Cooltura Issuu 696

cooltura.co.uk

21 lipca 2017

29 (696)

WEEKEND NA WYSPIE Polski na Cambridge MA SIĘ DOBRZE Indie PO BRYTYJSKU

696-COVER.indd 1

17/07/2017 15:12:51

696-MAKIETA 1 01-17.indd 2

17/07/2017 16:30:21

696-MAKIETA 1 01-17.indd 3

17/07/2017 16:30:25

W NUMERZE 696.

POLISH WEEKLY

MAGAZINE

Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY

KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 Z-CA REDAKTORA NACZELNEGO

PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 DZIENNIKARZE

SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255 DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk TOMEK WALĘCIUK tomasz.waleciuk@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY

010

TOMASZ BOREJZA / MAŁGORZATA DEMETRIOU MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI / SERGIUSZ HIERONIMCZAK / DR JACEK KORNAK / JAREK SĘPEK MARCIN SZCZEPAŃSKI / TOMASZ WILCZKIEWICZ KAROLINA ZAGRODNA / RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA I REDAKCJA TEKSTÓW

BEATA TOMCZYK beata@cooltura.co.uk MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 WICEDYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 SPECJALIŚCI ds. MARKETINGU I REKLAMY

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 AGNIESZKA GĄSIEWSKA a.gasiewska@cooltura.co.uk , wew. 229 DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614 KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KLAUDIA SENYK k.senyk@saraint.co.uk DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489

012 006 W OBIEKTYWIE 008 NA WYSPACH 014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ 018 TEMAT NUMERU Weekend na wyspie

024 NAUKA Polski na Cambridge ma się dobrze

026 ZNOWU DOBRONIAK Z imbirem

028 REPORTAŻ Indie po brytyjsku

030 TRANSPORT

696-MAKIETA 1 01-17.indd 4

042

Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń.

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

Cooltura is regulated by IMPRESS: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see:

032 CAFÉ COOLTURA

IMPRESS, 16-18 New Bridge Street, London, EC4V 6AG

Nadchodzące wydarzenia

T 020 3325 4288 E complaints@cooltura.co.uk W cooltura.co.uk

042 WYDARZENIA Opowiedz sąsiadom o Polsce

044 OPERA

Okładka: TOMEK WALECIUK

Świeżość Aix

046 ZDROWIE 5 kroków, by odmienić swoje życie na lepsze

050 SPORT 052 KRZYŻÓWKA 053 HOROSKOP 064 OGŁOSZENIA DROBNE

coolturamagazine

#coolturaUK

issuu.com/cooltura

tablet / smartfon

17/07/2017 16:30:31

Komisja śledcza w sprawie zakażonej krwi Brytyjski rząd zapowiedział powołanie komisji śledczej, która zbada przyczyny skandalu w służbie zdrowia z lat 70. i 80., w wyniku którego pacjenci otrzymali skażoną krew, co doprowadziło do śmierci co najmniej 2,4 tys. osób.

»

Skażona krew była podawana między innymi pacjentom cierpiącym na hemofilię, która jest skazą krwotoczną przejawiającą się między innymi w zaburzeniach krzepnięcia.

Według parlamentarnego raportu z 2015 roku, ponad 30 tys. osób mogło zostać zakażonych WZW C (wirusowe zapalenie wątroby typu C), z czego jedynie kilka tysięcy przypadków zostało potwierdzonych przez brytyjską służbę zdrowia NHS. Kolejne 1,5 tys. mogło zostać zakażonych wirusem HIV. Krew miała pochodzić m.in. od więźniów z amerykańskich zakładów karnych i nie została poddana odpowiednim badaniom. Ówczesny premier David Cameron przeprosił w parlamencie rodziny ofiar, które jednak skrytykowały raport jako próbę wybielenia rządu i uniknięcia odpowiedzialności za zaniedbania.

Oświadczenie Downing Street wydano po wspólnym liście otwartym liderów wszystkich opozycyjnych partii politycznych, w tym Partii Pracy, do brytyjskiej premier Theresy May, w którym zaapelowali o dokładne zbadanie sprawy.

Rzecznik May dodał, że szczegóły dotyczące sposobu działania komisji śledczej zostaną ustalone w porozumieniu z rodzinami ofiar i osób, które bezpośrednio ucierpiały w wyniku zaniedbań.

Jak zapewniono, szczegóły powinny zostać przekazane opinii publicznej w nadchodzących miesiącach, a decyzję o rozpoczęciu działania komisji podjęto w obliczu „nowego materiału dowodowego”. Nie wyjaśniono jednak, co on zawiera. « 696-MAKIETA 1 01-17.indd 5

17/07/2017 16:30:32

006

WIADOMOŚCI NA wyspach

Formuła 1 na Trafalgar Square

Fot. Mark Thompson/Getty Images for Formula 1

Jenson Button z McLaren Honda jedzie przez Trafalgar Square. 12 lipca najlepsi kierowcy na świecie zaprezentowali swoje umiejętności w centrum Londynu. Impreza promowała brytyjską edycję wyścigów Formuły 1, która cztery dni później odbywała się na torze Silverstone.

696-MAKIETA 1 01-17.indd 6

17/07/2017 16:30:36

696-MAKIETA 1 01-17.indd 7

17/07/2017 16:30:38

008

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Spotkanie w koronach

Fot. PAP/EPA/Ballesteros

»

Król Hiszpanii Filip VI i królowa Letycja odbyli w zeszłym tygodniu trzydniową wizytę państwową w Wielkiej Brytanii, w trakcie której spotkali się między innymi z Elżbietą II i premier Theresą May. Monarcha wystąpił przed parlamentem. Od 1986 roku, gdy wizytę złożył ojciec Filipa, Juan Carlos, była to pierwsza wizyta państwowa hiszpańskiego króla w Wielkiej Brytanii.

Wśród najważniejszych tematów, które poruszono w trakcie wizyty, było planowane wyjście Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej, w tym status Gibraltaru, który pozostaje przedmiotem sporu pomiędzy oboma krajami od czasu zajęcia tego terytorium przez Brytyjczyków w 1704 r.

Zgodnie z unijnymi wytycznymi do negocjacji z Londynem ws. Brexitu,

„żadna umowa między Wspólnotą a Wielką Brytanią nie może być stosowana na terytorium Gibraltaru bez porozumienia Zjednoczonego Królestwa z Królestwem Hiszpanii”. Oznacza to, że rząd w Madrycie potencjalnie mógłby mieć prawo zablokowania tego, by porozu-

mienia ws. wyjścia ze Wspólnoty obejmowały także Gibraltar, który jest bezpośrednio powiązany z hiszpańską gospodarką. We wrześniu 2016 r. król Filip na forum Organizacji Narodów Zjednoczonych nawoływał do „zakończenia kolonialnego anachronizmu”, jak nazwał sytuację przynależności Gibraltaru do Wielkiej Brytanii.

Ponadto negocjatorzy, którzy mają wypracować porozumienie ws. relacji UE z Wielką Brytanią po Brexicie, wciąż ustalają kwestie statusu migrantów mieszkających w obu krajach, w tym około 130 tys. Hiszpanów w Wielkiej Brytanii oraz około 300 tys. Brytyjczyków mieszkających w Hiszpanii, z których wielu utrzymuje się z brytyjskich emerytur i nie mówi po hiszpańsku. «

Królowa otworzyła nową siedzibę Scotland Yardu Brytyjska królowa Elżbieta II otworzyła w zeszłym tygodniu nową siedzibę Scotland Yardu, który przeprowadził się do nowoczesnego budynku Curtis Green przy Victoria Embankment na brzegu Tamizy. Dzięki przeprowadzce policja zaoszczędzi około 6 mln funtów rocznie. Budynek poprzedniej siedziby metropolitalnej policji, znajdujący się na Victoria Street w samym centrum Londynu, był uznawany za przestarzały i niedostosowany do dzisiejszych warunków pracy.

Nowa siedziba policji miała być otwarta w marcu, jednak ceremonię przełożono ze względu na atak terrorystyczny, do którego doszło 22 marca 2017 roku. Napastnik wjechał samochodem w grupę ludzi na Moście Westminsterskim w Londynie, zabijając trzy osoby, a następnie próbował dostać się na teren brytyjskiego parlamentu, raniąc śmiertelnie nożem policjanta. Sprawca został zastrzelony przez służby bezpieczeństwa. Ataku dokonał islamski ekstremista Khalid Masood, który urodził się i wychował w Wielkiej Brytanii.« 696-MAKIETA 1 01-17.indd 8

Fot. Dan Kitwood/Getty Images

»

17/07/2017 16:30:41

009

696-MAKIETA 1 01-17.indd 9

17/07/2017 16:30:44

010

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Policja radzi turystom

Jakub Krupa, PAP

»

Brytyjska policja, ministerstwo spraw zagranicznych i organizacja zrzeszającą biura podróży ABTA przygotowały film instruktażowy, pokazujący jak brytyjscy turyści powinni zachować się w przypadku zamachu terrorystycznego podczas zagranicznych wakacji.

Wideo, które zostało opublikowane w Internecie, przypomina pokazy dotyczące bezpieczeństwa na pokładzie samolotów i instruuje, jak należy się zachować w razie zamachu terrorystycznego z uży-

ciem broni palnej. Film został przygotowany z myślą o brytyjskich turystach, którzy spędzają wakacje poza granicami Wielkiej Brytanii.

Podkreślono, że wprawdzie ryzyko znalezienia się w centrum zamachu terrorystycznego jest niewielkie, ale mimo wszystko warto zapoznać się z zawartymi w filmie wideo-radami, które mogą pomóc w trudnej sytuacji.

Blisko 4,5-minutowy film przedstawia sfabularyzowany atak terrorystyczny

696-MAKIETA 1 01-17.indd 10

w pobliżu hotelu i wzorowany jest na prawdziwym zamachu terrorystycznym w Tunezji z 2015 roku, w którym zginęło 38 osób, w tym 30 Brytyjczyków.

Zgodnie z instrukcjami, turyści nie powinni decydować się na konfrontację z zamachowcem. Należy spróbować uciec w bezpieczne miejsce. Jeśli okazałoby się to niemożliwe, należy schować się w miejscu, w którym od napastnika będzie oddzielała fizyczna bariera, np. zamknięte na klucz drzwi.

Zwrócono uwagę, że należy wyłączyć dźwięk i wibracje w telefonie, aby nie zdradziły naszej obecności przed zamachowcem. W przypadku interwencji uzbrojonych funkcjonariuszy należy bezwarunkowo wypełniać ich polecenia.

Jednocześnie zaznaczono, że po znalezieniu się w bezpiecznym miejscu istotne jest poinformowanie służb o szczegółach ataku i przekazanie możliwie największej liczby informacji dotyczących zdarzenia.

Cytowany w oświadczeniu prasowym wiceminister spraw zagranicznych ds. bezpieczeństwa narodowego lord Tariq Ahmad powiedział, że „zachęca do obejrzenia tego filmu oraz przeczytania naszych rad dla osób wyjeżdżających za granicę oraz wykupienia ubezpieczenia”.

Pełen film można zobaczyć między innymi na stronie Narodowej Rady Szefów Policji (NPCC): https://news.npcc. police.uk/releases/embargoed-holidaymakers-urged-to-watch-new-counter-terrorism-safety-video Dane urzędu statystycznego za 2016 rok mówią o 45 milionach zagranicznych wyjazdów wakacyjnych Brytyjczyków, na których wydali około 30,1 miliarda funtów. «

17/07/2017 16:30:46

011

696-MAKIETA 1 01-17.indd 11

17/07/2017 16:30:48

012

WIADOMOŚCI NA wyspach

Fot. PAP/EPA/Sac Ed Wright/British Ministry of Defence

Helikopter w ogniu Śmigłowiec Apache zrzuca ładunki wybuchowe podczas Royal International Air Tattoo 2017 w pobliżu Fairford w środkowej Anglii. W tegorocznej edycji tych największych w Wielkiej Brytanii pokazów lotniczych świętowano 70. rocznicę powołania USAF – Sił Powietrznych Stanów Zjednoczonych.

Szkocja i Walia nie chcą takiego Brexitu Jakub Krupa, PAP

»

Dziennik „The Times” poinformował, że pierwsi ministrowie Szkocji i Walii planują zablokować zaprezentowane przez rząd w Londynie plany legislacyjne dotyczące planowanego wyjścia kraju z Unii Europejskiej.

