cooltura.co.uk
29 października 2016
44 (658)
SZCZĘKI 2016 NA POŁUDNIE OD RICHMOND nie boją się Brexitu
ŚMIERĆ ZA GRANICĄ
658-COVER.indd 2
25/10/2016 15:08:57
658-MAKIETA 1 01-23.indd 2
25/10/2016 16:52:05
658-MAKIETA 1 01-23.indd 3
25/10/2016 16:52:09
W NUMERZE 658.
POLISH WEEKLY
MAGAZINE
Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY
KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 Z-CA REDAKTORA NACZELNEGO
PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 DZIENNIKARZE
008
SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255 DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk TOMEK WALĘCIUK tomasz.waleciuk@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY
TOMASZ BOREJZA / PRZEMYSŁAW ĆWIK / MAŁGORZATA DEMETRIOU / MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI / SERGIUSZ HIERONIMCZAK / MATEUSZ MADEJSKI / ŁUKASZ MARCZEWSKI / ANNA PAWLETA / MARCIN SZCZEPAŃSKI / PIOTR URBANIK / TOMASZ WILCZKIEWICZ / KAROLINA ZAGRODNA / RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA
BEATA TOMCZYK beata@cooltura.co.uk MARKETING I REKLAMA
marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY
KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY
JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246
012 006 W OBIEKTYWIE 008 NA WYSPACH
016 044 CAFÉ COOLTURA 054 MUZYKA
022 PRAWO
056 TEATR
Śmierć za granicą
030 KOMENTARZ TYGODNIA Szczęki 2016
032 FELIETON Na południe od Richmond nie boją się Brexitu
034 SPOŁECZEŃSTWO Czy chcemy drugiego pomnika polskich lotników w Londynie?
036 ŚWIAT POLONII 75-lecie Zrzeszenia Polskiego Nauczycielstwa za Granicą
038 WYDARZENIA Polscy przedsiębiorcy na Wyspach nastawieni na sukces
042 TRANSPORT
658-MAKIETA 1 01-23.indd 4
DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA
Nadchodzące wydarzenia
014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ 024 TEMAT NUMERU
SPECJALIŚCI ds. MARKETINGU I REKLAMY
EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk
Ola Trzaska: Ideą jest dusza
Sceny dla dorosłych, czyli sztuka kochania
060 KSIĘGARNIA Czyta się
EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614 KSIĘGOWOŚĆ
RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489
Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.
062 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI
Okładka: TOMEK WALĘCIUK Jeff J. Mitchell / Getty Images
Jak wykiwać diabła?
064 ZDROWIE I URODA 8 częstych błędów w odchudzaniu. Sprawdź, czy też je popełniasz.
068 OGŁOSZENIA DROBNE 092 SPORT 096 KRZYŻÓWKA 097 HOROSKOP
coolturamagazine
#coolturaUK
issuu.com/cooltura
tablet / smartfon
25/10/2016 16:52:15
658-MAKIETA 1 01-23.indd 5
25/10/2016 16:52:16
006
Zdjęcie tygodnia Taki jest londyn
Sportowa superpotęga Tłumy zarówno londyńczyków, jak i turystów, przybyły we wtorek 18 października, by wspólnie z brytyjskimi olimpijczykami i paraolimpijczykami świętować sukces kraju na igrzyskach w Rio de Janeiro. Wyspiarze zdobyli łącznie 214 medali, w tym 91 z łotych. Czytaj więcej na str. 10.
658-MAKIETA 1 01-23.indd 6
25/10/2016 16:52:18
Fot. PAP/EPA/Facundo Arrizabalaga 658-MAKIETA 1 01-23.indd 7
25/10/2016 16:52:20
008
WIADOMOŚCI NA WYSPACH Fot. PAP/EPA/Facundo Arrizabalaga
Premier Szkocji Nicola Sturgeon przybywa do siedziby brytyjskiego premiera przy 10 Downing Street w Londynie
Szkoci znowu chcą iść do urn Szkocki rząd opublikował w zeszłym tygodniu projekt ustawy o drugim referendum w sprawie odłączenia się od Zjednoczonego Królestwa i rozpoczął konsultacje społeczne w tej sprawie. W pierwszym referendum na jesieni 2014 roku 55 proc. Szkotów odrzuciło niepodległość. Jakub Krupa, PAP
»
We wstępie do dokumentu szefowa szkockiego rządu Nicola Sturgeon napisała, że przygotowania związane są bezpośrednio z czerwcowym głosowaniem za wyjściem Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Projekt zawiera propozycje dotyczące przebiegu kampanii, przeprowadzenia głosowania i sposobu liczenia głosów, w dużej mierze oparte na ustawie z 2013 roku, która była podstawą prawną pierwszego niepodległościowego referendum w Szkocji we wrześniu 2014 roku. Według przedstawionych założeń, wyborcy mieliby odpowiedzieć na pytanie: „Czy Szkocja powinna być niepodległym krajem?”, a prawo głosu mieliby wszyscy mieszkańcy Szkocji powyżej 16. roku życia. Inaczej niż w brytyjskim 658-MAKIETA 1 01-23.indd 8
głosowaniu w sprawie Brexitu, do urn mogliby pójść także mieszkańcy Szkocji, obywatele państw członkowskich UE, w tym Polacy. Sturgeon przypomniała, że poparcie dla dalszego członkostwa w Unii Europejskiej udzieliła znacząca większość wyborców, 62 proc., we wszystkich bez wyjątku regionach Szkocji. „Niedawne wypowiedzi brytyjskiego rządu dotyczące podejścia do procesu wystąpienia z Unii Europejskiej są poważnym źródłem niepokoju szkockiego rządu. Mierzymy się z nieakceptowanymi przez nas zagrożeniami demokratycznych, ekonomicznych i społecznych interesów Szkocji i prawem naszego parlamentu do wypowiedzenia swojego stanowiska” – napisała. „Planujemy pracować z brytyjskim rządem, aby wynegocjować przyszłe stosunki z Europą, które odzwierciedlałyby
poglądy przytłaczającej większości Szkotów, ale też działałyby na rzecz Wielkiej Brytanii jako całości” – zapowiedziała szkocka premier – „Jeśli jednak okaże się, że jedynym sposobem na ochronę naszych interesów jest niepodległość, wtedy naród szkocki będzie musiał mieć możliwość ponownej odpowiedzi na pytanie – i to zanim Wielka Brytania opuści Unię Europejską”. Szkocka Partia Narodowa, na której czele stoi Sturgeon, wraz ze Szkocką Partią Zielonych ma w szkockim parlamencie niewielką większość w kwestii drugiego referendum niepodległościowego, ale ewentualna decyzja o referendum będzie musiała być następnie zaakceptowana przez rząd w Londynie. Termin nadsyłania odpowiedzi w ramach konsultacji społecznych nad projektem drugiego referendum minie 11 stycznia 2017 roku. « 25/10/2016 16:52:23
009
658-MAKIETA 1 01-23.indd 9
25/10/2016 16:52:25
010
WIADOMOŚCI NA WYSPACH Fot. PAP/EPA/Facundo Arrizabalaga
Brytyjscy olimpijczycy i paraolimpijczycy na Trafalgar Square w Londynie
Bohaterowie z Rio de Janeiro
»
Około dziesięciu tysięcy osób zebrało się w zeszłym tygodniu na Trafalgar Square w Londynie, by świętować wraz z olimpijczykami i paraolimpijczykami Wielkiej Brytanii sukces na igrzyskach w Rio de Janeiro. Sportowcy tego kraju zdobyli łącznie 214 medali, w tym 91 złotych. Wydarzenie nazwano „Heroes return” – bohaterowie powracają. Kibice powitali reprezentację olimpijską i paraolimpijską okrzykami i brawami; na całym placu powiewały flagi Wielkiej Brytanii. Na specjalnie przygotowanej scenie pojawiło się około 400 uczestników rywalizacji w Brazylii.
658-MAKIETA 1 01-23.indd 10
Brytyjczycy zajęli w Rio drugie miejsce w tabeli medalowej, odnosząc największy sukces w historii występów na igrzyskach olimpijskich. Cieszyli się z 67 krążków, w tym 27 złotych. Paraolimpijczycy wywalczyli 147 medali – o 27 więcej niż przed czterema laty w Londynie. – Dokonaliście tego. Jesteśmy sportową superpotęgą – powiedział obu reprezentacjom burmistrz Londynu Sadiq Khan. W poniedziałek sportowcy wzięli udział w paradzie ulicami Manchesteru, w której uczestniczyła również premier Theresa May. Na wtorek zaplanowane jest również spotkanie z królową Elżbietą i księciem Filipem. «
19-latek podejrzany o terroryzm Brytyjska policja poinformowała w zeszłym tygodniu o aresztowaniu 19-letniego mężczyzny podejrzanego o przestępstwa terrorystyczne, w związku ze znalezieniem „podejrzanego przedmiotu” w londyńskim metrze. Na tym etapie policja nie poszukuje żadnych innych osób. Podczas zatrzymania mężczyzny na ulicy w północnym Londynie policjanci użyli paralizatora. 19-latek został aresztowany na podstawie ustawy antyterrorystycznej – podano w komunikacie Scotland Yardu. W zeszłym tygodniu przed południem w pociągu metra linii Jubilee na stacji North Greenwich znaleziono „podejrzany pakunek”. Stacja została ewakuowana; policja przeprowadziła kontrolowaną eksplozję znaleziska. Trwają specjalistyczne badania mające ustalić, co zawierał podejrzany pakunek. – Policjanci nie wykluczają żadnego ewentualnego motywu. Na tym etapie nie poszukują nikogo innego w związku z tą sprawą – podała policja. W Wielkiej Brytanii obowiązuje drugi najwyższy poziom zagrożenia terrorystycznego w pięciostopniowej skali, co oznacza, że prawdopodobieństwo ataku jest wysokie. W lipcu szef policji oświadczył, że jest to raczej „kwestią tego, kiedy nastąpi atak, a nie: czy”.
25/10/2016 16:52:27
011
658-MAKIETA 1 01-23.indd 11
25/10/2016 16:52:29
012
WIADOMOŚCI NA wyspach
Banki planują wyprowadzkę z Londynu Dyrektor Stowarzyszenia Brytyjskich Bankowców Anthony Browne ujawnił na łamach tygodnika „The Observer”, że największe banki planują wyprowadzkę z Wielkiej Brytanii ze względu na narastające obawy o przyszłe relacji gospodarcze kraju z Unią Europejską.
658-MAKIETA 1 01-23.indd 12
Fot. PAP/EPA/Andy Rain
City of London – to tutaj swoje siedziby mają największe europejskie banki
Jakub Krupa, PAP
»
– Większość banków ma zespoły projektowe pracujące nad tym, jakie operacje (finansowe) należy przenieść (z Wielkiej Brytanii), aby dalej móc skutecznie służyć klientom oraz nad tym, do kiedy musi się to wydarzyć i jak najlepiej to przeprowadzić – powiedział Browne. Jak zapowiedział, wiele mniejszych banków planuje wyprowadzić przynajmniej część swoich operacji z Wielkiej Brytanii jeszcze przed końcem roku, a te większe – na początku 2017 roku. Główną przyczyną tych decyzji jest niepokój związany z brakiem planów dotyczących zasad obrotu handlowego Wiel25/10/2016 16:52:30
013 kiej Brytanii z Europą i świadczenia usług finansowych po wyjściu kraju z Unii Europejskiej. Browne ostrzegł, że „opinia publiczna i dyskusja o polityce ciągnie nas w złym kierunku, (...) ustawienie barier dla handlu i usług finansowych sprawi, że wszyscy na tym gorzej wyjdziemy”. Jak dodał, niepokoi go postawa polityków po obu stronach kanału La Manche, gotowych podczas negocjacji rozbić jednolity europejski rynek finansowy, który „sprawia, że francuskim farmerom, niemieckim technikom i włoskim producentom ubrań jest łatwiej pozyskać niezbędne finansowanie”. „The Observer”, niedzielne wydanie dziennika „The Guardian”, podkreśla, że wśród banków, które miałyby rozważać przeniesienie części operacji do Europy, jest Goldman Sachs. Organizacja branżowa TheCityUK oszacowała, że łącznie nawet 70 tys. miejsc pracy w sektorze finansowym może być zagrożonych, jeśli negocjacje i potencjalne przyszłe porozumienie nie wzbudzą zaufania szefów banków. Zgodnie z zapowiedziami premier Theresy May, brytyjski rząd planuje oficjalnie rozpocząć negocjacje w sprawie opuszczenia Unii Europejskiej najpóźniej do końca pierwszego kwartału 2017 roku.
Minister uspokaja
Banki planują wyprowadzkę z Wielkiej Brytanii, mimo że minister ds. Brexitu David Davis powiedział w zeszłym tygodniu w parlamencie, że rząd zrobi wszystko, co w jego mocy, by zagwarantować stabilność brytyjskiego sektora finansowego oraz europejskich rynków finansowych. – Musimy zapewnić zarówno stabilność City (sektora finansowego), jak i europejskich rynków finansowych. To rzecz absolutnie zasadnicza (...), a zatem zrobimy wszystko, co konieczne – zapewnił deputowanych Davis. Sprecyzował, że rząd będzie starał się zagwarantować stabilność sektora usług finansowych, jak i rynków, w okresie negocjowania warunków wyjścia Wielkiej Brytanii z UE; pytany o ewentualny okres przejściowy, jaki mógłby nastąpić po Brexicie, odparł, że „wszystkie opcje są brane pod uwagę”. Dodał jednak, że „nie jest sprawą rządu ustalanie, jaki jest dobry lub zły kurs wymiany (funta)”. Davis powiedział również, że nie „leży w narodowym interesie Wielkiej Brytanii ograniczanie napływu talentów do kraju. Możecie być pewni, że nie będziemy ograniczali dostępu bardzo inteligentnych, bardzo zdolnych ludzi” do brytyjskiego rynku pracy – zapewnił parlamentarzystów. Sam Davis powiedział niedawno w parlamencie, że „odzyskanie kontroli nad imigracją do Zjednoczonego Królestwa” jest jednym z „nadrzędnych celów” negocjacji w sprawie Brexitu. W zeszłym tygodniu dodał jeszcze, że liczy na porozumienie z UE w sprawie wolnej wymiany handlowej, które umożliwi Wielkiej Brytanii „jak najbardziej wolny, pozbawiony barier” dostęp do europejskiego, wspólnego rynku. « 658-MAKIETA 1 01-23.indd 13
25/10/2016 16:52:31
014
WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach
Zacznijcie dzień o 4.00 rano I przeganiacie wszystkich.
Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: Daily Mail
»
Chcecie mieć więcej? Wstańcie szybciej. Jak wcześnie? Na przykład o 4.00 rano. To nie żart. Będzie rodzina, praca, pieniądze i... szczupła figura. Żarty? Nie. Są tacy, którzy tak żyją i chwalą sobie... Powiedzmy szczerze, głównie panie. 6.00 rano to najpóźniej, by zostawić konkurencję w tyle. Najbardziej zorganizowane żony, matki, biznesmenki, potrafią zasnąć natychmiast po kolacji i obudzić się następnego dnia o 5.00 a nawet 4.00. – To godziny wykradzione z dnia, godziny magiczne, kiedy można najwięcej zdziałać, bo organizm jest wypoczęty (pod warunkiem przespania odpowiedniej ilości godzin) – mówią. O 7.00 rano, kiedy do życia budzi się cały świat, one są już ze wszystkim co najmniej 2 godziny do przody. Dogonić je później będzie trudno... Dla niektórych to klucz do sukcesu pod warunkiem, że potrafią zdy658-MAKIETA 1 01-23.indd 14
scyplinować się na tyle, by o określonej godzinie zasnąć, rezygnując z wieczornych przyjemności i chwil lenistwa na tapczanie przed telewizorem lub z książką. Rodzina również musi wykazać się wyrozumiałością i zaakceptować taki tryb życia.
Carolyn Fairbairn, l.55, mama trójki dzieci, z Hampshire
– Budzik nastawiam na 5.30. O 6.50 wsiadam do pociągu w stronę Londynu. W czasie podróży czytam dokumenty, odpowiadam na maile. Jestem dyrektorem generalnym w dużej firmie, zdominowanej przez mężczyzn. Znajome w różny sposób wykorzystują ten czas. Pomysłów jest wiele: siłownia, basen, zajęcia z osobistym trenerem. Anna Wintour, redaktor naczelna amerykańskiej wersji magazynu „Vogue” o 6.00 rano gra w tenisa, dopiero potem budzi córkę. Michelle Obama, pierwsza dama
Ameryki, wstaje o 4.30. Jest na kim się wzorować.
Charlotte Fall, l.38, mama dwóch córek, z Buckinghamshire
– Wstaję o 4.00 rano z pomocą budzika. Pomiędzy 5.00 a 6.00 uda mi się zrobić więcej niż przez całą resztę dnia. Wszyscy śpią, nikt niczego nie chce, nie kręci się pod nogami. Mogę skupić się na wszystkim. Najcenniejszy czas dnia. Wykonuję najważniejsze rzeczy. To strategiczne godziny. Rozporządzam nimi rozważnie. Najczęściej opracowuję nowe strategie biznesowe i przygotowuję do spotkań. Jestem właścicielką firmy jubilerskiej. Wieczorem do w łóżka idę przed 21.00. Dzieci śpią, mąż jest w drodze z pracy do domu. Wraca padnięty, nie za bardzo przeszkadza mu, że już leżę. Jeśli wychodzimy razem wieczorem, to następnego dnia poważnie walczę ze sobą, by wstać. Jestem potem zmęczona, 25/10/2016 16:52:32
015 nie ukrywam. W weekendy odpuszczam. Nie zrywam się wcześnie. Nie chcę też, by mój rytm dnia wpływał na relację z mężem. W sobotę i niedzielę nadrabiamy cały tydzień, spędzamy ze sobą sporo czasu. Nie rozumiem, dlaczego więcej osób tego nie robi. Kiedy patrzę na śpieszących się rano do pracy, czuję nad nimi przewagę. Zdominowałam ich. Dzięki temu utrzymuję się na zawodowym szczycie.
Samantha Ettus, l. 44, mama trójki dzieci, z Londynu
– Wstaję przed mężem i dziećmi. Czas jest mój, więc szybciej, niż inni dostaję to, czego chcę. Zanim pojawiły się maluchy, byłam śpiochem. Kiedy zaczniesz wcześnie wstawać szybko odkryjesz, że to uzależnia. Jest coś uspokajającego w świadomości, że jako jedyna w domu, nie śpisz. Niezwykle kreatywny czas, chociaż mało kto myśli w ten sposób w odniesieniu do 4-5.00 rano. Ale skoro stosunkowo mało osób o tym wie, to nic dziwnego.
Sally Learmouth, l.39. mama dwójki dzieci, z Dalwood
– Zaczęłam rok temu i od razu zauważyłam, że pomogło mi w biznesie. Założyłam własną firmę PR. Najbardziej wymagającą administrację robiłam i nadal robię z rana. Śpię 7 godzin na dobę, pilnuję tego. O 21.00 w łóżku. Nie nastawiam budzika, nie chcę budzić męża, to nie byłoby w porządku. Organizm sam się budzi. Czy boję się, że doprowadzę do zaburzeń snu? W żadnym wypadku. Wstaję, bo mi z tym dobrze. Gdyby czuła, że to droga do skrajnego wyczerpania, zrezygnowałabym. Dwa razy w tygodniu, po odprowadzeniu dzieci do szkoły, idę z czystym sumieniem na jogę. Mogę. Mam czas, od rana sporo już zrobiłam. Jak na to wszystko wpadłam? Kiedyś przeczytałam o kobiecie wiodącej podobny tryb życia, odnoszącej sukcesy. Zapytałam moje klientki i znajome. Nie ukrywam, że zaskoczyło mnie, gdy okazało się, że wiele z nich robi to samo. Postanowiłam spróbować i zostało do dziś. Nie wszyscy pracują, część wynurza się tak wcześnie spod kołdry, by ćwiczyć.
Jaz Notay, l.37, mama dwójki dzieci, z Berkshire
– Mąż ma kłopoty ze wstaniem o 7.00. Mówi, że nie ma pojęcia jak ja daję radę o 4.00. Zanim zasnę o 21.00 pilnuję, aby znaleźć się w łóżku z mężem chociaż na chwilę, zwłaszcza w soboty i niedziele. Jestem księgową. Uważam, że za sukcesem mojej firmy stoi poranne wstawanie. Niektórzy pytają mnie, czy poświęcenie jest tego warte? Z pewnością kobiety polubiły takie rozwiązanie bardziej niż mężczyźni. Umysł każdego z nas jest z rana świeży, a my niesamowicie wydajni. Zacząć można od 6.30 i stopniowo próbować coraz szybciej. Samo wczesne wstawanie na niewiele się zda, jeżeli nie wykorzystamy tych godzin produktywnie. Każdy z nas ma ich do dyspozycji 168 tygodniowo. To, co z nimi zrobi, zależy wyłącznie od niego. « 658-MAKIETA 1 01-23.indd 15
25/10/2016 16:52:33
Fot. PAP/EPA/Hannah Mckay
016
WIADOMOŚCI NA wyspach
Wszystkie dzieci muszą być bezpieczne! Młodzi demonstranci protestowali przed budynkiem Home Office w Londynie. Domagali się od brytyjskich władz przyjęcia na Wyspy nieletnich uchodźców z obozu spod francuskiego Calais, tzw. dżungli, którą zlikwidowano na początku tego tygodnia. „My jesteśmy bezpieczne. Dlaczego one nie są?” – pytano podczas protestu.
658-MAKIETA 1 01-23.indd 16
25/10/2016 16:52:36
017
658-MAKIETA 1 01-23.indd 17
25/10/2016 16:52:38
018
WIADOMOŚCI NA wyspach
Budynek mieszkalny w Westminster w pobliżu brytyjskiego parlamentu
Normalni ludzie nie są już w stanie kupić mieszkania Nowy raport związku zawodowego GMB wskazuje, że ceny nieruchomości w Londynie osiągnęły poziom, który powoduje, że człowieka otrzymującego przeciętne wynagrodzenie w mieście, nie stać na zakup domu lub mieszkania w żadnej z dzielnic stolicy.
