Onderdak - BIS 2022

Stap voor stap naar minder energieverbruik renovatie wordt de norm. Nogal logisch dat (ver)bouwers massaal op zoek gaan naar efficiënte en duurzame oplossingen voor verwarming, ventilatie en regenwaterrecuperatie. Maar hoe pak je dat aan? Energie-adviseur Stef Berx wijst de weg.

“De bewustwording rond energie-efficiëntie is de laatste maanden heel sterk toegenomen”, zegt Stef Berx, energieadviseur voor Big Blue by Van Marcke in Hasselt. “Dat komt natuurlijk door de sterk oplopende energierekeningen, maar ook omdat het vanaf 2023 verplicht wordt om energetisch te renoveren als je een woning koopt met een energielabel E tot F.”

Een woning energetisch renoveren, is best wel complex. Alles hangt met alles samen en de technische mogelijkheden zijn groot en nog relatief onbekend. “In onze Big Blue-centra zit ten we met de klanten samen en luisteren we eerst en vooral goed naar hun wensen en behoeften, vertrekkend vanuit hun huidige situatie en rekening houdend met hun budget.”

BEGIN MET ISOLEREN

Om te beginnen gaan de Big Blue-adviseurs na of de woning in kwestie voldoende geïsoleerd is. “Want de goedkoopste energie, is die die je niet gebruikt”, zegt Stef. “Zonder goede isolatie is een verwarming op lage temperatuur ook niet inte ressant. En nee, wij verkopen geen isolatie-oplossingen maar vinden het wel essentieel om op het belang ervan te wijzen.” De energie-adviseurs van Big Blue kunnen zowel helpen bij een nieuwbouw als bij een (eventueel gefaseerd uitgevoerde) renovatie. “Voor nieuwbouw raden we aan om met een eerste ontwerp al eens langs te komen. Dan kunnen we in een vroege fase van de plannen al inspelen op je noden, vertrekkend van de EPB-eisen (EnergiePrestaties en Binnenklimaat). Bij

een bestaande woning kunnen we desgewenst langskomen om de situatie ter plekke beter in te schatten – denk aan de beschikbare plaats voor de installatie en de mogelijkheden voor bepaalde leidingen.”

TERUGVERDIENTIJDEN

Omdat Big Blue merkonafhankelijk is en inzet op advies, krijg je als klant een objectieve analyse van wat er mogelijk is. “Wanneer je toe bent aan een nieuw verwarmingssysteem kan het erg interessant zijn om duurzame alternatieven te bekijken. Zeker door de huidige energieprijzen en subsidiëring zijn de terugverdientijden van hernieuwbare technieken zoals lucht-water-warmtepompen en warmtepompboilers kort geworden. Wanneer je deze systemen com bineert met zonneboilers worden ze nog interessanter. Reken op een gemiddelde terugverdientijd van 5 à 6 jaar voor de meest gebruikte technieken.”

TOTAALPLAATJE

Hou er ook rekening mee dat elke keuze gevolgen heeft voor het geheel. “Als je luchtdicht isoleert, heb je geen natuurlijke verluchting meer en moet je kiezen voor een ventilatiesysteem. Als je een warmtepomp kiest, combineer je ze best met een systeem op lage temperatuur.”

De analyse, de plannen en de offerte van de Big Blue-adviseurs zijn volledig gratis. Wil je er ook mee aan de slag, dan brengen we je in contact met ervaren installateurs uit je regio.

DE NEGEN STAPPEN VAN ENERGETISCHE RENOVATIE EN NIEUWBOUW

1. Zet in op goede isolatie en creëer een gezond binnenklimaat met ventilatie

2. Zet in op hernieuwbare energie met een warmtepomp

3. Is (enkel) een warmtepomp niet rendabel in jouw woning? Vul aan met een ketel op fossiele energie

4. Zorg voor goede warmteafgifte via vloerverwarming, radiatoren of convectoren

5. Maak van je huis een slim huis met thermostaten en connectie

6. Produceer warm water op de meest efficiënte manier

7. Zorg voor goede klimatisatie met een warmtepomp of airco

8. Zorg voor regenwaterrecuperatie en waterontharding

9. Produceer groene stroom met zonnepanelen

Maak snel een afspraak met een energie-adviseur voor je (ver)bouwproject op www.vanmarcke.com/nl-be/ energieadvies-op-maat

Bisbeurs

Van 8 tot en met 16 oktober kan je in Flanders Expo Gent naar Bis, het bouw- & interieursalon voor bouwers, verbouwers en iedereen die zijn woning wil verfraaien en/of verbeteren. Hieronder alvast een voorproefje. Meer inspiratie en trends vind je op pag. 6-7, praktische info over Bis lees je op pag. 23.

1. Houten jaloezie en overgordijn Wave van Qurtinz, om te spelen met lichtinval, schaduw en donker, prijs afhankelijk van project, www.qurtinz.be, Bis-stand 6431. --2. Stratolo-raam van Profel, aluminium ramen met industriële stalen retrolook en met dubbel of driedubbel glas, prijs afhankelijk van project, www.profel.be, Bis-stand 1538. --3. Infosessie van Eco Heating over efficiënt verwarmen, op verschillende momenten tijdens de bisbeurs, gratis, ecoheating.be, Bis-stand 7311. --4. Isolatieblokken van IsoHemp, milieuvriendelijke isolatie op basis van hennep, prijs afhan kelijk van project, www.isohemp.com, Bis-stand 1212. --5.Biofill van ALV, biologisch recycleerbaar hardschuim om oude mazouttanks, leidingen, riolering enzovoorts op te vullen, prijs afhankelijk van project, tc-alv.be, Bis-stand 7333. --6. Zonneboilerinstallatie van Easykit, een van de vele technieken die je zelf kunt installeren met handig stappenplan, instructievideo's en professionele ondersteuning, vanaf 3.600 euro exclusief btw en eventuele premies, easykit.be, Bis-stand 7400. --7. Pelletkachel Connect Edge van Rika bij Stroomop, met hoekglas en moduleerbare aanbouwelementen, vanaf 6.802 euro, www. stroomop.be, Bis-stand 4414 --8. Zwembad van T.dc, opgebouwd uit polystreenblokken en vervolgens opgevuld met beton, prijs afhankelijk van project, www.tdc-zwembaden.be, Bis-stand 1187.

In een mum van tijd een lekkere maaltijd op tafel én een glimlach op het gezicht van je kinderen toveren? Dankzij onze combi-stoomoven Schuif verschillende in en tover in minder een halfuur een volledige maaltijd tafel. niet alleen maar ook win-win voor een jong

Waarom de stoomoven steeds meer keukens verovert

Eigenlijk is het niet echt verwonderlijk dat de stoomoven alsmaar vaker zijn weg vindt naar de thuiskeuken. Ze staan immers voor snelle én gezondere bereidingen, waarvan de ingrediënten zowel hun pure smaak als voedingstoffen meer behouden. En de betere toestellen stapelen daar nog heel wat features en voordelen bovenop.

Stoomkoken is niets nieuws. Lang voor onze jaartelling was het in China al een populaire manier om voedsel te bereiden. Op zich is het een eenvoudige techniek, gebaseerd op het feit dat waterdamp zijn warmte zeer efficiënt overdraagt. De stoom stroomt tussen de ingrediënten door, slaat erop neer en gaart ze zo heel gelijkmatig. Moderne stoomovens werken nog altijd volgens datzelfde principe, maar de ene stoomoven is de andere niet.

IEDEREEN TOPCHEF

Topchefs maken al heel lang gretig gebruik van de voordelen van koken met stoom. In de thuiskeuken was de stoomoven echter nog niet zoveel jaren geleden eerder een uitzonde ring. Dat is vandaag niet langer het geval. Miele, dat in 2016 al zijn miljoenste stoomoven produceerde, hielp dit toestel aan een verdiende doorbraak. Zo ontstond er expertise die tegenwoordig elke thuis-chef toelaat om optimaal voordeel uit die gezonde voeding-troeven te puren … en nog heel wat meer.

50% MEER VITAMINEN

Maar eerst toch even stilstaan bij dat gezonde. Zeker nu

we meer dan ooit streven naar een gezonde levensstijl en bewuster omgaan met onze voeding. Eerst en vooral moet men aan stoombereidingen nagenoeg nooit olie of andere vetstoffen toevoegen. Tegelijkertijd behouden ingrediënten meer van hun waardevolle vitamines, mineralen en sporenelementen. Studies tonen dat gestoomd eten tot wel 50% meer vitaminen bevat. Tenslotte verliezen voedingswaren vaak voedingswaarde naarmate ze langer verwarmd worden. Stoom werkt sneller dus hou je meer voedingswaarde over. Dat geldt ook wanneer je eten weer opwarmt met stoom.

