Cooltura Issue 682 by Cooltura

cooltura.co.uk

682-COVER.indd 2

15 kwietnia 2017

15 (682)

10/04/2017 16:53:49

682-MAKIETA 1 01-23.indd 2

10/04/2017 16:54:46

682-MAKIETA 1 01-23.indd 3

10/04/2017 16:54:49

W NUMERZE 682.

POLISH WEEKLY

MAGAZINE

Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY

KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 Z-CA REDAKTORA NACZELNEGO

PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 DZIENNIKARZE

040 008

SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255 DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk TOMEK WALĘCIUK tomasz.waleciuk@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY

TOMASZ BOREJZA / MAŁGORZATA DEMETRIOU MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI / SERGIUSZ HIERONIMCZAK / DR JACEK KORNAK / JAREK SĘPEK MARCIN SZCZEPAŃSKI / TOMASZ WILCZKIEWICZ KAROLINA ZAGRODNA / RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA

BEATA TOMCZYK beata@cooltura.co.uk MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 SPECJALIŚCI ds. MARKETINGU I REKLAMY

056

038 006 W OBIEKTYWIE

044 CAFÉ COOLTURA

008 NA WYSPACH

052 KSIĘGARNIA

014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ

054 OPERA

020 GOSPODARKA

056 WSPOMNIENIE

024 PRAWO

058 FILM

026 TEMAT NUMERU Narodowe święto herbaty

032 KOMENTARZ TYGODNIA Wielkie złudzenia małej Brytanii

034 OPINIE Brexitowski maraton rozpoczęty

036 FELIETON Bohaterzy

038 WYDARZENIA Integracja w dniu Brexitu

040 SYGNAŁY Porady

042 TRANSPORT

682-MAKIETA 1 01-23.indd 4

Angielskie lato operowe

Ryszard Kaczorowski

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 AGNIESZKA GĄSIEWSKA a.gasiewska@cooltura.co.uk , wew. 229 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614 KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489 Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

Kong: Wyspa Czaszki Piękna i Bestia

Cooltura is regulated by IMPRESS: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see: IMPRESS, 16-18 New Bridge Street, London, EC4V 6AG

062 PODRÓŻE

T 020 3325 4288 E complaints@impress.press W impress.press

Indonezja. Po drugiej stronie raju

064 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI

Okładka: AGATA OLEWIŃSKA

Dwanaście kulek, bułki z krzyżem i śmigus-dyngus

066 ZDROWIE I URODA Czego nie jeść, by mieć zdrową skórę

068 OGŁOSZENIA DROBNE 092 SPORT 096 KRZYŻÓWKA 097 HOROSKOP

coolturamagazine

#coolturaUK

issuu.com/cooltura

tablet / smartfon

10/04/2017 16:54:55

682-MAKIETA 1 01-23.indd 5

10/04/2017 16:54:56

006

Zdjęcie tygodnia Taki jest Londyn

W kwietniu jak w lipcu Ludzie relaksują się na londyńskim Primrose Hill. W całej brytyjskiej stolicy w zeszły weekend tłumy mieszkańców wyległy do parków, by w nietypową jak na kwiecień pogodę spędzić czas na świeżym powietrzu. Temperatury sięgały wówczas aż 23°C.

682-MAKIETA 1 01-23.indd 6

10/04/2017 16:54:59

Fot. Chris J Ratcliffe/Getty Images 682-MAKIETA 1 01-23.indd 7

10/04/2017 16:55:01

008

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Spotkanie udane, jak zawsze

Brytyjska premier Theresa May spotkała się w zeszły czwartek w Londynie z przewodniczącym Rady Europejskiej Donaldem Tuskiem. Rozmowy liderów dotyczyły działań związanych z wychodzeniem Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Trwające ponad półtorej godziny spotkanie było pierwszym na tym szczeblu po rozpoczęciu przez Wielką Brytanię dwuletniej procedury wyjścia z UE. 682-MAKIETA 1 01-23.indd 8

Szef Rady Europejskiej pytany przez dziennikarzy na Downing Street, czy spotkanie było udane, odpowiedział z uśmiechem: – Jak zawsze. Tusk skomentował szerzej przebieg spotkania na Twitterze. „Spotkałem się z premier May, aby rozmowy o Brexicie miały udany start. Zgodziliśmy się, że będziemy w regularnym kontakcie w trakcie procesu” – napisał.

Fot. PAP/EPA/Andy Rain

Theresa May wita Donalda Tuska przed swoją siedzibą przy 10 Downing Street w Londynie

Na 29 kwietnia zaplanowany jest szczyt Rady Europejskiej, na którym liderzy 27 państw członkowskich przyjmą wytyczne do rozmów w sprawie Brexitu, które później posłużą do przygotowania mandatu negocjacyjnego dla Komisji Europejskiej. Realny początek negocjacji jest spodziewany, według ekspertów, najpóźniej w czerwcu. Zgodnie z artykułem 50 Traktatu Lizbońskiego Wielka Brytania powinna opuścić Unię Europejską najpóźniej 29 marca 2019 roku. « 10/04/2017 16:55:04

009

682-MAKIETA 1 01-23.indd 9

10/04/2017 16:55:07

Fot. PAP/EPA/Felipe Trueba

010

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

„Uciążliwa granica” nie może powrócić Jacek Lepiarz Berlin, PAP

Irlandzki premier Enda Kenny ostrzegł w zeszły czwartek w Berlinie przed negatywnymi skutkami Brexitu dla pokoju i stabilności. Zaznaczył, że należy uczynić wszystko, co możliwe, by zapobiec przywróceniu „uciążliwej granicy” między Irlandią a Irlandią Północną. – Kluczowym problemem jest to, by nie dopuścić do powrotu uciążliwej granicy (ang. hard border) między Irlandią a Irlandią Północną, która należy do Wielkiej Brytanii – powiedział Kenny przed rozmową z kanclerz Niemiec Angelą Merkel. – To jest problem polityczny, musimy wysilić wyobraźnię i podejść do tego problemu kreatywnie – zaznaczył premier Irlandii. Kenny podkreślił, że Irlandia i Wielka Brytania są ze sobą ściśle powiązane, między innymi poprzez proces pokojowy 682-MAKIETA 1 01-23.indd 10

w Irlandii Północnej, w tym przede wszystkim umowę pokojową z roku 1998. – Irlandia i Zjednoczone Królestwo są gwarantami tego porozumienia; traktujemy bardzo poważnie ten obowiązek – zaznaczył. Jak dodał, „niezależnie od wyniku negocjacji o Brexicie nic nie powinno naruszyć procesu pokojowego i stabilności w Irlandii Północnej”. – Upłynęło bardzo dużo czasu, zanim to osiągnęliśmy, a UE odegrała w tym procesie ważną rolę – wtrącił Kenny. Jego zdaniem pokój i stabilizacja w Irlandii Północnej są „ciągle jeszcze kruche”. Merkel powiedziała, że zdaje sobie sprawę, iż w przypadku Irlandii „chodzi o kwestie związane z wojną i pokojem”. – Oczywiście pomożemy Irlandii – zapewniła. Podpisane 10 kwietnia 1998 roku porozumienie wielkopiątkowe zakończyło trwający 30 lat krwawy konflikt między nacjonalistami a unionistami w Irlandii Północnej.

Enda Kenny i Angela Merkel podczas wspólnej konferencji prasowej w Berlinie

Kenny powiedział, że jego kraj obawia się też ekonomicznych skutków Brexitu. – Zdajemy sobie sprawę, że ucierpimy znacznie bardziej niż inne kraje – podkreślił. Zapowiedział, że będzie zabiegał o ochronę gospodarki w swoim kraju. Po kryzysie z lat 2008-2011 Irlandia odbudowała swoją gospodarkę; stopa bezrobocia spadła do 6,4 proc. obecnie z 8,3 proc. w zeszłym roku. Władze zarówno w Wielkiej Brytanii, jak i w Irlandii deklarowały wcześniej wolę zachowania swobody ruchu osób między obu krajami mimo podjętej w referendum decyzji o Brexicie. Podczas wizyty w Irlandii Płn. w lipcu 2016 roku brytyjska premier Theresa May powiedziała, że nie chce powrotu kontroli granicznych między tym terytorium a Irlandią. Po wyjściu Wielkiej Brytanii z UE granica między Irlandią a Irlandią Płn. będzie jedyną lądową granicą Wielkiej Brytanii z Unią Europejską. « 10/04/2017 16:55:09

011

682-MAKIETA 1 01-23.indd 11

10/04/2017 16:55:11

Fot. Michael Campanella/Getty Images

012

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Papież do brytyjskich muzułmanów: Słuchajmy się nawzajem

Papież Franciszek przyjął delegację przywódców wspólnoty muzułmańskiej z Wielkiej Brytanii. Spotkanie to postanowiono zorganizować po marcowym zamachu terrorystycznym w Londynie. Papież apelował: „Słuchajmy się nawzajem”. 10-osobowej delegacji działaczy muzułmańskich z największych brytyjskich organizacji towarzyszył arcybiskup Westminsteru, kardynał Vincent Nichols. Zwracając się do przedstawicieli islamu Franciszek powiedział, że najważniejszą pracą przedstawicieli religii dla dobra ludzkości musi być wzajemne słuchanie się. To – jak wyjaśnił papież – „słuchanie bez pospiesznego udzielania odpowiedzi”, „przyjmowanie słowa brata i siostry, a potem namysł zanim powie się swoje”. Ważna jest „umiejętność słuchania” – podkreślił Franciszek, którego słowa przytoczyło watykańskie biuro prasowe. – To 682-MAKIETA 1 01-23.indd 12

ciekawe, że kiedy ludzie mają tę zdolność, mówią cicho, spokojnym tonem – zauważył. – Kiedy zaś jej nie mają, mówią głośno i nawet krzyczą – dodał papież. Następie Franciszek oświadczył: – Między braćmi wszyscy musimy rozmawiać, słuchać się wzajemnie i mówić powoli, spokojnie razem poszukując drogi. Kiedy słucha się i rozmawia, już jest się na tej drodze – oświadczył. Papież udzielił błogosławieństwa delegacji muzułmanów i poprosił o modlitwy w swej intencji. Dzień wcześniej papież przyjął na audiencji w Watykanie księcia Walii Karola i jego żonę, księżną Kornwalii Kamilę. Przywieźli oni papieżowi wielki kosz produktów z ich posiadłości Highgrove w Anglii. Po półgodzinnej rozmowie odbyła się publiczna część audiencji, w trakcie której papież wręczył swym gościom rzeźbę przedstawiającą gałązkę oliwną. Franciszek wyjaśnił: „To symbol pokoju”, a następ-

nie poprosił księcia Karola, by „wszędzie, gdzie pojedzie”, był „człowiekiem pokoju”. Książę Walii odparł: „Zrobię wszystko, co w mojej mocy”. Franciszek następnie podarował parze książęcej swoją encyklikę „Laudato si’” i dwie adhortacje apostolskie, mówiąc: „To moje prace”. Prezentując swoje prezenty, książę Karol przyznał zwracając się do papieża: „Trudno postanowić, co można podarować Waszej Świątobliwości”. Gdy otworzył kosz z jedzeniem, wyraził nadzieję, że się przyda. Następca tronu podkreślił, że produkty te mogą zostać przekazane biednym. Wyjaśnił, że cała żywność pochodzi z jego posiadłości. W trakcie wizyty w Watykanie para książęca spotkała się również z sekretarzem stanu kardynałem Pietro Parolinem i szefem dyplomacji, brytyjskim arcybiskupem Paulem Richardem Gallagherem. « 10/04/2017 16:55:13

013

682-MAKIETA 1 01-23.indd 13

10/04/2017 16:55:15

014

WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach

Obowiązkowa rejestracja dronów Prawdopodobnie już wkrótce.

Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: Daily Mail

Nawet do 10 przestępstw z udziałem dronów, zgłaszanych jest na policję każdego dnia. Sąsiedzi oskarżają się o wzajemne podglądanie, szpiegowanie i dokuczanie. Poza tym, korzystają z nich włamywacze, dokonując wstępnego rozpoznania terenu, bez konieczności pokazywania się na miejscu, przy pomocy zdalnie pilotowanych urządzeń, często posiadających wbudowaną kamerę. Szmuglowanie do więzień stało się dużo prostsze odkąd w sklepach można legalnie za 30 funtów kupić bezzałogowe mini urządzenie, kiedyś dostępne jedynie wojsku. W 2014 roku policja otrzymała około 300 zgłoszeń. W zeszłym roku już ponad 1,200. Trzy razy więcej w dość krótkim czasie. Drony stanowią ogromne niebezpieczeństwo, jeśli są obsługiwane w pobliżu lotnisk. O tym temacie mówi się od dawna. Teraz policja podaje liczby, 682-MAKIETA 1 01-23.indd 14

które rosną w zastraszającym tempie, proporcjonalnie do wzrostu sprzedaży dronów. Podejrzewa się, że realny problem jest dużo większych rozmiarów, bo nie ma wszystkich danych. Jednak te, co są, nie wyglądają za dobrze. Największy kłopot mają służby w Sussex (240 skarg) i w Manchesterze (225 skarg). Kto i na co się skarży? Sąsiad na sąsiada o uporczywe nękanie urządzeniem sterowanym na odległość na nie swoim terenie. Strażnicy więzienni wiedzą, że dronami przerzuca się m.in. narkotyki do więzień i nie tylko. Ktoś zgłosił drona latającego od dłuższego czasu nad ogrodem, w którym opalały się dziewczyny. Piloci narzekają na zbyt bliską odległość dronów od pasów startowych i korytarzy, po których poruszają się samoloty. Profesor Davis Dunn z uniwersytetu w Birmingham twierdzi, że ludzie będą mieli coraz większy problem z zachowaniem prywatności nawet na terenie własnego gospodarstwa domowego. „Niewinnie” podglądać, szpiegować

czy namierzać teren przed włamaniem można łatwo i tanio. W zeszłym roku głośno było o Danielu Kellym, pierwszej osobie skazanej w UK za szmuglowanie rzeczy do więzienia za pomocą dronu. 27-latek chcąc umilić komuś odsiadkę, sam trafił za kratki. Steve Barry z National Police Chef's Council mówi, że zmiany nie pójdą w kierunku zakazu użytkowania, a raczej jego bardziej restrykcyjnej regulacji prawnej. „Musimy pogodzić popularność i dostępność najnowszej technologii z bezpieczeństwem ludności” – dodał. Posiadacze urządzeń latających powinni ściśle przestrzegać zasad regulujących bezpieczeństwo. Nie mogą na przykład naprowadzać dronów na rejony z dużym zagęszczeniem ludzi i terenem zabudowanym. W praktyce bywa różnie, a że nie najlepiej to widać w policyjnych raportach. Jedno z ministerstw rozważa wprowadzenie między innymi obowiązkową rejestrację każdego zakupionego drona. « 10/04/2017 16:55:16

015

682-MAKIETA 1 01-23.indd 15

10/04/2017 16:55:18

016

WIADOMOŚCI NA wyspach Jakub Krupa, PAP

Kościół upomina się o Wielkanoc

682-MAKIETA 1 01-23.indd 16

Kościół Anglii i premier Theresa May skrytykowali organizatorów tradycyjnego świątecznego poszukiwania jaj wielkanocnych: firmę Cadbury i zajmującą się ochroną zabytków i przyrody organizację National Trust za brak słowa Wielkanoc w nazwie tegorocznej zabawy. Co roku w Święta Wielkanocne setki tysięcy dzieci w Wielkiej Brytanii biorą udział w organizowanym w ponad 250 parkach przez National Trust i brytyjskiego producenta czekolady Cadbury polowaniu na ukryte w trawie jajka z czekolady. W ubiegłym roku wydarzenie nazywało się „Szlakiem wielkanocnego jajka” (ang. Easter Egg Trail), ale w tym roku przemianowano je na „Wielkie brytyjskie polowanie na jajko” (ang. Great British Egg Hunt) na wzór popularnego programu telewizyjnego „Great British Bake Off” (polska edycja: „Bake off – Ale ciacho!”). Strona internetowa wydarzenia wciąż zawierała jednak odniesienia do Wielkanocy, łącznie z adresem internetowym, rozpoczynającym się od słowa „Easter” (Wielkanoc). Rzecznik Kościoła anglikańskiego skrytykował jednak zmianę, oceniając, że jest ona próbą usunięcia elementu religijnego z obchodów Świąt Wielkanocnych. Arcybiskup Yorku John Sentamu uznał, że taka decyzja to jak „plucie na grób” Johna Cadbury'ego, założyciela firmy, który był kwakrem. – Osoby, które odwiedzą Cadbury World w Birmingham, mogą odkryć, w jak dużym stopniu jego chrześcijańska wiara wpłynęła na rozwój firmy – podkreślił. Odpowiadając w imieniu rodziny, Esther McConnell, praprapraprawnuczka

Johna Cadbury'ego, przypomniała jednak, że kwakrzy nie obchodzą Wielkanocy. – Jestem pewna, że John Cadbury nie przewraca się w grobie – oświadczyła. David Marshall, prezes Meaningful Chocolate Company, firmy produkującej wielkanocne jajka i kalendarze adwentowe, ocenił, że działania Cadbury – przejętego w 2010 roku przez amerykańskiego giganta firmę Kraft – są „przemysłowym zabiegiem, które chce zamienić Jezusa na królika Cadbury, odciągając dzieci i rodziny od pasji Chrystusa i jego zmartwychwstania”. Do oburzonych dołączyła nawet premier Theresa May, której ojciec był pastorem Kościoła anglikańskiego. Rozmawiając z mediami w trakcie swojej wizyty w Arabii Saudyjskiej, szefowa rządu oceniła, że brak słowa „Wielkanoc” w nazwie wydarzenia jest „absolutnie niedorzeczny”. Rzecznik National Trust odrzucił jednak oskarżenia. – Jest absolutnym nonsensem sugerowanie, że próbujemy umniejszyć znaczenie Wielkanocy. (...) Organizujemy ogromny program wydarzeń, aktywności i spacerów, które mają na celu zbliżyć rodziny w tym wyjątkowym okresie roku – podkreślił. W podobnym tonie wypowiedział się rzecznik Cadbury, który zaznaczył, że „nazwy wielkanocnych kampanii zmieniają się co roku”. – Jest jasne, że w ramach naszej komunikacji zewnętrznej i działań marketingowych używamy słowa „Wielkanoc”, w tym na naszej stronie, gdzie promujemy także nasze partnerstwo z National Trust – zaznaczył. National Trust wprowadziło we wtorek po południu drobne korekty na stronie internetowej, podkreślając związki organizowanego wydarzenia ze Świętami Wielkanocnymi. «

10/04/2017 16:55:19

017

682-MAKIETA 1 01-23.indd 17

10/04/2017 16:55:20

018

WIADOMOŚCI tekst sponsorowany biznes NA wyspach

Fot. PAP/EPA/Andy Rain

Taksówki blokują ulicę Whitehall w centrum Londynu

Taksówki zablokowały centrum stolicy Jakub Krupa, PAP

Tysiące czarnych taksówek zablokowały w zeszły czwartek na dwie godziny główną ulicę w dzielnicy rządowej Londynu, protestując przeciwko deregulacji rynku przewozów pasażerskich i otwieraniu go dla nowych firm takich jak Uber. Z powodu protestu przewodniczący Rady Europejskiej Donald Tusk, który tego dnia spotkał się na Downing Street z brytyjską premier Theresą May, musiał opuścić siedzibę szefowej rządu tylnym wyjściem. Strajk został zorganizowany po doniesieniach tabloidu „Daily Mail” z ubiegłego tygodnia, że najbliżsi doradcy 682-MAKIETA 1 01-23.indd 18

premiera Davida Camerona, który stał na czele rządu w latach 2010-2016, wykorzystywali swoje stanowiska do nakłaniania ówczesnego mera Londynu Borisa Johnsona, by zrezygnował z planów objęcia kierowców Ubera regulacjami obowiązującymi taksówkarzy. Wszyscy kierowcy czarnych taksówek, które stanowią jeden z najbardziej rozpoznawalnych symboli brytyjskiej stolicy, muszą zdać obowiązkowy, skomplikowany test z wiedzy o Londynie („The knowledge”), co zajmuje nawet cztery lata i wymaga znajomości co najmniej 25 tys. ulic i 250 najważniejszych punktów turystycznych na mapie miasta. – Czarne taksówki są lepsze niż Uber chociażby dlatego, że wiedzą dokąd jadą.