»
W raporcie porównano mediany zarobków w poszczególnych dzielnicach z przeciętnymi cenami nieruchomości. Okazuje się, że osoba zarabiająca miejską przeciętną musi na taki zakup pracować od 9,7 do 24,1 roku. Kiedy Londyn bierze się jako całość, to nabycie nieruchomości wymaga poświęcenia przeciętnych zarobków z 14,6 lat pracy. Przeciętna cena londyńskiego mieszkania to 484,716 funtów. W ciągu 658-MAKIETA 1 01-23.indd 18
ostatniego roku wzrosła o ponad 12 proc. Z kolei mediana londyńskich zarobków to 33,203 funty rocznie. Najgorzej jest w Westminster – tam na mieszkanie trzeba pracować 24,1 roku. Na Hammersmith i Fulham musimy przepracować średnio 20 lat, na Camden 19,9, w Islington 19,3 oraz Haringey 18,4. Nawet w stosunkowo tanim Southwark trzeba pracować 15 lat. Najszybciej zaś można pozwolić
sobie na zakup w Barking i Dagenham – już po 9,7 roku. GMB w komunikacie podkreśla, że to praktycznie wyklucza osoby o przeciętnych zarobkach z rynku nieruchomości, ponieważ banki i towarzystwa kredytowe udzielają kredytów maksymalnie w wysokości 4,5-krotności rocznych zarobków. Związek wezwał do zakrojonego na szeroką skalę programu budowlanego. « 25/10/2016 16:52:39
019
658-MAKIETA 1 01-23.indd 19
25/10/2016 16:52:41
020
WIADOMOŚCI NA wyspach
Rząd chce trzykrotnie zmniejszyć poziom migracji Brytyjska premier Theresa May planuje obniżenie poziomu migracji netto do Wielkiej Brytanii do mniej niż 100 tys. osób rocznie, czyli poziomu ponadtrzykrotnie niższego niż obecny – wynika z opublikowanego dokumentu rządowego.
Jakub Krupa, PAP
»
Migracja netto to wskaźnik określający różnicę pomiędzy liczbą osób, które wjechały do kraju, a tymi, które z niego wyjechały. Złożona przed wyborami parlamentarnymi w 2015 roku przez ówczesnego szefa rządu Davida Camerona obietnica obniżenia migracji do kilkudziesięciu tysięcy, była wielokrotnie krytykowana przez ekspertów, jako nierealistyczna i trudna do zrealizowania przy jednoczesnym członkostwie Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej. Według opublikowanego w zeszły wtorek dokumentu Cabinet Office – odpowiednika polskiej kancelarii prezesa Rady Ministrów – wśród powołanych przez premier May komitetów rządowych jest także komitet do spraw obniżenia poziomu imigracji. Wśród jego celów są między innymi: „doprowadzenie do obniżenia poziomu migracji netto do dziesiątek tysięcy poprzez implementację rozwiązań pozwalających na kontrolę migracji, zapewnienie działania
658-MAKIETA 1 01-23.indd 20
skutecznego i precyzyjnego systemu wizowego i utrudnienie sytuacji nielegalnych imigrantów”. Oprócz premier May, w skład komitetu wchodzi 12 ministrów, w tym trójka najbardziej eurosceptycznych przedstawicieli rządu, odpowiedzialnych za przeprowadzenie wyjścia Wielkiej Brytanii z UE – szef dyplomacji Boris Johnson, minister ds. Brexitu David Davies i minister ds. handlu międzynarodowego Liam Fox. Podobne gremium funkcjonowało także w administracji Davida Camerona, ale powtórzenie przez premier May zobowiązania do obniżenia poziomu migracji netto poniżej 100 tys. osób rocznie postrzegane jest jako istotna deklaracja polityczna i sygnał dotyczący stanowiska rządowego w negocjowaniu Brexitu, w tym przyszłości swobody przepływu osób. Ewentualne wprowadzenie wiz dla obywateli Unii Europejskiej byłoby niekompatybilne z dalszym członkostwem Wielkiej Brytanii w wewnętrznym rynku unijnym. Ekonomiści ostrze-
gają, że miałoby to także negatywne konsekwencje dla gospodarki, pozbawiając ją dostępu do pracowników z kontynentu. Obniżenie poziomu imigracji do poniżej 100 tys. osób wymagałoby także zmiany przepisów wizowych dla zagranicznych studentów, których w 2015 roku przyjechało do Wielkiej Brytanii około 130 tys. Ich liczbę wlicza się do wskaźnika migracji netto. Od stycznia do grudnia 2015 roku do Wielkiej Brytanii imigrowało 630 tys. ludzi, a z kraju wyjechało 297 tys., co sprawia, że wskaźnik migracji netto wyniósł w 2015 roku 333 tys. osób. Od 2004 roku liczba mieszkańców kraju, którzy urodzili poza granicami Wielkiej Brytanii, wzrosła z 5,3 miliona (9 proc. populacji) do 8,3 miliona (13 proc.). Według stanu z końca 2015 roku, w Wielkiej Brytanii mieszkało rekordowo wielu Polaków – 916 tys., o 63 tys. więcej niż rok wcześniej. W 2003 roku, przed wejściem Polski do Unii Europejskiej, było ich tylko 44 tys. «
25/10/2016 16:52:42
021
658-MAKIETA 1 01-23.indd 21
25/10/2016 16:52:43
022
WIADOMOŚCI prawo
Depozyt za wynajem mieszkania – co powinieneś wiedzieć Wynajmując mieszkanie, jesteśmy zobowiązani do wpłaty depozytu. Kwota depozytu to zazwyczaj od 4 do 6 tygodniowych stawek najmu.
»
Depozyt wpłacany jest w celu zabezpieczenia właściciela mieszkania przed lokatorami, którzy nie dotrzymali warunków umowy o wynajem, zniszczyli rzeczy należące do właściciela, nie zapłacili rachunków lub czynszu. Należy pamiętać, iż od 6 kwietnia 2007 r. prawo dotyczące przechowywania depozytu przez właściciela mieszkania uległo zmianie. Jeżeli mamy podpisaną umowę o wynajem, tzw. Assured Shorthold Tenancy Agreement, wówczas właściciel mieszkania musi umieścić depozyt na specjalnym koncie w ciągu 30 dni od jego otrzymania. Depozt musi zostać zarejestrowany w jednej z trzech firm poniżej: 1. Deposit Protection Service 2. MyDeposits 3. Tenancy Deposit Scheme Po umieszczeniu i zarejestrowaniu depozytu właściciel mieszkania powinien przedstawić lokatorowi kopię certyfikatu potwierdzającego ulokowanie depozytu na specjalnym koncie. Na certyfiakcie będzie umieszczony numer rejestracji, który pozwoli sprawdzić najemcy,
658-MAKIETA 1 01-23.indd 22
czy depozyt został tam faktycznie umieszczony. Jeżeli właściciel mieszkania nie udostępnił kopii certyfikatu, a wynajmujący chce dowiedzieć się, czy jego depozyt został ulokowany na odpowiednim koncie, wówczas musi zadzwonić do każdej z wyżej wymienionych firm, podając dokładny adres zamieszkania. W ten sposób będzie w stanie się dowiedzieć, czy jego depozyt został odpowiednio zarejestrowany. Depozyt powinien zostać zwrócony lokatorowi w ciągu 10 dni od zakończenia najmu. W sytuacji gdy najemca ma podejrzenie, iż jego depozyt nie został zarejestrowany, może zgłosić sprawę do sądu. Jeżeli sąd zadecyduje, że depozyt nie został należycie ulokowany, wyda orzeczenie, w ramach którego właściciel mieszkania będzie musiał: 1. z wrócić depozyt wynajmującemu lub 2. wpłacić depozyt na odpowiednie konto. Sąd w ramach kary może również nakazać właścicielowi mieszkania zapłatę odszkodowania najemcy w wysokości do 3 stawek zapłaconego
depozytu. Takie odszkodowanie musi zostać zapłacone w ciągu 14 dni od wydania orzeczenia przez sąd. Jeżeli depozyt został ulokowany na specjalnym koncie, jednakże po zakończeniu najmu strony nie mogą się porozumieć co do kwoty, która powinna zostać zwrócona, wówczas lokator może zgłosić się bedpośrednio do firmy, która przetrzymuje depozyt, i poprosić o pomoc w rozwiązaniu sporu. «
Miałeś wypadek w pracy?
Zadzwoń do DNS Claims na 0208 741 7762. Pomożemy Ci odzyskać należne odszkodowanie!
25/10/2016 16:52:45
023
658-MAKIETA 1 01-23.indd 23
25/10/2016 16:52:46
024
TEMAT NUMERU o tym się mówi
Śmierć za granicą Padają ofiarą terrorystów, zorganizowanych gangów, pospolitych przestępców. W ciągu niespełna czterech lat za granicą zostało zabitych ponad 250 Brytyjczyków.
Piotr Gulbicki
»
Śmiał się i żartował z napotykanymi po drodze ludźmi, nie wzbudzał podejrzeń. Nagle niespodziewanie wyciągnął ukrytego w plażowym parasolu kałasznikowa i otworzył ogień do opalających się osób. Strzelał na oślep, zanim sam został zabity przez policję. Pobliska okolica spłynęła krwią. Do tych dantejskich scen doszło w czerwcu 2015 roku na plaży przed Imperial Marhaba Hotel w tunezyjskim kurorcie Susa. Zginęło 39 osób, w tym 30 Brytyjczyków. Zamachowcem okazał się 23-letni student, członek Państwa Islamskiego, Seifeddine Rezgui. Był to najkrwawszy atak terrorystyczny na obywateli państw zachodnich od czasu zamachów w Londynie 7 lipca 2005 roku.
Zamaskowany Batalion
Obejmują okres od stycznia 2012, do sierpnia 2015 roku. Ministerstwo Spraw Zagranicznych w odpowiedzi na wniosek złożony przez dziennikarzy „Daily Mail”, powołujących się na Freedom of Information Act, upubliczniło dane dotyczące liczby Brytyjczyków zabi658-MAKIETA 2 24-43.indd 24
tych poza granicami kraju. Na liście jest ponad 250 ofiar. Najbardziej niebezpiecznym miejscem dla Wyspiarzy okazał się Pakistan, gdzie zginęło 37 osób. W dalszej kolejności są Tunezja (34), Jamajka (18), Stany Zjednoczone (15), Francja (14), Republika Południowej Afryki (11), Ukraina (10), Algieria i Australia (po 7), Afganistan, Barbados, Hiszpania (po 6), Brazylia i Egipt (po 5), Bangladesz, Indie, Uganda (po 4). Masakra w Tunezji była najkrwawsza, jeśli chodzi o liczbę zabitych Brytyjczyków, ale i w innych częściach świata nie było bezpiecznie. W lipcu 2014 roku nad Ukrainą został zestrzelony Boeing należący do malezyjskich linii lotniczych. Na pokładzie samolotu, lecącego z Amsterdamu do Kuala Lumpur, znajdowało się 298 osób, w tym dziesięciu obywateli brytyjskich. Wszyscy zginęli. Wśród ofiar byli między innymi John Adler i Liam Sweeney, dwaj fani piłkarskiej drużyny Newcastle United, lecący dopingować swoich pupili podczas tournee w Nowej Zelandii. A także Glenn Thomas, rzecznik Światowej Organizacji Zdrowia oraz były dziennikarz BBC. » 25/10/2016 17:01:24
Fot. Paul Ellis - WPA Pool / Getty Images
025
Sprowadzenie do kraju ciał brytyjskich turystów, którzy zginęli w ataku terrorystycznym w Tunezji
658-MAKIETA 2 24-43.indd 25
25/10/2016 17:01:25
Fot. Getty Images / Stringer
026
TEMAT NUMERU o tym się mówi
Chcę, żeby wisieli
Newcastle United oddaje hołd dwóm fanom, którzy zginęli w katastrofie samolotu MH17
Kto stał za tą tragedią do dzisiaj oficjalnie nie potwierdzono, chociaż wiele mówiło się o tak zwanych separatystach prorosyjskich. A ci z kolei dowodzili, że to żołnierze ukraińscy odpalili rakietę. Sprawa pozostaje niewyjaśniona, wiadomo natomiast, że za tragiczne wydarzania, do jakich doszło kilkanaście miesięcy wcześniej, w styczniu 2013 roku, odpowiada grupa terrorystów, przedstawiająca się jako Zamaskowany Batalion. Ci, mający powiązania z Al Kaidą islamiści, uwięzili na polu gazowym Ajn Amnas w Algierii 790 zatrudnionych w tamtejszym kompleksie pracowników, w tym 658-MAKIETA 2 24-43.indd 26
132 cudzoziemców. Część z nich użyto jako żywe tarcze, zmuszając do założenia pasów wyładowanych materiałami wybuchowymi. Według napastników, atak miał być odwetem za interwencję Francji na terenach zajętych przez islamistów w Mali. Cztery dni później, po nieudanych próbach pokojowego rozwiązania konfliktu, algierscy antyterroryści przeprowadzili szturm zakończony zajęciem kompleksu. Nie obyło się bez ofiar. Ostatecznie zginęło 29 islamistów i 38 zakładników, wśród których było sześciu Brytyjczyków.
Tracą życie w różnych częściach świata, na różnych kontynentach. Z rozmaitych, niekoniecznie politycznych powodów. Jednym z nich jest chęć wyłudzenia okupu. Tak było w przypadku mającego pakistańskie korzenie, ale brytyjski paszport Maliqa Iqbala. We wrześniu 2011 roku mężczyzna pojechał odwiedzić rodzinę w Rawalpindi, gdzie został pojmany przez grupę napastników, którzy uwięzili go w szopie na farmie, przytwierdzając łańcuchem do łóżka. Tylko od czasu do czasu dostawał herbatę do picia i herbatniki do jedzenia. Napastnicy zażądali od rodziny porwanego okupu w wysokości 15 tysięcy funtów, a kiedy otrzymali pieniądze, wypuścili Brytyjczyka na wolność. Ten jednak nie zamierzał puścić sprawy płazem i zgłosił porwanie na policję, która wszczęła dochodzenie. Rok później, w sierpniu 2012 roku, kiedy Maliq Iqbal wrócił do Pakistanu, żeby przedstawić dowody podczas procesu przeciwko swoim ciemiężycielom, został zamordowany. 25/10/2016 17:01:29
– Był zdeterminowany, żeby doprowadzić sprawę do końca. Bardzo ważne było dla niego, żeby podobna sytuacja nie spotkała w przyszłości kogoś innego. To testament jego odwagi – przyznał jeden z przyjaciół mężczyzny. Ofiarą bandytów padł również Keith Murrain, tyle że na Jamajce. Ten prominentny brytyjski biznesmen został porwany niebawem po przylocie na wyspę, w lipcu 2014 roku. Po opuszczeniu lotniska w stolicy kraju Kingston grupa mężczyzn obezwładniła go i wrzuciła do czekającego nieopodal samochodu. Kilka dni później 54-latka znaleziono martwego z poderżniętym gardłem – jego ciało spoczywało w płytkim dole, na odległym polu trzciny cukrowej w pobliżu miasta Spanish Town, nazywanego stolicą przestępczości na Jamajce. – My, jako rodzina, żądamy sprawiedliwości. Dlaczego został zabity? Dlaczego po prostu go nie obrabowali i nie zostawili przy życiu? Chcę, żeby ci, którzy to zrobili, zostali powieszeni. To, co przydarzyło się mojemu bratu, będzie miało duży wpływ na ludzi robiących interesy albo jeżdżących na wakacje na Jamajkę – mówiła siostra przedsiębiorcy Jennifer Murrain, dodając, że jej brat był duszą towarzystwa i trudno było go nie lubić. Zakotwiczony w Birmingham Keith Murrain z powodzeniem zajmował się eksportem maszyn rolniczych. Winnych jego śmierci nie złapano, chociaż jamajska policja zastrzeliła jednego z podej-
Fot. Abid Katib / Getty Images
027
Korespondent BBC Alan Johnston, ubrany w pas z ładunkami wybuchowymi, w krótkim wideo opublikowanym przez Jaish al-Islam (Armię Islamską) prosi o niepodejmowanie prób uwolnienia go przy pomocy siły
rzanych o dokonanie zbrodni podczas wymiany ognia w Kitson Town. Zabity mężczyzna był członkiem znanego gangu The Klansman.
OSTATNIE WAKACJE
Pakistan, Jamajka, Tunezja. Podróży do tych krajów brytyjskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych odradza swoim obywatelom szczególnie. W resorcie opracowano nawet specjalną mapę, obejmującą najbardziej niebezpieczne miejsca. W Pakistanie chodzi między innymi o rejony admi-
Francja (14)
USA (15)
Hiszpania (6)
Ukraina (10) Tunezja (34)
Algieria (7) Egipt (5)
Jamajka (18)
nistrowane przez lokalne szczepy oraz dystrykty Kohat, Lakki i miasto Peszawar. Na Jamajce wysoki poziom przemocy notowany jest w Kingston i Spanish Town. Z kolei w Tunezji warto omijać szerokim łukiem Chaambi Mountain National Park. Dobrze mieć na względzie powyższe wskazówki, jednak, jak pokazuje praktyka, nie tylko tam trzeba zachować ostrożność, gdyż tragedia może zdarzyć się praktycznie wszędzie. Do jednej z najgłośniejszych doszło we wrześniu 2014 roku, w stosunkowo spokojnej Tajlandii. »
Afganistan (6) Indie (4) Bangladesz (4)
Pakistan (37)
Barbados (6) Uganda (4)
Australia (7)
Brazylia (5) RPA (11) Najbardziej niebezpieczne państwa świata wg liczby Brytyjczyków zabitych od stycznia 2012 do sierpnia 2015 roku – dane z Ministerstwa Spraw Zagranicznych
658-MAKIETA 2 24-43.indd 27
25/10/2016 17:01:33
Fot. Taylor Weidman / Getty Images
028
TEMAT NUMERU o tym się mówi
Zaw Lin i Wai Phyo zostali uznani za winnych i skazani na śmierć, chociaż część obserwatorów nie miała wątpliwości, że zbrodni dokonał ktoś inny
Pakistan, Jamajka, Tunezja. Podróży do tych krajów brytyjskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych odradza swoim obywatelom szczególnie
658-MAKIETA 2 24-43.indd 28
Dla 23-letniej Hannah Witheridge z Norfolk i o rok od niej starszego Davida Millera z Jersey wakacje na malowniczej wyspie Koh Tao miały być przygodą życia. Tymczasem para została w brutalny sposób zamordowana, a ich okaleczone zwłoki z poważnymi obrażeniami głowy znaleziono przy skałach na plaży Sairee. Jak ustaliła sekcja zwłok, kobietę przed śmiercią zgwałcono. Sprawa bestialskiego morderstwa trafiła na nagłówki gazet nie tylko w Wielkiej Brytanii i Tajlandii. Ale bodaj jeszcze większą uwagę światowej opinii publicznej skupiło śledztwo prowadzone pod kuratelą junty wojskowej, która niedługo przed dokonaniem zbrodni przejęła władzę w wyniku zamachu stanu. Za kratki szybko trafili dwaj 21-letni birmańscy imigranci – Zaw Lin i Wai Phyo – pracujący w barze w pobliżu miejsca morderstwa. Według policji, przyświecał im motyw seksualny, a parę Brytyjczyków zaatakowali przypadkowo, widząc ładną dziewczynę spacerującą ze swoim kolegą. Początkowo obaj podejrzani przyznali się do zbrodni, ale potem wycofali zeznania twierdząc, że zostali zmuszeni do tego torturami i że ze sprawą nie mają nic wspólnego. Równocześnie ich adwokaci wykazali wiele nieprawidłowości
podczas śledztwa, a poważne obiekcje wyrażali również obrońcy praw człowieka. Nie brakowało oskarżeń o zaniedbania ze strony policji oraz wezwań o sprawiedliwość dla oskarżonych, których winę władze sugerowały na wiele tygodni przed rozpoczęciem procesu. Obaj mężczyźni, którzy w sądzie pojawiali się z grubymi kajdanami na rękach i nogach, wzbudzali współczucie Brytyjczyków mieszkających w okolicy, którzy odwiedzali ich w więzieniu, zaopatrując w żywność. – To dla nas jedna z najważniejszych spraw konsularnych, które obecnie prowadzimy na świecie – mówił rzecznik brytyjskiej ambasady przed ogłoszeniem wyroku w grudniu 2015 roku. Jednak międzynarodowa akcja na niewiele się zdała, gdyż obaj Birmańczycy zostali uznani za winnych i skazani na śmierć. Część obserwatorów nie miała wątpliwości, że zbrodni dokonał zupełnie ktoś inny. Sugerowano, że może być to osobnik mający koneksje z potężnymi rodzinami mieszkającymi na wyspach Koh Tao i Koh Samui. Zarządzają one okolicą w mafijnym stylu, zajmując się między innymi kontrolą i dystrybucją narkotyków. Mają również duże wpływy wśród lokalnych władz. 25/10/2016 17:01:35
029 Premier na celowniku Zagraniczne morderstwa, zagraniczni zabójcy. Terroryści, gangsterzy, mafiozi, pospolici przestępcy… Jednak ten schemat nie zawsze się sprawdza. – Chcę, żeby ludzie wiedzieli, że życie mojego syna było ważne, a jego śmierć bezsensowna i brutalna – mówiła Sharon Matthews (43), matka czarnoskórego chłopaka, który zginął w kurorcie Malia na Krecie. Tyrrell Matthews-Burton, sprzedawca w sklepie z ubraniami w londyńskiej dzielnicy Leyton, został zasztyletowany podczas świętowania swoich 19. urodzin. Do tragedii doszło w lipcu 2013 roku, w ostatnim dniu pobytu nastolatka na letnich wakacjach. Matthews-Burton był ofiarą wielkiej bitwy, do jakiej doszło przed lokalnym barem, w której uczestniczyło niemal 30 brytyjskich turystów. 19-latek wykrwawił się na śmierć, mimo szybkiej pomocy medycznej. Policja aresztowała 18 mężczyzn, ale ostatecznie tylko dwóch z nich poniosło konsekwencje. Podejrzany o morderstwo Myles Litchmore-Dunbar, student ekonomii z Catford, przesiedział w greckim więzieniu 16 miesięcy, jednak ostatecznie został oczyszczony z zarzutów i wrócił do domu. Ślady jego DNA nie zostały znalezione na żadnym z trzech noży zabezpieczonych na miejscu i od początku twierdził, że z zabójstwem nie ma nic wspólnego. Uznano go jednak winnym wywołania awantury, przeciwko czemu złożył apelację. Z kolei Dejon Anaughe (20) z Forest Hill został uniewinniony z zarzutów o współudział w morderstwie, chociaż sąd stwierdził, że to on sprowokował bijatykę oraz posiadał nóż i zamierzał go użyć. Obaj mężczyźni otrzymali wyroki trzech lat w zawieszeniu, ale prokurator złożył apelację przeciwko temu werdyktowi. Rozczarowania takim obrotem sprawy nie kryła również rodzina zamordowanego chłopaka, która od początku aktywnie angażowała się w śledztwo. Najbliżsi ofiary pojechali nawet do Grecji – po to, żeby złożyć zeznania, a jednocześnie uzyskać gwarancję, że lokalny wymiar sprawiedliwości zrobi wszystko, co możliwe, by ustalić prawdę. Dwa lata po zabójstwie syna Sharon Matthews mówiła w wywiadzie dla „Evening Standard”: – W czasie, kiedy razem z rodziną i przyjaciółmi powinnam obchodzić 21. urodziny Tyrrella, opłakuję jego stratę. Minęły dwa lata od tego brutalnego morderstwa, które zdewastowało mnie i sprawiło, że moje życie stało się puste. Ból pogłębia fakt, iż odpowiedzialni za tę śmierć są na wolności i cieszą się życiem – stwierdziła Sharon Matthews, dodając, że jej syn zawsze unikał kłopotów i nigdy nie działał w żadnym gangu. W związku z tą sprawą na celowniku brytyjskich mediów znalazł się ówczesny premier David Cameron. Wytykano mu, że o ile w wyjaśnienie okoliczności zabójstwa dwojga Brytyjczyków w Tajlandii zaangażował się osobiście, wysyłając nawet policjantów, żeby nadzorowali postępy śledztwa, to w tym przypadku nie zrobił zupełnie nic. Czy dlatego, że sprawcami byli Brytyjczycy, a ofiarą czarnoskóry mężczyzna? « 658-MAKIETA 2 24-43.indd 29
25/10/2016 17:01:36
030
komentarz tygodnia polityka
Szczęki 2016 Postreferendalna debata w Wielkiej Brytanii została zdominowana przez bigoterię, rasizm i nienawiść. Możemy poczuć się jak w domu. Radosław Zapałowski
»
Kiedy w zeszłym roku w wyborach do polskiego parlamentu Polonia mieszkająca na Wyspach zdecydowanie opowiedziała się za prawicowymi partiami, na tych łamach pisałem, że wyniki zwiastują kulturowe i polityczne pęknięcie na linii Polacy – Brytyjczycy. Zwiększającą się ideologiczną przepaść. W końcu Polacy, mieszkający w Wielkiej Brytanii, oddając głosy na PiS, Kukiza i Korwina, pośrednio opowiedzieli się przeciw wartościom dominującym w krajach zachodnich, w których na co dzień funkcjonują: tolerancji, otwartości, idei państwa dobrobytu, poprawności politycznej, demokracji liberalnej, itp. Głosując na partie skrajnie prawicowe w Polsce, jednocześnie dali jasny komunikat, że nie podoba im się struktura społeczna i polityczna 658-MAKIETA 2 24-43.indd 30
w kraju, w którym przebywają. Czują się tutaj politycznie wyobcowani, społecznie skrępowani. A to może zwiastować kłopoty w przyszłości, potęgując kulturową i społeczną alienację migrantów. Dziś słowa te brzmią jak prehistoria. Bo referendum otworzyło coś, co wcześniej na Wyspach nie istniało. A przynajmniej było skrzętnie ukrywane i uważane, słusznie zresztą, za wstydliwe. Nagle bigoteria, rasizm i zwykła nienawiść, pojawiły się w centrum debaty. Jak w Polsce. Nie ma co prawda jeszcze na brytyjskich ulicach „patriotycznych patroli” ani łysych wyklętych, ale być może to tylko kwestia czasu. Podwaliny już są. Gleba na której mogą wyrosnąć brunatne bojówki jest cyklicznie użyźniana. I z każdym kolejnym tygodniem coraz bardziej toksyczna i przerażająca. A język ma znaczenie. Zwłaszcza język elit, mediów i polityki. Bo kształtuje
debatę. Określa ramy dyskursu. Kreuje klimat. I w momencie, kiedy elity mówią językiem nienawiści oraz bigoterii, wszelkie ograniczenia znikają. Społeczeństwo pozbawione ograniczeń poprawności politycznej zaczyna otwarcie i bez skrępowania posługiwać się mową wykluczającą i dehumanizującą. Nienormalne i niemoralne staje się normalne.