OVER KLEUREN EN SMAKEN …

De betere stoomovens doen echter meer. Zo wekken toestellen van Miele de stoom buiten de ovenruimte op. Wanneer nodig vult die dan de hele binnenruimte en ver dringt zo alle zuurstof. Zo blijven naast de voedingswaarde ook de kleur, de structuur en de natuurlijke smaak behou den. Zozeer zelfs dat gerechten minder zout en kruiden vragen. Andere voordelen van deze DualSteam-technologie zijn een optimale, constante temperatuur en een gaartijd die hetzelfde blijft of er nu kleine of grote porties bereid worden. En omdat in de ovenruimte geen kalkafzetting ontstaat, is schoonmaken extra makkelijk.

PERFECT ZONDER OMKIJKEN

Geen tijd of zin om je elke dag weer uit te sloven om iets gezonds én lekkers op tafel te zetten? Dan is een ovenfeature zoals Mieles automatische programma’s extra wel kom. Bij de brede waaier aan gerechten die je daarmee bereidt, moet je noch de temperatuur noch de tijd instel len. Dat doet de oven helemaal automatisch. Verkies je de worteltjes toch wat knapperiger, dan regel je dat net zo makkelijk bij. Denk overigens verder dan groenten. In deze stoomovens bereid je net zo makkelijk en moeiteloos vlees, pasta, rijst, confituur en allerlei desserts.

MAALTIJD IN 30 MINUTEN

Dus als je nog geen stoomoven in je keukenarsenaal had, dan wordt dat hoog tijd. Ofwel als een al snel onmisbare aanvulling op de ‘gewone’ warme luchtoven . Of kies je gelijk voor een combi-stoomoven. “Een drie-in-één apparaat”, zoals Mieles Culinary Manager het uitlegt, “waarmee je de ene dag snel, eenvoudig én gezond aardappelen, groenten en vis stoomt. De andere dag maak je een knapperige pizza klaar”. Ook handig: de Mix & Match, waarmee je hele gerechten in minder dan 30 minuten op tafel zet, ook weer zonder op de verschillende bereidingstijden of tempera turen te moeten letten.

Wil je meer weten over het gebruik van stoomovens?

Stoomovens zijn dé nieuwe vaste waarde in de thuiskeuken.

Stoomkoken vraagt minder water en is uiterst energie-efficiënt.

Dé trend: huiselijk hedendaags

ELEGANTE ELIPSVORM

Ronde, zachte vormen zijn een trend, maar ook ideaal om een warme sfeer te creëren. Denk daarbij gerust verder dan de knusse sofa met wollige kussens. Een ellipsvormige spiegel zoals deze Balmani Giro in je badkamer of op het toilet maakt de ruimte meteen een pak speelser.

www.x2o.be Bis-stand 5311

Prijs Balmani Giro ovale badkamerspiegel 42 x 110 cm met spiegelverlichting en -verwarming: 520 euro.

XL KLEURENVLAKKEN

Als kloppend hart van je woning mag je keuken gerust wat meer aandacht krijgen, bijvoorbeeld door er spre kende kleuren te gebruiken in sterke combinaties. Keukenbouwer ixina doet dat bijvoorbeeld met extra large kleurenvlakken in zijn Velvet-keuken in fjordblauw, elegant gecombineerd met hout.

www.ixina.be Bis-stand 6112

Prijs keuken Velvet in fjordblauw, elektro en sanitair inbegrepen: 11.399 euro.

KRANEN MET KARAKTER

Zoek je het liever in subtiele kleuraccenten? Dan kunnen deze badkamerkranen van AXOR One wellicht zorgen voor een toffe twist. Het Britse ontwerpersduo Edward Barber en Jay Osgerby liet zich inspireren door interacties tussen licht, water en kleur uit de natuur. Vandaar de kleurnamen: Aquamarine, Coral, Ice, Stone, Shell of Sand.

www.axor-design.com

Prijs: vanaf 947 euro.

WARME ENTREE

Een warm gevoel begint bij de voor deur. Daarom introduceert Hörmann een nieuw kleurengamma dat je aluminium voordeur extra veel karakter geeft. Het omvat vijf decors, van roest platina over schuurhout grijs tot wilde eik, beschikbaar voor 18 ThermoSafe voordeuren met of zonder glas.

www.maldex.com Bis-stand 1424

Prijs: op aanvraag.

ZINGEN ONDER DE DOUCHE

Niets functioneler dan een douchebak, zou je denken. Maar van deze veel kleurige ontwerpen sta je spontaan te zingen tijdens elke wasbeurt. Speelse en kleurrijke motieven doen je hele badkamer baden in een happy zomers sfeertje.

www.bubbles-co.be

Bis-stand 7223

Prijs: vanaf 1.180 euro voor een douchebak

MAGIE VOOR JE TUIN

In de woonkamer, op het terras of in de tuin, de hang- en vloerlampen van Monsieur Tricot hullen elke ruimte in een magische gloed. De collectie werd ontworpen door de Belgische Ilia Eckardt voor Tribù en combineert traditioneel brei- en haakwerk met moderne technologie. Ze zijn verkrijg baar in verschillende maten en kleuren.

www.meubili.be

Bis-stand 1174

Prijs: vanaf 915 euro.

LICHTOBJECTEN

Felle keukenverlichting associeer je niet meteen met een huiselijk gevoel, maar gelukkig werp je dankzij Novy een aangenaam licht op je keukeneiland of tafel. De dampkappenspecialist heeft ook een geïnte greerde oplossing voor aan de wand of ingewerkt in een stijlvolle wandplank.

www.novy.com Prijs wandverlichting: vanaf 749 euro, wandplankverlichting: vanaf 999 euro, hanglamp vanaf 849 euro.

SPEELSE LOCKERS

Speelse stukken zoals deze Lowdown locker doen een vrolijke bries door je interieur waaien. Het Britse label Mustard Made heeft ze in een breed kleurenpalet, van mosterdgeel tot knalroze, lila of olijfgroen. Mooi en handig, want je kan ze gebruiken als tv-meubel, nachtkastje, afsluit bare kast voor je home office of dressoir.

uk.mustardmade.com Prijs: vanaf 369 euro.

Ontdek meer trends op Onderdak.be

Al drie generaties plaatst, onderhoudt en renoveert De Waegeneer uit Erembodegem de mooiste parketvloe ren. “Parket blijft voor mij het allerhoogste”, zegt Marc De Waegeneer. “Maar het heeft zijn prijskaartje en het vergt het nodige onderhoud. Voor wie de look & feel van parket wil aan een lagere prijs en met minder onderhoud, zijn vinylvloeren zoals die van COREtec® het neusje van de zalm. Toen ik deze vloeren voor het eerst zag, wist ik meteen dat het een groot succes zou worden.”

Hoe onderscheidt het product zich? “Om te beginnen heeft het een onderlaag in kurk, wat niet alleen voor akoestische demping zorgt maar ook oneffenheden van de ondervloer maskeert. De kurk zorgt er bovendien voor dat de vloer nooit koud aanvoelt, ook niet in de zomer als de vloerverwarming uit staat. Daarnaast is COREtec® waterdicht. Het is makkelijker en sneller te leggen dan echt parket. En tenslotte biedt COREtec® een uitste kende prijs-kwaliteitverhouding. Dat maakt het tot een product dat binnen ieders bereik komt. Bovendien gaat zo’n vloer makkelijk 20 jaar mee.”

ONDERHOUD

Wat is het geheim van het succes van De Waegeneer?

Marc: “Mijn vader zei altijd: ‘Zie dat je werk goed is. Eén tevreden klant brengt er vier nieuwe aan, één ontevreden klant schrikt er tien af. Ik wil dus alleen maar producten verkopen waar ik achter sta en die voldoen aan de wensen van de klant.”

Dat was voor dit project niet anders. De foto’s tonen de privéwoning van een Oost-Vlaamse restauranthouder.

“Deze klant had een COREtec® vloer in zijn restaurant liggen en was daar heel tevreden over. Met name ook over het gemak in onderhoud. Als je ergens een vlek hebt, kan je ze met gewoon goed schrobben makkelijk schoon krijgen: het is tenslotte kunststof, geen hout. Toen hij ons contacteerde voor een parketvloer bij de renovatie van zijn eigen woning, bleek dat hij wel opzag tegen het onder houd. Iemand die in de horeca tot 16 uur per dag werkt, heeft geen zin om na zijn uren parket te boenen, dus COREtec® was voor hem de beste oplossing. Hij heeft ons trouwens niet alleen de COREtec® visgraat laten leggen in

zijn living, maar ook de trap laten bekleden met COREtec® én in de badkamer en de wijnkelder. De living heeft een oppervlakte van ongeveer 150 m2, die we gelegd hebben zonder tussenprofiel.”

