Τεύχος 12 - Απρίλιος 2012 by CrashOnlineGR

EXOF CRASH T.12_Layout 1 03/04/2012 5:31 μ.μ. Page 1

ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ: ΤΟ ΑΠΟΡΡΗΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΚΟΝΤΟΠΥΡΑΚΗ

ΤΕΥΧΟΣ 12 l ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2012 l ΤΙΜΗ 4,50 € l ΜΗΝΙΑΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΟΛΙΚΗΣ ΡΗΞΗΣ

Αποκάλυψη

Η ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ δεν είναι Ελληνική

Προσφορά

Μόνο το 6% ανήκει στο Ελληνικό Κράτος

ΔΩΡΕΑΝ DVD αφιερωμένο εξαιρετικά

ΤΕΥΧΟΣ 12 l ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2012

Μόνο στο «Crash»

ΓΚΑΛΟΠ ΕΦΙΑΛΤΗΣ

για τη Μέρκελ και την παρέα της

Συνέντευξη-ΣΟΚ

ΦΥΓΕΤΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ για να... γλιτώσετε To συνιστά η «Ιδιωτική CIA», Stratfor

EXOF ESWTERIKH_PEIRAWS 24/3/14 4:27 μ.μ. Page 2

03_EDITORIAL 31/03/2012 12:31 π.μ. Page 3

edito Λ

του ΓΙΩΡΓΟΥ ΤΡΑΓΚΑ

Προσοχή μην πάθουμε…. vertigo

ένε κάποιοι ότι εάν η ψήφος του λαού μπορούσε να ανατρέψει το σύστημα, τότε θα ήταν… παράνομη. Έχουν δίκιο; Αυτό θα το δούμε μόλις ανοίξουν οι κάλπες που θα στηθούν, όπως διαρρέουν στις εφημερίδες μεταξύ 29ης Απριλίου και 13ης Μαΐου. Οι Γερμανοί και οι διεθνείς τοκογλύφοι πιστεύουν ότι οι Έλληνες θα πάθουν vertigo. Με το φόβο της απομάκρυνσης από την Ευρωζώνη και της απώλειας του ευρώ, θα επιλέξουν πάλι τα δύο μεγάλα κόμματα, που αυταπόδεικτα (νομίζω ότι ελάχιστοι πολίτες το αμφισβητούν) είναι πρωταίτια της μεγάλης εθνικής καταστροφής, υπεύθυνα για την άφιξη των κανιβάλων αποικιοκρατών στη γη μας και, ουσιαστικά, κινούνται ως μαριονέτες από την Καγκελαρία του Βερολίνου.

μένο; Ποια είναι τελικά η ευρωπαϊκή δημοκρατία; Το να οδηγούνται Έλληνες, Ισπανοί, Πορτογάλοι, Ιταλοί στους… φούρνους της κ. Μέρκελ και να χαρακτηρίζονται «εταίροι και ισότιμοι Ευρωπαίοι πολίτες»; Επομένως, μετά την απομάκρυνση από τις κάλπες που θα στηθούν ουδέν λάθος αναγνωρίζεται… Το τεύχος του «Crash» που κρατάτε στα χέρια σας έχει εκρηκτική ύλη. Το γκάλοπ της Alco, που έγινε για λογαριασμό του «Crash», σε μεγάλο δείγμα πολιτών, μπορεί να χαρακτηριστεί «εφιάλτης» για την παρέα της Άνγκελα Μέρκελ, γιατί δείχνει ότι διευρύνεται το ποσοστό των Ελλήνων που θέλουν να απομακρυνθούμε από την Ευρώπη, ενώ την ίδια ώρα η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων θεωρεί ότι οι αρχηγοί των δύο μεγάλων κομμάτων δεν μπορούν να φέρουν τίποτε καινούργιο και τίποτε ελπιδοφόρο στον τόπο. Είναι καμένοι και φθαρμένοι. Την άποψη ότι «ίσως είναι καλύτερα να παζαρέψουμε σκληρά ή να απομακρυνθούμε από την Ευρώπη» εκφράζουν ολοένα και περισσότεροι αναλυτές. Μάλιστα, ειδικοί αναλυτές από το διεθνές Ινστιτούτο Γεωπολιτικών Αναλύσεων Stratfor (θεωρείται μια «Ιδιωτική CIA»), μιλώντας αποκλειστικά στο «Crash», επισημαίνουν ότι μάλλον θα ήταν καλύτερα να… απομακρυνθούμε από την Ευρωζώνη. Η ανάγνωση των επιχειρημάτων τους μάλλον είναι προάγγελος άσχημων γεγονότων. Κανείς από εσάς, υποθέτω, δεν θα μπορούσε να φανταστεί ότι η Τράπεζα της Ελλάδος δεν… είναι ελληνική! Και όμως, είναι αλήθεια! Διαβάστε στο περιοδικό που κρατάτε στα χέρια σας πώς απαγορεύεται –ουσιαστικά– οποιοσδήποτε έλεγχος στο εσωτερικό της, καθώς και γιατί είναι απόρρητη η ακριβής σύνθεση των μετόχων της. Η γραμμή του αίματος των ιδιοκτητών της φαίνεται ότι φτάνει έως την παντοδύναμη οικογένεια Ρότσιλντ. Ξεφυλλίζοντας τις σελίδες του «Crash», θα διαβάσετε το κρυφό ημερολόγιο του κ. Κοντοπυράκη και των όσων έζησε μέσα στην περίφημη ΕΛ.ΣΤΑΤ. («Οι πέντε μέρες του Κόνδορα»). Ακόμα, ένα «καυτό» θέμα για τον μυστηριώδη κ. Ρόντο, ο οποίος φαίνεται ότι είναι ο άνθρωπος όλων των επικίνδυνων, παράξενων και περίεργων αποστολών. Στενός φίλος του κ. Παπανδρέου, που έχει δικηγόρο το στενό φίλο του κ. Σαμαρά, Φαήλο Κρανιδιώτη. Ξαφνικά, μάθαμε ότι είναι μάρτυρας στη δικογραφία για την απόπειρα δολοφονίας κατά Καραμανλή. Κλείνοντας, σας προτρέπω οπωσδήποτε να δείτε το DVD που προσφέρουμε μαζί με το τεύχος. Θα σκάσετε στα γέλια με όλες τις υποσχέσεις που δόθηκαν –προεκλογικά πάντα– στη διάρκεια της Μεταπολίτευσης. Αυτά τα «απίθανα» διαφημιστικά σποτ, όμως, έπεισαν πολύ κόσμο και εδραίωσαν τον δικομματισμό. Μόλις το δείτε, θα καταλάβετε λοιπόν γιατί ανησυχώ μήπως πάλι πάθουμε vertigo. Και ως γνωστόν, μετά την απομάκρυνση από το ταμείο (κάλπη), ουδέν λάθος αναγνωρίζεται!!!

Mετά την απομάκρυνση από τις κάλπες που θα στηθούν, ουδέν λάθος αναγνωρίζεται…

Κακά τα ψέματα, οι ξένοι έχουν πάρει μέχρι στιγμής τις απαραίτητες υπογραφές, που εξασφαλίζουν τα συμφέροντά τους-την πλήρη λεηλασία της χώρας-και τον έλεγχο της Ελλάδας για 20, 30, ποιος ξέρει πόσα χρόνια. Από τώρα, πριν ακόμη βάλουμε τα καλά μας για να πάμε να ψηφίσουμε, μας λένε ότι πρέπει να πάρουμε 14,5 δισ. ευρώ μέτρα τον Ιούνιο και ότι η νέα κυβέρνηση ή η συγκυβέρνηση που θα προκύψει, για να βελτιώσει τον ανταγωνισμό. Πρέπει να σπρώξει τους μισθούς στα επίπεδα της Βουλγαρίας. Δηλαδή, 200 ευρώ, μπορεί και 150! Το θέμα λοιπόν είναι εάν εμείς θα πάθουμε vertigo ή θα ψηφίσουμε έχοντας στα μάτια καθαρό το τοπίο. Έχω διατυπώσει σε εκατοντάδες εκπομπές τις απόψεις μου. Και αυτό δεν έχει να κάνει με αριστερούς ή δεξιούς. Γιατί πέρα από την εξυπηρέτηση των δανεικών και την ανάγκη να νοικοκυρέψουμε το κράτος, υπάρχει το ιταμό ύφος, το περιφρονητικό βλέμμα, η συνεχείς-καθημερινές ταπεινώσεις του ελληνικού λαού και η ανάρμοστη για χώρα –που θεωρείται μόνο στα χαρτιά εταίρος– παρουσία ξένων δυνάμεων κατοχής στην πατρίδα μας. Είμαστε υποχρεωμένοι να αγωνιστούμε δυνατά σε όλα τα πολιτικά μετερίζια. Είναι πατριωτικό καθήκον μας να παλέψουμε, έως ότου και ο τελευταίος ξένος ελεγκτής ή επόπτης, η παρουσία του οποίου δολοφονεί τη δημοκρατία και τους θεσμούς της αλλά και την έννοια της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, φύγει ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ από τη χώρα μας. Δικαιοσύνη, ελεύθερη βούληση και ανάπτυξη σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να επιτευχθούν με ύπατη αρμοστεία. Αυτοί εποπτεύουν μόνο το ξεζούμισμα, το οποίο ήδη παραδέχονται σε δηλώσεις τους Γερμανοί αξιωματούχοι, που ομολογούν ότι το 4ο Οικονομικό Ράιχ ωφελήθηκε ήδη 15 δισ. ευρώ από τα διάφορα πακέτα διάσωσης της Ελλάδας. Φωνάζουν στα παράθυρα της τηλεόρασης για την αναγκαιότητα παραμονής της Ελλάδας στην αγκαλιά της Ευρώπης. Ας μιλήσουμε κάποια στιγμή γι’ αυτή την «αγκαλιά», που είναι κόλαση για εκατομμύρια άνεργους Ευρωπαίους πολίτες. Ποιο είναι τελικά το ευρωπαϊκό κεκτη-

“

Απρίλιος/2012

crash 3

004_005_PERIEXOMENA 31/03/2012 2:22 π.μ. Page 4

crash

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

8 Δημοσκόπηση ΓΚΑΛΟΠ ΕΦΙΑΛΤΗΣ

Αποκάλυψη

Η κεντρική μας

ΤΡΑΠΕζΑ δεν είναι Ελληνική του Παναγιώτη Κερτεζίτη

για τη Μέρκελ και την παρέα της 24 του Τάσου Παπαδόπουλου - Άρθρο του Κώστα Παναγόπουλου

Πορτρέτο

ΑΛΕΞ ΡΟΝΤΟΣ

«ΦΥΓΕΤΕ από την ΕΥΡΩΠΗ για να... ΓΛΙΤΩΣΕΤΕ» Συνέντευξη-ΣΟΚ της Δέσποινας Παπαγεωργίου

Μηνιαίο Πολιτικό Περιοδικό Ολικής Ρήξης Ιδιοκτησία: Αρθρογράφος: Γενικός Διευθυντής: Σύμβουλος Έκδοσης: Διευθυντής: Οικονομικός Διευθυντής: Αρχισυνταξία: Εμπορική Διεύθυνση:

ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Γιώργος Τράγκας Παναγιώτης Τζένος Δημήτρης Κωνσταντάρας Αντώνης Πρέκας Γιάννης Τράγκας Μαρία Καρρά Μάρθα Τσιατά mtsiata@yahoo.gr

Αρθρογράφοι Τεύχους: Τάσος Παπαδόπουλος, Κώστας Παναγόπουλος Ειδικοί Συνεργάτες: Γιώργος Ανδρουτσόπουλος, Δέσποινα Παπαγεωργίου Γράφουν: Ιωάννα Ηλιάδη, Γεωργία Σκιτζή, Kατερίνα Σταυρίδου, Ανθή Αγγελοπούλου, Κάτια Τσιμπλάκη, Μαρία Β. Δημητρούκα Διόρθωση Κειμένων: Χρήστος Τρεμούλης Δημιουργικό-Παραγωγή: Αρχείο Φωτογραφιών: Φωτογράφος: Photo Editor: Εκτύπωση: Διεύθυνση: Τηλέφωνο: FAX: e-mail: 4 crash Απρίλιος/2012

Κωνσταντίνος Παναγούλιας, Νικόλας Ζαφειρόπουλος EUROKINISSI Α.Ε., AΠΕΙΡΟΝ Α.Ε. STUDIO RASSIAS by Βαγγέλης Ρασσιάς Μιχάλης Τσίτας ΧΑΪΔΕΜΕΝΟΣ Α.Ε.Β.Ε. Κορίνθου 1 και Τατοΐου, Μεταμόρφωση 210-2839036 210-2839038 info@crashmag.gr

Ο άνθρωπος των ειδικών αποστολών... του Παναγιώτη Κερτεζίτη

Διεθνή

Ρέσλερ

Βεστερβέλε

ΟΙ ΓΑΜΠΡΟΙ της Kαγκελαρίας

της Κάτιας Τσιμπλάκη

Ντοκουμέντο

του Παναγιώτη Τζένου

004_005_PERIEXOMENA 31/03/2012 2:24 π.μ. Page 5

Παρουσίαση

H «ΑΜΑΡΤΩΛΗ 60άρα ΚΥΡΙΑ» που μισεί τους Έλληνες

Αποκάλυψη

o Δαβίδ Σαλτιέλ εξηγεί...

ΚΩΣΤΑΣ ΒΟΥΤΣΑΣ

Θα τους πάρει όλους ο διάολος

ΟΙ ΕΒΡΑiΟΙ ΤΟΥ ΚoΣΜΟΥ βλέπουν τι γίνεται στην Ελλάδα

1,5 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ θα δώσουμε

ΑΦΙΕΡΩΜΑ: 50.000 ψυχές για τα πιστοποιητικά... θανάτου μας «ΦΟΡΟΣ ΑΙΜΑΤΟΣ» ΣΤΟΥΣ ΝΑζΙ

στα «ΠΛΗΡΩΜΕΝΑ ΠΙΣΤΟΛΙΑ» της Δέσποινας Παπαγεωργίου

86 Στα ΑΔΥΤΑ του aρχηγείου

Συνέντευξη

της

... του Παναγιώτη Τζένου

122 Συνέντευξη

(Πρόεδρος Κ.Ι.Σ.)

της Κάτιας Τσιμπλάκη

100 Συνέντευξη

Ρεπορτάζ

SoS

του Δημήτρη Κωνσταντάρα

110 Συνέντευξη

Νότης Μηταράκης

Συνέντευξη στη Μαρία Β. Δημητρούκα

128 Θέμα Έτσι παίζεται από bloggers το Παιχνίδι της γκρίζας προπαγάνδας της Ιωάννας Ηλιάδη

143

Ο εύκολος δρόμος ήταν το «ΟΧΙ» στο 2ο Μνημόνιο Συνέντευξη στη Γεωργία Σκιτζή

114 Διάλογος

που σπάει

ΤΟΥ ΚΙΝΕΖΙΚΟΥ

Γενόσημα... ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ

ΕλληΝΙδα

Τα δΕσμα

δΡαΚΟΥ

της Kατερίνας Σταυρίδου

Στους δρόμους της Αριστεράς της Ανθής Αγγελοπούλου

Συνεντεύξεις στη Δέσποινα Παπαγεωργίου

162

Ο κύκλος των Χαμένων Ελλήνων άρθρο του Δημήτρη Κωνσταντάρα Απρίλιος/2012

crash 5

006_007_REKLAMA DVD 30/03/2012 11:16 μ.μ. Page 1

το «Crash» παρουσιάζει...

Η ςΑπΟΥΝΟπερΑ τΗς μετΑπΟλιτεΥςΗς κΑι τΑ ψεμΑτΑ τΟΥ πΟλιτι

κΟΥ μΑρκετιΝγκ

Οι μεγΑλες πρΟςδΟκιες κΑι Οι τρΑγικες διΑψεύςεις μεςΑ ΑπΟ ΒιΝτεΟ γιΑ γελιΑ κΑι γιΑ κλΑμΑτΑ

Οι πρΟεκλΟγικες διΑΦΗμιςεις ΑπΟ τΟ ’74 εΩς κΑι ςΗμερΑ

Ένα DVD-ντοκουμέντο που πρέπει να δουν και να κρατήσουν όλοι οι Έλληνες

006_007_REKLAMA DVD 30/03/2012 11:16 μ.μ. Page 2

008_021_GKALOP 31/03/2012 1:15 π.μ. Page 8

crash

ΜΕΓΑΛΗ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ALCO

Ένας στους δύο Έλληνες δεν φοβάται πια την έξοδο από την Ε.Ε. και το ευρώ

Πολύ κάτω από το 50% ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. μαζί

Μετά την ανεργία, η ανικανότητα των πολιτικών τρομάζει τους πολίτες

ΓΚΑΛΟΠ ΕΦΙΑΛΤΗΣ για τη

008_021_GKALOP 31/03/2012 1:16 π.μ. Page 9

Ανάλυση: Τάσος Παπαδόπουλος

Άρθρο: Κώστας Παναγόπουλος

Μέρκελ και την παρέα της

008_021_GKALOP 31/03/2012 1:16 π.μ. Page 10

crash

ΜΕΓΑΛΗ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ALCO

Η ταυτότητα της έρευνας

Πρόθεση ψήφου

Εταιρεία:

ALCO – Αρ. Μητρώου ΕΣΡ 12 Εντολέας:

«Crash» Τύπος:

Ποσοτική (Τηλεφωνικές συνεντεύξεις στα σπίτια των ερωτώμενων) Δείγμα:

1.200 άτομα, ηλικίας 18 ετών και άνω, σε ολόκληρη την Ελλάδα Δειγματοληψία:

Τυχαία, στρωματοποιημένη Σταθμίσεις:

Φύλο, Βουλευτικές εκλογές 2009 Χρόνος:

20-27 Μαρτίου 2012 Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με βάση τους κώδικες δεοντολογίας Esomar και επαγγελματικής πρακτικής του ΣΕΔΕΑ.

41,5%

αθροίζουν Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ με την αναγωγή επί των εγκύρων. Βατερλό του δικομματισμού. Οι «αιμορραγίες» προς δεξιά και αριστερά Πρόθεση ψήφου επί των εγκύρων

10 crash Απρίλιος/2012

008_021_GKALOP 31/03/2012 1:16 π.μ. Page 11

Συσπείρωση - Σημαντικές μετακινήσεις ψηφοφόρων ΠΑΣΟΚ

Συσπείρωση - Σημαντικές μετακινήσεις ψηφοφόρων Ν.Δ.

του Τάσου Παπαδόπουλου

▲ ▲

διαίτερα σημαντικά είναι τα ευρήματα της έρευνας που διενήργησε για λογαριασμό του «Crash» η εταιρεία δημοσκοπήσεων Alco σε δείγμα 1.200 ατόμων από όλη την Ελλάδα την περίοδο 20-27 Μαρτίου 2012. Από τα στοιχεία της έρευνας προκύπτει οκτακομματική Βουλή, με την ανεργία να δεσπόζει στους φόβους των πολιτών για το αύριο. Ταυτόχρονα, στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι πολίτες δεν βλέπουν αναπτυξιακό φως στον ορίζοντα από το ΠΑΣΟΚ, ενώ με ελπίδες αντιμετωπίζουν Νέα Δημοκρατία και Αριστερά. Αρνητικοί είναι οι πολίτες ως προς τα πολιτικά πρόσωπα, με την αρνητική άποψη για τους αρχηγούς των κομμάτων να υπερτερεί κατά πολύ της θετικής. Αξιοσημείωτο επίσης στοιχείο που προκύπτει από την έρευνα είναι το βασικό κριτήριο της επιλογής των ψηφοφόρων, στο οποίο με βραχεία κεφαλή υπερτερεί η παραμονή στο ευρώ από αυτό της διαμαρτυρίας για το Μνημόνιο. Η ανεργία δεσπόζει στο κρίσιμο ερώτημα τι φοβίζει για το μέλλον περισσότερο τους πολίτες. Στην ανεργία αναφέρεται το 42%. Ακολουθεί η ανεπάρκεια των πολιτικών με 26% και η διαφθορά με 15%. Μικρό σχετικά είναι το ποσοστό, που φτάνει το 11% και αφορά το φόβο για την εκχώρηση της εθνικής κυριαρχίας. Τέλος, στο 5% βρίσκονται οι ανησυχίες των πολιτών για τις επιδιώΑπρίλιος/2012

crash 11

008_021_GKALOP 31/03/2012 1:16 π.μ. Page 12

44%

Υπάρχουν περιθώρια διαπραγμάτευσης του 2ου Μνημονίου;

▲ ▲

θεωρεί το Μνημόνιο τετελεσμένο γεγονός... Το 40% ότι υπάρχουν περιθώρια διαπραγμάτευσης

Περιθώρια διαπραγμάτευσης Μνημονίου (βάσει του κόμματος που ψήφισαν το 2009)

12 crash Απρίλιος/2012

008_021_GKALOP 31/03/2012 1:16 π.μ. Page 13

008_021_GKALOP 31/03/2012 1:16 π.μ. Page 14

crash

ΜΕΓΑΛΗ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ALCO

Τι φοβίζει περισσότερο για το μέλλον

Τι σας φοβίζει περισσότερο για το μέλλον;

40%

πιστεύει πως οι κουκουλοφόροι είναι άτομα από παρακρατικές δυνάμεις. 12% από την Αριστερά και 9% από μυστικές υπηρεσίες

▲ ▲

ξεις των ξένων, σε σχέση με τις επιπτώσεις που θα υπάρξουν μετά την υπογραφή της δανειακής σύμβασης. Οι πολίτες εκτιμούν με οριακή πλειοψηφία 44% ότι δεν υπήρχαν περιθώρια διαπραγμάτευσης του Μνημονίου. Αντίθετα, το 40% υποστηρίζει ότι υπήρξαν περιθώρια και το 16% εμφανίζεται χωρίς άποψη. Αναλυτικότερα, σε σχέση με το κόμμα που ψήφισαν το 2009 οι ερωτώμενοι υποστηρίζουν:

▲ ▲

14 crash Απρίλιος/2012

Εκτίμηση για προέλευση κουκουλοφόρων

Πιστεύετε ότι οι κουκουλοφόροι που προκαλούν τα επεισόδια στις διαδηλώσεις προέρχονται από:

008_021_GKALOP 31/03/2012 1:16 π.μ. Page 15

008_021_GKALOP 31/03/2012 1:16 π.μ. Page 16

crash

ΜΕΓΑΛΗ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ALCO

Βασικό κριτήριο επιλογής στις εκλογές

Πιο ισχυρό κριτήριο για την επιλογή σας στις εκλογές είναι:

▲ ▲

45%

των Ελλήνων (λιγότεροι από τους μισούς), λένε ότι θα ψηφίσουν με κριτήριο την περίφημη ευρωπαϊκή προοπτική. Το 41% θέλει να τιμωρήσει τα κόμματα του Μνημονίου φόρων λέει ότι έχει σχέδιο για την ανάπτυξη, ενώ το 42% απαντάει αρνητικά. Αντίθετα, οι ψηφοφόροι της Ν.Δ. του 2009 μόλις στο 18% απαντούν θετικά στο ερώτημα αν έχει ο Α. Σαμαράς σχέδιο για την ανάπτυξη, ενώ το 73% απαντάει αρνητικά. Πανωλεθρία αποτελούν για τον Ευ. Βενιζέλο τα ευρήματα που απαντούν στο ερώτημα αν θα

φέρει κάτι καινούργιο η προεδρία του στο ΠΑΣΟΚ. Οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ του 2009 απαντούν «Όχι» με 80% και «Ναι» με μόλις 14%, ενώ στο σύνολό τους δεν διαφοροποιούνται, μιας και το «Όχι» βρίσκεται στο 74% και το «Ναι» στο 21%. Στην Αριστερά οι πολίτες εκφράζονται ποικιλότροπα. Στο ερώτημα αν έχουν ρεαλιστικές λύσεις για να βγούμε από την κρίση, οι

Βασικό κριτήριο επιλογής στις εκλογές (βάση: ψηφοφόροι κομμάτων σήμερα)

16 crash Απρίλιος/2012

▲ ▲

Το 47% των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ ότι δεν υπήρχαν περιθώρια διαπραγμάτευσης και το 37% ότι υπήρχαν. Στους ψηφοφόρους του 2009 της Νέας Δημοκρατίας τα αποτελέσματα είναι αντίστροφα. Το 45% υποστηρίζει ότι υπήρχαν περιθώρια και μόλις το 37% ότι δεν υπήρχαν. Στο ΚΚΕ είναι διχασμένοι. Το 47% υποστηρίζει ότι υπήρχαν και το 45% ότι δεν υπήρχαν. Στο ΛΑΟΣ υπερτερούν οι αρνητικές απόψεις με 47% έναντι των θετικών, που φτάνουν στο 39%. Τέλος, στο ΣΥΡΙΖΑ ισοψηφούν θετικές και αρνητικές απόψεις με 48%. το ερώτημα αν έχουν σχέδιο ανάπτυξης Νέα Δημοκρατία, ΠΑΣΟΚ και Αριστερά, οι ψηφοφόροι του 2009 τους στέλνουν όλους αδιάβαστους. Με διαφοροποιημένες αρκετά απόψεις εμφανίζονται σήμερα, μιας και η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία. Για τον Α. Σαμαρά το 45% του συνόλου των ψηφο-

008_021_GKALOP 31/03/2012 1:16 π.μ. Page 17

100%

ΑΛΛΕΡγΙΚΟΣ ΣΤΙΣ ΕΚΛΟγΕΣ

ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ στιλό που υπογράφει ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΟΛΑ

Ένα από τα κυρίαρχα συμπεράσματα της δημοσκόπησης της Alco για το «Crash» είναι ότι το υπάρχον πολιτικό προσωπικό δεν μπορεί να εγγυηθεί καμία λύση για τη χώρα, καθώς έχει το ρόλο μαριονέτας. Με νήματα που οδηγούν στα κεντρικά διευθυντήρια της Ε.Ε. και του ΔΝΤ. Αυτό άλλωστε περιγράφουν ευρηματικά τα κοινωνικά δίκτυα με την απεικόνιση του πρωθυπουργού Λουκά Παπαδήμου ως συλλεκτικής... κούκλας

008_021_GKALOP 31/03/2012 1:16 π.μ. Page 18

crash

ΜΕΓΑΛΗ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ALCO

Θα φέρει ή όχι ο Β. Βενιζέλος κάτι καινούργιο στο ΠΑΣΟΚ Πιστεύετε ότι ο Β. Βενιζέλος θα φέρει κάτι καινούργιο στο ΠΑΣΟΚ;

Έχει ή όχι ο Α. Σαμαράς σχέδιο για την ανάπτυξη

Πιστεύετε ότι ο Α. Σαμαράς έχει σχέδιο που μπορεί να φέρει την ανάπτυξη;

Έχει ή όχι η Αριστερά ρεαλιστικές λύσεις για να βγούμε από την κρίση

Πιστεύετε ότι η Αριστερά έχει ρεαλιστικές λύσεις για να βγούμε από την κρίση;

18 crash Απρίλιος/2012

008_021_GKALOP 31/03/2012 1:16 π.μ. Page 19

Γνώμη για πολιτικούς αρχηγούς

73%

74%

ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ το 2009 λένε «Όχι» σε ποσοστό 74% και «Ναι» μόλις 16%. Στο ΚΚΕ υπερτερούν τα «Ναι» στους ψηφοφόρους του 2009 με 52%, ενώ τα «Όχι» καταλαμβάνουν το 36%. Στο σύνολο των ψηφοφόρων το 53% βλέπει ρεαλιστικές λύσεις από την Αριστερά, ενώ το 45% δεν συμμερίζεται την ίδια άποψη. Ως βασικό κριτήριο επιλογής στις εκλογές οι ερωτώμενοι της έρευνας απαντούν κατά 45% την ανάγκη να παραμείνουμε στην Ευρώπη και στο ευρώ και με 41% τη διαμαρτυρία για το Μνημόνιο και τα κόμματα που το ψήφισαν. Το υπόλοιπο 14% δεν εκφράζει άποψη. Αναλυτικά, κα-

τά κόμμα οι ψηφοφόροι με βάση τις σημερινές τους προτιμήσεις: Στο ΠΑΣΟΚ το 74% τάσσεται υπέρ του ευρώ και μόλις το 15% εκφράζει τη διαμαρτυρία για το Μνημόνιο. Στη Ν.Δ. το 68% υπέρ και το 22% κατά. Στο ΚΚΕ το 16% υπέρ, το 69% κατά. Στο ΛΑΟΣ το 32% υπέρ, το 48% κατά. Στο ΣΥΡΙΖΑ το 13% υπέρ και το 78% κατά. Στη Δημοκρατική Αριστερά το 39% υπέρ και το 48% κατά. Στους Ανεξάρτητους Έλληνες το 26% είναι υπέρ και το 70% κατά. Στους Οικολόγους το 45% υπέρ και το 52% κατά. Στη Δημοκρατική Συμμαχία το 57% υπέρ και το 32% κατά. Τέλος, στη Χρυσή Αυγή το 37% υπέρ και το 56% κατά.

θεωρεί ότι ο Σαμαράς δεν έχει σχέδιο για την ανάπτυξη της χώρας

▲ ▲

74%

«βλέπει» πως η Αριστερά δεν προτείνει ρεαλιστικές λύσεις

πιστεύει ότι ο Βενιζέλος δεν θα φέρει κάτι καινούργιο στο ΠΑΣΟΚ

33%

ο Κουβέλης πρώτος στις «θετικές γνώμες». Στο ναδίρ όλοι Απρίλιος/2012

crash 19

008_021_GKALOP 31/03/2012 1:16 π.μ. Page 20

ΜΕΓΑΛΗ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ALCO ▲ ▲

Οι απόψεις για δέκα πολιτικούς αρχηγούς που εκφράζονται στο σημερινό Κοινοβούλιο είναι όλες αρνητικές σε ποσοστό άνω του 50%. Κατά 67% αρνητική για τον Ε. Βενιζέλο και κατά 24% θετική. Με 66% αρνητικές γνώμες ο Α. Σαμαράς και 25% θετικές. Με 75% αρνητικές η Α. Παπαρήγα και 15% θετικές. Με 81% αρνητικές ο γ. Καρατζαφέρης, που κάνει ρεκόρ, και 11% θετικές. Με 67% αρνητικές ο Α. Τσίπρας και 24% θετικές. Δεύτερη σε αρνητικές απόψεις η Ντ. Μπακογιάννη, που πιάνει το 79%, με υπέρ 12%. Με τις λιγότερες αρνητικές γνώμες ο Φ. Κουβέλης, που έχει 56%, και θετικές 32%. Ακολουθεί ο γ. Δημαράς, με 58% αρνητικές και 24% θετικές. Ο Π. Καμμένος παίρνει 60% αρνητικές και 25% θετικές, ενώ, τέλος, η Λ. Κατσέλη… χτυπάει 71% «Όχι» και 13% «Ναι». την πρόθεση ψήφου το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται στο 13,5%, η Ν.Δ. στο 20,8%, το ΚΚΕ στο 8%, ο ΛΑΟΣ στο 2,9%, ο ΣΥΡΙΖΑ 6%, η Δημοκρατική Συμμαχία 2,1%, η Δημοκρατική Αριστερά 7,8%, οι Οικολόγοι Πράσινοι 2,5%, οι Ανεξάρτητοι Έλληνες 7,1%, η Χρυσή Αυγή 2,1%, η Κοινωνική Συμφωνία 1,4% το Άρμα Πολιτών 1,1%, Άλλο κόμμα 2,3%, Λευκό-Άκυρο 3,9%, Αποχή 11,5% και Δεν ξέρω-Δεν απαντώ 7%. Από τα ευρήματα της έρευνας βλέπει κανείς ένα ποσοστό 22,4% να ανήκει σε αυτούς που δεν έχουν επιλέξει κανέναν από τους πολιτικούς σχηματισμούς που εμφανίζονται στο πολιτικό προσκήνιο. Βεβαίως στην πορεία θα εμφανιστούν πολλά νέα κόμματα, που δεν εκφράζονται σήμερα στο ελληνικό Κοινοβούλιο. Πάντως, η αναγωγή στα έγκυρα ψηφοδέλτια δίνει την παρακάτω εικόνα στα ποσοστά των κομμάτων: ΠΑΣΟΚ 16,5%, Νέα Δημοκρατία 25%, ΚΚΕ 10%, ΛΑΟΣ 3,5%, ΣΥΡΙΖΑ 7,5%, Οικολόγοι Πράσινοι 3%, Δημοκρατική Συμμαχία 2,5%, Δημοκρατική Αριστερά 9%, Χρυσή Αυγή 2,5%, Ανεξάρτητοι Έλληνες 8%, Κοινωνική Συμφωνία 1,7%, Άρμα Πολιτών 1,3%, ενώ εκείνοι που απαντούν Δεν ξέρω-Δεν απαντώ φτάνουν στο 9,5%. Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει Βουλή 8 κομμάτων, με νέες εισόδους αυτές της Δημοκρατικής Αριστεράς, των Ανεξάρτητων Ελλήνων και οριακά των Οικολόγων Πράσινων. Οι συσπειρώσεις και οι μετακινήσεις των ψηφοφόρων ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον. Το ΠΑΣΟΚ συσπειρώνει μόλις το 33% των ψηφοφόρων του, ενώ το 17% δηλώνει αποχή. Το υπόλοιπο ποσοστό μετακινείται ως εξής: στον ΣΥΡΙΖΑ το 6%, στους Οικολόγους το 2%, στη Ν.Δ. το 1,5%, στην Κοινωνική Συμφωνία το 3%, στο ΚΚΕ το 3%, στη Δημοκρατική Αριστερά το 14% και στους Ανεξάρτητους Έλληνες το 4%. Λευκό δηλώνουν το 4% και Δεν ξέρω-Δεν απαντώ το 7%. Από τα δημοσκοπικά αυτά στοιχεία προκύπτει ότι οι μεγάλες μετακινήσεις γίνονται προς τη Δημοκρατική Αριστερά, που

Εκτίμηση βαθμού αντικειμενικότητας

20 crash Απρίλιος/2012

Γενικά, θα λέγατε ότι θεωρείτε τα δελτία ειδήσεων της τηλεόρασης πολύ, αρκετά, λίγο ή καθόλου αντικειμενικά; εισπράττει τη μερίδα του λέοντος. Στο στρατόπεδο της Νέας Δημοκρατίας η συσπείρωση φτάνει το 64% και η αποχή το 6%. Προς τη Χρυσή Αυγή μετακινείται το 2%, στη Δημοκρατική Συμμαχία το 3%, στη Δημοκρατική Αριστερά το 3%, στο ΚΚΕ το 1%, στον ΣΥΡΙΖΑ επίσης το 1% και προς τους Ανεξάρτητους Έλληνες το σημαντικότατο ποσοστό που φτάνει στο 13%. Το Λευκό προτιμά το 2% και Δεν ξέρω-Δεν απαντώ εκφράζει το 3%. Και στη Ν.Δ. παρατηρείται το φαινόμενο των μαζικών μετακινήσεων προς τους Ανεξάρτητους Έλληνες, λόγω

της μετακίνησης του κόμματος από την αντιμνημονιακή στάση στην υπερψήφιση του Μνημονίου που οδήγησε στη διαγραφή 22 βουλευτών, μέρος των οποίων συνέπραξε με τον Π. Καμμένο. Στα ευρήματα της έρευνας και στο ερώτημα για την προέλευση των κουκουλοφόρων το 40% το εκτιμά ότι προέρχεται από παρακρατικές δυνάμεις, το 12% από την Αριστερά, το 9% από ξένες μυστικές υπηρεσίες, το 6% από την Άκρα Δεξιά, ενώ το 33% δεν έχει άποψη. Σε ένα τελευταίο ερώτημα για την αντικει-

008_021_GKALOP 31/03/2012 1:17 π.μ. Page 21

δελτίων ειδήσεων τηλεόρασης

μενικότητα των δελτίων ειδήσεων της τηλεόρασης το Καθόλου κερδίζει 45%, το Λίγο 34%, το Αρκετά 14%, το Πολύ μόλις 2% και χωρίς γνώμη δηλώνει το 5%. Αν συμπτύξουμε το Καθόλου με το Λίγο, το ποσοστό των αρνητών της αντικειμενικότητας… χτυπάει ταβάνι με 79% και το Αρκετά με το Πολύ μόλις το 16%. Από τα ευρήματα αυτά προκύπτει η πλήρης απαξίωση των δελτίων ειδήσεων στο ποιοτικό τους μέρος παρά τα υψηλά ποσοστά που εμφανίζουν οι μετρήσεις τηλεθέασης.

79%

πιστεύει ότι τα δελτία των καναλιών είναι καθόλου ή λίγο αντικειμενικά. Το 5% αποφεύγει να απαντήσει, ενώ μόλις το 16% έχει την πεποίθηση πως κάνουν πολύ ή αρκετά σωστά τη δουλειά τους. Κόλαφος για τη βαρονία Απρίλιος/2012

crash 21

008_021_GKALOP 31/03/2012 1:17 π.μ. Page 22

crash

ΑΡΘΡΟ

Κώστας Παναγόπουλος Ο Κώστας Παναγόπουλος είναι διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας δημοσκοπήσεων ALCO

Πέρα από τους αριθμούς

ι δημοσκοπήσεις δεν αποτελούν μέθοδο πρόβλεψης του εκλογικού αποτελέσματος. Αποτελούν επιστημονικό εργαλείο καταγραφής της κοινωνικής πραγματικότητας τη χρονική στιγμή που πραγματοποιούνται. Γι’ αυτό και είναι βεβαίως σημαντική η ενασχόληση με την πρόθεση εκλογικής συμπεριφοράς, αλλά πολύ πιο σημαντική είναι η επισήμανση και ανάλυση των παραμέτρων που επηρεάζουν τη συμπεριφορά αυτή και –συνεπώς– μπορούν και να τη μεταβάλλουν. Στην αφετηρία της προεκλογικής περιόδου, με την κοινωνία να βιώνει βίαιες αλλαγές, την οικονομική θέση των νοικοκυριών να επιδεινώνεται και τα όσα θεωρούσαμε για δεκαετίες δεδομένα να ανατρέπονται, είναι φυσικό οι δημοσκοπήσεις να αποτυπώνουν έντονα συναισθήματα απογοήτευσης και οργής και ακόμη πιο έντονη κινητι-

22 crash Απρίλιος/2012

λους μισούς η επιθυμία να συνεχίσει η Ελλάδα να είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης. Αυτός φαίνεται να είναι ο βασικός διαχωρισμός σήμερα και είναι τόσο έντονος, ώστε ξεπερνάει την πακότητα από και προς όλες τις κατευθύνσεις. ραδοσιακή αντίθεση Δεξιάς - Αριστεράς, Η δημοσκόπηση της ALCO που δημοσιτέμνοντας και τους δύο χώρους. εύεται σήμερα στο «Crash», πίσω και πέρα Την ίδια στιγμή, παρά το ότι οι αλλαγές από τους αριθμούς, αποκαλύπτει ότι η καστον κομματικό χάρτη προσφέρουν πολύ θοριστική παράμετρος που μπορεί να κρίπερισσότερες επιλογές από κάθε άλλη νει τη στάση και την εκλογική μας συμπεριφορά, η οργή σε σχέση με το κομματικό φορά έχει να κάνει με τον τρόπο που προσύστημα οδηγεί μεγάλους όγκους πολισεγγίζουμε την εκλογική διαδικασία. τών σε επιλογές εκτός κομματικού πλαισίγια τους μισούς περίπου κυρίαρχη είναι ου. Δηλαδή, στην αποχή ή στο λευκό ψηη διάθεση να διαμαρτυρηθούν και να τιμωφοδέλτιο. ρήσουν τα κόμματα που στήριξαν την «ποΠρόκειται για τους πολίτες εκείνους που λιτική του Μνημονίου», ενώ για τους άλθεωρούν το κομματικό σύστημα αναποτελεσματικό και διεφθαρμένο και ακριβώς γι’ αυτό αρνούνται να πάρουν μέρος στην (εκλογική) διαΕάν δεν αλλάξει δικασία αναπαραγωγής του. Με τα σημερινά δεδομένα, είναι κάτι, η ψήφος βάση λογικό να περιμένουμε ρεκόρ θα είναι «αρνητική». Θα αποχής για τα επίπεδα των εθνιεπιλέξουμε «το λιγότερο κακό» κώνΈναεκλογών. ακόμη ιδιαιτέρως σημαντικό εύρημα της δημοσκόπησης είναι η αντίθεση ανάμεσα στα καθολικά σχεδόν επίπεδα απογοήτευσης και ανασφάλειας και τα μηδενικά σχεδόν επίπεδα προσδοκίας. Εάν κάτι δεν αλλάξει, ο χαρακτήρας της ψήφου θα είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό «αρνητικός». Δεν θα επιλέξουμε «το καλύτερο», αλλά «το λιγότερο κακό». Και αυτό μπορεί να αποδειχτεί καθοριστικό όχι μόνο για το εκλογικό αποτέλεσμα, αλλά –κυρίως– για την επόμενη ημέρα των εκλογών. Η παρουσίαση των παραμέτρων αυτών, έστω και με τρόπο συνοπτικό, ερμηνεύει απολύτως τα υψηλά ποσοστά απροσδιόριστης ψήφου και τη μεγάλη κινητικότητα στο εκλογικό σώμα. Παράλληλα, καθιστά σαφές ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να εκτιμηθεί η εξέλιξη των τάσεων που σήμερα αποτυπώνονται. Πολύ περισσότερο όταν ακόμη δεν έχουν τεθεί τα διλήμματα των εκλογών, δεν έχει αναπτυχθεί η στρατηγική των κομμάτων και δεν έχουν καταγραφεί οι αντιδράσεις της κοινωνίας.

“

008_021_GKALOP 31/03/2012 1:17 π.μ. Page 23

024_035_STRAFOR TELIKO 30/03/2012 9:46 μ.μ. Page 24

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Κανείς Έλληνας πολιτικός δεν θα μπορεί να ενεργήσει ανεξάρτητα από την Τρόικα. Αλλά, αν κυριαρχήσει η πεποίθηση ότι είναι καλύτερα έξω από την E.E., αυτό θα μπορούσε να αλλάξει

”

Συνέντευξη στη Δέσποινα Παπαγεωργίου

την Πόλη του Μοναχικού Αστεριού, όπως αποκαλείται το άλλοτε διαβόητο για τους «θορυβώδεις» καουμπόι του Τέξας, υπάρχουν κάποιοι που δρουν αθόρυβα. Είναι το αμερικανικό ινστιτούτο γεωπολιτικών αναλύσεων Strategic Forecasting Inc. (Stratfor), που εδρεύει στην πρωτεύουσα της πολιτείας, το Όστιν. Μέχρι πρότινος, το Stratfor το γνώριζαν κυρίως όσοι ενδιαφέρονταν να εμβαθύνουν στις διεθνείς πολιτικές εξελίξεις: ερευνητές, δημοσιογράφοι, επιχειρηματίες. Μέχρι που οι Anonymous χάκεψαν την ηλεκτρονική του αλληλογραφία, την οποία έπειτα δημοσίευσαν τα Wikileaks. Και το ινστιτούτο απέκτησε ευρύτερη δημοσιότητα. Και καθώς το Stratfor βασίζει τις αναλύσεις του σε μέθοδο που αντλεί από τις υπηρεσίες πληροφοριών και όχι από τη δημοσιογραφία, όπως η ίδια διευκρινίζει, η αχλύ που καλύπτει εκ των πραγμάτων τον τρόπο που λειτουργεί κίνησε την περιέργεια πολλών. Το «Crash» επικοινώνησε με το Stratfor, επιδιώκοντας να ρίξει φως στην υπόθεση των Wikileaks, αλλά και για μια συνέντευξη με αναλυτή του για την κατάσταση στη χώρα μας. Στο ηλεκτρονικό μας μήνυμα απάντησε ο υπεύθυνος δημοσίων σχέσεων του Stratfor Κάιλ Ρόουντς. Μας επισήμανε ότι το ινστιτούτο δεν θα σχολιάσει την υπόθεση των Wikileaks, πέρα από την επίσημη ανακοίνωση που έχει εκδώσει. Στη συγκεκριμένη ανακοίνωση, το γεγονός χαρακτηρίζεται ως κλοπή και «παράνομη παραβίαση της ιδιωτικής ζωής», ενώ επισημαίνεται ότι «κάποια από τα μηνύματα μπορεί «να έχουν πλαστογραφηθεί ή διαφοροποιηθεί για να περιλαμβάνουν ανακρίβειες. Κά24 crash Απρίλιος/2012

Το e-mail ντοκουμέντο που μας έστειλε...

Η Kρίστεν Κούπερ, αναλύτρια της

«Ιδιωτικής CIA», Stratfor, μιλάει

αποκλειστικά στο «Crash»

και προειδοποιεί...

«Μόνο εκτός η Ελλάδα μπορεί να αναπτυχθεί, το ευρώ είναι βαρίδι»

024_035_STRAFOR TELIKO 30/03/2012 9:46 μ.μ. Page 25

ΦΥΓΕΤΕ από “ την ΕΥΡΩΠΗ για να...

▲ ▲

ΓΛΙΤΩΣΕΤΕ

ποια μπορεί να είναι και αυθεντικά». Ωστόσο επισημαίνεται ότι οι άνθρωποι του Stratfor δεν θα μπουν στη διαδικασία να «γίνουν θύματα δύο φορές, υποκείμενοι σε ανάκριση σχετικά με το θέμα». Το ινστιτούτο απάντησε, όμως, επισήμως και αποκλειστικά στο «Crash» για τις εικαζόμενες σχέσεις του με τη CIA. Επιπλέον, ο Κάιλ Ρόουντς μας παρέπεμψε στην αναλύτρια του Stratfor για την Ευρώπη Κρίστεν Κούπερ, η οποία μας παραχώρησε εκτενή συνέντευξη για το θέμα της Ελλάδας. Αντίθετα με την ηλεκτρονική αλληλογραφία που είχε δημοσιευτεί στα Wikileaks, όπου αναλυτής φερόταν να λέει ότι η Ελλάδα είναι πειραματόζωο προς παραδειγματισμό για την υπόλοιπη νότια Ευρώπη, η Κρίστεν Κούπερ υποστηρίζει ότι η χώρα μας είναι πολύ ιδιαίτερη για να γίνει «πεδίο δοκιμής» ενός μοντέλου που θα εφαρμοστεί κι αλλού, ενώ επανειλημμένα αναφέρεται στην προοπτική εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη ως εξέλιξη που μακροπρόθεσμα θα συντείνει στην οικονομική ανάπτυξη. Μετά από όλες τις αποκαλύψεις –περιλαμβανομένης εκείνης για την παραποίηση των ελληνικών στατιστικών στοιχείων που βρίσκεται υπό εισαγγελική έρευνα– θεωρείτε ότι η «εισβολή» του ΔΝΤ στην Ελλάδα ήταν το αποτέλεσμα ενός επιτυχημένου σχεδίου εκείνων που θα επωφελούνταν από μια τέτοια εξέλιξη; Είναι η Ελλάδα πεδίο δοκιμής για κάποιο νέο κοινωνικοικονομικό και πολιτικό μοντέλο για το δυτικό κόσμο; «Η Ελλάδα είναι μια χώρα με εξαιρετικά ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, στο πλαίσιο της Ευρώπης και γενικά του δυτικού κόσμου. Η γεωγραφία της, ο πολιτισμός της και η οικονομία της είναι πολύ διαφορετικά από την υπόλοιπη Ευρώπη. Η Ελλάδα δεν θα ήταν καλή χώρα ως πεδίο δοκιμής για ένα νέα κοινωνικοικονομικό και πολιτικό μοντέλο που θα μπορούσε να εφαρμοστεί γενικά στο δυτικό κόσμο». Θεωρείτε ότι αυτή η πολύ συγκεκριμένη οικονομική συνταγή του ΔΝΤ, την οποία σε αυτή την περίπτωση ενστερνίζεται και η Ε.Ε. και η οποία έχει αποτύχει τελικά σε τόσο πολλές χώρες, έχει αυτή τη φορά πιθανότητα επιτυχίας; Πώς θα εκτιμούσατε την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας σήμερα; «Η Ελλάδα ιστορικά δυσκολεύτηκε πολύ να παράγει κεφάλαιο στο εσωτερικό, κάτι που την καθιστά πολύ εξαρτημένη σε στήριξη έξωθεν, ενώ επιπλέον περιορίζει τη δυνατότητά της να αναπτύξει μια εύρωστη τοπική οικονομία ή βιομηχανική βάση. Παρ’ όλ’ αυτά, η Ελλάδα θα δυσκολευτεί πάρα πολύ να αναπτύξει την τοπική της οικονομία όσο διατηρεί κοινό νόμισμα με πολύ πιο ανεπτυγμένες και ανταγωνιστικές οικονομίες στην Ευρωζώνη». Ποιες οι πιθανότητες κοινωνικής Απρίλιος/2012

crash 25

024_035_STRAFOR TELIKO 30/03/2012 9:46 μ.μ. Page 26

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Χάσατε το γεωστρατηγικό σας πλεονέκτημα

”

▲ ▲

αναταραχής την Ελλάδα εξαιτίας των ιδιαίτερα σκληρών οικονομικών μέτρων; Πώς εκτιμάτε γενικά την κατάσταση ασφαλείας στη χώρα; «Η κατάσταση ασφαλείας στην Ελλάδα γίνεται σίγουρα πιο εύθραυστη όσο η οικονομική κατάσταση των Ελλήνων πολιτών χειροτερεύει. Αυτό επίσης προκαλεί κοινωνικές μεταβολές στην Ελλάδα. Η εγκληματικότητα έφθασε στα ύψη τον περασμένο χρόνο. Μεγάλος αριθμός Ελλήνων είτε επιστρέφει στην επαρχία είτε μεταναστεύει, αναζητώντας οικονομικές ευκαιρίες. Όσο περισσότεροι Έλληνες εγκαταλείπουν τις πόλεις, ανοίγει χώρος για εγκληματίες και ανθρώπους με πιο ριζοσπαστικές ιδεολογίες. Όμως, αυτές οι τάσεις μειώνουν επίσης την προοπτική για κοινωνική αναταραχή, γιατί, αντί να εργάζονται για να αναμορφώσουν την κοινωνία, οι άνθρωποι απλώς αποσύρονται από την κοινωνία και βρίσκουν τρόπους διαφυγής ή επιβίωσης έξω από το σύστημα». Μπορεί η Ελλάδα, υπό αυτή τη δυσχερή κοινωνικοικονομική κατάσταση, να αντιμετωπίσει την προοπτική πολέμου με άλλη χώρα; «Δεδομένων των σχετικά καλών σχέσεων μεταξύ της Ρωσίας, της Τουρκίας και της Δύσης, η Ελλάδα δεν έχει τη στραγηγική θέση μεταξύ ανατολικών και δυτικών δυνάμεων, την οποία είχε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου ή την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, και δεν είναι πιθανό να αντιμετωπίσει απειλή πολέμου από άλλη χώρα στο εγγύς μέλλον. Αυτό ισχύει ιδίως όσο παραμένει μέλος του ΝΑΤΟ». Διακρίνετε μεταβολή στο ελληνικό πολιτικό τοπίο, πόσο μάλλον τώρα και ενόψει εθνικών εκλογών; Θεωρείτε ότι το αποτέλεσμα των εθνικών εκλογών μπορεί να φέρει μεγάλες αλλαγές στη χώρα και/ή να εκπλήξει; «Ναι, πραγματικά πιστεύω ότι το ελληνικό πολιτικό τοπίο αλλάζει. Καθώς τα μέτρα αυστηρής δημοσιονομικής λιτότητας γίνονται όλο και περισσότερο δύσκολα να τα αντέξει κάποιος, η υποστήριξη για τα πιο ριζοσπαστικά κόμματα αυξάνεται εις βάρος των κυρίαρχων κομμάτων που θεωρούνται υπεύθυνα για τη σημερινή κατάσταση της Ελλάδας. Παρ’ όλ’ αυτά, όσο η Ελλάδα παραμένει εξαρτημένη από την Ε.Ε. και το ΔΝΤ για χρηματοδότηση, κανείς Έλληνας πολιτικός –ανεξαρτήτως ιδεολογίας– δεν θα μπορεί να ενεργήσει ανεξάρτητα από την Τρόικα. Αλλά αν κυριαρχήσει στην Ελλάδα η πεποίθηση ότι θα είναι καλύτερα έξω από την Ε.Ε. και την Ευρωζώνη, αυτό θα μπορούσε να αλλάξει και θα μπο26 crash Απρίλιος/2012

Στην Ελλάδα το Stratfor έγινε ευρέως γνωστό όταν «ΤΑ ΝΕΑ» σε συνεργασία με τα Wikileaks δημοσίευσαν μέρος της υποκλαπείσας από τους Anonymous ηλεκτρονικής του αλληλογραφίας που αφορούσε την Ελλάδα Το παρακάτω αποτελεί επίσημη απάντηση της εταιρείας στο «Crash»και όχι τμήμα της συνέντευξης με την Κ. Κούπερ.

«Ναι, είμαστε μια... ιδιωτική CIA, αλλά δεν απασχολούμε πρώην ή νυν πράκτορές της» Κάποιοι χαρακτηρίζουν το Stratfor ως «σκιώδη CIA». Ενστερνίζεστε αυτόν το χαρακτηρισμό; «Το προσωνύμιο “σκιώδης CIA” δόθηκε στο Stratfor από το αμερικανικό οικονομικό περιοδικό “Barron’s” το 2001, σε κύριο άρθρο του για το Stratfor. Δεν έχουμε αναφερθεί ποτέ σε εμάς με αυτόν τον τρόπο, αλλά πολλά ΜΜΕ πήραν το χαρακτηρισμό από το άρθρο αυτό και τον επαναχρησιμοποίησαν για χρόνια. Το πλήρες άρθρο: http://www.rumormillnews.com/cgi-bin/archive.cgi?read=13032». Κάποιοι ισχυρίζονται ότι το Stratfor διατηρεί στενούς δεσμούς με τη CIA (πρώην ή ενεργούς πράκτορες κ.λπ.), ακόμα και ότι προωθεί την εθνική πολιτική ασφαλείας των ΗΠΑ. Πώς απαντάτε σε αυτό; «Το Stratfor δεν απασχολεί νυν ή πρώην πράκτορες της CIA. Χρησιμοποιούμε βέβαια μια μέθοδο για τη συλλογή και ανάλυση των πληροφοριών που έχει σχεδιαστεί με βάση τις υπηρεσίες πληροφοριών και όχι τη δημοσιογραφία. Αυτό σημαίνει ότι δεν παίρνουμε συνεντεύξεις και μετά δημοσιεύουμε τα λεχθέντα των συνεντευξιαζόμενων, όπως πράττουν οι δημοσιογράφοι. Αντί γι’ αυτό, συλλέγουμε όσες περισσότερες πληροφορίες μπορούμε από κάθε είδος πηγών (προηγούμενα δημοσιευμένο υλικό, εκθέσεις-έρευνες και από ανθρώπους με τους οποίους συνομιλούμε σε πολλές χώρες). Έπειτα αναλύουμε το υλικό αυτό για να καταλήξουμε σε μια αντικειμενική, μη-ιδεολογική ανάλυση του τι σημαίνει ένα γεγονός. Βοηθάμε τους αναγνώστες μας παντού στον πλανήτη να κατανοήσουν τις εξελίξεις της εποχής – οι συνδρομητές μας μπορεί να είναι από μεμονωμένα άτομα που ενδιαφέρονται για τις διεθνείς σχέσεις, μέχρι επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται σε διεθνές επίπεδο και ανθρώπους στο στρατό και την κυβέρνηση. Το Stratfor είναι ιδιωτικό, μη-ιδεολογικό και δεν εμπλέκεται στην προώθηση εθνικών πολιτικών – είτε πρόκειται για την εθνική πολιτική των ΗΠΑ είτε άλλων χωρών». ρούσαμε να δούμε πολιτικούς που να επιθυμούν να ανακόψουν την ισχυροποίηση της Ε.Ε.» Με τι χρώματα θα ζωγραφίζατε την επόμενη δεκαετία για την Ελλάδα; Με άλλα λόγια, πώς βλέπετε την κοινωνικοοικονομική και πολιτική κατάσταση να διαμορφώνεται; «Θα είναι μια δύσκολη δεκαετία για την Ελλάδα. Οι ριζικές αλλαγές που χρειάζεται η ελληνική οικονομία για να επιτύχει την ανάπτυξη δεν είναι εύκολες και θα χρειαστούν χρόνια – είτε η Ελλάδα είναι στην Ευρωζώνη είτε όχι. Με την

υπόλοιπη Ευρώπη να αντιμετωπίζει παρόμοια ζοφερή οικονομική προοπτική, μειώνονται οι πιθανότητες η Ελλάδα να μπορεί να στηριχθεί σε ικανοποιητική εξωτερική βοήθεια στο μέλλον. Βραχυπρόθεσμα, θα είναι πολύ επώδυνο για την Ελλάδα αν εγκαταλείψει το ευρώ. Όμως, δεδομένου του πόσο υποανάπτυκτη είναι η ελληνική οικονομία, η καλύτερη προοπτική της για οποιοδήποτε είδος οικονομικής ανάπτυξης στο μέλλον μάλλον βρίσκεται εκτός Ευρωζώνης».

024_035_STRAFOR TELIKO 30/03/2012 9:46 μ.μ. Page 27

024_035_STRAFOR TELIKO 30/03/2012 9:47 μ.μ. Page 28

024_035_STRAFOR TELIKO 30/03/2012 9:47 μ.μ. Page 29

Γνωρίστε ποιοι είναι οι άνθρωποί του, τι λένε γι’ αυτό και σε ποιες υποθέσεις έχει εμπλακεί της Δέσποινας Παπαγεωργίου

υναντιούνται σε απόμερες αποβάθρες, έρημα σοκάκια και ερεβώδη καταγώγια. Άλλοτε χρησιμοποιούν το «γάντι» της διπλωματίας, άλλοτε αφήνουν τον ανόθευτο κυνισμό τους να καιροφυλακτεί απροκάλυπτος στην κάννη ενός όπλου, αλλά πάντοτε δρουν στο ημίφως. Έτσι κινούνται οι κατάσκοποι, τουλάχιστον στις ιστορίες που διαδραματίζονται στη μεγάλη οθόνη. Και δουλεύουν για τη CIA, τη Mossad, την MI6. Στο έργο όμως της πραγματικής ζωής δεν πρωταγωνιστούν πλέον μόνο κρατικές υπηρεσίες πληροφοριών, αλλά και ιδιωτικές. Δεν δρουν απαραίτητα με τον κλασικό τρόπο, αλλά και από το Διαδίκτυο. Και δεν στοχεύουν σε εχθρούς του κράτους. αλλά στο κυνήγι της πληροφορίας για να εξυπηρετήσουν τους πελάτες τους. Το ινστιτούτο γεωπολιτικών αναλύσεων Strategic Forecasting Inc. (Stratfor), γνωστό και ως «σκιώδης ή ιδιωτική CIA», βαδίζει σε τέτοια χνάρια. Και, όταν τα Wikileaks δημοσίευσαν τμήμα της ηλεκτρονικής του αλληλογραφίας που χάκεψαν οι Anonymous από τους servers του, αποκαλύφθηκε ένας κόσμος που διακλαδίζεται σε «λούκια» διάσπαρτα σε όλο τον πλανήτη, συνθηματική γλώσσα, κώδικες και διασυνδέσεις με κρατικές υπηρεσίες και πολυεθνικές εταιρείες… « Ένας κατάσκοπος, όπως κι ένας συγγραφέας, ζει έξω από τον κανονικό κόσμο. Κλέβει την εμπειρία του δωροδοκώντας και την αναδομεί» Τζον λε Καρέ

3 Λιαρόπουλος, λέκτορας 3 Ανδρέας στο Τμήμα Διεθνών Σχέσεων & Στρατηγικών Σπουδών

και συγγραφέας του βιβλίου «Κατάσκοποι για πρόσληψη»

του Πανεπιστημίου Πειραιά

νοβαν θεωρούσε ότι στο κυνήγι της πληροφορίας όλα επιτρέπονται. Και σίγουρα θα ήταν περήφανος για αυτό το ινστιτούτο στο Όστιν του Τέξας που έγινε διάσημο γιατί γνώριζε το κάθε βήμα του Μπιν Λάντεν πριν από τον ίδιο… Μπορεί οι αναλυτές του ινστιτούτου γεωπολιτικών αναλύσεων Stratfor να μην «πυροβολούν πιο γρήγορα από τη σκιά τους», κατά τη γνωστή ρήση του φτωχού και μόνου καουμπόι Λούκι Λουκ,

μετά την 11η Σεπτεμβρίου όμως είχαν πείσει τα μεγαλύτερα ειδησεογραφικά πρακτορεία και τηλεοπτικά δίκτυα στον κόσμο, αλλά και μέρος της κοινής γνώμης ότι η CIA απλά… έτρωγε τη σκόνη τους. «Όλοι στο Λάνγκλεϊ γνωρίζουν ότι κάνουμε πράγματα που ποτέ δεν μπόρεσαν εκείνοι να κάνουν με μικρό κλάσμα των πόρων τους. Πάντα ρωτούσαν πώς το κάναμε.

▲ ▲

Ο «πατέρας» των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών και της CIA Γουίλιαμ Ντό-

Μιλούν στο «Crash»: Τιμ Σόροκ, ερευνητής-δημοσιογράφος

024_035_STRAFOR TELIKO 30/03/2012 9:47 μ.μ. Page 30

crash

ΔΙΕΘΝΗ

▲ ▲

Τώρα μπορούμε να τους δείξουμε και ίσως μπορέσουν να μάθουν», έγραφε σε ένα από μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail) που δημοσίευσαν τα Wikileaks ο ιδρυτής και πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας Τζορτζ Φρίντμαν προς τους υπαλλήλους του, τονίζοντας δηλαδή ότι η από πολλούς θεωρούμενη δαιμόνια CIA αντιμετώπιζε το Stratfor ως απευθείας ανταγωνιστή της. Κι όταν το «κόκκινο πανί» για Stratfor και ΗΠΑ, ο τρομοκράτης Μπιν Λάντεν, δολοφονήθηκε από τις αμερικανικές ειδικές δυνάμεις, ο αντιπρόεδρος του ινστιτούτου και πρώην πράκτορας ασφαλείας (security agent) του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Φρεντ Μπάρτον θα έγραφε σε ένα εσωτερικό e-mail: «Μπορώ να αποκτήσω πρόσβαση στο υλικό που κατασχέθηκε από το καταφύγιο του Οσάμα Μπιν Λάντεν»…

Ο «Τζερόνιμο» και η… Μάτα Χάρι

πό τους διαδρόμους της έδρας της Stratfor, στο Όστιν του Τέξας, ο μίτος ξετυλίγεται, για να πλεχθεί σε ένα δίκτυο πληροφοριοδοτών σε ολόκληρο τον κόσμο –κάτι που το Stratfor δεν αρνείται– και περνάει μέσα από λογαριασμούς σε ελβετικές τράπεζες και προπληρωμένες πιστωτικές κάρτες που συντηρούν αυτό το δίκτυο. Το τελευταίο τουλάχιστον εκτιμούν τα Wikileaks στα Global Intelligence Files. Και, ισχυριζόμενα ότι έχουν βάλει στο χέρι και τη λίστα με τους πληροφοριοδότες του Stratfor και σε στοιχεία για τις πληρωμές, αναφέρουν πληρωμή 1.200 δολαρίων το μήνα σε πληροφοριοδότη με το κωδικό όνομα «Τζερόνιμο», που έγινε από τον ίδιο τον αντιπρόεδρο του ινστιτούτου. Βαδίζοντας στο πρότυπο που χάραξε ο 007 και κατά τη συνήθη πρακτική του «παράλληλου» αυτού κόσμου, οι «ιδιωτικοί κατάσκοποι» της Stratfor φέρονται να χρησιμοποιούσαν κωδικά ονόματα μόνο για τους πληροφοριοδότες, αλλά και για τους «παρακολουθούμενους». «Χίτζις», για παράδειγμα, ήταν το κωδικό όνομα για τα μέλη της Χεζμπολάχ και «Αντόγκ» για τον Πρόεδρο του Ιράν Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ. Η αλληλογραφία του ινστιτούτου φέρεται να κατηγοριοποιείται ως «άλφα», «τακτική» και «ασφαλής». Όπως έγραφαν τα «Νέα» (που δημοσίευσαν σε συνεργασία με τα Wikileaks την ηλεκτρονική αλληλογραφία του Stratfor), τα στοιχεία που συλλέγονται από τους πληροφοριοδότες επίσης κατηγοριοπούνται. Όσα δεν δημοσιεύονται, τα πλέον ευαίσθητα, διανέμονται μόνο στους αποδέκτες της λίστας ασφαλείας, που φέρεται να περιλαμβάνει 10-15 υψηλόβαθμα στελέχη. Ξάφνου, σαν μέσα από την αχλή του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, πρέπει να χαμογέλασε το φάντασμα της θρυλικής κατασκόπου Μάτα Χάρι, η οποία μπορούσε ακόμα και να κοιμάται με τους υποψήφιους πληροφοριοδότες της, για να 30 crash Απρίλιος/2012

Σε ένα από τα διαρρεύσαντα e-mail του Stratfor ο επικεφαλής της εταιρείας Τζορτζ Φρίντμαν (αριστερά) έγραφε στους υπαλλήλους: «Τώρα μπορούμε να τους δείξουμε (σ.σ.: στη CIA) και ίσως μπορέσουν να μάθουν». Η εταιρεία συχνά θεωρήθηκε «μπροστά από τη CIA» στις αναλύσεις της για σημαντικά διεθνή γεγονότα, όπως η πτώση των Δίδυμων Πύργων

τους λύσει πιο εύκολα τη γλώσσα. Ήταν τότε που ο Τζορτζ Φρίντμαν έγραφε, σύμφωνα με τα Wikileaks, ηλεκτρονική επιστολή στην αναλύτρια του Startfor, Ρέβα Μπάλα (6 Δεκεμβρίου 2011): «Πρέπει να του πάρεις τον έλεγχο. Δηλαδή, πρέπει να του πάρεις τον έλεγχο σε οικονομικό, σεξουαλικό ή ψυχολογικό επίπεδο. Αυτό θα ξεκινήσει τη συζήτησή μας στην επόμενή σου φάση». Σύμφωνα με το μήνυμα, ο Φρίντμαν συμβούλευε την Μπάλα πώς να εκμεταλλευτεί έναν Ισραηλινό πληροφοριοδότη που έδινε στοιχεία για την κατάσταση της υγείας του Προέδρου της Βενεζουέλας Ούγκο Τσάβες… Όταν οι κυβερνοακτιβιστές Anonymous σύναψαν «ανίερη» συμμαχία με τα Wikileaks, χακεύοντας τον περασμένο Δεκέμβριο περίπου πέντε εκατομμύρια μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του Stratfor, για λίγο στάθηκαν ενωμένοι, κάτω από τις αδυσώπητες ηλιαχτίδες της δημοσιότητας, ο σκο-

τεινός κόσμος των υπηρεσιών πληροφοριών και ο «πραγματικός». Για να αναρωτηθούμε για άλλη μια φορά πού τελικά χαράσσονται τα σύνορα μεταξύ τους…

Από το Κόσοβο στην Τζιχάντ

ι καιροί ήταν ώριμοι, σαν καλοκαιρινό φρούτο. Η αμερικανική κυβέρνηση και οι υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ είχαν αποδειχθεί ανίκανες, στα μάτια της παγκόσμιας κοινής γνώμης, να αποτρέψουν την 11η Σεπτεμβρίου. Το γεγονός, σε συνδυασμό με τη νεοφιλελεύθερη θεωρία που θέλει τον ιδιωτικό τομέα να μπορεί να αντικαταστήσει το κράτος στα πάντα, ευνόησε ένα νέο αστέρι να λάμψει: το Stratfor. Το ινστιτούτο είχε αρχίσει αργά αλλά μεθοδικά να χτίζει το μύθο του από το 1996, οπότε και ιδρύθηκε. Είχε προβλέψει την οικονομική κατάρρευση της νοτιοανατολικής Ασίας πολύ πριν

Το Stratfor είχε προβλέψει πριν από όλους την οικονομική κατάρρευση της Νοτιοανατολικής Ασίας και είχε αναγνωρίσει έγκαιρα στο πρόσωπο του Βλαντιμίρ Πούτιν το μελλοντικό ηγέτη που θα νεκρανάσταινε τη Ρωσία

024_035_STRAFOR TELIKO 30/03/2012 9:47 μ.μ. Page 31

αυτή συμβεί και είχε αναγνωρίσει έγκαιρα στο πρόσωπο του Βλαντιμίρ Πούτιν τον μελλοντικό ηγέτη που θα ανάσταινε τη ρωσική αρκούδα. Το Stratfor είχε αρχίσει να κάνει πιο αισθητή την παρουσία του με την επέμβαση του ΝΑΤΟ στο Κόσοβο, το 1999. Ήταν, όμως, μετά την κατάρρευση των Δίδυμων Πύργων που ΜΜΕ, όπως τα Bloomberg, Assossiated Press, Reuters, «New York Times» και BBC, θα προσέβλεπαν στο ινστιτούτο που ήταν «μπροστά από τις ειδήσεις – και από τη CIA» για τις αναλύσεις του. Πρώτο το Stratfor θα ανέφερε ότι το αεροσκάφος που συνετρίβη κοντά στο Πίτσμπουργκ την 11η Σεπτεμβρίου μπορεί να είχε στοχευτεί από αμερικανικά F-16. «Το Stratfor μέρος της ανάλυσής του το είχε μέσω προνομιακής χρήσης πηγών από τη CIA», λέει στο «Crash» ο λέκτορας στο Τμήμα Διεθνών Σχέσεων και Στρατηγικών Σπουδών του

Πανεπιστημίου Πειραιά Ανδρέας Λιαρόπουλος. «Είτε πρώην στελέχη της CIA (αναλυτές) με ειδικότητα σε συγκεκριμένη περιοχή μετά μπορούσαν να δουλέψουν στο Stratfor ή ενδεχομένως να είχαν και με ενεργά μέλη συνεργασία». Και το περιοδικό «Mother Jones» εκτιμούσε πως το Stratfor έχει αποκτήσει πρόσβαση στο οικοδόμημα των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών για δικό του συμφέρον. Επιπλέον, σύμφωνα με τη λιβανέζικη εφημερίδα «Al Akhbar», μέρος της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας της εταιρείας φέρει επισυναπτόμενα έγγραφα του FBI, που, αν και δεν είναι απόρρητα, ωστόσο είναι εσωτερικά - κάτι που υποδεικνύει προνομιακή σχέση. Ο ερευνητής δημοσιογράφος Τιμ Σόροκ, συγγραφέας του βιβλίου «Κατάσκοποι για πρόσληψη», ανήκει σε εκείνους που δεν θεωρούν ότι το Stratfor συνδέεται με τη CIA.

Η εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ έγινε για να καμουφλάρει ένα αποτυχημένο αμερικανοκίνητο πραξικόπημα στην περιοχή, έγραφε το Stratfor, αναγκάζοντας την Ουάσινγκτον να προβεί σε διάψευση

▲ ▲

«Λειτουργούν σαν ιδιωτική CIA τόσο για εταιρείες όσο και για κρατικά όργανα. Η CIA έχει πλήθος δικών της αναλυτών και δεν φαίνεται να επικοινώνησε με το Stratfor για κάποια εργασία. Δεν νομίζω ότι το Stratfor είναι πιο κοντά σε κάποια κυβερνητική υπηρεσία από ό,τι δεκάδες άλλοι με συμβόλαια στον τομέα της άμυνας και των υπηρεσιών πληροφοριών», είπε στο «Crash». Πολλές από τις πληροφορίες του το Stratfor τις συλλέγει μέσω των λεγόμενων «ανοιχτών πηγών» (Διαδίκτυο κ.λπ.). Και από πηγές που διτηρεί σε διάφορες χώρες. Όπως είχε πει στο «Time» τον Ιανουάριο του 1999 ο Τζορτζ Φρίντμαν, περίμεναν 500 νέες εγγραφές από την Ουκρανία, μετά τη δημοσιοποίηση ανάλυσης που προέβλεπε κρίση στη χώρα. «Και θα ακούσουμε περισσότερα από κάποιους από αυτούς», συμπλήρωνε. Η «σκιώδης CIA» δεν μπορεί βέβαια παρά να έχει εμπνεύσει και θεωρίες συνωμοσίας. Σύμφωνα με μια τέτοια θεωρία, το Stratfor ενδέχεται να λειτουργεί ως «εταιρεία-βιτρίνα» για τη CIA, που σημαίνει, όπως μας εξηγεί ο κ. Λιαρόπουλος, ότι «η CIA χρησιμοποιούσε τη συγκεκριμένη εταιρεία ή και άλλες για να προβάλλει την άποψη που επιθυμούσε». Τονίζοντας ότι αυτό απηχεί απλά μια θεωρία συνωμοσίας, ο κ. Λιαρόπουλος διευκρινίζει: «Εσείς, για παράδειγμα, δεν θα μπορούσατε να λάβετε μήνυμα στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο από τη CIA που να λέει “ο Μπιν Λάντεν έκανε αυτό”. Το λαμβάνατε, λοιπόν, ως ανάλυση από το Stratfor». Προωθεί η εταιρεία και θέσεις της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής; «Οι προθέσεις των ΗΠΑ δεν τίθενται ποτέ υπό αμφισβήτηση και οι πραγματικές συνέπειες των ενεργειών της Ουάσινγκτον (όπως η μαζική αύξηση ασθενειών, περιλαμβανομένων διαφόρων μορφών καρκίνου, που προκλήθηκαν από τη μαζική χρήση βομβών ουρανίου στο Ιράκ) μένουν έξω» από την ανάλυση του ινστιτούτου, υποστηρίζει σε άρθρο του στο Al Jazeera o καθηγητής του Πανεπιστημίου της Σουηδίας Μαρκ Λεβίν. Επιπλέον, η εταιρεία έχει δημοσιεύσει αναρίθμητες αναλύσεις για την «Τζιχάντ», ενώ όσον αφορά στο παλαιστινιακό, συχνά απηχούσε φιλοϊσραηλινές θέσεις, και κατ’ επέκταση σε ένα βαθμό θέσεις της Ουάσιγκτον. Παρ’ όλ’ αυτά, δεν είναι λίγες και οι περιπτώσεις που η εταιρεία έχει διαφοροποιηθεί στις αναλύσεις της από την επίσημη θέση των ΗΠΑ. Για παράδειγμα, ενώ το Πεντάγωνο επέμενε ότι ο βομβαρδισμός της κινεζικής πρεσβείας στο Βελιγράδι κατά τη διάρκεια της εκεί επέμβασης του ΝΑΤΟ το 1999 είχε συμβεί κατά λάθος, ο Φρίντμαν έγραφε ότι «πιθανότατα ήταν εσκεμμένος εξαιτίας της κινεζικής εμπλοκής στη σερβική πολεμική προσπάθεια». Στην περίπτωση του Ιράκ το Strafor είχε μάλιστα γράψει ότι η επίθεση των αμερικανικών δυνάμεων στη χώρα Απρίλιος/2012

crash 31

024_035_STRAFOR TELIKO 30/03/2012 9:48 μ.μ. Page 32

Σύμφωνα με τα Wikileaks, η Coca-Cola είχε ζητήσει από το Stratfor να εκτιμήσει την πολιτική κατάσταση στο Πεκίνο πριν από τους Ολυμπιακούς (φωτό επάνω). Το Stratfor φέρεται επίσης να διατηρούσε συμβόλαιο με τη Homeland Security, που συντόνιζε τις αστυνομικές επιθέσεις εναντίον του «Καταλάβετε τη Γουόλ Στριτ» (φωτό αριστερά)

▲ ▲

δεν είχε ως στόχο να τιμωρήσει τον Σαντάμ Χουσέιν επειδή απέκλεισε τους επιθεωρητές για το εικαζόμενο πυρηνικό του οπλοστάσιο, αλλά να καμουφλάρει ένα… αποτυχημένο αμερικανοκίνητο πραξικόπημα στην περιοχή – ανάλυση που, όπως ήταν αναμενόμενο, η Ουάσινγκτον διέψευσε. Και σε ένα διαρρεύσαν e-mail που δημοσίευσε η «Telegraph», το Stratfor φερόταν να πιστεύει ότι το πτώμα του Μπιν Λάντεν δεν θάφτηκε, αλλά μεταφέρθηκε για εξέταση στις ΗΠΑ. Άποψη που ωστόσο δεν αναπαρήχθη σε επίσημη ανάλυση του ινστιτούτου. Οι καχύποπτοι ισχυρίζονται ότι οι «τρικλοποδιές στην Ουάσινγκτον» είναι απλά κάτι σαν «άλλοθι» για την «αντικειμενικότητα» της εταιρείας, αλλά εξίσου πιθανή είναι η περίπτωση απλώς η εταιρεία να θέλει «όπως ο καθένας με συμβόλαια, να βγάλει λεφτά και να επεκτείνει τον κύκλο εργασιών της», διευκρίνισε στο «Crash» ο Τιμ Σόροκ. Και συμπλήρωσε:

«Μπορεί η προώθηση της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής να “πουλάει”, αλλά ο τελικός στόχος δεν είναι η εθνική ασφάλεια, αλλά η ανάπτυξη της εταιρείας».Πιθανό είναι όταν η ανάλυση του Stratfor μοιάζει να απηχεί θέσεις της Ουάσινγκτον, αυτό να συμβαίνει γιατί η εταιρεία, σύμφωνα με όσα αποκάλυψαν τα Wikileaks και μας επισήμανε ο Τιμ Σόροκ «διατηρούσε συμβόλαια για παροχή πληροφοριών/αναλύσεων στη Lockheed Martin, τη Northrop Grunman, τη Raytheon και κυβερνητικές υπηρεσίες όπως το αμερικανικό υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας, τους Αμερικανούς Πεζοναύτες και την αμερικανική Υπηρεσία Πληροφοριών Άμυνας». Ο δημοσιογράφος-ερευνητής τόνισε ιδιαίτερα ότι «και οι τρεις εταιρείες διατηρούν μεγάλου ύψους συμβόλαια με το Πεντάγωνο και διάφορες υπηρεσίες πληροφοριών». Υπό αυτό το πρίσμα ενδέχεται να ερμηνεύεται τυχόν συνάφεια ορολογίας και θέσεων. Επιπλέον, όταν το «προϊόν» μιας εταιρείας αφορά στην «ασφάλεια», δεν είναι παράλογο η εταιρεία να «πουλά απειλή» υπό μια έννοια. Μια ματιά (παρακάτω) στα βιογραφικά των δύο βασικών στελεχών του Statfor ρίχνει πε-

ρισσότερο φως στην όποια τέτοια «συνάφεια» με το αμερικανικό οικοδόμημα ασφαλείας.

Ένας συγγραφέας, ένας ειδικός πράκτορας και μια ανεξιχνίαστη δολοφονία

ριν από αρκετά χρόνια ένα μικρό αγόρι έμελλε να γίνει μάρτυρας της εν ψυχρώ δολοφονίας του γείτονά του. Το αγόρι νόμιζε ότι ο δολοφονηθείς Τζο Άλον ήταν πιλότος της ισραηλινής πολεμικής αεροπορίας. Τελικά, αποδείχθηκε ότι ήταν υψηλόβαθμος στρατιωτικός με στενούς δεσμούς με τις μυστικές υπηρεσίες. Το παιδί, όταν θα μεγάλωνε, θα γινόταν ειδικός πράκτορας κατά της τρομοκρατίας για το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και θα άνοιγε ξανά αυτή την υπόθεση το 2007. Ο πράκτορας ήταν ο Φρεντ Μπάρτον, το Νο2 σήμερα στην ιεραρχία του Stratfor, ο αντιπρόεδρος του ινστιτούτου. Θέλοντας να «εξηγήσει» τη «φιλοϊσραηλινή», όπως τη θεωρεί, τάση της Stratfor, η «Al Akhbar» έγραφε ότι ο Μπάρτον είχε διοριστεί από την Ουάσινγκτον να διερευνήσει την υπόθεση δολοφονίας του Ισραηλινού πρωθυπουργού Γιτζάκ Ράμπιν, τη δολοφονία του ραβίνου Μέιρ Καχάν και μερικές βομβιστι-

Γύρω στα 40.000 ευρώ πληρώνουν οι εταιρείες-πελάτες του Stratfor για να αποκτήσουν πρόσβαση στις υπηρεσίες του, που αφορούσαν και παρακολούθηση κινήσεων ακτιβιστών, σύμφωνα με τις αποκαλύψεις Wikileaks (Global Intelligence Files) 32 crash Απρίλιος/2012

024_035_STRAFOR TELIKO 30/03/2012 9:48 μ.μ. Page 33

Η Goldman Sachs φέρεται να έριξε 4 εκατ. δολάρια στο Stratfor για το πρόγραμμά του που είχε στόχο να χρησιμοποιήσει την υπηρεσία πληροφοριών της για να εμπορευτεί χρηματοοικονομικά προϊόντα κές πλεκτάνες πριν από την 11η Σεπτεμβρίου. Ο ιδρυτής και πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του Stratfor, Τζορτζ Φρίντμαν, πρώην πολιτικός επιστήμονας, παρουσιάζεται ως «συγγραφέας βιβλίων μπεστ σέλερ». Ο Φρίντμαν έχει συνεργαστεί στο παρελθόν σε ζητήματα ασφάλειας και άμυνας με τον αμερικανικό στρατό, καθώς και με think tank, όπως το περίφημο RAND Corporation. Και οι δύο ιδρυτές του Stratfor, λοιπόν, έχουν θητεύσει σε και εκ των πραγμάτων μπορεί να διατηρούν στενές σχέσεις με αμερικανικές κρατικές υπηρεσίες άμυνας και ασφάλειας.

Το Stratfor & η Goldman Sachs

Coca-Cola επιθυμούσε διακαώς να μάθει για την πολιτική κατάσταση στο Πεκίνο πριν από τους Ολυμπιακούς και για τους ακτιβιστές της PETA που θα διαδήλωναν στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς του Βανκούβερ. Η Northrop Grumman ρωτούσε εναγωνίως αν η Ιαπωνία έχει τη δυνατότητα απόκτησης πυρηνικού οπλοστασίου. Η Intel αιτούνταν να σκιαγραφηθεί η παρουσία της Χεζμπολάχ στη Λατινική Αμερική, καθώς και να εκτιμηθεί αν η οργάνωση μπορούσε να

τα τινάξει όλα στον αέρα. Και «Η Τράπεζα», η Goldman Sachs, έριχνε χωρίς δεύτερη σκέψη 4 εκατ. δολάρια στο ινστιτούτο από το οποίο όλοι οι παραπάνω ζητούσαν να μάθουν αυτές τις πληροφορίες και έπαιρνε θέση στο διοικητικό του συμβούλιο. Μπορεί στη σημερινή εποχή κάποιος να προσλαμβάνει τον δικό του κατάσκοπο; Σύμφωνα με τις πληροφορίες από την ηλεκτρονική αλληλογραφία του Stratfor που δημοσίευσαν τα Wikileaks, πολυεθνικές εταιρείες όπως οι προαναφερθείσες πλήρωναν το ινστιτούτο χιλιάδες δολάρια για να παρακολουθεί σημεία «καυτών» πολιτικών εξελίξεων στον πλανήτη, να καλύπτει τους ανταγωνιστές τους, ακόμα και για να παρακολουθεί «ενοχλητικούς» ακτιβιστές. Για τη συγκεκριμένη υπηρεσία, την «Global Vantage» («Παγκόσμιο Πλεονέκτημα»), αλλά και γενικά για τις υπηρεσίες της, οι επιχειρηματικοί πελάτες του Stratfor φέρονται να πλήρωναν συνδρομή γύρω στα 40.000 δολάρια το χρόνο. Σύμφωνα με τα Global Intelligence Files και το περιοδικό «Mother Jones», για παράδειγμα τον Ιούνιο του 2006 το Stratfor έστελνε «πληροφορίες για ακτιβιστές σχετικά με τις

«Μπορεί η προώθηση της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής να “πουλάει”, αλλά τελικός στόχος του Stratfor δεν είναι η εθνική ασφάλεια, αλλά η δική του ανάπτυξη», λέει στο «Crash» ο Τιμ Σόροκ

▲ ▲

εταιρείες που έχουν συμβόλαια στο Ιράκ» στη Lincoln Group και την Bechtel, από τις ιδιωτικές εταιρείες ασφαλείας με τα μεγαλύτερα συμβόλαια στο Ιράκ και το Αφγανιστάν. Το Stratfor, σύμφωνα πάντα με τα όσα δημοσίευσαν τα Wikileaks, φέρεται επίσης να «σκάναρε» για λογαριασμό της αμερικανικής εταιρείας χημικών Dow Chemicals ακτιβιστές στο Μποπάλ της Ινδίας που δραστηριοποιούνται εναντίον της εταιρείας για τη χημική καταστροφή στο Μποπάλ. Κι όταν, το 2007, το Δίκτυο Δράσης για τα Τροπικά Δάση οργάνωνε διαδήλωση κατά του «Γολιάθ της παραγωγής τροφίμων» ADM στο Ιλινόις, ο ακτιβιστής Ρόμπιν Μπεκ εκλήθη από τον αρχηγό της τοπικής αστυνομίας να δώσει εξηγήσεις, χωρίς όμως να είναι ξεκάθαρο αν το Stratfor έδωσε τις πληροφορίες. Η «σκιώδης CIA» φέρεται ακόμα, σύμφωνα με τα Wikileaks, να διατηρούσε συμβόλαιο με τη Homeland Security, η οποία, όπως απέδειξε το έγκυρο περιοδικό «Rolling Stone», συντόνιζε τις επιθέσεις της αστυνομίας σε όλη την αμερικανική επικράτεια εναντίον του κινήματος «Καταλάβετε τη Γουόλ Στριτ». Ακόμα και «Η Τράπεζα», η περιβόητη Goldman Sachs, θα υποκλίνόταν στις αναλύσεις του Stratfor: Ήταν Αύγουστος του 2011, όταν ο Τζορτζ Φρίντμαν έγραφε σε εμπιστευτικό έγγραφο, με την ένδειξη «Να μη μοιραστεί και να μη συζητηθεί»: «Αυτό που η StratCap (Captive Strategic Investment fund) θα κάνει είναι να χρησιμοποιήσει την υπηρεσία πληροφοριών της Stratfor και την ανάλυΑπρίλιος/2012

crash 33

024_035_STRAFOR TELIKO 30/03/2012 9:48 μ.μ. Page 34

crash

ΔΙΕΘΝΗ

▲ ▲

ση για να εμπορευτεί μια πληθώρα γεωπολιτικών οργάνων, ιδιαίτερα κρατικά ομόλογα, εθνικά νομίσματα και τα συναφή». Η «Τράπεζα» «έριξε» έτσι στο Stratfor και το νέο της πρόγραμμα 4 εκατ. δολάρια, σύμφωνα τουλάχιστον με τις αποκαλύψεις των Wikileaks. «Μεταψυχροπολεμικά η τάση είναι για αύξηση αυτού του τομέα, της ιδιωτικοποίησης και της υπεργολαβίας στον τομέα ασφαλείας γενικότερα, των υπηρεσιών πληροφοριών και των στρατιωτικών ιδιωτικών εταιρειών. Το κράτος μικραίνει και ο ιδιωτικός χώρος μεγαλώνει», θα μας πει ο Ανδρέας Λιαρόπουλος. «Και στην Ελλάδα υπάρχουν μερικές εταιρείες που συνεργάζονται με το Λονδίνο ως θυγατρικές. Τηρουμένων των αναλογιών, βέβαια, υπάρχουν εταιρείες ανάλυσης που δραστηριοποιούνται με έδρα είτε την Ελλάδα είτε κάποια βαλκανική χώρα. Κινούνται σε αυτή τη λογική, κυρίως στο οικονομικό ή το εμπορικό κομμάτι, που μπορεί να αφορά επενδύσεις που αφορούν είτε αγωγούς πετρελαίου είτε μεγάλα κρατικά συμβόλαια». Αν οι υπηρεσίες πληροφοριών, παράνομες σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, μπορεί να θεωρηθεί ότι υπόκεινται σε στοιχειώδη κοινοβουλευτικό έλεγχο μέσω της ετήσιας έκθεσης που παρουσιάζουν στο Κοινοβούλιο, οι ιδιωτικές υπηρεσίες πληροφοριών δεν υπόκεινται ούτε σε αυτόν. Και συχνά με τη δράση τους συσκοτίζονται τα όρια ιδιωτικού και κρατικού. Το τελευταίο αναδεικνύεται χαρακτηριστικά από το εξής περιστατικό: Λίγο μετά τη σύλληψη του Άσαντζ, του ιδρυτή των Wikileaks, ο Μπάρτον έστελνε ένα ενθουσιώδες email «όχι για δημοσίευση». Έγραφε: « Έχουμε σφραγισμένο κατηγορητήριο για τον Άσαντζ...» Όπως θα σχολίαζε το περιοδικό «Rolling Stone»: «Θυμηθείτε, όταν ο Μπάρτον είπε “έχουμε” κατηγορητήριο εναντίον του Άσαντζ, δεν εννοούσε το Stratfor, εννοούσε την αμερικανική κυβέρνηση, τη δική μας κυβέρνηση»...