Pierwotniaki w zębach
Kiedy w 2015 roku Jarosław Kaczyński podczas spotkania z wyborcami w Makowie Mazowieckim przekonywał, że fala emigrantów z Bliskiego Wschodu i Afryki niesie ze sobą choroby, jakich dawno w Europie nie było, liberalni komentatorzy słusznie zawyli z oburzenia. Wypowiedź prezesa partii, mającej realne szanse na przejęcie władzy w Polsce, 25/10/2016 17:01:39
031 była szokująca i nie mieściła się w standardach zachodniej debaty. – Cholera na wyspach greckich, dezynteria w Wiedniu, różnego rodzaju pasożyty i pierwotniaki – wyliczał Kaczyński. Brzmiało strasznie. Zwłaszcza z daleka. Bo jeśli wcześniej elity RP mniej lub bardziej udanie starały się naśladować i implementować standardy zachodnie, również w języku, to po 2016 Polska obrała zupełnie inny kierunek. Słowa Kaczyńskiego oznaczały zwrot w dążeniu do upodobnienia się do krajów centrum. Zakwestionowanie polityki i dorobku poprzednich ekip. Polska postawiła na odrębność kulturową, polityczną i językową. Polityczna poprawność, która u nas zasadniczo nigdy się nie przyjęła i zawsze funkcjonowała w jakieś wykrzywionej, kulawej wersji, ostatecznie została uznana za zachodnią fanaberię i otwarcie zdyskredytowana. Dziś te słowa już nie szokują tak bardzo. Bo Zachód też poszedł w podobnym kierunku. Dotyczy to zwłaszcza Wielkiej Brytanii. Wypowiedź Davida Davisa, konserwatywnego parlamentarzysty z Monmouth, żeby sprawdzać zęby uchodźcom, aby określić ich wiek, to ostatni przykład politycznego szaleństwa, które zaatakowało Zjednoczone Królestwo. Londyn, niechętny uchodźcom, ostatecznie zgodził się przyjąć do siebie syryjskie dzieci z obozu w Calais, które mają rodziny na Wyspach. Oczywista i właściwie banalna sprawa. Ale w obecnym klimacie wywołało to niemal panikę. Strach przed uchodźcami, którzy nie mają mleczaków, pluszowych misiów i pyzatych twarzyczek jest tak duży, że Davis mógł sobie pozwolić na wypowiedź, która jeszcze rok temu byłaby nie do pomyślenia. Dziś „The Sun” ogłasza na pierwszej stronie „Tell us the tooth”, Davis gości w programie „Today” i w „Good Morning Britain” z Piersem Morganem. A społeczeństwo jest niewzruszone. I mimo że ostatecznie Home Office uznał propozycję za niehumanitarną, a British Dental Association ogłosiła, że sprawdzanie uzębienia jest nieskuteczną metodą określania wieku, to jednak reakcja, a właściwie brak ostrej riposty, na słowa jednego z czołowych polityków Partii Konserwatywnej, szokuje. Bo nagle Brytyjczycy stali się społeczeństwem, które za normalne uznaje traktowanie ludzi, którzy uciekają przed wojną, cierpieniem i śmiercią jak bydło. Humanizm, humanitaryzm, współczucie, empatia czy zwykła przyzwoitość, po referendum kompletnie wyparowały. 658-MAKIETA 2 24-43.indd 31
Toksyczny patriotyzm „Co się stało z Wielką Brytanią?” – pytał w zeszłą niedzielę „The Observer”, jeden z niewielu liberalnych tygodników na Wyspach. Co się stało z krajem, który zaledwie cztery lata temu, podczas inauguracji Igrzysk Olimpijskich w Londynie, pokazywał światu swoją otwartą, wieloetniczną, tolerancyjną twarz? Cool Britain zamieniła się w Nasty Britain. Niemal z dnia na dzień. Jak to możliwe? Energiczny kraj, który budował swoją tożsamość na różnorodności, który z dumą pokazywał światu sukces multikulturalizmu, nagle zamienił się w małe, zamknięte, ksenofobiczne państwo. Wczorajsze otwarte społeczeństwo dziś jest agresywne, złe i kołtuńskie. Davis chce zaglądać uchodźcom w zęby.
larny prezenter telewizyjny, za wpis na Twiterze, w którym stwierdził, że „to, jak traktujemy uchodźców, jest rasistowskie i bez serca”, został uznany za wroga narodu. A „The Sun” rozpoczął kampanię mającą na celu usunięcie go z BBC. Taki mamy toksyczny, brunatny klimat. Klimat, który mocno przypomina Polskę. Tam również zarysował się jasny podział na patriotów i zdrajców. Na tych, którzy stoją gdzie stało ZOMO i na bohaterów, którym należy się cześć i chwała. I tak jak tam, jedna grupa, wcale nie będąca większością, narzuca reszcie ramy debaty i wyklucza ze wspólnoty, jeśli ktoś od „patriotycznych”, prawicowych norm odstaje. To siła pewności siebie, przekonania o własnej racji i zakrzykiwanie oponentów. Bo zarówno w Polsce, jak
May chce się pozbyć lekarzy z innych krajów. Ministra Spraw Wewnętrznych miała pomysł, aby firmy publikowały listy obcokrajowców, których zatrudniają. I żeby społeczeństwo te firmy zawstydzało. Studenci z zagranicy nagle okazują się ciężarem. Naukowcy z innym paszportem problemem. Nie wspominając nawet o zwykłych pracownikach farm, fabryk czy barów. A do tego jeszcze wszyscy, którzy głosowali za pozostaniem Wielkiej Brytanii w Europie, a zwłaszcza ci, którzy do dziś otwarcie mówią, że referendum było błędem, a hard Brexit jest obłędem, są ostro krytykowani. Bo sprzeciw wobec agendy rządu jest niepatriotyczny i niedemokratyczny. Prawicowa prasa zamyka debatę. Każdy, kto ma inne poglądy niż 10 Downing Street i nie wspiera linii rządu w negocjacjach z Brukselą, ma zamilknąć. Nawet Gary Lineker, były piłkarz i popu-
i w Wielkiej Brytanii, całkiem spora liczba osób odrzuca prawicowy system wartości. Ale jest zagłuszana. Według World Values Survey, Wielka Brytania jest krajem, gdzie rasizm jest na niskim poziomie. Badania Hope Not Hate pokazują, że społeczeństwo brytyjskie w 2016 roku jest bardziej tolerancyjne niż w roku 2011. Pozytywnie wobec emigracji odnosi się 38 proc. badanych. Negatywnie zaledwie 7 proc.; 60 proc. ma pozytywny stosunek do ludzi z innych krajów, jeśli ich obecność jest korzystna dla ekonomii. Owszem, to twarde, pragmatyczne, pozbawione sentymentu podejście. Ale dalekie od oficjalnej bigoterii i otartego rasizmu, który zdominował debatę publiczną w ostatnich kilku miesiącach. Za to odpowiedzialni są politycy partii rządzącej, którzy odczytali wynik referendum jak manifest na rzecz konserwatywnego, zamkniętego i ksenofobicznego państwa. «
Co się stało z krajem, który zaledwie cztery lata temu, podczas inauguracji Igrzysk Olimpijskich w Londynie, pokazywał światu swoją otwartą, wieloetniczną, tolerancyjną twarz? Cool Britain zamieniła się w Nasty Britain. Niemal z dnia na dzień
25/10/2016 17:01:40
032
FELIETON ZNOWU DOBRONIAK
Na południe od Richmond nie boją się Brexitu Na szczycie UE brytyjska premier powtórzyła swoją mantrę: „Brexit znaczy Brexit”. Tylko ciekawe, co w słowniku Theresy May oznacza słowo „Brexit”? Na pewno część Brytyjczyków zastanawia się, czy Brexit to nie jest czasem już tylko złudzenie.
»
658-MAKIETA 2 24-43.indd 32
w Unii Europejskiej. Jako premier będzie robiła wszystko tak, jakby Brexit był przesądzony. Po drodze może się jeszcze wydarzyć kilka domniemanych punktów zwrotnych, jednak czy one zlikwidują obawy przed realnym wyjściem? Chyba nie. Theresa May
Fot. Yoan Valat / PAP/EPA
Miało pie****ąć po referendum, ale energii na wielkie bum starczyło na pierwszy weekend zaraz po referendum. David Cameron podśpiewując sobie pod nosem opuścił gabinet premiera Wielkiej Brytanii, a w kolorowych szpilkach i z uśmiechem, godnym jednej z czarodziejskich bohaterek Harrego Pottera, wkroczyła do niego Theresa May. Nikt za bardzo nie wiedział czym ma się to nieszczęsne wyjście Wielkiej Brytanii z Unii objawić. Najszybciej zinterpretowała to klasa pracująca w UK. „Pracująca” tylko z nazwy, bo przecież wszyscy wiedzą, że to właśnie wśród beneficiarzy najwięcej jest tych, co narzekają na emigrantów, którzy podobnież zabierają im pracę, której nigdy nie mieli i nawet się nigdy o nią nie starali. Najtrafniej opisuje to w jednym ze swoich skeczy brytyjski komik, Jimmy Carr, którego przytoczę w całości: „Wielka Brytania jest dumna z bycia krajem najciężej pracujących, sumiennych i najłatwiej przystosowujących się pracowników w Europie… Polaków. Są cholernie dobrzy, czyż nie? Brawa dla Polaków! Oczywiście dużo prawicowców mówi, że wszyscy Polacy, którzy tu przyjeżdżają zabierają naszą pracę. Ja myślę, że przyjeżdża taki koleżka z Polski, nie mówi w języku, nie ma pieniędzy, nie zna ludzi i zabiera ci pracę pierwszego dnia! Jesteś gówno warty!”. Całość do obejrzenia w oryginale w internetach. A generalnie to taka mała dygresja, która powoduje, że większość z nas podnosi swoje morale. Wróćmy do Brexitu. Theresa mówi o Brexicie w taki sposób, bo nie może mówić w inny – taka ludowa mądrość. Być może nawet nie jest zwolenniczką wyjścia, ale wobec elektoratu musi być lojalna. Kto wie, czy nie czeka na jakieś odgórne i niezależne od niej rozwiązanie, które spowoduje, że jednak Wielka Brytania pozostajnie
Po pierwsze, informacje o tak szumnie zapowiadanym szkockim referendum zostały na przykład mocno ostudzone, gdy okazało się, że do referendum potrzebna jest zgoda brytyjskiego parlamentu – zatem można chyba zapomnieć o tej możliwości zablokowania Brexitu. To nie jest mała belgijska Walonia, która zablokowała na razie umowę CETA. Po drugie, niech świadczą o tym decyzje zarządów brytyjskich i międzynarodowych banków ze stolicy Wielkiej Brytanii, żeby sondować możliwość transferowania części usług finansowych na część kontynentalną Europy. Szefowie bankowych konglomeratów chcą przenieść te usługi, które stałyby się droższe, gdyby UK nie była już w UE. Co prawda jest jeszcze pozew skierowany do Sądu Najwyższego przeciwko skutkom referendum unijnego, ale nie wiadomo kiedy zostanie ogłoszony wyrok, a widoczna już zwłoka w działaniach Old Bailey nie napawa optymizmem. „Na mieście” osoby z „szarego garnituru decydentów” mówią, że nic się nie wydarzy. Że te wszystkie spadki giełdowe i walutowe wyjdą Wielkiej Brytanii na dobre. Że spowodują ożywienie gospodarki. Przy okazji administracja rządowa zostanie podbudowana finansowo, bo przecież potrzeba setek ludzi do negocjacji i do obsług negocjacji. Jako przykład odżywczego dla gospodarki działania spadków, specjaliści podają przykład „czarnej środy”, kiedy to George Soros w wyniku spekulacji osłabił funta szterlinga i zarobił na tym miliard dolarów. Wielka Brytania musiała wtedy wycofać funta z rynku wymiany walut. I pomimo że brytyjskie ministerstwo skarbu określiło straty na 3,4 mld funtów, to z czasem nazwa „czarnej środy” zmieniła się na „białą środę”. Jak mawia stare polskie przysłowie: „Nie ma tego złego, co by na dobre nie wyszło”. « 25/10/2016 17:01:43
033
658-MAKIETA 2 24-43.indd 33
25/10/2016 17:01:44
034
OPINIE SPOŁECZEŃSTWO
Czy chcemy drugiego pomnika polskich lotników w Londynie?
Śmiały projekt 30-metrowego monumentu ku czci pilotów polskich w samym sercu Londynu, opisany w zeszłym tygodniu w londyńskim „Tygodniu Polskim”, nie wszystkim się spodobał. Wiktor Moszczyński
»
Już sama ta śmiałość z pozłoconymi skrzydłami husarskimi i samolotem myśliwskim (chyba Hurricane raczej niż Spitfire), wyłaniającym się spod tych skrzydeł, szokuje wielu Polaków. Innym nie odpowiada oryginalny inicjator tego projektu, czyli Jan Żyliński (były kandydat na burmistrza Londynu) i pomawiają go złośliwie, że projekt jest zaspokojeniem jego próżności (po inszemu „vanity project”), ale to jest niesprawiedliwe. Inni znów przypominają nam, że szkrzydła husarskie są akurat symbolem Pierwszej Dywizji Pancernej i dlatego nie pasują do wizerunku pilotów. No tak, symbole są ważne, szczególnie jeszcze w pokoleniu wojennym i powojennym. Ale o generale Maczku i jego Dywizji też nie zapominamy, bo właśnie w Edynburgu przygotowuje się już nowy projekt jego pomnika kosztem £100,000, gdzie generał siedzi na ławce na terenie, po którym lubił spacerować ze swoją rodziną. Poważniejszą obiekcją jest istnienie już obecnego Pomnika Lotników przy lotnisku Northolt, gdzie kiedyś służył legendarny Dywizjon 303. Wszyscy albo znamy, albo słyszeliśmy o tym pomniku. Nawet Anglicy. Ile razy jest zator na drodze A40 do Londynu z Birmingham czy Oxfordu, w radiu i w telewizji podają wciąż, że jest „traffic congestion at Polish War Memorial”. Pomnik ten oryginalnie powstał jeszcze w roku 1948, a odsłonił go słynny brytyjski marszałek lotnictwa lord Tedder. Asystowali mu m.in. prezydent August Zaleski, generałowie Anders, Kukiel, Iżycki i wielu asów polskiego lotnictwa. Pomnik jest postawny, ozdobiony na szczycie dumnym orłem z brązu. Zawierał od 658-MAKIETA 2 24-43.indd 34
25/10/2016 17:10:05
035 początku nazwiska 1241 pilotów, którzy zginęli w akcji w walce z hitlerowskim wrogiem, a 45 lat później dopisano dalsze 659 nazwisk pilotów, którzy zginęli w trakcie lotów, niezwiązanych z operacjami bojowymi. Każdego września, w związku z rocznicą bitwy o Brytanię, odbywają się ceremonie przy pomniku z udziałem polskich notabli wojskowych i cywilnych, a od czasu do czasu z udziałem prezydentów RP przyjezdnymi z Polski, od Lecha Wałęsy do Andrzeja Dudy. Uczestniczą w tym również przedstawiciele brytyjskich władz lokalnych, a nawet czasem brytyjscy ministrowie. Ówczesny właściciel Middlesex County Council przekazał grunt na budowę pomnika, oddając w dzierżawę teren przydrożny na 999 lat. Szczególnie do tego pomnika przywiązani są pozostali jeszcze żyjący piloci i również Stowarzyszenie Polskiego Lotnictwa, które ich reprezentuje. Martwi mnie, że jak dotychczas nie wypowiedział się jeszcze na ten temat zarząd stowarzyszenia. Myślę, że przede wszystkiem był to obowiązek Żylińskiego, aby z nimi to przedyskutować przed rzuceniem hasła o budowie nowego pomnika w czasie swojej kampanii wyborczej. Wtedy wyglądało to jak nieprzemyślana oferta wyborcza, mająca szansę zrealizowania tylko w wypadku, gdyby nasz kandydat wygrał wybory. Wybory minęły, Żyliński zdobył łącznie około 38 tys. głównie polskich głosów w pierwszej i drugiej turze, co uważał jako swoje „zwycięstwo”. I projekt nie przepadł. Teraz właśnie nastąpił czas na konsultacje ze starszym polskim społeczeństwem na ten temat. Tym bardziej że są jeszcze tacy, którzy powtarzają, że jeżeli jest już jeden pomnik lotników, a ma być drugi pomnik, to niech drugi pomnik, gdzieś w centralnym Londynie, będzie poświęcony wszystkim polskim siłom zbrojnym, marynarzom, artylerzystom, piechurom, czołgistom, spadochroniarzom, powstańcom, a nie tylko członkom lotnictwa. Można by wykazać ilu zginęło i ilu walczyło na licznych frontach. Co prawda istnieje pomnik Polskich Sił Zbrojnych w National Memorial Arboretum przy wiosce Alrewas w rolniczym hrabstwie Staffordshire, ale jest to jednak zbyt daleko od większości tutejszej Polonii i nikt o ten pomnik nie ociera się przypadkowo. Czy jednak nie powinien 658-MAKIETA 2 24-43.indd 35
taki właśnie pomnik powstać w centralnym Londynie? Jest jeszcze sprawa kosztów. Nie chodzi tylko o koszt erekcji pomnika. Na przykład w wypadku oryginalnego projektu Pomnika Lotników w Northolt koszt przerósł możliwości finansowe oryginalnych darczyńców. Ze względu na potrzebę oszczędności pomnik nie został zbudowany z granitu, jak oryginalnie planowano, ale z kruchego piaskowca. Już czterdzieści lat póżniej pomnik zaczął się kruszyć, a wiele nazwisk zaginionych pilotów było nieczytelnych. Trzeba było w roku 1994 ponownie zebrać niemal milion funtów, sciągnąć autentyczny granit z kamienołomów dolnośląskich, przebudować pomnik i wprowadzić nowe oświetlenie. Była to jakby ponowna erekcja, spowodowana niefortunnymi oszczędnościami przy pierwszej realizacji. Zresztą tak jest i z innymi pomnikami. Drogim aspektem Pomnika Polskich Sił Zbrojnych w Alrewas też był nie tylko koszt £1.5 mln oryginalnego projektu, ale również koszt utrzymania i regularnego oczyszczenia od ptasich odchodów, wynoszący, rozumiem, £70,000 na okres pierwszych 50 lat. Jeżeli myśli się o nowym pomniku w centrum Londynu, to kto ma być odpowiedzialny nie tylko za wzniesienie go, ale również za utrzymanie i ochronę przed wandalami, nie tylko ptasimi, ale również ludzkimi? Trzeba liczyć się z tym, że projekt istnieje. Istnieje już artystyczny i bardzo ambitny wzór pomnika. Poparli go brytyjscy torysi, jak były minister lord Tebbit i były skarbnik lord Ashcroft, który gotów jest wystawić poważną sumę na budowę. Żyliński szuka szerszego poparcia wśród brytyjskich polityków, łącznie z merem Londynu. Wśród członków Komitetu Honorowego znajduje się poseł Daniel Kawczyński, minister Anna Maria Anders i dr Marek Stella-Sawicki. Proponowane miejsce przy Hyde Park Corner znajduje się blisko innych militarnych obiektów, jak pomnik księcia Wellingtona, łuk Wellingtona, pawilon zawierający pomnik RAF Bomber Command, pomnik poświęcony artylerii brytyjskiej, pomniki honorujące poległych z Australii i Kanady, a nieco dalej pomnik Holocaustu i ofiar zamachu terrorystycznego w Londynie. A więc jest to godne miejsce na nowy pomnik wojskowy. Nie wiadomo wciąż jednak,
czy pomnik polski uzyska pozwolenie w tym wyjątkowym miejscu. Bo tu też jest problem. Pomnik jest jak szampan. Imponuje jego „joie de vivre” i dumę ku chwale polskich pilotów w ratowaniu Wielkiej Brytanii w roku 1940. Zaś dla brytyjskich sympatyków pomnik symbolizuje potrzebę dalszej dwustronnej bliskiej współpracy między Wielką Brytanią a Polską, mimo Brexitu. Dla Polaków, szczególnie z najnowszych pokoleń, pomnik byłby przyjemną niespodzianką, odkrytą w czasie zwiedzania wielkiego miasta. Podnosiłby na duchu i działałby „ku pokrzepieniu serc”, jak to sobie Jan Żyliński wyobraża. Niestety inne sąsiednie pomniki brytyjskie przy Hyde Park Corner, jak i polskie z okresu powojennego, są z natury poważne i posępne. Wykazują wstrzemięźliwość uczuć i dają odwiedzającym moment do zadumy czy, jak w wypadku pomnika katyńskiego, gniewu. Nie gloryfikują wojny. Przypominają ogromne poświęcenie i odwagę tych, co walczyli i oddawali życie czy zaznawali kalectwa dla własnego kraju. Przy nich nasz śmiały pomnik ku chwale pilotów mógłby nie pasować. Myślę więc, że jeżeli ten pomysł nowego pomnika przy Hyde Park Corner miałby być zrealizowany, powinien mieć nieco stonowany wygląd. Inaczej musiałby znaleźć alternatywne miejsce, wciąż może w którymś z parków królewskich albo gdzieś nad Tamizą, tak jak pomnik gloryfikujący RAF naprzeciw Wielkiego Koła. Tam byłby arcywidoczny, wymieniany przez każdego komentatora na statkach turystycznych. Powinien zawierać też tablice pamiątkowe o innych oddziałach Polskich Sił Zbrojnych. Według mnie erekcja i dalsze utrzymanie pomnika, winny być głównie sfinansowane przez samych Brytyjczyków, wyrażających wdzięczność za nasz kluczowy udział w obronie brytyjskiej demokracji. Nie winniśmy wydawać na to polskiego grosza, bo trzeba konsolidować polskie fundusze na inne, bardziej żywe pomniki, jak np. szkoły sobotnie czy domy polskie w terenie. W każdym razie czas odnieść się do tego projektu poważnie i zgodnie, abyśmy nie zmarnowali niespodziewanej okazji postawienia nowego, ciekawego pomnika w Londynie, promującego nasz kraj. « Tekst ukazał się również w londyńskim „Tygodniu Polskim”.