Jak podkreśliła gazeta, Nicola Sturgeon i Carwyn Jones ostrzegli premier Theresę May, że musi się liczyć z ryzykiem wywołania kryzysu konstytucyjnego, o ile nie wprowadzi poprawek do ustawy dotyczącej Brexitu.

Jak ocenili, proponowane zapisy nowej ustawy są „jednoznaczną próbą zwiększenia kontroli władz centralnych” i „podkopują założenia dewolucji” (przekazania części uprawnień władzom regionalnym) między innymi w kwestii 696-MAKIETA 1 01-17.indd 12

przepisów dotyczących ochrony środowiska, rolnictwa i rybołówstwa.

Jednocześnie Sturgeon i Jones dodali, że „wielokrotnie próbowali współpracować z brytyjskim rządem i przedstawili konstruktywne propozycje”, ale nie zostały one wzięte pod uwagę.

Zgodnie z parlamentarnym zwyczajem nowe przepisy, które mają wpływ na Szkocję, Walię i Irlandię Północną, wymagają zgody ich władz. Nie ma konstytucyjnego precedensu dotyczącego sytuacji, w której ta zgoda nie została udzielona.

Brytyjski rząd opublikował w zeszły czwartek projekt ustawy o Brexicie, która znosi przewagę prawa unijnego nad krajowym. Minister ds. Brexitu David Davis zaprezentował go jako „ważny etap w procesie wyjścia

z UE”. Głosowanie przewidziane jest na jesień.

Z dniem Brexitu – czyli teoretycznie z końcem marca 2019, gdy mają zakończyć się negocjacje rozwodowe – na mocy tej liczącej 60 stron ustawy straci moc ustawa z 1972 roku o Wspólnotach Europejskich, dzięki której wdrożono do brytyjskiego prawa postanowienia traktatów UE (wcześniej EWG).

Jednocześnie ogłoszony projekt ustawy pozwoli na przeniesienie do prawa krajowego znacznej części dorobku prawnego UE z ewentualnymi poprawkami. Chodzi o to, by Zjednoczone Królestwo mogło nadal normalne funkcjonować, gdy z dniem Brexitu prawo UE, w wielu obszarach bardzo drobiazgowe, przestanie tutaj obowiązywać. Ustawa znosi też jurysdykcję Trybunału Sprawiedliwości UE. « 17/07/2017 16:30:50

013

696-MAKIETA 1 01-17.indd 13

17/07/2017 16:30:53

014

WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach

Co można robić w wieku 70 lat – cz. II Wspinać się na Kilimandżaro. Robić zakupy w Zarze.

Uprawiać dużo sexu.

Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: Daily Mail

»

W tym roku siedemdziesiąte urodziny obchodzą Bill Clinton, Cher i Joanna Lumley. Dla ich pokolenia siedemdziesiątka to tylko cyfra, bo ci, którzy przyszli na świat siedem dekad temu wiedzieli, co robią. Urodzili się w czasie pokoju, wolności, cieszyli się szalonymi latami 60., miłością. Kto, jak nie oni powinni na nowo definiować czas „bycia starszym”. Trzeba przyznać, że zadanie wykonują z zapałem. Mogą być oddanymi dziadkami, ale nadal jeżdżą na muzyczne festiwale, podróżują dookoła świata, noszą obcisłe jeansy, zmieniają wystrój domu i oddają się temu, co robili dotychczas, tj. mimo upływu czasu, żyją bez ograniczeń. Wolno się starzeją, bo są zdrowi i sprawni. Skoro nie powinniśmy ich nazywać starszymi to jak? Może „aktywni dorośli”?

Statystyki podają, że obecnie średnia długość życia wzrasta o kolejne 2,5 roku, co oznacza, że pod koniec XXI wieku, będziemy mieć półtora miliona stulatków w Wielkiej Brytanii podaje Oxford Institute of Population Ageing.

STANLEY JOHNSON

76 lat, pisarz, autor, mieszka w Londynie i Summerset, ma czworo dzieci z pierwszego małżeństwa i dwoje z drugiego.

– Przekroczyłem połowę dekady zmierzającej do osiemdziesiątki i wie696-MAKIETA 1 01-17.indd 14

cie co? Odpukać, trzymam się dobrze, nie czuję wieku. Siedemdziesiątkę świętowałem na Kilimandżaro. Nie potrafię opowiedzieć, co to za niesamowite uczucie wspinać się w nocy, będąc oświetlonym tylko latarką, patrzysz w dół, a tam chmury pod tobą. Przyznam się, że wszedłem na Kilimandżaro dwa razu w ciągu ostatnich pięciu lat i nie mówię, że nie wejdę więcej. Jestem pewny, że na moją

siódmą dekadę, będę kiedyś patrzeć jak na złoty okres.

JAN LEEMING

75 lat, aktorka, dziennikarka, mieszka w Kent z synem.

– Nie martwiłam się nigdy upływem czasu, nie rozmyślałam, co będę robić w wieku siedemdziesięciu lat. Należę 17/07/2017 16:30:53

015 do pierwszej fali kobiet, która miała szansę na karierę zawodową i życie prywatne. Ze wszystkiego skorzystałam. Prowadziłam bardzo intensywne, urozmaicone życie. Emerytura to nie jest coś, co mogę sobie wyobrazić. Nadal pozostaję aktywna zawodowo. Chcę i muszę, bo jako przedstawicielka wolnego zawodu, który nigdy nie dawał poczucia bezpieczeństwa zawodowego, nie mam innego wyjścia. Zostałam przeszkolona i w każdą niedzielę w katedrze Canterbury przez dwie godziny pomagam służyć do mszy. Tak się złożyło, że nie byłam w stałym związku, więc nie miałam okazji jeździć na zorganizowane rodzinne wakacje. Odbijam to sobie teraz, będąc twarzą jednego z biur podróży. Dzięki temu zwiedziłam już Indie, Toskanię, Burmę, Chorwację, wybieram się do Peru i Kanady. W ciągu ostatnich pięćdziesięciu lat świat bardzo się zmienił, dzięki podróżom, internetowi, pieniądzom, zdrowiu. Nie chodzę na siłownię, ale wyprowadzam psa, uważam na to, co jem, codziennie się ważę, jestem szczupła, jednak przyznaję, że z wiekiem utrzymać formę jest coraz trudniej. Jesteśmy lepiej wykształcone i mamy większe oczekiwania niż nasze matki. Nasi mężczyźni są naszymi partnerami, mężami, kochankami, ale nie rządzą naszym życiem. Nie spaliłam własnego biustonosza, nie jestem feministką, ale wierzę w prawa kobiet. Prawdopodobnie bycie pierwszą kobietą czytającą wiadomości w australijskiej telewizji w latach sześćdziesiątych było kluczem do uzmysłowienia sobie, że jakiekolwiek restrykcje i granice są tylko tymi, które ty nakładasz sobie sam.

JO FOLEY

71 lat, wydawca z branży podróżniczej i hotelowej, rozwiedziona, mieszka w Londynie z Maudem, swoim kotem.

– Jak udało mi się dojść stamtąd tutaj? Nie wiem, stale pracuję, podróżuję, potrafię wydrzeć się na ludzi na ulicy. Jak to się stało, że w przeciągu jednego pokolenia, mojego pokolenia, tak wiele się zmieniło? Dostaliśmy wybór, co robić, gdzie iść, jak żyć, co oglądać i co ważniejsze: tchnięto w nas poczucie pewności siebie, pozwalające na łamanie stereotypów. W świecie, w którym żyła i dorastała moja mama, życie było przewidywalne, zaplanowane. Kobieta mieszkała w domu z rodziną, aż do wyjścia za mąż. Małżeństwo niewiele zmieniało, zwykle nie przeprowadzała się nawet w inne miejsce, pozostawała w tym samym domu, mieście/ wiosce, państwie. Nie przyszło jej do głowy, że może być odpowiedzialna za swoje własne życie. Tę zmianę poniosła moja generacja. Oczywiście było to czasami przerażające i zdarzało się, że robiliśmy głupie rzeczy, ale w większości przetrwaliśmy bez skaleczeń i urazów.

Nauczyliśmy się jak żyć w obcych miastach, internatach i uniwersytetach. Patrząc wstecz jestem zadowolona, że po tym wszystkim, czego nauczyliśmy się, potrafimy to wykorzystać po siedemdziesiątce, siedząc we własnych domach z własnymi przyjaciółmi i planami. Chodzę z koleżankami na zakupy do Zary, robię wypady na drinka. Czy zastanawiałeś się kiedyś, czy powinniśmy za to podziękować rodzicom? « 696-MAKIETA 1 01-17.indd 15

17/07/2017 16:30:54

Fot. PAP/Marcin Kmieciński

016

WIADOMOŚCI na wyspach

Książęta w Warszawie

»

W poniedziałek w Warszawie wylądował samolot z księciem i księżną Cambridge (Williamem i Kate) na pokładzie. Para książęca spotkała się z prezydentem Andrzejem Dudą i pierwszą damą Agatą Kornhauser-Dudą, odwiedziła Muzeum Powstania Warszawskiego, a w Gdańsku – Europejskie Centrum Solidarności.

Trzydniowa wizyta pary książęcej w Polsce była ich pierwszą w Europie

696-MAKIETA 1 01-17.indd 16

Środkowo-Wschodniej i pierwszą poza krajami Wspólnoty Narodów, w której biorą udział ich dzieci, książę George i księżniczka Charlotte.

W Warszawie William i Kate wraz z dziećmi zamieszkali w Belwederze, który został przystosowany do obecności dzieci. Do ich dyspozycji były drewniane zabawki, między innymi samolot, wózek dla lalek i małe tipi. W ogrodach Belwederu postawiono zjeżdżalnie.

Obie pary, książęca i prezydencka, udały się potem do Muzeum Powstania Warszawskiego, gdzie spotkały się z weteranami. Drugi dzień wizyty William i Kate spędzili w Gdańsku. Para książęca odwiedziła między innymi Teatr Szekspirowski, a także Europejskie Centrum Solidarności; złożyła również wieńce pod Pomnikiem Poległych Stoczniowców, upamiętniającym bohaterstwo polskiej Solidarności. «

17/07/2017 16:30:57

017

696-MAKIETA 1 01-17.indd 17

17/07/2017 16:30:58

018

TEMAT NUMERU SPOŁECZEŃSTWO

Wielką Brytanię otacza mnóstwo wysp i wysepek.

Na które z nich warto wybrać się na weekendowy wypad?

MAGDALENA GIGNAL

»

Na hasło „wakacje na wyspie” prawdopodobnie przychodzą ci na myśl idylliczne karaibskie plaże z białym piaskiem i szumiącymi na wietrze palmami. Nie zapominaj jednak, że w zasięgu ręki (i krótkiej jazdy samochodem albo szybkiego przelotu) masz brytyjskie wyspy i wysepki. Różnorodności i dramatyzmu, jakie oferują, nie znajdziesz nigdzie indziej na świecie. Brytyjskie wybrzeże otacza –

696-MAKIETA 2 18-30.indd 18

bagatela – 6289 wysp. Spośród nich 803 są wystarczająco duże, by zostać oznaczone na mapach, a 194 są zamieszkane.

Każda wyspa ma własny niepowtarzalny charakter i osobowość. Jeśli szukasz starożytnej historii, dzikiej przyrody, pięknych krajobrazów albo chcesz uciec od miejskiego zgiełku, wybierz się na jedną z nich i poczuj się jak na drugim końcu świata. Przedstawiamy 10 najpiękniejszych i najbardziej popularnych brytyjskich wysp na letnie wycieczki.

17/07/2017 16:31:20

019

ISLES OF SCILLY Położone 28 mil na zachód od przylądka Land’s End Isles of Scilly to archipelag 100 wysp. Tylko pięć z nich jest zamieszkanych, a największą popularnością cieszy się wyspa St. Mary’s. Wyspy Scilly to doskonałe miejsce na ucieczkę od szybkiego tempa miejskiego życia.

Jeśli dopisze pogoda – za sprawą drobnego białego piasku i krystalicznie czystej wody – poczujesz się tu jak na Karaibach. Wyspy Scilly przyciągają osoby zainteresowane obserwowaniem pta-

ków i pieszymi wycieczkami. Koniecznie musisz też odwiedzić imponujące ogrody Abbey Gardens na wyspie Tresco, gdzie można obejrzeć ponad 5000 egzotycznych roślin.

Jak dotrzeć na wyspy

 

powietrznym autobusem z lotniska w Exeter, Newquay lub Lands End (koszt przelotu ok. 70 GBP); promem pasażerskim z Penzance (ok. 45 GBP).

