#31 - juli 2017
Werk jij deze zomer?
• RECORDAANTAL JOBSTUDENTEN
• DE BESTE BOEKEN VOOR DEZE VAKANTIE • ZOMERJOBS IN DE KIJKER
ONTSLAGEN DOOR SOCIALE MEDIA BRENG JE HOND MEE NAAR KANTOOR MUSTS
5
VOOR GOED TEAMWORK
VOLG ONS OP @MARK_MAGAZINE OF WWW.MARKMAGAZINE.BE
9 REDENEN OM VOOR ACCENT TE WERKEN
Vrolijke vrienden Collega’s kunnen onmogelijk vrienden zijn? Think again! Bij Accent zou het niet de eerste keer zijn.
Sales
Hoe vlijtiger, hoe beter
Uitdaging, targets, een doel, jezelf uit je comfortzone jagen, streven naar het behalen van extra’s… zijn zaken die je als muziek in de oren klinken.
Doorgroeimogelijkheden en levenslang groeien zijn 2 belangrijke pijlers in de visie van Accent. Dit dankzij talrijke interne en externe opleidingen.
We love what we do This is how we roll Samenwerken en collegialiteit staan bij Accent bovenaan de ladder. Bij ons ben je geen nummer maar een gezicht, een individu, een persoon.
We houden ervan om onze klanten zo goed en kwalitatief mogelijk verder te helpen en hun schaap op 5 poten te vinden.
Jij staat centraal Je hebt het misschien al begrepen, onze medewerkers zijn onze grootste troef. We investeren er hard in: opleidingen, continue evaluatie en feedbackmomenten…
Samen uit, samen thuis Er is altijd wel een reden om samen te klinken, op teambuilding te gaan en rond te varen op een bootje in Gent of een hapje te eten aan de Belgische kust.
Great place to work, baby Voor de 15e keer op rij Great Place To Work. No further words needed.
Work-life balance Dicht bij huis werken, recupdagen inplannen wanneer jij wilt, Mama/papa Accentdag, healthy met onze Accent Allstars etc.
Interesse om bij ons te werken? Surf snel naar www.accentjobs.be
www.markmagazine.be
INHOUD 4
Overwerk Over oude beroepen en een vakantieburn-out
6
“Een dag zonder honden voelt vreemd” Honden en werknemers samen naar het werk
9
LinkedIn en de granny-test Sociale media als rekruteringskanaal
10
Ontslagen door Facebook of Twitter? Vier voorbeelden van ontslag
13
Dossier zomerjobs Drie getallen die studenten best onthouden
14
Als de zomerplicht roept
16
Fier de politie te vertegenwoordigen, ondanks de blaren
17
Studenten weten wat ze willen
18
De helden achter jouw vliegvakantie
20
De beste zomerboeken
22
Zomerjobs via smartphone
23
Vijf must haves voor een goed team Alle neuzen in dezelfde richting
24
Als je collega voor jou door het vuur gaat De speciale eenheden van de politie
26
Even een sprintje trekken Nieuwe en snelle manier van teamwork
27
Heb jij pizzaprojecten? Samenwerken tussen afdelingen
28
De tien van … de politie Vrienden en collega’s
31
Gebruik video bij rekrutering Solliciteren met een filmpje
MARK
Edito
INTRO
Weg met de work-life balance In veel artikels of jobadvertenties duikt het op: de work-life balance. En dat die in evenwicht moet zijn. Ook in dit nummer van MARK Magazine, dat voor een flink stuk rond vakantie en zomerjobs draait. Eerlijk gezegd heb ik het niet zo met die work-life balance. De term doet uitschijnen dat werk en privé twee totaal verschillende werelden zijn, die niets met elkaar te maken hebben. Dat is niet zo. Als ik deze zomer een interessant boek over HR, een biografie of een zakenthriller lees, is dat dan werk of privé? En al die mensen die met zakenrelaties of collega’s gaan fietsen of lunchen? Zijn die aan het werken of ontspannen die zich? Allebei. Werk is vaak inspirerend en leuker dan onze taal doet uitschijnen. Zo hoor ik vaak over ‘levenslang leren’. Geef toe: dat doet heel erg denken aan een gevangenisstraf, terwijl het voor veel mensen ook gewoon fijn is om nieuwe dingen te leren. Welkom bij het zomernummer van MARK Magazine, waarin we het nuttige aan het aangename koppelen. Veel mensen werken deze zomer. Een aantal ervan – zoals bij de politie of op de luchthaven – zetten we in de kijker. We besteden aandacht aan jobs voor studenten, van wie er deze zomer een recordaantal aan de slag is. En we lezen boeken. Daarnaast hebben we het ook over hoe (snel) je ontslagen kunt worden door je uit te laten op Facebook of Twitter. We overlopen voorts enkele opvallende vormen van teamwork. We weten ook al hoe je volgende sollicitatiegesprek zal verlopen: via video. Veel leesplezier en fijne zomervakantie. Het volgende MARK Magazine zit bij De Standaard van 20/10 en Het Nieuwsblad van 23/10. William Visterin, hoofdredacteur MARK Magazine @wvisterin
Jouw mening? @mark_magazine
“Als je een persoonlijk probleem met iemand hebt, bespreek je dat best onderling” Virginie Vandenbussche, juriste bij Attentia op pagina 10
Alles Van A TOt Z MARK Magazine is een realisatie van Content Connections, dat als Content Marketing Divisie van Mediahuis merken en bedrijven de kans geeft om hun ideeën en visie te delen met de community van De Standaard en Het Nieuwsblad. Content Connections draagt de redactionele verantwoordelijkheid voor deze publicatie.
3
MARK Hoe groter, hoe minder werknemers Wat heeft een bedrijf als Facebook gemeen met Apple, Amazon, Google en Microsoft, de meest waardevolle beursgenoteerde bedrijven van de wereld? Ze stellen een pak minder volk tewerk dan hun industriële voorgangers. Twee voorbeelden zeggen het helemaal. Amazon is op de beurs dubbel zo veel waard als retailketen Walmart, maar heeft minder dan een kwart van het personeel van die laatste in dienst. De Amerikaanse autoproducent Ford geeft werk aan ruim 200.000 mensen en is een tiende waard van Facebook, dat amper 18.000 mensen in dienst heeft.
4
Het succes van deze techbedrijven bevestigt ook hoe het (Amerikaanse) bedrijfsleven is veranderd. Amazon, Google en Facebook bestonden 25 jaar geleden niet eens. Microsoft en Apple zijn 40 jaar. Deze vijf bedrijven staan symbool voor het debat over werkgelegenheid in een nieuwe economie, die wordt beheerst door automatisering, artificiële intelligentie en uitbesteding. Zo laat Apple zijn iPhones maken bij het Taiwanese Foxconn, waar meer dan een miljoen arbeiders aan de slag zijn.
Jongeren tonen steeds meer interesse voor oude beroepen
De vergelijking die vaak opduikt in dit kader is die van Kodak versus Instagram. Twee bedrijven in een gelijkaardige sector. Kodak stelde ooit 140.000 mensen tewerk, maar toen Facebook onlangs Instagram kocht voor een miljard dollar werkten er bij dat bedrijf exact dertien mensen.
Ook in ons land sijpelt de trend af en toe door. Zo doen koffiehuizen het bijvoorbeeld erg goed in sommige steden. “Vroeger werd er weleens op je neergekeken als je in een tearoom of een patisserie werkte, nu zijn medewerkers fier om barista te zijn”, stelt Stephanie Mullebrouck, die in Wenduine een koffiebar uitbaat. “De koffiehype maakt het gemakkelijker om nieuwe medewerkers aan te trekken”, stelt ze vast.
BEDRIJF
AANTAL WERKNEMERS
MARKTWAARDE (IN DOLLAR)
Apple
116.000
745 miljard
18.000
433 miljard
Ford
201.000
45 miljard
General Motors
215.000
52 miljard
Walmart
2,3 miljoen
240 miljard
Veel jongeren tonen een hernieuwde interesse in traditionele ambachtelijke beroepen als reactie op het digitale tijdperk. Dat zegt Richard Ocejo, professor sociologie aan de University of New York en auteur van het boek Masters of Craft: Old Jobs in the New Urban Economy. Ocejo wijst erop dat in veel Amerikaanse grootsteden steeds meer cocktailbars, kapsalons en zelfs traditionele slagerijen opduiken. Zij worden vaak uitgebaat door jong en vaak hoogopgeleid personeel. Deze ‘oude’ banen beleven volgens de socioloog duidelijk hun revival. “De jonge middenklasse vertoont steeds meer belangstelling voor beroepen zoals brouwer, boekbinder, meubelmaker of vishandelaar”, benadrukt Ocejo in de Wall Street Journal. “Velen kiezen ervoor om opnieuw met hun handen en materialen te werken om tastbare producten te
maken.” Nochtans lijken deze ‘comeback-beroepen’ financieel minder aantrekkelijk.
Toch is er ook een keerzijde aan de trend. Zo benadrukt Richard Ocejo dat die geherwaardeerde beroepen doorgaans alleen bestemd zijn voor een kleine kring hoogopgeleiden. En dus niet zozeer voor lagere maatschappelijke groepen.
www.markmagazine.be
OVERWERK
MARK
Wat is de Beste Werkplek van Europa? Belgische bedrijven haalden goede resultaten op de Europese verkiezing van ‘Best Workplace’. Dit onderzoek, uitgevoerd door het internationale Great Place to Work Institute, laat de eigen werknemers grotendeels het eindresultaat bepalen. Eerder dit jaar werden de Belgische prijzen uitgereikt, begin juni dus de Europese ‘hoofdprijzen’. Bij grote bedrijven (met meer dan 500 werknemers) haalde de Belgische schoenenketen Torfs de tweede plaats in Europa, achter de Franse dienstengroep Davidson. Opvallend is ook de mooie prestatie van het Belgische uitzendbedrijf Accent, dat een zevende plaats haalde. De Belgische financiële groep KBC eindigde op nummer veertien.
Een burn-out begint vaak op vakantie Voor veel werknemers blijkt vakantie in de praktijk niet echt vakantie te zijn. 46 procent van de werkende Vlamingen mailt soms tijdens zijn vakantie of neemt dan bijvoorbeeld een dossier door. Meer dan de helft werkt voordien extra hard en 58 procent moet na de vakantie een tandje bijsteken om werk in te halen. Dat blijkt uit onderzoek van de KU Leuven, VUB, UGent en Odisee bij 3.300 Vlamingen die voltijds werken. Bovendien maakt 42 procent zich ook tijdens de vakantie zorgen over het werk
dat zich op het bureau aan het opstapelen is. “Het is vooral dit laatste, het werk niet kunnen loslaten, dat erg sterk gelinkt is met het gevoel om op korte (en langere) termijn een burn-out te ontwikkelen”, stelt Marijke De Couck, lector microbiologie & oncologie van Odisee. “Het bevestigt het belang om een goede mentale hygiëne te bewaren en tijdig het werk te scheiden van het privéleven”, voegt ze eraan toe. Het is dus belangrijk om echt vakantie te nemen.
Bij multinationals ging de overwinning als ‘Best Workplace’ naar voedselproducent MARS, dat in ons land aanwezig is met twee locaties in de Brusselse agglomeratie en ook een productieeenheid in Olen. MARS kreeg ook een speciale prijs als erkenning voor zijn initiatieven aan de gemeenschap. Bij de middelgrote bedrijven (tussen 50 en 500 medewerkers) werd de Zweedse IT-consultant Cygni verkozen tot Best Workplace. In deze categorie waren er ook erg verdienstelijke resultaten voor het Belgische Easi (op een vijfde plaats) en AE (op nummer zeven). Vertrouwen van werknemers in hun management, de trots van werknemers over hun organisatie en het plezier dat ze beleven op de werkvloer, bepalen bij deze verkiezing voor een groot deel het eindresultaat.
Lees het vakantiedossier van MARK Magazine vanaf pagina 12
5
MARK
BIJ MARS GAAN WERKNEMERS EN HUN HONDEN SAMEN NAAR HET WERK
“Een dag zonder honden voelt vreemd” Huisdieren meenemen naar het werk heeft alleen maar voordelen. Het is goed voor de gezondheid, ze verbeteren de sfeer en verlichten de werkdruk. Bij MARS is het dan ook heel normaal.“Wanneer Jul op zijn rug met alle vier zijn poten in de lucht luid ligt te snurken, laat dat niemand onberoerd.” TEKST:Thalisa Devos Sommigen weten het misschien niet, maar MARS heeft behalve een chocoladeafdeling ook honden- en kattenvoeding in portefeuille. Bij MARS Petcare (Pedigree, Whiskas, Sheba, Cesar, Royal Canin, …) dragen ze het welzijn van de beestjes en hun werknemers dan ook 6
hoog in het vaandel. Maar ook op alle andere afdelingen van het familiebedrijf zijn ze zot van huisdieren en mogen honden en katten hun baasjes vergezellen naar kantoor. Bij MARS doen ze het wereldwijd intussen zo’n twintig jaar en weten ze perfect waarover ze praten.