25/10/2016 17:10:21
036
Świat Polonii Wielka Brytania
Nauczyciele z ministrem Adamem Kwiatkowskim
75-lecie Zrzeszenia Polskiego Nauczycielstwa za Granicą Nauczyciele Polskiej Szkoły im. Fryderyka Chopina w Southampton wzięli udział w obchodach jubileuszowych 75-lecia ZNPZ oraz Dnia Nauczyciela, zorganizowanym przez Zrzeszenie Nauczycielstwa Polskiego za Granicą, które powstało 6 marca 1941 roku w Perth w Szkocji. Z Southampton Krystyna Jenvey
»
Inicjatywę otwarcia tej organizacji poparł gen. Władysław Sikorski, a jej początek dali żołnierze, a jednocześnie nauczyciele, którzy żyli z dala od ojczyzny i rodzin. Zasłużeni i wielce ideowi działacze w Polsce przedwojennej i na emigracji. Od wczesnych lat działalności, została nawiązana współpraca między Stowarzyszeniem Polskich Kombatantów i Zrzeszeniem Nauczycielskim, ponieważ pierwsze szkoły ojczyste powstały przy pomocy władz centralnych i Stowarzyszenia Polskich Kombatantów. Dzięki wysiłkom tych dwóch organizacji i księżom kapelanom, teren Wiel658-MAKIETA 2 24-43.indd 36
kiej Brytanii pokrywała gęsta sieć szkół i kursów nauczania przedmiotów ojczystych, których liczba w 1952 roku wyniosła 111 z około 5 tysiącami uczniów oraz 300 nauczycielami. Szkolnictwo emigracyjne kwitło, większość tych szkół pozostawała pod opieką SPK. Szesnastego października uroczystości rozpoczęły się mszą świętą w intencji wszystkich nauczycieli i członków ZNPZ, w kościele św. Andrzeja Boboli w londyńskim Hammersmith. W sali Malinowej w POSK-u pani prezes ZNPZ – Irena Grocholewska – przywitała gości i uczniów polskich szkół sobotnich oraz przybliżyła krótką historię organizacji oraz jej spectrum dzia-
łania. Pani Irena zaznaczyła jak ważne jest szkolenie nowego pokolenia Polaków urodzonych na obczyźnie. Uroczystość w sali Malinowej uświetniły występy uczniów Szkoły Przedmiotów Ojczystych im. Heleny Modrzejewskiej z Hanwell-Ealing oraz występ zespołu folklorystycznego „Karolinka”. Irena Grocholewska otrzymała podziękowanie i gratulacje od ambasadora RP w Londynie Arkadego Rzegockiego, sekretarza stanu – szefa gabinetu prezydenta RP, Adama Kwiatkowskiego oraz innych znamienitych gości. Obchody stały się również okazją do dyskusji na temat perspektyw i wyzwań czekających Związek Nauczycielstwa Polskiego za Granicą w najbliższym czasie. « 25/10/2016 17:01:46
Fot. Ambasada RP w Londynie
037
Spotkanie polskich sportowców z ministrem sportu Witoldem Bańką
Brytyjczycy mogą być wzorem dla świata Minister sportu Witold Bańka podczas wizyty w Londynie zapoznał się z tamtejszym modelem finansowania sportu zawodowego. – Brytyjczycy mogą być wzorem dla całego świata – podkreślił polski Minister Sportu i Turystyki, Witold Bańka. Jakub Krupa, PAP
»
Wielka Brytania zakończyła tegoroczne igrzyska w Rio de Janeiro na drugim miejscu w tabeli medalowej, wyprzedzając Chiny i plasując się tuż za Stanami Zjednoczonymi. Jej reprezentanci zdobyli aż 67 krążków (w tym 27 złotych) w 19 dyscyplinach. Polska z 11 medalami, w tym dwoma złotymi, uplasowała się na 33. pozycji. Dwadzieścia lat temu – po Atlancie – nastroje były zupełnie inne. Wielka Brytania zajęła wówczas 36. miejsce w tabeli medalowej – daleko za Polską, a nawet Algierią, Koreą Północną, Kazachstanem i Etiopią – zdobywając tylko jeden złoty, osiem srebrnych i sześć brązowych. To właśnie od fatalnego występu w Atlancie rozpoczęła się budowa profesjonalnego programu wsparcia spor658-MAKIETA 2 24-43.indd 37
towców, który doprowadził Brytyjczyków na szczyt w Rio i na którym wzorować się chce przy reformowaniu polskiego sportu Witold Bańka. W Londynie spotkał się m.in. z przedstawicielami agend rządowych UK Sport i Sport England, szefem misji olimpijskiej Rio 2016, a także z minister sportu w rządzie Theresy May, Tracey Crouch, która... przywitała go makietą stadionu z piłkarzami odgrywającymi scenę z legendarnego meczu Anglia – Polska na Wembley w 1973 roku (1:1). – Nie ukrywam, że Brytyjczycy osiągnęli spektakularny sukces. Postawili na długą drogę i reformę, ale przyniosło to wymierny efekt. W Polsce przez lata brakowało spójnej strategii, w szczególności inwestowania długofalowo w rozwój poszczególnych dyscyplin. Mamy tych samych mistrzów, którzy zdobywają
medale i nie ma dopływu talentów. Brytyjczycy patrzą nie tyle w perspektywie czterech lat, ale nawet ośmiu, do kolejnych igrzysk – ocenił minister sportu. Witold Bańka zapowiedział, że Polska – wzorem Wielkiej Brytanii – planuje skupić się na finansowaniu sportu profesjonalnego w dyscyplinach, które mogą przynieść szanse medalowe w imprezach rangi mistrzowskiej. – Finansowanie profesjonalnego sportowca to nie jest prawo, ale przywilej – zaznaczył. Pytany o priorytetowe kierunki, minister wymienił m.in. wioślarstwo, kajakarstwo, lekkoatletykę, kolarstwo i zapasy. – To musi być mądry kompromis. Mamy dyscypliny zespołowe, których Brytyjczycy nie finansują – siatkówka, piłka ręczna, koszykówka – z czego pierwsze dwie są jednymi z kluczowych dla Polaków. To będzie grupa kilkunastu dyscyplin, które będą lepiej finansowane od pozostałych – poinformował, dodając, że związki sportowe będą musiały deklarować swoje cele medalowe i będą rozliczane z ich spełnienia. – Musimy postawić sobie cel – na przykład Tokio, 20 medali – i precyzyjnie określić, gdzie jesteśmy w stanie to osiągnąć. Nie może być tak, że kiedy przyjdą kolejne igrzyska znów będziemy liczyć medale na palcach obu rąk, mając nadzieję na to, że nam palców braknie. Nie możemy się tylko modlić, żeby Anita Włodarczyk rzuciła i nie skończyła kariery, liczyć na sukces Piotrka Małachowskiego, na to, że Paweł Fajdek się zrehabilituje albo kajakarki znowu popłyną po kolejny medal... Bardzo na nich liczymy, ale do tego musi dojść nowa grupa sportowców – powiedział minister. Zmiana systemu finansowania będzie tylko jedną z planowanych reform systemu sportowego w Polsce. Kierowany przez Bańkę resort planuje m.in. zmianę sposobu nadzoru związków, a także stworzenie Polskiej Agencji Antydopingowej i wykluczenie ze środowiska byłych funkcjonariuszy służb państwowych SB i UB. Przypominając tłumne parady medalistów w Wielkiej Brytanii i Japonii, w której wzięły udział setki tysięcy ludzi, Bańka zaznaczył, że sport odgrywa istotną rolę w „budowaniu jedności narodowej wokół sukcesu”. W trakcie wizyty w Londynie, minister spotkał się miedzy innymi z przedstawicielami siatkarskiego mistrza Anglii IBB Polonii Londyn, a także drużyny piłki ręcznej Olympia. « 25/10/2016 17:01:47
038
BIZNES WYDARZENIA
Polscy przedsiębiorcy na Wyspach nastawieni na sukces Ponad 150-ciu przedsiębiorców spotkało się w Londynie podczas trzeciego już Polskiego Kongresu, zorganizowanego przez Polish Business Link pod patronatem Brytyjsko-Polskiej Izby Handlowej. Przekrój reprezentowanych firm był różnorodny zarówno pod względem rozmiaru, jak i obsługiwanego rynku. Marcin Urban
»
W tym roku tematem przewodnim kongresu był rozwój biznesu – jak go przyśpieszyć, jak sfinansować, jak ominąć różne przeszkody, a przede wszystkim jak planować, by osiagnąć sukces. Izabella Kamińska z „Financial Times” przeanalizowała sytuację małych i średnich firm oraz sytuację globalnej ekonomii po Brexicie. Temat ten okazał się najczęściej poruszanym wątkiem wśrod delegatów, a opinie na temat bilansu korzyści i strat były podzielone. Zdecydowana większość uczestników patrzy jednak na przyszłość swo658-MAKIETA 2 24-43.indd 38
ich biznesów optymistycznie, widząc w nadchodzących latach możliwość rozwoju. Jak co roku ważną częścią kongresu był panel dyskusyjny, tym razem prowadzony przez Kasię Maderę, prezenterkę BBC World News. Wzięli w nim udział właściciele dobrze prosperujących firm i Aleksandra King, finalistka konkursu dla przedsiębiorców BBC The Apprentice 2016. Ostatnią i najbardziej wyczekiwaną cześcią spotkania był wieczorny networking – jedyne takie wydarzenie w całym kraju, które w jednym miejscu i czasie gromadzi tak dużą liczbę przedsiębiorców o polskim pochodzeniu. « 25/10/2016 17:01:48
Zdjęcia Marcin Urban
039
658-MAKIETA 2 24-43.indd 39
25/10/2016 17:01:52
040
TRANSPORT LONDYN
658-MAKIETA 2 24-43.indd 40
25/10/2016 17:01:55
041
658-MAKIETA 2 24-43.indd 41
25/10/2016 17:01:57
Fot. Transport for London
042
TRANSPORT LONDYN
Kierowcy minicabów muszą znać angielski Od 14 października kandydaci na kierowców minicabów muszą zdawać egzamin z języka angielskiego. Wymóg dotyczy zarówno nowych aplikacji, jak i wniosków o przedłużenie licencji złożonych 14 października i później. Jak podkreśla Transport for London, nadzorujący rynek prywatnych przewozów, znajomość angielskiego jest kluczowa dla bezpieczeństwa pasażerów. Prywatni przewoźnicy muszą rozumieć przepisy i być w stanie przedyskutować z pasażerami trasę. Dla aplikacji złożonych między 14 października tego roku a 31 marca przyszłego roku wprowadzono okres przejściowy. Aplikujący w tym czasie mogą udowodnić znajomość angielskiego, przedstawiając certyfikat znajomości języka na poziomie co najmniej B1. W Londynie jest ponad 80 tys. minicabów.
100 godzin w korkach
Nowe wyświetlacze na przystankach Przygotował Marcin Urban
»
Transport for London testuje nowe wyświetlacze, pokazujące czas do przyjazdu autobusu. Nowość polega na tym, że są na baterie, czyli nie wymagają zewnętrznego zasilania, a dzięki temu można je instalować także na przystankach bez wiat. Wynalazek pochodzi ze Szwecji. Pierwsze takie urządzenie zamontowano na przystanku C przy Nor658-MAKIETA 2 24-43.indd 42
thwood Station w Hillingdon. Dzięki niemu pasażerowie mogą sprawdzić czasy przyjazdu autobusów 8, 282 i H11. Testy potrwają do końca lutego. Jeśli urządzenia się sprawdzą, wejdą do powszechnego użytku. Obecnie wyświetlacze pokazujące aktualny czas do przyjazdu autobusu ma 2600 przystanków z wiatami. W sumie na prawie 700 liniach jest 19 tys. przystanków. «
Londyn jest miastem z najdłuższymi ulicznymi korkami w Wielkiej Brytanii – wynika z raportu firmy Infrix. Przeciętny kierowca traci na stanie w nich ponad 4 doby rocznie, a średnia prędkość poruszania się po londyńskich ulicach wynosi około 15 km/h. W ciągu ostatnich czterech lat natężenie ruchu w stolicy wzrosło o 40 proc., co oczywiście wynika z szybkiego wzrostu liczby mieszkańców. Zdaniem autorów raportu, pozostałe przyczyny korków to zwężanie jezdni na potrzeby ścieżek rowerowych i wzrost do ponad 80 tys. liczby minicabów. Drugie miejsce w rankingu, z korkami o połowę krótszymi niż w Londynie, zajął Manchester, a trzecie Belfast.
25/10/2016 17:01:58
10 mln tanich przesiadek Już ponad 10 mln podróży autobusami i tramwajami z biletem Hopper odnotował Transport for London. Nowa taryfa umożliwia dwa przejazdy w cenie jednego, pod warunkiem, że przesiadka nastąpi w ciągu godziny od rozpoczęcia podróży. Płacimy wówczas 1,50 funta, a nie 3 funty jak wcześniej. Z biletów Hopper najczęściej korzystają pasażerowie linii numer 18, łączącej stację Sudbury & Harrow Road ze stacją Euston przez Kensal Green. Inne linie, na których bilet jest szczególnie popularny to: 279 z Waltham Cross Bus Station do Manor House, 53 z Orchard Road w Plumstead do Horse Guards Parade w Westminster, 207 z Hayes By-Pass do White City w Shepherds Bush. Najbardziej popularnym przystankiem wśród korzystających z taryfy Hopper jest Brent Cross Shopping Centre, gdzie zniżka została naliczona już ponad 20 tys. razy. Bilety Hopper wprowadził we wrześniu mer Londynu Sadiq Khan głównie po to, by obniżyć koszty dojazdu do pracy osobom, które muszą się przesiadać na krótkim odcinku. Taryfa obowiązuje na przejazdy dwoma autobusami lub autobusem i tramwajem.
658-MAKIETA 2 24-43.indd 43
Liczba osób korzystających z miejskich autobusów w Anglii spadła do najniższego poziomu od dekady. Dane opublikowane przez BBC wskazują, że w ubiegłym roku na terenie kraju zanotowano 4,5 mld podróży. To o 2,5 proc. mniej niż rok wcześniej. Spadek jest najbardziej widoczny w Plymouth, Worrington i Devon, a nawet w Londynie, gdzie od lat liczba pasażerów rosła. Zdaniem Ministerstwa Transportu, przyczyny spadku są dwie. Pierwsza to wydłużające się korki, które zniechęcają do korzystania z wszelkich pojazdów poruszających się po drogach. Druga to likwidacja części linii autobusowych, dotowanych przez samorządy z powodu oszczędności. Poza tym zniechęcać do autobusów mogą też zbyt wysokie ceny biletów. W niektórych miastach za przejazd trzeba zapłacić nawet 3 funty. Przedstawiciel Transport for London, cytowany przez BBC, ma nadzieję, że do korzystania z autobusów ponownie zachęci bilet Hopper, który umożliwia przejazd dwoma autobusami w ciągu godziny w cenie jednego kursu. «
Fot. Transport for London
Fot. Transport for London
Coraz luźniej w autobusach
»
043
25/10/2016 17:02:02
044
CAFÉ COOLTURA LONDYN
658-MAKIETA 3 44-67.indd 44
25/10/2016 16:58:01
THE HEATH ROBINSON MUSEUM
Fot. Tom Fish
045
COOLTUR POLECA A Przygotował MARCIN URBAN The Heath Robinson Museum, 50 W End Ln, Pinner, Londyn HA5 1AE. Stacja: Pinner. Otwarte: pt. – niedz. 11:00 – 16:00 (od połowy listopada od wtoku do niedzieli). Bilety: £6 www.heathrobinsonmuseum.org Otwarte kilka dni temu muzeum prezentuje dorobek brytyjskiego artysty Williama Heatha Robinsona. Na wystawach zobaczymy między innymi rysunki absurdalnych maszyn, dzięki którym Robinson zdobył uznanie krytyków. Jego prace stały się inspiracją dla rysownika bajki „Wallace and Gromit” oraz projektanta znicza olimpijskiego na igrzyska w Londynie.
658-MAKIETA 3 44-67.indd 45
25/10/2016 16:58:04
046
CAFÉ COOLTURA londyn
wystawy » HALLOWEEN W LEGOLANDZIE Do 05.11. Legoland Windsor, Winkfield Rd, Windsor SL4 4AY. Stacja: Windsor. Otwarte: patrz strona internetowa. Bilety: od £25 www.legoland.co.uk
© British Museum
W miniaturowym świecie w Legolandzie także zapanowała atmosfera Halloween. Przygotowano tam specjalne dekoracje złożone z 200 miniaturowych, dyniowych lampionów. Ich autorem jest uznany artysta Hedley Wiggan. Dynie umieszczono w wiejskiej scenerii, zbudowanej z blisko pół tysiąca klocków.
» SOUTH AFRICA THE ART OF A NATION 27.10. – 26.02.2017. British Museum, Great Russell Street, Londyn WC1B 3DG. Stacja: Holborn, Tottenham Court Road. Otwarte codziennie 10:00 – 17:30, w pt. do 20:30. Bilety: £12 www.britishmuseum.org Wystawa pokazuje historię południowej Afryki na przestrzeni kilku tysięcy lat. Zobaczymy tu pierwsze ślady ludzkiej aktywności, takie jak ręcznie robione ozdoby i narzędzia z kamieni, najstarsze znalezione rzeźby, przykłady sztuki kolonialnej z XVII wieku i prace współczesnych afrykańskich artystów, inspirowane polityką apartheidu. British Museum zaprasza na inspirującą podróż w czasie.
teatr » PETER PAN GOES WRONG 20.10. – 29.01.2017. Apollo Theatre, 31 Shaftesbury Ave, Londyn W1D 7EZ. Stacja: Leicester Square. Spektakle: wt. – pt. 19:30, sob. 14:30 i 19:30, niedz. 15:00 i 19:00. Bilety: od £15 www.peterpangoeswrong.com Nominowana do Olivier Award znakomita komedia dla całej rodziny wóciła na West End. Członkowie wyjątkowo niezorganizowanej grupy teatralnej Cornley Polytechnic Drama Society próbują wystawić przygody „Piotrusia Pana”. Nieudolnie przygotowywane przedsięwzięcie kończy się kompletną klapą.