Saint Martin, Jersey

696-MAKIETA 2 18-30.indd 19

17/07/2017 16:31:26

020

TEMAT NUMERU społeczeństwo

Anglesey Leżąca przy północno-zachodnim wybrzeżu Walii Anglesey to kraina zamków, imponujących posiadłości i przepięknych krajobrazów. Największą atrakcją wyspy są przepiękne plaże. Ostre klify przerywane piaszczystymi oazami okalają całe wybrzeże.

Anglesey to raj dla kajakarzy. Mniej żądni emocji mogą skorzystać z oferty wycieczek większymi łodziami. Wyspa należy do „obszarów o wybitnym pięknie naturalnym” (Area of Outstanding Natural Beauty), czyli takich, których elementy uznano za cenne dla krajobrazu. W Anglii jest 36 takich obszarów, które zajmują 15 procent jej powierzchni. Na Anglesey żyją między innymi foki szare i wrończyki – gatunki rzadko spotykane w innych regionach.

Wyspa Skye Największa i wysunięta najbardziej na północ wyspa z archipelagu Hebrydów Wewnętrznych słynie z gaelickiego dziedzictwa, zapierających dech w piersiach widoków i obfitości dzikiej flory i fauny.

Na wyspę można dojechać samochodem przez most Skye Bridge lub dopłynąć promem. Turyści odwiedzają Skye, by wędrować i wspinać się w przepięknych górach Cuillin położonych w samym sercu wyspy.

To również prawdziwy raj dla wielbicieli dzikiej przyrody. Do najbardziej znanych mieszkańców wyspy Skye należą bieliki i jelenie szlachetne. Na Skye znajduje się też destylarnia whisky Talisker.

Jak dotrzeć na wyspę

pociągiem do Holyhead z Londynu i innych dużych miast (od 21 GBP).

Jak dotrzeć na wyspę

samochodem (przez most Skye Bridge); pociągiem z Glasgow; promem z Mallaig lub Glenelg; autobusem sieci City Link z Inverness lub Glasgow.

Orkady Położone na północ od wybrzeży Szkocji Orkady obejmują 67 wysp o łącznej powierzchni 990 km². Około 20 z nich jest zamieszkanych. Wyspy słyną z dzikiej przyrody, gór i pagórków oraz burzliwej historii. Krąży o nich również wiele legend. Na Mainland, największej wyspie tego archipelagu, można podziwiać neolityczne struktury wpisane na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Do najbardziej znanych z nich należą liczące sobie 5500 lat Maes Howe – neolityczny kurhan z komorą grobową, do której prowadzi kilkumetrowe wąskie przejście – i Ring of Brodgar – neolityczny krąg kamienny o średnicy 104 metrów złożony z 27 stojących kamieni.

696-MAKIETA 2 18-30.indd 20

Jak dotrzeć na wyspy

samolotem z Edynburga, Glasgow, Aberdeen, Inverness lub Londynu; promem ze Scrabster (w pobliżu Thurso), Aberdeen, Gills Bay lub John O'Groats.

17/07/2017 16:31:33

021 Wyspa Arran Popularna i łatwo dostępna wyspa na południu Szkocji jest często określana jako „miniaturowa Szkocja” ze względu na niezwykłą różnorodność terenu. Północ wyspy słynie z gór i jezior, a południe — z pofalowanych wzgórz i terenów leśnych. Na początku XIX wieku na Arran funkcjonowało ponad 50 destylarni whisky. Większość z nich działała nielegalnie i w ukryciu przed poborcami podatkowymi. Destylaty z tej wyspy w ówczesnych czasach uchodziły za najlepsze na świecie. Dziś na Arran ostała się tylko jedna, najstarsza, destylarnia. Tak jak z wieloma innymi szkockimi wyspami, również z Arran wiąże się wiele legend i mitów próbujących wyjaśnić pochodzenie tajemniczych starożytnych obiektów. Należą do nich kamienne kręgi z okresu neolitu, takie jak Machrie Moor. W jaskini St. Molio’s można podziwiać rzeźbienia naskalne będące przykładami rzadkiego języka piktyjskiego.

Jak dotrzeć na wyspę

samochodem i promem samochodowym z Ardrossan Harbour;

pociągiem do stacji Ardrossan Harbour.

Lindisfarne Jedno z najbardziej tajemniczych miejsc w Wielkiej Brytanii, pływowa wyspa Lindisfarne, często jest nazywana Świętą Wyspą. Leży tuż przy wybrzeżu hrabstwa Northumberland. Ze stałym lądem łączy ją grobla komunikacyjna. Wyspa uchodzi za miejsce narodzin chrześcijaństwa w Anglii, jednak dziś słynie głównie z zamieszkujących ją fok szarych i migrujących ptaków.

Większość obszaru wyspy jest narodowym rezerwatem przyrody. Nad Lindisfarne króluje malowniczy zamek. To na tej wyspie Roman Polański nakręcił w 1966 roku „Matnię”.

Jak dotrzeć na wyspę

samochodem (droga jest przejezdna

w czasie odpływu); pociągiem do Berwick-upon-Tweed i dalej autobusem; samolotem z Edynburga i Newcastle.

696-MAKIETA 2 18-30.indd 21

17/07/2017 16:31:45

022

TEMAT NUMERU społeczeństwo Jersey Wyspa Jersey zdobyła w 2016 roku pierwsze miejsce w konkursie Tripadvisor’s 2016 Travellers’ Choice Awards na najpiękniejszą wyspę Wielkiej Brytanii. O jej surowej urodzie decydują liczne zamki i atrakcyjne wybrzeże. Jersey słynie też z wypasanych tu krów. To prawdziwy raj dla wielbicieli przygody, historii i aktywnego spędzania czasu. Do największych atrakcji turystycznych warto zaliczyć zamek Gorey Castle, Jersey War Tunnels, ogród zoologiczny Durrell Wildlife Park. Koniecznie trzeba też wybrać się na wycieczkę kajakiem z plaży St. Brelade’s Bay Beach.

Jak dotrzeć na wyspę

samolotem z większości brytyjskich portów lotniczych;

Fot. JazzyGeoff / Shutterstock.com

promem z Poole lub Portsmouth.

Wyspa Man Leżąca w samym geograficznym sercu Wielkiej Brytanii Wyspa Man słynie z organizowanego od 1907 roku wyścigu Isle of Man TT: ulicznego wyścigu motocyklowego, zaliczanego do najbardziej widowiskowych i niebezpiecznych imprez tego typu na świecie, który co roku w czerwcu przyciąga mnóstwo kibiców. Wyspa jest jedynym terytorium brytyjskim, na którym nie obowiązuje ograniczenie prędkości. Oprócz szybkich motorów i adrenaliny charakteryzują ją pofalowane wzgórza i senne plaże. Dużą rolę w tożsamości wyspy odgrywają tradycje celtyckie, morskie i dziedzictwo Wikingów. W okalających Wyspę Man wodach można często spotkać delfiny i wieloryby.

Jak dotrzeć na wyspę

samolotem z głównych brytyjskich portów lotniczych; promem z Heysham, Liverpoolu (Birkenhead w sezonie zimowym), Belfastu i Dublina.

696-MAKIETA 2 18-30.indd 22

17/07/2017 16:31:53

023

Wyspa Brownsea Brownsea to niewielka wyspa położona w rejonie portu Poole, należącym do organizacji National Trust. Łatwo można się na nią dostać promem. W pigułce – wyspa słynie z harcerzy i wiewiórek. W 1907 roku brytyjski generał Robert Baden-Powell zorganizował na wyspie Brownsea obóz doświadczalny dla 21 chłopców, uznawany za pierwszy obóz skautowy. Organizacja ma tu teraz swoją kwaterę główną. Dzika fauna nadaje wyspie niepowtarzalny charakter. To jedno z niewielu miejsc w Anglii, w którym żyją jeszcze rdzenne wiewiórki pospolite. To również wielkie miejsce lęgowe czapli.

Jak dotrzeć na wyspę

Fot. BeautifullyTravelled / Shutterstock.com

promem z Poole.

Isle of Wight Osiągalna promem samochodowym z Southampton, Portsmouth i Lymington na południowym wybrzeżu Isle of Wight należy do najłatwiej dostępnych brytyjskich wysp. Co roku odwiedza ją dwa miliony turystów. Najlepiej zwiedzać wyspę na rowerze lub pieszo. Połowa wyspy została uznana za obszar o wybitnym pięknie naturalnym. Do słynnych atrakcji Isle of Wight należą kredowe Needles, rezydencja królowej Wiktorii, królewska rezydencja Osborne House i zamek Carisbrooke. Wyspa słynie też z regat żeglarskich i festiwali muzycznych, co oznacza, że nigdy nie jest tu nudno.

Jak dotrzeć na wyspę

promem z Portsmouth, Southampton lub Lymington; samolotem z Gatwick, Heathrow, Bournemouth lub Southampton.

696-MAKIETA 2 18-30.indd 23

17/07/2017 16:31:58

Fot. PAP/Jakub Krupa

024

wydarzenia Nauka

Górny rząd: dyrektor School of Arts and Humanities na uniwersytecie w Cambridge, dr hab. Robert Sucharski, prof. Włodzimierz Bolecki, szef programu polskich studiów na Cambridge dr Stanley Bill, dr Rory Finnin, dolny rząd: rektor Uniwersytetu Cambridge prof. Leszek Borysiewicz, rektor UW prof. Marcin Pałys, prorektor UW ds. naukowych, dr hab.

Maciej Duszczyk podczas uroczystości podpisania umowy

Polski na Cambridge ma się dobrze Jakub Krupa, PAP

»

Rektorzy Uniwersytetu Warszawskiego i uniwersytetu w Cambridge podpisali w zeszły piątek wartą 15 mln zł umowę o finansowaniu rozwoju programu nauczania języka polskiego oraz literatury i kultury polskiej na uniwersytecie w Cambridge.

Zgodnie z założeniami umowy katedra ma zająć się współpracą badawczą, a także nauczaniem języka polskiego, literatury i kultury dla studentów uniwersytetu w Cambridge, uznawanego za jedną z najlepszych uczelni wyższych na świecie.

Oprócz pracy akademickiej, w ramach programu organizowane będą także wydarzenia publiczne, które mają wzmocnić zainteresowanie polską kulturą i społeczeństwem, a także zwiększyć zrozumienie roli Polski w europejskiej historii.

– Kontynuacja funkcjonowania Polish Studies na uniwersytecie w Cambridge jest szansą dla obu stron na rozwój współpracy w zakresie nauczania i badań – zapewnia prorektor UW ds. naukowych, dr hab. Maciej 696-MAKIETA 2 18-30.indd 24

Duszczyk. Jak dodał, określenie form tej współpracy będzie jednym z zadań Advisory Board, w skład której wejdą przedstawiciele uniwersytetu w Cambridge, Uniwersytetu Warszawskiego i Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.

Z kolei prof. Martin Millett, dyrektor School of Arts and Humanities na uniwersytecie w Cambridge, mówi: – Cieszymy się, że wzmocnimy relacje z naszymi kolegami z Polski, co nie tylko ma strategiczne znaczenie dla uniwersytetu w Cambridge, lecz także dla tego momentu w dziejach Europy.

Szefem programu polskich studiów na Cambridge pozostanie dr Stanley Bill, który prowadził projekt w dotychczasowej, pilotażowej fazie.

– Istota tej współpracy polega na tym, że studia polskie będą na Cambridge nie na 10 czy 20 lat, ale na zawsze. Niezależnie od bieżącej polityki i relacji bilateralnych między państwami będzie to na stałe część uniwersytetu w Cambridge, co jest dobre dla wzajemnego zrozumienia polsko-brytyjskiego – podkreśla dr Bill.

Jak dodał, głównym zadaniem postawionym przed programem jest „rozwijanie i wzmacnianie we współpracy z Uniwersytetem Warszawskim związków pomiędzy światem nauki w Polsce i Wielkiej Brytanii”.

Rozwój studiów polskich na Cambridge, prowadzonych w formie pilotażowej od 2014 roku, zostanie sfinansowany ze specjalnej dotacji Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w wysokości 15 mln złotych (3,1 mln funtów). Środki zostaną zainwestowane przez uniwersytet w Cambridge, zapewniając stałe i stabilne finansowanie programu w przyszłości.

Dotychczasowy rozwój programu był możliwy między innymi dzięki wsparciu School of Arts and Humanities uniwersytetu w Cambridge, Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, Fundacji Mateusza B. Grabowskiego i Fundacji Zdanowicza.