UITZICHT

Naast de stevigheid en betaalbaarheid is ook het uitzicht van de COREtec® vloeren bepalend voor het succes. Het ziet eruit als hout (of tegels), het voelt ook aan als het oor spronkelijke materiaal. Sommige mensen weigeren zelfs te geloven dat een vloer COREtec® is en geen natuurlijk materiaal. Hoe kan dat? “COREtec® werkt met reproduc ties van oorspronkelijke materialen, die op film worden geprint, beschermd met een speciale toplaag en op en rond een unieke kern gekleefd worden. Ze werken met meerdere beelden, waardoor dezelfde nerven en knoesten slechts zeer zelden terugkomen. En het reliëf van de plank beantwoordt perfect aan het reliëf van het oorspronkelijke materiaal: je voelt de nerven. Het is dus een erg mooie imitatie van parket.”

COREtec® heeft ook een knappe oplossing bedacht om trappen te bekleden, zowel in renovatie als nieuwbouw.

Elektrische auto en thuisbatterij: een winnende combinatie?

Is een thuisbatterij nuttig als je een elektrische auto hebt? Heel wat mensen stellen zich die vraag nu de elektriciteitsprijzen gestegen zijn. Het klinkt ook inte ressant om je elektrische auto stroom te laten leveren aan je woning. Maar is dat vandaag al mogelijk?

De interesse in thuisbatterijen neemt toe. Door stroom op te wekken met zonnepane len, op te slaan in een thuisbatterij en later te verbruiken, kun je meer hernieuwbare energie gebruiken en je energiekosten onder controle houden. Omdat Vlaanderen wil dat alle nieuwe auto’s vanaf 2029 elektrisch zijn (hoewel dit een federale bevoegdheid is en er nog niets beslist is), zullen we de komende jaren massaal overstappen op elektrische voertuigen. En ook die kunnen een belang rijke rol spelen in de stroomvoorziening van jouw woning.

THUISBATTERIJ

IS ZWAKKER

Met een elektrische auto haal je een bat terij op wielen in huis. De vraag is of een thuisbatterij dan nog zinvol is. Kun je jouw elektrische auto slim opladen als er veel zon is, dan heeft een thuisbatterij wellicht maar een beperkte meerwaarde. Is het niet mogelijk om overdag stroom van de zonne panelen in de batterij van je elektrische auto

op te slaan, dan is een thuisbatterij mogelijk wel interessant. Je kunt dan met de stroom van de thuisbatterij deels je elektrische auto opladen als er geen of weinig zon is. Besef wel dat de huidige generatie thuisbatterijen niet in staat is om de batterijen van een elek trische auto volledig op te laden. Je zult dus sowieso ook stroomkosten hebben. En een thuisbatterij kost al snel 5.000 tot 10.000 euro.

Bart Massin, CEO van het bedrijf Stroohm dat onder meer laadoplossingen installeert, denkt dat de combinatie elektrische auto/ thuisbatterij pas echt interessant zal wor den met elektriciteitstarieven die variëren per uur. “Dat is een grote opportuniteit. We weten dat energie duurder wordt, maar alleen wanneer er veel vraag is ten opzichte van het aanbod. Kijk naar de onbalans van het net bij Elia. Het verbruik gaat ’s nachts naar beneden en ’s ochtends heel sterk naar boven, dat is het typische consumptieprofiel in België. Die onbalans van het net is een vast gegeven”, aldus Bart Massin.

“Wat doe je dus het best als je elektrisch rijdt of een thuisbatterij hebt? Je laadt de batterij ’s nachts op terwijl de energieprijs laag of zelfs negatief is en je haalt die ener gie tijdens de piekmomenten uit je batterij.

GROENE ENERGIEONDERDAK

De nieuwe elektriciteitsfactuur is het gevolg van de energietransitie. Het wordt voor de distributeurs steeds moeilijker om pieken te beheren omdat er enerzijds steeds meer lokale hernieuwbare energie wordt geproduceerd en anderzijds meer gelijktijdig verbruik is (denk aan het opladen van elektrische wagens). Daarom wil men elektriciteitsverbruikers aanmoedigen om die pieken te vermijden via het zogenaamde capaciteitstarief in hun elektriciteitsfactuur.

VERSCHILLENDE COMPONENTEN

Sinds dit jaar is de energie wereldwijd opge wekt uit zonnepanelen goed voor meer dan een Terawatt. Zonnepanelen gaan gemiddeld 25 tot 30 jaar mee. Als je weet dat de eerste grote golf gebruikers die ongeveer net zo lang geleden lieten installeren, dan begint nu een periode waar een groeiend aantal aan ver

Zo krijgen we veel kortere terugverdieneffecten, maar het vraagt wel een complexe installatie met aansturing op basis van variabele energieprijzen. Dit staat nog in zijn kinderschoenen. Nog maar enkele energieleveranciers bieden uurtarieven voor parti culieren aan in een testfase.”

BIDIRECTIONEEL LADEN

Hoe kun je de batterij van je auto inzetten in je huishouden? De mogelijkheden zijn vandaag beperkt. De elektrische Kia EV6 en Hyundai Ioniq 5 beschikken over zoge naamde vehicle-to-device-technologie. Dat betekent dat je via een adapter aan

de laadpoort van de auto een stopcontact kunt creëren en pakweg de droogkast laten draaien.

Maar stroom uit de batterij van je elektri sche auto injecteren in de installatie van je woning is nog een heel ander verhaal. “De auto’s zijn er al klaar voor, maar de meeste laadpunten nog niet”, geeft Bart Massin aan. “Europa heeft nog maar net beslist welke communicatieprotocollen de laad punten zullen gebruiken om elektriciteit uit de auto te halen. Bovendien moet Fluvius, net zoals bij omvormers van zonnepanelen, alle laadpunten keuren die elektriciteit wil len injecteren op hun netwerk", zegt Bart Massin. De eerste bidirectionele laadpunten in ons land zijn nog maar recent geplaatst. Een bidirectioneel laadpunt kost vandaag 4.000 tot 5.000 euro extra tegenover een gewoon laadpunt.

vanging toe zijn. Studies berekenen dat dit wereldwijd zou kunnen oplopen tot 8 miljoen ton afval tegen 2030. En tien keer zoveel tegen 2050. Klinkt weinig duurzaam. Gelukkig zal het nooit zo ver komen, met dank aan een aantal slimme ingrepen bij zowel productieketen als beleid.

CIRCUSOL, voluit ‘Circulaire businessmodellen voor de zonne-energie industrie’, staat voor een innovatie- en actieproject, gesteund door de Europese Commissie. CIRCUSOL werkte van 2018 tot mei 2022 naar een circulaire zonnepaneel-economie, gestimuleerd door overheid en wetgeving. Daarbovenop bepaalt een Europese richtlijn al sinds 2019 dat 85% van het zogenaamde PV-afval moet gerecy cleerd worden. Die PV is kort voor photo voltaic ofwel de fotovoltaïsche cellen waaruit zonne panelen zijn opgebouwd.

IN VLAANDEREN

Op elk zonnepaneel dat je laat installeren, betaal je sinds 1 juli 2017 een milieubijdrage van 2 euro. Dat gaat naar een fonds voor een kos teloze inzameling en recyclage van afgedankte panelen. Dus panelen die aan vervanging toe zijn, worden gratis teruggenomen. Ook als

je die de destijds zonder zo’n milieubijdrage kocht. De panelen worden door de vzw PV Cycle Belgium, een van die partners van CIRCUSOL, in een collectief systeem verzameld, verwerkt en eventueel op een hergebruik-traject gezet.

Een installatie bestaat uit verschillende onderdelen. Je hebt de zonnepanelen zelf, voornamelijk opgetrokken uit die fotovol taïsche cellen. Dan heb je een of meerdere omvormers, die de opgewekte energie in elektriciteit omzetten. Tenslotte zijn er nog enkele meters en tellers, de onvermijdelijke bekabeling en soms ook een batterij waarin je stroomoverschot opslaat. Dus ook al zijn we goed op weg naar 90% recyclage of hergebruik van de zonnepanelen zelf, er is meer recyclagewerk aan de winkel.

Waar een zonnepaneel zoals gezegd 25 à 30 jaar kan meegaan (en met een lager maar nog steeds aantrekkelijk rendement nog

10 tot 20 jaar langer), slijt je omvormer sneller. Afhankelijk van het type zal je die ongeveer om de 8 jaar moeten vervangen. Bij ons mag je die gratis inleveren bij een van de vele inza melpunten van Recupel. Voor thuisbatterijen kan je dan weer terecht bij Bebat. Daarmee is je hele zonne-energie-installatie dus gecoverd als het gaat om recyclage.