658-MAKIETA 3 44-67.indd 46
25/10/2016 16:58:05
Fot. Mark Douet
047 »
A PACIFIST’S GUIDE TO THE WAR ON CANCER
14.10. – 29.11. National Theatre, Upper Ground, Londyn SE1 9PX. Stacja: Waterloo. Spektakle: patrz strona teatru. Bilety: od £15 www.nationaltheatre.org.uk Autorzy musicalu z przymrużeniem oka spoglądają na życie osób będących w trakcie terapii nowotworowej. Pokazują ich wzloty i upadki, momenty szczęścia i tragedii. Pomagają w ten sposób oswoić się z diagnozą, którą większość pacjentów przyjmuje jak wyrok śmierci. W obsadzie są aktorzy, którzy w rzeczywistości są chorzy na raka lub wygrali walkę z chorobą.
» THE ROYALE 3 – 26.11. The Tabernacle, 34-35 Powis Square, Londyn W11 2AY. Stacja: Ladbroke Grove. Spektakle: pon. – sob. 19:30, w sob. dodatkowo 14:30. Bilety: od £15 www.bushtheatre.co.uk
Fot. Hugo Glendinning
Osadzona w bokserskim ringu i opowiedziana w sześciu rundach historia Jacka Johnsona, który na początku XIX wieku był jednym z pierwszych czarnoskórych pięściarzy na zdominowanych przez białych ringach. Jego przykład posłużył autorom sztuki do głębszych rozważań na temat rasizmu i roli bohaterów we współczesnym społeczeństwie. W jednej z głównych ról występuje Patrick Drury, znany z telewizyjnych seriali „Ripper Street” i „The Crown”. Sztuka jest gościnnie wystawiana w The Tabernacle w Notting Hill z powodu remontu Bush Theatre.
» LIFE 01-02.11. Richmond Theatre, Little Green, Richmond TW9 1QJ. Stacja: Richmond. Spektakle: 19:30. Bilety: od £17.25 www.atgtickets.com/shows/balletboyz-life/richmondtheatre Grupa taneczna po raz drugi rusza w trasę po Wielkiej Brytanii z widowiskiem „Life”. Spektakl miał premierę w kwietniu w londyńskim Sadler’s Wells, a później był przez 2 miesiące prezentowany w różnych zakątkach Wysp. W całkowicie męskim zespole debiutuje Josh Wild, nowy nabytek ze Scottish Dance Theatre. Na przyszły rok Balletboys planują tourne po USA.
658-MAKIETA 3 44-67.indd 47
25/10/2016 16:58:07
048
CAFÉ COOLTURA londyn
kino » DOCTOR STRANGE (3D) Od 28.10. Fantastyczny, USA. Reż. Scott Derrickson, wyst. Benedict Cumberbatch, Mads Mikkelsen, Tilda Swinton Po poważnym wypadku samochodowym błyskotliwy chirurg Stephen Strange traci możliwość wykonywania zawodu. Zyskuje jednak drugie życie dzięki magowi, który zamierza wyszkolić go na czarnoksiężnika, broniącego ludzkość przed złem.
» ETHEL & ERNEST Od 28.10. Animowany, UK. Reż. Roger Mainwood, głos: Jim Broadbent, Pam Ferris, Brenda Blethyn Wykonana tradycyjną techniką animacja o przygodach dwóch nietypowych londyńczyków. Film jest ekranizacją komiksów Raymonda Briggsa.
» OSTATNIA RODZINA Od 04.11. Dramat, Polska. Reż. Jan P. Matuszyński, wyst. Andrzej Seweryn, Dawid Ogrodnik, Aleksandra Konieczna, Andrzej Chyra
658-MAKIETA 3 44-67.indd 48
Film opowiada historię rodziny Beksińskich: Zdzisława – jednego z najbardziej cenionych, a zarazem kontrowersyjnych malarzy polskich końca XX wieku, oraz Tomasza – wyjątkowego dziennikarza muzycznego, prezentera radiowego i tłumacza języka angielskiego. Film zdobył Złote Lwy dla najlepszego filmu, a także nagrodę publiczności, dziennikarzy i nagrody aktorskie dla Andrzeja Seweryna i Aleksandry Koniecznej na tegorocznym festiwalu filmowym w Gdyni, a Andrzej Seweryn dostał także nagrodę dla najlepszego aktora na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Locarno. „Ostatnia rodzina” będzie wyświetlana w kinach sieci Odeon w Wielkiej Brytanii i Irlandii.
25/10/2016 16:58:11
049 » THE LIGHT BETWEEN OCEANS Od 01.11. Drama, USA / Nowa Zelandia. Reż. Derek Cianfrance, wyst. Michael Fassbender, Alicia Vikander, Rachel Weisz Latarnik i jego żona, żyjący u wybrzeży zachodniej Australii, wychowują dziecko, które uratowali z dryfującej łodzi.
imprezy plenerowe »
BONFIRE NIGHT – POKAZY FAJEWKÓW
Alexandra Palace Fireworks Festival
04.11. Godz. 16:00 i 05.11. Godz. 15:00. Alexandra Palace, Alexandra Palace Way, Londyn N22 7AY. Stacja: Alexandra Palace. Bilety: £6 Fireworks Night at the ArcelorMittal Orbit
05.11. Godz. 19:00. Olympic Park, Stratford, Londyn E20 2ST. Stacja: Stratford. Bilety: £15 Guy Fawkes Festival and Fireworks
Southwark Park Fireworks
Richmond Family Fireworks
05.11. Godz. 14:00. Beaulieu Drive, Waltham Abbey, EN9 1JY. Stacja: Waltham Abbey. Bilety: £9.75
05.11. Godz. 18:30. Southwark Park, Lower Rd, Londyn SE16 2PA. Stacja: Bermondsey/ Canada Water. Wstęp wolny
06.11. Godz. 16:30. Richmond Athletic Ground, Twickenham Rd, Londyn TW9 2SF. Stacja: Richmond. Bilety: £8
Battersea Park Fireworks
Ealing Cricket Club Fireworks
Ravenscourt Park Fireworks
05.11. Godz. 20:00. Battersea Park, Queenstown Rd, Londyn SW11 4NJ. Stacja: Battersea Park. Bilety: £9-11
05.11. Godz. 19:00. Ealing Cricket Club, Corfton Rd, Londyn W5 2HS. Stacja: North Ealing. Bilety: £6
05.11. Godz. 18:00. Ravenscourt Park, Hammersmith, Londyn W6 0TH. Stacja: Ravenscourt Park. Bilety: £6-11
658-MAKIETA 3 44-67.indd 49
25/10/2016 16:58:16
050
CAFÉ COOLTURA LONDYN »
PRL LIVE MUSIC 2016: DŻEM, MICHAŁ SZPAK I VARIUS MANX Z KASIĄ STANKIEWICZ
26.11. Godz. 18:00, O2 Shepherd’s Bush Empire, Shepherd’s Bush Green, Londyn W12 8TT. Stacja: Shepherd’s Bush. Bilety: od £25 www.prllivemusic.co.uk www.10lat.co.uk
» SIMPLY RED
koncerty
27.11. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £56
29.10. Godz. 20:30. Jazz Cafe POSK, Polski Ośrodek Społeczno – Kulturalny, 238-246 King St, Londyn W6 0RF. Stacja: Ravenscourt Park. Bilety: £10
» C.C.CATCH / BAD BOYS BLUE
» ROD STEWART
04.11. Godz. 19:00. Indigo at The O2, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £35.50
22-25.11. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £62.50
» EUROPE
Fot. Tabatha Fireman/Getty Images for Advertising Week Europe
12.11. Godz. 19:00. Roundhouse, Chalk Farm Rd, Londyn NW1 8EH. Stacja: Chalk Farm. Bilety: £30
Fot. Jim Dyson/Getty Images
» NIGEL PRICE
» PASSENGER 25 - 26.11. Godz. 19:00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: £29.50
» JACK GARRATT 23-24.11. Godz. 19:00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: £23.75
» NOUVELLE VAGUE 15.11. Godz. 19:00. O2 Forum Kentish Town. 9-17 Highgate Rd, Londyn NW5 1JY. Stacja: Kentish Town. Bilety: od £32.25
658-MAKIETA 3 44-67.indd 50
25/10/2016 16:58:19
051 Fot. Ian Gavan/Getty Images
» RED HOT CHILI PEPPERS 05-06.12 i 18.12. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £50
» STATUS QUO 11.12. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £48
» THE CURE 01-03.12. Godz. 19:00. SSE Wembley Arena, Arena Square, Engineers Way, Londyn HA9 0AA. Stacja: Wembley Stadium. Bilety: od £25
» BLACK SABBATH 29 i 31.01. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £60
» GREEN DAY 08.02. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: tylko ze zwrotów
» TANITA TIKARAM 24.02. Godz. 19:30. Barbican Hall, Silk St, Londyn EC2Y 8DS. Stacja: Barbican. Bilety: od £28
» PHIL COLLINS 4-9.06.2017. Godz. 19:00. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: tylko ze zwrotów.
» IRON MAIDEN 27.05. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: TBC
» GREEN DAY
03.06. Godz. TBC. Stadion olimpijski, Queen Elizabeth Olympic Park, Londyn E20 2ST. Stacja: Stratford. Bilety: od £40
Fot. Dave Kotinsky/Getty Images
01.07. Godz. 13:00. Hyde Park, Bayswater, Londyn W2 2UH. Stacja: Hyde Park Corner. Bilety: od £62.50
» DEPECHE MODE
658-MAKIETA 3 44-67.indd 51
25/10/2016 16:58:22
052
CAFÉ COOLTURA puls miasta
658-MAKIETA 3 44-67.indd 52
25/10/2016 16:58:24
053
658-MAKIETA 3 44-67.indd 53
25/10/2016 16:58:31
054
CAFÉ COOLTURA MUZYKA
Ideą jest dusza Z Olą TrzaskĄ rozmawiała Marta Grawon
»
Dwa lata po wydaniu debiutanckiego krążka „All around”, nominowanego do nagrody Fryderyk 2015, Ola Trzaska – kompozytorka, aranżerka, wokalistka i flecistka jazzowa – dzieli się kolejnym autorskim projektem. Premiera płyty „Amulet” odbędzie się 18 listopada, natomiast singiel „Fly away with me” został ogłoszony 21 października. Nowe kompozycje bogate są w niekonwencjonalne warstwy brzmieniowe, co owocuje wielowymiarowością aranżacji i nieszablonowym kształtem składu instrumentalnego. Kompozytorka, kontynuując idee wybrzmiewające na debiutanckim „All around”, nietypowo zestawia brzmienia instrumentów dętych: fletu, flugelhornu, puzonu. W jej twórczości, obok sentymentu do zróżnicowanej barwowo groove’owej amerykańskiej muzyki lat 70. ubiegłego stulecia, wyraźnie zarysowuje się oryginalny styl kompozytorski – linearnie rozwijająca się forma, w której rytm, harmonia i linie melodyczne stanowią równoważne elementy. Na nowej płycie znajdzie się 12 utworów: 9 autorskich oraz dwa rzadko wykonywane standardy. W nagraniach udział wzięli najwybitniejsi polscy muzycy. 658-MAKIETA 3 44-67.indd 54
Dwa lata po ukazaniu się pierwszej płyty, która zresztą odniosła niemały sukces, bo dostała nominację do Fryderyka w kategorii debiut jazzowy, postanowiłaś nagrać kolejną, autorską płytę. Dwa lata to dużo, czy mało czasu na zgromadzenie materiału? Dużo i mało zarazem. Zależy czym człowiek żyje na co dzień, czego doświadcza i z jaką intensywnością. Czy ma czym żyć. Ja nie narzekam na brak doświadczeń w swoim życiu zawodowym czy prywatnym. Na przestrzeni dwóch lat zbudowałam rodzinę i mimo ciągłego rozwoju i tworzenia nowego materiału miałam jeszcze czas, by zaangażować się w inny projekt, niebywale wyjątkowy. Napisałam i zaaranżowałam piosenkę dla Ewy Bem; została ona zawarta na płycie, która potem otrzymała Złotą Płytę. Można by powiedzieć: złoty strzał. Takie doświadczenia jeszcze bardziej wyzwalają głód twórczy, nie muszę też dodawać, że cholernie inspirują, działając jak narkotyk. Pokusa jest tak silna, że się nie zastanawiam nad czasem. Siadam i robię, co potrafię. Piszę utwory i raptem okazuje się, że mam ich 11.
O inspiracjach już wiem, to w takim razie rozwiń kulisy powstawania krążka. Kulisy są zwykle banalne. Ma się materiał, idzie się do studia i nagrywa. To realizacja jest demoniczna, w pocie czoła dokonywana i paradoksalnie jest największym wyzwaniem. Rozpoczynając nagrania na tą płytę nie miałam ani „centa” w portfelu, podparłam się akcją crowdfundingową, zaangażowałam się tak mocno, że zbierałam pieniądze niczym kiszonkowe, co miesiąc coś – odejmując sobie od ust przyjemności. W końcu się udało, ale to potwornie trudne i uważam, że nie powinno tak być. Rekompensatą za wszystko są zawsze dźwięki. Poważnie. To już takie zboczenie. Mój kolega rehabilitant mówi mi, że wszyscy muzycy to świry. A tak! Bo my dla relaksu idziemy na koncert, bo dla relaksu słuchamy muzyki, robimy to wszystko co inni, jednocześnie robiąc to na co dzień zawodowo. Zgadzam się – jesteśmy świrami. Co przekazujesz tym razem odbiorcom w treśći płyty? Jaka jest idea płyty „Amulet”, bo taki tytuł nosi...
(przerywając) Prawdę? To dziś bardzo popularne sformułowanie, ale uzasadnię to pokrótce. Nagraliśmy tę płytę w warunkach totalnie niesterylnych, nienowoczesnych. Zaangażowaliśmy człowieka, który nagrał nas na sprzęcie analogowym z lat 70. Nagraliśmy muzykę wszyscy na tzw. setkę. Bez zabierania i dłubania w domu, by dograć sobie jakiś instrument. Mój wokal też nie jest sztucznie czyszczony i modyfikowany, by zabrzmiał jak produkcje współczesne. Ideą jest dusza. Prawdziwe instrumenty. Jest ich aż 10. Mnóstwo instrumentów dętych... Powietrze, oddech. Coś, czego nie słychać dziś na żadnej płycie. Treścią nadrzędną zawsze jest muzyka. Bo to, co robię, to w dalszym ciągu jest jazz. Warstwa tekstowa jest ważna, ale niezbyt absorbująca. Z punktu widzenia kompozytorki wypowiem się może subiektywnie, ale trafnie, że jeśli decydujemy się na pisanie rozbudowanych form utworów, gęstą fakturę brzmienia, to tekst nie może traktować tak samo poważnie. Stworzy się chaos i bałagan. Proszę spojrzeć na największe kompozycje np. „Imagine” Lennona, czy „Blame it on the boogie” The Jacksons. Gdyby “Imagine” przyćmiony był sekcją dętą i tysiącem uderzeń bębnów, nie odebralibyśmy nigdy tego utworu w ten sposób, tak samo jak nigdy nie zatańczylibyśmy do „Blame it on the boogie”, gdyby treść była protest songiem. Oczywiście możemy dyskutować nad stylistyką, bo każdy gatunek rządzi się swoimi prawami, ale argumentom również nie będzie końca. Pewnikiem jest, że obydwa utwory to hity i majstersztyki. A głównym i jednoznacznym czynnikiem, który porusza, jest język muzyki. Kim lub czym jest „Amulet”? Amulet to coś, co posiada w sobie siły wyższe, prawda? Amulet masz przy sobie, by przyniósł Ci np. szczęście. Chciałabym, by muzyka, którą tworzę, była czymś takim dla ludzi. Jednym słowem życzę, by każdy mógł doświadczyć uniesienia, jakie ja osiągam sięgając po płyty artystów, którymi się inspiruję. Notabene, na tej płycie jest mnóstwo dedykacji. Djaven, Sting, Gino Vanelli, to niektóre nazwiska, które pchnęły mnie w ciąg pisania utworów. Amulet to też dziecko, które się narodziło. Mój syn, który stał się współkompozytorem moich piosenek.
25/10/2016 16:58:33
055 Gdybyś mogła krótko porównać swoje płyty – „All around” vs. „Amulet”, potrafiłabyś? „All around” to zbiór historii buzujących we mnie przez długi czas, można by powiedzieć przez całe życie aż do 2014 roku, do momentu wydania. Stąd taki tytuł, tłumacząc –wszystko co dzieje się dookoła mnie. Tak więc trochę dojrzały, trochę patetyczny, trochę beztroski. I choć jestem z tej płyty bardzo dumna, uważam, że drugi krążek „Amulet” jest krokiem
Kompozycje: Artystka ponownie stawia na bezkompromisowość wobec jakości i spójności procesu twórczego oraz realizacji nagrań. Kompozytorka, kontynuując idee wybrzmiewające na debiutanckim „All around”, nietypowo zestawia brzmienia instrumentów dętych: fletu, flugelhornu, puzonu. Na nowej płycie znajdzie się 11 utworów, 9 autorskich oraz dwa rzadko wykonywane standardy: Esquinas (Djavan) oraz E Preciso Perdoar (Alcivando Luz, Carlos Coqueijo). Inspiracje Krążek jest zbiorem wielu, często nieoczywistych inspiracji, których źródeł należy doszukiwać się nie tylko w różnych stronach świata, czy rozdziałach historii muzyki, ale też osobistych doświadczeniach i przemianach emocjonalnych artystki. Album obfituje w subtelne barwy spokojnej, czasem gospelowej frazy, którą artystka zapożycza od Etty James, matowe brzmienia licznych instrumentów dętych, które nadały unikatowego charakteru
Ola Trzaska, biografia Pochodząca z Dąbrowy Górniczej, absolwentka Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie oraz stołecznego Studium Jazzowego im. Henryka Majewskiego. Współpracowała z Urszulą Dudziak, Andrzejem Jagodzińskim i Ewą Bem, dla której skomponowała utwór „Minuty”, znajdujący się na płycie „Albo inaczej
658-MAKIETA 3 44-67.indd 55
wprzód. Jest ugruntowany. Pokazuje siłę kobiecości, stabilizację. Dojrzały, różnorodny, bardziej serio, ale nie nudny. Możesz odczytać tytuł płyty w j. francuskim, niemieckim, polskim, angielskim.... i to zawsze będzie „Amulet”. Do takiego uniwersalnego odbioru mojej autorskiej muzyki dążę. Bez podziału na słowo, religię, pochodzenie czy poglądy polityczne. Ma nieść pozytywne skojarzenia i pobudzać w ludziach dobre emocje. «
pierwszej płycie, czy kontrastującej z nimi elektronice, będącej wyrazem twórczego porozumienia z idolem Gino Vanelli. Kropkę nad i stawiają: brazylijska ballada Djavana „Esquinas”, osobliwie zinterpretowany temat intermezza fortepianowego Johanessa Brahmsa, któremu artystka składa w ten sposób hołd, czy baśniowy, zamykający płytę „Amulet (Little Pink-Pini)”. Amulet vs All Around Choć nowa płyta jest muzycznie kontynuacją „All around”, nie ulega wątpliwości, że jest kolejnym etapem ewolucji artystycznej twórczyni. Nowe kompozycje nie poddają się powszechnym fankowo-popowym wpływom, nie pozostają w idei swingu, wplatają się raczej w ramy muzyki programowej, która przejawia się w zmianach faktur dźwiękowych – każdy utwór jest tu innym, pełnym opowiadaniem. W warstwie tekstowej pojawiają się m.in. rozważania dotyczące niezależności, determinacji, poczucia utraty wiary, oczekiwania, czy wewnętrznej przemiany.
(Alkopoligamia, 2015)”. Krążek odniósł duży sukces artystyczny i komercyjny, zdobywając w czerwcu 2015 status złotej płyty. Wzięła udział w nagraniu krążka „Global friendship” kubańskiego saksofonisty Luisa Nubioli (Luis Nubiola, 2016), „Caminho” Doroty Miśkiewicz (Sony Music Polska, 2008) oraz „Pytania” zespołu Bisquit (Kayax, 2008). Utwór „Maki” z debiutanckiego albumu „All around” znalazł się, obok kompozycji wykonywanych m.in. przez Cesarię Evorę, w antolo-
Gdzie kupić? Płyta „Amulet” będzie dostępna w sieciach: Empik, Saturn, Media Markt. Cyfrowo w: iTunes, Tidal, Amazon, CdBaby. Z kolei singiel „Fly away with me” można nabyć w: iTnes, Tidal, Amazon, CdBaby, Spotify.
KONKURS Aby zostać szczęśliwym posiadaczem płyty Oli Trzaski „Amulet” wystarczy odpowiedzieć na pytanie:
Jaki tytuł nosiła debiutancka płyta Oli Trzaski? Odpowiedzi prosimy przesyłać na adres:
konkurs@cooltura.co.uk
gii wydawnictwa Muzyka Czterech Stron Świata vol. 2, sygnowanej przez Adama Dobrzyńskiego. Była finalistką konkursu Jazzu Tradycyjnego „Złota Tarka”, Novum Jazz Festival oraz „Voicingers”. Występowała m.in. na scenie Filharmonii Narodowej oraz Teatru Wielkiego podczas międzynarodowego festiwalu La Folle Journee Studium Jazzu im. H. Majewskiego. Wzięła udział w nagraniu muzyki do filmu Xawerego Żuławskiego „CHAOS”, Warszawa.
25/10/2016 16:58:34
056
CAFÉ COOLTURA TEATR
Sceny dla dorosłych, czyli sztuka kochania
W Ealing Town Hall niedaleko stacji Ealing Broadway wystawiana będzie – tylko przez jeden dzień – sztuka w reżyserii Krzysztofa Jasińskiego. „Sztuka kochania” miała premierę w marcu 2004 roku w krakowskim Teatrze STU i grana jest do tej pory w całej Polsce. Po ponad dwunastu latach od polskiej premiery, doczekała się prapremiery w Londynie.