Tα e-mail που μιλούσαν για την Ελλάδα

ριν από μερικούς μήνες δημοσιεύαμε στο «Crash» τις περίεργες συμπτώσεις που αποκάλυπταν τα Wikileaks και μυστικές εκθέσεις του ΔΝΤ και υποδείκνυαν ότι η υπαγωγή της Ελλάδας στο Μηχανισμό Στήριξης ενδέχεται να ήταν μέρος ενός προμελετημένου σχεδίου. Η σχετική ηλεκτρονική αλληλογραφία του Stratfor, όπως δημοσιεύτηκε από τα Wikileaks, συντείνει προς αυτή την κατεύθυνση. Θα αναφερθούμε ενδεικτικά σε κάποια σημεία. Αναλυτής του Stratfor φέρεται να έγραφε ότι «το να αποκαλείς ανοησίες τα στατιστικά στοιχεία της Ελλάδας είναι ένας πολύ φτηνός τρόπος για να κατεβάσεις τις τιμές των ομολόγων και να ασκήσεις πίεση για μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα». Ενώ συνομιλία Stratfor-Moody’s κατέληγε ότι 34 crash Απρίλιος/2012

«το χρέος βρίσκεται σε χέρια εσωτερικών κατόχων κατά 99%, κάτι που κάνει τόσο πιο εύκολο να αφήσουν την Ελλάδα να εκραγεί». Ενδιαφέρον και ότι αναλυτής του Stratfor φέρεται να υποστήριζε ότι η Ε.Ε. χρησιμοποιεί την Ελλάδα ως πειραματόζωο για να στείλει δύο μηνύματα: «Προς το υπόλοιπο κλαμπ της Μεσογείου, ότι μπορεί να υπάρξει καθαρή λύση στο τέλος του ουράνιου τόξου, αλλά αυτό θα είναι ματωμένο. Και προς τις αγορές ότι θα υπάρξει διάσωση ώστε να μην πετάξουν τα ομόλογα». Εντύπωση προκαλεί και η «διαίσθηση» του Stratfor να παρακολουθεί τις κινήσεις της Ελλάδας σε σχέση με το ΔΝΤ από τον Ιούνιο του 2009, δέκα μήνες πριν από την απόφαση για προσφυγή στο μηχανισμό του Ταμείου. Όπως προκύπτει από

την αλληλογραφία που δημοσίευσαν το Wikileaks, στις 19 Ιουνίου 2009 υπάλληλος του ινστιτούτου, υπεύθυνος για τις χώρες Κεντρικής ΕυρώπηςΒαλτικής και Βαλκανίων – Βαθμίδα 3», ανέφερε: «Πρέπει να γνωρίζουμε τι ακριβώς συμβαίνει και εάν/πότε η Ελλάδα θα κάνει αίτηση για δάνειο στο ΔΝΤ. Είναι πολύ πιθανό να γίνουμε μάρτυρες μιας ολοκληρωτικής οικονομικής κατάρρευσης σε χώρα της Ευρωζώνης». Οι οδηγίες είχαν σταλεί προτού γίνει η πρόβλεψη Μπαρόζο για τα υψηλά επίπεδα του ελληνικού ελλείμματος, καθώς το σχετικό έγγραφο συντάχθηκε τον επόμενο μήνα… Επιπλέον, στις οδηγίες ο υπάλληλος ζητούσε για την Ελλάδα την παρακολούθηση θεμάτων σχετιζόμενων με ομάδες αναρχικών, ακροδεξιούς και ρατσιστική βία, διαδηλώσεις και συνδικάτα.

024_035_STRAFOR TELIKO 30/03/2012 9:48 μ.μ. Page 35

30ός Κλασικός Μαραθώνιος Αθηνών:

Κάνε εγγραφή και γράψε τη δική σου ιστορία!

Κατά τη Συνέντευξη Τύπου, η οποία πραγματοποιήθηκε στα γραφεία της ΟΠΑΠ Α.Ε. για τη διεθνή διοργάνωση, είπαν: Γιάννης Σπανουδάκης (Πρόεδρος & διευθύνων σύμβουλος της ΟΠΑΠ Α.Ε.): «Επιδίωξη της ΟΠΑΠ Α.Ε. είναι να εκμεταλλευτεί το γεγονός, όχι για να διαφημιστεί, αλλά για να επαυξήσει την προσπάθεια προβολής της χώρας σε ένα τριπλό πεδίο στο οποίο διαθέτουμε αδιαμφισβήτητα συγκριτικά πλεονεκτήματα: του Πολιτισμού, του Αθλητισμού και του Περιβάλλοντος, που ευθέως παραπέμπουν στον τουρισμό, μία από τις βασικές “ατμομηχανές” τις οποίες χρειάζεται σήμερα η χώρα μας για να βγει από το “τούνελ” της οικονομικής κρίσης. Στο πλαίσιο αυτό και με την εμπειρία που έχει αποκτηθεί από τις προηγούμενες διοργανώσεις, η ΟΠΑΠ Α.Ε. σκοπεύει να συνεργαστεί στενά και συστηματικά με τον ΣΕΓΑΣ, τους δήμους της Αθήνας και του Μαραθώνα και τον ΕΟΤ, ώστε να διασφαλιστεί η ευρύτερη δυνατή συμμετοχή –από το εξωτερικό και την Ελλάδα– αλλά και να υπάρξει μια καλύτερη και εντονότερη προβολή του Κλασικού Μαραθώνιου και της χώρας μας διεθνώς. Στην κατεύθυνση αυτή αποφασιστική βοήθεια θα δοθεί και από την AIMS, η οποία στο εξής, χάρη στη χορηγία της ΟΠΑΠ Α.Ε. – τριετής αρχικά, αλλά είναι βέβαιο ότι θα συνεχιστεί και στο μέλλον– θα έχει την έδρα της στην Αθήνα και άρα θα υπάρχει στενή συνεργασία». Paco Borao (Πρόεδρος της Ένωσης Διεθνών Μαραθωνίων και Δρόμων Μεγάλων Αποστάσεων): «Αποτελούσε “όνειρο ζωής” η εγκατάσταση της AIMS στην Αθήνα και είμαστε ευτυχείς για τη συγκυρία να έχουμε την έδρα μας σε ένα δρόμο που φέρει το όνομα ενός θρύλου, ο οποίος καθιέρωσε το Μαραθώνιο ως άθλημα από τους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες, του Σπύρου Λούη. Η Ένωση με τα 320 και πλέον μέλη της είναι αποφασισμένη να συνεργαστεί με την ΟΠΑΠ Α.Ε., τον ΣΕΓΑΣ, τον ΕΟΤ και τους διοργανωτές του Κλασικού Μαραθώνιου, για να αναδειχθεί η ιστορία αυτής της υπέροχης χώρας, η φιλοξενία των ανθρώπων της, η ομορφιά των μνημείων της και των περιοχών

της, η αναγνώριση των αθλητικών αξιών, όπως η ειρήνη, η υγεία, η φιλία και η αλληλεγγύη, όλες αυτές οι αξίες που ενώνονται με τα δρομικά αγωνίσματα». Κώστας Παναγόπουλος (Πρόεδρος Οργανωτικής Επιτροπής Κλασικού Μαραθωνίου Αθηνών): «Ο φιλόδοξος στόχος μας για εφέτος είναι οι συμμετοχές να ξεπεράσουν τις 30.000. Οι συγκυρίες είναι τέτοιες, καθώς πρόκειται για τον 30ό Κλασικό Μαραθώνιο και τη συμπλήρωση 30 ετών από τη λειτουργία της AIMS, που πλέον εδρεύει στην Αθήνα με την ευγενική χορηγία της ΟΠΑΠ Α.Ε.. Δημιουργούμε περιβάλλον σταθερότητας και περιμένουμε καλύτερη εικόνα από πέρυσι για να προβάλουμε την εικόνα της χώρας στο εξωτερικό, μέσω επαφών με συλλόγους αθλητών μαραθωνίου δρόμου ανά τον κόσμο. Οι εγγραφές όσων επιθυμούν να συμμετάσχουν στον 30ό Κλασικό Μαραθώνιο Αθηνών άρχισαν την Κυριακή 11 Μαρτίου και πρέπει να υποβάλλονται μέσω του επίσημου site της διοργάνωσης www.athensclassicmarathon.gr». Ας «τρέξουμε» λοιπόν να εγγραφτούμε στον 30ό Κλασικό Μαραθώνιο Αθηνών και ας αναδείξουμε όλοι μαζί, σε μια δύσκολη εποχή, την υπέροχη ιστορία της χώρας μας και τις παγκόσμιες αθλητικές αξίες, της ειρήνης, της υγείας, της φιλίας και της αλληλεγγύης.

Απρίλιος/2012

publi

έτος συμπληρώνονται 30 χρόνια από τη γέννηση του Κλασικού Μαραθωνίου Αθηνών και 100 χρόνια από τη γέννηση του Γρηγόρη Λαμπράκη, στη μνήμη του οποίου είναι αφιερωμένη η διαδρομή. Η ΟΠΑΠ Α.Ε. πιστή στο ραντεβού της με την ελληνική ιστορία είναι για μία ακόμα χρονιά ο Μεγάλος Χορηγός του 30ού Κλασικού Μαραθωνίου Αθηνών. Γι’ αυτό, λοιπόν, φέτος έχουμε ακόμα περισσότερους λόγους για να δηλώσουμε συμμετοχή και να γράψουμε τη δική μας ιστορία. Οι εγγραφές για το Μαραθώνιο αλλά και για τους παράλληλους Αγώνες Δρόμου 5 και 10 χιλιομέτρων ξεκίνησαν την Κυριακή 11 Μαρτίου στο επίσημο site της διοργάνωσης www.athensclassicmarathon.gr. Στόχος είναι οι φετινές συμμετοχές να ξεπεράσουν τις 30.000 καθώς πρόκειται για τον 30ό Κλασικό Μαραθώνιο, ενώ ταυτόχρονα συμπληρώνονται και 30 χρόνια από τη λειτουργία της AIMS-Ένωσης Διεθνών Μαραθωνίων και Δρόμων Μεγάλων Αποστάσεων. Από φέτος μάλιστα η έδρα της AIMS, με την ευγενική χορηγία της ΟΠΑΠ Α.Ε., μεταφέρεται στην Αθήνα, στη λεωφόρο Σπύρου Λούη, στο Ολυμπιακό Κέντρο Υγρού Στίβου, σε μια πράξη συμβολική, αλλά και ουσιαστική.

crash 35

036_045_TRAPEZA ELLADOS 31/03/2012 1:36 π.μ. Page 36

Η κεντρική μας

ΤραπΕζα

δεν είναι Ελληνική 3 Οι άγνωστοι μέτοχοι, οι δεσμοί αίματος με τον oίκο Ρότσιλντ

και τα μυστικά που κρατά κρυμμένα στο θησαυροφυλάκιό της 3 Ο κρατικός χρυσός ανήκει στους Έλληνες;

του Παναγιώτη Κερτεζίτη ζουν απ’ αυτήν όπως οι μέτοχοι όλων των εταιρειών. Μάλιστα, στο καταστατικό της ρητά ορίζεται ότι το ελληνικό δημόσιο δεν έχει το δικαίωμα να αποκτήσει ποσοστό μεγαλύτερο του 35% της κεντρικής του(!) τράπεζας. Ποια είναι όμως η μετοχική της σύνθεση; Ποια είναι τα φυσικά πρόσωπα ή οι εταιρείες που κατέχουν την πλειοψηφία των μετοχών; Είναι η Τράπεζα της Ελλάδος ελληνική; Ποιος είναι ο ρόλος διεθνών κερδοσκοπικών funds και μεγάλων τραπεζικών κολοσσών όπως αυτός της οικογένειας Ρότσιλντ, που χορήγησε τα αρχικά δάνεια για την ίδρυσή της; Τι ρόλο έπαιξαν όλοι αυτοί στην ελληνική κρίση και ποια παιχνίδια κερδοσκοπίας υποστήριξαν;

▲ ▲

Τράπεζα της Ελλάδος είναι η πιο γνωστή-άγνωστη τράπεζα. Υπήρξε πάντοτε συνδεδεμένη στο μυαλό των περισσοτέρων ως η τράπεζα που, επί 80 ολόκληρα χρόνια, από την ίδρυσή της χάρασσε την οικονομική πολιτική, εξέδιδε το ελληνικό νόμισμα και φύλασσε τον ελληνικό χρυσό. Είναι δηλαδή η τράπεζα του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Δυστυχώς, η κρατούσα αυτή άποψη δεν έχει καμία απολύτως σχέση με την πραγματικότητα. Η Τράπεζα της Ελλάδος δεν είναι καν κρατική. Είναι μια ιδιωτική, ανώνυμη εταιρεία, όπου το κράτος έχει ένα ελάχιστο ποσοστό που δεν ξεπερνά το 6%! Οι μέτοχοί της μπορούν να κερδί-

036_045_TRAPEZA ELLADOS 31/03/2012 1:36 π.μ. Page 37

Ανίσχυρη μειοψηφία το δημόσιο με ποσοστό μόλις 6%!

απ

α Κ Ο

Η Ψ ΛΥ

036_045_TRAPEZA ELLADOS 31/03/2012 1:36 π.μ. Page 38

crash

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ

Το Μάρτιο του 2009, πριν ακόμα δηλαδή ξεσπάσει η μεγάλη οικονομική κρίση, ο επικεφαλής της οικογένειας Ντέιβιντ ντε Ρότσιλντ επισκέφτηκε την Ελλάδα και είχε επαφές με τον τότε πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή όσο και με τον πρώην πρωθυπουργό Γιώργο Α. Παπανδρέου, αλλά και με Έλληνες τραπεζίτες

▲ ▲

Το πέπλο αυτού του μυστηρίου ρίχνει μεγαλύτερη σκιά αν συνυπολογίσει κανείς ότι η ΤτΕ είναι ένας εκ των εταίρων που υπογράφουν και τις δύο ληστρικές δανειακές συμβάσεις με τους δανειστές μας και μάλιστα ως αντιπρόσωπος του ελληνικού δημοσίου. Το ερώτημα προφανές: Πώς είναι δυνατόν μια τράπεζα που δεν ελέγχει το ελληνικό δημόσιο να υπογράφει ως αντιπρόσωπός του; Τα μυστικά της Τράπεζας της Ελλάδος φυλάσσονται το ίδιο καλά στα θησαυροφυλάκια της οδού Πανεπιστημίου μαζί με μέρος του ελληνικού χρυσού που κρατείται εκεί. Μήπως όμως ούτε ο ελληνικός χρυσός μας ανήκει; ώσε μου τον έλεγχο των χρημάτων ενός έθνους και δεν με νοιάζει ποιος φτιάχνει τους νόμους», έλεγε το 18ο αιώνα ο Μάγιερ Άμσκελ Ρότσιλντ, μέλος μίας από τις πιο ισχυρές οικονομικά οικογένειες του κόσμου, η οποία έπαιξε και συνεχίζει να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στη γέννηση του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος. Στη σύγχρονη Ελλάδα το προνόμιο αυτό το απέκτησε λίγο μετά τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο η Τράπεζα της Ελλάδος. Για να καταλάβει κανείς τη σπουδαιότητα αλλά και τον απόλυτο έλεγχο που παραχωρήθηκε σε μια ιδιωτική τράπεζα αρκεί μια φράση ενός πρώην διευθυντή της: «Ό,τι είναι η Σούδα για το ΝΑΤΟ είναι η ΤτΕ για το κεφάλαιο και την Τρόικα».

«Δ

38 crash Απρίλιος/2012

Η ΤτΕ ιδρύθηκε το 1928, με απόφαση της τότε Κοινωνίας των Εθνών και πήρε το εκδοτικό προνόμιο από την Εθνική Τράπεζα, που το ασκούσε από την ίδρυσή της, το 1841. Σύμφωνα με το Καταστατικό της Τράπεζας της Ελλάδος, στις 27 Οκτωβρίου 1927 υπεγράφη στην Αθήνα μεταξύ του ελληνικού δημοσίου και της Εθνικής Τράπεζας σύμβαση περί παραιτήσεως της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος από το προνόμιο εκδόσεως τραπεζικών γραμματίων (χαρτονομισμάτων, δηλ.) και περί συστάσεως νέας τραπέζης υπό την επωνυμία «Τράπεζα της Ελλάδος». Η σύμβαση και το προσαρτημένο σε αυτήν καταστατικό διά των οποίων ιδρύεται η Τράπεζα της Ελλάδος κυρώθηκαν τη 10η Νοεμβρίου 1927 και επικυρώθηκαν με το Νόμο 3424/7.12.1927 (ΦΕΚ Α΄ 298). Το μετοχικό της κεφάλαιο, που ορίστηκε σε 400.000.000 δραχμές και διαιρέθηκε σε 80.000 μετοχές, οι οποίες εισήχθηκαν στο Χρηματιστήριο Αθηνών, καταβλήθηκε εξολοκλήρου, μας ενημερώνει το άρθρο 8, από την Εθνική

«Ό,τι είναι η Σούδα για το ΝΑΤΟ είναι η ΤτΕ για το κεφάλαιο και την Τρόικα», δηλώνουν ακόμα και πρώην στελέχη της Τράπεζας

Τράπεζα της Ελλάδος και έκτοτε παραμένει μυστήριο σε ποιον ανήκει η πλειοψηφία. Το κεφάλαιο για την ίδρυση της ΤτΕ προήλθε από δάνειο που έδωσαν στην Ελλάδα κεφαλαιούχοι του Λονδίνου και της Νέας Υόρκης, σε συνεννόηση με την Κοινωνία των Εθνών, στο πλαίσιο προσπάθειας σταθεροποίησης της ελληνικής οικονομίας. Από τα 9 εκατ. λίρες αυτού του δανείου τα 3 εκατ. λίρες των τραπεζιτών του Λονδίνου και της Νέας Υόρκης χρησιμοποιήθηκαν ως ιδρυτικό κεφάλαιο της ΤτΕ, η οποία –ως εκ τούτου– έγινε ένας οργανισμός που ιδρύθηκε με εντολή και κεφάλαια διεθνών πιστωτών. Στη διακυβέρνηση Ελευθέριου Βενιζέλου αλλά και έκτοτε η Τράπεζα έπαιξε ένα ρόλο πολύ κοντά σε αυτό που ονομάζουμε «ξένος παράγοντας». Ήταν η εποχή που η λίρα-στερλίνα υποχωρούσε και το δολάριο γινόταν το παγκόσμιο νόμισμα συναλλαγών. Στην πραγματικότητα η Τράπεζα της Αγγλίας κλωνοποιούσε την τράπεζα σε περιοχές που ήλεγχε οικονομικά και η δραχμή δέθηκε με αυτή την ισοτιμία. Η τράπεζα των ισχυρών και η παρέμβαση Λαμπράκη Το ερώτημα που θέτουν αρκετοί αναλυτές είναι

036_045_TRAPEZA ELLADOS 31/03/2012 1:36 π.μ. Page 39

Το άβατο της Τράπεζας της Ελλάδος

Στο καταστατικό της Τράπεζας της Ελλάδος και συγκεκριμένα στο άρθρο 48 ρητά ορίζεται ότι «Ούτε εν τω Κεντρικώ Καταστήματι, ούτε εν τοις Υποκαταστήμασιν αυτής, δικαιούται Αντιπρόσωπος του Δημοσίου να ερευνά τα βιβλία της Τραπέζης…» γιατί κρίθηκε σκόπιμο από τους ξένους να ιδρυθεί η ΤτΕ; Και γιατί ο πανίσχυρος τότε εκδότης Δημήτρης Λαμπράκης έγινε ο πρώτος που πρότεινε δημόσια (μέσω του «Οικονομικού Ταχυδρόμου») να αφαιρεθεί το εκδοτικό προνόμιο από την Εθνική; Πολλοί είναι αυτοί που ισχυρίζονται ότι η Εθνική Τράπεζα, που επίσης είχε ιδρυθεί με κεφάλαια και κορυφαίων τραπεζιτών του Λονδίνου (μεταξύ τους η περιβόητη οικογένεια Ρότσιλντ), συγκρούστηκε με την κυβέρνηση, όταν αρνήθηκε να χρηματοδοτήσει το δημόσιο κατά τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο και εθνικοποιήθηκε, με διάταξη που επέτρεπε στην κυβέρνηση να ορίζει τη διοίκησή της. Αυτό το πέρασμα του ελέγχου της Εθνικής στο δημόσιο δεν εξυπηρετούσε τις επιδιώξεις των ισχυρών διεθνών οικονομικών κύκλων και των ξένων κυβερνήσεων, που έκριναν σκόπιμο να ιδρυθεί η ΤτΕ, για να παραμείνει το εκδοτικό προνόμιο υπό… διεθνή έλεγχο.

Ποιοι κρύβονται πίσω από την ανωνυμία Όλα τα παραπάνω, βέβαια, συνδέονται με την ίδια την ιστορία της ΤτΕ, που παραμένει άγνωστη στους πολλούς. Αυτό που ίσως δεν γνωρίζουν οι περισσότεροι είναι η απόλυτη «ασυλία» που απολαμβάνει από οποιονδήποτε

▲ ▲

Η ΤτΕ παραχώρησε το εκδοτικό δικαίωμα στην Τράπεζα της Αγγλίας και πακέτο των μετοχών της πέρασε στους Ρότσιλντ και στην JP Morgan

Να σημειωθεί ότι και η Τράπεζα της Αγγλίας ήταν ιδιωτική και ελεγχόταν όπως και η ΤτΕ από ένα μικρό ποσοστό από το κράτος. Στην ελληνική όμως περίπτωση έκαναν και κάτι παραπάνω. Πήραν και δύο βασικά προνόμια. Εξανάγκασαν την ΤτΕ να παραχωρήσει το εκδοτικό δικαίωμα στην Τράπεζα της Αγγλίας και ταυτόχρονα ένα μεγάλο πακέτο των μετοχών της ΤτΕ πέρασε σε μεγάλους χρηματιστές της εποχής. Τον οίκο Ρότσιλντ, τον οίκο Χάμπρο και την JP Morgan. Σήμερα ωστόσο δεν γνωρίζουμε τι έγιναν αυτά τα πακέτα ή που έχουν μεταφερθεί. Η ΤτΕ είχε στα χέρια της όμως εκτός από το εθνικό νόμισμα και το δημόσιο χρέος και δέθηκε από μια σειρά μυστικές συμφωνίες. Έτσι, η ΤτΕ παρέμεινε ιδιωτική παρά τον κρατικό της ρόλο και παρά το γεγονός ότι όλες οι τράπεζες της Ευρώπης με εξαίρεση της Αυστρίας και του Βελγίου είναι κρατικές. Μάλιστα, παρέμεινε ιδιωτική παρά το γεγονός ότι ακόμα και η Τράπεζα της Αγγλίας ιδιωτικοποιήθηκε το 1946.

Απρίλιος/2012

crash 39

036_045_TRAPEZA ELLADOS 31/03/2012 1:37 π.μ. Page 40

crash

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ

▲ ▲

έλεγχο του επίσημου ελληνικού κράτους. Στο καταστατικό της Τράπεζας της Ελλάδος και συγκεκριμένα στο άρθρο 48 ρητά ορίζεται ότι «Ούτε εν τω Κεντρικώ Καταστήματι, ούτε εν τοις Υποκαταστήμασιν αυτής, δικαιούται Αντιπρόσωπος του Δημοσίου να ερευνά τα βιβλία της Τραπέζης…». Με απλά λόγια το ελληνικό δημόσιο δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να προχωρήσει σε έλεγχο στην ίδια του την κεντρική τράπεζα! Τα ερωτήματα που προκύπτουν από αυτή την απίστευτη διάταξη είναι τρομακτικά. Ποιοι είναι οι πραγματικοί μέτοχοι της Τράπεζας της Ελλάδος; Μπορεί να είναι και εχθροί της χώρας μας; Αυτοί που πυροδότησαν την κρίση; Πώς γνωρίζουμε ότι δεν είναι συμφέροντα που δεν είναι αντίθετα με τα ελληνικά; Εταιρείες τούρκικες ή ακόμα και το ίδιο το τουρκικό δημόσιο; Από τα Σκόπια; Οι εταιρςίες που εμπλέκονται σε σκάνδαλα με CDS ή η Goldman Sachs; Γιατί δεν επιτρέπεται στον Έλληνα πολίτη να γνωρίζει ποιοι είναι οι μέτοχοι της κρατικής του τράπεζας; Γιατί ουδέποτε δεν προειδοποίησε για την κρίση και την πτώχευση; Μήπως τελικά συνέβαλαν σε αυτή, αν δεν τη δημιούργησαν; Πόσο πιθανό είναι να συμβεί αυτό στην πράξη; Ουδείς μπορεί να απαντήσει με ασφάλεια σε αυτό το ερώτημα, αφού ουδείς γνωρίζει ποιοι –πέραν του δημοσίου– είναι οι μέτοχοι που ελέγχουν την Τράπεζα της Ελλάδος. Κατά τα άλλα, η τράπεζα που μέχρι την είσοδό μας στο ευρώ είχε το εκδοτικό προνόμιο, διαχειρίζεται τα κρατικά αποθέματα χρυσού, εποπτεύει τις εμπορικές τράπεζες και τις ασφαλιστικές εταιρείες, διεκπεραιώνει τις συναλλαγές του δημοσίου και συμβουλεύει την κυβέρνηση για την οικονομική πολιτική, με ενεργό ρόλο και στην εφαρμογή του Μνημονίου. Πρέπει να αναφερθεί βέβαια ότι ο Διοικητής της ΤτΕ και οι υποδιοικητές της διορίζονται από το Υπουργικό Συμβούλιο, κατόπιν προτάσεως του Γενικού Συμβουλίου της Τράπεζας, αλλά αυτό από μόνο του δεν αποτελεί εχέγγυο ασφάλειας. Υπάρχουν βέβαια και οι αντίθετες απόψεις, που λένε ότι η ΤτΕ είναι θεσμός του ευρύτερου δημόσιου τομέα, μέρος του κράτους, απλώς σύμφωνα με τη θεωρία των ανεξάρτητων αρχών είναι η πρώτη ανεξάρτητη αρχή που ασκεί τις αρμοδιότητές της για την άσκηση της νομισματικής πολιτικής, συμπεριλαμβανομένου και του εποπτικού ελέγχου των εμπορικών τραπεζών. Σε αυτό το σημείο βέβαια μπορεί κάποιος να διατυπώσει το εξής επιχείρημα: θα μπορούσαν περισσότερες εταιρείες του ίδιου επενδυτή να κατέχουν μικρότερο του 5% ποσοστό της τράπεζας, ώστε να μη δημοσιοποιούνται, αλλά αθροιστικά ο ίδιος επενδυτής να κατέχει πολύ υψηλό ποσοστό μετοχών της και να επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τις αποφάσεις της. Ο επενδυτής αυτός θα μπορούσε να είναι κά40 crash Απρίλιος/2012

Οι Ρότσιλντ, το όνομα των οποίων στα γερμανικά σημαίνει «κόκκινη ασπίδα», συμμετείχαν στο κονσόρτσιουμ που χορήγησε τα δύο δάνεια στην επαναστατημένη Ελλάδα το 1824 ποιος που αντιστρατεύεται τα εθνικά συμφέροντα της Ελλάδας ή κάποιος που κερδοσκοπεί εναντίον της χώρας, εκμε ταλλευόμενος τη γενικότερη οικονομική κρίση και τη δεινή οικονομική θέση στην οποία έχει περιέλθει η Ελλάδα, ή κάποιος ο οποίος έχει τοποθετήσει το επενδυτικό του ενδιαφέρον σε μια άλλη τράπεζα και προωθεί τα δικά της συμφέροντα. Ένα ακόμη παράδοξο είναι το γεγονός ότι η Τράπεζα της Ελλάδος είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Από τη μια μεριά δηλαδή ασκεί νομισματική πολιτική και ελέγχει το χρηματοπιστωτικό σύστημα και από την άλλη έχει εμπορική λειτουργία και επιδιώκει το κέρδος.

Ποιοι είναι οι πραγματικοί μέτοχοι της Τράπεζας της Ελλάδος; Μπορεί να είναι και εχθροί της χώρας μας; Αυτοί που πυροδότησαν την κρίση;

Επιπλέον, λόγω του αδιαφανούς καθεστώτος της, δεν μπορεί να ελεγχθεί όπως ελέγχονται οι εμπορικές εταιρείες που είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο. Πρόκειται περί ιδιαιτερότητας σε διεθνές επίπεδο. Χαρακτηριστικό είναι ότι σήμερα στην Ευρώπη μόνο η ΤτΕ και η Κεντρική Τράπεζα του Βελγίου είναι εισηγμένες.

Οι σχέσεις αίματος με την οικογένεια Ρότσιλντ

ο Μάρτιο του 2009, πριν ακόμα δηλαδή ξεσπάσει η μεγάλη οικονομική κρίση, ο επικεφαλής της οικογένειας Ντέιβιντ ντε Ρότσιλντ επισκέφτηκε την Ελλάδα μετά από την πρόσκληση του Ομίλου Λαμπράκη και του Ιδρύματος «Ωνάση» και είχε επαφές τόσο με τον τότε πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή όσο και με τον πρώην πρωθυπουργό Γιώργο Α. Παπανδρέου, αλλά και με Έλληνες τραπεζίτες. Πληροφορίες μάλιστα ανέφεραν ότι ανάμεσα στους συνδαιτυμόνες ήταν και ο στενός μυστικοσύμβουλος του κ. Παπανδρέου, Άλεξ Ρόντος. Δεν ήταν όμως η πρώτη φορά που ένας Ρότσιλντ επισκεπτόταν τη χώρα μας. Ο ρόλος των Ρότσιλντ στην Ελλάδα υπήρξε στο παρελθόν εξαιρετικά

036_045_TRAPEZA ELLADOS 31/03/2012 1:37 π.μ. Page 41

ριζαν των αγώνα των Ελλήνων για ανεξαρτησία, τόσο οικονομικά όσο και ηθικά, χρησιμοποιώντας την πολιτική καθώς και την κοινωνική τους επιρροή στους διπλωματικούς κύκλους της Ευρώπης. Ο Μαξ ντε Ρότσιλντ ήρθε στην Ελλάδα με την ακολουθία του βασιλιά Όθωνα και διετέλεσε οικονομικός σύμβουλός του για αρκετά χρόνια. ι Ρότσιλντ συμμετείχαν στο κονσόρτσιουμ που χορήγησε τα δύο δάνεια στην επαναστατημένη Ελλάδα, το 1824, ενώ ήταν και από τους ιδρυτικούς μετόχους της Εθνικής Τράπεζας το 1841. Είναι αυτός που θα αποζημιώσει την Οθωμανική Πύλη για την επιστροφή ελληνικών εδαφών, με τον Λέοπολντ Ρότσιλντ να μεταβαίνει ο ίδιος στην Κωνσταντινούπολη με ελληνική φρεγάτα… Ο χρηματιστής Μαξ ντε Ρότσιλντ ήταν μεταξύ των Εβραίων οι οποίοι εγκαταστάθηκαν από τη Γερμανία στην Ελλάδα μετά το 1834 και την ανακήρυξη της Αθήνας ως πρωτεύουσας του ανεξάρτητου κράτους, ενώ το 1890 ένας ακόμη Ρότσιλντ, ο Κάρολος, διετέλεσε πρόεδρος της εβραϊκής κοινότητας εδώ. Μέχρι του σημείου που τα στοιχεία γίνονται ασαφή, παρέμεναν βασικοί μέτοχοι της ΕΤΕ μέσω πολλών εταιρειών (μία από αυτές είναι η Neuberger Berman), αλλά και οι πιθανότεροι μεγαλομέτοχοι της ιδρυθείσας στην πορεία Τράπεζας της Ελλάδος, η όποια πήρε το ρόλο της κεντρικής τράπεζας από την ΕΤΕ. Στο πιο πρόσφατο παρελθόν η N.M.Rothchild & Sons υπήρξε σύμβουλος του ελληνικού κράτους για την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ και της Δημόσιας Επιχείρησης Αερίου, σύμβουλος της Cosmote, των ΕΛ.ΠΕ., της Τράπεζας Εγνατία, της Γενικής Τράπεζας, της Μυτιληναίος, της Εurobank και δεκάδων άλλων τραπεζών και εταιρειών στην Ελλάδα. Έτσι, το γεγονός πως η Neuberger Berman, η οποία πρωταγωνίστησε στην πτώση της ΕΤΕ το κρίσιμο τελευταίο τρίμηνο του 2009, είναι συμφερόντων Ρότσιλντ αποτελεί μια πολύ περίεργη και προκλητική σύμπτωση. Η Rothschild αποτέλεσε επί κυβερνήσεως Μητσοτάκη τον πρώτο σύμβουλο αποκρατικοποιήσεων, ενώ έχει τρέξει μερικά από τα σημαντικότερα projects στον επιχειρηματικό χώρο τα τελευταία χρόνια, όπως η αναδιοργάνωση και η είσοδος στο χρηματιστήριο της ΔΕΗ και της ΕΥΔΑΠ, η πώληση της Γενικής στη Societe Generale, το deal Tellas - Wind, η ανάπτυξη των δικτύων διανομής αερίου στη ΔΕΠΑ κ.ά. Μετά το 2004 «παίζει» κυρίως στον ιδιωτικό τομέα, όπου δραστηριοποιήθηκε στην πώληση του Φοίνικα στη γαλλική Groupama, στην ύψους 1 δισ. ευρώ τιτλοποίηση στεγαστικών δανείων της Emporiki, στην εξαγορά της βουλγαρικής DZI από τη Eurobank και στην πώληση της ΕΛΒΟ από τον Όμιλο Μυτιληναίου.

κάνει πόλεμο ή όχι. Ένας άλλος Ρότσιλντ σήκωσε όλο το βάρος της διαμάχης που οδήγησε στην κατάρρευση του Ναπολέοντα». Στις 8 Ιουλίου 1937 οι «New York Times» είχαν γράψει για τη δυναστεία: «Οι Ρότσιλντ εισήγαγαν τον κανόνα του χρήματος στην ευρωπαϊκή πολιτική. Δεν έχουμε πλέον έθνη, αλλά οικονομικές επαρχίες».

Οι πρώτοι δανειστές της Ελλάδας… Οι δεσμοί μελών της οικογένειας Ρότσιλντ με τους Εβραίους της Ελλάδας υπάρχουν από τα πρώτα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης. Σε όλη την Ευρώπη μέλη της οικογένειας υποστή-

Η Rothschild αποτέλεσε επί κυβερνήσεως Μητσοτάκη τον πρώτο σύμβουλο αποκρατικοποιήσεων, ενώ έχει τρέξει μερικά από τα σημαντικότερα projects

▲ ▲

σημαντικός και αυτό κάνει τις συμπτώσεις ακόμα πιο ενδιαφέρουσες. Οι Ρότσιλντ, το όνομα των οποίων στα γερμανικά σημαίνει «κόκκινη ασπίδα» και οι ιστορικοί εικάζουν ότι μπορεί να προέρχεται από μια κόκκινη ασπίδα που κρεμόταν στην πύλη του σπιτιού τους, είναι μια ευρωπαϊκή δυναστεία γερμανοεβραϊκής καταγωγής που βοήθησε με την παρουσία και τη δραστηριοποίησή της στην ίδρυση του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος και των οικονομικών οίκων. Η οικογένεια έχει τη μεγαλύτερη παράδοση στον κόσμο στο εμπόριο χρέους, έχοντας χρηματοδοτήσει δεκάδες κράτη για περισσότερο από διακόσια χρόνια, ενώ αποτελεί τη μεγαλύτερη τραπεζική δυναστεία διεθνώς με ανυπολόγιστη περιουσία και αμέτρητες «εμπλοκές» σε χρηματιστηριακές και χρηματοπιστωτικές κρίσεις. Στις 3 Δεκεμβρίου 1923 η «Chicago Evening American» είχε γράψει σχετικά: «Οι Ρότσιλντ μπορούν να ξεκινήσουν ή να εμποδίσουν πολέμους. Ο λόγος τους μπορεί να δημιουργήσει ή να διαλύσει αυτοκρατορίες». Η «New York Evening Post» στις 22 Ιουλίου 1924 είχε γράψει: «Ο Κάιζερ έπρεπε να συμβουλευτεί τον Ρότσιλντ προκειμένου να μάθει αν μπορεί να

Απρίλιος/2012

crash 41

036_045_TRAPEZA ELLADOS 31/03/2012 1:37 π.μ. Page 42

crash

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ

Το αγγλικό καταδρομικό «Διδώ» λίγο πριν από την είσοδο του γερμανικού στρατού στην Αθήνα ανέλαβε τη μεταφορά του χρυσού του ελληνικού κράτους στο εξωτερικό. Παρά το μακρύ ταξίδι του, ο χρυσός της Ελλάδας ουδέποτε επέστρεψε στη βάση του

▲ ▲

Τι θέλει η «κόκκινη ασπίδα» από την Ελλάδα;

Ποιο είναι όμως το ενδιαφέρον ενός τόσο μεγάλου κολοσσού για τη μικρή Ελλάδα μας; Απάντηση σε όλα τα παραπάνω θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ενδιαφέρον άρθρο του Πάνου Παναγιώτου, χρηματιστηριακού τεχνικού αναλυτή, διευθυντή της Greek Society of Technical Analysis (Βρετανία), της World Technical Analysis Educational Company και του XrimaNews.gr. Ας πάρουμε, για παράδειγμα, την Τράπεζα της Ελλάδος, που, όπως όλες οι κεντρικές τράπεζες, είναι ιδιωτική και στην οποία μέχρι το δεύτερο εξάμηνο του 2010 ένας από τους μεγαλύτερους μετόχους ήταν η BlackRock UK, θυγατρική της μεγαλύτερης επενδυτικής εταιρείας του κόσμου, η οποία, προφανώς, ενδιαφέρεται για τα δικά της και όχι για τα ελληνικά συμφέροντα. Ένας από τους (φανερούς) σημερινούς μεγαλομετόχους της είναι η Dimensional Fund Advisors, αμερικανική επενδυτική εταιρεία, στην οποία μέτοχοι μεταξύ άλλων είναι ο Myron Scholes, Εβραίος οικονομολόγος βραβευμένος με Νόμπελ Οικονομίας, ο οποίος προκάλεσε ένα μίνι διεθνές κραχ όταν η επενδυτική του εταιρεία κατέρρευσε το 1998 καταγράφοντας απώλειες 4,6 δισ. δολαρίων. Συμπτωματικά, η ίδια εταιρεία είναι μεγαλομέτοχος της Ιρλανδικής Allied Irish Banks, της τράπεζας που βρίσκεται στο επίκεντρο της ιρλανδικής κρίσης και της οποίας τη διάσωση θα χρεωθούν οι Ιρλανδοί πολίτες μέσω της προ42 crash Απρίλιος/2012

σφυγής της χώρας στον ευρωπαϊκό «μηχανισμό στήριξης». Ως μεγαλομέτοχο της Allied Irish Banks βρίσκουμε τη γνωστή μας από την ελληνική κρίση Norges Bank Investment Management, εταιρεία που είναι ο μεγαλύτερος επενδυτής στο Χ.Α. και παράλληλα μεγαλομέτοχος σε εταιρείες πιστοληπτικής αξιολόγησης (τα στοιχεία αναφέρθηκαν αναλυτικά σε παλαιότερα άρθρα). Οι Allied Irish Banks και Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας ανήκουν σε ένα από τα πιο γνωστά κλαμπ τραπεζών, το «Inter Alpha», το οποίο δημιουργήθηκε το 1971 και συνεχίζει να υπάρχει μέχρι σήμερα (οι πληροφορίες λένε πως εμπνευστής και δημιουργός του κλαμπ ήταν η οικογένεια Ρότσιλντ, αλλά τα στοιχεία δεν είναι αρκετά για την πλήρη επιβεβαίωση). Θα μπορούσα να συνεχίσω παραθέτοντας στοιχεία για τον τρόπο που οι ιδιωτικές κεντρικές τράπεζες, ΔΝΤ και δανειστές συνδέονται μεταξύ τους σε ένα παντοδύναμο δίκτυο, το οποίο έχει στόχο του την εξυπηρέτηση των δικών του συμφερόντων και όχι, φυσικά, των ελληνικών, όπως ρο-

Tην επόμενη ημέρα των εκλογών, στις 5.10.2009, η ΤτΕ άλλαξε τις διαδικασίες διακανονισμού των συναλλαγών που γίνονταν επί ελληνικών ομολόγων

μαντικά θέλει να πιστεύει η ελληνική κυβέρνηση.

Η σχέση Τζορτζ Σόρος και Ρότσιλντ

ρόλος του οίκου Ρότσιλντ και οι περίεργες συμπτώσεις της υπόθεσης «ελληνική κρίση» είναι κάτι που έχει απασχολήσει αρκετούς αναλυτές αλλά και αρκετές θεωρίες συνωμοσίας. Τα σενάρια αυτά ενισχύουν και οι στενές σχέσεις του τραπεζικού κολοσσού με έναν άλλο μας γνώριμο. Τον Τζορτζ Σόρος, που γεννήθηκε στη Βουδαπέστη το 1930 ως Georgy Schwartz και το 1936 η οικογένειά του άλλαξε το επώνυμό της σε Sorosz. Έφυγε από τη μεταπολεμική κομμουνιστική Ουγγαρία και σπούδασε στη Μ. Βρετανία και στις ΗΠΑ, όπου σταδιακά δημιούργησε μια κολοσσιαία χρηματιστηριακή αυτοκρατορία, με εξειδίκευση στη νομισματική χειραγώγηση. Παράλληλα, είναι πασίγνωστος μέσω των ομώνυμων ιδρυμάτων του, τα οποία έχουν ανοίξει παραρτήματα στην ανατολική Ευρώπη και, εν πολλοίς, αποτελούσαν το μακρύ χέρι της αμερικανικής πολιτικής σε αυτές τις χώρες. Η διασύνδεσή του με τους Ρότσιλντ γίνεται μέσω των προσώπων που απαρτίζουν τα Δ.Σ. των εταιρειών του. Ο Richard Katz, μέλος του Quantum Fund του Σόρος, είναι και επικεφαλής της Rothschild Italia S.p.A. (με έδρα το Μιλάνο) αλλά και της τράπεζας Ν.Μ. Rothschild & Sons (με έδρα το Λονδίνο).

036_045_TRAPEZA ELLADOS 31/03/2012 1:37 π.μ. Page 43

Έτερος συνεργάτης είναι ο Nils Ο. Taube, μέλος επίσης του Quantum Fund αλλά και του St. James Place Capital, συμφερόντων Ρότσιλντ. Επιπλέον, συνεργάτης του Σόρος είναι και ο Michael Cicurel, διευθυντής της Τράπεζας Rothschild & Cie Banque. Αλλά και ένας Έλληνας ανήκει στο στενό πυρήνα του οίκου Ρότσιλντ. Ο Θανάσης Γόντικας, αδερφός του σημερινού προέδρου του Παναθηναϊκού και απόφοιτος του Αμερικανικού Κολεγίου, είναι στέλεχος της Banque Privée Edmond de Rothschild S.A. Η αλήθεια είναι ότι ο οίκος πάντοτε επέλεγε τη χώρα μας για επενδύσεις. Αυτό άλλωστε το γνωρίζουν πολύ καλά αρκετοί υπουργοί που τους χρησιμοποίησαν για συμβούλους σε αποκρατικοποίησεις ή δάνεια, ενώ ακόμα και η TVX Gold Inc. υπέβαλε το αναπτυξιακό σχέδιο της Ορυχεία Χρυσού στη Χαλκιδική στη... Rothschild & Sons.

Το αμαρτωλό Τ3-Τ10

O πανίσχυρος τότε εκδότης Δημήτρης Λαμπράκης έγινε ο πρώτος που πρότεινε δημόσια (μέσω του «Οικονομικού Ταχυδρόμου») να αφαιρεθεί το εκδοτικό προνόμιο από την Εθνική ώστε να καρπώνονται τις αποδόσεις που οι ίδιοι μπορούσαν να καθορίσουν! Και όλα αυτά με την ευχέρεια των 10 ημερών από την Τράπεζα της Ελλάδος.

Ο χρυσός ανήκει στους Έλληνες; Ήταν άνοιξη του 1941, λίγο πριν από την είσοδο του γερμανικού στρατού στην Αθήνα, όταν ο τότε υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γεώργιος Μαντζαβίνος, ακολουθώντας εντολή της ελληνικής κυβέρνησης, ανέλαβε τη μεταφορά του χρυσού του ελληνικού κράτους στο εξωτερικό. Ο χρυσός φορτώθηκε στον Πειραιά στο αγγλικό καταδρομικό πλοίο «Διδώ», το οποίο με κίνδυνο να βυθιστεί παίρνοντας μαζί του το πολύτιμο φορτίο έφτασε μέσω Κρήτης στην Αίγυπτο. Από εκεί κατέληξε στη Νότια Αφρική, όπου παρέμεινε ως το τέλος του πολέμου. Μαζί με τον τότε υποδιοικητή και μετά την απελευθέρωση διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος ήταν ο 13χρονος γιoς του Αντώνιος Μαντζαβίνος, πρώην μέλος του Συμβουλίου Νομισματικής Πολιτικής της Τράπεζας της Ελ-

To 2003, εν κρυπτώ, η ΤτΕ πούλησε 20 τόνους χρυσού για να καλύψει κυβερνητικά ελλείμματα και να αγοράσει ομόλογα. Δηλαδή, χαρτιά που στο τέλος... κουρεύτηκαν

λάδος. Ο γιος ήταν γραφτό να είναι ένας από εκείνους που λόγω της θέσεώς τους στο εν λόγω συμβούλιο συναποφάσισαν για την πώληση 20 τόνων χρυσού από την κεντρική τράπεζα το 2003. Το συγκεκριμένο απόσπασμα από ένα εκπληκτικό άρθρο του Γιώργου Παπαϊωάννου στο «Βήμα» περιέγραφε μια απόφαση που τότε είχε προκαλέσει σάλο και εκφράστηκε με την κατάθεση ερώτησης 60 βουλευτών της Ν.Δ., που είπαν ότι εν κρυπτώ η Τράπεζα της Ελλάδος πούλησε το χρυσάφι για να καλύψει τα κυβερνητικά ελλείμματα. Η επίσημη απάντηση της Τράπεζας της Ελλάδος ήταν ότι όλα έγιναν με απολύτως διαφανείς διαδικασίες και ότι προτιμήθηκε να πωληθεί ο χρυσός εκείνη την εποχή προκειμένου να αγοραστούν ομόλογα. Δηλαδή, χαρτί, που σήμερα «κουρεύτηκε». Από την πλευρά του το υπουργείο Οικονομικών απάντησε ότι η απόφαση πάρθηκε απευθείας από την Τράπεζα της Ελλάδος χωρίς να ερωτηθεί η τότε κυβέρνηση. Δεν έλειψε βέβαια και η επίσημη προπαγάνδα, που έλεγε ότι ο χρυσός εκείνη την εποχή ήταν ασύμφορος ακόμα και για φύλαξη, καθώς τα επιτόκια ήταν μόλις 0,1%. Βέβαια, σήμερα, που λόγω της οικονομικής κρίσης ο χρυσός επιδίδεται σε μια φρενήρη κούρσα ανόδου, μια τέτοια κίνηση, να πουληθεί δηλαδή χρυσός, θα ήταν εγκληματική. Να σημειωθεί ότι χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία διατηρούν υψηλά αποθέματα. Σύμφωνα με στοιχεία που αφορούν το τέλος του 2002, τα αποθέματα της Γερμανίας

▲ ▲

στάση της Τράπεζας της Ελλάδος επικρίθηκε έντονα και προκάλεσε πόλεμο ακόμα και στο ΠΑΣΟΚ. Αφορμή η ιστορία του διακανονισμού των συναλλαγών για τα ελληνικά ομόλογα που είχε εφαρμόσει λίγο μετά τις εκλογές η Τράπεζα της Ελλάδος μέχρι και τον Απρίλιο, η οποία έφτασε στη Βουλή από βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, με πρώτη την επικεφαλής του ΚΤΕ του ΠΑΣΟΚ για την Οικονομία Βάσω Παπανδρέου. Το παιχνίδι που παίχτηκε σε βάρος της Ελλάδας σε συνδυασμό και με την αλλαγή από Τ3 σε Τ10 της Τράπεζας της Ελλάδος το ίδιο διάστημα ήταν το λιγότερο εγκληματικό. Για όσους δεν γνωρίζουν, η αλλαγή του Τ3 σε Τ10 σημαίνει ότι οι διεθνείς αγορές και οι «σορτάκηδες» μπορούσαν να στοιχηματίζουν εις βάρος των ελληνικών ομολόγων ανενόχλητοι και να φέρνουν τα ομόλογα που δεν είχαν σε δέκα (10) ολόκληρες ημέρες, αντί τρεις (3), που ήταν το όριο μέχρι τότε, ή και περισσότερο, όπως αποδείχθηκε. Δημιουργεί λοιπόν ερωτήματα το γεγονός ότι από την επόμενη ημέρα των εκλογών, στις 5.10.2009, η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) άλλαξε τις διαδικασίες διακανονισμού των συναλλαγών που γίνονταν επί ελληνικών ομολόγων. Δημιουργούνται επίσης ερωτήματα, γιατί η ΤτΕ έσπευσε πριν ακόμη αναλάβει η νέα κυβέρνηση να «διευκολύνει» τις συναλλαγές βασιζόμενη δήθεν σε κάτι τελείως διαφορετικό και το οποίο δεν ισχύει ακόμη, καθώς επίσης ότι «η επιμήκυνση της χρονικής περιόδου του μη διακανονισμού αντικειμενικά δημιουργεί μεγάλα περιθώρια υποτιμητικής κερδοσκοπίας και χειραγώγησης». Σε απλά ελληνικά δώσαμε δικαίωμα στους κερδοσκόπους να αγοράζουν και να πωλούν ελληνικά ομόλογα καθορίζοντας τιμές και κάνοντας παράλληλα αρνητικά πονταρίσματα,

Απρίλιος/2012

crash 43

036_045_TRAPEZA ELLADOS 31/03/2012 1:37 π.μ. Page 44

crash

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ

▲ ▲

ανέρχονταν σε 3.448 τόνους, της Γαλλίας σε 3.024 τόνους, της Ιταλίας σε 2.451 τόνους, της Πορτογαλίας σε 606 τόνους, της Ισπανίας σε 523 τόνους και του Βελγίου σε 258 τόνους. Τα αποθέματα της Ελλάδας μετά την πώληση των 20 τόνων ανέρχονται σε 127 τόνους, ποσότητα σημαντικά μεγαλύτερη από αυτήν που είχε μεταφέρει το 1941 ο Μαντζαβίνος πατήρ. Πού έχουμε τις ράβδους Παρά το μακρύ ταξίδι του αμέσως μετά την εισβολή των Γερμανών στη χώρα, ο χρυσός της Ελλάδας ουδέποτε επέστρεψε στη βάση του. Βρίσκεται κατά ένα μέρος στο θησαυροφυλάκιο της Τράπεζας της Ελλάδος, στα υπόγεια του κεντρικού κτιρίου της Πανεπιστημίου, και κατά ένα άλλο στο εξωτερικό. Ένα κομμάτι του ελληνικού χρυσού βρίσκεται στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (EKT), την οποία οι ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες «προίκισαν» με χρυσό και συναλλαγματικά διαθέσιμα. Κάθε τράπεζα συνέβαλε στη δημιουργία των αποθεμάτων χρυσού της EKT ανάλογα με το «ειδικό βάρος» της χώρας της. H ελληνική «συνεισφορά» παραμένει στην κατοχή της Τράπεζας της Ελλάδος και εμφανίζεται ως περιουσιακό στοιχείο της στον ισολογισμό της. Ελληνικός χρυσός, κατατεθειμένος σε ράβδους διεθνών προδιαγραφών, βρίσκεται στη Fed (την κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ) και στην Τράπεζα της Αγγλίας.

Μπορούν να μας κατάσχουν το χρυσό… Αυτό που προκαλεί πραγματικά μεγάλη εντύπωση και οργή είναι το γεγονός ότι με την κύρωση της Χρηματοδοτικής Σύμβασης η κυβέρνηση σε συνεργασία με τις ψήφους της Νέα Δημοκρατίας ανέλαβε τεράστιες ιστορικές ευθύνες, υποθηκεύοντας τα περιουσιακά στοιχεία της χώρας και τους αναπτυξιακούς της πόρους. Η χώρα απεμπολεί βασικά συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα που επιτρέπουν τη διασφάλιση των όρων προσφυγής στη δικαιοσύνη, ανοίγει την κερκόπορτα για κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων κυριότητας του δημοσίου από τους δανειστές μας και οδηγεί τη χώρα σε μακρόχρονες δικαστικές περιπέτειες. Το ελληνικό δημόσιο και η Τράπεζα της Ελλάδος παραιτούνται από οιαδήποτε μορφής ασυλία από τις κατασχέσεις έναντι ιδιωτικών περιουσιακών στοιχείων του δημοσίου, συμπεριλαμβανομένων των αποθεμάτων χρυσού, όπως επίσης προσόδων από την αξιοποίηση φυσικών πόρων στρατηγικής σημασίας για την ανάπτυξη της χώρας. 44 crash Απρίλιος/2012

Η «κερκόπορτα» για τους κερδοσκόπους

Mε την τροποποίηση στο άρθρο 14 αποκτούν δικαίωμα ψήφου και οι μη έχοντες την ελληνική υπηκοότητα. Έτσι, ανοίγει ο δρόμος για υπηκόους της Νορβηγίας, της Ισλανδίας και του… μυστικοπαθούς φορολογικού παραδείσου, του Λιχτενστάιν

Βέτο από τους ξένους μετόχους και με το… νόμο! Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, μια είδηση που πέρασε στα ψιλά το τελευταίο διάστημα ήρθε να ρίξει νερό στο μύλο όσων ισχυρίζονται ότι κάτι σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της Δανιμαρκίας. Μια τροποποίηση του καταστατικού που εγκρίθηκε από τη γενική συνέλευση θα ήταν μια απλή τυπική διαδικασία, αν δεν συνδεόταν με ένα ιστορικό ερώτημα των τελευταίων οκτώ δε-

Με το Μνημόνιο το ελληνικό δημόσιο και η ΤτΕ παραιτούνται από κάθε μορφής ασυλία. Συμπεριλαμβανομένων και των αποθεμάτων χρυσού...

καετιών, που ακόμη και σήμερα για τους περισσότερους Έλληνες παραμένει αναπάντητο: Ποιος ελέγχει την κεντρική τράπεζα; Με την τροποποίηση στο άρθρο 14, στοιχείο α΄, του καταστατικού της ΤτΕ τροποποιείται μια παράμετρος που θα μπορούσε να προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις. Ως μια ελάχιστη ρήτρα διασφάλισης του εθνικού ελέγχου της ΤτΕ, της τράπεζας που έχει το προνόμιο να εκδίδει νόμισμα στην Ελλάδα από το 1928, προβλεπόταν ότι δεν δικαιούνται να ασκούν τα δικαιώματα ψήφου που τους αναλογούν στη Γενική Συνέλευση των μετόχων «οι μη έχοντες την ελληνικήν υπηκοότητα». Δεν είναι ίσως τυχαίο ότι αυτή η δικλείδα ασφαλείας καταργείται τώρα, σε μια περίοδο όπου η Ελλάδα βρίσκεται υπό διεθνή οικονομική κηδεμονία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΔΝΤ, χάνοντας τον έλεγχο σε πολλά πεδία άσκησης της οικονομικής πολιτικής. Με την τροποποίηση που εισήχθη στο καταστατικό της ΤτΕ δεν έχουν δικαίωμα ψήφου «οι μη έχοντες την ελληνικήν υπηκοότητα ή την υπηκοότητα κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου». Έτσι, δικαίωμα ψήφου στις συνελεύσεις παίρνουν πλέον οι υπήκοοι και των 27 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως και οι υπήκοοι των τριών επιπλέον κρατών που μετέχουν στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, δηλαδή της Νορβηγίας, της Ισλανδίας και του… μυστικοπαθούς φορολογικού παραδείσου, του Λιχτενστάιν.

036_045_TRAPEZA ELLADOS 31/03/2012 1:38 π.μ. Page 45

ΑΡΘΡΟ

crash

Τάσος Παπαδόπουλος Ο Tάσος Παπαδόπουλος είναι δημοσιογράφος

Ο μεσσίας που δεν φάνηκε ακόμα και τα... κουκιά που δεν βγαίνουν

με το διχαστικό δίλημμα των μνημονιακών από τη μία, που ισχυρίζονται ότι δεν υπήρχε άλλη λύση, και των αντιμνημονιακών, που δεν παρουσιάζουν την άλλη λύση. Είναι βέβαιο ότι στις προσεχείς εκλογές θα εμφανιστούν και άγιο αίτημα του ελληνικού λαού, Η άλλη επιλογή, το «δεν ψηφίζω», είναι μια πολλοί νέοι σχηματισμοί που θα διεκδικήσουν οκτώ μήνες μετά την πανηγυρική μαζική άρνηση που εκφράστηκε δυναμικά στις την αντιμνημονιακή ψήφο μας. Οι άγνωστοι εκλογή του Γ. Παπανδρέου στην εκλογές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που προαυτοί σχηματισμοί δεν είναι βέβαιο ότι θα πρωθυπουργία, ήταν η εκ νέου ηγήθηκαν. Εδώ όμως τα πράγματα είναι εντεπείσουν τους ιδιαίτερα καχύποπτους ψηφοπροσφυγή στις κάλπες. Κι αυτό, γιατί άλλα λώς διαφορετικά. Είναι ιδιαίτερα κρίσιμα και η φόρους. με έμφαση είχε υποσχεθεί τότε και άλλα ψήφος μας έχει μεγάλη βαρύτητα. Πρέπει αυτή Οι δύο σημερινοί συνεταίροι έχουν στόχο έπραξε. Από το «λεφτά υπάρχουν» φτάσαμε τη φορά να λύσουμε τον γόρδιο δεσμό που μας να συνεχίσουν τη συγκυβέρνηση, μιας και τα στο Μνημόνιο της υποτέλειας και στα σκληπεριβάλλει. Τα νέα κόμματα που προέκυψαν κουκιά δεν τους βγαίνουν για αυτοδυναμία, ρά μέτρα, τα οποία έπληξαν βάναυσα το σύαπό τις μαζικές διαγραφές στα κόμματα της σύμφωνα με όλες τις δημοσκοπήσεις, παρά νολο της κοινωνίας και κυρίως τους μικροσυγκυβέρνησης, τη βραδιά της ψηφοφορίας την πριμοδότηση των 50 εδρών που δίνει ο μεσαίους. του δεύτερου Μνημονίου, τον περασμένο Φεεκλογικός νόμος στο πρώτο κόμμα. Είναι εκείΤο αίτημα για προσφυγή στις κάλπες είχε το βρουάριο, κραδαίνουν την αντιμνημονιακή σηνοι που έχουν δεσμευτεί εγγράφως, προεκλοπεριεχόμενο να πούμε εμείς οι πολίτες τη γνώμαία και τίποτα περισσότερο. Καμιά νέα αξιόπιγικά, απέναντι στους Ευρωπαίους «εταίρους» μη μας για τα μέτρα που πήραν χωμας ότι θα συνεχίσουν στη σιδηροτρορίς να ερωτηθούμε. Μέτρα και δεχιά που χάραξαν με την υπερψήφιση σμεύσεις που ξεπερνούσαν και το του δεύτερου Μνημονίου και της αντίόριο της τετραετίας, για την οποία είστοιχης δανειακής σύμβασης. χαν εξουσιοδοτηθεί να μας κυβερΟι άλλες, οι αντιμνημονιακές απόνήσουν. Το αίτημα αυτό θα ικανοποιψεις, ποικίλλουν. Από το να χαρακτηηθεί στις τριάντα προσεχείς ημέρες, ρίσουμε το χρέος ως επαχθές και να μετά από αναμονή δύο ετών στη αρνηθούμε την πληρωμή του, μένονδιάρκεια των οποίων πολλά συνέβητας ταυτόχρονα στην Ευρωζώνη, μέσαν, με αποτέλεσμα να μας δέσουν χρι να επιστρέψουμε στο εθνικό νόμιχειροπόδαρα. σμα, τη δραχμή, και να τους γυρίσουΗ προσδοκία των εκλογών, προμε την πλάτη. Οι αριθμοί για να υποκειμένου ο ελληνικός λαός να εκστηριχθούν τα παραπάνω παίζουν και φράσει αβίαστα τη θέλησή του για μπερδεύουν ακόμη και τους ειδιτο ποιος επιθυμεί να τον κυβερνήκούς, μιας και στη χώρα μας, ακόμη σει στο σημερινό κρίσιμο σταυροκαι στα αριθμητικά δεδομένα, πολλοί Το θυμικό οδηγεί δρόμι που έχει οδηγηθεί η χώρα, λένε ψέματα. Στο πολιτικό παζάρι με μαθηματική ακρίβεια στη γνωστή από χωρίς την προηγούμενη έγκρισή παίζεται δυνατά και το θέμα της μειτου, διαδέχεται η απογοήτευση. Κι το παρελθόν αρνητική ψήφο. Μόνο που ωμένης εθνικής κυριαρχίας, που οι αυτή ενυπάρχει στο δίλημμα της μεν έχουν αποδεχθεί ως δεδομένο, τώρα δεν υπάρχουν οι δύο εναλλακτικές επιλογής. οι δε το έχουν κάνει σημαία και αναεπιλογές διακυβέρνησης. Οι δύο πρώην Μιας επιλογής που κινείται ανάφορά τους. μεσα στο θυμικό και στη λογική. Οι πολίτες καλούνται να χωρίσουν μεγάλοι έχουν πλέον συρρικνωθεί Ανάμεσα στο «πάω» ή «δεν πάω να την ήρα από το στάρι, κάτι ιδιαίτερα δύψηφίσω». Το θυμικό οδηγεί με μασκολο, μιας και ο άκρατος λαϊκισμός θηματική ακρίβεια στη γνωστή από έχει χτυπήσει κόκκινο. Μάταια ανατο παρελθόν αρνητική ψήφο. Μόνο που τώρα στη πρόταση για τις μεθόδους που θα ακολουζητούν την αλήθεια που οι περισσότεροι κρύδεν υπάρχουν οι δύο εναλλακτικές επιλογές θήσουν για να μας βγάλουν τη θηλιά από το βουν επιμελώς, δεν υπάρχει δαγκωτό που λέδιακυβέρνησης. Οι δύο πρώην μεγάλοι έχουν λαιμό. Οι άλλοι αντιμνημονιακοί, παλιοί και γαμε παλιά, μόνο διλήμματα. Και, δυστυχώς, πλέον συρρικνωθεί και ενώθηκαν ήδη με τα όψιμοι από δεξιά και αριστερά, ουδέν νεότερο κάποιος μεσσίας που θα μας σώσει από το καδεσμά του πολιτικού γάμου. Και γι’ αυτό τα κομίζουν στις θολές προτάσεις τους. κό που μας βρήκε δεν έχει φανεί για την ώρα όποια διλήμματα έχουν αλλάξει περιεχόμενο. Όλα δείχνουν ότι οδηγούμεθα στις κάλπες στον πολιτικό μας ορίζοντα.

“

Απρίλιος/2012

crash 45

RONTOS 30/03/2012 8:10 μ.μ. Page 46

crash

ΠΟΡΤΡΕΤΟ

46 crash Απρίλιος/2012

ΑΛΕΞ ΡΟΝΤΟΣ Ο άνθρωπος των ειδικών αποστολών... του Π. Κερτεζίτη

Πώς βρέθηκε ο διπλωμάτης-φάντασμα στις σελίδες της δικογραφίας για το σχέδιο δολοφονίας Καραμανλή Η κατάθεση στον εισαγγελέα και η σχέση-έκπληξη με το στενό συνεργάτη του Σαμαρά, Φαήλο Κρανιδιώτη Τα σκοτεινά μυστικά του στενού συμβούλου του Γιώργου Παπανδρέου

Γ. Παπανδρέου την περίοδο της βίαιης εισόδου μας στο ΔΝΤ και τώρα απεσταλμένος της Ε.Ε. στο πολύπαθο Κέρας της Αφρικής. Ποιος είναι, λοιπόν, ο μυστηριώδης κύριος Ρόντος; Αρχές της δεκαετίας του 1980 ο Τζορτζ Σόρος είναι κεντρικό στέλεχος στον πανίσχυρο Όμιλο Ρότσιλντ των ΗΠΑ και παρουσιάζει για πρώτη φορά στο προσκήνιο τον Ελληνοαμερικανό Άλεξ Ρόντος. Ο κ. Ρόντος, γεννημένος το 1954 στην Τανζανία, με πολιτικές-οικονομικές σπουδές σε Μ. Βρετανία και Αμερική, εμφανίζεται στην αρχή ως δημοσιογράφος της αγγλικής εφημερίδας «West Africa». Ο Σόρος τον συστήνει στον Κωνσταντίνο Καραμανλή και το 1981, όταν το ΠΑΣΟΚ ανεβαίνει στην εξουσία (κυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου), ο κ. Ρόντος βρίσκεται ήδη στο πλευρό του Σόρος, ο οποίος μέσω του Ομίλου Ρότσιλντ τον συστήνει στον Ανδρέα Παπανδρέου. Σύντομα Ρόντος και Ανδρέας γίνονται κολλητοί κι εδώ αρχίζει η σκοτεινή ιστορία διείσδυσης των Αμερικανών στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών. Ο κ. Ρόντος, κινούμενος στο πανίσχυρο τότε τρίγωνο ΡότσιλντΣόρος-Ανδρέας Παπανδρέου, αναλαμβάνει ειδικές αποστολές για ΗΠΑ και Ελλάδα στα Βαλκάνια.

▲ ▲

ο όνομά του είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το παρασκήνιο και τις ειδικές αποστολές, και όχι τυχαία. Περίεργες συμπτώσεις τον τοποθετούν σχεδόν πάντα στο επίκεντρο των διεθνών εξελίξεων. Καταφέρνει να κινείται με εξαιρετική άνεση σε πρωθυπουργικά γραφεία από τα Βαλκάνια και τον Καύκασο έως τη Μέση Ανατολή και την Αφρική, ενώ ελάχιστοι διαθέτουν τις διεθνείς προσβάσεις του. Και ακόμη λιγότεροι έχουν στην προσωπική τους ατζέντα τα τηλέφωνα προσώπων-κλειδιών με τα οποία μπορούν να επικοινωνήσουν ανά πάσα στιγμή. Ο Άλεξ Ρόντος είναι μια αμφιλεγόμενη φιγούρα διπλωμάτη, που, αν και αποφεύγει να επιδεικνύεται και προστατεύει πολύ καλά την προσωπική του ζωή, οι δραστηριότητές του έχουν λάβει μυθιστορηματική διάσταση. Η παρουσία του στο περιβάλλον του Γιώργου Παπανδρέου εδώ και πάνω από 10 χρόνια έχει πυροδοτήσει ουκ ολίγες φορές έντονες αντιδράσεις και σωρεία συνωμοσιολογικών σεναρίων. O κ. Ρόντος επανήλθε στο προσκήνιο πριν από μερικές εβδομάδες, όταν κλήθηκε να καταθέσει ως μάρτυρας ενώπιον του αρμόδιου εισαγγελέα που άσκησε διώξεις για το σχέδιο δολοφονίας Καραμανλή. Το γεγονός μάλιστα ότι συνοδευόταν από το στενό συνεργάτη και σύμβουλο του Αντώνη Σαμαρά, το γνωστό δικηγόρο και πρόεδρο του Δικτύου 21 Φαήλο Κρανιδιώτη, προκάλεσε έκπληξη και ερωτηματικά. Ο κ. Κρανιδιώτης, μάλιστα, ο οποίος παραδέχθηκε ότι παρείχε νομικές συμβουλές στον κ. Ρόντο, υπεραμύνθηκε της απόφασής του, αποκαλύπτοντας ότι γνώριζε και τον πατέρα του κ. Ρόντος, τον οποίο χαρακτήρισε και σημαντικό πατριώτη. Σύμφωνα με τη δικογραφία αλλά και τα σχετικά δημοσιεύματα, μεταξύ, λοιπόν, των μαρτύρων που κατέθεσαν στον αρμόδιο εισαγγελέα και ανακριτή ήταν ο Άλεξ Ρόντος. Σύμβουλος του Γιώργου Παπανδρέου και στο πλευρό τότε του Προέδρου της Γεωργίας Μ. Σαακασβίλι είχε λάβει γνώση αμερικανικού σχεδίου για τη ματαίωση του αγωγού South Stream, μέρος του οποίου αποτελούσε ο σχεδιασμός της δολοφονίας του πρώην πρωθυπουργού. Οι επικριτές του κάνουν λόγο για ένα διπλωμάτη-φάντασμα, η παρουσία του οποίου στη διεθνή πολιτική σκηνή έχει συνδεθεί άρρηκτα με τα συμφέροντα των Αμερικανών και πως «κινείται έξω από κάθε θεσμικό πλαίσιο». Τον χαρακτηρίζουν « Έλληνα Χόλμπρουκ» και υπενθυμίζουν ότι κάθε φορά ενεπλάκη σε γεγονότα που οδήγησαν σε σημαντικές γεωπολιτικές καταστροφές. Από τον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας, όπου ανέλαβε την αλλαγή της στάσης της ελληνικής κυβέρνησης έναντι του Μιλόσεβιτς, στο πλευρό Σαακασβίλι την περίοδο της σύγκρουσης της Γεωργίας με τη Ρωσία, στενός συνεργάτης του

RONTOS 30/03/2012 8:10 μ.μ. Page 47

RONTOS 30/03/2012 8:11 μ.μ. Page 48

crash

ΠΟΡΤΡΕΤΟ

▲ ▲

Το κρίσιμο πρώτο βήμα και σημείο ανόδου στην ταραχώδη καριέρα του έγινε το 1992, όταν ο τότε αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ιάκωβος τον έχρισε επικεφαλής της ανθρωπιστικής οργάνωσης «Orthodox Christian Core», που ανέπτυσσε δραστηριότητα στη «Μαύρη Ήπειρο». Ήταν από την ίδια θέση που πρωτοήρθε σε επαφή με τον πρώην πρωθυπουργό το 1996-1997, όταν με τον τότε πρόεδρο του Συμβουλίου Αποδήμου Ελληνισμού Άντριου Άθενς θέλησαν να πείσουν την ελληνική κυβέρνηση να ενισχύσει οικονομικά τους Έλληνες ομογενείς της Μαύρης Θάλασσας. Τότε γνωρίστηκε με τον Γ. Παπανδρέου, που ήταν ακόμη αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, υπό τον Θεόδωρο Πάγκαλο. Από τη νέα του θέση ο κ. Ρόντος άρχισε να έρχεται σε επαφή με την ομογένεια και το ελληνοαμερικανικό λόμπι. Αμέσως Παπανδρέου και Ρόντος άρχισαν να συνεργάζονται στενά, όταν ο πρώτος του ανέθεσε να στήσει εξαρχής την Υπηρεσία Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας (ΥΔΑΣ). Σύμφωνα με τις μαρτυρίες ανθρώπων που γνωρίζουν τα πράγματα εκ των έσω, «ήταν πανίσχυρη και είχε στη διάθεσή της πολλά χρήματα, ακόμη και από τα μυστικά κονδύλια του υπουργείου». Η εμπειρία του κ. Ρόντος από τις ΜΚΟ μεταφέρθηκε σε χρόνο-μηδέν και στο εσωτερικό. Τα όσα συνέβησαν κατά τη διάρκεια της παντοδυναμίας του στο ΥΠ.ΕΞ. αποδεικνύουν το ερώτημα που ο Γιώργος Παπανδρέου έθετε προεκλογικά ως προς το πού πήγαν τα λεφτά, τουλάχιστον ως προς το υπουργείο: Μόνο για το έτος 2005 ο κ. Ρόντος εισέπραξε από το ΥΠ.ΕΞ. διαμέσου της IOCC 321.000 ευρώ, για δράσεις σε Παλαιστίνη και Γεωργία.

Ο Κ. Καραμανλής σε παλαιότερη συνάντηση με τον πρώην Πρόεδρο της Γεωργίας Σαακασβίλι

Μιλόσεβιτς» ο Κοστούνιτσα, που στη συνέχεια αναδείχθηκε Πρόεδρος της Γιουγκοσλαβίας.

Παπανδρέου προς ΗΠΑ: Ο Ρόντος είναι ο άνθρωπός μας

Η πρώτη «επικίνδυνη» αποστολή στη Γιουγκοσλαβία Όταν το 1999 ο κ. Παπανδρέου ανέλαβε το πηδάλιο του υπουργείου Εξωτερικών διαδεχόμενος τον Θ. Πάγκαλο, ο οποίος είχε παραιτηθεί λόγω του φιάσκου με την υπόθεση Οτσαλάν, ο κ. Ρόντος άρχισε να έρχεται σε επαφή με ηγέτες της αντιπολίτευσης στον τότε πανίσχυρο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς. Σύμφωνα με ανθρώπους που γνώριζαν το παρασκήνιο της εποχής, ο κ. Ρόντος πρωτοστάτησε ως ο «αρχιτέκτονας» της στροφής της Αθήνας από τον Μιλόσεβιτς στη σερβική αντιπολίτευση. Μάλιστα, το 2000, όντας σύμβουλος του Γ. Παπανδρέου, διοργάνωσε στο Καβούρι συνάντηση της τότε αντιπολίτευσης, στην οποία προσκάλεσε και το «διεκδικητή του θρόνου της Σερβίας», τον Καραγεόργεβιτς, τον οποίο και προσφώνησε «μεγαλειότατο». Η σχετική του αναφορά προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων από τα ΜΜΕ, αλλά και από στελέχη του ΠΑΣΟΚ, και ο κ. Ρόντος υπέβαλε στον Γ. Παπανδρέου την παραίτησή του, η οποία όμως δεν έγινε δεκτή. Λέγεται ότι σε εκείνη την περιπετειώδη «σύναξη» δίπλα στον Σαρωνικό επελέγη ως «αντι48 crash Απρίλιος/2012

Έκπληξη προκάλεσε η παρουσία του στενού συνεργάτη του Αντώνη Σαμαρά, Φαήλου Κρανιδιώτη, στο πλευρό του Ρόντος, όταν αυτός κατέθεσε στον εισαγγελέα. «Γνώριζα και τον πατέρα του», δήλωνε αργότερα ο πρόεδρος του Δικτύου 21

Σύμφωνα με δημοσιεύματα, σε συνάντηση που είχαν λίγα χρόνια αργότερα στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ ο τότε υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Κόλιν Πάουελ με τον Γ. Παπανδρέου, ο υπεύθυνος για θέματα νοτιοανατολικής Ευρώπης κ. Φρίντμαν είπε για τον παριστάμενο κ. Ρόντο: «Υπουργέ, είναι ο άνθρωπός μας στα Βαλκάνια, και αυτός που έριξε τον Μιλόσεβιτς». Σε μια συνέντευξη Τύπου, εξάλλου, στο αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών το 2005 (σ.σ.: ο Ρόντος είχε ήδη φύγει από το ελληνικό ΥΠ.ΕΞ.) ένας Αμερικανός δημοσιογράφος ρωτάει τον εκπρόσωπο Τύπου τι δουλειά είχε ένας κύριος Ρόντος να συνοδεύει τον Μπερνς και την αμερικανική αντιπροσωπεία στον ΟΗΕ! Ο εκπρόσωπος δεν απαντάει και ο δημοσιογράφος επανέρχεται με μια φράση-σοκ: «Είναι ο Ρόντος ακόμα δικός μας κι, αν ναι, εργάζεται τώρα στην αμερικανική πρεσβεία στην Αθήνα;»! Ο κ. Ρόντος έμεινε στο υπουργείο Εξωτερικών μέχρι και τις εκλογές του 2004. Μάλιστα, εκείνη την περίοδο επιχείρησε υπό την καθοδήγηση Παπανδρέου το άλμα από τη διεθνή στην εγχώρια πολιτική σκηνή. Το όνομά του ως υποψηφίου προτάθηκε στις βουλευτικές εκλογές στην εκλογική περιφέρεια της Λακωνίας. Όμως, ο κ. Ρόντος «κόπηκε» από την Επιτροπή Ψηφοδελτίων της Χαριλάου Τρικούπη με συνοπτικές διαδικασίες. Μετά την ήττα του ΠΑΣΟΚ παραιτήθηκε, αλλά οι σχέσεις του με τον Γιώργο Παπανδρέου παρέμειναν στενές. Ο κ. Ρόντος συνέχισε να εμφανίζεται στα συμπόσια της Σύμης και να διατηρεί στενές σχέσεις με το περιβάλλον της «αγίας οικογένειας». Όχι όμως και με τους υπόλοιπους στο ΠΑΣΟΚ. Με το γνωστό του πληθωρικό ύφος ο κ. Πάγκαλος είχε εκφράσει δημοσίως τη δυ-

RONTOS 30/03/2012 8:12 μ.μ. Page 49

σαρέσκειά του για το ρόλο του κ. Ρόντος στο υπουργείο Εξωτερικών, ήδη από την εποχή κυβέρνησης Σημίτη. Δεν τον είχε κατονομάσει, αλλά τον είχε «φωτογραφίσει», μιλώντας για «στελέχη που κινούνται στο κτίριο της Βασιλίσσης Σοφίας και μιλούν αγγλικά». Η ισχύς του ήταν τέτοια, που φέρεται να πήγε έτοιμο σχέδιο υπουργικής απόφασης στον τότε προϊστάμενό του, υφυπουργό Γ. Ζαφειρόπουλο, ο οποίος, σύμφωνα με όσα θυμάται στέλεχος του υπουργείου, το έσκισε μπροστά του. Ο κ. Ρόντος ήταν επίσης το «κόκκινο πανί» για πολλούς διπλωμάτες, που αντιδρούσαν με οποιαδήποτε μη θεσμική παρέμβαση στην εξωτερική πολιτική.

Ο «σκιώδης» υπουργός Εξωτερικών για τα εθνικά θέματα

▲ ▲

Αμέσως μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον Γιώργο Παπανδρέου το 2009 ο κ. Ρόντος άρχισε πάλι τις «αποστολές» στην Αθήνα. Τη δράση του αποκάλυψε με απόρρητο έγγραφο που διέρρευσαν τα Wikileaks ο πρώην Αμερικανός πρέσβης Σπέκχαρντ, ο οποίος μάλιστα του απέδωσε και έναν εξαιρετικά σημαντικό ρόλο.

Σε συνάντηση του Κόλιν Πάουελ με τον Γ. Παπανδρέου ο υπεύθυνος για τη Ν/Α Ευρώπη, Φρίντμαν, είπε για τον παριστάμενο κ. Ρόντο: «Υπουργέ, είναι ο άνθρωπός μας στα Βαλκάνια και αυτός που “έριξε” τον Μιλόσεβιτς»

Το αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του «Crash» (τεύχος Δεκεμβρίου) για τις «242 ημέρες ομηρίας» Καραμανλή επιβεβαίωσε και «Το Βήμα της Κυριακής». Τότε το περιοδικό είχε πρώτο αποκαλύψει ότι η βόμβα στα γραφεία της ΚΕΔ στην οδό Κόνιαρη είχε στόχο τον Καραμανλή. Ταυτόχρονα, ανέδειξε και τις έντονες πιέσεις στον πρώην πρωθυπουργό από τον αμερικανικό παράγοντα να καταδικάσει με προσωπική δήλωση τη Μόσχα στη σύγκρουση με την Τυφλίδα. Την περίοδο εκείνη ο Ρόντος ήταν σύμβουλος του Προέδρου της Γεωργίας Σαακασβίλι και ταυτόχρονα συνεργάτης του Γιώργου Παπανδρέου...

RONTOS 30/03/2012 8:12 μ.μ. Page 50

crash

ΠΟΡΤΡΕΤΟ

Μία από τις αξέχαστες για την ελληνική, αλλά και την τουρκική κοινή γνώμη εικόνες της δεκαετίας 2000 είναι και η φωτογραφία όπου ο αείμνηστος υπουργός Εξωτερικών Ισμαήλ Τζεμ χορεύει ζεϊμπέκικο με τον ομόλογό του Γιώργο Παπανδρέου. Ένας από τους αρχιτέκτονες αυτής της εικόνας ήταν ο Άλεξ Ρόντος, ο «πατέρας» της διαδικασίας προσέγγισης με τη γείτονα...

▲ ▲

Το εκπληκτικό είναι ότι με το που ανέλαβε ο Άλεξ Ρόντος την... εκπροσώπηση της Ελλάδας στις μυστικές διαπραγματεύσεις με τα Σκόπια, η Ουάσινγκτον αδρανοποίησε αμέσως τον Αμερικανό μεσολαβητή στην υπόθεση, τον Μάθιου Νίμιτς! Ο Νίμιτς έκανε μάλιστα με δηλώσεις του δημοσίως γνωστό το ότι στη φάση αυτή παραμερίζει, αδρανοποιούμενος από τις απευθείας συνομιλίες. Μίλησε με ενθουσιασμό για το «αυξημένο επίπεδο εμπιστοσύνης» που έχει δημιουργηθεί μεταξύ των κυβερνήσεων Παπανδρέου και Γκρούεφσκι και υπογράμμισε ότι το ζήτημα της ονομασίας «μπορεί να επιλυθεί μέσω διαλόγου σε υψηλό επίπεδο». Μάλιστα, ένας ακόμα στενός συνεργάτης του Γ. Παπανδρέου, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Δ. Δρούτσας, προφανώς ενοχλημένος για τη δράση του, επέλεξε να τον «δώσει», γεγονός που από πολλούς θεωρήθηκε ως το σημείο καμπής των σχέσεων του υπουργού με τον Γιώργο Παπανδρέου και η αιτία της απομάκρυνσής του. Όταν ο κ. Δρούτσας κλήθηκε να σχολιάσει στη Νέα Υόρκη αν ο κ. Ρόντος ασκεί «μυστική διπλωματία» εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης, ώστε να λυθεί το πρόβλημα της ονομασίας των Σκοπίων, απάντησε: «Ο κ. Ρόντος είναι πολύ καλός γνώστης της 50 crash Απρίλιος/2012

περιοχής των Βαλκανίων…». «Υπήρξε και στο παρελθόν συνεργάτης στο υπουργείο Εξωτερικών», παρατήρησε. Και πρόσθεσε: «Δεν έχει καμία θεσμική θέση, δεν υπάρχει καμία θεσμική συνεργασία με τον κ. Ρόντο. Αν μπορούν όμως άτομα όπως ο κ. Ρόντος ή και άλλοι να μεταφέρουν τα ελληνικά μηνύματα, αυτό είναι ευπρόσδεκτο». Ο κ. Ρόντος λίγο πριν είχε βρεθεί στο πλευρό του Προέδρου της Γεωργίας Μιχαήλ Σαακασβίλι, υπογράφοντας «προφητικό» άρθρο το Μάιο του 2008 στην «Ιnternational Ηerald Τribune», λίγο πριν από τον πόλεμο Τυφλίδας - Μόσχας. Υπενθυμίζεται ότι, όπως είχε αποκαλύψει το «Crash», οι Αμερικανοί είχαν ζητήσει από τον

Με το που ανέλαβε ο Άλεξ Ρόντος την... εκπροσώπηση της Ελλάδας στις μυστικές διαπραγματεύσεις με τα Σκόπια, η Ουάσινγκτον αδρανοποίησε το μεσολαβητή της, Νίμιτς!

Καραμανλή (ο οποίος είχε επενδύσει στις ενεργειακές συμφωνίες με τη Ρωσία) να υποστηρίξει με δήλωσή του τον Σαακασβίλι. Το γεγονός ότι ο πρώην πρωθυπουργός επέλεξε η δήλωση να γίνει διά της τότε υπουργού Εξωτερικών Ντόρας Μπακογιάννη προκάλεσε την έντονη αντίδραση των Αμερικανών.

Το ζεϊμπέκικο του Γιώργου και η γέφυρα με το Ισραήλ Μία από τις αξέχαστες για την τουρκική κοινή γνώμη εικόνες της δεκαετίας 2000 είναι και η φωτογραφία όπου ο αείμνηστος υπουργός Εξωτερικών Ισμαήλ Τζεμ χορεύει ζεϊμπέκικο με τον ομόλογό του Γιώργο Παπανδρέου. Ένας από τους αρχιτέκτονες αυτής της εικόνας ήταν ο Άλεξ Ρόντος. Ο Ρόντος, σύμφωνα με τους Τούρκους, αποτελεί έναν από τους πατέρες της «διαδικασίας προσέγγισης» αυτού του σημείου καμπής στις διμερείς σχέσεις, που άρχισε με τη στήριξη που παρείχε η Ελλάδα μετά το σεισμό της 17-8-1999 με εργασίες έρευνας-διάσωσης και βοήθειας, και συνεχίστηκε μέχρι την εποχή που οι Τζεμ και Παπανδρέου άφησαν να πετάξουν στον αέρα περιστέρια ειρήνης. Ο άνθρωπος που αρνείται πεισματικά να δώσει συνέντευξη σε οποιοδήποτε ελληνικό μέσο

RONTOS 30/03/2012 8:12 μ.μ. Page 51

ενημέρωσης φροντίζει επί πρωθυπουργίας Γιώργου Παπανδρέου να εμφανιστεί και πάλι, αυτή τη φορά με μια συνέντευξη στη «Χουριέτ». Σύμφωνα με τον Ρόντο, για να υπάρξει μια μόνιμη λύση στην ελληνοτουρκική προσέγγιση, υπάρχει μόνο ένας δρόμος: Η αποστρατικοποίηση των σχέσεων. Έλεγε τότε χαρακτηριστικά: «Οι Έλληνες ακόμη πιστεύουν πως μπορεί να προέλθει μια απειλή από την Τουρκία. Γι’ αυτό η Τουρκία μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα. Η Τουρκία μπορεί να έχει και άλλα θέματα. Κατά τη γνώμη μου, με τα χαρακτηριστικά και το μέγεθος αυτής της περιοχής είναι πολύ φυσικό να σκέφτεται και άλλα θέματα. Εμείς ο μόνος λόγος για τον οποίο κάθε χρόνο πρέπει να επενδύουμε σημαντικό ποσοστό του εθνικού μας εισοδήματος σε στρατιωτικές δαπάνες είναι η Τουρκία. Η Ελλάδα δαπανά επειδή δαπανά και η Τουρκία σε στρατιωτικές δαπάνες. Όμως, ο λόγος ύπαρξης του τουρκικού στρατού δεν είναι η Ελλάδα. Γι’ αυτό δεν περιμένω αμοιβαία βήματα. Αν πρέπει να μιλήσω ανοιχτά, εντέλει από τον αφοπλισμό κερδισμένη πραγματικά θα είναι η Ελλάδα. Αυτό είναι κάτι και ρεαλιστικό και δυνατό να γίνει». Ο πρώην Έλληνας πρωθυπουργός δεν έκρυβε το γεγονός ότι εκτιμούσε απεριόριστα τις ικανότητες του Άλεξ Ρόντος. Σύμφωνα με πληροφορίες, ήταν ο κ. Ρόντος που διαδραμάτισε κρίσιμο ρόλο στη νέα σχέση Αθηνών - Ιερουσαλήμ, η οποία κορυφώθηκε με την ανταλλαγή επισκέψεων του κ. Παπανδρέου και του Βενιαμίν Νετανιάχου, πραγματοποιώντας ταξίδιαστραπή στο Ισραήλ για συνομιλίες με την ισραηλινή ηγεσία μετά την κρίση στις τουρκοϊσραηλινές σχέσεις.

Σάλο είχε προκαλέσει ο κ. Ρόντος το 2000 όταν στη συνάντηση της τότε αντιπολίτευσης του Μιλόσεβιτς (που ο ίδιος είχε διοργανώσει στο Καβούρι) προσφώνησε τον Καραγεόργεβιτς «Μεγαλειότατο». Η παραίτησή του δεν έγινε δεκτή από τον Παπανδρέου

Ο ρόλος Ρόντος στο Σχέδιο Ανάν

▲ ▲

Ο κ. Ρόντος ήταν ένας από τους πιο θερμούς υποστηρικτές του Σχεδίου Ανάν. Μάλιστα, πληροφορίες λένε ότι ο αείμνηστος Τάσος Παπαδόπουλος ήταν τόσο οργισμένος με τον Ρόντο αλλά και τον Δημήτρη Δρούτσα, για το ρόλο που είχε παίξει στην κατάρτιση του επαίσχυντου Σχεδίου Ανάν, ώστε είχε δηλώσει δημοσίως ότι «όσο εγώ είμαι Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, αυτός δεν θα πατήσει το πόδι του στην Κύπρο!». Ο «μετρ» της άσκησης εξωτερικής

Ο «μετρ» της άσκησης εξωτερικής πολιτικής με χρηματοδοτήσεις από ΜΚΟ ήταν ένας από αυτούς που αρθρογραφούσαν σε αμερικανικές εφημερίδες υπέρ του Σχεδίου Ανάν

Με άρθρο του στους «NYT» ο κ. Ρόντος είχε πάρει σαφή θέση κατά της Ρωσίας στη σύγκρουση με τη Γεωργία και είχε «προφητεύσει» το πάγωμα του South Stream Απρίλιος/2012

crash 51

RONTOS 30/03/2012 8:12 μ.μ. Page 52

crash

ΠΟΡΤΡΕΤΟ

▲ ▲

πολιτικής με χρηματοδοτήσεις από ΜΚΟ ήταν ένας από αυτούς που αρθρογραφούσαν σε αμερικανικές εφημερίδες υπέρ του Σχεδίου Ανάν και πληροφορίες αναφέρουν ότι είχε προσπαθήσει να πιέσει την τότε ελληνική κυβέρνηση, αλλά και τα ΜΜΕ, πολλά εκ των οποίων είχαν συνταχθεί με το «Ναι» στο δημοψήφισμα. Αξίζει να θυμίσουμε ότι, σύμφωνα με τα όσα είχε αποκαλύψει αποκλειστικά ο Μιχάλης Ιγνατίου στο « Έθνος» μέσα από επίσημα ντοκουμέντα του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, οι ΗΠΑ χρηματοδότησαν αδρά την επιχείρηση «Ναι» στο Σχέδιο Ανάν για την Κύπρο. Από το 1997 και με περίπου 10 εκατ. δολάρια ετησίως, μέσω Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων που εμφανίζονταν και εξαφανίζονταν με τρόπο... μαγικό, η Ουάσινγκτον προσπάθησε να αλλάξει τα δεδομένα στη Μεγαλόνησο. Το μέγεθος της αμερικανικής επιχείρησης δύσκολα μπορεί να υπολογιστεί. Αυτό αναφέρεται σε εμπιστευτικό τηλεγράφημα του Αμερικανού πρέσβη στη Λευκωσία προς τον υπουργό Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών και τις Μόνιμες Αντιπροσωπείες στα Ηνωμένα Έθνη (Νέα Υόρκη και Γενεύη) και με το οποίο περιγράφεται λεπτομερώς το σχέδιο που μετέτρεψε εκατομμύρια δολάρια της αμερικανικής βοήθειας σε μοχλό πολιτικής πίεσης, ο οποίος ανδρώθηκε ιδιαίτερα την περίοδο πριν από την τελική κατασκευή του Σχεδίου Ανάν.