Huisdieren maken het leven van hun baasjes beter, wat talrijke studies al bewezen hebben. Een wandelingetje op tijd en stond verbetert de fysieke conditie, maar vermindert ook de stress. Enkele rondhuppelende honden en katten ontlokken glimlachjes én verbeteren de pro-
www.markmagazine.be
HUISDIEREN OP KANTOOR
MARK
ductiviteit en moraal op de werkvloer. Werknemers nemen hun pups en kitten meestal al heel vroeg mee naar het werk, waardoor de beestjes echt opgroeien in de MARS-familie. En dat voelt iedereen. De dieren zijn gewoon aan het kantoorleven en gedragen zich. Voeg daarbij enkele duidelijke regels en de sfeer kan voor niemand nog stuk. Honden lopen gewoon op de kantoren rond, katten spenderen hun tijd in speciale ‘kattenhuizen’. “Onze pet friendly office vibe is intussen heel gewoon”, vertelt corporate affairs director Kathy Heungens. “Over de hele wereld is 60 procent, in totaal zo’n 170 Petcare-sites, huisdiervriendelijk en er komen er continu bij. Hier in België zijn er altijd wel een tweetal honden op kantoor. Beestjes van 4 tot 84 kilo, van alle soorten en rassen. Mijn hond Louise is hier echt ‘hond aan huis’. Gemiddeld komt ze zo’n drie dagen per week mee naar kantoor. Louise volgt me gedurende de dag: ze gaat dan ook mee naar alle meetings. Niemand kijkt daar nog van op. Integendeel zelfs, als er eens een dag zonder honden is, dan voelt dat raar aan.” Kathy onderstreept alle voordelen van een huisdiervriendelijk beleid op kantoor. “Ze brengen een ‘natuurlijk’ element binnen in de werkomgeving. Het werkt kalmerend en verbindend. Het is in het algemeen ook gewoon erg plezant. De honden doen ons heel geregeld lachen. Zo staan enkele honden bekend om hun snurkgedrag. Dat relativeert veel tijdens de meetings. En wie moet niet glimlachen wanneer er een puppy voorbij springt?” Behalve voordelen voor de baasjes zijn die er natuurlijk ook voor de dieren zelf. In België heeft een op de drie families een kat en een op de vier Belgische gezinnen heeft een hond. Meer dan de helft van de Belgische families heeft of een hond, of een kat. “Deze dieren maken echt deel uit van de familie. Door ze mee te brengen naar kantoor zitten ze niet de hele dag alleen thuis. Wij werken ook samen met dierenopvang Het Blauwe Kruis en faciliteren de adoptie van een huisdier. Wij geloven dat huisdieren de wereld beter maken. Dan willen wij met onze visie de wereld ook beter maken voor de huisdieren.”
Mieke Demeyer (40)
VENDING MANAGER OOH | MARS MULTISALES BELGIUM EN AIKO (1), EEN FRANSE BULLDOG “Ons gezin heeft heel bewust gekozen voor een hond. Ik heb nooit een hond gehad, mijn man heeft altijd honden gehad in zijn ouderlijke huis. Wij wilden allebei onze kinderen opvoeden met dieren. Ze leren hen verantwoordelijk zijn en met respect en zorg omgaan met een deeltje van onze familie. We wilden hen ook leren dat een hond geen impulsaankoop is. Dat je hier goed moet over nadenken en dat het moet passen in je leven.” Daarom koos het gezin weloverwogen voor een Franse bulldog. “Het was een echte zoektocht. Dit ras past helemaal bij ons, behalve dan dat het niet graag alleen is. Maar dankzij de pet friendly office bij MARS, moet Aiko niet hele dag alleen zitten. Ze mag mee en dat maakt haar en ons ongelofelijk gelukkig. Ze gaat heel graag mee naar kantoor. Intussen al zo’n dikke negen maanden. Ik nam ze al mee toen ze amper drie maanden was. Een klein bolletje wol in een bencheke. Ik ben anderhalf uur onderweg naar het werk. Dan zit ze naast mij en begint mijn dag al veel minder gestresseerd. Als ik lastig word door het ochtendverkeer, kijkt ze even naar me met haar gekke kop. Ze straalt rust uit en dat heeft een positief effect op mij. Deze
ritjes naar en van het werk zijn veel aangenamer als Aiko meerijdt. Eenmaal op kantoor is ze erg uitbundig. Ze springt uit de auto, want ze mag loslopen, en gaat goeiemorgen zeggen aan de collega’s. Ze weet intussen erg goed waar haar lievelingen zitten. Op vergaderingen doet ze graag dutjes. Aiko zorgt vaak voor humor op onze vergaderingen wanneer een luid gesnurk uitbreekt tijdens een van haar vele dutjes. Het blijft gewoon grappig, elke keer opnieuw.
Dankzij de pet friendly office bij MARS, moet Aiko niet hele dag alleen zitten. Ze mag mee en dat maakt haar en ons ongelofelijk gelukkig. Het is een hond met hondenmanieren en dat vertedert. Ze is geliefd. Doorheen de dag wordt ze dikwijls gehaald door collega’s die spontaan een wandelingetje met haar willen maken. Voeg daarbij de vele knuffels en speelmomentjes en je begrijpt dat ze ’s avonds doodmoe is. Ja, ze is verwend thuis en op kantoor (lacht).” 7
MARK
HUISDIEREN OP KANTOOR
iedereen elkaar, we zijn bijna zoals een echte familie. Het is dan leuk als je een deeltje van je eigen familie, in de vorm van Myla, kunt meenemen naar kantoor. Dat is niet alleen voor haar erg fijn. Ik geniet er erg van dat collega’s haar opnemen in hun persoonlijke leven. Dat ze haar mooi en aangenaam vinden.”
Tom Veyt (24)
CATEGORY SALES SPECIALIST FOOD & CHOCOLATE EN MYLA (3), EEN SHIBA INU Myla is een complex beestje. “Ze komt ongelofelijk graag mee, maar wordt ook al eens graag alleen gelaten. Dus komt ze maar af en toe mee. Ik ben ook vaak op de baan, dus dan lukt het ook niet. Maar als ze mee is, dan komt ze aan op kantoor en gaat ze dag zeggen aan enkele collega’s en alles een beetje afsnuffelen. Anderen
komen haar dan weer halen voor een wandelingetje op tijd en stond. Tussendoor ligt ze voornamelijk heel rustig onder mijn bureau. Dat was in het begin niet altijd zo. In Japan wordt dit ras gebruikt voor de jacht. Ze zijn heel nieuwsgierig en ook wel een beetje nerveus. Vandaag is ze gewoon aan het kantoorleven. Binnen MARS kent
Myla heeft een grappige gewoonte opgebouwd. “Toen ze acht maand oud was, brak ze haar poot. Ze heeft zes weken lang niets kunnen doen. Dan nam ik haar op de schoot aan mijn bureau thuis. Vandaag denkt ze nog steeds dat ze mini is en springt ze ook bovenop me op kantoor. Dan laat ik haar een halfuurtje liggen om haar tevreden te stellen, daarna wordt ze echt wel te zwaar (lacht). Honden op de werkvloer zijn pure ontspanning. In andere bedrijven halen ze een koffie, wij aaien onze viervoeters of maken een kort ommetje buiten. Ze kalmeren en werken socialiserend. Door Myla heb ik al praatjes gemaakt met collega’s tegen wie ik daarvoor nog nooit babbelde.”
Lotte De Cat (26)
COPACKING ADMINISTRATOR & KEY USER | SUPPLY CHAIN EN JUL (7 MAANDEN), EEN LABRADOR “Ik werk nog niet zo lang bij MARS. Toen ik kwam solliciteren en de pet friendly visie vernam, hebben we onmiddellijk besloten een hond te nemen. Daar droomden we al lang van, maar wanneer je met twee de hele dag gaat werken, is dat moeilijk. Jul gaat dan ook al mee van toen hij amper vier maand was. Ik wilde hem heel bewust zo vroeg meenemen. Zodat hij snel gewoon kon worden aan de collega’s en andere honden. Natuurlijk heeft hij puppystreken gehad. Maar over het algemeen is er nooit iets vervelends gebeurd. Overdag is hij vooral heel rustig en slaapt hij veel. Of gaat hij eens rustig rondsnuffelen. Juls gedrag varieert van hilarisch tot ontroerend. Wanneer
Toen ik kwam solliciteren en de pet friendly visie vernam, hebben we onmiddellijk besloten een hond te nemen. 8
hij op zijn rug met alle vier zijn poten in de lucht luid ligt te snurken, laat dat niemand onberoerd. De aanwezigheid van Jul doet het sociaal contact op de werkvloer enorm toenemen. Hij heeft er ook voor gezorgd dat ik heel snel nieuwe collega’s heb ontmoet. Ik denk dat ik in de eerste twee keer dat hij meekwam naar kantoor met dertig nieuwe mensen heb gepraat. Wanneer hij bij mij is, word ik (tot op vandaag) regelmatig aangesproken door mensen waar ik anders niet direct mee in aanraking zou komen. Zo past de pet friendly visie helemaal in de algemeen vlotte MARS-cultuur. Hij dwingt me om ook eens naar buiten te gaan. Om mijn hoofd leeg te maken. Dat vergeten veel mensen als het druk is. Dan blijven ze net de hele tijd aan hun bureau zitten. Maar na een wandeling is de motivatie en concentratie weer een pak groter om er weer in te vliegen. Gewoon even opzij kijken en hem zien liggen, helpt ook al. (lacht)”
www.markmagazine.be
SOCIALE MEDIA
MARK
SOCIALE MEDIA ALS REKRUTERINGSKANAAL
Over het belang van LinkedIn en de granny-test Rekrutering gebeurt meer dan ooit online, met een bijzondere rol voor sociale media. Een blik in de toolbox van de e-recruiter zorgt voor interessante tips voor wie gevonden wil worden. TEKST:Timothy Vermeir “E-recruitment of digitaal rekruteren is eigenlijk moeilijker dan klassiek rekruteren, toen je een advertentie plaatste en wachtte op cv’s”, zegt Lieven Van Nieuwenhuyze, verantwoordelijke voor marketing bij Accent én House of HR, de groep boven Accent, maar ook gastdocent e-recruitment aan de EHSAL Management School. “Maar als je bijblijft met de technologische mogelijkheden en er genoeg tijd in investeert, kan het erg efficiënt zijn. Efficiënt wil zeggen: de best passende kandidaat vinden op de snelste manier, tegen zo laag mogelijke kosten.” Al blijven de eigen jobsite en de klassieke kanalen belangrijk, sociale media zijn cruciaal bij digitaal rekruteren. Immers: de best passende kandidaat is ongetwijfeld een van die 6,9 miljoen Belgen die actief zijn op Facebook. En geen enkele cvdatabank is zo uitgebreid als LinkedIn. “Voor organisaties die hun huiswerk hebben gemaakt, zijn sociale media ook de snelste manier om werkzoekenden te bereiken”, vervolgt hij. “Accent Jobs heeft op Facebook bijna 40.000 likes. Dat laat ons toe om snel de juiste mensen te bereiken.