»
To jest spektakl nasiąknięty namiętnością i seksem, gdzie pojawiają się nasze pragnienia i fantazje związane z tym ostatnim. Zarówno reżyser jak i aktorzy podchodzą do tematu frywolnie, z odrobiną pikanterii, ale przede wszystkim z ogromnym poczuciem humoru, zdradzając nam tajemnice życia. Autorem sztuki jest wybitny dramaturg, scenarzysta, poeta, autor tekstów Zbigniew Książek. Jego tekst to opowieść o męsko-damskich namiętnościach. Temat seksu jest bardzo plastyczny, daje więc aktorom i reżyserowi olbrzymie pole manewru i interpretacji tekstu. 658-MAKIETA 3 44-67.indd 56
25/10/2016 16:58:37
057
Czy widzowie przychodzący na sztukę spodziewają się na scenie nagich aktorów, wyuzdane sceny? Otóż nie! Niektórzy przychodzą na sztukę, gdyż próbują dowiedzieć się czegoś nowego, niektórzy z ciekawości, jeszcze inni sprawdzić czy można ich jeszcze czymś zaskoczyć. Odważne teksty, sposób grania aktorów czy nawet taniec na rurze – to wszystko sprawia, że jest to jedyna polska sztuka, w której granica miedzy aktorami, a widzem została praktycznie zatarta. Spektakl składa się z kilku scenek – skeczy, które opowiadają o „kochaniu” w sposób dość pikantny i frywolny, lecz bardzo inteligentny i nienachalny. Poszczególne scenki przeplatane są piosenkami oraz interakcją z widzami. Oglądając spektakl ma się wrażenie, że aktorzy bawią się równie dobrze, jak publiczność. A ta swoje zadowolenie wyraża bardzo jednoznacznie. Spektakl co parę minut przerywany jest przez brawa, okrzyki, a przede wszystkim głośne wybuchy śmiechu. Podstawowym atutem tej sztuki są wspaniali aktorzy: Sonia Bohosiewicz, 658-MAKIETA 3 44-67.indd 57
Anna Oberc, Piotr Gąsowski oraz Jakub Przebindowski, który też jest autorem muzyki do spektaklu. Gwiazdy grają z przytupem i wyraziście. Role zmieniają, jak rękawiczki (czy raczej jak peruki i kostiumy). Twórcom chodzi o to, żeby się zabawić, obśmiać, trochę poszydzić, rozpoznać znajome rejony, posłuchać mądrości życiowych. Nie brakuje niezbędnej chwili zadumy nad dziwnością uczuć ludzkich. Aktorzy szaleją wręcz na scenie. Autor sztuki, Zbigniew Książek, podkreśla, że nie chodzi o seks, ale o uczucia wyższe. – Napisałem komedię o pragnieniu miłości. O oporach, z jakimi wciąż się zmagamy, nim otworzymy się na drugą osobę. To także opowieść o poszukiwaniach królewicza na białym koniu, który powinien być piękny, uczciwy i wierny zarazem. Jak to pogodzić i gdzie go znaleźć? – kończy pytaniem autor. «
OBSADA: Sonia Bohosiewicz Ania Oberc Piotr Gąsowski Jakub Przebindowski MIEJSCE PREMIERY: Victoria Hall, Ealing Town Hall London, W5 2BY NAJBLIŻSZA STACJA METRA: Ealing Broadway Central Line District Line Więcej na:
ScenyDla Doroslych.co.uk CityHeroesMedia.co.uk
25/10/2016 16:58:40
058
CAFÉ COOLTURA londyn
658-MAKIETA 3 44-67.indd 58
25/10/2016 16:58:42
059
658-MAKIETA 3 44-67.indd 59
25/10/2016 16:58:44
060
CAFÉ COOLTURA KSIĘGARNIA Redaguje PIOTREK DOBRONIAK
Największa zagadka Polskiego Państwa Podziemnego
»
Stanisław Gustaw Jaster (1921– 1943), pseudonim „Hel”, harcerz i żołnierz Armii Krajowej, więzień KL Auschwitz i kurier rotmistrza Witolda Pileckiego, ofiara domniemanej pomyłki Polskiego Państwa Podziemnego. Po wojnie oskarżany o zdradę ojczyzny i wydanie Niemcom oddziału Organizacji Specjalnych Akcji. Chociaż w historiografii „Hel” doczekał się swojego miejsca – dziś już bardziej chlubnego niż jeszcze pięć lat temu – to jednak wciąż wymyka się jednoznacznym ocenom. Autorka próbuje odpowiedzieć na wiele pytań związanych z tą postacią, której los nie jest nadal do końca wyjaśniony. Jaster w czasie okupacji służył wiernie państwu polskiemu, dokonał brawurowej ucieczki
z KL Auschwitz, potem w szeregach elitarnej jednostki „Osa”„Kosa 30” brał udział w wielu akcjach bojowych. W lipcu 1943 roku zaginął w tajemniczych okolicznościach. W latach siedemdziesiątych stał się przedmiotem ostrej nagonki – oskarżono go o zdradę kolegów z oddziału. Czy jednak zarzuty te były prawdziwe? Kto naprawdę doniósł na jego towarzyszy broni? Co się stało owego feralnego lipcowego dnia 1943 roku, kiedy ostatni raz widziano Staszka? «
Wołyń ‘43
Co nam zostało z tamtych lat
Psychologia agresji
Dziedzictwo PRL. Książka opowiada zarówno o życiu codziennym Polaków w okresie PRL, jak i o ówczesnych wydarzeniach politycznych, kulturalnych, obyczajowych, a także o fenomenach społecznych.
Wydawnictwo składa się z trzech części zawartych w ośmiu rozdziałach i stanowi kompendium wiedzy na temat agresji. Mocną stroną książki jest odniesienie zjawiska agresji do stadiów rozwoju człowieka.
Autor, uznawany za jednego z najlepszych znawców stosunków polsko-ukraińskich, jednoznacznie dowodzi, że rzeź wołyńska była zaplanowanym ludobójstwem, a nie spontaniczną akcją odwetową.
658-MAKIETA 3 44-67.indd 60
25/10/2016 16:58:49
061 Tak się kręciło
»
Kto pierwszy rzucił kwestię „Nasi tu byli” na planie „Seksmisji”? Kogo pierwotnie miał zagrać Wojciech Pszoniak w „Ziemi obiecanej”? Co spowodowało konwulsje Karola Strasburgera brodzącego wśród nenufarów? Dlaczego Roman Polański kazał wystrzelić z rakietnicy na planie „Noża w wodzie”? Za co Mirosław Baka przepraszał Krzysztofa Kieślowskiego podczas pracy nad „Krótkim filmem o zabijaniu”? Dziesięć kultowych filmów, które wszyscy oglądaliśmy i wspominamy z sentymentem. Poznajmy kulisy ich powstawania w ponurej rzeczywistości PRL. Andrzej Klim ubarwia swoją opowieść śmiesznymi, a niekiedy przerażającymi anegdotami z minionych czasów, wspomnieniami i opisami perypetii filmowców. Wprowadza czytelnika w świat peerelowskiej produkcji filmowej, przywołuje wydarzenia, o których wiedzą jedynie ich uczestnicy, a które szokują nawet dziś, po latach. Wspomina twórców, którzy mierząc się z trudnościami epoki, nigdy nie zrezygnowali z magii kina.
W dziesiątce opisywanych w książce filmów znajdują się: „Popiół i diament” Andrzeja Wajdy (1958), „Nóż w wodzie” Romana Polańskiego (1961), trylogia „Sami swoi” Sylwestra Chęcińskiego (1967), „Rejs” Marka Piwowskiego (1970), „Ziemia obiecana” Andrzeja Wajdy (1975), „Noce i dnie” Jerzego Antczaka (1975), „Miś” Stanisława Barei (1980), „Seksmisja” Juliusza Machulskiego (1983), „Krótki film o zabijaniu” Krzysztofa Kieślowskiego (1988), „Przesłuchanie” Ryszarda Bugajskiego (1989). Książka interaktywna – czytaj i oglądaj filmy, ponieważ publikacja dzięki aplikacji mobilnej Tap2C daje czytelnikowi dodatkowe możliwości, zgłębiania tematu. Czyta-
Niebezpieczne kobiety
Wykład...
Matki, żony, policjantki – poddane niezwykłej presji w wymarzonej pracy. Często to one prowadzą najmroczniejsze śledztwa i osiągają lepsze wyniki niż mężczyźni. Równouprawnienie dotarło do polskiej policji. W 2015 roku 40% nowo przyjętych do tej służby stanowiły kobiety.
658-MAKIETA 3 44-67.indd 61
Gdy trzęsą się podstawy nauki, rodzi się nowe i nierzadko przemienia postać świata. Bernhard Riemann wygłosił swój wykład habilitacyjny do kilkunastu członków Rady Wydziału. Wysłuchali, zatwierdzili i rozeszli się do swoich obowiązków. A jednak dzięki temu wydarzeniu dziś żyjemy w innym świecie…
jąc historie związane z powstawaniem kultowych filmów PRL, wystarczy użyć aplikacji mobilnej, by oglądać opisywane sceny. Zapraszamy w niezwykłą podróż do świata filmowców z minionych czasów. «
Absurdy i kurioza przedwojennej Polski Pełna humoru, anegdotyczna opowieść o najbardziej absurdalnych historiach z życia przedwojennej Polski. Autor niezwykle barwnie, z erudycją i fantazją opowiada o niedorzecznych sytuacjach, których nie brakowało w codzienności obywatela II RP.
25/10/2016 16:58:52
062
CAFÉ COOLTURA WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI
Jak wykiwać diabła?
Zwariowany Halloween to kolejny produkt amerykańskiej ekspansji kulturalnej. Taka zbitka narodowościowa, jak Stany Zjednoczone Ameryki, musiała spłodzić coś niezwykłego. Nie samo jednak święto jest wymysłem naszych przyjaciół zza oceanu, tylko całe to zamieszanie wokoło trupów, wampirów i czarownic. Nie potrzeba być wielkim ekonomistą, aby stwierdzić, jakie zyski przynoszą coroczne zakupy z racji Halloween. SERGIUSZ HIERONIMCZAK sergiusch72@yahoo.co.uk
»
Jak każde tego rodzaju święta, tak i te mają również swoje typy kulinarne. Akurat Halloween nie wypada 658-MAKIETA 3 44-67.indd 62
jakoś nadzwyczajnie z innymi świętami, ale i tak dobrze jest wiedzieć, czego spodziewać się na stołach naszych angielskich gospodarzy. Halloween to święto głęboko osadzone w kulturze pogańskiej. Związane
było z nadejściem zimy i czasów mniej beztroskich niż lato czy wiosna. Poganie wierzyli, że w tym czasie granice pomiędzy tamtym światem a naszym, stają się cieńsze, a duchy naszych przodków mogą nas niespodziewanie nawie25/10/2016 16:59:20
063 dzić. Te dobre były mile widziane, a te złe należało odstraszyć. Przywdziewanie dziwnych i strasznych masek miało na celu przegnanie złych duchów i niedopuszczenie ich do domostw. Kościół katolicki, zaniepokojony takim stanem rzeczy, postanowił zrobić coś, aby wspomniane święta wziąć pod swoje skrzydła. W tym celu papież Grzegorz IV (827– 844) przeniósł dzień Wszystkich Świętych z 13 maja na 1 listopada. Okres Wszystkich Świętych to również czas zbiorów. Jesienne jabłka, gruszki, śliwki, orzechy, to dary, jakie przygotowywano zmarłym, którzy chcieliby nas odwiedzić. Złe duchy należało odpędzić. W Irlandii tradycyjnie drążono rzepę lub ziemniaki w straszne miny i razem ze świeczką w środku stawiano na oknach, aby nie daj Bóg coś złego się nie przypałętało. Irlandczycy zawieźli swoje tradycje do Ameryki i tam narodziło się Halloween. Wydrążona dynia to zlepek kilku niekoniecznie związanych ze sobą okoliczności. Wiadomo, że podczas Halloween opowiada się straszne historie. Irlandczycy mają taką o Stingy Jacku. Skąpy farmer nie stronił od kieliszka i hazardu. Postanowił napić się z samym diabłem, ale do płacenia za zabawę nie był taki skory. Na prośbę Jacka diabeł zamienił się w monetę. Ten sprytnie umieścił go razem ze srebrnym krzyżykiem, tak, aby nie mógł wrócić do swojej postaci. W końcu jednak, w zamian za obietnicę nietykalności duszy Jacka przez rok, został uwolniony. Po roku diabeł wrócił po duszę farmera, ten jednak znowu go wykiwał, rysując krzyż na drzewie, po którym wspiął się diabeł, aby zerwać dla Jacka jabłko. Tym razem ofiarował mu 10 lat. Jack umarł zanim czas minął. Niestety, św. Piotr nie bardzo był
658-MAKIETA 3 44-67.indd 63
zainteresowany jego duszą. Diabeł po ostatnich doświadczeniach bał się Jacka wpuścić do piekła, dał mu tylko kawałek rozżarzonego węgla na oświecenie drogi. Stingy Jack wydrążył sobie rzepę i zrobił lampion, i tak nieboga chodzi po ziemi do dzisiaj. Irlandczycy nazywają go „Jack O'Lantern”. Ta opowieść zawieziona przez rzesze irlandzkich emigrantów na początku XIX w. do Ameryki, leży u podstaw powstania lampionów z dyni. Ta bowiem, w tym okresie roku, była w Stanach Zjednoczonych ogólnie dostępna. Jest dynia również tradycyjnie amerykańskim warzywem, a właściwie owocem. Znana jest tam od wieków. Zanim dotarli tam pierwsi osadnicy, Indianie
często używali dyni w swoich codziennych posiłkach. Dynię wydrążoną w środku, wypełnioną mlekiem i miodem oraz przyprawami zapiekano w gorących węglach. Stała się jednym z symboli Święta Dziękczynienia. Placek z dyni, czyli „pumpkin pie”, to przysmak okresu jesiennego. Glazurowane jabłka to kolejny przysmak okresu Halloween. Roztopionym i karmelizowanym cukrem oblewa się świeże jabłka nadziane na patyk. Z okazji Halloween dodaje się czerwony barwnik, aby udawał krew. Wszystkim, którzy lubią jesienne przysmaki, polecam prażone orzechy i zupę z dyni. «
Orzechy w karmelu SKŁADNIKI: 100 g świeżych orzechów, może być mieszanka 70 g cukru demerara 10 g ciemnego brązowego cukru 1 łyżka golden syropu 1 łyżka octu winnego 2 szczypty cynamonu 2 szczypty gałki muszkatołowej 50 ml wody
nie przypalić, należy potrząsać intensywnie patelnią. Gotową masę wylewamy na tackę i czekamy, aż wystygnie. Potem wystarczy pokruszyć i już gotowe! Bardzo utalentowanym powinno udać się za trzecim razem… Smacznego!
SPOSÓB PRZYRZĄDZENIA: Zanim zaczniemy prażyć orzechy, należy przygotować sobie metalową tackę, pokrytą papierem piekarskim. Na głęboką patelnię wrzucamy wszystkie składniki i prażymy, aż cukier zacznie się karmelizować. Aby
25/10/2016 16:59:23
064
CAFÉ COOLTURA ZDROWIE I URODA
8 częstych błędów w odchudzaniu. Sprawdź, czy też je popełniasz Dużo osób myśli, że dieta to rezygnacja z wszystkiego, co lubimy. Otóż nie do końca jest to prawdą. Najważniejsze jest to, abyśmy stosowali podstawowe zasady zdrowego żywienia, a będziemy mogli jeść tak naprawdę wszytko, oczywiście zgodnie ze zdrowym rozsądkiem. Istnieje wiele mitów na temat tego, z czego powinna składać się zdrowa dieta, czego powinniśmy unikać, a co wręcz z diety należy wykluczyć.
KINGA OSZKANDY, dietetyk Gabinety Dietetyczne Bonne Sante
1.BĘDĄC NA DIECIE NIE MOŻEMY SPOŻYWAĆ WIĘCEJ NIŻ 3 JAJKA TYGODNIOWO – BŁĄD
Według wielu zaleceń, w planie odchudzającym należy ograniczyć spożywanie jaj, ponieważ poziom cholesterolu wzrośnie i w konsekwencji pogorszy się praca naszego serca. Jajka wprawdzie zawierają sporo cholesterolu, ale większość to tzw. dobry cholesterol, który nie tylko nie szkodzi, ale też poprawia profil lipidowy. 5-6 jaj w ciągu tygodnia spokojnie może pojawić się w naszej diecie, nawet kiedy chcemy zrzucić zbędne kilogramy. Światowa Organizacja Zdrowia dopuszcza spożywanie nawet 10 jaj tygodniowo.
2. MIĘSO CZERWONE ZASTĄP DROBIEM – BŁĄD
Obecnie każdy rodzaj mięsa w wyniku przemysłowej hodowli zwierząt może zawierać szkodliwe substancje. Jednak samo mięso czerwone jest jak najbardziej zalecane do spożywania. Dostarcza całkowicie przyswajalne przez organizm witaminy B1, B12, A, D, PP, żelazo hemowe (niezbędne przy wytwarzaniu czerwonych krwinek). Bogate jest również w kwasy omega-3, które usprawniają pracę naszego serca. 658-MAKIETA 3 44-67.indd 64
Dbajmy o jedzenie czerwonego mięsa nie częściej niż 2 razy w tygodniu, kupując je od lokalnych i sprawdzonych dostawców.
3. ŻEBY SCHUDNĄĆ MUSZĘ ZAŻYWAĆ SUPLEMENTY – BŁĄD
25/10/2016 16:59:28
065 Mit, który często pojawia się przy okazji kuracji odchudzających, to przypisywanie uzyskanych efektów wyłącznie suplementom diety. Lekarze, dietetycy, trenerzy są zgodni: szybka utrata wagi w przypadku
wraz z tłuszczem usuwane są rozpuszczalne w nim witaminy (głównie A i D, niezbędne m.in. dla dobrej kondycji wzroku, skóry i kości). Jeżeli coś z produktu usuwamy, to musimy wypełnić wolne miejsce. Należy również pamiętać o tym, że nie każda produkty kupione w działach z tzw. zdrową żywnością, czy w różnych centrach dietetycznych są wartościowe. Pomimo wysokich cen, producenci często pod szyldem FIT dodają cukier w innej postaci; np. w dżemach, batonach i jogurtach często spotykamy niezdrowy syrop glukozowo-fruktozowy – dlatego zawsze czytaj etykiety. Sprawdzonym sposobem może okazać się zakup produktów ze znakiem B I O, c z yl i tych z upraw ekologicznych.
6. JESTEM NA DIECIE, WIĘC ZERO SŁODYCZY – BŁĄD
Ostatni posiłek należy spożyć 2-3 godziny przed snem. Tyle czasu potrzebuje nasz organizm na strawienie i przyswojenie wartości odżywczych. Ważne jest, by kolacja była lekkostrawna, a jednocześnie sycąca, tak, by uczucie
8. MUSZĘ LICZYĆ KALORIE I WAŻYĆ KAŻDY PRODUKT – BŁĄD
5. KOLACJE POWINNO SIĘ SPOŻYWAĆ DO GODZINY 18:00 – BŁĄD
różnych fiolek, tabletek lub innych środków odchudzających oznacza najczęściej utratę wody. Doskonale wygląda to na wadze, jednak jest to krótkotrwałe. Pamiętajmy, że skuteczny, trwały i zdrowy efekt odchudzania można osiągnąć w 70% poprzez zmianę nawyków żywieniowych, a więc lepiej wydać pieniądze na zdrową, dobrej jakości żywność, niż przeznaczyć nawet kilkaset złotych na suplementy, które oprócz krótkotrwałych, pozornych efektów, mogą nie przynieść nic więcej.
4. ŻYWNOŚĆ „FIT” JEST ZDROWA I POMAGA W ODCHUDZANIU – BŁĄD
Żywność typu „light” nie należy do szczególnie odżywczej. Aby obniżyć kaloryczność produktu, musimy coś z niego usunąć. W serach żółtych i twarogach najczęściej obniża się zawartość tłuszczu. Pozwala to co prawda zaoszczędzić trochę energii, ale 658-MAKIETA 3 44-67.indd 65
głodu nie pojawiło się aż do śniadania. Zapamiętajmy – kolację jemy lekką, zdrową i 2-3 godziny przed snem.
Do diety należy podejść poważnie, to fakt. Jeśli już wybraliśmy odpowiednią dla siebie, trzymajmy się jej zasad. Odrobina słodkości ma nam pomóc się zrelaksować, dobrze poczuć, a jak wiadomo spokój i relaks sprzyjają odchudzaniu. Ważne jest również to, abyśmy nauczyli się wybierać produkty, które oprócz „pustych kalorii” dostarczą nam składników odżywczych. Świetną alternatywą czegoś słodkiego będą np. rodzynki, daktyle, śliwka suszona, żurawina, gorzka czekolada, koktajle, surowa marchewka czy ciasteczka owsiane.
7. OLIWA Z OLIWEK JEST NAJLEPSZA DO SMAŻENIA – BŁĄD
W sklepach spożywczych najczęściej dostępna jest oliwa extra vergin, czyli ta tłoczona na zimno i to właśnie po nią najczęściej sięgamy. Niestety nie nadaje się ona do smażenia potraw ze względu na niski punkt dymienia. Podczas tej obróbki kulinarnej wytwarzają się niebezpieczne dla naszego organizmu substancje, mające właściwości rakotwórcze. Dlatego pamiętaj – jeśli kupujesz oliwę z oliwek, to ta rafinowana będzie najlepsza do smażenia, natomiast do sałatek extra vergin.
Dieta powinna być prosta, przyjemna, a przede wszystkim zdrowa. Najważniejsze jest to, aby była ona dostosowana indywidualnie do naszego stylu życia, aktywności fizycznej i preferencji kulinarnych; unikaj diet z tzw. szablonów. Najlepiej, aby była ona zaplanowana przez specjalistę, który potrafi ją odpowiednio zbilansować, aby dostarczyła wszystkich niezbędnych składników. Dietetycy powinni podawać produkty w miarach gospodarczych po to, aby osoba, która wykonuje dany przepis, mogła to zrobić sprawnie i szybko. « 25/10/2016 16:59:31
066
658-MAKIETA 3 44-67.indd 66
CAFÉ COOLTURA ZDROWIE I URODA
25/10/2016 16:59:34
067
658-MAKIETA 3 44-67.indd 67
25/10/2016 16:59:35
068
OGŁOSZENIA drobne
jak zamieścić
ogłoszenie UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 15.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 15.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).
sms
81616
Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatora Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia. Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz! Kody działów: CL 01 CL 02 CL 03 CL 04 CL 05
mieszkania wynajmę mieszkania szukam praca dam praca szukam kupię
internet
CL 06 CL 07 CL 08 CL 09
sprzedam auto-moto randka w ciemno inne
cooltura.co.uk
Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane. Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.
ramkowe
(usługi)
Telefonicznie:
020 8846 3614 lub online: cooltura.co.uk (postępuj według instrukcji)
Uwaga!