Na jesieni przedstawiciele obu uczelni wezmą udział w specjalnym wydarzeniu w Warszawie, które formalnie uświetni początek bliskiej współpracy pomiędzy Warszawą a Cambridge. « 17/07/2017 16:32:02

025

696-MAKIETA 2 18-30.indd 25

17/07/2017 16:32:04

Fot. Juan Aunion / Shutterstock.com

026

FELIETON ZNOWU DOBRONIAK

Z imbirem*

„Mała różnica – przeciwny biegun”. Albo: „Mała różnica w geście…

A takie konsekwencje”** Tyle w nawiązaniu do zmian w ustawie o Sądzie Najwyższym. Czy generalnie w sądownictwie w Polsce.

»

Ustrój Polski jest jasny. Trójpodział władzy – ustawodawcza, wykonawcza, sądownicza. Praktycznie każda z tych trzech dawała się Polakom we znaki od lat. Przed wojną, po wojnie, po Okrągłym Stole… Najstarsi górale we wiosce nie pamiętają, żeby było inaczej.

Teraz kolejna władza ustawodawcza próbuje ten system zmienić. Tylko, że jak to zwykle bywa, ma gdzieś interes obywateli, a swój własny. Pomijam takie szczegóły jak ten, że podział ten wpisany jest w Konstytucję RP. Może najpierw trzeba by było zmienić konstytucję?

Pewnie niewiele jest osób, które dałyby się pokroić za polskie sądy i generalnie za jakiegokolwiek prawnika występującego pod różnymi nazwami – komornicy, sędziowie, prokuratorzy etc. Polacy niejednokrotnie stawali się albo świadkami, albo ofiarami niesprawiedliwości polskiego wymiaru sprawiedliwości.

Zmiana? Dobrze, że ta zmiana nie jest obywatelom do niczego potrzebna. Jeśli ktoś krzyczy, że to jest „rozbicie kasty sądowniczej”, to niech doda od razu – 696-MAKIETA 2 18-30.indd 26

tak po sprawiedliwości – że rozbicie jednej, ale powołanie kolejnej. Nie likwidujemy problemu, nie zmieniamy systemu, a jedynie zmieniamy jego beneficjentów i bynajmniej nie jest to popularny obecnie w kraju „suweren”.

Prawo kanciaste jak zwykle. System dziurawy. Nikomu nie zależy na tym, żeby go łatać, ale jedynie na tym, żeby móc go wykorzystywać bez problemu. „Małpi cyrk”, „partriokracja” – tym razem trudno się nie zgodzić.

Jedną jeszcze mam refleksję na koniec. Kiedyś śmialiście się „jak wyprowadzano sztandar”, potem śmialiście się z miesięcznic i protestów „pisowców”, teraz sprowadzacie wszystkich do jednego worka – „kodziarzy” i z nich też się śmiejecie.

A to wszystko Polacy przecież. Nie jest tak, że do roku 89. 90 proc. społeczeństwa była w Solidarności, a przeciwko komunie. Społeczeństwo było podzielone w swoich ideałach i ideologiach. Tak było też w dwudziestoleciu międzywojennym. Ja nie czekam na zmianę wła-

dzy. Ja czekam na to, aż w końcu przestaniemy szukać złego u innych, a znajdziemy u siebie. Wyeliminujemy podziały i zaczniemy akceptować to, że ktoś ma inne zdanie.

Podobnież to Polska jest najważniejsza.

A okazuje się, że jednak nie Polska, a przekonania.

Mała różnica Przeciwny biegun I jak umknęło nam, że Kogoś innego Ci już potrzeba*

*) Nawiązanie do utworu pt. „Z imbirem” (oraz jego fragment w dalszej części felietonu), wykonywanego przez Korteza z muzyką jego autorstwa, do słów Piotra Szmidta, znanego szerzej jako Ten Typ Mes **) Część dialogu z filmu pt. „Bariera” z 1966 roku (wyk. m.in. Joanna Szczerbic, Jan Nowicki, Zdzisław Maklakiewicz)

17/07/2017 16:32:10

027

696-MAKIETA 2 18-30.indd 27

17/07/2017 16:32:12

028

reportaż z daleka i z bliska

Indie po brytyjsku

Słynny górski kurort w północnych Indiach

Indusi wciąż są zafascynowani wszystkim, co brytyjskie. Uwielbiają rodzinę królewską, krykieta i zamknięte kluby dla dżentelmenów.

W czasie upałów jeżdżą do kurortów górskich, popularnych w czasach kolonialnych, kolejami stworzonymi przez najeźdźców.

Wybudowana przez Brytyjczyków linia kolejowa Kalka – Śimla przebiega przez ponad 100 tuneli i 864 mosty

Kościół Chrystusa, wybudowany w 1857 roku w neogotyckim stylu, to jedna ze spuścizn po Indiach Brytyjskich

696-MAKIETA 2 18-30.indd 28

17/07/2017 16:32:20

029 Paweł Skawiński Śimla, PAP

»

– Czego by nie powiedzieć o Brytyjczykach, to zbudowali w Indiach koleje – mówi Vinay Mishra, patrząc przez okno wąskotorówki z leżących w północnych Indiach Kalki do Śimli. Pociąg pnie się przez gęsty las, pokonuje głębokie tunele i mosty. Od czasu do czasu zatrzymuje się na stacjach jak z obrazka. Perony są zadbane, a odmalowane budynki zachowały klimat czasów kolonialnych. Podczas inauguracji w 1904 roku 96-kilometrowa linia była cudem techniki inżynieryjnej – miała 369 mostów i 103 tunele.

– Koleje dotarły niemal wszędzie, do każdej wioski, wiele miejscowości zyskało wtedy kontakt ze światem – opowiada Mishra, rozsiadając się na wąskiej ławeczce kolejki. Czteroosobowa rodzina Mishrów jedzie na krótki urlop do Śimli, w stanie Himaćal Pradeś. Górski kurort stworzyli Brytyjczycy na początku XIX w., kiedy ten region Himalajów przejęli od królestwa Nepalu.

– Oczywiście Brytyjczycy nie budowali kolei dla wygody Indusów, lecz żeby podbić subkontynent – opowiada 40-latek, który pochodzi z Delhi i jest biznesmenem.

Kolej tak samo postrzegali indyjscy powstańcy walczący o niepodległość. Bengalscy buntownicy w 1907 r. zaatakowali pociąg gubernatora, a rok później w miejscowości Shamnagar wrzucono do pociągu bombę ukrytą w łupinie kokosa.

– Stacje kolejowe budowano, ze względów strategicznych, w pewnej odległości od miejscowości, którym służyły – pisał historyk James Bryce, podkreślając, że rok 1914 był przesiąknięty zapachem prochu.

Pięć lat później, podczas rebelii w stanie Pendżab, gubernator Michael O'Dwyer, który był odpowiedzialny za masakrę cywilnej ludności w Amritsarze, pisał o atakach na pociągi. Akcje były skoordynowane i miały unieruchomić brytyjskie wojsko.

Coraz częściej wybuchały strajki kolejowe, a Indusi głośno wyrażali sprzeciw wobec rasizmu panującego w wyższych klasach pociągów. Dla Mahatmy Gandhiego, jak pisze Anup K Chatterjee w książce o indyjskich kolejach, dworce kolejowe stały się ważnymi centrami antybrytyjskich protestów.

– Mój ojciec, który pracował w rządowej administracji, zawsze powta696-MAKIETA 2 18-30.indd 29

rzał, że koleje i biurokracja to spuścizna kolonialna, z której korzystamy – mówi Mishra, który jak sam przyznaje, jest anglofilem.

– Oglądam tenisa na Wimbledonie, lubię klasyczne kilkudniowe mecze krykieta i atmosferę Śimli. Miasto jest przesycone historią – podkreśla.

Kiedy w okolicach kwietnia i maja nad Delhi spływała fala gorąca, Brytyjczycy uciekali do chłodnej Śimli. Wraz z nimi biurokraci. W niepodległych Indiach ten zwyczaj zachowano i mały kurort wciąż był świadkiem historii. Na przełomie czerwca i lipca 1945 r. Brytyjczycy negocjowali z indyjskimi liderami kształt Indii po II wojnie światowej, a 2 lipca 1972 r. Pakistan podpisał układ pokojowy z Indiami, dając początek państwu Bangladesz.

– Czasami wydaje mi się, że za bardzo lubimy to, co brytyjskie – mówi 32-letni Sanjay Chakraborty, który przyjechał do Śimli z Delhi, lecz jego rodzina pochodzi z Bengalu.

Ratusz zimą

– Uwielbiamy wszystko, co ma posmak wysokiej klasy. Brytyjską rodzinę królewską, nasze zamknięte kluby dla dżentelmenów, pola golfowe i wyścigi konne.

Jednak nikt nie chce się do tego przyznać. Wszyscy za to wynoszą pod niebiosa powstańców z czasów walki o niepodległość – opowiada, przechadzając się Mall Road, główną ulicą Śimli z kościołem o wieży zegarowej.

W Indiach coraz bardziej popularne stają się takie postacie ruchu niepodległościowego jak pochodzący z Bengalu Subhash Chandra Bose. Ten polityk i żołnierz przez niemal 20 lat był członkiem Indyjskiego Kongresu Narodowego, któremu przewodniczył Gandhi. Jednak po zmanipulowanych przez polityków skupio-

nych wokół Gandhiego wyborach i decyzji o cichym sojuszu z Brytyjczykami podczas II wojny światowej, Bose odszedł z partii.

Aresztowany przez Brytyjczyków zbiegł do Niemiec, a następnie stworzył jednostki wojskowe Indusów, którzy walczyli przeciw aliantom.

Chakraborty’ego drażnią przede wszystkim kluby delhijskiej elity. – Żeby się dostać do klubu, trzeba albo członkostwo odziedziczyć, albo zapłacić ogromną łapówkę. Na końcu czeka słona opłata za członkostwo – tłumaczy. W klubach są przestronne ogrody oraz świetnie utrzymane korty tenisowe i baseny.

Członkostwo „na cały życie” w delhijskim klubie Chelmsford kosztuje 0,5 mln rupii (około 6 tys. funtów), a w Gymkhanie – blisko 1,9 mln rupii (około 22 tys. funtów). Tyle że w tym drugim klubie można być na liście oczekujących przez 37 lat, płacąc przy tym 750 tys. rupii depozytu.

Pod koniec czerwca wyproszono z klubu golfowego w Delhi Tailin Lyngdoh, kobietę z północno-wschodniego stanu Meghalaja, mimo że była gościem członka tego klubu. Pracownicy stwierdzili, że jej tradycyjna sukienka plemienia ludu Khasi jest uniformem pokojówki i pani Lyngdoh wygląda jak „pojemnik na śmieci”.

Mieszkańcy stanów północnowschodnich, ze względu na swój wygląd i rysy twarzy, często doświadczają nieprzyjemności ze strony delhijczyków. Publicznie wyzywa się ich od Chińczyków, z którymi Indie rywalizują w regionie. „To nie po to Gandhi walczył z Brytyjczykami. To nie o to chodzi w niepodległości, nie po to tylu ludzi poświęciło swoje życie” – napisała w publicznym oświadczeniu działaczka społeczna Mohini Giri, która doświadczyła podobnej sytuacji w najbardziej prestiżowym delhijskim klubie Gymkhana. „Żyłam w brytyjskich Indiach. Moje sumienie nigdy nie pozwoli mi na odwiedzenie miejsca, gdzie ludzie nie są równo traktowani” – grzmiała działaczka. Gości 79-letniej Giri wyproszono z klubu za złamanie etykiety, bo zdaniem obsługi wyglądali jak pokojówki i kierowcy.

– To, co zostawili Brytyjczycy, jest częścią naszej historii i nie należy tego negować – uważa Mishra. – Ale warto rozumieć mechanizmy tej fascynacji. Bardziej od Gandhiego przemawia do nas obecnie siła powstańców oraz narodu, który nas podbił – zauważa Chakraborty. « 17/07/2017 16:32:24

030

Transport Londyn

Elektryczne autobusy wjeżdżają na kolejne trasy Autobusy elektryczne zastąpią pojazdy spalinowe na trzech kolejnych liniach w Londynie – zapowiedział Transport for London.

Przygotował Marcin Urban

»

Będą to: – linia 46 Paddington – Saint Bartholomew’s Hospital przez King’s Cross; linia 153 Finsbury Park – Moorgate oraz linia 214 Highgate Village – Moorgate.