Natuurlijk: het kost tijd en energie om al die likes te verdienen, maar ze vormen wel een belangrijke wervingsreserve voor ons.” En de kosten? Sociale media laten toe om veel gerichter mensen aan te spreken, en alleen de bouwkundig ingenieurs met tien jaar ervaring in de scheikundige industrie – om maar wat te zeggen – aanspreken, is goedkoper dan de boodschap heel breed uit te smeren. WAT BETEKENT DAT VOOR JOU? De voordelen voor ondernemingen zijn duidelijk. Maar wat betekent het voor jou wanneer ondernemingen sociale media gebruiken om toekomstige werknemers te zoeken? “Het allerbelangrijkste medium voor wie al dan niet actief op zoek is naar werk, blijft toch LinkedIn – of je nu heel erg hooggeschoold bent of niet”, luidt een eerste duidelijke tip. “Belangrijk is wel om te weten hoe recruiters te werk gaan en om je cv daarop af te stellen. Je moet de juiste trefwoorden en hun synoniemen gebruiken én herhalen in je cv. Zo kom je bo-
venaan de zoekresultaten. Zorg ook dat die trefwoorden slaan op wat je wilt doen, veeleer dan op wat je gedaan hebt.” Een tweede tip? Like de ondernemingen waar je graag zou willen werken op Facebook, follow ze op LinkedIn. “Bedrijven gaan altijd eerst kijken bij de mensen die ze al kennen. Een recruiter die al tien goede cv’s heeft dankzij zijn eigen netwerk, gaat niet betalen voor bijkomende advertenties. Je moet dus zorgen dat je bij die eerste tien zit.” “Screen ook jezelf”, luidt de derde tip. “Je wéét dat een recruiter je wel al zal gegoogeld hebben als je op gesprek gaat. Doe het ook, dan weet je waar de recruiter misschien naar zal vragen.” Maar ook omgekeerd kun je zelf online op zoek naar jouw contactpersoon: hoe meer je weet over die persoon, hoe beter je jezelf kunt verkopen. Wat je zeker niet moet doen? Lieven Van Nieuwenhuyze verwijst naar de studenten die geweigerd zijn door de prestigieuze Harvard University omdat ze zich online erg laatdunkend uitlieten over allerlei groepen, maar ook naar zijn eigen onderzoek over mensen die hun job verloren door posts op sociale media. “Ik raad aan om jezelf toch wat te censureren. Hou daarbij de granny-test in het achterhoofd: als je oma aanstoot zou nemen aan wat je online wilt zetten, is het misschien beter dat niet te doen.” 9
MARK
Ontslagen door Facebook of Twitter? Kun je ontslagen worden door een foute tweet of Facebookpost? Absoluut, en misschien zelfs sneller dan je zou denken. TEKST:William Visterin “Wettelijk is er eigenlijk niet zo veel geregeld”, vertelt Virginie Vandenbussche, juriste bij HR- en Well-being-partner Attentia. “Maar op basis van de rechtspraak zijn er toch een aantal richtlijnen”, stelt ze. “Je mag als werknemer op zich misschien wel kritiek hebben op het beleid van je bedrijf, maar tegelijk ben je er in veel gevallen ook het uithangbord van. En als je die kritiek gaat posten in een publieke groep, ligt dat toch iets moeilijker.” FACEBOOK NIET ZO PRIVÉ Vandenbussche haalt het voorbeeld aan van een recent ontslag (zie ontslag 3 op de volgende pagina). “Hierbij had een kaderlid kritiek geuit via sociale media op het beleid van zijn bedrijf. Dat die persoon kaderlid was, verhoogde zijn geloofwaardigheid. Bovendien was het bedrijf beursgenoteerd, waardoor het lekken van bepaalde info extra gevoelig lag”, vertelt Vandenbussche. Nog al te vaak gaan medewerkers ervan uit dat ze, bijvoorbeeld op Facebook, alleen zaken plaatsen in privéverband. Maar uit een belangrijk arrest van het Hof van Cassatie blijkt dat onrechtmatig verkregen bewijs toch kan worden aan10
gewend. Dus ook bij zaken rond ontslag door gebruik van sociale media, waarbij een werkgever de privacy van een werknemer kan schenden en op die manier een bewijs verkrijgt voor ontslag. “Dit zou kunnen impliceren dat iemand dus een bericht van Facebook afprint en dit aan een overste overhandigt.” VERTROUWELIJKE INFO LEKKEN MAG NIET Werknemers spuien via sociale media ook kritiek op collega’s, meestal hun baas. “Heel vaak uiten mensen zich op sociale media met boodschappen die ze eigenlijk niet zo bedoelen. Het zijn momentopna-
Virginie Vandenbussch e: “Je moet als werkne mer vertrouwelijke info van je bedrijf voor jou houden . Velen staan hier niet bij stil.”
mes. Maar die keren zich later wel tegen hen”, stelt ze. “Als je een persoonlijk probleem met iemand hebt, bespreek je dat best onderling en probeer je het op te lossen.” Conflicten tussen collega’s via sociale media zijn, volgens Vandenbussche, niet zo heel vaak een reden tot ontslag. “In veel gevallen gaat het om medewerkers die echt negatieve kritiek uiten of zelfs bedrijfsgeheimen prijsgeven”, stelt ze. “Dat mag niet en staat ook in de wet. Je moet als werknemer vertrouwelijke info van je bedrijf voor jou houden. Velen staan hier niet bij stil.”
Ontslag via sociale media: wat speelt mee? 1. Je functie: van werknemers met een hoge functie wordt meer discretie verwacht. 2. Je bedrijf: loopt het meer in de kijker of is het bijvoorbeeld beursgenoteerd? 3. Heeft het bedrijf bepaalde regels voor werknemers? 4. De ernst van de tekortkoming van de werknemer. 5. Hoe zijn de bewijzen verkregen? 6. Besefte de werknemer dat hij/zij publiek commentaar gaf? Maakt hij bijvoorbeeld zijn Facebook-profiel toegankelijk voor iedereen?
www.markmagazine.be
ONTSLAG
MARK
Vier ontslagen door Facebook of Twitter Vier gevallen van ontslag, al dan niet met dwingende reden. Telkens liep het mis via sociale media. We maken voor de cases gebruik van het eindwerk ’De invloed van de sociale media op de uitstroom bij ondernemingen’ van Carolien Baetens met professor Erik Henderickx (Universiteit Antwerpen) als promotor en Lieven Van Nieuwenhuyze van Accent als copromotor.
Ontslag 1
BEHEERDER VAN DE FACEBOOK-PAGINA Een werknemer was de beheerder van een Facebook-groep met dezelfde naam en hetzelfde logo als de onderneming waar hij voor werkte. Er werd ook een foto van de winkel zelf in de groep geplaatst. De werknemer in kwestie plaatste in de groep enkele respectloze, agressieve en zelfs bedreigende opmerkingen gericht aan de directrice en enkele collega’s van de winkel. Toch koos de rechter niet voor een ontslag met dringende reden. Zo had de werknemer de pagina niet zelf opgericht, maar was hij alleen beheerder. Hij beweerde ook niet te weten dat de pagina een openbaar karakter had.
Ontslag 2
KEUKENHULP MET RACISTISCHE OPMERKING Een keukenhulp maakte in een discussie op Facebook een racistische opmerking over een collega-poetsvrouw. De vrouw die de opmerking had gemaakt, voegde
er meteen na de opmerking aan toe “dat het alleen een uitlating van het moment was geweest, dat ze zeker geen racist was of problemen wilde”. Als kritiek van een werknemer te ver gaat, beledigend is en de goede naam van de onderneming beschadigt, kan een werkgever eisen om ontslag met dringende reden. In dit geval ging het om een ‘gewoon’ ontslag. Dat er hier sprake was van een gespannen klimaat of een verhitte situatie, zorgde voor verzachtende omstandigheden.
Ontslag 3
OPENBARE KRITIEK DOOR MANAGER De ontslagen werknemer in kwestie had een managementfunctie in een beursgenoteerd bedrijf. Hij had enkele uren na de publicatie van de halfjaarlijkse resultaten van de onderneming een aantal links naar persartikels op zijn Facebookprofiel geplaatst. Deze links werden geplaatst samen met enkele negatieve en denigrerende opmerkingen over de directie en de onderneming zelf. De arbeidsrechtbank kende een ontslag met dringende reden toe, mede omdat het niet de eerste keer was dat deze werknemer dergelijke commentaren gaf op zijn Facebook-profiel. Door de managementfunctie werd van hem meer discretie verwacht. Ook de timing speelde mee: de berichten verschenen slechts enkele uren na de bekendmaking van de half-
jaarlijkse resultaten, wanneer het bedrijf juist probeert de financiële markten gerust te stellen. De rechtbank besloot dat het ging om een fout tegen de elementaire loyauteit.
Ontslag 4
“I HATE TOYOTA AND EVERYTHING IT STANDS FOR” Een werkneemster, tewerkgesteld als manager communicatiestrategie bij Toyota, postte op haar Twitter-account: “I hate Toyota and everything it stands for, because they hate people too!”. Met ontslag met dringende reden als gevolg. De vrouw verklaarde zelf het bericht geplaatst te hebben wegens een nerveuze gemoedstoestand en verandering van medicatie. Ze was al zeven maanden arbeidsongeschikt wegens depressie en had net ontdekt dat ze zwanger was. Toen de HR-dienst met haar contact opnam over de opsteldatum van de medische attesten, plaatste de vrouw het bericht. De arbeidsrechtbank vond dat het bericht een algeheel gebrek aan respect voor de werkgever vertoonde. De vrouw beweerde dat ze niet wist dat het bericht openbaar toegankelijk was voor iedereen, maar dit geloofde de rechter niet. De vrouw was communicatiemanager en moet dus op de hoogte zijn van de werking van Twitter en de openbaarheid van de berichten. 11
MARK
FOLIO
DOSSIER ZOMERJOBS
Iedereen werkt in de vakantie STUDENTENJOBS, ZOMERWERK EN VAKANTIEBOEKEN Vakantie luiertijd? Think again. Deze zomer werkt een recordaantal studenten. En veel werknemers doen op vakantie door. De rest werkt ook vaak: aan hun conditie, aan het wegwerken van het gat in hun cultuur of al lezend aan hun vakkennis. Ons zomerdossier biedt voor elk wat wils: studenten en wetgeving, typische zomerjobs ĂŠn boeken en apps voor deze zomer. TEKST:William Visterin, Sam De Cock & Timothy Vermeir
500.000 HALF MILJOEN STUDENTEN Vorig jaar voerden volgens de RSZ 502.297 studenten een job uit, 5 procent meer dan het jaar ervoor. Het aantal werkgevers dat een beroep deed op jobstudenten steeg met bijna 5 procent tot 56.607. Een gemiddelde student werkte 23 dagen en verdiende daarmee 1.762 euro bruto.
46% BIJNA HELFT WERKT TIJDENS VERLOF 46 procent van de werkende Vlamingen mailt af en toe tijdens zijn vakantie of neemt dan bijvoorbeeld een dossier door. Dat blijkt uit onderzoek van de KU Leuven, VUB, UGent en Odisee bij 3.300 voltijds werkende Vlamingen. 12
www.markmagazine.be
DOSSIER ZOMERJOBS
MARK
Drie getallen die studenten deze zomer best onthouden 15 jaar
475 uur
3.200 of 4.620 euro
Tijdens de examens proppen studenten hun hersenen vaak vol met kennis. Daarna volgt voor de meeste onder hen een lange vakantie met een eventuele studentenjob. Het studentencontingent is dit jaar aangepast.“Studenten kunnen meer werken dan vroeger, maar letten toch best op”, zegt Virginie Vandenbussche van Attentia. Hier volgen enkele aandachtspunten voor de studenten (en hun ouders).
15 jaar
Je mag als student werken vanaf 15 jaar, als je de eerste graad volledig hebt gevolgd en aan je leerplicht hebt voldaan. Een maximumleeftijd is er overigens niet, alleen mag je als student niet onder een ander statuut vallen. Voor werknemers jonger dan 18 jaar, zijn een aantal beschermende maatregelen voorzien, zoals niet langer dan 8 uur per dag en 40 uur per week werken. Ze mogen ook niet op zon- en feestdagen werken, noch overuren verrichten tenzij in een aantal welomschreven en onvoorziene gevallen. Min-achttienjarigen hebben ook een principieel verbod tot nachtarbeid (tussen 20 en 6 uur), voor medewerkers ouder dan zestien kan dit versoepeld worden. Maar jeugdige werknemers mogen nooit tewerkgesteld worden tussen middernacht en vier uur.
475 uur
Sinds dit jaar worden de prestaties van de student in uren per kalenderjaar geteld. “Met deze regeling kun je als student meer werken dan bij de vroegere wet-
geving, waarbij in dagen werd geteld”, aldus Virginie Vandenbussche, juriste bij HR- en Well-being-partner Attentia. Bij het begin van ieder nieuw kalenderjaar wordt de teller op 475 resterende uren gezet. Elk werkelijk gepresteerd uur wordt hiervan afgetrokken. Uren voor de feestdagen, betaalde ziektedagen en andere betaalde uren die niet werkelijk werden gepresteerd, worden niet afgetrokken. Wanneer je het maximum van 475 arbeidsuren overschrijdt, zul je sociale bijdragen moeten betalen. “De normale socialezekerheidsbijdragen zijn met andere woorden verschuldigd vanaf het 476ste gewerkte uur, ongeacht of de tewerkstelling bij een of meer werkgevers plaatsvindt”, stelt Vandenbussche. “Je kunt als student tegelijk onder twee stelsels vallen door voor twee werkgevers te werken. Je hoeft dus niet eerst je contingent van 475 uur op te maken.”