My musimy funkcjonować w głęboko regulowanej branży, dzięki czemu możemy zawsze zagwarantować, że znamy trasę, a pasażer jest bezpieczny – mówił jeden z protestujących, Sean Boldale. W zeszły czwartek komisja parlamentarna Izby Gmin opublikowała także raport potępiający praktykę zawierania niejasnych umów i wykorzystywania samozatrudnionych pracowników przez firmy usługowe, w tym Ubera i firmę dowożącą jedzenie do domu, Deliveroo. Posłowie ocenili, że sposób zatrudniania w tych firmach pozwala im na unikanie opodatkowania i zmniejsza zakres gwarantowanych praw pracowniczych, między innymi do płatnego urlopu i zwolnienia lekarskiego. « 10/04/2017 16:55:22

019

682-MAKIETA 1 01-23.indd 19

10/04/2017 16:55:24

020

WIADOMOŚCI Gospodarka

Londyn najbogatszy, najbiedniej w Bułgarii

Wśród 19 najbiedniejszych regionów Unii Europejskiej cztery znajdują się w Polsce – wynika z danych Eurostatu. Na przeciwległych biegunach pod względem PKB na mieszkańca znajdują się: bułgarski Severozapaden (niespełna 30 proc. średniej unijnej) i londyńskie City (580 proc.). Jak poinformował europejski urząd statystyczny, w 2015 r. w 19 regionach Unii Europejskiej odnotowano PKB na mieszańca na poziomie poniżej 50 proc. średniej unijnej. Cztery z tych regionów to polskie województwa: lubelskie (47 proc.), podkarpackie (48 proc.), warmińsko-mazurskie (49 proc.) oraz podlaskie (49 proc.). Dodatkowo do obszarów o najniższym PKB per capita zaliczono woj. świętokrzyskie, w którym wskaźnik ten wyniósł dokładnie połowę średniej UE. Według danych Eurostatu, najbogatszym polskim regionem było woj. mazowieckie, które osiągnęło 109 proc. średniej unijnej. W tym samym czasie

w drugim pod tym względem polskim regionie, w woj. dolnośląskim, wskaźnik ten wyniósł 76 proc. Kolejne polskie województwa w zestawieniu to: wielkopolskie (75 proc.) oraz śląskie (71 proc.). Jak podał Eurostat, regionalny PKB na jednego mieszkańca w całej Unii Europejskiej w 2015 r. wahał się od niecałych 30 proc. do 580 proc. średniej unijnej. Najbiedniejszym terytorium UE był położony w północno-zachodniej Bułgarii region Severozapaden, najbogatszym – część Londynu obejmująca tamtejsze City (Londyn Wewnętrzny-Zachód). W czołówce najbogatszych regionów znalazły się ponadto: Luksemburg (264 proc.), Hamburg (206 proc.), Bruksela (205 proc.) oraz Bratysława (188 proc.). Wśród 19 najbiedniejszych obszarów, w których PKB na mieszkańca był poniżej połowy średniej unijnej, pięć znajduje się w Bułgarii, po cztery na Węgrzech i w Polsce,

trzy w Rumunii, dwa w Grecji, a jeden to francuskie terytorium zamorskie (Mayotte). Europejski urząd statystyczny publikuje dane z ponadrocznym opóźnieniem, dlatego najnowsze zestawienie dotyczy 2015 r. Analizie poddano jednostki statystyczne na poziomie NUTS 2, które w Polsce odpowiadają województwom (wkrótce siedemnastym odrębnym regionem NUTS2 będzie Warszawa z otaczającymi powiatami). Wyniki ekonomiczne regionów są podstawą przydziału środków unijnych w ramach polityki spójności. Objęte są nią wszystkie obszary Unii Europejskiej, jednak większość funduszy strukturalnych kierowana jest w rejony, w których PKB na mieszkańca nie przekracza 75 proc. średniej dla państw członkowskich UE. Obecnie przydział środków odbywa się na podstawie średniego PKB per capita w trzyletnim okresie od 2007 do 2009 r. «

Ukraińcy masowo ruszą na zachód?

Eksperci nie wykluczają, że wielu Ukraińców pracujących do tej pory w Polsce zdecyduje się na wyjazd i pracę w szarej strefie w bogatszych krajach UE. Należy zatem zastanowić się nad zachęceniem do powrotu tych Polaków, którzy wcześniej wyjechali do pracy w innych krajach UE. Ekonomista, były wiceminister finansów Cezary Mech zwraca uwagę, że zniesienie wymogu wizowego dla Ukraińców, będzie oznaczać jedynie możliwość przebywania Ukraińców w krajach Unii Europejskiej 682-MAKIETA 1 01-23.indd 20

i nie będzie wiązała się automatycznie z pozwoleniem na pracę, jednak sama możliwość wyjazdu będzie się wiązała z dążeniem do zatrudnienia w szarej strefie. Jego zdaniem, zamiast myśleć, co się stanie w momencie zniesienia przez UE wiz dla Ukraińców, należy zastanowić się, co zrobić, aby do Polski powróciły te osoby, które wyjechały do pracy w bogatszych krajach UE. Zaniepokojenia perspektywą zniesienia wiz nie kryje zaś prezes Związku Przedsiębiorców i Pracodawców (ZPP) Cezary Kaźmierczak.

– Samo zniesienie wiz być może nie będzie miało wpływu na polski rynek pracy, ale obawiam się, że to może być pierwszy krok do zabierania nam dobrych i tanich pracowników i przejmowania ich przez Niemcy i Francję – twierdzi Kaźmierczak. Parlament Europejski poparł w zeszły czwartek zniesienie przez UE wiz dla obywateli Ukrainy. Wejście w życie decyzji zależy teraz tylko od krajów unijnych. Te się jednak ociągają. Według dyplomatów, zwłoka ma związek z wyborami prezydenckimi we Francji. « 10/04/2017 16:55:24

021

682-MAKIETA 1 01-23.indd 21

10/04/2017 16:55:26

Fot. Stephen Brashear/Getty Images

022

WIADOMOŚCI gospodarka

Do Warszawy w większych samolotach Aneta Oksiuta, PAP

Mimo informacji o Brexicie, LOT obserwuje istotny wzrost zapotrzebowania na rejsy Warszawa-Londyn – twierdzi prezes PLL LOT Rafał Milczarski. Dodaje, że wkrótce spółka będzie obsługiwała ten kierunek większymi i nowoczesnymi Boeingami 737-800 NG. – Brexit jest wielką niewiadomą. Trudno przewidzieć, jaki ostatecznie kształt będą miały porozumienia pomiędzy Unią Europejską a Wielką Brytania. Na razie Komisja Europejska zarysowała dość jasno swoją strategię. Mianowicie taką, że nie będzie umów jednostkowych, tylko będzie wspólna umowa. Mam wątpliwości, czy ten deal uda się przez dwa lata wypracować. Myślę, że bardzo wiele osób ma takie wątpliwości – tłumaczy Milczarski. W jego ocenie ilość zagadnień i spraw, która jest do wynegocjowania – a nie tylko dotycząca lotnictwa – „jest kolosalna”. 682-MAKIETA 1 01-23.indd 22

– Polacy nie znikną z Wielkiej Brytanii natychmiast po Brexicie. Mam głębokie przekonanie, że bardzo długo nie znikną. Tak, jak nie zniknęli Polacy z Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej, tylko wrośli w tamtejsze społeczeństwo, tak samo myślę, że rodacy, którzy obecnie tam żyją, będą tam dalej mieszkać. I jednocześnie sądzę, że będą oni utrzymywać kontakty z Polską. Dlatego LOT będzie się rozwijał na tym rynku – mówi prezes narodowego przewoźnika. Dodał, że mimo informacji o Brexicie, spółka obserwuje „istotny wzrost, jeśli chodzi o zapotrzebowanie” na rejsy Warszawa-Londyn. – Wkrótce będziemy zwiększać ilość miejsc, które oferujemy na tej trasie. Zamiast samolotów obecnie obsługujących ten kierunek, czyli Boeingów 737-400 mogących zabrać na pokład 160 osób, będziemy tam latać nowoczesnymi Boeingami 737-800 Next Generation (NG) z 186 miejscami na pokładzie. Wprowadzenie na siatkę tych maszyn pozwoli nam (...) znacząco zwiększyć

liczbę oferowanych miejsc na tym kierunku. Co jest kolejnym istotnym krokiem w realizacji naszej strategii rentownego wzrostu – powiedział Milczarski. Boeing 737-800 NG to nowoczesny samolot wąskokadłubowy. Polski przewoźnik zamówił cztery takie maszyny, będzie je leasingował od firmy AerCap. Ich dostawa rozpocznie się w kwietniu przyszłego roku, a na początku maja B737-800 NG zaczną wykonywać regularne rejsy do Londynu. – Będziemy się przyglądać rynkowi Wielkiej Brytanii. To jest wielki rynek, który odpuściliśmy. Nie wykluczam innych połączeń niż do Londynu, jeżeli przepływy pasażerskie będą uzasadniały ich otwarcie – podkreślił prezes. PLL LOT obecnie codziennie obsługuje trasę Warszawa-Londyn. Według ostatnich danych Urzędu Lotnictwa Cywilnego, z PLL LOT podróżowało w 2016 r. ponad 6,8 mln osób, co dało przewoźnikowi 22,38 proc. udziału w polskim w rynku. « 10/04/2017 16:55:28

023

682-MAKIETA 1 01-23.indd 23

10/04/2017 16:55:30

024

PORADY prawo

Upadłość konsumencka – co zrobić, jeśli spłata długu stała się niemożliwa

31 marca 2009 weszła w życie nowelizacja ustawy dotyczącej prawa upadłościowego. Wprowadziła ona przepisy o upadłości konsumenckiej. Dzięki niej obywatele polscy posiadający zadłużenie w Polsce mogą skorzystać z przepisów o prawie upadłościowym Anglii i Walii, które dla osoby fizycznej są bardziej korzystne niż te w Polsce, gdyż nie ograniczają się wyłącznie do niewypłacalności powstałej wskutek wyjątkowych i niezależnych okoliczności, a są dostępne dla wszystkich. Dodatkowo brytyjskie przepisy umożliwiają dłużnikowi umorzenie zadłużenia już po upływie 12 miesięcy, pod warunkiem że mamy do czynienia z niezawinionym zachowaniem dłużnika. Zgodnie z założeniami nowelizacji skutki prawne angielskiego postępowania upadłościowego mają również zastosowanie w Polsce. Aby móc rozpocząć postępowanie upadłościowe w Anglii, dłużnik w momencie jego rozpoczęcia musi posiadać miejsce zamieszkania w Anglii lub Walii (co najmniej 6 miesięcy). Koszt postępowania jest zróżnicowany. Zazwyczaj wynosi około £700.00.

682-MAKIETA 2 24-43.indd 24

Rozpoczęcie postępowania odbywa się zawsze na wniosek dłużnika. Rozpatrzenie wniosku przez sąd może trwać nawet rok. Po upływie tego czasu sąd wyda orzeczenie dotyczące upadłości oraz przedstawi plan spłaty długu. Od samego dłużnika będzie zależało, po jakim czasie długi zostaną umorzone. Jeżeli dłużnik rzetelnie będzie spłacał zobowiązania przedstawione w planie spłat oraz będzie na bieżąco informował sąd o spłatach i swojej sytuacji materialnej, wówczas sąd po upływie 12 miesięcy może zadecydować, że reszta zobowiązań zostanie umorzona, a dłużnik zostanie zwolniony z ich spłaty. Wniosek o upadłość konsumencką można złożyć raz na 10 lat. Należy pamiętać, iż pewne długi nie mogą być umorzone w postępowaniu. Dotyczy to między innymi alimentów oraz odszkodowań za szkodę na osobie. Upadłość konsumencka będzie mieć bardzo duży wpływ na zdolność kredytową. Przez co najmniej 6 lat po ogłoszeniu upadłości dłużnik będzie miał problem z otwarciem konta, wzięciem pożyczki czy zakupem telefonu na abonament. Należy się zatem dokładnie zastanowić, czy chce się skorzystać

z opcji upadłościowej, czy może warto rozważyć inne formy spłaty zadłużenia, np. spłata £1 tygodniowo. Dodatkowo sąd bardzo dokładnie sprawdzi, jakie są intencje dłużnika przy składaniu wniosku o upadłość konsumencką. Jeżeli sąd uzna, że osoba posiadająca zadłużenie w Polsce rozpoczęła postępowanie w Anglii wyłacznie ze względu na bardziej korzystne przepisy prawne, może pociągnąć taką osobę do odpowiedzialności karnej. «

Miałeś wypadek w pracy?

Zadzwoń do DNS Claims na 0208 741 7762. Pomożemy Ci odzyskać należne odszkodowanie!

10/04/2017 17:02:51

025

682-MAKIETA 2 24-43.indd 25

10/04/2017 17:02:53

026

TEMAT NUMERU OBYCZAJE

Nawet jeśli należysz do frakcji kawoszy, 21 kwietnia musisz wypić przynajmniej jedną filiżankę herbaty. Tego dnia Wielka Brytania obchodzi narodowe święto tego napoju. W całym kraju organizowane są popołudniowe herbatki, a w Londynie odbywa się zakrojony na szeroką skalę festiwal. O zamiłowaniu Brytyjczyków do herbaty nie trzeba nikogo przekonywać — w ubiegłym roku #nationalteaday znalazł się na pierwszym miejscu hasztagów używanych w Zjednoczonym Królestwie.

MAGDALENA GIGNAL

Oficjalne obchody Narodowego Dnia Herbaty odbędą się w Kensington Roof Gardens. Festiwal herbaty rozpocznie się o 10.30 rano i potrwa do godz. 16. Bilety kosztują £5, a cały dochód z imprezy zasili konto organizacji charytatywnej. Goście festiwalu będą mieli okazję spróbować wyśmienitych gatun-

682-MAKIETA 2 24-43.indd 26

ków herbaty i wykwintnych przekąsek, wziąć udział w zajęciach z pieczenia, a nawet zrobić sobie zdjęcie z… królową Wiktorią. Więcej informacji można znaleźć na stronie ntdroof.nationalteaday.co.uk. Z okazji tego święta w całym kraju, w bardziej i mniej historycznych lub ekskluzywnych miejscach, organizowane są popołudniowe herbatki. »

10/04/2017 17:02:58

027

682-MAKIETA 2 24-43.indd 27

10/04/2017 17:03:02

Fot. Paul Maguire / Shutterstock.com

028

TEMAT NUMERU OBYCZAJE Aktorzy w kostiumach z epoki pijący herbatę. Telford, Blists Hill Victorian Museum, Ironbridge, UK

Wydarzenie najbliższe swojemu miejscu zamieszkania można znaleźć, wpisując kod pocztowy na stronie www.nationalteaday.co.uk/tea-near-you. Można też samemu zorganizować imprezę charytatywną oczywiście pod hasłem herbaty (więcej informacji tutaj: www.nationalteaday.co.uk/charity), opublikować w mediach społecznościowych „selfie” z filiżanką herbaty opatrzone hasztagiem #nationalteaday albo… po prostu napić się dobrej herbaty!

NARODZINY HERBATY

Liście herbaty Camellia Sinensis

682-MAKIETA 2 24-43.indd 28

Chociaż herbata utożsamiana z istotą brytyjskości jest zaparzana na Wyspach od 350 lat, jej historia zaczęła się dużo wcześniej. Chińska legenda głosi, że 2737 lat przed naszą erą chiński cesarz Shen Nung czekał pod drzewem, aż służący zagotuje wodę, kiedy kilka listków wpadło do dzbanka. Shen Nung zdecydował się spróbować tej przypadkowej infuzji. Traf sprawił, że cesarz siedział pod drzewem herbaty chińskiej (Camellia Sinensis) i temu właśnie herbata zawdzięcza swoją dzisiejszą nazwę. Nie

wiadomo, czy w tej historii jest choć ziarnko prawdy, jednak pewne jest, że ceremoniał picia herbaty zakorzenił się w Chinach wiele stuleci wcześniej niż na Zachodzie. Pojemniki z herbatą znaleziono w grobowcach z dynastii Han (206 r. p n.e. – 220 r.), a za panowania dynastii Tang (618–906 r.) herbata stała się narodowym napojem Chińczyków. Z Chin trafiła do Japonii za sprawą buddyjskich mnichów, a pierwsze wzmianki o piciu herbaty przez Europejczyków pochodzą z XVI wieku. W 1606 roku pierwsza partia herbaty została wysłana z Chin do Holandii, gdzie szybko zyskała popularność i rozprzestrzeniła się na inne kraje Europy. Jednak ze względu na wysoką cenę, przez długie lata pozostawała napojem dla elit. Wielka Brytania zwykle sceptycznie podchodziła do kontynentalnych trendów. Najprawdopodobniej herbata trafiła na Wyspy za sprawą marynarzy zatrudnionych przez British East India Company (od 1600 roku mającą monopol na import towarów spoza Europy), którzy prześcigali się w oryginalnych prezentach dla płci pięknej. Pierwsza oficjalna wzmianka o herbacie pojawiła się w londyńskiej gazecie „Mercurius Politicus” dopiero we wrześniu 1658 roku, w reklamie kawiarni Sweeting’s Rents. Przełomowym momentem w historii herbaty w Brytanii było małżeństwo Karola II z Katarzyną z Braganzów, portugalską księżniczką uzależnioną od herbaty. Dzięki niej herbata stała się popu10/04/2017 17:03:07

029

larna najpierw wśród arystokracji, a później całej klasy wyższej. Wykorzystując sytuację, East India Company zaczęła importować herbatę z Chin i w ten sposób napój się upowszechnił.

Przemyt i podatki

Brytyjczycy podeszli do herbaty z entuzjazmem, który nie osłabł do dziś. Stała się popularnym napojem w kawiarniach, które służyły bardziej celom biznesowym niż spotkaniom towarzyskim, więc herbatą raczyli się w nich mężczyźni z klasy wyższej i średniej. Kobiety piły »

Chińska legenda głosi, że 2737 lat przed naszą erą chiński cesarz Shen Nung czekał pod drzewem, aż służący zagotuje wodę, kiedy kilka listków wpadło do dzbanka. Shen Nung zdecydował się spróbować tej przypadkowej infuzji

682-MAKIETA 2 24-43.indd 29

10/04/2017 17:03:11

Fot. 1000 Words / Shutterstock.com

030

TEMAT NUMERU OBYCZAJE Tradycyjna japońska herbaciarnia. Antyczna rycina (autor nieznany) opublikowana w „Le Tour du Monde”, Paryż 1867 r.

Popularne miejsce turystyczne w Castle Combe UK

herbatę w domach, chociaż nadal była za droga dla klasy pracującej. Cena herbaty była wysoka ze względu na podatek. W 1689 obciążono ją 25 pensami za funt, co niemal wstrzymało sprzedaż. Trzy lata później podatek obniżono do 5 pensów, a dopiero w 1964 roku zniesiono całkowicie. Do tego czasu brytyjscy politycy nieustannie debatowali nad opodatkowaniem herbaty, czego jednym z rezultatów był rozwój metod unikania podatku. W XVIII wieku większość mieszkańców kraju chciało już pić herbatę, ale nie mogło sobie na nią pozwolić, rozwinął się więc przemyt drogocennych liści. Legalnie importowano rocznie 5 milionów funtów, podczas gdy przemytnicy przywozili do kraju 7 milionów! Herbatę też podrabiano, dodając do niej liście innych roślin albo już zużyte, wysuszone herbaciane fusy. Do takiego naparu często dodawano barwniki — na przykład owcze odchody albo trujący węglan miedzi, żeby bardziej przypominał herbatę. W 1784 roku rząd uświadomił sobie, że skala procederu jest nie do ogarnięcia i obniżył podatek ze 119 procent do 12,5. Legalna herbata potaniała, a przemyt skończył się niemal z dnia na dzień. 682-MAKIETA 2 24-43.indd 30

DEBATA O HERBACIE Od XVIII wieku na Wyspach trwa nieustająca debata o zdrowotnych właściwościach herbaty. 250 lat temu obawiano się, że picie zbyt dużych ilości herbaty przez klasę pracującą doprowadzi do osłabienia i depresji. Nikt nie przejmował się arystokracją, która nie musiała być „silna i krzepka”. W XIX wieku nowe pokolenie filantropów uświadomiło sobie znaczenie herbaty w promowaniu abstynencji. Zaczęto serwować ją jako substytut alkoholu. Prawdopodobnie też stąd właśnie wzięło się słowo „teatotal”, czyli „niepijący”. W 1834 roku wygasł monopol East India Company na handel z Chinami. Przedsiębiorczy właściciele firmy postanowili sami zająć się uprawą herbaty w Indiach, na początku w słynnym dziś stanie Asam, i do 1888 roku import herbaty z Indii zdominował rynek. Wcześniej przeciętny Brytyjczyk zużywał średnio 2 funty herbacianych liści rocznie. Od początku XX wieku ilość ta wzrosła trzykrotnie, a herbata na stałe wpisała się w brytyjską kulturę. Jeszcze w XIX wieku Anna VII księżna Bedford wprowadziła zwyczaj picia popołudniowej herbaty, by nie zgłodnieć między lunchem a obiadem. W podobnym okresie hrabia Sandwich wpadł na pomysł przekładania dwóch kawałków pieczywa nadzieniem. W ten sposób powstały „sandwicze”, czyli kanapki doskonale pasujące do popołudniowej herbaty. W środowisku klasy pracującej, która z racji obowiązków 10/04/2017 17:03:15

Fot. Christian Mueller / Shutterstock.com

031

Kensington Roof Gardens, gdzie odbędą się oﬁcjalne obchody Narodowego Dnia Herbaty

chodziła spać wcześniej od arystokracji, popołudniowa herbata szybko zamieniła się we wczesną kolację. Dlatego do dziś główny posiłek, czyli skrzyżowanie lekkiej przekąski i obiadu serwowanego w domach arystokracji w późniejszych godzinach wieczornych, wielu Brytyjczyków określa jako „tea”. W 1864 roku pracownica firmy Aerated Bread Company namówiła właścicieli przedsiębiorstwa, by pozwolili jej serwować napoje i przekąski w prowadzonym przez nią sklepie. Zaczęła od częstowania herbatą stałych klientek. Bardzo szybko inne kupujące zaczęły domagać się tego samego. W ten sposób powstała pierwsza herbaciarnia. Był to milowy krok w kierunku emancypacji kobiet, które odtąd mogły spotykać się z przyjaciółkami w sklepie herbacianym bez narażania na szwank swojej reputacji. W czasie I wojny światowej znaczenie herbaty dla narodowego morale było tak oczywiste, że rząd przejął import herbaty do Wielkiej Brytanii, aby zapewnić stałe dostawy herbacianych liści po przystępnych cenach. W czasie II wojny światowej i kilka lat później cenną herbatę racjonowano (od 1940 do 1950 r.). Nie osłabiło to jednak w żaden sposób zamiłowania Brytyjczyków do picia herbaty. W styczniu 1946 roku George Orwell opublikował w gazecie „Evening Standard” esej „Filiżanka dobrej herbaty”, określając herbatę „jedną z głównych ostoi cywilizacji w tym kraju” i podając 11 złotych zasad parzenia herbaty. Niektóre z nich 682-MAKIETA 2 24-43.indd 31

były dość kontrowersyjne. Na przykład Orwell nalegał, by najpierw nalewać do filiżanki herbatę, a dopiero później mleko oraz żeby herbatę pić bez cukru. Podał też sposoby na jak najlepsze wykorzystanie dwufuntowej racji dzięki używaniu wody, która prawie się zagotowała, żeby z jak najmniejszej ilości liści zaparzyć jak najmocniejszy napar. Orwell wykorzystał również rytuał parzenia herbaty w swoich powieściach. Bohater noweli „Wiwat Aspidistra”, Gordon Comstock, w tajemnicy parzy herbatę w swoim wynajętym pokoju, by zaprotestować przeciwko autorytarnej gospodyni. Jednak rytuał ujawnia też prawdziwą naturę Comstocka, aspirującego poety, który odrzuca wszystko, co wiąże się z burżuazją, ale nie jest w stanie zrezygnować z ulubionego napoju. O społecznej przynależności jeszcze w XX wieku świadczyła metoda parzenia herbaty. Powiedzenie o kimś, że należy do osób wlewających do filiżanki „najpierw mleko”(„rather milk in first”) oznaczało, że uważa się tę osobę za członka najniższej kasty społecznej. W 1908 roku Amerykanie wynaleźli herbatę w torebkach, która upowszechniła się tak bardzo, że dziś stanowi 96 procent herbaty sprzedawanej w Wielkiej Brytanii. Nadal jednak w domach arystokracji parzy się lepsze jakościowo liście, bo do torebek często trafia herbaciany pył. Brytyjczycy zajmują pierwsze miejsce w Europie pod względem ilości wypijanej herbaty (1,9 kg rocznie), a na drugim miejscu są… Polacy! « 10/04/2017 17:03:21

Fot. PAP/EPA/Bagus Indahono

032

KOMENTARZ TYGODNIA polityka

Brytyjski minister ds. handlu międzynarodowego Liam Fox wita się w Dżakarcie z Darmin Nasution, indonezyjskim ministrem gospodarki

Wielkie złudzenia małej Brytanii Theresa May stara się zrekompensować gospodarcze straty spowodowane Brexitem nowymi umowami handlowymi z państwami niedemokratycznymi. To akt desperacji podszyty złudzeniami.