Do ich obsługi TfL kupi 56 elektrycznych autobusów produkowanych w Wielkiej Brytanii przez firmę ADL we współpracy z chińskim koncernem BYD. Wymiana taboru potrwa do połowy 2019 roku.

Londyńska komunikacja miejska ma obecnie największą w Europie flotę elektrycznych i hybrydowych autobusów. Tych pierwszych jest 170, a spalinowo-elektrycznych 2,5 tysiąca.

Wcześniej elektryczne autobusy wprowadzono na linie 70, 360 i C1. «

Miejska sieć wypożyczalni rowerów Santander Cycles jeszcze w tym roku obejmie Brixton – zapowiedział mer Londyn.

W siedmiu nowych punktach zostanie udostępnionych 200 jednośladów. Montaż stacji dokujących pokryje urząd dzielnicy Lambeth.

Londyńska sieć wypożyczalni rowerów miejskich jest jedną z największych w Europie. Pokrywa teren o powierzchni stu kilo-

696-MAKIETA 2 18-30.indd 30

metrów kwadratowych. W 750 punktach do dyspozycji jest 11,5 tys. rowerów.

W ubiegłym roku odnotowano rekordową liczbę 10,3 mln wypożyczeń.

W porównaniu z 2015 rokiem ich liczba wzrosła o 4 proc.

Pod koniec lata w wypożyczalniach zaczną pojawiać się nowe, lżejsze i bardziej zwrotne rowery. Będą one sukcesywnie zastępować najstarsze modele.

Fot. Transport for London

Rowerem po Brixton

17/07/2017 16:32:26

© Transport for London

031

Stacja jak galeria włoskiego artystę Eduarda Palozziego. Pokrywa 950 m2 ścian. W trakcie remontu została oczyszczona. Uzupełniono także brakujące elementy.

Obie prace stały się atrakcją turystyczną i nadały stacji wyjątkowy charakter. Każdego dnia ogląda je 150 tysięcy osób korzystających z Tottenham Court Road. W części stacji, która będzie obsługiwać budowaną linię Elizabeth, pojawią się jeszcze prace Douglasa Gordona i Richarda Wrighta.

Fot. Transport for London

Kolorowe geometryczne kształty, które pojawiły się na ścianach stacji metra Tottenham Court Road, to nowa praca brytyjskiego artysty Daniela Burena.

Będzie ona na stałe zdobić wnętrza holu biletowego oraz wejścia od strony Oxford Circus i Charing Cross Road.

Instalacja powstawała etapami w trakcie trwającej od dwóch lat modernizacji stacji. Na Tottenham Court Road znajduje się również imponująca mozaika ścienna wykonana w latach 80. przez

Daniel Buren

696-MAKIETA 2 18-30.indd 31

Jak ominąć tunele Transport for London opublikował mapę metra, która ułatwi życie osób z klaustrofobią i stanami lękowymi.

»

Zaznaczono na niej podziemne stacje i odcinki torów znajdujące się w tunelach.

Mapa jest dostępna na stronie tfl.gov. uk. Można tam znaleźć także plany stacji z toaletami, stacji dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych oraz linii metra, do których można wsiąść z rowerem.

W razie awarii metra przyda się też mapa pokazująca czas spaceru pomiędzy poszczególnymi stacjami. « 17/07/2017 16:32:29

032

CAFÉ COOLTURA LONDYN

COOLTUR POLECA A

HIDDEN LONDON Przygotował MARCIN URBAN Od 07.05. Różne lokalizacje w Londynie. Bilety: od £30 www.ltmuseum.co.uk London Transport Museum prowadzi internetową sprzedaż biletów na wycieczki z przewodnikiem z cyklu „Hidden London”. Przewodnicy zaprowadzą nas do niedostępnych na co dzień miejsc. Zwiedzić można m.in. Down Street – obiekt używany w latach 1907 - 1932 jako stacja metra, a później przebudowany na schron, w którym podczas II wojny światowej ukrywał się premier Winston Churchill. Dostaniemy także możliwość zejścia poniżej stacji Clapham South do jednego z 8 najgłębiej położonych schronów przeciwlotniczych w Londynie.

Obiekt ma prawie 2 km podziemnych korytarzy i pomieszczenia, które mogły pomieścić prawie 8 tys. osób. Po wojnie służył za tymczasowe schronienie dla imigrantów z Karaibów. Inne atrakcje to: nieczynne perony stacji Charing Cross, 55 Broadway – była główna kwatera Transport for London, budynek oraz podziemia stacji Euston.

696-MAKIETA 3 32-49.indd 32

17/07/2017 16:34:39

033

696-MAKIETA 3 32-49.indd 33

17/07/2017 16:34:42

wystawy » SENSATIONAL BUTTERFLIES

Setki żywych motyli z całego świata można oglądać w tropikalnym namiocie ustawionym obok Muzeum Historii Naturalnej. Fruwają w nim rzadkie okazy motyli z centralnej i południowej Ameryki, Afryki i Azji. Na wystawie adresowanej dla całych rodzin poznamy cykl życia owadów, ich preferencje pokarmowe i sposoby komunikacji.

© The Trustees of the Natural History Museum, London

14.07. – 28.02. Natural History Museum, Cromwell Rd, Londyn SW7 5BD. Stacja: South Kensington. Otwarte: codziennie 10:00 – 17:50. Bilety: £5.85 www.nhm.ac.uk

© Benjamin Sullivan

034

CAFÉ COOLTURA LONDYN

»

DEATH IN THE ICE: THE SHOCKING STORY OF FRANKLIN’S FINAL EXPEDITION

14.07.2017 – 07.01.2018. National Maritime Museum, Park Row, Greenwich, Londyn SE10 9NF. Stacja: Cutty Sark (DLR). Otwarte codziennie 10:00 – 17:00. Bilety: £9.60 www.rmg.co.uk Pierwsza wystawa przedmiotów wydobytych z wraków dwóch żaglowców, które zaginęły w 1845 roku podczas wyprawy sir Johna Franklina. Angielski odkrywca próbował przetrzeć morski szlak z Europy do wschodniej Azji przez Archipelag Arktyczny. Wraki odkryto w 2014 i 2016 roku. Autorzy ekspozycji pokazują jej przebieg, hipotezy na temat przyczyn śmierci załogi i możliwych przypadków kanibalizmu.

teatr

Breech!, Benjamin Sullivan

» BP PORTRAIT AWARD 2017 Do 24.09. National Portrait Gallery, St Martin’s Place, Londyn WC2H 0HE. Stacja: Charing Cross, Leicester Square, Embankment. Otwarte: sob.

– śr. 10:00 - 18:00, czw. – pt. 10:00 – 21:00. Wstęp wolny www.npg.org.uk Benjamin Sullivan zdobył główną nagrodę dorocznego konkursu BP Portrait Award 2017 za portret żony karmiącej ośmiomiesięczną córkę.

Autor mieszka i tworzy w Suffolk. Do konkursu zgłoszono 2580 prac z 87 krajów. Portrety oceniało jury, w którym zasiadali między innymi dziennikarka Kirsty Wark i artysta Michael Landy.

Jurorzy wyróżnili pracę Sullivana za intymność i nawiązanie do klasycznych portretów Madonny z dzieciątkiem.

» NASSIM 25 – 29.07. Bush Theatre, 7 Uxbridge Rd, Shepherd's Bush, Londyn W12 8LJ. Stacja: Shepherd's Bush market. Spektakle: pon. – sob. 19:45, dodatkowo śr. i sob. :14:45. Bilety: £20 www.bushtheatre.co.uk „Nassim” to własna produkcja Bush Theatre, oparta na scenariuszu młodego, irańskiego pisarza Nassima Soleimanpoura. Autor próbuje w eksperymentalny sposób pokazać siłę języka i wykorzystać ją do zjednoczenia ludzi w czasach pełnych napięć społecznych i niepokoju. Od 3 do 27 sierpnia spektakl będzie wystawiany w teatrze Travers i podczas festiwalu teatralnego Fringe w Edynburgu. W sztuce występują: brytyjsko-egipski aktor i działacz społeczny Khalid Abdalla oraz Vivienne Acheampong.

696-MAKIETA 3 32-49.indd 34

17/07/2017 16:34:45

035

696-MAKIETA 3 32-49.indd 35

17/07/2017 16:34:46

Fot. Natasha Razina

036

CAFÉ COOLTURA londyn

» DON QUIXOTE 24.07. – 05.08. Royal Opera House, Bow Street, Covent Garden, Londyn WC2E 9DD. Stacja: Covent Garden. Spektakle: 19:30.

Bilety: od £36 www.roh.org.uk Pochodzący z Saint Petersburga The Mariinsky Ballet, będący jedną z najlepszych grup baletowych na świecie, otwiera swój sezon w Londynie klasycznym przedstawieniem „Don Quixote”. Akcja rozgrywa się w romantycznej scenerii Hiszpanii. Młodzi kochankowie Kitri i Basilio walczą o prawo do bycia ze sobą z ojcem dziewczyny, który próbuje znaleźć jej bogatszego partnera. Autorem choreografii jest Alexandr Gorsky.

Anne-Marie Duff

Nadezhda Batoeva

» COMMON Od 30.05. National Theatre, Upper Ground, South Bank, Londyn SE1 9PX. Stacja: Waterloo. Spektakle: pon. - sob. 19:30, dodatkowo śr. i sob. 14:00. Bilety: od £15 www.nationaltheatre.org.uk Czarna komedia o zmianach społecznych w Wielkiej Brytanii, wywołanych rewolucją przemysłową. Główną bohaterką jest Mary, oszustka i recydywistka, która wraca do rodzinnego miasta, by osobiście doświadczyć skutków powszechnej prywatyzacji. W roli głównej Anne-Marie Duff.

Fot. Johan Persson

kino

696-MAKIETA 3 32-49.indd 36

» DUNKIRK Od 21.07. Wojenny, USA/UK. Reż.

Christopher Nolan, wyst. Tom Hardy, Mark Rylance, Kenneth Branagh, Cillian Murphy

„Dunkierka” rozpoczyna się sceną, w której niemiecka armia otacza setki tysięcy Brytyjczyków i aliantów. Uwięzieni na plaży między morzem a siłami przeciwnika rozpoczynają walkę o przetrwanie. Pokazana z typowym dla Hollywood rozmachem historia Operacji Dynamo – ewakuacji ponad 300 tys. brytyjskich, francuskich i belgijskich żołnierzy z francuskiego wybrzeża, którą przeprowadzono między 26 maja a 4 czerwca 1940 roku.

17/07/2017 16:34:49

037

696-MAKIETA 3 32-49.indd 37

17/07/2017 16:34:50

038

CAFÉ COOLTURA LONDYN » SCRIBE Od 21.07. Dramat, Francja. Reż.

Thomas Kruithof, wyst. Francois Cluzet, Denis Podalydes, Sami Bouajila, Simon Abkarian, Alba Rohrwacher

Fot. Frazer Harrison/Getty Images

Znudzony bezrobociem Duval podejmuje się pracy polegającej na dekodowaniu rozmów telefonicznych dla tajnej agencji rządowej.

Nie wie dla kogo tak naprawdę pracuje. Wkrótce zostaje uwikłany w polityczne rozgrywki.

koncerty » NEIL SEDAKA 18.09. Godz. 19:30. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: £43.30

» SUZANNE VEGA 28.09. Godz. 19:30. London Palladium, 8 Argyll St, Soho, Londyn W1F 7TE. Stacja: Oxford Circus. Bilety: £55.95

» NICK CAVE & THE BAD SEEDS 30.09. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £35

» TORI AMOS 04.10. Godz. 19:30. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: £48.40

» MARILLION 13.10. Godz. 19:30. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington. Bilety: tylko ze zwrotów

» BELINDA CARLISLE

Fot. Mark Metcalfe/Getty Images for the VRC

13.10. Godz. 19:30. O2 Indigo, The O2, Peninsula Square, London SE10 0DX. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £38.50

696-MAKIETA 3 32-49.indd 38

» LADY GAGA 09.10. Godz. 19:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £40

17/07/2017 16:34:53

039

696-MAKIETA 3 32-49.indd 39

17/07/2017 16:34:55

Fot. Theo Wargo/Getty Images for SiriusXM

040

CAFÉ COOLTURA LONDYN » JAMES BLUNT 23.11. Godz. 19:00. Eventim Apollo45 Queen Caroline St, Hammersmith, Londyn W6 9QH. Stacja: Hammersmith. Bilety: £43.60

» DEEP PURPLE 23.11. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £49.50

» QUEEN + ADAM LAMBERT 12.12. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £49.50

» A-HA 22-24.10. Godz. 19:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich.