Οι αποκαλύψεις των Wikileaks και οι στενές σχέσεις με το ΕΛΙΑΜΕΠ Οι αποκαλύψεις Σπέκχαρντ που διέρρευσαν από τα Wikileaks και προκάλεσαν θόρυβο αλλά και τη διάψευση της κυρίας Λάμψα έφεραν στο φως το ΕΛΙΑΜΕΠ, που, σύμφωνα με ορισμένους αναλυτές, διαχειρίζεται, ως άτυπο διευθυντήριο συγκρότησης της εξωτερικής πολιτικής, όλους τους φακέλους της ελληνικής διπλωματίας εν γνώσει του ίδιου του πρωθυπουργού. Ο κύριος Ρόντος ήταν και παραμένει ένας από τους βασικούς συνεργάτες του εν λόγω think tank, του οποίου τυγχάνει να είναι και γενικός γραμματέας ο Αλέξης Παπαχελάς. Η επιρροή που ασκεί στη χάραξη της στρατηγικής από το υπουργείο Εξωτερικών είναι διαχρονική, καθώς και η νυν πρόεδρος της Δημοκρατικής Συμμαχίας Ντόρα Μπακογιάννη διατηρούσε ιδιαίτερα καλές σχέσεις σε όλα τα επίπεδα και ευθυγραμμιζόταν με αυτό. Για την ιστορία να θυμίσουμε ότι το ΕΛΙΑΜΕΠ το ίδρυσε ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης Καραμανλή, Γιάννης Βαληνάκης, το 1988. Στις κλειστές συναντήσεις τις οποίες διοργανώνει το ΕΛΙΑΜΕΠ, όπως για παράδειγμα η πολύ πρόσφατη στην Αθήνα στην οποία συμμετείχε ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου, συζητιούνται θέματα που αφορούν την Ευρωπαϊκή Ένωση, τη νέα οικονομία, το σύμπλεγμα των σχέσεων των ΗΠΑ με την Ευρώπη, τις ελλη52 crash Απρίλιος/2012

Οι ΗΠΑ χρηματοδότησαν αδρά την επιχείρηση «Ναι» στο Σχέδιο Ανάν με περίπου 10 εκατ. δολάρια ετησίως, μέσω ΜΚΟ που εμφανίζονταν και εξαφανίζονταν με τρόπο... μαγικό νοτουρκικές σχέσεις, το Κυπριακό, τις βαλκανικές υποθέσεις, τον τομέα της ασφάλειας και το μεταναστευτικό. Τα αμερικανικά διπλωματικά έγγραφα στα οποία καταγράφονται οι εκμυστηρεύσεις της κυρίας Λάμψα αποκαλύπτουν τους δύο βασικούς ασκούντες τη μυστική διπλωματία: την ίδια και τον Άλεξ Ρόντο. Στις 19 Οκτωβρίου του 2010 το newscode.gr και ο Δημήτρης Μπεκιάρης αποκάλυπταν το ρόλο ενός ακόμη προσώπου, το οποίο διαδραματίζει ρόλο-κλειδί σε ό,τι έχει να κάνει με τις εξωτερικές υποθέσεις της Ελλάδας, του Gregory Maniatis, ο οποίος υπήρξε σύμβουλος του πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου όταν ο τελευταίος ήταν υπουργός Εξωτερικών. Ο Gre-

Ο Άλεξ Ρόντος ήταν και παραμένει ένας από τους βασικούς συνεργάτες του ΕΛΙΑΜΕΠ, που, σύμφωνα με αναλυτές, διαχειρίζεται όλους τους φακέλους της ελληνικής διπλωματίας

gory Maniatis είναι ένα πρόσωπο το οποίο στο μέλλον αναμένεται να διαδραματίσει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο, ως «χρυσή εφεδρεία», μόλις ο Άλεξ Ρόντος ολοκληρώσει την αποστολή του ή «καεί». Τι συνδέει όλα αυτά τα πρόσωπα του στενού περιβάλλοντος του Γιώργου Παπανδρέου τα οποία συμμετέχουν στην άσκηση της ελληνικής διπλωματίας, είτε θεσμικά είτε «μυστικά» και εν αγνοία των αρμόδιων υπηρεσιών του υπουργείου Εξωτερικών; Η στενή σχέση με το ΕΛΙΑΜΕΠ, οι ιδιαίτεροι δεσμοί με συγκεκριμένα κέντρα του εξωτερικού και οι κοινοί στόχοι για το Κυπριακό (εξάλλου, όλοι υπήρξαν υποστηρικτές του Σχεδίου Ανάν). Για την ιστορία να σημειωθεί ότι το ΕΛΙΑΜΕΠ σε παλαιότερο έντυπο το οποίο μοίραζε σε κάποιο συνέδριοπου είχε διοργανώσει στη Θεσσαλονίκη χαρακτήριζε τον Άλεξ Ρόντο ως «ακτιβιστή του ανθρωπισμού».

Νέα «ειδική αποστολή»: Κέρας της Αφρικής Σχεδόν ταυτόχρονα με την παραίτηση Παπανδρέου από την κυβέρνηση ο Ρόντος είχε έτοιμη την οδό διαφυγής. Ο άνθρωπος που κατηγορήθηκε όσο λίγοι ως άνθρωπος του παρασκηνίου και των διασυνδέσεων με διάφορα ιμπεριαλιστικά κέντρα (και στις δύο όχθες του Ατλαντικού) ανέλαβε καθήκοντα Ει-

RONTOS 30/03/2012 8:12 μ.μ. Page 53

Για τις στενές σχέσεις και τον ηγετικό ρόλο του Άλεξ Ρόντος στον πυρήνα της κυβέρνησης Παπανδρέου είχε αναφερθεί με απόρρητο τηλεγράφημά του και ο πρώην Αμερικανός πρέσβης Ντ. Σπέκχαρντ

▲ ▲

δικού Εκπροσώπου της Ε.Ε. για το Κέρας της Αφρικής, τουλάχιστον μέχρι το τέλος Ιουνίου του 2012 (με βέβαιη την ανανέωση της θητείας). Τι σημαίνει, όμως, πρακτικά η νεοπαγής θέση του Ειδικού Εκπροσώπου της Ε.Ε. για το Κέρας της Αφρικής, που συγκροτείται με απόφαση του συμβουλίου των υπουργών Εξωτερικών της 14ης Νοεμβρίου και εντολή της επικεφαλής της Ε.Ε. για την Εξωτερική Πολιτική, Κάθριν Άστον, στις 9 Δεκεμβρίου; Σύμφωνα με τους στόχους του Στρατηγικού Πλαισίου της Ε.Ε. για το Κέρας της Αφρικής, όπως αυτοί αναφέρονται στην παραπάνω απόφαση του συμβουλίου των υπουργών, το νέο πόστο σημαίνει πρώτα απ’ όλα διαχείριση και πρόσβαση σε σημαντικά κονδύλια –

Σχεδόν ταυτόχρονα με την παραίτηση Παπανδρέου ανέλαβε καθήκοντα Ειδικού Εκπροσώπου της Ε.Ε. για το Κέρας της Αφρικής, όπου διαχειρίζεται κονδύλια ύψους περίπου 2,5 δισ. ευρώ Απρίλιος/2012

crash 53

RONTOS 30/03/2012 8:13 μ.μ. Page 54

▲ ▲

ύψους περίπου 2,5 δισ. ευρώ– τα οποία θα διατεθούν φαινομενικά για την ανακούφιση εκατομμυρίων ανθρώπων στο Κέρας της Αφρικής που πλήττονται από λιμοκτονία, ξηρασία, συρράξεις και δράση ένοπλων ισλαμικών οργανώσεων (όπως η οργάνωση «Αλ Σαμπάμπ» στη Σομαλία) ή εγκληματικών οργανώσεων (όπως ο LRA σε Ουγκάντα, Νότιο Σουδάν, Λ.Δ. Κονγκό). Στην ουσία τα κεφάλαια αυτά θα χρησιμοποιηθούν από την Ε.Ε. σαν μοχλός πίεσης (πότε με τη μορφή του «μαστιγίου», πότε με τη μορφή «καρότου») σε Τζιμπουτί, Κένυα, Σομαλία, Ουγκάντα, Νότιο Σουδάν, Αιθιοπία, Ερυθραία, ώστε με τα προσχήματα των ανθρωπιστικών κρίσεων, των συρράξεων, της πειρατείας ή της λιμοκτονίας να προωθηθούν τα συμφέροντα των Ευρωπαίων καπιταλιστών σε πέντε-έξι βασικούς τομείς, με προτεραιότητα τους πλουτοπαραγωγικούς πόρους και τη διαχείριση και εκμετάλλευση φυσικών πόρων (με ιδιαίτερη έμφαση στο «χρυσό» του μέλλοντος, δηλαδή τους υπόγειους και επίγειους υδροφόρους ορίζοντες). Ο ρόλος του κ. Ρόντος είναι σίγουρα μυστηριώδης, χωρίς αμφιβολία όμως παραμένει ακόμα ένας άνθρωπος για ειδικές αποστολές. Ο διορισμός του ως ειδικού εκπροσώπου για το Σουδάν αυτή τη φορά έγινε και με τη σύμφωνη γνώμη της γαλάζιας παράταξης, καθώς ο υπουργός Εξωτερικών Σταύρος Δήμας συμφώνησε να αναλάβει πόστο στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως άτυπος εκπρόσωπος της Ελλάδας. Μένει να δούμε ποια ελληνικά(;) συμφέροντα θα προωθήσει στο… Νότιο Σουδάν. 54 crash Απρίλιος/2012

Το γεγονός ότι η Ε.Ε. παρά το κακό κλίμα για την Ελλάδα επέλεξε τον κ. Ρόντος ως απεσταλμένο της Ευρώπης σε μια ιδιαίτερα «καυτή» γεωστρατηγικά περιοχή δημιουργεί εύλογα ερωτηματικά. Δεν είναι τυχαίο ότι πλέον ακόμα και τα ξένα ΜΜΕ ασχολούνται με τον μυστηριώδη κ. Ρόντος...

RONTOS 30/03/2012 8:13 μ.μ. Page 55

Χρώματα & Αρώματα Ανακαλύψτε στα Hondos Center μοναδικά προϊόντα για την καθημερινή ανδρική φροντίδα και όχι μόνο! ...Επώνυμα καλλυντικά και αρώματα… μοναδικές επιλογές από διάσημους οίκους και από δημοφιλείς σχεδιαστές διεκδικούν μια θέση στο μπάνιο αλλά και στην καρδιά σας... και στα πολυκαταστήματα Hondos Center επώνυμη ένδυση, υπόδηση και αξεσουάρ... και πάντα στις καλύτερες τιμές!

056_063_RESLER VESTERVELE 30/03/2012 7:58 μ.μ. Page 56

crash

ΘΕΜΑ

Ο «καλός» και ο «κακός» της γερμανικής πολιτικής

Ρέσλερ

Ο ένας αναδείχθηκε από τις πολιτικές στάχτες του άλλου

Ο Φίλιπ στο γάμο του με τη Βίμπκε...

3 Τι τους ενώνει, 3τι τους χωρίζει

Τα πάθη και οι αστοχίες τους

της Κάτιας Τσιμπλάκη

▲ ▲

αυστηρός τεχνοκράτης και ο funky πολιτικός. Ο σοβαρός οικογενειάρχης και ο αυθόρμητος εργένης που σκανδάλισε κατά το γεύμα των 50ών γενεθλίων της Μέρκελ όταν αποκάλυψε ότι είναι ομοφυλόφιλος. Όσο διαφορετική φιλοσοφία ζωής και πολιτικής και αν έχουν ο αντικαγκελάριος Φίλιπ Ρέσλερ - υπουργός Οικονομίας και Τεχνολογίας και ο Γκίλντο Βεστερβέλε – υπουργός Εξωτερικών, την πολιτική τους μοίρα την ενώνει μία αόρατη κλωστή. Η επιτυχία του ενός είναι συνυφασμένη με την αποτυχία του άλλου. Και οι δύο έγιναν γνωστοί για τα… πολιτικά εγκαύματα που υπέστησαν από τις «καυτές πατάτες» που δεν κατάφεραν να διαχειριστούν, παρά για το έργο που έχουν επιτελέσει. Πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου Forsa έδειξε ότι θεωρούνται ως οι χειρότεροι πολιτικοί της Γερμανίας, με τον υπουργό Εξωτερικών Γκίλντο Βεστερβέλε να συγκεντρώνει το 25% και τον Φίλιπ Ρέσλερ να συγκεντρώνει το 19%. Στην τρίτη θέση φιγουράρει η «big Mama» της Γερμανίας, η Άνγκελα Δωροθέα Μέρκελ, καθώς 1 στους 10 Γερμανούς τη θεωρεί ως τη χειρότερη πολιτικό της χώρας. Ακολουθούν τα άλλα «μπουμπούκια» της πολιτικής σκηνής της Γερμανίας, ο Πρόεδρος της Γερμανίας, Κρίστιαν Βουλφ, ο οποίος βρίσκεται στο επίκεντρο σκανδάλου για τις συναλλαγές του με επιχειρηματίες την περίοδο που ήταν πρωθυπουργός στην Κάτω Σαξονία και ο πρώην υπουργός Άμυνας, Καρλ-Τέοντορ τσου Γκούτενμπεργκ, ο οποίος είχε παραιτηθεί όταν αποκαλύφθηκε πως η διδακτορική διατριβή του ήταν προϊόν λογοκλοπής.

056_063_RESLER VESTERVELE 30/03/2012 7:58 μ.μ. Page 57

Βεστερβέλε ...και ο Γκίλντο στο δικό του με τον Μίκαελ

ΟΙ ΓΑΜΠΡΟΙ της Kαγκελαρίας

056_063_RESLER VESTERVELE 30/03/2012 7:59 μ.μ. Page 58

Μπον βιβέρ με τα όλα του ο Βεστερβέλε, τιμά δεόντως και την πατροπαράδοτη μπίρα

O Bεστερβέλε σε νεαρή ηλικία, στο συνέδριο του Κόμματος των Φιλελευθέρων, υπό το άγρυπνο βλέμμα του ηγέτη τότε του κόμματος, Χανς Ντίντριχ Γκένσερ

Η Μέρκελ σε μια προσπάθεια να ανυψώσει τη χαμένη αίγλη του κυβερνητικού της εταίρου παρουσίασε τη βιογραφία του υπό τον τίτλο «Φίλιπ Ρέσλερ - Ένα πορτρέτο. Πίστη. Πατρίδα. FDP»

▲ ▲

Ο νυν Γερμανός αντικαγκελάριος και υπουργός Οικονομίας Φίλιπ Ρέσλερ είδε το πολιτικό του αστέρι να λάμπει όταν κλήθηκε να φορέσει το δαχτυλίδι της διαδοχής στην ηγεσία του Κόμματος των Φιλελευθέρων (FDP) από τον Βεστερβέλε, ο οποίος παραιτήθηκε βλέποντας το κόμμα να καταποντίζεται. Ο νέος αντικαγκελάριος Ρέσλερ ήταν επιλογή της Μέρκελ, παρόλο που οι αλλαγές που προσπάθησε να κάνει ως υπουργός Υγείας νόσησαν το δημόσιο σύστημα υγείας της χώρας. Ο Βεστερβέλε είναι ο λαϊκιστής πολιτικός που δεν δίστασε για χάρη της αύξησης της δημοφιλίας του να επισκεφθεί ακόμη και το σπίτι του «Big Brother» και να πιει μερικά ποτηράκια με τους παίκτες. Και αυ-

Αν και ο Βεστερβέλε ήταν ηγέτης ενός κόμματος της συντηρητικής Δεξιάς, οι επικοινωνιακές του μέθοδοι ήταν προχωρημένες 58 crash Απρίλιος/2012

τός όμως, παρά την απομάκρυνσή του από την ηγεσία του FDP , δεν βρέθηκε στα πολιτικά αζήτητα. Τοποθετήθηκε στο υπουργείο Εξωτερικών, όπου και τις δημόσιες σχέσεις του συνεχίζει να κάνει και πολιτική φθορά να μην υφίσταται. Αν και έχει αφήσει πίσω του την προεδρία των Φιλελευθέρων, αριστοτεχνικά, με το πρώτο στραβοπάτημά του ο Ρέσλερ του βάζει τρικλοποδιές ρίχνοντάς τον στα πολιτικά πατώματα. Μαύρο ο Ρέσλερ, άσπρο ο Βεστερβέλε. Ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας είναι εκείνος που προσπαθεί να αποκαταστήσει την αυταρχική εικόνα που έχει δημιουργηθεί στην Ευρωζώνη για τη χώρα του. Προς την ίδια κατεύθυνση κινούνται και οι δηλώσεις αβροφροσύνης και

056_063_RESLER VESTERVELE 30/03/2012 7:59 μ.μ. Page 59

Ο Ρέσλερ μπορεί να εμφανίζεται ως ευρωπαϊστής, όμως το δόγμα του για τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου ότι κυριαρχούνται από τεμπέληδες που ζουν σε βάρος των Γερμανών κάθε άλλο παρά βοηθάει στην εξομάλυνση των προβλημάτων της Ευρωζώνης

Mάχη για τις εκλογές του 2013 θα δώσει ο Ρέσλερ, καθώς το FDP, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, αποχαιρετά το 14,6% που έλαβε στις εκλογές του 2009 και συγκεντρώνει ποσοστό κάτω του 5% που είναι το όριο για να εισέλθει στη Βουλή Ευρωπαίων πολιτικών. Ο ελληνικής καταγωγής Γερμανός ευρωβουλευτής Γιώργος Χατζημαρκάκης, που ανήκει στο ίδιο κόμμα με το Γερμανό αντικαγκελάριο, αποκάλυψε ότι οι σχέσεις Μέρκελ - Ρέσλερ ακροβατούσαν σε τεντωμένο σχοινί. «Η Μέρκελ είναι τσατισμένη μαζί του και του είπε: “Βούλωσ’ το, μη μιλάς”», τόνισε ο Γ. Χατζημαρκάκης. Ενώ ακόμη και ο Σόιμπλε φέρεται ότι προσπάθησε να επαναφέρει στην τάξη τον κ. Ρέσλερ επικαλούμενος την κυβερνητική ιεραρχία. Η αστάθεια που δημιούργησε με τις δηλώσεις του ο αντικαγκελάριος σε ολόκληρη την Ευρωζώνη ήταν το αντίτιμο που πλήρωσε στις κάλπες. Έτσι, το κόμμα του πήρε μόλις 2%. Από τα αποκαΐδια της

▲ ▲

συμπάθειας προς την Ελλάδα. Ο Φίλιπ Ρέσλερ, αντίθετα, εκφράζεται με βάση την πολιτική του ανέλιξη και προσπαθεί να εκμεταλλευτεί το ανθελληνικό κλίμα που επικρατεί σε μεγάλη μερίδα του γερμανικού λαού για να αποκομίσει πολιτικά οφέλη. «Οι τεμπέληδες Έλληνες και οι καλοί Γερμανοί», μια φράση-κλισέ που χρησιμοποιεί για εσωτερική κατανάλωση. Στις εκλογές του προηγούμενου Σεπτεμβρίου, βλέποντας την ήττα να πλησιάζει, προσπάθησε να εκμεταλλευτεί πολιτικά τη σαθρή ελληνική οικονομία. Οι δηλώσεις του περί συντεταγμένης χρεοκοπίας έδωσαν στους καιροσκόπους την αφορμή να στήσουν πάρτι εκατομμυρίων ευρώ αλλά και προκάλεσαν την μήνιν Γερμανών και

Ο Βεστερβέλε ποζάρει σε μια καλλιτεχνική φωτογραφία απέναντι από τον πρώην υφυπουργό Εθνικής Οικονομίας και Εργασίας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, R. Schlauch Απρίλιος/2012

crash 59

056_063_RESLER VESTERVELE 30/03/2012 7:59 μ.μ. Page 60

Ο Ρέσλερ δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την τεχνολογία και τις καινοτομίες

Στις τελευταίες δηλώσεις του ο υπ. Εξωτερικών επικρίνει τη γερμανική πολιτική

Ο Βεστερβέλε είναι ο μόνος Γερμανός πολιτικός που εμφανίστηκε στις αρχές του 2000 στο σπίτι του «Βig Brother», συνομίλησε με τους παίκτες και ήπιαν τα ποτάκια τους

▲ ▲

πολιτικής του ήττας προσπάθησε να ανασυγκροτηθεί μέσα από την ελληνική οικονομία. Οραματίστηκε επενδύσεις στην Ελλάδα, αλλά το ταξίδι 70 Γερμανών επιχειρηματιών που πραγματοποίησε στη χώρα μας στις 6 Οκτωβρίου δεν στέφθηκε με επιτυχία, καθώς επενδύσεις δεν είδαμε ακόμη. Έτσι, ο Ρέσλερ ακολούθησε την πεπατημένη. Διερωτήθηκε γιατί η Ελλάδα δεν θέλει επίτροπο που να ασχολείται αποκλειστικά με την εξυγίανση της οικονομίας της. Η απάντηση ήρθε διά στόματος Βέστερβέλε λέγοντάς του ότι η Ελλάδα δεν χρειάζεται έναν επίτροπο για να την ελέγχει.

Ο πιλότος του γερμανικού στρατού πατέρας του του μετέδωσε την αγάπη του για τα αεροπλάνα 60 crash Απρίλιος/2012

Η Μέρκελ σε μια προσπάθεια να ανυψώσει τη χαμένη αίγλη του κυβερνητικού της εταίρου παρουσίασε η ίδια προσωπικά τη βιογραφία του υπό τον τίτλο «Φίλιπ Ρέσλερ Ένα πορτρέτο. Πίστη. Πατρίδα. FDP». Η εικόνα όμως του Ρέσλερ έχει πληγεί ανεπανόρθωτα. Στις 9 Μαρτίου κατά τη διάρκεια της ξενάγησής του στους χώρους της έκθεσης CeBIT, για την τεχνολογία και τις καινοτομίες στο Ανόβερο (την πόλη που έζησε τα παιδικά του χρόνια) άγνωστος τον πλησίασε και του πέταξε ένα κομμάτι τούρτα στο πρόσωπο. Χολή βγαίνει από το στόμα του Ρέσλερ, μέλι στάζει το στόμα του

056_063_RESLER VESTERVELE 30/03/2012 7:59 μ.μ. Page 61

Αν και ο Βεστερβέλε έχει αφήσει πίσω του την προεδρία των Φιλελευθέρων, με το πρώτο στραβοπάτημά του ο Ρέσλερ του βάζει τρικλοποδιές

Το ζευγάρι με τις δίδυμες κόρες του

ρώπη καθορίστηκε τα τελευταία δύο χρόνια σημαντικά από το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών. Σε άλλες, πάλι, δηλώσεις του επανέλαβε την αλληλεγγύη της χώρας του προς την Ελλάδα. «Πρέπει να σεβαστούμε τα επιτεύγματα των ανθρώπων στην Ελλάδα και όλα αυτά που ο ελληνικός λαός επωμίζεται αυτόν τον καιρό. Αυτοί οι άνθρωποι, που πρέπει να επωμιστούν τις μεταρρυθμίσεις, δεν ευθύνονται για την προηγούμενη πολιτική αποτυχία», επισήμανε, τονίζοντας ότι «είναι σημαντικό να δείξουμε αλληλεγγύη και μεγάλη διακριτικότητα όταν μιλάμε για την Ελλά-

▲ ▲

Βεστερβέλε, ο οποίος τις τελευταίες εβδομάδες σε δηλώσεις του έχει αναδειχθεί ως προστάτης της Ελλάδας και επικριτής της γερμανικής πολιτικής. Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Welt am Sonntag» ζήτησε πριν από λίγες μέρες σεμνότητα από τη Γερμανία. «Η Γερμανία πρέπει να διαχειριστεί την ισχύ της με υπευθυνότητα και ευαισθησία. Από τη Γερμανία αναμένει κανείς κατευθύνσεις και όχι διαταγές. Όποιος κραδαίνει το τευτονικό ρόπαλο θα λάβει πίσω μπούμερανγκ». Υπεραμύνθηκε και του δικού του έργου, λέγοντας ότι η γραμμή της γερμανικής πολιτικής για την Ευ-

Ο Γερμανός αντικαγκελάριος ουκ ολίγες φορές έχει επιστρατεύσει και τη σύζυγό του για χάρη της αύξησης της δημοτικότητάς του Απρίλιος/2012

crash 61

056_063_RESLER VESTERVELE 30/03/2012 7:59 μ.μ. Page 62

Ως πρόεδρος του FDP ο Βεστερβέλε χρησιμοποίησε διάφορες συνταγές για να καταφέρει να αυξήσει την επιρροή του κόμματός του, οι οποίες όμως ήταν άνοστες και άφηναν πικρή γεύση

Ο Βεστερβέλε με τον Μάρκους Ρόσερ το 1986. Ο Ρόσερ (δικηγόρος) ήταν εκείνη την περίοδο μέλος του FDP και κινητοποιούσε τους νέους να ασχοληθούν με την επανένωση της Ανατολικής με τη Δυτική Γερμανία. Όταν αποχώρησε από το κόμμα, ασχολήθηκε με τη μουσική

▲ ▲

δα ή όταν μιλούμε με την Ελλάδα και τους πολίτες της». Δεν δίστασε επίσης να επικρίνει ακόμη και τον υπουργό Εσωτερικών της Γερμανίας Χανς-Πέτερ Φρίντριχ (CSU) και των δηλώσεών του περί εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, ενώ με δήλωσή του στην ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας «Die Welt» ο Βεστερβέλε αναφέρθηκε σε «σπέκουλα για έξοδο της Ελλάδας» από το ευρώ. Βέβαια, μπορεί σήμερα ο Βεστερβέλε να εμφανίζεται ευνοϊκά διακείμενος προς την Ελλάδα, όμως στο παρελθόν ως ηγέτης των Φιλελευθέρων είχε προκαλέσει αίσθηση η δήλωσή του: «Αν θέλετε στην Ελλάδα οικονομική βοήθεια, ξεχάστε τη σύνταξη στα 59. Εδώ την παίρνουμε στα 67». Από το 2001, οπότε ανέλαβε την ηγεσία του FDP, ο Βεστερβέλε χρησιμοποίησε διάφορες πολιτικές συνταγές για να καταφέρει να αυ-

Ο Βεστερβέλε ευελπιστούσε να λάβει ποσοστό 18% στις εκλογές, δείχνοντας παράλληλα ότι οι ψηφοφόροι του ήταν νεαρής ηλικίας

Προκλητικά φιλάρεσκος, ο Βεστερβέλε αντιμετωπίζει την προβολή της εικόνας του ως έργο τέχνης

ξήσει την επιρροή του κόμματός του, οι οποίες όμως ήταν άνοστες και άφηναν πικρή γεύση. Εμφανίστηκε στο «Big Brother», έλεγε ανέκδοτα, έκανε περιοδείες με το αυτοκινούμενό του, που το ονόμαζε «Γκιντομομπίλ», είχε γράψει στις σόλες των παπουτσιών του τον αριθμό «18», εννοώντας ότι το κόμμα του φιλοδοξούσε να λάβει 18% στις εκλογές με τη βοήθεια των νέων σε ηλικία ψηφοφόρων. Οι απανωτές εκλογικές ήττες του κόμματος, αλλά και η πολιτική απομόνωσης και παλινωδίας που επέλεξε στο ζήτημα της Λιβύης τον οδήγησαν στην απομόνωση και την παραίτηση από την ηγεσία του κόμματός του. Αλλά και οι επιλογές στην προσωπική του ζωή κλόνισαν την εικόνα του ηγέτη ενός συντηρητικού κόμματος. Ο 49χρονος υπουργός Εξωτερικών στα περισσότερα ταξίδια του έπαιρνε μαζί του τον επί οκταετία σύντροφό του και επιχειρηματία Μίκαελ Μροντς. Συχνά δημοσιεύματα ανέφεραν ότι ο Μροντς έκλεινε επιχειρηματικές συμφωνίες με την πλάτη του Βεστερβέλε. Ο Βεστερβέλε διατηρεί σχέση με το 44χρονο Μίκαελ Μροντς από το 2003. Ο υπουργός Εξωτερικών είχε δημοσιοποιήσει τις σεξουαλικές του προτιμήσεις το 2004 κατά το δείπνο για τα 50ά γενέθλια της Καγκελαρίου Α. Μέρκελ. Ο δεσμός τους σφραγίστηκε με την αστική ένωσή τους. Ο γάμος έγινε

056_063_RESLER VESTERVELE 30/03/2012 8:00 μ.μ. Page 63

Αν και δεν μιλάει βιετναμέζικα, στη Σαϊγκόν θεωρείται... είδωλο του σεξ σε στενό οικογενειακό κύκλο, με μόλις 20 καλεσμένους, στο δημαρχείο της Βόννης και αμέσως μετά το ζευγάρι παρέθεσε γεύμα σε 40 φίλους σε εστιατόριο της πόλης. Η Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, σύμφωνα με πληροφορίες, έμαθε το ευτυχές γεγονός άμα τη λήξη της τελετής και δεν το σχολίασε. Αξίζει να σημειωθεί ότι στη Γερμανία δεν αναγνωρίζεται ο γάμος μεταξύ ομοφυλοφίλων, όμως βάσει νόμου του 2001 μπορούν να προχωρήσουν σε αστική ένωση που τους δίνει ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις με τα ετερόφυλα ζευγάρια. Ο 38άχρονος Φίλιπ Ρέσλερ ήταν εκείνος που διαδέχθηκε τον Βεστερβέλε στο τιμόνι του FDP . Γεννήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 1973 στη Σαϊγκόν. Σε ηλικία μόλις εννέα μηνών ένα ζευγάρι Γερμανών τον εντόπισε σε ένα Ορφανοτροφείο Καθολικών και φεύγοντας τον πήραν μαζί τους στο Αμβούργο, όπου είχαν ήδη δύο φυσικά παιδιά. Βαφτίστηκε καθολικός αρκετά χρόνια αργότερα. Δεν μιλάει βιετναμέζικα, έχει ταξιδέψει μόνο μία φορά στη γενέτειρά του, το 2006, και δεν αναζήτησε ούτε τους φυσικούς του γονείς αλλά ούτε και τους συγγενείς του. Παρ’ όλα αυτά είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στη Σαϊγκόν, θεωρείται... είδωλο του σεξ και στο fan club του έχει χιλιάδες Βιετναμέζες! Όταν ήταν τεσσάρων ετών, οι θετοί γονείς του χώρισαν και εκ τότε έμεινε σε μια γειτονιά μεταναστών

μαζί με τον πατέρα του, που ήταν πιλότος ελικοπτέρων του γερμανικού στρατού. Το 1992 έγινε δεκτός στο υγειονομικό σώμα του γερμανικού στρατού και εντάχθηκε στο Κόμμα των Ελευθέρων Δημοκρατών. Σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο του Ανόβερου και το 2002 έλαβε διδακτορικό στην καρδιολογία. Την ίδια χρονιά παντρεύτηκε την επίσης γιατρό Βίμπκε, με την οποία απέκτησαν δίδυμες κόρες. Στο FDP θεωρείται πνευματικό τέκνο του Βεστερβέλε. Είδε την καριέρα του να εκτοξεύεται από νεαρή ηλικία, καθώς μόλις 27 ετών έγινε γενικός γραμματέας του FDP , ενώ το 2009 ορίστηκε υπουργός Υγείας. Το 2000 έγινε πρόεδρος των Ελευθέρων Δημοκρατών στο κρατίδιο της Κάτω Σαξονίας και πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματός του στην τοπική Βουλή. Το 2005 εκλέχθηκε μέλος του προεδρείου των Ελευθέρων Δημοκρατών στο 56ο συνέδριο του κόμματος με 95%. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι Ρέσλερ και Βετερβέλε, σε όσες λεκτικές κορόνες και αν επιδοθούν είτε υπερασπιζόμενοι είτε επικρίνοντας την Ελλάδα, τους λούζει κρύος ιδρώτας για το αποτέλεσμα των εκλογών του 2013, καθώς το κόμμα τους, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, αποχαιρετά το εντυπωσιακό 14,6% (που έλαβε στις εκλογές του 2009) και συγκεντρώνει ποσοστό κάτω του 5%, που είναι το όριο για να εισέλθει στη Βουλή.

Ο ένας έχει τα γάντια για να τα χρησιμοποιεί, ενώ ο άλλος για να τα... δείχνει

KONTOPIRAKHS 30/03/2012 10:32 μ.μ. Page 64

crash

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ

NTOKOYMENTO

Συνέντευξη στον Παναγιώτη Τζένο στην πλήρη απαξίωση και έστρωσαν το δρόμο για την εισβολή του ΔΝΤ στην Ελλάδα. Τα ιδιόχειρα αυτά σημειώματα περιγράφουν με λεπτομέρειες, ημερομηνίες και ώρες τα όσα δραματικά συνέβησαν πίσω από τις κλειστές πόρτες με πρωταγωνιστή τον πρώην ισχυρό «τσάρο» Γ. Παπακωνσταντίνου, ο οποίος το τελευταίο διάστημα βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα με αφορμή την Εξεταστική για την αλλοίωση των στοιχείων του ελλείμματος. ▲ ▲

ο προσωπικό ημερολόγιο του πρώην γενικού γραμματέα της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας Ελλάδας (ΕΣΥΕ) Μανώλη Κοντοπυράκη αποκαλύπτει σήμερα το «Crash», φέρνοντας στο φως άγνωστες λεπτομέρειες για τα όσα συνέβησαν κατά το διάστημα από τις 7 Οκτωβρίου 2009 έως και την αποπομπή του στις 21 Οκτωβρίου του ίδιου έτους. Το χρονικό δύο εβδομάδων που άλλαξαν την Ιστορία, οδήγησαν τη χώρα

KONTOPIRAKHS 30/03/2012 10:32 μ.μ. Page 65

Οι δύο εβδομάδες που άλλαξαν την Ιστορία, καταδίκασαν την Ελλάδα, «φούσκωσαν» το δημόσιο χρέος και άνοιξαν την κολασμένη πύλη του ΔΝΤ και της Τρόικας

KONTOPIRAKHS 30/03/2012 10:32 μ.μ. Page 66

Όπως αποκαλύπτει ο κ. Κοντοπυράκης, οδηγήθηκε στην απόφαση να κρατήσει ημερολόγιο, λόγω της εμμονής του κ. Παπακωνσταντίνου να αναθεωρήσει την πρόβλεψη για το έλλειμμα, από τις πρώτες κιόλας στιγμές που ανέλαβε το υπουργείο

▲ ▲

Η ανάγκη του κ. Κοντοπυράκη να αποτυπώσει τις κρίσιμες αυτές στιγμές σε ιδιόχειρα σημειώματα (τα οποία μάλιστα απέστειλε από την πρώτη κιόλας στιγμή στο δικηγόρο του Γιώργο Αγιοστρατίτη ως αποδεικτικό υλικό) ήρθε ως αποτέλεσμα δύο σημαντικών παραγόντων: Της εμμονής του κ. Παπακωνσταντίνου να αναθεωρήσει την πρόβλεψη για το έλλειμμα, από τις πρώτες κιόλας στιγμές που ανέλαβε το υπουργείο, αλλά και ενός άρθρου στο «Βήμα», που προήλθε απευθείας από το γραφείο Παπακωνσταντίνου και είχε στο στόχαστρο τον πρώην γ.γ. Τα όσα ακολούθησαν σηματοδότησαν μια άνευ προηγουμένου επίθεση της κυβέρνησης Παπανδρέου, που στόχο είχε να πλήξει την αξιοπιστία της Στατιστικής Υπηρεσίας αλλά και της ίδιας της χώρας. Τα όσα περιγράφει ο κ. Κοντοπυράκης είναι συγκλονιστικά. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες αλλά και την αλληλογραφία με τη Eurostat, ο κ. Παπακωνσταντίνου δήλωσε ότι προτού αναθεωρήσει την πρόβλεψη από το 6% του προκατόχου του Γιάννη Παπαθανασίου (αρχικά στο 14,8% και εντέλει στο 12,5%) θα επισκεπτόταν το Λουξεμβούργο και τις Βρυξέλλες για να πάρει… κλίμα! Ο κ. Κοντοπυράκης κάνει όμως και μία ακόμη σημαντική αποκάλυψη. Υπερασπιζόμενος την αναθεώρηση του ΑΕΠ που έγινε το 2006, επιμένει ότι το αποτέλεσμα της έρευνας που οδήγησε σε αύξηση κατά 25,6% όχι μόνο ήταν πραγματικό (σε αντίθεση με τα όσα του αποδίδει ο κ. Παπακων66 crash Απρίλιος/2012

σταντίνου), αλλά και ότι ήταν υποεκτιμημένο. Θεωρεί μάλιστα ότι η αναθεώρηση του ΑΕΠ προς τα κάτω (στο 9,6%) ήταν μια παρέμβαση της Κομισιόν που έγινε διότι οι Ευρωπαίοι «φοβήθηκαν» το συγκεκριμένο νούμερο. Το αποτέλεσμα ωστόσο ήταν δραματικό για τη χώρα μας, καθώς, αν δεν είχε συμβεί αυτή η ιδιότυπη ευρωπαϊκή παρέμβαση, η αύξηση του ΑΕΠ θα επηρέαζε θετικά τόσο το δημόσιο χρέος όσο και το έλλειμμα, αλλά και μια σειρά ακόμα δεικτών που θα βελτίωναν την εικόνα της Ελλάδας και σύμφωνα με πολλούς αναλυτές θα προλάμβαναν τα σημερινά αδιέξοδα και τον κίνδυνο κατάρρευσης. Ο κ. Κοντοπυράκης στη συνέντευξή του αποκαλύπτει ότι η αποπομπή του έγινε τηλεφωνικά από τη διευθύντρια του γραφείου του κ. Παπακωνσταντίνου, την ίδια ημέρα που ανακοίνωσε την πρόθεσή του να προχωρήσει σε συνέντευξη Τύπου για να

Ο Παπακωνσταντίνου έκανε ένα ταξίδι στις Βρυξέλλες και στο Λουξεμβούργο για να πάρει… κλίμα. Μετά έβγαλε τα νούμερα!

αποκαταστήσει το όνομα και την υπόληψη της ΕΣΥΕ, που κατηγορήθηκε από την προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών και εντέλει καταργήθηκε. Υπενθυμίζεται ότι τους «εγκληματικούς» πολιτικούς χειρισμούς του πρώην υπουργού Οικονομικών Γιώργου Παπακωνσταντίνου, οι οποίοι έσπρωξαν τη χώρα και τους πολίτες σε μια καταστροφική περιδίνηση, αναδεικνύει και η Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής που διερευνά την υπόθεση της ΕΛ.ΣΤΑΤ. Οι συνταρακτικές μαρτυρίες ορισμένων εκ των βασικών πρωταγωνιστών της οικονομικής ζωής της Ελλάδας, όπως ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιώργος Προβόπουλος και ο πρόεδρος του Οργανισμού Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) Πέτρος Χριστοδούλου, χρεώνουν ευθέως στον κ. Παπακωνσταντίνου μεγάλο μερίδιο ευθύνης για το ότι η χώρα οδηγήθηκε, άνευ όρων, στην αγκαλιά του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, αν και, όπως ξεκαθαρίζουν, υπήρχαν περιθώρια αποφυγής του! Με τον τρόπο αυτό, όπως παραδέχεται πλέον το σύνολο των μελών της Επιτροπής, «νομικά έχουμε ορισμό πολιτικών ευθυνών», ο οποίος βασίζεται σε δύο βασικά, κρίσιμα και ιδιαιτέρως ευαίσθητα για τη χώρα επίπεδα: Ως υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας –και άρα κατεξοχήν αρμόδιος– αντί να πείσει τους Ευρωπαίους εταίρους, να καθησυχάσει τις αγορές και να κερδίσει πολύτιμο χρόνο με μέτρα που θα περιόριζαν τη δυναμική του ελλείμματος, αδράνη-

KONTOPIRAKHS 30/03/2012 10:33 μ.μ. Page 67

«Την Παρασκευή 9 Οκτωβρίου 2010 γράφτηκε στο “Βήμα” ένα άρθρο ότι ήμουν μη συνεργάσιμος στην παράδοση. Σε τηλεφώνημα που έκανα μου είπαν πως η πληροφορία αυτή δόθηκε κατευθείαν από το γραφείο του υπουργού», ισχυρίζεται ο κ. Κοντοπυράκης σε σε επίπεδο μέτρων και σκόρπισε τον πανικό με αψυχολόγητες δηλώσεις περί «Τιτανικού». Επέβαλε τον Ανδρέα Γεωργίου στην ΕΛ.ΣΤΑΤ. και τον προστάτεψε ακόμα και όταν ενημερώθηκε από άλλα μέλη της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής ότι ο προϊστάμενός τους καθοδηγείται για να εμφανίσει φουσκωμένο έλλειμμα. Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τα όσα αποκαλύπτει και ο κ. Κοντοπυράκης, αν και επεδίωξε να συναντηθεί με τον κ. Γεωργίου για να τον ενημερώσει, κάτι τέτοιο δεν συνέβη ποτέ. Ο κ. Γεωργίου, σύμφωνα με πρόσφατες αποκαλύψεις, ήταν ταυτόχρονα υπάλληλος του ΔΝΤ και της ΕΛ.ΣΤΑΤ. για σχεδόν δύο ολόκληρους μήνες, γεγονός που ο ίδιος δικαιολόγησε ως τεχνικό θέμα για να προλάβει να πάρει σύνταξη. Για την ιστορία και για να γίνει κατανοητή η διαφορά νοοτροπίας, να σημειώσουμε ότι ο κ. Κοντοπυράκης, έγκριτος καθηγητής στην Αμερική, εγκατέλειψε την έδρα του για να ασχοληθεί με την ΕΣΥΕ, χάνοντας όλα του τα προνόμια…

Η αναθεώρηση του ΑΕΠ προς τα κάτω ήταν μια παρέμβαση της Κομισιόν. Φοβήθηκαν το νούμερο

«Ακριβώς». Και κρατάτε ένα ημερολόγιο, το οποίο καταγράφει ακριβώς τις κινήσεις τις οποίες έχετε κάνει τις τρεις πρώτες μέρες. «Και το παρέδωσα στο δικηγόρο μου, το πρωτότυπο». Εσείς είχατε συναντηθεί με τον κύριο Παπακωνσταντίνου πριν από αυτό το δημοσίευμα; «Την Τετάρτη 7/10, την ημέρα της ορκωμοσίας, είχα συνάντηση πάνω από μία ώρα με τον κύριο Παπακωνσταντίνου και τον κύριο Σαχινίδη στο γραφείο του. Απάντησα σε όλα τα ερωτήματά τους, τονίζοντας τις δύο μεγάλες απογραφές που ερχόντουσαν, ενώ έγινε και μια συζήτηση για τον πληθωρισμό, την ανεργία και την ανάπτυξη και έδωσα προσωπικές, όχι υπηρεσιακές, εκτιμήσεις των παραπάνω μεγεθών για τα έτη 2009 και 2010. Το ίδιο βράδυ στις 9:30 μ.μ. πήγα στο δικό μου γραφείο, φώναξα τους υπαλλήλους και μου έκαναν μια εκτύπωση του δελτίου αυτού που στείλαμε στις 2 Οκτωβρίου, το οποίο περιέγραφε την πρόβλεψη για έλλειμμα στο 6%. Και το πήγα προσωπικά ο ίδιος στο γραφείο του υπουργού. Του είπα ότι η Eurostat δεν θέλει σχόλια πριν εκδώσει το δικό της ανακοινωθέν, που θα γινόταν στις 21 Οκτωβρίου. Μου απάντησε ότι “εγώ θα τα βγάλω στη δημοσιότητα αυτά τα στοιχεία γιατί θα τα αλλάξω”. Εκεί κόμπλαρα λιγάκι…» Μισό λεπτό… Σας λέει λοιπόν ότι θα αλλάξει τα στοιχεία ένας υπουργός ο οποίος έχει έρθει…

▲ ▲

Τι έγινε λοιπόν αυτές τις δύο εβδομάδες που συνεργαστήκατε με τον κ. Παπακωνσταντίνου από τις 7 Οκτωβρίου του 2009; «Η κυβέρνηση ορκίστηκε στις 7 Οκτωβρίου, Τετάρτη απόγευμα. Εγώ έμεινα ακριβώς δύο εβδομάδες, μέχρι τις 21». Πρέπει λοιπόν να μας εξηγήσετε τι ακριβώς συνέβη εκείνο το διάστημα. «Η πρώτη ενότητα αφορά γεγονότα των πρώτων

ημερών. Τετάρτη- Πέμπτη-Παρασκευή». Εννοείτε την πρώτη εβδομάδα που ορκίστηκε η κυβέρνηση… «Τις τρεις πρώτες μέρες. Και είναι γεγονότα που αφορούν τη συμπεριφορά της καινούργιας ηγεσίας απέναντί μου, άξια ενδιαφέροντος». Εσείς κρατήσατε ένα ημερολόγιο απ’ ό,τι μου είπατε. Θέλω να μου πείτε γιατί νιώσατε την ανάγκη να το κάνετε. «Την Παρασκευή 9 Οκτωβρίου 2010 γράφτηκε στο “Βήμα” από την κυρία Δήμητρα Κρουστάλλη ένα άρθρο ότι ήμουν μη συνεργάσιμος στην παράδοση. Σε τηλεφώνημα που της έκανα μου είπε πως η πληροφορία αυτή δόθηκε κατευθείαν από το γραφείο του υπουργού». Άρα, εσείς βλέπετε το δημοσίευμα και αντιλαμβάνεστε ότι προσπαθούν να δημιουργήσουν έναν αποδιοπομπαίο τράγο;

Απρίλιος/2012

crash 67

KONTOPIRAKHS 30/03/2012 10:33 μ.μ. Page 68

crash

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ

Μέσα σε λίγες μόλις ημέρες από την ανάληψη των καθηκόντων του ο Παπακωνσταντίνου εμφάνισε δύο σενάρια που ανέτρεπαν τα πάντα

▲ ▲

«…Πριν από τρεις ώρες. Δεν είχε δει ακόμη τα στοιχεία». Δηλαδή, σας φάνηκε αποφασισμένος ότι εκείνος θα έδινε στοιχεία που ήθελε. «Δημιούργησε ένα κλίμα άσχημο προς την υπηρεσία και προς εμένα. Απαξίωσης. Και μιας και στο “Βήμα” μου είπαν πως το άρθρο προήλθε από εκείνον, σκέφτηκα πως κάτι έπρεπε να κάνω». Τον είχε ενημερώσει κάποιος ότι έχει κάποιο δόλο ο κύριος Κοντοπυράκης να αλλοιώσει κάποια στοιχεία; Είχατε αυτή την αίσθηση; «Καθόλου, καθόλου. Ο υπουργός αγνόησε αυτό που του είπα σχετικά με το να μη μιλήσει την Τετάρτη το βράδυ. Πέμπτη πρωί, 8/10, έστειλα στο γραφείο του υπουργού το ερωτηματολόγιο της Eurostat. Αυτό λοιπόν το ερωτηματολόγιο το διαβιβάζω στον υπουργό από το πρωί και τα σημεία της έκθεσης που έπρεπε να απαντηθούν την Παρασκευή προς τη Eurostat. Στο ερωτηματολόγιο ανέφερα τους φορείς που πρέπει να συνεργαστούν για τις απαντήσεις, το Γενικό Λογιστήριο, Τράπεζα Ελλάδος, Αρχή Πληρωμής και τη Στατιστική Υπηρεσία. Επίσης, του έστειλα έκθεση της διεύθυνσης της μεθοδολογίας, σαράντα σελίδες για τις εργασίες της Στατιστικής Υπηρεσίας το πρώτο εξάμηνο του ’09 και τυχόν καθυστερήσεις και τους λόγους». 68 crash Απρίλιος/2012

Στο παρελθόν οι υπουργοί ενδιαφέρονταν για αυτές τις διαδικασίες; Γινόταν δηλαδή η ίδια διαδικασία με τον κύριο Παπαθανασίου ή με τον κύριο Αλογοσκούφη; «Όχι. Ήξεραν…» Τι άλλα στοιχεία δώσατε στον κ. Παπακωνσταντίνου; «Του έστειλα επίσης το οργανόγραμμα της υπηρεσίας. Του έστειλα ένα ντοσιέ για τους στόχους των παραγωγικών διευθύνσεων για το 2009 και ένα ντοσιέ για τους στόχους των οριζοντίων διευθύνσεων του 2009. Παρασκευή βράδυ 7:30 η ώρα παρέδωσα στο γραφείο του υπουργού αντίγραφο των

Την ημέρα της ορκωμοσίας του ο υπουργός μου είπε ότι θα αλλάξει τα στοιχεία. Εκεί κόμπλαρα...

απαντήσεων στο ερωτηματολόγιο και το οποίο είχε σταλεί στη Eurostat. Συμπέρασμα, αν τα παραπάνω δείχνουν απροθυμία εκ μέρους μου να συνεργαστώ με τη νέα ηγεσία, τότε πραγματικά δεν ξέρω τον ορισμό της λέξεως “απροθυμία”». Απαντάτε δηλαδή στο δημοσίευμα που αναφέρει πως δεν συνεργάζεται ο Κοντοπυράκης με την ηγεσία. «Φυσικά. Επιπροσθέτως, την Παρασκευή το πρωί, όταν του έστειλα τις απαντήσεις στα ερωτήματα της Eurostat, του έγραφα το εξής: “Κύριε υπουργέ, με έκπληξη και λύπη συγχρόνως διάβασα στο σημερινό «Βήμα» στο άρθρο της Δήμητρας Κρουστάλλη ότι είμαι απρόθυμος να συνεργαστώ με τη νέα ηγεσία. Κύριε υπουργέ, η συνάντηση στο γραφείο σας την Τετάρτη βράδυ σε συνδυασμό με τους φακέλους και τα ντοσιέ που σας έστειλα το πρωί της Πέμπτης για τις εργασίες και τους στόχους της ΕΣΥΕ αποδεικνύουν νομίζω ακριβώς το αντίθετο. Πραγματικά, θα ήθελα να ξέρω τις σκέψεις σας”. Φυσικά, ποτέ δεν απάντησε! Τη Δευτέρα το πρωί μου ζητάει την αλληλογραφία με τη Eurostat τα τελευταία χρόνια. Φυσικά, αλληλογραφία με τη Eurostat μιλάμε για χιλιάδες σελίδες, αλλά εγώ θεώρησα πως αναφερόταν μόνο στα δημοσιονομικά, γι’ αυτό του έστειλα γύρω στις 600 σελίδες από τα τελευταία χρόνια».

KONTOPIRAKHS 30/03/2012 10:33 μ.μ. Page 69

Η δήλωση Αγιοστρατίτη

πυράκης, εκτός από διακεΟ εντολέας μου, κ. Κοντο κό ς ΗΠΑ, είναι ιδιαίτερα ηθι κριμένος επιστήμονας στι επί , ότι αι είν του κό ακτηριστι στοιχείο, το κύριο δε χαρ τιστική Υπηρεσία, προσέΣτα κή ηνι Ελλ ν τόσα έτη στη ριά υπηρεσίες του, πάντα μακ φερε με άριστο τρόπο τις ιπα αντ οβόσκουσα πολιτική από την κατά καιρούς υπ ράθεση. ιπαρκεία στο υπάρχον πολ Το ήθος του, είδος εν ανε άπυρ ντο Κο κ. ν τρεπε ποτέ στο τικό σύστημα, δεν θα επέ οή παραλείψεις, που θα ευν ς ξει πρά σε κη, να προβεί χία τοι ντισ ανα σε αν οντ θα έρχ ούσαν κάποιο κόμμα και . του ησή είδ συν με τη πα κω νστ αντ ίνο υ, όπ ως Τα γεγ ονό τα με τον κ. Πα ατέσε ανύποπτο χρόνο, κατ εξελίχθηκαν, επακριβώς υ να ένο ειμ οκ εγγ ρά φω ς, πρ θη κα ν στο γρα φε ίο μο υ θέεπι ς ικέ αντ κοφ απ ό συ δια φυ λάξ ει τον εαυ τό του ιλιτ πο της α ίσι πλα μο ύς, στα σεις και άθλ ιους χει ρισ κής αντιπαράθεσης. ως και η Εξεταστική ΕπιΗ ιστορία, αλλά ενδεχομέν τα κ. Παπακωνσταντίνου, θα τροπή της Βουλής για τον επιβεβαιώσει. ει τις εξελίξεις χωρίς καΟ κ. Κοντοπυράκης αναμέν συχωρίς κανένα βάρος στη μία ιδιαίτερη ανησυχία και α, θει αλή την ησε ρέτ υπη ει ότι νείδησή του, γιατί πιστεύ το και ίες του στο κράτος, αν προσφέροντας τις υπηρεσ του στην Ελλάδα, τον εζη ής γεγονός της προσέλευσ μίωσε πολλαπλώς. Γ. Αγιοστρατίτης Δικηγόρος

Σας πήρε η διευθύντρια του υπουργού να σας πει να μην ξαναπατήσετε στην υπηρεσία επί της ουσίας; «Ακριβώς!» Και ότι αν πάτε να πάρετε προσωπικά σας αντικείμενα, να τους ενημερώσετε για να σας ελέγξουν; «Δεν ξέρω! Προφανώς! Και μάλιστα μου το επανέλαβε! Λέω: “Θα έρθω στην υπηρεσία να πάρω τα προσωπικά μου αντικείμενα”. Έτσι έγινε η αποπομπή μου». Πάμε λοιπόν και πάλι στο ημερολόγιο... «Πάμε λοιπόν τώρα στα στοιχεία. Από Δευτέρα μέ-

Μια μέρα μάλιστα μου έφεραν ένα χαρτί με διάφορα σενάρια, από τα οποία θα διάλεγαν όποιο τους βόλευε

χρι και Παρασκευή (12-16 Οκτωβρίου 2010), προτού παραιτηθώ, γίνονται συσκέψεις στο υπουργείο καθημερινά από τη νέα πολιτική ηγεσία και υπηρεσιακούς παράγοντες του Γενικού Λογιστηρίου, της Στατιστικής Υπηρεσίας και του υπουργείου». Εσείς βρισκόσασταν εκεί; «Όχι, εμένα ποτέ δεν με κάλεσαν». Συγγνώμη, γίνονταν οι συσκέψεις για τα στοιχεία που δώσατε στη Eurostat χωρίς να είσαστε εκεί; «Για τα στοιχεία τα οποία θα αλλάξουν. Μια μέρα μάλιστα μου έφεραν ένα χαρτί με διάφορα σενάρια, από τα οποία θα διάλεγαν όποιο τους βόλευε». Μισό λεπτό, για να καταλάβει και ο κόσμος, πώς προλαβαίνει ένας υπουργός μέσα σε 34 μέρες να έχει έτοιμα 4-5 σενάρια; «Τα είχαν ήδη ετοιμάσει στο υπουργείο κατά τη διάρκεια των συσκέψεων, αλλά προφανώς προχώρησαν σε αλλαγή στοιχείων πριν τα μελετήσουν». Άρα, λοιπόν, υπήρχε μια πρόθεση έτσι και αλλιώς να αλλάξουν τα στοιχεία. «Ναι, τα στοιχεία γενικά». Τι έλεγε λοιπόν αυτό το χαρτί; Αυτά τα σενάρια που αναφέρατε; «Διάφορα σενάρια α΄, β΄… Είχε διάφορα νούμερα»

▲ ▲

Οι σχέσεις σας με τον κ. Παπακωνσταντίνου ήταν ψυχρές εκείνο το διάστημα; Γιατί φαντάζομαι ότι θα σκόπευε, ούτως ή άλλως, να σας αντικαταστήσει. «Στη συνάντηση που είχαμε Τετάρτη βράδυ 7 Οκτωβρίου του έδωσα την παραίτησή μου και μου λέει: “Δεν αποδέχομαι την παραίτησή σας, διότι θέλω να παραμείνετε ένα διάστημα στη θέση σας, γιατί δεν είναι προτεραιότητα της κυβέρνησης αυτή τη στιγμή να αλλάξουμε γενικούς γραμματείς. Παρ’ όλα αυτά, την επόμενη Δευτέρα στις 19 Οκτωβρίου, όταν επισκέφθηκε το Λουξεμβούργο και τις Βρυξέλλες, κατηγόρησε την υπηρεσία κι εμένα προσωπικά για διάφορα πράγματα. Την Τετάρτη 21 Οκτωβρίου το μεσημέρι λέω στους δημοσιογράφους πως κάποια στιγμή θα δώσω μια συνέντευξη Τύπου για να αμυνθώ και για την υπηρεσία και για το πρόσωπό μου. Στις 6 η ώρα παίρνω ένα τηλέφωνο από τη διευθύντρια του γραφείου του υπουργού, η οποία, με αφορμή την παραπάνω δήλωση, με ενημέρωσε ότι “η παραίτησή σας είναι αποδεκτή”. Λέω: “Θα έρθει κανείς αύριο το πρωί να τον ενημερώσω για την υπηρεσία;” Μου λέει: “Δεν χρειάζεται”. Μετά λοιπόν ακούω την εξής φράση “αν αύριο, Πέμπτη, σκοπεύετε να πάτε στην υπηρεσία για να πάρετε τα προσωπικά σας αντικείμενα, θέλουμε να το ξέρουμε».

Σύμφωνα με τα όσα καταγγέλλει ο κ. Κοντοπυράκης, αλλά και τις μαρτυρίες από την Εξεταστική Επιτροπή, ο κ. Παπακωνσταντίνου επιδόθηκε από την πρώτη κιόλας ημέρα σε έναν αγώνα κατασυκοφάντισης των στατιστικών στοιχείων της χώρας στο εξωτερικό. Ακολούθησαν οι δηλώσεις περί «Τιτανικού», που σηματοδότησαν και την αρχή του τέλους

Απρίλιος/2012

crash 69

KONTOPIRAKHS 30/03/2012 10:33 μ.μ. Page 70

crash

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ

▲ ▲

Η διαδικασία είναι αυτή; Δηλαδή, ένα χαρτί που βάζουμε διάφορα στοιχεία και διαλέγουμε στην τύχη ποια θα κρατήσουμε; «Όχι! Αυτό συντάσσεται από υπηρεσιακούς παράγοντες με στοιχεία που τα επεξεργάζονται οι ίδιοι. Όσον αφορά την πρόβλεψη, είναι κάτι το οποίο ο υπουργός στέλνει μέσω της δημοσιονομικής διεύθυνσης στο Γενικό Λογιστήριο και έπειτα στη Στατιστική Υπηρεσία. Για τη συγκεκριμένη εβδομάδα έχω ημερολόγιο το οποίο έστελνα κάθε μέρα στη Eurostat». Άρα, τους ενημερώνατε ότι θα τα αλλάξουν. «Ναι, από το Γενικό Λογιστήριο». Από το 6 στο 14,8%... για πόσα δισ. μιλάμε διαφορά; «Κάθε μονάδα ήταν 2,5 δισ.» Δηλαδή, μιλάμε για 25 δισ. περίπου; «Το συνολικό είναι 25. Εδώ μιλάμε για γύρω στα 20 δισ. Την Παρασκευή λοιπόν (16 Οκτωβρίου) ετοιμάζουμε το δελτίο να το στείλουμε, 6 το απόγευμα. Και τηλεφωνούν από το Γενικό Λογιστήριο να μην το στείλουμε. Υπηρεσιακοί παράγοντες, οπωσδήποτε μετά από διαταγή από το υπουργείο». Ενώ λοιπόν είναι όλα έτοιμα, σε χαρτιά αποτυπωμένα, σας λένε να μην τα στείλετε… «Nαι. Εγώ ενημέρωσα αμέσως τη Eurostat. Θα γίνει μια συνάντηση τη Δευτέρα 19/10 στις 9 το πρωί με τον υπουργό, να κοιτάξουν αυτές τις αλλαγές. Αν υπάρχει συμφωνία, θα στείλουμε το καινούργιο δελτίο Δευτέρα μεσημέρι. Αυτό έστειλα εγώ στη Eurostat την Παρασκευή 16/10. Δευτέρα πρωί η συνάντηση γίνεται, αλλά και πάλι δεν καταλήγει πουθενά. Τότε στέλνω λοιπόν στη Eurostat την εξής απάντηση: “Το ραντεβού για τα νέα στοιχεία που ενημέρωνα με το e-mail από την Παρασκευή πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα στο υπουργείο, χωρίς όμως και πάλι κανένα αποτέλεσμα. Άνθρωποι που συμμετείχαν στο ραντεβού είπαν ότι ο υπουργός θα έκανε ένα ταξίδι στις Βρυξέλλες και στο Λουξεμβούργο για να πάρει “κλίμα” και θα επέστρεφε την Τρίτη για να δώσει τα τελικά νούμερα». Δηλαδή, σας μετέφεραν μια πληροφορία ότι ο υπουργός θα επισκεφτεί το Λουξεμβούργο και τις Βρυξέλλες, θα δει το «κλίμα» και μετά θα αποφασίσει για τα νούμερα; Αυτή είναι επιστημονική μέθοδος; «Φυσικά και όχι! Σας μεταφέρω ό,τι ειπώθηκε. Είναι ένας “τσάρος” ο οποίος δεν λογαριάζει τίποτα εκείνη τη στιγμή! Και δεν μιλάμε μόνο για πρόβλεψη, αλλά και για ό,τι αλλαγές υπάρχουν στο δελτίο. Αν ήταν μόνο η πρόβλεψη, θα μπορούσε κάλλιστα να την αναφέρει στους υπουργούς στις Βρυξέλλες, εφόσον η Eurostat δεν ασχολείται με την πρόβλεψη. Θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι η προηγούμενη κυβέρνηση είχε κάνει κάποιες προβλέψεις, που κατά την άποψή του δεν θα επαληθευτούν. Είχαμε δύο διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις, Ευρωεκλογές το καλοκαίρι και κανονικές τον Οκτώβριο. Επίσης, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ είχε υποσχεθεί πως θα δοθεί ένα επίδομα αλληλεγγύης. Άρα, από όλα αυτά προβλέπουμε ότι το έλλειμμα όχι μόνο δεν θα είναι 7%, αλλά διπλάσιο, διψήφιο νούμερο. 70 crash Απρίλιος/2012

Και δεν θα μπορούσε κανείς να του πει ότι ψεύδεται!» Εδώ όμως υπάρχει ένα κρίσιμο θέμα, διότι από την πλευρά του το ΠΑΣΟΚ ισχυρίζεται, και από την πλευρά του ο κύριος Παπακωνσταντίνου, ότι η Νέα Δημοκρατία έδινε ψευδή στοιχεία. «Θα πάμε κι εκεί. Μισό λεπτό να τελειώσω. Τη Δευτέρα το πρωί έλαβα ένα γράμμα από τη Eurostat, ότι δεν έχουν λάβει τα στοιχεία μας. Την Τετάρτη έστειλα την απάντησή μου με τα στοιχεία τα οποία δεν είχαν υπογραφεί από μένα και ο λόγος ήταν επειδή έβαλαν στο 2008 δύο περίπου δισ. Χρέη νοσοκομείων που η Eurostat είχε απαγορεύσει. Οι απαιτήσεις στο ’09 για τα χρέη ήταν περίπου

Ρώτησα τη Eurostat αν θα έπρεπε να υπολογίσω τα χρέη 3,5 δισ. ευρώ των νοσοκομείων. Ρητή απάντηση: Όχι...

5,5 δισ. Αναγνωρισμένα ήταν περίπου 2 δισ. Επειδή το ελληνικό κράτος ήταν κακοπληρωτής, οι προμηθευτές ανέβαζαν τα νούμερα. Υπήρχε, λοιπόν, σε εξέλιξη μία έρευνα για το πόσα από αυτά ήταν πραγματικά. Ειδοποίησα τη Eurostat με απαντήσεις από το υπουργείο Υγείας, τόσο υπηρεσιακών παραγόντων όσο και πολιτικής ηγεσίας, κατά πόσο αυτά τα 3,5 δισ. αληθεύουν και αν μπορούσα να τα βάλω στα έτη που είχαν γίνει, δηλαδή στο 2007, 2008. Ρητή απάντηση: “ Όχι! Πρέπει να μπουν στο έτος που αναγνωρίζονται και πληρώνονται”». Δηλαδή, μπορεί η προμήθεια να έχει γίνει το 2008, αλλά από τη στιγμή που αναγνωρίζονται το 2010 και πληρώνονται τότε, θα έπρεπε να μπει το 2010. «Ναι και πώς μπήκε το ’08 και το δέχτηκαν δεν μπορώ να καταλάβω. Απλά θυμάμαι που και ο Πάγκαλος έλεγε πως πρέπει να ελέγξουμε τα χρέη των νοσοκομείων. Αυτή ήταν λοιπόν η ιστορία με τις αλλαγές των στοιχείων τις δύο πρώτες εβδομάδες που ήμουν εκεί». Στο παρελθόν υπήρχε αντίστοιχο ενδιαφέρον και συμπεριφορά από υπουργό; «Όχι, ποτέ. Ποτέ δεν μου είχε ζητηθεί από τους δύο υπουργούς που είχα εγώ (Αλογοσκούφης και Παπαθανασίου) να κάνω την παραμικρή παραμόρφωση στα στοιχεία, αλλά, ούτως ή άλλως, είπαμε πως αυτά τα στοιχεία έβγαιναν από υπαλλήλους

KONTOPIRAKHS 30/03/2012 10:33 μ.μ. Page 71

υπηρεσιακούς. Όταν έβγαιναν αυτά τα στοιχεία του ελλείμματος, προϊστάμενος τμήματος ήταν ο Σταύρος Μπεριάτος, αδερφός του βουλευτή Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ Ηλία Μπεριάτου. Δεν μπορούσε λοιπόν ούτε κατά διάνοια να γίνει αυτό το πράγμα!» Αυτό, πάντως, δημιούργησε ένα θόρυβο στο εξωτερικό. Ποιος ήταν ο αντίκτυπος από αυτή τη διαφορά στην πρόβλεψη για το έλλειμμα; «Όταν ο υπουργός πάει έξω και λέει ότι η χώρα του είπε ψέματα, αυτό από μόνο του δημιουργεί ένα πολύ αρνητικό κλίμα. Δηλαδή, βγάλαμε τα μάτια μας μόνοι μας». Εσείς με τον κύριο Γεωργίου, το διάδοχό σας, μιλήσατε ποτέ; «Δύο φορές μέσω της διευθύντριας του γραφείου μου του διαμήνυσα πως είμαι στη διάθεσή του για να τον ενημερώσω και πίστευα πως οπωσδήποτε θα γίνει, γιατί, αν μη τι άλλο, ήμασταν και οι δύο στην Αμερική. Αλλά δεν έγινε ποτέ». Πώς ήταν οι σχέσεις σας με τη Eurostat; «Θα σας πω ένα περιστατικό που έγινε μετά τις εκλογές του 2009 και θα καταλάβετε. Μετά τις εκλογές, λοιπόν, ένα στέλεχος της Eurostat πήρε τηλέφωνο και μου ζήτησε να παραμείνω στη θέση μου ως γενικός γραμματέας. Με πήραν Δευτέρα ή Τρίτη και μου είπαν ότι θα μιλήσουν με τον υπουργό για να με κρατήσουν και αν δεν δεχτεί, είχαν

έτοιμο και plan B. Υπήρχε δηλαδή προθυμία να με κρατήσουν. Δευτέρα βράδυ, που πήγε ο υπουργός στο Λουξεμβούργο με τη Eurostat, με παίρνουν και μου λένε: “Δυστυχώς, δεν θα σε κρατήσει”. Και μάλιστα μου είπαν ότι ψάχνει για φταίχτη και αυτός θα είμαι εγώ». Σε περίπτωση που ο κύριος Παπακωνσταντίνου στραφεί εναντίων σας στη δικαιοσύνη, εσείς πώς θα απαντήσετε; «Με αυτά με τα οποία σας είπα τώρα και που είπα και στην Εξεταστική Επιτροπή. Δεν έχω να κρύψω απολύτως τίποτα. Και όλα αυτά που είπα έχουν ένα αποδεικτικό στοιχείο δίπλα τους, ένα γράμμα, ένα ημερολόγιο, ένα e-mail. Στην ουσία δεν ήταν τόσο η αλλαγή στην πρόβλεψη, αλλά ο τρόπος που πέ-

Ο τρόπος με τον οποίο μου συμπεριφέρθηκε η πολιτική ηγεσία αυτού του τόπου είναι παράδειγμα προς αποφυγή

ρασε έξω, ότι δηλαδή είμαστε ψεύτες». Ήταν εσκεμμένο; «Δεν ξέρω…» Υπήρχε σκοπιμότητα για να φανεί πως η υπηρεσία δεν ήταν αξιόπιστη; «Πιστεύω πως δεν σκέφτηκαν σωστά τις συνέπειες». Ο κ. Παπακωνσταντίνου σας κατηγόρησε και για την αναθεώρηση του ΑΕΠ, ότι φουσκώσατε τα νούμερα. Τι συνέβη εκεί; «Είναι λυπηρό για έναν υπουργό της κυβέρνησης και μάλιστα υπουργό Οικονομικών σχεδόν για 2 χρόνια να μιλάει με τέτοια απαξίωση για την πιο σοβαρή εργασία της Διεύθυνσης Εθνικών Λογαριασμών, που είναι η αναθεώρηση του ΑΕΠ. Η αναθεώρηση αυτή έγινε από μία ομάδα 4-5 επιστημόνων, εκ των οποίων ο team leader ήταν καθηγητής πανεπιστημίου (στο Πειραιώς και στο Πάντειο) και εργάστηκαν 2 χρόνια σκληρά. Δεν ήξερα καν τη δουλειά τους, γιατί πίστευα πως ήταν ένα εξειδικευμένο αντικείμενο. Για πρώτη φορά τον Ιούλιο του ’06 τους ρώτησα πώς πάει η αναθεώρηση και μου απάντησαν πως τελειώνουν σε καμία 20αριά μέρες και ότι η αναθεώρηση του ΑΕΠ ήταν κοντά στο 30%. Αυτή ήταν η μόνη επαφή που είχα με αυτή την ομάδα». Ο Παπακωνσταντίνου, λοιπόν, σας κατηγορεί ότι ενώ δώσατε 25,7%, στη συνέχεια αυτό έγινε 9,6% και αυτό έδωσε μια κακή εικόνα προς τα έξω. «Το 25,7% πιστεύω πως ήταν πάρα πολύ καλή δουλειά. Το ποσοστό ήταν υποεκτιμημένο, αφορούσε τη δεκαετία του ’90 επί Σημίτη. Αλλά το νούμερο ήταν μεγάλο και απορρίφθηκε. Όταν ζήτησα από το γενικό διευθυντή της Eurostat και τον αρμόδιο διευθυντή εξήγηση για ποιο λόγο μας αντιμετώπισαν έτσι, η απάντηση που πήρα ήταν ότι το νούμερο φόβιζε». Δηλαδή, η Eurostat δεν ήθελε τόσο μεγάλο νούμερο. Αν δεχόταν η Eurostat ότι θα είχαμε αύξηση του ΑΕΠ 25,7%, θα μείωνε το έλλειμμα, το δημόσιο χρέος; «Ποσοστιαία θα μείωνε τα πάντα. Τα νούμερα θα ήταν πολύ πιο βατά». Και αυτό πότε έγινε; «Το 2006 και τελείωσε η διαδικασία το 2007». Και αντί να δεχτεί το 25,7%, δέχτηκε την αναθεώρηση του ΑΕΠ κατά 9,6%... «Ναι! Και το πώς έγινε είναι off the record…» Έχετε ήσυχη τη συνείδησή σας από τη θητεία σας στην ΕΣΥΕ; Δηλαδή, ο πετυχημένος ακαδημαϊκός του εξωτερικού Μανώλης Κοντοπυράκης είναι παράδειγμα προς μίμηση ή προς αποφυγή; «Αν σκεφτεί κανείς πως άφησα μια πανεπιστημιακή καριέρα, ένα μισθό υπερδιπλάσιο από αυτόν εδώ, έχασα τα συντάξιμά μου χρόνια στην Αμερική και έξι μήνες διακοπές που είχα το χρόνο και ήρθα εδώ να βοηθήσω την πατρίδα μου από αλτρουισμό, τότε ναι είμαι παράδειγμα προς μίμηση. Ο τρόπος με τον οποίο μου συμπεριφέρθηκε η πολιτική ηγεσία αυτού του τόπου είναι παράδειγμα προς αποφυγή». Απρίλιος/2012

crash 71

072_077_BILD_1 30/03/2012 8:15 μ.μ. Page 72

crash

H «ΑΜΑΡΤΩΛΗ 60άρα ΚΥΡΙΑ» που μισεί τους Έλληνες

«Β

72 crash Ιανουάριος/2012

κισμό, τα ροζ σκάνδαλα, την τρομοκρατία, την εχθρότητα μεταξύ Ελλήνων και Γερμανών. Η γερμανική «Βild» (εικόνα, όπως μεταφράζεται στα ελληνικά) μπορεί να είναι η μεγαλύτερη σε κυκλοφορία εφημερίδα της Γερμανίας, θεωρείται όμως από τη γερμανική ελίτ ως το έντυπο-κουρέλι που καθαρίζει τις βρομιές (εφημερίδα-πατσαβούρα κατά τη μαλλιαρή). Ακόμη και το περιοδικό «Der Spiegel» καυτηρίασε το βρόμικο παιχνίδι που παίζει με την Ελλάδα, επισημαίνοντας ότι έχει δεχθεί ρεκόρ συστάσεων από το Γερμανικό Συμβούλιο Τύπου. Εκτός από το ανθελληνικό παραλήρημα

των τελευταίων μηνών, στo παρελθόν έχει κατηγορηθεί ως υπεύθυνη για το αντιφοιτητικό κίνημα το ’68, έχει στοχοποιήσει ανθρώπους και ομάδες και χωρίς στοιχεία του βάφτισε τρομοκράτες μέλη της RAF. Το Νοέμβριο του 2011 τιμήθηκε με το «Χρυσό Γαϊδουράγκαθο» της κίτρινης και αναξιόπιστης δημοσιογραφίας για την προτροπή της προς την Ελλάδα να πουλήσει νησιά για να σωθεί. Όπως είπαν οι διοργανωτές της τελετής, ήταν το χειρότερο από τα δημοσιεύματα που «δημιουργούν αντιθέσεις μεταξύ των Ευρωπαίων πολιτών».

▲ ▲

άλ' το μπροστά τους με συντομία ώστε να το διαβάσουν, ξεκάθαρα ώστε να το καταλάβουν, με εικόνες ώστε να το θυμούνται και με ακρίβεια ώστε να καθοδηγούνται από το φως του». Όταν ο Αμερικανός εκδότης Joseph Pulitzer έλεγε αυτή τη φράση, οραματιζόμενος την πρώτη σχολή δημοσιογραφίας, σίγουρα δεν φανταζόταν ότι εκατόν ένα χρόνια μετά το θάνατό του μια εφημερίδα θα ακολουθούσε τις συμβουλές του για να καλλιεργήσει το μίσος, τη μισαλλοδοξία, τον εθνι-

της Κάτιας Τσιμπλάκη

072_077_BILD_1 30/03/2012 8:15 μ.μ. Page 73

H εφημερίδα «Bild» αποτελεί τον ορισμό του «κιτρινισμού», κυκλοφορεί από το ’52, τη διαβάζουν 12 εκατ. αναγνώστες, έχει βεβαρημένο μητρώο και πρόσφερε «καυτά οφθαλμόλουτρα» καθημερινά από το 1984 Απρίλιος/2012

crash 73

072_077_BILD_1 30/03/2012 8:15 μ.μ. Page 74

Ο νεαρός ανταποκριτής της «Βild», Paul Ronzheimer, φωτογραφίζεται συχνά στο Σύνταγμα κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων τονίζοντας τον… αντι-Μέρκελ χαρακτήρα που λαμβάνουν

▲ ▲

Ο αρχισυντάκτης της εφημερίδας Νικολάους Μπλόμε, παραλαμβάνοντας το «Χρυσό Γαϊδουράγκαθο» εξήγησε τη φιλοσοφία του δημοσιεύματος: «Είπαμε “πουλήστε τα νησιά σας χρεοκοπημένοι Έλληνες” και τελικά αυτό συμβαίνει. Περίπου 70.000 τμήματα της κρατικής περιουσίας τώρα πωλούνται, μεταξύ αυτών και μία χερσόνησος και ένα μικρό βουνό. Είμαστε περήφανοι για το βραβείο αυτό. Θα ήταν καλύτερα τα πράγματα στην Ελλάδα, αν εμείς είχαμε κρατήσει κλειστό το στόμα μας; Το “αγκάθι” είναι αιχμηρό και οξύ. Έτσι θέλουμε να είμαστε κι εμείς και να είστε χαρούμενοι που υπάρχουμε». Η ακριβή και αμφιβόλου ηθικής κυρία του γερμανικού Τύπου, κακόγουστη με τη χρυσή μασέλα και χνότο να αναδίδει δυσοσμία, έδωσε με δημοσίευμά της τον περασμένο Φεβρουάριο τα εύσημα στο Εθνικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο, για το ιλιγγιώδες ποσό των 25.000 ευρώ που έκοψε ως πρόστιμο στον Γιώργο Τράγκα, επειδή άσκησε κριτική στη «Μητέρα Τερέζα» της Ε.Ε, την Καγκελάριο Ανγκέλα-Δωροθέα Μέρκελ. «Ο Γιώργος Τράγκας, ο οποίος έχει καθημερινή πρωινή εκπομπή στο ραδιοφωνικό σταθμό Real FM, έχει –επανειλημμένα– προσβάλει και λοιδορήσει “άγρια” την κ. Μέρκελ, γι' αυτό και το ΕΣΡ επέβαλε το πρόστιμο στον εν λόγω κύριο, για αυτό το ευαίσθητο θέμα. Και στις δύο εκπομπές (ραδιοφωνική και τηλεο74 crash Απρίλιος/2012

πτική) ο Γιώργος Τράγκας συγκρίνει τους Γερμανούς πολιτικούς με στρατιωτικούς των SS και καταφέρεται άκρως προσβλητικά εναντίον τους», ανέφερε στο δημοσίευμά της η «Bild» χαρακτηρίζοντας χαρμόσυνη είδηση το πρόστιμο στον Real FM. Έδωσε μάλιστα τα συχαρίκια στο ΕΣΡ για το πρόστιμο, καθώς όπως είπε: «Αυτός (ο Γιώργος Τράγκας) που προσβάλλει την Καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ και βωμολοχεί κατά της Γερμανίας, τώρα πρέπει να πληρώσει 25.000 ευρώ. Πώς θα αντιδράσει τώρα ο ελληνικός Τύπος στο πρόστιμο των 25.000 ευρώ σχετικά με τις προσβολές ενάντια στην κ. Μέρκελ; Προς το παρόν είναι συγκρατημένα τα δημοσιεύματα, ωστόσο τις επόμενες μέρες αναμένεται να επιστρέψουν τα κακεντρεχή σχόλια ενάντια στη Γερμανία και την Καγκελάριο...». «Το να έχεις να κάνεις με τα Μέσα Ενημέρωσης είναι πιο δύσκολο από το να πλύνεις έναν λεπρό», είχε πει η Μητέρα Τερέζα, φράση που στην περίπτωση της «Bild» ται-

Θεώρησε «χαρμόσυνο» γεγονός το πρόστιμο των 25.000 ευρώ του ΕΣΡ για τις εκπομπές του Γιώργου Τράγκα

ριάζει γάντι, καθώς έρευνες που έχουν γίνει στη Γερμανία έχουν αποκαλύψει τα βρόμικα παιχνίδια που παίζει στην πολιτική και οικονομική σκηνή. Σκληρό πόκερ, με σημαδεμένη τράπουλα και προκαθορισμένο νικητή. «Η “Bild” δεν παρακολουθεί την πολιτική, κάνει πολιτική», λέει ο δημοφιλής δημοσιογράφος Γκίντερ Βάλραφ που εργάζεται στην εν λόγω εφημερίδα. Στις αρχές του 2011 στη Γερμανία είχε ξεσπάσει σκάνδαλο με πρωταγωνιστή τον τότε υπουργό Άμυνας Καρλ Τέοντορ Γκούτενμπεργκ, ο οποίος κατηγορούνταν για λογοκλοπή στη διδακτορική του διατριβή. Η «Bild» είχε αναδειχθεί στο μεγαλύτερο υπερασπιστή της τιμιότητάς του. Τα δημοσιεύματα-ύμνοι υπέρ του ήταν καθημερινά και οι χλευασμοί σε όσους αποκάλυψαν το σκάνδαλο έδιναν κι έπαιρναν. Τελικά, ο Γκούτενμπεργκ, ο οποίος σημειωτέον ήταν ένα από τα πιο διακεκριμένα στελέχη των χριστιανοδημοκρατών και υποψήφιος διάδοχος της Μέρκελ, παραιτήθηκε. Το Γερμανικό Ίδρυμα Κοινής Ωφέλειας «Otto Brenner» φέρνοντας στο φως της δημοσιότητας, τον Απρίλιο του 2011, τα αποτελέσματα μελέτης για το πώς παρουσίασε η «Bild» την οικονομική κρίση στην Ε.Ε. και την Ελλάδα, την αποκάλεσε «απάτη του αιώνα» και «αυτόματο μηχάνημα πωλήσεων». «Το έντυπο “Bild”: Μία μάρκα και οι υπηρέτες της: Η παρουσίαση της κρίσης σε Ελλάδα και

072_077_BILD_1 30/03/2012 8:16 μ.μ. Page 75

Σε δημοσίευμα με τον κ. Τράγκα: «Ο κυνηγός της Μέρκελ πρέπει να πληρώσει 25.000 ευρώ»

Απρίλιο, έγιναν 121 δημοσιεύματα εναντίον της χώρας, ανακυκλώνοντας, είτε στην πρώτη είτε στη δεύτερη σελίδα, το ερώτημα: «Θα καταστρέψουν οι Έλληνες το ευρώ;». Λίγους μήνες αργότερα, το φθινόπωρο, η εφημερίδα κλιμάκωσε την ανθελληνική εκστρατεία της εγκαινιάζοντας σειρά δημοσιευμάτων κάτω από τον «πιασάρικο» τίτλο: «Μυστικοί φάκελοι Ελλάδα: Πώς η Αθήνα στραγγάλισε το ευρώ». Στους… ορκισμένους εχθρούς της «Bild» είναι το bildblog.de, το οποίο έχει ανεβάσει δεκάδες αναρτήσεις για την Ελλάδα, ξεγυμνώνοντας τα στημένα ρεπορτάζ της γερμανικής εφημερίδας. Σε πρόσφατη ανάρτηση χαρακτηρίζει τον 26άχρονο Πολ Ροντσχάιμερ (Paul Ronzheimer), απεσταλμένο της εφημερίδας στην Ελλάδα, ως «καταλύτη» της εχθρότητας μεταξύ Ελλήνων και Γερμανών. Αποκαλύπτει δε ότι σε πρόσφατη εμφάνισή του σε τηλεοπτική εκπομπή όταν τον ρώτησε ο παρουσιαστής: «Πιστεύετε ότι η εφημερίδα σας έχει δηλητηριάσει τις σχέσεις Ελλήνων -

Ο διευθυντής της παραλαμβάνοντας το «Χρυσό Γαϊδουράγκαθο» δήλωσε περήφανος για τον ανθελληνισμό του

Γερμανών με πρωτοσέλιδα, όπως “ζητιάνοι Ελληνες”;» εκείνος απάντησε: «Όχι». Το blog σημειώνει ότι στο τέλος της εκπομπής σηκώθηκε κάποιος από του κοινό, του πρόσφερε λίγα ευρώ, σημειώνοντας ότι τώρα θα γράφει καλύτερα ρεπορτάζ. Η «Bild» έχει ουκ ολίγες φορές κατηγορηθεί για εθνικισμό και θρησκευτική μισαλλοδοξία. Παρουσιάζοντας πρόσφατα έρευνα του Ομοσπονδιακού Γερμανικού Υπουργείου Εσωτερικών, η οποία αποτύπωνε τις διακρίσεις που υφίστανται οι μουσουλμάνοι, επικέντρωσε μόνο στην απροθυμία ενσωμάτωσης της μειοψηφίας των μη Γερμανών μουσουλμάνων. Με τίτλο « Ένας στους πέντε μουσουλμάνους δεν θέλει να ενσωματωθεί» και «Τουλάχιστον το 20% όλων των μουσουλμάνων της Γερμανίας απορρίπτει την ενσωμάτωση» παραλίγο να εγείρει θρησκευτικό πόλεμο στη Γερμανία, εξωθώντας τους μουσουλμάνους στην γκετοποίηση. Ποιος θα μπορούσε να φανταστεί ότι θα ξεσπούσε εμφύλιος στη Γερμανία για τα εμπρηστικά δημοσιεύματα της «Bild»; Κι όμως, τo εβδομαδιαίο περιοδικό «Der Spiegel» σε πρωτοσέλιδο τίτλο «Bild: Οι εμπρηστές» αποδοκίμασε το φτηνό δημοσιογραφικό προϊόν της εφημερίδας και τα πολιτικά παιχνίδια που παίζει εναντίον της Ελλάδας. Σύμφωνα με το γερμανικό περιοδικό, όταν ήταν πλέον εμφανής ο κίνδυνος ότι η

▲ ▲

Ευρωζώνη το 2010» ήταν ο τίτλος της μελέτης σύμφωνα με την οποία η «Bild» «δεν είναι κανονική εφημερίδα, αλλά απλώς παρουσιάζεται ως τέτοια προκειμένου να μπορεί να κάνει τις συναλλαγές που θέλει. Με τα “προϊόντα” της η «Bild», είτε πρόκειται για τα δημοσιεύματα είτε για τις διαφημίσεις, κατάφερε να εξελιχθεί στο μεγαλύτερο έμπορο λιανικής στη χώρα». Και ποια είναι η πραμάτεια του λιανεμπορικού «καταστήματος» που θα μπορούσε να φέρει την επωνυμία… «Οccasion-Bild»; Ηλεκτρονικοί υπολογιστές, ρούχα, παπούτσια, διάφορες υπηρεσίες, επενδυτικά ταμεία, σκανδαλοθηρικά και στημένα ρεπορτάζ σε διάφορα χρώματα και αρώματα. Και πώς άλλωστε η κίτρινη εφημερίδα να μην κάνει τα αδύνατα δυνατά για να διαφημίσει τα προϊόντα της; Τα ετήσια κέρδη της «Bild», που ανήκει στον εκδοτικό όμιλο Axel Springer, κυμαίνονται στα 250 εκατ. ευρώ. «Κάθε επιχείρηση πληρώνει μεταξύ 0,6 και 1,2 εκατ. ευρώ για κάθε καταχώριση. Ό,τι και να κάνει η “Bild” αυτό εξυπηρετεί κατά κύριο λόγο την προβολή του φύλλου και, δευτερευόντως, την ενημέρωση», αναφέρει μεταξύ άλλων η μελέτη που πραγματοποίησε το εν λόγω ίδρυμα, που ανήκει στην IG Metall, ένα από τα πιο ισχυρά συνδικάτα στη Γερμανία. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, η μελέτη επισημαίνει ότι το 2010, από το Μάρτιο έως τον

Απρίλιος/2012

crash 75

072_077_BILD_1 30/03/2012 8:16 μ.μ. Page 76

crash

▲ ▲

Ελλάδα χωρίς οικονομική βοήθεια θα κήρυσσε στάση πληρωμών, η «Bild» έθεσε το ερώτημα: «Θα συμπαρασύρει η Ελλάδα τις γερμανικές τράπεζες στη χρεοκοπία;». Τα εμπρηστικά δημοσιεύματα άρχισαν να κλιμακώνονται: «Οι Έλληνες τσακώνονται και απεργούν αντί να κάνουν οικονομία», «Έτσι καίνε οι Έλληνες τα ωραία ευρώ», «Δεν θα πάρετε φράγκο από μας!». Η «Bild» ρωτούσε το γερμανικό λαό: «Γιατί να πληρώσουμε στους Έλληνες τις συντάξεις πολυτελείας τους;» και έδινε στους Έλληνες πρακτικές συμβουλές: «Πουλήστε λοιπόν τα νησιά σας, χρεοκοπημένοι Έλληνες… και μαζί και την Ακρόπολη!». Όπως επισημαίνει το «Der Spiegel», με την ολοκλήρωση της ανθελληνικής εκστρατείας δημιουργήθηκε η εικόνα ενός λαού ο οποίος όλο το 24ωρο απεργεί, το πρωί του αρέσει να κοιμάται πολύ, ζει εις βάρος των άλλων και είναι διεφθαρμένος. «Είναι αυτό δημοσιογραφία ή σατιρική επιθεώρηση;» διερωτάται το «Der Spiegel», υπενθυμίζοντας ότι «στην κορύφωση της καμπάνιας ένας ρεπόρτερ της εφημερίδα μοίρασε στην Αθήνα δραχμές στον κόσμο και βγήκε μαζί τους περήφανος φωτογραφίες. «Η Bild δίνει πίσω στους χρεοκοπημένους Έλληνες τις δραχμές», είχε τίτλο το ρεπορτάζ. Το γερμανικό περιοδικό επισημαίνει ότι ακόμη και το δημοσιογραφικό προϊόν της «Bild» τίθεται υπό αμφισβήτηση. Κανένα γερμανικό μέσο ενημέρωσης δεν επικρίνεται τόσο συχνά από το Γερμανικό Συμβούλιο Τύπου όσο η εν λόγω εφημερίδα, για το ότι παραβιάζει τα όρια της δημοσιογραφικής δεοντολογίας. Εκμεταλλεύεται τον ανθρώπινο πόνο και συχνά δημοσιοποιεί ιστορίες και προσωπικά στοιχεία αδυνάτων χωρίς τη συγκατάθεσή τους. Σύμφωνα με το «Der Spiegel», για την Καγκελάριο Μέρκελ η «Bild» είναι «ευλογία και κατάρα συγχρόνως» και διατηρεί καλές σχέσεις με τον αρχισυντάκτη της εφημερίδας Κάι Ντίκμαν και το διευθύνοντα σύμβουλο του ομίλου Springer M. Ντέπφνερ. Η «Bild» είναι η εφημερίδα που έχει προκαλέσει ανθελληνικό κύμα στη Γερμανία, καθώς από το 1952 που δημιουργήθηκε από τον Axel Springer διαμορφώνει την κοινή γνώμη στη χώρα που εκδίδεται, προσφέροντας τέρψη οφθαλμών και ώτων στους αναγνώστες της. Πριν από λίγες εβδομάδες, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, η διεύθυνση της εφημερίδας ανακοίνωσε ότι δεν πρόκειται να ξαναδημοσιεύσει στην πρώτη σελίδα φωτογραφίες με γυμνά μοντέλα, όπως έκανε ανελλιπώς από το 1984. Στο βεβαρημένο… δημοσιογραφικό μητρώο της εντάσσονται και τα εμπρηστικά ρεπορτάζ το 1968 εναντίον των φοιτητών. Οι φοιτητικές οργανώσεις κατηγόρησαν τον εκδότη και την εφημερίδα ότι με τα ρεπορτάζ τους 76 crash Απρίλιος/2012

«Οι Έλληνες έβαλαν τη σβάστικα μέσα στην Ευρώπη και ζητούν να πάρουν νέα εκατομμύρια» προκάλεσαν τη βίαια αντίδραση του κράτους αλλά και την απόπειρα δολοφονίας του ηγέτη του φοιτητικού κινήματος Ρούντι Ντούτσκε. Το 1977, όταν τα χτυπήματα της RAF βρίσκονταν σε έξαρση, η εφημερίδα είχε χαρακτηρίσει τρομοκράτες δεκάδες αθώους πολίτες. Χωρίς στοιχεία κατηγορούσε μια φοιτήτρια για τη δολοφονία του διευθυντή της Τράπεζας της Δρέσδης και την αποκαλούσε «τρομοκράτη». Ένα χρόνο μετά, το 1978, κατέβαλε αποζημίωση ύψους 50.000 μάρκων για συκοφαντική δυσφήμιση της φοιτήτριας. Αγωγή κατά της εφημερίδας, με την οποία

Η «Bild» ρωτούσε τους Γερμανούς: «Γιατί να πληρώσουμε στους Έλληνες τις συντάξεις πολυτελείας τους;» και μας έδινε συμβουλές: «Πουλήστε τα νησιά σας, χρεοκοπημένοι Έλληνες και μαζί και την Ακρόπολη!»

