Wat ik daar hoor, koppel ik mondeling en via social media terug naar mijn collega’s.” Dankzij de ambassadeurs kwamen er werkplekmetingen voor de bezettingsgraad en een peiling naar het geluidsniveau en de luchtvochtigheid. Naar ergonomisch werken was er ook veel vraag. Resultaat: het campusontwerp omvat nu verstelbare bureaus, vaste computerschermen en ergonomische bureaustoelen. “Is je voorstel niet haalbaar, dan kom je dat ook te weten”, zegt Audrey. “Zo voel je je toch gehoord en blijf je betrokken. Tijdens de Campusdagen staan we klaar voor vragen, voorstellen of opmerkingen. We houden het project bij iedereen onder de aandacht.”
NIEUWE MANIER VAN WERKEN
Audrey vindt haar ambassadeurschap erg waardevol. “Ik leg er met plezier mijn werk even voor opzij. Het geeft me energie. Dat iedere collega zich goed voelt op zijn of haar werkplek, zorgt voor eigenaarschap. Dit project lééft, want het gaat niet zomaar over enkele gebouwen in elkaar schuiven. We leggen samen de fundamenten voor een sterker wij-gevoel.” De campus verandert nu al de manier van werken bij Aquafin. “Onze ambassadeurs zijn daar op zich al een voorbeeld van”, zegt Tina Van Grimberge. “Ze bepalen mee wie wij zijn als organisatie en hoe iedereen daarin een rol kan opnemen. Hun betrokkenheid werkt als een hefboom: we slagen er plots in om ook een versnelling hoger te schakelen in andere projecten.”
Tina Van Grimberge (rechts op de foto naast Audrey Geudens): “Onze ambassadeurs bepalen mee wie wij zijn als organisatie en hoe iedereen daarin een rol kan opnemen.�
35
EMPLOYEE VOICE
AGILITAS GROUP
“Het is een uiting van onze feedbackcultuur”
HOE KUN JE DE SAMENWERKING TUSSEN DE VERSCHILLENDE DIENSTEN BINNEN EEN ORGANISATIE VERBETEREN? HOE ZORG JE ERVOOR DAT HET HOOFDKANTOOR LUISTERT NAAR DE KANTOREN IN THE FIELD? BIJ HR-DIENSTVERLENER AGILITAS GROUP WERD DAAR EEN HEEL TRAJECT VOOR UITGEWERKT MET ONDER MEER RELOAD-AVONDEN.
“Eind 2018 voerden we een NPSonderzoek uit (Net Promotor Score). Hierbij quoteerden onze collega’s die op het terrein werken de dienstverlening van ons hoofdkantoor. Het ging hierbij over diverse diensten: van HR en marketing tot IT”, vertelt Selina Raets, learning & development manager bij Agilitas Group. Zo’n Net Promotor Score of kortweg NPS is een managementtool die gebruikt wordt om de klantloyaliteit en klanttevredenheid te meten.
topic. Dat kan dan gaan over onze bedrijfswaarden, maar ook topics gerelateerd aan IT, learning & development of de performance cycle”, klinkt het. “Op zulke avonden zijn vaak zowel de directie als de medewerkers zelf aanwezig. Het is een initiatief van alle collega’s voor alle collega’s”, vertelt ze. “De bedoeling is niet alleen dat alle neuzen in dezelfde richting staan, maar ook dat wij als hoofdkantoor luisteren naar de noden op het
DE RELOAD-AVONDEN BIJ AGILITAS GROUP
terrein. We werken op deze manier ook verder aan onze feedbackcultuur. Dit initiatief is daar een uiting van: we bieden ruimte om feedback te geven. Zo moet niemand ook bang zijn om mekaars talent te gebruiken.” Naast de Reload-avonden organiseert Agilitas ook Groeidagen. “Die zijn bedoeld – zoals de naam doet uitschijnen – om onze groei te versterken”, vertelt ze. “Ook op zulke dagen is er aandacht voor zowel het taak- als mensgerichte aspect in onze job. Vorige keer stond zo’n Groeidag bijvoorbeeld in het teken van Getting Things Done (een methode voor tijdbeheer, n.v.d.r.).” Luisteren, feedback geven en van elkaar leren staat bij dit alles centraal.