NIETS DAN GOEDS DUS?

Wie begaan is met het milieu en gelooft in de circulaire economie, kan dus met een gerust hart voor zonnepanelen kiezen. Ze produce ren groene energie, worden gemaakt zonder onderdelen die vervuilend zijn bij de winning en productie. Hun CO² voetafdruk blijft dalen (1 ton zonnepanelen recycleren bespaart 1,2 ton CO², de uitstoot van 350 kleine stadswagens) én er is dat nu al efficiënt systeem van recyclage- en hergebruik. Oh ja, en ze zijn ook nog eens goed voor je portemonnee.

Zonne-energie is goed voor het milieu én voor je portemonnee. Of zou dat toch moeten zijn. Want hoe lang gaan zonnepanelen mee? Hoe duurzaam zijn ze? En vooral: hoe zit het met zonnepanelen recycleren in België?

Samen met de aanpalende woning was dit ooit het huis van de burgemeester van Gontrode, zo wil het de overlevering (Gontrode is nu een deelgemeente van Melle). Maar in de jaren vijf tig werd het pand in twee helften opgedeeld. De rechterwoning was er niet goed aan toe toen de in Gent aangespoelde Nederlander Edwin van der Burgt ze samen met zijn vriendin kocht. Ed blikt terug: “Het huis was onbewoonbaar verklaard. In de vensters zat enkel glas, de elektriciteit liep door loden lei dingen op de muur. De enige verwarming in

het huis bestond uit een kolenkachel op het gelijkvloers.”

HERINDELING

De oorspronkelijke woning was verworden tot een chaos aan kleine kamertjes en koterijen. De architecten vonden het aangewezen om de indeling grondig om te gooien. De oorspronke lijke voordeur behielden ze, maar ze creëerden een nieuwe ingang opzij via een patio. Die kwam in de plaats van een garage die veel te klein was voor een hedendaagse auto.

Doe-het-zelven voor gevorderden

Architecten Laura Muyldermans en Arian Schelstraete spelen in deze oude woning een spel met oude en nieuwe materialen, staal en hout, leem en beton, cirkels en kijklijnen. Zo ontspon zich een boeiende dialoog waarin ook bouwheer Edwin van der Burgt een belangrijke stem kreeg.

Het is een slimme ingreep. De oorspronkelijke toegangsdeur geeft uit op een nauw voetpad en een smal fietspad gelegen in een bocht van een naar lokale normen vrij drukke straat. Op slechts een paar meter van de rooilijn straalt de patio landelijke rust uit. Er is een handige toegang naar de fietsenberging. En de opening van de voormalige garage werd nog een beetje extra versmald voor meer privacy en stilte.

De nieuwe ingang via een rustige patio.

De fraaie kromming van de keldertrap werd doorgetrok ken in de lijnen van de plinten, het plafond en de hoofdtrap.

ZELF VERBOUWEN

Opvallend: bouwheer Ed deed zowat alles zelf, behalve het installeren van twee betonnen balken op een plek waar twee steunmuren elkaar raken. “Als dat misliep, stortte het halve huis in. Dan heb ik toch liever dat een aannemer daarvoor verant woordelijk is.” De stalen trap liet hij op maat maken en ook de leemwerken besteedde hij gedeeltelijk uit.

Ed is drummer, maar ook ambachtelijk meu belmaker en een volleerd klusser. “Zo lang ik me kan herinneren heb ik samen met mijn vader verbouwd”, zegt hij. Zelf verbouwen had twee voordelen: Ed kon volledig zijn zin doen, en hij spaarde heel wat geld uit.

“We zagen dit pand van in het begin als een investeringspand dat we wilden verhuren en/of verkopen om met die opbrengst een volgend pand te (ver)bouwen. We hebben het wel aangepakt alsof het voor onszelf zou zijn, om zo een investeringsproject op te leveren waar we supertrots op kunnen zijn.”

KLASSIEK EN HEDENDAAGS

Wat deze verbouwing het meest bijzonder maakt, is de combinatie van respect voor wat was, en de toevoeging van nieuwe ele menten die je niet meteen zou verwachten. De oude balken die mogelijk zelfs nog ouder zijn dan het huis zelf, hangen broederlijk naast lichtblauw gekleurde stalen balken en een dito trap. Die stalen trap contrasteert mooi met de met leem bezette muur. Een ventilatiebuis loopt onbeschaamd bloot over de oude roostering op de eerste ver dieping. Grote dakramen wou Ed liever niet plaatsen, dus opteerde hij voor dakramen van FeroV uit Oelegem die de klassieke look van dakramen combineren met modern comfort. Het dak is geïsoleerd met Steico Flex houtwolisolatie en met Métisse katoenisolatie, afkomstig van oude kleren.

RONDE VORMEN

Ook opvallend: we zien weinig rechte hoeken, maar veel gebogen lijnen overal

in huis. “De inspiratie voor de organische vormen komt voort uit de keldertrap. Door de vreemde aansluiting van de kelder op de bestaande woning vermoeden we dat hij deel uitmaakt van het fundament van een nog oudere woning.”

De fraaie kromming van de keldertrap heb ben de architecten doorgetrokken in de lijnen van de plinten, het plafond en de trap. We monsteren bewonderend de kromme plint boven de keldertrap. Ed lacht. “Die rondingen zouden voor elke aannemer een nachtmerrie zijn, maar ik vond het net leuk wanneer de architecten met een nieuw idee aankwamen. Zo’n gebogen plint, dat bete kent een mal maken en dunne plankjes op mekaar plakken en lamineren. Daar kruipen wel wat uren in, maar ik vond het gewel dig om technieken uit te proberen en bij te leren. Het was een heel toffe ervaring om te werken met architecten Arian en Laura, omdat we elkaar echt konden triggeren om een stapje verder te gaan in details en out

of the box te denken, wat vaak niet gaat met standaard aannemers en bijbehorende budgetten.”

Naarmate je hoger komt in het huis, worden de cirkels kleiner. De meest spectaculaire cirkel vinden we tussen de eerste en tweede verdieping, net alsof er een meteoor door het dak is ingeslagen. Om dat effect te bekomen, ponste Ed een gat in de vloer om de voormalige zolder via een spiltrap toegankelijk te maken. Met een decoupeer zaag maakte hij een gat in de zoldervloer, en vervolgens zaagde hij de balken door (maar niet zonder ze met blauwe stalen profielen te verstevigen).

De lichtblauwe stalen trap werd op maat gemaakt.

In het huis vind je weinig rechte hoeken, maar veel gebogen lijnen.

De eigenaar werkte veel met recuperatiemateriaal, ook in de badkamer.

De dakramen combineren een klassieke look met modern comfort.

RECUPERATIE

Ed werkte veel met recuperatiemateriaal, uit de oorspronkelijke woning en van elders. Een dwarsbalk blijkt afkomstig van bij de buren. De parketvloer in de eetkamer komt uit een ander huis. Hij recycleerde het oude bad en maakte een badkamermeubel van een oude deur. Het opmerkelijkst zijn de keukenkastjes - het motief komt trouwens ook boven in de woning voor, bij de kastdeuren die de wasmachine en de droger afschermen. Ed lijmde oude deur lijsten, plinten en ander recuperatiehout uit het huis op multiplex en maakte zo zijn eigen fineerhout. “Van de meeste stukken kan ik nog wel zeggen waar in huis ze vandaan kwamen”, lacht hij. “Er zit gewoon een transparante ver nis overheen.”

Materialen hergebruiken is niet alleen eco logisch en economisch interessant, het gaat om meer, zegt Ed. “Het is een manier om het karakter van de woning te behouden. En je creëert ook dingen met een verhaal.”

VIER STAPPEN VOORUITDENKEN

Alles samen duurden de verbouwingswerken

zo’n 3,5 jaar. Wat was het moeilijkste aan het project? “Sommige dingen deed ik hier voor het eerst, zoals sanitair plaatsen. Maar als je al wat kluservaring hebt, valt dat al bij al wel mee. Het allermoeilijkste was om voldoende stappen vooruit te denken, maar niet te veel. Als je alles zelf doet en alles perfect wilt doen is het erg moeilijk om alles te voorzien. Soms moet je aanvaarden dat je sommige dingen pas later kunt oplossen. Vier stappen voor uitdenken is genoeg, zeker bij een renovatie waarbij je voortdurend onverwachte dingen tegenkomt.”

