Τεύχος 13 - Μάϊος 2012

ΔΩΡΕΑΝ το DVD «ΚΕΣΕΣ... Elections» με ΣΗΜΑ ΤΗΝ ΚΩΛΟΤΟΥΜΠΑ

13

EXOF CRASH T.13_Layout 1 27/04/2012 6:55 μ.μ. Page 1

ΤΕΥΧΟΣ 13 l ΜΑΪΟΣ 2012 l ΤΙΜΗ 4,50 € l ΜΗΝΙΑΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΟΛΙΚΗΣ ΡΗΞΗΣ

ΤΕΥΧΟΣ 13 l ΜΑΪΟΣ 2012

Στις 6 Μαΐου...

ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΠΑΝΤΟΥΝ

• Τράπεζα της Ελλάδος: Μοιράζει μπόνους, μερίσματα, αλλά δεν πληρώνει ούτε σεντ για φόρους • ΝΑΪΤΖΕΛ ΦΑΡΑΤΖ: Αν δεν φύγετε από το ευρώ, θα έχετε επανάσταση • Το στρατηγείο των WIKILEAKS προειδοποιεί: Τώρα έρχονται αποκαλύψεις για επιχειρηματίες

EXOF ESWTERIKH_PEIRAWS 27/04/2012 1:30 μ.μ. Page 2

03_EDITORIAL 28/04/2012 1:09 π.μ. Page 3

edito

του ΓΙΩΡΓΟΥ ΤΡΑΓΚΑ

«Πουλημένοι για μια τζούρα εξουσίας»

Μ

ε ρωτάνε πολλοί φίλοι μου τι θα ψηφίσω. Νομίζω ότι είναι ξεπερασμένο το δίλημμα-κλισέ «δεξιός ή αριστερός». Όταν ζεις σε ατμόσφαιρα κατοχής, προτεκτοράτου και καθημερινά νιώθεις στο πετσί σου την έλλειψη δημοκρατίας και την κατάχρηση εξουσίας, έχει σημασία αν είσαι δεξιός ή αριστερός – την ώρα που η πατρίδα βρίσκεται σε διαδικασία ξεπουλήματος και εφαρμόζει το δίκαιο που παράγει η βούληση δυνάμεων κατοχής;

Πιστεύω ότι το πρώτο που πρέπει να μας απασχολεί είναι το σάρωμα, η παραδειγματική τιμωρία του δικομματισμού. Δηλαδή, των πρωταιτίων της εθνικής καταστροφής, εκείνων που μας οδήγησαν στο ΔΝΤ και υπέγραψαν το σύμφωνο κατοχής που λέγεται Μνημόνιο. Η βαριά καταδίκη τους από τη λαϊκή ετυμηγορία δεν θα είναι μόνο ένα μήνυμα προς τα ντόπια κέντρα εξουσίας που λεηλάτησαν τα δημόσια ταμεία. Θα είναι κι ένα μήνυμα προς όλη την Ευρώπη, που ήδη έχει ξεσηκωθεί και αμφισβητεί τη γερμανική ηγεμονία και την πολιτική λιτότητας που επιβάλλουν οι τράπεζες. Είναι εθνική υποχρέωση. Είναι το ύψιστο πατριωτικό καθήκον να ψηφίσουμε κατά των δυνάμεων του Μνημονίου. Χωρίς να σκεφτούμε αυτή τη φορά παλαιές συνήθειες, οικογενειακές παραδόσεις και κομματικές ετικέτες. Στις εκλογές αυτές προηγείται η ελευθερία της πατρίδας και η αξιοπρέπεια των Ελλήνων, που ατύχησαν να έχουν επί σειρά ετών στο πολιτικό τιμόνι ανεπαρκείς, δωσίλογους, μειοδότες και σφογγοκωλάριους ξένων δυνάμεων. Ψηφίστε δεξιά ή αριστερά, αλλά αντιμνημονιακά! Μαζί με το «Crash» Μαΐου που κρατάτε στα χέρια σας πήρατε κι ένα DVD με τίτλο «Κεσές elections – με σήμα την κωλοτούμπα: Με πέτσα για τους χωρίς… τσίπα». Είναι απολαυστικό, και συνιστώ να το δείτε μαζί με όλα τα μέλη της οικογένειας και τους φίλους σας. Έτσι, για να θυμηθείτε όλες τις δηλώσεις-κωλοτούμπες των κορυφαίων πολιτικών μας, που άλλα έλεγαν τη Δευτέρα, άλλα την Τρίτη και άλλα την Τετάρτη! Σε αυτό το συλλεκτικό DVD θα δείτε όλα τα γιαούρτια που εκτοξεύτηκαν από την εποχή που άκουσε η κοινή γνώμη το «όλοι μαζί τα φάγαμε». Όπως θα διαπιστώσετε σε αυτό το τεύχος, το «Crash» προσπαθεί να έχει την καλύτερη και εγκυρότερη ενημέρωση από διάφορες πηγές. Διαβάστε τη συνέντευξη που μας παραχώρησε το επιτελείο των Wikileaks – το δεξί χέρι του Άσαντζ, του καταδιωκόμενου Αυστραλού ιδρυτή του ιστότοπου. « Ήξεραν οι πολιτικοί σας», λέει, «αυτό που ερχόταν, αλλά δεν φρόντισαν να το σταματήσουν». Γιατί άραγε; Γιατί η διαχείριση της μπίζνας του χρέους φέρνει δισεκατομμύρια;

Κρατάμε το λόγο μας. Σε αυτό το τεύχος θα διαβάσετε τη δεύτερη παρτίδα αποκαλύψεων για την Τράπεζα της Ελλάδος, που ποτέ δεν ήταν… ελληνική! Μοιράζει μερίσματα. Μοιράζει μπόνους. Ανήκει στους Ρότσιλντ, την JP Morgan και σε άλλους ξένους (94%), αλλά δεν πληρώνει ούτε ένα σέντσι φόρο! Ειδικό βάρος και ενδιαφέρον έχει, κατά τη γνώμη μου, το θέμα που έχουμε για τους εκβιασμούς και τις πιέσεις σε τράπεζες, προκειμένου να αλλάξει πολιτική γραμμή ο ALTER, που τελικά έκλεισε και έμειναν στο δρόμο 600 εργαζόμενοι. Μιλάμε για παρασκήνια και ατμόσφαιρα δικτατορίας στη Νότια Αμερική. Μιλάμε για επιχείρηση εξόντωσης και φίμωσης ενοχλητικών δημοσιογράφων και μέσων ενημέρωσης μέσω οικονομικών πιέσεων που μπορεί να ασκήσει μια τράπεζα ή ένας τραπεζίτης. Εκβιαζόμενος τραπεζίτης, από πολιτικούς βαθύτατης φασιστικής νοοτροπίας... Ξέρετε ποιος είναι ο ισραηλινός κολοσσός που λέγεται Delek; Με πετρέλαια και φυσικά αέρια ασχολείται. Θα τον έχετε ακούσει από τους ισχυρισμούς του Πάνου Καμμένου, ότι έχει εξασφαλίσει (πότε πρόλαβε;) μια εγγύηση ή επιταγή 130 δισ. ευρώ (!) έναντι της παραχώρησης του ορυκτού πλούτου μας. Κατά σύμπτωση, η εταιρεία ήρθε σε επαφή και με τη Ν.Δ. Κατά διαβολική σύμπτωση, με την ίδια εταιρεία είχε ανοίξει μεγάλες παρτίδες και κουβέντιαζε big deals ο Γιώργος Παπανδρέου. Διαβάστε, λοιπόν, ποια είναι η εταιρεία που ενώνει τον Καμμένο, τον Σαμαρά και τον Παπανδρέου… Ομολογώ ότι, διαβάζοντας την αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στο «Crash» ο Βρετανός ευρωβουλευτής Νάιτζελ Φάρατζ, ένιωσα ότι μένω σε κάποια περιοχή της Κολομβίας, την οποία ελέγχει καρτέλ εμπόρων της κοκαΐνης. Ή είμαι κάτοικος σε κάποιο νησί της Καραϊβικής, το οποίο διοικεί ένας δικτάτορας τύπου Ντιβαλιέ ή Τρουχίλιο. Ο άνθρωπος ξεκάθαρα μας είπε ότι «έχουν δολοφονήσει τη δημοκρατία στην Ελλάδα» και ότι οι αξιωματούχοι των Βρυξελλών, όπως ο Ρομπάι, δεν έχουν «κανένα σεβασμό απέναντι στους δημοκρατικούς θεσμούς και στο πολιτικό ήθος». Δηλαδή, εμμέσως πλην σαφώς, ο Βρετανός ευρωσκεπτικιστής περιγράφει τους Βρυξελλιώτες ως «κακοποιά πολιτικά στοιχεία» και υπογραμμίζει ότι οι «ντόπιοι συνεργάτες τους (σ.σ.: εδώ στην Ελλάδα) ξεπουλιούνται για μια τζούρα εξουσίας και χρήματος»! Κλείνοντας εύχομαι με όλη τη δύναμη της ψυχής μου στο επόμενο τεύχος του «Crash» να γράψω για το σάρωμα, την αποτέφρωση του δικομματισμού και του παρόντος, αραχνιασμένου πολιτικού σκηνικού, που έφερε στην πατρίδα τέτοια καταστροφή. Στο χέρι μας είναι.

Εύχομαι με όλη τη δύναμη της ψυχής μου στο επόμενο τεύχος του «Crash» να γράψω για το σάρωμα, την αποτέφρωση του δικομματισμού και του παρόντος, αραχνιασμένου πολιτικού σκηνικού

“

Μάιος 2012

crash 3

004_005_PERIEXOMENA 28/04/2012 4:28 π.μ. Page 4

crash

6

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

18 Αποκάλυψη

Eκλογές

H τράπεζα της Ελλάδος

μοιράζει BONUS, δίνει ΜΕΡιςΜΑτΑ και δΕν ΠΛΗΡΩνΕι

ΟυτΕ ςΕντ

Θυμήσου τον Μανώλη και τον Λάκη

για ΦΟΡΟυς! του Παναγιώτη Κερτεζίτη

30 ςυνέντευξη νάιτζελ Φάρατζ

άρθρο του Γιώργου Τράγκα

15 Οικονομία

«Αν δΕν ΦυΓΕτΕ

από το ευρώ, θα έχετε

ςΟΚ και δΕΟς

ΕΠΑνΑςτΑςΗ...»

για την επόμενη μέρα

Συνέντευξη στη Δέσποινα Παπαγεωργίου του Γιώργου Παππού

Μηνιαίο Πολιτικό Περιοδικό Ολικής Ρήξης Ιδιοκτησία: Αρθρογράφος: Γενικός Διευθυντής: Σύμβουλος Έκδοσης: Διευθυντής: Οικονομικός Διευθυντής: Αρχισυνταξία: Εμπορική Διεύθυνση:

ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Γιώργος Τράγκας Παναγιώτης Τζένος Δημήτρης Κωνσταντάρας Αντώνης Πρέκας Γιάννης Τράγκας Μαρία Καρρά Μάρθα Τσιατά mtsiata@yahoo.gr

Αρθρογράφοι Τεύχους: Τάσος Παπαδόπουλος Ειδικοί Συνεργάτες: Γιώργος Ανδρουτσόπουλος, Δέσποινα Παπαγεωργίου Γράφουν: Ιωάννα Ηλιάδη, Γιώργος Σόμπολος, Τάκης Μεντής, Kατερίνα Σταυρίδου, Αλέξης Μίχας, Αργύρης Παναγόπουλος, Σπύρος Νάννος Διόρθωση Κειμένων: Χρήστος Τρεμούλης Δημιουργικό-Παραγωγή: Αρχείο Φωτογραφιών: Φωτογράφος: Photo Editor: Εκτύπωση: Διεύθυνση: Τηλέφωνο: FAX: e-mail: 4 crash Μάιος 2012

(Βρετανός ευρωβουλευτής)

Κωνσταντίνος Παναγούλιας, Νικόλας Ζαφειρόπουλος EUROKINISSI Α.Ε., AΠΕΙΡΟΝ Α.Ε.

STUDIO RASSIAS by Βαγγέλης Ρασσιάς Μιχάλης Τσίτας ΧΑΪΔΕΜΕΝΟΣ Α.Ε.Β.Ε. Κορίνθου 1 και Τατοΐου, Μεταμόρφωση 210-2839036 210-2839038 info@crashmag.gr

36 Θέμα Οι στενές σχέσεις του ΓΑΠ με τους μετρ της προπαγάνδας

Η... επιχείρηση

«Ελληνική κρίση» της Ιωάννας Ηλιάδη

40 ςυνέντευξη Μανώλης Γλέζος

«Ta δΑνΕιΑ

κάνουν σκλάβους

τΟυς ΛΑΟυς»

Συνέντευξη στη Δέσποινα Παπαγεωργίου

004_005_PERIEXOMENA 28/04/2012 4:31 π.μ. Page 5

74 Αποκλειστικό ΜιΛΑΕι τΟ «δΕΞι ΧΕΡι» τΟυ τΖΟυΛιΑν ΑςΑντΖ των Wikileaks

Οι εκβιασμοί που του Παναγιώτη Κερτεζίτη

48 Αποκάλυψη

Άρθρο 82 Η απογοήτευση, η οργή

και ο φόβος για το αύριο

84 Θέμα

H επιταγή -φάντασμα των 130 δισ.

νΕΚΡΟ

τον τσαλικίδη

ενώνει ΚΑΜΜΕνΟςΑΜΑΡΑ με

του Δημήτρη Κωνσταντάρα

52 Πολιτική

τα Big dEalS του ΓιΩΡΓΟυ του Νίκου Καραμπέρου

92 Κοινωνία Ο «ΑΓνΩςτΟς» ΠΟΛΕΜΟς

στη λεωφόρο ςυγγρού

του Γιώργου Αξιώτη

58 Πορτρέτο

BENNY Ο άνθρωπος

Οι αυτοκτονίες που βάζουν φωτιά στα καθεστώτα Από το βουδιστή μοναχό στη ςαϊγκόν του ’68 στο φαρμακοποιό του ςυντάγματος των Δημήτρη Κωνσταντάρα, Κατερίνας Σταυρίδου

παντός καιρού

και όλων των καταστάσεων

του Σπύρου Νάννου

64 Φάκελος

110

Κοινωνία

Φορολογικός «ΠΑΡΑδΕιςΟς» στην καρδιά της Αθήνας

του Παναγιώτη Κερτεζίτη

B L Ο G

Ι Δ Ε Ω Ν

θα θυμηθώ “τιΜΠΡΟςτΑ

ςτΗν ΚΑΛΠΗ

10 πρόσωπα του πολιτισμού εξομολογούνται...

136 Επέτειος

Ποιοι έβαλαν

τΑΦΟΠΛΑΚΑ

στην ΑυτΟνΟΜΗ ΠΟντιΑΚΗ δΗΜΟΚΡΑτιΑ Αφιέρωμα στη Γενοκτονία της 19ης Μαΐου 1922 του Τάκη Μεντή

146 διεθνή Ο τΕΛΕυτΑιΟς

αποικιακός πόλεμος των Άγγλων ΞΑνΑγίνεται για το ΠΕτΡΕΛΑιΟ

του Δημήτρη Κωνσταντάρα

KIFISIAS ISLANDS ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΚΗΦΙΣΙΑΣ

128 Εκλογές

της Δέσποινας Παπαγεωργίου

του Τάσου Παπαδόπουλου

Ποιοι ήθελαν

Γιώργος Καραμπελιάς «aν φύγουμε από τΗν ΕυΡΩΠΗ, θα παραδοθούμε στους τΟυΡΚΟυς»

Συνέντευξη στον Γιώργο Ανδρουτσόπουλο

«Έρχονται αποκαλύψεις για επιχειρηματίες»

οδήγησαν στο «λουκέτο»

122 ςυνέντευξη

“

44 Παρασκήνιο

«Θα πέσει ΞυΛΟ ΑΛυΠΗτΟ, μετά τις εκλογές, αν...» των Γιώργου Σόμπολου, Δέσποινας Παπαγεωργίου

162 Άρθρο το χρέος μας προς την Πατρίδα, πιο βαρύ από το χρέος στους δανειστές του Αντώνη Πρέκα Μάιος 2012

crash 5

006_014_MH KSEXASW 28/04/2012 2:56 π.μ. Page 6

crash

ΕΚΛΟΓΕΣ 2012

006_014_MH KSEXASW 28/04/2012 2:56 π.μ. Page 7

Θυμήσου τον Μανώλη και τον Λάκη λοι πρέπει να πάμε στις κάλπες. Αυ τή τη φο ρά απ αγ ορ εύ ετ αι η απ οχ ή. Δε ν μπ ορ είς να με ίνε ις αν απ οφ άσ ιστ ος . Όσ η αη δία κα ι περιφρόνηση κι αν νιώ θεις για το υπάρχον πολιτικό σύστ ημα. Όσο κι αν βλ έπ εις ή θε ωρ είς ότ ι υπάρχει οφθαλμοφανής ανεπάρκεια πολιτικού προσωπικού και η ίδια παλαιοκομματική νοοτροπία σε όλους τους χώρους. ΚυριΑΚH 6 ΜΑΐου. Μη ν ξεχAσεισ όσα υπέστης και όσα υφίστασαι. Μην κάτσεις από αντίδ ρα ση στ ο σπ ίτι σο υ ή πρ οτι μή σε ις να πα ς μια βόλτα στον ήλιο. Αυ τή τη φορά δεν ψηφίζε ις μό νο για σέ να . Αυ τή τη φο ρά ψη φί ζε ις κυ ρίω ς για τα πα ιδι ά σο υ κα ι τα εγ γό νια σο υ. Για τις επόμενες γενιές. Δεν πρέπει να ξεχάσε ις, να συ γχ ωρ ήσ εις , αυ το ύς πο υ έβ αλ αν υπ ογ ρα φέ ς κά τω απ ό το Μν ημ όν ιο. Σε έν α

Α

σύμφωνο πολύχρονης κα τοχής και οικονομική ς δο υλ εία ς, εκ χώ ρη ση ς τη ς οικ ον ομ ική ς κυριαρχίας. Πιστεύουν ότι είμαστε αμνήμονε ς, φο βισ μέ νο ι, πε ιρα μα τό ζω α πο υ υπ ακούουν σε όλες τις εντολ ές, τις οδηγίες και τις αποφάσεις. είμαστε; ▲ ▲

Ο

του ΓΙΩΡΓΟΥ ΤΡΑΓΚ

006_014_MH KSEXASW 28/04/2012 2:56 π.μ. Page 8

23 ΑΠριλιου 2010: ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου ανακοινώνει από το Καστελόριζο την προσφυγή της ελλάδας στο μηχανισμό στήριξης

▲ ▲

ς ελλάΤράπεζας τη ς τη ς τή η ικ στην νας διο υς ρότσιλντ, τή την το υ α σ ι ε ε μ κ υ ο νή σ α ιώ ν δος (που Θα επιβεβα ς ξένους) δε και σε άλλου ή φ ο εμ π ισ το n ψ a ε μ rg έo ή μ M ή τα χ P ς ο J π άρει άποψη με α ίτιους της ίησε για να π ς στους πρωτα ε προειδοπο σ χή νο ίς προκειμέα τε ή σ ς ο μ νη σύ προσαρ να ή ς; υ ή ο φ σ ο α τρ τρ σ σου και την εθνικής κατα την περιουσία ς ι ει σ ότ ώ σ ισ ε να σ Α υ νο εχ οσκόπησαν Αΐου. Μην ξ υ. Όλοι κερδ ο σ α ιά γι νε ν) γέ λα ΚυριΑΚη, 6 Μ ο ει οικ ικονομικά. ποίησαν (ως όφ ολιτικά και ο π υ, ο σ ρα ς α ο π ρ ά ε δεν σε προειδο β σ ια, σε π ε λ ά τη ς , αιναν. Επί χρόν ίτ η ς , ή σ ο υ ν β λ ο νέ π υ ε σ ν σ υ θα ο ις σ α ή ζε όσ απάτηΔεν ν ό τι ύ τελικά σε εξ α ι σ ο υ έλ εγ α ο κ φ ν Α α . σ α ύ μ χυ ύ νο σ θ ν «ι λα π ν εντεήσου α, με αν, όλα έγινα ονομικά χώρ ψ ικ τε ο σ ή ρ λή ς ε χυ ει σ ισ ίξ ι α α μια α «ή αλν να π σαν κ ε προέτρεπα ε το επιχείρημ Σ μ ι ». ια κα ρ ά ίκά δ α νι ο φ π το ρά λώς ξα δύσεις τήριο, να επεν λιάζουμε». διβ λύ στο Χρηματισ χα τα λάζουμε ή βου σ υ ο σ τα ώ ρ ιδ ν ε χ Α σ ε ισ μα σου και το Α ΐο υ. Μ η ν ξ μοσίου και Μ δη 6 ύ , η κο Κ νι ιΑ λη ρ ελ υ Κυ ά φ ιξ η τη ς να ομόλογα το η κ ε ς γι α τη ν ου στη «σιθ σ ς τή ει ω ρ έσ θ ν ε τα δ α ό τι ςκ τρίδα σου. να αφήσεις τι ΔΝΤ στην πα εζών, που π υ α το ι τρ α ν κ ώ ς κ α νι ικ Τρό ελλη σ ή το υ ς, ράζουν γουριά» των ε τη ν α π ό φ α γο μ α , τι να ό ο ν εί α μ ίπ η ε επίσηστο σ Σου άπεζες χρεοκοπήσει είχαν φτάσει τρ η α μ ξί α να ν ια α σ ερ λά εσύ, η ι τριπ κατάφ χρεοκόπησες χές του σε διπλάσια κα ά ιο λλ ερ α π ς, ες το ά λλ ρ ά και σε μα το κ κα σύ έχασες στην Τουρκία θυπουργός, ή κοινωνία. Ε ω κ ρ π νι ς λη να ελ νέ α κόσμου. Κ ικών, κανέγός οικονομ ρ υ ο π υ ς να νέ

▲ ▲

5 ΜΑΐου 2010: ο λαός απεργεί και πλημμυρίζει το κέντρο της Αθήνας. Κουκουλοφόροι ρίχνουν μολότοφ στο υποκατάστημα της τράπεζας Marfin στη σταδίου. Τρεις άνθρωποι, μεταξύ των οποίων και μια έγκυος, βρίσκουν τραγικό θάνατο.

006_014_MH KSEXASW 28/04/2012 2:56 π.μ. Page 9

006_014_MH KSEXASW 28/04/2012 2:56 π.μ. Page 10

crash

ΕΚΛΟΓΕΣ 2012

Αρχεσ 2011: η Κερατέα μετατρέπεται σε πεδίο μάχης για πάνω από τρεις μήνες. Oι κάτοικοί της αντιδρούν στην απόφαση της κυβέρνησης για κατασκευή χυΤΑ στη θέση οβριόκαστρο

▲ ▲

ι σήμερα ας βρίσκοντα μ ια φ έλ δ α οι και μύριο ιά δ ες έμ π ο ρ η σύνιλ ε Χ κ . η π ιά ό λε κ υ υ, ο ο δ τα κ α ι χ ω ρ ίς τη δουλειά σ ο μ ιαλαν λουκέ ά β έ ικ ς ντ ε α τί μ α η μ σ η πό ιώ θ η κ ε ε π ιχ ε ιρ ς φ εύ γο υ ν α τα ξή σ ο υ, μ ε αματικά η φο ν. Ο ι νέ ο ι μ α ρ α δ σ ε έκ ευ μ χ η ει θ κ τώ ο ξή π ρ υ ς ουν, π σθός σου, α ου έγινε ένα , μεταναστεύ σ α ή ίδ οι τρ ζω α μ η π ω ι ν α χρ κ τη πολύ ρολογία σου σουν, ενώ οι β εβα ιότη τας ιώ α ς ιβ ή επ υ ιν ο π να ερ υ μ τό η υ νο θ ής το εφ ιάλτης κα πολιτικής ζω ς τη ί νο να ι ια α σ ς. κ α ια φ αι και ανασφάλε να κορδώνοντ χ Α σ ε ισ ακολουθούν ε ξ τήρες»! εξ ω ν σ η ί ο Μ κ υ. νι Μ Α ΐο ι ως «εθ α ντ ια ζο ιά νε σ ά υ δ ο Κ υ ρ ιΑ Κ η , 6 παρ κολα ισ ν να πάρεις εύ ην ξεχΑσε μποεν ότι σου έλεγα δ α ρ τώ , 6 Μ Α ΐο υ. Μ ά η Κ λλ νέ α α ιΑ , ρ να ες υ Κ ία εζ π ιρ γά ή ή ευκα ρ ικ Α δ από τις τρά υ. να ο ο σ μ η ι σ α ό ς, ετ Σου δίν ώσεις τη δ της Ακρόπολη ιρείς να πληρ ν ιερό βράχο θα βγει σε πλε το υ σ ο ς νώ λ η ς σ ει ι β ίτ π σ άα το χ ή , ο Μ α δ Κ ς ν ει γρήγορα, το τη έχ σ , εν τε δ ει να το ό π ω ς τό ι εσ ύ, π ο υ Σάντας. Πρέπ ής ρ η κη ντ ά σ τη ρ ια σ μ ό. Κ υ Λ σ ο ι το κα ε δύναΓλέζος ρείς πλέον να ς να οπλιστείς μ υ ει ο π ρ ό ρέ φ νειο, δεν μπο Π ς υ ς. ει το . Να στείπιστέψ ράτσια και ς τη σβάστικα υ. ει ο σ σ ά ό β τι σεις από τα χα τε ώ ιβ κα κ α δημομη. Ν στο γραμματο ευθερίας και ελ α μ νυ ή που φτάνουν μ α ε όλα τα ισ λεις έν ν Ευρώπη, σ ην ξεχΑσε τη Μ υ. λη ό ΐο ε Α σ Μ ς α 6 άσεις τη κρατί Κ υ ρ ιΑ Κ η , τες μας αυτο ρέπει να ανεβ Π ιώ ς. τρ α γη π ς μ τη υ σ τα πέρα ουν οι δυΕκατοντάδες ουν να βρουν ρέπει να νιώσ Π χν . ά η ψ κ υ ες λε δ ιά νό γαλα κτόνησαν. Χιλ η αντίσταση υ ρ έ ς σ τα υ π ίδ ια . Ο ι ο ς κατοχής ότι ο ει κ μ σ νά τα σ μ ή φ το τρ ο μισι εκα άλωσαν. Ενά συσσίτια μεγ

▲ ▲

006_014_MH KSEXASW 28/04/2012 2:56 π.μ. Page 11

25 ΜΑΐου 2011: ξεσπά το κίνημα των Αγανακτισμένων στην ελλάδα. οι πλατείες γεμίζουν οργή.

006_014_MH KSEXASW 28/04/2012 2:56 π.μ. Page 12

▲ ▲

τέκονται σε νθρωποι αντισ ά ι ο ο, π τό ν το θ α ιρ ε σ ία ς . β ία ς κ α ι α υ λαός της καή ο ι φ ρ κα ο μ ρή ε α θ εν κά εν εί μ α σ τε είναι σθ δ εί ξε ις ό τι δ ασισμένος να ο π φ α ο π α να ς ει χή έπ ιο Πρ να παρατεχόμενης περ ν ε λ ε υ θ ε ρ ία κ α ι τη ν δεν μπορούν τι Ό ς. νε ο μ τη ια αμνή ίτ ιο ι κ α ι α γ ω νι σ τε ί γ η το ι ο ι π ρ ω τα ρ ώ μ τι α ν υ υ. το τραγωμ έ νο αξιοπρέπειά υτή η εθνική α η ισ σ ε ρ σ α Α θ χ ά ε κ ξ αραχωρίς Μ Α ΐο υ. Μ η ν τι μ ω ρ η θ ε ί π να α ρ δι ώ υ η το ε ς Κ υ ρ ιΑ Κ η , 6 θ ει ρ νάμ η «βαδ ία . Ή ρωθούν οι δυ ματισμός και μ ο ικ ο δ μ ο νη ά Μ Πρέπει να σα κ υ τι το λουδειγμα οι βραχίονες ιξε και εξακο ρ τή ι σ α ν κ το υ υ νο ο κομματισμού, να ερολί ρονία» π αποτέλεσμα ργάτες του Β ις πίστηρίζει, με νε ν νίου, οι συνε κά το ση ν η Α να ρ ς. εί ία χώ θ ο φ πό υπ τοκογλυ σου α ως έθνος α ου εθ π της διεθνούς μ ύ τα σε α ή γο μ η φ μ δ ο ο λή ταστρ εις στα δι ση και από κα κραη ο ρ μ σω, αν πιστέψ ο χώ ο τρ π ν υ τη ε σ σ οκύψεις βάζουν, αν υπ μία από τα καταστροφή. ταλήξεις σε α κ ι α Α σ ε ισ κ ς ς υ τη το σ τία υ. Μ η ν ξ ε χ κ α όσα υπέ ΐο Α ις ε Μ σ 6 , ιή η ο π Κ ο υν Κ υ ρ ιΑ ίδια, θα νομιμ όλοι μαι σ ε εκ β ιά ζο α π ει λο ύ ν κ α υ σου είπαν « ο ε οι ντόπ σ ι α α τι κ ό έρ ο μ σ η ό ν ι από τη ο οι ξένο τηκαν οι δυ σ σ ά Τό . ιβ ά οβ ιν π ερ α μ ι μ κα θη τρ ο ο κ ρ α ζί τα φάγαμε» τε ς το υ ς . Σ ε ο ν η τι κ ό μας. γά α ρ ίδ νε τρ υ α σ π ι ν ιο τη π ςσ ε ρ ιφ ρ νάμεις κατοχή ο ιτ ά ν ε μ ε π κ ε σ τελίν, ισ ύ ε σ το Α υν και σε εξευ ην ξεχ νο Μ νώ υ. ει ΐο π Α τα Μ ε 6 σ ύφος, Κ υ ρ ιΑ Κ η , να αποδείοικονομικοί ική ευκαιρία αθημερινά οι δ κ ν να υ ο μ ζο ι ν να τό υ εί α ότι ώ, σε ν κάλπη, ότι εδ ξεις εκεί, στη

▲ ▲

δ

006_014_MH KSEXASW 28/04/2012 2:57 π.μ. Page 13

ρ

ή μ χ α

ακρ

δρα χμή

ΠΤ Ω Χ ΕΥΣ Η ?

ΞΥΛΟ Aνάπτυξη α ι ε ίβ φόβος

ΠΕΙΝΑ ΑΝΕΡΓΙΑ

17 μήνες crash ΟΛΙΚΗ ΡΗΞΗ ΜΕ ΤΙΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΚΑΤΟΧΗΣ

Μάιος 2012

crash 13

Μ

ΗΝ ΚΩΛΟ Τ Α

ΥΜΠΑ ΤΟ

ME ΣΗ

006_014_MH KSEXASW 28/04/2012 2:57 π.μ. Page 14

ΚΕΣΕΣ...

Elections

Ο λαός ψήφισε...

δειτε το DVD του Crash

Oι μεγάλες... γιαουρτοσκοπήσεις της 3ετίας 2009-12

Ακούς τους ω. Φοβάσαι. ρ έ ι «έγκυκορ ιτ ο υ ς » κ α ς διεθνούς το υ κ τη γ ς έ « τέ σ λε τε εκ ο το να σου αναλυτές π ε ιρ α μ α τό ζω κιά» το ς ι υ α ο ίσ ρ Ε ς. γλ υ φ ία αναν το σ άλλος δρόΝότου. Σε έκ εν υπάρχει ου δ π , τι ύ ό ο ε α ν λ ευρωπαϊκού έ υ λ νο ρίζοναθημαγμέ το φόβο στη ν τό υ α χ τρ ο ε νό ς κ ίζ ε ι το υ ς υ π ό λ ο ιπ ο υ ς ε σ . ς μήμο οβ ε κ ά θ ε τρ ε ις ν ά π ρ έ π ε ι να φ ώ π η ς , σ το υ ς ο π ο ίο υ ς ν ρ ε π ι α τα ι κ υρ ς του ελλ α ο ύ ς τη ς Ε ερίφημη δημοσιονομιέτρα σφαγή μ α έ ν π τα η ι ς α ε ν ετ ου με λιτότη επιβάλλ σμού. οπλίσ υ Μέρκελ και η θ ς η λ τη π α ύ χί ο ρ α ικ θ ώλην κή πει όπως ο Μαν υ ν. ο ώ ψ εζ έ π κ α σ τρ . ν η τα τω δύναμ Κ α το χ ή . Α σ ε ισ ά κ η ς σ τη ν υ. Μ η ν ξ ε χ λ ΐο ο Α ι Μ α 6 κ , η ς Κ η λ ρθωσανά Κ υ ρ ιΑ χή που κατό λένε ότι τα βά υ υ ο ψ σ ε ά μ ιν ι ο ερ έ μ ν Δυο ότι καθη έχεις ακόμα υν» τη γερίωσαν και ότι να «παγώσο τε να τό ν ις α νε σου δεν τελε σ γί θήνα. να ηση στην Α να κάνεις για ίκ ιο δ τη σ ή ις ικ νε πολύ δρόμο ν άχο μεί μα Αν θέλεις να το ν ιε ρ ό β ρ σ ύ σ νε ε έ ι λ κ ιο α ταγωνιστικός. ίδ Αν έ β ε το μήτου ευρώ… Το λης και στείλ ο υρωπ ε σταθερότητα ό ς ρ υ κ ο Α λ λ ς ά τη πη, σε μ μ ύ ρ ια λη την ευρώ τους ό σ ε ν κ α ι σ ε ε κ α το σ υ υ νο ο ώ σ λ ά η νυμ ήδη διαδ τέβασε τη ν παίους, που κ ό σ μ ο. Κ α ντ α ι ε να ντ ίο ν ο ο τ ίρ ε ο γ ε λ ξ ό ε ι δρόμους κα β α λι σ μ ο ύ κ α ι το υ κ α νι υ σβάστικα! νο λί ο ερ Β υ

▲ ▲

ξ

το των αγορών.

Μια επίκαιρηιστορική παραγωγή για πολλά γέλια και για ακόμα περισσότερα γιαούρτια. Πρωταγωνιστεί όλος ο θίασος του μεγάλου μας πολιτικού τσίρκου Μην ξεχΑσεισ νΑ το δεισ!

015_017_PAPOUS 27/04/2012 11:30 μ.μ. Page 15

ΣΟΚ και ΔΕΟΣ

για την επόμενη μέρα του Γιώργου Παππού

Β

▲ ▲

Αυτά που έχουν υπογράψει Βenny-Σαμαράς με την Τρόικα

αρύ και ασήκωτο χαρακτηρίζεται το φορτίο που καλείται να σηκώσει η επόμενη κυβέρνηση, πολύ περισσότερο οι Έλληνες πολίτες, καθώς η νέα δανειακή σύμβαση και το νέο Μνημόνιο που τη συνοδεύει προβλέπουν ή και υποκρύπτουν πολλές υποχρεώσεις, νέες επώδυνες περικοπές μισθών και συντάξεων, αλλά και νέα φορολογικά βάρη. Εάν αναλογιστεί δε κανείς ότι το σχέδιο χρηματοδότησης του ΔΝΤ εκτείνεται έως το 2016, όπως επίσης ότι ήδη συζητείται επισήμως το σφόδρα πιθανό ενδεχόμενο «κενού» χρηματοδότησης άρα και της ανάγκης νέου «πακέτου», είναι προφανές ότι η επιτήρηση της ελληνικής οικονομίας, άρα και η πολιτική λιτότητας, θα εφαρμοστεί για τουλάχιστον μια 10ετία ακόμα.

015_017_PAPOUS 27/04/2012 11:30 μ.μ. Page 16

crash

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

▲ ▲

Είναι, άλλωστε, ενδεικτικό ότι στην τελευταία έκθεσή του για τις προοπτικές της οικονομίας διεθνώς το ΔΝΤ επισημαίνει ότι αυτή η συνταγή των περικοπών θα πρέπει να διαρκέσει έως το 2030, για να έχει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα στη βιωσιμότητα του χρέους, με περικοπές που αγγίζουν ή ξεπερνούν συνολικά τα 23 δισ. ευρώ. Ανατρέχοντας στα όσα προβλέπει το Μνημόνιο, θα πρέπει να σταθεί κανείς καταρχήν στα όσα ήδη θεσμοθετήθηκαν ως προαπαιτούμενα για την υπογραφή της δανειακής σύμβασης και θα μας... συνοδεύουν τα χρόνια που έρχονται. Ειδικότερα, η πρώτη δέσμη παρεμβάσεων στα εργασιακά είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση κατά 22% των κατώτερων μισθών της ΕΓΣΕΕ (-32% για τους νέους), που συμπαρέσυρε βέβαια και το επίδομα ανεργίας, όπως επίσης την κατάργηση επί της ουσίας της μετενέργειας, με αποτέλεσμα όσοι κλάδοι μείνουν από τα μέσα Μαΐου και μετά χωρίς σύμβαση να κινδυνεύουν να «προσγειωθούν» στους μισθούς της ΕΓΣΣΕ. Επιπλέον, προβλέφθηκε η μείωση των επικουρικών συντάξεων αλλά και των κύριων συντάξεων καθώς και η αναπροσαρμογή του εφάπαξ σε «προβληματικά» Ταμεία, η μείωση των αναπηρικών συντάξεων στο 10% του συνόλου των συντάξεων και βέβαια η πολυπόθητη για τη Τρόικα κατάργηση της μονιμότητας στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, η οποία θα διευκολύνει το σχεδιασμό για περισσότερες από τις προγραμματισμένες 15.000 αποχωρήσεις υπαλλήλων έως το τέλος του έτους. Τα χειρότερα είναι βέβαια μπροστά μας, αρχής γενομένης από τα εργασιακά, καθώς έως τον Ιούλιο θα πρέπει η κυβέρνηση να καταλήξει σε ένα νέο πλαίσιο για την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, όπου, όπως αναφέρεται ρητώς, ο κατώτερος μισθός θα ορίζεται νομοθετικά, ενώ συν τοις άλλοις εάν δεν καλυφθεί το «κενό» ανταγωνιστικότητας έως το τέλος του έτους, το ΔΝΤ έχει ήδη προειδοποιήσει για αναστολή 13-14ου μισθού. Ιδού και η σχετική πρόβλεψη στο Νέο Μνημόνιο: «Η κυβέρνηση θα εργαστεί μαζί με τους κοινωνικούς εταίρους για τη μεταρρύθμιση του συστήματος καθορισμού των μισθών σε εθνικό επίπεδο. Έως το τέλος Ιούλιου 2012 θα καταρτιστεί ένα χρονοδιάγραμμα για την αναθεώρηση της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας. Η πρόταση θα στοχεύει στην αντικατάσταση του ύψους των μισθών που ορίζονται στην ΕΓΣΣΕ με ελάχιστο ύψος μισθού νομοθετημένο από την κυβέρνηση σε διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους». Ποιο είναι το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα; Υποτίθεται μια μείωση του κόστους εργασίας κατά 15% έως το 2014, αλλά, όπως δείχνουν τα έως τώρα στοιχεία και οι προβολές που έχει κάνει η Τράπεζα της Ελλάδος, η απορρύθμιση της αγοράς εργασίας είναι τέτοια και οι μειώσεις αποδοχών τέτοιου εύρους, που η μείωση του κόστους εργασίας στον ιδιωτικό τομέα θα ξεπεράσει το 16% στο τέλος του 2013!

16 crash Μάιος 2012

Οι 7 πληγές της Τρόικας που μας

1 2 3

4 5

ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ Νέα μέτρα για το 2012, εφόσον δεν κλείσει η «τρύπα» στα έσοδα και δεν συγκρατηθούν οι απώλειες των ασφαλιστικών ταμείων.

ΠΕΡΙΚΟΠΕΣ Νέες περικοπές τουλάχιστον 11,5 δισ. ευρώ, που θα ξεκινήσουν από φέτος και θα εκτείνονται έως και το 2014.

ΕΙΔΙΚΑ ΜΙΣΘΟΛΟΓΙΑ Στο στόχαστρο οι μισθοί ένστολων, δικαστικών, πανεπιστημιακών, γιατρών του ΕΣΥ, οι οποίοι θα χάσουν 12% κατά μέσο όρο.

ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ Περικοπές τουλάχιστον 3,5 δισ. ευρώ στα αποκαλούμενα προνοιακά επιδόματα.

ΔΗΜΟΣΙΟΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ «Λουκέτα» σε φορείς και οργανισμούς του δημοσίου, που συνεπάγονται πάνω από 15.000 απολύσεις μόνο για φέτος.

Τα μέτρα που έρχονται Κατά τα άλλα, στην αξιολόγηση του Μαΐου θα κριθεί εάν πρέπει να ληφθούν και νέα μέτρα για το 2012 λόγω διαφαινόμενων αποκλίσεων και μεγαλύτερης ύφεσης. Τα στοιχεία που ανακοίνωσε το υπουργείο Οικονομικών για το πρώτο 3μηνο του έτους είναι άλλωστε λίαν ανησυχητικά, καθώς αφενός επιβεβαιώνουν την έλλειψη δυναμικής στα έσοδα, με την «τρύπα» να διαμορφώνεται στα 350 εκατ.

ευρώ, αφετέρου δείχνουν ότι και φέτος τα Ταμεία θα χρειαστούν πολύ περισσότερα όχι μόνο σε σχέση με τον Προϋπολογισμό, αλλά σε σχέση με πέρυσι, καθώς αδυνατούν να σηκώσουν το βάρος της απώλειας των εισφορών. Ποια μπορεί να είναι τα νέα μέτρα; Μάλλον μια επέκταση του «πακέτου» της διετίας 20132014 προς τα πίσω και με μεγαλύτερη... διάθεση περικοπών. Ήδη στο «πακέτο» ύψους 11,5 δισ. ευρώ για τη διετία 2013-2014 περιλαμβάνον-

015_017_PAPOUS 27/04/2012 11:30 μ.μ. Page 17

περιμένουν την επόμενη μέρα

6

7

ΝΕΟΙ ΦΟΡΟΙ Νέο φορολογικό μπαράζ: μείωση κλιμακίων που θα φέρει επιβαρύνσεις σε χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, κατάργηση φοροαπαλλαγών, αύξηση του φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης, λιγότεροι συντελεστές ΦΠΑ με αύξηση τιμών στα είδη ευρείας κατανάλωσης, ενοποίηση φόρων στα ακίνητα, αύξηση αντικειμενικών αξιών.

ΔΕΗ - ΑΣΤΙΚΕΣ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Αυξήσεις στα τιμολόγια της ΔΕΗ και στα εισιτήρια των αστικών συγκοινωνιών.

ται μείωση κατά μέσο όρο 12% στα ειδικά μισθολόγια, περικοπές στα κοινωνικά επιδόματα τουλάχιστον 3,2 δισ. ευρώ, «λουκέτα» σε φορείς του δημοσίου, αλλά είναι προφανές ότι εάν η Τρόικα κρίνει πιθανό το φετινό δημοσιονομικό εκτροχιασμό, τότε τα παραπάνω νούμερα θα... ξεχειλώσουν, χωρίς να αποκλειστεί η αναδρομική εφαρμογή τους από 1/1/2012 κυρίως όσον αφορά τις μειώσεις αποδοχών στους ένστολους, τους δικαστικούς, τους διπλωμάτες, τους

τερη, δηλαδή «αναίμακτη». Ωστόσο, εάν ανατρέξει στην έκθεση που παρέδωσε το ΔΝΤ στην κυβέρνηση Παπαδήμου, θα διαπιστώσει ποιες είναι οι προθέσεις της Τρόικας. Το ΔΝΤ επισημαίνει ότι δεν πρέπει να γίνει άμεσα καμία μείωση συντελεστών ΦΠΑ και φόρου εισοδήματος, προτείνει κλίμακα με μόλις τρία ή τέσσερα κλιμάκια και μετατροπή του αφορολογήτου των 5.000 σε μη επιστρεφόμενη μείωση φόρου, ενώ θεωρεί ότι η επιβεβλημένη μείωση των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών πρέπει να αντισταθμιστεί από την αύξηση των έμμεσων φόρων ή των φόρων στα ακίνητα. Όσον αφορά τον ΦΠΑ, συστήνει την άμεση μετάταξη αγαθών-υπηρεσιών από το 6,5% στο 13% με προσδοκώμενο δημοσιονομικό όφελος 590 εκατ. ευρώ, την κατάργηση του μειωμένου συντελεστή για τα νησιά του Αιγαίου με όφελος για τον προϋπολογισμό 130 εκατ. ευρώ, την επιβολή βραχυπρόθεσμα ενιαίου συντελεστή 19% εκτός του τουρισμού, καθώς και την υπαγωγή σε καθεστώς ΦΠΑ των αγροτών. Οι αναλυτές του Ταμείου συστήνουν, επίσης, ετήσια αυτόματη αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών αλλά και μείωση του φόρου μεταβίβασης, την επιβολή Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο κρασί, μεγαλύτερη φορολόγηση των μεταχειρισμένων Ι.Χ., μεγαλύτερη φορολόγηση στον καπνό (στριφτά τσιγάρα), μεσοπρόθεσμα αύξηση στο 20% από 10% του φόρου σε καταθέσεις-ομόλογα, καθώς και αύξηση στο 25% από 20% του συντελεστή για τις ομόρρυθμες εταιρείες.

Η νέα σύμβαση

γιατρούς του ΕΣΥ, τους πανεπιστημιακούς. Στο «πακέτο» του Ιουνίου θα ήταν παράλειψη να μη συμπεριλάβει κανείς το νέο Φορολογικό, που θα προβλέπει σε κάθε περίπτωση εξάλειψη φοροαπαλλαγών και προνομιακών καθεστώτων, ενοποιήσεις φόρων στα ακίνητα αλλά και αύξηση αντικειμενικών αξιών. Ανατρέχοντας κανείς στις προβλέψεις του Μνημονίου, θα μείνει με την εντύπωση ότι η επικείμενη μεταρρύθμιση θα είναι δημοσιονομικά ουδέ-

Η νομοθετική πρόβλεψη για Ειδικό Λογαριασμό μέσω του οποίου θα περνάνε οι δόσεις του δεύτερου «πακέτου» και θα εξυπηρετούν κατά προτεραιότητα τις εξωτερικές υποχρεώσεις –δηλαδή το εξωτερικό χρέος– δεν υπήρξε στη δανειακή σύμβαση, αλλά συμπεριλήφθηκε σε άλλο νόμο. Ωστόσο, η δανειακή σύμβαση έχει όλες τις άλλες αιχμές που δικαιολογούν τις ενστάσεις και τις εντάσεις. Διαβάζοντας το ιδιαιτέρως απαιτητικό νομικό κείμενο, δεν μπορεί να μη σταθεί κανείς στο ότι θα κινούμαστε εφεξής στους... ρυθμούς του αγγλικού δικαίου, καθώς έτσι οι δανειστές μας διασφαλίζονται από ενδεχόμενη στάση πληρωμών, όπως επίσης στο ότι προβλέπεται πως οι όποιες διαφορές θα λύνονται όχι στα ελληνικά δικαστήρια, αλλά στα δικαστήρια του Λουξεμβούργου! Αίσθηση προκαλεί, επίσης, η πρόβλεψη για τόκο υπερημερίας 2% στο ήδη υψηλό επιτόκιο που θα πρέπει να πληρώνει η Ελλάδα για την εξυπηρέτηση και των δύο μνημονιακών δανείων, ενώ το... κερασάκι στην τούρτα δεν είναι άλλο από την παραίτηση του ελληνικού δημοσίου και της Τράπεζας της Ελλάδος από κάθε δικαίωμα ασυλίας έναντι άσκησης αγωγής, δικαστικής απόφασης ή κατάσχεσης σε βάρος των περιουσιακών τους στοιχείων! Μάιος 2012

crash 17

018_029_TRAPEZA ELLADOS 27/04/2012 11:44 μ.μ. Page 18

crash

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ

Σάλος, αλλά και διεθνής επιβεβαίωση για το δημοσίευμα του «Crash»

Αποκαλύψεις και από το «Spiegel» για το «ανώμαλο» καθεστώς

018_029_TRAPEZA ELLADOS 27/04/2012 11:44 μ.μ. Page 19

H Τράπεζα της Ελλάδος

μοιράζει BONUS, δίνει ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ και ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΕΙ ΟΥΤΕ ΣΕΝΤ για ΦΟΡΟΥΣ!

«Ε

του Παναγιώτη Κερτεζίτη

▲ ▲

νας τραπεζίτης είναι ο άνθρωπος που σου δίνει την ομπρέλα του όταν λάμπει ο ήλιος και σ’ τη ζητάει πίσω όταν αρχίσει η βροχή». Η φράση αυτή του Αμερικανού συγγραφέα Μαρκ Τουέιν θα μπορούσε να περιγράψει με ακρίβεια το σκοτεινό ρόλο της Τράπεζας της Ελλάδος, μιας ανώνυμης ιδιωτικής εταιρείας που από την πρώτη ημέρα ίδρυσής της, το 1928, κρύβει καλά στα υπόγεια θησαυροφυλάκιά της το μυστικό των πραγματικών της μετόχων, και μάλιστα προστατεύεται με ένα ισχυρό νομικό καθεστώς, που θυμίζει αποικιοκρατική μπανανία. Το δημοσίευμα-αποκάλυψη στο προηγούμενο τεύχος του «Crash» για την κεντρική μας τράπεζα, που στην πραγματικότητα δεν ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ: Με βάση το καταστατικό της η ΤτΕ απαλλάσσεται είναι καν ελληνική, επιβεβαίωσε με δηλώσεις του και παντος φόρου ή τέλους! ο σημερινός αρχηγός του ΠΑΣΟΚ και πρώην υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίος παραδέχθηκε πως η Τράπεζα της Ελλάδος είναι (δυστυχώς, όπως είπε) Ανώνυμη Εταιρεία που ιδρύθηκε το 1929 (και τότε είχαμε χρεοκοπία), επειδή, όπως ισχυρίστηκε, κάποιοι(;) δεν εμπιστεύονταν το ελληνικό κράτος. Ωστόσο, ο κ. Βενιζέλος δεν τόλμησε να κατονομάσει ποιοι είναι αυτοί οι αόρατοι μέτοχοι που επέβαλλαν στην Ελλάδα επί 80 χρόνια μία κεντρική τράπεζα που λειτουργούσε ως Ανώνυμη Εταιρεία με αποκλειστικό σκοπό το κέρδος των μετόχων της.

ΝΕΑ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ

018_029_TRAPEZA ELLADOS 27/04/2012 11:44 μ.μ. Page 20

Τόσο ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελος Βενιζέλος (στην εκπομπή Χατζηνικολάου στο enikos.gr) όσο και ο Παντελής Οικονόμου παραδέχθηκαν ότι η Τράπεζα της Ελλάδος είναι μια Ανώνυμη Εταιρεία που δίνει λογαριασμό μόνο στην ΕΚΤ

▲ ▲

Επίσης, δεν έδωσε απάντηση στο ερώτημα πώς αυτό το «δυστυχώς» θα μπορούσε να γίνει «ευτυχώς», δηλαδή, γιατί το ελληνικό κράτος δεν ανέλαβε το μετοχικό έλεγχο της τράπεζας αλλάζοντας το καθεστώς της εδώ και 80 χρόνια, κάτι για παράδειγμα που έκανε η κυβέρνηση του Καναδά πριν από αρκετά χρόνια. Σχεδόν ταυτόχρονα, όμως, και το περιοδικό «Spiegel» στην ηλεκτρονική του έκδοση έκανε ένα εκτεταμένο ρεπορτάζ για το «ανώμαλο», όπως το χαρακτήρισε, νομικό καθεστώς της ελληνικής κεντρικής τράπεζας, που ελέγχεται από ξένους μετόχους. Αποκάλυψε όμως και κάτι ακόμα, που τα κυρίαρχα ΜΜΕ αποσιώπησαν συστηματικά. Εν μέσω οικονομικής κατάρρευσης και αιματηρών θυσιών από τους Έλληνες πολίτες η ΤτΕ προχώρησε στη διανομή μερίσματος ύψους 93 εκατομμυρίων ευρώ στους μετόχους-φαντάσματα! Δυστυχώς, όμως, οι αποκαλύψεις δεν σταματούν εδώ. Την ώρα που καταλύεται κάθε έννοια εθνικής κυριαρχίας και καταπατώνται συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα, με εντολή των δανειστών μας και της Τρόικας αλλάζει για άλλη μια φορά στα κρυφά το πλαίσιο λειτουργίας της Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία πλέον αποκτά επιπλέον δικαιώματα και καλείται να παίξει το ρόλο του «τοποτηρητή» των ξένων δυνάμεων κατοχής, αποκτώντας νέες αρμοδιότητες πέρα από κάθε δημόσιο έλεγχο. Η πρόκληση σε όλη αυτή την απίστευτη υπόθεση είναι το γεγονός ότι οι μέτοχοι-φαντάσματα (η «γραμμή αίματος» των οποίων φτάνει μέχρι τον οίκο Rothschild και την Τράπεζα της Αγγλίας) αποκτούν 20 crash Μάιος 2012

ηγεμονικό ρόλο στη χώρα μας για τις επόμενες δεκαετίες, στηριζόμενοι σε ένα νομικό ασυμβίβαστο. Κι αυτό διότι η κεντρική τράπεζα της Ελλάδας εμφανίζεται να βρίσκεται και από τις δύο πλευρές της συμφωνίας για το δάνειο: ως αντιπρόσωπος της χώρας (οφειλέτης) από τη μία και από την άλλη ως μέτοχος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και όργανο του ΔΝΤ, καθώς μεσολαβεί για τη συμμετοχή της χώρας στο ΔΝΤ (ως δανειστής)… Κοινώς, βάλαμε το λύκο να φυλάει τα πρόβατα. Το «Crash», συνεχίζοντας τη μεγάλη έρευνα για την ΤτΕ, φέρνει σήμερα στο φως της δημοσιότητας νέα στοιχεία που θα προκαλέσουν και θα πρέπει να απαντηθούν από τους αρμόδιους υπουργούς και πιθανόν και από τις εισαγγελικές αρχές της χώρας.

Ένας «φορολογικός παράδεισος» για τους Rothschild Τα όσα απίστευτα συμβαίνουν πίσω από τις κλειστές πόρτες της οδού Πανεπιστημίου και τα όσα γνωρίζουν οι διατελέσαντες διοικητές της ΤτΕ προκαλούν

κρίσιμα ερωτήματα για τον πραγματικό ρόλο της κεντρικής μας τράπεζας στη διαμόρφωση της κρίσης που οδήγησε τη χώρα στην πτώχευση. Δυστυχώς, ένα «νομικό άβατο» κρατάει στο απυρόβλητο και εκτός οποιουδήποτε κρατικού ελέγχου την ΤτΕ, που μάλιστα απολαμβάνει και ειδικά προνόμια… Όπως προκύπτει από τα άρθρα 72 και 73 του Καταστατικού της Τράπεζας της Ελλάδος, αν και Ανώνυμη Εταιρεία, «οι διατάξεις περί ανωνύμων εταιρειών και τραπεζών νόμων δεν έχουσιν εφαρμογή επί της Τραπέζης της Ελλάδος, εφόσον αντιβαίνουσι προς το παρόν Καταστατικόν». Με απλά λόγια, οι νόμοι που ισχύουν για όλους εμάς τους κοινούς θνητούς σταματούν να ισχύουν για την πιο αμφιλεγόμενη τράπεζα σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση… Τα καλύτερα όμως έπονται! Στο αμέσως επόμενο άρθρο του καταστατικού της η ΤτΕ μας ενημερώνει ότι «Η Τράπεζα απαλλάσσεται παντός φόρου ή τέλους», ενώ συνεχίζοντας μαθαίνουμε ότι «Συμβάσεις δανείων ή παροχής πιστώσεων, συναπτόμεναι μεταξύ της Τράπεζας της

Οι μέτοχοι-φαντάσματα αποκτούν ηγεμονικό ρόλο στη χώρα μας για τις επόμενες δεκαετίες, στηριζόμενοι σε ένα νομικό έκτρωμα με την υπογραφή ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας

018_029_TRAPEZA ELLADOS 27/04/2012 11:44 μ.μ. Page 21

Ελλάδος και αλλοδαπού νομικού ή φυσικού, απαλλάσσονται παντός τέλους χαρτοσήμου και πάσης εισφοράς». Σε απλά ελληνικά αυτό σημαίνει ότι η Τράπεζα της Ελλάδος, όχι μόνο προστατεύεται από την ανωνυμία των μετόχων της, όχι μόνο είναι μια ιδιωτική Ανώνυμη Εταιρεία που έχει στα χέρια της τα αποθέματα χρυσού για να τα διαχειρίζεται κατά βούληση, όχι μόνο δίνει μερίσματα σε καιρό κρίσης, προκαλώντας ακόμα και αντιδράσεις από τους «εταίρους», αλλά λειτουργεί στη χώρα μας και σε ένα καθεστώς φορολογικής ατέλειας, αναδίδοντας άρωμα Λιχτενστάιν στον πιο κεντρικό δρόμο των Αθηνών. Η Τράπεζα της Ελλάδος είναι, όπως γράφαμε και στο προηγούμενο τεύχος μας, για την Τρόικα ό,τι είναι η βάση της Σούδας για το ΝΑΤΟ. Είναι μάλιστα τόσο απροκάλυπτα μονομερής ο ρόλος που καλείται να διαδραματίσει στην εντός του Μνημονίου εποχή, που πλέον οι οικονομικοί κατακτητές μας δεν κρατούν ούτε καν τα προσχήματα.

Βάζουν το λύκο να φυλάει τα… πρόβατα

▲ ▲

Εν μέσω απόλυτης μυστικότητας και με τα κεντρικά ΜΜΕ να ασχολούνται με τις εκλογικές πιρουέτες των πολιτικών αρχηγών, που έχουν ήδη προσυπογράψει τη λεηλασία του ελληνικού πλούτου, σε μία από τις κεντρικές αίθουσες της Τράπεζας της Ελλάδος γραφόταν ένα ακόμα δράμα της δανειακής σύμβασης που αποδεχτήκαμε. Η γενική συνέλευση της τράπεζας κατ’ εντολή της Τρόικας ψήφιζε την αναθεώρηση του καταστατικού της, που δίνει νέες αυξημένες αρμοδιότητες της Τράπεζας της Ελλάδος και μάλιστα παρατείνει τη λειτουργία της με το ίδιο καθεστώς, δηλαδή ως μια Ανώνυμη Εταιρεία, και πέραν από το 2020, οπότε έληγε η ημερομηνία που είχε προβλεφθεί αρχικά (τυχαίο;). Ταυτόχρονα, εξαναγκάζει όλες τις εμπορικές τράπεζες που εποπτεύονται από την Τράπεζα της Ελλάδος να προχωρήσουν στην πώληση ή τη μεταβίβαση των ποσοστών που κατέχουν στο μετοχικό της κεφάλαιο. Σε ό,τι αφορά τη λειτουργία, τις αρμοδιότητες και τη διανομή των κερδών της Τράπεζας της Ελλάδος, οι προτεινόμενες τροποποιήσεις: α) παρατείνουν τη διάρκεια της τράπεζας από το 2020 στο 2050, β) επιτρέπουν στο Γενικό Συμβούλιο της Τράπεζας να συνέρχεται και να λαμβάνει αποφάσεις σε ειδική σύνθεση σε περίπτωση επείγουσας ανάγκης, γ) αναθέτουν ρητά στην τράπεζα μακροπροληπτική αρμοδιότητα, δ) ορίζουν για τις χρήσεις 2012-2020 τους όρους μεταφοράς στο ελληνικό δημόσιο των εσόδων της τράπεζας από τα ομόλογα αυτού που κατείχε στο επενδυτικό της χαρτοφυλάκιο την 31η Δεκεμβρίου 2011. Σε γνωμοδότηση εξάλλου που υπογράφει ο ίδιος ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι αναφορικά με τις αλλαγές στο καταστατικό αποκαλύπτει ότι πράγματι «η ΕΚΤ αντιλαμβάνεται ότι οι προτεινόμενες τροποποιήσεις σκοπό έχουν να ευθυγραμμίσουν το καταστατικό της Τράπεζας της Ελλάδος με ορισμένους από τους σκοπούς που τίθενται στο Μνημόνιο Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής (εφεξής το Μνημόνιο) σύμφωνα και με το χρονοδιάγραμμα που αυτό προβλέπει».

«Το Συμφωνητικόν της πωληθείσης Ελλάδος» Με μια ρύθμιση που γυρίζει τη χώρα στις σκοτεινές στιγμές της εισβολής του Ιμπραήμ το 1825, τότε που η Επανάσταση ψυχορραγούσε και ο Μαυροκορδάτος συνήψε επαχθή δάνεια με τους Άγγλους τραπεζίτες, τα αποκαλούμενα «Το Συμφωνητικόν της πωληθείσης Ελλάδος», η κυβέρνηση ειδικού σκοπού με τις ψήφους του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας δημιούργησε έναν ειδικό λογαριασμό που εξασφαλίζει την εξόφληση κατά προτεραιότητα των πιστωτών, ακόμη και αν χρειαστεί το ελληνικό δημόσιο να μην πληρώνει μισθούς, συντάξεις και περίθαλψη. Και τι έκπληξη: Ο απόλυτος έλεγχος δίνεται στην Τράπεζα της Ελλάδος… Έτσι, περίπου δύο αιώνες μετά το κρατικό ταμείο παραδίδεται στους πιστωτές, καθώς αφαιρείται από την εκάστοτε κυβέρνηση η εξουσία της δημοσιονομικής διαχείρισης. Εφεξής (μέχρι να αποπληρωθεί το χρέος, που όμως συνεχώς αυξάνεται με τα νέα δάνεια...) το κράτος δεν μπορεί να κάνει στάση πληρωμών προς το εξωτερικό, δηλαδή προς τους δανειστές. Υποχρεώνεται όμως να κάνει στάση πληρωμών προς το εσωτερικό της χώρας, δηλαδή προς το λαό. Για τη διασφάλισή τους μάλιστα οι πιστωτές παραδίδουν τον έλεγχο και τη διαχείριση του συγκεκριμένου λογαριασμού στην Τράπεζα της Ελλάδος, ορίζοντας ρητά ότι θα είναι εκτός ελέγχου της ελληνικής κυβέρνησης, και στον οποίο θα κατατίθενται απευθείας τα χρήματα του δανείου των 130 δισ., καθώς και τα έσοδα

3

Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο οι Γερμανοί «τα βρήκαν» με τα πραγματικά αφεντικά της Τράπεζας: τον Οίκο Ρότσιλντ

3

Γιατί δεν επέστρεψαν ποτέ στην Ελλάδα ο χρυσός και το κατοχικό δάνειο;

του κράτους από φόρους και αποκρατικοποιήσεις… Η ρύθμιση αυτή, που αποτελεί διεθνή δέσμευση της χώρας και συνιστά εκχώρηση ενός από τα σημαντικότερα στοιχεία της εθνικής κυριαρχίας, που είναι η δημοσιονομική διαχείριση, δημιουργεί τεράστια ερωτηματικά και αποδεικνύει για άλλη μια φορά τους στενούς δεσμούς αίματος της ΤτΕ με το ξένο κεφάλαιο και τους δανειστές μας. Μάιος/2012

crash 21

018_029_TRAPEZA ELLADOS 27/04/2012 11:44 μ.μ. Page 22

crash

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ

Με τη σύμφωνη γνώμη του Μάριο Ντράγκι η ΤτΕ γίνεται ο εγγυητής του Μνημονίου, αλλάζοντας στα κρυφά το καταστατικό της ▲ ▲

Με απλά λόγια δηλαδή, η κατά τα άλλα Τράπεζα της Ελλάδος(!) θα αποτελέσει και επίσημα τον τοποτηρητή των δυνάμεων της οικονομικής μας κατοχής, που θα μπορεί (έως το 2050) να υλοποίει τους σκοπούς που αναφέρονται στα Μνημόνια 1 και 2 και σε όσα θα ακολουθήσουν.

Η μεγάλη ληστεία… Τα όσα αποκαλύπτονται για το ρόλο της Τράπεζας της Ελλάδος στη δημιουργία ή τη μη αποφυγή της κρίσης, στον τρόπο με τον οποίο συνέβαλε στη σύναψη των περίφημων swaps με την Goldman Sachs, στη διαχείριση των αποθεμάτων χρυσού και τη μυστική πώληση μέρους του, αλλά και στο ιδιότυπο νομικό μανδύα που προστατεύει τη μυστικότητα των δράσεών της θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη συνταγή για ένα πολιτικό-αστυνομικό θρίλερ όμοιο με όσα διαδραματίζονται σε χώρες της Λατινικής Αμερικής. Το γεγονός, όμως, ότι η Τράπεζα της Ελλάδος κατηγορείται και πλέον μηνύεται από δεκάδες διοικήσεις ασφαλιστικών ταμείων για την κλοπή περίπου 20 δισεκατομμυρίων ευρώ από τις καταθέσεις των ασφαλισμένων απαιτεί άμεσες απαντήσεις τόσο από την πολιτική ηγεσία, που φέρει τεράστιες ευθύνες, όσο και από τις αρμόδιες εισαγγελικές αρχές. Πολλώ δε μάλλον από τις τελευταίες, καθώς στα γραφεία τους φτάνουν καθημερινά δεκάδες αναφορές από διοικήσεις ταμείων, φορέων, νοσοκομείων ακόμα και προμηθευτών, που είδαν τις καταθέσεις τους να αλλάζουν χέρια μέσα σε ένα βράδυ. Η Τράπεζα της Ελλάδος, σε συνεργασία με όλες τις κυβερνήσεις από την εποχή Σημίτη, αξιοποιώντας το νομικό πλαίσιο που είχαν δημιουργήσει εδώ και δύο δεκαετίες, φρόντισε με κάθε τρόπο όχι μόνο να αρπάξει και να βάλει σε υποχρεωτικές καταθέσεις τα χρήματα που είχαν στη διάθεσή τους τα διάφορα νομικά πρόσωπα και κύρια τα ασφαλιστικά ταμεία των εργαζομένων, αλλά στην πραγματικότητα συνειδητά έστησε την παγίδα του «κουρέματος», στην οποία έσπρωχνε μέχρι και την τελευταία στιγμή καταθέσεις και αποταμιεύσεις που δεν της ανήκαν. Ιστορικά τα Ταμεία καταθέτουν τα διαθέσιμά τους στην Τράπεζα της Ελλάδος. Αρχικά, από τη δεκαετία του ’50 τα τοποθετούσαν υποχρεωτικά σε άτοκους λογαριασμούς, μέσω των οποίων υποτίθεται ότι χρηματοδοτήθηκε η εκβιομηχάνιση της χώρας, ενώ στην πραγματικότητα πριμοδοτήθηκαν συγκεκρι22 crash Μάιος 2012

Τα «golden boys» της ΤτΕ, με μισθούς και μπόνους εκατομμυρίων ευρώ, πρωταγωνίστησαν στη μεγάλη ληστεία των Ταμείων μένα πρόσωπα, που μετατράπηκαν σε μικρούς κροίσους καθ’ όλη τη διάρκεια της Μεταπολίτευσης. Από το 1994 ο λογαριασμός των διαθεσίμων έγινε έντοκος. Με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ ωστόσο απαγορεύτηκε στις κεντρικές τράπεζες να δίνουν τόκο. Τη λύση τη βρήκε βέβαια ο κ. Σημίτης σε συνεργασία με τον τότε υποδιοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος και σημερινό πρωθυπουργό Λουκά Παπαδήμο… Έτσι, από το 1997 τα χρήματα τοποθετούνταν κατά κύριο λόγο σε ομόλογα και η πρόσοδος των Ταμείων ήταν αποτέλεσμα της διαχείρισης του «Κοινού Κεφαλαίου». Μάλιστα, η τοποθέτηση σε ομόλογα του ελληνικού δημοσίου ήταν υποχρεωτική, με την ΤτΕ να έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο. Οι κυβερνήσεις όλα αυτά τα χρόνια σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος χρησιμοποίησαν τα λεφτά των Ταμείων για να καλύψουν τις δανειακές της ανάγκες και να κλείσουν τις τρύπες του προϋπολογισμού. Τα «Κοινό Κεφάλαιο» διέθετε

πριν από το «κούρεμα» ομόλογα ονομαστικής αξίας 18,7 δισ. ευρώ σε σύνολο περιουσίας 23,7 δισ. ευρώ. Τα υπόλοιπα ήταν κυρίως τοποθετημένα σε έντοκα γραμμάτια. Δηλαδή, το «Κοινό Κεφάλαιο» με κεφάλαια ύψους 4-5 δισ. ευρώ υπήρξε ο βασικός πελάτης του δημοσίου στις δημοπρασίες εντόκων γραμματίων τα τελευταία χρόνια. Έτσι, τα λεφτά των Ταμείων, αλλά και αυτά που μέσω του προϋπολογισμού έδωσε το κράτος σε νοσοκομεία, πανεπιστήμια κ.λπ., μέσω του «Κοινού Κεφαλαίου» έκλειναν επί χρόνια τις τρύπες του προϋπολογισμού, σε βάρος φυσικά των ασφαλισμένων και των δημόσιων οργανισμών.

Καταγγελίες για στημένο παιχνίδι Η βροχή των μηνύσεων από τα ασφαλιστικά ταμεία αφήνει ανοικτό το ερώτημα τα ταμειακά διαθέσιμα αυτά να χρησιμοποιήθηκαν όλο το προηγούμενο διάστημα και για να διευκολυν-

018_029_TRAPEZA ELLADOS 27/04/2012 11:44 μ.μ. Page 23

Το έγγραφο με το αίτημα για κατεπείγουσα ποινική διερεύνηση που κατέθεσαν οι εφτά φορείς στον προϊστάμενο της Εισαγγελίας Εφετών Αθηνών θούν έγκαιρα Έλληνες και ξένοι «επενδυτές» να απαλλαγούν από τυχόν ελληνικά ομόλογα που μπορεί να κατείχαν. Υποστηρίζουν μάλιστα ότι υπάρχει νομικό κενό, αφού επί της ουσίας εξαναγκάστηκαν να συμμετέχουν σε μια υποτιθέμενη εθελοντική διαδικασία για ιδιώτες, ακόμα και τα ΝΠΔΔ. Και αυτό γιατί η Τράπεζα της Ελλάδος, την ώρα που συζητούσε πώς θα «κουρέψει» τα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου, επένδυε τα χρήματα των

ασφαλιστικών ταμείων και του δημοσίου σε ομόλογα του ελληνικού δημοσίου! Ο τρόπος που εντάχθηκαν, στο «Κοινό Κεφάλαιο», κονδύλια το τελευταίο διάστημα γεννάει σοβαρότατα ερωτηματικά για απαράδεκτη κυβερνητική μεθόδευση έναντι των φορέων, αφού υποχρεώθηκαν να αγοράζουν κρατικούς τίτλους σε τιμές γύρω από το 100% της τιμής τους, όταν διάφορα «κοράκια» των χρηματαγορών αγόραζαν τους ίδιους τίτλους με έκπτωση που έφτανε και το 90%.

Η Τράπεζα της Ελλάδος(;) θα αποτελέσει και επίσημα τον τοποτηρητή των δυνάμεων της οικονομικής κατοχής έως το 2050!

Συνέχιζαν...

▲ ▲

Ενώ η Τράπεζα της Ελλάδος είχε σταματήσει από το Μάιο του 2011 να επενδύει τα χρήματα του «Κοινού Κεφαλαίου» σε ομόλογα, ασφαλιστικά ταμεία, νοσοκομεία, πανεπιστήμια κ.λπ. συνέχισαν τις υποχρεωτικές καταθέσεις των διαθεσίμων τους, με αποτέλεσμα να υποστούν τις απώλειες του «κουρέματος» που ακολούθησε. Στην ουσία όσοι κατέθεσαν λεφτά το τελευταίο διάστημα φορτώθηκαν μέρος των ζημιών των άλλων. Στην κατηγορία των φορέων που διαπιστώνουν ότι λεηλατήθηκαν οι καταθέσεις, τα διαθέσιμα και τα αποθεματικά τους ανήκει το σύνολο των ασφαλιστικών ταμείων με εργατικές αποταμιεύσεις δεκαετιών, τα διάφορα Ταμεία και οργανισμοί που λειτουργούν με εισφορές των εργαζομένων και έχουν στόχο να καλύπτουν διάφορες ανάγκες τους, τα δημόσια νοσοκομεία, το σύνολο των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, τα επιμελητήρια κ.ο.κ. Μάιος 2012

crash 23

018_029_TRAPEZA ELLADOS 27/04/2012 11:44 μ.μ. Page 24

crash

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ

Οι συνολικές ζημιές των Ταμείων και των ΝΠΔΔ που υποχρεωτικά καταθέτουν τα διαθέσιμά τους στο «Κοινό Κεφάλαιο» της Τράπεζας της Ελλάδος υπολογίζονται σε περίπου 15 δισ. ευρώ σε σύνολο περιουσίας 23,7 δισ. ευρώ. Οι ζημιές αυτές προκύπτουν από το χαρτοφυλάκιο ομολόγων ύψους 18,7 δισ. ευρώ, αν ληφθεί υπόψη το «κούρεμα» κατά 53,5% και το γεγονός ότι η αξία των νέων ομολόγων με τα οποία αντικαταστάθηκαν τα παλαιά διαμορφώνεται περίπου στο 20% της ονομαστικής τιμής τους.

Έχασαν 3,7 δισ. σε ένα χρόνο Τέλος, θα πρέπει να θυμίσουμε ότι πριν από το «κούρεμα» τα ασφαλιστικά ταμεία έχουν χάσει τον τελευταίο χρόνο τουλάχιστον 3,7 δισ. ευρώ από τοποθετήσεις σε ομόλογα και άλλα κρατικά χρεόγραφα. Είναι κατά συνέπεια θέμα μείζονος σημασίας να δοθούν πειστικές απαντήσεις για τον τρόπο διαχείρισης του κοινού κεφαλαίου από την Τράπεζα της Ελλάδος. Σύμφωνα με καταγγελίες των διοικήσεων των Ταμείων (π.χ., Ενιαίο Ταμείο Ανεξάρτητα Απασχολούμενων), απαιτείται άμεση ποινική διερεύνηση για τη σκοπιμότητα της διοίκησης της Τράπεζας της Ελλάδος να προβεί σε μαζικές αγορές κρατικών ομολόγων τα 2,5 τελευταία χρόνια. Τα σημεία της κριτικής, ανεξάρτητα από το νομότυπο ή μη της συγκεκριμένης πράξης, είναι δύο: Γιατί η Τράπεζα της Ελλάδος, που ως θεσμικό όργανο γνώριζε τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας, συνέχιζε να επενδύει σε τίτλους του ελληνικού δημοσίου με τα αποθεματικά των Ταμείων (σε κάποιες περιπτώσεις οι επενδύσεις αυτές αγγίζουν και το 85% του συνόλου των αποθεματικών). Γιατί δεν ενημέρωσε για τις παραπάνω ενέργειες τις καθ’ ύλην αρμόδιες (βάσει ν. 3586/2007 & 3655/2008) διοικήσεις των Ταμείων με δεδομένες και τις έκτακτες μακροοικονομικές συνθήκες της ελληνικής οικονομίας. Οι εξηγήσεις που μέχρι στιγμής έχει δώσει –με σχετικά απαντητικά δελτία Τύπου η διοίκηση της Τράπεζας– εξαντλούνται στην επίκληση των δυνατοτήτων που της παρέχει ο –κατά πολλούς αντισυνταγματικός– νόμος 2469/1997. Πρόκειται για ένα μείζον πολιτικό και κοινωνικό ζήτημα. Είναι αδιανόητο και ποινικά ελέγξιμο η Τράπεζα της Ελλάδος να επενδύει αυθαίρετα και συστηματικά σε ομόλογα του ελληνικού δημοσίου, τη στιγμή που γνώριζε τον έντονο κίνδυνο μερικής χρεοκοπίας ή «κουρέματος». Από τις 26 Νοεμβρίου, όταν ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Εφετών Ι. Σακελλάκος ζήτησε να διερευνηθεί η υπόθεση, μέχρι σήμερα ουδείς δικαστικός έχει ασχοληθεί σοβαρά με τον τρόπο διαχείρισης των αποθεματικών των Ταμείων από την Τράπεζα της Ελλάδος. Το άνευ ιστορικού προηγουμένου σκάνδαλο καλύπτεται ευθέως από την κυβέρνηση, καθώς ο Λουκάς Παπαδήμος ήταν εκείνος που ως διοικητής της ΤτΕ εγκαινίασε τέτοιες αγορές ομολόγων ελληνικού δημοσίου, με το πρόσχημα ότι αποτελούσαν εγγύηση για τη διασφάλιση της δημόσιας περιουσίας. Παπαδήμος, Γκαργκάνας και τώρα ο Προβόπουλος, παρά το γεγονός ότι έβλεπαν πού πήγαινε η κατάσταση, εντούτοις βολεύονταν χωρίς να αντιμετωπίζουν καμία αντίδραση.

1.

2.