682-MAKIETA 2 24-43.indd 32

Radosław Zapałowski

Brytyjski rząd lubi i potrafi kreować narrację. Ofensywa PRowska przygotowywana w zaciszu 10 Downing Street i kontrolowana przez Theresę May zmienia się co tydzień. I dominuje w mediach. Czternaście dni temu rząd skupił uwagę opinii publicznej na formalnym wniosku skierowanym do Rady Europejskiej o rozpoczęcie procedury wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Media i społeczeństwo żyło artykułem 50 Traktatu Lizbońskiego oraz rozpoczynającymi się negocjacjami. W zeszłym tygodniu rząd rozpoczął nową ofensywę polityczną. Tym razem chodziło o promocję Wielkiej Brytanii w świecie. „Globalnej Brytanii” jak to określa Theresa May. Premiera poleciała na rozmowy handlowe do Jordanu oraz Arabii Saudyjskiej. Kanclerz Philip Hammond odwiedził Indie, żeby promować brytyjski sektor finansowy. Minister Handlu Liam Fox odbył zaś podróż po północnowschodniej Azji oraz po krajach Zatoki Perskiej. Wszystkie te wizyty były skoordynowane i odpowiednio nagłośnione żeby pokazać nową twarz

postbrexitowej Wielkiej Brytanii. Królestwo ma być teraz globalnym magnesem dla zagranicznych inwestycji. Ale jak wiele rzeczy związanych z Brexitem to raczej slogan niż koherentna, przemyślana i racjonalna polityka. A wręcz myślenie życzeniowe. Rzeczywistość jest bowiem taka, że nawet po wyjściu Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej najważniejszymi partnerami handlowym Wielkiej Brytanii pozostaną kraje starego kontynentu oraz USA. Istnieje przepaść między postbrexiotową ideologią „globalnej Brytanii” otwartej na inwestycje, handel i innowacje, a realiami. Nie wspominając nawet o moralnych wątpliwościach handlowania z autorytarnymi rządami, które łamią prawa człowieka. Theresa May chciała pokazać „globalną Brytanię”, ale większość zobaczyła zdesperowany kraj gotowy na umowy z najgorszymi reżimami.

Porozumienie ponad podziałami

Komentatorzy na Wyspach podśmiechują się z Theresy May, że ma zamiar 10/04/2017 17:03:23

033 robić interesy z Arabią Saudyjską, gdzie ścinanie głów jest akceptowaną formą kary. Ale to nie jest śmieszne. To kraj, który łamie wszelkie możliwie prawa człowieka. Lecą tam głowy dysydentów i gejów. Imigrantom zabiera się paszporty i traktuje jak niewolników. Kobiety nie mają żadnych praw. To kraj, który zrzuca kupowane w Wielkiej Brytanii bomby na Jemen. W 2011 napadł na Bahrain, żeby uchronić tamtejszy reżim przed prodemokratyczną rewoltą. A do tego jeszcze wspiera finansowo radykalny islam i terroryzm. Idealny partner handlowy dla kraju demokratycznego. Podobnie jak Turcja, z którą Theresa May chce tworzyć „nowe, głębokie handlowe relacje”, mimo że w kampanii referendalnej odgrywała rolę straszaka, a dziś szybko zamienia się w dyktaturę. Prezydent Recep Erdoğan po nieudanym puczu zwolnił z pracy 120 tys. obywateli, a 40 tys. aresztował, w tym 144 dziennikarzy. Human Rights Watch w swoim raporcie napisało, że Erdoğan „zdewastował podstawowe demokratyczne hamulce oraz nie przestrzega praw człowieka”. Liam Fox na Filipinach prowadzi zaś rozmowy z prezydentem Rodrigo Duterte, który w przeszłości jako burmistrz Davao zorganizował „szwadrony śmierci”, które bez sądu wykonywały egzekucje na handlarzach narkotyków, przemytnikach i pospolitych kryminalistach. Wojna narkotykowa na Filipinach pochłonęła już 7 tys. ofiar śmiertelnych. Wielka Brytania się tym jednak nie przejmuje. Tak jak, po prawdzie, inne demokratyczne kraje, ale żaden relacjami gospodarczymi z państwami nieliberalnymi się nie chwali. Zjednoczone Królestwo wkracza na te terytoria z fanfarami i nadziejami. Co, podobnie jak niemal błagalne nawoływanie Waszyngtonu do „ściślejszej współpracy gospodarczej”, stanowi akt desperacji. I tak jest odbierane. Nie tylko w świecie zachodnim. Indie ekonomiczną ofensywę Wielkiej Brytanii widzą jako próbę powrotu do imperialnej przeszłości. Zjednoczone Królestwo chce się przekształcić w Imperium 2.0 – żartują niektórzy komentatorzy. Sceptycyzm Delhi wynika nie tylko z kolonialnych doświadczeń, ale także z poprzednich nieudanych prób nawiązania ściślejszych relacji gospodarczych, o czym niedawno wspomniał Vince Cable – były minister biznesu, innowacji i zdolności w koalicyjnym gabinecie Davida Camerona. „Chcieliśmy ich pieniędzy, 682-MAKIETA 2 24-43.indd 33

ale nie chcieliśmy ich ludzi” – napisał nawiązując do programu Mode 4 – propozycji indyjskiego rządu żeby ułatwić uzyskiwanie wiz indyjskim informatykom, który 10 Downing Street odrzucił. Nie dziwi więc, że Delhi opiera się czarowi brytyjskiej dyplomacji. Podobnie jak inne stolice, z którymi Londyn chciałby nawiązać gospodarcze umowy. Kanada woli mieć z mozołem podpisany traktat z Unią Europejską i żeby nie drażnić Brukseli nie pali się do zwiększenia handlu z Wielką Brytanią. Dla Japonii potencjalnego ważnego partnera Zjednoczone Królestwo traci swoją najważniejszą kartę przetargową – nie jest już wrotami do Europy. Australia i Nowa

lizacyjne standardy. To nie jest niespodzianka ani nowość – brytyjskie rządy od czasów Margaret Thatcher otwarcie handlowały bronią z krajami, które łamały prawa człowieka, co postrzegane było jako racja stanu. Kiedy Robin Cook minister spraw zagranicznych w rządzie Blaira proponował bardziej etyczną politykę zagraniczną, był wyśmiewany nawet w szeregach laburzystów. Nigdy jednak handel z ekstremistami nie był witany z takim entuzjazmem. Wiadomo było, że po opuszczeniu Unii Europejskiej Wielka Brytania będzie musiała znaleźć dla siebie nowe miejsce na globalnej mapie świata. Określić i wymyślić się na nowo, ale chyba nikt się nie

Zelandia handlują głównie z USA oraz z Chinami i brytyjski biznes nie ma tam za bardzo miejsca ani możliwości ekspansji. Jeśli 10 Downing Street stawia na jakieś kolonialne sentymenty, jakąś wspólnotę przeszłości i kulturową bliskość, to popełnia błąd. Sentymenty przegrywają z realiami handlowymi. Zresztą podpisanie nowych umów handlowych z demokratycznymi państwami wymaga czasu. A tego Londyn decydujący się na „twardy Brexit” nie ma.

spodziewał, że będzie to rola globalnego dealera robiącego interesy z despotami, autorytarnymi rządami i terrorystami. A wszystko na to wskazuje. Mimo, że dziś 44 proc. eksportu Wielkiej Brytanii przypada na Unię, Theresa May desperacko szuka innych rynków, odwracając się plecami do największego i najbardziej stabilnego handlowego partnera. To kolejny katastrofalny skutek „twardego Brexitu”. Pytanie jak długo jeszcze brytyjski rząd będzie brnął w absurdalną i samobójczą politykę antyeuropejską. Światowy handel na własną rękę to fantazja. Wiara w moc „globalnej Brytanii” – złudzenie. Przyjaźń, handel, sojusze – interesy Zjednoczonego Królestwa są w Europie. 10 Downing Street musi zacząć je wzmacniać. Czas najwyższy przełknąć dumę i błagać Brukselę o łagodny Brexit. Zanim będzie za późno. «

Wielka Brytania będzie musiała znaleźć dla siebie nowe miejsce na globalnej mapie świata. Określić i wymyślić się na nowo, ale chyba nikt się nie spodziewał, że będzie to rola globalnego dealera robiącego interesy z despotami, autorytarnymi rządami i terrorystami

Wymyślić UK na nowo

Największy problem z zeszłotygodniowym objazdem brytyjskiej dyplomacji polega na tym, że Wielka Brytania pokazała się światu jako lider globalnej hipokryzji. Kraj, który przekłada interesy nad pryncypia i demokratyczne, cywi-

10/04/2017 17:03:24

Fot. Dan Kitwood / Getty Images

034

OPINIE WIKTOR MOSZCZYŃSKI

Brexitowski maraton rozpoczęty W środę 25 marca kurier królewski odebrał spod skromnego londyńskiego adresu na 10 Downing Street zabezpieczoną czarną teczkę skórzaną, wskoczył do pociagu Europe Shuttle, podążającego z dworca St Pancras do Brukseli Centralnej, a stamtąd do gmachu ambasady brytyjskiej.

Samochód urzędowy przewiózł brodatego ambasadora Tima Barrowa, noszącego tę samą teczkę do siedziby unijnej Berlaymont i zaniósł ją uroczyście do sali przyjęć. Tu, otoczony flagą unijną i brytyjską, czekał na niego Donald Tusk, przewodniczący Rady Europejskiej, a naprzeciwko stał zbity tłum dziennikarzy i kamer telewizyjnych, oczekujący historycznej fotookazji zapoczątkowania pierwszej secesji członka Unii w dziejach Zjednoczonej Europy. Ambasador przekazał z teczki list, który Donald Tusk otworzył z miną skazańca. Z wielkim smutkiem pokazał go telereporterom. Poczem przeszedł do sali konferencyjnej, gdzie potwierdził, że odebrał list pani premier May i że większość Europejczyków i prawie połowa Brytyjczyków żałuje tego rozwodu. Uważał, że głównym moty682-MAKIETA 2 24-43.indd 34

wem negocjacji będzie „ograniczanie szkód” – czyli „damage control”. Zapowiedział, że Rada Europejska przedstawi wytyczne do negocjacji 29 kwietnia. Na koniec powiedział „We miss you already. (Już za wami tęsknimy)”. Zapomniał tylko wyciągnąć pistolet startowy i ogłosić rozpoczęcie negocjacyjnego maratonu. Strona brytyjska starała się być ugodowa. Po burzliwych debatach w Wielkiej Brytanii i buńczucznych wypowiedziach członków rządu, nadszedł jakby moment refleksji, który można było odczuć u Theresy May zarówno w oświadczeniu parlamentarnym jak i w treści listu do Tuska, gdzie, mimo odejścia od Unii Europejskiej i Euratomu, wyrażała gotowość na nowe partnerstwo z Europą i podkreślała, że decyzja wyjścia z Unii nie jest jednak odrzuceniem wspólnych

wartości europejskich, a samej Unii życzy dalszych sukcesów. Niestety, nie wszystko w liście było takie ugodowe. W stylu Trumpa list potwierdził, że „zawsze na pierwszym miejscu stawiamy naszych obywateli” i że choć celem negocjacji będzie dojście do porozumienia we wspólnym interesie, to w wypadku nierozwiązania sprzecznych interesów zagrożona zostanie nie tylko gospodarka europejska, ale też i jej bezpieczeństwo. Mimo miodowych słów wstępnych ta ostatnia uwaga brzmiała już jako groźba zakończenia współpracy w walce z teroryzmem i ze zorganizowaną przestępczością w ramach Europolu. W takim duchu przywódcy europejscy to odebrali. Faktem jest, że obie strony nie mają do siebie zaufania i mimo pięknych słów Tuska o potrzebie „ograniczania szkód” wstępne przygotowania 10/04/2017 17:03:25

035 tylko pogłębiały te szkody. Na tym traci na pierwszym planie Wielka Brytania. Ze strony europejskiej wyskoczyła na samym początku wymagana suma rozłąki jako „minimum 52 mld funtów”, na którą strona brytyjska ma się zgodzić nim cokolwiek innego może być wynegocjowane. Brytyjczycy twierdzą, że najwyżej zaofiarują tylko £20mld, ale Europejczycy odrzucają te kalkulacje. Tu konflikt będzie najostrzejszy. Następnie wstępny dokument unijny mówi o możliwości zawetowania ostatecznych wyników rozmów przez rząd hiszpański, domagający się zwrotu lub co najmniej udziału w suwerenności Gibraltaru i jej 32 tys. mieszkańców. Zaskoczony rząd brytyjski zapewniał, że będzie bronił Gibraltaru „na całego”. Zaś były lider partii konserwatywnej Michael Howard wynurzył się z mroku, aby zagrozić Hiszpanii wojną o Gibraltar w stylu Falklandów. Pozatem Hiszpania zrobiła drugą niespodziankę, bo wyraziła zgodę na przyjęcie niezależnej Szkocji do przyszłego członkostwa Unii. Dotychczas był to temat tabu dla Hiszpanii ze względu na dążenia Katalonii do niepodległego bytu w ramach Unii. Dalsze ciosy na rząd brytyjski padały ze strony Szkocji, domagającej się nowego referendum niepodległościowego w terminie następnych 18 miesięcy i Walii krytykującej brak udziału w negocjacjach unijnych. W Irlandii Północnej też sytuacja rozkleja się, bo główne partie nie mogą dojść do porozumienia co do utrzymania koalicji pojednawczej między katolikami i protestantami, po czym katolicka Partia Sinn Fein dała do zrozumienia, że znów będzie dążyć do zjednoczenia Irlandii, a jedynym dla nich kompromisem byłoby przekształcenie Północnej Irlandii na niezależną część terenu Unii Europejskiej. A więc mamy anty-brytyjskie secesje szkockie i irlandzkie wewnątrz antyunijnej secesji brytyjskiej i co raz większą groźbę postępującego rozłamu starego Zjednoczonego Królestwa. Sprawa naszych Polaków i innych obywateli unijnich na Wyspach, jak i Brytyjczyków w Europie, też już nie leży w gestii rządu brytyjskiego. Za trzy miesiące sprawa ta będzie obiektem zaciętych targów między Wielką Brytanią a Europą na temat daty demarkacyjnej, która ma oddzielić tych oby682-MAKIETA 2 24-43.indd 35

wateli, którzy uzyskają prawo stałego pobytu w tym kraju, od tych którym, by się to nie należało. Rząd chciał maksymalnie przyspieszyć ten termin, aby powstrzymać falę nowych przybyszów korzystających z obecnych i przyszłych uprawnień. Unijni negocjatorzy jednak mówią o przedłużeniu praw wszystkich tu zamieszkałych i nowo przybywających aż do końca negocjacji, czyli do 2019. Z obawy o interesy obywateli brytyjskich zagranicą rząd brytyjski tutaj też nie wygra. Ku złości zagorzałych brexitowców Brytyjczycy będą musieli w sprawie imigracji, jak i w wielu podobnych sprawach, poddać się warunkom europejskim, albo uzyskać nic. Nie łatwiej będzie z samym parlamentem. Rząd ma zamiar wprowadzić poprawki do przeszło tysiąca ustaw unijnych, które mają teraz być zaprawione w prawodawstwo i terminologię brytyjską. Rząd musi też wprowadzić poważniejsze nowe ustawy imigracyjne i nowe zarządzenie do wspierania rolnictwa i rybołóstwa po zniknięciu regulaminów i dotacji unijnych. Ma zamiar użyć dekrety pozaparlamentarne, aby je przeprowadzić sprawnie. Ale czy może liczyć na stałe poparcie tego w parlamencie? Pani May nie ma osobistego mandatu wyborczego od społeczeństwa poza tzw. „mandatem demokratycznym”, narzuconym przez referendum. Ze względu na to, że nie głosowała ani ona, ani większość jej gabinetu za Brexitem, to dotychczas kierowała się instynktem zachowawczym, aby nie stracić poparcia zagorzałych brexitowców w prasie i w jej własnej partii. Czy wreszcie będzie mogła im stawić czoło? Theresa May mogłaby zwołać wybory powszechne teraz, aby uzyskać ten osobisty mandat. Na pewno jej partia konserwatywna wygrałaby obecnie te wybory. Ale jej partia jest podzielona na tych zagorzałych zwolenników zerwania z Europą bez żadnego porozumienia i na byłych sympatyków Unii, którzy wciąż chcieliby mieć dostęp do jednolitego rynku. Obydwie opcje oparte są na mitach, chyba że Londyn zrezygnuje jednak z kontroli imigrantów unijnych, co połowa wyborców uważałaby za zdradę i mogłoby doprowadzić do krzysu konstytucyjnego. W ten sposób Pani May nie uzy-

skałaby żadnego konkretnego mandatu i uzależniona byłaby dalej od przewlekłych przetargów wewnętrznych, które utrudniałyby prowadzenie negocjacji z Unią. Zaś za rok, mimo braku skuteczności opozycji parlamentarnej ze strony Partii Pracy, pani May mogłaby stracić zaufanie parlamentu, szczególnie gdyby wyszło na jaw, jak słaba jest szansa uzyskania pozytywnego porozumienia z Unią i że wynik będzie szkodliwy dla gospodarki brytyjskiej i zostawiłby Wielką Brytanię podzieloną i osamotnioną w świecie. A, jak mówi ostatnio niemiecki minister spraw zagranicznych Sigmar Gabriel, szanse na ukończenie rozmów w ciągu tych dwóch lat przewidzianych w Artykule 50. są minimalne. A więc może nie dojść w ogóle do porozumienia, a wtedy Wlk Brytania uzależniona byłaby od umów celnych Światowej Organizacji Handlowej i dobrej woli Trumpa. Zwyciężyłby „trwady Brexit” i nastąpiłaby znaczna recesja połączona z rosnącą inflacją. Cały ten obraz wygląda czarno dla Wielkiej Brytanii, tym bardziej że 27 pozostałych członków Unii pozostaje dotychczas lojalnych wobec zasady, że wynik negocjacji musi zostawić Wielkiej Brytanii gorsze warunki współpracy z UE jako byłego członka, niż te, które miała jak była członkiem. Rzeczywiście, Europa na razie trzyma się razem. Ale nadchodzą kontrowersyjne wybory we Francji i w Niemczech, rosną ruchy populistyczne i eurosceptyczne, Polska i Węgry wyłamują się od wspólnej polityki wobec uchodźców, a nie wiadomo też, jak się dalej potoczy kryzys waluty euro, szczególnie z potencjalnie żałosnymi skutkami polityki monetarnej na gospodarki śródziemnomorskiej. Maraton negocjacyjny zapowiedziany jest na dwa lata. Może potrwać jeszcze dłużej, jeżeli państwa unijne zgodzą się przedłużyć je jednogłośnie. W tym czasie Unia Europejska może zmienić się dramatycznie; Wielka Brytania może jeszcze bardziej. Na koniec zobaczymy kto dotrwa do mety wzmocniony, a kto padnie plackiem; lub czy obie strony zmądrzeją i podadzą sobie rękę w nowym serdecznym partnerstwie. « Felieton ukazał się również w londyńskim „Tygodniku Polskim”.

