GWIDA
NRU
25
Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
€1.30
GIANLUCA BEZZINA Lyla mliet id-dar tagħna b’ħafna ferħ
Ixtri l-Gwida u tista’
TIRBAĦ €500 kull xahar!
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
ITTRA
L-ITTRA TAL-EDITUR Ritratt: Jonathan Brincat
Gianluca Bezzina huwa artist li nafuh mix-xena mużikali. Huwa wkoll tabib. Issa għandu rwol ġdid f’ħajtu, dak ta’ missier. Huwa għalhekk li għażilnieh għal din l-edizzjoni partikolari ta’ din ir-rivista li taħbat mal-edizzjoni ta’ Jum il-Missier. Punt partikolari li laqatni kien meta jsemmi li din għalih tfisser it-tieni darba li qed jiċċelebra dan il-Jum għax is-sena l-oħra, għalkemm Lyla kienet għadha ma twelditx, kienet ħajja fil-ġuf ta’ martu Vanessa. Tassew messaġġ sabiħ lejn il-ħajja li għandna lkoll napprezzaw. Nittama li din l-intervista tirrifletti l-valuri li aħna l-Maltin inħaddnu u li hawn ħafna oħrajn li jaħsbuha bħall-koppja Gianluca. Niltaqgħu wkoll ma’ Ethan Cuschieri, li twieled tifla u li llum huwa raġel. Ukoll għandu tifel. Storja umana li wieħed tajjeb li dak li jkun jifhem eżattament lil ħaddieħor, u ‘l bogħod mill-preġudizzji nifhmu minn xiex jgħaddi persuna bħal Ethan kemm mentalment u anki fiżikalment u r-riskji li dan it-tibdil iġib miegħu. EDITUR Frederick Zammit DISINJATUR James Debono EMAIL info@gwida.mt SIBNA FUQ FACEBOOK Gwida.mt UFFIĊĊJU EDITORJALI, PUBBLIKATUR, UFFIĊĊJU GĦAR-REKLAMAR Content House, Mallia Buildings, 3, Level 2, Triq in-Negozju Mrieħel, BKR 3000 SALES MANAGER TAL-PUBBLIKAZZJONI Jessica Spiteri Catania ADVERTISING SALES EXECUTIVE Estelle Caruana ADVERTISING SALES COORDINATORS Elena Dimech, Sue Ann Pisani TEL 2132 0713 STAMPAR Print It PUBBLIKATUR
Permezz ta’ dan l-editorjal insellem il-memorja ta’ dawk il-missirijiet li m’għadhomx magħna. Dan il-jum huwa tagħhom ukoll. Se nitkellmu dwar Nanniet Malta, għaqda li ilha magħna għal żmien mhux ħażin u li tagħti ċans biex in-nanniet jiltaqgħu u jżommu ruħhom attivi. Għaliex le?! U nsellmulhom minn hawn linnanniet kollha li wara kollox huma l-għeruq tagħna. Minn nanniet u mill-missirijiet ngħaddu wkoll għat-trobbija. Servizz interessanti li għandu jinteressa lill-ġenituri friski hekk kif niggwidawhom dwar il-potty training. Se nitkellmu wkoll dwar is-serje Dr. Quinn. Medicine Woman, li nammetti li kienet waħda missensiliet li kont inħobb insegwi meta fi żmien kienet tixxandar fuq l-istazzjon nazzjonali tagħna. Għaddew is-snin u baqgħet popolari u personalment inqis din is-sensiela bħala waħda klassika bħalma kienu How The West Was Won, The Waltons u The Little House on the Prairie. Għaddew is-snin u madwar id-dinja Dr. Quinn baqgħet popolari u spiss naraw il-puntati jerġgħu jixxandru fil-ħin ta’ wara nofsinhar fuq ir-RAI Tre. Din is-sensiela ilha li twaqqfet imma tgħid hemm futur għaliha? Nitrattaw ukoll Le Fati Ignorante, film ta’ Ferzan Özpetek li kien suċċess kbir meta nħareġ u kien tefa’ fit-triq tas-suċċess lil Gabriel Garko, li għalkemm kellu parti żgħir, kienet effettiva biżżejjed biex wasslitu għal ħafna aktar suċċessi. Iż-żminijiet u ċ-ċirkostanzi jinbidlu imma Özpetek issa ħaseb f’mod biex jerġa’ jwassal din il-ġrajja, maħruġa fis-suq internazzjonali bħala The Ignorant Fairies, bħala serje televiżiva. Għalkemm għadha fil-proċess tal-bidu, hemm diġà interess qawwi għal din il-produzzjoni.
© Content House 2019 Id-drittijiet huma kollha riservati. Riproduzzjoni tar-rivista jew parti minnha hu pprojbit mingħajr permess speċjali u bil-kitba. L-opinjonijiet inklużi fil-GWIDA mhux neċessarjament huma dawk tal-Editur jew tal-Pubblikatur. Minkejja li kull attenzjoni raġjonevolittieħdet biex il-magażin ikun korrett u komplut, l-Editur u l-Pubblikatur mhumiex responsabbli għal żbalji u nuqqasijiet fl-artikli, reklamar, ritratti u stampi.
Mhux se jonqsu artikli oħra ta’ interess bħal avvenimenti li se jsiru madwarna, pariri, tagħrif dwar kotba ġodda, ir-rumanz F’Salib It-Toroq, ir-riċetti, it-tisliba kif ukoll novella, is-sudoku li tant titolbuna u ċ-ċans li wieħed jirbaħ is-somma sabiha ta’ 500 fi flus. Niltaqgħu ġimgħa oħra.
GWIDA tkun għall-bejgħ minn kull nhar ta’ Erbgħa
SPIŻERIJI MIFTUĦA NHAR IL-ĦADD 16 TA’ ĠUNJU MALTA Chemimart City Gate Pharmacy, City Gate, Il-Belt Valletta Lister Pharmacy, Triq il-Kbira San Ġużepp, il-Ħamrun Evans Pharmacy, Triq San Bastjan, Ħal Qormi Brown’s Pharmacy, Triq Fleur-de-Lys, Birkirkara Remedies Chemists, Triq l-Abate Rigird, Ta’ Xbiex Melita Pharmacy, Triq San Ġorġ, San Ġiljan Chemimart Pharmacy, il-Piazzetta, Triq it-Torri, Tas-Sliema Iklin Pharmacy, Triq Geronimo Abos, l-Iklin St. Albert Pharmacy, Triq l-Oratorju, il-Għargħur El Medina Chemist, Triq il-Maskli, il-Qawra
21238355 21245627 21487020 21488884 21341649 21378657 21338369 21415499 21413402 21576308
Theresa Jo Pharmacy, Triq Xintill, Ħal Tarxien Vittoriosa Pharmacy, Triq il-Mina l-Kbira, il-Birgu Fgura Pharmacy, Triq il-Koppla, Fgura St. Catherine Pharmacy, Plot 3, Triq il-Qadi, iż-Żejtun Kirkop Pharmacy, Triq il-Parroċċa, Ħal Kirkop Brown’s Pharmacy, Vjal il-Ħelsien, Ħaż-Żebbuġ Nova Pharmacy, Triq il-Kulleġġ, Rabat
21672703 21807529 21675250 21678039 21682028 21465411 21454274
GĦAWDEX Azzopardi Pharmacy, Triq il-Kapuċċini, Victoria St. Joseph Pharmacy, Pjazza San Ġużepp, il-Qala
21563233 21555348
3
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
F’DIN IL-ĦARGA
FIL-GWIDA DIN IL-ĠIMGĦA X’TISTA’ TIRBAĦ MAL-GWIDA!
€500
fi flus kull xahar Ipparteċipa u tista' tirbaħ
6 STORJA PRINĊIPALI
16
51
€20 minn Gold Market
51
Ktieb mogħti minn Faraxa
51
Ktieb mogħti minn Merlin
51
Ktieb mogħti minn Horizons
51
2 Biljetti għall-Imdina Dungeons
51
2 Biljetti għall-wirja Knight Hospitallers
61
€100 Vawcer minghand Prime Meat Shops
62
Ikla għal tnejn mingħand L’Aroma Restaurant
INTERVISTA
Nota dwar ilkompetizzjonijiet
4
22
24
TAGĦRIF
INTERNAZZJONALI
25
52
INTERNAZZJONALI
KOTBA
Nixtiequ ninfurmaw lill-qarrejja li meta jikkompetu fil-kompetizzjonijiet huwa importanti li jniżżlu l-isem u l-indirizz eżatt kif jidher fuq il-karta tal-identità. L-isponsor tar-rigal għandu dritt li jirrifjuta li jagħti rigal jekk l-isem ma jkunx jikkorrispondi mal-karta tal-identità. Min jirtira premju f’isem ħadd-ieħor huwa fi dmir li jippreżenta l-karta tal-identità kemm tiegħu kif ukoll tal-persuna li tkun rebħet. Ismijiet u indirizzi li ma jikkorrispondux ma’ dak imniżżel fuq il-kupun rebbieħ ta’ kwalunkwe kompetizzjoni li tidher fil-GWIDA, ma jkunx eleġibbli li jirtira l-premju.
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
STORJA PRINĊIPALI
IR-RUTINA TAD-DAR HIJA IKTAR MIMLIJA MINN QATT QABEL Intervista ta’ Frederick Zammit
GĦALL-OKKAŻJONI TA’ JUM ILMISSIER, DIN IS-SENA GĦAŻILNA LI NITKELLMU MA’ MISSIER LI ŻGUR TAFUH. GIANLUCA BEZZINA ĠEJ MINN FAMILJA MUŻIKALI, IRRAPPREŻENTA LIL MALTA FILEUROVISION SONG CONTEST FL-2013 BIL-KANZUNETTA TOMORROW U HUWA WKOLL TABIB. FL-AĦĦAR XHUR HU U MARTU VANESSA ESPERJENZAW IRWOL ĠDID F’ĦAJJITHOM, DAK TA’ ĠENITURI WARA T-TWELID TA’ BINTHOM LYLA. MAGĦNA DIN ILĠIMGĦA GIANLUCA QED JAQSAM BOSTA EMOZZJONIJIET LI BDEW MINN META HU U MARTU SARU JAFU LI SE JKOLLHOM TARBIJA. X’KIENU L-EWWEL REAZZJONIJIET TAGĦHOM? U LLUM KIF INBIDLET IR-RUTINA TA’ GIANLUCA? Gianluca, x’kienet l-ewwel reazzjoni tiegħek meta s-sena l-oħra l-mara tiegħek, Vanessa, kienet qasmet miegħek l-aħbar li kontu se ssiru ġenituri? Jien u Vanessa dejjem xtaqna li l-ewwel tqala niskopruha flimkien, u fil-fatt, ħadna sorpriża sabiħa t-tnejn li aħna kif sar l-ewwel test u sirna nafu li konna se nsiru ġenituri. Naturalment, kienet reazzjoni ta’ ferħ, li fl-istess ħin tħalltet ma’ ħsibijiet u kurżità dwar dak li konna se nesperjenzaw. Dakinhar konna wkoll sejrin irtir ma’ grupp tal-Youth Fellowship, allura t-test għamilnieh b’ċertu għaġla. Għalkemm xtaqna li kellna aktar ħin ingawdu dak il-mument ta’ sorpriża flimkien, waqt l-irtir stess irnexxielna nsibu ħin biex imorru nimxu waħedna u ngħixu ftit aktar fit-tul il-ferħ li din l-aħbar sabiħa kienet ġabitilna.
6
“Inħoss li dan huwa diġà t-tieni Jum ilMissier tiegħi”
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
STORJA PRINĊIPALI
Ritratti: Clint Gerald Attard
7
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
STORJA PRINĊIPALI Liema kienu l-ewwel sfidi li affaċċjajtu biex tadattaw irwieħkom għar-rwol ta’ ġenituri? Jiena u Vanessa għandna relazzjoni sabiħa ħafna. Waqt l-għerusija u l-ewwel xhur taż-żwieg naħseb li l-ħin li kien ikollna flimkien konna nagħmlu użu tajjeb ħafna minnu. Nieħdu gost ħafna fil-kumpanija ta’ xulxin u nfittxuh ħafna dak il-ħin. Naħseb l-ikbar sfida li kellna meta ġiet Lyla fil-ħajja tagħna kienet li dak il-ħin li kellna flimkien kellna naqsmuh ukoll ma’ membru ġdid. Fil-fatt, fl-ewwel ftit ġimgħat, għalkemm konna nkunu flimkien il-ħin kollu, konna nħossuna aktar ’il bogħod minn xulxin mis-soltu. Madankollu, dan l-istil ġdid ta’ ħajja ġab miegħu avventura ġdida għalina bħala familja, u waħda li dejjem aspirajna għaliha u li qed nieħdu gost niskopruha u ngawduha. Għalkemm il-ħin tagħna huwa aktar limitat u forsi naqsitilna xi ftit illibertà li kellna fl-ewwel snin tal-għerusija u taż-żwieġ, il-bidla hija waħda pożittiva u qed insibu l-gost f’affarijiet ġodda. Naturalment, illum il-ġurnata nista’ nempatizza aktar ma’ ġenituri li jkollhom jaffaċċjaw sfidi akbar minn dawn li
semmejt, speċjalment meta jinqalgħu kumplikazzjonijiet li ma jkollokx kontroll fuqhom, bħalma huwa l-mard. Għalina Lyla kienet qisha twieldet għat-tieni darba wara perjodu qares li kellna ngħaddu minnu meta kien għad kellha biss tliet ġimgħat. Ma nistax ma nirringrazzjax lill-pubbliku ta’ kemm kien magħna u ta’ kemm tana l-appoġġ kollu tiegħu f’dawn il-mumenti. Jien u Vanessa grati ħafna għal dan. Illum Lyla mlitilna d-dar b’ħafna ferħ! Mhux biss lilna, imma anke lil dawk viċin tagħna. Bħala miżżewġin f’dan ir-rwol ġdid ta’ ġenituri ngħinu ħafna lil xulxin u nsibu wkoll ħafna għajnuna mill-familjari u l-ħbieb tagħna, u kollha kemm aħna qed ingawdu tant mumenti sbieħ.
u imħabba kbira, u dejjem raw kif għamlu biex investew ħafna minn ħinhom fina u biex għaddewlna valuri sbieħ. Il-fatt li issa jien stess għandi dan ir-rwol jagħtini ċertu sens ta’ dmir u responsabbiltà għattfal tiegħi, għax nirrealizza aktar kemm bl-istess mod li missieri kien daqstant importanti u influwenti fit-trobbija tiegħi, jiena nista’ nkun mudell għat-tfal tiegħi. Dal-ħsieb iġegħelni napprezza ħafna iktar kulma għamlu l-genituri tiegħi miegħi u ma’ ħuti. Ir-rwol ta’ ġenitur huwa wieħed sabiħ ħafna, iżda jitlob ħafna impenn u sagrifiċċji. Illum naf li qed inrabbi persuna li se tkun parti mis-soċjetà u li ’l quddiem hi stess se tkun parti minn familja oħra, u għalhekk nixtieq nagħmel minnha l-ahjar persuna li tista’ tkun, u nagħmel magħha dak li missieri għamel miegħi.
Xi jfisser għalik illum il-ġurnata li int sirt missier? Il-familja minn dejjem kienet tfisser ħafna għalija, allura li nsir missier u jkolli familja tiegħi kienet dejjem xewqa kbira. Il-papà tiegħi huwa wieħed mill-iktar nies li nammira, u huwa wieħed mill-iktar nies li sibt għajnuna u wens mingħandu. Kemm hu u l-mamà rabbewna b’għozza
Kif tħoss li nbidlet ir-rutina tiegħek issa li l-familja kibret? Nemmen ħafna li l-ikbar rigal li ġentur jista’ jagħti lit-tfal tiegħu huma u jikbru hu li jinvesti ħafna ħin fihom u li jkun preżenti fil-ħajja tagħhom. Għalhekk ir-rutina llum bilfors iddur xi ftit jew wisq ma’ Lyla. Illum għandha ħames xhur, u ovvjament hija kompletament dipendenti fuqna. Ir-rutina
“Għalina Lyla kienet qisha twieldet għat-tieni darba” 8
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
STORJA PRINĊIPALI tad-dar hija iktar mimlija minn qatt qabel, għax minbarra x-xogħol ta’ kuljum, hemm ir-rutina ta’ tibdil tal-ħwejjeġ, tal-ħrieqi, it-tlestija tal-ewwel ikel li qed idduq, jew il-ħin li fih nieħdu gost nikkomunikaw magħha u niggustawha tosserva u tirreaġixxi għal dak li hemm madwarha. Imma għalkemm kellna nadattaw u nkunu iżjed flessibbli, il-fatt li issa għandna lil Lyla magħna ma jwaqqafx lili u lil Vanessa milli nsibu ħin għal xulxin, jew biex niddevertu bħala familja. It-tnejn li aħna nħobbu noħorġu ħafna, speċjalment għal mixjiet twal fil-kampanja mal-ħbieb jew il-familja, u llum għadna nsibu ħin għal dan flimkien ma’ Lyla. L-isem Lyla, kif għażiltuh? Għandu xi tifsira partikolari? Dejjem kien jogħġobni l-isem Lyla, u lil Vanessa għoġobha wkoll, allura għażilna lilu. Aktarx għandu oriġini Semitika, minn ‘lejla’, imma għażilnieh l-aktar għall-ħoss melodjuż tiegħu. Int ġej minn familja mużikali. Mal-mara, Vanessa, ukoll kien hemm l-element mużikali li laqqagħkom ma’ xulxin. Illum il-ġurnata kemm hija importanti għalik ix-xena mużikali? Il-mużika nħobbha ħafna u għadha parti kbira ħafna minn ħajti. Illum il-ġurnata impenjat mal-band ‘Pilgrim and King’ fi ħdan il-Youth Fellowship, u magħha nanimaw diversi laqgħat għaż-żgħażagħ. Il-mużika għandha s-saħħa li tikkomunika faċilment u tattira lil persuni minn kull qasam tal-ħajja, għalhekk aħna nużawha biex nattiraw u ngħinu liż-żgħażagħ mill-aspett spiritwali. Dan jagħtini ħafna sodisfazzjon u nħoss li jagħti lil-mużika tiegħi skop iktar profond minn sempliċiment għodda ta’ divertiment. Madanakollu, għadni nuża l-mużika bħala forma ta’ divertiment ukoll. Nifforma parti minn diversi bands u nkanta f’diversi okkażjonijiet, u nsib anke ħin nikteb u nirrekordja materjal oriġinali. Però l-mużika minn dan l-aspett dejjem kienet proġett kemxejn sekondarju f’ħajti. Ix-xogħol tiegħi bħala tabib jogħġobni ħafna. Għalija huwa verament vokazzjoni, u ma naħsibx li qatt nasal nieqaf nagħmlu. Kemm il-muzika kif ukoll ix-xogħol ta’ tabib jinvolvu ħafna ħin u dedikazzjoni, għalhekk xi ftit jew wisq ikollok tagħżel f’liem minnhom tixtieq tinvesti l-iktar fih. Naħseb li fil-każ tiegħi, l-għażla kienet dejjem ċara. Il-professjoni tiġi l-ewwel, u l-mużika nixtieq inżommha bħala l-passatemp prinċipali. Minkejja li nieħu gost bis-suċċessi mużikali tiegħi, ma naspirax li nikser rekords u nilħaq qċaċet fil-klassifiki daqskemm li mmiss il-qalb ta’ min qed jismagħni nkanta dak il-ħin. Għalija dak sodisfazzjon biżżejjed.
“Għażilna l-isem Lyla għall-ħoss melodjuż tiegħu”
Taħseb li t-tifla se tkun qed tressaqha wkoll lejn ilqasam tal-mużika? Naħseb li kull min ġej minn sfond mużikali jipprova jħeġġeġ lit-tfal tiegħu jinteressaw ruħhom fil-mużika. Nemmen li l-mużika kapaċi tkabbar u ssebbaħ ħafna lil dak li jkun. Hija xjentifika u matematika daqskemm hi artistika, u m’għandix dubju li t-tfal jiżviluppaw ħiliet oħra permezz tagħha. Madanakollu, hemm ħafna forom ta’ arti u talenti oħrajn li wieħed jista’ jiżviluppa. Naħseb li diffiċli biex lil Lyla l-mużika ma tkunx tinteressaha minħabba l-ambjent li ser tikber fih, però jekk tkun tixtieq tinvesti ħinha f’affarijiet oħrajn, bħal xi sport jew xi forma oħra ta’ arti, żgur li mhux se nwaqqafha biex inġegħelha tkompli fuq il-muzika. 11
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
STORJA PRINĊIPALI Ma nistgħux ma nsemmux li int ukoll tabib. Bla dubju li jkollok mumenti stressanti matul il-ġurnata. Però, xi jfisser għalik li tmur lura d-dar u ssib lil Lyla? Dejjem inkun qed nistenna bil-ħerqa li mmur id-dar, kemm biex nara lil Lyla kif ukoll lil Vanessa, speċjalment meta jkolli ġurnata twila, għaliex naturalment huma l-ktar nies li nieħu gost inqatta’ ħini magħhom. Minn mindu żdidna b’membru ġdid fid-dar, inħoss li hemm aktar ħajja minn qatt qabel. Hemm ukoll iktar lil min timmissja, u hemm iktar nies li se jieħdu gost jarawk. Ovvjament din il-ħaġa tagħmel ix-xogħol xi ftit iżjed diffiċli, għaliex il-ġurnata kultant tinħass itwal. Però ma nistax ingerger, għax ixxogħol immur kuntent u nieħu gost ħafna nagħmlu. Gianluca, int ġej minn familja numeruża. Int u Vanessa timmiraw li jkollkom familja kbira wkoll? Tant kbirt f’ambjent sabiħ ma’ ħuti u tant għandi tifkiriet li ngħożż, li dik hija l-mira tiegħi u ta‘ Vanessa. Ovvjament, nimxu pass pass. L-ewwel tifla waslet, u qegħdin nieħdu gost ingawdu dan iż-żmien magħha. Jien dejjem immaġinajt li d-dar li ngħix fiha bħala ġenitur tkun tixbah lil dik li għext fiha bħala tifel. Żgur li waħda mill-akbar barkiet li rċevejt kienu ħuti, għalhekk nixtieq li Lyla, u jekk Alla jrid tfal oħrajn tagħna, ukoll ikunu mberkin bl-istess mod. Bħala missier, xi tħoss li se jkunu l-ikbar sfidi li se jkollok matul is-snin? Naħseb l-isfidi jinbidlu ħafna skont il-fażijiet li kemm it-tfal kif ukoll il-ġenituri jgħaddu minnhom. Tarbija tat-twelid tippreżentalek sfidi li jduru man-nuqqas ta’ rqad, filwaqt li l-adoloxxenti jippreżentawlek sfidi ġodda u jerġgħu jfakkruk tilbes żarbun li tkun ilek xi ftit li warrabtu. Fl-aħħar mill-aħħar naħseb li, aktar milli sfida, għandha tkun aktar mira tal-ġenituri li jrabbu lit-tfal f’ambjent kalm u seren biex jagħtuhom iċ-ċans jiżviluppaw u jikbru fl-isbaħ persuna li jistgħu jkunu. Għalija tiġi naturali li nżomm lill-ġenituri tiegħi bħala l-mudell ewlieni li fuqu għandi nimxi, u naħseb dak huwa l-akbar sodisfazzjon għal kull ġenitur – meta l-ulied jibqgħu jarawhom bħala mudell tul ħajjithom. Dejjem mexxewna bl-eżempju, aktar milli bil-kliem u l-prietki, u dejjem kienu preżenti f’kull mument tat-trobbija tagħna. Nittama li jien u Vanessa jirnexxielna nagħtu lil Lyla l-aħjar eżempju u nkunu mudell tajjeb u konsistenti għaliha. Nhar il-Ħadd huwa l-Ewwel Jum il-Missier tiegħek. Ovvjament Lyla għadha żgħira biex forsi tifhem. Però, kif biħsiebkom tqattgħu dan il-jum partikolari? Personalment, inħoss li dan huwa diġà t-tieni Jum ilMissier tiegħi, għaliex kont inħossni diġà missier meta Lyla kienet għadha f’ġuf Vanessa s-sena l-oħra. Ovvjament, din is-sena se jkun aktar speċjali għax issa lil Lyla ltqajna magħha, narawha tikber u tinbidel kuljum, u qed nieħdu gost insiru nafuha. Probabbilment il-ġurnata se nqattagħha mal-papà tiegħi u ta’ Vanessa wkoll. Ftit ħin ta’ kwalità malfamilja nfittxuh ta’ spiss. Jekk il-Bambin irid, il-quddiem Lyla se tikber u forsi wkoll tkun qed tara din il-ħarġa tar-rivista GWIDA. X’pariri għall-ħajja ttiha? Aġixxi dejjem skont dak li temmen fih, u fuq kollox, ibqa’ ħobb lil Alla u lill-proxxmu.
13
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
KOMPETIZZJONI
IRBAĦ €500 FI FLUS MAL-GWIDA Kulma trid tagħmel biex tieħu sehem fil-kompetizzjoni u tidħol fiċ-ċans li tirbaħ il-premju hu li: (1) Taqta’ din it-tielet parti tal-istampa li qed tidher fuq il-lemin. Imbagħad trid tgħaqqad flimkien magħha l-istampa l-oħra li se tidher fil-ħarġa li jmiss u ż-żewġ partijiet tal-istampa li dehru fil-ħarġiet tal-GWIDA numru 23 u 24. Dawn iridu jitwaħħlu fuq il-kupun li kien stampat fil-ħarġa tal-GWIDA numru 23 f’paġna 50. (2) Tirrispondi l-mistoqsija li dehret fuq dan il-kupun fil-GWIDA numru 23 f’paġna 50.
It-tielet parti tal-istampa
IMPORTANTI: Il-kupuni għandhom jintbagħtu biss meta jkunu dehru l-erba’ stampi li jiffurmaw l-istampa sħiħa.
Ibgħat il-kupun komplut f’dan l-indirizz sad-9 ta’ Lulju 2019. GWIDA, Kompetizzjoni €500/Ġunju, Content House, Mallia Buildings, 3, Level 2, Triq in-Negozju, Mrieħel BKR 3000.