Bilety: od £58.75

» J COLE 15-16.10. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: od £63.75

» EMELI SANDÉ 18.10. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £39.50

» ALISON MOYET

Fot. MW Media

14-15.11. Godz. 19:30. London Palladium, 8 Argyll St, Soho, Londyn W1F 7TE. Stacja: Oxford Circus. Bilety: od £29

696-MAKIETA 3 32-49.indd 40

»

PRL LIVE MUSIC 2017 - WILKI, MROZU, SOUND’N’GRACE

18.11. Godz. 18:00. O2 Shepherd’s Bush Empire, Shepherd's Bush Green, Londyn W12 8TT. Stacja: Shepherd’s Bush. Bilety: od £25 Podczas kolejnego festiwalu Radia PRL zespół Wilki będzie świętować 25-lecie działalności. Usłyszymy największe przeboje grupy, tj. „Baśka”, „Son of the blue sky” i „Urke”. Mrozu, wykonujący muzykę z pogranicza hip-hop, R&B, bluesa i pop, był nominowany do nagrody MTV Europe Music Awards w kategorii najlepszy polski wykonawca. W lutym ukazał się jego czwarty album studyjny zatytułowany „Zew”.

Sound’n’Grace to polski chór, wykonujący muzykę soul, R&B i funk.

» STEVEN WILSON 27-28.03.2018. Godz. 19:30. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Londyn SW7 2AP. Stacja: South Kensington.

Bilety: £28 Fot. Anna Webber/Getty Images

» METALLICA

14.02.2018. Godz. 18:30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn.

Stacja: North Greenwich. Bilety: od £42.75

17/07/2017 16:34:58

041

696-MAKIETA 3 32-49.indd 41

17/07/2017 16:35:00

Fot. Marcin Urban

042

CAFÉ COOLTURA wydarzenia

Opowiedz sąsiadom o Polsce Marcin Urban

»

Okazja do tego będzie podczas rodzinnego warsztatu z cyklu „Meet your Polish neighbours” (Poznaj polskich sąsiadów), który organizuje London Spark. To okazja do dobrej zabawy, poznania nowych osób różnych narodowości i pochwalenia się tym, co w Polsce najlepsze.

Gdy spotyka się dwóch Polaków prędzej czy później rozmowa schodzi na wspomnienia i historię. Program warsztatu także ma wiele odniesień do przeszłości. Nie będzie jednak szkolnego nauczania. Prowadząca spotkanie animatorka zachęci do zabaw integracyjnych i dyskusji dotyczących polskiej muzyki popularnej, filmów, literatury i sztuki.

Każdy będzie mógł wcielić się w rolę marszanda, stworzyć dzieło sztuki na twarzy 696-MAKIETA 3 32-49.indd 42

nowopoznanego sąsiada i wziąć udział w filmowym quizie. Uczestnicy przygotują też wspólnie imieniny – święto nieznane Brytyjczykom.

W tym samym czasie dzieci stworzą smoka Wawelskiego i przeniosą się w czasie do średniowiecza. W przerwie będzie można skosztować specjałów polskiej kuchni.

– Będzie to drugi z czterech warsztatów organizowanych tego lata przez London Spark w Hounslow. Wiosną podobne spotkania zorganizowaliśmy z powodzeniem w dzielnicy Hammersmith. W każdym wzięło udział po kilkadziesiąt osób

z całego świata. Zgłosili się m.in. Japończycy, Kolumbijczycy i Mongołowie, którzy kiedyś byli w Polsce turystycznie, pracowali lub studiowali. Z zaciekawieniem słuchaliśmy ich wspomnień i spostrzeżeń na temat naszego kraju – mówi Anna Magryta, koordynatorka projektów w London Spark.

Projekt „Meet your Polish neighbours” jest finansowany przez władze dzielnicy Hounslow.

Najbliższy warsztat odbędzie się 31 lipca w Chiswick Town Hall, Hogarth Hall, W4 4JN. Potrwa od godziny 18:00 do 20:00. Wstęp wolny. « 17/07/2017 16:35:04

043

696-MAKIETA 3 32-49.indd 43

17/07/2017 16:35:06

044

CAFÉ COOLTURA OPERA

Świeżość Aix Prowansja słynie z lawendowych pól, uroczych miasteczek i krajobrazów uwiecznionych przez impresjonistów, ale tutaj również odbywa się słynny festiwal operowy.

Dr Jacek Kornak

»

Festiwal w Aix-en-Provence powstał w 1948 i dość szybko stał się najważniejszym wydarzeniem operowym we Francji. Obecnie jest świetnie rozpoznawalną marką operową, która jest w stanie przyciągnąć artystów i publiczność z całego świata.

W tym roku na festiwalu w Aix można było zobaczyć pięć nowych produkcji operowych oraz szereg koncertów. Ja miałem okazję zobaczyć dwie z tych produkcji. Pierwszą z nich jest „The rake’s progress” Igora Strawińskiego.

Ta pochodząca z 1951 roku opera została napisana do angielskiego libretta dwóch poetów Audena oraz Kallmanna.

Opera ta nie przypomina znanych ekspresyjnych utworów Strawińskiego. Jest to raczej nieco intymne, momentami mozartowsko brzmiące, kameralne dzieło. Historia Toma Rakewella, naiwnego chłopaka z prowincji, którego degeneruje Londyn, ma pomimo pewnej schematyczności coś bardzo współczesnego.

Reżyser Simon McBurney wykazał się niezwykłą kreatywnością oraz zmysłem dramaturgicznym. Jego „Żywot rozpustnika” rozpoczyna się na pustej scenie wypełnionej jakby białymi płótnami, na której znajduje się główny bohater.

Stopniowo te płótna są przecinane przez różne przedmioty, postacie, wydarzenia, które nieodwracalnie naznaczają życie Toma. Na koniec Tom próbuje bezskutecznie posklejać porwane karty swojego życia. Sam pomysł choć wydaje się dość prosty zrealizowany był z unikalną ekspresją. Przedstawienie McBurneya 696-MAKIETA 3 32-49.indd 44

jest dynamiczne i świeże, nieustannie zaskakuje i prowokuje. McBurney potrafi stworzyć sceny wyjątkowo intymne, a za moment przenieść widzów w bezmiar niekończącej się metropolii.

Eivind Gullberg Jensen poprowadził Orchestre de Paris z lekkością i elegancją wydobywając z partytury neoklasycystyczną lekkość, ale również jej pastiszowy, nieco ironiczny klimat. W tytułowej roli wystąpił Paul Appleby. Ten amerykański tenor posiada dość lekki głos o lirycznej barwie, który wydawał się wprost stworzony do tej roli. Jego interpretacja była przekonująca i wyrazista.

Julia Bullock jako Anne była po prostu wzruszająca. Takich interpretacji oczekuje się w operze. Jej głos był czysty, technika bez zarzutu, ale co najważniejsze Bullock była bardzo poruszająca.

Andrew Watts stworzył niejednoznaczną i zabawną postać Baby the Turk. Watts to kontratenor, który miał jednak dość mocne, wyraziste brzmienie zbliżone momentami do sopranów. Kyle Ketelsen miał okazały i mocny głos świetnie pasujący do roli Nicka Shadowa.

Przyznam, że po niezwykłym przedstawieniu McBurneya, nowa produkcja „Don Giovanniego” Jean-François Sivadiera wydawała się nieco rozwlekła.

Sivadier miał kilka ciekawych pomysłów.

Jego Don Giovanni jest swoistą fantazją bohaterów, być może widowni.

Delikatnie sugeruje to scenografia złożona z wielu żarówek, jakby oczu zwróconych na Don Giovanniego. Główny bohater staje się uosobieniem skrywanych pragnień i lęków. Sivadier nie jest dosłowny, ale momentami brakło w jego przedstawieniu energii, a kilka scen wydawało się nie do końca dopracowanych od strony aktorskiej.

Cercle de l'Harmonie pod batutą Jérémiego Rhorera grała dość dynamicznie, ale momentami szczególnie instrumentom dętym brakło precyzji. Philippe Sly wykonał tytułową rolę w sposób przekonujący. Był on uwodzicielski i erotyczny, potrafił czarować głosem i aktorstwem. W pozostałych rolach wystąpili między innymi Nahuel di Pierro, Isabel Leonard, Pavol Breslik, Julie Fuchs oraz Eleonora Buratto. « 17/07/2017 16:35:08

045

696-MAKIETA 3 32-49.indd 45

17/07/2017 16:35:09

046 5 kroków, by odmienić swoje życie na lepsze zdrowie i uroda czy wiesz że...

»

Chcesz pozbyć się złych nawyków i odmienić swój styl życia na bardziej aktywny? A może myślisz o odnalezieniu zagubionych godzin lub zwiększeniu swojej wydajności? Pamiętaj, że możesz to zrobić w każdej chwili, bez względu na wiek, zawód czy stan cywilny.

Jak? Podpowiada ekspert Kreacji Ciała, Izabela Sowińska-Bajon, coach.

1.Postaw sobie wyraźne cele

Wyraźne wytyczenie celu pobudza nas do działania, pozwala na spełnienie marzeń, realizację planów, a także jest siłą motywującą. Jeśli zrealizujemy założony cel, wtedy poprawia nam się nastrój, podnosi się poczucie własnej wartości oraz zwiększają się szanse na uzyskanie kolejnych osiągnięć. Pamiętajmy, że osiągnięcie swoich planów wymaga czasu, dlatego na początku pozwólmy sobie na małe kroki. Początki, to nic innego jak praca nad sobą. Kiedy zaczniemy myśleć w inny sposób, zmieni się nasze zachowanie i nie będziemy zdawali sobie sprawy, kiedy sami nauczyliśmy się dokonywać tak dobrych wyborów, a także postępować w tak efektywny sposób.

samych siebie, podkopując swoje własne poczucie wartości. Dostrzegajmy w sobie dobre strony, zaangażowanie i wysiłek, nawet jeśli zdarzają się porażki. Pochylmy się nad problemem, zastanówmy się i nabierzmy dystansu do siebie. Analizujmy wydarzenia nie po to, by wpędzać się w poczucie winy, tylko po to, by uczyć się na błędach. Nikt nie jest idealny. Należy zatem docenić siebie i otaczający świat za to, jaki jest w rzeczywistości. Im więcej posiadamy pozytywnych myśli na swój temat, tym bardziej jesteśmy zadowoleni z naszego życia i relacji.

3. Pracuj nad nawykami

2. Zacznij doceniać siebie

Nasze życie jest określane przez nawyki.

Niektóre z nich są dobre, a niektóre złe. Te pierwsze podnoszą komfort życia, drugie zaś wpływają negatywnie na jego poziom.

Jak pozbyć się złych nawyków? Sekret tkwi w poznaniu własnych zalet i wad oraz silnej chęci zmiany podejścia do swojego życia oraz chęci zmiany na lepsze. Zmiana nawyków niewątpliwie wymaga samodyscypliny i czasu. Przykładowo nie podoba nam się nasze ciało, ale myślimy o tym zajadając się słodkimi batonikami lub kolejną paczką niezdrowych chipsów. Wyrzućmy je i sięgnijmy po jabłko czy marchewkę.

Jeśli sami nie nauczymy się doceniać siebie, nie liczmy na to, że zrobi to ktoś inny. Ludzie traktują nas tak, jak my sami traktujemy siebie. Dlatego nie wprowadzajmy w kompleksy

Nadchodzące zmiany będą wymagać od nas dużych pokładów energii. Komfort

696-MAKIETA 3 32-49.indd 46

4. Postaw na zdrowe odżywianie się!

życia jest bezpośrednio związany z tym, co się spożywa, dlatego warto większą uwagę poświęcić swojej diecie. Puste kalorie – słodkie cukierki, gazowane napoje, kaloryczne fast foody – zdecydowanie nie są dobrym pomysłem. Chcąc poprawić jakość swojego życia postawmy na zdrową i oczyszczającą dietę np. tę proponowaną przez Kreację Ciała, która pomoże nam odzyskać równowagę, oczyścić organizm, usunąć szkodliwe toksyny i poprawić jakość życia. Zmniejszmy swoje porcje i ograniczmy je do minimum czterech posiłków dziennie, jedzmy więcej warzyw (szczególnie tych zielonych), owoców oraz pijmy więcej wody, najlepiej z niską zawartością sodu.