3.200 of 4.620 euro De student blijft ten laste van zijn ouders als hij deel uitmaakt van het gezin op 1
januari van het aanslagjaar, geen loon ontvangt die beroepskosten zijn voor de ouders én tijdens het inkomstenjaar niet meer dan een bepaald bedrag aan nettobestaansmiddelen heeft genoten. De netto-bestaansmiddelen zijn het brutoloon verminderd met de solidariteitsbijdrage (of RSZ-bijdrage) en verminderd met de beroepskosten (werkelijke kosten of forfait van 20%). Voor een kind ten laste van gezamenlijk belaste ouders bedragen deze netto-bestaansmiddelen 3.200 euro en voor een kind ten laste van een alleenstaande 4.620 euro. Betalingen als wettelijke kinderbijslagen, studiebeurzen en premies voor het voorhuwelijkssparen worden niet als netto-bestaansmiddelen aanzien. Ook onderhoudsuitkeringen toegekend aan kinderen ten belope van 3.200 euro of studentenbezoldigingen tot een bedrag van 2.660 euro per jaar horen hier niet bij. “Die zijn cumuleerbaar. Dat maakt dat je in praktijk als student uiteindelijk toch al 5.000 euro kunt verdienen”, aldus Vandenbussche. Dat is behoorlijk, maar als je als student bijvoorbeeld regelmatig in een chemiebedrijf in een ploegenstelsel gaat werken, loopt je verdienste snel op. Het blijft dus opletten.” 13
MARK
Als de zomerplicht roept © Federale Politie, Lavina Wouters
Als iedereen zich kan ontspannen of zelfs uit de bol gaat, dan kan dat alleen doordat anderen, zoals politiemensen, zich hiervoor inzetten. Zomerwerk bij de politie in woord en (vooral) beeld.
Sophie Droeshout
POLITIE-INSPECTEUR EN RUITER BIJ DE FEDERALE POLITIE Sophie Droeshout is politie-inspecteur en ruiter bij de federale politie. “Ik behoor tot een honderdtal ruiters die bij de politie worden ingezet. De lokale politie vraagt ons regelmatig om te patrouilleren, bijvoorbeeld op plaatsen die niet of moeilijk toegankelijk of zichtbaar zijn, zoals in parken, aan de kust of in woonwijken tijdens vakantieperiodes”, vertelt Sophie. Sophie en haar collega’s trekken ook te paard uit om de openbare orde te bewaren, denk aan optochten, betogingen of voetbalwedstrijden. Maar vullen altijd de bestaande politietroepen ter plaatse aan. “Tijdens de zomer zorgen wij bijvoorbeeld ook voor extra toezicht en zichtbaarheid op festivals als Pukkelpop of Graspop en op provinciale domeinen. Allemaal plaatsen waar veel volk komt”, vertelt ze. Sophie werkt al twaalf jaar bij de politie en altijd als ruiter. Haar belangrijkste collega is bij wijze van spreken haar vast paard dat ze intussen door en door kent. “Ik rij al van jongs af paard. Voor mij is mijn job een meisjesdroom die is uitgekomen.”
14
© Federale Politie, Lavina Wouters
www.markmagazine.be
DOSSIER ZOMERJOBS
MARK
Kurt Leenknecht SPOORWEGPOLITIE
Op de foto staat Kurt Leenknecht bij de terugkeer van de festivalgangers van Rock Werchter in het station van Leuven. “Op die dag kwamen er 40.000 à 50.000 mensen in en uit het station via de pendelbussen naar de festivalweide van Werchter”, vertelt Kurt, die al vijftien jaar bij de spoorwegpolitie werkt.
Luc Michiels
HONDENSTEUN FEDERALE POLITIE Luc Michiels (foto) vormt een team met Tubby, een explosievendetectiehond. “Tijdens de uittocht van het Rock Werchter-festival deden wij preventieve sweepings in en rond het station van Leuven. De officier die verantwoordelijk is voor de lokale ordedienst beslist welke ruimten, pakketten, achtergelaten zakken of verdachte voertuigen wij moeten onderzoeken. Als de hond iets aantreft, dan stellen we een ruime veiligheidsperimeter in en roepen we de ontmijningsdienst DOVO ter plaatse”, vertelt hij. “Sinds de terreurdreiging op niveau drie staat, krijgen wij regelmatig de vraag voor dit soort sweepings op plaatsen waar veel mensen samenkomen, zoals zomerfestivals. Best een grote verantwoordelijkheid, want als wij iets vrijgeven, verwacht men dat het safe is.”
© Federale Politie, Lavina Wouters
Hoewel zijn job, mede door de terreurdreiging, wat drukker en mogelijk ook risicovoller is geworden, doet Kurt die erg graag. “Ik doe in principe hetzelfde als de lokale politie, maar onze focus ligt bij de spoorwegen en de specifieke wetgeving die daarbij komt kijken”, vertelt hij. Een misdrijf of ongeval in of met een trein, in een groot station zoals in Leuven of op de sporen, is bijvoorbeeld een taak voor de spoorwegpolitie. “Tijdens de zomer is het druk. Op sommige momenten, zoals bij Rock Werchter, kunnen inderdaad maar een beperkt aantal collega’s in verlof gaan. Maar dat weten we en nemen we erbij.”
15
© Federale Politie, Van
Lembergen Stephanie
MARK
Fier de politie te vertegenwoordigen
(ondanks de blaren)
Onder een loden hitte of kletsnat door de traditionele drache nationale: welk weer het ook is, voor Gottfried Tarara is het elk jaar opnieuw zaak om op 21 juli ‘zijn’ politiemensen perfect in de maat langs het koninklijk paleis te leiden. Het bureau van Freddy Tarara – op zijn identiteitskaart staat Gottfried, maar iedereen zegt Freddy, dus doen we dat ook maar – straalt liefde en passie uit voor de politie. De glazen kast puilt uit van de oude kepies, schaalmodellen van rijkswacht- en politiewagens, en andere memorabilia die hij verzamelde sinds hij in 1974 startte bij de toenmalige rijkswacht. Van hier coördineert hij opleidingen bestuurlijke politie en openbare veiligheid, maar organiseert hij ook het jaarlijkse defilé van het eskadron van politiemensen te voet op de nationale feestdag. LANGE VOORBEREIDING “Neen, het defilé organiseren is geen fulltime job”, zegt Freddy. Hij voegt er wel meteen aan toe dat hij met het komend defilé al bezig is sinds september vorig jaar. Wanneer hij op 21 juli op kop van een eskadron politiemensen stapt, is dat het sluitstuk van heel wat voorbereidingen die starten met de keuze van de (aspirant-)agenten die deelnemen. Deze zomer zijn het de studenten van de politiescholen in Jurbise (Henegouwen) en 16
PIVO (Vlaams-Brabant) samen met de aspirant-hoofdinspecteurs van de Nationale Politieacademie. Bij het defilé komen ook veel praktische aspecten kijken, vervolgt Freddy. Dat varieert van genoeg uniformen in de juiste maten tot de toegangstickets voor familieleden. “Vroeger deelden we die gewoon uit, zodat de ouders van de aspiranten het defilé konden bijwonen op de publiekstribune, maar tegenwoordig moet iedereen eerst gescreend worden. Daarvoor werk ik samen met Binnenlandse Zaken”, klinkt het. “Telkens iemand een vraag heeft of een probleem opmerkt in verband met het defilé, belt die mij en is het aan mij om dat op te lossen. Zo steken we er toch veel tijd in.” Ceremoniële dril is vandaag geen onderdeel meer van de basisopleiding van agenten. Wanneer de aangeduide studenten op 18 juli starten aan hun driedaagse training voor het nationaal defilé, is het dan ook allemaal nieuw voor hen. “Ik loop daar rond met een megafoon en sakker weleens, al weten de agenten heel
goed dat dat absoluut niet persoonlijk is. Om het helemaal goed te krijgen, stappen we hier op het oefenplein in totaal zo’n twintig kilometer tijdens die drie dagen. Er zijn er ook heel veel die pleisters bij zich hebben voor wanneer ze blaren krijgen: ze geven niet op.” FIER Wat er kan misgaan? Heel wat, zegt Freddy. Voor de zekerheid grijpt hij gauw wat hout vast. Zo was er die keer dat overvliegende helikopters de marsmuziek overstemden, waardoor niemand nog de cadans kon horen. En het Belgische ‘zomerweer’ maakt het ook vaak extra uitdagend. “Ik ben altijd blij als het zonder incidenten verlopen is en iedereen, maar dan ook echt iedereen, terugkijkt met de gedachte ‘het is ons gelukt, we hebben het gedaan’”, klinkt het. “Eens ze aangeduid zijn als vertegenwoordigers van hun school, als vertegenwoordigers van de politie, dan zijn mensen heel fier. Ik zorg er ook voor dat de sfeer goed is. Het valt me ook op dat er in al die jaren nog nooit iemand ziek uitgevallen is die dag, nog nooit iemand die belde om te zeggen dat hij niet kon komen. Maar de grootste beloning is het applaus. Voor wie dat de eerste keer meemaakt, is dat een heel bijzonder moment.”
www.markmagazine.be
DOSSIER ZOMERJOBS
MARK
ZOMERJOBS
Studenten weten wat ze willen Bij Accent Jobs is het alle hens aan dek, want vandaag zoeken studenten én werkgevers volop naar elkaar. Accent Jobs maakt de match op klassieke en innovatieve manieren.We spraken met Hannelore Beel, area sales director bij Accent Jobs, voor een blik achter de schermen.“Vandaag willen studenten hun eigen agenda bepalen. Met die flexibiliteit moeten we rekening houden.” “Het is nog nooit echt moeilijk geweest om jobstudenten te vinden”, weet Hannelore. “Het aanbod is altijd groter geweest dan de vraag. De ene job is al wat populairder dan de andere, maar meestal vinden we genoeg kandidaten voor onze jobs. Vandaag zelfs meer dan ooit.” NIEUWE WETGEVING STIMULEERT FLEXIBILITEIT Een en ander lijkt te maken te hebben met de vernieuwde wetgeving rond jobstudenten. “Dat klopt”, weet Hannelore. “Terwijl jobstudenten vroeger maar 50 dagen mochten werken – ook al waren dat dagen van 3 uren – wordt hun maximale arbeidsduur nu berekend in aantal uren per jaar. Met 475 uren per jaar zijn studenten vandaag ook flexibeler. En staan ze dus ook open voor kortere werkdagen. Handig voor horecabedrijven, bijvoorbeeld.” STUDENTEN ZIJN KIESKEURIGER “We merken dat studenten vandaag heel goed hun rechten kennen”, aldus Hannelore. “Dat is een goede evolutie, maar dat betekent ook dat ze veeleisend
zijn geworden. Bovendien zien we dat ze hun agenda zelf willen bepalen. Ze willen bijvoorbeeld enkele weken werken om te sparen voor een festival en een vakantie, en na hun vakantie nog een korte periode werken met het volgende festival in het vooruitzicht. Voor ons betekent dat meer puzzelwerk. Dat is perfect haalbaar wanneer ze hun planning goed op voorhand doorgeven. Hoe dan ook, studenten engageren voor een langere periode, is moeilijker geworden.” TECHNOLOGIE BIEDT FLEXIBILITEIT De wereld verandert, en ook de arbeidsmarkt neemt een hoge vlucht. Daarom lanceerde Accent Jobs in april de app Nowjobs, die werkgevers en studenten – maar evengoed bijklussers of mensen tussen twee jobs – verbindt voor tijdelijke opdrachten (zie ook pagina 22). “Dat gaat van een horecazaak die dringend een afwasser nodig heeft tot een festival dat op het laatste moment nog een crewmedewerker zoekt of een bedrijf dat administratieve ondersteuning voor een korte periode kan gebruiken”, zegt Hannelore.
Jobstudent aan het woord:
Manon “Ik studeer communicatiemanagement aan de Arteveldehogeschool in Gent. Ik ben een zeer ervaren jobstudent, al zeg ik het zelf (lacht). Vanaf het wettelijk toegelaten was, ben ik aan de slag gegaan. In het begin was ik niet zo kieskeurig, en nam ik aan wat er mij werd aangeboden. Zo heb ik gewerkt als fabrieksarbeider en keukenhulp. Vandaag doe ik vooral hostessenwerk en jobs in de horeca. Hoeveel ik werk? Dat hangt er een beetje vanaf. In de zomerperiode werk ik meestal een maand, of zelfs meer, en doorheen het jaar werk ik enkele weekends.” “Ik doe het vooral om een centje bij te verdienen. Om op reis te kunnen gaan, bijvoorbeeld. Maar ik leer ook veel dingen bij. Elke ervaring is belangrijk. En elke job leert me weer iets nieuws bij.”