15
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
Ritratti: Christine Pearl Photography
INTERVISTA
DOMT SNIN NIBNI LILI NNIFSI Intervista ta’ Roberta Magri
STORJA DIFFERENTI MINN TAS-SOLTU. STORJA UMANA. NILTAQGĦU MA’ ETHAN CUSCHIERI LI TWIELED BĦALA TIFLA IŻDA LLUM HUWA RAĠEL. ETHAN TILEF IL-ĠENITURI BIOLOĠIĊI TIEGĦU MAT-TWELID U SAL-LUM MA JAFX MIN HUMA. DIN IL-ĠIMGĦA ETHAN JITKELLEM MAGĦNA DWAR IT-TFULIJA, L-IMPATT LI ĦALLA FUQU L-FATT LI ĠIE ADDOTTAT KIF UKOLL DWAR IL-ĦAJJA TIEGĦU LLUM LI MINN MARA SAR-RAĠEL. JITKELLEM UKOLL FUQ IL-ĦAJJA TIEGĦU LLUM IL-ĠURNATA BĦALA MISSIER. Ethan, ta' 4 snin ġejt adottat mirRumanija bħala tifla. Kemm kien diffiċli għalik il-proċess sabiex tasal għallpersuna li int illum? Tiftakar meta kien il-mument li ddeċidejt li tkun dak li verament int u taħdem biex tikseb l-identità vera tiegħek? Onestament xejn ma jiġi faċli, f’kull ċirkostanza li persuna tgħaddi minnha. Però, iva fil-każ tiegħi kien proċess ferm diffiċli biex wasalt fejn wasalt u dak li jagħmilni dak li jien illum. Il-fatt li tlift il-ġenituri bioloġiċi mat-twelid li, għadni sal-lum il-ġurnata ma nafx min huma u lanqas xi jħoss bniedem meta jgħajjat 16
il-kelma “Ma”. Biex irnexxili nikseb l-identità tiegħi, ta’ min verament jien, domt snin nibni lili nnifsi speċjalment meta ġejt biex nitkellem u niltaqa’ ma' nies li kienu jafuni bl-isem li kont ġejt mogħti meta kont żgħir. Il-proċess tal bidla qatt mhuwa faccli. Niftakar li meta kont fil-bidu ta’ dan il-proċess tal-bidla, l-ewwel ħaġa li kelli nkun ċert kien li għandi sapport kbir u biżżejjed biex jien nilħaq il-miri tiegħi. Ovvjament mhijiex deċiżjoni tal-mument. Huwa proċess ta’ ħafna ħsibijiet, u trid tħossok preparat għall-bidla. Jien personalment kelli nkun ippreparat għal ħafna affarijiet
bħal, dik li nipprepara ruħi mentalment bl-assistenza tal-psikologa tiegħi fejn bdejt nattendi għal sezzjonijiet biex jien stajt naħdem fuqi nnifsi u nipprepara lili nnifsi kemm nista' għal din il-bidla. Apparti minn hekk, kelli wkoll nies professjonali fil-qasam tas-saħħa u attività fiżika li kienu jigwidawni fuq il-preparazzjoni meħtieġa. Kif ukoll, għamilt ir-riċerka tiegħi kemm fuq l-intervent u anki fuq nies li diġà esperjenzaw din il-bidla. Wara dan kollu, il-proċess jirrikjedi wkoll li tkun ippreparat finanzjarjament għaliex ilbidla ġġib magħha spejjeż kbar.
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
INTERVISTA
“L-isfida prinċipali ddur mal-fatt li tirrikonoxxi l-isfida nnifisha”
Għamilt ukoll l-operazzjoni biex telimina s-sider, operazzjoni ferm serja u r-riskji huma kbar. Kif wasalt għal din id-deċiżjoni? Kemm kont ċert minnha? Id-deċiżjoni kienet parti mill-proċess kif għadni kemm semmejt ftit qabel. Ovvjament, kull intervent fih ir-riskji tiegħu inkluż l-intervent li għamilt jien. Fil-fatt kelli nagħmel sagrifiċċji li ma kinux mistennija, bħal dik li nwaqqaf it-tipjip għal ammont sostanzjali ta’ żmien. Iż-żmien li tieħu biex tipprepara għaliha jgħinek tevalwa u tkun mija filmija deċiż għal dan il-pass. Il-proċess kollu bejn wieħed u ieħor dam tmien snin minn meta bdew jgħaddu l-ewwel ħsibijiet fuq dan l-intervent sa meta seħħ l-intervent u rkuprajt sew. X'għadda minn moħħok qabel dħalt għall-operazzjoni? Kellek biża’ li setgħu jinqalgħu kumplikazzjonijiet? L-eċċitament li jkollok sal-ġurnata
tal-operazzjoni jkun diġà ġabar minnu nnifsu ħsibijiet dwar ir-riżultat u l-proċess għall-fejqan. Ovvjament ma nistax nelimina l-fatt li fl-aħħar mumenti ta’ qabel l-operazzjoni minn moħħok jgħaddu diversi ħsibijiet inkluż x’jiġri minn dawk ta’ madwari jekk jinqalgħu xi kumplikazzjonijiet. Fil-każ tiegħi l-ewwel ħsieb li kelli f’moħħi kien fuq it-tifel u t-tfajla. Però kont lest u preparat kemm mentalment u kemm fiżikament għal dan l-intervent biex innaqqas ir-riskju li jinqalgħu xi kumplikazzjonijiet waqt l-intervent. Tħoss li l-fatt li minbarra s-sensittività tal-operazzjoni hemm ukoll piż kbir finanzjarju joħloq pressjoni psikoloġika fuq l-individwu? Iva, dażgur għax minbarra li tkun diġà għaddej minn proċess ta’ deċiżjoni u ħsibijiet, trid taħseb ukoll kif se tasal u tlaħħaq mal-ispejjeż li jridu jiġu mħallsa.
X'impatt ħalla fuqek il-fatt li ġejt adottat? Dan l-impatt mhux li wisq jista’ jiġi deskriv għaliex il-maġġoranza tarriperkussjonijiet jaffetwaw l-iktar l-aspett emozzjonali f’ċirkostanzi differenti. Bħal ħafna oħrajn, għaddejt minn sfidi psikoloġiċi. X'kienet l-akbar sfida li kellek tiffaċja f'dan iż-żmien diffiċli? L-isfida prinċipali ddur mal-fatt li tirrikonoxxi l-isfida nnifisha, li fil-każ tiegħi naċċetta li qiegħed f’punt fejn tant kemm tlift nies f'ħajti li kull ħaġa li tiġri sirt naraha wisq kbira. Il-ħajja hi sfida kontinwa u minkejja li ngħaddu minn mumenti diffiċli, nippruvaw nagħmlu ħilitna biex ma jikkontrollawx il-kumplament ta' ħajjitna. Xi jġegħlek li tqum fuq saqajk u tħares 'il quddiem għal ġejjieni aħjar? Hemm ħafna fatturi li ġegħluni nimxi 'l quddiem f'ħajti fosthom il-familja li 17
INTERVISTA
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
jissapportjawni f’kull deċiżjoni li nagħmel f'ħajti. Kull darba li nħares lejn it-tifel niftakar li jien ġenitur u ma nixtieqx li t-tifel, demmi stess jispiċċa jgħaddi minn dak li għaddejt jien meta kont daqsu u t-tfajla li kieku ma kellix lilha meta wasalt biex missejt il-qiegħ u għenitni nqum fuq saqajja u niġġieled għal li ghandi minflok dak li m’għandix, żgur li ma kontx nasal s'hawn. Ma nistax ma nsemmix ukoll lil missieri li fit-tajjeb u l-ħażin dejjem kien hemmhekk jimxi miegħi id f’id. Ethan, naf ukoll li mhux biss qed tħares 'il quddiem b'pożittività iżda għandek ħolma partikolari, din hi li tiftaħ ċentru li jkun jista' jilqa’ persuni li għaddejjin minn dak li għaddejt minnu int u li fih isibu l-għajnuna neċessarja. Spjegalna aktar dwar dan... Fil-bidu din bdiet b'sempliċiment ħsibijiet fuq xewqat ta’ miri f'ħajti. Aktar ma beda jgħaddi ż-żmien u aktar m’għaddejt minn esperjenzi aktar bdejt niddentifika fejn huma n-nuqqasijiet li hawn fil-pajjiż. Madankollu ma nistax ngħid li f’Malta m'hawnx servizzi u għajnuna filkamp tas-saħħa mentali, però min-naħa l-oħra nnutajt ħafna affarijiet li nħoss u nemmen li hawn iżjed xi jsir dwarhom, b'dan qed nirreferi għall-għajnuna informali fil-mument preċiż ta' dgħufija li ngħaddu minnu fil-ħajja. Kif qed taspira li twettaq dan il-proġett? Dan il-proġett bħalissa għadu fil-fażi premilinari, għaliex kif wieħed jista’ jifhem hemm diversi proċessi li wieħed irid jgħaddi minnhom biex jasal joħloq dak li għandi f’moħħi. Ix-xewqa tiegħi hi li waqt din il-fażi ta' pjanar inqajjem l-interess ta' individwi oħrajn b’esperjenzi simili u oħrajn sabiex inkunu nistgħu naqsmu ħsibijietna ħalli flimkien nibnu proposti li nistgħu nippreżentaw lill-awtoritajiet ikkonċernati biex nirċievu assistenza u gwida ta' kif jista’ jibda jifforma dan il-proġett. Għaliex tħoss il-bżonn li tipprovdi għajnuna lil min jgħaddi minn dak li għaddejt minnu int? F’sentenza sempliċi nista' ngħid li kieku nista' nipprevjeni milli kwalunkwe persuna tgħaddi minn fażijiet diffiċli ta’ saħħa mentali. Dwar ix-xewqat tiegħi nista' ngħid li nixtieq li tinħoloq sistema fejn il-persuna li tkun għaddeja minn dan kollu u l-familja tagħha jkunu jistgħu jirċievu għajnuna fl-aktar mumenti diffiċli. L-għajnuna li tingħata tkun speċifikament biex il-persuna jirnexxilha tiffaċja l-problema u jsir xi ħaġa fuqha qabel is-sitwazzjoni tiġi f’punt li trid tiġi rreferuta għal modi aktar drastiċi li jwasslu biex il-persuna tiġi miżmuma l-isptar. Madankollu m'inhix qed ngħid li dawn isservizzi m’humiex meħtieġa, però nemmen li numru kbir ta’ każijiet jistgħu jingħataw din it-tip t'għajnuna li tgħin lill-individwi jegħlbu l-istigma u jersqu aktar lejn għajnuna li tgħinhom jirkupraw is-sitwazzjoni tagħhom. 18
Kull intervent fih ir-riskji tiegħu
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
TAGĦRIF
POTTY TRAINING Minn Charmaine Mangion
ISSA LI RIESAQ IS-SAJF ĦAFNA MILL-ĠENITURI JIBDEW JAĦSBU BIEX JIBDEW IL-FAMUŻ ‘POTTY TRAINING’. F’DIN L-EDIZZJONI TAR-RIVISTA GWIDA QED INWASSLULKOM PUNTI LI JISTGĦU JGĦINU DAWK IL-ĠENITURI FRISKI DWAR KIF U X’JISTGĦU JAGĦMLU BIEX JGĦINU LIL ULIEDHOM JIDRAW JUŻAW IL-‘POTTY’ 1. Min fejn wieħed għandu jibda? L-iktar ħaġa essenzjali hija li niffukaw fuq it-tfal tagħna bħala individiwi uniċi u naraw humiex lesti.
• Wara raqda l-ħarqa tkun xotta, għaliex dak ifisser illi l-‘bladder’ tat-tifel/tifla żvilluppa biżżejjed biex jikkontrolla għall-perjodu ta’ sigħat..
L-agħar ħaġa li wieħed jista’ jagħmel huwa li jisfurza tifel jew tifla għal dan il-pass meta ma jkunux lesti. ‘Potty training’ huwa pass ta’ żvillupp daqs kemm hu l-ewwel pass u l-kliem. Kif dawn jiġu żviluppati meta t-tfal ikunu lesti huma hekk l-istess huwa l-pass għall-‘potty training’.
• Żvilupp tal-lingwa, kommunikazzjoni waqt dan il-proċess hija vitali. It-tifel/ tifla trid tkun kapaċi tindika l-bżonnijiet tagħha.
2. X’inhuma s-sinjali li t-tfal huma lesti għall-‘potty training’? Hemm diversi sinjali fosthom:
• Juru interess li jużaw ‘potty’ u jifhmu l-użu tiegħu x’inhu, u mhux jintuża bħala logħba jew ġugarell.
20
• Qabel jagħmlu l-bżonnijiet tagħhom fil-ħaqra, ikunu kapaċi li jgħidulek li se jkunu qed jagħmlu.
Dawn huma sinjali essenzjali li jekk m’hemmx waħda minnhom żvilluppata ifisser li għandek tistenna ftit ieħor. 3. X’jiġri jekk nisfurza t-tifel/tifla għall-‘potty training’? Fost diversi studji, fosthom minn Dr Steve Hodges, professur li jaħdem bħala pediatric urologist ġewwa Wake Forest University fl-Amerika juri ċar l-ammont ta’ ħsara li tista’ ssir fuq ittfal. Apparti li l-bladder tieħu ammont ta’ żmien individwali biex tiġi żvillupata, meta tifel/tifla ma’ tkunx lesta tinħakem minn skumdità u anke biża’ biex
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
TAGĦRIF 4. Ħjiel ta’ kif ngħinu lit-tfal jekk dawn huma lesti • Role-Play: fihem lit-tfal x’inhu mistenni minnhom billi turi b’xi pupa. • Il-‘potty’ li ser jintuża jkun wieħed sempliċi għall-aħħar. Meta t-tfal nippreżentawlhom ‘potties’ bi dwal, mużika u forom ta’ karozzi nkunu qed ingerfxuhom. Dan huwa oġġetti li jintuża għall-bżonn u mhux ġugarell. • Ħu l-ħin tiegħek, jekk isiru xi aċċidenti żomm il-kalma u qatt tgħajjat mat-tifel/ tifla. Jekk l-aċċidenti jkunu frekwenti ħafna jfisser li stenna u erġa’ pprova ‘il quddiem. • Tkellem maċ-child care centre u ħu parir u jekk il-proċess fi żmien tlett ijiem ikun sejjer tajjeb, tkellem mal-maniġer tac-Child Care Centre biex timxu id f’id anke waqt li t-tifel/tifla jkunu hemmhekk. • L-ewwel tlett ijiem irid ikollok ħafna ħin liberu biex tqatta’ d-dar mat-tifel/ tifla; jekk it-tfal ikunu lesti tlett ijiem għandhom ikunu biżżejjed biex tkompli bil-proċess bi ftit jew ġieli anka l-ebda aċċident. 5. X’jiġri jekk it-tifel/tifla jrid jidħol ġewwa ‘kinderġarten’ fejn ma jaċċettawx tfal bil-ħarqa? Importanti li nifhmu li t-tfal m’humiex ‘robots’ u l-ebda tifel/tifla ma jiżvilluppa bl-istess mod. Fittex l-għajnuna taċChild Care Centre tiegħek u ara instituzzjonijiet fejn joffru servizz għal tfal ta’ dik l-età, li jimxu mal-iżvilupp individwali tat-tfal fejn tkun tista’ ssib għajnuna u appoġġ għall-aħjar mod għat-tifel/tifla tiegħek.
jagħmlu bżonnijiet tagħhom mhux filħarqa. B’riżultat ta’ dan it-tfal jistgħu jiġu constipated, infezzjoni fil-borża tal-pipi u anke ħsara fil-kliewi.
Dr Steve Hodges, isostni li fil-verità l-ebda ġisem ta’ tfal taħt it-tlett snin ma’ jkunu żviluppaw totalment għal dan il-pass.
Mentalment ukoll jista’ jiġu affettwati għaliex din tista’ saħansitra sservi bħala trawma għaliex qed nisfurzaw it-tfal jagħmlu xi ħaġa li mhumiex lesti għalija. B’hekk huma jħossuhom mitlufin li mistennija jagħmlu pass li mhumiex fiżikament lesti għalih.
Għalkemm ċertu tfal jirnexxielhom jaslu għalih, l-ideal huwa li t-tfal jaslu għall-pass waħedhom u fil-verità potty training lanqas biss ikun hemm bżonn training, bħal milestones tal-mixi u l-kliem.
Il-proċess ta’ potty traininġ meta tfal ikunu mhumiex lesti iwassal biex jieħu ħafna aktar żmien u jkun proċess frustranti.
Għal aktar informazzjoni tista’ tibagħtilna messaġġ fuq il-paġna tagħna ta’ facebook Magic Castle Child Care Centre.
B’hekk qatt mhu tajjeb li ngħaġġlu littfal anka jekk ċerti skejjel jirrikjedu li jkunu potty trained; għandna niffukaw fuq it-tfal u mhux fuq linja dritta b’dati ta’ skadenzi. 21
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
TAGĦRIF
FONDAZZJONI NANNIET MALTA: IL-VUĊI TAN-NANNIET IL-FONDAZZJONI NANNIET MALTA ĠIET IMWAQQFA MINN PHILIP CHIRCOP FIT-23 TA’ SETTEMBRU 2013 WARA LI KISEB, F'DIK IL-ĠURNATA STESS, IL-PATROĊINJU DISTINT TAL-ET DOTT. GEORGE ABELA, LI DAK IZ-ŻMIEN KIEN PRESIDENT TA' MALTA. DAN IL-JUM BEDA’ JISSEJJAĦ BĦALA JUM IL-FONDAZZJONI U QED JIĠI MFAKKAR TA’ KULL SENA B’MIXJA, JEW XI RIKBA FUQ IL-MUTURI LI N-NANNIET JAGĦMLU FIT-TOROQ PRINĊIPALI TAL-BELT VALLETTA. L-ewwel għanijiet tal-Fondazzjoni kienu mill-bidu nett li tkun u tagħti vuċi linNanniet u n-Neputijiet tagħhom, biex permezz ta’ ċittadinanza attiva, jkompli jitkattar fin-Neputijiet dak ir-rispett lejn l-anzjani tagħna u fl-istess ħin, kif ukoll tkompli tikber dik l-għożża bejn in-neputijiet u n-nanniet tagħhom, li jixirqilhom kull rispett u rikonoxximent għall-kontribut volontarju li jagħtu lill-familji tagħhom u lis-soċjetà inġenerali. Biex jitwettqu dawn l-għanijiet, il-Fundatur tal-Fondazzjoni Nanniet Malta mill-ewwel għadda biex ħoloq Jum in-Nanniet għallewwel darba f’Malta, wara li kien ispirat minn kliem Papa Franġisku meta dan kien qed jindirizza madwar żewġ miljuni żgħażagħ waqt Forum fil-Brazil, fis-26 ta’ Lulju (2013) li taħbat il-festa ta’ Sant’Anna u San Ġwakkin, in-Nanniet tal-Bambin Ġesu. Dakinhar, mingħajr ma semma xejn dwar is-sinifikat reliġjuz ta’ dik il-gurnata, il-Papa ħeġġeġ liż-żgħazagħ preżenti biex “jgħożżu u jirrispettaw lin-nanniet tagħhom tul ħajjithom kollha, u mhux biss meta jiċċelebraw ‘Jum in-Nanniet’ darba fis-sena”. Fost eloġju dwar in-
22
nanniet, il-Papa sostna li “in-nanniet huma strumentali biex jgħaddu il-valuri morali u ċiviċi lin-neputijiet tagħhom, kif ukoll jippossjedu minjiera ta’ għerf dwar ilpatrimonju u l-istorja ta’ pajjiż twelidhom”. • Jum il-Nanniet ġie ċċelebrat għallewwel darba fl-20 ta’ Ottubru 2013, b’ċelebrazzjoni ta’ Quddiesa fil-Knisja tal-Ħniena Divina fin-Naxxar li kienet imballata b’mijiet ta’ nanniet fil-preżenza tal-Ispeaker tal-Kamra Dr. Anglu Farrugia u personalitajiet distinti oħra. • Mill-2014, il-Ġurnata ta’ Jum il-Nanniet bdiet tiġi ċċelebrata fit-Tieni Ħadd ta' Ottubru ta’ kull sena, wara li fit-12 ta’ Marzu 2014, sitt xhur biss wara t-twaqqif tal-Fondazzjoni, Philip Chircop kien ressaq mozzjoni liż-żewġ Whips talPartiti fil-Parlament, li ġiet approvata unanimament miż-żewġ naħat tal-Kamra, wara li lkoll qablu li n-nanniet għandhom jingħataw rikonoxximent mistħoqq tal-importanza tar-rwol li għandhom fis-soċjetà Maltija, speċjalment għarresponsabbiltà li jerfgħu, jew li jkunu kostretti li jerfgħu, meta jerġgħu jibdew irabbu għat-tieni u t-tielet darba,
partikolarment f’każi meta, b’sens ta’ dover u neċessità, iż-żewg ġenituri joħorġu jaħdmu biex ikomplu jsegwu l-karrieri tagħhom, u fl-istess ħin kemm in-nanniet kif ukoll t-tfal tagħhom jkunu qed jikkontribwixxu għall-familji u l-ekonomija tal-pajjiż. B’hekk ġie apprezzat li n-nanniet jagħmlu dan kollu b’imħabba u d-dedikazzjoni għat-tfal u n-neputijiet tagħhom, u huwa għalhekk li xieraq li għandhom jgħixu rrispettati għall-kumplament ta’ ħajjithom b'dinjità. • Sabiex tkompli tifrex il-ħidma tagħha f’żoni varji madwar Malta u Għawdex, il-Fondazzjoni fetħet Ċentri għannanniet, wiehed fiz-Zona ta’ Sant’ Andrija f’Ħaż-Żabbar, b’kollaborazzjoni sħiħa ma’ Dun Faustin Ellul, u tnejn oħra fil-Gżira u l-Mosta, grazzi għall-Kunsilli Lokali rispettivi. B’hekk il-Fondazzjoni, li hija konxja ħafna dwar il-problema tassolitudni u l-isolament li n-nanniet jistgħu jkunu qed jesperjenzjaw, speċjalment dawk li jisfaw waħedhom. B’hekk ta’ kull ġimgħa n-Nanniet ikollhom l-opportunità li jagħmlu ħbieb ġodda u jkunu jistgħu jaqsmu l-esperjenzi tagħhom ma’ esperti u professjonisti fil-qasam mediku u
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
edukattiv, waqt li jiddiskutu magħhom temi bħal dimenzja, problemi ta’ saħħa mentali u suġġetti oħra edukattivi u soċjali ta’ interess ġenerali, bħal tombla, żfin, wiri ta’ films u xi ikliet, fost l-oħrajn. • Ta’ kull l-aħħar Sibt jew Ħadd taxxahar jiġu organizzati ħarġiet kulturali u edukattivi f’postijiet storiċi sabiex in-Nanniet ikomplu jaġġornaw ruħhom fl-ambjent naturali u dak patrimonjali dwar l-istorja ta’ pajjiżna. • Jiġu organizzati wkoll wirjiet ta’ arti u prodotti artiġjanali, maħduma u kkreati minn idejn in-nanniet stess li jkunu għamlu flimkien man-neputijiet fil-ħin liberu tagħhom.
TAGĦRIF
Coleiro Preca inawgurat Monument f’ġieħ in-Nanniet fil-Ġonna ta’ San Anton. Il-Fondazzjoni Nanniet Malta, flimkien mal-Kunsill Nazzjonali tal-Pensjonanti u l-Assoċċjazzjoni tal-Anzjani Maltin, hija msieħba wkoll bħala Membru sħiħ flGħaqda Ewropea, Age Platform Europe fi Brussell, fejn ġiet aċċetta bħala l-unika Għaqda f’dan il-Forum li tagħti vuċi u tirrappreżenta lin-nanniet.
Il-Fondazzjoni tapprezza r-rikonoxximent mogħti mill-Awtoritajiet Ċivili meta:
Permezz ta’ din is-sħubija li tħaddan Għaqdiet Nazzjonali tal-anzjani mill-istati kollha tal-Ewropa, il-Fondazzjoni qed tkun protagonista fil-ħidma biex jitwaqqaf “Jum Eewropew tan-Nanniet” li s’issa ma jeżistix fl-Ewropa.
• il-Parlament Malti aċċetta li jitwaqqaf ‘Jum in-Nanniet’ fuq bażi nazzjonali. • Il-President Emeritus, George Abela għoġbu jagħti il-Patrocinju Distint Tiegħu, • Ta’ kull sena l-Ispeaker tal-Kamra jippresedji seduta speċjali għan-Nanniet, • L-ispeaker tal-Kamra ressaq personalment Petizzjoni ffirmata minn elfejn nanniet sabiex dawn ma jibqgħux jiġu mċaħħda li jaraw lin-neputijiet tagħhom, • Il-President Emeritus, Marie-Louise
Il-Fundatur Philip Chircop qed imexxi din l-idea f’dan il-Forum Ewropew mhux għax in-nanniet huma xi ħaġa speċjali, iżda għax jemmen u huwa fatt li n-nanniet għandhom attributi partikolari. B’rispett kbir, wieħed irid jirikonoxxi li mhux l-anzjani kollha jistghu jkunu Nanniet u mhux in-nanniet kollha huma anzjani. Hija realtà li jeżistu nanniet ta’ età ħafna iżgħar minn sittin sena, ta’ 40 u 50 sena, li għadhom jaħdmu u xorta jridu jsibu bilanċ bejn il-ħajja tax-xogħol u rwol bħala nanniet.
Attivitajiet għaż żmien li ġej: • 20 ta’ Ġunju: Full buffet Breakfast fit-Topaz Hotel (Jum il-Missier) • 28 ta’ Ġunju: BBQ ta’ l-Mnarja • 28 ta’ Lulju: Quddiesa Festa Sant’ Anna u San Ġwakkin • 20 ta’ Settembru: Week-end Break Palermo Castelammare • 23 ta’ Settembru: Jum il-Fondazzjoni • 27 ta’ Settembru: Seduta Speċjali għan-Nanniet • 11 ta’ Ottubru: Dinner Dance ta’ Jum in-Nanniet • 13 ta’Ottubru: Quddiesa tal-Ħadd diretta fuq TVM2 – Jum in-Nanniet • 19 ta’ Ottubru: Quddiesa diretta fuq TVM2 minn Ta’ Pinu, f’Għawdex. • 01 ta’ Novembru: Tifkira tan-Nanniet li ħallewna • 02 ta’ Diċembru: Ġita fil-Polonja – Christmas Markets. • 12 ta’ Diċembru: Dinner Dance talMilied
Għal Sħubija u aktar informazzjoni ċemplu fuq 21446568; 21447304; 99207043 Indirizz elettroniku: nanniet.malta@gmail.com; Facebook: Nanniet Malta
23
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
INTERNAZZJONALI
LE FATE IGNORANTI SE JINĦADEM F’SERJE TELEVIŻIVA Jikteb Frederick Zammit
IL-FILM LE FATI IGNORANTI LI KIEN KISEB SUĊĊESS KBIR FL-2001 SE JERĠA’ JINGĦATA L-ĦAJJA HEKK KIF IL-FOX NETWORK GROUPS ĦABBRU LI SE JIPPRODUĊU BĦALA SERJE TELEVIŻIVA L-FILM TA’ FERZAN OZPETEK LI KIEN TEFA’ FIT-TRIQ TA’ SUĊĊESS LILL-ATTUR GABRIEL GARKO. Kien Ozpetek stess li żvela din l-aħbar hekk kif tkellem fid-dettal dwar kif dan il-film issa se jkun jista’ jitgawda minn serje televiżiva s-sena d-dieħla u l-istorja mqanqla li kienet qajmet tant diskussjoni ta’ Le Fati Ignoranti se titwassal mill-ġdid minn perspettiva differenti minn dik li twasslet 18-il sena ilu. Il-verżjoni oriġinali kellha fil-kast atturi bħal Margherita Buy, Stefano Accorsi, Filippo Nigro, Serra Ylimaz u Gabriel Garko. L-istorja kienet iddur madwar Antonia, tabiba ta’ suċċess li tisfa’ armla wara li żewġha Massimo jittajjar minn karozza. Jiġri li issa tiskopri li Massimo ma kienx leali lejha u kellu relazzjoni u tkun proprju permezz ta’ pittura msemmija Le Fate Ignoranti li tista’ ssir taf min hi l-maħbuba ta’ żewġha. Iżda dak li Antonia tiskopri ma jkunx dak li qed tistenna għax il-maħbuba ta’ żewġha hija fil-fatt raġel. B’hekk Antonia issa tidħol 24
f’dinja kompletament ġdida hekk kif issir midħla tal-ħajja li żewgħa kien qed jgħix fl-aħħar seba’ snin ta’ ħajtu. Ozpetek tkellem dwar il-verżjoni l-ġdida ta’ Le Fate Ignoranti se tkun differenti sew minn dak li twassal fl-2001. Bilkemm biss, fl-2001 l-istorja kienet tiżvolġi f’film ta’ 103 minuta filwaqt li fis-serje televiżiva se tkun itwal. Huwa qal li se jinbidlu ħafna affarijiet. Il-fatt li se jkunu għaddew 19-il sena mill-istorja oriġinali jfisser ukoll li ħafna ċirkostanzi fil-ħajja ta’ kuljum m’għadhomx l-istess u huwa għalhekk li Ozpetek se jkun qed jimxi maż-żminijiet. L-element ta’ karattri gay fl-istorja oriġinali kienu għadhom iqajmu diskussjoni filwaqt li llum huma aktar aċċettati, l-istess bħal karattru li kien interpreta Gabriel Garko, ta’ wieħed bl-HIV, hija storja li tiġi aġġornata hekk kif din illum hija marda aktar kontrollata b’mediċinali li jwaqqfu l-virus milli jiġi trasmess minn persuna għall-oħra.