5. A może sport?

To może być jazda rowerem, bieganie czy fitness. Dzięki uprawianiu sportu można zadbać o zdrowie, poprawić swój wygląd oraz poczuć się lepiej. Spróbujmy zatem spędzić aktywnie każdy dzień dostosowując trening do swojego trybu pracy i możliwości. Pamiętajmy że każda aktywność fizyczna jest dobra. Ważne, by wykonywać ją regularnie i co najważniejsze, żeby sprawiała nam przyjemność.

Newseria.pl

Więcej informacji:

kreacjaciala.pl

17/07/2017 16:35:10

047

696-MAKIETA 3 32-49.indd 47

17/07/2017 16:35:13

048

SPORT łucznictwo + Piłka nożna

Mikołaj Radosz mistrzem Wielkiej Brytanii

»

W odbywających się 2 lipca na obiektach Lilleshall National Sports and Conferencing Centre mistrzostwach Wielkiej Brytanii juniorów w łucznictwie, młody polski zawodnik Mikołaj Radosz wywalczył zloty medal i tytuł mistrza Wielkiej Brytanii w kategorii do lat 12 (kategoria Barebow).

W zawodach, które trwały dwa dni wzięło udział 281 zawodników, głównie z Anglii, Walii, Szkocji i Północnej Irlandii. Mikołaj Radosz startował w kategorii Barebow do lat 12 (Barebow – S7 – Jnr

16-nastoletni Paweł Żuk podpisał kontrakt z Evertonem

696-MAKIETA 4 48-51.indd 48

Gents U12 – Bristol 4), strzelając 1009 punktów (!) uzyskał najlepszy wynik ze wszystkich zawodników startujących w tej kategorii Barebow, we wszystkich grupach wiekowych!

Pierwszego dnia zawodów odbył się The Junior World Archery Star, natomiast dzień później, w którym startował Mikołaj Radosz – The Junior National Outdoor Championship. «

W 2012 roku PZPN zainteresował się zdolnym nastolatkiem. Paweł grał wówczas w Oldham, ale jego postępy monitorowali skauci klubów z Premier League. Największe zainteresowanie przejawiali przedstawiciele Manchesteru United. Wtedy jednak do gry włączył się osobiście trener Evertonu Roberto Martinez. W czerwcu 2015 roku Polakowi zaproponowano kontrakt

z akademią, a klub zapłacił za 14-latka z Polski astronomiczną kwotę 450 tysięcy funtów!

Kontuzja w 2016 roku spowodowała, że Paweł Żuk musiał przerwać grę, teraz jednak wraca do reprezentowania barw brytyjskiego klubu po półrocznej przerwie, w której pomogła Anna Marciniak, profesjonalna fizjoterapeutka ze Swinton. W rozmowie z portalem Manchesterowcy.co.uk młody zawodnik ujawnił, że bardzo dobrze czuje się w tej drużynie, a także zaznacza dobrą atmosferę panującą w szeregach teamu z Liverpoolu. Nie ukrywa również swojego zadowolenia związanego z podpisaniem dwuletniego kontraktu.

Oprócz gry w Evertonie Paweł wraca także do reprezentacji Polski U17, pod wodzą trenera Bartłomieja Zalewskiego.

Zawodnik podpisał również czteroletni kontrakt z firmą Adidas, Gentelmen Agreement. Dzięki temu, polski zawodnik będzie promował produkty marki Adidas na bilbordach, jednej z czołowych firm zajmujących się produkcją profesjonalnych akcesoriów, obuwia oraz odzieży sportowej.

17/07/2017 16:30:06

049

696-MAKIETA 4 48-51.indd 49

17/07/2017 16:30:08

050

ROZRYWKA Krzyżówka + Horoskop

696-MAKIETA 4 48-51.indd 50

17/07/2017 16:30:10

051 RAK

SKORPION

RYBY

Nadchodzące dni nie przyniosą żadnych większych zmian w Twoim życiu. Czeka Cię bardzo stabilny, nieco nudnawy okres. Żeby zbytnio się nie rozleniwić postaw na zajęcia, na które wcześniej nie miałeś czasu. Możesz nadrobić zaległości zarówno domowe jak i towarzyskie.

W najbliższych dniach czeka Cię kilka niespodzianek, które jednak nie wpłyną znacząco na Twoje życie. Być może odezwie się do Ciebie dawny znajomy.

Możesz też znaleźć coś, co zgubiłeś.

Dobry czas na porządki. Jeśli masz jakieś zaległości, szybko je teraz nadrobisz.

Ostatnio jesteś w ciągłym ruchu. Wszędzie Cię pełno, a Twoje otoczenie powoli ma tego dosyć. Daj szansę innym. Wycofaj się nieco i wycisz. Jeśli się nie uspokoisz, możesz w krótkim czasie stracić przyjaciół.

W rozmowach pamiętaj, że inni też mają coś do powiedzenia i też mogą mieć rację.

LEW

STRZELEC

BARAN

W końcu dobre wiadomości. Po nienajlepszym czasie przyjdzie sporo miłych rzeczy. Możesz spotkać kogoś, z kim od lat nie miałeś kontaktu. Wasze stosunki mogą szybko przerodzić się w przyjaźń.

Masz również szansę na odniesienie sukcesu zawodowego.

Postaraj się w pracy, a niebawem zostanie to docenione. Masz szansę na awans i podwyżkę. Musisz jednak być bardziej zaangażowany w to, co robisz. Jeśli się skupisz i nie popełnisz błędów, dość szybko osiągniesz sukces. Nie marnuj czasu na rzeczy nieistotne.

Nadszedł okres w którym wszystko może Ci się udać. Musisz dołożyć trochę starań i nieco bardziej się skupić, a sukcesy niebawem nadejdą. Dobry moment na zmianę pracy. Jeśli od dawna planowałeś jakieś życiowe zmiany to właśnie teraz możesz je zrealizować.

PANNA

KOZIOROŻEC

BYK

Poświęć jak najwięcej czasu swoim najbliższym. Ostatnio zbyt dużo pracowałeś, a Twoje myśli zaprzątały wyłącznie sprawy zawodowe. Jeśli możesz, weź urlop lub chociaż kilka wolnych dni.

Porozmawiaj z partnerem. Zrelaksuj się w otoczeniu swojej rodziny.

Jesteś w bardzo dobrej formie. Wykorzystaj to koniecznie. Możesz osiągnąć sukces na niemalże wszystkich polach. Masz szansę na spotkanie drugiej połówki. Jeśli jesteś w związku, Twoje relacje z partnerem będą bardzo dobre. Będziecie się rozumieli bez słów.

Zwolnij trochę tempo i zastanów się, czy w ostatnim okresie nie miałeś za dużo na głowie. Jeśli jesteś zmęczony i przepracowany koniecznie pomyśl o urlopie. Nawet kilka wolnych dni pozwoli Ci się zrelaksować i odzyskać energię.

Niebawem będzie Ci ona bardzo potrzebna.

WAGA

WODNIK

BLIŹNIĘTA

Nadszedł czas na zasłużony odpoczynek.

Po wielu miesiącach wytężonej pracy musisz w końcu zwolnić. Pomyśl o rzeczach przyjemnych. Zabaw się i pozwól sobie na odrobinę szaleństwa. Dobry moment na spotkanie z nieco zaniedbanymi ostatnio przyjaciółmi.

Czeka Cię trochę zmian. Dobry czas na podjęcie dawno odkładanych decyzji.

Pamiętaj jednak, by przed każdym istotnym krokiem dobrze się zastanowić. Zawsze lepiej się poradzić kogoś mądrzejszego i życzliwego, niż później żałować pochopnych ruchów.

Na szczęście kończy się okres, w którym nie bardzo Ci wychodziło. Tym razem wszystko się odwróci. Czeka Cię pasmo sukcesów zarówno zawodowych jak i osobistych. Masz szansę poznać kogoś interesującego. Wasza znajomość może przerodzić się w coś więcej.

(22.06–22.07)

(23.07–22.08)

(23.08–22.09)

(23.09–22.10)

696-MAKIETA 4 48-51.indd 51

(23.10–21.11)

(22.11–21.12)

(22.12–19.01)

(20.01–18.02)

(19.02–20.03)

(21.03–20.04)

(21.04–20.05)

(21.05–21.06)

17/07/2017 16:30:11

052

696-MAKIETA 5 52-68.indd 52

17/07/2017 16:42:08

053

696-MAKIETA 5 52-68.indd 53

17/07/2017 16:42:11

054

696-MAKIETA 5 52-68.indd 54

17/07/2017 16:42:12

055

696-MAKIETA 5 52-68.indd 55

17/07/2017 16:42:14

056

OGŁOSZENIA usługi

696-MAKIETA 5 52-68.indd 56

17/07/2017 16:42:16

057

696-MAKIETA 5 52-68.indd 57

17/07/2017 16:42:18

058

OGŁOSZENIA usługi

696-MAKIETA 5 52-68.indd 58

17/07/2017 16:42:21

059

696-MAKIETA 5 52-68.indd 59

17/07/2017 16:42:23

060

OGŁOSZENIA usługi

696-MAKIETA 5 52-68.indd 60

17/07/2017 16:42:25

061

Zadzwoń i zapytaj

O OGŁOSZENIE

RAMKOWE 020 8846 3614

696-MAKIETA 5 52-68.indd 61

17/07/2017 16:42:27

062

OGŁOSZENIA usługi + drobne

696-MAKIETA 5 52-68.indd 62

17/07/2017 16:42:29

063 duzy salon z kuchnia, ogrod. W pełni wyposażone, Klimatyzacja.

Dostepne od zaraz. 02088851890, 07715677401

jak zamieścić

ogłoszenie

> Enfield, EN1 4NJ, Ladne 2 bed flat - £1090/mies. 2 podwojne sypialnie, 2 lazienki, duzy salon z kuchnia, parking.Parter. Dostepne od 2 sierpnia. 02088851890, 07715677401, 07436582103

UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 9.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 9.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

sms

81616

Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatora Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia.

Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz! mieszkania wynajmę mieszkania szukam praca dam praca szukam kupię

internet

CL 06 CL 07 CL 08 CL 09

sprzedam auto-moto randka w ciemno inne

cooltura.co.uk

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane.

Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

ramkowe

(usługi)

Telefonicznie:

020 8846 3614 lub online: cooltura.co.uk (postępuj według instrukcji)

Uwaga!

Ramka do 25 słów

£ 25 +vat

Promocja internetowa zamieść ogłoszenie online i otrzymaj dodatkowy rabat nawet do 40%

Warunki:

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 9.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze.

2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI).

3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków.

4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny.

5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane.

6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

696-MAKIETA 5 52-68.indd 63

SMS:

81616 KOD: 01

> Hounslow. jedynka w domu z ogrodem. blisko komunikacji i sklepów. tel.07523510272

cooltura.co.uk

Kody działów: CL 01 CL 02 CL 03 CL 04 CL 05

mieszkania do wynajęcia

> Hanwell wynajme pok. dla 2 os.na Hanwell w 7 mieszka 3 os. w mieszkaniu, rachunki wliczone oraz umowa wynajmu (potwierdzenie adr.) mieszkanie 2 poziomowe czyste. 07984613766

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 62

> Alperton do wynajęcia pokój jedno osobowy blisko stacji Alperton. rachunki w cenie cena: £85+ depozyt po wiecej informacji prosze o kontakt telefoniczny.

07783385257 > Barnet, NW9 6EY, 2 bed mieszkanie na 2 pietrach. £1200/ mies. Podwojna sypialnia, pojedyncza sypialnia, salon, kuchnia, lazienka z wanna. Dostepne od 8 sierpnia. 02088851890, 07436582103 > Cheshunt do wynajecia dla samotnej pani duzy, jasny pokoj w Cheshunt. Wszystkie rachunki wliczone, szybki internet, miejsce parkingowe. £580/ mc.

07583029855 > Edgware, HA8 9QG, Podwojny pokoj z rachunkami - £135/tydz.

Ladny pokoj, wlasna lodowka, wszystko nowe. 02088851890. > Edgware, HA8 9QG, Pokoj z

lazienka, £715 z rachunkami, z wyjściem na ogrod. Podwojny pokoj, lazienka, lodowka, rachunki wliczone, internet w cenie.

Polecamy. 02088851890.

> Edmonton, N9 8QY, 5 Bed

House, £2395/mies + rachunki. 3 podwojne sypialnie + 2 podwojne z lazienkami. Caly dom po remoncie.