Ramka do 25 słów
£ 25 +vat
Promocja internetowa zamieść ogłoszenie online i otrzymaj dodatkowy rabat nawet do 40%
Warunki:
1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze. 2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI). 3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków. 4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny. 5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane. 6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.
658-MAKIETA 4 68-91.indd 68
mieszkania do wynajęcia SMS:
81616 KOD: 01
cooltura.co.uk
zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70
> Acton duży pokój dla jednej osoby, w czystym i spokojnym domu (mieszkają 2 osoby ) w bardzo dobrym punkcie blisko sklepy linie metra.tel 07419687309 .cena 130/pw > Arnos Grove, N11 2RB, Pokoj dwojka dla 1 osoby, £105/tydz. Plus energia i gaz do podzialy. Pokoj na piętrze, lazienka z wanna, duza kuchnia. 07756340316 > Brixton wynajme pokój na Brixton 200 metrów od metra bardzo dobre warunki 90 funtów + tygodniowy depozyt tel 07775149573 > Bruce Grove, N17 6LU, 3 bed flat na 2 poziomach. £1750/ miesiac. 3 podwojne sypialnie, otwarta kuchnia z salonem, lazienka, oddzielna toaleta. Dostepne od zaraz. 02088851890, 07436582103, 07436792779 > Ealingu duzy pokój z podwójnym lózkiem dla jednej osoby w spokojnym domu z ogródkiem. Zielona okolica Ealingu. Tylko dla osoby pracującej, uczciwej, czystej. Cena £ 140 + 2 tyg. depozytu Ania: 07704632628 > Ealingu duzy pokój z podwójnym lózkiem dla jednej osoby w spokojnym domu z ogródkiem. Zielona okolica Ealingu. Tylko dla osoby pracujácej, uczciwej, czystej. Cana £ 140 + 2 tyg. depozytu. Ania: 07704632628 > East Acton wynajmę dwójkę dla jednej osoby-tylko kobiety w czystym i spokojnym domu.7 minut od stacji metra East Acton. £130tyg.+2 tyg.dep, płatne co 2 tyg. Proszę dzwonić po 7PM,albo zostaw wiadomość-odzwonię. 07491070416 > Edmonton N9 pokoj 1 -100 i 2-150 p/week oplaty wliczone w Polskim czystym domu dla spokojnych ludzi Bez nalogow najlepiej SMS 07851629342 oddzwonie
> Edmonton wynajmę pokój 1osobowy na Edmonton .120f,bez depozytu, rachunki wliczone pokój czysty i zadbany.tel.07466945950 > Edmonton, N17 8EE, Pokoj dwojka £120/tydz plus gas i energia do podzialu. Pokoj w domu z ogrodem, lazienka z wanna, przestronna kuchnia, internet. 07756340316 > Finsbury Park, N4 3LN, 1 bed flat, £850/mies. Duzy salon, przechodnia sypialnia, oddzielna kuchnia, lazienka i toaleta dzielona z sąsiednim mieszkaniem. 02088851890, 07715677401, 07436792779 > Gravesend centre overlooking Thames, nice room for non smoking working lady. 07960420977 > Greenford Wynajme podwojny pokoj dla part w komfortowym mieszkaniu. Blisko: komunikacja; Lidl; Tesco 3min. Mleczko 10min. Tel: 07517133162 > HA9 6JQ, wynajme jedynke i duza dwojke. Blisko Ikea,Tesco stacja Stonebridge Park. Ogrod, parking. Jedynka 07775917062 > Haringey, N4 1RJ, Pokoj dwojka na 1 pietrze, £110-£120/tydz. Plus elektryka i gas do podzialu. Kuchnia, lazienka, 2 tolaety, internet. 07756340316 > Hayes do wynajęcia pokoj z podwójnym łóżkiem dla jednej osoby, lazienka do dzielenia tylko z jedna osoba, Hayes - West London, £110 za tydz + depozyt.Tel 07825627243. > Hounslow. jedynka w domu z
25/10/2016 16:55:27
069 ogrodem. blisko komunikacji i sklepów. tel.07523510272
> Stockwell. Wynajme miejsce w pokoju we flacie czystym i spokojnym, 5 min. od st. metra, tel.07748348973 po 17.00-tej. > Tottenham, N17 6RU , Pokoj dwojka £130/tyg + rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami. Wspolna kuchnia, lazienka, ogrod. Dostepny od zaraz. 07436792779. > Turnpike Lane, N15 3AH,
Studio. £750/mies (council wliczony). Podwojna sypialnia, przechodnia kuchnia, lazienka z prysznicem. Parter. Dostepne od zaraz. 02088851890, 07436582103, 07715677401
> Winchmore Hill, EN12SG, 2 bed apartament, £1390/mies, 2 podwójne sypialnie, salon, kuchnia, 2 lazienki, ogrod komunalny. Dostępne od zaraz. 02088851890, 07715677401, 07436582103 > Wynajme dwojke za 150 plus
dwa tyg depozytu dostępna od 9.11 w domu po remoncie czystym i spokojnym Internet i rachunki wliczone tel 07508560146/
mieszkania szukam SMS:
81616 KOD: 02
Zatrudnię na stale doświadczonego hydraulika Gas Safe z narzędziami i vanem. Posze o kontakt osoby chętne i nie bojące się pracy. £18.75 - £20 na godzinę. 02035198708
Poszukuje doświadczonych Pań do sprzątania. Doświadczenie i referencje wymagane. Możliwość stałej współpracy lub prace dorywcze. Magdalena proszę dzwonić od Pn – Pt w godz 9.00 – 18.00 07985427487
W związku z rozwojem piekarni w Londynie poszukujemy doświadczonych cukierników i piekarzy do pracy. Zainteresowanych prosimy o przesyłanie CV na adres: praca@ polishvillagebread. co.uk
cooltura.co.uk
zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70
> Szukam pokoju jedynki okolice
tooting broadway, balham, colliers wood,tel.07925421799.
praca dam
SMS:
81616 KOD: 03
cooltura.co.uk
zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70
Hersham Surrey - f/t CPC driver/horticultural worker (will pay to train right candidate) over 25 to drive 7.5 tonne lorry. English speaker. call 01932222746 ellie@ woodlarknursies.co.uk
658-MAKIETA 4 68-91.indd 69
Zatrudnimy sprzedawcę powierzchni reklamowej i czasu antenowego. Tel. 07958722342
Firma Greenmark poszukuje lakiernika do stolarni na Wembley HA0 Kontakt 07810808838 Marek
Poszukujemy stolarza z doświadczeniem do produkcji okien i drzwi na Wembley HA0 Kontakt 07932606160 Andrzej.
25/10/2016 16:55:28
070
OGŁOSZENIA drobne szukasz lokalu, pokoju na swoja działalność ,mamy miejsce dla Ciebie u nas w salonie fryzjerskim wiecej info 07746962153
Praca Dodatkowa. Zatrudnię kierowcę najlepiej z własnym vanem do dystrybucji polskiego tygodnika na terenie Londynu. Praca w godzinach nocnych - 1-2 razy w tygodniu, załadunek w okolicach Wembley. marlena@ cooltura.co.uk 07884 255 551
> Szukam wspólnika do agencji rekrutacyjnej zerofourten@gmail. com
Praca dla sprzedawcy - branża budowlana (okna drzwi meble). Kontakt: 07958722342
> Szukamy fryzjerki damskomęskiej do Salonu we wschodnim Londynie. Wiecej info 07746962153
Firma Sara-Int Ltd poszukuje księgowej. Wymagania: min 1 rok doświadczenia na terenie UK, znajomość VAT, PAI, self-assessment i LTD company. Dobry angielski w mowie i piśmie. Praca na pelen etat. e-mail: waleciuk@ saraint.co.uk tel: 02088463606
> Praca dla kierowców kat C -
Banbury, wymagane prawo jazdy C min 2 lata i doświadczenie. Praca po treningu z innym kierowca. £12-£13 za godzine piotr@aligra. co.uk 07590964000
> Zatrudnię na stale murarza i
pracownika ogólnobudowlanego. Praca na terenie Londynu. Prosze o kontakt na nr tel. 07984674954.
> Sprzątaczki, pomoc kucharza, barmanki . Praca od zaraz. Acton 07849898391 > Model Company poszukuje nowych twarzy 1-55 lat do reklam tv I katalogow od £500 za dzien! 02037665330 please email zdjecie to info@planetofmodelling.co.uk > Kosmetyczka, Masażystka , itp... pokoj do wynajęcia w salonie w wschodnim Londynie. 07738430299 > Jesli prowadzisz swój biznes i
658-MAKIETA 4 68-91.indd 70
> Praca w mobilnym careringu Poszukujemy osoby zorganizowanej z komunikatywnym angielskim 15h tyg z możliwością zwiększenia ilości godzin Okolice Croydon info@ fatthursday.co.uk 079035959023
> Zatrudnimy odpowiedzialną osobę na stanowisko brygadzisty. Wykonujemy remonty, przybudówki lofty na terenie zachodniego Londynu. Prosimy wysylac CV na maila. info@robin-services.co.uk > Busy Cafe na Hammersmith zatrudni odpowiedzialna i pracowita osobe na part time. Angielski komunikatywny, doswiadczenie mile widziane. 07546316810 > Sprzatanie domow prywatnych od zaraz w pd-zach Londynie, £8.50-£9.00/h, wymagane NIN, self-empl, doświadczenie, podstawowy jezyk angielski. Dziekuje clean@dustbusterslimited. co.uk 07827968486 > Full or part time hairdresser to
work in tooting 146 Mitcham road tooting sw17 9nh telephone Vera 0208 672 5619 or mobile 07813484218 some English needed
> Dom Opieki poszukuje osob na stanowisko Pomocnik Kucharza, Kandydatow prosimy o przeslanie swojego cv na email: natalia.jurasz@ antokol.co.uk
icmltd.uk.com 07468761906
> Poszukujemy Kierowcy z prawem jazdy kategorii C, C plus E mile widziane. Doświadczenie w prowadzeniu samochodu ciężarowego na terenie Londynu jest dużym plusem. Więcej informacji pod tel: 07775590599 > English and Polish-speaking dental nurse required for a busy practice in Kilburn (NW6) area. Please contact Dr Hakim on 07714 633000. Email address for sending CVs: e_hakimnia@yahoo.co.uk. > Busy Cafe zatrudni na part time (godziny pracy I dni do ustalenia) Od zaraz. Angielski na poziomie komunikatywnym i doswiadczenie mile widziane. rafaellocafe@hotmail. co.uk > Surbiton. Pomoc domowa, opiekunka. Praca pn-pt, z zamieszkaniem, wyżywieniem, wynagrodzenie 500 funtów/m-c. 07722707785 > Wynajmę Miejsce w Salonie dla stylistki paznokci !! Tel 07713013449 > Zatrudnię Kosmetyczke
-Stylistke paznokci do Polskiego Salonu w północnym Londynie Tel 07713013449
> Miejsce w Salonie dla stylistki paznokci ( paznokcie zelowe, shellac, maniciure itp) Wiecej informacji pod nr tel 07746962153
praca szukam
SMS:
81616 KOD: 04
> Stolarz szuka pracy na cenę wykonuje stolarkę meblowa szafy ,kuchnie, unity, regaly, tv, spray schody itp. Workshop tel. 07988683016 > Plastrarz szuka pracy. Uczciwy i solidny. Gwarancja jakości. 8 lat praktyki w UK. Tel. 07708613844 Grzegorz. > Plastrarze z wlasnymi narzędziami szukaja pracy gwarantujemy wysoka jakość i czystosc Marcin 07515464677 > Malarz dekorator Kierowca BCE czyste Angielskie prawko 10lat PN Londyn nie palący bez nałogów . Szukam stałej pracy Tel 07903372967 Janek > Elektryk 13 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy. Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy. Szuka pracy. Pawel 07469234481 > Stolarz szuka pracy na cene wykonuje stolarkę meblowa szafy, kuchnie, unity, regaly, tv, spray schody itp. Workshop tel.07988683016 > Elektryk z dlugoletnim doświadczeniem zawodowym, instalacje domestic & comercial szukam pracy. Pomoge przy awariach i problemach zwiazanych z pradem 07883974669 > Malarz szukam pracy jako malarz mam wieloletnie doswiadczenie 07462262966 > Plastrarze z własnymi narzędziami szukają pracy gwarantujemy wysoka jakość i czystość Marcin 07515464677
cooltura.co.uk
zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70
> Przyjme krawcowa z doswiadczeniem do zakladu krawieckiego 07877064720
> Elektryk-Hydraulik z 12 letnim doświadczeniem w angielskiej firmie z własnymi narzędziami i vanem. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety.Tel.07707717053
> Integrated Cleaning Management, bedaca czescia Compass Group, poszukuje osób do sprzatania sklepu, 19:00-23:00, od 24.10. Stanowiska: Cleaner: 7.20 £/h - 28 h/week Supervisor: 8.20 £/h – 28 h/week harrow.morrisons@
> 34 letni mężczyzna z 14 letnim doświadczeniem w Anglii, szuka pracy ogólnobudowlanej. Remonty wewnętrzne, zewnętrzne i ogrody. Zainteresowanych proszę o kontakt 07474927512
> Elektryk szuka pracy. Instalacje domowe i przemysłowe. Brytyjskie uprawnienia, wlasnie narzedzia i samochod dostawczy. 0 7726141296 > 34 letni mężczyzna z 14 letnim doświadczeniem w Anglii, szuka pracy ogólnobudowlanej. Remonty wewnętrzne, zewnętrzne i ogrody. Zainteresowanych proszę o kontakt 07474927512 > Malarz dekorator szuka pracy. 07858104731 Janek
25/10/2016 16:55:28
071 randka w ciemno SMS:
81616 KOD: 08
> Podreczniki,cd i slowniki do nauki hiszpanskiego, francuskiego, wloskiego, niemieckiego. nowe. tanio. tel. 07523510272
cooltura.co.uk
zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70
> Poznam pana w wieku 70 lat na dobre i zle prosze o poważne oferty 07517527362 > Pani przed 60 -siatka ,wolna ( wdowa ) pozna ogarniętego , wolnego i bez obciążeń dziedzicznych Pana na dalsze lata zycia. Prosze o sms. O7783913472 > Wolna 47l,mila,bez nalogow,
poznam zadbanego ,uczciwego, szczerego pana również bez nałogów ktory ma dosc samotnosci. Londyn tel.07552633504
> Samotny emeryt chętnie przyjmie emerytkę do dzielenia się życiem. Dom ogród działeczka niedaleko od Londynu proszę o kontakt 01707658910 > Fajny 30 latek pozna atrakcyjna i
ciekawa dziewczyne do wspolnego spedzania czasu. Tel 07752527785
kupię SMS:
81616 KOD: 05
cooltura.co.uk
zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70
> Kupię płyty winylowe, gramofonowa Polskie, Angielskie. 07776751877 > Kupie przy podpisywaniu umowy z operatorem iPhona 7 lub 7 plus 128 lub 256 GB sms/tel na 07824772552
sprzedam SMS:
81616 KOD: 06
cooltura.co.uk
zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70
> Sprzedam nowe 5funtów o nr AK06 169466 irek-1975.1975@ o2.pl
658-MAKIETA 4 68-91.indd 71
> Sprzedam nowe 5 funtow seria AK 16 07469190547 > Gillette Mach-3 turbo(pakowane po 8 nozykow) sprzedam w atrakcyjnej cenie 0 7809116461 > Duzy slownik naukowo techniczny, dwujezyczny, nowy, cena 45.00 tel.07523510272 > Do ogrodu stol. 4 chairs. jezak skladany i.t.d. 07523510272
inne SMS:
81616 KOD: 09
cooltura.co.uk
zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70
> Swieta i Sylwek dla pary na polud Hiszp 350£osob w cenie (pobyt 24.12-02.01)w apart z livingiem, kuchnia, tarasem na ocean, Przejazd w obie strony, Zwiedzanie miast: Sewilla, Kadyks, Gibraltar (temp. na miejscu w tym okresie 18-21C, kontakt tel Marek 07423377055 > Single RC man, London, wishes to hear from lady for friendship and exchanging language lessons. 07811327399
zdrowie i uroda zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70
Polskie Kursy Kosmetyczne, 5 dniowy kurs Stylizacji Paznokci tylko £429, Przedłużania rzęs, Przedłużania, Włosów, MakeUpu – Akredytowane Certyfikaty 0784-920-3526 Szczegóły Na www. polskiekursy.co.uk
25/10/2016 16:55:29
072
OGŁOSZENIA drobne
usługi różne zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70
Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk
Tłumaczenia przysięgłe i certyfikowane. Tanio, szybko, profesjonalnie. Akty urodzenia, małżeństwa, świadectwa, dyplomy, medyczne, prawnicze. Konsulat, USC, NARIC, sądy. Strona: www.tlumaczenia24. co.uk Email: biuro@ tlumaczenia24.co.uk 07770903430
Profesjonalne sesje fotograficzne: fotografia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa. Zapraszam na moja stronę www. fairyworldphotography.co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120
658-MAKIETA 4 68-91.indd 72
Architekt z uprawnieniami, wieloletnia praktyka w UK, extensions, loft conversions, listed buildings consent , kontakt: 07903034463; szymon@dylewski.fsnet. co.uk
komputery serwis zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70
Naprawa: laptop, tablet, konsola, telefon, Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu/klawiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwarancji. Laptop zastępczy dojazd do klienta tel. 07411123340
H-Tech Serwis Komputerowy. Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci, CCTV. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk
telewizja satelitarna zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70
Anteny satelitarne. Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl
Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647
Polska Telewizja Londyn NC+ , Cyfrowy Polsat Zestawy na umowę Montaż anten Zapraszamy do punktu 19 Finchley Lane NW4 1BN Hendon Sklep: 02082033162 Instalacje:07779631401 www.polskatelewizja. co.uk
transport przewozy, paczki zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70
Przeprowadzki , wywóz śmieci Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa. Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695
Transport Polska Anglia Polska przewóz osób zwierząt paczek Przeprowadzki materiały budowlane laweta motory łodzie przyczepy 8 Paczka gratis maciej_ zalewski@interia.pl 07739416648
Przeprowadzki 24/7 Konkurencyjne ceny Przyjmujemy wszystkie zlecenia Ceny przeprowadzek już od £25/h Przeprowadzki Anglia - Polska oraz międzymiastowe Przewozy ze sklepów i aukcji tel:07722560744 (WhatsApp) mario. remtrans@gmail.com
25/10/2016 16:55:31
073
658-MAKIETA 4 68-91.indd 73
25/10/2016 16:55:32
074
OGŁOSZENIA
658-MAKIETA 4 68-91.indd 74
25/10/2016 16:55:34
075
658-MAKIETA 4 68-91.indd 75
25/10/2016 16:55:35
076
OGŁOSZENIA drobne + Usługi
658-MAKIETA 4 68-91.indd 76
25/10/2016 16:55:38
077
658-MAKIETA 4 68-91.indd 77
25/10/2016 16:55:40
078
OGŁOSZENIA INNE
658-MAKIETA 4 68-91.indd 78
25/10/2016 16:55:43
658-MAKIETA 4 68-91.indd 79
25/10/2016 16:55:45
080
OGŁOSZENIA SKUP ZŁOMU
658-MAKIETA 4 68-91.indd 80
25/10/2016 16:55:46
081
658-MAKIETA 4 68-91.indd 81
25/10/2016 16:55:49
082
658-MAKIETA 4 68-91.indd 82
25/10/2016 16:55:50
083
658-MAKIETA 4 68-91.indd 83
25/10/2016 16:55:52
084
OGŁOSZENIA budownictwo
658-MAKIETA 4 68-91.indd 84
25/10/2016 16:55:55
085
658-MAKIETA 4 68-91.indd 85
25/10/2016 16:55:58
086
OGŁOSZENIA budownictwo
658-MAKIETA 4 68-91.indd 86
25/10/2016 16:56:00
087
658-MAKIETA 4 68-91.indd 87
25/10/2016 16:56:03
088
OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO
£1
658-MAKIETA 4 68-91.indd 88
25/10/2016 16:56:05
089
658-MAKIETA 4 68-91.indd 89
25/10/2016 16:56:06
090
OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO
658-MAKIETA 4 68-91.indd 90
25/10/2016 16:56:08
091
658-MAKIETA 4 68-91.indd 91
25/10/2016 16:56:10
Fot. PAP/EPA / Will Oliver
092
SPORT Piłka nożna + Speedway + Formuła 1
Nieudany powrót Mourinho na stadion Chelsea
»
Piłkarze Chelsea Londyn pokonali u siebie Manchester United aż 4:0 (2:0) w meczu 9. kolejki angielskiej ekstraklasy i awansowali na czwarte miejsce. Trener gości Jose Mourinho jeszcze rok temu prowadził właśnie „The Blues”. Mourinho pracował w Chelsea w dwóch okresach – w latach 2004-07 i 2013-15 (w sumie m.in. trzy tytuły mistrza Anglii). W drugim przypadku odszedł z klubu w połowie grudnia 2015, gdy londyński zespół spisywał się słabo i był blisko strefy spadkowej. Pod koniec maja Portugalczyk został ogłoszony szkoleniowcem Manchesteru United. Powrót na Stamford Bridge okazał się dla niego bardzo nieudany. Gospodarze objęli prowadzenie już w... 30. sekundzie po golu Hiszpana Pedro Rodrigueza. To najszybsza bramka w Premier League w tym sezonie. Kolejne gole strzelili Gary Cahill, Belg Eden Hazard oraz Francuz N'Golo Kante, który urządził sobie slalom między słabo spisującymi się tego dnia defensorami gości. Dzięki zwycięstwu podopieczni Włocha Antonio Conte awansowali na czwarte miejsce (19 pkt); Manchester United zajmuje siódme z dorobkiem 14 pkt. Liderem z 20 punktami jest Manchester City, chociaż od miesiąca nie wygrał meczu. 658-MAKIETA 5 92-100.indd 92
Manchester City sezon 2016/17 rozpoczął od dziesięciu zwycięstw z rzędu, wliczając wszystkie rozgrywki. Maszyna prowadzona przez trenera Josepa Guardiolę najwyraźniej się jednak zacięła, bo pięciu ostatnich meczów wygrać nie zdołała. W ostatnim spotkaniu piłkarze Pepa Guardioli zremisowali u siebie z ósmym w tabeli Southampton FC 1:1. Po pierwszej połowie gospodarze przegrywali za sprawą trafienia Nathana Redmonda, w 55. minucie wyrównał Nigeryjczyk Kelechi Iheanacho. „The Citizens” wyprzedzają Arsenal Londyn i Liverpool lepszą różnicą bramek. „Kanonierzy” – mający za sobą serię siedmiu zwycięstw z rzędu w Premier League i Lidze Mistrzów – zremisowali na Emirates Stadium z beniaminkiem Middlesbrough 0:0, natomiast Liverpool pokonał u siebie West Bromwich Albion 2:1. „Kanonierzy” do meczu z Middlesbrough przystępowali po serii siedmiu zwycięstw z rzędu w Premier League i Lidze Mistrzów, ale w sobotę nie znaleźli sposobu na beniaminka. Mimo remisu u siebie zostali jednak liderami – mają 20 punktów. Takim samym dorobkiem, ale minimalnie gorszym bilansem bramek, może pochwalić się Liverpool. Podopieczni Juer-
gena Kloppa dość szybko uzyskali dwubramkowe prowadzenie w starciu z West Bromwich Albion. W 20. minucie gola strzelił Senegalczyk Sadio Mane, a kwadrans później podwyższył Brazylijczyk Philippe Coutinho, powołany do kadry „Canarinhos” na listopadowe mecze eliminacji mistrzostw świata z Argentyną i Peru. W 81. minucie rozmiary porażki gości zmniejszył doświadczony reprezentant Irlandii Północnej Gareth McAuley. Punkt mniej od Manchesteru City, Arsenalu i Liverpoolu ma – oprócz Chelsea – Tottenham Hotspur, który nie zdołał w sobotę pokonać na wyjeździe AFC Bournemouth (0:0). Dobry występ w bramce gospodarzy zaliczył Artur Boruc. Podobnie jak on czyste konto zachował Łukasz Fabiański. Jego zespół Swansea City zremisował u siebie z Watfordem 0:0 i wciąż zajmuje przedostatnie miejsce. Broniący mistrzostwa Leicester City, znów bez Bartosza Kapustki i Marcina Wasilewskiego w kadrze, wygrał u siebie z Crystal Palace 3:1. Bramki dla gospodarzy zdobyli kolejno Nigeryjczyk Ahmed Musa, Japończyk Shinji Okazaki i Austriak Christian Fuchs, a w końcówce spotkania rozmiary porażki „Orłów” zmniejszył Francuz Yohan Cabaye. « 25/10/2016 16:57:03
093 Brąz Zmarzlika Bartosz Zmarzlik zdobył brązowy medal mistrzostw świata w jeździe na żużlu. W ostatnich zawodach sezonu w Melbourne zajął trzecie miejsce; triumfował reprezentant gospodarzy Chris Holder. Złoto wywalczył Greg Hancock z USA, a srebro – Brytyjczyk Tai Woffinden.