24 crash Μάιος 2012

018_029_TRAPEZA ELLADOS 27/04/2012 11:44 μ.μ. Page 25

Οι «αντιπρόσωποι» του ΔΝΤ και των κερδοσκόπων

Ο

Πρώην διοικητές της ΤτΕ φιγουράρουν στις λίστες των εκπροσώπων στο ΔΝΤ, στη λέσχη Bildeberg και σε ιδιωτικές εταιρείες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό τής της Εθνικής Τράπεζας, πρώτος διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος και συνιδρυτής του «Ελευθέρου Βήματος», ο Διομήδης διαδέχθηκε τον Θεμιστοκλή Σοφούλη στην προεδρία συμμαχικής κυβέρνησης το 1949. Η περίοδος της Μεταπολίτευσης μετρά εκτός από τον κ. Παπαδήμο και έναν ακόμα κεντρικό τραπεζίτη στη θέση του πρωθυπουργού. Ήταν πριν από 23 περίπου χρόνια, το Νοέμβριο του 1989, όταν ο Ξενοφών Ζολώτας, άλλοτε εκπρόσωπος της Ελλάδας στους διεθνείς οικονομικούς θεσμούς, όπως το ΔΝΤ και η Οικονομική Επιτροπή της Ευρώπης, και πρώην διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος (1974-1981), ανέλαβε πρόεδρος της οικουμενικής κυβέρνησης. Οι στενές σχέσεις όμως της Τράπεζας με το ΔΝΤ αλλά και την Παγκόσμια Τράπεζα είχαν τις ρίζες τους πολύ πίσω. Ο Κυριάκος Βαρβαρέσος, καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στη Νομική Αθηνών, υπήρξε για πολλά χρόνια υποδιοικητής και διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος (1939-1946). Μετά την απελευθέρωση έγινε ένα διάστημα αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Βούλγαρη και υπουργός, αλλά απέτυχε στην εφαρμογή του οικονομικού προγράμματός του. Κλασική θεωρείται η έκθεσή του για την ελληνική οικονομία (1952). Έως το θάνατό του υπήρξε σύμβουλος της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουάσινγκτον. Ο Κ. Βαρβαρέσος, με την ιδιότητα του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος και του πρέσβη-αντιπροσώπου της ελληνικής κυβέρνησης στο εξωτερικό, πήρε ενεργό μέρος στην

▲ ▲

μεγαλύτερος κίνδυνος για κάθε κοινωνία είναι να πιστεύει ότι προστατεύεται από θεσμούς οι οποίοι όμως δεν την προστατεύουν. Ένας τέτοιος θεσμός είναι η Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία για κάποιο μαγικό λόγο παραμένει στο απυρόβλητο, ενώ ευθύνεται σε πολύ μεγάλο βαθμό για τη σημερινή κατάντια της ελληνικής οικονομίας. Το εκπληκτικό στην πορεία της Τράπεζας της Ελλάδος, από την πρώτη κιόλας στιγμή της ίδρυσής της, είναι το γεγονός ότι όλοι σχεδόν οι διατελέσαντες διοικητές της είχαν εξαιρετικά στενές σχέσεις με τους διεθνείς οργανισμούς και το ξένο κεφάλαιο, που σήμερα έχει επιβάλει μια ιδιότυπη οικονομική κατοχή στη χώρα. Τα ονόματα πρώην διοικητών της Τράπεζας φιγουράρουν στις λίστες των εκπροσώπων της χώρας στο ΔΝΤ, στη λέσχη Bildeberg, σε δεκάδες επιτελικές θέσεις σε ιδιωτικές εταιρείες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, αλλά ακόμα και στην πρωθυπουργία της χώρας, με χαρακτηριστικότερη την τοποθέτηση Παπαδήμου. Μάλιστα, όχι μία, ούτε δύο, αλλά τέσσερις φορές πέρασαν από τη θέση του πρωθυπουργού της Ελλάδας επικεφαλής ή πρώην διοικητές της Τράπεζας της Ελλάδος κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα. Σχεδόν όλοι τους ανέλαβαν το ανώτερο εκτελεστικό αξίωμα σε στιγμές δύσκολες για τη χώρα, εν μέσω οικονομικών και πολιτικών κρίσεων. Από τη θέση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος βρέθηκε στην προεδρία της εξόριστης κυβέρνησης της Ελλάδας το 1941 ο πολιτικός και οικονομολόγος –και συνιδρυτής του «Ελευθέρου Βήματος»– Εμμανουήλ Τσουδερός. Μάλιστα, είχε διαδεχθεί στην πρωθυπουργία το διοικητή της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος Αλέξανδρο Κορυζή, ο οποίος αυτοκτόνησε στις 18 Απριλίου του 1941, όταν οι Ναζί κατακτούσαν τη χώρα μας. Ένας επίσης τραπεζίτης και πολιτικός που διετέλεσε πρωθυπουργός της χώρας ήταν ο Αλέξανδρος Διομήδης. Υπουργός Οικονομικών και Εξωτερικών της κυβέρνησης του Ελευθέριου Βενιζέλου την εποχή της μεγάλης εξόρμησης (1912-1915), μετέπειτα συνδιοικη-

Μάιος 2012

crash 25

018_029_TRAPEZA ELLADOS 27/04/2012 11:44 μ.μ. Page 26

Ο αείμνηστος ιδρυτής του «Βήματος» και των «Νέων» Δημήτρης Λαμπράκης (αριστερά), ο διοικητής της ΤτΕ Γ. Μαντζαβίνος, ο Σπύρος Μαρκεζίνης (δεξιά) και ο Αμερικανός επίτροπος Al Costanzo αποτελούσαν ένα είδος άτυπου διευθυντηρίου που κυβερνούσε τη χώρα

▲ ▲

προετοιμασία της συμφωνίας και στη διάσκεψη για τη δημιουργία της Παγκόσμιας Τράπεζας. Υπήρξε μάλιστα και ένας από τους εισηγητές. Πριν από τη σύγκλησή της, ως υπουργός Οικονομικών μετείχε στις διεργασίες για τη σύνταξη του τελικού κειμένου που παρουσιάστηκε στο Μπρέτον Γουντς. Με αυτό ιδρύθηκαν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Παγκόσμια Τράπεζα και το δολάριο ανακηρύχθηκε ουσιαστικά παγκόσμιο χρήμα. Οι σχέσεις της Τράπεζας της Ελλάδος με το ξένο κεφάλαιο αλλά και με τα γνωστά ελληνικά «τζάκια» υπήρξαν πάντοτε σχέσεις αγαστής συνεργασίας. Χαρακτηριστικό ένα δημοσίευμα του Νίκου Νικολάου στην «Καθημερινή», που περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο ασκείτο η διοίκηση της Ελλάδας σχεδόν αμέσως μετά τον πόλεμο και τον εμφύλιο. Όπως έχει γράψει ο Μαρκεζίνης (στον τρίτο τόμο της Σύγχρονης Πολιτικής Ιστορίας της Ελλάδος, σελ. 11): «Οι αποκλειστικώς ενήμεροι της νομισματικής πολιτικής, η οποία επρόκειτο να ακολουθηθεί, ήταν ο Θάνος Καψάλης (υπουργός αναπληρωτής Συντονισμού), ο Γ. Μαντζαβίνος, διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος, ο πρέσβης των ΗΠΑ Τσαρλς Γιοστ (Charles Yost)

Ο πρώην διοικητής (επί σειρά ετών) Ξ. Ζολώτας στην οικουμενική κυβέρνηση. Ήταν ένας από τους τέσσερις επικεφαλής της ΤτΕ που πέρασαν από τη θέση του πρωθυπουργού της Ελλάδας 26 crash Μάιος 2012

018_029_TRAPEZA ELLADOS 27/04/2012 11:44 μ.μ. Page 27

Οι διοικητές της Τράπεζας της Ελλάδος ήταν πάντα «δεμένοι» στο άρμα του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας. Δεν είναι τυχαίο ότι έβρισκαν πάντα ανοιχτές πόρτες και παχυλούς μισθούς στα μεγάλα κερδοσκοπικά funds μετά τη λήξη της θητείας τους Ο Κ. Βαρβαρέσος με την ιδιότητα του διοικητή της ΤτΕ είχε ενεργό ρόλο στη διάσκεψη για τη δημιουργία της Παγκόσμιας Τράπεζας. Επίσης, μετείχε στις διεργασίες για τη σύνταξη του κειμένου με το οποίο το δολάριο ανακηρύχθηκε παγκόσμιο νόμισμα και ιδρύθηκε το ΔΝΤ (απ’ όπου και η φωτό) και ο Αμερικανός εκπρόσωπος στη Νομισματική Επιτροπή Al Costanzo, κάτι δηλαδή σαν το σημερινό κ. Τόμσεν». Για τον καθοριστικό ρόλο του Costanzo στα οικονομικά πράγματα της χώρας ο Μαρκεζίνης έλεγε ότι οι σχέσεις τους όχι απλώς έγιναν φιλικές, αλλά τόσο στενές, ώστε οι δυο τους μαζί με τον εκδότη του «Βήματος» και των «Νέων», τον Δημήτρη Λαμπράκη, να αποτελούν ένα είδος άτυπου διευθυντηρίου που κυβερνούσε τη χώρα. Ίσως αυτά να μοιάζουν τώρα λίγο μυθιστορηματικά, αλλά αυτή ήταν η Ελλάδα της εποχής με τους τρεις πόλους της εξουσίας, ανάκτορα, Αμερικανούς και Στρατό. Αυτό που προκαλεί μεγάλη εντύπωση είναι η παραδοχή ότι ο σημερινός διοικητής Γιώργος Προβόπουλος γνώριζε πολύ καλά την κατάσταση στην οποία βρισκόταν η χώρα πολύ

πριν το διαπιστώσει η κυβέρνηση Παπανδρέου. Δεν έκανε όμως τίποτα για να συνετίσει την προηγούμενη κυβέρνηση που τον διόρισε, ούτε για να ενημερώσει τη Βουλή και τους πολίτες. Το ίδιο ασφαλώς και οι προηγούμενοι διοικητές, όπως ο Νίκος Γκαργκάνας αλλά και ο Λουκάς Παπαδήμος. Οι παρεμβάσεις τους, που γίνονταν με την ετήσια έκθεσή τους –και οι οποίες εμφανίζονταν στις εφημερίδες με το τίτλο «κρούει τον κώδωνα ο... (εκάστοτε διοικητής)»– ήταν πάντα ήξεις αφήξεις και «στρογγυλεμένες». Στην πραγματικότητα η ίδια περίπου έκθεση δημοσιευόταν κάθε χρόνο με μερικές αλλαγές στα νούμερα και στις διατυπώσεις. Την έκθεση αυτή την είχε πρωτοσυντάξει ο Λουκάς Παπαδήμος όταν ήταν σύμβουλος του παλαιού διοικητή Δημήτρη Χαλικιά. Ήταν μια

Οι περίφημες εκθέσεις της Τράπεζας δεν προειδοποίησαν ποτέ ότι βαδίζουμε στον γκρεμό. Γιατί άραγε;

▲ ▲

έκθεση με συστάσεις προς την κυβέρνηση, αλλά με πολύ ήπιο ύφος. Το ύφος αυτό που άρμοζε στον κ. Χαλικιά το διατήρησε φυσικά και ο κ. Παπαδήμος και μετά ο κ. Γκαργκάνας και εντέλει και ο κ. Προβόπουλος. Όμως, δεν ήταν αυτό που θα έπρεπε να έχει η Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία ασκεί τον έλεγχο της οικονομίας και συμβουλεύει την κυβέρνηση. Η αλήθεια είναι ότι η ελληνική πορεία προς την πτώχευση όχι μόνο ήταν γνωστή και επαρκώς αιτιολογημένη με αλλεπάλληλα υπομνήματα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και διεθνών οργανισμών προς τις ελληνικές κυβερνήσεις, αλλά είχε επισημανθεί στον πρωθυπουργό Ανδρέα Παπανδρέου ήδη από το 1985 από τα πιο επίσημα και έγκυρα χείλη: αυτά του τότε διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Δημήτρη Χαλικιά, προκατόχου του σημερινού πρωθυπουργού κ. Παπαδήμου. Και για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι, αναφέρουμε τα όσα είπε ο τότε διοικητής της ΤτΕ στο συνάδελφο Περικλή Βασιλόπουλο σε μία συζήτηση-εξομολόγηση, η οποία δημοσιεύτηκε στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» στο τεύχος της 8ης Ιανουαρίου 1988. Χωρίς περιστροφές, ο Δ. Χαλικιάς περιγράφει πώς το καλοκαίρι του 1985 η χώρα έφτασε στο χείλος της κατάρρευσης, γεγονός Μάιος 2012

crash 27

018_029_TRAPEZA ELLADOS 27/04/2012 11:45 μ.μ. Page 28

Την ώρα που στην Ελλάδα η Τρόικα «πυρπολεί» την κοινωνία ο παλιός γνώριμος από την Goldman Sachs του Λουκά Παπαδήμου, Μάριο Ντράγκι, δηλώνει με έγγραφο (δεξιά) την ικανοποίησή του για την αλλαγή του καταστατικού της ΤτΕ

▲ ▲

που υποχρέωσε την κυβέρνηση Αν. Παπανδρέου να ζητήσει σταθεροποιητικό δάνειο από την ΕΟΚ, τους όρους του οποίου ουδέποτε ετήρησε. Μάλιστα, για να πάρει το δάνειο αυτό, ο τότε πρωθυπουργός ανέθεσε τα ηνία της οικονομίας στον Κ. Σημίτη, ο οποίος έχαιρε της εμπιστοσύνης των εταίρων μας, σε αντίθεση με τον προκάτοχό του, Γεράσιμο Αρσένη. Πολλά βέβαια άλλαξαν και από την εποχή της Μεταπολίτευσης, όταν σε αντίθεση με το παράδειγμα του Παναγή Παπαληγούρα, επίσης πρώην διοικητή της ΤτΕ, ο οποίος διέμενε σε ένα υπόγειο δυομισάρι στην οδό Καρνεάδου (και ας είχε βάλει την υπογραφή του στις σημαντικότερες συμβάσεις μεγάλων έργων και επενδύσεων μετά τον πόλεμο, όπως το Αλουμίνιο Ελλάδος, τα Ναυπηγεία, τα διυλιστήρια, οι βιομηχανίες λιπασμάτων, η Ολυμπιακή Αεροπορία, η Esso Pappas), φτάσαμε στους μισθούς-πρόκληση του μισού εκατομμυρίου ευρώ του κυρίου Γκαργκάνα, στα swaps με την Goldman Sachs και τη συμμετοχή στην Τριμερή του κ. Παπαδήμου, αλλά και στα δημοσιεύματα για μισθούς 4 εκατομμυρίων το χρόνο στην περίπτωση του σημερινού διοικητή κ. Προβόπουλου. Αυτό που επίσης είναι εκπληκτικό είναι το γεγονός ότι ουδέποτε κάποια κυβέρνηση μπόρεσε να αλλάξει ένα διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, ακόμα και αν είχε διοριστεί από την προηγούμενη κυβέρνηση, καθώς η θητεία τους είναι εξαετής. Κάτι, δηλαδή, σαν μικροί αυτοκράτορες…

28 crash Μάιος 2012

018_029_TRAPEZA ELLADOS 27/04/2012 11:45 μ.μ. Page 29

030_035_BRETANOS FARAGE 27/04/2012 11:50 μ.μ. Page 30

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Τα «νήματα» του Παπαδήμου κινούν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο Χέρμαν βαν Ρομπάι, που δεν έχουν κανένα σεβασμό για την ελευθερία, τη δημοκρατία και το ήθος

Οι «δολοφόνοι» στο έργο είναι οι ευρωκράτες, με συνεργούς τους ντόπιους πολιτικούς, που ξεπουλιούνται για μια τζούρα χρήματος και εξουσίας

30 crash Μάιος 2012

030_035_BRETANOS FARAGE 27/04/2012 11:50 μ.μ. Page 31

Aπο

Νάιτζελ Φάρατζ

(Βρετανός ευρωβουλευτής)

κλε

ιστι

κά σ

ΑΝ ΔΕΝ ΦΥΓΕΤΕ “από το ευρώ, θα έχετε ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ...

3

Άνθρωπος με σιδερένια θέληση. Γλίτωσε από τον καρκίνο των όρχεων, αλλά και από ένα φοβερό αεροπορικό ατύχημα το 2010

το C

RAS

H

”Δ

Συνέντευξη στη Δέσποινα Παπαγεωργίου εν είναι ότι ένας Βρετανός δεν μπορεί να νιώσει… Είναι ότι φοβάται να νιώσει. Διδάχθηκε στο σχολείο ότι το συναίσθημα είναι κάτι κακό. Δεν πρέπει να εκφράζει μεγάλη χαρά ή μεγάλη λύπη, και ακόμα δεν πρέπει καν να ανοίγει πολύ το στόμα του όταν μιλάει: μπορεί να του πέσει η πίπα αν το κάνει», αυτό έγραψε κάποτε ο Βρετανός συγγραφέας E. M. Φόρστερ. Δεν γνωρίζω αν ο Βρετανός ευρωβουλευτής του Κόμματος της Ανεξαρτησίας (UKIP) Νάιτζελ Φάρατζ ανταποκρίνεται στην παραπάνω περιγραφή για τη σχέση των Βρετανών με το συναίσθημα, όμως, σίγουρα το στόμα του το ανοίγει αρκετά, χωρίς να φοβάται μην του πέσει η πίπα, της οποίας εξάλλου δεν είναι οπαδός… Πώς αλλιώς θα μπορούσε να έχει ισχυριστεί δημόσια ότι ο πρόεδρος της Ε.Ε. Χέρμαν Βαν Ρομπάι έχει «όλα τα χαρίσματα της “βρεγμένης πατσαβούρας” και εμφάνιση χαμηλόβαθμου τραπεζικού»; Διαθέτοντας το γνωστό βρετανικό φλέγμα, διανθισμένο με κάποια εκρηκτικά στοιχεία που παραπέμπουν σε μεσογειακό ταμπεραμέντο, ο Νάιτζελ Φάρατζ έγινε γνωστός στη χώρα μας από τότε που άρχισε να εκτοξεύει τον έναν μετά τον άλλο τους λεκτικούς κεραυνούς του κατά της πολιτικής της Τρόικας και υπέρ της Ελλάδας μέσα στο Ευρωκοινοβούλιο. «Ποια δημοκρατική χώρα; Δεν διαθέτει καν δημοκρατικά εκλεγμένο πρωθυπουργό. Τον έχετε

«

▲ ▲

Μάιος 2012

crash 31

030_035_BRETANOS FARAGE 27/04/2012 11:50 μ.μ. Page 32

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

«Ευκαιρία και όχι απειλή», θεωρεί για μας την έξοδο από την Ευρωζώνη ο άνθρωπος που ρίχνει κεραυνούς στην Τρόικα υπέρ της Ελλάδας ▲ ▲

”

διορίσει εσείς. Η Ελλάδα δεν διοικείται δημοκρατικά, διοικείται από μια Τρόικα. Τρεις ξένοι αξιωματούχοι πετούν στο αεροδρόμιο της Αθήνας και λένε στους Έλληνες τι μπορούν και τι δεν μπορούν να κάνουν», είπε σε μία από τις ομιλίες του προς ευρωβουλευτές και αξιωματούχους της Ε.Ε. Ενώ κάποτε κατέληξε με την αποστροφή: «Ποιοι στο διάολο νομίζετε ότι είστε;». Ωστόσο, ο άνθρωπος που επιβίωσε από καρκίνο των όρχεων που τον πρόσβαλε λίγο μετά τα 20 του χρόνια, αλλά και από αεροπορικό ατύχημα (!) το Μάιο του 2010, αποτελεί μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα. Όταν αποκαλύφθηκε, για παράδειγμα, ότι είχε λάβει σχεδόν 2 εκατ. στερλίνες για έξοδα και ως επιχορηγήσεις για μια δεκαετία δράσης στις Βρυξέλλες, έδειξε αμετανόητος, λέγοντας πως τα χρησιμοποίησε για να προωθήσει το αντιευρωπαϊκό μήνυμα του κόμματός του… Και, παρόλο που είναι αντιευρωπαϊστής, η δεύτερη σύζυγός του, Κρίστεν Μερ, είναι Γερμανίδα. Το 2006 αποφάσισε να «παρακολουθήσει» με έναν… αντισυμβατικό τρόπο το εαρινό συνέδριο του Συντηρητικού Κόμματος (Τόρις). Αφίχθηκε παρκάροντας απέξω ένα… τεθωρακισμένο όχημα μεταφοράς προσωπικού, για… λόγους σημειολογίας: ότι το κόμμα του «πάρκαρε το τανκ του» στο «χωράφι» του Ντέιβιντ Κάμερον. Δύο χρόνια αργότερα θα κατηγορούνταν ως αντιβασιλικός (κάτι που συνιστά ένα είδος ταμπού στη Βρετανία), γιατί παρέμεινε καθιστός ενώ όλοι επευφημούσαν όρθιοι τον πρίγκιπα Κάρολο μετά την ομιλία του για την ανάγκη να ηγηθεί η Ε.Ε. στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής. Οι σύμβουλοι του πρίγκιπα είναι «αφελείς», τους είχε πετάξει κατάμουτρα ο Φάρατζ. Αν και γεννήθηκε το 1964, στο μεσουράνημα των παιδιών των λουλουδιών, ο Νάιτζελ Φάρατζ δεν φαίνεται να εισέπνευσε αρκετά ως βρέφος τη μυρωδιά εκείνης της εποχής, που μοιάζει να την αναβιώνει στη συνήθειά του να καπνίζει τσιγάρο, να πίνει κόκκινη μπί32 crash Μάιος 2012

Συγκλονιστική φωτογραφία. Ο Φάρατζ βγαίνει ματωμένος από τα συντρίμμια του αεροσκάφους. Εδώ και καιρό δεν διστάζει να λέει ότι «η δημοκρατία στην Ελλάδα έχει πεθάνει» και ότι γι’ αυτό είναι υπεύθυνη η Τρόικα, οι Ευρωκράτες και οι τράπεζες. «Η Γουόλ Στριτ έχει επιλέξει λάθος στόχο», έγραφε στον «Guardian» ρα και να πηγαίνει για ψάρεμα. Θα αποδεικνυόταν τελικά γνήσιο τέκνο της εποχής της Μάργκαρετ Θάτσερ, στης οποίας μάλιστα το κόμμα, των Τόρις, εντάχθηκε αρκετά νωρίς. Ο Φάρατζ αρχικά επιδίωξε καριέρα χρηματιστή στο City (τη χρηματοοικονομική καρδιά του Λονδίνου), αποφασισμένος να «βγει εκεί έξω και να βγάλει λεφτά». Από τους Τόρις αποχώρησε το 1992, όταν ο Τζον Μέιτζορ υπέγραψε τη Συνθήκη του Μάαστριχτ. Έπειτα υπήρξε ιδρυτικό μέλος του UKIP και το 1996 εξελέγη πρόεδρός του. Το 1999 εξελέγη ευρωβουλευτής για τη νοτιανατολική Αγγλία, ενώ σήμερα είναι και συμπρόεδρος της ομάδας «Ευρωσκεπτικιστική Ευρώπη για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία». Το πρόγραμμα του UKIP με σαφήνεια υποστηρίζει την έξοδο της Βρετανίας από την Ε.Ε. και προωθεί μια σειρά νεοφιλελεύθερων μέ-

τρων, όπως τη συρρίκνωση του δημόσιου τομέα στη Βρετανία και την κατάργηση όλων των πράσινων φόρων – γιατί «το φαινόμενο του θερμοκηπίου δεν έχει αποδειχθεί»… Εξάλλου, για όλα φταίει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι «ευρωκράτες», όπως ισχυρίζεται χαρακτηριστικά ο Φάρατζ, αφήνοντας επιμελώς στο απυρόβλητο τις τράπεζες και τις αγορές. Η συζήτηση με το Βρετανό ευρωβουλευτή, ξεκίνησε, όπως ήταν φυσικό, από τις αναφορές του στην Ελλάδα. «Είστε αρκετά δημοφιλής στην Ελλάδα λόγω των πύρινων ομιλιών σας στο Ευρωκοινοβούλιο προς υπεράσπιση των Ελλήνων και κατά της πολιτικής της Τρόικας», του επισημαίνω, θυμίζοντάς του τις δηλώσεις του για τη «δημοκρατία που πεθαίνει στη χώρα που γεννήθηκε» και για το ότι «η Ελλάδα έχει μετατραπεί σε αποικία» την οποία διοικούν «γκαουλάιτερ» (σ.σ.:

030_035_BRETANOS FARAGE 27/04/2012 11:50 μ.μ. Page 33

Η Ε.Ε. με μπροστάρη τη Γερμανία οδηγεί την Ελλάδα στην καταστροφή

”

την κάμερα να κάνει το γύρο των εδράνων. Τον ρωτώ: Πώς αντιδρούν οι συνάδελφοί σας στο Ευρωκοινοβούλιο όταν εκφωνείτε τους πύρινους λόγους σας για την Ελλάδα; Έχετε περισσότερους εχθρούς ή φίλους από πριν στο Ευρωκοινοβούλιο; Η απάντησή του δένει σαν λεζάντα στην παραπάνω εικόνα: «Οι περισσότεροι ευρωβουλευτές τηρούν στάση απόλυτης άρνησης. Θα προτιμούσαν να μη βρισκόμουν εκεί, και πραγματικά πολλοί από αυτούς πιστεύουν ότι δεν θα έπρεπε καν να βρισκόμαστε στην Ευρωβουλή, εφόσον δεν είμαστε υπέρ του θεσμού. Δεν μπορούν καν να με κοιτάζουν στα μάτια κατά τη διάρκεια των ομιλιών μου: ανακατεύουν τα χαρτιά τους και στρέφουν το βλέμμα στο έδρανό τους. Αλλά, βασικά, δεν το κάνω γι’ αυτούς.

▲ ▲

αναφερόταν στη γερμανική πρόταση περί επιτροπείας). Του ζητώ να μας σχολιάσει λίγο περισσότερο αυτές του τις τοποθετήσεις. «Αυτό που έχει συμβεί στην Ελλάδα είναι ότι η Ε.Ε., καθοδηγούμενη από τη Γερμανία, αν και με απροθυμία, έχει αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας και την οδηγεί σε μεγαλύτερη καταστροφή», μου απαντά. «Η δημοκρατία δεν μένει πια εδώ. Οποιαδήποτε υπόνοια να ζητηθεί η γνώμη του λαού είναι απαγορευμένη και η Ε.Ε. είναι ο μόνος φορέας που επιτρέπεται να προτείνει μέτρα και να ελέγχει την ελληνική οικονομία. Αυτό είναι μια παρωδία δημοκρατίας, και επιπλέον δεν επιτρέπει στην Ελλάδα να υπερβεί τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει σήμερα». Οι θέσεις του αυτές έχουν συχνά φέρει σε αμηχανία συναδέλφους του στο Ευρωκοινοβούλιο. Αρκεί κάποιος να παρακολουθήσει ένα βίντεο στο youtube.com από ομιλία του, με

Βγάζω αυτούς τους λόγους για τους λαούς της Ευρώπης». Ξαναγυρίζω στο προφανώς αγαπημένο του θέμα, την Ελλάδα και το πρόβλημα του δημοκρατικού ελλείμματος: «Έχετε επανειλημμένα χαρακτηρίσει μαριονέτες τις κυβερνήσεις του Λουκά Παπαδήμου και του Μάριο Μόντι. Ποιος κρατά τα “νήματά” τους, κ. Φάρατζ;». «Είναι ξεκάθαρο ότι τα “νήματα” δεν τα κρατούν οι πολίτες, οι οποίοι είναι αυτοί που θα έπρεπε να έχουν την εξουσία σε μια δημοκρατία. Τα “νήματα” κινούν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο Χέρμαν βαν Ρομπάι, που έχουν δείξει ότι δεν σέβονται την ελευθερία, τη δημοκρατία και το ήθος. Το μόνο που τους νοιάζει είναι το πολύτιμό τους πρότζεκτ της Ε.Ε.», μου απαντά. «Η Ελλάδα έχει εκλογές το Μάιο», του επισημαίνω. «Υπήρξε πολλή “καθοδήγηση” από την Τρόικα, ώστε να πειστούν οι Έλληνες πολίτες να ψηφίσουν τα πολιτικά κόμματα που είναι υπέρ του Μνημονίου. Πώς θα το σχολιάζατε αυτό;». «Σήμερα έχουμε μια τάξη πολιτικών που απλώς χρησιμοποιεί τους ανθρώπους για να πλουτίσει και να αποκτήσει εξουσία», μου λέει. «Αν πραγματικά ενδιαφέρονταν για τους Έλληνες, θα προωθούσαν την έξοδο από το ευρώ και, αντί για ατέλειωτες περικοπές που δεν φέρνουν ανάπτυξη, θα εφάρμοζαν μια πολιτική που θα ξεμούδιαζε επιτέλους την αγορά και θα την έθετε σε κίνηση. Θα προχωρούσαν σε υποτίμηση της δραχμής, που θα επανακυκλοφορούσε – αλλά αυτό είναι αναπόφευκτο. Η Ελλάδα δεν είναι παιχνίδι για να παίζει η Ε.Ε. ή κάποιο θεωρητικό παράδειγμα σε εξετάσεις στην πολιτική επιστήμη: είναι πραγματική χώρα με πραγματικούς ανθρώπους που οι ζωές τους καταστρέφονται από την Ε.Ε.». Πιστεύετε ότι απλώς «απειλούν» την Ελλάδα με έξοδο ώστε να διασφαλίσουν ότι η χώρα θα συναινέσει στα σχέδιά τους; Και μετά την Ελλάδα ποιο θα είναι το «επόμενο θύμα» σε αυτή την Ευρώπη; Πιστεύετε ότι υπάρχει σχέδιο; «Το σχεδιάζουν στην πορεία. Η Ελλάδα δεν θα έπρεπε να θεωρεί την έξοδο απειλή, αλλά ευκαιρία. Μόλις φύγει μια χώρα –και με το χρέος της Ισπανίας να μοιάζει ολοένα και περισσότερο «πολύ μεγάλο για να διασωθεί»–, τότε πολλοί περισσότεροι θα διακρίνουν τα οφέλη και θα ακολουθήσουν». Και η επανάσταση προς την οποία έχετε πει ότι οδεύουμε ως χώρα; Πότε και με ποιον τρόπο θα μπορούσε αυτή να ξεσπάσει; «Τώρα αυτό δεν μπορώ να το απαντήσω», αποκρίνεται. Και συμπληρώνει: «Θα έλεγα ότι εξαρτάται από το εκλογικό αποτέλεσμα και την αντίδραση των αγορών και της Ε.Ε. σε αυτές τις εκλογές». Θα εκφράσει ωστόσο μια βεβαιότητα: «Αλλά, εκτός κι αν αναληφθεί έκτακτη δράση –και με αυτό δεν εννοώ περισσότερα δάνεια στην Ελλάδα και διόγκωση του Μάιος 2012

crash 33

030_035_BRETANOS FARAGE 27/04/2012 11:50 μ.μ. Page 34

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

▲ ▲

χρέους της–, τότε η επανάσταση είναι αναπόφευκτη». Μια επανάσταση προϋποθέτει και τον εντοπισμό εκείνων που ευθύνονται για τα «κακώς κείμενα».Του επαναλαμβάνω τα λόγια του (16 Νοεμβρίου 2011, Ευρωκοινοβούλιο): «Είναι σαν μυθιστόρημα της Άγκαθα Κρίστι, όπου προσπαθούμε να μαντέψουμε ποιο θα είναι το επόμενο θύμα. Η διαφορά είναι ότι (στην περίπτωση της Ευρωζώνης) γνωρίζουμε ποιοι είναι οι δολοφόνοι». Και τον ρωτώ: «Ποιοι είναι οι “δολοφόνοι”, κ. Φάρατζ; Οι Ευρωπαίοι ηγέτες; Οι γραφειοκράτες της Ε.Ε.; Οι τραπεζίτες και τα λόμπι τους, που φαίνεται ότι κάνουν χρυσές δουλειές στις Βρυξέλλες; Όλοι οι παραπάνω;». «Οι “δολοφόνοι” είναι συγκεκριμένα οι ευρωκράτες, που σκοτώνουν τη δημοκρατία στη μία χώρα μετά την άλλη, υποβοηθούμενοι με επιδεξιότητα από τους πολιτικούς αυτών των χωρών, που με χαρά θυσιάζουν το ήθος για μια τζούρα εξουσίας και χρήματος». Μόνο οι «ευρωκράτες»; αναρωτιέμαι. Το χρηματοοικονομικό λόμπι μάλλον δεν χωρά στο «κάδρο των υπαιτίων» που έχει ο Νάιτζελ Φάρατζ στο μυαλό του. Χαρακτηριστικό εκείνο που είχε γράψει σε άρθρο του στον «Guardian» (16 Νοεμβρίου 2011):«Το κίνημα “Καταλάβετε τη Γουόλ Στριτ”, στοχεύοντας στην κατάληψη του χρηματιστηρίου έχει επιλέξει το λάθος στόχο». Του το υπενθυμίζω και τον ρωτώ: «Αν αναλογιστεί κανείς ότι η ΕΚΤ έχει δώσει στις τράπεζες 1 τρισ. ευρώ (μεταξύ Δεκεμβρίου 2011 και Μαρτίου 2012) και ότι αυτά τα χρήματα δεν χρησιμοποιήθηκαν από τις τράπεζες για να τροφοδοτήσουν την ανάπτυξη, ενώ την ίδια στιγμή χώρες όπως η Ελλάδα και η Ιταλία δανείζονται με επιτόκια 6% και 7%, δεν είναι οι τράπεζες οι κερδισμένοι και οι λαοί της Ευρώπης οι χαμένοι; Μπορούμε να αφήσουμε τις τράπεζες στο απυρόβλητο;». Η απάντηση που παίρνω είναι ιδιαιτέρως λακωνική, παρόλο που ο κ. Φάρατζ είναι συνήθως χειμαρρώδης: «Αυτό που εννοούσα είναι ότι έπρεπε να διαδηλώνουν στη Φρανκφούρτη (σ.σ.: έδρα της ΕΚΤ) και, αν το έπρατταν αυτό, θα συμμετείχα κι εγώ»… …Οπότε μάλλον δεν θα συμμετείχε ούτε αν διαδήλωναν, για παράδειγμα, έξω από το City, το οποίο το UKIP στο πρόγραμμά του προτείνει «να εξαιρεθεί από τον έλεγχο της Ε.Ε.». Το κόμμα του Νάιτζελ Φάρατζ τάσσεται επίσης υπέρ «ενός ενιαίου φόρου», ενώ εκφράζει ανησυχία ότι το «εθνικό χρέος του Ηνωμένου Βασιλείου θα υπερβεί το 1 τρισ. στερλίνες» και για το οποίο προτείνει ότι πρέπει να «συρρικνωθεί ο δημόσιος τομέας, αν πρόκειται να επιστρέψουν σε μια υγιή οικονομία». Και τι μας νοιάζει εμάς τι προτείνει ο Φάρατζ για τη Βρετανία; ίσως αναρωτηθούν κάποιοι. Μα, τον ρωτώ, «δεν υπάρχει ομοιότητα με κάποια 34 crash Μάιος 2012

Στο αν υπάρχει χώρος στη Βρετανία για Έλληνες μετανάστες, ο Νάιτζελ Φάρατζ απαντά ότι «η λύση δεν είναι η μετανάστευση, αλλά η κατάργηση της Ε.Ε.»

από τα μέτρα που η Τρόικα προτείνει για την Ελλάδα (για παράδειγμα, συρρίκνωση του δημόσιου τομέα;)». «Η εξισορρόπηση του προϋπολογισμού δεν αποτελεί copyright της Τρόικας. Είναι κάτι που και μια νοικοκυρά θα σας έλεγε», μου απαντά. «Οι άνθρωποι σήμερα πιστεύουν ότι το κράτος χρειάζεται χρήματα, και ότι το μεγάλο κράτος είναι κάτι θετικό. Εμείς στο UKIP γνωρίζουμε ότι πρέπει να έχουμε μικρό κράτος, χαμηλές δαπάνες, χαμηλούς φόρους και επιχειρήσεις που να ανθίζουν. Έτσι, όλοι θα ήταν καλύτερα. Είναι απλά οικονομικά που έχουν διαστρεβλωθεί από τους δημοσίους υπαλλήλους και τους πολιτικούς που επιθυμούν να καταστούν πιο σημαντικοί, ξοδεύοντας χρήματα για εμάς». Μπορεί οι παραπάνω θέσεις του Νάιτζελ Φάρατζ να μην είναι τόσο γνωστές, η αντιευρωπαϊκή του όμως στάση αποτελεί το σήμακατατεθέν του. Πώς θα τοποθετούνταν άραγε απέναντι σε αυτό που είχε πει η Κριστίν Λαγκάρντ, μιλώντας στις 9 Απριλίου στο CBS, η

οποία χώρισε την Ευρώπη στους Ευρωπαίους του Βορρά, που «δουλεύουν σκληρά, έχουν προοπτική για το μέλλον και ζουν απλά», και στους Ευρωπαίους του Νότου, που «είναι πολύ χαλαροί σε ό,τι αφορά την εργασία, τα χρήματα και το να πληρώνουν φόρους»; «Αυτή είναι μια αντίληψη αρκετά διαδεδομένη στον ευρωπαϊκό Βορρά, παρόλο που, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ΟΟΣΑ, οι Έλληνες είναι οι πιο σκληρά εργαζόμενοι στην Ευρώπη», του επισημαίνω, και τον ρωτώ πώς θα σχολίαζε αυτή τη δήλωση που διαχωρίζει έτσι Βορρά-Νότο. «Ο διαχωρισμός Βορρά-Νότου είναι απλώς ένα παράδειγμα ότι το ενιαίο νόμισμα δεν επρόκειτο ποτέ να λειτουργήσει. Πρόκειται για ένα ζήτημα που αποτελεί αντικείμενο διαλόγου μεταξύ 17χρόνων και δεν μπορούν να το διακρίνουν εξέχοντες οικονομολόγοι; Πιο πιθανό είναι ότι δεν ήθελαν να αφήσουν γεγονότα που δεν τους βόλευαν να σταθούν εμπόδιο στην εκπλήρωση των πολιτικών τους στόχων».

030_035_BRETANOS FARAGE 27/04/2012 11:50 μ.μ. Page 35

Μόλις φύγει μία χώρα από την Ευρωζώνη, τότε πολλές χώρες θα συνειδητοποιήσουν τα οφέλη και θα την ακολουθήσουν

”

Άρα, ποια πιστεύετε ότι είναι η προοπτική της Ε.Ε.; Θα γίνει ποτέ μια Ένωση βασισμένη στην ισότητα; Θα παραμείνει αυτό που πολλοί θεωρούν «γερμανική» Ε.Ε.; Θα διαλυθεί στα εξ ων συνετέθη; «Η Ε.Ε. ήταν ανέκαθεν η Ε.Ε. των ελίτ και θα εξακολουθήσει να είναι», μου απαντά χωρίς δισταγμό. «Θέλει να είναι μια χώρα για αυτό που είναι η Ευρώπη. Η ισότητα, η δημοκρατία και οι επιθυμίες των πολιτών δεν μπαίνουν σε αυτό το “κάδρο”». Διακρίνετε ομοιότητα με κάποια άλλη περίοδο της Ιστορίας; «Θεωρώ ότι υπάρχουν πολλά παραδείγματα στην Ιστορία που δείχνουν ότι το να εξωθείς τους ανθρώπους υπό μία εξουσία, προσπαθώντας να εξαλείψεις τον πολιτισμό και την ιστορία τους, είναι κάτι που δεν λειτουργεί και συνήθως τελειώνει άσχημα». Και αυτό το άσχημο τέλος έρχεται συνήθως ως συνέπεια μιας αλληλουχίας δυσάρεστων γεγονότων και καταστάσεων. Το ότι οι

Έλληνες, ακολουθώντας τη μοίρα άλλων σύγχρονων λαών και πιάνοντας το νήμα από άλλες δικές μας ιστορικές περιόδους, αναγκάζονται για μια ακόμη φορά στην Ιστορία να φεύγουν μετανάστες είναι μία από τις δυσάρεστες αυτές συνέπειες. «Το κόμμα σας», επισημαίνω στον κ. Φάρατζ, «λέει “βρετανικές δουλειές για Βρετανούς εργαζομένους”. Και τι θα γίνει τώρα που Έλληνες –και άλλοι Ευρωπαίοι του Νότου– μεταναστεύουν και στη Βρετανία, αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον; Υπάρχει χώρος για Έλληνες μετανάστες στη χώρα σας;». «Η Βρετανία έχει περήφανη ιστορία φιλοξενίας ανθρώπων από όλο τον κόσμο», αποκρίνεται αμέσως. «Αλλά από το 2004, που άνοιξε γελοιωδέστατα η πόρτα για μετανάστευση από την ανατολική Ευρώπη, έχει προκύψει τεράστιο πρόβλημα για το Ηνωμένο Βασίλειο. Συγκεκριμένα, έχουμε πολύ υψηλή ανεργία στους νέους. Η απάντηση δεν είναι η μετανάστευση, αλλά η κατάργηση της Ε.Ε., που θα

κάνει τις χώρες πάλι αποτελεσματικές και παραγωγικές». Μέχρι, λοιπόν, τότε, μάλλον θα προτιμούσε να παραμείνουμε στη χώρα μας. « Έχετε επισκεφθεί ποτέ την Ελλάδα;» τον ρωτώ. «Ποια είναι η εντύπωση που έχετε για τους Έλληνες, και σε σχέση με την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η χώρα;». «Ναι, έχω επισκεφθεί την Ελλάδα και, όταν η Ελλάδα εγκαταλείψει το ευρώ, θα κλείσω διακοπές δύο εβδομάδων στη χώρα, πιθανόν σε κάποιο νησί, όπως, πιστεύω, θα κάνουν και πολλοί Βρετανοί». Πώς θα συνιστούσατε στους Έλληνες να αντιδράσουν για να ξεφύγουν από τα μέτρα σκληρής δημοσιονομικής πολιτικής της Τρόικας; Να ακολουθήσουμε το παράδειγμα των Ισλανδών, που αρνήθηκαν να πληρώσουν για ένα λάθος που δεν ήταν δικό τους; Πώς πρέπει να αντιδράσουν οι Ευρωπαίοι σε αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Ευρώπη; Η απάντηση έρχεται χωρίς περιστροφές: «Η Ελλάδα πρέπει να ψηφίσει να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη, για αρχή. Μόνο τότε θα μπορέσετε να επαναφέρετε την οικονομία στο σωστό δρόμο. Μέχρι τότε το κάνετε χειρότερο για εσάς». Ολοκληρώνοντας τη συνέντευξη, σκέφτομαι αυτό που φημολογείται πως είχε πει κάποιος ξένος, επισκεπτόμενος τη Μεγάλη (τότε) Βρετανία, το 1373: «Οι Βρετανοί νιώθουν τόσο σπουδαίοι και έχουν κερδίσει τόσες πολλές και μεγάλες νίκες, που έχουν καταλήξει να πιστεύουν ότι είναι αδύνατον να χάσουν. Στη μάχη είναι το έθνος με τη μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση στον κόσμο». Είτε διαφωνεί είτε συμφωνεί κανείς με τις θέσεις του Νάιτζελ Φάρατζ, δύο πράγματα δεν μπορεί να μην του αναγνωρίσει: το ένα είναι η ρητορική του δεινότητα. Και το άλλο ότι φαίνεται να νιώθει ικανός να αντιμετωπίσει μόνος του έναν ολόκληρο στρατό «ευρωκρατών» με την αυτοπεποίθηση του μελλοντικού νικητή. Και με το City κάπου στα δικά του μετόπισθεν. Μάιος 2012

crash 35

036_039_rudel 28/04/2012 12:46 π.μ. Page 36

crash

ΘΕΜΑ

«Είναι μία ακόμα κρίση όπως συμβαίνει σε πολλές χώρες στον κόσμο. Η ιδέα της κρίσης είναι κάτι το οποίο μπορεί να κατασκευαστεί» Kαθηγητής Etienne Auge, ειδικός σε θέματα προπαγάνδας

Η... επιχείρηση

«Ελληνική κρίση»

Από την εκστρατεία ταύτισης των Σέρβων με τους Ναζί και την απριλιανή χούντα στη διαφημιστική καμπάνια του ΕΟΤ και την παγκόσμια προπαγάνδα για τον... Τιτανικό μας

036_039_rudel 28/04/2012 12:47 π.μ. Page 37

Τα λογότυπα των δύο κολοσσών και ο ιδρυτής της Ruder Finn, David Finn

της Ιωάννας Ηλιάδη

«Η

Οι στενές επαφές του ΓΑΠ με τις δύο μεγαλύτερες εταιρείες προπαγάνδας στον κόσμο, την RUDER FINN και τη HILL & KNOWLTON λύτερος όμιλος επικοινωνιών στην Ελλάδα, έχει ως στόχο να παρέχει στρατηγική, εξαιρετικό δημιουργικό και αποτελεσματική εξυπηρέτηση στους πελάτες της. Ίδρυσε εξειδικευμένες εταιρείες, σήμερα ηγέτιδες στον τομέα

▲ ▲

ελληνική κρίση», εξηγούσε πριν από ένα χρόνο ο καθηγητής Etienne Auge, ειδικός σε θέματα προπαγάνδας, «είναι μία ακόμα κρίση όπως συμβαίνει σε πολλές χώρες στον κόσμο. Η ιδέα της κρίσης είναι κάτι το οποίο μπορεί να κατασκευαστεί». Την κατασκευή της ιδέας αναλαμβάνουν συχνά εταιρείες δημοσίων σχέσεων, οι οποίες ειδικεύονται στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης, ώστε να ανταποκρίνεται και συχνά να κατευθύνεται σε αυτό που ζητούν οι πελάτες τους. Πολλοί από τους παγκόσμιους κολοσσούς σε θέματα δημοσίων σχέσεων δραστηριοποιούνται στη χώρα μας, αναλαμβάνοντας τη βελτίωση της εικόνας πολιτικών, κυβερνήσεων ή δημόσιων οργανισμών και ιδιωτικών εταιρειών. Το κουβάρι των σχέσεών τους συχνά είναι δύσκολο να ξεδιπλωθεί, ενώ όποιος επιχειρήσει να βρει στοιχεία μπορεί να βρεθεί μπροστά από εκπλήξεις. «Τα στοιχεία υπάρχουν σε κοινή θέα στο Διαδίκτυο», έλεγε συχνά ο Etienne Auge, προτρέποντας τους ενδιαφερόμενους να τα αναζητήσουν. Σήμερα επιχειρούμε να ξετυλίξουμε τη μία άκρη του κουβαριού, ξεκινώντας από την Ogilvy Group, την εταιρεία που το 2009 είχε αναλάβει την επικοινωνιακή στραγητική του ΠΑΣΟΚ. Μάλιστα, σύμφωνα με δημοσίευμα της «Αυγής» (10/5/2009), η Ogilvy PR συνεργαζόταν για τις δημοσκοπήσεις με το επικοινωνιακό επιτελείο του ΠΑΣΟΚ, τους Π. Γερουλάνο, Γ. Ραγκούση, Γ. Παπακωνσταντίνου, Ν. Αθανασάκη, Γ. Ελενόπουλο, Μ. Καρακλιούμη, αλλά και Κ. Λαλιώτη και Τ. Χυτήρη. Όπως μας πληροφορεί επίσημα το μήνυμα στην ιστοσελίδα της, «H Ogilvy Group, o μεγα-

τους. Το δίκτυο αυτό είναι το μεγαλύτερο, το πληρέστερο και το πιο επιτυχημένο στην Ελλάδα». Η Bold Ogilvy είχε κοινό media shop τη Mindshare μαζί με τη Spot Thompson, που ήταν την ίδια περίοδο η διαφημιστική εταιρεία της Νέας Δημοκρατίας. Η Ogilvy Group ανήκει όμιλο WPP, ο οποίος περιλαμβάνει μία ακόμα εταιρεία-κολοσσό που δραστηριοποιείται και στη χώρα μας, τη Hill & Knowlton. Το Μάρτιο του 2012 η Hill & Knowlton Strategies επιλέχθηκε, μετά από διεθνή διαγωνισμό, ως σύμβουλος στρατηγικής για την επικοινωνία του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου στις αγορές του εξωτερικού. Η σύμβαση με τον ανάδοχο θα έχει διάρκεια ενός έτους με ενδεικτικό budget περίπου στα 150.000 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). H Hill & Knowlton το 2010 εξαγόρασε το μεγάλο πλειοψηφικό πακέτο της εταιρείας Tanitim Halkla Iliskiler AS (Global Tanitim). Στρατηγικός μέτοχος της Global Tanitim είναι η εταιρεία Civitas, με δραστηριότητα στα Βαλκάνια και με διευθύνοντα σύμβουλο τον Γιώργο Φλέσσα. Η Hill & Knowlton είχε αναλάβει το Σεπτέμβριο του 2008 και για ένα χρόνο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Το 1990 στο Κουβέιτ η Hill & Knowlton ηγήθηκε άλλων 20 αμερικανικών εταιρειών δημοσίων σχέσεων, καταγράφοντας τη «μεγαλύτερη ξένη χρηματοδότηση εκστρατείας ποτέ, με στόχο τη χειραγώγηση της αμερικανικής κοινής γνώμη», σύμφωνα με το φιλελεύθερο Center for Media and Democracy. Η εταιρεία έχει συχνά επικριθεί για συνεργασία με τις κυβερνήσεις που προσπάθησε να βελτιώσει τη φήμη τους όταν είχαν κατηγορηθεί για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως η Ινδονησία και η Τουρκία. Ο απόστρατος πράκτορας της CIA Robert T. Crowley έχει υποστηρίξει πως η εταιρεία είχε στενή σχέση με τη CIA και αποτελούσε Μάιος 2012

crash 37

036_039_rudel 28/04/2012 12:47 π.μ. Page 38

Οι δύο εταιρείες - μετρ της διεθνούς προπαγάνδας έχουν αρκετές μαύρες σελίδες στην πορεία τους. Εμπλοκή στον βομβαρδισμό της Σερβίας, συμβόλαια με την Απριλιανή χούντα και πρόσφατα και στη χώρας μας, ελέω ΔΝΤ...

▲ ▲

την τέλεια κάλυψη της «υπηρεσίας» σε διεθνές επίπεδο, ιδιαίτερα στην άλλη άκρη του Ατλαντικού. Η εταιρεία είχε αναλάβει την Bank of Credit and Commerce International μετά το σκάνδαλο που είχε ξεσπάσει για ξέπλυμα μαύρου χρήματος προερχόμενου από ναρκωτικά. Η Hill & Knowlton έχει πολλές φορές, τέλος, αναλάβει την τουρκική κυβέρνηση, βοηθώντας τη να αποσπάσει βοήθεια από την αμερικανική κυβέρνηση. Μία ακόμα εταιρεία που έχει δραστηριοποιηθεί στην Ελλάδα είναι η Ruder Finn, το όνομα της οποίας στέφεται με δάφνες επιτυχίας για μεγάλο μέρος των πελατών της, ωστόσο έχει πολλές μαύρες σελίδες στην ιστορία της, με κυριότερη την περίπτωση του Κοσσόβου. Η αμερικανική εταιρεία, που ιδρύθηκε το 1948, προσελήφθη από τη βοσνιακή κυβέρνηση κατά τη διάρκεια του πολέμου στη Γιουγκοσλαβία και κατάφερε με παραπληροφόρηση και μαύρη προπαγάνδα να στρέψει την κοινή γνώμη κατά των Σέρβων. Η Ruder Finn ταύτισε τους Σέρβους με τους Ναζί και μετέστρεψε την κοινή γνώμη, επηρεάζοντας ακόμα και τις επιλογές της αμερικανικής κυβέρνησης. Έριξε το βάρος της προπαγάνδας στις εικόνες αιχμαλώτων σερβικών στρατοπέδων, ενώ δεν έδειχναν τα αντίστοιχα κροατικά και μουσουλμανικά. Χαρακτηριστική πλάνη ήταν η φωτογραφία ενός εξαθλιωμένου ανθρώπου στα σύρματα ενός στρατοπέδου αιχμαλώτων των Σέρβων, η οποία έκανε το γύρο του κόσμου. Αποδείχθηκε αργότερα ότι αυτός ο άνθρωπος τελικά ήταν Σέρβος, ο οποίος είχε συλληφθεί για πλιάτσικο από τις σερβικές αρχές και έπασχε από φυματίωση. «Η κυβέρνηση Mπους έπεσε θύμα παραπληροφόρησης σε μεγάλο βαθμό», έγραφε στις 28 Φεβρουαρίου1993 η αμερικανική εφημερίδα «Atlanta Journal». «Στο διάστημα μεταξύ της 2ας και της 5ης Aυγούστου 1992, όταν η εφημερίδα “NewsDay” 38 crash Μάιος 2012

της Nέας Yόρκης έβγαλε την υπόθεση των σερβικών “στρατοπέδων θανάτου”, αρπάξαμε την υπόθεση στον αέρα και αμέσως προσεγγίσαμε τρεις μεγάλες εβραϊκές οργανώσεις», δήλωνε χαρακτηριστικά ο Tζέιμς Xαρφ, διευθυντής της εταιρείας, στο Γάλλο δημοσιογράφο Zακ Mερλιν το 1993. «H είσοδος στο παιχνίδι των εβραϊκών οργανώσεων στο πλευρό των Bόσνιων ήταν ένα εξαιρετικό χτύπημα πόκερ.

Aμέσως κατορθώσαμε να ταυτίσουμε στα μάτια της κοινής γνώμης τους Σέρβους με τους Ναζί. Ξαφνικά, μονομιάς, μπορούσαμε να παρουσιάσουμε μια υπόθεση απλή, μια ιστορία με καλούς και κακούς. Ξέραμε ότι η υπόθεση θα παιζόταν εκεί. Kαι κερδίσαμε σημαδεύοντας το σωστό στόχο, το εβραϊκό ακροατήριο. Aμέσως υπήρξε μια πολύ καθαρή αλλαγή της γλώσσας στον Tύπο, με τη χρησιμοποίηση όρων πολύ υψηλής συναισθηματικής αξίας, όπως “εθνική εκκαθάριση”, “στρατόπεδα συγκέντρωσης” κ.λπ., που τα πάντα έφερναν στη μνήμη τη ναζιστική Γερμανία, τους θαλάμους αερίων και το Άουσβιτς. Tο συναισθηματικό φορτίο ήταν τόσο ισχυρό, που κανείς πια δεν μπορούσε να πάει κόντρα», εξήγησε χαρακτηριστικά ο Tζέιμς Xαρφ. Η Ruder Finn δούλεψε για 40.000 δολάρια το μήνα για λογαριασμό της αλβανικής ηγεσίας του Κοσυφοπεδίου. Στις μέρες μας, πάντως, μία ακόμα ιστορία γύρω από την εταιρεία παραμένει θολή: η σχέση του κερδοσκόπου John Paulson με τη Ruder Finn. Ο Paulson, μέσω της εταιρείας του Ρaulson & Company, πόνταρε συστηματικά στην αποδόμηση της αξιοπιστίας της χώρας μας τον περασμένο χρόνο, ταυτιζόμενος με το κερδοσκοπικό παιχνίδι με επίκεντρο το Σίτι του Λονδίνου, το οποίο πρωταγωνιστεί στις πιέσεις επί των ελληνικών τίτλων. Σύμφωνα με πληροφορίες που δημοσίευσε το «Βήμα», ο κ. Paulson έχει συγκροτήσει ομάδα 20-30 αναλυτών των διεθνών αγορών, οι οποίοι παρακολου-

θούν στενά τις εξελίξεις γύρω από το «ελληνικό πρόβλημα» και σε συνεργασία μαζί τους αποφασίζει για τις κινήσεις του. Πατέρας του 53χρονου κερδοσκόπου είναι ο Alfred Paulson, ο οποίος εργάστηκε ως επικεφαλής των οικονομικών της Ruder Finn. Οι δεσμοί των εταιρειών με πρόσωπα της παγκόσμιας πολιτικής σκηνής είναι συχνά ισχυροί και αφήνουν περιθώρια υποψίας ότι είναι δυνατόν να επηρεάσουν τις αποφάσεις τους υπέρ των πελατών των εταιρειών δημοσίων σχέσεων. Σάλος είχε προκληθεί από την αποκάλυψη το 2005 ότι ο ανιψιός του τότε γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Κόφι Ανάν εργάστηκε στη Ruder Finn. Το δημοσίευμα της «New York Sun» που έφερε στο φως της δημοσιότητας την υπόθεση ανέφερε τη στενή φιλία του Κόφι Ανάν με τον 83χρονο τότε ιδρυτή της πολυεθνικής, David Finn. Πάντως, η εταιρεία είχε αρνηθεί ότι υπήρξαν αλληλεπιδράσεις στις αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών από το γεγονός ότι εργάστηκε σε αυτήν ο Κόμπινα Ανάν. Το βιβλίο, πάντως, που εξέδωσε ο Κόμπινα Ανάν σχετικά με το Νταρφούρ του Σουδάν είχε εκδοθεί από εταιρεία της Ruder Finn. Η Ruder Finn δραστηριοποιείται και στη χώρα μας για πολλά χρόνια. Τις υπηρεσίες της είχε ζητήσει ο πρώην πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, ενώ λίγα χρόνια νωρίτερα είχε αναλάβει τη διαφήμιση του ΕΟΤ. Σύμφωνα με πληροφορίες που δημοσιεύονται στην ηλεκτρινική σελίδα της εταιρείας, όταν έγινε η Χούντα των Συνταγματαρχών, ο David Finn αποφάσισε να ερευνήσει και ήρθε στην Ελλάδα για να μιλήσει με έναν από τους τρεις συνταγματάρχες. Λίγο πριν από τη συνάντηση επισκέφθηκε κάποιους φίλους του στην Ελλάδα, οι οποίοι τον ενημέρωσαν για τη συμπεριφορά της χούντας κι έτσι αποφάσισε να μη συνεχίσει τη συνεργασία του με τη (χουντική) ελληνική κυβέρνηση.

036_039_rudel 28/04/2012 12:47 π.μ. Page 39

040_043_GLEZOS 27/04/2012 11:21 μ.μ. Page 40

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Το λιοντάρι που βρυχάται ακόμα... Συνέντευξη στη Δέσποινα Παπαγεωργίου

I

▲ ▲

ούνιος 2011, κι ένα πολύχρωμο πλήθος είχε συρρεύσει να παρακολουθήσει ημερίδα της λαϊκής συνέλευσης της πλατείας Συντάγματος. Κι είχε ρουφήξει τα λόγια του συλλαβή τη συλλαβή. Για το πώς εφάρμοσε την άμεση δημοκρατία στο χωριό του, τ’ Απεράθου της Νάξου. Εκείνος στάθηκε όρθιος, στη μέση της κατάμεστης πλατείας, λιοντάρι ανήμερο, χαλυβδωμένο στην πυρακτωμένη λάβα της Ιστορίας. «Θα μου επιτρέψετε», είπε ο Μανώλης Γλέζος, «να κλείσω με κάτι προσωπικό. Είμαι 89 ετών και 9 μηνών. Κάθε μέρα αποχαιρετώ τους συντρόφους μου, έναν έναν. Με επισκέπτονται όμως το βράδυ στον ύπνο μου και με ρωτούν: “Τι γίνεται, βρε Μανώλη, με εκείνη την ιδέα που την τραβολογάτε από δω κι από εκεί τόσα χρόνια;”». «Σήμερα», είπε μ’ εκείνο το πείσμα του αειθαλούς αγωνιστή και με ένα πάθος που πυρπόλησε απ’ άκρη σ’ άκρη την πλατεία, «όταν θα ’ρθουν να μ’ επισκεφθούν στον ύπνο μου οι σύντροφοί μου από τα κορφοβούνια της Ιστορίας, για να με ρωτήσουν ξανά, ξέρω τι θα τους πω: ότι σήμερα, εδώ, σε τούτη την πλατεία, ξαναγεννάμε τη δημοκρατία». Άχνα στο πλήθος. Τα μάτια όλων, θάλασσες. Εκείνη τη στιγμή, μέσα σ’ αυτές τις θάλασσες είχε πνιγεί ο φόβος απέναντι στο αύριο που σχεδίασαν για μας χωρίς εμάς. Απέναντι σε ένα Μνημόνιο, που κάποιοι είπαν ότι είναι μονόδρομος. Μέσα σ’ αυτές τις θάλασσες ταξίδευε πια, με το χάρτινο καραβάκι ενός χειροπιαστού ονείρου, το πείσμα εκείνο που μοιάζει με βεβαιότητα: «Ναι, μπορούμε να ξαναγεννήσουμε τη δημοκρατία». Από μας εξαρτάται, είχε πει ο «προφήτης της Νάξου». Όσο κι αν προσπαθούν να μας πείσουν ότι όλα έχουν κριθεί. Κάτι περισσότερο θα ’ξερε αυτός, ο εσαεί αγωνιστής, ο αιώνιος έφηβος… Σήμερα, απ’ το μετερίζι της Ιστορίας, την οποία ποτέ δεν έπαψε να συνδιαμορφώνει, ο Μανώλης ο Γλέζος έχει ριχτεί για άλλη μια φορά στη μάχη. Για την εθνική ανεξαρτησία. «71 χρόνια μετά την αποκαθήλωση της σβάστικας από την Ακρόπολη (σ.σ.: εγχείρημα που πραγμάτωσε μαζί με τον Λάκη Σάντα), ο Γλέζος αντιστέκεται ακόμα», όπως έγραφε το περιοδικό «Nouvel Observateur». «Η ιστορία μάς χτυπά την πόρτα. Μένει να την ανοίξουμε», λέει. Και μέσω του «Crash» καλεί τους Έλληνες να μην υποκύπτουν σε ψευτοδιλήμματα τύπου «Μνημόνιο ή καταστροφή», γιατί «δεν έχουν πάρει ούτε ένα ευρώ από τη “χρηματοδότηση” της Τρόικας – αντίθετα έχουν χάσει πολλά». Διαμηνύει στους πο40 crash Μάιος 2012

Το δίλημμα «ΜΝΗΜΟΝΙΟ ή ΠΤΩΧΕΥΣΗ», είναι ψευτοδίλημμα

040_043_GLEZOS 27/04/2012 11:22 μ.μ. Page 41

“

Μανώλης Γλέζος

Ta δανεια

κάνουν σκλάβους

Τους λαους

”

040_043_GLEZOS 27/04/2012 11:22 μ.μ. Page 42

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

▲ ▲

λίτες «να βουλώσουν τ’ αφτιά τους στα φληναφήματα και να πάρουν οι ίδιοι στα χέρια τους το παρόν και τα μέλλον τους». Καταλυτικός παράγοντας για να επικρατήσουν οι δυνάμεις της δημοκρατίας, τονίζει, «εκείνος που έκανε τον νεαρό Μάθιο Πόταγα το ’41 να σταθεί μπροστά στα φασιστικά τανκς και να πει “Είμαι μόνος, αλλά με ακολουθεί όλος ο ελληνικός λαός”»… Ξεκινώ τη συνέντευξη από συγκρίσεις που προβληματίζουν. «Στην Ισλανδία, μετά τη χρεοκοπία, ένας άνθρωπος, ο Πρόεδρος Όλαφουρ Ραγκνάρ Γκρίμσον, αφουγκραζόμενος το μαζικό κίνημα πολιτών, στάθηκε εναντίον ολόκληρου του πολιτικού και τραπεζικού συστήματος και αρνήθηκε να επικυρώσει συμφωνία τύπου Μνημονίου (η οποία είχε εγκριθεί από το Κοινοβούλιο) για αποζημιώσεις στους πελάτες των ισλανδικών τραπεζών που είχαν καταρρεύσει», του λέω. «Έτσι, έστειλε το ζήτημα σε δημοψήφισμα, στο οποίο ο ισλανδικός λαός είπε “όχι”, παρά τις απειλές για κατακρήμνιση της χώρας στα τάρταρα των αγορών. Στην Ελλάδα οι εκλογές αυτές γίνονται ενώ Τρόικα και ντόπιοι κυβερνώντες έχουν παρομοίως επιστρατεύσει το φόβο ως μέσο διαχείρισης του ελληνικού λαού, κατασκευάζοντας διλήμματα του τύπου: “Ψηφίστε τα κόμματα που στηρίζουν το Μνημόνιο, αλλιώς θα κλείσουμε τη στρόφιγγα χρηματοδότησης και η χώρα σας θα πέσει στον γκρεμό”». Και τον ρωτώ: «Τι λέτε στους πολίτες που τους φοβίζει αυτό το δίλημμα; Θα πρέπει να αναλάβουμε την ευθύνη του μέλλοντός μας, όπως ο ισλανδικός λαός;» «Η “χρηματοδότηση” την οποία πραγματώνει η Τρόικα προς την Ελλάδα και που υπόσχεται για το μέλλον, αν ψηφιστούν τα κόμματα τα οποία ξεπουλούν τη χώρα, αποσκοπεί στην ενίσχυση και μόνο των Τραπεζών», απαντά. «Απόδειξη ότι από τη “χρηματοδότηση” δεν πήρε ούτε ένα ευρώ ο ελληνικός λαός. Αντίθετα, περιέκοψαν μισθούς, συντάξεις και επιδόματα, για να εξοφλούνται τα δάνεια, που η Τρόικα μας υποχρεώνει να συνάπτουμε. Το δίλημμα συνεπώς είναι ψευτοδίλημμα. Γι’ αυτό, μία είναι η απάντηση: Δεν έχουμε ανάγκη από δάνεια. Δεν θέλουμε να μας σώσουν οι δανειστές μας. Ο ελληνικός λαός ο ίδιος παίρνει στα χέρια του το παρόν και το μέλλον του. Το είπε ο Μένανδρος πριν από 2.500 χρόνια. Τα δάνεια μετατρέπουν τους ανθρώπους σε δούλους. Κάποιοι πολίτες προβληματίζονται με την προοπτική της «ακυβερνησίας», την οποία θεωρούν ως δεδομένο αποτέλεσμα της μη εκλογής αυτοδύναμης κυβέρνησης. Τι λέτε σε αυτούς; «Το παραμύθι της ακυβερνησίας δεν είναι αρεστό ούτε στα μικρά παιδιά. Όταν δεν κυβερνά ο δικομματισμός, δεν σημαίνει και ακυβερνησία. Ούτε η λαϊκή εξουσία είναι ακατόρθωτη. Στη λειτουργία της δημοκρατίας δεν υπάρχουν αδιέξοδα. Στις 6 Μαΐου 2012 ο ελληνικός λαός θα το αποδείξει με την ετυμηγορία του: είτε θα δώσει τη δυνατότητα σ’ όλα τα κόμματα τα οποία αντιστάθηκαν στην Τρόικα και την υποδούλωση της χώρας να συγκυβερνήσουν είτε θα αναδείξει ένα από αυτά αυτοδύναμο, για να φέρει το λαό στην εξουσία, με την απαραίτητη εθνική ομοψυχία.

42 crash Μάιος 2012

Δεν θέλουμε να μας σώσουν οι δανειστές μας: Ο ελληνικός λαός ο ίδιος παίρνει στα χέρια του το παρόν και το μέλλον του

”

Αν συνεχίσουν να κυβερνούν όσοι ως τώρα κυβέρνησαν, τότε θα υπάρξει ακυβερνησία». Ποια κατά τη γνώμη σας θα ήταν η πιο θετική και ποια η πιο αρνητική εξέλιξη που θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν αυτές οι εκλογές; «Αρνητική εξέλιξη για την Ελλάδα θα είναι να παραπλανηθεί το εκλογικό σώμα και να ξαναψηφίσει τους καταστροφείς του, το δικομματισμό και τις παραφυάδες του. Αρνητική εξέλιξη θα είναι να ξεγελαστεί από τα απατηλά συνθήματα του νεοφασισμού και να φέρει στη Βουλή τη Χρυσή Αυγή. Θετική εξέλιξη, αντίθετα, θα είναι να αποκτήσει εμπιστοσύνη στον εαυτό του ο πολίτης, να πιστέψει στη δύναμή του και να αναδείξει ως εκπροσώπους του όσους από τον “πρότερο έντιμο βίο τους”, από την προϊστορία τους, έχουν αποδείξει ότι τα λόγια και οι πράξεις δεν απέχουν μεταξύ τους, αλλά ταυτίζονται. Όλους εκείνους οι οποίοι θα δώσουν την εξουσία στο λαό, πιστοί στο αξίωμα: “ Όλες οι εξουσίες πηγάζουν από το λαό, ανήκουν στο λαό και ασκούνται από τον ίδιο το λαό”, και το απέδειξαν στην πράξη». Τον Οκτώβριο του 2011 «μια δράκα αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης… ξεσκουριάσαν τα ιδεολογικά τους όπλα, γιόμισαν τις φαρέτρες τους με τ’ ανεκπλήρωτα οράματα, συστοιχήθηκαν κι όρμησαν στην πολιτική μάχη», όπως έγραφε ο Μανώλης Γλέζος σε προηγούμενο τεύχος του «Crash» . Είχαν απευθύνει έκκληση για τη δημιουργία ενός νέου ΕΑΜ, ενός κοινού μετώπου για τη σωτηρία της πατρίδας. Σήμερα αυτό δεν έχει πραγματοποιηθεί, του επισημαίνω, και εξακολουθεί να δίνεται προτεραιότητα στο κομματικό/πελατειακό συμφέρον. Μπορούμε να βγούμε από το τέλμα χωρίς εθνική ομοψυχία την οποία θα σηματοδοτούσε ένα ευρύ λαϊκό μέτωπο; «Εάν δεν ανταποκρίθηκαν στην έκκλησή μας οι ηγεσίες των πολιτικών σχηματισμών και μένουν κουφές μπροστά στο προσκλητήριο των καιρών, αντίθετα, ο λαός χτίζει στις γειτονιές και τους τόπους δουλειάς το ενωτικό κοινωνικό μέτωπο, που μπορεί να αποτελέσει τη βάση για ένα ευρύτερο λαϊκό μέτωπο, που θα βγάλει τη χώρα από το τέλμα και θα κοψει ΣΥΡΙΖΑ όλες τις ρίζες της μειοδοσίας και της υποτέλειας, που μετατρέπουν τη χώρα σε προτεκτοράτο», μου απαντά.

040_043_GLEZOS 27/04/2012 11:22 μ.μ. Page 43

Ο Μανώλης Γλέζος με τον Λάκη Σάντα. Οι δυο τους, στις 31 Μαΐου 1941, κατέβασαν τη σβάστικα από την Ακρόπολη και μαζί της συνέτριψαν τη ναζιστική αλαζονεία

Ακυβερνησία θα υπάρξει αν συνεχίσουν να κυβερνούν όσοι έως τώρα κυβέρνησαν

”

Του υπενθυμίζω τα λόγια του στην πλατεία Συντάγματος, όπως αναφέρθηκαν στην εισαγωγή. Όπως είπατε τότε, «ζυμώσεις για να έρθει η αλλαγή “από κάτω” υπάρχουν, όμως, ζούμε και στην “εποχή των τεράτων”, με την αλλαγή να επιβάλλεται προς το παρόν πραξικοπηματικά “από τα πάνω”. Ποιος παράγοντας θα μπορούσε να λειτουργήσει ως καταλύτης για να νικήσει τελικά η δημοκρατία;». Θα αναφερθεί σε ένα συγκλονιστικό περιστατικό που μέχρι πρότινος κρυβόταν σε κάποια σκονισμένη γωνιά του χρόνου, κι εκείνος πασχίζει να το εντάξει στη συλλογική μνήμη του ελληνικού λαού: «Ο παράγοντας εκείνος ο οποίος οδήγησε τον 17χρονο Μάθιο Πόταγα, στις 2 Μαΐου 1941, να πεταχτεί άοπλος στη δημοσιά της Βυτίνας και να φωνάξει: “Σταματήστε. Δεν θα μας σκλαβώσετε. Αυτή τη στιγμή είμαι μόνος, αλλά με ακολουθεί ο ελληνικός λαός”. Η αυτοθυσία του υπήρξε ο προάγγελος της εποποιίας της Εθνικής Αντίστασης». Τι είδους κοινωνία θα διαμορφωνόταν εάν επικρατούσαν οι πολιτικές δυνάμεις που τάσσονται κατά της Τρόικας και του Μνημονίου– ενδεχομένως, οι δυνάμεις της Αριστεράς; Ποια θα μπορούσε να είναι η πρώτη πολιτική απόφαση που θα λαμβανόταν; «Η πρώτη απόφαση πρέπει να είναι: Η κατάργηση όλων των νόμων και των διαταγμάτων, που εγκαθίδρυσαν την Τρόικα, τα Μνημόνια και την περικοπή μισθών, μεροκαμάτων, συντάξεων και επιδο-

μάτων, που κατάργησαν το Σύνταγμα, που επιχείρησαν να κόψουν την ανάσα του ελληνικού λαού». Ο Μανώλης Γλέζος «μαλώνει» συνήθως όποιον του λέει :« Έλα, Μανώλη, να μας στηρίξεις. Σε έχουμε ανάγκη». «Όσο λέτε ότι μ’ έχετε ανάγκη, δεν κάνετε τίποτα», απαντά. «Θα προχωρήσετε όταν θα πείτε “δεν σ’ έχουμε ανάγκη”. Κανέναν δεν έχετε ανάγκη»… Το ίδιο είχε απαντήσει και όταν του έγινε η πρόταση για να είναι επικεφαλής στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ: «Δέχομαι, όχι γιατί μ’ έχετε ανάγκη, αλλά γιατί θα σκάσω άμα δεν συμμετέχω στον αγώνα»… Τον ρωτώ: Ποιο μήνυμα στέλνετε στον ελληνικό λαό ως Μανώλης Γλέζος και ως επικεφαλής του ψηφοδελτίου Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ; «Μην ακούτε τις Σειρήνες του ψεύδους και της απάτης. Βουλώστε τα αφτιά σας στα ρητορικά φληναφήματα. Κλείστε τα ώτα σας στους σωτήρες και τι υποσχέσεις τους, στα ατέλειωτα θα… θα… θα…, που χτίζουν γεφύρια στους άναυρους χειμάρρους της ευπιστίας μας. Ακροαστείτε την ωκεάνεια βοή, που διασαλάζει σε όλους τους τόνους το νέο πανανθρώπινο μήνυμα: κανένας δεν μπορεί πια να αποφασίζει για εμάς χωρίς εμάς. Όλοι οι πολίτες να συμμετέχουν στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Πριν από την κοινωνικοποίηση των μέσων της πολιτικής παραγωγής προηγείται η κοινωνικοποίηση των μέσων πολιτικής εξουσίας». «Όλη μου τη ζωή προσπάθησαν να με κάνουν μνημείο για να πάψω να μιλάω. Δεν είμαι άγαλμα ή πίνακας και μιλώ συνέχεια», είχε πει σε συνέντευξή του στη γαλλική «Monde». Σήμερα, στα 90 του χρόνια, ο Μανώλης Γλέζος βρυχάται ακόμα. Με την ίδια δύναμη. Και διαμηνύει: «Κανείς πια για μας, χωρίς εμάς». Και ο βρυχηθμός του αυτός ακούγεται στις ψυχές των Ελλήνων πολιτών, που στις 6 Μαΐου καλούνται, στις κάλπες, να πάρουν την ευθύνη της ιστορίας τους. Αλλά και στις ψυχές των συντρόφων του –μαζί και του Λάκη του Σάντα–, που, στις 6 Μαΐου, θα τον ρωτήσουν για άλλη μια φορά από κει ψηλά, απ’ τα κορφοβούνια της Ιστορίας, αν σ’ αυτόν τον τόπο θα αναγεννήσουμε τελικά τη δημοκρατία... Μάιος 2012

crash 43

044_047_ALTER 27/04/2012 11:14 μ.μ. Page 44

crash

ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ του Π. Κερτεζίτη

Φ

▲ ▲

ως στις διαδρομές ενός απίστευτου θρίλερ πολιτικών, επιχειρηματικών και εκδοτικών πιέσεων ρίχνει σήμερα το «Crash», αποκαλύπτοντας το άγνωστο παρασκήνιο και τους εκβιασμούς που δημιούργησαν ένα περιβάλλον ασφυξίας και οδήγησαν τελικά στο «λουκέτο» τον τηλεοπτικό σταθμό ALTER. Μια υπόθεση που θα μπορούσε χωρίς αμφιβολία να αποτελέσει πρώτης τάξης υλικό για ένα δυνατό κινηματογραφικό πολιτικό δράμα, με πρωταγωνιστές κορυφαία πολιτικά πρόσωπα και εκδοτικά συμφέροντα και βαριές «σκιές» πολιτικών και επιχειρηματικών εκβιασμών. Πρόκειται για μια αποκάλυψη που θα συζητηθεί και θα συμβάλει στο να φωτιστούν ορισμένες πτυχές των πραγματικών λόγων που οδήγησαν στο κλείσιμο του τηλεοπτικού σταθμού ALTER, πέρα από τα λάθη και τις επιχειρηματικές επιλογές της διοίκησης και των μετόχων του. Η χαριστική βολή για το ALTER ήταν μια καθαρά πολιτική απόφαση του πρώην πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου, ο οποίος, ενοχλημένος από τη σφοδρή κριτική που ασκούσε το κανάλι του Μπουρναζίου, δεν δίστασε να χρησιμοποιήσει κάθε τρόπο για να διασφαλίσει το οριστικό ναυάγιο του τηλεοπτικού σταθμού, αδιαφορώντας για το προσωπικό κόστος εκατοντάδων εργαζομένων και την κατάρρευση της διαφημιστικής αγοράς. Όπως αποκαλύπτει σήμερα το «Crash», ο πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου άσκησε έντονες πιέσεις στον πρόεδρο της Τράπεζας Πειραιώς Μιχάλη Σάλλα, η τράπεζα του οποίου είχε δανειοδοτήσει το ALTER του Γιώργου Κουρή και επεδίωξε να εκβιάσει την αλλαγή της αντιπολιτευτικής στο ΠΑΣΟΚ γραμμής του καναλιού. Σύμφωνα με απόλυτα ασφαλείς πληροφορίες, ο Γιώργος Παπανδρέου συναντήθηκε με τον Μιχάλη Σάλλα την περίοδο που είχαν ήδη αρχίσει να γίνονται εμφανή τα οικονομικά προβλήματα του ALTER και του ζήτησε να παρέμβει ο ίδιος προσωπικά στην ιδιοκτησία του σταθμού και να απαιτήσει την αλλαγή γραμμής από τον κεντρικό παρουσιαστή του σταθμού Νίκο Χατζηνικολάου, αλλά και την εκδίωξη του Γιώργου Τράγκα από τη θέση του σχολιαστή. Χρησιμοποιώντας ως «όπλο» τη δανειοδότηση του ALTER από την Τράπεζα Πειραιώς, ο Γιώργος Παπανδρέου επιχείρησε να στείλει ένα τελεσίγραφο στην ιδιοκτησία του σταθμού, επισείοντας την απειλή της οικονομικής ασφυξίας, που θα οδηγούσε με μαθηματική ακρίβεια στο οριστικό «λουκέτο». Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ο γνωστός τραπεζίτης απάντησε πως ήταν προς το συμφέρον της τράπεζας να παραμείνει το ALTER σε λειτουργία, προκειμένου να εξασφαλιστούν οι απαιτήσεις της Πειραιώς, ενώ ξεκαθάρισε 44 crash Μάιος 2012

Το σχέδιο Παπανδρέου για το σχηματισμό ενός νέου χάρτη στα media, προκειμένου να λειτουργήσουν ως «εργαλεία» υπό την απόλυτη καθοδήγηση των εγχώριων και ξένων δυνάμεων οικονομικής κατοχής

044_047_ALTER 27/04/2012 11:15 μ.μ. Page 143

Έρχονται και νέα στοιχεία για τα μυστικά των Αθηνών και των τραπεζών που θα συγκλονίσουν…

Οι εκβιασμοί που οδήγησαν

στο «λουκέτο» του Μάιος 2012

crash 143

044_047_ALTER 27/04/2012 11:15 μ.μ. Page 144

Η πρωτοφανής παρέμβαση στον Μιχάλη Σάλλα για να αλλάξει γραμμή το δελτίο ειδήσεων

Κορυφαίος υπουργός της κυβέρνησης Παπανδρέου είχε ενημερώσει τον Γιώργο Τράγκα ότι ο πρώην πρωθυπουργός και το οικογενειακό του περιβάλλον τον έχουν στοχοποιήσει ▲ ▲

πως η δανειακή σύμβαση δεν μπορούσε σε καμία περίπτωση να αποτελέσει όχημα παρέμβασης προς τη διοίκηση του τηλεοπτικού σταθμού. Όπως αποκαλύπτει επίσης σήμερα το «Crash», εκείνη την περίοδο κορυφαίος υπουργός της κυβέρνησης Παπανδρέου είχε ενημερώσει τον Γιώργο Τράγκα ότι ο Γιώργος Παπανδρέου και το οικογενειακό του περιβάλλον τον έχουν στοχοποιήσει και ότι επιθυμούν την παραδειγματική του δίωξη με κάθε τρόπο. Τα όσα ακολούθησαν είναι ιστορία. Η αντίδραση Παπανδρέου ωστόσο δεν σταμάτησε εκεί. Καθώς η οικονομική κρίση βάθαινε και το ελληνικό πολιτικοοικονομικό οικοδόμημα δονείτο συθέμελα, δοκιμάζοντας τα όρια των αντοχών του, στα παρασκήνια κλιμακωνόταν ένας ακήρυκτος πόλεμος για την αναδιανομή της επιχειρηματικής πίτας και τη διαμόρφωση νέων πόλων ισχύος. Ο προφανής στόχος της διακυβέρνησης Παπανδρέου ήταν ο σχηματισμός ενός νέου χάρτη στα media, προκειμένου να λειτουργήσουν ως «εργαλεία» πολιτικής παρέμβασης και επηρεασμού των εξελίξεων υπό την απόλυτη καθοδήγηση των εγχώριων και ξένων δυνάμεων οικονομι46 crash Μάιος 2012

κής κατοχής. Ένα γεγονός που επίσης «δένει» όλη αυτή την απίθανη ιστορία πολιτικών εκβιασμών και ρίχνει φως στη στάση του πρώην πρωθυπουργού είναι η πρωτοφανής παρέμβασή του στην κοινοβουλευτική του ομάδα τον Οκτώβριο του 2010, όταν ο Γιώργος Παπανδρέου επιχείρησε να γράψει απροκάλυπτα τον επίλογο στο μαρτύριο του ALTER, στρεφόμενος ουσιαστικά κατά των 600 οικογενειών των εργαζομένων του. Την ώρα που η Ελλάδα καιγόταν από τα νομοσχέδια Βενιζέλου και η κυβέρνησή του παρέπαιε, ο Γιώργος Παπανδρέου είπε στους έκπληκτους βουλευτές του ότι: «Δεν είναι δυνατόν σε έναν τηλεοπτικό σταθμό που χρωστάει 500 εκατ. ευρώ να δίνουν δάνεια οι τράπεζες και να μη χορηγούν δάνεια σε μικρές επιχειρήσεις», φωτογραφίζοντας τον τηλεοπτικό σταθμό ALTER, αλλά και τον Μιχάλη Σάλλα. Ουσιαστικά, δηλαδή, τη στιγμή εκείνη ο κ. Παπανδρέου έστελνε το μήνυμα προς τράπεζες και μελλοντικούς επενδυτές για το ALTER: «Μη στηρίξετε το σταθμό και αφήστε τον να κλείσει». Και όλα αυτά 24 ώρες μετά τη συνάντηση Παπανδρέου με τους μεγαλοεκδότες των εφημερίδων «Τα Νέα», «Το Βήμα», «Έθνος» και μεγαλομετό-

χους του MEGΑ, Στ. Ψυχάρη και Γ. Μπόμπολα, από τους οποίους ζήτησε υπευθυνότητα και να στηρίξουν την κυβέρνησή του… Υπενθυμίζεται ότι πριν από λίγες ημέρες και ο Ν. Χατζηνικολάου είχε προχωρήσει σε καταγγελία-βόμβα εναντίον του Γ. Παπανδρέου, επιβεβαιώνοντας από τη συχνότητα του Real FM ότι το ALTER έκλεισε ύστερα από προσωπική απόφαση του πρώην πρωθυπουργού, επειδή η κριτική που του γινόταν ήταν ενοχλητική! Πρόσθεσε μάλιστα ότι το κανάλι δεν χρωστούσε περισσότερα από άλλα ιδιωτικά κανάλια, απλά ενοχλούσε η πρώτη θέση που καταλάμβανε το κανάλι στα δελτία ειδήσεων. Γι’ αυτό λοιπόν έπρεπε να κλείσει. Τα μυστικά των Αθηνών και των τραπεζών που διαδραματίστηκαν κατά τη διάρκεια της διετούς παραμονής Παπανδρέου στην εξουσία δεν εξαντλούνται όμως εδώ. Το «Crash» είναι σε θέση να γνωρίζει απόρρητες λεπτομέρειες για την προσπάθεια αναδιανομής εξουσίας και πλούτου που επιχειρήθηκε το διάστημα αυτό, καθώς και τις διαδρομές των πιέσεων και των εκβιασμών πίσω από τις κλειστές πόρτες της εξουσίας και της διαπλοκής. Έπεται συνέχεια…

044_047_ALTER 27/04/2012 11:15 μ.μ. Page 145

TSALIKIDHS 27/04/2012 9:27 μ.μ. Page 48

crash

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ

Ποιοι ήθελαν

ΝΕΚΡΟ

τον Τσαλικίδη

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ Ο Τ Ν Ε Μ Υ Ο Κ Ο ΝΤ

TSALIKIDHS 27/04/2012 9:27 μ.μ. Page 49

Επιβεβαίωση του «Crash» για μια «αυτοκτονία» που δεν πίστεψε κανείς...