ζητά και χρηματική ικανοποίηση 1.000.000 ευρώ ξεχωριστά από την εφημερίδα και από το συντάκτη δημοσιευμάτων, διότι είναι «συκοφαντικά και άκρως προσβλητικά για τον ίδιο και τον ΣΥΡΙΖΑ», κατέθεσε ο πρόεδρος του κόμματος Αλέξης Τσίπρας. Η αγωγή σε βάρος της έντυπης και ηλεκτρονικής εφημερίδας «Bild» και του συντάκτη της αφορά, όπως αναφέρει ο κ. Τσίπρας, στον «προκλητικό και, εν πολλοίς, εμπρηστικό τίτλο “Κομμουνιστές, αντισημίτες, ημι-εγκληματίες: Θα κυβερνήσουν σύντομα την Ελλάδα αυτοί οι ακραίοι;”, με υπότιτλο “Μετά τις εκλογές του Απριλίου απειλείται πολιτική κατολίσθηση. Ο Έλληνας Πρόεδρος επιτέθηκε στον Σόιμπλε”». Ο κ. Τσίπρας υποστηρίζει ότι το δημοσίευμα εκφράζει «στοχευμένη εναντίον του ιδίου και του ΣΥΡΙΖΑ επίθεση και απροκάλυπτη απόπειρα παρέμβασης στα εσωτερικά της χώρας με την άσκηση εκβιαστικής πίεσης προς τους Έλληνες πολίτες να ψηφίσουν τα δύο μεγάλα κόμματα υπό την απειλή ότι, διαφορετικά, θα… κλείσουν οι στρόφιγγες της συμφωνηθείσης οικονομικής “βοήθειας”». Τα δημοσιογραφικά αποκυήματα φαντασίας και μνημεία μισαλλοδοξίας της «Bild» εναντίον της Ελλάδας:

072_077_BILD_1 30/03/2012 8:16 μ.μ. Page 77

«H Ελλάδα έσπασε. H κυβέρνηση ζητάει οικονομική βοήθεια» - «Πρέπει η Ελλάδα να πουλήσει την Ακρόπολη;». Με αυτόν τον προκλητικό τίτλο και μία φωτογραφία που δείχνει ένα ακέφαλο άγαλμα μπροστά από τον Παρθενώνα η γερμανική εφημερίδα στη διαδικτυακή της έκδοση επεσήμανε ότι: «Η Ελλάδα πρέπει να αρχίσει να πουλάει για να βάλει λεφτά στα ταμεία». - «Οι Έλληνες δεν έχουν κανένα λόγο για να χαίρονται». Ο συντάκτης της γερμανικής εφημερίδας Nikolaous Blome με ειρωνικό τρόπο γράφει: «Τώρα η Ευρώπη είναι μες στη χαρά, ο ήλιος λάμπει. Η Ελλάδα κούρεψε το χρέος της – όλα καλά τώρα; Δυστυχώς όχι», τονίζει. « Ίσως αυτό (το PSI) να ήταν αναπόφευκτο. Αλλά σίγουρα δεν αποτελεί λόγο για να χαίρονται!» - «Πετάξτε τους Έλληνες επιτέλους από το ευρώ!» Η γερμανική εφημερίδα κάνει λόγο για τους «αχάριστους» Έλληνες, που βρίζουν τους Γερμανούς ενώ αυτοί πληρώνουν τα «σπασμένα» της Ελλάδας. «Η ασθενική οικονομία της Ελλάδας το μόνο που εξάγει πια με επιτυχία είναι η κοροϊδία, οι προσβολές και οι βρισιές». «Η Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ και ο υπουργός Οικονομικών Βόλφανγκ Σόιμπλε ξόδεψαν αμέτρητες νύχτες προσπαθώντας να σώσουν την Ελλάδα από την κατάρρευση», για να λάβουν το «ευ-

χαριστώ» διά στόματος Κάρολου Παπούλια: «Ποιος είναι ο Σόιμπλε που λοιδορεί την Ελλάδα;». «Ελλάδα, ήρθε η ώρα να αποχαιρετίσεις το ευρώ», καταλήγει το δημοσίευμα. - «ΟΧΙ» στο κούρεμα. Κάνοντας «σημαία» ένα ομόλογο του ελληνικού δημοσίου 7.000 ευρώ στο οποίο έχει επενδύσει και δημοσιεύοντας την επιστολή με την οποία της ζητείται να συμμετάσχει στο «κούρεμα» η «Βild» έλεγε «όχι» στην απομείωση του ομολόγου της. - «Στοπ στα δισεκατομμύρια για τους Έλληνες». Η γερμανική εφημερίδα καλούσε τους Γερμανούς βουλευτές να καταψηφίσουν το

Χωρίς στοιχεία κατηγορούσε μια φοιτήτρια για τη δολοφονία του διευθυντή της Τράπεζας της Δρέσδης. Το 1978 κατέβαλε αποζημίωση ύψους 50.000 μάρκων για συκοφαντική δυσφήμιση

δεύτερο πακέτο βοήθειας για την Ελλάδα. Απηύθυνε έκκληση προς τους Γερμανούς βουλευτές να καταψηφίσουν το πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα, καλώντας τους χαρακτηριστικά «να μη διαπράξουν το λάθος και πάλι». - «Οι Έλληνες απεικονίζουν τη Μέρκελ ως Ναζί». «Σε μια αφίσα που αναρτήθηκε σε ένα αρτοποιείο στο κέντρο της Αθήνας οι Έλληνες παρουσιάζουν την Καγκελάριο να φοράει μια ναζιστική στολή με τη σβάστικα και να κρατάει ένα κόκκινο τριαντάφυλλο μέσα στα αστέρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης», γράφει το άρθρο, ενώ συνεχίζει: «Τι προσβολή! Αυτό είναι το ευχαριστώ για τη βοήθεια στην Ελλάδα;». Δημοσιεύματα του ελληνικού Τύπου που αναφέρουν πως το Μνημόνιο φέρνει τα γερμανικά τανκς στην Ελλάδα. - «Οι Έλληνες κρύβουν 200 δισ. ευρώ». «Η ελληνική κρίση γίνεται όλο και πιο παράλογη. Τώρα οι Έλληνες μεταφέρουν την περιουσία τους στο εξωτερικό. Από τότε που ξέσπασε η κρίση έχουν μεταφερθεί, σύμφωνα με ειδικούς, περισσότερα από 200 δισ. ευρώ στην Ελβετία». Η εφημερίδα επικαλείται δημοσιεύματα του ελληνικού Τύπου που έκαναν λόγο για συλλήψεις καλογριών, ιερωμένων και ανέργων σε αεροδρόμια με βαλίτσες γεμάτες λεφτά. Απρίλιος/2012

crash 77

078_085_PROMHTHEIES 30/03/2012 8:50 μ.μ. Page 78

crash

ΘΕΜΑ

Eταιρείες συμβούλων και τράπεζες παίρνουν

χοντρά λεφτά

για να βγάζουν την Ελλάδα στο σφυρί

1,5 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ θα δώσουμε στα

«ΠΛΗΡΩΜΕΝΑ ΠΙΣΤΟΛΙΑ»

για τα πιστοποιητικά ...θανάτου μας

078_085_PROMHTHEIES 30/03/2012 8:50 μ.μ. Page 79

της Δέσποινας Παπαγεωργίου

τομμύρια αυτών των «εισπράξεων» στα χέρια ξένων «συμβούλων» – είτε πρόκειται για ξένες εταιρείες νομικών και χρηματοοικονομικών συμβούλων είτε για τράπεζες. Πληρώσαμε λοιπόν αδρά τέτοιους συμβούλους για τη σύνταξη του φακέλου της δημοσιονομικής μας κατοχής (Μνημόνιο), για την αναδιάρθρωση του χρέους (PSI) και για τις αποκρατικοποιήσεις των ΔΕΚΟ – διαδικασία που ξεκίνησε το 1990. Τα «πληρωμένα πιστόλια» – όπως χαρακτηρίζουν κάποιοι αυτές τις εταιρείες και τις τράπεζες– έχουν αναπτύξει πολύ κερδοφόρες μπίζνες σε μια Ελλάδα που βγαίνει στο σφυρί.

▲ ▲

Ελλάδα ξεπουλιέται και αργοπεθαίνει, αλλά οι διεθνείς κερδοσκόποι τη θέλουν να πληρώνει αδρά γι’ αυτό το ξεπούλημα και το θάνατό της. Η βαρβαρότητα της δημοσιονομικής λιτότητας που καταδικάζει στην ανέχεια ολοένα και μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού επιβλήθηκε με την πρόφαση του διογκωμένου χρέους και ελλείμματος. Η κρατική στρόφιγγα, όμως, που τροφοδοτείται με φόρους και περικοπές στους Έλληνες πολίτες, «αδειάζει» εκα-

078_085_PROMHTHEIES 30/03/2012 8:51 μ.μ. Page 80

crash

ΘΕΜΑ

▲ ▲

Μπίζνες που περνούν και μέσα από τους σκοτεινούς διαδρόμους του τραπεζικού λόμπι της Ε.Ε… Ταυτόχρονα, πληρώνουμε προμήθεια στους πιστωτές μας επί της εκάστοτε εκταμιευθείσας δόσης του δανείου! Πριν από δέκα περίπου χρόνια μια εταιρεία πληρωνόταν αδρά για να παρέχει τις συμβουλές της σε ένα κράτος που η χρεοκοπία του είχε δημιουργήσει παλιρροϊκό κύμα αμφισβήτησης για τις «συνταγές» του ΔΝΤ. Η χώρα ήταν η Αργεντινή και η εταιρεία η Lazard. Η Lazard θα συνέχιζε την επικερδή δραστηριότητά της συμβουλεύοντας τις χρεοκοπημένες Ουρουγουάη και Ισλανδία και, τελευταία… τη χώρα μας. Ο συγκεκριμένος φορέας είναι ένας μόνο από τους πολλούς «συμβούλους» που έχουν αναλάβει δράση στην Ελλάδα για θέματα που αφορούν τις αποκρατικοποιήσεις, το Μνημόνιο και το PSI. Ήταν 24 Σεπτεμβρίου του 2010, πριν ακόμα η Ν.Δ. πάρει μνημονιακή πλεύση, όταν ο βουλευτής του κόμματος Μανώλης Κεφαλογιάννης κατέθετε στη Βουλή ερώτηση και αίτηση κατάθεσης εγγράφων με αφορμή δημοσιεύματα που αφορούσαν την «πληρωμή από την κυβέρνηση 400 εκατ. ευρώ για τα “έξοδα” του φακέλου της εσωτερικής κατοχής της Ελλάδος-Μνημονίου ΔΝΤ Ε.Ε. ΕΚΥ». Ο βουλευτής συμπλήρωνε, μάλιστα, ότι «σε όλο τον πολιτισμένο κόσμο –πλην Ελλάδας– οι τράπεζες-δανειστές πληρώνουν τα έξοδα συντάξεως των πάσης φύσεων δανείων» και ότι οι περικοπές των συντάξεων των δημοσίων υπαλλήλων ανέρχονται (σ.σ.: μέχρι τότε) σε 400 εκατ. ευρώ». Επιπλέον, επισήμαινε ότι «οι τράπεζες-δανειστές της Ελλάδας θα εισπράττουν τόκους 6 δισ. ευρώ το χρόνο για όλη τη διάρκεια του Μνημονίου […] δηλαδή σύνολο 50 δισεκατομμύρια σε δέκα χρόνια». Καλούσε την κυβέρνηση να καταθέσει όλα τα σχετικά έγγραφα για «την έγκριση, εκταμίευση και πληρωμή του εν λόγω ποσού». Απαντώντας στο βουλευτή, στις 20 Οκτωβρίου 2010, ο τότε υφυπουργός και νυν υπουργός Οικονομικών Φίλιππος Σαχινίδης ανέφερε ότι «για την ανάληψη των δανείων αυτών προβλέπεται από τις σχετικές συμβάσεις εφάπαξ καταβλητέα από το Ελληνικό Δημόσιο (Ε.Δ.) προμήθεια εξυπηρέτησης (service charge) 0,50% επί του εκάστοτε αναληφθέντος ποσού. Το ύψος της προμήθειας αυτής μέχρι στιγμής έχει ανέλθει στο ποσό των 145,9 εκατ. και αφορά το σύνολο των αναληφθέντων δανειακών κεφαλαίων (29,1 δισ.)». Επιπλέον, απαντούσε ότι «Για τα δανειακά κεφάλαια που προέρχονται από το ΔΝΤ προβλέπεται επιπλέον καταβολή προμήθειας αδράνειας (commitment fee). Η προμήθεια αυτή υπολογίζεται επί του συνόλου των προγραμματισμένων ετησίως από την ανάληψη δανειακών κεφαλαίων που προέρχονται από το ΔΝΤ, προκαταβάλλεται ετήσια και επιστρέφεται σταδιακά εντός του αντίστοιχου έτους ανάλογα με τα εκάστοτε αναληφθέντα ποσά». Αξίζει να επισημανθεί ότι η προμήθεια των 145,9 εκατ. αφορούσε μέρος μόνο του πρώτου δανείου από ΔΝΤ και Ε.Ε., το οποίο είχαμε εισπράξει την 20η Οκτωβρίου 2010 (Πρώτο δάνειο: 3 Μαΐου 2010, 110 δισ. ευρώ)! Επί του συνόλου του πρώτου δανεί80 crash Απρίλιος/2012

Ήδη από τις 24 Σεπτεμβρίου 2010 είχε κατατεθεί ερώτηση στη Βουλή, από το βουλευτή της Ν.Δ. Μανώλη Κεφαλογιάννη, σχετικά με τα υπέρογκα «έξοδα» του φακέλου του Μνημονίου ου (110 δισ. ευρώ) και του δεύτερου δανείου (Συμφωνία 23ης Οκτωβρίου 2011, 130 δισ. ευρώ), η προμήθεια αναμένεται να ανέλθει στο ιλιγγιώδες ποσό των 1,2 δισ. ευρώ! Εάν σκεφθεί κανείς η Ελλάδα δανείζεται με επιτόκιο που κυμαίνεται ακόμα και στο 6 και το 7%, τότε αντιλαμβάνεται ότι η διεθνής κερδοσκοπία έχει πολλαπλό όφελος: θα της επιστραφούν τα χρήματα του δανείου μαζί με τους υπέρογκους τόκους, οι οποίοι τόκοι θα αφορούν στο σύνολικό ποσό του δανείου, ακόμα και αν το 0,50% αυτού δεν θα το λάβει ποτέ το ελληνικό δημόσιο, γιατί παρακρατείται εξαρχής στο ταμείο! Έτσι, η Ελλάδα, όχι μόνο υφίσταται τη βαρβαρότητα μιας άνευ προηγουμένου πολιτικής αποικιοκρατικού τύπου, αλλά επιπλέον αμείβει πλουσιοπάροχα τους ενορχηστρωτές της, οι οποίοι, ειρήσθω εν παρόδω, αρέσκονται στο να υποδύονται τους χαμένους στο παιχνίδι της «διάσωσης» της Ελλάδας.

Το PSI μας στοίχισε περί τα 77,4 εκατ. σε αμοιβές συμβούλων και τραπεζικού λόμπι! Μπορεί κάποιοι να έχασαν από το «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων, το περιβόητο PSI, σε αυτούς όμως σίγουρα δεν συγκαταλέγονται οι εταιρείες συμβούλων Lazard και Hamilton. Αυτές φέ-

ρονται να αμείφθηκαν με 74 εκατ. ευρώ+4 εκατ. μπόνους (!) για να καταρτίσουν τα κείμενα παράδοσης της δημοσιονομικής κυριαρχίας της χώρας! Με απόφασή του το υπουργείο Οικονομικών (ΦΕΚ 2454 Τεύχος Β 2/11/2011) προέβλεπε για μεν την εταιρεία Cleary, Gottlieb Steen & Hamilton LLP ότι «η μέγιστη συνολική δαπάνη για την παροχή νομικών υπηρεσιών σχετικά με τους όρους των νέων ομολόγων και δανειακών συμφωνιών με τους επενδυτές και το δημόσιο τομέα σχετικά με την ανταλλαγή, τη νομική υποστήριξη και υλοποίηση των αποφάσεων της 21ης Ιουλίου 2011, περιλαμβανομένων και των συμβάσεων με το EFSF, ορίστηκε στα 6.000.000 ευρώ, εφόσον το έργο ολοκληρωνόταν έως τα τέλη του Οκτωβρίου του 2011 (…) Σε περίπτωση δε που το έργο παραταθεί, η αμοιβή ορίζεται σε 1.500.000 ευρώ ανά μήνα, κατά ανώτατο όριο». Δηλαδή, με δεδομένο ότι η σύμβαση έληγε στις 6 Οκτωβρίου και το PSI δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη, η αμοιβή της εταιρείας υπολογίζεται (συνολικά) ήδη στα 15.000.000 ευρώ: Τα 6.000.000 ευρώ της αμοιβής και 9 ακόμα (1.500.000 x 6 μήνες) για τους μήνες που πέρασαν. Για τη δεύτερη εταιρεία, τη Lazard Freres SAS, στην οποία ανατέθηκαν καθήκοντα χρηματοοικονομικού συμβούλου, στην ίδια Απόφαση το υπουρ-

Αφού η προμήθεια που καθορίστηκε για τους πιστωτές μας επί του ποσού του δανείου ανέρχεται στο 0,50%, υπολογίζεται ότι αυτοί έχουν λαμβάνειν περί τα 1,2 δισ. ευρώ επί του συνόλου των δύο δανείων (110+130 δισ. ευρώ)!

078_085_PROMHTHEIES 30/03/2012 8:51 μ.μ. Page 81

▲ ▲

γείο Οικονομικών εκτιμούσε ότι η μέγιστη αμοιβή θα ανέλθει σε 25 εκατ. ευρώ διότι «σύμφωνα με την απόφαση του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, η αμοιβή που εγκρίνεται θα αποτελεί το 0,015% επί του ονομαστικού ποσού του χρέους που θα ανταλλαγεί ή θα επαναγορασθεί». Με βάση τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής της 21ης Ιουλίου, το «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων αναμενόταν στο 21%, οπότε η αμοιβή της Lazard υπολογιζόταν γύρω στα 25 εκατ. ευρώ. Οι αποφάσεις όμως δεν ίσχυσαν ποτέ, αφού με την απόφαση της 27ης Οκτωβρίου το «κούρεμα» έφτασε στο 50%. Σύμφωνα με δημοσίευμα της defence.net, παρ’ όλ’ αυτά το ποσοστό της Lazard δεν μειώθηκε, με αποτέλεσμα η αρχικώς εκτιμηθείσα αμοιβή των 25 εκάτ. ευρώ να υπερδιπλασιάζεται –όπως και το «κούρεμα»– και να φτάνει τώρα περίπου στα 55 εκατ. ευρώ! Σε σχετική ερώτηση που είχε καταθέσει στη Βουλή, στις 22 Νοεμβρίου 2011, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, αναφερόταν στην παραπάνω Υπουργική Απόφαση και αιτούνταν να διευκρινιστεί με ποια κριτήρια και διαδικασίες επελέγησαν οι εν λόγω εταιρείες, ποιος ο ρόλος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους σε αυτή την επιλογή και την υπουργική απόφαση έγκρισης δαπανών, ενώ ζητούσε διευκρινίσεις για το αν το προβλεπόμενο ποσό των 25 εκατ. επεκτεινόταν και στη Συμφωνία της 27.10.2011. Τέλος, ήγειρε το ερώτημα «με ποιο σκεπτικό, σε μια περίοδο πλήρη εξαγγελιών περικοπής των δημοσιονομικών εξόδων αποφασίζεται αυτή η δαπάνη ενώ το κράτος διαθέτει νομικούς συμβούλους και εξειδικευμένους επιστήμονες στο υπουργείο Οικονομικών αλλά και στην Τράπεζα της Ελλάδος». Και σαν να μην έφταναν οι υπέρογκες αυτές αμοιβές, σύμφωνα με δημοσιεύματα του ελληνικού Τύπου ο Φίλιππος Σαχινίδης πρόλαβε να κλείσει τη θητεία του ως αναπληρωτής ΥΠΟΙΚ με τροπολογία που προέβλεπε για τις εν λόγω εταιρείες επιπλέον 4 εκατομμύρια ως έξτρα αμοιβή συμβολής τους στην επιτυχία του PSI (το κείμενο αναφέρει ότι «εγκρίνεται η καταβολή πρόσθετης αμοιβής στους Αντιπροσώπους Ολοκλήρωσης Συναλλαγής [closing agents] ποσού μέχρι του ύψους των 4 εκατομμυρίων ευρώ ως αμοιβή συμβολής τους στην επιτυχία του προγράμματος ανταλλαγής ομολόγων…»). Το σύνολο δηλαδή και για τις δύο εταιρείες φέρεται να ανέρχεται στα 70 εκατ. ευρώ (15 για τη Hamilton και 55 για τη Lazard) + το μπόνους των 4 εκατ. ευρώ που προβλέπει η τροπολογία, δηλαδή 74 εκατ. ευρώ! Τουλάχιστον, η Αργεντινή όταν προσέλαβε τη Lazard για διαπραγματεύσεις με τους πιστωτές της, το Φεβρουάριο του 2008 και τρεις μήνες πριν αναλάβει Πρόεδρος ο Νέστορ Κίρχνερ που έβγαλε τη χώρα από το ΔΝΤ, είχε φροντίσει να κάνει ανοιχτό διαγωνισμό, στον οποίο η Lazard επικράτησε της Morgan Stanley, και να ανακοινώσει ότι η αμοιβή της θα ήταν 190.000 ευρώ το μήνα. Στην Ελλάδα, όμως, ούτε αυτό έγινε… Οι «εταιρείες συμβούλων» δεν επελέγησαν κατόπιν ανοιχτού διαγω-

ΠΙΝΑΚΑΣ 1: Χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι - Ανάδοχοι Ιδιωτικοποιήσεων - Μετοχοποιήσεων Ε.Δ. και ΔΕΚΑ Α.Ε. 1999-2003 Συναλλαγή αποκρατικοποίηση ΟΤΕ Ιούλιος 1999 Διάθεση 69,2 εκατ. μετοχών (Mετοχοποίηση) ΕΤΕ Ιούλιος 1999 Διάθεση 10,4 εκατ. μετοχών με Ειδική Συναλλαγή Διαχείρισης (Exchenoable) EYΔΑΠ Δεκέμβριος 1999 Διάθεση 25.000.000 μετοχών (μετοχοποίηση) EΛ.ΠΕ. Φεβρουάριος 2000 Διάθεση 30.000.000 μετοχών (Μετοχοποίηση) ΕΛ.ΠΕ. Ioύλιος 2000 Διάθεση 25.079.700 μετοχών με Ειδική Συναλλαγή Διαχείρισης (Εχchangeable) OTE Ioύλιος 2000 Διάθεση 14.971.222 μετοχών με Ειδική Συναλλαγή Διαχείρισης (Εχchangeable) Eμπορική Τράπεζα Μάιος 2001 Διάθεση 1.766.297 μετοχών στην Credit Agrocole με ειδική Συναλλαγή Διαχείρισης (Εχchangeable) ΟΤΕ Αύγουστος 2001 Διάθεση 53.841.600 μετοχών με ειδική Συναλλαγή Διαχείρισης (Εχchangeable) ΟΛΘ Αύγουστος 2001 Διάθεση 2.520.000 μετοχών (Μετοχοποίηση) EYΑΘ Aύγουστος 2001 Διάθεση 2.700.000 μετοχών (Μετοχοποίηση) ΔΕΗ Ι Δεκέμβριος 2001 Διάθεση 24,3 εκατ. μετοχών (Μετοχοποίηση) ETBA Mάρτιος 2002 Πώληση 100.000.000 μετοχών στην Τράπεζα Πειραιώς ΟΤΕ Ιούνιος 2002 Πώληση 40.320.000 μετοχών Αcceierated BookBullding ΟΠΑΠ ΙΙ Ιούλιος 2002 Πώληση 60.300.000 μετοχών (Μετοχοποίηση) ΔΕΗ ΙΙ Δεκέμβριος 2002 Πώληση 30.624.000 μετοχών (Μετοχοποίηση) Eλληνικά Πετρέλαια Ιούνιος 2003 Πώληση 43.500.000 μετοχών στην Paneuropean Oil & Industrial Holdinas S.A. ΟΠΑΠ ΙΙΙ Ιούλιος 2003 Πώληση 78.000.0000 μετοχών (Μετοχοποίηση) ΟΛΠ Α.Ε. Ιούλιος 2003 Διάθεση 2.520.000 μετοχών (Μετοχοποίηση) ΔΕΗ ΙΙΙ Οκτώβριος 2003 Πώληση 36.500.000 μετοχών (Μετοχοποίηση) ETE Νοέμβριος 2003 Πώληση 28.050.000 μετοχών Accelerated BookBullding

ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΤΕ CSFB Salornon Smith Barney

ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΠΟΣΟ ΑΜΟΙΒΗΣ (για όλους τους συμβούλους) σε χιλ.€ 19.369,00

UBS Warbung Merrill Lynch

19.075,60

Υπεύθυνοι Σύμβούλοι

7.923,70

Alpha ETE CSFS, SSSB, ETE, ALPHA Εμπορική, EFG Eurobank, Πειραιώς

11.738,80

Deutsche Bank Eurobank

8.336,50

Deutsche Bank Eurobank

10.692,30

UBS Warburg

1.611,50

UBS Warburg CSFB SSSB

1.611,50

Χρημ/κοί σύμβουλοι Bank of America Aνάδοχοι EFG Eurobank, ATE Χρημ/κός σύμβουλος ETEBA Ανάδοχος ΕΤΕΒΑ

1.760,80

Χρημ/κοί σύμβουλοι & Ανάδοχοι ABN AMRO Rothschild Goldman Sachs Alpha Finance, ETE Χρημ/κός σύμβουλος JP Morgan

14.673,50

Ανάδοχοι Morgan Stanley Deutsche Bank EFG Eurobank Χρημ/κοί σύμβουλοι & Ανάδοχοι Salomon, Alpha Finance EFG Telesis Χρημ/κοί σύμβουλοι Alpha Finance, ETE Deutsche Bank, UBS Warburg

9.978

880,4

6.240

15.878

11.996

Χρημ/κοί Σύμβουλοι UBS Warburg ETE, ETEBA

8.240

Χρημ/κοί Σύμβουλοι & Ανάδοχοι Citigroup, CSFB, EFG Telesis ETE, Alpha Finance Χρημ/κοί Σύμβουλοι Bank of America Aνάδοχοι EFG Eurobank, ATE Χρημ/κοί Σύμβουλοι & Ανάδοχοι Alpha Finance ETE, EFG Telesis, Deutsche Bank Morgan Stanely Aνάδοχοι Citigroup Merrill Lynch

20.483,10

3.490,50 19.137

6.100,90

Απρίλιος/2012

crash 81

078_085_PROMHTHEIES 30/03/2012 8:51 μ.μ. Page 82

crash

ΘΕΜΑ

Συναλλαγή - Αποκρατικοποίηση

Σύμβουλος

Ρόλος

Ποσό αμοιβής

Πώληση ποσοστού 8,21% του μετοχικού κεφαλαίου της ΕΛ.ΠΕ. Α.Ε. / 2004

UBS Limited

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

521.058,16 €

LAZARD & CO Limited

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

3.750.351,57 €

SABRE AIRLINE SOLUTIONS

Σύμβουλος Αναδιάρθρωσης

871.852,70 €

CITIGROUP GLOBAL MARKETS Limited

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

1.901.450,00 €

CREDIT SUISSE FIRST BOSTON (EUROPE) Limited

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

1.901.450,00 €

DEUTSCHE BANK

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

1.901.450,00 €

PRICEWATERHOUSE COOPERS

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

256.910,05 €

CITIGROUP

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

3.600.767,76 €

CREDIT SUISSE FIRST BOSTON

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

3.600.767,76 €

DEUTSCHE BANK

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

3.600.767,76 €

MORGAN STANLEY

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

3.600.767,76 €

JP MORGAN

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

3.562.370,63 €

Διαδικασία αποκρατικοποίησης της ΟΑ / 2004

Διάθεση ποσοστού 7,46% των μετοχών της ΕΤΕ / 2004

Eξέταση μετοχικής συνεργασίας Τ.Τ. - ΕΛ.ΤΑ. / 2005 Διάθεση ποσοστού έως 16,815% των μετοχών της ΟΠΑΠ Α.Ε. / 2005

Εισαγωγή στο Χ.Α. της Ταχυδρομικό Tαμιευτήριο (ΑΠΕ) 2006 Διάθεση ποσοστού 10% των μετοχών της ΟΤΕ Α.Ε. / 2005

GOLDMAN SACHS

3.563.270,63 €

MORGAN STANLEY

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

1.928.209,25 €

JP MORGAN

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

1.928.209,25 €

GOLDMAN SACHS

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

1.928.209,25 €

MERRILL LYNCH INTERNATIONAL

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

1.928.209,25 €

UBS limited

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

2.217.328,75 €

JP MORGAN

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

1.757.778,75 €

Συμμετοχή στη διαδικασία της Δημόσιας Πρότασης για Εμπορική / 2006

CITIGROUP GLOBAL MARKETS Limited

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

557.321.00 €

Διάθεση με ΑΒΒ για Τ.Τ. ΑΤΕ / 2007

CITIGROUP GLOBAL ΜΑRKETS Limited

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

1.811,978.65 €

MORGAN STANLEY

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

1.811,978.65 €

GOLDMAN SACHS

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

1.811,978.65 €

GREDIT SUISSE SECURITIES (EUROPE) Limited

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

2.847.953.91 €

UBS Limited

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

2.847.953.91 €

DEUTSCHE BANK

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

2.146.487,43 €

MERRILL LYNCH INTERNATIONAL

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

2.146.487,43 €

CREDIT SUISSE SECURITIES (EUROPE) Limited

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

2.333.333.33 €

UBS LIMITED

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

2.333.333.33 €

LAZARD & CO Limited

Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος

5.574.273.16 €

Διάθεση ποσοστού έως 10% των μετοχών της ΑΤΕ Α.Ε. / 2006

Αποκρατικοποίηση OTE/2007

Αποκρατικοποίηση ΟΤΕ / 2008

Aποκρατικοποίηση Ο.Α. / 2008-2009

82 crash Απρίλιος/2012

νισμού, αλλά διορίστηκαν με απευθείας ανάθεση με βάση το Ν. 3965/2011 και εξουσιοδότηση του ΟΔΔΗΧ (Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους) για την άμεση εφαρμογή του PSI, όπως ενημέρωσε ο Φ. Σαχινίδης στην απάντησή του στον Α. Τσίπρα. Επιπλέον, «οι ανωτέρω σύμβουλοι αναμένεται να διατηρήσουν το ρόλο τους έως την ολοκλήρωση της ανταλλαγής ομολόγων». Η Lazard, όπως φαίνεται στους πίνακες που δημοσιεύει το «Crash», είχε παλαιότερα αναλάβει ρόλο συμβούλου στην αποκρατικοποίηση της Ολυμπιακής Αεροπορίας. Δημοσιεύματα, μάλιστα, θέλουν να υπάρχει ανταγωνισμός μεταξύ Lazard και Goldman Sachs για το ποια θα λάβει το μεγαλύτερο κομμάτι της πίτας στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τα ίδια δημοσιεύματα, επί πρωθυπουργίας Γιώργου Παπανδρέου κλιμάκια της Lazard με επικεφαλής τον ίδιο τον τραπεζίτη Μπερνάρ Πικάρ βρίσκονταν συχνά στην Αθήνα για διαβουλεύσεις. Η Lazard επενέβη στη συγκρότηση του καταλόγου των ιδιωτικοποιήσεων και των μεγάλων επενδύσεων στη βάση του fast track, αλλά κιόλας γι’ αυτόν το λόγο, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, επελέγησαν γαλλικές και γερμανικές τράπεζες στη διαδικασία αποκρατικοποίησης, ώστε να ελεγχθούν αυτές ως προ την τελική κατάληξή τους. Φήμες θέλουν, με την ανάληψη της πρωθυπουργίας από τον Λουκά Παπαδήμο, τη Lazard να ανησυχεί για το αν θα διατηρηθεί το μέγεθος της επιρροής της ή αν θα «εκτοπιστεί» από την Goldman Sachs . Το ελληνικό κράτος, όμως, δεν περιορίστηκε στις αμοιβές των δύο αυτών εταιρειών. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, η ίδια τροπολογία που προβλέπει το μπόνους των 4 εκατ. σε Lazard και Hamilton, προβλέπει και 3,4 εκατ. ευρώ «προς το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF) ως έξοδα νομικής υποστήριξης του Οργανισμού και της Οργανωτικής Επιτροπής των Πιστωτών για τη διενέργεια του προγράμματος ανταλλαγής ομολόγων» καθώς και την παράταση των συμβάσεων του ειδικού επιστημονικού προσωπικού του ΟΔΔΗΧ έως την 31.12.2012… (άρα, 74 εκατ. στις εταιρείες+3,4 στο IIF,: σύνολο 77,4 εκατ. ευρώ!). Υπενθυμίζουμε ότι το IIF είναι το διεθνές τραπεζικό λόμπι, στο οποίο θα αναφερθούμε παρακάτω. Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει…

▲ ▲

ΠΙΝΑΚΑΣ 2: Χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι Αποκρατικοποιήσεων για την περίοδο 2004-2010

Αποκρατικοποιήσεις ΔΕΚΟ - Γεράκια επάνω από τις σορούς της κρατικής περιουσίας Στις 4 Ιουλίου 2011 ο βουλευτής του ΛΑΟΣ Κυριάκος Βελόπουλος κατέθετε ερώτηση στη Βουλή σχετικά με το «Ποιες είναι οι ξένες τράπεζες και οι ξένοι οίκοι που προσελήφθησαν από το 1990 έως σήμερα ως σύμβουλοι αποκρατικοποιήσεων και συμμετείχαν σε αυξήσεις μετοχικών κεφαλαίων ΔΕΚΟ και κρατικών τραπεζών» και τι ποσά εισέπραξαν ως αμοιβές. Αιτούνταν μάλιστα την κατάθεση αναλυτικών πινάκων και εγγράφων. Στους πίνακες που δημοσιεύει το «Crash» παρατίθενται αναλυτικά οι εταιρείες και οι τράπεζες που προσελήφθησαν για να συμβουλεύσουν το ελ-

078_085_PROMHTHEIES 30/03/2012 8:52 μ.μ. Page 83

βρει και άλλο υλικό, το οποίο θα κάνει «να χάσουν τον ύπνο τους πολλοί, ανάμεσα στους οποίους και επιφανείς Έλληνες!». Το ερώτημα που εγείρεται όσον αφορά τόσο τους συμβούλους που προσελήφθησαν για το PSI όσο και εκείνους που προσελήφθησαν για τις αποκρατικοποιήσεις είναι το εξής: Γιατί σπαταλώνται εκατομμύρια εκατομμυρίων σε ξένες εταιρείες και τράπεζες, τη στιγμή που η χώρα διαθέτει εγχώριο δυναμικό για την παροχή ανάλογων υπηρεσιών, το οποίο αμείβει ούτως ή άλλως με μισθό που έχει προϋπολογιστεί στα ετήσια κρατικά έξοδα;

Τεχνικός σύμβουλος και η Roland Berger του... «Εύρηκα»

Στην απάντηση προς τον κ. Κεφαλογιάννη σημειωνόταν ότι πληρώνουμε 0,50% ως προμήθεια εξυπηρέτησης επί του εκάστοτε αναληφθέντος ποσού του δανείου ληνικό δημόσιο για τη διαδικασία αποκρατικοποιήσεων ΔΕΚΟ από το 1990, όπως κατατέθηκαν από το υπουργείο Οικονομικών κατόπιν του αιτήματος του βουλευτή. Τραπεζικά μεγαθήρια, όπως η Goldman Sachs, η Citigroup, η Deutshe Bank, η Merrill Lynch, η EFG Eurobank, η JP Morgan και άλλες, πληρώνονταν αδρά για να συμβουλεύσουν για τις αποκρατικοποιήσεις ΟΤΕ, Τ.Τ.-ΕΛ.ΤΑ., ΑΤΕ, Ο.Α. κ.λπ. Το συνολικό ποσό που δόθηκε στους συμβούλους για τις αποκρατικοποιήσεις των ΔΕΚΟ από το 1999 μέχρι το 2010 αγγίζει το ποσό των 65.815.267 ευρώ! Και εγείρεται το ερώτημα: Αν αυτό το ποσό δόθηκε μόνο για τις ΔΕΚΟ, τότε τι ποσό μπορεί να δόθηκε συνολικά σε συμβούλους για τις αποκρατικοποιήσεις; Επιπλέον, όπως είπε στο «Crash» o δικηγόρος και πολιτευτής της Ν.Δ., Γ. Νούλας, ο ίδιος είχε καταθέσει στοιχεία με τα οποία αποδεικνύεται ότι η Ελλάδα είχε καταβάλλει τεράστια ποσά σε ξένες τράπεζες, ανάμεσα στις οποίες και «σε

σημερινούς εμφανιζόμενους ως σωτήρες μας (Deutshe Bank, Goldman Sachs, Lazard ...) για την παροχή συμβουλών σε θέματα αποκρατικοποιήσεων και άσκησης οικονομικής πολιτικής καθώς και ως ανάδοχοι για την έκδοση ομολόγων». «Όλοι αυτοί οι οίκοι που συμβούλευαν αμείφθηκαν επί δεκαετίες αδρά για τις συμβουλές τους στην άσκηση οικονομικής πολιτικής της Ελλάδας και τώρα κατηγορούν την Ελλάδα για λάθος οικονομική πολιτική που την οδήγησε στη σημερινή αξεπέραστη μοναδική οικονομική κρίση», μας είπε ο κ. Νούλας. Και συμπλήρωσε: «Μας δανείζουν τα χρήματά μας τοκογλυφικά, αυτά που τους δώσαμε για να μας συμβουλέψουν να οδηγηθούμε στο σημερινό αδιέξοδο. Είναι απορίας άξιον μήπως μας οδήγησαν εκεί έναντι αμοιβής για να πάρουν αενάως περισσότερα και να έχουμε ανάγκη της συνεχιζόμενης ατέρμονης τοκογλυφικής τους παρουσίας και δανεισμού;» Ο Γ. Νούλας δήλωσε ότι διαθέτει και άλλα «καυτά» ντοκουμέντα, ενώ αγωνίζεται να

▲ ▲

Τουλάχιστον η χρεοκοπημένη Αργεντινή είχε κάνει ανοιχτό διαγωνισμό για να προσλάβει εταιρείες συμβούλων. Στην Ελλάδα οι σύμβουλοι για την άμεση εφαρμογή του PSI ορίστηκαν με απευθείας ανάθεση και εξουσιοδότηση του ΟΔΔΗΧ. Η συνολική αμοιβή τους υπολογίζεται στα 74 εκατ. ευρώ

Το 2006 θα αποκαλυπτόταν ότι το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων της Αργεντινής είχαν εκπονήσει οι δύο μεγαλύτεροι δανειστές της: η JP Morgan και η Citibank. Έχοντας δηλαδή καθορίσει ποιες επιχειρήσεις θα πουληθούν και σε ποια τιμή, οι τραπεζίτες αυτοί έπαιρναν, ως δανειστές της Αργεντινής, τα χρήματα που οι πολίτες έδιναν μέσω φορολογίας για να ξεπληρώσουν το δάνειο και με αυτά αγόραζαν τις κρατικές επιχειρήσεις… Στην Ελλάδα, η εταιρεία γερμανικών συμφερόντων Roland Berger ανέλαβε πρόσφατα καθήκοντα τεχνικού συμβούλου στο σχέδιο της αξιοποίησης των δικαιωμάτων του δημοσίου στα κρατικά λαχεία, περιλαμβανομένου του Ξυστό. Η εταιρεία αυτή, την οποία πληρώνει το ελληνικό Δημόσιο με άγνωστο μέχρι στιγμής ποσό, ως τεχνικό σύμβουλο, είναι η ίδια εταιρεία που παρέχει τις υπηρεσίες της στη γερμανική κυβέρνηση και στο σύνδεσμο γερμανικών βιομηχανιών. Πώς γίνεται μια εταιρεία να εξυπηρετεί και τον πιστωτή και τον δανειολήπτη και να προασπίζει τα συμφέρονταν και των δύο, είναι πράγματι απορίας άξιον. Δεν είναι βέβαια η πρώτη φορά που η Roland Berger «εξυπηρετεί» αντικρουόμενα συμφέροντα. Όταν, για παράδειγμα, το «Spiegel» έγραφε (5 Νοεμβρίου 2009) ότι ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας έδινε μάχη να σώσει την αυτοκινητοβιομηχανία Opel και ρωτούσε τον υπουργό για την πιθανή επένδυση της Fiat στην Opel, η Roland Berger παρείχε τις υπηρεσίες της και στη θυγατρική της Opel, General Motors, αλλά συμμετείχε και στο διοικητικό συμβούλιο της Fiat. Υπενθυμίζεται ότι η συγκεκριμένη εταιρεία έχει εκπονήσει το Σχέδιο «Εύρηκα» προβλέπει τη συγκέντρωση περιουσιακών στοιχείων του ελληνικού Δημοσίου (ακίνητα, λιμάνια, ορυκτό πλούτο κ.ά.), που εκτιμώνται στα 125 δισ. ευρώ, σε μια εταιρεία συμμετοχών με έδρα το Λουξεμβούργο, τα οποία θα εκχωρηθούν με αντάλλαγμα μείωση του χρέους. Το σχέδιο θυμίζει το «τραστ» Τρόιχαντανσταλτ (Treuhandanstalt) που ίδρυσε η Δυτική Γερμανία όταν έβαλε στο χέρι την κρατική περιουσία της Ανατολικής Γερμανίας. Το τραστ οργάνωσε την ιδιωτικοποίηση όλων των δημόσιων επιχειρήσεων της Α. Γερμανίας, ενέργεια που κατέληξε σε σκάνδαλα και μεγάλα χρέη. Στο τραστ είχαν παραδοθεί δημόσιες επιχειρήσεις για ένα κομμάτι ψωμί. Απρίλιος/2012

crash 83

078_085_PROMHTHEIES 30/03/2012 8:55 μ.μ. Page 84

crash

ΘΕΜΑ

Η κυβερνητική απόφαση (επάνω αριστερά), σύμφωνα με την οποία προβλέπονταν υπέρογκες αμοιβές στις ξένες εταιρείες συμβούλων Lazard και Hamilton, προκάλεσε την ερώτηση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα (επάνω δεξιά). Σε αυτή ο κ. Σαχινίδης απάντησε (κάτω αριστερά) εν ολίγοις ότι οι εν λόγω σύμβουλοι επελέγησαν ως εξειδικευμένοι, ότι ορίστηκαν με απευθείας ανάθεση και ότι αναμένεται να «διατηρήσουν το ρόλο τους έως την ολοκλήρωση της ανταλλαγής ομολόγων»

▲ ▲

Τραπεζικό λόμπι: Όταν ο «λύκος φυλάει τα πρόβατα» Μια μικρή διαδρομή στους σκοτεινούς διαδρόμους των λόμπι των Βρυξελλών -στους οποίους το «Crash» είχε «περιπλανηθεί» πριν από περίπου

84 crash Απρίλιος/2012

ενάμιση χρόνο- θα βοηθούσε να απαντηθεί καλύτερα το εξής ερώτημα: Πώς γίνεται τη στιγμή που Ευρωπαίοι, οίκοι αξιολόγησης και τράπεζες καλούν τη χώρα μας να αποσαρθρώσει πλήρως κοινωνικό κράτος, εργασιακές σχέσεις και να εφαρμόσει αιματηρή δημοσιονομική λιτότητα προκειμέ-

νου να μειώσει χρέος και έλλειμμα και να αποπληρώσει το δάνειο, οι ίδιοι να λαμβάνουν τεράστιες προμήθειες επί του δανείου και να κάνουν τα στραβά μάτια σε δυσθεώρητες αμοιβές σε εταιρείες συμβούλων και τράπεζες; Πόσο στενές είναι τελικά οι σχέσεις της ηγεσίας της Ευρωζώνης με το τραπεζικό λόμπι; «Τι κάνουν οι τραπεζίτες στις Συνόδους Κορυφής της Ε.Ε.;» αναρωτιόταν σε άρθρο του το Corporate Europe Observatory, ο οργανισμός που μελετά το ρόλο των λόμπι στην Ε.Ε. Το άρθρο αναφερόταν σε δημοσίευμα του Bloomberg, που σχολίαζε ότι «Οι Ευρωπαίοι ηγέτες έλαβαν την ασυνήθιστη απόφαση να καλέσουν τον επικεφαλής του IIF Τσαρλς Νταλάρα στη Σύνοδο προκειμένου να σπάσουν το αδιέξοδο για το πώς θα “κουρευτεί” το ελληνικό χρέος». Ο Γάλλος Πρόεδρος Σαρκοζί, επισημαινόταν, υποστήριζε ότι οι τραπεζίτες είχαν κληθεί απλώς για ενημέρωση. Στο ίδιο όμως άρθρο του το Corporate Europe Observatory αναφερόταν σε έγγραφο που κυκλοφόρησε στις 14 Σεπτεμβρίου 2011 από το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF), δηλαδή το λόμπι των τραπεζιτών, ότι η Ομάδα Εργασίας του για την Ελλάδα (την οποία αποτελούν τράπεζες εκτεθειμένες στο ελληνικό χρέος) είχε συναντήσεις με την Ομάδα Εργασίας των 15 του Eurogroup, στην οποία συμμετείχαν ανώτεροι αξιωματούχοι από ευρωπαϊκές χώρες και θεσμικά όργανα, με επικεφαλής

078_085_PROMHTHEIES 30/03/2012 8:55 μ.μ. Page 85

Η απάντηση Σαχινίδη σε ερώτηση του βουλευτή του ΛΑΟΣ Κ. Βελόπουλου, όπου αναφέρονται οι ξένες τράπεζες και οι οίκοι που είχαν προσληφθεί από το 1990 έως τότε (2011) ως σύμβουλοι αποκρατικοποιήσεων. Και σε αυτή την περίπτωση η Goldman Sachs είχε την τιμητική της... τον Βιτόριο Γκρίλι. Σύμφωνα με το έγγραφο -όπως ανέφερε το δημοσίευμα- η πρόταση του IIF «διαδραμάτισε καταλυτικό ρόλο στην επίτευξη της συμφωνίας της 21ης Ιουλίου και συνιστά ένα περιεκτικό πακέτο για τη στήριξη της Ελλάδας που ανακοινώθηκε από τους ηγέτες κρατών ή κυβερνήσεων της Ε.Ε. στις 21 Ιουλίου στις Βρυξέλλες». Αν, λοιπόν, το αποτέλεσμα συνδέθηκε στενά με την προσφορά των τραπεζών, είναι προφανές ότι θα προκρίνονταν τα συμφέροντα των τραπεζών. Μήπως όμως οι προμήθειες και οι αμοιβές στις εταιρείες συμβούλων και τις τράπεζες για το Μνημόνιο, τις αποκρατικοποιήσεις και τη διαπραγμάτευση του χρέους συνδέονται και με το γεγονός ότι στην ελληνική υπόθεση «οι τράπεζες βρίσκονται και στις δύο πλευρές του τραπεζιού», όπως σημειώνει το Corporate Europe Observatory; «Ο Πέτρος Χριστοδούλου, που έχει εργαστεί για την Goldman Sachs καθώς και για την Τράπεζα της Ελλάδος (μέλος της Ομάδας Εργασίας του IIF για την Ελλάδα), έχει βασικό ρόλο στην ελληνική ομάδα για τις διαπραγματεύσεις. Και ο βασικός οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού Παπαδήμου είναι τώρα ο Γκίκας Χουβαρδέλης, ο οποίος προέρχεται από ένα άλλο μέλος της Ομάδας Εργασίας της

IIF, τη Eurobank EFG (σ.σ.: Από το 2005 έως το Νοέμβριο του 2011 διετέλεσε οικονομικός σύμβουλος και επικεφαλής έρευνας του Ομίλου Eurobank EFG, η οποία είχε προσληφθεί και ως σύμβουλος σε αποκρατικοποιήσεις). Καθώς φαίνεται, οι τραπεζίτες κάθονται και στις δύο πλευρές του τραπεζιού της διαπραγμάτευσης και κάτω από τον οφθαλμό της Τρόικας, που τα πανθ’ ορά», κατέληγε το άρθρο. Σύμφωνα πάλι με το Corporate Europe Observatory, ο επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, εκτός από πρώην αντιπρόεδρος της Goldman Sachs, είναι επίσης μέλος ενός διεθνούς κλαμπ της ελίτ της τραπεζικής κοινότητας, της «Ομάδας των Τριάντα». Στο κλαμπ ανήκουν και μέλη των μεγαλύτερων από τις μεγαλύτερες τράπεζες. Επικεφαλής του είναι ο Τζέραλντ Κόριγκαν της Goldman Sachs, ο Γκιλέρμο ντε λα Ντεχέσα Ρομέρο του Grupo Santander και ο Ντέιβιντ Γουόκερ της Morgan Stanley. Η «Ομάδα» φέρεται να έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός λόμπι. Με το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης πολλές από τις μεγάλες τράπεζες που σήμερα πληρώνονται ως σύμβουλοι στην ελληνική υπόθεση είναι οι ίδιες που διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης, τον Οκτώβριο του 2008.

Τότε η Ε.Ε. αποφάσισε ότι έπρεπε να αναπροσαρμοστεί στα νέα δεδομένα: Τα τέσσερα από τα οκτώ μέλη της βασικότερης Ομάδας Ειδικών, του Larosière Group, που η Επιτροπή συνέστησε για να τη συμβουλεύσει στο θέμα, συνδέονταν στενά με χρηματoοικονομικούς κολοσσούς που ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για το ξέσπασμα της κρίσης (!), όπως επισημαίνει η Συμμαχία για τη Διαφάνεια στο Λόμπινγκ και την Ηθική στην Ε.Ε. (ALTER-EU). Πρόκειται για τους Ράινερ Μασέρα (Lehman Brothers), Ότμαρ Ίσινγκ (Goldman Sachs), Ντε Λαροσιέ (BNP-Paribas) και Όνο Ρούντινγκ (CitiGroup)… Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να δικαιολογηθεί είχε υποστηρίξει ότι «όταν χρειάζεσαι οικονομικές συμβουλές, δεν ρωτάς το φούρναρη»… Έτσι, λοιπόν, αποφάσισε ότι ήταν καλύτερα να «βάλει το λύκο να φυλάει τα πρόβατα», όπως χαρακτηριστικά σχολίαζε ο αυστριακός Τύπος. Όταν οι τράπεζες φέρονται να έχουν διεισδύσει τόσο βαθιά στη διαδικασία λήψης πολιτικών αποφάσεων, πόσο τυχαίο είναι που Ε.Ε. και ΔΝΤ φωνασκούν για δημοσιονομική λιτότητα, αλλά τηρούν σιγή ιχθύος όταν η Ελλάδα σπαταλά εκατομμύρια ευρώ για ξένους «συμβούλους»;

«Όλοι οι οίκοι που συμβούλευαν αμείφθηκαν επί δεκαετίες αδρά για τις συμβουλές τους στην άσκηση οικονομικής πολιτικής της Ελλάδας και τώρα κατηγορούν την Ελλάδα για λάθος οικονομική πολιτική που την οδήγησε στη σημερινή οικονομική κρίση», μας είπε ο Γ. Νούλας Απρίλιος/2012

crash 85

086_093_XRYSH AYGH 01/04/2012 11:49 π.μ. Page 86

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Στα

ΑΔΥΤΑ

του aρχηγείου της

...

Συνέντευξη στον Παναγιώτη Τζένο σμός) έχει τις ρίζες του στο πνεύμα της αρχαίας Σπάρτης, στην Πολιτεία του Πλάτωνος, στη φιλοσοφία του Αριστοτέλη»... Κατηγορείται ότι δρα ως συμπληρωματικός παρακρατικός μηχανισμός της αστυνομίας, κυρίως σε συμπλοκές με «αναρχικούς» και αντιεξουσιαστές και πως απολαμβάνει μια ιδιότυπη ασυλία από τους μηχανισμούς της δικαιοσύνης. Σύμφωνα με έκθεση της Κρατικής Ασφάλειας που είχε αποκαλύψει η εφημερίδα «Τα Νέα» στις 17 Απριλίου 2004, «τα περισσότερα μέλη της Χρυσής Αυγής οπλοφορούν παράνομα, προμηθευόμενοι όπλα από βουλευτές (σύμφωνα με την έκθεση οι βουλευτές προέρχονται από τη Ν.Δ.) και παρουσιάζονται ως συνοδοί τους» αλλά και «η Χρυσή Αυγή διατηρεί ακόμη και σήμερα πολύ καλές σχέσεις και επαφές με εν ενεργεία αξιωματικούς και μόνιμους υπαξιωματικούς του στρατού, αλλά και με απόστρατους». Όταν ο Νίκος Μιχαλολιάκος ερωτάται για όλα τα παραπάνω, κάνει λόγο για απίστευτες διώξεις και οχετούς λάσπης από το σύστημα, αλλά και από τα πρόθυμα τσιράκια του, πολλά από τα οποία αυτοαποκαλούνται «εθνικιστές». Οι τελευταίοι χαρακτηρισμοί –και όχι μόνο– απευθύνονται στους «δεξιούς των σαλονιών», όπως χαρακτηρίζουν στην οργάνωση τον πρόεδρο του ΛΑΟΣ Γιώργο Καρατζαφέρη και το σημερινό υπουργό και πρώην πρόεδρο του Ελληνικού Μετώπου Μάκη Βορίδη, οι σχέσεις των οποίων με τη Χρυσή Αυγή και τα στελέχη που απαρτίζουν την Πατριωτική Συμμαχία δεν ήταν πάντα κακές.

▲ ▲

Χρυσή Αυγή είναι μια οργάνωση που εδώ και δεκαετίες κινείται στο παρασκήνιο. Παρ’ ότι τα στελέχη της δεν το παραδέχονται, έχει ένα δικό της μοντέλο συνδυασμού της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας και του εθνικοσιαλισμού. Και κυρίως της θεωρίας της ελληνικής «καθαρότητας». Και όμως, η ρευστότητα του πολιτικού σκηνικού τα τελευταία δύο χρόνια και η δημοσκοπική «έκρηξη» της οργάνωσης, όχι μόνο την έφερε στην επιφάνεια, αλλά φαίνεται ότι αιφνιδίασε το πολιτικό σύστημα, τα ΜΜΕ, ακόμα και τους ίδιους τους δημοσκόπους. Ο μόνος που δηλώνει ότι όλα ήταν θέμα χρόνου είναι το κεντρικό πρόσωπο της οργάνωσης. Ο «αρχηγός» όπως τον αποκαλούν τα στελέχη-ακόλουθοί του, Νίκος Μιχαλολιάκος, είναι ένας μαθηματικός που βρίσκεται στη θέση του «άγνωστου Χ» στην πιο αμφιλεγόμενη πολιτική εξίσωση των τελευταίων δεκαετιών. Το κόμμα που στις 7 Ιουνίου 2009 στις Ευρωεκλογές έλαβε ποσοστό 0,46% και 23.564 ψήφους και κέρδισε μία έδρα στις εκλογές του 2010 στο Δήμο Αθηναίων με 5,29% διεκδικεί τώρα την είσοδό του στο Κοινοβούλιο, με τις περισσότερες δημοσκοπήσεις των τελευταίων μηνών να το επιβεβαιώνουν... Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι στη συνείδηση κυρίως των πολιτών της Αθήνας, έχει συμβάλει καθοριστικά στη δημιουργία μιας «ζώνης ασφαλείας» στο κέντρο. Στην ιστοσελίδα της έχει παραδεχθεί κατά καιρούς ανοιχτά ότι «ο Εθνικοσοσιαλισμός (Ναζι-

086_093_XRYSH AYGH 01/04/2012 11:49 π.μ. Page 87

Νίκος Μιχαλολιάκος Η Χρυσή Αυγή δεν έχει σχέση με την ΕΛ.ΑΣ. Υπάρχει ολόκληρος όροφος στη ΓΑΔΑ για να μας φακελώνει

”

086_093_XRYSH AYGH 01/04/2012 11:49 π.μ. Page 88

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

▲ ▲

Υπενθυμίζεται, ότι τόσο το 1998 (όταν ο Καρατζαφέρης ήταν βουλευτής της Ν.Δ.), όσο και το 2002 (σύμφωνα με όσα ισχυρίζεται ο Νίκος Μιχαλολιάκος) τους είχε γίνει ανοιχτή πρόταση συνεργασίας από το ΛΑΟΣ. H Χρυσή Αυγή ηγεμονεύει σε αυτό το φάσμα του εθνικιστικού χώρου και ηγεμονεύεται από τον Νίκο Μιχαλολιάκο, ο οποίος είναι, όπως και ο ίδιος παραδέχεται, ο απόλυτος κυρίαρχος του παιχνιδιού στο εσωτερικό της οργάνωσης. Σε ηλικία μόλις 16 ετών εντάχθηκε στο «Κόμμα της 4ης Αυγούστου», του Κώστα Πλεύρη, πατέρα του σημερινού βουλευτού του ΛΑΟΣ Θάνου Πλεύρη, και στη συνέχεια μεταπήδησε ως μέλος στην ΕΣΕΑ, η οποία ήταν το εν Αθήναις παράρτημα της ΕΟΚΑ B΄ του Γεωργίου Γρίβα, γνωστού και ως Διγενή. Τα Χριστούγεννα του 1976 προφυλακίστηκε για επεισόδια που έκανε στην κηδεία του βασανιστή της χούντας Μάλλιου. Κρατήθηκε για ένα διάστημα στον Κορυδαλλό, όπου φέρεται να συναντήθηκε και με τους πραξικοπηματίες. Λίγο μετά το 1980 εκδίδει τη«Χρυσή Αυγή», που αποτελεί το θεωρητικό ευαγγέλιο του χώρου. Η πιο γνωστή δικαστική ωστόσο περιπέτεια της οργάνωσης ήταν αυτή του πρώην ηγετικού μέλους της Χ.Α. Αντώνη Ανδρουτσόπουλου, γνωστού με το ψευδώνυμο «Περίανδρος». Το ραντεβού μας για τη συνέντευξη κλείστηκε τηλεφωνικά. Εξαρχής ο Νίκος Μιχαλολιάκος ήταν επιφυλακτικός. Η δικαιολογία ήταν πως τα ΜΜΕ –κατά την άποψή του– ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για τη διαστρέβλωση των θέσεων του κόμματος. Φτάνοντας στα γραφεία του στο σταθμό Λαρίσης, βρεθήκαμε μπροστά σε ένα άβατο. Το κτίριο, το οποίο δεν θυμίζει τα γνωστά γραφεία κόμματος, φυλάσσεται από μερικές δεκάδες νεαρούς με κόκκινα καπέλα. Στο κλιμακοστάσιο μέχρι το δεύτερο όροφο που είναι τα γραφεία συναντήσαμε κράνη μοτοσικλέτας, σημαίες με κοντάρια και μία μικρή βιβιλιοθήκη με τα δογματικά κυρήγματα της οργάνωσης, αλλά και φωτογραφίες από παρελάσεις και κινητοποιήσεις των μελών με δάδες αναμμένες και σημαίες. Σε κανέναν χώρο του κόμματος δεν μας επετράπη να φωτογραφήσουμε, παρά μόνο στο γραφείο του. Ο «αρχηγός», όπως τον αποκαλούν με απόλυτη στρατιωτική πειθαρχία, βρίσκεται στον πρώτο όροφο και στο δεύτερο ένα εντευκτήριο, με αίθουσα προβολής και ένα μικρό καφενείο για τη θεωρητική διδασκαλία… Σε όλη τη διάρκεια της συνέντευξης μέσα στο γραφείο ένας άνδρας της συνοδείας του παρακολουθεί σιωπηλός… Τα έχετε βάλει με τα ΜΜΕ. Τα κατηγορείτε για αποκλεισμό σας, παρά το γεγονός ότι οι δημοσκοπήσεις σας δίνουν εκλόγιμα ποσοστά. Μήπως αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι σας θεωρούν ακραίο κόμμα; «Ακούστε, εγώ πολλά χρόνια πριν –από το 1994 συγκεκριμένα, όταν για πρώτη φορά λάβαμε μέρος στις εκλογές– σε συνέντευξή μου σε ένα κανάλι της Θράκης είχα μιλήσει γι’ αυτό που ονομά88 crash Απρίλιος/2012

Πώς να καταδικάσω έναν Έλληνα πολίτη όταν δέχεται επίθεση και προσπαθεί να αμυνθεί; Οι μετανάστες πρέπει να φύγουν. Όλοι. Νόμιμοι και παράνομοι

”

ζεται διαπλοκή. Για το γεγονός, δηλαδή, ότι οι άνθρωποι που έχουν τις εφημερίδες έχουν χοντρές επιχειρηματικές σχέσεις με το κράτος και το κρατικό χρήμα και ελέγχουν και τα ηλεκτρονικά ΜΜΕ». Αυτό το έχουν καταγγείλει και άλλοι. Γενικά μιλάτε αφηρημένα ή με ονόματα; «Το είχα καταγγείλει πολύ συγκεκριμένα, υπό την έννοια ότι δεν εξαιρούσα κανέναν. Θα σας πω ένα παράδειγμα. Στην Αμερική όταν πρώτη φορά έδωσαν τις άδειες ελεύθερης τηλεόρασης είπαν ότι δεν μπορούν να πάρουν άδειες οι άνθρωποι που έχουν εφημερίδες. Εδώ, αντίθετα, έδωσαν τις άδειες σε αυτούς που έχουν τις εφημερίδες, δημιούργησαν τραστ. Τα ΜΜΕ δεν “παίζουν” τη Χρυσή Αυγή, γιατί βρίσκεται εκτός του συστήματος της εξουσίας τους. Γιατί δεν γλείφω τους δημοσιογράφους και πολύ περισσότερο τα αφεντικά τους. Το Mega πήρε τη δημοσκόπηση που είχε κάνει το “Πρώτο Θέμα” και έκανε πίνακα και αφαίρεσε το ποσοστό της Χρυσής Αυγής και στείλαμε εξώδικο στο ΕΣΡ και δεν έγινε τίποτα». Θέλετε να μας ξεκαθαρίσετε τι είναι ακρι-

βώς η Χρυσή Αυγή και αν υπάρχει κάποιο πολιτικό πλαίσιο στο οποίο κινείται; Είναι ένα ακροδεξιό κόμμα; Πού ανήκει; «Ανήκει στη Χρυσή Αυγή. Είναι ένα κίνημα ελληνικό, εθνικιστικό, λαϊκό. Αυτό νομίζω ότι δίνει το στίγμα. Στο δεδομένο πολιτικό φάσμα που υπάρχει με τις ετικέτες Δεξιά-Αριστερά, που επικράτησε λόγω της ιστορίας από τη Γαλλική Επανάσταση, με τους ορεινούς και τους πεδινούς, δεν θα μπορούσα να μας τοποθετήσω πουθενά». Το πολιτικό σύστημα, όμως, σας τοποθετεί. Άκρα δεξιά... «Αν το πολιτικό σύστημα έδινε και ένα περιεχόμενο σε αυτό που εννοεί, θα μπορούσα να σας απαντήσω. Λέγοντας “άκρα Δεξιά” εννοούν κακούργους, εξτρεμιστές κ.ά. Όλα αυτά τα πράγματα δεν είμαστε. Αν εννοούν ακραίοι εθνικιστές, ακραίοι πατριώτες, για την πατρίδα μας και τη δικαιοσύνη, για τα συμφέροντα του τόπου, τότε ναι, είμαστε ακραίοι». Τα επιχειρήματά σας το τελευταίο διάστημα με αφορμή την κρίση και με αφορμή την τοποθέτησή σας απέναντι στην Τρόικα,

086_093_XRYSH AYGH 01/04/2012 11:50 π.μ. Page 89

Έρχονται σε εμάς ψηφοφόροι και από την Αριστερά

” κεκριμένες θέσεις γι’ αυτό που λέγεται εντός εισαγωγικών “ελεύθερη οικονομία”, που στην πραγματικότητα είναι μια ληστρική χρηματοπιστωτική οικονομία. Στη δε περίπτωση της Ελλάδας έχουμε το παράδοξο να μας κυβερνάνε κομμουνιστές καπιταλιστές ή μάλλον καπιταλιστές με κομμουνιστικό παρελθόν και κομμουνιστικές ιδέες». Τα γκάλοπ δείχνουν ότι η Χρυσή Αυγή θα εκπροσωπηθεί στο επόμενο Κοινοβούλιο,

Κάποιοι θέλουν να δημιουργήσουν κλίμα αναταραχής προκειμένου να μη γίνουν εκλογές

▲ ▲

απέναντι στο Μνημόνιο θα μπορούσε να πει ότι έχει και κοινά σημεία με αριστερή ρητορική. «Αυτό το λένε όσοι δεν ξέρουν Ιστορία. Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, το οκτάωρο, το ΙΚΑ, οι συλλογικές συμβάσεις, οι άδειες εργασίας δεν έγιναν από την Αριστερά, έγιναν από ένα καθεστώς εθνικιστικό, το καθεστώς της 4ης Αυγούστου. Αντίθετα, στα λεγόμενα “αριστερά καθεστώτα”, τα κομμουνιστικά, οι εργάτες περίμεναν με δελτίο για να πάρουν ένα δελτίο ψωμί. Το να είναι κανείς υπέρ του λαού, υπέρ των δικαιωμάτων του απλού πολίτη, του απλού αγρότη, του εργάτη δεν τον κατατάσσει κατευθείαν στην Αριστερά». Άρα, στον ψηφοφόρο στον οποίο απευθύνεστε, στον απλό πολίτη καισ τον εργαζόμενο, όπως λέτε, θα λέγατε ότι είστε ένα εθνικοσοσιαλιστικό κόμμα; «Αυτά παραπέμπουν σε άλλες περιόδους της Ιστορίας και ζούμε στην Ελλάδα του 2012. Δεν έχει καμία σχέση. Είμαστε ένα κίνημα λαϊκό εθνικιστικό της Ελλάδας του 2012. Έχουμε συγ-

τουλάχιστον αυτό δείχνει η αποτύπωση της στιγμής. Τι πιστεύετε ότι είναι αυτό που σας έχει οδηγήσει σε αυτά τα νούμερα; «Πιστεύω ότι η στιγμή θα γίνει αιώνας. Όλοι γνωρίζουν ότι τα ποσοστά που μας δίνουν δεν αντιπροσωπεύουν την πραγματικότητα. Στα συρτάρια των κομμάτων υπάρχουν ποσοστά τα οποία τους κάνουν και τραβάνε τα μαλλιά τους, υψηλά για τη Χρυσή Αυγή. Φτάσαμε μάλιστα στο σημείο να μας τοποθετούν στην “κεντροδεξιά πολυκατοικία” με δήλωση του κ. Σαμαρά. Αυτό δεν ισχύει σε καμία περίπτωση. Εγώ προσωπικώς ουδέποτε υπήρξα στη Νέα Δημοκρατία. Ας μαζέψουν τα κομμάτια τους, που έγιναν δύο και τρία κόμματα, και ας αφήσουν τη Χρυσή Αυγή στην άκρη. Και πρέπει να σας πω ότι έρχονται σε εμάς ψηφοφόροι όχι μόνο από τη Νέα Δημοκρατία, αλλά και από άλλα κόμματα, ακόμα και από την Αριστερά. Αλλά θέλω να πω και κάτι σε όλους αυτούς τους κομματάρχες. Μήπως νομίζουν ότι οι Έλληνες είναι δουλοπάροικοι, τους έχουν δηλαδή δεμένους με ένα σχοινί και είναι υποχρεωμένοι κάθε φορά να ψηφίζουν το ίδιο κόμμα; Κάποτε μπορεί να είχαν μαντρί, γιατί διόριζαν και έδιναν δάνεια. Τώρα δεν τους πιστεύει κανείς κι έτσι ο λαός τους εγκαταλείπει. Ένα μεγάλο μέρος πράγματι ήταν κοντά τους από συμφέρον. Αυτό τελείωσε». Βιώνουμε βαθιές στιγμές οικονομικής αλλά και πολιτικής κρίσης. Είστε ένας από αυτούς που πιστεύουν ότι βρισκόμαστε υπό γερμανική κατοχή και πως το σχολιάζετε; «Κοιτάξτε, ότι βρισκόμαστε υπό ένα καθεστώς κατοχής είναι δεδομένο. Τώρα το να παίζουμε με την Ιστορία και να λέμε περί γερμανικής κατοχής… Δηλαδή τι, του τύπου του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, όχι, δεν συμβαίνει. Αλλά ακόμα και αν συνέβαινε αυτό, τότε πολεμήσαμε και περιήλθαμε σε κατοχή. Έγινε η μάχη των οχυρών, μας παρουσίασαν μέχρι και όπλα, αναγνώρισαν τη γενναιότητά μας, νικήσαμε για ένα μεγάλο διάστημα μια αυτοκρατορία, την Ιταλία, απελευθερώσαμε τη Βόρεια Ήπειρο. Τώρα με μια υπογραφή επί δύο χρόνια σε όλα τα δελτία ειδήσεων των μεγάλων τηλεοπτικών σταθμών το πρώτο ημίωρο γίνεται οικονομική ανάλυση για τα PSI, για τα μνημόνια, τα επιτόκια, τα ομόλογα, τα “κουρέματα”, τα οποία δεν αντιλαμβάνεται ο μέσος πολίτης». Μιλάτε για προπαγάνδα δηλαδή; «Μιλάω για ωμή προπαγάνδα». Συμφωνείτε δηλαδή με τον κ. Καρατζαφέρη, ο οποίος είχε μιλήσει για μαύρο χρήμα από την Τρόικα στα ΜΜΕ; «Ίσως να το ξέρει καλύτερα ο κ. Καρατζαφέρης, γιατί έλεγε να πάμε στο ΔΝΤ και ότι εκεί υπάρχουν λεφτά. Το Μάρτιο του 2010 το είχε δηλώσει στο ΑΠΕ και ως γνωστόν ήταν εκ των πρωταγωνιστών του να δεθεί πισθάγκωνα η Ελλάδα στο Μνημόνιο. Θέλω στο σημείο αυτό να πω ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση λειτούργησε η αριθμητική του Καραγκιόζη. Στηρίχθηκαν στο άρθρο 28 και 29 του Συντάγματος, το οποίο είχε άλλη ερμηνεία και καταξέσκισαν το Σύνταγμα». Απρίλιος/2012

crash 89

086_093_XRYSH AYGH 01/04/2012 11:50 π.μ. Page 90

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

▲ ▲

Ποια όμως είναι η άποψή σας για τη στάση της Γερμανίας απέναντι στην Ελλάδα; Έχουμε δημοσιεύματα που λοιδορούν τους Έλληνες και τη χώρα, αλλά και μια ρητορική επιθετική. «Η στάση της Γερμανίας είναι απαράδεκτη, είναι εντελώς εχθρική. Αποδεικνύει ότι η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη ήταν λόγος κενός και ότι μας έβλεπαν σαν λαό προς εκμετάλλευση και τίποτα άλλο πέραν αυτού. Θέλω όμως να πω και κάτι άλλο. Όλοι αυτοί οι επίτροποι που τώρα έρχονται για ελέγχους όλα αυτά τα χρόνια που μας έδιναν τα λεφτά και εμείς αγοράζαμε Siemens και εξοπλιστικά γιατί δεν έλεγαν τι έγιναν τα λεφτά; Μα γιατί τα έπαιρναν πίσω, είναι προφανές. Η Γερμανία, όπως είχε πει κάποτε ευφυέστατα ο Πάγκαλος –ανεξάρτητα από το αν κάθε φορά που λέει κάτι σωστό, ζητάει συγγνώμη–, είναι ένας οικονομικός γίγαντας και ένας πολιτικός νάνος ταυτόχρονα». Θα κάνατε δηλαδή διαδήλωση έξω από τη γερμανική πρεσβεία; «Βεβαίως και έχουμε ξανακάνει στο παρελθόν για ένα άλλο θέμα, εθνικό. Δεν είναι όμως η Γερμανία. Είναι και η Αμερική. Τι είναι όλοι αυτοί οι ξένοι οίκοι. Η Goldman Sachs, οι Ρότσιλντ που είναι Εβραίοι, ακόμα και ο Άκερμαν είναι Εβραίος». Θεωρείτε δηλαδή ότι υπάρχει κάποια συντονισμένη σιωνιστική συνωμοσία εναντίον της Ελλάδας; «Αν εμείς είχαμε στον τόπο μια εθνική ηγεσία, τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά. Και εδώ θέλω να αναδείξω και την τεράστια ευθύνη του Σαμαρά. Αυτό που ονομάζουν “χρεοκοπία” δεν έχει την έννοια που όλοι νομίζουμε στην ελληνική γλώσσα. Είναι ένα πιστωτικό γεγονός. Το διεθνές δίκαιο λέει ότι μια διάδοχος κυβέρνηση μπορεί να καταγγείλει τις συμβάσεις μιας προηγούμενης κυβέρνησης. Δηλαδή, αν ο Αντώνης Σαμαράς ήθελε πράγματι να επαναδιαπραγματευθεί, όπως επί δύο χρόνια μας φλόμωσε, δεν θα υπέγραφε το Μνημόνιο 2, είναι απλό». Πάμε όμως τώρα και σε αυτά για τα οποία κατηγορείστε. Πολλοί λένε ότι όσοι δηλώνουν ψηφοφόροι σας το κάνουν επειδή δεν γνωρίζουν την πραγματική σας πολιτική ταυτότητα και ότι έχετε προτάξει το θέμα των λαθρομεταναστών, ξεγελώντας τους. Κατηγορείστε επίσης ότι χρησιμοποιείτε παρακρατικές μεθόδους. Τι απαντάτε; «Πρώτα απ’ όλα να απαντήσω για το αν ξεγελάμε με το θέμα των λαθρομεταναστών. Έχουν θράσος και κυνισμό τα πολιτικά κόμματα που στήριξαν τις δύο τελευταίες εκλογές σε δύο μεγάλα ψέματα. Το πρώτο ήταν η επανίδρυση του κράτους και το δεύτερο “λεφτά υπάρχουν”. Κατηγορούν εμάς ότι ξεγελάμε το λαό; Είναι άξιοι συγχαρητηρίων. Σε ό,τι αφορά την ανταπόκριση του λαού, θέλω να σας ενημερώσω ότι ήδη από το Μάρτιο του 2011 η Χρυσή Αυγή ήταν μέσα στη Βουλή και το κρύβανε. Υπό αυτή την έννοια ένα μέρος του λαού ήρθε σε εμάς, μας 90 crash Απρίλιος/2012

«Αυτός ο χαιρετισμός όντως έγινε, αλλά δεν ήταν ναζιστικός. Εγώ σήκωσα το χέρι μου ψηλά όπως το σήκωναν στην εθνική οργάνωση της νεολαίας του Μεταξά. Και ο Κοτζιάς, αν δεν το ξέρετε, έτσι χαιρετούσε», ισχυρίζεται ο Νίκος Μιχαλολιάκος εμπιστεύτηκε και για να σας μιλήσω με τη γλώσσα των μαθηματικών διά της εις άτοπον απαγωγής». Δηλαδή; «Δηλαδή τους σιχάθηκε όλους». Άρα είστε ένα κόμμα διαμαρτυρίας; «Όχι, απλά ο κόσμος κατάλαβε ότι είμαστε οι μόνοι ειλικρινείς, έχουμε θέσεις και ότι είμαστε συνεπείς. Εμείς για το θέμα των μεταναστών δεν μιλάμε τώρα. Έχουμε πρωτοσέλιδα του 1993, που περιγράφουμε πώς θα εξελιχθεί». Ναι, αλλά δεν σας κατηγορούν για τις θέσεις σας, αλλά για την πρακτική σας. Χρησιμοποιείτε βία, κυνηγάτε τους μετανάστες, δημιουργείτε επεισόδια. «Δεν ισχύει αυτό το πράγμα. Δεν υπάρχει καμία οργανωμένη βία εκ μέρους της Χρυσής Αυγής, έχουμε ένα νόμιμο πολιτικό δρόμο και προς αυτόν βαδίζουμε. Από εκεί και πέρα υπάρχει βία, το γνωρίζετε πολύ καλά. Όχι μόνο Έλληνες που κυνηγάνε ξένους, αλλά και το ανάποδο, ξένοι που ασκούν βία σε Έλληνες αλλά και μεταξύ τους».

Το να λειτουργείς σαν στρατός νομίζω ότι αποτελεί τίτλο τιμής. Δεν το θεωρώ κακό. Καθόλου

Ποια είναι, λοιπόν, η θέση της Χρυσής Αυγής για τους μετανάστες; «Η θέση μας για τους μετανάστες είναι ξεκάθαρη και δεδομένη, εδώ και πολλά χρόνια. Η Ελλάδα δεν αντέχει λαθρομετανάστες, είναι μια χώρα υπό χρεοκοπία. Να γυρίσουν στα σπίτια τους. Να πάνε στην πατρίδα τους». Θα εισηγηθείτε κάτι τέτοιο αν εκλεγείτε; «Βεβαίως, όλοι να φύγουν, άπαντες». Και οι λαθρομετανάστες και οι νόμιμοι; «Βεβαίως. Και μόνο το γεγονός ότι περνάς έξω από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και βλέπεις την κατάσταση που υπάρχει εκεί, αυτά που συμβαίνουν στις γειτονιές, φτάνουν. Και βγαίνει τώρα ο Σαμαράς και ζητά να επαναπροωθηθούν οι μετανάστες. Πέντε χρόνια στην κυβέρνηση γιατί δεν έκαναν τίποτα;» Οι εικόνες από επεισόδια με κουκουλοφόρους και ροπαλοφόρους που καταδιώκουν δηλαδή μετανάστες δεν είναι μέλη της Χρυσής Αυγής; «Μας συκοφαντούν συστηματικά. Αν είχαν τη στοιχειώδη ευπρέπεια στο δημοκρατικό φρόνημα που λένε ότι έχουν, θα έπρεπε να μας δώσουν το δικαίωμα να απολογηθούμε. Κατά καιρούς λοιπόν μας χρεώνουν άτομα που δεν ανήκουν σε εμάς χωρίς να μπορούμε να πούμε την άποψή μας». Την καταδικάζετε δηλαδή τη βία; «Ασφαλώς. Δεν μπορεί με τη βία να λυθεί το πρόβλημα αυτό. Απο την άλλη όμως, όταν δέχεσαι επίθεση, και αν θέλεις να μιλήσω διαφορετικά, πώς να καταδικάσω έναν Έλληνα πολίτη όταν δέχεται επίθεση και προσπαθεί να αμυνθεί; Αυτό θέλετε;» Δεν μιλώ για μεμονωμένα περιστατικά.

086_093_XRYSH AYGH 01/04/2012 11:50 π.μ. Page 91

▲ ▲

Μιλώ για τα οργανωμένα. Αυτά τα καταδικάζετε; «Βεβαίως και καταδικάζω και τα οργανωμένα περιστατικά. Μόνο το κράτος θα μπορούσε να ασκήσει αυτό που εσείς λέτε “βία” και να τους μαζέψει όλους αυτούς δηλαδή και να τους γυρίσει στην πατρίδα τους». Πάμε λοιπόν και στις σχέσεις της Χρυσής Αυγής με το κράτος... «Μας κυνηγάνε παράνομα και αντισυνταγματικά. Μας φακελώνουν, υπάρχει ολόκληρος όροφος στη ΓΑΔΑ για να φακελώνει τη Χρυσή Αυγή». Ναι, αλλά υπάρχουν και όσοι λένε ότι η Χρυσή Αυγή είναι σε συνεργασία και προστατεύεται από την Ασφάλεια και την ΕΛ.ΑΣ. «Αυτό είναι το μεγαλύτερο ψέμα». Δηλαδή δεν έχετε καμία σχέση με την ΕΛ.ΑΣ.; «Η ΕΛ.ΑΣ. και συγκεκριμένα σκοτεινοί παρακρατικοί μηχανισμοί έχουν αναλάβει εργολαβικά το θάψιμο της Χρυσής Αυγής. Αλλά δεν θα τους περάσει. Στα γραφεία μας στην Πάτρα πήγε μια ομάδα των λεγόμενων “αντεξουσιαστών”, κατέστρεψαν τα πάντα και έφυγαν με τη συνοδεία της αστυνομίας. Υπάρχει και βίντεο γι’ αυτό. Μάλιστα, καταθέσαμε και μηνύσεις στους επικεφαλής της αστυνομίας για παράβαση καθήκοντος και κατάχρηση εξουσίας». Επιμένετε ότι υπάρχει σχέδιο κατασυκοφάντησης της Χρυσής Αυγής και δεν ευσταθεί τίποτα από όσα λέγονται και σας κατηγορούν; «Βεβαίως και υπάρχει οργανωμένο σχέδιο λασπολογίας. Θυμάστε την υπόθεση με τη μαθήτρια που δήθεν χαράχτηκε με αγκυλωτό σταυρό από μέλη της Χρυσής Αυγής; Ο ιατροδικαστής Κοτσάφτης αποφάνθηκε ότι επρόκειτο για τατουάζ που έγινε με τη θέλησή της. Οι ξεφτιλισμένοι που κατευθύνουν τις ειδήσεις το απέκρυψαν. Στο μέσο άνθρωπο σήμερα έχει μείνει η εντύπωση ότι εμείς χαρακώσαμε μια μαθήτρια». Πώς είναι οργανωμένη η Χρυσή Αυγή; Είναι τα μέλη σας ένας μικρός στρατός; Έχετε στρατιωτική οργάνωση, λειτουργείτε συντεταγμένα; «Το να λειτουργείς σαν στρατός νομίζω ότι αποτελεί τίτλο τιμής. Δεν το θεωρώ κακό. Καθόλου. Είμαστε οργανωμένοι, έχουμε πειθαρχία, ιεραρχία και αυτό οπωσδήποτε μας τιμά. Από εκεί και πέρα ρουσφέτια δεν κάνουμε σαν τα υπόλοιπα κόμματα. Αυτοί έχουν άλλου είδους στρατούς». Ποιες είναι οι πηγές χρηματοδότησής σας; «Είναι τα λεφτά τα δικά μας. Μάλιστα συζητούσα με ένα βουλευτή και πρώην υπουργό της Ν.Δ. και με ρώτησε πώς θα κατέβετε στις εκλογές, πού θα βρείτε λεφτά για μικροφωνικές. Του απάντησα ότι τις έχουμε φτιάξει μόνοι μας. Τα ψηφοδέλτια δεν έχουν πάνω από 20-30 χιλιάδες ευρώ. Τα μαζεύουμε, είμαστε τόσος κόσμος. Δεν έχουμε εμείς τρωκτικά και ποντικούς των κομματικών ταμείων εδώ με μισθούς χιλιάδων ευρώ, είμαστε όλοι εθελοντές».

Δεν πιστεύω στο κοινοβουλευτικό σύστημα που έχουμε σήμερα. Είναι κλεπτοκρατία

086_093_XRYSH AYGH 01/04/2012 11:50 π.μ. Page 92

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Κατά τη διάρκεια της σύντομης κράτησής του τα Χριστούγεννα του ’76 με αφορμή τα επεισόδια στην κηδεία του Μάλλιου φέρεται να είχε την πρώτη του επαφή με τους πραξικοπηματίες

▲ ▲

Θα δεχόσασταν να γίνει οικονομικός έλεγχος στη Χρυσή Αυγή; «Μας έχει γίνει έλεγχος και στις προηγούμενες εκλογές και στις δημοτικές εκλογές. Έχουμε ΑΦΜ, βιβλία, τα πάντα. Είναι υποχρεωτικό. Και πόθεν έσχες και τα πάντα. Συγκεκριμένα μάλιστα δήλωσα και το προσωπικό μου πόθεν έσχες και ευκαιρίας δοθείσης είμαι 54 στα 55 και δεν έχω αποκτήσει περιουσιακό στοιχείο. Ούτε καν αυτοκίνητο, γιατί δεν οδηγώ. Έχω μόνο κάποια ακίνητα από κληρονομιά, από τον παππού μου». Το κόμμα σας είναι ένα προσωποκεντρικό κόμμα; Είναι το κόμμα του Νίκου Μιχαλολιάκου; «Θα ήταν ψέματα να μη σας έλεγα ότι είμαι το κυρίαρχο πρόσωπο, διότι είμαι ο ιδρυτής του κόμματος. Είμαι ο θεμελιωτής του κατά κάποιον τρόπο, αλλά τηρούνται οι διαδικασίες, γίνεται συνέδριο κάθε δύο χρόνια, όπου εκλέγεται ο γενικός γραμματέας». Κατά καιρούς έχετε κάνει δηλώσεις που έχουν προκαλέσει. Ανέσυρα για παράδειγμα μια δήλωσή σας για τα Τάγματα Ασφαλείας, τα οποία είπατε ότι είχαν εθνικό ρόλο. «Ναι... ιδρύθηκαν με σύμφωνη γνώμη του αρχηγείου της Μέσης Ανατολής, γιατί από το καλοκαίρι του 1944 γνωρίζανε ότι θα γίνει η κομμουνιστική προσπάθεια για να καταλάβουν την 92 crash Απρίλιος/2012

εξουσία που τελικά έγινε το Δεκέμβρη του ’44. Μην ξεχνάτε ότι και τον Ζέρβα πήγε να τον σκοτώσει ο ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και τον Ψαρρό τον σκότωσε και κάθε εθνική αντιστασιακή οργάνωση την κυνηγούσε. Κάποια στιγμή λοιπόν ο Ράλλης που ήταν να αναλάβει πρωθυπουργός ζήτησε την ίδρυση των Ταγμάτων Ασφαλείας, στα οποία μάλιστα οι περισσότεροι αξιωματικοί δεν ήταν καν βασιλόφρονες, ήταν δημοκρατικοί». Δηλαδή, λέτε ότι είχαν εθνικό ρόλο τα Τάγματα Ασφαλείας; «Τα Τάγματα Ασφαλείας έπαιξαν εθνικό ρόλο υπό την έννοια ότι το Δεκέμβρη του ’44 αντιμετώπισαν την κομμουνιστική ανταρσία». Βλέποντας στο Διαδίκτυο τον ύμνο της Χρυσής Αυγής και την παρέλαση των μελών σας δεν σας κρύβω ότι είδα ομοιότητες με παρελάσεις που γίνονταν επί Ναζί. Δάδες ανάμμενες, τραγούδια και συνθήματα στρατιωτικά… « Έχετε δει παρέλαση του Σοβιετικού Στρατού; Άμα δείτε, έχουν και το βήμα της χήνας. Εμείς δεν έχουμε το βήμα της χήνας. Ήταν δηλαδή οι σοβιετικοί στρατιώτες ναζιστές; Όχι βέβαια. Δηλαδή, ό,τι παρελαύνει είναι ναζιστικό;» Υπάρχουν σχέσεις μελών της Χρυσής Αυγής με Νεοναζί στη Γερμανία; Έχετε επικοινωνία με αυτές τις ομάδες;

Από φαντάρος «αρχηγός». Οι οπαδοί-ακόλουθοι του Νίκου Μιχαλολιάκου υπακούουν με «στρατιωτική πειθαρχία» στις διαταγές του

086_093_XRYSH AYGH 01/04/2012 11:50 π.μ. Page 93

Η «δεξιά πολυκατοικία» να μαζέψει τα κομμάτια της και να αφήσει τη Χρυσή Αυγή στην άκρη

”

«Όχι, δεν υπάρχει. Είχαμε κάποια στιγμή στο παρελθόν επαφές με κάποια εθνικιστικά κινήματα. Καταρχάς στη Γερμανία δεν μπορείς να είσαι Νεοναζί. Υπάρχει νόμος που το απαγορεύει». Υπάρχουν όμως Νεοναζί στη Γερμανία. «Δεν τους ξέρω αυτούς. Εγώ ξέρω νόμιμα πολιτικά κινήματα τα οποία έχουν εκλέξει βουλευτές και με τους οποίους είχαμε επαφές, δεν έχουμε – είμαι συγκεκριμένος. Στο θέμα όμως της οικονομικής κρίσης δεν φάνηκαν αντάξιοι της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και αυτό μας έκανε να διαρρήξουμε τις επαφές μας με όσους είχαν αυτή την επιλογή». Θέλω να μου δώσετε μια απάντηση για αυτό που συνέβη στο δημοτικό συμβούλιο της Αθήνας όπου έχετε εκλεγεί. Εκεί είχατε κάνει ένα ναζιστικό χαιρετισμό… «Αυτός ο χαιρετισμός όντως έγινε, αλλά δεν ήταν ναζιστικός. Ο χαιρετισμός των Ναζί είναι σε γωνία κλίσεως 90 μοιρών. Εγώ σήκωσα το χέρι μου ψηλά όπως το σήκωναν στην εθνική οργάνωση της νεολαίας του Μεταξά. Και μάλιστα τους είπα ότι αυτός που έφτιαξε την αίθουσα αυτή ήταν ο Κοτζιάς, ο οποίος, αν δεν το ξέρετε, έτσι χαιρετούσε. Σε ένα διάλειμμα του συμβουλίου θα συζητούσαμε για τον Άγιο Παντελεήμονα. Ο κ. Καμίνης με ρώτησε αν θα καθίσω και τους απάντησα να καθίσεις εσύ, γιατί αυτοί σε ψήφισαν, είναι οι ψηφοφόροι σου. Εκεί παρενέβη, ενώ δεν του είχα απευθύνει το λόγο, με υστερικές κραυγές ένα στέλεχος της ΑΝΤΑΡΣΙΑ και με προκάλεσε λέγοντας ότι αυτό είναι φασισμός. Αυτή είναι όλη η ιστορία». Το κόμμα μπορείτε να πείτε ότι είναι συνέχεια του κόμματος που είχε ιδρύσει ο Πλεύρης; «Όχι. Το κόμμα αυτό ήταν πολύ βραχύβιο, το 1965-67, δεν κατέβηκε ποτέ στις εκλογές…» Εσείς είχατε σχέση όμως… «Εγώ ήμουν στην 4η Αυγούστου προσωπικά και ιδεολογική συνάφεια υπάρχει εν πολλοίς, ουδεμία αντίρρηση, αλλά σχέση οργανωτική όχι». Ένα μεγάλο κομμάτι της ρητορικής της Χρυσής Αυγής αφορά τα εθνικά θέματα. Έχετε δηλώσει ότι είστε αντισιωνιστής, αλλά ότι δεν είσαστε αντισημίτης. Αν θεωρητικά αναλαμβάνατε την εξουσία… «Δεν θα κάναμε στρατόπεδα συγκεντρώσεως, μην ανησυχείτε».