10/04/2017 17:03:25

Zdjęcia Jack Taylor / Getty Images

036

FELIETON ZNOWU DOBRONIAK

Bohaterzy Dzień ataku na brytyjski parlament stworzył dwóch bohaterów. Jeden żyje, drugi poświęcił życie w jego obronie.

Liczba ofiar zamachu wzrosła do sześciu licząc w tym zamachowca. Ostatnią ofiarą stała się rumuńska turystka, która po uderzeniu przez samochód zamachowca, wpadła do Tamizy. O jej śmierci poinformowali lekarze, którzy cały czas walczyli o jej życie. W tym wszystkim, co nastąpiło po ataku i w jego trakcie Keith Palmer jawi się jako ten, który poświęcił swoje życie stojąc na straży porządku i spokoju Brytyjczyków. Co prawda nie udało mu się zatrzymać zamachowca, jednak to on oraz konserwatywny poseł Tobias Ellwood wyrośli na bohaterów, Najpierw Palmer stanął na straży spokoju posłów, a potem jeden z posłów próbował ratować życie swojego obrońcy. Keith Palmer jako nowy bohater narodowy, został pochowany z honorami zarezerwowanymi dotychczas dla głów państwa. W pogrzebie uczestniczyło tysiące policjantów. Setki tysięcy Brytyjczyków oglądało ostatnią drogę konstabla w telewizji. Kilkanaście dni temu innego bohatera, Khalida Masooda, dostali ekstremiści muzułmańscy. Ten „bohater” zginął z rąk policyjnej ochrony jednego z ministrów. Porównanie w naszej czę682-MAKIETA 2 24-43.indd 36

ści kulturowej może być szokujące, ale trzeba pamiętać, że nie wszyscy czczą tych samych bohaterów. Co tu mówić o całym świecie, skoro w Polsce różnica w postrzeganiu bohaterów jest tak wielka, że chyba w tym kontekście można mówić również o ekstremizmie. W Wielkiej Brytanii na szczęście nie ma takich problemów. Nawet jeśli Brytyjczycy mają jakieś różnice w zdaniu na temat bohaterstwa, to je zachowują dla siebie. Kolejnym, tym razem żywym bohaterem stał się Tobias Ellwood. Historia połączyła już nierozerwalnie tych dwóch ludzi. Byłych żołnierzy. Żołnierze w społeczeństwie są niemal czczeni za życia, a ci, którzy służyli w brytyjskiej armii są zazwyczaj bardzo szanowanymi obywatelami. Nie jest oczywiście tak sielankowo. Brytyjscy żołnierze sami dbają o siebie nawet jak są na emeryturze. Ich organizacja The Royal British Legion zajmuje się wsparciem zarówno finansowym jak i mentalnym weteranów wojskowych. Bez takiego wsparcia, byli wojskowi w wielu przypadkach nie potrafiliby sobie poradzić sami. Ellwood rzucił się do ratowania Palmera, a jego zdjęcia z zakrwawioną

twarzą obiegły wszystkie światowe media. Oczywiście można się zastanawiać, czy brytyjska policja nie jest sobie sama winna. Od lat jedynym narzędziem do obrony jest policyjna pałka. Kiedyś drewniana, teraz coraz częściej wielofunkcyjna pałka teleskopowa. Można pukać się w głowę, że to niewystarczająca ochrona, jednak sprawdza się w kulturze anglosaskiej. Kiedy mam do wyboru czy trząść się przed każdym polskim policjantem, którego zadaniem jest głównie mnie ukarać, wolę jednak tego brytyjskiego, który przede wszystkim postara mi się pomóc. Brytyjska policja od lat w swojej misji ma przede wszystkim zapobiegać i pomagać. Wzbudzać zaufanie. Śmierć Keitha Palmera oraz jego uroczysty pogrzeb na pewno wzmocni morale, zarówno policjantów jak i brytyjskich obywateli. To też jest dobry przykład na to, jak narodowa tragedia, jaką bez wątpienia jest atak na Moście Westminsterskim, przede wszystkim łączy, a nie dzieli społeczeństwo. Warto o tym pamiętać w odniesieniu do niedawnej rocznicy katastrofy smoleńskiej. Ale to są kolejne różnice kulturowe. Nie do przejścia. « 10/04/2017 17:03:28

037

682-MAKIETA 2 24-43.indd 37

10/04/2017 17:03:30

Zdjęcia. Marcin Urban

038

wydarzenia Świat polonii

Integracja w dniu Brexitu Marcin Urban

Kilkudziesięciu mieszkańców dzielnicy Hammersmith pochodzących z całego świata wzięło udział w kolejnym warsztacie międzykulturowym „Meet your Polish neighbours” zorganizowanym w POSKlubie przez organizację London SPARK. Dokładnie w dniu uruchomienia procedury dezintegracji Wielkiej Brytanii z Unią Europejską uczestnicy celebrowali integrację i walory życia w wielokulturowej społeczności. Animatorzy pokazali uczestnikom polskie tradycje związane z powitaniem wiosny i świętami Wielkanocy, nauczyli kilku podstawowych zwrotów w języku polskim i przybliżyli sylwetki wybitnych Polaków, którzy swoimi talentami wspierali Wielką Brytanię. O przeżywaniu polskich tradycji na Wyspach opowiadał też gość specjalny Wiktor Moszczyński, urodzony w Londynie dziennikarz polskich mediów i działacz społeczny, autor książki „Hello, I’m your Polish neigbour”. Warsztat został zorganizowany dzięki dotacji z Urzędu Gminy Hammersmith i Fulham. Podobne warsztaty London SPARK w najbliższych miesiącach będzie organizować w gminie Hounslow, także przy wsparciu tamtejszego urzędu. «

682-MAKIETA 2 24-43.indd 38

10/04/2017 17:03:35

039

682-MAKIETA 2 24-43.indd 39

10/04/2017 17:03:37

040

sygnały z listów do redakcji

Zostań współautorką książki „Biznesowe inspiracje Polek”

Premier International Business Club wraz z Międzynarodową Siecią Ambasadorów Przedsiębiorczości Kobiet zaprasza przedsiębiorcze Polki z całego świata, które odniosły sukces w różnych branżach, do wspólnego napisania z nami wyjątkowej książki, będącej jedną z serii 10 publikacji wydanych pod wspólnym tytułem „Biznesowe Inspiracje Polek”.

Każda z książek będzie unikalnym zbiorem niepublikowanymi nigdzie dotąd życiowych, niepowtarzalnych, inspirujących lekcji przedsiębiorczości, którymi podzielą się z czytelnikami Polki – kobiety sukcesu z całego świata. Pierwszą premierową publikację napisze wspólnie 20 wyjątkowych Polek mieszkających w różnych krajach na całym świecie, które zostaną wybrane na podstawie rekomendacji przesłanych do Kapituły Premier IBC. Kapituła zaś wybierze tylko po jednej osobie z danego kraju, a wybrane panie zostaną zaproszone do wspólnego napi682-MAKIETA 2 24-43.indd 40

sania książki „Biznesowe Inspiracje Polek na świecie”. Kolejne 9 książek w ramach naszej serii wydawniczej będą prezentowały wyjątkowe Polki z danego obszaru geograficznego, tj. Polska, Europa, Ameryka Północna, Ameryka Południowa, Afryka, Australia i Nowa Zelandia, Rosja, Indie i Chiny oraz Azja. Jeśli znasz Polkę, którą podziwiasz, zgłoś ją do naszego projektu. Jeśli zaś sama odniosłaś sukces, jesteś Polką lub masz polskie korzenie, mieszkasz w Polsce lub za granicą i chciałabyś podzielić się z innymi swoją unikalną, niezapisaną nigdzie dotąd historią, która inspiruje,

uczy, motywuje, pokazuje jak radzić sobie z przeciwnościami losu i odnieść sukces, to zgłoś się do nas wypełniając formularz. Wśród rekomendacji Kapituła wybierze 20 wyjątkowych kobiet do każdej edycji, które zaprosimy do wspólnego napisania książki. Podziel się ze światem swoją inspirującą historią i zostań autorką wyjątkowej publikacji! Pierwsza edycja dostępna będzie już we wrześniu 2017! Więcej informacji dostępnych jest na stronach: www.premieribc.org orazwww.ambas.org.

10/04/2017 17:03:40

041

zaginionY Tomasz Marcin Moskal 1 października 2014 r. w Wielkiej Brytanii zaginął Tomasz Marcin Moskal. Zaginiony ma 36 lat, 177 cm wzrostu i piwne oczy. Ktokolwiek widział Tomasza Marcina Moskala lub ma jakiekolwiek informacje o jego losie proszony jest o kontakt z ITAKĄ - Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych pod numerem +48 22 654 70 70. Można również napisać w tej sprawie do ITAKI: itaka@zaginieni.pl. Naszym informatorom gwarantujemy dyskrecję. Zdjęcia zaginionych na stornie: www.zaginieni.pl.

zaginionA Małgorzata Wnuczek 30 maja 2006 roku w Leicester (Wielka Brytania) zaginęła Małgorzata Wnuczek. Ma 36 lat, 170 cm wzrostu i zielone oczy. Ktokolwiek widział Małgorzatę Wnuczek lub ma jakiekolwiek informacje o jej losie proszony jest o kontakt z ITAKĄ - Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych pod numerem: +48 22 654 70 70. Można również napisać w tej sprawie do ITAKI: itaka@zaginieni.pl. Naszym informatorom gwarantujemy dyskrecję. Zdjęcia zaginionych na stornie internetowej: www.zaginieni.pl.

zaginionY Ryszard Marek Zdyb 1 stycznia 2013 r. w Londynie zaginął Ryszard Marek Zdyb. Zaginiony ma 56 lat, 180 cm wzrostu i niebieskie oczy. Ktokolwiek widział Ryszarda Marka Zdyba lub ma jakiekolwiek informacje o jego losie, proszony jest o kontakt z ITAKĄ - Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych pod numerem +48 22 654 70 70. Można również napisać w tej sprawie do ITAKI: itaka@zaginieni.pl. Naszym informatorom gwarantujemy dyskrecję. Zdjęcia zaginionych na stornie: www.zaginieni.pl.

Wydział Konsularny Ambasady RP w Londynie uprzejmie informuje, że Ministerstwo Spraw Zagranicznych uruchomiło Centrum Informacji Konsularnej oraz Telefon Dyżurny. Głównym zadaniem nowo powstałego Centrum jest ułatwienie kontaktu telefonicznego z WK i udzielanie odpowiedzi na pytania dotyczące spraw konsularnych, przede wszystkim spraw paszportowych. Numer telefonu: +442030789618. Telefon Dyżurny ma ułatwić kontakt z konsulem dyżurnym w szczególnych i nagłych przypadkach losowych poza godzinami pracy urzędu. Numer telefonu dyżurnego: +442030789621. Z poważaniem, Krzysztof Grzelczyk Radca Minister/Konsul Generalny Ambasada RP w Londynie Wydział Konsularny 10 Bouverie Street EC4Y 8AX London

682-MAKIETA 2 24-43.indd 41

10/04/2017 17:03:41

Fot. Transport for London

042

transport londyn

Zabytkowa stacja zostanie przebudowana Transport for London szuka partnera do spółki joint venture, która zajmie się rewitalizacją stacji metra South Kensington. Obsługuje ona linie District, Piccadilly i Circle. Przygotował Marcin Urban

Przedsięwzięcie będzie skomplikowane, bo z przystanku korzystają 34 miliony pasażerów rocznie, wśród których są turyści odwiedzjący położone w pobliżu największe londyńskie muzea (Natural History Museum, Science Museum i V&A Museum) i studenci Imperial College London. TfL chce zmodernizować stację m.in. likwidując bariery dla osób poruszających się na wózkach, a jednocześnie odtworzyć 682-MAKIETA 2 24-43.indd 42

jej historyczny charakter. Rewitalizację przejdzie główne wejście do stacji z pasażem sklepów i część podziemnego przejścia, które są wpisane na listę zabytków. Przebudowana zostanie powierzchnia komercyjna, w tym 4-piętrowy budynek przy 20-34 Thurloe Street. Od strony tej ulicy powstanie też nowe wejście. TfL chce jeszcze w tym roku znaleźć partnera, który częściowo sfinansuje inwestycję. Następnie zostanie powołana spółka, która przygotuje plany i przepro-

wadzi konsultacje społeczne. Prace mają się zakończyć do 2022 roku. Niezależnie od tego projektu, TfL przygotowuje przebudowę nieużywanego peronu przeznaczonego pierwotnie dla jadących na wschód pociągów linii District i Circle. Jej kosztem zostanie powiększony hol biletowy i wydłużona linia bramek wejściowych. Powstanie też nowe wyjście ewakuacyjne, prowadzące do Thurloe Square. Zależnie od pozwolenia na budowę prace mogą zacząć się już w przyszłym roku. « 10/04/2017 17:03:47

Fot. Peter Macdiarmid / Getty Images

043 Ratusz pomoże w wyborze auta

Chińczycy przejmą brytyjską kolej

Spółka MTR, operator metra w Hong Kongu, wspólnie z brytyjską grupą First będzie zarządzać największą franczyzą kolejową na Wyspach – połączeniami South West Trains. Siedmioletni kontrakt rozpocznie się w sierpniu, po wygaśnięciu umowy z firmą Stagecoach, która była operatorem tych linii od 20 lat. South West Trains łączą Londyn i miasta południowo – zachodniej Anglii. Jak podaje Ministerstwo Transportu, nowy operator będzie

Angielskie drogi jak szwajcarski ser Co szósta droga w Anglii i Walii w ciągu najbliższych pięciu lat powinna przejść kapitalny remont. Doroczny przegląd dróg wykonany przez samorządy wykazał, że 17 proc. jezdni jest w bardzo złym stanie. W tym roku rząd przeznaczy na ich utrzymanie 1,2 mld funtów. Zdaniem samorządów to za mało, bo remontując w takim zakresie, naprawa całej sieci dróg zajmie co najmniej 12 lat, a w tym czasie degradacji ulegną kolejne. Zdaniem cytowanej przez BBC koalicji producentów asfaltu (Asphalt Industry Alliance), w ubiegłym roku powiększyła się

682-MAKIETA 2 24-43.indd 43

dziura między funduszami, jakie zarządcy dróg dostają na remonty, a realnymi potrzebami w tym zakresie. Judith Blake z Local Government Association ostrzegł, że ograniczone fundusze nie pozwalają ekipom remontowym nadążyć za postępującą degradacją dróg. Koalicja producentów asfaltu rekomenduje wymianę nawierzchni co 10 lat lub 20 lat. Tymczasem w Londynie ulice są odnawiane przeciętnie co 23 lata. Średnia dla całej Anglii wynosi 55 lat, a dla Walii 63 lata.

zarządzać wartymi około 1 mld funtów inwestycjami, które poprawią komfort podróży. W czasie porannego szczytu liczba miejsc we wszystkich pociągach zostanie zwiększona o ponad 20 tys., a w czasie wieczornego szczytu o 30 tys. Na trasach przebiegających między innymi przez Reading, Windsor i Londyn zostanie wymienionych 90 składów. Chińska spółka MTR od przyszłego roku będzie też operatorem nowej linii metra Elizabeth. «

Fot. Greta Gabaglio / Shutterstock.com

Londyński ratusz ułatwi kierowcom wybór najmniej szkodliwego dla środowiska samochodu, publikując na swoich stronach testy emisji spalin w rzeczywistych warunkach. Zestawienie obejmie najpopularniejsze, nowe samochody osobowe i vany, zarówno z silnikami Diesla jak i benzynowymi. Będzie to odpowiedź na aferę Dieselgate, która zaczęła się od ujawnienia oszustw związanych z emisją spalin przez koncern Volkswagena, a później przez kolejnych producentów. Podważyło to zaufanie konsumentów do wyników testów podawanych przez sprzedawców. Jak tłumaczy mer Londynu Sadiq Khan, jego zamierzeniem jest dostarczenie osobom planującym kupno nowego auta prawdziwych danych o emisji, uzyskanych w trakcie testów na londyńskich drogach, a nie w laboratoriach. Samochody będą punktowane i ułożone w formie rankingu, pokazującego najmniej i najbardziej szkodliwe dla otoczenia. Zestawienie będzie dostępne w Internecie pod nazwą „Cleaner vehicle checker”. Strona zostanie uruchomiona jesienią tego roku.

10/04/2017 17:03:50

044

CAFÃ&#x2030; COOLTURA londyn

FORBIDDEN FOREST

682-MAKIETA 3 44-67.indd 44

10/04/2017 17:00:11

045

COOLTUR POLECA A PRZYGOTOWAŁ MARCIN URBAN Od 31.03. Warner Bros. Studio Tour, Leavesden WD25 7LR. Stacja: Watford Junction. Otwarte: patrz strona internetowa. Bilety: £27 (dzieci), £35 (dorośli) www.wbstudiotour.co.uk Studio wytwórni filmowej Warner Bros., w którym powstały filmy o Harrym Potterze, powiększyło stałą ekspozycję scenografii o „Zakazany las”. Przewodnicy zachęcają do złamania zakazu profesora Dumbledore i wyruszenia w ślady Harrego, Rona oraz Hermiony. Forbidden Forest tworzy 19 drzew, mających po kilka metrów wysokości. Całość spowija mgła, w której czają się kreatury m.in. Buckbeak, znany z części „Harry Potter i więzień Azkabanu”. Na pokaz wystawiono także oryginalne kostiumy. Ciekawostką są prezentowane urządzenia, wykorzystywane na planie filmowym do symulowania różnych warunków pogodowych.

682-MAKIETA 3 44-67.indd 45

10/04/2017 17:00:14

Dana Lixenberg Wilteysha, 1993

wystawy »

DEUTSCHE BÖRSE - PHOTOGRAPHY FOUNDATION PRIZE

03.03. – 11.06. The Photographers’ Gallery, 16 - 18 Ramillies St, Londyn W1F 7LW. Stacja: Oxford Circus. Otwarte: pon. – sob. 10:00 – 18:00, czw. 10:00 – 20:00, niedz. 11:00 – 18:00. Bilety: od £2.50 thephotographersgallery.org.uk Konkurs The Deutsche Börse Photography Foundation Prize został ustanowiony przez galerię w 1996 roku, a od 2005 jest organizowany we współpracy z niemiecką giełdą papierów wartościowych. Główna nagroda w wysokości 30 tys. funtów trafia co roku do autora najlepszego zdjęcia zakwalifikowanego na krótką listę, na której w tym roku znaleźli się: Sophie Calle (Francja), Dana Lixenberg (Holandia), Awoiska van der Molen (Holandia) oraz Taiyo Onorato i Nico Krebs (Szwajcaria). Zwycięzca zostanie ogłoszony przed zakończeniem ekspozycji.

046

CAFÉ COOLTURA LONDYN

THE AMERICAN DREAM - POP TO THE PRESENT

09.03. – 18.06. British Museum, Great Russell Street, Londyn WC1B 3DG. Stacja: Holborn, Tottenham Court Road. Otwarte codziennie 10:00 – 17:30, pt. do 20:30. Bilety: £16.50 americandreamexhibition.org Minione 60 lat było okresem burzliwych zmian w amerykańskiej polityce i relacjach społecznych. British Museum prezentuje reakcję artystów na takie wydarzenia jak koniec segregacji rasowej, pierwszy lot na Księżyc, wojna w Wietnamie i epidemia AIDS. Na wystawie zebrano prace artystów, takich jak Andy Warhol, Jasper Johns, Robert Rauschenberg, Ed Ruscha, Kara Walker i Julie Mehretu.

682-MAKIETA 3 44-67.indd 46

Maurizio Donzelli, Mirror, 2016

» MAURIZIO DONZELLI. ETCETERA. 23.03. – 16.05. Cortesi Gallery, 41&43 Maddox Street, Londyn W1S 2PD. Stacja: Bond Street, Oxford Circus. Otwarte: pon. – pt. 10:00 – 18:00, sob. 12:00 - 18:00. Wstęp wolny www.cortesigallery.com Pierwsza w Londynie indywidualna wystawa włoskiego, współczesnego artysty Maurizia Donzelliego (ur. w 1958 w Brescii). Galeria Cortesi prezentuje jego prace z ostatnich dwóch lat. Do najciekawszych należą akrylowe rysunki.

10/04/2017 17:00:17

Fot. Johan Persson

047 teatr » AN AMERICAN IN PARIS Od 04.03. Dominion Theatre, 268-269 Tottenham Court Rd, Londyn W1T 7AQ. Stacja: Tottenham Court Road. Spektakle: pon. – sob. 19:30, dodatkowo śr. i sob. 14:00. Bilety: od £19.50 AnAmericanInParisTheMusical.co.uk

Fot. Sarah Lee

Nowy musical, który już stał się przebojem West Endu. Teatralna wersja nagrodzonego Oskarami filmu „Amerykanin w Paryżu”, w którym pamiętne role zagrali Gene Kelly i Leslie Caron. Ścieżka dźwiękowa obu produkcji opiera się na kompozycjach George’a i Iry Gershwinów. W obsadzie wersji scenicznej są gwiazdy Broadwayu Robert Fairchild (jako Jerry Mulligan) i Leanne Cope (jako Lise Dassin), a także Haydn Oakley, Zoë Rainey, David Seadon-Young i Jane Asher.

» CONSENT 28.03. – 17.05. National Theatre, Upper Ground, Londyn SE1 9PX. Stacja: Waterloo. Spektakle: patrz strona teatru. Bilety: od £15 www.nationaltheatre.org.uk

Głos w dyskusji na temat przemocy seksualnej i oskarżeń o gwałt. Reżyserka Nina Raine pokazuje różne fakty i punkty widzenia na tę samą sprawę, pozostawiając widzów z dylematem do rozstrzygnięcia według własnego sumienia. W rolach głównych: Priyanga Burford, Pip Carter, Ben Chaplin, Heather Craney i Daisy Haggard.