Μια εκταφή και μια νεκροψία πυροδοτούν «εκνευρισμό»

Η

ταν 14 μέρες πριν από τις εκλογές όταν η μεγάλη είδηση –που επί χρόνια «κυκλοφορούσε», κυοφορείτο, αναμενόταν, «σπρωχνόταν» δημοσιογραφικά και όχι μόνο αλλά και με κάθε τρόπο (το «Crash» συνέβαλε, ίσως αποφασιστικά, με τα δημοσιεύματά του πριν από ένα χρόνο)– «έσκασε» από την Εισαγγελία Πρωτοδικών και τους ανεξάρτητους δικαστές. Μείζον το πολιτικό θέμα που επανήλθε στη δημοσιότητα με επίκεντρο τη «θαμμένη» υπόθεση των υποκλοπών που είχε συνταράξει το πανελλήνιο, όταν αποκαλύφθηκε και… κουκουλώθηκε από το 2006 και μετά, αλλά κυρίως το θέμα της «αυτοκτονίας» του Κώστα Τσαλικίδη, προϊσταμένου του τμήματος Σχεδιασμού Δικτύoυ της Vodafone, που αμφισβητήθηκε έντονα και με στοιχεία από την πρώτη μέρα. Ήταν ο εισαγγελέας Πρωτοδικών Χαράλαμπος Λακαφώσης που έδωσε εντολή για διενέργεια νέας επείγουσας προκαταρκτικής εξέτασης για τις συνθήκες θανάτου του Τσαλικίδη, που βρέθηκε κρεμασμένος το ξημέρωμα της 9ης Μαρτίου 2005 στο διαμέρισμά του στον Κολωνό. Kατά την ίδια προκαταρκτική εξέταση οι αστυνομικοί είναι υποχρεωμένοι να διενεργήσουν (πλην των υπόλοιπων ενεργειών) και εκταφή στη σορό. Την εκταφή θα πραγματοποιήσει το πανεπιστημιακό εργαστήριο της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Κρήτης υπό τον κ. Μιχαλοδημητράκη, σε συνεργασία με τον τεχνικό σύμβουλο της οικογένειας Τσαλικίδη, καθηγητή Ιατροδικαστικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Θόδωρο Βουγιουκλάκη. Ουσιαστικά , η δικαιοσύνη ανασύρει την υπόθεση από το αρχείο και επανεξετάζει ζητήματα που «καίνε» και δημιουργούν ένα νέο οικονομικοπολιτικό θρίλερ. Τι θα δείξει η εξέταση; Τι θα δείξει η νεκροψία μετά την εκταφή; Πότε θα μάθουμε τα αποτελέσματα; Μετά τις εκλογές; Βασικό πρόσωπο της υπόθεσης, ο δικηγόρος Θεμιστοκλής Σοφός, με τον οποίο τότε είχε συνεργαστεί η οικογένεια Τσαλικίδη και ο οποίος είχε μιλήσει με τον Γιώργο Τράγκα. Όπως έγραφε ο εκδότης του περιοδικού το Μάρτιο του 2011 με τίτλο «Η αυτοκτονία που δεν πίστεψε κανείς» και έχοντας μιλήσει και με τον κ. Σοφό: «Θυμάμαι τι εντύπωση είχε προκαλέσει στην κοινή γνώμη ο τραγικός θάνατος του Κώστα Τσαλικίδη, που βρέθηκε στο διαμέρισμά του από τον αδερφό του, Παναγιώτη, μία μέρα πριν ενημερωθεί το Μαξίμου για την παρακολούθηση των τηλεφωνημάτων του Καραμανλή. Είχε την πρόνοια, αλλά και το κουράγιο ο Παναγιώτης Τσαλικίδης να τραβήξει με το κινητό του φωτογραφίες του νεκρού αδερφού του. Και σε μία από αυτές φαίνονται καθαρά τα ίχνη του σχοινιού στο λαιμό του. Το άψυχο σώμα ήταν ξαπλωμένο στο δάπεδο… Μίλησα με τον Θεμιστοκλή Σοφό, τον πρώτο δικηγόρο στον οποίο ανέθεσε την υπόθεση η οι-

▲ ▲

Στη φωτογραφία που για πρώτη φορά δημοσίευσε αποκλειστικά το «Crash» το Μάρτιο του 2011 οι συγγενείς μόλις έχουν κατεβάσει τον Τσαλικίδη και έχουν βγάλει το σχοινί από το λαιμό του

του Δημήτρη Κωνσταντάρα

Μάιος 2012

crash 49

TSALIKIDHS 27/04/2012 9:28 μ.μ. Page 50

Εφτά χρόνια μετά το «Σκάνδαλο των υποκλοπών» και τον «περίεργο» απαγχονισμό του στελέχους της Vodafone η Εισαγγελία Πρωτοδικών «ξανανοίγει» το φάκελο

▲ ▲

κογένεια του Κ. Τσαλικίδη, η οποία από την αρχή δεν δέχθηκε την εκδοχή της αυτοκτονίας και υποστήριξε ότι τον δολοφόνησαν. Τρίτης γενιάς δικηγόρος, με παππού και πατέρα έγκριτους νομικούς, με ενημέρωσε εκτενέστατα για την υπόθεση. Και σταθήκαμε πρώτα απ’ όλα στη συγκεκριμένη φωτογραφία, όπου φαίνονται τα ίχνη από τη θηλιά του σχοινιού. Κανονικά θα έπρεπε να ακολουθούν ανοδική πορεία πάνω από τον τράχηλο στο τριχωτό της κεφαλής, όπως συμβαίνει με όλους τους απαγχονισμένους. Αλλά στο λαιμό του Τσαλικίδη τα ίχνη είναι οριζόντια, σαν να στραγγαλίστηκε όρθιος στο πάτωμα. Τον ρώτησα τι έδειξαν η νεκροψία και η νεκροτομή και άκουσα κατάπληκτος τον Σοφό να μου λέει “νεκροτομή δεν έγινε”! Τόσα χρόνια που έκανα αστυνομικό ρεπορτάζ, αλλά και από τότε που είμαι δημοσιογράφος δεν μπορώ να θυμηθώ ανάλογη περίπτωση – να μη γίνει νεκροτομή σε περίπτωση βίαιου θανάτου».

Η εκταφή που δεν έγινε Συνολικά 17 φορές ζητήθηκε να δοθεί άδεια εκταφής για να διενεργηθεί νέα νεκροψία, αλλά και νεκροτομή προκειμένου να ανιχνευθούν τυχόν ευρήματα στο πτώμα του Τσαλικίδη. Ο Σοφός υπολογίζει ότι τόσες φορές διατυπώθηκε το αίτημα στον αρμόδιο εισαγγελέα, γραπτά και προφορικά. Και η απάντηση ήταν πάντα μια υπεκφυγή του τύπου «θα δούμε». Στις αρχές Απριλίου του 2012 (!!!) ο κ. Λακαφώσης πήρε το «πράσινο φως» από την Εισαγγελία Εφετών και απέστειλε τον ογκώδη φάκελο με τη δικογραφία της υπόθεσης στην Υποδιεύθυνση Δίωξης Εγκλημάτων κατά Ζωής και Ιδιοκτησίας της Ασφάλειας Αττικής (ΥΔΕΖΙ). Σύμφωνα με την εισαγγελική εντολή, οι επικεφαλής αστυνομικοί θα καλέσουν νέους αλλά και παλιούς μάρτυρες, ψάχνοντας την αλήθεια: Τι ακριβώς έγινε στο διαμέρισμα του Τσαλικίδη στον Κολωνό εκείνο το περίεργο χάραμα, ποιοι πιθανόν 50 crash Μάιος 2012

έχουν αποκρύψει πραγματικά περιστατικά, ποιοι «κουκούλωσαν», ποιοι ενδεχομένως παρενέβησαν και ενέπαιξαν τις αστυνομικές και τις δικαστικές αρχές, συνθέτοντας συνθήκες αυτοκτονίας, για να καλύψουν το τεράστιο σκάνδαλο των υποκλοπών και να σβήσουν τα ίχνη από το παράνομο λογισμικό στα άδυτα της Vodafone. «Τίποτα δεν έχει παραγραφεί, άρα αναμένουμε την ανακάλυψη των ενόχων που κρέμασαν τον Τσαλικίδη», δήλωσε ο ποινικολόγος Φραγκίσκος Ραγκούσης. Εφτά χρόνια μετά την ταφή του Τσαλικίδη μπορούν να διακριβώσουν, λ.χ., την ύπαρξη δηλητηρίου ή άλλης τοξικής ουσίας που, σύμφωνα με φήμες, πληροφορίες, ανώνυμες πηγές, είχαν κυκλοφορήσει ευρύτατα αμέσως μετά το θάνατο, «για να βγει με αριστοτεχνικό τρόπο από τη μέση ο υπάλληλος που ήξερε πολλά»; Για την υπόθεση έγιναν αλλεπάλληλες εισαγγελικές έρευνες και εκδόθηκαν πορίσματα, αλλά φως στα πολλά «σκέλη» αυτής της περίφημης αυτοκτονίας-δολοφονίας δεν έπεσε. Πάντως, μόλις μία μέρα αργότερα (10 Μαρτίου 2005), ο τότε επικεφαλής της Vodafone Γ. Κορωνιάς ενημέρωσε τον τότε πρωθυπουργό Καραμανλή για το γενικό «σουρωτήρι» των υποκλοπών, «παρέλειψε» όμως να του πει για τον Τσαλικίδη.

Συνολικά 17 φορές ζητήθηκε από το δικηγόρο Θέμη Σοφό να δοθεί άδεια εκταφής για να διενεργηθεί νέα νεκροψία, αλλά και νεκροτομή. Η απάντηση ήταν πάντα μια υπεκφυγή του τύπου «θα δούμε»

Στις 2 Απριλίου του 2006 η «Ελευθεροτυπία» είχε γράψει ότι «ο Κώστας Τσαλικίδης αναισθητοποιήθηκε με το φάρμακο “Κουράρε” και στη συνέχεια δολοφονήθηκε», σύμφωνα με επιστολή «ανώνυμου πληροφοριοδότη» του Θεμιστοκλή Σοφού. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το σημείο της επιστολής όπου αναγράφεται ρητά: «Να επιμείνετε στην εκταφή. Όλα τα αναισθητικά (και το “Κουράρε”) ανιχνεύονται...». Σε άλλη επιστολή του ανώνυμου στον κ. Σοφό αναφερόταν: «Μιλήστε με τα πρόσωπα που φοβούνται να μιλήσουν. Θέλουν να σας δώσουν λεπτομέρειες, αλλά φοβούνται μήπως αποφασίσουν να αυτοκτονήσουν και αυτοί». Πολύ μεγάλο ενδιαφέρον έχει και ένα διαδικτυακό δημοσίευμα του http://www.kourdistoportocali.com/ στις 9 Φεβρουαρίου του 2010 , όπου αναφέρεται: «Όταν ειδοποιήθηκε και έφτασε η Σήμανση και το ΕΚΑΒ, κανείς δεν φρόντισε να απομονώσει το χώρο και να πάρει δακτυλικά αποτυπώματα. Ούτε καν από το πατάρι. Κανείς έως σήμερα δεν γνωρίζει την πραγματική ώρα του θανάτου του Κώστα Τσαλικίδη. Κι αυτό γιατί πουθενά δεν αναγράφεται – σε κανένα έγγραφο! Κανείς εκτός από το δολοφόνο του. Ένα ακόμη ερωτηματικό είναι οι τρεις ναυτικοί κόμποι που έσφιγγαν τη θηλιά στο λαιμό του Κώστα Τσαλικίδη. Οι ναυτικοί κόμποι απαιτούν ιδιαίτερη τεχνική και έμπειρο χέρι. Ο νεαρός Τσαλικίδης δεν ήξερε να δένει παρά τους κόμπους στα κορδόνια των παπουτσιών του. Και όπως σημειώνει ο Γιώργος Τράγκας στο «Crash»: «Αν το “Εκάλη-γκέιτ” ήταν εσωτερική υπόθεση, οι υποκλοπές στα κινητά του Κώστα Καραμανλή, στελεχών της κυβέρνησής του και μελών της ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων ξεπερνούσαν, όπως φάνηκε από την προσεκτική ανάγνωση των πρώτων κυβερνητικών ανακοινώσεων, τα εθνικά όρια. Υπήρχε “ξένος δάκτυλος”, που σχετικά δημοσιεύματα τον αναζητούσαν στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού».

TSALIKIDHS 27/04/2012 9:28 μ.μ. Page 51

Η πιο γλυκιά ομάδα της χώρας είναι εδώ

Sweetblog.gr. «Ζαχαρώνουμε» τα νέα για τον διαβήτη και ανοίγουμε την καρδιά και το μυαλό μας.

Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΡAΓΚΑΣ σχολιάζει την επικαιρότητα και αποκαλύπτει τι του ανεβάζει το ζάχαρο! Όλες οι ειδήσεις για το διαβήτη αλλά και προτάσεις για προϊόντα που δεν ανεβάζουν το ζάχαρο και βελτιώνουν την ποιότητα της ζωής σας.

Γιατί, ο διαβήτης αν τον προσέξεις σε προσέχει. sweetblog.gr. Τα πάντα για τον διαβήτη.

052_057_KAMMENOS 27/04/2012 9:35 μ.μ. Page 52

ο «αγνωστοσ»

πολεμοσ στη Μ

εγάλη ένταση, που προκλήθηκε από σχετικά δημοσιεύματα σε προσκείμενες στη Ν.Δ. εφημερίδες και τα οποία θεωρούνται από πολλούς σαν «χτυπήματα κάτω από τη μέση», με αποτέλεσμα να απειληθούν αγωγές και μηνύσεις, αλλά και να δημιουργηθεί έντεχνα ένας συνειρμός από μια αλληλουχία γεγονότων και, κυρίως, παραφιλολογικών συμπερασμάτων, επικράτησε στα κομματικά «στρατόπεδα» της λεωφόρου Συγγρού λίγες μέρες πριν το εκλογικό σώμα σταθεί μπροστά στις κάλπες. Η ένταση αυτή θεωρείται πως προκλήθηκε τόσο από την

ξαφνική άνοδο των ποσοστών του κόμματος του Πάνου Καμμένου, Ανεξάρτητοι Έλληνες, που «απειλεί» κατά πολύ την επιδιωκόμενη αυτοδυναμία της Ν.Δ., όσο και από την εμμονή του Αντώνη Σαμαρά να αποτελέσει τη μοναδική φωνή για μια νέα Μεταπολίτευση. Έτσι, καταστρώθηκαν «επιτελικά» σχέδια για δράση «πρακτόρων» μεταξύ των δύο κομμάτων, για «επισκέψεις» στελεχών προς συλλογή πληροφοριών εκατέρωθεν, όπως αυτές του Γιώργου Βλάχου, που συζητούσε με τον κ. Καμμένο στη λεωφόρο Συγγρού 167 και «κάρφωνε» μετά στους επιτελείς της λεωφόρου Συγγρου 302 τα όσα μά-

052_057_KAMMENOS 27/04/2012 9:36 μ.μ. Page 53

του Γιώργου Αξιώτη

λεωφόρο συγγρού και τρεις εβδομάδες ότι θα δεχτούν επιθέσεις για το «θέμα Γεωργαλά», το οποίο αποτέλεσε και την απαρχή μιας αλυσίδας δημοσιευμάτων, που απασχόλησαν δεόντως την κοινή γνώμη της χώρας, όπως και το «κατασκευασμένο» δημοσίευμα για την «έμμισθη σχέση» του υποψήφιου βουλευτή του κ. Καμμένου, Βασίλη Χήτου, με την ΕΥΠ. Και οι περισσότεροι από εκείνους που γνωρίζουν καλά τις «τακτικές» των Μυστικών Υπηρεσιών μιλούν για εκτίναξη «λάσπης», καθώς η ΕΥΠ ποτέ δεν πληρώνει ονομαστικά, αλλά πάντα με «κωδικούς», τους οποίους αμέσως μετά καταστρέφει!

▲ ▲

θαινε. Κάτι που θα μπορούσε να μας θυμίσει σενάρια κατασκοπίας την εποχή του Ψυχρού πολέμου, σε μια, όμως, περίοδο… άνοιξης ενός νέου στην πολιτική σκηνή του τόπου. Από τη μια πλευρά, αυτή της Ν.Δ., ισχυρίζονται ότι ο Πάνος Καμμένος έφτιαξε ένα «προκάτ» αντιμνημονιακό κίνημα, «δανειζόμενος» ή και «αντιγράφοντας» διάφορα πράγματα από άλλους, τα οποία συναρμολόγησε και παρουσίασε με τη μορφή προγράμματος στο λαό. Από την άλλη πλευρά, αυτή των Ανεξάρτητων Ελλήνων, αφήνουν να διαρρέεται η άποψη πως είχαν προβλέψει εδώ

052_057_KAMMENOS 27/04/2012 9:37 μ.μ. Page 54

crash

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

▲ ▲

Ωστόσο, στους πάντες είναι γνωστό ότι ο κ. Καμμένος έχει ασχοληθεί με την τρομοκρατία, γιατί για χρόνια έψαχνε πηγές γι’ αυτήν, όπως και για τη Στάζι, αλλά και είχε κατ’ επανάληψη αναλάβει από τη Ν.Δ. «ειδικές αποστολές» για έρευνες που ήθελαν οι εκάστοτε αρχηγοί της, προκειμένου να στοχοποιήσουν αντιπάλους. Εξάλλου, κανένας δεν μπορεί και να ισχυριστεί ότι ο κ. Καμμένος δεν έχει σχέση και γνώσεις για το Χρηματιστήριο, αλλά και κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει και το γεγονός ότι ο κ. Σαμαράς του ανέθεσε το έργο της ανεύρεσης στοιχείων για τα CDS, «δείχνοντάς» τα σαν την κύρια «τροφή» των Παπανδρέου στη μεθόδευσή τους για την ένταξη της χώρας μας στο ΔΝΤ. Ποιος δεν είναι πλέον σε θέση να καταλάβει ότι η ρήξη του κ. Καμμένου με τη Ν.Δ. ξεκίνησε από το γεγονός ότι αυτός «έτρωγε» τις αγωγές από το ΠΑΣΟΚ (το ύψος των οποίων ανέρχεται στα 14 εκατ. ευρώ!), την ώρα που η Ν.Δ. τον άφηνε «ακάλυπτο»! Μάλιστα, σήμερα τον κατηγορούν ότι «αγοράζει» κείμενα, «κλέβει» ιδέες, αλλά οι τελευταίες «καταγγελίες» του πρώην πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου θεωρείται από πολιτικούς αναλυτές πως ήταν η «καλύτερη αβάντα» που έγινε ποτέ από πρωθυπουργό στον αρχηγό ενός νέου κόμματος, άσχετα αν ορισμένοι θεωρούν ότι και ο κ. Παπανδρέου ενήργησε έτσι, προκειμένου να πλήξει τη Ν.Δ. Τέλος, ποιος δεν έχει από χρόνια τώρα ακούσει ότι ο κ. Καμμένος διατηρεί σχέσεις με τον κ. Γεωργαλά ή με τον κ. Γρυλλάκη και τον κ. Αλεξάκη, οπότε δεν υπήρχε λόγος αυτή την εποχή να «αναβιώσουν» σκιές από το παρελθόν, άσχετα αν «ντύθηκαν» με τον μανδύα της σημερινής επικαιρότητας. Έτσι, κάποιοι του καταμαρτυρούν ότι, αν και ισχυρίζεται –και στην ουσία έχει δίκιο– ότι «στη χούντα ήμουν μόλις 2 χρονών», οπότε κανένας δεν μπορεί να τον πει και… χουντικό, διακατέχεται από μια «χουντική» νοοτροπία, ιδιαίτερα που θεωρούν πως δέχεται και την ιδεολογική «βοήθεια», κατά καιρούς, από «χουντικούς» εμπνευστές πολιτικών και προπαγανδιστικών τακτικών. Από την άλλη, μπορεί ο ίδιος, όπως και κάποιοι συνεργάτες του, να ισχυρίζονται ότι «ο Πάνος δεν χρωστάει σε κανέναν», να όμως που βγήκε στη φόρα προ ημερών το εξώδικο του Γιώργου Γεωργαλά να ανατρέψει την εικόνα του «καλοπληρωτή», αφού ο γνωστός «χουντικός» υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ, αρμόδιος, για όσους θυμούνται… ακόμη, για την άσκηση προπαγάνδας υπέρ των συνταγματαρχών, επιδιώκει αμοιβή για την εκπόνηση μελετών που παρέδωσε στον κ. Καμμένο και μάλιστα κατ’ εντολή του.

Κυνηγώντας το… εξώδικο Τι είναι, τελικά, αυτό το εξώδικο του Γιώργου Γεωργαλά σε βάρος του Πάνου Καμμένου που έβγαλε στη δημοσιότητα η εφημερίδα «Δημο54 crash Μάιος 2012

Κυνηγώντας ένα... εξώδικο, ο δρόμος μάς βγάζει μπροστά σε μονοπάτια όπου συναντάς πρόσωπα όπως ο υπουργός της δικτατορίας Γιώργος Γεωργαλάς, ο άνθρωποςκλειδί την εποχή Μητσοτάκη, Νίκος Γρυλλάκης, και ο Χρήστος Αλεξάκης, αρχηγός της ΚΥΠ επί ΠΑΣΟΚ Γιώργος Γεωργαλάς κρατία» και αποτέλεσε το «κόκκινο πανί» για αντιπαραθέσεις στον «πόλεμο» που μαίνεται στη λεωφόρο Συγγρού, με αποτέλεσμα να ξεκινήσει για άλλη μια φορά η διαδικασία αγωγών και μηνύσεων; Απλούστατα είναι ένα νομικό «χαρτί», με το οποίο ο κ. Γεωργαλάς ζητεί τα «συμφωνηθέντα» και «δεδουλευμένα», αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι: «Στο παρελθόν διετέλεσα σύμβουλός σας σε επικοινωνιακά θέματα, κατά τη διάρκεια των προεκλογικών σας αγώνων. Επιπλέον, μου αναθέσατε και συνέγραψα βιβλίο σχετικό με την τρομοκρατία, που εκδόθηκε στο όνομά σας και συνέβαλε αποτελεσματικά στην προσωπική σας προβολή. Δυστυχώς, για

την εργασία μου δεν τηρήσατε την οικονομική συμφωνία μας. Επίσης, παραλάβατε ο ίδιος χειρόγραφη μελέτη μου για τη σημερινή κρίση, την οποία έγραψα κατόπιν παραγγελίας σας αντί αμοιβής 10.000 ευρώ. Μου στείλατε με συνεργάτη σας 2.500 ευρώ και μάταια περιμένω τα υπόλοιπα… Σας καλώ να ανταποκριθείτε στις οικονομικές σας υποχρεώσεις και να μου καταβάλετε 14.000 ευρώ». Μια «δημοσίευση» που προκάλεσε, προεκλογικά, τεράστιο σάλο, καθώς από τη μια κάποιοι μίλησαν «για εσκεμμένη ενέργεια που πλήττει το κύρος του κ. Καμμένου και του κόμματός του παραμονές των εκλογών», κάνοντας λόγο για «υπονομευτές» που προσπαθούν να

052_057_KAMMENOS 27/04/2012 9:37 μ.μ. Page 55

Νίκος Γρυλλάκης Χρήστος Αλεξάκης στην εταιρεία του “Μπουμπούκου”», όπερ μεθερμηνευόμενο «στην εταιρεία του Άδωνη Γεωργιάδη»! Ήταν μια απάντηση-πρόκληση για να ακολουθήσουμε το μονοπάτι που οδηγεί στο… εξώδικο, οπότε τι το απλούστερο να σηκώσουμε το ακουστικό και να καλέσουμε τον «Μπουμπούκο» κ. Γεωργιάδη, για να μας δηλώσει ότι «μένω έκπληκτος απ’ αυτό που σου είπε, αν και δεν ασχολούμαι με τις φαιδρότητες Καμμένου…»! Μάλιστα, για να δώσει και έμφαση στα λεγόμενά του, μας δήλωσε, με μια δόση χιούμορ, ότι «αν ζυγίσουμε τους δύο αυτούς άντρες μεταξύ τους, τότε σίγουρα πιο σοβαρός και πιο αξιόπιστος θα βγει ο κ. Γεωργαλάς, αλ-

λά μακριά από τα χέρια μου αυτή η… ζυγαριά»! Μόνο που το ρεπορτάζ μας δεν σταμάτησε εκεί και, όπως λέει και ο θυμόσοφος ελληνικός λαός «ρωτώντας πας στην πόλη», ρωτήσαμε και μάθαμε ότι, όντως, ο κ. Γεωργαλάς συνεργαζόταν μέχρι πρότινος, ως επιμελητής εκδόσεων, στην εκδοτική εταιρεία των αδερφών Γεωργιάδη και είχε το γραφείο του στην οδό Ακαδημίας 84, δίπλα από το γραφείο του στρατηγού ε.α. Μανώλη Κοττάκη, που είναι και ο διευθυντής του πολιτικού γραφείου του κ. Γεωργιάδη. Ωστόσο, οι δηλώσεις αυτές ήταν γεμάτες υπονοούμενα, που μας έκαναν να στρέψουμε πλέον την προσοχή μας στην «πέτρα του σκανδάλου», δηλαδή στον ίδιο τον κ. Γεωρ-

▲ ▲

ανακόψουν την ανοδική πορεία των Ανεξάρτητων Ελλήνων, ενώ από την άλλη βρέθηκαν κι εκείνοι που μίλησαν για «χουντικά βαρίδια» στους Ανεξάρτητους, που αλλοιώνουν την εικόνα που θέλει να προσδώσει ο κ. Καμμένος και οι συνεργάτες του, ως αγωνιζόμενων κατά του Μνημονίου και τα άλλα σχετικά. Ωστόσο, αν και για τις μηνύσεις ο κ. Καμμένος ήταν άκρως… ενθουσιώδης, όταν τον ρωτήσαμε για την «ταμπακέρα», αρνήθηκε να κάνει οποιοδήποτε σχόλιο, αρκούμενος να μας δηλώσει μόνο ότι «όλα αυτά είναι εκ του πονηρού, είναι λασπολογία σε βάρος μου» και ότι, αν θέλουμε να κάνουμε ρεπορτάζ, να ρωτήσουμε αλλού, γιατί «ο Γεωργαλάς εργάζεται

Μάιος 2012

crash 55

052_057_KAMMENOS 27/04/2012 9:37 μ.μ. Page 56

crash

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

▲ ▲

γαλά. Όποιος δεν γνωρίζει περί του ατόμου του, να σας πληροφορήσουμε ότι ο Γιώργος Γεωργαλάς γεννήθηκε στο Κάιρο το 1928 από Έλληνες γονείς. Το 1947 αποφοίτησε από την Αμπέτειο Σχολή του Καΐρου και ήρθε στην Αθήνα, όπου γράφτηκε στη Νομική Σχολή. Είναι δημοσιογράφος και πρώην στέλεχος της Χούντας των Συνταγματαρχών. Κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου ήταν πολιτικός πρόσφυγας. Διετέλεσε εκφωνητής της ελληνικής εκπομπής του Ραδιοφωνικού Σταθμού της Βουδαπέστης και ανταποκριτής του Ουγγρικού Πρακτορείου Ειδήσεων στην Αίγυπτο κατά τη διάρκεια του πολέμου με το Ισραήλ, την Αγγλία και τη Γαλλία. Το 1951 αποσπάστηκε στον τομέα της Προπαγάνδας. Λόγω της σοβιετικής επέμβασης στην Ουγγαρία, τον Οκτώβριο του 1956, ήρθε σε επαφή με την ελληνική πρεσβεία στην Αίγυπτο και άλλαξε στρατόπεδο. Κατά τη διάρκεια της χούντας του καθεστώτος της 21ης Απριλίου 1967 κατέλαβε διάφορες κυβερνητικές θέσεις και δίδαξε στις στρατιωτικές σχολές, αλλά μετά την επικράτηση του Ιωαννίδη απομακρύνθηκε, ενώ μετά την πτώση της δικτατορίας γράφει σποραδικά σε ακροδεξιά έντυπα. Ε, λοιπόν, ο κ. Γεωργαλάς μας έστειλε τη δική του απάντηση, γραμμένη στα κεφαλαία, όπως θα δείτε στη σχετική εικόνα, αλλά την προσαρμόσαμε ως ακολούθως για να γίνει πιο κατανοητή στους αναγνώστες. Και η απάντηση του κ. Γεωργαλά είναι άκρως κατατοπιστική, αναφέροντας ότι: «Στην εξώδικο που έστειλα στον κ. Π. Καμμένο ουδεμία αναφορά εις πολιτικά θέματα περιέχεται, ούτε καν υπαινιγμός. Θέτω απλώς και μόνον ένα ζήτημα. Να μου καταβάλει το ποσόν που συμφωνήσαμε στις 25/05/2011 για την περί κρίσεως μελέτην μου, που παρέλαβε στις 30/05/2011. Στις 07/06/2011, διά του λιμενικού Αριστείδη Μυλωνά, μου κατέβαλε μικράν προκαταβολή, υποσχεθείς τα υπόλοιπα προσεχώς. Έκτοτε, εξηφανίσθει. Επί δέκα μήνες θέτω διαρκώς το θέμα με όλους τους δυνατούς τρόπους, αλλά επί ματαίω. Τελικώς, αρχάς Απριλίου, διά της ιδιαιτέρας γραμματέως του Μαρκλάς, όρισε την 9η Απριλίου διά την εξόφληση. Δεν το έπραξε. Στις 10 Απριλίου συνέταξα την εξώδικον και τον ειδοποίησα. Μου έστειλε ένα ασήμαντο ποσόν και υπεσχέθη τα υπόλοιπα στις 17 Απριλίου. Δεν το έπραξε. Το θεώρησα κοροϊδία και μόνο τότε έδωσα εντολήν να αποσταλεί η εξώδικος. Όλοι οι άλλοι ισχυρισμοί του είναι άσχετοι και ανακριβείς. Και η εξώδικος τού έγινε γνωστή, λόγω της αρνήσεως να την παραλάβει, με αποτέλεσμα την θυροκόλλησή της. Εξ ιδίου σφάλματος βλαπτόμενος…». Μόνο που ο κ. Γεωργαλάς προχωρεί και παρακάτω, δίνοντας λεπτομέρειες για τη γνωριμία του και τη συνεργασία του με τον κ. Καμμέ56 crash Μάιος 2012

νο εδώ και 20 χρόνια, από το 1992, όταν τον κάλεσε να του οργανώσει τον πρώτο προεκλογικό του αγώνα, αλλά και να «πείσει» την οικογένειά του για να κατέβει στην πολιτική. Και ο κ. Γεωργαλάς είναι άκρως αποκαλυπτικός: «Τον κ. Πάνο Καμμένο εγνώρισα το 1992 κατόπιν αιτήσεώς του, διά του Παύλου Αναστασιάδη, ανταποκριτού των “N.Y. TIMES”. Με απεκάλεσε “Δάσκαλο” και εζήτησε τη βοήθειά μου διά να κατέβει στην πολιτική. Κατόπιν παρακλήσεώς του έπεισα την οικογένειάν του να συγκατατεθεί. Συνέγραψα και βιβλίον 600 σελίδων περί τρομοκρατίας, το οποίο εξέδωσε ως έργον του και διά το οποίον δεν με επλήρωσε, αν και διά αυτού απέκτησε δημοσιότητα. Εξελέγη διά του προεκλογικού αγώνος τον οποίον του οργάνωσα. Η συμπεριφορά του, όμως, με έκανε να διακόψω την σχέσην. Επανήλθε κλαίων και εκλιπαρών, διότι οι δημοσκοπήσεις έδειχναν μη εκλογήν του. Οργάνωσα και πάλιν την εκστρατείαν του, εν συνεργασία με τον τότε πεθερόν του Φιλίππου (ΦΑΓΕ) και επανεξελέγη. Και πάλιν εφέρθει αγνωμόνως. Διέκοψα οριστικώς. Μετά από έτη επανήλθε μετανοών. Με τον Πάνο Καμμένο επεχείρησα επιμόνως να διαπλάσω και να αναδείξω ένα σωστό Έλληνα πολιτικό. Απέτυχα παταγωδώς! “Φύσιν πονηρά μεταβαλείν ου ράδιον”. Παρηγορούμαι από πολλά παρόμοια ιστορικά περιστα-

τικά. Θλίβομαι όμως βαθύτατα για την αποτυχίαν μου. Μου είναι παντελώς αδιάφορον εάν και πως πολιτεύεται. Δεν επιθυμώ πικράς διαμάχας. Ζητώ μόνον εξόφληση της προς εμέ οφειλής του. Περί του μέλλοντός του θα φροντίσει ο προστάτης των ευγνωμόνων».

Τα «καυτά» ερωτήματα Ωστόσο, ο κ. Καμμένος, αν και πληθωρικός, εκρηκτικός, ασυγκράτητος, με αυταρέσκεια στο λαϊκισμό και σταθερά «ακραίος», δεν ξεπήδησε μεμιάς στην πολιτική ζωή. Αναδύεται στο στερέωμα της Ν.Δ. στα μέσα της δεκαετίας του ’80, μέσα στον πυρετό της ΠΑΣΟΚικής «αντισυσπείρωσης» που έχει «χτυπήσει» τη γαλάζια πανεπιστημιακή νεολαία. Και το όνομα του Πάνου Καμμένου ακούγεται για πρώτη φορά στον αστερισμό των «Ρέιντζερς» και των «Κενταύρων», την εποχή που μεσουρανεί στη ΟΝΝΕΔ ο σημερινός δήμαρχος Πειραιά, Βασίλης Μιχαλολιάκος. Από την άλλη, ο κ. Καμμένος είναι σίγουρο πια πως δεν σηκώνει… μύγα στο σπαθί του. Έτσι, αμέσως προχώρησε στην προσφιλή του τακτική, απειλώντας ή και καταθέτοντας μήνυση για συκοφαντική δυσφήμιση χωρίς καν να μπει στον κόπο να απαντήσει στις αιτιάσεις του κ. Γεωργαλά για την οφειλή των 14.000 ευρώ ή αν ο γνωστός «χουντικός» επικοινωνιολόγος χρημάτισε σύμβουλός του. Θα έπρεπε ο κ. Καμμένος να απαντήσει αν

052_057_KAMMENOS 27/04/2012 9:37 μ.μ. Page 57

ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΕΩΡΓΑΛΑΣ ΣΤΟ CRASH:

Συνέγραψα και βιβλίον 600 σελίδων περί τρομοκρατίας, το οποίο εξέδωσε ως έργον του και διά το οποίον δεν με επλήρωσε, αν και διά αυτού απέκτησε δημοσιότητα ο κ. Γεωργαλάς, όπως διατείνεται, του έγραψε το βιβλίο για την τρομοκρατία και το υπέγραψε ο ίδιος σαν συγγραφέας του ή αν του εκπόνησε μελέτες, όπως ο κ. Γεωργαλάς αναφέρει στο εξώδικό του και επιβεβαιώνει με την απάντησή του.

Στον «κλοιό» των στρατηγών Εξάλλου, είναι και η πρώτη φορά που ακούγεται ότι ο κ. Καμμένος έχει σχέση με τα «παρασυστήματα». Μάλιστα, έχουν αναφέρει ότι στις αρχές της δεκαετίας του ’90, τότε που βρισκόταν στο μητσοτακικό στρατόπεδο, ορισμένοι τον τοποθετούσαν στο γνωστό «Δίκτυο Γρυλλάκη». Και ο Νικόλαος Γρυλλάκης, που γεννήθηκε το 1926 στο χωριό Αλίκαμπος του νομού Χανίων και αποφοίτησε από τη Σχολή Ευελπίδων το 1950 ως ανθυπίλαρχος Τεθωρακισμένων, για να αποστρατευτεί το 1986 ως αντιστράτηγος, υπηρέτησε στο Τμήμα Επιχειρήσεων Αντικατασκοπίας της ΕΥΠ. Τα πρώτα χρόνια μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο υπηρέτησε επίσης στο Γραφείο Πληροφοριών του Γενικού Επιτελείου Στρατού, λόγω της εξειδίκευσής του στον τομέα της συλλογής και επεξεργασίας πληροφοριών. Από τη θέση αυτή χειρίστηκε θέματα σχετικά με την τουρκική απειλή στον Έβρο και στα νησιά του Αιγαίου. Μετά την αποστρατεία του διετέλεσε διευθυντής Ασφαλείας και Πληροφοριών του κόμματος της Ν.Δ. μέχρι το 1989 και

από το 1989 μέχρι το 1993 ήταν σύμβουλος για θέματα άμυνας, ασφάλειας και διαβαλκανικών σχέσεων του τότε πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Οπότε, με την ιδιότητα του συμβούλου και με οδηγίες του κ. Μητσοτάκη χειρίστηκε, τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1990, με απευθείας διαπραγματεύσεις με τη ρουμανική και τη σκοπιανή κυβέρνηση τα εθνικά θέματα «Βλαχικό» και «Μακεδονικό». Ο τότε «στρατηγός» πρωταγωνιστεί στο μητσοτακικό παρακράτος, που εκδηλώνεται παντού. «Κοριοί», «παράλληλες» πρωτοβουλίες για το Σκοπιανό και επιτήρηση της κυβέρνησης και του κρατικού μηχανισμού. Το σύστημα Γρυλλάκη είναι σε υπόγεια αντιπαράθεση με άλλα κομμάτια του μητσοτακικού στερεώματος, όπως οι κομματικοί Κώστας Σγαρδέλης και Θόδωρος Μπεχράκης, αλλά και η Ντόρα Μπακογιάννη. Ο κ. Καμμένος, σύμφωνα πάντα με τους ίδιους κύκλους που διοχετεύουν τα όσα ακούγονται, δραστηριοποιείται έντονα στο «Δίκτυο Γρυλλάκη» και οι «ελιγμοί» του αποδίδουν. Το 1993 κατεβαίνει στη Β΄ Αθηνών και, σε εκλογές δύσκολες για τη Ν.Δ., βγαίνει βουλευτής. Έτσι, κάποιοι, από το άλλο «στρατόπεδο» φυσικά, θεωρούν ότι οι «ιδέες» του στρατηγού Γρυλλάκη «καθοδηγούν» στη σύνταξη του προγράμματος των Ανεξάρτητων Ελλήνων, ιδιαίτερα που κάνει λόγο για «Ειδικές Ομάδες Δράσεις». Πέραν αυτού, δεν είναι λίγοι

εκείνοι οι απόστρατοι στρατηγοί του στρατού και της αστυνομίας (ή συγγενικά τους πρόσωπα) που συμμετέχουν στα ψηφοδέλτια του κόμματος του κ. Καμμένου, αλλά όλοι γνωρίζουν ότι ο κ. Καμμένος έχει άριστες σχέσεις με τους αξιωματικούς, που δείχνουν να τον εμπιστεύονται. Γι’ αυτό και δεν χρειάζεται να ψάξει κανείς στα «βάθη των ωκεανών» για να βρει τους… υφάλους πάνω στους οποίους στέκονται οι στρατηγοί Νίκος Γρυλλάκης, Χρήστος Αλεξάκης ή και ο Γιάννης Ραχωβίτσας. Απλώς υποστηρίζουν την προσπάθειά του και αυτό μπορεί να απαντηθεί απλά και μόνο! Εξάλλου, ποιος μπορεί να αρνηθεί ότι ο ίδιος ο κ. Καμμένος έχει τοποθετηθεί στα «άκρα», όπως τον χαρακτηρίζουν οι «δεξιοί» σημερινοί του αντίπαλοι! Αλλά, ως «ακραίος» εθνικιστής, θα κάνει σκληρή αντιπολίτευση στον Κώστα Σημίτη για τα εθνικά. Και δεν είναι και τόσο «τυχαίο» το γεγονός ότι, με την εκλογή του Κώστα Καραμανλή στην εξουσία, το 2004, ο κ. Καμμένος εξασφαλίζει την προεδρία της Επιτροπής Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής. Άσχετα αν κάποιοι αφήνουν να διαρρεύσει πως είχε την «εύνοια» των στρατηγών, ενώ κανένας δεν μπορεί να «σφραγίσει» ότι αυτοί είναι που το 2007 μπαίνει στην κυβέρνηση, ως υφυπουργός Αιγαίου, γιατί οι ίδιοι κύκλοι τότε σχολιάζουν πως τη θέση την πήρε λόγω «πίεσης» της Ντόρας Μπακογιάννη.

Αναλύοντας το σήμερα Το φθινόπωρο του 2009 βρίσκει τον κ. Καμμένο οπαδό του Αντώνη Σαμαρά. Κάνει ερώτηση στη Βουλή για το περίφημο ταξίδι της Λούκας Κατσέλη, του Νίκου Παπανδρέου και άλλων στο Κατάρ, οπότε μπαίνει σε μια προσωπική πολιτική βεντέτα με την οικογένεια Παπανδρέου. Ήταν ο πρώτος που μίλησε για τα CDS, κάτι που του είχαν αναθέσει από τη Ν.Δ. να διερευνήσει, μόνο που αυτή εμφανίζεται διστακτική και τον αφήνει «ακάλυπτο». Ο κ. Καμμένος προσπαθεί να κάνει ερωτήσεις στη Βουλή για το θέμα και στοχοποιεί τον Αντρίκο Παπανδρέου, αλλά η Ν.Δ. δεν τις υιοθετεί. Ωστόσο, το καλοκαίρι του 2011 εκμυστηρεύεται σε φίλο του βουλευτή ότι «ο Σαμαράς είναι ο καλύτερος αρχηγός που είχε ποτέ η Ν.Δ.», αλλά στην πορεία, με την πορεία που χάραξε ο πρόεδρος της Ν.Δ., ο κ. Καμμένος αρχίζει να θέτει εαυτόν, ουσιαστικά, εκτός κόμματος. Δεν ψηφίζει τον εκτελεστικό νόμο του Μεσοπρόθεσμου και λίγο αργότερα δεν δίνει ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση Παπαδήμου, το Νοέμβριο του 2011, και βγαίνει εκτός Ν.Δ., που τώρα τον στοχοποιεί πολιτικά, ως πρόσωπο «που θέλει να στερήσει την αυτοδυναμία από τη Ν.Δ.», χωρίς να κάνει την αυτοκριτική της. Μάιος 2012

crash 57

058_063_BENIZELOS NEO 27/04/2012 11:17 μ.μ. Page 58

crash

ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΟ ΠΟΡΤΡΕΤΟ

BENNY Ο άνθρωπος παντός καιρού

και όλων των καταστάσεων του Σπύρου Νάννου

Ο

▲ ▲

Βαγγέλης Βενιζέλος γεννήθηκε Πρωτοχρονιά και ως εκ τούτου θεωρεί τον εαυτό του έναν τυχερό άνθρωπο. Οι εχθροί του, ωστόσο, έχουν αντίθετη άποψη, υποστηρίζοντας ότι ο «Benny» όλα αυτά τα χρόνια που βρίσκεται στο στίβο της πολιτικής φρόντιζε να μην αφήνει τίποτα στην τύχη. Σε όλη την πολιτική του καριέρα ο Ευάγγελος Βενιζέλος «κυνηγιέται» από εχθρούς και… φίλους για νομοθετήματα τα οποία έχουν τη σφραγίδα του και τα οποία έχουν προκαλέσει την κοινή γνώμη και έχουν σταθεί «πιπίλα» για τα υπόλοιπα κόμματα, όσον αφορά την κριτική που του ασκείται. Έχει χαρακτηριστεί ως ο «γενήτορ του νόμου περί ευθύνης υπουργών», ενώ αντιδράσεις έχει προκαλέσει o λεγόμενος και ως «τυποκτόνος νόμος» του 1994. Ο νόμος αυτός αποτέλεσε το μέσο για τις απηνείς διώξεις των δημοσιογράφων και των ΜΜΕ. Με το συγκεκριμένο νόμο σύρονται στο εδώλιο πιο πολλοί δημοσιογράφοι ακόμη και από τους εμπόρους ναρκωτικών… Στα επιτεύγματά του ο νόμος περί ρυθμίσεως των χρεών των ΠΑΕ (ως γνωστός φίλαθλος του ΠΑΟΚ ο Ευάγγελος Βενιζέλος χάρισε τα χρέη των ομάδων), ο νόμος για εισαγωγή αλλοδαπών στις Σχολές Ενόπλων Δυνάμεων, η υπόθεση Proton Bank και ο πρόσφατος νόμος περί… αμνηστίας υπουργών (4002/2011). Ένα από τα «φαντάσματα» που τον κυνηγούν σε όλη τη πολιτική του καριέρα είναι και οι σχέσεις του με τον Μπατατούδη, ο οποίος «κατάφερε» να πουλήσει το ξενοδοχείο στο υπουργείο Πολιτισμού (επί υπουργίας Βενιζέλου) με μια σύμβαση που προκάλεσε τότε (1999) έν58 crash Μάιος 2012

Στις εσωκομματικές εκλογές για τη διαδοχή Παπανδρέου στήριξε τον Άκη Τσοχατζόπουλο, χωρίς να είναι προκλητικός απέναντι στον Σημίτη. Ο Πάγκαλος έχει πει: «Φαντάζεστε να είχαμε πρωθυπουργό τον Άκη;»

058_063_BENIZELOS NEO 27/04/2012 11:17 μ.μ. Page 59

Χέρι χέρι με τον Γιώργο Παπανδρέου

Ο 4ος ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΚΑΤΑΦΕΡΝΕΙ ΠΑΝΤΑ ΝΑ ΕΛΙΣΣΕΤΑΙ ΣΕ... ΓΛΙΣΤΕΡΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΠΑΝΤΑ Ο ΑΓΑΠΗΜΕΝΟΣ ΤΗΣ «ΒΑΡΟΝΙΑΣ» ΤΩΝ MEDIA

Οι σχέσεις του με το συγκρότημα Λαμπράκη είναι παλιές και βαθιές. Στη φωτογραφία με τον ισχυρό άνδρα του ΔΟΛ Σταύρο Ψυχάρη και τον Πέτρο Ευθυμίου, παιδί και αυτός του συγκροτήματος Μάιος 2012

crash 59

058_063_BENIZELOS NEO 27/04/2012 11:17 μ.μ. Page 60

Οι σχέσεις του με τον «αρχιερέα» της διαπλοκής και το «θείον βρέφος» ήταν πάντα αγαστές!

▲ ▲

τονη κριτική: συνολικά έφτανε τα 4,5 δισ. δρχ., εκ των οποίων 1,8 δισ. δρχ. δόθηκαν ως προκαταβολή.

Το αγαπημένο παιδί του Ανδρέα... Το 1978, έχοντας αποφοιτήσει με άριστα από τη Νομική, φεύγει στο εξωτερικό και το 1984 σε ηλικία 36 χρόνων ξεκινά μια ζηλευτή πανεπιστημιακή πορεία, η οποία διεκόπη το 1989 με την απόφασή του να ασχοληθεί με την πολιτική. Ήταν η εποχή της μεγάλης κρίσης του ΠΑΣΟΚ, όπου ο Ανδρέας Παπανδρέου επιχειρούσε να σώσει την παράταξη με πολιτικά ανοίγματα προς την Αριστερά, έργο που είχε αναλάβει ο Κώστας Λαλιώτης, ο οποίος και προσέγγισε τον ανενεργό πολιτικά καθηγητή του Συνταγματικού Δικαίου. Όντας στο πλευρό του Ανδρέα στις δύσκολες ώρες του σκανδάλου Κοσκωτά ως νομικός του σύμβουλος και δημόσιος υπερασπιστής του, κέρδισε την εμπιστοσύνη και την εκτίμηση του ηγέτη του ΠΑΣΟΚ, που τον αντάμειψε με μια θέση στο ψηφοδέλτιο στη Θεσσαλονίκη, όπου και εξελέγη πανηγυρικά το 1993, και την υπουργοποίησή του στη συνέχεια. Η μάχη διαδοχής του 60 crash Μάιος 2012

Ανδρέα τον έφερε να ψηφίζει στις εκλογές τον Άκη Τσοχατζόπουλο (τον οποίο μάλιστα επιχείρησε να αθωώσει μαζί με το σύντροφο Λοβέρδο στην υπόθεσης της Εξεταστικής) αλλά και επί οκταετίας Σημίτη δεν αδικήθηκε. Αντιθέτως… Το 1996 γίνεται υπουργός Δικαιοσύνης και συνδέει το όνομά του με τον περίφημο νόμο περί ευθύνης υπουργών.

...και της «βαρονίας» Ο Ε. Βενιζέλος υπήρξε όλα αυτά τα χρόνια (και

Η μάχη διαδοχής του Ανδρέα τον έφερε να ψηφίζει στις εκλογές τον Άκη Τσοχατζόπουλο (τον οποίο επιχείρησε να αθωώσει στην υπόθεση της Εξεταστικής), αλλά και επί οκταετίας Σημίτη δεν αδικήθηκε. Αντιθέτως…

παραμένει έως σήμερα) το αγαπημένο παιδί της «βαρονίας» των ΜΜΕ και ιδιαίτερα του συγκροτήματος του Λαμπράκη. Οι σχέσεις με τον αείμνηστο εκδότη σφραγίστηκαν από την περίοδο που ήταν στο υπουργείο Πολιτισμού επί Σημίτη. Όταν το 2000 ο Θεόδωρος Πάγκαλος θα αντικαταστήσει τον Βενιζέλο στο υπουργείο Πολιτισμού θα καταγγείλει πολλά, μεταξύ αυτών και μια «μαύρη τρύπα 3 τρισ. δραχμών». Θα ακολουθήσει και δεύτερη θητεία Βενιζέλου (2000-04), που θα χαρακτηριστεί από υπέρογκους προϋπολογισμούς, ανεκπλήρωτα έργα, απίστευτες ιστορίες ανοργανωσιάς και σπατάλης. Γαμπρός του γνωστού Βορειοελλαδίτη επιχειρηματία Μπακατσέλου και γέννημα θρέμμα της Θεσσαλονίκης, θα παίξει ρόλο στη διάσωση του ΠΑΟΚ και θα απασχολήσει αρκετές φορές τα φώτα της δημοσιότητας και με την υπόθεση της συμμορίας των τοκογλύφων. Οι ορκισμένοι εχθροί του λένε ότι στην πραγματικότητα ο Βενιζέλος εκτός από «διαπρεπής» γαμπρός της Θεσσαλονίκης, «διέπρεψε» μόνο στο ΠΑΣΟΚ, ως «γαμπρός» του κολλητού τού Λαμπράκη. Ως μια αντιπαροχή του Σημίτη στο γνωστό εκδοτικό συγκρό-

058_063_BENIZELOS NEO 27/04/2012 11:17 μ.μ. Page 61

1 1. Η υπόθεση με το «Ακροπόλ» και την αμφιλεγόμενη αγορά από τον Μπατατούδη είχε προκαλέσει τα δεικτικά σχόλια Πάγκαλου 2. Είχε κερδίσει την εμπιστοσύνη του Ανδρέα και βεβαίως την αγάπη της Δήμητρας 3. Στα πρώτα του κομματικά βήματα. Δεξιά ο αείμνηστος ΓεώργιοςΑλέξανδρος Μαγκάκης τημα. Σήμερα ο νέος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ πιστεύει ότι με μια (ειλικρινή όπως ο ίδιος λέει) «συγγνώμη» θα πείσει την κοινή γνώμη ότι φέρνει κάτι νέο στην πολιτική σκηνή του τόπου. Είναι όμως έτσι τα πράγματα;

2

Τα… επιτεύγματά του στο Οικονομικών

3

▲

▲ ▲

Στις 7 Οκτωβρίου 2009 ορκίστηκε υπουργός Εθνικής Άμυνας στην κυβέρνηση Παπανδρέου, μια θέση που δεν του άρεσε, καθώς οι αρμοδιότητες που είχε ήταν μηδαμινές, ενώ ο Γ. Παπανδρέου είχε φροντίσει να βάλει δίπλα του τον… άνθρωπό του Πάνο Μπεγλίτη, την ίδια ώρα που οι εισηγήσεις Άμυνας προς το ΚΥΣΕΑ ανατέθηκαν στον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, Θ. Πάγκαλο. Τελικά, τον Ιούνιο του 2011 η επικείμενη ψήφιση του μεσοπρόθεσμου προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής 2012-2015 προκάλεσε έντονες κοινωνικές αντιδράσεις, που εκφράστηκαν με μεγάλες πολυήμερες διαδηλώσεις και κυβερνητική κρίση που συνοδεύτηκε με παραιτήσεις και ανεξαρτητοποιήσεις βουλευτών. Τότε, όλοι θυμούνται πως ο Ευάγγελος Βενιζέλος εισήχθη στο νοσο-

058_063_BENIZELOS NEO 27/04/2012 11:17 μ.μ. Page 62

Mε τη Γιάννα Αγγελοπούλου κατά την περίοδο των... καταστροφικών, όπως αποδείχτηκε, για την οικονομία Ολυμπιακών Αγώνων

Η κόρη του και η σύζυγός του, στις οποίες έχει μεγάλη αδυναμία

Αστειάκια από τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ. Μετά από αυτή τη φωτογραφία έχετε καμιά αμφιβολία για το ποιος είναι το αφεντικό;

▲ ▲

κομείο με κοιλιακό άλγος. Πολλοί είπαν τότε πως «μαγείρευε» από το κρεβάτι του πόνου, ωστόσο η Βάσω Παπανδρέου, με την πρότασή της να γίνει η συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής ομάδας, έδωσε στον Γ. Παπανδρέου παράταση ζωής. Τελικά, το… χάος που είχε δημιουργηθεί οδήγησε στον ανασχηματισμό της 17ης Ιουνίου, με τον οποίο ο Βενιζέλος ανέλαβε το υπουργείο Οικονομικών, σε μια πολύ κρίσιμη περίοδο της ελληνικής κρίσης χρέους. Παράλληλα, ανέλαβε και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης. Είναι δε χαρακτηριστικό πως ο Βενιζέλος στήριξε μέχρι... αηδίας τον τότε πρωθυπουργό! Κανείς δεν λησμονεί πως με τους εφαρμοστικούς νόμους είχε πετάξει το… γάντι στους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ. «Αν πιστεύετε», τους είπε, «ότι η κυβέρνηση είναι ανίκανη, ανήμπορη, αναποτελεσματική και χωρίς ηθικό υπόβαθρο για να νομοθετήσει όλα αυτά τα μέτρα, τότε ρίξτε την!». Πάντως, θα μείνουν σε όλους χαραγμένες ορισμένες φράσεις του που κατέδειξαν τα σφάλματά

Όλα εντάξει, κύριε Σόιμπλε...

058_063_BENIZELOS NEO 27/04/2012 11:17 μ.μ. Page 63

Από μικρός «ήταν ζωηρός»

που έκανε ως υπουργός Οικονομικών, πριν από την κυβέρνηση Παπαδήμου: 1. Στις 23 Ιουνίου του 2011 διατράνωνε την άποψή του ότι «Δεν είναι οι λογαριασμοί της ΔΕΗ ο μοχλός για να εισπράττεις τέλη ή φόρους, ιδίως φόρους, διότι το ηλεκτρικό ρεύμα είναι ένα κοινωνικό αγαθό». Ωστόσο, στις 11 Σεπτεμβρίου 2011 ανακοίνωσε την επιβολή του τέλους ακίνητης περιουσίας που εισπράττεται από τη ΔΕΗ…

2. Στις 22 Ιουλίου 2011 θριαμβολογούσε για τα αποτελέσματα της Συνόδου Κορυφής: «Προκειμένου οι θυσίες του ελληνικού λαού να πιάσουν τόπο, προκειμένου το σχέδιο να εφαρμοστεί και να αποδώσει, χρειάζεται πάτος στο βαρέλι του δημοσίου χρέους». Πάτος δεν μπήκε τότε…

3. Το Σεπτέμβριο του 2011 καθησύχαζε ότι η Τρόικα αποχώρησε από την Ελλάδα μετά από συμφωνία. Στη συνέχεια έγινε γνωστό ότι επρόκειτο για μια αποτυχημένη μπλόφα του, ο οποίος, ακολούθως, παρακαλούσε την Τρόικα να επιστρέψει.

Μια μπλόφα που στοίχισε ακριβά στη χώρα, αν και σήμερα λέει πως την… έδιωξε.

4. Στις 11 Οκτωβρίου 2011 επανήλθε, διευκρινίζοντας πως εκτός από την ενεργοποίηση των αποφάσεων της 21ης Ιουλίου χρειάζεται «η έναρξη της εφαρμογής ενός νέου προγράμματος που δίνει οριστική και πειστική απάντηση στο μείζον ζήτημα της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους». Νέα μέτρα…

5. Στις 26 Οκτωβρίου δήλωσε πως «…δεν πρόκειται λοιπόν να υπάρξουν νέα μέτρα σε σχέση με μισθούς και συντάξεις ή νέες φορολογικές επιβαρύνσεις για τις ανάγκες του προϋπολογισμού του 2011 και του 2012, εφόσον όλα όσα έχουμε ψηφίσει εφαρμόζονται». Η Τρόικα είχε άλλη άποψη… Όσον αφορά τις… διακρίσεις του, στα τέλη του προηγούμενου Νοεμβρίου στην ετήσια αξιολόγηση της βρετανικής εφημερίδας «Financial Times» κατέλαβε την τελευταία θέση μεταξύ των υπουργών Οικονομικών της Ε.Ε.

Ο Ευάγγελος Βενιζέλος από μικρή ηλικία έδειχνε ρητορικές τάσεις και ικανότητες, καθώς οι συμμαθητές του στο γυμνάσιο τον «έπιαναν» συχνά πυκνά να αγορεύει και μάλιστα με προτεταμένο το δάχτυλο. Είναι άλλωστε χαρακτηριστική η φράση του γιατρού Γιάννη Δατσέρη –είναι σύμβουλός του ακόμα και σήμερα– όταν έλεγε πως «από τότε είχε τα ίδια χαρακτηριστικά: ήταν και είναι ζωηρός, ήταν και είναι ο καλύτερος». Οι συμφοιτητές του στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου δεν τον κοίταζαν με ιδιαίτερα καλό μάτι, αφού συνήθιζε να φοράει καμπαρντίνα και κρατούσε πάντα ένα δερμάτινο χαρτοφύλακα. Ο ίδιος δεν πτοήθηκε από τα ποικίλα σχόλια, αλλά άρχιζε να δείχνει σημάδια «πολιτικοποίησης», κάτι που άλλωστε συζητούσε με πολλούς συμφοιτητές του! Στα μέσα Οκτωβρίου του 1974 μια ομάδα παλαιών συμμαθητών του που είχαν μπει στο πανεπιστήμιο και αναζητούσαν πολιτική στέγη –ανάμεσά τους και ο Δατσέρης– είδε στους τοίχους της πόλης μια ανακοίνωση που καλούσε στην «Ιδρυτική συνάντηση της Ελληνικής Σοσιαλιστικής Νεολαίας (ΕΣΟΝ)» και αποφάσισαν να πάνε. Έψαχναν να βρουν ποιος είναι πίσω από αυτή την κίνηση. Και ξαφνικά εμφανίστηκε ο Ευάγγελος Βενιζέλος, που ανέλαβε την… ευθύνη! Ιδεολογικά κανείς δεν μπόρεσε να καταλάβει πού «βάδιζε», ωστόσο για αυτό φρόντισαν στη συνέχεια οι Δημ. Τσάτσος και Γ. Μαγκάκης, καθώς τον «τοποθέτησαν» στον κεντροαριστερό χώρο. Είναι χαρακτηριστική η αναφορά του Θανάση Ακριβόπουλου, δικηγόρου σήμερα, σε μια συνέντευξή του στην εφημερίδα «Πρώτο Θέμα» το 2007 για τη γνωριμία του με τον Βενιζέλο σε συνέλευση πρωτοετών της Νομικής τον Οκτώβριο του 1974: «Ξαφνικά σηκώνεται ένας στρουμπουλός πιτσιρικάς και κάνει μια τρομερή ομιλία. Αυτός είναι κελεπούρι, σκέφτηκα». Ως δραστήριο στέλεχος του ΚΚΕ εσωτ. ο Θ. Ακριβόπουλος προσπάθησε να τον στρατολογήσει, αλλά δεν τα κατάφερε, αφού όπως προαναφέρθηκε είχε δημιουργήσει την ΕΣΟΝ, έστω κι αν τα μέλη της (τότε ήταν μαζί και με τον Σπύρο Βούγια) δεν μπορούσαν να τον καταλάβουν! Στο πανεπιστήμιο ο Ε. Βενιζέλος γνώρισε ανθρώπους που συνάντησε αργότερα στο ΠΑΣΟΚ, όπως ο Ανδρέας Λοβέρδος, και από τότε λέγεται ότι χρονολογείται η κόντρα τους, αν και σήμερα όλοι ξέρουν τη λέξη «LO.VE.»… Πάντως, ο νυν πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ποτέ δεν κινήθηκε σε… γλιστερούς δρόμους, όπως κάποιοι άλλοι που στήριξαν εκεί την πολιτική τους καριέρα. Δεν ήταν ο άνθρωπος που θα έβαζε βόμβες, ούτε είχε πάρε δώσε με την αστυνομία. Είχε μόνο το λόγο. Αυτό άλλωστε λέει και σήμερα, ότι οι εκλογές πρέπει να είναι εκλογές λόγου. Μάιος 2012

crash 63

064_073_CCC PARADEISOS 27/04/2012 7:03 μ.μ. Page 64

3

Τα ειδικά προνόμια δύο αραβικών κολοσσών με τζίρο 15 δισ. δολάρια

Φορολογικός «ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ»

στην καρδιά της Αθήνας του Π. Κερτεζίτη

064_073_CCC PARADEISOS 27/04/2012 7:03 μ.μ. Page 65

KIFISIAS ISLANDS ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΚΗΦΙΣΙΑΣ

Δ

ύο από τους κεντρικότερους δρόμους της Αθήνας (η λεωφόρος Κηφισίας και η λεωφόρος Βουλιαγμένης) κατακλύζονται καθημερινά από δεκάδες στελέχη αραβικής καταγωγής που εργάζονται και δραστηριοποιούνται στη χώρα μας σε δύο άγνωστες για τους περισσότερους εταιρείες κολοσσούς αραβικών συμφερόντων. Αντί για τις παραδοσιακές κελεμπίες, επιλέγουν σκούρα κοστούμια και πανάκριβα αυτοκίνητα, ενώ οι ιδιοκτήτες τους καταφέρνουν να κινούνται με απόλυτη επιτυχία στο παρασκήνιο, παραμένοντας πίσω από τα φώτα της δημοσιότητας, παρά το ότι και οι δύο μαζί έχουν τζίρους που αγγίζουν τα 15 δισεκατομμύρια δολ. το χρόνο και φιγουράρουν στις πρώτες θέσεις της λίστας για τους πλουσιότερους Άραβες επιχειρηματίες! Και αυτό παρά το γεγονός ότι συναντώνται αρκετά συχνά με διακεκριμένους Έλληνες πολιτικούς, προτείνουν επενδύσεις επί ελληνικού εδάφους και απολαμβάνουν ένα ειδικό φορολογικό καθεστώς. Αυτό, ωστόσο, που είναι εκπληκτικό είναι το γεγονός ότι η αραβική αυτή «επέλαση» δεν έχει συμβεί τα τελευταία χρόνια, αλλά έχει τις ρίζες της στη δεκαετία του 1970! Ο λόγος για τον κατασκευαστικό κολοσσό CCC (Consolidated Contractors Company) και το Olayan Group, έναν από τους μεγαλύτερους επενδυτικούς ομίλους όχι μόνο της Σαουδικής Αραβίας, αλλά της παγκόσμιας χρηματιστηριακής σκηνής. Οι δύο αυτές εταιρείες, λοιπόν, όχι μόνο έχουν την έδρα τους στη Αθήνα από το 1976 (μετά τον πόλεμο στο Λίβανο το 1975), αλλά απολαμβάνουν και τα προνόμια ενός ειδικού φορολογικού νόμου ατέλειας για εταιρείες που έχουν την έδρα τους στην Αθήνα, αλλά δεν αναλαμβάνουν –τυπικά τουλάχιστον– έργα στη χώρα μας.

Το καθεστώς «φορολογικού παραδείσου»

3 3 3

▲ ▲

Οι στενές σχέσεις με την οικογένεια Παπανδρέου Tο Καταρ-αμένο project του Αστακού και η βίαιη έξοδος Παμπούκη από το Μαξίμου Ο νόμος διά χειρός Πέτρου Δούκα και οι επαφές με τον περίφημο Τζορτζ Χάλακ

Αυτό που κάνει τη χώρα μας φορολογικό παράδεισο για τις συγκεκριμένες εταιρείες και μάλιστα σε μια περίοδο απίστευτης φοροεπιδρομής για το σύνολο επιχειρήσεων και νοικοκυριών είναι ένας νόμος δια χειρός Πέτρου Δούκα, που δίνει τη δυνατότητα στις συγκεκριμένες αλλά και άλλες αλλοδαπές εταιρείες να απολαμβάνουν ειδικά προνόμια, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα συμμετέχουν σε έργα εντός Ελλάδος. Εδώ όμως κρύβεται και ένα πονηρό «παραθυράκι», καθώς αυτός ο περιορισμός δεν ισχύει για τις θυγατρικές τους οι οποίες συμμετείχαν σε project στην Ελλάδα. Η μεν CCC ως εταίρος στην κοινοπραξία για τον Αστακό (έργο με πολύ παρασκήνιο που τελικά ναυάγησε), η δε Olayan με συμΜάιος 2012

crash 65

064_073_CCC PARADEISOS 27/04/2012 7:03 μ.μ. Page 66

crash

ΦΑΚΕΛΟΣ

▲ ▲

μετοχή σε μια σειρά εταιριών που δραστηριοποιούνται στην ελληνική επιχειρηματική σκηνή. Τα φορολογικά προνόμια που απολαμβάνουν ήδη από την εγκατάστασή τους στην Ελλάδα έσπευσε να βελτιώσει πριν από λίγα μόλις χρόνια με το νόμο 3427/2005 η κυβέρνηση Καραμανλή διά του τότε υφυπουργού και σημερινού υποψηφίου Πέτρου Δούκα (ο οποίος να σημειωθεί ότι μεταξύ των άλλων διατηρεί στενές σχέσεις με τον αραβικό κόσμο, καθώς είχε εργαστεί και ως σύμβουλος του εμίρη Ρας αλ Χάιμα). Όπως μας ενημέρωσε ο κ. Δούκας, με τον οποίο επικοινωνήσαμε, «για να μη φύγουν οι ξένες εταιρείες από την Ελλάδα και χαθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας, είχα συντάξει το 2005 ένα νόμο που δίνει τη δυνατότητα υπαγωγής και ημεδαπών εταιρειών (ή αλλοδαπών εταιρειών με Έλληνες μετόχους) οι οποίες δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό, στις διατάξεις του νόμου 89/67, όπως συμπληρώθηκε και αντικαταστάθηκε το 2005 από την ομάδα που συστήσαμε, με το ν.3427/2005. Εάν υπάρχει παράλληλα και εταιρεία στην Ελλάδα με παρόμοιο αντικείμενο (π.χ., ενέργεια), υπάρχει διαδικασία ώστε να υπαχθεί η “αλλοδαπή” εταιρεία στο ν. 89/67, τηρώντας όμως τις προϋποθέσεις του νόμου, σύμφωνα με τις οποίες οι δύο εταιρείες θα πρέπει να είναι ξεχωριστές.

H έγκριση υπαγωγής κάθε εταιρείας και ο ακριβής φόρος της κρίνονται ανά περίπτωση από την επιτροπή του υπουργείου Οικονομικών [στην ουσία προσδιορίζονται τα ακαθάριστα έσοδα από: την πρόσθεση ενός μικρού ποσοστού κέρδους (περίπου 5, 6, 7%) από το οποίο συνολικό ποσό ύστερα αφαιρούνται οι δαπάνες και φορολογείται μόνο το υπόλοιπο με συντελεστή 24%] και καταλήγει σε πολύ χαμηλό φόρο». Ποιες είναι όμως αυτές οι εταιρείες που εδώ και 30 χρόνια καταφέρνουν να κινούνται στο παρασκήνιο;

Consolidated Contractors Company: ο κατασκευαστικός κολοσσός Πιο γνωστή ως CCC, αποτελεί τη μεγαλύτερη κατασκευαστική εταιρεία της Μέσης Ανατολής. Ιδρύθηκε το 1952 και ήδη από τη δεκαετία του 1960 αποτέλεσε στρατηγικό συνεργάτη του αμερικανικού κολοσσού Bechtel. Ο εμφύλιος πόλεμος στο Λίβανο κατά τη δεκαετία του 1970 ανάγκασε τους ιδρυτές της, Kamel Abdul-Rahman, Hasib Sabbagh και Said Khoury, να μεταφέρουν την έδρα της από τη Βηρυτό στο Λονδίνο και λίγο αργότερα στην Αθήνα. Απασχολεί περισσότερους από 100.000 εργαζόμενους σε όλο τον κόσμο και τα γραφεία της βρίσκονται στο Μαρούσι. Η εταιρεία που πραγματοποιεί κύκλο εργασιών 66 crash Μάιος 2012

Η εφημερίδα «Το Βήμα» (από όπου και το εκπληκτικό σκίτσο της Ε. Ξένου) είχε ασχοληθεί με την εμπλοκή του Ν. Παπανδρέου στο project του Αστακού, στο οποίο συμμετείχε η CCC

064_073_CCC PARADEISOS 27/04/2012 7:03 μ.μ. Page 67

H CCC φερεται να συμμετείχε σε συνέδρια της I4CENCE του Αντρίκου Παπανδρέου

Από τη «ΣΙΒΥΛΛΑ» του

«Βήματος»

▲ ▲

που φτάνει τα 9 δισ. δολάρια είναι από τους μεγαλύτερους εργολάβους στο Κατάρ, ενώ δραστηριοποιείται σε πάνω από 50 χώρες. Αν και παλαιστινιακός, ο κατασκευαστικός κολοσσός διατηρεί σχέσεις με όλους τους Άραβες ηγέτες, ενώ οι διασυνδέσεις του φτάνουν μέχρι το Λευκό Οίκο. Έχουν εμφανιστεί ενίοτε πρόθυμοι να παίξουν ακόμη και διπλωματικό ρόλο στην Παλαιστίνη αξιοποιώντας τις επαφές τους κυρίως με τη Χίλαρι Κλίντον, με την οποία διατηρούν καλές σχέσεις. Άλλωστε, πολλές φορές μεσολάβησαν μεταξύ ΗΠΑ και Παλαιστινίων, συναντώντας πότε τον Κάρτερ, πότε τον Κλίντον και πότε τον Μπους. Η CCC είναι από τις ισχυρότερες κατασκευαστικές στον κόσμο, με οικονομικό και διεθνή πολιτικό ρόλο και απόλυτη κυρίαρχος στην αγορά της Μέσης και Εγγύς Ανατολής. Έχει αναλάβει έργα σε όλο τον κόσμο, χτίζοντας από τη φυλακή του Abu Ghraib στο Ιράκ έως το εθνικό αεροδρόμιο «Ronald Reagan» της Ουάσινγκτον. Με έσοδα που ξεπέρασαν τα 6 δισ. δολάρια το 2011 και σχεδόν 166.000 άτομα προσωπικό σε όλο τον κόσμο, η εταιρεία μπορεί να είναι ελάχιστα γνωστή στην Ελλάδα, ωστόσο, εδρεύει στο Μαρούσι, στη λεωφό-

Οι σχέσεις των ιδρυτών της CCC με την οικογένεια Παπανδρέου υπήρξαν ιδιαίτερα στενές ήδη από την εποχή του Ανδρέα. Ωστόσο, η εμπλοκή του αδερφού του πρώην πρωθυπουργού, Νίκου, στην υπόθεση του Αστακού αλλά και ο ρόλος του γνωστού Τζορτζ Χάλακ μονοπώλησαν το ενδιαφέρον Μάιος 2012

crash 67

064_073_CCC PARADEISOS 27/04/2012 7:03 μ.μ. Page 68

Οι ιδρυτές της CCC υπήρξαν στενοί φίλοι του Γιασέρ Αραφάτ. Αυτό ήταν ένα μόνο στοιχείο που τους συνέδεε με τον ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ Ανδρέα Παπανδρέου, ο οποίος είχε ανοίξει το δρόμο της Ευρώπης για τον ιστορικό Παλαιστίνιο ηγέτη

▲ ▲

ρο Κηφισίας 62, και απασχολεί 50 Έλληνες μηχανικούς. Πρόκειται για την εταιρεία που έχει χτίσει το μισό Ντουμπάι και κατασκευάζει από αεροδρόμια, λιμάνια και ουρανοξύστες μέχρι αγωγούς πετρελαίου και αερίου από τη Μόσχα μέχρι τη Γάζα και τη Νέα Υόρκη. Η CCC, που ποτέ μέχρι σήμερα δεν είχε αναλάβει κάποια δουλειά στην Ελλάδα, είχε τη δυνατότητα να το κάνει ωστόσο μέσω άλλων εταιρειών συμφερόντων της (όπως στον Αστακό, με την εταιρεία Shabbagh & Khoury SAL).

Οι στενές σχέσεις με την οικογένεια Παπανδρέου Οι δύο μεγιστάνες διατηρούν άριστες σχέσεις με Έλληνες πολιτικούς καθώς και με το πολιτικό σύστημα. Έχουν εξαίρετες σχέσεις με τον πρώην πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου, καθώς και με τον πρώην υπουργό του ΠΑΣΟΚ Χάρη Παμπούκη, ο οποίος φέρεται στο παρελθόν να είχε συνεργαστεί ως νομικός σύμβουλος της εταιρείας και είχε «μεσολαβήσει» για την επένδυση στον Αστακό, καθότι οι μεγιστάνες της CCC είχαν εκδηλώσει έντονο ενδιαφέρον. Οι Λιβανέζοι, παλαιστινιακής καταγωγής, ιδιοκτήτες της είναι πρόσωπα με τεράστια επιρ68 crash Μάιος 2012

ροή, οικονομική και πολιτική, σε όλο τον αραβικό κόσμο. Χάρη στην αγάπη και εκτίμηση που έτρεφαν στον Ανδρέα Παπανδρέου, με τον οποίο είχαν εξαιρετικές σχέσεις, δέχθηκαν να ασκήσουν την επιρροή τους για να βοηθήσουν το γιο του, προσκαλώντας το 2010 προσωπικότητες αραβικού επιχειρηματικού κόσμου στην Αθήνα στο τρίτο αραβοελληνικό φόρουμ που διοργάνωσαν το Αραβοελληνικό Επιμελητήριο και ο ΣΕΒ.

Μεσολαβητές για το άνοιγμα στους Άραβες Προεκλογικά ο Γιώργος Παπανδρέου υποσχόταν «πράσινες» επενδύσεις στην οικονο-

Οι δύο μεγιστάνες διατηρούν άριστες σχέσεις με Έλληνες πολιτικούς καθώς και με το πολιτικό σύστημα

μία και διαφάνεια στην πολιτική ζωή. Στις εργώδεις προσπάθειές του να προσελκύσει επενδύσεις στη χώρα, κυρίως από τον αραβικό κόσμο, είχε βρει έναν πολύτιμο σύμμαχο, τη CCC. Οι Λιβανέζοι ιδιοκτήτες της, στους οποίους είχε προστρέξει ο πρώην πρωθυπουργός, του άνοιξαν πολλές πόρτες στον αραβικό επιχειρηματικό κόσμο. Στο ταξίδι του στο Λίβανο το 2010 ο Γ. Παπανδρέου μίλησε σε φόρουμ Αράβων επιχειρηματιών (που συνδιοργάνωνε η CCC), ενώ μεγάλης σημασίας ήταν και οι συναντήσεις με επιχειρηματίες από το Κουβέιτ και τη Σαουδική Αραβία που έκανε στο περιθώριο του φόρουμ, με τη μεσολάβηση των ανθρώπων της εταιρείας. Η μοναδική επένδυση, όμως, που είχε να επιδείξει η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, στον Αστακό της Αιτωλοακαρνανίας, οδηγήθηκε σε φιάσκο, αφήνοντας πολλά ερωτήματα και για το πόσο «πράσινη» ήταν, αλλά και για τη διαφάνεια στις αποφάσεις. Στο εγχείρημα που εντέλει δεν ευδοκίμησε παρά τις προσπάθειες Παμπούκη, Πάγκαλου, ακόμα και του ίδιου του αδερφού του Γ. Παπανδρέου, Νίκου, βασικός επενδυτής ήταν η QPI (Qatar Petroleum International), που συμμετείχε ωστόσο μόνο με 33%, μετείχε η αραβικών συμφερόντων εταιρεία CCC, αλλά και μία

064_073_CCC PARADEISOS 27/04/2012 7:03 μ.μ. Page 69

Χάρη στην αγάπη και εκτίμηση που έτρεφαν στον Ανδρέα Παπανδρέου, με τον οποίο είχαν εξαιρετικές σχέσεις, δέχθηκαν να ασκήσουν την επιρροή τους για να βοηθήσουν το γιο του, προσκαλώντας το 2010 προσωπικότητες αραβικού επιχειρηματικού κόσμου στην Αθήνα

Οι παροικούντες την «παπανδρεϊκή Ιερουσαλήμ» λένε πλέον ανοικτά ότι η εμπλοκή του Νίκου Παπανδρέου στην υπόθεσητου Αστακού οδήγησε σε κόντραμε τον Χ. Παμπούκη, γεγονός που οδήγησε εκτός κυβέρνησης τον πρώην υπουργό και στενό φίλο του Γιώργου Παπανδρέου εταιρεία του Αντρίκου Παπανδρέου, αδερφού του πρωθυπουργού, ενώ ο ίδιος ο Γιώργος Παπανδρέου μαζί με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Θεόδωρο Πάγκαλο και τον Tawfic Khoury έχουν φιλικές σχέσεις και πολλές επαφές.