In het verlengde van het NPSonderzoek organiseerde het bedrijf zogenaamde Reload-avonden om voortgang te kunnen bewerkstelligen. “Dat doen we elk kwartaal om onze dienstverlening scherper te stellen en om van elkaar te kunnen leren”, aldus Selina. Iedereen van het hoofdkantoor is welkom op zo’n Reload-avond. Ook per district organiseert Agilitas dergelijke Reloadavonden, waar dan alle kantoren van zo’n district aanwezig zijn. “De bedoeling van die avonden is om de cohesie te versterken”, vertelt Selina. “Vaak staan die avonden ook in het teken van een bepaald
36
Selina Raets, learning & development manager bij Agilitas Group: “De bedoeling van de Reload-avonden is om de cohesie te versterken.”
Het learning & development-team van Agilitas Group, met op de foto Selina Raets, Amber Joosse en Nena Schonkeren.
37
LEIDERSCHAP
Heb jij een klik met je baas? DOE DE TEST IN DRIE VRAGEN RUIM EEN OP DE DRIE WERKNEMERS IS NIET TEVREDEN OVER DE LEIDERSCHAPSVAARDIGHEDEN VAN ZIJN OF HAAR LEIDINGGEVENDE, BLIJKT UIT ONDERZOEK VAN SECUREX. DE LEIDINGGEVENDEN DAARENTEGEN KENNEN ZICHZELF EEN BETERE SCORE TOE. OM DE KWALITEIT VAN DE RELATIE MET JE BAAS IN TE SCHATTEN, KUNNEN DEZE DRIE VRAGEN ZEKER HELPEN. Tekst: William Visterin
“Er zijn maar weinig thema’s die binnen de wereld van organisaties meer aandacht trekken dan het thema leiderschap. De boeken en studies hierover zijn onuitputtelijk”, oppert Frank Vander Sijpe, director HRresearch bij Securex. Geen enkele leiderschapstheorie kon, volgens hem, een diepgaande toetsing overleven. Een aantal elementen keren wel steeds terug. Cruciaal is volgens Vander Sijpe de kwaliteit van de relatie tussen de leidinggevende en zijn medewerker. Die kwaliteit kun je, volgens hem, pragmatisch in kaart brengen via deze drie ‘power’-vragen:
1/
WEET MIJN LEIDINGGEVENDE WAAROVER HIJ OF ZIJ PRAAT?
In tegenstelling tot wat sommigen zouden denken, blijkt het belangrijk dat een leidinggevende een zekere affiniteit, ervaring en basiskennis heeft over de activiteit die hij aanstuurt. “Dit lijkt ook logisch: leidinggeven aan een IT-afdeling vereist basiskennis van het vakdomein IT”, illustreert hij. Anderzijds betekent dit niet dat je
38
als leidinggevende dit domein in al zijn specialismen dient te beheersen. “In de huidige wereld van hooggeschoolde en diepgaande specialisten, permanente en snelle kennisvernieuwing is dit een schier onmogelijke opdracht. Leiderschap komt dus neer op minder controle en sturing, maar impliceert werken op vertrouwen gekoppeld aan verantwoordelijkheid.”
•
2/
Soms dient een leidinggevende beslissingen te nemen die op het eerste gezicht ingaan tegen het belang van een medewerker. “Het kan gaan om een correctiegesprek, een vermanende nota of zelfs een ontslag”, illustreert hij. Maar als deze maatregelen hun doel bereiken, dan zal het respect voor de leidinggevende niet aangetast worden. Integendeel. “Leidinggevenden aan wie men goede herinneringen overhoudt, zijn vaak diegene die mensen tot bepaalde inzichten en beslissingen brachten”, aldus Vander Sijpe.
KAN IK MIJN LEIDINGGEVENDE VERTROUWEN?
Het spreekwoord zegt ‘vertrouwen komt te voet, maar vertrekt te paard’. Vertrouwen bouwt men langzaam op. “Of een medewerker zijn leidinggevende al of niet vertrouwt, hangt af van een aantal elementen in zijn gedrag”, stelt hij. Competentie is daar dus één van, al spelen andere zaken ook mee: • •
Walk the talk: geeft mijn leidinggevende ook zelf het voorbeeld in wat hij verwacht van anderen? Consistentie: heeft mijn leidinggevende een visie op langere termijn en handelt hij daar ook naar?