Καταρχάς πιστεύετε στο κοινοβουλευτικό μας σύστημα; «Έτσι όπως είναι; Τι να πιστεύω από τους απατεώνες; Χίλιες αιτήσεις ασυλίας έχουν γίνει από το ’74 μέχρι σήμερα. Πιστεύω ότι πρέπει να αντιπροσωπεύεται ο λαός. Στον πυρήνα της δημοκρατίας όπως υπήρχε στην Αρχαία Αθήνα πιστεύω. Αλλά αυτοί έχουν ξεφτιλίσει τα πάντα. Εδώ έχουν ρημάξει στην πείνα τον ελληνικό λαό, αν όχι οι μισοί, σχεδόν 100 βουλευτές σύμφωνα με τα πόθεν έσχες έχουν βγάλει τα λεφτά τους στο εξωτερικό και δεν έχουν την ευθιξία οι ηγεσίες των κομμάτων να πουν “δεν θα κατέβετε στις εκλογές”. Μόνοι τους έχουν αυτοεξευτελιστεί». Άρα, το συγκεκριμένο κοινοβουλευτικό σύστημα δεν σας εκφράζει. «Το συγκεκριμένο κοινοβουλευτικό σύστημα δεν είναι ούτε κοινοβουλευτικό ούτε τίποτε, είναι κλεπτοκρατία, δεν είναι δημοκρατία. Έτσι, για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους…». Εφόσον λοιπόν μετά τις εκλογές είσαστε στη Βουλή με κοινοβουλευτική ομάδα, ποιες θα είναι οι κόκκινες γραμμές για τη Χρυσή Αυγή και ποια η στάση σας; Θα είναι στα όρια του κοινοβουλευτικού ελέγχου; «Τι εννοείτε, αν θα κάνω επανάσταση; Αυτά τα πράγματα δεν γίνονται. Θα λειτουργήσουμε ως βουλευτές, εκφράζοντας όχι μόνο αυτά που θέλουν οι ψηφοφόροι μας, αλλά αυτά που θέλει ο ελληνικός λαός. Θα μεταφέρουμε αυτά που ακούγονται μέχρι και στο τελευταίο καφενείο της χώρας. Και πιστέψτε με, δεν είναι καθόλου κολακευτικά τα όσα ακούγονται και προπαντώς για αυτούς που κυβέρνησαν». Είστε της άποψης ότι η Ελλάδα ανήκει στη Δύση; Θα έπρεπε ίσως να απλώσει τις σχέσεις της με τη Ρωσία για παράδειγμα ή και με άλλες χώρες; «Πιστεύω καταρχάς ότι η Ελλάδα ανήκει στην Ελλάδα. Είναι μια ιδιόμορφη περίπτωση η χώρα μας. Πιστεύουμε στην Ευρώπη, σε μια ειλικρινή όμως Ευρώπη, όχι αυτή των τοκογλύφων που μας πίνουν το αίμα. Δυστυχώς, αυτοί μας έχουν μετατρέψει σε σκουπιδοτενεκέ όλων των λαθρομεταναστών και το έχουν υπογράψει με το Δουβλίνο2 και πιστεύω οπωσδήποτε ότι μέσα στην Ευρώπη όπως εμείς την αντιλαμβανόμαστε δεν μπορεί παρά να ανήκει και η Ορθόδοξη Ρωσία. Η Ελλάδα είναι φύσει σύμμαχος, πρέπει να είμαστε με την κεντρική αυτοκρατορία». Δηλώσατε σε πρόσφατη συνέντευξή σας ότι έχετε την αίσθηση ότι κάποιοι θα προσπαθήσουν να μην πάμε σε εκλογές. Τι εννοείτε; «Πιστεύω ότι κάποιοι θέλουν να δημιουργήσουν κλίμα αναταραχής προκειμένου να μη γίνουν εκλογές τώρα. Δεν έχω συγκεκριμένες πληροφορίες, έχω όμως σοβαρές ενδείξεις. Ακόμη και προβοκάτσια με επεισόδια μπορεί να δώσει την αφορμή σε κάποιους να το ισχυριστούν. Πιστεύω ότι το σύστημα θα επιδιώξει να αποφύγει τις εκλογές. Το θηρίο όταν ψυχορραγεί είναι επικίνδυνο. Το βαθύ κράτος του ΠΑΣΟΚ τελειώνει και για μη γίνει αυτό θέλει να κερδίσει χρόνο». Απρίλιος/2012

crash 93

094_099_GENOSHMA 30/03/2012 7:53 μ.μ. Page 94

ρνητικές και ραγδαίες οι εξελίξεις στον τομέα του φαρμάκου στη χώρα μας. Φάρμακα που δεν γνωρίζουμε από πού κρατάει η σκούφια τους, ασθενείς που γίνονται πειραματόζωα στο βωμό της μείωσης της φαρμακευτικής δαπάνης και πολιτικά συμφέροντα στις πλάτες ενός λαού σε κρίση! Η επικίνδυνη πολιτική που ακολουθεί το υπουργείο Υγείας στον τομέα του φαρμάκου έχει βρει απέναντί του σύσσωμο το ιατρικό σώμα, τους φαρμακοποιούς αλλά και τη φαρμακοβιομηχανία.

Η κυριαρχία των αριθμών απέναντι στις ανθρώπινες ζωές!

ην αύξηση της χρήσης των γενοσήμων φαρμάκων από το 18% που είναι σήμερα στο 30% τόσο στα νοσοκομεία όσο και από το νέο ασφαλιστικό φορέα, τον ΕΟΠΥΥ, έχουν επιβάλει οι δανειστές μας, όπως λέει το υπουργείο Υγείας. Τελικό χτύπημα ο νέος Εφαρμοστικός Νόμος που ψηφίστηκε στη Βουλή και ο οποίος επιβάλλει συνταγογράφηση γενοσήμων μόνο με την αναγραφή της δραστικής ουσίας. Ορίζει δε μειωμένο ποσοστό συμμετοχής για τον ασφαλισμένο μόνο αν αυτός επιλέξει το φθηνότερο φάρμακο. Σε περίπτωση όμως που ο ασφαλισμένος επιθυμεί να λάβει το φάρμακό του, το οποίο είναι ίσως ακριβότερο όμοιας δραστικής ουσίας, το Ταμείο αποζημιώνει την τιμή του φθηνότερου και αυτός θα πληρώνει τη διαφορά, όπως αναφέρει το άρθρο 21.

Το υπουργείο δεν συμφωνεί με την πολιτική για συνταγογράφηση με τη δραστική ουσία

▲ ▲

έλοντας να καλύψει τα νώτα του ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Λοβέρδος, αμέσως μετά τον ντόρο που ξέσπασε από το νέο Εφαρμοστικό Νόμο, ανακοίνωσε επίσημα σε συνέντευξη Τύπου ότι το νέο αυτό μέτρο το επέβαλε το ΔΝΤ, γι’ αυτό συμπεριλήφθηκε στο Σχέδιο Νόμου. Τόνισε μάλιστα ότι ήταν ένα εκ των πολλών και το έβαλε τελευταίο στο νόμο υπό την προϋπόθεση να εφαρμοστεί αν χρειαστεί και κατόπιν υπουργικής απόφασης, την οποία, όπως διευκρίνισε, δεν θα υπογράψει επί των ημερών του. Συγκεκριμένα, ο υπουργός διευκρίνισε ότι το ΔΝΤ επέβαλε το μέτρο από το πρώτο κιόλας Μνημόνιο, ενώ η επικέντρωση του υπουργείου ήταν στον όγκο των φαρμάκων και στην υπερσυνταγογράφηση. Στο δεύτερο Μνημόνιο, όμως, το ΔΝΤ, επειδή αξιολογεί το συγκεκριμένο ζήτημα ως ιδιαιτέρως σημαντικό, το έθεσε ως πρώτο μέτρο στις προτάσεις του. Κατά το υπουργείο όμως, δεν θα αλλάξει τίποτα στον τρόπο συνταγογράφησης των γιατρών. Να θυμίσουμε ότι το μέτρο της συν-

SOS γενόσημα...

αγνωστου ταυτοτητασ της Ανθής Αγγελοπούλου

✓ Η δημόσια υγεία

«θυσία» στο κέρδος ✓ Ποια συμφέροντα τα επιβάλλουν ✓ Ποιοι κερδίζουν και ποιοι χάνουν

094_099_GENOSHMA 30/03/2012 7:53 μ.μ. Page 95

094_099_GENOSHMA 30/03/2012 7:53 μ.μ. Page 96

Σύμφωνα με στοιχεία του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν των ΗΠΑ, για να αποφευχθούν προβλήματα βιοϊσοδυναμίας μεταξύ φαρμάκων δεν πρέπει να αλλάζονται πρωτότυπα ιδιοσκευάσματα με γενόσημα

▲ ▲

ταγογράφησης με δραστική είχε συζητηθεί στην Επιτροπή της Βουλής λίγο πριν κατατεθεί το Σχέδιο Νόμου και είχε απορριφτεί κατά πλειοψηφία.

Η δραστική ουσία

αρ’ όλες, όμως, τις μεγαλόστομες ανακοινώσεις του υπουργού Υγείας, η συνταγογράφηση βάσει της δραστικής ουσίας μπαίνει σε εφαρμογή. Θα ισχύσει αρχικά για τα νοσοκομεία και θα αφορά τις δέκα πρώτες σε δαπάνη θεραπευτικές κατηγορίες φαρμάκων. Σταδιακά θα περάσει και στους συμβεβλημένους με τα Ταμεία γιατρούς, με στόχο από την 1n Ιουνίου να αρχίσει n υποχρεωτική και καθολική συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία και όχι την εμπορική ονομασία.

Όχι στα ανεξέλεγκτα εισαγόμενα γενόσημα

εν είμαστε αντίθετοι στη χρήση γενοσήμων φαρμάκων, τονίζουν οι ιατρικοί σύλλογοι, αρκεί βεβαίως αυτή να μη γίνεται αλόγιστα και τα φάρμακα τα οποία συστήνονται να είναι ελεγμένα. Η χρήση των γενοσήμων κατά την άποψη των γιατρών πρέπει να συνοδεύεται από δειγματοληπτικούς ελέγχους από τον ΕΟΦ και το υπουργείο Υγείας και οι έλεγχοι αυτοί να γνωστοποιούνται στους ιατρικούς συλλόγους. Οι γιατροί υποστηρίζουν ότι η χρήση γενοσήμων χωρίς τις απαραίτητες μελέτες βιοδιαθεσιμότητας και κλινικής αποτελεσματικότητας επιφέρει δυσμενείς συνέπειες και στον ασθενή και στην οικονομία. 96 crash Απρίλιος/2012

Και αυτό γιατί χωρίς έλεγχο:

ο γενόσημο δεν απορροφάται σωστά και συνεπώς χρειάζονται μεγαλύτερες δόσεις για να γίνει καλά ο ασθενής, για παράδειγμα, αντί για ένα κουτί από πρωτότυπο φάρμακο, μπορεί να χρησιμοποιηθούν 5-6 κουτιά γενοσήμου, οπότε επιβαρύνεται η φαρμακευτική δαπάνη. Επίσης, τα γενόσημα προκαλούν πολλές ανεπιθύμητες ενέργειες, επιφέρουν επιπλοκές στην πορεία της νόσου και παρατείνουν τη νοσηλεία του ασθενή στο νοσοκομείο. Ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου κατήγγειλε ότι σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που χρησιμοποιούνται γενόσημα υπάρχει πολύ αυστηρός έλεγχος και αξιολόγηση των μελετών βιοδιαθεσιμότητας, κάτι που στην Ελλάδα δεν είναι υποχρεωτικό, όπως επίσης καμία άλλη κλινική μελέτη εκτός από αυτή της βιοϊσοδυναμίας, και αυτή όχι πάντα! Να σημειώσουμε ότι ο έλεγχος βιοϊσοδυναμίας συγκρίνει σκευάσματα απλά με την ίδια δόση δραστικής ουσίας σε σταθερό περιβάλ-

Η συνταγογράφηση βάσει της δραστικής ουσίας θα ισχύσει αρχικά για τα νοσοκομεία και θα αφορά τις 10 πρώτες σε δαπάνη θεραπευτικές κατηγορίες φαρμάκων

λον, όμως ο εξατομικευμένος οργανισμός του ασθενή δεν αποτελεί σταθερό περιβάλλον, συνεπώς οι μελέτες βιοϊσοδυναμίας δεν αποδεικνύουν τίποτα. Αυτό είχε επισημανθεί μάλιστα κατά τη διάρκεια του 8ου Συνεδρίου Pharma Point το 2008 στη συζήτηση για το ρόλο των γενοσήμων στην καθημερινή ιατρική πράξη. Μακροχρόνιες μελέτες από το 1994 μέχρι σήμερα στις ΗΠΑ έδειξαν ότι η αλλαγή πρωτοτύπου φαρμάκου με γενόσημο σε συνταγή ενδείκνυται να έχει διαφορετική φαρμακοκινητική στον οργανισμό του ασθενή και συνεπώς διαφορετική αποτελεσματικότητα. Σύμφωνα επίσης με στοιχεία του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν των ΗΠΑ που δημοσιεύτηκαν από τον Αμερικανικό Φαρμακευτικό Σύλλογο, για να αποφευχθούν προβλήματα βιοϊσοδυναμίας μεταξύ φαρμάκων δεν πρέπει να αλλάζονται πρωτότυπα ιδιοσκευάσματα με γενόσημα. Κι εδώ αξίζει να σημειωθεί η καταγγελία που δημοσιοποιήθηκε στον ελληνικό Τύπο στις 9 Φεβρουαρίου 2012 από τους καθηγητές Φαρμακολογίας της Ιατρικής Σχολής Θεσσαλονίκης για τα ενέσιμα σκευάσματα γενοσήμων που χρησιμοποιούνται σε τριτοβάθμια νοσηλευτικά ιδρύματα και επιφέρουν αλλεργικό σοκ σε ασθενείς, θέτοντας σε κίνδυνο την ίδια τους τη ζωή.

Κενό στην ελληνική νομοθεσία

νώ κανονικά, όπως καταγγέλλουν οι ιατρικοί σύλλογοι, η τροποποίηση της σύνθεσης ενός φαρμάκου απαιτεί νέα μελέτη βιοϊσοδυναμίας, στην Ελλάδα εξετάζεται κατά περίπτωση και στην εγκύκλιο 56054/03-092008 του ΕΟΦ αναφέρεται ότι η αλλαγή «πα-

094_099_GENOSHMA 30/03/2012 7:53 μ.μ. Page 97

O υπουργός Υγείας Ανδρέας Λοβέρδος διευκρίνισε ότι το ΔΝΤ επέβαλε το μέτρο από το πρώτο κιόλας Μνημόνιο, ενώ στο δεύτερο, επειδή το αξιολογεί ως ιδιαιτέρως σημαντικό, το έθεσε ως πρώτο μέτρο στις προτάσεις του ρεμφερούς» εκδόχου στο γενόσημο θεωρείται ήσσονος σημασίας, αλλαγή στην οποία δεν απαιτείται μελέτη βιοϊσοδυναμίας, όπως υπαγορεύουν τα διεθνή πρότυπα. Σύμφωνα με στοιχεία του Τμήματος Πειραματικής Φαρμακολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, ενώ τη δεκαετία 1980-90 χαρακτηρίστηκαν ακατάλληλες και καταστράφηκαν από το υπουργείο Υγείας 490 παρτίδες φαρμάκων, τη δεκαετία του 1995-2005 καταστράφηκαν 256 παρτίδες, όχι λόγω της βελτίωσης της ποιότητας, αλλά λόγω μικρότερου αριθμού ελέγχων. Ως εκ τούτου, οι σύλλογοι των γιατρών καλούν όλα τα μέλη τους να παρακολουθούν το θεραπευτικό αποτέλεσμα των χρησιμοποιούμενων γενοσήμων και τις πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειές τους. Επίσης, να συμπληρώνουν άμεσα την Κίτρινη Κάρτα και να την αποστέλλουν στον ΕΟΦ με κοινοποίηση στο σύλλογό τους.

ΠΦΑΣ: «Η υγεία του λαού είναι ύψιστο δικαίωμα»

ην απόφαση του υπουργείου έρχεται να στηρίξει λίγες μέρες μετά την ψήφιση του νόμου και ο πρόεδρος του ΕΟΦ. Μέχρι και χρήματα για τηλεοπτική καμπάνια διατέθηκαν και ας φωνάζει το υπουργείο για μείωση των δαπανών! «Η χρήση των γενοσήμων φαρμάκων είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με ποσοστό που ξεπερνάει το 50%, κάτι που θεωρείται απαραίτητο να γίνει και στη χώρα μας, όπου σήμερα τα γενόσημα καταλαμβάνουν μόλις το 18%. Στόχος του υπουργείου Υγείας είναι να φτάσουν το 30% μέσα στο 2012, προκειμένου να γίνει εναρμόνιση με τις χώρες της Ε.Ε., να εξορθολογιστεί η συνταγογράφηση, να μειωθεί η φαρμακευτική σπατάλη και να μειωθεί η σχετική δαπάνη του Έλληνα ασφαλισμένου», υποστήριξε ο πρόεδρος του ΕΟΦ Γιάννης Τούντας σε συνέντευξη Τύπου. Επιπλέον, τόνισε ότι όλα τα γενόσημα που κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά είναι ασφαλή, ακόμα και αν προέρχονται από χώρες όπως το Πακιστάν και η Ινδία, διότι ελέγχονται

Την τελευταία πενταετία ελέγχθηκαν εργαστηριακά από τον ΕΟΦ περίπου 1.000 σκευάσματα. Από αυτά τα 900 ήταν αντίγραφα και το ποσοστό των ελαττωματικών ανέρχεται στο 4%

από ειδικά κλιμάκια μέσα στα εργοστάσια παραγωγής τους, αλλά και στη συνέχεια, κατά την αποθήκευση και τη διακίνησή τους σε χώρες της Ευρώπης. «Όλα τα φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων και των γενοσήμων, ανεξάρτητα από τη χώρα παραγωγής τους (ΗΠΑ, Ινδία κ.ά.), για να εισαχθούν και να κυκλοφορήσουν στην Ελλάδα, έχουν ελεγχθεί και πιστοποιηθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) και τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΟΦ), ο οποίος διενεργεί συστηματικά εργαστηριακούς έλεγχους και επιθεωρήσεις. Επιπλέον, μετά την αδειοδότηση και κυκλοφορία των φαρμάκων ο ΕΟΦ διενεργεί εργαστηριακούς δειγματοληπτικούς ελέγχους και τακτικές και έκτακτες επιθεωρήσεις», επισήμανε στην ομιλία του ο πρόεδρος του ΕΟΦ. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του ΕΟΦ, την τελευταία πενταετία ελέγχθηκαν εργαστηριακά από τον ΕΟΦ περίπου 1.000 σκευάσματα. Από αυτά τα 900 ήταν αντίγραφα και το ποσοστό ελαττωματικών ανέρχεται συνολικά στο 4%. Ωστόσο, όπως ανέφερε, η χρήση της Κίτρινης Κάρτας από τους επαγγελματίες υγείας, με την οποία πρέπει να ενημερώνουν τον ΕΟΦ για ανεπιθύμητες ενέργειες για τις οποίες εκτιμούν ότι συσχετίζονται με τη λήψη κάποιου φαρμάκου, είναι αναγκαία. Να σημειωθεί ότι το 2011 ο ΕΟΦ είχε λάβει 81 αναφορές μειωμένης αποτελεσματικότητας και μόνο οι 9 από αυτές προέρχονταν από τους επαγγελματίες υγείας με τη χρήση της Κίτρινης Κάρτας. Οι υπόλοιπες 72 ήταν από ενημέρωση των φαρμακευτικών εταιρειών.

▲ ▲

χορήγηση του φθηνότερου αντιγράφου στους ασφαλισμένους των Ταμείων, που επιβάλλει το υπουργείο Υγείας, βρίσκει αντίθετους και τους φαρμακοποιούς όλης της χώρας. «Η πολιτική του Λοβέρδου διαλύει το κοινωνικό κράτος, καταστρέφει τη δημόσια υγεία και στρέφεται ευθέως κατά των ασφαλισμένων και των φαρμακοποιών. Οφείλουμε να υπερασπιστούμε τη δημόσια υγεία, τα φαρμακεία και τους ασφαλισμένους», επισημαίνει σε πρόσφατη ανακοίνωσή του ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος.

Απολύτως ασφαλή τα γενόσημα

Απρίλιος/2012

crash 97

094_099_GENOSHMA 30/03/2012 7:53 μ.μ. Page 98

crash

ΥΓΕΙΑ

▲ ▲

Μέτρα ενίσχυσης της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας

αρόλο που ο υπουργός Υγείας μιλάει για μείωση της ανεξέλεγκτης παραγωγής γενοσήμων στην ελληνική αγορά, ανακοινώνεται συνάντησή του με τον πρώην υπουργό Οικονομικών Ευάγγελο Βενιζέλο, προκειμένου να λάβουν από κοινού μέτρα ενίσχυσης της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας. Με τον τρόπο αυτό υποτίθεται ότι θα ενισχυθούν οι επενδυτικές και εξαγωγικές δραστηριότητες των επιχειρήσεων που παράγουν ή συσκευάζουν φαρμακευτικά προϊόντα στη χώρα μας, αλλά και οι χιλιάδες εργαζόμενοι που απασχολούνται σε αυτές. Μέχρι τώρα δεν έχουμε μάθει ποια είναι αυτά τα μέτρα και η ελληνική φαρμακοβιομηχανία ακροβατεί οικονομικά σε τεντωμένο σχοινί, σε μια αγορά που εξακολουθεί να της χρωστάει και την πληρώνει με «άχρηστα» ομόλογα.

Τα μεγάλα ερωτηματικά!

ντίθετος με την αντικατάσταση των αυθεντικών φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων από αντίγραφα (γενόσημα) είναι και ο τομεάρχης Υγείας της Ν.Δ. Θανάσης Γιαννόπουλος, ο οποίος επισημαίνει ότι αν μια τέτοια πολιτική τεθεί σε εφαρμογή, προϋποθέτει συνεχή επιτήρηση του συστήματος παραγωγής και συνεχείς ποιοτικούς ελέγχους. Όπως επισημαίνει, οι τριτοκοσμικές συνθήκες λειτουργίας του ΕΟΦ, στον οποίο δεν γνωρίζει η αριστερά τι ποιεί η δεξιά υπηρεσία του, το πράγμα θα εξελιχθεί σε πραγματικό δημόσιο κίνδυνο. «Εάν ο υπουργός Υγείας μας πείσει ότι οι έλεγχοι που πραγματοποιούν οι υπηρεσίες φαρμάκων της χώρας είναι επαρκείς και σύμφωνοι με τις διεθνείς προδιαγραφές στα γενόσημα φάρμακα, τότε όλα καλά και ωραία», επισημαίνει ο κ. Γιαννόπουλος. Σε πρόσφατη δε ανακοίνωσή του τονίζει ότι πίσω από τη μεγάλη πρόθεση του υπουργείου για τα γενόσημα υπάρχει πιθανότητα να κρύβονται μονοπωλιακές εταιρείες γενοσήμων φαρμάκων, οι οποίες ήδη δραστηριοποιούνται στη χώρα μας, με αποτέλεσμα να αφανιστεί η ελληνική ποιοτική φαρμακοβιομηχανία.

Πόλεμος στο πρόσωπό μου…

αρ’ όλα αυτά, ο υπουργός Υγείας διατυμπανίζει ότι δέχεται πόλεμο από συνασπισμό συμφερόντων για τη χρήση των γενόσημων φαρμάκων. Καθιστά όμως σαφές ότι δεν προτίθεται να κάνει ούτε βήμα πίσω στην προσπάθειά του να εξοικονομήσει επιπλέον 1 δισ. ευρώ μέσα στο 2012 από την περιστολή της φαρμακευτικής δαπάνης, n οποία, όπως είπε, τα προηγούμενα δύο χρόνια διαμορφώθηκε σε 1.750 εκατ. ευρώ. Ο υπουργός Υγείας υποστηρίζει ότι οι δραστικές ουσίες που παράγονται σε χώρες του 98 crash Απρίλιος/2012

H ελληνική φαρμακοβιομηχανία ακροβατεί οικονομικά σε τεντωμένο σχοινί, σε μια αγορά που εξακολουθεί να της χρωστάει και την πληρώνει με «άχρηστα» ομόλογα Τρίτου Κόσμου χρησιμοποιούνται από όλες τις εταιρείες φαρμάκων της αγοράς γενοσήμων και πρωτοτύπων.

Μεγάλος χαμένος «ο ασθενής»

ι νέες ρυθμίσεις που προβλέπει το νέο Σχέδιο Νόμου για την υγεία έχουν δημιουργήσει αναστάτωση στους ασθενείς, που δεν γνωρίζουν αν μετά την ψήφισή του, θα μπορούν να συνεχίσουν τη θεραπεία τους με τα ίδια φάρμακα. Σύλλογοι, όπως η Μη Κυβερνητική Οργάνωση για τον Καρκίνο «Μείνε Δυνατός», η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Οικογενειών για την Ψυχική Υγεία, ο Σύλλογος Kαρκινοπαθών Εθελοντών Φίλων «Κ.Ε.Φ.Ι. ΑΘΗΝΩΝ» κ.ά., μόλις ανα-

Ακόμη και ελάχιστες διακυμάνσεις στη δραστική ουσία, μεταξύ πρωτοτύπου φαρμάκου και γενοσήμου, μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στο επιδιωκόμενο θεραπευτικό αποτέλεσμα

κοινώθηκε ο νέος εφαρμοστικός νόμος, επισήμαναν με ανακοινώσεις τους ότι δεν διαφωνούν με τη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης, που αποτελεί ένα πολύ μικρό ποσοστό της συνολικής δαπάνης υγείας, όχι όμως εις βάρος τους. Οι προβλεπόμενες ρυθμίσεις για συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία δεν είναι δυνατόν να ισχύσουν, για παράδειγμα, στα αντινεοπλασματικά φάρμακα, διότι ακόμη και ελάχιστες διακυμάνσεις στη δραστική ουσία, μεταξύ πρωτοτύπου φαρμάκου και γενοσήμου, μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στο επιδιωκόμενο θεραπευτικό αποτέλεσμα, αλλά και στην πρόκληση ανεπιθύμητων ενεργειών. Ποιος τους ακούει; Κανείς. Όχι μόνο δεν δόθηκε σημασία από την πολιτεία, αλλά λίγες μέρες μετά πέρασε και νέα τροπολογία, που μείωνε τον αριθμό φαρμάκων που αγοράζουν με μειωμένη ή και καθόλου συμμετοχή οι ασφαλισμένοι. Και το ολοκληρωτικό κακό έρχεται να συμπληρώσει η εφαρμογή της νομοθεσίας για την πρόσβασή τους στις νέες θεραπείες, που προβλέπει την αποζημίωσή τους από 12 κράτημέλη πριν πάρουν έγκριση από τα ελληνικά ασφαλιστικά ταμεία, παραβλέποντας εντελώς την κοινοτική οδηγία που επιβάλλει προθεσμία 120 ημερών για τα καινοτόμα φάρμακα.

094_099_GENOSHMA 30/03/2012 7:54 μ.μ. Page 99

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

crash

Δρ Γεώργιος Βέλμαχος Ο Δρ Γεώργιος Βέλμαχος είναι καθηγητής Χειρουργικής στην Ιατρική Σχολή του Harvard και επικεφαλής του Τμήματος Τραύματος, Επείγουσας Χειρουργικής και Εντατικής Χειρουργικής Φροντίδας στο Γενικό Νοσοκομείο Μασαχουσέτης, στη Βοστώνη

νέα Διεθνής τηλεïατρική Κλινική προσφέρει εναλλακτική λύση στις Πολυδάπανες νοσηλείες των Ελλήνων ασθενών στο εξωτερικό Τι ακριβώς προσφέρει το Ολοκληρωμένο Διεπιστημονικό Πρόγραμμα Θεραπευτικής Υποστήριξης (CMTS) στον Έλληνα ασθενή; «Είναι ένα μοναδικό πρόγραμμα που προσφέρει άμεση πρόσβαση στην αμερικανική ιατρική αιχμής. Δεν πρόκειται απλά για μία δεύτερη γνώμη, μία γρήγορη αξιολόγηση από έναν ακόμη ιατρό, που προσφέρει μία ακόμη γνωμάτευση. Το πρόγραμμα CMTS περιλαμβάνει μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση όλων των στοιχείων του ιατρικού φακέλου του ασθενούς, από ομάδα πραγματικών ειδικών του κλάδου. Το Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης (Massachusetts General Hospital ή MGH), το μεγαλύτερο πανεπιστημιακό νοσοκομείο του Πανεπιστημίου του Harvard, διαθέτει φημισμένους ειδικούς σε όλους τους τομείς της ιατρικής. Ανάλογα με τη συγκεκριμένη πάθηση του Έλληνα ασθενούς, συγκροτείται μία διεπιστημονική ομάδα ειδικών. Για παράδειγμα, για έναν ασθενή με περίπλοκο καρκίνο στην κοιλιακή χώρα, η ομάδα θα περιλάμβανε έναν ογκολόγο χειρουργό, έναν ογκολόγο χημειοθεραπευτή, έναν ογκολόγο ακτινοθεραπευτή, έναν παθολογοανατόμο και ενδεχομένως έναν πλαστικό χειρουργό (εάν απαιτείται κοιλιακή ανάπλαση). Η ομάδα θα διαβουλευόταν και θα προγραμμάτιζε τη φροντίδα του ασθενούς σύμφωνα με τα τελευταία επιστημονικά πρωτόκολλα. Η ομάδα θα κοινοποιούσε το πρόγραμμα αυτό στον Έλληνα θεράποντα ιατρό του ασθενούς και θα παρέμενε διαθέσιμη για περαιτέρω διευκρινίσεις, για όσο διάστημα διαρκούσε η θεραπεία του ασθενούς. Με λίγα λόγια, ο ασθενής θα μπορεί να λαμβάνει φροντίδα αμερικανικού επιπέδου, χωρίς τα έξοδα και την αναστάτωση του ταξιδιού εκτός Ελλάδας». Ποια είναι η συνεργασία ανάμεσα σε Έλληνες και Αμερικανούς ιατρούς; «Η συνεργασία είναι κυρίως κλινικής φύσεως, αλλά θα επεκταθεί στη εκπαίδευση και την έρευνα. Οι Έλληνες ιατροί που έχουν επιλεγεί να συμμετέχουν σε αυτή τη συνεργασία θα επικοινωνούν απευθείας με τους ιατρούς του MGH/Harvard. Επίσης, έχουμε προγραμματίσει εκπαιδευτικές συνεδρίες καθώς και πιθανές ερευνητικές συνεργασίες. Τέλος, θα πραγματοποιούνται προσωπικές

με εξειδικευμένους ιατρούς για σχεδόν όλες τις παθήσεις. Θα αντλούμε ειδικούς από την γκάμα αυτή ανάλογα με την περίπτωση που μας κοινοποιείται από την Ελλάδα. Σας διαβεβαιώνω ότι για κάθε πάθηση υπάρχει μια ομάδα ιατρών του Massaσυναντήσεις και συνέδρια μία ή δύο φορές το χρόchusetts General Hospital που έχουν αφιερώσει νο, όπου οι Αμερικανοί ιατροί θα έρχονται στην Ελτη ζωή τους στη μελέτη και τη θεραπεία της συγκελάδα, και το αντίστροφο». κριμένης πάθησης». Τι είδους περιπτώσεις θα περιλαμβάνονται Οι Έλληνες ιατροί και ασθενείς που συμμεστο πρόγραμμα CMTS; τέχουν στο πρόγραμμα CMTS θα έχουν πρό«Αρχικά σχεδιάσαμε να συμπεριλάβουμε μόνο σβαση σε νέες θεραπείες και φάρμακα; πολύ πολύπλοκες περιπτώσεις, όπως ογκολογικά «Στην ολοκληρωμένη μας αξιολόγηση θα περιπεριστατικά σε προχωρημένο στάδιο, δύσκολα ιάλαμβάνονται, όπου απαιτείται, συστάσεις σχετικά σιμες φλεγμονώδεις παθήσεις, σοβαρές περιπτώμε τις τελευταίες θεραπείες και τα νέα φάρμακα. σεις τραύματος και πολύπλοκα νευρολογικά, γυΕάν οι ρυθμιστικοί μηχανισμοί της Ελλάδας επιναικολογικά, καρδιαγγειακά ή άλλα προβλήματα. τρέπουν τη χρήση τους, τότε οι ασθενείς θα έχουν Το πρόγραμμα αυτό όμως μπορεί να έχει αξία και πρόσβαση σε αυτά. Εναλλακτικά, θα μπορούν πάνγια πιο κοινά προβλήματα, όπως στις περιπτώσεις τοτε να κάνουν χρήση τους ερχόμενοι στις ΗΠΑ. απλών παθήσεων για την αντιμετώπιση των οποίΘα δημιουργήσουμε απλές διαδικασίες για ασθενείς που τυχόν επιθυμούν να συνεχίσουν τη θεραπεία τους στο MGH». Το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Είναι αλήθεια ότι το CMTS είναι ένα που το Massachusetts του Harvard, σε συνεργασία με πρόγραμμα General Hospital εφαρμόζει για πρώτον Όμιλο Ιατρικού Αθηνών, τη φορά στον κόσμο; εγκαινιάζει Νέο Ιατρικό Συμβουλευτικό «Στο MGH διαθέτουμε ένα πολύ δυνατό διεθνές πρόγραμμα και συχνά προΠρόγραμμα για Έλληνες Ασθενείς με σφέρουμε δεύτερες γνώμες όταν μας διεγνωσμένη σύνθετη ασθένεια ζητείται από ιατρούς από όλο τον κόσμο. Ωστόσο, η ολοκληρωμένη και διεπιστημονική προσέγγιση του CMTS ων υπάρχουν πολλαπλές επιλογές θεραπείας. Μία προσφέρεται για πρώτη φορά, και η Ελλάδα είναι ολοκληρωμένη αξιολόγηση από ομάδα ειδικών ο αρχικός δικαιούχος αυτού του μοναδικού προμπορεί να αποσαφηνίσει τα πράγματα για τον γράμματος. Συγκεκριμένα, υπάρχουν ομάδες ασθενή και να επιτρέψει στον Έλληνα ιατρό την στην Ελλάδα που οργανώνουν και μεταφράζουν επιλογή του αποτελεσματικότερου προγράμματος τα ιατρικά αρχεία, υπάρχουν ασφαλείς συνδέθεραπείας». σεις στο Διαδίκτυο για τη μεταφορά των πληροΠοιες ειδικότητες περιλαμβάνονται στην φοριών, υπάρχουν ομάδες στη Βοστώνη που παομάδα του Massachusetts General Hospital; ραλαμβάνουν και μεταβιβάζουν τις πληροφο«Η ιατρική διεύθυνση του προγράμματος σήμερα ρίες, υπάρχουν ιατρικοί συντονιστές και διαχειεκτελείται από δύο χειρουργούς, τον Δρ Andrew ριστές, υπάρχουν ομάδες ιατρών που συνεδριάWarshaw και εμένα. Ως σήμερα έχουμε αντιμετωζουν επειγόντως για την εξέταση κάθε νέας πεπίσει περιπτώσεις με προβλήματα είτε ογκολογικά ρίπτωσης. Το πρόγραμμα CMTS είναι μια πολύείτε γενικής χειρουργικής φύσεως. Έτσι, στην πλοκη υπόθεση και υπάρχει μια μεγάλη ομάδα ομάδα έχουμε συμπεριλάβει κυρίως ιατρούς που συναδέλφων που εργάζονται και στις δύο πλευειδικεύονται στη χειρουργική, παθολογική και ρές του Ατλαντικού με σκοπό την επίτευξη των ακτινολογική ογκολογία. Ωστόσο, δεν προτιθέμεθα στόχων του. Τα δύο αποκλειστικά γραφεία του να περιοριστούμε μόνο στην ογκολογία ή σε γενιCMTS στην Ελλάδα βρίσκονται στο Ιατρικό Κένκές χειρουργικές παθήσεις. Το MGH διαθέτει μια τρο στο Μαρούσι και στο Ιατρικό Διαβαλκανικό εντυπωσιακή σειρά από εξειδικευμένα τμήματα Θεσσαλονίκης».

“

Απρίλιος/2012

crash 99

100_109_EVRAIOI ELLINES_NEW 30/03/2012 8:45 μ.μ. Page 100

crash

ΘΕΜΑ

Γιατί η μεταγραφή Βορίδη, Γεωργιάδη σήμανε συναγερμό στην Ελληνική Ισραηλιτική Κοινότητα του Δημήτρη Κωνσταντάρα

εν είχε σχεδόν προλάβει να στεγνώσει το μελάνι από τα όσα γράφτηκαν για την προσχώρηση Βορίδη και Γεωργιάδη στη Νέα Δημοκρατία, μετά τη διαγραφή τους από τον ΛΑΟΣ και στις 2 Μαρτίου το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο, συντονιστικό όργανο των Εβραϊκών Κοινοτήτων Ελλάδος, εξέδωσε μια πολύ προσεκτική, αλλά με ιδιαίτερη σημασία ανακοίνωση που «έβαλε φωτιά» στο «αρχηγείο» του Αντώνη Σαμαρά, στη Συγγρού. Κεντρικό σημείο της ολιγόλογης ανακοίνωσης: «Μάκης Βορίδης και Άδωνης Γεωργιάδης στο παρελθόν έχουν εκφράσει ή ταυτιστεί με προσβλητικές για τους Εβραίους απόψεις». Και η προσχώρησή τους προκάλεσε «ανησυχία και έκπληξη» στον Ελληνικό Εβραϊσμό. Παρά το ότι το γεγονός πρέπει να θεωρείται λήξαν ύστερα από έγγραφες διευκρινίσεις του Αντώνη Σαμαρά και την έκφραση ικανοποίησης εκ μέρους του ΚΙΣ, ζητήσαμε τη γνώμη και την άποψη του προέδρου του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Δαβίδ Σαλτιέλ, δεδομένου ότι Βορίδης και Γεωργιάδης παραμένουν στη Νέα Δημοκρατία και βρισκόμαστε ήδη σε προεκλογική περίοδο. Μια ανησυχία είναι πάντα μια ανησυχία. Και μια έκπληξη είναι πάντα μια έκπληξη, παρά τις διαβεβαιώσεις Σαμαρά. Πόσο ισχυρή ή πόσο «λανθάνουσα» μπορεί να είναι μια «ικανοποίηση» από μια διαβεβαίωση, όταν το ίδιο το γεγονός έχει ήδη προκαλέσει «ανησυχία» και «έκπληξη»; Ο κ. Σαλτιέλ, απαντώντας στις ερωτήσεις του «Crash» ήταν σαφής: Νομίζω ότι η ανακοίνωση του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδας ήταν σαφής και αποδίδει με ακρίβεια τις θέσεις του Ελληνικού Εβραϊσμού. Παραθέτω λοιπόν αυτή την ανακοίνωση: «Το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμ100 crash Απρίλιος/2012

100_109_EVRAIOI ELLINES_NEW 30/03/2012 8:45 μ.μ. Page 101

o δαβίδ σαλτιέλ

(Πρόεδρος Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου)

εξηγεί...

Οι δύο ανακοινώσεις του ΚΙΣ μέσα από το επίσημο site. Η πρώτη βγήκε με την προσχώρηση Βορίδη, Γεωργιάδη στη Ν.Δ. και η δεύτερη μετά το μήνυμα Σαμαρά

“

οι Εβραiοι του κoσμου

βλέπουν τι γίνεται

▲ ▲

στην Ελλαδα

βούλιο Ελλάδος εκφράζει την ανησυχία και έκπληξη του Ελληνικού Εβραϊσμού από την ένταξη των κ. Βορίδη και Γεωργιάδη στο κόμμα της “Νέας Δημοκρατίας”, οι οποίοι στο παρελθόν έχουν εκφράσει ή ταυτιστεί με προσβλητικές για τους Εβραίους απόψεις. Ελπίζουμε ότι η ηγεσία της “Νέας Δημοκρατίας”, ενός μεγάλου δημοκρατικού κόμματος εξουσίας, θα λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου τέτοιου είδους απόψεις να παραμείνουν στο Απρίλιος/2012

crash 101

100_109_EVRAIOI ELLINES_NEW 30/03/2012 8:45 μ.μ. Page 102

crash

ΘΕΜΑ

Η Συναγωγή είναι το πιο γνωστό και ιερό μέρος της εβραϊκής κουλτούρας, ο τόπος λατρείας της ιουδαϊκής θρησκείας. Στη φωτογραφία η Ρωμανιώτικη Συναγωγή Χαλκίδας. Ένας τόπος όπου ο καθένας μπορεί να εισέλθει, ανεξαρτήτως θρησκεύματος. Η Συναγωγή κοιτάζει πάντα ανατολικά, προς την Ιερουσαλήμ. Στην ανατολική πλευρά της υπάρχει η Κιβωτός (Εχάλ), μια ξύλινη ή πέτρινη κατασκευή. Μέσα στην Κιβωτό φυλάσσονται οι περγαμηνές του Νόμου ή Σεφέρ Τορά, που είναι ο νόμος, βιβλίο διδασκαλίας

▲ ▲

περιθώριο της ελληνικής κοινωνίας, που διακρίνεται από τις αρχές της Δημοκρατίας, και θα προστατεύσει την προβλεπόμενη από το Σύνταγμα ισονομία των πολιτών χωρίς διάκριση φυλής ή θρησκείας. Ταυτόχρονα, πιστεύουμε ότι θα συνεχιστεί απαρέγκλιτα η πολιτική κατά του ρατσισμού και του αντισημιτισμού που υιοθετούν όλα τα δημοκρατικά κόμματα στην Ελλάδα και στην Ευρώπη». Δεδομένου ότι ο κ. Σαμαράς έστειλε το μήνυμά του στην Αμερικανική Εβραϊκή Επιτροπή (American Jewish Committee) και τη διαβεβαίωνε ότι «οι βασικές αρχές της Ν.Δ. –πλήρης αντίθεση στο ρατσισμό, τον αντισημιτισμό και την άρνηση του Ολοκαυτώματος– παραμένουν ακλόνητες», ρώτησα τον κ. Σαλτιέλ αν υπήρξε επικοινωνία του ΚΙΣ με τους Αμερικανούς: «Είναι προφανές», απάντησε ο πρόεδρος του ΚΙΣ, «ότι όλοι οι διεθνείς οργανισμοί παρακολουθούν με ενδιαφέρον τις πολιτικές εξελίξεις στη χώρα μας, μεταξύ αυτών και εβραϊκοί οργανισμοί οι οποίοι σε πολλές περιπτώσεις επικοινωνούν μαζί μας και διαβάζουν τις ανακοινώσεις μας». Θέλοντας να επανέλθω στο θέμα της «ικανοποίησης», τον ρώτησα μέχρι ποιου σημείου τον ικανοποίησε η απάντηση του κ. Σαμαρά και κα102 crash Απρίλιος/2012

τά πόσο τον «ενόχλησε» που δεν την απηύθυνε απευθείας στο ΚΙΣ. Και απάντησε: «Ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας επικοινωνεί και με τον Ελληνικό Εβραϊσμό και με όποιον οργανισμό επιθυμεί και βεβαίως από την πλευρά μας ουδεμία δυσαρέσκεια υφίσταται. Η ανακοίνωσή μας είναι σαφής. Είπαμε: “Το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο Ελλάδος εκφράζει την ικανοποίησή του από το γεγονός ότι ο πρόεδρος της «Νέας Δημοκρατίας» κ. Α. Σαμαράς, αναφερόμενος στο θέμα αυτό, επιβεβαίωσε τη σταθερή αντίθεση του κόμματός του σε κάθε έκφραση αντισημιτισμού και ρατσισμού. Εκτιμώ θετικά τις δηλώσεις του κ. Σαμαρά, οι οποίες είμαι βέβαιος ότι απηχούν και τις θέσεις των ψη-

«Είναι προφανές, ότι όλοι οι διεθνείς οργανισμοί παρακολουθούν με ενδιαφέρον τις πολιτικές εξελίξεις στη χώρα μας, μεταξύ αυτών και οι εβραϊκοί οργανισμοί

φοφόρων της «Νέας Δημοκρατίας» και των άλλων δημοκρατικών κομμάτων της χώρας μας”». Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχει το τελευταίο σκέλος της απάντησης του κ. Σαλτιέλ στο ερώτημα περί της θέσης που παίρνουν διεθνείς εβραϊκοί οργανισμοί στο θέμα του «αντισημιτισμού στην Ελλάδα και ιδιαίτερα στη Νέα Δημοκρατία»: «Το θέμα του αντισημιτισμού είναι λάθος να περιορίζεται σε εβραϊκούς οργανισμούς. Ο αντισημιτισμός πλήττει την αξιοπρέπεια και τον πολιτισμό κάθε σύγχρονης κοινωνίας. Και γι’ αυτό, όπως διαπιστώσατε, και η πρόσφατη δολοφονία των τριών παιδιών και του δασκάλου τους στο εβραϊκό σχολείο της Τουλούζης ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων όχι μόνο από Εβραίους, αλλά και από το σύνολο των πολιτικών, ακαδημαϊκών και κοινωνικών φορέων σε όλο τον κόσμο. Για το λόγο αυτό, λοιπόν, θεωρώ ότι οι χώρες της Ευρώπης, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, οφείλουν να προστατεύσουν τις αξίες της δημοκρατίας και της ασφαλούς διαβίωσης όλων των πολιτών, ανεξαρτήτως φύλου, φυλής ή θρησκείας. Είναι ανάγκη να διδάσκονται οι νεότερες γενιές ότι ο φανατισμός, ο ρατσισμός, η μισαλλοδοξία και ο αντισημιτισμός οδηγούν σε αποτρόπαια εγκλήματα κατά της ανθρώπινης ζωής, προσβάλλουν τον ίδιο τον πολιτισμό μας».

100_109_EVRAIOI ELLINES_NEW 30/03/2012 8:45 μ.μ. Page 103

αφιέρωμα

Σάββατο 11 Ιουλίου 1942, από τις… 4 το πρωί: Ασκήσεις… γυμναστικής, καψώνια κάτω από τον ήλιο με απειλές και ταπεινώσεις για χιλιάδες Έλληνες Εβραίους της Θεσσαλονίκης στην Πλατεία Ελευθερίας από τους Ναζί. Περίπου 9.000 άνδρες καταγράφηκαν και στάλθηκαν σε καταναγκαστικά έργα στη Χαλκιδική, στο Δομοκό, στη Λεπτοκαρυά και στην Αλεξάνδρεια Ημαθίας, όπου πέθαναν ή εκτελέστηκαν πολλοί από αυτούς. Σήμερα η πλατεία είναι πάρκινγκ αυτοκινήτων

«κόντρα» που εμφανίστηκε στα μέσα Φεβρουαρίου στο πολιτικό σκηνικό με το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο Ελλάδος να εκφράζει την ανησυχία και έκπληξη του Ελληνικού Εβραϊσμού από την ένταξη του Μάκη Βορίδη και του Άδωνι Γεωργιάδη στο κόμμα της Νέας Δημοκρατίας και το ηλεκτρονικό μήνυμα-απάντηση που έστειλε στο Παγκόσμιο Εβραϊκό Συμβούλιο ο πρόεδρος της Ν.Δ. Αντώνης Σαμαράς, δίνοντας «εξηγήσεις», ξανάφερε στη μνήμη –των παλαιοτέρων τουλάχιστον– το θέμα της ύπαρξης αντισημιτισμού στην Ελλάδα. Όσο και αν έγιναν προσπάθειες να «φύγει» από τη δημοσιότητα το θέμα και να «ξεχαστεί», ο ασκός του Αιόλου είχε ανοίξει. Σχόλια ακούστηκαν και δημοσιεύτηκαν, τα κάθε είδους «προεκλογικά οπλοστάσια» άρχισαν να ετοιμάζονται, η Νέα Δημοκρατία είχε κατηγορηθεί ότι «στεγάζει αντισημίτες», οι κύριοι Βορίδης και Γεωργιάδης είχαν κατηγορηθεί δημόσια ως αντισημίτες, ο κ. Σαμαράς είχε διαβεβαιώσει ότι η Νέα Δημοκρατία αντιτάσσεται σθεναρά στον αντισημιτισμό, το Ισραηλιτικό Συμβούλιο είχε πάρει ανοιχτά αντίθετη θέση και όλες οι πλευρές μετράνε ακόμα –και μάλιστα προεκλογικά– τις πληγές τους. Η πραγματικότητα, όμως, είναι μία: Η Γερμανία, ο θεωρούμενος ως ο μεγαλύτερος σήμερα εχθρός της Ελλάδας λόγω Μνημονίου, Μέρκελ και ανθελληνικής προπαγάνδας, ξαναβρέθηκε μπροστά σε ένα από τα πιο στυγερά εγκλήματα της ναζιστικής ηγεσίας της που είχε προσπαθήσει σκληρά τόσα χρόνια να ξεχάσει: Το Ολοκαύτωμα των Ελλήνων Εβραίων. Ένα έγκλημα καθοσιώσεως, που με διάφορους τρόπους και μέσα είχε κρατηθεί σε αρκετά… χαμηλούς τόνους επί περίπου 60 χρόνια, ακόμη και μέσα στην ίδια την Ελλάδα. Και δεν είχε επηρεάσει το πολιτικό γίγνεσθαι. Σήμερα όμως;

Το στυγερό έγκλημα που «κρυβόταν» στη σιωπή

στουσ ναζι

Η αναμφισβήτητη, ιστορικά αποδεδειγμένη αλλά και από τους ίδιους τους αυτουργούς της παραδεδεγμένη ενέργεια της στοχευμένης «σφαγής» εκατομμυρίων Εβραίων κατά το Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο από τους Γερμανούς Ναζί του Χίτλερ είχε σειρά παράπλευρων αποτελεσμάτων, εκτός από το φυσιολογικό χαρακτηρισμό ολόκληρου του γερμανικού έθνους ως ανθρωπόμορφων τεράτων. Μία από τις πλευρές αυτής της θηριωδίας, πέρα από τη σει-

ο φόρος αίματος

▲ ▲

50.000 ψυχΕσ

Απρίλιος/2012

crash 103

100_109_EVRAIOI ELLINES_NEW 30/03/2012 8:45 μ.μ. Page 104

crash

ΘΕΜΑ

▲ ▲

ρά των 100 και πλέον «ολοκαυτωμάτων» που έκαναν εν ψυχρώ οι Ναζί στην κατεχόμενη και δοκιμαζόμενη Ελλάδα, εκτελώντας εκατοντάδες απλούς ανθρώπους, καταστρέφοντας ολόκληρα χωριά και πόλεις και κλέβοντας ό,τι περιουσιακό στοιχείο είχε κάποια αξία, ήταν και ο απορφανισμός των κοινοτήτων Ελλήνων Εβραίων. Πόσοι ήταν οι Έλληνες Εβραίοι της Θεσσαλονίκης που συνελήφθησαν από τους Γερμανούς το 1943, μεταφέρθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης του Άουσβιτς, εκτελέστηκαν άγρια με βασανιστήρια, ρίχτηκαν σε θαλάμους αερίων, κάηκαν στους φούρνους, πόσοι γλίτωσαν και πόσοι γύρισαν στη Θεσσαλονίκη και τις άλλες περιοχές από όπου είχαν εκτοπιστεί; Οι γνώμες για τους αριθμούς διχάζονται, έστω και αν οι εκτιμήσεις δεν απέχουν πολύ. Οι νεκροί ήταν δεκάδες χιλιάδες. Οι αφανισμένες οικογένειες χιλιάδες, όπως και οι επιχειρήσεις. Οι κλεμμένες, κατεστραμμένες, αρπαγμένες περιουσίες είναι εκατοντάδες δισεκατομμύρια δραχμές της εποχής. Οι αποζημιώσεις; Καμία. Μια αρκετά έγκυρη μελέτη καταγράφει ότι το 1943, από το Μάρτιο έως τον Αύγουστο, το σύνολο σχεδόν της εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης (50.000 άτομα περίπου) μεταφέρθηκε στο Άουσβιτς, απ’ όπου επέστρεψαν ελάχιστοι επιζώντες. Η εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης ξεκληρίστηκε. Και συνολικά υπολογίζεται ότι 60.000-65.000 Έλληνες Εβραίοι (σε σύνολο 80.000 περίπου) εκτοπίστηκαν στα ναζιστικά στρατόπεδα και η συντριπτική πλειοψηφία αποτέλεσαν θύματα της τελικής λύσης. Άλλες γνώμες και απόψεις, όπως του Χάιντς Κούνιο, ενός Έλληνα Εβραίου που επέζησε από το Άουσβιτς, ζει ακόμα σε πολύ μεγάλη ηλικία και με προβλήματα υγείας και κατάφερε και έφτιαξε το παλαιότερο φωτογραφείο της Θεσσαλονίκης, ο οποίος μίλησε σε σχετικά πρόσφατη συνέντευξή του για 45.000 που μεταφέρθηκαν στο Άουσβιτς και 1.000 που επέστρεψαν. Έκανε μάλλον λάθος. Οι αριθμοί των νεκρών και εκτοπισμένων ήταν πολύ μεγαλύτεροι. Το γεγονός παραμένει ότι η Ελλάδα έχασε από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη ποσοστά του εβραϊκού πληθυσμού της, ενώ εξαφανίστηκαν μερικές από τις αρχαιότερες εβραϊκές κοινότητες που ζούσαν στην Ελλάδα και καταστράφηκαν εκατοντάδες επιτυχημένες επιχειρήσεις που έδιναν δουλειά και ψωμί σε δεκάδες χιλιάδες Έλληνες.

Αφανίστηκε το 87% των Ελλήνων Εβραίων Είναι δύσκολο να είναι κανείς ακριβής για το συνολικό αριθμό των θυμάτων της εβραϊκής γενοκτονίας. Σύμφωνα με τις στατιστικές της Κεντρικής Επιτροπής των Εβραϊκών Κοινοτήτων της Ελλάδας, αμέσως μετά την απελευθέρωση το 87% του πληθυσμού των 79.950 ατόμων που ζούσαν προπολεμικά στην Ελλάδα είχε αφανιστεί. Μόνο 1.950 από τους 56.000 104 crash Απρίλιος/2012

Από τις ελάχιστες – και πολύ παλιές φωτογραφίες του Ζβι Κόρετς, αρχιραβίνου της Θεσσαλονίκης που κατηγορήθηκε ότι «κατέδωσε» χιλιάδες Εβραίων. Η φωτογραφία είναι από ψηφοφορία του Εβραϊκού Συμβουλίου

100_109_EVRAIOI ELLINES_NEW 30/03/2012 8:45 μ.μ. Page 105

Αμέσως μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου ο στρατηγός Αϊζενχάουερ «επιθεωρεί» στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και θανάτου εκατομμυρίων Εβραίων στη Γερμανία ληνικό στρατό περίπου 13.000 Εβραίοι, από τους οποίους οι 343 ήταν αξιωματικοί. Μόνο από τη Θεσσαλονίκη σχεδόν 9.000 Εβραίοι πολέμησαν στον ελληνικό στρατό και από αυτούς 3.700 σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν στη μάχη.

Το Ολοκαύτωμα των Ελλήνων Εβραίων πέρασε «στα ψιλά» Στις 25 Ιανουαρίου 2012, με συντονίστρια τη δημοσιογράφο Μικέλα Χαρτουλάρη, έγινε στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος «Ωνάση» στην Αθήνα μια εκδήλωση με θέμα «Η αφήγηση της Ιστορίας και η διδασκαλία της ως ιστορικών φαινομένων» και με τίτλο «Το Ολοκαύτωμα των Ελλήνων Εβραίων στη σχολική και τη δημόσια ιστορία». Πέρα από το ξεχωριστό περιεχόμενο των παρουσιάσεων (που υπάρχουν σε βίντεο και μπορεί κανείς να τις αναζητήσει μέσα από το http://www.sgt.gr), το σκεπτικό αυτής της ιδιαίτερης εκδήλωσης αναφέρει, σε λίγες γραμμές, μια σειρά από ουσιώδεις σκέψεις: «Η εξαφάνιση, σχεδόν όλων, των εβραϊκών κοινοτήτων του ελλαδικού χώρου, κυρίως κατά

το Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο, πέρασε στα “ψιλά” της Ιστορίας που διδάσκεται στο σχολείο, ενώ για δεκαετίες σπάνια μνημονευόταν στο δημόσιο λόγο, αντίθετα με όσα συμβαίνουν σε άλλες χώρες της δυτικής Ευρώπης. Τα ερωτήματα που τίθενται είναι σημαντικά: μήπως θεωρήθηκε από την εγχώρια κρατική, πολιτική αλλά και επιστημονική ελίτ ως γεγονός δευτερεύον μπροστά στους πολέμους αλλά και στις πολιτικές αναταράξεις του ελληνικού 20ού αιώνα; Υπάρχουν προκαταλήψεις που εδράζονται σε θρησκευτικούς ή άλλους λόγους; Θεωρούνταν σε όλες τις εποχές “πραγματικοί” Έλληνες οι Εβραίοι στο θρήσκευμα και Έλληνες στην ιθαγένεια πολίτες, ιδίως εκείνοι της βόρειας Ελλάδας που είχαν πρόσφατα ενσωματωθεί στον ελληνικό εθνικό χώρο; Υπάρχει εντέλει ζήτημα αντισημιτισμού στη χώρα μας;». Υπάρχουν πάνω από 40 βιβλία, γραμμένα κυρίως από Έλληνες Εβραίους, θύματα έμμεσα ή άμεσα του Ολοκαυτώματος, που έχουν προσπαθήσει να «διαφωτίσουν» βασικά τους Έλληνες που δεν ξέρουν, που δεν έμαθαν ποτέ τι έκαναν οι Ναζί στην Ελλάδα –με επίκεντρο τη

▲ ▲

Εβραίους της Θεσσαλονίκης επέζησαν του πολέμου. Από τις 31 εβραϊκές κοινότητες της Ελλάδας μόνο 8 διατηρήθηκαν, ορισμένες με λιγότερα από 100 μέλη. Η κοινότητα της Αθήνας αποτέλεσε εξαίρεση, επειδή ο αριθμός των μελών της αυξήθηκε λόγω των Εβραίων προσφύγων που συνέρρεαν από παντού και δεν μπορούσαν πια να γυρίσουν στις δικές τους κατεστραμμένες κοινότητες. Στις άλλες πόλεις της Ελλάδας, συμπεριλαμβανομένων των Ιωαννίνων, της Άρτας, της Πρέβεζας, του Βόλου, της Λάρισας και των Τρικάλων, μερικοί Έλληνες Εβραίοι κατάφεραν να σωθούν χάρη στις τοπικές κοσμικές και θρησκευτικές αρχές ή χάρη σε χριστιανούς φίλους. Μεταξύ Μαρτίου και Απριλίου του 1944, όμως, συνελήφθησαν και εκτοπίστηκαν στο Άουσβιτς 5.200. Επίσης, τον Ιούνιο του 1944 εκτοπίστηκαν περίπου 1.800 από την Κέρκυρα και 1.700 από τη Ρόδο. Η δύναμη της εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης, όπου ζούσαν οι 56.000 από τους 79.950 Εβραίους της Ελλάδας, έγινε φανερή μετά την ιταλική εισβολή στις 28 Οκτωβρίου 1940. Την εποχή εκείνη υπηρετούσαν στον ελ-

Απρίλιος/2012

crash 105

100_109_EVRAIOI ELLINES_NEW 30/03/2012 8:45 μ.μ. Page 106

crash

ΘΕΜΑ

Χιλιάδες Έλληνες Εβραίοι της Θεσσαλονίκης μαζεμένοι στην Πλατεία Ελευθερίας περιμένουν να μάθουν την τύχη τους. Θα ακολουθούσαν τα καψώνια, οι εκτοπίσεις, τα καταναγκαστικά έργα, τα βασανιστήρια και ο φρικτός θάνατος

▲ ▲

Θεσσαλονίκη– εις βάρος των Ελλήνων Εβραίων. Ωστόσο, η ενημέρωση παρέμεινε «φτωχή», για πολλούς και διάφορους λόγους. Και μπορεί ο διωγμός, τα βασανιστήρια, η ταλαιπωρία, ο φρικτός θάνατος των ανθρώπων (επί του προκειμένου Ελλήνων Εβραίων) να έμεινε στο «χρονοντούλαπο της Ιστορίας» για λόγους προκαταλήψεων, αλλά η περιθωριοποίηση των γεγονότων με στόχο να μην «ηρωοποιηθούν» οι Έλληνες Εβραίοι είχε ένα έμμεσο, παράπλευρο αποτέλεσμα: Να μη μάθει ποτέ ο κόσμος τι έκαναν οι Γερμανοί Ναζί και σε αυτό το «κομμάτι» της Ελλάδας, εκτός από όλα τα άλλα φρικτά αίσχη τα τέσσερα χρόνια που κράτησαν την Ελλάδα κάτω από την μπότα τους.

Οι Έλληνες Εβραίοι υπέφεραν περισσότερο Επιζήσαντες από τα θηριώδη στρατόπεδα συγκέντρωσης των Γερμανών, μιλώντας στην εφημερίδα «Το Βήμα» τον Ιανουάριο του 2012, ισχυρίστηκαν ότι χειρότερα από τους Εβραίους της υπόλοιπης Ευρώπης πέρασαν οι Έλληνες Εβραίοι που βρέθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Όντας σεφαραδίτες μιλούσαν μια διάλεκτο βασισμένη στα ισπανικά και δεν μπορούσαν να επικοινωνήσουν με τους υπόλοιπους Εβραίους κρατούμενους (που είχαν μια διάλεκτο βασισμένη στα γερμανικά), έτσι δεν μπορούσαν να μάθουν τα «κόλπα» από τους παλαιότερους αλλά 106 crash Απρίλιος/2012

και να καταλάβουν τι έλεγαν οι ναζιστές δεσμοφύλακές τους. «Την οικογένειά μου, τη μητέρα, τον πατέρα, την αδερφή μου κι εμένα μας έστειλαν στο Άουσβιτς με την πρώτη αποστολή από τη Θεσσαλονίκη», είπε ο Χάινς Κούνιο. «Όταν φτάσαμε –τα τρένα έφταναν πάντα νύχτα ύστερα από ένα ταξίδι αφάνταστα σκληρό– ξεκίνησε αμέσως η διαλογή για να ξεχωρίσουν εκείνους που ήταν ικανοί να εργαστούν». Οι Ναζί ρώτησαν ποιοι γνώριζαν γερμανικά. Ο κ. Κούνιο, 15 ετών το 1943, και η οικογένειά του ήταν οι μόνοι που τα μιλούσαν επειδή η μητέρα του καταγόταν από τη γερμανόφωνη Σουδητία της Τσεχοσλοβακίας. «Μόνο εμείς οι τέσσερις

«Παιδιά, ηλικιωμένοι, άρρωστοι, βρέφη μπήκαν σε φορτηγά κι έφυγαν κατευθείαν για τα κρεματόρια. Αλλά και οι υγιείς πέρασαν από διαλογή: από τη μια όσοι θα επιζούσαν ως σκλάβοι εργάτες και οι υπόλοιποι στα κρεματόρια»

κάναμε ένα βήμα μπροστά», μας λέει τηλεφωνικά από τη Θεσσαλονίκη. «“Εσείς θα κάνετε τον διερμηνέα”, μας είπαν και πιάσαμε αμέσως δουλειά. Παιδιά, ηλικιωμένοι, άρρωστοι, βρέφη μπήκαν σε φορτηγά και έφυγαν κατευθείαν για τα κρεματόρια. Αλλά και οι υγιείς πέρασαν από διαλογή: από τη μια όσοι θα επιζούσαν ως σκλάβοι εργάτες και οι υπόλοιποι στα κρεματόρια».Ο κ. Κούνιο λέει πως ήταν μεγάλο πλεονέκτημα το ότι γνώριζαν γερμανικά. «Οι άλλοι δεν καταλάβαιναν και, ως αποτέλεσμα, έτρωγαν πολύ ξύλο». Από τους 45.000 Εβραίους της Θεσσαλονίκης επέστρεψαν οι 1.000. «Εμείς γλιτώσαμε και οι τέσσερις, είμαστε πάρα πολύ σπάνια περίπτωση. Υπέστημεν όλα τα δεινά αλλά επιζήσαμε» . Όταν απελευθερώθηκαν, ο κ. Κούνιο ζύγιζε… 33 κιλά. «Ήμασταν τυχεροί όχι μόνο γιατί μιλούσαμε γερμανικά, αλλά και γιατί φτάσαμε με την πρώτη αποστολή. Στις επόμενες αποστολές συμπληρώθηκε ο αριθμός των διερμηνέων που χρειάζονταν οι Ναζί και άλλοι Έλληνες Εβραίοι που γνώριζαν γερμανικά δεν γλίτωσαν», είπε.

Πλήρωσαν πάνω από 10 δισ. για την ελευθερία τους, αλλά δεν πέτυχαν τίποτε Στις 11 Ιουλίου 1942 οι Γερμανοί, καθοδηγούμενοι από τον Αλόις Μπρούνερ, περικύκλωσαν

100_109_EVRAIOI ELLINES_NEW 30/03/2012 8:45 μ.μ. Page 107

ους του νησιού, οι οποίοι διέφυγαν την περικύκλωση, βρήκαν καταφύγιο στους χριστιανούς γείτονές τους και κρύφτηκαν εκεί. Είναι αξιοσημείωτο ότι μέχρι σήμερα μία από τις κύριες συνοικίες της Παλαιάς Πόλης ονομάζεται εβραϊκή σε αναγνώριση της συμμετοχής και συνεχούς παρουσίας των Εβραίων στην πόλη της Κέρκυρας. Η Συναγωγή της συνοικίας αυτής παραμένει ενεργή και λειτουργεί με περίπου 65 μέλη. Οι 275 Εβραίοι της Ζακύνθου, ωστόσο, επέζησαν από το Ολοκαύτωμα. Όταν οι γερμανικές αρχές κατοχής διέταξαν γραπτώς το δήμαρχο να τους παραδώσει κατάλογο με τα ονόματα των Εβραίων του νησιού, ο μητροπολίτης Χρυσόστομος επέστρεψε τη διαταγή στους Γερμανούς με δύο ονόματα: το δικό του και του δημάρχου. Ο πληθυσμός του νησιού πρόσφερε καταφύγιο σε κάθε μέλος της εβραϊκής κοινότητας. Αρκετά χρόνια αργότερα, το 1953, όταν το νησί υπέστη καταστροφές από σεισμό, η πρώτη χορηγία βοήθειας ήρθε από το κράτος του Ισραήλ συνοδευόμενη από το εξής μήνυμα: «Οι Εβραίοι της Ζακύνθου δεν λησμόνησαν ποτέ το δήμαρχο και τον αγαπητό τους επίσκοπο, καθώς και όσα έκαναν για εμάς».

Η συστηματική εξόντωση άρχισε από τη Θεσσαλονίκη Έγγραφη «βεβαίωση» της Εβραϊκής Κοινότητας Θεσσαλονίκης με την οποία γνωστοποιούνται τα ονόματα 13.000 θυμάτων του Ολοκαυτώματος που ταυτοποιήθηκαν ύστερα από έρευνες και μαρτυρίες. Τα θύματα συνολικά ξεπέρασαν τις 50.000 Μετά την κατάρρευση του φασιστικού καθεστώτος στην Ιταλία το 1943 η Κέρκυρα πέρασε στον έλεγχο της ναζιστικής Γερμανίας. Ο τότε δήμαρχος συνεργάστηκε με τις αρχές κατοχής και συνέβαλε στην υιοθέτηση και εφαρμογή διαφόρων αντισημιτικών νόμων υπό την κατεύθυνση της ναζιστικής διακυβέρνησης. Στις αρχές του Ιουνίου 1944, ενώ οι Σύμμαχοι βομβάρδιζαν την Κέρκυρα με σκοπό τον αντιπερισπασμό για την απόβαση στη Νορμανδία, η Γκεστάπο περικύκλωσε τους Εβραίους της πόλης, τους έθεσε υπό προσωρινή κράτηση στο Παλαιό Φρούριο και στις 10 Ιουνίου τους εκτόπισε στο Άουσβιτς, από όπου ελάχιστοι επιβίωσαν. Εντούτοις, περίπου 200 από τους 2.000 Εβραί-

Στη Θεσσαλονίκη, όπου υπήρχε μία από τις κοινότητες με το μεγαλύτερο εβραϊκό στοιχείο, οι κάτοικοί της επέδειξαν παθητική και αδιάφορη στάση έναντι της εφαρμογής της τελικής λύσης

▲ ▲

τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης με σκοπό να τους εκτοπίσουν στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως. Η εβραϊκή κοινότητα, μέσω του ραβίνου Κόρετς, είχε πληρώσει αρχικά περισσότερα από 2,5 δισεκατομμύρια δραχμές για την ελευθερία της και είχαν ακολουθήσει τουλάχιστον άλλα 8 δισ. αργότερα, αλλά το μόνο που κατάφερε ήταν να καθυστερήσει η εκτόπιση ώς τον επόμενο Μάρτιο. Μόνο 1.950 επέστρεψαν και βρήκαν τις περισσότερες από τις 60 συναγωγές τους κατεστραμμένες, το νεκροταφείο τους συλημένο και τα σχολεία τους ερειπωμένα. Αρκετοί επιζώντες μετανάστευσαν στο Ισραήλ και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης αριθμεί σήμερα περίπου 1.000 μέλη και διατηρεί τέσσερις Συναγωγές. Δυστυχώς, όπως και σε άλλες χώρες, η εσφαλμένη πληροφόρηση και ο εφησυχασμός έδωσαν στις εβραϊκές κοινότητες των αρχών του 1940 μια ψευδαίσθηση ασφαλείας. Στη Θεσσαλονίκη, μία από τις κοινότητες με το μεγαλύτερο εβραϊκό στοιχείο, οι κάτοικοί της επέδειξαν παθητική και αδιάφορη στάση έναντι της εφαρμογής της τελικής λύσης. Ως αποτέλεσμα, ο κίνδυνος της εκτόπισης και της γενοκτονίας στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως αρχικώς αντιμετωπίστηκε με δυσπιστία από τους Εβραίους στην Ελλάδα – ακόμη και από τα ηγετικά μέλη της κοινότητας.

Στην κατεχόμενη Ελλάδα –γράφει σε ιστορικό σημείωμά του ο Α. Μενεξιάδης– ο πρώτος διωγμός άρχισε στη Θεσσαλονίκη. Στις 11 Ιουλίου 1942 όλοι οι άρρενες Εβραίοι διατάχθηκαν να συγκεντρωθούν στην πλατεία Ελευθερίας. Περίπου 10.000 άντρες αναγκάστηκαν να εκτελούν ταπεινωτικές «γυμναστικές ασκήσεις» μέχρις εξαντλήσεως. Λίγο αργότερα περίπου 7.000 από τους Εβραίους της πόλης στάλθηκαν για καταναγκαστικά έργα στα περίχωρα της Θεσσαλονίκης. Το Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου, με πρόσχημα τον «αστικό σχεδιασμό», οι Γερμανοί άρχισαν την καταστροφή του εβραϊκού νεκροταφείου. Στις αρχές του 1943 όλοι οι Εβραίοι της πόλης είχαν υποχρεωθεί να μετοικήσουν στα δύο γκέτο που είχαν ορίσει οι Γερμανοί. Από το Μάρτιο μέχρι τον Αύγουστο του 1943 εκτοπίστηκαν στην Πολωνία, σε 19 σιδηροδρομικές αποστολές, στοιβαγμένοι μέσα σε βαγόνια μεταφοράς ζώων, υπό αθλιότατες συνθήκες. Το 96% των 56.000 Εβραίων που ζούσαν στην πόλη πριν από τον πόλεμο δεν θα επέστρεφε ποτέ ξανά. Το Μάρτιο του 1943 οι Εβραίοι κάτοικοι της βουλγαρικής ζώνης κατοχής της ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης συγκεντρώθηκαν από τους Βούλγαρους και εκτοπίστηκαν. Από τους 4.200 Εβραίους της περιοχής μόλις 200 επέζησαν. Υπήρξαν αντιδράσεις από τον ορθόδοξο κλήρο. Για παράδειγμα, ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Γεννάδιος έδωσε προφορικές οδηγίες στους ιερείς της πόλης να συμβουλέψουν το ποίμνιό τους να μην προβεί σε καμία Απρίλιος/2012

crash 107

100_109_EVRAIOI ELLINES_NEW 30/03/2012 8:45 μ.μ. Page 108

crash

ΘΕΜΑ

▲ ▲

πράξη περιφρόνησης ή διάκρισης ενάντια σε Εβραίους, όταν αυτοί υποχρεώθηκαν να φορούν το κίτρινο άστρο. Ο μητροπολίτης Βόλου Ιωακείμ προέτρεψε τον εβραϊκό πληθυσμό να φύγει στο βουνό. Οι διαμαρτυρίες κορυφώθηκαν με τα δύο μνημόνια του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Δαμασκηνού, που ζητούσαν από την κατοχική κυβέρνηση και τους Γερμανούς να σταματήσουν οι διώξεις των Ελλήνων Εβραίων. Με την προτροπή του ιδίου και τη συνεργασία του διευθυντή της Αστυνομίας Αθηνών Άγγελου Εβερτ δόθηκαν διαταγές στα αστυνομικά τμήματα να εκδίδουν ψεύτικες ταυτότητες σε όσους Εβραίους το επιθυμούσαν, ενώ σε ειδικό αρχείο του Δήμου Αθηναίων καταχωρίστηκαν οι Εβραίοι που για να γλιτώσουν βαπτίστηκαν χριστιανοί. Έτσι, 560 Αθηναίοι Εβραίοι επέζησαν ώς το τέλος του πολέμου προσποιούμενοι τους ορθόδοξους χριστιανούς. Με την καίρια συνδρομή των ελληνικών αντιστασιακών οργανώσεων πολλοί Εβραίοι διέφυγαν στη Μέση Ανατολή, όπου είτε εγκαταστάθηκαν, αποφεύγοντας έτσι την τραγική μοίρα άλλων ομοθρήσκων τους, είτε πολέμησαν στις τάξεις του ελληνικού Βασιλικού Εκστρατευτικού Σώματος. Άλλοι πάλι, κυρίως παιδιά, αλλά πολλές φορές και ολόκληρες οικογένειες, κατάφεραν να κρυφτούν σε χριστιανούς φίλους ή γνωστούς. Οι άνθρωποι που ανέλαβαν να τους κρύψουν και να τους συντηρήσουν μοιράστηκαν μαζί τους τις πενιχρές τους προμήθειες, ενώ διέτρεχαν θανάσιμο κίνδυνο αν ανακαλύπτονταν από τις γερμανικές αρχές. Η αυτοθυσία τους αναγνωρίστηκε, ύστερα από τον πόλεμο, από το Γιαντ Βασέμ και τιμήθηκαν ως «Δίκαιοι των Εθνών».

Το χρονικό Σε μελέτη της με τίτλο «ΕΛΛΑΔΑ: Η γερμανική πολιτική και ο αφανισμός της Εβραϊκής Κοινότητας της Θεσσαλονίκης» η ιστορικός και συγγραφέας Ρένα Μόλχο, βραβευμένη από την Ακαδημία Αθηνών, κάνει μια προσπάθεια καταγραφής του χρονικού. Παραθέτουμε ορισμένα πολύ σημαντικά σημεία: «- Στις 6 Απριλίου 1941 ο Χίτλερ κήρυξε πόλεμο στην Ελλάδα και στις 9 Απριλίου οι Γερμανοί μπήκαν στη Θεσσαλονίκη. Τις πρώτες 10 μέρες η Γκεστάπο φυλάκισε όλα τα μέλη του Εβραϊκού Κοινοτικού Συμβουλίου μαζί με άλλους σημαντικούς πρόκριτους και υπαλλήλους. Ο πρόεδρος της εβραϊκής κοινότητας και ο αρχιραβίνος Κόρετς συνελήφθησαν στην Αθήνα και ο Κόρετς μεταφέρθηκε στη Βιέννη, όπου φυλακίστηκε για αρκετούς μήνες. Με τον ίδιο τρόπο που είχαν αντιμετωπίσει και άλλες εβραϊκές κοινότητες στην Ευρώπη, οι Γερμανοί έκλεισαν τα γραφεία της κοινότητας, αφού πρώτα κατάσχεσαν τα αρχεία της, τα οποία μέχρι σήμερα δεν έχουν επιστραφεί. Οι Γερμανοί χρησιμοποίησαν τα κοινοτικά αρχεία επειδή περιείχαν στοιχεία για την οικονομική κατάσταση της κοινότητας και των μελών της, που τους ήταν απαραίτητα για να οργανώ108 crash Απρίλιος/2012

«Κάποτε» το τατουάζ δεν ήταν μόδα. Ήταν καταδικαστική απόφαση. Και δεν μπορούσες να αποτυπώσεις στη σάρκα σου κάποια γυμνόστηθη ή τον… Αντίχριστο. Απλώς… έναν αριθμό θανάτου σουν τα εγκλήματα που θα ακολουθούσαν. - Από τη στιγμή που οι Γερμανοί μπήκαν στη Θεσσαλονίκη τον Απρίλιο του 1941 ώς τον Ιούλιο του 1942 δεν είχε εφαρμοστεί κανένα φυλετικό μέτρο. Η κατάσχεση των κοινοτικών αρχείων, των παλαιών εβραϊκών βιβλιοθηκών, των περιουσιακών στοιχείων χονδρεμπόρων χάρτου, τυπογραφείων κ.λπ. καθώς και η φυλάκιση ορισμένων Εβραίων προκρίτων δεν αποτελούσαν ακριβώς αντιεβραϊκά μέτρα καθώς και οι χριστιανοί πρόκριτοι είχαν επίσης φυλακιστεί και οι περιουσίες τους είχαν κατασχεθεί. Επομένως, η στάση των Γερμανών απέναντι στους Εβραίους ήταν φαινομενικά αδιάφορη. - Όταν άρχισαν οι κατασχέσεις κτιρίων, επίπλων, μέχρι και ραδιοφώνων, αυτές εφαρμόστηκαν κυρίως εις βάρος των Εβραίων. Εκκλήσεις για επανορθώσεις απορρίπτονταν πάντα από τις γερμανικές αρχές. Φυσικά, οι Γερμανοί δεν εμ-

Στις 6 Απριλίου 1941 ο Χίτλερ κήρυξε πόλεμο στην Ελλάδα και στις 9 Απριλίου οι Γερμανοί μπήκαν στη Θεσσαλονίκη. Τις πρώτες 10 μέρες η Γκεστάπο φυλάκισε όλα τα μέλη του Εβραϊκού Κοινοτικού Συμβουλίου μαζί με άλλους υπαλλήλους

πλέκονταν σε εμπορικές συναλλαγές με Εβραίους εκτός από την περίπτωση που ήθελαν να σφετεριστούν εβραϊκά εμπορεύματα και τότε “αγόραζαν” σε εξευτελιστικά χαμηλές τιμές. - Άρχισαν να κυκλοφορούν αρκετά αντιεβραϊκά φυλλάδια αλλά και έντυπη προπαγάνδα και να ακούγονται οι πρώτες αντισημιτικές ραδιοφωνικές εκπομπές. Οι Εβραίοι έπεφταν θύματα αυθαίρετων διώξεων από τα μαγαζιά τους, όπως για παράδειγμα συνέβη με τους ιδιοκτήτες του βιβλιοπωλείου Μόλχο. - Οικονομικοί εκβιασμοί που γίνονταν από μεμονωμένους Γερμανούς αξιωματικούς σε ορισμένους Εβραίους μπορούσαν πια να θεωρηθούν ως “προπαρασκευαστικά μέτρα για πιο μοχθηρά σχέδια”. - Η καθυστέρηση που επέδειξαν οι γερμανικές αρχές κατά την περίοδο αυτή στην εφαρμογή των προγραμματικών αντισημιτικών μέτρων μπορεί να εξηγηθεί από τη χρησιμότητα των Εβραίων για τη συγκέντρωση των απαραίτητων πληροφοριών και την οργάνωση των Γερμανών ώστε να προχωρήσουν στην πιο συστηματική λεηλασία των κοινοτικών περιουσιακών στοιχείων. - Το 1945 εκτιμήθηκε ότι η εβραϊκή κοινοτική περιουσία που λεηλατήθηκε ανερχόταν στο ποσό των 18 εκατομμυρίων χρυσών λιρών. - Η εβραϊκή κοινότητα είχε τεθεί κάτω από τη δικαιοδοσία της Γκεστάπο, που έκλεισε λέσχες, οργανισμούς και σχολεία αλλά είχε καλλιεργηθεί μια ψευδαίσθηση ασφάλειας. Την άνοιξη του 1942 μάλιστα, με την επίσκεψη του στρατηγού Τσολάκογλου στον αρχιραβίνο Κόρετς, χαρακτηρίζοντας τους Έλληνες Εβραίους ως γενναί-

100_109_EVRAIOI ELLINES_NEW 30/03/2012 8:45 μ.μ. Page 109

Μία από τις πολλές εκδηλώσεις μνήμης για τα χιλιάδες θύματα του Ολοκαυτώματος Ελλήνων Εβραίων της Θεσσαλονίκης ους Έλληνες πατριώτες, ο Τσολάκογλου επιβεβαίωνε ότι δεν υπήρχε εβραϊκό πρόβλημα στην Ελλάδα».

Η γερμανική αντισημιτική πολιτική το 1942 Στη μελέτη της κυρίας Μόλχο ιδιαίτερη σημασία έχει η αναφορά στην «έναρξη εφαρμογής» αντισημιτικής πολιτικής των Γερμανών. Γράφει η κ. Μόλχο: «Η πρώτη πράξη αντισημιτικής πολιτικής έλαβε χώρα στις αρχές Ιουλίου του 1942, με μια επίσημη ανακοίνωση από τον Μαξ Μέρτεν, το Γερμανό στρατιωτικό υπεύθυνο για την πόλη της Θεσσαλονίκης, που δημοσιεύτηκε στην “Απογευματινή”. Καλούσε όλους τους Εβραίους άντρες, ηλικίας από 18 ώς 45 χρονών, να παρουσιαστούν στην πλατεία Ελευθερίας, χωρίς όμως να αναφέρεται ο σκοπός αυτής της συγκέντρωσης και με την απειλή σοβαρών κυρώσεων σε περίπτωση ανυπακοής. Οι Εβραίοι ιταλικής και ισπανικής υπηκοότητας εξαιρούνταν. Οι συγκεντρωθέντες σύντομα πληροφορήθηκαν ότι επρόκειτο να χρησιμοποιηθούν σε στρατιωτικά έργα. Στη διάρκεια αυτής της συγκέντρωσης, Σάββατο πρωί στην πλατεία Ελευθερίας, σημειώθηκαν πολλά περιστατικά κακομεταχείρισης Εβραίων από Γερμανούς αξιωματικούς και στρατιώτες. Εβραίοι που καθυστέρησαν να φτάσουν χτυπήθηκαν βάναυσα, ενώ άλλοι, που τόλμησαν να καθίσουν, να καπνίσουν ή να σκεπάσουν το κεφάλι τους για να προφυλαχθούν από τον καυτό ήλιο, κυνηγήθηκαν από σκυλιά. Οι τραυματίες ήταν τόσο πολλοί ώστε κλήθηκαν

επανειλημμένα ασθενοφόρα του Ερυθρού Σταυρού για να τους μεταφέρουν στα σπίτια τους. Άλλοι Εβραίοι εξαναγκάστηκαν σε εκτέλεση εξοντωτικών ταπεινωτικών ασκήσεων κάτω από τα βλέμματα περίεργων χριστιανών θεατών. Γερμανοί και δημοσιογράφοι πήραν φωτογραφίες που δημοσιεύτηκαν στις εφημερίδες της επόμενης μέρας. Με τη δημοσιοποίηση της εβραϊκής ταπείνωσης, όμως, οι Γερμανοί δεν σκέφτηκαν εκείνη τη στιγμή ότι το φωτογραφικό αυτό υλικό θα αποτελούσε σήμερα μία από τις σημαντικότερες αποδείξεις των εγκλημάτων τους».