Και στη μέση ο Χάλακ Αυτό που ωστόσο προκαλεί τη μεγαλύτερη εντύπωση είναι το γεγονός ότι στην υπόθεση είχε εμπλοκή και ένας άλλος Λιβανέζος,

▲ ▲

άγνωστη (έως τότε) εταιρεία, με την επωνυμία Rosebud Energie Deutschland GmbH και εκπρόσωπό της τον, επίσης όχι γνωστό επιχειρηματία, Ιωάννη Αντωνιάδη-Σπορίδη. Ακόμα μεγαλύτερη έκπληξη είχε αποτελέσει η εμφάνιση του πρώην επικοινωνιακού συμβούλου του Γ. Παπανδρέου και φίλου του αδερφού του, Νίκου, Γιώργου Σεφερτζή, ως εκπροσώπου της κοινοπραξίας.

H CCC ακόμη εμφανίζεται να μετέχει στα «συνέδρια» που διοργανώνει η ΜΚΟ I4CENSE

αποδεδειγμένα φίλος της οικογένειας Παπανδρέου (άλλωστε είχε δανείσει και τον «πατέρα» για την ανέγερση της θρυλικής βίλας της οδού Αγράμπελης), ο επιχειρηματίας Τζορτζ Χάλακ, ο οποίος είχε ενεργό ρόλο στην επένδυση του Κατάρ στον Αστακό. Εντύπωση όμως προκάλεσε η παρουσία του στο Αμπού Ντάμπι, όπου βρισκόταν ο υπουργός Άμυνας Ευάγγελος Βενιζέλος (χωρίς να είναι μέλος της αποστολής) για την υπόθεση των υποβρυχίων και των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά, που πάλι είχαν ενδιαφέρον οι Άραβες, ενώ ήταν και το πρόσωπο που είχε εξουσιοδοτηθεί από τον Γιώργο Παπανδρέου να συναντηθεί μυστικά με Λίβυο αξιωματούχο του καθεστώτος Μουαμάρ Καντάφι σε ελληνικό έδαφος. Υπενθυμίζεται ότι η παρουσία του κ. Χάλακ, ο οποίος φέρεται να είχε αναλάβει και τις συνομιλίες για τη συνεργασία της ΕΥΔΑΠ με τη Λιβύη επί Καντάφι, είχε προκαλέσει έντονες αντιδράσεις μετά από ένα δημοσίευμα της εφημερίδας «Το Βήμα» μέσα από τη γνωστή για τα αιχμηρά και ότι τυχαία σχόλιά της στήλη «Σίβυλλα». Έγραφε τότε το «Βήμα»: «Κατηφορίζω την οδό Βουκουρεστίου. Η πρώην υπουργός Βάσω Παπανδρέου επιλέγει το καφέ-εστιατόριο “Βlue Μonkey” για το μεσημεριανό Μάιος 2012

crash 69

064_073_CCC PARADEISOS 27/04/2012 7:03 μ.μ. Page 70

crash

ΦΑΚΕΛΟΣ

Ο Πέτρος Δούκας, ο οποίος είχε εργαστεί και ως σύμβουλος του εμίρη Ρας αλ Χάιμα, είναι ο εμπνευστής του νόμου που δίνει φορολογικές διευκολύνσεις στις δύο εταιρείες ▲ ▲

της. Καθισμένη κάτω από μια ομπρέλα. Ένα light lunch πριν από μία ακόμη σύγκρουση με τον Γιάννη Ραγκούση σε “κίτρινο φόντο”. Στο κλασικό πάντα “GΒ Corner” της “Μεγάλης Βρεταννίας”, Δευτέρα μεσημέρι, λίγο μετά τις 14:30. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Θεόδωρος Πάγκαλος καταλαμβάνει ένα από τα κεντρικά τραπέζια της αίθουσας. Σε λίγο φτάνει ο γνωστός Ελληνολιβανέζος επιχειρηματίας Τζορτζ Χάλακ. Θορυβώδης, πάντα με sur-mesure κοστούμι, ασπάζεται τον πληθωρικό vice president. Σε δέκα λεπτά εμφανίζονται δύο κύριοι... εξωτικής μάλλον γοητείας σε bedouin colours και μία κυρία, η οποία εκτελεί χρέη μεταφράστριας. Ο αδερφός του πρωθυπουργού, Νίκος Παπανδρέου, έφτασε τελευταίος. Απόλαυσε το φαγητό του. Συνομιλούσε για αρκετή ώρα με τον κ. Χάλακ, παλιό και παντοτινό φίλο της οικογενείας. Όλα κύλησαν ήρεμα, χαλαρά. Όπως οι σταγόνες του λευκού, παγωμένου κρασιού στα κρυστάλλινα ποτήρια!» Οι παροικούντες την «παπανδρεϊκή Ιερουσαλήμ» λένε πλέον ανοικτά ότι η εμπλοκή του Νίκου Παπανδρέου στην υπόθεση του Αστακού οδήγησε σε κόντρα με τον Χ. Παμπούκη, γεγονός που οδήγησε εκτός κυβέρνησης τον πρώην υπουργό και στενό φίλο του Γιώργου Παπανδρέου.

Ενδιαφέρον και για την ΑΕΚ Ένα από τα μέλη της λιβανέζικης παλαιστινιακής καταγωγής οικογένειας, ο Σαμίρ Σαμπάχ, ασχολείται ενεργά και με την ΑΕΚ. Το εστιατόριό του («Νargile») στην Κηφισιά είναι και ο κεντρικός χορηγός στη φανέλα της γυναικείας ομάδας βόλεϊ της Ένωσης και ήδη μεγάλα ποσά έχουν δοθεί από τον ίδιο για το τμήμα. Ωστόσο, το ζουμί είναι αλλού. Στο ποδοσφαιρικό κομμάτι. Ή καλύτερα στα διοικητικά της ΠΑΕ ΑΕΚ. Πώς όμως ταυτίζονται βόλεϊ γυναικών και ποδόσφαιρο; Όπως είχε αποκαλυφθεί σε «κιτρινόμαυρες» εφημερίδες, ο Σαμίρ Σαμπάχ είναι ο νεαρότερος γιος του Χασίμπ Σαμπάχ, εκ των ιδιοκτητών 70 crash Μάιος 2012

064_073_CCC PARADEISOS 27/04/2012 7:04 μ.μ. Page 71

Από το «Πρώτο Θέμα» Στο ταξίδι του στο Λίβανο το 2010 ο Γ. Παπανδρέου μίλησε σε φόρουμ Αράβων επιχειρηματιών (που συνδιοργάνωνε η CCC), ενώ μεγάλης σημασίας ήταν και οι συναντήσεις με επιχειρηματίες από το Κουβέιτ και τη Σαουδική Αραβία που έκανε στο περιθώριο του φόρουμ, με τη μεσολάβηση των ανθρώπων της εταιρείας της κατασκευαστικής εταιρείας CCC, που σύμφωνα με τα δημοσιεύματα βρισκόταν πίσω από τον Γιάννη Βλάχο, ο οποίος είχε δείξει ενδιαφέρον για την ομάδα. Ακόμα, οι πληροφορίες ανέφεραν ότι συνδετικός κρίκος εμφανιζόταν ο Ατάρι Αμπντάλα. Ποιος είναι ο κ. Αμπντάλα; Ο αρχηγός της Παλαιστινιακής Κοινότητας στη χώρα μας και συνέφορος του γυναικείου τμήματος.

Olayan: Ένας αραβικός κολοσσός με έδρα τη Γλυφάδα

▲ ▲

Πολύ λοιπόν πριν η πολυδιαφημισμένη Dubai Holdings «ανακαλύψει» τη χώρα μας και εμείς τους Άραβες δύο από τις μεγαλύτερες εταιρείες αραβικών συμφερόντων σε ολόκληρο τον πλανήτη απολαμβάνουν ένα ιδιότυπο καθεστώς φορολογικής ατέλειας, με την προϋπόθεση να μην έχουν δραστηριότητα στη χώρα μας. Τα γεγονότα όμως καταμαρτυρούν το αντίθετο. Ο δεύτερος της «παρέας» είναι ένας από τους μεγαλύτερους επενδυτικούς ομίλους όχι μόνο της Σαουδικής Αραβίας, αλλά της

064_073_CCC PARADEISOS 27/04/2012 7:04 μ.μ. Page 72

Φωτό από έργα του κολοσσού CCC

παγκόσμιας χρηματιστηριακής σκηνής. Το Olayan Group, που σήμερα διαχειρίζεται κεφάλαια εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων και εκτός της Νέας Υόρκης, του Λονδίνου και του Ριάντ, διατηρεί εδώ και χρόνια γραφεία στην Αθήνα. Ενδεικτικό της σημασίας αλλά και των δεσμών που διαθέτει ο όμιλος Olayan με την Ελλάδα είναι ότι εδώ και χρόνια ένα από τα κεντρικά του γραφεία ανά τον κόσμο βρίσκεται στη Γλυφάδα. Το κτίριο με το χαρακτηριστικό τρούλο επί της λεωφόρου Ποσειδώνος που σχεδίασε ο γνωστός αρχιτέκτονας Ηλ. Μπαρμπαλιάς στεγάζει τη διοίκηση και το προσωπικό της Olayan Investments Company Establishment (OICE). Ορισμένες από τις πιο γνωστές τοποθετήσεις του Olayan Group σήμερα αφορούν συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο της The Coca-Cola Bottling Company, της αυτοκινητοβιομηχανίας Volkswagen Group, των χρηματοοικονομικών ομίλων της Chase Manhattan, της J.P . Morgan, της Credit Suisse Group και του ασφαλιστικού ομίλου American International Group (AIG). Ισχυρή είναι και η παρουσία του στη Μ. Βρετανία, όπου ελέγχει το 70% της εταιρείας διαχείρισης και ανάπτυξης ακινήτων Peel Holdings, η οποία διαχειρίζεται λιμενικές και μεταφορικές υποδομές στο Μάντσεστερ, στο Λίβερπουλ και στη Γλασκόβη. Επικεφαλής του είναι η Lubna Olayan, την οποία το «Fortune» τοποθέτησε φέτος στην 29η θέση της λίστας του με τις ισχυρότερες γυναίκες του πλανήτη. Στη χώρα μας ο αραβικός όμιλος εί-

▲ ▲

Το κτίριο (πάνω) με το χαρακτηριστικό τρούλο επί της λεωφόρου Ποσειδώνος που σχεδίασε ο γνωστός αρχιτέκτονας Ηλ. Μπαρμπαλιάς στεγάζει τη διοίκηση και το προσωπικό της Olayan Investments Company Establishment (OICE). Επικεφαλής είναι η Lubna Olayan (δεξιά φωτό), την οποία το «Fortune» τοποθέτησε φέτος στην 29η θέση της λίστας του με τις ισχυρότερες γυναίκες του πλανήτη

064_073_CCC PARADEISOS 27/04/2012 7:04 μ.μ. Page 73

ναι επενδυτικά παρών από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, συμμετέχοντας στην Chipita, και είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον για τη Vivartia. Μεταξύ άλλων, συμμετέχει στην Coca-Cola 3E, τη Flecopack, τη Δίας ΑΕΕΧ και μαζί με την Global Finance στην εταιρεία συστημάτων ύδρευσης Eurodrip, ενώ διεκδίκησε και ρόλο στη τηλεπικοινωνιακή αγορά μέσω της Algonet. Τον Ιούνιο του 2006 η Vivartia συμφώνησε για την ίδρυση κοινής εταιρείας στη Σαουδική Αραβία με τις εταιρείες Western Bakeries και Olayan Financing Company, με σκοπό την παραγωγή και διανομή προϊόντων αρτοποιίας στις χώρες του Αραβικού Κόλπου (Σ. Αραβία, Κατάρ, ΗΑΕ, Κουβέιτ, Ομάν και Μπαχρέιν). Οι εξελίξεις που ακολούθησαν στη Vivartia με την είσοδο της MIG και την αποχώρηση του Δ. Δασκαλόπουλου επανενεργοποίησαν το ενδιαφέρον του ομίλου. Ήταν η πρώτη φορά που κεφάλαια από δύο αραβικές χώρες, τη Σαουδική Αραβία και το Ντουμπάι, «συναντήθηκαν» σε μια ελληνική εταιρεία, αφού στη Vivartia κύριος μέτοχος θα παραμείνει η MIG, η οποία

ελέγχεται από την Dubai Financial Group. Μέσω της OICE ελέγχεται ένα ευρύ πλέγμα πάνω από 50 εταιρειών με δραστηριότητες (επενδυτικές και μη) από τις τράπεζες έως τις τηλεπικοινωνίες σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη. Η ΟICE είναι υπεύθυνη για τις χρηματοοικονομικές συναλλαγές του ομίλου, καθώς διαθέτει ρόλο «κεντρικού τραπεζίτη», ελέγχοντας και ορίζοντας τις σταθερού χαρακτήρα επενδύσεις του ομίλου καθώς και τις συναλλαγές που πραγματοποιούνται σε ξένα νομίσματα. Οι περισσότερες από τις εκτός Σαουδικής Αραβίας επενδύσεις πραγματοποιούνται μέσω της εταιρείας επενδύσεων χαρτοφυλακίου Competrol Establishment, που έχει ιδρυθεί από το 1972 με έδρα το Λιχτενστάιν. Η Competrol Establishment με τη σειρά της ελέγχει ένα σύνολο θυγατρικών που έχουν τοποθετηθεί –μεταξύ άλλων– σε χρηματιστηριακές αγορές, σε ακίνητα και σε ιδιωτικού χαρακτήρα επενδύσεις. Ένας από τους κύριους επενδυτικούς βραχίονες της Competrol Establishment είναι η εταιρεία Crescent Holding GmbH (CHG), που εδρεύει στη Βιέννη και διαθέ-

Ο Suliman Saleh Olayan μέχρι το τέλος της ζωής του, τον Ιούλιο του 2002, ήταν ο πλουσιότερος Σαουδάραβας μη μέλος της βασιλικής οικογένειας της χώρας, με προσωπική περιουσία που τότε ξεπερνούσε τα 8 δισ. δολ.

τει επίσης παράρτημα στην Αθήνα. Η ιστορία της οικογένειας Olayan είναι μυθιστορηματική. Ο πατριάρχης της, Suliman Saleh Olayan, ξεκίνησε από την Unayzah, μια μικρή πόλη στη μέση της Σ. Αραβίας. Το 1936 σε ηλικία 18 ετών προσλαμβάνεται στη The Bahrain Petroleum Company και ένα χρόνο αργότερα επιστρέφει στη Σ. Αραβία για να εργαστεί στην California Arabian Standard Oil Company, την εταιρεία που αργότερα μετατράπηκε στον πετρελαϊκό κολοσσό Aramco (Arabian American Oil Company). Με ένα μικρό δάνειο ιδρύει την General Contracting Company (GCC) και καταφέρνει να κερδίσει ένα συμβόλαιο με την πολυεθνική Bechtel, που τότε συνεργαζόταν με την Aramco για την κατασκευή του Παναραβικού Πετρελαιαγωγού, ενός κολοσσιαίου έργου που συνέδεε τις πετρελαιοπηγές στα δυτικά της Σ. Αραβίας με το Λίβανο και τα λιμάνια της στη Μεσόγειο. Το 1954 αποφασίζει να επεκταθεί στον κλάδο των τροφίμων και των καταναλωτικών αγαθών μέσω της General Trading Company (GTC) και σχεδόν την ίδια εποχή εισέρχεται στην ασφαλιστική αγορά της Σ. Αραβίας με την Arab Commercial Enterprises (ACE), που αργότερα έγινε ο μεγαλύτερος όμιλος του κλάδου στη Μέση Ανατολή. Ο Suliman Saleh Olayan μέχρι το τέλος της ζωής του, τον Ιούλιο του 2002, ήταν ο πλουσιότερος Σαουδάραβας μη μέλος της βασιλικής οικογένειας της χώρας, με προσωπική περιουσία που τότε ξεπερνούσε τα 8 δισ. δολ. Μάιος 2012

crash 73

074_081_WIKI 27/04/2012 7:11 μ.μ. Page 74

Ο Τζούλιαν Άσαντζ (αριστερά) με τον Κρίστιν Χράφνσον (δεξιά)

Μιλαει ΤΟ «ΔεΞι ΧεΡι» ΤΟΥ ΤΖΟΥλιαΝ αΣαΝΤΖ

Κρίστιν Χράφνσον

074_081_WIKI 27/04/2012 7:11 μ.μ. Page 75

ΤΟ «ΣΤΡαΤηγειΟ» ΤωΝ WikiLeaks απΟΚαλΥπΤει απΟΚλειΣΤιΚα ΣΤΟ Crash

“

Έρχονται αποκαλύψεις για επιχειρηματίες

“

Συνέντευξη στη Δέσποινα Παπαγεωργίου

Η

από το πόδι τους οι κατάδικοι άλλων εποχών. Είναι ο Τζούλιαν Άσαντζ, που βρίσκεται σε κατ’ οίκον περιορισμό σχεδόν ενάμιση χρόνο. Η εικόνα του είναι περισσότερο κοντά σε εκείνη αρχηγού επαναστατικής φράξιας παρά σε ακτιβιστή ή δημοσιογράφο. «Την έχεις κάτσει», αποκάλυψε στο περιοδικό «Rolling Stone» πως του είχε πει δυτικός αξιωματούχος. Από τη φυλακή του ο Άσαντζ ξεκίνησε να βγάζει στον τηλεοπτικό αέρα μια σειρά εκπομπών στο ρωσικό αγγλόφωνο κανάλι RT, στην οποία θα φιλοξενεί αμφιλεγόμενες ή και δαιμονοποιημένες προσωπικότητες. Παραμένει αξιοθαύμαστα αταλάντευτος στην αποστολή του και χλευάζει στα μούτρα αυτούς που προηγουμένως τον είχαν αποκαλέσει από

διεστραμμένο μέχρι πράκτορα της Mossad και της CIA (μαζί) και τώρα πράκτορα του Πούτιν, επειδή μεταδίδει την εκπομπή του, που αποτελεί δική του παραγωγή, σε ρωσικό κανάλι. «Κιτρινίστε και απολαύστε», παροτρύνει τους δημοσιογράφους, που, όπως λέει, συχνά πάσχουν από έλλειψη φαντασίας και αίσθησης του χιούμορ. Γίνεται σαρκαστικός και παραθέτει μια σειρά από εκδοχές για τη συνεργασία του με το RT, από τις οποίες τους προτρέπει να διαλέξουν εκείνη που τους ταιριάζει καλύτερα: «Ο Άσαντζ είναι κολλητάρι του Κρεμλίνου, το σόου είναι προπαγάνδα, ελεγχόμενη από τον Πούτιν και γυρισμένο από την FSB» ή «Ο Πούτιν είναι κολλητάρι των Wikileaks, που

▲ ▲

φωνή στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής, κάπου στη μακρινή παγωμένη χώρα της Ισλανδίας, ακουγόταν βαθιά, σταθερή, επιβλητική. Σίγουρα ανταποκρινόταν σε εκείνο το πρόσωπο που είχα δει σε φωτογραφίες δίπλα στον ιδρυτή των Wikileaks Τζούλιαν Άσαντζ: αδρές γωνίες, βλέμμα σε κοφτερό ατσάλινο γαλάζιο, μύες υπό έλεγχο σε αμυδρές εκφράσεις. Απόλυτα επιβλητική φυσιογνωμία. Είναι ο εκπρόσωπος των Wikileaks, Κρίστιν Χράφνσον, ο οποίος δέχτηκε να πραγματοποιήσουμε μια τηλεφωνική συνέντευξη. Ο Ισλανδός συνεργάτης του Άσαντζ δεν είναι τυχαίο πρόσωπο, δημοσιογράφος πάνω από 20 χρόνια, έχει τιμηθεί τρεις φορές με το Ετήσιο Βραβείο Τύπου της Ισλανδίας. Εντάχθηκε στο «στρατηγείο« των Wikileaks το καλοκαίρι του 2010, αλλά είχε συνεργαστεί νωρίτερα με τον οργανισμό ως ερευνητής δημοσιογράφος της Ισλανδικής Ραδιοτηλεόρασης. Την ώρα που πραγματοποιούνταν η συνέντευξη, σε ένα σπίτι στη βρετανική εξοχή, παραχωρημένο από υποστηρικτή του, κάποιος άλλος ανοιχτόχρωμος, με διαπεραστικό βλέμμα και κάπως αλλόκοτο παρουσιαστικό, παραμένει εσώκλειστος, φέροντας στο δεξί του αστράγαλο ένα ηλεκτρονικό βραχιόλι – σαν παραλλαγή της σιδερένιας μπάλας την οποία έσερναν

Τα μεγάλα εκδοτικά συμφέροντα «σκότωναν» τα τηλεγραφήματά μας με εντολές του πολιτικού κατεστημένου Μάιος 2012

crash 75

074_081_WIKI 27/04/2012 7:11 μ.μ. Page 76

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

▲ ▲

αφήνει τον Άσαντζ να κοντρολάρει το κανάλι του και να μεταδίδει από εκεί την προπαγάνδα των Wikileaks» ή «η συνέντευξη με τον Νασράλα είναι μέρος του διπλωματικού παιχνιδιού της Ρωσίας με τη Συρία...», και πολλά άλλα, ομολογουμένως χαριτωμένα. Όταν ρώτησα τον Κρίστιν Χράφνσον αν πρέπει να δούμε αυτή την τελευταία εξέλιξη σαν μια πλευρά της αποστολής των Wikileaks, μου απάντησε ότι «είναι μέρος μιας προσπάθειας, αλλά ο Τζούλιαν Άσαντζ εργάζεται και στον τομέα ενδιαφέροντός του». Επέμενε ότι «δεν μπορεί να αποκαλύψει ποιος άλλος θα φιλοξενηθεί στο πρόγραμμα», αλλά ότι πρέπει «να περιμένετε προσωπικότητες τις οποίες κατά κάποιον τρόπο άλλο έχουν αποφύγει». Η πλατφόρμα της εκπομπής δεν έχει υπάρξει στο παρελθόν στα συμβατικά ΜΜΕ, επισήμανε. «Για παράδειγμα, ήταν η πρώτη συνέντευξη που ο Νασράλα έδωσε σε κάποιον δυτικό και είναι ενδιαφέρον απλά να ακούσει κανείς τα επιχειρήματα ενός ανθρώπου που έχει δαιμονοποιηθεί από τα μίντια και τις κυβερνήσεις. Οπότε, το όλο πρότζεκτ είναι σε αρμονία με τις αρχές μας». Τα Wikileaks σήμερα καταγγέλλουν πως αντιμετωπίζουν έναν άνευ προηγουμένου οικονομικό στραγγαλισμό από πολυεθνικούς χρηματοοικονομικούς γίγαντες και μια δίκη από ένα Μυστικό Ανώτατο Δικαστήριο που η αμερικανική κυβέρνηση έχει στήσει κάπου στην Αλεξάνδρεια της Βιρτζίνια… Οι άνθρωποί τους, όμως, δεν φαίνεται να υποκύπτουν. Αποκαλύπτουν πολλά, μεταξύ αυτών και το σχέδιο αμερικανικής κυβέρνησης και Τράπεζας της Αμερικής για συντονισμένες επιθέσεις εναντίον τους. Αλλά και τη δική τους πρόθεση να περάσουν σε αποκαλύψεις ώστε να αναγκαστούν να λογοδοτήσουν και οι πολυεθνικές εταιρείες. Για την Ελλάδα ο Κρίστιν Χράφνσον εκτιμά ότι τα σημάδια ήταν εκεί και η κατάσταση θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί. Ξεκινώντας του αναφέρω κάτι που έγραφε η αρθρογράφος του «Guardian» Χέδερ Μπρουκ, στις 29 Νοεμβρίου 2010, όταν η υφήλιος συγκλονιζόταν από τη μαζικότερη ίσως διαρροή στην Ιστορία, εκείνη των διπλωματικών τηλεγραφημάτων των ΗΠΑ: «Η επανάσταση ξεκίνησε – και θα είναι ψηφιοποιημένη», έγραφε. Τον ρωτώ πώς πιστεύει ότι τα Wikileaks έχουν αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν την εξουσία. «Αυτό είναι ένα πολύ πολύ ευρύ ερώτημα», μου αποκρίνεται. «Πιστεύω ότι τα Wikileaks έχουν αλλάξει δραματικά το σκηνικό και τη σχέση μεταξύ των λαών και εκείνων που κατέχουν εξουσία. Οι αποκαλύψεις των Wikileaks, όχι μόνο εκείνες που προβλήθηκαν πολύ από την άνοιξη του 2010, αλλά και οι προηγούμενες αύξησαν τη διαφάνεια και έριξαν φως στους μηχανισμούς της εξουσίας και των κατόχων της. Και αυτό βρίσκεται σε 76 crash Μάιος 2012

«Πιστεύω ότι η Ιστορία θα αποδείξει ότι τα Wikileaks υπήρξαν καταλύτης στη σχέση ατόμου με την εξουσία», λέει ο Χράφνσον. «Οι αντιδράσεις “από τα πάνω” υπήρξαν σφοδρές: Μυστικό Δικαστήριο για τους ανθρώπους των Wikileaks, άνευ προηγουμένου επίθεση για στραγγαλισμό των οικονομικών μας πόρων από τα χρηματοοικονομικά μεγαθήρια»

απόλυτη σύμπνοια με το πνεύμα μιας υγιούς δημοκρατίας και των βασικών αρχών της». Στη συνέχεια μου λέει ότι οι αποκαλύψεις για τον πόλεμο σε Ιράκ και Αφγανιστάν, σε σχέση με το πώς εξελίσσεται η κατάσταση εκεί, κάνουν αντιληπτό «πόσο τρομερό ήταν αυτό που συνέβη και πόσο υπήρξε πλήρης ανικανότητα να επιτευχθούν οι στόχοι του

πολέμου. Αυτό είναι κάτι που δεν έχει αποκαλυφθεί από τα συμβατικά ΜΜΕ», τονίζει. «Οπότε, έχεις την πραγματική εικόνα ενός πολέμου που κόστισε πολύ σε ανθρώπινες ζωές, σε χρήμα και στις χώρες που συμμετείχαν. Και είναι πολύ σημαντικό να δείχνεις την πραγματική εικόνα του πολέμου». Όσον αφορά τα διπλωματικά τηλεγραφήμα-

Τις πληροφορίες και τη γνώση για το τι συνέβαινε τα είχαν όλοι οι άνθρωποι της εξουσίας. Αν ήθελαν, θα είχαν σώσει την Ελλάδα

074_081_WIKI 27/04/2012 7:11 μ.μ. Page 77

πως υφίστανται μια πλήρη επίθεση όταν βλέπουν πληροφορίες που τους αφορούν να αποκαλύπτονται από έναν οργανισμό που διοχετεύει αυτές τις πληροφορίες στο ευρύ κοινό», μου απαντά. Και συμπληρώνει ότι όλα καταδεικνύουν μια προσπάθεια να ενισχυθούν τα νόμιμα μέσα να προστατευτεί… και να στραγγαλιστεί η ελευθερία στο Διαδίκτυο.

▲ ▲

τα, «μία από τις μεγαλύτερες διαρροές στην Ιστορία», όπως μου λέει, «αυτά αποκάλυψαν με ποιον τρόπο η αμερικανική κυβέρνηση υλοποιεί τους στόχους της εξωτερικής πολιτικής της, αλλά αποκάλυψαν και πολλά άλλα ενδιαφέροντα για το πώς κυβερνήσεις διαφόρων κρατών ανά τον κόσμο εξυπηρετούν τα συμφέροντά τους. Οπότε, αύξησαν τη διαφάνεια και την κατανόηση για το πώς λειτουργεί εξουσία». «Οι αντιδράσεις σε όλες αυτές τις αποκαλύψεις ήταν σφοδρές», του επισημαίνω. Πράγματι, σε σχέση με τις δύο αυτές διαρροές «η αντίδραση καθαυτή αποκάλυψε πώς αυτοί που έχουν εξουσία επλήγησαν από αυτές τις αποκαλύψεις. Γιατί οι αντιδράσεις υπήρξαν εξαιρετικά σφοδρές, ειδικά απέναντι στα Wikileaks, και αυτό είναι ένα είδος μέτρου για το πόσο σημαντικές είναι οι διαρροές και πώς οι δυνάμεις που εμπλέκονται νιώθουν

«Και φυσικά υπάρχει και η υποκρισία σε όλα αυτά», τονίζει. «Για παράδειγμα, η κυβέρνηση των ΗΠΑ πάντα έλεγε ότι είναι μαχητές της ελευθερίας και της δικαιοσύνης, και την ίδια στιγμή η αμερικανική κυβέρνηση προτείνει νομοθεσία για τη χώρα που κινείται στην εντελώς αντίθετη κατεύθυνση». «Πιστεύω ότι η Ιστορία θα αποδείξει επίσης ότι τα Wikileaks υπήρξαν καταλύτης στην εξίσωση μεταξύ των ατόμων και της εξουσίας», καταλήγει. Έχετε φέρει στο φως και έγγραφα για επιχειρηματικά συμφέροντα, τα οποία δεν είναι πολύ γνωστά. «Γενικά, δεν απέσπασαν τόσο διευρυμένη προσοχή, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις έγιναν το επίκεντρο και επηρέασαν πολύ. Όσον αφορά την αποκάλυψη μη νόμιμης και ανήθικης συμπεριφοράς μεγάλων και πανίσχυρων επιχειρήσεων, είτε πρόκειται για περιβαλλοντικές επιπτώσεις, όπως στην περίπτωση της μόλυνσης της Ακτής Ελεφαντοστού με χημικά απόβλητα, είτε για διαφθορά, όπως η Kaupthing Bank της Ισλανδίας, είτε πρακτικές offshore, όπως αυτές της Julius Bear, σίγουρα είναι κάτι που οι επιχειρήσεις και ο χρηματοοικονομικός τομέας έχουν καταγράψει και οπωσδήποτε φαίνεται στο ότι οι χρηματοοικονομικοί γίγαντες αποφάσισαν να στραγγαλίσουν τα Wikileaks, στραγγαλίζοντας τα κονδύλια του οργανισμού, μια πρακτική που δεν έχει εφαρμοστεί ποτέ ξανά και χωρίς καμία δικαστική διαδικασία. Έτσι προκλήθηκε η αντίδραση πολλών, οργανώσεων και ακτιβιστών ανθρωπίνων δικαιωμάτων», λέει. Σκοπεύετε να αποκαλύψετε περισσότερα έγγραφα; Μία από τις τελευταίες σας αποκαλύψεις ήταν η δημοσιοποίηση της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας του Stratfor. Γιατί το Stratfor; Σκοπεύετε να αποκαλύψετε τους μηχανισμούς και άλλων ιδιωτών με εξουσία – για παράδειγμα τραπεζών; Μιας μεγάλης αμερικανικής τράπεζας, όπως είχε πει ο Τζούλιαν Άσαντζ σε συνέντευξή του; «(Το Στράτφορ) Αφορά επιχειρηματικό συμφέρον, γιατί ανέδειξε την ιδιωτικοποίηση της συλλογής πληροφοριών. Έχουμε μια εταιρεία που εργάζεται χέρι χέρι με τις μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ και συνεργάζεται με ξένους αξιωματούχους, οπότε απέχει πολύ

Είμαστε μέρος μιας κουλτούρας που έχει δει τις αλήθειες του πολέμου και το αποκρουστικό πρόσωπο των ανεξέλεγκτων υπερεθνικών δυνάμεων Μάιος 2012

crash 77

074_081_WIKI 27/04/2012 7:11 μ.μ. Page 78

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

▲ ▲

από το να είναι μια αθώα αναλυτική οντότητα…» Η φωνή του γίνεται πιο αργή. Διστάζει. Και μου το λέει: «Διστάζω να μιλήσω για έγγραφα που πρόκειται να αποκαλύψουμε. Γενικά, θα μπορούσα να πω, όπως και ο Τζούλιαν έχει αναφέρει, ότι θα μας άρεσε να δούμε περισσότερες διαρροές που σχετίζονται με επιχειρηματικό συμφέρον. Αυτό είναι αυτονόητο, γιατί ο κόσμος των επιχειρήσεων έχει τόσο τρομακτική δύναμη… και δεν υπάγεται καν σε μια διαδικασία λογοδοσίας, η οποία υπάρχει στα εθνικά κοινοβούλια, όσο προβληματική και αν είναι. Θα θέλαμε να το δούμε να συμβαίνει: περισσότερη εστίαση και έμφαση στις διαρροές». Οπότε, επικεντρώνεστε σε αυτή την κατεύθυνση. Δηλαδή, επιλέγετε τους «στόχους» σας; «Κατά κάποιον τρόπο, έχουμε απευθύνει γενική έκκληση για υλικό. Αλλά, στο γενικό πλαίσιο, είμαστε –και ο σκοπός μας είναι να είμαστε– κυρίως παθητικοί αποδέκτες. Δεν επιλέγουμε στόχους, μια συγκεκριμένη εταιρεία ή χώρα ή οτιδήποτε σαν κι αυτό. Σαν γενική τάση, όμως, έχουμε ενδιαφέρον για περισσότερες πληροφορίες από τον τομέα. Και νομίζω ότι είναι σημαντικό στη διαδικασία να δημιουργήσουμε μια ισορροπία και για να λογοδοτήσουν οι παίκτες σε αυτό το πεδίο εξουσίας». Είστε παθητικοί αποδέκτες κάθε είδους πληροφοριών; «Κάθε είδους πληροφοριών που αφορούν στην εξουσία, την κατάχρηση εξουσίας, που μπορεί να αποκαλύψει κακώς κείμενα, αδικία. Για την ακρίβεια, πρόκειται για μια διεισδυτική ματιά στις πρωταρχικές αρχές της δημοσιογραφίας. Κάνουμε ακριβώς το ίδιο. Είμαστε μέρος του δημοσιογραφικού ιδανικού ότι πρέπει να υπάρχει μια πλατφόρμα για να αποκαλύπτονται οι αδικίες και να δημοσιοποιούνται. Ευθυγραμμίζεται με τις δημοκρατικές αρχές, το εκλογικό σώμα πρέπει να πληροφορείται για τα κακώς κείμενα. Εάν υπάρχει ελλιπής πληροφόρηση, είναι αδύνατον για το εκλογικό σώμα να λάβει μια πληροφορημένη απόφαση να πάει στις κάλπες». Επειδή αναφερθήκατε στη δημοσιογραφία, συμβαίνει κάποιες φορές ο Τύπος να αποκρύπτει πληροφορίες – κι εκεί βρίσκεται η διαφορά με εσάς, που αποκαλύπτετε τα πάντα. Πιστεύετε ότι οι κυβερνήσεις επιτρέπεται να κρατάνε κάποια μυστικά; «Ναι, ακόμα και αν θεωρώ ότι ο ιδανικός ή ουτοπικός στόχος είναι η απόλυτη διαφάνεια, αντιλαμβανόμαστε ότι υπάρχουν συγκεκριμένες πληροφορίες που πρέπει ή μπορούν να κρατούνται μυστικές. Για παράδειγμα, πληροφορίες που αφορούν ιδιαίτερα ευαίσθητα θέματα ασφάλειας ή άμυνας και πληροφορίες που είναι προσωπικής φύσης για τους πολίτες της χώρας, όταν αφορούν την ιδιωτικότητα. Αλλά στο πλαίσιο της τάσης που υπάρχει, για παράδειγμα στις δυτικές μας κοινωνίες τα τε78 crash Μάιος 2012

«Θέλουμε να δούμε αποκαλύψεις για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις που έχουν τρομακτική δύναμη, που παίρνουν την εξουσία από τον πολίτη και δεν λογοδοτούν πουθενά», λέει ο Κρίστιν Χράφνσον. Και επισημαίνει: «Όχι, δεν φοβάμαι για τη ζωή μου. Οι δημοσιογράφοι πρέπει να αποδεχτούν ότι αν κάνουν σωστά τη δουλειά τους, θα αντιμετωπίζουν κινδύνους»

074_081_WIKI 27/04/2012 7:11 μ.μ. Page 79

μαζικές θετικές εξελίξεις στην κοινωνία, χωρίς να στείλει κανείς στρατό στην περιοχή. Η Αραβική Άνοιξη είναι ιστορικό περιστατικό όπως η Πτώση του Τείχους του Βερολίνου. Όσον αφορά το κίνημα “Καταλάβετε τη Γουόλ Στριτ”, δεν είναι το ίδιο, δεν μπορούμε να πιστωθούμε κάτι τέτοιο, αλλά υπάρχουν στοιχεία που υποστηρίζουμε, και οι άνθρωποι που υποστηρίζουν αυτό το κίνημα είναι επίσης υποστηρικτές των Wikileaks και των ιδανικών που προασπιζόμαστε. Οπότε, με διάφορους τρόπους πρόκειται για μια μικρή επανάσταση ή για μια μεγάλη επανάσταση στον τομέα της πληροφορίας ή της δημοσιογραφίας που συμπίπτει με το κίνημα μαζικής αλλαγής στην κοινωνία, σε όλο τον κόσμο». Στο κίνημα που περιγράφετε συμμετέχουν και οι Anonymous. Πώς προέκυψε η συμμαχία Anonymous-Wikileaks, αναφορικά και με τη δημοσιοποίηση της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας του Startfor. Οι Anonymous πάντα ήταν υποστηρικτές του Wikileaks, από όσο γνωρίζω… «Δεν θα το ονόμαζα συμμαχία ή συνεργασία. Το κίνημα των Anonymous ανέρχεται και προσφέρει υποστήριξη στα Wikileaks – έχουμε υποστηρικτές από πολλές κατευθύνσεις. Δεν ελέγχουμε τις κινήσεις των Anonymous, δεν έχουμε επαφή με κανέναν εκεί. Είναι απλά κάτι που εξελίσσεται όσο τα Wikileaks προσπαθούν να επιλύσουν τα προβλήματά τους…» λέει. Και συνεχίζει: «Είναι η αντανάκλαση μιας διαφορετικής κουλτούρας που καλλιεργείται σε ολόκληρο τον κόσμο. Μιας κουλτούρας που έχει δει τις αλήθειες του πολέμου, το αποκρουστικό πρόσωπο των ανέλεγκτων υπερεθνικών δυνάμεων που μπορούν πραγματικά να βλάψουν σοβαρά τις κοινωνίες. Οπότε, είναι ένα κάλεσμα για διόρθωση στο σύστημα αξιών μας που αντανακλάται με πολλούς τρόπους – στους Anonymous, το “Καταλάβετε τη Γουόλ Στριτ” και τη μεγάλη υποστήριξη για τα Wikileaks, σε αυτή την πλευρά της εξίσωσης». Μέρος αυτής της αναδιαμορφούμενης κατάστασης είναι και αυτό που συμβαίνει στην Ευρώπη και την Ελλάδα σήμερα. Από τα έγγραφα που έχετε στα χέρια σας πιστεύετε ότι προκύπτει πως υπήρχε σχέδιο για να δημιουργηθεί αυτή η κατάσταση; Είναι η Ελλάδα πει-

▲ ▲

λευταία δέκα ή είκοσι χρόνια, παρατηρούμε μια αυξανόμενη μυστικότητα, χρόνο με το χρόνο. Και αυτό είναι ανησυχητικό. Δεν πρόκειται για θέματα ασφάλειας, αλλά για μια γενικότερη τάση. Και φυσικά είναι γνωστό ότι πίσω από τη μυστικότητα συχνά κρύβεται διαφθορά». Προφανώς, δέχεστε απειλές. Τι είδους απειλές; «Απειλούμαστε να προσαχθούμε από τις ΗΠΑ και το Μυστικό Ανώτατο Δικαστήριο, οι οποίοι ψάχνουν να βρουν τρόπους να κλείσουν τα Wikileaks και να προσάγουν όσους εργάζονται γι’ αυτά. Εκτός από αυτό, πρέπει να επισημάνω τις επιθέσεις από τις χρηματοοικονομικές δυνάμεις, την Τράπεζα της Αμερικής, τη Visa, την Paypal, τη Western Union και όλα τα χρηματοοικονομικά ινστιτούτα που προσπαθούν να κλείσουν τα Wikileaks στραγγαλίζοντας τους οικονομικούς τους πόρους. Οπότε, ναι, είμαστε υπό απειλή. Και η ύπαρξη του οργανισμού απειλείται». Μου αναφέρει ότι το αποδεικνύουν και τα έγγραφα που δημοσιεύουν και αποδεικνύουν ότι τρεις εταιρείες καταστρώνουν σχέδιο επίθεσης στα Wikileaks, κατόπιν εντολής της νομικής εταιρείας Hunton & Williams, που εργάζεται για την Τράπεζα της Αμερικής και την οποία σύστησε στην Τράπεζα της Αμερικής το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης. Αυτό οφείλεται και στο ότι τα Wikileaks επηρέασαν πολλές σημαντικές εξελίξεις. Για παράδειγμα, στα Wikileaks πιστώθηκε εν μέρει η Αραβική Άνοιξη και το κίνημα «Καταλάβετε τη Γουόλ Στριτ». Ήταν κάτι τέτοιο στα σχέδιά σας; Φανταζόσασταν ότι τα Wikileaks θα έχουν αυτή την επιρροή; «Όχι, δεν ήταν άμεσο σχέδιο. Όπως βέβαια κι εσείς αντιλαμβάνεστε, μαζικές διαρροές τέτοιου τύπου θα επηρέαζαν. Η πληροφορία δεν είναι ουδέτερη, η πληροφορία θα έχει αντίκτυπο και προορίζεται να έχει αντίκτυπο. Αλλά μας έπιασε εξ απήνης όταν είδαμε ότι οι πληροφορίες που δημοσιεύσαμε το Νοέμβριο του 2010 χρησιμοποιήθηκαν από τους αντιφρονούντες στην Τυνησία, για παράδειγμα. Είναι ένα από τα στοιχεία που αναγνωρίστηκε ως καταλυτικό και πυροδότησε μια αλυσίδα εξελίξεων που οδήγησε στην Αραβική Άνοιξη. Είναι μια ευχάριστη “παράπλευρη συνέπεια”, και φυσικά είναι ικανοποιητικό να επιβεβαιώνεις ότι είχε θετική επίδραση και πρέπει να λειτουργεί ως υπενθύμιση ότι υπάρχει πιθανότητα να πυροδοτηθούν

Η κατάσταση σε Ελλάδα και Ευρώπη αντανακλά το χάσμα που διευρύνεται μεταξύ λαών και κατόχων εξουσίας Μάιος 2012

crash 79

074_081_WIKI 27/04/2012 7:12 μ.μ. Page 80

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

▲ ▲

ραματόζωο για την επιβολή μιας νέα τάξης πραγμάτων; «Τα έγγραφα που έχουμε ήδη δημοσιεύσει είναι διαθέσιμα στο Διαδίκτυο για όποιον επιθυμεί να τα ερευνήσει. Δεν τα έχω διαβάσει όλα. Αυτό είναι για ερευνητές και δημοσιογράφους». Από αυτά που έχετε υπόψη σας, μπορείτε να καταλήξετε σε κάποιο συμπέρασμα; «Νομίζω ότι είναι στο γενικότερο πνεύμα αυτών που συζητούσαμε νωρίτερα. Ότι υπάρχει μια αλλαγή πλεύσης, ότι ταξιδεύουμε σε νέους καιρούς, δυστυχώς μάλλον ταραγμένους. Είναι μια αντανάκλαση του χάσματος που διευρύνεται μεταξύ των πολιτών και των κατόχων εξουσίας, και αφορά και αυτό που ανέφερα για την αυξημένη μυστικότητα και την κατάχρηση εξουσίας. Όσον αφορά το χρηματοοικονομικό τομέα, έχει υπάρξει κατάχρηση εξουσίας, όταν καταρρέει με τον τρόπο που είδαμε τα τελευταία χρόνια. Και αυτό το αυξανόμενο φορτίο στο φορολογούμενο και τον πολίτη δεν είναι τίποτε άλλο από κατάχρηση εξουσίας». Οπότε, υπήρχε, νομίζετε, σχέδιο ή απλά συνέβη; «Δεν θα ήθελα να είμαι εκείνος που θα πει ναι, υπήρχε σχέδιο, παραπέμποντας σε θεωρίες συνωμοσίας. Αλλά πιστεύω ότι το όλο πράγμα θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί. Τα προειδοποιητικά σημάδια ήταν όλα εκεί. Αλλά η αδράνεια και η απορρύθμιση πυροδότησαν τη διαδικασία. Οπότε, από αυτή τη σκοπιά, ήταν κάτι που θα μπορούσε να ανασχεθεί εάν υπήρχε παρέμβαση και αφού αυτοί που κατείχαν εξουσία γνώριζαν τις πληροφορίες και τους κινδύνους εκ των προτέρων». Τα Wikileaks έχουν δημοσιεύσει και πολλές πληροφορίες που αφορούν την Ελλάδα. Προσπάθησαν ποτέ Έλληνες πολιτικοί να επικοινωνήσουν με τα Wikileaks για να διαψεύσουν μια πληροφορία ή για να σας αποτρέψουν από το να δημοσιεύσετε άλλες πληροφορίες; «Όχι, δεν νομίζω ότι είχαμε κάποιου τέτοιου είδους επαφή και νομίζω ήταν σαφές ότι δεν θα ακούγαμε επιχειρήματα τέτοιου τύπου. Ωστόσο, άνθρωποι με εξουσία έκαναν κάποιες προσπάθειες να επηρεάσουν τον τρόπο που δημοσιεύουμε τα έγγραφα, αλλά δεν μπορώ να ανακαλέσω κάποια περίπτωση από την Ελλάδα». Ποιος προσπάθησε να παρέμβει; «Εκτός από το προφανές, δηλαδή την αμερικανική κυβέρνηση, είχαμε μια μορφή παραίνεσης ή κατεύθυνσης από κυβερνήσεις από όλο τον κόσμο. Ακόμα και με ευγενικό τρόπο. Αυτό όμως δεν θα το δεχόμασταν ποτέ, δεν ήταν ποτέ μια επιλογή υπό εξέταση». Θα δημοσιεύσουν τα Wikileaks επιπλέον έγγραφα για την Ελλάδα και την Ευρώπη; «Δεν θα μιλήσω γι’ αυτό. Να σημειώσω ότι δεν μπορούμε ακόμα να ανοίξουμε μια ηλεκτρονική θυρίδα (drop box), όπου οι άνθρω80 crash Μάιος 2012

Ο Τζούλιαν Άσαντζ εξώφυλλο στο «Time» μετά τη μαζικότερη διαρροή της Ιστορίας, των διπλωματικών τηλεγραφημάτων των ΗΠΑ

ποι να μπορούν να διοχετεύουν προς εμάς πληροφορίες με ασφάλεια. Λαμβάνουμε πληροφορίες με ηλεκτρονικά μέσα και ελπίζω σύντομα να μπορούμε να ανοίξουμε και να μπορούμε να διαχειριστούμε αυτή τη ροή πληροφοριών. Και φυσικά και η οικονομική μας κατάσταση δεν μας επιτρέπει να εργαστούμε όπως θα επιθυμούσαμε. Αλλά ελπίζουμε ότι σύντομα θα μπορούμε να δεχθούμε ροή πληροφοριών και να επηρεάσουμε προς μια πιο υγιή κοινωνία». Υπάρχει κάτι που αφορά στην αποστολή των Wikileaks, το οποίο τα κυρίαρχα ΜΜΕ δεν έχουν τολμήσει να αποκαλύψουν και θα θέλατε να επισημάνετε; «Νωρίς στη συνεργασία μας με τα κυρίαρχα ΜΜΕ, διαπιστώσαμε ότι υπερεπεξεργάζονταν το υλικό πριν τη δημοσίευση. Μερικές φορές

αυτό γινόταν από φόβο μήπως κατηγορηθούν για συκοφαντική δυσφήμιση. Αλλά υπήρχαν και περιπτώσεις που η επεξεργασία/προετοιμασία του υλικού προς δημοσίευση (ή ακόμα και η “δολοφονία” της ιστορίας/αποκάλυψης) γινόταν για πολιτικούς λόγους. Το τελευταίο ισχύει για παράδειγμα για τους “New York Times”». Αναρωτιέμαι αν αυτός ο Ισλανδός με το σταθερό, επιβλητικό τρόπο ομιλίας φοβάται ποτέ για τη ζωή του. Ο Άσαντζ, σκέφτομαι, είναι ένας σύγχρονος «φυγάς». Τον ρωτώ: «Όχι δεν φοβάμαι» μου απαντά. «Οι δημοσιογράφοι πρέπει να αποδεχθούν ότι αν κάνουν τη δουλειά τους σωστά, θα αντιμετωπίζουν κινδύνους. Είναι, ή πρέπει να είναι, μέρος της δουλειάς». Δεν περίμενα πολύ διαφορετική απάντηση...

Οι κυβερνήσεις, με την υπερβολική μυστικότητα που κρατάνε τα τελευταία χρόνια, θέλουν να κρύψουν την ανομία και τη διαφθορά

074_081_WIKI 27/04/2012 7:12 μ.μ. Page 81

082_ARTHRO_PAP 27/04/2012 7:15 μ.μ. Page 82

ΑΡΘΡΟ

crash

Τάσος Παπαδόπουλος Ο Tάσος Παπαδόπουλος είναι δημοσιογράφος

Η απογοήτευση, η οργή και ο φόβος για το αύριο

Ι

σως είναι η πρώτη φορά στα μεταπολιτευτικά χρονικά που ένα μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος θα βρεθεί μπροστά στην κάλπη με το δίλημμα τι θα ψηφίσει. Είναι επίσης η πρώτη φορά που το πρώτο κόμμα, παρά τη γενναία πριμοδότηση των 50 εδρών, δεν προβλέπεται να προσεγγίσει και κυρίως να ξεπεράσει το μαγικό αριθμό των 150 εδρών. Ως τώρα πολλοί ψήφιζαν για να τιμωρήσουν εκείνους που δεν έπραξαν όσα ανέμεναν ή δεν τους έκαναν τα ρουσφέτια που τους υποσχέθηκαν. Τώρα τα συναισθήματα είναι διαφορετικά. Αγανάκτηση από τη μια, οργή από την άλλη. Όμως, τα ερωτήματα δεν αφορούν μόνο την ετυμηγορία της κάλπης, αλλά κυρίως την επόμενη μέρα. Τα όσα τάζουν και υπόσχονται αυτοί που διεκδικούν την εξουσία, αλλά και οι υπόλοιποι σχηματισμοί. Τα αποτελέσματα της διακυβέρνησης των δύο κομμάτων μας έχουν οδηγήσει στην παρούσα δραματική κατάσταση. Οι άλλοι, που έχουν αναπτύξει ένα γενικόλογο καταγγελτικό λόγο, για δεν παρουσιάζουν αξιόπιστες προτάσεις εξόδου από την παρούσα κρίση. Ήδη γνωρίζουμε ότι τα χειρότερα έπονται. Η απογοήτευση εστιάζεται στο γεγονός ότι οι μέχρι τώρα μεγάλες θυσίες των πολιτών δεν έχουν πιάσει τόπο. Οι υποσχέσεις ότι δεν θα υπάρξουν μειώσεις μισθών και συντάξεων διαψεύδονται από το ίδιο το Μνημόνιο και τους Ευρωπαίους, που μιλούν για μειώσεις της τάξεως του 15%, και την Τράπεζα της Ελλάδος, που σε πρόσφατη έκθεσή της αναφέρεται σε περαιτέρω μειώσεις στον ιδιωτικό

Η ανεργία δεν εξαφανίζεται με ξόρκια. Ούτε όμως και η ανάπτυξη οικοδομείται πάνω σε ένα σαθρό κράτος, το οποίο έχει μάθει στην ακινησία, στη νωχελικότητα και στο ρεγάλο. Και οι επενδύσεις με δανεικά, τομέα την προσεχή διετία, που θα φτάσουν επιδοτήσεις και αεριτζήδες μας έχουν τεστο 20% και για νέα αφαίμαξη στον δημόσιο, λειώσει. που θα ξεπεράσει το 10%. οιος θα βάλει το ζεστό χρήμα και με Αποσιωπούν ακόμη ότι το Σεπτέμβριο θα ποια προοπτική; ανοίξει και πάλι το ασφαλιστικό, με νέο δεΠόσο αξιόπιστη είναι μια χώρα που στην δομένο τη δραματική μείωση των αποθεπερίοδο Κ. Καραμανλή ψηφίστηκαν 34 φοματικών τους, από το «κούρεμα» των ομορολογικά νομοσχέδια και στην περίοδο Γ. λόγων, που τους τα φόρτωσαν χωρίς να Παπανδρέου άλλα 14, χωρίς αυτά να περιοτους ρωτήσουν. ρίσουν τη φοροδιαφυγή, που γιγαντώθηκε Είναι προφανές ότι από αυτή την παντην ίδια περίοδο; σπερμία των δεκάδων κομμάτων απουσιάζει Τι μας είπαν προεκλογικά για τη βαριά βιοο ειλικρινής και εμπεριστατωμένος λόγος μηχανία της χώρας, που είναι ο τουρισμός; για το τι μέλλει γενέσθαι. Οι μεν λένε ότι θα Τι για τον αγροτικό τομέα και κυρίως για τα προνομιακά αγροτικά προϊόντα μας, όπως το λάδι, που σε ιδιαίτερα χαμηλές τιμές πωλείται χύμα στην Ιταλία, για να διοχετευθεί στη συνέχεια με προσμείξεις στις διεθνείς αγορές ως το φημισμένο ελληνικό λάδι; Τι για την ενέργεια και τον ορυκτό πλούτο, που έχουν αφήσει εδώ και δεκαετίες ανεκμετάλλευτα; Και γιατί δεν έπεισαν τους Έλληνες εφοπλιστές να δραστηριοποιηθούν στη χώρα μας παρέχοντάς τους υπηρεσίες ανάλογου επιπέδου με αυτές του Λονδίνου; Ως τώρα πολλοί ψήφιζαν Γιατί τα τρία μικρού και μεσαίου μεγέθους ελληνικά ναυπηγεία και η να τιμωρήσουν εκείνους που δεν τους ναυπηγοεπισκευαστική του Περάέκαναν τα ρουσφέτια που τους ματος είναι στο παρά πέντε του λουκέτου, την ώρα που οι Έλληνες εφουποσχέθηκαν. Τώρα τα συναισθήματα πλιστές κτίζουν μικρά, μεσαία και μεείναι διαφορετικά. Αγανάκτηση γάλα πλοία στις χώρες της Άπω Ανατολής; από τη μια, οργή από την άλλη Τι μας είπαν για το θάνατο του εμποράκου, που πνίγεται κάτω από το βάρος των μεγαθηρίων που έστησαν μας σώσουν μέσω του Μνημονίου και οι δε μέσα στον ιστό της πόλης, γεγονός πρωτουποστηρίζουν το ανεδαφικό και λαϊκίστικο φανές, το οποίο δεν συμβαίνει σε καμιά άλότι θα το πετάξουν στον κάλαθο των αχρήλη μεγαλούπολη; στων. Χωρίς απαντήσεις σε αυτά τα κρίσιμα Τώρα τα πράγματα άλλαξαν. Δεν μποθέματα η καχεξία της ελληνικής οικονορούμε πια να κρυβόμαστε πίσω από το δάμίας θα συνεχιστεί επ’ άπειρον… χτυλό μας.

“

82 crash Μάιος 2012

Π

083_REAL 27/04/2012 2:52 μ.μ. Page 83

DELEK 27/04/2012 4:11 μ.μ. Page 84

crash

ΘΕΜΑ

Το «Crash» ρίχνει φως στο ναυάγιο της συμφωνίας για τον αγωγό Μπουργκάς

του Nίκου Καραμπέρου

Ο

▲ ▲

ταν ο Παπανδρέου συμφωνούσε στα στρατηγικά σχέδια των Ισραηλινών το 2010 για τη «νέα Ελλάδα», ούτε στο πιο απίθανο σενάριο επιστημονικής φαντασίας δεν μπορούσε κανείς να φανταστεί ότι η υλοποίηση των big deals θα γινόταν με «υπογραφή» Πάνου Καμμένου και Αντώνη Σαμαρά! Δύο χρόνια μετά ο εκδιωχθείς Παπανδρέου μπορεί να κοιμάται ήσυχος πως οι εργώδεις προσπάθειές του θα δικαιωθούν, αφού από τη μια ο Καμμένος θα σώσει την Ελλάδα με επιταγή 130 δισ. από τα πετρέλαια και το αέριο νότια της Κρήτης και από την άλλη ο Σαμαράς συναντιέται μυστικά με το σωτήρα του έθνους. Το όνομα αυτού; Delek Group! Πώς όμως ξαφνικά αυτός ο Ισραηλινός γίγαντας μπήκε στη ζωή μας και, κυρίως, πώς καταφέρνει να έχει διακομματική υποστήριξη;

DELEK 27/04/2012 4:11 μ.μ. Page 85

-Αλεξανδρούπολη • Το ραντεβού στη Συγγρού και οι αναφορές του Πάνου

H επιταγή-φάντασμα των 130 δισ. ενώνει Καμμενο Σαμαρα με τα big deals του ΓαΠ

Ο Γιώργος Παπανδρέου με τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου

DELEK 27/04/2012 4:11 μ.μ. Page 86

crash

ΘΕΜΑ

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός ήθελε να φέρει κοντά τις δύο χώρες σε θέματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ▲ ▲

Όλα ξεκίνησαν ένα παγωμένο βράδυ του Φεβρουαρίου στην πλατεία Πούσκιν, στη Μόσχα, το 2010. Στο φημισμένο «Café Pushkin» γευμάτιζε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Περασμένες 8 και εμφανίζεται ο Παπανδρέου τυλιγμένος στο παλτό του με το κασκόλ, αφού το χιόνι και ο παγωμένος αέρας επιτάσσουν ανάλογη εμφάνιση, πέρα από την αδυναμία του προέδρου στα κασκόλ. Ο maître –Ρώσος με εγγλέζικο φλέγμα– ενημερώνει διακριτικά τον Ισραηλινό πρωθυπουργό για την άφιξη Παπανδρέου, τον οποίο προσκαλεί να δειπνήσουν μαζί. Βλέπετε η συνάντηση ήταν τυχαία, έτσι έπρεπε να φανεί και έτσι την παρουσίασαν και τα μέσα ενημέρωσης σε Ελλάδα, Ισραήλ και όχι μόνο. Στη «Βιβλιοθήκη», στο δεύτερο επίπεδο του εστιατόριου, ένα χώρο με τηλεσκόπια επίγειες σφαίρες, ράφια και αρχαίες ξυλογραφίες, απόλαυσαν τη ρωσική κουζίνα Παπανδρέου και το ζεύγος Νετανιάχου. Muffins με γέμιση από κόκκινο χαβιάρι και η σπεσιαλιτέ «Flloret» –κρέας με αβγό, σάλτσα τομάτας ψημένα με εξαίσια σάλτσα τυριών–, ενώ για το τέλος δαμάσκηνα και καρύδια με μέλι και μήλα. Το «κυρίως πιάτο», όμως, ακλουθούσε, αφού οι δυύο ηγέτες έμειναν μόνοι τους για πολλή ώρα, χωρίς την παρουσία ανδρών ασφαλείας και συνοδών. Το Φεβρουάριο η Ελλάδα δεν έχει υπογράψει ακόμη κανένα Μνημόνιο. Η εξέλιξη των συμφωνηθέντων στη Μόσχα μεταφέρθηκε το καλοκαίρι στις καυτές πρωτεύουσες της Αθήνας και του Τελ Αβίβ με κάθε επισημότητα. Συστήνεται μεικτή επιτροπή Ελλάδας - Ισραήλ που θα προωθήσει την ανάπτυξη της συνεργασίας ανάμεσα στις δύο χώρες, με έμφαση στην οικονομία, στις επενδύσεις, στον τουρισμό και στην ανταλλαγή τεχνογνωσίας σε τομείς, όπως η ενέργεια και η διαχείριση υδάτινων πόρων. Η Ελλάδα όμως έχει περάσει ήδη στην εποχή του Μνημονίου. Ακολουθεί στην καρδιά του καλοκαιριού αιφνίδια επίσκεψη Νετανιάχου στην Αθήνα. Για ορισμένους, ωστόσο, δεν ήταν και τόσο αιφνίδια. Το καλοκαίρι του 2010 ο Γιώργος Παπανδρέ86 crash Μάιος 2012

Από την επίσκεψη του Ισραηλινού πρωθυπουργού στο Μέγαρο Μαξίμου

DELEK 27/04/2012 4:11 μ.μ. Page 87

Παπανδρέου και Νετανιάχου συναντήθηκαν στο «Café Pushkin» της Μόσχας. Ο Άλεξ Ρόντος ανέλαβε να κλείσει το deal ου βρισκόταν στην Πάρο, όπου και δέχθηκε έναν επισκέπτη. Ο Άλεξ Ρόντος, στενός συνεργάτης του από παλιά, από τη θητεία του ως υπουργού Εξωτερικών των κυβερνήσεων Σημίτη, έφτασε στο κυκλαδονήσι και συναντήθηκε με τον Παπανδρέου. Την επομένη, με μια ολιγόλογη ανακοίνωση, το γραφείο του πρωθυπουργού ανακοίνωνε την επίσκεψη στην Αθήνα του πρωθυπουργού του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Η εμπλοκή του κ. Ρόντος στην προετοιμασία της επίσκεψης Νετανιάχου δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία για τους γνωρίζοντες τα του ΥΠ.ΕΞ. Ο Παπανδρέου εκφράζει την ικανοποίησή του για την επίσκεψη Νετανιάχου, χαρακτηρίζοντάς την ενδεικτική των φιλικών σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες και προαναγγέλλει εντατικοποίηση των συναντήσεων σε υπηρεσιακό επίπεδο και την οργάνωση αμοιβαίων επισκέψεων αξιωματούχων και επιχειρημα-

τιών, προκειμένου να προωθηθεί η οικονομική συνεργασία. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός δηλώνει αμέσως μετά τη συνάντηση με τον Παπανδρέου ότι θα φέρει πιο κοντά τις δύο χώρες σε θέματα τεχνολογίας, ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, υδάτινων πόρων και προσθέτει ότι συζητηθήκαν θέματα άμυνας, ασφαλείας, αλλά και ο τουρισμός. Διαβεβαίωσε μάλιστα ότι η χώρα του θα βοηθήσει όσο μπορεί στην οικονομική ανάπτυξη. Την ίδια περίοδο δημοσίευμα της «Haaretz» αποκαλύπτει ότι πηγές της Mossad δηλώνουν ότι «η Mossad δεν ασχολείται με υλικοτεχνικές πτυχές της επίσκεψης, αλλά με το πολιτικό περιεχόμενο, καθώς και με διάφορες δραστηριότητες σε συντονισμό με την ελληνική κυβέρνηση»! Δεκέμβριος του 2011 και εκπρόσωποι της εταιρείας Avner Oil, που ανήκει στον ισραηλινό όμιλο Delek Group, με ειδίκευση στον τομέα

▲ ▲

Η Mossad, σύμφωνα με δημοσιεύματα, ανέλαβε από την αρχή διάφορες δραστηριότητες σε συντονισμό με την τότε ελληνική κυβέρνηση

των υδρογονανθράκων, βρίσκονται στην Ελλάδα για επαφές σχετικά με έρευνες στη νότια Κρήτη. Ο Παπανδρέου έχει δηλώσει ήδη –λίγο πριν φύγει– μέσα στη Βουλή ότι θα ξεκινήσουν έρευνες στη νότια Κρήτη για πετρέλαιο και αέριο. Η Delek καταθέτει αίτηση για να βάλει διερευνητικό γεωτρύπανο νότια της Κρήτης. Μάρτιος του 2012 και ο Γκίντεον Τάντμορ, πρόεδρος της Delek Drilling, παραχωρεί συνέντευξη στην «Καθημερινή» του Αλαφούζου. «Υπάρχει ένα ακατέργαστο διαμάντι στη χώρα σας και η Delek έχει σκοπό να το ψάξει. Η άνοιξη έφτασε και για την Ελλάδα στον τομέα των υδρογονανθράκων». «Η Delek είναι η εταιρεία που ζήτησε πριν από μερικούς μήνες άδεια από την Ελλάδα να βάλει διερευνητικό γεωτρύπανο σε θαλάσσια περιοχή πολύ νότια της Κρήτης, στα θαλάσσια σύνορα της χώρας μας με την Αίγυπτο, εκεί όπου ακόμα δεν έχει οριοθετηθεί ΑΟΖ». «Το μόνο που μπορώ να σας πω είναι ότι έχουμε εκφράσει το ενδιαφέρον μας, αλλά καταλαβαίνουμε ότι πρέπει να περιμένουμε την Ελλάδα να θέσει τους όρους και τη διαδικασία και τότε εμείς θα απαντήσουμε στέλνοντας συγκεκριμένη προσφορά». Σε συνέδριο του «Economist» με θέμα τις ενεργειακές εξελίξεις σε Ελλάδα, Κύπρο και Ισραήλ ο πρόεδρος της Delek Drilling δήλωνε ότι «το κοίτασμα της Μάιος 2012

crash 87

DELEK 27/04/2012 4:11 μ.μ. Page 88

Η αντιπροσωπεία της Ν.Δ. με τους επικεφαλής του ενεργειακού γίγαντα Gazprom

▲ ▲

Λεβαντίνης επεκτείνεται και στην Ελλάδα», προσθέτοντας ότι «η Delek θα είναι εδώ στις έρευνες για φυσικό αέριο». Στο ενεργειακό αυτό παιχνίδι μπαίνει ξαφνικά και ο Πάνος Καμμένος, με μια μάλλον... ριζοσπαστική πρόταση. Όλως τυχαίως σε συνέντευξή του στο τηλεοπτικό κανάλι του κυρίου Αλαφούζου, αφού αρχικά ξεκαθαρίζει ότι θα συστήσει μια ειδική επιτροπή που θα καταγράψει το μέρος του επαχθούς δημοσίου χρέους, αποκαλύπτει την πρόθεσή του να διαγράψει(!) περίπου 220 και πλέον δισεκατομμύρια και δηλώνει ότι “Δεν θα πληρώσουμε το επαχθές χρέος πλην των 130 δισ. ευρώ που αναγνωρίζουμε". Η «αποκάλυψη» ωστόσο έρχεται αμέσως μετά, όταν και ρωτήθηκε πώς θα πληρώσει τα 130 δισ. Η απάντηση Καμμένου ήταν: «Θα κάνω έρευνες στη νότια Κρήτη για πετρέλαιο και αέριο, θα τιτλοποιήσω τα μελλοντικά κέρδη, θα πάρω μία επιταγή των 130 δισ. ευρώ και θα την παραδώσω στους δανειστές, κι έτσι θα εξοφλήσουμε». Μάλιστα, διευκρίνισε «ότι δεν ότι θα πάει να ψάξει για πετρέλαιο στα νότια της Κρήτης, αλ88 crash Μάιος 2012

λά ότι εταιρείες που έχουν καταθέσει σχετική προσφορά έχουν ήδη ψάξει»! Σχεδόν ταυτόχρονα αποκαλύπτεται (κάτι που επικαλείται και ο ίδιος ο Καμμένος στη συγκεκριμένη εκπομπή) ότι στενοί συνεργάτες του προέδρου της Ν.Δ. Αντώνη Σαμαρά συναντήθηκαν με εκπροσώπους των εταιρειών Delek και Noble Energy, οι οποίες έχουν αναλάβει την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου του Ισραήλ. Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα και τις διαρροές από τη Συγγρού, οι εκπρόσωποι των δύο εταιρειών επεσήμαναν ότι οι διαδικασίες εξόρυξης θα πρέπει να επισπευστούν άμεσα. Επεσήμαναν μάλιστα ότι δεν χρειάζεται να διεξαχθούν ιδιαίτερες έρευνες (όπως στην

Κύπρο), καθώς γνωρίζουν πού ακριβώς βρίσκονται τα κοιτάσματα αέριου της χώρας μας… Η συνάντηση των συνεργατών του προέδρου της Ν.Δ. με τους εκπροσώπους των Delek και Noble Energy επιβεβαιώνει πως ο κ. Σαμαράς προετοιμάζει από τώρα το έδαφος για την επόμενη ήμερα… Ενώ λοιπόν είναι γνωστό για τα περί Delek, ο πρόεδρος των Ανεξάρτητων Ελλήνων εμπλέκει και το όνομα της Gazprom. Γιατί άραγε; Μπερδεύτηκε με τα ονόματα ή υποκρύπτει κάτι άλλο η σωτηρία των 130 δισ. από την Delek και όχι από την Gazprom; Η μη υλοποίηση του αγωγού Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη δεν έφερε τον ισραηλινό γίγαντα στην Ελλάδα; Η μυστική επίσκεψη στη Νέα Δημοκρατία

Ο Σαμαράς προετοιμάζει από τώρα το έδαφος για την επόμενη μέρα στο χώρο της ενέργειας, σε διαφορετικό μονοπάτι από αυτό που ακολούθησε ο Καραμανλής

DELEK 27/04/2012 4:11 μ.μ. Page 89

Στιγμιότυπο από την πολυσυζητημένη συνάντηση Σαμαρά - Πούτιν στη Μόσχα

αντιπροσώπων των Delek και Noble Energy πού αποσκοπεί; Τελικά, ποια είναι τα μεγάλα και ισχυρά συμφέροντα που ανέτρεψαν τον Καραμανλή και τον Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη; Η Νέα Δημοκρατία δεν κραυγάζει ότι τα ανοίγματα του Καραμανλή με τους Ρώσους ήταν η αιτία της ανατροπής του; Τώρα τα «βρίσκει» με την Delek, από την οποία ο Καμμένος θα πάρει επιταγή 130 δισ. για να σώσει την Ελλάδα; Απαντήσεις στα παραπάνω θα μπορούσε ίσως να δώσει ένα δημοσίευμα του «Economist», που προκάλεσε ρίγη στη Νέα Δημοκρατία. Στις 6 Απριλίου ένα άρθρο του «Economist», με τίτλο «Ελλάδα-Ρωσία, μια ορθό-

δοξη φιλία», αποκαλύπτει το ενδιαφέρον που προκαλεί στη Δύση το αυξανόμενο ενδιαφέρον της Ρωσίας για το ενεργειακό powergame στην περιοχή. Ο «Economist» γράφει ξεκάθαρα ότι το ταξίδι του Σαμαρά στη Μόσχα δεν πήγε καλά και γι’ αυτό ο αρχηγός της Ν.Δ. και επόμενος πρωθυπουργός «θα προτιμούσε να βελτιώσει τους δεσμούς του με την Αμερική και να πουλήσει την εταιρεία αερίου σε επενδυτή από την Ευρωπαϊκή Ένωση». Οι Ρώσοι όμως προφανώς δεν απογοητεύονται, επειδή, σύμφωνα πάντα με τον «Economist»,«ενδέχεται να μπουν στη Βουλή έως και 9 κόμματα», μεταξύ των οποίων κι εκείνο του Π. Καμμένου, ο οποίος «ελπίζει να

▲ ▲

Αίσθηση προκάλεσε η είδηση ότι στελέχη του ισραηλινού κολοσσού Delek συναντήθηκαν με στενούς συνεργάτες του προέδρου της Ν.Δ. στη Λεωφ. Συγγρού

αντικαταστήσει τον ηγούμενο Εφραίμ στη θέση του καλύτερου φίλου της Ρωσίας στην Ελλάδα…». Το άρθρο αυτό αποδεικνύεται μάλλον προφητικό, καθώς ο κ. Καμμένος επιλέγει με παρέμβασηή του στην προσωπική του σελίδα στο Facebook να στηρίξει διακριτικά τον τότε προφυλακισμένο ηγούμενο, κάνοντας λόγο για πρόβλημα στις σχέσεις με τη Ρωσία. «Την ώρα που Ρωσία, Ισραήλ, ΗΠΑ για πρώτη φορά στην Ιστορία μετά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο έχουν κοινά συμφέροντα με την Ελλάδα και αποδεικνύουν έμπρακτα τη στήριξή τους, δημιουργείται σοβαρό θέμα στις σχέσεις μας με τη Μόσχα με την προφυλάκιση του ηγούμενου την παραμονή των Χριστουγέννων, μόλις γύρισε από τον Πρόεδρο Πούτιν, με μόνο κερδισμένο τους δανειστές, που θέλουν τα πάντα τώρα και τζάμπα ως κατακτητές;» αναρωτιέται ο πρόεδρος των Ανεξάρτητων Ελλήνων… Θεωρείται κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι οι Ισραηλινοί δεν θα μείνουν μόνο στο πετρέλαιο και στο αέριο, αλλά θα επεκταθούν στο χρυσάφι του μέλλοντος: Το νερό και τις ελληνικές θάλασσες! Μάιος 2012

crash 89

DELEK 27/04/2012 4:11 μ.μ. Page 90

Μάρτιος του 2012 και ο Γκίντεον Τάντμορ, πρόεδρος της Delek Drilling, παραχωρεί συνέντευξη στην «Καθημερινή» του Αλαφούζου. «Υπάρχει ένα ακατέργαστο διαμάντι στη χώρα σας και η Delek έχει σκοπό να το ψάξει. Η άνοιξη έφτασε και για την Ελλάδα στον τομέα των υδρογονανθράκων»

90 crash Μάιος 2012

DELEK 27/04/2012 4:12 μ.μ. Page 91

Σύμφωνα με άρθρο του «Economist», με τον τίτλο «Ελλάδα-Ρωσία, μια ορθόδοξη φιλία», ο Πάνος Καμμένος «ελπίζει να αντικαταστήσει τον ηγούμενο Εφραίμ στη θέση του καλύτερου φίλου της Ρωσίας στην Ελλάδα…» ▲ ▲

Η IDE Technologies ανήκει κατά 50% στον όμιλο της Delek. Πρόκειται για μια εταιρεία τεχνολογίας του νερού. Ειδικεύεται στην ανάπτυξη, την τεχνολογία, την παραγωγή και τη λειτουργία των προηγμένων συστημάτων αφαλάτωσης και καινοτομίας καθαρισμού βιομηχανικών λυμάτων, τομέα της αφαλάτωσης. Πελάτες της εταιρείας είναι δημόσιες αρχές, δήμοι, βιομηχανίες, μεταποίησης, επιχειρήσεις κοινής ωφελείας, ηλεκτροπαραγωγής, διυλιστήρια, ορυχεία και βιομηχανίες πετροχημικών. Δραστηριοποιείται σε όλο τον κόσμο εκτός από το Ισραήλ. Διαθέτει περίπου 400 μονάδες διαφόρων τύπων και μεγεθών που βρίσκονται σε περίπου 40 χώρες. Η Delek Group είναι ένας από τους κορυφαίους ομίλους ισραηλινών συμφερόντων που δραστηριοποιείται σε όλο το κόσμο. Ενδεικτικά στον τομέα της ενέργειας και υποδομών, δραστηριοποιείται με τις παρακάτω εταιρείες, οι όποιες αντίστοιχα συμμετέχουν σε μια σειρά εταιρειών σε όλο το κόσμο: Delek Drilling, Avner Oil, Exploration Delek, Israel Fuel Corp, Delek US, Delek Europe, Delek Benelux, De-

lek France, IDE Technologies, Delek Infrastructure. Στο χρηματοοικονομικό τομέα δραστηριοποιείται μέσω των The Phoenix Holdings και The Republic Group. Επίσης, δραστηριοποιείται και στον κλάδο του αυτοκινήτου μέσω της Delek Automotive Systems Ltd. που ελέγχει την Delek Motors Ltd., αποκλειστικό εισαγωγέα των Ford, Mazda, BMW και Lincoln στο Ισραήλ. Τέλος, δραστηριοποιείται και στον κλάδο της βιοχημικής μέσω της Gadot, παγκόσμιας εταιρείας στο χώρο της βιομηχανίας τροφίμων και ποτών, συμπληρωμάτων διατροφής, καλλυντικών, φαρμακευτικών και απορρυπαντικών. Βασικοί μέτοχοι εμφανίζονται εταιρείες ισραηλινών και αμερικανικών συμφερόντων. Πρόεδρος ολόκληρου του ομίλου είναι ο Gabriel Last, ο οποίος είχε υπηρετήσει από το 1996 έως το 1998 στη θέση του δεύτερου γενικού επιθεωρητή στην ισραηλινή αστυνομία. Στο χρηματιστήριο του Τελ Αβίβ διαπραγματεύεται η «μαμά εταιρεία» με τιμή τα 73,140 ισραηλινά shekels (19,43 δολ.). Επίσης. διαπραγματεύονται οι Delek Energy, Delek Drilling, Avner Oil Exploration, Delek Israel Fuel Corp,

The Phoenix Holdings, Delek Automotive Systems. Η Delek US διαπραγματεύεται στον Nasdaq στα 15,63 δολ. Όπως αναφέρει η ισραηλινή εφημερίδα «Globes», στέλεχος της Delek δήλωσε ότι «το σχέδιο είναι πολύ μεγάλο για τη Noble κι εμάς». Εκτός από τα τεράστια κεφάλαια που απαιτούνται, υπάρχουν και πολιτικοί παράγοντες που επηρεάζουν τις εξελίξεις και πρέπει να ληφθούν υπόψη. Για το λόγο αυτό, η Delek ποντάρει πολλά στη σχέση που έχει με τον Ισραηλινό Πρόεδρο, Σιμόν Πέρες. Πρωταρχική επιλογή των εταιρειών του κοιτάσματος είναι η κατασκευή σταθμού LNG στην Κύπρο, που θα υποδέχεται το αέριο από το Λεβιάθαν και το Οικόπεδο 12, τα οποία είναι αντίστοιχου μεγέθους και θα μπορέσουν να τροφοδοτήσουν επαρκώς μια τέτοια μονάδα. Στη συνέχεια, το αέριο θα μπορεί να μεταφέρεται παντού ανά την υφήλιο, μέσω των πλοίων, ακόμα και στην Άπω Ανατολή, όπου οι τιμές είναι μεγαλύτερες από ό,τι στην Ευρώπη. Θεωρείται βέβαιο ότι θα συμμετάσχει και η κυπριακή επιχείρηση ηλεκτρισμού. Μάιος 2012

crash 91

092_103_AUTOKTONIES 27/04/2012 4:20 μ.μ. Page 92

Άρθρο του «Guardian» αναφέρθηκε στις αυτοκτονίες που συγκλόνισαν τον κόσμο και άλλαξαν την ιστορία λαών. Ανάμεσά τους και αυτή του 77χρονου στην πλατεία Συντάγματος

των Δημήτρη Κωνσταντάρα, Κατερίνας Σταυρίδου

092_103_AUTOKTONIES 27/04/2012 4:21 μ.μ. Page 93

Σαϊγκόν, 11 Ιουνίου 1963

Η θυσία του Θιβετιανού μοναχού που οδήγησε στην ανατροπή του καθεστώτος Ντίεμ

092_103_AUTOKTONIES 27/04/2012 4:21 μ.μ. Page 94

crash

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Τ

ην αυτοκτονία του Δημήτρη Χριστούλα, όπως και άλλων ανθρώπων ανά τον κόσμο που επέλεξαν να δώσουν δραματικό τέλος στη ζωή τους σε δημόσιο χώρο, εκφράζοντας την προσωπική τους απελπισία και την πολιτική τους διαμαρτυρία, προσεγγίζει στο editorial της η βρετανική εφημερίδα «Τhe Guardian» που δημοσιεύθηκε τη μεγάλη Παρασκευή (κατά τον εορτασμό του Καθολικού Πάσχα στις 6 απριλίου 2012).