•
Vertrouwelijke informatie: kan ik met hem bepaalde zaken in vertrouwen bespreken? Kwetsbaar opstellen: geeft mijn leidinggevende toe dat ook hij niet alles weet?
3/
HEEFT MIJN LEIDINGGEVENDE HET BESTE MET MIJ VOOR?
Kortom, het gaat niet om de vraag of je jouw leidinggevende sympathiek vindt. “Wel of hij finaal in bepaalde situaties de juiste dingen doet en consistente beslissingen neemt.”
FIETSEN
Waarom is fietsen zo populair bij bedrijfsleiders? 5. BETERE SLAAP HEEL WAT (TOP)MANAGERS HALEN REGELMATIG HUN STALEN ROS VAN STAL. IN HET WEEKEND, MAAR OOK VOOR OF NA HET WERK. EN DAT IS NIET GEHEEL ZONDER REDEN.
Wie weinig slaapt, komt maar moeilijk de dag door. Als je overdag een uurtje fietst, dan komt dat je slaap alleen maar ten goede. Al kruip je beter niet ’s avonds laat nog op de fiets, dat kan net het tegenovergestelde effect hebben.
Tekst: Evi Maquoi & Diny Thomas
De fiets wint aan populariteit. Heel veel bedrijven stimuleren hun werknemers om de auto in te ruilen voor een fiets. Bedrijfsleiders kruipen ook zelf in het zadel. In het boek Afspraak aan de meet laat Luc Rademakers zien hoe velen, onder wie Hans Bourlon van Studio 100 en Johan Thijs van KBC, de fiets omarmen. Ze hebben er goede redenen voor.
6. GOED VOOR DE WEERSTAND
Fietsen geeft de weerstand een boost. Je bent beter gewapend tegen bacteriën en virussen, zelfs als je in de regen fietst. 7. MILIEU- EN PORTEMONNEEVRIENDELIJK
1. MINDER STRESS, MEER GELUK
Als je in de buitenlucht fietst, kunnen je geest en je lichaam helemaal ontspannen. Endorfines – het gelukshormoon bij uitstek – komen vrij en het cortisolgehalte – ook wel het stresshormoon genoemd – daalt. 2. FIETSEN HOUDT JE JONG(ER)
Onderzoek zou aantonen dat als je drie keer per week 45 minuten fietst, je biologische leeftijd flink verlaagt. Ook je huid verjongt door de buitenlucht. 3. DE PERFECTE HERSENTRAINING
Fietsen houdt je brein jong. Onderweg krijg je continu prikkels, een goede training voor je geheugen. 4. NETWERKEN
Bij fietsen bepaal je het tempo helemaal zelf, waardoor er tijd is voor een gezellige babbel.
Als je de fiets neemt in plaats van de auto, vermijd je veel uitstoot en giftige gassen. Goed voor het milieu en je bespaart centen, want je moet minder gaan tanken. 8. GEZONDE DOSIS VITAMINE D
Natuurlijk zonlicht? Dat betekent een gezonde dosis vitamine D, een onmisbaar ingrediënt voor de opbouw van botten en de werking van spieren. 9. HET GOEDE VOORBEELD
Als topmanager heb je natuurlijk een voorbeeldfunctie. Als je als bedrijfsleider dus zelf op de fiets stapt, dan moedig je je werknemers aan om hetzelfde te doen.
Afspraak aan de meet – Waarom topmanagers fietsen Luc Rademakers, Lannoo Campus
COLOFON MARK Magazine is een uitgave van Mediahuis, MH Brand Studio / Verantwoordelijke Uitgever Hans De Loore, Katwilgweg 2, 2050 Antwerpen Business Manager Mark Maldeghem / Marketing & Advertentie Dries Verhaegen, Sabrina Pinxten / Hoofdredacteur William Visterin / Redactie Wieland De Hoon, Anneleen De Leyn, Nathalie Dirix / Eindredactie Robin Van den Bogaert / Fotografie Bart Dewaele, Karel Hemerijckx / Vormgeving Nadruk.be Contact markmagazine@mediahuis.be - tel: 02/467 48 32
39
SCHAT JIJ ALLE TALENT NAAR WAARDE? TEST HOE WERKBAAR JOUW WERK IS OP
DEWERKTEST.BE