Η τύχη των εβραϊκών περιουσιών Από τη στιγμή που οι Εβραίοι περιορίστηκαν στα όρια των γκέτο οι Γερμανοί ξεκίνησαν τις κατασχέσεις των περιουσιών τους και τη μεταφορά τους στους δικούς τους λογαριασμούς. Ήταν πια ελεύθεροι να σφετεριστούν τα περιουσιακά στοι-

Με τη δημοσιοποίηση της εβραϊκής ταπείνωσης οι Γερμανοί δεν σκέφτηκαν εκείνη τη στιγμή ότι το φωτογραφικό αυτό υλικό θα αποτελούσε σήμερα μία από τις πιο σημαντικές αποδείξεις των εγκλημάτων τους

χεία των θυμάτων τους αλλά και να ανταμείψουν συνεργούς τους. Για το σκοπό αυτό ήδη από τις 7 Μαρτίου ο Μέρτεν είχε δώσει οδηγίες στο Γενικό Διοικητή της Μακεδονίας Βασ. Συμεωνίδη για την ίδρυση ενός γραφείου ονόματι YΔIΠ, το οποίο θα είχε την ευθύνη της ανάθεσης των εβραϊκών επιχειρήσεων σε Έλληνες «μεσεγγυούχους». Η διεύθυνση ανατέθηκε στον Ηλία Δούρο, διευθυντή της Εθνικής Τράπεζας Παρακαταθηκών και Δανείων. Στο μεταξύ όμως είχε ήδη γίνει τέτοιας έκτασης λεηλασία, ώστε όταν ανέλαβε ο Δούρος, παραπονέθηκε ότι αδυνατούσε να καταγράψει περισσότερες από το ένα τρίτο των 1.898 εβραϊκών επιχειρήσεων. Οι αιτήσεις των επίδοξων μεσεγγυούχων των περιουσιών αξιολογήθηκαν από μια ειδική επιτροπή μελών του Εμπορικού Επιμελητηρίου. Ο Μέρτεν, όμως, παρενέβη προκειμένου να δώσει προτεραιότητα στις αιτήσεις των προστατευομένων του. Εκτιμάται ότι 12.000 συνεργάτες των Γερμανών εκμεταλλεύτηκαν αυτή την κατάσταση. Κανένας τους δεν τιμωρήθηκε και από τις 600 αιτήσεις διεκδίκησης ακίνητης περιουσίας, που έγιναν από μια χούφτα Εβραίων επιζώντων το 1945, μόνο 30 ικανοποιήθηκαν. Η ΟΠΑΙΕ, που ιδρύθηκε το 1949, υπολόγισε την αξία της κατασχημένης ακίνητης περιουσίας στη Θεσσαλονίκη στα 102 εκατ. χρυσά φράγκα και στα 25 εκατ. χρυσά φράγκα την περιουσία των Εβραίων στην υπόλοιπη Ελλάδα, για την οποία μόνο το 15% αποζημιώθηκε. Υπολογίστηκε επίσης ότι η αξία της κινητής περιουσίας που εκλάπη στη Θεσσαλονίκη ανήρθε σε 169 εκατ. χρυσά φράγκα και τα 32 εκατ. στην υπόλοιπη Ελλάδα. Απρίλιος/2012

crash 109

”

110_113_MHTARAKHS 30/03/2012 9:18 μ.μ. Page 110

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Νότης Μηταράκης

Ο εύκολος δρόμος

ήταν το «ΟΧΙ»

στο 2ο Μνημόνιο Συνέντευξη στη Γεωργία Αθ. Σκιτζή

«Π

ρέπει να κάνουμε μέσα στην επόμενη πενταετία όλα όσα δεν έγιναν τα τελευταία 30 χρόνια», διαμηνύει ο αναπληρωτής τομεάρχης οικονομικών της Ν.Δ. Νότης Μηταράκης, εξηγώντας ότι το «Ναι» στο δεύτερο Μνημόνιο από πλευράς Ν.Δ., αποτελούσε μονόδρομο, γιατί σε αντίθετη περίπτωση η χώρα θα κατέρρεε! Με το ΠΑΣΟΚ μας χωρίζει πολιτική άβυσσος ξεκαθαρίζει ο για πρώτη φορά υποψήφιος στην Α΄ Αθηνών Νότης Μηταράκης κλείνοντας τα όποια σενάρια μετεκλογικής συγκυβέρνησης Ν.Δ. ΠΑΣΟΚ. Χαρακτηρίζει δε κοινωνική αδικία το «κούρεμα» στα φυσικά πρόσωπα και τα ασφαλιστικά ταμεία και δηλώνει ότι πρέπει να αποκατασταθεί άμεσα. «Θα πρέπει να δούμε ότι εκτός από την Ελλάδα υπάρχουν και οι Έλληνες. Πρέπει η πολιτική μας να έχει μια πιο ανθρωποκεντρική διάσταση», επισημαίνει, δίνοντας με αυτόν τον τρόπο το στίγμα της προεκλογικής καμπάνιας του προέδρου του Αντώνη Σαμαρά. Η στροφή της Ν.Δ. και η εγκατάλειψη της αντιμνημονιακής πολιτικής είχε σοβαρές δημοσκοπικές και όχι μόνο απώλειες για το κόμμα σας. Μήπως αυτές οι απώλειες θα επηρεάσουν την αυτοδυναμία; «Η άρνησή μας στο 1ο Μνημόνιο δεν οφειλόταν σε ψηφοθηρικούς λόγους. Εκδηλώθηκε γιατί ήταν βαθιά η πεποίθησή μας ότι θα οδηγούσε σε ύφεση και επιβεβαιωθήκαμε. Όσον αφορά το 110 crash Απρίλιος/2012

δεύτερο, επίσης η στάση μας δεν καθορίστηκε από ψηφοθηρικούς λόγους. Το πιο εύκολο θα ήταν να μείνουμε στο “ Όχι”. Όμως, το ΠΑΣΟΚ έφερε τη χώρα στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Η χώρα βρέθηκε στο χείλος του γκρεμού μετά την πρόταση Παπανδρέου για δημοψήφισμα. Για πρώτη φορά τέθηκε σε κίνδυνο η συμμετοχή μας στο ευρώ και η ευρωπαϊκή μας προοπτική. Η Ν.Δ. δεν μπορούσε και δεν είχε το δικαίωμα να μείνει αμέτοχη. Η αρνητική ψήφος στο νέο πρόγραμμα θα οδηγούσε τη χώρα στην κατάρρευση, ενώ “η θετική ψήφος”, από την άλλη πλευρά, οδηγεί μεν σε μια αμφίβολη σωτηρία, αλλά έχει το πλεονέκτημα ότι μας δίνει πολύτιμο χρόνο. Είναι σημαντικό επίσης ότι μειώνει το δημόσιο χρέος. Μας δίνει το δικαίωμα να παλέψουμε. Εμείς επενδύσαμε στη σωτηρία της χώρας και όχι στην κατάρρευσή της. Ξέρουμε ότι μπροστά μας έχουμε πολύ δύσκολες αποφάσεις. Πρέπει να κάνουμε μέσα στην επόμενη πενταετία όλα όσα δεν έγιναν τα τελευταία 30 χρόνια. Εμείς δεν καλλιεργούμε ψεύτικες προσδοκίες… Δεν απευθυνόμαστε στο θυμικό των πολιτών. Αυτή είναι η πραγματικότητα και πρέπει να τη δούμε κατάματα, αν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε την κρίση». Πώς θα πάψουμε να είμαστε και να μας αντιμετωπίζουν ως το «παράσιτο» στην Ευρώπη; «Όταν αφήσουμε τα λόγια και παρουσιάσουμε συγκεκριμένα έργα. Πρέπει άμεσα να επανεκκινήσει η οικονομία και για να γίνει αυτό χρειάζονται αλλαγές στα εξής σημεία: Πρώτον, στο φορο-

”

λογικό σύστημα, το οποίο πρέπει να γίνει πιο ανταγωνιστικό, πιο σταθερό και πιο αντικειμενικό. Δεύτερον, στην αύξηση της ρευστότητας. Σήμερα υπάρχει πλήρης ασφυξία στην αγορά. Το σύστημα αυτόματου συμψηφισμού όλων των οφειλών προς και από το δημόσιο τομέα πρέπει άμεσα να υλοποιηθεί. Τρίτον, στη σταθερότητα. Το πρόγραμμα πρέπει να αυξάνει την ελκυστικότητα της Ελλάδας ως επενδυτικού προορισμού, αντί να τη μειώνει. Τέταρτον, απαιτούνται κοινωνικές ανάσες. Να δημιουργήσουμε άμεσα ένα δίχτυ ασφαλείας. Γι’ αυτό άλλωστε η Ν.Δ. έχει δεσμευτεί για δύο συγκεκριμένα πράγματα. Να επαναφέρει τις χαμηλές συντάξεις και να δώσει τα πολυτεκνικά επιδόματα. Παράλληλα, έμφαση πρέπει να δοθεί στον περιορισμό της κρατικής σπατάλης, με βαθιές αλλά στοχευόμενες δράσεις. Τέλος, το πρόγραμμα αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας πρέπει να επιταχυνθεί άμεσα. Να αξιοποιηθεί δηλαδή ο δημόσιος και ο ορυκτός πλούτος, ώστε να αυξηθούν τα δημόσια έσοδα και να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας». Μετά τις 21 διαγραφές από την Κ.Ο. της Ν.Δ. οι εσωκομματικές ισορροπίες είναι εύθραυστες. Δεν αποτελεί αυτό πλήγμα για τη Ν.Δ.; Ποια είναι η γνώμη σας για την επιστροφή κάποιων βουλευτών και πώς σχολιάζεται το νέο κόμμα του Πάνου Καμμένου; «Ασφαλώς και δεν ήταν μια ευχάριστη εξέλιξη. Όμως, στις μείζονες επιλογές τα κόμματα οφείλουν να είναι συντεταγμένα και πειθαρχημένα.

110_113_MHTARAKHS 30/03/2012 9:18 μ.μ. Page 111

Το «Ναι» στο δεύτερο Μνημόνιο από πλευράς Ν.Δ. αποτελούσε μονόδρομο, γιατί σε αντίθετη περίπτωση η χώρα θα κατέρρεε

”

τέλος τους. Το θέμα είναι στις επόμενες εκλογές να δούμε ποιος λέει την αλήθεια και ποιος προτείνει κάτι το οποίο είναι ρεαλιστικό. Ακούγονται διάφορα ευχάριστα πράγματα, τα οποία όμως δεν είναι εφικτά. Αναμφίβολα, σε περιόδους κρίσης τα άκρα και ο λαϊκισμός βρίσκουν πρόσφορο έδαφος. Αυτή είναι μια πρόκληση που η Ελλάδα

▲ ▲

Δεν θεωρώ, πάντως, ότι η συνοχή της Νέας Δημοκρατίας είναι εύθραυστη, αντίθετα βλέπουμε σήμερα επιστροφές στελεχών στη Νέα Δημοκρατία. Στο νέο σκηνικό πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα να αποφύγουμε φαινόμενα λαϊκισμού. Η πολιτική της δεκαετίας τους ’80, όπου οι κυβερνήσεις έταζαν τα πάντα στο λαό, έφτασαν στο

πρέπει να την αποφύγει. Ως Νέα Δημοκρατία δεν θα ξεκινήσουμε έναν προεκλογικό αγώνα τάσσοντας τα πάντα στους πάντες. Αυτή ήταν η παράδοση σε αυτή τη χώρα, αλλά εμείς δεν θα την ακολουθήσουμε». Σε περίπτωση μη αυτοδυναμίας τι θα κάνετε; «Το κρίσιμο είναι να πούμε στον ελληνικό λαό γιατί χρειάζεται η αυτοδυναμία. Για να μπορέσουμε να έχουμε ισχυρή κυβέρνηση. Μέρα με τη μέρα ο στόχος της αυτοδυναμίας έρχεται και πιο κοντά. Ο κόσμος της Ν.Δ. συσπειρώνεται και θεωρώ ότι θα την επιτύχουμε. Ταυτόχρονα και οι πολίτες που δεν είναι ενταγμένοι στους κομματικούς σχηματισμούς αντιλαμβάνονται όλο και περισσότερο ότι έχει μεγάλη σημασία ποιος και με ποιο σχέδιο θα κυβερνήσει. Ο λαός, λοιπόν, πρέπει να μιλήσει. Ο τόπος πρέπει να κυβερνηθεί. Τα προβλήματα πολλαπλασιάζονται. Οι κίνδυνοι επίσης. Μόνη λύση είναι μια ισχυρή κυβέρνηση που θα έχει διαπραγματευτική δύναμη και θα εγγυηθεί τη σταθερή ευρωπαϊκή πορεία…» Δεν συμμερίζεστε δηλαδή την άποψη που διατυπώνουν όλο και περισσότεροι ότι πρέπει να περάσουμε σε μια νέα εποχή κυβερνήσεων συνεργασίας; «Τα παραδείγματα κυβερνήσεων συνεργασίας στην Ελλάδα ήταν αρνητικά. Δεν πιστεύω στην αποτελεσματικότητα των κυβερνήσεων συνεργασίας. Η χώρα δεν μπορεί να προχωρήσει με μεσοβέζικες λύσεις και συμψηφισμούς. Χρειάζεται μια ισχυρή κυβέρνηση, με νωπή λαϊκή εντολή που θα εφαρμόσει ένα ξεκάθαρο και ρεαλιστικό πρόγραμμα για να βγούμε από την Απρίλιος/2012

crash 111

110_113_MHTARAKHS 30/03/2012 9:18 μ.μ. Page 112

▲ ▲

κρίση. Προσωπικά, δεν βλέπω κανένα κόμμα με το οποίο θα μπορούσε να συνεργαστεί η Νέα Δημοκρατία. Με το ΠΑΣΟΚ μας χωρίζει πολιτική άβυσσος. Δύο χρόνια δεν έκανε τίποτα για την περιστολή των δημοσίων δαπανών και την αποτελεσματική λειτουργία του κράτους, γιατί εκεί βρίσκεται η εκλογική του βάση. Πώς και πού θα συνεργαστούμε; Να συνεργαστούμε με τα κόμματα της Αριστεράς; Με αυτούς δηλαδή που διώχνανε κάθε επένδυση από τη χώρα και τους τουρίστες κλείνοντας τα λιμάνια; Δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή δυνατότητα συνεργασίας». Ποια είναι η γνώμη σας για το «κούρεμα» των ομολόγων για τα φυσικά πρόσωπα; Δημιουργεί άραγε το «κούρεμα» επιμέρους προβλήματα; «Την αναδιάρθρωση τους χρέους κατά βάση δεν την πλήρωσαν οι τράπεζες –καθώς αυτές θα ανακεφαλαιοποιηθουν–, αλλά τα ταμεία και τα φυσικά πρόσωπα. Ειδικά το “κούρεμα” για τους ιδιώτες ομολογιούχους δημιουργεί μεγάλα προβλήματα. Πρόκειται για μια πρωτοφανή αδικία, την οποία πρέπει να διορθώσουμε. Ήδη ο Αντώνης Σαμαράς πήρε την πρωτοβουλία και συνάντησε εκπροσώπους των ομολογιούχων προκειμένου να βρεθεί μια κοινή λύση. Διότι κάποια στιγμή η Ελλάδα θα πρέπει να ξαναβγεί στις αγορές και να δανειστεί ξανά. Θα απευθυνθεί δηλαδή ξανά στους ιδιώτες και στα φυσικά πρόσωπα. Πρέπει λοιπόν το κράτος να ανακτήσει την αξιοπιστία του. Αν δεν πάρουμε αποφάσεις, η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει την αξιοπιστία της απέναντι σε τρεις ειδικές κατηγορίες: τα φυσικά πρόσωπα, τους προμηθευτές του δημοσίου που έχουν πληρωθεί σε ομόλογα και τους απολυμένους του δημοσίου, που, αντί να πάρουν τις αποζημιώσεις τους, πληρώθηκαν με ομόλογα. Πρέπει επομένως να βρεθεί μια δίκαιη λύση». Εάν πιστέψουμε όλες τις Κασσάνδρες, π.χ., ο νομπελίστας Κρούγκμαν επισήμανε ότι το πακέτο βοήθειας δεν θα είναι αποτελεσματικό. Πόσο βιώσιμη κρίνετε τη λύση σωτηρίας που προσφέρεται, δεδομένου ότι η ύφεση έχει ξεπεράσει το 7%; «Το μεγάλο στοίχημα τώρα είναι η ανάπτυξη και πολύ σωστά επισημαίνετε τις τεράστιες δυσκολίες που δημιουργεί η βαθύτατη ύφεση. Η απόφαση να προχωρήσουμε σε μεγαλύτερο κούρεμα του χρέους έχει ως βάση την εκτροπή των δημοσιονομικών μεγεθών της χώρας. Πρόκειται δηλαδή για μια προσπάθεια να εξισορροπηθούν οι απώλειες από την εφαρμογή μιας λανθασμένης πολιτικής. Θυμίζω ότι στόχος του PSI και των δημοσιονομικών προσπαθειών στην περίοδο μέχρι το 2020 θα είναι να επανέλθει τότε το δημόσιο χρέος στα επίπεδα του 2009. Η βιωσιμότητα του χρέους εμφανώς είναι συνάρτηση της κατάστασης της πραγματικής οικονομίας. Όπως είχα πει και στο παρελθόν, με 5 χρόνια βαθιά ύφεση και με αβέβαιη συνέχεια κανένα επίπεδο χρέους δεν είναι βιώσιμο. Κανένα πρόγραμμα όσο ψηλό και αν είναι δεν θα μας φτάσει. Από τη στιγμή που η ύφεση έφτασε στο 7% είναι πλέον σαφές ότι η οι-

Ήδη στην Ευρώπη έχει ξεκινήσει η συζήτηση για την ανάπτυξη και τα ευρωομόλογα. Η κρίση δεν είναι μόνο ελληνική αλλά και ευρωπαϊκή

112 crash Απρίλιος/2012

”

110_113_MHTARAKHS 30/03/2012 9:18 μ.μ. Page 113

«Δεν θεωρώ, πάντως, ότι η συνοχή της Νέας Δημοκρατίας είναι εύθραυστη», λέει ο Νότης Μηταράκης στη Γεωργία Σκιτζή κονομία δεν λειτουργεί. Σας θυμίζω ότι η πρόβλεψη του προϋπολογισμού ήταν να φτάσει στο 2,8%. Αυτή η απόκλιση μαρτυρά την αποτυχία του προγράμματος που στηρίχθηκε αποκλειστικά και μόνο στη δημοσιονομική πειθαρχία». Ο νέος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ κ. Βενιζέλος κατηγορεί τη Νέα Δημοκρατία ότι έχει εγκαταλείψει τον όρο της επαναδιαπραγμάτευσης με αυτόν της τροποποίησης. « Ήδη στην Ευρώπη έχει ξεκινήσει η συζήτηση για την ανάπτυξη και τα ευρωομόλογα. Η κρίση δεν είναι μόνο ελληνική αλλά και ευρωπαϊκή. Υπάρχουν πολλά ανοιχτά θέματα που τα επόμενα χρόνια θα μας οδηγήσουν σε μεγάλες αλλαγές. Ο κ. Βενιζέλος, είναι ένας εκ των βασικών εκφραστών της οικονομικής πολιτικής που ακολουθήθηκε τα τελευταία 2 χρόνια, η οποία προκάλεσε ένα δημοσιονομικό και κοινωνικό αδιέξοδο. Όσο για την επαναδιαπραγμάτευση, θυμίζω ότι στο νέο πρόγραμμα έγινε για πρώτη φορά διαπραγμάτευση επί της ουσίας των προτεινόμενων μέτρων. Σίγουρα δεν πετύχαμε το απόλυτο, αλλά κάναμε ένα βήμα πιο μπροστά, γιατί σήμερα είναι πολλοί αυτοί στην Ευρώπη που κατανοούν αυτό που εμείς λέγαμε στη Ν.Δ. εδώ και 2 χρόνια: Ότι η πολιτική της μονομερούς λιτότητας έχει δημιουργήσει μεγάλα οικονομικά και κοινωνικά αδιέξοδα και δεν αρκεί από μόνη της για να βγάλει τη χώρα από την κρίση. Η χώρα μας αντιμετωπίζει την περίοδο προ Μνημονίου αλλά και σήμερα προβλήματα και ελλείμματος και ύφεσης και χρέους. Προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν συγχρονισμένα. Πρέπει δηλαδή να λειτουργήσει η αγορά, να πάρει μπροστά η οικονομία για να παραχθεί νέος πλούτος. Κι αυτό θα γίνει με τις αλλαγές που σας προανέφερα». Με βάση το νέο πρόγραμμα, τον Ιούνιο η νέα κυβέρνηση θα αναγκαστεί να λάβει νέα σκληρά μέτρα. Ποιες οι προθέσεις του κόμματός σας γι’ αυτό το θέμα; «Το πρόγραμμα θέτει στόχους και δεν υπαγορεύει συγκεκριμένα μέτρα. Όταν όμως αποτυγ-

χάνουμε στους στόχους, τότε αυξάνεται και πίεση για νέες περικοπές, μειώσεις μισθών και επιβολή νέων μέτρων. Αυτό το λάθος έκαναν οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ. Όλοι αντιλαμβανόμαστε τις δυσκολίες, αλλά και τις δύσκολες επιλογές που έχουμε μπροστά μας. Έχουμε όμως και τη μοναδική ευκαιρία να αλλάξουμε ολοκληρωτικά την εικόνα της χώρας μας. Όσο πιο γρήγορα πετύχουμε στις αναπτυξιακές δράσεις και τις διαρθρωτικές αλλαγές, τόσο πιο γρήγορα θα μπορέσουμε να δώσουμε ελπίδα στην κοινωνία». Οι Έλληνες αναρωτιούνται: Έχει χρεοκοπήσει η Ελλάδα; «Η Ελλάδα δεν έχει χρεοκοπήσει. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και με ένα πολύ μεγάλο ποσοστό συμπολιτών μας που έχασε τη δουλειά του ή μειώθηκαν δραματικά οι αποδοχές του. Σύμφωνα με τελευταία στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Eurostat, το 27,7% του ελληνικού πληθυσμού (πάνω από 3 εκατ. άτομα) ζει στο όριο της φτώχειας ή του κοινωνικού αποκλεισμού. Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρωζώνη, ενώ ο μέσος όρος στην Ε.Ε. είναι 23,4%. Επομένως, θα

Είμαι υπέρ των ισχυρών μονοκομματικών κυβερνήσεων. Η χώρα δεν μπορεί να προχωρήσει με μεσοβέζικες λύσεις και συμψηφισμούς

πρέπει να δούμε ότι εκτός από την Ελλάδα υπάρχουν και οι Έλληνες. Πρέπει η πολιτική μας να έχει πιο ανθρωποκεντρική διάσταση». Με ποια επιχειρήματα θα απευθυνθείτε στους ψηφοφόρους σας, δεδομένου ότι ζούμε και με τις αποφάσεις της Ν.Δ. σε σκληρή περίοδο λιτότητας για τη χώρα; «Στις εκλογές του Απριλίου θα απευθυνθούμε στους πολίτες καλώντας τους να προσέλθουν στις κάλπες. Να μην επιλέξουν την αποχή. Να στείλουν ισχυρή πλειοψηφία στη Βουλή. Ισχυρή κυβέρνηση που πιστεύει στην ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας, που μπορεί να κρατήσει την Ελλάδα στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Να μην καταφύγουν στην εύκολη λύση της ψήφου διαμαρτυρίας σε μικρότερα κόμματα. Το μεγάλο διακύβευμα είναι να κυβερνηθεί η χώρα και να εφαρμοστεί ένα ρεαλιστικό σχέδιο που θα αξιοποιεί τις δυνατότητες της χώρας, θα δημιουργεί τις βάσεις για ανάπτυξη και για νέες θέσεις εργασίας. Θα αντιμετωπίζει τα κακώς κείμενα της δημόσιας διοίκησης και με λίγα λόγια θα δημιουργεί τις προϋποθέσεις έτσι ώστε η ελπίδα να αποκτήσει πραγματικό περιεχόμενο για τους Έλληνες». Θα είστε υποψήφιος στην Α΄ Αθήνας. Ποιες οι προτεραιότητές σας για τη συγκεκριμένη περιφέρεια, εφόσον εκλεγείτε; «Προτεραιότητα σε εθνικό επίπεδο πρέπει να είναι η ανανέωση του πολιτικού προσωπικού, με νέα πρόσωπα, τα οποία έχουν ήδη αποδείξει ότι δεν φοβούνται τη σκληρή δουλειά. Το μεγάλο θέμα που αντιμετωπίζει η πόλη είναι η ασφάλεια, στο οποίο απαιτούνται δυναμικές λύσεις. Προτεραιότητα είναι η ασφάλεια των πολιτών. Πρέπει να προχωρήσουμε σε πόλεμο στο παραεμπόριο και στον επαναπατρισμό των παράνομων μεταναστών με τη βοήθεια της Ε.Ε. Ειδικά γι’ αυτό το θέμα είχα την ευκαιρία στην Πολιτική Συνέλευση του ΕΛΚ να καταθέσω τροπολογία για την άμεση υπογραφή συμφωνιών επανεισδοχής ανάμεσα στην Ε.Ε. και τα κράτη προέλευσης, η οποία έγινε αποδεκτή». Απρίλιος/2012

crash 113

114_118_SYRIZA 30/03/2012 10:52 μ.μ. Page 114

crash

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

TO«CRASH» ΔΙΝΕΙ ΒΗΜΑ...

Στους δρόμους της Αριστεράς Πώς θα ξημέρωνε η επόμενη ημέρα με ένα αριστερό κόμμα ως κυβέρνηση; Συμμαχία πριν από τις εκλογές ή συνεργασίας μετά; Μιλούν: Γιάννης Δραγασάκης, Νίκος Χουντής (ΣΥ.ΡΙΖ.Α), Γρηγόρης Ψαριανός, Νίκος Τσούκαλης (ΔΗΜ.ΑΡ.) Συνεντεύξεις στη Δέσποινα Παπαγεωργίου

«Ο

ταν σε μια ποδοσφαιρική ομάδα υπάρχουν δύο διαφορετικές απόψεις για το ποια στρατηγική πρέπει η ομάδα να ακολουθήσει και τελικά επικρατεί η λύση Α΄, όλοι, ακόμα και εκείνοι που στην αρχή υποστήριζαν τη λύση Β΄, πράττουν τα πάντα για να την κάνουν να επιτύχει. Στην Αριστερά, όταν επιλεγεί η λύση Α΄, όσοι υποστήριζαν τη λύση Β΄ θρηνούν ή και αποχωρούν. Το διακύβευμα δεν είναι η νίκη του κινήματος, αλλά ποιος θα νικήσει στο ντιμπέιτ». Κάπως έτσι είχε περι114 crash Απρίλιος/2012

γράψει ο Αμερικανός διανοητής και ακτιβιστής Μάικλ Άλμπερτ την τάση της Αριστεράς να διασπάται σε «κομμάτια». Στη σημερινή Ελλάδα, που ο Νέρωνας του Μνημονίου κατακαίει απ’ άκρη σ’ άκρη όνειρα και αφήνει μια χούφτα στάχτη ανθρώπινες ζωές, στην Ελλάδα που οι πολίτες της είναι αναλώσιμο υλικό στην παγκόσμια μηχανή που παράγει χρήμα για την ολιγαρχία των κερδοσκόπων, η Αριστερά παραμένει πολυδιασπασμένη, αν και υπάρχουν κάποια καλέσματα για συνεργασία. Ενόψει εθνικών εκλογών το «Crash»

έθεσε κάποια ερωτήματα σε εκπροσώπους κομμάτων της Αριστεράς: για την προοπτική συνεργασίας προκειμένου για μια ευρύτερη συμμαχία ή και ένα κυβερνητικό σχήμα, για το τι προσδοκούν από τις εκλογές, αν είναι έτοιμοι να κυβερνήσουν και πώς θα στέκονταν, εάν εκλέγονταν κυβέρνηση, απέναντι στο Μνημόνιο. Πώς απαντούν στην επίθεση που δέχεται η δημοκρατία, ποια η προοπτική της Αριστεράς σήμερα και τι λέει στον απεγνωσμένο πολίτη για να τον ενθαρρύνει να ανοίξει την πόρτα προς ένα καλύτερο αύριο.

114_118_SYRIZA 30/03/2012 10:52 μ.μ. Page 115

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

crash

Γιάννης Δραγασάκης ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Πρώην βουλευτής ΣΥ.ΡΙΖ.Α.

«Οι δυνάμεις της Αριστεράς πρέπει να βρουν δρόμους κοινής δράσης»

κοινωνία υπάρχει η αίσθηση της συνενοχής. Πρέπει να κατακτήσουμε μια νέα, πραγματική δημοκρατία, να σκεφτούμε από την αρχή και να κατακτήσουμε μια νέα σχέση του πολίτη με την πολιτική». Ο μισθός έχει γίνει «μισθολογικό κόστος», η Η Αριστερά έχει κατηγορηθεί ότι εκ του ασφαδρόμους κοινής δράσης για λόγους άμυνας, αντίστασύνταξη «επιβάρυνση των ταμείων», ο καπιταλιλούς, ως αντιπολίτευση, υπόσχεται πράγματα σης, αλλά και για να ανοίξει μια νέα προοπτική. Ο κόσμός «οικονομία των αγορών». Πώς απαντούν που «δεν γίνονται». Υπόσχεται ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α., προσμος της Αριστεράς πρέπει να ανατρέψει ό,τι στέκεται ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και Αριστερά σε αυτό το κυρίαρχο λεεκλογικά, ότι, εάν συμμετέχει στη διακυβέρνηση εμπόδιο σ’ αυτό». ξιλόγιο που ενισχύει –και προεκλογικά– την ποτης χώρας, μισθοί, συντάξεις και η ζωή μας όλη Έστω ότι το κόμμα σας κέρδιζε τις εκλογές. Ποια λιτική των κομμάτων του Μνημονίου; θα επιστρέψουν στην προ Μνημονίου κατάσταση; θα μπορούσε να είναι η πρώτη πολιτική απόφαση «Όπως είναι γνωστό, η κρίση που ζούμε ξεκίνησε από «Όχι, τέτοια υπόσχεση δεν μπορεί να δοθεί. Με τα που θα λαμβάνατε ως κυβέρνηση; τις μεγάλες τράπεζες των ΗΠΑ και επεκτάθηκε σε όλο μνημόνια και την πολιτική που έχει εφαρμοστεί η αρ«Στόχος μας είναι η επαναδιαπραγμάτευση των πάντον καπιταλιστικό κόσμο. Η ασυδοσία των αγορών και των. Ο επανακαθορισμός του μέλλοντός μας και της χική κρίση έχει μετατραπεί σε μια κοινωνική κατατου καπιταλισμού, υπό συνθήκες νεοφιλελευθεριθέσης μας μέσα στην Ευρώπη και στον κόσμο, με στροφή. Έχουμε μπει σε μια μακρά νύχτα και κανείς σμού, έδωσε στην κρίση τεράστιες διαστάσεις. Στη όρους αξιοπρέπειας, ισοτιμίας και βιωσιμότητας. δεν μας λέει πόσο θα διαρκέσει. χώρα μας ένας κλεπτοκρατικός καπιταλισμός και ένα Στη θέση των μνημονίων εμείς θέλουμε να μπει ένα Τα όποια θετικά λοιπόν υπήρχαν για τους εργαζόμεδιεφθαρμένο δικομματικό σύστημα μετέτρεψαν την σχέδιο κοινωνικής ανόρθωσης, παραγωγικής ανανους στο χθες θα μπορέσουν να ανακτηθούν μόνο στη κρίση σε κοινωνική καταστροφή και υποδούλωσαν τη συγκρότησης και δημοκρατικής αναγέννησης. Και θα βάση μιας νέας πολιτικής, ενός νέου κοινωνικού και χώρα σε νεοαποικιακά δεσμά. Αυτό που συμβαίνει τώπαλέψουμε με άξονα το στόχο αυτό από όποια θέση κι οικονομικού υποδείγματος και ενός νέου δίκαιου ρα είναι ότι όλοι αυτοί οι υπεύθυνοι για την κρίση και αν βρεθούμε, με την όποια δύναμη μας δώσει ο ελλητρόπου διανομής που πρέπει να διαμορφωθεί. Το την καταστροφή προσπαθούν να μας πείσουν ότι για νικός λαός. Η πρώτη και η τελευταία έννοια μας θα είπρώτο ζητούμενο προς την κατεύθυνση αυτή είναι να την κρίση δεν φταίνε αυτοί, αλλά ο κόσμος της εργαναι ακριβώς η οργάνωση των εσωτερικών προϋποθέβγούμε από το βαθύ χειμώνα των μνημονίων, να ανασίας και η Αριστερά. Πρόκειται για άθλια και προκλητισεων και των διεθνών συμμαχιών, έτσι ώστε μια τέκτήσουν οι εργαζόμενοι τα δικαιώματά τους, να κή επίθεση, για την οποία οι εκλογές αποτελούν την ευτοια αναδιαπραγμάτευση του μέλλοντός μας να μπομπουν οι βάσεις για μια κοινωνία δικαιοσύνης στην καιρία για να δοθεί μια πρώτη απάντηση». ρέσει να γίνει μέρος μιας γενικότερης ευρωπαϊκής οποία οι άνθρωποι και οι ανάγκες τους θα είναι πάνω Έστω ότι γυρίζει κάποιος στο σπίτι του και έχει αλλαγής, αλλά και ως μια προοδευτική εθνική στρααπό τα κέρδη και την ιδιοτέλεια των ισχυρών». ξεχάσει τα κλειδιά. Διαπιστώνει ότι δεν μπορεί τηγική να βρει εκείνη τη διεθνή στήριξη που θα την Η Αριστερά αναλώνει, λένε, δυνάμεις στις μετανα μπει μέσα ούτε από το παράθυρο ούτε από το καταστήσει αποτελεσματική». Προσδοκάτε ότι θα έρθει αλλαγή μέσα από αυτές ξύ της διαμάχες. Δεν θα μπορούσε να συμπράξει μπαλκόνι του γείτονα ούτε από πουθενά. Το πρώτις εκλογές στην Ελλάδα; με βάση όσα την ενώνουν, για να προωθήσει –και το που θα σκεφτεί είναι να σπρώξει με δύναμη προεκλογικά– ένα διαφορετικό μοντην πόρτα. Θα το κάνει, όμως, μόνο αν γνωτέλο ανάπτυξης από της «οικονομίας ότι υπάρχει πιθανότητα η πόρτα να Δεν αρκεί να ρίξουμε την ήδη ρίζει των αγορών»; ανοίξει. Τι λέει σήμερα ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. στον σάπια πόρτα της εξουσίας, αλλά πολίτη για να τον πείσει ότι η «πόρτα» προς «Έχουν δίκιο όσοι και όσες θέτουν αυτά τα ερωτήματα. Το Μνημόνιο 2 θα συνεχίπρέπει να ξαναχτίσουμε το σπίτι ένα καλύτερο αύριο θα ανοίξει πράγματι αν σει το καταστροφικό έργο του Μνημονίου με υλικά την πραγματική δημοκρατία, την «σπρώξει» δυνατά; 1. Αλλά και αυτό το Μνημόνιο θα καταρπόρτα της εξουσίας σήμερα είναι σάπια κοινωνική δικαιοσύνη, την αλληλεγγύη «Η ρεύσει. Γι’ αυτό και διεθνώς έχει ανοίξει και το σπίτι ετοιμόρροπο. Όμως, την υποβαήδη η συζήτηση για ένα Μνημόνιο 3. Αυτό στάζουν ισχυρές δυνάμεις και συμφέροντα που είπα για “μακρά νύχτα” δεν είναι σχήμα λόγου. Το «Οι εκλογές αυτές μπορούν να σηματοδοτήσουν και μεγάλα, ευρωπαϊκά και διεθνή. Διότι ως χώρα λεισχέδιο που εφαρμόζεται πάει μακριά. Αποσκοπεί στη να βάλουν τις βάσεις για μια νέα πορεία, με την κατατουργούμε ως πειραματόζωο του παγκόσμιου καπιδιάλυση του κοινωνικού κράτους, στην ιδιωτικοποίδίκη των κομμάτων που ευθύνονται για την καταστροταλισμού. Πρέπει λοιπόν να κάνουμε ό,τι μπορούμε, ηση του δημόσιου πλούτου, στη βαλκανοποίηση των φή και των κομπάρσων τους, και με την ενίσχυση της π.χ., να φωνάξουμε και τους “γείτονες”, να συνεργαμισθών, με δυο λόγια αποσκοπεί στη νεοφιλελεύθερη ευρύτερης ενωτικής συμπαράταξης που αντιπροσωστούμε και με άλλους λαούς, έτσι ώστε να δράσουμε μετάλλαξη της ελληνικής κοινωνίας με στόχο έναν πεύει ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Όμως, οι εκλογές από μόνες τους από κοινού ή έστω η δική μας δράση να εντάσσεται σε κοινωνικά πιο άγριο και αυταρχικό καπιταλισμό, μια δεν αρκούν. Χρειάζονται μεγάλες αλλαγές στην ίδια κάποιο ευρύτερο σχέδιο, σε μια ευρύτερη ευρωπαϊκή ακόμη πιο στυγνή ολιγαρχία. Στις χώρες του πρώην την κοινωνία, και προβληματισμός στον ίδιο το λαό. Η δυναμική. Διότι δεν αρκεί να ρίξουμε τη σάπια πόρτα, σοβιετικού μπλοκ αυτή η διαδικασία συνεχίζεται τώλογική του να αναθέτουμε τις υποθέσεις μας στις κυαλλά και να προχωρήσουμε στην ανακατασκευή του ρα επί 25 χρόνια και δεν λέει να “ολοκληρωθεί”. βερνήσεις περιμένοντας τις λύσεις παθητικά από τα σπιτιού με νέα υλικά την πραγματική δημοκρατία, την Οι δυνάμεις της Αριστεράς λοιπόν πρέπει να βρουν πάνω αποδείχθηκε καταστροφική. Γι’ αυτό και στην κοινωνική δικαιοσύνη, την αλληλεγγύη».

“

Απρίλιος/2012

crash 115

114_118_SYRIZA 30/03/2012 10:52 μ.μ. Page 116

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

crash

Nίκος Χουντής ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Ευρωβουλευτής ΣΥ.ΡΙΖ.Α.

«Είμαστε έτοιμοι να κυβερνήσουμε, χωρίς δεσμεύσεις στην Τρόικα» Η ηγεσία της Ευρωζώνης θεωρεί «εφιάλτη» μια «ακραία», δηλαδή αντιμνημονιακή, κυβερνητική συμμαχία. Δεν αποτελεί αυτό και μόνο πρόκληση για την κατακερματισμένη Αριστερά, ώστε, εάν υπάρξει ανάλογη δυναμική μετά τις εκλογές, να ενωθεί υπό ένα μίνιμουμ πρόγραμμα για να κυβερνήσει; Ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. θα συνεργαζόταν για να σχηματιστεί κυβέρνηση; «Δεν υπάρχει προηγούμενο στα 60 χρόνια ύπαρξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης που να ζητείται υπογραφή κομμάτων της αντιπολίτευσης για να δεσμευτεί ένα κράτος ότι και μετά τις εκλογές θα εφαρμοστούν κάποιες συμφωνίες, όπως αυτές που έχουν συνάψει τα ανδρείκελα της Τρόικας στην Ελλάδα. Πράγματι, λοιπόν, είναι τρομοκρατημένοι, γιατί κάθε μέρα βλέπουν και σφυγμομετρούν την κοινή γνώμη και αντιλαμβάνονται ότι στις εκλογές, όποτε και αν έρθουν, οι θεραπαινίδες της Τρόικας θα υποστούν μεγάλη ήττα. Τρέμουν στην ιδέα ότι ένας άλλος συνασπισμός εξουσίας, των δυνάμεων της εργασίας, που θα αμφισβητεί τα μνημόνια και το δημόσιο χρέος, θα επιχειρήσει να εφαρμόσει ένα προοδευτικό πρόγραμμα οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, που θα αναδιανέμει τον πλούτο προς όφελος των εργαζομένων, που θα ελέγχει τους πλουτοπαραγωγικούς πόρους και θα θέτει σε άμεση προτεραιότητα τις ανάγκες των εργαζομένων. Αυτό ακριβώς προωθεί σήμερα ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α., γιατί αντιλαμβάνεται ότι είναι υποχρέωση της Αριστεράς στο σύνολό της να υπερβεί τις διαχωριστικές της γραμμές, να βρει κοινό βηματισμό και πολιτικές, ένα πρόγραμμα που θα βγάλει την Ελλάδα από αυτή την οικονομική, πολιτική και κοινωνική κρίση». Υπό ποια ανάγκη και υπό ποιο σύνθημα θα μπορούσε να υπάρξει συμπαράταξη των αριστερών δυνάμεων; «Χρειάζεται ένα σύνθημα που θα δείχνει τη μετωπική, κατηγορηματική αντίθεσή μας στο Μνημόνιο και στις αντιλαϊκές και νεοφιλελεύθερες πολιτικές που έχει φέρει στην Ελλάδα. Το σύνθημα “ή εμείς, οι πολλοί, ο λαός ή η Τρόικα” θα μπορούσε να ενώσει στον κοινό αγώνα τους πόθους των Ελλήνων και να δείξει σήμε-

παρελθόν η Ε.Ε. έχει επιδείξει ανάλογες τάσεις για «επιλεκτική δημοκρατία». Πιστεύετε ότι η Ελλάδα γίνεται η νέα Βοσνία-Ερζεγοβίνη (το πρώτο προτεκτοράτο σε ευρωπαϊκό έδαφος, με ύπατο αρμοστή, διεθνή εποπτεία κ.λπ.) και ότι ρα τον πραγματικό αντίπαλο, αλλά και τους ντόπιους αυτό γίνεται ακόμα πιο απροκάλυπτο τώρα, ενόσυνεργάτες του». ψει εκλογών; Έστω ότι το κόμμα σας κέρδιζε τις εκλογές. Είστε «Καμιά φορά με αυτά που ακούς στο Ευρωπαϊκό έτοιμοι να κυβερνήσετε; Πώς θα στεκόταν ο Κοινοβούλιο σου ανεβαίνει το αίμα στο κεφάλι. Είσαι ΣΥ.ΡΙΖ.Α. απέναντι σε συμφωνίες που έχουν δέυποχρεωμένος να απαντήσεις στις προκλήσεις που σει τη χώρα χειροπόδαρα; δέχεσαι καθημερινά και προσβάλλουν είτε εσένα είτε «Το ερώτημα, εάν είμαστε έτοιμοι να κυβερνήσουμε, την πατρίδα σου. Όλοι αυτοί οι κύριοι οφείλουν να σετο οποίο τίθεται συχνά, ασφαλώς δεν μπορεί να εννοβαστούν την κυριαρχία, την αξιοπρέπεια, αλλά και το εί ότι κάποιοι άλλοι είναι έτοιμοι να κυβερνήσουν. πάθος του ελληνικού λαού να βαδίσει ένα δημοκρατιΔιότι δεν νομίζω ότι υπάρχει Έλληνας που να θεωρεί κό δρόμο, οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης και ότι τα δύο τελευταία χρόνια υπάρχει κυβέρνηση που προόδου. Πιστεύω ότι η Ελλάδα είναι, και το έχω δηνα κυβερνά την Ελλάδα. Όλοι ξέρουν ότι υπάρχουν λώσει, το μεγάλο πειραματόζωο. Αυτές οι ακραίες μόνο διορισμένοι εντολοδόχοι που σπεύδουν να πολιτικές, αφού δοκιμάζονται στην Ελλάδα, γίνονται ο εφαρμόσουν τις εντολές της Τρόικας, που τις περισκανόνας και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Η συνθήκη που σότερες φορές δεν είναι καν γραμμένες στα ελληνιμόλις πριν από μία εβδομάδα υιοθέτησαν στο Συμκά. Δεν μπορεί να θεωρούμε ότι υπάρχει κυβέρνηση βούλιο Κορυφής και την οποία θέλουν να την επιβάόταν αυτή δεν μπορεί να αποφασίζει. λουν στους λαούς της Ευρώπης, χωρίς δημοψηφίΕμείς, όμως, είμαστε έτοιμοι να κυβερνήσουμε, γιατί σματα, επιβεβαιώνει αυτόν τον ισχυρισμό». μπορούμε να αποφασίζουμε. Γιατί δεν έχουμε δεΓενικά, αλλά και ειδικά στην προεκλογική πεσμεύσεις απέναντι στην Τρόικα, γιατί δεν έχουμε ρίοδο που διανύουμε, πώς απαντούν στην πράξη υπογράψει μνημόνια και ούτε πρόκειται να υπογράο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και η Αριστερά σε αυτή τη συνολική ψουμε. Είμαστε έτοιμοι να κυβερνήσουμε, γιατί δεν επίθεση που δέχεται η δημοκρατία σήμερα; Ποια δεσμευόμαστε από καμία συμφωνία που έχουν υποείναι η πολιτισμική αντιπρόταση της Αριστεράς; γράψει οι κυβερνήσεις τα δύο τελευταία χρόνια. Αμ«Έχουν δοθεί αγώνες σε αυτή τη χώρα για την υπεφισβητούμε το χρέος, αμφισβητούμε τις συμφωνίες, ράσπιση της δημοκρατίας, για την εξασφάλιση και διεύρυνση των δικαιωμάτων. Κανένας δεν έχει το δικαίωμα, κανένας δεν νομιμοποιείται να τα αμΑμφισβητούμε το χρέος φισβητήσει, να τα θέσει υπό διαπραγμάτευση, να και τις συμφωνίες. τα παζαρέψει. Η Αριστερά έχει βιωματική σχέση Αυτή τη δύσκολη μάχη δεν με τη δημοκρατία και με τα δικαιώματα των πολικαι των εργαζομένων. Έχει αποδείξει σε όλη μπορεί να τη δώσει κανένα κόμμα τών της την ιστορία ότι είναι ο μεγάλος υπερασπιστής αν δεν στηρίζεται στο λαό της δημοκρατίας αλλά και των εθνικών και κυριαρχικών δικαιωμάτων». Ποια πιστεύετε ότι είναι η προοπτική της Αριστετο λόγο έχει ο ελληνικός λαός. Μια προϋπόθεση ράς σήμερα, ενόψει εθνικών εκλογών, αλλά και υπάρχει: Να έχουμε δίπλα μας κάθε μέρα τους εργαευρύτερα, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο; ζόμενους, τους άνεργους, τους συνταξιούχους. Θα «Πιστεύω ότι η προοπτική της Αριστεράς στην Ελείναι μια καθημερινή και δύσκολη μάχη, που δεν λάδα και την Ευρώπη είναι απόλυτα συνυφασμένη με μπορεί να τη δώσει κανένα κόμμα από μόνο του, αν την επιτυχία ή την αποτυχία του αγώνα που αυτή τη δεν στηρίζεται στο λαό». στιγμή δίνουμε. Στόχος μας πρέπει να είναι να αναΑπαντώντας στον κ. Γιούνκερ, μιλήσατε μέσα τραπούν οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές στην Ελλάδα στο Ευρωκοινοβούλιο για την Ευρώπη της «επικαι την Ευρώπη και να δημιουργηθούν οι προϋποθέλεκτικής δημοκρατίας», που «έχει διαμορφώσει σεις για άλλους προοδευτικούς συνασπισμούς εξουένα τραπεζικό και οικονομικό Νταχάου». Στο σίας, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο».

“

116 crash Απρίλιος/2012

114_118_SYRIZA 30/03/2012 10:52 μ.μ. Page 117

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

crash

Γρηγόρης Ψαριανός ΔΗΜ.ΑΡ. Ανεξάρτητος βουλευτής με τη ΔΗΜ.ΑΡ.

«Η Αριστερά πρέπει να σταματήσει να κάνει την πάπια» Η Δημοκρατική Αριστερά έχει πει ότι θέλει να είναι «κυβερνώσα Αριστερά». Τι σημαίνει αυτό; Ότι θεωρεί πως μέχρι σήμερα τα κόμματα της Αριστεράς βρίσκονται εκ πεποιθήσεως στην αντιπολίτευση; Αν θεωρήσουμε ότι η πολυδιάσπαση της Αριστεράς υποκρύπτει φόβο απέναντι στην προοπτική ανάληψης της εξουσίας από μια ενωμένη δυνατή Αριστερά, τότε και η ΔΗΜ.ΑΡ. δεν μπορεί να κατηγορηθεί ότι διακατέχεται από τον ίδιο φόβο, αφού προέκυψε από διάσπαση; «Η Αριστερά οφείλει να συμμετέχει, να αναλαμβάνει ευθύνες και να δίνει λύσεις για προοδευτική διαχείριση και κατεύθυνση. Οφείλει να έχει έναν σαφή, σταθερό ευρωπαϊκό λόγο και προσανατολισμό. Αυτή είναι η “κυβερνώσα Αριστερά”. Στη χώρα μας υπάρχει μια Αριστερά που βγαίνει με την ντουντούκα στα κεραμίδια καταγγέλλοντας συμφέροντα, μονοπώλια, ξένες δυνάμεις, ντόπιους “λακέδες” και την πλουτοκρατία και έχει μια σαφέστατη στρατηγική και λέει θέλουμε “λαϊκή δημοκρατία”, θέλουμε την ανατροπή του καπιταλισμού αύριο το πρωί, πάει και τελείωσε. Και υπάρχει και η Αριστερά που ζητάει την απλή αναλογική, αλλά δεν θέλει καμιά συνεργασία. Απλή αναλογική σημαίνει συνεργασίες. Είναι παρανοϊκό να λες “ναι” στην απλή αναλογική, αλλά δεν συνεργάζομαι με κανέναν, γιατί έχω στόχο τη λαϊκή δημοκρατία. Η Δημοκρατική Αριστερά μπορεί να Να κουβαλάει διάφορες παθογένειες και κάποιοι από μας να είμαστε “φορείς ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων”, αλλά πιστεύω ότι από το μόνο φόβο που διακατέχεται είναι μην τύχει και γίνει η “στραβή”, που μερικοί αριστεροί και δεξιοί εύχονται και γυρίσουμε σε εθνικό νόμισμα, επειδή βρισκόμαστε λίγα βήματα πριν από τον γκρεμό». Τι σημαίνει για σας «η Αριστερά στην εξουσία»; Το κόμμα σας στην εξουσία ή ο λαός στην εξουσία; «Είναι στο χέρι του κόσμου να αλλάξει τα πράγματα και το σκηνικό. Και όχι μόνο στις εκλογές, κάθε κάτι χρόνια. Αλλά παντού, με τη συμμετοχή

μπορούσε να υπάρξει συμπαράταξη των αριστερών δυνάμεων; «Όταν η Αριστερά σταματήσει να κάνει την “πάπια”, να αναλάβει ευθύνες, να παλέψει και μέσα από κυβερνητικά σχήματα για τις μεγάλες του και με ένα είδος σοφίας… Και να πάψει να αλλαγές ή μεταρρυθμίσεις, που πρέπει να γίείναι “αγανακτισμένος πελάτης”, “εξαπατημένη νουν. Πρακτική που είναι εφαρμοσμένη πια εδώ νύφη” και “σίριαλ κίλερ” του εαυτού του. Γιατί… και δεκαετίες σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. αν φίλε μου την πάτησες (μια, δυο, τρεις…), Έστω ότι το κόμμα σας κέρδιζε τις εκλογές. πρόσεχε μην την ξαναπατήσεις». Πώς θα στεκόταν απέναντι στο Μνημόνιο; Η Δημοκρατική Αριστερά αυτοπροσδιορίΘα υπερίσχυε το δίκαιο των πιστωτών και ζεται ως Αριστερά. Τηρεί αποστάσεις από των υπογραφών, ακόμα και αν αυτό αντιΣΥ.ΡΙΖ.Α. και ΚΚΕ, ενώ κατηγορείται πως στρατεύεται το δίκαιο της άδειας κατσαρό«αλληθωρίζει» προς το ΠΑΣΟΚ. Επειδή γίλας; νεται πολύς λόγος για μια κυβερνητική «Μνημόνιο σημαίνει μια σύμβαση-συμφωνία συμμαχία, εσείς, τελικά, με ποιους αισθάπου κάνεις με τους πιστωτές-δανειστές σου για νεστε πιο «κοντά» για να συνεργαστείτε σε να εξυγιάνεις την οικονομία και να τακτοποιένα μίνιμουμ κυβερνητικό πρόγραμμα την ήσεις το χρέος σου. Το συγκεκριμένο Μνημόνιο ήταν λάθος και στο σχεδιασμό και στην εφαρεπομένη των εκλογών – εάν βέβαια στομογή. Πάρθηκαν όλα τα άδικα και εξοντωτικά χεύετε να συνεργαστείτε; Με δυνάμεις της για την κοινωνία μέτρα, ενώ από τα λίγα που Αριστεράς ή με τις «μνημονιακές»; “ζητούσε η Τρόικα” σε σωστή κατεύθυνση, που Πρέπει πρώτα να ανασυντάξουμε την κοινωνία, και από μόνοι μας θα έπρεπε να τα έχουμε πάτην εμπιστοσύνη των ανθρώπων στις πολιτικές ρει, κανένα απολύτως. Έχουμε περιγράψει ομάδες και στους κοινωνικούς σχηματισμούς, πολλά από αυτά και μας έχουν γράψει κανονικά που έχει διαρραγεί με ευθύνη όλων, πολιτικών και με μεγάλη επιτυχία, για να μη χαλάσουν τη κομμάτων και κομματικών μηχανισμών, αλλά μαγιονέζα του πελατειακού συστήματος. Οι πικαι των πολιτών, οι οποίοι πρέπει από πελάτες στωτές, το μέγεθος του πραγματικού χρέους, οι να ξαναγίνουν ενεργοί πολίτες. υπογραφές, το δίκαιο και η κατσαρόλα είναι το Υπάρχει ένα τμήμα της Αριστεράς που δείχνει το γνωστό σκηνικό και η γαρνιτούρα του. Επίσης, Μνημόνιο κι έτσι απαλλάσσει τα λαμόγια. Με άλγνωστοί είναι ο σκηνοθέτης, ο σεναριογράφος και ο μάγειρας». Αν δεν θες να ανοίξεις την πόρτα Γυρίζει κάποιος στο σπίτι του και έχει για ένα καλύτερο αύριο, κάτσε ξεχάσει τα κλειδιά. Διαπιστώνει ότι μπορεί να μπει μέσα ούτε από το έξω στη βροχή και στο κρύο. δεν παράθυρο ούτε από το μπαλκόνι του σε φάει και ο λύκος, τον οποίο μάλιστα γείτονα ούτε από πουθενά. Το πρώτο εσύ κανάκευες εδώ και 38 χρόνια που θα σκεφτεί είναι να σπρώξει με δύναμη την πόρτα. Θα το κάνει, όμως, μόνο αν γνωρίζει ότι υπάρχει πιθανόλα τμήματα της Αριστεράς βρισκόμαστε πολύ τητα η πόρτα να ανοίξει. Τι λέει σήμερα η κοντά και θα μπορούσαμε να συμπορευτούμε, ΔΗΜ. ΑΡ. στον πολίτη για να τον πείσει ότι η άλλα μας χωρίζει χάος. «πόρτα» προς ένα καλύτερο αύριο θα ανοίΈχουμε κατ’ επανάληψη τονίσει ότι θα ανταποξει πράγματι αν «σπρώξει» δυνατά; κριθούμε στην πρόκληση της συμμετοχής στη «Μπορείς με πολλούς τρόπους να ανοίξεις διακυβέρνηση της χώρας με δύο απαράβατες μια πόρτα, αν το θες. Αν δεν θες, κάτσε έξω στη προϋποθέσεις: δέσμευση σε κοινό πρόγραμμα βροχή και στο κρύο. Να σε φάει και ο λύκος, τον συμβατό με τις αξίες και τις θέσεις μας και φεοποίο μάλιστα, ειρήσθω εν παρόδω, εσύ κανάρέγγυα πρόσωπα για την υλοποίησή του. Σημακευες εδώ και πολύ καιρό, για 38 χρόνια, αν δεν σία έχουν και οι συσχετισμοί». κάνω λάθος». Υπό ποια ανάγκη και υπό ποιο σύνθημα θα

“

Απρίλιος/2012

crash 117

114_118_SYRIZA 30/03/2012 10:53 μ.μ. Page 118

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

crash

Nίκος Τσούκαλης ΔΗΜ.ΑΡ. Ανεξάρτητος βουλευτής, κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος ΔΗΜ.ΑΡ.

«Να πληρώσουν εκείνοι που δεν πλήρωσαν»

χώρα και την εντάσσει σε μια προοπτική διαφορετικής ανάπτυξης. Ανοίγει, επιτυγχάνοντας άμεσα, την προοπτική βαθύτερων αλλαγών με στόχο μια Ελλάδα ενταγμένη στον ευρωπαϊκό κορμό και μια Ευρώπη με ανανεωμένες τις δημοκρατικές και κοινωνικές της Η Δημοκρατική Αριστερά, αν και καταψήφισε τη σίου, αφού υπέρβαση τέτοιου είδους καθυστερήκατακτήσεις». δανειακή σύμβαση, λέει ότι είναι δεσμευτική για σεων είναι προϋπόθεση μιας επιτυχούς εξόδου της Η αποδοχή στους κόλπους του κόμματός σας τη χώρα. Δηλαδή, το Μνημόνιο είναι νομοτέλεια; χώρας από την κρίση. Αντίθετα, από την αδιέξοδη προσώπων όπως ο κ. Νίκος Μπίστης, που πριν Κάτι σαν το νόμο της βαρύτητας; πολιτική της λιτότητας και των σκληρών μέτρων αυαπό λίγους μήνες έγραφε ότι η καταψήφιση του «Ο επανασχεδιασμός της διαχείρισης του χρέους σε τό που απαιτείται είναι η λήψη μέτρων για την αποΜεσοπρόθεσμου από τη ΔΗΜ.ΑΡ. αποτελεί «δυσυνεργασία με τους εταίρους ήταν μια αναγκαία πράφυγή της παράλυσης της οικονομίας και την αντιμεσάρεστη έκπληξη» έχει μπερδέψει. Εσείς τελιξη. Το “όχι” της Δημοκρατικής Αριστεράς είναι ένα τώπιση της ύφεσης, η λήψη μέτρων δημοσιονομικά, την επομένη των εκλογών, αν συνεργαζόσα“όχι” ευρωπαϊκό. Αθροίζεται με τα “όχι” ενός ευρύτακής εξυγίανσης που θα μειώνουν τον αποθησαυρισταν για το σχηματισμό κυβέρνησης, με ποιες του φάσματος δυνάμεων της Ευρωπαϊκής Αριστεράς σμό και όχι την ενεργό ζήτηση και που θα επιμερίδυνάμεις θα είχατε ευρύτερο «κοινό τόπο», της που αντιτίθενται στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές που ζουν δίκαια τα βάρη της κρίσης ώστε να υπάρξει Αριστεράς ή τις «μνημονιακές»; επιβάλει η Ευρωπαϊκή Δεξιά με αιχμή του δόρατος συντεταγμένη κοινωνική προσαρμογή». «Η Δημοκρατική Αριστερά ήταν αδύνατο να στηρίξει τους Μέρκελ-Σαρκοζί. Το κόμμα σας αντιπροτείνει ως «ρεαλιστική λύεπώδυνα, άδικα και αναποτελεσματικά μέτρα, πόσο Μαζί με αυτές τις προοδευτικές δυνάμεις της Ευρώση» «ισοδύναμα μέτρα στο πλαίσιο του Μνημονίμάλλον όταν δεν έχει την ευθύνη για τη διαπραγμάτευπης θα δώσουμε τη μάχη μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωου». Αυτό σημαίνει ότι η ΔΗΜ. ΑΡ. δεν θεωρεί την ση ή μάλλον μη διαπραγμάτευση του Μνημονίου. Ψηση. Θα παλέψουμε για να αλλάξουμε τη ρότα. Να προανατροπή του Μνημονίου ρεαλιστική προοπτική; φίσαμε θετικά σε κάποιες μεταρρυθμίσεις που πιωθήσουμε την αλλαγή της πορείας των πραγμάτων Έτσι, δεν χαρακτηρίζετε εμμέσως ως «κυνηγούς στεύουμε ότι είναι απαραίτητες, όπως η απελευθέρωπρος προοδευτικές εξελίξεις, λαμβάνοντας υπόψη τις της ουτοπίας» άλλες δυνάμεις της Αριστεράς; ση του επαγγέλματος των φαρμακοποιών, τα γενόσηδεσμεύσεις των συμβάσεων, αλλά χωρίς να περιορι«Η αλλαγή των όρων της σύμβασης, έτσι ώστε το δημα φάρμακα, τη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης. ζόμαστε εντός αυτών. Αυτός πιστεύουμε ότι είναι ο μόμοσιονομικό αποτέλεσμα να επιτυγχάνεται με τρόπο Σταθερή μας θέση είναι η διαμόρφωση μιας μεγάλης νος δρόμος». οικονομικά αποτελεσματικότερο και κοινωνικά δίπροοδευτικής κοινωνικής και πολιτικής πλειοψηφίας Μπορεί να είναι συμβατές οι έννοιες «ανάπτυξη» καιο, είναι μια αδήριτη ανάγκη που προκύπτει από τα που με βάση ένα κοινό πρόγραμμα, με αξιόπιστα και και «Μνημόνιο»; Και σε τι είδους ανάπτυξη αναπράγματα και όχι από μια ιδεολογική προτίμηση ή ποφερέγγυα πρόσωπα θα αντιμετωπίσει το θέμα της κυφερόμαστε; Αυτή που επιτάσσει η «οικονομία λιτική υπεκφυγής και παραπομπής του θέματος στις βερνητικής εξουσίας. Ένα σχήμα με προοδευτικό των αγορών»; ελληνικές καλένδες. Έτσι, η βελτίωση της δανειακής πρόσημο, αποτελούμενο από δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ, «Το πακέτο που προωθήθηκε με το “κούρεμα” του σύμβασης με τροποποίηση των όρων που οδηγούν της πολιτικής οικολογίας, ανένταχτους χωρίς κομμαχρέους, την υπογραφή της νέας δατική καταγωγή, δυνάμεις του Συνασπισμού απενειακής σύμβασης και τα μέτρα που λευθερωμένες από το αδιέξοδο φλερτ με το ΚΚΕ, Ζητούμενο, ένα σχήμα που έτσι κι αλλιώς δεν ανταποκρίνεται». τη συνοδεύουν δεν διασφαλίζει το βασικό αναπτυξιακό σκέλος. Μεταπροοδευτικό, από δυνάμεις Έστω ότι η ΔΗΜ.ΑΡ. κέρδιζε τις εκλογές. Ποια φέρει τα βάρη της κρίσης στη μισθωτου ΠΑΣΟΚ, της οικολογίας, θα μπορούσε να είναι η πρώτη πολιτική απόφατή εργασία, επιδεινώνοντας την ύφεπου θα λαμβάνατε ως κυβέρνηση; ανένταχτους, του ΣΥΝ, απελευθερωμένες ση ση και έτσι συνεχίζεται ο φαύλους «Έχοντας σταθερό ευρωπαϊκό προσανατολισμό από το αδιέξοδο φλερτ με το ΚΚΕ θα διεκδικούσαμε την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη κύκλος της εσωτερικής υποτίμησης και της λήψης κοινωνικά επώδυνων στην προσπάθεια εξόδου από την κρίση. Δικαιούμέτρων. Προκειμένου το χρέος να γίμαστε το σεβασμό και την ισότιμη αντιμετώπιση. νει διαχειρίσιμο, η χρηματοδότηση της ανάπτυξης είστην ύφεση και την κοινωνική αποδόμηση, θα γίνει Η πρώτη μας πολιτική απόφαση θα ήταν να πληρώναι απαραίτητη. Η αναπτυξιακή αυτή διαδικασία όμως μέσα από ανοικτές πολιτικές διαδικασίες και με την σουν αυτοί που δεν πλήρωσαν και να υπάρχει βέλτιοφείλει να είναι απαλλαγμένη καταρχήν από πελατειεθελοντική συμμετοχή των δανειστών μας. στη κατανομή των βαρών. Ένταξη στη φορολογία ακές σχέσεις και παρασιτικές στρεβλώσεις. Έτσι ώστε Η πρόταση της Δημοκρατικής Αριστεράς επικεντρώόλων των ομάδων που διαφεύγουν μέσα από συνμε βελτιωμένες μακροοικονομικές προοπτικές να νει σε μεταρρυθμίσεις, προσαρμογές και λύσεις που δυασμό ελέγχου του πόθεν έσχες, των τεκμηρίων αποκτήσει διάσταση κοινωνικής δικαιοσύνης. μπορούν να διεκδικηθούν επί των κρίσιμων θεμάτων διαβίωσης και αντικειμενικών κριτηρίων επαγγελΣτο πακέτο σύμβασης-μέτρων περιλαμβάνονται που απασχολούν τη χώρα και αποτελεί ένα συνεκτικό ματικής δραστηριότητας. Διαχωρισμός Εκκλησίαςπολλές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Απ’ αυτές σχέδιο για τη δημοσιονομική προσαρμογή της χώρας κράτους και σταδιακή απαλλαγή του κρατικού προδεν πρέπει να αγνοηθούν όσες στοχεύουν στον εκμε την οικονομία ζωντανή και την κοινωνία όρθια. ϋπολογισμού από τη μισθοδοσία κληρικών. Στρασυγχρονισμό δομών, υποδομών και θεσμικού πλαιΣυγκροτεί μια ρεαλιστική διέξοδο που ανατάσσει τη τιωτικοί εξοπλισμοί».

“

118 crash Απρίλιος/2012

119_121_KKE 30/03/2012 10:42 μ.μ. Page 119

crash

“

ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ...

Δεν θέλουμε να κερδίσουμε εμείς τις εκλογές, αλλά ο λαός την εξουσία Μιλούν: Μάκης Μαΐλης, Λιάνα Κανέλλη Συνεντεύξεις στη Δέσποινα Παπαγεωργίου χόμενο συμμαχιών πριν τις εκλογές ή μετά, αν αν είναι έτοιμο να κυβερνήσει και πώς θα ξημέρωνε η επόμενη μέρα αν έπαιρνε την εξουσία. Επιπλέον, μας απάντησαν αν νομίζουν πως

”

μπορούμε σήμερα να αξιοποιήσουμε διδάγματα του ΕΑΜ, πώς απαντά το κόμμα στην επίθεση που δέχεται η δημοκρατία και τι ελπίδα δίνει τελικά το ΚΚΕ στον απεγνωσμένο πολίτη.

▲ ▲

Μάκης Μαΐλης και η Λιάνα Κανέλλη μίλησαν στο «Crash» και απάντησαν σε καίρια ερωτήματα για την προοπτική του ΚΚΕ ενόψει εκλογών, αν εξετάζει το ενδε-

119_121_KKE 30/03/2012 10:42 μ.μ. Page 120

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

crash

Μάκης ΜαÀλης Μέλος της Κ.Ε. & υπεύθυνος του Γραφείου Τύπου του ΚΚΕ

«“Αντιμνημονιακές”κυβερνήσεις, τελευταία εφεδρεία των μονοπωλίων» Η ηγεσία της Ευρωζώνης θεωρεί «εφιάλτη» μια αντιμνημονιακή κυβερνητική συμμαχία. Το ΚΚΕ εξετάζει το ενδεχόμενο να συμμετάσχει σε μια ευρεία, έστω και προσωρινή, πολιτική συμμαχία, προκειμένου να ανατραπεί το Μνημόνιο; Θα συνεργαζόταν, την επομένη των εκλογών, για να σχηματιστεί κυβέρνηση και, αν ναι, με ποιες πολιτικές δυνάμεις και υπό ποιες προϋποθέσεις; «Η αντίθεση στο μΜνημόνιο δεν λέει τίποτα από μόνη της. Το Μνημόνιο περιέχει βάρβαρα μέτρα, που η εφαρμογή τους είχε αρχίσει από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ και με το Μνημόνιο επιταχύνθηκαν λόγω της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης και με στόχο να αντιμετωπιστεί η κερδοφορία του κεφαλαίου. Είναι εξαπάτηση του λαού το να λες ότι είσαι κατά του Μνημονίου, αλλά υπέρ της Ε.Ε. και της εξουσίας των μονοπωλίων. Πέρα από το γεγονός ότι οι λεγόμενες αντιμνημονιακές δυνάμεις, όπως η Ν.Δ., αποδείχθηκε ότι δεν είναι και τόσο αντιμνημονιακές… Οι λεγόμενες αντιμνημονιακές ή αριστερές κυβερνήσεις είναι η τελευταία εφεδρεία των μονοπωλίων. Κοροϊδεύουν το λαό τα κόμματα που υποστηρίζουν τέτοιες “λύσεις”. Τα μνημόνια δεν θα έχουν τελειωμό, άρα το θέμα δεν είναι μια λεγόμενη αντιμνημονιακή κυβέρνηση, αλλά να ανοίξει ο οργανωμένος λαός το δρόμο για την εργατική-λαϊκή εξουσία. Δύο είναι οι επιλογές: Ή αστική ή εργατική εξουσία. Ενδιάμεσος δρόμος δεν υπάρχει». Το ΚΚΕ θεωρεί ότι υπάρχει ανάγκη σήμερα για ένα νέο ΕΑΜ – ανάγκη που κάποιοι διακρίνουν; Θα μπορούοι σαμε να αξιοποιήσουμε σήμερα διδάγματα από το ΕΑΜ; Σε μια κομμουνιστική κοινωνία η έννοια της συνεργασίας αποτελεί θεμελιώδη αξία; «Οι εργαζόμενοι έχουν απέναντί τους την αστική τάξη και τα κόμματά της, που συνάπτουν διεθνείς συμμαχίες και συμφωνίες με γνώμονα το πώς καλύτερα θα υπηρετήσουν τα συνολικά συμφέροντα του κεφαλαίου. Όσο τα μέσα παραγωγής βρίσκονται στην ιδιοκτησία του κεφαλαίου, ο λαός θα ζει χειρότερες μέρες. Το ζήτημα είναι: Ποια τάξη έχει την εξουσία, ποια τάξη κινεί τα νήματα της οικονομίας, ποιας τάξης τα συμφέροντα ικανοποιούνται και σε βάρος ποιου; Εκείνο που είναι αναγκαίο σήμερα είναι η συμμαχία

ριχτεί στη μάχη για αλλαγή της τάξης στο επίπεδο της εξουσίας. Η λαϊκή εξουσία και οικονομία, που θα προκύψουν από μια τέτοια νικηφόρα για το λαό μάχη, είναι ο δρόμος ανάπτυξης με γνώμονα την εξυπηρέτηση των διευρυμένων αναγκών των εργαζομένων της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάκαι των λαϊκών στρωμάτων. Η λαϊκή εξουσία που θα των, η λαϊκή αντεπίθεση ενάντια στην πολιτική των κοινωνικοποιήσει τα μονοπώλια είναι και η μόνη που μονοπωλίων και των κομμάτων τους που τσακίζουν μπορεί να επιβάλει μονομερή διαγραφή του χρέους κάθε δικαίωμα του λαού οδηγώντας τον βίαια στη και αποδέσμευση της χώρας από την Ε.Ε.». χρεοκοπία. Αυτή η συμμαχία ανταποκρίνεται στα λαϊΕάν συμμετέχει το ΚΚΕ στη διακυβέρνηση της κά συμφέροντα. Και βεβαίως αποτελεί αξία του κομχώρας, μισθοί και συντάξεις θα επιστρέψουν μουνισμού η έννοια της συνεργασίας και της συλλογιστην προ Μνημονίου κατάσταση; Τι είδους ανάκότητας. Με τη διαφορά ότι έχει ταξικό περιεχόμενο πτυξη υπόσχεστε; και όχι διαταξικό. Όχι δηλαδή και με το κεφάλαιο και «Το ΚΚΕ ξεκαθαρίζει στο λαό ότι φιλολαϊκή λύση με τους εργάτες». όσο στην εξουσία βρίσκονται τα μονοπώλια δεν «Το ΚΚΕ στην εξουσία» σημαίνει «ο λαός στην υπάρχει. Αντιπαλεύουμε το όργιο εξαπάτησης του εξουσία»; Τι απαντάτε σε όσους σας κατηγορούν λαού, στο οποίο επιδίδεται ο ΣΥΝ/ΣΥ.ΡΙΖ.Α., που υπόότι ασκείτε κριτική εκ του ασφαλούς ως αντιποσχεται ότι θα διαγράψει μέρος του χρέους και θα λίτευση; Είναι τελικά το ΚΚΕ έτοιμο να έρθει ασκήσει φιλολαϊκή πολιτική, εντός της Ε.Ε. και χωρίς στην εξουσία; να ανατραπεί η εξουσία των μονοπωλίων. «Το ΚΚΕ παλεύει για να κατακτήσει ο λαός τη δική Ο δρόμος ανάπτυξης που προτείνει το ΚΚΕ είναι ο του εξουσία. Δεν ζητάει από το λαό να του αναθέσει τη δρόμος ανάπτυξης που μπορεί να επιβάλει μια λαϊκή σωτηρία του. Βεβαίως στη λαϊκή εξουσία το ΚΚΕ θα εξουσία και οικονομία που θα κοινωνικοποιήσει τα πρωταγωνιστεί. Όσο ο λαός είναι στην αντιπολίτευση, μονοπώλια και θα έχει ως γνώμονα την εξυπηρέτηση στην αντιπολίτευση θα είναι και το ΚΚΕ. των διευρυνόμενων λαϊκών αναγκών και όχι την κερΌχι μόνο δεν παλεύουμε εκ του ασφαλούς, αλλά δοφορία του κεφαλαίου. Αυτός είναι ο μόνος δρόμος αναλαμβάνουμε μεγάλες ευθύνες ως κόμμα καλώνγια να αναπτύξει η χώρα όλες τις παραγωγικές δυνατας το λαό να οργανωθεί και να ανατρέψει το αστικό τότητες που έχει προς όφελος των εργαζομένων και πολιτικό σύστημα και να απαλλοτριώσει τα μονοπώτων λαϊκών στρωμάτων». λια, βάζοντας στην υπηρεσία του τον πλούτο που παΤι προσδοκά το ΚΚΕ από αυτές τις εθνικές εκλογές; Ποια ελπίδα δίνει στον πολίτη βρίσκεται σε απόγνωση; Το θέμα δεν είναι μια που«Οισήμερα εκλογές είναι μια ευκαιρία για να λεγόμενη «αντιμνημονιακή» δημιουργήσει ο λαός ένα βαθύ ρήγμα στο κυβέρνηση. Δύο είναι αστικό πολιτικό σύστημα, ενισχύοντας το επιλογές: Ή αστική ή εργατική εξουσία. ΚΚΕ. Οι εργαζόμενοι πρέπει να επιδιώτην όσο γίνεται μεγαλύτερη αστάθεια Ενδιάμεσος δρόμος δεν υπάρχει ξουν του πολιτικού συστήματος, γιατί τότε θα είναι εκείνοι οι δυνατοί. Όποια αστική κυράγει. Γι’ αυτό και το ΚΚΕ δέχεται την επίθεση όλων. βέρνηση και αν προκύψει θα σαρώσει ό,τι εργατικό Αυτό φοβούνται. Ο αγώνας είναι πολύ σκληρός. Το και λαϊκό δικαίωμα έχει απομείνει. Άρα, ισχυρό θέμα είναι να νιώσει και ο λαός έτοιμος να κατακτήσει ΚΚΕ ώστε το εργατικό και λαϊκό κίνημα να γίνει η την εξουσία». δύναμη αποτροπής των χειρότερων μέτρων που δρομολογούνται και ταυτόχρονα να γίνει η δύναμη Έστω ότι το ΚΚΕ κέρδιζε τις επερχόμενες εθνιτης ρήξης και της ανατροπής. Ένα τέτοιο κίνημα είκές εκλογές. Πώς θα στεκόταν απέναντι στις δαναι σε θέση να φέρει αποτελέσματα και ενάντια στα νειακές συμφωνίες και τις υπογραφές που χαράτσια και ενάντια στις απολύσεις και ενάντια έχουν δέσει τη χώρα χειροπόδαρα; στις ατομικές συμβάσεις. Όμως, ριζική λύση θα «Αν ο λαός δώσει μια τέτοια πλειοψηφία στο ΚΚΕ, υπάρχει μόνο όταν ο ίδιος ο λαός γίνει ιδιοκτήτης αυτό θα συνοδεύεται από αγωνιστική ανάταση του του πλούτου που παράγει». λαού, θα σηματοδοτεί την αποφασιστικότητά του να

“

120 crash Απρίλιος/2012

119_121_KKE 30/03/2012 10:42 μ.μ. Page 121

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

crash

Λιάνα Κανέλλη Βουλευτής του ΚΚΕ

«Στον Παράδεισο δεν πας με δανεικά κλειδιά» Οι επερχόμενες εθνικές εκλογές θα τελεστούν υπό την έμμεση πλην σαφή «απειλή» της Τρόικας να μην ψηφίσουμε κόμματα που δεν θα «σεβαστούν τις υπογραφές». Θα έπρεπε, πιστεύετε, το ΚΚΕ να εξετάσει τη συμμετοχή του σε μια κυβερνητική ή ευρύτερη πολιτική συμμαχία που θα μάχονταν για να αναχαιτιστεί αυτή η δριμεία επίθεση στη δημοκρατία; «Δεν είναι επίθεση στη δημοκρατία. Είναι κρίση της αστικής δημοκρατίας στην Ελλάδα και την Ευρώπη, που είναι και τελικός φορέας του καπιταλισμού. Η επίθεση είναι δριμύτατη στο λαό. Εναντίον του κινούνται, όχι μόνο η Ελλάδα, αλλά και σε σχεδόν ολόκληρη την Ευρώπη αστικοδημοκρατικά σχήματα με άθλια αποτελέσματα για τους εργαζομένους. Π.χ., στη Δανία η “πρασινοκόκκινη κυβέρνηση”, φιλοευρωπαϊκή βεβαίως, έκλεισε σχολεία, συρρίκνωσε την πρόνοια και ανέβασε το όριο συνταξιοδότησης στα 73. Επομένως, το ΚΚΕ δεν μπορεί να συμμετέχει, ούτε θέλει, σε τέτοιες παλέτες που δεν θέτουν ως βασική επιδίωξη την αποδέσμευση από αυτή την Ε.Ε., με λαϊκή εξουσία, μονομερή διαγραφή του χρέους και κεντρικό επανασχεδιασμό της οικονομίας από την εργατική τάξη και τους συμμάχους της». Σήμερα τα κόμματα της Αριστεράς δεν έχουν καταφέρει να ανταλλάξουν ούτε «καλημέρα» μεταξύ τους στο Κοινοβούλιο, ενώ οι Έλληνες αργοπεθαίνουν. Έχει έρθει η στιγμή η Αριστερά (αν αποδέχεστε το «Αριστερά» ως όρο-ομπρέλα που περιλαμβάνει και το ΚΚΕ) να σταματήσει να αναλώνεται στις μεταξύ της διαμάχες και να αξιοποιήσει κάποια διδάγματα του ΕΑΜ; Υπάρχει σήμερα ανάγκη για ένα νέο ΕΑΜ; «Αν εννοείτε ότι μια κυβέρνηση του βουνού θα ήταν καλύτερη από αυτές που σχεδιάζουν πριν από εμάς για εμάς οι συνεταίροι και τα αφεντικά της δικής μας αστικής τάξης, ναι! Ο λαός χρειάζεται ανατροπή αυτής της πολιτικής, ανάσταση κι επανάσταση των δυνάμεών του. Τώρα, να μπούμε κάτω από μια ομπρέλα για να τον κηδέψουμε όλοι μαζί δεν είναι “ούτε εθνικόν” “ούτε αληθές”, που θα ’λεγε και ο ποιητής».

μπορεί, και όταν μπορεί, τον φοβούνται και αρχίζει η καταστολή». Ο μισθός έχει γίνει «μισθολογικό κόστος», η σύνταξη «επιβάρυνση των ταμείων», ο καπιταλισμός «οικονομία των αγορών». Και, όπως είχατε Έστω ότι το ΚΚΕ κέρδιζε τις επερχόμενες εθνιγράψει κι εσείς, ακόμα και η λέξη «απελευθέκές εκλογές. Τι είδους ανάπτυξη θα ξημέρωνε ρωση» έχει περάσει στο άλλο «στρατόπεδο»: από την επόμενη ημέρα για τη χώρα μας; «απελευθέρωση της αγοράς». Από την άλλη, το «Σας πέρασε ποτέ από το μυαλό ότι το ΚΚΕ δεν επιΚΚΕ κατηγορείται για «ξύλινη γλώσσα». Ποια διώκει παρά να κερδίσει ο λαός την εξουσία, και όχι το πρέπει να είναι η απάντηση σε αυτό το κυρίαρχο ίδιο τις εκλογές; Ας δεχθώ την υπόθεση εργασίας της λεξιλόγιο που ενισχύει –και προεκλογικά– την ερώτησής σας. Η ανάπτυξη θα κατέληγε οργιώδης, πολιτική των νεοφιλελεύθερων δυνάμεων; μετά από έναν επιστημονικό, ορθολογικό και ισομερή «Η ξύλινη γλώσσα του ΚΚΕ είναι ιστορικά δικαιωμένη σχεδιασμό, κοινωνικοποίηση όλων των στρατηγικών όσο και συκοφαντημένη. Ματσούκι κατά των αφεντιτομέων παραγωγής, ενέργεια, συγκοινωνίες, ορυκτό κών είναι, και δεν χρειάζεται να έχει και ασημένια λαπλούτο κ.λπ. Ανά τόπο της χώρας και των δυνατοτήβή για ν’ αρέσει. Δηλαδή, είναι καλύτερα τα πλαστικά των του, διατροφική επάρκεια για το σύνολο του πληκαουτσουκένια ρόπαλα των αφεντάδων; Ο τρόπος θυσμού με φθηνά και ελεγμένα κτηνοτροφικά και γεπου μιλάει, π.χ., ο κ. Παπαδήμος για τα CDS, τις αγοωργικά προϊόντα. Σύνδεση της νησιωτικής Ελλάδας ρές, τα μνημόνια και τις υπογραφές δεν σας θυμίζει με τη στεριά μας με παράλληλη, π.χ., ανάπτυξη της φέρετρο; Εμένα και σφραγισμένο μου φαίνεται, με ναυπηγοεπισκευαστικής μας παραγωγής. Η χώρα όλους εμάς μέσα. Να θυμάστε ότι το ΚΚΕ τα ξύλα του διαθέτει έμπειρο εργατικό δυναμικό, λαμπρά μυαλά μπορεί να τα κάψει θυσιαστικά για να μη σκοντάψει και γενναίους πολίτες. Θα μπορούσε να γίνει σε αρκεστη νύχτα και να μην παγώσει στο κρύο…» τούς τομείς ισχυρή παραγωγική δύναμη και κέντρο Γυρίζει κάποιος στο σπίτι του και έχει ξεχάσει τα ανάπτυξης και πολιτισμού για το σύνολο του λαού της κλειδιά. Διαπιστώνει ότι δεν μπορεί να μπει μέσα κι επ’ ωφελεία και άλλων λαών. Κι αυτά είναι μόνο ενούτε από το παράθυρο ούτε από το μπαλκόνι του δεικτικά». γείτονα ούτε από πουθενά. Το πρώτο που θα σκεΟ πολίτης ξέρει; Η πολιτική πρέπει να ασκείται φτεί είναι να σπρώξει με δύναμη την πόρτα. Θα το από τις ηγεσίες ή από πολίτες που εκπαιδεύονται κάνει, όμως, μόνο αν γνωρίζει ότι υπάρχει πιθαδιαρκώς στην ικανότητά τους να ασκούν πολιτική; νότητα η πόρτα να ανοίξει. Τι λέει σήμερα το ΚΚΕ στον πολίτη για να τον πείσει ότι η «πόρτα» προς ένα καλύτερο αύριο θα ανοίξει πράγματι αν Μια κυβέρνηση του βουνού «σπρώξει» δυνατά; θα ήταν καλύτερη από αυτές «Το ΚΚΕ είναι ιστορικά πελεκημένο ξύλο, όχι που σχεδιάζουν πριν απελέκητο. Ξέρει από λάθη και σωστά. Λαϊκά Αν σπρώξεις μια πόρτα που δεν ανοίαπό εμάς για εμάς οι συνεταίροι πράγματα. γει, θα σπάσεις τον ώμο σου. Αν μπεις απ’ τον γείκαι τα αφεντικά τονα, θα τον λαχταρίσεις ή και θα σε πυροβολήσει ως διαρρήκτη. Αν πάθεις πανικό που δεν μπορείς να μπεις στο σπίτι σου, μπορεί και να σε μαζέψουν και «Τόσα χρόνια η ανεστραμμένη πυραμίδα που θέλει να σε πάνε σε κλινική. Το ΚΚΕ λέει ότι για να αισθάνεστη ρίζα τους λίγους να αποφασίζουν και να κερδίσαι ασφαλής στο σπίτι σου και πριν φτάσεις στην ιδεζουν και τους πολλούς στην κορυφή να υπομένουν ατή κοινωνία να μην κλειδώνεις, πρέπει να φροντίσει και να καταναλώνουν δεν έβγαλε πουθενά. Έφερε να έχεις διαθέσιμο κλειδαρά, δωρεάν, 24 ώρες το τον πόλεμο μες στα σπίτια μας και μια αφόρητη με24ωρο, που σε πέντε λεπτά να έρθει, να σου ανοίξει λαγχολική δυσωδία κι έκανε τη ζωή “μερική”. Ο ποτην πόρτα και να μην πληρώνεις και το σπάσιμό της λίτης συσσώρευσε πείρα, μπούκωσε και κυρίως ως μοναχικός και ξεχασιάρης. Αυτό δεν είναι απλώς αποθαρρύνθηκε από το ροκ του μέλλοντός του, που λαϊκή αλληλεγγύη. Είναι οργάνωση μιας κοινωνίας έγινε βράχος καταπάνω του. Και όταν δεν ξέρει, μαστη βάση της λαϊκής εξουσίας. Στον Παράδεισο δεν θαίνει. Και όταν μαθαίνει, προχωράει. Όταν θέλει, πας με δανεικά κλειδιά».