17
MARK
De helden achter jouw vliegvakantie Als het deze zomer ergens gezellig druk wordt, dan wel in de vertrekhal van de luchthaven.Terwijl wij op reis vertrekken, staan anderen klaar om dat voor mekaar te brengen.We spraken met twee helden voor en achter de schermen van jouw vliegreis.“Ik ben altijd blij om iedereen naar zijn vakantiebestemming te mogen begeleiden.”
“Een glimlach hoort er altijd bij” LENA VAN BESIEN CUSTOMER SUPPORT AGENT “Ik ben het aanspreekpunt voor onze reizigers op de luchthaven van Oostende. Zij komen bij mij voor eventuele vragen of problemen met hun boekingen. Ze kunnen bij mij vóór hun vertrek bijvoorbeeld ook een krant en een reistas ophalen”, vertelt Lena. “Zelf sta ik altijd in contact met het operation control center en communiceer ik voor hen met de reizigers. Mijn werkdag zit erop als de laatste vlucht is vertrokken en ik mijn vluchtrapport heb gemaakt. Ik ben altijd blij als ik iedereen naar zijn of haar vakantiebestemming heb mogen begeleiden.”
Wat moet je kunnen in job, en wat leer je eruit voor jezelf? “Ik denk dat je sowieso sociaal moet zijn en natuurlijk ook vriendelijk. Een glimlach hoort er altijd bij. Per slot van rekening begint de vakantie van de mensen bij ons. daarnaast moet je stressbestendig zijn, bijvoorbeeld als er zich onvoorziene situaties voordoen zoals vertragingen. Ook dan blijf je best rustig en kalm. Wat ook zeker helpt in onze job is talenkennis. Zelf spreek ik vier talen – Nederlands, Frans, Engels en Duits – en kan ik me behelpen in het Spaans. Voor klanten is het altijd fijn om in hun eigen taal aangesproken te worden.” 18
Hoe is je job in de zomermaanden? “Die is heel boeiend en ook druk, zeker in de vakantiemaanden omdat er dan veel gezinnen met kinderen met vakantie gaan. We hebben in juli en augustus bijvoorbeeld drie à vier keer meer vluchten dan in de winter. Die drukte begint al in mei tot halverwege oktober, met een piek in juli en augustus.”
Wat vind je fijn aan je job? “Ik doe mijn job nu een dik jaar. Ervoor was ik negen jaar lid van het cabinepersoneel bij TUI. Er kwam een job vrij op de luchthaven van Oostende en daarvoor
heb ik me kandidaat gesteld. Het was zeker niet zo dat ik het vliegen beu was, maar ik wilde weleens iets anders en ben blij dat dit mogelijk was binnen mijn eigen werkgever. Ik werk nu ook veel dichter bij huis, want ik woon niet zo ver van de luchthaven. Op vijf minuten ben ik thuis.” “Ik werk intussen al tien jaar bij TUI. Het bedrijf groeit en dat biedt doorgroeimogelijkheden. Wat ik ook fijn vind, is dat er regelmatig iets wordt georganiseerd voor de medewerkers. Op die manier leer je je collega’s ook kennen.”
www.markmagazine.be
STORYTELLING
MARK
“Je gaat naar huis met een fijn gevoel” MAARTEN JORIS OPERATION CONTROL CENTER DUTY MANAGER “Ik volg op de luchthaven van Zaventem zowat 72 uur voor het vertrek alle operaties op en pak eventuele problemen aan. Als bijvoorbeeld iemand van het cabinepersoneel ziek is, regelt ons team de vervanging. En als er technische problemen zijn met een vliegtuig, dan laat ik bijvoorbeeld een ander vliegtuig overkomen, van onze eigen maatschappij of via een partner. Wij zorgen er dus voor dat een vliegtuig zo stipt mogelijk vertrekt en dat alles in orde is aan boord. Soms zijn dat heel basic problemen, zoals catering die op tijd mee aan boord moet geraken.”
Wat moet je kunnen in je job, en wat leer je eruit voor jezelf? “Je moet onder alle omstandigheden kalm proberen te blijven, want het kan soms wel hectisch zijn. Stressbesteding zijn helpt dus zeker. Je moet voorts de problemen goed kunnen inschatten en altijd het overzicht bewaren. Zelf staan
wij nooit rechtstreeks in contact met de klanten op de luchthaven, maar onze beslissingen hebben uiteraard een rechtstreekse impact op hen. Dat inlevingsvermogen moet je hier wel hebben. Zelf heb ik in mijn vorige job bij een zogenaamde afhandelaar gewerkt, waardoor ik me nu goed kan inleven wat onze beslissingen teweegbrengen op het operationele niveau.”
Hoe is je job in de zomermaanden? “In de zomermaanden, en zeker in juli en augustus, is het echt veel drukker dan in de winter. Er worden meer toestellen ingeschakeld en het luchtprogramma is meer gevuld, ook voor piloten en crew. We draaien dan aan 100 procent capaciteit. Sommige bestemmingen doen we alleen aan in de zomerperiode. Zelf vind ik de zomer een fijne periode. Iedereen staat op scherp. Het is die periode waar je het ook wel voor doet. Je wilt mensen een fijne vakantie bezorgen.”
Wat vind je fijn aan je job? “Ik heb een unieke job in een boeiende sector. Wij werken in het OCC of Operational Control Center 24 uur op 24 en zeven dagen op zeven. Op elk moment kan er een toestel aanvliegen. Dus ook ’s nachts, want dan is er veel meer activiteit dan je zou denken. Geen enkele dag is dezelfde. Ik vind mijn job ook erg inspirerend omdat ik elke dag de kans krijg om me te bewijzen. Als we bijvoorbeeld problemen hebben kunnen oplossen waarvan de passagiers niets gemerkt hebben, ga ik altijd naar huis met een fijn gevoel.” “Ik heb eind vorig jaar gekozen om voor TUI te komen werken. Het is een bedrijf in volle groei en dat is altijd fijn om voor te werken. Wat me ook aanspreekt, is dat iedereen hier erg aanspreekbaar is. Iedereen staat open voor nieuwe ideeën en dat vind ik erg motiverend.” Meer info op: https://corporate.tui.be/nl/jobs en https://corporate.tui.be/nl/jobs/operations
19
MARK
LEESVOERVOOR STRAND OF BERGEN
De beste zomerboeken
De zomervakantie is het moment dat je tijd hebt om een boek te lezen. MARK Magazine zet je op weg onder de vorm van enkele aanraders. We houden bij deze lijstjes altijd de filosofie van MARK Magazine in het achterhoofd. Dat betekent dat de boeken (meestal) te maken hebben met werk of zakendoen, ook al is die link niet altijd even strak.
2. Was het maar maandag!
Dit boek van Brigitte Durruty helpt om meer voldoening in je werk te ervaren. De auteur leert je om het ‘intelligentste’ deel van jouw brein aan te boren om hectische periodes te verlichten en ingewikkelde situaties de baas te zijn. Uitgeverij Ten Have
WELL-BEING
1. Mijn lichaam zegt neen
Steeds meer mensen lopen vast: fysiek, emotioneel of mentaal. De diagnose luidt vaak dat hen niets mankeert en ze het gewoon wat rustiger aan moeten aan. Maar ook dan blijven de klachten. Ze komen door een verhoogde basisspanning, een belangrijke oorzaak van stressklachten en burnout. Dit boek van Raf Frateur tracht die spanning te verlagen. Uitgeverij Witsand
20
3. On/Off
De hoeveelheid digitale technologie groeit onstuimig en maakt ons leven stukken aangenamer. Alleen betalen we er een flinke prijs voor. Maar welke precies? On/Off van Sidney Vollmer is een zoektocht naar balans in digitale tijden. Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar
www.markmagazine.be
DOSSIER ZOMERJOBS
ECONOMIE & MAATSCHAPPIJ
THRILLERS
1. Start-up mania
1. Made in Sweden
2. Het Dieselschandaal
2. Domina
3. Borgerokko maffia
3. Scheme�one
Antonio García Martinez krijgt een hoge baan bij Facebook. Na een intern conflict wordt hij er ontslagen en gaat hij werken bij concurrent Twitter. Ondertussen geniet hij van het leven als goed betaalde huursoldaat. Een opmerkelijk tijdsbeeld van Silicon Valley. Uitgeverij Q
Het respectabele Volkswagen knoeide moedwillig met software in zijn auto’s. Sommige dieselmodellen zouden in de praktijk tot veertig keer vuiler zijn dan toegestaan. Een verhaal van journalist Jack Ewing dat aangeeft tot waar kapitalisme een bedrijf en sector kan drijven. Uitgeverij Xander
De Antwerpse haven wordt steeds belangrijker om partijen drugs over heel Europa te verspreiden. Ondertussen is het Antwerpse Borgerhout nu Coke City geworden, een internationaal gangsterhol, lezen we in dit boek van Raf Sauviller. Uitgeverij Horizon
Drie broers bedenken een masterplan om nooit meer geldzorgen te hebben. Niet veel later vormen ze de bende achter de grootste reeks gewelddadige bankovervallen uit de Zweedse geschiedenis. Deze turf van Anders Roslund en Stefan Thunberg telt 736 pagina’s en is best spannend. Uitgeverij De Geus
Judith Rashleigh is met succes gepromoveerd van veilinghuisassistent tot internationale kunsthandelaar in Venetië. Hoe ze dat deed, werd beschreven in Maestra, de voorganger van dit boek van auteur L.S. Hilton. Eerder roman dan thriller, maar wel vakkundig geschreven. Uitgeverij The House of Books
Kate werkt als verpleegkundige in een Londense privékliniek. Als een glamourkoppel hun dochter in haar afdeling plaatst, loopt het volledig mis. Kate krijgt de pers achter zich aan. Maar ook iemand anders. Thriller van Hilde Vandermeeren.
Uitgeverij Q
WERK & PRODUCTIVITEIT
SOLLICITEREN & CARRIÈRE
1. Uit onbetrouwbare bron
1. Welke kleur hee� jouw parachute?
Vooral op internet vliegen de onbetrouwbare data en leugens je om de oren. Met vaak opzettelijk misbruik van statistiek, psychologie en logica. Om leugens en (halve) waarheden te onderscheiden, schreef Daniel Levitin dit nuttig boek. Uitgeverij Atlas Contact
2. Faalkracht
3. Wake up!
MARK
Dit naar eigen zeggen ‘meest verkochte banenboek ter wereld’ (meer dan 10 miljoen exemplaren) werd dit jaar herzien en geactualiseerd. Het werk van Richard N. Bolles, die kort na de publicatie overleed, biedt sollicitanten en carrièreplanners begeleiding, aanmoediging en vooral: praktische tips. Uitgeverij Nieuwezijds – EPO distributie
Iedereen benadrukt het belang van innovatie en het nemen van risico’s. Maar hoe doe je dat concreet? Ondernemer Michel Taal beschrijft in zijn boek een (intussen beproefde) driestappenmethode om van ‘laf’ naar ‘lef’ te gaan. Uitgeverij Business Contact
2. Hoera, ontslag!
In dit doe-boek geeft Chris Baréz-Brown 52 ideeën om gewoontes te doorbreken en meer van het leven te genieten.
3. De etiquettebijbel
Uitgeverij Kosmos
Coach Rilla Lysens, zelf ooit ontslagen, toont in haar boek hoe ontslag het begin van iets positiefs kan zijn. Aan de hand van getuigenissen en oefeningen leer je om te gaan met de twijfel en de stress die een ontslag met zich meebrengt. Uitgeverij Borgerhoff & Lamberigts
Wat is respectvol gedrag in de moderne digitale jungle? Journaliste Brigitte Balfoort ging zich bijscholen in de bekendste etiquetteschool van Europa. Met dit praktische boek als resultaat. Uitgeverij Houtekiet
Meer zomerboeken vind je op markmagazine.be
21
MARK
DOSSIER ZOMERJOBS
VIRTUEEL UITZENDKANTOOR
Zomerjo� via smartphone
Peter Ingelbrecht: en en jongeren ‘nu’ geld nodig.”
“Vaak hebben student
Uber of Tinder voor jobs: zo zou je de initiatieven en apps kunnen omschrijven die uitzend- en selectiekantoor Accent recent lanceerde. Jobstudent en baas vinden elkaar al swipend en geven elkaar een beoordeling.
ken aan Tinder for Jobs. De Nowjobs-app is eerder een Uber for Jobs: het hele uitzendkantoor gaat digitaal en mobiel, ook contract en loonadministratie. Werkgevers betalen online via een kredietkaart.