μεγάλη Παρασκευή 2012: Όταν παραβιάζεται η γραμμή «Ο ανασφαλής οικονομικός κόσμος επανήλθε, μισό αιώνα από τη στιγμή που θεωρούσαμε ότι δεν θα επέστρεφε ποτέ. “Ο Χριστός στο σκυρόδεμα” ήταν ένα διήγημα του Αμερικανοϊταλού συγγραφέα Πιέτρο ντι Ντονάτο, που πρωτοκυκλοφόρησε το 1937. Πρόκειται για την ελαφρώς μυθοποιημένη ιστορία του πατέρα του, του οικοδόμου Τζερεμάιο, ο οποίος σκοτώθηκε το 1920, παγιδευμένος στο σκυρόδεμα, σε εργατικό ατύχημα. Όπως εκατομμύρια άλλοι Αμερικανοί εργάτες εκείνη την περίοδο, ο Τζερεμάιο δεν είχε άλλη επιλογή για να επιβιώσει, από το να υφίσταται τους καθημερινούς κινδύνους σε μια βιομηχανία με κανονισμούς ασφαλείας που είτε εξέλιπαν είτε παραβιάζονταν κατ’ επανάληψη. Οι μισθοί μειώνονταν και υπήρχε ελάχιστη ή και καμία εργασιακή ασφάλεια. Ο Τζερεμάιο καταφέρεται εναντίον ενός κόσμου στον οποίο επικρατούν δυνάμεις τις οποίες ο Ντι Ντονάτο αποκαλεί “Εργασία” και “Αφεντικό”, αλληγορίες ενός άμυαλου καπιταλισμού που είτε δεν μπορεί είτε δεν υπολογίζει το ανθρώπινο κόστος. “Ο επαναστάτης πρόκειται να χάσει και αυτά τα ελάχιστα που έχει”, λέει χαρακτηριστικά και προσθέτει: “Υπακοή σημαίνει στραγγαλισμός. Θεέ μου, καθοδήγησέ με”. Ο Τζερεμάιο πεθαίνει Μεγάλη Παρασκευή. Ο συγγραφέας γιος του θεώρησε το γεγονός σημειολογικό. Έβλεπε δηλαδή τον πατέρα του να βαδίζει κατά κάποιον τρόπο στα βήματα του Ιησού. “Ο Χριστός στο σκυρόδεμα” επηρέασε την αμερικανική νοοτροπία και ο θάνατος του Τζερεμάιο συγκαταλέγεται σε αυτούς που έχουν, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, αλλάξει την Ιστορία. Αυτού του είδους οι θάνατοι είναι διαφορετικοί από τις επιθέσεις αυτοκτονίας, στις οποίες κάποιος μετατρέπει το θάνατό του σε μέσο για το θάνατο άλλων. Υπάρχει η θυσία στην Τζιχάντ, αλλά δεν εντάσσεται στην ίδια κατηγορία με την αυτοκτονία του Γιαν Πάλαχ στην Τσεχοσλοβακία το 1969, του Μοχάμεντ Μπουαζίζι στην Τυνησία το 2010 και ίσως των Θιβετιανών μοναχών στη σημερινή Κίνα. Αυτές είχαν ως σκοπό να αλλάξουν τον τρόπο σκέψης και όχι να διαμελίσουν άλλα ανθρώπινα σώματα. Στις αυτοκτονίες αυτές άλλοτε κυριαρχεί το στοιχείο της πολιτικής 94 crash Μάιος 2012

ΤΥνιΔα, 17 ΔεΚεμβριοΥ 2010 Ένας πλανόδιος μικροπωλητής, ο μοχάμετ μπουαζίζι, αυτοπυρπολήθηκε στην Τύνιδα από απελπισία για τα οικονομικά μέτρα που είχε επιβάλει ο δικτάτορας μπεν αλί. Η αυτοπυρπόλησή του έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στις εξελίξεις στην αφρικανική χώρα διαμαρτυρίας, άλλοτε εκείνο της προσωπικής απελπισίας. Αυτές οι θυσίες θα έπρεπε να θεωρηθούν ως προειδοποιήσεις σε αυτούς που βρίσκονται στην εξουσία ότι κινδυνεύουν να παραβιάσουν εκείνη τη γραμμή πέρα από την οποία δεν θα μπορούν να διασφαλίσουν ούτε τη συναίνεση, πόσο μάλλον την υποστήριξη του λαού. Οι ηγέτες μας, και όσοι τους επηρεάζουν, δεν είναι κακόβουλοι. Είναι όμως ακατάλληλοι και αδιάφοροι. Αυτό μας ταξιδεύει στην Ελλάδα. Ο Δημήτρης Χριστούλας αυτοκτόνησε γιατί δεν μπορούσε να αντέξει την ταπείνωση που υφίστατο σε προσωπικό επίπεδο και γιατί ήθελε να μιλήσει για λογαριασμό όλων των Ελλήνων και

πολλών άλλων Ευρωπαίων, που υποφέρουν κάτω από μια απάνθρωπη δημοσιονομική λιτότητα. Η έκκληση για φυσική εκδίκηση στο σημείωμά του δεν θυμίζει σε τίποτε τον Χριστό. Όμως, τη Μεγάλη Παρασκευή αυτό το είδος της θυσίας μοιάζει πιο σχετικό. Επέλεξε, όπως είπε και ο Τζερεμάιο, “να χάσει ακόμα και αυτά τα ελάχιστα”, ελπίζοντας ότι θα επιτύχει κάτι για τους άλλους. Δεν τον λαμβάνουμε υπόψη μας, αυτόν και άλλους σαν κι αυτόν. Και αυτό είναι εις βάρος μας». (http://www.guardian.co.uk/commentisfree/2 012/apr/06/good-friday-when-line-is-crossed). Τρεις αυτοκτονίες μέσα σε 50 χρόνια υπό τα βλέμματα της παγκόσμιας κοινής γνώμης

092_103_AUTOKTONIES 27/04/2012 4:21 μ.μ. Page 95

νεντι όταν έμαθε ότι ο μοναχός αυτοπυρπολήθηκε ως ένδειξη διαμαρτυρίας για το διωγμό των αδερφών του βουδιστών από την κυβέρνηση του Νγκο Ντιν Ντίεμ. Πέντε μήνες αργότερα το καθεστώς Ντίεμ έπεσε και ο ίδιος αυτοκτόνησε, εν μέρει εξαιτίας μιας σειράς περιστατικών αυτοθυσίας που καταδείκνυαν με δραματικό τρόπο πως ο Ντίεμ είχε χάσει πέρα για πέρα την εμπιστοσύνη του λαού στο Νότιο Βιετνάμ. Ο αυτόπτης μάρτυρας, David Halberstam, δημοσιογράφος των «New York Times», περιγράφει την όλη ενέργεια σαν την πράξη ενός συνειδητοποιημένου ανθρώπου: «Φλόγες έβγαιναν σαν μέσα από ένα ανθρώπινο ον. Το σώμα του συρρικνωνόταν αργά και μαράζωνε, το κεφάλι του μαύριζε και απανθρακωνόταν. Στον αέρα ήταν η μυρωδιά καμένης ανθρώπινης σάρκας. Οι άνθρωποι καίγονται εκπληκτικά γρήγορα. Πίσω από μένα μπορούσα να ακούσω τους λυγμούς των Βιετναμέζων που ήταν συγκεντρωμένοι. Ήμουν πάρα πολύ συγκλονισμένος για να κλάψω, πολύ συγκεχυμένος για να κρατήσω σημειώσεις ή να κάνω ερωτήσεις... Όπως καιγόταν δεν κούνησε ούτε έναν μυ, δεν έβγαλε ούτε έναν ήχο, η παθητική ψυχραιμία του ήταν σε έντονη αντίθεση με το θρήνο των ανθρώπων γύρω του». Η συγκλονιστική φωτογραφία της αυτοπυρπόλησης κρίθηκε ως η φωτογραφία της χρονιάς το 1963.

μπέλφαστ, 12 μαΐου 1981

είναι τα χαρακτηριστικότερα δείγματα «θυσίας» για πολιτικούς λόγους που και συνέπειες είχαν και έμειναν στην Ιστορία ως «απονενοημένα διαβήματα» με στόχο και συγκεκριμένα κίνητρα. Και οι τρεις σημάδεψαν και άλλαξαν, αν όχι τον κόσμο, τουλάχιστον τις εξελίξεις.

Σαϊγκόν, 11 ιουνίου 1963 Ένας βουδιστής μοναχός, ο Τικ Κουάνγκ Ντουκ, αυτοπυρπολήθηκε δημόσια στη Σαιγκόν, αντιδρώντας έτσι στο καταπιεστικό καθεστώς του φιλοαμερικανού δικτάτορα Ντίεμ. Η φράση «Χριστέ μου» ήταν η πρώτη που είπε ο Τζον Κέ-

Ο 27χρονος Μπόμπι Σαντς, μαχητής του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού που εξέτιε ποινή 14 χρόνων για κατοχή πυρομαχικών, πέθανε στις φυλακές Μέιζ, στο Μπέλφαστ, ύστερα από απεργία πείνας που κράτησε πάνω από 66 μέρες. Στις φυλακές του Μέιζ, ο Σαντς, που πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του φυλακισμένος, ανακοίνωσε την απόφασή του να απεργήσει σε ένα γνωστό του ιερωμένο που τον επισκέφθηκε στη φυλακή. Στην ταινία του εικαστικού καλλιτέχνη Στιβ Μακ Κουίν «Hunger», σε μια υπέροχα κινηματογραφημένη σκηνή, ακούγονται τα λόγια του Βορειοϊρλανδού πατριώτη: «Η ελευθερία είναι τα πάντα για μένα. Το να δώσω τη ζωή μου δεν είναι μόνο το μοναδικό πράγμα που μπορώ να κάνω, είναι και το μόνο σωστό». Στις 9 Απριλίου, μετά το θάνατο του εκλεγμένου ανεξάρτητου Ιρλανδού βουλευτή, ο Σαντς εξελέγη –όντας μέσα στη φυλακή– βουλευτής σε επαναληπτικές εκλογές. Μετά το θάνατό του, που προκάλεσε διαδηλώσεις και ταραχές, πέθαναν άλλοι 9 σύντροφοί του, επίσης από απεργία πείνας. Σήμερα η Β. Ιρλανδία είναι ελεύθερη και ο Σαντς μαζί με τους 9 συντρόφους του τιμώνται σαν ήρωες.

Τύνιδα, 17 Δεκεμβρίου 2010

▲ ▲

Πέντε μήνες μετά τη δημόσια αυτοκτονία του βουδιστή μοναχού το καθεστώς ντίεμ έπεσε και ο ίδιος αυτοκτόνησε

Ένας πλανόδιος μικροπωλητής, ο Μοχάμεντ Μπουαζίζι, αυτοπυρπολήθηκε στην Τύνιδα από απελπισία για τα οικονομικά μέτρα που είχε επιβάλει ο δικτάτορας Μπεν Αλί. Η αυτοπυρπόλησή του έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στις εξελίξεις στην αφρικανική χώρα. Μετά την ενέρΜάιος 2012

crash 95

092_103_AUTOKTONIES 27/04/2012 4:21 μ.μ. Page 96

ο 27χρονος μπόμπι Σαντς, μαχητής του ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού που εξέτιε ποινή 14 χρόνων για κατοχή πυρομαχικών, πέθανε στις φυλακές μέιζ, στο μπέλφαστ, ύστερα από απεργία πείνας που κράτησε πάνω από 66 μέρες

▲ ▲

γεια απόγνωσης του 26χρονου Μοχάμεντ Μπουαζίζι, η οποία οφειλόταν στην κακοποίησή του από την αστυνομία, που του κατάσχεσε τα φρούτα και τα λαχανικά που πωλούσε χωρίς άδεια, πυροδοτήθηκε κύμα αντιδράσεων στη χώρα του «οικονομικού θαύματος», με το «αστυνομικό κράτος» του Προέδρου Μπεν Αλί να βρίσκεται αντιμέτωπο με μια δυσάρεστη έκπληξη που έπρεπε πρέπει να καταπνίξει. Το καθεστώς έπνιξε στο αίμα τις διαδηλώσεις που ακολούθησαν. Είκοσι οκτώ μέρες αργότερα ο Μπεν Αλί φυγαδευόταν από την Τυνησία. Οι φλόγες όμως που έκαψαν το σώμα του Μπουαζίζι προκάλεσαν την τεράστια πυρκαγιά που ονομάστηκε Αραβική Άνοιξη. Σύμφωνα με την επιστημονική γνώμη ψυχιάτρων, ψυχολόγων αλλά και πολιτικών επιστημόνων σε συνεργασία, τα τρία αυτά παραδείγματα δείχνουν ότι μια αυτοκτονία για πολιτικούς λόγους μπορεί να πυροδοτήσει απρόβλεπτες και ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Ιδιαίτερα όταν συμβαίνει σε ένα υπόστρωμα μαζικής καταπίεσης, οικονομικής απελπισίας και κοινωνικού αναβρασμού. Δείχνει ακόμα ότι πολλές φορές οι αυτόχειρες γράφουν με την πράξη τους ιστορία.

Πρόσφατες αυτοκτονίες με συνέπειες και εξελίξεις • μεγάλη δημοσιότητα είχε πάρει στις 26 απριλίου του 2011 η υπόθεση ενός 57χρονου εργαζομένου στον τηλεπικοινωνιακό κολοσσό France Télécom-Orange που έβαλε τραγικό τέλος στη ζωή του όταν αυτοπυρπολήθηκε στο χώρο του πάρκινγκ της εταιρείας στο μπορντό. Έκθεση της επιθεώρησης εργασίας είχε κάνει λόγο για πιθανές παραβάσεις σχετικές με έκθεση σε κίνδυνο προσώπων με την εφαρμογή εργασιακών «σχημάτων», που μπορούν να βλάψουν την υγεία των εργαζομένων. Η έκθεση έθεσε υπό κατηγορία τη διεύθυνση της εταιρείας, 96 crash Μάιος 2012

ανάμεσά τους και τον πρώην πρόεδρο Didier Lombard, που απολύθηκε.

• Στις 27 Φεβρουαρίου του 2011 ένας νεαρός άντρας που αυτοπυρπολήθηκε μπροστά από τη νομαρχία του μπορντζ μπου αρέντιντζ, 235 χλμ. ανατολικά του αλγερίου, υπέκυψε. Είχε υποστεί εγκαύματα τρίτου βαθμού και παρά την έγκαιρη μεταφορά του στο νοσοκομείο, υπέκυψε στα τραύματά του. Σύμφωνα με τις εφημερίδες, ο νεαρός προέβη στην ενέργεια αυτή εξαιτίας ενός γραφειοκρατικού προβλήματος σχετικά με την ταυτότητά του. Την περίοδο εκείνη ήταν ο πέμπτος θάνατος από αυτοπυρπόληση στην Αλγερία, όπου είχαν γίνει πολλές απόπειρες από τα μέσα Ιανουαρίου, μετά τις ταραχές που προκλήθηκαν από την αύξηση των τιμών των βασικών ειδών. Στη συνέχεια έγιναν κι άλλες.

• Στις 23 Σεπτεμβρίου του 2011 ένας άντρας αυτοπυρπολήθηκε έξω από το γραφείο του πρωθυπουργού της Πολωνίας, ντόναλντ Τασκ. Ο άντρας διακομίστηκε με σοβαρά εγκαύματα στο νοσοκομείο, ενώ ο λόγος που τον οδήγησε στην πράξη αυτή δεν έχει γίνει γνωστός. Πάντως, ο αυτόχειρας γλίτωσε το θάνατο και η υπόθεση δεν πήρε μεγάλη δημοσιότητα. Τα αξιοσημείωτα είναι ότι η περίοδος εκείνη ήταν προεκλογική για την Πολωνία, ότι ο άντρας είχε αφήσει αντίγραφο επιστολής του, την οποία είχε στείλει σε τοπικά μέσα ενημέρωσης, μπροστά στο γραφείο του Πολωνού πρωθυπουργού, στην οποία διευκρίνιζε ότι αυτό που τον οδήγησε στην πράξη του ήταν τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετώπιζε και ότι ο κ. Τασκ κέρδισε στις εκλογές!

• Στις 14 οκτωβρίου του 2011 μια 44χρονη καθηγήτρια μαθηματικών που φαίνεται πως έπασχε από κατάθλιψη αυτοπυρπολήθηκε σε σχολείο στην πόλη μπεζιέρ της Γαλλίας. Το εντυπωσιακό στην υπόθεση αυτή που δεν είχε πολιτικές προεκτάσεις ήταν ότι αρκετοί άνθρωποι προσπάθησαν να σβήσουν τη φωτιά, αλλά η κα-

θηγήτρια τους απέτρεπε φωνάζοντας: «Όχι, αφήστε με ήσυχη. Δεν θέλω βοήθεια. Ο Θεός μου είπε να το κάνω αυτό».

αυξάνονται οι αυτοκτονίες και στην ιταλία Η κατάσταση δείχνει να αγγίζει τα όρια του ακραίου και στην Ιταλία μετά την αυτοκτονία μιας γυναίκας 78 ετών στη Σικελία έπειτα από περικοπή της σύνταξης. Οι αυτοκτονίες και απόπειρες αυτοκτονίας για οικονομικούς λόγους είναι τουλάχιστον 15 από την 1η Ιανουαρίου του 2012 μέχρι τα μέσα Απριλίου. Η ηλικιωμένη γυναίκα είχε μόλις λάβει γράμμα του οργανισμού Inps –του αντίστοιχου ΙΚΑ– με το οποίο της γνωστοποίησαν ότι η μηνιαία της σύνταξη από 800 ευρώ θα περιοριζόταν στα 600. Η Σικελή, όπως λένε τα παιδιά της, το θεώρησε αδικία και φοβήθηκε ότι δεν θα κατάφερνε να συνεχίσει να είναι οικονομικά αυτόνομη.

092_103_AUTOKTONIES 27/04/2012 4:21 μ.μ. Page 97

ΣαϊΓΚον, 1968 εν ψυχρώ δολοφονία βιετναμέζου πολίτη, ύποπτου για αντικαθεστωτική δράση, από συνταγματάρχη της αστυνομίας του νότιου βιετνάμ Ανέβηκε στην ταράτσα του σπιτιού της κι έπεσε. Στις 27 Μαρτίου, στο Τράνι της Απουλίας, αυτοκτόνησε ένας 49χρονος οικοδόμος, από μήνες χωρίς δουλειά. Λίγο αργότερα, στην Τζένοβα, ένας άνεργος απειλούσε να κρεμαστεί από τα καλώδια υψηλής τάσης γιατί δεν είχε χρήματα για να αγοράσει τα ορθοπεδικά παπούτσια στην άρρωστη κόρη του. Μια ευρύτατη κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, για την οποία η κυβέρνηση του Μάριο Μόντι δεν έχει ακόμη καταφέρει να βρει αποτελεσματικές λύσεις. «Είναι δραματικά γεγο-

νότα, οι αυτοκτονίες αυξήθηκαν πολύ και στην Ελλάδα. Η μόνη σοβαρή απάντηση που μπορούμε να δώσουμε είναι η εξυγίανση και η ανάκαμψη», δήλωσε στην εφημερίδα «Λα Στάμπα» ο Ιταλός πρωθυπουργός.

Το γονίδιο του αυτοκτονικού Πρόσφατα Αμερικανοί ψυχίατροι εντόπισαν ένα γονίδιο, το οποίο είναι πιο κοινό στους βαριά καταθλιπτικούς που έχουν κάνει απόπειρα αυτοκτονίας σε σχέση με όσους πάσχουν μεν από κατάθλιψη, αλλά δεν έχουν αποπειραθεί να αυτο-

▲ ▲

οι αυτοκτονίες πολιτών σε παγκόσμιο επίπεδο μέσα στο 2011 πήραν μορφή χιονοστιβάδας

κτονήσουν. Η συγκεκριμένη γενετική μετάλλαξη φαίνεται να καθιστά ευάλωτους τους ανθρώπους στην παρόρμηση της αυτοκτονίας, όταν παθαίνουν κατάθλιψη, όπως δήλωσε ο Τζον Μαν, επικεφαλής νευροεπιστήμονας του Πολιτειακού Ψυχιατρικού Ινστιτούτου της Νέας Υόρκης, ο οποίος παρουσίασε την ανακάλυψη σε συνέδριο της αμερικανικής Εταιρίας Νευροεπιστήμης, σύμφωνα με τον «Guardian». Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι περίπου το ήμισυ του κινδύνου αυτοκτονίας ενός ατόμου είναι δυνατό να αποδοθεί σε γενετικούς παράγοντες. Η κληρονομικότητα της τάσης για αυτοκτονία μπορεί να εξηγήσει γιατί εμφανίζονται διαδοχικές αυτοκτονίες σε οικογένειες, όπως συνέβη στην περίπτωση του συγγραφέα Έρνεστ Χεμινγουέι, ο οποίος το 1961 αυτοκτόνησε, επαναλαμβάνοντας αυτό που είχε κάνει και ο πατέρας του το 1928, ενώ αργότερα έκαναν το ίδιο δύο αδέρφια του και η εγγονή του. Μάιος 2012

crash 97

092_103_AUTOKTONIES 27/04/2012 4:21 μ.μ. Page 98

crash

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Διαστάσεις επιδημίας έχουν πάρει οι αυτοκτονίες στην ελλάδα. αυξήθηκαν κατά 45% μέσα σε ένα χρόνο

Μ

ια λέξη-ταμπού πριν από μερικά χρόνια, η «αυτοκτονία» έχει γίνει σήμερα, απόρροια της οικονομικής κρίσης λένε οι ειδικοί, ένα κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Τι κι αν όπως τονίζει στο «Crash» ο Κυριάκος Κατσαδώρος, ψυχίατρος και υπεύθυνος της γραμμής παρέμβασης για την αυτοκτονία της «Κλίμακας», το 95% των περιστατικών θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί; Όσο βαθαίνει η κρίση, αυξάνονται και οι αυτοκτονίες. Περιπτώσεις που σοκάρουν, που προκαλούν το κοινό αίσθημα. Άνθρωποι απλοί, καθημερινοί, που άφησαν πίσω τους δικούς τους ανθρώπους με μια απορία, με δύο λέξεις να γυρίζουν συνεχώς στο μυαλό τους, ένα «γιατί» και ένα «αν»... Ένας από αυτούς είναι ο Δ.μ., του οποίου ο πατέρας αυτοκτόνησε πριν από λίγο καιρό. Θέλησε να μοιραστεί μαζί μας τα συναισθήματά του, για ευνόητους λόγους όμως θέλησε να κρατήσει την ανωνυμία του. «Γιατί το αποφάσισε; Γιατί δεν μου μίλησε για την απελπισία που ένιωθε; Γιατί δεν το κατάλαβα ότι έχει κάτι τέτοιο στο μυαλό του; αν ήμουν μαζί του εκείνη τη στιγμή, μήπως θα ήταν διαφορετικά τα πράγματα; αν, αν, αν...» αναρωτιέται. «Όταν με πήραν τηλέφωνο και μου το είπαν, πάγωσα. Δεν μπορούσα να το πιστέψω ότι ο πατέρας μου είχε κάνει κάτι τέτοιο. Ήταν τόσο δυνατός άνθρωπος, το στήριγμα όλης της οικογένειας. μπορεί να μη μέναμε πια στο ίδιο σπίτι, πάντα όμως, όποιο πρόβλημα κι αν είχαμε και εγώ και ο αδερφός μου, απευθυνόμασταν σε αυτόν. ακόμη και μια σοβαρή περιπέτεια με την υγεία του που πέρασε δεν τον είχε λυγίσει. Ήταν απίστευτο, έδινε αυτός κουράγιο σ’ εμάς αντί να δίνουμε εμείς σε αυτόν. Έδειχνε αποφασισμένος να το παλέψει και να βγει νικητής. Και τα κατάφερε. “είσαι απίστευτος” του είχα πει και τον θαύμαζα πραγματικά για την αισιοδοξία και το 98 crash Μάιος 2012

092_103_AUTOKTONIES 27/04/2012 4:21 μ.μ. Page 99

σπαρακτική 3 Ηαφήγηση από αυτή είναι η πραγματική φωτογραφία του αυτόχειρα φαρμακοποιού και όχι εκείνη που κυκλοφόρησε στα μμε. ΚαΤω: απόσπασμα από το ιδιόχειρο τελευταίο του σημείωμα

“

ΠΑΤΕΡΑ θα ήθελα να είμαι ΚΟΝΤΑ ΣΟΥ

για να σου σταματήσω

3 Ηαπό«ιστορία» τον Κώστα

Γεωργάκη μέχρι τον Δημήτρη Χριστούλα και από αυτόν στην πιο πρόσφατη αυτοχειρία του καθηγητή της Κομοτηνής

κουράγιο του. Τι άλλαξε λοιπόν; Τι συνέβη και αποφάσισε να βάλει τέρμα στη ζωή του; Το ξέραμε ότι είχε οικονομικά προβλήματα και ήταν πολύ πιεσμένος το τελευταίο διάστημα. Τον βλέπαμε προβληματισμένο, δεν πέρασε όμως στιγμή από το μυαλό μας ότι μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο. Όλοι πιστεύαμε ότι θα βρει τον τρόπο να ξεπεράσει κι αυτή τη δυσκολία. Θα ήθελα να ήμουν εκεί για να του δώσω το χέρι, να μιλήσω μαζί του και να του αλλάξω γνώμη. να του πω το πιο απλό: “είμαστε εμείς εδώ για σένα”. Όμως, δεν ήμουν... Κατηγορώ πολλές φορές τον εαυτό μου που δεν το κατάλαβα, μετά κατηγορώ εκείνον γιατί μας το έκανε αυτό. Ξέρω όμως πως τώρα πια δεν έχουν σημασία όλα αυτά. Ό,τι ήταν να γίνει έγινε... Και είναι σίγουρο ότι οι πληγές δεν θα κλείσουν τόσο εύκολα. Γιατί θα υπάρχουν πάντα στο μυαλό μας το “γιατί” και το “αν”, που δεν θα απαντηθούν ποτέ».

Η αυτοκτονία που συγκλόνισε την ελλάδα Aναμφισβήτητα η αυτοκτονία που συγκλόνισε την ελλάδα ήταν αυτή του Δημήτρη Χριστούλα, που επέλεξε να βάλει τέρμα στη ζωή του στην πλατεία Συντάγματος. «Δεν βρίσκω άλλη

▲ ▲

ΤΟ ΧΕΡΙ...

το νεαρό γιο ενός αυτόχειρα

Μάιος 2012

crash 99

092_103_AUTOKTONIES 27/04/2012 4:21 μ.μ. Page 100

crash

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

▲ ▲

λύση από ένα αξιοπρεπές τέλος πριν αρχίσω να ψάχνω τα σκουπίδια για τη διατροφή μου», κατήγγειλε ο 77χρονος συνταξιούχος στο ιδιόχειρο σημείωμα που άφησε. Η αυτοκτονία του χαρακτηρίστηκε πολιτική ενέργεια, ενώ προς αυτή την κατεύθυνση κινείται και η επιστολή της κόρης του, Έμμυς Χριστούλα, που δόθηκε στη δημοσιότητα. μεταξύ άλλων, αναφέρει: «Το ιδιόχειρο σημείωμα του πατέρα μου δεν αφήνει κανένα περιθώριο για παρερμηνείες. Σε όλη του τη ζωή υπήρξε ένας αριστερός αγωνιστής, ένας ανιδιοτελής οραματιστής. Η συγκεκριμένη πράξη του τέλους είναι μια συνειδητή πολιτική πράξη, απολύτως συνεπής με όσα πίστευε και έπραττε όσο ζούσε. Στην πατρίδα μας, στην ελλάδα, σκοτώνουν τα… αυτονόητα». Ο Δημήτρης Χριστούλας γεννήθηκε το 1935 και ήταν φαρμακοποιός. Τα τελευταία χρόνια είχε βγει στη σύνταξη και είχε πουλήσει το φαρμακείο του. Ήταν ένα έντονα πολιτικοποιημένο άτομο, με ενεργή συμμετοχή σε όλες τις λαϊκές διεκδικήσεις των τελευταίων ετών. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες ανθρώπων του περιβάλλοντός του, ήταν ένας πράος, ευγενής και καλλιεργημένος άνθρωπος. Όπως τόνισαν στα μέσα, δεν φαινόταν να αντιμετωπίζει σοβαρό βιοποριστικό πρόβλημα, όμως, όπως όλοι οι Έλληνες, είχε νιώσει και αυτός τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης. Συνήθιζε να μιλάει γι’ αυτό το θέμα, ενώ μάλιστα στο μπαλκόνι του είχε κολλήσει μια αφίσα με τη φράση «Δεν πληρώνω». Οι μαρτυ100 crash Μάιος 2012

ρίες επιβεβαιώνονται και από το σημείωμά του: «Η κατοχική κυβέρνηση Τσολάκογλου εκμηδένισε κυριολεκτικά τη δυνατότητα επιβίωσής μου, που στηριζόταν σε μια αξιοπρεπή σύνταξη που επί 35 χρόνια εγώ μόνον (χωρίς ενίσχυση κράτους) πλήρωνα γι’ αυτήν. Επειδή έχω μια ηλικία που δεν μου δίνει την ατομική δυνατότητα δυναμικής αντίδρασης (χωρίς βέβαια να αποκλείω ότι αν ένας Έλληνας έπαιρνε το Καλάσνικοφ, ο δεύτερος θα ήμουν εγώ), δεν βρίσκω άλλη λύση από ένα αξιοπρεπές τέλος πριν αρχίσω να ψάχνω τα σκουπίδια για τη διατροφή μου. Πιστεύω πως οι νέοι χωρίς μέλλον κάποια μέρα θα πάρουν τα όπλα και στην πλατεία Συντάγματος θα κρεμάσουν ανάποδα τους εθνικούς προδότες, όπως έκαναν το 1945 οι Ιταλοί στον Μουσολίνι (Πιάτσα Πορέτο του Μιλάνου)». Ο Δημήτρης Χριστούλας ήθελε να αλλάξει τον

κόσμο, όπως τόνισε και η κόρη του Έμμυ στη συγκλονιστική ομιλία της στην πολιτική του κηδεία: «Γεννήθηκες μ' έναν πειρασμό ν' αλλάξεις τον κόσμο γιατί καταλάβαινες ότι τούτος ο κόσμος είναι πολύ κακός για να ’ναι οριστικός. Περπάτησες ναρκοθετημένες δεκαετίες, τις πτήσεις και τελικά τις πτώσεις της γενιάς σου. Μα άντεχες! Ξόδεψες ολόκληρη την περιουσία σου και το πεπαιδευμένο μυαλό σου σε ιδέες ευγενικές, για ουράνια τόξα, αλλά ήρθαν καταιγίδες. Αυτό που πίστεψες το θεώρησες αθάνατο και ανθεκτικό, ενώ αυτό αποδεικνυόταν θνητό και ευάλωτο, μα άντεχες. Το όραμά σου παρέμενε πάντα ως κάποτε, ως προσδιορισμός της επιθυμίας σε επόμενο χρόνο, σίγουρα μακρινό, μα άντεχες. (...) Όπως το καλοκαίρι στην πλατεία Συντάγματος, που εισχωρούσες στις νεανικές παρέες κάθε βράδυ και αναβάπτιζες το χρόνο σε στιγμές που δεν θυσιάστηκαν ακόμα.

092_103_AUTOKTONIES 27/04/2012 4:22 μ.μ. Page 101

Τρία πρωτοσέλιδα που αποδεικνύουν πως η ελληνική κοινωνία συγκλονίστηκε από την ακραία πράξη του Δημήτρη Χριστούλα

▲ ▲

Τότε έλεγες “όλα είναι μπροστά”. Όμως, πατέρα, ο καιρός αποσύρθηκε, μετατράπηκε σ’ ένα ακόμη παρελθόν, σε ένα ακόμη τέλος. Αυτό, πατέρα, δεν το άντεξες. Σου ήταν αδιανόητο να σκοτώνουν την ελευθερία, τη δημοκρατία, την αξιοπρέπεια. Σου ήταν αδιανόητο να ορθώνουν γύρω μας τον κλοιό του πιο σκληρού οικονομικού και κοινωνικού απαρτχάιντ. Σου ήταν αδιανόητο να εκχωρούν την ανεξαρτησία και να εκχωρούν τα κλειδιά της πατρίδας. Σου ήταν αδιανόητο η Ελλάδα να μην αναγνωρίζει τα παιδιά της και τα παιδιά να μην αναγνωρίζουν την Ελλάδα. Σου ήταν αδιανόητη η κτηνωδία του καπιταλισμού να περιδιαβαίνει τις ζωές μας και γύρω μας να συμβαίνει τίποτε ή σχεδόν τίποτε. Και τότε πήρες την απόφασή σου! Αποφάσισες να γίνεις ο φόβος, ο θάνατος, η μνήμη η ανήμερη, ο καημός της χαλασμένης μας ζωής. Αποφάσισες τα λόγια σου να γίνουν σφαίρες στους αδιάφορους Μάιος 2012

crash 101

092_103_AUTOKTONIES 27/04/2012 4:22 μ.μ. Page 102

crash

ΚΟΙΝΩΝΙΑ ▲ ▲

διαβάτες. Και είναι αυτός ο λόγος, πατέρα, που η πράξη σου είναι βαθύτατα πολιτική. Η απόφασή σου δεν αποτελεί παρά το σπάραγμα μιας ζωής που ζητάει να ζήσει, όπως γράφει ο Ρίτσος. Και είναι αυτός ο λόγος, πατέρα, που η πράξη σου είναι έξοχα ποιητική. Ήρθε τώρα η ώρα των λογαριασμών. Εσύ τον πλήρωσες με τη θυσία σου. Τώρα είναι η ώρα η δική μας. Είμαστε σήμερα τόσοι πολλοί εδώ γιατί, όπως έγραφε το σημείωμα ενός νέου στην πλατεία Συντάγματος, “Είμαστε 11 εκατομμύρια ζωντανοί και τ’ όνομά μας είναι «αντίσταση»”. Η δίκη του τυράννου είναι η εξέγερση, η απόφαση είναι η ανατροπή της εξουσίας του, η ποινή είναι αυτή που απαιτεί η πλειοψηφία του λαού. Οι λαοί δεν κρίνουν όπως τα δικαστήρια, δεν εκδίδουν καθόλου αποφάσεις. Οι λαοί ρίχνουν τον κεραυνό!». Και όπως ξεκαθάριζε λίγες μέρες μετά σε συνέντευξή της η Έμμυ Χριστούλα: «Ο πατέρας μου δεν αυτοκτόνησε, διερράγη μέσα στην καρδιά της πόλης για να σπάσει τη σιωπή». Τόνισε δε ότι η παρακαταθήκη που αφήνει σε όλους ο πατέρας της είναι η υποχρέωση για λύση, για κάθαρση.

Ήταν μόνο η αρχή

Σ

Σε γράμμα που άφησε o Κώστας Γεωργάκης στον πατέρα του ανέφερε: «ο γιος σου δεν είναι ήρωας, είναι ένας άνθρωπος σαν τους άλλους, ίσως μάλιστα να φοβάμαι και λίγο περισσότερο… Φίλα τη γη μας για μένα».

102 crash Μάιος 2012

τις 19 Σεπτεμβρίου του 1970 ο φοιτητής Γεωλογίας στο Πανεπιστήμιο της Τζένοβα Κώστας Γεωργάκης, 22 ετών από την Κέρκυρα, αυτοκτονούσε στην πλατεία ματεότι της ιταλικής πόλης βάζοντας φωτιά στα ποτισμένα με βενζίνη ρούχα του, σε μια απελπισμένη ένδειξη διαμαρτυρίας για το στρατιωτικό καθεστώς της Χούντας των Συνταγματαρχών στην ελλάδα. Σε γράμμα που άφησε στον πατέρα του ανέφερε: «ο γιος σου δεν είναι ήρωας, είναι ένας άνθρωπος σαν τους άλλους, ίσως μάλιστα να φοβάμαι και λίγο περισσότερο… Φίλα τη γη μας για μένα». Στις 4 απριλίου 2012 ο συνταξιούχος φαρμακοποιός Δημήτρης Χριστούλας, έντονα πολιτικοποιημένο άτομο, με ενεργή συμμετοχή σε όλες τις λαϊκές διεκδικήσεις των τελευταίων ετών, αυτοκτονούσε στην πλατεία Συντάγματος με μια σφαίρα από το πιστόλι που κρατούσε, διαμαρτυρόμενος για την ελληνική κρίση χρέους και επιδιώκοντας να αφυπνίσει την κοινή γνώμη. Σαράντα δύο χρόνια χωρίζουν τις δύο τραγικές αυτοκτονίες και παρά το χρόνο που πέρασε και τις δεκάδες αυτοκτονιών που μεσολάβησαν αυτές οι δύο είναι οι πιο εντυπωσιακές, οι πιο «δυναμικές» πράξεις πολιτικής και κοινωνικής ανδρείας. Φαίνεται όμως ότι η αυτοκτονία του Δημήτρη Χριστούλα ήταν μόνο η αρχή. Τον ίδιο δρόμο ακολούθησε και ο εκπαιδευτικός Σάββας Μετοικίδης, που αυτοκτόνησε στο πατρικό του στη Σταυρούπολη στις 21/4/12 ως ένδειξη διαμαρτυρίας για τις επιπτώσεις της κρίσης στην ελληνική κοινωνία. Ο 42άχρονος δάσκαλος, που ήταν διορισμένος στην Αθήνα και είχε μεταβεί στην Ξάνθη για τις πασχαλινές διακοπές, άφησε δύο επιστολές, μία προς την οικογένειά του, στην οποία αναφέρεται στις εκκρεμότητες που αφήνει πίσω του και ζητάει η κηδεία του να είναι πολιτική, ενώ η δεύτερη έχει σαφές πολιτικό περιεχόμενο. Εξηγεί ότι προχώρησε στην απόφαση αυτή ως

092_103_AUTOKTONIES 27/04/2012 4:22 μ.μ. Page 103

ρα». Σύμφωνα με τις μαρτυρίες των κατοίκων της οδού Μητσάκη στο Ηράκλειο Κρήτης, ήταν ένας χαμογελαστός και ευγενικός άνθρωπος, ο οποίος μάλιστα δεν αντιμετώπιζε οικονομικά προβλήματα.

Ένας μακρύς κατάλογος

Στις 19 Σεπτεμβρίου του 1970 ο φοιτητής στην Τζένοβα Κώστας Γεωργάκης, 22 ετών από την Κέρκυρα, αυτοπυρπολήθηκε ως ένδειξη διαμαρτυρίας για τη χούντα στην ελλάδα ένδειξη διαμαρτυρίας για τις επιπτώσεις της κρίσης στην ελληνική κοινωνία. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες, ο Σάββας Μετοικίδης φερόταν φυσιολογικά μέχρι και την τελευταία στιγμή. Σύμφωνα με το xanthipress, μέχρι και τις 2 το μεσημέρι της ίδιας μέρας ήταν στο καφενείο της πλατείας στη Σταυρούπολη και έπαιζε τάβλι με συγχωριανούς του. Φεύγοντας για το σπίτι, τους αποχαιρέτησε, καθώς στις 6 μ.μ. επρόκειτο να αναχωρήσει για την Αθήνα. Πήγε στο πατρικό του, έκατσε στο τραπέζι με τον αδερφό, τον πατέρα και τη μητέρα του και κάποια στιγμή έφυγε. Μετά τις 4 ο πατέρας του πήγε στην αποθήκη του σπιτιού, όπου αντίκρισε το γιο του κρεμασμένο! Όσοι τον γνώριζαν κάνουν λόγο για εξαιρετικό χαρακτήρα, πολιτικοποιημένο και συνδικαλιστή, ο οποίος είχε αφήσει το στίγμα του και στις κινητοποιήσεις του Δεκεμβρίου 2008. Όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα του Α΄ Συλλόγου Αθηνών Εκπαιδευτικών Π.Ε., που έχει βγάλει και σχετική ανακοίνωση: «Μετά από πορεία για τη δολοφονία Γρηγορόπουλου, διαδηλωτές, νέα παιδιά, κυνηγημένοι από ΜΑΤ, έχουν χτυπηθεί και είναι απο-

κλεισμένοι σε πολυκατοικία στην οδό Ασκληπιού. Ο Σάββας μπαίνει μπροστά στην πόρτα και φωνάζει στους αστυνομικούς: “Πόσους πρέπει να πιάσετε σήμερα; Είκοσι; Δέκα; Αφήστε τα παιδιά! Έρχομαι εγώ”». Το ίδιο τριήμερο δύο ακόμη αυτοκτονίες προστέθηκαν στη λίστα. Η ανεργία και τα οικονομικά προβλήματα οδήγησαν μια 26άχρονη μητέρα στην απόφαση να δώσει τέλος στη ζωή της. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα, η γυναίκα ήταν ρωσικής καταγωγής και ζούσε στο Σχηματάρι με το σύζυγο και τα δύο παιδιά τους. Όπως ανέφερε το LamiaReport.gr, οι δύο γονείς ήταν άνεργοι, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν τεράστιο οικονομικό πρόβλημα. Στις 10:30 της 22ας/4/12 ο πατέρας βγήκε με τα παιδιά μια βόλτα. Όταν επέστρεψαν στο σπίτι, τα παιδιά άνοιξαν την πόρτα του υπνοδωματίου και αντίκρισαν τη μητέρα τους κρεμασμένη. Δύο μέρες πριν ένας λογιστής από την Κρήτη κρεμάστηκε στη σκάλα της πολυκατοικίας όπου διέμενε. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, στο σημείωμα που άφησε πίσω του ανέφερε μεταξύ άλλων: «Δεν αντέχω άλλο την κατάσταση που επικρατεί στη χώ-

Η μεγαλύτερη αύξηση αυτοκτονιών έχει παρατηρηθεί σε Θεσσαλονίκη, Θεσσαλία και β. αιγαίο

Δυστυχώς, ο κατάλογος με τους συνανθρώπους μας που αποφασίζουν να βάλουν τέλος στη ζωή τους, λόγω της οικονομικής κρίσης, είναι μακρύς. Λίγο πριν από την αυτοκτονία του 77χρονου Δ. Χριστούλα ένας γνωστός σκηνοθέτης έκανε σάλτο μορτάλε με το αυτοκίνητό του στο λιμάνι του Πειραιά. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι αντιμετώπιζε οικονομικά προβλήματα. Στις αρχές Απριλίου τα οικονομικά προβλήματα οδήγησαν στην αυτοκτονία κι έναν 38άχρονο πατέρα από την Ιεράπετρα Κρήτης. Ήταν Αλβανός υπήκοος, τα παιδιά του βρίσκονταν με τη μητέρα τους στην Αλβανία και ο ίδιος ήταν άνεργος για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αποφάσισε να πέσει από το μπαλκόνι του σπιτιού του, βρίσκοντας τραγικό θάνατο. Το ίδιο διάστημα ένας 43χρονος άντρας αυτοπυροβολήθηκε στο υπόγειο του σπιτιού του στην Καστοριά, αφήνοντας πίσω δύο κόρες. Η σύζυγός του είχε πεθάνει πριν από 6 χρόνια. Οι πληροφορίες κάνουν λόγο για οικονομικό αδιέξοδο και χρέη. Η έξαρση των αυτοκτονιών στην Ελλάδα έγινε θέμα μέχρι και στο CNN, που φιλοξένησε συνέντευξη του επιχειρηματία που αυτοπυρπολήθηκε πέρυσι μπροστά από τράπεζα στη Θεσσαλονίκη. «Εκείνη τη στιγμή είδα τη ζωή μου ως άχρηστη, πραγματικά δεν με ένοιαζε αν θα ζήσω ή θα πεθάνω», τόνισε ο ίδιος στην κάμερα του αμερικανικού δικτύου. «Η αξία της ζωής μου ήταν πολύ χαμηλότερη από την αίσθηση για αυτοσεβασμό και υπερηφάνεια. Έχασα το δικαίωμα να είμαι ελεύθερος Έλληνας», κατέληξε.

Τα στοιχεία συγκλονίζουν Σύμφωνα με την Ελληνική Αστυνομία, οι αυτοκτονίες στην Ελλάδα αυξήθηκαν το 2011 κατά 45% σε σύγκριση με το 2010. Εκτιμάται ότι την περασμένη χρονιά οι Έλληνες που έβαλαν τέλος στη ζωή τους ξεπέρασαν τους 450, ενώ οι απόπειρες ξεπέρασαν τις 600, με την πλειονότητα να επικαλείται τα προβλήματα που προκάλεσε η κρίση. Οι αυτοκτονίες και οι απόπειρες αυτοκτονιών από τις αρχές του 2009 έως το Δεκέμβριο 2011 ανήλθαν σε 1.730. Η αυξητική τάση στις αυτοκτονίες καταγράφεται συνεχώς από το 2009. Σύμφωνα με την ΕΛ.ΑΣ., η μεγαλύτερη αύξηση αυτοκτονιών στην Ελλάδα παρατηρήθηκε στις περιφέρειες Θεσσαλονίκης, Θεσσαλίας και Β. Αιγαίου. Στη Θεσσαλονίκη το 2009 έγιναν 55 απόπειρες ή τετελεσμένες πράξεις αυτοκτονίας, την επόμενη χρονιά 98 και άλλες 97 το 2011. Στη Θεσσαλία το 2009 έγιναν 32 απόπειρες ή τετελεσμένες πράξεις αυτοκτονίας, 56 το 2010 και 46 το 2011, ενώ στο Β. Αιγαίο υπερδιπλασιάστηκαν ανάμεσα στο 2009 και στο 2010. Στην Αττική το 2009 έγιναν 158 απόπειρες ή τετελεσμένες πράξεις αυτοκτονίας, το 2010 αυξήθηκαν στις 178, ενώ και το 2011 αυξήθηκαν πάλι κατά 20, φτάνοντας στις 198. Μάιος 2012

crash 103

104_109_YPOBRHXIA AKHS 27/04/2012 4:05 μ.μ. Page 104

crash

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ο

του Αργύρη Παναγόπουλου

▲ ▲

πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζο μπορεί να γίνει ο νέος Άκης Τσοχατζόπουλος; Ο πρώην πρωθυπουργός της Πορτογαλίας και νυν πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ο πρώην και νυν υπουργός Άμυνας της χώρας Πάουλο Πόρτας βρέθηκαν στα «μαύρα μισθολόγια» της Ferrostaal για την αγορά δύο υποβρυχίων από την Πορτογαλία; Ή το γεγονός ότι ο Μπαρόζο είναι σήμερα πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επιβάλλει τη διαγραφή μιας βρόμικης ιστορίας από την ατζέντα των Βρυξελλών μεσούσης της κρίσης χρέους και εμπιστοσύνης προς τις κοινοτικές αρχές; Η Πορτογαλία έχει λυγίσει από την κρίση σε μεγαλύτερο βαθμό από την Ελλάδα. Κανείς όμως δεν μιλάει ανοικτά. Οι κοινοτικές αρχές και η Γερμανία προσπαθούν να αφήσουν στο απυρόβλητο τη δικομματική κυβέρνηση του Πάσος Κοέλιο, παραβλέποντας το γεγονός ότι η χώρα βιάζεται να πάρει ένα δεύτερο πακέτο διάσωσης, ακολουθώντας το «κακό» παράδειγμα της Ελλάδας. Ακόμη χειρότερα. Το Βερολίνο έχει μετατρέψει σε κανόνα στη Λισαβόνα την υποκρισία και τον αμοραλισμό της Άνγκελα Μέρκελ, βάζοντας τη γονατισμένη χώρα να πληρώσει 1 δισ. ευρώ για την αγορά δύο υποβρυχίων, με τα ίδια τεχνικά χαρακτηριστικά και «ελαττώματα» που παρουσιάστηκαν στην Ελλάδα, τόσο από τεχνολογική όσο και από οικονομική άποψη. Γιατί; Από την αγορά τους φαίνεται ότι χρηματίστηκαν τουλάχιστον δύο κορυφαίοι πολιτικοί της χώρας, ο Ζοζέ Μπαρόζο και ο Πάουλο Πόρτας. Οι μίζες της Ferrostaal κατέρριψαν το «φωτοστέφανο» ηθικής που προσπάθησε να εκμεταλλευτεί στις αρχές της κρίσης η Μέρκελ, ενώ «φωτογραφίζουν» την πορεία διαμέσου της οποίας η Ελλάδα και η Πορτογαλία έπεσαν στη μαύρη δίνη των Μνημονίων και της διαρκούς λιτότητας. Η εισαγγελία του Μονάχου ήταν ιδιαίτερα αποκαλυπτική για τις μίζες που πλήρωσε η Ferrostaal στην Πορτογαλία για την υπογραφή της αγοράς δύο υποβρυχίων στις 21 Απριλίου του 2004. Η Κεντρική Διεύθυνση Ποινικής Δράσης και Έρευνας (DCIAP) του πορτογαλικού υπουργείου Δικαιοσύνης ζήτησε από την Εισαγγελία του Μονάχου το φάκελο που αφορούσε τις μίζες της Ferrostaal, για να ερευνήσει τις κινήσεις των κεφαλαίων από τη γερμανική εταιρεία προς τις offshore εταιρείες και τη διαδρομή που ακολούθησαν οι μίζες για να καταλήξουν στις τσέπες ορισμένων. Στο στόχαστρο των πορτογαλικών εισαγγελικών αρχών έχουν βρεθεί ο πρώην και νυν υπουργός Άμυνας της χώρας και πρόεδρος του μικρού δεξιού Λαϊκού Κόμματος CDS-PP, Πάουλο Πόρτας, και ο πρώην πρωθυπουργός της Πορτογαλίας και πρώην ηγέτης του μεγάλου δεξιού κόμματος PSD, Ζοζέ Μπαρόζο, ο οποίος ανταμείφθηκε από τη Γερμανία μετά την αγορά των υποβρυχίων αναλαμβάνοντας τη θέση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

104_109_YPOBRHXIA AKHS 27/04/2012 4:05 μ.μ. Page 105

Η Πορτογαλία έχει λυγίσει από την κρίση σε μεγαλύτερο βαθμό από την Ελλάδα. Κανείς όμως δεν μιλάει ανοικτά. Οι κοινοτικές αρχές και η Γερμανία προσπαθούν να αφήσουν στο απυρόβλητο τη δικομματική κυβέρνηση του Πάσος Κοέλιο

«Στοιχειώνει» τον ΜΠΑΡΟΖΟ το «φάντασμα» του AKH

104_109_YPOBRHXIA AKHS 27/04/2012 4:05 μ.μ. Page 106

crash

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

▲ ▲

Η σύλληψη του Άκη Τσοχατζόπουλου με αφετηρία τις μίζες της Ferrostaal αναβίωσε στους κοινοτικούς διαδρόμους τους φόβους ότι η Επιτροπή Μπαρόζο μπορεί να έχει το τέλος της Επιτροπής του Ζαν Σαντέρ, που αναγκάστηκε να παραιτηθεί συλλογικά το Μάρτιο του 1999 βουλιάζοντας κάτω από το βάρος των σκανδάλων και της διαφθοράς. Θα μπορούσε να αντέξει η Ευρωπαϊκή Ένωση ένα νέο πλήγμα στην εικόνα για τη διαφάνειά της; Ίσως για το λόγο αυτό οι κοινοτικοί γραφειοκράτες προσπαθούν να θάψουν την καταγγελία της ευρωβουλευτού του πορτογαλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος, Άνα Γκόμεζ, που το Δεκέμβριο του 2010 κατήγγειλε ότι η αγορά των γερμανικών υποβρυχίων από την Πορτογαλία πραγματοποιήθηκε με απάτες και παραβιάσεις των κοινοτικών κανονισμών και ιδιαιτέρως αυτών που προβλέπουν τους δημόσιους διαγωνισμούς για τις προμήθειες του δημοσίου. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ειδοποίησε την Α. Γκόμεζ το Φεβρουάριο του 2011 ότι εξετάζει την καταγγελία. Από τότε άκρα του τάφου σιωπή. Γιατί η Άνα Γκόμεζ δεν έλαβε μια συγκεκριμένη απάντηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή; Ίσως για τους ίδιους λόγους που η Ελλάδα και η Πορτογαλία δεν έχουν λάβει μέχρι σήμερα καμία απολύτως βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Ένωση, την ΕΚΤ ή το ΔΝΤ για να καταπολεμήσουν την τεράστια διαφθορά που μαστίζει τις δύο χώρες, την κολοσσιαία φοροδιαφυγή και την ανακύκλωση του βρόμικου χρήματος. Κάτι που προβλέπεται από τα Μνημόνια που έχουν υπογράψει και οι δύο χώρες με την Τρόικα. Η πορτογαλική δικαιοσύνη έχει πάρει πάντως το δρόμο της βάζοντας στο στόχαστρό της στρατιωτικούς, πολιτικούς και διπλωματικούς υπαλλήλους που συμμετείχαν στην επιτροπή που έκρινε απαραίτητη και αναγκαία την αγορά τους και μάλιστα με τους απεχθείς όρους που έθεσε η Ferrostaal. Οι εισαγγελικές αρχές του Μονάχου έχουν σκιαγραφήσει μάλιστα και τμήμα της διαδρομής των μιζών αξίας 30 εκατ. ευρώ που βγήκαν από τους λογαριασμούς της German Submarine Consortium (GSC), που εκπροσωπεί η Ferrostaal, και που πέρασαν στην πορτογαλική Escom, για να εξαφανιστούν στις offshore εταιρείες των φορολογικών παραδείσων της Καραϊβικής, στις Μπαχάμες και στα Νησιά Καϊμάν. Ο υπουργός Άμυνας της Πορτογαλίας, πρώην και νυν, Πάουλο Πόρτας, είδε να φτάνουν σε λογαριασμό του κόμματός του CDS-PP πάνω από 1 εκατ. ευρώ σε φρέσκο χρήμα από τα ταμεία της Ferrostaal. Οι ημερομηνίες της μεταφοράς των μιζών συμπίπτουν με τις μεγάλες πληρωμές που πραγματοποίησε η Ferrostaal στην πορτογαλική Escom το 2004. Ο Πόρτας μπορεί να κατηγορηθεί τουλάχιστον για ενεργητική και παθητική δωροδοκία και δωροληψία, ξέπλυμα χρήματος, στρεψοδικία και συμμετοχή σε άνομες οικονομικές συναλλαγές. Φαίνεται όμως ότι το γεγονός ότι είναι και σήμερα υπουργός Άμυνας και στηρίζει την κυβέρνηση του Μνημονίου στην Πορτογαλία έχει «παγώσει» κάθε δίωξη! Οι εισαγγελείς που έχουν αναλάβει την υπόθεση στην Πορτογαλία διατηρούν πάντως μια σχετική αυ106 crash Μάιος 2012

Ο Άκης θα «δώσει» κάποιον στην ελληνική δικαιοσύνη ή έχει γίνει συμφωνία για παραγραφή; τονομία και προσανατολίζονται σε δύο διαφορετικές δίκες, μία εναντίον όσων υπέγραψαν τα συμβόλαια, που ζημίωσαν ανεπανόρθωτα το πορτογαλικό δημόσιο, και μία για τη διαφθορά των κρατικών λειτουργών και των επικεφαλής των ιδιωτικών εταιρειών που διακίνησαν τις μίζες. Οι εισαγγελικές αρχές της Λισαβόνας προσπαθούν να ανοίξουν το «κουτί της Πανδώρας» που οδήγησε στην καταβολή των μιζών. Οι πιέσεις των ανακριτών οδήγησαν τον πρώην πρόξενο της Πορτογαλίας στο Μόναχο, Γιούργκεν Άντολφ, να παραδεχθεί ότι για την αγορά των υποβρυχίων είχε διαδοχικές συναντήσεις με τον τότε υπουργό Άμυνας και σημερινό πρόεδρο του Λαϊκού Κόμματος, Πάουλο Πόρτας, τον τότε πρωθυπουργό και ηγέτη του PSD και σημερινό πρόεδρο της Κομισιόν, Ζοζέ Μπαρόζο, και τον Μάριο Ντάβιντ, τον τότε σύμβουλο του Μπαρόζο. Ο Γ. Άντολφ αποκάλυψε ότι κατά τη διάρκεια της συνάντησης με υπεύθυνους της Ferrostaal το 2005 στο Μόναχο και με την παρουσία του τότε πρωθυπουργού Μπαρόζο, ο τελευταίος του ζήτησε να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις με τη γερμανική κοινοπραξία. Ο Μπαρόζο ήξερε ή δεν ήξερε για τις μίζες; Το σίγουρο είναι ότι ως πρωθυπουργός θα έπρεπε να ξέρει. Ιδιαίτερα μάλιστα όταν ακολούθησε και άλλη συνάντηση στην επίσημη κατοικία του πρώην πρωθυπουργού Μπαρόζο. Ο Μάριο Ντάβιντ, το δεξί χέρι του Μπαρόζο την εποχή εκείνη, διέψευσε τον Γ. Άντολφ, υποστηρίζοντας

ότι ο Μπαρόζο δεν έδωσε ποτέ και σε κανέναν τη δικαιοδοσία να διαπραγματευτεί στο όνομά του το θέμα των υποβρυχίων, αρνούμενος παράλληλα ότι συμμετείχε σε κάποια από τις συναντήσεις αυτές. Την ίδια τακτική του «δεν ξέρω, δεν θυμάμαι, δεν απαντώ» ακολούθησε και ο Πάουλο Πόρτας. Όμως, ο Μπαρόζο δεν θα έπρεπε να ξέρει τις «λεπτομέρειες» για το πιο ακριβό εξοπλιστικό πρόγραμμα της Πορτογαλίας μετά την πτώση της δικτατορίας του Σαλαζάρ το 1975;

Η γερμανική ελαττωματική «Τρίαινα» Οι περιπέτειες όμως των γερμανικών υποβρυχίων που αγόρασε η Πορτογαλία δεν σταματούν μόνο στο οικονομικό σκάνδαλο της αγοράς τους, αλλά επεκτείνονται και στο επίμαχο και για την Ελλάδα θέμα της αμυντικής τους επάρκειας, αφού αποδείχθηκαν… ελαττωματικά! Ακόμη χειρότερα, στις τάξεις που πορτογαλικού ναυτικού η παραλαβή του πρώτου υποβρυχίου στις 17 Ιουνίου του 2010 συνδέθηκε με μια κακοδαιμονία. Ο 40χρονος πλοίαρχος υποβρυχίων Πάολο Ζόρζε Σαλγκουέιρο Φρουτουόζο, που παρέλαβε το S170 «Tridente» (Τρίαινα) από την German Submarine Consortium (GSC), αποδείχθηκε ιδιαίτερα άτυχος, γιατί περίπου τρεις μήνες μετά την ανάληψη της διοίκησης του «Tridente» ιατρικές εξετάσεις έδειξαν ότι έπασχε από επιθετικής μορφής καρκίνο, από τον οποίο απεβίωσε το

104_109_YPOBRHXIA AKHS 27/04/2012 4:06 μ.μ. Page 107

Δύο μόλις μήνες μετά την παραλαβή του από το πορτογαλικό ναυτικό το υποβρύχιο των 500 εκατ. ευρώ «Τρίαινα» βρισκόταν ήδη για επισκευή

Νοέμβριο του ίδιου έτους. Αυτή ήταν η αρχή των περιπετειών του «Tridente», γιατί δύο μήνες αργότερα, τον Ιανουάριο του 2011, το υποβρύχιο των 500 εκατ. ευρώ βρισκόταν ήδη στη βάση «Αλφέιτε» του πορτογαλικού ναυτικού… για επισκευή! Οι Γερμανοί τεχνικοί αναγκάστηκαν να παραδεχθούν δημοσίως ότι το «Tridente» αποτελεί δίδυμο αδερφό των υποβρυχίων που κατασκευάστηκαν για την Ελλάδα, αφού όλη η κλάση φαίνεται να παρουσιάζει απόκλιση της πλάκας GRP, δηλαδή του πλαστικού ενισχυμένου γυαλιού που καλύπτει τον πύργο του υποβρυχίου. Η συγκάλυψη της ελαττωματικής κατασκευής του υποβρυχίου αποτελεί φαίνεται κοινό παρονομαστή για το ελληνικό και πορτογαλικό ναυτικό. Οι Πορτογάλοι αξιωματικοί, τεχνικοί και υπεύθυνοι αναγκάστηκαν μόνο μετά από αφό-

ρητες πιέσεις να παραδεχθούν ότι γνώριζαν από πριν το πρόβλημα αυτό, γιατί είχε εμφανιστεί στις δοκιμές, και πως είναι το ίδιο που αντιμετωπίζουν και τα υποβρύχια που αγόρασε η… Ελλάδα! Σύμφωνα μάλιστα με το πορτογαλικό ναυτικό, το γεγονός ότι τα ίδια προβλήματα είχαν παρουσιαστεί και στο υποβρύχιο που είχε κατασκευαστεί για την Ελλάδα οδηγούσε στο συμπέρασμα ότι «δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας». Ο Σάντος Φερνάντες, ο επικεφαλής δημοσίων σχέσεων του ναυτικού, έφτασε μάλιστα να δηλώσει στη μεγάλη εβδομαδιαία πορτογαλική εφημερίδα «Expressο» ότι «το πρόβλημα δεν διορθώθηκε, γιατί για αρκετό καιρό δεν αποτελούσε κανένα κίνδυνο και δεν έθετε σε κίνδυνο την ασφάλεια του υποβρυχίου»! Για το πορτογαλικό ναυτικό αποτελούσε λεπτομέρεια ότι το «Tridente» έχασε το υδροδυναμικό σχήμα από τις επικαλύψεις GRP στο χάλυ-

Οι εισαγγελείς της Λισαβόνας ανοίγουν το «κουτί της Πανδώρας» που οδήγησε στις μίζες

▲ ▲

βα του κήτους. «Το χειρότερο που μπορεί να συμβεί είναι να ξεκολλήσει τμήμα του υλικού αυτού και το υποβρύχιο αντί να πλέει με 20 κόμβους να πλέει με 17 κόμβους», συμπλήρωσε με χαρακτηριστική απάθεια ο ίδιος αξιωματικός! Οι Γερμανοί τεχνικοί είδαν το πρόβλημα, κατανόησαν τη σοβαρότητά του και κατέληξαν ότι το υποβρύχιο θα πρέπει να επισκευαστεί στο Κίελο και να δοκιμαστεί έως τον Αύγουστο στις δυσμενείς συνθήκες του Ατλαντικού. Κρίμα όμως, γιατί το υποβρύχιο είχε κατασκευαστεί ειδικά για τον Ατλαντικό, λόγω της γεωγραφικής θέσης της Πορτογαλίας! Μια λεπτομέρεια που έχει τη σημασία της, γιατί οι Γερμανοί τεχνικοί είχαν δηλώσει ότι μετά την επισκευή του ο «Παπανικολής» θα δοκιμαζόταν στη δύσκολη θάλασσα του Ατλαντικού! Το πορτογαλικό ναυτικό, όμως, αντιμετώπισε και ένα δεύτερο μεγαλύτερο πρόβλημα, γιατί η «εγγύηση» για το «Tridente» έληξε τον Ιούνιο του 2011! Πώς όμως θα υπολογιζόταν ο χρόνος που θα βρισκόταν στα γερμανικά ναυπηγεία και δεν θα χρησιμοποιούνταν από το πορτογαλικό ναυτικό στο «δύσκολο» Ατλαντικό; Στο σημείο αυτό τη σκυτάλη για την παραπληροφόρηση της πορτογαλικής κοινής γνώμης ανέλαβε ο τότε σοσιαλιστής υπουργός Άμυνας Αουγκούστο Σάντος Σίλβα, που τόνισε ότι η επισκευή του «Tridente» δεν θα χρεωθεί στην Πορτογαλία, ενώ οι Γερμανοί της HDW πρόΜάιος 2012

crash 107

104_109_YPOBRHXIA AKHS 27/04/2012 4:06 μ.μ. Page 108

«Η Πορτογαλία έχει περισσότερους στρατηγούς και ναυάρχους ανά στρατιώτη από σχεδόν όλες τις άλλες ένοπλες (συμμαχικές) δυνάμεις», υποστηρίζει ο Αμερικανός πρέσβης στη Λισαβόνα

▲ ▲

τειναν στην Πορτογαλία μια συμφωνία για τη βελτίωση των υποβρυχίων του τύπου 209ΝP χωρίς πρόσθετο κόστος! Σε τι οφειλόταν αυτή η γερμανική απλοχεριά; Απλά και μόνο στο γεγονός ότι η Πορτογαλία έπρεπε να παραλάβει στις 30 Απριλίου του 2011 στη Λισαβόνα το δεύτερο υποβρύχιο του ίδιου τύπου, το «Arpao», δηλαδή «Καμάκι», που είχε παραδοθεί τυπικά στα ναυπηγεία του Κιέλου στις 22 Δεκεμβρίου. Η γερμανική φαρσοκωμωδία έφτασε σε τέτοιο σημείο, ώστε η HDW δεσμεύτηκε ότι θα επιδιορθώσει τα πιθανά προβλήματα του «Arpao» πριν φτάσει στην Πορτογαλία! Οι πιέσεις των δύο κομμάτων της πορτογαλικής Αριστεράς, του Μπλόκου της Αριστεράς και του Κ.Κ. της Πορτογαλίας, για την επιστροφή των δύο υποβρυχίων στην Άνγκελα Μέρκελ και τη μείωση του εξωτερικού χρέους της χώρας κατά 1 δισ. ευρώ δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα. Οι Γερμανοί υπογράμμισαν ότι από την απομάκρυνση από το ταμείο δεν αναγνωρίζεται κανένα λάθος. Ούτε αυτά της γερμανικής τεχνολογίας και ναυπηγικής. Ιδιαίτερα μάλιστα όταν για αυτή την αγορά φαίνεται ότι είχαν «λαδώσει» όλα τα απαραίτητα γρανάζια της κυβέρνησης της Λισαβόνας. Με την ένταξή της στο Μνημόνιο η Πορτογαλία απέφυγε πάντως την αγορά του τρίτου υποβρυχίου. Είχε ανάγκη όμως η Πορτογαλία να αγοράσει 3 υποβρύχια; Οι αποκαλύψεις από τα Wikileaks, που δημοσιεύτηκαν στην εβδομαδιαία εφημερίδα «Expresso», αποδεικνύουν ότι η αγορά των υποβρυχίων υπαγορεύτηκε από το σύνδρομο κατωτερότητας των ναυάρχων της χώρας. Ή μάλλον καλύτερα για το γεγονός ότι οι ακριβοί εξοπλισμοί αφήνουν μεγαλύτερες… μίζες!

108 crash Μάιος 2012

Μέσα λοιπόν από τις σελίδες των Wikileaks μαθαίνουμε ότι ο Αμερικανός πρέσβης στη Λισαβόνα Στέφενσον έστειλε στις 5 Μαρτίου του 2009 μια επιστολή στους ανωτέρους του σχετικά με την αγορά «ακριβών και άχρηστων παιχνιδιών». Με τίτλο «Τι συμβαίνει στο πορτογαλικό υπουργείο Άμυνας» ο Στέφενσον άσκησε δριμύτατη κριτική για τις αγορές αμυντικού εξοπλισμού από την Πορτογαλία, εκτιμώντας πως «οι επιθυμίες και οι δράσεις του υπουργείου Άμυνας φαίνεται ότι οδηγούνται από την πίεση και την επιθυμία για ακριβά παιχνίδια. Το υπουργείο αγοράζει όπλα ως θέμα υπερηφάνειας και δεν το ενδιαφέρει εάν θα είναι χρήσιμα ή όχι. Τα πιο προφανή παραδείγματα αποτελούν η αγορά 2 υποβρυχίων, που σήμερα είναι ξεπερασμένα, και 39 μαχητικών αεροσκαφών, εκ των οποίων μόλις 12 σε συνθήκες πτήσης». Η Πορτογαλία, σύμφωνα με τον Αμερικανό πρέσβη, υποφέρει από ένα σύνδρομο κατωτερότητας και για να αναβαθμίσει τη θέση της έναντι των συμμάχων της θα δαπανήσει για την αγορά των υποβρυχίων πόρους που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε άλλους τομείς.

Ο Στέφενσον εκτιμά επίσης ότι η Πορτογαλία διαθέτει λίγα σκάφη για τον έλεγχο και προστασία των ακτών της, την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου ναρκωτικών και της παράνομης μετανάστευσης και αλιείας. Με άλλα λόγια, ο Αμερικανός πρέσβης εκτιμά ότι η Πορτογαλία θα έπρεπε να αγοράσει μικρά και γρήγορα σκάφη για να ελέγχει τη θάλασσα γύρω από τις Αζόρες και το νότιο τμήμα της ηπειρωτικής χώρας, οι ακτές των οποίων αποτελούν Μέκκα των σύγχρονων δουλεμπόρων, που αποβιβάζουν καθημερινά εκατοντάδες μετανάστες από την υποσαχάρια Αφρική και το Μαρόκο. Οι μικρές όμως αγορές εξοπλισμού δεν αφήνουν μεγάλες μίζες, παρέλειψε να σημειώσει ο Αμερικανός πρέσβης στη Λισαβόνα. Οι παραλληλισμοί με την κατάσταση στα ελληνικά σύνορα είναι απλώς… τυχαίοι. «Με 800 χλμ. ακτογραμμών σε δύο αρχιπελάγη η αγορά 2 υποβρυχίων το 2005 δεν ήταν η σοφότερη των επενδύσεων», υπογράμμισε ο Στέφενσον, εκτιμώντας ότι «η Πορτογαλία έχει περισσότερους στρατηγούς και ναυάρχους ανά στρατιώτη από σχεδόν όλες τις άλλες ένοπλες (συμμαχικές) δυνάμεις»!

Wikileaks: «Ακριβά και άχρηστα παιχνίδια» σε μια θάλασσα ναυάρχων

104_109_YPOBRHXIA AKHS 27/04/2012 4:06 μ.μ. Page 109

110_121_MAT 27/04/2012 3:57 μ.μ. Page 110

crash

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Θα πέσει ξυλο αλυπητο, μετά τις εκλογές, αν...

“

“

110 crash Μάιος 2012

110_121_MAT 27/04/2012 3:57 μ.μ. Page 111

Το «Crash» επιχειρεί μια ανατομία στην κρατική βία των Γιώργου Σόμπολου, Δέσποινας Παπαγεωργίου

Αληθινές μαρτυρίες στο «Crash»

▲ ▲

Μιλούν πέντε θύματα που κινδύνεψε η ζωή τους και ένας άντρας των ειδικών δυνάμεων που υπερασπίζεται τη δουλειά του

«Π

οιους φυλάτε, ρε; Παιδιά του λαού είστε κι εσείς. Πατέρα συνταξιούχο έχεις, ρε, κι εσύ, γιατί στέκεσαι απέναντί μου; Πόσα σου δίνουν για να το κάνεις αυτό;» ούρλιαζε με όση δύναμη είχε στα σωθικά του ένας 65άρης σε άντρα των ΜΑΤ. Φόντο, διαδήλωση στο Σύνταγμα… Έμοιαζε να ’ρχεται μπαρουτοκαπνισμένος. Από άλλες εποχές. «Τι περιμένεις;» μου λέει, όταν είδε ότι ο ΜΑΤατζής δεν συγκινούνταν – τουλάχιστον όχι αρκετά ώστε να αυτομολήσει. «Πραιτοριανοί του συστήματος», συμπλήρωσε. «Το πρόβλημα είναι ότι δεν το καταλαβαίνουν κιόλας». Με το πρώτο δακρυγόνο τα αντανακλαστικά ακαριαία και η γνωστή ιαχή σκίζει τον αέρα: «Μπάτσοι, γουρούνια, δολοφόνοι»... Δεν πρόκειται για σκηνές πρωτόγνωρες στη χώρα μας. Από την άνοιξη του 2010, όμως, που η Ελλάδα μούδιαζε και χλώμιαζε, μπαίνοντας σε μνημονιακή τροχιά, το στέρφο γκρίζο των αθηναϊκών δρόμων πυρακτώνεται επικίνδυνα από βία και δακρυγόνα. «Άρχισε να μυρίζει ανθρώπινο κρέας», μου είπε χαρακτηριστικά μια φίλη, όταν όλα άρχιζαν να μυρίζουν φόβο. Θα είχε διαβάσει εκείνον το στίχο του Ελύτη: «Όπου ακούς τάξη, ανθρώπινο κρέας μυρίζει»… …Ίσως μάλιστα κάποιος να τον είχε ψιθυρίσει και στη «φρέσκια» τότε κυβέρνηση Παπανδρέου, όταν μετονόμασε το υπουργείο Δημόσιας Τάξης σε Προστασίας του Πολίτη… Σωστή κίνηση, είπαν κάποιοι. Έχει στόχο να υπενθυμίσει το θεσμικό ρόλο της αστυνομίας, που είναι ακριβώς αυτός: να προστατεύει τον πολίτη. Έκτοτε, όμως, η χώρα μας έμελλε να βιώσει σκηνές σαν πλάνα κλεμμένα από ταινία του Αϊζενστάιν. Σκηνή 1: Διαδηλωτές έχουν στήσει χορό στο Σύνταγμα. Ξαφνικά, τα ΜΑΤ σπέρνουν τον τρόμο: τους απωθούν βίαια, ρίχνουν χημικά. Πανικός, ουρλιαχτά. Και στο βάθος ο ήχος ενός ταμπούρλου, που εξακολουθούσε να παίζει… Σκηνή 2: Επίθεση των ΜΑΤ με χημικά στο πρόχειρο ιατρείο της πλατείας και μέσα στο μετρό. Κραυγές, ποδοπάτημα, ασφυξία. Και ξύλο. Πολύ ξύλο. Σκηνή 3: Αστυνομικοί της Ομάδας ΔΙΑΣ εφορμούν σε κόσμο που… τρώει σουβλάκια στον «Μπαϊρακτάρη». Και σε τουρίστες που βγαίνουν από το μετρό στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου... Στη μνημονιακή τροχιά η αστυνομία χαλυβδώνεται σε νέες τακτικές... Την τελευταία διετία είδαμε πολλά: «Τείχη» γυάλινα να στήνονται περιμετρικά της Βουλής, για να συγκρατήσουν την οργή του πλήθους. Είδαμε το ιστορικό κέντρο απροσπέλαστο: Κλούβες παραταγμένες σε κομβικά σημεία, για να εμποδίσουν την πρόσβαση πολιτών, ακόμα και «προληπτικά». Είδαμε την Κερατέα να μετατρέπεται σε πεδίο μάχης και τις παρελάσεις σε πόλη «κατεχόμενη» από αστυνομικές διμοιρίες, με τους πολίτες να απαγορεύεται να παρακολουθήσουν. «Και από του χρόνου η παρέλαση μπροστά από τη ΓΑΔΑ», έγραφε σκωπτικά στο Facebook γνωστός συγγραφέας. Μάιος 2012

crash 111

110_121_MAT 27/04/2012 3:58 μ.μ. Page 112

crash

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

▲ ▲

Από τύχη φαίνεται πως δεν θρηνήσαμε θύματα από την αστυνομική βία. Ενδεικτικά και μόνο αναφέρουμε το δάσκαλο Γιάννη Καύκα (χτυπήθηκε 11 Μαΐου 2011), που χαροπάλευε 19 μερόνυχτα. Το δημοσιογράφο Μανώλη Κυπραίο (15 Ιουνίου 2011), που έχασε την ακοή του από χειροβομβίδα κρότου-λάμψης. Τον πρόεδρο της Ένωσης Φωτορεπόρτερ Ελλάδας Μάριο Λώλο (5 Απριλίου 2012), που γλίτωσε για 1,5 χιλιοστό από τα νύχια του Χάρου, όταν χτυπήθηκε πισώπλατα με γκλομπ. Τα ΜΑΤ επιτέθηκαν με χημικά ακόμα και σε αυτή τη ζώσα ιστορία της Ελλάδας: τον Μανώλη Γλέζο και τον Μίκη Θεοδωράκη (12 Φεβρουαρίου 2012). Η πρώτη επίθεση (5 Μαρτίου 2010) στον Μανώλη Γλέζο έγινε με απευθείας ψεκασμό στο πρόσωπο… Κι έπεσε τόσο δακρυγόνο τα τελευταία χρόνια, που η ΕΛ.ΑΣ. υποχρεώθηκε σε έκτακτες προμήθειες. Μπαμ και πενηντάρικο. «Λεφτά υπάρχουν για χημικά, αλλά όχι για να μοιραστούν βιβλία στα σχολεία», μου είπε κάποτε ένας καθηγητής χαμογελώντας πικρά. Η Διεθνής Αμνηστία, στην ετήσια έκθεσή της για το 2011, εγκαλεί την Ελλάδα για «αδιάκριτη και υπερβολική χρήση δακρυγόνων και άλλων χημικών, καθώς και υπερβολική χρήση βίας κατά διαδηλωτών στη διάρκεια διαδηλώσεων». Και έχει καλέσει επανειλημμένα τις ελληνικές αρχές «να επιλύσουν τα χρονίζοντα συστημικά προβλήματα της αστυνόμευσης και την αποτυχία των αστυνομικών να συμμορφωθούν με τα διεθνή πρότυπα ανθρώπινων δικαιωμάτων». Σε επικοινωνία με το ελληνικό τμήμα της οργάνωσης ενημερωθήκαμε ότι σύντομα θα δημοσιευτεί ειδική έκθεση με θέμα την αστυνομική βία στην Ελλάδα. Κάπως έτσι, το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη άρχισε να κυκλοφορεί σαν το πιο σύντομο ανέκδοτο από στόμα σε στόμα. Ο δημοσιογράφος Γιώργος Αυγερόπουλος σχολίαζε μάλιστα σε άρθρο του πως θυμίζει το υπουργείο Αγάπης του Όργουελ στο «1984»... Τι άλλαξε τα τελευταία χρόνια και αρκετοί διαπιστώνουν ένταση της κρατικής καταστολής; Η διατήρηση της πολιτικής εξουσίας βασίζεται στη συναίνεση, με την «αρωγή» του κρατικού μηχανισμού καταστολής, όποτε απαιτείται, επισημαίνουν πολιτικοί επιστήμονες. Όταν η πολιτική εξουσία χάνει τη συναίνεση του εκλογικού σώματος, βασίζεται όλο και περισσότερο στο φόβο. Τότε, όμως, το έδαφος αρχίζει να υποχωρεί κάτω από τα πόδια της. Και είναι τότε ακριβώς, υποστηρίζουν αναλυτές, που η μηχανή καταστολής αρχίζει να γίνεται όλο και πιο βίαιη: γιατί, απλώς, συντηρεί το φόβο, που είναι ο μόνος τρόπος πλέον για να διατηρηθεί η πολιτική εξουσία. Σε διεθνές επίπεδο, η συναίνεση απέναντι στην πολιτική και οικονομική ελίτ μοιάζει να χάνεται. Είναι άραγε τυχαίο που το 2011, έτος που το «Time» ανέδειξε ως πρόσωπο της χρονιάς τον «Ανώνυμο Διαδηλωτή», οι βίαιες συλλήψεις 112 crash Μάιος 2012

Είναι τυχαίο, άραγε, ότι η αύξηση της αστυνομικής βίας -όπως την καταγράφουν πολλοί- παρατηρείται σε μια περίοδο που η πολιτική εξουσία χάνει ολοένα και περισσότερο τη λαϊκή συναίνεση και νομιμοποίηση; διαδηλωτών πολλαπλασιάστηκαν – από την Ισπανία και τις ΗΠΑ μέχρι την Αίγυπτο, όπου αστυνομικοί έσερναν διαδηλώτριες στο έδαφος; Είναι άραγε τυχαίο που στην Ελλάδα των σκληρών μέτρων λιτότητας πολλοί διαπιστώνουν κλιμάκωση της αστυνομικής βίας; Και τι θα γίνει αν, μετά τις εκλογές, συνεχίσουν να λαμβάνονται επώδυνα μέτρα για την πλειοψηφία του ελληνικού λαού, εξαερώνοντας τα –όποια– υπολείμματα συναίνεσης; Πόσο ξύλο θα πέσει; Σε μια τέτοια ατμόσφαιρα, διαρκώς επιδεινούμενης μαζικής ψυχολογίας, η αυξημένη –όπως καταγράφεται– αστυνομική βία επιχειρείται να δικαιολογηθεί με το επιχείρημα της προστασίας της δημοκρατίας. Μιας δημοκρατίας που όμως τυγχάνει να έχει ριχτεί στον Καιάδα, με την εφαρμογή ενός Μνημονίου το οποίο κουρελιάζει το Σύνταγμα και το οποίο η τότε κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ δεν μπήκε καν στον κόπο να περάσει από τη Βουλή προς κύρωση. Μιας δημοκρατίας όπου ψηφίζονται νόμοι όπως ο «τυποκτόνος» και ο περί ευθύνης υπουργών. Μήπως η αύξηση της κρατικής καταστολής επιχειρεί απλώς να «τιμωρήσει» όσους «χαλάνε τη βιτρίνα» μιας τελικά ψευδεπίγραφης δημοκρατίας – των αστέγων, των ανέργων, των ανθρώπων με τα δολοφονημένα όνειρα; Η «τάξη» σήμερα επιβάλλεται με την έννοια που της δίνουν οι υπερασπιστές του Μνημονίου, εκείνη της «τάξης των νοικοκυραίων». Και σε

αυτήν καλείται ο λαός να υπακούσει. Είναι η «τάξη» που θεωρεί ότι οι διαδηλώσεις «βλάπτουν την εικόνα της χώρας στο εξωτερικό» και «μειώνουν την κίνηση στο εμπορικό κέντρο». Και προωθούν νομοσχέδια για να τις καταπνίξουν. Εκείνη η «τάξη» που «βλέπει» σπασμένα μάρμαρα στα πρωτοσέλιδα μεγάλων εφημερίδων όταν στο Σύνταγμα έχουν σπάσει κεφάλια. Όπως μαρτυρούν αστυνομικές πηγές, το σύστημα παρακολούθησης στη διοίκηση των ΜΑΤ γνωρίζει ανά πάσα στιγμή πού βρίσκεται η κάθε διμοιρία και είναι ζήτημα λεπτών να εντοπίσει ποιος σήκωσε το γκλομπ του και ποιον χτύπησε. Τίθεται λοιπόν το ερώτημα: Εάν στόχος είναι η προστασία της δημοκρατίας, γιατί οι ΕΔΕ δυσκολεύονται τόσο να εντοπίσουν όσους, μέσα από το αστυνομικό σώμα, καταχρώνται εξουσία; Το «Crash» προσπάθησε να διερευνήσει το φαινόμενο της υπερβολικής χρήσης βίας από την αστυνομία. Μιλήσαμε με έναν άντρα των ΜΑΤ. Και με πέντε θύματα. Κι αν εστιάσαμε στις σχετικές μαρτυρίες δημοσιογράφων-φωτορεπόρτερ, είναι, όχι επειδή η υγεία και η σωματική τους ακεραιότητα έχει μεγαλύτερη αξία από οποιουδήποτε πολίτη, αλλά επειδή φέρουν διπλή ιδιότητα: του θύματος και του «οφθαλμού» του πολίτη, έχοντας καλύψει κατ’ επανάληψη τους φλεγόμενους δρόμους και τις πλατείες της οργής… Δέσποινα Παπαγεωργίου

110_121_MAT 27/04/2012 3:58 μ.μ. Page 113

Εργαζόμενος είμαι κι εγώ, ρε γαμώτο, παίρνω 800 ευρώ, το πολύ 900 με τις υπερωρίες

”

«Ε

ργαζόμενος είμαι κι εγώ, ρε γαμώτο, παίρνω 800 ευρώ, το πολύ 900 με τις υπερωρίες, τρώω πέτρες και μολότοφ από τους αναρχικούς επί ώρες και ο κόσμος, αντί να πει ένα “ευχαριστώ” που τους έσωσα τις περιουσίες, όχι πάντα δυστυχώς με επιτυχία, μας βρίζει νυχθημερόν». Οι κουβέντες του Γιάννη, στελέχους των ΜΑΤ, βγαίνουν με παράπονο από το στόμα του. Με παθιασμένη φωνή μιλάει στο «Crash» για τη δουλειά του, την οποία υπερασπίζεται όσο τίποτε άλλο, χωρίς να τονίζει ότι σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν γίνει και λάθη, ενώ το παράπονο είναι εμφανές όταν έρχεται η κουβέντα στα οικονομικά. «Κι εμένα μου έκαναν μείωση, κι εγώ έχω ένα δάνειο και είμαι ιδιαίτερα πιεσμένος», λέει, αλλά να τα παρατήσει ή να βρει και μια δεύτερη δουλειά είναι σκέψεις που ακόμη δεν έχουν περάσει από το μυαλό του.