Dwar il-kast s’sissa ma nħareġ l-ebda tagħrif iżda jingħad li Ferzan Ozpetek qiegħed f’diskussjoni kontinwa malprodutturi tal-Fox biex jassiguraw li jkollhom kast b’saħħtu għal din issensiela li tkun qed tiddebutta fuq FoxLife. L-aħbar li l-istorja ta’ Le Fate Ignoranti se titwassal f’rakkont u format ġdid intlaqgħet tajjeb ferm mhux biss millpubbliku Taljan iżda wkoll fis-suq internazzjonali fejn il-film kien inħareġ fl-Ewropa bħala Ignorant Fairies filwaqt li fl-Istati Uniti bħala His Secret Life. Il-film kien rebaħ ukoll bosta unuri fosthom tlett Nastro D’Argento, l-unuri tal-għażla tal-Pubbliku waqt l-Image Nation Festival, l-Aqwa Film fin-New York Gay and Lesbian Film Festival, u wkoll L-Aqwa Film fl-Austin Gay and Lesbian Inteernational Film Festival.
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
INTERNAZZJONALI
TAGĦMEL SEJĦA BIEX JIRXUXTAW LIL DR. QUINN, MEDICINE WOMAN Jikteb Frederick Zammit
BEJN L-1993 U L-1998 KIENET POPOLARI MMENS MAD-DINJA KOLLHA S-SERJE DR. QUINN, MEDICINE WOMAN. GĦALKEMM GĦADDEW GĦADD TA’ SNIN MINN FUQ DIN IS-SENSIELA, IR-RIPETIZZJONIJIET TA’ DIN IS-SERJE GĦADHOM JIĠBDU SEGWAĊI KBAR KULL FEJN JINTWEREW. U PROPRJU DAN L-AĦĦAR HEKK KIF GĦADDEJJA MEWĠA TA’ INTERESS FUQ SENSILIET ANTIKI LI QED JERĠGĦU JINGĦATAW ĦAJJA ĠDIDA. L-ATTRIĊI JANE SEYMOUR, LI KIENET TINTERPRETA L-PARTI EWLENIJA U LI LLUM TGĦODD 68 SENA, URIET PUBBLIKAMENT IXXEWQA U L-INTERESS TAGĦHA LI L-ISTAZZJON AMERIKAN CBS JAGĦTI L-BARKA TIEGĦU BIEX DIN IS-SENSIELA TERĠA’ TIBDA TINĦADEM. B’kollox kien hemm 149 puntata minn din is-sensiela u wara li ntemmet kien hemm żewġ films televiżivi, Dr. Quinn, Medicine Woman: Revolutions li sar fl-1999 u Dr. Quinn: The Heart Within li sar fl-2001. Meta Dr. Quinn, Medicine Woman twaqqfet minn fuq it-televiżjoni, l-istazzjon Amerikan CBS li kien jikkummisjona din is-sensiela kien mgħerreq bl-ittri u bit-telefonati ta’ protesti u jingħad li kien ma jkun hemm daqstant protesti sa mis-Snin 60 meta kienet twaqqfet is-sensiela Star Trek. Kien hemm interess li jinħadem spin off u sar ukoll l-episodju pilota bl-atturi Jane Seymour u Joe Lando. Iżda mhux talli qatt ma xxandar talli California, kif kien imsemmi, lanqas biss kompla jinħadem. Mis-suċċess tas-sensiela ġew ukoll
il-kotba minn diversi awturi. Meta bdejt infittex dwarhom sibt li hemm dsatax-il titlu differenti minn awturi bħal Dorothy Laudan, Becky H, Teresa Warifield u Colleen O’Shaughnessy McKenna. Il-kotba nħarġu bil-Ġermaniż, bil-Franċiż, bl-Olandiż u bilPollakk. Seymour ikkummentat li għandha xewqa kbira li terġa’ tibda tinterpreta dan ilkarattru, speċjalment issa li qed jirxuxtaw kull sensiela. Sostniet li t-temi li din is-sensiela affrontat għadhom relevanti sallum u għaldaqstant għad hemm post għal Dr. Quinn fuq it-televiżjoni. Mhux biss Jane Seymour hija interessata li Dr. Quinn terġa’ tinħadem iżda wkoll l-attur Joe Lando, li kien jinterpreta lil Byron Sully, kif ukoll bosta atturi oħra.
“Ir-ripetizzjonijiet għadhom jintwerew fi 98 pajjiż” Għalkemm ma kien hemm ebda reazzjoni min-naħa tas-CBS għas-sejħa ta’ Seymour u bosta mill-atturi oriġinali li tkellmu bħalha, kienu bosta dilettanti tas-sensiela li wrew interess u rħewlha għall-mezzi soċjali biex jippruvaw iniggżu naqra lill-istazzjon Amerikan biex jibda jaħsibha, l-aktar minħabba li dawn huma wkoll konxji bis-suċċess li din is-sensiela għadha tgawdi hekk kif ir-ripetizzjonijiet qed jixxandru f’xejn inqas minn 98 pajjiż madwar id-dinja.
25
GWIDA MIS-16 SAT-22 TA’ ĠUNJU
GWIDA MIS-16 SAT-22 TA’ ĠUNJU TELEVIŻJONI
IL-ĦADD916TA' TA’NOVEMBRU ĠUNJU IL-ĦADD TVM
Go 101/Melita 101
06:30 Ilsienna 07:00 TVAM Weekend 09:25 Valletta 09:55 Fil-Ġnien ma’ Melo 10:30 Malta u lil Hinn Minnha 12:00 News 12:15 Hadd Ghalik 15:00 Ħbieb u Għedewwa (16:00 News) 17:45 Mafkar/ Invenzjonijiet 18:00 Sign News 18:15 Ghawdex Illum 18:45 Il-Proġett 20:00 News 20:50 DanuSanday (22:00 TVM.COM.MT News) 22:30 Insights 24:00 News & Sports News 00:20 Animal Diaries
TVM 2
Go 104/Melita 104
06:15 Euronews 07:15 L-irkant 07:45 Hajjitna Ktieb 08:15 Rome Reports 08:45 Ahbar Tajba 09:00 Il-Quddiesa tal-Hadd 10:00 Minn Jum Għal Jum 10:30 Awtokura 11:00 TV5 Monde 11:30 Artna 12:00 Mafkar 12:15 Househunt 12:45 Dimensja 13:15 Animal Diaries 14:00 Storjografija 14:30 Għawdex Illum Bis-sottotitoli 15:00 FWWC: Żvezja - Tajlandja 17:00 Fil-Ġnien ma’ Melo 17:30 Madagascar
18:00 Valletta 18:30 UU21: Polonja - Belġju Xandira diretta 20:30 Aħbarijiet għal dawk li b’nuqqas ta’ smigħ 20:45 Mafkar 21:00 UU21: Italja - Spanja Xandira diretta 23:00 Dissett 24:00 News in English
ONE
Go 103/Melita 103
06:30 ONE News 06:50 Amber: Out&About (r) 07:00 Popcorn (r) 07:30 Indhouse (r) 08:30 Paperscan 10:00 Ondroad (r) 10:30 Tabor 11:00 Aroma Kitchen (r) 12:10 Telebejgħ 12:30 ONE News 12:40 Liquorish 15:30 ONE News 15:35 Country Jamboree 16:25 Pink Panther 17:10 Liquorish Daytime: Omnibus 17:35 Popcorn 18:20 Mad-Daqqa t’Għajn 19:20 ONE Temp 19:30 ONE News 20:15 Ieqaf 20 Minuta 20:35 Dokumentarju 23:30 ONE News 23:45 Ilsien in-Nisa (r)
Net
Go 102/Melita 102
07:00 Net News 07:30 Immagni (ripetizzjoni) 08:00 Telebejgh 08:30 Quddiesa mis- Santwarju Ta’ Pinu 09:15 Headlines 10:30 Bieb U Għatba (12:00 NET News)
13:00 Telebejgh 15:00 NET News 15:05 Telebejgh 15:35 Mirja 16:35 Sorsi Infurmati 17:30 Meander 18:00 NET News 18:05 Sport Extra 18:45 Flusek (ripetizzjoni) 19:15 Trending 19:30 NET NEWS 20:15 Attivita Politika 20:45 MPFA Awards 24:00 NET News 00:30 Wheelspin
F Living
Go 106/Melita 108
03:30 F Living Show 07:30 Vetrina 08:24 Shanti 08:29 F Minuta 08:30 Esperjenza 10:00 Propjeta minn wara l-kwinti 10:30 Ejjew Għandi 11:00 Fuq it-Taraġ taz- Zuntier 12:00 Overcomers Voice 12:30 F Living Show 16:30 Belle Donne 18:00 Propjeta minn wara l-kwinti 18:30 X’Laqatni 20:00 One Star Hotel 21:00 Attwali 22:30 Shanti 22:35 F Minuta 22:36 F Living Show 02:30 Overcomers Voice
PM Channel
Channel 01 Evo IPTV Malta
07:30 Għeruq 08:15 Simpatiċi 10:50 Division 7 13:00 Idejn il-Vjolinista 13:40 Marvin
TAMMY LA 5 FID-21:10 Susan Sarandon, Gary Cole, Dan Aykroyd u Kathy Bates huma fost l-atturi protagonisti f’din il-kummiedja romantika tal-2014. Tammy taħdem bħala wejtress f’post fejn ibiegħu lburgers. Kollox donnu sejjer ħażin u għalhekk tiddeċiedi li titlaq għal għonq it-triq. Iżda mingħajr flus u wisq mezzi ta’ trasport, l-unika alternattiva li għandha huwa vjaġġ ma’ nannitha Pearl, li għandha karozza, kemmxa flus u x-xewqa li tmur tara n-Niagra Falls.... 26
14:40 Il-Mażetta ta’ Strada Stretta - Kummiedja 17:00 Simpatiċi 18:50 Division 7 20:55 Idejn il-Vjolinista 21:40 Marvin
Smash
Go 106/Melita 105
05:30 Kitchen Program 08:15 7News 08:30 Habbejtek 09:30 ATOZ Teleshopping LIVE 13:00 Motordrome 15:00 Documentary 16:00 Good Food Everyday 17:00 Habbejtek 18:10 Music Videos 18:50 Edward Scicluna 19:00 7News 19:30 Documentary 20:00 Motordrome 22:00 7News 22:30 Documentary
Rai Uno
Go 201/Melita 150
06:00 A Sua Immagine 06:30 Uno Mattina in Famiglia (07:00; 08:00; 09:00 TG1) 09:30 TG 1 L.I.S. 09:45 Paesi Che Vai 10:30 A Sua Immagine 10:55 Quddiesa 12:00 Regina Coeli 12:20 Linea Verde 13:30 Telegiornale 14:00 Il Meglio di Domenica In 15:50 Con il Cuore nel Nome di Francesco (17:00 TG 1) 18:45 Reazione a Catena 20:00 Telegiornale 20:35 Futbol: Nazionale U21 Campionati Europei Italia 2019 Italja - Spanja 23:20 Speciale TG 1 00:25 TG1 Notte
Rai Due
GO 202/Melita 151
05:00 Squadra Speciale Cobra 11 06:45 Rai Cultura 07:15 Guardia Costiera 08:40 Protestantesimo 09:10 Sulla Via del Damasco 09:15 TG2 Dossier 10:25 La Nostra Amica Robbie 11:10 Rai TG Sport Giorno 11:30 Crociera di Nozze: Corfù Film 2007 b’Eva-Marie Grein, Siegried Rauch 13:00 TG 2
13:30 13:55 14:00 14:30 16:05 17:00 18:00 18:05
TG2 Motori Meteo 2 Sereno Variabile The Durrells Death in Paradise Il Commissario Lanz TG 2 L.I.S. Futbol: Nazionale U21 Campionati Europei Italia 2019 Polonja - Belġju 20:30 TG2 21:20 N.C.I.S. 21:50 Elementary 23:30 La Domenica Sportiva 00:30 Blue Bloods 01:15 Sorgente di Vita
Rai Tre
GO 203/Melita 152
06:00 RaiNews24 08:00 Sembra Ieri 08:30 RaiCultura 09:50 Domenica Geo 11:10 TGR Estovest 11:30 TGR Region Europa 12:00 TG3 12:25 TG3 LIS 12:30 TGR Speciale 12:25 TG3 Mediterraneo 14:00 TG Regione 14:15 TG3 14:30 1/2h in Piu 15:50 Piedone A Hong Kong Film 1975 b’Bud Spencer 17:35 Kilimangiaro Collection 19:00 TG3 19:30 TG Regione 20:00 Blob 20:40 Report 22:30 Ieri e Oggi 23:55 TG Regione 24:00 Speciale TG3 01:35 1/2h in Piu 02:55 Fuori Orario. Cose (mai) Viste
Rete 4
Go 206/Melita 153 06:55 TG 4 07:15 Media Shopping 07:25 Nino Manfredi - Short
07:55 Ieri e Oggi in TV 08:10 Travelers, An Eye on the World Dokum. 08:45 Amore Pensaci Tu 10:00 Quddiesa 11:00 Freedom Oltre il Confine 11:35 Solo Una Mamma 11:55 Meteo.It 12:00 TG4 12:30 Columbo: How to dial a murder Film 1978 b’Peter Falk, Kim Cattrall 14:00 Donnavventura 14:45 North Sea Hijack Film 1976 b’Roger Moore, Anthony Perkins.
TELEVIŻJONI
GWIDA MIS-16 SAT-22 TA’ ĠUNJU
IL-ĦADD 16 TA’ ĠUNJU LONTANO DA TE CANALE 5 FID-21:20 It-tieni puntata Biċe, omm Massimo, tasal lura Ruma akkumpanjata mill-maħbub żagħżugħ tagħha. Għal binha, din is-sitwazzjoni tiswa’ daqs daqqa ta’ ħarta li jagħmel minn kollox biex jostakolha r-relazzjoni tagħhom. Intant omm Candela taqbad relazzjoni ma’ Annibale, raġel mill-aktar interessanti. Iżda Candela tiskopri li dan ir-raġel huwa frodist...
16:45 Day of the Bad Man Film 1958 b’Joan Weldman 18:50 Tg4, Meteo.It 19:30 Tempesta d’Amore 20:30 Stasera Italia Weekend 21:25 CR4 La Repubblica delle Donne 00:10 Roba Da Ricchi Film Taljan 1987 b’Lino Banfi, Laura Antonelli 01:30 TG 4
Canale 5
Go 205/Melita 154 06:00 Prima Pagina 07:55 Traffico 07:58 Meteo.It 08:00 TG5 Mattina 08:45 X Style 09:15 Media Shopping 09:35 Dokumentarju 11:20 Le Storie di Melaverde 12:00 Melaverde 13:00 TG5 13:39 Meteo.It 13:40 L’arca Di Noe’ 14:00 L’Onore e il Rispetto 17:20 Domenica Rewind 18:45 Caduta Libera 19:57 Tg5 Prima Pagina 20:00 Tg5 20:40 Paperissima Sprint 21:20 LONTANO DA TE 23:30 Hit The Roadman
Italia 1
Go 204/Melita 155 06:55 Joey 07:30 Popeye 08:10 Tweety & Sylvester 08:30 Bugs Bunny 08:55 What’s New Scooby Doo 09:45 Futurama 10:35 The O.C. 12:25 Studio Aperto 13:00 Sport Mediaset 13:45 Remember Me Film
2010 b’Robert Pattinson 16:05 The Crocodiles Film 2009b’Nick Romeol 18:00 Mr. Bean 18:30 Studio Aperto 19:00 Sport Mediaset 19:30 CSI New York 20:30 CSI Crime Scene Investigation 21:20 Catwoman Film 2004 b’Halle Berry 23:25 The Raven Film 2012 b’John Cusack
La 5
Go 209 / Melita 162 06:00 Media Shopping 07:00 Beautiful 07:45 Il Segreto 08:45 Una Vita Tlett puntati 11:10 Vernice Week 11:15 Una Vita Żewġ puntati 13:20 X-Style 13:55 Raising Helen Film 2004 b’Kate Hudson, John Corbett 17:15 Victor Ros 19:00 L’Onore e il Rispetto - Parte Quarta 21:10 TAMMY Film 2014 b’Susan Sarandon, Gary Coles, Kathy Bates. 23:15 Angel Dog Film 2011 b’John Michael Davis 01:00 Modamania
BBC
Go 301/Melita 300 08:00 Doctors 10:00 EastEnders 12:00 DIY SOS: The Big Build 13:45 Father Brown 14:30 Doctor Who 16:05 Keeping Up Appearances 16:35 DIY SOS:
The Big Build 18:20 Keeping Up Appearances 19:20 Father Brown 20:05 Call the Midwife 21:00 Orphan Black 21:45 DCI Banks 22:30 HAPPY VALLEY Tommy brutally takes control of a situation when PC Kirsten McAskill pulls him and Lewis over. His actions have devastating consequences. 23:25 The Outcast Film 2015 with George MacKay, Jessica Barden The second part of Sadie Jones’s prizewinning bestseller. A young man returns home from prison determined to make amends for his past.
Discovery
Go 301/Melita 400 10:00 Houdin’s Last Secrets 11:00 Shed & Buried 12:00 Container Wars 13:00 Baggage Battles 14:00 Salvage Dawgs 16:00 Garage Gold 17:00 Dallas Car Sharks 18:00 Shifting Gears 19:00 Garage Rehab 20:00 Gold Rush 21:00 Building Off the Grid 22:00 Building Alaska 23:00 Gold Rush: Dave Turin’s Lost Mine
ILLUM FUQ IL-CABLE TV A look at what it Melita More means to be a royal wife Melita 300 22:45 GAME OF THRONES The Living Army meets the Army of the Dead outside Winterfell. The Dothraki are obliterated first, then the Unsullied are overwhelmed. Edd is killed after saving Sam. The survivors retreat into the castle as Melisandre ignites the defensive fire trench surrounding Winterfell to delay the advancing horde. Jon and Daenerys engage the Night King on their dragons.
ITV Choice
GO 307 / Melita 309 06:05 Living the Dream 07:00 Victoria 07:55 Her Majesty’s Cavalry 08:30 Vera 10:15 Royal Wives of Windsor 11:05 What Would Your Kid Do? 12:00 The Voice Kids 13:25 Britain’s Brightest Family 14:25 Her Majesty’s Cavalry 14:55 Gino’s Italian Coastal Escape 15:25 Inside Windsor Castle 16:20 Vera 18:00 Victoria 19:00 Her Majesty’s Cavalry 19:55 Inside Windsor Castle 20:55 ROYAL WIVES OF WINDSOR
and what is expected of the women who marry into the British royal family. 21:50 Emmerdale 22:15 Coronation Street - Double Bill 23:10 Dinner Date
AMC
Go 702 / Melita 312 07:40 Fort Massacre 09:00 Bending the Rules 10:25 Dark Storm 11:55 Man of the East 14:00 Escapes 15:15 Down Twisted 16:40 UHF 18:15 The Chaperone 20:00 Adventureland 21:45 Zombieland 23:10 Natural Born Killers
GO Stars
Go 150 07:15 The Croods 08:55 Manchester By the Sea 11:15 New Amsterdam 12:00 The Incredibles 2 14:00 A Star Is Born 16:15 Dean 17:50 Wildling 19:30 New Amsterdam 21:00 Jamestown 21:50 The Secret Of Marrowbone Film A young man and his three younger siblings, who have kept secret the death of their beloved mother in order to remain together, are plagued by a sinister presence in the sprawling manor in which they live. 23:40 Wish Upon 01:10 The Disaster Artist
Melita More Melita 315 09:15 Simpatiċi 14:15 Pretty Little Liars 18:00 MOM 18:30 Grey’s Anatomy 19:15 Chicago P.D. 20:00 Supernatural 20:45 Chicago Fire
MELITA MORE GAME OF THRONES 27
GWIDA MID-9 SAL-15 TA’ ĠUNJU
GWIDA MIS-16 SAT-22 TA’ ĠUNJU TELEVIŻJONI
IT-TNEJN 917TA' TA’NOVEMBRU ĠUNJU IL-ĦADD TVM
Go 101/Melita 101 06:30 Hbieb u Ghedewwa 07:00 TVAM 09:00 House Hunt 09:30 Niskata 12:00 News 12:15 Waranofsinhar 15:00 Hbieb u Ghedewwa 15:45 Teleshopping 16:00 News 16:05 Mafkar 16:15 L-Irkant 16:45 Illum ma’ Steph (18:00 News) 18:30 Personaggi 19:00 DOT EU 19:15 Kultura News 19:20 DOC 19:30 Ras Imb Ras 19:40 112 20:00 Aħbarijiet 20:50 MANWELA 21:50 Headline News 22:05 Realta 23:15 News & Sports News 23:35 Hbieb u Ghedewwa
TVM 2
Go 104/Melita 104 06:00 Euronews 06:45 Ras Imb Ras 07:00 Skritt 07:05 Laparelli Sa Piano 07:15 Kultura News 07:30 Malta U Lil Hinn Minnha 09:00 TVAM 11:00 Euronews 11:30 Insights 12:05 Natura Maltija 12:15 Ghawdex Illum 12:45 Valletta 13:30 Euronews 14:15 Jisimni Dimensia 14:45 Harbour Life 15:15 Kristu... Min Hu? 15:45 Gourmet 16:15 DOC
16:20 Kultura News 16:30 Artna - Kultura Agrikola 17:00 Ilsienna 17:30 Minn Jum Ghal Jum 18:00 Sports Ghawdex 18:30 Stili 19:00 Andy’s Baby Animals 19:15 Puffle Town 19:30 Laparelli Sa Piano 19:40 Invenzjonijiet 19:45 DOC 20:00 Aħbarijiet għal dawk b’nuqqas ta’ smigħ 20:15 TVM Sport 2045 Swim Up 21:30 Dwarna 22:30 Deheb il-Karta 22:45 Magic Malta Music Show 23:30 News In English
ONE
Go 103/Melita 103 06:30 ONE News 06:45 One Breakfast 08:00 Liquorish: Daytime 08:10 Pjazza (r) 08:55 Ondroad (r) 09:30 Espresso 11:50 Tabor (r) 12:30 One News 12:40 Kalamita 15:30 ONE News 15:35 Kalamita (ikompli) 16:15 Prime Time Preview 16:25 Achieve 17:20 Liquorish: Daytime 17:30 Flimkien ma’ Nancy 18:30 Pjazza 19:20 ONE Temp 19:30 ONE News 20:15 Prime Time 20:30 Liquorish 22:50 Pink Panther 23:30 ONE News 23:50 Liquorish: Daytime 24:00 Kalamita 03:30 ONE News 03:50 Espresso
Net
Go 102/Melita 102 06:30 NET News 07:00 Net AM 09:00 Jekk Jogħġobkom 10:00 Telebejgħ 12:00 NET News 12:10 Meander 12:45 Life & Style 15:00 NET News 15:05 Ingropp-pi 15:30 Tearoom 18:00 NET News 18:05 Netlive 19:30 NET News 20:15 Purée 21:00 Iswed fuq l-Abjad 22:00 NET News 22:05 Wheelspin 23:00 NET News 23:30 Tearoom
F Living
Go 106/Melita 108 03:30 F Living Show 07:30 Propjeta minn wara l-kwinti 08:00 Vetrina 09:00 Lura fiż-Żmien 10:24 Shanti 10:29 F Minuta 10:30 X’Laqatni 12:00 Vetrina 12:30 F Living Show 16:30 Vetrina 17:54 Shanti 18:00 F Minuta 18:01 Esperjenza 19:30 Vetrina 20:00 Ejjew Ghandi 20:30 Propjeta minn wara l-Kwinti 21:00 Overcomers Voice 21:30 One Star 22:00 X’Hemm Ġdid 22:30 Shanti 22:35 F Minuta 22:36 F Living Show
IL SEGRETO DI MARTA LA 5 FID-21:10 L-ewwel parti ta’ din ilminisensiela, ko-produzzjoni bejn irRepubblika Ċeka u l-Ġermanka, inspirata mir-rumanz tal-awtriċi Ġermaniża Sabine Ebert. Il-ġrajja hija ambjentata fil-Medju Evu u titratta l-ġrajja ta’ Marta li jkollha l-kapaċità li tfejjaq il-morda u dan iwassalha biex tiġġieled għarraġel li tħobb u għassalvazzjoni tagħhom...