“Vooral als ik een wijnproeverij organiseer, heb ik meer personeel nodig”, vertelt Jeroen D’haeze, die in het Gentse met zijn vader de wijnbar Baravins openhoudt. “Als het heel druk is, moeten we hier toch in totaal met vijf mensen aan de slag zijn.” Jeroen was een van de eerste gebruikers van Nowjobs, de app van uitzend- en selectiebedrijf Accent. Deze app richt zich enerzijds op iedereen die snel een centje wil bijverdienen, en anderzijds op de horeca- en retailsector die vaak snel tijdelijke personeelstekorten moet opvangen. En dus kon Jeroen via de smartphoneapp ober Sebastiaan Claus engageren om in zijn bar in te vallen. “Het restaurant waar ik werkte was een week op verlof en ik was op zoek naar een alternatief voor die periode. Via de app kreeg ik een job zonder dat ik me moest verplaatsen”, aldus Sebastiaan.
Een ander aspect waarmee de app van Accent aan taxidient Uber doet denken, is dat zowel werknemers als werkgevers beoordelingen geven aan elkaar. “Als werkgever moet je via dit systeem je uitzendkracht beoordelen”, vertelt Kristien Cnockaert van Beau 10, een winkel in kinderschoenen uit Lochristi en eveneens gebruiker van Nowjobs. Snelheid en flexibiliteit zijn, volgens Accent, alvast de kernwoorden. “Na één uur had ik al twee sollicitaties op mijn jobposting en was het contract met het uitzendkantoor rond”, vertelt ze. “De prestaties worden de dag nadien al vergoed.”
FLEXIBILISERING VAN ARBEIDSMARKT Nowjobs richt zich op mensen tussen twee jobs, maar vooral op jonge bijverdieners. “Vaak hebben studenten en jongeren ‘nu’ geld nodig om concerttickets te kopen, een onverwacht reisje te boeken of om allerlei andere leuke dingen te doen”, zegt Peter Ingelbrecht, general manager van het Nowjobs-project binnen Accent. 22
“Onze applicatie stelt hen in staat om snel door het aanbod van tijdelijke jobs te scrollen en vandaag nog te gaan werken.” Met de app wil Accent naar eigen zeggen inspelen op de steeds nadrukkelijkere flexibilisering van de arbeidsmarkt. Een paar honderdduizend jongeren combineren namelijk hun studies met tijdelijke jobs. UBER FOR JOBS Accent lanceerde Nowjobs in april in Gent als test. “In iets meer dan een maand hebben we daar al ruim 7.000 kandidaten en meer dan 200 retail- en horecabedrijven kunnen overtuigen om de app te gebruiken”, vertelt Ingelbrecht. Het rolt het concept intussen uit in heel België uit. “Dat gebeurt met een nog verbeterde versie van de app”, geeft Peter Ingelbrecht aan. “De gebruikers kunnen nu immers ook hun vrienden uitnodigen om via de app een job te zoeken. Dat levert hen bij hun volgende job die ze via ons platform in handen krijgen een bonus van 10 euro op.” Eerder lanceerde Accent ook al de app Swop die jobzoekers in staat stelt om snel een selfie en een video op te laden en door een aanbod van duizenden jobaanbiedingen te swipen. Deze app deed wat den-
NIEUWE MARKTEN Initiatieven als Nowjobs zijn kenmerkend voor de weg die de uitzendmarkt opgaat: digitaal en mobiel. Ook al heeft Accent nog wel ruim driehonderd fysieke kantoren en blijft het fysieke contact met kandidaten naar eigen zeggen erg belangrijk. Opvallend is dat veel van de nieuwe app-gebruikers geen klant zijn van een of ander uitzendbureau. “Eigenlijk had ik nog nooit een beroep gedaan op een uitzendkantoor”, vertelt Jeroen D’haeze van wijnbar Baravins. “Maar dergelijke digitale initiatieven leggen de drempel wel lager, zowel voor ons als voor de studenten die bij ons komen werken.”
www.markmagazine.be
TEAMWORK
MARK
Vijf must haves voor een goed team Succes behaal je door teamwork. Een groep mensen en een marketingmachine achter hen staat!” Een team is pas een team als iedereen weet voor welk deel van het verhaal hij die samenwerken aan een resultaat in plaats van instaat. “En waar je ook aan iedereen kunt laten zien wat zijn of persoonlijk succes. Alle neuzen in dezelfde richting haar bijdrage is geweest in het succes.” met één duidelijk en gemeenschappelijk doel voor ogen. Maar wat is hierbij zoal van tel? 4. Investeren TEKST:William Visterin Sophie Peremans is MarCom-manager bij HR en Well-beingpartner Attentia. Zij kreeg een half jaar geleden het marketingen communicatieteam van Attentia onder haar hoede. Met haar overlopen we enkele aspecten van teamwork, naar eigen zeggen een van haar stokpaardjes.
1. Doelstellingen
Het is, volgens Sophie, belangrijk om van bij de start duidelijke doelstellingen te bepalen en medewerkers te vertrouwen zodat ze er volledig voor gaan. En hen ook de nodige ruimte te geven om die doelstellingen te realiseren. “Als manager is het een kwestie om een juiste verhouding te creëren tussen de juiste challenge en de nodige ondersteuning. Hier bestaat geen formule voor en elk scenario zal anders zijn. Persoonlijk contact en geloven/vertrouwen in de capaciteiten van de medewerkers is een must”, stelt ze.
De boog moet niet altijd gespannen staan, dus een teamdinertje, samen er even op uit (naar een evenement om de domeinexpertise bij te schaven), óf een glaasje om een succes te vieren moet kunnen, benadrukt Sophie. Het bevordert ook de samenhorigheid en de teamgeest. “We hebben allemaal een drukke agenda maar toch roep ik regelmatig ‘stop’ en nemen we samen een moment, even weg van alles. Wat maakt dat we hierna met nog meer plezier en vernieuwde energie weer aan de slag gaan”, stelt Sophie. Ze omschrijft het als ‘investeren’ in haar team.
5. Feedback
Natuurlijk zijn er overal discussies of meningsverschillen. “Maar het verschil zit hem in de manier waarop je feedback geeft aan mekaar”, vertelt ze. Teamwork is ook buiten de begane paden treden. “Tests zijn heel belangrijk in deze snel veranderende wereld. Ze zijn een must om beter aan te sluiten bij de noden van onze klanten”, stelt ze. “Fouten maken en door stormen gaan zijn dé momenten waaruit je het meeste leert. Zeker ook als team.”
Voor het marketingteam bij Attentia werden onderling vier grote thema’s uitgebouwd waarop ze de doelstellingen van alle businesslines hebben afgestemd. “Zo werken we allen samen aan wat belangrijk is binnen ons bedrijf vanuit onze expertise. Zo zien onze mensen ook dat ze niet alleen werken aan de doelstellingen van ons team en die van de andere businesslines, maar aan de doelstellingen van het bedrijf.”
2. Attitude
Als individu is het moeilijk om het verschil te maken. “Op een werkvloer zal er altijd iemand zijn met meer ervaring, meer domeinkennis en misschien zelfs meer capaciteiten”, stelt ze. “Een team met de juiste attitude reikt veel verder door zijn enthousiasme en positieve energie.”
3. Iedereen kent zijn rol
“Kijk naar onze Rode Duivels: ze kunnen niet winnen zonder doelpunten te scoren”, vertelt Sophie. “Maar ze kunnen ook niet winnen als er geen leger trainers, coaches, dokters, publiek
Het marketingteam van
Attentia.
23
Š Federale Politie
MARK
Bij de elitetroepen van DSU staat onderling vertrouwen centraal.
24
www.markmagazine.be
TEAMWORK
MARK
TEAMWORKVAN DE BOVENSTE PLANK: DE SPECIALE EENHEDENVAN DE POLITIE
Als je collega voor jou door het vuur gaat
(en jij voor hem)
Teamwerk is van groot belang bij de politie, zeker bij de elitetroepen van DSU, de Directie Special Units. Je weet wel, de zwaarbewapende eenheden die je soms in het televisiejournaal ziet bij gijzelingen of ontvoeringen, vroeger ook wel de groep ‘Diane’ of het Speciaal Interventie Eskadron genoemd.“Je gaat voor mekaar door het vuur, maar je weet dat je collega achter je dat voor jou ook zal doen.” TEKST:William Visterin MARK Magazine sprak met iemand die al jarenlang deel uitmaakt van de special units, de speciale eenheden van de federale politie die in specifieke omstandigheden tussenbeide komen. Denk aan ontvoeringen of gijzelingen. Of denk aan de actie in Verviers waarbij terreurverdachten werden opgespoord. “Dergelijke interventies springen het meest in het oog, ook omdat ze in de media opduiken. Al zijn er ook nog heel wat andere, zoals bij arrestaties of huiszoekingen. Deze laatste zijn soms gepland, maar soms worden wij opgeroepen voor een dringende tussenkomst. Je weet nooit wanneer zoiets gebeurt en elke keer is anders”, vertelt het DSU-lid.
heden een impact op je gezinsleven. “Je moet beschikbaar zijn, ook op momenten dat dit niet vanzelfsprekend is. Al kun je de job perfect combineren met een gezin”, weet hij. Voorts is er het sociale aspect binnen het team zelf. “Je moet echt een groepsdier zijn”, vindt hij. “Door jarenlange ervaring en training zijn wij allemaal perfect op elkaar afgestemd”, klinkt het. “En ook al is onze job bloedernstig, wij kunnen als groep ook veel plezier maken.”
CRITERIA
ALLES BEGINT BIJ VERTROUWEN
De criteria om deel uit te maken van dit eliteteam – voor velen een jongensdroom – zijn divers. “Leden moeten uiteraard lichamelijk perfect in orde zijn. Zo worden ze geselecteerd op basis van fysieke proeven, waar bijvoorbeeld een gevecht bij hoort. Ze draaien ook een testweek mee met ons.” Anderzijds is er natuurlijk het mentale aspect. “Je moet uiterst stressbestendig zijn. Ook daar peilen de proeven naar. Bijvoorbeeld door op hoogte of andere omstandigheden stresssituaties te simuleren”, vertelt hij.
Cruciaal is natuurlijk het vertrouwen. Daar wordt bij de opleiding en selectieproeven op getest, bijvoorbeeld via simulaties van interventies. “Je merkt tijdens die tests en de eerste interventies al snel of je met iemand te maken hebt waar je op kunt bouwen”, klinkt het. “Je moet er 100 procent zeker van zijn dat je op je collega kunt rekenen. Dat geldt bij andere beroepen natuurlijk ook, maar bij ons gaat het wel om specifieke situaties, die soms levensbedreigend kunnen zijn”, vertelt hij. “Je gaat voor mekaar door het vuur, maar je weet dat je collega achter je dat voor jou ook zal doen. Wij hebben al mensenlevens gered, en inderdaad ook al die van collega’s.”
Een ander belangrijk aspect is het sociale. Enerzijds heeft een job bij de speciale een-
25
MARK
TEAMWORK
Even een sprintje trekken Een nieuwe manier van teamwork breekt verder door bij productontwikkeling en in het bedrijfsleven in het algemeen. Projecten en producten worden kort opgevolgd en vormgegeven samen met de klant. Het DOTS-platform van Attentia is een mooi voorbeeld van deze werkwijze, gebaseerd op de zogenaamde agile-aanpak. TEKST:William Visterin “Vroeger was IT onderliggend. Vandaag komt onze digitale oplossing rechtstreeks naar de markt”, situeert Stijn Verstraete, DOTS business line director bij Attentia. DOTS is een digitaal platform waarin klanten een overzicht krijgen van HR- en medische data. “DOTS is een samenwerkingsplatform rond HR & Well-being, waar de kracht echt in de combinatie van beide zit. Daarbij wordt de medewerker centraal gezet, omdat we geloven dat gelukkige werknemers de drijvende kracht zijn achter elke succesvolle organisatie.” CROSS-FUNCTIONEEL Het vooraanstaande DOTS-platform is opgebouwd rond zogenaamde solutions. “Dit zijn concrete oplossingen in de vorm van functionaliteiten, apps en workflows, meestal ook gecombineerd met diensten van Attentia. Denk hierbij aan payroll, flexibel verlonen of teamplanning, maar ook health & safety en configurable collaboration”, illustreert Verstraete. Een zeventigtal medewerkers staat in voor de productontwikkeling in DOTS, naast de medewerkers die DOTS succesvol installeren bij de klant. Zij zijn momenteel verdeeld over een zestal productteams. “Wij bouwen teams met focus op de waardencreatie bij de klant. Daarom betrekken wij de klant zo veel mogelijk bij onze ontwikkeling. En daarnaast stellen wij ons interne teams cross-functioneel samen: medewerkers met verschillende competenties.” AGILE Omdat het DOTS-platform constant aan verandering en vernieuwing onderhevig is, 26
vergt dit ook een flexibele manier van werken. Hiervoor valt de afdeling terug op een agile-aanpak, en scrum in het bijzonder. Dat is een manier van (samen)werken waarbij je een groter product opdeelt in verschillende kleinere features en user stories, die je sneller om de twee weken oplevert in een sprint. “Zo krijg je veel sneller feedback van de gebruikers en klanten én kun je sneller reageren op de wisselende noden.” Voor je aan zo’n zogenaamde sprint – een ontwikkelingsfase – begint, bepaal je je story map met onder meer het aantal user stories dat je productieklaar moet afleveren. “Maar helemaal in het begin starten we een productvisie en -team via een zogenaamde hackaton waar we het eindproduct en de algemene visie samen vastleggen.” Vaak komen er uit zo’n hackaton – waar dikwijls ook klanten bij zijn – al concrete toepassingen of mock-ups tot stand, zodat er een duidelijke link is met het eindproduct.