«Είμαι ΜΑΤατζής και μ’ αρέσει»

Ματατζής “καιΕίμαι γουσταρω

”

▲ ▲

να δέρνω...

Αυτή τη φράση πρέπει να την είπε τουλάχιστον 6-7 φορές ο Γιάννης κατά τη διάρκεια της κατ’ ιδίαν συνομιλίας μας σε καφετέρια στου Ζωγράφου. Δεν θέλω φωτογραφίες, με παρακάλεσε, για λόγους ασφαλείας κυρίως. Κοντά στα 30, με μοντέρνα εμφάνιση, ένας νέος σαν όλους τους άλλους που βρίσκονται στην καφετέρια. Το μάτι του όμως έπαιζε συνέχεια, σαν να τσέκαρε όσους έμπαιναν κι έβγαιναν. «Ποτέ δεν ξέρεις», μου λέει, «τι μπορεί να προκύψει. Οι κουκουλοφόροι μάς γνωρίζουν και τους γνωρίζουμε κι εμείς, αφού σε κάθε επεισόδιο, θες δεν θες να το πιστέψεις, είναι οι ίδιοι». «Δηλαδή, τι εννοείς», τον ρωτώ. «Είναι απλό, τα επεισόδια στην Αθήνα προκαλούνται από περίπου 700-1.000 άτομα. Αυτός είναι ο σκληρός πυρήνας των αναρχικών, όπως εγώ τον έχω αντιληφθεί. Τα ίδια πρόσωπα κάθε φορά. Μόνο που από τα Δεκεμβριανά κι έπειτα ανά διαστήματα εμφανίζονται και αρκετοί άσχετοι, μάλλον απλοί πολίτες, οι οποίοι θεωρούν μαγκιά να μας πετάξουν μια πέτρα, αλλά αυτοί δεν είναι ο στόχος μας». Ανάμεσα σε αυτούς τους 1.000, όπως μας τονίζει, υπάρχουν και αρκετοί Αλβανοί, Βούλγαροι και άλλοι αλλοδαποί, οι οποίοι έχουν μπει χοντρά στο «παιχνίδι». Μάιος 2012

crash 113

110_121_MAT 27/04/2012 3:58 μ.μ. Page 114

crash

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

▲ ▲

«Το άσχημο είναι ότι εξαιτίας των “χαρτογιακάδων” του Σώματος, που παίζουν παιχνίδια στην πλάτη της αστυνομίας, ο κόσμος πλέον δεν μας βλέπει κοντά του, αλλά μας έχει απέναντί του, και αυτό δεν το δέχομαι. Κι εμείς είμαστε εργαζόμενοι, και μάλιστα χαμηλόμισθοι πλέον, με όλες αυτές τις περικοπές. Έχω ένα επισκευαστικό δάνειο για το σπίτι που μένω, σε τρεις μήνες τελειώνουν οι δόσεις για το μηχανάκι 250 κυβικών που αγόρασα πριν από ένα χρόνο και κάτσε βάλε κάτω τα έξοδα που έχω, όπως όλος ο κόσμος, φόρους, ΔΕΗ, ΟΤΕ, βενζίνες. Νομίζεις ότι βγαίνω εύκολα κάθε μήνα;» με ρωτάει με παράπονο.

Οι αναρχικοί είναι κλέφτες και καλοπερασάκηδες Αφού ολοκλήρωσε τη φράση του, του έκανα την ερώτηση που ακούω συχνά στους δρόμους κατά τη διάρκεια κινητοποιήσεων: «Γιατί δεν τα παρατάς να κάνεις μια άλλη δουλειά;». Χαμογέλασε, με κοίταξε με νόημα, καταλαβαίνοντας πού πήγαινα την κουβέντα. «Γιατί, ρε φίλε», μου λέει, «για να αφήσω αυτούς τους τυχοδιώκτες να διοικούν τη ζωή μου; Γιατί, θες δεν θες να το πιστέψεις, όταν 200.000 κόσμου συγκεντρώνονται στο Σύνταγμα και θέλουν να βροντοφωνάξουν κατά του Μνημονίου και περίπου 400 άτομα αρχίζουν τα επεισόδια, ενώ όλοι οι υπόλοιποι τραβιούνται πίσω αρνούμενοι να συμμετάσχουν σε αυτά, είναι αυτό δημοκρατία; Ναι, ρε, γι’ αυτό μου αρέσει που είμαι ΜΑΤατζής. Κυνηγάω αυτούς που θέλουν να καταλύσουν τη δημοκρατία. Αυτή είναι η δουλειά μου, αλλά αυτό πιστεύω κιόλας. Αρνούμαι να παραδώσω τη χώρα μου σε μια χούφτα κουκουλοφόρους-μηδενιστές που θέλουν να καταστρέψουν τα πάντα. Για ρώτα τους αυτούς, έχουν δουλέψει ποτέ στη ζωή τους, έχουν δημιουργήσει κάτι με δικά τους λεφτά ή γουστάρουν να ζουν σε κοινόβια, με φράγκα που βγάζουν από ληστείες, μπούκες σε μαγαζιά δίπλα στο Πολυτεχνείο, ακόμη και με νταβατζιλίκι που πουλάνε σε μαγαζιά των Εξαρχείων; Μην κοροϊδευόμαστε», μου λέει αηδιασμένος.

Δεν ξέρω πόσα χρόνια θα αντέξω στα ΜΑΤ «Κατά προσέγγιση, ο μέσος όρος ηλικίας των ατόμων που στελεχώνουν τα ΜΑΤ είναι γύρω στα 30. Δεν αντέχεις πάνω από τα 37 στα ΜΑΤ», μας λέει ο Γιάννης. Το γιατί είναι πολύ απλό: «Κάθε ημέρα σκληρή εκπαίδευση, σκοπιές στο σπίτι μας (οι εγκαταστάσεις των ΜΑΤ στου Γουδή) και, το σημαντικότερο, ατελείωτες ώρες μπροστά από τη Βουλή ή άλλους στόχους κατά τη διάρκεια των κινητοποιήσεων. Και δεν είναι μόνο ότι κάθεσαι επί ώρες σε ένα σημείο, πολλές φορές κυνηγάμε τρέχοντας σε ολόκληρη την Αθήνα τους κουκουλοφόρους. Ε, δεν είναι και η πιο εύκολη δουλειά. Τουλάχιστον, όμως, μου αρέσει».

114 crash Μάιος 2012

110_121_MAT 27/04/2012 3:58 μ.μ. Page 115

Η μάνα μου κάνει κάθε μέρα το σταυρό της Τον ρώτησα εάν λέει με ευκολία στον κόσμο τι δουλειά κάνει. Με δισταγμό μου απάντησε θετικά. «Εντάξει», μου λέει, «είναι πολλοί που δεν μας αποδέχονται ως εργαζόμενους, αλλά μέχρι στιγμής δεν “χάλασε” κάποια γνωριμία επειδή είμαι αστυνομικός. Η μάνα μου κάθε μέρα κάνει το σταυρό της που γυρνάω σπίτι. Είμαι σίγουρος ότι θα ήθελε να ήμουν σε κάποια άλλη υπηρεσία της αστυνομίας, αλλά δεν μου το έχει πει ακόμη. Το Δεκέμβριο με τον Γρηγορόπουλο είχαμε να μιλήσουμε τέσσερις μέρες και εν συνεχεία κατάλαβα ότι πρέπει να τρελάθηκε από την αγωνία έως ότου είδε ότι είμαι καλά». «Ξέρεις», μου είπε σε κάποια στιγμή της κουβέντας μας, με απολογητικό ύφος, «την ώρα που κυνηγούσαμε μια ομάδα κουκουλοφόρων στην Ακαδημίας πριν από ένα χρόνο, συλλάβαμε δύο από αυτούς και ο ένας ήταν γνωστός μου. Κόλλησα, γιατί με το παιδί γνωριζόμασταν χρόνια. Σκέφτηκα προς στιγμήν να πω στους υπόλοιπους να τον αφήσουν να φύγει, αλλά πώς να το πεις στους συναδέλφους σου, όταν ο φίλος σου πετούσε πέτρες και ποιος ξέρει τι άλλο εναντίον τους;».

Πολλοί υψηλόβαθμοι αστυνομικοί είναι πολιτικάντηδες

Η φωτορεπόρτερ Τατιάνα Μπόλαρη υπήρξε ένα από τα θύματα της υπερβολικής χρήσης βίας από την αστυνομία. «Δεν έχεις δικαίμωα να το κάνεις αυτό», φώναζε στον αστυνομικό, ενώ εκείνος εξακολουθούσε να της επιτίθεται

▲ ▲

«Δυστυχώς, από το βαθμό του αστυνομικού διευθυντή και πάνω οι θέσεις καταλαμβάνονται όχι με κριτήρια απόδοσης, αλλά βάσει πολιτικών γνωριμιών», μου λέει ο Γιάννης όταν η κουβέντα φτάνει στην αστυνομία. «Για αυτόν το λόγο δεν έχει γίνει τίποτε όλα αυτά τα χρόνια στην αστυνομία. Όλοι φοβούνται τη σκιά τους, δεν θέλουν να αναλάβουν την ευθύνη για τίποτε και όλο τη μεταθέτουν σε άλλους. Και φυσικά, τα λάθη δεν βαραίνουν ποτέ τους ίδιους, αλλά εμάς τους χαμηλόβαθμους. Γιατί δεν μπαίνουν στο Πολυτεχνείο και στην ΑΣΟΕΕ να δούμε πόσα κλεμμένα υπάρχουν εκεί μέσα, που το έχουν μετατρέψει σε κοινόβιο και γιάφκα οι αναρχικοί;» με ρωτάει με νόημα. «Εμείς είμαστε ευθυνόφοβοι κι εσείς (οι δημοσιογράφοι) λειτουργείτε πολλές φορές όπως σας επιβάλλουν οι πολιτικοί. Δεν το αρνήθηκα ότι υπάρχουν φορές που τα μέσα περνούν μια γραμμή που επιλέγουν οι διευθυντές κατόπιν συνεννόησης με πολιτικά πρόσωπα». «Εάν δεν φύγουν οι πολιτικοί από το Σώμα», μου ανέφερε τελειώνοντας, «τίποτε δεν θα αλλάξει προς το καλύτερο. Εάν γίνει κάτι τέτοιο, θα δεις πόσο θα αλλάξουν τα πράγματα». Η κουβέντα δεν μπορούσε να κρατήσει παραπάνω, ο Γιάννης έπρεπε να πιάσει δουλειά, θα πήγαινε στην Ιπποκράτους με τη διμοιρία του, ως στατική δύναμη. Ελπίζω την άλλη φορά που θα τα πούμε τα πράγματα να είναι καλύτερα, με κοίταξε με αισιοδοξία και αφού με χαιρέτησε, έφυγε με γοργό βήμα. Μάιος 2012

crash 115

110_121_MAT 27/04/2012 3:58 μ.μ. Page 116

crash

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

«Κ

116 crash Μάιος 2012

”

αταρχάς, σιδερένιος», λέω στον πρόεδρο της Ένωσης Φωτορεπόρτερ Ελλάδας Μάριο Λώλο μόλις σηκώνει το τηλέφωνο. «Είμαι σιδερένιος, μου έβαλαν τιτάνιο», μου απαντά. «Με έκαναν και τιτάνιο πρόεδρο και τιτάνιο φωτορεπόρτερ». Θέλει μεγάλη ψυχή για να κάνεις χιούμορ μετά από τέτοια περιπέτεια, σκέφτομαι. « Ήταν ψυχρό χτύπημα, δολοφονικό», λέει. «Αυτός που με χτύπησε στο κεφάλι με το γκλομπ ανάποδα ήξερε ότι σε αυτό το σημείο και με αυτό το όργανο συνήθως είναι τραγικά τα αποτελέσματα. Ήθελε να προκαλέσει ζημιά. Δεν υπήρχαν διαδηλωτές παρά μόνο δημοσιογράφοι και φωτορεπόρτερ. Ήθελαν να μας διώξουν μπροστά απ’ τη Βουλή. Φώναζαν ότι έχουν εντολή για εκκαθάριση. Απαντούσαμε ότι κάνουμε ήρεμα τη δουλειά μας, η Βουλή για μας είναι η καρδιά της δημοκρατίας. Είναι αδιανόητο να εκδιώκονται οι δημοσιογράφοι. Το χτύπημα είναι από τα θανατηφόρα». Χρειάστηκε λεπτή χειρουργική επέμβαση για να σωθεί και για να μη του μείνει μόνιμη βλάβη, λέει: «Κάταγμα 1,5 εκ. κι εκτεταμένες κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις δείχνουν τυφλή εχθρότητα, ήθελε να με τσακίσει». Και προσθέτει: «Μέσα στον εφιάλτη που έζησα ήταν πλατιά και συγκινητική αλληλεγγύη. Ευχαριστώ τους συναδέλφους και όλο τον κόσμο». Και ο δημοσιογράφος Μανώλης Κυπραίος τι έχει να πει σχεδόν ένα χρόνο μετά την περιπέτειά του; «Ειλικρινά, υπάρχουν στιγμές, όπως τώρα, που δεν μπορείς να πεις λέξη. Όχι γιατί δεν μπορείς να αρθρώσεις, αλλά γιατί δεν μπορείς να σχολιάσεις. Ένα πράγμα μόνο περιμένω: τη δικαίωση και τη δικαιοσύνη. Τίποτε άλλο. Ούτε θέλω να εκδικηθώ κάποιον, ούτε “αίμα αθώων” επιθυμώ. Αυτό που θα ζήταγε κάθε πολίτης στην Ελληνική Δημοκρατία αν του συνέβαινε κάτι τέτοιο». «Πώς προχωρά η προσπάθεια για την αποκατάσταση της υγείας σου;» «Προχωρά… Τρόπος του λέγειν», μου απαντά. «Ένα μέρος της υγείας μου θα αποκατασταθεί κι αυτό θα δούμε πότε. Έχω κάνει ήδη την πρώτη επέμβαση κοχλιακού εμφυτεύματος και θα κάνω και δεύτερη, διορθωτική στο ίδιο εμφύτευμα. Για να ακούσω “μηχανικούς ήχους”. Και αυτούς περιορισμένους. Αλλά η βάδισή μου δεν θα διορθωθεί ποτέ. Όπως και πολλά άλλα. Αλλά τουλάχιστον παραμένω όρθιος, έστω και με μπαστούνι. Θεωρώ ότι το μεγαλύτερο επίτευγμα ενός ανθρώπου, ενός λαού, είναι να τον ρίξουν κάτω και να καταφέρει να σηκωθεί. Εγώ, χάρη στους απλούς Έλληνες και στη δεύτερη οικογένειά μου, τους συναδέλφους μου, σηκώθηκα. Από την πρώτη στιγμή τόσο η ΠΟΕΣΥ και η ΕΣΗΕΑ όσο και ο ΕΔΟΕΑΠ ήταν στο πλευρό μου και η αλληλεγγύη τους ήταν έμπρακτη. Ανθρώπινη. Είναι πραγματικά σπουδαίο μέσα σε αυτόν το χαλασμό να βλέπεις τόση ανθρωπιά. Σου δίνει ελπίδα και δύναμη». «Ήμασταν αμιγώς δημοσιογραφική ομάδα, είχαν τελειώσει τα επεισόδια και σχεδόν η συγκέντρωση», θα μου πει η φωτορεπόρτερ Τατιάνα

τόση βια δεν είναι τυχαια...

”

110_121_MAT 27/04/2012 3:58 μ.μ. Page 117

Θύματα, αθώοι πολίτες

Ο αντιπρόεδρος της ΠΟΕ-ΟΤΑ Γιώργος Χαρίσης, ο οποίος τραυματίστηκε από άνδρες των ΜΑΤ κατά το διήμερο των κινητοποιήσεων στις 28-29 Ιουνίου

ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ, ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΕΡ

Αύξηση της αστυνομικής βίας «Γενικεύεται η αστυνομική βία, γίνεται αγριότερη, εκδηλώνεται χωρίς λόγο αρκετές φορές», μου λέει ο Μάριος Λώλος. «Οι δυνάμεις τις καταστολής κάνουν επίδειξη αυταρχισμού και βίας, λες και ενοχλούνται από την παρουσία

▲ ▲

Οι περισσότερες περιπτώσεις ανθρώπων που εγώ τουλάχιστον έχω καταγράψει με το φακό μου να πέφτει η μισή διμοιρία πάνω τους δεν είναι με καλυμμένο πρόσωπο

Μπόλαρη. «Όταν έγινε η εκκαθάριση της πλατείας Συντάγματος και είχαν απομακρύνει τους διαδηλωτές στο κάτω μέρος της πλατείας, οι διμοιρίες κινήθηκαν εναντίον ημών. Ήθελαν να μας απομακρύνουν από το συγκεκριμένο σημείο. Και αυτό δεν έγινε με ομαλό τρόπο. Έγινε με τρόπο ανήλεο. Δηλαδή, ο συγκεκριμένος αστυνομικός ο οποίος επιτέθηκε σ’ εμένα, με έβριζε, δήλωνα την ιδιότητά μου, με χτύπαγε με την ασπίδα κι ενώ του φώναζα “δεν έχεις δικαίωμα να μου συμπεριφέρεσαι με αυτόν τον τρόπο, είμαι επαγγελματίας κι έχω δικαίωμα να βρίσκομαι εδώ”. Και γι’ αυτό ζητούσα από κάποιον που θεώρησα ότι είναι διμοιρίτης: “Πες του να βγάλει το κράνος του για να δω το πρόσωπό του”».

«Οι περισσότερες περιπτώσεις ανθρώπων που εγώ τουλάχιστον έχω καταγράψει με το φακό μου να πέφτει η μισή διμοιρία πάνω σε έναν άνθρωπο δεν είναι με καλυμμένο πρόσωπο. Εγώ τουλάχιστον δεν έχω καταγράψει ανθρώπους που να τους συλλαμβάνουν και να έχουν καλυμμένα τα πρόσωπά τους», λέει στο «Crash» η Τ. Μπόλαρη, αποσυνθέτοντας τη συνήθη δικαιολογία της αστυνομίας ότι είχε στόχο τους κουκουλοφόρους. «Ο κάθε αστυνομικός ξέρει πάρα πολύ καλά να κάνει τη δουλειά του. Ξέρει πάρα πολύ καλά ποιος διαπράττει και ποιος δεν διαπράττει αδίκημα. Να συλλαμβάνεις έναν άνθρωπο και τον κλοτσάς μαζί με τρεις ή τέσσερις, για μένα δεν αποτελεί συνήθη διαδικασία σύλληψης, είναι βαρβαρότητα. Όπως και το να ρίχνεις δακρυγόνα, ακόμα και μέσα στο μετρό». «Η αστυνομία πρέπει επιτέλους να καταλάβει πως ρόλος της είναι η αστυνόμευση και όχι η καταστολή», θα πει ο Μ. Κυπραίος. «Ας συλλάβει τους “γνωστούς-αγνώστους” που δημιουργούν τα επεισόδια κι ας μην κάνει επίδειξη δύναμης με τον πιο βάρβαρο τρόπο απέναντι σε άμαχους πολίτες. Δεν γίνεται αυτούς που έχουν ορκιστεί να προασπίζουν, να τους χτυπούν και να γεμίζουν τα σωθικά τους με χημικά. Μα πού στην ευχή βρισκόμαστε;» Οι «προληπτικές» συλλήψεις, σε διαδηλώσεις, αλλά και σε περιοχές όπως τα Εξάρχεια, εντάσσονται στο όλο πλαίσιο που, κατά τη γνώμη κάποιων, αποσκοπεί στη δημιουργία κλίματος εκφοβισμού. «Και ξαφνικά, χωρίς καμιά αιτία, τουλάχιστον από την πλευρά μου, βρέθηκα με μια ντουζίνα νοματαίους διαφόρων εθνικοτήτων και ένα φωτοτυπικό σε ένα κελί 4 επί 5, διήμερο στον “εξωτικό παράδεισο” της ΓΑΔΑ», θα πει στο «Crash» o Β.Μ. «Γιατί με κατηγορούσαν; Διατάραξη κοινής ειρήνης με επιβαρυντικό τα καλυμμένα χαρακτηριστικά, πρόκληση καταστροφών και αντίσταση κατά της αρχής. Πραγματική αιτία; Νομίζω τα λόγια του αρχιφύλακα στη διαμαρτυρία μου για την άδικη σύλληψή μου “Γιατί μένεις Εξάρχεια; Γιατί βγήκες τέτοια μέρα από το σπίτι σου; Γι’ αυτό θα πας φυλακή”. Βλέπετε ήταν παραμονές της επετείου της δολοφονίας του Αλέξη Γρηγορόπουλου και επικρατούσε από ό,τι φάνηκε μια άτυπη απαγόρευση κυκλοφορίας ή, πιο σωστά, μια ποινικοποίηση της κυκλοφορίας στην περιοχή των Εξαρχείων». Και συνεχίζει: «Ξεκινώντας από απειλές ότι θα φροντίσουν να χάσεις τη δουλειά σου μέχρι ότι θα φροντίσουν να σε κλείσουν μέσα με κάθε τρόπο και θα σε κυνηγήσουν ακόμα και να αθωωθείς. Σαν να λέμε σε έχουν σταμπάρει. Γιάννης Αγιάννης ένα πράγμα;».

Μάιος 2012

crash 117

110_121_MAT 27/04/2012 3:58 μ.μ. Page 118

crash

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

▲ ▲

μας. Τη μέρα που χτυπήθηκα εγώ χτυπήθηκαν κι άλλοι, όπως συνάδελφοι αστυνομικού και ελεύθερου πολιτικού ρεπορτάζ. Να θυμίσω τον Άρη Μεσσήνη, τον Μανώλη Κυπραίο, που έμεινε ανάπηρος, την Τατιάνα Μπόλαρη, τον πρόεδρο της ΕΣΗΕΑ, Δημήτρη Τρίμη. Κάθε φορά δημοσιογράφοι και φωτορεπόρτερ πληρώνουν με το αίμα τους και κίνδυνο της ζωής τους την αποστολή τους. Θέλουν να τους τσακίσουν, να τους σακατέψουν, για να τους φοβίσουν και να τους καταργήσουν, να μην είναι μάρτυρες της αλήθειας». «Όντως τα τελευταία χρόνια στις πορείες και τις συγκεντρώσεις διαπιστώνουμε ότι κλιμακώνεται η αστυνομική βία. Και όχι μόνο απέναντι σ’ εμάς, τους εκπροσώπους των ΜΜΕ, αλλά και στους πολίτες που διαδηλώνουν», λέει στο «Crash» η Τατιάνα Μπόλαρη. Και ο Μανώλης Κυπραίος συμφωνεί: «Σαφέστατα υπάρχει μια ποιοτική και ποσοτική κλιμάκωση της βίας εναντίον όλων. Και κατά των ανθρώπων του Τύπου... και κατά των απλών συμπολιτών μας, που διαμαρτύρονται ζητώντας το αυτονόητο. Τη χαμένη αξιοπρέπειά τους». Για να πει απερίφραστα: «Θεωρώ απαράδεκτη τη συμπεριφορά των αστυνομικών οργάνων. Για μένα χρειάζεται επανεξέταση και επανεκπαίδευση των αστυνομικών. Και δεν το λέω μόνο εγώ. Το λένε οι έρευνες των ψυχολόγων της ΕΛ.ΑΣ., το λένε και εκθέσεις της ΠΟΑΣΥ». Μου λέει ότι προσπάθησε να μην ξανασυμβεί περιστατικό υπερβολικής βίας: «Τρεις μήνες μετά την επίθεση που δέχθηκα μίλησα στα ΜΑΤ. Τους ζήτησα να μη θρηνήσουμε θύματα. Δυστυχώς όμως, οι εκκλήσεις μου “έπεσαν στο κενό”», λέει και μνημονεύει το τελευταίο περιστατικό, του Μάριου Λώλου. «Είμαστε άμαχοι και είναι πάνοπλοι», προσθέτει. «Η μόνη ασπίδα μας είναι η δημοκρατία, οι πολίτες και η ελευθερία του να μεταδίδουμε ό,τι βλέπουμε. Έχουμε μόνο το δέρμα και το αίμα μας απέναντι στα γκλομπ, τα χημικά, τις χειροβομβίδες κρότου-λάμψης και τα όπλα. Αυτά έχουμε. Μπροστά στους αστυνομικούς που δεν φέρουν καν ούτε διακριτικούς αριθμούς για να κρύβονται σαν τις μαύρες σκιές ενός εφιάλτη».

Μεμονωμένα περιστατικά ή πολιτική εντολή; «Υπάρχει σχέδιο και για να μην μπορούν οι δημοσιογράφοι και οι φωτορεπόρτερ να είναι αυτόπτες, να απεικονίζουν τα γεγονότα και να μεταδίδουν τι βλέπουν», καταγγέλει ο Μάριος Λώλος. «Το σχέδιο προβλέπει τη χρήση βίας και συγκαλύπτει τις ευθύνες. Δεν υπάρχει καμιά προστασία και καμιά διαφάνεια. Πριν απ’ το βαρύτατο τραυματισμό μου έχω καταθέσει και σε άλλες ΕΔΕ, χωρίς να αποκαλυφθεί τίποτε. Για μένα σημαίνει ότι υπεύθυνοι λένε “Εγώ Δεν Είδα”. ακόμα και όταν μπροστά τους έχουν φωτογραφίες. Ανεξέλεγκτη κι επικίνδυνη βία και συγκά118 crash Μάιος 2012

ΜΑΡΙΟΣ ΛΩΛΟΣ, ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΕΡ

Ήταν ψυχρό χτύπημα, δολοφονικό. Αυτός που με χτύπησε ήθελε να προκαλέσει ζημιά... Γενικεύεται η αστυνομική βία, γίνεται αγριότερη

” ”

ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΥΠΡΑΙΟΣ, ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

Τελικά, ΕΔΕ τι σημαίνει: Ένορκη Διοικητική Εξέταση ή Εμείς Δεν Ευθυνόμαστε;

λυψη των υπευθύνων είναι κίνδυνος για τον πολίτη και τη δημοκρατία». Τα περιστατικά δεν μπορεί να είναι μεμονωμένα, μου λέει η Τ. Μπόλαρη: «Έχουμε καταγράψει πολλά τον τελευταίο χρόνο. Είναι εμφανές ότι είμαστε επαγγελματίες, ξεχωρίζουμε, δηλώνουμε και την ιδιότητά μας συνεχώς, δεν μπορεί να ισχυριστεί κάποιος ότι μπερδεύτηκε ή ότι ήταν μεμονωμένο περιστατικό». Ακούγεται οργισμένη. «Εμείς μετά το τελευταίο περιστατικό του Μάριου αναρωτιόμαστε πραγματικά ο επόμενος τι ακριβώς θα είναι... Μας είπαν ότι έπρεπε να φοράμε γιλέκα. Δηλαδή τι θα σημαίνει το γιλέκο αν εγώ το φοράω; Η ιδιότητά μου είναι εμφανής. Γιλέκα φοράνε σε εμπόλεμες ζώνες». Υπάρχει πολιτική εντολή; ρωτώ τον Μανώλη Κυπραίο. «Εύχομαι να μην υπάρχει ή υπάρξει πολιτική εντολή. Δεν το ξέρω. Όταν όμως οι επιθέσεις κατά ανθρώπων του Τύπου γίνονται μία, γίνονται δύο, γίνονται τρεις και η πολιτεία, το συντεταγμένο κράτος, δεν αντιδρά, τότε αυτό σε βάζει σε υποψίες πως “κάτι σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της Δανιμαρκίας”. Και για να ξεκαθαρίσουμε κάτι», μου λέει, «εγώ δεν έχω “προσωπικά” ή “βεντέτα” με κανέναν αστυνομικό. Ξέρω πως λειτουργούν και επιχειρούν υπό δύσκολες συνθήκες, καταδιώκοντας το κοινό ποινικό έγ-

κλημα, που έχει φτάσει στα ύψη λόγω της κρίσης. Όμως, αυτά τα “καρκινώματα” πρέπει από μόνη της η αστυνομία πρωτίστως να τα αποβάλλει. Γιατί ο κίνδυνος “μετάστασης” είναι πιο ορατός από ποτέ. Και θα γυρίσουμε πίσω σε άλλες εποχές, με το λαό να βρίσκεται κοινωνικά και ηθικά απέναντι από την αστυνομία». Σύμφωνα με την Έρευνα της Ένωσης Φωτορεπόρτερ, το 41% των Ελλήνων φωτορεπόρτερ έχει υποστεί βία σε πορεία-διαδηλώσεις έναντι του 4% που δηλώνει ότι έχει υποστεί βία στο πολεμικό ρεπορτάζ! Το 25% έχει υποστεί βία από αστυνομικό και το 21% από ομάδα αστυνομικών! «Αν οι ένοχοι δεν βρεθούν και δεν τιμωρηθούν, θα είναι ήττα για τη δημοκρατία. Για το ίδιο μας το κράτος. Γιατί έτσι οι ένοχοι θα μπορούν ελεύθερα να συνεχίζουν το “έργο” τους, χωρίς να φοβούνται τη σπάθη της δικαιοσύνης. Τη σπάθη της δημοκρατίας», λέει στο «Crash» o Μανώλης Κυπραίος. «Ειλικρινά, αγνοώ πού βρίσκεται η υπόθεσή μου, μιας και η ΕΛ.ΑΣ. ακόμη ανακρίνει και εξετάζει τα στοιχεία. Φαντάζομαι κάτι τέτοιο συμβαίνει και στην περίπτωση του συναδέλφου Μάριου Λώλου, που η φυσική και πολιτική ηγεσία είχε πει πως εντός 48 ωρών θα δώσει τα στοιχεία αυτών που τον τραυμάτισαν πισώπλατα, αλλά έκτοτε τίποτα». Και θέτει εύγλωττα το πρόβλημα με ένα ερώτημα:

110_121_MAT 27/04/2012 3:58 μ.μ. Page 119

Στο φορείο, ο Μάριος Λώλος, που μετά το χτύπημα με γκλομπ υποβλήθηκε σε λεπτή χειρουργική επέμβαση. Πίσω, ο Μανώλης Κυπραίος, που έχασε την ακοή του πέρυσι όταν άντρας των ΜΑΤ του πέταξε χειροβομβίδα κρότου-λάμψης

«Ειλικρινά, αναρωτιέμαι: ΕΔΕ σημαίνει: Ένορκη Διοικητική Εξέταση ή Εμείς Δεν Ευθυνόμαστε; Ας ελπίσουμε στο πρώτο».

ΕΛ.ΑΣ. «goes global»: Διεθνές «βραβείο βαρβαρότητας»

▲ ▲

« Έχω καλύψει συγκρούσεις διαδηλωτών με την αστυνομία σε διάφορα μέρη του κόσμου εκτός της Ελλάδας, όπως στην Αργεντινή, την Ιταλία, τη Βολιβία και το Μεξικό. Ειδικά στο Μεξικό, οι αστυνομικοί, όπως γνωρίζουν πολλοί, θεωρούνται άγριοι, ανεκπαίδευτοι και διεφθαρμένοι. Όμως, αυτό που έζησα και κατέγραψα τόσο εγώ όσο και οι συνεργάτες μου χθες, Τετάρτη 29/6, στο Σύνταγμα ξεπερνάει σε αγριότητα κάθε όριο. Η Ελληνική Αστυνομία παίρνει δίκαια και με διαφορά το “βραβείο βαρβαρότητας”. Μιας βαρβαρότητας που καμία σχέση δεν είχε με καταστολή, αλλά ήταν ένα συνεχές φλερτ με το θάνατο», έγραφε ο δημοσιογράφος Γιώργος Αυγερόπουλος σε άρθρο του (1/7/2011), σημειώνοντας: «Από θαύμα δεν θρηνήσαμε νεκρούς». Στο ίδιο άρθρο παρέθετε και σχόλιο Ισπανού δημοσιογράφου που εργαζόταν για το Al Jazeera: «Μα καλά, τι αστυνομία είναι αυτή που έχετε; Είστε μέλος της Ε.Ε., τουλάχιστον ακόμα».

Ο Αυγερόπουλος, που δέχθηκε χτύπημα ΜΑΤατζή, κατέληγε: «Στην Οαχάκα, όταν με είχαν στριμώξει με τον καμεραμάν μου οι Μεξικανοί αστυνομικοί, που όπως είπαμε θεωρούνται άγριοι, ανεκπαίδευτοι και διεφθαρμένοι, τους φώναξα “δημοσιογράφος” και δεν με πείραξαν. Στη χώρα μου τις έφαγα για πρώτη φορά». Κάποια άλλα περιστατικά, όπως η εισβολή των ΜΑΤ με δακρυγόνα στο πρόχειρο ιατρείο της πλατείας Συντάγματος, θύμιζε Κόσοβο… «Εκείνη τη στιγμή εγώ προσωπικά ένιωθα ότι ζούσα μια εμπόλεμη κατάσταση. Και, στο κάτω κάτω της γραφής, ακόμα και στο Διεθνές Δίκαιο απαγορεύεται μέσα στο χώρο της νοσηλείας να βομβαρδίζεις ή να κάνεις χρήση χημικών. Αυτό νομίζω το έκανε το ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία», λέει στο «Crash» η ιατρός Ασπασία Μίχου, που εκείνη την ημέρα πρόσφερε υπηρεσίες εκεί. «Ουσιαστικά, η αστυνομία είναι μια υπηρεσία η οποία εκτελεί διαταγές. Εκείνη τη μέρα οι μέθοδοι τις οποίες χρησιμοποίησαν συνιστούσαν κατάχρηση εξουσίας. Εάν τώρα δόθηκαν εντολές να εκκενωθεί με αυτόν τον τρόπο η πλατεία Συντάγματος, πιστεύω θα κριθεί πολιτικά. Αν ήταν δική τους επιλογή, τότε έγινε κατάχρηση εξουσίας», λέει. Ο Μανώλης Κυπραίος λέει στο «Crash» ότι «ακόμη και σε περιοχές όπου υπήρχαν τακτικές

συγκρούσεις, με έχουν αντιμετωπίσει με σεβασμό, όπως και τους συναδέλφους που ήμασταν μαζί. Δεν λέω πως ήταν “παραδεισένια”. Ήξερες όμως πού βρισκόσουν». Και συνεχίζει: «Και σπρωξιές έχουμε δεχθεί και με γκλομπ στις γάμπες μας έχουν χτυπήσει στο εξωτερικό, αλλά ήταν καθαρά “προειδοποιητικά”. Ήξεραν τι έκαναν και πώς το έκαναν». Και συμπληρώνει με παράπονο: «Πού να ήξερα όμως τι με περίμενε στην κοιτίδα της δημοκρατίας, στο κέντρο μιας χώρας-μέλους της Ε.Ε. και υπογράφουσας όλες τις συνθήκες υπέρ των δικαιωμάτων των ανθρώπων. Με νόμους και συντεταγμένη κρατική δομή. Πού να ’ξερα πως σε μια στιγμή απόλυτης ηρεμίας μια ομάδα των ΜΑΤ θα με άφηνε ανάπηρο επειδή έκανα τη δουλειά μου… Όπως σας είπα και πριν, κύριο χαρακτηριστικό των αστυνομικών στην Ελλάδα είναι η έλλειψη εκπαίδευσης και κουλτούρας. Επιχειρησιακής και κοινωνικής. Δεν μπορεί να κουβαλάς αυτόν τον εξοπλισμό και να μην ξέρεις τα τεχνικά χαρακτηριστικά ή τις δυνατότητές του». Ακόμα και οι ξένοι ανταποκριτές έχουν «εντυπωσιαστεί» από τις… επιδόσεις της ΕΛ.ΑΣ. «Υπήρχαν ξένοι συνάδελφοι δικοί μας, αλλά και οπερατέρ που κάλυπταν για ξένα ΜΜΕ τα γεγονότα και δεν μπορούσαν να πιστέψουν αυτό που συνέβαινε», μου λέει η Τατιάνα Μπόλαρη. « Ένας Ισπανός συνάδελφός μας, για παράδειγμα, δήλωνε την ιδιότητά του και χτυπήθηκε από αστυνομικό διμοιρίας στο κεφάλι. Και μάλιστα, κράτησε αναμνηστικό το πουκάμισο με τα αίματα – ευτυχώς ήταν ελαφρά. Δηλαδή, μας λένε όλοι “εσείς, ρε παιδιά, πάτε σε πόλεμο”. Αναγκαζόμαστε πια, εκτός από τις μάσκες, για να μπορέσουμε να αντέξουμε τα χημικά και να δουλέψουμε, να φοράμε κράνος. Πού θα φτάσουμε;». «Όλα τα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία και όλες οι διεθνείς ενώσεις έχουν καταγγείλει τη στάση της αστυνομίας απέναντι σε πολίτες και φωτορεπόρτερ», λέει ο Μάριος Λώλος. «Οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα έχουν αναφερθεί στο πρόβλημα της αυταρχικής και αντιδημοκρατικής δράσης Ελλήνων αστυνομικών. Αυτό το φαινόμενο αστυνομικής βίας ενοχλεί και προκαλεί τη διεθνή κοινή γνώμη. Εκθέτει την Ελλάδα». Και τι θα γίνει αν εκλεγεί νέα κυβέρνηση που θα συνεχίζει να προωθεί τα επώδυνα μέτρα; Θα ενταθεί η αστυνομική βία; Αν αυτό συμβεί, «θα γυρίσει αυτεπίστροφο για την ίδια την αστυνομία και την κυβέρνηση», εκτιμά ο Μανώλης Κυπραίος. Και ο Μάριος Λώλος θα μου πει: «Όσο η κρίση βαθαίνει, κι απλώνεται, άλλο τόσο και περισσότερο θα μεγαλώνει και θα γενικεύεται η καταστολή. Η βία και ο καταναγκασμός δεν λύνουν τα προβλήματα της κοινωνίας και της απόγνωσης των πολιτών. Καμιά βία δεν πρόκειται να σταματήσει τον αγώνα για την αληθινή είδηση, για την άμεση και σωστή ενημέρωση, για τη δημοσιοποίηση όλων των στοιχείων. Όποιος κι αν είναι ο κίνδυνος, όσο τραγικό κι αν είναι το κόστος». Και καταλήγει: «’Εχω ακούσει να λένε ότι την αλήθεια, όσο τη χτυπάς, τόσο μπαίνει πιο βαθιά». Μάιος 2012

crash 119

110_121_MAT 27/04/2012 3:58 μ.μ. Page 120

crash

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Μόνο πέρυσι η Ελ.ασ. ξόδεψε για χημικά όσο το κράτος για 1.166 συντάξεις

Π

οσό αντίστοιχο με τη σύνταξη 1.166 ηλικιωμένων δαπάνησε πέρυσι η ΕΛ.ΑΣ. για την αγορά χημικών και χειροβομβίδων κρότου-λάμψης. Ούτε λίγο ούτε πολύ περίπου 700.000 ευρώ έγιναν «καπνός» μέσα σε δευτερόλεπτα στο κέντρο της Αθήνας, στην προσπάθεια των αστυνομικών να αντιμετωπίσουν τις επιθέσεις των κουκουλοφόρων προς τους ίδιους αλλά και προς τα κτίρια στο κέντρο της πόλης. Με άλλα λόγια, η απασφάλιση της περόνης κοστίζει στον Έλληνα φορολογούμενο περίπου 50 ευρώ.

Παραγγελίες εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ Εταιρείες από το Ηνωμένο Βασίλειο, το Ισραήλ και τις ΗΠΑ προμήθευαν μέχρι πριν από λίγους μήνες την Ελληνική Αστυνομία με χημικά, όμως οι Έλληνες υπεύθυνοι στράφηκαν στην πιο φτηνή λύση της Βραζιλίας. Οι προμήθειες από τις τρεις προαναφερόμενες χώρες έφταναν σε τιμή ακόμη και τα 70 ευρώ ανά δακρυγόνο, όταν η τιμή από τη βραζιλιάνικη εταιρεία αγγίζει τα 50 ευρώ. Πριν από περίπου τέσσερις μήνες το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη πραγματοποίησε παραγγελία 14.000 δακρυγόνων, αφού τα αποθέματα στις αποθήκες στέρεψαν, εξαιτίας της εκτεταμένης χρήσης κατά τα επεισόδια των τελευταίων μηνών. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά τη διάρκεια φυσιολογικών επεισοδίων στο κέντρο της Αθήνας οι αστυνομικοί ρίχνουν περίπου 90-120 χημικά και χειροβομβίδες κρότου-λάμψης. Στα εκτεταμένα επεισόδια των Δεκεμβριανών, δηλαδή μετά τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου, αλλά και στα πρόσφατα σοβαρά επεισόδια όπου κάηκε η Αθήνα, οι αστυνομικοί χρησιμοποίησαν συνολικά τουλάχιστον 6.000 χημικά, αξίας τουλάχιστον 450.000 ευρώ, πνίγοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την Αθήνα στο κλάμα. Αντιστοίχως, στα επεισόδια στην Κερατέα, όπου οι κάτοικοι αντιδρούσαν για τη δημιουργία ΧΥΤΑ στην περιοχή τους, οι αστυνομικοί, σύμφωνα με τις καταγραφές των αρμόδιων γραφείων, χρησιμοποίησαν περίπου 2.800 χημικά, η αξία των οποίων άγγιξε τα 158.000 ευρώ.

120 crash Μάιος 2012

ξυλο τρωΜΕ

...και

και πανάκριβα

το πληρώνουμε Βρήκαν αντίδοτο στα χημικά οι αντιεξουσιαστές Τα δακρυγόνα τελικά είναι αποτελεσματικά; Όπως προκύπτει από τις ενημερώσεις των αξιωματικών του Σώματος προς την ηγεσία της ΕΛ.ΑΣ., οι κουκουλοφόροι έχουν προμηθευτεί αντιασφυξιογόνες μάσκες ακόμη και full-face, με αποτέλεσμα να μην καταλαβαίνουν τίποτε απολύτως και να εξακολουθούν χωρίς κανένα πρόβλημα να ρίχνουν πέτρες και μολότοφ κατά των αστυνομικών ή των στόχων τους. Μάλιστα, το θέμα τέθηκε πριν από λίγες ημέρες στον υπουργό Δικαιοσύνης, για να υπάρξει ειδική ρύθμισηαπαγόρευση για διαδηλωτές να φορούν τέτοιες μάσκες κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων. «Όταν ο αντιεξουσιαστής φοράει μια τέτοια μάσκα, δεν αντιμετωπίζει το παραμικρό σύμπτω-

μα από αυτά που υποτίθεται ότι προκαλεί το δακρυγόνο, με αποτέλεσμα η Αθήνα να πνίγεται στα χημικά, οι δρόμοι να είναι απροσπέλαστοι και οι κουκουλοφόροι να συνεχίζουν ακάθεκτοι τη δράση τους», σχολίαζε με νόημα αξιωματικός της Κρατικής Ασφάλειας. Τελικά, αποδεικνύεται ότι τα χημικά δεν δυσχεραίνουν τις προσπάθειες των οργανωμένων ταραξιών, αλλά των μεμονωμένων ατόμων, συνεπώς το αποτέλεσμα δεν είναι το θεμιτό για τους αστυνομικούς. Για αυτό το λόγο πριν από περίπου 1,5 χρόνο η ΕΛ.ΑΣ. προμηθεύτηκε μια «αύρα», ένα ειδικό όχημα το οποίο διαθέτει ενσωματωμένη αντλία ρίψεως νερού και ρύθμιση στην ένταση του νερού σύμφωνα με τις ανάγκες του χειριστή της. Το όχημα αυτό όμως, μέχρι σήμερα, αν και χρυσοπληρώθηκε, τουλάχιστον

110_121_MAT 27/04/2012 3:58 μ.μ. Page 121

«δεν είναι επικίνδυνη για τον ανθρώπινο οργανισμό». Όσα χημικά παραλαμβάνονται από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη ελέγχονται εξονυχιστικά (!) από το Γενικό Χημείο και μέχρι στιγμής, όπως τονίζουν οι αστυνομικοί, δεν έχει προκύψει από τις μετρήσεις κανένα απολύτως πρόβλημα. Μάλιστα, οι αστυνομικοί που προχωρούν στην προμήθεια χημικών ζητούν από τις κατασκευάστριες εταιρείες να τους παρέχεται έγγραφο που θα πιστοποιεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση ότι οι ουσίες που χρησιμοποιούνται είναι εγκεκριμένες από τους διεθνείς κανόνες ασφάλειας και υγείας. Συνεπώς, υποστηρίζουν ότι τα χημικά που χρησιμοποιούνται ακολουθούν όλα τα μέτρα ασφαλείας που έχει θέσει η Ε.Ε.

Γιατροί: Σχετίζονται με καρκίνο και επιφέρουν ακόμη και θάνατο

250.000 ευρώ, παραμένει αχρησιμοποίητο και απλώς σταθμεύει στο Ζάππειο Μέγαρο ή στη Βουλή. Ακόμη και στα πρόσφατα συγκλονιστικά επεισόδια στο κέντρο της Αθήνας το όχημα δεν χρησιμοποιήθηκε, δήθεν επειδή υπήρχαν πληροφορίες ότι νεαροί θα επιχειρούσαν να κάψουν τη Βουλή, με αποτέλεσμα να περιμένει εκεί την επίθεση των κουκουλοφόρων. Την ίδια ώρα, όμως, καταστρέφονταν ιστορικά μνημεία της πόλης αλλά και οι περιουσίες ιδιωτών από τις λυσσαλέες επιθέσεις με μολότοφ.

ΕΛ.ΑΣ.: Δεν είναι επικίνδυνα τα δακρυγόνα Πόλεμος έχει ξεσπάσει ανάμεσα σε ΕΛ.ΑΣ. και ιατρούς σχετικά με το εάν τα δακρυγόνα που χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια των συμπλο-

κών στο κέντρο της Αθήνας και σε άλλες πόλεις της χώρας είναι επιβλαβή ή όχι. Το κύριο συστατικό των δακρυγόνων που χρησιμοποιεί η ΕΛ.ΑΣ. είναι η ουσία CS, δηλαδή η ορθοχλωροβενζινομαλονονιτρίλη. Τα δακρυγόνα «ξηράς κόνεως», όπως αποκαλούνται τα χημικά της ΕΛ.ΑΣ., αφού η συγκεκριμένη χημική «σκόνη» που περιέχουν αμέσως μετά τη ρίψη τους απλώνεται στο έδαφος και στα ρούχα και διατηρείται επί ημέρες, με αποτέλεσμα να προκαλεί έντονη δυσφορία και αναπνευστικά προβλήματα. Η άποψη της ΕΛ.ΑΣ. στηρίζεται σε έγγραφο που συνέταξε το Γενικό Χημείο του Κράτους, σύμφωνα με το οποίο «προς το παρόν δεν θεωρείται επικίνδυνη η χρήση τους». Μάλιστα, στο ίδιο έγγραφο, το οποίο συντάχθηκε πρόσφατα, μόλις το… 2005, η τοξικότητα της ουσίας CS

Εκ διαμέτρου αντίθετη άποψη έχει ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών, ο οποίος μέσα από μελέτες και έρευνες σχετικά με την τοξικότητα και τα προβλήματα που ενδεχομένως να δημιουργούν τα χημικά της ΕΛ.ΑΣ. ζητάει να καταργηθεί άμεσα η χρήση τους, αφού είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα για την υγεία. Τα χημικά που χρησιμοποιεί η αστυνομία έχουν ως κύριες ουσίες τα CN, δηλαδή δακρυγόνο, και CS, δηλαδή ασφυξιογόνο, και ευθύνονται για την πρόκληση βλαβών όπως: άσθμα, πνευμονικό οίδημα, δερματικά εγκαύματα, γαστρεντερίτιδα, καρκίνο, αυξάνουν τον κίνδυνο αποβολής στις εγκύους, ενώ μπορούν σε περιπτώσεις να επιφέρουν μέχρι και το θάνατο! Μόνο ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών έχει ενημερώσει εγγράφως τα υπουργεία Προστασίας του Πολίτη, Υγείας και Δικαιοσύνης ότι τα χημικά που χρησιμοποιούνται είναι ιδιαίτερα επιβλαβή για την υγεία των διαδηλωτών και ζητούν από τους υπευθύνους να σταματήσει άμεσα η χρήση τους. Χωρίς όμως προς το παρόν κάποιο αποτέλεσμα, παρά τις μελέτες που έχουν γίνει και παρουσιάζονται εγγράφως, κατά τις οποίες σημειώνονται αναλυτικά τα προβλήματα που δημιουργούν οι δύο προαναφερόμενες χημικές ουσίες.

Τα συμπτώματα των χημικών Ερεθισμός των ματιών και της τραχείας, βλεφαροσπασμοί, δάκρυα, βήχας, φτάρνισμα, ρινική καταρροή, μαζί με μια αίσθηση καψίματος στο εκτεθειμένο δέρμα και στο στόμα, ναυτία, τάσεις για εμετό, φωτοφοβία και πονοκέφαλοι είναι μόλις λίγα από τα κυριότερα συμπτώματα που προκαλεί η εισπνοή των δακρυγόνων-ασφυξιογόνων χημικών της ΕΛ.ΑΣ. Η δυσφορία από τα χημικά συνήθως κρατάει για μισή το πολύ ώρα, ενώ το σπρέι πιπεριού, το υγρό δηλαδή που ρίχνει η φιάλη που κρατούν αρκετοί αστυνομικοί των ΜΑΤ και «ψεκάζουν» στους διαδηλωτές απλώς ανοίγοντας το στόμιο με ένα χερούλι, μπορεί να ενοχλεί ακόμη και μετά από 2 ώρες. Μάιος 2012

crash 121

122_126_KARAMPELIAS 27/04/2012 3:51 μ.μ. Page 122

”

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Γιώργος καραμπελιάς

Aν φύγουμε από την Ευρωπη, θα παραδοθούμε στους τουρκουσ Η στάση της κοινωνίας σήμερα μοιάζει με τη στάση κάποιου που ξύπνησε από βαθύ ύπνο Συνέντευξη στον Γιώργο Ανδρουτσόπουλο

Ε

πειδή πάντα δίνει τη «μάχη» του εκεί που είναι το κέντρο της αντιπαράθεσης, γι’ αυτό και πιστεύει ότι οι ίδιοι αυτοί που τον έλεγαν τρομοκράτη, οι ίδιοι τον έλεγαν και αναρχικό και τώρα αυτοί οι ίδιοι τον χαρακτηρίζουν εθνικιστή. Και ο συγγραφέας Γιώργος Καραμπελιάς «παίρνει το όπλο του» και ρίχνεται στη «μάχη», βασισμένος στην αλήθεια τεσσάρων πραγμάτων, την κοινωνική ισορροπία, την οικολογική διάσταση, την εθνική ταυτότητα και τη δημοκρατία, οπότε και «όποια πρόταση έχει και τα τέσσερα αυτά στοιχεία μαζί» αυτός είναι «μέσα».

122 crash Μάιος 2012

Αυτό, για τον κ. Καραμπελιά, σημαίνει «ρήξη» με όλα τα μέτωπα. Και «Ρήξη» έλεγαν το περιοδικό που εξέδιδε από το 1979 μέχρι το 1993, όπως και «Ρήξη» λέει τη μηνιαία εφημερίδα που εκδίδει τώρα. Μια «ρήξη», όμως, που πρέπει να γίνει «Άρδην» (δηλαδή, ολοκληρωτικά), όπως ονομάζει και το διμηνιαίο περιοδικό που εκδίδει από το 1995 μέχρι και σήμερα. Και το πιστεύει ακράδαντα αυτό, καθώς ο ελληνισμός περνάει τη μεγαλύτερη κρίση της ιστορίας του, επειδή έχουμε έλλειψη ηγετών εξαιτίας της απουσίας οράματος, καθώς χωρίς όραμα ο Έλληνας δεν μπορεί να δημιουργήσει. Γεννημένος το 1946 στη Δύμη της Κάτω Αχαΐ-

”

”

ας, από το 1954, φοιτητής της Ιατρικής ακόμη, συμμετείχε στη Νεολαία Λαμπράκη, αλλά μετά το 1967 σπούδασε Οικονομικά στη Γαλλία, συμμετέχοντας ενεργά στο αντιδικτατορικό κίνημα και στο «Μάη του ’68» σε ελληνικές και γαλλικές οργανώσεις, γράφοντας και τα πρώτα του βιβλία στη Γαλλία, αλλά το 1980, μαζί με φίλους του, δημιουργεί τις «Εναλλακτικές Εκδόσεις», από τις οποίες έχουν εκδοθεί πάνω από 120 τίτλοι. Στο δεύτερο όροφο ενός παλιού οικήματος στην «καρδιά» των Εξαρχείων, όπου στεγάζονται από τότε οι «Εναλλακτικές Εκδόσεις», τον συνάντησα για μια «εναλλακτική» συνέντευξη, όπως αυτή που ακολουθεί…

122_126_KARAMPELIAS 27/04/2012 3:52 μ.μ. Page 123

Σαφώς και πρέπει να καθίσουν στο εδώλιο οι υπαίτιοι της κρίσης και κάποιοι δεν θα το αποφύγουν, καθώς το «σύστημα» έχει ανάγκη να τα φορτώσει σε κάποιους

”

λειμμα, τα μέτρα που δεν πήραν τον Οκτώβριο του 2009 και μετά, το ότι δεν δανείστηκαν μέχρι το Γενάρη ή και Φλεβάρη ακόμη του 2010, που τα spreads ήταν χαμηλά και, επομένως, έχουμε σαφή σχεδιασμό για να πάει η Ελλάδα σε Μνημόνιο, στο ΔΝΤ και στα μέτρα που εφαρμόστηκαν. Και για ποιο έγινε; Απλούστατα, για να επιβάλει μέτρα λιτότητας, τα οποία, στην κατάσταση που βρίσκονταν η ελληνική οικονομία και η παγκόσμια κρίση, ήταν πλέον αναπόφευκτα. Δηλαδή, αυτό που έλεγε ο Κώστας Καραμανλής πριν, ότι θα παγώσει τους μισθούς κ.λπ., καθώς και αυτός, στην τελευταία θητεία του, στα οικονομικά τα είχε κάνει μπάχαλο,

▲ ▲

Από την πρώτη ημέρα ταχθήκατε κατά του Μνημονίου. Μπορείτε να μας πείτε τι θα γινόταν χωρίς αυτό; «Πιστεύω ότι το Μνημόνιο ήταν κάτι που επεβλήθη στην Ελλάδα χωρίς να υπάρχει λόγος ανωτέρας βίας. Είναι μια “ιστορία” που “έστησε” ο Γιωργάκης, ο οποίος δεν είναι μόνο βλαξ, αλλά, όπως τον έχω αποκαλέσει, είναι “δόλιος βλαξ” και ελπίζω πως θα τον συναντήσουμε στη συνέχεια ο ελληνικός λαός, γιατί μας χρωστάει! Το Μνημόνιο, λοιπόν, έγινε με σχεδιασμό και πλέον διαθέτουμε όλα τα στοιχεία που το αποδεικνύουν. Ο Στρος Καν έχει ήδη μιλήσει, τα μέτρα που πήραν ώστε να “φουσκώσει” το έλ-

ήταν απολύτως λογικό πως θα συνέβαινε. Οπωσδήποτε θα είχαμε μια κρίση, Δεν λέει κανείς το αντίθετο. Όμως, επειδή ο “δόλιος βλαξ” Γιωργάκης δεν μπορούσε να επιβάλει αυτά τα μέτρα με βάση τη λογική που είχε το κόμμα του και τα κοινωνικά στρώματα που τον στήριζαν, έπρεπε να εμφανιστούν ως επιβολή από άλλες δυνάμεις. Γι’ αυτό στήθηκε όλη αυτή η “ιστορία”, για να πάμε στο Μνημόνιο, ενώ δεν υπήρχε κανένας λόγος να γίνει αυτή η προσαρμογή με τέτοιο δρακόντειο τρόπο». Δηλαδή, πώς θα μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε την κρίση του χρέους; «Κυρίαρχο πρόβλημα στην Ελλάδα είναι ότι έχουμε φτιάξει μια οικονομία εντελώς παρασιτική, που δεν παράγει τίποτα. Από τη στιγμή που έχουμε ένα τέτοιο μοντέλο και άρα φτιάχτηκε και ένα αντίστοιχο καταναλωτικό, έπρεπε να υπάρξουν μέτρα προσαρμογής προς μια παραγωγική κατεύθυνση, γεγονός που δεν κάνουν, εδώ και χρόνια, οι ελληνικές κυβερνήσεις. Μάλιστα, κάνουν το ακριβώς αντίθετο. Άρα, φτιάξαμε ένα μοντέλο “παρασίτων”, που στηρίζονταν, ιδιαίτερα από μια στιγμή και μετά –τη λεγόμενη “παγκοσμιοποίηση” τη δεκαετία του ’90–, στο φτηνό εργατικό δυναμικό των ξένων. Έτσι έριξαν τον πληθωρισμό –αυτό το “θαύμα του Σημίτη”, όπως το αποκάλεσαν–, μας έβαλαν στο ευρώ ψηλά, δηλαδή η αντιστοιχία ήταν έτσι ώστε να εμφανιστεί μείωση του ελλείμματος και αύξηση του ΑΕΠ, με αποτέλεσμα να ανέβουν οι τιμές σε βαθμό… κακουργήματος. Το ζήτημα, όμως, είναι ότι είμαστε “φυλακισμένοι στο ευρώ”, ενώ δεν έπρεπε να είχαμε μπει καν. Έτσι, λοιπόν, η κρίση του χρέους –για να έρθω στην ερώτησή σας– θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί στην αρχή με χαμηλότοκο δανεισμό κυρίως από άλλες πηγές, όπως η Κίνα ή η Ρωσία, και από εκεί και πέρα να αρχίσουμε μια προσαρμογή μείωσης δαπανών, της σπατάλης και της απίστευτης διαφθοράς». Γιατί θεωρείτε ότι οι δύο τελευταίΜάιος 2012

crash 123

122_126_KARAMPELIAS 27/04/2012 3:52 μ.μ. Page 124

crash

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Έχουμε έλλειψη ηγεσιών και πρέπει να διαμορφωθούν, γιατί η Ελλάδα είναι η πιο δύσκολη χώρα στον κόσμο

”

▲ ▲

ες κυβερνήσεις κορόιδεψαν και συνεχίζουν να κοροϊδεύουν το λαό; «Κοιτάξτε, για την πρώτη τι να πούμε; Θεωρώ ότι ο Γιωργάκης μας ενέπαιξε και αυτό είναι πλέον αυταπόδεικτο. Μας οδήγησε εκεί και ότι αυτοί οι άνθρωποι τολμούν ακόμη και εμφανίζονται και “παρελαύνουν” και τους χειροκροτούν, αλλά και διαμαρτύρονται μετά γιατί ο κόσμος τους… γιαουρτώνει, είναι το λιγότερο που μπορεί να κάνει. Με άλλα λόγια, η ανοχή του ελληνικού λαού είναι τεράστια, όταν σκεφτεί κανείς πως μέσα σε μια νύχτα, κυριολεκτικά, απρόκλητα –κι αυτό το “απρόκλητα” είναι που έχει δημιουργήσει τη μεγάλη κρίση στους Έλληνες–, εκεί που κοιμόσουν στον καναπέ, πέρασες σε τριτοκοσμικό επίπεδο οικονομίας και κοινωνίας!» Πιστεύετε ότι αν καθίσουν στο εδώλιο οι υπαίτιοι, θα υπάρξει «εξιλέωση» στα μάτια του λαού για τη ζημιά που έκαναν; «Στο εδώλιο, σαφώς, και πρέπει να καθίσουν. Βέβαια, η ζημιά που μας έκαναν είναι ανεπανόρθωτη. Πρώτον, είναι για πολλές γενιές Ελλήνων και, δεύτερον, έγινε σε επίπεδο εξάρτησης. Δηλαδή, η Ελλάδα έγινε μεμιάς “αποικία” των Γερμανών, σύμφωνα με το σχέδιό τους. Έτσι, και με αυτή την έννοια, στο εδώλιο πρέπει να καθίσουν και πιστεύω ότι, εντέλει, παρ’ όλες τις “κομπίνες” που στήνουν για να τη γλιτώσουν, κάποιοι δεν θα το αποφύγουν, καθώς το “σύστημα” έχει ανάγκη κάποια στιγμή να τα φορτώσει σε κάποιους». Μιλήσατε για το «σχέδιο των Γερμανών» σε βάρος μας. Μας το αναλύετε; «Είναι σαφές. Η πολιτική που ακολούθησε η Γερμανία τα τελευταία χρόνια συνίστατο σε μια προσαρμογή. Έκανε μια εσωτερική μείωση του κόστους εργασίας, την ώρα που ανέβαινε στις υπόλοιπες χώρες, και στήριξε την ανάπτυξη όχι στην εσωτερική κατανάλωση, αλλά στις εξαγωγές. Η Γερμανία, μέσα σε 10 χρόνια, υπερδιπλασίασε τις εξαγωγές και έφτασε να γίνει η πρώτη χώρα στις εξαγωγές στον κόσμο. Τώρα την πέρασε η Κίνα. Δηλαδή, έφτιαξε ένα μοντέλο που δεν στηρίζεται στην εσωτερική κατανάλωση, αλλά στην κατανάλωση των άλλων χωρών, όπως και στη δική μας. Αυτό το μοντέλο, λοιπόν, για να μπορέσει να το διατηρήσει, έχει ανάγκη για μετανάστες, τους οποίους και δεν θέλει για λόγους κοινωνικούς και

124 crash Μάιος 2012

Το σύστημα της ελίτ στην Ελλάδα είναι τόσο διεφθαρμένο, που δεν έχει να προτείνει λύσεις από μέσα

122_126_KARAMPELIAS 27/04/2012 3:52 μ.μ. Page 125

Από το 1989 είχαμε ήδη μια γενική κατάρρευση και το σύστημα πήρε από μόνο του 20 χρόνια τράτο

”

τους ίδιους ανθρώπους, οι οποίοι θα έπαιρναν την έξοδο από το πολιτικό και πνευματικό προσκήνιο εκείνη την περίοδο, άλλα 20 χρόνια. Γι’ αυτό και ο κόσμος είναι, σε μεγάλο βαθμό, σε απελπισία. Ο ελληνικός λαός αντέδρασε. Δεν έχει, όμως, αντιδράσει οργανωμένα, συστηματικά και με σχέδιο. Αυτό είναι άλλο θέμα». Ζητείται ρήξη για να αλλάξει το σκηνικό. Μας λέτε πώς μπορεί να γίνει αυτό; «Ναι. Σας είπα ότι πρέπει να πιστέψει ο κόσμος πως πρέπει να βγάλει νέες δυνάμεις από μέσα του, πως δεν υπάρχουν “σωτήρες”, πως το παλιό πολιτικό σκηνικό –ακόμη και οι καλύτεροι – έχει “σκοτώσει τη μάνα του” και έχει “κάψει τα χαρτιά του”. Άρα, ζητείται μια ρήξη συνολική. Δηλαδή, η Ελλάδα πρέπει να μπει σε μια “επανάσταση”. Και όταν λέω “επανάσταση”, δεν εννοώ ότι, σώνει και καλά, θα γίνει με “φισεκλίκια” και με το “πιάστε τα άρματα, να βρούμε το δίκιο μας”! Θα είναι μια ρήξη ριζική με ένα μοντέλο που ήταν σε απόλυτη εξάρτηση του πολιτικού και διανοούμενου προσωπικού. Θέλω να πω ότι είναι όργια αυτά που γίνονται στην Ελλάδα κι επομένως πρέπει να γίνει μια συνολική ρήξη. Και αυτή θέλει να οργανωθεί και θέλει όραμα. Και το βασικό πρόβλημα στους Έλληνες σήμερα είναι ότι δεν έχουν όραμα. Και οι Έλληνες χωρίς όραμα είναι ο χειρότερος λαός». Ωραία, λοιπόν, να κάνουμε επανάσταση, αλλά μετά τι γίνεται; «Σας απαντώ με το εξής: ποια στρατηγική πρέπει να έχει η Ελλάδα στο σημερινό κόσμο; Θα έπρεπε να έχει ως άξονα της πολιτικής της τα Βαλκάνια. Στα Βαλκάνια ζούμε, δεν ζούμε στις Βρυξέλλες. Έπρεπε να κοιτάζει πώς θα παίξει ένα ρόλο μεταξύ ανατολικής και δυτικής Ευρώπης. Και μπορεί αυτό να μην το κάναμε, αλλά γλιτώσαμε μία από τις καταστροφές, που, ευτυχώς, δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει ο Γιωργάκης: να μας εντάξει στην Τουρκία, να ξεπουλήσει απόλυτα την Κύπρο, να κόψει το Αιγαίο στη μέση, όπως έκοψε τις σχέσεις με τη Ρωσία. Και δεν είναι τυχαίες αυτές οι κινήσεις. Η κόντρα της Τουρκίας με το Ισραήλ για ένα διάστημα μπέρδεψε τους Αμερικανούς, μπέρδεψε όλα τα πλάνα τους και, επομένως, δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει αυτές τις στρατηγικές. Θυμάστε τότε τι έκανε. Έκανε “κοινό υπουργικό συμβούλιο” με τον Ερντογάν! Θέλω να πω ότι η πολιτική του ΓΑΠ πήγαινε και στα δύο μέτωπα. Στο ένα μέτωπο δεν μπόρεσε… Το ζήτημα, λοιπόν, είναι βαλκανική πολιτική,

άνοιγμα προς την ανατολική Ευρώπη, μια Ευρώπη “ισορροπημένη” μεταξύ Ανατολής και Δύσης και σε μια τέτοια Ευρώπη η Ελλάδα θα είχε ρόλο. Επομένως, δεν μιλώ για μια πολιτική που να λέει “να φύγω τώρα από την Ε.Ε.”, αλλά για μια πολιτική του “πρέπει να μείνω, γιατί δεν θέλω να παραδοθώ στην Τουρκία”». Αλήθεια, με τόσο σαματά που γίνεται αυτόν τον καιρό, γιατί έχουν, άραγε, «σιγήσει» οι τρομοκράτες; «Το “ένοπλο κίνημα”, να το πούμε έτσι, απέδειξε κι αυτό πως έχει φθαρεί σε βαθμό… κακουργήματος, όπως και το πολιτικό σύστημα. Είναι χαρακτηριστική η κατάσταση του τέλους της “17Ν” και του ΕΛΑ, που ήταν οργανώσεις οι οποίες είχαν μείνει για να εξυπηρετούν περισσότερο τα συμφέροντά τους και είχαν καταντήσει στο τέλος διεφθαρμένα απομεινάρια μέσα σε ένα διεφθαρμένο σύστημα. Αυτή είναι και η απόλυτη κρίση της χώρας: ακόμα και οι “ένοπλοι” αντίπαλοί της είχαν φθαρεί από το ίδιο σύστημα! Ε, αυτό, κατά την άποψή μου, είναι και ο λόγος που “απουσιάζουν” σήμερα. Από την άλλη, με τη “μηδενιστική επανάσταση” –γιατί αυτό ήταν στην πραγματικότητα– που έγινε το Δεκέμβριο του 2008, έκαψαν όλα τα “πολεμοφόδια” τα οποία θα είχαν για το 2011. Εννοώ πως έκανε όλο αυτόν το χώρο να μην μπορεί πλέον να “δράσει”, ιδιαίτερα με τον αρνητικό ρόλο που είχε παίξει τότε ο ΣΥΡΙΖΑ, που δεν είχε καταλάβει τίποτα απ’ ό,τι γινόταν. Το αποτέλεσμα είναι ότι, όταν ήρθε η ώρα μιας πραγματικής δράσης, ο ΣΥΡΙΖΑ πάλι έπαιξε αρνητικό ρόλο, με την έννοια ότι υποχρέωσε το “κίνημα των αγανακτισμένων” να φύγει από τις πλατείες, με τις τακτικές που επέλεξε. Όταν άρχισαν να του βάζουν τη λογική του “κλέφτες κι αστυνόμοι”, την οποία ο κόσμος δεν ήταν ακόμα διατεθειμένος να αποδεχτεί, μονοπώλησαν τη βία και επομένως εμπόδισαν τη “δίκαιη βία” του κόσμου να μπορέσει να εκφραστεί». Ναι, αλλά ορισμένοι λένε ότι το παρακράτος έχει μπει στην εξωκοινοβουλευτική Αριστερά. Εσείς το αποδέχεστε; «Όχι, δεν το πιστεύω. Πιστεύω ότι εκείνο που συμβαίνει είναι ότι η κατάσταση των διωκτικών αρχών –τις γνωρίζω καλά, γιατί είχα μεγάλη σχέση μαζί τους, επειδή με καταδίωκαν– όπως και η κατάσταση του παρακράτους είναι ίδια: διαλυμένη!» Πολλοί ισχυρίζονται ότι λείπουν οι πνευματικοί ταγοί από τη χώρα σήμερα. Συμφωνείτε ή όχι; «Συμφωνώ απόλυτα. Γιατί οι πνευματικοί ταγοί, εκτός από ελάχιστες περιπτώσεις, καθώς υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι ακόμη που κρατούν μια στάση, μπήκαν στο σύστημα. Αυτό είναι το φοβερό που συνέβη στη Μεταπολίτευση, επειδή οι άνθρωποι, που παλιά αντιστέκονταν, μπήκαν στην εξουσία και βολεύτηκαν, οπότε και σιώπησαν. Μάλιστα, από ένα σημείο και μετά έκαναν και πολλά χρήματα. Και πισίνες σε βιλάρες και πολλά ευρωπαϊκά προγράμματα,

▲ ▲

πολιτικούς στη χώρα της, οπότε έχει ανάγκη για μια ζώνη εκτός Γερμανίας, την οποία να μεταβάλει σε ζώνη χαμηλού κόστους για να παράγει για πάρτη της. Το πρώτο στάδιο αυτής της οικονομικής πολιτικής ήταν οι χώρες της ανατολικής Ευρώπης, τις οποίες και αποικιοποίησε κανονικά. Η τελευταία ζώνη είναι αυτή των Βαλκανίων. Και τι θέλουν οι Γερμανοί να πάρουν από εμάς; Τον ήλιο! Θέλουν να μας κάνουν τουριστικό παράρτημα και να πάρουν τα σπίτια μας για να μένουν οι Γερμανοί συνταξιούχοι. Άρα, θέλουν να μεταβάλουν την Ελλάδα σε μια περιοχή χαμηλού κόστους, γι’ αυτό και αν βγαίναμε από το ευρώ, δεν θα είχαν κανένα πρόβλημα. Αν δεν υπήρχαν άλλοι συσχετισμοί, όπως οι Αμερικανοί που θέλουν την Ελλάδα στην Ευρωζώνη για καθαρά λόγους πολιτικής επιρροής, θα είχαμε ήδη φύγει από το ευρώ. Μόνο οι πολιτικοί συσχετισμοί, δηλαδή ο αγγλοσαξονικός παράγοντας, που δεν το ήθελαν, μας κράτησε μέσα. Αυτό δεν σημαίνει πως αύριο δεν θα αλλάξουν πάλι, γιατί μας έχουν καταντήσει “δουλοπάροικους” του εξωτερικού!» Είσαστε ικανοποιημένος από τη στάση της κοινωνίας απέναντι στο Μνημόνιο ή πρέπει να γίνει και κάτι ακόμη; «Η στάση της κοινωνίας μοιάζει με τη στάση κάποιου που ξύπνησε από βαθύ ύπνο! Και αυτό έχει να κάνει και με το “απρόκλητο” που σας είπα πριν. Δηλαδή, δεν έγινε μια διαδικασία τέτοιας προσαρμογής και του κόσμου σ’ αυτή την κατάσταση. Του ήρθε ξαφνικά και από εκεί που βρισκόταν με τις 300 κάρτες, τα πέντε κινητά, τα δυο Ι.Χ. κ.λπ. βρέθηκε σε μια κατάσταση… ζούγκλας, να χρωστάει τα μαλλιοκέφαλά του και να βιώνει μια κατάσταση πανικού. Έτσι, όλες οι πρώτες αντιδράσεις μπορούμε να πούμε ότι ήταν θετικές. Ο κόσμος, δηλαδή, αποδεσμεύτηκε, σε μεγάλο βαθμό, από τα κόμματα και τους πολιτικούς και προσπάθησε με το “να βρούμε μια λύση τώρα” ή το “να φύγουμε από το ευρώ και να γυρίσουμε στη δραχμή” ή και ακόμη με το “ένας σωτήρας θα μας σώσει”. Χωρίς να υπολογίζει ότι στο ελληνικό πολιτικό σύστημα δεν υπάρχει “σωτήρας”! Με άλλα λόγια, το σύστημα της ελίτ στην Ελλάδα είναι τόσο διεφθαρμένο, που δεν έχει τη δυνατότητα να προτείνει λύσεις από μέσα. Και θα το δείτε ότι, τα επόμενα χρόνια, η πολιτική κρίση θα βαθαίνει και θα αποσυντεθούν όλα τα κόμματα, το ένα μετά το άλλο. Για να βγουν πέρα αυτά τα μέτρα θα φθείρουν όλο το πολιτικό σύστημα, χωρίς ακόμη να υπάρχουν φωνές και λύσεις αξιόπιστες απέναντι στην κρίση. Και γιατί αυτό; Γιατί δεν έχει μείνει τίποτα! Γιατί αυτή η κρίση σοβεί από το ’90, ουσιαστικά, καθώς και τότε είχαμε ήδη μια γενική κατάρρευση και το σύστημα πήρε 20 χρόνια τράτο. Γιατί; Γιατί έγινε η λεγόμενη “παγκοσμιοποίηση”. Κατέρρευσε το ανατολικό “μπλοκ” και “φτιάχτηκε” η δυνατότητα επιβίωσης του μοντέλου για επιπλέον 20 χρόνια! Αυτά, όμως, τα 20 χρόνια κράτησαν, απλώς,

Μάιος 2012

crash 125

122_126_KARAMPELIAS 27/04/2012 3:52 μ.μ. Page 126

«Ζητείται μια ρήξη συνολική και η Ελλάδα πρέπει να μπει σε μια “επανάσταση”» λέει ο Γιώργος Καραμπελιάς στο δημοσιογράφο του Crash Γιώργο Ανδρουτσόπουλο.

▲ ▲

επομένως, έπαψε η κριτική τους διάθεση. Αμβλύνθηκε ο έντιμος χαρακτήρας των απόψεών τους. Αλλά δεν βγήκε, δυστυχώς, νέα γενιά. Αν πάρεις τους πνευματικούς ανθρώπους σήμερα, είμαστε ακόμη στη γενιά του ’60 και του ’70. Δεν μπόρεσε να δημιουργήσει νέους, με αποτέλεσμα να έχεις σήμερα ανθρώπους, όπως ο Μίκης Θεοδωράκης, που έρχεται από τη γενιά της Αντίστασης, να είναι αυτός που προσπαθεί να περάσει ένα μήνυμα. Κι έχουμε ανθρώπους της δικής μας γενιάς, όπως ο Διονύσης Σαββόπουλος, να έχουν φθαρεί τόσο, που δεν αναγνωρίζεις πια, ή άλλους που δεν μπορούν πια. Βλέπετε πού κατάντησε ο Γιώργος Νταλάρας και πώς αντιμετωπίζεται από τον κόσμο». Είναι πια σε δυσμενή θέση οι πολίτες, αφού την ώρα που φτωχοποιούνται τους λείπει και ο κοινωνικός ηγέτης που θα τους καθοδηγήσει; «Είναι απολύτως έτσι. Δηλαδή, έχουμε έλλειψη ηγεσιών και πρέπει να διαμορφωθούν, γιατί η Ελλάδα είναι η πιο δύσκολη χώρα στον κόσμο. Είμαστε και Ανατολή και Δύση και Βορράς και Νότος και ανεπτυγμένοι και υπανάπτυκτοι και στην Ευρώπη και από δω και αντιμετωπίζουμε προβλήματα γεωγραφικής επιβίωσης. Ο ελληνισμός σήμερα περνάει τη μεγαλύτερη κρίση της ιστορίας του. Αν δεν κάνουμε μια συνολική ανατροπή –και γι’ αυτό λέω επανάσταση, γιατί θα είναι ρήξη με όλα– με το μοντέλο, θα είναι πολύ δύσκολο να υπάρχουμε τον επόμενο αιώνα!» Έρχονται εκλογές. Πώς βλέπετε την εξέλιξη των πραγμάτων μετά την κάλπη; «Η εξέλιξη των πραγμάτων μετά την κάλπη πιστεύω ότι θα μας φέρει σε υποχρεωτική συγκυβέρνηση. Ακόμη και να έβγαινε η Ν.Δ. αυτοδύναμη, θα έχει ανάγκη από “στηρίγματα” συγκυβέρνησης για να μπορέσουν να περάσουν τα θηριώδη μέτρα που έρχονται. Σίγουρα θα έψαχνε

126 crash Μάιος 2012

Ο Γιωργάκης δεν είναι μόνο βλαξ, αλλά «δόλιος βλαξ»!