» THE WIND IN THE WILLOWS 16.06. – 09.09. London Palladium, Argyll Street, Londyn W1F 7TF. Stacja: Oxford Circus. Spektakle: pon. 19:00, wt. – sob. 19:30, dodatkowo wt. i sob. 14:30. Bilety: od £15 www.windinthewillowsthemusical.com Nowy brytyjski musical. Szalona komedia przygodowa próbująca nadążyć za impulsywnym Panem Toad, który opętany manią dużej prędkości wpada w poważne tarapaty. Musi stoczyć boje o odzyskanie swojego domu z rąk groźnego Chiefa Weasela i gangu Wild Wooders. Spektakl wyróżnia się bogatą scenografią, brawurową choreografią i dużą dawką angielskiego humoru. W rolach głównych: Rufus Hound, Neil McDermott, Denise Welch, Gary Wilmot, Craig Mather, Simon Lipkin.

682-MAKIETA 3 44-67.indd 47

10/04/2017 17:00:19

048

CAFÉ COOLTURA londyn

kino » CEZANNE ET MOI Od 14.04. Biograficzny, Francja. Reż. Daniele Thompson, wyst. Guillaume Canet, Guillaume Gallienne, Alice Pol Historia współpracy malarza Paula Cézanne’a (Guillaume Gallienne) i pisarza Emile’a Zoli (Guillaume Canet). Akcja rozgrywa się w XIX-wiecznej Francji.

» THE HATTON GARDEN JOB Od 14.04. Sensacyjny, UK. Reż. Ronnie Thompson, wyst. Matthew Goode, Larry Lamb, Stephen Moyer, Clive Russel, David Calder, Phil Daniels Zaledwie dwa lata po skoku stulecia na skarbiec Hatton Garden powstał film opowiadający zdumiewającą historię włamania, którego sprawcami była grupa emerytów. Przebrani za pracowników budowalnych panowie w podeszłym wieku wykorzystali długi weekend, by przez ponad dobę „pracować” nad rozwierceniem dziury w ścianie skarbca, a następnie nad opróżnieniem prawie tysiąca skrytek. Sprawcy zapakowali kosztowności warte kilkadziesiąt milionów funtów do pojemników na śmieci i odjechali białym vanem. Gank emerytów w końcu wpadł, ale do dziś zagadką pozostaje, gdzie jego członkowie ukryli znaczną cześć łupu.

682-MAKIETA 3 44-67.indd 48

10/04/2017 17:00:20

049

» FAST AND FURIOUS 8 Od 14.04. Sensacyjny, USA. Reż. F. Gary Gray, wyst. Vin Diesel, Dwayne Johnson, Jason Statham, Michelle Rodriguez, Tyrese Gibson, Chris „Ludacris” Bridges, Kurt Russell, Charlize Theron Szczęśliwy miesiąc miodowy Dominica i Letty przerywa pojawienie się tajemniczej kobiety, która wciąga mężczyznę w świat zbrodni.

» DREAM THEATER 23.04. Godz. 19:00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £41

koncerty » JERZY MALEK

Jerzy Małek jest zdobywcą wielu nagród i wyróżnień. Od lat plasuje się w czołówce polskich trębaczy jazzowych obok Tomasza Stańki i Piotra Wojtasika. W 2012 roku został nominowany do nagrody Polskiej Akademii Fonograﬁcznej Fryderyk w kategoriach – ,,Jazzowy kompozytor/aranżer roku” oraz ,,Jazzowy muzyk roku”. Jest twórcą muzyki do ﬁlmów. Współpracował z wybitnymi muzykami polskiej sceny jazzowej: Michałem Urbaniakiem, Wojciechem Karolakiem, Zbigniewem Wegehauptem i Zbigniewem Namysłowskim.

682-MAKIETA 3 44-67.indd 49

Fot. dxburbuja / Wikipedia

22.04. Godz. 20:30. Jazz Cafe POSK, Polski Ośrodek Społeczno – Kulturalny, 238-246 King St, Londyn W6 0RF. Stacja: Ravenscourt Park. Bilety: £12 www.jazzcafeposk.org

10/04/2017 17:00:24

050

CAFÉ COOLTURA LONDYN Fot. Scott Gries/Getty Images

» KITARO 27.04. Godz. 20:30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £39.75

80S DISCO LEGENDS - FANCY, SANDRA, JOY, LIAN ROSS

28.04. Godz. 19:00. Indigo at the O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £30.50

» IRON MAIDEN 27.05. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: tylko ze zwrotów

» DEPECHE MODE

Fot. Kevin Winter/Getty Images

03.06. Godz. TBC. Stadion olimpijski, Queen Elizabeth Olympic Park, Londyn E20 2ST. Stacja: Stratford. Bilety: od £40

» SHAWN MENDES 01-02.06. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £27.50

» EVANESCENCE 13 - 14.06. Godz. 19:00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £41

» PHIL COLLINS 4-9.06. Godz. 19:00. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: tylko ze zwrotów

» TAKE THAT 6-12.06.2017. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £55

» ANASTACIA 08.06. Godz. 20:30. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £46

682-MAKIETA 3 44-67.indd 50

10/04/2017 17:00:27

051 » NICK CAVE & THE BAD SEEDS

Fot. Mark Metcalfe/Getty Images

30.09. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £35

Fot. Theo Wargo/Getty Images

01.07. Godz. 13:00. Hyde Park, Bayswater, Londyn W2 2UH. Stacja: Hyde Park Corner. Bilety: od £62.50

» CÉLINE DION

» JAMES BLUNT

20-21.06. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £45

23.11. Godz. 19:00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, W6 9QH Londyn, Stacja: Hammersmith. Bilety: od £43.60

» JAMIROQUAI

» DEEP PURPLE

23-24.06. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £39.50

23.11. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £49.50

» BLINK-182 19-20.07. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £29.50

» EMELI SANDÉ 18.10. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £39.50

» LITTLE MIX 26.10. i 25-26.11. Godz. 13:00, 18:00. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £27.50

Fot. Christopher Polk/Getty Images for NARAS

» GREEN DAY

» LADY GAGA 09.10. Godz. 19:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £40

682-MAKIETA 3 44-67.indd 51

10/04/2017 17:00:29

052

CAFÉ COOLTURA KSIĘGARNIA Redaguje PIOTREK DOBRONIAK

Piękno i prawda

Rozważania zawarte w eseju dzielą się na trzy części. W części pierwszej autorka porównuje działalność naukowców i artystów. Porównanie to dotyczy czterech sfer: przedmiotu i celu obu form działalności oraz roli elementów twórczych i wartościujących w każdej z nich. Część druga zawiera charakterystykę teorii sztuki, wskazuje na jej osobliwości i szczególny status metodologiczny. Część trzecia poświęcona jest poznawczym aspektom sztuki. Autorka

przedstawia w niej koncepcję poznania przez sztukę, zgodnie z którą dzieła sztuki stanowią unikalne źródła doświadczenia wartościującego. Co za tym idzie, poznanie przez sztukę w istotny sposób rozszerza oraz uzupełnia poznanie naukowe. «

Rok Potopu

W skorupce orzecha

I oto spełnia się jego przepowiednia. Ginie prawie cała ludzkość. Z życiem uchodzą dwie kobiety: Ren, młoda tancerka trapezowa zamknięta w ekskluzywnym klubie ze striptizem, i Toby, Boża Ogrodniczka zabarykadowana w luksusowym spa, w którym wiele produktów kosmetycznych jest jadalnych…

682-MAKIETA 3 44-67.indd 52

Opowiedziana z niezwykłej perspektywy „W skorupce orzecha” jest klasyczną opowieścią o zbrodni i zdradzie autorstwa jednego z najbardziej cenionych współczesnych brytyjskich powieściopisarzy, autora m.in. „Pokuty”, „Słodkiej przynęty” czy na „Na plaży w Chesil”.

Zgubna trucizna Poznań, luty 1901 roku. Jan Morawski poszukuje znanego fałszerza banknotów, ale gdy dochodzi do morderstwa, zaczyna podejrzewać, że fałszerstwo to zaledwie element wielkiej układanki. Musi znaleźć zabójcę, bo jak na razie jedynym podejrzanym jest właśnie on.

10/04/2017 17:00:31

053 Cena altruizmu

Od zarania dziejów człowiek zastanawiał się nad zagadką altruizmu, ale dopiero dzięki Darwinowi pytanie to stało się palącym problemem. Poczynając od bezinteresownej mrówki, poprzez żądlącą pszczołę, aż do człowieka oddającego swoje życie za życie obcej mu osoby, ewolucja wykształciła cechę „dobroci”, która z teoretycznego punktu widzenia nigdy nie powinna ujrzeć światła dziennego. Książka jest dziełem osadzonym na kanwie szeroko zakrojonej opowieści, opisującej 150 lat naukowych prób wyjaśnienia moralności, po raz pierwszy opisuje poruszającą historię ekscentrycznego ame-

rykańskiego geniusza George’a Price’a (1922– 1975), który starał się znaleźć rozwiązanie tej największej ewolucyjnej łamigłówki. Będąc oryginalnym i przenikliwym opisem dwudziestowiecznej myśli naukowej, stanowi ona również pamiętnik głęboko osobistej podróży. «

Im mniej, tym więcej Joshua Becker to mąż, ojciec i pastor. Zmienił swoje życie po przypadkowej rozmowie z sąsiadką o domowych porządkach. Odkrył, że drogą do prawdziwego szczęścia jest minimalizm w domu i w życiu. Porządkuje on nie tylko przestrzeń, ale i relacje.

Pchły, plotki a ewolucja języka W swojej fascynującej książce światowej sławy antropolog i psycholog ewolucyjny Robin Dunbar rozwija autorską wizję powstania języka – tego najpotężniejszego narzędzia komunikacji, jakim dysponują ludzie.

Duchowe życie zwierząt Koguty okłamujące kury? Zawstydzone konie? Łanie pogrążone w żałobie? To przejawy fantazji ekologów czy naukowo udowodnione fakty z życia zwierząt? Czy bogate życie uczuciowe nie jest zastrzeżone jedynie dla ludzi?

Więcej na:

BookTO.pl

682-MAKIETA 3 44-67.indd 53

10/04/2017 17:00:39

054

CAFÉ COOLTURA OPERA

Glyndebourne

Angielskie lato operowe Wprawdzie dopiero zaczęła się wiosna, ale już warto zacząć planować operowe letnie wycieczki, szczególnie, że na niektóre wydarzenia może być trudno dostać bilety. Letnie festiwale operowe są częścią angielskiej tradycji.

682-MAKIETA 3 44-67.indd 54

Dr Jacek Kornak

Jeśli w letnie popołudnie zauważymy ludzi ubranych w smokingi z piknikowym koszykiem w ręku, zapewne zmierzają oni do jednego z festiwali operowych. Odbywają się one na angielskiej prowincji, pośród łąk i lasów. Często wioski, w których odbywają się takie festiwale w lecie stają się operowymi centrami, do których zjeżdżają melomani z Londynu, a nawet z innych krajów. Z pewnością festiwalem o najdłuższych tradycjach jest Glyndebourne Opera Festival. Jest to również jedno z najbardziej prestiżowych wydarzeń muzycznych na świecie. Glyndebourne usytuowane jest w hrabstwie Sussex, niedaleko od małego miasteczka Lewes. Od swoich początków aż po dzień dzisiejszy festiwal ten jest w rękach rodziny

Christie, która dba o najwyższy poziom tutejszych przedstawień. Tutaj w przeszłości występowali między innymi Joan Sutherland, Janet Baker, Montserrat Caballe oraz Luciano Pavarotti oraz Mariusz Kwiecień. W tym roku festiwal rozpocznie „Hipermestra”, wczesnobarokowe dzieło Francesco Cavalliego. Opera ta jest niezwykle rzadko wykonywana i będzie to pierwsza jej brytyjska inscenizacja. Przedstawienie reżyseruje Graham Vick, natomiast muzycznie przygotowuje je spec od baroku William Christie. W tym roku swoją premierę będzie miała opera napisana specjalnie dla Glyndebourne – „Hamlet” Bretta Deana. Jako Ofelia wystąpi Barbara Hannigan. Zapewne jedną z najpopularniejszych pozycji w tegorocznym festiwalu będzie „La clemenza di Tito” Mozarta. Zapewne będzie to wyjątkowe przeżycie teatralne, 10/04/2017 17:00:43

055 festiwalu odbędzie się również koncert Bryna Terfela wraz z tancerką Zenaidą Yanowsky. Tegoroczny festiwal Grange Park Opera potrwa od 8 czerwca do 15 lipca. Uwadze melomanów nie powinien ujść również festiwal Garsington Opera. Tutaj również można w lecie przyjechać na wytworny piknik połączony z przedstawieniem operowym. Garsington Opera znajduje się w Buckinghamshire. Przyjeżdżając tutaj mamy okazję zobaczyć nie tylko przedstawienie operowe, ale też podziwiać Wormsley Estate z jego pięknymi ogrodami. W tym roku będziemy mieli okazję zobaczyć w Garsington „Semele” Handla, „Le nozze di Figaro” Mozarta, „Pelléas et Mélisande” Debussyego oraz „Il turco in Italia” Rossiniego. Odbędzie się również preimera nowego dzieła Roxanny Panufnik „Silver Birch”. Będzie to przedstawienie, w którym weźmie udział również ponad 180 mieszkańców lokalnej wioski. Garsington Opera Festival odbędzie się między 1 czerwca a 30 lipca. «

Festiwalem o najdłuższych tradycjach jest Glyndebourne Opera Festival. Jest to jedno z najbardziej prestiżowych wydarzeń muzycznych na świecie

Fot. Mike Hoban [CC0] via Wikimedia Commons

jako że reżyserii podjął się Claus Guth. W tym roku będzie można także usłyszeć „Ariadne auf Naxos” Straussa, „Don Pasquale” Donizettiego oraz „La traviatę” Verdiego. Glyndebourne Opera festival rozpocznie się 20 maja i potrwa do 27 sierpnia. Grange Park Opera może również dostarczyć melomanom niezapomnianych wrażeń, a zarazem być świetnym pomysłem na wycieczkę za miasto. W tym roku festiwal ten po raz pierwszy odbędzie się w nowej siedzibie w ogrodach West Horsley Place. Samo West Horsley Place warte jest uwagi jako, że historia tego dworu sięga XV wieku. Nowo wybudowany The Theatre in the Woods zaprezentuje „Toscę” Pucciniego ze słynnym maltańskim tenorem Josephem Calleją w roli Cavaradossiego. Katie Mitchell wyreżyseruje „Jenufę” Janáceka. W jednej z ról usłyszymy wybitną brytyjską śpiewaczkę Susan Bullock. Zapewne wyjątkowym wydarzeniem będzie również nowa produkcja „Die Walküre” Wagnera. Podczas

Garsington

682-MAKIETA 3 44-67.indd 55

10/04/2017 17:00:46

056

CAFÉ COOLTURA WSPOMNIENIE

Ryszard Kaczorowski „Od prezydenta emanował majestat Rzeczpospolitej. Uczył, że najważniejsze jest poczucie bezinteresownej służby Polsce”. Tak mówił szef Urzędu ds. Kombatantów Jan Kasprzyk na przedpremierze filmu poświęconego ostatniemu prezydentowi na uchodźstwie.

Kasprzyk wspominał, że jego pierwsze spotkanie z prezydentem Kaczorowskim miało miejsce w 1999 r. – Wiązało się z faktem, że raczył objąć honorowym patronatem „Marsz Szlakiem Pierwszej Kompanii Kadrowej”, którego wówczas byłem komendantem i organizatorem. I przyjechał do nas, spotkał się z młodymi ludźmi i powiem szczerze, że nasze pierwsze wrażenie i potem już towa682-MAKIETA 3 44-67.indd 56

rzyszące zawsze było takie, że dotykamy wielkiej historii, spotykamy się z głową państwa – mówił. – Jego sposób bycia, wysławiania się, mądrość i wskazania, które przekazywał młodym ludziom były tak wspaniałe, że można było powiedzieć, że zstąpił prezydent z okresu międzywojennego. To był człowiek na miarę II Rzeczpospolitej, niezwykle wrażliwy na sprawy związane z Polską. I przede wszystkim czło-

wiek, który uczył nas, że najważniejsze jest poczucie bezinteresownej służby Polsce – powiedział Kasprzyk. Jak podkreślił, Kaczorowski zawsze mówił: „Służcie Polsce”, i powoływał się przy tym na swoje spotkanie z marszałkiem Józefem Piłsudskim, które miało miejsce, kiedy Ryszard Kaczorowski był młodym chłopcem i harcerzem. – I na dworcu w Białymstoku salutował marszałkowi, który palił papierosa w oknie 10/04/2017 17:00:49

wagonu kolejowego. I Józef Piłsudski powiedział mu wtedy: „Rośnij duży, będziesz Polsce potrzebny”. Prezydent Kaczorowski nam zawsze te słowa powtarzał: „Wy też będziecie Polsce potrzebni” – dodał Kasprzyk. Dyrektor Centralnej Biblioteki Wojskowej Jan Tarczyński, przez lata współpracownik prezydenta Kaczorowskiego zaznaczył, że był on był osobowością niezwykłą. – Prawy Polak, patriota, harcerz, prezydent. 20 lat pracy z nim to pasmo doświadczeń. Miał ogromny dystans do wielu spraw, potrafił patrzeć „poza sprawę”. Był niezwykle ciepłą osobowością i między nami po 20 latach służby, bo to była służba dla niego i dla idei, które reprezentował, powstał taki synowsko-ojcowski stosunek, oczywiście bez przekraczania pewnych barier – opowiadał. – Ale ta służba powodowała, że starałem się przejąć trochę z doświadczeń prezydenta, a przede wszystkim to, co stawiał na pierwszym planie, czyli służbę Polsce, Bogu i bliźnim, co jest nadal aktualne. Wiara i patriotyzm były dla niego nieodłączne. Uważał, że trzeba starać się przenosić dokonania zamierzchłych pokoleń, świadomość narodową dla nowego pokolenia, ale tak, by ono to zrozumiało – zaakcentował Tarczyński. Historyk Wiesław Jan Wysocki, prezes zarządu Instytutu im. Prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego wspominał, że kiedy był podczas strajku w Stoczni Gdańskiej, prawie nikt ze strajkujących nie miał świadomości, że „jest jeszcze Polska emigracyjna”. – Że jest Polska, która niesie ideały niepodległościowe. I wielką rolą prezydenta Kaczorowskiego było to, że kiedy złożył urząd tak godnie, tak pięknie nauczał nas. Był tym wielkim pedagogiem, który przenosił, transferował te wartości niepodległościowe do kraju. Przenosił je z emigracji. I to jest chyba największy wymiar zasług, jakie pozostawił – mówił. Ryszard Kaczorowski urodził się w Białymstoku 26 listopada 1919 r. W wieku 14 lat wstąpił do harcerstwa, gdzie był m.in. instruktorem, drużynowym oraz opiekunem obozów letnich. W 1934 r. rozpoczął też edukację w białostockiej Szkole Handlowej. Tuż przed wybuchem II wojny został zastępcą komendanta białostockiego Pogotowia Harcerskiego, mającego pełnić funkcję pomocniczą w przypadku wojny. Po wej682-MAKIETA 3 44-67.indd 57

Fot. Sang Tan – WPA Pool / Getty Images

057

Książę Karol składa wpis w księdze kondolencyjnej

ściu Sowietów do miasta współtworzył na jego terenie konspiracyjne struktury Szarych Szeregów m.in. jako hufcowy i komendant chorągwi. Za tajną działalność 17 czerwca 1940 r. aresztowało go NKWD. Przetrzymywany w Białymstoku i Mińsku po trwającym dwa dni procesie został skazany przez sąd wojskowy na karę śmierci. Po stu dniach uwięzienia w celi śmierci 10 maja 1941 r. sąd Związku Sowieckiego zamienił mu karę na 10 lat łagrów i zesłał na Kołymę. Wypuszczony z obozu po wejściu w życie układu Sikorski-Majski, w marcu 1942 r. zasilił szeregi tworzonej w ZSRR przez gen. Władysława Andersa Armii

Polskiej. Walczył w kampanii włoskiej m.in. pod Monte Cassino. W 1947 r. osiadł w Londynie, gdzie ukończył Szkołę Handlu Zagranicznego. W 1986 r. w rządzie na emigracji został ministrem do spraw krajowych, w 1989 r. objął – po Kazimierzu Sabbacie – stanowisko prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie. Po wyborze Lecha Wałęsy na prezydenta w grudniu 1990 r. Kaczorowski przekazał na jego ręce insygnia władzy prezydenckiej II Rzeczypospolitej. Zginął w katastrofie smoleńskiej 10 kwietnia 2010 r. na pokładzie samolotu wiozącego polską delegację na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej. « 10/04/2017 17:00:51

058

CAFÉ COOLTURA KSIĘGARNIA

Piękna i Bestia Wytwórnia Walta Disneya produkuje filmy animowane, które w 60 minut uczą najmłodszą widownię życiowych wartości. Bajki na VHS zawsze są najlepszymi przyjaciółmi rodziców, żeby pociechy przez godzinę mogły spędzić czas przed telewizorem w skupieniu i czegoś się nauczyły.