Zou Ed achteraf bekeken dingen anders doen? “Ik zou niet meer verwarmen op aardgas, maar een paar jaar geleden stonden we daar nog niet bij stil. Het huis is waarschijnlijk vol doende geïsoleerd om met een warmtepomp te verwarmen.”

Hoe ervaart de Nederlander Ed trouwens de Belgische bouwcultuur? “Wat me opvalt, is dat België vooroploopt op het gebied van bio-eco logisch bouwen. Misschien is dat omdat in Nederland vooral grote aannemingsbedrijven

aan de slag zijn die efficiëntie op de eerste plaats zetten voor de grootschalige en een vormige projecten die ze neerzetten. In België zijn er veel meer kleinschalige bedrijven die vaker voor particuliere bouwheren werken. Ik hou ook van de individuele vrijheid die je hebt in België. Ik heb mijn hart en ziel in dit project gestoken, net zoals ik dat voor een muziekalbum zou doen. Je hebt hier gelukkig ook veel meer kans om je persoonlijkheid uit te drukken in je bouwproject.”

Foto’s Michiel De Cleene (na oplevering) en Tiny Bogaerts (bewoond)

Opgeleverd 2020

Type woning

Halfopen bebouwing, 135 m2 bewoonbare oppervlakte

Architect Laura Muyldermans en Arian Schelstraete www.lauramuyldermans.info

Technieken Gaswandketel. Ventilatiesysteem C. Isolatie: katoenwol en houtwol in het dak en leem tegen de binnenmuren.

Bijzonderheid

Binnenkijken in andere woningen kan op Onderdak.be

Architect Laura Muyldermans werd uitgeroepen tot Rookie of the Year 2022 bij de Belgian Building Awards. De prijs bekroont jonge Belgische architectenbureaus die vernieuwende architectuur weten te koppelen aan een degelijk management.

“IN BELGIË HEB JE GELUKKIG

VEEL MEER KANS OM JE PERSOONLIJKHEID

UIT TE DRUKKEN IN JE BOUWPROJECT.”

Zelfvoorzienend leven, zo begin je eraan

Veel mensen dromen in deze dure en onzekere tijden van zelfvoorzienend leven. Verlost van energie- en waterfacturen, en onbekommerd door de stij gende voedselprijzen. Maar hoe realistisch is dat?

Een greep uit de gebeurtenissen van de afgelopen vijftien jaar: tijdens de banken crisis is heel wat beleggingsgeld in rook opgegaan. De pandemie deed de econo mie stilvallen. De oorlog in Oekraïne zorgt naast veel leed ook voor stijgende energieen voedselprijzen. In een geglobaliseerde wereld zijn we ontzettend kwetsbaar gewor den voor factoren waar we nauwelijks vat op hebben.

Veel mensen dromen er daarom van om zelf weer het heft in hand te nemen. Om zelf energie op te wekken, water op te vangen en voedsel te kweken zonder dat ze daar de steeds onbetrouwbaardere buitenwereld voor nodig hebben. Alleen: zelfvoorzienend en off the grid leven (los van het energie-, water- en rioleringsnet) is absoluut niet simpel en vergt heel wat werk en door zettingsvermogen. Maar het kan wel, en sommige mensen doen het ook.

BESPAREN

In de eerste plaats is het raadzaam om je verbruik zoveel mogelijk terug te dringen. Vervolgens installeer je zonnepanelen. De zomer kom je daar wellicht fluitend mee door. Maar in de winter wordt het lastig. Je hebt (dure) batterijen nodig, en zelfs die geraken al snel leeg tijdens donkere, grijze dagen. En dan hebben we het nog niet gehad over technieken als warmtepompen, isolatie en ventilatie. Vanwege de investeringen is energieonafhankelijk leven niet voor ieder een haalbaar. Maar anders wordt het als je samenwerkt.

Een en ander is immers makkelijker te orga niseren op bijvoorbeeld wijkniveau, waar je overschotten met elkaar kunt delen, tech nieken door de schaalgrootte betaalbaarder worden, en je met batterijen en elektrische auto’s een veel grotere opslagcapaciteit hebt. In het Zweedse Jönköping bouwen ze met Vätterhem YEAH een wijk die wel helemaal losgaat van energie-, water- én rioleringsnet. Het surplus aan zonne-energie slaan ze op in waterstofcellen, waarmee in de winter elektriciteit wordt opgewekt.

daarvan. Wie enkel een stadstuintje heeft, is er dus aan voor de moeite. Al zijn er natuurlijk mogelijkheden om verticaal tegen muren te kweken, of zelfs binnen onder ledlampen (wat dan weer het energieverbruik de hoogte in jaagt…). Wil je er werk van maken? Op pagina 18 vertellen we hoe je op een kleine ruimte water én vis kunt kweken… En dat water dan? Waterbesparingstips wor den tegenwoordig massaal aangereikt. Maar wat we weleens vergeten, is hoe we van het gebruikte water afgeraken als we niet meer op het riool zijn aangesloten. Het grijze water uit badkamer of keuken kunnen we nog wel zuiveren met een rietveld. Al moet je ook hier weer een stuk van je tuin opofferen. Reken op zo’n 2,5 vierkante meter per persoon. Zwart water (van het toilet) zuiveren, wordt lastiger. Hiervoor schakel je beter over op een droogtoilet of een composttoilet.

STAPSGEWIJS

ZELF KWEKEN

Een volgende uitdaging is voeding. Wie zelf al zijn eten wil kweken, moet over een flinke tuin beschikken. De Nederlandse stichting Visionair.nl rekende uit dat je daarvoor zo’n 350 vierkante meter nodig hebt. Per per soon. En alleen als je vegetariër bent. Voor een vleeseter is dat algauw een veelvoud

Zelfvoorzienend leven is dus mogelijk, maar behoorlijk arbeids- en vaak ook kapitaalsintensief. Al hoef je natuurlijk niet voor de volle 100 procent te gaan: elke stap die je zet naar minder afhankelijkheid op het gebied van energie, water of voedsel, maakt je weerbaarder tegen toekomstige systeem schokken. En dat is best een geruststellende gedachte.

Hout in de badkamer

Dat kan met deze tips én de juiste houtsoort

Hout in de badkamer geeft een aparte, natuurlijke en warme touch. Hout en vocht spelen echter niet altijd even goed samen. Toch is de combinatie perfect mogelijk. Het is vooral een kwestie van de juiste houtsoort kiezen – in combinatie met de juiste behandeling.

Geen kwaad woord over de overgrote meer derheid van badkamers die zweren bij tegels, beton, epoxy en/of nieuwe kunststofmate rialen zoals Corian. Hout in de badkamer is een veel minder voorkomende keuze.

Verkies je echter ook daar de warmere, meer natuurlijke uitstraling van hout? Goed nieuws, want je hebt vandaag meer opties dan je zou vermoeden.

Eerst en vooral deze dienstmededeling: geen enkele houtsoort is volledig water bestendig. Logisch – want bomen groeien juist door het water dat ze opnemen te transporteren via hun poreuze structuur. De ene houtsoort is van nature echter heel wat waterbestendiger dan de andere. Een feit dat lange tijd vooral exotische hard houtsoorten voortrok.

Kan het ook zonder tropisch hardhout?

Tropisch hardhout heeft dan weer niet altijd zo’n goede reputatie (terecht of onterecht –let op het FSC-label).

Gelukkig zijn er tegenwoordig heel wat manieren om ook minder waterbestendige houttypes opgewassen te maken tegen de vochtige tot ronduit natte omgeving die de badkamer vaak is.

TEAK

Dit fraaie goudbruine hardhout is zeker niet de goedkoopste optie, maar je krijgt er wel een enorm slijtvaste houtsoort voor. Teak krimpt haast niet en zet ook niet noemens waardig uit. Het is daarnaast ook uitstekend

bestand tegen zuren (zweet) en insecten zoeken liever een meer verwelkomende thuis op. Behandeling en bescherming is geen must, maar wie op lange termijn denkt, opteert toch liever voor een (discrete) gespecialiseerde coating.

MAHONIE

Nog zo’n prijzige maar esthetisch enorm geprezen hardhoutsoort. Net zoals teak is mahonie enorm slijtvast, niet onderhevig aan vervorming en door zijn natuurlijke

“GELUKKIG ZIJN TEGENWOORDIG OOK HEEL WAT MINDER WATERBESTENDIGE HOUTTYPES OPGEWASSEN TEGEN DE VOCHTIGE OMGEVING.”

dichtheid een van de meest waterbesten dige houtsoorten. Het vraagt dus weinig extra behandeling en bescherming, zodat je lang van de roodbruine tint kan genieten in al zijn prestigieuze glorie.