28
PM Channel
Channel 01 Evo IPTV Malta
05:45 Il-Mażetta ta’ Strada Stretta - Kummiedja 08:10 Simpatiċi 10:30 Intriċċi 11:30 Il-Patt 12:10 Dun Benit 13:00 Il-Prinċipal 13:50 Qegħdin Sew 14:40 Hostage Film qasir 15:00 Simpatiċi 16:40 Intriċċi 17:30 Il-Patt 18:10 Dun Benit 19:00 Il-Prinċipal 19:50 Qegħdin Sew 20:30 Hostage Film qasir 20:50 Simpatiċi
Smash
Go 106/Melita 105 06:45 Erga Lura Ripetizzjoni 07:25 Kitchen Program 07:45 7News 08:00 Habbejtek 09:00 Documentary 10:00 Good Food Everyday 10:50 TSN Teleshopping 13:10 ATOZ Teleshopping 14:20 Erga Lura LIVE 15:00 Documentary 16:10 Good Food Everyday 17:10 Music Videos 18:00 Kitchen Program 19:00 7News 19:30 Habbejtek 20:30 Documentary 21:00 Parlament tal-Poplu 22:00 7News 22:30 Documentary
Rai Uno
Go 201/Melita 150 06:30 TG 1 06:45 Unomattina (07:00, 07:30, 08:00, 09:00, 09:30 TG1) 09:35 Rai Parlamento 10:00 TG1 10:30 Tutto Chiaro 11:30 Don Matteo 13:30 Telegiornale 14:00 Io e Te 15:40 Il Paradiso delle Signore 16:30 TG 1 16:40 TG 1 Economia 16:50 La Vita in Diretta 18:45 Reazione A Catena 20:00 Telegiornale 20:30 Techtechete 21:25 Hampstead Film 2017 b’Diane Keaton 23:20 Campeggio A Tradimento Film 2018 b’Ann-Kathrin Kramer 00:35 S’è Fatta Notte 01:05 TG 1 Notte 01:40 Sottovoce
Rai Due
GO 202/Melita 151 05:30 Legami 07:05 Heartland 08:30 TG 2 08:40 The Coroner 10:00 TG2 - Italia 11:00 Tg2 Flash 11:20 Crociera di Nozze: Siviglia Film 2011 b’Eva-Maria Grein 13:00 TG 2 13:50 Tg2 Medicina 33 14:00 Squadra Omicidi Istanbul 15:40 Squadra Speciale Cobra 11 17:00 Castle 18:00 TG2 Flash 18:15 Europei 2019 Under 21 Serbja - Awstrija 20:30 TG2 20:50 Europei 2019 Under 21 Ġermanja - Danimarka 23:00 L’Alfabeto di Guarda 00:20 Agorà Film 2009 b’Rachel Weisz Maħdum f’Malta
Rai Tre
GO 203Melita 152 06:00 Rai News 24 06:30 Rassegna Stampa Italiana e Internazionale 07:30 Buongiorno Regione 08:00 Agorà 10:00 Mi manda Raitre 10:55 Spaziolibero 11:05 Tutta Salute 11:55 Meteo 3 12:00 TG3 12:25 TG3 Fuori TG 12:45 Quante storie 13:15 Rai Cultura 14:00 TG Regione 14:20 TG3 14:50 TGR Leonardo 15:05 Rex 15:50 Un Italiano in America Film 1967 b’Alberto Sordi 17:25 Aspettando Geo 17:40 Geo 19:00 TG3 20:00 Che Ci Faccio Qui 20:45 Un Posto al Sole 21:20 Prima dell’Alba 23:10 L’Approdo 24:00 TG3 Linea Notte 00:10 TG Regione
Rete 4
Go 206/Melita 153 05:45 TG 4 Night News 06:05 Media Shopping 06:35 Ieri e Oggi in TV 06:55 Miami Vice 09:00 Carabinieri 10:20 Diagnosis Murder 11:20 Ricette all’Italiana
GWIDA MIS-16 SAT-22 TA’ ĠUNJU
TELEVIŻJONI
IT-TNEJN 17 TA’ ĠUNJU MANWELA
ILLUM FUQ IL-CABLE TV TVM FID-20:50
18:15 Coronation Street
Peter mar għand Gina. X’qaltlu? X’se tagħmel? X’ġara? X’qaltlu Annabelle lil Noah dwar dak li xtaqet u dwar il-ġejjieni tiegħu u tal-familja tiegħu? Tgħid Peter jirnexxhielu jsib is-serratura li taqbel għaċ-ċavetta li għandu? Noah ċempel lill-uliedu b’urġenza… x’inhu jiġri?... x’ġara xħin Sarah ċemplet lil Faith? Naraw meta Rita Musú kienet marret filħanut ta’ Gina… (12:00 Tg4, Meteo.It) 13:00 Murder, She Wrote 14:00 Lo Sportello di Forum 15:30 Borghi Ritrovati: Una Sfida per Una Nuova Vita 16:55 Perry Mason: The Case of the Heartbroken Bride Film 1992 b’Raymond Burr, Heather MacAdam 18:55 TG4 19:30 Tempesta D’Amore 21:30 Stasera Italia 21:25 Quarta Repubblica 00:30 Holy Matrimony Film 1994 b’Patricia Arquette 02:35 Stasera Italia
Annette 09:00 Mila e Shiro 09:25 Hart of Dixie 10:25 Person of Interest 12:10 Cotto e Mangiato 12:25 Studio Aperto 13:00 Sport Mediaset 13:45 The Simpsons 14:35 Family Guy 15:25 Mom 16:25 Two & A Half Men 17:20 Will & Grace 18:15 Colorado Pills 18:30 Studio Aperto 19:25 C.S.I. New York 20:25 C.S.I. Crime Scene Investigation 21:20 22 Minutes Film 2013 23:10 Shark Film 2012 01:00 Constantine
Canale 5
La 5
Go 205/Melita 154 08:00 TG5 Mattina 08:45 Mountains & Life 09:50 Guardians of the Wild 10:57 TG5 11:00 Forum 13:00 TG5, Meteo.It 13:40 Beautiful 14:10 Una Vita 14:45 Bitter Sweet 15:30 Il Segreto 16:30 Love on the Vines Film 2017 bi Brittany Murphy 18:45 Caduta Libera 20:00 TG5; Meteo.It 20:40 Paperissima Sprint 21:20 La Scuola Più Bella del Mondo Film 2014 bi Christian De Sica 23:30 TG 5 Notte
Italia 1
Go 204/Melita 155 07:00 Last Man Standing 07:45 Yogi Bear 08:00 Pollyanna 08:25 Sui Monti con
Go 209 / Melita 162 07:00 Beautiful 07:45 Il Segreto 08:45 Media Shopping 09:10 Tempesta d’Amore 10:15 Vernice Week 10:20 Beautiful 11:00 Una Vita 12:05 Gym Me 12:15 Il Segreto 13:10 Divina Cocina 13:35 The Vampire Diaries 15:25 IZombie 17:15 The Night Shift 19:15 Forum Estate 21:10 IL SEGRETO DI MARTA - Miniserje Ġermaniża L-1 parti 23:15 Tammy Film 2014 b’Susan Sarandon
BBC
Go 301/Melita 300 11:05 Father Brown 11:50 Bargain Hunt 13:20 Antiques Roadshow 15:10 Casualty 16:00 Atlantis
16:45 Keeping Up Appearances 17:45 Doctors 18:15 Antiques Roadshow 19:05 New Tricks 20:00 Doctors 20:30 EastEnders The Taylors’ world is turned upside down, Sharon finds herself in hot water, and Callum lies to Whitney about his future. 21:00 The Coroner 21:45 Call the Midwife 22:40 Bad Move 23:05 Keeping Up Appearances 23:35 DCI Banks
Discovery
Go 301/Melita 400 16:00 Outback Truckers 17:00 Salvage Dawgs 17:30 Shed & Buried 18:00 How Do They Do It? 18:30 How It’s Made 19:00 Expedition Unknown 20:00 Naked And Afraid 21:00 Building Alaska 22:00 Building Off the Grid 23:00 Expedition Unknown
Melita More 19:10 Britain’s Brightest Melita 315 Family 13:00 DAYS OF OUR 20:00 Victoria LIVES 20:55 The Voice Kids John decides to 22:15 Coronation Street give himself 23:10 Dinner Date up to save Marlena, Hope and Jennifer; Rafe enlists Eduardo’s help; Steve sneaks out of the hospital; J.J.’s life is put in danger. 20:45 VEEP As they prepare for their first presidential debates, Selina tries to find an advantage over Senator Talbot and Jonah tries to learn to adhere to political correctness. Amy has Dan take her in for her abortion.
ITV Choice
GO 307 / Melita 309 06:40 Britain’s Brightest Family 07:05 What Would Your Kid Do? 08:00 Cannonball 08:55 Royal Wives of Windsor 09:55 Come Dine With Me 10:50 Britain’s Brightest Family 11:45 Emmerdale 12:45 Coronation Street 13:15 Come Dine With Me 14:10 Britain’s Brightest Family 15:00 Victoria 15:55 The Voice Kids 17:20 Her Majesty’s Cavalry 17:50 Emmerdale
AMC
Go 702 / Melita 312 07:05 Down Twisted 08:30 UHF 10:20 The Chaperone 11:50 The Glory Guys 13:40 Tune in Tomorrow 15:25 Till There Was You 16:55 Termination Point 18:25 My Super Ex-Girlfriend 20:00 Fear the Walking Dead 20:50 Zombieland 22:15 The Subsititute
GO Stars
Go 150 06:15 The Incredibles 2 08:15 Dean 09:50 The Hobbit: The Desolation Of Smaug 12:40 Hercules 14:20 Goodbye Christopher Robin 16:15 Pawn Sacrifice 18:10 Sense of An Ending 20:00 Pen 15 21:00 PACIFIC RIM: UPRISING Jake Pentecost reunites with Mako Mori to lead a new generation of Jaeger pilots, including rival Lambert and 15-yearold hacker Amara, against a new Kaiju threat. 22:55 Downsizing
Melita More
Melita 315 10:15 Simpatici 11:15 Strada Stretta 12:15 Supernatural 13:00 Days Of Our Lives 13:45 The Big Bang Theory 14:15 Simpatici 15:15 Two & a Half Man 15:45 The Originals 16:30 Pretty Little Liars 17:15 Division 7 18:15 Days Of Our Lives 19:00 Klassi Ghalina 20:00 Rajt Ma Rajtx 20:45 VEEP 21:30 Game Of Thrones 23:00 Chicago P.D.
ITV PACIFIC RIM: UPRISING 29
TELEVIŻJONI GWIDA MIS-16 SAT-22 TA’ ĠUNJU
GWIDA MID-9 SAL-15 TA’ ĠUNJU
IT-TLIETA918TA' TA’ ĠUNJU IL-ĦADD NOVEMBRU TVM
Go 101/Melita 101 06:30 Hbieb u Ghedewwa 07:00 TVAM 09:00 Wirt Marsaxlokk 09:30 Niskata 12:00 News 12:15 Waranofsinhar 15:00 Hbieb u Ghedewwa 16:00 News 16:05 Laparelli Sa Piano 16:15 Harbour Life 16:45 Illum Ma’ Steph 17:45 Tertuqa Trailers 18:00 Sign News 18:10 Illum ma’ Steph 18:30 House Hunt 19:15 Kultura News 19:20 DOC 19:30 Ras Imb Ras 19:40 Natura Maltija 20:00 Aħbarijiet 20:50 ĊIRKOSTANZI 22:00 Headline News 22:05 Il-Korp 22:35 Pass Pass għal Auschwitz 23:05 112/ Skritt 23:15 News & Sports News 24:00 Hbieb u Ghedewwa
TVM 2
Go 104/Melita 104 06:00 Euronews 06:45 Ras Imb Ras 07:00 Invenzjonijiet 07:05 Xi Qrajt Dan L-Ahhar 07:15 Kultura News 07:30 Fil-Gnien Ma’ Melo 08:00 Motorsmt 08:30 GFA Roundup 09:00 TVAM 11:00 Euronews 11:30 Harbourlife 12:05 Invenzjonijiet 12:15 Ras Imb Ras 12:30 Il-Proġett 13:30 Euronews 14:00 Mafkar
14:15 14:45 15:15 15:45 16:15 16:30 17:00 17:30 19:30 19:45 20:15 20:30 21:00 23:00 24:00
Stili Ghawdex illum Madagascar Awtokura Teleshopping Maltarti Tiġrijiet Biss FU20 SF2 DOC Umani Aħbarijiet għal dawk li huma neqsin mis- Smigħ Sport Għawdex FWWC: Italja - Brażil Dwarna News In English
ONE
Go 103/Melita 103 06:30 ONE News 06:45 One Breakfast 08:00 Liquorish: Daytime 08:10 Pjazza (r) 08:55 Popcorn (r) 09:30 Espresso 11:50 Ondroad (r) 12:30 One News 12:40 Kalamita 15:30 ONE News 15:35 Kalamita (ikompli) 16:15 Prime Time Preview 16:25 Telebejgħ 17:20 Liquorish: Daytime 17:30 Dak li jgħodd 18:30 Pjazza 19:20 ONE Temp 19:30 ONE News 20:15 Prime Time 20:35 Dokumentarju 22:30 OndRoad 23:00 Żona Sport 23:30 ONE News 23:50 Liquorish: Daytime
Net
11:00 Fredu L-Fra 11:40 Division 7 12:30 Inkwilini 13:00 Qegħdin Sew 13:50 Breeder Film qasir 14:20 Simpatiċi 15:40 Fredu L-Fra 16:30 Division 7 17:20 Inkwilini 17:50 Qegħdin Sew 18:40 Breeder Film qasir 19:00 Simpatiċi 20:30 Fredu L-Fra 21:15 Division 7
F Living
Go 106/Melita 105 07:45 7News 08:00 Habbejtek 09:00 Documentary 10:00 Good Food Everyday 10:50 TSN Teleshopping 13:10 ATOZ Teleshopping 14:20 Erga Lura LIVE 15:00 Documentary 16:10 Good Food Everyday 17:10 Parlament tal-Poplu 18:10 Music Videos 19:00 7News 19:30 Short Documentary 19:40 Documentary 20:00 CNI 20:30 Documentary 21:30 Kitchen Program 22:00 7News 22:30 Documentary
Go 106/Melita 108 03:30 F Living Show 07:30 Propjeta minn wara l-kwinti 08:00 Vetrina 09:00 Esperjenza 10:24 Shanti 10:29 F Minuta 10:30 Attwali 12:00 Vetrina 12:30 F Living Show 16:30 Vetrina 17:54 Shanti 18:00 F Minuta 18:01 Simbiosi 19:30 Vetrina 20:00 Żona Ambjent 20:30 Propjeta minn wara l-Kwinti 21:00 Lura fiż-Żmien 22:30 Shanti 22:35 F Minuta 22:36 F Living Show 02:30 Żona Ambjent
PM Channel
Channel 01 Evo IPTV Malta
Go 102/Melita 102 06:30 NET News 07:00 Net AM 09:00 Iswed fuq l-Abjad
ĦBIEB U GĦEDEWWA
10:00 Telebejgħ 12:00 NET News 12:10 Purée 12:45 Life & Style 15:00 NET News 15:05 Ingropp-pi 15:30 Tearoom 18:00 NET News 18:15 Net Live 19:30 NET News 20:15 Puree 21:00 Mirja 22:05 Sport Extra 22:30 Flusek 23:00 NET News 23:30 Tearoom
07:30 Il-Principal 08:20 Qegħdin Sew 09:10 Il-Misteru tan Nannu Ton 09:30 Simpatiċi
TVM FIT-15:00 L-avukat Jack mar jiltaqa’ ma’ Edmond il-ħabs. X’ipproponhielu dwar il-wirt ta’ Maria Pia u aċċetta jew le? Tania għaliex mhux se tkompli taħdem ma’ Saviour? X’mar jagħmel John għand Saviour? Winnie marret ħdejn il-baħar biex taħseb f’ħajjitha… min mar hemm ukoll u u min kien qed jarahom mill-bogħod?
30
Smash
Rai Uno
Go 201/Melita 150 06:45 Unomattina (07:00, 07:30, 08:00, 09:00, 09:30 TG1) 09:35 Rai Parlamento 10:00 TG1 10:30 Tutto Chiaro 11:30 Don Matteo 13:30 Telegiornale 14:00 Io e Te 15:40 Il Paradiso delle Signore 16:30 TG 1 16:40 TG 1 Economia 16:50 La Vita in Diretta 18:45 Reazione A Catena 20:00 Telegiornale 20:30 Techtechete 21:25 Parigi A Tutti I Costi Film 2013 b’Reem Kherici 23:10 Porta A Porta
Rai Due
GO 202/Melita 151 05:30 Legami 07:05 Heartland 08:30 TG 2 08:40 The Coroner 10:00 TG2 - Italia 10:55 Tg2 Flash 11:00 Relazione Annuale al Parlamento sull’Attività della
Commissione di Garanzia per Gli Scioperi nel 2018 11:55 Un Ciclone in Convento 13:00 TG 2 13:50 Tg2 Medicina 33 14:00 Squadra Omicidi Istanbul 15:40 Squadra Speciale Cobra 11 17:00 Castle 18:00 TG2 Flash 18:15 Europei 2019 Under 21 Rumanija Kroazja 20:30 TG2 20:50 Europei 2019 Under 21 Italja- Brażil 23:05 Ziggy - Morgan Racconta David Bowie 01:25 Appuntamento al Cinema 01:45 Divorce Invitation Film 2012 b’Jonathan Bennett
Rai Tre GO 203/Melita 152 06:00 RaiNews24 07:00 TGR Buongiorno Italia 08:00 Agorà 10:00 Mi manda Raitre 10:55 Spaziolibero 11:05 Tutta Salute 11:55 Meteo 3 12:00 TG3 12:25 TG3 Fuori TG 12:45 Quante storie 13:15 Rai Cultura 14:00 TG Regione 14:20 TG3 14:50 TGR Leonardo 15:05 Rex 15:50 Incontri Proibiti Film 1998 b’Alberto Sordi, Valeria Marini 17:25 Aspettando Geo 17:40 Geo 19:00 TG3 20:00 Blob 20:30 Che Ci Faccio Qui 20:45 Un Posto al Sole 21:20 Cartabianca 24:00 TG3
Rete 4
Go 206/Melita 153 05:30 TG 4 Night News 05:50 Fuori dal Coro 06:10 Media Shopping 06:40 Ieri e Oggi in TV 06:55 Miami Vice 09:00 Carabinieri 10:15 Diagnosis Murder 11:20 Ricette all’Italiana (12:00 Tg4, Meteo.It) 13:00 Murder, She Wrote 14:00 Lo Sportello di Forum
TELEVIŻJONI
GWIDA MIS-16 SAT-22 TA’ ĠUNJU
IT-TLIETA 18 TA’ ĠUNJU ILLUM FUQ IL-CABLE TV
ĊIRKOSTANZI TVM FID-20:50 Luċju jinsab irrabjat ħafna… għaliex? Julia irrakkontat lill-ommha għaliex ma kinitx marret ix-xogħol? X’qaltilha Sarah u qablet ma’ dak li kienet għamlet? Insiru nafu kif Juan u l-Kapural Bajada ltaqgħu għall-ewwel darba. Salvu x’irrakkontalha lill-Doris? Niltaqgħu ma’ Keith u ma’ Angela… min huma? Luċju ċempel lil Tankred… fuq xiex? 15:30 Hamburg Distretto 21 16:55 Gun Glory Film 1957 bi Stewart Granger 18:55 TG4 19:30 Tempesta d’Amore 20:30 Stasera Italia 21:25 Freedon Oltre il Confine 24:00 Confessione Reporter 01:05 Appuntamento con Raffaella Carrà 02:05 TG 4 News
Canale 5
Go 205/Melita 154 08:00 TG5 Mattina 08:45 Secret Life of the Kangaroo 09:50 Guardians of the Wild 10:57 TG5 11:00 Forum 13:00 TG5, Meteo.It 13:40 Beautiful 14:10 Una Vita 14:45 Bitter Sweet 15:30 Il Segreto 16:30 Inga Lindstrom: Eredità Contesa Film Ġermaniż 2015 18:45 Caduta Libera 20:00 TG5; Meteo.It 20:40 Paperissima Sprint 21:20 Siamo Solo Noi - Sei Come 6 24:00 TG 5
Italia 1
Go 204/Melita 155 07:00 Last Man Standing 07:45 Yogi Bear 08:00 Pollyanna 08:25 Sui Monti con Annette 09:00 Mila e Shiro 09:25 Hart of Dixie 10:25 Person of Interest 12:10 Cotto e Mangiato 12:25 Studio Aperto 13:00 Sport Mediaset
13:45 The Simpsons 14:35 Family Guy 15:25 Mom 16:25 Two & A Half Men 17:20 Will & Grace 18:15 Colorado Pills 18:30 Studio Aperto 19:25 C.S.I. New York 20:25 C.S.I. Crime Scene Investigation 21:20 Transformers Film 2007 b’Shia Lebeouf 00:15 L.A. Apocalypse Film 2014
La 5
Go 209 / Melita 162 07:00 Beautiful 07:45 Il Segreto 08:45 Media Shopping 09:10 Tempesta d’Amore 10:15 Vernice Week 10:20 Beautiful 11:00 Una Vita 12:05 Gym Me 12:15 Il Segreto 13:10 Divina Cocina 13:35 The Vampire Diaries 15:25 IZombie 17:15 The Night Shift 19:15 Forum Estate 21:25 Flying Home Film Belġjan 2014 Jamie Dorman, Charlotte Du Bruyne 23:15 Il Segreto di Marta 01:15 Vernice Week 01:20 Divina Cocina 01:45 The Night Shift 03:35 Beautiful
BBC
Go 301/Melita 300 16:00 Father Brown 16:45 Keeping Up Appearances 17:15 Doctors 17:45 EastEnders 18:15 DIY SOS: The Big Build
19:05 New Tricks 20:00 Doctors 20:30 EastEnders The Taylors’ world is turned upside down, Sharon finds herself in hot water, and Callum lies to Whitney about his future. 21:00 DCI Banks: A Little Bit Heart Part 1 21:45 Happy Valley 22:40 Alan Partridge’s Mid Morning Matters 23:10 The Job Lot 23:40 Doctor Foster
Discovery
Go 301/Melita 400 13:00 Gold Rush: Parker’s Trail 16:00 Outback Truckers 17:00 Salvage Dawgs 17:30 Shed & Buried 18:00 How Do They Do It? 18:30 How It’s Made 19:00 Expedition Unknown 20:00 Gold Rush 21:00 Deadliest Catch 23:00 Expedition Unknown
Melita More
Melita 315 13:00 DAYS OF OUR LIVES Steve and John face off with Orpheus; Marlena and John share an emotional reunion; Justin checks on Adrienne; Lucas shelters an unexpected visitor. 21:30 CHICAGO FIRE After heroically saving a mother and newborn baby from a rooftop fire, Kidd receives surprising news when she discovers she is being transferred out of the firehouse.