Radek Cysarz

W 1991 roku Disney wyprodukował piękną historię o miłości, która nie wynika z powierzchowności, a z wnętrza, w które trzeba umieć odpowiednio spojrzeć, by odnaleźć piękno drugiego człowieka. Historię pięknej Belli, dziewczyny z małej, zaściankowej wioski gdzieś na prowincji Francji. Historię Bestii, magicznie zamienionego księcia, który oceniał ludzi jak się ocenia książki po okładce. Oboje poprzez grę losu zostają razem w zaczarowanym zamku i wspólnie z magicznymi przedmiotami uczą się jak pokochać kogoś za to, kim jest, a nie jak wygląda. Jedna z najpiękniejszych animacji Disneya znalazła się na liście tych, które doczekały się wersji aktorskiej tuż po „Kopciuszku”, „Księdze Dżungli” czy 682-MAKIETA 3 44-67.indd 58

„Śpiącej Królewnie”. Ogłoszenie obsady wywołało niemałe zamieszanie. Największe gwiazdy walczyły o angaż w tej mega produkcji, której budżet wynosił 150 milionów dolarów. Tak wielkie nazwiska jak Ian McKellen, („Ryszard III”, „Władca pierścieni” – przyp. red.) czy też Ewan McGregor („Trainspotting”, „Duża ryba” – przyp. red.). W rolach głównych pojawili się Emma Watson i Dan Stevens w roli Bestii, znany szerszej publiczności z seriali, takich jak „Downton Abbey” czy „Legion”. 17 marca odbyła się światowa premiera filmu i już po pierwszym weekendzie „Piękna i Bestia” podbiła serca widzów na całym świecie z 178 milionami dolarów zysku w samych Stanach Zjednoczonych. Co jest szóstym najlepszym wynikiem w historii amerykań-

skiego kina, jeżeli chodzi o zyski osiągnięte w ciągu pierwszego weekendu po premierze. Widownia nie zawiodła, kina były pełne i to nie tylko dzieci, które przyszły do kin z rodzicami. Kino, które ja odwiedziłem, było wypełnione co prawda dużą liczbą małych dziewczynek w żółtych sukienkach znanych ze sceny tańca Pięknej i Bestii, ale znaczną większość publiczności stanowili widzowie, tacy jak ja – dorośli, którzy jako dzieci uwielbiali animowaną wersję historii i teraz jako wierni fani oryginału przyszli zobaczyć wersję aktorską. Podchodziłem do tego z obawą, ponieważ obawiałem się, że jedna z moich ulubionych bajek z dzieciństwa mogła zostać zbezczeszczona. Miałem złe przeczucia wchodząc na salę, na której nie było ani jednego wolnego miejsca, 10/04/2017 17:00:52

059 podobnie jak na każdy z sześciu seansów tego dnia – wszystkie bilety zostały wyprzedane na premierowe 20 pokazów. Samo to uświadomiło mi, jak ten film jest kochany jako wersja animowana i jak pożądany przez publiczność jej jego remake. Na szczęście dla amatorów oryginalnej wersji, wersja aktorska jest prawie idealnym odwzorowaniem oryginału i oddaje ten magiczny klimat. Jest to niemalże musical w najlepszej postaci, akcja prowadzona jest kolejnymi piosenkami znanymi z bajki i tutaj nikt nie będzie miał pretensji do twórców, ponieważ wszystkie utwory są przepięknie zaśpiewane, a towarzyszące śpiewowi misternie wykonane scenografie nadają pełni temu, mam nadzieję, przyszłemu klasykowi kina. Film czaruje widza wszystkim, co w kinie istotne, poprzez prowadzenie akcji i zabawne dialogi, aż do finezyjnie wykonanych kostiumów i komputerowych animacji zaczarowanego wyposażenia zamku. Emma Watson, o którą martwili się wszyscy, nie zawiodła, ale tylko swoich hejterów. Zagrała bardzo słabo i nawet wieszak stworzony w komputerze był bardziej żywy w tym filmie niż ona. Była mdła, jej rola nieprzekonywująca i zagrana z tym samym wyrazem twarzy, co w Harrym Potterze. Jedyna rola, którą zagrała dobrze i to być może dlatego, że Emma to tak naprawdę typ Hermiony. Natomiast Dan Stevens pokazał bardzo dobry aktorski warsztat i nadał Bestii coś, czego nie było w animacji. Robił, co tylko mógł, aby w tej potrawie, w której Emma była mdła, było trochę pikanterii i emocji. Znani z bajki Trybik i Płomyk oraz Pani Imbryk, nie zawiedli. Kunszt aktorski McKellen – McGregor – Thomson, ukazany został w całej krasie. To zabiera nas w kolorową opowieść i sprawia, że nawet bezbarwna Emma Watson nie jest w stanie nas oderwać od magicznej i pięknej opowieści, która uczy, że należy szukać czegoś więcej niż ładnej buzi i namawia do wiary w innych. Wszystkich fanów Disneya, animacji czy po prostu kinomaniaków, zachęcam do wizyty w kinie oraz namawiam do tego, aby pozwolili się zabrać w magiczną podróż, pełną uśmiechu, przyjaźni, łez i miłości, a być może tak jak ja wyjdziecie z kina oczarowani. Z poczuciem podobnym do tego, kiedy mama włączała mi tę bajkę na VHS. « 682-MAKIETA 3 44-67.indd 59

Kong: Wyspa Czaszki To kolejna odsłona historii o Wielkiej Małpie, lecz tym razem inna niż wszystkie poprzednie. Ostatnim razem reżyser Peter Jackson pokazał to, z czego ta opowieść jest najbardziej znana – miłości ogromnej małpy do pięknej kobiety, która broni jej przed złymi ludźmi. Obraz Jordana Vogt – Robertsa to zupełnie inny film. To dwie godziny naszpikowane akcją. Historia co prawda oparta jest na istnieniu tajemniczej wyspy, na którą wyrusza tajna ekspedycja i odkrywa tam ogromną małpę (zupełnie jak poprzednie filmy), ale scenariusz opowiada o czymś wiele bardziej istotnym niż „romans”. Pokazuje jak różni potrafią być ludzie w obliczu tragedii.

tropieniu zwierząt, który równocześnie odpowiada za bezpieczeństwo wyprawy. Niemniej jednak jego rola jest trochę rozczarowująca. Po obejrzeniu filmu mam wrażenie, że wszystko, co musiał robić, to być umazany błotem i ładnie wyglądać w obcisłej koszulce, bo aktorsko jego rola była po prostu nijaka, co nie znaczy, że źle zagrana. Efekty specjalne są naprawdę imponujące i czasami trudno uwierzyć, że Kong to małpa stworzona w komputerze i tutaj ukłony do twórców, bo nie tylko Wielka Małpa, ale wszystkie wielkie i tajemnicze stworzenia charakterystyczne dla filmów o Kongu są zrobione wyśmienicie. Co piękne w tym filmie, oprócz dobrego aktorstwa i efektów, to przesłanie. Nie jest to film o miłości, ale o poglą-

Pełen odniesień do dzieł literatury i kina film ma równie imponujący budżet (185 milionów dolarów), co obsadę. Zdobywczyni Oscara Brie Larson, Samuel L. Jackson, John Goodman czy też Tom Hiddleston, to nazwiska ogromnego formatu i zapewne sprawcy tak wysokiego budżetu. Opowieść toczy się w okresie, kiedy Amerykanie wycofywali się z Wietnamu i żołnierze, którzy nie potrafią żyć bez wojny, dowiadując się o tajemniczej wyprawie w nieznane, decydują się wziąć w niej udział. Pod naciskiem swojego dowódcy wyruszają razem z naukowcami zbadać Wyspę Czaszki. Brie Larson gra panią fotograf, która ulega urokowi wyspy, jednak twardo stąpa po ziemi i tutaj niespodzianka, (spoiler alert) King Kong się w niej nie zakochuje. Tom Hiddleston bardzo dobrze gra rolę przewodnika znającego się na

dach. Obraz pokazuje podział pomiędzy dwoma sposobami, w jaki ludzie podchodzą do odkrywania nowego. Jedni chcą siłą kolonizować, badać, niszczyć coś nieznanego. Inni zaś chcą chronić i dbać o to, żeby odkryte zostało dziewicze i nienaruszone. Obraz pokazuje, że nie zawsze rozwiązanie siłowe jest dobre i czasami warto usiąść i porozmawiać nad innym rozwiązaniem. Dlatego ten film tak dobrze wpisuje się w obecną sytuacje polityczną w Stanach Zjednoczonych i jej przesłanie pomiędzy wierszami jest takie istotne. Wszystko to składa się na to, że film osiąga międzynarodowy sukces finansowy i spotyka się z pozytywnymi recenzjami. Serdecznie polecam fanom kina akcji, a fanów serii o Wielkiej Małpie zapewniam, że film, chociaż inny od każdego dotąd powstałego, jest w mojej ocenie najlepszy i warty zobaczenia. «

Radek Cysarz

10/04/2017 17:00:53

060

CAFÃ&#x2030; COOLTURA OPERA

682-MAKIETA 3 44-67.indd 60

10/04/2017 17:00:55

682-MAKIETA 3 44-67.indd 61

10/04/2017 17:00:57

062 Indonezja. Po drugiej stronie raju CAFÉ COOLTURA PODRÓŻE

Co jest po drugiej stronie raju? Jak wygląda drugie oblicze egzotycznej Indonezji?

Anna Jaklewicz podczas prawie dwuletniej samotnej podróży poznała odpowiedzi na te pytania. Autorka zabiera nas w głąb indonezyjskiego świata, położonego z dala od turystycznych kurortów. Opisuje swoją samotną podróż, podczas której brała udział w szamańskich rytuałach, ceremoniach pogrzebowych, mieszkała z morskimi cyganami w domach na palach i z ludźmi lasu w głębi dżungli. Próbowała zrozumieć i opisać ich świat, unikając jednoznacznych ocen. Z tej podróży przywiozła wiele pytań. Czy istnieje piąta płeć? Jak indonezyjskie duchy pomagają swatać? Do czego służą cukierki z cyjanku potasu? Kto podkłada bomby w oceanie? Jak 682-MAKIETA 3 44-67.indd 62

Anna Jaklewicz – podróżniczka, archeolog i fotograf. Autorka książki „Niebo w kolorze indygo. Chiny z dala od wielkiego miasta”. Relacje z podróży publikuje między innymi w „National Geographic TRAVELER” i w magazynie podróżników „TamTam”. Organizatorka wypraw do Azji i pilotka wyjazdów trampingowych. Prowadzi zajęcia międzykulturowe dla młodzieży oraz warsztaty archeologiczne dla dzieci. Nie liczy stempli w paszporcie, zazwyczaj wyjeżdża na dłużej. W Sudanie spędziła ponad pół roku, w Egipcie rok, w Chinach prawie dwa lata, tyle samo w Indonezji. Podróżowała także po Mongolii, Indiach, Laosie, Kambodży, Tajlandii, Wietnamie oraz Malezji i Singapurze. Wielokrotnie wyróżniana za prelekcje poświęcone wyprawom. Jej pokaz o Indonezji zdobył nagrodę publiczności na Kolosach – największym festiwalu podróżniczym w Europie, oraz nagrodę jury festiwalu 100droga. Prezentacja o Chinach zwyciężyła w konkursie Żywioły OFF na festiwalu Trzy Żywioły. Za samotną, dziewięciomiesięczną podróż po Indonezji, podczas której powstawała ta książka, została nominowana przez „National Geographic” do nagrody TRAVELERY w kategorii Podróż Roku.

wiele krwi przelano za goździki i gałkę muszkatołową? Czy można mieszkać trzy lata ze zmarłym? Dlaczego bawół jest droższy od samochodu? Ile talerzy warta jest śmierć dziecka? Książka, która ukazała się nakładem Wydawnictwa Bezdroża to mistrzowskie połączenie autorefleksyjnej prozy podróżniczej, pasjonującego szkicu antropologicznego i frapującego reportażu. «

Więcej na:

Bezdroża.pl AnnaJaklewicz.pl

10/04/2017 17:01:01

063

682-MAKIETA 3 44-67.indd 63

10/04/2017 17:01:03

064

CAFÉ COOLTURA Wielka Brytania od kuchni

Dwanaście kulek, bułki z krzyżem i śmigus dyngus Polskie tradycje świąteczne należą do najpiękniejszych i najbardziej bogatych. Niezależnie jak daleko od kraju, Polacy nigdy nie dają za wygraną. Polskie sklepy zwiększają obroty pięciokrotnie i to już w tygodniu przed świętami Wielkiej Nocy.

682-MAKIETA 3 44-67.indd 64

Sergiusz Hieronimczak sergiusch72@yahoo.co.uk

Dla znanych mi Brytyjczyków jesteśmy trochę niezrozumiałym narodem, ale to może i lepiej, dla nas oczywiście. Brytyjczycy mają tylko kilka ciekawych pomysłów na Wielkanoc, a i tak w świąteczną niedzielę dominuje biedny indyk. Pamiętam taką śmieszną sytuację, kiedy kilka lat temu razem z moim synem wybraliśmy się na zawody piłkarskie wypadające dokładnie w Wielkanoc. Silna na ów czas polonijna drużyna London Eagles, wraz z rodzicami wyruszyła na piłkarskie potyczki. Zawody jak zawody, ktoś wygrywa ktoś przegrywa, ale pamiętam co innego. Ponieważ zakwaterowani byliśmy w ośrodku typu wczasy, to mieszkaliśmy wszyscy obok siebie. Spontanicznie nie-

dzielny poranek przerodził się w tradycyjne polskie śniadanie wielkanocne. Okazało się, że każdy ma coś i stół w 10 minut zapełnił się po brzegi. Otoczeni przez Brytyjczyków jedliśmy wspólne polskie śniadanie „al fresco”. Piękne to było i jednocześnie tradycyjne, a sąsiedzi nie wiedzieli, o co chodzi z tymi Polakami. Ale dopiero następny dzień przyniósł naszym angielskim sąsiadom prawdziwą niespodziankę. Niektórzy z nich powstawiali nawet krzesła na zewnątrz i patrzeli bez zrozumienia jak dorośli biegają z wiadrami i leją na kogo popadnie, a dzieci z butelkami wody toczą wojnę o krany. Mamy swoją tradycję i cieszmy się z tego, bo to jest wartość, której nie da się zamienić ani na miłość do PiS ani na miłość do PO czy KOD-u, tam nikt nie myślał o tym, tam byliśmy Polakami. Mnie osobiście z Brytyjskich trady10/04/2017 17:01:07

065 cji najbardziej w Wielkanoc smakują „hot cross buns”. To małe, słodkie drożdżowe bułeczki, najczęściej z rodzynkami, przyprawione cynamonem, zielem angielskim, goździkami i gałką muszkatołową. Charakterystyczny dla nich jest znak krzyża, który symbolizować ma mękę Jezusa. W czasach pogańskich ofiarowywano takie bułeczki bogini odrodzenia Eostrze, której imię stało się pierwowzorem słowa Easter, czyli Wielkanoc. W chrześcijaństwie stały się symbolem ukrzyżowanego Chrystusa i tradycyjnie jedzono je w Wielki Piątek. Kształtem powinny przypominać głaz, jakim zasunięto grób Zbawiciela, krzyż to symbol śmierci, a przyprawy i bakalie miały nawiązywać do zabalsamowanego ciała. W Anglii „hot cross buns” stały się symbolem cudu, czymś, co przynosi szczęście. Na dobry znak trzymano je w domach przez okrągły rok. Żaden żeglarz nie zaokrętował się na rejs, jeżeli nie miał w zawiniątku przynajmniej jednej takiej bułeczki, miało to chronić go przed zatonięciem okrętu. Był czas, gdy te małe niewinne bułeczki były zakazane, jako symbol katolicyzmu, czyli wyznania niemile widzianego na Wyspach. Królowa Elżbieta I zakazała ich sprzedaży dekretem w 1592 r. Można je było sprzedawać tylko w Wielki Piątek, Boże Narodzenie i z okazji pogrzebu. Tradycja jednak wygrała z zakazami i jest się z czego cieszyć, bo „hot cross buns” są naprawdę pyszne. Radzę jednak kupować te dobrej jakości. Dzisiaj przepis na inny wielkanocny specjał popularny tak w UK jak i w Irlandii – „simnel cake”. Powstanie tego przepisu nie jest jasne, ale wzmianki sięgają do wczesnego średniowiecza. Pochodzenia nazwy nie udało się jednoznacznie stwierdzić, ale można przypuszczać, że pochodzi od dawnego określenia „simila”, co oznaczało białą mąkę. Tradycje z tym ciastem są różne. Czasami był ciastem, które młode dziewczyny na służbie zanosiły swoim rodzicom w dniu wolnym od prac. Stał się też tradycyjnym ciastem, jakie jedzono w Niedzielę Palmową na znak kończącego się postu. Jest ciastem z bakaliami, na górze którego znajduje się charakterystyczne 12 kulek z marcepanu mające symbolizować 11 apostołów i Chrystusa. Historia jest moim zdaniem niespójna, bo niektórzy mówią tylko o apostołach, inni odejmują Judasza i dodają Jezusa. W sumie to nie jest istotne, jak długo smakuje nam ciasto, a marcepanowe kulki to super zabawa dla dzieci. « 682-MAKIETA 3 44-67.indd 65

Simnel cake Składniki 100 g kandyzowanych wiśni 500 g suszonych owoców (rodzaje wg uznania) 175 g masła 150 g drobnego cukru do wypieków skórka otarta z 1 cytryny 225 g mąki pszennej 1 łyżeczka proszku do pieczenia pół łyżeczki cynamonu 1/4 łyżeczki zmielonego imbiru 25 g zmielonych migdałów 3 jajka 2 łyżki mleka Dodatkowo 1 kg marcepanu cukier puder 1 łyżka dżemu, podgrzanego 1 białko Sposób przyrządzenia Wszystkie składniki powinny być w temperaturze pokojowej. Mąkę pszenną, proszek, cynamon, imbir, migdały – wymieszać i przesiać, odłożyć. W misie miksera utrzeć masło z cukrem na jasną, puszystą masę. Dodać skórkę otartą z cytryny i utrzeć. Do masy maślanej wbijać jajka, ucierać

do połączenia po każdym dodaniu. Po każdym dodaniu jajka dodawać 2 łyżki suchych składników i miksować tylko do połączenia się składników. Na sam koniec dodać resztę suchych składników, mleko, wymieszać. Dodać suszone i kandyzowane owoce, wymieszać. Formę tortownicy o średnicy 20 cm wyłożyć dwukrotnie papierem do pieczenia (sam spód). Do formy wyłożyć połowę ciasta, wyrównać. 400 g marcepanu rozwałkować na wymiar tortownicy, oprószając wałek i stolnicę cukrem pudrem, by się do niej nie przyklejał. Marcepan wyłożyć na ciasto do formy, następnie resztę surowego ciasta, wyrównać. Piec w temperaturze 170ºC przez 30 minut. Następnie temperaturę obniżyć do 150ºC i piec kolejne 90 minut. Upieczone ciasto będzie wyrośnięte, ciemne i sprężyste przy dotyku. Wyjąć z piekarnika, wystudzić. Rozwałkować kolejne 400 g marcepanu i wyłożyć na ciasto posmarowane wcześniej dżemem z moreli. Z pozostałego 200 g marcepanu uformować 11 kul, mniej więcej o średnicy 2,5 cm każda. Kulkami udekorować brzegi ciasta, przyklejając je na białko. Smacznego!

10/04/2017 17:01:09

066

CAFÉ COOLTURA zdrowie i uroda to możliwe jest „podtruwanie” organizmu różnymi toksynami, m.in. alkaloidami z warzyw psiankowatych. Skoro wiemy, że w warzywach tych występują szkodliwe substancje, najlepiej wykluczyć je ze swojego menu. Szczególnie jest to wskazane u osób chorujących na łuszczycę, łuszczycowe zapalenie stawów i choroby zwyrodnieniowe stawów – mówi Magdalena Kurzyp, dietetyk i farmaceuta. Chcąc pomóc organizmowi w „robieniu porządków” z ogólnym zanieczyszczeniem, do diety powinniśmy włączyć suplementację sprzyjającą wątrobie, tak aby zmobilizować ją do pracy. Pomóc może obecność aktywnych związków z takich ziół jak ostropest plamisty, mniszek lekarski i karczoch – łącznie dostępne są np. w suplemencie diety Livenorm.

Niektóre mięsa i słodycze

Czego nie jeść, by mieć zdrową skórę

Jeśli Twoja skóra jest podatna na przesuszenia, a w szczególności, jeśli chorujesz na łuszczycę lub atopowe zapalenie skóry, powinnaś (lub powinieneś) szczególnie uważać na to, co jesz. Wprowadzając kilka ograniczeń do diety, możesz znacząco poprawić stan skóry. Zwracając się do lekarza z problemem suchej skóry, zazwyczaj możemy się spodziewać, że zostaną nam przepisane specjalne kremy (tzw. emolienty), ewentualnie odpowiednie leki. Rzadko kiedy jednak lekarze zwracają pacjentowi uwagę na dietę, a ta może mieć poważny wpływ na zwiększenie bądź zmniejszenie problemów skórnych.