»
Przed rozpoczęciem finałowej eliminacji MŚ Zmarzlik miał 113 punktów i tracił dwa do Woffindena i 10 do Jasona Doyle'a. Ten ostatni w ojczyźnie nie startował, ponieważ leczy kontuzję, której nabawił się przy upadku w Toruniu przed trzema tygodniami. Walka Polaka z Brytyjczykiem o drugie miejsce była bardzo zacięta. Przed półfinałem Zmarzlik miał 125 punktów, a jego rywal o jeden więcej. Obaj zakończyli swoje wyścigi na drugiej pozycji, natomiast w finale Brytyjczyk był drugi, a Polak trzeci. 21-letni Zmarzlik i tak może mówić o ogromnym sukcesie. Był to jego pierwszy pełny sezon w cyklu GP – wcześniej startował tylko w zawodach w Polsce. Już po czwartym wyścigu tytuł mistrzowski zapewnił sobie Greg Hancock. Złoty medal MŚ wywalczył po raz czwarty w karierze. 46-letni Amerykanin potrzebował tylko trzech punktów
w Australii i uzyskał je, wygrywając w swoim pierwszym występie. Później jednak doświadczony zawodnik popsuł nieco wieczór sobie i kibicom, przepuszczając w jednym z wyścigów klubowego kolegę Chrisa Holdera, który również walczył o podium klasyfikacji generalnej. Sędziowie ukarali Hancocka wykluczeniem z tego wyścigu i odebrali mu zdobyte dwa punkty, a zniesmaczony Amerykanin wycofał się z pozostałej części rywalizacji. – Dziękuję wszystkim, którzy robią tak wiele dla mnie i dla naszego wspaniałego sportu. Bardzo się cieszę, że znów jestem mistrzem świata. Podziękowania również dla jury – napisał później na Twitterze. Piotr Pawlicki zajął w Melbourne ósme, a Maciej Janowski 12. miejsce. Ten pierwszy zakończył sezon na szóstej pozycji i zapewnił sobie awans bez kwalifikacji do przyszłorocznego cyklu. Janowskiemu ta sztuka się nie udała – zakończył 2016 rok na 10. miejscu. «
Wyniki GP w Melbourne 1. C hris Holder (Australia) 17 pkt 2. Tai Woffinden (W. Brytania) 15 3. Bartosz Zmarzlik (Polska) 15 4. Antonio Lindbaeck (Szwecja) 14 Klasyfikacja końcowa 1. Greg Hancock (USA) 139 pkt 2. Tai Woffinden (W. Brytania) 130 3. Bartosz Zmarzlik (Polska) 128 4. Chris Holder (Australia) 126 5. Jason Doyle (Australia) 123 6. Piotr Pawlicki (Polska) 99 7. Antonio Lindback (Szwecja) 93 8. Niels-Kristian Iversen (Dania) 91 9 Matej Zagar (Słowenia) 90 10. Maciej Janowski (Polska) 90 11. Fredrik Lindgren (Szwecja) 88 12. Peter Kildemand (Dania) 68 13. Nicki Pedersen (Dania) 62 14. Andreas Jonsson (Szwecja) 52 15. Chris Harris (W. Brytania) 40 16. Michael Jepsen Jensen (Dania) 31
Fot. PAP/EPA / Larry W. Smith
Hamilton wygrał Grand Prix USA
658-MAKIETA 5 92-100.indd 93
Brytyjczyk Lewis Hamilton z ekipy Mercedesa GP wygrał wyścig Formuły 1 o Grand Prix USA na torze w Austin, 18. rundę mistrzostw świata. To jego czwarte zwycięstwo na tym torze, poprzednio triumfował w 2012, 2014 i 2015 roku. Brytyjczyk, który w niedzielę odniósł 50. w karierze zwycięstwo w wyścigu Formuły 1, ruszał z pierwszego pola startowego, które wywalczył po raz 58. Drugie miejsce zajął jego partner z ekipy Niemiec Nico Rosberg, a trzecie Australijczyk Daniel Ricciardo z zespołu Red Bull. Do mety nie dojechało dwóch kierowców, którzy przed wycofaniem
się z rywalizacji jechali na czołowych pozycjach. W samochodzie Holendra Maxa Verstappena (Red Bull) do awarii doszło na 30. okrążeniu, a w bolidzie Fina Kimiego Raikkonena (Ferrari) na 39. W obu przypadkach problemy techniczne pojawiły się po wizycie w serwisie, gdzie zmieniano opony. Liderem mistrzostw świata jest nadal Rosberg, który ma 26 pkt przewagi nad obrońcą tytułu, Hamiltonem. Kolejna, 19. runda mistrzostw świata – Grand Prix Meksyku – zostanie rozegrana 30 października. Później w programie są jeszcze dwie imprezy: 13 listopada GP Brazylii i 27 listopada GP Abu Zabi.
25/10/2016 16:57:04
094
SPORT Siatkówka + Piłka nożna
Newcastle wciąż niezdobyte przez siatkarzy IBB Polonii Kolejny raz, trudny teren wicemistrzów Anglii – Newcastle – nie okazał się szczęśliwy dla siatkarzy IBB Polonii Londyn. W ubiegłą niedzielę przegrali swój pierwszy mecz w obecnie trwającym sezonie 2016/2017. Team Northumbria pokonał drużynę ze stolicy Anglii 3:1 (23:25, 25:13, 25:18, 25:23) i tym samym zajął miejsce lidera w ligowej tabeli, zrównując się punktami z londyńczykami.
»
– W niedzielę zmierzyliśmy się z trudnym przeciwnikiem. Pierwszy set należał do nas; później chwila dekoncentracji spowodowała, że przeciwnik przejął kontrolę. Będziemy analizowali grę i poprawiali aspekty, które teraz zawiodły. Przegraliśmy mecz, ale mamy świetny team, z którym powalczymy o mistrzostwo – poinformował trener londyńskiej drużyny, Piotr Graban. – Dzisiaj przeciwnik okazał się lepszy. Zrobiliśmy trochę błędów, oddaliśmy kontrolę, dlatego przegrana boli jeszcze bardziej. Wracamy z Newcastle bez punktów, ale z nową siłą na kolejne mecze. Wiemy, że stać nas na więcej, dlatego jesteśmy dobrej myśli. Przed nami chwila odpoczynku i wracamy do walki
o pierwsze miejsce w tabeli – skomentował Marius Ciortea, kapitan IBB Polonii Londyn. – W lidze rywalizują solidne drużyny, więc rzeczy takie jak: podróż, hala, mają duże znaczenie. O wyniku często decyduje dyspozycja dnia – życzyłbym sobie, aby każdy mógł wygrać z każdym w naszej lidze. Sezon dopiero się rozpoczął i jestem pewien, że czeka nas jeszcze pełno emocji – klub i kibice już szykują się, aby przywitać Team Northumbria w Londynie – powiedział prezes IBB Polonii Londyn, Bartek Łuszcz. W poprzednim tygodniu członkowie klubu IBB Polonia Londyn oraz przedstawiciele jego sekcji juniorskich (siatkarskiej oraz piłkarskiej) uczestni-
czyli w spotkaniu z ministrem sportu i turystyki – Witoldem Bańką. Wizyta odbyła się w ambasadzie RP w Londynie. Minister otrzymał pamiątkową koszulkę ze swoim nazwiskiem i porozmawiał z uczestnikami na temat sportu na Wyspach Brytyjskich. W najbliższy weekend siatkarze IBB Polonii Londyn, po raz pierwszy od rozpoczęcia sezonu, odpoczną od zmagań siatkarskich. Na parkiety powrócą w sobotę 5 listopada. W rozgrywkach ligowych podejmą drużynę Solent. Mecz odbędzie się w Brentford Fountain Leisure Centre, domowej hali londyńczyków. Początek spotkania zaplanowano na godzinę 15:00. Darmowe bilety na wydarzenie można już rezerwować online: http:// polonia.eventbrite.co.uk/ «
Victoria London już na podium Daniel Kowalski, polsport.co.uk
»
Po wysokim wyjazdowym zwycięstwie z AFC Hanwell & Hayes, podopieczni Emila Kota awansowali na trzecie miejsce w tabeli. Główny cel, jakim jest awans, staje się więc coraz bardziej realny. W pierwszej połowie dzięki bramkom Dawida Krzemienia, Mateusza Paczkowskiego oraz Adriana Nowowiejskiego, Victoria prowadziła już 3-0. Po przerwie podopieczni Emila Kota dołożyli jeszcze cztery trafienia, tracąc przy tym zaledwie jednego gola. Na uwagę zasługuje bardzo dobra postawa debiutującego Wojciecha Szydziaka, który mimo że 658-MAKIETA 5 92-100.indd 94
grał tylko przez dwadzieścia minut, aż dwukrotnie zmusił golkipera rywali do wyciągnięcia piłki z siatki. – To było dla nas bardzo dobre spotkanie. Od pierwszej minuty meczu mięliśmy ogromną przewagę, co szybko udokumentowaliśmy golami – mówi trener Victorii, Emil Kot. – W drugiej połowie obraz gry nie uległ zmianie, dlatego też w końcowym rozrachunku możemy się cieszyć z wysokiego zwycięstwa. Mamy spory potencjał i chcemy go maksymalnie wykorzystać, dlatego też cały czas podnosimy sobie poprzeczkę. Cel jest jeden – awans. Zrobimy wszystko, by tego dokonać już w pierwszym sezonie występów w lidze. «
AFC Hanwell & Hayes — PFC Victoria London 1:7 (0:3) Bramki dla Victorii zdobyli Mateusz Paczkowski 3, Wojciech Szydziak 2, Adrian Nowowiejski 1, Dawid Krzemień 1. PFC Victoria London Szymon Rawski – Jakub Matwiejszyn, Daniel Laszkowski, Sylwester Kiełbasa, Maciej Pawełczak – Adrian Nowowiejski, Kamil Wróbel, Piotr Murawski, Dawid Krzemień – Łukasz Bubienko, Mateusz Paczkowski. Ponadto grali: Radosław Pachała, Krystian Kanty, Marcin Jabłoński, Wojciech Szydziak. Trener: Emil Kot.
25/10/2016 16:57:05
095 Komplet White Wings Seniors Lider wygrywa już szósty mecz z rzędu i z kompletem punktów otwiera ligową stawkę. W górę tabeli pnie się The 12 Team, który rozgromił wyżej notowanych Scyzoryków aż 6-0. Daniel Kowalski, polsport.co.uk
»
Po dobrym początku zadyszkę notuje Power Rangers, który przegrał z Inter RSVM Team 1-3. O zwycięstwie zdecydowała obszerniejsza ławka rezerwowych ekipy Romana Sokołowskiego. Mistrz ligi – FC Cobalt – pokonał ostatnią drużynę w tabeli 2-0, jednak wbrew pozorom trzy punkty nie przyszły mu łatwo. Wszystko za sprawą słabej skuteczności w pierwszej połowie, która mogła rozstrzygnąć losy spotkania. Ziomale FC rozgromili Piątkę Bronka aż 14-3, jednak mecz mógłby wyglądać całkiem inaczej, gdyby „Bronki” stawiły się w bardziej okazałym składzie. Piłkarze Warriors of God bardzo długo męczyli się, by przełamać blok defensywny IFX FC, ale w końcu się udało. Lider wygrał ostatecznie 2-0, ale pierwszego gola strzelił dopiero na osiem minut przed końcem meczu. W drugiej lidze PMBC wygrywał już z FC Piona 2-0, ale niżej notowany rywal doprowadził do remisu. W dalszej części spotkania obu ekipom udało się jeszcze zdobyć po jednym golu, co oznacza, że pojedynek zakończył się podziałem punktów.
658-MAKIETA 5 92-100.indd 95
W pozostałych meczach KS04 Ark po ciężkim meczu wygrał z coraz bardziej zgraną ekipą Whitehawk FC (2-1),
Wima Team pokonała Mazury Team (3-1), a Emigranci przegrali z Turbo Kozakami (2-7). «
I liga
II liga
Wyniki 6. kolejki FC Cobalt (m) – Joga Bonito (p) 2-0 White Wings S. – PCW Olimpia (b) 4-2 The 12 Team – Scyzoryki 6-0 Power Rang. (b) – Inter RSVM Team 1-3 Piątka Bronka – Ziomale FC 3-14
Wyniki 6. kolejki IFX FC – Warriors of God (s) 0-2 Wima Team (s) – Mazury Team 3-1 PMBC – FC Piona 3-3 KS04 Ark (s) – Whitehawk FC (b) 2-1 Turbo Kozaki – Emigranci (b) 7-2
1. White Wings Seniors 6 25-10 18 2. FC Cobalt (m) 5 30-8 12 3. Scyzoryki 5 20-17 10 4. Ziomale FC 6 25-22 10 5. The 12 Team 6 21-10 9 6. PCW Olimpia (b) 6 13-23 6 7. Power Rangers (b) 6 12-20 6 8. Piątka Bronka 5 10-25 4 9. Inter RSVM Team 6 8-26 4 10. Joga Bonito (p) 5 8-11 3
1. Warriors of God (s) 6 19-9 15 2. PMBC 6 24-11 14 3. KS04 Ark (s) 6 15-7 13 4. Turbo Kozaki 6 28-14 11 5. Wima Team (s) 6 17-12 10 6. FC Piona 6 16-14 10 7. Mazury Team 6 14-12 7 8. IFX FC 6 7-16 3 9. Whitehawk FC (b) 6 10-26 3 10. Emigranci (b) 6 2-31 0
Zestaw par 7. kolejki 09:30 The 12 Team – PCW Olimpia (b) 10:25 Power Rang. (b) – Piątka Bronka 11:20 Joga Bonito (p) – Ziomale FC 12:15 White Wings Seniors – Scyzoryki 13:10 FC Cobalt (m) – Inter RSVM Team
Zestaw par 7. kolejki 09:30 KS04 Ark (s) – Wima Team (s) 10:25 Turbo Kozaki – PMBC 11:25 Mazury T. – Warriors of God (s) 12:15 FC Piona – Emigranci (b) 13:10 Whitehawk FC (b) – IFX FC
25/10/2016 16:57:05
096
ROZRYWKA Krzyżówka + Horoskop
658-MAKIETA 5 92-100.indd 96
25/10/2016 16:57:06
097 SKORPION
RYBY
RAK
Czeka Cię huśtawka emocjonalna. Twoje zmienne nastroje mocno będą wpływać na relacje z najbliższymi. Lepiej przeczekaj ten czas i nie wchodź w konflikty. Zajmij się sprawami przyjemnymi. Relaksuj się i odpoczywaj. Odpuść sobie na razie trudne rozmowy.
Nie rób nic, co do czego masz jakiekolwiek wątpliwości. W najbliższym czasie bazuj na pewnych ruchach. Nie jest to moment na eksperymenty i poznawanie czegoś nowego. W pracy rób to, na czym najlepiej się znasz. Staraj się teraz nikomu nie doradzać.
Czas radości i miłości, który możesz teraz wykorzystać w dwojaki sposób. Najbliższy okres poświęć przyjemnościom. Spotkaj się ze znajomymi. Być może gdzieś w pobliżu czeka na Ciebie Twoja druga połówka. Pozytywną energią możesz również pomóc komuś, kto tego potrzebuje.
STRZELEC
BARAN
LEW
Poświęć najbliższy czas pracy. Masz teraz wyjątkowy potencjał twórczy. Cokolwiek, za co się zabierzesz, ma szansę odnieść sukces. Pamiętaj jednak, by nie spoczywać na laurach, bo wszystko może runąć jak domek z kart. Skup się przede wszystkim na fundamentach.
Rób swoje, niezależnie od tego, co będą myśleć o tym inni. Nie przejmuj się krytyką ludzi zawistnych. Wszystko, co teraz robisz, ma sens. Masz szansę osiągnąć wymarzony sukces. Musisz być jednak wytrwały i konsekwentny w dążeniu do celu. Nie poddawaj się.
Nie kieruj się teraz sercem tylko rozsądkiem. Choć możesz się znaleźć w dziwnych i niespotykanych dotąd sytuacjach, zachowaj spokój. Nietrudno będzie o błąd, którego możesz mocno pożałować. Jeśli zachowasz dystans, wszystko wróci do normy.
KOZIOROŻEC
BYK
PANNA
Już niebawem Twoja sytuacja finansowa ma szansę znacznie się poprawić. Możesz dostać podwyżkę lub propozycję dodatkowej pracy. Czas najbliższy poświęć na realizację planów i marzeń. Jeśli możesz sobie pozwolić na kilka dni wytchnienia, koniecznie to zrób.
Czas intensywnej pracy i wielu zmian. Czekają Cię niespodzianki, niekoniecznie miłe. Od Ciebie teraz zależy wszystko. Pamiętaj, że to Ty masz przede wszystkim wpływ na swoją przyszłość. Nie zamykaj się jednak na rady mądrych przyjaciół. Mogą okazać się cenne.
Zadbaj o zdrowie i kondycję. Pomyśl o diecie i o ćwiczeniach fizycznych. Jeśli w ostatnim czasie zaniedbałeś swoich najbliższych – poświęć im teraz jak najwięcej czasu. Nie wykręcaj się obowiązkami służbowymi. One naprawdę mogą poczekać.
WODNIK
BLIŹNIĘTA
WAGA
Nie odkładaj spraw na później. Jeśli masz taką tendencję to zauważ, że niepozałatwiane rzeczy zaczynają się piętrzyć. Jest to ostatni dzwonek, by nie wpaść w poważniejsze kłopoty. Jeśli zabierzesz się za porządki systematycznie i skrupulatnie, masz szansę wyjść na prostą.
Odczuwasz już zmęczenie, a Twoje myśli krążą wokół nieprzyjemnych spraw. Dużo czasu spędzasz myśląc o niepozałatwianych rzeczach. Musisz wziąć się teraz w garść i uczynić pierwszy krok. Potem będzie już z górki. Zamiast użalać się nad swoją sytuacją zacznij działać.
W pracy pojawić się mogą problemy. Spowodowane to będzie prawdopodobnie wcześniejszym konfliktem, który nie został rozwiązany. Pamiętaj, że zamiatanie pod dywan to żaden sposób na załatwianie trudnych spraw. Nadszedł czas, byś zrobił z tym porządek i zaczął od nowa.
(23.10–21.11)
(22.11–21.12)
(22.12–19.01)
(20.01–18.02)
658-MAKIETA 5 92-100.indd 97
(19.02–20.03)
(21.03–20.04)
(21.04–20.05)
(21.05–21.06)
(22.06–22.07)
(23.07–22.08)
(23.08–22.09)
(23.09–22.10)
25/10/2016 16:57:06
658-MAKIETA 5 92-100.indd 98
25/10/2016 16:57:08
658-MAKIETA 5 92-100.indd 99
25/10/2016 16:57:10
658-MAKIETA 5 92-100.indd 100
25/10/2016 16:57:13