KERSELAAR

Een van de populairste keuzes voor hout in de badkamer. Dat is voor een stuk te dan ken aan de combinatie van hardheid met een licht gewicht, maar vooral toch aan de zachte, warmrode kleur die met de tijd

stijlvol verdonkert. Kerselaar is van nature redelijk krimpvrij, met weinig neiging tot ver vorming én het is ook vrij waterbestendig hout. Maar speel toch maar liever op veilig met een transparante afdichtende coating.

GRENEN

Met grenen bedoelen we hier het hout van naaldbomen in het algemeen. Dus spar, den en ook wat men vurenhout noemt. Een budgetvriendelijke houtsoort, maar als zachthout enkel in dikke planken geschikt

Hout in de badkamer zorgt meteen voor een warme en meer natuurlijke uitstraling.

als drager van zwaardere items zoals een wastafel. De natuurlijke waterbestendigheid van grenenhout is op zich onvoldoende, maar kan met vernis of een primer op oliebasis tot een perfect bruikbare optie behandeld worden. Ideaal ook voor wie het hout in de badkamer een kleurtje wil geven.

TRIPLEX, MULTIPLEX, SPAANPLAAT

Deze meer artificiële houtconstructies zijn per millimeterdikte ietwat sterker dan

De ene houtsoort is waterbestendiger dan de andere.

grenenhout, maar – op enkele nieuwe, spe ciaal behandelde varianten na - delen ze de gevoeligheid voor vocht. Met het extra gevaar dat de lagen waaruit deze houtvarianten zijn opgebouwd, van elkaar kun nen loskomen. Vernis, primer en een (liefst) glossy verflaag maken echter ook deze hout keuze tot een optie. Een heel betaalbare, zij het dan wel iets minder natuurlijk ogende keuze.

Aquaponics: kweek zelf je groenten én vis

Zelf vis kweken in een gesloten ecosysteem waarin je ook planten kweekt? Het lijkt moeilijk, maar het komt nu in het bereik van iedereen. Vegetariërs kunnen zich enkel op de planten concentreren en met siervissen werken.

Online vind je gedetailleerde instructies om zelf een aquaponicssysteem te bouwen, dat hydrocultuur (planten kweken op water) combineert met aquacultuur (vis, schaal- en schelpdieren kweken). Veel meer dan een IBC-container (een standaard kubusvormig vat van 1.000 liter), een pomp, wat leidingen, filters en substraat lijk je daar niet voor nodig te hebben. Een ietwat handige doe-het-zelver klaart de klus gemakkelijk. Maar hoe werkt een aquaponicssysteem nu eigenlijk?

Niels Vandereyken, samen met Valentijn Schepens één van de initiatiefnemers ach ter de site aquaponic.be, legt uit: “In een aquaponicssysteem wordt het water met de uitwerpselen van de vissen door een pomp naar het groeibed of naar meerdere groeibedden gestuurd, waar bacteriën die uit werpselen omzetten in voedingsstoffen voor de planten. Die planten zuiveren op hun beurt het water, dat vervolgens teruggaat naar de bak met de vissen. Het is dus een gesloten circuit dat veel minder water verbruikt dan de klassieke land- en tuinbouw.”

Een ander voordeel is dat de opbrengst veel groter is. Niels: “Planten kunnen in dit systeem veel dichter bij elkaar groeien, je moet veel minder rekening houden met plantafstanden. De voeding die ze krijgen, is immers zo gecon centreerd, dat ze geen voeding van elkaar kunnen afpakken als ze te dicht bij elkaar groeien. Een hobbysysteem van 1,2 vierkante meter ziet eruit als een kleine jungle. Je hebt

dus veel meer planten die dan ook nog eens sneller groeien. Sla is bijvoorbeeld volgroeid in een drietal weken, terwijl dat normaal zo’n zes weken duurt.”

STADSLANDBOUW

En daar is dan de opbrengst van de vis nog niet bij gerekend. “In een hobbysysteem met een IBC-container heb je een watertank van 600 liter”, zegt Niels. “Daarin hou je een der tigtal vissen, wat je normaal gezien tweemaal per jaar zo’n twee à vijf kilo vis oplevert. Al hangt dat natuurlijk een beetje af van de

soort die je kweekt. Wij werken meestal met regenboogforel, zoetwaterkabeljauw of gras karper. Maar je kunt er ook siervissen als kois of goudvissen in zetten. Die kun je dan niet eten natuurlijk.”

“Aquaponics is trouwens ook heel geschikt voor stadslandbouw”, weet Niels. “Omdat je er geen grond voor nodig hebt, en weinig ruimte: je kunt ze zelfs verticaal stapelen.” Hoezo geen grond? “Wij werken meestal met lavastenen of argexkorrels, waarin je recht streeks kunt zaaien, of de plantjes met de wortel in kunt zetten. In dat laatste geval moet

je dan wel de grond van de wortels verwij deren. Je kunt bijna alles wat je kweekt in een gewone moestuin ook in een groeibed zetten. Behalve aardappelen, die hebben echt wel volle grond nodig.” Bovendien is wat je kweekt ook gezond en milieuvriendelijk, omdat je geen kunstmest gebruikt en chemi sche bestrijdingsmiddelen uit den boze zijn.

WATERKWALITEIT BEWAKEN

Om het water goed te krijgen, is er wat meer inspanning nodig. Maar het moet echt wel in orde zijn voor de vis erin komt. Niels: “Een aantal zaken moet je goed controleren, zoals de pH-waarde, ammonium, nitraten en nitrie ten, en zuurstof. Klinkt ingewikkeld, maar we verkopen daar handige setjes voor. En eens je systeem goed draait, moet je weinig meer doen dan oogsten, opnieuw planten en de vis sen voeren. Ook in de winter blijft het systeem in evenwicht. Alleen als het hard gaat vriezen zet je de waterpomp uit maar laat je de zuur stof aan. De vis overleeft het wel, hij wordt alleen minder actief en gaat minder eten.”

Dit is een ingekorte versie.

Lees het volledige artikel op Onderdak.be

Do's en don'ts van vloerverwarming

Vloerverwarming is vaak, maar lang niet altijd volledig de beste keuze. We moeten het even hebben over energieefficiëntie, dekvloeren, tapijt en cv-ketel-upgrades.

Eerst dit: als je droomt van vloerverwar ming, doe dat dan liefst vóór de vloer(en) in kwestie er liggen. Tenzij de installatie van vloerverwarming een onderdeel vormt van een grotere renovatie is het plaatsen van vloerverwarming vooraf goedkoper, prak tischer en een heleboel minder gedoe. En toch zijn er oplossingen voor bestaande vloeren.

VLOERVERWARMING BIJ BESTAANDE VLOEREN

Ligt er toch al een vloer en wil je vloerver warming, dan heb je meestal - maar niet altijd - twee opties. Je werkt de vloerver warming alsnog in de bestaande vloer in, of je plaatst de hele installatie in een nieuwe vloer erbovenop. Wanneer mogelijk kies je liever voor die eerste piste. Zo vermijd je een ophoging met op- en afstapjes, het verplaatsen van stroom- en andere contact punten, het inkorten van deuren … en dat nooit prettige gevoel dat het plafond lager is komen te hangen.

Tenzij je een deskundige bent, laat je vloer verwarming liever door professionelen installeren. Doe je het toch zelf, laat je dan goed adviseren over de vloerlagen onder en boven je vloerverwarmingsleidingen. De laag eronder moet voldoende geïso

leerd zijn om de warmte omhoog te sturen, terwijl de dekvloer de warmte juist efficiënt moet doorlaten en verdelen. De efficiëntie van elk type verwarming gaat hand in hand met de isolatie van de te ver warmen ruimte. Omdat vloerverwarming voor een eerder trage opwarming zorgt, is het in slecht geïsoleerde ruimtes minder geschikt dan sneller verwarmende radia toren. Denk bijvoorbeeld aan oudere, meer klassieke en vaak ook tochtige huizen. Een combinatie van vloerverwarming met radiatoren is dan een optie.

CHECK DE BRON

Over energie-efficiëntie gesproken: met vloerverwarming kan je de temperatuur voor je woningruimte tot zo’n 2 tot 3 graden lager instellen. Dat komt neer op een energiebesparing tot 15 procent per jaar. Doe dat voordeel niet teniet door je vloerverwar

male efficiëntie van vloerverwarming hou je immers liever 40 procent van de vloer oppervlakte vrij. Wat dan met tapijt? Kleine exemplaren zijn geen probleem, voor grotere vloerkleden check je best het etiket op het symbool dat compatibiliteit met vloerver warming bevestigt.