Ziemniaki i inne psiankowate

Choć pojęcie „roślin psiankowatych” brzmi dla wielu osób obco, większość z nas ma 682-MAKIETA 3 44-67.indd 66

z nimi do czynienia codziennie. Warto zainteresować się tą grupą roślin, ponieważ ich wpływ na zdrowie może być niebagatelny. Do psiankowatych należą m.in. ziemniaki, pomidory, papryki, bakłażany, a więc warzywa niezwykle popularne, a także niektóre przyprawy (np. kolorowy pieprz). W sumie ta rodzina obejmuje ponad 2400 gatunków roślin – na szczęście jemy tylko niektóre z nich. Dlaczego „na szczęście”? Wystarczy wspomnieć, że do psiankowatych należy m.in. trująca roślina – pokrzyk wilcza jagoda. Roślina ta zawiera atropinę, substancję używaną co prawda w medycynie, ale będącą śmiertelnie trującym alkaloidem. Poza tym, warzywa psiankowate zawierają także solaninę – inny alkaloid szkodliwy dla ludzi. Czy możliwe, że to właśnie te alkaloidy mogą wpływać na powstawanie problemów skórnych? – Jeżeli przychylimy się do hipotezy, która mówi o „przeciekaniu” jelita czczego,

Z diety najlepiej wyeliminować także te produkty, które negatywnie oddziałują na cały organizm, a więc pośrednio również na skórę. Szczególną uwagę warto tutaj zwrócić na czerwone mięsa – głównie wieprzowinę, ale także wołowinę i jagnięcinę. – Wszystkie te mięsa są tłuste, zawierają nasycone kwasy tłuszczowe, które sprzyjają wielu chorobom, np. hipercholesterolemii, cukrzycy, zawałom. Wpływają one także na wysuszenie skóry, a więc pośrednio sprzyjają nawrotom łuszczycy – mówi Magdalena Kurzyp. Również słodycze mogą być przyczyną zamieszania w organizmie, szczególnie, jeśli mówimy o produktach wytwarzanych przemysłowo, ponieważ takie zazwyczaj zawierają szkodliwe tłuszcze trans. Częste spożywanie takich substancji pogarsza stan całego organizmu, a więc także skóry. Jeśli chcemy utrzymać skórę w dobrym stanie, powinniśmy stale pamiętać o zdrowej, dobrze zbilansowanej diecie. Unikajmy niepotrzebnych przypraw (szczególnie soli i cukru), a także jedzenia pochodzącego z niepewnych źródeł (np. w przypadkowych barach). Aby zapewnić organizmowi odpowiednie odżywienie, nawilżenie oraz neutralizację toksyn, warto także sięgać po suplementy diety, szczególnie takie, które uzupełnią dietę o składniki trudnodostępne w codziennych pokarmach. « Newseria.pl

10/04/2017 17:01:11

067

682-MAKIETA 3 44-67.indd 67

10/04/2017 17:01:13

068

OGŁOSZENIA drobne

jak zamieścić

ogłoszenie W związku z Świętami Wielkanocnymi ogłoszenia na wydanie które ukaże się w sobotę 22 kwietnia, przyjmowane będę do czwartku 13/04 do godziny 9 rano (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

sms

81616

Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatora Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia. Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz! Kody działów: CL 01 CL 02 CL 03 CL 04 CL 05

mieszkania wynajmę mieszkania szukam praca dam praca szukam kupię

internet

CL 06 CL 07 CL 08 CL 09

sprzedam auto-moto randka w ciemno inne

cooltura.co.uk

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane. Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

ramkowe

(usługi)

Telefonicznie:

020 8846 3614 lub online: cooltura.co.uk (postępuj według instrukcji)

Uwaga!

Ramka do 25 słów

£ 25 +vat

Promocja internetowa zamieść ogłoszenie online i otrzymaj dodatkowy rabat nawet do 40%

Warunki:

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 9.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze. 2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI). 3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków. 4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny. 5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane. 6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

682-MAKIETA 4 68-91.indd 68

mieszkania do wynajęcia SMS:

81616 KOD: 01

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Wynajmę powierzchnie biurowa 40 m2 po remoncie, wszystkie media; toaleta utility room, stół konferencyjny , szafy biurowe lokalizacja Putney. Kontakt 02087857477

Wynajmę pokój dwuosobowy na Putney / Barnes (SW15). Dom jednorodzinny, pełne wyposażenie, duża kuchnia, dwie łazienki. Darmowy parking. Internet. £150/tydzień + 2 tyg. depozytu. Rachunki wliczone. Tel. 07746970571, 07833667493

Wynajmę pokój jednoosobowy na Putney / Barnes (SW15). Dom jednorodzinny, pełne wyposażenie, duża kuchnia, dwie łazienki. Darmowy parking. Internet. £80/tydzień + 2 tyg. depozytu. Rachunki wliczone. Tel. 07746970571,

> Bounds Green, N22 8NW, 3 bed flat - £1590/mies. 3 podwojne sypialnie, osobno salon, lazienka z wanna I toaleta, kuchnia. Dostepny od zaraz. 02088851890,

07436792779

> Croydon Pokoj do wynajecia jedynka lub dwojka w domu z ogrodem. Croydon. 07908300927 > Dalston pokoj do wynajęcie blisko stacji Dalston Kingsland 07951755163 > Enfield Town, EN1 1JL, 3 bed dom - £1425/mies. 2 podwojne sypialnie, 1 pojedyncza, duzy salon, przechodnia kuchnia, lazienka z wanna, ogrod. Dostepny od 15-tego kwietnia. 02088851890 > Enfield Town, EN2 6SY, Ladne 1 bed flat - £1100/mies. Sypialnia, otwarty salon z kuchnia, lazienka z prysznicem, balkon na cala dlugosc mieszkania. 02088851890 > Enfield, EN3 5DZ, 3 bed dom £1430/mies. 2 podwojne sypialnie, 1 pojedyncza, salon, kuchnia, lazienka z wanna, ogrod, parking. Dostepne od 23 kwietnia. 02088851890 > Enfield, EN3 4BE, Ladne 4 Bed dom, £1650/mies + rachunki.4 sypialnie, kuchnia z salonem, lazienka, ogrod. Dostepny od zaraz. 02088851890, 07715677401 > Enfield, EN3 5QD,Studio, £750/ mies. ,salon z sypialnia, osobna kuchnia, lazienka z wanna. Dostepne od zaraz. 02088851890, 07715677401 > Hounslow Dwuosobowy pokoj do wynajecia na Hounslow Cranford z tygodni 07392854889 > Hounslow. jedynka w domu z ogrodem. blisko komunikacji i sklepów. tel.07523510272

10/04/2017 16:56:59

069 > Londyn wschod Bardzo duzy pokoj 1os, 2os wysoki standard, 4min od stacji Chigwell-Chigwell Park Drive IG7 5BD tel 07725646666 > Palmers Green Duuuza dwojka dla 1 os. Palmers Green N13 4TJ. Zone 3. Spokojny czysty dom. Ogrod, taras, living. W domu tylko 3 osoby! £140 pw, depozyt £480. Napisz oddzwonie! 07510828525 > Perivale duzy pokoj dla spokojnej pracującej osoby na Perivale 07500361075 > Perivale wynajme mieszkanie (maisonete) na Perivale. 4 pokoje, ogród, parking. Mieszkanie na parterze. £1750 miesiecznie 07854657004 > Perivale wynajme nowe, jednopokojowe mieszkanie na Perivale z ogrodem. £1250 miesiecznie. 07854657004 > Perivale Wynajmę duży pokój na Perivale dla jednej osoby 110f . Internet i rachunki wliczone. Depozyt za 2 tyg. Dostepny od zaraz. 07809749401 > Perivale Wynajmę duży pokój na Perivale dla jednej osoby 110f . Internet i rachunki wliczone. 3 min. do stacji metra i Tesco. Depozyt za 2 tyg. Dostepny od zaraz 07809749401

> Wood Green Duuuza dwojka dla 1 os. Wood Green N13 4TJ. Zone 3. Spokojny czysty dom. Ogrod, taras, living. W domu tylko 3 osoby! £140 pw, depozyt £480. Napisz oddzwonie! 07510828525 > Wood Green, N17 7QX, Pokoj dwojka £150/tyg + rachunki za gaz do podzialu z lokatorami, reszta rachunkow wliczona w cene pokoi .Wspolna kuchnia, lazienka.0208 885 1890. > Wood Green, N22 6AJ, Bedsit, £140/tydz rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami. Dostepny od zaraz. 07436792779. Pokoj z aneksem kuchennym. > Wood Green/Bruce Grove, N17 6RU, Pokoj mniejsza jedynka £90, Pokoj wieksza jedynka £100/ tyg + rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami.07436792779. > Woolwich do wynajecia pokoj z podwojnym łóżkiem w 2 bed flat do dzielenia tylko z jedna osoba w dzielnicy Woolwich Dockyard (SE18). Spokojna okolica nad rzeka. koszt wynajmu to £500, wszystkie rach. wlicz., plus miesieczny depozyt. Wiecej informacji pod numerem 07746394795

praca dam

SMS:

> Seven Sister,N15 3AP, Pokoj jedynka £90, Pokoj dwojka £140/ tydz + rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami. Dostepne od zaraz. 02088851890. > Thornton Heath pokoj dla dziewczyny. Okolica Thornton Heath, Bus 109, 60, 250, 289, 64. W domu rodzinna atmosfera, Wi-Fi. 110£ + 2tyg depozytu. Jesli szukasz spokoju to zapraszam. 07467326993 > Uxbridge wynajme duzy pokoj

dwuosobowy dla jednej osoby. Dom jest po kapitalnym remoncie. 2 lazienki I living room dostepny. of 22/04/17 dom jest na Uxbridge 07713456466

> Uxbridge wynajme duzy pokoj

dwuosobowy dla jednej osoby. Dom jest po kapitalnym remoncie. 2 lazienki I living room dostepny. of 22/04/17 dom jest na Uxbridge 07713456466

682-MAKIETA 4 68-91.indd 69

81616 KOD: 03

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

> Poszukuję opiekunki bez

nałogów dla rocznego chlopca. Praca od polowy kwietnia 3 dni w tygodniu od pon do sr (8:00 do 16:00) Vauxhall , martahanka@ hotmail.com

> Poszukuje osoby do pracy w

Coffee shop. Miłe widziana osoba z doświadczeniem. Cheshunt. 07506726686

> 1 dniowy kurs pierwszej

pomocy Emergency First Aid at Work (EFAW) - dla wszystkich tych, którzy chcą wiedzieć jak uratować życie w nagłych wypadkach. 02088100776

> Poszukuje osoby do pracy w

Coffee shop. Miłe widziana osoba z doświadczeniem. Cheshunt. 07506726686

> Opieka nad osobami starszymi, chorymi, dlugoletnie doswiadczenie takze medyczne. 07424768324

> Panel beater & spray painter

required able to work in a team in bodyshop in good conditions good salary 20 days holidays & bank holidays paid hours of work from mon-fri 8am to 6pm sat overtime 07877012034

> Zatrudnie pracownika

ogolnobudowlanego. Praca na terenie Londynu. Kontakt tel

07984674954

> Poszukiwany kucharz z minimum 3 letnim doświadczeniem i dobra znajomością jezyka angielskiego, W pelni dyspozycyjny. Możliwy natychmiastowy start. 07904861199 > Poszukiwany kucharz z min. 3 letnim doświadczeniem i dobra znajomością j. angielskiego. Wymagana pełna dyspozycyjność. Możliwy natychmiastowy start. 07904861199

10/04/2017 16:57:00

070

OGŁOSZENIA drobne

> Czystych pracowników zdolnych samodzielnie wykonywać prace remontowe centrum Londynu mile widziane Narzędzia van tylko poważne oferty SMS odpisze 0

Firma Greenmark poszukuje lakiernika do stolarni na Wembley HA0 Kontakt 07810808838 Marek

7851629342

We are looking for two qualified dental nurse/receptionist to join our friendly team in swiss cottage. .The position is full time and permanent. Salary is negotiable according to experience and qualification. Please email your CV to swdc@gmx.com.

Poszukujemy stolarza z doświadczeniem do produkcji okien i drzwi na Wembley HA0 Kontakt 07932606160 Andrzej.

Praca dla sprzedawcy - branża budowlana (okna drzwi meble). Kontakt: 07958722342

> Tapeciarz 10 lat doświadczenia w UK Poszukuje pracy cena / dniowki :tel 07463227169 Marcin > Malarz bez nalogow, uczciwy i solidny szuka pracy. Wysoki standard pracy. 10 lat doświadczenia w UK. Pracuje dla firm i osób prywatnych. Rafal. 07545600591 > Szukam pracy od zaraz najlepiej w północnym Londynie ale nie tylko. Mam doświadczenie jako kelnerka, barista i barmanka. Najlepiej w restauracji Coffeeshopie lub barze ale rozpatrzę wszystkie propozycje. Kontakt na 07727815202

sprzedam SMS:

Brytyjsko-Polskie Centrum Medyczne poszukuje bardzo dobrze wykształconych fizjoterapeutów w ortopedii i medycynie sportowej. PNF min. podstawowy Rejstracja HCPC Londyn Kontakt: klinikaorto@ interia.eu

Poszukujemy kierowcy Vana 25-45 lat do rozwozu gazet na terenie Londynu. Punkt załadunku: Wembley. Praca dodatkowa 1 dzień w tygodniu(tylko srody). 07884255551 lub email marlena@ cooltura.co.uk

Praca dodatkowa Poszukujemy osób chętnych do pracy przy sprzątaniu. Nieregularne godziny. Ilość godzin zależna od zleceń. Kontakt : cleaning@saraint.co.uk 02088463612

Zatrudnimy sprzedawcę powierzchni reklamowej i czasu antenowego. Tel. 07958722342

682-MAKIETA 4 68-91.indd 70

praca szukam

SMS:

81616 KOD: 06

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 54

zdrowie i uroda zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Kursy Kosmetyczne i Stylizacji Paznokci Po Polsku. Wiosenna promocja Wysoki Poziom, Akredytowane Certyfikaty! Idealne na rozpoczęcie nowej kariery zawodowej. Szczegóły na www. PolskieKursy.co.uk tel.077 52 56 76 20

randka w ciemno SMS:

81616 KOD: 04

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

> Elektryk-Hydraulik z 13 letnim doświadczeniem w angielskiej firmie z własnymi narzędziami i vanem. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety.Tel.07707717053 02087267871 > Szukam pracy od zaraz najlepiej

w północnym Londynie ale nie tylko. Mam doświadczenie jako kelnerka, barista i barmanka. Najlepiej w restauracji Coffeeshopie lub barze ale rozpatrzę wszystkie propozycje. Kontakt na 07727815202

> Malarz bez nalogow, uczciwy i

solidny szuka pracy. Wysoki standard pracy. 10 lat doświadczenia w UK. Pracuje dla firm i osób prywatnych. Rafal. 07545600591

> Malarz bez nałogów, uczciwy i

solidny szuka pracy. Wysoki standard pracy. 10 lat doświadczenia w UK. Pracuje dla firm i osob prywatnych. Rafal. 07545600591

> Plastrowanie-Stawiamy na jakość i rzetelność wobec klienta. Praca cały Londyn-własny transport, narzędzia itp. Kamil07880237803 > Malarz decorator szuka pracy wlasne narzędzia doświadczenia i solidność 07562086772 Krzysztof

> Sprzedam komplet ubranka do

chrztu dla chlopca 6m cena 0 7783022040

> Sprzedam dzialke budowlana 4500 m2 w Polsce, Chelstowek k. Wroclawia. Na dzialce prad, woda. Wazne pozwolenie na budowe. Cena 80000 zl. Tel 07984674954. > Sprzedam 3 blaszane regaly

sklepowe stan idealny cena 07783022040

> Podreczniki, cd i słowniki do

nauki hiszpańskiego, francuskiego, włoskiego, niemieckiego. nowe. tanio. tel. 07523510272

> Sprzedam tanio dom w

Poroninie kolo Zakopanego dzialka 8 ara 8 pokoi dobra cena tel 0048726705025 lub 07878984302

> Sprzedam bieznie do cwiczen

Reeboka malo uzywana cena 07783022040

auto-moto

81616 KOD: 08

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

> 41 lat wysoki bez dzieci kawaler szuka kobiety na dobre j na zle muj nr 07802852128

> 37 latek, aktywny sportowo z miłym usposobieniem spotkam kobietę w wieku 30-50. Chętnie wyjdę na kawę czy do pubu Sms-em dodam już więcej.. Miłego dnia! 07516881426

> Szukam normalnej kobiety. Kawaler 40 lat. 07503108443

> Poznam mila szczupła pani do lat 55 lubiaca podroze i nie tylko 07933889189

usługi różne zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Pomoc drogowa 24h/7. Skup, sprzedaż i złomowanie aut, darmowe holowanie powypadkowe, MOT. Paweł 07727244856

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

10/04/2017 16:57:00

071 Parapsychology, Jasnowidz I Duchowy Uzdrowiciel pomoże w problemach w związkach, podczas rozprawy sadowej, pozbyć się pecha i usunąć negatywna energie oraz powstrzyma twojego partnera przed zdrada i inne Malik: 07932931946 Profesjonalne sesje fotograficzne: fotografia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa. Zapraszam na moja stronę www. fairyworldphotography.co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120

telewizja satelitarna zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Anteny satelitarne. Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647 NC+, Polsat – na umowę lub kartę, wymiany dekoderów, dodanie multiroomu, ustawianie anten – to wszystko w punkcie: 60 The Mall, Ealing Broadway W53TA, tel:02088101577, Instalacje: 07779631401 Zapraszamy

682-MAKIETA 4 68-91.indd 71

komputery serwis zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Naprawa: laptop, tablet, konsola, telefon, Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu/klawiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwarancji. Laptop zastępczy dojazd do klienta tel. 07411123340 H-Tech Serwis Komputerowy. Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk

transport paczki i przewozy zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Najtańsze przeprowadzki i przewozy lokalne(Londyn), międzymiastowe(cale UK) oraz Polska-AngliaPolska także przewozy wszelkich przesyłek (paczek, gabarytów, mebli itp) Cotygodniowe wyjazdy do Polski. Zapraszamy 24/7 07722560744 (whats app) mario.remtrans@ gmail.com Przeprowadzki , wywóz śmieci Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa. Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695

10/04/2017 16:57:01

072

OGŁOSZENIA drobne

682-MAKIETA 4 68-91.indd 72

10/04/2017 16:57:03

073

682-MAKIETA 4 68-91.indd 73

10/04/2017 16:57:06

074

OGŁOSZENIA ROZWINIĘCIE

682-MAKIETA 4 68-91.indd 74

10/04/2017 16:57:08

075

682-MAKIETA 4 68-91.indd 75

10/04/2017 16:57:11

076

OGŁOSZENIA ROZWINIĘCIE

682-MAKIETA 4 68-91.indd 76

10/04/2017 16:57:13

077

682-MAKIETA 4 68-91.indd 77

10/04/2017 16:57:16

078

OGŁOSZENIA INNE

682-MAKIETA 4 68-91.indd 78

10/04/2017 16:57:19

079

682-MAKIETA 4 68-91.indd 79

10/04/2017 16:57:21

080

OGŁOSZENIA SKUP ZŁOMU

682-MAKIETA 4 68-91.indd 80

10/04/2017 16:57:22

081

682-MAKIETA 4 68-91.indd 81

10/04/2017 16:57:24

082

682-MAKIETA 4 68-91.indd 82

10/04/2017 16:57:26

083

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

682-MAKIETA 4 68-91.indd 83

10/04/2017 16:57:28

084

OGŁOSZENIA budownictwo

682-MAKIETA 4 68-91.indd 84

10/04/2017 16:57:30

085

682-MAKIETA 4 68-91.indd 85

10/04/2017 16:57:32

086

OGŁOSZENIA budownictwo

682-MAKIETA 4 68-91.indd 86

10/04/2017 16:57:34

087

682-MAKIETA 4 68-91.indd 87

10/04/2017 16:57:37

088

OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO

682-MAKIETA 4 68-91.indd 88

10/04/2017 16:57:38

089

682-MAKIETA 4 68-91.indd 89

10/04/2017 16:57:40

090

682-MAKIETA 4 68-91.indd 90

10/04/2017 16:57:42

091

682-MAKIETA 4 68-91.indd 91

10/04/2017 16:57:45

Fot. PAP / EPA, Tim Keeton

092

SPORT Piłka nożna

Kamil Grosicki (z lewej) w pojedynku z zawodnikiem Manchesteru City Jesusem Navasem