ZELFSTUREND Deze manier van werken, met onder meer korte sprints en regelmatige feedback, is volgens Stijn erg transparant en wekt vertrouwen op, zowel voor de deelnemers als voor andere stakeholders. “Je kunt zo je producten opbouwen door veel te leren, van elkaar en van je klant”, klinkt het. Een belangrijk aspect is ook dat die cross-functionele teams zelfsturend zijn. “Maar wel gedragen door een duidelijke visie, zodat iedereen weet wat er van hen verwacht wordt.” Volgens Stijn is heel deze manier van werken cruciaal. “Enerzijds om schaalbaar te werken en snel bepaalde producten te kunnen lanceren, zonder ellenlange voorstudies en goedkeuringsprocessen. Maar ook omdat bedrijven en teams zo waarde kunnen creëren en zich vlotter kunnen aanpassen aan de alsmaar sneller veranderende omstandigheden.”
Scrum & agile in tien punten 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Verdeel je werk in vaste sprints van bvb. twee weken. Aan het eind van elke sprint moet je iets (bruikbaars) demonstreren. Plan alleen wat nodig is, maar word niet verliefd op je eigen plan. Maak fouten, maar herstel ze snel Kleine teams: beter dan grote. Een team moet autonoom kunnen werken en is multifunctioneel. Productowner heeft visie en bepaalt de prioriteit. Maar het team bepaalt de werkwijze. 8. Weg met domme richtlijnen, maar wel binnen een duidelijk kader. 9. Transparantie: iedereen moet alles weten, inclusief financiën. 10. Als iets niet goed werkt, ligt dat vaak aan het systeem, niet aan het individu. Uit: Scrum, Jeff Sutherland, Maven Publishing
www.markmagazine.be
TEAMWORK
MARK
SAMENWERKEN TUSSEN AFDELINGEN
Heb jij ook p�za-projecten? If you can’t feed a team with two pizzas, it’s too large. Het is de uitspraak van de bekende Amazon-baas Jeff Bezos, die uitzendselectiebedrijf Accent inspiratie gaf voor de benaming van de samenwerking tussen diverse afdelingen: pizza-projecten. “De onderlinge communicatie is fel verbeterd.” TEKST:William Visterin “Een typisch pizza-team bestaat uit vier à vijf deelnemers. Wij hebben dus grote eters”, zegt een lachende Lien Byttebier, HR-manager bij Accent. Het gaat om medewerkers die cross-departementaal denken, in functie van het bedrijf. “Wij hadden vroeger ook wel projecten met twintig à dertig mensen. Maar die hadden in de praktijk een aantal trekkers en anderen die wel meededen, maar niet genoeg inbreng konden hebben. Vaak waren de teams gewoon te groot”, vertelt Byttebier. SPONSORSHIP En dus gooide Accent het over een andere boeg. Er kwamen kleinere en gerichte teams van een vijftal leden van diverse diensten, met één verantwoordelijke en een duidelijke scope. Telkens draaien ze rond één thema dat impact heeft op diverse afdelingen. Byttebier geeft een voorbeeld. “Bij onze kredietcontrole stelden we af en toe klachten van klanten vast. Maar die kunnen diverse oorsprong hebben”, stelt ze. “Het kan zijn dat sales onduidelijke afspraken heeft gemaakt, dat de consulent meer overuren
heeft doorgegeven dan voorzien, dat er door de sociale wetgeving nog premies aan de factuur zijn toegevoegd of dat de boekhoudafdeling een foutief of oud btw-nummer heeft gebruikt.” Kortom, veel zaken in een bedrijf komen van diverse kanten of afdelingen. Je bekijkt die dan ook het best met de diverse afdelingen onderling. Het zelfsturend aspect is hier zeer belangrijk, benadrukt Lien Byttebier. “Het pizza-team wordt samengesteld vanuit de groep zelf. Niemand wordt aangeduid. Tegelijk zorgen we voor een duidelijk sponsorship, budget en opvolging vanuit het management”, vertelt ze. “Daarnaast zijn de verwachtingen van het eindresultaat helder dankzij duidelijke milestones. Elk kwartaal wordt door de teamleden meegedeeld wat juist gerealiseerd is.” De projecten hebben ook een vrij korte looptijd: een jaar, maar langer indien nodig. BOVEN DE JOB Bij Accent zijn er dit jaar zeven pizza-projecten. Die variëren van data security tot e-learning, ISO-certificaten en service
Lien Byttebier, HR-man ager bij Accent: “Onze pizza-projecten hebben de samenwerki ng tussen de afdelingen verb eterd.”
awareness. “In het begin van het jaar worden alle pizza- projecten vastgelegd”, stelt Byttebier. Van de senior-Accent-medewerkers, die toch al enige ervaring hebben, wordt verwacht dat ze hiervoor openstaan. Ze krijgen hier ook een bonus voor. Maar ook de juniormedewerkers kunnen een aanvraag indienen om deel te nemen aan een project, bijvoorbeeld medewerkers met ambitie. Zij krijgen dan geen bonus, omdat zo’n project in de praktijk voor hen ook een soort leertraject is. Ook belangrijk: medewerkers doen de pizza-meetings bovenop hun dagelijkse job. “Maar als het echt een groot project blijkt of wordt, kan het wel zijn dat we iemand dedicated toewijzen”, stelt ze. Het opzet is duidelijk: thema’s tackelen die voor diverse afdelingen van tel zijn. Met één duidelijk neveneffect. “We merken dat, sinds de start van onze pizza-projecten, de samenwerking tussen de afdelingen verbetert. Mensen zullen ook sneller de telefoon nemen om met een collega van een andere dienst een probleem op te lossen. Iets wat we alleen maar kunnen toejuichen.” 27
MARK
FOLIO
1
2
3
De 10 van de Politie Werken bij de politie, niet altijd de makkelijkste job. Maar wat houdt een job bij de politie nu juist in? En vooral: wie zijn die politiemensen en wat doen ze concreet? MARK Magazine sprak met tien medewerkers van de politie.Van hoefsmid tot piloot, van islamoloog tot ICT-expert: allemaal staan ze ten dienste van de burger.
4
28
TEKST: Sam De Cock - FOTO: Lavinia Wouters
5
6
7
8
9
10
www.markmagazine.be
1.Hannelore
Islamoloog bij de federale politie “Ik ben afgestudeerd als master Arabistiek en Islamkunde en werk hier nu zo’n elf jaar. De invulling van mijn functie is de afgelopen jaren geëvolueerd. Je kunt effectief spreken van een periode voor de aanslagen in Parijs en Brussel, en een periode erna. Vandaag werk ik op de centrale dienst terrorisme van de federale gerechtelijke politie en ondersteun ik allerhande diensten met mijn expertise. Dat gaat van materiaal onderzoeken tijdens een huiszoeking tot opleidingen geven over de islam of interculturele communicatie. Daarnaast is er ook heel wat internationale samenwerking, met Europese politiediensten en Interpol bijvoorbeeld. Mijn functie vind ik inhoudelijk zeer interessant. Ik krijg hier ook de vrijheid om zelf initiatief te nemen en er is veel vertrouwen. Daarnaast heerst er een sfeer van enorme solidariteit en collegialiteit.”
2.Ellen
Hondenopleidster bij de federale politie “Ik werk sinds 2003 op de dienst hondensteun en ben verantwoordelijk voor de opleiding van de explosievenhonden en hun geleiders. Ik train de honden op geurherkenning en leer ze op de juiste manier reageren. Ik verbeter ook het vertrouwen en de samenwerking tussen geleider en hond. Daarnaast werk ik veel samen met externe partners, zoals het leger, de ontmijningsdienst DOVO, de Koninklijke Militaire School en een EU-werkgroep. Ik ben bioloog van opleiding en heb me gespecialiseerd in ethologie, dat is het gedrag van dieren. In het begin van mijn carrière bestudeerde ik bonobo’s in Congo en trainde ik ratten voor de opsporing van landmijnen in onder andere Tanzania, Mozambique en Angola. Mijn huidige functie is daar een mooie aanvulling op. Wat dieren allemaal kunnen leren, blijf ik ongelooflijk spectaculair vinden. Ik sta intussen wat gekend als een hondenpsycholoog, maar ik vind het vooral boeiend om resultaten neer te zetten.”
3.David
ICT-expert Federal Computer Crime Unit (FCCU) “Ik heb de afgelopen vijf jaar al heel wat diensten doorlopen bij de politie. In 2012 ben ik gestart binnen het project Politie, een Lerende Organisatie, om de IT-kant van de modernisering van de politieopleiding aan te pakken. Daarna ben ik overgestapt naar de dienst selectie en rekrutering, waar ik verantwoordelijk was voor het beheer van de website jobpol.be en de sociale media. Dan begon het toch te kriebelen om hoofdinspecteur te worden. Ik volgde de opleiding en haalde mijn brevet voor hoofdinspecteur met bijzondere specialisatie om mijn ICT-kennis ten dienste van de politie te stellen. Sinds vorig jaar werk ik bij de FCCU binnen het team Intelligence. We houden de trends en bedreigingen op het web en de sociale media in de gaten. Het dark web is hiervan een goed voorbeeld. Ook hacking en ransomware zijn ernstige actuele bedreigingen,
DE TIEN VAN ...
MARK
die een grote impact kunnen hebben op mensen en organisaties. Met de Wannacry-uitbraak (ransomware die in mei 2017 zo’n 230.000 computers wereldwijd besmette, n.v.d.r.) was het voor ons alle hens aan dek, en stonden we in contact met allerhande diensten en externe partners. Je weet dat je in zulke gevallen geen 9-to-5-job hebt en dat je op het ogenblik van zo’n cyberaanval heel wat extra uren klopt. Maar dat doe ik met veel plezier als we zo – al is het maar een klein beetje – de cybercriminaliteit uit de wereld kunnen helpen (lacht).”
4.Mariska
Korpschef politiezone Berlare/Zele “Ik ben juist na de politiehervorming in 2001 gestart. Ik heb de officiersopleiding gevolgd en begon daarna bij de dienst welzijn en preventie op het werk, in Brussel. Dat heb ik zo’n 1,5 jaar gedaan. Ik moest er soms ook dossiers voor de scheepvaartpolitie afhandelen. Dan was het wel handig om het verschil tussen stuur- en bakboord te kennen. Daarom volgde ik een opleiding tot yachtman. Daarna ben ik aan de slag gegaan bij de scheepvaartpolitie. Na enkele jaren had ik nood aan een nieuwe uitdaging. Dan kwam de promotieopleiding hoofdcommissaris in het vizier. Dat was een opleiding van twee jaar, in combinatie met mijn toenmalige functie. Best zwaar, maar vooral heel interessant. Vandaag ben ik korpschef van de politiezone Berlare/Zele. Daar hou ik me vooral met mensen bezig. Niet alleen HR, zoals mensen klaarstomen voor evoluties, maar ook een visie uitstippelen en mensen erin meekrijgen. Wat vooral aantrekkelijk is bij de politie, is dat er zoveel diversiteit is. Kijk naar mijn traject. Je carrière volgt je interesses en ambities. En voor ieders capaciteiten zijn er uitdagingen. Je moet wel het lef hebben om initiatief te durven nemen.”