ITV Choice
GO 307 / Melita 309 06:10 Britain’s Brightest Family 07:05 Victoria 08:00 The Voice Kids 09:25 Her Majesty’s Cavalry 09:55 Come Dine with Me 10:50 Britain’s Brightest Family 11:45 Emmerdale 12:15 Coronation Street 13:15 Come Dine With Me 14:10 Royal Recipes 15:00 Living the Dream 15:55 Dark Heart 16:50 Dinner Date 17:50 Emmerdale 18:45 Coronation Street 19:10 Royal Recipes 20:00 Living the Dream
20:55 Dark Heart DI Wagstaffe and his team investigate the mysterious death of a young nurse on the London Underground. Whilst CCTV reveals the victim fleeing is an invisible assailant, forensics find a DNA link to a missing teenager presumed dead for seven years. 22:15 Coronation Street 23:10 Dinner Date
AMC
Go 702 / Melita 312 11:15 My Super Ex-Girlfriend 12:50 Mr & Mrs Bridge 14:55 Hollywood’s Best Film Directors 15:25 Inspector Clouseau 17:00 The Dragons of Camelot 18:20 Major League: Back to The Minors 20:00 Breaking In 21:35 Adventureland 23:20 Jackson County Jail
GO Stars
Go 150 07:35 Hercules 09:15 The SpongeBob Squarepants 10:45 Pawn Sacrifice 12:40 Pacific Rim: Uprising 14:40 Early Release 16:10 Dheepan 18:10 Marauders 20:00 Pen 15 - Season 1 21:00 Funny Cow 22:45 Ouija: Origin Of Evil 00:30 Tully
Melita More
Melita 315 10:15 Simpatici 11:15 Il-Madonna Tac- Coqqa 12:15 The Originals 13:00 Days Of Our Lives 13:45 The Big Bang Theory 14:15 Simpatici 15:15 Two & a Half Man 15:45 Criminal Minds 16:30 Pretty Little Liars 17:15 Division 7 18:15 Days Of Our Lives 19:00 Klassi Ghalina 20:00 Rajt Ma Rajtx 20:45 Chicago Fire 21:30 The Amazing Race 22:15 Suits
MELITA MORE DAYS OF OUR LIVES 31
GWIDA MID-9 SAL-15 TA’ ĠUNJU
TELEVIŻJONI GWIDA MIS-16 SAT-22 TA’ ĠUNJU
L-ERBGĦA 19 TA’ ĠUNJU IL-ĦADD 9 TA' NOVEMBRU TVM
Go 101/Melita 101 06:30 Hbieb u Ghedewwa 07:00 TVAM 09:00 Valletta 09:30 Niskata 12:00 News 12:15 Waranofsinhar 15:00 Hbieb u Ghedewwa 15:45 Teleshopping 16:00 News 16:05 Natura Maltija 16:15 Artna - Kultura Agrikola 16:45 Illum Ma’ Steph 17:45 Tertuqa Trailers 18:00 Sign News 18:10 Illum ma’ Steph 18:30 Animal Diaries 19:15 Kultura News 19:20 DOC 19:30 Ras Imb Ras 19:45 Super 5 20:00 Aħbarijiet 20:50 Dissett 22:00 Headline News 22:05 Tertuqa 35 22:35 Paq Paq Lifestyle 23:05 Laparelli Sa Piano 23:15 News & Sports News 23:40 Hbieb u Ghedewwa
TVM 2
Go 104/Melita 104 06:00 Euronews 06:45 Ras Imb Ras 07:00 112 07:05 Xi Qrajt Dan L-Ahhar 07:15 Kultura News 07:30 House Hunt 08:00 Gourmet 08:30 Ruggers 09:00 TVAM 11:00 Euronews 11:30 Ilsienna 12:05 Mafkar 12:15 Ras Imb Ras 12:30 Dwarna 13:30 Il-Proġett
14:00 Maltarti 14:20 Gadgets 15:00 Invenzjonijiet 15:15 L-Irkant 15:45 Il-Vjaġġatur 16:15 Kultura News 16:20 DOC 16:30 Jisimni Dimensja 17:00 3 Pointer 17:30 Andy’s Wild Adventure 17:45 Puffle Town 18:00 Knots 18:30 3 Pointer 19:00 Andy’s Wild Adventure 19:15 Puffle Town 19:30 Laparelli Sa Piano 19:40 Skritt 19:45 DOC 20:00 Aħbarijiet għal dawk b’nuqqas ta’ smigħ 20:15 Hajjitna Ktieb 20:45 TVM Sports 21:00 FWWC: Ġappun - Ingilterra 23:00 Il-Proġett 24:00 News In English
ONE
Go 103/Melita 103 06:30 ONE News 06:45 One Breakfast 08:00 Liquorish: Daytime 08:10 Pjazza (r) 09:00 Ieqaf 20 Minuta (r) 09:30 Espresso 11:55 Żona Sport (r) 12:30 ONE News 12:35 Kalamita 15:30 ONE News 15:35 Kalamita – ikompli 16:15 Prime Time Previw 16:25 Żona Sport 17:00 Telebejgħ 17:30 Pjazza 19:20 ONE Sports & temp 19:30 ONE News 20:15 Prime Time 20:30 Mad-Daqqa t’Għajn
21:30 Dokumentarju 23:30 ONE News 23:50 Liquorish: Daytime
PM Channel
NET
07:25 Inkwilini 08:00 Qegħdin Sew 08:40 Breeder Film qasir 09:10 Simpatiċi 10:40 Intriċċi 11:40 Il-Patt 12:30 Rajt Ma Rajtx 13:10 Marvin 13:15 Qegħdin Sew 14:00 In-Negozjant Film qasir 14:30 Simpatiċi 16:00 Intriċċi 17:00 Il-Patt 17:50 Marvin 18:10 Rajt Ma Rajtx 18:50 Marvin 19:40 Qegħdin Sew 20:20 In-Negozjant Film qasir 20:40 Simpatiċi
Go 102/Melita 102 06:30 NET News 07:00 Net AM 09:00 Mirja 10:00 Telebejgħ 12:00 NET News 12:10 Puree 12:45 Life&Style 15:00 Net News 15:05 Ingropp-pi 15:30 Tearoom 18:00 NET News 18:05 Net Live 19:30 NET News 20:15 Puree 21:00 Sorsi Infurmati 22:00 Net News 22:05 Wheelspin 23:00 NET News 23:30 Tearoom
F Living
Go 106/Melita 108 03:30 F Living Show 07:30 Propjeta minn wara l-Kwinti 08:00 Vetrina 09:00 X’Hawn fis-Suq 10:24 Shanti 10:29 F Minuta 10:30 Esperjenza 12:00 Vetrina 12:30 F Living Show 16:30 Lura fiż-Żmien 17:54 Shanti 18:00 F Minuta 18:01 Belle Donne 19:30 Vetrina 20:00 Portmoni 20:30 Propjeta minn wara l-Kwinti 21:00 Il-Verita 22:30 Shanti 22:35 F Minuta 22:36 F Living Show
BEAUTIFUL CANALE 5 FIS-13:40 L-Erbgħa Thorne, Ridge, Quinn u Brooke jiddiskutu d-deċiżjoni ta’ Katie biex titlob li tingħata l-kustodja ta’ Will. Intant Bill imur għand Katie biex jara lit-tarbija. Il-Ħamis Katie tistqarr l-intenzjonijiet tagħha ma’ Bill iżda huwa mhux lest li jċedi u jiddikjara gwerra. Il-Ġimgħa Steffy tistqarr ma’ Liam li għad għandha ċerti sentimenti lejh... 32
Channel 01 Evo IPTV Malta
Smash
Go 106/Melita 105 07:25 Kitchen Programme 07:45 7News 08:00 Habbejtek 09:00 Documentary 10:00 Good Food Everyday 10:50 TSN Teleshopping 14:20 Erga Lura repeat 15:00 Documentary 16:10 Good Food Everyday 17:10 Parlament tal-Poplu 18:10 Music Videos 18:50 Edward Scicluna 19:00 7News 19:30 Good Food Everyday 20:30 Documentary 21:50 Edward Scicluna 22:00 7News 22:30 Documentary
Rai Uno
Go 201/Melita 150 06:45 Unomattina (07:00, 07:30, 08:00, 09:00, 09:30 TG1) 09:35 Rai Parlamento 10:00 TG1 10:30 Tutto Chiaro 11:30 Don Matteo 13:30 Telegiornale 14:00 Io e Te 15:40 Il Paradiso delle Signore 16:30 TG 1 16:40 TG 1 Economia 16:50 La Vita in Diretta 18:45 Reazione A Catena 20:00 Telegiornale 20:30 Futbol: Nazionale U21 Campionati Europei Italia 2019 Italja - Polonja 23:20 Porta A Porta 00:55 TG 1 Notte 01:30 Sottovoce 02:00 Zoom! Il Cibo in TV
Rai Due
GO 202/Melita 151 05:30 Legami 07:05 Heartland 08:30 TG 2 08:40 The Coroner 10:00 TG2 - Italia 11:00 Tg2 Flash 11:20 Crociera di Nozze: Croazia Film 2011 b’Eva-Maria Grein 13:00 TG 2 13:50 Tg2 Medicina 33 14:00 Squadra Omicidi Istanbul 15:40 Squadra Speciale Cobra 11 17:00 Castle 18:00 TG2 Flash 18:15 Europei 2019 Under 21 Spanja - Belġju 20:30 TG2 21:05 Love Happens Film 2009 b’Jennifer Aniston 23:15 Realiti 00:40 Fatti Unici 00:40 In Bruges Film 2008 b’Colin Farrell, Ralph Fiennes 03:20 Blue Bloods
Rai Tre
GO 203/Melita 152 06:00 RaiNews24 07:00 TGR Buongiorno Italia 08:00 Agorà 10:00 Mi manda Raitre 10:55 Spaziolibero 11:05 Tutta Salute 11:55 Meteo 3 12:00 TG3 12:25 TG3 Fuori TG 12:45 Quante storie 13:15 Rai Cultura 14:00 TG Regione 14:20 TG3 14:50 TGR Leonardo 15:05 Rex 15:50 Easy Virtue Film 2008 b’Jessica Biel 17:30 Aspettando Geo 17:40 Geo 19:00 TG3 20:00 Blob 20:30 Che Ci Faccio Qui 20:45 Un Posto al Sole 21:20 Chi l’Ha Visto? 24:00 3 Linea Notte
Rete 4
Go 206/Melita 153 05:30 TG 4 Night News 06:10 Media Shopping 06:40 Ieri e Oggi in TV 06:55 Miami Vice 09:00 Carabinieri 10:15 Diagnosis Murder 11:20 Ricette all’Italiana (12:00 Tg4, Meteo.It)
TELEVIŻJONI
GWIDA MIS-16 SAT-22 TA’ ĠUNJU
L-ERBGĦA 19 TA’ ĠUNJU TEMPESTA D’AMORE RETE 4 FIS-19:30 L-Erbgħa Michael jagħmel xi testijiet oħra fuq Tobias wara li dan sofra attakk f’qalbu. Romy tgħarraf lil Boris dak li saret taf mingħand Meyser. Il-Ħamis Boris jerħilha għand Christof u jakkużah li prova jivvalena lil Tobias. Il-Ġimgħa Tobias joħroġ mill-koma u jibda jitħasseb dwar min seta’ kien il-moħħ wara l-attentat ta’ qtil tiegħu. Romy u Paul jiċċelebraw iż-żwieġ tagħhom b’ċerimonja simbolika.
13:00 Murder, She Wrote 14:00 Lo Sportello di Forum 15:30 Hamburg Distretto 21 16:45 Swashbuckler Film 1976 b’Robert Shaw, Genevieve Bujold 18:55 TG4 19:30 TEMPESTA D’AMORE 21:25 Forrest Gump Film 1994 b’Tom Hanks 00:30 Quicksand Film 2001 b’Michael Keaton 01:30 TG 4 01:50 Stasera Italia
Canale 5
Go 205/Melita 154 08:00 TG5 Mattina 08:45 Secret Life of the Kangaroo 09:50 Guardians of the Wild 10:57 TG5 11:00 Forum 13:00 TG5, Meteo.It 13:40 BEAUTIFUL 14:10 Una Vita 14:45 Bitter Sweet 15:30 Il Segreto 16:30 Secret Summer Film 2016 b’Lindsey Shaw 18:45 Caduta Libera 20:00 TG5; Meteo.It 20:40 Paperissima Sprint 21:20 Live Non e la D’Urso 00:30 TG 5 01:05 Paperissima Sprint
Italia 1
Go 204/Melita 155 07:00 Last Man Standing 07:45 Yogi Bear 08:00 Pollyanna 08:25 Sui Monti con Annette 09:00 Mila e Shiro 09:25 Hart of Dixie 10:25 Person of Interest
12:10 Cotto e Mangiato 12:25 Studio Aperto 13:00 Sport Mediaset 13:45 The Simpsons 14:35 Family Guy 15:25 Mom 16:25 Two & A Half Men 17:20 Will & Grace 18:15 Colorado Pills 18:30 Studio Aperto 19:25 C.S.I. New York 20:25 C.S.I. Crime Scene Investigation 21:20 Fool’s Gold Film 2008 b’Kate Hudson 23:45 Shark Killer Film Kanadiż 2015 b’Derek Theler
La 5
Go 209 / Melita 162 07:00 Beautiful 07:45 Il Segreto 08:45 Media Shopping 09:10 Tempesta d’Amore 10:15 Vernice Week 10:20 Beautiful 11:00 Una Vita 12:05 Gym Me 12:15 Il Segreto 13:10 Divina Cocina 13:35 The Vampire Diaries 15:25 IZombie 17:15 The Night Shift 19:15 Forum Estate 21:10 Last Night Film 2010 b’Sam Worthington 23:10 Una Ragazza Spec iale Film Ġermaniż 2000 b’S. Schutt
BBC
Go 301/Melita 300 16:00 Father Brown 16:45 Keeping Up Appearances 17:15 Doctors 17:45 EastEnders 18:15 DIY SOS: The Big Build
19:05 New Tricks 20:00 Doctors 20:30 EastEnders Keanu’s plan backfires, and Martin and Stacey make a shocking discovery. 21:00 Doctor Foster 21:55 Orphan Black 22:35 Live at the Apollo 23:20 Silent Witness
Discovery
Go 301/Melita 400 16:00 Outback Truckers 17:00 Salvage Dawgs 17:30 Shed & Buried: Surrey 18:00 How Do They Do It? 18:30 How It’s Made 19:00 Expedition Unknown 20:00 Wheeler Dealers 21:00 Diesel Brothers 22:00 Street Outlaws 23:00 Expedition Unknown
ILLUM FUQ IL-CABLE TV 20:00 Vera Melita More 21:50 Emmerdale 22:40 Coronation Street Melita 315 13:00 DAYS OF OUR LIVES Blanca’s ex interrupts her breakfast with Dario; Nicole tells Chloe she can’t keep her secret much longer; Theresa tells Brady the truth behind Xander’s incarceration; Maggie’s doctor’s say her inability to walk is in her head.
20:45 DID YOU HEAR ABOUT THE MORGANS? In New York City, an estranged couple who witness a murder are relocated to small town Wyoming as part of the Witness Protection Program.
ITV Choice
GO 307 / Melita 309 07:05 Living The Dream 08:00 Dark Heart 08:55 Dinner Date 09:55 Come Dine With Me 10:50 Royal Recipes 11:45 Emmerdale 12:15 Coronation Street 13:15 Come Dine With Me 14:10 Royal Recipes 15:00 Vera 16:50 Masterpiece 17:50 Emmerdale 18:15 Coronation Street 19:10 Royal Recipes
23:10 Dinner Date
AMC
Go 702 / Melita 312 07:25 The Honey Pot 09:35 The Dragons of Camelot 10:55 Major League: Back to the Mirrors 12:35 George & The Dragon 14:05 Where the Rivers Run Black 15:40 Attack on the Iron Coast 17:10 Submarine X-1 18:40 Dragon 20:00 Paperhouse 21:30 Highlander: Endgame 23:10 Heist
GO Stars
Go 150 07:00 Marauders 08:50 Early Release 10:20 The Guilt Trip 11:55 Funny Cow 13:40 The Reef 2: The High Tide 15:00 Robinson Crusoe 16:40 Everything Everything 18:20 The Guilt Trip 20:00 Pen 15 21:00 Split 23:00 High Rise 01:00 FANatic 02:40 Pen 15 03:15 High Rise 05:20 The Guilt Trip
Melita More
Melita 315 10:15 Simpatici 11:15 Strada Stretta 12:15 Chicago Fire 13:00 Days Of Our Lives 13:45 The Big Bang Theory 14:15 Simpatici 15:15 Two & a Half Man 15:45 The Amazing Race 16:30 Pretty Little Liars 17:15 Division 7 18:15 Days Of Our Lives 19:00 Klassi Ghalina 20:00 Rajt Ma Rajtx 20:45 Did You Hear About The Morgans? Film 2009 with Hugh Grant, Sarah Jessica Parker. 22:45 MOM
MELITA MORE DID YOU HEAR ABOUT ... 33
GWIDA MID-9 SAL-15 TA’ ĠUNJU
GWIDA MIS-16 SAT-22 TA’ ĠUNJU TELEVIŻJONI
IL-ĦAMIS920 ĠUNJU IL-ĦADD TA'TA’ NOVEMBRU TVM
Go 101/Melita 101 06:30 Hbieb u Ghedewwa 07:00 TVAM 09:00 Ħajjitna Ktieb 09:30 Niskata 12:00 News 12:15 Waranofsinhar 15:00 Hbieb u Ghedewwa 15:45 Teleshopping 16:00 News 16:05 Xi Qrajt Dan L-Ahhar 16:15 Storjografija 16:45 Illum Ma’ Steph 17:45 Tertuqa Trailers 18:00 Sign News 18:15 Illum Ma’ Steph 18:30 Gourmet 19:15 Kultura News 19:20 DOC 19:30 Ras Imb Ras 19:40 Skritt 20:00 News Bulletin 20:47 Tertuqa Trailers 20:50 Xtra 22:00 Headlines News 22:05 Il-Vjaġġatur 22:30 Dimensja 23:05 Natura Maltija 23:15 News & Sports News 23:30 Hbieb u Ghedewwa
TVM 2
Go 104/Melita 104 06:00 Euronews 06:45 Ras Imb Ras 07:00 Natura Maltija 07:05 Laparelli Sa Piano 07:15 Kultura News 07:30 Il-Vjaġġatur 08:00 Tiġrijiet Biss 08:30 Knots 09:00 TVAM 11:00 Euronews 11:30 Wirt Marsaxlokk 12:05 Skritt 12:15 Ras Imb Ras 12:30 Il-Proġett
13:30 Dwarna 13:45 Fil-Gnien ma’ Melo 14:15 Paq Paq Lifestyle 14:45 112 14:50 Laparelli Sa Piano 15:00 Animal Diaries 15:45 Stili 16:15 Natura Maltija 16:20 Kultura News 16:30 Dwarna 17:30 TV5 Monde 18:00 Ilsienna 18:30 Motorsmt 19:00 Andy’s Baby Animals 19:15 Puffle Town 19:30 Laparelli sa Piano 19:45 DOC 20:00 Aħbarijiet għal dawk b’nuqqas ta’ smigħ 20:15 Tertuqa 35 20:45 TVM Sports 21:00 FWWC: Żvezja - USA Xandira diretta 23:00 Knots 23:30 Tiġrijiet Biss 24:00 News In English
20:30 Ilsien in-Nisa 22:30 Dokumentarju 23:30 ONE News 23:45 Liquorish: Daytime 24:00 Kalamita (r)
22:30 Shanti 22:35 F Minuta 22:36 F Living Show
Net
Channel 01 Evo IPTV Malta
ONE
F Living
Go 103/Melita 103 06:30 ONE News 06:45 One Breakfast 08:00 Liquorish: Daytime 08:15 Pjazza (r) 08:55 Airborne (r) 09:30 Espresso 11:55 Żona Sport (r) 12:30 ONE News 12:40 Kalamita 15:30 ONE News 15:35 Kalamita (ikompli) 16:15 Prime Time Preview 16:25 Popcorn 16:55 Ieqaf 20 Minuta (r) 17:20 Liquorish: Daytime 17:30 Pjazza 19:20 ONE Sport u Temp 19:30 ONE News 20:15 Prime Time
Go 102/Melita 102 06:30 NET News 07:00 Net AM 09:00 Sorsi Infurmati 10:00 Telebejgħ 12:00 NET News 12:10 Puree 12:45 Life & Style 15:00 NET News 15:05 Ingropp-pi 15:30 Tearoom 18:00 NET News 18:05 NETLive 19:30 NET News 20:15 Purée 21:00 10q 22:00 Net News 22:05 Acceler8 23:00 NET News 23:30 Tearoom (Rip) Go 106/Melita 108 03:30 F Living Show 07:30 Propjeta minn wara l-Kwinti 08:00 Vetrina 09:00 Il-Verita 10:24 Shanti 10:29 F Minuta 10:30 Belle Donne 12:00 Vetrina 12:30 F Living Show 16:30 Vetrina 17:54 Shanti 18:00 F Minuta 18:01 X’Laqatni 19:30 Vetrina 20:00 Overcomers Voice 20:30 Propjeta minn wara l-Kwinti 21:00 Belle Donne
07:30 Simpatiċi 08:15 Intriċċi 09:10 Il-Misteru tan Nannu Ton 09:30 Simpatiċi 10:15 The Inheritance 11:30 Division 7 12:20 Id-Djarju l-Iswed 13:15 Qegħdin Sew 14:15 Dr. Majsi u l-Kontijiet tat-Taxxa - Kummiedja 16:00 Simpatiċi 17:30 The Inheritance 18:00 Division 7 19:00 Id-Djarju l-Iswed 19:45 Qegħdin Sew 20:45 Dr. Majsi u l-Kontijiet tat-Taxxa - Kummiedja
Smash
Go 106/Melita 105 06:45 Erga Lura (r) 07:25 Kitchen Program 07:45 7News 08:00 Habbejtek 09:00 Documentary 10:00 Good Food Everyday 10:50 TSN Teleshopping 13:10 ATOZ Teleshopping 14:20 Erga Lura repeat 15:00 Documentary 16:10 Good Food Everyday 17:10 Parlament tal-Poplu(r) 18:10 Music Videos 18:50 Edward Scicluna 19:00 7News 19:30 Music Videos 20:00 Short Documentary 20:10 Documentary 20:50 Kitchen Program 21:20 Edward Scicluna 21:30 CNI 22:00 7News 22:30 Motordrome
Rai Uno
UNA VITA CANALE 5 FIS-14:10 Illum Arturo jitgħallem jilgħab il-billiard grazzi għal Trini. Jaċċetta wkoll li Esteban jassisti għar-rijunjoni ta’ Ochoa. Blanca tissuspetta li Diego qiegħed jikkonfoffa f’xi pjan ma’ Ursula. Għada Leonor tipproponi lis-Sinjura biex jagħmlu avveniment ad unur Blanca. Lil Ursula ma jistednuhiex u għalhekk taħlef li tivvendika ruħha minnhom...
34
PM Channel
Go 201/Melita 150 06:45 Unomattina (07:00, 07:30, 08:00, 09:00, 09:30 TG1) 09:35 Rai Parlamento 10:00 TG1 10:30 Tutto Chiaro 11:30 Don Matteo 13:30 Telegiornale 14:00 Io e Te 15:40 Il Paradiso delle Signore 16:30 TG 1 16:40 TG 1 Economia 16:50 La Vita in Diretta 18:45 Reazione A Catena 20:00 Telegiornale 20:30 Techetechte 21:25 Don Matteo 23:45 Porta a Porta
Rai Due
GO 202/Melita 151 05:30 Legami 07:05 Heartland 08:30 TG 2 08:40 The Coroner 10:00 TG2 - Italia 11:00 Tg2 Flash 11:20 Crociera di Nozze: Australia Film 2011 b’Eva-Maria Grein 13:00 TG 2 13:50 Tg2 Medicina 33 14:00 Squadra Omicidi Istanbul 15:40 Squadra Speciale Cobra 11 17:00 Castle 18:00 TG2 Flash 18:15 Europei 2019 Under 21 Danimarka Awstrija 20:30 TG2 20:50 Europei 2019 Under 21 Ġermanja - Serbja 23:00 Il Sinatra del Rap 00:35 The Company Man Film 2010 b’Ben Affleck, Kevin Costner
Rai Tre
GO 203/Melita 152 06:00 RaiNews24 07:00 TGR Buongiorno 08:00 Agorà 10:00 Mi manda Raitre 10:55 Spaziolibero 11:05 Tutta Salute 11:55 Meteo 3 12:00 TG3 12:25 TG3 Fuori TG 12:45 Quante storie 13:15 Rai Cultura 14:00 TG Regione 14:20 TG3 14:50 TGR Leonardo 15:05 Rex 15:50 Nine Months Film 1995 b’Hugh Grant 17:35 Aspettando Geo 17:40 Geo 19:00 TG3 20:00 Blob 20:30 Che Ci Faccio Qui 20:45 Un Posto al Sole 21:20 Chef Film 2014 b’Jon Favreau 23:20 Nuovi Eroi 24:00 TG3 Linea Notte
Rete 4
Go 206/Melita 153 05:30 TG 4 Night News 05:50 Fuori dal Coro 06:10 Media Shopping 06:40 Punto Sette Una Vita 06:55 Miami Vice 09:00 Carabinieri 10:20 Diagnosis Murder 11:20 Ricette all’Italiana
TELEVIŻJONI
GWIDA MIS-16 SAT-22 TA’ ĠUNJU
PRIME TIME
IL-ĦAMIS 20 TA’ ĠUNJU ILLUM FUQ IL-CABLE TV Secrets
ONE FID-20:15 It-Tnejn Farah Baldacchino li titkellem dwar ir-riċetti tagħha.. It-Tlieta Il-kantant Aldo Busuttil L-Erbgħa Programm speċjali fejn intom ittelespettaturi jkollkom iktar ċans tila-għbu l-logħba Kontra 30 Sekonda bil-Maqlub. Il-Ħamis Il-preżentatriċi Stephanie Spiteri. Il-Ġimgħa L-attur komiku Mario Cassar, li se jnissel tbissima.
(12:00 Tg4, Meteo.It) 13:00 Murder, She Wrote 14:00 Lo Sportello di Forum 15:30 Hamburg Distretto 21 16:35 The Private War of Major Benson Film 1955 b’Charlton Heston 18:55 TG4 19:30 Tempesta d’Amore 20:30 Stasera Italia 21:25 Dritto e Rovescio 00:30 The Bedroom Window Film 1987 b’Isabelle Huppert
Canale 5
Go 205/Melita 154 08:00 TG5 Mattina 08:45 Secret Life of the Kangaroo 09:50 Guardians of the Wild 10:57 TG5 11:00 Forum 13:00 TG5, Meteo.It 13:40 Beautiful 14:10 UNA VITA 14:45 Bitter Sweet 15:30 Il Segreto 16:30 Rosamunde Pilcher: Inaspettato come il Destino Film Ġermaniż 2015 18:45 Caduta Libera 20:00 TG5; Meteo.It 20:40 Paperissima Sprint 21:20 All Together Now 00:30 TG 5 Notte 01:06 Paperissima Sprint 01:35 CentoVetrine
Italia 1
Go 204/Melita 155 07:00 Last Man Standing 07:45 Yogi Bear 08:00 Pollyanna 08:25 Sui Monti con Annette 09:00 Mila e Shiro
09:25 Hart of Dixie 10:25 Person of Interest 12:10 Cotto e Mangiato 12:25 Studio Aperto 13:00 Sport Mediaset 13:45 The Simpsons 14:35 Family Guy 15:25 Mom 16:25 Two & A Half Men 17:20 Will & Grace 18:15 Colorado Pills 18:30 Studio Aperto 19:25 C.S.I. New York 20:25 C.S.I. Crime Scene Investigation 21:20 Collide Film 2016 b’Felicity Jones, Anthony Hopkins 23:20 Turistas Film 2006 b’Josh Duhamel 01:05 Constantine 02:05 Studio Aperto
La 5
Go 209 / Melita 162 07:00 Beautiful 07:45 Il Segreto 08:45 Media Shopping 09:10 Tempesta d’Amore 10:15 Vernice Week 10:20 Beautiful 11:00 Una Vita 12:05 Gym Me 12:15 Il Segreto 13:10 Divina Cocina 13:35 The Vampire Diaries 15:25 IZombie 17:15 The Night Shift 19:15 Forum Estate 21:10 Bounce Film 2000 b’Ben Affleck, Gwyneth Paltrow 23:15 Cambio Casa, Cambio Vita
BBC
Go 301/Melita 300 16:00 Father Brown 16:45 Keeping Up Appearances 17:15 Doctors
17:45 EastEnders 18:15 DIY SOS: The Big Build 19:05 New Tricks 20:00 Doctors 20:30 EastEnders Keanu faces Ben’s wrath, Lola is stunned by an unexpected visitor, and Whitney seeks a new opportunity for Callum. 21:00 Stella 21:45 In The Club 22:40 Josh 23:40 The Outcast Film 2016
Discovery
Go 301/Melita 400 16:00 Outback Truckers 17:00 Salvage Dawgs 17:30 Shed & Buried 18:00 How Do They Do It? 18:30 How It’s Made 19:00 Expedition Unknown 20:00 How Do They Do It? 21:00 Mythbusters 22:00 How Do They Do It?
Melita More
Melita 315 13:00 DAYS OF OUR LIVES Nicole tells Deimos Chloe is carrying his child; Chad says he’s ready to care for Thomas by himself; Jennifer hears J.J. talk in his sleep; Sonny tries to speak with Paul. 20:00 MAFIA ONLY KILLS IN SUMMER It’s the era of high-profile killings with magistrates such as Terranova and Costa murdered, and Governor Piersanti Mattarella, the man who wanted to clean things up, also assassinated.