“

Απρίλιος/2012

crash 121

122_127_BOUTSAS 30/03/2012 7:42 μ.μ. Page 122

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΚΩΣΤΑΣ ΒΟΥΤΣΑΣ

Θα τους πάρει όλους 122 crash Απρίλιος/2011

122_127_BOUTSAS 30/03/2012 7:42 μ.μ. Page 123

Συνέντευξη στη Μαρία Β. Δημητρούκα

μετό με τον ε ω ν ά κ α ν ι τα ε χ ρ έ υ ο Μ τούς τους Βενιζέλο και όλους αυ κοπρίτες , τους φαγάνες, τους ψεύτες

”

▲ ▲

ο διάολος

ες και άρπαξε την εικόνα, λες και μπήκε στη σκέψη μου «από όποιο δρόμο και να ’ρθώ τα ίδια βλέπω... “Η πόλις θα σ’ ακολουθεί”», απαντάτει λυπημένα φέρνοντας στην παρέα μας και τον Καβάφη. Είναι ο Κώστας Βουτσάς, που φέτος παίζει στην παράσταση «Ο παππούς έχει πίεση». Τι πίεση έχει ο παππούς; Διατροφική ή νευρική; «Διατροφική στην Ελλάδα δεν έχει κανείς πια», προσπαθεί να κάνει χιούμορ με το πρόβλημα. «Διατροφική έχει ο Βενιζέλος... Μπλιαχ! Και μόνο που λέω τ’ όνομά του μου ’ρχεται να κάνω εμετό. Με όλους δηλαδή τους φαγάνες, τους ψεύτες, τους κοπρίτες. Στη χούντα δεν μπορούσαμε να μιλήσουμε, να μαζευτούμε πολλοί στο δρόμο, και ήμασταν γι’ αυτό πολύ θυμωμένοι. Κάποτε ξεσπάσαμε. Και τους πήρε ο διάολος και τους σήκωσε... Και τώρα έτσι θα γίνει. Το τραγικό ξέρεις ποιο είναι; Οι πρωτεργάτες του κινήματος του Πολυτεχνείου κατάντησαν τα αρπαχτικά όρνεα που πίνουν αχόρταγα από τις φλέβες του τόπου και των ανθρώπων του... Τι απογοήτευση και τι ντροπή!» Ο ογδοντάχρονος(!) πια Κώστας Βουτσάς γεννήθηκε στο Βύρωνα, αλλά μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. «Μετά τον εμφύλιο έπρεπε κάπου να κρυφτούμε», θυμάται. Ναι, σκέφτομαι. Ήταν οι εποχές που όσοι είχαν πολεμήσει τον ντόπιο και ξένο φασίστα και δεν είχαν πιάσει… τα νησιά έπρεπε κάπου να κρυφτούν, αν και ο περίφημος φάκελος σε ακολουθούσε παντού. «Ο πατέρας μου ήταν κομμουνιστής. Ανεβήκαμε στη Θεσσαλονίκη για να δουλέψει εργοδηγός. Μέναμε σε ένα υμιυπόγειο… Μια φορά, θυμάμαι, τον χτύπησαν πολύ. Πάρα πολύ. Μπροστά μου. Όχι στο πρόσωπο, για να μη φαίνεται... Στα πλευρά. Έβγαλε πολύ αίμα. Με τη μάνα μου τον πήγαμε στο σανατόριο... Για να κάνουμε οικονομία, πηγαίναμε να τον δούμε κάθε μέρα ποδαράτα... Έτσι κι αλλιώς ήμουν πολύ λυπημένο παιδάκι. Είχε πεθάνει ήδη ο αδερφός μου, ο Κώστας, γι’ αυτό και μου δώσανε το όνομά του. Και η δίδυμη αδερφή μου. Εγώ γεννήθηκα ζωντανός, εκείνη όχι… Στη διάρκεια του εμφυλίου είχαμε στο σπίτι έναν πολύγραφο. Τυπώναμε προκηρύξεις και τις πετάγαμε από τους εξώστες των κινηματογράφων. Πολύ δύσκολα χρόνια... Δεν έζησα σαν παιδάκι... από νωρίς στην επιβίωση. Πούλαγα κουλούρια με τον νταβά… έκλεβα τσιγάρα από τους Εγγλέζους και τα πούλαγα... Έκανα τον αβανταδόρο στους παπατζήδες και τους βοηθούσα για χαρτζιλίκι… Η μάνα μου μου έλεγε: “Μην κάνεις τέτοιες παρέες. Δεν πρέπει να λένε το γιο ενός κομμουνιστή αλήτη”. Έχουν μπει στο πετσί μου αυτές οι κουβέντες της». Έχεις δώσει πολύ γέλιο στον κόσμο... Εσύ πήρες; «Δεν έχω παράπονο. Μόνο που δεν μπόΑπρίλιος/2012

crash 123

122_127_BOUTSAS 30/03/2012 7:42 μ.μ. Page 124

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

▲ ▲

ρεσα ποτέ να το χαρώ ολόκληρο. Η ανάμνηση των παιδικών μου χρόνων βάραινε πάντα τη ζωή μου... Κλαίω όταν βλέπω ανθρώπους πεινασμένους, ιδίως παιδιά... Δεν αντέχω...» Και τώρα κλαίει. Ώρα τώρα έχουν κοκκινίσει τα μάτια του. Κοίτα να δεις κάτι πράγματα, φίλε μου, που κρύβει η ζωή… Δεν υπάρχει φωτογραφία ή πλάνο ταινίας του που να μη γελάει. Έτσι τον ξέρουμε. Ακόμα κι εγώ, πηγαίνοντας να τον συναντήσω, είχα στο νου μου και λίγο χαβαλέ. Όμως, και τα αστεία του πικρά είναι. «Στην κωμωδία κρύβονται οι πιο λυπημένοι άνθρωποι», είχε δηλώσει κάποτε σε μια συνέντευξή του ο Ντίνος Ηλιόπουλος. Μάλλον αλήθεια έλεγε... Η επαφή σου με τον κόσμο του κινηματογράφου πώς προέκυψε; «Πολύ νωρίς και τυχαία, αν και μάλλον υπήρχε το σαράκι... Στα 17-18 μου χώθηκα στα μπουλούκια. Μεγάλη εμπειρία. Σημαντική. Βέβαια, πολύ δύσκολα. Πολλές φορές για να φύγουμε από τα ξενοδοχεία χωρίς να πληρώσουμε, γιατί δεν είχαμε, ρίχναμε από τα παράθυρα τα ρούχα μας έξω, καρφώναμε στο πάτωμα τις ξύλινες βαλίτσες που μας έφτιαχνε ο τεχνικός του θεάτρου, έμπαινε ο ξενοδόχος, έβλεπε τις βαλίτσες, “εδώ είναι” σκεφτόταν, ησύχαζε και μέχρι να μας ψάξει εμείς είμασταν αλλού γι’ αλλού. Πτυχίο, ξέρεις, δεν πήρα από τη Δραματική. Με έκοψαν γιατί δεν είχα καλή ορθοφωνία. Όπως είχαν κόψει και τη Λαμπέτη... Μου έδωσαν μια άδεια που έλεγε “κομψός”! Άκου εκεί ειδικότητα! Είχα δικαίωμα να παίζω μόνο σε επιθεώρηση και όχι σε πρόζα… Στα μπουλούκια, που λες, πολύ δύσκολα. Ευτυχώς που ήταν οι… κηδείες». Πηγαίνατε στις κηδείες για να φάτε κόλλυβα; «Όχι, όχι». Γελάει τόσο, που δεν μπορεί να μιλήσει. Γελάω παρέα του δίχως να ξέρω τι και γιατί. «Στην κάθε πόλη που πηγαίναμε υπήρχε ένας χασάπης, ένας έμπορας, ένας ταβερνιάρης, άνθρωποι, τέλος πάντων, που είχαν φράγκα και έβαζαν στο μάτι τις θεατρίνες. Ερχόταν, λοιπόν, ο χασάπης, έβλεπε την παράσταση, χαλβάδιαζε με τη Νίτσα, ας πούμε (μην ψάχνεις με το νου σου ποια Νίτσα, φανταστικό το όνομα...) και της έκανε την πρόταση να πάνε για φαγητό. Βεβαίως, είχε στο νου του το σεξ. Η Νίτσα έλεγε ναι, κι έπαιρνε κι εμάς μαζί, τα μικρά. Ο χασάπης διαμαρτύροταν. “Ε, τα καημένα”, έλεγε η Νίτσα. “Να φάνε τα καημένα”. Και σ’ εμάς έλεγε: “Τσιμουδιά... θα καθίσετε φρόνιμα”. Εμείς σκύβαμε το κεφάλι, δέναμε τα χέρια πάνω στα γόνατα, περίλυποι και ακίνητοι, όπως κάθονται στις κηδείες και στα μνημόσυνα... Ο χασάπης της ριχνόταν. Και η Νίτσα, τάχα ντροπαλά, έδειχνε εμάς και ψιθύριζε: “Απαπά... μπροστά στα παιδιά” κι έτσι γλίτωνε, τον έβαζε στο μούσκιο για την άλλη μέρα. Γιατί, αν του κάθοταν, αυτός δεν θα ερχόταν την άλλη μέρα… Κατάλαβες; Να ’ναι καλά οι κηδείες και οι πεθαμένοι ζωή να ’χουν! Έτσι επιβιώσαμε... τι νομίζεις...» Και προς τα κει πάμε πάλι, μπορεί και σε χειρότερα... Αυτό το «κίνημα της πατάτας» πώς 124 crash Απρίλιος/2012

σου φαίνεται; Αποδεικνύει ότι έχουμε μυαλό και βρίσκουμε λύσεις στα δύσκολα ή απλώς είναι μια παραδοχή ότι πλέον θα ζούμε σαν φτωχοί Ιρλανδοί; Ο συγγραφέας Τζέιμς Τζόις το 1914 έγραφε: «Αν κόψεις τις φλέβες 100 Ιρλανδών, από τους 99 θα στάξει χυμός πατάτας και από τον έναν αίμα από φιλέτο». «Εμένα όλα αυτά πονηρά μού φαίνονται. Ανοργάνωτα και ξέμπαρκα... Νομίζω πως είναι μεθοδευμένο. Να εκτονωθεί ο κόσμος σε σχέση με την ακρίβεια. Πάει ο άλλος και παίρνει 100 κιλά πατάτες. Ε, θα σαπίσουνε! Άκου 100 κιλά πατάτες! Και λύθηκε το πρόβλημα; Άσε που ήδη έχει αρχίσει η τιμή και ανεβαίνει… Μα τόσο βλάκες είμαστε;… Εμ, δεν είμαστε; Εκλογές έρχονται... Θα δεις πόσο βλάκες είμαστε. ΠΑΣΟΚ σου λέει... Σοσιαλισμός με γούνες και κότερα. Τέτοια αντιλαϊκή πολιτική που ούτε η Δεξιά δεν την τόλμησε ποτέ». Η προοπτική μιας ενωμένης Αριστεράς στον τόπο μας σε βρίσκει σύμφωνο; «Όχι. Εξάλλου ποιας Αριστεράς; Με τον Κουβέλη ας πούμε; Αυτός φτιάχνει καβάντζα για το ΠΑΣΟΚ... Όχι, όχι. Το ΚΚΕ δεν πρέπει να ξεφύγει από τις γραμμές του. Ό,τι κάνει καλά το κάνει, όπως το κάνει». Είσαι μαρξιστής, λενινιστής;

“

«Όχι. Έχω διαβάσει βέβαια κείμενά τους, με βρίσκουν σύμφωνο,αλλά όχι, τόσο μακριά δεν έχω πάει». Είσαι κομμουνιστής; «Όχι. Ψηφίζω ΚΚΕ, αλλά όχι. Κομμουνιστής δεν είμαι. Θέλει γερά κότσια να είσαι κομμουνιστής. Να είσαι ε; Όχι απλώς να το δηλώνεις... Εγώ δεν έχω τέτοια κότσια. Είμαι και καλοπερασάκιας. Ο πατέρας μου ναι, ήταν κομμουνιστής». Υπάρχουν πράγματα είτε από επιλογές είτε από ανάγκη που έκανες και που θα άλλαζες αν είχες τέτοια ευκαιρία; «Τα παιδικά μου χρόνια… ίσως... Δεν ξέρω... Μπα, όχι... τίποτα. Και τα δύσκολα καλά ήταν... Τώρα που τα βλέπω από μια απόσταση ασφαλείας τα ονομάζω “κέρδος”». Είσαι από τους τυχερούς ηθοποιούς, που πάτησαν το πόδι τους στην ορχήστρα του θεάτρου της Επιδαύρου. Πώς ήταν; «Πολύ τυχερός. Έπαιξα Αριστοφάνη, στους “ Όρνιθες” και τους “Αχαρνής”. Μαγικά ήταν...» Δεν είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι, αν ζούσε σήμερα ο Αριστοφάνης, θα είχε το ίδιο υλικό με τότε; «Ουουου... Τώρα θα του περίσσευε». Άρα, ο κόσμος ήταν πάντα έτσι; Ένας διαρ-

Ψηφίζω ΚΚΕ, αλλά κομμουνιστής δεν είμαι. Θέλει γερά κότσια να είσαι κομμουνιστής. Να είσαι ε; Όχι απλώς να το δηλώνεις... Εγώ δεν έχω τέτοια κότσια. Είμαι και καλοπερασάκιας. Ο πατέρας μου ήταν κομμουνιστής

122_127_BOUTSAS 30/03/2012 7:42 μ.μ. Page 125

Σκηνή από τους «Όρνιθες» του Αριστοφάνη

κής πόλεμος για εξουσία και χρήμα; «Ναι, δυστυχώς, ο “σοφός” μας κόσμος ήταν πάντα έτσι... Μάλλον είναι στη φύση του ανθρώπου. Και όταν αυτός δεν διαθέτει ή δεν θέλει να διαθέσει λίγο νου και να σκεφτεί το από πού και μέχρι πού δικαιούται να απλώσει χέρι και αφήνεται έρμαιο των ενστίκτων του, ζει βάσει νόμων που ούτε στη ζούγκλα επικρατούν». Συμμετείχες ποτέ σε συλαλλητήριο, κι αν ναι, πότε; «Ναι, παλιά, τότε με τη δολοφονία του Λαμπράκη». Κάποτε η περίφημη ατάκα σου «έχω και κότερο, πάμε μια βόλτα;» λειτουργούσε σαν δέλεαρ και μεγάλη μαγκιά. Σήμερα συνιστά ντροπή. Δεν είναι αστείο; «Είναι τραγικό, δεν είναι αστείο... Είναι τραγικό, γιατί το κάθε κότερο αποκτήθηκε σε βάρος κάποιου παιδιού ή κάποιου μεροκαματιάρη». Η γκλαμουριά έγινε ντεμοντέ. Τι συμβαίνει πια; Κάποτε, θυμάμαι από τις ταινίες σου, οι φτωχοί έλεγαν ψέματα ότι είναι πλούσιοι για να τους ερωτευτούν και να τους αποδεχθούν. Τώρα οι πλούσιοι λένε ότι είναι φτωχοί... «Δεν απέκτησαν ξαφνικά συνείδηση... Μην ελπίζεις... Δεν ντρέπονται. Απλώς φοβούνται τη γενική κατακραυγή, γιατί όλα αυτά είναι κλεμμένα».

Γερμανοκρατούμενη δεν είναι και τώρα η Ελλάδα; Χούντα δεν έχουμε; Επειδή δεν βλέπεις τανκς στους δρόμους; Βλέπεις όμως τράπεζες. Τα Ες Ες είναι οι τραπεζίτες. Γιατί να μην ξεσηκωθούμε με όπλα;

▲ ▲

“

Γιατί, τότε τι ήταν; Αγορασμένα με ιδρώτα δεν νομίζω. Οι ιδρωμένοι άνθρωποι ούτε βάρκα δεν μπορούσαν να αγοράσουν. Ή κάνω λάθος; «Όχι, δεν κάνεις. Απλώς τώρα τους πήραμε χαμπάρι... Τότε οι άνθρωποι δεν σκέφτονταν έτσι». Κάποιοι σκέφτονταν. «Ναι, οι κομμουνιστές, αλλά αυτούς φρόντιζαν να τους απομονώνουν». Η σημερινή κοινωνία μας έχει πολιτισμένους ανθρώπους; «Ναι, μόνο που δεν θα τους βρεις στα υπουργεία Πολιτισμού, αλλά στο δρόμο... Αυτοί, ας πούμε, που δεν φτύνουν στα πεζοδρόμια είναι πολιτισμένοι». Δώσαμε τα φώτα του πολιτισμού, λέμε. Κρατήσαμε για μας κάνα σποτάκι η ξεπουλήσαμε και τις πρίζες; «Μωρέ, αυτοί δώσανε και τους ηλεκτρολόγους». Ωφελήθηκε η χώρα μας από την ένταξή της στην τότε ΕΟΚ και μετά στην Ευρωπαϊκή Ένωση; «Ο Χαρίλαος Φλωράκης είχε πει ότι θα γίνουμε “γκαρσονάκια της Ευρώπης”. Έτσι κι έγινε... Φεύγει ο ανθός του τόπου μας. Το νέο αίμα μας. Τα ταλέντα μας. Τα σπουδαγμένα μυαλά. Μια και-

νούργια μορφή μετανάστευσης. Τις δεκαετίες ’50 και ’60 έφευγαν οι εργάτες για μεροκάματο. Τώρα φεύγουν οι πτυχιούχοι μας. Οι αυριανοί μας επιστήμονες. Μια ξαπλώστρα για τους ξένους θα μείνει αυτός ο τόπος. Η Μάνη έχει πουληθεί χρόνια τώρα. Το Πήλιο. Η Κρήτη. Η Εύβοια. Τι λέω; Όλη η Ελλάδα περιφραγμένη είναι. Καταπατημένη. Κάποτε πετούσα από το Χονγκ Κονγκ προς το Ελληνικό. Κάποια στιγμή, όταν φτάναμε στην Ελλάδα, τους είδα όλους να κολλάνε τις μούρες τους στα παραθυράκια. Κοίταξα κι εγώ. Κάτω ήταν αυτό που πάντα ήθελαν να έχουν: το γαλαζοπράσινο Αιγαίο, με τα βραχάκια του, με τα νησάκια του, με τους γλάρους του, με τα κυματάκια του. Έχω γυρίσει με τη δουλειά όλο τον κόσμο. Πουθενά, μα πουθενά, δεν υπάρχει αυτή η ομορφιά. Η Αυστραλία έχει ωκεανούς. Κολυμπάνε όλοι, όμως, σε πισίνες. Δεν μπορούν στον ωκεανό. Είναι τέτοια τα κύματα και τόσοι οι καρχαρίες… Πουθενά δεν υπάρχουν Σύβοτα». Θεωρείς ότι έχει περάσει από τον τόπο μας έστω ένας πολιτικός που νοιάστηκε με αγάπη και ειλικρίνεια; «Μετά τον Καποδίστρια, που τον φάγανε, κανένας ηγέτης δεν αγάπησε τον τόπο. Ήταν όλοι ανθέλληνες». Ο Βενιζέλος; Ο Ελευθέριος εννοώ... «Ας μας πει η Ιστορία τι έκανε τη μικρή Ελλάδα στο όνομα της “Μεγάλης Ελλάδας”...» Ο Παπανδρέου; Ο γέρος... «Ας μας απαντήσει η Βάρκιζα και ο Σκόμπι». Ο Αντρέας; «Ας θυμηθούμε με τι συνθήματα ήρθε αυτός από την Αμερική». «Ραντεβού με την Ιστορία». «Σαν γκομενάκηδες νεοέλληνες, τη στήσανε την Ιστορία στο ραντεβού...» «Λαός, ΠΑΣΟΚ στην εξουσία». «Αυτό πραγματοποιήθηκε… Κατά το ήμισυ...» «Το τρένο της αλλαγής». «Εκτροχιάστηκε νωρίς». «Ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει Δεξιά». «Και να ’θελε πώς να ξεχάσει; Η δική τους πολιτική, ίδια με της Δεξιάς, τους το θύμιζε». «Η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες». «Ναι, σε μερικούς. Και αφού τους ανήκει, μπορούν και να την ξεπουλήσουν». «Περήφανα γηρατειά». «Δεν τα βλέπεις; Μες στην περηφάνια σέρνονται στις ουρές... Τρώνε και ξύλο... Θα μου πεις... Κάτι τρώνε!... Μην παραπονιούνται». «Έξω οι βάσεις του θανάτου». «Τι λες; Και δεν θα στέλναμε βοήθεια από τη Σούδα στους Αμερικάνους; Πώς θα έσωζαν τον κόσμο»; «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο». «Ε, εδώ το τράβηξε λίγο ο Αντρέας. Έπρεπε όμως να τον ψηφίσουν και οι αριστεροί. Εμφανίστηκε σαν ελπίδα για ειρηνικό πέρασμα στο σοσιαλισμό. Πολλοί ιδεολόγοι τον πίστεψαν. Στην αρχή τουλάχιστον. Στη συνέχεια κάποιοι αφελείς, ευκολόπιστοι και αργότερα οι φαγάνες. Αυτοί, λέω, που μαζί τα φάγανε». Απρίλιος/2012

crash 125

122_127_BOUTSAS 30/03/2012 7:43 μ.μ. Page 126

Ο Κώστας Βουτσάς παρακολουθεί τη «μονομαχία» ανάμεσα στον Γρηγόρη Βαλτινό και τον Σταμάτη Κραουνάκη στην παράσταση «Αχαρνής»

▲ ▲

Τώρα; Μας σώζει κάτι ή είμαστε από χέρι χαμένοι; «Ναι, αλλά όχι οι σωτήρες. Μια επανάσταση». Εννοείς με όπλα; Με αίμα; «Ε ναι. Πώς αλλιώς; Θα μου πεις ότι αυτό είναι βία; Και οι κατασχέσεις των σπιτιών τι είναι; Οι άστεγοι και οι εξαθλιωμένοι τι είναι; Τα σκουπίδια που γίνονται τροφή για παιδιά τι είναι; Ο άρρωστος που πεθαίνει στους διαδρόμους των νοσοκομείων σαν το σκυλί τι είναι; Το κομμένο ρεύμα τι είναι; Η γιαγιά που απλώνει χέρι στο εγγόνι για ένα γιαούρτι αντί να του πάρει σοκολάτα τι είναι; Όταν ήταν γερμανοκρατούμενη η χώρα μας, δεν ζούσε κάτω από βία; Γερμανοκρατούμενη δεν είναι και τώρα; Χούντα δεν έχουμε; Επειδή δεν βλέπεις τανκς στους δρόμους; Βλέπεις όμως τράπεζες. Τα Ες Ες είναι οι τραπεζίτες. Γιατί να μην ξεσηκωθούμε με όπλα; Δεν γίνεται αλλιώς. Στη βία... βία! Αν πας με το σταυρό στο χέρι, σ’ έφαγε η μαρμάγκα. Αυτό δεν έπαθε ο Αλιέντε; Και φορτώθηκαν τον Πινοσέτ; Ενώ ο Κάστρο…» Οι ψηφοφόροι, που άφησαν τόσα χρόνια να τους σέρνουν από τον έναν πόλο στον άλλο, που είχαν καταντήσει όμηροι του δικομματισμού, δεν έχουν καμία ευθύνη; «Έχουν. Μεγάλο μερίδιο. Αλλά ο φουκαράς τι να κάνει; Σε ένα κράτος που δεν νοιάζεται για τους πολίτες του τι να σου κάνει ο άλλος; Σκεφτόταν από ανάγκη μικροπολιτικά. Να βολέψει το παιδί του. Η ανάγκη βλέπεις. Χοάνη το δημόσιο, εξαργύρωνε ψήφους. Και αν φταίει ο γονιός που φίλησε κατουρημένες ποδιές για το παιδί του, πόσο φταίει ο πολιτικός που εκμεταλλεύτηκε αυτή την ανάγκη και συνειδητά μπούκωνε το δημόσιο 126 crash Απρίλιος/2012

με χιλιάδες υπαλλήλους;» Πρέπει να ομολογήσω ότι με ξαφνιάζει στιγμή τη στιγμή. Είχα ξαναμιλήσει μαζί του για λογαριασμό εφημερίδων αρκετές φορές. Δεν είχα διακρίνει το βάθος της σκέψης του. Του ζητώ συγγνώμη. Δικό μου το φταίξιμο. Ποτέ δεν έψαξα τον πολιτικοποιημένο Βουτσά. Πάντα έμενα στα ρηχά. Ακόμα και ερωτήσεις που αναφέρονταν σε καλλιτεχνικά θέματα ήταν ανώδυνες. Τα γεγονότα επιστρέφουν. Η Ιστορία επαναλαμβάνεται; «Όχι, δεν επαναλαμβάνεται. Τραβάει το δρόμο της και είναι μια κι έξω. Όπως η παράσταση. Μια κι έξω. Το μόνο που σου μένει είναι να δεις τα λάθη και να μην τα επαναλάβεις στην επόμενη. Η Ιστορία προχωράει αγνοώντας μας. Δεν δίνει ευκαιρίες. Τις ευκαιρίες τις δημιουργεί ο άνθρωπος. Όχι. Δεν επαναλαμβάνονται τα πράγματα. Ο γέγονε, γέγονε». Ποια η ειδοποιός διαφορά ανάμεσα στην εκπαίδευση και την παιδεία; «Η εκπαίδευση επιτυγχάνεται με το βούρδουλα σε λίγους μήνες. Η παιδεία με το βιβλίο, και χρειάζεται ολόκληρη ζωή – και δεν φτάνει κιόλας». Ποια η διαφορά ανάμεσα στους παλιούς ηθοποιούς, της γενιάς σου και τους πριν,

από τους τωρινούς; «Οι παλιοί δούλευαν με το ένστικτο και τις εμπειρίες. Οι τωρινοί έχουν παιδεία και όταν συνδυάζουν και ταλέντο, το αποτέλεσμα είναι εξαιρετικό. Εμείς είχαμε μεγάλο αβαντάζ. Γράφονταν οι ρόλοι στα μέτρα μας. Τώρα βλέπω τα παιδιά εδώ. Πήραν ρόλους που δεν γράφτηκαν γι’ αυτούς. Πριν από 15 χρόνια τα έγραψε η Δήμητρα (σ.σ.: Παπαδοπούλου). Τους είδες πώς παίζουν; Σου κόβουν την ανάσα. Τους καμαρώνω και τους θαυμάζω». Πώς και δεν σε κράτησε η Θεσσαλονίκη; Λένε ότι σε δένει με μάγια αυτή η πόλη... «Άπαπα! Δεν ήθελα! Ούτε τώρα θέλω. Πάω μόνο για δουλειά και φεύγω άρον άρον. Όταν έφευγα από τη Θεσσαλονίκη για να μείνω μόνιμα στην Αθήνα, πήρα μια πέτρα και την έριξα πίσω μου». Πώς βρήκες την Αθήνα; Φιλόξενη; «Α, ωραία! Είχε στέκια που μαζεύονταν όλοι οι ηθοποιοί, μουσικοί, σκηνοθέτες, συγγραφείς... Χαμός γινόταν. Στη Φωκίωνος. Στο “Select”. Και γυναίκεεες! Ποπό, πολλές γυναίκες, ωραίες γυναίκες κι εγώ ήμουνα σερνικό». Νηστικό σερνικό; «Ε… Έτσι κι έτσι. Αργότερα χόρτασα». Χόρτασες; Ακόμα με μικρούλες σε βλέπω...

Η διαφορά ανάμεσα στην εκπαίδευση και την παιδεία είναι ότι η πρώτη επιτυγχάνεται με το βούρδουλα σε λίγους μήνες. Η παιδεία με το βιβλίο, και χρειάζεται ολόκληρη ζωή – και δεν φτάνει κιόλας

122_127_BOUTSAS 30/03/2012 7:43 μ.μ. Page 127

Με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος και τους «Αχαρνής» ο Κώστας Βουτσάς γύρισε όλη την Ελλάδα «Εμ, με τι θα με δεις; Με γριές της ηλικίας μου;» Όλοι αναρωτιούνται ποιο είναι το μυστικό που μεγαλώνεις χωρίς να γερνάς. Εγώ υποθέτω δύο... «Για πες τα και σ’ εμένα, καλέ...» Δεν μαζεύεις φράγκα και δεν μετράς ρυτίδες... Σωστά; «Ολόσωστα. Δεν κάνω με συνομηλίκους μου παρέα. Γυρίζω πολύ και κάνω κλάμπινγκ. Νέος έκανα… κάμπινγκ. Και ξέρεις κάτι; Τώρα νομίζω είμαι πιο ωραίος. Νέος ήμουν απλώς χαριτωμένος. Είχα όμως τις επιτυχίες μου. Και η Βρανά με ερωτεύτηκε. Κι άλλες». Οι «κακές» γλώσσες λένε ότι θέριζες... Μου είχε πει κάποτε ο Μπάρκουλης: «Όταν ήταν ο Βουτσάς στο γύρισμα, δεν σταυρώναμε ούτε θηλυκή γάτα». Αλήθεια; «Υπερβολές... Μιλάει και ο Αντρέας... Διέλυσε ο όμορφος μια παρέλαση. Τον πήραν χαμπάρι οι μαθήτριες, άρχισαν να ουρλιάζουν “κορίτσια, ο Μπάρκουλης”, έπεσαν επάνω του, πάει κι η παρέλαση πάει κι η εθνική επέτειος». Έκανες ποτέ δική σου δουλειά; «Φυσικά. Κάποια στιγμή κατάλαβα ότι είχα καθιερωθεί. Από το χρόνο. “Πούλαγα”. Όταν το μεροκάματο ήταν 1.700 δραχμές, εγώ έπαιρνα 7.000. Και

σκέφτηκα: “Δεν κάνω δική μου δουλειά, να προσλάβω και τον Βουτσά τζάμπα;”. Αυτό έκανα». Πήγε καλά; «Πάρα πολύ. Έχω βγάλει πολλά λεφτά. Κι έχω ξοδέψει πάρα πολλά». Οικογένεια; «Δύο γάμους, τρία παιδιά. Αρκετά δεν είναι; Έβγαλα και μια ηθοποιό. Η Θοδώρα είναι συνάδελφος. Συνεχίζει σπουδές τώρα στην Ιταλία. Σκοπεύει για δουλειά να πάει στην Αμερική». Πλούσια ζωή. Γεμάτη. Απ’ όλα. Ευχαριστημένος δηλώνει κι ευχαριστεί τον κόσμο που τον αγάπησε. Παραστάσεις αμέτρητες. Ταινίες μετράω σχεδόν πάνω από 70. Είναι συνεχώς μέσα στα πράγματα. Έχει κάνει ταινίες και στο νέο ελληνικό κινηματογράφο. Συνεργάστηκε με τον Χούρσογλου, παλιότερα με τον Βαφέα και ετοιμάζεται να δουλέψει ξανά μαζί του. Το ’84 είχες μια σπουδαία συνάντηση με ένα βραβείο ερμηνείας στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης ε; «Ναι. Για την ταινία του Βαφέα “Ο έρωτας του Οδυσσέα”. Το ανθρωπάκι που πολύ αργά στη ζωή του ερωτεύεται και ξαφνικά αποκτά η ζωή του ενδιαφέρον και άλλες διαστάσεις. Ζει το θαύμα του». Έχει στεναχωρεθεί πολύ που για οικονομικούς

Κάποια στιγμή κατάλαβα ότι «πούλαγα». Όταν το μεροκάματο ήταν 1.700 δραχμές, εγώ έπαιρνα 7.000. Οπότε σκέφτηκα: «Δεν κάνω δική μου δουλειά, να προσλάβω και τον Βουτσά τζάμπα;». Αυτό έκανα

λόγους το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών δεν εκδίδει πια την «Ατάκα», τη δίμηνη εφημερίδα του. «Κρίμα... Μαθαίναμε τα νέα των συναδέλφων... Ποιοι φύγανε δηλαδή... Η τηλεόραση δεν ενημερώνει, αν, σύμφωνα με την κρίση της, δεν είσαι σπουδαίος, δηλαδή σταρ... Έχουν φύγει πολλοί, που ούτε ένα “καλό ταξίδι” δεν τους είπαμε». Ακούγεται το δεύτερο κουδούνι. Όπου να ’ναι η οικογένεια του παππού θα ανεβοκατεβάσει εκτός της πιεσής του και τις διαθέσεις των θεατών. Γιατί έτσι γράφει η Δήμητρα. Μια γροθιά, ένα χάδι. Πες μου την πιο πικρή σου ανάμνηση. «Είναι δύο. Ο χωματόδρομος στο κοπανάκι του Βύρωνα, όπου γεννήθηκα, και μια κουβέντα της μάνας μου. “Είδα στον ύπνο μου τον αδερφό σου”, μου είπε μια μέρα. “ Έκλαιγα και ο Κωστάκης μου είπε: «Μην κλαις τόσο, θα με πνίξουν τα δάκρυα»”» Μάζεψα τα πράγματά μου γρήγορα για να φύγω. Ήδη η Θωμαΐς ήταν στη σκηνή, ο Λαγούτης έβγαινε, ενώ περίμεναν τη σειρά τους ο Κώστας Αποστολάκης, η Ελισάβετ Κωνσταντινίδη και η Σοφία Παυλιδου. Δεν μ’ άφησε να φύγω. Θυμήθηκε αυτό που είχαμε συζητήσει στην αρχή. Κουπόνια του είχα πει να πάρει για τους απεργούς μεταλλωρύχους. Άδειασε κυριολεκτικά τις τσέπες του, γύρισε τα ρούχα του ανάποδα. «Να ξανάρθεις, να ’χω περισσότερα... Πρέπει να βοηθάει ο ένας τον άλλο. Έτσι θα παραμείνουμε ανθρώποι». Σκέφτηκα να αλλάξω το δρόμο της επιστροφής μου. Δεν άντεχα άλλη αιμορραγία από την ψυχή μου. Κι όμως... Η αμείλικτη αλήθεια που έριξε σαν ανάθεμα πριν από χρόνια ο αγαπημένος Αιγυπτιώτης ποιητής μ’ ακολουθεί... μαζί και η πόλις. Απρίλιος/2012

crash 127

PROPAGANDA 30/03/2012 8:37 μ.μ. Page 128

crash

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

«Ο

▲ ▲

κόσμος είναι καχύποπτος, και δικαίως. Δεν εμπιστεύεται τους θεσμούς. Η κοινωνία έχει χάσει τη συνοχή της. Υπάρχει αρκετός ακτιβισμός και οργάνωσης της λαϊκής βάσης, αλλά τα συνδικάτα έχουν εκλείψει σε μεγάλο βαθμό, τα πολιτικά κόμματα δεν υπάρχουν. Υπάρχουν, λοιπόν, αρκετοί που δεν τους αρέσουν τα τεκταινόμενα, άνθρωποι που έχουν περάσει δύσκολα και δεν εμπιστεύονται κανέναν, αλλά δεν ξέρουν πώς να αντιδράσουν. Από κάτι πρέπει να αρπαχτούν. Και το Διαδίκτυο μπορεί να γίνει επικίνδυνο. Είναι βέβαια πολύ χρήσιμο για την πληροφόρηση, για τον ακτιβισμό, για πολλά. Όμως, έχει μια αρνητική πλευρά. Ένας μόνο να γράψει σε κάποιο blog μια θεωρία που φαίνεται ελάχιστα πειστική, θα βρεθούν άλλοι πέντε να τη δουν, και σύντομα θα διαδοθεί με εκθετικό ρυθμό, θα γίνει ένα τεράστιο ζήτημα που θα αυτοδιαιωνίζεται. Υπάρχουν κάμποσα τέτοια ζητήματα. Εύκολα συμβαίνει αυτό σε μια κοινωνία που έχει χάσει τη συνοχή της και την πολιτική της συνείδηση». Με αυτά τα λόγια ο Νόαμ Τσόμσκι αναφέρεται στην Αμερική του 2007, αν και θα μπορούσε άριστα να αναφέρεται στη σημερινή κατάσταση στη χώρα μας. Με πολύ απλά λόγια περιγράφει το πόσο εύκολο είναι σε μια κοινωνία που δοκιμάζεται και που τείνει να χάσει τη συνοχή της να πέσει θύμα προπαγάνδας. Την εποχή της υπερπληροφόρησης, οι πολίτες-καταναλωτές που δεν έχουν ακόμα ξυπνήσει από το λήθαργο των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, τα οποία και καταρρέουν, δείχνουν να μην έχουν ακόμα προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα της κουλτούρας του Διαδικτύου. Παρά το γεγονός ότι έχουν αποκτήσει ένα ισχυρό όπλο, τον αντίλογο και την κριτική στα όσα γράφονται, το συντριπτικό μέρος του πληθυσμού της χώρας μας δείχνει να μην έχει εξοικειωθεί με το νέο εργαλείο, με αποτέλεσμα συχνά να πέφτει θύμα προπαγάνδας ή και απάτης, τη στιγμή που θα μπορούσε να το αποφύγει. Ένα από τα πλέον ευδιάκριτα παραδείγματα γκρίζας προπαγάνδας μέσω των social media στη χώρα μας είναι ο θόρυβος που είχε ξεσπάσει στο Διαδίκτυο για τη δήθεν έλευση της Eurogendfor, μιας αστυνομικής ευρωπαϊκής δύναμης, η οποία δήθεν ήρθε στη χώρα μας προκειμένου να καταστείλει διαδηλώσεις. Σύμφωνα με τη φημολογία, η ευρωπαϊκή αυτή ταξιαρχία έφτασε στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας, διέσχισε την ηπειρωτική χώρα, για να καταλήξει να φιλοξενείται σε στρατόπεδο της Λάρισας. Βέβαια, κανένας δεν κατάφερε να τη δει ή να τη φωτογραφήσει σε όλη αυτή τη διαδρομή της, πέραν των όσων αυτοβούλως προσπαθούσαν να επιβεβαι128 crash Απρίλιος/2012

Ποιοι κρύβονται από πίσω τους Ποιες μεθόδους χρησιμοποιούν Πώς έχουν δράσει στην Ελλάδα

Έτσι παίζεται από bloggers το Παιχνίδι της γκρίζας προπαγάνδας

PROPAGANDA 30/03/2012 8:37 μ.μ. Page 129

της Ιωάννας Ηλιάδη

PROPAGANDA 30/03/2012 8:38 μ.μ. Page 130

crash

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

▲ ▲

ώσουν τις φήμες λέγοντας πως κάποιος γνωστός τους από το στρατόπεδο στη Λάρισα έχει πληροφορίες πως η δύναμη-φάντασμα έχει στρατοπεδεύσει στην περιοχή. Η είδηση έκανε την εμφάνισή της στα μέσα Οκτωβρίου και χωρίς να έχει επιβεβαιωθεί ή διασταυρωθεί από κανέναν, έκανε τον κύκλο του Διαδικτύου, φτάνοντας μάλιστα να γίνει και ερώτηση βουλευτών προς τους αρμόδιους υπουργούς. Παρά το γεγονός ότι επισήμως η αστυνομία διέψευσε από τη δεύτερη μέρα την είδηση που κυριαρχούσε σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης, η φήμη επανερχόταν στο Διαδίκτυο, κάθε φορά πιο ισχυρή και ξεπέρασε μάλιστα και τα στενά γεωγραφικά όρια της χώρας, αναπαραγόμενη σε πολλούς δικτυακούς τόπους στο εξωτερικό, για να επιστρέψει από εκεί ως «διασταυρωμένη» είδηση και να αναστατώσει εκ νέου τους πολίτες. Ο βουλευτής Θεόδωρος Καράογλου στις 14 Οκτωβρίου 2011 κατέθεσε σχετική ερώτηση προς τον υπουργό Άμυνας, για να λάβει απάντηση τελικά το Νοέμβριο πως «ουδέποτε υπήρξε συνεργασία, ούτε φιλοξενήθηκε στο χώρο των Ενόπλων Δυνάμεων τμήμα της εν λόγω δύναμης. Η υπόψη δύναμη είναι αμιγώς αστυνομική, συγκροτήθηκε κατόπιν πρωτοβουλίας 5 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Γαλλία-Ιταλία-Ολλανδία-Πορτογαλία-Ισπανία) και η χώρα μας δεν συμμετέχει σε αυτήν». Ένα ακόμα από τα πλέον χαρακτηριστικά παραδείγματα γκρίζας προπαγάνδας στους κόλπους του Διαδικτύου είναι η φήμη που διαδίδεται για πολλά χρόνια περί της μοναδικότητας της ελληνικής γλώσσας μετά τη «διαπίστωση επιστημόνων πληροφορικής και υπολογιστών ότι οι Η/Υ προχωρημένης τεχνολογίας δέχονται ως “νοηματική” γλώσσα μόνον την ελληνική». Σύμφωνα με το άρθρο, η εταιρεία λογισμικού Apple παρήγαγε ένα πρόγραμμα εκμάθησης της ελληνικής, το οποίο διανέμεται από το τηλεοπτικό δίκτυο CNN. Παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχει κανένα απολύτως στοιχείο που να αποδεικνύει το βάσιμο της πληροφορίας, η φημολογούμενη ως είδηση έφτασε να δημοσιευτεί στην εφημερίδα «Ημερησία», αλλά και σε sites ελληνικών πρεσβειών, της ομογένειας, της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών, ενώ σε αυτήν έκανε αναφορά και ο υπουργός Παιδείας το 2008 κατά τη διάρκεια ομιλίας του σε μαθητικούς αγώνες. Το κείμενο με ελαφρές παραλλαγές συνεχίζει να κυλοφορεί ακόμα και σήμερα στο Διαδίκτυο. Ένα από τα πλέον κύρια χαρακτηριστικά των μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι και η εξάπλωση της «κουλτούρας» των ψευδωνύμων. Η μη χρήση ονόματος ή η χρήση ψευδωνύμου είναι πρακτική αποδεκτή στο χώρο του web, σε αντίθεση με το παρελθόν, κατά το οποίο μόνο στην περίπτωση οργανώσεων, όπως οι ανώνυμοι αλκοολικοί, ήταν αποδεκτή η ανωνυμία. Είναι δυνατόν να χτι130 crash Απρίλιος/2012

στούν on-line σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ καθημερινών ανθρώπων, όχι μόνο ανταλλάσσοντας πληροφορίες, αλλά προβαίνοντας και σε πράξεις καθημερινής ζωής, όπως το να συναλλάσσονται με ψευδώνυμα για να αγοράσουν αγαθά, να φλερτάρουν ή και να λάβουν μέρος σε γκρουπ των ενδιαφερόντων τους. Στο σκέλος της πληροφορίας και σε συνδυασμό με τις σχέσεις εμπιστοσύνης που μπορούν

Χώρες όπως οι ΗΠΑ δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στον τομέα της προπαγάνδας στο Διαδίκτυο και επενδύουν αστρονομικά ποσά για την ανάπτυξη προγραμμάτων για αυτόν το σκοπό

να χτιστούν on-line «διεκδικεί» και το δικό της μερίδιο η προπαγάνδα, είτε στην πιο απλή της μορφή, εξυπηρετώντας εμπορικούς σκοπούς, είτε ακόμα με πιο πολύπλοκη διάσταση, όπως για να στρέψει το κοινό σε ειδικά ενδιαφέροντα κυβερνήσεων, κρατών και πολιτικών. Μάλιστα, ειδικά για το τελευταίο, έρχονται στο φως της δημοσιότητας γεγονότα που αποδεικνύουν πως χώρες όπως οι ΗΠΑ δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στον τομέα της προπαγάνδας στο Διαδίκτυο και επενδύουν αστρονομικά ποσά για την ανάπτυξη προγραμμάτων που θα βοηθήσουν αυτόν το σκοπό. Δημοσίευμα του «Guardian» το Μάρτιο του 2011 έκανε λόγο για ανάπτυξη λογισμικού από το στρατό των ΗΠΑ που θα χειραγωγεί συζητήσεις στο Internet και στα social media. Στόχος του λογισμικού είναι να βοηθάει στην εξάπλωση της προπαγάνδας των ΗΠΑ με τη χρήση ψεύτικων on-line προσώπων. Ειδικότερα, μια εταιρεία από την Καλιφόρνια έχει

PROPAGANDA 30/03/2012 8:38 μ.μ. Page 131

πολλές τεχνικές προπαγάνδας που μπορούν να αναπτυχθούν στο Διαδίκτυο και ειδικά εκεί όπου γίνονται συζητήσεις. Οι προπαγανδιστές χρησιμοποιούν τα blogs, γιατί στο μέτρο της κλίμακάς τους επιτρέπουν τη μέτρηση της κοινής γνώμης, αλλά και της επίδρασης σε αυτήν. Σε αντίθεση με τους δημοσιογράφους των παραδοσιακών μέσων, οι οποίοι φαίνεται ότι είναι μέρος του συστήματος, ο blogger παρουσιάζεται ως κομμάτι του λαού, ιδιαίτερα επειδή μπορεί να παραμείνει ανώνυμος, εγείροντας πολλά ερωτήματα για την πραγματική του ιδιότητα. Πολλές τεχνικές προπαγάνδας μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τα blogs. Καταρχήν η δημιουργία blogs σχετικών με τα ενδιαφέροντα του προπαγανδιστή. Ορισμένες εταιρείες δημοσίων σχέσεων προτείνουν ήδη αυτή την υπηρεσία προσκαλώντας τους διαφημιστές να χρησιμοποιούν τα προσωπικά τους blogs ή να δημιουργούν blogs ειδικά για τις ανάγκες του πελάτη.

Σε αντίθεση με τους δημοσιογράφους των παραδοσιακών μέσων, οι οποίοι φαίνεται ότι είναι μέρος του συστήματος, ο blogger παρουσιάζεται ως κομμάτι του λαού

Δίνοντας την εντύπωση ότι η ιστοσελίδα –από το σχεδιασμό της ερασιτεχνική– δεν είναι επίσημη είτε θεσμική, το blog επιτρέπει να προσεγγίσει ένα κοινό συνήθως υποψιασμένο στην κλασική επικοινωνία ή στα ΜΜΕ. Οι πολιτικοί κατάλαβαν το ενδιαφέρον του blog, καθώς πολλοί από αυτούς δημιούργησαν τη δική τους on-line εφημερίδα, δίνοντας στους αναγνώστες την εντύπωση της εικονικής εγγύτητας, αλλά επίσης ότι ανταποκρίνονται στις ανάγκες της σύγχρονης εποχής, καθώς το blog αντιπροσωπεύει ένα εργαλείο προσβάσιμο από το κάθε άτομο, που συνιστούν όμως μια ολοένα και αυξανόμενη μερίδα του εκλεκτορικού σώματος, η οποία θα είναι και η πλειοψηφία στο άμεσο μέλλον. Επιπλέον, τα blogs έχουν την ιδιότητα να λαμβάνουν τα σχόλια από την πλευρά των αναγνωστών, αναφορικά με ένα θέμα ή πάνω στο γενικό περιεχόμενο του blog. Η πλειοψηφία των blogs έχει επίσης μια διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, η οποία επιτρέπει την επικοινωνία με το συγγραφέα. Ο προπαγανδιστής, ειδικά σε περιόδους κρίσης, μπορεί να πλημμυρίσει αυτούς τους ιστότοπους της δημόσιας έκφρασης γνώμης με σχόλια σχετικά με τη στρατηγική του, ιδιαίτερα τα «εχθρικά» blogs. Ο προπαγανδιστής μπορεί να χρησιμοποιήσει διαφορετικά ονόματα για να πλημμυρίσει την ίδια συζήτηση, με ελαφρά τροποποιημένα κείμενα, ώστε να δίνει την εντύπωση ότι ένα πλήθος ατόμων συμμερίζεται τις απόψεις του.

▲ ▲

υπογράψει συμβόλαιο με τη USCENTCOM (US Central Command: το στρατιωτικό τμήμα των ΗΠΑ που επιβλέπει τις ένοπλες επιχειρήσεις της χώρας στη Μέση Ανατολή και την κεντρική Ασία) για να αναπτύξει αυτό που περιγράφεται ως «υπηρεσία διαχείρισης on-line περσόνας». Με τη μέθοδο αυτή θα μπορεί να γίνεται έλεγχος σε 10 ξεχωριστές ταυτότητες χρηστών σε όλο τον κόσμο. Οι ψευδείς on-line περσόνες –γνωστές στο χώρο των social media ως sock puppets (μαριονέτες)– θα μπορούσαν να ενθαρρύνουν και άλλες κυβερνήσεις, ιδιωτικές εταιρείες και μη κυβερνητικές οργανώσεις να κάνουν το ίδιο. Σύμφωνα με το δημοσίευμα του «Guardian», το συμβόλαιο που υπέγραψε η Centcom λέει ότι η κάθε περσόνα πρέπει να έχει ένα πειστικό υπόβαθρο, δηλαδή βιογραφικό με λεπτομέρειες, ενώ την ίδια στιγμή θα πρέπει μέχρι 50 χρήστες-διαχειριστές να «λειτουργούν» το account χωρίς το «φόβο αποκάλυψης από εχθρούς με υψηλή τεχνογνωσία». Ο εκπρόσωπος της Centcom δήλωσε ότι αυτή η τεχνολογία υποστηρίζει απόρρητες δραστηριότητες blogging σε ξενόγλωσσα sites έτσι ώστε η Centcom «να μπορεί να αντιπαρατεθεί με την εξτρεμιστική και εχθρική προπαγάνδα κατά των ΗΠΑ». Σε περαιτέρω διευκρινίσεις η Centcom είπε ότι δεν στοχεύει σε κανένα site που βρίσκεται στις ΗΠΑ, είτε αγγλόγλωσσο είτε ξενόγλωσσο, και κυριότερα δεν στοχεύει στο Facebook ή το Twitter. Αυτό ωστόσο δεν θα ήταν άμεσα απαραίτητο, καθώς υπάρχουν

Απρίλιος/2012

crash 131

PROPAGANDA 30/03/2012 8:38 μ.μ. Page 132

▲ ▲

Oι άνθρωποι, είτε όταν παίρνουν οικονομικές αποφάσεις στο Χρηματιστήριο είτε όταν ανησυχούν για την τρομοκρατία, είναι πιθανό να επηρεάζεται η σκέψη τους από το τι σκέφτονται οι άλλοι. Σύμφωνα με μελέτη του περιοδικού «Journal of Personality and Social Psychology» που δημοσιεύτηκε από την Ένωση Αμερικανών Ψυχολόγων, η επαναλαμβανόμενη έκθεση ενός ατόμου σε μια συγκεκριμένη οπτική πλευρά μπορεί να έχει την ίδια επιρροή με την έκθεση στη γνώμη πολλών ανθρώπων. Το εύρημα της έρευνας δείχνει ότι όσο πιο πολύ εκτεθεί κάποιος σε μια συγκεκριμένη γνώμη, αυξάνεται η αίσθησή του και σε ορισμένες περιπτώσεις αποκτά την ψευδαίσθηση ότι η γνώμη στην οποία εκτέθηκε είναι η πλέον διαδεδομένη από ό,τι συμβαίνει στην πραγματικότητα. Μια άλλη μέθοδος με ευρεία διάδοση είναι η χρήση προγραμμάτων «bots» για τη διάδοση σχολίων. Ορισμένα media, όπως το News Corporation που έχει το κανάλι Fox News με συνεχή ενημέρωση, χρησιμοποιούν εξίσου το χώρο που είναι αποκλειστικά από σχόλια, ανάμεσα στις ειδήσεις, προκειμένου να αυξήσουν το αναγνωστικό τους κοινό στο web. Για το λόγο αυτό χρησιμοποιούν ειδικά «bots», δηλαδή προγράμματα πληροφορικής τα οποία εντοπίζουν τα blogs μεγάλης κλυκλοφορίας 132 crash Απρίλιος/2012

και αφήνουν αυτόματα σχόλια. Στη χώρα μας η ραγδαία διάδοση του Twitter οδήγησε πολλά media να χρησιμοποιήσουν «bots» αλλά και δημιουργία ψεύτικων χρηστών (followers) προκειμένου να επιδείξουν πλήθος ατόμων που εκδηλώνουν ενδιαφέρον για το συγκεκριμένο μέσο. Το blog είναι μια ουσιαστική πτυχή επικοινωνίας, η οποία επιτρέπει τη συμμετοχή του αναγνώστη, καθώς αυτός επιστρέφει συχνά για να δει τα νέα του blog, καθώς και τα γραπτά σχόλια από τους άλλους αναγνώστες. Αφού οι συζητήσεις γίνονται μέσω σχολίων ο προπαγανδιστής μπορεί να εφαρμόσει έξυπνη λογοκρισία, διαγράφοντας και αλλάζοντας όπως θέλει τις υποσημειώσεις. Επιτυγχάνει επίσης ένα χώρο φαινομενικά ελεύθερο, ανάλογο των συζητήσεων στα φόρουμ ή τα chat rooms,

Το game «America’s Army» αναπτύχθηκε από τον αμερικανικό στρατό, που επένδυσε σ’ αυτό 7 εκατ. δολάρια, ώστε να προσελκύσει νέους να καταταγούν

κατευθύνοντας πλήρως τη συζήτηση. Τέλος, ένα ακόμα ευρέως διαδεδομένο πεδίο on-line προπαγάνδας είναι τα games. Τα διαδραστικά αυτά παιχνίδια μοιάζουν συχνά με σενάρια της βιομηχανίας του θεάματος και κυρίως των ταινιών του Χόλιγουντ. Στόχος τους συχνά είναι να γίνει κάποιος ήρωας παίζοντας σενάρια καταπολέμησης της τρομοκρατίας ή εμπλοκή σε πολέμους που γίνονται από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους της. Χαρακτηριστικότερο όλων αυτών των παιχνιδιών ήταν το «America’s Army», που κυκλοφόρησε το 2002 και αναπτύχθηκε εξολοκλήρου από τον αμερικανικό στρατό, ο οποίος επένδυσε στο συγκεκριμένο παιχνίδι 7 εκατομμύρια δολάρια, προκειμένου να βελτιώσει την εικόνα του και να προσελκύσει νέους να καταταγούν. Τις τελευταίες μέρες δημοσιεύματα στο διεθνή Τύπο φέρουν τη CIA να παράγει ανάλογα παιχνίδια, ενόψει της κρίσης με το Ιράν. Ωστόσο, στο «χορό» των παιχνιδιών για προπαγανδιστικούς σκοπούς μπαίνουν και οι οργανώσεις τύπου Hezbollah, η οποία εξέδωσε στο Λίβανο game με τον τίτλο «Special Force», απευθυνόμενη κυρίως στον τοπικό πληθυσμό. Τα games, αν αρχικά στόχευαν κυρίως να επηρεάσουν τις συνειδήσεις παιδιών και εφήβων, εντούτοις πλέον απευθύνονται στο ευρύ κοινό, ανεξαρτήτως ηλικίας.

PROPAGANDA 30/03/2012 8:38 μ.μ. Page 133

FYLAKES 31/03/2012 12:23 π.μ. Page 134

crash

ΦΑΚΕΛΟΣ ΦΥΛΑΚΕΣ

✓Σε 9.233

προβλεπόμενες θέσεις στοιβάζονται 12.586 κρατούμενοι ✓Το 70% είναι αλλοδαποί και στην πλειοψηφία τους Αλβανοί

✓ Ξυλοδαρμοί

σωφρονιστικών υπαλλήλων και επεισόδια από τη... νέα τάξη της «μαφίας»

ΑΠΟΘΗΚΕΣ

ανθρώπων

οι φυλακές 134 crash Απρίλιος/2012

FYLAKES 31/03/2012 12:23 π.μ. Page 135

της Γεωργίας ΑΘ. Σκιτζή

Ο Εφραίμ, οι... πεντάστεροι και ο καβγάς του με τον Βασίλη Ξηρό της 17 Νοέμβρη

▲ ▲

ια τα προβλήματα κορεσμού στις ελληνικές φυλακές που έχουν λάβει εκρηκτικές διαστάσεις μίλησε αποκλειστικά στο «Crash» ο πρώην διοικητής των φυλακών Κορυδαλλού Αντώνης Αραβαντινός, αναλύοντας παράλληλα την ανθρωπογεωγραφία των κρατουμένων, η οποία έχει αλλάξει ριζικά τα τελευταία χρόνια, σε σημείο που αναρωτιέται κανείς εάν σωφρονίζουμε μόνο αλλοδαπούς! Ο κ. Αραβαντινός αναλύει τους «νόμους» που επικρατούν στις φυλακές σήμερα και δεν διστάζει να μας αποκαλύψει ότι δεν απέχουμε πολύ από τη στιγμή όπου το σύνολο των εγκληματικών δραστηριοτήτων και ο έλεγχος στις ελληνικές φυλακές θα περάσει στα χέρια των αλλοδαπών. Και τότε, όπως μας υπογραμμίζει, θα μετατραπούν τα σωφρονιστικά ιδρύματα σε ζούγκλες. Πώς θα χαρακτηρίζατε την κατάσταση των φυλακών σήμερα; «Δραματική είναι η αύξηση του αριθμού των κρατουμένων το τελευταίο διάστημα, ενώ το κυριότερο είναι ότι έχει αλλάξει η σύνθεση των εγκλείστων. Το 70% είναι αλλοδαποί και, όπως καταλαβαίνετε, έχει αλλάξει η ποιότητα της εγκληματικότητας. Πρόκειται για αλλοδαπούς που προέρχονται από χώρες που έχουν επιρροές από διάφορους πολιτισμούς και θεωρούν τη ζωή συγκρίσιμο μέγεθος». Αυτή η πολυπολιτισμικότητα αποτυπώνεται και στις εγκληματικές δράσεις. Ποια είναι τα νέα χαρακτηριστικά; «Θα πρέπει να ξέρετε ότι στις χώρες τους η παραβατικότητα ή η εγκληματικότητα αντιμετωπιζόταν με ανοχή, καθώς υπήρχε αδυναμία επιβολής του δικαίου, γεγονός που τους έκανε να αποθρασύνονται περισσότερο. Συγκρίνουν τη ζωή με ό,τι τους λείπει, για παράδειγμα, με ένα πιάτο φαγητό, ακόμα και με μια οδοντογλυφίδα. Δεν έχουν όρια και η στάση αυτή της ζωής τους δεν καθορίζει τη δράση τους μόνο στην κοινωνία, αλλά διατηρούν την ίδια αντίληψη και στις φυλακές. Θα πρέπει να σας επισημάνω ότι η συχνότητα των βίαιων περιστατικών το τελευταίο διάστημα είναι μεγάλη και πρόκειται για εντάσεις που δεν είχαμε συνηθίσει. Ξεπερνά ακόμη και την περίοδο 1990-1994, χρονιές κατά τις οποίες είχαμε τη μαζική είσοδο Αλβανών παραβατών». Κυρίως ποιων εθνικοτήτων κρατουμένους έχουν τα ελληνικά σωφρονιστικά ιδρύματα; «Αλγερινοί, Τυνήσιοι, Λίβυοι, Αιγύπτιοι, Πακιστανοί και Αφγανοί. Παραβατικοί άνθρωποι που διαθέτουν έντονα το φονταμενταλιστικό στοιχείο. Διατηρούν όμως και επιμέρους θρησκευτικές διαφορές, τις οποίες επιχειρούν να λύσουν πολλές φορές και μέσα στη φυλακή!» Με ποια κριτήρια γίνεται η κατανομή στα κελιά; Απρίλιος/2012

crash 135

FYLAKES 31/03/2012 12:23 π.μ. Page 136

crash

ΦΑΚΕΛΟΣ ΦΥΛΑΚΕΣ

«Ο κοινωνικός έλεγχος στους αλλοδαπούς είναι ανύπαρκτος, οπότε θα μπούμε σε απόλυτη ζούγκλα, όπου θα επιβάλλεται το δίκαιο του ισχυρότερου», δηλώνει ο Αντώνης Αραβαντινός

▲ ▲

«Κυρία Σκιτζή, λόγω της αντιρατσιστικής διάθεσης που κυριαρχεί στον ελληνικό λαό, οι νόμοι του κράτους και οι οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης κινούνται ενάντια στη λογική των κρατήσεων με βάση την καταγωγή, αποτρέποντας την έννοια της γκετοποίησης. Στη λογική αυτή στις ελληνικές φυλακές υπάρχει διαχωρισμός μόνο κατά δίκη, εάν μπορεί να γίνει και αυτός. Στην πράξη όμως καταλήγει να γίνεται γκέτο ενεργό και δυναμικό, καθώς πρόκειται για πλειοψηφία που καταδυναστεύει τους κρατουμένους που προέρχονται από άλλα κράτη, σίγουρα όμως εκμεταλλεύεται τους Έλληνες, οι οποίοι όλο και κάποια βοήθεια έχουν από το συγγενικό τους περιβάλλον και σε αυτή στοχεύουν όλοι οι άλλοι παρίες από τα υπόλοιπα κράτη. Εάν εξαιρέσουμε κάποια ελάχιστα αντικείμενα της παραβατικής συμπεριφοράς σε όλα τα άλλα κυριαρχεί το αλλοδαπό στοιχείο. Γεωργιανοί , Άραβες, Ασιάτες, Μουσουλμάνοι, ενός ή άλλου δόγματος ελέγχουν το σύνολο των φυλακών. Εμπορία ναρκωτικών, κλοπές, ληστείες και ανθρωποκτονίες αποτελούν τα κυρίως αδικήματα των προαναφερομένων σε σχέση με την κατανομή τους κρατουμένων. Θα πρέπει να σας πω ότι ένα μικρό κομμάτι της νύχτας φαίνεται να ελέγχει το ελληνικό στοιχείο και αυτό γιατί κάποια βαριά ονόματα από την πλευρά των Ελλήνων παραμένουν στο προσκήνιο». Όπως τα περιγράφετε φαίνεται ότι το αδύναμο στοιχείο των εγκλείστων είναι οι 136 crash Απρίλιος/2012

Έλληνες κρατούμενοι. « Έχετε δίκιο. Σε λίγο καιρό το σύνολο των εγκληματικών δραστηριοτήτων και ο έλεγχος στις ελληνικές φυλακές θα περάσει στα χέρια των αλλοδαπών. Εκεί ο τρόπος επικοινωνίας, το φιλότιμο των Ελλήνων εγκλείστων και των εργαζομένων, θα σταματήσει να υπάρχει. Ο κοινωνικός έλεγχος στους αλλοδαπούς είναι ανύπαρκτος, οπότε θα μπούμε σε απόλυτη ζούγκλα, όπου θα επιβάλλεται το δίκαιο του ισχυρότερου, και είναι εμφανέστατο ποιοι θα είναι οι ισχυροί. Έννοιες ή προτεραιότητες όπως σωφρονισμός, αυτογνωσία, εγκατάλειψη παραβατικής διάθεσης, δεν θα έχουν καμία τύχη και δεν θα μπορούν να υλοποιηθούν». Με αυτά που μας περιγράφετε, ποια είναι η μοίρα των σωφρονιστικών υπαλλήλων; «Είναι σαφές ότι δημιουργείται λόγω των συνθηκών μια επιπρόσθετη υποχρέωση των εργαζομένων να διατηρήσουν τουλάχιστον ένα ασφαλές και εσωτερικά αλλά και για την κοινωνία σύστημα κράτησης, και αυτό φαντάζει μα-

κρινό όνειρο, γιατί οι εργαζόμενοι έχουμε εγκαταλειφθεί στη μοίρα μας. Ενώ χρόνο με το χρόνο οι κρατούμενοι αυξάνονται αλματωδώς, με αποτέλεσμα τα τελευταία 15 χρόνια να έχει υπερδιπλασιαστεί ο αριθμός τους, ο αριθμός των εργαζομένων στις φυλακές έχει υποδιπλασιαστεί, τόσο πολύ που αδυνατούμε να στελεχώσουμε και να λειτουργήσουν ακόμη και οι καινούργιες φυλακές, που, χάρη στον αείμνηστο Γιαννόπουλο, που συγκρότησε ένα κτιριολογικό πρόγραμμα, σήμερα έχουν κατασκευαστεί. Από τις 5 ακτίνες της φυλακής Νιγρίτας, όμως, λειτουργεί μόλις μία. Το ίδιο ισχύει και για τη φυλακή Χανίων, όπου μεταξύ των άλλων και λόγω έλλειψης χρημάτων δεν έχουν γίνει οι τελευταίες οφειλόμενες ενέργειες, όπως σύνδεση του βιολογικού με το αποχετευτικό δίκτυο της περιοχής ή η αγορά επίπλων και σκευών της, κατά τα άλλα, έτοιμης φυλακής των Χανίων. Ακόμη και εάν λυθούν όμως τα μικροζητήματα αυτά, πάλι δεν θα υπάρχει προσωπικό να τις στελεχώσει. Θα μπορούσε κανείς

Σε λίγο ο πλήρης έλεγχος θα περάσει στα χέρια των αλλοδαπών και στη νέα τάξη της «μαφίας»

FYLAKES 31/03/2012 12:23 π.μ. Page 137

ΠΙΝΑΚΑΣ: Η πορεία αύξησης των κρατουμένων ανά φυλακή, μέσα σε 5 μήνες 15/7/2011 Α.Κ.Κ. ΑΓΙΑΣ Α.Κ.Κ. ΤΙΡΥΝΘΑΣ Α.Κ.Κ. ΚΑΣΣΑΝΔΡΑΣ Ε.Κ.Κ.Ν. ΚΑΣΣΑΒΕΤΕΙΑΣ Ε.Κ.Κ.Ν. ΑΥΛΩΝΑ Ε.Κ.Κ.Ν. ΒΟΛΟΥ Κ.Κ. ΑΛΙΚΑΡΝΑΣΣΟΥ Κ.Κ. ΑΜΦΙΣΣΑΣ ΠΡΕΒΑΝΤΟΡΙΟ Κ.Κ. ΓΡΕΒΕΝΩΝ Κ.Κ. ΔΟΜΟΚΟΥ Κ.Κ. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Κ.Κ. ΕΛΕΩΝΑ - ΘΗΒΑΣ (ΤΥΠΟΥ Β΄) Κ.Κ. ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΕΛΕΩΝΑ - ΘΗΒΑΣ Κ.Κ. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Κ.Κ. ΚΕΡΚΥΡΑΣ Κ.Κ. ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ Κ.Κ. ΚΟΡΙΝΘΟΥ Κ.Κ. ΚΡΑΤΗΣΗΣ ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΥ Κ.Α.Υ.Φ. ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΩΝ ΨΥΧΙΑΤΡΕΙΟ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΩΝ Κ.Κ. ΚΩ Κ.Κ. ΛΑΡΙΣΑΣ Κ.Κ. ΜΑΛΑΝΔΡΙΝΟ Κ.Κ. ΝΑΥΠΛΙΟΥ Κ.Κ. ΝΕΑΠΟΛΗΣ Κ.Κ. ΠΑΤΡΩΝ Κ.Κ. ΤΡΙΚΑΛΩΝ Κ.Κ. ΤΡΙΠΟΛΗΣ Κ.Κ. ΧΑΛΚΙΔΑΣ Κ.Κ. ΧΑΝΙΩΝ Κ.Κ. ΧΙΟΥ Κ.Κ. ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΥ ΓΥΝΑΙΚΩΝ Κ.Κ. ΝΙΓΡΙΤΑΣ ΣΕΡΡΩΝ

ΣΥΝΟΛΟ να αναφερθεί πέρα από συνθήκες προσφερόμενης εργασίας από εργαζομένους και στη δραματική μείωση των οικονομικών τους και στη μη καταβολή των υπερωριών και των αργιών-νυχτερινών. Τα πράγματα είναι τόσο τραγικά, που σε αυτό αναφέρομαι μόνο και μόνο για την πληρότητα του ρεπορτάζ σας και τίποτα άλλο. Είναι καιρός τώρα που έχουμε αποδεχτεί

4/10/2011 11/10/2011

5/11/2011

30/1/2012

120 232 230 231 378 144 290 247 650 645 230 55 368 580 222 341 90 2.103 41 124 256 103 830 468 535 147 701 700 172 230 141 164 148 116

125 246 218 195 397 141 296 217 621 644 240 48 374 589 235 349 94 2.240 38 128 273 124 865 470 460 151 714 692 169 220 151 175 148 120

118 243 221 185 403 138 291 221 618 650 241 48 364 587 234 335 96 2.263 42 127 288 122 862 478 477 154 713 685 167 221 156 174 150 120

94 215 228 176 390 140 310 238 633 641 242 53 372 588 247 350 88 2.298 38 144 292 133 847 504 538 137 726 705 167 233 160 167 153 121

97 229 191 131 386 144 313 227 685 640 248 65 385 588 228 342 88 2.320 30 152 307 130 900 500 570 142 786 696 184 262 162 169 165 241

12.032

12.167

12.192

12.368

12.703

να εργαζόμαστε όχι για το ευ ζην, αλλά για το ζην. Αυτή η κατάσταση είναι παγιωμένη». Συγκεκριμένα, για τις φυλακές Κορυδαλλού ασκήσατε βέτο και δεν δέχεστε άλλους κρατούμενους. Μπορείτε να μας περιγράψετε τη σημερινή κατάσταση; «Αυτή τη στιγμή στη φυλακή του Κορυδαλλού έχουμε περίπου 12.700 κρατούμενους, από

Στον Κορυδαλλό από τους 12.700 κρατουμένους οι 500 και πλέον κοιμούνται στο πάτωμα

▲ ▲

τους οποίους 500 και πλέον κοιμούνται στο πάτωμα ή σε χώρους που είχαν άλλο ρόλο και σκοπό ύπαρξης –χώροι κοινόχρηστοι, διάδρομοι, μπάνια, τουαλέτες–, οι οποίοι με πρόχειρες παρεμβάσεις έχουν μετατραπεί και αυτοί σε χώροι κράτησης. Οι κρατούμενοι έχουν αρχίσει να εκφράζονται με διάφορες ενέργειες και στρέφονται και εναντίον μας και γι’ αυτό ηθικοί αυτουργοί θα είναι όσοι συνεχίσουν να παραβλέπουν και να αδιαφορούν στις εκκλήσεις μας και τις κραυγές αγωνίας μας. Είναι φανερό ότι μια τέτοια κατάσταση εξ ανάγκης θα συνεχίσουμε να την υπηρετούμε, αλλά και σίγουρο ότι θα ζητήσουμε ευθύνες. Και ας μην ξεπερνούν τόσο εύκολα οι κρατούντες την προειδοποίηση αυτή. Οι λύσεις, ανεξάρτητα του ποιος δημιουργεί τα προβλήματα, είναι δική Απρίλιος/2012

crash 137

FYLAKES 31/03/2012 12:23 π.μ. Page 138

crash

ΦΑΚΕΛΟΣ ΦΥΛΑΚΕΣ

▲

H πληρότητα στο σύνολο των φυλακών χρόνο με το χρόνο ▲ ▲

τους υπόθεση. Θα πρέπει όλοι εμείς –εργαζόμενοι, εκτελεστική και νομοθετική εξουσία– να διατυπώσουμε από την αρχή ένα νέο σωφρονιστικό σύστημα κράτησης, πιο ασφαλές και για τους κρατούμενους και για εμάς τους εργαζόμενους. Οι προτάσεις μας είναι πολλές και έγκαιρα κατατεθειμένες και, κατά τη γνώμη μου, αυτός είναι και ο λόγος που εάν τα πράγματα εξελιχθούν διαφορετικά, οι υπεύθυνοι δεν θα έχουν δικαιολογία. Κατανοούμε την τραγική κατάσταση που βρίσκεται η χώρα και πιστεύουμε ότι ως τέτοια είναι επειδή όλα τα κοινωνικά υποσύνολα που αποτελούν την ελληνική κοινωνία είναι σε εξίσου τραγική κατάσταση. Τραγικότερη όλων όμως είναι η κατάσταση των εργαζομένων στο χώρο των φυλακών, που 3 μήνες μετά την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου δεν έχει αποφασιστεί ακόμα εάν η εργασία μας είναι επικίνδυνη και ανθυγιεινή, εάν δηλαδή θα πρέπει να παίρνουμε μόλις 150 ευρώ επίδομα. Έχουμε φτάσει στο σημείο η αναλογία στο φυλακτικό προσωπικό να είναι 1/200 κρατούμενους. Συνυπολογίστε σε αυτή την αναλογία ότι όλοι οι χώροι θα πρέπει να εποπτεύονται και δεδομένου ότι το ελληνικό σωφρονιστικό σύστημα έχει το πιο φιλελεύθερο πρόγραμμα από άλλα κράτη, η εποπτεία κρίνεται δυσκολότερη. Οι κρατούμενοι κρατούνται εκτός κελιών και κινούνται σε κοινόχρηστους χώρους πάνω από 10 ώρες». Η αντιμετώπιση των επωνύμων κρατουμένων είναι διαφορετική; «Ο διαχωρισμός των χώρων κράτησης σε δήθεν σουίτες ή προνομιούχα κελιά είναι ό,τι πιο γελοίο έχει ακουστεί! Σας ξεκαθαρίζω ότι όλα τα κελιά είναι 10 τ.μ. το καθένα και έχουν απολύτως τα ίδια έπιπλα και σκεύη. Αυτό που καθορίζει το διαφορετικό είναι τα ατομικά είδη των κρατουμένων καθώς και ο αριθμός όσων είναι έγκλειστοι σε κάθε κελί. Θα πρέπει να σας πω ότι δεν υπάρχει κελί που να μην έχει πάνω από 3 τουλάχιστον κρατουμένους. Κάποιοι 138 crash Απρίλιος/2012

Έτος

Θέσεις

Κρατούμενοι

1998 2005 2008 2009 2010 2011

4.332 5.584 7.543 9.103 9.103 9.223

6.150 8.725 11.243 11.736 11.364 12.586

όμως επώνυμοι, οι οποίοι θεωρούνται τέτοιοι λόγω της επαγγελματικής τους δράσης ή λόγω της ειδικής εγκληματικής τους δραστηριότητας, κρατούνται σε χώρους απομονωμένους από την υπόλοιπη φυλακή για λόγους ασφαλείας. Εκεί, για παράδειγμα, πάνε οι λεγόμενοι “ρουφιάνοι-κρατούμενοι” ή όποιοι έχουν προσωπικές διαφορές και λόγω αντίπαλων συμμοριών κρίνονται ιδιαιτέρως επικίνδυνοι ή οι κρατικοί μεγαλοσχήμονες, όπως κατά καιρούς δικαστές, κληρικοί, αστυνομικοί κ.ά.» Τα κινητά απαγορεύονται στις φυλακές; «Κανονικά απαγορεύονται. Όμως, υπάρχουν χίλιοι τρόποι για να “περάσουν” εντός του σωφρονιστικού ιδρύματος. Πώς; Μέσω των δικηγόρων, των επισκεπτών, των ίδιων των εργαζομένων. Πάντα υπήρχαν δόλιοι υπάλληλοι. Και θα πρέπει να ξέρετε ότι πιο πολύ ενδιαφερόμαστε εμείς να τους πιάσουμε παρά οι ίδιοι οι πολιτικοί. Τα τελευταία μάλιστα χρόνια η κατάσταση αδυναμίας ελέγχου λειτούργησε με τέτοιον τρόπο, ώστε να αυξηθούν ακόμα και αυτά τα περιστατικά». Τι γίνεται με την υγεία των κρατουμένων; «Η φυλακή απειλεί και την υγεία των κρατουμένων: Η ηπατίτιδα, οι γαστρεντερολογικές διαταραχές, τα δερματολογικά προβλήματα και τα προβλήματα όρασης θερίζουν, απαντώνται στη συντριπτική πλειονότητα. Σημειώνεται η έλλειψη μόνιμου ιατρικού προσωπικού βασικών ειδικοτήτων. Η μη δυνατότητα προληπτικού ελέγχου συχνά οδηγεί σε δραματικές εξελίξεις σε περίπτωση σοβαρών χρόνιων παθήσεων».

Ο διαχωρισμός σε δήθεν σουίτες ή προνομιούχα κελιά είναι ό,τι πιο γελοίο έχει ακουστεί! Όλα τα κελιά είναι 10 τ.μ.

FYLAKES 31/03/2012 12:23 π.μ. Page 139

Όταν η πέμπτη πτέρυγα του Κορυδαλλού υποδέχτηκε τον Εφραίμ, η φυλακή μετατράπηκε σε... πεντάστερο ξενοδοχείο!’

Ο ΕφρΑιμ ΚΑι... Οι ΠΕντΑΣτΕρΟι Α Ο ηγούμενος Εφραίμ αποτελεί, όπως υποστηρίζουν αρκετοί, τον πλέον προνομιούχο κρατούμενο στην ιστορία των φυλακών

τομικά κελιά και μπάνια, χρήση κινητών τηλεφώνων, έκτακτα επισκεπτήρια, λουκούλλεια γεύματα είναι μερικά μόνο από τα προνόμια που έχουν οι «διάσημοι» φυλακισμένοι, προκαλώντας την οργή των υπολοίπων, που δικαίως κάνουν λόγο για προνομιακές συνθήκες κράτησης των «λίγων» και, όπως αποδεικνύεται, και « εκλεκτών». Μπορεί τα ανώτατα κλιμάκια του υπουργείου Δικαιοσύνης να αρνούνται κατηγορηματικά να το παραδεχτούν, αυτό όμως σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι δεν αποτελεί πραγματικότητα για ορισμένους… μόνο κρατούμενους. Από τον Κορυδαλλό έχουν περάσει κατά καιρούς πολλοί επώνυμοι, από τους τρομοκράτες της «17 Νοέμβρη» έως επιχειρηματίες όπως ο Παύλος Ψωμιάδης, ο πρώην ισχυρός άνδρας της ΑΣΠΙΣ, όταν όμως η πέμπτη πτέρυγα του Κορυδαλλού υποδέχτηκε τον Εφραίμ, η φυλακή μετατράπηκε σε... πεντάστερο ξενοδοχείο!

Ατομικά κελιά και μπάνια, κινητά τηλέφωνα, λουκούλλεια γεύματα είναι προνόμια που έχουν οι «διάσημοι»

Παρότι οι χιλιάδες φυλακισμένοι καταγγέλλουν άθλιες συνθήκες κράτησης και συνεπώς διαβίωσης, ο ηγούμενος είχε το δικό του προσωπικό κελί, ενώ του παραχωρούνταν ειδικός χώρος για να δέχεται τις επισκέψεις του, χωρίς να τον ενοχλεί κανείς. ις περισσότερες ώρες της ημέρας ο ηγούμενος του Βατοπεδίου τις περνούσε στο κελί του, όπου δεχόταν θεοσεβούμενους συγκρατούμενους αλλά ακόμη και σωφρονιστικούς υπαλλήλους, που προσέτρεχαν ζητώντας την ευλογία του, προσευχόταν συχνά, αλλά απέφευγε να βγαίνει στο προαύλιο. Ο μέχρι προ ολίγων ημερών προφυλακισμένος αρχιμανδρίτης, που κατηγορείται σε βαθμό κακουργήματος για το σκάνδαλο της Μονής Βατοπαιδίου, αποτελεί, όπως υποστηρίζουν αρκετοί, τον πλέον προνομιούχο κρατούμενο στην ιστορία των φυλακών. Δεν είναι μόνο το γεγονός ότι κρατούνταν μόνος του σε ειδική πτέρυγα των φυλακών, στο κελί που βρίσκεται απέναντι σε αυτό του τελευταίου χουντικού κρατούμενου Νίκου Ντερτιλή, ο οποίος καταδικάστηκε και για την εν ψυχρώ δολοφονία του 20άχρονου Μιχάλη Μυρογιάννη, την ώρα που αυτός προσπαθούσε να ξεφύγει από τους αστυνομικούς που τον χτυπούσαν έξω από το Πολυτεχνείο, το μεσημέρι της Κυριακής της 18ης Νοεμβρίου του 1973

▲ ▲

Απρίλιος/2012

crash 139

FYLAKES 31/03/2012 12:23 π.μ. Page 140

crash

ΦΑΚΕΛΟΣ ΦΥΛΑΚΕΣ

▲ ▲

(αυτοί οι δύο είναι και οι μόνοι σε ολόκληρη τη φυλακή που έχουν ατομικό κελί). Ο ίδιος ο ηγούμενος υποστηρίζει ότι η δίωξή του είναι πολιτική και δηλώνει την πίστη του ότι σύντομα θα επιστρέψει στο Άγιο Όρος και στα καθήκοντά του. Με τα μαύρα του ράσα αποτελούσε μια ιδιαίτερη φιγούρα των φυλακών, που προσευχόταν συνεχώς και μάλιστα είχε ζητήσει να ιερουργεί στο εκκλησάκι των φυλακών του Κορυδαλλού. αμός έγινε στα τέλη Φεβρουαρίου στις φυλακές Κορυδαλλού όταν βρέθηκαν τετ-α-τετ ο ηγούμενος Εφραίμ και ο καταδικασθείς για συμμετοχή στην τρομοκρατική οργάνωση «17 Νοέμβρη» Χριστόδουλος Ξηρός. Σύμφωνα με αποκλειστική δήλωση στο «Crash» του Αργύρη Τσακαλία, θείου του Χριστόδουλου Ξηρού, ο ηγούμενος της Μονής Βατοπεδίου όταν χαιρέτησε τον Χριστόδουλο Ξηρό, δεν περίμενε με τίποτα την έξαλλη αντίδρασή του, καθώς του απάντησε: «Φύγε από μπροστά μου! Δεν θέλω να με ξαναχαιρετήσεις». Και συνέχισε την επίθεση λέγοντας «τολμάς εσύ να μου μιλάς, που μέσα σε αυτές τις τρισάθλιες συνθήκες των φυλακών ζεις στη χλιδή λες και είσαι σε ξενοδοχείο πολυτελείας;». Ο Εφραίμ προσπάθησε να αντιδράσει και υπενθύμισε στον Ξηρό πως δεν μπορεί να μιλάει έτσι ο γιος ενός ιερέα, για να δεχθεί μία ακόμα σφοδρή επίθεση: «Μην ξαναπιάσεις στο στόμα σου τον πατέρα μου. Ο πατέρας μου μεγάλωσε 13 παιδιά και άλλα 100 ορφανά παιδιά σαν ταπεινός Λευΐτης που ήταν».

Με το τηλεχειριστήριο στο χέρι…

πρώην ισχυρός άνδρας της διεύθυνσης ειδικών υποθέσεων του ΣΔΟΕ Θεσσαλονίκης εκτίει την ποινή του στις φυλακές Νιγρίτας. Ο Χρήστος Παπαχατζής διαμένει σε νεόδμητο κελί, αρκετά άνετο, έχοντας μόλις δύο συγκατοίκους, αφού οι φυλακές της κωμόπολης των Σερρών έγιναν με την τελευταία τεχνολογία ως προς την ασφάλεια, αλλά εξυπηρετούν και το πάγιο αίτημα των ανθρωπιστικών οργανώσεων και των κρατουμένων για μικρά κελιά με λιγοστούς ενοίκους. Όπως και στις υπόλοιπες φυλακές της χώρας, τα κελιά έχουν τη δική τους τηλεόραση, όταν ο κρατούμενος το αντέχει οικονομικά, κι έτσι ο Χρήστος Παπαχατζής, που διαθέτει οικονομική άνεση, μπορεί να πληρώνει και τη συνδρομή της Nova, ώστε όταν τελειώνουν οι πέντε συνολικά ώρες του πρωινού και μεσημεριανού προαυλισμού, να μη βαριέται με το ανιαρό πλέον πρόγραμμα των ιδιωτικών καναλιών. Και όλα αυτά όταν οι «ανώνυμοι» κρατούμενοι ζουν στοιβαγμένοι σε ανήλιαγα κελιά, στερούμενοι πολλές φορές ακόμη και το χαρτί τουαλέτας και παρακολουθούν αδύναμοι να αντιδράσουν την καθημερινή επιδείνωση των συνθηκών κράτησής τους. 140 crash Απρίλιος/2012

Ο καυτός διάλογος Ξηρού - Εφραίμ: «Φύγε από μπροστά μου! Δεν θέλω να με ξαναχαιρετήσεις. Τολμάς εσύ να μου μιλάς, που μέσα σε αυτές τις τρισάθλιες συνθήκες των φυλακών ζεις στη χλιδή λες και είσαι σε ξενοδοχείο πολυτελείας;».

Από το δήμο Θεσσαλονίκης στα Διαβατά

άποτε οι κρατούμενοι στα Διαβατά Θεσσαλονίκης διαγωνίζονταν ποιος θα κερδίσει την εύνοια των διάσημων ποινικών, όπως για παράδειγμα των αδερφών Παλαιοκώστα, που βρέθηκαν εκεί για μεγάλο διάστημα, όμως τώρα τα πράγματα έχουν αλλάξει και οι «ισχυροί» είναι δύο πρώην εκλεκτά τέκνα του δήμου Θεσσαλονίκης. Ο Παναγιώτης Σαξώνης, πρώην ταμίας της διοίκησης Παπαγεωργόπουλου, τρόφιμος κελιού με δέκα κρεβάτια στον πρώτο όροφο, περνάει τις ημέρες του διαβάζοντας εφημερίδες και παρακολουθώντας δορυφορική τηλεόραση, ενώ ο Μιχάλης Λεμούσιας αφιερώνει τον ελεύθερο χρόνο του αποκλειστικά και μόνο στη βιβλιοθήκη. Οι δύο φανατικοί εχθροί δεν απολαμβάνουν καμιάς

ιδιαίτερης μεταχείρισης από τους υπαλλήλους ή τους συγκρατούμενούς τους, στους οποίους, πάντως, προσφέρουν, εάν τύχει και συναντηθούν, θέαμα που σπάει τη μονοτονία της φυλακής. Οι δύο προφυλακισμένοι για το σκάνδαλο της υπεξαίρεσης στο Δήμο Θεσσαλονίκης υποχρεώνονται να τρώνε ό,τι έχει το μενού της ημέρας, ενώ προαυλίζονται σε διαφορετικούς χώρους, ώστε να αποφεύγονται οι εντάσεις, όπως μιας μέρας γενικής καθαριότητας, που πιάστηκαν στα χέρια και μετά δυσκολίας κατάφεραν να τους χωρίσουν. Ωστόσο, η δημοσιότητα που απόλαυσαν τα δύο πρώην μεγαλοστελέχη του Δήμου Θεσσαλονίκης σίγουρα τους γλιτώνει από δύσκολες καταστάσεις πίσω από τα σίδερα. Καθίσταται λοιπόν σαφές ότι η φυλακή έχει τους δικούς της νόμους και κανόνες και οι «διάσημοι» κρατούμενοι έχουν μια κάποια ασυλία απέναντι στη σκληρότητα της καθημερινότητας.

Το να είσαι πλούσιος κρατούμενος δεν σημαίνει πως θα περάσεις απαραίτητα καλά, λένε όσοι γνωρίζουν

FYLAKES 31/03/2012 12:23 π.μ. Page 141

Οι ποινικοί τούς αντιμετωπίζουν με έναν αρχικό σεβασμό, όμως τα πάντα εξαρτώνται από τη μελλοντική διαγωγή του νέου τροφίμου. Το να είσαι πλούσιος κρατούμενος δεν σημαίνει πως θα περάσεις απαραίτητα καλά, λένε όσοι γνωρίζουν το μικρόκοσμο των φυλακών, καθώς τα λεφτά δεν αρκούν. «Πρέπει να φερθείς σωστά, να είσαι προσεκτικός και να μη γίνεις ρουφιάνος, γιατί όσα λεφτά και να έχεις, θα τρως ξύλο μέχρι να βγεις και θα σε στοχοποιήσουν αυτοί που δεν πρέπει», δηλώνει στο «Crash» άνθρωπος που έχει περάσει από πολλές φυλακές της χώρας και συνεχίζει: «Η οικονομική άνεση, βέβαια, σου εξασφαλίζει μια κάποια προστασία, γιατί δύο κατηγορίες ανθρώπων σέβονται και προσέχουν οι φύλακες, τους καταδικασμένους για πολύ σκληρά εγκλήματα εξαιτίας του φόβου και εκείνους που τους… λαδώνουν». Όπως μας αποκάλυψε τέλος, ο κ. Αποστόλου, συνήγορος κρατουμένου: «Οι επώνυμοι των φυλακών ζουν στις καλύτερες

δυνατές συνθήκες, μιας και η δύναμη του ονόματός τους αλλά κυρίως του χρήματος, έστω κι αν στη φυλακή αντί για ευρώ υπηρεσίες και προϊόντα αλλάζουν χέρια με νόμισμα τα τσιγάρα και τις τηλεκάρτες, τους δίνουν τη δυνατότητα να επιλέξουν τους διπλανούς τους στο κελί, να κερδίσουν μερικά λεπτά ακόμη στο επισκεπτήριο με τα αγαπημένα τους πρόσωπα ή να αποφύγουν το μενού της ημέρας, μαγειρεύοντας οι ίδιοι φαγητά της αρεσκείας τους που έχουν στείλει τους φύλακες να τους αγοράσουν. Ακόμη και κινητά έχουν, αρκεί να τα πληρώσουν ακριβά!». πορεί ο ηγούμενος της Μονής Βατοπεδίου Εφραίμ να κρατούνταν –προ ημερών βγήκε με εγγύηση– σε κελί της πέμπτης πτέρυγας των φυλακών Κορυδαλλού, όπου κρατούνται κυρίως όσοι έχουν προφυλακιστεί κατηγορούμενοι για οικονομικά εγκλήματα, ωστόσο σαφώς και η καθημερινότητά του δεν έχει κανένα σημείο σύγκρισης με την κα-

Περί τα 15 επισκεπτήρια την ημέρα γίνονταν για τον ηγούμενο Εφραίμ και του παραχωρούσαν γραφείο στη Διοίκηση

θημερινότητα των υπόλοιπων κρατουμένων. Με βάση το αποκλειστικό ρεπορτάζ του «Crash», όσο κι αν σας φαίνεται αστείο, σε καμία περίπτωση, αν και ηγούμενος και συνεπώς συνηθισμένος σε λιτή διατροφή, ο ηγούμενος Εφραίμ δεν σιτιζόταν από το φαγητό της φυλακής. Όπως μάθαμε, σχεδόν κάθε ημέρα μια μοναχή τον επισκεπτόταν και του έφερνε σπιτικό φαγητό. Όσο για τα επισκεπτήρια; Περί τα 15 επισκεπτήρια την ημέρα γίνονταν μόνο για τον ηγούμενο Εφραίμ και συγκεκριμένα του παραχωρούσαν το γραφείο 10 της Διοίκησης. Μάλλον ιδιαιτέρως διακριτική μεταχείριση χαρακτηρίζεται αυτή, δεδομένου ότι ο μέσος ταλαίπωρος κρατούμενος έχει δικαίωμα για 2 επισκεπτήρια το μήνα. Ουσιαστικά ο ηγούμενος Εφραίμ είναι ξεκάθαρο ότι είναι ευνοημένος, ήταν μόνος στο κελί του και όπως μου μετέφερε αστυνομική πηγή: «Μπορούσε να έχει ό,τι ήθελε, αρκεί να το παρήγγελνε με delivery. Ακόμα και χαβιάρι εάν ήθελε, θα το είχε!». Ήταν ο πιο περιζήτητος κρατούμενος των φυλακών και προκαλούσε με την ανοχή των αρμοδίων τα αρνητικά σχόλια αυτών που εξοργίζονταν, γιατί τον αντιμετώπιζαν τόσο ευνοϊκά. Για το λόγο αυτό οι μετακινήσεις του γίνονταν με απόλυτη ασφάλεια, καθώς ήταν ενδεχομένως ο μοναδικός κρατούμενος που προστατευόταν για την ασφάλειά του εντός των φυλακών. Απρίλιος/2012

crash 141

142_SWEET BLOG TELIKO 30/03/2012 7:38 μ.μ. Page 142

Η πιο γλυκιά ομάδα της χώρας είναι εδώ

Sweetblog.gr. «Ζαχαρώνουμε» τα νέα για τον διαβήτη και ανοίγουμε την καρδιά και το μυαλό μας.

Ο ΓιΩρΓΟς ΤρAΓκας σχολιάζει την επικαιρότητα και αποκαλύπτει τι του ανεβάζει το ζάχαρο! Όλες οι ειδήσεις για το διαβήτη αλλά και προτάσεις για προϊόντα που δεν ανεβάζουν το ζάχαρο και βελτιώνουν την ποιότητα της ζωής σας.

Γιατί, ο διαβήτης αν τον προσέξεις σε προσέχει. sweetblog.gr. Τα πάντα για τον διαβήτη.

143_146_DAIMONIO 30/03/2012 7:26 μ.μ. Page 143

ΤΟ ΔΑΙΜΟΝΙΟ ΤΗΣ ΦΥΛΗΣ

crash

ια Ελληνίδα είναι η αγαπημένη παρουσιάστρια των Κινέζων. Ονομάζεται Τίνα Σοφός και δηλώνει περήφανη όχι μόνο για την καταγωγή της, αλλά και γιατί μέσα από τη δουλειά της στην τηλεόραση της δίνεται η ευκαιρία να παλέψει για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το NTD (Tang Dynasty Television), του οποίου είναι η βασική παρουσιάστρια, είναι το μοναδικό ανεξάρτητο δίκτυο που ενημερώνει τον κινεζικό λαό για όσα συμβαίνουν με αντικειμενικότητα και χωρίς πολιτικές παρεμβάσεις, ενώ ήταν αυτό που το 2003 μετέδωσε την είδηση για την επικίνδυνη πανδημία του SARS τρεις εβδομάδες νωρίτερα από την κυβέρνηση της χώρας, σώζοντας έτσι εκατομμύρια ανθρώπους. Γεννήθηκε στην Αδελαΐδα της Αυστραλίας το 1966, ενώ στη συνέχεια μετακόμισε με την οικογένειά της στη Μελβούρνη, όπου μένει μέχρι σήμερα. Οι γονείς της κατάγονται από την Αρχαία Κόρινθο, όπου έζησε και η ίδια με τη γιαγιά της το 1974 και το 1977. Είχε μάλιστα όπως λέει την τύχη να πηγαίνει στο ίδιο σχολείο που πήγαινε και ο πατέρας της, που είχε φόντο την Ακροκόρινθο και θέα από το παράθυρο της τάξης τον επιβλητικό Ναό του Απόλλωνα: «Το σκηνικό ήταν εκπληκτικό και πολύ συχνά αφηνόμουν στη μαγεία του τοπίου και δεν έδινα σημασία στο μάθημα!», τονίζει στο «Crash» η Τίνα Σοφός.

Τη λένε Τίνα Σοφός και παρουσιάζει το μόνο δελτίο που ενημερώνει χωρίς λογοκρισία τους Κινέζους

▲ ▲

που σπάει

ΕλληΝΙδα

Τα δΕσμα

ΤΟΥ ΚΙΝΕΖΙΚΟΥ

της Κατερίνας Σταυρίδου

δΡαΚΟΥ

143_146_DAIMONIO 30/03/2012 7:26 μ.μ. Page 144

▲ ▲

Οι γονείς της Τίνας είναι και οι δύο κομμωτές και ως κομμώτρια ξεκίνησε κι εκείνη την επαγγελματική της σταδιοδρομία. Κάποια στιγμή μάλιστα άνοιξε και δικό της κατάστημα, το οποίο έκλεισε για να επενδύσει σε μια καφετέρια, στην οποία σέρβιρε και πολλές ελληνικές νοστιμιές. Το 2005 όμως η πρόταση ενός Έλληνα φίλου της στάθηκε αφορμή για να αλλάξει σταδιοδρομία: «Μου πρότεινε να εργαστώ ως διευθύντρια δημοσίων σχέσεων στην εφημερίδα “Epoch Times”, της οποίας ήταν συνεργάτης και ο ίδιος. Η δουλειά στο κομμωτήριο με είχε κάνει πολύ επικοινωνιακή κι έτσι μπόρεσα να αντεπεξέλθω με ευκολία στο νέο μου ρόλο». νάμιση χρόνο αργότερα την περίμενε μία ακόμη επαγγελματική έκπληξη: «Η εφημερίδα ανήκε στον όμιλο NTD. Οι υπεύθυνοι τότε ζητούσαν ένα νέο πρόσωπο για το δελτίο ειδήσεων». Μου πρότειναν να κάνω δοκιμαστικό, τους άρεσα και ξεκινήσαμε τη συνεργασία», εξηγεί. Για την Τίνα η πρόκληση δεν ήταν τόσο η παρουσίαση και η έκθεσή της στο φακό, όσο το γεγονός ότι της δινόταν η ευκαιρία να ταχθεί στο πλευρό των ανθρώπων που μάχονται για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. «Αυτό ήταν που με έκανε να ξεπεράσω και τη νευρικότητα που με έπιανε όταν σκεφτόμουν ότι θα με βλέπουν εκατομμύρια άνθρωποι». Όπως εξηγεί η Τίνα Σοφός, το NTD επιτελεί ένα σπουδαίο έργο: «Στην Κίνα, όπου το κομμουνιστικό καθεστώς καταπατά το δικαίωμα της ελευθερίας της έκφρασης, το NTD παρέχει αντικειμενική ενημέρωση και ειδήσεις χωρίς λογοκρισία. Μιλάμε για ένα λαό ο οποίος λόγω κουλτούρας θεωρεί πολύ σημαντική την αλήθεια, δυστυχώς όμως το Κομμουνιστικό Κόμμα έχει καταπατήσει πολλές φορές αυτό το δικαίωμα». Το δίκτυο NTD (Tang Dynasty Television) έχει τη βάση του στη Νέα Υόρκη και διαθέτει ανταποκριτές σε περισσότερες από 70 πόλεις σε όλο τον κόσμο. Είναι ο μοναδικός ανεξάρτητος σταθμός που ενημερώνει τους Κινέζους για όλα όσα συμβαίνουν με αντικειμενικότητα και χωρίς πολιτικές παρεμβάσεις.