”

να βρει “συνενόχους”. Πιστεύω ότι, υποχρεωτικά, το “κίνημα αλληλεγγύης” που εμφανίστηκε στην Ευρώπη, δεν είναι κίνημα προς την Ελλάδα, αλλά φαίνεται πως οι Ευρωπαίοι αρχίζουν και αλλάζουν την εικόνα του τι γίνεται. Αρχίζουν και… ψυλλιάζονται κι αρχίζουν να ετοιμάζονται για τη δική τους τη σειρά. Έτσι, οι αλλαγές που θα έχουμε στη Γαλλία και αλλού μπορούν να επιτρέψουν σε μια κυβέρνηση, που να μην είναι και τόσο “πουλημένη” όσο αυτή του Γιωργάκη, να κάνει κάποια “μέτωπα” στο εσωτερικό της Ευρώπης για να γίνουν κάποιες προσαρμογές, ώστε να οδηγηθούμε ακόμη και σε αλλαγές του συγκεκριμένου Μνημονίου. Ωστόσο, σίγουρα θα γίνουν και άλλες εκλογές, γιατί πιστεύω ότι μπαίνουμε σε μια περίοδο, όπως το 1989-1993, καθώς τελειώνει μια ιστορική εποχή, οπότε βλέπω ότι θα υπάρξουν σχήματα που θα μπορούν να εκφράσουν τον ελληνικό λαό τα επόμενα χρόνια». Πώς θα είναι η επόμενη ημέρα με τη Χρυσή Αυγή στη Βουλή; «Αυτό που έχουν καταφέρει, κυρίως η Αριστερά, αλλά και η κυβερνητική Δεξιά, μεταβάλλοντας τη χώρα σε ξέφραγο αμπέλι, είναι να συντηρήσουν ακροδεξιά στοιχεία. Και έχουν ευθύνη και οι δύο, γιατί η νεοφιλελεύθερη αντίληψη έλεγε πως “πρέπει να έχουμε φτηνά μεροκάματα, γι’ αυτό αφήστε τους ξένους να έρθουν” και σ’ αυτό

“παγιδεύτηκαν” πολλοί Έλληνες, καθώς πολλοί από εμάς χρησιμοποίησαν τον “φτηνό” Αλβανό, που έριξε τα μεροκάματα. Από την άλλη πλευρά, είχαμε και την ιδεολογία της Αριστεράς, που έλεγε “να έχουμε μια κοινωνία χωρίς σύνορα”, που ήρθαν να συγκλίνουν στο αποτέλεσμα να βρεθεί η χώρα στο μεγάλο πέρασμα της λαθρομετανάστευσης. Αυτό εξέθρεψε τη Χρυσή Αυγή. Αν και δεν πιστεύω ότι θα τα καταφέρει και αυτή τη φορά να μπει στη Βουλή, ωστόσο διαφαίνεται μια ισχυρή πιθανότητα, αν δεν συνειδητοποιήσουν όλοι ότι “εδώ δεν παίζουμε”!» Να κλείσουμε με κάτι προσωπικό. Άλλοι σας είπαν τρομοκράτη, άλλοι σας χαρακτήρισαν αναρχικό, τώρα, με το τελευταίο σας βιβλίο, «Συνωστισμένες στο Ζάλογγο», σας φόρεσαν και το μανδύα του εθνικιστή. Τελικά, τι πιστεύετε πως είστε; «Πιστεύω πως είμαι ένας άνθρωπος ο οποίος, προφανώς, έχει αριστερές καταβολές, αλλά, επειδή έχει δει το αδιέξοδο της Αριστεράς, έχει καταλήξει σε ορισμένες απόψεις και αυτές μου υπαγορεύουν ότι πρέπει να συνδυάσω την κοινωνική ισορροπία, την οικολογική διάσταση, την εθνική ταυτότητα και τη δημοκρατία. Όποια πρόταση, λοιπόν, έχει και τα τέσσερα αυτά στοιχεία μαζί, εγώ είμαι “μέσα”. Κι αυτό, γιατί δεν μπορεί να υπάρξει λαός χωρίς το δικό του κράτος, τη δική του ταυτότητα και τη δική του Ιστορία. Εκεί δίνω τη “μάχη” μου. Εξάλλου, πάντα δίνω τη “μάχη” μου εκεί που είναι το κέντρο της αντιπαράθεσης. Και από τη δεκαετία του ’90 και μετά το κέντρο αντιπαράθεσης στην Ελλάδα πήρε τη μορφή της υποταγής στη νέα τάξη και στην παγκοσμιοποίηση. Ε, λοιπόν, είμαι στο κέντρο αυτής της αντιπαράθεσης και γι’ αυτό είναι οι ίδιοι αυτοί που με έλεγαν –αν και δεν υπήρξα ποτέ– τρομοκράτη, με αυτούς που με λένε αναρχικό και τώρα με χαρακτηρίζουν εθνικιστή».

127_OPAP 27/04/2012 3:45 μ.μ. Page 127

Για ένα χαμόγελο παιδιού

ονειρεύονται, όχι να χρειάζονται. Τέτοια ήταν η περίπτωση του Συλλόγου Γονιών Παιδιών με Νεοπλασματική Ασθένεια «Φλόγα», όπου για χρόνια η απόκτηση σύγχρονου ακτινολογικού εξοπλισμού για την αντιμετώπιση του καρκίνου στα παιδιά αποτελούσε επιτακτική ανάγκη του Νοσοκομείου Παίδων «Αγλαΐα Κυριακού» και στόχο ζωής των μελών του Συλλόγου. Με την παρέμβαση της ΟΠΑΠ Α.Ε., σε σύντομο χρονικό διάστημα, η μακροχρόνια αυτή ανάγκη μετουσιώθηκε στη δημιουργία του πρώτου Ακτινοθεραπευτικού Κέντρου Παίδων, με περισσότερα από 75 παιδιά να έχουν λάβει στον πρώτο χρόνο της λειτουργίας του την απαραίτητη θεραπευτική αγωγή. Με την ίδια ταχύτητα σπεύσαμε να ανταποκριθούμε στα αιτήματα από φορείς όπως: • ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΗΜΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ ΝΟΜΟΥ ΗΜΑΘΙΑΣ • ΙΔΡΥΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ- «ΚΕΝΤΡΟ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΠΑΣΤΙΚΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ» • ΚΕΝΤΡΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ

ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΝΕΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ ΔΗΜΟΥ ΕΡΜΟΥΠΟΛΗΣ • ΑΣΤΙΚΗ ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΔΗΜΟΥ ΡΟΔΟΥ (ΑΜΚΕ) • ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΟΝΕΩΝ-ΚΗΔΕΜΟΝΩΝ ΚΑΙ ΦΙΛΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ «ΑΓΑΠΗ» • ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ Αναλαμβάνοντας τα κόστη αγοράς ειδικά εξοπλισμένων ανά περίπτωση οχημάτων, δίνοντας μια λύση στο πρόβλημα της μετακίνησης των μελών τους. Με το σκοπό αυτό στηρίξαμε οικονομικά την Πανελλήνια Ένωση Αγώνα κατά του Νεανικού Διαβήτη, διασφαλίσαμε τη συνέχιση του προγράμματος του Συνδέσμου Θεραπευτικής Ιππασίας Ελλάδας για τα παιδιά με αναπηρία και νοητική στέρηση και ενισχύσαμε την Ελληνική Εταιρεία Προστασίας και Αποκαταστάσεως Αναπήρων Παιδιών (ΕΛΕΠΑΠ) για την κατασκευή και τον εξοπλισμό ειδικού χώρου για την υλοποίηση του εξατομικευμένου για κάθε βρέφος «Προγράμματος Βρεφών», που αφορά τον έγκαιρο εντοπισμό και την αποτελεσματικότερη αποκατάσταση των προβλημάτων ανάπτυξης βρεφών. Και με την προσδοκία ενός παιδικού χαμόγελου οργανώσαμε σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Ηράκλειο γιορτές για παιδιά που φιλοξενούνται σε συλλόγους, αλλά και θέσαμε σε εφαρμογή το πρόγραμμα φιλοξενίας παιδιών και νέων στους αγώνες των πρωταθλημάτων των Superleague, Footballeague και Footballleague 2. Κλείνοντας το έτος, το 2012 μας βρήκε στους… δρόμους, οργανώνοντας 53 εορταστικές εκδηλώσεις για τα παιδιά 17 δήμων της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης και σχεδιάζοντας μια χρονιά που θα επενδύσουμε ακόμη περισσότερο στα παιδικά όνειρα.

publi

Υ

πάρχουν κάποια παιδικά όνειρα που αφορούν πράγματα απτά. Που έχουν να κάνουν με πρακτικές ανάγκες, όχι με παιδικές επιθυμίες. Σε αυτές τις ανάγκες προσπαθούμε ως εταιρεία να απαντούμε με έργο. Στο πλαίσιο της εταιρικής μας φιλοσοφίας, στον πυρήνα της οποίας βρίσκονται οι έννοιες της προσφοράς και της συμμετοχής. Με συνέπεια στην 54χρονη συμπόρευσή μας με την ελληνική κοινωνία, με τη σταθερή αρχή που θέλει την επιχειρηματική μας ανάπτυξη να μεταφράζεται σε κοινωνικό μέρισμα. Γιατί το μέγεθος μιας επιχείρησης δεν μπορεί να μετράται μόνο σε αριθμούς, αλλά να αποδεικνύεται και στην πράξη, με τη διαφορά που μπορεί να κάνει προς το καλύτερο σε επίπεδο ποιότητας ζωής της κοινωνίας. Αυτή η αίσθηση της προσφοράς και συμμετοχής γίνεται ακόμη εντονότερη, όταν αφορά τα παιδιά. Με στόχο το μήνυμα «Καλό για όλους» να γίνεται πράξη προσφοράς για εκείνους που το χρειάζονται περισσότερο. Στα παιδιά που θα πρέπει να

Μάιος 2012

crash 127

128_135_TEXNH 27/04/2012 3:38 μ.μ. Page 128

128_135_TEXNH 27/04/2012 3:38 μ.μ. Page 129

B L Ο G

Ι Δ Ε Ω Ν

“ μΠροστΑ

τι θα θυμηθώ

“

στην ΚΑΛΠη

10 πρόσωπα του πολιτισμού εξομολογούνται... τoυ Αλέξη Μίχα

Ξ

του ίδιου του λαού. Ηθοποιός σημαίνει φως. Είναι καημός πολύ πικρός. Και στεναγμός πολύ μικρός. Μίλησε, κλαις; Όχι, δεν λες. Μήπως πεινάς; Και τι να φας! Όλο γυρνάς, πες μου πού πας; Μιλούσε με την ειλικρίνεια του ποιητήφιλόσοφου ο Χατζιδάκις για αρνήσεις, για παρηγοριά, για υπομονή, για πόνο, για «τρελές που σιωπούν», για φως, για καημούς πολύ πικρούς και στεναγμό πολύ βαθύ. Και ο ηθοποιός μεταβαλλόταν είτε σε «μωρό» είτε σε «σοφό», πάντως σε «παιδί» που «καρτερεί κάτι να δει», κάτι να πει «απ’ την ψυχή ώς την ψυχή». «Χτίζοντας» πάνω στη –μαντική θα ’λεγε κανείς– δημιουργία του Χατζιδάκι και τη μετουσίωση αυτής της «μαντείας» από τον «ηθοποιό», από τον «καλλιτέχνη» γενικότερα, σε μήνυμα, σήμερα, με το δεύτερο Μνημόνιο θλιβερό παρόν και τα νέα μέτρα προ των πυλών, ζητήσαμε από καταξιωμένους ηθοποιούς, καλλιτέχνες εν

ολίγοις, αλλά και ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών να δουν «μέσα από τα γεγονότα και την πραγματικότητα και όση σκληρότητα τους επιτρέπουν οι ευαισθησίες τους» να… στήσουν «κάλπες» και να αποκαλύψουν: - Με ποιο κριτήριο θα ψηφίσουν στις επερχόμενες εκλογές...

- Τι θέλουν από τα κόμματα αλλά και...

- Πώς κρίνουν την υπάρχουσα κατάσταση. Με το «ανεμογκάστρι» των δημοσκοπήσεων να βρίσκεται στο απόγειό του, η κάλπη του καλλιτεχνικού και πνευματικού κόσμου βγάζει ειδήσεις και εκπλήξεις. Τους ρωτάμε: «Πιστεύετε ότι έχουμε φτάσει στον πάτο; Είναι αυτό που ζούμε μια περίοδος κατοχής; Έχουμε εκχωρήσει την εθνική μας κυριαρχία, έχουν η Τρόικα και η Γερμανία τάση εκδικητική απέναντι στους Έλληνες, θα έπρεπε να έχουν γίνει νωρίτερα οι εκλογές, τι πιστεύετε ότι μπορεί να αλλάξει, θα πάτε να ψηφίσετε κι, αν ναι, με ποιο κριτήριο;».

▲ ▲

εκίνημα της δεκαετίας του ’60, τραυματικής δεκαετίας, συγκλονιστικής δεκαετίας, που τις συνέπειές της, αν και τότε κανείς δεν μπορούσε να τις φανταστεί, τις ζούμε ακόμα, πενήντα χρόνια μετά, έγραφε ο Μάνος Χατζιδάκις την εκπληκτική, συμβολική του μπαλάντα «Ηθοποιός… σημαίνει φως». Την πρωτοτραγούδησε ο Δημήτρης Χορν, την ξανατραγούδησαν αργότερα ο ίδιος ο Χατζιδάκις, ο Γιώργος Μαρίνος κι εκατοντάδες άλλοι τραγουδιστές και τραγουδίστριες σε «καλλιτεχνικές ευκαιρίες» ποιητικής έκφρασης, σε συναισθηματικές στιγμές δημιουργίες, πάντα ως σύμβολο μιας ξεχωριστής κατάθεσης ψυχής. Η μπαλάντα αυτή έγινε με τα χρόνια συνώνυμη με την ποιότητα, ιδιότητα που στα χρόνια μας έχει εξαφανιστεί σχεδόν. Και ο «ηθοποιός» μια μαγική φιγούρα ενός ερμηνευτή του πόνου, του καημού, της χαράς, της λύπης, του ενθουσιασμού, της καταπίεσης, ένας εκφραστής –όχι πάντα–

128_135_TEXNH 27/04/2012 3:38 μ.μ. Page 130

crash

BLOG ΙΔΕΩΝ

Ηλίας Ανδριόπουλος Συνθέτης

«Σκηνικό ελεεινής συμπεριφοράς της Γερμανίας απέναντί μας»

Ηλίας Ανδριόπουλος

Γιώργος Κοινούσης

«Δυστυχώς, η Ελλάδα ξεπουλιέται και ρημάζει από ασυνείδητους και δόλιους πολιτικούς, και πρέπει να το πω, μειωμένης εθνικής συνείδησης. Ποτέ ο τόπος μας στα νεότερα χρόνια –και εννοώ από το 1832– δεν βρέθηκε να διαθέτει τέτοιας χαμηλής ποιότητας πολιτικούς. Κι αν βιώνουμε, ως λαός, σύγχυση και παρακμή, οφείλεται στη φαυλότητα του μεταπολιτευτικού πολιτικού συστήματος και στις συμπεριφορές που επέβαλλε σε μια μεγάλη κατηγορία κόσμου. Πονάει η ψυχή σου να βλέπεις να εκχωρείται στους ξένους η εθνική μας κυριαρχία, να ανατρέπονται εργασιακές σχέσεις, που γι’ αυτές έχουν χυθεί ποτάμια αίματος στο παρελθόν, να εξοντώνεται η νέα γενιά και να κουρελιάζεται κατ’ απαίτηση της κυρίας Μέρκελ το Ελληνικό Σύνταγμα. Η Ευρώπη απ’ ό,τι φαίνεται έχει χάσει εντελώς τον προσανατολισμό της. Από αλλού ξεκίνησε, αλλού φάνηκε να πηγαίνει και αλλού καταλήγει. Καταλήγει γερμανοποιημένη, όπου το ευρώ λειτουργεί σαν μάρκο για τα συμφέροντα της Γερμανίας, χωρίς οράματα, χωρίς αλληλεγγύη, χωρίς τις ανθρωπιστικές ιδέες για συναδέλφωση και ευημερία των λαών της. Μας αποκαλύπτεται μια σκληρή απάνθρωπη οικονομίστικη Ευρωπαϊκή Ένωση, όπου οι ισχυροί επιβάλλουν τους όρους τους εις βάρος των αδυνάτων. Και βέβαια άργησαν οι εκλογές. Αυτοί οι άνθρωποι πέραν του εαυτού τους δεν εκπροσωπούν κανέναν. Κι όμως, ψηφίζουν αλλεπάλληλους νόμους που διαλύουν και καταστρέφουν

Γιατί και στο Διαδίκτυο κάνουν τέχνη τη χώρα. Ποιος τους έδωσε αυτό το δικαίωμα; Με τις εκλογές θα εκφραστεί ο ελληνικός λαός. Ελπίζω να τον αφήσουν να εκφραστεί ελεύθερα και να μην έχουμε παρατράγουδα. Θα έχουμε βέβαια μια άγρια επίθεση χειραγώγησης, τρομοκράτησης κ.λπ. από το μνημονιακό μπλογκ: ΠΑΣΟΚ – Νέα Δημοκρατία – Μεγάλα επικοινωνιακά μέσα κ.ά. Ελπίζω επίσης πως όλος ο κόσμος και ιδιαίτερα οι νέοι θα ψηφίσουν κόμματα που έχουν εκδηλωθεί

Μίρκα Παπακωνσταντίνου Ηθοπoιός «Δεν μπορώ να καταλάβω ποιος θέλει αυτή την κουρελιασμένη και κατάπτυστη εξουσία» «“Τη δόξα πολλοί εμίσησαν, το χρήμα ουδείς”. Παραφράζω τη γνωστή ρήση και διακωμωδώ τη σημερινή κατάσταση, αλλιώς πραγματικά δεν βγαίνει. Βιώνουμε έναν πόλεμο σε καιρό ειρήνης. Δυστυχώς, πιστεύω πως δεν έχουμε φτάσει ακόμη στον πάτο. Αυτό που φοβάμαι πολύ αυτή την περίοδο είναι επιστροφή στις δεκαετίες του ’50 και του ’60, όταν οι Έλληνες έφευγαν μετανάστες. Αυτό συμβαίνει πλέον, με διαφορετικό όμως τρόπο. Θα φύγουν άνθρωποι μεσαίων και ανώτερων μορφωτικών στρωμάτων. Τείνει να εξαφανιστεί η μεσαία τάξη, ώστε να υπάρχει η ανώτατη και η κατώτατη. Όχι μόνο έχουν μειωθεί τα εισοδήματα του κόσμου από τις περικοπές, αλλά πάνε να τα εξαφανίσουν με τα χαράτσια και τα φοροεισπρακτικά μέτρα. Βέβαια, πρέπει να παραδεχθούμε πως ο

130 crash Μάιος 2012

αλόγιστος δανεισμός των προηγούμενων χρόνων και σε επίπεδο κράτους αλλά και των πολιτών μας έφερε σε αυτή την κατάσταση. Ξέρετε, πάντα όταν θέλω να νιώσω καλύτερα, φέρνω στο μυαλό μου το υγρό στοιχείο. Το νερό. Στη φάση αυτή νιώθω ότι έχω κάνει μια βουτιά και στην επιφάνεια του νερού υπάρχει πάγος. Άραγε θα καταφέρουμε να τον σπάσουμε; Έχουμε χάσει την εθνική μας κυριαρχία εδώ και καιρό τώρα. Έβλεπα τον Χονδροκούκη που πήρε το μετάλλιο και έπιασα τον εαυτό μου να συγκινείται. Μέσα σ’ αυτή τη χώρα έχουν μείνει μέσα μας ψήγματα εθνικής αξιοπρέπειας. Το χειρότερο είναι πως αυτό δεν είναι το τέλος. Το εκβιαστικό δίλημμα “ή Μνημόνιο ή καταστρεφόμαστε” συνεχίζεται… Αν μας εκδικούνται οι Γερμανοί; Μα η εκδίκηση σημαίνει ότι σε δέχομαι ως ισότιμο

αντίπαλο. Απλά μας έχουν γραμμένους και κάνουν τη δουλειά τους, θέλοντας να ικανοποιήσουν τους δικούς τους σκοπούς. Οι Έλληνες εκπρόσωποι στο εξωτερικό εμφανίζονται σαν δαρμένα σκυλιά. Γιατί ρε γαμώτο; Τα πράγματα είναι πολύ πιο γκρίζα από το συναίσθημα της εκδίκησης. Θεωρούσα πάντα τη δημοκρατία μεγάλη κατάκτηση, άρα και την ψήφο ιερή. Δεν πιστεύω βέβαια ότι θα αλλάξει απολύτως τίποτα με τις εκλογές. Δεν μπορώ να καταλάβω ποιος θέλει αυτή την κουρελιασμένη και κατάπτυστη εξουσία. Την “καυτή πατάτα”... Εγώ πάντως θα πάω με το κριτήριο της ιερότητας της ψήφου. Αυτή τη στιγμή είμαστε αλυσοδεμένοι με το Μνημόνιο. Ήδη έχουμε πάρει μια “προίκα” γαμώτο. Στην Ελλάδα είμαστε δυστυχώς μυαλοπώληδες».

128_135_TEXNH 27/04/2012 3:38 μ.μ. Page 131

Βασίλης Λέκκας

Βασίλης Λέκκας Τραγουδιστής

«Σήμερα έχουμε γονατίσει στα τέσσερα» «Το δικό μας βαρέλι έχει δεύτερο, τρίτο και τέταρτο πάτο, που συνεχώς ανακαλύπτουμε. Ούτως ή άλλως, από τη στιγμή που παίζεις κάτω από το φως, σκάβοντας δηλαδή, όλο και κάτι θα βρίσκεις. Το θέμα είναι ότι έπρεπε να βάλουμε το όριο, την κόκκινη γραμμή, τότε που

▲ ▲

πειστικά εναντίον των μνημονίων. Φυσικά και θα ψηφίσω. Και θα ψηφίσω ότι είναι δώθε από το ψέμα και την πολιτική παρακμή. Δηλαδή, αντιμνημονιακά. Όμως, εδώ, ως καλλιτέχνης, θα ήθελα να πω κάτι. Ο κόσμος σε αυτόν το δύσκολο καιρό έχει ανάγκη να νιώσει, περισσότερο από τα τραγούδια μας και τη μουσική μας, την τίμια συμπεριφορά μας και την τίμια στάση μας απέναντι στα δραματικά γεγονότα και στην τραγωδία που βιώνει ο τόπος μας. Πρέπει να είμαστε δίπλα του και όχι απέναντί του».

Μίρκα Παπακωνσταντίνου

Γιώργος Κοινούσης Τραγουδιστής

«Μόνο ενωμένοι μπορούμε να βγούμε από αυτό το αδιέξοδο» «Ζούμε μια οικονομική κατοχή, αλλά όχι την κατοχή που έζησαν οι άνθρωποι με τον πόλεμο και τον εμφύλιο. Εκτός και αν μας καταφέρουν και φαγωθούμε για άλλη μια φορά μεταξύ μας. Σε σχέση με την εθνική κυριαρχία, δεν πιστεύω ότι την έχουμε χάσει, ούτε θα τη χάσουμε. Θεωρώ ότι η κυριαρχία που θα χάσουμε είναι οικονομική, δεν θα χαλάει ο Έλληνας αυτά που χαλούσε, δεν θα έχει αυτά που είχε. Στις δύσκολες μέρες που διανύουμε πρέπει να είμαστε φλεγματικοί, ψύχραιμοι και ο ένας να είναι κοντά στον άλλο. Μόνο ενωμένοι μπορούμε να βγούμε από αυτή την τραγική κατάσταση,

από αυτό το αδιέξοδο. Δεν πρέπει να έχουμε φανατισμούς, μίση και πάθη, δεν πρέπει να φύγουμε από το μέτρο. Είμαστε σε ένα καράβι που βουλιάζει. Πρέπει να τσακωνόμαστε; Ας βγάλουμε το νερό από τα αμπάρια και ύστερα τα βρίσκουμε με τον καπετάνιο και τους άλλους υπεύθυνους που έφτασαν το πλοίο εκεί. Οι Γερμανοί κοιτάνε τα συμφέροντά τους. Και το “κούρεμα” το έκαναν για να μη χάσουν τα λεφτά τους. Δεν τους συμφέρει να χρεοκοπήσουμε, γιατί θα χάσουν περισσότερα από όσα θα χάσουμε εμείς. Δεν νομίζω ότι είναι θέμα εκδικητικής στάσης, τα συμφέροντά τους

προασπίζουν. Δεν ξέρω αν έπρεπε να έχουν γίνει νωρίτερα οι εκλογές, είμαι σίγουρος όμως ότι και τώρα που θα γίνουν κανένα κόμμα δεν θα πάρει πλειοψηφία και θα έχουμε πάλι ένα είδος κυβέρνησης συνεργασίας, ίσως και με τον Παπαδήμο μέσα. Όπως δεν νομίζω ότι θα αλλάξει και κάτι μετά από αυτές τις εκλογές αν συνεχιστεί αυτή η άγρια κόντρα. Πρέπει να καταλαγιάσουν τα πνεύματα. Θα πάω να ψηφίσω με το μυαλό οδηγό. Δεν θα έχω στο μυαλό μου ότι αυτός που θα ψηφίσω θα σώσει τη χώρα, αφού οι πολιτικοί αυτή τη στιγμή είναι εξαρτώμενοι από τα “αφεντικά” μας».

Μάιος 2012

crash 131

128_135_TEXNH 27/04/2012 3:38 μ.μ. Page 132

crash

BLOG ΙΔΕΩΝ ▲ ▲

βλέπαμε. Τώρα δεν βλέπουμε, αλλά ας το πάρουμε απόφαση, η αντίδραση πρέπει να είναι άμεση. Την εθνική μας κυριαρχία την έχουμε εκχωρήσει εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Δεν μπορούσαμε ποτέ ως κυρίαρχο κράτος τον ορυκτό πλούτο και οτιδήποτε έχει να κάνει με την αυτονομία του τόπου να το χειριστούμε και να το εκμεταλλευτούμε. Λειτουργούσαμε πάντα κάτω από τον εκφοβισμό κάποιων άλλων εξουσιών και σκύβαμε το κεφάλι. Κατά συνέπεια, σήμερα έχουμε γονατίσει στα τέσσερα. Η νοοτροπία ορισμένων λαών είναι τελείως διαφορετική από τη δική μας. Βέβαια, η σχέση μας με αυτή τη χώρα είναι συνδεδεμένη με την κατοχή, με το Δίστομο, τα Καλάβρυτα, το Καστέλι, τα Ανώγεια και πηγάζει μια αίσθηση πως γι’ αυτόν ακριβώς το λόγοι οι άνθρωποι αυτοί μπορεί να έχουν μια στάση εκδικητική απέναντί μας. Η νοοτροπία τους είναι διαφορετική, ας το αντιληφθούμε. Αυτή τη νοοτροπία όμως τη βλέπουμε μόνο στο χώρο της πολιτικής, οι λαοί δεν έχουν να μοιράσουν ή να χωρίσουν τίποτα. Δεν είναι θέμα λαών, είναι θέμα ξεπουλημένων από τη μία και την άλλη πλευρά και κυρίως από τη δική μας, γιατί εμείς κάνουμε ό,τι μας λένε οι άλλοι. Ο τροχός αρχίζει και φρενάρει. Αυτός ο οδοστρωτήρας της πολιτικής άποψης, που καταπατάει και ισοπεδώνει, σταματάει, βάζοντας τα θεμέλια μιας καινούργιας εκκίνησης. Επειδή ούτως ή άλλως ο χρόνος είναι χαμένος, όσο λιγότερος, τόσο καλύτερα. Εμείς είμαστε ξεγραμμένοι ως γενιά, δεν πρόκειται να δούμε την εικόνα της αλλαγής από τη μία στιγμή στην άλλη. Σαφώς και θα ψηφίσω. Βέβαια, έτσι όπως έχει γίνει ο εκλογικός νόμος, δεν υπάρχει η έννοια ότι ψηφίζω κάποιον και βγαίνει αυτός που ψήφισα. Και δεν καταλαβαίνει ο κόσμος ότι ο μόνος στόχος τους είναι να παραμείνουν στην εξουσία. Δεν πρέπει να μείνουν στην εξουσία. Πρέπει τα πρόσωπα που θα έρθουν στη διαδοχή να είναι από μία άλλη λογική, από έναν άλλο προσανατολισμό, για να μπορέσουν να βάλουν

Αλεξάνδρα Πασχαλίδου

Θανάσης Πολυκανδριώτης

μια εκκίνηση στον καινούργιο τροχό. Αν όμως αφήσουμε αυτούς τους ίδιους, θα ανακατεύουν τα μπάζα, εκεί μέσα θα τρωγόμαστε και θα προσπαθούμε να επιβιώσουμε κι εμείς».

Κάρμεν Ρουγγέρη Ηθοποιός-Συγγραφέας

«Όλοι έχουμε ευθύνη για την κρίση»

«Αν φτάσαμε στον πάτο; Για ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού ναι. Βιώνει τον απόλυτο πάτο. Έχουν χτυπηθεί βάναυσα τα κατώτερα στρώματα. Αυτό είναι κάτι πολύ δυσάρεστο, που μας αφήνει όλους έκπληκτους: Πώς είναι δυνατόν να πληρώνουν τη νύφη χαμηλόμισθοι

Αλεξάνδρα Πασχαλίδου Δημοσιογράφος-Παρουσιάστρια

«Δεν ξέρω αν θα αλλάξει κάτι με τις εκλογές»

«Μια χώρα χρεωμένη όπως η Ελλάδα αυτή τη στιγμή δεν είναι ελεύθερη. Είναι φανερό πως δεν κρατάμε εμείς πια τα ηνία της χώρας, αλλά είμαστε κομματάκι ενός παζλ που δεν ταιριάζει πουθενά και το κόβουν, το ροκανίζουν, το πλάθουν ώστε να ταιριάξει. Αυτά που είδα στην Αθήνα όταν έκανα το ντοκιμαντέρ “What's Wrong with the Greeks?” μου θύμιζαν καταστάσεις τριτοκοσμικές και ο φόβος και η θλίψη του κόσμου είναι τραγικά. Δεν θέλω να πιστεύω σε συνωμοτικά σενάρια, αλλά υπάρχουν δείγματα που θυμί-

132 crash Μάιος 2012

ζουν δασκάλα με σαδιστικές τάσεις που τιμωρεί τον άτακτο μαθητή με το χειρότερο τρόπο, χωρίς καμία ευαισθησία και κατανόηση. Χωρίς να λάβει υπόψη της πως σ’ αυτή την ιστορία δεν φταίει ένας ολόκληρος λαός. Δεν είναι όλοι κλέφτες και απατεώνες. Υπάρχουν και θύματα που δεν συμμετείχαν σε πλουσιοπάροχα φαγοπότια σε πλάτες άλλων. Δυστυχώς, δεν ξέρω αν θα αλλάξει κάτι με τις εκλογές. Δεν έχω ψηφίσει ποτέ στην Ελλάδα, αλλά εδώ και δεκαετίες βλέπω μια πε-

ρίεργη πολιτική συμπεριφορά που δεν τιμάει τη δημοκρατία. Ο καθένας κοιτάει την τσέπη του και όχι το τι πιστεύει πως θα είναι το καλύτερο για το μέλλον της χώρας. Όλοι ορκίζονται πως θα κόψουν τα χέρια τους αν ξαναψηφίσουν τους ίδιους και παρ’ όλα αυτά κανένας δεν κόβει ούτε χέρια ούτε κακές συνήθειες. Θα ήθελα να δω νέα πρόσωπα που δεν επωφελήθηκαν τόσα χρόνια από την πολιτική. Πρόσωπα ειλικρινά, με στόχους και ήθος που περνάνε από τη θεωρία στην πράξη».

128_135_TEXNH 27/04/2012 3:38 μ.μ. Page 133

Αστείρευτη έμπνευση... πάλι από το Διαδίκτυο Για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί είμαστε όλοι απόλυτα συνυπεύθυνοι. Όταν δεν μπορούμε να ορίσουμε τα του οίκου μας ή, καλύτερα, δεν είχαμε τη θέληση να το κάνουμε, δεν με πειράζει που κάποιος θα έρθει να μας δείξει κάποια πράγματα. Σε κάποιους τομείς δεν ξέρουμε να δουλεύουμε σωστά. Κάποιοι έκλεβαν τα Ταμεία, έπαιρναν παράνομες συντάξεις, έλεγαν ψέματα για άπορους. Ήμασταν μια σκέτη κλοπή. Υπήρξαν ακατάλληλοι άνθρωποι σε καί-

▲ ▲

και χαμηλοσυνταξιούχοι που ταλαιπωρήθηκαν σε όλη τους τη ζωή; Βέβαια, από την άλλη, πιστεύω πως είναι ευκαιρία για περίοδο πνευματικής αναγέννησης, καθώς δίνεται σε πολλούς ανθρώπους η ευκαιρία να ξεχωρίσουν μέσα από την ποιότητα. Για παράδειγμα, στο θέατρο ο κόσμος θα επιλέξει το καλύτερο θέαμα. Ίσως μέσα σε όλο αυτό το κακό που συμβαίνει να μας δίνεται μια ευκαιρία δημιουργίας, να κάνουμε καλύτερα ό,τι έχουμε επιλέξει να κάνουμε.

ριες θέσεις. Κάποιοι δεν αγαπούν την πατρίδα τους. Θα σας πω κάτι που με εξόργισε το προηγούμενο καλοκαίρι. Ήμουν καλεσμένη σε εκπομπή της κρατικής τηλεόρασης και λειτουργούσε ταυτόχρονα η ψύξη με τη θέρμανση. Με λίγα λόγια, άναβαν καλοριφέρ γιατί ήταν πολύ δυνατά το κλιματιστικό! Είναι να τρελαίνεσαι! Θα το έκαναν στο σπίτι τους; Γνωρίζω πολλούς Γερμανούς που αγαπούν πολύ την Ελλάδα. Αν ήμουν κι εγώ Γερμανίδα, δεν θα ήθελα να δώσω κι άλλα. Να δανείσω κι άλλα χρήματα. Δανειστήκαμε κάποια χρήματα και πρέπει να τα επιστρέψουμε. Γιατί να είναι εκδικητικοί; Όχι, δεν το πιστεύω. Και είμαι εναντίον των εκλογών στην παρούσα φάση. Τι θα αλλάξει; Μπορεί κάποιος να μας σώσει; Επιβαρύνουν το δημόσιο προϋπολογισμό. Γιατί να παίρνει έστω και 10 ευρώ κρατική επιχορήγηση το οποιοδήποτε κόμμα; Θέλουν να πάρουν τις επιδοτήσεις για να διαφημιστούν πάλι και να τους ψηφίσουμε. Ο κόσμος έχει άποψη. Δεν χρειάζεται ούτε ένα ευρώ να δαπανηθεί σε προεκλογική εκστρατεία. Ο κάθε αρχηγός πρέπει να καταθέσει το πρόγραμμά του. Με σαφήνεια τι έχει σκοπό να κάνει για να σώσει τη χώρα. Το πρόγραμμα μπορεί να ειπωθεί τελείως ανέξοδα από την τηλεόραση. Δεν ήθελα σε αυτές τις εκλογές να δω φέιγ βολάν, αφίσες και πολυδάπανες συγκεντρώσεις. Είναι μεγάλη πρόκληση. Εγώ θα πάω να ψηφίσω. Είμαστε υποχρεωμένοι να ψηφίσουμε, οφείλουμε να έχουμε συμμετοχή στα κοινά. Όλοι ευθυνόμαστε για την κατάσταση στην Ελλάδα. Δεν τηρούμε τους νόμους. Φωνάζουν οι δημοσιογράφοι γιατί τα κόμματα δεν υλοποιούν τα προαναγγελθέντα προγράμματά τους, όταν οι ίδιοι

Χριστόδουλος Χάλαρης Συνθέτης «Η προδοσία είναι βαθιά ριζωμένη στα πολιτικά ήθη της χώρας αυτής» «Ο πάτος είναι υποκειμενικός. Αν συγκρίνουμε εαυτούς με τη Νιγηρία, για παράδειγμα, που είναι κι αυτή μια χώρα πλούσια σε κοιτάσματα πετρελαίου και άλλων ορυκτών, μέχρι να τη φτάσουμε έχουμε ακόμη δρόμο. Και με αυτούς που έχουμε ως ηγέτες δεν ξέρω ακριβώς τι ονειρεύονται για μας και δεν το βρίσκω καθόλου απίθανο να ονειρεύονται να μας καταντήσουν σαν το μέσο Νιγηριανό. Έχουμε μια πλουσιότατη χώρα. Θα πρέπει να ρωτήσετε τους κυβερνώντες και ειδικότερα τον κύριο Βενιζέλο να σας πει πού τον τοποθετεί αυτόν τον πάτο. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ζούμε μια περίοδο κατοχής, αλλά αυτή η κατοχή δεν έχει αρχίσει τώρα. Είναι ντροπή να το λέμε, αλλά επί της ουσίας από το ’74 και ύστερα ξεκίνησε η εξέλιξη ενός φρικώδους φασιστικού σχεδίου καταστροφής της χώρας και αυτή τη στιγμή

απλά αισθανόμαστε τα συμπτώματά του. Προφανέστατα έχουμε εκχωρήσει και την εθνική μας κυριαρχία. Δεν υπάρχουν στην Ελλάδα Έλληνες πολιτικοί, είναι ενεργούμενα, συνεχίζουν την παράδοση του φιλογαλλικού, του φιλογερμανικού και του φιλορωσικού κόμματος, που έσκασαν μύτη αμέσως μετά την επανάσταση ή και κατά τη διάρκεια της επανάστασης κατά των Τούρκων. Η δε προδοσία είναι βαθιά ριζωμένη στα πολιτικά ήθη της χώρας αυτής. Θυμηθείτε: Η Σερβία διαλύθηκε για να μάθει να φέρεται. Διότι οι Γερμανοί είδαν τον Χριστό φαντάρο με τους Σέρβους, όπως τον είδαν και μ’ εμάς. Επίσης, δεν ξεχνούν ποιοι είναι οι φίλοι τους. Συναλλάσσονται και θεωρούν δικούς τους ανθρώπους τους δωσίλογους, οι οποίοι κυβέρνησαν τη χώρα αμέσως μετά τον εμφύλιο.

Έπρεπε να είχαν γίνει νωρίτερα εκλογές. Το τι ακριβώς είχε υπόψη του να κάνει το ΠΑΣΟΚ είναι προφανές. Όταν βγαίνει ο πάλαι ποτέ φίλος μου, ο κύριος Σκανδαλίδης, και χωρίς να ντρέπεται λέει ότι τα χρήματα που δαπανώνται για τη σίτιση αυτής της χώρας –και μέσα σε αυτά είναι τα μαρούλια, ο μαϊντανός που κάνουμε… εισαγωγή, ενώ θα μπορούσαμε να έχουμε σε γλάστρα– είναι ίσα με αυτά που δαπανώνται για την εισαγωγή πετρελαίου και δυόμισι χρόνια τώρα δεν είπαν: “Αδέλφια, φυτέψτε μαρούλια να μειώσουμε αυτή την αιμορραγία”, οι άνθρωποι δεν έχουν καλό στο νου τους. Είναι αυτοκτονία να τους εμπιστευόμαστε και αυτούς και τη Νέα Δημοκρατία. Δεν πάω να ψηφίσω ανθρώπους που έχουν καταστροφικό παρόν για τη χώρα. Προτιμώ να κόψω το χέρι μου στην κορδέλα μόνος μου».

Μάιος 2012

crash 133

128_135_TEXNH 27/04/2012 3:38 μ.μ. Page 134

crash

BLOG ΙΔΕΩΝ ▲ ▲

ασκούν έντονη κριτική. Κυρίως θα ψηφίσω με το κριτήριο ποιος θα σώσει τη χώρα και θα μας βάλει σ’ έναν ασφαλή δρόμο εξόδου από την κρίση. Υπάρχουν άξιοι άνθρωποι στην πολιτική. Να μας πει ο καθένας τι σκοπό έχει για να αποφασίσουμε. Θα ήθελα να μη γίνουν τώρα οι εκλογές. Θα ήθελα να γίνουν στη λήξη της θητείας της παρούσας Βουλής».

Χρήστος Χωμενίδης Συγγραφέας

Κάρμεν Ρουγγέρη

Χάρης Ρώμας

«Θα ψηφίσω τη δικιά μου Ελλάδα, ένα ευλογημένο καραβάκι»

« Όποιος έχει στοιχειώδη επαφή με την πραγματικότητα και ελάχιστη ειλικρίνεια σε καμιά περίπτωση δεν θα ισχυριζόταν ότι έχουμε φτάσει στον πάτο. Με όλα τα στραβά και τα δεινά της η Ελλάδα παραμένει μία από τις τριάντα πλουσιότερες χώρες της υφηλίου. Στον πάτο βρίσκεται η καθημαγμένη Αφρική, τα σκλαβοπάζαρα νεαρής σάρκας της νοτιοανατολικής Ασίας, κάποιες από τις πρώην σοβιετικές “δημοκρατίες”. Όσο για τα περί κατοχής, αρκεί να ξεφυλλίσεις ένα λεύκωμα με φωτογραφίες από την περίοδο 1941-1944, για να δεις παιδιά με πρησμένες από την πείνα κοιλιές, απαγχονισμένους να κρέμονται από τα δέντρα και ερείπια χωριών να καπνίζουν. Και μόνο η σύγκριση με εκείνη την τρομερή εποχή προσβάλλει τους ήρωες και τα θύματά της. Την εθνική μας κυριαρχία ναι, την έχουμε εκ-

χωρήσει. Από το 1979, που ενταχθήκαμε στην τότε ΕΟΚ, μετέπειτα Ευρωπαϊκή Ένωση. Κάθε κράτος που επιλέγει να προσχωρεί σε μιαν ευρύτερη ένωση παραιτείται εν μέρει από την εθνική του κυριαρχία. Ακόμα και μοναχικές περιπτώσεις, όπως η Κούβα του Κάστρο ή η Αλβανία του Χότζα, εξαρτούνταν, η πρώτη από την ΕΣΣΔ, η δεύτερη από την Κίνα. Εγώ δεν κυνηγώ κανένα φάντασμα απόλυτης εθνικής κυριαρχίας αντάξιο μόνο σε εφηβικές προσλήψεις της πολιτικής. Ονειρεύομαι μια κοινωνία με καλή παιδεία και υγεία για όλους, που να παρέχει ίσες ευκαιρίες και να αξιοποιεί στο μέγιστο

Χάρης Ρώμας Ηθοποιός

«Ως καλλιτέχνης έχω υποχρέωση να είμαι σε εγρήγορση»

«Η τελμάτωση τώρα πλέον είναι υπαρκτή και απόλυτα ορατή. Ήταν λάθος όταν πριν από χρόνια λέγαμε “πιάσαμε πάτο”. Τώρα είναι πλέον οδυνηρή πραγματικότητα. Βέβαια, αν υφίσταται η λογική του ότι “εφόσον έπιασα τον απόλυτο πάτο, παίρνω ώθηση και ξεκινάω προς τα πάνω”, πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι. Ο κόσμος αλλά και οι καλλιτέχνες πρέπει να κινητοποιηθούμε. Να αλλάξουμε σφάλματα, νοοτροπίες που ενστερνιστήκαμε στο παρελθόν και στο τέλος έγιναν μια πάγια κατάσταση. Πιστεύω πως το επόμενο χρονικό διάστημα θα επικρατήσει μια καλύτερη ατμόσφαιρα. Και αυτό γιατί θα έχουμε μια μετατόπιση αξιών. Είναι το μόνο κέρδος αυτής της τραγικής ιστορίας που θα συνεχίσει να είναι οδυνηρή σε επίπεδο πρακτικό, δηλαδή στην καθημερινότητα και τη διαβίωση. Σε επίπεδο πνευματικό παρατηρώ ήδη ανάταση που θα είναι εντονότερη μέρα με την ημέρα.

134 crash Μάιος 2012

Πρέπει να είμαστε διαρκώς σε εγρήγορση για να μη συμβεί η απώλεια της εθνικής μας κυριαρχίας. Οι Έλληνες έχουμε εθνική συνείδηση και αρκετό πείσμα ώστε να μην “καπελώσουν” οι ξένοι τη χώρα. Αν και προσωπικά πιστεύω πως κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να συμβεί. Είναι και πρακτικά αδύνατο, άρα μιλάμε για κινδυνολογίες. Θα σας έλεγα ότι περισσότερο με ενοχλούσε το προηγούμενο χρονικό διάστημα το lifestyle που διέβρωνε το ύφος της χώρας και προωθούσε την υιοθέτηση κάποιων πραγμάτων σαν μια πάγια κατάσταση του “ζην”. Οι Γερμανοί –δυστυχώς– έχουν ενστερνιστεί λάθος αντιλήψεις για τους Έλληνες. Έχω πολλούς φίλους στο εξωτερικό που έχουν στρεβλή άποψη για το λαό μας. Σ’ αυτό βέβαια συνέβαλαν οι πολιτικές Παπανδρέου και Παπακωνσταντίνου, που για να διευκολύνουν τη θέση τους διακήρυτταν έξω μια χώρα τεμπέ-

ληδων, καλοπερασάκηδων και διεφθαρμένων. Εν μέρει ίσως είναι αλήθεια, αλλά δεν το διαφημίζεις εσύ που τους έσπρωξες στη διαφθορά. Το μένος κάποιων Ευρωπαίων είναι δικαιολογημένο και δεν είναι σίγουρα από σαδισμό. Νιώθουν αδικημένοι, γιατί δουλεύουν πολύ περισσότερο και μας δανείζουν χρήματα. Με τις εκλογές δεν πιστεύω να αλλάξει κάτι. Θα ακολουθηθεί η υφιστάμενη γραμμή με μικρές παραλλαγές. Άλλωστε, όπως όλα δείχνουν μέχρι στιγμής, θα έχουμε κυβέρνηση συνασπισμού. Ίσως σε πρώτη φάση καταργηθεί η πελατειακή πολιτική. Δεν υπάρχει πλέον περιθώριο για αλισβερίσι και νταραβέρι. Εμένα μου φαίνεται αδιανόητο να μην ασκήσω το δικαίωμα της ψήφου. Παραμένω ενεργός πολίτης και το συνιστώ σε όλους. Δεν είναι λύση να αδιαφορείς. Έχω ως καλλιτέχνης υποχρέωση να είμαι σε εγρήγορση».

128_135_TEXNH 27/04/2012 3:38 μ.μ. Page 135

βαθμό τα ταλέντα των πολιτών της. Δεν με αφορά η ψυχανάλυση της Τρόικας ή της Γερμανίας. Εκείνοι αποφάσισαν, για λόγους προφανώς δικούς τους, να μας δανείσουν και να “κουρέψουν” το –εξωφρενικό για το μέγεθός μας– δημόσιο χρέος που είχε σωρευτεί. Η ελληνική ηγεσία διαπραγματεύτηκε τους όρους του δανεισμού. Συχνά αποδείχθηκε κατώτερη των περιστάσεων. Οι αρμόδιοι υπουργοί φάνηκαν να μη γνωρίζουν ούτε σκάκι ούτε πόκερ. Από την άλλη, οι δομικές στρεβλώσεις του ελληνικού κράτους και της κοινωνίας μας είναι κυρίως που μας έφεραν στην ελεεινή αυτή κατάσταση, να κρεμόμαστε από την καλοσύνη των ξένων. Αν δεν απαλλαγούμε τάχιστα από την κακοδαιμονία μας, σε ορατό χρόνο θα

απλώνουμε και πάλι χείρα βοηθείας. Και ποιον θα ωφελούσε η διεξαγωγή πρόωρων εκλογών; Όσους νιώθουν την ανάγκη να εκφράσουν την αγανάκτησή τους; Να ξεσπάσουν; Ή όσους ποντάρουν πάνω στην –απολύτως δικαιολογημένη– λαϊκή αγανάκτηση και πλασάρονται σαν σωτήρες δίχως να έχουν κανένα απολύτως ρεαλιστικό σχέδιο σωτηρίας κατά νου; Κοινοί απατεώνες, άνθρωποι οφθαλμοφανώς ανισόρροποι και οπαδοί των πιο παρωχημένων και απολυταρχικών καθεστώτων έχουν κατακλύσει το δημόσιο χώρο. Χαϊδεύουν αφτάκια, λένε ανενδοίαστα ψέματα, εκτοξεύουν ύβρεις και απειλές ενάντια στα δύο μεγάλα κεκτημένα της Μεταπολίτευσης: την –χωλαίνουσα έστω– κοινοβουλευτική δημοκρατία και την ευρωπαϊκή πορεία της Ελλάδας. Ελπίζω ότι οι ψηφοφόροι θα τους αποδοκιμάσουν έμπρακτα στην κάλπη, ώστε να μην προκύψει από τις εκλογές μια Βουλή των τεράτων. Εγώ φυσικά θα ψηφίσω. Με βασικό μου μέλημα την προστασία της δημοκρατίας από τους δηλωμένους εχθρούς της, που ονειρεύονται κρεμάλες στους δρόμους και εμφύλιες συρράξεις. Με βασικό μου μέλημα η κόρη μου και οι συνομήλικοί της να ζήσουν σε μια κοινωνία πιο ανοιχτή και πιο δίκαιη: απαλλαγμένη από παρασιτικές συντεχνίες και γραφειοκρατικά μορφώματα που αφαιμάζουν τον εθνικό πλούτο και... φρενάρουν κάθε δημιουργική πρωτοβουλία. Θα ψηφίσω με γνώμονα τις αξίες του Διαφωτισμού, που από τον καιρό του Ρήγα Φεραίου κάθε γενιά Ελλήνων αναγκάζεται να τις υπερασπιστεί απέναντι σε μαχαλόμαγκες “υπερπατριώτες”. Θα ψηφίσω τη δικιά μου Ελλάδα, η οποία είναι ένα ευλογημένο καραβάκι και όχι ένα μίζερο χερσοχώραφο».

Χριστόδουλος Χάλαρης

Χρήστος Χωμενίδης

Θανάσης Πολυκανδριώτης Μουσικός

«Η χώρα δεν ανήκει στους πολιτικούς, ανήκει στους πολίτες της»

«Έχουμε φτάσει στον πάτο και η κρίση αυτή δεν είναι μόνο οικονομική, αλλά και αξιών. Το χειρότερο όλων θεωρώ ότι είναι η ανεργία. Έχει φτάσει σε δυσθεώρητα επίπεδα και πραγματικά είναι η νέα μάστιγα της ελληνικής κοινωνίας. Συμπάσχω με τους άνεργους, είμαι μαζί τους και νομίζω ότι ο κάθε άνθρωπος και όχι μόνο οι καλλιτέχνες πρέπει να αντιλαμβανόμαστε τι συμβαίνει γύρω μας. Ελπίζω πως κάτι καινούργιο θα έρθει και θα δώσει ελπίδα στην κοινωνία. Φυσικά και δεν συμφωνώ με την οποιαδήποτε μορφή βίας που κάποιοι χρησιμοποιούν για να εκτονώσουν την οργή τους. Υπάρχουν άλλοι τρόποι διαμαρτυρίας πολύ πιο αποτελεσματικοί. Νιώθω κι εγώ θιγόμενος

με όλη αυτή την κατάσταση. Ναι, ζούμε περίοδο κατοχής και θα χρησιμοποιήσω μια έκφραση του φίλου μου, Μάνου Ελευθερίου: “Η άνοιξη που έρχεται θα είναι μαύρη”. Η χώρα δεν ανήκει στους πολιτικούς, ανήκει στους πολίτες της. Οι πολιτικοί παίζουν παιχνίδια χωρίς να ρωτούν το λαό. Κατά τη γνώμη μου, τα πάντα πρέπει να τεθούν σε δημοψήφισμα. Ακούω πολλά άσχημα για τους Γερμανούς, αλλά το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι έχουν μάθει να δουλεύουν. Είναι επόμενο να μας ζηλεύουν, καθώς ζούμε στην ομορφότερη χώρα του κόσμου και θα ήθελαν να είναι αυτοί εδώ. Για μένα οι εκλογές θα έπρεπε να είχαν προκηρυχθεί αργότερα, ώστε ο κόσμος να είχε το χρόνο και τη

νηφαλιότητα να κατασταλάξει. Η δημοκρατία είναι πάνω απ’ όλα. Πιστεύω πως όσοι μας έφεραν σ’ αυτή την κατάσταση πρέπει να μαυριστούν και να αναλάβουν δράση υγιή στελέχη από δημοκρατικούς χώρους και άνθρωποι που μιλούν τη γλώσσα της αλήθειας, τη γλώσσα του λαού. Θα πάω να ψηφίσω υπό προϋποθέσεις. Θα ψηφίσω με το κριτήριο του ανθρώπου που η σύνταξή του έχει μειωθεί στο ένα τρίτο και που βιώνει τον πόνο του συνταξιούχου που ζει το μήνα με 300 ευρώ. Θα ψηφίσω με αγανάκτηση. Το σημαντικό όμως είναι να γνωρίζουμε πως ό,τι ψηφίσουμε τώρα θα έχει αντίκτυπο στις επόμενες γενιές. Δούλεψα 47 χρόνια για να ζω το χάλι το σημερινό;».

Μάιος 2012

crash 135

PONTIOI 27/04/2012 3:31 μ.μ. Page 136

crash

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Μια ιστορική αποκάλυψη 90 χρόνια μετά

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Γουίντροου Ουίλσον είχε πει «Ναι» στο αίτημα του μετέπειτα Αρχιεπισκόπου Αθηνών Χρύσανθου, που ήταν ο μπροστάρης του αγώνα

Ποιοι έβαλαν

ΤΑΦΟΠΛΑΚΑ

στην ιδέα για ΑΥΤΟΝΟΜΗ ΠΟΝΤΙΑΚΗ 136 crash Μάιος 2012

PONTIOI 27/04/2012 3:31 μ.μ. Page 137

τη Γενοκτονία της 19ης Μαΐου του 1922 του Τάκη Μεντή

Η

▲ ▲

μέρα μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου η 19η Μαΐου και αφορμή για αυτογνωσία, που τόσο λείπει ως τις μέρες μας. Παρά το γεγονός ότι πέρασαν 90 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Ο ξεριζωμός και ο διασκορπισμός είναι τα δύο κύρια χαρακτηριστικά του Ελληνισμού του Πόντου σε Δύση και Ανατολή. Παρόμοια έχουν να επιδείξουν στην παγκόσμια ιστορία, τηρουμένων των αναλογιών, μόνο οι Αρμένιοι και οι Εβραίοι. Και οι τρεις λαοί υπήρξαν θύματα συνεχών απηνών διώξεων, που εξώθησαν σε φυγή από την πατρογονική γη και διασπορά σε ευρύτατες περιοχές. Η μεγάλη διαφορά είναι ότι οι Πόντιοι ξεριζώθηκαν διά παντός και δεν γνώρισαν το «νόστιμον ήμαρ». Έτσι, η διατήρηση της ταυτότητάς τους, ποντιακή συνέχεια ως τις μέρες μας, κάτω από τις πιο διαφορετικές συνθήκες και παντού όπου βρέθηκαν και έζησαν ομαδικά, διεκδικεί μια παγκόσμια μοναδικότητα.

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Στη βαριά σκιά της εξολόθρευσης των 350.000 ψυχών έμειναν πολλές σημαντικές σελίδες της «βαθιάς Ελλάδας». Σε αυτές εξέχουσα θέση κατέχουν οι απόπειρες για εθνική χειραφέτηση με τη συγκρότηση κράτους. Το όνειρο της Δημοκρατίας του Πόντου… Μάιος 2012

crash 137

PONTIOI 27/04/2012 3:31 μ.μ. Page 138

crash

ΦΑΚΕΛΟΣ

▲ ▲

«Πανταχόθεν του Πόντου αγγέλλονται σφαγαί… εις Κερασούντα… εις Τραπεζούντα και αλλού… Εάν κατάστασις συνεχιστεί, Ελληνισμός Πόντου εξαφανισθήσεται, πριν η διπλωματία προλάβει ασχοληθεί περί αυτού…» Πρόκειται για τηλεγράφημα της Επιτροπείας Ποντίων προς τον Ελευθέριο Βενιζέλο τον Ιούλιο του 1920, ενώ είχε αρχίσει η τελευταία φάση της γενοκτονίας. Δραματικό και εν μέρει μόνο προφητικό, αφού η διπλωματία ουδέποτε ασχολήθηκε με τον αφανισμό. Στο προσκήνιο, γιατί στο παρασκήνιο όλοι γνώριζαν αυτό που διαμήνυε την ίδια περίοδο ο πρόξενος της Αυστρίας στην Τραπεζούντα: «H πολιτική των Τούρκων είναι, μέσω μιας γενικευμένης καταδίωξης του ελληνικού στοιχείου, να εξοντώσει τους Έλληνες ως εχθρούς του κράτους, όπως πριν τους Αρμενίους. Οι Τούρκοι εφαρμόζουν τακτική εκτόπισης των πληθυσμών, δίχως διάκριση και δυνατότητα επιβίωσης, απ’ τις ακτές στο εσωτερικό της χώρας, ώστε οι εκτοπιζόμενοι να είναι εκτεθειμένοι στην αθλιότητα και στον θάνατο από την πείνα...». Στη βαριά σκιά της εξολόθρευσης των 350.000 συνολικά Ποντίων έμειναν αναπόφευκτα πολλές σημαντικές ιστορικές σελίδες της «βαθιάς Ελλάδας», όπως ονομάστηκε η περιοχή του Πόντου από το Μεσαίωνα ακόμη. Σε αυτές εξέχουσα θέση κατέχουν οι απόπειρες για εθνική χειραφέτηση με τη συγκρότηση κράτους. Το όνειρο της Δημοκρατίας του Πόντου… Η αυτονομιστική κίνηση παίρνει συγκεκριμένες μορφές, καθώς τελειώνει ο Α΄ Παγκόσμιος πόλεμος, αποσυντίθεται η Οθωμανική Αυτοκρατορία και η διεθνής κοινότητα διακηρύσσει το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης των εθνών. Αλλά και πριν από την αναγνώριση αυτού του δικαιώματος η πολιτική των νεοτουρκικών κυβερνήσεων με στόχο την εξόντωση των Eλλήνων, με τα οικονομικά, εκπαιδευτικά, στρατιωτικά και θρησκευτικά μέτρα εναντίον τους στην πρώτη φάση και τα γενοκτονικά μέτρα στη δεύτερη, οδηγούν, κυρίως τους Πόντιους της διασποράς, στην απόφαση να αγωνιστούν για τη δημιουργία αυτόνομης Ποντιακής Δημοκρατίας. Πρωτεργάτες της κίνησης για την αυτονομία του Πόντου ήταν ο μεγαλέμπορος Kωνσταντίνος Kωνσταντινίδης από τη Mασσαλία, ο Bασίλειος Iωαννίδης και ο Θεοφύλακτος Θεοφυλάκτου από το Bατούμ, ο Iωάννης Πασαλίδης από το Σοχούμ, ο Λεωνίδας Iασωνίδης και ο Φίλων Kτενίδης από το Kρασνοντάρ και άλλοι Πόντιοι της διασποράς. Μαζί με τους μητροπολίτες Tραπεζούντας Xρύσανθο Φιλιππίδη και Aμασείας Γερμανό Kαραβαγγέλη προσπάθησαν να δώσουν σάρκα και οστά στο όνειρο της ανεξαρτησίας των Ελλήνων στα μικρασιατικά παράλια του Εύξεινου Πόντου. Την κίνηση, όμως, δεν διαπερνά μια ενιαία θέση τόσο από μέρος των απανταχού Ποντίων όσο και των ελληνικών κυβερνήσεων

▲ ▲

138 crash Μάιος 2012

PONTIOI 27/04/2012 3:31 μ.μ. Page 139

Μάιος 2012

crash 139

PONTIOI 27/04/2012 3:31 μ.μ. Page 140

crash

ΦΑΚΕΛΟΣ

▲ ▲

της περιόδου. Οι τελευταίες είναι εγκλωβισμένες στη «Μεγάλη Ιδέα» και ο Πόντος… πέφτει κάπως μακριά! Καθοριστικές ήταν οι ασάφειες και οι παλινωδίες του Ελ. Βενιζέλου για το ποντιακό ζήτημα. Από το Νοέμβριο ακόμη του 1917 επιδοκίμαζε την ιδέα της ανεξαρτησίας, στη συνέχεια εκδηλώθηκε εναντίον της, προώθησε από το Νοέμβριο του 1918 τη δημιουργία αρμενοποντιακού κράτους, μετά άλλαξε πάλι γνώμη και τον Οκτώβριο του 1920 σχεδίαζε μια άμεση στρατιωτική επέμβαση στον Πόντο. Ας μη μιλήσουμε για την ανυπαρξία εθνικής πολιτικής των κατοπινών βασιλικών κυβερνήσεων. Το ίδιο ρευστές ήταν και οι θέσεις των πρωτεργατών της ποντιακής ανεξαρτησίας. Ο μητροπολίτης Χρύσανθος συζητούσε κατά καιρούς όλες τις λύσεις: από μια ελληνομουσουλμανική ομοσπονδία μέχρι ένα ανεξάρτητο ελληνικό κράτος και ένα προτεκτοράτο υπό ελληνική είτε αμερικανική ή και βρετανική ακόμη προστασία… Δεν βρίσκεται, όμως, μακριά μόνο από την Ελλάδα, αλλά από τα σχέδια και τα συμφέροντα των Μεγάλων Δυνάμεων η ίδρυση μιας ποντιακής κρατικής οντότητας. Οι ευγενείς διακηρύξεις για αυτοδιάθεση στην πράξη είναι κούφια λόγια. Όπως αυτά που έλεγε ο Αμερικανός Πρόεδρος Ουίλσον στο μητροπολίτη Τραπεζούντας Χρύσανθο το Μάιο του 1919: «Είναι θαυμασίως πειστικά όσα μου λέγετε. Ο Πόντος πρέπει να γίνει ανεξάρτητος…». Όλα ξεχάστηκαν και ήρθε τέλος η «ταφόπλακα» με τη Μικρασιατική Καταστροφή…

Ο ρόλος του Χρύσανθου στον αγώνα του Ποντιακού Ελληνισμού και η διαβεβαίωση Ουίλσον Ο Χρύσανθος (κατοπινός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών 1938-1941) την περίοδο 1918-1922 ήταν ο δυναμικός εκφραστής του κινήματος για τη συγκρότηση μια ποντιακής κρατικής οντότητας. Στο περιθώριο του Συνεδρίου Ειρήνης στο Παρίσι (άρχισε το Δεκέμβριο του 1918 και τελείωσε μετά από 2 χρόνια) ανέπτυξε, μαζί με άλλους Πόντιους της διασποράς, μια πολυσχιδή δραστηριότητα προκειμένου να προωθηθούν τα δίκαια των Ποντίων. Μέχρι το Σεπτέμβριο καλλιέργησε ακόμη και προσωπικές σχέσεις με τους ηγέτες των νικητριών του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου και τους αντιπροσώπους τους. Η κρισιμότερη, όμως, επαφή και συνομιλία που είχε εκεί έγινε με τον Αμερικανό Πρόεδρο Ουίλσον στις 16 Μαΐου 1919. Σε αυτήν ο Χρύσανθος όχι μόνο έκανε γνωστές με πειστικό τρόπο τις ποντιακές απόψεις, αλλά διατύπωσε και την τολμηρή πρόταση για τη δημιουργία ανεξάρτητου κράτους, με αμερικανική εντολή (mandat). Όταν είδε απρόθυμο τον Αμερικανό Πρόεδρο, πρόβαλε άλλες εναλλακτικές λύσεις.

140 crash Μάιος 2012

Η συνομιλία εκείνη αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ντοκουμέντα της Ιστορίας για την αυτονομία του Πόντου. Όχι μόνο επειδή ο Αμερικανός Πρόεδρος αποδέχτηκε το δίκαιο του αλύτρωτου Ποντιακού Ελληνισμού. Αλλά κι επειδή τα επιχειρήματα που επικαλέστηκε ο Χρύσανθος αποτυπώνουν την κατάσταση πριν εξαπολυθεί το δεύτερο κύμα ξολοθρεμού των Ποντίων από τους Τούρκους. Η συνομιλία εκείνη δεν είχε πρακτικά αποτελέσματα. Αργότερα μάλιστα (Ιούλιος 1920) η Γερουσία των ΗΠΑ θα απορρίψει την αμερικανική εντολή για την Αρμενία, ενώ ουδέποτε θα ασχοληθεί με τον Πόντο. Τη συνομιλία διέσωσε ο ίδιος και είδε το φως 20 χρόνια μετά το θάνατό του από τον ανιψιό του («Βιογραφικαί αναμνήσεις του Αρχιεπι-

σκόπου Αθηνών Χρυσάνθου του από Τραπεζούντος», επιμελεία Γεωργίου Ν. Τακτσούδη, εκτελεστού Διαθήκης, Αθήναι 1970). Αυτό το άγνωστο στους μη ειδικούς και δυσεύρετο ιστορικό κείμενο αναδημοσιεύει σήμερα το «Crash» ως μικρή συμβολή στη γνώση της ιστορίας του Πόντου από τις πηγές.

Ποιος ήταν ο Χρύσανθος Ο μητροπολίτης Τραπεζούντας Χρύσανθος και μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών (19381941) είχε πρωταγωνιστήσει στη διάσωση των Ποντίων, αλλά και στην ένωση με την Ελλάδα ή την αυτονόμηση της περιοχής. Στην πιο σημαντική μελέτη του («Ιστορία της Εκκλησίας της Τραπεζούντος») γράφει λιτά για την τραγωδία: «Τη ενόχω συνεργία δυο μεγάλων χριστιανι-

PONTIOI 27/04/2012 3:31 μ.μ. Page 141

Τραπεζούντα. Θεοφάνια στο λιμάνι. Τους ειρηνικούς καιρούς θα διαδεχθούν μέρες σκληρές. Γράφει ο αρθρογράφος της εφημερίδας «Εμπρός» (28 Μαΐου 1922): «Ενώ αι δυνάμεις ομιλούν φαρισαϊκώς περί ανακριτικής επιτροπής, ενώ ο Στόλος μας καταστρέφει τα οχυρώματα και το υλικόν του εχθρού, ο εχθρός χύνει αίμα...». Οι περιγραφές για την καταστροφή των χωριών Κερασούντας, Αμισού, Ορντού, Τραπεζούντας είναι λεπτομερείς και επηκολούθησεν η ανταλλαγή των πληθυσμών και η εντεύθεν ερήμωσις Πόντου, Μικράς Ασίας και Θράκης και η καταστροφή ολοκλήρου χριστιανικού πληθυσμού».

Το Χρονολόγιο • Απρίλιος 1916-Φεβρουάριος 1918: Συμβίωση Ελλήνων και μουσουλμάνων στον υπό ρωσική κατοχή Πόντο, με ουσιαστικό κυβερνήτη το μητροπολίτη Τραπεζούντας Χρύσανθο.

• 1917: Ιούλιος: Το Α΄ Πανελλήνιο Συνέδριο των Ελλήνων της Ρωσίας στο Ταϊγκανόρ συγκροτεί Κεντρικό Συμβούλιο για τη δημιουργία ανεξάρτητου ποντιακού κράτους. Οργανώνονται οι Πόντιοι της διασποράς στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες, με την πιο έντονη δραστηριότητα στη Μασσαλία. Χάρτης για την

ανεξαρτησία με το μήνυμα: «Πολίτες του Πόντου ξεσηκωθείτε. Θυμίστε στα φιλελεύθερα έθνη τα ύψιστα δικαιώματά σας…» Οκτώβριος: Συγκροτείται στο Αικατερινοντάρ Κεντρική Εθνική Επιτροπή των Ποντίων της που ζούσαν στη νότια Ρωσία και την Υπερκαυκασία. Ανάμεσα στους στόχους της η ανεξαρτησία του Πόντου.

• 1918: Φεβρουάριος: Το Α΄ Παγκόσμιο Ποντιακό Συνέδριο στη Μασσαλία. Τηλεγράφημα των συνέδρων προς τη Ρωσία του Λένιν: «Επιθυμία μας είναι να σχηματίσωμεν ανεξάρτητον Δημοκρατίαν από των ρωσικών συνόρων μέχρι και πέραν της Σινώπης…» Ιούλιος: Συνέδριο αντιπροσώπων του Ελληνισμού νότιας Ρωσίας, Υπερκαυκασίας και Πόντου στο Μπακού διακηρύσσει την

▲ ▲

κών Δυνάμεων της Δύσεως, της Γερμανίας και της Αυστρίας κατά τα έτη 1914-1918, εσφάγη υπό των Νεοτούρκων ολόκληρον έθνος, το Αρμενικόν, και εκατοντάδες χιλιάδων Ελλήνων βιαίως απεσπάσθησαν από των εστιών αυτών και απέθανον εν τη εξορία. Τη ενόχω συνεργία των συμμάχων χριστιανικών Δυνάμεων της Δύσεως (εδώ πρέπει να προστεθούν η Γαλλία, η Αγγλία και η Ιταλία) κατά τα έτη 1919-1922 το εθνικόν κίνημα των Τούρκων του Μουσταφά Κεμάλ πασά ολοκλήρωσε το έργον των Νεοτούρκων και κατά εκατοντάδας απηγχονίζοντο Ελληνες..., ενώ χιλιάδες άλλαι στρατευσίμων νέων κατεδικάζοντο εις την δια της πείνης και των ταλαιπωριών θάνατον εν τη εξορία. Και επήλθεν κατά τον Αύγουστον του 1922 η Μικρασιατική Καταστροφή

Μάιος 2012

crash 141

PONTIOI 27/04/2012 3:31 μ.μ. Page 142

crash

ΦΑΚΕΛΟΣ

▲ ▲

ανεξαρτησία του Πόντου και την ευχή για επαναπατρισμό των εξόριστων Ποντίων. Εκλογή επιτροπής για τα «εθνικά θέματα». Οκτώβριος: Ίδρυση του «Συλλόγου Ποντίων» με τη στήριξη του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Νοέμβριος: Μείζων Συνδιάσκεψη του Παρισιού γίνεται φορέας της οργάνωσης των Ελλήνων στη Μαύρη Θάλασσα και τη νότια Ρωσία. Υπόμνημα στις συμμαχικές κυβερνήσεις για την ανεξαρτησία «της χώρας που περιλαμβανόταν άλλοτε στην Αυτοκρατορία των Κομνηνών, 170.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων περίπου με ενάμισι εκατομμύριο χριστιανούς ορθοδόξους και 500.000 μουσουλμάνους ελληνικής γλώσσας». Συζητείται και η προοπτική ενός ποντοαρμενικού κράτους.

• 1919: Έντονη δραστηριότητα των απανταχού ποντιακών σωματείων μπροστά στη Διάσκεψη Ειρήνης του Παρισιού για τον τερματισμό της τουρκικής κυριαρχίας στον Εύξεινο Πόντο. Φεβρουάριος: Ποντιακό συνέδριο στο Βατούμ ζητά από την ελληνική κυβέρνηση να στείλει στρατεύματα για τα καταλάβει τον Πόντο. Απρίλιος: Η εκπροσώπηση των ποντιακών διεκδικήσεων ανατίθεται στο μητροπολίτη Χρύσανθο. Επίσημος στόχος η συμβιβαστική λύση του Ελ. Βενιζέλου για ομοσπονδιακό αρμενικό κράτος με καθεστώς αυτονομίας για τους Έλληνες. Μάιος: Οι εκπρόσωποι των Ποντίων με υπόμνημά τους στη Συνδιάσκεψη Ειρήνης ζητούν τη δημιουργία ανεξάρτητης Ποντιακής Δημοκρατίας κάτω από την ελληνική προστασία ή με εντολή (mandat) των ΗΠΑ. Απρίλιος: Οι Πόντιοι προσανατολίζονται στη δημιουργία εθνικού στρατού για την απόκτηση της ανεξαρτησίας, με πυρήνα τις ανταρτικές ομάδες που υπάρχουν ήδη από το 1914. Ιούλιος: Διαρκές Γενικό Συμβούλιο των Ποντίων Ελλήνων στο Βατούμ. Αργότερα θα μετονομαστεί σε «Εθνοσυνέλευση των Ελλήνων Ποντίων» – κατά κάποιον τρόπο εξόριστη κυβέρνηση. Οκτώβριος: Το κέντρο της δραστηριότητας για τη δημιουργία της Δημοκρατίας του Πόντου μεταφέρεται στην Κωνσταντινούπολη από τότε που στο θρόνο ανέρχεται ο Δωρόθεος. Το πλαίσιο που διαμορφώνεται είναι η ένωση του Πόντου με την Ελλάδα ή τουλάχιστον μια Δημοκρατία του Πόντου.

• 1920: Ιανουάριος: Συμφωνία Χρύσανθου και Χατισιάν (Προέδρος της Αρμενικής Δημοκρατίας που είχε ιδρυθεί από το 1917 ) για ίδρυση Ποντοαρμενικής Ομοσπονδίας. Δεκέμβριος: Συνθηκολόγηση των Αρμενίων με τον Κεμάλ μετά την ήττα τους στο Ερζερούμ.

• 1921-22: Ανεπιτυχείς προσπάθειες για συνεργασία Ποντίων, Αρμενίων, αλλά και Κούρδων εναντίον των κεμαλικών στρατευμάτων. Συνέδρια Ποντίων σε Κωνσταντινούπολη και Αθήνα. Με την κατάρρευση του μικρασιατικού μετώπου σβήνει κάθε ελπίδα…

▲ ▲

142 crash Μάιος 2012

PONTIOI 27/04/2012 3:31 μ.μ. Page 143

Οι εικόνες της φρίκης

PONTIOI 27/04/2012 3:32 μ.μ. Page 144

Ολόκληρο το κείμενο της μυστικής συνομιλίας Ουίλσον-Χρύσανθου «Μ

ετά τον χαιρετισμόν λέγει ο Ιεράρχης επί λέξει: ο κ. Ουίλσον μας προσέφερε κάθισμα.

- Κύριε Πρόεδρε, η Αυτού Σεβασμιότης τολμά όπως απασχολήση υμάς επί μερικάς στιγμάς δια το ζήτημα του Πόντου, έχων μερικά σχετικά φάκτς (γεγονότα) να σας υποβάλλη, τα οποία θα συντείνωσιν όπως δοθή μία δικαία λύσις όσον αφορά το ζήτημα τούτο.

- Χαίρω πολύ διότι με επισκέπτεται η Α. Σεβασμ. και μετά προθυμίας και ενδιαφέροντος θα ακούσω ό,τι έχει να μου είπη.

- Η Σεβασμιότης, κύριε Πρόεδρε, αποτελεί μέλος της Delegation (Επιτροπής), των Αλυτρώτων και παρουσιάζεται σήμερον προ υμών ως εξουσιοδοτηθείς εκ μέρους όχι μόνον των Ελληνικών Ορθοδόξων πληθυσμών των Ποντίων των οποίων επί έξ έτη ήδη είναι ο Αρχιεπίσκοπος αλλά και των Μουσουλμανικών Πληθυσμών, όπως συμβάλλει πάση δυνάμει δια την δικαίαν λύσιν του ζητήματος των Ποντίων και δια την μέλλουσαν ευημερίαν του τόπου. (Ο κ. Ουίλσον εκίνησε την κεφαλήν του αναμένων εξακολούθησιν της ομιλίας.)

- Εις τον Πόντον, εξοχώτατε, δύο είναι τα κυριαρχούντα στοιχεία: το Ελληνικόν και το Μουσουλμανικόν. Προ του πολέμου (του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου 1914-1918) υπήρχαν και 60 περίπου χιλιάδες Αρμένιοι οι οποίοι δυστυχώς δεν υπάρχουν σήμερον, ολίγοι μόνον διασωθέντες εκ των σφαγών. Τα δύο στοιχεία, Ελληνικόν και Μουσουλμανικόν, σχεδόν ισοψηφούν. Εκ του υπομνήματος το οποίον θα μας επιτρέψητε, όπως καταθέσωμεν, κύριε Πρόεδρε, θα ίδητε ότι και εκ της απογραφής του 1908 και εκ των συμβάσεων του (Οικουμενικού) Πατριαρχείου κατά το 1912 και 1914, δυνάμεθα μετά πεποιθήσεως να είπωμεν ότι το Ελληνικόν στοιχείον αριθμεί 600.000. Προς τούτοις υπάρχουν και 250.000 Πόντιοι εγκατεστημένοι κατά τα τελευταία 30 έτη, εις τον Καύκασον και την Νότιον Ρωσίαν, οίτινες εγκατέλειψαν τας εστίας των ένεκα της τουρκικής κακοδιοικήσεως και πολλοί εκ των οποίων κατ’ αυθεντικάς πληροφορίας μου ήρχισαν επιστρέφοντες. Εξ άλλου το Μουσουλμανικόν στοιχείον το οποίον αριθμεί 850 περίπου χιλιάδας δεν είναι όλον τουρκικόν. Περίπου 200.000 κατοικούντες προς ανατολάς της Τραπεζούντος εις τον Όφιν είναι άνθρωποι οίτινες προ 180 περίπου ετών δια της βίας εξισλαμίσθησαν μετά του Επισκόπου των, ομιλούντες εισέτι την Ελληνικήν.

- Τούτο είναι πολύ ενδιαφέρον, λέγει ο κ. Ουίλσον.

- Μία επιτροπή εκ του πληθυσμού τούτου επεσκέφθη την Α.Σ. κατά το διάστημα της ρωσσικής κατοχής του Πόντου (τότε ο Χρύσανθος ήταν ο ηγέτης Ελλήνων και μουσουλμάνων) και εξέφρασε τον πόθον του λαού αυτού όπως επιστρέψη εις τον Χριστιανισμόν. Η Α.Σ. όμως επειδή είχεν αναλάβει την προστασίαν των κατοίκων τούτων έκρινε καλόν να αναβάλη επί τίνα καιρόν την παραδοχήν της αιτήσεως ταύτης, καθότι υπήρχε φόβος μήπως λεχθή ότι παρείχε την προστασίαν του εις αντάλλαγμα της αλλαγής της θρησκείας των. Προσθετέον ότι οι Οφίται ακόμη φυλάττουν ως κειμήλια τα ευαγγέλια των προπατόρων των. (Ο κ. Ουίλσον εφάνη κατενθουσιασμένος εις το σημείον αυτό.)

- Προς τούτοις, κύριε Πρόεδρε, υπάρχουν έτεραι 40.000 μουσουλ-

μάνοι, οι λεγόμενοι τουγιαλήδες, ων οι πρόγονοι ήσαν Χριστιανοί και οι οποίοι επίσης ακόμη ομιλούν την Ελληνικήν, εκτός δε τούτου και οι Σταυρίται συμποσούμενοι εις 5.000 οίτινες είναι κρύφιοι Χριστιανοί και τους οποίους παρά τας διαμαρτυρίας των η Κυβέρνησις η τουρκική δεν θέλει να αναγνωρίσει ως Χριστιανούς. Εάν δε λάβωμεν υπόψιν ότι υπάρχουν 50.000 Κιρκάσιοι και άλλα τινά φύλα, ο καθαρώς τουρκικός πληθυσμός θα κατέλθη εις 350.000 χιλιάδας.

- I see, I see (δηλ. βλέπω, εννοώ), απήντησεν ο Πρόεδρος Ουίλσον. Μου δεικνύετε παρακαλώ επί του χάρτου τα όρια του Πόντου, ερώτησεν ο κ. Ουίλσον.

(H Α.Σ. δεικνύει τα όρια του Πόντου και μετά ταύτα εξηκολούθησεν.)

- Αι μετά του Μουσουλμανικού στοιχείου σχέσεις μας υπήρξαν πάντοτε καλαί οσάκις τούτο δεν εξηρεθίζετο υπό της Τουρκικής Διοικήσεως της Κωνσταντινουπόλεως. Το ότι δε το τουρκικόν στοιχείον αναγνωρίζει ημάς ως ικανούς να παράσχωμεν εις αυτό διοίκησιν και δικαίαν και φιλελεύθερον απεδείχθη κατά τα δύο έτη κατά τα οποία ως προσωρινή Κυβέρνησις διοικήσαμεν τον Πόντον (εννοεί 1916-1918). Οπόταν, κύριε Πρόεδρε, επλησίαζαν οι Ρώσσοι (Απρίλιος 1916), ο Τούρκος διοικητής ενεχείρισε δι’ επισήμου εγγράφου εις επιτροπήν εξ Ελλήνων, ης προϊστάμην εγώ, την διοίκησιν του Πόντου, λέγων προφορικώς εις εμέ “από τους Έλληνας τα ελάβαμε τα μέρη αυτά εις τους Έλληνας τα επιστρέφομεν. Σας παραδίδω τας εκκλησίας σας, τας οποίας ημείς εκάμαμεν τζαμιά. Πράξετε σεις όπως κρίνετε καλόν”.