ITV Choice
GO 307 / Melita 309 06:10 Royal Recipes 07:05 Vera 08:55 Dinner Date 09:55 Come Dine With Me 10:50 Royal Recipes 11:45 Emmerdale 12:15 Coronation Street 13:15 Come Dine With Me 14:10 Kate’s Wardrobe Secrets 15:00 Her Majesty’s Cavalry 15:30 Gino’s Italian Coastal Escape 15:55 This Time Next Year 16:50 Dinner Date 17:50 Emmerdale 18:15 Coronation Street 19:10 Kate’s Wardrobe
20:00 Her Majesty’s Cavalry 20:30 Gino’s Italian Coastal Escape 20:55 This Time Next Year 21:50 Emmerdale 22:15 Coronation Street 23:10 Dinner Date
AMC
Go 702 / Melita 312 07:15 Attack on the Iron Coast 08:45 Submarine X-1 10:15 Dragon 11:40 The Quiet American 13:20 Boy, Did I Get A Wrong Number! 15:00 I’m Red Fish 16:30 The Black Stallion 18:25 The Aviator 20:00 The Son 20:45 Don’t Say A Word 22:35 Ambushed
GO Stars
Go 150 07:00 Robinson Crusoe 08:40 The Reef 2: The High Tide 10:00 Bernard And Huey 11:30 Everything Everything 13:10 The Assassin 15:00 Red Turtle 16:20 Ben-Hur 18:25 Fist Fight 20:00 Pen 15 - Season 1 21:00 The Handmaid’s Tale - Season 3 22:00 American Honey 00:50 The Double 02:30 Fist Fight 04:10 The Handmaid’s Tale - Season 3
Melita More
Melita 315 10:15 Simpatici 11:15 Madonna Tac-Coqqa 12:15 Grey’s Anatomy 13:00 Days Of Our Lives 13:45 The Big Bang Theory 14:15 Simpatici 15:15 Two & a Half Man 15:45 Chicago P.D. 16:30 Pretty Little Liars 17:15 Division 7 18:15 Days Of Our Lives 19:00 Klassi Ghalina 20:00 Rajt Ma Rajtx 20:45 Mafia Only Kills In Summer 22:00 Aenigma 23:00 The Young Pope 24:00 Suits 00:45 The Amazing Race
MELITA MORE MAFIA ONLY KILLS IN SUMMER 35
GWIDA MID-9 SAL-15 TA’ ĠUNJU
GWIDA MIS-16 SAT-22 TA’ ĠUNJU TELEVIŻJONI
IL-ĠIMGĦA 21 TA’ ĠUNJU IL-ĦADD 9 TA' NOVEMBRU TVM
Go 101/Melita 101 06:30 Hbieb u Ghedewwa 07:00 TVAM 09:00 Storjografija 09:30 Niskata 12:00 News 12:15 Waranofsinhar 15:00 Hbieb u Ghedewwa 15:45 Teleshopping 16:00 Invnzjonijiet 16:15 Stili 16:45 Illum ma’ Steph (18:00 News) 18:30 Paqpaq 19:00 Natura Maltija 19:15 Kultura News 19:20 DOC 19:30 Ras imb Ras 19:40 112 19:45 Superstar Lottery 20:00 News Bulletin 20:50 Xarabank (22:00 Headline News) 22:50 Pass Pass Għal Auschwitz 23:15 News & Sports News 23:35 Hbieb u Ghedewwa
TVM 2
Go 104/Melita 104 06:00 Euronews 06:45 Ras Imb Ras 07:00 112 07:05 Laparelli Sa Piano 07:15 Kultura News 07:30 Umani 08:00 3 Pointer 08:30 Sport Ghawdex 09:00 TVAM 11:00 Euronews 11:30 Il-Vjaġġatur 12:00 DOT EU 12:15 Ras Imb Ras 12:30 Xtra 13:30 Euronews 14:15 Il-Proġett
15:15 Ilsienna 15:45 Personaggi 16:15 112 16:20 Kultura News 16:30 Natura Maltija 16:35 Skritt 16:45 Gadgets 17:30 Kristu ... Min Hu? 18:00 Harbour Life 18:30 Wirt Marsaxlokk 19:00 Andy’s Baby Animals 19:15 Puffle Town 19:30 Laparelli Sa Piano 19:40 112 19:45 SuperStar Lottery 20:15 Aħbarijiet Għal Dawk b’Nuqqas ta’ Smigħ 20:30 Futbol: FIFA Under 20 Xandira diretta 22:30 Malta u lil Hinn Minnha 24:00 News In English
Net
ONE
F Living
Go 103/Melita 103 06:30 ONE News 06:45 One Breakfast 08:00 Liquorish: Daytime 08:00 Dak li Jghodd (r) 09:00 Tabor 09:30 Espresso 11:50 Telebejgħ 12:30 ONE News 12:40 Kalamita 15:30 ONE News 15:35 Kalamita 16:25 Telebejgħ 17:20 Liquorish: Daytime 17:30 Indhouse 18:30 Pjazza 19:20 ONE Sport u Temp 19:30 ONE News 20:10 PrimeTime 20:30 Dokumentarju 22:30 Mad-Daqqa t’Għajn 23:30 ONE News 23:50 Liquorish: Daytime 24:00 Kalamita 03:30 ONE News
Go 102/Melita 102 06:30 NET News 07:00 Net AM 09:00 10q 11:00 Telebejgħ 12:00 NET News 12:10 Purée (ripetizzjoni) 15:00 NET News 15:05 Ingropp-pi 15:30 Tearoom 18:00 NET News 18:05 NETlive 19:30 NET News 20:15 Flusek 20:45 Meander 21:20 Replay Preview 22:00 NET News 22:05 Replay Preview 23:00 NET News 23:30 Tearoom (ripetizzjoni) Go 106/Melita 108 03:30 F Living Show 07:30 Propjeta minn wara l-kwinti 08:00 Vetrina 09:00 Simbiosi 10:24 Shanti 10:29 F Minuta 10:30 Lura Fiż-Żmien 12:00 Vetrina 12.30 F Living Show 16:30 Vetrina 17:55 Shanti 18:00 F Minuta 18:01 Attwali 19:30 Fuq it-Taraġ taz- Zuntier 20:30 Propjeta minn wara l-kwinti 21:00 Esperjenza 22:30 Shanti 22:35 F Minuta 22:36 F Living Show 02:30 Ejjew Għandi 03:00 Portmoni
IL SEGRETO CANALE 5 FIT-15:30 Francisca terġa’ titfaċċa mill-ġdid u tidher li hija mimlija ħdura aktar minn qatt qabel. Mill-ewwel tagħmilha ċara li mhix lesta li tagħmel il-ħajja feliċi għal Severo. Ma toqgħodx lura milli tinsulta lil Prudencio talli ma tax kas lil martu u tisħet iż-żwieġ bejn Saul u Julieta. Biex tkompli bl-azzjonijiet tagħha, il-mara tkeċċi mid-dar lil Fernando. Fi Puente Viejo tiddomina arja ta’ biża’! 36
PM Channel Channel 01 Evo IPTV Malta
07:20 Id-Djarju l-Iswed 08:10 Qegħdin Sew 09:05 Simpatiċi 10:30 Klassi Għalina 11:15 Rifless 12:15 Strada Stretta 13:00 Dun Benit 13:50 Qegħdin Sew 14:50 Sal-Quċċata 16:15 Simpatiċi 17:00 Rifless 18:00 Strada Stretta 18:50 Dun Benit 19:40 Qegħdin Sew 20:40 Sal-Quċċata 21:30 Simpatiċi
Smash
Go 106/Melita 105 07:25 Kitchen Program 07:45 7News 08:00 Habbejtek 09:00 Documentary 10:00 Good Food Everyday 10:50 TSN Teleshopping 13:10 ATOZ Teleshopping 14:20 Erga Lura (r) 15:00 Documentary 16:10 Good Food Everyday 17:10 Parlament tal-Poplu 18:10 Music Videos 18:50 Edward Scicluna 19:00 7News 19:30 Habbejtek 20:30 Documentary 21:50 Edward Scicluna 22:00 7News 22:30 Documentary
Rai Uno
Go 201/Melita 150e 06:45 Unomattina (07:00, 07:30, 08:00, 09:00, 09:30 TG1) 09:35 Rai Parlamento 10:00 TG1 10:30 Tutto Chiaro 11:30 Don Matteo 13:30 Telegiornale 14:00 Io e Te 15:40 Il Paradiso delle Signore 16:30 TG 1 16:40 TG 1 Economia 16:50 La Vita in Diretta 18:45 Reazione A Catena 20:00 Telegiornale 20:30 Techetechete 21:25 SEAT Music Awards L-aħħar parti 23:50 Non Disturbare
Rai Due
GO 202/Melita 151 05:30 Legami 07:05 Heartland 08:30 TG 2 08:40 The Coroner 10:00 TG2 - Italia
11:00 Tg2 Flash 11:20 Crociera di Nozze: Australia Film 2011 b’Eva-Maria Grein 13:00 TG 2 13:50 Tg2 Medicina 33 14:00 Squadra Omicidi Istanbul 15:40 Squadra Speciale Cobra 11 17:00 Castle 18:00 TG2 Flash 18:15 Europei 2019 Under 21 Inghilterra Rumanija 20:30 TG2 20:50 Europei 2019 Under 21 Franza - Kroazja 23:00 I Falchi Film 2017 b’Fortunato Cerlino 00:40 The Mechanic Film 2011 b’Jason Stratham
Rai Tre
GO 203/Melita 152 06:00 RaiNews24 07:00 TGR Buongiorno 08:00 Agorà 10:00 Mi manda Raitre 10:55 Spaziolibero 11:05 Tutta Salute 11:55 Meteo 3 12:00 TG3 12:25 TG3 Fuori TG 12:45 Quante storie 13:15 Rai Cultura 14:00 TG Regione 14:20 TG3 14:50 TGR Leonardo 15:10 Rex 15:55 Un Sorriso, Uno Schiaffo, Un Bacio in Bocca Film 1976 b’Renato Pozzetto 17:35 Aspettando Geo 17:40 Geo 19:00 TG3 20:00 Blob 20:30 Che Ci Faccio Qui 20:30 Aspettando Rai Pipol 20:45 Un Posto al Sole 21:20 La Grande Storia 23:15 Il Corpo dell’Amore 24:00 TG 3 Linea Notte 01:10 Rai Cultura
Rete 4
Go 206/Melita 153 05:30 TG 4 Night News 05:50 Fuori del Coro 06:10 Media Shopping 06:40 Ieri e Oggi in TV 06:55 Miami Vice 09:00 Carabinieri 10:20 Diagnosis Murder 11:20 Ricette all’Italiana (12:00 Tg4, Meteo.It) 13:00 Murder, She Wrote 14:00 Lo Sportello di Forum 15:30 I Viaggi di
TELEVIŻJONI
GWIDA MIS-16 SAT-22 TA’ ĠUNJU
IL-ĠIMGĦA 21 TA’ ĠUNJU BITTER SWEET CANALE 5 FIT-15:45 Grazzi għar-ritratt taddokument li Asuman biegħ lil Demet, din flimkien ma’ żewġha jirnexxilhom jingħataw b’mod temporanju il-kustodja ta’ Bulut. Iżda z-ziju Ferit irid ikompli jiġġieled għall-kustodja tan-neputi u għalhekk jipprova jiskopri min kien il-persuna li kien biegħ l-informazzjoni kruċjali f’din l-istorja. Intant it-tfajjel issa jkollu jmur joqgħod għand iz-zijiet iżda xejn mhu ward u żahar għalih...
Donnavventura 16:15 MacArthur Film 1977 bi Gregory Peck 18:55 TG4 19:30 Tempesta d’Amore 20:30 Stasera Italia 21:25 Quarto Grado 00:30 Donnavventura 01:10 TG4 News 01:15 Modamania 02:05 TG4 Night News 03:25 Mortacci Film Taljan 1988 b’Vittorio Gassman
Canale 5
Go 205/Melita 154 08:00 TG5 Mattina 08:45 Wild Survivors 09:50 Guardians of the Wild 10:57 TG5 11:00 Forum 13:00 TG5, Meteo.It 13:40 Beautiful 14:10 Una Vita 14:45 Bitter Sweet 15:30 IL SEGRETO 16:30 Undercover Agent Film 2016 bi Brittany Irvin, Matt Ellis 18:45 Caduta Libera 20:00 TG5; Meteo.It 20:40 Paperissima Sprint 21:20 La Sai L’Ultima 00:30 X Style
Italia 1
Go 204/Melita 155 07:00 Last Man Standing 07:45 Yogi Bear 08:00 Pollyanna 08:25 Sui Monti con Annette 09:00 Mila e Shiro 09:25 Hart of Dixie 10:25 Person of Interest 12:10 Cotto e Mangiato 12:25 Studio Aperto 13:00 Sport Mediaset
13:45 The Simpsons 14:35 Family Guy 15:25 Mom 16:25 Two & A Half Men 17:20 Will & Grace 18:15 Colorado Pills 18:30 Studio Aperto 19:25 C.S.I. New York 20:25 C.S.I. Crime Scene Investigation 21:20 Battleship Film 2012 b’Liam Neeson 24:00 Blade Film 2002 b’Wesley Snipes, Kris Kristofferson
19:40 Doctors 20:10 Doctor Who 21:00 A POET IN NEW YORK Film 2014 with Tom Hollander, Phoebe Fox A look at Welsh poet Dylan Thomas’s fatal visit to New York City, and his stormy relationship with his wife Caitlin. 22:30 Bad Move 22:55 Inside No. 9 23:25 Live at the Apollo 23:55 Doctors
La 5
Discovery
Go 209 Melita 162 07:00 Beautiful 07:45 Il Segreto 08:45 Media Shopping 09:10 Tempesta d’Amore 10:15 Vernice Week 10:20 Beautiful 11:00 Una Vita 12:05 Gym Me 12:15 Il Segreto 13:10 Divina Cocina 13:35 The Vampire Diaries 15:25 IZombie 17:15 The Night Shift 19:15 Forum Estate 21:10 Walking On Sunshine Film 2007 bi Chris Evans 23:15 Shopgirl Film 2004 bi Steve Martin, Claire Danes.
BBC
Go 301/Melita 300 . 16:00 Father Brown 16:45 Keeping Up Appearances 17:15 Doctors 17:45 EastEnders 18:15 DIY SOS 19:10 Last of the Summer Wine
Go 301/Melita 400 16:00 Outback Truckers 17:00 Salvage Dawgs 17:30 Shed & Buried 18:00 How Do They Do It? 18:30 How It’s Made 19:00 Expedition Unknown 20:00 Gold Rush 21:00 Moonshiners 22:00 Scrappers 23:00 Expedition Unknown
ILLUM FUQ IL-CABLE TV 15:00 What Would Your Kid Melita More Do? Melita 315 15:55 Cannonball 13:00 DAYS OF OUR 16:50 Masterpiece LIVES 17:50 Emmerdale Kayla (Mary Beth Evans) sets up a romantic surprise for Steve (Stephen Nichols).
21:30 GREY’S ANATOMY Meredith treats a patient whose family celebrates ‘Day of the Dead’, making her think about the loved ones she has lost herself. Richard delivers the news that her father Thatcher is dying of acute myeloid leukemia. As they haven’t talked since Lexie’s death, Meredith is unsure whether to reach out to him or not. After working a case together, Nico and Levi share their first kiss but Nico turns him down after learning that he does not have any experience with men.
ITV Choice
GO 307 / Melita 309 06:10 Kate’s Wardrobe Secrets 07:05 Her Majesty’s Cavalry 07:35 Gino’s Italian Coastal Escape 08:00 This Time Next Year 08:55 Dinner Date 09:55 Come Dine With Me 10:50 Kate’s Wardrobe Secrets 11:45 Emmerdale 12:45 Coronation Street 13:15 Come Dine With Me 14:10 Royal Wives of Windsor
18:45 Coronation Street 19:10 Royal Wives of Windsor 20:00 What Would Your Kid Do? 20:55 Cannonball 21:50 Emmerdale 22:40 Coronation Street 23:10 Dinner Date
AMC
Go 702 / Melita 312 06:50 I’m Reed Fish 08:20 The Black Stallion 10:15 The Aviator 11:50 Enigma 13:45 Driving Lessons 15:20 The New Guy 16:45 Sahara 18:30 Broken Trust 20:00 Basic 21:35 Ambushed 23:10 Order of Death
GO Stars
Go 150 07:00 Red Turtle 08:20 The Hobbit: The Desolation Of Smaug 11:10 Ben-Hur 13:15 The Deal 15:00 Burn After Reading 16:45 Game Night 18:30 Sleeper 20:00 Pen 15 - Season 1 The comedic story of middle school seen through the eyes of two 7th grade girls dealing with the awkwardness of being a teenager. 21:00 Darkest Hour 23:10 The Domestics
Melita More
Melita 315 11:15 Strada Stretta 12:15 The Amazing Race 13:00 Days Of Our Lives 13:45 The Big Bang Theory 14:15 Simpatici 15:15 Two & a Half Man 15:45 Suits 16:31 Pretty Little Liars 17:15 Division 7 18:15 Days Of Our Lives 19:00 Klassi Ghalina 20:00 Rajt Ma Rajtx 20:45 The Originals 21:30 Grey’s Anatomy 22:15 Criminal Minds 23:00 Supernatural 23:45 Mafia Only Kills In Summer
AMC PEN 15 (SEASON 1) 37
GWIDA MID-9 SAL-15 TA’ ĠUNJU
GWIDA MIS-16 SAT-22 TA’ ĠUNJU TELEVIŻJONI
IS-SIBT 22 IL-ĦADD 9 TA’ TA' ĠUNJU NOVEMBRU TVM
Go 101/Melita 101 06:30 Artna - Kultura Agrikola 07:00 TVAM Weekend 09:30 Andy’s Wild Adventures 10:45 Puffle Town 12:00 News 12:15 Awtokura 12:45 Sibtek 16:00 News 16:05 Il-Vjaġġatur 16:35 Harbour Life 17:00 UMANI 17:30 Maltarti 17:45 Tertuqa Trailers 18:00 Sign News 18:10 Gadgets 19:00 Madagascar 19:35 Dot EU 19:45 Lotto 20:00 News Bulletin 20:50 VIGILANTE 22:15 Kristu Min Hu? 23:25 News & Sport News 24:00 Madagascar
TVM 2
Go 104/Melita 104 06:00 Euronews 06:45 3 Pointer 07:15 Natura Maltija 07:20 112 07:30 MEA 08:00 Harbour Life 08:30 Jisimni Dimensia 09:00 Kristu Min Hu? 09:30 TVAM 12:00 112 12:15 Gourmet 12:45 Malta u lil Hinn Minnha 14:15 DOT EU 14:30 Rome Reports 15:00 Il-Korp 15:30 Ħajjitna Ktieb 16:00 Il-Proġett 17:00 Aħbar Tajba 17:15 Laparelli Sa Piano
17:30 FWWC Partita f’xandira diretta 19:30 Minn Jum għal Jum 20:00 Storjografija 20:30 Aħbarijiet għal Dawk Neqsin Mis-Smigħ 21:00 FWWC: Partita f’xandira diretta 23:00 Wirt Marsaxlokk 23:30 Pass Pass Għal Auschwitz 24:00 News In English
ONE
Go 103/Melita 103 06:30 ONE News 06:45 Amber: Out & About 07:00 Dak li jgħodd (r) 08:10 Popcorn (r) 08:30 Better Living 09:30 Achieve 10:30 Indhouse 11:30 Telebejgħ 11:45 Amber: Out & About 12:00 Zona Sport 12:30 ONE News 12:40 Amber: Out & About 13:00 Flimkien ma’ Nancy (r) 14:00 Aroma Kitchen 15:00 Popcorn 15:30 ONE News 15:40 Country Jamboree 17:30 Pink Panther 18:15 Ondroad 18:50 Airborne 19:20 ONE Sport u Temp 19:30 ONE News 20:10 Ieqaf 20 Minuta 20:45 Dokumentarju 23:30 ONE News
Net
Go 102/Melita 102 07:00 NET News 07:30 Sport Extra (rip) 08:00 Meander (ripetizzjoni) 08:30 Bieb u Ghatba (features) 09:00 Telebejgh
10:00 10Q (ripetizzjoni) 11:00 Telebejgh 12:00 NET News 12:05 Puree (ripetizzjoni) 12:40 Life & Style Weekend 14:30 Flusek (ripetizzjoni) 15:00 NET News 15:05 Acceler8 (ripetizzjoni) 16:30 Immagni 17:00 Jekk Joghgobkom 18:00 NET News 18:05 Trending 18:15 Wheelspin (rip) 19:30 NET News 20:15 Meander (ripetizzjoni) 20:45 The Entertainers (rip) 23:00 NET News 23:30 Life & Style Weekend (ripetizzjoni)
F Living
Go 106/Melita 108 07:30 Vetrina 08:24 Shanti 08:29 F Minuta 08:30 X’Laqatni 10:00 Propjeta minn wara l-kwinti 10:30 Belle Donne 12:00 Portmoni 12:30 F Living Show 16:30 Overcomer’s Voice 17:00 Fuq it-Taraġ taz- Zuntier 18:00 Propjeta minn wara l-kwinti 18:30 Belle Donne 20:00 Żona Ambjent 20:30 Ejjew Għandi 21:00 Living Stars 22:30 Shanti 22:35 F Minuta 22:36 F Living Show 02:30 Fuq it-Taraġ taz- Zuntier
PM Channel Channel 01 Evo IPTV Malta 07:30 Rifless 08:10 Strada Stretta 09:10 Simpatiċi
UMANI TVM FIL-17:00 Umani tal-lum dwar bniedem li sa minn mindu kien tifel li wera pożittivita’ u determinazzjoni kbira minkejja d-diżabilita’. Nsiru nafu lil Oliver Scicluna sa minn mindu kien tifel u llum il-Kummissarju għaddrittijiet ta’ persuni b’diżabilita’. Umani bi produzzjoni u prezentazzjoni tal-gurnalista Maria Muscat. 38
10:15 Il-Madonna taċ-Ċoqqa 11:00 Ħażen u Mrar 11:40 Missjoni 12:40 Għeruq 13:25 Mera tal-Passat Film b’Fabian Scerri De Carlo 15:40 Simpatiċi 17:25 Il-Madonna taċ-Ċoqqa 18:10 Ħażen u Mrar 19:00 Missjoni 19:50 Għeruq 20:40 Mera tal-Passat Film 22:40 Simpatiċi
Smash
Go 106/Melita 105 08:157 News 08:30 Habbejtek 09:30 ATOZ Teleshopping 13:00 Good Food Everyday 14:00 Erga Lura (r) 14:40 Documentary 16:30 Kitchen Program 17:30 CNI 18:10 Music Videos 18:50 Edward Scicluna 19:00 7News 19:30 Good Food Everyday 20:00 Kitchen Program 20:10 Music Videos 20:30 Documentary 22:00 7News 22:30 Documentary
Rai Uno
Go 201/Melita 150 06:00 Il Caffe di Rai Uno 06:55 Gli Imperdibili 07:00 TG1 07:05 Settegiorni 08:00 TG1 08:25 Uno Mattina in Famiglia (09:00 TG 1) (09:30 TG 1 LIS) 10:45 Buongiorno Benessere 11:30 Dreams Road 12:15 Gli Imperdibili 12:20 Linea Verde Life 13:30 TG 1 14:00 Linea Bianca 15:00 Easy Driver 15:35 Passaggio A Nord Ovest 16:30 TG 1 16:45 A Sua immagine 17:15 A Summer in Capri Film Ġermaniż 2012 b’Michaela May 18:45 Reazione A Catena 20:00 TG1 20:30 Futbol: Nazionale U21 Campionati Europei Italia 2019 Italja - Belġju 23:20 31 Premio Marisa Bellisario 00:50 Che Tempo Fa 00:55 MilleeunLibro 01:55 Non è Peccato Film 2006 b’Emily Rios 03:20 Risate di Notte
Rai Due
GO 202/Melita 151 06:00 Squadra Speciale Cobra 11 06:35 Rai Cultura 07:05 Love on Lake Garda Tlett puntati 09:15 Rai Parlamento 09:45 Gli Imperdibili 09:55 Frigo 10:25 In Viaggio con Marcello 11:10 Rai TG Sport 11:20 Viaggi di Nozze: Sicilia Film 2013 b’Jessica Boehrs 13:00 TG 2 Giorno 13:30 TG 2 Weekend 14:00 Maria Brand & The Fate of Love Film 2018 b’Mariele Millowitsch 15:35 Squadra Speciale Colonia 16:20 Squadra Speciae Stoccarda 17:05 Il Commissario Voss 18:05 TG2 L.I.S. 18:10 Rat TG Sport Sera 18:50 N.C.I.S. New Orleans 19:40 N.C.I.S. Los Angeles 20:30 TG2 21:05 Stolen Daughter Film 2015 b’Andrea Roth, Rachel Hayward 22:50 Bull 23:20 TG 2 Dossier 00:05 TG 2 Storie 02:00 Rex
Rai Tre
GO 203/Melita 152 06:00 RaiNews24 08:00 Il Sabato di Tutta Salute 09:30 Mi manda Raitre in + 11:00 TGR BellItalia 11:30 TGR Officina Italia 12:00 TG3 12:25 TGR Il Settimanale 13:05 L’Ora di Legalità 14:00 TG Regione 14:20 TG3 14:45 TG3 Pixel 14:50 TG3 L.I.S. 14:55 Gli Imperdibili 15:00 One For The Money Film 2012 b’Kathe- rine Heigl 16:25 Report 17:40 TGR 18:20 Todo Cambia 18:55 Meteo 3 19:00 TG3 19:30 TG Regione 20:00 Blob 20:30 La Mia Passione 21:25 Ogni Cosa e illuminata 00:10 Commissari
Rete 4
Go 206/Melita 153
TELEVIŻJONI
GWIDA MIS-16 SAT-22 TA’ ĠUNJU
IS-SIBT 22 TA’ ĠUNJU VIGILANTE
TVM FID-20:50 It-72 puntata Erba’ ostaggi f’idejn Krista u sħabha! Waqt li Djon biex jivvendika l-attentat fuq ħajjet Scarlett mar għand il-pulizija biex jikxef kollox, Krista antiċipat kollox u ħatfet nies li huma qrib dawk li qed jinvestigawha biex tirrikatta bihom! X’se tivvinta issa Krista li għandha dawn l-innoċenti taħt idejha?-
06:35 06:55 07:25 07:40
Fuori dal Coro Media Shopping Come Eravamo Zambia: L’Inzio della Stagione Secca Dokumentarju 08:15 Miami Vice 09:15 Il Giudice Mastrangelo 11:20 Ricette all’ Italiana (11:55 Tg4) 13:00 Parola di Pollice Verde 14:00 Lo Sportello di Forum 15:30 Hamburg Distretto 21 16:40 Columbo: Ransom for a Dead Man Film 1971 b’Peter Falk, Lee Grant 18:55 Tg4 Telegiornale; Meteo.it 19:30 Tempesta d’Amore 20:30 Stasera Italia Weekend 21:25 Una Vita 23:30 Borghi Ritrovati Una Sfida per Una Nuova Vita 00:30 L’Onorevole con l’Amante Sotto il Letto Film Taljan 1981
Canale 5
Go 205/Melita 154 06:00 Prima Pagina 07:59 TG5 Mattina 08:45 In Forma Con Starbene 09:45 Dokumentarju 10:40 Mediashopping 11:00 Forum 13:00 TG5 13:40 L’Isola di Pietro 16:25 Going the Distance Film 2010 bi Drew Barrymore, Justin Long 18:45 Caduta Libera
20:00 20:40 21:20 00:30 01:05 01:35
TG 5 Paperissima Sprint Ciao Darwin TG5 Notte Paperissima Sprint L’Onore e il Rispetto
Italia 1
Go 204/Melita 155 06:50 Joey 07:30 Huckleberry Hound 08:00 Tweety & Sylvester 08:25 The Pink Panther 09:15 What’s New Scooby Doo 09:40 Futurama 10:30 The O.C. 12:25 Studio Aperto 13:00 Sport Mediaset 13:45 The Simpsons 14:35 Batman & Robin Film 1997 b’George Clooney, Arnold Schwarzenegger 17:20 Two & A Half Men 18:20 Mr. Bean 18:30 Studio Aperto 19:00 Sport Mediaset 19:30 C.S.I. New York 20:25 C.S.I. Crime Scene Investigation 21:20 Cinderella Story Film 2004 b’Hillary Duff 23:20 A Cinderella Story: If the Shoe Fits Film 2016 b’Sofia Carson 01:15 Constantine
La 5
Go 209 / Melita 162 06:00 Media Shopping 07:00 Myr, Salute, Estetica, Benessere 07:50 Il Segreto 08:50 Media Shopping 09:15 Beautiful 11:10 L’Onore il Rispetto IV 13:30 Walking On Sunshine Film 2014 15:30 Guerilla Gardeners 16:30 Cambio Casa,
18:55 21:10 23:25
Cambio Vita! L’Onore il Rispetto 4 The Emperor’s Club Film 2002 Victor Ros It-2 parti
BBC
Go 301/Melita 300 09:30 Doctors 12:00 DIY SOS 13:45 Doctor Who 14:35 EastEnders 16:35 DIY SOS 18:25 Keeping Up Appearances 19:25 Doctor Who 21:00 Bad Move 21:25 Inside No. 9 21:55 Live at the Apollo 22:15 Ill Behaviour 22:40 Josh 23:40 Bad Move
Discovery
Go 301/Melita 400 14:00 Wheeler Dealers 15:00 Fast N’ Loud 16:00 Misfit Garage 17:00 Garage Gold 18:00 Salvage Hunters 19:00 Expedition Unknown 21:00 Mummies Unwrapped 22:00 Gold Rush 23:00 Deadliest Catch
ILLUM FUQ IL-CABLE TV Family Melita More 16:00 What Would Your Melita 315 Kid Do? 21:45 MOM 17:00 Gino’s Italian Bonnie tries to Coastal Escape trick Adam into choosing 17:30 KATE’S WARD ROBE SECRETS the outdoor venue she wants for their wedding by showing him an old barrel factory as an alternative, but it backfires. Although Adam agrees to Bonnie’s wedding site, he uses his life savings to buy the barrel factory with hopes of turning it into a bar.