Dostepny od zaraz. 02088851890.

> Enfield Town, EN1 1JZ. Luksusowe 4 bed dom - £1845/pm.

3 podwojne pokoje, 1 pojedynczy,

> Mitcham Eastfilds od 22 Lipca dostępna jedynka, 5 min do stacji, internet, ogród w domu, 4 osoby i mala suczka rasy Jack Russell. £120+depozyt panuje miła atmosfera 07463798822 > Norbury duża dwójka dla dziewczyny do wynajęcia w dużym domu z ogrodem na Norbury.

Dodatkowe informacje: Wszystkie rachunki wliczone, możliwość korzystania z Internetu, jeden tydzień depozytu!!! 07590754672 > Perivale pokoj dwuosobowy na Perivale w czystym i spokojnym domu. Mozliwosc korzystania z internetu oraz polskiej TV. 7min pieszo od stacji metra. £120 07738490020 > South Ealingu wynajme pokoj duza jedynke na South Ealingu 3 minuty do stacji metra i autobusu 65. Platne 115 funtów na tydzień.

Tydzien depozytu. Nr. Tel. 07517527362 > Streatham Common ladna dwojka dla dwóch lub jednej osoby. w domu internet I zadbany ogród. blisko stacja pociągów Streatham Common i polskie sklepy. tylko spokojne osoby. 07828449723 > Streatham Common sloneczna dwojka dla 2 lub 1 osoby na Streatham Common z ładnym ogrodem I internetem. Blisko stacja pociągów I polskie sklepy. £125 tydz. zapraszam spokojne osoby 07533898113 > Tottenham Hale, N17 6PE, 1 bed - £975/mies – Podwojna

17/07/2017 16:42:30

064

OGŁOSZENIA DROBNE

sypialnia, salon z kuchnia, lazienka z wanna. Dostepne od 24 lipca.

02088851890, 07436792779, 07436582103

> Wood Green, N22 5QE, Pokoj duza jedynka £120/tydz + rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami. Dostepna od zaraz.

07436792779. > Wood Green, N15 3PR, £90/tydz + rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami. Dostepny od zaraz.

07436792779.

> Wood green, N22 5LU, Podwojny pokoj - £130/tydz + rachunki za gaz i prad do podzialu z lokatorami. Dostepny od zaraz.

07436792779. > Wood Green, N22 8LT, Studio Flat-£675/mies. Podwojna sypialnia z aneksem kuchennym, lazienka z wanna, przedpokoj z wbudowana szafa. Blisko sklepow i transportu.

Od zaraz.02088851890, 07436582103

praca dam

SMS:

81616 KOD: 03

Firma Budowlana poszukuje osoby na stanowisko Foreman. Wymagane doświadczenie w prowadzeniu projektów budowlanych w UK. Zainteresowane osoby prosimy o przeslanie swojego CV na e-mail: renovations@saraint. co.uk

Zatrudnimy sprzedawcę powierzchni reklamowej i czasu antenowego. Tel. 07958722342

Firma Greenmark poszukuje lakiernika do stolarni na Wembley HA0 Kontakt 07810808838 Marek

Poszukujemy stolarza z doświadczeniem do produkcji okien i drzwi na Wembley HA0 Kontakt 07932606160 Andrzej.

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 62

Conveyor Fitter wanted in South East London for respected plant hire company.

Immediate interview available with a start as quick as possible.

Permanent role. Send CV to paul.kuebler@ premierplanthire. co.uk or call Piotr on 07436161381.

Firma budowlana Sara-Int Ltd zatrudni pracowników ogólnobudowlanych oraz stolarza budowlanego.

Wymagane doświadczenie w uk. Zainteresowane osoby proszę o kontakt pod numerem 07972022515 (Darek).

696-MAKIETA 5 52-68.indd 64

Praca dla sprzedawcy - branża budowlana (okna drzwi meble). Kontakt: 07958722342

> Fostering Agency szuka polskich rodzin zastępczych w Londynie i okolic do opieki nad dziećmi. Długoterminowa praca, dobre wynagrodzenie. Jezyk angielski wymagany.

07749978770 > Potrzebujemy 2

odpowiedzialnych i milych panów do mycia okien 07846300239

> Poszukuje dziewczyn do pracy Praca na pelny etat lub godziny dostosowane do dyspozycyjności, cleaners2017@interia.pl > Lakiernia z siedziba w Slough, Colnbrook (SL3 0AA) poszukuje doświadczonego lakiernika oraz pomocnika lakiernika z doświadczeniem. Atrakcyjne wynagrodzenie! Praca stala, min

58h tygodniowo. office@ accurateprofessional.co.uk 01753683321

references? If you do, then please get in touch with us on 07460336549

> Full or part Time hairdresser to work in salon in tooting telephone Vera at salon 02086725619 or mobile 07813484218

> Poszukujemy opiekunki dla dzieci w wieku 6 i 9 lat w Londynie, oferujemy wlasny pokoj z internetem, wyzywienie i £120 tygodniowo lub £520 miesiecznie.

Martamontague@hotmail.com

> Lakiernia w Slough, Colnbrook (SL3 0AA) poszukuje doświadczonego lakiernika oraz pomocnika lakiernika. - atrakcyjne wynagrodzenie Praca stała, min 58h tyg. office@accurateprofessional.co. uk 01753683321 > I'm looking for female staff for a busy cafe in Clapham.

07929297107 > Zatrudnie kierowce vana,

Heathrow. Dobry angielski, doświadczenie kurierskie wymagane. Nielimitowany czas pracy. Kontakt mailowy prosze. poldek@hotmail.co.uk

> Poszukujemy do pracy sort line operatorow i maintenance cleanerow w Basildon/Essex. Praca od zaraz na czas nieokreślony.

Wynagrodzenie £7.5 - £8/godz.

Dostepne nadgodziny oraz treningi. asidorska@smartsolutions.co.uk 01268744300 > Przyjmę do pracy na stanowisko piaskarza w warsztacie samochodowym 07542093786 > Sprzedawca do take away shop z rybami w Szkocji do listopada. £8 na godz. 45 godz tyg. Pokoj £50 na tydzien. Dobry angielski. CV przeslac mailem. eclpraca@tiscali.co.uk > Poszukuje do pracy sort line operators i maintenence cleaners.

Praca od zaraz na czas nieokreslony.

Wynagrodzenie: £7.5-£8.00. Praca w godz. 7:00-15:00, 15:00-23:00, 22:6:00. dostepne nadgodziny. asidorska@smartsolutions.co.uk, 01268744300 > Stała praca w firmie ogrodniczej dla osób chętnych do pracy.

Znajomość fachu nie konieczna.

Kompetetywne zarobki. Od poniedziałku do piątku od około 8am do 5pm 07966211771 > Poszukujemy Modeli i Modelki w wieku od 3 do 65 do pracy w Londynie. Wysokie zarobki! Nabor do katologow. Wyslij swoje aktualne zdjecie na infotalentuk@gmail.com > Are you looking for a job as a nanny and have 2 years of paid experience and excellent

praca szukam

SMS:

81616 KOD: 04

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 62

> Polish lady violinist, soloist, is looking for position in London from September. 07811327399 > Poszukuję pracy jako plastrarz i ogólno budowlaniec. 9 lat doświadczenia w branży.

07466319391 > Witam oferuje sprzątania domów, flatow, mieszkań w Całym Londynie. Mój numer 447448160241 Sprzątania jednorazowe oraz stałe 10£h również po remoncie Wioleta > Szukam pracowników budowlanych, punktualnych, z checia do pracy, znajomosc murowania mile widziana, nie palacych, j.angielski nie potrzebny, prosze o kontakt sms.

07731396722 > Ogrodnik szuka pracy- prace porządkowe w ogrodzie, koszenie trawy, przycinanie krzewów, mycie plyt chodnikowych, naprawa plotow, renowacja patia, i itp tel.

07468859625 > Elektryk 14 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy.

Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy.

Szuka pracy. Pawel 07469234481 > Plastrarz z doswiadczeniem podejmie sie pracy, wysoka jakosc, czystosc, wlasne narzedzia.

07737058249. Mariusz > Malarz szukam pracy jako malarz mam wieloletnie doswiadczenie 0 7462262966 > Solidny tynkarz i Ogolnobudowlaniec bez nalogow szuka pracy.tel.07925421799.

17/07/2017 16:42:30

065 sprzedam SMS:

81616 KOD: 06

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 62

> Sprzedam rower elektryczny.

Jest to damka. posiada 8 biegów i 3 zakresy wspomagania napędu elektrycznego. hamulce i przekładnia firmy shimano. 390f.

07918216443 > Tanio dzialka 0,2500h z dostępem do rzeki w pow. hajnowskim Tel 07707609041 > Dom w stanie surowym w atrakcyjnym miejscu w Bialymstoku tel 07707609041 > Duzy słownik naukowo techniczny gb =pl. nowy 2-utomowy.okazja. £45.00 tel.

07523510272 > Podreczniki, cd i slowniki do nauki hiszpanskiego, francuskiego, wloskiego, niemieckiego. nowe. tanio. tel. 07523510272 > Zawartosc domu rodzinnego: do stolowego, kuchni, dziecinnego. wysoka jakosc. zapraszamy. zachodni londyn. tel.

07523510272

randka

Katowice,Kraków, Dębica ) Koszt: 85/os 07742374416

> Jadę do Polski 3 sierpień a wracam 18 sierpień. Zabiorę 3 osoby tam i z powrotem. Trasa: A4 Wrocław , Katowice, Kraków, Tarnów. Tel: 07816599238.

Mariusz.

usługi różne zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 62

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

Architekt z uprawnieniami, wieloletnia praktyka w UK, extensions, loft conversions, listed buildings consent , kontakt: 07903034463; szymon.dylewski@ gmail.com

w ciemno SMS:

81616 KOD: 08

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 62

> Samotna matka, znudzona mezatka Jezeli masz ochote ze mna popisac zapraszam moze nawet kawa?? Status nie ma dla mnie znaczenia Pozdrawiam i czekam 07523658885 > Samotny kawaler z Londynu. 46 lat .Czeka na sms od kobiety 38-46 lat. tel.07826473131

inne SMS:

81616 KOD: 09

cooltura.co.uk

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 62

> Wyjeżdżam dużym i wygodnym samochodem dnia 23/07/17 (niedz) o godz:19:00 z Londynu do Rzeszowa ( trasa: Wrocław, Opole,

696-MAKIETA 5 52-68.indd 65

Parapsychology, Jasnowidz I Duchowy Uzdrowiciel pomoże w problemach w związkach, podczas rozprawy sadowej, pozbyć się pecha i usunąć negatywna energie oraz powstrzyma twojego partnera przed zdrada i inne Malik: 07932931946

Profesjonalne sesje fotograficzne: fotografia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa. Zapraszam na moja stronę www. fairyworldphotography.co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120

transport paczki i przewozy zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 62

Najtańsze przeprowadzki i przewozy lokalne (Londyn), międzymiastowe (cale UK) oraz Polska - AngliaPolska także przewozy wszelkich przesyłek (paczek, mebli, gabarytów, itp) Cotygodniowe wyjazdy do Polski. Sprawdź opinie fb: MarioRemTrans 07722560744 mario. remtrans@gmail.com Zapraszamy 24/7

zdrowie zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 62

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

Polska Telewizja Londyn NC+ Zestawy na umowę i kartę Montaż anten Zapraszamy do punktu 49 Oldfields Circus UB54RR Northolt Sklep Ealing:02088101577 Sklep Northolt: 02082033162 Instalacje: 07779631401 www. polskatelewizja.co.uk

komputery serwis zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 62

Kursy Kosmetyczne i Stylizacji Paznokci Po Polsku. Promocje Wysoki Poziom, Akredytowane Certyfikaty! Idealne na rozpoczęcie nowej kariery zawodowej.

Szczegóły na www.

PolskieKursy.co.uk tel. 07752567620

telewizja satelitarna zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 62

Anteny satelitarne.

Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl

Naprawa: laptop, tablet, konsola, telefon, Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu/ klawiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwarancji.

Laptop zastępczy dojazd do klienta tel.

07411123340

H-Tech Serwis Komputerowy.

Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci.

Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk

17/07/2017 16:42:30

066

OGŁOSZENIA ROZWINIĘCIE

696-MAKIETA 5 52-68.indd 66

17/07/2017 16:42:33

067

696-MAKIETA 5 52-68.indd 67

17/07/2017 16:42:35

696-MAKIETA 5 52-68.indd 68

17/07/2017 16:42:37