Niet alle types vloeren laten zich moeite loos combineren met vloerverwarming. Sommige natuursteentypes zijn absoluut niet compatibel. Je specialist kan je ver tellen welke. Parket en laminaat kunnen wel, maar met lakafwerking is het opletten. Meestal wordt bij houtvloeren ook met een lagere maximale watertemperatuur gewerkt (max. 28 °C in plaats van 35 tot 40 °C) wat de opwarming (nog) langzamer maakt. Om uitdroging van het hout te voorkomen, is een luchtbevochtiger aangeraden.

OVERAL?

ming aan te sluiten op een oude, weinig energiezuinige cv-ketel. Elke specialist zal je aanraden om daar voor een upgrade te gaan. In nieuwe woningen is dit zelden een probleem, bij renovaties kan het wel een aandachtspunt zijn.

Vloerverwarming betekent geen radiato ren en dus een strakkere interieurlook, met meer bruikbare ruimte. Een absoluut argu ment voor deze manier van verwarmen … behalve wanneer je die gewonnen ruimte helemaal wil volstouwen. Voor een opti

Is het nodig om de vloerverwarming over de hele vloer te leggen? Eigenlijk doe je dat beter wel. Zelfs onder dat keukenblok of die ingebouwde wandkast. Want wie zegt dat je die keuken over x-aantal jaar niet helemaal anders inricht? Of die wandkast inclusief de wand erachter weghaalt? Weet wel dat er speciale isolerende platen bestaan om bijvoorbeeld te leggen tussen je verwarmde vloer en de koelkast die erop komt te staan.

NIEUW: DE VINTAGELINE

Na meer dan 35 jaar houtverwerking, laat Yvan Christiaens het verleden heropleven met de Vintageline. De nieuwe houtsoort met geborsteld hout creëert een retrolook met een ruwe, doorleefde uitstraling. Deze houtstructuur - gemaakt van thermo vuren - is zowel verticaal als horizontaal verwerkbaar. De eiken palen en vintage deuren vormen de kers op de taart. Met deze Vintageline krijgt u een stukje geschiedenis in eigen tuin.

Zoals altijd kan u zelf het ontwerp kiezen dat perfect bij uw tuin aansluit.

Zo gaat uw tuinhuis nog jaren mee

Uw houten tuinhuis, carport of poolhouse heeft om de twee jaar een behandeling nodig met een product dat geschikt is voor de houtsoort waarin het is vervaardigd. Met het juiste product verlengt u de levensduur van houten constructies.

Tuinhuizen en andere tuinconstructies staan voortdurend bloot aan de elemen ten: regen en wind, UV-stralen, sterk wisselende temperaturen... Deze facto ren zorgen ervoor dat het hout vergrijst. Als het hout niet tijdig behandeld wordt, verslijt het sneller. Met de juiste producten verlengt u de levensduur van uw tuinge bouwen aanzienlijk. Voor elke houtsoort is er een aangepast product. Terwijl sommige andere bedrijven kam pen met grondstoffentekorten, heeft Yvan Christaens dankzij de jarenlange samen werking met betrouwbare en goede leveranciers al het nodige materiaal in stock, zowel voor de bouw als het onder houd van tuinhuizen en is de fabricage op volle toeren blijven draaien.

GRENEN

Een tuinhuis in grenen moet u zo snel mogelijk na plaatsing behandelen. Herhaal de behandeling om de twee jaar. De premium kleurbeits van Yvan Christiaens is een all-in-one oplossing die het hout beschermt tegen schimmel, rot, houtworm en algen. Het product schilfert niet, is waterwerend, dampdoorlatend en vochtregulerend. Een ander voordeel van deze kleurbeits is dat u de textuur van het

hout nog kan zien en voelen. Kleuren zijn er voor elke smaak, van zwart (ebben) tot wit en zes kleuren daar tussenin.

WERKWIJZE

Nieuw hout even opschuren en afstoffen. Daarna kan u de beits meteen aanbren gen. Oud en reeds gebeitst grenen kan u best eerst reinigen met een warm zeep sopje. Spoel af, laat drogen, schuur op met schuurpapier en borstel schoon. Vervolgens brengt u de beits aan met een verfborstel.

ONBEHANDELD HARDHOUT / OLIEHOUDENDE HOUTSOORT / THERMOHOUT

Hiervoor raden we Nano Coating Pro Woodprotector aan, een impregneermiddel voor onbehandeld hout. Het is een water- en olieafstotend onderhoudsen beschermingsproduct voor tuinhuizen in thermowood, iroko en ceder. Nano Coating Pro Woodprotector dringt in het houtoppervlak en vormt een duurzame en beschermende coating, zonder de houtvezel open te zetten. Daardoor wordt het makkelijker om het hout te onderhou den en te reinigen. Nano Coating Pro Woodprotector bemoeilijkt de hechting

van mossen, algen en schimmels. Het product verandert het uitzicht van het hout niet. Het is volledig dampdoorlatend en bevat antibacteriële en UV-blokkerende bestanddelen.

EIK, IROKO, CEDER OF THERMOHOUT DAT AAN DE ELEMENTEN IS BLOOTGESTELD

Gaat uw tuinhuis al een aantal jaar mee, dan is de kans groot dat er mosof algenvorming optreedt. In dat geval raden we aan om voor het gebruik van Nano Coating Pro Woodprotector het hout eerst te behandelen met Nano Coating Pro Woodcleaner. Dit wateroplosbaar rei nigingsproduct reinigt het verweerde hout grondig en verwijdert schimmels en algen. Bij sterke algen- of mosvorming kunt u het hout best eerst met mos- en schimmel verdelger behandelen. De Woodcleaner verwijdert vuil en herstelt het oorspronke lijk uiterlijk en de natuurlijke schoonheid van hout. In tegenstelling tot reiniging met een hogedrukreiniger laat Nano Coating Pro geen strepen na en worden de hout vezels niet beschadigd. Ook de natuur wordt gespaard: het product bevat geen oxaalzuur en is chloridevrij.

Meer weten? Surf naar www.tuinhuizenfabrikant.be. Tuinhuizen, Carports & Poolhouses à la carte.

STRAK EN DUURZAAM

Thermo ayous is de nieuwste houtsoort in het gamma. Het is een tropische loofhoutsoort, afkomstig uit Centraal Afrika (Kameroen). Het hout wordt thermisch gehard. Dat wil zeg gen dat het in een speciale oven langdurig verhit wordt tot meer dan 180 °C. Dat verhitten van het hout gebeurt met hete stoom en er worden geen che mische middelen gebruikt, in tegenstelling tot bij geïmpregneerd hout. De ecologische voetafdruk van thermo ayous is dan ook beperkt.

Bestel nu online.

Onderhoudsproducten voor Tuinhuis, Carport & Poolhouse. Verkr gbaar via de webshop op shop.tuinhuizenfabrikant.be Gratis verzending gans België.

Een vakantiewoning kopen, iets voor jou?

Vijf essentiële vragen.

Iedereen droomt er wel eens van: een eigen stek op je favoriete vakantiebestemming. Wat zijn de voor- en nadelen van een tweede verblijf en is het wel iets voor jou? Met deze vijf eenvoudige vragen weet je het zo.

2. VOOR EIGEN GEBRUIK OF OOK VOOR VERHUUR?

Een belangrijke reden om voor een tweede verblijf te kiezen is dat het je eigen stek is, dat je er spullen kunt achterlaten en dat je er op eender welk moment naartoe kunt. Dat wordt ingewikkelder als je ook extra inkomen wilt genereren uit de vakantiewoning.

4. HOE ZIT HET MET ONDERHOUD?

Wedden dat het afgelopen zomer wel eens door je hoofd schoot? Je zit op een terras, kijkt uit over (schrappen wat niet past) de azuurblauwe zee / het meer / de bergen / het pittoreske dorpje / de glooiende heuvels / de gezellige stedelijke drukte. En je denkt: “Wat als we hier eens iets zouden kopen?” Maar tussen droom en daad staan praktische en andere bezwaren. Een tweede verblijf kan een echte droom zijn maar ook ontaarden in een nachtmerrie.

Is het iets voor jou? Onderstaande vragen helpen je om de juiste keuze te maken.

1. KAN JE EEN TWEEDE VERBLIJF BETALEN?

Sorry om zo met de deur in je tweede thuis te val len, maar ook tweede verblijven kosten geld, niet alleen bij aanschaf of bouw, maar ook aan inrichting, onderhoud, gemeenschappelijke kosten en lokale belastingen. Zelfs als je een huis voor één euro koopt in Italië, zal je je wel moeten engageren om ettelijke euro’s uit te geven aan de renovatie ervan.