ITV Choice
GO 307 / Melita 309 06:40 Britain’s Brightest Family 07:35 Inside Windsor Castle 08:30 KATE’S WARD ROBE SECRETS The Duchess of Cambridge has become a fashion icon. With the help of Royal fashion experts and celebrities we’ll explore Kate’s signature style. We’ll meet the ‘repliKates’ who copy every look and we’ll show you how to wear it like Kate. 09:00 Gino’s Italian Coastal Escape 09:30 What Would Your Kid Do? 10:25 Living The Dream 11:20 Dark Heart 12:15 Vera 14:00 Victoria 15:00 Britain’s Brightest
18:00 Vera 19:45 Victoria 20:45 Living the Dream 21:35 Coronation Street Omnibus
AMC
Go 309 / Melita 312 07:15 The New Guy 08:40 Sahara 10:25 Broken Trust 11:55 Hollywood’s Best Film Directors 12:25 Legendary 14:10 Boris and Natasha 15:35 The Music in Me 17:05 Riverworld 18:35 If There Be Thorns 20:00 Fear the Walking Dead 20:50 The Son 21:35 Fool for Love 23:20 Basic
GO Stars
Go 150 09:00 Darkest Hour 11:05 Breakable You 13:05 Jurassic World: the Fallen Kingdom 15:15 Goosebumps 2: Haunted Halloween 16:50 Roman J. Israel, Esq 19:00 A War 21:00 The Infiltrator 23:10 Insidious: The Last Key
Melita More Melita 315 08:30 Criminal Minds 09:15 Cold Case 13:00 Grand Designs 14:00 Days Of Our Lives 18:00 Chicago Fire 18:45 VEEP 19:30 Suits 20:15 The Originals 21:00 The Amazing Race 21:45 MOM 22:15 Chicago P.D. 23:00 Aenigma 24:00 Grey’s Anatomy 00:45 Supernatural
ITV CHOICE KATE’S WARDROBE SECRETS 39
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
LIFESTYLE
GETTING FIT FOR SUMMER WITH SUMMER JUST A FEW DAYS AWAY, MANY OF US WILL NO DOUBT BE HESITANT ABOUT BARING MORE SKIN THAN WE’RE USED TO DURING THE WINTER MONTHS. SARAH CHETCUTI TAKES NOTE OF THE OPTIONS AVAILABLE FOR THOSE LOOKING TO GET IN BETTER SHAPE JUST IN TIME TO MAKE THE MOST OF THE SUNNY SEASON AHEAD. Love it or hate it, summer is just around the corner and with temperatures constantly on the rise, we’re left with no choice but to shed those extra layers and swap out our baggy sweaters for skimpier clothing. If you happen to be one of the many who are dreading the thought of having to strip down in order to survive the summer heat, don’t fret just yet as it’s never too late to shape up and get beach body ready.
Shape Up If you’re anything like me, you probably cringe at the thought of setting foot inside a gym. But don’t use this as an excuse since there are many other ways to get in shape, as most fitness professionals will be quick to inform you. It’s recommended to get at least 30 minutes of moderate exercise every day and while this may seem like a lot at first, it’s really not that much.
A good way to start out is by slowly trying to incorporate exercise in your daily routine. Get yourself a walking buddy, make the most of the warmer weather by going for a swim or find some fun group exercise classes to join. Everyone is different even when it comes to fitness, so the best thing is to find a routine that works for you and you’ll be more likely to stick to it. Don’t be afraid to try out something new – you’ll never know until you’ve tried it. 41
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
Be Realistic Keep in mind of course, that muffin tops and wobbly bits won’t disappear overnight, but chances are you’ll start to notice a difference both in how you look as well as how you feel too fairly quickly!
LIFESTYLE
“Many people underestimate the importance of water and how essential it is when it comes to weight loss.”
Keep Hydrated Many people underestimate the importance of water and how essential it is when it comes to weight loss. Making up around 60 per cent of our bodies, our H20 supplies need to be replenished constantly due to a loss of fluids throughout the day. This is even more important during the summer months when we sweat more than usual. According to health professionals, we should aim to drink at least two litres of water every day, though more is needed in the case of heavier or taller individuals. One other major advantage of drinking water is that it suppresses hunger – often when we think we’re hungry, it might just be our brain’s way of telling us we’re actually thirsty, so chugging down a glass of water could be all we need. Drinking more water also leads to regular bowel movements and less bloating too, giving us a flatter tummy that we’ll be proud to show off. That being said, some people do find it hard to drink plain water and can’t stomach the taste of it. One tried and tested trick to make it more palatable is to infuse it with fresh lemon or orange juice, mint leaves and/or cucumber, transforming it into a tasty summer drink that’s virtually calorie-free.
You Are What You Eat By now, most of us are aware of the benefits of healthy eating thanks to various media campaigns in recent years which have aimed to educate the public on how eating better should become a lifestyle choice that affects our entire well-being rather than just a path to losing weight. However, the reality is that many people still struggle to make healthy food choices in their everyday lives after years of becoming accustomed to consuming unhealthy foods.
43
LIFESTYLE
“Every meal and snack should consist of a portion of protein (fish, chicken, beans), fibre (fruit and vegetables) and good fats (olive oil, nuts, avocados).”
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
Here are some good tips to get you started: • Aim to reduce your portion size while eating more frequently in order to boost your metabolism functioning • Eat only ‘clean’ foods, such as fresh fruit and veg, lean meats, organic beans and lentils • Avoid processed foods which often contain too many unhealthy chemicals and additives • Every meal and snack should consist of a portion of protein (fish, chicken, beans), fibre (fruit and vegetables) and good fats (olive oil, nuts, avocados)
Healthy Summer Grub Ideas Luckily, summer is the perfect time to start eating better since, apart from having a bigger variety of fresh ingredients available, we also aren’t prone to eating as much as we usually would during the colder, winter months. Check out the below list of ideas for quick and simple, healthy summer meals and snacks. Salad Jars Grab whatever fresh veg you have and prep them in a reusable jar with a little olive oil, lemon juice, pink sea salt and pepper to taste. You can take them to work, to the beach or anywhere really – they make the ultimate portable summer snack. Don’t forget to add some protein such as tuna, chicken breast or some kidney beans. You can even mix things up and make yourself a healthy ‘dessert jar’ by swapping out the veg for fresh fruit and low-fat Greek yogurt for a tasty and refreshing snack any time of the day. Chickpea Burgers You don’t have to miss out on all the fun of barbeque season just because you happen to be vegetarian or vegan. Make them at home – they are 100 per cent meat-free but still deliver all the protein you require to replenish those muscles after your workout and they taste delicious too. Grill some stuffed red or yellow peppers with quinoa as a colourful and nutritious side dish. Great for Kids Starting your kids out right when it comes to healthy eating will set them up to make more conscious lifestyle choices as they grow up. Swap out icecream for chilled fresh fruit and make the most of the colourful seasonal produce by getting your little ones to appreciate veggies. Carrots with hummus make for the perfect healthy snack for kids and adults alike.
44
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
LIFESTYLE
Best Superfoods for Weight Loss You’ve probably come across the term ‘superfoods’ before – they include any type of food that packs an intense amount of nutrients in a single portion, making them super good for us. Here’s a list of the best superfoods that have been proven to aid weight loss: Almonds – small but mighty, almonds are the healthiest nuts around, with one portion (around a handful) delivering a good source of both protein and healthy fats. Broccoli – widely-known as one of the most nutrient-dense foods on the planet, the benefits of broccoli go far beyond that of weight loss. Avocados – packed with healthy fats, this lip-smacking fruit is the perfect addition to your summer salads. Blueberries – bursting with antioxidants and fibre, these little guys will keep you fuller for longer.
47
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
PARIRI
IL-MARA TRID IKTAR SESS
MADUM ŻEJJED
Matthew Bartolo
Odette Vella
Jien raġel miżżewweġ, u issa ili mal-mara ‘il fuq minn 20 sena. Marti persuna b’saħħitha u ambizzjuża u l-karriera tagħha importanti għaliha imma minn mindu qalbet il-45 sena ma nafx x’tagħha. Qisu issa li qed igerbeb iż-żmien, flok tibda’ tikkalma ftit bdiet tivvinta affarijiet oħra x’tagħmel. Moħħha biex issiefer jew biex noħorġu u qed tippretendi li jkollna x’naqsmu ma’ xulxin diversi drabi fil-ġimgħa. Jiena m’għadnix żgħir bħalma kont u nammetti bir-responsabbiltajiet li jkolli x-xogħol ħafna drabi nasal id-dar u ma tantx ikolli enerġija. Ikolli nammetti mhux l-ewwel darba li spiċċajt nirrifjuta s-sess ħabba l-għajja. Vera ma nafx x’taha.
Is-sena l-oħra xtrajt madum tal-art u tal-kamra talbanju mingħand kumpanija lokali. Meta għamilt l-ordni r-rappreżentant tal-kumpanija wegħdni li nista’ nirritorna l-madum żejjed li ma jkollix bżonn. Dan qaluli kemm-il darba waqt li kont qed nagħmel l-ordni.
Milli qed tiddeskrivi jista’ jkun li martek għaddejja minn xi forma ta’ kriżi ta’ nofs il-ħajja. Ġieli jiġri li meta ngħalqu ċertu età nibdew inħossu ż-żmien għaddej u li qed nixjieħu u nibżgħu li ma nibqgħux bħalma konna. Xi nies jesperjezawha iktar minn ħaddieħor u speċjalment jekk iħossuhom li hemm ħafna affarijiet f’ħajjithom li jkunu xtaqu għamlu però għal raġuni jew oħra ma jkunux. Jista’ jkun ukoll li jekk iħossuhom qed jixjieħu jibdew jagħmlu iktar affarijiet biex jikkumpensaw, bħal jieħdu iktar xogħol fuqhom jew ikunu jridu jkunu iktar attivi sesswalment. Din hija xi ħaġa li tolqot kemm nisa u kemm irġiel, però naħseb taf tolqot lin-nisa ftit iktar ħabba pressjoni mis-soċjetà biex iżommu ruħhom. Ovvjament din hija biss possibbiltà. L-uniku mod biex tkun ċert għaliex martek qed iġġib ruħha b’dal-mod huwa li titkellmu. Eżempju, jista’ jkun li għaddejja minn iktar stress mis-soltu u li dan huwa il-mod tagħha biex tiżvoga. Jew forsi għaddiet minn esperjenza li bidlitilha l-mod kif tħares lejn il-ħajja. Għalhekk kieku jien inpoġġi ftit bilqiegħda magħha u nkellimha biex nara hemmx xi ħaġa li qed tħassibha. Ħudu ħsieb xulxin.
Ftit tal-ġranet ilu mort għand il-kumpanija biex nirritorna għaxar kaxxi madum li ma kellix bżonn u li naturalment kont ħallast għalihom. Jiena tlabt li ningħata l-flus lura ta’ dawn il-madum u mhux nota ta’ kreditu għaliex ma kelli bżonn nixtri xejn mingħand din il-kumpanija. L-iżball fil-kalkolu tal-madum sar minn naħa tal-kumpanija. Ir-rappreżentant tal-kumpanija qalli li mhux ser jaċċettaw madum lura għaliex il-konsejna tal-madum saret tmien xhur ilu u f’dan iż-żmien leħqu biegħu l-madum kollu li kellhom ‘stocked’. Xi drittijiet għandi? Nista’ niftaħ ilment kontra din il-kumpanija? Meta jsir dan it-tip ta’ xiri u kumpanija tieħu ħsieb il-qisien tal-kmamar u skont il-qisien tikkalkula kemm konsumatur għandu bżonn madum, il-kumpanija għandha l-obbligu li tagħmel kalkoli tajbin u tipprovdi lillkonsumatur bl-ammont ta’ madum li għandu bżonn. Għaldaqstant jekk ilkalkoli ma sarux sew u minħabba f’hekk inti spiċċajt b’ħafna iktar madum milli fil-verità kellek bżonn, inti tista’ tinsisti li tirritorna l-madum żejjed u li tingħata flusek lura. Biex tagħmel din it-talba, importanti li għandek provi li l-qisien tal-kmamar ħadithom il-kumpanija u li m’hemm xejn fil-kuntratt tax-xiri li jindika li kellek żmien speċifiku sakemm stajt tirritorna l-madum żejjed. Meta jkun hemm limitu ta’ żmien sakemm jista’ jiġi rritornat madum żejjed, dan iż-żmien għandu jkun raġonevoli u l-konsumatur għandu jiġi infurmat b’din il-kundizzjoni bil-miktub. Minn naħa l-oħra meta l-qisien joħodhom il-konsumatur iżda l-ammont ta’ madum jiġi kkalkulat mill-bejjiegħ, hawnhekk wieħed irid l-ewwelnett jara jekk il-qisien ittieħdux tajjeb jew le. Dan biex jiġi stabbilit jekk sarx żball fil-qisien jew fil-kalkolu tal-madum. Jekk l-iżball sar mill-konsumatur, dan tal-aħħar m’għandux dritt legali li jitlob rimedju mingħand il-bejjiegħ.
Odette Vella hi Direttur fl-Awtorità Maltija tal-Kompetizzjoni u l-Affarijiet tal-Konsumatur Ibgħat il-mistoqsijiet tiegħek lil Matthew Bartolo indirizzati hekk: Gwida/Matthew Bartolo, Content House, Mallia Buildings, 3, Level 2, Triq in-Negozju Mrieħel BKR 3000 jew matthew.bartolo@gmail.com 48
Ibgħat il-mistoqsijiet għal Odette fuq Gwida/Odette Vella, Content House, Mallia Buildings, 3, Level 2, Triq in-Negozju Mrieħel BKR 3000 jew fl-indirizz postali info@gwida.mt
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
SPETTAKLU
MELA VERU! IL-KBIR GĦADU ĠEJ! DAN IS-SAJF, FREDDIE PORTELLI SE JSIR MUSICAL. IVA, SEWWA QRAJT! WARA S-SUĊĊESS TA’ BALZUNETTA TOWERS (2017) U ĦANINA MADDALENA (2018), DOMINIC GALEA U SEAN BUHAGIAR REĠGĦU INGĦAQDU BIEX JAGĦMLU MEZZ LI L-MUSICAL ORIĠINALI BIL-MALTI JERĠA’ JSEĦĦ, U DAN ISIR APPUNTAMENT ANNWALI FILKALENDARJU KULTURALI MALTI. DIN IS-SENA, SE JKUN AKBAR – LITTERALMENT! ANKE T-TITLU TAL-MUSICAL JURI DAN BIĊ-ĊAR: IL-KBIR GĦADU ĠEJ. ISSA, KIF TISMA’ DIK IL-FRAŻI MHUX PERSUNA WAĦDA BISS TIĠI F’MOĦĦOK? Diġà hemm ħafna eċitament għal jukebox musical bil-hits kollha ta’ Freddie Portelli. Iva – se jkollna tista’ tgħid il-verżjoni Maltija ta’ xi ħaġa bħal We Will Rock You, il-gost bħal a la Mamma Mia. Il-musical huwa miktub minn Malcolm Galea, magħruf wara ħafna pantomimi ta’ suċċess izda wkoll għall-kitba tal-musical tant popolari Porn – The Musical. Sean Buhagiar se jerġa’ jkun fuq is-siġġu tad-direttur għall-musical, wara s-suċċess li kiseb fid-direzzjoni tiegħu ta’ Balzunetta Towers. L-arranġamenti mużikali u banda live se jkunu taħt iddirezzjoni ta’ Maestro Dominic Galea nnifsu. Freddie, kif nafuh aħjar, issa laħaq l-età sabiħa ta’ 75 sena, tista’ tgħid li huwa l-aktar kantant li kellu suċċess f’Malta, u l-karriera tiegħu hija waħda mill-itwal li rat l-istorja ta’ Malta, fejn matul is-snin rajna suċċess wara l-ieħor li flimkien ħolqu ġabra diskografika impressjonanti.
“Jien kbirt fis-Snin Disgħin, u niftakar sew lil Freddie bħala kult lokali matul kull stadju ta’ ħajti. Tassew nemmen li nistgħu nelevaw il-mużika tiegħu u ntuha relevanza kontemporanja,” qal Buhagiar. “Telefonata waħda lil Freddie kulma kien hemm bzonn. Huwa qal iva mal-ewwel, u tista’ tgħid ħadna b’idejn xulxin fuq biċċa ċikkulata u grokk whiskey,” kompla jgħid bi tbissima. “Freddie qed iċemplilna darba jew tnejn kuljum, jattendi s-sezzjonijiet tar-rekordjar, jagħtina l-ideat tiegħu, jikteb in-noti u ninsabu ċerti li hu jixtieq jara dan il-musical iseħħ aktar minn kulħadd. Bilkemm qed jirnexxili nlaħħaq mal-eċitament ta’ Freddie” qalilna Maestro Dominic Galea bid-daħka, li qiegħed jikkollabora ma’ Freddie fuq l-arranġamenti ġodda talmużika. Ħafna mill-kanzunetti ta’ Freddie Portelli huma parti mill-memorja kollettiva ta’ dan il-pajjiż; Mur Ħallini tista’ tgħoddha bħala
waħda mill-aktar kanzunetti magħrufa bi stil rock ‘n’ roll Malti li qatt inkitbet. Filmusical se nisimgħu ħafna aktar suċċessi ta’ Freddie fosthom Viva Malta, Xewqat Sbieħ, Se Jkolli Nemmen u Għal Dejjem, iżda se nisimgħu wkoll kanzunetti li huma daqsxejn inqas popolari bħal Bħalek Hawn Kemm Trid, Ma Taħraqni B’Xejn u Dak irRock ‘n’ Roll. Aktar dettalji jistgħu jinstagħbu fuq Facebook: @ilkbirghadugej u fuq Instagram ta’ Freddie Portelli: @thefreddieportelli. Is-single tista’ tinstema’ anke fuq YouTube. Biljetti għall-musical se jkun barra dalwaqt, imma l-kelma hi li aħjar taħseb kmieni! Il-Kbir Għadu Ġej – Il Musical, se jkun qed isir f’Dar il-Mediterran f’Awwissu 2019. Il-premier se tkun fid-9 t’Awwissu u se jkun qed jintwera għal żewġ weekends. It-teatru għandu l-arja kkundizzjonata. Il-musical għandu appoġġ minn Kinnie u APS Bank. 49
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
QARI
IT-13 TA’ GERIT U ANTONIN Novella ta’ Lara Michelle Camilleri Jintasbu bilqiegħda ħdejn xulxin. Gerit u Antonin. Idejhom iteftfu f’ta’ xulxin waqt li jibdew josservaw lil dawk għaddejjin. Moħħhom jibda jfakkarhom f’sensiela ta’ tifkiriet ħelwin. Fuq it-13 rekbin. Il-waqfa li jmiss hija Ta’ Xbiex: Kafè u kannol mill-Busy Bee f’wieħed mill-iktar iljieli kesħin. Jiftakar fl-ewwel laqgħa tagħhom fis-sitta bumm fil-kafetterija mrekknin, u wara mixja id f’id max-xatt baqgħu sejrin. Il-waqfa li jmiss hija Tas-Sliema: Gerit tiftakar fl-ewwel darba li qagħdu mħaddnin. Kliemu beda dieħel f’qalbha fin fin. Tiftakar fil-mumenti sbieħ fejn mad-daqq tal-mużika tax-Chalet, idejh ma’ qaddha sabu ruħhom imdawrin. Il-waqfa li jmiss hija San Ġiljan: Il-Bajja tal-Balluta tfakkarhom fl-ewwel darba li xufftejhom daqu lil xulxin. Għallimħabba safja kienu mġewħin. Jiftakru f’ħaddejhom ħomor peprin u f’qalbhom tħabbat bis-sittin. 50
Il-waqfa li jmiss hija Pembroke: Jiftakar flewwel darba li daħal għandha, sena qabel tejġu fl-1961. Jiftakar fil-merħba għażiża li tah missierha Ġwakkin. Jiftakar fix-xarba sħuna li ppreparatlu ommha bil-qastan bnin. Jiftakar fid-dikjarazzjoni ta’ mħabbtu li kien għamel quddiem qrabatha, u fid-
demgħat ta’ ferħ li bdew neżlin. Ir-rutina ta’ kull nhar ta’ Ħadd għal Gerit u Antonin. Vjaġġ li jfakkarhom fi mħabbithom li ssaħħet tul is-snin. Vjaġġ li jwegħidhom li se jibqgħu jfittxu lil xulxin kuljum, anki issa li daqt jilħqu t-tmenin.
SUDOKU Daħħal in-numru mil-1 sad-9 fil-kaxxi imma b’kundizzjoni waħda: Kull ringiela, kolonna u kaxxa 3x3 irid ikollha n-numri 1 sad-9 użat darba waħda biss. Is-soluzzjoni tidher f'paġna 52.
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
KOMPETIZZJONI
TISLIBA BIL-PREMJU 25
L-Ewwel Premju €20 Vawċer minn Gold Market.
It-Tieni Premju Ktieb minn Horizons.
It-Tielet Premju Ktieb minn Faraxa: Il-Vilaġġ ta’ Serpentinu
Ir-Raba’ Premju Ktieb minn Merlin: In Lazzaretto
Il-Ħames u s-Sitt Premju 2 biljetti għall-iMdina Dungeons.
Is-Seba’ u t-Tmien Premju 2 biljetti għall-wirja Knights Hospitallers fil-Belt.
Rebbieħa tal-KOMPETIZZJONI ħarġa 23 L-Ewwel Premju: Shania Duca, Żebbuġ
It-Tieni Premju: Joseph Zammit, Gżira
It-Tielet Premju: MaryRose D’Amato, San Ġwann
Ir-Raba’ Premju: M. Gatt, Gżira
Il-Ħames Premju: Guże Bugeja, Naxxar
Is-Sitt Premju: Jane Mifsud, Ħamrun
Is-Seba’ Premju: Mimdudin Qanqal, ħajjar (6) Biex terfa’ fih, jidħol u joħroġ fil-gradenza (6) 8 Esperjenza straordinarja (9) 10 B’waħda waħda minn dawn timtela l-ġarra (5) 11 Tnax-il sold fil-munita l-antika (5) 13 Vuċijiet (5) 15 Il-mazzun jinqabad bihom (6) 19 Ara 5 Wieqfa (3) 20/27 Wieqfa Fi klassi għalihom (4) 21 Ħa dak li mhux tiegħu (5) 23 Mhix ġdida (5) 25 Ordni (4) 26 Ħaxixa f’forma sferika bi’weraq kbir magħqud flimkien (7) 27 Hekk jagħmlu l-għasafar u 1 3
TISLIBA BIL-PREMJU NRU 25 Ibgħat is-soluzzjoni lil GWIDA/ Tisliba 25, Content House, Mallia Buildings, 3, Level 2, Triq in-Negozju, Mrieħel BKR 3000 mhux aktar tard minn nhar itTlieta 18 ta’ Ġunju.
29 30 31 32
33
l-friefet (5) L-aħħar re li kellha l-Libja qabel ir-rivoluzzjoni tal-1969 (5) Issibhom fil-kuntratti u ċ-ċekkijiet (5) It-talb tiegħi (5) Issibhom wara isem professjonist, fl-alfabet jew iwassalhomlok il-pustier (5) Aktar minn pinta waħda (5)
Weqfin 1 2 4 5/19
6
Ħafna, kwantità kbira (5) Ir-raġel ta’ Sant’Anna (7) Ridnih (7) Mimduda Alla tal-baħar, dak talfurkettun (4) Frotta li l-kliem bħalha (6)
7 9 12 14 16 17 18 22 24 26 27 28
Tużżana (4) Kompartiment ta’ ferrovija (5) Jekk tikteb bih tista’ tħassru (5) Nar, bħall-uġih ta’ Sant’Antnin (4) Fuq il-palk xogħlu (5) Żift li bih jinksew it-toroq (6) Anġli tal-klassi l-aktar għolja (8) Għasafar komuni li jinħabbu, qishom pappagalli żgħar (7) Silta minn film (6) It-tifel taz-zija (5) Ara 20 Mimduda (4) Ċena (4)
Sonia Pace, B’Bugia
It-Tmien Premju: Josephine Camilleri, Tarxien
Soluzzjoni 23 Mimdudin 1 Midjun; 3 Gruppi; 8 Liturġija; 10 Sħana; 11 Nibet; 13Iżakk, 15 Tiġieġ; 19 Mus; 20 Adam; 21 Bewsa; 23 Randa; 25 Zija; 26 Umanità; 27 Sufan; 29 Tuttu; 30 Ħamis; 31 Stikk; 32 Aorta; 33 Karta Weqfin 1 Makku; 2 Delfini; 4 Plastik; 5 Ilma; 6 Damask; 7 Qrun; 9 Torri; 12 Bwieb; 14 Arma; 16 Ġamra; 17 Elenku; 18 Kalzetta; 22 Sunnara; 24 Ċawsla; 26 Uniku; 27 Susa; 28 Fqir
Isem Indirizz Mob/Tel 51
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
KOTBA
L-OPPOSTI: DAWWAR IR-ROTA IL-KULURI: DAWWAR IR-ROTA Ta’ Pavla Hanáčková u Julie Cossette
BIT-TEKNOLOĠIJA KOLLHA MADWARNA, DEJJEM QED ISIR ITQAL LI NŻOMMU L-INTERESS TAT-TFAL ĊKEJKNIN NETT FIL-KOTBA. U GĦALHEKK IL-MERLIN PUBLISHERS GĦADHOM KEMM ĦARĠU ŻEWĠ BOARD BOOKS ĠODDA PERFETTI GĦAL TODDLERS KURJUŻI U INTERESSATI FIL-MOVIMENT, BL-IDEA MHUX BISS LI JINTERESSAW RUĦHOM FIHOM IMMA LI JGĦINU JIŻVILUPPAW IL-MOTOR SKILLS TAGĦHOM. L-Opposti: Dawwar ir-Rota u Il-Kuluri: Dawwar ir-Rota huma board books b’differenza. Apparti l-illustrazzjonijiet kuluriti li jintroduċu vokabolarju bażiku bil-Malti, kull paġna fiha rota li t-toddlers jistgħu jdawru huma stess. It-tfal qed jitgħallmu d-differenza bejn “kbir” u “żgħir”? Mela dawwar ir-rota magħhom, u l-iljunfant kbir f’daqqa waħda jsir nemla żgħira. Id-differenza bejn “maħmuġ” u “nadif”? Dawwar ir-rota u tarbija kollha tidlik issir waħda nadifa tazza. Il-kuluri wkoll jistgħu jiġu mgħallma b’dal-mod divertenti: ir-rota turi kulur, iddawwarha u tiskopri annimali u oġġetti bl-istess kulur. Insomma, logħba sħiħa ġewwa l-ktieb! Dawn il-board books huma ideali biex isaħħu l-vokabolarju bil-Malti u jgħinu fl-għarfien tal-istampi u l-oġġetti. Huma għodda utli wkoll għall-koordinazzjoni bejn l-għajn u l-id, ħila li fit-toddlers importanti li tissaħħaħ. L-illustrazzjonijiet fuq kull paġna huma kuluriti fuq sfond abjad, b’kelma ħdejhom li tiddeskrivihom biex it-tfal jitgħallmu jassoċjaw.