5.Stefan
Hoofdinspecteur gespecialiseerde steun ordehandhaving “Ik ben begonnen in de politieschool in 1989. Een jaar later werkte ik voor de interventie in Antwerpen Centrum en vanaf 1997 in Borgerhout. Toen is het aspect ordehandhaving erbij gekomen, voor ondersteuning tijdens betogingen, grote voetbalwedstrijden en manifestaties. In 2004 heb ik de opleiding tot hoofdinspecteur gevolgd, en kwam ik terecht bij de federale politie in Etterbeek. Ik heb er negen jaar geldtransporten begeleid. In die periode kreeg ik ook de kans om me bij te scholen in ordehandhaving, bewijs- en arrestatieteams. Vandaag bied ik steun bij ordediensten in het hele land. Daar horen ook onze sproeiwagens bij. Die worden ingezet bij grotere risico’s. Tijdens zo’n manifestatie leid ik een team van vier in de sproeiwagen. Onze gespecialiseerde steun blijft niet beperkt tot de sproeiwagens, we hebben bijvoorbeeld ook bewijsteams, arrestatieteams en lock-onteams. Een bewijsteam registreert incidenten op camera, en het arrestatieteam grijpt in wanneer nodig. Vorige maand volgde ik nog de opleiding lock-on, voor mensen die zich vastketenen aan hekken, bijvoorbeeld. Activisten worden steeds inventiever, maar moeten wel op een veilige manier worden losgemaakt. Alleszins: elke dag is anders. En daar hou ik van.” 29
MARK
DE TIEN VAN ...
6.Hassan
Hoofdinspecteur en rechercheur politiezone Gent “In elk korps moeten er zeven basisfunctionaliteiten aanwezig zijn. Een daarvan is de recherche. Als hoofdinspecteur heb ik de dagelijkse leiding over een rechercheteam dat zich voornamelijk bezighoudt met vermogens-, geweld- en drugsdelicten op te lossen. Daarnaast ben ik ook officier van de gerechtelijke politie. Dit houdt onder meer in dat ik huiszoekingen verricht met mandaat afgeleverd door de onderzoeksrechter, en zo nodig iemand kan aanhouden. Mijn job is best spannend. Het gebeurt dat ik ’s nachts word opgeroepen om na een ernstig misdrijf de situatie ter plekke in te schatten. Soms moet je dan onmiddellijk bepaalde onderzoeksdaden verrichten, in afstemming met de parketmagistraat. Als je bij de politie werkt, kun je kiezen voor een ‘platte’ carrière. Maar ik ben ambitieus, en krijg ook veel kansen. Natuurlijk moet je voor elke promotie wel een hele procedure doorlopen. Dat betekent: veel studeren, veel tijd investeren en jezelf ontplooien. Wie hard werkt en bouwt aan zijn competenties, krijgt de job waarvan hij droomt.”
7.Sarah
Inspecteur scheepvaartpolitie Zeebrugge “Vroeger was ik verzekeringsbediende. Dat was niet bepaald mijn droomjob. Ik wou altijd al bij de politie werken, maar voor de hervorming van de politie was ik fysiek te klein. Gelukkig veranderde die norm. In 2008 ging ik naar de politieschool en tijdens een dag bij de scheepvaartpolitie had ik de klik voor mezelf gemaakt. Ik moest en zou daar gaan werken. En zo geschiedde. Intussen werk ik bij de scheepvaartpolitie in Zeebrugge mee aan de bestuurlijke en gerechtelijke afhandeling bij het aantreffen van transmigranten. Dat zijn mensen zonder geldige papieren die op doorreis zijn naar het Verenigd Koninkrijk. Ze proberen dat door zich in containers of vrachtwagens te verstoppen. Elk jaar passeren zo’n 3.000 dossiers de revue. Ik doe de zuivere intake: dat is de afhandeling op het bureel. Dat gaat van vingerafdrukken en foto’s nemen, tot interviews en het uitlezen van gsm’s. Daarnaast hebben we veel contact met de dienst vreemdelingenzaken, die de dossiers van ons overneemt. Mijn job doe ik heel graag en ik zou graag doorgroeien om meer Europees te werken. Alleszins als mijn kind wat ouder is.”
8.Cédric
Hoefsmid bij de federale politie “Ik ben als hoefsmid verantwoordelijk voor het onderhoud van de hoeven en het beslag van de paarden van de federale politie. Ik maak ook de hoefijzers zelf, dus er komt wat smeedwerk bij kijken. De bedoeling is om het voor de paarden zo aangenaam mogelijk te maken. Zo vervaardig ik soms ook speciale hoeven met onderaan pinnen voor wanneer ze op een losse ondergrond moeten werken. Mijn job is fysiek vrij zwaar en niet zonder risico’s. Ik heb in de loop van de jaren al wel wat kwetsuren opgelopen. Maar het is 30
een passie. Ik ben al heel mijn leven met paarden bezig. Het zijn nobele dieren en het werk spreekt me echt aan. Op het einde van elke dag ben ik wel moe, alsof ik een halve marathon heb gelopen. Maar dat betekent dat ik heel goed slaap (lacht). De paarden van de politie zijn het gewoon om met mensen te werken, dus ze zijn best aangenaam in de omgang. Hoe dan ook: voor mij is het een droomjob.”
9.Dirk
Rechercheur mensenhandel en kindermisbruik “Ik werk bij de Brusselse federale gerechtelijke politie, afdeling seksuele uitbuiting minderjarigen (pedofilie). Wij voeren onderzoeken waarbij a priori de dader(s) niet gekend zijn. Ook de supralokale dossiers zijn normaal gezien voor ons, wat betekent dat een zaak vertakkingen kan hebben over verschillende arrondissementen alsook internationaal. Ik hou in mijn rol het overzicht over alle onderzoeksdaden, neem zelf deel aan het onderzoek en geef rekenschap aan de magistraat. Als rechercheurs proberen we te vermijden dat we ook de kinderverhoren doen, om niet het risico te lopen dat we bevooroordeeld zijn. Soms aanhoren we verschrikkelijke zaken, maar ik besef dat we een belangrijke rol kunnen spelen om kinderen te beschermen. Daarnaast werk ik ook mee aan dossiers mensenhandel en prostitutie. Los van mijn rol als rechercheur word ik regelmatig ingezet als kinderverhoorder, bij minderjarige slachtoffers of getuigen van misdrijven. Ik volgde er in 2004 een opleiding voor. De methodologie van een kinderverhoor is wat anders: je moet het kind op zijn gemak stellen; de spontaneïteit van het kind is net erg belangrijk. Ik vind de variatie in mijn job heel interessant, maar ook de materie. In mijn carrière bij de politie heb ik al heel wat gedaan. Maar deze job is me op het lijf geschreven.”
10.Nathan
Piloot bij de federale politie “Na een opleiding van vier jaar ben ik twee maanden geleden gestart als helikopterpiloot bij de federale politie. Daarvoor ben ik zoals alle inspecteurs begonnen met de basisopleiding. Toen ik de helikopters ontdekte, is de passie voor het vliegen begonnen. Eigenlijk was het altijd al een soort van jongensdroom van me. We zijn gebaseerd in Melsbroek en zijn meestal stand-by tot we worden opgeroepen voor een opdracht. Vaak gaat het om achtervolgingen, het opsporen van daders die op de vlucht zijn of foto’s nemen van plaatsen delict. Daarnaast zijn er ook geplande vluchten boven bijvoorbeeld festivals en voetbalwedstrijden om vanuit de lucht een oogje in het zeil te houden en de situatie in te schatten. Soms zijn we ook terug oproepbaar en moeten we zo snel mogelijk paraat zijn om op te stijgen. Dat maakt het ook wat onvoorspelbaar. Ik vlieg samen met een tactical flight officer. Die neemt de foto’s en doet de waarnemingen van wat er zich op de grond afspeelt. Mijn job als piloot is echt prachtig. Ik ben bijna altijd in de lucht en daar hou ik van. Dit zou ik graag altijd blijven doen.”
www.markmagazine.be
REKRUTERING
MARK
Solliciteren met een filmpje In de Verenigde Staten is het al redelijk ingeburgerd, maar ook in ons land neemt het gebruik van video bij rekrutering toe. Het heeft voordelen voor zowel de kandidaat als de werkgever, maar hoe werkt het precies? HR-specialist Securex startte met een eigen videoproject.“Een echte innovatie in het rekruteringsproces”, stelt Christine Nauwelaers van Securex (foto). TEKST:William Visterin “Vorig jaar liepen er bij Securex iets meer dan 6.000 cv’s binnen van mensen die bij ons aan de slag wilden”, vertelt Christine Nauwelaers, talentcoördinator bij Securex. “Maar als je weet dat onze HR-officers ongeveer 45 minuten besteden aan iedere kandidaat die een cv instuurt, is dit een hele uitdaging voor onze rekruteringsdienst. Normaal volgt een telefonisch gesprek met alle kandidaten om hun kwaliteiten en motivatie voor de functie te toetsen, en te weten of ze in het team zouden passen”, klinkt het. Tijdsdruk beperkt dus soms de mogelijkheid om alle kandidaten te contacteren. “En dat is vaak frustrerend voor HR-teams.” Toevallig kwam Christine Nauwelaers in contact met een bericht over de mogelijkheid van video bij de preselectiefase van kandidaten. In maart ging haar afdeling van start met een proefproject. “Voortaan gebruiken we video voor de interviews in plaats van de telefoon.” Het beoogde voordeel is, volgens Nauwelaers, de aanzienlijke tijdwinst voor de HR-officers en de mogelijkheid voor Securex om met meer kandidaten contact op te nemen. “Tegelijk krijgt de kandidaat meer kansen om langer mee te lopen in het rekruteringsproces.”
HOE WERKT HET?
EERSTE VASTSTELLING?
Het proces is erg helder. “Trekken het cv en de motivatiebrief van een kandidaat onze aandacht? Dan sturen we hem of haar een e-mail waarin we hem informeren over onze interesse voor zijn profiel. We nodigen hem uit voor een video-interview dat we op een later moment kunnen bekijken”, vertelt ze. “De kandidaat krijgt zo de kans om meer te vertellen over zichzelf, zijn motivatie en zijn kwaliteiten voor de functie.”
Het testproject van Securex heeft alvast impact. ”Het video-interview is momenteel beschikbaar voor 27 vacante functies binnen onze HR-diensten. Kandidaten stuurden na ruim twee maanden al meer dan 180 interviews in”, vertelt Christine Nauwelaers, die benadrukt dat kandidaten altijd de keuze behouden om hun interview via video of telefoon te doen.
Securex verwijst de kandidaat naar een onlineplatform waar die met zijn of haar webcam een vragenlijst kan beantwoorden op het ogenblik dat het best uitkomt. “De lijst bevat vragen die we zelf hebben opgenomen, maar ook schriftelijke vragen. De kandidaat moet ze binnen de vijf werkdagen beantwoorden op zijn laptop, smartphone of tablet.” Voor alle duidelijkheid: het gaat niet om een klassiek interview of gesprek. De kandidaat stelt zichzelf voor aan de hand van vooraf bepaalde vragen. “Dat is natuurlijk een one way-kanaal. Daarom mogen de kandidaten ons vragen om hen later op te bellen zodat zij ons vragen kunnen stellen over de functie en Securex.”
Volgens Nauwelaers reageren kandidaten heel positief op deze nieuwe methode. “Ze kunnen de film opnemen waar en wanneer ze dat het liefst doen. Ze vinden het een leuk concept, ervaren ons als een dynamisch bedrijf en zijn ook heel nieuwsgierig naar deze innovatieve procedure”, klinkt het. “Bovendien krijgt de kandidaat de kans om zich uitgebreider voor te stellen en dat versterkt zijn kandidatuur.” Maar ook de rekruteerders bij Securex omarmen het concept. “Video-opnames vormen een echte innovatie in het rekruteringsproces, dat soms ingewikkeld is en vol herhalingen zit. Zowel voor kandidaten als HR-officers is het een nieuwe ervaring. En een goede.”
COLOFON: MARK Magazine is een uitgave van Mediahuis, Content Connections / Verantwoordelijke Uitgever: Hans De Loore / Business Manager: Mark Maldeghem Marketing & Advertentie: Dries Verhaegen, Sabrina Pinxten / Hoofdredacteur: William Visterin / Redactie: Sam De Cock, Thalisa Devos, Timothy Vermeir / Eindredactie: Robin Van den Bogaert, Delphine Buyle / Fotografie: Bart Dewaele, Ivan Merville, Isabelle Vandervoort,Wouters Lavinia / Vormgeving: Nadruk.be, Jan Van Der Veken Contact: markmagazine@mediahuis.be - tel: 02/467 48 32
31
ZEKER NIET DE MAKKELIJKSTE JOB.
Een job bij de politie, dat geeft zin aan je carrière Volg ons op
250x345_Politie_MagMark.indd 1
14/06/17 15:00