Porażki drużyn Grosickiego i Fabiańskiego

Hull City, z grającym cały mecz Kamilem Grosickim, uległ Manchesterowi City 1:3 w 32. kolejce angielskiej ekstraklasy. Wyjazdowej porażki doznali także piłkarze Swansea City, z Łukaszem Fabiańskim w bramce - 0:1 z West Ham United. Drużyny Grosickiego i Fabiańskiego walczą o utrzymanie w Premier League, ale tym razem nie dopisały do swojego dorobku punktów. Trudniejsze zadanie miał Hull City. Beniaminek grał z walczącym o udział w Lidze Mistrzów zespołem Hiszpana Pepa Guardioli. Bramki dla Manchesteru City zdobyli Argentyńczyk Sergio Aguero, Fabian Delph i po samobójczym uderzeniu Egipcjanin Ahmed Al-Muhamadi. Honorowe trafienie zaliczył w 85. minucie Włoch Andrea Ranocchia, któremu podał Szkot Shaun Maloney. Chwilę wcześniej udział w tej akcji miał Grosicki. Jego zespół pozostał na 17. miejscu z dorobkiem 30 punktów. Dwa mniej ma Swansea City. W meczu z West Ham United w Londynie Fabiański popisał się kilkoma udanymi interwencjami. Skapitulował raz – w 44. minucie polskiego bramka682-MAKIETA 5 92-100.indd 92

rza pokonał strzałem z około 20 metrów Senegalczyk Cheikhou Kouyate. Czternasty w tabeli West Ham United przerwał swoją złą serię – wcześniej przegrał pięć kolejnych spotkań. Z kolei piłkarze Manchesteru United nie rezygnują z walki o czołową czwórkę angielskiej ekstraklasy, dającą prawo udziału w kolejnej edycji Ligi Mistrzów. W 32. kolejce „Czerwone diabły” pokonały na wyjeździe Sunderland 3:0. Był to ich 21. z rzędu ligowy mecz bez porażki. Bramki w starciu z ostatnim w tabeli zespołem z północy Anglii zdobyli Szwed Zlatan Ibrahimovic w 30., Ormianin Henrich Mchitarjan w 46. i Marcus Rashford w 89. minucie. Chwilę przed przerwą czerwoną kartkę za brutalny faul zobaczył pomocnik gospodarzy Sebastian Larsson. Ibrahimovic ma w lidze 17 trafień i jest w czołówce klasyfikacji strzelców Premier League. Przed nim są tylko Belg Romelu Lukaku (21), Harry Kane (19) i Chilijczyk Alexis Sanchez (18). W ostatnich 21 kolejkach Manchester United zanotował 11 zwycięstw i 10

remisów. Zajmuje piąte miejsce w tabeli z dorobkiem 57 punktów, ale sklasyfikowany tuż za nim i mający lepszy bilans bramek Arsenal Londyn (54) rywalizować będzie dopiero w poniedziałek. Oba zespoły mają do rozegrania jeszcze dwa zaległe mecze. Sytuacja Sunderlandu jest za to coraz trudniejsza. „Czarne koty” w ostatnich latach potrafiły obronić się przed spadkiem, ale tym razem mają zaledwie 20 punktów i tracą już 10 do strefy dającej utrzymanie w ekstraklasie. Przed nimi są jeszcze spotkania m.in. z Arsenalem i prowadzącą w tabeli Chelsea. Piłkarze AFC Bournemouth z Arturem Borucem w bramce przegrali u siebie z liderem angielskiej ekstraklasy Chelsea Londyn 1:3. Chelsea zgromadziła już 75 punktów. O siedem ustępuje jej wicelider Tottenham Hotspur, który pokonał u siebie Watford aż 4:0. Trzeci w tabeli Liverpool wygrał na wyjeździe ze Stoke City 2:1, choć do 70. minuty przegrywał 0:1. To czwarta z rzędu porażka Stoke. « 10/04/2017 17:05:43

093 Emocje w Poznaniu, Lech uległ Legii Legia dzięki bramce w ostatnich sekundach wygrała w Poznaniu z Lechem 2:1 w hicie 28. kolejki ekstraklasy. Gospodarzy znów pogrążył ich były piłkarz Fin Kasper Hamalainen. Do lidera Jagiellonii warszawski zespół traci punkt, „Kolejorz” spadł na czwarte miejsce. Najważniejsze wydarzenia meczu, oglądanego przez 41 tysięcy widzów, miały miejsce w końcówce. W 82. minucie Lech objął prowadzenie po dośrodkowaniu Darko Jevtica i strzale głową Tomasza Kędziory. Wkrótce potem trener gospodarzy Nenad Bjelica przeprowadził zmianę. Za Jevtica wprowadził bardziej defensywnego Abdula Aziza Tetteha. Już po chwili „Kolejorz” nie miał jednak czego bronić – wyrównującego gola strzelił bowiem Maciej Dąbrowski. To nie był koniec rozczarowań fanów Lecha. W ostatnich sekundach doliczonego czasu wprowadzony niedługo wcześniej na boisko Hamalainen popisał się celnym strzałem głową, zapewniając Legii trzy punkty. Co ciekawe, jesienią stołeczna drużyna również wygrała z Lechem 2:1 dzięki bramce w ostatnich sekundach Hamalainena. Wówczas ta sytuacja wzbudziła duże kontrowersje, ponieważ Fin był na spalonym. Broniąca tytułu Legia wygrała w tym roku wszystkie wyjazdowe mecze w ekstraklasie. Dla Lecha to pierwsza porażka – licząc wszystkie rozgrywki – od 4 grudnia. Dwie kolejki przed końcem sezonu zasadniczego Legia jest druga z dorobkiem 54 punktów. Traci jeden do Jagiellonii, wyprzedza o cztery Lechię Gdańsk i o pięć Lecha. Ekipa z Białegostoku, mimo braku kontuzjowanego Estończyka Konstantina Vassiljeva, pokonała na wyjeździe KGHM Zagłębie Lubin 4:3. W Jagiellonii wyróżnił się sprowadzony zimą Irlandczyk Cillian Sheridan – strzelił dwa gole i zaliczył asystę. Z kolei trzecia w tabeli Lechia zremisowała na wyjeździe z Piastem Gliwice 1:1. Trwa zła seria Arki Gdynia i Bruk-Betu Termaliki Nieciecza. Oba zespoły poniosły porażki w meczach 28. kolejki. Arka uległa w Szczecinie Pogoni 1:5, po raz kolejny potwierdzając, że przeżywa sportowy kryzys. W ostatnich tygodniach podopieczni Grzegorza Nicińskiego kolejno przegrali: 1:4 u siebie z Lechem, 2:3 na wyjeździe z Piastem Gliwice, 2:4 u siebie z ostatnim Górnikiem Łęczna, 2:4 u siebie z pierwszoligowymi Wigrami Suwałki (w rewanżu półfinału Pucharu Polski, ale wywalczyli awans) i teraz 1:5 z Pogonią. W tabeli gdynianie spadli na 14. miejsce, wciąż mają 30 punktów. Pogoń (36), która wcześniej nie wygrała ośmiu kolejnych meczów (licząc z półfinałem Pucharu Polski), awansowała na ósmą pozycję. Na dziewiątą, czyli pierwszą w tzw. grupie spadkowej, spadł Bruk-Bet Termalica (36), który latem i jesienią utrzymywał się w ligowej czołówce. Piłkarze z Niecieczy w tym roku jeszcze nie wygrali – tym razem ulegli u siebie Wiśle Kraków 2:3, tracąc decydującą bramkę w doliczonym czasie po strzale Mateusza Zachary. Zamykający tabelę Górnik Łęczna (26 pkt) uległ w Lublinie siódmej Wiśle Płock 2:3, choć do przerwy prowadził 2:0. Natomiast w spotkaniu rozpoczynającym 28. kolejkę Cracovia przełamała złą serię i dzięki trafieniu Piotra Polczaka pokonała u siebie Śląsk Wrocław 1:0, awansując na 12. miejsce (30 pkt, podobnie jak Ruch Chorzów, Arka i Piast). Śląsk jest jedenasty - 32 pkt.

682-MAKIETA 5 92-100.indd 93

10/04/2017 17:05:44

094

SPORT Piłka nożna + Siatkówka

Fot. PAP / Bartłomiej Zborowski

Boniek wybrany do Komitetu Wykonawczego

Zbigniew Boniek został wybrany w Helsinkach do Komitetu Wykonawczego Europejskiej Unii Piłkarskiej (UEFA). Prezes PZPN jest drugim Polakiem w historii, po Leszku Rylskim, który zasiądzie w tym gremium. Otrzymał 45 głosów, co było tego dnia czwartym wynikiem. Do obowiązków Komitetu Wykonawczego należy np. wybór organizatorów najważniejszych imprez, w tym mistrzostw Europy, finałów Ligi Mistrzów

i Ligi Europejskiej, ale także m.in. rozdział środków pomocowych. Czteroletnia kadencja połowy składu tego gremium kończy się co dwa lata (dotychczas można było wielokrotnie startować). W środę do obsadzenia było osiem miejsc. Boniek został drugim Polakiem w historii Komitetu Wykonawczego, po Leszku Rylskim (1956-64 i 1966-68), zmarłym w 2015 roku w wieku 95 lat. Wyboru dokonali delegaci podczas 41. Kongresu Zwyczajnego UEFA w Helsinkach z udziałem przedstawicieli 55 europejskich federacji. Początkowo kandydatów było trzynastu, jednak w połowie marca wycofał się doświadczony cypryjski działacz Marios Lefkaritis. Z pozostałych 12 kandydatów tuż przed głosowaniem zrezygnował Kajrat Boranbajew (Kazachstan). Oprócz Bońka (45 głosów) do Komitetu Wykonawczego UEFA dostali się w środę: Szwed Karl-Erik Nilsson (50 głosów), Irlandczyk John Delaney (48), Włoch Michele Uva (46), Niemiec Reinhard Grindel (44), Anglik David Gill (40), Holender Michael van Praag (36) i Turek Servet Yardimci (34). W przypadku Anglika i Holendra oznacza to reelekcję. W 2011 roku o jedno z siedmiu wówczas wolnych miejsc bezskutecznie ubie-

gał się Grzegorz Lato, a siedem lat wcześniej kandydował Michał Listkiewicz. Obradujący w środę 41. Kongres Zwyczajny UEFA uchwalił również kilka istotnych zmian w statucie organizacji, które mają obowiązywać od 1 lipca. Przede wszystkim prezydent i członkowie Komitetu Wykonawczego będą mogli pełnić swoją funkcje maksymalnie przez trzy kadencje czteroletnie. To oznacza, że Boniek może pozostać w tym gremium najwyżej 12 lat. Dotychczas nie było limitu, jeśli chodzi o okres sprawowania rządów przez prezydenta UEFA i członków Komitetu Wykonawczego. Wprowadzono również przepis, zgodnie z którym do wspomnianego komitetu będą mogli być wybierani tylko ci działacze, którzy sprawują czynne funkcje w swoich narodowych federacjach piłkarskich. Ponadto przegłosowano, że gospodarze finałów Ligi Mistrzów i Ligi Europejskiej będą wybierani – jak określił prezydent UEFA Aleksander Ceferin – „w pełni obiektywny sposób poprzez przejrzystą procedurę przetargową”. Już wcześniej Słoweniec zapowiedział przekazanie po jednym milionie euro dla każdej z 55 europejskich federacji, jako „solidarity payment” z przychodów UEFA. «

Polska na 11. miejscu, najwyższym w historii

Piłkarska reprezentacja Polski awansowała o jedną pozycję i zajmuje 11. miejsce w rankingu FIFA. Tak wysoko sklasyfikowana nie była nigdy wcześniej. Do zmian doszło też na szczycie. Brazylia wyprzedziła Argentynę, a trzecie miejsce nadal zajmują Niemcy. Polacy po wyjazdowym zwycięstwie z Czarnogórą (2:1) w eliminacjach 682-MAKIETA 5 92-100.indd 94

mistrzostw świata 2018 wciąż wyprzedzają m.in. Włochy, Walię, Anglię oraz Urugwaj, który w poprzednim notowaniu był dziewiąty. Z rywali biało-czerwonych w grupie A eliminacji MŚ wciąż najwyżej sklasyfikowana jest Rumunia, która obniżyła „loty” o osiem pozycji i jest 47. Spadek o trzy lokaty zanotowała też Dania, która jest 51. Z kolei Czarnogóra mimo

porażki z Polską awansowała o dwa miejsca i zajmuje 62. lokatę. Aż o 18 miejsc awansowała reprezentacja Armenii, która po zwycięstwie nad Kazachstanem jest 67. Najniżej w grupie A sklasyfikowany jest Kazachstan, który spadł z 94. miejsca na 105. Kolejny ranking zostanie opublikowany 4 maja. « 10/04/2017 17:05:46

095 Wspólne plany Krzysztofa Ignaczaka i IBB Polonii Londyn

Czy transfer takiej legendy siatkówki do IBB Polonii Londyn, i to na tak krótki czas, wystarczy, aby zbudować w Anglii ligę na miarę polskiej czy włoskiej? Polacy nauczyli grać w siatkówkę Włochów. Brytyjczykom też chcemy pokazać piękno tego sportu. Na pewno ja czy prezes Łuszcz chcielibyśmy tego, aby liga angielska się tak umocniła. Siatkówka jest tu jeszcze na tym amatorskim poziomie, a Brytyjczycy chcą widowiska, sportu najwyższej jakości. Sprowadzenie jednej osoby nie da od razu efektów. Machina ruszy, jeśli na przykład uda się ściągnąć na Wyspy kilka gwiazd, które podniosą poziom sportowy i widowiskowy dyscypliny. Jedna moja wizyta w Anglii to trochę za mało, ale na tym raczej się nie skończy. Pewnie będę kursował pomiędzy Rzeszowem a Londynem. Czyli zapowiada się długoterminowa współpraca pomiędzy Tobą a klubem? Chciałbym, aby to była długoterminowa współpraca, ale musi ona wychodzić z obu stron. Podoba mi się to, że prezes Łuszcz ma otwarty umysł i szuka rozwiązań, by zrobić wiele dobrego dla siatkówki na Wyspach Brytyjskich. Mamy też wspólne pomysły, które mogą spowodować wzrost zainteresowania naszą dyscypliną wśród Anglików. Działania na rzecz rozwoju siatkówki w Wielkiej Brytanii to ciekawy projekt, który chciałbym dopisać do listy swoich zajęć. W Anglii ten sport ma potencjał i chcemy pokazać to Brytyjczykom. Ja chętnie podzielę się wiedzą, doświadczeniem, pomysłami, potencjałem, niekoniecznie stricte na parkiecie. 682-MAKIETA 5 92-100.indd 95

Jednak tym razem pojawi się Pan na boisku i to na pozycji przyjmującego, a nie libero? Moja pozycja jeszcze nie jest ostatecznie ustalona. Prowadzimy rozmowy z trenerem, ale zobaczymy jak będzie szło na treningach i gdzie ostatecznie będę potrzebny. Dołączam do drużyny, ale nie mam zamiaru nikomu zabierać miejsca w składzie.

Pomoc na parkiecie to jedno, ale klub także liczy na zaangażowanie w promowanie dyscypliny. Czy w trakcie Twojego pobytu w Londynie będą organizowane jakieś spotkania z kibicami, sponsorami, ludźmi związanymi z piłką siatkową? W Anglii będę miał trochę czasu pomiędzy treningami i meczami. Ustaliliśmy z prezesem i trenerem, że jestem wtedy do ich dyspozycji. Jeśli będą chcieli zorganizować jakieś spotkania, przedstawić mnie komuś, pokazać z czym łączy się nasza dyscyplina, mogą na mnie liczyć. Jest to jak najbardziej wskazane i między innymi po to jestem w Londynie. Już zdążyłem odwiedzić konsula czy siedzibę głównego sponsora klubu – IBB. Czy hala wypełni się po brzegi podczas meczów IBB Polonii Londyn z Twoim udziałem? Wiem, na jakim obiekcie będziemy rozgrywać kwietniowe mecze i myślę, że jesteśmy w stanie go zapełnić. Z jednej strony kibice są ciekawi, zainteresowani moim przyjazdem, z drugiej będą to spotkania półfinałowe, dlatego liczę na pełne trybuny. Finałowe mecze gramy w większej hali. Mam nadzieję, że wtedy wspólnie z mediami zajmiemy się promocją i to spowoduje, że zgromadzi się dużo nie tylko polskich, ale i brytyjskich kibiców.

W lidze angielskiej liczebność kibiców może jest skromniejsza niż w Polsce, ale potrafią poprowadzić dobry doping. Wsparcie z trybun i oprawa przygotowana przez nich są dla Ciebie ważne? Każda przygotowywana przez kibiców oprawa ma znaczenie dla zawod-

ników i potrafi dodać skrzydeł. Bardzo fajnie jest czuć wsparcie z trybun. Przekonałem się o tym podczas dziewięciu sezonów w rzeszowskim klubie, którego publiczność uznawana jest za jedną z najlepszych nie tylko w Polsce, ale i na świecie. Mam nadzieję, że w Anglii kibice także dopiszą i będzie miło.

Półfinały mistrzostw Anglii, w których IBB Polonia Londyn podejmie drużynę Wessex odbędą się 22-23 kwietnia w hali Brentford Fountain Leisure Centre (TW8 0HJ). Siatkarze, z Krzysztofem Ignaczakiem w składzie, będą walczyli o kolejny tytuł w tym sezonie (drużyna 1 kwietnia zdobyła Puchar Anglii). Podwójne znaczenie meczów podniesie poziom widowiska i dostarczy kibicom wielu emocji. Bilety na nadchodzące spotkania można nabyć za pośrednictwem strony internetowej www.polonia.eventbrite.co.uk. «

Fot. IBB Polonia Londyn

IBB Polonia Londyn w obecnym sezonie nie przestaje zaskakiwać. Po spektakularnym rezultacie w Pucharze CEV Challenge poinformowała, że popularny „Igła” został zawodnikiem klubu. Wiadomość o transferze echem rozeszła się w świecie sportu. Sam Krzysztof Ignaczak nie ukrywa, że zawsze chciał zagrać poza granicami Polski. O swojej roli w zespole, kibicach oraz planach w stosunku do ligi angielskiej opowiada poniżej.

Krzysztof Ignaczak Polski siatkarz urodzony w 1978 roku. Mistrz świata, Europy i zwycięzca Ligi Światowej. Większość kariery spędził grając na pozycji libero, ale przygodę z siatkówką rozpoczynał jako przyjmujący. To jeden z najpopularniejszych sportowców w Polsce

10/04/2017 17:05:48

096

ROZRYWKA Krzyżówka + Horoskop

682-MAKIETA 5 92-100.indd 96

10/04/2017 17:05:49

097 BARAN

LEW

STRZELEC

W nadchodzących dniach bądź czujny. Może się nadarzyć kilka ciekawych okazji do poprawienia finansów. Musisz wyczuć i odpowiednio zareagować na propozycje. Działaj szybko i zdecydowanie. Nie obawiaj się podjęcia nowych obowiązków, ze wszystkim powinieneś sobie poradzić.

Czeka Cię czas obfitujący w zmiany, które wynikać będą z Twojego temperamentu i chwilowego upodobania do nowości. Staraj się nie działać na ostatnią chwilę oraz nie ufać losowi. Nikt za Ciebie spraw nie załatwi. Działaj skrupulatnie, zapisuj ważne sprawy.

Może Cię dopaść chwilowe zniechęcenie, znudzenie, chandra. Zastanów się, czy nie pracowałeś ostatnio zbyt intensywnie. Być może Twój układ nerwowy jest przeciążony, a Ty zapomniałeś jak ważny jest relaks, ruch na świeżym powietrzu i odpowiednia higiena snu.

BYK

PANNA

KOZIOROŻEC

Gwiazdy zadziałają na Ciebie ożywczo. Natchną Cię i sprawią, że zapragniesz rozwijać się duchowo i twórczo. Być może odkryjesz w sobie nowe pasje lub powołanie. Wsłuchaj się w swoją intuicję, nie obawiaj się iść pod prąd, a odnajdziesz szczęście.

Wziąłeś ostatnio na swoje barki zbyt wiele spraw, co może być przyczyną Twojego przemęczenia. Dodatkowo na Twoje osłabienie wpływa przesilenie wiosenne. Powinieneś trochę zwolnić tempo, bardziej zadbać o siebie. Poproś bliskich o pomoc, podzielcie się obowiązkami.

Najbliższe dni miną Ci spokojnie i zwyczajnie. Zechcesz poświęcić czas na załatwienie drobnych napraw w domu oraz oddasz się obowiązkom zawodowym. Nie spodziewaj się spektakularnych sukcesów. Postaraj się nie zaniedbywać swoich najbliższych.

BLIŹNIĘTA

WAGA

WODNIK

Staniesz się dziwnie pobudzony. W swoim postępowaniu będziesz miał tendencje do przekraczania granic innych osób, zbytniego ingerowania w ich sprawy, wypowiadania swoich opinii nie będąc proszonym. Wycisz się i zastanów, jakie relacje chcesz budować z ludźmi.

Nadszedł idealny czas na romantyczne uczucia. Jeśli w Twoim otoczeniu jest osoba, która Ci się podoba, ale do tej pory nie miałeś odwagi jej o tym powiedzieć, teraz koniecznie to uczyń. Gwiazdy wróżą Ci powodzenie u płci przeciwnej, jakiego dawno nie miałeś.

Pozytywny wpływ gwiazd wzmocni Twoje poczucie wartości i pewność siebie. Staniesz się atrakcyjny dla płci przeciwnej. Masz szansę poznać kogoś interesującego. Będąc w związku, przed partnerem odkryjesz kawałek swojego nieznanego oblicza. Będzie miło zaskoczony.

RAK

SKORPION

RYBY

Na wiosnę wstąpią w Ciebie nowe siły. Męczyć Cię zacznie bałagan panujący wokół Ciebie. Zapragniesz uporządkować chaos w swoim otoczeniu. Wprowadzisz zmiany w aranżacji wnętrza, odświeżysz mieszkanie lub zmienisz mebel. Sprawi Ci to dużą radość.

Twoje sprawy ruszą wreszcie do przodu. Będziesz mógł teraz dokonać rzeczy, które jeszcze do niedawna wydawały Ci się nieosiągalne bądź okupione niezmiernym wysiłkiem. Gwiazdy wesprą Twoje działania i sprawią, że Ty będziesz lepiej zorganizowany.

Twój nastrój stanie się bardzo niestabilny. Twoi najbliżsi i przyjaciele będą mieli problem, aby zrozumieć niektóre Twoje działania. Podejmując wiążące decyzje pamiętaj, że będziesz musiał potem dotrzymać danego słowa. Postaraj się skupić na codziennych czynnościach.

(21.03–20.04)

(21.04–20.05)

(21.05–21.06)

(22.06–22.07)

682-MAKIETA 5 92-100.indd 97

(23.07–22.08)

(23.08–22.09)

(23.09–22.10)

(23.10–21.11)

(22.11–21.12)

(22.12–19.01)

(20.01–18.02)

(19.02–20.03)

10/04/2017 17:05:50

682-MAKIETA 5 92-100.indd 98

10/04/2017 17:05:51

682-MAKIETA 5 92-100.indd 99

10/04/2017 17:05:54

682-MAKIETA 5 92-100.indd 100

10/04/2017 17:05:56