Soluzzjoniji tas-Sudoku f'paġna 50.
52
It-toddlers huma kurjużi ħafna dwar iddinja ta’ madwarhom, u dawn il-kotba se jgħinuhom ikomplu jiskopru u jaffaxxinaw ruħhom. Dawn il-kotba fihom truf jiġu fit-tond, għas-sigurtà tat-tfal ċkejknin, u fil-fatt il-kotba fihom is-simbolu CE li jagħti garanzija Ewropea ta’ sigurtà. L-Opposti: Dawwar ir-Rota u Il-Kuluri: Dawwar ir-Rota jinsabu għall-bejgħ millħwienet tal-kotba kollha jew online minn merlinpublishers.com
Kapitlu 36 Karl u Marlene
F’Salib it-Toroq
“Li kieku kelli alternattiva oħra kont niħodha imma m’għandi mkien ieħor fejn inmur. Emmnuni, vera ninsab dahri mal-ħajt,” qaltilhom Marica hekk kif Helen kient għadha indeċiża dwar dak li kellu jsir. “Ma nafx Marica. Id-dar hi mimlija biżżejjed kif inhi. Bilkemm fadal spazju għalina,” kien il-kliem li lissnet Helen. “Jekk jien ma nistax noqgħod, għallinqas tistgħu żżommu lil Luka? Jien b’xi mod ngħaddih il-lejl rieqda fuq xi bank x’imkien. Imma hu għadu żgħir biex jgħaddi minn dan kollu,” qabżet tgħidilha Tessie. “Ħeqq, jien se nħalli d-deċiżjoni f’idejn Helen,” lissen Vince, li bir-raġun ma xtaqx jispiċċa b’xi argument ieħor ma’ martu. “Helen, għandek il-qalb li tħallihom jorqdu barra?” staqsietha Tessie. “Ma nafx, ma naħsibx li huwa sew li jien nerfa’ l-piż tad-deċiżjoni. Int qiegħed hawn ukoll Vince,” qabżet tgħid Helen. “Jekk nieħu d-deċiżjoni jien jista’ jagħti l-każ li ma togħġbokx,” wieġeb irraġel. “Żommu mqar lil Luka. Nitlobkom,” talbithom Marica bil-ħniena. “Imma jien ma rridx norqod hawn waħdi,” qabeż jgħid Luka. “Helen, int omm! Int taf sew x’qiegħda tħoss Marica bħalissa. Għandek il-qalb li tifridha minn ma’ binha?” staqsietha Tessie. “Għal lejl wieħed biss imma hux?” staqsiet Helen biex taċċerta ruħha, hekk kif issa bdiet tħossha skomda li kellha terfa’ l-piż ta’ din id-deċiżjoni. “Għal lejl wieħed biss!” aċċertata Marica. “Grazzi Helen,” qabżet tgħid Tessie hekk kif kienet taf x’se tkun ir-risposta ta’ bintha.
**************
Il-laqgħa bejn Alison u Ray tispiċċa b’togħma morra. Ġianni juri aktar interess f’Karmelina u għalkemm hi donnha li tirreċiproka l-istess sentimenti, qisu li qed tibża tagħmel pass. Stefan jiltaqa’ ma’ Karl. X’qed jaħmu bejniethom? Enzo jsib tentazzjoni quddiem wiċċu. Jasal biex jibdilha lil Claire? Alison tagħti ċamata lil Noel. Marica tkompli tidħol aktar fil-qalba tal-familja Vassallo. Karmelina żżur lil Enzo u timlilu rasu dwar x’seta’ hemm għaddej bejn Alison u Father Alex. U Marlene kif se terġa’ titfaċċa f’din l-istorja? Tkompli l-ġrajja....
836
833
John kien qiegħed jippassiġġa. Kien jinsab ħosbien idur mal-kamra. Reġa’ mar fil-moħba tiegħu u ħareġ xi affarijiet, fosthom żewġ passaporti. Fetaħhom. Kien hemm żewġ uċuh simili fuq il-passaport, wieħed kien immarkat b’isem, John Galea, u l-ieħor kien immarkat fuq ħuh, Victor Galea, irraġel ta’ Emily. John ħa nifs qawwi. Kien jidher indeċiż dwar dak li kellu jagħmel issa. Imma għalfejn l-affarijiet kellhom imorru ħażin? X’kien qed jiġri eżatt bejn Kevin u dik l-imbierka ta’ Karmelina? Tassew kien jinsab imħawwad! Kien mument diffiċċli għalih dan. Kien ilu tant jaħdem kollox bir-reqqa u issa donnu li kollox seta’ jisfaxxalu fix-xejn.
**************
Alison marret għall-appuntament li kellha ma’ Ray. Iż-żagħżugħ tbissem malli ra lit-tfajla. Kien fid-dubju jekk kinitx se tmur għall-appuntament miegħu. “Qed tara kif iltqajna,” qaltlu hi. “Għal ftit ħsibt li reġa’ darlek,” ikkummenta hu. “La għidtlek li niġi mhux se nwaqqa’ l-kelma li tajtek,” qaltlu hi. “Rajtek ittardjajt u –” beda biex jgħidilha. “Ma stajtx noħroġ mill-ewwel. Kien hemm sitwazzjoni partikolari d-dar u ħriġt bil-mod,” spjegatlu t-tfajla. “Iva bilħaqq għax intom daqsxejn ikkumplikati kultant hux!” irrimarka iżżagħżugħ. “X’jiġifieri?” lissnet maħsuda t-tfajla. “U xejn! Mill-ftit li nisma’,” qalilha hu. “Kelna ftit problemi fil-familja. Tagħna fid-deher u ħaddieħor jaħbi tiegħu,” qaltlu hi. “Taħtafnix ta! Jien rimarka għaddejt biss,” żied jgħidilha hu. “Stajt tgħaddi mingħajrha. Issa fejn se mmorru?” staqsietu hi. Ray ipparkja f’post imwarrab. “Hawn mhux tajjeb?’ staqsa hu bi tbissima fuq wiċċu. “Hawn? Mela aħna mhux immorru nieħdu żewġ drinks u noqgħodu nitkellmu ftit?” staqsietu hi. Ray ħareġ flixkun xorb minn taħt is-seat tal-karozza. “Drinks għandna hawn,” lissen hu. “Ikun jaqbel li mmorru f’post aħjar,” ikkummentat it-tfajla. “Uwejja Alison issa toqgħodx tilgħabha tad-dejqa miegħi. Minni toqgħodx tistħi. Noel qalilna li kellu x’jaqsam miegħek. Toqgħodx tkun daqshekk diffiċċli miegħi issa. Naf li m’intix se tiddejjaq u fuq kollox jien ikrah m’iniex! Pjaċir se ntik żgur,” kompla jgħidilha bi tbissima.
F’Salib it-Toroq
F’Salib it-Toroq
835
834
F’Salib it-Toroq
Kollu tort ta’ dik l-imbierka ta’ Karmelina. Mhux ta’ b’xejn li qatt ma kellu grazzja magħha. Għax fil-fatt John kien ilu jafha lil Karmelina. Imma min tassew huwa dan John, iz-Ziju John? **************
Tmiem Kapitlu 35
“Jekk ma jimpurtax, għal lejl wieħed biss, ħalluna ħa norqdu hawn,” talbithom Marica. In-nanna xtaqet tgħidilħom iva imma ma setgħetx taqbad u tieħu hi d-deċiżjoni. Ħarset lejn Helen u Vince. Vince dawwar ħarstu lejn Helen biex tieħu hi d-deċiżjoni. Helen kellha aptit twaddabha ‘l barra lil Marica iżda fl-istess waqt bdiet titħassar lil ommha. Is-sikkina kienet tassew taqta’ minn żewġ naħat!
Helen u Vince kienu fis-salott jaraw it-televiżjoni. Magħhom kien hemm Tessie tgħonos fuq il-pultruna. “Mhux aħjar titla fuq kunjat?” lissen Vince. “Naħseb aħjar tgħinha għax dik bin-ngħass li għandha fuqha malajr titlef il-bilanċ u tispiċċa biex titgerbeb dak it-taraġ,” irrimarkat Helen. Vince qam minn postu u mar biex jgħin lil Tessie tqum. Kienet f’dak l-istess waqt li nstemgħet il-qanpiena tal-bieb ta’ barra. “Min inqala’ dal-ħin?” tħassbet Helen hekk kif qamet minn postha u marret tittawwal minn wara t-tieqa li kien hemm fis-salott. “Dik Marica bit-tifel!” qalet maħsuda Helen. Malli semgħet hekk Tessie bħal donnu ġiet f’tagħha. “Ħa mmur niftħilha,” qalet l-anzjana mimlija entużjażmu. “Int oqgħod hawn Kunjat għax bħalissa xi riħ tista’ tibla’,” lissen Vince hekk kif mar biex jiftaħ il-bieb ta’ barra, filwaqt li Helen poġġiet ħdejn ommha. Ovvjament xejn ma kienet kuntenta b’din iż-żjara mhux mistennija ta’ Marica. “Żgur inqala xi ħaġa. Żgur inqala xi ħaġa!” bdiet tirrepeti waħda f’waħda l-anzjana. Il-kulur ta’ wiċċha nbidel għal wieħed bajdani, hekk kif semgħet il-bieb ta’ barra jinfetaħ u l-vuċijiet ta’ Marica u Vince. Ma setgħetx tifhem dak li kienu qed jgħidu bejniethom. Ftit ħin wara fis-salott daħlu Marica u Luka. Iċ-ċkejken mill-ewwel mar jgħannaq lin-nanna Tessie. Helen innutat li Marica daħlet magħha żewġ boroż suwed. “Skużawni li ġejt dal-ħin imma ma kellix fejn inmur,” lissnet b’ton miksur Marica. “X’jiġifieri ma kellekx fejn tmur? Mela xi nqala’?” staqsiet inkwietata Tessie, waqt li għafset magħha liċ-ċkejken Luka. Marica nfaqgħet tibki. “Għax … għax … ili ma nħallas il-kera u sid il-post rani bil-ħwejjeġ ġodda li xtrajtli u rani dieħla bil-basktijiet u ħasibni li kont qed ngħaddih biż-żmien, u ... u ...” lissnet Marica waqt li kompliet tolfoq. “Keċċiena! Tefgħana ‘il barra! U m’għandnix fejn norqodu llejla,” qabeż jgħid iċ-ċkejken Luka.
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
KOTBA
A HISTORY OF GĦARB Intervista ta’ Frederick Zammit
FTIT TAŻ-ŻMIEN ILU ĦAREĠ KTIEB MILL-AKTAR INTERESSANTI, A HISTORY OF GĦARB. DIN IL-ĠIMGĦA TKELLIMNA MAL-AWTUR TA’ DAN IL-KTIEB PATRICK FORMOSA LI FOST OĦRAJN JGĦIDILNA KIF BEDA JAĦDEM FUQ DIN ILPUBBLIKAZZJONI FIS-SNIN SEBGĦIN. GĦALIEX ĦALLA DAQSHEKK SNIN JGĦADDU QABEL MA EVENTWALMENT IPPUBBLIKAH? Minn fejn int, Patrick? Jien twelidt u trabbejt fir-raħal pittoresk tal-Għarb. Dan hu raħal ċkejken u mbiegħed, sewwasew fit-tarf ta’ Għawdex. Dan il-ktieb kemm kien ilu fi ħsiebek? Dan il-ktieb huwa msejjes fuq itteżi tiegħi tal-B.A. li ppreżentajt lidDipartiment tal-Istorja tal-Università ta’ Malta fis-sebgħinijiet. Kien mexxieni l-Professur Andrew Vella, u fittixt ħafna biex ktibtha. Kont inżur l-Arkivji talKatidral tal-Imdina, l-Arkivji tal-Kurja Episkopali t’Għawdex, u anki l-Arkivji tal-paroċċa tal-Għarb. Saħansitra filKurja tal-Isqof kont sibt pjanta li kienu bagħtuha lill-Isqof biex in-nies titlob ħalli l-Għarb jinqata’ parroċċa għalih, it-tieni waħda f’Għawdex wara taxXewkija. Jien u nfittex kont iffortunat li sibt l-isem tal-perit li ddisinja l-parroċċa li għandna llum, Giuseppe Azzopardo. Int għandek ġabra sabiħa ta’ dettalji mimlija storja marbutin mal-Għarb… Barra li trabbejt f’dan ir-raħal, kelli ħafna mnejn nisma’ fuq l-Għarb għax zijiet ommi — li kienu ħut nannuwi li kont trabbejt miegħu għax ommi ħallietni ta’ disa’ snin — kienu ħames qassisin aħwa u kollha b’kariga importanti ġewwa l-Għarb. Wieħed kienet arċipriet l-Għarb, l-ieħor l-ewwel kappillan ta’ San Lawrenz meta San Lawrenz ingħatalu l-parroċċa, Dun Ġużepp kien ħa ħsieb il-bini tal-knisja tal-Madonna ta’ Pinu, u ż-żgħir Dun Grezzju kien rettur tal-Knisja ta’ Lourdes fl-Imġarr, Għawdex. Dun Piju offrewlu li jkun kappillan ta’ San Lawrenz wara Dun Salv imma ħass li kien kbir fiż-żmien u offra biss li, fejn jista’, jgħinhom.
Għedtilna li r-riċerka fuq l-Għarb kont bdejtha fi-sebgħinijiet. Għala stampajtha issa? Fis-sebgħinijiet ma ppubblikajthiex allavolja kien hemm min talabhieli biex nippubblikaha. Iddeċidejt li noħroġha issa, u għalhekk aġġornajtha kemm stajt għaż-żmien tal-lum. Dan il-ktieb hu kkumplimentat b’ħafna intervisti ta’ valur kulturali kbir… Iva, fis-sebgħinijiet intervistajt għadd kbir
ta’ anzjani tal-Għarb u tkellmu miegħi fuq suġġetti diversi bħat-tadam u l-kunserva, il-ħasil tal-ħwejjeġ kif kienu jiftakruh isir fl-antik, is-sajd minn fuq l-irdum, il-kaċċa għall-fenek tal-grixti li kienet issir binnemes. Ta’ interess kbir huwa l-għana u t-taħnin li ġbart. Tfajt ir-recordings kollha fuq USB biex illum ikunu jistgħu jisimgħuhom imqar fuq kompjuter. Innies tal-Għarb ħallewni nintervistahom għax trabbejt magħhom u kellimthom ukoll bid-djalett tagħna.
“Aġġornajtha kemm stajt għaż-żmien tal-lum”
Wieħed min-nies ewlenin tal-Għarb kien l-Isqof Cauchi. Kont tafu? Din l-istorja tal-Għarb wassaltha sassena 1970 meta kien għadu kemm laħaq isqof Dun Nikol Cauchi. Mons. Cauchi niftakru jgħallimna d-duttrina u nilagħbu ta’ suldati u hu kien ikun dejjem il-kaptan. 55
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
RIĊETTI
SALAMUN FL-GĦAĠINA Karmen Tedesco Temperatura tal-forn 170C, 340F, Marka tal-gass 3 INGREDJENTI - mili • 100gr ross parboiled • 8 nofsijiet tat-tadam imqadded mqatta biċċiet • 4 mgħaref ħabaq frisk jew mgħarfa niexfa • il-qoxra u l-meraq ta‘ nofs lumija • kuċċarina kunserva • 2 sinniet tewm imqaxxar u misħuq • mgħarfa kappar • nofs kuċċarina paprika • 100gr irkotta • 500gr għaġina • Ilma biex tgħaqqad • 400gr bżar aħmar jew aħdar • 2 biċċiet tas-salamun iffilitjati li jiżnu 800gr • bajda biex tipinzella biha
METODU 1. Sajjar ir-ross fil-misħun. Ħallih jiksah qabel ma’ żżid it-tmien ingredjenti li jmiss. 2. Ħallathom sew flimkien u warrab fil-ġenb. Agħmel l-għaġina u ħalliha toqgħod. 3. Naddaf il-bżar aħdar billi tneħħi ż-żerriegħa u aqsamhom f’erbgħa. Ixwihom jew sajjarhom go taġen non-stick li tkun sprejjajt bi ftit żejt taż-żebbuġa. 4. Ħu nofs l-għaġina u b‘lembuba iftaħha forma tawwalija daqs 10`m wisgħa. 5. Poġġiha fuq pjanċa tal-forn. Poġġi slajs tas-salamun bin-naħa tal-ġilda tmiss malgħaġina. Ferrex ftit mil-mili fil-wiċċ. 6. Poġġi s-slajsis tal-bżar fuq il-mili u fuqha poġġi t-tieni slajs tas-salamun bil-qoxra tmiss mal-bżar. 7. Ofsoq il-bajda fuq plattina u b‘pinzell idlek it-truf tal-għaġina. Iftaħ it-tieni biċċa talgħaġina u poġġiha fuq is-salamun. 8. Agħfas it-truf sew u aqta l-għaġina li tkun żejda. Żejjen il-wiċċ bi ftit weraq ta’ l-għaġina. 9. B‘imqass tal-kċina taqqab il-wiċċ biex tkun tista‘ toħroġ is-sħana. 10. Sajjar ġo forn li tkun saħħant minn qabel għal 50 – 60 minuta. Servi b‘xi insalata tal-għażla tiegħek.
57
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
RIĊETTI
TART TAL-LEWŻ, TIN U LANĠAS BILMASCARPONE TAL-VANILLA Manuel Aquilina INGREDJENTI Għall-bażi • pakkett gallettini tal-ġinġer • 50g butir Għall-mili • 250g lewż mitħun • 200g zokkor • qoxra ta’ lumija mqattgħa fin • 3 bajdiet
• 10 tin, mingħajr zokk • lanġasa, imqaxxra Ikollok bżonn ukoll • 200g ġobon mascarpone • ftit qtar estratt tal-vanilla
METODU Ibda din ir-riċetta billi tfarrak il-gallettini fi processorr u ħawwad mal-butir. Iksi l-bażi ta’ landa ta’ 8 pulzieri bil-karta tal-ħami. Agħfas il-gallettini fil-qiegħ u fil-ġnub. Għall-mili, ħawwad flimkien l-ingredjenti kollha u ħabbat flimkien għal minuta. Ferra fil-bażi ppreparata u anke barra. Agħfas fih il-kwarti tal-lanġas u t-tin. Aħmi fil-forn f’temperatura ta’ 180°C għal 25 sa 30 minuta. Sadanittant, ħawwad il-ġobon mascarpone u l-vanilla. Meta ssir, neħħi t-tart mill-forn u ħalliha tiksaħ qabel ma sservi mal-krema mascarpone.
59
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
RIĊETTI
IRBAĦ €100! MISTOQSIJA: Semmi ingredjent wieħed milli
hemm fir-riċetta tal-lum. Tweġiba Isem u kunjom
KEBABS TAT-TIĠIEĠ BIL-COUSCOUS
James Muscat INGREDJENTI (6 persuni) • 800g sider tat-tiġieġ • 200g zalzett malti ‘smoked’ • 200g bejken collar • 200g cherry tomatoes • 2 basliet żgħar • 2 bżar aħdar jew ikkulurit • lumija • kikkra couscous • 8 skewers tal-injam
Indirizz
METODU Qatta’ t-tiġieġ fi cubes kemm xejn kbar. Qatta’ z-zalzett, il-bżar u l-basal f’biċċiet imdaqqsin. Fuq kull skewer, poġgi biċċiet tal-laħam, zalzett, bacon, tadam, basal u bżar. Għasar ftit meraq tal-lumi fuq isskewers u aħmi fil-form għal madwar 45 minuta. Jekk trid, tista’ ssajjar dawn il-kebabs anke fuq il-barbecue. Bħala kontorn imur tajjeb ftit couscous imsajjar fuq il-fwar.
Noti Tistgħu tużaw din l-istess riċetta biex tagħmlu kebabs b’laħam differenti bħal majjal (użaw il-flett), vitella (topside), ċanga (rump frisk) jew fenek (laħam tal-koxxa). Bħala ħxejjex mal-kebab, tistgħu iżżiedu faqqiegħ, bżar ikkulurit jew anke qarabali mqatta żgħir.
Għal aktar riċetti ta’ James, ibgħat id-dettalji tiegħek b’email fuq james.muscat@primemalta.com jew sms fuq 7947 8452.
Biex tieħu sehem fil-kompetizzjoni ibgħat dan ilkupun sas-SIBT 22 TA’ ĠUNJU lil James Muscat, Kompetizzjoni Riċetta, Prime Ltd, Mgiered Road, Marsa MRS 3303 flimkien ma’ riċetta minn tiegħek bi prodotti ta’ laħam li ssib għand il-Prime Meat Shops. Waħda mir-riċetti tittella’ bix-xorti u tista’ trebbħek vawċer ta’ €100 li jissarraf f’wieħed mill-ħwienet talPrime. IR-REBBIEĦA GWIDA 22 HI CHRISTA BALDACCHINO (ZURRIEQ)
VALYOU SUPERMARKET, Naxxar TOWER SUPERMARKET, Sliema MGIERET ROAD, Marsa • TROLEES SUPERMARKET, Qawra PRIME SHOP‚ Zabbar • GALA SUPERMARKET, Ta’ Xbiex VALYOU SUPERMARKET, Mellieħa CHAIN SUPERMARKET, Żabbar LASCO SUPERMARKET, Żejtun PISCOPO’S CASH & CARRY, San Pawl il-Baħar CHAIN FOODSTORE, The Point, Tignè CHAIN SUPERMARKET, Fgura PRIME LTD, MGIERET ROAD, MARSA MRS 3303 Tel 21222291/2 www.primemalta.com james.muscat@primemalta.com
61
GWIDA Mis-16 sat-22 ta’ Ġunju 2019
OROSKOPJU
OROS KOPJU Cancer 22 ta’ Ġunju - 22 ta’ Lulju Huwa l-każ li ssiru tafu b’dak li jinħema minn wara daharkom u meta taraw kollox fil-perspettiva, l-aħjar hu li tagħmlu l-bidliet meħtieġa. Attenti x’tgħidu u lil min. Il-vitalità mhix daqshekk għolja u tridu tnaqqsu x-xogħol.
Ritratt: Manuel Azzopardi
Leo
L-attur Aidan Cauchi, Gemini, li jagħlaq sninu fid19 ta’ Ġunju
23 ta’ Lulju - 23 t’Awwissu Attivitajiet li tagħmlu fil-ħin liberu jitħarbtu minħabba problemi tat-tfal li jwasslu biex jagħtuk iktar attenzjoni jew appoġġ. Mhux il-waqt li tbiddlu xi pjan ta’ safar li tridu tagħmlu dalwaqt.
Virgo 24 t’Awwissu - 23 ta’ Settembru Stennew li tinqala’ kwistjoni familjari. Iżda jkun tajjeb li ma twebbsux raskom biex tippruvaw issibu soluzzjoni. Iżommux ma’ naħa jew oħra jekk il-kwistjoni hija bejn ġenituri iżda kunu medjaturi bl-ikbar għaqal.
Libra
Ġemini 21 ta’ Mejju - 21 ta’ Ġunju Il-fażi tal-qamar iġibu ’l quddiem xi relazzjoni mill-qrib, kemm mas-sieħeb jew sieħba kif ukoll fil-konfront ta’ xi rivali. Hu x’inhu se jkollkom quddiemkom ġimgħat ta’ stress u tridu toqogħdu attenti kif taġixxu.
62
24 ta’ Settembru - 22 t’Ottubru Oqogħdu attenti minn nuqqas ta’ ftehim minħabba li l-mezzi tal-komunikazzjoni mhumiex tajbin li għandkom. Araw li xi messaġġ tifhmuh sew speċjalment jekk hu dwar xi appuntament.
Scorpio 23 t’Ottubru - 22 ta’ Novembru Jista’ jkun li jkollkom bżonn taqtgħu minn ċertu nfiq din il-ġimgħa - jew għall-ġimgħat li ġejjin. Se tirċievu xi kont mhux mistenni u għalhekk tajjeb li taraw fejn imorru l-flus. Soluzzjoni minn ħaddieħor issolvi kull problema.
Sagittarius 23 ta’ Novembru - 21 ta’ Diċembru Żviluppi f’xi relazzjonijiet intimi, anki jekk tħossu li s-sieħeb jew sieħba qegħdin ibiddlu l-karattru tagħhom. Agħrfu li qegħdin tistennew l-impossibbli. Jekk tridu iżjed libertà aħdmu għaliha bil-kwiet u l-persważjoni.
Capricorn 22 ta’ Diċembru - 20 ta’ Jannar Kwistjoni moħbija dwar saħħa jew fuq ix-xogħol toħroġ fil-beraħ aċċidentalment jew se ssiru tafu dwar problema ta’ xi ħadd qrib. Dak li tisimgħu huwa kunfidenzjali u tajjeb iżżommuh mistur f’qalbkom.
Aquarius 21 ta’ Jannar - 19 ta’ Frar Ċerta attitudni mhix mixtieqa turikom biċ-ċar li dak li tixtiequ intom mhix bilfors dak li jitolbu minnkom ir-responsabbiltajiet tal-familja. Diffiċli meta ssibu rwieħkom maqsumin hekk. Probabbli kollox jirranġa iżda tridu taħdmu.
Pisces 20 ta’ Frar - 20 ta’ Marzu Il-fażi tal-qamar din il-ġimgħa turik libertà, pubbliċità, edukazzjoni, ivvjaġġjar u affarijiet legali u reliġjużi. Agħżlu l-enfasi li tridu tagħtu lil ħajjitkom. Studjaw il-pożizzjoni sewwa u oqogħdu attenti qabel taġixxu.
Aries 21 ta’ Marzu - 20 t’April Tħallux l-entusjażmu u l-enerġija jiġru bikom għax inkella dak li tibdew diffiċli ttemmuh. Targumentawx iżżejjed u oqogħdu attenti mill-infiq għax din tista’ tkun ġimgħa li jkollkom toħorġuhom.
Taurus 21 ta’ April - 20 ta’ Mejju Finanzi, kuntratti jew affarijiet li għandhom x’jaqsmu mal-aspett legali tal-flus (bħal insurance jew taxxa) se jeħdulkom ħafna ħin. Tajjeb li tieħdu parir minflok taqbdu u tpaspru weħidkom għax wara jiddispjaċikom.