Σε εκδήλωση του NTD

Με το σύζυγό της, Κον Μαλαματένιου 144 crash Απρίλιος/2012

Διαθέτει 60 παραρτήματα –η Τίνα Σοφός εργάζεται στο παράρτημα της Μελβούρνης– και είναι το μεγαλύτερο κινεζικό δίκτυο ανταποκριτών, μεταδίδοντας ειδήσεις σε τέσσερις ηπείρους μέσω δορυφόρου και καλωδιακής τηλεόρασης. «Παράλληλα, παρουσιάζει κριτικά τις δράσεις της κυβέρνησης, προωθεί την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την ελεύθερη ροής της πληροφορίας, την ελευθερία των θρησκευτικών πεποιθήσεων του κάθε ανθρώπου. Έχει επίσης εστιάσει την προσοχή του στις αποκαλύψεις σχετικά με τις διώξεις που δέχονται οι οπαδοί του Falun Gong στην Κίνα», εξηγεί η ομογενής παρουσιάστρια. ο Falun Gong ή Falun Dafa είναι μία σωματική, νοητική και πνευματική πρακτική, αντίστοιχη του τάι τσι και της γιόγκα, που αποτελείται από ήρεμες ασκήσεις και διαλογισμό. Βασίζεται στις αρχές της Αλήθειας, της Καλοσύνης, και της Ανεκτικότητας και σύμφωνα με τους υποστηρικτές του ανά τον κόσμο προσφέρει καλύτερη υγεία, μειώνει το άγχος και φέρνει μια εσωτερική γαλήνη και ισορροπία και μια βαθιά αίσθηση ηθικής. Αν και αρχαία η πρακτική αυτή, άρχισε να διαδίδεται στην Κίνα το 1992, ενώ σήμερα δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπων σε πάνω από 75 χώρες ασκούνται στο Falun Gong, το οποίο όμως διώκεται από το κινεζικό κομμουνιστικό καθεστώς. Παρά τις προσπάθειες του καθε-

143_146_DAIMONIO 30/03/2012 7:26 μ.μ. Page 145

οι Ολυμπιακοί Αγώνες, η Ελλάδα ήταν αυτή που προώθησε παγκοσμίως την ιδέα του Ολυμπισμού. Το λιγότερο που μπορούσα να κάνω ήταν να συμμετέχω σε αυτή τη λαμπρή εκδήλωση, στέλνοντας κι εγώ το δικό μου μήνυμα για την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που δυστυχώς είναι ένα φαινόμενο που συμβαίνει ακόμη στην Κίνα». πορεί να γεννήθηκε και να ζει στην Αυστραλία, η Ελλάδα όμως είναι πάντα στην καρδιά της και δηλώνει υπερήφανη για την καταγωγή της: «Η Ελλάδα συμβολίζει τη γέννηση του δυτικού πολιτισμού. Δεν είναι μόνο η καταγάλανη θάλασσα και τα πανέμορφα τοπία που την κάνουν ξεχωριστή, αλλά η Ιστορία της και οι σπουδαίοι σοφοί της, όπως ο Σωκράτης, του οποίου οι λαμπρές ιδέες επηρεάζουν ακόμη και σήμερα την ανθρωπότητα». Πώς αισθάνεται η ίδια με όλα αυτά που συμβαίνουν στη χώρα μας; «Με θλίβει να ακούω για τα δεινά που περνάει ο ελληνικός λαός, αλλά πραγματικά πιστεύω ότι μπορούμε να αντεπεξέλθουμε σε αυτή τη δύσκολη στιγμή και να βγούμε μπροστά. Πιστεύω ότι στις παρούσες οικονομικές συνθήκες όλοι οι Έλληνες θα πρέπει να εστιάσουμε στον εθνικό μας χαρακτήρα, να κρατήσουμε την αξιοπρέπειά μας και να επιλύσουμε τα προβλήματα μόνοι μας. Να συνεργαζόμαστε μεταξύ μας, όπως κάναμε και στο παρελθόν, χωρίς να ζητάμε ξένη βοήθεια, ειδικά από ένα δικτατορικό κομμουνιστικό καθεστώς όπως της Κίνας. Όπως έχει δείξει η Ιστορία, μπορούμε να επιβιώσουμε από κάθε δοκιμασία. Αρκεί να αναβιώσουμε τις παραδοσιακές αξίες της αρετής και της ηθικής, για να ξαναγίνουμε μια κοινωνία που ευημερεί».

Μ Η αγαπημένη παρουσιάστρια των Κινέζων Τίνα Σοφός στώτος να ελεγχθούν οι πληροφορίες, διάφορες πηγές έχουν αποκαλύψει ότι χιλιάδες ασκούμενοι έχουν βασανιστεί μέχρι θανάτου, άλλοι έχουν καταδικαστεί σε στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας ή έχουν φυλακιστεί ή σταλεί σε ψυχιατρικά ιδρύματα και άλλοι έχουν υποστεί πλύση εγκεφάλου, σωματικά και διανοητικά βασανιστήρια, απώλεια εισοδήματος εργασίας και σύνταξης, αποβολή από το σχολείο και απώλεια του σπιτιού και της οικογένειάς τους. δίωξη του Falun Gong είναι η μεγαλύτερη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που έχει εμφανιστεί ποτέ στην Κίνα. Τα τελευταία χρόνια οι ασκούμενοι του Falun Gong εργάζονται σε παγκόσμιο επίπεδο για σταματήσει αυτό, κερδίζοντας ολοένα και περισσότερη υποστήριξη από τη διεθνή κοινότητα, ενώ έχει δημιουργηθεί και ένα παγκόσμιο κίνημα που έχει ταχθεί στο πλευρό τους.

«Πολλές οργανώσεις έχουν χαρακτηρίσει γενοκτονία αυτό που συμβαίνει, την οποία το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας προσπαθεί να κρύψει. Και φυσικά το NTD αποτελεί τη μεγάλη απειλή στην απολυταρχική εξουσία του. Δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς γιατί το Κομμουνιστικό Κόμμα ξόδεψε αρκετά δισεκατομμύρια δολάρια για την παγκόσμια προπαγάνδα του, σε μια προσπάθεια να κρατήσει κλειστή τη “μαύρη κουρτίνα” μπροστά από τους πολίτες του. Αν λοιπόν εμείς καταφέρουμε να ικανοποιήσουμε τις ανάγκες των 1,3 δισ. Κινέζων, παρέχοντας τους όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τον κόσμο, τότε πραγματικά νιώθουμε ότι ανταποκρινόμαστε στο δημοσιογραφικό μας καθήκον». Και φαίνεται ότι το NTD το έχει καταφέρει αυτό, αφού, όπως παραδέχεται η Ελληνοαυστραλέζα παρουσιάστρια, τα μηνύματα που παίρνει από τον κόσμο είναι θετικά: «Όπως μου γράφουν, τρέφουν μεγάλη εκτίμηση σε εμένα

και σε όλους τους συνεργάτες του δικτύου, αφού άνθρωποι από τη Δύση βοηθούν μια άλλη κουλτούρα, καθαρά σε ανθρώπινο επίπεδο και για ηθικούς λόγους, χωρίς πολιτικό, θρησκευτικό ή οικονομικό όφελος. Ας μην ξεχνάμε ότι το NTD ήταν το δίκτυο που το 2003 μετέδωσε την είδηση για την πανδημία του SARS τρεις εβδομάδες πριν την επίσημη ανακοίνωση της κυβέρνησης του Πεκίνου, σώζοντας εκατομμύρια ζωές. Από τότε πολλοί είναι αυτοί που λένε ότι είναι το μοναδικό κινεζικό μέσο που μπορούν να εμπιστευτούν». Η Τίνα Σοφός βρέθηκε στην Αθήνα το 2007 προκειμένου να παρουσιάσει την λαμπαδηδρομία για τα ανθρώπινα δικαιώματα, που πραγματοποιήθηκε ένα χρόνο πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνο: «Ήταν για μένα πολύ μεγάλη τιμή να παραστώ σε ένα τόσο σημαντικό γεγονός, ειδικότερα λόγω της ελληνικής μου καταγωγής. Από την πατρίδα μου ξεκίνησαν

Απρίλιος/2012

crash 145

143_146_DAIMONIO 30/03/2012 7:26 μ.μ. Page 146

ELLHNIKA PROIONTA 30/03/2012 7:16 μ.μ. Page 147

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

ΝΤΟΠΙΕΣ δυνάμεις

εναντίον ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ

και πολυεθνικών

▲ ▲

ε την ελληνική οικονομία να έχει μπει πλέον στον τέταρτο χρόνο βαθιάς ύφεσης και με τους Ευρωπαίους εταίρους να ενδιαφέρονται περισσότερο για την εξασφάλιση των... δανείων τους, παρά για την ανάκαμψη της χώρας μας, έκδηλη είναι η στροφή όλο και περισσότερων καταναλωτών στα ελληνικά προϊόντα, τόσο λόγω... αγανάκτησης όσο, κυρίως, λόγω... τιμής. Όπως επισήμανε πριν από λίγες εβδομάδες το Κίνημα Πολιτών, το προηγούμενο έτος, με βάση τα επίσημα στοιχεία, παρατηρείται μείωση έως και 20% των εισαγόμενων προϊόντων στη χώρα αλλά και αύξηση 10% των εξαγόμενων ελληνικών προϊόντων. Τα στοιχεία αυτά, επισημάνθηκε, αποδεικνύουν τη δύναμη του καταναλωτή «μπροστά στο ράφι». Και αυτό καθώς ένα μέρος των θετικών αυτών αποτελεσμάτων οφείλεται στη συνειδητοποίηση από τους καταναλωτές της αξίας των ελληνικών προϊόντων και υπηρεσιών. Ειδικότερα στον κλάδο Τροφίμων-Ποτών υπάρχουν αρκετές ελληνικές βιομηχανίες οι οποίες συνεχίζουν να επενδύουν μεγάλα κεφάλαια ακόμη και εν μέσω της κρίσης, προκειμένου να μπορούν να ανταγωνιστούν τις ξένες πολυεθνικές. Για παράδειγμα, η ΓΙΩΤΗΣ ανακοίνωσε πρόσφατα το νέο επιχειρηματικό της πρόγραμμα ύψους 12 εκατ. ευρώ. Με στόχο το συνεχή εμπλουτισμό του χαρτοφυλακίου της εταιρείας από καινοτόμα προϊόντα ειδικής και υγιεινής διατροφής και την ενίσχυση της παρουσίας της στις ξένες αγορές, η ΓΙΩΤΗΣ εστιάζει στον εκσυγχρονισμό του μηχανολογικού εξοπλισμού της παραγωγικής μονάδας καθώς και στη λειτουργία του νέου Κέντρου Logistics στην περιοχή της Μάνδρας Αττικής, έκτασης 9.000 τ.μ. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην παραγωγική μονάδα της ΓΙΩΤΗΣ, στο Κέντρο Logistics και στις εγκαταστάσεις της σε Αθήνα, Πάτρα και Θεσσαλονίκη εργάζονται 360 άτομα, ενώ ο τζίρος για το 2010 ήταν 85 εκατ. ευρώ. Όπως επισημαίνει η διοίκηση της εταιρείας, «το ελληνικό επιχειρείν δοκιμάζεται όπως κάθε ελληνικό σπίτι στις μέρες μας, αλλά όταν διαφυλάττει, όπως η ΓΙΩΤΗΣ, την πιο ουσιαστική σχέση με τον καταναλωτή, δηλαδή την κατανόηση των αναγκών του και τη στήριξη της αγοραστικής του δύναμης, τότε η κατάσταση για τον καθένα γίνεται λίγο καλύτερη. Μέσα από τη συνεχή επένδυση στην ελληνική οικονομία και τη στήριξη της ελληνικής οικογένειας με προϊόντα αδιαμφισβήτητης ποιότητας σε προσιτές τιμές, η ΓΙΩΤΗΣ απαντάει στη συλλογική προσπάθεια των Ελλήνων να τα καταφέρουν». Απρίλιος/2012

crash 147

ELLHNIKA PROIONTA 30/03/2012 7:17 μ.μ. Page 148

crash

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

▲ ▲

Στην μπισκοτοποιία δεσπόζει η παρουσία της Ε.Ι. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, η οποία με 1.000 άτομα στο δυναμικό της (στα τέσσερα ιδιόκτητα εργοστάσιά της) και με περίπου 2.000 συνεργαζόμενους χονδρεμπόρους εμφανίζει ένα μερίδιο αγοράς της τάξης του 70% σε όγκο (στα μπισκότα), ενώ πολύ σημαντική θέση κατέχει και στον τομέα των αρτοσκευασμάτων (φρυγανιές, παξιμάδια, κριτσίνια, krispies). Το 2010 είχε κλείσει με πωλήσεις 112,6 εκατ. ευρώ (από 117 εκατ. το 2009), με κέρδη προ φόρων 13,1 εκατ. ευρώ (από 14,1 εκατ. το 2009) και με καθαρά κέρδη 8,72 εκατ. ευρώ (από 9,7 εκατ. το 2009). Δυναμικά αναπτύσσεται και η διεθνής δραστηριότητα της εταιρείας με βασικό στόχο την επώνυμη διείσδυση των προϊόντων της στα οργανωμένα δίκτυα λιανικής, με έμφαση στις ευρωπαϊκές αγορές. Στη σοκολατοποιία η ΙΟΝ είναι πλέον η μόνη εταιρεία παραγωγής σοκολάτας στην Ελλάδα που διαθέτει όλη τη διαδικασία παραγωγής, από το σπόρο του κακάο έως το τελικό προϊόν. Με άλλα λόγια, το σύνολο των εισαγωγών καρπών κακάο στην Ελλάδα γίνεται για λογαριασμό της εταιρείας. Έτσι, είναι σε θέση να ελέγχει πλήρως την ιδιαίτερη ποιότητα και γεύση των προϊόντων της. Ειδικότερα, όλα τα προϊόντα της ΙΟΝ παράγονται στην Ελλάδα, στις γραμμές παραγωγής της ΙΟΝ στην οδό Πειραιώς (σοκολάτες, σοκολατίνια), στην Άρτα (γκοφρέτες και candy bars) καθώς και στο Μαρκόπουλο Αττικής (εποχιακά προϊόντα σοκολάτας, πασχαλινά αβγά, χριστουγεννιάτικα). Επίσης, στη γραμμή παραγωγής στην Παλλήνη Αττικής παράγονται και οι σοκοπάστες με φουντούκια της ΙΟΝ (Nucrema). Με σύνολο 1.000 εργαζομένων περίπου και τζίρο κοντά στα 100 εκατ. ευρώ κατατάσσεται μεταξύ των 50 μεγαλύτερων βιομηχανιών στην Ελλάδα. Το 2010 έκλεισε με τζίρο 104 εκατ. ευρώ και καθαρά κέρδη 2,95 εκατ. ευρώ.Σημαντική είναι η εξαγωγική της δραστηριότητα, η οποία αναπτύσσεται σταθερά με στόχο κυρίως τις βαλκανικές χώρες, τον αραβικό κόσμο, την Αί-

▲ ▲

γυπτο, την Κύπρο και τη Β. Αμερική. Στη γαλακτοβιομηχανία η συγχώνευση της ΔΕΛΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ (Vivartia) με τη ΜΕΒΓΑΛ, η οποία είναι πιθανό να ολοκληρωθεί μετά το Πάσχα, δημιουργεί έναν πανίσχυρο όμιλο με πωλήσεις άνω των 640 εκατ. ευρώ στο παστεριωμένο γάλα. Στη συνολική αγορά του λευκού γάλακτος (όπου συμπεριλαμβάνεται και το εβαπορέ) το μερίδιο αγοράς κυμαίνεται γύρω στο 35-40% και στο γιαούρτι στο 30%, ενώ σε βάθος τριετίας αναμένεται εξοικονόμηση (λόγω συνεργιών) ύψους 23 εκατ. ευρώ ετησίως. Η ΦΑΓΕ, με τρία εργοστάσια στην Ελλάδα και ένα στην Αμερική, με δραστηριότητα διεθνή κυρίως στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και στην Ασία, την Αμερική, την Αυστραλία, και με ανθρώπινο δυναμικό που ξεπερνά τους 1.000 εργαζόμενους, είναι η εταιρεία με το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς στο γιαούρτι στην ελληνική αγορά, καθώς ο ένας στους τρεις Έλληνες που αγοράζει τυποποιημένο γιαούρτι θα αγοράσει γιαούρτι ΦΑΓΕ. Στις υπόλοιπες κατηγορίες που δραστηριοποιείται, δηλαδή γάλα, τυρί, επιδόρπια, κατέχει επίσης σημαντικά μερίδια, με τον τζίρο της να είναι της τάξεως των 338,6 εκατομμυρίων ευρώ για το 2010. Η ΟΛΥΜΠΟΣ ήταν, είναι και θα παραμείνει προσηλωμένη στην παραγωγή ασφαλώς και ποιοτικών ελληνικών γαλακτοκομικών προϊόντων. Συνεργάζεται με 70 Έλληνες πιστοποιημένους, για τη χρήση μη γενετικά τροποποιημένων ζωοτροφών, παραγωγούς, που τους παρέχει τεχνογνωσία από έμπειρο επιστημονικό δυναμικό της εταιρείας, καθώς και εξωτερικούς πανεπιστημιακούς συνεργάτες για τη διατροφή, υγιεινή και ευζωία του ζωικού κεφαλαίου. Στον τομέα των εξαγωγών η εταιρεία υπέγραψε πριν από μερικές εβδομάδες δάνειο ύψους 30 εκατ. ευρώ επταετούς διάρκειας με την Black Sea Trade & Development Bank (BSTDB). Τα κεφάλαια θα κατευθυνθούν στην αύξηση της παραγωγικότητας στο νέο της εργοστάσιο στη Ρουμανία και στην ενίσχυση των εξαγωγών της, οι οποίες αποτελούν το 80% του τζίρου της στη βαλκανική χώρα. Πέρυσι η Olympus Romania εμφάνισε τζίρο 22,6 εκατ. ευρώ (+11% από το 2010). Σημειώνεται ότι η εταιρεία έχει επενδύσει στη Ρουμανία ήδη 55 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία του νέου εργοστασίου της, το οποίο εκτείνεται σε συνολική επιφάνεια 25.000 τ.μ. και περιλαμβάνει τρεις

148 crash Απρίλιος/2012

ELLHNIKA PROIONTA 30/03/2012 7:18 μ.μ. Page 149

ELLHNIKA PROIONTA 30/03/2012 7:18 μ.μ. Page 150

crash

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

▲ ▲

μονάδες επεξεργασίας για το γιαούρτι, το τυρί και το γάλα. Αναφορικά με την ΚΡΙ-ΚΡΙ, σημειώνεται ότι πέρυσι ο πρόεδρος της εταιρείας Παναγιώτης Τσινάβος βραβεύθηκε ως «Δυναμικά Αναπτυσσόμενος Επιχειρηματίας». Στο εννεάμηνο του 2011 η εισηγμένη εμφάνισε τζίρο 41,45 εκατ. ευρώ (από 42,24 εκατ. το αντίστοιχο διάστημα του 2010) και καθαρά κέρδη 4,23 εκατ. ευρώ (από 4,52 στο εννεάμηνο του 2010). Η εταιρεία υπέγραψε πέρυσι συμφωνία συνεργασίας με τη MARS HELLAS αναλαμβάνοντας με αυτή την αποκλειστική διανομή των παγωτών MARS σε πανελλαδικό επίπεδο, ενώ συνέχισε την επέκταση του εγχώριου δικτύου της με νέα σημεία πώλησης, εμισχύοντας την παρουσία της και στις αγορές των Βαλκανίων (ΠΓΔΜ, Βουλγαρία, Ρουμανία). Στον κλάδο της μπίρας η ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ ανακοίνωσε πριν από μερικές ημέρες το επενδυτικό της πρόγραμμα για το 2011, το οποίο ανέρχεται σε 25 εκατ. ευρώ και αφορά τη νέα επένδυση επέκτασης του εργοστασίου της στη Ριτσώνα και στην ενίσχυση των τελικών σημείων πώλησης των προϊόντων της. Με την ολοκλήρωση και της νέας επένδυσης, το Μάρτιο του 2011, η παραγωγική δυνατότητα του ζυθοποιείου τετραπλασιάστηκε, σε σχέση με το 2010, αντιστοιχώντας σε 480.000 εκατόλιτρα. Το φθινόπωρο του 2011 η εταιρεία προχώρησε σε μία ακόμα σημαντική επένδυση, που αφορά την έναρξη πειραματικής καλλιέργειας ελληνικού κριθαριού. Η εταιρεία δημιούργησε τον πρώτο της πειραματικό αγρό, έκτασης 200.000 τ.μ. στην περιοχή της Θήβας, μέσω του προγράμματος Συμβολαιακής Καλλιέργειας Κριθαριού. Συμβάλλοντας στην τόνωση της ανταγωνιστικότητας στην εγχώρια αγορά μπίρας και στηρίζοντας στην πράξη την τοπική αγροτική παραγωγή και τους Έλληνες γεωργούς, η Ολυμπιακή Ζυθοποιία προσδοκά στην παραγωγή 100.000 κιλών ελληνικού κριθαριού υψηλής ποιότητας έως τις αρχές καλοκαιριού του 2012. Στα κατεψυγμένα θαλασσινά δεσπόζει η παρουσία της ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ (με συνολικό μερίδιο άνω του 25%), η οποία την τελευταία δεκατία έχει παρουσιάσει μια ανάπτυξη της τάξης του 500% (με τον τζίρο να φτάνει το 2010 στα 62 εκατ. ευρώ). Διαθέτει δύο θυγατρικές, δύο εργοστάσια παραγωγής με έδρα το Αίγιο, υποκαταστήματα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη και γραφεία στους κυριότερους τόπους παραγωγής των αλιευμάτων (Ισπανία, Βιετνάμ, Κίνα, Ινδία). Απασχολεί 200 άτομα και εξάγει σε Βαλκάνια (Αλβανία, ΠΓΔΜ, Βουλγαρία), Κύπρο και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Στον τομέα των αναψυκτικών η ΕΨΑ

▲ ▲

150 crash Απρίλιος/2012

λανσάρισε το προηγούμενο φθινόπωρο τα πρώτα ελληνικά βιολογικά αναψυκτικά. Η εταιρεία ήρθε σε συμφωνία με παραγωγούς από το Άργος, η παραγωγή των οποίων είναι βιολογικά πιστοποιημένη προκειμένου να την προμηθεύουν με πρώτη ύλη. Στο επίπεδο των επενδύσεων προχώρησε στην αγορά καινούργιων μηχανημάτων και στην τοποθέτηση νέων γραμμών παραγωγής με το συνολικό κόστος να ανέρχεται σε 6 εκατ. ευρώ. Οι πωλήσεις της εταιρείας για το 2011 εκτιμάται ότι κινήθηκαν μεταξύ 10-11 εκατ. ευρώ από 9,727 εκατ. ευρώ το 2010. Με ιστορία που ξεκινάει από το 1924, η ΕΨΑ, αν και συγκαταλέγεται στις οικογενειακές επιχειρήσεις, θεωρείται υπολογίσιμη δύναμη στην αγορά των χυμών και ιδίως των αναψυκτικών. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ το πανελλαδικό της μερίδιο στα «λευκά» αναψυκτικά δύσκολα προσεγγίζει το 5%, στο Βόλο όπου εδρεύει ελέγχει πάνω από το 60% της αγοράς. Αναφορικά με μία ακόμη ελληνική εταιρεία του κλάδου, τη ΛΟΥΞ, αυτή κέρδισε πέρυσι το Βραβείο «DIAMONDS 2011» από τη STAT BANK ως μία από τις οικονομικά πιο ισχυρές εταιρείες στην Ελλάδα. Για την περσινή χρονιά η διοίκηση της εταιρείας αναμένει αύξηση του τζίρου κατά 10-15% σε σχέση με το 2010, με τα κέρδη να υπολογίζονται στα επίπεδα των 2,5 εκατ. ευρώ περίπου. Η εταιρεία, εκτός από τα αναψυκτικά όπου σχεδιάζει τη δημιουργία κάποιων νέων καινοτόμων προϊόντων, προωθεί παράλληλα την είσοδό της στον τομέα του εμφιαλωμένου νερού. Τέλος, στον τομέα των υπηρεσιών μία από τις ελληνικές εταιρείες που έχουν καταφέρει να... επιβιώσουν στον ιδιαίτερα απαιτητικό κλάδο των ασφαλειών, όπου δεσπόζουν οι ξένες πολυεθνικές και η Εθνική Ασφαλιστική, είναι η ΜΙΝΕΤΤΑ. Η περσινή χρονιά έκλεισε με κέρδη 6,4 εκατ. ευρώ, παρά το δυσμενές οικονομικό περιβάλλον. Συγκεκριμένα, η εταιρεία κινήθηκε ανοδικά σε όλους τους κλάδους πλην αυτού των αυτοκινήτων και τα συνολικά έσοδα από τις ασφαλιστικές εργασίες άγγιξαν τα 122 εκατ. ευρώ. Η ΜΙΝΕΤΤΑ ενίσχυσε τις ασφαλιστικές προβλέψεις κατά 12 εκατ. ευρώ, οι οποίες συνολικά ανήλθαν σε 126 εκατ. ευρώ. Η διοίκηση της εταιρείας, ανακοινώνοντας τους στόχους της για το 2012 καθώς και τις κατευθυντήριες γραμμές ανάπτυξής της, θέτει ως βασική προτεραιότητα την προετοιμασία της για το «Solvency II» και τη θωράκιση των οργανωτικών δομών της, ώστε να αντιμετωπίσει θετικά τις προκλήσεις του νέου θεσμικού περιβάλλοντος.

ELLHNIKA PROIONTA 30/03/2012 7:18 μ.μ. Page 151

ELLHNIKA PROIONTA 30/03/2012 7:18 μ.μ. Page 152

crash

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Νίκος Σκουλάς Αντιπρόεδρος Κινήματος Πολιτών

«Ελληνικά ή εισαγόμενα; Η επιλογή κρίσιμος παράγων εξόδου από την κρίση» Πώς είναι δυνατόν στην ευλογημένη αυτή χώρα, του ήλιου και της βιοποικιλότητας, να εισάγουμε τρόφιμα αξίας 7 δισ. ευρώ ετησίως, ενώ το σύνολο των εισαγωγών μας είναι υπερτριπλάσιο εκείνου των εξαγωγών μας; Το ερώτημα μπορεί να θεωρηθεί αφελές και η απάντηση αυτονόητη: Δυστυχώς, στη χώρα μας το αυτονόητο είναι διαχρονικά ζητούμενο και αυτό, μαζί με πολλά άλλα παράδοξα, εξηγεί πώς φτάσαμε σ’ αυτή τη δεινή οικονομική, κοινωνική και, ναι, αξιακή κρίση. Οι Έλληνες πολίτες πρέπει να αφυπνιστούν και να κατανοήσουν την ανάγκη να δίνουμε απόλυτη προτεραιότητα στα προϊόντα που παράγονται στην Ελλάδα. Όταν καταναλώνουμε προϊόντα και υπηρεσίες που παράγονται στον τόπο μας, ενισχύουμε την ελληνική οικονομία, μειώνουμε τα ελλείμματα και την ανεργία, στηρίζουμε την εγχώρια παραγωγή και δημιουργούμε θέσεις εργασίας. Μειώνουμε το κλείσιμο καταστημάτων και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, στηρίζουμε τους αγρότες μας, τον τουρισμό μας, τους παραγωγούς μας, τους βιοτέχνες μας και συμβάλλουμε στην ευνοϊκή πορεία του ισοζυγίου εισαγωγών - εξαγωγών. Για να πετύχουμε αυτόν το στόχο χρειάζεται να αλλάξουμε μερικές συνήθειές μας, να κάνουμε πράξη το σύνθημα «ντύνομαι, τρώω, κάνω τουρισμό ελληνικά!». Εφόσον η σχέση αξίας/τιμής του ελληνικού προϊόντος είναι ευνοϊκή, η επιλογή εισαγόμενων δεν ενδείκνυται. Υπάρχει δυστυχώς αρκετή σύγχυση ως προς το πώς αναγνωρίζουμε τα ελληνικά προϊόντα. Σε κάθε προϊόν υπάρχει ένας γραμμικός κώδικας (barcode). Για τα προϊόντα που παράγονται στην Ελλάδα (αλλά και τα εισαγόμενα που υφίστανται κάποια επεξεργασία, τυποποιούνται ή συσκευάζονται στην Ελλάδα και έχουν ελληνική προστιθέμενη αξία), τα πρώτα τρία νούμερα στο γραμμικό κώδικα είναι 520 ή 521. Αν κάποιο προϊόν έχει τον κωδικό 520 ή 521, τότε κατά 95% είναι ελληνικό. Παράλληλα, η ελληνική σημαία ή η ένδειξη «Ελληνικό Προϊόν» (Made in Greece) πάνω στο πακέτο είναι συνήθως ένα καλό σημάδι για την ελληνικότητα του προϊόντος. Αξίζει να σημειώσω ότι αν ο κάθε Έλληνας (εξαιρουμένων, βεβαίως, 1.000.000 ανέργων και 1.000.000 χαμηλοσυνταξιούχων) καταφέρει μέσα στο 2012 να αγοράσει ελληνικά προϊόντα αξίας 1.000 ευρώ στη θέση ξένων προϊόντων που αγόρασε πέρυσι, τότε θα προστεθεί στην προβληματική ελληνική οικονομία το πολύ σημαντικό ποσό των 10 δισ. ευρώ. Ας μην ξεχνάμε πως η προτίμηση των ελληνικών προϊόντων είναι πατριωτικό καθήκον και η ανταπόκριση σ’ αυτό θα μας βοηθήσει να ξεπεράσουμε την κρίση και να νιώσουμε πάλι εθνικά υπερήφανοι.

Γιώργος Καββαθάς Αντιπρόεδρος ΓΣΕΒΕΕ και Κινήματος Πολιτών

«Η προτίμηση των ελληνικών προϊόντων αποτελεί σήμερα εθνικό καθήκον» Ως Κίνημα Πολιτών - Καταναλώνουμε ό,τι παράγουμε από την πρώτη στιγμή τοποθετήσαμε, στον πυρήνα των προσπαθειών μας, τη δυναμική που πρέπει να αποκτήσει η προσπάθεια για τη στήριξη της ελληνικής παραγωγικής μηχανής σε κάθε τομέα, πρωτογενή, δευτερογενή και τριτογενή. Και αυτό μπορεί να γίνει ενεργοποιώντας το βασικότερο παράγοντα, που δεν είναι άλλος από όλους εμάς του πολίτες-καταναλωτές, που είναι αλήθεια ότι μέσω μιας στρεβλής θεώρησης των πραγμάτων θεωρούσαμε «υποδεέστερα» τα ελληνικά προϊόντα και υπηρεσίες και τα εξοβελίσαμε σχεδόν από τις επιλογές μας. Αυτό πρέπει να αναστραφεί και γι’ αυτό το προσκλητήριο του Κινήματός μας έγινε προς κάθε κατεύθυνση και είναι αλήθεια ότι η αποδοχή ήταν τεράστια και

152 crash Απρίλιος/2012

από κάθε σημείο της χώρας μας. Δεν μποϊκοτάρουμε κανένα προϊόν, καμία υπηρεσία, συστρατευόμαστε όλοι στον κοινό σκοπό με στόχο να προστατεύσουμε το εισόδημά μας, τις δουλειές μας, τις θέσεις εργασίας, την πατρίδα μας. Σε αυτό ακριβώς πιστεύει το Κίνημα Πολιτών - Καταναλώνουμε ό,τι παράγουμε», στην ανεξάντλητη δύναμη που όλοι μας έχουμε για να αλλάξουμε τις καταναλωτικές και επιχειρηματικές μας πρακτικές και μέσω αυτών: • Να αναγεννήσουμε την παραγωγή μας, τη βιοτεχνία και τη βιομηχανία μας. • Να επενδύσουμε στη δική μας τεχνολογία. • Να γνωρίσουμε κάθε «εξωτική»γωνιά της χώρας μας. • Να επιλέξουμε συνειδητά τη δική μας γαστρονομική παράδοση και κουζίνα. • Να μας αναδείξουμε ως πρώτη μας επιλογή. • Να δημιουργήσουμε θέσεις εργασίας και ανάπτυξη, που θα προέρχεται από εμάς για εμάς. Γιατί έχουμε και τη δύναμη και τις δυνατότητες και το δυναμικό.

Ιωάννα Καρανδινάκη Πρόεδρος Ένωσης Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας

«Τα μονοπώλια και τα καρτέλ κρατούν τις τιμές στα ύψη» Από τη στιγμή που το εισόδημα των Ελλήνων μειώνεται και η κατανάλωση περιορίζεται θα περίμενε κανείς ότι θα άλλαζε και η συμπεριφορά των προμηθευτών, δηλαδή θα μειώνονταν οι τιμές και κατ’ επέκταση το κέρδος τους. Αντ’ αυτού, τα στοιχεία του Νοεμβρίου 2011 μας δείχνουν ότι ο πληθωρισμός αυξήθηκε κατά 2,9%. Και μάλιστα παρατηρείται αύξηση του τομέα «διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά» κατά 3,8%, κυρίως λόγω αύξησης τιμών στα νωπά φρούτα, τα νωπά λαχανικά, τα δημητριακά, τα ψάρια. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι τιμές των φρούτων το μήνα Ιανουάριο του 2012 αυξήθηκαν κατά 9,8%! Δηλαδή, αυξάνονται οι τιμές στα προϊόντα που παράγουμε εμείς και τα οποία στα σούπερ μάρκετ πόλεων του εξωτερικού θα τα βρούμε φθηνότερα από τον τόπο παραγωγής τους! Συμπέρασμα; Τα μονοπώλια και τα καρτέλ κρατούν τις τιμές στα ύψη! Θεωρούμε ότι οι μεγάλες αλυσίδες πώλησης ειδών διατροφής οφείλουν να σταματήσουν να αποκλείουν συστηματικά από τα ράφια τους, κυρίως, τα αγροτικά προϊόντα εγχώριας προέλευσης. Υπάρχουν καταναλωτές που επιθυμούν τη στήριξη των εγχώριων προμηθευτών ακόμα κι αν αυτά είναι ακριβότερα από τα ομοειδή εισαγόμενα. Είναι σκανδαλώδες σε μεγάλη αλυσίδα super market να διατίθενται πατάτες Αιγύπτου, κρεμμύδια Αργεντινής κ.ο.κ. και όχι επίσης τα ομοειδή εγχώρια προϊόντα. Σε αυτή την κρίσιμη περίοδο οφείλουμε να στηρίξουμε την ελληνική αγροτική παραγωγή, τη βιοτεχνία, τον τουρισμό μας, για να στηρίξουμε το δικό μας εισόδημα. Είναι χρέος όλων μας. Η απάντηση του Κινήματος Πολιτών στην περίοδο της οικονομικής κρίσης που διανύουμε είναι η στήριξη των ελληνικών επιχειρήσεων και προϊόντων. Με αυτόν τον τρόπο θα στηρίξουμε τις θέσεις εργασίας μας, ώστε να ενισχυθεί η αλυσίδα παραγωγής και κατανάλωσης και να δοθεί μια ανάσα στην κοινωνία, στα ελληνικά νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις. Εκπροσωπώντας τη μισθωτή εργασία, σημειώνουμε ότι για εμάς η ενίσχυση της ελληνικής επιχείρησης σημαίνει: - Πρώτον, διατήρηση των υφιστάμενων θέσεων εργασίας αλλά και νέες θέσεις εργασίας, οι οποίες αναμένεται να προκύψουν από την αύξηση της ζήτησης που θα οδηγήσει στην αύξηση της παραγωγής και των εξαγωγών. - Δεύτερον, αξιοπρεπή εργασία για όλους με συνθήκες εργασίας και μισθούς που να ανταποκρίνονται όχι μόνο στις ανάγκες, αλλά και στη συνεισφορά και στις προσδοκίες των εργαζόμενων μισθωτών. - Τρίτον, ποιοτικά προϊόντα και υπηρεσίες και ορθολογική τιμολόγηση.

ELLHNIKA PROIONTA 30/03/2012 7:18 μ.μ. Page 153

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

crash

ΓΙΩΤΗΣ:

Σταθμός στην ιστορία

της ελληνικής διατροφής Τους Έλληνες τους τρέφει η ιστορία τους. Η ιστορία της ΓΙΩΤΗΣ, ταυτισμένη με την ιστορία της ελληνικής διατροφής, «τρέφει» ειδικά στις μέρες μας και την περηφάνια όλων των Ελλήνων. Γιατί πάνω από 80 χρόνια η ΓΙΩΤΗΣ βρίσκεται μέσα σε κάθε ελληνικό σπίτι και συνεχίζει! Όλα ξεκίνησαν το 1930, όταν ο Ιωάννης και η Μαρία Γιώτη ιδρύουν στην Αθήνα την εταιρεία ΓΙΩΤΗΣ. Κίνητρό τους είναι η δημιουργία και στόχος τους είναι να προσφέρουν στα ελληνόπουλα μια αγνή δυναμωτική τροφή με συστατικά άριστης ποιότητας. Αποτέλεσμα είναι τα καινοτόμα για την εποχή τους προϊόντα ΑΝΘΟΣ ΟΡΥΖΗΣ ΓΙΩΤΗΣ και ΑΝΘΟΣ ΑΡΑΒΟΣΙΤΟΥ ΓΙΩΤΗΣ, τα οποία αποτελούν τις πρώτες βρεφικές και παιδικές κρέμες στην Ελλάδα. Εκτός από την καινοτομία για την εποχή τους, η κοινωνική διάσταση των προϊόντων αυτών ήταν πολύ μεγάλη, γιατί έγιναν η διατροφική λύση για τα υποσιτισμένα ελληνόπουλα του Μεσοπολέμου. Αξίζει να σημειωθεί ότι το ΑΝΘΟΣ ΑΡΑΒΟΣΙΤΟΥ ΓΙΩΤΗΣ και το ΑΝΘΟΣ ΟΡΥΖΗΣ ΓΙΩΤΗΣ είναι τα πρώτα επώνυμα προϊόντα που η εταιρεία εξάγει στην Αμερική. Το 1950 ακολουθεί μια νέα καινοτομία, το φρουί ζελέ, μια πρωτοποριακή πρόταση που αγάπησαν οι Έλληνες, για να ακολουθήσει λίγο αργότερα η κρέμα καραμελέ. Στα μέσα της δεκαετίας του ’60 η ΓΙΩΤΗΣ προχωράει και σε νέες προϊοντικές καινοτομίες, δημιουργώντας το πρώτο αλεύρι που φουσκώνει μόνο του, με το brand name ΦΑΡΙΝΑ. Από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 ακολουθεί μια σειρά μεγάλων εξελίξεων για τη ΓΙΩΤΗΣ. Νέα, αγαπημένα, πρωτοποριακά ελληνικά προϊόντα, όπως οι Τούρτες, οι

οποίες αποτελούν τα πρώτα ολοκληρωμένα γλυκίσματα στην Ελλάδα, και η Μπεσαμέλ, φέρουν την υπογραφή της. Η Ελληνίδα μητέρα αποκτά περισσότερες επιλογές για τη διατροφή του παιδιού της, καθώς λανσάρεται η Φρουτόκρεμα, η οποία μεγαλώνει την ποικιλία βρεφικών κρεμών ΓΙΩΤΗΣ, και το Caotonic, το στιγμιαίο ρόφημα με 11 βιταμίνες, το οποίο κυκλοφορεί και ως η πρώτη σοκολάτα σε ξυλάκι. Και με τον τρόπο αυτό οι ποιοτικές λύσεις της ΓΙΩΤΗΣ που συνδυάζουν το γευστικό αποτέλεσμα με την ευκολία ενισχύουν ολοένα και περισσότερο τη σχέση της με το ελληνικό νοικοκυριό, την ελληνική οικογένεια. Αλλά μια εταιρεία όπως η ΓΙΩΤΗΣ, όχι μόνο δεν εφησυχάζει, αλλά αναζητά συνεχώς νέες προτάσεις που εναρμονίζονται με τις σύγχρονες διατροφικές συνθήκες. Έτσι, το 2009 ήταν μια χρονιά-σταθμός για την εταιρεία ΓΙΩΤΗΣ, καθώς ήταν η χρονιά που κυκλοφόρησε η επαναστατική σειρά επιδορπίων Sweet & Balance. Πρόκειται για την πρώτη ολοκληρωμένη σειρά επιδορπίων χωρίς ζάχαρη, με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, περιορισμένα λιπαρά και θερμίδες και φυτικές ίνες, που είναι κατάλληλα και για διαβητικούς. Αξίες, όπως η ασφάλεια, η ποιότητα, η γεύση και η ευκολία, αποτελούν για τη ΓΙΩΤΗΣ γνώμονα για την Έρευνα και την Ανάπτυξη των τροφίμων της. Πάντα σε συνδυασμό με το σεβασμό στον Έλληνα καταναλωτή και τη βαθιά κατανόηση στις ανάγκες του. Γι’ αυτό και κάθε προϊόν της διακρίνεται για την ποιότητα ΓΙΩΤΗΣ σε τιμές ΓΙΩΤΗΣ, που στηρίζουν την ελληνική οικογένεια διαχρονικά!

Απρίλιος/2012

crash 153

154 NEA THS AGORAS 30/03/2012 7:30 μ.μ. Page 154

crash

ΝΕΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ

Η ΟΠαΠ α.ε. μέγας χορηγός και της ελληνικής Παραολυμπιακής επιτροπής Σε 1.000.000 ευρώ ανέρχεται η χορηγία την οποία αποφάσισε το Δ.Σ. της ΟΠΑΠ Α.Ε. για την Ελληνική Παραολυμπιακή Επιτροπή και για την προετοιμασία και συμμετοχή των αθλητών οι οποίοι θα λάβουν μέρος στους Παραολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου, από 29 Αυγούστου ως και 9 Σεπτεμβρίου. Στους Αγώνες αυτούς «η Ελλάδα φιλοδοξεί να έχει μια πολύ σημαντική παρουσία, όπως άλλωστε είχε και στις αμέσως προηγούμενες Παραολυμπιάδες, το 2004 στην Αθήνα, το 2008 στο Πεκίνο, αλλά και πριν από αυτές», υπογράμμισε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΟΠΑΠ Α.Ε. Γιάννης Σπανουδάκης. Θυμίζουμε πως η ΟΠΑΠ Α.Ε. είναι μέγας χορηγός και της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής και μέσω αυτής της Ελληνικής Ολυμπιακής Ομάδας, προκειμένου να προετοιμαστούν οι αθλητές που θα εκπροσωπήσουν τη χώρα μας στους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Λονδίνο το 2012. Μιλώντας κατά την εκδήλωση που έγινε στα γραφεία της ΟΠΑΠ Α.Ε. και στην οποία μετείχαν ο πρόεδρος της Ελληνικής Παραολυμπιακής Επιτροπής Γιώργος Φουντουλάκης, μέλη της ΕΠΕ και ομοσπονδιών αθλητών με αναπηρία, καθώς και πολλοί παραολυμπιονίκες, ο κ. Σπανουδάκης διαβεβαίωσε ότι «ούτε οι αθλητές, αλλά ούτε οι παράγοντες του Παραολυμπιακού Κινήματος διεκδικούν τη διακριτή αντιμετώπιση. Κάθε άλλο. Διεκδικούν, δικαίως, την ισότητα απέναντι σε όλους τους άλλους αθλητές».

Τα δικA μας ΓεμιςΤA

οι πρωταθλητές της γεύσης πήγαν στα χιόνια!

Τα Γεμιστά Παπαδοπούλου συντρόφευσαν γλυκά με την κλασική, αυθεντική και αγαπημένη γεύση τους αθλητές που συμμετείχαν στους Πανελλήνιους Αγώνες Χιονοδρομίας Καταβάσεων Παίδων ηλικίας 1213 ετών. Οι αγώνες, οι οποίοι διεξήχθησαν στο Χιονοδρομικό Κέντρο του Παρνασσού στις 10 & 11 Μαρτίου, είναι οι σημαντικότεροι της χρονιάς γι’ αυτή την κατηγορία, καθώς οι αθλητές που προκρίθηκαν θα συμμετάσχουν στο διεθνή αγώνα F.I.S. στο Abetone της Ιταλίας τον Απρίλιο. Αποκλειστικός χορηγός του διοργανωτή ΕΟΣ Αθηνών ήταν τα Γεμιστά Παπαδοπούλου.

Πάσχα με δώρα στα Φέτος το Πάσχα επιλέξτε τα Hondos Center για τις αγορές σας και βρείτε δώρα για όλη την οικογένεια –λαμπάδες, ρούχα, παπούτσια, παιχνίδια για τα βαφτιστήρια– στις καλύτερες τιμές. Στα Hondos Center κάντε έξυπνες αγορές και για το σπίτι διαλέγοντας ανοιξιάτικα και πασχαλινά είδη σε απίθανες τιμές. Με αγορές άνω των 20 ευρώ συμμετέχετε στη μεγάλη κλήρωση για να κερδίσετε πάνω από 600 υπέροχα επώνυμα δώρα. Πληροφορίες στο www.hondoscenter.com.

3ο Φεστιβάλ Φροντίδας Νερού από το Φυσικό μεταλλικό Νερό κΟΡΠΗ Για τρίτη συνεχή χρονιά το Φυσικό Μεταλλικό Νερό Κορπή πραγματοποίησε την Πέμπτη 22 Μαρτίου Παγκόσμια Ημέρα Νερού, στο εργοστάσιό του στη Βόνιτσα, το Φεστιβάλ Φροντίδας Νερού. Στο επίκεντρο και του φετινού φεστιβάλ βρέθηκαν δραστηριότητες που αποσκοπούν στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των παιδιών σχετικά με τη σημασία του νερού τόσο για τον ανθρώπινο οργανισμό όσο και για τον πλανήτη. Στη φετινή διοργάνωση συμμετείχαν 90 παιδιά από τρία σχολεία της περιοχής, που ξεναγήθηκαν στο εργοστάσιο του Κορπή και έλαβαν μέρος σε οκτώ διαφορετικές δραστηριότητες, με εκπαιδευτικό αλλά και ψυχαγωγικό χαρακτήρα. 154 crash Απρίλιος/2012

ENERGEIA AFIERWMA 30/03/2012 7:09 μ.μ. Page 155

ΑΦΙΕΡΩΜΑ • ΠΡΑΣΙΝΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Μπορεί να φέρει

ΤΟΝ ΑΝΕΜΟ

της ανάπτυξης

δεκαετία 2011-2020. Η προώθηση μεγάλων επενδύσεων στην κατασκευή αιολικών πάρκων –μέσω και της διαδικασίας του fast track– αλλά και η αύξηση της συμμετοχής της ηλιακής ενέργειας στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας μας (μέσω του... μεγαλεπήβολου σχεδίου ΗΛΙΟΣ, των φωτοβολταϊκών της ΔΕΗ και των άλλων μεγάλων εγχώριων ενεργειακών ομίλων και των φωτοβολταϊκών των ιδιωτών και των αγροτών) δημιουργούν τις κατάλληλες προϋποθέσεις για την επίτευξη του στόχου του 2020. Η συγκεκριμένη αγορά των ΑΠΕ, σύμφωνα με στοιχεία της ΣΤΟΧΑΣΙΣ Σύμβουλοι Επιχειρήσεων, εμφάνισε πέρυσι ένα μέγεθος της τάξης των 589,4 εκατ. ευρώ από 405 εκατ. το 2010, ενώ η συνολική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ (σε MWh) εκτιμάται ότι ανήλθε πέρυσι σε 4.772 χιλιάδες MWh από 3.934,1 χιλιάδες MWh το 2010, εμφανίζοντας αύξηση 21,3%. Σύμφωνα με τη σχετική μελέτη, στον κλάδο δραστηριοποιούνται σήμερα 170 επιχειρήσεις (με 244 σταθμούς συνολικής ισχύος 1.651,2 MW). Επισημαίνεται ωστόσο ότι θα πρέπει να αντιμετωπιστούν η αδυναμία χρηματοδότησης νέων έργων από το τραπεζικό σύστημα, καθώς και η αβεβαιότητα ως προς τις εξελίξεις στις ΑΠΕ μετά από την απελευθέρωση της αγοράς.

▲ ▲

νας από τους πλέον «υποσχόμενους» κλάδους, ο οποίος μπορεί να δώσει ώθηση στην ελληνική οικονομία γενικότερα προκειμένου να βγει από την κρίση, είναι ο ενεργειακός. Εκτός από το μεγάλο ενδιαφέρον που υπάρχει για τις κρατικές εταιρείες οι οποίες ηγούνται στους κλάδους ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου (δηλαδή, ΔΕΗ, ΔΕΠΑ, ΔΕΣΦΑ), αλλά και στον τομέα εξόρυξης πετρελαίου, η «πράσινη οικονομία» εξακολουθεί να βρίσκεται στην κορυφή της... ατζέντας όχι μόνο της Ελλάδας, αλλά ολόκληρου του κόσμου. Άλλωστε, με τα αποθέματα του πετρελαίου να λιγοστεύουν διαρκώς και με την προστασία του περιβάλλοντος να αποτελεί προτεραιότητα στον... πλανήτη, η προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας θεωρείται επιτακτική για πολλές χώρες, πολλώ δε μάλλον για την Ελλάδα, η οποία αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Προκειμένου η χώρα μας να καταφέρει να πετύχει το στόχο του 2020, ο οποίος αφορά 20% συμμετοχή των ΑΠΕ στην ακαθάριστη κατανάλωση ενέργειας, 20% εξοικονόμηση ενέργειας και 20% μείωση των αέριων ρύπων που αυξάνουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, εκτιμάται ότι θα χρειαστούν «πράσινες» επενδύσεις ύψους 16 δισ. ευρώ τη

Απρίλιος/2012

crash 155

ENERGEIA AFIERWMA 30/03/2012 7:09 μ.μ. Page 156

crash

ΠΡΑΣΙΝΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Μείωση εγγυημένων τιμών στα φωτοβολταϊκά

χωρίς αναδρομική ισχύ, για το «κλείδωμα» της εγγυημένης τιμής, όπως ισχύει στην υπόλοιπη Ε.Ε. Αυτό σημαίνει δηλαδή ότι η τιμή αγοράς από το σύστημα δεν θα καθορίζεται πλέον με βάση την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για τη σύμβαση σύνδεσης όπως ισχύει με το σημερινό καθεστώς, αλλά με βάση την ημερομηνία δήλωσης ετοιμότητας της μονάδας για ηλέκτριση. - Μέτρα περαιτέρω προώθησης για τις τεχνολογίες της βιομάζας, της γεωθερμίας, των μικρών υδροηλεκτρικών και των μικρών ανεμογεννητριών. - Μετονομασία του Ειδικού Τέλους ΑΠΕ, ώστε να εκφράζει την πραγματική του φύση, που είναι το κόστος μετάβασης σε ένα πιο καθαρό ενεργειακό μείγμα για τη χώρα. Τέλος, διευκρινίζεται ότι με βάση τα σημερινά δεδομένα, το ΥΠΕΚΑ δεν προτίθεται να προχωρήσει σε μειώσεις εγγυημένων τιμών σε άλλες τεχνολογίες ΑΠΕ πέραν των φωτοβολταϊκών.

▲ ▲

είωση των εγγυημένων τιμών για τις επενδύσεις στα φωτοβολταϊκά σε ποσοστό 12,5% (και 5% για τα οικιακά), συγκριτικά με τις ταρίφες που προβλέπονταν στο Ν.3734/2009, αποφάσισε το ΥΠΕΚΑ με γνώμονα την απρόσκοπτη πληρωμή των παραγωγών ΑΠΕ και την εύρυθμη λειτουργία της ενεργειακής αγοράς. Παράλληλα, προβλέπονται μειώσεις 5-7% επί της νέας τιμής ανά εξάμηνο αντί για έτος που ίσχυε μέχρι σήμερα. Όπως επισημαίνεται από το υπουργείο, στο σημερινό δύσκολο οικονομικό περιβάλλον η βιωσιμότητα του μηχανισμού χρηματοδότησης των ΑΠΕ (Feed In Tariff, δηλαδή εγγυημένες τιμές με ταυτόχρονη προτεραιότητα στην απορρόφηση ενέργειας) είναι προϋπόθεση για τη διασφάλιση τόσο της συνέχισης της λειτουργίας των εγκατεστημένων μονάδων όσο και της ανάπτυξης νέων. Η απόφαση λοιπόν για μείωση των ταριφών, η οποία σημειωτέον δεν θα έχει αναδρομική ισχύ, αποσκοπεί στη βιωσιμότητα αυτού του μηχανισμού και στη μείωση του σημερινού σημαντικού ελλείμματος του Ειδικού Λογαριασμού για την πληρωμή των έργων ΑΠΕ του ΔΕΣΜΗΕ. Σημειώνεται ότι η απόφαση συνυπολογίζει αφενός τη σημαντική μείωση του κόστους εγκατάστασης και τη βελτίωση της αποδοτικότητας της τεχνολογίας των φωτοβολταϊκών, αφετέρου την ιδιαίτερη οικονομική συγκυρία που δυσχεραίνει την επενδυτική δραστηριότητα. Η πρόταση έρχεται συμπληρωματικά στις ακόλουθες ρυθμίσεις που έχει ανακοινώσει ήδη το ΥΠΕΚΑ για την ενίσχυση του χρηματοδοτικού μηχανισμού: - Επιβολή έκτακτου τέλους 2 ευρώ/ MWh στη λιγνιτική ηλεκτροπαραγωγή. - Αξιοποίηση της υπ’ αριθμ. 187497/2011 ΚΥΑ, που προβλέπει τη δυνατότητα διάθεσης Δικαιωμάτων Εκπομπών αερίων θερμοκηπίου 10 εκατ. τόνων κατά το 2012. - Ενεργοποίηση του άρθρου 12, παρ. 16 του νόμου 3851/2010 για τη... - ...Μεταφορά μέρους των εσόδων από το τέλος υπέρ της ΕΡΤ στον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ. Επίσης, το υπουργείο σκοπεύει να αναλάβει διαρθρωτικές δράσεις που αφορούν και τις υπόλοιπες τεχνολογίες ΑΠΕ, λαμβάνοντας υπόψη την ωριμότηταά τους και τη δυνατότητα επίτευξης των στόχων τους για το 2020, όπως: - Σταδιακή μετάβαση στη δήλωση ετοιμότητας του έργου για ηλέκτριση,

Οι νέες ταρίφες στα φωτοβολταϊκά Μείωση 12,5% επί της προβλεπόμενης τιμής του Ν. 3734/2009 και 7% επί της νέας τιμής ανά εξάμηνο Για εγκαταστάσεις <100 kW και μη διασυνδεδεμένα νησιά (σε ευρώ/MWh) Μήνας / Έτος

Μείωση 5% ανά εξάμηνο

Για εγκαταστάσεις >100 kW (σε ευρώ/MWh)

Για τα φωτοβολταϊκά στις στέγες (σε ευρώ/MWh)

Υφιστάμενη κατάσταση Νέα τιμή

Υφιστάμενη κατάσταση

Νέα τιμή

Φεβρουάριος 2012 Αύγουστος 2012 Φεβρουάριος 2013

375,54 353,55 336,23

328,60 305,60 284,20

333,81 314,27 298,87

292,08 271,64 252,62

522,50 522,50 496,38

495,00 470,25 446,73

Αύγουστος 2013 Φεβρουάριος 2014 Αύγουστος 2014

316,55 302,56 293,59

264,31 245,81 228,60

281,38 268,94 260,97

234,94 218,49 203,20

496,38 471,56 471,56

424,40 403,18 383,02

156 crash Απρίλιος/2012

ENERGEIA AFIERWMA 30/03/2012 7:09 μ.μ. Page 157

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

crash

Φωτοβολταϊκά:

Ιστορική αναδρομή και μελλοντικές εξελίξεις

του Σοφοκλή Πιταροκοίλη, γενικού διευθυντή της Solar Cells Hellas A.E.

α τελευταία χρόνια η ανάπτυξη του κλάδου των φωτοβολταϊκών (φβ) υπήρξε ραγδαία. Στους ρυθμούς της πράσινης ανάπτυξης δεν θα μπορούσε να μείνει αμέτοχη και η Ελλάδα, που κατάφερε μέσα σε δύο χρόνια να τριπλασιάσει την εγκατεστημένη ισχύ από φβ περισσότερα από 600MW βρίσκονται ήδη σε λειτουργία.

Ποια είναι όμως σήμερα τα βασικά χαρακτηριστικά του εγχώριου κλάδου των φωτοβολταϊκών; Η αγορά έχει αναπτυχθεί σε ικανοποιητικό ρυθμό βασισμένη στην επιδότηση της ηλιακής κιλοβατώρας μέσω του μοντέλου Feed in Tariff. Αν και το μοντέλο δεν επιβάρυνε τον κρατικό προϋπολογισμό, καθώς τα χρήματα για την υποστήριξη των ΑΠΕ προέρχονταν από το σύνολο των καταναλωτών μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ, μια σειρά στρεβλώσεων στον τρόπο υπολογισμού της ΟΤΣ (Οριακής Τιμής Συστήματος), που αποτελεί καθοριστική παράμετρο για το εν λόγω μοντέλο, οδήγησε στη στρεβλή εντύπωση ότι τα φβ ευθύνονται για το ταμειακό πρόβλημα του διαχειριστή της αγοράς και την αύξηση της λιανικής τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος. Εντέλει, το μοντέλο Feed in Τariff (και σωστά) έχει βραχυπρόθεσμη ισχύ με σκοπό την αυτo-κατάργησή του όταν το κόστος παραγωγής ηλεκτρισμού από φβ είναι ανταγωνιστικό με το κόστος παραγωγής από συμβατικά καύσιμα. Κάθε συνεπής παράγοντας των φβ (εγκαταστάτης, λιανέμπορος, παραγωγός) δεν θα πρέπει επομένως να απορεί με το συνεχώς μειούμενο κόστος των ταριφών που θα καταστήσει τα φβ πιο ανταγωνιστικά στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Η σημερινή οικονομική δυστοκία και τραπεζική στενότητα στραγγαλίζουν τον κλάδο, που στηρίζεται σχεδόν αποκλειστικά σε χρηματοδότηση μέσω project finance. Από την άλλη πλευρά, η απουσία τραπεζικού δανεισμού αποτρέπει φαινόμενα φούσκας, όπως αυτά που συνέβησαν στην Ισπανία, την Τσεχία και αλλού, όπου τα υψηλά επίπεδα κινήτρων προσέλκυσαν επενδύσεις που επιβάρυναν τον προϋπο-

λογισμό των διαχειριστών δικτύου μέσω των αποζημιώσεων στους παραγωγούς ΑΠΕ. Οι επενδυτές αναζητούν προφανώς νέες ελκυστικές αγορές, αλλά ευτυχώς (;) η κρίση στην Ελλάδα τους αποτρέπει εν μέρει να εμπλακούν με καιροσκοπικές διαθέσεις σε φβ επενδύσεις στη χώρα μας. Η γραμμική ανάπτυξη της αγοράς οδηγεί σταδιακά στην τμηματοποίησή της. Πολύ μικρά έργα (οικιακός τομέας) καθώς και έργα πολλών MW (από ομίλους-εταιρείες με καλό πιστωτικό προφίλ) επιβιώνουν της κρίσης, ενώ τα μεσαίου μεγέθους έργα (για παράδειγμα, τα αγροτικά) αναμένεται στη συντριπτική τους πλειοψηφία να μην υλοποιηθούν. Η αγορά αναμένεται να κινηθεί σε ρυθμούς πάνω από 400MW ετησίως, γεγονός που θα την οδηγήσει να επιτύχει τους εθνικούς στόχους για τα φβ (1,4GW το 2014 και 2,2GW το 2012). Η αναθεώρηση του στόχου προς τα πάνω για τα φβ θα ήταν φυσιολογική επιλογή για μια χώρα ηλιόλουστη σαν την Ελλάδα (για παράδειγμα, η μεγάλη ανάπτυξη της βιομάζας και των καυσίμων από δασικά υπολείμματα για τη Φινλανδία) με την προϋπόθεση ότι τα συνοδά έργα διασύνδεσης (επέκταση υπάρχοντος δικτύου, κυρίως) θα υλοποιηθούν εντός χρονοδιαγραμμάτων.

Η εγχώρια βιομηχανία των φβ αντιμετωπίζει τη ραγδαία πτώση των τιμών στα συστατικά του εξοπλισμού (κυρίως στα φβ πλαίσια, όπου οι τιμές έπεσαν πάνω από 40% τον τελευταίο χρόνο και αναμένεται να μειωθούν στα ίδια ποσοστά το επόμενο δεκαοκτάμηνο). Οι ευθύνες της βαραίνουν λίγο τους ώμους των Ελλήνων παραγωγών τη δεδομένη χρονική στιγμή, όταν μεγάλοι Ευρωπαίοι ανταγωνιστές οδηγούνται στην αναστολή της λειτουργίας τους και οι Ασιάτες παραγωγοί πωλούν στο κόστος ή με ζημιές. Η κατάσταση μοιάζει μη αναστρέψιμη για όσους δεν έχουν πρόσβαση σε φθηνό χρήμα ή δεν έχουν εξασφαλίσει πωλήσεις μέσω της καθετοποίησής τους στην παραγωγή ηλεκτρισμού. Τελικά, το μάθημα από τα φωτοβολταϊκά δεν δείχνει να διαφέρει από τους άλλους τεχνολογικούς τομείς: εργαστηριακές βελτιώσεις, (κρατικές) ενισχύσεις, εμπορευματοποίηση τεχνολογίας, οικονομίες κλίμακας και μεταφορά σε χώρες χαμηλού κόστους, ώριμες αγορές και «φούσκες», επιβίωση ισχυρότερων (consolidation), κατάργηση εξωγενών ενισχύσεων. Βρισκόμαστε ένα βήμα πριν από το τέλος της ιστορικής εξέλιξης των φωτοβολταϊκών, πιθανότατα νωρίτερα από ό,τι πολλοί θα επιθυμούσαν. Η προσαρμοστικότητα στις νέες συνθήκες αποτελεί προαπαιτούμενο επιβίωσης. Απρίλιος/2012

crash 157

ENERGEIA AFIERWMA 30/03/2012 7:09 μ.μ. Page 158

crash

ΠΡΑΣΙΝΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Στήριξη των ελληνικών εταιρειών

Η αδειοδοτική εξέλιξη των φωτοβολταϊκών και οι επιδιωκόμενοι στόχοι για το 2014 και 2020 (στοιχεία Σεπτεμβρίου 2011)

158 crash Απρίλιος/2012

▲ ▲

ρόταση θέσπισης συγκεκριμένων οικονομικών κινήτρων για τους επενδυτές φωτοβολταϊκών, όταν επιλέγουν εξοπλισμό παραγόμενο από τις εγχώριες βιομηχανίες, παρουσίασαν πριν από μερικές ημέρες οι εκπρόσωποι τεσσάρων από τις σημαντικότερες επιχειρήσεις του κλάδου (EXEL GROUP,HELIOSPHERA, ALUMIL, NOE/ALUSET). Πρόκειται για μια ανθούσα εγχώρια βιομηχανία που απασχολεί άμεσα πάνω από 3.000 εργαζομένους, ενώ δίνει δουλειά σε πολύ περισσότερους, μέσω των συνδεδεμένων και προμηθευτριών επιχειρήσεων. Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι οι περισσότερες από τις εταιρείες αυτές λειτουργούν στην ελληνική περιφέρεια δίνοντας ώθηση στις τοπικές οικονομίες. Ανέφεραν ότι υπάρχει ήδη «προηγούμενο» στην Ευρωπαϊκή Ένωση,

καθώς η Ιταλία έχει θεσπίσει μεγαλύτερη εγγυημένη τιμή για τις επενδύσεις που χρησιμοποιούν ευρωπαϊκό εξοπλισμό, ενώ κάτι αντίστοιχο, και μάλιστα για το γαλλικό εξοπλισμό, προτίθεται να υιοθετήσει η Γαλλία. Το αποτέλεσμα για την ιταλική βιομηχανία από την εφαρμογή της ρύθμισης ήταν θεαματικό, τη στιγμή που η πίεση από τα προϊόντα τρίτων χωρών είναι ιδιαίτερα έντονη. Η θέσπιση ενός είδους υποστηρικτικής παρέμβασης για τα προϊόντα της εγχώριας βιομηχανίας, ειδικά για την Ελλάδα, είναι απαραίτητη, καθώς ο συγκεκριμένος τομέας είναι από τους λίγους που διατηρούν θετικούς ρυθμούς εν μέσω κρίσης και συνεπώς μπορούν να αποτελέσουν βασικό πυλώνα για την αναπτυξιακή ανάταξη της ελληνικής οικονομίας. Επιπλέον, τόνισαν ότι «οι Έλληνες καταναλωτές πληρώνουν μέσω του λογαριασμού της ΔΕΗ και του τέλους ΑΠΕ τη στήριξη των φωτοβολταϊκών επενδύσεων. Δικαιούνται συνεπώς να έχουν ανταπόδοση, μέσω της στήριξης και αύξησης των θέσεων εργασίας. Η ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών επενδύσεων πρέπει, στο βαθμό που είναι εφικτό, να εξασφαλίζει αυξημένη εγχώρια προστιθέμενη αξία».

ENERGEIA AFIERWMA 30/03/2012 7:09 μ.μ. Page 159

θέματα - εκπλήξεις για το φυσικό αέριο!

o φυσικό αέριο, δεν εντυπωσιάζει μόνο με την οικονομικότητα, αποδοτικότητα και φιλικότητα προς το περιβάλλον που το χαρακτηρίζει, αλλά και για μερικούς ακόμα λόγους, που σίγουρα δεν γνωρίζατε! Η πηγή ενέργειας του μέλλοντος με την μακρά ιστορία - Το φυσικό αέριο είναι παλαιότερο ακόμα και από τους... δεινόσαυρους. Δημιουργήθηκε από φυτά και ζώα που θάφτηκαν βαθιά στο έδαφος σχεδόν 200 εκατομμύρια χρόνια πριν και τα οποία με την πάροδο... πολύ, πολύ χρόνου πήραν μορφή αερίου. Δεν... υπάρχει! Όταν οι γεωλόγοι ερευνούν για την ανεύρεση του, δεν αναζητούν το αέριο αυτό καθ’ αυτό, διότι είναι αόρατο. Ψάχνουν για συγκεκριμένους γεωλογικούς σχηματισμούς που κατά κανόνα το περιέχουν. Στη συνέχεια προχωρούν σε δοκιμαστική εξόρυξη για να επιβεβαιώσουν την ύπαρξή του στο συγκεκριμένο σημείο. Η Κινέζικη Σοφία - Το 200 π.Χ. το φυσικό αέριο χρησιμοποιήθηκε από τους σοφούς και επινοητικούς Κινέζους στην διαδικασία παραγωγής του πολύτιμου τότε αλατιού. Από εδώ μέχρι το φεγγάρι... τρις! Στις Ηνωμένες Πολιτείες το μήκος των αγωγών φυσικού αερίου είναι πάνω από ένα εκατομμύριο μίλια. Αν έμπαιναν σε ευθεία γραμμή θα κάλυπταν τρεις φορές την απόσταση από και προς τη Σελήνη!

1. 2.

3. 4.

Σε κάθε σπίτι, σε κάθε γειτονιά - Πάνω από τα μισά σπίτια στις Η.Π.Α. απολαμβάνουν με ασφάλεια και σταθερότητα τα οφέλη της χρήσης του οικονομικού, αποδοτικού και φιλικού στο περιβάλλον καυσίμου. Μπητιγιού; Τι είναι αυτό; Ένας τρόπος μέτρησης του φυσικού αερίου είναι σε BTU, μονάδα που ουσιαστικά μετρά την θερμαντική του ικανότητα. Ένα αναμμένο σπίρτο είναι περίπου 1 BTU, ενώ μία κουζίνα που χρησιμοποιεί φυσικό αέριο μπορεί να φτάσει και τις 15 χιλιάδες BTUs. Υγρό ή αέριο; Και τα δύο! Το φυσικό αέριο παύει να είναι αέριο και υγροποιείται στους 126,7 βαθμούς Κελσίου υπό το μηδέν. Επειδή ο όγκος του σε υγρή μορφή είναι 600 φορές μικρότερος από ότι σε αέρια, για να μεταφερθεί πάντα υγροποιείται, πριν φορτωθεί σε ειδικά πλοία ή φορτηγά. Όμως στα σπίτια μας και τις επιχειρήσεις χρησιμοποιείται σε αέρια μορφή, όπως δηλαδή κυκλοφορεί στους αγωγούς. Έχω δίκτυο; Το φυσικό αέριο φτάνει στα σπίτια μας με τον ίδιο τρόπο που φτάνει, για παράδειγμα, το νερό. Μέσω αγωγών. Αυτό σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να έχουμε χώρο για αποθήκευση καυσίμου θέρμανσης – ενώ αντίστοιχα εξοικονομούμε και το χρόνο που αφιερώναμε για να παραλάβουμε το καύσιμο. Φασούλι, το φασούλι… Το φυσικό αέριο «πληρώνεται» όπως και το νερό. Δηλαδή,

6. 7.

8. 9.

αφού το καταναλώσουμε και σύμφωνα με τις ενδείξεις του μετρητή ακριβείας. Αυτό σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να δώσουμε μαζεμένο κάποιο υπολογίσιμο ποσό για να αγοράσουμε καύσιμο για θέρμανση – κάτι που ασφαλώς ανακουφίζει κάθε οικογενειακό αλλά και επαγγελματικό προϋπολογισμό. Ενέργεια... γαστρονομικής απόλαυσης! Η πλειοψηφία των μεγαλύτερων σεφ του κόσμου ισχυρίζονται ότι το φυσικό αέριο βελτίωσε τον τρόπο που μαγειρεύουν αλλά και τις σπεσιαλιτέ τους. Το μυστικό βρίσκεται στο ότι, σε αντίθεση με άλλους τρόπους μαγειρέματος, με το φυσικό αέριο είναι εύκολο να ελέγξουν ακριβώς την ένταση της φλόγας. Επιπλέον, οι εστίες της κουζίνας ή ο φούρνος δεν χρειάζονται προθέρμανση, άρα το μαγείρεμα γίνεται με ταχύτητα και ευκολία! Εντυπωσιακά όλα αυτά, όμως ακόμη περισσότερο θα εντυπωσιαστείτε όταν, αν δεν το έχετε ήδη, βάλετε το φυσικό αέριο στην ζωή σας, στο σπίτι ή στη δουλειά σας. Ήδη πολύ μεγάλο μέρος των κατοίκων της χώρας έχει πρόσβαση σε αυτό, χάρη στην ΔΕΠΑ και τις 3 υπάρχουσες Εταιρίες Παροχής Αερίου στις οποίες συμμετέχει. Φέτος ακόμα περισσότεροι θα μπορούν να απολαύσουν τα πλεονεκτήματά του αφού ιδρύονται 3 νέες ΕΠΑ: Στερεάς Ελλάδας και Εύβοιας, Κεντρικής Μακεδονίας, και Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.

10.

Απρίλιος/2012

crash 159

ENERGEIA AFIERWMA 30/03/2012 7:09 μ.μ. Page 160

crash

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Φωτοβολταϊκά στις στέγες

εγάλη είναι η μέχρι σήμερα ανταπόκριση του κόσμου στο πρόγραμμα που αφορά την εγκατάσταση μικρών Φωτοβολταϊκών Συστημάτων-ΦΒΣ (μέχρι 10 kWp) σε κτιριακές εγκαταστάσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι τον Ιανουάριο του 2012 είχαν ενεργοποιηθεί 11.201 αιτήσεις (επί συνόλου 27.782), που εγχέουν στο σύστημα ισχύ 98,4 MW από μόλις 151,5 kW δύο χρόνια πριν. Για όσους ενδιαφέρονται να μπουν στο Ειδικό Πρόγραμμα, είναι σκόπιμο να απαντήσουμε σε 10 βασικά ερωτήματα:

Πού εφαρμόζεται το Ειδικό Πρόγραμμα; Το Πρόγραμμα αφορά συστήματα μέχρι 10 kWp και καλύπτει όλη την Επικράτεια, ενώ για τα μη διασυνδεδεμένα με το ηπειρωτικό σύστημα της χώρας νησιά η μέγιστη ισχύς των ΦΒ Συστημάτων ορίζεται στα 5 kWp. Επιτρέπεται ακόμη η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε μη άρτια και μη οικοδομήσιμα οικόπεδα (κάτω των 4 στρεμμάτων) τόσο στην ηπειρωτική Ελλάδα όσο και στα διασυνδεδεμένα νησιά.

Πού μπορεί να εγκατασταθεί ένα Φωτοβολταϊκό Σύστημα; Δίνεται η δυνατότητα εγκατάστασης σε κτιριακές εγκαταστάσεις που χρησιμοποιούνται για κατοικία ή στέγαση πολύ μικρών επιχειρήσεων και κυρίως σε δωμάτια και στέγες κτιρίων, συμπεριλαμβανομένων των στεγάστρων βεραντών, προσόψεων και σκιάστρων κτιρίων, καθώς και των βοηθητικών χώρων των κτιρίων, όπως αποθήκες, χώροι στάθμευσης κ.ά. Είναι ευνόητο ότι οι βοηθητικοί χώροι θα πρέπει να βρίσκονται εντός του ίδιου οικοπέδου. Τέλος, σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται επίγεια εγκατάσταση, π.χ., σε ακάλυπτο χώρο του οικοπέδου.

Ποιος μπορεί να εγκαταστήσει Φωτοβολταϊκό Σύστημα; Δικαίωμα ένταξης στο Πρόγραμμα έχουν φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες και φυσικά ή νομικά πρόσωπα επιτηδευματίες που κατατάσσονται στις πολύ μικρές επιχειρήσεις, τα οποία έχουν στην κατοχή τους το χώρο στον οποίο εγκαθίσταται το Φωτοβολταϊκό Σύστημα. Για την περίπτωση Φωτοβολταϊκού Συστήματος σε κοινόχρηστο χώρο του κτιρίου, επιτρέπεται η εγκατάσταση ενός και μόνο ΦΒ Συστήματος. Δικαίωμα ένταξης στο Πρόγραμμα έχουν μόνο οι κύριοι των οριζόντιων ιδιοκτησιών εκπροσωπούμενοι από το διαχειριστή ή ένας εκ των κυρίων των οριζόντιων ιδιοκτησιών μετά από παραχώρηση χρήσης του κοινόχρηστου ή κοινόκτητου χώρου από τους υπόλοιπους συνιδιοκτήτες, με ευθύνη των ενδιαφερομένων.

Ποιες είναι οι βασικές προϋποθέσεις που απαιτούνται; Απαραίτητη προϋπόθεση για την ένταξη Φωτοβολταϊκού Συστήματος

(ΦΒΣ) στο Πρόγραμμα είναι η ύπαρξη σύνδεσης κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος στο ακίνητο στο οποίο το σύστημα εγκαθίσταται. Επιπλέον, όταν το ακίνητο στο οποίο εγκαθίσταται το ΦΒΣ χρησιμοποιείται για κατοικία, απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί μέρος των θερμικών αναγκών του ακινήτου για ζεστό νερό χρήσης να καλύπτεται με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (π.χ., ηλιοθερμικά, ηλιακοί θερμοσίφωνες).

Πού υποβάλλεται η αίτηση σύνδεσης; Η αίτηση σύνδεσης υποβάλλεται στην τοπική μονάδα δικτύου της ΔΕΗ και προϋπόθεση είναι ο ενδιαφερόμενος να έχει επιλέξει τον τύπο του εξοπλισμού που θα εγκαταστήσει και να έχει εκπονηθεί η σχετική τεχνική μελέτη.

Ποια διαδικασία ακολουθείται μετά; Η ΔΕΗ εξετάζει το αίτημα και προβαίνει εντός 20 ημερών από την παραλαβή της αίτησης στην έγγραφη διατύπωση Προσφοράς Σύνδεσης προς τον ενδιαφερόμενο, η οποία περιλαμβάνει την περιγραφή και τη δαπάνη των έργων σύνδεσης και ισχύει για 3 μήνες από την ημερομηνία έκδοσής της.

Πόσο κοστίζει η σύνδεση ΦΒ Συστήματος με το δίκτυο; Το κόστος των έργων σύνδεσης ανέρχεται σε 800 ευρώ πλέον ΦΠΑ, στις περιπτώσεις που η απόσταση του ακινήτου επί του οποίου τοποθετείται το ΦΒ Σύστημα από την έδρα της μονάδας της ΔΕΗ είναι σχετικά μικρή (δηλαδή, με εκτιμώμενο χρόνο μετάβασης και επιστροφής μικρότερο των 2 ωρών) και δεν απαιτείται η αντικατάσταση του καλωδίου παροχής ή 1.000 ευρώ πλέον ΦΠΑ, στις περιπτώσεις που είτε η απόσταση είναι μεγαλύτερη είτε απαιτείται αντικατάσταση του καλωδίου παροχής.

Σε πόσο χρόνο κατασκευάζονται τα έργα σύνδεσης; Η ΔΕΗ κατασκευάζει τα έργα σύνδεσης εντός 20 ημερών από την υπογραφή της Σύμβασης Σύνδεσης εφόσον δεν απαιτούνται νέα έργα στο δίκτυο.

Πότε υπογράφεται Σύμβαση Συμψηφισμού για το ΦΒ Σύστημα; Μετά την υπογραφή της Σύμβασης Σύνδεσης υποβάλλεται αίτηση για την υπογραφή Σύμβασης Συμψηφισμού από τον κύριο του ΦΒ Συστήματος προς τον προμηθευτή με τον οποίο έχει Σύμβαση Προμήθειας ως καταναλωτής. Η διαδικασία ολοκληρώνεται συνήθως εντός 15 ημερών από την ημερομηνία παραλαβής του αιτήματος. Η Σύμβαση έχει διάρκεια ισχύς 25 ετών.

Η εικόνα της Αιολικής Ενέργειας στην Ελλάδα

ο σύνολο της αιολικής ισχύος στη χώρα μας που βρισκόταν σε εμπορική ή δοκιμαστική λειτουργία στα τέλη του 2011 ήταν 1.626,5 MW. Η νέα αιολική ισχύς που εγκαταστάθηκε πέρυσι ήταν 311,2 MW, αυξημένη κατά 23,18% από το 2010. Σε επίπεδο Περιφερειών η Στερεά Ελλάδα παραμένει στην κορυφή των αιολικών εγκαταστάσεων, αφού φιλοξενεί 521,3 MW (32%) και ακολουθεί η Πελοπόννησος με 300,3 ΜW (18,5%), που έχει πλέον περάσει την Ανατολική Μακεδονία-Θράκη, όπου βρίσκονται 240,6 MW (14,8%). Σε ό,τι αφορά τους επιχειρηματικούς ομίλους, στις κορυφαίες θέσεις, όπως επισημαίνει η ΕΛΕΤΑΕΝ, βρίσκονται η EDF με 272,2 MW (16,7%), η Iberdrola Rokas με 250,7 MW (15,4%), η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή με 241,5 MW (14,9%), η ENEL με 172,5 MW (10,6%) και η ΕΛΛΑΚΤΩΡ με 126,8 MW (7,8%). H εικόνα για τους κατασκευαστές των ανεμογεννητριών είναι η εξής: η Vestas έχει προμηθεύσει το 49% της αιολικής ισχύος που έχει εγκατασταθεί στην Ελλάδα. Ακολουθούν η Enercon με 22%, η Siemens με 12%, η Gamesa με 10% και η Nordex με 5%. Για το 2011 τα μερίδια αγοράς ήταν: Vestas 160 crash Απρίλιος/2012

44,97%, Gamesa 22,04%, Enercon 16,92%, Nordex 16,07%. Αξίζει να σημειωθεί ότι πέραν των 1.626,5 MW, αυτή τη στιγμή κατασκευάζονται ή έχουν συμβολαιοποιηθεί επιπλέον αιολικά πάρκα πρόσθετης συνολικής ισχύος 145 MW, που αναμένεται να τεθούν σε λειτουργία του 2012. Ο πρόεδρος της ΕΛΕΤΑΕΝ Παναγιώτης Παπασταματίου τόνισε σχετικά ότι «το 2011 ήταν μια καλή χρονιά για την αιολική ενέργεια. Βάλαμε 311 νέα MW υπερδιπλασιάζοντας τον ετήσιο μέσο όρο της προηγούμενης τετραετίας και πετύχαμε ρυθμό ανάπτυξης πάνω από 23%. Αυτό όμως δεν επαρκεί. Απαιτείται ετήσιος ρυθμός πάνω από 40% προκειμένου να προσεγγίσουμε το στόχο του 2020. Ο στόχος αυτός απαιτεί σταθερό επενδυτικό περιβάλλον και μακροχρόνια πολιτική δέσμευση». Η ΕΛΕΤΑΕΝ καλεί την κυβέρνηση, τα πολιτικά κόμματα και το ελληνικό Κοινοβούλιο να επιβεβαιώσουν τη στήριξή τους στο σημερινό τρόπο τιμολόγησης της αιολικής ενέργειας, που εξασφαλίζει παροχή φτηνής και εγχώριας ηλεκτρικής ενέργειας, για να μην ανατραπεί η θετική αναπτυξιακή εικόνα που επιτεύχθηκε το 2011.

ENERGEIA AFIERWMA 30/03/2012 7:09 μ.μ. Page 161

162_ARTHRO KONSTANTARAS 30/03/2012 7:11 μ.μ. Page 162

crash

ΓΡΑΦΩ ΣΤΗΝ ΑΜΜΟ

Ο κύκλος των Χαμένων Ελλήνων του Δημήτρη Κωνσταντάρα

ινούμαστε σαν πιόνια σε μια Υγείας, που δείχνει ότι το 83,2% των γιατεράστια κυκλική σκακιέρα, τρών θεωρεί τα γενόσημα ποιοτικά, ενώ σε ομόκεντρους κύκλουςτο 85,9% εκτιμά ότι είναι αποτελεσματικά σήραγγες, που με κάποιο και το 84,7% ασφαλή. μαγικό τρόπο δεν καταλήγουν πουθεΜόνο που όλοι αποφεύγουν να ανανά. Και καθώς δεν καταφέρνουμε να φερθούν στο ότι ο βασικός αντίλογος που βρούμε το τέρμα του τούνελ, να φτάεπί εβδομάδες μιλάει για «επικίνδυνους σουμε δηλαδή στο κέντρο του κύκλου, πειραματισμούς», «απρόβλεπτες συνέστο στόχο, ξαναπαίρνουμε το δρόμο πειες από τη χρήση τους» και « αμφισβηπρος τα πίσω, ξέροντας ότι αναζητούμε τήσιμα φάρμακα» προέρχεται από το και πάλι την αρχή μας. καρτέλ της βιομηχανίας φαρμάκου, που Είμαστε πλέον όλοι μας ολίγον παραφοβάται δραματική μείωση των τεράνοϊκοί. Μιλάμε με γρίφους, αναπαράστιων κερδών του. γουμε αυτά που ακούσαμε, μεταφέρου• Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Καμε πληροφορίες που το μυαλό μας ψής χαρακτήρισε μείζον εθνικό ζήτημα έπλασε, σχεδιάζουμε το μέλλον μας τη το να εξακολουθήσει η κυβέρνηση να εκστιγμή που γλιστράμε όλο και περισσότεπέμπει μήνυμα αποφασιστικότητας και να Ο απλός πολίτης, ο απλός άνθρωπος ρο στο παρελθόν. δίνει την εικόνα ότι συνεχίζει το δρόμο των Και σ’ αυτό μας βοηθάνε πρόθυμα αυτοί τρέχει γύρω γύρω στον κύκλο μεταρρυθμίσεων. που μας πήραν απ’ το χέρι και μας οδήγη- των Χαμένων Ελλήνων, πιστεύοντας Μόνο που κανείς δεν σχολιάζει –ούτε σαν στην αρχή της σήραγγας, πείθοντάς ενημερώνει τον πολίτη– ότι αυτή η κυβέρμας ότι αυτοί είναι που θα μας βγάλουν απ’ ότι θα φτάσει στο τέλος του, νηση που έχουμε δεν εκφράζει αποφασιτο τούνελ, γιατί αυτοί είναι οι μόνοι που ενώ κυνηγώντας απλώς την… στικότητα (διότι, έτσι κι αλλιώς, δεν παίρνει ξέρουν το σωστό δρόμο. δικές της αποφάσεις), ούτε συνεχίζει τις Ρίχνω μια ματιά σε ειδήσεις των τελευ- ουρά του, το πολύ πολύ «μεταρρυθμίσεις», διότι, απλά, εφαρμόζει ταίων ωρών: τα ραβασάκια που της έρχονται –μέσω να ξαναφτάσει στην αρχή • Διαμαρτύρεται με πορείες και συγΤρόικας– από το Μνημόνιο. κεντρώσεις για την άφιξη στο Φάληρο του • Ο αρμόδιος επί των Οικονομικών αμερικανικού αεροπλανοφόρου «Εντερπράιζ» η Εθνική Επιτροπή για τη «υπουργός» κύριος Σαχινίδης ομολόγησε στην αρμόδια επιτροπή της ΒουΔιεθνή Ύφεση και Ειρήνη. λής ότι εξαφανίστηκε κάθε στοιχείο από το υπουργείο Οικονομικών και από Μόνο που το «Εντερπράιζ» πραγματοποιεί την τελευταία του αποστολή και την Τράπεζα της Ελλάδος που να τεκμηριώνει τις καταστροφές που προκάμετά θα παροπλιστεί, γιατί «λειτουργεί» από τον Ιανουαρίου του 1962, έχει πάλεσε η γερμανική κατοχή στη χώρα, το αναγκαστικό δάνειο και η κλοπή αρρει μέρος στην κρίση της Κούβας, σε επιχειρήσεις στη νοτιανατολική Ασία, χαιολογικών θησαυρών! στο Βιετνάμ, στον ινδο-πακιστανικό πόλεμο του 1971 και πρόσφατα σε επιχειΜόνο που αμέσως μετά την ανακοίνωση –και την παραδοχή– του τεράρήσεις στον Περσικό Κόλπο, στο Αφγανιστάν, στη Σομαλία και τη Λιβύη. στιου αυτού Εθνικού Σκανδάλου, ο κύριος Σαχινίδης και οι επί δεκαετίες • «Η λαθρομετανάστευση είναι ένα πρόβλημα που διογκώνεται και κάπροκάτοχοί του δεν συνελήφθησαν αυθωρεί και παραχρήμα, δεν κινήθηνουμε ότι δεν το βλέπουμε. Οι πόλεις μας έχουν καταληφθεί από παράνοκε εναντίον τους ουδείς εισαγγελέας, οι άνθρωποι αυτοί κυκλοφορούν μους μετανάστες, αλλά εμείς θα τις ανακαταλάβουμε», δήλωσε ο Σαμαράς. ελεύθεροι, ουδείς γνωρίζει το παραμικρό και ο υπουργός Δικαιοσύνης Μόνο που η λαθρομετανάστευση άρχισε να διογκώνεται εδώ και 15-16 (μαζί και οι λειτουργοί της δικαιοσύνης) ασχολούνται με την τιμωρία των χρόνια και όλο το πολιτικό στερέωμα –του ιδίου συμπεριλαμβανομένου– μισθοσυντήρητων και συνταξιούχων που δεν μπορούν να πληρώσουν τα έκανε από τότε ότι δεν το έβλεπε. χαράτσια. • Για κράτος-δυνάστη για τους πολίτες, κατάρρευση της εμπιστοσύνης Και χίλια δυο άλλα τέτοια. Από τις πληρωμένες, ελεγχόμενες και απατημεταξύ πολιτών από τη μία πλευρά και κράτους-διοίκησης από την άλλη και λές πολιτικές δημοσκοπήσεις της ντροπής μέχρι την αδυναμία του Κράτους για έλλειψη συντονισμού, τάση μετάθεσης ευθυνών που επηρεάζουν άμεσα να προσφέρει Παιδεία και Υγεία στον πολίτη, από την κατεστραμμένη και δίτην καθημερινότητα των πολιτών με «δυσβάσταχτες συνέπειες» διαπιστώχως πόρους Τοπική Αυτοδιοίκηση μέχρι τις ανοησίες περί δημιουργίας νει ο Συνήγορος του Πολίτη στην ετήσια έκθεσή του. στρατοπέδων συγκέντρωσης λαθρομεταναστών με… πόρους της ΕυρωπαϊΜόνο που ο Συνήγορος του Πολίτη ερευνά από το 1997 «ατομικές διοικηκής Ένωσης, όλα ψεύτικα, βρόμικα, συμφωνημένα «κάτω απ’ το τραπέζι», τικές πράξεις, παραλείψεις ή υλικές ενέργειες οργάνων των δημοσίων πλαστά, κάλπικα, ανάξια λόγου, αναξιοπρεπή, κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση υπηρεσιών που παραβιάζουν δικαιώματα ή προσβάλλουν νόμιμα συμφέτου «συστήματος»… ροντα φυσικών ή νομικών προσώπων» χωρίς ποτέ να έχει καταφέρει να διΚαι ο απλός Έλληνας, ο απλός πολίτης, ο απλός άνθρωπος να τρέχει γύρω καιολογήσει την ύπαρξή του. γύρω στον κύκλο των Χαμένων Ελλήνων, πιστεύοντας ότι θα φτάσει στο τέ• Θετικοί εμφανίζονται οι γιατροί για την εισαγωγή και χρήση γενόσημων λος του, ενώ, κυνηγώντας απλώς την… ουρά του, το πολύ πολύ να ξαναφτάφαρμάκων, όπως προκύπτει από έρευνα της Εθνικής Σχολής Δημόσιας σει στην αρχή. 162 crash Απρίλιος/2012

ESWTERIKH OPISTHOFYLOY 24/3/14 4:28 μ.μ. Page 1

OPISTHOFYLO 24/3/14 4:29 μ.μ. Page 2