Hou er ook rekening mee dat lenen de laatste tijd duurder is geworden. Maar als je een voldoende finan ciële buffer hebt, plus het nodige budget voor de afbetalingen en de kosten, en een onweerstaanbare drang voelt om een tweede verblijf te bezitten, is de eerste horde al genomen.

Als je niet verhuurt, zal je moeten aanvaarden dat de woning een groot stuk van de tijd leeg staat en investeer je best in een goed alarmsysteem. Als je wel verhuurt, zal er meer slijtage zijn aan de woning en moet je wellicht een lokale hulp inschakelen voor ontvangst van de gasten en onderhoud. Dat knabbelt aan je potentieel rendement.

Afhankelijk van of je een nieuwbouwwoning koopt of een op te knappen stulpje, zal er altijd wel respectie velijk een beetje tot veel werk en onderhoud aan zijn. Je omgang met je eerste woning is een goede voor speller van wat er met je tweede woning zal gebeuren. Ben je een geboren klusser, dan is een renovatiepro ject ideaal. Anders zal het afhangen van je talenten en goesting om aannemers aan de slag te krijgen en op te volgen. Hou er rekening mee dat dat vanop afstand nog iets moeilijker kan zijn dan in je eerste woning.

5. WAT ZIJN DE VOORUITZICHTEN OP L ANGE TERMIJN?

Een tweede verblijf kopen, doe je niet voor een paar jaar. Het is een langetermijnproject. Het is verstan dig om het ook als zodanig te bekijken. Een paar toekomstmogelijkheden:

• Een toekomstig permanent verblijf: je verhuist naar je vakantiewoning wanneer je werk en/of gezinssituatie het toelaat of na je pensionering.

3. HOE VAAK KAN JE ERNAARTOE?

Er is een reden waarom de meeste tweede verblijven zich in eigen land bevinden: je kan er in principe elk weekend naartoe. Ga je het verder zoeken, dan moet je rekening houden met langere ritten en prijzen van vliegtuigtickets en eventueel huurwagens.

Stel je ook de vraag: hoe vaak wil je ernaartoe? Ben je iemand die nog de halve wereld wil zien, kan je dat dan combineren met de afbetaling van het tweede verblijf? Voor meer bemiddelde eigenaars is dat natuurlijk geen probleem.

• Een investering: je hoopt na x-aantal jaar de woning met een mooie meerwaarde te verkopen.

• Familiebezit: je kinderen zijn zo dol op de regio dat zij nu al dromen om er later met hun kinderen naartoe te gaan. Overweeg dan om de woning samen met de kinderen te kopen.

WIENERBERGER

Een dikkere jas voor uw woning dankzij een dunnere baksteen

Op het eerste gezicht ziet een Eco-brick eruit als een traditionele baksteen. Tot je hem ernaast legt. Met zijn 3,5 cm dunnere slanke lijn zorgt hij voor een wereld van verschil.

Baksteen is nog steeds de mooiste en meest robuuste gevelbekleding, dat zie je in nieuwbouwwijken en bij renovaties. Maar nu het door de hoge energieprijzen nog belangrijker wordt om te isoleren, biedt de Eco-brick een aantal interessante voordelen. Dit bak steenformaat is in samenstelling en eigenschappen identiek aan de aloude baksteen, maar een beetje slanker.

MEER ISOLEREN …

Dat de Eco-brick baksteen 3,5 cm slanker is dan zijn voorgangers, betekent immers dat u 3,5 cm dikker kunt isoleren binnen hetzelfde bouwvolume. 16 cm isolatie in plaats van 12,5 cm: reken maar dat u dat in uw energie rekening voelt.

… OF MEER BOUWVOLUME?

Maar ook andere oplossingen zijn mogelijk. Als u die 12,5 cm opvult met zeer performante isolatie, bereikt u hetzelfde resultaat en hebt u dankzij de slanke steen meer woon oppervlakte binnen hetzelfde bouwvolume. Die paar centimeters lijken misschien weinig, maar over een hele woning bekeken betekent dat echt wel een aanzienlijk verschil.

Deze eigenschappen maken de Eco-brick zeer gewild voor zowel nieuwbouw als renovatie.

De steen is trouwens zowel geschikt voor (dun)metselen als voor verlijmen. Bouwvakkers kunnen ermee aan de slag zonder nieuwe technieken te moeten leren.

HET GROTERE PLAATJE

Het feit dat de Eco-brick lichter is dan zijn traditionele broer, heeft trouwens nog veel meer positieve gevolgen voor mens en milieu dan meer isolatie of meer woon oppervlakte. Er moet minder klei worden gebruikt om deze baksteen te maken. De stenen zijn lichter, waardoor er minder energie wordt verbruikt bij het transport. Per transport kunnen er meer stenen worden vervoerd. Ze zijn handiger hanteerbaar bij de verwerking op de werf. En toch zijn ze even duurzaam, sterk en stabiel als hun 3,5 cm dikkere broers.

ECO-BRICK WORDT DE NIEUWE STANDAARD

De tijd dat Eco-brick de uitzondering was, is trouwens voorbij. Het dunne baksteenformaat is ondertussen het nieuwe standaardformaat voor Wienerberger, dat het gamma blijft uitbreiden met nieuwe collecties en kleuren. Nieuwe gevelsteencollecties als Avolto en Nubilum zijn uitsluitend verkrijgbaar in Eco-brick formaat. Bestaande collecties, zoals de Wasserstrich Special, werden uitge breid met een Eco-brick formaat.

KLEUREN KIEZEN

Niet alleen op het gebied van formaten en types, maar ook op het vlak van kleuren is het Eco-brick assortiment meer dan volwaardig. Wie op zoek is naar actuele kleuren, maar ook wie zweert bij meer tijdloze tinten vindt zeker zijn gading. Ook dit najaar lanceert Wienerberger weer een aantal nieuwe kleuren.

MEER WETEN?

Er zijn drie manieren om de Eco-brick van uw dromen te kiezen.

• Via de textuurgenerator op de site wienerberger.be kunt u simuleren hoe uw gevel er zou kunnen uitzien.

• Op www.huizenspotten.be kunt u ook adressen (desgewenst in uw buurt) vinden om realisaties in het echt te gaan bewonderen.

• In de Wienerberger showroom te Kortrijk of Londerzeel kunt u de stenen van dichtbij gaan bekijken en voelen.

Bezoek ons op Bis (stand 1403) en vraag er naar uw geschenkbon van maar liefst 175 euro op klei dakpannen van Koramic, van nog eens 175 euro op gevelstenen en gevelsteenstrippen van Terca, en van extra 125 euro bij de aankoop van Wienerberger kleiklinkers.

Terca Metropolis Aula Rood Eco-brick Martens Van Caimere Architecten, Gent

Terca Agora Agaatgrijs Eco-brick Ir.-arch Karolien De Weerdt, Putte

WAAROM BIS EEN NIET TE MISSEN

(VER)BOUWBEURS IS

Loop je rond met bouw- of verbouwplannen, of wil je inspiratie opdoen voor een nieuw interieur? Op de bisbeurs vind je de meeste grote merken op één plek, gra tis deskundig advies en sfeervolle stands die je doen dromen over beter wonen.

Bis, kort voor bouw- en interieursalon, vult gewoontegetrouw de hallen van Flanders Expo met honderden exposanten uit de bouw- en interieurwereld. Alle mogelijke interesses en specialiteiten komen aan bod, van Afsluitingen tot en met Zwembaden. Maar wat Bis echt uniek maakt, is de aandacht voor advies. Tip: boek je adviessessie op voorhand via de website bisbeurs.be, dan ben je zeker van je plekje.

Een greep uit het rijkgevulde programma? Op Bis kan je onder meer terecht voor persoonlijk (ver)bouwadvies bij een architect en de Hypotheekwinkel. We voorspellen dat ook de sessie over energiezuinig en duurzaam (ver)bouwen een hit zal worden.

Daarnaast zijn er ook individuele en groepssessies over premies, leningen en kredieten.

Ben je vooral op zoek naar interieuradvies, dan kan je een gratis afspraak boeken met een interieurstylist.

INFOSESSIES BV'S

De immosector vaardigt zijn experts af met sessies over (onder andere) de aankoop van een eerste woning, de aankoop van vastgoed op lijfrente en verhuren in de praktijk. Op vier Bis-dagen kan je ook bekende koppen spotten. Tuinarchitect Bartel Van Riet en interieurspecialiste Kelly Claessens delen tijdens de gratis infosessies hun ultieme tips

•

Onze naam is niet eenvoudig.

De keuze voor onze warmtepompen is dat gelukkig wel, want ze zijn betrouwbaar en technologisch top.

Vind alle informatie op warmtepomp.be