- Τούτο είναι λίαν ενδιαφέρον, είπεν ο κ. Ουίλσον, όστις ήκουε μετά μεγάλης προσοχής.

- Η προσωρινή Κυβέρνησις του Πόντου ανεγνωρίσθη υπό της Τουρκικής Κυβερνήσεως τότε καθώς και υπό των αντιπροσώπων της

PONTIOI 27/04/2012 3:32 μ.μ. Page 145

Τό σπάνιο ιστορικό ντοκουμέντο

Entante (των συμμάχων κατά της Γερμανίας) και των Ρώσσων, οίτινες όλοι μέσω εμού συνεννοούντο και μετά των Ελλήνων και των μουσουλμάνων κατοίκων. Έχομεν λάβει δε επισήμως την αναγνώρισιν και τας ευχαριστίας και τουρκικών πληθυσμών και της τουρκικής κυβερνήσεως καθώς και των αντιπροσώπων της Entante δια την καλήν διοίκησιν του Πόντου υπό του Ελληνικού στοιχείου (αντίγραφα των εγγράφων καταθέτω εν τω φακέλλω).

- Verry good, προσέθεσεν ο κ. Ουίλσον.

- Με τους Αρμενίους εζήσαμεν με αγάπην και ομόνοιαν. Εσχάτως ήλθομεν εις συνεννοήσεις μετά των Αρμενίων αντιπροσώπων δια την σύναψιν Confederation (Ομοσπονδία) ποντο-αρμενικήν είτε Armeno-Pontian με το status (καθεστώς) των ελβετικών canton (καντόνια) ίνα εν συνεργασία και αγάπη συζήσωμεν εις το μέλλον. Αλλά δυστυχώς οι Αρμένιοι ζητούν τον Πόντον ως αρμενικήν επαρχίαν και εις το σημείον τούτο εσταμάτησαν αι διαπραγματεύσεις μας.

- Μου δεικνύετε παρακαλώ τα δυτικά όρια της Αρμενίας; Εσχάτως προσεπαθήσαμεν δια να χαράξωμεν τα δυτικά όρια της Αρμενίας και εσκέφθην όπως της δώσωμεν και την Μερσίναν. Ποίας ιδέας είσθε; - Νομίζω, εξοχώτατε, ότι επειδή υπάρχουν πολλοί Αρμένιοι εις την περιφέρειας αυτήν, καλόν θα είναι να περιληφθή και η Μερσίνα εντός των ορίων της Αρμενίας.

- Ευχαριστώ πολύ, απήντησεν ο κ. Ουίλσον. Έπειτα εσκέφθημεν όπως δώσωμεν εις την Αρμενίαν παραλίαν εν τη Μαύρη Θαλάσση, η οποία να περιλαμβάνη και την Τραπεζούντα, αλλά βλέπω το ζήτημα τώρα με άλλο φως.

- Θα ήτο αδίκημα, κύριε Πρόεδρε, να δοθή το μέρος αυτό εις την Αρμενίαν, διότι ο αρμενικός πληθυσμός είναι ελάχιστος και ο ελληνικός πληθυσμός υπερτερεί κατά πολύ.

- Δύνασθε να μου σημειώσετε τα μέρη εις τα οποία υπερτερεί ο ελληνικός πληθυσμός; (Η Α.Σ. καθορίζει τα μέρη, και χαράσσει δια του μολυβίου τα μέρη τα οποία κατοικούνται υπό τουρκικής απολύτου πλειοψηφίας.)

- Νομίζω, κύριε Πρόεδρε, εξηκολούθησεν η Α.Σ., ότι υπό τας συνθήκας τα οποίας ευρισκόμεθα η καλλιτέρα λύσις θα ήτο εάν η Αμερική ήτις πρόκειται να αναλάβη, ως ελέχθη, το mandat (εντολή) επί της Αρμενίας αναλάβη επίσης και το mandat επί του Πόντου, διότι ούτω υπό τον ικανόν φιλοδικαίαν και εμπνευσμένην διοίκησιν των Αμερικανών εκλεκτών συμβούλων θα επέλθη η Confederation (Ομοσπονδία) αυτή η οποία θα αποβή προς το καλόν αμφοτέρων των στοιχείων.

- Δεν είχον προηγουμένως σκεφθή μίαν τοιαύτην λύσιν η οποία φαίνεται καλή. Σας ευχαριστώ δια τας φιλοφρόνους λέξεις σας υπέρ της χώρας μου. Θα εύρω πολλήν δυσκολίαν δια να πείσω τον αμερικανικόν λαόν να δεχθή το mandat δια την Αρμενίαν, διότι δεν επιθυμεί ο αμερ. λαός να αναμιχθή εις ζητήματα χώρας τόσον μακράν της Αμερικής. Ελπίζω ότι θα τον πείσω. Σας ευχαριστώ δια την υποβληθείσαν πρότασιν.

- Εν τη περιπτώσει, κύριε Πρόεδρε, και η Αμερική δεν δεχθή το mandat, τότε η άλλη δικαία λύσις θα είναι όπως το mandat δια τον Πόντον δοθή εις την Ελλάδα. (Ο κ. Πρόεδρος έδειξε μέγα ενδιαφέρον εις το σημείον αυτό.)

- Απεδείχθη ότι το Μουσουλμανικόν στοιχείον λυτρωθέν της επιρροής της τουρκικής διοικήσεως αμέσου ή εμμέσου, μένει πάντοτε ευχαριστημένο υπό ελληνικήν διοίκησιν. Όπως εις την Ήπειρον Μακεδονίαν και όπως απεδείχθη τρανώτατα κατά δύο έτη της ελληνικής εν Πόντω διοικήσεως ως σας ανέφερον άνω. Όθεν μία τοιαύτη λύσις θα συνέτεινεν επίσης εις την εν ειρήνη ανάπτυξιν της χώρας.

- I will bear that in mind, είπε ο Ουίλσον (δηλαδή, θα το έχω υπόψιν μου αυτό). Εγειρόμεθα.

- Κύριε Πρόεδρε, η Α.Σ. επιθυμεί όπως εκφράση εις υμάς τας ευχαριστίας του και την ευγνωμοσύνην του διότι είχατε την καλωσύνην να τον δεχθήτε και να ακούσητε όσα είχε να σας είπη.

- Ήσαν πολύ ενδιαφέροντα και τον ευχαριστώ.

- Επίσης την ευγνωμοσύνην του Αλυτρώτου Ελληνισμού δια το μέγα ενδιαφέρον το οποίον εδείξατε και δια την πατρική σας και ανιδιοτελή φροντίδα και μέριμναν προς την εθνικήν του αποκατάστασιν. Σας θεωρεί και δικαίως, κύριε Πρόεδρε, ως Μέγαν Προστάτην του και εις υμάς στηρίζει τας ελπίδας του.

- Σας ευχαριστώ. Αι αποφάσεις επί των ζητημάτων τούτων δεν λαμβάνονται μόνο από ημάς –ημείς έχομεν μόνον μίαν φωνήν (ψήφον)– αλλά σας βεβαιώ ότι η φωνή αύτη θα διατεθή υπέρ των δικαίων των αλυτρώτων λαών.

We will do our best for your people (Θα πράξωμεν παν το δυνατόν δια τον λαόν σας). Αποχαιρετισμός.»

146_155_FOLKLANDS 27/04/2012 3:23 μ.μ. Page 146

crash

ΘΕΜΑ

Τι κρύβει η αναζωπύρωση της διαμάχης με την Αργεντινή για τα Φόκλαντ

Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ

αποικιακός πόλεμος των Άγγλων ξΑνΑ-γίνεται για το ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ 146 crash Μάιος 2012

146_155_FOLKLANDS 27/04/2012 3:23 μ.μ. Page 147

Ε

να «πολεμικό επεισόδιο», μια πολεμική αντιπαράθεση ανάμεσα στη Μεγάλη Βρετανία και την Αργεντινή τον Απρίλιο του 1982 για μια συστάδα νησιών στον Ατλαντικό, μια σειρά πολεμικών επιχειρήσεων που είχε 900 νεκρούς και πάνω από 2.000 τραυματίες και έχει ιστορικά «κατοχυρωθεί» ως ο τελευταίος αποικιακός πόλεμος των Άγγλων, ξανάρχεται στην επικαιρότητα. Μνήμες ξαναζούν, η απειλή για επανάληψη των εχθροπραξιών επεκτείνεται, αλλά όχι για τον έλεγχο των νησιών.

Το μήλον της έριδος

έκταση 12.173 τετρ. χιλιόμετρα και πληθυσμό 3.140 κατοίκων που αποτελούν το μήλο της έριδος. Αλλά τα τεράστια κοιτάσματα πετρελαίου στο υπέδαφος του νησιωτικού συμπλέγματος και στο βυθό των Φόκλαντ, που έχουν υπολογιστεί σε 167 δισεκατομμύρια δολάρια. Ίσως γι’ αυτό άλλωστε, στις αρχές Απριλίου, με τη συμπλήρωση 30 χρόνων από τον πόλεμο στο αρχιπέλαγος του Ατλαντικού, η κυβέρνηση Κάμερον απαίτησε την επιστροφή 45 εκατομμυρίων λιρών που είχε δώσει η Βρετανία στην Αργεντινή το 1979, προκειμένου να γίνουν επενδύσεις για την ανάπτυξη στη χώρα, αλλά τελικά διοχετεύτηκαν στην αγορά στρατιωτικού εξοπλισμού, ο οποίος χρησιμοποιήθηκε 3 χρόνια αργότερα στον πόλεμο με τους Βρετανούς. Η αντίδραση αυτή ήρθε μία βδομάδα μετά τον αιχμηρό λόγο της Προέδρου της Αργεντι-

νής, Κριστίνα Φερνάντεζ ντε Κίρχνερ, στον οποίο ζήτησε έναρξη συνομιλιών με τους Βρετανούς για την κυριαρχία των νησιών. Ο Ντέιβιντ Κάμερον απάντησε ότι τα Φόκλαντ θα παραμείνουν κυριαρχικό έδαφος του βρετανικού στέμματος όσο θα κατοικούν εκεί 3.000 πολίτες του. Αποτέλεσμα της αντιπαράθεσης ήταν άγριες συμπλοκές έξω από τη Βρετανική Πρεσβεία στο Μπουένος Άιρες, όπου κουκουλοφόροι έκαψαν τη σημαία της Βρετανίας.

Κάμερον: «Δεν χαρίζουμε τα χρήματα» Λίγες μέρες μετά το διάγγελμα του Βρετανού πρωθυπουργού για την επέτειο από την έναρξη των εχθροπραξιών στα νησιά Φόκλαντ , που βρίσκονται 460 χιλιόμετρα ανατολικά της Αργεντινής, η βρετανική κυβέρνηση έθεσε θέμα αναθεώρησης πα-

▲ ▲

Αν το 1982 τα νησιά Φόκλαντ (κατά τους Άγγλους) ή Μαλβίνες (κατά τους Αργεντινούς) ήταν «Βρετανικό υπερπόντιο έδαφος» που η κυριαρχία τους αμφισβητούνταν από την Αργεντινή, σήμερα δεν είναι τα 100 νησάκια με

του Δημήτρη Κωνσταντάρα

Μάιος 2012

crash 147

146_155_FOLKLANDS 27/04/2012 3:23 μ.μ. Page 148

ΝΤ ΜΙΑ Α ΚΛ ΤΡΙΜ Ο Φ ΥΝ Α Τ Σ ΤΑ Σ 2 98 ΗΣ Σ 1 ΕΡ ΝΑΜ Σ Τ ΘΑ Η ΔΥ ΕΙΞ Δ Ι Π

Ε

▲ ▲

λιότερης απόφασης για χάρισμα των χρεών στους Αργεντινούς. Και ο Κάμερον υποστήριξε επίσημα ότι τα 45.000.000 λίρες που είχαν δανειστεί στην Αργεντινή για την ανάπτυξη ,τελικά διοχετεύτηκαν στην αγορά στρατιωτικού εξοπλισμού, αφού, όπως φαίνεται, η Αργεντινή προετοιμαζόταν από τότε για εισβολή. «Η κυβέρνηση δεν έχει σκοπό να επιτρέψει απόσβεση των χρεών», είπε ο Κάμερον. Για «προφάσεις εν αμαρτίαις» μίλησαν αργότερα οι σχολιαστές του BBC. Γιατί στο μυαλό –και στο «μάτι»– του Κάμερον δεν ήταν τα 45 εκατομμύρια λίρες του δανείου, αλλά πολύ περισσότερα χρήματα. Γιατί όμως τόσο η Μεγάλη Βρετανία όσο και η Αργεντινή «ξαναθυμήθηκαν» τα Φόκλαντ (ή Μαλβίνες) 30 χρόνια μετά την πολεμική αντιπαράθεση που τότε είχε λήξει υπέρ των Άγγλων; Για ποιο λόγο επανέφερε το θέμα των 45 εκατομμυρίων λιρών ο Κάμερον και για ποιο λόγο ζήτησε να ξαναρχίσουν συνομιλίες για την κυριαρχία η Κίρχνερ κατηγορώντας ταυτόχρονα την Βρετανία ότι στρατιωτικοποιεί τα νησιά στο νότιο Ατλαντικό; Τι είχε συμβεί;

Το πετρέλαιο είναι η αιτία Στην πραγματικότητα η νέα διένεξη που έχει ξεσπάσει μεταξύ των δύο χωρών έχει αυτή τη φορά αντικείμενο το πετρέλαιο. Και είναι η δεύτερη φορά, αφού παρόμοιες ενέργειες «διερεύνησης» στον υποθαλάσσιο χώρο της περιοχής είχαν γίνει το 1998, μόνο 148 crash Μάιος 2012

που οι τεχνικές δυνατότητες που υπήρχαν τότε δεν «έδειξαν» πολύ μεγάλες ποσότητες μαύρου χρυσού. Αλλά οι Άγγλοι συνέχισαν να ερευνούν και να ελπίζουν. Παράλληλα, οι στρατηγικές «κινήσεις» των Άγγλων στην περιοχή «ξύπνησαν» τους Αργεντινούς, που ύστερα από διάφορες «διαρροές» περί εντυπωσιακών αποτελεσμάτων ζήτησαν από το γενικό γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Μπαν Κι-Μουν να φέρει το Ηνωμένο Βασίλειο σε συνομιλίες για την κυριαρχία των Φόκλαντ. Ο υπουργός Εξωτερικών της Αργεντινής Χόρχε Ταϊάνα ζήτησε από τον Μπαν Κι-Μουν να βοηθήσει ώστε να σταματήσουν οι «περαιτέρω μονομερείς κινήσεις» από το Ηνωμένο Βασίλειο, δηλώνοντας ότι «οι Άγγλοι άρχισαν υποθαλάσσιες γεωτρήσεις για πετρέλαιο στα ανοικτά των νησιών». Η βρετανική κυβέρνηση απάντησε ότι έχει «νόμιμο δικαίωμα» να αναπτύξει βιομηχανία πετρελαίου στα ύδατα των νησιών. Και η αντιδικία μεταφέρθηκε πλέον από την κυριαρχία στο πετρέλαιο. Όπως εξακριβώθηκε, η βρετανική εταιρεία Desire Ρetroleum έστειλε στη θαλάσσια πε-

ριοχή ανοικτά των Φόκλαντ την πλωτή πλατφόρμα εξόρυξης πετρελαίου «Οcean Guardian» και οι πληροφορίες ήταν ότι σκόπευε να ξεκινήσει άμεσα τις έρευνες για εξόρυξη για πρώτη φορά μετά το 1998, όταν άλλες εταιρείες, όπως η Dutch Shell Ρlc., σταμάτησαν γιατί δεν βρήκαν όσο πετρέλαιο ήλπιζαν. Όπως έγινε γνωστό, άλλες εταιρείες, όπως η ΒΗΡ Βilliton Ltd., με έδρα τη Μελβούρνη, και η λονδρέζικη Falkland Οil & Gas Ltd., σχεδιάζουν επίσης να ξεκινήσουν εξορύξεις στην περιοχή. Έτσι, η κυβέρνηση της Αργεντινής διακήρυξε ότι εκείνη έχει τον έλεγχο της ναυσιπλοΐας μεταξύ της ακτογραμμής της και των νησιών, κάτι που αμέσως απέρριψε το Ηνωμένο Βασίλειο. Το Foreign Office απέρριψε την ανακοίνωση της Κίρχνερ ότι τα πλοία που θα πλέουν από την ηπειρωτική Νότια Αμερική προς τα Φόκλαντ θα χρειάζονται άδεια των αρχών της χώρας της για να φτάσουν σε αυτά. Και διακήρυξε, υπενθυμίζοντας τα γεγονότα του 1982, ότι «Η Βρετανία εξουσιάζει αυτά τα κύματα».

Τριάντα χρόνια από τον πόλεμο των Φόκλαντ, αλλά η διαμάχη παραμένει. Σήμερα είναι περισσότερο έντονη από ποτέ. «Είμαστε έτοιμοι να επιβάλουμε μια “καθησυχαστική” παρουσία στην περιοχή και να προστατεύσουμε τα βρετανικά συμφέροντα», δήλωσε ο Βρετανός πλοίαρχος Γουίλ Γουάρεντερ

146_155_FOLKLANDS 27/04/2012 3:23 μ.μ. Page 149

ΡΙΧΝ ΚΡΙΣΤΙΝ ΕΙ ΤΟ Α ΚΙ ΓΑΝ ΡΧΝΕΡ ΤΙ ΣΤ ΟΥΣ 2012 ΑΓΓ ΛΟΥ Σ

«Σκύλα» η Κίρχνερ έγραψαν τα «Νέα του Πιγκουίνου» Μια μικρή τοπική εφημερίδα των Φόκλαντ ήταν η πρώτη που ξεκίνησε το σάλο στις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης της Αργεντινής και της Βρετανίας, κάτι που επεκτάθηκε και παγκόσμια. Τα «Νέα του Πιγκουίνου» χαρακτήρισαν «σκύλα» (bitch στα αγγλικά ) την Πρόεδρο Κίρχνερ. Η ιστοσελίδα της εφημερίδας ανήρτησε στις αρχές Απριλίου μια φωτογραφία της Προέδρου Κίρχνερ με την προσβλητική λεζάντα. Η φωτογραφία και η λεζάντα αποσύρθηκαν λίγες ώρες αργότερα, αλλά ο «πόλεμος των blogs» είχε ήδη αρχίσει και έφτασε στο ανώτατο επίπεδο των δύο κυβερνήσεων 24 ώρες μετά τη δήλωση Κίρχνερ ότι η Βρετανία «στρατιωτικοποιεί» τα νησιά. Η λέξη «σκύλα» πυροδότησε κύμα σφοδρών αντιδράσεων και καταγγελιών από τους Αργεντινούς, κάτι που έδειξε για άλλη μια φορά πόσο ευαίσθητη ήταν η χώρα στο ζήτημα των Φόκλαντ. Η εφημερίδα «La Nacion» του Μπουένος ΆΙ-

ρες έγραψε ότι η λέξη «σκύλα» (perra στα ισπανικά) είναι ένας «ισχυρός αγγλο-σαξονικός όρος... που δείχνει απόλυτη έλλειψη σεβασμού». Τα «Νέα του Πιγκουίνου», που κυκλοφορούν μία φορά την εβδομάδα, αλλά έχουν ιστοσελίδα που ενημερώνεται καθημερινά, έχουν συνήθως πολύ μικρή αναγνωσιμότητα, αλλά κατάφεραν, έστω και για λίγες ώρες, να βρεθούν στην κορυφή της διαδικτυακής αναγνωσιμότητας και να προκαλέσουν τη σύγκληση του Υπουργικού Συμβουλίου της Αργεντινής. Την ίδια ώρα ο Ντέιβιντ Κάμερον, μιλώντας για την επέτειο των 30 ετών, ξαναθυμήθηκε την «επιθετική ενέργεια» στην οποία είχε προβεί το 1982 η Αργεντινή, λέγοντας ότι «είχε ως στόχο να κλέψει την ελευθερία των κατοίκων των Φόκλαντ». Η δήλωση του Κάμερον συνέπεσε με τον απόπλου του βρετανικού πολεμικού από το Πόρτσμουθ και ανέφερε με αρκετά επιθετικό τόνο ότι «Σαν σήμερα πριν από 30 χρόνια οι κάτοικοι των Φόκλαντ δοκιμάστηκαν από μια επιθετική ενέργεια που στόχευε να τους στερήσει την ελευθερία και τον τρόπο ζωής τους. Σήμερα είναι μια ημέρα μνήμης και περίσκεψης: μια

167 δισ. δολ. στο βυθό των Φόκλαντ Οι εφημερίδες, τα περιοδικά και τα τηλεοπτικά κανάλια σε όλο τον κόσμο βρήκαν ευκαιρία και με τίτλους όπως «Η κυβέρνηση Κάμερον έστειλε στην περιοχή υπερσύγχρονο αντιτορπιλικό» και «Το Μπουένος Άιρες απειλεί να κινηθεί δικαστικά ενάντια στις 5 βρετανικές εταιρείες που αναζητούν “μαύρο χρυσό” στο υπέδαφος του νησιωτικού συμπλέγματος», δημιούργησαν ατμόσφαιρα κρίσης. Δεν είχαν άδικο. Μπορεί να πέρασαν 30 χρόνια από τον πόλεμο, αλλά η διαμάχη παραμένει. Μάλιστα, σήμερα είναι περισσότερο έντονη από ποτέ. «Είμαστε τώρα έτοιμοι να επιβάλουμε μια “καθησυχαστική” παρουσία στην πε-

▲ ▲

Η αφορμή, αν όχι η αιτία, της τελευταίας σφοδρής αντιπαράθεσης Βρετανίας - Αργεντινής βρίσκεται στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο που κρύβονται στην περιοχή. Εκεί όπου, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις Βρετανών ειδικών, ενδέχεται να υπάρχουν περίπου 60 δισ. γαλόνια πετρελαίου

ημέρα για να θυμηθούμε όσους έχασαν τη ζωή τους στον πόλεμο, τα μέλη των ενόπλων δυνάμεών μας αλλά και τους Αργεντινούς στρατιώτες που σκοτώθηκαν». Και προσέθετε ο Βρετανός πρωθυπουργός: «Σήμερα χαιρετίζουμε τον ηρωισμό των βρετανικών δυνάμεων που απελευθέρωσαν τα νησιά. Είμαστε υπερήφανοι για το ρόλο που έπαιξε η Βρετανία για να επανορθώσει ένα θεμελιώδες λάθος που διέπραξε η Αργεντινή. Οι κάτοικοι των Φόκλαντ μπορούν να είναι υπερήφανοι για το σταθερό και υποσχόμενο μέλλον που οικοδόμησαν μετά το 1982. Η Βρετανία παραμένει αποφασισμένη να κάνει σεβαστό το δικαίωμα των κατοίκων των Φόκλαντ να αποφασίζουν για το μέλλον τους».

Μάιος 2012

crash 149

146_155_FOLKLANDS 27/04/2012 3:23 μ.μ. Page 150

crash

ΘΕΜΑ

▲ ▲

ριοχή και να προστατεύσουμε τα βρετανικά συμφέροντα», δήλωσε ο Βρετανός πλοίαρχος Γουίλ Γουάρεντερ, καθώς το πολεμικό σκάφος «HMS Dauntless» έφευγε από το λιμάνι του Πόρτσμουθ, βάζοντας πλώρη για το νότιο Ατλαντικό. Ταυτόχρονα, τα αργεντίνικα ΜΜΕ κατήγγειλαν την «επίμονη εξύμνηση της αποικιοκρατίας». Η Αργεντινή επιδίδεται πλέον σε πραγματική εκστρατεία διπλωματικής και, κυρίως, εμπορικής απομόνωσης της Βρετανίας. Ζητά (και πετυχαίνει) από την εμπορική ένωση Mercosur να απαγορεύσει τον ελλιμενισμό στις χώρες-μέλη της πλοίων με σημαία των Φόκλαντ, καλεί τις εταιρείες της Αργεντινής να μποϊκοτάρουν τα βρετανικά προϊόντα, διαμαρτύρεται στο Συμβούλιο Ασφαλείας για τη «στρατιωτικοποίηση» των Φόκλαντ και απειλεί να λάβει κάθε μέτρο απέναντι στις «παράνομες» (όπως τις χαρακτηρίζει) έρευνες για πετρέλαιο των βρετανικών εταιρειών ανοιχτά των Φόκλαντ. Κάπου εκεί βρίσκεται η αφορμή, αν όχι η αιτία, της τελευταίας σφοδρής αντιπαράθεσης Βρετανίας και Αργεντινής... στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο που κρύβονται στην περιοχή γύρω από 150 crash Μάιος 2012

τα Φόκλαντ. Εκεί όπου, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις Βρετανών ειδικών, ενδέχεται να υπάρχουν περίπου 60 δισ. γαλόνια πετρελαίου. Ήδη πέντε βρετανικές εταιρείες δραστηριοποιούνται στην περιοχή για τον εντοπισμό κοιτασμάτων, προκαλώντας την οργισμένη αντίδραση του Μπουένος Άιρες. Η Αργεντινή έχει ανακοινώσει ότι θα επιβάλει πρόστιμα σε εταιρείες που συνεργάζονται με τις «πέντε», ενώ, σύμφωνα με δημοσίευμα της «Sunday Telegraph», η κυβέρνηση απειλεί πλέον ότι θα κινήσει νομικές διαδικασίες εναντίον βρετανικών και αμερικανικών τραπεζών, σε περίπτωση που αυτές παράσχουν συμβουλές ή έστω έγγραφες αναφορές σε εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην περιοχή γύρω από τα Φόκλαντ. Την ίδια στιγμή το Λονδίνο δεν φάνηκε διατε-

θειμένο να διαπραγματευτεί την κυριότητα των νησιών. Ήταν φυσικό: η πετρελαϊκή εταιρεία Rockhopper Exploration φέρεται να έχει εντοπίσει στο αρχιπέλαγος κοιτάσματα αξίας έως και 167 δισ. δολ. Τα λεφτά είναι πολλά. Πρόσφατα ο βρετανικός όμιλος ανακοίνωσε ότι θα επενδύσει 2 δισεκατομμύρια δολάρια για την εκμετάλλευση κοιτασμάτων πετρελαίου βόρεια των Φόκλαντ. Οι διεθνείς σχολιαστές, ανακοινώνοντας την πρόθεση της εταιρείας, δεν παρέλειπαν να αναφέρουν και ότι «τα σχέδια θεωρούνται αμφιλεγόμενα, καθώς, εκτός του ότι θα αλλάξουν τον πετρελαϊκό χάρτη της Βρετανίας, θα μπορούσαν να προκαλέσουν την οργή της Αργεντινής, η οποία 30 χρόνια μετά από την ήττα της στο σύντομο πόλεμο επιμένει ότι τέτοιου είδους ενέργειες παραβιάζουν την εθνική της κυριαρχία».

Η εξόρυξη πετρελαίου αναμένεται να αρχίσει το 2016, ενώ έως το 2018 ο όμιλος πιστεύει ότι θα μπορεί να αντλεί περί τα 120.000 βαρέλια την ημέρα. Ελλείψει ρευστότητας, πάντως, αναλυτές «βλέπουν» ενδεχόμενη συνεργασία της βρετανικής εταιρείας με κάποιο μεγαλύτερο διεθνές «κονσόρτσιουμ»

146_155_FOLKLANDS 27/04/2012 3:23 μ.μ. Page 151

Σύμφωνα με δημοσίευμα βρετανικής εφημερίδας, «τα αποθέματα γύρω από τα Φόκλαντ μετρώνται σε 8,3 δισεκατομμύρια βαρέλια, τρεις φορές τα αποθέματα της Βρετανίας» Η Rockhopper, πάντως, εκτιμά ότι το κοίτασμα περιέχει 350 εκατομμύρια βαρέλια αντλήσιμου πετρελαίου, ποσότητα μεγαλύτερη από αυτήν που είχε αρχικά ανακοινώσει. Η εξόρυξη αναμένεται να αρχίσει το 2016, ενώ έως το 2018 ο όμιλος πιστεύει ότι θα μπορεί να αντλεί περί τα 120.000 βαρέλια την ημέρα. Ελλείψει ρευστότητας, πάντως, αναλυτές «βλέπουν» ενδεχόμενη συνεργασία της βρετανικής εταιρείας με κάποιο μεγαλύτερο διεθνές «κονσόρτσιουμ». Σύμφωνα με δημοσίευμα βρετανικής εφημερίδας, «οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι τα αποθέματα γύρω από τα Φόκλαντ μετρώνται τουλάχιστον σε 8,3 δισεκατομμύρια βαρέλια, τρεις φορές τα αποθέματα της Βρετανίας. Πέντε εταιρείες, κατά κύριο λόγο βρετανικών συμφερόντων, δραστηριοποιούνται». Άλλη δημοσιογραφική και ταυτόχρονα επι-

στημονική ανάλυση των τελευταίων εβδομάδων αναφέρει μία ακόμη παράμετρο: «Η Αργεντινή έχει απειλήσει ότι θα διακόψει την εβδομαδιαία αεροπορική σύνδεση των νησιών με τη Λατινική Αμερική, κλείνοντας τον εναέριο χώρο της. Μια τέτοια κίνηση θα εκτινάξει το κόστος βασικών αγαθών στα νησιά, αφού ο ανεφοδιασμός θα γίνεται από το Λονδίνο». Και ίσως σε αυτή την πληροφορία «απάντησε» η Βρετανία με την απόφαση για στρατιωτικοποίηση των νησιών με την ανακοίνωση της αποστολής του υπερσύγχρονου αντιτορπιλικού «HMS Dauntless» αλλά κι ενός πυρηνικού υποβρυχίου κοντά στα χωρικά ύδατα της Αργεντινής. «Το πετρέλαιο των νησιών», γράφει έγκυρος σχολιαστής, «φυσικά δεν είναι ο μόνος παράγοντας της έντασης. Είναι και το στρατηγικό σημείο

▲ ▲

Η Αργεντινή έχει απειλήσει ότι θα διακόψει την εβδομαδιαία αεροπορική σύνδεση των νησιών με τη Λατινική Αμερική, κλείνοντας τον εναέριο χώρο της. Μια τέτοια κίνηση θα εκτινάξει το κόστος βασικών αγαθών στα νησιά, αφού ο ανεφοδιασμός θα γίνεται από το Λονδίνο

των Φόκλαντ, που βρίσκονται τόσο κοντά με την Ανταρκτική, που έχει επίσης αναξιοποίητα τεράστια αποθέματα». Το Μάιο του 2009 η Βρετανία κατέθεσε αιτήματα στην Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τα Όρια της Υφαλοκρηπίδας, προβάλλοντας τις αξιώσεις τόσο στο Βορρά, στην Αρκτική, όσο και στο Νότο, στην Ανταρκτική, επεκτείνοντας το έδαφός της κατά ένα εκατομμύριο τετραγωνικά χιλιόμετρα. Η αξίωση της Βρετανίας στηρίζεται στη Συμφωνία για την Ανταρκτική του 1959, όπου καθορίζεται ότι η βρετανική επικράτεια στην Ανταρκτική είναι σε απόλυτη συνάρτηση με τις υπερπόντιες κτήσεις των νησιών Φόκλαντ και νότιας Γεωργίας και νότιου Σάντουιτς. Η αντίδραση, τότε, της Αργεντινής –από κοινού με τη Χιλή– ήταν άμεση, καταγγέλλοντας τη Βρετανία για «κατάφωρη παραβίαση» της συμφωνίας του 1959. Αναλόγως και για την Αργεντινή η κυριαρχία των νησιών αποδεικνύεται στρατηγικής σημασίας, καθώς θεωρούνται το μέλλον με προοπτικές «σωτήριες», καθώς η οικονομία της χώρας δεν έχει βγει από τη στενωπό –ο πληθωρισμός καλπάζει εκ νέου– και η αστική τάξη γνωρίζει καλά ότι οι «διακοσμητικές» Μάιος 2012

crash 151

146_155_FOLKLANDS 27/04/2012 3:23 μ.μ. Page 152

crash

ΘΕΜΑ

▲ ▲

αλλαγές των τελευταίων 9 χρόνων έχουν ημερομηνία λήξης. Έτσι, γίνεται φανερό ότι η ένταση όχι μόνο θα διατηρηθεί, αλλά θα κλιμακώνεται.

Ναύαρχος Γούντγουορντ: «Η Αργεντινή θα καταλάβει τα Φόκλαντ χωρίς τουφεκιά»! Η κατάσταση στις σχέσεις Βρετανίας - Αργεντινής με αφορμή την παγιωμένη πλέον «κρίση των Φόκλαντ» είχε έρθει στην επικαιρότητα και πριν από ενάμιση χρόνο περίπου, όταν ο ναύαρχος σερ Τζον Γούντγουορντ, επικεφαλής της δύναμης που προέβη στην ανακατάληψη των Φόκλαντ, το 1982, με αφορμή μια αναθεώρηση της στρατηγικής αμυντικής τακτικής της Βρετανίας, δεν είχε διστάσει να πει ότι «αν συμβούν όλα αυτά, η Αργεντινή θα μπορεί να καταλάβει τα Φόκλαντ χωρίς να πέσει ούτε μια τουφεκιά». Σύμφωνα με δημοσίευμα στο blog www.grblogs.gr, o παρασημοφορημένος Βρετανός ναύαρχος είχε εξαπολύσει επίθεση εναντίον του υπουργείου Άμυνας και την αναθεώρηση που ετοιμαζόταν, το αποτέλεσμα της οποίας καταδίκασε, λέγοντας επί της ουσίας ότι είναι εκτός πραγματικότητας. Όπως είχε δηλώσει, «με τη Βρετανία χωρίς πλήρως επιχειρησιακά αεροπλανοφόρα, τουλάχιστον μέχρι το 2020, τα νησιά θα είναι επικίνδυνα εκτεθειμένα, τη στιγμή μάλιστα που η ανακάλυψη κοιτασμάτων πετρελαίου έχει αναζωπυρώσει την αμφισβήτηση της βρετανικής κυριαρχίας επ’ αυτών».

Οι δηλώσεις του ναυάρχου είχαν κάνει τους Βρετανούς να ανατριχιάσουν Σύμφωνα μάλιστα με έκθεση του Ιδρύματος «Phoenix», άλλοι δύο Βρετανοί ανώτατοι αξιωματικοί εν αποστρατεία κατέγραφαν την εκτίμηση ότι μια καλά σχεδιασμένη αιφνιδιαστική επίθεση εκ μέρους των Αργεντινών θα είχε πολύ μεγάλες πιθανότητες επιτυχίας. Η έκθεση δόθηκε στη βρετανική εφημερίδα «The Daily Telegraph» και δημοσιεύτηκε προκαλώντας ποικίλες αντιδράσεις. Το σενάριο που ανέπτυσσαν οι ανώτατοι αξιωματικοί μιλούσε για ένα ναυτικό επεισόδιο το οποίο σκοπό θα είχε να αποσπάσει την προσοχή των μαχητικών EF-2000 Typhoon της RAF (προφανώς αυτά που μετασταθμεύουν στην τοπική αεροπορική βάση «Mount Pleasant»), με αποτέλεσμα μια ομάδα καλά εκπαιδευμένων κομάντος να μπορούν πιθανότατα να θέσουν υπό τον έλεγχό τους την αεροπορική βάση. Στη συνέχεια μαχητικά αεροπλάνα της Αργεντινής θα μπορούσαν να επιχειρήσουν από εκεί με καύσιμα-προσφορά της RAF. Και αυτό είναι το σενάριο που κατά τους συγγραφείς της μελέτης αποδείκνυε τη χρησιμότητα των αεροπλανοφόρων που το υπουργείο Άμυνας ήθελε να μετακινήσει. Υπενθυμίζεται ότι η ναυαρχίδα του βρετανικού στόλου, το αεροπλανοφόρο «HMS Ark 152 crash Μάιος 2012

Royal», θα αποσυρθεί από την υπηρεσία σε ένα χρόνο, ενώ το «HMS Illustrious» θα μετατραπεί σε ελικοπτεροφόρο και θα αποσυρθεί και αυτό το 2014. Το defence-point.gr έχει ήδη παρουσιάσει τις πτυχές του θέματος και έχει προειδοποιήσει για το ενδεχόμενο αποσταθεροποίησης. Το Σάββατο 3 Ιουλίου 2010 δημοσίευσε άρθρο με τίτλο «Αργεντινή: Γεωτρήσεις με νόημα κοντά στα Φόκλαντ…» όπου γίνεται αναφορά για τις δυνητικές επιπτώσεις των σχεδιαζόμενων τότε βρετανικών περικοπών, ενώ τη Δευτέρα 11 Οκτωβρίου 2010 δημοσιεύτηκε άρθρο με τίτλο «Συνέχεια της διένεξης Αργεντινής - Βρετανίας για τα Φόκλαντ», όπου καταγράφεται η νέα στρατηγική της Αργεντινής με σκοπό να συντηρήσει το θέμα στη δημοσιότητα, άρα και εμμέσως τη διεκδίκησή της. Το ζήτημα χρήζει στενής παρακολούθησης διότι είναι όντως σοβαρό, ενώ σε περίπτωση νέας στρατιωτικής διένεξης στα Φόκλαντ, το πιο πιθανό είναι ότι η Αργεντινή δεν θα είναι μόνη της.

Τα γεγονότα του 1982 Τα νησιά Φόκλαντ, που ονομάζονται και Μαλβίνες από τους Αργεντινούς, είναι μια συστάδα νήσων περίπου 280 μίλια ανατολικά από το στενό του Μαγγελάνου στον Ατλαντικό, μεταξύ 51° 15΄ και 53° νοτίου πλάτους και 57° 40΄ και 62° δυτικού μήκους με έκταση 12.173 τ.χλμ. και πληθυσμό 3.140 κατοίκους. Πρωτεύουσα είναι το Πορτ Στάνλεϊ, που βρίσκεται στην Ανατολική Φόκλαντ, και είναι η μοναδική πόλη των νησιών. Η συστάδα αυτή, που την αποτελούν η Ανατολική Φόκλαντ (6.682 τ.χλμ.), η Δυτική Φόκλαντ (5.278 τ.χλμ.) και 100 πλέον νησίδες, είναι Βρετανικό Υπερπόντιο Έδαφος, αλλά η κυριαρχία της αμφισβητείται από την Αργεντινή. Στις 2 Απριλίου 1982 η Αργεντινή προσπάθησε αιφνίδια να τα καταλάβει, συναντώντας όμως την ισχυρή αντίσταση της Βρετανίας. Η Αργεντινή αναγκάστηκε να αποσυρθεί. Το επεισόδιο κράτησε δύο μήνες, με «κανονικές» πολεμικές επιχειρήσεις και είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο 255 Βρετανών και 649 Αρ-

Το σενάριο των Βρετανών ανώτατων αξιωματικών μιλούσε για ένα ναυτικό επεισόδιο που σκοπό θα είχε να αποσπάσει την προσοχή των μαχητικών EF-2000 Typhoon της RAF , με αποτέλεσμα μια ομάδα καλά εκπαιδευμένων Αργεντινών κομάντος να θέσει υπό τον έλεγχό της την αεροπορική βάση

146_155_FOLKLANDS 27/04/2012 3:23 μ.μ. Page 153

γεντινών στρατιωτών, ναυτών και αεροπόρων και τριών κατοίκων των Φόκλαντ, ενώ άφησε πίσω του πάνω από 1.800 τραυματίες. Μπορεί να ήταν αιματηρό, αλλά οι βρετανικές δυνάμεις συνέτριψαν μάλλον εύκολα τον όχι καλά εξοπλισμένο αργεντίνικο στρατό.

Αργεντινή εναντίον Βρετανίας: Το χρονικό μιας τεταμένης σχέσης 1982: Η Αργεντινή εισβάλλει στα νησιά Φόκλαντ. Ύστερα από δύο μήνες η Βρετανία επανακτά τον έλεγχο.

1990: Οι διπλωματικές σχέσεις Αργεντινής - Βρετανίας αποκαθίστανται.

1997: Το Μπουένος Άιρες ζητά από το Λονδίνο διαπραγματεύσεις για τον έλεγχο των νησιών.

1998: Οι έρευνες της Shell για πετρέλαιο ανοιχτά των Φόκλαντ αποτυγχάνουν.

1999: Συμφωνία Βρετανίας - Αργεντινής που επιτρέπει μία εβδομαδιαία πτήση της LAN Airlines Χιλή - Φόκλαντ να χρησιμοποιεί

τον εναέριο χώρο της Αργεντινής.

2009: Μάρτιος: Η Βρετανία απορρίπτει το κάλεσμα της Αργεντινής σε διάλογο. Σεπτέμβριος: Η Πρόεδρος της Αργεντινής Κριστίνα Κίρχνερ διαμηνύει ότι θα αναθεωρήσει το σύμφωνο το 1999. Δεκέμβριος: Το Κογκρέσο της Αργεντινής περνάει νόμο που προβλέπει ότι τα Φόκλαντ ανήκουν στην Αργεντινή.

2010: Βρετανικές εταιρείες ξεκινούν έρευνες για πετρέλαιο.

2011: Η εμπορική ένωση Mercosur απαγορεύει τον ελλιμενισμό στις χώρες-μέλη πλοίων με τη σημαία των Φόκλαντ.

2012: Ιανουάριος: Η Βρετανία ανακοινώνει την αποστολή αντιτορπιλικού στα χωρικά ύδατα των Φόκλαντ. Φεβρουάριος: Η Αργεντινή διαμαρτύρεται στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για τη «στρατιωτικοποίηση» των νησιών. Μάρτιος: Η κυβέρνηση της Αργεντινής ζητά από τις εταιρείες να σταματήσουν τις εισα-

▲ ▲

Τον περασμένο Μάρτιο ο υπουργός Εξωτερικών της Αργεντινής δήλωσε ότι η κυβέρνηση της χώρας ζητάει από τις εταιρείες να σταματήσουν τις εισαγωγές βρετανικών προϊόντων και απειλεί με νομική δράση κατά των βρετανικών εταιρειών που κάνουν εξορύξεις ανοιχτά των Φόκλαντ

γωγές βρετανικών προϊόντων και απειλεί με νομική δράση κατά των βρετανικών εταιρειών που κάνουν εξορύξεις ανοιχτά των Φόκλαντ. Η Αργεντινή θα προσφύγει στα αστικά και τα ποινικά δικαστήρια εναντίον των πετρελαϊκών εταιρειών που εμπλέκονται σε δραστηριότητες γύρω από τα νησιά Φόκλαντ, δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Έκτορ Τίμερμαν. «Θα ξεκινήσουμε τις νομικές, διοικητικές, αστικές και ποινικές διαδικασίες που απαιτούνται κατά των εταιρειών πετρελαίου που εμπλέκονται σε δραστηριότητες που σχετίζονται με τους υδρογονάνθρακες γύρω από το αρχιπέλαγος», δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ο Τίμερμαν. Και αποκάλυψε ότι στο παρελθόν η Αργεντινή είχε ήδη «ενημερώσει αυτές τις εταιρείες για το γεγονός ότι ασκούσαν παράνομη δραστηριότητα». Μάρτιος: Η Βρετανία ανακοινώνει επίσημα ότι υποστηρίζει «τα δικαιώματα» των κατοίκων των Φόκλαντ να εκμεταλλευτούν τα κοιτάσματα πετρελαίου εντός των γεωγραφικών ορίων των νησιών τους. Παράλληλα, το Λονδίνο κατέστησε σαφές ότι θα αναλάβει και νομική δράση απέναντι στις ξένες εταιρείες, που κάνουν ήδη αναγνωριστικού χαρακτήρα γεωτρήσεις γι’ αυτόν το σκοπό «γύρω από τα Φόκλαντ». «Η εξερεύνηση για τα κοιτάσματα είναι μια νόμιμη εμπορική επιχείρηση. Η βρεταΜάιος 2012

crash 153

146_155_FOLKLANDS 27/04/2012 3:23 μ.μ. Page 154

crash

ΘΕΜΑ

▲ ▲

νική κυβέρνηση στηρίζει τα δικαιώματα των κατοίκων των Φόκλαντ να αναπτύξουν τον πετρελαϊκό τους τομέα», υπογραμμίστηκε στη σχετική ανακοίνωση του Foreign Office. «Πρόκειται για δικαίωμα που απορρέει από το καθεστώς αυτο-διάθεσης που ισχύει στα Φόκλαντ, όπως επιτάσσει η Διεθνής Σύμβαση (του ΟΗΕ) για τα Πολιτικά και τα Αστικά Δικαιώματα», προσθέτει η ίδια πηγή.

Ομοιότητες και «συγγένειες» με Κυπριακό - Αιγαίο - Σκοπιανό Όπως διαβάσαμε στο www.istorika themata.com του Απριλίου 2004, ο υποναύαρχος ε.α. Φ. Καμπέρης, σε ομιλία του σε Ειδικό Σεμινάριο για τη Στρατιωτική στρατηγική, είχε αναφέρει μεταξύ άλλων ότι «το ζήτημα των Φόκλαντ είναι αρκετά επίκαιρο και σημαντικό για την Ελλάδα, λόγω των πολλών ομοιοτήτων με το Κυπριακό (υποστήριξη στρατιωτικών επιχειρήσεων μακριά από την ενδοχώρα), το Αιγαίο (αμφισβήτηση των χωρικών υδάτων, της υφαλοκρηπίδας κ.λπ.) και το Σκοπιανό (το πρόβλημα περί την ονομασία του κράτους των Σκοπίων)». Ιδιαίτερα σημαντικό είναι αυτό που είπε ο υποναύαρχος Καμπέρης – ανάλογο με αυτό που συνέβη στα Σκόπια, ότι δηλαδή «το θέμα ξεκίνησε όταν η Αργεντινή το 1982 εξέδωσε ένα γραμματόσημο, στο οποίο τα βρετανικά νησιά Φόκλαντ αναφέρονταν με το όνομα Μαλβίνες. Η Βρετανία αντέδρασε αμέσως με αυστηρή διακοίνωση και ζήτησε να μη χρησιμοποιείται αυτή η ονομασία, διότι υποδηλώνει επεκτατικές διαθέσεις». Από τα κυριότερα σημεία της ομιλίας του υποναυάρχου: «Στις αρχές της δεκαετίας του 1980 την Αργεντινή κυβερνούσε η στρατιωτική χούντα του στρατηγού Λεοπόλντο Γκαλτιέρι. Το στρατιωτικό καθεστώς αντιμετώπιζε οξύτατη κοινωνική αναταραχή, εξαιτίας της οικονομικής κατάστασης που συνεχώς χειροτέρευε, της διαφθοράς και των παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η χούντα βρήκε τη διέξοδο να φουντώσει το εθνικό συναίσθημα με μια στρατιωτική επιχείρηση στα Φόκλαντ. Οι περικοπές στις ένοπλες δυνάμεις της Βρετανίας, αν και δεν αντιστοιχούσαν σε αλλαγή πολιτικής ή προθέσεων αναφορικά με την εξασφάλιση των εθνικών της συμφερόντων, έδωσαν στην Αργεντινή λανθασμένο μήνυμα, με αποτέλεσμα να την ωθήσουν να εκμεταλλευτεί την κατάσταση προς όφελός της. Αφορμή για το ξέσπασμα του πολέμου υπήρξε η εμφάνιση 50 Αργεντινών εμπόρων σιδηρομεταλλευμάτων στα νησιά στις 19 Μαρτίου 1982. Δημιούργησαν μια πρόχειρη εγκατάσταση και ύψωσαν τη σημαία της Αργεντινής, χωρίς να θεωρήσουν τα διαβατήριά τους. Η ενέργεια αυτή θεωρήθηκε εχθρική πράξη από τη Μεγάλη Βρετανία, η οποία έξι 154 crash Μάιος 2012

Η χούντα του στρατηγού Γκαλτιέρι το 1980 στην Αργεντινή βρήκε τη διέξοδο να φουντώσει το εθνικό συναίσθημα με μια στρατιωτική επιχείρηση στα Φόκλαντ μέρες αργότερα έστειλε το περιπολικό σκάφος “Endurance” για να απομακρύνει τους ανεπιθύμητους επισκέπτες. Εμποδίστηκε, όμως, από την κορβέτα “Guerrico” του Πολεμικού Ναυτικού της Αργεντινής. Στις 2 Απριλίου 1982 ο στρατηγός Γκαλτιέρι έδωσε το “πράσινο φως” για την εκτέλεση της επιχείρησης. Δύο μέρες αργότερα οι στρατιωτικές δυνάμεις της Αργεντινής εισέβαλαν και κατέλαβαν τα νησιά, τα οποία υπερασπιζόταν μικρή βρετανική φρουρά υπό τον ταγματάρχη Νόρμαν. Η τότε πρωθυπουργός Μάργκαρετ Θάτσερ έδωσε εντολή στους στρατιωτικούς να συγκροτήσουν ένα εκστρατευτικό σώμα και να ανακαταλάβουν τα νησιά πάση θυσία. Επικεφαλής της βρετανικής αρμάδας τέθηκαν τα αεροπλανοφόρα “Αήττητος” και “Ερμής” με τον υποναύαρχο Γούντγουορντ να έχει το γενικό πρόσταγμα. Η βρετανική αντεπίθεση ξεκίνησε στις 25 Απριλίου με την ανακατάληψη της νότιας Γεωργίας από 75 κομάντος. Την 1η Μαΐου ξεκίνησε επιχείρηση για την ανακατάληψη των Φόκλαντ με βομβαρδισμό του αεροδρομίου της πρω-

τεύουσας Στάνλεϊ. Η μάχη μεταφέρθηκε σε αέρα και θάλασσα. Οι Αργεντινοί έχασαν στις 2 Μαΐου το καταδρομικό “Στρατηγός Μπελγκράνο”, που βυθίστηκε από το υποβρύχιο “Conqueror”. Απάντησαν δύο μέρες αργότερα με τη βύθιση του πολεμικού “Sheffield” από τους γαλλικούς πυραύλους αέρος-επιφανείας τύπου “Εξοσέτ”. Στις 14 Ιουνίου 1982 οι Βρετανοί εισήλθαν θριαμβευτικά στην πρωτεύουσα Στάνλεϊ. Η φρουρά των νησιών παραδόθηκε και 9.800 Αργεντινοί αιχμαλωτίστηκαν. Η Γηραιά Αλβιόνα ήταν η νικήτρια του πολέμου μετά από 74 μέρες μαχών σε θάλασσα, αέρα και ξηρά. Η επιχείρηση ανακατάληψης των Φόκλαντ στοίχισε στη Μεγάλη Βρετανία 1,6 δισεκατομμύρια λίρες, ενώ οι απώλειες σε άψυχο υλικό ανήλθαν σε 6 πλοία, 10 με σοβαρές ζημιές και 34 αεροσκάφη. Σε πολιτικό επίπεδο η ήττα των Αργεντινών διόγκωσε τη λαϊκή δυσαρέσκεια και προκάλεσε την κατάρρευση της χούντας. Την κατάσταση εκμεταλλεύτηκε η Μάργκαρετ Θάτσερ, κερδίζοντας άνετα την επανεκλογή της το 1983.

Το ζήτημα των Φόκλαντ φαίνεται να είναι σημαντικό για την Ελλάδα, λόγω των πολλών ομοιοτήτων με το Κυπριακό (υποστήριξη στρατιωτικών επιχειρήσεων μακριά από την ενδοχώρα), το Αιγαίο (αμφισβήτηση των χωρικών υδάτων) και το Σκοπιανό (το πρόβλημα με την ονομασία)

146_155_FOLKLANDS 27/04/2012 3:23 μ.μ. Page 155

156_161_DAIMONIO 27/04/2012 3:10 μ.μ. Page 156

crash

ΤΟ ΔΑΙΜΟΝΙΟ ΤΗΣ ΦΥΛΗΣ

κατάφερε και ...φαρμακωσε τους Γερμανούς

156_161_DAIMONIO 27/04/2012 3:10 μ.μ. Page 157

Τον λένε Κωνσταντίνο Πρίμπα, γεννήθηκε στο Βουκουρέστι και έκανε το διαδικτυακό του κατάστημα μία από τις 300 μεγαλύτερες επιχειρήσεις της Γερμανίας

της Κατερίνας Σταυρίδου

Ο

ι Γερμανοί έχουν υποκλιθεί στο επιχειρηματικό του δαιμόνιο. Το πρωτοποριακό διαδικτυακό φαρμακείο που δημιούργησε αναδείχθηκε ένα από τα τέσσερα καλύτερα της χώρας και ο ίδιος ένας από τους κορυφαίους επαγγελματίες. Ο ελληνικής καταγωγής Κωνσταντίνος Πρίμπας αποτελεί παράδειγμα για τους Γερμανούς, που θέλοντας να του κάνουν πλάκα του λένε: «Είσαι ο μοναδικός Έλληνας που πληρώνει φόρους». Όπως τονίζει μάλιστα ο ίδιος στο «Crash», δεν ήταν η ιδέα του που έκανε τη διαφορά, αλλά η σκληρή δουλειά και η αφοσίωση στο στόχο του. Η διαδικτυακή διακίνηση φαρμάκων είναι άγνωστη ακόμη στην Ελλάδα, στη Γερμανία όμως και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες βρίσκεται σε άνθηση, λόγω των νέων δεδομένων που έχουν δημιουργηθεί στο χώρο των φαρμάκων. Στο www.apo neo.de του Κωνσταντίνου Πρίμπα μπορεί κάποιος να παραγγείλει εύκολα και γρήγορα τα φάρμακά του, κερδίζοντας μάλιστα έκπτωση που φτάνει το 50%. Ο Κωνσταντίνος κατάφερε μέσα σε μόλις 6 χρόνια να πολλαπλασιάσει τον τζίρο και τους πελάτες του, ενώ σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του το 2012 τα έσοδά του θα αγγίξουν τα 50 εκατομμύρια ευρώ! Γεννήθηκε στο Βουκουρέστι από Έλληνες γονείς. Ο πατέρας του κατάγεται από το Καρπενήσι και η μητέρα του από τα Γιάννενα. Όταν ήταν 7 ετών, η οικογένειά του αποφάσισε να επιστρέψει στην Ελλάδα, όπως εξηγεί όμως ο Κωνσταντίνος Πρίμπας: «Αυτό στάθηκε αδύνατον λόγω της χούντας, οπότε βρεθήκαμε στη Γερμανία. Οι γονείς μου έκαναν κάποιες προσπάθειες να φύγουμε για Αμερική, αλλά τελικά κολλήσαμε εδώ». Σπούδασε φαρμακοποιός και το 1995 άνοιξε το δικό του συμβατικό φαρμακείο, το APONEO, στο οποίο εργάστηκε για πολλά χρόνια. επιτυχία όμως ήρθε μέσω του Διαδικτύου. Όπως εξηγεί: «Κάποια στιγμή άλλαξαν τα δεδομένα στο χώρο των φαρμάκων, το κέρδος μειώνονταν συνεχώς και αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα να κλείσουν πολλές επιχειρήσεις.

Η

▲ ▲

Μάιος 2012

crash 157

156_161_DAIMONIO 27/04/2012 3:10 μ.μ. Page 158

crash

ΤΟ ΔΑΙΜΟΝΙΟ ΤΗΣ ΦΥΛΗΣ

Στο www.aponeo.de μπορεί κάποιος να παραγγείλει εύκολα και γρήγορα τα φάρμακά του, κερδίζοντας έκπτωση που φτάνει το 50%

▲ ▲

Κατάλαβα ότι έπρεπε να κάνω κάτι, αν ήθελα να επιβιώσει η δική μου επιχείρηση, κι έτσι έτρεψα το ενδιαφέρον μου στο Internet, αφού όλα έδειχναν ότι εκεί είναι το μέλλον. Ξεκίνησα δειλά-δειλά πριν από 6-7 χρόνια μέσα από το φαρμακείο που ήδη είχα. Τότε το προσωπικό μου περιοριζόταν σε μόλις 4 άτομα, τα οποία ανέλαβαν το κομμάτι της τεχνολογίας, στο οποίο εγώ ήμουν εντελώς άσχετος. Από τις 21.000 φαρμακεία που υπάρχουν στη Γερμανία μόνο τα 1.000 δούλευαν τότε μέσω Internet. Σήμερα έχουν φτάσει τις 4.500, ενώ ήδη έχουν αρχίσει να κλείνουν φαρμακεία, όπως είχα προβλέψει. Η λειτουργία ενός διαδικτυακού φαρμακείου είναι πολύ απλή. Το 75% των παραγγελιών γίνονται πια μέσω Internet κι αυτό γιατί ο πελάτης έχει τη δυνατότητα να αγοράζει τα προϊόντα με τιμή μειωμένη κατά 40-50%». Όπως εξηγεί, οι πελάτες μπορούν να προμηθευτούν τα πάντα, από φακούς επαφής μέχρι κοσμητικά ή ερωτικά προϊόντα, εκτός από τα συνταγογραφούμενα φάρμακα, για την αγορά των οποίων πρέπει να απευθυνθούν με τη συνταγή που τους έχει δώσει ο γιατρός στο φαρμακείο. «Στο δικό μας ηλεκτρονικό φαρμακείο είναι διαθέσιμα αυτή τη στιγμή περισσότε158 crash Μάιος 2012

ρα από 200.000 προϊόντα. Από αυτά τα 5.000 υπάρχουν στα ράφια της εταιρείας και τα υπόλοιπα μπορούν να τα έχουν στη διάθεσή τους την επόμενη κιόλας μέρα. Επίσης, όσοι δεν έχουν πρόσβαση σε υπολογιστή ή δεν ξέρουν να χειρίζονται το Internet έχουν τη δυνατότητα να παραγγείλουν αυτό που θέλουν μέσω τηλεφώνου, στην ειδική γραμμή που έχουμε δημιουργήσει, και μάλιστα χωρίς καμία χρέωση. Εκείνοι παραγγέλνουν και πληρώνουμε εμείς το τηλεφώνημα. Περίπου 1.000 άτομα την ημέρα επιλέγουν αυτόν τον τρόπο για να εξυπηρετηθούν, ενώ το 1/3 του τζίρου μας προέρχεται από τις τηλεφωνικές παραγγελίες. Θα πρέπει να τονίσω βέβαια ότι οι πελάτες έχουν τη δυνατότητα να μιλήσουν με εξειδικευμένο προσωπικό, να κάνουν τις ερωτήσεις που θέλουν και να λύσουν όλες τις απορίες τους πριν αγοράσουν κάτι». Όσον αφορά το χρόνο αποστολής, οι παραγγελίες παραδίδονται συνήθως αυθημερόν και το αργότερο σε κάποιες περιπτώσεις 48 ώρες μετά. α νούμερα ανάπτυξης της εταιρείας του Κωνσταντίνου Πρίμπα είναι πραγματικά εντυπωσιακά: «Αυτή τη στιγμή έχουμε περίπου 500.000 πελάτες, το 60% των οποίων είναι γυναίκες. Στέλνουμε 3.000-3.500

Τ

«Όταν ξεκινήσαμε, στέλναμε μόλις 11 πακέτα την ημέρα και τώρα αναζητάμε καινούργιο χώρο, γιατί πλέον αυτός δεν μας φτάνει», δηλώνει ο Κων/νος Πρίμπας

πακέτα την ημέρα. Αρκεί να σας πω πως όταν ξεκινήσαμε, στέλναμε μόλις 11 την ημέρα και τώρα αναζητάμε καινούργιο χώρο, γιατί πλέον αυτός δεν μας φτάνει. Τα 5 άτομα προσωπικό έγιναν 90, ενώ στη λίστα με τις 300 μεγαλύτερες εταιρείες της Γερμανίας το διαδικτυακό φαρμακείο του Κωνσταντίνου Πρίμπα κατέχει την 4η θέση! «Με αφορμή αυτή τη διάκριση και λόγω της άσχημης συγκυρίας στην Ελλάδα και όλων αυτών που ακούγονται για τη χώρα μας, πολλοί μου έκαναν πλάκα, λέγοντάς μου ότι είμαι ο μόνος Έλληνας που πληρώνει φόρους»! Υ πολογίζεται ότι ο τζίρος του APONEO θα φτάσει φέτος τα 50 εκατομμύρια ευρώ, ο Κωνσταντίνος Πρίμπας όμως δεν μένει μόνο στην επιτυχία, μετράει και τα λάθη και κάνει τα πάντα για να διορθώσει τα αρνητικά ποσοστά: «Τα δέματα που φεύγουν από την εταιρεία μας τσεκάρονται και ξανατσεκάρονται

πολλές φορές, για να αποφύγουμε το λάθος. Εγώ συνεχίζω να είμαι φαρμακοποιός και είμαι υπεύθυνος για κάθε λάθος που γίνεται. Τον περασμένο χρόνο κάναμε 52 λάθη σε 550.000 πακέτα. Κάποιοι λένε ότι δεν είναι τίποτα, εγώ όμως πιστεύω ότι ο αριθμός αυτός πρέπει να μειωθεί, γιατί η δουλειά μας είναι πολύ υπεύθυνη και δεν επιτρέπονται τα λάθη». Μπορεί άραγε μια απλή ιδέα να μετατραπεί σε κάτι πολύ δυνατό; «Ναι», απαντάει, ξεκαθαρίζοντας όμως ότι αυτό μπορεί να συμβεί μόνο μέσα από την αφοσίωση και τη σκληρή δουλειά: «Εγώ έφτασα σε ένα σημείο που έπρεπε να σκεφτώ τι θα κάνω για το μέλλον μου. Έτσι, αποφάσισα να αφοσιωθώ με όλη μου την ψυχή στον καινούργιο αυτό στόχο. Μόνο με αφοσίωση μπορεί να έρθει η επιτυχία. Επίσης μετράει πολύ η ομάδα που έχεις δίπλα σου. Εγώ κατάφερα, όχι να έχω

156_161_DAIMONIO 27/04/2012 3:10 μ.μ. Page 159

Στη λίστα με τις 300 μεγαλύτερες εταιρείες της Γερμανίας το διαδικτυακό φαρμακείο APONEO κατέχει την 4η θέση

απλά καλούς συνεργάτες, αλλά τους καλύτερους. Στην πορεία αυτών των χρόνων έκανα φυσικά και λάθη, κανένας δεν μπορεί να το αποφύγει αυτό. Τα πρώτα χρόνια έχασα 1,5 εκατομμύριο ευρώ, όμως προσπάθησα να τα διορθώσω και τα κατάφερα. Τίποτα δεν γίνεται εύκολα, τα πρώτα τρία χρόνια δούλεψα σαν σκλάβος, τώρα όμως που οι προσπάθειές μου απέδωσαν καρπούς, έχω χαλαρώ-

σει, περνάω περισσότερο χρόνο με την οικογένειά μου και τους τρεις γιους μου και κάνω και ταξίδια στο εξωτερικό, κάτι που πρώτα δεν μπορούσα». Όπως αποκαλύπτει ο Κωνσταντίνος Πρίμπας, κανένας από τους τρεις γιους του δεν θέλει να ακολουθήσει το επάγγελμά του: «Ο μεγάλος έχει κλίση στα οικονομικά, ο μικρός θέλει να γίνει προγραμματιστής –αυτό είναι πολύ καλό, αφού εγώ δεν έχω ιδέα

και θα μπορούσε να με βοηθάει– και ο μεσαίος θέλει να γίνει ποδοσφαιριστής ή αρχιτέκτονας. Ποτέ δεν μπήκα στη λογική να τους υποδείξω τι θα γίνουν. Επιθυμία μου είναι να ακολουθήσουν το επάγγελμα που θέλουν πραγματικά και θα τους γεμίζει». Όσο για το δικό του επόμενο στόχο, είναι να ανέβει ακόμη πιο ψηλά στη λίστα και να αυξήσει τις πωλήσεις του, πάντα με γνώμονα τη σωστή εξυπηρέτηση του πελάτη και τις χαμηλές τιμές. Κωνσταντίνος Πρίμπας έχει ζήσει μόνο έξι μήνες στην Ελλάδα, όταν έκανε το στρατιωτικό του: « Έρχομαι όμως κάθε καλοκαίρι, αφού εκεί μένουν οι γονείς μου και οι περισσότεροι από τους συγγενείς μου, όπως και πολλοί φίλοι μου, που έμεναν στη Γερμανία και

Ο

επέστρεψαν στην Ελλάδα. Θα πρέπει να σας πω όμως ότι, λόγω της οικονομικής κρίσης, πολλοί από αυτούς έχουν αρχίσει σιγά-σιγά να έρχονται και πάλι στη Γερμανία». Πώς αισθάνεται ο ίδιος με όλα αυτά που συμβαίνουν στη χώρα μας; «Πολύ άσχημα, βλέπω ότι οι άνθρωποι δυσκολεύονται πια. Κάποιοι πηγαίνουν στα συσσίτια για να πάρουν φαγητό και το χειρότερο είναι ότι ο πολύ καλός κόσμος, οι μορφωμένοι άνθρωποι, φεύγουν από την πατρίδα τους, γιατί δεν βλέπουν πια προοπτική. Πέρυσι ήρθαν στο Βερολίνο 5.000 Έλληνες! Η Ελλάδα δεν χάνει μόνο οικονομικά, αλλά και ανθρώπινο δυναμικό, τη νεολαία, που είναι η πραγματική δύναμη της χώρας. Θεωρώ ότι αυτό είναι καταστροφικό».

Μάιος 2012

crash 159

160_161_NEA THS AGORAS+R 27/04/2012 3:13 μ.μ. Page 160

crash

ΝΕΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ

AMSTEL

47 Χρόνια Πρωτοπορίας, Προσφοράς και Επένδυσης στον άνθρωπο, στην κοινωνία, στο περιβάλλον, στην Ελλάδα! Με μια πλούσια ιστορία, σταθερά στην κορυφή των προτιμήσεων των Ελλήνων καταναλωτών, η Amstel έχει επιδείξει μια μεγάλη επενδυτική δραστηριότητα και καινοτομική πρωτοβουλία στο σύνολο της επικοινωνίας της, στη διαμόρφωση των προϊόντων της και στη σχέση της με τον καταναλωτή. Το 2012 η Amstel γυρίζει σελίδα και ανανεώνεται. Μετά από μια επιτυχημένη πορεία 12 ετών, το παλιό μπουκάλι της Amstel παραχωρεί τη θέση του στο καινούργιο. Η νέα φιάλη διαθέτει πιο ελκυστική εμφάνιση, η οποία προβάλλει τη διαχρονική αυθεντικότητα της μάρκας, ενισχύει την αίσθηση της υψηλής ποιότητάς της και μεγιστοποιεί τη διαφορετικότητα της εικόνας της. Η αλλαγή αυτή σηματοδοτεί το επόμενο βήμα για τη μάρκα, η οποία προχωράει μπροστά, διατηρώντας όμως στο ακέραιο την ποιότητα και την ίδια αξεπέραστη γεύση που την έχουν κατατάξει στην κορυφή των προτιμήσεων των Ελλήνων καταναλωτών της για περισσότερο από 47 χρόνια.

Η Λουξ Cola υπερήφανος χορηγός του Ελληνικού Πρωταθλήματος «Loux Cola Pro Series 2012» Η Λουξ Cola, το αγαπημένο ελληνικό αναψυκτικό, έδωσε δυναμικό «παρών» κατά τη διάρκεια του Ελληνικού Πρωταθλήματος PES 2012 με την ονομασία «Loux Cola Pro Series 2012». Ως υπερήφανος χορηγός, η Λουξ Cola στήριξε την κορυφαία διοργάνωση για τους Έλληνες gamers και χάρισε πλούσια δώρα και χιλιάδες δωρεάν εισιτήρια στους fans του Πρωταθλήματος μέσα από διαγωνισμούς. Στους τελικούς, οι οποίοι ολοκληρώθηκαν με επιτυχία στις 7 Απριλίου, πρωταθλητής Ελλάδος αναδείχθηκε ο Αναστάσιος Παπάς, ενώ τη δεύτερη και τρίτη θέση κατέλαβαν ο Δημήτρης Οικονόμου και Alberto αντίστοιχα. Η Λουξ Cola συγχαίρει τους νικητές και όλους τους συμμετέχοντες που έδωσαν παλμό και ενέργεια στη διοργάνωση και ανανεώνει το ραντεβού μαζί τους για το επόμενο Πρωτάθλημα.

Τριπλή βράβευση για την Πλαίσιο Computers

Αδυνάτισμα… γένους αρσενικού!

Τρία νέα βραβεία απέσπασε η Πλαίσιο Computers στις διοργανώσεις Corporate Superbrands Greece 2011-2012 και Tech Excellence Awards 2011. Για 3η συνεχή χρονιά διακρίθηκε ως «Κορυφαία Εταιρική Επωνυμία στην Ελλάδα» για το 2011-2012 στο πλαίσιο του θεσμού Corporate Superbrands Greece συγκεντρώνοντας την υψηλότερη βαθμολογία στην κατηγορία Πληροφορική. Η ανάδειξη έγινε αφενός βάσει βαθμολόγησης της Κριτικής Επιτροπής, αφετέρου βάσει έρευνας στο ευρύ καταναλωτικό κοινό και σε εκπροσώπους του ελληνικού επιχειρείν.

Size One 6pack slim: το νέο, ανδρικό, σούπερ αδυνατιστικό και εξαιρετικά αποτελεσματικό συμπλήρωμα διατροφής της Power Health είναι η απάντηση στο ανδρικό αδυνάτισμα, με μία κίνηση. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής επηρεάζει και τους άνδρες, σχηματίζοντας το γνωστό «σωσίβιο». Οι επιστήμονες της Power Health δημιούργησαν ένα μοναδικό προϊόν για όσους θέλουν να βελτιώσουν την υγεία τους και την εμφάνισή τους. Η μοναδική σύνθεση του Size One 6pack slim καίει δραστικά το λίπος, με αποδείξεις! Κλινική μελέτη αποδεικνύει ότι σε τρεις εβδομάδες γίνεται μείωση του βάρους και της μάζας του λίπους, αύξηση των καύσεων λίπους και θερμίδων και ενίσχυση της γράμμωσης των μυών. Και όλα αυτά με μία ταμπλέτα την ημέρα.

Το βραβείο για την Πλαίσιο Computers παρέλαβε η Νίκη Κρητικοπούλου από τον Έλληνα πρόεδρο του Ελληνοβρετανικού Επιμελητηρίου, Χάρη Οικονομόπουλο, στην Εκδήλωση Απονομής των Βραβείων Corporate Superbrands Greece 2011-2012, που πραγματοποιήθηκε στις 2 Απριλίου στο ξενοδοχείο «Hilton» Αθηνών. Επιπλέον, η Πλαίσιο Computers αναδείχθηκε από το καταναλωτικό κοινό για πέμπτη συνεχή χρονιά «Shop of the year» για τα φυσικά καταστήματα και «e-shop of the year» της χρονιάς που πέρασε.

Power Health, ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας: 210-2821500, power@powerhealth.gr

160 crash Μάιος 2012

160_161_NEA THS AGORAS+R 27/04/2012 3:14 μ.μ. Page 161

162_ARTHRO PREKAS 27/04/2012 3:03 μ.μ. Page 162

crash

ΑΡΘΡΟ

Το χρέος μας προς την Πατρίδα, πιο βαρύ από το χρέος προς τους δανειστές

«Ο

ι ρίζες μας είναι βαθιές. Το χώμα είναι δικό μας… Κόβω, πως οι κάθε λογής Ντομινίκ (ή Γκομενίκ, να τους πω κατ’ οικονομία) χρησικόβεις, κόβει, κόβουμε, κόβετε, κόβουν… Τα κλαριά μοποιούν την όποια εξουσία τους ως προέκταση του πέους τους σε βάρος μας, τον κορμό μας… Μα το χώμα ξαναφουσκώνει, φωτων υπολοίπων; Λαών και ατόμων; νάζει «εδώ είμαι»… Η εικόνα, πάντως, του εκπεσόντος από τα αξιώματά του δεσμώτη και παρ’ Ο δράκος είναι εκεί και θα ’ναι και αύριο και μεθαύριο, με το στόμα ανοιολίγον υποψήφιου Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας μου προκάλεσε οίχτό… Ξερογλείφεται, τον βλέπετε;… Είδε πως σκότωσαν την παρέα του Κακτο. Τον είδα ως θλιβερό έρμαιο της Ύβρης και της Νέμεσης, που με παρέραγκιόζη και περιμένει να τους φάει… Όμως, δεν θα τους φάει κι ούτε τους πεμπε σε ήρωα αρχαίας τραγωδίας. σκότωσαν… Στον Οιδίποδα ή στον σεξπηρικό αντίστοιχό του. Τον Βασιλιά Ληρ. Αν δε με πιστεύετε, βάλτε το αφτί στο χώμα και ακούστε… Επιπλέον, τον ταύτισα με την εικόνα της Ελλάδας. Η γη μας χτυπάει με 80 σφυγμούς. Ωραίους σαν από παλιό τύμπανο… Της πατρίδας που σιδηροδέσμια και εξευτελισμένη διαπομπεύονταν – Κάτι γίνεται… κάτι γίνεται…» και εξακολουθεί να διαπομπεύεται– ανά την υφήλιο. Ανυπεράσπιστη, Κάπως έτσι τελείωνε το ιστορικό –πλέον– «Μεγάλο μας τσίρκο» του Ιάαναπολόγητη και εξανδραποδισμένη. Χωρίς δικαίωμα χειραφέτησης. κωβου Καμπανέλη, που παιζότανε στο Θέατρο «Αθήναιον» λίγο προτού καΔήθεν, χωρίς δικαίωμα άλλης επιλογής. ταρρεύσει η χούντα των Αθηνών. Ήταν σχετικά πρόσφατο το πρώτο Μνημόνιο και η δανειακή σύμβαση που Τη σπαρακτική, αλλά ταυτόχρονα εξόχως απειλητική, φωνή της Τζένης είχαν υπογράψει –κρυφίως– οι Έλληνες... Γκομενίκ, βάσει της οποίας η ΕλΚαρέζη συνόδευαν ήχοι «ωραίοι σαν από παλιό τύμπανο». Προανάκρουλάδα «παρετήθην αμετακλήτως» και «άνευ όρων του δικαιώματος για ασυσμα, λες, μιας συντελειακής ανατροπής, που θα έφερνε τη λευτεριά και θα λία λόγω εθνικής κυριαρχίας». συνέτριβε το καθεστώς. Βγαλμένη, θαρρείς, από τα Πάει να πει ότι είχαμε πάψει έκτοτε και «de jure» έγκατα της αττικής γης και «τα κόκαλα των Ελλήνων να είμαστε κυρίαρχο και ανεξάρτητο κράτος. τα ιερά»… Και ακολουθούσε, σαν από μηχανής θε…Κι όταν λίγες μέρες αργότερα διάβαζα ότι ο εκπεός, όλος ο θίασος επί σκηνής, να τραγουδά «Λαέ, μη σών γενικός διευθυντής του ΔΝΤ ετέθη «υπό στενή σφίξεις άλλο το ζωνάρι». Με κορυφαίο του λυτρωτιπαρακολούθηση», πάλι ο συνειρμός στο δράμα της κού Χορού τον Νίκο Ξυλούρη… Ελλάδας μ’ έβγαλε… Κυρίως, γιατί η ιατρική ομάδα Αν εξαιρέσεις τα πρόσωπα, οι αντιστοιχίες και τα των φυλακών είχε δώσει εντολή ο κρατούμενος να αιτούμενα είναι σχεδόν απόλυτα. Μακάρι να επαληελέγχεται κάθε 15 με 30 λεπτά, αν φοράει τη στολή του θευτεί και η «προφητεία»… κρατούμενου και παπούτσια χωρίς κορδόνια. ΠροκειΆλμα στο χρόνο τώρα… μένου να μην αυτοκτονήσει. Δεν ξέρω γιατί. Έτσι, χωρίς λόγο και αφορμή, μου Γι’ αυτό κι εμείς τελούμε «υπό στενή παρακολούξανάρθε στο μυαλό εκείνο το μαγιάτικο πρωινό του θηση» από τους σωτήρες-δανειστές μας και τους 2011. Όταν ξυπνώντας μάθαμε ότι «Πιάσανε τον εγχώριους δεσμώτες μας, σκέφτηκα τότε. Στρος Καν για απόπειρα βιασμού…». Μας πήραν τα ρούχα, τα κορδόνια και τα παπού- Της Ελλάδας; τσια, μας ελέγχουν ανά πάσα στιγμή και δεν μας του Aντώνη Πρέκα Οι μισοί, αν όχι όλοι, οι Έλληνες αυτό απαντούαφήνουν μόνους. Την «αυτοκτονία» φοβούνται… σαν, ως αυτοσαρκαστικό χιουμοράκι σε όσους Την πτώχευσή μας, την έξοδο από το ευρώ, την έσπευδαν να τους αναγγείλουν το γεγονός με το σύνηθες «Τα ’μαθες;». επιστροφή στη δραχμή… Τι χαιρεκακία, αλλά απολύτως δικαιολογημένή ήταν αυτή… Θυμάστε; Όχι επειδή ενδιαφέρονται για μας και τη ζωή μας. Όχι... Το φχαριστήθηκε η ψυχή μας… Το αποτέλεσμα του απονενοημένου διαβήματός μας φοβούνται. Εν ριπή οφθαλμού το Διαδίκτυο γέμισε με σχετικά ανέκδοτα, που διαδόΜήπως τελικά αποδειχτούμε –επί της ουσίας– ιδανικοί αυτόχειρες και θηκαν από υπολογιστή σε υπολογιστή και από στόμα σε στόμα. Πρώτο και συνειδητοποιήσουμε πως έτσι θα είμαστε, πένητες μεν, αλλά ελεύθεροι. δημοφιλέστερο, εκείνο το λαρισαϊκού τύπου: «Αυτή πήγε να στρώσ’ και κείΕκείνοι έχουν να χάσουν πολλά… νος να το κάν’…». Τα λεφτά τους, ας πούμε. Ίσως και την ασφαλή νομή μιας κατακτημένης Ανεξαρτήτως από τα όσα έγιναν –ή δεν έγιναν– τελικά στο «Sofitel» της και παραδομένης χώρας, με κίνδυνο να καταρρεύσει ο σαθρός Πύργος Νέας Υόρκης, όλα πιθανά τα θεωρούσα για κείνον – και τους όμοιούς του, της οικονομικής Βαβέλ που έχουν οικοδομήσει. εραστές της εξουσίας από τότε. Στιγμή δεν έπεσα από τα σύννεφα. Γιατί; Εμείς χαμένοι για χαμένοι είμαστε, όπως μας καταντήσανε… Το μόνο Να σας το εξηγήσω... που έχουμε να χάσουμε είναι οι αλυσίδες μας… Οι ψυχαναλυτές έχουν ορίσει, λέει, ως τρεις τις παθολογίες της εξουσίας. Οπότε, ας τους πούμε κι εμείς, ό,τι είπε μπροστά στο γκισέ μιας Τράπεζας Διαβάζω στο… εγχειρίδιο: και η «Γλυκιά συμμορία» στην ομώνυμη ταινία του Νίκου Παναγιωτόπουλου.

1. Η εξουσία κάνει κάποιον να θέλει να είναι διαρκώς αναγκαίος. «Ψηλά τα χέρια... αυτοκτονούμε».

2. Η εξουσία προκαλεί την επιθυμία να αποκτήσει κανείς ακόμη περισΑυτή την απειλή φοβούνται ... σότερη εξουσία. Γι’ αυτό στην κάλπη το χέρι ας οδηγηθεί από την καρδιά και τη συνείδη3. Η εξουσία αυξάνει τη διάθεση για σεξ. ση. Οι ψυχίατροι και οι ψυχολόγοι θεωρούν τον υποψήφιο βιαστή ως άτομο Το χρέος μας προς την Πατρίδα είναι πιο βαρύ από το χρέος της χώρας με μειωμένη συναισθηματική νοημοσύνη, που σκοπό δεν έχει την ικανοπρος τους δανειστές… ποίηση μέσω του οργασμού, αλλά την επιβολή εξουσίας πάνω στο υποψήΑυτό να είναι το κριτήριο επιβίωσης. Ας τους το δώσουμε να το καταλάφιο θύμα του. βουν… Αμφιβάλλει κανείς; Δεν το νιώθουμε όλοι στο πετσί και στην ψυχή μας Έτσι, υπάρχει ελπίς…

162 crash Mάιος 2012

ESWTERIKH OPISTHOFYLOY 27/04/2012 1:27 μ.μ. Page 1

OPISTHOFYLO 27/04/2012 1:25 μ.μ. Page 2